1-15/10... · Web viewอย างไรก ตามเม อม การพ จารณาก นอย างล กซ ง โดยบ คคลในอาช พต าง

1

ชมชนและความเปนชมชน10_3

Scre

e Sequence

Animation/Image/VDO

Description Text Sound

1 10_3 - Icon - ภาพประกอบ

text

ชมชนและความเปนชมชนเนอหาในสวนของ

ชมชนและความเปน

ชมชน จะแสดงเปน

ภาพประกอบ text และ Icon ทสามารถ

คลกเพอเขาสเนอหา

ในสวนตอไป

หนาแรกของ บท ชมชนและความเปนชมชน จะเปนเมนทเปน

(Text 1) ชมชนและความเปนชมชน เปนการอธบายใหเหนถงลกษณะความสมพนธ เพอขยายใหเหนถงลกษณะทแตกตางกนของรปแบบความสมพนธตาง ๆ ทงในสวนของคน สงแวดลอม ธรรมชาต และสงเหนอธรรมชาต ตลอดจนการอธบายคำาวา ชมชน ในทศนะของ“ ”นกคดตาง ๆ อกทงยงไดเชอมโยงใหเหนถงพฒนาการของประเทศไทยไดอยางชดเจน ทำาใหสามารถเขาใจถงชมชนและความเปนชมชนไดเปนอยางด

(Sound 2)

(Sound 1) ชมชนและความเปนชมชน เปนการอธบายใหเหนถงลกษณะความสมพนธ เพอขยายใหเหนถงลกษณะทแตกตางกนของรปแบบความสมพนธตาง ๆ ทงในสวนของคน สงแวดลอม ธรรมชาต และสงเหนอธรรมชาต ตลอดจนการอธบายคำาวา ชมชน ในทศนะ“ ”ของนกคดตาง ๆ อกทงยงไดเชอมโยงใหเหนถงพฒนาการของประเทศไทยไดอยางชดเจน ทำาใหสามารถเขาใจถงชมชนและความเปนชมชนไดเปนอยางด

2

(icon) ทงหมด 7 ตว แตละตวสามารถคลกเพอเขาไปสเนอหาในแตละบทดงน

1. Icon: ความหมายของชมชน

2. Icon: มต/ทศนะตอความเปนชมชน

3. Icon: ความสำาคญของชมชน

4. Icon: โครงสรางของชมชน

5. Icon: องคประกอบของชมชน

ชมชน เปนคำาสน ๆ และดเหมอนจะมความหมายทเขาใจไดงาย ซงคนสวนใหญเขาใจความหมายของชมชนวา ยานหรอแหลงการรวมกนของคน ซงอาจจะเปนการถาวรหรอไมถาวรกแลวแต สวนใหญเมอพดถงชมชนคนทวไปกจะมมมมองเชงพนท ทตง เปนหลก อยางไรกตามเมอมการพจารณากนอยางลกซง โดยบคคลในอาชพตาง ๆหรอผทอยในแวดวงของวชาการแขนงตาง ๆ ทเคยมประสบการณทำางานกบชมชนนน ไดใหความหมายทชดเจนและครอบคลมอยางเพยงพอตอการทจะนำาไปใชประโยชนในการทำางานชมชนและเทาทผานมากพบวาชมชนในทศนะของบคคลตางอาชพหรอนกวชาการตางสาขาวชากอาจจะมองชมชนไปในลกษณะทแตกตางกนแลวแตจดมงหมายในการนำาไปใชประโยชนของแตละบคคล

(Sound 2)ชมชน เปนคำาสน ๆ และดเหมอนจะมความหมายทเขาใจไดงาย ซงคนสวนใหญเขาใจความหมายของชมชนวา ยานหรอแหลงการรวมกนของคน ซงอาจจะเปนการถาวรหรอไมถาวรกแลวแต สวนใหญเมอพดถงชมชนคนทวไปกจะมมมมองเชงพนท ทตง เปนหลก อยางไรกตามเมอมการพจารณากนอยางลกซง โดยบคคลในอาชพตาง ๆหรอผทอยในแวดวงของวชาการแขนงตาง ๆ ทเคยมประสบการณทำางานกบชมชนนน ไดใหความหมายทชดเจนและครอบคลมอยางเพยงพอตอการทจะนำาไปใชประโยชนในการทำางานชมชนและเทาทผานมากพบวาชมชนในทศนะของบคคลตางอาชพหรอนกวชาการตาง

3

6. Icon: ชวงของการพฒนาชมชนในสงคมไทย

7. Icon: ประเภทของชมชน

วธใช สามารถใช mouse คลกในแตละ icon เพอเขาไปสเนอหาในแตละหวขอ

สำาหรบงานพฒนาชมชนซงกคอเปนสาขาวชาแขนงหนงทมลกษณะแตกตางไปจากสาขาวชาแขนงอน ๆ อยบาง จงเปนธรรมดาอยเองททศนะในการมองชมชนอาจจะแตกตางไปจากทผอนมองในบางประเดน แตในอกมมหนงกอาจจะกลาวไดวา เนองจากงานพฒนาชมชนมลกษณะทเปนสหวทยาการ (Interdisciplinary) คอไดนำาศาสตรในสาขาอน ๆมาประยกตเพอใหสอดคลองกบหลกการทำางานเชงวชาการทางการพฒนาชมชน และอาจจะมบางประเดนทมมมมองตอชมชนในลกษณะทคลายคลงกบบคคลในสาขาอน ๆ มองงานพฒนาชมชนเปนวทยาการทมความชดเจนในปรชญา เปาหมาย หลกการและวธการของตนเอง ดงนนในการมองชมชนของผทจะลงไปปฏบตงานในพนทจงนาจะมองในลกษณะท

สาขาวชากอาจจะมองชมชนไปในลกษณะทแตกตางกนแลวแตจดมงหมายในการนำาไปใชประโยชนของแตละบคคล

4

เออหรอเปนประโยชนตอการทำางานใหไดมากทสด

2 10_3_1 ความ

หมาย

ของ

ชมชน

- ภาพประกอบ Text

เนอหาในสวนของความหมายของชมชน จะแสดงเปนภาพประกอบ Text คำาบรรยายตาม text 1

(Text 1)หลายคนเขาใจวา ชมชนนนม

ความหมายเดยวกบ บาน หมบาน, ถน ฐาน , บาง (ตงอยรมแมนำา),กวาน (ตงอยรมแหลงนำา), เมอง นคร (สถานทเจรญแลว), สงคม ซงมมมองเหลานเอาทตงเปนตวกำาหนดความเปนชมชน

ในขณะทยงมมมมองตอชมชนในลกษณะของความสมพนธระหวางกน เชน

- Kommein, (Kom + mei)(exchange + with ) = (share by all) มองความหมายของชมชนวาเปนการแบงปนรวมกน

- Com/ Common = together วถชวตของคนทอยบนพนฐานของความสมพนธระหวางสมาชก

(Sound)หลายคนเขาใจวา ชมชน

นนมความหมายเดยวกบ บาน หมบาน, ถน ฐาน , บาง (ตงอยรมแมนำา),กวาน (ตงอยรมแหลงนำา), เมอง นคร (สถานทเจรญแลว), สงคม ซงมมมองเหลานเอาทตงเปนตวกำาหนดความเปนชมชน

5

3 10_3_2มต/ ทศนะ

ตอ

ความ

เปน

ชมชน

- Icon เนอหาในสวนของมต/ ทศนะ

ตอความเปนชมชน จะ

แสดงเปนภาพ

ประกอบและ Icon ทสามารถคลกเพอเขาส

เนอหาในสวนตอไป

1. มมมองของ

นก

วชาการ(ตะวน

ตก)2. มมมองในมต

ตางๆ

(Text 1)-

(Sound 1)-

4 10_3_2_1มมมอง

ของนก

- ภาพประกอบ text

เนอหาในสวนของมม

มองของนกวชาการ

(ตะวนตก)จะแสดงเปนภาพประกอบ

(Text 1)ชมชนในความหมายมมมองของตะวนตก

มมมองของการมองชมชนใน

(Sound 1)ชมชนในความหมายมมมองของตะวนตก

มมมองของการมอง

6

วชาการ

(ตะวน

ตก)

Text คำาบรรยายตาม text 1

ทศนะของชาวตะวนตกนน สามารถสรปความคดไดดงตอไปน

- ชมชน คอ กลมคน มความเชอ ศรทธา เชอชาต ความคดจตใจรวมกน

- ชมชน คอ กลมคน พนท ความเชอ ผลประโยชน กจกรรมรวมกน และมความเกอกลกน

- ชมชน คอ กลมคนทใกลชดกน รวมมอรวมใจกน รสกเปนเจาของรวมกน

- ชมชน คอ กลมคนทมจตวญญาณ ความรสกทบรรลเปาหมายรวมกน

มมมองตอชมชนของชาวตะวนตกนนจะใหความสำาคญตอความเปนชมชนในรปแบบความสมพนธ ปฏสมพนธระหวางกนของคน และอดมการณรวมกนของคน มากกวามมมองเชง

ชมชนในทศนะของชาวตะวนตกนน สามารถสรปความคดไดดงตอไปน

- ชมชน คอ กลมคน มความเชอ ศรทธา เชอชาต ความคดจตใจรวมกน

- ชมชน คอ กลมคน พนท ความเชอ ผลประโยชน กจกรรมรวมกน และมความเกอกลกน

- ชมชน คอ กลมคนทใกลชดกน รวมมอรวมใจกน รสกเปนเจาของรวมกน

- ชมชน คอ กลมคนทมจตวญญาณ ความรสกทบรรลเปาหมายรวมกน

7

พนท มมมองตอชมชนของชาวตะวนตกนนจะใหความสำาคญตอความเปนชมชนในรปแบบความสมพนธ ปฏสมพนธระหวางกนของคน และอดมการณรวมกนของคน มากกวามมมองเชงพนท

5 10_3_2_2มมมอง

ในมต

ตางๆ

- Icon เนอหาในสวนของมม

มองในมตตางๆ

จะแสดงเปนภาพ



1. มมมองทาง

ตะวนออก

2. มมมองทางจต

วญญาณเพอ

สาธารณะ

3. มมมองของ

(Text 1)-

(Sound 1)-

8

แตละสาขา

อาชพ

6 10_3_2_2_1มมมอง

ของนก

วชาการ

(ตะวน

ออก)



มองของนกวชาการ

(ตะวนออก)จะแสดง

เปนภาพประกอบ Text คำาบรรยายตาม text 1

(Text 1)ชมชนในความหมายมมมองทางตะวนออกมมมองของการมองชมชนในทศนะของชาวตะวนออกนน สามารถสรปความคดไดดงตอไปน

- ชมชน คอ กลมคนทมงทำาประโยชนและใชชวตทดงามรวมกน

- ชมชน คอ กลมคนทมงความสำาเรจรวมกน โดยมการสอสาร การเรยนร จดการรวมกน เอออาทรตอกน

- ชมชน คอ กลมคนในพนทหนงทสามารถบรรลความตองการขนพนฐาน และแกไขปญหาของตนเองและ

(Sound 1)ชมชนในความหมายมมมองทางตะวนออกมมมองของการมองชมชนในทศนะของชาวตะวนออกนน สามารถสรปความคดไดดงตอไปน

- ชมชน คอ กลมคนทมงทำาประโยชนและใชชวตทดงามรวมกน

- ชมชน คอ กลมคนทมงความสำาเรจรวมกน โดยมการสอสาร การเรยนร จดการรวมกน เอออาทรตอกน

- ชมชน คอ กลมคนในพนทหนงทสามารถบรรลความตองการ

9

ชมชนได- ชมชน คอ กลมคนในพนท

เดยวกน- ชมชน คอ กลมคนในพนท

หนงทดำารงวถชวตภายในสภาพแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตรวมกน มความเชอ วฒนธรรม องคกร สถาบน และความเชอรวมกน

- ชมชน คอ ระบบความสมพนธของคน ภายใตระบบสงคมวฒนธรรม เศรษฐกจ การเมอง การปกครอง สงแวดลอมนเวศวทยา และเทคโนโลย โดยระบบความสมพนธดงกลาวมการเชอมโยงอยางแยกออกจากกนไมได

- ชมชน คอ พนททมจตวญญาณเพอสาธารณะรวม

ขนพนฐาน และแกไขปญหาของตนเองและชมชนได

- ชมชน คอ กลมคนในพนทเดยวกน

- ชมชน คอ กลมคนในพนทหนงทดำารงวถชวตภายในสภาพแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตรวมกน มความเชอ วฒนธรรม องคกร สถาบน และความเชอรวมกน

- ชมชน คอ ระบบความสมพนธของคน ภายใตระบบสงคมวฒนธรรม เศรษฐกจ การเมอง การปกครอง สงแวดลอมนเวศวทยา และ

10

กนอย โดยมมนษยเปนองคประกอบทสำาคญ การเขาถงและการยอมรบในการเปนสวนหนงของพนทดงกลาวถอเปนการเขาถงชมชน และเปนสมาชกของชมชนอยางแทจรง

มมมองตอชมชนของชาวตะวนออก มทศนะตอชมชนโดยมองอดมการณเปนสำาคญ โดยอาศยพนทในการทำางานรวมกน และมการกำาหนดวตถประสงคในการอยดวยกน นอกจากนนยงมองความสมพนธทมากกวาระหวางคนกบคน แตมองไปยงความสมพนธระหวางคนกบระบบตางๆ ทแวดลอมดวย

เทคโนโลย โดยระบบความสมพนธดงกลาวมการเชอมโยงอยางแยกออกจากกนไมได

- ชมชน คอ พนททมจตวญญาณเพอสาธารณะรวมกนอย โดยมมนษยเปนองคประกอบทสำาคญ การเขาถงและการยอมรบในการเปนสวนหนงของพนทดงกลาวถอเปนการเขาถงชมชน และเปนสมาชกของชมชนอยางแทจรง

มมมองตอชมชนของชาวตะวนออก มทศนะตอชมชนโดยมองอดมการณเปนสำาคญ โดยอาศยพนทในการทำางานรวมกน และมการกำาหนดวตถประสงคในการอยดวยกน นอกจากนนยงมอง

11

ความสมพนธทมากกวาระหวางคนกบคน แตมองไปยงความสมพนธระหวางคนกบระบบตางๆ ทแวดลอมดวย

7 10_3_2_2_2มมมอง

ทางจตว

ญาณ

เพอ

สาธาร

ณะ



มองทางจตวญาณ

เพอสาธารณะ จะ

แสดงเปนภาพ

ประกอบ Text คำาบรรยายตาม text 1

(Text 1)ชมชนในมมมองทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

มมมองของการมองชมชนตามมมมองทางจตวญญาณเพอสาธารณะนน สามารถสรปความคดไดดงตอไปน

- ปจเจกอยรวมกนในพนทหนง

- กลมคนทมเปาหมายหรออดมการณรวมกน จะอยรวมกนในพนทใดพนทหนง หรอไมมพนทเชงกายภาพกได

มมมองทางจตวญญาณจะไมเนนประเดนทางพนท แตจะใหความสำาคญของความรสกรวม จต

(Sound 1)ชมชนในมมมองทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

มมมองของการมองชมชนตามมมมองทางจตวญญาณเพอสาธารณะนน สามารถสรปความคดไดดงตอไปน

- ปจเจกอยรวมกนในพนทหนง

- กลมคนทมเปาหมายหรออดมการณรวมกน จะอยรวมกนในพนทใดพนทหนง หรอไมมพนทเชงกายภาพกได

มมมองทางจตวญญาณ

12

วญญาณรวม โดยเชอวาบคคลแตละบคคลมความเปนปจเจกทแตกตางกนออกไป แตกจะมกลมคนทมความคดและอดมการณเดยวกนอยเชนกน และกลมเหลานคอ ความหมายของชมชนในทศนะทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

จะไมเนนประเดนทางพนท แตจะใหความสำาคญของความรสกรวม จตวญญาณรวม โดยเชอวาบคคลแตละบคคลมความเปนปจเจกทแตกตางกนออกไป แตกจะมกลมคนทมความคดและอดมการณเดยวกนอยเชนกน และกลมเหลานคอ ความหมายของชมชนในทศนะทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

8 10_3_2_2_3ชมชนในมมมองของแตละสาขาอาชพ


เนอหาในสวนของชมชนในมมมองของแตละสาขาอาชพ จะแสดงเปนภาพ

ประกอบ Text คำาบรรยายตาม text 1

(Text 1)ชมชนในมมมองของแตละสาขาอาชพ

1. มมมองนกสงคมวทยา มองถงกลมคน ระบบความสมพนธทางสงคม ประเพณวฒนธรรม ความเชอ คานยม และวถชวตโดยรวม

2. มมมองจากนกปกครอง (รฐศาสตร) มองถงกลมคนภายใตอาณาเขตการปกครอง

(Sound 1)ชมชนในมมมองของแตละสาขาอาชพ

1. มมมองนกสงคมวทยา มองถงกลมคน ระบบความสมพนธทางสงคม ประเพณวฒนธรรม ความเชอ คานยม และวถชวตโดยรวม

2. มมมองจากนกปกครอง

13

ใหความสำาคญกบระเบยบกฎเกณฑ และกฎหมายตางๆ รวมถงเรองของอำานาจและการใชอำานาจจากรฐและศนยกลาง รวมถงใหความสำาคญกบผนำา

3. มมมองนกเศรษฐศาสตร มองถงกลมคนกบระบบการผลต การบรโภค แลกเปลยน การเตบโตของผลผลต สนคาและบรการของสงคม

4. มมมองนกมานษยวทยาแนวใหม มองถงกลมคนทอยรวมกนดวยไมตรจต มตรภาพ ความเอออาทร ความรสกผกพนมนคงกบชมชนของตนเอง

5. มมมองของนกสงแวดลอมและนเวศแนวใหม มองถงกลมคนทเปนสวนหนงของธรรมชาต โดยมวถชวตทสมพนธและเปนมตรกบ

(รฐศาสตร) มองถงกลมคนภายใตอาณาเขตการปกครองใหความสำาคญกบระเบยบกฎเกณฑ และกฎหมายตางๆ รวมถงเรองของอำานาจและการใชอำานาจจากรฐและศนยกลาง รวมถงใหความสำาคญกบผนำา

3. มมมองนกเศรษฐศาสตร มองถงกลมคนกบระบบการผลต การบรโภค แลกเปลยน การเตบโตของผลผลต สนคาและบรการของสงคม

4. มมมองนกมานษยวทยาแนวใหม มองถงกลมคนทอยรวมกนดวยไมตรจต มตรภาพ ความเอออาทร ความรสกผกพนมนคง

14

ธรรมชาต ดงนนกลมคนทรวมตวเปนชมชน จงดำาเนนชวตในลกษณะพงพงองกนกบธรรมชาตอยางสมดล

6. มมมองนกการศกษา มองถงกลมคนทเปนแหลงเรยนรของสงคม โดยเฉพาะการเรยนร ทางชมชนไมเปนทางการ ซงรวมไปถงการสรางองคความร การถายทอด และสบทอดความรไปสรนตอไป ชมชนจงเปนเสมอนโรงเรยนแหลงทสอง

กบชมชนของตนเอง5. มมมองของนกสง

แวดลอมและนเวศแนวใหม มองถงกลมคนทเปนสวนหนงของธรรมชาต โดยมวถชวตทสมพนธและเปนมตรกบธรรมชาต ดงนนกลมคนทรวมตวเปนชมชน จงดำาเนนชวตในลกษณะพงพงองกนกบธรรมชาตอยางสมดล

6. มมมองนกการศกษา มองถงกลมคนทเปนแหลงเรยนรของสงคม โดยเฉพาะการเรยนรทางชมชนไมเปนทางการ ซงรวมไปถงการสรางองคความร การถายทอด และสบทอดความรไปสรนตอไป ชมชนจงเปนเสมอน

15

โรงเรยนแหลงทสอง

9 10_3_3ความ

สำาคญ

ของ

ชมชน


- Icon

เนอหาในสวนของ

ความสำาคญของ

ชมชน

จะแสดงเปนภาพ



(Text 1)Who คน สมาชกในชมชน ผนำาชมชน นกพฒนาชมชน เจาหนาทภาครฐ เอกชน ฯลฯ

Why เปนสวนเกาะเกยวสมาชกทกคนในชมชนเขาดวยกน และเปนเปาหมายเบองตนในการทำางานของคนทำางานกบชมชน ฯลฯ

How หากพนทใดมความเปนชมชนจะทำาใหมพลงในการแกไขปญหาใหแกตนเอง/ชมชนได ทงนหนวยงานททำางานกบพนททมความเปนชมชนเขมแขงจะทำางานใหสำาเรจไดงาย ซงสงสำาคญคอจะตองเขาใจชมชนอยางดจงจะทำาใหเราทำางานไดดไปดวย

(Sound 1)Who คน สมาชกในชมชน ผนำาชมชน นกพฒนาชมชน เจาหนาทภาครฐ เอกชน ฯลฯ

Why เปนสวนเกาะเกยวสมาชกทกคนในชมชนเขาดวยกน และเปนเปาหมายเบองตนในการทำางานของคนทำางานกบชมชน ฯลฯ

How หากพนทใดมความเปนชมชนจะทำาใหมพลงในการแกไขปญหาใหแกตนเอง/ชมชนได ทงนหนวยงานททำางานกบพนททมความเปนชมชนเขมแขงจะทำางานใหสำาเรจไดงาย ซงสงสำาคญคอจะตองเขาใจชมชนอยางดจงจะทำาใหเราทำางานไดด

16

ไปดวย

10

10_3_3_1ความ

เกาะ

เกยว

ของคน

- ความเกาะเกยวของ

คน

(Text 1)ความเกาะเกยวของคน

ธรรมชาตของสรรพสงมกจะอยรวมกนเปนกลม เพอสรางระบบการจดการตนเองขน อนจะชวยใหการดำารงอยมความมนคง ปลอดภย และเกดพลงในขบเคลอนเพอจดการกบสงตาง ๆ โดยรอบ

“คน กเปนสวนหนงของ”ธรรมชาต บอยครงเหนวาคนเกดการรวมตวกนเปนกลม บาน ละแวกบาน จะเหนไดวาการตงถนฐานมนษย ไมไดเปนเพยงแคการทคนหรอกลมคนเขามาอยอาศยรวมกนในพนทใดพนทหนงเพยงเทานน แตการตงถนฐานมนษยยงหมายรวมถงการมปฏสมพนธกนระหวางมนษย ทงทอยอาศยในพนทเดยวกน พนทใกลเคยงและตางพนท

(Sound 1)ความเกาะเกยวของคน

ธรรมชาตของสรรพสงมกจะอยรวมกนเปนกลม เพอสรางระบบการจดการตนเองขน อนจะชวยใหการดำารงอยมความมนคง ปลอดภย และเกดพลงในขบเคลอนเพอจดการกบสงตาง ๆ โดยรอบ

“คน กเปนสวนหนงของ”ธรรมชาต บอยครงเหนวาคนเกดการรวมตวกนเปนกลม บาน ละแวกบาน จะเหนไดวาการตงถนฐานมนษย ไมไดเปนเพยงแคการทคนหรอกลมคนเขามาอยอาศยรวมกนในพนทใดพนทหนงเพยงเทานน แตการตงถนฐานมนษยยงหมายรวมถงการมปฏสมพนธกนระหวาง

17

จะเหนไดวา เมอใดกตามท คน มาอยรวมกนเปนกลมยอมม“ ”

ความรสกรวมกนไมวาจะเปนไปในทศทางใด อยางเชนสงคมในปจจบนยอมยดโยงเกาะเกยวกน เรมตงแตเกดจนกระทงตาย เกดมากถกความเปนสายเลอด ชาตตระกลเปนตวเกาะเกยว เมอโตขนถกความเปนเพอน เปนกลมทสนใจประเดนตาง ๆ รวมกน ถกอาชพ เปนตวเกาะเกยว นอกจากการเกาะเกยวกนดงกลาวแลวความเปนชาตเดยวกน พดจาภาษาเดยวกน วฒนธรรมเดยวกน ศาสนาเดยวกน กเปนตวหนงทเปนตวเกาะเกยวของคนไดเชนกน

ดงนน ความเกาะเกยวของคน หมายถง การรวมกนของคน ไมวาจะเปนการรวมกนในประเดนใดกตาม โดยนยสำาคญทสำาคญในงานพฒนาควรจะเนนถงการมปฏสมพนธรวมกน เปนตวสรางความเกาะเกยวของคน

มนษย ทงทอยอาศยในพนทเดยวกน พนทใกลเคยงและตางพนท

จะเหนไดวา เมอใดกตามท คน มาอยรวมกนเปนกลม“ ”

ยอมมความรสกรวมกนไมวาจะเปนไปในทศทางใด อยางเชนสงคมในปจจบนยอมยดโยงเกาะเกยวกน เรมตงแตเกดจนกระทงตาย เกดมากถกความเปนสายเลอด ชาตตระกลเปนตวเกาะเกยว เมอโตขนถกความเปนเพอน เปนกลมทสนใจประเดนตาง ๆ รวมกน ถกอาชพ เปนตวเกาะเกยว นอกจากการเกาะเกยวกนดงกลาวแลวความเปนชาตเดยวกน พดจาภาษาเดยวกน วฒนธรรมเดยวกน ศาสนาเดยวกน กเปนตวหนงทเปนตวเกาะเกยวของคนไดเชนกน

18

เปนสำาคญ เชน Social control, Socialization and Social sanction เปนตน

ดงนน ความเกาะเกยวของคน หมายถง การรวมกนของคน ไมวาจะเปนการรวมกนในประเดนใดกตาม โดยนยสำาคญทสำาคญในงานพฒนาควรจะเนนถงการมปฏสมพนธรวมกน เปนตวสรางความเกาะเกยวของคนเปนสำาคญ เชน Social control, Socialization and Social sanction เปนตน

11

10_3_3_2เปา

หมาย

สำาคญ

เบองตน

ในการ

พฒนา


เปาหมายสำาคญเบอง

ตนในการพฒนาคน

(Text 1) ปรชญาของการพฒนาชมชน ตงอยบนพนฐานแหงความเชอมนและความศรทธาในมนษยชาตวาทกคนมคณคาและมความหมาย มศกดศร ศกยภาพหรอพลงความสามารถของมนษยเปนอยางมาก มนษยแตละคนยอมมความสามารถทจะพฒนาตนเองไดถามโอกาส การพฒนาชมชนจงตองพฒนาบคคลใหมความคด ความ

(Sound 1) ปรชญาของการพฒนาชมชน ตงอยบนพนฐานแหงความเชอมนและความศรทธาในมนษยชาตวาทกคนมคณคาและมความหมาย มศกดศร ศกยภาพหรอพลงความสามารถของมนษยเปนอยางมาก มนษยแตละคนยอมมความสามารถทจะพฒนาตนเองไดถา

19

คน สามารถเพมขน ใหบคคลไดรบความยตธรรม มอสรภาพ เสรภาพ และความเสมอภาคในการดำารงชวต โดยใชวธการใหการศกษาและการทำางานรวมกนเปนกลม จะเหนไดวา งานพฒนาชมชนเปนงานทใหความสำาคญกบการพฒนาคน โดยมองวา คน“เปนทรพยากรทมความสำาคญมากทสดในชมชน หากเปดโอกาสใหคนไดเกดการเรยนร เกดการมสวนรวม ซงสดทายกจะสามารถนำาความร ความสามารถนนมาพฒนาใหมความสามารถในการพงตนเองได” ดงนน การพฒนาคนในงานพฒนาชมชนเบองตนนนควรเนนใหคนเกดการเรยนร รจกการคดวเคราะหอยางมเหตผล อนจะนำามาซงความสามารถในการตดสนใจทตงอยบนฐานการเรยนรอยางเปนระบบของตนเอง สามารถเชอมโยงองคความรทตนเองมอยกบสงคมแลวปรบ

มโอกาส การพฒนาชมชนจงตองพฒนาบคคลใหมความคด ความสามารถเพมขน ใหบคคลไดรบความยตธรรม มอสรภาพ เสรภาพ และความเสมอภาคในการดำารงชวต โดยใชวธการใหการศกษาและการทำางานรวมกนเปนกลม จะเหนไดวา งานพฒนาชมชนเปนงานทใหความสำาคญกบการพฒนาคน โดยมองวา คนเปนทรพยากรทม“ความสำาคญมากทสดในชมชน หากเปดโอกาสใหคนไดเกดการเรยนร เกดการมสวนรวม ซงสดทายกจะสามารถนำาความร ความสามารถนนมาพฒนาใหมความสามารถในการพงตนเองได” ดงนน การพฒนาคนในงานพฒนาชมชนเบองตนนนควรเนนใหคนเกดการเรยนร

20

ประยกตใชไดอยางเหมาะสม เพอนำามาเปนแบบแผนในการดำาเนนชวต ในทสดแลวเปาหมายสำาคญเบองตนในการพฒนาคนมเปาหมายทสำาคญ 2 ประการคอ การพฒนาคนใหมความสข และการพฒนาชมชนเพอใหชมชนเขมแขง พงตนเองได

รจกการคดวเคราะหอยางมเหตผล อนจะนำามาซงความสามารถในการตดสนใจทตงอยบนฐานการเรยนรอยางเปนระบบของตนเอง สามารถเชอมโยงองคความรทตนเองมอยกบสงคมแลวปรบประยกตใชไดอยางเหมาะสม เพอนำามาเปนแบบแผนในการดำาเนนชวต ในทสดแลวเปาหมายสำาคญเบองตนในการพฒนาคนมเปาหมายทสำาคญ 2 ประการคอ การพฒนาคนใหมความสข และการพฒนาชมชนเพอใหชมชนเขมแขง พงตนเองได

12

10_3_3_3การ

แกไข

ปญหา

- การแกไขปญหาใหแก

ตนเอง/ชมชน

(Text 1)การพฒนาชมชน คอ กระบวนการพฒนาคนและกลมคนทอาศยอยรวมกนในชมชนใหมศกยภาพเพยงพอ เพอรวมมอกนสราง ปรบปรง และพฒนาคณภาพชวต ความเปนอยของ

(Sound 1)การพฒนาชมชน คอ กระบวนการพฒนาคนและกลมคนทอาศยอยรวมกนในชมชนใหมศกยภาพเพยงพอ เพอรวมมอกนสราง ปรบปรง และพฒนา

21

ใหแก

ตนเอ

ง/ชมชน

ตนเองใหดขนจนเปนทพงพอใจรวมกน โดยสวนมาก การพฒนาชมชนมกจะเรมจากการทคนในชมชนเรมมองเหนปรากฏการณบางอยางทเกดขนแลวมความรสกรวมกนวา ไม“สบายใจ หรอทเรยกวา รสกวาเปน” “ปญหา ทงตอตนเองและชมชน ซงจะ”ตองดำาเนนการจดการกบปญหาเหลาน นบเปนจดเรมตนการพฒนาชมชนทมาจากภายในชมชนอยางแทจรง สวนการแกไขปญหานนจำาเปนตองสรางหรอแสวงหาทางเลอกทคดวาเหมาะสมกบตนเองและชมชน การแกไขปญหาใหแกตนเองและชมชน เปนกระบวนการสราง หรอแสวงหาทางเลอกในการตอสกบสงทไมพงปรารถนา โดยอาศยกระบวนการเรยนร (Learning Process) กระบวนการกลม (Group Process) และกระบวนการมสวนรวม

คณภาพชวต ความเปนอยของตนเองใหดขนจนเปนทพงพอใจรวมกน โดยสวนมาก การพฒนาชมชนมกจะเรมจากการทคนในชมชนเรมมองเหนปรากฏการณบางอยางทเกดขนแลวมความรสกรวมกนวา ไมสบายใจ “ ”หรอทเรยกวา รสกวาเปน“ปญหา ทงตอตนเองและชมชน” ซงจะตองดำาเนนการจดการกบปญหาเหลาน นบเปนจดเรมตนการพฒนาชมชนทมาจากภายในชมชนอยางแทจรง สวนการแกไขปญหานนจำาเปนตองสรางหรอแสวงหาทางเลอกทคดวาเหมาะสมกบตนเองและชมชน

22

(Participation Process) เปนฐานในการแกไขปญหาใหแกตนเองและชมชน ซงควรจะเรมมองจากสงทมอยในชมชนกอนเปนหลก แลวคอย ๆ ขยายออกเพอหาแนวรวมในการดำาเนนงานตอไป สงสำาคญของการแกไขปญหาของตนเองและชมชน กคอ การนำาหลกการพฒนาชมชนไปใชเพอใหเกดผลอยางเปนรปธรรม ดงเชน การสรางรปแบบการจดการทเหมาะสมกบตนเอง อยางผใหญวบลย เขมเฉลม ไดสรางรปแบบการจดการแบบ 353 สำานกวนเกษตร ประกอบดวย 3 ร คอ การเรยนรตวเอง รปญหา รทรพยากร 5 จดการ คอ การจดการขาว อาหาร สมนไพร ของใช ปย 3 แผน คอ การทำาแผนชวต แผนชมชน แผนทรพยากรมาใช ใหมองเหน คณคา และ มลคา “ ” “ ”เปนสามเรอง สามดาน สามมตซงสมพนธกนอยางขาดกนมได มการ

23

เรยนร มการจดการ มแผน การเรยนรเพออยรอดและมความพอดในชวต พอเพยง พอด พออยพอกน รจกแยกแยะระหวางความตองการกบความจำาเปน มการจดทำาบญชรายจาย หนสน เพอทจะไดรสภาพทแทจรงของตนเองและคอยๆปรบตว ลดรายจายกเทากบเพมรายได ซงการปรบจดระเบยบชวตใหมนเปนสวนหนงในการเสรมใหชมชนสามารถพงตนเองได

13

10_3_4โครงสร

างของ

ชมชน

- Icon เนอหาในสวนของ

โครงสรางของชมชน

จะแสดงเปน Icon ทสามารถคลกเพอเขาส


1. แนวดง

2. แนวนอน

(Text 1)-

(Sound 1)-

14

10_3_4_1


เนอหาในสวนของ (Text 1)แนวดง เปนการถายเทประสบการณ

(Sound 1)แนวดง เปนการถายเท

24

แนวดง แนวดงจะแสดงเปน

ภาพประกอบ Text คำาบรรยายตาม text 1

จากมากไปหานอย ( คนอาวโสกวา ส เดก/ผอาวโสนอยกวา) ซงในเชงความสมพนธมผทอยเหนอกวานนเอง ตวอยาง เชน การแลกเปลยนระหวางคนรวยคนจน เปนตน ทงนระบบความสมพนธในแนวดงจะไมเกดปญหา ตราบใดทอยในขอบเขต คณธรรม จรยธรรม ซงระบบความสมพนธดงกลาวเปนความสมพนธระหวางสมาชกในชมชนทมการยอมรบ ศรทธา ไววางใจกน ระหวางผนำาและผตาม

จากความสมพนธดงกลาวเมอเทยบกบระบบอปถมภ คอ มองวาระบบดงกลาวด เพราะเปนการชวยเหลอผดอยกวา แตกไมดเพราะทำาใหคนเคยตวและเกยจคราน ซงบางครงนำาไปสการตอบแทน ความเชอวาทกคนมศกยภาพทแตกตางกน (ตามเงอนไขของเวลา)

ประสบการณจากมากไปหานอย ( คนอาวโสกวา ส เดก/ผอาวโสนอยกวา) ซงในเชงความสมพนธมผทอยเหนอกวานนเอง ตวอยาง เชน การแลกเปลยนระหวางคนรวยคนจน เปนตน ทงนระบบความสมพนธในแนวดงจะไมเกดปญหา ตราบใดทอยในขอบเขต คณธรรม จรยธรรม ซงระบบความสมพนธดงกลาวเปนความสมพนธระหวางสมาชกในชมชนทมการยอมรบ ศรทธา ไววางใจกน ระหวางผนำาและผตาม

จากความสมพนธดงกลาวเมอเทยบกบระบบอปถมภ คอ มองวาระบบดงกลาวด เพราะเปนการชวยเหลอผดอยกวา แตกไมดเพราะทำาใหคนเคยตวและเกยจคราน ซงบางครงนำาไปสการตอบแทน ความ

25

เชอวาทกคนมศกยภาพทแตกตางกน (ตามเงอนไขของเวลา)

15

10_3_4_2แนว

นอน



แนวนอนจะแสดงเปน


(Text 1)แนวนอน เปนระบบความสมพนธทมลกษณะเครอขาย และการรวมมอกน เปนระบบความสมพนธทมความเสมอภาค เทาเทยม เปนกลยาณมตร หรอเปนการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนและชวยเหลอเกอกลกน

(Sound 1)แนวนอน เปนระบบความสมพนธทมลกษณะเครอขาย และการรวมมอกน เปนระบบความสมพนธทมความเสมอภาค เทาเทยม เปนกลยาณมตร หรอเปนการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนและชวยเหลอเกอกลกน

16

10_3_5องค

ประกอบ

ของ

ชมชน


องคประกอบของ

ชมชนจะแสดงเปน

ภาพประกอบพรอมคำา

บรรยาย Text และจะ

ม

Icon ทสามารถคลก

เพอเขาสเนอหาใน

(Text 1)-กลมคน-พนท/อาณาเขต (พนททางกายภาพ)-พนทความสนใจ (ไมตองมพนททางกายภาพกได เชน Hi5 MSN จส.100 ฯลฯ)-อดมการณทางสงคม-ปฏสมพนธทางสงคม-จดระเบยบทางสงคม-ภมปญญาและการเรยนรของสงคม

(Sound 1)-

26

สวนตอไป

1. กลมคน

2. พนท/อาณาเขต

3. พนทความ

สนใจ

4. อดมการณทาง

สงคม

5. ปฏสมพนธ

ทางสงคม

6. การจดระเบยบ

ทางสงคม

7. ถมปญญาและ

การเรยนรของ

สงคม

8. ความตอเนอง

การสบทอด

-ความตอเนอง สบทอด และความมนคงของกลมทรวมกนเปนชมชน ซงอยภายใตเงอนไงของเวลา

27

และการสราง

ความมนคง17

10_3_5_1กลมคน


กลมคน (Text 1)กลมคน หมายถง คน 2 คนขน

ไปมการตดตอกนทางสงคม โดยมจดมงหมายรวมกน เชน สมาคมผปกครองและคร สมาคมขาราชการพลเรอน สมาคมเกษตรกร ฯลฯ คนท อยรวมกน เพยงชวครงชวคราว เชน เขาชมภาพยนตรรวมกน โดยสารรถยนต คนเดยวกน ไมถอวาเปนกลมคน เพราะไมมการกระทำาทางสงคมแตประการใด เสรจภารกจแลวกแยกยายกนไปตามวถทางของตน โดยปกตแลวกลมคนมอย 2 ประเภท คอ

(Text 2)1.กลมปฐมภม เปนกลมทม

ความสมพนธระหวางสมาชกเปนไปอยาง แนบแนน มความใกลชดสนทสนมกนเปนสวนตว ไมมพธรตอง ม

(Sound 1)กลมคน หมายถง คน 2

คนขนไปมการตดตอกนทางสงคม โดยมจดมงหมายรวมกน เชน สมาคมผปกครองและคร สมาคมขาราชการพลเรอน สมาคมเกษตรกร ฯลฯ คนท อยรวมกน เพยงชวครงชวคราว เชน เขาชมภาพยนตรรวมกน โดยสารรถยนต คนเดยวกน ไมถอวาเปนกลมคน เพราะไมมการกระทำาทางสงคมแตประการใด เสรจภารกจแลวกแยกยายกนไปตามวถทางของตน โดยปกตแลวกลมคนมอย 2 ประเภท คอ

(Sound 2)

28

ความสมพนธ กนอยางตอเนอง เชน ความสมพนธของสมาชกในครอบครว เพอนเรยน อนเปน ความสมพนธทมความสมำาเสมอ และยาวนาน กลมปฐมภมเปนกลมสมาชก จำานวนนอย

(Text 3)2.กลมทตยภม เปนกลมท

สมาชกขาดความสนทสนมคนเคยเปนสวนตว สมพนธภาพระหวางสมาชกเปนแบบทางการ สมาชกของกลม ทตยภมเปน ลกษณะของกลมขนาดใหญ เชน โรงเรยน กระทรวง บรษท ฯลฯ สำาหรบบทบาทและหนาทของกลมมดงน 1.ในฐานะเปนสมาชกกลมปฐมภม ตองมความรก ความรบผดชอบตอ ครอบครวเปนเพอนทดของเพอน ใหความชวยเหลอตอกลมอยางจรงใจ ฯลฯ

1.กลมปฐมภม เปนกลมทมความสมพนธระหวางสมาชกเปนไปอยาง แนบแนน มความใกลชดสนทสนมกนเปนสวนตว ไมมพธรตอง มความสมพนธ กนอยางตอเนอง เชน ความสมพนธของสมาชกในครอบครว เพอนเรยน อนเปน ความสมพนธทมความสมำาเสมอ และยาวนาน กลมปฐมภมเปนกลมสมาชก จำานวนนอย

(Sound 3)2.กลมทตยภม เปนก

ลมทสมาชกขาดความสนทสนมคนเคยเปนสวนตว สมพนธภาพระหวางสมาชกเปนแบบทางการ สมาชกของกลม ทตยภมเปน ลกษณะของกลมขนาดใหญ เชน โรงเรยน กระทรวง บรษท ฯลฯ สำาหรบบทบาทและ

29

2. ในฐานะเปนสมาชกของกลมทตยภมตองปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑของสงคมอยางเครงครด พฒนาตวเองใหมความเจรญกาวหนา สรางความสมานสามคคในกลมและระหวางกลม

หนาทของกลมมดงน 1.ในฐานะเปนสมาชกกลมปฐมภม ตองมความรก ความรบผดชอบตอ ครอบครวเปนเพอนทดของเพอน ใหความชวยเหลอตอกลมอยางจรงใจ ฯลฯ 2. ในฐานะเปนสมาชกของกลมทตยภมตองปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑของสงคมอยางเครงครด พฒนาตวเองใหมความเจรญกาวหนา สรางความสมานสามคคในกลมและระหวางกลม

18

10_3_5_2พนท/อาณาเข

ต


พนท/อาณาเขต (Text 1) พนท/อาณาเขต เปนการมอง ชมชนในฐานะหนวยทางภมศาสตร (Community as a territorial unit) การพจารณาชมชนในมตนมความสำาคญคอ ทำาใหชมชนมลกษณะเปนรปธรรม มหลก

(Sound 1)พนท/อาณาเขต เปนการมอง ชมชนในฐานะหนวยทางภมศาสตร (Community as a territorial unit) การพจารณาชมชนในมตนมความสำาคญคอ ทำาใหชมชนม

30

แหลงทตงแนนอน และสมาชกสามารถระบทอยของตนได ซงจะมองไดใน 2 ลกษณะคอ

1. อาณาบรเวณทางภมศาสตรมอทธพลตอชมชน จะเหนไดวาในหลายกรณสภาพทางภมศาสตรจะเปนตวกำาหนดสถานทตงและศกยภาพในการเจรญเตบโตของชมชน กลาวคอ ชมชนมกจะเกดขนในบรเวณทมทรพยากรธรรมชาตสมบรณ หรอทซงมการคมนาคมสะดวกเหมาะแกการตงถนฐานอยางถาวร ในลกษณะเชนนภมศาสตรจะมอทธพลตอคน และชมชน โดยใหธรรมชาตอยตลอดไป โดยคนดดแปลงใหเขากบธรรมชาต

2. ชมชนมอทธพลตออาณาบรเวณทางภมศาสตร แมวาตวแปรเกยวกบอาณาบรเวณทางภมศาสตรจะมอทธพลตอสถานทตง และพลวตการเจรญเตบโตของชมชน (growth

ลกษณะเปนรปธรรม มหลกแหลงทตงแนนอน และสมาชกสามารถระบทอยของตนได ซงจะมองไดใน 2 ลกษณะคอ

1. อาณาบรเวณทางภมศาสตรมอทธพลตอชมชน

2. ชมชนมอทธพลตออาณาบรเวณทางภมศาสตร

31

dynamics of community) แตการปรบตวของคนตออาณาบรเวณทางภมศาสตรของชมชนกขนอยกบวฒนธรรมและ know-how ดวย ดงนนมนษยเองมสวนในการกระทำาตอภาวะแวดลอมของตนไมวาจะโดยทางบวกหรอทางลบ เชน การปรบใหสงแวดลอมทางกายภาพใหสอดคลองกบความตองการและความจำาเปนของมนษย เชน การทำานาแบบขนบนได การสรางเหมองฝายชลประทาน ปรบปรงแกไข สรางทอยอาศยใหสอดคลองกบสภาพภมศาสตร และการทำาลายสงแวดลอม เชน การตดไมทำาลายปา ในลกษณะเชนน คนจะมอทธพลเหนอภมศาสตร พยายามดดแปลงภมศาสตรใหเหมาะสมกบตน คนกระทำาตอธรรมชาตอยางมาก อยางไรกตาม การมองชมชนในฐานะหนวยทางภมศาสตรไดรบการยอมรบอยางกวางขวางจากนก

32

รฐศาสตร เพราะถกนำามาปรบใชในการปกครองทอาศยพนทเปนหนวยในการปกครองโดยการแบงออกเปนหมบาน ตำาบล อำาเภอ จงหวด และภาค เปนตน

19

10_3_5_3พนท

ความ

สนใจ


พนทความสนใจ (Text 1) พนทความสนใจไดรบความสนใจอนเนองมาจากแนวคด ชมชนเสมอน“จรง ” (virtual community) ทเกดขนพรอมกบการพฒนาเทคโนโลย และปญหาของสงคมสมยใหมททวความซบซอนและรนแรงขน การพจารณาปญหาและแนวทางแกไขปญหาไมอาจจำากดอยในปรมณฑลของชมชนทมอาณาเขตภมศาสตรเลกๆ ไดเพยงลำาพง เพราะบางปญหากเกดจากอทธพลภายนอก ซงบางครงการแกไขบางครงตองการการรวมกำาลง ความรวมมอ และทรพยากรจากภายนอกชมชน ชมชนอาจจะอยบนพน

(Sound 1)พนทความสนใจไดรบความสนใจอนเนองมาจากแนวคด ชมชน“เสมอนจรง ” (virtual community) ทเกดขนพรอมกบการพฒนาเทคโนโลย และปญหาของสงคมสมยใหมททวความซบซอนและรนแรงขน การพจารณาปญหาและแนวทางแกไขปญหาไมอาจจำากดอยในปรมณฑลของชมชนทมอาณาเขตภมศาสตรเลกๆ ไดเพยงลำาพง เพราะบางปญหากเกดจากอทธพลภายนอก ซงบางครงการแกไขบางครงตองการการรวมกำาลง

33

ฐานและหรออยในรปแบบขององคกรรฐ รฐบาลทองถน องคกรเอกชนทสามารถสรางและสงเสรมโดยการวางแผนรวมกนโดยมเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศ และคอมพวเตอรเปนพนฐาน โดยการพฒนาจะอยในลกษณะของกจกรรมความรวมมอทางเทคนคและการมสวนรวมของคนและกลมคนในทองถน ดงนน พนทความสนใจ (Space of interest) จงเปนมตหนงของการใหความสำาคญกบการมจตสำานกรวม (consciousness) หลกการ (principle) มจดมงหมาย (purpose) เปนเครองมอทเชอมโยงผทมความสนใจรวมกนเขาดวยกน มอสระทจะเลอกเขารวมเมอใดกได หรอถอยออกไปเมอใดกได เชน เครอขายอนเตอรเนต (Internet Network) เครอขายลมนำาตาง ๆ เครอขายรกษ

ความรวมมอ และทรพยากรจากภายนอกชมชน ชมชนอาจจะอยบนพนฐานและหรออยในรปแบบขององคกรรฐ รฐบาลทองถน องคกรเอกชนทสามารถสรางและสงเสรมโดยการวางแผนรวมกนโดยมเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศ และคอมพวเตอรเปนพนฐาน โดยการพฒนาจะอยในลกษณะของกจกรรมความรวมมอทางเทคนคและการมสวนรวมของคนและกลมคนในทองถน ดงนน พนทความสนใจ (Space of interest) จงเปนมตหนงของการใหความสำาคญกบการมจตสำานกรวม (consciousness) หลกการ (principle) มจดมงหมาย (purpose) เปนเครองมอทเชอมโยงผทมความ

34

อนรกษสงแวดลอมและทรพยากรชายฝงทงในระดบจงหวด ภาค ประเทศ และภมภาคเอเชย หรอเครอขายวฒนธรรมลมนำาโขง เปนตน พนทความสนใจ คอ สายใย (web) ของความสมพนธทางสงคมทมความเปนเอกภาพ มพลงความยดโยง (cohesive) การสนบสนนเกอกลกนและกน ทำานองเดยวกน เทคโนโลย กคอ สายใย (web) ทเชอมโยงความสมพนธและการสอสารของผคนตางๆ เทคโนโลยคอมพวเตอร และการสอสารผานวทย โทรทศน โทรศพท มบทบาทในการสรางชมชนในรปแบบใหม โดยสมาชกไมจำากดเชอชาต เผาพนธ เพศ วย ศาสนา และฐานะทางเศรษฐกจ นอกจากน พนทความสนใจยงเปนมลกษณะความเคลอนไหว (Movement) เปนกระบวนการกลมทมการประสานกลมคนตงแตกลมขนาดเลกไปจนถงกลมใหญในระดบ

สนใจรวมกนเขาดวยกน มอสระทจะเลอกเขารวมเมอใดกได หรอถอยออกไปเมอใดกได เชน เครอขายอนเตอรเนต (Internet Network) เครอขายลมนำาตาง ๆ เครอขายรกษอนรกษสงแวดลอมและทรพยากรชายฝงทงในระดบจงหวด ภาค ประเทศ และภมภาคเอเชย หรอเครอขายวฒนธรรมลมนำาโขง เปนตน

35

ประเทศ เพอดำาเนนงานหรอมกจกรรมรวมกนในการผลกดนเชงนโยบายทจะรวมกนพฒนาใหมความเขมแขง มความเอออาทร และการเรยนรรวมกน

20

10_3_5_4อดมการณทางสงคม


อดมการณทางสงคม (Text 1)อดมการณทางสงคม (social ideology) หมายถง เปนระบบคดทเนนไปในเรองทด ทงาม เปนระบบคดทไมเปนอปสรรคตอวฒนธรรม ประเพณ ตรงกนขามกลบเปนสวนทสนบสนนสงเสรมใหสงคมพฒนาไปไดอยางดและเปนธรรม โดยทวไปแลวอดมการณทางสงคมสามารถอธบายถงการดำารงอยของสงคมในแตละยค แตละสมยไดเปนอยางด นอกจากนยงเปนวธการในการปฏบตทจะทำาใหบคคล กลม ชมชนมคณภาพและเปนทพงปรารถนาตอการพฒนา อดมการณไมใชระบบคดทปดตาย และไมมความแนนอน แตมลกษณะทมความ

(Sound 1)อดมการณทางสงคม (social ideology) หมายถง เปนระบบคดทเนนไปในเรองทด ทงาม เปนระบบคดทไมเปนอปสรรคตอวฒนธรรม ประเพณ ตรงกนขามกลบเปนสวนทสนบสนนสงเสรมใหสงคมพฒนาไปไดอยางดและเปนธรรม โดยทวไปแลวอดมการณทางสงคมสามารถอธบายถงการดำารงอยของสงคมในแตละยค แตละสมยไดเปนอยางด นอกจากนยงเปนวธการในการปฏบตทจะทำาใหบคคล กลม ชมชนมคณภาพและเปนทพงปรารถนาตอการพฒนา อดม

36

ยดหยน เคลอนไหวได เมอสถานการณทางสงคมเปลยนแปลง หรอเมอไดรบความรอน ๆ เพมเตม อดมการณทางสงคมกสามารถปรบเปลยนได ในมมมองของการพฒนาชมชน จงหมายถง การปรารถนาเหนชมชนมความเขมแขง มความสามารถในการจดการตนเองได มความสามารถในการพงตนเองใหไดมากทสด และตองการทจะขบเคลอนใหชมชนเปนสงคมแหงความยตธรรมและเทาเทยมนนเอง

การณไมใชระบบคดทปดตาย และไมมความแนนอน แตมลกษณะทมความยดหยน เคลอนไหวได เมอสถานการณทางสงคมเปลยนแปลง หรอเมอไดรบความรอน ๆ เพมเตม อดมการณทางสงคมกสามารถปรบเปลยนได ในมมมองของการพฒนาชมชน จงหมายถง การปรารถนาเหนชมชนมความเขมแขง มความสามารถในการจดการตนเองได มความสามารถในการพงตนเองใหไดมากทสด และตองการทจะขบเคลอนใหชมชนเปนสงคมแหงความยตธรรมและเทาเทยมนนเอง

21

10_3_5_5ปฏสมพนธทางสงคม


ปฏสมพนธทางสงคม (Text 1)ปฏสมพนธทางสงคม (social interaction sociological) เปนมองความสมพนธทอยบนฐานของการวเคราะหแบบ social system

(Sound 1)ปฏสมพนธทางสงคม (social interaction sociological) เปนมองความสมพนธทอยบนฐานของการวเคราะหแบบ

37

approach จะใหภาพของลำาดบขน (hierarchy) เรมจากระดบลางทประกอบดวย กลมบคคล 2 คนขนไปจนถงระดบชาต หรอระดบโลกหนวยหนงๆ ไมไดอยอยางโดดเดยวหรอเปนเอกเทศแตตองสมพนธกบหนวยอนๆ เพอตอบสนองความตองการของคนทงทางกายภาพ จตใจและสงคม ซงในระบบครอบครว กลมเครอญาตกเลกเกนไป ไมมสถาบนทางสงคมทสมบรณเพอตอบสนองความตองการของมนษย สวนระบบทใหญกวาน เชน กลไกของรฐกใหญโตและซบซอนเกนไป จนเขาไมถงอารมณความรสกของคนจงไมสามารถตอบสนองความตองการทงทางกายและทางใจได ในบางครง ปฏสมพนธทางสงคมกถกมองวาเปนรปแบบทางสงคมทเปนเครอขายการตดตอสอสารของมนษย (network of communication) ซงประกอบ

social system approach จะใหภาพของลำาดบขน (hierarchy) เรมจากระดบลางทประกอบดวย กลมบคคล 2 คนขนไปจนถงระดบชาต หรอระดบโลกหนวยหนงๆ ไมไดอยอยางโดดเดยวหรอเปนเอกเทศแตตองสมพนธกบหนวยอนๆ เพอตอบสนองความตองการของคนทงทางกายภาพ จตใจและสงคม ซงในระบบครอบครว กลมเครอญาตกเลกเกนไป ไมมสถาบนทางสงคมทสมบรณเพอตอบสนองความตองการของมนษย สวนระบบทใหญกวาน เชน กลไกของรฐกใหญโตและซบซอนเกนไป จนเขาไมถงอารมณความรสกของคนจงไมสามารถตอบสนองความตองการทงทางกายและทางใจได

38

ดวยสถานภาพ บทบาท กลมคนและสถาบน จงมความสมพนธกนเหมอนลกโซทงในแนวนอน (horizontal) และแนวตง (vertical) ซงในแนวนอนนน รวมถงความสมพนธระหวางปจเจกบคคลหรอระหวางกลมในระดบทองถน สวนในแนวตง หมายถง ความสมพนธระหวางปจเจกบคคลกบกลมผลประโยชน หรอกบกลมผลประโยชนในระดบตางๆ ทสงขนไปจนถงองคกรในระดบชาตหรอระหวางประเทศ จะเหนไดวา ปฏสมพนธทางสงคมเปนระบบยอยระบบหนงจะไดรบปจจยนำาเขาทตองการจากระบบยอยอนๆ และในทางกลบกนกจะใหผลผลตของตนแกระบบยอยอนๆ ปจจยนำาเขาและผลผลตทรบและใหแกกนในระหวางชมชน หรอระบบยอยนอาจจะเปนในรปของการเงน แรงงาน ความกดดนทางสงคม ทรพยากรตางๆ เปนตน เปนการทำางานทสราง

39

ฐานะในการทจะทำาใหมงานดานอนๆ ตามมาดวย ไมสรางสมความโดดเดนแลวมการแขงขนกนเอง แตพยายามสรางเครอขายใหเกดขน โดยมการสรางชองทางการสอสารกน ใหโอกาสเขามามสวนรวมในฐานะทเปนระบบความสมพนธของสมาชกทอยในชมชนและความสมพนธกบชมชน โดยประกอบดวยความสมพนธยอย เชน ความสมพนธของครอบครว เครอญาต มตรสหาย ระบบความสมพนธทางเศรษฐกจ ระบบความสมพนธของวฒนธรรม เปนตน นอกจากน ปฏสมพนธทางสงคม (social interaction sociological) ยงประกอบดวยความรวมมอ การแขงขนและความขดแยง ซงมตการวเคราะหเหลานจะใหคณคาทมนยสำาคญในการทำาความเขาใจเกยวกบชวตของชมชนไดเปนอยางดยง

40

23

10_3_5_6การจดระเบยบทางสงคม


การจดระเบยบทางสงคม

(Text 1) การจดระเบยบทางสงคม เปนกระบวนการสงเสรมความสมพนธและความรวมมอระหวางคนในสงคม โดยทคนในสงคมนนสรางความสนใจรวมกน รวมกนทำากจกรรมและแบงงานกนตามหนาทโดยอาศยกระบวนการการวางแผนชมชนเปนเครองมอในการดงเอาสมาชกเขามามสวนรวมตงแตเรมตนจนจบกระบวนการ เปนการเพมอำานาจและการมสวนรวมในการตดสนใจในสงคมผานกลม องคกรตาง ๆ ทมอยในสงคม การดำาเนนการในเรองการจดระเบยบสงคมใหประสบความสำาเรจนน เปนเรองททกฝาย (ภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน) ตองมาชวยกนคดพจารณา เพอคนหาแนวทางการปองกนแกไขปญหาคน

(Sound 1)การจดระเบยบทางสงคม เปนกระบวนการสงเสรมความสมพนธและความรวมมอระหวางคนในสงคม โดยทคนในสงคมนนสรางความสนใจรวมกน รวมกนทำากจกรรมและแบงงานกนตามหนาทโดยอาศยกระบวนการการวางแผนชมชนเปนเครองมอในการดงเอาสมาชกเขามามสวนรวมตงแตเรมตนจนจบกระบวนการ เปนการเพมอำานาจและการมสวนรวมในการตดสนใจในสงคมผานกลม องคกรตาง ๆ ทมอยในสงคม

41

และสภาพแวดลอมของชมชนรวมกน และชวยกนดำาเนนการหรอสนบสนนการดำาเนนกจกรรมตาง ๆ อยางพรอมเพรยงกน จะเหนไดวา การจดระเบยบทางสงคมนนเปนแนวทางการพฒนาทกอใหเกดความยงยน ซงจำาเปนตองอาศยแรงบนดาลใจของคนในชมชนเปนเวลายาวนาน อยางไรกตาม การจดระเบยบทางสงคมอาจจะสามารถดำาเนนการหรอสรางใหเกดขนไดโดยใชกลไกสำาคญ คอ บคคลทจะทำาหนาทเปนนกสงเสรมการจดระเบยบทางสงคมทตองมเครองมอทสำาคญอยางนอย 3 ประการ คอ ความรดานจตวทยาชมชนและการสอสาร การวจยปฏบตการแบบมสวนรวม และเครองมอประเมนสถานการณแบบมสวนรวม

24

10_3_5_7


ภมปญญาและการเรยนรของสงคม

(Text 1) ภมปญญา และการเรยนร

(Sound 1)ภมปญญา และการเรยนรของ

42

ภมปญญาและการเรยนร ของสงคม

ของสงคม เปนคำาทใชกนแพรหลายทวไปในสงคม ในวงการตางๆ ทงของรฐ องคกรพฒนาเอกชน นกวชาการ และสอมวลชน นอกจากนนยงเปนคำาทคาบเกยวกบคำาอนๆ อกจำานวนหนง เชน ความรทองถน ความรชาวบาน ภมปญญาชาวบาน ความรพนบาน คำาเหลานอาจจะเรมใชกนอยางแพรหลายในชวงเวลาประมาณยสบปทผานมา และไดรบแรงสงเสรมผลกดนจากกระแสสงคมทเปนปฏกรยาตอตานโลกาภวฒน เกดการหนมาเนนความสำาคญของทองถน และยกยองความรและวถชวตแบบทองถน มองเหนความงดงามและลมลกของวถชวตของคนธรรมดาสามญ ชาวบานทหางไกลความกาวหนาทางวตถและเทคโนโลย

(Text 2) ภมปญญา (Wisdom)

สงคม เปนคำาทใชกนแพรหลายทวไปในสงคม ในวงการตางๆ ทงของรฐ องคกรพฒนาเอกชน นกวชาการ และสอมวลชน นอกจากนนยงเปนคำาทคาบเกยวกบคำาอนๆ อกจำานวนหนง เชน ความรทองถน ความรชาวบาน ภมปญญาชาวบาน ความรพนบาน คำาเหลานอาจจะเรมใชกนอยางแพรหลายในชวงเวลาประมาณยสบปทผานมา และไดรบแรงสงเสรมผลกดนจากกระแสสงคมทเปนปฏกรยาตอตานโลกาภวฒน เกดการหนมาเนนความสำาคญของทองถน และยกยองความรและวถชวตแบบทองถน มองเหนความงดงามและลมลกของวถชวตของคนธรรมดาสามญ ชาวบานทหางไกลความกาวหนาทางวตถและเทคโนโลย

43

หมายถง กระบวนทศน หรอองคความรของคน หรอกลมคน อนเกดจากการถายทอดมาจากบรรพบรษ หรอจากประสบการณทผานการกลนกรอง สงสม คดวเคราะหและนำามาใชจนบงเกดผล โดยอาศยการเรยนรทมความเชอมโยงกบวถชวต เปนรากฐานของความร ซงมลกษณะเปนนามธรรมและรปธรรม สามารถประยกตใชไดตงแตระดบปจเจกบคคลไปจนถงระดบสงคมไดอยางสอดคลองและสมดล อยางไรกตาม ภมปญญาในฐานะทเปนระบบความรประเภทหนงซงมเอกลกษณของตนเอง แตกตางจากความรสมยใหม หรอความรทางวทยาศาสตร และมผทพยายามแยกแยะ ดงเอาความแตกตางของระบบความรสองแบบนออกมาตาง ๆ กน เชน ความรทเฉพาะเจาะจง/ ความรสากล ความรเชงปฏบต/ ความรเชง

(Sound 2) ภมปญญา (Wisdom) หมายถง กระบวนทศน หรอองคความรของคน หรอกลมคน อนเกดจากการถายทอดมาจากบรรพบรษ หรอจากประสบการณทผานการกลนกรอง สงสม คดวเคราะหและนำามาใชจนบงเกดผล โดยอาศยการเรยนรทมความเชอมโยงกบวถชวต เปนรากฐานของความร ซงมลกษณะเปนนามธรรมและรปธรรม สามารถประยกตใชไดตงแตระดบปจเจกบคคลไปจนถงระดบสงคมไดอยางสอดคลองและสมดล

44

วเคราะห ความรทองถนโลกทสาม/ ความรตะวนตก ความรแบบมขปาฐะ/ ความรทใชตวหนงสอ ในอกแงหนง นกมานษยวทยาบางกลมเหนวา การจำาแนกความรเปนคตรงขามเชนนเปนเรองสดโตงเกนไป ภมปญญามลกษณะของการผสมผสาน ปรบเปลยนอยตลอดเวลา จงไมมภมปญญาทบรสทธ หรอวทยาศาสตรบรสทธตามแมแบบทเปนอดมคต ดงนน ภมปญญาและการเรยนรของสงคมจงมกระบวนการเรยนรอยางตอเนอง จงอาจเรยกไดวา ภมปญ“ญาเปน Situated Knowledge” หมายความวา เปนความรทขนอยกบการปรบเปลยนไปตามสถานการณ ดวยเหตน หากในสงคมตาง ๆ ปราศจากกระบวนการเรยนร ถงแมจะมปญญากใชไมไดกบการพฒนา เพราะการพฒนาหมายถงสถานการณทไมคงท สถานการณท

45

ผนแปรตลอดเวลา มการเปลยนแปลงตลอดเวลา ถาหากความรมไดผานกระบวนการเรยนรกไมสามารถทจะเทาทนการเปลยนแปลง ดงนน ภมปญญาจงตองประกอบดวยกระบวนการทเกยวของกบการเรยนรของสงคม ซงจะทำาใหเกดความเขาใจเรองภมปญญา และไมมลกษณะเปนหนงเดยว แตมลกษณะเปนการผสมผสานการเรยนร จากทมาของความรทหลากหลาย ดงนน ภมปญญาและการเรยนรของสงคมจงเปนสงทควบคกน ทำาหนาทประสานกนเพอสรางองคความร ใหมเพอปรบใชใหทนตอการเปลยนแปลงของสงคม อนจะนำามาซงภมปญญาทสามารถนำามาใชไดจรงกบการแกไขปญหาทเกดขน

25

10_3_5_8ความ


ความตอเนองการ

สบทอด และสราง

(Text 1) ความตอเนอง การสบทอด และสรางความมนคงเปนการมองใน

(Sound 1)ความตอเนอง การสบทอด และสรางความมนคงเปนการมองใน

46

ตอเนอง

การ

สบทอด

และ

สราง

ความ

มนคง

ความมนคง มตของความสมพนธทางสงคมทอยบนการเกดขน ตงอย เปลยนแปลง เคลอนไหว และการทดแทน โดยธรรมชาตของสรรพสงลวนไมเทยงแท แนนอน เพราะตองเจอกบการเปลยนแปลงทงสน แลวแตวาการเปลยนแปลงนนจะเปนไปในทศทางใด เปลยนไปในทางทดขน หรอเปลยนไปในทางทแยลง ธรรมชาตของสรรพสง ไมวาจะเปนสงมชวต หรอไมมชวต ลวนแตอยภายใตความไมเทยงแทตองผนแปรไปตามกาลเวลาทงสน ดงนน ความตอเนอง การสบทอด และสรางความมนคง หมายถง การศกษารปแบบความสมพนธระหวางสงมชวตตอสงทไมมชวต สงมชวตตอสงมชวต ซงความสมพนธตาง ๆ จะดำาเนนไปอยางเปนระบบทมโครงสรางทงหมดอยภายในระบบนเวศน ซงทำาหนาทรวมกน มบทบาท หนาทของตนเอง

มตของความสมพนธทางสงคมทอยบนการเกดขน ตงอย เปลยนแปลง เคลอนไหว และการทดแทน โดยธรรมชาตของสรรพสงลวนไมเทยงแท แนนอน เพราะตองเจอกบการเปลยนแปลงทงสน แลวแตวาการเปลยนแปลงนนจะเปนไปในทศทางใด เปลยนไปในทางทดขน หรอเปลยนไปในทางทแยลง

47

ซงสามารถสรางความสมพนธทจะอยรวมกบสงตาง ๆ ได สามารถเสรมสราง ฟ นฟ และรกษาระบบนเวศนตาง ๆ ไวเพออนชนรนหลง และเพอคณภาพชวตของประชาชน รวมถงการจดใหมการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ ทำาใหเกดความสมดลของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความสมดลของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถง ความสอดคลองกลมกลนของดน นำา ปา แรธาต และทกสงทกอยางทอยรอบ ๆ ตวเราจะเปนสงทไมมชวตหรอสงมชวต สงทมองเหนไดดวยตา และสงทมองไมเหนไดดวยตา สงทมนษยสรางขนและสงทมนษยไมไดสรางขน ซงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมลวนมความเกยวของเชอมโยงกน ไมสามารถดำารงอยอยางโดดเดยวได

48

จากความหมายขางน ไดอธบายเหนถง ความตอเนอง การสบทอด และสรางความมนคง ในลกษณะของความสมพนธของระบบนเวศนทตองมทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนโครงสราง ไมวาจะเปนสงทเกดขนเองตามธรรมชาตหรอทมนษยสรางขน ดงนนจงตองมเรองของมนษยเขามาเกยวของเพราะมนษยจะเปนผทกำาหนดเหตปจจยไดหลายอยางในระบบนเวศน และมนษยกจะไดรบผลกระทบจากระบบนเวศนเชนเดยวกน ทสำาคญมนษยไมสามารถจะหลดออกจากระบบนเวศนจงจำาเปนทจะตองทำาใหระบบนคงอยเพอประโยชนของมนษย การทระบบนเวศนจะคงอยไดจะตองสรางภาวะสมดลตามธรรมชาต กลาวคอสงตาง ๆ ในระบบนเวศนจะควบคมตวเองและรกษาสภาพตวเองได โดยจะพยายามปรบปรงใหเกดสภาพดงกลาวตลอด

49

เวลา เรยกวา การคงสภาพ ดงนนการทปจจยบางตวในระบบนเวศนมความบกพรอง หรอมสงแปลกปลอมมากระทบปจจยในระบบนเวศนจะทำาใหเกดผลกระทบตอโครงสรางในระบบนเวศน ลกษณะสงคมกเชนเดยวกนกบระบบนเวศนทจะตองสราง ควบคม รกษาใหเกดความสมดลในทก ๆ ดาน ทงดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การเมองการปกครอง ดงนน ความตอเนอง การสบทอด และสรางความมนคงทางดานสงคมโดยเฉพาะอยางยงในงานพฒนาชมชนจงเนนเรองพฒนาทมองกระบวนแบบองครวม (Holistic) เพอใหเกดการเปลยนแปลงและปรบเปลยนอยางสมดล ทำาใหสงคมเกดดลยภาพในการขบเคลอน

26

10_3_6ชวงของ

- Icon -

เนอหาในสวนของชวง

ของการพฒนาชมชน

(Text 1)-

(Sound 1)-

50

การ

พฒนา

ชมชนใน

สงคม

ไทย

ในสงคมไทย จะแสดง

เปน Icon สามารถคลกท เมน

icon ตางๆเพอเขาส


1. ชวงท 1 พ.ศ. 2501 Modernization

2. ชวงท 2 14 ต.ค. 2516

3. ชวงท 3 ชวง

การเมองนำา

ทหาร พ.ศ. 2520

4. ชวงท 4 การพฒนา พ.ศ. 2528 – 2535

51

Economic Boom

5. ชวงท 5 การ

พฒนา พ.ศ. 2540 Economic Crisis

6. ชวงท 6 การพฒนา Post Crisis

27

10_3_6_1ชวงท 1


ชวงท 1 พ.ศ. 2501 ( Modernization)เนอหาในสวนของแนวนอนจะแสดงเปนภาพประกอบ Text

คำาบรรยายตาม text 1

(Text 1)ชวงท 1 พ . ศ . 2501 ( Modernization)- มแผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาต

นกลงทนเขามา - การปกครองระบอบประชาธปไตย- คนเขาไมถงทกคน- เศรษฐกจเสรทนนยม- เปนทนนยมแบบขนนาง- ทนนยมแบบเผดจการ

(Sound 1)ชวงท 1 พ . ศ . 2501 ( Modernization)- มแผนพฒนาเศรษฐกจแหง

ชาต นกลงทนเขามา - การปกครองระบอบ

ประชาธปไตย- คนเขาไมถงทกคน- เศรษฐกจเสรทนนยม- เปนทนนยมแบบขนนาง

52

ภาคเมอง ทนนยมเขามาแบบเผดจการ รฐเผดจการเปดการคาเสร ยคสมย พ.ศ. 2501 – 2506 เกดชนชนนำา CP ธนาคารพาณชย เอาทหารไปปกครอง ธนาคารกรงเทพ มการออก พรบ.วาไมออกธนาคารอก จงทำาใหไมมคแขง

ภาคชนบท ทนนยมเขาทำาการทำาผลตเพอซอสนคา ชาวบานจงถกปลกเราใหผลตเพอขาย สนคาเรมมมากมายใหเราเลอกซอ งาน คอ เงน “เงน คอ งาน บนดาลสข นำาไหล ไฟ” “สวาง ทางด มงานทำา มการขยาย”ระบอบทนนยมดวยการสนบสนนใหใชเทคโนโลย รถไถนา ยาฆาแมลง และปยเคม เพอเรงใหไดผลผลตมากขน สวนทดนมบางคนตองเชา ไมไดเปนเจาของทดนเอง การกหนยมสนทไมมทดน จงจำาเปนตองกกบนายหนา หากปไหนแลงผลผลตกไมไดผลเทาทควร ทำาใหกลายเปนหนสะสม เกดระบบ

- ทนนยมแบบเผดจการภาคเมอง ทนนยมเขามา

แบบเผดจการ รฐเผดจการเปดการคาเสร ยคสมย พ.ศ. 2501 – 2506 เกดชนชนนำา CP ธนาคารพาณชย เอาทหารไปปกครอง ธนาคารกรงเทพ มการออก พรบ.วาไมออกธนาคารอก จงทำาใหไมมคแขง

ภาคชนบท ทนนยมเขาทำาการทำาผลตเพอซอสนคา ชาวบานจงถกปลกเราใหผลตเพอขาย สนคาเรมมมากมายใหเราเลอกซอ งาน คอ เงน เงน คอ “งาน บนดาลสข นำาไหล ไฟ” “สวาง ทางด มงานทำา มการ”ขยายระบอบทนนยมดวยการสนบสนนใหใชเทคโนโลย รถไถนา ยาฆาแมลง และปยเคม เพอเรงใหไดผลผลตมากขน สวนทดนมบางคนตองเชา ไมได

53

แรงงานบนทดนของตนเองตอมามการเปลยนแปลงระบบ

อำานาจรฐแผขยาย แตบางครงอำานาจรฐไมทวถง ครอบคลมทกพนท มการใชวธการอมฆา จากยคจอมพลสฤษด สนคาในเมองแพง แตชาวนาลำาบาก ราคาผลผลตทางการเกษตรตกตำา ทำาใหเกดการถายเทแรงงานสวนเกนสภาคเมอง เพราะคาแรงในชนบทถก

เปนเจาของทดนเอง การกหนยมสนทไมมทดน จงจำาเปนตองกกบนายหนา หากปไหนแลงผลผลตกไมไดผลเทาทควร ทำาใหกลายเปนหนสะสม เกดระบบแรงงานบนทดนของตนเอง

28

10_3_6_2ชวงท 2

- ภาพประกอบ text ชวงท 2 14 ตลาคม 2516เนอหาในสวนของแนวนอนจะแสดงเปนภาพประกอบ Text


(Text 1)ชวงท 2 14 ตลาคม 2516

มขบวนการนกศกษา รวมตวกนเพอเรยกรองผลประโยชนอยางเทาเทยม เพราะถกลดรอนผลประโยชน ขบวนการนกศกษาไมไดตองการเปนคอมมวนสต แตตองการเรยกรองความเปนธรรม ตอมารฐบาลไดใชกำาลงทหารเขาปราบปรามทำาใหนกศกษาบางคนหนเขาปา แลวออกมาในภายหลง

(Sound 1)ชวงท 2 14 ตลาคม 2516

มขบวนการนกศกษา รวมตวกนเพอเรยกรองผลประโยชนอยางเทาเทยม เพราะถกลดรอนผลประโยชน ขบวนการนกศกษาไมไดตองการเปนคอมมวนสต แตตองการเรยกรองความเปนธรรม ตอมารฐบาลไดใชกำาลงทหารเขาปราบปรามทำาใหนกศกษาบางคนหนเขาปา แลว

54

ออกมาในภายหลง

29

10_3_6_3ชวงท 3


ชวงท 3 ชวงการเมองนำาทหาร พ.ศ. 2520




(Text 1)ชวงท 3 ชวงการเมองนำาทหาร พ . ศ . 2520

- สมยรฐบาลพลเอกเปรม ตณณสลานนท ใชนโยบายการเมองนำาการทหาร ดวยการสงทหารลงไปทำางานแนวสนตมวลชนทำาใหสถานการณทางการเมองเรมดขน ทำาใหกลมคอมมวนสตออกจากปา

- หลง พ.ศ. 2527 ญปน เกาหล ฮองกง สงคโปร เรมมการแขงขนทางการคากบ USA

- เรมมการทำาการคากบจน เกดการแลกเปลยนวฒนธรรม

- การปรบโครงสรางเศรษฐกจ

(Sound 1)ชวงท 3 ชวงการเมองนำาทหาร พ . ศ . 2520

- สมยรฐบาลพลเอกเปรม ตณณสลานนท ใชนโยบายการเมองนำาการทหาร ดวยการสงทหารลงไปทำางานแนวสนตมวลชนทำาใหสถานการณทางการเมองเรมดขน ทำาใหกลมคอมมวนสตออกจากปา

- หลง พ.ศ. 2527 ญปน เกาหล ฮองกง สงคโปร เรมมการแขงขนทางการคากบ USA

- เรมมการทำาการคากบ

55

ตามแบบธนาคารโลก ทำาตามแบบอยางตะวนตกตลอด ไมมการเปลยนแปลงแนวคด

- ตะวนตกเรมยายฐานการผลตมาทไทย ทงรถยนต เครองใชไฟฟา ทำาใหเศรษฐกจเรมดขน

- กลมนกธรกจกลายเปนผนำา เรมมอำานาจ

จน เกดการแลกเปลยนวฒนธรรม

- การปรบโครงสรางเศรษฐกจตามแบบธนาคารโลก ทำาตามแบบอยางตะวนตกตลอด ไมมการเปลยนแปลงแนวคด

- ตะวนตกเรมยายฐานการผลตมาทไทย ทงรถยนต เครองใชไฟฟา ทำาใหเศรษฐกจเรมดขน

- กลมนกธรกจกลายเปนผนำา เรมมอำานาจ

30

10_3_6_4ชวงท 4


ชวงท 4 การพฒนา พ.ศ. 2528 – 2535 Economic Boomเนอหาในสวนของ


(Text 1)ชวงท 4 การพฒนา พ . ศ . 2528 – 2535 Economic Boom- กระแสการพฒนาชมชน

วฒนธรรมชมชน- วกฤตโครงสราง การคอรปชน

ทำาเพอผลประโยชนของตน

(Sound 1)ชวงท 4 การพฒนา พ . ศ . 2528 – 2535 Economic Boom- กระแสการพฒนาชมชน

วฒนธรรมชมชน- วกฤตโครงสราง การ

56


มากกวา- สงแวดลอมเสอมโทรม มการ

ปดปา ผลกระทบจากกระแสมงพฒนาเศรษฐกจ

- สงแวดลอมถกทำาลาย ชาวบานทพงปาทำางานไมได เพราะมการปดปา ทำาใหแรงงานชนบทหลงไหลเขามาทำางานทเมองใหญทมความเจรญ จงเกดการพฒนาเฉพาะเมองใหญ รฐบาลกคอรปชนมาก

คอรปชน ทำาเพอผลประโยชนของตนมากกวา

- สงแวดลอมเสอมโทรม มการปดปา ผลกระทบจากกระแสมงพฒนาเศรษฐกจ

- สงแวดลอมถกทำาลาย ชาวบานทพงปาทำางานไมได เพราะมการปดปา ทำาใหแรงงานชนบทหลงไหลเขามาทำางานทเมองใหญทมความเจรญ จงเกดการพฒนาเฉพาะเมองใหญ รฐบาลกคอรปชนมาก

31

10_3_6_5ชวงท 5


ชวงท 5 การพฒนา พ.ศ. 2540 Economic Crisisเนอหาในสวนของ


ภาพประกอบ Text

(Text 1)ชวงท 5 การพฒนา พ . ศ . 2540 Economic Crisis

- เกดวกฤตทางเศรษฐกจ ฟองสบแตกในป 2540

- ภาคธรกจ ภาค

(Sound 1)ชวงท 5 การพฒนา พ . ศ . 2540 Economic Crisis

- เกดวกฤตทางเศรษฐกจ ฟองสบแตกในป 2540

57


อตสาหกรรม ปดโรงงานจำานวนมาก มคนงานตกงานอยางมหาศาล

- กลมคนทตกงานกลบสชนบท

- กระแสแนวคดพระราชดำารเศรษฐกจพอเพยงเปนทางออกใหกบสงคมไทย

- มกลมคนบางกลมหนเขาสการดำาเนนชวตโดยยดหลกเศรษฐกจพอเพยง หรอกระแสการพฒนาทางเลอกมากขน

- ภาคธรกจ ภาคอตสาหกรรม ปดโรงงานจำานวนมาก มคนงานตกงานอยางมหาศาล

- กลมคนทตกงานกลบสชนบท

- กระแสแนวคดพระราชดำารเศรษฐกจพอเพยงเปนทางออกใหกบสงคมไทย

- มกลมคนบางกลมหนเขาสการดำาเนนชวตโดยยดหลกเศรษฐกจพอเพยง หรอกระแสการพฒนาทางเลอกมากขน

58

32

10_3_6_6ชวงท 6


ชวงท 6 การพฒนา Post Crisisเนอหาในสวนของ



(Text 1)ชวงท 6 การพฒนา Post Crisis - ชมชนนยม การพฒนาทาง

เลอก และ Social Movement เรมมความเตบโตในสงคมไทย

- กระแสโลกาภวตน และ FTA เขามามบทบาทตอการพฒนาประเทศเปนอยางมาก

- องคกรโลกบาลเรมเปนทสนใจของคนทวไปในสงคมไทย

จากทกลาวมาทงหมดจะเหนไดวาแนวทางการพฒนาประเทศไทย นนไมไดหยดนงเพยงประเดนใดประเดนหนงเทานน หากแตวาการพฒนาจะตองดำาเนนการใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคมและกระแสของสงคมโลกอยตลอดเวลา

(Sound 1)ชวงท 6 การพฒนา Post Crisis- ชมชนนยม การพฒนา

ทางเลอก และ Social Movement เรมมความเตบโตในสงคมไทย

- กระแสโลกาภวตน และ FTA เขามามบทบาทตอการพฒนาประเทศเปนอยางมาก

- องคกรโลกบาลเรมเปนทสนใจของคนทวไปในสงคมไทย

จากทกลาวมาทงหมดจะเหนไดวาแนวทางการพฒนาประเทศไทย นนไมไดหยดนงเพยงประเดนใดประเดนหนงเทานน หากแตวาการพฒนาจะตองดำาเนนการใหสอดคลองกบ

59

การเปลยนแปลงของสงคมและกระแสของสงคมโลกอยตลอดเวลา

33

10_3_7ประเภท

ของ

ชมชน


ประเภทของชมชนจะ

แสดงเปน Icon ทสามารถคลกเพอเขาส


1. ชมชนเชงพนท

ภมนเวศ

2. ชมชนเชง

มนษยนยม

3. ชมชนประชา

สงคม

4. ชมชนเสมอน

(Text 1)-

(Sound 1)-

60

จรง5. ชมชนเชง

พลวต

34

10_3_7_1ชมชน

เชง

นเวศ

- Animation ชมชนเชงพนทภม

นเวศ



ภาพประกอบ Text และ animationคำาบรรยายตาม text 1

(Text 1)ชมชนเชงพนทภมนเวศ (กำาหนดใหมนษยและลกษณะภมศาสตร ผกโยงกบวฒนธรรม/วถชวตและความเชอตางๆ) เชน บรเวณอำาเภอไชยา มสนคาทขนชอ คอ ไขเคมทมไขแดงใหญกวาทอนๆ เพราะชาวบานทนนนำาเอาสตวทะเลมาเปนอาหารเลยงเปด เปนตน โดยสรป คอ ทกพนทมความหมายเพราะวถชวตของคนผกพนกบพนทอยางมนยยะสำาคญ

(Sound 1)ชมชนเชงพนทภมนเวศ (กำาหนดใหมนษยและลกษณะภมศาสตร ผกโยงกบวฒนธรรม/วถชวตและความเชอตางๆ) เชน บรเวณอำาเภอไชยา มสนคาทขนชอ คอ ไขเคมทมไขแดงใหญกวาทอนๆ เพราะชาวบานทนนนำาเอาสตวทะเลมาเปนอาหารเลยงเปด เปนตน โดยสรป คอ ทกพนทมความหมายเพราะวถชวตของคนผกพนกบพนทอยางมนยยะสำาคญ

35

10_3_7_2ชมชน

- Animation 1 ชมชนเชงมนษยนยมเนอหาในสวนของ

(Text 1)ชมชนเชงมนษยนยมมองชมชนทเปน มตรภาพ ความเออ

(Sound 1)ชมชนเชงมนษยนยมมองชมชนทเปน มตรภาพ ความ

คนบนทราบส ง (ชาวเขา)

คนทอยชายฝง ทะเล (ชาว

ประมง)

คนพนราบ( ชาวนา ชาวไร)

61

เชง

มนษย

นยม- Animation 2

- Animation 3

- Animation 4



อาทร ความมนคง และความผกพน แตพบวาในปจจบน ความเจรญทำาใหความเขาใจ มตรภาพ ความเอออาทรเลอนหายไป คนสมยใหมมความเชยวชาญเฉพาะดาน ความเกอกลกนไมม วถชวตทคลายคลงกน จะอาศยอยรวมกนแบบเครอญาต เพราะฉะนนนกมานษยวทยาจะนยมดความคงอยของชมชนในลกษณะความผกพนของสงคม

เอออาทร ความมนคง และความผกพน แตพบวาในปจจบน ความเจรญทำาใหความเขาใจ มตรภาพ ความเอออาทรเลอนหายไป คนสมยใหมมความเชยวชาญเฉพาะดาน ความเกอกลกนไมม วถชวตทคลายคลงกน จะอาศยอยรวมกนแบบเครอญาต เพราะฉะนนนกมานษยวทยาจะนยมดความคงอยของชมชนในลกษณะความผกพนของสงคม

ก ารเต บ โตท างว ต ถ

ก ารเต บ โตขอ งส งค ม

ก าร ขย ายต ว ข อ งช ม ช น

ใจกลางเมอง

ยานธรกจ

ยานทพกอาศยอาศยชมชนชานเมอง

ชมชนใกลเคยงชมชนใกลเคยง

ชมชนใกลเคยงชมชนใกลเคยงชมชนใกลเคยง

ชมชนใกลเคยงชมชนใกลเคยงCompact City

62

36

10_3_7_3ชมชน

ประชา

สงคม

- Animation 1

- Animation 2

- Animation 3

ชมชนประชาสงคมเนอหาในสวนของ



(Text 1)ชมชนประชาสงคมการกำาเนดของชมชนประชาคมสงคม กอรปจากจดออนของประชาธปไตยแบบตวแทน การครอบงำาชมชนของอำานาจรฐ ดงนนจะทำาอยางไรทจะทำาใหภาคประชาชนและภาคเอกชนมสวนรวม สามารถออกความเหนรวมในสงคมได

ลกษณะพเศษของชมชนประชาสงคม

1. มความหลากหลายมากขน และมความสลบซบซอนมากยงขน ซงปจจบนการทำางานกบชมชนใชแนวคดประชาสงคมเขามาเปนแกนในการทำางานเปนสำาคญ

(Sound 1)ชมชนประชาสงคมการกำาเนดของชมชนประชาคมสงคม กอรปจากจดออนของประชาธปไตยแบบตวแทน การครอบงำาชมชนของอำานาจรฐ ดงนนจะทำาอยางไรทจะทำาใหภาคประชาชนและภาคเอกชนมสวนรวม สามารถออกความเหนรวมในสงคมได

ลกษณะพเศษของชมชนประชาสงคม

1. มความหลากหลายมากขน และมความสลบซบซอนมากยงขน ซงปจจบนการทำางานกบ

ประชาชน

ภาคเอกชน/ชนชนกลาง

ภาครฐ/ชนชนผปกครองผแทน

ผแทน

สมาชก

สมาชก

ผแทน

สมาชก

อำานาจ

รฐภาคเอกชน

ภาคประชาชน

63

2. มการเชอมโยงทกระดบ3. มจตสำานกสาธารณะ เปน

องคกรแหงการเรยนร ทำางานเพอสงคมตองมจตสาธารณะ

4. มความตอเนอง5. มความเปนเครอขาย

ชมชนใชแนวคดประชาสงคมเขามาเปนแกนในการทำางานเปนสำาคญ

2. มการเชอมโยงทกระดบ3. มจตสำานกสาธารณะ เปน

องคกรแหงการเรยนร ทำางานเพอสงคมตองมจตสาธารณะ

4. มความตอเนอง5. มความเปนเครอขาย

37

10_3_7_4ชมชน

เสมอน

จรง


ชมชนเสมอนจรงเนอหาในสวนของ



(Text 1)ชมชนเสมอนจรง1. เปนชมชนทมากบเทคโนโลย ม

จตสำานกรวม มจดหมายรวมกน มหลกการรวมกน เชน hi5 MSN แตขาดการสมผส

2. ชมชนขายใย (Website) มพลงในการยดโยง เชน การขอบรจาคเลอด ใชทาง Website MSN มการปฏสมพนธตดตอกน

(Sound 1)ชมชนเสมอนจรง

1. เปนชมชนทมากบเทคโนโลย มจตสำานกรวม มจดหมายรวมกน มหลกการรวมกน เชน hi5 MSN แตขาดการสมผส

2. ชมชนขายใย (Website) มพลงในการยดโยง เชน การขอบรจาคเลอด ใชทาง

ผแทนประชาชน

เครอขาย

ผแทนเอกชน

สมาคมผแทนราชการ

สถาบน

ประชาชน เอกชน รฐ

เครอขาย

สมาชก

สมาชก สมา

ชก

สมาชกสมา

ชก

สมาชก

สมาชก

64

Website MSN มการปฏสมพนธตดตอกน

38

10_3_7_5ชมชน

เชง

พลวต

- ภาพประกอบ ชมชนเชงพลวตเนอหาในสวนของ



(Text 1)ชมชนเชงพลวตเปนมมมองการมองชมชนทจะตองปรบตวกบการเปลยนแปลง เพราะไดรบอทธพลของการสอสาร/ การเรยนรทรวดเรว และชมชนในลกษณะนจะการรวมตวเพอจดมงหมายทแปรเปลยนอยางรวดเรว

(Sound 1)ชมชนเชงพลวตเปนมมมองการมองชมชนทจะตองปรบตวกบการเปลยนแปลง เพราะไดรบอทธพลของการสอสาร/ การเรยนรทรวดเรว และชมชนในลกษณะนจะการรวมตวเพอจดมงหมายทแปรเปลยนอยางรวดเรว

39

10_3_8

- แบบฝกหด แบบฝกหดเนอหาในสวนนจะแสดงเปนแบบฝกหดโดยจะมโดยการเลอกคำาตอบดวยการ check ใน box หลงจากทำาเสรจแลวสามารถตรวจคำาตอบ

แบบฝกหด

1. การแลกเปลยนระหวางคนรวยกบคนจนเปนลกษณะความสมพนธแบบใดA. ความสมพนธแนวดง B. ความสมพนธแนวระนาบC. ความสมพนธแบบ Bottoms up D. ความสมพนธแบบเปด

เปาหมายเดยวกน



65

ได2. ความสมพนธแบบเครอขายเปนลกษณะความสมพนธแบบใดA. ความสมพนธแนวดง B. ความสมพนธแนวระนาบC. ความสมพนธแบบ Bottoms up D. ความสมพนธแบบ Top-Dow

3. ลกษณะความสมพนธทเปนการถายเทประสบการณจากมากไปหานอยคอลกษณะความสมพนธแบบใดA. ความสมพนธแนวดง B. ความสมพนธแนวระนาบC. ความสมพนธแบบ Bottoms up D. ความสมพนธแบบปด

4. การมองชมชนแบบใหความสำาคญตอความเปนชมชนในรปแบบความสมพนธ ปฏสมพนธระหวางกนของคน และอดมการณรวมกน เปนการมองชมชนในทศนะของใครA. ชมชนในทศนะของตะวนตก B. ชมชนในทศนะของสาขาอาชพ C. ชมชนในทศนะทางตะวนออก D. ชมชนในทศนะทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

66

5. การมองชมชนแบบใหความสำาคญตอความสมพนธระหวางคนกบคน ระหวางคนกบระบบตางๆ ทแวดลอม เปนการมองชมชนในทศนะของใครA. ชมชนในทศนะของตะวนตก B. ชมชนในทศนะของสาขาอาชพ C. ชมชนในทศนะทางตะวนออก D. ชมชนในทศนะทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

6. การมองชมชนแบบใหความสำาคญของความรสกรวม จตวญญาณรวม โดยเชอวาบคคลแตละบคคลมความเปนปจเจกทแตกตางกนออกไป แตกจะมกลมคนทมความคดและอดมการณเดยวกนอย เปนการมองชมชนในทศนะของใครA. ชมชนในทศนะของตะวนตก B. ชมชนในทศนะของสาขาอาชพ C. ชมชนในทศนะทางตะวนออก D. ชมชนในทศนะทางจตวญญาณเพอสาธารณะ

7. การมองชมชนแบบใหความสำาคญกบระบบการผลต การบรโภค แลกเปลยน การเตบโตของผลผลต สนคาและบรการของสงคม เปนการมองชมชนในทศนะของใครA. นกสงคมวทยา B. นกสงแวดลอมและนเวศแนวใหม

67

C. นกเศรษฐศาสตร D. นกมานษยวทยาแนวใหม

8. การมองชมชนแบบใหความสำาคญกบกลมคนทอยรวมกนดวยไมตรจต มตรภาพ ความเอออาทร ความรสกผกพนมนคงกบชมชนของตนเอง เปนการมองชมชนในทศนะของใครA. นกสงคมวทยา B. นกสงแวดลอมและนเวศแนวใหมC. นกเศรษฐศาสตร D. นกมานษยวทยาแนวใหม

9. การมองชมชนแบบใหความสำาคญกบกลมคนในฐานะทเปนสวนหนงของธรรมชาต โดยมวถชวตทสมพนธและเปนมตรกบธรรมชาต เปนการมองชมชนในทศนะของใครA. นกสงคมวทยา B. นกสงแวดลอมและนเวศแนวใหมC. นกเศรษฐศาสตร D. นกมานษยวทยาแนวใหม

10. มการขยายระบอบทนนยมดวยการสนบสนนใหใชเทคโนโลย รถไถนา ยาฆาแมลง และปยเคม เกดขนในชวงใดA. Modernization

68

B. Economic BoomC. Economic Crisis D. Post Crisis

11. การเกดขนของระบบแรงงานบนทดนของตนเอง เกดขนในชวงใดA. Modernization B. Economic BoomC. Economic Crisis D. Post Crisis

12. การประกาศยกเลกระบบ Bretton Woods System เกดขนในชวงใดA. พ.ศ. 2501 B. พ.ศ. 2516C. พ.ศ. 2520 D. พ.ศ. 2540

13. รฐบาลมการประกาศใชนโยบายการเมองนำาการทหาร เพอแกปญหาคอมมวนสต เกดขนในชวงใดA. พ.ศ. 2501 B. พ.ศ. 2516C. พ.ศ. 2520 D. พ.ศ. 2540

69

14. เกดวกฤตสงแวดลอมเสอมโทรม มการปดปา อนเปนผลจากกระแสมงพฒนาเศรษฐกจ เกดขนในชวงใดA. Modernization B. Economic BoomC. Economic Crisis D. Post Crisis

15. แรงงานชนบทหลงไหลเขามาทำางานในเมองใหญ เกดขนในชวงใดA. Modernization B. Economic BoomC. Economic CrisisD. Post Crisis

16. พระบาทสมเดจพระจาอยหวทางพระราชทานแนวคดเศรษฐกจพอเพยงเปนทางออกใหกบสงคมไทย เกดขนในชวงใดA. Modernization B. Economic BoomC. Economic CrisisD. Post Crisis

17. กระแสโลกาภวตน FTA และองคกรโลกบาลเรมเปนทสนใจของคนทวไปในสงคมไทย A. Modernization B. Economic Boom

70

C. Economic Crisis D. Post Crisis

18. วถชวตของคนผกพนกบพนทอยางมนยยะสำาคญ เปนลกษณะของชมชนแบบใดA. ชมชนเสมอนจรง B. ชมชนเชงมนษยนยมC. ชมชนเชงพนทภมนเวศ D. ชมชนประชาสงคม

19. การกำาเนดของชมชนกอรปจากจดออนของประชาธปไตยแบบตวแทน เปนลกษณะของชมชนแบบใดA. ชมชนเสมอนจรงB. ชมชนเชงมนษยนยมC. ชมชนเชงพนทภมนเวศD. ชมชนประชาสงคม

20. การขอบรจาคเลอด ใชทาง Website เปนลกษณะของชมชนแบบใดA. ชมชนเสมอนจรงB. ชมชนเชงมนษยนยม

71

C. ชมชนเชงพนทภมนเวศ D. ชมชนประชาสงคม

Documents

1-15/10... · Web viewอย างไรก ตามเม อม การพ จารณาก นอย างล กซ ง โดยบ คคลในอาช พต าง