Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
2
1. MAKARNALIK BUĞDAY ISLAH ÇALIŞMALARI
1.1. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Makarnalık Buğday Islah Çalışmaları
Projenin Önemi ve Amacı
Makarnalık buğdayın gen kaynağını oluşturan Güneydoğu Anadolu Bölgesi, makarnalık kalitesi
açısından en uygun bölge olarak bilinmektedir. Bölge, mevcut potansiyeli ile ülkemiz makarnalık
buğday ihtiyacını karşılayabilecek durumdadır. Makarnalık buğday açısından ülke içinde bölgenin
üretim oranı % 50’ye yaklaşmaktadır. Bu nedenle makarnalık buğday ıslah çalışmalarının bölgede
kesintisiz devam etmesi kaçınılmazdır. Ülkemiz durum buğday üretimi açısından kendine yeterli
olurken, yüksek kalite özelliklerine sahip çeşitler konusunda da kalite çalışmaların devam etmesi
gerekmektedir.
Arazi varlığı ve uygun iklim koşulları ile makarnalık buğday için büyük bir tarımsal potansiyele
sahip olan Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ıslah çalışmalarının sürekliliği vazgeçilmez bir gerçektir.
Çünkü diğer bölgelerle kıyaslandığında daha kaliteli makarnalık buğday elde edilebilmektedir.
Araştırma merkezimizde makarnalık buğday ıslah projesinde kullanılan materyal; melezleme,
yurt içi (İzmir/Adana) yurt dışı (CIMMYT/ICARDA) materyalden temin edilmektedir. Bu proje
çalışmaları ile özelde bölgemize, genelde tüm yazlık alanlara yönelik tescil edilecek yeni çeşitlerle
ülkenin makarnalık buğday üretimini artırmak, bölgede verimi/ kaliteli çeşit sorununu gidermek
amaçlanmaktadır.
Proje Lideri Sertaç TEKDAL
Proje Yürütücüleri Mehmet KARAMAN, Sinan BAYRAM, Mahir BAŞARAN,
Mehmet DÜZGÜN, Ahmet EFE
Yürütücü Kuruluş GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi
İşbirliği Yapılan Kuruluş Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü,
Başlama ve Bitiş Tarihi 2013-2017
Dönem Bulguları ve Tartışma
Denemelerin ekildiği tarlanın ön bitkisi nadastır. Mibzer ekimi genel olarak 6 sıra x 0.2 m x 6
=7.2 m2 ebadında ve m2‘ye 500 tohum gelecek şekilde ekim yapılmaktadır. Elle ekimler, genel olarak
1 m x 2 sıra tohum veya alanın yetmemesi durumunda 1 m x 1 sıra olacak şekilde ekim yapılmaktadır.
Buğday ıslahında kullanılan hat, çeşit, yerel köy populasyonları, ulusal buğday genetik
kaynakları ve Uluslararası Araştırma Merkezlerinden temin edilen materyalden oluşmaktadır.
Bölge verim denemeleri, ülkesel bölge verim denemeleri ve çeşit tescil denemeleri Diyarbakır,
Ceylanpınar ve Adıyaman lokasyonlarında ekilmiştir.
Şekil.1. Uzun yıllar ve 2014-15 aylık yağış miktarı (mm) Şekil.2. Uzun Yıllar ve 14-15 yılı aylık ort. sıcaklık değ.
Çizelge 1. Diyarbakır’a Düşen Yağış Miktarı
Lokasyon Uzun yıllar 2015-2016
Diyarbakır 486 mm 417 mm
22001155--22001166 YYııllıı AAyyllııkk YYaağğıışş ((mmmm)) DDİİYYAARRBBAAKKIIRR 22001155--22001166 YYııllıı OOrrtt.. SSııccaakkllııkk ((ooCC)) DDİİYYAARRBBAAKKIIRR
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2015-2016 Uzun Yıllar
0
5
10
15
20
25
30
Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran
2015-2016 Uzun Yıllar
3
Enstitü laboratuar imkânları ile verim denemelerine ait örneklerin bin tane ağırlığı, hektolitre
ağırlığı, SDS, protein ve tanede minolta renk analizleri yapılarak kalite yönünden değerlendirilmiştir.
Çizelge 2. 2015-2016 Yılı Programı (Diyarbakır)
Denemenin Adı Genotip
Sayısı
Seçilen Tekerrür Ekim Şekli
ve Ebadı
1. Açılan Materyal
F kademeleri ve tek başak 516 403 - Elle ekim (2s x 1m)
ve tek başak sırası
2. Gözlem Bahçesi
Gözlem Bahçesi (GB, IDSN, IDON) 387 84 - Elle ekim (2s x 1m)
3. Ön Verim Denemesi 120 40 1 Makine 1.2 x 6 m
4. Verim Denemeleri
VD.1 50 - 2 Makine 1.2 x 6 m
VD.2 50 8 2 Makine 1.2 x 6 m
5. Bölge Verim Denemesi (3 lok.) 25 - 4 Makine 1.2 x 6 m
6. Tescil Denemesi (Sulu – 3 lok. ) 9 - 4 Makine 1.2 x 6 m
7. Çoğaltma Parselleri
a) BVD 20 - Makine 6 s x 10 m
b) VD 1 40 - Makine 6 s x 10 m
c) VD 2 40 - Makine 6 s x 10 m
Çizelge 3. 2015-2016 Yılı Dış Lokasyonlar
Ceylanpınar Lokasyonu
Denemenin Adı Genotip Sayısı Tekerrür Ekim Şekli ve Ebadı
BVD (Sulu ve Kuru) 25 4 Makine 1.2 x 6 m
ÇTD (Sulu) 9 4 Makine 1.2 x 6 m
Adıyaman Lokasyonu
Denemenin Adı Hat Çeşit Sayısı Tekerrür Ekim Şekli ve Ebadı
BVD (Sulu ve Kuru) 25 4 Makine 1.2 x 6 m
ÇTD (Sulu) 9 4 Makine 1.2 x 6 m
Çizelge 4. 2015-2016 Yılı Tohumluk Üretimi (kg)
Tohumluk Üretimi (Elit + Orijinal)
Artuklu 2.000
Eyyubi 3.000
Fırat-93 19.200
Sarıçanak-98 6.600
Şahinbey 200
Güneyyıldızı 2.000
Zühre 200
TOPLAM 33.200
4
Çizelge 5. ÖVD’de Kullanılan Hatların Pedigrileri ve Çeşitler
Sıra No Pedigri/Çeşit Orijin
01 GAP/GENIL-4 SA 08002-0SA-0SA- MN 2014-15
6
02 FIRAT 93/SVEVO SA 08007-0SA-0SA- 11
03 FIRAT 93/SVEVO SA 08007-0SA-0SA- 12
04 BR/JO/3/STK//CHAP/21563/4/CR/GS/5/ SVEVO SA 080010-0SA-0SA- 21
05 ARTUKLU
-
06 RU//SHWA/YAV/TURABİ SA 080013-0SA-0SA- 23
07 EG/RUBI/TURABİ SA 080025-0SA-0SA- 30
08 AWL1/4/QFN/MEMO/3/OYCA//RUFF/FG/5/ALTINTOPRAK 98 SA 080026-0SA-0SA- 32
09 AWL1/4/QFN/MEMO/3/OYCA//RUFF/FG/5/ALTINTOPRAK 98 SA 080026-0SA-0SA- 33
10 EYYUBİ -
11 HEIDER/LAHN-SH/SARAGOLLA 35
12 EIDER/ALTINTOPRAK 98 38
13 YAV/3/WLLS/65150//D67.2/4/FGO/PALES//MEXI/3/RABI/5/MEMO/6/CHEN/ALTAR84/7/SVEVO SA 080033-0SA-
0SA- 39
14 YAV/3/WLLS/65150//D67.2/4/FGO/PALES//MEXI/3/RABI/5/MEMO/6/CHEN/ALTAR84/7/SVEVO SA 080033-0SA-
0SA- 41
15 GÜNEYYILDIZI -
16 MEMO/YAV/ŞÖLEN 2002 SA 080040-0SA-0SA- 47
17 MEMO/YAV/ŞÖLEN 2002 SA 080040-0SA-0SA- 48
18 GEDİZ 75/TURABİ SA 080053-0SA-0SA- 55
19 SARIÇANAK 98/GEDİZ 75 SA 080055-0SA-0SA- 61
20 SARIÇANAK-98 -
21 SARIÇANAK 98/GEDİZ 75 SA 080055-0SA-0SA- 63
22 LEVANTE/LAHN/HAUCAN SA 080056-0SA-0SA- 64
23 LEVANTE/LAHN/HAUCAN A 080056-0SA-0SA- 66
24 LEVANTE/KUCUK SA 080057-0SA-0SA- 67
25 ZENİT -
26 Bcr/Lks4//Mrf1/Stj2/3/Mrf2/NormalHamari//Bcr/Lks4 37th IDON
4
27 Ouasloukos1/5/Azn1/4/BEZAIZSHF//SD19539/Waha/3/Gdr2 6
28 Marsyr3/3/Gcn//Stj/Mrb3 10
29 Mrf1/Stj2/3/1718/BT24//Karim 12
30 EYYUBİ -
31 Icasyr1/3/Gcn//Stj/Mrb3 15
32 Azeghar1/4/ICAMORTA0462/3/Maamouri3//Vitron/Bidra1/5/Mgnl3/Ainzen1 17
33 Mrf1/Stj2//Bcrch1/4/ICAMORTA0462/3/Ammar8//Vitron/Bidra1/5/Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter3 19
34 Mgnl3/Ainzen1//Mgnl3/Ainzen1 22
35 GÜNEYYILDIZI -
36 Mgnl3/Ainzen1/3/Bcr/Gro1//Mgnl1 24
37 Mgnl3/Ainzen1/3/Azeghar1//Msbl1/Quarmal 29
38 Terbol975/Geruftel2 34
39 Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BEZAIZSHF//SD19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Stj3//Dra2/Bcr/3/Ter3 38
40 SARIÇANAK-98 -
41 Miki3 ICD94-0994-C-10AP-0AP-2AP-0AP-9AP-0TR -0TR 45
42 Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BezaizSHF//SD19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Icajihan11 51
5
43 IcamorTA042/4/Bcr/Lks4/3/Altar84/Stn//Lahn/5/Beltagy2/6/Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/
BezaizSHF//SD19539/Waha/3/Stj/Mrb 54
44 Ossl1/Stj5/5/Bidra1/4/BezaizSHF//SD19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Icajihan1 56
45 ZENİT -
46 IcamorTA0471//IcamorTA0459/Waha/3/Mgnl3/Ainzen1 85
47 Mgnl3/Ainzen1/3/IcamorTA0462//Terbol975/Icamor"s"/4/Beltagy2 89
48 Quabrach1/4/IcamorTA0462/3/Maamouri3//Vitron/Bidra1/5/Bcrch1//Mrf1/Stj2 91
49 Aghrass1/3/HFN94N8/Mrb5//Zna1/4/IcamorTA0458 106
50 ARTUKLU -
51 Ter1/3/Stj3//Bcr/Lks4/4/Icajihan18 135
52 Adnan2//Mgnl3/Ainzen1 139
53 IcamorTA0471//IcamorTA0459/Ammar8/4/Stj3//Dra2/Bcr/3/Ter3 141
54 Maamouri1/5/IcamorTA0462/4/Stj3//Bcr/Lks4/3/Icamor"s"/6/Mgnl3/Ainzen1 144
55 GÜNEYYILDIZI -
56
PH896-21/5/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/3/CANELO_8//
SORA/2*PLATA_12/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/6/HUBEI//SOOTY_9/RASCON_37/3/2*S
OOTY_9/RASCON_37/4/SOOTY_9/RASCON_37
IDSN 2014-15
6
57 BELLAROI/4/BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21 7
58 WID22202/5/TOSKA_26/RASCON_37//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/6/SOMAT_3/GREEN
_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11 8
59
WID22209/7/AINZEN_1/3/SN TURK MI83-84 503/LOTUS_4//MUSK_4/6/CMH82A.1062/3/GERARDO VZ
394//SBA81/PLC/4/AAZ_1/CREX/5/HUI//CIT71/CII/11/LABUD/NIGRIS_3//GAN/3/AJAIA_13/
YAZI/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNE
9
60 SARIÇANAK-98 -
61 OROBEL//BUSHEN_4/2*GREEN_18/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD3
57E/2*TC60//JO69/6/SOMBRA_20/7/JUPARE C 2001 10
62 SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1/4/GRO_2/YUAN_1//ARLIN/2*ACO89/3/JUPARE C 2001 11
63 SOOTY_9/RASCON_37//STORLOM/5/SOMAT_4/SILVER_1/3/FOCHA_1/ALAS//4*FOCHA_1/4/SOMAT_3/PHAX_1/
/TILO_1/LOTUS_4 12
64
JUPARE C 2001*2/IM/6/ADAMAR_15//ALBIA_1/ALTAR
84/3/SNITAN/4/SOMAT_4/INTER_8/5/SOOTY_9/RASCON_37/7/GUAYACAN
INIA/KUCUK/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
13
65 ZENİT -
66
P91.272.3.1/3*MEXI75//2*JUPARE C
2001/5/ARTICO/AJAIA_3//HUALITA/3/FULVOUS_1/MFOWL_13/4/TECA96/TILO_1/6/RISSA/GAN//POHO_1/3/PL
ATA_3//CREX/ALLA*2/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
14
67 SOOTY_9/RASCON_37//STORLOM/5/TOSKA_26/RASCON_37//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO
_9.1/6/RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA*2/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 15
68
ZHONG ZUO/2*GREEN_3//SORA/2*PLATA_12/10/
PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/11/RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA/4/JUPARE C
2001/5/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CA
18
69 BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/
5/1A.1D 5+1-06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 22
70 ARTUKLU -
71 BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/5/SOMAT_3/
GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11 23
72 WID22209/5/PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/6/YAV79/4/AR
MENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/MINIMUS/COMB DUCK_2//CHAM_3/3/GREEN_19 27
73
AVTA/ALTAR 84/5/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/6/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/7/SOOTY_9/RASCON_37/8/GUAYACAN
INIA/GUANAY//PORRON_4/BEJAH_7/3/VANRRIKSE_12/SNITAN
34
74 SOMAT_3/GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/7/CMH83.2578/4/D88059//WARD/YAV79/3/AC
O89/5/2*SOOTY_9/RASCON_37/6/1A.1D 5+1-06/3*MOJO/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13 36
75 EYYUBİ -
76 SOMAT_3/GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/6/YAV79/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CA
NELO_9.1/5/MINIMUS/COMB DUCK_2//CHAM_3/3/GREEN_19 37
77
HUBEI//SOOTY_9/RASCON_37/3/2*SOOTY_9/RASCON_37/6/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/5/
TILO_1/LOTUS_4/7/PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN
38
78
TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/3/SOMAT_3/PHAX_1//TILO_1/LOTUS_4/4/CANELO_8//SORA/2*PLATA_1
2/7/CMH83.2578/4/D88059//WARD/YAV79/3/ACO89/5/2*SOOTY_9/RASCON_37/6/1A.1D 5+1-
06/3*MOJO/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13
39
79 WDRAIL_1/TOSKA_26//PLATA_6/GREEN_17/3/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/4/SORA/2*PLATA_12//RASCON_3
7/6/YAV79/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/MINIMUS/COMB DUCK_2//CHAM_3/3/GREEN_19 40
80 SARIÇANAK-98 -
81
PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/11/ARTICO/AJAIA_3//HUALITA/10/
PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT
41
6
82
MOHAWK/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/10/SOMAT_
3.1//WODUCK/CHAM_3/5/AJAIA_16//HORA/JRO/3/GAN/4/ZAR/7/CHEN_11/POC//TANTLO/5/ENTE/MEXI_2//HUI
/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//JO69/6/FULVOUS_1/MFOWL_13
42
83
STORLOM/3/RASCON_37/TARRO_2//RASCON_37/4/KIRKI_1/HIMAN_9/5/GLAS_5/LOTUS_4//SOMBRA_20/12/D8
6135/ACO89//PORRON_4/3/SNITAN/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-
D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/11/C
43
84
SOOTY_9/RASCON_37//STORLOM/8/RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA*2/7/EUDO//CHEN_1/TEZ/3/
TANTLO_1/5/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/6/MOJO/KITTI/11/SOOTY_9/RASCON_37//WODUCK/CHAM_3/10/PLATA_
10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HU
44
85 ZENİT -
86 SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/6/RASCON_22/RASCON_2
1//MOJO_2/3/GUANAY/4/RCOL/5/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/7/SNITAN*2/RBC 45
87
1A.1D 5+1-06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/CF4-JS 40//SOOTY_9/
RASCON_37/4/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN/9/CBC 509 CHILE/6/ECO/CMH76A.722//BIT/3/ALTAR
84/4/AJAIA_2/5/KJOVE_1/7/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/8/S
46
88
ISLOM_1/DUKEM_2//TARRO_3/5/CREX//BOY/YAV_1/3/PLATA_6/4/PORRON_11/6/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/
3/AUK/GUIL//GREEN/7/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1/8/CBC 514
CHILE/SOMAT_4/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/6/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//
47
89
P91.272.3.1/3*MEXI75//2*JUPARE C 2001/11/BOOMER_33/
ZAR/3/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-
D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/12/STR/4/JO69/3/JO69/CRA//CIT71/5/ALTAR 84/
48
90 ARTUKLU -
91
SOOTY_9/RASCON_37//JUPARE C
2001/5/GREEN/SOMO/3/GODRIN/GUTROS//DUKEM/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/6/CB
C 509 CHILE/5/2*AJAIA_16//HORA/JRO/3/GAN/4/ZAR
49
92
AINZEN_1/6/2*CMH82A.1062/3/GERARDO VZ 394//SBA81/PLC/4/AAZ_1/CREX/5/HUI//CIT71/CII/9/
CBC 509 CHILE/6/ECO/CMH76A.722//BIT/3/ALTAR 84/4/AJAIA_2/5/KJOVE_1/7/AJAIA_12/
F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/8/SOOTY_9/RASCON_37//WODUCK/CHAM_3
50
93 BELLAROI/4/BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21 51
94 BELLAROI/5/1A.1D 5+1-06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 52
95 EYYUBİ -
96 DUILLIO/4/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1/8/RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA/
7/EUDO//CHEN_1/TEZ/3/TANTLO_1/5/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/6/MOJO/KITTI 53
97
SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1/5/GUAYACAN
INIA/KUCUK/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/8/AVTA/ALTAR 84/5/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/6/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/7/SOOTY_9/RASCON_37
54
98
SOOTY_9/RASCON_37//GUAYACAN
INIA/11/BOOMER_33/ZAR/3/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALB
A-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/12/PLATA_7/ILBOR_1//SOMAT_3/3/SORA/2*PLATA_12//S
55
99 BICHENA/AKAKI_7/4/LIS_8/FILLO_6/3/FUUT//HORA/JOR/5/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/
6/RASCON_33/TISOMA_2/3/CANELO_8//SORA/2*PLATA_12/4/SOMAT_4/INTER_8 64
100 GÜNEYYILDIZI -
101 MERIDIANO/5/MINIMUS/COMB DUCK_2//CHAM_3/3/
GREEN_19/4/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/6/BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21 65
102 SOMAT_3/PHAX_1//TILO_1/LOTUS_4/3/KARALIS/4/LLARETA
INIA/YEBAS_8/3/MINIMUS_6/PLATA_16//IMMER 66
103 SOOTY_9/RASCON_37//JUPARE C 2001/5/SOMAT_4/SILVER_1/3/FOCHA_1/ALAS//4*FOCHA_1/4/
SOMAT_3/PHAX_1//TILO_1/LOTUS_4 67
104 SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/4/1A.1D 5+1-
06/3*MOJO//RCOL/3/SNITAN/SOMAT_3//FULVOUS_1/MFOWL_13 69
105 ZENİT -
106
BCRIS/BICUM//LLARETA
INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/4/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//
PLATA_13
72
107 SILK_3/DIPPER_6/3/ACO89/DUKEM_4//5*ACO89/4/PLATA_7/ILBOR_1//SOMAT_3/7/SNITAN/5/AJAIA_12/F3LOC
AL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/SOMAT_3/4/SOOTY_9/RASCON_37/6/SNITAN 77
108 SOMAT_3/GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/7/CMH83.2578/4/D88059//WARD/YAV79/3/AC
O89/5/2*SOOTY_9/RASCON_37/6/1A.1D 5+1-06/3*MOJO/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13 80
109
SOMAT_4/INTER_8/3/RASCON_21/KNAR_3//PLATA_8/4/CNDO/PRIMADUR//HAI-
OU_17/3/SNITAN/9/GEDIZ/FGO//
GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//JO69/6/SOMBRA_20/7/JUPARE C
2001/8/CS/TH.CU//GLEN/3/GEN/4/MYNA/VUL/5/2*DON87/6/2*BUSCA_3
84
110 ARTUKLU -
111
RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA/4/JUPARE C
2001/5/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/6/RASCON_33/TISOMA_2/3/CANELO_8//SORA/2*PLATA_12/
4/SOMAT_4/INTER_8/9/CNDO/PRIMADUR//HAI-
OU_17/3/SNITAN/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/
90
112
SOMAT_3/GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/5/SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1/10/CH
EN_1/TEZ/3/GUIL//CIT71/CII/4/SORA/PLATA_12/5/STOT//ALTAR
84/ALD/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9
93
113
SNITAN*2/RBC/5/SULA/AAZ_5//CHEN/ALTAR
84/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/6/LILE/3/
SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3
95
7
114
P91.272.3.1/3*MEXI75//2*JUPARE C
2001/11/BOOMER_33/ZAR/3/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALB
A-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/12/STR/4/JO69/3/JO69/CRA//CIT71/5/ALTAR 84/
96
115 EYYUBİ -
116
SOOTY_9/RASCON_37//JUPARE C
2001/3/SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1/5/PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/A
UK/GUIL//GREEN
97
117 CBC 509 CHILE/YEBAS_8//DUKEM_12/2*RASCON_21/5/CBC 509 CHILE/GUANAY//DON PEDRO 87.2/4/1A.1D
5+1-06/3*MOJO/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13 98
118 AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/SOMBRA_20/4/SNITAN/5/SOMAT_4/INTER_8/6/SOMO/CR
OC_4//LOTUS_1/3/KITTI/4/JUPARE C 2001 99
119
SILVER_14/MOEWE//BISU_1/PATKA_3/3/PORRON_4/YUAN_1/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YA
V_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/10/TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_
4/3/CANELO_9.1
100
120 GÜNEYYILDIZI -
121
PRECO/10/TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDEN
TE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/11/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN/4/JUPARE C
2001/5/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN
102
122
P91.272.3.1/3*MEXI75//2*JUPARE C
2001/5/CMH79A.1147/HUI//CMH82.801/3/GRVAND_2/MCK_2/4/SOMAT_4/INTER_8/6/1A.1D 5+1-
06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
104
123 AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/SOMBRA_20/4/SNITAN/5/SOMAT_4/INTER_8/6/GUAYAC
AN INIA/POMA_2//SNITAN 112
124
SOOTY_9/RASCON_37//GUAYACAN
INIA/11/BOOMER_33/ZAR/3/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALB
A-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT
114
125 SARIÇANAK-98 -
126 DUKEM_1//SORA/2*PLATA_12/3/SOMAT_4/INTER_8 134
127 YU803-42/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/
TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/3/SOMAT_4/INTER_8/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 140
128 SNITAN/5/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/SOMAT_3/4/SOOTY_9/RASCON_37/6/SNITAN 148
129 SHAG_21/DIPPER_2//PATA_2/6/ARAM_7//CREX/ALLA/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//JO69/7/
ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 149
130 ARTUKLU
131 SORA/2*PLATA_12/3/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/4/AJAIA_13/YAZI//DIPPER_2/BUSHEN_3 150
132 POD_20//SULA/ACO89/3/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/4/PATKA_4/THKNEE_9//CABECA_1 151
133 GUAYACAN INIA/GUANAY/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/
TOTUS/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//JO69/6/SOMBRA_20/7/JUPARE C 2001 152
134 PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 153
135 EYYUBİ
136 SOMAT_3/3/STOT//ALTAR
84/ALD/4/FOCHA_1/MUSK_3/6/RANCO//CIT71/CII/3/COMDK/4/TCHO//SHWA/MALD/3/CREX/5/SNITAN 154
137 MOHAWK/6/LOTUS_5/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)/5/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT 156
138 STOT//ALTAR 84/ALD/3/PATKA_7/YAZI_1/4/ARMENT//
SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/NASR 99 163
139 ZENIT/5/SORA/2*PLATA_12//RASCON_37/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/6/MINIMUS_4/GRO_2/3/
PROZANA/ARLIN//MUSK_6/5/SULA/RBCE_2/3/HUI//CIT71/CII/4/RYPS27_3/SKARV_3 180
140 GÜNEYYILDIZI
141
E90040/MFOWL_13//LOTAIL_6/3/PROZANA/ARLIN//MUSK_6/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV
_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/10/TOSKA_26/RASCON_37//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CA
NELO_9.1
188
142
SAAT_923020.2/TOPDUR/3/SOOTY_9/RASCON_37//GUAYACAN
INIA/6/ARMENT/4/2*SKEST//HUI/TUB/3/SILVER/5/
TILO_1/LOTUS_4
196
143 HD4530/3/SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1/5/LYMNO_8/3/RASCON_37/TARRO_2//RASCON_37/4/JUPARE C
2001 197
144 AGAR-2/TER-4/6/RASCON_22/RASCON_21//MOJO_2/3/
GUANAY/4/RCOL/5/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3 199
145 SARIÇANAK-98 -
146
TOPDY_18/FOCHA_1//ALTAR
84/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/4/SOMAT_3/GREEN_22/6/LAHN/HCN//PATA_2/3/SOM
AT_4/INTER_8/5/CREX//BOY/YAV_1/3/PLATA_6/4/PORRON_11
201
147
MOHAWK/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/
CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/12/D86135/ACO89//PORRON_4/3/SNITAN/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA5
73//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9
210
148
SOMAT_4/INTER_8/5/AJAIA_16//HORA/JRO/3/GAN/4/ZAR/9/BOOMER_18/LOTUS_4/3/MINIMUS_6/PLATA_16//I
MMER/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//JO69/6/SOMBR
A_20/7/JUPARE C 2001/10/BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*R
214
149 NASR 99/5/RASCON_33/TISOMA_2/3/CANELO_8//
SORA/2*PLATA_12/4/SOMAT_4/INTER_8/6/BCR/GUEROU_1/3/MINIMUS_6/PLATA_16//IMMER 218
150 ZENİT -
8
Çizelge 6. ÖVD Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
b İrmik
Rengi
SDS
(ml)
1 682.2 40.3 83.1 15.1 20.2 18.0
2 694.8 36.3 84.5 16.3 23.8 19.0
3 674.7 42.0 83.8 17.3 22.8 19.0
4 589.5 38.3 83.2 18.3 21.8 20.0
ARTUKLU 472.8 34.3 83.1 17.8 21.0 22.0
6 387.7 27.3 80.4 19.6 25.7 21.0
7 535.0 37.3 82.3 17.9 23.0 18.0
8 543.0 39.5 83.2 17.1 20.8 12.0
9 764.2 38.0 84.1 15.8 22.4 20.0
EYYUBİ 819.3 39.3 86.3 14.7 22.2 22.0
11 844.5 39.8 84.1 16.0 23.0 15.0
12 672.8 39.3 84.3 15.4 24.2 16.0
13 586.0 37.3 82.6 18.1 23.2 12.0
14 553.0 40.3 82.9 17.3 24.9 13.0
GÜNEYYILDIZI 504.2 31.8 82.1 18.0 26.1 22.0
16 492.7 37.0 84.7 15.9 20.4 12.0
17 525.2 37.5 84.6 15.8 23.2 13.0
18 566.0 31.8 81.2 17.0 27.9 12.0
19 699.8 37.0 84.7 15.2 27.8 11.0
SARIÇANAK 795.7 39.5 86.3 14.5 24.3 11.0
21 751.3 38.0 84.3 14.9 25.8 15.0
22 893.2 42.8 85.4 15.2 23.3 18.0
23 717.3 41.3 83.5 16.0 25.1 23.0
24 592.0 36.5 84.5 16.7 25.1 17.0
ZENİT 672.7 36.8 83.2 16.0 27.9 26.0
26 747.5 38.8 86.1 14.5 20.1 18.0
27 641.0 36.3 83.3 16.1 21.5 12.0
28 811.7 38.8 81.1 15.9 21.3 16.0
29 810.8 41.8 84.9 14.6 19.3 17.0
EYYUBİ 806.3 40.8 86.2 14.8 22.5 20.0
31 747.3 37.3 83.5 14.2 22.3 15.0
32 683.2 41.0 83.8 13.2 23.3 18.0
33 702.8 44.5 85.3 13.2 22.1 14.0
34 640.3 36.3 84.6 13.5 20.3 17.0
GÜNEYYILDIZI 591.0 37.3 84.3 14.1 26.5 18.0
36 636.2 32.5 84.7 14.9 18.4 10.0
37 617.5 29.8 83.6 15.1 23.8 21.0
38 667.2 35.0 84.0 15.2 24.3 17.0
39 725.0 36.5 81.0 15.3 21.1 21.0
SARIÇANAK 782.2 38.8 87.1 13.3 24.1 10.0
41 791.3 36.3 85.2 13.2 19.1 18.0
42 604.3 45.5 83.7 14.8 19.1 23.0
43 588.3 37.8 82.8 15.6 20.8 8.0
44 608.2 41.0 84.9 14.9 19.3 20.0
ZENİT 472.7 37.0 81.8 17.0 27.1 18.0
46 517.7 35.3 81.5 17.7 22.3 14.0
47 760.3 33.3 84.1 14.8 20.1 9.0
48 568.5 35.8 84.6 16.2 19.5 20.0
49 597.2 37.5 84.4 16.4 18.7 15.0
ARTUKLU 533.8 40.0 84.9 15.1 21.0 19.0
51 620.7 39.5 85.1 15.2 22.9 18.0
52 689.2 33.0 84.6 15.7 21.3 9.0
9
53 562.0 32.5 81.1 17.3 21.8 18.0
54 702.5 38.3 84.8 16.6 18.3 21.0
GÜNEYYILDIZI 515.7 35.8 82.6 18.1 25.4 21.0
56 614.7 35.5 84.8 16.0 21.9 30.0
57 723.3 38.0 82.9 14.5 25.0 18.0
58 712.5 36.0 83.7 12.9 27.0 17.0
59 687.5 33.3 84.7 14.5 26.2 19.0
SARIÇANAK 587.5 35.0 85.6 14.1 23.8 11.0
61 838.3 43.0 85.1 14.2 23.1 24.0
62 765.2 29.5 83.3 14.6 22.3 21.0
63 665.5 30.5 83.9 14.9 24.3 18.0
64 657.0 35.3 85.8 15.7 23.9 26.0
ZENİT 568.3 35.0 82.5 16.3 25.8 23.0
66 621.0 30.8 86.8 14.2 25.3 19.0
67 681.7 37.0 86.5 12.7 26.2 18.0
68 776.3 31.0 84.9 13.0 25.1 17.0
69 723.3 47.3 83.8 13.4 26.8 20.0
ARTUKLU 754.5 41.3 84.7 14.2 22.8 18.0
71 744.5 35.3 84.5 14.0 27.1 20.0
72 710.7 31.0 83.9 15.8 27.2 25.0
73 753.7 32.5 81.7 15.8 23.6 26.0
74 577.3 33.0 83.5 16.3 24.0 23.0
EYYUBİ 719.0 36.3 85.3 15.5 22.5 23.0
76 691.3 32.0 85.5 14.1 25.0 22.0
77 609.2 33.8 83.6 16.1 24.1 23.0
78 743.8 36.5 83.4 14.7 25.3 20.0
79 704.7 34.5 85.1 14.5 25.4 24.0
SARIÇANAK 722.0 39.5 86.5 14.3 23.7 11.0
81 681.2 36.5 85.8 12.9 27.7 15.0
82 644.8 34.8 82.5 13.9 22.6 21.0
83 524.3 33.8 83.2 14.7 26.1 21.0
84 540.0 35.8 84.0 14.4 24.8 20.0
ZENİT 471.3 36.5 82.8 19.7 28.8 23.0
86 624.7 30.3 81.9 14.9 25.3 18.0
87 515.0 28.5 79.2 15.5 24.5 22.0
88 689.7 30.0 84.2 14.7 25.0 20.0
89 642.8 30.5 82.1 17.0 23.6 18.0
ARTUKLU 712.0 40.5 84.9 14.3 22.7 17.0
91 760.5 36.8 83.5 14.0 22.8 14.0
92 453.2 31.8 83.8 19.3 25.5 20.0
93 548.8 37.0 83.8 14.7 25.2 20.0
94 507.8 31.5 81.1 16.1 26.7 21.0
EYYUBİ 481.5 36.5 85.3 17.3 21.3 21.0
96 498.8 32.0 83.4 17.0 24.8 27.0
97 429.5 27.3 79.9 18.5 27.8 18.0
98 474.8 36.5 81.8 16.6 26.5 22.0
99 526.0 34.5 83.2 15.9 25.9 21.0
GÜNEYYILDIZI 527.2 35.5 83.2 15.3 25.3 15.0
101 588.2 31.5 82.4 14.7 26.0 19.0
102 634.7 30.0 82.1 19.7 25.2 22.0
103 536.3 30.8 82.9 16.1 24.8 19.0
104 450.8 30.3 80.9 17.9 24.4 20.0
ZENİT 477.3 34.3 81.4 17.9 28.0 24.0
106 476.2 28.0 80.6 17.3 25.9 17.0
10
107 580.0 34.5 85.3 16.3 24.2 21.0
108 486.5 36.3 83.9 16.1 26.2 20.0
109 514.7 26.8 80.8 15.3 25.0 23.0
ARTUKLU 617.0 41.8 84.2 14.5 22.3 14.0
111 822.3 36.5 86.0 13.0 27.9 18.0
112 707.7 30.3 84.7 14.2 26.7 19.0
113 650.3 33.5 84.9 16.0 26.7 23.0
114 636.8 34.0 82.4 14.9 22.1 19.0
EYYUBİ 708.3 40.5 86.3 14.8 22.1 21.0
116 678.7 29.8 83.6 13.7 24.5 20.0
117 777.7 34.5 84.4 12.6 24.5 17.0
118 657.2 34.0 84.4 13.2 25.1 20.0
119 646.5 32.0 83.9 13.2 25.6 16.0
GÜNEYYILDIZI 586.3 35.8 83.4 15.3 26.2 21.0
121 767.8 30.3 82.9 13.4 28.1 21.0
122 744.3 35.0 81.8 14.5 26.2 21.0
123 727.8 28.5 82.5 15.6 26.4 24.0
124 602.7 33.8 81.4 17.0 26.4 17.0
SARIÇANAK 714.3 39.8 86.2 14.9 24.2 11.0
126 712.0 40.8 85.3 19.4 26.3 20.0
127 768.8 36.5 83.6 15.3 28.1 23.0
128 696.2 37.8 85.8 15.2 26.0 23.0
129 640.8 33.0 83.2 15.5 28.6 27.0
ARTUKLU 511.2 38.3 84.1 14.5 22.6 20.0
131 499.3 37.0 84.3 14.0 24.6 23.0
132 518.0 34.3 86.4 13.1 21.6 20.0
133 474.5 39.3 82.9 14.4 24.0 22.0
134 567.3 36.3 84.0 13.4 28.3 22.0
EYYUBİ 577.5 41.3 86.2 14.1 21.8 21.0
136 533.7 33.3 82.4 14.2 23.7 22.0
137 561.0 31.3 81.8 15.4 29.7 26.0
138 641.5 34.0 85.4 14.2 24.6 28.0
139 633.7 33.8 84.4 15.3 28.8 21.0
GÜNEYYILDIZI 696.2 37.8 84.1 14.4 26.3 22.0
141 615.3 35.8 85.0 13.6 26.5 21.0
142 532.8 33.8 82.1 19.8 25.1 20.0
143 510.5 36.8 83.3 15.5 26.3 21.0
144 567.8 32.0 83.3 15.5 26.4 21.0
SARIÇANAK 561.7 32.3 85.0 15.8 24.0 12.0
146 517.8 32.3 83.1 16.2 25.2 13.0
147 473.0 28.8 83.1 17.3 26.1 25.0
148 543.5 32.8 83.9 15.6 24.7 20.0
149 530.3 33.0 83.9 14.3 24.2 23.0
ZENİT 592.8 35.8 83.4 19.3 28.0 22.0
ORTALAMA 631.0 35.6 83.8 15.5 24.3 19.0
DK (%) 15.7 * 6.9 * 0.9 ** 8.0 * 3.0 ** 8.5 *
Çok sayıda genotipten oluşan Ön Verim Denemesi Augmented Design Deneme Desenine göre
analize tabi tutulmuştur. Deneme 120 hat ve 3 tekrarlamalı 10 standart çeşitten oluşmuştur. Tüm
özellikler yönünden önemli farklılıklar elde edilmiş olup, en yüksek verim 22 nolu hattan, en yüksek
hektolitre ağırlığı 66 nolu hattan, en yüksek bin tane ağırlığı 69 nolu hattan, en yüksek renk değeri 137
nolu hattan ve en yüksek SDS değeri ise 56 nolu hattan elde edilmiştir. Tüm özellikler yönünden
standart çeşitleri geçen hatların mevcut olduğu görülmektedir.
Sonuç olarak bu denemede, verim ve bazı kalite özellikleri açısından ön plana çıkan 40 adet hat
verim denemelerine alınmıştır.
11
Çizelge 7. VD 1’de Kullanılan Hatların Pedigrileri ve Çeşitler Sıra No Pedigri/Çeşit Orijin
01
PH896-21/5/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/3/
CANELO_8//SORA/2*PLATA_12/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/6/HUBEI//SOOTY_9/RAS
CON_37/3/2*SOOTY_9/RASCON_37/4/SOOTY_9/RASCON_37
ÖVD
2014-15
3
02
PRECO/10/TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDE
NTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/11/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN/4/JUPARE C
2001/5/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN
11
03 SIMETO/3/SORA/2*PLATA_12//SRN_3/NIGRIS_4/5/TOSKA_26/RASCON_37//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS
_4/3/CANELO_9.1 12
04 SARAGOYA/10/RCOL/THKNEE_2/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV
79/8/POD_9/11/PLATA_6/GREEN_17//RCOL/3/RYPS27_3/SKARV_3 13
05 ADAY-3 -
06 SOOTY_9/RASCON_37//STORLOM/5/SOMAT_4/SILVER_1/3/FOCHA_1/ALAS//4*FOCHA_1/4/SOMAT_3/PHAX_1
//TILO_1/LOTUS_4 17
07 SOOTY_9/RASCON_37//JUPARE C 2001/3/SOOTY_9/RASCON_37//GUAYACAN INIA 19
08 SOOTY_9/RASCON_37//STORLOM/5/TOSKA_26/RASCON_37//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANEL
O_9.1/6/RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA*2/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 22
09 PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/5/RCOL/GUANAY*2//SOM
AT_3/GREEN_22 24
10 ARTUKLU -
11
1A.1D 5+1-06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/11/PLATA_10/6/MQUE/4/
USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/RAFI97/9/MALMUK_1/SERRATOR_1/10/
ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.
33
12
BOOMER_33/ZAR/3/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-
D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/11/
ARTICO/AJAIA_3//HUALITA/3/FULVOUS_1/MFOWL_13/4/TECA96/TILO_1/12/SORA/2*PLATA_12//
37
13 PLATA_6/GREEN_17/3/CHEN/AUK//BISU*2/5/PLATA_3//CREX/ALLA/3/SOMBRA_20/4/SILVER_14/MOEWE 39
14 BICHENA/AKAKI_7/4/LIS_8/FILLO_6/3/FUUT//HORA/JOR/5/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/
6/RASCON_33/TISOMA_2/3/CANELO_8//SORA/2*PLATA_12/4/SOMAT_4/INTER_8 47
15 BURGOS -
16
DUSKY_2/3/MINIMUS/COMB DUCK_2//CHAM_3/9/USDA595/3/D67.3/
RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/10/PLATA_7/ILBOR_1//HIMAN_12/4/ARME
NT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
54
17 BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/5/
SOMAT_3/GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11 61
18
1A.1D 5+1-06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3
/CANELO_9.1/8/SHAG_21/DIPPER_2//PATA_2/6/ARAM_7//CREX/ALLA/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357
E/2*TC60//JO69/7/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
64
19
MINIMUS/COMB DUCK_2//CHAM_3/3/CANELO_9/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/
ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/10/ADAMAR_15//ALBIA_1/ALTAR84/3/SNITAN/4/SOMAT_4/INTER_8/5/
SOOTY_9/RASCON_37/11/ARMENT/4/2*SKEST//HUI/TUB/3/SILVER/5/TILO_1/LOTUS_4
66
20 CESARE -
21
MÂALI/6/MUSK_1//ACO89/FNFOOT_2/4/MUSK_4/3/PLATA_3//CREX/ALLA/5/OLUS*2/ILBOR//PATKA_7/YAZI_
1/10/ALTAR 84//FD8419-126-1-2/RAZZAK/3/KRF-DW/BALADIA HAMRA/9/ALTAR
84/860137//YAZI_1/4/LIS_8/FILLO_6/3/FUUT//HORA/JOR/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/M
67
22 YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/5/2*NETTA_4/DUKEM_12//RASCON_19/3/SORA/2*PLATA_1
2/4/GREEN_18/FOCHA_1//AIRON_1 68
23 TAMAROI/8/R143/RUFF//STIL/3/YAV79/4/SHWA/MALD/5/ALTAR 84/6/TILO_1/LOTUS_4/7/CAMAYO 72
24 DUILLIO/4/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1/8/RISSA/GAN//POHO_1/3/PLATA_3//CREX/ALLA/
7/EUDO//CHEN_1/TEZ/3/TANTLO_1/5/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/6/MOJO/KITTI 79
25 EYYUBİ -
26
JUPARE C 2001*2/KHAPLI/6/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//
PLATA_13/3/SOMBRA_20/4/SNITAN/5/SOMAT_4/INTER_8/7/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/3/AJAIA_12/F3LOC
AL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13
82
27
SOOTY_9/RASCON_37//JUPARE C 2001/3/SOOTY_9/RASCON_37//LLARETA INIA/4/SOOTY_9/RASCON_37//
CAMAYO/3/SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1 84
28
LABUD/NIGRIS_3//GAN/3/AJAIA_13/YAZI/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-
D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/11/SORA/2*PLATA_12//SOMAT_3/4/STORLOM/3/RASCON_37/TARRO_2//
RASCON_37/5/CADO/BOOMER_33
86
29
MÂALI/8/GREEN_2/HIMAN_12//SHIP_1/7/ECO/CMH76A.722//BIT/3/ALTAR 84/4/AJAIA_2/5/KJOVE_1/6/
MALMUK_1/SERRATOR_1/9/ALTAR 84//FD8419-126-1-2/RAZZAK/3/KRF-DW/BALADIA
HAMRA/5/SULA/AAZ_5//CHEN/ALTAR 84/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/4/ARMENT//
89
30 GÜNEYYILDIZI -
31 Sebatel-2//Wdz6/Gil4 93
32 Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BEZAIZSHF// SD19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Beltagy-2 97
33 Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BEZAIZSHF//SD19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Bcr/Gro1//Mgnl1 98
34 Adnan-2/ICAMOR-TA04-1 101
35 HASANBEY -
36 Mgnl3/Ainzen1/3/Azeghar-1//Msbl1/Quarmal 102
37 Terbol97-5Geruftel-2 104
38 Massine 111
39 Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter3/4/Mgnl3/Ainzen1 112
40 SARIÇANAK -
41
IcamorTA042/4/Bcr/Lks4/3/Altar84/Stn//Lahn/5/Beltagy2/6/Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BezaizSHF//SD19539/Waha/3/Stj/
Mrb3 114
42 CM829/CandocrossH25//Icajihan3 118
43 Ter1/3/Stj3//Bcr/Lks4/4/Icajihan18 122
44 Bicrederaa1/Azeghar2//Icajihan25 126
45 ŞAHİNBEY -
46 IcamorTA0471//IcamorTA0459/Waha/3/Mgnl3/Ainzen1 133
47 Maamouri1/5/IcamorTA0462/4/Stj3//Bcr/Lks4/3/Icamor"s"/6/Mgnl3/Ainzen1 139
48 Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BEZAIZSHF//SD19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Mgnl3/Aghrass2 141
49 IcamorTA041/4/Aghrass1/3/HFN94N8/Mrb5//Zna1/5/Malmuk1/Serrator1 147
50 ZÜHRE -
12
Çizelge 8. VD - 1. Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
01 672,5 85,1 35,3 15,3 22,7 21,5
02 442,5 79,5 25,0 17,0 26,9 20,0
03 490,2 83,1 36,5 16,3 26,7 22,0
04 679,6 83,5 38,3 15,3 24,6 21,5
ADAY-3 619,9 83,6 36,0 16,2 25,3 22,0
06 769,5 85,1 29,6 14,4 24,8 19,5
07 734,8 83,7 30,3 15,3 24,1 20,0
08 723,2 84,5 35,5 13,9 27,2 22,0
09 651,8 84,5 36,5 15,4 24,1 20,5
ARTUKLU 684,3 84,6 39,1 15,1 22,4 19,5
11 631,7 81,9 29,0 16,2 27,1 24,0
12 640,5 85,3 31,1 14,6 26,8 22,0
13 695,1 83,9 29,8 15,9 24,6 23,0
14 616,3 83,9 34,6 15,3 26,2 22,5
BURGOS 693,9 83,2 36,4 15,3 24,1 24,0
16 731,8 85,3 35,9 13,3 25,1 18,5
17 798,8 85,5 34,4 13,0 28,0 15,0
18 703,8 82,6 27,8 14,8 27,9 21,5
19 656,3 83,0 30,4 15,7 24,4 19,5
CESARE 639,1 84,6 38,8 15,7 27,0 23,5
21 633,8 84,7 35,5 15,4 25,1 19,5
22 571,3 82,5 28,0 16,6 25,0 23,5
23 761,8 83,8 34,4 14,6 25,9 19,0
24 650,9 84,2 33,3 14,8 25,1 20,5
EYYUBİ 758,4 86,7 38,7 13,5 21,7 17,5
26 698,9 84,2 32,4 15,9 26,8 20,0
27 524,3 84,1 33,0 15,0 21,7 17,0
28 554,8 84,9 36,9 14,8 22,4 17,5
29 496,3 81,9 34,1 17,1 23,8 12,5
GÜNEYYILDIZI 618,3 83,2 35,6 17,4 25,1 20,0
31 714,5 84,5 49,6 15,2 18,9 13,5
32 673,4 82,5 37,5 16,8 21,3 19,0
33 682,8 85,3 39,3 14,3 21,0 18,0
34 585,8 84,7 33,3 15,2 21,5 21,5
HASANBEY 570,5 84,4 34,8 15,5 24,9 21,5
36 665,4 84,5 30,4 13,8 24,6 17,5
37 748,9 85,4 33,0 15,1 21,0 8,0
38 602,3 83,2 31,5 14,8 22,0 18,5
39 596,2 84,2 35,4 15,2 21,0 18,0
SARIÇANAK 720,5 86,4 36,9 14,1 23,6 10,5
41 669,9 84,2 37,6 14,9 21,9 8,0
42 683,7 85,4 40,3 14,2 20,2 13,5
43 666,8 85,3 36,4 15,3 19,4 13,5
44 746,3 84,1 39,6 13,9 18,5 12,5
ŞAHİNBEY 653,5 83,9 41,4 14,5 19,5 11,5
46 551,9 82,2 34,8 16,6 21,7 13,0
47 594,9 84,8 35,8 15,6 19,1 15,5
48 694,8 84,7 35,9 15,0 24,8 15,0
49 550,4 85,6 35,9 15,0 20,9 8,0
ZÜHRE 562,5 82,8 32,5 17,4 24,5 22,0
ORTALAMA 649,6 84,1 34,9 15,2 23,7 18,2
D.K. % 13,4 5,9 0,7 7,2 2,9 7,7
A.Ö.F 176 * 4,2 ** 1,2 ** 2,2 * 1,4 ** 2,8
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 8’de görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tüm özellikler açısından
genotipler arasında % 1 ve % 5 düzeyinde önemli farklılıklar bulunmuştur. En yüksek tane verimi 17
13
nolu hattan, en yüksek hektolitre ağırlığı Eyyubi çeşidinden, en yüksek bin tane ağırlığı 31 nolu hattan,
en yüksek protein oranı Zühre çeşidinden, en yüksek renk değeri 17 nolu hattan ve en yüksek SDS
değeri ise 11 nolu hattan elde edilmiştir.
Bu deneme, ikinci yıl denenmek üzere tekrar ekilmiştir.
Çizelge 9. VD. 2 de Kullanılan Hatların Pedigrileri ve Çeşitler Sıra No Pedigri/Çeşit Orijin
01 GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/4/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1/5/AJAIA_
12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/ADAMAR
VD 1.1
2014-15
2
02
MOHAWK/10/LD357E/2*TC60//JO69/3/FGO/4/GTA/5/SRN_1/6/TOTUS/7/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/L
D357E/2*TC60//JO69/8/SOMBRA_20/9/JUPARE C
2001/11/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN
3
03 BICHENA/AKAKI_7/4/LIS_8/FILLO_6/3/FUUT//HORA/JOR/5/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//
GREEN/6/RASCON_33/TISOMA_2/3/CANELO_8//SORA/2*PLATA_12/4/SOMAT_4/INTER_8 9
04 GUAYACAN INIA/GUANAY//PORRON_4/BEJAH_7/3
/VANRRIKSE_12/SNITAN 14
05 ADAY-3 -
06 PLATA_6/GREEN_17/3/CHEN/AUK//BISU*2/5/PLATA_3//CREX/ALLA/3/SOMBRA_20/4/SILVER_14/MOE
WE 17
07 SULA/AAZ_5//CHEN/ALTAR
84/3/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1
VD 2.1
2014-15
1
08 CANELO_8//SORA/2*PLATA_12/3/STORLOM//RASCON_37*2/TARRO_2/4/TECA96/TILO_1 2
09 GUAYACAN INIA/2*SNITAN 3
10 ARTUKLU -
11 MOHAWK/5/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/SOMAT_3/4/SOOTY_9/RASCON_37 6
12 SHAM I/3/SNTURK MI83-84 375/NIGRIS5// TANTLO1SED06035-0S-0S.3 16
13
LD357E/2*TC60//JO69/3/FGO/4/GTA/5/SRN_1/6/TOTUS/7/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//
JO69/8/SOMBRA_20/9/JUPARE C
2001/10/SOMAT_3/PHAX_1//TILO_1/LOTUS_4/11/SOOTY_9/RASCON_37//WODUCK/CHAM_3
VD MEX
14-15
1
14 PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 2
15 BURGOS -
16
SWAHEN_2/KIRKI_8//PROZANA_1/4/ADAMAR_15//ALBIA_1/ALTAR
84/3/SNITAN/10/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9/9
/ADAMAR_15//ALBIA_1/ALTAR 84/3/SNITAN
3
17 MOHAWK/4/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1 6
18
PLATA_3//CREX/ALLA/3/SORA/2*PLATA_12/4/RASCON_37/GREEN_2/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA57
3//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR
84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/11/GLARE_1/PLATA_16//AJAIA_3/SILVER_16/3/SOMAT_3/PHAX_1
//TILO_1/LOT
9
19 KEL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/MINIMUS/COMB
DUCK_2//CHAM_3/3/CANELO_9/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN 14
20 CESARE -
21
GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/4/SOMAT_4/INTER_8/5/STOT//ALTAR
84/ALD/3/GREEN_18/FOCHA_1//AIRON_1/4/
DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1
24
22 SOOTY_9/RASCON_37//JUPARE C 2001/3/SOOTY_9/RASCON_37//CAMAYO 31
23 MAALI/4/STOT//ALTAR 84/ALD/3/PATKA_7/YAZI_1/5/ALTAR 84//FD8419-126-1-2/RAZZAK/3/KRF-
DW/BALADIA HAMRA 44
24 MAALI/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1/5/ALTAR 84//FD8419-126-1-2/RAZZAK/3/KRF-
DW/BALADIA HAMRA 46
25 EYYUBİ -
26
NASSIRA/10/TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/9/USDA595/3/D67.3/RABI//CRA/4/ALO/5/HUI/YAV_1/
6/ARDENTE/7/HUI/YAV79/8/POD_9 49
27
BELLAROI/4/BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21
IDYN
2013-14
9
28
PLATA_6/GREEN_17//SNITAN/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/5/RCOL/GUANAY*2
//SOMAT_3/GREEN_22 34
29
HUBEI//SOOTY_9/RASCON_37/3/2*SOOTY_9/RASCON_37/4/SOOTY_9/RASCON_37/5/GUAYACAN
INIA/KUCUK/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 46
30 GÜNEYYILDIZI -
31
MÂALI/6/MUSK_1//ACO89/FNFOOT_2/4/MUSK_4/3/PLATA_3//CREX/ALLA/5/OLUS*2/ILBOR//PATKA_7/
YAZI_1/10/ALTAR 84//FD8419-126-1-2/RAZZAK/3/KRF-DW/BALADIA HAMRA/9/ALTAR
84/860137//YAZI_1/4/LIS_8/FILLO_6/3/FUUT//HORA/JOR/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/
49
32
NASSIRA/11/ZHONG
ZUO/2*GREEN_3//SORA/2*PLATA_12/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-
D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT
50
33 Icarash2
36th IDYT
1
34 Arislahn-8//Bidra1/Miki 9
35 HASANBEY -
36
PH896-21/5/BRAK_2/AJAIA_2//SOLGA_8/3/CANELO_8//SORA/
2*PLATA_12/4/YAZI_1/AKAKI_4//SOMAT_3/3/AUK/GUIL//GREEN/6/HUBEI//SOOTY_9/RASCON_37/3/2*
SOOTY_9/RASCON_37/4/SOOTY_9/RASCON_37
IDYN
2014-15
6
37
OROBEL//BUSHEN_4/2*GREEN_18/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/MEXI_2//HUI/4/YAV_
1/3/LD357E/2*TC60//JO69/6/SOMBRA_20/7/JUPARE C 2001 10
38 SOOTY_9/RASCON_37//SOMAT_3.1/4/GRO_2/YUAN_1//ARLIN/2*ACO89/3/JUPARE C 2001 15
39
SOOTY_9/RASCON_37//STORLOM/5/SOMAT_4/SILVER_1/3/FOCHA_1/ALAS//4*FOCHA_1/4/SOMAT_3/P
HAX_1//TILO_1/LOTUS_4 20
40 SARIÇANAK -
14
41
BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/5/1A.1D 5+1-
06/3*MOJO//RCOL/4/ARMENT//SRN_3/NIGRIS_4/3/CANELO_9.1 22
42
BCRIS/BICUM//LLARETA
INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/5/SOMAT_3/GREEN_22/4/GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11 25
43
BCRIS/BICUM//LLARETA INIA/3/DUKEM_12/2*RASCON_21/5/SRN_2//YAVAUS/HUI/3/RASCON_19/4/
SOMAT_3/PHAX_1//TILO_1/LOTUS_4 27
44
MÂALI/6/MUSK_1//ACO89/FNFOOT_2/4/MUSK_4/3/PLATA_3//CREX/ALLA/5/OLUS*2/ILBOR//PATKA_7/
YAZI_1/10/SELIM/9/ALTAR
84/860137//YAZI_1/4/LIS_8/FILLO_6/3/FUUT//HORA/JOR/8/GEDIZ/FGO//GTA/3/SRN_1/4/TOTUS/5/ENTE/
MEXI_2//HUI/4/YAV_1/3/LD357E/2*TC60//JO69/6/SOMBRA
37
45 ŞAHİNBEY -
46
STORLOM/3/RASCON_37/TARRO_2//RASCON_37/4/KIRKI_1/HIMAN_9/5/GLAS_5/LOTUS_4//SOMBRA_2
0/12/D86135/ACO89//PORRON_4/3/SNITAN/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-
D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE_11/9/CHEN/ALTAR 84/3/HUI/POC//BUB/RUFO/4/FNFOOT/11/C
43
47 Berghouata1 ICD99-0866-C-0AP-5AP-0AP-5AP-0AP
37th IDYT
4
48 Geromtel-1/Icasyr-1 ICD04-1101-TA-0AP-3AP-0AP-4AP-0AP 12
49
Ossl1/Stj5/5/Bicrederaa1/4/BEZAIZ-SHF//SD-19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter-3 = bezater
ICD06-1428-0AP-0AP-3AP-0AP-3AP-0THTD 23
50 ZÜHRE -
Çizelge 10. VD - 2. Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
01 757,9 83,8 32,0 16,0 26,4 22,5
02 656,0 82,1 32,0 16,3 24,8 26,0
03 731,3 83,6 33,8 15,7 27,2 24,5
04 635,0 83,2 30,9 16,3 26,1 26,0
ADAY-3 666,9 83,3 34,5 17,5 24,9 25,0
06 567,0 83,7 30,0 17,5 24,3 26,5
07 526,1 83,3 30,6 17,2 25,5 22,0
08 649,8 83,9 32,6 16,9 25,2 24,5
09 718,3 84,5 34,3 16,5 23,9 21,5
ARTUKLU 693,3 83,9 36,1 16,3 22,0 19,0
11 630,8 79,6 29,3 17,0 28,4 27,0
12 617,3 83,9 33,1 16,5 22,5 21,0
13 596,1 82,3 28,9 16,7 24,3 21,0
14 585,0 81,8 30,9 16,6 26,6 27,0
BURGOS 623,6 82,8 35,8 16,8 21,6 25,5
16 675,1 83,9 35,0 16,0 23,7 25,0
17 581,8 78,0 29,1 17,0 29,9 25,5
18 568,9 85,2 29,5 15,3 26,8 19,0
19 648,6 84,8 35,4 15,5 24,9 20,5
CESARE 558,3 83,8 31,0 16,6 27,7 27,0
21 566,9 82,1 29,5 17,3 28,0 21,0
22 465,8 83,2 24,9 17,1 26,2 23,0
23 510,3 80,2 28,5 18,6 24,8 18,0
24 594,3 83,1 31,4 16,0 23,2 21,0
EYYUBİ 641,0 85,7 39,1 16,2 21,9 20,0
26 657,3 82,6 29,6 15,3 27,2 19,5
27 575,5 81,4 33,1 16,5 25,1 20,0
28 612,0 84,1 34,5 16,3 24,5 20,5
29 542,3 81,2 25,8 16,9 25,3 25,0
GÜNEYYILDIZI 571,6 82,7 33,9 18,1 24,8 22,0
31 655,0 81,9 29,4 16,3 27,4 22,5
32 673,6 85,1 35,5 15,8 21,7 22,0
33 663,3 82,3 31,8 15,8 21,6 16,0
34 708,3 83,6 31,9 15,2 20,8 25,5
HASANBEY 738,7 84,1 33,6 16,4 25,8 23,0
36 697,3 83,9 33,6 16,2 23,4 24,5
37 664,9 84,3 38,8 16,8 24,1 24,5
38 619,9 83,2 30,1 16,4 27,2 24,5
39 701,0 83,7 31,9 14,7 25,0 20,0
SARIÇANAK 606,9 85,4 34,8 15,9 24,1 12,0
41 662,9 83,2 38,6 16,5 25,8 21,5
42 695,5 82,3 31,0 15,8 25,9 23,5
43 621,6 84,5 29,3 16,8 26,2 24,5
44 582,1 85,6 32,5 16,1 26,8 23,5
ŞAHİNBEY 688,5 82,8 38,0 15,6 20,3 15,5
46 657,3 81,9 29,0 16,8 26,3 22,0
47 727,2 83,4 33,9 15,5 20,3 16,5
48 771,1 82,7 33,0 15,4 21,4 14,5
49 641,0 81,1 31,5 16,3 22,9 20,0
ZÜHRE 652,5 83,3 32,6 17,0 25,2 23,5
ORTALAMA 637,1 83,1 32,3 16,4 24,8 22,1
D.K. % 13,6 5,3 0,7 4,0 3,1 9,7
A.Ö.F ÖD 3,4 ** 1,2 ** 1,4 ** 1,6 ** 4,3 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
15
Çizelge 10’da görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tane verimi hariç diğer
tüm özellikler açısından genotipler arasında % 1 düzeyinde önemli farklılıklar bulunmuştur. En
yüksek hektolitre ve bin tane ağırlığı Eyyubi çeşidinden, en yüksek protein oranı 23 nolu hattan, en
yüksek renk değeri 17 nolu hattan ve en yüksek SDS değeri ise 14 nolu hattan elde edilmiştir.
Sonuç olarak bu denemede, verim ve bazı kalite özellikleri açısından ön plana çıkan 1, 3, 11, 17,
21, 37, 42, 48 nolu hatlar bölge verim denemesine alınmak üzere seçilmiştir.
Çizelge 11. BVD de Kullanılan Hatların Pedigrileri ve Çeşitler
Sıra No Pedigri/Çeşit Orijin
01 PLATA_7/ILBOR_1//SOMAT_3/3/CABECA_2/PATKA_4//ZHONG ZUO/2*GREEN_3 VD 1.2 2013-14
7
02 ARTICO/AJAIA_3//HUALITA/10/PLATA_10/6/MQUE/4/USDA573//QFN/AA_7/3/ALBA-D/5/AVO/HUI/7/PLATA_13/8/THKNEE _11/9/CHEN/ALTAR
9
03 MUSK_1//ACO89/FNFOOT_2/4/MUSK_4/3/PLATA_3//CREX/ALLA/5/OLUS*2/ILBOR//PATKA_7/YA
ZI_1 14
04 TARRO_1/2*YUAN_1//AJAIA_13/YAZI/3/SOMAT_3/PHAX_1//TILO_1/LOTUS_4/4/CANELO_8//SORA/2*PLATA_12
22
05 ADAY-3 -
06 AJAIA_4/YEBAS_6/4/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN/5/CNDO/PRIMADUR//HAI-OU_17/3/SNITAN
VD 2.2.
2013-14
1
07 MOHAWK/4/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI 14
08 STN/3/HUİ/CARC//CHEN/CHTO/4/ALTAR-84/5/FIRAT 93 SED04190-0S-0S.1 22
09 STN/3/HUİ/CARC//CHEN/CHTO/4/ALTAR-84/5/FIRAT 93 SED04190-0S-0S.3 24
10 ARTUKLU -
11 ICAMOR-TA04-58/Maamouri-2
VD 1.2
2014-15
3
12 Icasyr-1/3/Gcn//Stj/Mrb3 6
13 Ossl1-Stj5/5/Bicrederaa1/4/BEZAIZ-SHF//SD-19539/Waha/3/Stj/Mrb3/6/Bcr/Gro1//Mgnl1 7
14 Aghrass-1/3HFN94N-8/Mrb5//Zna-1/4/ICAMOR-TA04-58 8
15 BURGOS -
16 TÜTEN 2002/PODICEPS11 SED05010-OS-OS.5. 14
17 YAV/3/WLLS/65150//D67.2/4/FGO/PALES//MEXI/3/RABI/5/MEMO/6/CHEN/ALTAR84/7/ARDENTE
SED05057-OS-OS.3 17
18 CHEN/CALI//OSU-3910244/SHAG26 SED05089-OS-OS.4 23
19 Bcrch1/DCD DW 7//Ossl-1/Gdfl
VD 2.2
2014-15 3
20 GÜNEYYILDIZI -
21 CM829/Cando cross-H25 6
22 Atlast1/961081//Icasyr-1 8
23 Mrf1/Stj2//Bcrch1/4/ICAMOR-TA04-62/3/Ammar-8//Vitron/Bidra1/5/Stj3//Bcr/Lks4/3/Ter-3 9
24 GODRIN/GUTROS//DUKEM/3/THKNEE_11/4/DUKEM_1//PATKA_7/YAZI_1/3/PATKA_7/YAZI_1/5/AJAIA_12/F3LOCAL(SEL.ETHIO.135.85)//PLATA_13/3/ADAMAR
22
25 HASANBEY -
16
Çizelge 12. SBVD - DİYARBAKIR Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
1 920,6 37,4 84,4 13,6 21,6 20,0
2 930,7 38,3 86,1 13,4 23,6 15,5
3 929,0 36,1 85,8 13,6 23,7 15,5
4 917,2 37,5 85,2 13,7 26,6 21,0
ADAY-3 1003,8 45,1 85,6 14,6 24,8 20,0
6 985,9 37,0 85,8 13,5 26,4 23,5
7 896,0 39,4 82,0 13,9 28,4 20,5
8 893,8 51,0 85,6 15,3 21,5 12,5
9 862,5 47,4 86,0 15,0 19,9 18,5
ARTUKLU 881,5 45,1 85,4 14,4 21,1 17,0
11 941,4 40,8 82,8 14,4 17,4 8,0
12 931,3 44,8 83,8 13,9 21,3 11,5
13 883,3 41,9 84,9 16,2 19,2 21,5
14 790,5 42,9 84,9 15,5 19,4 14,0
BURGOS 885,7 44,8 84,8 15,8 20,9 26,0
16 757,3 47,9 83,1 16,5 18,0 25,0
17 903,1 42,3 86,7 14,1 20,6 15,5
18 876,5 48,0 87,3 15,1 24,4 24,0
19 855,6 41,1 85,1 14,1 20,0 20,5
GÜNEYYILDIZI 888,6 39,6 84,7 14,6 25,8 20,0
21 858,6 41,3 83,0 15,6 26,5 10,5
22 882,9 41,6 81,3 15,6 27,0 10,0
23 1003,1 49,0 85,9 13,8 22,4 12,5
24 1001,8 38,0 85,5 13,1 25,7 16,5
HASANBEY 986,2 42,3 86,3 14,0 24,8 21,0
ORTALAMA 906,7 42,4 84,9 14,5 22,8 17,6
D.K. (%) 6,6 3,9 0,5 2,5 4,2 13,1
A.Ö.F 84,8 ** 3,4 ** 0,9 ** 0,7 ** 2,0 ** 4,8 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 12’de görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tüm özellikler açısından
% 1 düzeyinde önemli farklılıklar tespit edilmiştir. En yüksek tane verimi ADAY-3 genotipinden, en
yüksek hektolitre ağırlığı 18 nolu hattan, en yüksek bin tane ağırlığı 8 nolu hattan, en yüksek protein
içeriği 16 nolu hattan, en yüksek renk değeri 7 nolu hattan ve en yüksek SDS değeri ise Burgos
çeşidinden elde edilmiştir.
17
Çizelge 13. KBVD - DİYARBAKIR Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
1 718,6 80,9 31,5 15,8 27,0 27,5
2 710,0 84,5 31,0 14,9 24,7 26,0
3 643,9 84,8 31,1 15,5 25,6 28,0
4 758,8 83,6 30,1 15,6 27,3 26,5
ADAY-3 834,9 84,1 34,9 16,1 26,1 23,5
6 732,7 84,8 31,4 15,4 27,1 26,5
7 633,8 79,6 32,0 16,1 30,9 27,5
8 707,3 84,8 40,0 16,0 23,0 21,0
9 704,7 86,1 44,9 15,8 21,7 18,5
ARTUKLU 700,8 84,4 35,0 16,0 22,1 20,0
11 743,3 82,6 39,0 15,3 17,7 7,5
12 832,3 84,4 39,4 13,9 22,5 14,0
13 660,8 84,9 34,9 16,4 18,8 22,0
14 714,3 85,1 37,9 15,1 20,0 15,5
BURGOS 746,6 83,8 36,5 15,7 22,8 26,0
16 647,8 83,5 40,6 16,2 19,1 22,5
17 747,8 85,8 37,3 15,4 21,8 20,5
18 654,4 85,4 39,8 17,1 24,7 18,0
19 701,9 83,6 33,3 16,2 22,2 23,5
GÜNEYYILDIZI 728,7 82,9 32,5 18,0 25,2 24,5
21 676,5 82,1 34,8 17,7 27,3 13,0
22 621,1 81,1 34,6 16,9 28,5 12,0
23 722,4 84,8 38,3 15,5 23,1 17,0
24 775,7 83,7 30,3 15,8 28,0 24,0
HASANBEY 756,5 84,2 33,4 17,0 25,4 24,5
ORTALAMA 715,0 83,8 35,4 15,9 24,1 21,2
D.K. (%) 11,8 1,0 7,1 7,0 2,4 12,1
A.Ö.F 120,7 * 1,8 ** 5,2 ** ÖD 1,2 ** 5,3 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 13’te görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre protein içeriği hariç diğer
tüm özellikler açısından % 1 ve % 5 düzeyinde önemli farklılıklar tespit edilmiştir. En yüksek tane
verimi ADAY-3 genotipinden, en yüksek hektolitre ve bin tane ağırlığı 9 nolu hattan, en yüksek renk
değeri 7 nolu hattan ve en yüksek SDS değeri ise 3 nolu hattan elde edilmiştir.
18
Çizelge 14. SBVD - CEYLANPINAR Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
1 808,6 84,8 35,4 12,7 26,4 22,5
2 846,6 85,3 33,8 14,4 24,1 20,5
3 873,5 85,6 32,5 14,1 26,0 21,0
4 833,1 86,2 37,3 13,3 25,7 21,5
ADAY-3 872,8 85,3 41,5 15,5 24,2 20,0
6 718,3 83,7 29,1 15,5 28,1 24,0
7 732,4 78,8 30,5 16,8 30,0 27,0
8 756,6 85,3 43,4 16,6 22,7 19,5
9 702,5 87,2 50,5 14,7 20,3 17,5
ARTUKLU 763,2 86,8 45,4 13,9 20,9 12,5
11 784,0 84,5 43,8 14,2 18,0 7,5
12 807,5 85,1 47,9 13,8 21,3 10,5
13 768,1 86,3 43,6 15,7 19,6 23,0
14 701,1 86,2 44,3 14,5 19,1 13,0
BURGOS 804,9 84,8 43,4 15,1 22,5 22,5
16 716,4 84,1 42,8 14,8 17,6 20,0
17 754,3 87,0 39,6 14,0 20,3 15,5
18 675,7 87,2 43,5 15,3 24,5 22,5
19 783,1 86,4 43,8 13,6 20,2 19,5
GÜNEYYILDIZI 848,7 85,7 42,5 15,1 25,2 21,0
21 751,1 84,0 40,8 16,0 26,6 10,5
22 706,6 82,9 42,9 14,5 27,7 10,5
23 796,8 86,1 41,6 14,7 23,5 14,5
24 890,3 85,9 36,1 12,9 25,9 18,0
HASANBEY 863,1 85,8 38,8 15,3 25,3 21,5
ORTALAMA 782,4 85,2 40,6 14,7 23,4 18,2
D.K. (%) 12,2 1,1 7,6 7,1 2,8 11,6
A.Ö.F 135,2 * 1,8 ** 6,3 ** 2,2 * 1,4 ** 4,4 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 14’te görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tüm özellikler açısından
% 1 ve % 5 düzeyinde önemli farklılıklar görülmüştür. En yüksek tane verimi 24 nolu hattan, en
yüksek hektolitre ve bin tane ağırlığı 9 nolu hattan, en yüksek protein oranı, renk ve SDS değeri ise 7
nolu hattan elde edilmiştir.
19
Çizelge 15. KBVD - CEYLANPINAR Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
1 210,1 77,8 35,4 12,7 25,0 38,0
2 215,9 79,6 33,8 14,4 22,8 33,5
3 278,6 82,0 32,5 14,1 24,3 34,0
4 226,6 79,7 37,3 13,3 25,4 30,5
ADAY-3 252,5 80,1 41,5 15,5 22,2 32,0
6 251,0 79,7 29,1 15,5 26,4 30,5
7 264,5 73,6 30,5 16,8 26,7 35,0
8 248,2 80,9 43,4 16,6 22,0 27,5
9 238,0 82,9 50,5 14,7 20,9 28,0
ARTUKLU 226,9 81,1 45,4 13,9 21,9 25,0
11 249,5 77,3 43,8 14,2 18,4 12,5
12 301,7 79,5 47,9 13,8 22,0 20,5
13 220,8 80,4 43,6 15,7 20,3 28,5
14 235,9 81,1 44,3 14,5 20,7 21,5
BURGOS 253,2 80,3 43,4 15,1 20,7 29,5
16 195,5 79,4 42,8 14,8 18,7 28,0
17 228,5 80,8 39,6 14,0 21,0 28,0
18 216,5 83,2 43,5 15,3 23,1 31,0
19 261,1 79,1 43,8 13,6 22,2 29,0
GÜNEYYILDIZI 214,0 79,8 42,5 15,1 23,6 28,5
21 231,1 78,8 40,8 16,0 26,0 19,0
22 245,9 77,2 42,9 14,5 25,7 20,0
23 242,6 81,6 41,6 14,7 22,1 29,0
24 260,9 78,1 36,1 12,9 24,0 32,5
HASANBEY 252,8 81,9 38,8 15,3 24,3 33,5
ORTALAMA 240,9 79,8 40,6 14,7 22,8 28,2
D.K. (%) 15,4 1,0 7,4 7,1 2,8 6,0
A.Ö.F ÖD 0,6 ** 6,3 ** 2,2 * 1,3 ** 3,5 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 15’te görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tane verimi hariç diğer
tüm özellikler açısından % 1 ve % 5 düzeyinde önemli farklılıklar tespit edilmiştir. En yüksek
hektolitre ağırlığı 18 nolu hattan, en yüksek bin tane ağırlığı 9 nolu hattan, en yüksek protein oranı ve
renk değeri 7 nolu hattan ve en yüksek SDS değeri ise 1 nolu hattan elde edilmiştir.
20
Çizelge 16. SBVD - ADIYAMAN Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
1 182,4 82,7 44,6 16,4 23,8 13,5
2 201,9 83,9 37,0 17,0 22,1 25,5
3 242,9 85,1 33,5 16,1 24,4 31,5
4 136,3 82,4 37,1 17,7 24,2 25,0
ADAY-3 199,6 82,9 38,6 18,8 22,5 28,5
6 254,8 85,4 40,3 16,5 24,8 26,0
7 159,2 81,5 38,0 17,3 27,0 30,5
8 160,2 82,7 40,9 18,7 22,5 23,5
9 163,9 83,7 49,9 17,8 19,9 22,0
ARTUKLU 241,0 84,7 46,3 17,1 20,2 18,5
11 275,5 82,6 44,4 17,6 17,4 15,5
12 264,7 84,3 48,0 16,6 21,1 18,0
13 190,0 83,9 41,9 18,4 18,8 24,5
14 126,3 83,7 46,4 18,5 17,9 17,0
BURGOS 171,6 82,1 40,5 19,4 21,0 28,0
16 139,8 82,3 41,6 18,8 17,5 24,0
17 152,1 84,4 40,9 18,2 19,6 24,5
18 152,9 84,2 35,8 20,0 22,4 30,0
19 325,6 85,4 49,8 14,6 19,7 24,0
GÜNEYYILDIZI 242,6 84,4 47,1 18,9 23,3 22,0
21 299,6 83,4 47,0 19,0 24,5 12,5
22 189,6 82,6 45,4 18,9 25,7 14,5
23 102,3 82,4 35,3 18,2 21,5 23,0
24 124,7 82,2 33,3 18,4 22,5 17,5
HASANBEY 198,1 87,7 47,6 17,4 22,4 24,5
ORTALAMA 195,9 83,6 42,0 17,8 21,9 22,6
D.K. (%) 80 1,5 9,9 5,3 3,9 15,0
A.Ö.F ÖD 2,6 * 8,6 ** 1,9 ** 1,8 ** 7,0 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 16’da görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tane verimi hariç diğer
tüm özellikler açısından % 1 ve % 5 düzeyinde önemli farklılıklar görülmüştür. En yüksek hektolitre
ağırlığı Hasanbey çeşidinden, en yüksek bin tane ağırlığı 9 nolu hattan, en yüksek protein oranı 18
nolu hattan, en yüksek renk değeri 7 nolu hattan ve en yüksek SDS değeri ise 3 nolu hattan elde
edilmiştir.
21
Çizelge 17. KBVD - ADIYAMAN Verim ve Bazı Kalite Değerleri
Genotip Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
Bin tane ağ.
(gr)
Protein
(%)
Renk
değeri
SDS
(ml)
1 236,0 79,3 27,4 17,8 27,0 32,5
2 253,1 81,9 25,8 18,4 23,9 28,0
3 224,3 83,3 28,3 18,3 24,1 29,5
4 324,4 82,6 28,3 17,3 25,9 31,0
ADAY-3 239,7 82,4 34,0 19,1 24,4 29,5
6 268,0 82,6 27,4 17,2 27,7 27,5
7 217,3 76,6 29,3 20,4 28,6 35,5
8 195,1 81,5 35,4 19,9 22,8 22,5
9 214,8 83,8 38,0 18,7 21,1 26,5
ARTUKLU 281,6 82,2 32,1 18,6 23,6 26,5
11 297,6 80,7 35,5 19,1 17,8 10,5
12 220,3 81,4 33,8 19,7 21,8 15,5
13 264,1 82,8 31,3 19,6 19,8 26,0
14 232,8 83,0 31,9 18,9 20,3 22,0
BURGOS 221,7 81,5 32,4 20,2 21,5 32,5
16 234,5 81,0 34,3 19,2 19,2 23,5
17 197,5 82,6 27,0 19,6 21,3 25,5
18 216,9 84,6 34,0 19,8 23,4 30,5
19 289,9 82,9 34,0 17,6 21,5 30,0
GÜNEYYILDIZI 250,9 82,7 31,9 20,4 24,6 28,5
21 257,7 82,4 37,3 19,1 25,7 16,0
22 207,0 79,8 33,5 21,0 26,2 16,5
23 232,7 82,9 33,5 19,0 22,9 21,0
24 267,0 80,9 25,5 19,0 25,5 28,5
HASANBEY 281,0 83,4 33,1 19,2 23,4 28,0
ORTALAMA 245,0 81,9 31,8 19,1 23,4 25,7
D.K. (%) 30 1,0 4,8 4,0 3,0 5,2
A.Ö.F ÖD 1,6 ** 3,2 ** 1,6 ** 1,5 ** 2,8 **
**, % 1; *, % 5 düzeyinde önemli; ÖD, Önemli değil
Çizelge 17’de görüldüğü gibi, yapılan varyans analiz sonuçlarına göre tane verimi hariç diğer
tüm özellikler açısından % 1 düzeyinde önemli farklılıklar görülmüştür. En yüksek en yüksek
hektolitre ağırlığı 18 nolu hattan, en yüksek bin tane ağırlığı 9 nolu hattan, en yüksek protein oranı 22
nolu hattan, en yüksek renk ve SDS değeri ise 7 nolu hattan elde edilmiştir.
Bölge verim denemesi ikinci yıl tekrar değerlendirilmek üzere ekilmiştir.
22
Çizelge 21. 2016 - 2017 Yılı Programı
Denemenin Adı Genotip Sayısı Seçilen Tekerrür Ekim Şekli
ve Ebadı
1. Açılan Materyal
F kademesi ve tek başak 403 Elle ekim (2s x 1m) ve tek
başak sırası
2. Gözlem Bahçesi
Gözlem Bahçesi (GB) 97 Elle ekim (2s x 1m)
IDON (ICARDA) 96 Elle ekim (2s x 1m)
IFWDON (ICARDA) 48 Elle ekim (2s x 1m)
IDSN (CIMMYT) 164 Elle ekim (2s x 1m)
3. Ön Verim Denemesi 150 1 Makine 1.2 x 6 m
4. Verim Denemeleri
VD-1 25 3 Makine 1.2 x 6 m
VD-2 50 2 Makine 1.2 x 6 m
IDYT (ICARDA) 24 3 Makine 1.2 x 3,5 m
IFWDON-SPC (ICARDA) 24 2 Makine 1.2 x 3,5 m
IDYN (CIMMYT) 50 2 Makine 1.2 x 3,5 m
ÇUD 12 3
5. Bölge Verim Denemeleri
a) BVD (Sulu ve Kuru) 25 4 Makine 1.2 x 6 m
6.ÇTD
ÇTD Sulu 15 4 Makine 1.2 x 6 m
7. Çoğaltma Parselleri
a) BVD 20 Makine 6 s x 10 m
b) VD-1 20 Makine 6 s x 10 m
c) VD-2 40 Makine 6 s x 10 m
Çizelge 22. 2016-2017 Dış Lokasyonlar
Kızıltepe Lokasyonu
Denemenin Adı Hat Sayısı Tekerrür Ekim Şekli ve Ebadı
a) ÇTD Sulu 15 4 Makine 1.2 x 6 m
b) BVD (Sulu ve Kuru) 25 4 Makine 1.2 x 6 m
c)ÇUD 12 3 Makine 1.2 x 6 m
Adıyaman Lokasyonu
Denemenin Adı Hat Sayısı Tekerrür Ekim Şekli ve Ebadı
a) ÇTD Sulu 15 4 Makine 1.2 x 6 m
b) BVD (Sulu ve Kuru) 25 4 Makine 1.2 x 6 m
c) ÇUD 12 3 Makine 1.2 x 6 m
23
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
EKMEKLİK BUĞDAY ISLAH
ARAŞTIRMALARI
2015/2016 YILI GELİŞME RAPORU
24
Projenin Adı : Güneydoğu Anadolu Bölgesi Ekmeklik Buğday Islah Araştırmaları
Proje Numarası : TAGEM/TBAD/13/A14/P01/011
Projenin İngilizce Adı : Bread Wheat Breeding Studies For South East Anatolia Region
Yürütücü Kuruluş : GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi
İş Birliği Yapılan Kuruluş : Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Proje Lideri : Zir. Yük. Müh. Mehmet KARAMAN
Proje Yürütücüleri : Zir. Yük. Müh. Mahir BAŞARAN Dr. Sertaç TEKDAL. Zir. Yük. Müh. Sinan
BAYRAM. Dr. İrfan ERDEMCİ. Gıd.Yük. Müh. Belgizar ÇAM. Gıd.Yük. Müh. Evrim ŞATANA
Başlama ve Bitiş Tarihi :01.01.2013/ 31.12.2017
Proje Bütçesi : 93.000
Projenin İlgili Olduğu Öncelikli AFA ve AP Kodu:
Araştırma Fırsat Alanı Kodu : Serin İklim Tahılları
Araştırma Programı Kodu : Buğday Kalitesinin İyileştirilmesi ve Verimliliğinin Arttırılması
Projenin Amacı : Bu projede Güneydoğu Anadolu Bölgesi iklim ve toprak koşullarına elverişli, yüksek
verimli, kaliteli, biotik ve abiotik streslere dayanıklı, geniş adaptasyon kabiliyetine sahip, üretici, tüketici ve
ihracatçının isteklerine uygun çeşit geliştirmek, ileri kademedeki ıslah materyalinin performansını değişik
lokasyonlarda test etmek ve proje ile ülkemizde ekmeklik buğday ıslahı konusunda faaliyet gösteren
Araştırma Enstitüleri arasında koordinasyonu ve işbirliğini sağlanması amaçlanmıştır.
Materyal ve Metot:
Araştırmada diğer kuruluş ve programlarla (CIMMYT, ICARDA, Ülkesel Ekmeklik Islah Projesi) işbirliğinden
sağlanan farklı kademedeki materyal ıslah projesinde kullanılan germplazmın kaynağını oluşturmaktadır.
Ekmeklik buğdayda çeşit geliştirmeye yönelik ıslah çalışmalarında introdüksiyon ve seleksiyon yöntemleri
kullanılmıştır. Açılan materyal modifiye edilmiş bulk metodu ile F4-F5 ya kadar getirilmiş, bu kademeden sonra
tek bitki seleksiyonuna gidilmiştir. Erken dönemde seleksiyon kriterleri olarak; bitki tipi, bitki boyu, sarı pas ve
diğer hastalıklara dayanıklılık, bitkinin tarladaki genel görünüşü ve tane kalitesi değerleri dikkate alınmıştır.
Açılan materyal hatlarından seçilen tek bitkiler ile yabancı nörserilerden seçilen hatlar gözlem bahçesine alınarak
daha geniş parsellerde gözlenmiş, buradan seçilen hatlar diğer kıstaslar yanında verim ve kalite değerleri
bakımından da değerlendirmek üzere tekrarlamalı olarak verim denemelerine alınmıştır. Verim denemelerinde
değerlendirilen hatlar GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi arazisi, Adıyaman ve
Ceylanpınar lokasyonlarında bölge verim denemeleri kurulmuştur. Ayrıca verim ve bölge verim denemelerinin
birinci yılını dolduran ve ümit var olan hatlarımızdan bir kısmını Yazlık Ekmeklik Bölge Verim, Yazlık Dilim
Bölge Gözlem bahçesi kapsamında değişik Araştırma Enstitülerinde değerlendirilmek ve test etmek amacı ile
gönderilmiştir.
25
2015/2016 Yetiştirme Sezonu İklim Verileri:
2015/2016 Sezonu Yağış Miktarı (mm) Diyarbakır
Lokasyon Uzun Yıllar 2015/2016
Diyarbakır 484 417 mm
2015 - 2016 Yılı Aylık Yağış (mm) DİYARBAKIR
2015 – 2016 Yılı Ort. Sıcaklık (oC) DİYARBAKIR
2015/2016 Yılının Değerlendirilmesi
-Toplam yağış miktarı uzun yıllar ortalamasına göre düşük olmuştur.
-Özellikle Kasım, Aralık, Mart ve Nisan aylarında uzun yıllar ortalamasının çok altında yağış miktarı
gerçekleştiğinden dolayı kuraklık stresi yaşanmıştır.
-16-21 Mart tarihlerinde ekstrem bir don olayı yaşanmıştır.
Bu soğuk zararından mevcut materyalin bir kısmının etkilendiği belirlenmiştir. Toplam Yağış miktarının düşük
ve aylar bazında dağılımın düzensiz olmasından dolayı, tane verimlerinde düşüşler gözlenmiştir.
AÇILAN MATERYAL
Deneme Adı Sayısı Seçilen
F1 32 32
F3 518 70
F4 56 31
F5 19 285 tek bşk
Toplam 625 418
Toplam 625 Açılan materyalden 418 adedi seçilerek bir üst kademeye aktarlmıştır.
GAP UTAEM ARAZİSİ
Verim ve Bölge Verim Denemeleri
Deneme Adedi Seçilen
ÖVD 125 22
VD 1 25x4 20
VD 2 25x4 10
KBVD 25x4 20
SBVD 25X4 20
Toplam 180 92
26
ÇEŞİT TESCİL DENEMELERİ
Deneme Adedi Lokasyon
ÇTD.EKM.KURU 5 X 4 Diyarbakır
ÇTD.EKM.KURU 5 X 4 Ceylanpınar
ÇTD.EKM.KURU 5 X 4 Adıyaman
ÇTD.EKM.SULU 17 X 4 Diyarbakır
ÇTD.EKM.SULU 17 X 4 Ceylanpınar
ÇTD.EKM.SULU 17 X 4 Adıyaman
GÖZLEM BAHÇELERİ
Ülkesel G.Bahçesi Adedi Seçilen
MN 27 5
Dış kaynaklı Adedi Seçilen
Fawwon-IRR 132 9
IBWSN 300 28
STEMRRSN 208 18
SBWON-HT 160 12
Toplam 827 72
ELİT TOHUMLUK ÜRETİMİ (2015/2016)
ÇEŞİT EKİLEN
(da)
ELİT
(kg)
ORJİNAL-1
(kg)
SERTİFİKA
1 VEYA 2 (kg)
KALE 0,9 200 --- ---
TEKİN 0,9 300 --- 4600
DİNÇ 0,5 300 --- 2850
CEMRE 0,5 180 1850 ---
Ön Verim Denemesi Ekm-DİYARBAKIR
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
HL
(kg/hl)
B.Tane
(g)
Protein
(%)
Zeleny
Sedim
(ml)
Başak
(gün)
Boy
(cm)
Sarı
Pas
(M.Cob)
Soğuk
Zar.
(0-9)
DİNÇ 820 82.5 33.0 44.0 50.0 110 85 10MS 3
TEKİN 642 83.4 32.0 16.3 62.0 110 90 20MS 3
PEHLİVAN 509 82.1 42.0 15.8 50.0 117 105 5MS-
100S 1
CEMRE 345 77.9 34.0 17.8 42.0 118 90 10MS 3
48-AGRI/NAC//ATTILA/5/TUI//2* 767 81.2 33.0 16.4 50.0 114 100 DRY 0
101-WUH1/VEE#5//MILAN/3/ 722 83.9 33.5 14.7 39.0 117 100 T-MS 1
47-
AGRI/NAC//ATTILA/3/VORB/4/ 592 82.9 39.5 16.2 33.0 115 120 DRY 0
41-ST.ERYHTR 894-
07/3/KIRITATI 514 80.5 33.5 18.6 66.0 116 110 DRY 0
9-ND643/2*WAXWING/4/TAM200
555 81.6 30.5 16.3 70.0 115 95 DRY 1
GENEL ORTALAMA 570 81.4 32.5 15.8 49.9 - - - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 0 2 0 2 6 - - - -
27
Verim Denemesi Ekmeklik-1 DİYARBAKIR
GENOTİPLER
PARAMETRELER
Verim (kg/da)
Ö.D
HL (Kg/hl)
**
B.Tane (g)
**
Protein (%)
Ö.D
Z.Sedim (ml)
**
Bşk (gün)
Boy (cm)
Sarı Pas
(M.cob)
Soğuk Zararı
(0-9)
DİNÇ 783ab 82.8b-e 29.9hı 13.4c-d 37.0ı 110 90 40MS 1
TEKİN 752a-d 83.9a-b 31.6f-ı 13.6c-d 47.5c-g 108 95 50 S 1
PEHLİVAN 628c-e 83.2bc 42.8a 14.7a-c 40.0g-ı 117 105 20MS 3
CEYHAN-99 742a-e 82.2c-g 33.4e-g 14.0b-d 57.5ab 116 100 10MS 3
16-KACHU*2/BACEU#1
CMSS 818a 80.0ı-k 34.5d-f 14.2a-d 59.0ab 108 95 0 1
11-KIRITATI/WBLL1//… 771a-c 84.8a 35.5d-e 14.1b-d 50.0b-f 108 90 T-MS 3
6-
WBLL4/KUKUNA//WBLL1/3/ 772a-c 82.5b-f 40.4ab 13.7c-d 51.0b-f 109 90 5MS 3
1-NAC/TH.AC//3*PVN/3/… 684a-e 81.7d-h 36.6c-d 15.6a 60.5a 107 90 DRY 0
3-KACHU/KIRITATI CMSS… 649b-e 78.7k 33.6d-g 15.6a 61.0a 108 85 DRY 1
GENEL ORTALAMA 716 82.0 34.5 14.2 48.6 111 92 - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 3 1 0 3 4 - - - -
DK (%) 12.7 0.8 4.3 4.9 9.4 - - - -
Verim Denemesi Ekmeklik-2 DİYARBAKIR
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
**
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
Ö.D
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
Sarı
Pas
(M.cob)
Soğuk
Zararı
(0-9)
DİNÇ 631a-e 81.5a-
e 29.3g 14.9b-d 40.5 111 90 5MS 1
TEKİN 575c-f 82.7a 33.9c-e 15.0b-d 55.0 109 90 DRY 3
PEHLİVAN 542e-f 82.2a
b 40.8a 15.8bc 42.0 117 95 5MS 1
CEMRE 469f 80.3d-
h 34.8b-d 17.4a 47.5 118 90 40MS 1
CEYHAN-99 550e-f 80.3d-
h 29.9fg 15.4b-d 61.5 116 85 10MS 7
7-SHORTENED SR26 TRANSLOC. 734a 82.0a
b 37.9ab 15.1b-d 59.5 108 95 DRY 3
9-ELVIRA/5/CNDO/R143//ENTE/ 543e-f 82.6a 32.6d-g 15.0b-d 48.5 116 90 DRY 3
14-VORB/MUNAL CMSA08Y… 588b-f 78.4ı-
k 34.9b-d 16.0b 56.5 115 95 DRY 3
21-WHEAR/SOKOLL/4/PRINIA/ 527e-f 76.8l 32.1d-g 15.6b-d 67.0 109 90 DRY 1
GENEL ORTALAMA 591 80.3 33.3 15.3 51.2 112 91 - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 5 0 0 0 2 - - - -
DK (%) 14.0 0.8 5.0 4.3 9.4 - - - -
28
SULU BÖLGE VERİM DENEMESİ EKMEKLİK -DİYARBAKIR
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
**
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
**
Boy
(cm)
**
Sarı
Pas
(M.cob)
Soğuk
Zararı
(0-9)
DİNÇ 879a-f 85.1c-f 36.3hı 12.4g-h 30.0hı 109 95 20MS 1
TEKİN 811c-h 85.7ab 39.1dh 12.6f-h 35.5d-
f 109 110 70S 5
ADAY-12 792f-h 82.9m 47.3a 13.3b-e 33.5e-
h 110 105 5MS 7
CEYHAN-99 784 84.0jk 37.1f-ı 12.3h 41.0ab 116 100 80S 5
23-ROLF07*2/5/REH/HARE 922g-h 83.2lm 41.9bd 13.4b-d 40.5ab 116 115 10MS 7
18-KRICHAUFF/2*PASTOR/4/ 823b-h 86.1a 42.4bd 13.4b-d 30.5hı 115 120 0 3
3-BAV92//IRENA/KAUZ/3/ 907ab 84.9d-
g 43.1b 12.8e-h
33.5e-
h 107 110 60S 3
13-SOKOLL/EXCALIBUR 800e-h 82.0n 39.8b-g 14.4a 38.0b-
d 112 100 10MS 13
1-WORRAKATTA/2*PASTOR// 883a-f 39.0kl 39.0d-h 13.4b-d 42.5a 116 115 30MS 3
GENEL ORTALAMA 839 84.2 40.3 13.1 34.8 112 107 - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 6 1 0 9 3 - - - -
DK (%) 7.8 0.3 4.0 2.2 5.4 - - - -
SULU BÖLGE VERİM DENEMESİ EKM. -CEYLANPINAR
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
**
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
*
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
DİNÇ 954a 85.0b-d 35.8d-h 13.1d-f 35.5lm 102 90
TEKİN 698f-k 85.3bc 40.0a-e 14.8a 51.5b-d 100 100
ADAY-12 823b-e 83.0h 44.0a 13.2c-f 38.5j-l 101 95
6-WBLL1/FRET2//PASTOR*2/3 801b-h 85.1bc 39.1a-f 14.1a-d 60.5a 104 105
16-KACHU/5/NAC/TH.AC//3*PVN 910ab 85.5ab 42.1a-c 13.7b-f 40.5ıl 102 110
18-KRICHAUFF/2*PASTOR/4/ 732e-k 86.2a 41.5a-c 14.1a-d 39.0jl 104 100
13-SOKOLL/EXCALIBUR CMSA 821b-e 82.7hı 38.9b-g 14.6ab 42.5hk 104 105
GENEL ORTALAMA 773 84.0 37.6 13.7 44.0 - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 0 2 0 0 4 - -
DK (%) 10.4 0.5 6.5 3.8 6.4 - -
29
ÇEŞİT X ÖZELLİK İLİŞKİSİ
(SBVD-Diyarbakır ve Ceylanpınar)
KURU BÖLGE VERİM DENEMESİ EKM. -DİYARBAKIR
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
Ö.D
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
Ö.D
Z.Sed.
(ml)
*
Bşk
(gün)
Boy
(cm) Sarı
Pas
(M.cob)
Soğuk
Zararı
(0-9)
CEYHAN-99 656c-d 81.8d-ı 31.8f-j 14.2de 60.5a-
d 114 85 10MS 3
TEKİN 642c-d 83.3b-
d 34.3c-g 14.5be 63.0ab 106 95 20MS 3
PEHLİVAN 602d 82.3c-g 40.5a 15.9a-c 50.0c-ı 116 95 0 0
21-FRNCLN/ROLF07CMSS 802a 79.8j 33.0e-ı 14.2de 53.0b-ı 110 100 DRY 0
18-
KRICHAUFF/2*PASTOR/4/ 665c-d 85.4a 38.6ab 14.0e 44.5hı 110 100 DRY 1
3-BAV92//IRENA/KAUZ/3/ 791ab 83.3b-
d 39.5a 14.0e 48.0f-ı 106 105 0 0
13-SOKOLL/EXCALIBUR 672b-e 80.1h-j 35.3b-f 16.2a 55.0a-
h 110 85 DRY 1
6-WBLL1/FRET2//PASTOR* 737a-c 83.0b-e 34.5c-g 15.1a-e 66.0a 110 90 DRY 0
GENEL ORTALAMA 676 81.4 33.9 14.9 55.3 - - - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 14 4 0 2 2 - - - -
DK (%) 12.9 1.1 5.2 5.2 10.2 - - - -
13
1723
914
PEHLÝVAN
188
11
21
Scatter plot (Total - 56.64%)
TEKÝN
2 4
12
6
CEYHAN-9922
19
3
7 1
DÝNÇ
ADAY-12
16
24TV
HL
PRT
ZS
BD
PC
2 -
27.0
2%
PC1 - 29.61%
30
KURU BÖLGE VERİM DENEMESİ EKM.-CEYLANPINAR
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
Ö.D
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
ADAY-12 324a-c 72.7l 27.9c-d 18.0c-h 68.5a 98 85
TEKİN 247e-h 79.9ab 27.6c-e 18.0c-h 64.0a-f 93 90
PEHLİVAN 262b-h 76.4gh 28.1bc 19.1a-c 63.5a-g 105 75
CEYHAN-99 257c-h 74.9ı-j 21.5m 19.3ab 65.5a-d 104 80
22-BECARD/KACHU CMSS06B00169S 346a 79.0bc 32.1a 17.3f-h 57.5hk 90 80
6-WBLL1/FRET2//PASTOR*2/3 294a-h 80.2a 27.4c-e 17.6e-h 67.0ab 100 85
24-USHER-16 CROW'S'/BOW'S'-1994 234g-h 74.6ık 22.8kl 19.6a 56.0ı-k 98 75
23-ROLF07*2/5/REH/HARE//2*BCN 242f-h 73.7kl 25.0f-j 18.9a-d 67.5ab 99 85
GENEL ORTALAMA 290 76.7 25.6 18.2 62.4 - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 2 1 2 4 0 - -
DK (%) 18 0.7 3.9 3.4 4.0 - -
KURU BÖLGE VERİM DENEMESİ EKMEKLİK.-ADIYAMAN
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
Ö.D
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
DİNÇ 332a 80.4de 26.6hı 17.9b-e 49.0g 99 75
TEKİN 270a-c 81.9ab 30.6c-f 18.7a-c 64.0a-d 95 100
PEHLİVAN 239c 79.8df 34.1ab 18.4b-d 60.5cf 109 85
9-BAV92//IRENA/KAUZ/3/HUITES/4/ 331a 80.9b-d 31.3b-e 18.2bd 61.5bf 96 95
18-KRICHAUFF/2*PASTOR/4/MILAN/ 282a-c 82.8a 31.9b-d 17.7c-f 62.0b-e 104 105
22-BECARD/KACHU CMSS06B00169S 304a-c 82.1ab 36.6a 17.3d-f 57.0f 96 95
19-HEILO//SUNCO/2*PASTORCMSA 263a-c 79.5e-g 24.6ı 19.9a 63.0b-e 104 80
GENEL ORTALAMA 287 80.0 29.9 18.0 62.2 - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 0 4 2 4 3 - -
DK (%) 19.1 0.7 4.9 3.5 3.8 - -
31
ÇEŞİT x ÖZELLİK İLİŞKİSİ
KBVD(Diyarbakır-Ceylanpınar-Adıyaman)
ÇEŞİT X ÖZELLİK İLİŞKİSİ
SBVD ve KBVD (5 Çevre)
18
22
14
19
Tekin
7
Aday-12
8
24
9
Scatter plot (Total - 63.22%)
Pehlivan
2
11
412
6
13
23
21
Ceyhan-99
1
Dinç
3
16
17
TV
PRT
HL
BD
ZS
PC
2 -
26.0
3%
PC1 - 37.18%
13
17
23
9
14
PEHLÝVAN
18
8
11
21
Scatter plot (Total - 60.29%)
TEKÝN
2
412
6
CEYHAN-99
22
19
3
7 1
DÝNÇ
ADAY-12
16
24
TV
HL
PRT
ZS
BD
PC
2 -
26.8
9%
PC1 - 33.40%
32
TANE VERİMİ STABİLİTESİ
SAWYET (CIMMYT)
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
Ö.D
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
Soğuk
Zararı
(0-9)
DİNÇ 925 82.6 31.1 14.4 38.0 112 90 1
33-Pauraq/Kingbird#1/6/Fret2 1015 81.5 38.1 14.6 45.0 116 100 5
16-Sokoll/3/Pastor//HXL7573 957 84.2 39.6 13.7 41.5 115 105 1
29-KACHU/SAUAL//PRL 937 82.8 41.0 14.7 49.5 116 95 7
43-TRC/SRTU/KACHU*2 759 79.9 33.0 16.2 56.0 115 90 7
44-TRC/SRTU/KACHU*2/3/ 858 81.8 37.5 15.2 62.5 114 95 7
GENEL ORTALAMA 835 81.7 36.3 14.6 46.8 - - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 6 9 49 31 42 - - -
DK (%) 10.8 0.6 3.8 2.9 7.2 - - -
SEÇİLEN GENOTİP SAYISI 9
19
6
9
7
24
8
23
21
PEHLÝVAN
Ranking biplot (Total - 91.96%)
11
2
12
4
13CEYHAN-99
14
22
ADAY-12
1
DÝNÇ18
TEKÝN
3
16
17
KAD
KCP
KDB
SCP
SDB
PC1 - 68.48%
PC
2 -
23.4
8%
33
ESWYT (CIMMYT)
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
Ö.D
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
Soğuk
Zararı
(0-9)
DİNÇ 887 83.0 30.6 14.2 37.5 110 85 3
45-KACHU*2/3/OTUS//PRL 990 81.8 32.0 14.6 55.5 117 95 7
43-ROLF07/3/TRCH/SRTU 946 84.8 31.9 14.6 41.0 116 95 5
24-KACHU/SAUAL//PRL 720 82.3 38.6 15.5 56.5 115 85 7
16-KACHU*2/MUNAL#1 868 82.3 35.3 15.6 58.5 115 95 7
41-TRCH/SRTU/KACHU*2/3/ 877 81.0 33.0 15.3 62.5 112 100 7
GENEL ORTALAMA 833 81.9 34.2 14.6 48.9 - - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 12 9 49 38 47 - - -
DK (%) 12.9 0.6 5.3 3.2 7.0 - - -
SEÇİLEN GENOTİP SAYISI 6
AYT-IRR (IWWIP)
GGEENNOOTTİİPPLLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
Verim
(kg/da)
**
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
Soğuk
Zararı
(0-9)
DİNÇ 924 84.4 35 13.4 32 114 105 3
KONYA 799 83.8 44.1 13.2 48.0 110 118 3
SÖNMEZ 695 83.6 41.1 15.1 40.0 118 130 3
88-AGRI/BJY//VEE/3/KS.. 881 80.0 33.8 13.7 43.0 118 115 3
70-TNMU/PSN/DOVE/3/ 607 84.8 36.0 15.4 54.0 135 118 3
117-ICDW-9246/4/338-K1-1 671 76.7 41.0 14.2 38.5 121 115 5
127-MV10-2000/4/AGRI/NAC/ 566 75.4 23.4 15.8 49.0 105 127 3
32-F130-L-1-12/MV12 734 81.3 4.1 13.6 59.5 95 118 0
GENEL ORTALAMA 738 81.7 34.3 13.8 38.1 - - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 0 3 0 6 14 - - -
DK (%) 7.0 0.6 4.1 3.0 6.4 - - -
SEÇİLEN GENOTİP SAYISI 7
34
IWWYT-IRR (IWWIP)
GGEENNOTİPLEERR
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
T.V.
(kg/da)
*
HL
(kg/hl)
**
B.Tane
(g)
**
Protein
(%)
**
Z.Sed.
(ml)
**
Bşk
(gün)
Boy
(cm)
Soğuk
Zararı
(0-9)
DİNÇ 789 84.5 34.6 13.4 34.0 114 115 5
BEZOSTAYA 597 82.4 40.1 16.1 52.0 118 130 3
KONYA 720 83.6 41.3 13.9 44.5 116 120 7
9-YUBILEINAYA75/3/AGRI 829 83.0 31.5 13.0 49.0 117 105 1
7-SHARK/F4105W2.1//AUS 750 85.4 33.0 12.4 40.5 114 110 7
38-SPARTANKA/KUKUNA 802 83.8 38.4 13.8 50.0 117 80 3
13-ALTAY2000/3/AUS… 709 84.4 34.6 16.3 47.0 115 130 3
31-87-461 A 63-555//SAULE.. 762 80.8 35.5 14.8 57.0 117 115 0
GENEL ORTALAMA 700 81.7 33.7 14.3 43.2 - - -
STD. GEÇENLERİN SAYISI 2 2 0 3 5 - - -
DK (%) 9.3 0.7 4.5 4.4 8.2 - - -
SEÇİLEN GENOTİP SAYISI 5
2016-2017 EKİM SEZONU
Diyarbakır Enstitü arazisinde;
1- Bölge Verim Denemeleri
2- Verim Denemeleri
3- Ön Verim Denemeleri
4- Sarıpas, Kahverengi pas,Kara pas, Septorya Denemeleri
5- Ülkeselden Gelen Açılan Materyal
6- CIMMYT Orjinli açılan materyal ekilmiştir.
7- CIMMYT ve ICARDA’dan gelen gözlem bahçeleri
BVD’ler Lokasyon olarak;
Diyarbakır, Kızıltepe, Adıyaman ve Elazığ’da ekilmiştir.
35
VD. 1 EKMEKLİK Deneme yılı 2015-2016
Çeşit
No: Çeşit ve Pedigri Drc.
Orijin
Soğuk
Zararı
01 NAC/TH.AC//3*PVN/3/MIRLO/BUC/4/2*PASTOR/5/...
CMSS06B00734T-099TOPY-099ZTM-099Y-099M-13WGY-0B
ÖVD. EKM.
(2014-2015)
1
02 CHIBIA//PRLII/CM65531/3/SKAUZ/BAV92/4/… CMSS07Y00066S-0B-099Y-099M-099Y-38M-0WGY
2
03 KACHU/KIRITATI CMSS07Y00127S-0B-099Y-099M-099NJ-099NJ- 6WGY-
0B
3
04 BAJ#1/3/KIRITATI//ATTILA*2/PASTOR CMSS07Y00288S-0B-099Y-099M-099Y-17M-0WGY
4
05 DİNÇ
STANDART
06 WBLL4/KUKUNA//WBLL1/3/WBLL1*2/BRAMBLING CMSS07Y00348S-0B-099Y-099M-099Y-19M-0WGY
6
07 TACUPETO F2001*2/KIRITATI//VILLA JUAREZ F200…
CMSS07B00094S-099M-099NJ-099NJ-16WGY-0B
7
08 CHIBIA//PRLII/CM65531/3/SKAUZ/BAV92/4/…
CMSS07Y00066S-0B-099Y-099M-099Y-8M-0WGY
8
09 KIRITATI/WBLL1//FRANCOLIN#1 CMSS07Y00174S-0B-099Y-099M-099Y-
10M-0WGY
16
10 PEHLİVAN
STANDART
11 KIRITATI/WBLL1//FRANCOLIN#1 CMSS07Y00174S-0B-099Y-099M-099Y-22M-0WGY
17
12 PFAU/SERI.1B//AMAD/3/WAXWING/4/BAJ#1 CMSS07Y00195S-0B-099Y-
099M-099Y-5M-0WGY
19
13 FRANCOLIN#1*2/HAWFINCH#1 CMSS07Y00935T-099TOPM-099Y-099M-
099Y-17M-0WGY
31
14 WBLL1/KUKUNA//TACUPETO F2001*2/6/PVN//… CMSS07Y01070T-099TOPM-099Y-099M-099Y-20M-0WGY
32
15 CEMRE
STANDART
16 KACHU*2/BACEU#1 CMSS07Y01075T-099TOPM-099Y-099M-099Y-17M-
0WGY
33
17 HUIRIVIS#1/MUU//WBLL1*2/BRAMBLING CMSS07Y01144T-099TOPM-
099Y-099M-099NJ-099NJ-7WGY
34
18 PRL/2*PASTOR//DANPHE#1 CMSS07B00010S-099M-099Y-099M-28WGY-
0B
36
19 WBLL1*2/3/YACO/PBW65//KAUZ*3/TRAP/4/… CMSS07B00220S-099M-099Y-099M-22WGY-0B
43
20 TEKİN
STANDART
21 KAUZ*3/MNV//MILAN/3/BAV92*2/4/KBIRD CMSS07B00578T-099TOPY-099M-099Y-099M-23WGY-0B
54
22 WBLL4/KUKUNA//WBLL1*2/3/KINGBIRD#1 CMSS07B00693T-099TOPY-
099M-099Y-099M-24WGY-0B
56
23 ND643/2*WBLL1//ATTILA*2/PBW65/3/MUNAL CMSS07B00807T-
099TOPY-099M-099NJ-099NJ-1WGY-0B
57
24 38IBWSN-208
68
25 CEYHAN-99
STANDART
36
VD. 2 EKMEKLİK Deneme yılı 2015-2016
Çeşit
No: Çeşit ve Pedigri Drc.
Orijin
Soğuk
Zararı
01 MUTUS *2/CHONTE CMSS08Y00704T-099TOPM-099Y-099Y-11M-
0WGY MX113-14 M35ES22SAWHT 57
SAWYT
(2014-2015)
312
02 PRL/2*PASTOR/4/CHOIX/STAR/3/HE1/3*CN079//2*SERI/5/… CMSS08Y00733T-099TOPM-099Y-099M-099Y-6M-0WGY MX113-14
M35ES22SAWHT 62
313
03 MUNAL*2/WESTONIA CMSS08Y00833T-099TOPM-099Y-099M-099NJ-
099NJ-14WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 69
314
04 MUTUS*2/HARIL#1 CMSS08Y00871T-099TOPM-099Y-099M-099NJ-099NJ-66 WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 76
315
05 DİNÇ STANDART
06 SUP152*2/TINKIO#1 CMS08Y0876T-099TOPM-099Y-099M-099NJ-
1WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 80
317
07 SHORTENED SR26 TRANSLOCATION/ /2*WBLL1*2/KKTS/3/BECARD
CMSS08Y01115T-099M-099Y-099M-099NJ-14WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 93
320
08 QUAIU/BECARD//BECARD CMSS08B00648T-099TOPY-099M-099NJ-2WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 118
328
09 ELVIRA/5/CNDO/R143//ENTE/MEXI75/3/AE.SQ/4/2*OCI/6VEE/… CMSS08B00676T-099TOPY-099M-099NJ-099NJ-12WGY-0B MX113-14
M35ES22SAWHT 123
330
10 PEHLİVAN STANDART
11 VILLA JUAREZ F2009*2//KIRITATI/2*TRCH CMSS08B0883T-099TOPY-
099M-099NJ-43WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 165
336
12 WHEAR/KUKUNA/3/C80.1/3*BATAVIA//2*WBLL1*2/4/ND643/…
CMSS08B00923T-099TOPY-099M-099NJ-099NJ-7WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 169
337
13 BAVIS//ATILLA*2/PBW65 CMSA08Y00378S-050Y-040M-0NJ-2Y-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 176
339
14 VORB/MUNAL CMSA08Y00621S-050Y-050ZTM-050Y-63BMX-010Y-0B
MX113-14 M35ES22SAWHT 181
341
15 CEMRE STANDART
16 SOKOLL/WBLL1/5/ATILLA/4/WEAVER/TSC//WEAVER/3/WEAVER
CMSA08M00393S-040ZTM-050Y-41ZTM-010Y-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 193
346
17 ND643/2*WBLL1/4/WHEAR/KUKUNA/3/C80.1/3*BATAVIA//2*WBLL1
CMSS08Y00234S-099Y-099M-099NJ-9WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 21
ESWYT
(2014-2015)
113
18 SWSR22T.B./2*BLOUK#1//WBLL1*2/KURUKU CMSS08Y01116T-099M-
099Y-099M-099NJ-099NJ-14WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 94
130
19 QUAIU #1/BECARD CMSS08B00181S-099M-099NJ-099NJ-34WGY-0B
MX113-14 M35ES22SAWHT 101
131
20 TEKİN STANDART
21 WHEAR/SOKOLL/4/PRINIA/PASTOR//HUITES/3/MILAN/OTUS//…
CMSS08B00507S-099M-099Y-24M-0WGY MX113-14 M35ES22SAWHT
108
133
22 BLOUK#1/4/WHEAR/KUKUNA/3/C80.1/3*BATAVIA//2*WBLL1/5/…
CMSS08B00633T-099TOPY-099M-099NJ-11WGY-0B MX113-14
M35ES22SAWHT 114
138
23 QUAIU#1/5/KIRITATI/4/2*SERI.1B*2/3KAUZ*2/BOW//KAUZ/6/…
CMSS08B00645T-099TOPY-099M-099NJ-099NJ-6WGY-0B MX113-14 M35ES22SAWHT 117
140
24 TILEK/CHAPIO CMWS06MI00024S-099MI-099MI-099MI-020KM-7YM-
0E MX-TCI
AYT-IRR
(2014-2015)
9045
25 CEYHAN- 99 STANDART
37
BVD EKMEKLİK Deneme yılı 2015-2016
Çeşit
No: Çeşit ve Pedigri Drc. Orijin
01 WORRAKATTA/2*PASTOR//DANPHE #1 CMSA07M00403S-040ZTM-040ZTY-
15ZTM-010Y-01B-0YMXI11-12\M21SAWYT\41
VD.EKM.1.1.
(2014-2015)
2
02 KA/NAC//TRCH/3/DANPHE #1 CMSA07M00445S-040M-
0NJ-0NJ-4Y-0B MXI11-12\M21SAWYT\112
3
03 BAV92//IRENA/KAUZ/3/HUITES/4/2*ROLF07 CMSS06Y00875T-099 TOPM-099Y-099ZTM-099Y-099M-25WGY-0B MXI11-12\MSAWYT\32
6
04
FRET2/TUKURU//FRET2/3/MUNIA/CHTO//AMSEL/4/FRET2/TUKURU//FRET2
CMSS06Y00878T-099TOPM-099Y-099ZTM-099Y-099M-17WGY-0B MXI11-12\MSAWYT\33
7
05 DİNÇ
STANDART
06 WBLL1/FRET2//PASTOR*2/3/MURGA CMSS06Y00937T-099TOPM-099Y-099ZTM-099Y-099M-10WGY-0B MXI11-12\MSAWYT\44
11
07 FRNCLN*2/TECUE #1 CMSS07Y00941T-099TOPM-099Y-099M-099Y-11M-0WGY
MXI11-12\M34ESWYT\67
18
08 CEYHAN99//TUJ''S''/ONELTO SEE06032 VD.EKM.1.2.
(2014-2015)
3
09 BAV92//IRENA/KAUZ/3/HUITES/4/DOLL CMSS05B00188S-099Y- 099M-099Y-099ZTM-18WGY-0B
4
10 PEHLİVAN
STANDART
11 ATTILA/BAV92//PASTOR/3/ATTILA*2/PBW65 CMSA04M00070S -040ZTB-040ZTY-040ZTM-040SY-13ZTM-04Y-0B
6
12 CUNNINGHAM/4/SNI/TRAP#1/3/KAUZ*2/TRAP//KAUZ
CMSA04M00088S-040ZTB-040ZTY-040ZTM-040SY-3ZTM-01Y-0B
7
13 SOKOLL/EXCALIBUR CMSA04Y00612S-25ZTP0Y-010M-
010SY-4M-03Y-0B
8
14 WBLL1*2/KKTS//PASTOR/KUKUNACMSS05B00525S-099Y-099M-099Y-
099ZTM-3WGY-0B
16
15 ADAY-12
STANDART
16 KACHU/5/NAC/TH.AC//3*PVN/3/MIRLO/BUC/4/2*PASTOR CMSS05B00584S-099Y-099M-099Y-099ZTM-8WGY-0B
18
17 B.HASHI+B764TA/5/DOVE/INIA/4/4777/(2)//FKN/GB/3/PVN SEE060149-0S-0S-
0SD
BVD.EKM.1.1
(2014-2015)
21
18 KRICHAUFF/2*PASTOR/4/MILAN/KAUZ//PRINIA/3/BAV92 CMSA06Y00337S-040ZTP0Y-040ZTM-040P0Y-4ZTM-0Y-0B
BVD.EKM.
(2014-2015)
7
19 HEILO//SUNCO/2*PASTORCMSA06Y00492S-040ZTY-040ZTM-040SY-2ZTM-0Y-0B
8
20 TEKİN
STANDART
21 FRNCLN/ROLF07CMSS06B00013S-0Y-099ZTM-099Y-099M-2WGY-0B
14
22 BECARD/KACHU CMSS06B00169S-0Y-099ZTM-099Y-099M- 28WGY-0B
16
23
ROLF07*2/5/REH/HARE//2*BCN/3/CROC_1/AE.SQUARROSA
(213)//PGO/4/HUITES CMSS06B00704T-099TOPY-099ZTM-099Y-099M-23WGY-
0B
18
24 USHER-16 CROW'S'/BOW'S'-1994/95//ASFOOR-5 ICW01-00257-0AP-8AP-0AP/0TS-0AP-12AP-0AP
19
25 CEYHAN-99
STANDART
38
ÖVD EKMEKLİK Deneme yılı 2015-2016
Çeşit
No: Çeşit ve Pedigri Drc.
Orijin
Soğuk
Zararı
01 ES14/SITTA//AGRI/NAC/3/MOTAH/BOUHOUTH6
TCI091003 -0SE-0E
F6 EKM TCI.
(2014-2015)
5
02 KIRITATI/4/SERI.1B*2/3/KAUZ/5/*2/BOW//KAUZDENTIX-4
TCI091016 -0SE-0E
14
03 KIRITATI/4/SERI.1B*2/3/KAUZ/5/*2/BOW//KAUZDENTIX-4
TCI091016 -0SE-0E
15
04 SUNCO/2*PASTOR/4/TX71C8130R/TX81V6610/3/RL6010/6*INIA6
6//KAUZ TCI091035 -0SE-0E
32
05 DİNÇ STANDART
06 BABAX/LR42//BABAX*2/3/VIVITSI/4/ORACLE/PEHLIVAN
TCI091047 -0SE-0E
40
07 KIRITATI/4/2*SERI.1B*2/3/KAUZ*2/BOW//KAUZ/8/AGRI/BJY//V
EE/6/SN64//SKE/2*ANE/3/ SX/4/BEZ/5/SERI/7/F10S-1 TCI091059 -
0SE-0E
50
08 KIRITATI/4/2*SERI.1B*2/3/KAUZ*2/BOW//KAUZ/5/SUBEN-7
TCI091060 -0SE-0E
60
09 ND643/2*WAXWING/4/TAM200/KAUZ/3/AGRI/BJY//VEE TCI091080 -0SE-0E
66
10 PEHLİVAN STANDART
11 ND643/2*WAXWING/4/TAM200/KAUZ/3/AGRI/BJY//VEE
TCI091080 -0SE-0E
71
12 ND643/2*WAXWING/4/TAM200/KAUZ/3/AGRI/BJY//VEE
TCI091080 -0SE-0E
73
13 BG/GT/IP-221/P8-71//IVETA NTA-92/89-6
TCI091678 -0SE-0E
86
14 BG/GT/IP-221/P8-71//IVETA NTA-92/89-6
TCI091678 -0SE-0E
87
15 CEMRE STANDART
16 BG/GT/KK-1518,KK/3/T 98-9//VORONA/HD2402
TCI091682 -0SE-0E
98
17 BG/GT/KK-1518,KK/3/T 98-9//VORONA/HD2402
TCI091682 -0SE-0E
99
18 ESKINA-7/4/VEE/PJN//2*TUI/3/SKAUZ*2/SRMA/5/ESKINA-7
TCI092030 -0SE-0E
108
19
H90005//ATTILA/3*BCN/3/CO931111/CO910239//HALT/7/PYN/BAU/3/CHE
N/AEGILOPS SQUARROSA
(TAUS)//BCN/6/SN64//SKE/2*ANE/3/SX/4/BEZ/5/SERI TCI092399 -0SE-0E
115
20 TEKİN STANDART
21 KROSHKA//8023.16.1.1/KAUZ/3/F498U1-1021 / BOEMA
TCI092422 -0SE-0E
123
22 KROSHKA/ADYR/7/PYN/BAU/3/CHEN/AEGILOPS SQUARROSA
(TAUS)//
BCN/6/SN64//SKE/2*ANE/3/SX/4/BEZ/5/SERI TCI092457 -0SE-0E
134
23 BEZOSTAYA1/KROSHKA//BEZOSTAYA1 TCI092084 -0SE-0E
138
24 BEZOSTAYA1/KROSHKA//BEZOSTAYA1 TCI092084 -0SE-0E
141
25 CEYHAN- 99 STANDART
39
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
ARPA ISLAH ARAŞTIRMALARI
2015-2016 FAALİYET RAPORU
40
ARPA ISLAH ÇALIŞMALARI Güneydoğu Anadolu Bölgesi Arpa Islahı Araştırmaları
AFA ADI: Serin İklim Tahılları Proje No TAGEM/TBAD/A12/P05/008
Proje Adı
Proje İngilizce Adı
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Arpa Islah Araştırmaları
Southeastern Anatolian Region Barley Breeding Research
Yürütücü Kuruluş GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü
DİYARBAKIR
İşbirliği Yapılan Kuruluş ETAE (Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü)
ICARDA (International Center for Agricultural Research in the Dry Areas)
Proje Lideri Sinan BAYRAM
Yardımcı Araştırmacılar Mehmet KARAMAN, Dr. Sertaç TEKDAL, Mahir BAŞARAN,
Ferhat OĞURLU
Proje Başlama-Bitiş Tarihleri 01.01.2013 - 31.12.2017
Proje Bütçesi 2013: 15000, 2014: 17000, 2015: 18000,
2016: 18500, 2017: 18500, Toplam: 87000
GİRİŞ
Dünyada ve ülkemizde nüfusun hızla artmasıyla tahıllar insan beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Ülkemizde arpa doğrudan insan beslenmesinde kullanılmasa da hayvan besleme açısından son derece önemli
bir bitkidir. Başlangıçta ekmek yapımında kullanılan arpa, bugün hem dünyada hem de ülkemizde genellikle
hayvan yemi ve kısmen de maltlık olarak kullanılmaktadır. Arpa, hayvansal protein üretimi, un ve çeşitli
sanayi kuruluşları ile insan beslenmesinde kullanılan önemli bir hammadde olmasının yanı sıra tuza karşı
dayanıklı olması, buğdaya göre daha erkenci olması nedeniyle düşük ve düzensiz yağış alan yerler için
önemli bir kültür bitkisidir.
Dünya genelinde yetiştiriciliği yapılan arpa, iki ya da altı sıralı sertifikalı çeşitler ve yerel popülasyonlardan
oluşmaktadır. Gelişmiş ülkelerde arpa yetiştiriciliğinde kaliteli ve verimi yüksek çeşitler tercih edilirken, az
gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde ağırlıklı olarak yerel popülasyonlar yetiştirilmekte, sertifikalı çeşitler
yaygın olarak kullanılmamaktadır. Ülkemizde kesif yem üretimi yapan yem fabrikalarının hammadde olarak
ve özellikle bölgemizde küçükbaş hayvancılık yapan yetiştiricilerin doğrudan hayvan beslemede
kullandıkları arpa ihtiyacını karşılamak üzere çeşitli ıslah çalışmaları yapılmaktadır. Ülkemizde üretime
kazandırılabilecek arazilerin son sınırına ulaşmış olmasından dolayı, kesif yem açığını kapatmak için verim
ve adaptasyon yeteneği yüksek yeni arpa çeşitlerinin ıslahına ihtiyaç duyulmaktadır.
Dünyada arpa üretimi 144.5 milyon ton ve verim 292.3 kg/da’dır. (FAO, 2014). Ülkemizde ise üretim 8
milyon ton ve verim 287 kg/da’dır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi yaklaşık 1.240.000 ton üretim ile Türkiye
arpa üretiminin %16’sını karşılamaktadır. Bölgede verim 280 kg/da’dır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde
üretilen arpa oranlarına bakıldığında Şanlıurfa %47 ile 1., Adıyaman %18 ile 2. ve Diyarbakır %14 ile 3.
sırada yer almaktadır. Bölgede yetiştiriciliği yapılan arpanın %94.8’ini yemlik arpa oluştururken %5.2’sini
maltlık arpa oluşturmaktadır. Ayrıca, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri başta olmak üzere Türkiye’nin maltlık
arpa üretiminin %11’i bölgemizden karşılanmaktadır (TÜİK, 2015).
Bölgede dekara verimin düşük olmasının nedeni, yetiştiriciliği yapılan arpa genotiplerinin genellikle karışık
halde bulunan yerel ve uzun boylu kışlık genotipler olmasıdır. Bu genotipler, düşük verim potansiyeline
sahip olup yatma eğilimi göstermektedir. Ayrıca bölge ekolojisine uygun olmayan genotiplerin yetiştirilmesi
ve yanlış yetiştirme tekniklerinin uygulanması verimi kısıtlayan en önemli unsurlardır. Bu amaçla, bölge
şartlarına uygun yeni yazlık arpa çeşitlerinin geliştirilmesi ve yetiştiricilik konusunda çiftçilerin
bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
Güneydoğu Anadolu Projesi'nin, tamamlanmasıyla bölgenin tarımsal üretiminde artış olacağı
öngörülmektedir. Bu öngörü ile tahıl üretiminin %55 oranında artacağı ve bölgede entansif tarıma geçilmesi
sonucunda üretimde meydana gelecek ürün fazlasının ihraç edilmesiyle ülke ekonomisine çok büyük yarar
sağlanacağı düşünülmektedir (Engin ve ark., 2002). Ayrıca GAP’ın tamamlanması ile ikinci ürün tarımının da
yaygınlaşması beklenmektedir. Arpanın, buğdaya göre daha kısa vejetasyon süresine sahip olması, ikinci ürün
sisteminde ana ürün olarak yetiştiriciliğinin buğdaya göre artabileceği öngörülmektedir.
Bölgedeki hayvancılık potansiyelinin yüksek olması ve gün geçtikçe daha da gelişmesi, arpa kesif yem açığını
beraberinde getirmektedir. Bu nedenle erkenci, verimi yüksek, aynı zamanda hastalıklara dayanıklı ve bölge
ekolojisine uygun çeşitlerin geliştirilmesi veya ülke genelinde geliştirilmiş yazlık arpa genotiplerinin
adaptasyon kabiliyetlerinin denenmesi faydalı olacaktır. Bu amaçla erkenci, verimi yüksek aynı zamanda
41
hastalıklara tolerant ve bölge ekolojisine uygun çeşitlerin geliştirilmesi veya ülke genelinde geliştirilmiş
yazlık arpa genotiplerin adaptasyon kabiliyetlerinin denenmesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
Projenin amacı: Bu projenin amacı, verimi yüksek, yemlik kalitesi iyi, kuru veya sulanabilen şartlarda
yetişebilecek, biyotik ve abiyotik stres koşullarına dayanıklı veya toleranslı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin
ekolojik şartlarına uygun arpa çeşitlerini geliştirmektir. İleri kademedeki arpa ıslah materyalini bölgenin
farklı lokasyonlarında deneyerek performansını belirlemek ve yazlık dilim ülkesel projesi kapsamında
melezleme sonucu elde edilmiş ve yurt dışından açılan materyal kademesinde getirilen hatları denemeye
alarak kaliteli, stres faktörlerine toleranslı, yüksek verimli yeni çeşitleri geliştirerek bölgenin yemlik arpa
ihtiyacını karşılamak hedeflenmektedir. Bunun yanı sıra bölgede %30 civarında kullanılan sertifikalı
tohumluk miktarını artırmak için çiftçilerimizin geleneksel olarak devam eden alışkanlıklarını değiştirmek ve
bu sürece katkı sağlamak hedeflerimiz arasındadır.
MATERYAL VE METOT
Araştırmada kullanılan materyali hatlar, tescilli çeşitler, yerel popülasyonlar, ulusal arpa genetik kaynakları
ve Uluslararası Araştırma Merkezleri’nden temin edilen hatlar oluşturmaktadır. Açılan materyal içerisinden
bölgeye uyum sağlayabilen hatlar, modifiye bulk yöntemi ile seçilip durulmuş hatlar ön verim, verim ve
bölge verim denemelerinde denenerek çeşit adayları belirlenmeye çalışılmaktadır. Bununla birlikte gerek yurt
içi gerekse yurt dışı (ICARDA) kuruluşlardan temin edilen durulmuş hatlar da ön verim ve verim
denemelerine alınmak suretiyle istifade edilmektedir.
2015-16 yetiştirme sezonu boyunca düşen toplam yağış miktarının (417.2 mm) uzun yıllar ortalamasına
(478.3 mm) göre daha düşük olması verimleri de olumsuz etkilemiş, bir önceki yıla göre verimler daha düşük
olmuştur. Ekimden sonraki yağışlar bitki çıkışlarının zamanında gerçekleşmesini sağlamıştır. Ancak, Mart ve
Nisan aylarında uzun yıllar ortalamasına göre daha düşük yağış olmasından dolayı beklenen yüksek verim
alınamamıştır. Yetiştirme sezonu boyunca sıcaklık bakımından ekstrem bir durum yaşanmamış olup Mart,
Nisan ve Mayıs aylarında aylık ortalama sıcaklık değerlerinin uzun yıllar ortalama sıcaklık değerlerine göre
biraz yüksek olduğu görülmektedir (Çizelge 1). Deneme yeri toprakları killi-tınlı, hafif alkali ve organik
madde miktarı düşük düzeydedir (Çizelge 2).
Çizelge 1. Diyarbakır 2015-16 yetiştirme sezonu ile uzun yıllar ortalamasına ait iklim
verileri
Aylar Yağış (mm) Ort. Sıcaklık (oC)
2015-16 UYO 2015-16 UYO
Eylül 0.0 4.1 27.4 24.8
Ekim 84.2 34.7 18.4 17.2
Kasım 10.4 51.8 9.8 9.2 Aralık 31.6 71.4 3.9 4.0
Ocak 77.4 68.0 1.1 1.8
Şubat 69.2 68.8 7.9 3.5 Mart 55.6 67.3 9.7 8.5
Nisan 29.0 68.7 15.7 13.8
Mayıs 41.4 41.3 19.9 19.3 Haziran 18.4 7.9 26.8 26.3
Toplam 417.2 484.0
Çizelge 2. Diyarbakır deneme alanı toprağının bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri
Tekstür sınıfı Organik madde
(%)
CaCO3
(%)
P2O5
(kg da-1) Toplam tuz (%) Su ile doygunluk (%) pH
Killi-Tın 1.33 13.1 2.36 0.060 64 7.86
Denemelerin ekildiği tarlanın ön bitkisi mercimektir. Makinalı ekimlerde parsel alanı genelde 7.2 m2 (6 sıra x
0.2 m x 6 m)’dir. Ceylanpınar lokasyonunda m2 ye 500, Adıyaman ve Diyarbakır’da ise 450 adet tohum
gelecek şekilde ekim yapılmıştır. Elle ekimler, genel olarak 2 m x 2 sıra şeklinde olup, tohum veya deneme
alanının yetmemesi durumunda 1 m x 2 sıra olacak şekilde yapılmıştır. Denemelerin ekim, bakım, hasat ve
harman işlemlerinde genel olarak bölge için önerilen standart yetiştirme teknikleri uygulanmaktadır.
ELDE EDİLEN BULGULAR
2015-2016 yetiştirme sezonu arpa ıslah programı kapsamında kurulan denemeler Diyarbakır (GAPUTAEM
deneme alanı), Adıyaman (Merkez) ve Ceylanpınar (TİGEM Beyazkule) lokasyonlarında yürütülmüştür.
Denemeler zamanında ekilmiş ve ekimden sonra havaların yağışlı geçmesi ile çıkışlar zamanında
42
gerçekleşmiştir. 2015-16 yetiştirme sezonunda F3, F4 ve F5 kademelerinde toplam 561 açılan materyal
değerlendirilerek F3’ten 92 hat F4’e, F4’ten 58 hat F5’e ve F5’ten 194 adet tek başak F6’ya aktarılmak üzere
seçilmiştir. 628 tek başak sırasından 84 tanesi Gözlem Bahçesi’ne aktarılmak amacıyla seçilmiştir. Gözlem
Bahçesi’nden seçilen 35 hat, ICARDA’dan gelen IBON-HI setinden seçilen 50 ve GSBSN setinden seçilen
15 hat ile Ön Verim Denemesi’ne aktarılmıştır. ÖVD ve ICARDA’dan gelen verim denemeleri setleri
üzerinde gerekli gözlem ve kalite analizleri yapıldıktan sonra seçilen hatlar ile Verim Denemesi
oluşturulmuştur. İkinci yılında olan Bölge Verim Denemesi’nin sonuçları bir önceki yılın sonuçları ile
birleşik analize tabi tutulmuş ve en yüksek kontrol çeşidini geçen hat olmadığı için denemeden tescile aday
hat gönderilmemiştir. Birinci yılından olan BVD ise, ikinci yılına aktarılmıştır. Ayrıca, 17 genotipten oluşan
Yazlık Dilim Ortak BVD Diyarbakır lokasyonunda yürütülmüş ve alınan ölçüm ve gözlemler zamanında Ege
Tarımsal Araştırma Enstitüsü’ne gönderilmiştir. 8 genotipten oluşan Arpa Kuru ÇTD, 4 genotipten oluşan
Maltlık Arpa Sulu ÇTD, 3 genotipten oluşan Maltlık Arpa Kuru ÇTD ve 5 genotipten oluşan Triticale ÇTD
üç lokasyonda yürütülmüş, alınan ölçüm ve gözlemler zamanında Tohumluk Tescil Sertifikasyon Merkezi
Müdürlüğü’ne gönderilmiştir. Tescilli çeşitlerimizden Şahin 91, Sur 93, Altıkat, Samyeli, Kendal ve Barış
çeşitlerinden toplam 1000 adet tek başak ekilerek Islahçı Materyali üretimi devam ettirilmiştir. Ayrıca
Altıkat, Barış, Kendal ve Şahin-91 tescilli çeşitlerimizden toplam 615 kg Elit Tohumluk üretilmiştir.
2015-16 yetiştirme sezonunda uzun yıllar ortalamasına göre yağış miktarının daha düşük
olması tüm lokasyonlarda verimleri de olumsuz etkilemiş, bir önceki yıla göre verimler
daha düşük olmuştur. En yüksek tane verimi Diyarbakır lokasyonundan elde edilmiş,
Adıyaman ve Ceylanpınar lokasyonlarında ise yetiştirme sezonu daha kurak geçtiği için
verimler düşük olmuştur.
Çizelge 3. 2015-2016 yetiştirme sezonu arpa ıslah programı kapsamında lokasyonlar, ekilen denemeler ve
genotip sayıları
Denemenin Adı Ekilen Genotip
Sayısı Seçilen Tekerrür Ekim Şekli ve Ebadı
Diyarbakır Lokasyonu
Açılan Materyal
F3 İzmir 238 92 - Elle ekim (2s x 1m)
F4 (Bulk) 212 58 - Elle ekim (2s x 1m)
F5 111 48 (194 tek başak) - Elle ekim (1s x 1m)
F6 (Tek başak) 628 84 - Elle ekim (1s x 1m)
Gözlem Bahçesi (MN) 155 35 - Elle ekim (2s x 1m)
IBON-HI 149 50 - Elle ekim (2s x 1m)
GSBSN 135 15 - Elle ekim (2s x 1m)
Verim Denemeleri
Ön Verim Denemesi 100 8 - Makine 6 s x 7 m
Verim Denemesi 1 25 8 3 Makine 6 s x 7 m
Verim Denemesi 2 25 12 3 Makine 6 s x 7 m
IBYT-W 25 3 2 Makine 6 s x 3.5 m
IBYT-HI 25 7 2 Makine 6 s x 3.5 m
GSBYT 25 6 2 Makine 6 s x 3.5 m
BVD 1 25 - 4 Makine 6 s x 7 m
BVD 2 25 - 4 Makine 6 s x 7 m
OBVD 17 - 4 Makine 6 s x 7 m
Çeşit Tescil Denemeleri
ÇTD Arpa (Kuru) 8 - 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Kuru) 3 - 8 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Sulu) 4 - 5 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Triticale 5 - 4 Makine 6 s x 7 m
Adıyaman Lokasyonu BVD 1 25 - 4 Makine 6 s x 7 m
BVD 2 25 - 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Arpa (Kuru) 8 - 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Kuru) 3 - 8 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Sulu) 4 - 5 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Triticale 5 - 4 Makine 6 s x 7 m
Ceylanpınar Lokasyonu BVD 1 25 - 4 Makine 6 s x 7 m
BVD 2 25 - 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Arpa (Kuru) 8 - 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Kuru) 3 - 8 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Sulu) 4 - 5 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Triticale 5 - 4 Makine 6 s x 7 m
43
Ön Verim Denemesi
Ön verim denemesi, 80 hat ve 5 kontrol çeşidi ile Augmented deneme deseninde yürütülmüştür. Hat sayısı
fazla olduğundan sadece seçilen hatların değerleri ve kontrol çeşitlerinin ortalama değerleri ile genel
ortalamalar verilmiştir (Çizelge 4). Augmented deneme desenine uygun yapılan analize göre düzeltilmiş
verim ortalamalarına bakıldığında standartlar arasında en yüksek tane verimi 644.0 kg/da ile Kendal
çeşidinden elde edilmiş, hatlar arasında ise sırasıyla 31, 19, 32 ve 33 no’lu hatlar en yüksek verime sahip
olmuştur. Verim yönünden en yüksek standart olan Kendal çeşidini 5 adet hat geçmiştir. Hektolitre ağırlığı
yönünden standartlar arasında Samyeli çeşidi ilk sırayı almış ve bu çeşidi 13 adet hat geçmiştir. Protein oranı
ve 1000 tane ağırlığı bakımından en yüksek değere sahip olan Şahin-91 çeşidini, protein oranı bakımından 4
adet, 1000 tane ağırlığı bakımından ise 9 adet hat geçmiştir. Nişasta oranı bakımından ise Kendal çeşidi en
yüksek değere sahip olup bu çeşidi 23 adet hat geçmiştir. İncelenen özellikler bakımından kontrol çeşitlerine
üstünlük gösteren 8 adet hat verim denemesine alınmak üzere seçilmiştir.
Çizelge 4. Ön verim denemesinden seçilen hatların değerleri ve kontrol çeşitlerinin ortalama değerleri ile
genel ortalamalar
Seçilen hatlar ve
kontrol çeşitleri
Başaklanma
gün sayısı
Bitki boyu
(cm)
1000 tane
(g)
Hektolitre
(kg/hl)
Protein
(%)
Nişasta
(%)
Verim
(kg/da)
19 109 114 49.4 69.8 12.9 69.3 703.6
27 105 118 41.5 64.1 12.8 69.1 607.2
31 106 118 26.3 67.6 13.9 68.6 717.2
32 111 103 33.3 71.3 12.7 69.9 698.7
33 104 113 37.8 66.1 13.2 69.0 688.0
44 102 93 36.3 68.3 15.3 68.8 652.0
82 96 100 45.6 70.6 14.1 69.2 615.6
91 105 110 32.1 67.1 13.9 69.5 591.7
ALTIKAT 106 111 31.1 65.5 13.1 68.4 585.2
BARIŞ 109 86 39.1 70.4 14.2 68.1 607.9
KENDAL 106 109 30.0 67.0 13.8 69.0 644.0
SAMYELİ 95 108 41.3 70.5 15.7 67.9 539.3
ŞAHİN 91 117 106 45.9 70.1 16.1 67.4 414.9
Genel Ortalama 105 107 37.1 67.9 14.5 68.4 520.9
AÖF 1.8** 11.59** 3.03** 1.54** 0.96** 0.69** 98.7** DK (%) 1.09 7.23 5.25 1.45 4.28 0.66 11.5
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
Şekil 1. Arpa ön verim denemesi genotip-özellik ilişkisini gösteren biplot grafiği
44
Verim Denemesi-1
Bu deneme, 20 hat ve 5 standart çeşit ile yürütülmüştür (Çizelge 5). Varyans analizi sonuçlarına göre
incelenen bütün özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu belirlenmiştir (Çizelge
6).
Çizelge 5. VD-1’de yer alan hatların pedigrileri ve orijinleri ile standart çeşitler
Sıra
No Çeşit ve Pedigri
Orijin
2014/2015
1 NT 102_IBMP-04/ADAY-1
SAE007-90-0S-0SD-0SD-5SD-0SD
ÖVD ARPA 14/15
22
2 NT 66_IBMP-04/ADAY-1
SAE007-97-0S-0SD-0SD-3SD-0SD 26
3 NT 31_IBMP-04/ AÇTD-1
SAE007-99-0S-0SD-0SD-6SD-0SD 27
4
ALPHA-BAR/DURRA//CORACLE/3/ALELI/4/MPYT169.1Y/LAUREL//
OLMO/ 5/GLORIA-BAR/COPAL//PM5/BEN/3/SEN/6/2*GAL/PI6384/
/ESC.II.72.607.1E. 4E.5E/7/ NK1272//Manker/Arig8/3/Arar/Lignee527
SAE007-125-0S-0SD-0SD-8SD-0SD
34
5 ALTIKAT
6 Tremois/ Nevada 2RH/3/ ASAHI 5/2*ALELİ//77S-409/Akrash-01
SAE 006-26-0SD-0SD-2SD-0SD 38
7 Mammut//Gloria'S'/Come'S'/3/Courlis/Rihane-03
13SB-SPM13(SU) -0SD 41
8 WI2198/Hml-02//INRA55-86-2/Rt1703/3/Hml
ICB05-0725-6AP-0AP-0SD 67
9 SHENMAI NO.3/MSEL
CBSS03B00053S-0M-0Y-0M-0Y-1M-0Y-0SD-0SD 68
10 BARIŞ
11 E.ACACIA/DEFRA//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS02Y00319S-0M-0M-5Y-1M-0Y-0SD-0SD 69
12 MN BRITE/4/TOCTE//GOB/HUMAI10/3/ATAH92/ALELI
CBSS01M00131S-28M-2M-1Y-1M-0Y-0SD-0SD 74
13 BICHY2000//GOB/HUMAI10
CBSS04M00222S-8M-0Y-0M-0Y-3M-0AP-0SD-0SD 79
14
P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGEE640/4BLLU/5/PETUNIA
1/6/M11/7/7LEGACY/3/SVANHALS-BAR/MSEL//AZAF/GOB24DH
CBSS04M00394T-0M-0Y-0M-0Y-2M-0AP-0SD-0SD
84
15 KENDAL
16 MSEL/FNC1
CBSS05Y00003S-21Y-0M-0Y-0M-1AP-0SD-0SD 86
17
SVANHALS-BAR/MSEL//AZAF/GOB24DH/3/
DEFRA/DESCONOCIDA-BAR
CBSS05Y000288S-29Y-0Y-0M-3AP-0SD-0SD
87
18 ALEXIX//DEFRA/DESCONOCIDA-BAR
CBSS05Y00034S-19Y-0M-0Y-0M-3AP-0SD-0SD 88
19 LIGNEE527/GERBEL/3/BOY-B*2/SURB//CI12225.2D/4/GLORIA-
BAR/COME CBSS05Y00070S-25Y-0M-0Y-0M-4AP-0SD-0SD 91
20 SAMYELİ
21 LA MOLINA96/6/P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/BLLU/5/
PETUNIA 1 CBSS05Y00158S-20Y-0M-0Y-0M-4AP-0SD-0SD 96
22 LA MOLINA 96/6B95.2482
CBSS05Y00160S-34Y-0M-0Y-0M-3AP-0SD-0SD 97
23 BICHY2000//GOB/HUMA/10
CBSS04M00222S-8M-0Y-0M-0Y-5M-0AP-0SD-0SD 98
24 CANELA/BONITA//DEFRA
CBSS04M00355T-5M-0Y-0M-0Y-1M-0AP-0SD-0SD 99
25 ŞAHİN 91
45
Tane verimi yönünden en yüksek değere 665.6 kg/da ile Barış çeşidi sahip olmuş ve bu çeşidi geçen hat
olmamıştır. Hatlar içerisinde 18 no’lu hat tane verimi yönünden ilk sırayı alırken, 11,13 ve 3 no’lu hatlar da
verim yönünden öne çıkmıştır. Hektolitre ağırlığı yönünden standartlar arasında Şahin-91 ilk sırayı almış ve
6 adet hat bu standart çeşidi geçmiştir. En yüksek hektolitre ağırlığına sırasıyla 8, 24, 1, 18, 6 ve 12 no’lu
hatlar sahip olmuştur. Şahin-91 çeşidi, 1000 tane ağırlığı yönünden de standart çeşitler arasında ilk sırayı
almış ve bu çeşidi sadece 1 no’lu hat geçmiştir. Protein oranı bakımından standart çeşitler arasında Samyeli
%15.6 ile ilk sırayı alırken, 21 no’lu hat Samyeli çeşidi ile aynı değere sahip olmuş, bu hattı 8 ve 14 no’lu
hatlar takip etmiştir. Nişasta oranı bakımından standartlar arasında Kendal ilk sırayı alırken, 18 ve 9 no’lu
hatların bu çeşidi geçtiği belirlenmiştir. Denemeye alınan hatlar arasında 13 ve 23 no’lu hatlar en kısa boylu
olması, 24 no’lu hat ise en erkenci olması yönünden dikkat çekmiştir (Çizelge 6).
Bu denemede incelenen özellikler bakımından kontrol çeşitlerine üstünlük gösteren 3, 11, 12, 13, 16, 17, 18
ve 23 no’lu hatlar seçilerek bir ileri jenerasyona aktarılmıştır.
Çizelge 6. VD-1’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Başaklanma
gün sayısı
Bitki
boyu (cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta
oranı (%)
Protein oranı
(%)
Verim
(kg/da)
1 110 bcd 113 abc 71.0 abc 47.5 a 68.3 d-g 14.4 a-h 473.6 g-j
2 96 jkl 105 b-e 69.1 d-g 42.6 bc 68.7 b-e 14.0 d-i 517.9 d-j
3 108 cde 103 cde 65.7 hi 37.6 ef 69.5 ab 14.3 b-h 610.1 a-e
4 108 bcd 115 abc 63.5 jk 37.6 ef 68.2 efg 13.8 d-i 488.2 f-j
Altıkat 107 d-g 110 abc 64.0 ijk 30.8 g 68.2 efg 13.3 ghi 639.2 ab
6 110 bcd 105 b-e 70.7 b-e 40.8 b-e 68.6 cde 14.6 a-f 446.7 hij
7 108 cde 108 a-d 63.2 k 39.4 c-f 67.9 e-h 14.7 a-f 433.3 ij
8 100 hij 113 abc 72.7 a 44.0 ab 68.4 c-g 15.5 ab 497.9 f-j
9 103 e-h 115 ab 65.9 h 33.0 g 69.9 a 14.1 d-h 503.0 e-j
Barış 108 bcd 90 f 69.3 c-g 38.6 def 68.5 c-f 13.8 d-i 665.6 a
11 101 hi 103 cde 70.2 b-f 39.8 c-f 68.6 c-f 14.9 a-e 615.6 a-d
12 103 f-i 105 b-e 70.6 b-e 37.6 ef 68.7 b-e 13.9 d-i 545.4 b-h
13 99 hij 90 f 65.4 hi 39.4 c-f 67.6 gh 14.8 a-f 614.3 a-d
14 102 ghi 105 b-e 63.4 k 30.0 g 67.3 h 15.4 abc 484.5 f-j
Kendal 107 d-g 108 a-d 68.7 fg 32.0 g 69.7 a 13.2 hi 637.6 ab
16 100 hij 95 ef 69.8 b-g 40.8 b-e 69.2 abc 13.8 e-i 589.6 a-f
17 107 c-f 113 abc 65.0 h-k 31.6 g 69.1 a-d 13.6 f-i 579.9 a-g
18 112 abc 98 def 70.9 a-d 40.4 c-f 70.0 a 12.8 i 633.3 abc
19 99 h-k 113 abc 65.4 hij 36.9 f 69.2 abc 12.9 i 489.9 f-j
Samyeli 94 kl 105 b-e 68.7 fg 42.1 bcd 67.7 fgh 15.6 a 537.2 b-i
21 113 ab 98 def 68.2 g 42.3 bc 68.1 e-h 15.6 a 496.7 f-j
22 109 bcd 110 abc 68.9 efg 40.9 b-e 68.6 cde 14.2 c-h 455.7 hij
23 98 ijk 90 f 65.4 hij 40.1 c-f 67.9 e-h 14.5 a-g 526.1 c-j
24 92 l 105 b-e 71.6 ab 42.5 bc 68.0 e-h 15.0 a-d 427.1 j
Şahin 91 116 a 118 a 70.4 b-f 46.5 a 68.0 e-h 15.0 a-d 490.3 f-j
Ortalama 104 105 67.9 39.0 68.5 14.3 536.0
AÖF
(0.05) 4.644** 11.437** 1.8618** 3.60** 0.8535** 1.2239** 107.69**
DK (%) 2.1607 5.2726 1.33 4.5 0.6034 4.15 12.20
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
46
Şekil 2. VD-1 genotip-özellik ilişkisini gösteren biplot grafiği
Verim Denemesi-2
Deneme, 20 hat ve 5 standart çeşit ile yürütülmüştür (Çizelge 7). Verim denemesi 2’nin varyans analizi
sonuçlarına göre incelenen bütün özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu
belirlenmiştir (Çizelge 8).
Tane verimi yönünden en yüksek değere 705.1 kg/da ile Barış çeşidi sahip olmuş ve bu çeşidi 745.0 kg/da ile
sadece 11 no’lu hat geçmiştir. Hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı yönünden standartlar arasında Şahin-
91 çeşidi ilk sırayı almış, hektolitre ağırlığı bakımından bu çeşidi 6 adet hat geçmiş, 1000 tane ağırlığı
bakımından ise geçen hat olmamıştır. Hatlar arasında hektolitre ağırlığı yönünden 12, 7 ve 3 no’lu hatlar,
1000 tane ağırlığı yönünden ise 18, 22 ve 11 no’lu hatlar en yüksek değere sahip olmuştur. Protein oranı
bakımından Samyeli çeşidi standartlar arasında en yüksek değere sahip olurken, 9 adet hat bu çeşidi
geçmiştir. En yüksek protein oranına 8, 12 ve 9 no’lu hatların sahip olduğu belirlenmiştir. Nişasta oranı
bakımından standartlar arasında Kendal çeşidi ilk sırayı alırken, bu çeşidi 5 adet hat geçmiştir. Nişasta oranı
yönünden 7, 24, 21, 17 ve 18 no’lu hatlar en yüksek değere sahip olmuştur. Denemeye alınan hatlar arasında
6 ve 11 no’lu hatlar en kısa boylu, 4 ve 7 no’lu hatlar da en erkenci olarak tespit edilmiştir (Çizelge 8).
Bu denemede incelenen özellikler bakımından kontrol çeşitlerine üstünlük gösteren 1, 2, 3, 9, 11, 16, 17, 18,
19, 21, 23 ve 24 no’lu hatlar seçilerek bir ileri jenerasyona aktarılmıştır.
47
Çizelge 7. VD-2’de yer alan hatların pedigrileri ve orijinleri ile standart çeşitler
Sıra
No Çeşit ve Pedigri
Orijin
2014/2015
1
P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/BLLU/5/PETUNIA 1
/6/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS04M00029S-2M-0Y-0M-0Y-3M-0AP
IBYT-HI-13/14
5
2 MN BRITE/4/TOCTE//GOB/HUMAI10/3/ATAH92/ALELI
CBSS01M00131S-28M-2M-1Y-1M-0Y 7
3 CHAMICO/M111
CBSS04Y00283S-26Y-2M-0Y-0M-0Y 8
4 FNC1/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS04Y00140S-6Y-2M-0Y-0M-0Y 9
5 ALTIKAT
6
P.STO/3/LBIRAN7UNA80//LIGNEE640/4/BLLU/5/PETUNIA 1
/6/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS04B00047S-0M-0Y-0M-0Y-2M-0AP
10
7 CANELA/CI4196
CBSS04M00006S-7M-1Y-2M-0Y-5M-0AP 11
8 CANELA//CLE176/NE175-B
CBSS05Y00039S-33Y-0M-0Y-0M-2AP 15
9
LIGNEE527/GERBEL/3/BOY-B*2/SURB//CI12225.2D/6/
P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/BLLU/5/PETUNIA 1
CBSS05Y00070S-28Y-0M-0Y-0M-4AP
17
10 BARIŞ
11
LA MOLINA 96/6/P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/
BLLU/5/PETUNIA 1
CBSS05Y00159S-2Y-0M-0Y-0M-3AP
18
12
LA MOLINA 96/6/P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/
BLLU/5/PETUNIA 1
CBSS05Y00159S-11Y-0M-0Y-0M-4AP
19
13 M104/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS05M00017S-5M-0Y-0M-0AP-0TR
INBYT-HI-
13/14
1
14 RECLA 60/BICHY2000//LIMON/BICHY2000/3/CHERI
CBSS06Y00339S-28Y-0M-0AP-0TR 2
15 KENDAL
16 PETUNIA 1/RITA PELADA
CBSS05M00363S-3M-0Y-0M-0AP-0TR 4
17 ZIGZIG/PETUNIA 1
CBSS06Y00249S-22Y-0M-0AP-0TR 5
18 PENCO/CHEVRON-BAR/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS04Y00048S-23Y-2M-0Y-0M-0Y 9
19 BICHY2000/PRTL
CBSS04B00111S-7M-0Y-0M-2Y-0M-0AP 10
20 SAMYELİ
21 PETUNI A 1/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS05Y00208S-6Y-0M-0Y-0M-4AP 14
22 6B89.2027/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS05M00445S-12M-0Y-0M-0M-0AP-0TR 16
23 CHAMICO/TOCTE//CONGONA/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS05M00392S-11M-0Y-0M-0AP-0TR 17
24 PENCO/CHEVRON-BAR/3/LEGACY//PENCO/CHEVRON-BAR
CBSS05Y00202S-37Y/0M-0Y-0M-4AP 23
25 ŞAHİN 91
48
Çizelge 8. VD-2’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Başaklanma
gün sayısı
Bitki
boyu (cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta
oranı (%)
Protein oranı
(%)
Verim
(kg/da)
1 106 def 110 a-d 72.1 b 31.9 ghi 69.0 c-f 16.4 ab 532.5 e-l
2 108 cd 108 b-e 67.0 d-j 30.9 hi 69.1 b-e 14.3 def 602.1 c-i
3 107 cde 115 abc 76.4 a 29.3 ij 69.0 c-f 16.3 abc 619.1 b-f
4 99 h 113 a-d 69.5 b-e 31.0 hi 68.8 c-f 16.2 abc 438.7 l
Altıkat 106 def 110 a-d 63.8 klm 30.3 hij 68.0 fgh 13.6 def 606.9 b-h
6 108 cd 85 h 67.9 d-i 37.4 b-e 69.1 b-e 14.9 b-e 504.6 h-l
7 99 h 118 ab 77.3 a 31.1 hi 70.2 a 14.9 b-e 494.1 jkl
8 106 def 120 a 71.3 bc 31.1 hi 67.6 gh 17.4 a 489.9 jkl
9 107 cde 110 a-d 66.1 g-l 26.8 j 68.1 e-h 17.0 a 578.8 c-j
Barış 109 c 93 fgh 69.2 b-g 37.0 c-f 68.8 c-f 13.7 def 705.1 ab
11 107 cde 90 gh 66.5 e-k 38.8 bcd 69.1 b-e 13.9 def 745.0 a
12 109 c 108 b-e 77.9 a 29.5 ij 68.9 c-f 17.4 a 503.3 i-l
13 104 fg 113 a-d 62.5 m 33.1 f-i 67.7 gh 13.5 ef 528.4 f-l
14 103 g 113 a-d 63.4 lm 30.5 hij 67.3 h 16.1 abc 475.9 kl
Kendal 107 cde 103 def 67.2 d-j 29.4 ij 69.4 a-d 13.9 def 632.3 b-e
16 109 c 103 def 65.3 i-m 30.1 hij 68.1 e-h 15.1 bcd 560.1 c-k
17 105 ef 105 cde 66.4 f-l 31.4 hi 69.6 abc 13.1 f 661.5 abc
18 100 h 110 a-d 71.3 bc 40.8 bc 69.4 a-d 13.5 ef 622.0 b-f
19 109 c 113 a-d 67.6 d-j 35.6 d-g 69.0 c-f 14.1 def 642.2 bcd
Samyeli 94 i 108 b-e 69.4 b-f 41.0 b 68.2 e-h 15.1 bcd 600.2 c-i
21 100 h 113 a-d 65.8 h-l 34.0 e-h 69.7 abc 12.8 f 525.1 f-l
22 114 b 98 efg 68.7 c-h 40.5 bc 68.6 c-g 15.1 bcd 540.9 d-l
23 114 b 105 cde 67.4 d-j 29.5 ij 68.7 c-g 14.8 cde 576.7 c-k
24 102 g 108 b-e 64.7 j-m 31.4 hi 70.1 ab 13.7 def 612.1 b-g
Şahin 91 117 a 115 abc 69.8 bcd 45.0 a 68.5 d-g 14.9 b-e 510.4 g-l
Ortalama 106 107 68.6 33.5 68.8 14.8 572.3
AÖF
(0.05) 2.21** 11.591** 3.087** 3.88** 1.0546** 1.5723** 102.73**
DK (%) 1.013 5.239 2.18 5.62 0.743 5.134 10.9
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
Şekil 3. VD-2 genotip-özellik ilişkisini gösteren biplot grafiği
49
Bölge Verim Denemesi (2. yıl)
İkinci yılında olan bölge verim denemesi Diyarbakır, Adıyaman ve Ceylanpınar olmak üzere üç lokasyonda,
20 hat ve 5 standart çeşit ile yürütülmüştür (Çizelge 9).
Çizelge 9. İkinci yıl BVD’deki hatların pedigrileri ve orijinleri ile standart çeşitler
Sıra
No Çeşit ve Pedigri
Orijin
2014/2015
1 LNE 131/CI 08887/CI 05761/3/ER/APM/4/CI 15017/88039/5/LIMON
/BICHY2000 SAE004-24-0S-0S-0S-6SD-0SD-0SD-0SD -0SD
BVD ARPA--3
1
2 GUAY/4/ALPHA-BAR/DURRA//CORACLE/3/ALELİ/ 5/Kv//Alger/Ceres362–
1–1/3/WI2269/4/Sls/Akrash-02 SAE004-101-0S-0S-0S-6SD-0SD-0SD 2
3 Clarine/KAYA
SEA–00415-0S-0S-1SD-0SD-0SD 3
4 Skiff/3/Arar/19-3//WI2291/4/Mzq/Gva//PI002917/3/WI2291/WI2269
ICB01–0039-0AP-25AP-8AP-0AP-0SD-0SD-0SD 4
5 ALTIKAT
6 Harmal-02/ArabiAbiad*2/4/Soufara-02/3/RM1508/Por/WI2269
ICB91-0343-0AP-0AP-0AP-100AP-0AP-0SD-0SD-0SD 6
7 Mo.B1337/WI2291//Moroc9-75/3/Keel
ICB03-1143-0AP-21AP-0AP-0SD-0SD-0SD 7
8 Slad/4/HB854/3/Chy50/HudsonCI8067// rm/HB855/5/Lignee527… SEA003-47-
0SD-0SD-1SD-0SD-0SD-0SD -0SD
8
9 PLAISANT /SCIO// AGAVE/3/QB813-2/5/LBIRAN/UNA80/ /.. SEA003-
54-0SD-0SD-0SD-2SD-0SD-0SD-0SD 9
10 BARIŞ
11 CI 10035/CI1042//KAYA/3/BLLU/MJA
SEA-003-01-0SD-0SD-1SD-0SD-0SD-0SD-0SD 11
12 Rod/Scala/4/PATTY/3/WEEAH 11//WI 2291/BGS
SEA-003-23-0S-0S-2SD-0SD-0SD-0SD-0SD 12
13 Pamir-009/Sadik-04
ICBH99-0034-0AP-13AP-0AP-0SD-0SD-0SD 13
14 Sadik-01/5/WI2291//Apm/PI000046/3/Varunda/4/Alpha/3/Roho/ /Alger/Ceres
ICB00-1512-0AP-7AP-0AP-0SD-0SD -0SD-0SD 14
15 KENDAL
16 Bda/Rhn-03//MRYT169/Mamluk
ICBH96-0499-0AP-6AP-0AP-5AP-0AP-0SD-0SD 16
17 Soufara-02/3/RM1508/Por//WI2269/4/Hml-02/ArabiAbiad//ER/Apm
ICB92-0926-0AP-7AP-0AP-19TR-48AP-0AP-0SD-0SD-0SD 17
18 Soufara-02/3/RM1508/Por//WI2269/4/Hml-02/ArabiAbiad//ER/Apm
ICB92-0926-0AP-16AP-0AP-10TR-8AP-0AP-0SD-0SD-0SD 18
19 Moroc9-75//WI2291/WI2269
ICB93-1132-0AP-31AP-0AP-5TR-14AP-0AP-0SD-0SD-0SD 19
20 SAMYELİ
21 INRA55-86-2/Rabat1703/3/Hml-02/ArabiAbiad//ER/Apm
ICB91-0280-6AP-0TR-3AP-0AP-8AP-10AP-0AP-17AP-0AP-0SD-0SD-0SD 21
22 Moroc9-75//WI2291/CI01387/3/ER/Apm//Akrash
ICB01-0182-0AP-7AP-0AP-0SD-0SD-0SD 22
23 Arig8/3/Alanda//Lignee527/Arar
ICB01-1002-2AP-0AP-0SD-0SD-0SD 23
24 Alanda-01/3/Alanda//Lignee527/Arar
ICB01-1067-7AP-0AP-0SD-0SD-0SD 24
25 ŞAHİN 91
50
Diyarbakır lokasyonunda nişasta oranı bakımından genotipler arasındaki farklar önemsiz olmuş, incelenen
diğer özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu belirlenmiştir. Tane verimi
yönünden standart çeşitler arasında 598.0 kg/da ile Altıkat en yüksek değere sahip olmuş, hatlar içerisinde
sadece 18 no’lu hat Altıkat çeşidini geçmiştir. Hektolitre ağırlığı yönünden en yüksek standartlar olan Barış
ve Samyeli çeşitlerini 12 adet hat geçmiş, 7 no’lu hat en yüksek hektolitre ağırlığına sahip hat olarak
belirlenmiştir. Şahin-91 standart çeşidi 1000 tane ağırlığı ve protein oranı bakımından en yüksek standart
olarak belirlenmiş, hatlar içerisinde 1000 tane ağırlığı yönünden 22 no’lu hat, protein oranı bakımından ise
13 no’lu hat en yüksek değere sahip olmuştur. Nişasta oranı bakımından standartlar arasında Kendal çeşidi
ilk sırayı alırken, sadece 1 no’lu hattın bu çeşidi geçtiği tespit edilmiştir. Hatlar arasında 21 no’lu hattın en
kısa boylu olduğu, 22 no’lu hattın ise en erkenci olduğu belirlenmiştir (Çizelge 10).
Çizelge 10. Diyarbakır 2. yıl BVD’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Başaklanma
gün sayısı
Bitki
boyu (cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta
oranı (%)
Protein
oranı (%) Verim (kg/da)
1 99 e-j 110 b-e 64.8 g 36.6 hi 70.1
13.6 e-i 455.0 ij
2 96 h-k 103 def 72.7 abc 39.8 c-h 68.4
14.4 b-f 477.7 g-j
3 104 cde 110 b-e 72.4 abc 41.3 b-g 69.4
14.3 b-g 560.7 a-e
4 100 d-i 100 efg 71.5 bcd 42.9 bcd 68.8
15.0 abc 540.6 c-f
Altıkat 107 bc 113 a-d 65.8 g 31.6 j 68.8
13.3 f-i 598.0 ab
6 100 d-i 103 def 69.0 ef 37.9 gh 69.4
13.0 hi 549.0 b-f
7 97 g-k 105 def 73.6 a 42.5 b-e 69.1
14.1 c-h 525.3 d-g
8 107 bc 118 abc 65.2 g 38.3 fgh 68.6
13.2 hi 543.5 c-f
9 104 bcd 105 def 62.4 h 38.5 e-h 69.0
12.9 i 446.3 jk
Barış 109 b 95 fg 70.0 def 39.1 d-h 68.7
14.0 c-i 550.3 b-f
11 95 ijk 108 cde 70.1 de 42.3 b-f 68.2
15.4 ab 482.8 g-j
12 100 d-h 105 def 71.6 a-d 41.0 b-g 68.3
14.6 a-e 467.9 hij
13 107 bc 113 a-d 71.8 a-d 38.6 e-h 68.3
15.6 a 395.6 k
14 107 bc 105 def 68.1 ef 38.9 d-h 68.2
14.8 a-d 524.4 efg
Kendal 104 cde 110 b-e 68.0 f 30.6 j 69.9
13.2 ghi 541.5 c-f
16 101 d-g 120 ab 72.2 abc 44.6 ab 69.2
13.5 f-i 511.4 e-h
17 102 d-g 110 b-e 71.1 cd 40.8 b-g 69.5
13.3 f-i 580.7 abc
18 102 d-g 105 def 72.7 abc 42.9 bcd 69.5
13.3 f-i 606.5 a
19 103 c-f 105 def 69.9 def 38.4 fgh 69.5
13.7 d-i 451.0 ij
Samyeli 95 jk 108 cde 70.0 def 43.4 bc 68.6
15.0 abc 501.0 f-i
21 101 d-g 90 g 73.2 ab 38.5 e-h 69.1
14.1 c-h 529.7 c-g
22 94 k 103 def 72.3 abc 47.8 a 68.5
14.4 b-f 516.9 e-h
23 99 f-k 110 b-e 65.9 g 32.8 ij 68.1
13.3 f-i 548.5 b-f
24 100 d-i 108 cde 66.0 g 33.1 ij 65.6
13.4 f-i 577.8 a-d
Şahin 91 117 a 123 a 69.0 ef 44.3 ab 67.8
15.7 a 439.3 jk
Ortalama 102 107 69.5 39.4 68.7 14.0 516.9
AÖF
(0.05) 4.785** 10.962** 2.0005** 4.054** ÖD 1.1371** 53.04**
DK (%) 2.28 4.954 1.394 4.980 1.3207 3.929 7.280
**: 0.01 düzeyinde önemli, ÖD: Önemli değil
Adıyaman lokasyonunda incelenen özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu
belirlenmiştir. Tane verimi yönünden standart çeşitler arasında 482.1 kg/da ile Barış en yüksek değere sahip
olmuş, bu çeşidi 2 adet hat geçmiştir. Hatlar arasında 23 ve 7 no’lu hatlar en yüksek tane verimine sahip
olmuştur. Hektolitre ağırlığı yönünden Samyeli çeşidi en yüksek değere sahip olmuş ve bu çeşidi 12 adet hat
geçmiştir. En yüksek hektolitre ağırlığı 7 ve 2 no’lu hatlardan elde edilmiştir. 1000 tane ağırlığı ve protein
oranı bakımından Şahin-91 çeşidi en yüksek standart olarak belirlenmiş, hatlar içerisinde 1000 tane ağırlığı
yönünden 3 adet hat bu çeşidi geçerken protein oranı bakımından Şahin-91 çeşidini geçen hat olmamıştır. 22
no’lu hat, 1000 tane ağırlığı en yüksek hat olarak belirlenmiştir. Kendal çeşidinin nişasta oranı bakımından
standartlar arasında ilk sırayı aldığı ve 17, 6, 7 no’lu hatların bu çeşidi geçtiği belirlenmiştir. Hatlar arasında
19 ve 21 no’lu hatların en kısa boylu olduğu belirlenmiştir (Çizelge 11).
51
Çizelge 11. Adıyaman 2. yıl BVD’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Bitki boyu
(cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta oranı
(%)
Protein oranı
(%) Verim (kg/da)
1 115 ab 64.5 jk 35.3 ghi 68.9 a-e 16.0 a-d 409.2 de
2 105 b-f 73.6 ab 39.5 b-e 68.8 a-e 14.7 e-h 456.5 bcd
3 113 bc 72.3 a-e 38.5 def 69.1 a-d 15.4 c-f 428.2 b-e
4 100 d-g 71.7 cde 40.5 b-e 68.8 a-e 15.4 c-f 434.7 b-e
Altıkat 113 bc 61.0 m 26.0 k 67.7 gh 15.1 d-h 390.6 ef
6 100 d-g 71.5 cde 39.0 c-f 69.4 ab 13.5 i 473.6 bc
7 105 b-f 73.8 a 42.5 b 69.4 ab 15.0 d-h 483.5 b
8 125 a 62.9 kl 34.4 hi 68.6 b-g 14.6 fgh 423.9 b-e
9 113 bc 62.4 lm 32.5 ij 68.9 a-e 14.0 hi 372.2 efg
Barış 98 efg 69.6 fg 38.0 efg 68.3 d-g 15.5 b-f 482.1 b
11 108 b-e 71.4 de 41.4 bcd 68.8 a-e 16.5 ab 416.5 cde
12 115 ab 73.2 abc 42.3 b 67.9 fgh 15.6 b-f 331.2 fg
13 115 ab 72.4 a-e 36.0 fgh 69.3 abc 15.7 b-e 324.3 g
14 108 b-e 68.8 gh 38.6 def 68.5 c-g 15.3 def 329.8 fg
Kendal 115 ab 67.8 h 29.4 j 69.4 ab 15.0 d-h 386.3 efg
16 113 bc 71.8 cde 40.3 b-e 68.7 b-f 15.2 d-g 334.6 fg
17 108 b-e 72.3 a-e 42.0 bc 69.6 a 14.1 hi 430.2 b-e
18 103 c-f 72.4 a-d 42.0 bc 69.2 abc 14.6 fgh 434.2 b-e
19 95 fg 70.7 ef 35.9 fgh 68.1 e-h 16.5 abc 384.5 efg
Samyeli 105 b-f 71.5 cde 39.9 b-e 68.5 c-g 16.5 ab 373.1 efg
21 95 fg 72.3 a-e 37.9 efg 68.7 b-f 15.7 b-e 468.2 bcd
22 108 b-e 72.0 b-e 48.0 a 69.1 a-d 14.6 fgh 385.6 efg
23 110 bcd 66.1 ij 29.8 j 67.9 fgh 14.2 ghi 553.1 a
24 108 b-e 67.5 hi 32.3 ij 67.8 fgh 14.0 hi 455.6 bcd
Şahin 91 90 g 68.7 gh 42.1 bc 67.3 h 17.1 a 194.7 h
Ortalama 107 69.7 37.7 68.6 15.2 406.3
AÖF (0.05) 11.249** 1.717** 3.182** 0.8917** 1.0727** 63.68**
DK (%) 5.0892 1.194 4.0838 0.6294 3.4242 11.13
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
Ceylanpınar lokasyonunda incelenen özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu
belirlenmiştir. Tane verimi yönünden standart çeşitler arasında 403.3 kg/da ile Samyeli en yüksek değere
sahip olmuş, 10 adet hat bu çeşidi geçmiştir. Hektolitre ve 1000 tane ağırlığı yönünden de Samyeli en yüksek
değere sahip standart olmuştur. Bu çeşidi hektolitre ağırlığı yönünden 10 adet, 1000 tane ağırlığı yönünden
ise 3 adet hat geçmiştir. Hatlar içerisinde hektolitre ağırlığı yönünden 2, 7 ve 22 no’lu hatlar, 1000 tane
ağırlığı bakımından ise 22, 4 ve 7 no’lu hatlar en yüksek değere sahip olmuştur. Şahin-91 çeşidi protein oranı
en yüksek standart olmuş ve bu çeşidi geçen hat olmamıştır. Hatlar içerisinde en yüksek protein oranına 24
no’lu hat sahip olmuştur. Nişasta oranı bakımından standartlar arasında Samyeli çeşidi ilk sırayı alırken, bu
çeşidi 9 adet hattın geçtiği belirlenmiştir. 6, 7 ve 1 no’lu hatlar en yüksek nişasta oranına sahip olmuştur.
Hatlar arasında 14 no’lu hattın en kısa boylu olduğu, 11 no’lu hattın ise en erkenci olduğu belirlenmiştir
(Çizelge 12).
52
Çizelge 12. Ceylanpınar 2. yıl BVD’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Başaklanma
gün sayısı
Bitki
boyu (cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta
oranı (%)
Protein oranı
(%)
Verim
(kg/da)
1 87 h 100 a 62.3 gh 31.3 b-f 69.2 ab 13.0 m 407.0 b-f
2 89 fgh 85 bcd 71.7 a 33.9 bc 68.6 bc 13.8 lm 368.2 d-i
3 95 de 80 cde 68.3 cde 34.0 bc 68.5 bcd 14.7 kl 390.3 c-i
4 91 e-h 80 cde 69.9 abc 35.4 b 68.4 bcd 15.1 jk 452.2 abc
Altıkat 101 b 80 cde 55.7 k 20.0 j 66.4 i 15.2 ijk 280.5 jk
6 90 fgh 75 de 67.6 e 32.1 b-e 69.6 a 15.5 h-k 383.8 c-i
7 88 gh 75 de 71.5 ab 35.3 b 69.5 a 15.5 h-k 448.9 abc
8 100 bc 95 ab 59.9 ij 27.3 e-h 67.7 d-g 15.5 h-k 370.7 d-i
9 87 h 90 abc 58.3 j 29.3 c-h 67.9 c-f 15.7 g-k 418.3 a-e
Barış 101 b 70 e 61.5 hi 24.8 hij 65.5 j 15.8 f-k 337.3 g-j
11 81 i 75 de 66.6 e 31.4 b-f 67.0 ghi 15.9 f-k 479.4 a
12 90 fgh 80 cde 70.6 ab 33.1 bcd 67.9 c-f 16.1 e-j 329.0 hij
13 95 de 85 bcd 69.8 bcd 30.5 b-g 67.9 c-f 16.1 e-j 395.5 c-h
14 95 de 70 e 61.6 hi 27.0 fgh 67.0 ghi 16.3 e-j 345.1 f-j
Kendal 96 cd 80 cde 61.0 hi 21.5 ij 67.3 fgh 16.3 e-j 358.3 e-i
16 93 def 80 cde 69.6 bcd 32.9 bcd 67.5 e-h 16.3 e-j 403.6 b-g
17 93 def 75 de 67.5 e 32.5 bcd 68.2 cde 16.4 d-i 423.4 a-e
18 92 d-g 80 cde 70.7 ab 34.0 bc 68.5 bcd 16.5 d-h 431.4 a-d
19 93 def 75 de 67.1 e 27.4 e-h 66.9 hi 16.9 d-g 399.5 c-g
Samyeli 89 fgh 70 e 68.0 de 34.5 b 68.2 cde 16.9 c-f 403.3 b-g
21 90 fgh 75 de 69.6 bcd 31.0 b-f 68.4 bcd 17.2 cde 469.0 ab
22 89 fgh 75 de 71.5 ab 40.8 a 68.1 cde 17.6 bcd 424.3 a-e
23 90 fgh 80 cde 64.4 f 25.4 hi 67.3 fgh 18.1 bc 386.3 c-i
24 90 fgh 85 bcd 64.0 fg 25.9 ghi 66.8 hi 18.6 b 324.6 ij
Şahin 91 113 a 70 e 61.6 hi 28.3 d-h 64.0 k 21.4 a 225.0 k
Ortalama 93 79.4 66.0 30.4 67.7 16.2 386.2
AÖF
(0.05) 4.231** 11.675** 1.912** 4.898** 0.8068** 1.2042** 68.57**
DK (%) 2.212 7.1245 1.404 7.815 0.578 3.594 12.595
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
BVD 2014-2015 ve 2015-2016 Tane Verimi Bileşik Analizi
Her iki yetiştirme sezonunun tane verimi bileşik analizi sonuçlarına bakıldığında, tane verimi yönünden
genotipler arasındaki farkların, yıllar arasındaki farkın, yıl x lokasyon interaksiyonu ve lokasyon x genotip
interaksiyonunun önemli olduğu belirlenmiştir (Çizelge 13).
2014-2015 yetiştirme sezonunda lokasyonların tane verimi ortalamasının 620.1 kg/da, 2015-2016 yetiştirme
sezonunda ise 436.4 kg/da olduğu görülmektedir (Çizelge 13).
2015-2016 yetiştirme sezonunda, iklim ve çevre faktörleri arpa yetiştiriciliğini bir önceki yıla göre daha
olumsuz yönde etkilemiştir. 2014-2015 yetiştirme sezonunda uzun yıllar ortalamasına (484.0 mm) göre
toplam yağışın daha fazla (583.8 mm); 2015-2016 yetiştirme sezonunda ise daha az (417.2 mm) olması tane
verimlerinde de farklılıklara sebep olmuştur. 2014-2015 yetiştirme sezonunda özellikle Mart ve Nisan
aylarındaki düşük yağışlar ve uzun yıllar ortalamasına göre daha yüksek olan ortalama sıcaklıklar tane
veriminin düşük olmasına sebep olmuştur. Ceylanpınar lokasyonunda kuraklık stresi, Adıyaman
lokasyonunda kısmen sıcaklık stresi ve kuraklık stresi, Diyarbakır lokasyonunda hem soğuk (Ocak ayında)
hem de yüksek sıcaklık stresi etkili olmuş, buna bağlı olarak 2014-2015 yetiştirme sezonunda düşük tane
verimi elde edilmiştir.
Lokasyonların tane verimi ortalamasına bakıldığında, 2014-2015 yetiştirme sezonunda Kendal çeşidi 773.7
kg/da ile en yüksek değere sahip olmuş, bu çeşidi 716.9 kg/da ile 1 no’lu hat takip etmiştir. 2015-2016
53
yetiştirme sezonunda ise en yüksek tane verimi 495.9 kg/da ile 23 no’lu hatta belirlenmiştir. Bu yetiştirme
sezonunda standartlar arasında en yüksek tane verimine 456.6 kg/da ile Barış çeşidi sahip olmuştur. Barış
çeşidini tane verimi yönünden 9 adet hat geçmiştir. İki yılın ortalama tane verimi değerlerine bakıldığında en
yüksek tane verimine 601.2 kg/da ile Kendal çeşidinin sahip olduğu görülmüştür (Çizelge 13). Bundan dolayı
bu denemeden tescile aday hat teklif edilmemiş ve deneme sonlandırılmıştır.
Çizelge 13. BVD 2014-2015 ve 2015-2016 tane verimi bileşik analizi
Genotipler Tane Verimi (kg/da)
2014-2015 2015-2016 Ortalama
1 716.9 ab 423.7 hij 570.3 ABC
2 648.9 cde 434.1 f-j 541.5 B-G
3 641.5 c-g 459.7 b-g 550.6 B-G
4 651.1 b-e 475.8 a-e 563.5 A-E
Altıkat 699.5 bc 423.0 hij 561.3 A-F
6 613.7 d-i 468.8 a-f 541.3 B-G
7 540.5 jk 485.9 abc 513.2 G-J
8 652.7 bcd 446.0 d-i 549.4 B-G
9 643.9 c-f 412.3 ij 528.1 D-I
Barış 585.3 e-k 456.6 b-h 521.0 F-I
11 568.2 ijk 459.6 b-g 513.9 G-J
12 539.3 k 376.0 k 457.6 K
13 606.2 d-j 371.8 k 489.0 IJK
14 646.8 c-f 399.8 jk 523.3 E-I
Kendal 773.7 a 428.7 g-j 601.2 A
16 534.1 k 416.5 ij 475.3 JK
17 637.6 c-h 478.1 a-d 557.9 B-F
18 571.4 h-k 490.7 ab 531.1 C-H
19 581.1 f-k 411.7 ij 496.4 H-K
Samyeli 637.9 c-g 425.8 g-j 531.9 C-H
21 670.2 bcd 489.0 ab 579.6 AB
22 576.8 g-k 442.3 e-i 509.5 G-J
23 648.0 cde 495.9 a 571.9 ABC
24 682.7 bc 452.7 c-h 567.7 A-D
Şahin 91 435.5 l 286.3 l 360.9 L
Genel Ort. 620.1 A 436.4 B 528.3
Yıl 30.5**
Yıl*Lokasyon 20.5**
Lokasyon*Genotip 72.4**
DK (%) 13.9
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
54
Şekil 4. BVD 2014-2015 ve 2015-2016 genotip-çevre interaksiyonu
Bölge Verim Denemesi (1. yıl)
İlk yılında olan bölge verim denemesi Diyarbakır, Adıyaman ve Ceylanpınar olmak üzere üç lokasyonda, 20
hat ve 5 standart çeşit ile yürütülmüştür (Çizelge 14).
Diyarbakır lokasyonunda incelenen özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu
belirlenmiştir. Tane verimi yönünden standart çeşitler arasında 599.1 kg/da ile Kendal en yüksek değere
sahip olmuş, Kendal çeşidini 2 adet hat geçmiştir. Hatlar içerisinde 663.2 kg/da ile 24 no’lu hat en yüksek
değere sahip olmuş, bu hattı 607.5 kg/da ile 16 no’lu hat izlemiştir. Hektolitre ağırlığı bakımından standart
çeşitler arasında en yüksek değere Barış sahip olmuş ve bu çeşidi 9 adet hat geçmiştir. Hatlar arasında 18
no’lu hat en yüksek hektolitre ağırlığına sahip hat olarak belirlenmiştir. 1000 tane ağırlığı yönünden Şahin-91
en yüksek standart çeşit olarak belirlenmiş ve bu çeşidi sadece 19 no’lu hat geçmiştir. Protein oranı
bakımından Samyeli çeşidi standartlar arasında en yüksek değere sahip olmuş ve bu çeşidi sadece 4 no’lu hat
geçmiştir. Nişasta oranı bakımından Kendal çeşidi standartlar arasında ilk sırayı almış ve bu çeşidi sadece 21
no’lu hattın geçtiği görülmüştür. Hatlar arasında 3 no’lu hattın en kısa boylu olduğu, en erkenci hattın ise 7
no’lu hat olduğu belirlenmiştir (Çizelge 15).
55
Çizelge 14. Birinci yıl BVD’deki hatların pedigrileri ve orijinleri ile standart çeşitler
Sıra
No Çeşit ve Pedigri
Orijin
2014/2015
1 Aths/Lignee686/4/Avt//Attiki//Aths/3/Giza121/Pue
ICB95-0315-0AP-14AP-0AP-13AP-0AP-8AP-0AP-0SD-0SD
VD.ARPA.1.2
14-15
1
2 Weeah11//WI2291/Bgs/3/ER/Apm//AC253
ICB94-0707-0AP-12AP-0AP-3AP-0AP-8AP-0AP-0SD-0SD 3
3 CANELA/CIA4196
CBSS04M00006S-7M-1Y-2M-0Y-4M-0AP 6
4 ATAH92/GOB//F101.78/3/ARUPO/K8755//MORA/4/L.P/OXBOW//MSEL
CBSS02Y00410S-0M-0M-6Y-1M-0Y-0SD-0SD 9
5 ALTIKAT
6 TRADITION/6/P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/BLLU/5/PETUNIA/
1/7/LEGACY// CBSS04M00295T-2M-0Y-0M-0Y-1M-0AP-0SD-0SD 11
7 MSEL/SHENMAI NO.3
CBSS04M00017S-2M-1Y-1M-0Y-3M-0AP-0SD-0SD 12
8
P.STO/3/LBIRAN/UNA80//LIGNEE640/4/BLLU/5/PETUNIA/1/7/LEGACY//
SHANHALS-BAR/MSEL//AZAF/GOB24DH
CBSS04Y00074S-21Y-3M-0Y-0M-0Y-0SD-0SD
13
9 Viringa'S'/Radical//Mattina
ICB06-1675-0AP-5AP-0AP-0SD-0SD
VD.ARPA.2.2/1
4-15
1
10 BARIŞ
11 YEA389-3/YEA475-4//Victoria/3/GkOmega/BM1-94-8069-45-0AP ICB06-
1810-0AP-4AP-0AP-0SD-0SD 9
12 Courlis//Alanda/Hamra-01/3/Regina
ICB06-1770-29AP-0AP-0AP-0SD-0SD 17
13 Pamir147/Sonata/8/Alpha/Durra/7/P101/5/3896/115/3/3896/28//584/28/4/5050/6
/Tipper ICB06-2011-18AP-0AP-0AP-0SD-0SD 18
14 Pamir147/Sonata/8/Alpha/Durra/7/P101/5/3896/115/3/3896/28//584/28/4/5050/6
/Tipper ICB06-2011-42AP-0AP-0AP-0SD-0SD 22
15 KENDAL
16 Pamir147/Sonata/8/Alpha/Durra/7/P101/5/3896/115/3/3896/28//584/28/4/5050/6
/Tipper ICB06-2011-46AP-0AP-0AP-0SD-0SD 23
17
SLB2235//WI2291/WI2269/4/Vg/Julia//Zy/3/CM67/Apro//Sv.02109/MARİ/5/
WI2291//K-624-3-1/WJ 2291/3/KAYA SAE006-37-0S-OS-0SD-1SD-0SD-
0SD-0SD
VD.ARPA
1.1/14-15
3
18
SÜLEYMANBEY98/7/Melusine/Aleli/3/Matico/Jet//Shyri/4/Canela/5/Arupo/K8
755//Mora/3/Canela/6/GOB/HUMAI10//BR2/3/CANELA SAE006-46-0S-OS-
0SD-2SD-0SD-0SD-0SD
6
19 Rhn03/3/As46/Aths*2//Aths/Lignee686/4/Arar/Lignee527/3/Arar//CompCr29/C
63SAE 006-23-OS-OS-0SD-8SD-0SD-0SD-0SD 9
20 SAMYELİ
21
Alexis HOR 11360/96/ Nevada 2RH/6/ Melusine/Aleli/3/Matico/Jet//Shyri/4/
Canela/5/Arupo/K8755//Mora/3/Canela SAE 006-40-OS-OS-0SD-4SD-0SD-
0SD-0SD
16
22
PATTY/3/WEEAH 11//WI
2291/BGS/5/HLLA/GOB//HLLA/3/GUAY/4/ARUPO/ K8755 //MORA/6/ Aster
SAE 006-44-OS-OS-0SD-6SD-0SD-0SD-0SD
17
23
Olbram/6/ CI 10035/CI1042//KAYA/4/CWB 117-5-9-5/3/CI 08887/CI
05761//MAN/CI 02320/5/GL/COPAL//RISO 1508 SAE 006-11-0S-0S-0SD-
6SD-0SD-0SD-0SD
21
24 Ardak/3/Alpha/Dura//CWB117-77-9-7
ICB00-2174-8AP-0AP-0SD-0SD-0SD-SD-0SD-OSD
BVD–2–14/15
8
25 ŞAHİN 91
56
Çizelge 15. Diyarbakır 1. yıl BVD’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Başaklanma
gün sayısı
Bitki
boyu (cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta
oranı (%)
Protein oranı
(%)
Verim
(kg/da)
1 102 f-j 118 abc 67.0 f-j 38.1 e-h 67.4 gh 14.8 a-f 520.5 d
2 100 ijk 115 a-d 70.2 a-g 38.8 d-g 68.0 d-h 15.0 a-e 474.3 fgh
3 95 lm 100 fg 68.1 d-j 41.4 b-e 67.7 e-h 14.4 a-g 488.5 d-h
4 108 abc 123 a 68.1 e-j 33.5 ijk 67.2 h 16.0 a 486.5 d-h
Altıkat 106 b-f 120 ab 64.7 j 30.9 kl 68.2 c-h 13.9 b-g 576.6 bc
6 107 b-e 120 ab 68.7 c-j 34.3 h-k 69.5 ab 14.4 a-f 479.9 e-h
7 94 m 108 c-g 72.5 abc 41.1 b-e 68.7 b-e 15.3 abc 497.8 d-g
8 103 f-i 118 abc 66.7 g-j 28.4 l 68.1 d-h 15.2 a-d 396.4 j
9 105 c-g 113 a-e 66.4 g-j 29.0 l 68.7 b-e 13.2 e-h 458.2 hi
Barış 108 a-d 98 g 70.3 a-g 39.3 d-g 68.8 bcd 13.9 b-g 562.5 c
11 104 e-i 105 d-g 71.4 a-e 44.3 abc 69.0 a-d 13.4 d-h 504.0 def
12 99 jk 113 a-e 73.0 ab 42.5 a-d 68.5 b-f 14.8 a-f 565.2 c
13 104 d-h 113 a-e 70.8 a-f 39.8 def 68.9 a-d 15.0 a-e 459.6 gh
14 102 g-k 118 abc 72.2 a-d 42.6 a-d 69.1 abc 14.3 a-g 583.8 bc
Kendal 107 b-e 113 a-e 68.4 c-j 32.1 jkl 69.8 a 13.1 fgh 599.1 bc
16 98 kl 113 a-e 70.4 a-g 39.9 def 68.5 b-f 14.9 a-f 607.5 b
17 101 h-k 113 a-e 65.5 ij 41.1 b-e 69.0 a-d 12.6 gh 522.3 d
18 108 a-d 103 efg 73.6 a 36.6 f-i 69.8 a 13.8 b-g 517.1 de
19 101 h-k 123 a 73.0 ab 45.9 a 69.2 abc 13.6 c-h 466.9 fgh
Samyeli 95 lm 103 efg 69.3 b-i 42.3 a-d 68.1 d-h 15.5 ab 505.1 def
21 104 e-i 110 b-f 66.9 f-j 35.4 g-j 69.9 a 11.8 h 516.9 de
22 109 ab 108 c-g 71.2 a-e 40.1 c-f 68.5 b-f 14.8 a-f 419.8 ij
23 108 abc 120 ab 65.8 hij 32.0 jkl 67.5 fgh 14.5 a-f 414.6 j
24 107 b-e 108 c-g 68.3 d-j 39.0 d-g 68.8 bcd 13.9 b-g 663.2 a
Şahin 91 111 a 120 ab 69.7 a-h 45.0 ab 68.4 c-g 15.1 a-d 480.8 e-h
Ortalama 103 112 69.3 38.1 68.6 14.3 510.7
AÖF
(0.05) 3.723** 10.422** 4.1212** 4.195** 1.0258** 1.8083* 39.40**
DK (%) 1.75 4.4967 2.88 5.3 0.7247 6.144 5.47
**: 0.01 düzeyinde önemli, *: 0.05 düzeyinde önemli
Adıyaman lokasyonunda incelenen özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu
belirlenmiştir. Tane verimi yönünden standart çeşitler arasında 362.2 kg/da ile Barış en yüksek değere sahip
olmuş, bu çeşidi 4 adet hat geçmiştir. Hatlar arasında 21 ve 16 no’lu hatlar en yüksek tane verimine sahip
olmuştur. Hektolitre ağırlığı yönünden Samyeli çeşidi en yüksek değere sahip olmuş ve bu çeşidi 4 adet hat
geçmiştir. En yüksek hektolitre ağırlığı 2 ve 18 no’lu hatlardan elde edilmiştir. 1000 tane ağırlığı bakımından
Şahin-91 çeşidi en yüksek standart olarak belirlenmiş ve bu çeşidi geçen hat olmamıştır. Hatlar içerisinde
1000 tane ağırlığı yönünden 19 ve 3 no’lu hatlar en yüksek değere sahip olmuştur. Protein oranı bakımından
Şahin-91 ve Samyeli çeşitleri %17.5 ile en yüksek standart çeşit olarak belirlenmiş, bu çeşitleri 4 ve 6 no’lu
hatlar geçmiştir. Kendal çeşidinin nişasta oranı bakımından standartlar arasında ilk sırayı aldığı ve bu çeşidi 9
adet hattın geçtiği görülmüştür. 18, 13 ve 7 no’lu hatlar en yüksek nişasta oranına sahip hatlar olarak
belirlenmiştir. Hatlar arasında 11 ve 24 no’lu hatların en kısa boylu olduğu belirlenmiştir (Çizelge 16).
57
Çizelge 16. Adıyaman 1. yıl BVD’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Bitki boyu
(cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta oranı
(%)
Protein oranı
(%)
Verim
(kg/da)
1 110 ab 61.1 n 34.3 de 67.2 d-h 14.7 h 396.4 abc
2 100 cde 72.7 a 37.4 bcd 67.5 c-h 16.1 b-h 314.9 efg
3 100 cde 71.1 a-d 37.9 bc 68.4 bcd 15.9 c-h 290.7 gh
4 103 bcd 65.9 ij 28.6 fgh 65.5 i 19.1 a 223.8 jk
Altıkat 95 def 60.8 n 25.5 h 66.5 hi 16.7 b-f 286.2 gh
6 108 abc 66.0 ij 30.0 f 68.0 b-f 17.7 ab 320.6 d-g
7 93 efg 72.0 abc 35.8 cde 68.7 ab 15.9 c-h 307.5 fgh
8 108 abc 65.1 jk 26.0 gh 67.7 b-g 16.6 b-f 226.5 ijk
9 93 efg 65.7 ijk 26.6 gh 67.6 b-h 15.9 c-h 267.0 hij
Barış 85 g 69.0 fgh 35.4 cde 67.2 e-h 16.9 bcd 362.2 bcd
11 90 fg 71.0 a-e 36.6 b-e 68.1 b-e 15.5 d-h 354.3 cde
12 103 bcd 72.1 abc 37.5 bcd 67.8 b-g 16.6 b-f 339.3 def
13 103 bcd 70.5 c-f 35.5 cde 68.8 ab 15.9 c-h 389.0 abc
14 103 bcd 70.9 b-e 35.9 cde 68.0 b-f 16.5 b-g 335.5 def
Kendal 103 bcd 67.3 hi 29.0 fg 68.1 b-f 16.6 b-f 281.9 gh
16 98 def 70.4 c-f 35.5 cde 67.6 b-h 16.8 b-e 401.4 ab
17 103 bcd 64.0 kl 36.5 b-e 68.0 b-f 15.0 fgh 299.1 fgh
18 95 def 72.4 ab 33.4 e 69.9 a 14.9 gh 318.6 d-g
19 98 def 70.2 def 39.4 ab 68.6 bc 14.9 gh 220.5 k
Samyeli 98 def 71.3 a-d 37.8 bc 67.8 b-g 17.5 abc 284.2 gh
21 98 def 62.0 mn 28.8 fgh 68.2 b-e 15.2 e-h 413.8 a
22 95 def 70.2 def 37.1 bcd 68.1 b-e 16.9 bcd 169.8 l
23 115 a 62.9 lm 28.0 fgh 66.6 ghi 16.4 b-h 270.1 hi
24 90 fg 67.9 gh 35.4 cde 68.4 bc 15.4 d-h 323.1 d-g
Şahin 91 93 efg 69.3 efg 41.4 a 66.9 fgh 17.5 abc 152.1 l
Ortalama 99 68.0 33.8 67.8 16.3 301.9
AÖF (0.05) 8.288** 1.725** 3.287** 1.1658** 1.7237** 44.49**
DK (%) 4.06 1.23 4.711 0.833 5.134 10.452
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
Ceylanpınar lokasyonunda incelenen özellikler bakımından genotipler arasındaki farkların önemli olduğu
belirlenmiştir. Tane verimi yönünden standart çeşitler arasında 457.3 kg/da ile Kendal en yüksek değere
sahip olmuş, 11 ve 7 no’lu hatlar bu çeşidi geçmiştir. Hektolitre ve 1000 tane ağırlığı yönünden Samyeli
çeşidi en yüksek değere sahip standart olmuştur. Bu çeşidi hektolitre ağırlığı yönünden 7 adet, 1000 tane
ağırlığı yönünden ise 2 adet hat geçmiştir. Hatlar içerisinde hem hektolitre hem de 1000 tane ağırlığı
bakımından 7 ve 3 no’lu hatlar en yüksek değere sahip olmuştur. Şahin-91 çeşidi protein oranı en yüksek
standart olmuş ve bu çeşidi geçen hat olmamıştır. Hatlar içerisinde en yüksek protein oranına 23 no’lu hat
sahip olmuştur. Nişasta oranı bakımından standartlar arasında Samyeli çeşidi ilk sırayı alırken, bu çeşidi 6
adet hattın geçtiği belirlenmiştir. 7, 17 ve 3 no’lu hatlar en yüksek nişasta oranına sahip olmuştur. Hatlar
arasında 24 no’lu hattın en kısa boylu olduğu, 3 ve 7 no’lu hatların ise en erkenci olduğu belirlenmiştir
(Çizelge 17).
58
Çizelge 17. Ceylanpınar 1. yıl BVD’de yer alan genotiplerin incelenen özelliklerine ait değerler
Genotipler Başaklanma
gün sayısı
Bitki
boyu (cm)
Hektolitre
(kg/hl)
1000 tane
(g)
Nişasta
oranı (%)
Protein oranı
(%)
Verim
(kg/da)
1 92 efg 90 ab 59.6 gh 28.8 e 67.0 d-h 15.3 hi 417.4 cde
2 91 fg 75 cd 71.0 abc 32.6 cd 68.2 bc 15.4 hi 437.2 b-e
3 80 i 75 cd 72.7 ab 39.0 a 68.9 b 15.6 ghi 445.8 a-d
4 100 cd 85 abc 62.9 d-h 23.6 fgh 65.6 ij 18.7 bc 332.3 ij
Altıkat 101 bcd 80 bc 59.6 gh 23.4 gh 66.3 hi 17.4 b-f 396.5 d-g
6 101 bcd 80 bc 51.7 i 25.0 fg 68.3 bc 16.8 d-h 334.9 ij
7 80 i 75 cd 74.0 a 39.1 a 70.5 a 13.6 j 468.9 ab
8 93 ef 85 abc 61.2 fgh 20.4 i 66.7 e-i 18.2 bcd 343.9 hi
9 99 d 80 bc 61.3 fgh 20.1 i 66.5 ghi 16.4 e-i 350.5 ghi
Barış 95 e 65 d 62.6 e-h 24.8 fg 66.5 ghi 17.1 c-g 387.0 e-h
11 95 e 75 cd 69.2 abc 32.6 cd 67.6 c-f 16.0 f-i 496.1 a
12 93 ef 75 cd 69.7 abc 30.8 de 67.3 c-h 17.2 b-g 398.3 d-g
13 94 ef 80 bc 68.2 a-e 30.4 e 67.9 bcd 16.6 d-i 421.5 b-e
14 93 ef 85 abc 68.3 a-e 30.4 e 67.7 cde 16.7 d-h 360.8 f-i
Kendal 89 g 90 ab 63.0 d-h 22.3 hi 67.7 cde 16.7 d-h 457.3 abc
16 93 ef 95 a 69.3 abc 30.1 e 67.2 c-h 18.0 b-e 365.5 f-i
17 91 fg 90 ab 67.2 b-f 34.3 bc 68.9 b 15.0 ij 446.0 a-d
18 95 e 75 cd 65.3 c-g 23.8 fgh 67.9 bcd 17.5 b-f 411.7 c-f
19 91 fg 85 abc 70.0 abc 34.0 bc 68.3 bc 15.5 hi 292.6 j
Samyeli 85 h 75 cd 69.0 a-d 35.1 b 68.0 bcd 16.9 d-h 442.2 bcd
21 99 d 80 bc 61.1 fgh 25.0 fg 67.6 c-f 15.9 f-i 432.3 b-e
22 103 bc 75 cd 61.9 fgh 25.8 f 66.3 hi 18.7 bc 334.2 ij
23 104 b 85 abc 58.3 h 21.6 hi 64.9 j 18.8 b 238.0 k
24 102 bcd 65 d 61.2 fgh 25.8 f 66.7 e-i 18.0 b-e 386.2 e-h
Şahin 91 113 a 65 d 62.7 e-h 30.1 e 64.9 j 20.4 a 233.5 k
Ortalama 95 79 64.8 28.3 67.3 16.9 385.2
AÖF
(0.05) 3.298** 11.916** 6.098** 2.235** 1.1138** 1.6298** 51.12**
DK (%) 1.6841 7.2714 4.5578 3.8205 0.8018 4.6772 9.4137
**: 0.01 düzeyinde önemlidir.
59
Şekil 5. BVD (1.
yıl) genotip-
özellik ilişkisini
gösteren biplot grafiği
Şekil
6.
BVD
(1. yıl)
genotip-çevre interaksiyonu
60
ÇALIŞMA TAKVİMİ
Yapılacak Faaliyetler Aylar
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Tohum hazırlığı X X X X
Ekim X X X
Çıkış kontrolü X X
m2 ’de bitki sayısı X X
Soğuk zararı X X
Üst gübreleme X
Başaklanma gün sayısı X X X
Hastalık-zararlı kontrolü X X
Bitki boyu ölçülmesi X X
Tarlada seleksiyon X X
Hasat-harman X
Tekerrürlerin
birleştirilmesi X X
Havalandırma X X
Bin tane ağırlığı X X
Materyalin İzmir ve
Ankara’ya gönderilmesi X X
Elek analizi X X
Protein, hektolitre ve
nişasta analizi X X
Verilerin
değerlendirilmesi X
Seleksiyon X X
61
2016-2017 ARPA ISLAH PROGRAMI
2016-17 yetiştirme sezonunda denemeler Diyarbakır (GAPUTAEM deneme alanı), Adıyaman (Hüsnümansur
köyü) ve Kızıltepe (Çağıl köyü) lokasyonlarına kurulmuş olup arpa ıslah programına devam edilmektedir.
Çizelge 18. 2016-17 yetiştirme sezonu arpa ıslah programı kapsamında lokasyonlar, ekilen denemeler ve
genotip sayıları
Denemenin Adı Ekilen Genotip
Sayısı Tekerrür Ekim Şekli ve Ebadı
Diyarbakır Lokasyonu
Açılan Materyal
F3 281 - Elle ekim (2s x 1m)
F4 (Bulk) 96 - Elle ekim (2s x 1m)
F5 62 - Elle ekim(1s x 1m)
F6 (Tek başak) 246 - Elle ekim (2s x 1m)
Gözlem Bahçesi (MN) 84 - Elle ekim (2s x 1m)
IBON-HI 139 Elle ekim (2s x 1m)
GSBSN 150 Elle ekim (2s x 1m)
Verim Denemeleri
Ön Verim Denemesi 125 - Makine 6 s x 7m
Verim Denemesi 1 25 3 Makine 6 s x 7 m
Verim Denemesi 2 25 3 Makine 6 s x 7 m
INBYT-HI 25 2 Makine 6 s x 3.5 m
IBYT-HI 25 2 Makine 6 s x 3.5 m
GSBYT 25 2 Makine 6 s x 3.5 m
Bölge Verim Denemesi 25 4 Makine 6 s x 7 m
OBVD 17 4 Makine 6 s x 7 m
Çeşit Tescil Denemeleri
ÇTD Arpa (Kuru) 8 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Kuru) 3 8 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Sulu) 4 5 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Triticale 5 4 Makine 6 s x 7 m
Adıyaman Lokasyonu
Bölge Verim Denemesi 25 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Arpa (Kuru) 8 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Kuru) 3 8 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Sulu) 4 5 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Triticale 5 4 Makine 6 s x 7 m
Kızıltepe Lokasyonu
Bölge Verim Denemesi 25 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Arpa (Kuru) 8 4 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Kuru) 3 8 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Malt (Sulu) 4 5 Makine 6 s x 7 m
ÇTD Triticale 5 4 Makine 6 s x 7 m
62
Proje Başlığı Güneydoğu Anadolu Bölgesi Ekmeklik Buğday Islahı
Araştırmaları
Alt Proje: Güneydoğu Anadolu Geçit Bölgesi Fakültatif Buğday
Islah Çalışmaları
Projeyi Yürüten Kuruluş GAP Uluslar Arası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müd.
Projeyi Destekleyen Kuruluş Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM)
Proje Yürütücüsü Dr. İrfan ERDEMCİ
Yardımcı Araştırmacılar Dr. Hüsnü AKTAŞ, Mehmet KARAMAN
Kalite: Belgizar ÇAM
Başlama-Bitiş Tarihleri 2014-217
Projenin Amacı : Bu proje ile enstitünün sorumluluk alanına giren ve önemli bir buğday ekiliş
alanına sahip olan ova bölgeleriyle dağlık yüksek rakımlı bölgeler arasında kalan geçit alanlarında
daha çok orta erkenci, kışa dayanıklı, yüksek verimli ve kaliteli fakültatif buğday çeşitlerine
yönelik ıslah çalışmaları başlatmak, biotik ve abiotik streslere dayanıklı yeni çeşitler geliştirmek ve
bölge çiftçisine sunulmaktır.
Materyal ve Metot: Yerel köy populasyonları, ulusal buğday genetik kaynakları materyali,
işbirliği yapılan enstitülerin ıslah materyalleri, Uluslararası Araştırma Merkezleri ile yurtdışı
kaynaklardan temin edilen materyalden oluşturmuştur. Denemeler Diyarbakır, Hazro ve Malatya
lokasyonlarında yürütülmüştür.
1. Açılan Materyal: F2 kademesinde 16 kombinasyon, F3 kademesinde 33 farklı
kombinasyonda; F4 kademesinden 47 adet ve F5 kademesinden 102 kombinasyondan 53
adet bulk edilerek bir ileri kademeye aktarılmıştır. F6 kademesinde ise 777 adet tek bitki
sıralarından 398 adet seçilerek gözlem bahçelerine aktarılmıştır.. Gözlem Bahçeleri
kapsamında IWWIP orjinli aşağıda isimleri yazılı denemeler kurulmuştur.
Deneme Adedi Seçilen hat sayısı
AYT-IRR 75 x 2 12
FAWWON-IRR 116 x 1 4
IWWYT 40 x 2 4
Toplam 20 hat
Gözlem bahçeleri kapsamında IWWIP orjinli IWWYT, FAWWON-IRR ve AYT-IRR setlerinde
fakültatif karakterli verim ve fiziksel kalite analizleri bakımından öne çıkan toplam 20 hat
seçilerek Ön Verim denemesine aktarılmıştır.
VERİM DENEMELERİ
Bir önceki yılda yürütülen IWWIP projesi kapsamında yer alan materyalden alternatif
tabiatlı genotiplerin oluşturduğu 20 hat ve 5 standartlı bir Verim Denemesi Malatya ve
63
Diyarbakır lokasyonlarında kurulmuştur. Denemede incelenen özelliklere ait ortalamalar
ile istatistiki analiz sonuçları Çizelgede 1 ve 2’de verilmiştir.
Çizelge 1. Verim Denemesi (Diyarbakır lokasyonu)
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
GGEENNOOTTiiPPLLEERR VVEERRiiMM HHLL PPOO %% ZZ SSDDSS YYGG
11000000 TTAA
((gg))
Krasunia 597.0 hı 81.1 e-ı 13.0 a-e 31.0 a-c 27.1 a-d 31.3 d-h
Pehlivan 791.5 a-d 82.7 b-g 11.1 e-h 24.5 cd 22.7 d-f 37.7 a-c
Cemre 704.6 d-g 81.8 d-h 13.5 a-c 29.0 a-d 28.1 a-c 37.1 a-d
Sagitario 616.8 g-ı 80.8 e-ı 14.3 a 31.5 a-c 29.9 a 34.7 a-f
Syrena 743.7 b-f 80.5 f-ı 12.5 a-f 35.0 a 25.8 a-d 38.8 ab
18- PSK/NAC//SABALAN/3/
TAM200/KAUZ 840.2 a 83.2 a-f 12.6 a-f 34.5 a 26.2 a-d 34.8 a-f
14- GANSU-1/MEZGIT-4 793.3 a-d 86.1 a 11.2 d-h 25.0 cd 23.0 d-f 36.3 a-e
19- OR2071071 603.3 hı 80.5 f-ı 13.8 ab 31.0 a-c 28.8 ab 30.8 e-h
21- TURKOAZ 789.5 a-d 81.2 e-ı 12.4 a-g 25.0 cd 25.6 a-e 39.3 a
GENEL ORTALAMA 726.6 81.5 12.2 28.5 25.2 34.1
En Yüksek Std. Geçen Hat
Sayısı 7 6 0 0 0 1
VK (%) 8.1 1.8 7.9 12.2 8.7 8.2
LSD 96.2** 3.05** 1.99* 7.76* 4.52* 5.76**
Çizelge 2. Verim Denemesi (Malatya lokasyonu)
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
GGEENNOOTTiiPPLLEERR VVEERRiiMM HHLL PPOO %% ZZ SSDDSS YYGG
11000000
TTAA ((gg))
Krasunia 444.4 c-f 77.2 h-k 16.3 f-h 54.5 a 34.3 f-ı 29.9 e-ı
Pehlivan 478.9 a-e 81.7 ab 16.6 d-f 36.0 g-ı 35.0 d-g 40.5 a
Cemre 468.9 b-e 79.5 c-f 17.7 a 43.0 c-e 37.7 a 37.5 ab
Sagitario 420.8 d-g 79.2 c-g 17.8 a 38.0 e-h 37.6 a 31.8 d-g
Syrena 408.3 d-g 79.1 c-h 15.7 ıj 52 ab 33.1 ı-k 37.5 ab
21- TURKOAZ 591.4 a 80.3 a-e 16.1 g-ı 33.0 h-j 33.8 g-j 36.1 bc
11- SERI.1B*2/3/KAUZ*2/
BOW//KAUZ/4/BAGCI2002 432.7 c-g 81.9 a 17.6 ab 50.5 ab 37.2 ab 29.5 f-ı
GENEL ORTALAMA 446.6 79.1 16.4 41.0 34.5 31.0
En Yüksek Std. Geçen Hat
Sayısı 8 2 0 0 0 0
VK (%) 15.4 1.2 1.6 6.4 1.7 5.8
LSD 112.5** 1.96** 0.53** 5.41** 1.20** 3.71**
Diyarbakır ve Malatya lokasyonlarında yürütülen Verim denemesinde incelenen özeliklere
ilişkin sonuçların istatistiki analizinde genotipler arasındaki farklılık her iki lokasyonda
da incelenen bütün özellikler bakımında istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Diyarbakır
64
lokasyonunda denemenin verim ortalaması 726.6 kg/da; Malatya lokasyonunda 446.6
kg/da olmuştur. Her iki lokasyonda da standart olarak kullanılan çeşilerden en yüksek
verim Pehlivan çeşidi olurken, bu çeşidi Diyarbakır’ da 7 hat, Malatya’ da 8 hat pehlivanı
geçmiştir. Hatlardan Diyarbakır lokasyonunda 18 nolu genotip, Malatya da 21 nolu genotip
Her iki lokasyonda da incelenen diğer özelliklerden protein oranı, sedim ve yaş
gluten değerleri bakımından en yüksek değere sahip olan standart çeşidi geçen hat olmaz
iken, Hektolitre değeri bakımında en yüksek standartı Diyarbakır lokasyonundan 6 hat,
1000 tane vağırlığında ise 1 adet hat geçmiştir. Malatya lokasyonunda HL’ de en yüksek
standartı geçen 2 adet hat olurken, 1000 tane ağırlığından en yüksek standartı geçen hat
olmamıştır (Çizelge 1 ve 2).
İki lokasyonun birleşik analizi sonucunda Tane verimi (TV), bin tane ağırlığı (BTA)
ve hektolitre (HL) değerleri bakımından Pehlivan, 21 ve 13 nolu genotipler öne çıkarken,
protein oranı (PO), zeleni sedimentasyon (Z SDS) ve yaş gluten (YG) değerleri
bakımından Cemre ve sagitario çeşidi öne çıkmıştır (Şekil 1)
Şekil 1. Verim Denemesi (Genotip x Karakter İlişkisi)
Bölge Verim Denemesi : Diyarbakır, Hazro ve Adıyaman lokasyonlarında yürütülen Bölge
Verim Denemesinde incelenen özelliklere ait ortalamalar ile istatistiki analiz sonuçları
Çizelgede 3, 2 ve 4’de verilmiştir.
Çizelge 3. Bölge Verim Denemesi (Diyarbakır lokasyonu)
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
GGEENNOOTTiiPPLLEERR VVEERRiiMM HHLL PPOO %% ZZ SSDDSS YYGG
11000000 TTAA
((gg))
Krasunia 558.3 g-h 79.9 gh 11.6 c-f 25.5 h-j 23.8 c-f 33.2 e-j
Pehlivan 723.7 a-d 83.2 a-c 10.7 ef 23.0 ıj 21.8 ef 41.5 a
Cemre 645.7 c-g 82.0 b-f 13.0 a-d 32.0 a-f 26.9 a-d 37.7 a-d
Sagitario 637.5 d-g 81.8 b-f 11.5 c-f 28.0 d-ı 23.6 c-f 37.6 b-d
Syrena 700.6 a-f 79.7 h 13.3 a-d 34.5 ab 27.7 a-d 37.9 a-d
21- CAR422/ANA//YACO/3/
KAUZ*2/ TRAP//KAUZ
/4/BUCUR/5/BUCUR 761.2 a 83.2 a-c 11.7 c-f 26.5 g-ı 24.1 c-f 35.5 c-f
9- 90-1004 A 31/MERCAN-1 671.7 a-f 84.2 a 11.4 d-f 31.5 a-g 23.4 d-f 32.6 e-k
16- BA142A/HBZ621A//ABILENE /3/CAMPION /4/F6038W12.1 683.1 a-f 82.7 a-d 15.0 a 30.0 b-h 31.4 a 37.6 b-d
18- ADMIS//MILAN/DUCULA 686.2 a-f 81.3 d-h 14.2 ab 36.0 a 29.6 ab 32.7 e-j
GENEL ORTALAMA 671.0 81.3 12.4 29.5 25.7 34.4
En Yüksek Std. Geçen Hat
Sayısı 5 2 4 1 4 0
VK (%) 8.1 1.1 8.8 8.7 9.6 5.4
LSD 96.2** 1.77** 2.24* 5.32** 5.06* 3.80**
Çizelge 4. Bölge Verim Denemesi (Malatya lokasyonu)
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR
GGEENNOOTTiiPPLLEERR VVEERRiiMM HHLL PPOO %% ZZ SSDDSS YYGG
11000000 TTAA
((gg))
Krasunia 473.8 c-g 78.1 d-h 15.7 ıj 52.5 ab 32.7 jk 31.5 e-g
Pehlivan 390.3 f-k 81.0 a 16.6 e-h 36.0 h-l 35.1 f-ı 39.5 a
Cemre 578.6 ab 79.7 a-d 17.5 cd 40.0 e-j 37.2 c-e 37.7 ab
Sagitario 365.7 h-k 78.8 c-f 17.3 c-e 35.5 ı-l 36.6 d-f 31.8 d-g
Syrena 416.6 d-j 78.9 b-e 16.0 g-j 57.0 a 33.7 h-k 36.6 a-c
11- GUN91/MNCH*2//T-2003 590.3 a 79.8 a-d 17.0 d-f 42.5 d-g 36.0 d-g 34.3 b-e
3- 4WON-IR-257/5/YMH/HYS//HYS/
TUR3055/3/DGA/4/VPM/MOS 457.0 c-h 80.7 ab 17.1 c-e 49.5 bc 36.1 d-g 30.7 e-h
24- Trak/5/Col//093-4/Au/3/Bez
//Bez/Tvr/4/Sdv1 /6/Vorona/
Parus//Hatusha 380.3 g-k 76.9 g-ı 19.1 a 42.0 d-h 40.7 a 29.1 f-ı
19- PEHL//RPB 8-68/CHRC/3/
506/88-113 435.5 d-ı 78.9 b-f 15.3 j 30.0 l 32.1 k 36.1 a-d
GENEL ORTALAMA 439.9 78.6 16.9 41.0 35.9 31.5
En Yüksek Std. Geçen Hat Sayısı 1 0 5 0 5 0
VK (%) 13.5 1.1 2.4 7.4 2.7 6.9
LSD 97.9** 1.85** 0.85** 6.23** 1.97** 4.46**
Çizelge 5. Bölge Verim Denemesi (Hazro lokasyonu)
PPAARRAAMMEETTRREELLEERR GGEENNOOTTiiPPLLEERR VVEERRiiMM HHLL PPOO %% ZZ SSDDSS YYGG
11000000 TTAA
((gg))
Krasunia 393.7 de 79.3 fg 11.6 a-d 39.5 a 23.8 b-d 32.1 ı-k
Pehlivan 552.2 ab 83.2 ab 10.7 a-e 25.0 d-g 21.8 b-e 42.5 a
Cemre 511.8 a-d 82.1 a-d 11.1 a-e 27.0 c-f 22.5 b-e 37.8 b-f
Sagitario 515.8 a-c 81.6 b-e 10.7 a-e 29.5 c-e 21.8 b-e 37.0 b-h
Syrena 441.8 b-e 79.5 fg 10.4 b-f 30.0 c-e 21.1 b-f 37.3 b-g
16- BA142A/HBZ621A//
ABILENE/3/CAMPION
/4/F6038W12.1 565.7 a 83.5 a 11.4 a-e 29.5 c-e 23.3 b-e 40.6 ab
9- 90-1004 A 31/MERCAN-1 420.8 c-e 83.8 a 11.7 a-c 37.5 ab 24.0 bc 30.3 jk
17- BR1284//BH114686/ALD/3/
CAZO/4/KS940786-6-7 X011602 500.4 a-d 79.1 g 12.6 a 32.5 bc 31.1 a 28.7 k
18- ADMIS//MILAN/DUCULA 433.1 b-e 79.7 e-g 11.9 ab 42.0 a 24.4 b 30.6 jk
GENEL ORTALAMA 473.1 81.5 10.5 27.7 21.6 35.7
En Yüksek Std. Geçen Hat
Sayısı 1 5 3 1 3 0
VK (%) 15.5 1.2 8.8 11.6 9.8 5.5
LSD öd 1.99** 1.91* 6.64** 4.35** 4.04**
Diyarbakır, Malatya ve Hazro lokasyonlarında yürütülen Bölge Verim denemesinde incelenen
özeliklere ilişkin sonuçların istatistiki analizinde genotipler arasındaki farklılık üç lokasyonda
da incelenen bütün özellikler bakımında istatistiki olarak önemli bulunmuştur.
Diyarbakır lokasyonunda denemenin verim ortalaması 671.0 kg/da; Malatya
lokasyonunda 439.9 kg/da ve 473.1 kg/da olmuştur. Diyarbakır lokasyonunda standart
çeşitlerden en yüksek verim Pehlivan çeşidinden elde edilirken, Malatya ve Hazro lokasyonunda
Cemre çeşidinden elde edilmiştir. Diyarbakır’ da en yüksek verimi veren Pehlivan çeşidini 5
adet hat, Malatya ve Hazroda en yüksek verimi veren Cemre çeşidini 1 adet hat geçmiştir.
Hatlardan Diyarbakır lokasyonunda 21 nolu genotip, Malatya da 11 nolu genotip ve Hazro’ da
16 nolu genotip en yüksek verim veren hatlar olmuştur. İncelenen diğer özelliklerden hektolitre,
protein oranı, sedim, yaş gluten ve 1000 tane ağırlıkları çizelge 3,4 ve 5’ de verilmiştir. Ancak üç
lokasyonun tane verimi ortalamaları üzerinde yapılan stabilite analizinde 21 ve 22 nolu
genotipler ortalamanın üzerinde verim verdikleri ve en stabil hatlar olarak belirlenmiştir (Şekil
2).
Şekil 2. Bölge Verim Denemesi (Genotiplerin ortalama verim ve stabilite durumları)
Üç lokasyonun birleşik analizi sonucunda hektolitre (HL) ve bitki boyu (BB) bakımında 16
nolu hat ile Cemre çeşidi; Protein oranı (PO), zeleni sedimentasyon (Z SDS) ve yaş gluten (YG)
bakımında 18 ve 12 nolu genotipler; tane verimi (TV) ve Bin tane ağırlığı (BTA) bakımında
pehlivan ve 21 nolu hat; başaklanma gün sayısı bakımında ise Krasunia ve 23 nolu genoti en
geççi olmuştur. (Şekil 3)
Şekil 3. Bölge Verim Denemesi (Genotip x Karakter İlişkisi)