โครงงานภาษาไทย ม. 334

ลักษณะเดนของปริศนาคําทาย

โครงงานที่ 3 ทําเองไดภาคเรียนที่ 1

ขั้นตอนที่ 1

การตั้งประเด็นคําถามและสมมติฐานLearning to Question

ปริศนาคาํทายเปนถอยคาํทีผ่กูเปนปญหาหรอืคาํถามสาํหรบัทาย ทัง้ปญหาทางโลกและปญหา

ทางธรรม ซึ่งอาจเปนคําถามตรงๆ หรือคําถามโดยออมที่ผูกอยางแยบยลเพื่อทดสอบเชาวนปญญา

คําถามอาจใชภาษาสัน้ งาย กระชบั ใชถอยคาํธรรมดา เขยีนเปนรอยแกวหรอืรอยกรอง โดยปรศินา

คาํทายจะมลีกัษณะเดนทางเนือ้หาดานการสงัเกตสิง่แวดลอมรอบตวั ความใสใจภาษา และความคดิ

สรางสรรคที่แหวกขนบ ทําใหเกิดขอสงสัยวาเนื้อหาเดนที่ปรากฏในปริศนาคําทายนาจะเปนดานใด

จึงคิดรวบรวมปริศนาคําทายตางๆ เพื่อตอบขอสงสัยดังกลาว

ปริศนาคําทาย

เปดผาเห็นขน แกะขนเห็นเม็ด แกะเม็ดเห็นรู

ตัวเล็กกระจิริด อวดฤทธิ์กับพระจันทร

ชักออกมาดํา ดําเขาไปแดง มีแสงไฟ

สี่ตีนเดินมา หลังคามุงกระเบื้อง

ตนเทาสายพาน ลูกมันยานโตงเตง

สองหูสี่ตา เบื่อนักหา เอาขาไวที่หู

ปริศนาคําทายมีลักษณะเดนทางเนื้อหาอยางไร

ฉบับเฉลย

โครงงานภาษาไทย ม. 3 35

»ÃÐà´ç¹¤Ó¶ÒÁ

ÊÁÁµÔ°Ò¹

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................

»ÃÐ⪹�·Õè¤Ò´Ç‹Ò¨Ðä´ŒÃѺ

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................

¢ŒÍÁÙÅ·Õè ä´Œ¨Ò¡¡ÒÃÊ׺¤Œ¹

ขั้นตอนที่ 2

การสืบคนความรูและสารสนเทศ Learning to Search

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

͋ҹ˹ѧÊ×Í

ฉบับเฉลย

1. ปริศนาคําทายคืออะไร2. ปริศนาคําทายมีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานใดมากที่สุด

ปริศนาคําทายมีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานการสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัวมากที่สุด

1. รูปริศนาคําทายตางๆ2. ฝกเชาวนปญญาในการทายปริศนาคําทาย3. รื้อฟนและอนุรักษปริศนาคําทายที่มีมาตั้งแตสมัยโบราณใหคงอยูสืบไป

ความหมายของปริศนาคําทาย ปริศนาคําทาย คือ สิ่งหรือถอยคําที่ผูกเปนปญหาหรือคําถามส�หรับใหทาย ซึ่งผูถามอาจถามตรงๆ หรือถามโดยออม คําถามอาจใชภาษาสั้น งาย กระชับ อาจใชถอยคําธรรมดา เปนภาษารอยแกวหรือมีสัมผัสเปนรอยกรองกไ็ด ในสมยัโบราณเมือ่ตองการทดสอบวาผูใดมคีวามเฉลยีวฉลาดหรอืไม กจ็ะใชการถามปญหาอาจเปนปริศนาที่ถามตรงๆ บาง หรือผูกใหแยบยลบาง มีทั้งปญหาทางโลกและทางธรรมที่มา : ฟองจันทร สุขยิ่ง และคณะ. [ม.ป.ป.]. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม ม.3. พิมพครั้งที่ 2.

กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน.

โครงงานภาษาไทย ม. 336

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ÍÔ¹à·ÍÃ�à¹çµÍÔ¹à·ÍÃ�à¹çµ

ฉบับเฉลย

ประเภทของปริศนาคําทาย ปริศนาคําทายมีหลายประเภท ดังนี้ 1. ปรศินาคาํทายเกีย่วกบัปรากฏการณธรรมชาติ เชน เขยีวชอุมพุมไสว ไมมใีบมีแตเมด็ (ฝน) 2. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับพืช เชน ตนเทาครกใบปรกดิน (ตะไคร) 3. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับสัตว เชน สี่เทาเดินมาหลังคามุงสังกะสี (เตา) 4. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับอาชีพ เชน ขางโนนก็เขา ขางนี้ก็เขา เรือส�เภาแลนตรงกลาง (กี่ทอผา) 5. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับอวัยวะ เชน ไมใกลไมไกล มองเห็นรําไร (จมูก) 6. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับศาสนาและประเพณี เชน หัวเปนหนามถามไมพูด (พระพุทธรูป) 7. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับวรรณกรรม เชน พระรามชอบสีอะไร (สีดา) 8. ปริศนาคําทายเกี่ยวกับเชาวนปญญา เชน อะไรอยูบนฟา (ไมโท)ที่มา : http://www.st.ac.th/bhatips/riddle.htm

ลักษณะของปริศนาคําทาย ปริศนาคําทายมีลักษณะเดนทางเนื้อหาและภาษา ดังนี้ ● ลักษณะเดนทางเนื้อหา 1. เนือ้หาทีเ่กดิจากการสงัเกตสิง่แวดลอมรอบตัว เชน ตนเทาลาํเรือ ใบหอเกลอืไมมดิ (ตนมะขาม) 2. เนื้อหาที่เกิดจากความใสใจภาษา เชน เจกขาย ไทยเขียน (เทียนไข) 3. เนื้อหาที่เกิดจากความคิดสรางสรรคที่แหวกขนบ (แหวกขนบ หมายถึง ทําใหแตกตางไปจาก

แบบแผน แบบอยางที่เคยทํามา) เชน อะไรอยูใตสะพานพุทธ (สระอุ) ● ลักษณะเดนทางภาษา 1. ลกัษณะเดนทางรปูภาษา ไดแก 1) การเลนเสยีงสมัผสั เชน หนางอคอออน กินกอนทกุวนั (ทพัพ)ี 2) การซํา้คาํ เชน สีส่ายยานโตงเตง ขางนอกรองเพลง ขางในรองไห (เปล) 3) การใชคาํผวน เชน มะนาวอะไรอยูนอกโลก (มะนาวตางดุด - มนุษยตางดาว) 2. ลกัษณะเดนทางความหมาย ไดแก 1) การใชความเปรยีบ เชน ยายแกหลงัคด กินหญาหมดทุง (เคียว) 2) การใชความกาํกวม เชน อะไรอยูขางหนา (ห)ู 3) การใชความขดัแยง เชน ย่ิงตัดย่ิงยาว (ถนน)ที่มา : http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=34&chap=3&page=t34-3-infodetail05.html

โครงงานภาษาไทย ม. 3 37

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................

¶ÒÁ¼ÙŒÃÙŒ

ÍÔ¹à·ÍÃ�à¹çµ

ฉบับเฉลย

คุณคาของปริศนาคําทาย ปริศนาคําทายมีคุณคาดานตางๆ ดังนี้ 1. คุณคาดานความบันเทิง ผูทายไดคิดตีความปริศนา ทําใหรู สึกสนุกสนานเพลิดเพลินและ

ตื่นเตนที่จะไดรับคําตอบวาถูกหรือผิด โดยเฉพาะคําปริศนาที่มีลักษณะชวนใหคิดตีความไดสองแงสองงามหรือตลกโปกฮา

2. คุณคาดานวัฒนธรรมประเพณี สะทอนใหเห็นสภาพสังคม วิถีชีวิต และความเปนอยูในแตละยุคสมัยมีทั้งที่เกี่ยวกับอาหาร สิ่งของเครื่องใช ศาสนา และการละเลนตางๆ

3. คุณคาดานภาษา ปริศนาคําทายเปนคําบอกเลาสืบตอกันมา จึงชวยอนุรักษถอยคําภาษาของแตละทองถิ่นได นอกจากนี้ยังเปนการฝกใหผูเลนรูจักใชคําเพื่อผูกประโยค ส�นวน วลี สื่อความหมาย ความรูสึก อารมณ และภาพพจน

4. คุณคาดานการศึกษาอบรม การเลนปริศนาคําทายชวยฝกเชาวนปญญา ฝกใหเปนคนชางสังเกต จดจําสิ่งแวดลอมรอบตัว ฝกใหเปนคนชางคิดและแกปญหา หากเปนปริศนาที่สอดแทรกความเชื่อและคําสอนที่ดีงามก็จะชวยกลอมจิตใจผูเลนไดโดยไมรูสึกตัว

ที่มา : http://www.sri.cmu.ac.th/~elanna/lannachild/scripts/lullaby/quiz_lullaby.html

วิธีการเลนปริศนาคําทาย ปรศินาคาํทายจะตองมผีูเลนตัง้แต 2 คนขึน้ไป โดยผูเลนแตละคนจะผลดักนัเปนผูทายปรศินาแลวใหผูเลนคนอื่นตอบ ถาผูเลนตอบถูกสามารถสั่งใหผูทายทําอะไรก็ไดตามที่ตกลงกัน แตถาผูเลนตอบผิดหรือตอบไมได ผูทายก็สามารถสั่งใหผูเลนทําอะไรก็ไดเชนกัน เมื่อปฏิบัติตามกติกาเสร็จแลวก็หมุนเวียนใหผูเลนคนอื่นเปนผูทายปริศนาคนตอไปที่มา : คุณนามัสยา อัมพุชา

โครงงานภาษาไทย ม. 338

1. สืบคนและรวบรวมปริศนาคําทาย จํานวน 50 ปริศนาคําทาย แลวเขียนลงในกระดาษ

2. จําแนกปริศนาคําทายตามลักษณะเดนทางเนื้อหา แลวเขียนลงในตาราง

ÇÔ¸Õ´Óà¹Ô¹¡ÒÃ

ลักษณะเดนทางเนื้อหาของปริศนาคําทาย

ปริศนาคําทาย

1. การสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัว ..........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

1. นิราศเมืองแกลง 2. นิราศพระบาท 3. นิราศภูเขาทอง 4. นิราศวัดเจาฟา 5. นิราศอิเหนา 6. นิราศสุพรรณ 7. นิราศพระประธม 8. นิราศเมืองเพชร 9. รําพันพิลาป

ฉบับเฉลย

1. เรือนสองเสา หญาสองตับ นอนไมหลับ ลุกขึ้นรองเพลง (ไก) 2. เมื่อเด็กนุงผา เมื่อชราเปลือยกาย (ไผ) 3. รถยนตก็ไมใช รถไฟก็ไมเชิง วิง่เตลดิเปดเปงอยูกลางปา (กิง้กอื) 4. สี่ตีนเดินมา หลังคามุงกระเบื้อง (เตา) 5. ชื่ออยูบนฟา กายาอยูในนํ้า (ปลาดาว) 6. ตนเทาลําเรือ ใบหอเกลือไมมิด (ตนมะขาม) 7. ยิ่งตัดยิ่งยาว ยิ่งตอยิ่งสั้น (ถนน บุหรี่) 8. กลางวันเก็บใสกระบาย กลางคืนกระจายออก (ดาว) 9. สูงเทียมฟา ตํ่ากวาหญานิดเดียว (ภูเขา) 10. กะลาซีกเดียว ขามทะเลได (พระจันทร) 11. เขียวชอุมพุมไสว ไมมีใบมีแตเม็ด (ฝน) 12. นกกระปูดแดง นํ้าแหงก็ตาย (ตะเกียง) 13. ไมมีคอ ไมมีหัว มีแตหนา ถึงเวลาตีไดตีเอา (กลอง) 14. สี่ตีนเกาะฝา อาปากกินคน (มุง) 15. ไมใกล ไมไกล มองเห็นรําไร (จมูก) 16. ตัดโคนก็ไมตาย ตัดปลายก็ไมเนา (ผม) 17. ตนเทาแขน ใบแลนเสี้ยว (ออย) 18. นํ้าบอนอย คนตั้งรอยวิดไมแหง (นํ้าลาย) 19. เกิดเพราะไฟ หายไปเพราะลม (ควันไฟ) 20. ซื้อมาสีดํา นําไปใชกลายเปนสีแดง พอสิ้นแรงเปนสีเทา (ถาน) 21. ตัวเปนไม ไสเปนดิน หัวเปนยาง (ดินสอ) 22. แมอยูบาน ลูกหลานไปเที่ยว (กุญแจ) 23. ยกตีนขามหัว เอาตัวสอดได (มุง) 24. เวลาใชเอาไปทิ้ง เวลาวิ่งเขาเก็บไปไวบนหัว (สมอเรือ) 25. สุกไมหอม งอมไมหลน คนกินไมได (พระจันทร)

โครงงานภาษาไทย ม. 3 39

ลักษณะเดนทางเนื้อหาของปริศนาคําทาย

ปริศนาคําทาย

1. การสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัว (ตอ)

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

2. ความใสใจภาษา .....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

3. ความคิดสรางสรรคที่แหวกขนบ .....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................

3. ทําตารางสรุปปริศนาคําทายวามีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานใด และจํานวนเทาใด

4. นําปริศนาคําทายมาจัดทําเปนสมุดภาพปริศนาคําทาย โดยใหมีภาพที่สื่อถึงปริศนาคําทาย คําทาย และ

คําเฉลย

ฉบับเฉลย

26. เรากลืนมัน เราอยู มันกลืนเรา เราตาย (นํ้า) 27. เวลาเดินอยูที่ เวลาตีไมเจ็บ (นาฬกา) 28. แขกแทไมมีไทยปน สุกสองหนคนชอบกิน (กลวยแขก) 29. นํ้าเต็มเมื่อออน นํ้าคลอนเมื่อแก (มะพราว) 30. เมื่อนอยหมยาว เปนสาวนุงสั้น (มะเขือ) 31. มีจุก มีเกศ มีเนตรรอบตัว (สับปะรด) 32. แบงออกเสียครึ่งลูก จึงเหมือนจมูกคนทาย (ชมพู) 33. เขาไปในครัว เอามีดตัดหัว นํ้าตาไหลพราก (หัวหอม) 34. หวัหยกิเปนฝอย ตวัเลก็ตวันอย ตองเขาโรงเรยีน (เงาะโรงเรยีน)

1. แหวนกับแหวนชนกันที่หันอากาศ เปนสัตวประหลาดชอบกินหญา (วัว)

2. เจกขาย ไทยเขียน (เทียนไข) 3. ตนอะไรมี 2 กอ (กก) 4. ดามเทาศอกตัดหัวทายออกเหลือแควา (ขวาน) 5. นกสองตัวมองไมเห็น (มัวสองตา) 6. สามตัวรวมกันชอบกินไม ถอดเอาตัวกลางออกไซรชอบกิน นํ้าตาล (มอด) 7. ปดขางหนาเห็นนม ปดขางหลังเห็นขน (ขนม)

1. อะไรอยูใตสะพานพุทธ (สระอุ) 2. เด็กคนหนึ่งนั่งนิ่งอยูบนตนจัน เห็นโครบกัน เด็กชื่ออะไร (จันทโครพ) 3. คนอะไรชอบกินนํ้า (คนโฑ) 4. ปลาอะไรเล็กที่สุด (ปลาปน) 5. อะไรอยูบนหัวลิง (สระอิ) 6. อะไรอยูหนาโรงเรียน (สระโอ) 7. ถนนอะไรทุกคนฟง (ถนนวิทยุ) 8. นกกระยางกาวขามีกี่ตัว (1 ตัว) 9. บานไมประดู ประตูไมยาง หนาตางไมอะไร (ไมเอก)

โครงงานภาษาไทย ม. 340

¼Å¡ÒôÓà¹Ô¹¡ÒÃ

ตาราง สรุปลักษณะเดนทางเนื้อหาของปริศนาคําทาย

ลักษณะเดนทางเนื้อหาของปริศนาคําทาย จํานวนปริศนาคําทาย

............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

ขั้นตอนที่ 3

การสรุปองคความรูLearning to Construct

ÊÃػͧ¤�¤ÇÒÁÃÙŒ

ผลจากตาราง พบวา

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................

µÃǨÊͺ¢ŒÍÊÃØ»¡ÑºÊÁÁµÔ°Ò¹

ตรงตามสมมติฐาน ไมตรงตามสมมติฐาน

เพราะ ...............................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................

ฉบับเฉลย

✓

ปรศินาคาํทายมลีกัษณะเดนทางเนือ้หาดานการสงัเกตสิง่แวดลอมรอบตัวมากทีส่ดุ รองลงมา คอื ความคิดสรางสรรคที่แหวกขนบ และความใสใจภาษา ตามลําดับ

ปริศนาคําทายมีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานการสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัวมากที่สุด

1. การสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัว

2. ความใสใจภาษา

3. ความคิดสรางสรรคที่แหวกขนบ

34

7

9

โครงงานภาษาไทย ม. 3 41

ÇÔ¸Õ¡ÒùíÒàʹÍ

ขั้นตอนที่ 4

การสื่อสารและนําเสนออยางมีประสิทธิภาพLearning to Communicate

...............................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................................................

Ẻ¡ÒùíÒàʹÍâ¤Ã§§Ò¹

ชื่อโครงงาน ................................................................................................................................................................................................................................

ชื่อผูจัดทํา .....................................................................................................................................................................................................................................

ที่มาและความสําคัญ .......................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

วิธีการดําเนินงาน ................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

ผลที่ได ..............................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

ขอเสนอแนะ ..............................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................................

ลักษณะเดนของปริศนาคําทาย

1) สืบคนและรวบรวมปริศนาคําทาย จํานวน 50 ปริศนาคําทาย แลวเขียนลงในกระดาษ 2) จําแนกปริศนาคําทายตามลักษณะเดนทางเนื้อหา แลวเขียนลงในตาราง 3) ทําตารางสรุปปริศนาคําทายวามีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานใด และจํานวนเทาใด

ฉบับเฉลย

1. ปายนิเทศ2. การจัดนิทรรศการ3. แผนพับ

ระวี วิธาดา และกัษษากร ปรวาณ ปรศินาคาํทายเปนถอยคาํทีผ่กูเปนปญหาหรอืคาํถามส�หรบัทาย ทัง้ปญหาทางโลกและปญหาทางธรรม ซึ่งอาจเปนคําถามตรงๆ หรือคําถามโดยออมที่ผูกอยางแยบยลเพื่อทดสอบเชาวนปญญา คําถามอาจใชภาษาสั้น งาย กระชับ ใชถอยคําธรรมดา เขียนเปนรอยแกวหรือรอยกรอง โดยปริศนาคําทายจะมีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานการสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัวความใสใจภาษา และความคิดสรางสรรคที่แหวกขนบ ทําใหเกิดขอสงสัยวาปริศนาคําทายมีลกัษณะเดนทางเน้ือหาดานใดมากทีส่ดุ จงึคดิรวบรวมปรศินาคาํทายตางๆ เพือ่ตอบขอสงสยัดงักลาว

ปริศนาคําทายมีลักษณะเดนทางเนื้อหาดานการสังเกตสิ่งแวดลอมรอบตัวมากที่สุด รองลงมา คือ ความคิดสรางสรรคที่แหวกขนบ และความใสใจภาษา ตามลําดับ

ควรสบืคนและรวบรวมปริศนาคําทายทีมี่ในทองถิน่ของตนเองและทองถิน่อืน่ๆ ใหมีจํานวนมากกวา 50 ปริศนาคําทาย เพื่อใหไดขอสรุปที่ถูกตอง ชัดเจน และตรงกับความเปนจริงมากยิ่งขึ้น

โครงงานภาษาไทย ม. 342

ªÔ鹧ҹ·Õè¹ÓàʹÍ

»ÃÐ⪹�µ‹Íµ¹àͧ

ขั้นตอนที่ 5

การบริการสังคมและจิตสาธารณะLearning to Serve

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

»ÃÐ⪹�µ‹Í¤Ãͺ¤ÃÑÇ

»ÃÐ⪹�µ‹ÍªØÁª¹

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................

(ติดภาพผลงานที่ไดจากโครงงาน)

ฉบับเฉลย

1. นําไปเผยแพรใหคนในชุมชนรูคําและความหมายของปริศนาคําทายมากขึ้น2. นําไปจัดกิจกรรมใหคนในชุมชนนําปริศนาคําทายมาทายกัน ทําใหไดฝกเชาวนปญญา3. นาํไปวางแผนจดักจิกรรมรณรงค และอนรุกัษปรศินาคาํทาย ซึง่เปนมรดกทางภมูปิญญาทางภาษาที่มีมาตั้งแตสมัยโบราณใหคงอยูคูชุมชนสืบไป

1. นําไปใชเปนสื่อเสริมความรู ทําใหสมาชิกในครอบครัวรูคําและความหมายของปริศนาคําทายมากขึ้น2. นําไปทายเลน ทําใหเกิดความสนุกสนาน ผอนคลาย และสรางบรรยากาศที่ดีใหครอบครัว

1. นําไปใชเปนสื่อเสริมความรู ทําใหรูคําและความหมายของปริศนาคําทายมากขึ้น2. นําไปทายเลน ทําใหไดฝกเชาวนปญญา

ขึ้นอยูกับ

ดุลยพินิจข

องครูผูส

อน

โครงงานภาษาไทย ม. 3 43

ลักษณะเดนของปริศนาคําทาย

คําชี้แจง : ให ผูสอน สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน แลวขีด ✓ ลงในชองที่ตรงกับระดับคะแนน

ตารางเกณฑการประเมิน

แบบประเมิน

รายการประเมิน ระดับคะแนน

4 (ดีมาก) 3 (ดี) 2 (พอใช) 1 (ปรับปรุง)

1. การตั้งประเด็นคําถาม

2. การตั้งสมมติฐาน

3. การสืบคนความรู

4. การสรุปองคความรู

5. การนําเสนอผลงาน

6. การบริการสังคมและจิตสาธารณะ

รวม

รายการประเมิน คําอธิบายระดับคุณภาพ / ระดับคะแนน

4 (ดีมาก) 3 (ดี) 2 (พอใช) 1 (ปรับปรุง)

1. การตั้งประเด็นคําถาม

2. การตั้งสมมติฐาน

3. การสืบคนความรู

4. การสรุปองคความรู

5. การนําเสนอผลงาน นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่หลากหลายเหมาะสมและมีความนาสนใจ

นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่หลากหลาย เหมาะสม แตไมคอยนาสนใจ

นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่ไมหลากหลาย แตมีความเหมาะสมและนาสนใจ

นําเสนอผลงานดวยวิธีการที่ไมหลากหลาย และไมคอยนาสนใจ

6. การบริการสังคมและจิตสาธารณะ

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถูกตอง ชัดเจน ครบทัง้ 3 ประเด็น คือ1. ตอตนเอง2. ตอครอบครัว3. ตอชุมชน

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถูกตองเปนสวนใหญทั้ง 3 ประเด็น

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถูกตอง ชัดเจน 2 ประเด็น

บอกประโยชนที่ไดรับจากการทําโครงงานไดถกูตอง ชดัเจน 1 ประเดน็

โครงงาน

ผูประเมิน ครู ผูปกครอง เพื่อน

ดูเกณฑการประเมินจากโครงงานที่ 1 - 2

ฉบับเฉลย

ขึ้นอยูกับดุลยพินิจของครูผูสอน