บทท 1บทนำ�

1.1 ทม�และคว�มสำ�คญ

เนองจากบานของเรามการปลกผลไมหลายชนด ซงเปนพชเศรษฐกจทสรางรายไดผจดทำาจงมการคดคนสารสกดจากพชเพอนำามาเคลอบผลไมชะลอการเนาเสยของผลไม และในปจจบนไดมการจดประเทศอาเซยน ทง 10 ประเทศซงความสำาคญของการกอตงนมเปาหมายทสำาคญรวมถงการสงเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจ วทยาศาสตร สงเสรมความรวมมอซงกนเละกนในการฝกอบรมและการวจย เพอไดศกษาและพบสารสกดทสามารถแกปญหาการเนาเสยหรอชะลอการเนาเสยของผลไม จงเหนวาความรนสามารถนำาไปใชงานดานการสงสนคาและการนำาเขาและสงออกของสนคาผกและผลไมระหวางกลมประเทศอาเซยน

ในปจจบนนนผลไมในธรรมชาตเมอแกสกเตมทแลวจะมสารทเรยกกนทว ๆ ไปวาผวของผลไมมนวล ซงเปนสารจำาพวกผวเคลอบไขอย เพอปองกนการสญเสยนำา และหลงจากเกบเกยวไมนานสารพวกนกจะ คอยๆ หลดหายไป ทำาใหผลไมเกดการสญเสยนำา หรอนำาระเหยออกไปจะทำาใหผลไมเหยวไดเรวขน ดงนนการทเราใชสารเคลอบผลไมและสารทนำามาเคลอบผลไมนนกเพอชวยลดการสญเสยนำา และยงเปนการปองกนกนจลนทรยเขามาทำาลาย จำาสามารถทำาใหยดอายการเกบเกยวผลไมไวไดนาน

เทคโนโลยหลงการเกบเกยวในปจจบนมความเจรญกาวหนามากผผลตจงใชสารเคลอบผวมาเคลอบผลไม เพอใหผลไมดสวยงามและรกษาความสดไวใหมากทสด ปองกนการระเหยหรอการสญเสยนำาจากผลไมเหลานน

1.2 วตถประสงค

1.2.1 เพอศกษาสารสกดสมนไพรจากพชเพอชะลอการเนาเสยของผลไม

1.3 ขอบเขตของก�รศกษ�

เพอทดลองหาวาพชชนดใดทสามารถชะลอการเนาเสยของผลไมไดด

1.4 สมมตฐ�น

สารสกดสมนไพรจากขมนและวานหางจระเข สามารถชะลอการเนาเสยของผลไมได

1.5 ตวแปรทศกษ�

ตวแปรตน วานหางจระเขตวแปรตาม พชทปองกนการเนาเสยของผลไมไดดทสดตวแปรควบคม อณหภม ภาชนะ ปรมาณของสารเคลอบ

บทท 2เอกส�รและง�นวจยทเกยวของ

2.1 คว�มสำ�คญของส�รเคลอบผลไม

ในประเทศไทยนนมผลไมหลากหลายชนดเมอเราเดนไปทไหน ๆ ไมวาจะเปนตลาดหรอซปเปอร มารเกตกตาม คงปฏเสธกนไมไดเลยวา จะตองไดพบผลไมสดใหเลอกซอไดมากมาย ทงในรปผลสดทงผลทขาย แนวทางหนงทจะชะลอการเนาเสย และยงชวยใหผลไมมความสวยงาม สะอาดตา นาซอ นารบประทาน และยดอายการวางจำาหนายไดนานขนนนคอ การใชสารเคลอบผวและเคลอบเนอผลไม โดยสารเคลอบจะไปเคลอบปกคลม ทบ การเคลอบผวและเคลอบเนอผลไมจงสามารถชะลอการสกและการเสอมสภาพของผลตผลออกไป ทำาใหสามารถยดอายการเกบรกษาและการวางจำาหนายผลตผลไดนานขน คว�มสำ�คญของส�รเคลอบผลไม

สำาหรบสารเคลอบผวผลไมมอยดวยกนหลายชนด สารเคลอบผวทผลตจากเชลแลค (shellac) กเปนอกชนดหนงทถกนำามาใชเคลอบผวผลไมกนอยางกวางขวาง เชลแลค เปนสารเคลอบผวทผลตจากเรซนธรรมชาต ทปลดปลอยออกมาจากแมลงทเรยกวา ครง หรอทมชอวทยาศาสตรวา Laccifer lacca หรอ Tachardia  lacca ดวยเหตทเชลแลคเปนวตถดบทมอยในประเทศ และเพยงพอตอการจำาหนายไปตางประเทศ  ในป 2549 คณะผวจย ประกอบดวย รศ.ดร.สรง ปรชานนท  และผศ.ดร.โศรดา กนกพานนท จากภาควชาวศวกรรมเคม คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย  รศ.ดร.นภา ศวรงสรรค จากภาควชาชวเคม คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และดร.อภตา บญศร จากศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว สถาบนวจยและพฒนา กำาแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตกำาแพงแสน จ.นครปฐม ไดรบทนสนบสนนการวจยจากสำานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) เพอพฒนาสารเคลอบผวจากเชลแลคสำาหรบผลไมเมองรอน เชน มะมวง ทเรยน มงคด และทมวจยไดขยายผลตอไปในผกทมลกษณะเปนผล เชน มะนาว จากการทดลองเคลอบผวมะนาวโดยใชสตรทคณะวจยเปนผผลตซงปจจบนใชชอทางการคาวา “TROPICA WAX” กบมะนาว พบวา ไมกอใหเกดการหลดลอกของสารเคลอบบนเปลอกผล ขณะทการใชสารเคลอบผวนำาเขากลบพบการหลดลอกของสารเคลอบบนเปลอก ซงกพบวาราคาของผลตภณฑเชลแลคทไดจากงานวจยนเปรยบเทยบกบสารเคลอบผวทนำาเขามานน มราคาถกกวากนมากโดยผลตภณฑเชลแลคทไดจากงานวจยมราคาโดยประมาณ 20,000 บาท/200 ลตร ขณะทผลตภณฑเชลแลคนำาเขาจากตางประเทศจะมราคาประมาณ 35,000 - 40,000 บาท/200 ลตร

สำาหรบผลไมบานเราทมการเคลอบผว และวางจำาหนายทวไปในทองตลาดในปจจบนคอ สมเคลอบผวซงมลกษณะมนวาว มองดสวยงาม นาซอมากกวาสมทไมเคลอบผว แตการเคลอบผวดวยสารเคลอบผวสตรทไมเหมาะสม หรอมการเคลอบหนาเกนไป นอกจากจะเปนการสนเปลองแลว ยงมผลทำาใหปรมาณกาซออกซเจนภายในผลตำาเกนไป ทำาใหผลไมเกดการหายใจแบบไมใชออกซเจน สงผลใหเกดการสะสมแอลกอฮอล และอะเซททลดไฮด จนพบอาการผดปกตและเกดกลนหมกกบผลตผลขนได ดงเชนทพบเหนสมทวางจำาหนายในทองตลาดบานเรา แมจะเปนสารเคลอบผวทผลตมาจากวตถดบอยางเดยวกน แตกมองคประกอบแตกตางกนไป ทำาใหประสทธภาพในการเคลอบผวแตกตางกนไป ถงแมจะมรายงานการทดสอบสารเคลอบผวทนำาเขาจากตางประเทศนกบผลไมชนดเดยวกนมากอน แตกตางพนธกน และปลกในสภาพภมอากาศ ตลอดจนสภาพดนทใชปลกกแตกตางกน ทำาใหการตอบสนองตอสารเคลอบผวแตกตางกนไป จากการทดลองเคลอบผวมะนาวโดยใชสตรทคณะวจยเปนผผลตซงปจจบนใชชอทางการคาวา“TROPICA WAX” กบมะนาว พบวา ไมกอใหเกดการหลดลอกของสารเคลอบบนเปลอกผล ขณะทการใชสารเคลอบผวนำาเขากลบพบการหลดลอกของสารเคลอบบนเปลอก ดงนนหากจะเลอกใชสารเคลอบผวทนำาเขากบผลไมบานเรานน อาจจำาเปนตองมการทดสอบหรอทดลองจนไดผลทนาพอใจเสยกอนดวยเหตนการใชสารเคลอบผวจงตองเลอกชนด และความเขมขนใหเหมาะสมกบผลไมชนดนน ๆ

2.2 กลวยนำ(�ว�

กลวยนำาวา เปนกลวยพนธหนง พฒนามาจากลกผสมระหวางกลวยปากบกลวยตาน บรโภคกนอยางแพรหลาย ปลกงาย รสชาตด สำาหรบกลวยนำาวาแบงออกเปน 3 ชนด ตามสของเนอ คอ นำาวาแดง

นำาวาขาว และนำาวาเหลอง คนไทยรบประทานกลวยนำาวาทงผลสด ตม ป ง และนำามาประกอบอาหาร นอกจากนยงมกลวยนำาวาดำา ซงเปลอกมสครงปนดำา แตเนอมสขาว รสชาตอรอยคลายกลวยนำาวาขาว สำาหรบกลวยตบเหมาะทจะรบประทานผลสด เพราะเมอนำาไปยาง หรอตมจะมรสฝาดกลวยนำาวามชอพนเมองอนเชน กลวยนำาวาเหลอง กลวยใต หรอ กลวยออง เดมจดเปนชนด Musa sapientum

2.2.1 คณคาทางอาหารและยา กลวยนำาวาเมอเทยบกบกลวยหอมและกลวยไข กลวยนำาวาจะใหพลงงานมากทสด กลวยนำาวาหามและสกมธาตเหลกในปรมาณสงชวยสรางเมดเลอดแดง ปองกนโรคโลหตจาง มแคลเซยม ฟอสฟอรส และวตามนซชวยบำารงกระดก ฟน และเหงอกใหแขงแรง ชวยใหผวพรรณด มเบตาแคโรทน ไนอาซนและใยอาหาร ชวยใหระบบขบถายคลองขน กนกลวยนำาวาสก จะชวยระบายทองและสามารถรกษาโรคเลอดออกตามไรฟนในเดกเลกได ชวยลดอาการเจบคอ เจบหนาอกทมอาการไอแหงรวมดวย โดยกนวนละ 4-6 ลก แบงกนกครง กได กนกลวยกอนแปรงฟนทกวนจะทำาใหไมมกลนปาก และผวพรรณด เหนผลไดใน 1 สปดาห กลวยนำาวาดบและหามมสารแทนนน เพคตนมฤทธฝาดสมาน รกษา อาการทองเสยทไมรนแรงได โดยกนครงละครงผล หรอ 1 ผล อาการทองเสยจะทเลาลง นอกจากนจากการศกษาวจยยงพบวา มผลในการรกษาโรคกระเพาะไดอกดวย

2.3 มงคด

2.3.1 มงคด ภาษาองกฤษ Mangosteen สวนมงคดชอวทยาศาสตร Garcinia mangostana Linn. จดอยใน

วงศ CLUSIACEAE (GUTTIFERAE) เชนเดยวกบกระทง ตวเกลยง ตวขน ชะมวง บนนาค มะดน  มะพด รงทอง สมแขก และสารภเชอวามถนกำาเนดในหมเกาะซนดาและหมเกาะโมลกกะ และยงเปนผลไมทนยมอยางมากในแถบเอเชย โดยไดรบการขนานนามวาเปน ราชนแหงผลไม “ ” (Queen of Fruits) อาจเปนเพราะลกษณะ

ภายนอกของผล ทมกลบบนหวคลายๆกบมงกฎของพระราชน เปนผลทจดวามประโยชนมากชนดหนง โดยประโยชนของมงคดไมไดอยแคเนอทเรานยมรบประทานกนเทานน ประโยชนของเปลอกมงคดกมมากมายในการรกษาโรคไดเชนกนในมงคดมสารแซนโทน (Xanthone) ในปรมาณมาก แมจะมสวนชวยตอตานอนมลอสระ ชวยลดการอกเสบ ลดความดนโลหต ชวยตอตานการเกดโรคมะเรง และอาการแพตาง ๆ แตกยงขาดขอมลในการสนบสนนวามงคดจะสามารถรกษาอาการตาง ๆ เหลานไดจรง ถงแมยงไมมรายงานการศกษาความเปนพษในมนษย แตกพบอาการไมพงประสงคหลายอยางในแตละบคคล เชน มอาการผวหนงบวมแดง เปนผนคนขนตามตว ปวดศรษะ ปวดบรเวณขอ ปวดกลามเนอ ทองเสย ถายเหลว ลำาไสแปรปรวน เปนตน

นอกจากนมงคดยงมสารแทนนน (Tannin) ทอยในเปลอกของมงคด หากบรโภคมากเกนไปและตอเนอง อาจจะทำาใหเกดเปนพษตอตบ ไต การเกดมะเรงในรองแกม ในทางเดนอาหารสวนบน และยงไปลดจำานวนของเมดเลอดขาวจนทำาใหภมคมกนของรางกายลดตำาลงจากปกต ศ.ดร.พเชษฐ วรยะจตรา หวหนาคณะนกวจยศนยวจยและพฒนามงคดไทย ดงนนการรบประทานทดทสดคอการรบประทานอยางมสต ดวยการรบประทานอาหารใหครบ 5 หม เลอกรบประทานผลไมใหหลากหลาย ไมซำากน ไมอยางนนผลไมทมประโยชนมากมายมนอาจจะกลายเปนโทษตอรางกายเสยเอง

ลาสดเมอปทแลว (สงหาคม พ.ศ.2555) ไดมการเปดตวผลงานวจย สตรสารธรรมชาต ตานมะเรงจากมงคด โดย ศ“ ” .ดร.พเชษฐ วรยะ

จตรา เผยวางานวจยดงกลาวเปนกาตอยอดยำาเอาคณประโยชนของสารสกดจเอม 1 ทชวยฆาเชอแบคทเรยทดอยาปฏชวนะราคาแพง ลดการอกเสบไดเปน 3 เทาของแอสไพรน และสามารถกำาจดเซลลมะเรงในหลอดทดลองไดอยางมประสทธภาพ ซงสกดมาจากเปลอกมงคดสตรธรรมชาตทผสมกบสารสกดจากงาดำา ฝรง   ถวเหลอง  ใบบวบก จนไดเปนอาหารเสรมชนดดทชวยปรบระดบภมคมกนใหสมดลโดยมผลชวยเพมการผลตเมดเลอดขาวทเอช 1 ทชวยในการกำาจดเซลลมะเรง เชอรา เชอไวรส และแบคทเรย และเมดเลอดขาวชนดทเอช 17 ทชวยปองกนการเกดเซลลมะเรง อยางไมมผลขางเคยงใด ๆ ขณะท ศ.พญ.สมตรา ทองประเสรฐ อาจารยประจำาภาควชาอายรศาสตร คณะแพทยศาสตร ม.เชยงใหม กลาวถงผลงานวจยดวยการทดสอบผปวยทเปนโรคมะเรงปอดระยะสดทาย ซงไมตอบสนองตอการรกษาดวยเคมบำาบด 20 ราย ในระยะเวลา 6 เดอน หลงจากทผปวยรบประทานอาหารสตรธรรมชาตรวมกบนำามงคดสกดรอยละ 80 เหนไดชดถงความเปลยนแปลงวาคณภาพชวตของผปวยดขน หลายคนกนขาวได อาการเจบปวดบรรเทาลง ผปวยบางรายสามารถกลบไปทำางานไดปกต โดยทกรายมภมคมกนทดขนแมจะไมหายจากโรคมะเรง จงชวยเปนทางเลอกสำาหรบผปวยโรคมะเรงระยะสดทาย ใหมคณภาพชวตทดขนในชวงเวลาทเหลออย และเสยคาใชจายนอยกวาการใชยารกษาทตองนำาเขาจากตางประเทศ

2.3.2 ประโยชนของมงคด1. รบประทานสดเปนผลไม หรอทำาเปนนำาผลไม อยาง นำามงคด

และนำาเปลอกมงคด2. มสารตอตานอนมลอสระซงมสวนชวยในการชะลอวยและ

การเกดรวรอย

3. มฤทธในการจบอนมลอสระตาง ๆ ไดมากกวาผลไมชนดอน ๆ

4. ชวยบำารงผวพรรณใหเปลงปลงสดใส แขงแรง5. ชวยเสรมสรางระบบภมตานทานใหแขงแรง6. มสวนชวยปองกนอาการไข ( ไขระดบตำา )7. ชวยเสรมสรางกระดกและฟนใหแขงแรง8. ชวยเพมพลงงานแกรางกาย เพมความกระปรกระเปรา9. มงคดรกษาสว เปลอกมงคดมคณสมบตในการยยยงการ

เจรญเตบโตของเชอแบคทเรยททำาใหเกดสว และยงออกฤทธตานสวอกเสบไดดอกดวย

10. มสวนชวยปองกนการเกดโรคซมเศรา ลดความเครยด11. ชวยปองกนโรคสมองเสอม อลไซเมอร พารกนสน โรค

เกยวกบระบบประสาท12. การรบประทานมงคดเปนประจำาจะชวยสงเสรมใหม

สขภาพจตด อารมณดอยเสมอ13. สารสกดจากมงคดชวยเสรมสรางเมดเลอดขาวชนด ท

เอช 1 และ ทเอช 17 มฤทธชวยกำาจดและปองกนการกอเกดเซลลมะเรงเกอบทกชนดได

14. ชวยยบยงการเจรญเตบโตของเซลลมะเรงชนดตาง ๆ อยาง เซลลมะเรงเมดเลอดขาว มะเรงตบ มะเรงเตานม มะเรงปอด มะเรงกระเพาะอาหาร

15. ชวยในการขยายตวของหลอดเลอด ลดความเสยงตอการเกดโรคหลอดเลอดหวใจ

16. ลดความเสยงตอการเกดโรคหวใจและโรคเกยวกบทางเดนหวใจ

17. ชวยลดความดนโลหต18. ชวยรกษาไทรอยดเปนพษ

19. ชวยลดระดบคอเลสเตอรอลในรางกาย และลดไขมนทไมดในเสนเลอด

20. มสวนชวยปองกนการเกดเนองอกในรางกาย21. มสวนชวยปองกนการเกดโรคเบาหวาน ดวยคณสมบตใน

การลดและควบคมระดบนำาตาล22. ชวยปองกนการเกดโรคภมแพ23. มสวนชวยในการบรรเทาอาการของโรคหอบหด24. มสวนชวยบำารงและรกษาสายตา25. ชวยบำารงสขภาพชองปากและเหงอกใหแขงแรง26. ชวยลดกลนปากอนไมพงประสงค27. ชวยรกษาและสมานแผลในชองปากหรอปากแตกใหหาย

เรวยงขน28. ไฟเบอรจากมงคดชวยในการยอยอาหาร ปองกนอาการ

ทองผก29. ชวยบำารงและฟ นฟความสมดลภายในกระเพาะอาหาร

ดวยการยบยงการเจรญเตบโต เชอแบคทเรยซงเปนสาเหตของอาการทองรวง จกเสยด เกดแกสในกระเพาะและการดดซมอาหารบกพรอง

30. สรรพคณมงคด ในทางสมนไพรจะชวยแกอาการทองเสย ดวยการใชเปลอกมงคดตากแหงตมกบนำาหรอยางไฟ นำามาฝนกบนำาปนใส

31. ชวยแกอาการทองรวงเรอรง อาการถายเปนมกเลอด ดวยการใชเปลอกสดหรอแหงฝนกบนำารบประทาน หรอจะใชเปลอกแหงนำามาตมกบนำาดมกไดผลเหมอนกน

32. ชวยใหระบบทางเดนปสสาวะอยในสภาวะปกต33. ชวยปองกนการเกดโรคนวในไต34. มสวนชวยปองกนอาการตบเสอม ไตวาย

35. ชวยรกษาอาการขอเขาอกเสบ36. เปลอกของมงคดมสารแทนนนทมฤทธฝาดสมาน ทำาให

แผลหายเรว37. ชวยตอตานและปองกนการตดเชอแบคทเรยบางชนด

เชอรา เชอจลนทรย และไวรสตาง ๆ อยางเชอวณโรค เชอ HIV เปนตน

38. ชวยลดอาการอกเสบและมฤทธตอตานเชอแบคทเรยททำาใหเกดหนอง (เปลอก)

39. ชวยยบยงการเกดและใชรกษาโรคผวหนงตาง ๆ อยาง กลากเกลอน ผดผนคนตาง ๆ ดวยการใชเปลอกมงคดแหงตมนำาอาบ หรอใชนำาตมเปลอกมาทาบรเวณทเปน

40. มงคดสรรพคณ ทางยาสมนไพรใชเพอรกอาการนำากดเทา แผลเป อย ดวยการใชเปลอกแหงฝนกบนำาปนใส

41. เปลอกมงคดมสารชวยปองกนเชอราจงเหมาะแกการหมกปย

42. นำามาประกอบอาหารทงคาวและหวาน เชน แกง ยำา มงคดลอยแกว ซอสมงคด เปนตน

43. นำามาแปรรปเปนผลตภณฑตาง ๆ อยาง มงคดกวน แยมมงคด มงคดแชอม ทอฟฟ มงคด

44. มงคดมสารจเอม-1 ซงใชเปนประกอบในเครองสำาอาง สำาหรบผมปญหาสภาพผวเรอรงจากสวและอาการแพ

45. นำามาแปรรปเปนสบเปลอกมงคด ซงมคณสมบตชวยดบกลนเตา รกษาสวฝา บรรเทาอาการของโรคผวหนง

2.3.3 คณคาทางโภชนาการของมงคดกระปอง ตอ 100 กรม ประโยชนของมงคดพลงงาน 73 กโลแคลอร

1. คารโบไฮเดรต 17.91 กรม2. ใยอาหาร 1.8 กรม

3. ไขมน 0.58 กรม4. โปรตน 0.41 กรม5. วตามนบ1 0.054 มลลกรม 5%6. วตามนบ2 0.054 มลลกรม 5%7. วตามนบ3 0.286 มลลกรม 2%8. วตามนบ5 0.032 มลลกรม 1%9. วตามนบ6 0.018 มลลกรม 1%10. วตามนบ9 31 ไมโครกรม 8%11 วตามนซ 2.9 มลลกรม 3%12 .ธาตแคลเซยม 12 มลลกรม 1%13. ธาตเหลก 0.3 มลลกรม 2% 14. ธาตแมกนเซยม 13 มลลกรม 4%15. ธาตแมงกานส 0.102 มลลกรม 5%16. ธาตฟอสฟอรส 8 มลลกรม 1%17. ธาตโพแทสเซยม 48 มลลกรม 1%18. ธาตโซเดยม 7 มลลกรม 0%19. ธาตสงกะส 0.21 มลลกรม 2%20. % รอยละของปรมาณแนะนำาทรางกายตองการในแตละ

วนสำาหรบผใหญ

2.4 แอปเป( ล2.4.1 แอปเปล ( องกฤษ: apple; ชอวทยาศาสตร: Malus

domestica ) เปนผลไมในตระกล Rosaceae แอปเปลเปนผลไมทนยมมากทสดชนดหนงในโลก เปนไมผลเมองหนาว มตนกำาเนดในบรเวณประเทศอหรานในปจจบน จากนนจงกระจายพนธไปยงเทอกเขาคอเคซสและลมแมนำาไทกรส ยเฟรตส แลวแพรหลายตอไปในทวปยโรป ทวปอเมรกา และดนแดนอนทวโลก ในประเทศไทยปลกไดใน

พนทภาคเหนอ เชนทดอยอางขางตนแอปเปลจะสงประมาณ 5-12 เมตร เปนไมเนอแขง ใบเขยวเขมเปนมน ขอบหยก ดอกออกเปนกลมสขาวอมชมพ ผลกลมร มรอยบมทงขวผลและทายผล ผลแอปเปลมเปลอกบาง สแดง เขยว และเหลองตามสายพนธ เนอในเปนเหมอนทรายละเอยดสเหลองนวล เมลดมขนาดเลก สดำา

2.4.2 อนกรมวธานลกษณะทางพฤกษศาสตร ดอก ผล และใบของตนแอปเปล ( Malus domestica )

แอปเปลเปนไมยนตนขนาดเลก ผลดใบ สง 3 - 12 เมตร เรอนยอดกวาง กงหนาแนน ใบรปไขเรยงสลบ ยาว 5 - 12 ซม. กวาง 3 - 6 ซม. กานใบยาว 2 - 5 ซม. ปลายใบแหลม ขอบใบหยกคลายฟนเลอย ใตใบปกคลมดวยขนนมเลกนอย ดอกเกดขนพรอมการแตกใบใหมในฤดใบไมผล ดอกมสขาวแตมสชมพ และเขมขนเมอดอกใกลโรย มกลบดอกหากลบ เสนผาศนยกลาง 2.5 - 3.5 ซม. ผลสกในฤดใบไมรวง โดยทวไปมเสนผาศนยกลาง 5 - 9 ซม. กลางผลมคารเพล ( carpel ) หาโพรงเรยงตวในรปดาวหาแฉก แตละโพรงบรรจไปดวยเมลดหนงถงสามเมลดบรรพบรษดบทความหลกท: Malus sieversii บรรพบรษตนตระกลของแอปเปล ( Malus domestica ) คอ Malus sieversii ซงพบเจรญเตบโตตามธรรมชาตในภเขาของเอเชยกลางในตอนใตของประเทศคาซคสถาน, ประเทศครกซสถาน, ประเทศทาจกสถาน, และ เขตปกครองตนเองซนเจยงอยกร ประเทศจน การเพาะปลกพชชนดน มแนวโนมทจะเรมตนขนครงแรกในปาแถบไหลเขาของเทอกเขาเทยนซาน ( Tian Shan ) ซงเปนททแอปเปลมการววฒนาการมาเปนเวลานาน และมการอนโทรเกรสชน ( Introgression, การทชนสวนของโครโมโซมจากพชชนดหนงถกถายทอดไปอยในพชอกชนดหนง

โดยการผสมพนธขามชนดหรอผสมขามสกล) ทตยภมของยนจากพชชนดอนในเมลดพนธจากการผสมเปด เชน ยนจำานวนมากทแลกเปลยนกบแครปแอปเปลยโรป ( Malus sylvestris ) ซงประชากรของแอปเปลในปจจบนมความสมพนธใกลชดกบแครปแอปเปลยโรปมากกวาลกษณะทดคลายกนของบรรพบรษ ซงกคอ Malus sieversii แมวาปจจบนในสายพนธบรสทธจะปราศจากการผสมกบลกผสมทมลกษณะแครปแอปเปลยโรปเดนกวา[ 2 ][ 3 ] แตอยางไรกตาม จากการวเคราะหดเอนเอเมอเรวๆ น พบวาแอปเปลอาจววฒนาการมาจาก Malus sieversii เพยงชนดเดยวเทานน

2.5 ว�นห�งจระเข2.5.1 วานหางจระเขเปนตนพชทมเนออมอวบ จดอยในตระกล

ลเลยม ( Lilium ) แหลงกำาเนดดงเดมอยในชายฝงทะเลเมดเตอรเรเนยนและบรเวณตอนใตของทวปแอฟรกา พนธของวานหางจระเขมมากมายกวา 300 ชนด ซงมทงพนธทมขนาดใหญมากจนไปถงพนธทมขนาดเลกกวา 10 เซนตเมตร ลกษณะพเศษของวานหางจระเขกคอ มใบแหลมคลายกบเขม เนอหนา และเนอในมนำาเมอกเหนยว วานหางจระเขผลดอกในชวงฤดหนาว ดอกจะมสตาง ๆ กน เชน เหลอง ขาว และแดง เปนตน ทงนขนอยกบพนธของมนคำาวา " อะโล" ( Aloe ) เปนภาษากรซโบราณ หมายถงวานหางจระเข ซงแผลงมาจากคำาวา "Allal" มความหมายวา ฝาดหรอขม ในภาษายว ฉะนนเมอผคนไดยนชอน กจะทำาใหนกถงวานหางจระเข วานหางจระเขเดมเปนพชทขนในเขตรอนตอมาไดถกนำาไปแพรพนธในยโรปและเอเชย และทกวนนทวโลกกำาลงเกดกระแสนยมวานหางจระเขกนเปนการใหญ

2.5.2 ลกษณะทางพฤกษศาสตร วานหางจระเขเปนพชอวบนำาลำาตนสนหรอไมมลำาตนสง 60–100 ซม. ( 24–39 นว ) กระจายพนธโดยตะเกยง ใบหนาอวนมสเขยวถงเทา-เขยว บางสายพนธมจดสขาวบนและลางของโคนใบ ขอบใบเปนหยกและมฟนเลกๆสขาว ออกดอกในฤดรอนบนชอเชงลด สงไดถง 90 ซม ( 35 นว ) ดอกเปนดอกหอย วงกลบดอกสเหลองรปหลอด ยาว 2–3 ซม. (0.8–1.2 นววานหางจระเขกเหมอนพชชนดอนในสกลทสรางอารบสคลารไมคอรไรซา ( arbuscular mycorrhiza ) ขน ซงเปนสมชพททำาใหพชดดซมสารอาหารและแรธาตในดนไดดขน

2.5.3 อนกรมวธาน รปแบบมจดของวานหางจระเขซงบางครงรจกกนในชอ Aloe vera var. chinensis. วานหางจระเขไดรบการจำาแนกครงแรกโดยคาโรลส ลนเนยสในป ค.ศ. 1753 เปน Aloe perfoliata var. vera และจำาแนกอกครงในป ค.ศ. 1768 โดย นโคลาส เลาเรนส บรมน ( Nicolaas Laurens Burman ) เปน Aloe vera ใน Flora Indica ในวนท 6 เมษายน และโดย ฟลป มลเลอร ( Philip Mille) เปน Aloe barbadensis 10 วนหลงบรมนใน Gardener's Dictionaryดวยวธการเปรยบเทยบ DNA แสดงวาวานหางจระเขเปนญาตใกลชดกบ Aloe perryi พชถนเดยวของประเทศเยเมน และดวยวธทคลายกน ดวยการเปรยบเทยบการจดลำาดบ DNA ของคลอโรพลาสตและ ISSR แสดงวาวานหางจระเขยงเปนญาตใกลชดกบ Aloe forbesii, Aloe inermis, Aloe scobinifolia, Aloe sinkatana และ Aloe striata ดวยเชนกนถาไมนบชนดในแอฟรกาใตคอ A. striata พชในสกล Aloe จะมถนกำาเนดในเกาะโซโคตรา (Socotra) ในประเทศเยเมน, ประเทศโซมาเลย และ ประเทศ

ซดาน. และเนองจากไมมการสงเกตถงประชากรในธรรมชาตทำาใหผแตงบางคนเสนอวาวานหางจระเขอาจมกำาเนดมาจากลกผสม

2.5.4 ศพทมลวทยาชอพองของวานหางจระเขกม: A. barbadensis Mill., Aloe indica Royle, Aloe perfoliata L. var. vera และ A. vulgaris Lam., และชอสามญอนกม Chinese Aloe, Indian Aloe, true Aloe, Barbados Aloe, burn Aloe และ first aid plant สวนอนสามญอนในประเทศไทยกม วานไฟไหม ( เหนอ ) และ หางตะเข ( กลาง,ตราด ) ชอสปชส vera หมายความวา "ถกตอง" หรอ "แทจรง" ในหนงสอบางเลมจะระบบรปแบบทเปนจดสขาวของวานหางจระเขเปน Aloe vera var. chinensis อยางไรกตาม วานหางจระเขมลกษณะของจดทใบหลากหลาย และมการเสนอวารปแบบจดของวานหางจระเขอาจทำาใหมนเปนชนดเดยวกนกบ A. massawana

2.5.5 สรรพคณทางยา วนในใบวานหางจระเขมสารเคมอยหลายชนด เชน Aloe-cmidin, Aloesin, Aloin, สารประเภท glycoprotein และอนๆ ยางทอยในวานหางจระเขมสาร anthraquinone ทมฤทธขบถายดวย ใชทำาเปนยาดำา มการศกษาวจยรายงานวา วนหรอนำาเมอกของวานหางจระเขรกษาแผลไฟไหม นำารอนลวก แผลเรอรง และแผลในกระเพาะอาหารไดด เพราะวนใบมสรรพคณรกษาแผลตอตานเชอแบคทเรยชวยสมานแผลไดดวย

2.5.6 ประโยชน วานหางจระเข จดวาเปนพชทมประโยชนมาก อยในกลมตะบองเพชรเขตรอน

1. แกปวดศรษะ นำาวานหางจระเขตดใหเปนแวนบาง ๆ เอาปนแดงทาทวน แลวปดทขมบ จะทำาใหเยนหายปวด

2. แผลไฟไหม นำารอนลวก ใช นำาเมอกจากวานหางจระเขรกษา แผลไฟลวก ขนาดรนแรงทสด โดยทานำาเมอกทแผลให

เปยกอยเสมอ แผลจะหายรวดเรวมาก อาการปวดแผลหรอการเกดแผลเปนจะมนอยมากหรอไมมเลย ผวไหมเพราะถกแดดเผา ใชวนหางจระขทาบอย ๆ ชวยลด อาการปวดแสบปวดรอน ผวตง และลดจำานวนผวทลอก

3. แผลจากของมคมและแผลอน ๆ ทำาความสะอาดแผลเสยกอน แลวเอาวนปดลงทแผลใหสนท เอาผาปดไว แลวหยอดนำาเมอกลงไปใหผาตรงบรเวณทแผลเปยกอยเสมอ ชวยใหแผลหายเรว และลดรอยแผลเปน

4. กระเพาะลำาไสอกเสบ รบประทานวนหางจระเข 1-2 ชอนโตะ วนละหลาย ๆ ครง ใชไดผลในรายทลำาไสใหญอกเสบ หรออวยวะอน ในทางเดนอาหารเกดการอกเสบ

5. บำารงผมและหนงศรษะ ใช วนวานหางจระเข ชโลมผมใหทว ทงไวใหแหง รงเชาจงใชนำาลางออก ทำาใหผมดกดำาเปนเงางาม หวงายขน และรกษาแผลบนหนงศรษะ ( กอนใชควรทดลองกอนวา แพวาน หรอไม และควรใชแตนอยดกอน ทสำาคญอยาใหยางถกผมเพราะยางจะ กดหนงหว )

6. ปองกนการตดเชอ ใชวนหางจระเข ทาแผลรกษาแผลตดเชอได ทำาใหแผลดขน ภายใน 12 ชวโมง

7. ผนคนทเกดจากการแพสารตาง ๆ เนองจากวนหางจระเขจะมฤทธระงบปวด จงชวยลดอาการคนดวย และยงชวยใหผนคนหายเรว ขเรอนกวาง และ ผนปวดแสบปวดรอน ใชวนหางจระเข กนวนละ 1-2 ครง ๆ ละ 1-2 ชอนโตะ และทาควบคกนไป วานหางจระเข เปนยาฝาดสมาน อาจทำาใหผวแหงได จงควรผสมนำามนทาผว หรอ นำามนอยางอนควบคไปดวย

8. ลบรอยแผลเปน ใชวนวานหางจระเขทา เชา-เยน จะลดรอย แผลเปน ลบทองลายหลงคลอด ใชวนวานหางจระเขทาผวทอง ขณะตง ครรภ แมหลงคลอดแลวกควรใชทาตอเพอ

ชวยใหผวหนาทองกลบคนส สภาพปกต คนทเคยใชยนยนวาไดผลด

9. เสนเลอดดำาขอดทขา ใชวนวานหางจระเข ทาทบรเวณเสนเลอด ดำาขอด และมบางคนใชไดผลดมาก

10. มะเรงทผวหนง ใชวนวานหางจระเข ทาวนละ 2-4 ครง เปนเวลาหลายเดอน

11. แผลครดและแผลถลอก ใชวนวานหางจระเขทาเบา ๆ ใหทวใน 24 ชวโมงแรก ทาบอย ๆ แผลจะไมคอยเจบและหายเรวมาก

12. โรคปวดตามขอ รบประทานวนวานหางจระเข เปนประจำาจะหาย ปวดได

2.5.7 การเพาะปลกวานหางจระเขปลกงาย โดยการใชหนอออน ปลกไดดในบรเวณทะเลทเปนดนทราย และมปยอดมสมบรณด จะปลกเอาไวในกระถางกได ในแปลงปลกกได ปลกหางกนสก 1-2 ศอก เปนพชทตองการนำามาก แตตองมการระบายนำาดพอ มฉะนนจะทำาใหรากเนาและตาย วานหางจระเขชอบแดดรำาไร ถาถกแดดจดใบจะเปนสนำาตาลแดง

2.6 ขม(น

2.6.1 ขมน ( องกฤษ: Turmeric ) เปนพชลมลกในวงศขง มถนกำาเนดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต มเหงาอยใตดน เนอในของเหงาเปนสเหลอง มกลนหอมเฉพาะตว มสเหลองเขม จนสแสดจด มชอสามญอนอกคอ ขมนแกง ( เชยงใหม ) ขมนชน ( กลาง,ใต ) ขมนหยอก (เชยงใหม) ขมนหว ( เชยงใหม ) ขมน ( ตรง,ใต ) ตายอ

( กะเหรยง กำาแพงเพชร ) สะยอ ( กะเหรยง แมฮองสอน ) และ หมน ( ตรง,ใต )

ลกษณะทางพฤกษศาสตรขมนเปนไมลมลก อายหลายป สง 30-95 ซม. เหงาใตดนรปไขมแขนงรปทรงกระบอกแตกออกดานขาง 2 ดาน ตรงกนขามเนอในเหงาสเหลองสม มกลนเฉพาะ ใบเดยว แทงออกมาเหงาเรยงเปนวงซอนทบกนรปใบหอก กวาง 12-15 ซม. ยาว 30-40 ซม. ดอกชอแทงออกจากเหงา แทรกขนมาระหวางกานใบ รปทรงกระบอก กลบดอกสเหลองออน ใบประดบสเขยวออนหรอสนวล บานครงละ 3-4 ดอก ผล รปกลมม 3 พ

2.6.2 การปลกเลยง ขมนชอบอากาศคอนขางรอนและมความชมชนในเวลากลางคน วธปลกใชเหงาแกทอายได 11 - 12 เดอน ทำาพนธตดออกเปนทอนละ 1-2 ตา ปลกลงแปลงหลงจาก 7 วนรากกจะเรมงอกควรรดนำาทกวน หลงจากนนเมอขมนมอายได 9-10 เดอนจงจะขดเอามาใชได

2.6.3 รสและสรรพคณยาไทยเหงาของขมนมรสฝาด กลนหอม สามารถเกบมาใชเมอมชวงอาย 9-10 เดอน มฤทธในการฆาเชอ แบคทเรย เชอรา ลดการอกเสบ และ มฤทธในการขบนำาด นำามนหอมระเหย ในขมนชนมสรรพคณบรรเทาอาการปวดทอง ทองอด แนนจดเสยด แกโรคผวหนง ขบลม แกผนคน แกทองรวง อาจชวยรกษาโรค รมาตอยดได ยงไมยนยนแนชด

2.6.4 วธใชประโยชนอาการทองอด ทองเฟอ แนน จกเสยด และอาหารไมยอยทำาโดยลางขมนใหสะอาด ไมตองปอกเปลอกออก หนเปนชนบางๆ ตากแดดจดสก 1-2 วน บดใหละเอยดผสมกบนำาผงป นเปนเมดขนาดปลายนวกอย กนครงละ 2-3 เมด วนละ 3 -4 ครง หลงอาหารและกอนนอน แตบางคนเมอกนยานแลวแนนจกเสยดใหหยดกนยาน

คณคาทางอาหารเหงาขมนพบวาม วตามนเอ วตามนซ นอกจากนนยงมเกลอแรตางๆอกพอสมควร เปนเครองปรงรส แตงสไดดมาก

2.6.5 ขอมลทางวทยาศาสตร เหงาขมนมสารประกอบทสำาคญ เปนนำามนหอมระเหย"เอสเซนเซยล" และในเหงายงมสารสเหลองสม ททำาใหขมนไดชอวา Curcumin จากการทดลองพบวาขมนสามารถฆาเชอแบคทเรย เชอรา ลดอาการอกเสบ มฤทธในการขบนำาไดด นำามนหอมระเหยในขมนมสรรพคณรกษาปวดทองเสยด ทองอด แนนจกเสยด ขมนไมมพษเฉยบพลน มความปลอดภยสง

บทท 3 วธก�รดำ�เนนง�น

3.1 วสดและอปกรณ3.1.1 วนวานหางจระเข   50   กรม

3.1.2 นำากลน   100   มลลลตร3.1.3 นำาเปลา   100   มลลลตร3.1.4 carbopol   1   กรม3.1.5 germaben II-E   1   มลลลตร3.1.6 นำามนหอมระเหย3.1.7 triethanolamine

3.2 วธก�รดำ�เนนก�ร3.2.1 นำาวนวางหางจระเข 50 กรม ทผานการปอก

เปลอกและลางยางออกสะอาดแลวมาใสในนำากลน 100 มลลลตรทเตรยมไว จากนนเอาไปป นในเครองป นใหเปนเนอเดยวกน จากนนใหกรองดวยผาขาวบางจะไดนำาวานหางจระเขตามตองการ

3.2.2 นำา carbopol 1 กรมผสมลงในนำาเดอด 100 มลลลตรทเตรยมไว คนจน carbopol ละลายหมด ทงไวใหอน จากนนนำานำาวานหางจระเขจากขอ 1 มาเตมลงไป คนใหเขากน

3.2.3 เตม germaben II-E 1 มลลลตรและนำามนหอมระเหยประมาณ 5 หยดลงไป คนใหเขากน

3.2.4 คอยๆเตม Triethanolamine ลงไปประมาณ 8-9 หยด คนใหเขากนเพอปรบคา PH ใหไดประมาณ 5-6 แคนกเสรจแลว หาอะไรมาใสไวใชทาผวผลไมไดเลย