Upload
vonhi
View
230
Download
9
Embed Size (px)
Citation preview
မ�တ�က�မ�တ�က�မ�တ�က�မ�တ�က�
စဥစဥစဥစဥ အ��က�င��အရ�အ��က�င��အရ�အ��က�င��အရ�အ��က�င��အရ� စ�မ�က����စ�မ�က����စ�မ�က����စ�မ�က����
၁၁၁၁ ။။။။ န�ဒ�န��န�ဒ�န��န�ဒ�န��န�ဒ�န�� ၁၁၁၁
၂၂၂၂ ။။။။ ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ� က��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ���က��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ���က��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ���က��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ��� ၄၄၄၄
((((ကကကက) ) ) ) တ()တ���)င�င*တ()တ���)င�င*တ()တ���)င�င*တ()တ���)င�င*
((((ခခခခ) ) ) ) အ��,�ယ��)င�င*အ��,�ယ��)င�င*အ��,�ယ��)င�င*အ��,�ယ��)င�င*
((((ဂဂဂဂ) ) ) ) ဗ/ယက�နမ���)င�င*ဗ/ယက�နမ���)င�င*ဗ/ယက�နမ���)င�င*ဗ/ယက�နမ���)င�င*
((((ဃဃဃဃ))))�1င��ယ�ဥခ�က��1င��ယ�ဥခ�က��1င��ယ�ဥခ�က��1င��ယ�ဥခ�က�
၃၃၃၃ ။။။။ �မန�မ���)င�င*�မန�မ���)င�င*�မန�မ���)င�င*�မန�မ���)င�င* ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က� ၂၂၂၂၄၄၄၄
((((ကကကက) ) ) ) ဝင��င�ရရ��မ$အ��ခအ�နဝင��င�ရရ��မ$အ��ခအ�နဝင��င�ရရ��မ$အ��ခအ�နဝင��င�ရရ��မ$အ��ခအ�န
((((ခခခခ) ) ) ) တစ�မ��တစ�မ��တစ�မ��တစ�မ��!�သ��လ)*�!�သ��လ)*�!�သ��လ)*�!�သ��လ)*� ထ)တ�က)န�တ�င�ထ)တ�က)န�တ�င�ထ)တ�က)န�တ�င�ထ)တ�က)န�တ�င� ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��
((((ဂဂဂဂ) ) ) ) ရင����/��မ5!ပ���*မ$အ��ခအ�နရင����/��မ5!ပ���*မ$အ��ခအ�နရင����/��မ5!ပ���*မ$အ��ခအ�နရင����/��မ5!ပ���*မ$အ��ခအ�န
((((ဃဃဃဃ) ) ) ) လက�ရ��လက�ရ��လက�ရ��လက�ရ�� ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ� ဥပ�ဒမ���ဥပ�ဒမ���ဥပ�ဒမ���ဥပ�ဒမ���
((((ငငငင) ) ) ) ဆက�လက��ဆ�င�ရ�က�မည�7လ)ပ�ငန��စဥမ���ဆက�လက��ဆ�င�ရ�က�မည�7လ)ပ�ငန��စဥမ���ဆက�လက��ဆ�င�ရ�က�မည�7လ)ပ�ငန��စဥမ���ဆက�လက��ဆ�င�ရ�က�မည�7လ)ပ�ငန��စဥမ���
၄၄၄၄ ။။။။ �လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ����လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ����လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ����လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ��� ၃၃၃၃၃၃၃၃
၅၅၅၅ ။။။။ န�ဂ)*�န�ဂ)*�န�ဂ)*�န�ဂ)*� ၃၃၃၃၆၆၆၆
" " " " ဆက�သ�ယ�မ$က�အ��ဆက�သ�ယ�မ$က�အ��ဆက�သ�ယ�မ$က�အ��ဆက�သ�ယ�မ$က�အ�� ပ�)မ�)ပ�)မ�)ပ�)မ�)ပ�)မ�) တ�)�တက��အ�င�တ�)�တက��အ�င�တ�)�တက��အ�င�တ�)�တက��အ�င� �ဆ�င�ရ�က��ခင���ဖင�7�ဆ�င�ရ�က��ခင���ဖင�7�ဆ�င�ရ�က��ခင���ဖင�7�ဆ�င�ရ�က��ခင���ဖင�7
��)င�င*�တ��၏��)င�င*�တ��၏��)င�င*�တ��၏��)င�င*�တ��၏ စ/�ပ����ရ�စ/�ပ����ရ�စ/�ပ����ရ�စ/�ပ����ရ� ဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက�မ$က�)ဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက�မ$က�)ဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက�မ$က�)ဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက�မ$က�)
အဓ�ကအဓ�ကအဓ�ကအဓ�က အ�ထ�က�အက?အ�ထ�က�အက?အ�ထ�က�အက?အ�ထ�က�အက? �ဖစ��စသည��ဖစ��စသည��ဖစ��စသည��ဖစ��စသည� ။။။။ " " " "
၁၁၁၁။။။။ န�ဒ�န��န�ဒ�န��န�ဒ�န��န�ဒ�န��
ဆကသယေရးနည��ပည� က�သည ဒငးနမစစမးအား အြပညရ ေသာ စးပါးေရးက�
တစခြဖစပါသည။ဖ!ြဖ"းဆ$ငငများအတကဆကသယေရးက�တးတကဖ!ြဖ"းမ&သည အေရး'ကး
ေသာစးပားေရး အငဂျငတစခြဖစပါသည။ ယခငကဆကသယေရးက�က ြပညသ! အကျ"းြပ"
ဝနေဆာငမ& (Public Utility) တစခ အြဖစ,&ြမငခ'ကပါသည။
၁၉၈၀ ခ$စများ မတငခငက ဆကသယေရးက�က $ငငေတာကသာ ေဆာငရကခ
ေသာလညး ေနာငတင ဆကသယေရးက�၌ ဥပေဒ ထနးချ"ပမ&များက ေြဖေလ5ာေပးြခငး၊
ဆကသယေရး လပငနး များက ပဂ7လက က� ��င�7 ပ?��ပ�င���ဆ�င�ရ�က��ခင��၊ ပဂ7လက က� အြဖစ
အသငေြပာငးြခငးက စတငေဆာငရက ခပါသည။
ဆကသယေရးသည ကနပစ8ညးထတလပမ&၊ ြဖန!ြဖ9းမ&၊ လမ&ေရးဆငရာ ဝနေဆာငမ&
ေပး�ရ���င�7 အစးရ၏ ေန!စဥအပချ"ပေရးကစ8များတင မရမြဖစ အေရးပါ,;မ5သာမက စးပါးေရး၊
လမ&ေရး၊ $ငငေရး၊ လ;ြခ"ေရးရညမနးချကများ �ပညမေရး$င �ပည�သ?တ�) 7၏ဘဝ ေနထငမ&
အဆငအတနး ြမငမားေရးအတကလညး များစာ အေထာကအကြပ" ေနပါသည။
တငးသြပညသားများ၏ဝငေင အဆင$ငေနထငမ& အဆငြမငမားလာသည$ငအမ5
ဆကသယ ေရး ဆငရာ ဝနေဆာငမ&များအေပါ= သ;းစလမ&လညး တကလာတတပါသည။
ယေန! ကမ >ာ$ငအဝမး လ?မးြခ"ဆက$ယေနေသာေခတ၌ သတငးသည ကနထတ
အငအားစ တစရပအြဖစ အသငေြပာငးလာပါသည။ ယခငက ကနထတအငအားစ (Factor of
Production) အြဖစ ေြမယာ၊ အရငးအ$း$င လပသားအငအားတ!ကသာ ,&ြမငခ'ကေသာလညး
ယခအခါ သတငးကပါ ကနထတအငအားစအြဖစ ထညသငးစဥးစား လာ'ကပါသည။ သတငး
အချကအလကများက ရယြခငး၊ ဖနတးြခငး၊ သတငးအချကအလကများ စေဆာငးြခငး၊
ြဖန!ချြခငး စသည လပငနးများ၌ ဆကသယေရး၏ အေရးပါမ&ကလညး အားလ;းက အသအမတ
ြပ"လာ'ကပါသည။
ဆကသယေရးက�သည $ငငေတာဖ!ြဖ"းတးတကေရးတင အ�ရ�Rက/�သည�7 အခန��မ�
ပ�ဝင��န�သ� စ/�ပ����ရ�က� တစခြဖစ�ရ� ဆငးရမ�#�တမ&ေလ5ာချေရး၊ အြေခခကျနးမာေရး
ေစာငေရာကမ&၊ ပညာေရး၊ အပချ"ပေရး $င စမေရး၊ လ)*�ခ!* �ရ�၊ တရ��ဥပ�ဒစ�)�မ�)��ရ�၊ သဘ�ဝ�ဘ�ဒဏ�မ�
က�က�ယ��ရ� စသည အေရး'ကးသည လပငနးများကေဆာငရကရနအတက ဆကသယေရး က�
သည� အမ�န�တကယ�လ�)အပ�ခ�က��ဖစ�လ�ပ�သည�။
တယလဖနးေခါ=ဆမ&များ၏ တဝကခန!သည အလပအကငအခငအလနးများ၊ ကနပစ8ညး
ေစျး$&နးများ၊ ေြမအေရာငးအဝယများ၊ ေငေပးေငယများ၊ အြခားစးပါးေရးကစ8များ$င ဆကစပ
ေနသညဟ ပညာရငတစဦးက ေဖာထတေတ!ရခပါသည။
ထ!ြပင တယလဖနးရေသာ ေကျးရာရ လယသမားများက ေရာငးချသည လယယာ
ထကကနများ၏ ေစျး$&နးသည တယလဖနးမရေသာရာက လယသမားများေရာငးသည လယယာ
ထကကနများ၏ ေစျး$&နးထက အြမပရေနသြဖင တယလဖနးဆကသယေရးသည ေကျးလက
ေဒသေနလယသမားတ! ဝငေငတးပါးေရးကလညး အေထာကအကြပ"ပါသည။
၁၉၉၂ ခ$စတင $ငငေပါငး (၄၇) $ငင၏ အချကအလကများက ၁၉၅၇ မ ၁၉၇၇ 'ကား
ကာလအတငး ေလလာခပ� သည။ ေလလာချကတင တယလဖနး တးတကမ&$င စးပားေရး ဖ!ြဖ"း
တးတကမ&'ကား ဆကစပမ&ရေနပ;က ဆနးစစ'ကညရာဆကသယေရးတယလဖနးဆငရာ ကနးရင
သည စးပားေရးတးတကဖ!ြဖ"းမ& အတက အေပါငးလကGဏာေဆာငေသာ အကျ"းြပ"မ&က သသာစာ
ေတ!ရေ'ကာငးေဖာြပခပ� သည။ """"ဆကသယေရးဆငရာ ေကျာေထာဆကသယေရးဆငရာ ေကျာေထာဆကသယေရးဆငရာ ေကျာေထာဆကသယေရးဆငရာ ေကျာေထာကေနာကခ အေဆာကအအ; ကေနာကခ အေဆာကအအ; ကေနာကခ အေဆာကအအ; ကေနာကခ အေဆာကအအ;
ေကာငးစာေကာငးစာေကာငးစာေကာငးစာရေနြခငးသညရေနြခငးသညရေနြခငးသညရေနြခငးသည အပ�)က)န�က�စရ�တ�အပ�)က)န�က�စရ�တ�အပ�)က)န�က�စရ�တ�အပ�)က)န�က�စရ�တ� ((((Transaction CostTransaction CostTransaction CostTransaction Cost)))) ကကကကကျကျကျကျဆင��ဆင��ဆင��ဆင��ေစသည။ ဆကသယေစသည။ ဆကသယေစသည။ ဆကသယေစသည။ ဆကသယေရးေရးေရးေရး
ဆငရာ ေကျာေထာကေနာကခ အေဆာကအအ; ရသညအခါ ကနထကဆငရာ ေကျာေထာကေနာကခ အေဆာကအအ; ရသညအခါ ကနထကဆငရာ ေကျာေထာကေနာကခ အေဆာကအအ; ရသညအခါ ကနထကဆငရာ ေကျာေထာကေနာကခ အေဆာကအအ; ရသညအခါ ကနထကကကကကပမပမပမပမတးတကေစသညတးတကေစသညတးတကေစသညတးတကေစသည"""" ဟ
သ;းသပတငြပခပါသည။
ဆကသယေရး တးတကဖ!ြဖ"းမ&$င တစဦးကျ ဝငေငတးတကမ&တ! $စခ'ကား ေကာငးစာ
ဆကစပမ& ရပါသည။ ဆကသယေရးက�၌ ရငး$းIမ"ပ$ြခငးသည အစဥတးပားေနေသာ
ြပနရချက(Increasing Return to scale)က ရရေစ$ငပါသည။ ြပညသ!ေရးရာမ၀ါဒ ,&ေထာငမ
'ကညလ5င တငးြပည၏ စးပားေရးတးတကဖ!ြဖ"းမ&၊ ဆငးရ$မးပါးမ& ေလ5ာချေရး$င နညးပညာ
ကာဟချက ကျဥးေြမာငးေစေရး တ!အတက သငတငေလျာကပတြပး စမးေဆာငရည ြပညဝေသာ
ဆကသယေရးဆငရာ ေကျာေထာကေနာကခ အေဆာကအအ;ေကာငးရရန အထးလအပပါသည။
စကJာပ$ငငသည ဆကသယေရး၏ အေရးပါမ&က အသအမတြပ"သညအေနြဖင ၁၉၈၀
ခ$စများက ဆကသယေရး၏ ဆယစ$စ (Decade of Communication) ဟ သတမတ
�ဆ�င�ရ�က�ခမ$��က�င�7 သတငးအချကအလကနညးပညာ$င ဆကသယေရးက�တင ကမ >ာထပသး
$ငငတစခအြဖစ ရပတညလာ$ငခပ�သည�။ ယင��မ�� ဆက�သ�ယ�ေရး က�၏ အေရးပါမ&က အသ
အမတြပ"ြပး ဦးစားေပး ေဆာငရကခြခငးေ'ကာင ြဖစပါသည။
အ$Kယ$ငငကလညး $ငငေတာ အနာဂတစးပါးေရး တးတကဖ!ြဖ"းမ&အတက ဆကသယ
ေရးသည ပငမေကျာ,းြဖစသညဟ သ;းသပထားပါသည။
တ,တြပညတငလညး စးပားေရး ြပ"ြပငေြပာငးလမ&များ လပြပးေနာကပငး၌ ဆကသယ
ေရးက�၏ အေရးပါမ&က လကခလာြပး ဆကသယေရး က�တင ရငး$းIမ"ပ$မ&က ပထမ
ဦးစားေပး ရငး$းIမ"ပ$မ&အြဖစ သတမတခ'ကပါသည။ ယခအခါ တ,တြပည၌ ဆကသယေရး
က�သည တးတကမ&အြမနဆ;း က� ြဖစသလ အ'ကးမားဆ;းေစျးကကရရာ က�လညး
ြဖစေနပါသည။
$ငငတငးသည မမ$ငင၊ မမလမျ"းတးတကဖ!ြဖ"းေရးအတက အစမးကန'က"းပမး ေဆာင
ရက ေန'ကရသညအတက ြမနမာ$ငငအေနြဖင ဖ!ြဖ"းတးတကေအာင၊ ေခတေနာကကျ မကျနရစ
ရေအာင 'က"းပမးေဆာငရကရာတင ဆကသယေရးက�သည $ငငတကာ$င ရငေဘာငတနး
$ငရန လအပပ� သည။ မမအမနးချငး$ငငများကသ! တနးတရညတ ဖ!ြဖ"းတးတကေအာင
ဆကသယေရးက�ကလည�� အရနအဟနြပငးြပငးး$င တညေဆာက ရမညြဖစပါသည။
၂၂၂၂။။။။ ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က� �ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ����ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ����ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ����ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ���
((((ကကကက) ) ) ) တ()တ���)င�င*တ()တ���)င�င*တ()တ���)င�င*တ()တ���)င�င*
တ()တ��ပည�၏ ဆက�သ�ယ��ရ�က�သည� ကမ_�7��)င�င*အသ/�သ/�၏ ဆက�သ�ယ��ရ�က� ��င�7ယ�ဥလ`င� တ�)�တက�ဖ�* 7=ဖ�!�မ$အ�မန�ဆ)*���င�7 အRက/�မ��ဆ)*��စ��က�က��ဖစ�ပ� သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ� က�၏ တ�)��$န��သည� တ()တ��ပည�၏ တ�)င���ပည�ဝင��င� တ�)��$န��ထက�ပင� မ���စ�� ပ�)မ�)�မင�7မ�� ပ� သည�။ ဤက#7သ�) 7 တ�)�တက�ရန�အတ�က� တ()တ��ပည�အ�န��င�7 ဆက�သ�ယ��ရ�က�တ�င� လ�)အပ��သ� �ပ!�ပင� ြ�ပာင��လ#မ$မ���က�) ဆက�တ�)က��ပ!လ)ပ� ခ#7��က�င���တ� 7ရပ� သည�။
၁၉၄၉ ခ)��စ� တ()တ��ပည�သ? 7သမeတ��)င�င* စတင�ထ?�ထ�င�စဥမ�စ၍ ၁၉၈၀ ခ)��စ�မ��� က�လ �စ��က�က� စ/�ပ����ရ�ပ)*စ* ��ပ�င��သည�7 အခ��န�အထ� တ()တ��ပည�၏ ဆက�သ�ယ� �ရ�က�စiအဝဝ က�) စ�တ�)က���င�7 ��က�နန�� ဝန�Rက/�ဌ�န (Ministry of Posts & Telecommunications - MPT) တစ�ခ)တည��ကသ� တ�ဝန�ယ �ဆ�င�ရ�က�ခ#7ရပ� သည�။ MPT သည� လ)ပ�ငန���ဆ�င�ရ�က�သ? �ဖစ�သက#7သ�) 7 ဥပ�ဒ�ရ�ရ��ဖင�7 ထ�န���က��င��သည�7 အဖ�# 7အစည�� တ�ဝန�က�)လည�� ယ?ခ#7ရပ� သည�။ တ()တ��ပည�သ? 7 သမeတ��)င�င* ထ?�ထ�င�စဥက တ()တ���)င�င* တစ�ဝန��လ)*�တ�င� ဖ)န��လ�)င���ပ�င�� ၃၀၀,၀၀၀ သ�ရ��ခ#7ပ� သည�။ ဤအခ�က�က ထ�)စဥက�လ တ()တ���)င�င*တ�င� လ? ၂၀၀၀ ၌ ဖ)န��တစ�လ)*� သ�ရ����က�င��က�) �ဖ���ပ�နပ� သည�။
တ()တ���)င�င*၏ ထ�)စဥက�လမ���က ဆက�သ�ယ��ရ�က�သည� ပထမဦ�စ���ပ�က� မ�ဖစ�ခ#7ပ� ။ တ()တ��ပည�၏ �ပည�တ�င��ထ)တ�က)န� (GDP) တ�)��$န��က ဆက�သ�ယ��ရ�က� တ�)�တက��$န��ထက� အ=မ#လ�)�မင�7မ��
ခ#7ပ� သည�။ ထ�) 7�ပင� တ()တ��ပည�၏ ဆက�သ�ယ��ရ� က�တ�)�တက�မ$သည� =မ�!.�ပ�ဒသမ���၌သ� အဓက�ဖစ��ပu
ခ#7ပ�သည�။
၁၉၈၀ ခ)��စ�မ���သ�) 7 �ရ�က�သည�7အခ� စ/�ပ��� ေရးတ�)�တက�ဖ�* 7=ဖ�!�မ$၌ ဆက�သ�ယ��ရ� က�၏ ပ�ဝင�မ$ အခန��က���င�7ပတ�သက�၍ အ�တ��အ�ခu ��ပ�င��လ�ပ� သည�။ �ပ!�ပင� ��ပ�င��လ#မ$�ဖစ�စဥ၌ ဆက�သ�ယ��ရ� က�သည� ပထမဦ�စ���ပ� အဆင�7သ�) 7 �ရ�က�ရ��သ���ပ� သည�။
၁၉၉၂ ခ$စကတ,တြပည၌'က"းဖနးတစလ;းတပဆငခငရရနအချနေလးလခန! ေစာငဆငး
ရပါသည။ 'က"းဖနးတပဆငခကနကျစရတမာ တ,တယမေင ၂၅၇၁ ရရာ ထစရတမာ
သာမနဝနထမးတစဦး၏ ၆လစာ$င ညမ5ပါသည။
တယ�လ/ဖ)န�� အ�ရအတ�က� ၁% ပ�)မ�)တ�)�တက�လ��ခင��သည� စ)စ)�ပ�င��တ�)င���ပည�ဝင��င�က�) ၃% အထ� တ�)�တက��စ��)င�သည�ဟ) ယ)*�ကည��ကပ� သည�။
တ()တ�အစ�)�ရကလည�� ဆက�သ�ယ��ရ�က�က�) မဟ�ဗ�yဟ���မ�က� က�Rက/� တစ�ခ) အ�ဖစ� သတ�မ�တ�ထ��ခ#7=ပ/� ဆက�သ�ယ��ရ� လ)ပ�ငန��မ���အတ�က� ��)င�င* ေတ�မ� �ခ���င� ထ)တ��ပ��ခင��၊ ��)င�င*�ခ���င� ထ)တ��ခ���ခင����င�7 ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��စ)အ�ပuတ�င�အထ?�အခ�န� သက�သ�ခ�င�7မ����ပ��ခင��က�) လ)ပ�လ�ပ� သည�။
တ()တ��ပည�ဆက�သ�ယ��ရ� က�တ�)�တက�မ$အတ�က� အစ�)�ရက ခ�မ�တ�က�င�7သ)*�ခ#7�သ� မ?ဝ�ဒ " Three Reserved 90% "မ? �ဖစ� ပ� သည�။ ထ�)မ?အရ ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��စ)သည� အစ�)�ရထ*မ� �ခ���င�၏ ၉၀% က�) �ပန�မဆပ�ဘ# သက�သ�ခ�င�7 ရ�ခင��၊ အ�မတ��င�၏ ၉၀% က�) အခ�န� �ဆ�င�စရ�မလ�)�ခင�� (အ�မတ��င�၏ ၁၀% သ� အခ�န��ဆ�င�ရန� လ�)အပ�ပ�သည�။) အ�ပည��ပည� ဆ�)င�ရ� တယ�လ/ဖ)န���ခuဆ�)ခ�င�7ရသည�7 ��)င�င*�ခ���င�၏ ၉၀% က�) တရ��ဝင��င�အ�ဖစ� သ�)မ�/�ထ�� ��)င��ခင�� စသည�7 အက��!��က��ဇ?�မ���ရ��ခ#7ပ� သည�။ သ�) 7�သ�� ထ�)မ?က�) ၁၉၉၅ တ�င� ()ပ�သ�မ��ခ#7ပ� သည�။
ထ�) 7�ပင� ဆက�သ�ယ��ရ� က�၌ အ�ဆ�က�အအ)*ဆ�)င�ရ� �ပ!�ပင� ��ပ�င��လ#မ$မ���က�)လည�� �ပ!လ)ပ� လ�ခ#7ပ� သည�။ ၁၉၉၃ ခ)��စ�၌ဆက�သ�ယ��ရ�က�တ�င�လ)ပ�ငန���ဆ�င�ရ�က�သ?��င�7ဥပ�ဒ�ရ�ရ� ထ�န���က��င�� သ?တ�) 7အ�� ဌ�န(၂) ခ)ခ�#၍ တ�ဝန��ပ�ခ#7ပ� သည�။
၁၉၈၀ ခ)��စ�မ���တ�င� MPT က ဆက�သ�ယ��ရ� ၁၅ ��စ� စ/မ*က�န��က�) �ရ�ဆ�#ခ#7ပ� သည�။ ထ�)စ/မ*က�န��က�) ရည�မ�န��ခ�က� Rက/�မ��လ�န���သ� စ/မ*က�န��အ�ဖစ� အမ���စ)က ($�မင�သ)*�သပ��ကပသည�။ စ/မ*က�န��၏ ရည�မ�န��ခ�က�မ�� ၂၀၀၀ �ပည�7��စ�တ�င� Rက�!�ဖ)န�� သ�ပ�သည��ဆ ၂.၈ ရရ���ရ� �ဖစ�ပ� သည�။
သ�) 7�သ�� ထ�)Rက�!�ဖ)န��သ�ပ�သည��ဆ ၂.၈ က�) တ()တ��ပည�အ�န��င�7 ၂၀၀၀ �ပည�7��စ� မတ�)င�ခင� ကပင� ရရ��ခ#7ပ�သည�။ ၁၉၉၅ ခ)��စ�တ�င� တ()တ��ပည�၌ Rက�!�ဖ)န��သ)*�စ�#သ? သန�� ၄၀ ရ���နခ#7=ပ/� ဖ)န��သ�ပ�သည��ဆမ�� ၃.၄% �က���ရ���နခ#7=ပ/�ဖစ�ပ� သည�။ တ()တ��ပည�သည� ၁၉၉၆ ခ)��စ� အထ� ��စ�စဥ Rက�!�ဖ)န�� ၁၄ သန�� �က��� တ�)�ခ�# 7တပ�ဆင�ခ#7ပ�သည�။
၂၀၀၂ ခ)��စ�တ�င� တ()တ��ပည�သည� ကမ_��ပu၌ တယ�လ/ဖ)န��အမ���ဆ)*� သ)*��သ� ��)င�င*�ဖစ� လ�ခ#7ပ�သည�။ တ()တ��ပည�တ�င� ICT အသ)*��ပ!မ$ တ�)��$န��က တ�)င���ပည�ဝင��င�တ�)��$န��က�) ၂၀% မ� အ�ထ�က�အက?�ပ!ခ#7သလ�) စ)စ)�ပ�င�� က)န�ထ)တ�စ�မ��အ��တ�)��$န�� (TFP) က�)လည�� ၃၈% အထ� တ�)�တက� �စ��)င�သည�ဟ) �လ7လ�ခ�က� တစ�ခ)အရ သ�ရပ�သည�။
တ()တ���)င�င* သတင����င�7စက�မ$ဝန�Rက/�ဌ�န၏ ��က�င�ခ�က�တစ�ခ)အရ တ()တ���)င�င* ICT လ)ပ�ငန��၏ ပ�မ��မ`တ�)��$န��မ�� ၂၀% မ` ရ��မည�ဟ) ခန� 7မ�န�� �ကပ�သည�။
တ()တ��ပည�၏ဆက�သ�ယ��ရ� �စ��က�က�တ�င� ထ��ရ�က��သ� =ပ�!င�ဆ�)င�မ$ရ���ရ�အတ�က� ၁၉၉၄ ခ)��စ�မ� ၁၉၉၇ ခ)��စ�အ�က��တ�င� ပထမအဆင�7အ�ဖစ�စတင��ဆ�င�ရ�က�ခ#7ပ�သည�။ ၁၉၉၄ ခ)��စ� တ�င� China Unicom ဆက�သ�ယ��ရ� က)မ�ဏ/က�) စတင�ထ?�ထ�င�ပ�သည�။
၁၉၉၈ ခ)��စ�မ� ၂၀၀၁ ခ)��စ� အ�က��၌ ဒ)တ�ယဆင�7က�) �ဆ�င�ရ�က�ခ#7ရ� ဆက�သ�ယ��ရ� က�၌ စ�တ�)က�လ)ပ�ငန����င�7 ��က�နန��ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန�� (Telecommunications) က�) ခ�#ထ)တ�လ�)က�ပ�သည�။ ထ�) 7�န�က� ဆက�သ�ယ��ရ��စ��က�က�၌ လ)ပ�ငန�� သ)*�ခ)က�) အ=ပ�!င��ဆ�င�ရ�က� �စခ#7ပ�သည�။ ၂၀၀၂ ခ)��စ�က
ဆက�သ�ယ��ရ��စ��က�က�၌ လ)ပ�ငန�� ၆ ခ) အ=ပ�!င��ဆ�င�ရ�က�ခ�င�7 �ပ�ခ#7�သ��လည�� ယခ)အခ� China Telecom, China Mobile, China Unicom ��င�7 China DBZ ဟ) ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန�� �လ�ခ)သ� ရ��ပ��တ�7သည�။ ၂၀၀၈ ခ)��စ�အ�ရ�က�တ�င� 3G လ)ပ�ငန�� လ)ပ�ခ�င�7လ�)င�စင�က�) ခ��ပ�ခ#7ပ�သည�။
၁၉၉၅ ခ)��စ� မတ�)င�မ/က ဆက�သ�ယ��ရ��စ���$န��မ��� သတ�မ�တ�မ$အ��ခအ�နက�) �ကည�7လ`င� ဝန��ဆ�င�ခ မ���အ��လ)*�က�) အစ�)�ရကသ� သတ�မ�တ�ခ#7��က�င�� �တ� 7ရပ�သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ� �စ��က�က�အတ�င�� =ပ�!င�ဆ�)င�မ$က�) အစပ��!�ြပ/�သည�7�န�က� ၁၉၉၅-၂၀၀၂�က�� က�လ၌ အစ�)�ရက �စ���$န��သတ�မ�တ��ခင��အစ�� အစ�)�ရက လမ����န� �သ� �စ���$န��သတ�မ�တ�မ$ပ)*စ*သ�) 7 ��ပ�င��လ#ခ#7=ပ/� �န�က�ဆ)*�တ�င� �စ��က�က�ကသတ�မ�တ�သည�7 �စ���$န��ပ)*စ* �ဖစ�လ� ပ�သည�။
၂၀၀၂ခ)��စ� �န�က�ပ�)င��မ� ယခ)အခ��န�အထ� က�လက�)�ကည�7လ`င� ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� �စ���$န��မ��� အခ��က��င�မ���က�) �စ��က�က�ကသ� သတ�မ�တ�ခ#7ပ�သည�။ သ�) 7�သ�� ၂၀၀၅ ခ)��စ� မ�စ၍ အခ��! 7�သ� အ��ခခ*ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� ဝန��ဆ�င�မ$မ���တ�င� သတ�မ�တ��စ���$န�� ထက�မပ�)�စရဟ?�သ� စည��မ�ဥ�မ���က�) အသ)*��ပ!ခ#7��က�င���တ� 7ရပ�သည�။
ဆက�သ�ယ��ရ��စ���$န��မ��� �ပ!�ပင���ပ�င��လ#�ခင��၏ လ��ရ�မ�� ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� �စ���$န��မ���သည� �စ��က�က�ယ��ရ��ကသ�အဆ)*�အ�ဖတ��ပ���)င�သည�7 အသ�င�က�)�ဆ�င�လ�ခ#7သလ�)သ)*�စ�#သ?မ���၏ အခ�င�7အ�ရ�က�) က�က�ယ�မ$မ���လည���ပ�ထ��ပ�သည�။ ထ�) 7�ပင��စ��က�က�အတ�င��မ`တ�သ�=ပ�!င�ဆ�)င�မ$ရ��ရန�လည�� ဖန�တ/��ပ�ထ�� ပ�သည�။
=ပ�!င�ဆ�)င�မ$ရ���ခင����က�င�7 Rက�!�ဖ)န��၊ မ�)ဘ�)င��ဖ)န��မ���၏ �ခuဆ�)ခ�$န��ထ��မ���မ���ပည�တ�င���ရ� �ပည�ပ �ခuဆ�)ခပ� လ�န�ခ#7�သ� (၆)��စ�အတ�င��က�ဆင��လ���က�င���တ� 7ရပ� သည�။
သ)*�စ�#ခ�$န��ထ��မ��� က�ဆင��လ��ခင����က�င�7 Rက�!�ဖ)န����င�7 မ�)ဘ�)င��ဖ)န��တ�) 7၏ ��စ�စဥ ထ�)��ဖ�က� သ)*�စ�#မ$�$န�� (Penetration Rate) မ�� တ�)�တက�လ�ခ#7ရ� ၂၀၀၉ ခ)��စ�တ�င� ၅၆% အထ� ရ��ခ#7ပ�သည�။ ဤအခ�က�က�) (ပ)*-၂(က-၁)) ၌ �ဖ���ပထ��ပ�သည�။
(ပ)*-၂(က-၁))၊ Rက�!�ဖ)န����င�7 မ�)ဘ�)င��ဖ)န��တ�) 7၏ ��စ�စဥ ထ�)��ဖ�က�သ)*�စ�#မ$�$န��
ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��က ရရ���သ� ဝင��င�အ��ခအ�နက�) �လ7လ��ကည�7ရ� ၁၉၉၀ ခ)��စ�တ�င� ဝင��င�ယ�မ�
(၁၁) ဘ/လ/ယ*သ�ရ��ခ#7ရ�မ� ၂၀၀၀ �ပည�7��စ�တ�င� ယ�မ� ၃၀၁.၄၀ ဘ/လ/ယ*သ�) 7 ၄င��၂၀၁၀�ပည�7��စ�တ�င� ယ�မ���င� ၃
ထရ/လ/ယ*အထ�၄င�� တ�)�တက�လ�ခ#7သည�က�) �တ� 7ရပ�သည�။ ထ�)ဝင��င�၏ ၇၀% မ�� မ�)ဘ�)င��ဖ)န�� လ)ပ�ငန��မ�
ဝင��င��ဖစ�ပ�သည�။
တယ�လ/ဖ)န��တပ�ဆင�သ)*�စ�#မ$က�)�ကည�7လ`င� ၁၉၈၉ ခ)��စ�က Rက�!�ဖ)န��သ)*�စ�#သ? ၅၆.၈ သန��သ� ရ��ရ�မ�
၂၀၀၀�ပည�7��စ�တ�င� သ)*�စ�#သ? ၁၄၄.၈၂၉သန�� သ�) 7၄င��၊ ၂၀၁၀ �ပည�7��စ�တ�င� သ)*�စ�#သ? သန��၂၉၄.၃၈၄သန�� သ�) 7၄င��
အသ/�သ/� တ�)�တက�လ�ခ#7ပ�သည�။ ဤအခ�က�က�) ဇယ��(၂(က-၁))၌ �ဖ��ြပထ��ပ�သည�။ ထ�)နည��တ?
မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ)*�စ�#သ?ဦ��ရမ��လည�� ၁၉၈၉ ခ)��စ�တ�င� တစ��သ�င�� ခန� 7သ� ရ��ခ#7ရ�မ� ၂၀၀၀ြပည�7��စ�တ�င� ၈၅.၂၆
သန��၊ ၂၀၁၀ �ပည�7��စ�တ�င� ၈၅၉ သန��အထ� တ�)�တက�လ� ��က�င���တ� 7ရပ�သည�။
ဇယ�� (၂(က-၁))၊ တ()တ���)င�င*၏ Rက�!�ဖ)န����င�7မ�)ဘ�)င��ဖ)န��တ�) 7၏ တ�)�တက�မ$အ ြ�ခအ�န
ခ)��စ�
တယ�လ/ဖ)န�� လ)ပ�ငန��မ�
ဝင��င�(ဘ/လ/ယ*)
(ယ�မ��င�)
လ�)င��ဖ)န�� (�ထ�င��ပ�င��)
လ�)င��ဖ)န�� သ�ပ�သည��ဆ
မ�)ဘ�)င��ဖ)န�� (�ထ�င��ပ�င��)
မ�)ဘ�)င��ဖ)န�� သ�ပ�သည��ဆ
1990199019901990 11.00 6,850 18
1995199519951995 87.60 40,796 3,629
2000200020002000 301.40 144,829 11.41 85,260 6.72
2005200520052005 350,445 26.80 393,406 30.09
2010201020102010 ၃ ထရ/လ/ယ*
(ယ�မ��င�) 294,383 21.95 859,003 64.04
တ()တ��ပည�၏ ICT �စ��က�က�က�) �ကည�7လ`င� အမ�ထည�ပစiည��ထ)တ�လ)ပ�မ$က�) ၅၀% ၊ ဆက�သ�ယ� �ရ�ပစiည��ထ)တ�လ)ပ�မ$က ၃၇% ��င�7 အ�ပ��7ထည�က ၈% �နရ�ယ?ထ��သည�က�)�တ� 7 ရပ�သည�။ ၂၀၁၀ ခ)��စ�တ�င� တ()တ�ြပည�၌ အင�တ�နက�သ)*�စ�#သ?�ပ�င�� ၄၅၇ သန�� ရ���န=ပ/� မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ)*�စ�#သ?�ပ�င�� ၈၅၉ သန�� ရ���နရ� ICT လ)ပ�ငန��စ) အတ�က�လည�� Rက/�မ��က�ယ�ြပန� 7 �သ��စ��က�က�Rက/�တစ�ခ)အ�ဖစ�တည�ရ���နပ�သည�။
တ()တ��ပည�သည� Laptop က�န�ပ�yတ�မ���၊မ�)ဘ�)င��ဖ)န��မ���၊ DVD မ���၊ တ/ဗ/��င�7 ကင�မရ� မ���က�) ကမ_��ပuတ�င� အမ���ဆ)*�တင�ပ�) 7�ပ��န�သ� ��)င�င*�ဖစ�ပ�သည�။ ဥပမ� Lenovo က�န�ပ�yတ� သည� ကမ_�7 PC
�စ��က�က�၏ ၃၂% �ဝစ)က�) ရယ?ထ��ပ�သည�။ အဆင�7�မင�7နည�� ပည�ရရ��မ$��င�7 အတ? ဝန�ထမ��မ���၏ အရည�အ�သ���မင�7မ��လ�မ$��က�င�7 တ()တ��ပည�၏ မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ)*� ပစiည�� တင�သ�င��မ$မ��လည�� ၂၀၀၇ ခ)��စ�မ� စ၍ က�ဆင��လ�ခ#7ပ�သည�။
တ()တ���)င�င* Software လ)ပ�ငန��၏ ဝင��င�က�)�ကည�7လ`င� ၂၀၁၀ ခ)��စ�၌ အ�မရ�ကန� �ဒuလ� ၂၀၃ ဘ/လ/ယ* အထ�ရ��ခ#7��က�င���တ� 7ရပ�သည�။ တ()တ��ပည�၏ Software �စ��က�က� သည� =ပ�!င�ဆ�)င�မ$ �ပင��ထန�ပ�သည�။ ၂၀၀၈ ခ)��စ� စ�ရင��မ���အရ တ()တ��ပည�၌ Software လ)ပ��န�သ� က)မ�ဏ/�ပ�င�� ၁၆၀၀၀ �က���ရ��ပ�သည�။
IT လ)ပ�ငန��ပ�)င��တ�င� �ပည�ပ��)င�င*မ���မ� IT သ�င��က)န�ပစiည��မရ��သ�လ�က� �ဖစ��န�ခင��မ�� ထ?��ခ��ခ�က��ဖစ�ပ�သည�။ဤအခ�က�က IT လ)ပ�ငန��က)မ�ဏ/အမ���စ)သည� တ()တ�ြပည�၌ �ရ�က�ရ�� အ��ခခ� �ဆ�င�ရ�က��န�ခင��က�) �ပဆ�)ပ�သည�။ တ()တ��ပည�ရ�� IT က)မ�ဏ/အမ���စ)သည� �စ���$န��၊ လ)ပ�ငန��ပမ�ဏ ၊ နယ���မRက/�စ�)���)င�မ$၊နည��ပည�အသ�စ/�ရမ$၊ဝန�ထမ��က�မ��က�င�မ$စသည�7နယ�ပယ�အသ/�သ/�၌ ယ�ဥ=ပ�!င��န�က ပ�သည�။
တ()တ��ပည�၏ IT လ)ပ�ငန��စ)အတ�င�� ဝင��ရ�က��ဆ�င�ရ�က�ရန�မ�� လ�ယ�က?ပ�သည�။ တ()တ��ပည� ICT က�၌ ဝင��ရ�က��ဆ�င�ရ�က��န�သ� က)မ�ဏ/မ���စ�ရင��က�)ဇယ��(၂(က-၂))၌ �ဖ���ပထ��ပ�သည�။
ဇယ��(၂(က-၂))၊ တ()တ��ပည� ICT က�၌ ဝင��ရ�က��ဆ�င�ရ�က��န�သ� က)မ�ဏ/မ���စ�ရင��
တ,တြပည၏ သတငးအချကအလကနညးပညာ လပငနးစ (ICT Industry)၏ $စစဥ
ဝငေငက ေလလာ'ကညရာ ၂၀၀၁ ခ$စမ ၂၀၀၈ ခ$စ အ'ကားတင $စစဥတး$&နး ၂၇.၄ % အထ
ရေ'ကာငး ေတ!ရပါသည။ ထလပငနးစအေနြဖင ၂၀၀၁ ခ$စတင ၀ငေငယမ ၁.၁၈၈၅ ထရလယ (
၁ ထရလယ= ၁၀၀၀ ဘလယ ) ရခ ရာမ ၂၀၀၈ ခ$စတင ဝငေငယမ ၆.၄၈၁၄ ထရလယ အထရ
ခသြဖငICT လပငနးစ $စစဥဝငေငမာ သသာစာ တးတကလာပါသည။ ICT လပငနးစအေန$င
ထပဆငတနဘးမညမ5ထတလပ ေပး$ငသညကစစစ'ကညရာ ထပဆငတနဘး ထတလပ ေပး$င
မ&မာလ$စစဥတးIမငလာခေ'ကာငးေတ!ရပါသည။ထပဆငတနဘး ထတလပ ေပး$ငမ&မာ ၂၀၀၁
ခ$စ တင ယမေင ၂.၃၇၂ ထရလယသာရရာမ ၂၀၀၈ခ$စတင ယမေင ၁၁.၄၅၉ ထရလယထ
တးတကလာေ'ကာငး ေတရပါသည။ ဇယား (၂(က-၃))၌ ဤအချကက ေဖာြပထားပါသည။
ဇယား (၂(က-၃))၊ တ,တြပည၏ သတငးအချကအလကနညးပညာ လပငနးစ)၏ $စစဥဝင��င���င�7
ဝင��င�တး$&နး
ထ!ြပင အဆပါလပငနးစမ တ,တ$ငင၏ တငးြပညဝငေင ( GDP ) အား မညသည
အတငးအတာအထ အကျ"းြပ"ေပးေနသညက ဆကလကေလလာ'ကညရာ ၂၀၁၁ ခ$စတင ICT
လပငနးစမ GDP ၏ ၂.၁ % အထ ပ�ဝင� အေထာကအကြပ"ေပးခ ရာမ ၂၀၀၈ ခ$စတင ၄.၂ %
အထ ပ�ဝင� အေထာကအကြပ"ေပး$ငခေ'ကာငး ေတ!ရပါသည။ ဤအချကက ဂရပ (၂(က-၁)) ၌
ေဖာြပပါသည။ Digital review of Asia Pacific စ�ရင�:အရ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ က�လအတ�င�� ICT လ)ပ�ငန��စ)မ�
GDPသ�) 7 ပ�ဝင� အက��!��ပ!�ပ���)င�မ$မ�� ၅.၇% ရ����က�င�� �တ� 7ရပ�သည�။
ဂရပ (၂(က-၁))၊ ICT လ)ပ�ငန��စ)မ� GDPသ�) 7 ပ�ဝင�အက��!��ပ!�ပ���)င�မ$
ICT လပငနးစ၏ ပ!ကနက'ကညလ5ငလညး ၂၀၀၁ ခ$စတင စစေပါငးပ!ကန၏ ၂၄.၅%
အချ"းအစားရရာမ ၂၀၀၈ ခ$စတငစစေပါငးပ!ကန၏ ၃၇% ခန!အထပမပါဝငလာခပါသည။ စ)စ)�ပ�င��
ပ�) 7က)န�တ�င� ICT လပငနးစ ပ!ကနမာ ပမအေရးပါလာေ'ကာငးထငရားပါသည။ ၂၀၀၁ ခ$စမ ၂၀၀၈
ခ$စအတငးစစေပါငးပ!ကန၏$စစဥတး$&နးမာ၂၇.၄%သာရေသာလညးICTလပငနးစပ!ကနတး$&နး
မာ ၃၅.၂ % အထရသြဖင ICT ပ!ကနလပငနးကတ,တြပည၌ပမအေရးပါလာသညက သြမင
$ငပါသည။တ,ပြပည ICT လပငနးစ၏ပ�) 7က)န�ဝင��င�မ��၂၀၀၁ ခ)��စ� တ�င�ယမေင ၆၅.၀၉ ဘ/လ/ယ*ရ��ခ#7ရ�မ�
၂၀၀၈ခ)��စ�တ�င�ယမေင ၅၃၆.၉ ဘ/လ/ယ*အထ�တ�) းတက�လ�ခ#7��က�င���တ� 7ရပ�သည�။ဤအချကက
ဂရပ(၂(က-၂))ြဖင ေဖာြပပါသည။
ဂရပ (၂(က-၂))၊ ICT ပ�) 7က)န� ��င�7 တ�)င���ပည�ပ�) 7က)န�
((((ခခခခ) ) ) ) အ��,�ယ��)င�င*အ��,�ယ��)င�င*အ��,�ယ��)င�င*အ��,�ယ��)င�င*
India Telegraph Act (1985) ��င�7 Wireless Telegraph Act (1932) တ�) 7အရ အ��,�ယ��)င�င*၏ ဆက�သ�ယ��ရ�က�) အစ�):ရကသ�စ/မ*ခန� 7ခ�#ပ�)င�ခ�င�7�ပ�ထ��ခ#7ပ�သည�။
၁၉၉၄ ခ)��စ�၌ ��)င�င*�တ��ဆက�သ�ယ��ရ� မ?ဝ�ဒ (National Telecom Policy - NPT) ခ�မ�တ�ခ#7ရ� ထ�)မ?ဝ�ဒအရ ဆက�သ�ယ��ရ��စ��က�က�၌ ��ဖ�လ`�7မ$မ��� ရ��လ�ခ#7ပ�သည�။ စ/�ပ����ရ� တ�)�တက�ဖ�* 7=ဖ�!�မ$တ�င� ပ)ဂ�လ�က�၏ ပ�ဝင�ပ?��ပ�င���ဆ�င�ရ�က�မ$သည� အဓ�ကက�သည� ဟ)လည�� အသ�အမ�တ��ပ!လ�ပ�သည�။ ပ)ဂ�လ�က ဆက�သ�ယ��ရ�က)မeဏ/မ���က ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� အ��ခခ* ဝန��ဆ�င�မ$မ����ပ��ခင��က�)လည�� အ�လ��ပ� လ�ခ#7ပ�သည�။
ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� �က���ထ�က��န�က�ခ* အ�ဆ�က�အအ)*ပ�)င��၌လည�� ခ��! 7တ#7မ$ ရ���နခ#7ရ� အ�စ�ပ�)င��က�လမ���က လ?ထ)၏ လ�)အပ�ခ�က�က�) �ပည�7ဝစ�� မ�ဖည�7ဆည���ပ���)င�ခ#7ပ�။ သ�) 7�သ�� လက�ရ��အ��ခအ�န၌ အ��,�ယ��)င�င*သည� ကမ_�7�စ��က�က�၌ ဆက�သ�ယ��ရ�ပစiည����င�7 ဝန��ဆ�င�မ$မ���အတ�က� ဒ)တ�ယ ဆ�#�ဆ�င�မ$ အရ��ဆ)*� �စ��က�က�အ�ဖစ� တည�ရ���နပ�သည�။
အတ�တ�က�လက အ��,�ယ��)င�င*တ�င� တယ�လ/ဖ)န��တစ�လ)*� တပ�ဆင�သ)*�စ�#ခ�င�7ရရန�အတ�က� ၂ ��စ��က����က� �စ�င�7ရန�လ�)အပ�ပ�သည�။သ�) 7�သ��လည��ယခ)အခ�အ��,�ယ��)င�င*၏လ?ဦ��ရတစ�ဝက��က��� (၅၂.၇၄%) မ�� တယ�လ/ဖ)န�� သ)*�စ�#ခ�င�7 ရ�န�ကြပ/ �ဖစ�ပ�သည�။
အ��,�ယ��)င�င*က ထ)တ�ြပန��သ�စ�ရင��မ���အရ တယ�လ/ဖ)န��မရ���သ� �က��ရ���ပ�င�� ၅၉၃၆၀၁ ရ��အနက� �က��ရ���ပ�င�� ၅၆၉၃၈၅ ရ��၌ တယ�လ/ဖ)န��ဆက�သ�ယ�မ$ ရသ���ခ#7=ပ/�ဖစ�ရ� �က��ရ��စ)စ)�ပ�င��၏ ၉၅% က�) ဆက�သ�ယ��ရ��ဖင�7 အက��!��ပ!��)င�ခ#7=ပ/ �ဖစ�ပ�သည�။ ထ�) 7�ပင� Rက�!�ဖ)န�� သ)*�စ�#သ? ၃၆.၉၅ သန����င�7 မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ)*�စ�#သ? ၅၄၈.၃၂ သန��ရ��=ပ/� ဆက�သ�ယ��ရ�က�တ�င� �ပည�ပတ�)က�(�)က� ရင����/��မ5!ပ���*မ$ �င�ပမ�ဏ �ဒuလ�သန���ပ�င�� ၄၀၇၀ ရ����က�င�� �တ� 7ရပ�သည�။ အ��,�ယ��)င�င*၌ အင�တ�နက�ဝန��ဆ�င�မ$�ပ�သည�7 လ)ပ�ငန���ပ�င��၃၇၁ ခ)ရ��ပ�သည�။
ယခင�က မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သည� အ��,�ယ��)င�င*သ��တ�) 7အတ�က� အထက�တန��လ��သ)*� ဇ�မ�ခ*ပစiည�� တစ�ခ)အ�ဖစ� ရ��ခ#7�သ��လည� � ဆယ�စ)��စ�တစ�ခ)အတ�င�� အသ�င� ြ�ပာင��လ�ခ#7ပ�သည�။ ဥပ�ဒ စည��မ�ဥ�စည��ကမ��မ���က�) �စ��က�က�၏လ�)အပ�ခ�က���င�7အည/��ပ�င��လ#�ပင�ဆင��ခင��၊ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန�� �ဆ�င�ရ�က�သ?က)မ�ဏ/မ���အ�က�� =ပ�!င�ဆ�)င�မ$ �ပင��ထန��ခင�� မ�)ဘ�)င��ဖ)န��မ���က�) �စ��ခ�� သ�စ�� ဝယ�ယ?သ)*�စ�#��)င�ြခင��၊ ဖ)န�� ြ�ပာဆ�)ခန�မ�7က��ခင��၊ ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� �က���ထ�က� �န�က�ခ* အ�ဆ�က�အအ)*��င�7 က�န�ရက�ပ�)င��တ�) 7တ�င� ရင����/��မ5!ပ���*မ$သ�သ�စ�� �မင�7မ��လ��ခင�� တ�) 7��က�င�7 မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သည� အမ���သ)*�၊ မရ��မ�ဖစ�ပစiည�� တစ�ခ)အသ�င� ��ပ�င��လ�ရ�ခင��ြဖစ� ပ�သည�။
" အ$Kယ$ငင၏ အနာဂတ စးပားေရးအတက ဆကသယေရးသည ေကျာ,းြဖစ လာပ�
သည။ $ငငတကာစ$ငအည လပကငေဆာငရကထားသည ဆကသယေရးဆငရာေကျာေထာက
ေနာကခအေဆာကအအ;တးတကြဖစေပါ=မ&အေပါ=၌အ$Kယ$ငင၏ $ငငတကာြပ"ငဆင$ငအား
သည ပမ မခလာရသည " ဟ အ$Kယ အသငးအဝငးက ယ;'ကညယဆလာခ'ကပ� သည။
ဆကသယေရးက� ြပ"ြပငေြပာငးလမ&များ လပြခငးေ'ကာင အလပအကင အခငအလနး
သစများ ပမရရြပး အလပအကငရရမ&$&နးမာ ၂၀.၇၆% အထတးလာခပါသည။ ဆကသယေရး
က�တင ြပ"ငဆငမ&ရလာြခငးေ'ကာင ၀နေဆာငမ&များ ေစျးပချ"လာကာ အရညအေသးလညး
ပြမငလာပါသည။ ဆကသယေရးစရတ ချ"လာြခငးသည စးပားေရး လပငနးများ ပမ'ကးထား
လာေစြခငး၊ မသားစအေပါငးအေဖာများ'ကား ပမ ရငး$းမ& ပမခငမာလာြခငး စသည အကျ"းများ
ရလာေစပါသည။ ထ!ြပင ဆကသယေရး နညးပညာအသစများက အသ;းချြပး ကျနစးပားေရး
က�များပါ အကျ"းရလာေစပါသည။ ေကျးလကေဒသများ၏ ပညာေရး၊ ကျနးမာေရး လပငနး
များကလညး ဆကသယေရးက အေထာကအကြပ"လာ$ငပါသည။
မဘငးဖနး အသ;းြပ"မ& တးပားလာြခငးေ'ကာငအ$Kယ$ငင၏ 'က"းဖနး သ;းစမ& တး$&နးမာ
၂၀၁၀ ခ$စတင ၃.၃ % သာရခ ပါသည။ ၂၀၁၀ ခ$စ စကတငဘာလ အထ အ$Kယ$ငင၌ PCO
ေပါငး ၃.၅ သနး ရြပး ရာေပါငး ၆ သနးခန!၌ တယလဖနးရေနြပ ြဖစပါသည။
ဆကသယေရးက�က တငးြပညဝငေငအေပါ=ပ�ဝင� အကျ"းြပ"မ&က ေလလာ'ကညရာ
၂၀၀၀ ြပည$စ၌ ၁.၅၄ % ရရာမ ၂၀၀၉ ခ$စတင ၂.၈ % အထ တးတကလာခေ'ကာငး
ေတ!ရေသာလညး ၂၀၁၀ ခ$စတင ၂.၄ % သ!ကျသားပါသည။ ဤအခ�က�က�) �အ�က�ပ� ဂရပ� (၂(ခ-၁))
တ�င� �ဖu�ပထ��ပ�သည�။
ဂရပ� (၂(ခ-၁))၊ ဆကသယေရးက�က တငးြပညဝငေငအေပါ=ပ�ဝင� အကျ"းြပ"မ&
ဂရပ� (၂(ခ-၂))၊ GDP ၌ ICT ၏ ပ�ဝင�မ$ အခ��!�
အ��,�ယ��)င�င*၏ အ�ဝ� ြ�ပာတယ�လ/ဖ)န�� �ခuဆ�)မ$အပ�)င��အ�� ၁၉၉၉ ခ)��စ�တ�င� ပ)ဂ�လ�က က)မ�ဏ/မ���သ�) 7 လ)ပ�ပ�)င�ခ�င�7လ�)င�စင��ပ�ခ#7ပ�သည�။ ၂၀၀၉ ခ)��စ�တ�င� ဤလ)ပ�ငန��လ)ပ��န�သ� က)မ�ဏ/�ပ�င�� ၂၉ရ��=ပ/� �ဖစ�ပ�သည�။ အ�ဝ���ပ� တယ�လ/ဖ)န���ခuဆ�)မ$�စ��က�က�သည� ၂၀၁၀ ခ)��စ� ၌ တ�)�တက�မ$�$န�� ၁၃.၇% ရ��ခ#7=ပ/� ဝင��င� (?ပ/� ၁၆၄ ဘ/လ/ယ* ရခ#7ပ�သည�။
�ပည�ပတယ�လ/ဖ)န���ခuဆ�)မ$လ)ပ�ငန����င�7ပတ�သက�၍ ၂၀၀၂ ခ)��စ� ပ)ဂ�လ�ကလ)ပ�ငန��မ��� အ�� လ)ပ�ပ�)င�ခ�င�7�ပ�ခ#7ပ�သည�။ ၂၀၁၀ ခ)��စ�တ�င� ဤလ)ပ�ငန��မ� ဝင��င� (?ပ/� ၁၇၆ ဘ/လ/ယ*ရခ#7=ပ/� လ)ပ�ငန��လ)ပ��နသည�7 က)မ�ဏ/�ပ�င��၂၄ ခ)ရ��ပ�သည�။
အ��,�ယ��)င�င*သည�ဆက�သ�ယ��ရ�ပစiည��မ���ထ)တ�လ)ပ��သ��လည���ပည�တ�င��လ)ပ�ငန��ရ�င�မ���ကလ�)အပ�ခ�က� ၏ ၄၀% က�)သ� �ဖည�7ဆည���ပ���)င�ပ�သည�။တ�ဝ���င�7 �ကဘယ�Rက�!�မ���မ� လ�#၍ ဆက�သ�ယ��ရ�ပစiည��အမ���စ)မ�� သ�င��က)န�အ�ပuမ�/ခ�)�နရဆ#�ဖစ�ပ�သည�။ထ�)�ပင�အ��,�ယဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��စ)အ�န��င�7 လ`ပ�စစ�မ/�ရရ���ရ� အခက� အခ# ရ��သလ�)တ()တ��ပည�၏�စ��ခ��! �သ�ပစiည��မ���၏=ပ�!င�ဆ�)င�မ$က�)လည�� ရင�ဆ�)င��နရပ�သည�။
၂၀၀၀ �ပည�7��စ�တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ ဝင��င�မ�� အ�မရ�ကန��ဒuလ� ၇ ဘ/လ/ယ*သ� ရ��ခ#7ရ�မ� ၂၀၁၀
ြပည�7��စ�တ�င�အ�မရ�ကန��ဒuလ� ၃၅ ဘ/လ/ယ* အထ� (၅) ဆ တ�)�လ�ခ#7ပ�သည�။ ဤက#7သ�)ဝင��င�သ�သ�စ�� တ�)�လ�
ရ�ခင��အ��က�င��ရင��မ���စ��ခ��!�သ� မ�)ဘ�)င��ဖ)န��မ���က�)လ�ယ�လင�7တက?ဝယ�ယ?သ)*�စ�#��)င��ခင��၊ တယ�လ/ ဖ)န���ခuဆ�)ခ
0.00
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
6.00
7.0020
00-0
1
2001
-02
2002
-03
2003
-04
2004
-05
2005
-06
2006
-07
2007
-08
မ��� �စ��သက�သ��ခင��၊ =မ�! 7�ပ�ရ� �က��လက�မ��ပ� မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ)*�စ�#မ$ သ�သ�စ�� မ����ပ��လ��ခင����င�7 ထပ�ဆင�7
တန�ဖ�)�တ�)��သ� ဝန��ဆ�င�မ$မ����ပ�လ��ခင��တ�) 7��က�င�7�ဖစ�ပ�သည�။ထ�)�ပင� ဆက�သ�ယ��ရ� ဆ�)င�ရ� �က�� �ထ�က�
�န�က�ခ*အ�ဆ�က�အအ)*က�)လည�� ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��လ)ပ�သည�7 က)မ�ဏ/မ���အ�က�� မ`�ဝသ)*�စ�#မ$ ရ��လ��ခင��က
ဆက�သ�ယ��ရ�စရ�တ�မ���က�) သ�သ�စ��က�ဆင���စခ#7ပ�သည�။
ဆက�သ�ယ��ရ�က�က အ��,�ယ��)င�င*၏ GDP အ�ပu အက��!��ပ! (Contribution) �ပ���)င�မ$မ�� ၂၀၀၆
ခ)��စ�တ�င�၁.၅% သ�ရ��ရ�မ� ၂၀၁၀ တ�င�၂.၈% အထ�ရ��လ�ခ#7ပ�သည�။ဤက#7သ�) 7အက��!��ပ!မ$သည�စ/�ပ����ရ� အ�ဆ�က�
အအ)*�ပuတ�င�ဆင�7ပ��� အက��!�သက��ရ�က�မ$မ���စ��က�)ရရ���စပ�သည�။ အ��,�ယအစ�)�ရအ�န��င�7 ၂၀၁၄ ခ)��စ�၌
�က��လက��ဒသ�န လ?ဦ��ရ၏ ၄၀% က�) တယ�လ/ဖ)န��သ)*�စ�#ခ�င�7ရ�အ�င�စ/စဥ�ပ�မည�7 စ/မ*က�န��လ# ရ���နပ�သည�။
အ��,�ယဆက�သ�ယ��ရ�ဌ�န၏ အဓကရည�မ�န��ခ�က�မ�� �က��လက��ဒသမ���သ�) 7 အသ*��င�7 သ�မက အခ�က�
အလက�မ���ြဖင�7ပ� ဆက�သ�ယ���)င��ရ�ပင� ြဖစ�ပ�သည�။
အ��,�ယ��)င�င*၏ ICT က�တ�)�တက�မ$အ ြ�ခအ�န
((((ဂဂဂဂ) ) ) ) ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�
ဗ/ယက�နမ���)င�င*တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� �ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ���က�) ၁၉၈၆ ခ)မ� စတင�၍ �ဆ�င�ရ�က ခ#7ပ�သည�။ ဗ/ယက�နမ���)င�င*တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�က� �ပ!�ပင���ပ�င�� လ#မ$ စတင�သည�7 ၁၉၈၆ ခ)��စ�က တယ�လ/ဖ)န��လ�)င�� ၇၆,၀၀၀ သ�ရ��သလ�) တယ�လ/ဖ)န�� သ�ပ� သည��ဆမ��လည�� ၀.၁၂၄ သ�ရ��ခ#7ပ�သည�။ ၁၉၉၅ ခ)��စ�တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ� �စ��က�က�က�) =ပ�!င�ဆ�)င�မ$ရ���သ� �စ��က�က� အသ�င� ဖန�တ/��ပ�လ�)က�ပ�သည�။ ဤသ�) 7 အသ�င���ပ�င��မ$��က�င�7 ၂၀၁၀ �ပည�7��စ�တ�င� Rက�!�ဖ)န�� အသ)*��ပ!သ?�ပ�င�� ၁၆.၄သန�� အထ�ရ��လ�ခ#7သလ�) မ�)ဘ�)င��ဖ)န�� အသ)*��ပ!သ?ဦ��ရမ��လည�� ၁၅၄သန�� အထ�ရ��လ�ခ#7ပ�သည�။ တယ�လ/ဖ)န��လ)ပ�ငန��မ� ရ�င�မ��လည�� ၂၀၀၉ ခ)��စ�၌ အ�မရ�ကန� �ဒuလ� သန���ပ�င�� ၆,၈၆၇.၅၅ သန��အထ� တ�)�တက�လ�ခ#7 ��က�င���တ� 7ရပ�သည�။
ICT နည��ပည� ပ�)င��အ�န��င�7 �ကည�7လ`င� အ�ခ����)င�င*မ�����င�7 ယ�ဥက �န�က�က�က�န�ရစ� �နခ#7သည�ဟ) ယ?ဆ=ပ/� ဤက�စiက�) �ဆ�လ`င�စ�� မက�)င�တ�ယ�လ`င� ဗ/ယက�နမ���)င�င*အတ�က� �ပ�ဆပ�ရမည�7 စရ�တ�စက
Rက/�မ����)င�သည�ဟ)လည�� ခ*ယ?ထ���ကပ�သည�။ ဗ/ယက�နမ���)င�င* အ�န��င�7��)င�င*၏ အလယ�တန���က��င�� အ��လ)*� တ�င� အင�တ�နက�သ)*�စ�#ခ�င�7ရ�အ�င� စ/မ*မ$သည� Rက�!ဆ�)ရမည�7 အခ�က�ပင� �ဖစ��သ��လည�� လ�)အပ�ခ�က�ရ���နဆ# �ဖစ�သည�ဟ) ဆ�)�ကပ�သည�။ ကမ_�7�စ��က�က�၌ အ=ပ�!င��ရ�က�လ�)ပ�ကလည�� အ�ပည��ပည�ဆ�)င�ရ� တယ�လ/ဖ)န�� �ခuဆ�)မ$�$န��ထ�� Rက/��မင�7�နမ$က�) �ပ!�ပင�ရန�လ�)သည�ဟ) �ဝဖန�ခ�က�မ���လ#ရ��ပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ စ/�ပ����ရ� �ပ!�ပင� ြ�ပာင��လ#မ$က�) ၁၉၈၆ ခ)��စ�၌ စတင�ခ#7ပ�သည�။ ထ�)စဥကပင� ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ အ�ရ�ပ�မ$က�) အသ�အမ�တ� �ပ!ခ#7ပ�သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ� �စ��က�က�၌ =ပ�!င�ဆ�)င�မ$က�) ��)င�င*ပ�)င� ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��မ���၌သ� ခ�င�7�ပ!ထ��ပ�သည�။"ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� ဝန��ဆ�င�မ$သည� �ပည�သ? အက�� ��ပ!ဝန��ဆ�င�မ$�ဖစ�သည�။ ထ�) 7��က�င�7 ��)င�င*�တ�� အစ�)�ရအ�န��င�7��)င�င*သ?��)င�င*သ��တ�)င��က�) သင�7တင�7 မ`တ�သ� ဆက�သ�ယ��ရ�သ)*�စ�#ခ�င�7 အခ�င�7အ�ရ��ပ�ရန� လ�)သည�"ဟ) သ�ဘ�ထ��အ�မင� ရ��ပ�သည�။
ဆက�သ�ယ��ရ� က�၌ �ပည�ပရင����/��မ5!ပ���*မ$က�) စ/�ပ����ရ�လ)ပ�ငန��ခ�င�� ပ?��ပ�င�� �ဆ�င�ရ�က�မ$ ပဋ�ဥာဥ (Business Cooperation Contract - BCC) �ဖင�7 ၁၉၈၈ ခ)��စ�က ခ�င�7�ပ!ခ#7ပ�သည�။ BCC အရ ��)င�င*�ခ��မ� ဆက�သ�ယ��ရ�က)မ�ဏ/အ�န��င�7 ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� �က��က��န�က�ခ*အ�ဆ�က�အအ)* တည��ဆ�က� မ$က�) လ)ပ�က�)င�ခ�င�7�ပ�ခ#7=ပ/� �ပည�တ�င��ဆက�သ�ယ� �ရ�လ)ပ�ငန��က ဆက�သ�ယ��ရ�ဝန��ဆ�င�မ$�ပ�ရမည��ဖစ�ပ�သည�။ BCC အရ �ဆ�င�ရ�က�သည�7 လ)ပ�ငန��မ���၌ ��)င�င*�ခ��က)မ�ဏ/အ�န��င�7 ပစiည��ပ�)င�ဆ�)င�ခ�င�7က�) မ�တ�င��ဆ�)��)င�သလ�) စ/မ*ခန� 7ခ�#မ$ ဆ�)င�ရ� အခ�င�7အ�ရ�က�)လည�� �ပ�မထ��ပ�။
၂၀၀၇ ခ)��စ�တ�င� ဗ/ယက�နမ�သည� ကမ_�7က)န�သ�ယ��ရ�အဖ�# 7 (WTO) ၏အဖ�# 7ဝင���)င�င* �ဖစ�လ�ခ#7ပ�သည�။ WTO အဖ�# 7ဝင���)င�င* ြဖစ�သည�7အခ� ဗ/ယက�နမ���)င�င*အ�န��င�7 အထ?�အခ�င�7 အ�ရ�ရ�သ� ��)င�င* (Most - Favored Nation)ခ*စ��ခ�င�7က�) ရရ��ခ#7ပ�သည�။ ထ�)အခ�င�7အ�ရ�က�) အသ)*��ပ!၍ ဗ/ယက�နမ���)င�င*က ၄င��၏ ဆက�သ�ယ��ရ� က�တ�)�တက�ဖ�* 7=ဖ�!� �အ�င� ေဆ�င�ရ�က� လ�ခ#7ပ�သည�။
၂၀၀၂ ခ)��စ�၌ စ�တ�)က���င�7��က�နန�� ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� (Posts & Telecommuni-cation Ordinance) က�) ထ)တ��ပန�ခ#7ရ� ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��လ�)င�စင� က�စiမ���၌ ပ�)၍ သ�သ��မင�သ� ထင�သ� ရ��လ� �စခ#7သည�7 အ�ပင� �စ��က�က�=ပ�!င�ဆ�)င�မ$က�)လည�� ပ�)မ�) �က�င��မ�န�လ� �စခ#7ပ�သည�။ ထ�)အမ�န� 7အရ ပ)ဂ�လ�ကမ� အင�တ�နက��စ��က�က�ဆ�)င�ရ� =ပ�!င�ဆ�)င�ခ�င�7ရခ#7ပ�သည�။ ၂၀၀၉ ခ)��စ�တ�င� 3G မ�)ဘ�)င�� �စ��က�က�က�) လ�)င�စင� ခ��ပ�ခ#7ပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ�အ�န��င�7 ဆက�သ�ယ��ရ�က�တ�င� အ�ဆ�က�အအ)*ဆ�)င�ရ� �ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မ��� လ)ပ��ခင�� ��က�င�7 �အ�င��မင�ခ#7သည�ဟ) ဆ�)��)င�ပ�သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ��စ��က�က�အ�� ေ�ဖ�လ`�7 မ$မ��� လ)ပ�ရ�တ�င� �ပည�တ�င���ပည�ပ ရင����/��မ5!ပ���*သ?အ��လ)*�က�) ခ�က��ခင�� ဝင��ရ�က�ခ�င�7�ပ�ခ#7�ခင�� မဟ)တ�ပ# ��ဖ���ဖ�ခ�င��၊ တဆင�7=ပ/� တဆင�7 ခ�င�7�ပ�ခ#7�ခင���ဖစ���က�င�� �တ� 7ရပ�သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ� က� ပ?��ပ�င���ဆ�င�ရ�က�မ$မ���အတ�က� BCC �ဖင�7 အ��ခခ*=ပ/� အစပ��!�ခ#7သည�က�)လည�� သ�ရ��ရ ပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ Software လ)ပ�ငန��မ��လည�� ကမ_��စ��က�က�၌ အတန�အသင�7 �နရ�ရစ�ပ! လ�ပ� သည�။ IBM က ၄င��၏ Software လ)ပ�ငန��က�) ဗ/ယက�နမ�၌ ထ?�ထ�င�ထ�� သလ�) ဂ�ပန���)င�င*ကလည�� Software က�စi��င�7 ပတ�သက�လ`င� ဗ/ယက�နမ���)င�င*သည� တ()တ���)င�င* �န�က�က အမ/လ�)က��နသည�7 ��)င�င*တစ�ခ)�ဖစ�သည�ဟ)
သတ�မ�တ�ထ��ပ�သည�။ ၂၀၀၆ ခ)��စ� စ�ရင��မ���အရ Software လ)ပ�ငန��မ� ဝင��င�မ�� အ�မရ�ကန��ဒuလ� သန��၃၅၀ရ��ခ#7ရ� ၄င��အနက� �ဒuလ�သန��၁၁၀ မ�� ��)င�င*တက�၏ �ပင�ပရင���မစ�ရ���ခင��(Outsourcing) ��က�င�7 ရသည�7ဝင��င� �ဖစ�ပ�သည�။
ရင���/��မ5!ပ���*မ$က�) �ကည�7လ`င� က�န�ပ�yတ� Chip မ��� ထ)တ�လ)ပ�သည�7 Intel က ဗ/ယက�နမ� ��)င�င*၌ အ�မရ�ကန� �ဒuလ� သန��တစ��ထ�င�ဘ�)�၊ International Data Group (IDG) က �ဒuလ� သန��တစ�ရ�ဘ�)�မ` ရင����/��မ5!ပ���*ထ�� ��က�င���တ� 7ရပ�သည�။ ထ�) 7�ပင� ဗ/ယက�နမ���)င�င* ၏ သတင��အခ�က�အလက�နည��ပည� လ)ပ�ငန��မ� ဝင��င�က�) �ကည�7လ`င� ၂၀၀၈ ခ)��စ�တ�င� �ဒuလ� ၅၂၂၀ သန�� ရခ#7=ပ/� ၂၀၀၉ခ)��စ�တ�င� ဝင��င� �ဒuလ� ၆၁၆၇ သန�� ရခ#7��က�င���တ� 7ရပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ� ��)င�င*၏ အင�တ�နက� အသ)*��ပ!သ?ဦ��ရမ�� ၂၀၁၀ ခ)��စ�တ�င� စ)စ)�ပ�င�� လ?ဦ��ရ ၏ ၃၀% ရ��=ပ/ �ဖစ�ပ�သည�။ အင�တ�နက�သ)*�စ�#သ?ဦ��ရတ�)�ပ���လ�မ$က�) ဇယ��(၂(ဂ-၁))�ဖင�7 �ဖ���ပ ပ�သည�။
ဇယ�� (၂(ဂ-၁))၊ ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ အင�တ�နက� အသ)*��ပ!သ?ဦ��ရ တ�)�ပ���လ�မ$
ဇယ�� (၂(ဂ-၂))၊ ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ အ�)င�တ/က�ရ�� လ)ပ�သ��ဦ��ရ
၂၀၀၉ ခ)��စ�က ဗ/ယက�နမ���)င�င*တ�င� 3G ဝန��ဆ�င�မ$ စတင��ပ�ခ#7ရ� ၂ ��စ�အတ�င�� သ)*�စ�#သ?ဦ��ရ ၂ ဆ တ�)�လ���က�င�� �တ� 7ရပ�သည�။ ကမ_�7��က�နန��ဆက�သ�ယ��ရ�အဖ�# 7က ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ)*�စ�#မ$ သ�ပ�သည��ဆ အဆင�7မ�� ကမ_�7 အဌမ�နရ�၌ ရ���နသည�ဟ) ဆ�)ထ��ပ�သည�။ ဗ/ယက�နမ���)င�င*ရ�� ဆက�သ�ယ��ရ� က)မ�ဏ/အ��လ)*�က 4G သ�) 7သ���ရန� ဦ�တည� �န�ကပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ�ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��မ���၏ အဓ�က စ�န��ခuခ�က�မ�� ဆက�သ�ယ��ရ�က)မ�ဏ/မ���အ�က�� လ1င�� �$န��ခ�င� ခ�#�ဝသ)*�စ�#မ$��င�7 ဆက�သ�ယ��ရ�က�န�ရက�ဆ�)င�ရ� �က���ထ�က��န�က�ခ* အ�ဆ�က�အအ)*က�) မ`�ဝသ)*�စ�#�ရ� ပင� �ဖစ�ပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ���)င�င*တ�င� မ�)ဘ�)င��ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��တ�င� 2G ၌ က)မ�ဏ/ (၇)ခ)၊ 3G ၌ က)မ�ဏ/ (၅)ခ)၊ Rက�!�ဖ)န��လ)ပ�ငန�� �ဆ�င�ရ�က�သည�7 က)မ�ဏ/ (၈) ခ)၊ အင�တ�နက�ဝန��ဆ�င� မ$ �ပ�သည�7 က)မ�ဏ/ (၈၁) ခ) ရ���က ပ�သည�။
ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ တယ�လ/ဖ)န��သ)*�စ�#သ? တ�)�တက�မ����ပ��လ�ပ)*က�) ဂရပ�(၂(ဂ-၁))၌ �ဖ��ြပ ပ�သည�။
ဂရပ�(၂(ဂ-၁))၊ ဗ/ယက�နမ���)င�င*၏ တယ�လ/ဖ)န��သ)*�စ�#သ? တ�)�တက�မ����ပ��လ�ပ)*
((((ဃဃဃဃ))))$&ငးယဥချက$&ငးယဥချက$&ငးယဥချက$&ငးယဥချက
တ,တ$ငင၊ အ$Kယ$ငင $င ဗယကနမ$ငငတ!၏ ဆကသယေရး ြပ"ြပငေြပာငးလမ&
�ဖစ�စဥက 'ကညလ5င ေအာကပါအချကများက ေတ!ရပါသည-
(၁) ဆကသယေရးနညးပညာ က�၏ အေရးပါမ&က $ငင (၃) ခစလ;းက အသအမတ
ြပ"'ကပါသည။
(၂) ဆကသယေရးလအပချကက အတတက မြဖညဆည��ေပး$ငခေသာလညး ယခအခါ
ေကာငးစာ ြဖညဆညးေပး$ငလာ'ကပါသည။
(၃) ေစျးကက၌ ြပ"ငဆငမ&ရလာသြဖင သ;းစသများအေနြဖင အရညအေသးေကာငးစာ၊
ေစျးချ"စာြဖင သ;းစလာ$င'ကပါသည။
(၄) ဆကသယေရးနညးပညာ က�သည ေကာငးစာဖ!ြဖ"းတးတက ေနသညအြပင
တငးြပည၀ငေင တးပားေရးအတကလညး သသာစာပါဝငအကျ"းြပ"ေနပါသည။
တ,တြပည၌ GDP ၏ ၅.၇ % (၂၀၁၀ ခ$စ ) $င အန��ယ$ငငတင GDP ၏ ၂.၈%
(၂၀၀၉ ခ$စ ) စပါဝင အကျ"းြပ"ေန'ကပါသည။
(၅) ဆကသယေရးနညးပညာက� ြပ"ြပငေြပာငးလမ& မလပမ အေြခအေန$င ြပ"ြပင
ြေပာငးလမ& ေနာကပငး အေြခအေန ၂ ခ'ကား သသာစာ တးတက မ&များ ရလာ
ပါသည။
(၆) ဆက�သ�ယ��ရ��စ��က�က�၌ =ပ�!င�ဆ�)င�သ?အနည��ဆ)*� (၄)ဦ�မ` ရ����က�င���တ� 7ရပ�သည�။
တ()တ�၊တ()တ�၊တ()တ�၊တ()တ�၊ အ��,�ယ၊အ��,�ယ၊အ��,�ယ၊အ��,�ယ၊ ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ� �1င��ယ�ဥခ�က��1င��ယ�ဥခ�က��1င��ယ�ဥခ�က��1င��ယ�ဥခ�က�
တ()တ�တ()တ�တ()တ�တ()တ� အ��,�ယအ��,�ယအ��,�ယအ��,�ယ ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�ဗ/ယက�နမ�
�ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မလ)�ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မလ)�ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မလ)�ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$မလ)ပ�မ/ပ�မ/ပ�မ/ပ�မ/
Rက�!�ဖ)န��အ�ရအတ�က� ၂.၁၄ သန��
(၁၉၈၀ ခ)��စ�) ၂.၅သန��
(၁၉၈၀ ခ)��စ�) ၇၆၀၀၀
(၁၉၈၆ ခ)��စ�)
ဖ)န��သ�ပ�သည��ဆ ၃.၈ % ၃.၀ % ၀,၁၂၄ %
�ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$လ)ပ�=ပ/��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$လ)ပ�=ပ/��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$လ)ပ�=ပ/��ပ!�ပင���ပ�င��လ#မ$လ)ပ�=ပ/�
Rက�!�ဖ)န��အ�ရအတ�က� ၂၉၄.၃၈၃သန�� ၃၆.၉၅သန�� ၁၆.၄သန��
ဖ)န��သ�ပ�သည��ဆ ၂၁.၉၅% ၁၈.၆၇%
မ�)ဘ�)င��ဖ)န��အ�ရအတ�က� ၈၅၉.၀၀၃သန�� ၅၄၈.၃၂သန�� ၁၅၄သန��
မ�)ဘ�)င��ဖ)န��သ�ပ�သည��ဆ ၆၄.၀၄% ၅၂.၇၄%
(Rက�!�+မ�)ဘ�)င��) ၁၇၅.၃%
GDP၌ပ�ဝင�မ$ အခ��!�အစ��
၅.၇% (၂၀၁၀ခ)��စ�)
(Telecom +ICT)
၂.၈% (၂၀၀၉ခ)��စ�)
(Telecom only)
၆.၄၇% (၂၀၀၉ခ)��စ�)
(Telecom +ICT)
ဆက�သ�ယ��ရ�က)မ�ဏ/�ပ�င�� ၆ ခ) အ�ဝ�ဆက� - ၂၉ ခ)
�ပည�ပဆက� - ၂၄ ခ)
Rက�!�ဖ)န�� - ၈ ခ)
မ�)ဘ�)င��2G - ၇ ခ)
မ�)ဘ�)င��3G - ၅ ခ)
မ�)ဘ�)င��Network-၂ခ)
ဆက�သ�ယ��ရ�မ�ဝင��င�ရရ��မ$ ၄၆၂ ဘ/လ/ယ*
(US $) ၃၅ ဘ/လ/ယ*
(US $) ၆.၈၇ ဘ/လ/ယ*
(US $)
������������ �������� ��������������� ���������������� ���������������� ���������������� � ( ( ( (����������������������������������������������������)))) 1987-88 346.419 1988-89 370.365 1989-90 414.521 1990-91 488.232 1991-92 883.729 1992-93 1104.142 1993-94 1233.177 1994-95 1547.636 1995-96 2042.521 1996-97 2595.442 1997-98 3585.863 1998-99 4667.993 1999-00 6021.423 2000-01 8483.549 2001-02 10999.224 2002-03 24041.062 2003-04 48153.73 2004-05 61390.362 2005-06 122820.49 2006-07 165646.935 2007-08 255654.827 2008-09 260431.052 2009-10 279143.768 2010-11 313913.366
၃၃၃၃။။။။ �မန�မ���)င�င*�မန�မ���)င�င*�မန�မ���)င�င*�မန�မ���)င�င* ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�ဆက�သ�ယ��ရ�က�
((((ကကကက) ) ) ) ဝင��င�ရရ��မ$အ��ခဝင��င�ရရ��မ$အ��ခဝင��င�ရရ��မ$အ��ခဝင��င�ရရ��မ$အ��ခအ�နအ�နအ�နအ�န
�မန�မ���)င�င*တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ� က�မ�� ��စ�စဥ ဝင��င�ရ���ဖ��ပ�မ$အ ြ�ခအ�နက�) ဇယ�� ( ၃-၁) �ဖင�7 �ဖ���ပပ�သည�။
ဇယဇယဇယဇယ ာ ာ ာ ာ���� ( ( ( (3333----၁၁၁၁ ) ) ) ) �မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ���မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ���မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ���မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ���ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င�စ�ရင���ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င�စ�ရင���ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င�စ�ရင���ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င�စ�ရင��
ပ)*ပ)*ပ)*ပ)* ( ( ( (၃၃၃၃----၁၁၁၁ ) ) ) ) �မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ��ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င��ပပ)*�မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ��ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င��ပပ)*�မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ��ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င��ပပ)*�မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��၏ဘ��ရ���စ�အလ�)က�ဝင��င��ပပ)*
ထ�)ဇယ��တ�င� ၁၉၈၇-၈၈ မ�စ၍၊ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ အထ� ဝင� ေင�ရရ��မ$က�) �ဖ���ပထ��ပ�သည�။ ထ�)ဇယ��က�) �ကည�7လ`င� ၁၉၈၇-၈၈ ခ)��စ�တ�င� က�ပ� 346.419 သန��သ� ၀င� ေင�ရရ��ခ#7 ရ�မ� ၂၀၁၀-၂၀၁၁ ခ)��စ�တ�င� က�ပ� ၃၁၃,၉၁၃ သန��အထ� အဆ ၁၀၀၀ မ` ၀င��င� တ�)�တက�ရရ��ခ#7သည�က�) �တ� 7�မင���)င�ပ�သည�။ ထ�)ဝင��င�မ���အနက� ဝင��င�စ)စ)�ပ�င��၏ ၉၉% �က���မ�� တယ�လ/ဖ)န��မ� ရရ���သ� ဝင��င�မ����ဖစ�ပ�သည�။ ၀င��င�တ�)�တက�လ�မ$ အ ြ�ခအ�နက�) ပ)* ( ၃-၁) ြဖင�7 �ဖ��ြပထ�� ပ�သည�။
��������������� � ��������������� � ��������������� � ��������������� � ((((����������������������������������������������������))))
0.000.000.000.00
50,000.0050,000.0050,000.0050,000.00
100,000.00100,000.00100,000.00100,000.00
150,000.00150,000.00150,000.00150,000.00
200,000.00200,000.00200,000.00200,000.00
250,000.00250,000.00250,000.00250,000.00
300,000.00300,000.00300,000.00300,000.00
350,000.00350,000.00350,000.00350,000.00
1987
-88
1987
-88
1987
-88
1987
-88
1988
-89
1988
-89
1988
-89
1988
-89
1989
-90
1989
-90
1989
-90
1989
-90
1990
-91
1990
-91
1990
-91
1990
-91
1991
-92
1991
-92
1991
-92
1991
-92
1992
-93
1992
-93
1992
-93
1992
-93
1993
-94
1993
-94
1993
-94
1993
-94
1994
-95
1994
-95
1994
-95
1994
-95
1995
-96
1995
-96
1995
-96
1995
-96
1996
-97
1996
-97
1996
-97
1996
-97
1997
-98
1997
-98
1997
-98
1997
-98
1998
-99
1998
-99
1998
-99
1998
-99
1999
-00
1999
-00
1999
-00
1999
-00
2000
-01
2000
-01
2000
-01
2000
-01
2001
-02
2001
-02
2001
-02
2001
-02
2002
-03
2002
-03
2002
-03
2002
-03
2003
-04
2003
-04
2003
-04
2003
-04
2004
-05
2004
-05
2004
-05
2004
-05
2005
-06
2005
-06
2005
-06
2005
-06
2006
-07
2006
-07
2006
-07
2006
-07
2007
-18
2007
-18
2007
-18
2007
-18
2008
-09
2008
-09
2008
-09
2008
-09
2009
-10
2009
-10
2009
-10
2009
-10
2010
-11
2010
-11
2010
-11
2010
-11
((((ခခခခ) ) ) ) တစ�မ��!�သ��လ)*�တစ�မ��!�သ��လ)*�တစ�မ��!�သ��လ)*�တစ�မ��!�သ��လ)*� ထ)တ�က)န�တ�င�ထ)တ�က)န�တ�င�ထ)တ�က)န�တ�င�ထ)တ�က)န�တ�င� ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ��
ဇယ��ဇယ��ဇယ��ဇယ��((((3333----2222))))ပ)*မ�န��စ���$န��မ���အရပ)*မ�န��စ���$န��မ���အရပ)*မ�န��စ���$န��မ���အရပ)*မ�န��စ���$န��မ���အရ ဆက�ဆက�ဆက�ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏သ�ယ��ရ�က�၏သ�ယ��ရ�က�၏သ�ယ��ရ�က�၏ အသ��တင�တန�ဖ�)���င�7အသ��တင�တန�ဖ�)���င�7အသ��တင�တန�ဖ�)���င�7အသ��တင�တန�ဖ�)���င�7
တစ�မ��!�သ��လ)*�တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�တစ�မ��!�သ��လ)*�တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�တစ�မ��!�သ��လ)*�တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�တစ�မ��!�သ��လ)*�တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�
ဆကသယေရးက�၏ အသားတငတနဖး အ
မတ
စဥ
ခ$စ GDPGDPGDPGDP ကျပသနး တနဖး
(ကျပသနး)
တးတကမ&$&နး (%)
တစမျ"းသားလ;း
အေပါ=ပါဝငမ&အ
ချ"း
၁ ၁၉၇၃-၁၉၇၄€ ၁၀၈၀၀.၇ ၃၈ ၈၈ ၀.၄
၂ ၁၉၈၈-၁၉၈၉µ ၄၇,၁၄၁.၁ ၃၁၀.၉ ၆.၂ ၀.၇
၃ ၁၉၉၅-၁၉၉၆µ ၆၆,၇၄၁.၆ ၈၆၂.၆ ၂၄.၆ ၁.၃
၄ ၂၀၀၀-၂၀၀၁µ ၁၀၀,၂၇၄.၈ ၂၁၄၉.၄ ၂၉.၀ ၂.၁
၅ ၂၀၀၁-၂၀၀၂β ၂,၈၄၂,၃၁၄.၄ ၉,၂၀၇,၄ ၃၀.၃ ၀.၃
၆ ၂၀၀၂-၂၀၀၃β ၃,၁၈၄,၁၁၇.၃ ၁၇၇,၄၇၆.၆ ၈၉.၈ ၀.၅
၇ ၂၀၀၄-၂၀၀၅β ၄,၁၁၆,၆၃၅.၄ ၂၇,၄၁၅.၇ ၅၁.၆ ၀.၇
၈ ၂၀၀၅-၂၀၀၆β ၄,၆၇၅,၂၁၉,၈ ၃၂,၄၇၇.၈ ၁၈.၅ ၀.၈
၉ ၂၀၀၉-၂၀၁၀���� ၁၈,၉၇၀,၃၂၆.၇ ၂၆၅,၇၀၄.၀ ၁၉.၁ ၁.၄
၁၀ ၂၀၁၀-၂၀၁၁���� ၂၀,၉၄၆,၃၃၇,၃ ၂၉၀,၇၃၄.၁ ၉.၄ ၁.၄
€၁၉၆၉၁၉၆၉၁၉၆၉၁၉၆၉----၇၀၇၀၇၀၇၀ ပ;မနေစျး$&နးများအရ၊ပ;မနေစျး$&နးများအရ၊ပ;မနေစျး$&နးများအရ၊ပ;မနေစျး$&နးများအရ၊ µ၁၉၈၅၁၉၈၅၁၉၈၅၁၉၈၅----၈၆၈၆၈၆၈၆ ပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရ
β၂၀၀၀၂၀၀၀၂၀၀၀၂၀၀၀----၂၀၀၁၂၀၀၁၂၀၀၁၂၀၀၁ ပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရ ����၂၀၀၅၂၀၀၅၂၀၀၅၂၀၀၅----၂၀၀၆၂၀၀၆၂၀၀၆၂၀၀၆ ပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရပ;မနေစျး$&နးများအရ
�မန�မ���)င�င*တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ အသ��တင�ဝန��ဆ�င�မ$ တန�ဖ�)���င�7 တစ�မ��!�သ�� လ)*�တ�င� ပ�ဝင�မ$ အခ��!�အစ��မ���က�) ဇယ�� (၃-၂) တ�င� �ဖ���ပထ��ပ�သည�။ ထ�)ဇယ��၏ �က��လ* (၅)က�) �ကည�7လ`င� ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ အသ��တင�ဝန��ဆ�င�မ$တန�ဖ�)� တ�)�တက�မ$�$န��က�) �တ� 7�မင� ��)င�ပ�သည�။ ထ�)ဇယ��အရ ဆက�သ�ယ��ရ�က�အ�န��င�7 ၂၀၀၂-၂၀၀၃ ခ)��စ�တ�င� ၈၉.၈ % ၊ ၂၀၀၄-၂၀၀၅ ခ)��စ�တ�င� ၅၁.၆ %၊ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ခ)��စ�တ�င� ၁၉.၁ % စသ�ဖင�7 ��စ�စဥ တ�)�တက�မ$ ရ��ခ#7��က�င�� �တ� 7�မင���)င�ပ�သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ အသ��တင�ဝန��ဆ�င�မ$ တန�ဖ�)�သည� တစ�မ��!�သ��လ)*��ပu ပ�ဝင�မ$ အခ��!�အစ�� မည�မ`ရ��သည�က�) ထ�)ဇယ��၏ �က��လ* (၆) တ�င� ရ�ခ�)င��$န���ဖင�7 �ဖ���ပထ��ပ�သည�။
ဇယ��၏ �က��လ* (၆) က�) �ကည�7လ`င� ၂၀၀၀-၂၀၀၁ ခ)��စ�၌ ၂.၁ % ၊ ၂၀၀၅-၂၀၀၆ ခ)��စ� တ�င� ၀.၇ % ��င�7 ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ၊ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ ခ)��စ�မ���တ�င� ၁.၄ % စ/�ဖင�7 ပ�ဝင�မ$အခ��!�အစ�� ရ��ခ#7��က�င�� �တ� 7ရပ�သည�။ ဤအခ�က�က ��)င�င*၏ GDP �ပuတ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ အသ��တင�ဝန��ဆ�င�မ$ အ��ခအ�နက�) ထ)တ��ဖ���ပသ�နပ�သည�။
((((ဂဂဂဂ) ) ) ) ရင����/��မ5!ပ���*မ$ရင����/��မ5!ပ���*မ$ရင����/��မ5!ပ���*မ$ရင����/��မ5!ပ���*မ$အ��ခအ�နအ��ခအ�နအ��ခအ�နအ��ခအ�န
ဇယ�� ( ၃-၃) တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�က�၌ ရင����/��မ5!ပ���*မ$က�) ၂၀၀၅-၂၀၀၆ ခ)��စ�မ�စ၍ ၂၀၁၀-၂၀၁၁အထ� �ဖ��ြပထ��ပ�သည�။ အဆ�)ပ� ဇယ��၏ �က��လ*(၃) သည� ��)င�င*�တ��အပ�)င��၏ ��စ�အလ�)က� ရင����/��မ5!ပ���*မ$က�)သ� �ဖ��ြပထ��=ပ/� ပ)ဂ�လ�က က�၏ ရင����/��မ5!ပ���*မ$ မ�ဖ���ပ ထ��ပ�။ ဆက�သ�ယ��ရ�က� အ�န��င�7 ��)င�င*�တ�� အပ�)င��၏ ရင����/��မ5!ပ���*မ$ အ�ပuတ�င� ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ခ)��စ� တစ���စ�တည��သ� ၂.၃ % �က���ရ��ခ#7=ပ/� က�န���စ�မ���တ�င� ထ�)အခ��!�အစ�� ထက��လ��7နည��ခ#7ပ�သည�။
ဇယ��ဇယ��ဇယ��ဇယ��((((၃၃၃၃----၃၃၃၃))))
ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ�ဆက�သ�ယ��ရ� ၊၊၊၊ စ�တ�)က���င�7စ�တ�)က���င�7စ�တ�)က���င�7စ�တ�)က���င�7 ��က�နန����က�နန����က�နန����က�နန��၀၀၀၀န�Rက/�ဌ�န၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$��င�7န�Rက/�ဌ�န၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$��င�7န�Rက/�ဌ�န၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$��င�7န�Rက/�ဌ�န၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$��င�7
ဝန�Rက/�ဌ�နအ��လ)*�၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�ဝန�Rက/�ဌ�နအ��လ)*�၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�ဝန�Rက/�ဌ�နအ��လ)*�၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�ဝန�Rက/�ဌ�နအ��လ)*�၏ရင����/��မ5!ပ���*မ$တ�င�ပ�ဝင�မ$အခ��!�
အ မ�တ� စဥ
ခ)��စ� ဝန�Rက/�ဌ�နအ��လ)*�၏ ရင����/��မ5!ပ���*မ$တန�ဖ�)�
(က�ပ�သန��)
ဆက�သ�ယ��ရ�ဝန�Rက/� ဌ�န၏ ရင����/��မ5!ပ���*မ$တန�ဖ�)�
(က�ပ�သန��)
ဝန�Rက/�ဌ�နအ��လ)*�
အ�ပuပ�ဝင�မ$အခ��!� (%)
၁ ၂ ၃ ၄ ၅
၁ ၂၀၀၅-၂၀၀၆ ၇၈၅,၁၆၅ ၈,၄၇၄ ၁.၁
၂ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ ၁,၁၁၂,၄၄၀ ၁၄,၉၀၁ ၁.၃
၃ ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ၁,၆၁၉,၇၁၄ ၃၈,၀၂၂ ၂.၃
၄ ၂၀၀၈-၂၀၀၉ ၁,၆၈၂,၉၆၉ ၃၁,၄၀၉ ၁.၉
၅ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ၂,၄၂၈,၄၁၈ ၃၆,၉၀၂ ၁.၅
၆ ၂၀၁၀-၂၀၁၁
(ယ�ယ/) ၃,၂၉၀,၉၄၁ ၃၆,၄၈၃ ၁.၁
အကယ�၍ ပ)ဂ�လ�က က�၏ ��စ�အလ�)က� ရင����/��မ5!ပ���*မ$ အ ြ�ခအ�နက�)ပ� ထည�7စဥ�စ��ခ#7 လ`င� ဆက�သ�ယ��ရ�က�က စ)စ)�ပ�င��ရင����/��မ5!ပ���*မ$တ�င� ပ�ဝင�မ$ အခ��!�အစ��မ�� ဇယ�� (၃-၃) ၌ �ဖ��ြပထ��သည�7 အခ��!�အစ��ထက� �လ��7နည�� သ�����)င�ပ�သည�။
ဆကသယေရး�၏ ရငး$းIမ"ပ$မ& အေြခအေနသည လအပချကရေနဆ အေြခအေန
ြဖစသညဟ သ;းသပ$ငပါသည။ ရငး$းIမ"ပ$မ&အပငး ကန!သတချကရေနလ5င ဆကသယေရး
က�၏ေရာငးလအားဖကြခမး (Supply Side)ကတးIမငေပးရနအခကအခရပါသည။ ေရာငးလ
အားဖကကIမငေပးရနအတကမညကသ!ေသာ ရငး$းIမ"ပ$မ&အမျ"းအစားမျ"းကခငြပ"ေပးမညဟ
ေသာ ကစ8မာ မဝါဒဆငရာ ေရးချယရမညအပငး ြဖစပါသည။
((((ဃဃဃဃ) ) ) ) လက�ရ��ဆက�သ�ယ��ရ�လက�ရ��ဆက�သ�ယ��ရ�လက�ရ��ဆက�သ�ယ��ရ�လက�ရ��ဆက�သ�ယ��ရ� ဥပေဒများဥပေဒများဥပေဒများဥပေဒများ
ြမနမာ$ငငတင ထတြပနထားသည ဆကသယေရးဆငရာ$င အငတဆငရာ ဥပေဒ၊
နညးဥပေဒ ၊ အမန! $င ည?န'ကားချကများမာ �အ�က�ပ�အတ�)င��ြဖစ�ပ�သည�-
ဥပေဒများ
၁။ The Myanmar Telegraph Act, 1885
၂။ Myanmar Post Office Act , 1898
၃။ The Myanmar Wireless Telegraphy Act, 1934
၄။ ကနပျ9တာပညာဖ!ြဖ"းေရးဥပေဒ
၅။ အလကထေရာနစဆကသယေဆာငရကေရးဥပေဒ
အထကပါဥပေဒများက 'ကညလ5င အများစမာ ၁၈၈၅ ခ$စ မ စ၍ ၁၉၆၀ 'ကား
ကာလအတငးထတြပနထားေသာနညးဥပေဒများြဖစေ'ကာငးေတ!ရပါသည။ ထဥပေဒများ၊ နညး
ဥပေဒများကေခတ$ငအညြပနလညြပငဆငသ;းသပရနလအပပါသည။ ၁၈၈၅ခ)��စ�က ထ)တ��ပန�ခ#
�သ� �မန�မ���)င�င* ��က�နန��အက�ဥပ�ဒ��င�7 ၁၉၃၄ခ)��စ�ကထ)တ��ပန�ခ#7�သ� �မန�မ���)င�င* Rက�!�မ#7��က�နန�� အက�ဥပ�ဒတ�) 7သည� တ�)�တက��ဖစ��ပu ��ပ�င��လ#�န�သ� ဆက�သ�ယ��ရ� နည��ပည�မ���၊ စ*�$န��မ���၊ မ?ဝ�ဒမ�����င�7 လ�)က��လ��ည/�ထ� မရ���တ�7သည�က�) �တ� 7ရ��ရပ�သ�ဖင�7 �ခတ���င�7�လ���ည/�အ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�ဥပ�ဒမ?�ကမ���ဖင�7 ထပ�မ*�ပင�ဆင��ပ!စ)ခ#7=ပ/� �ပည��ထ�င�စ) �ရ� 7�နခ�!ပ�()*�သ�) 7 �ပ�ပ�) 7၍ သ�ဘ�ထ��မ�တ�ခ�က� �တ�င��ခ*ထ��ပ�သည�။
((((ငငငင))))ဆကလကဆကလကဆကလကဆကလက ေဆာငရကမညေဆာငရကမညေဆာငရကမညေဆာငရကမည လပငနးစဥများလပငနးစဥများလပငနးစဥများလပငနးစဥများ
(၁) မဘငးတယလဖနးတးချYြခငးလပငနး
�ပည�သ?တ�) 7၏လ?မ$စ/�ပ���ဘဝဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက��ရ���င�7မ�)ဘ�)င��ဖ)န��မ���က�) �စ���$န��ခ��!သ�စ�� �ဖင�7��ပ�ဆ�)
အသ)*��ပ!��)င��ရ�အတ�က�အချနတအတငးဆကသယေရးကနရကများက တညေဆာက၍ တယလဖနး
လငးများကတးချYတပဆင$ငရနအတကအသငေတာဆ;းစနစမာ မဘငး တယလဖနး စနစြဖစ၍
၄ငးစနစအား အရနအဟနြဖင တးချYတပဆငသားမည ြဖစပါ သည။
ယငးကသ! ေဆာငရကရနအတက� GSM မဘငးတယလဖနးစနစ တးချYတပဆင�ခင��
စမကနး အား စမကနးကာလ (၅) $စအတငး လငးအငအား (၃၀) သနး ထပမ တပဆငသားရန
ရညမနးချက ထားရေဆာငရကမည ြဖစပါသည။
မဘငး တယလဖနးတးချY တပဆငေရး (၅) $စစမချက ၏ $စအလကတးချYတပဆငရန
လျာထားချကက ဇယား(၃-င-၁)ြဖင ေဖာြပထားပါသည ။
ဇယ��ဇယ��ဇယ��ဇယ��((((၃၃၃၃----ငငငင--------၁၁၁၁)))) မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��တ�)�ခ�# 7�ခင��လ)ပ�ငန��မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��တ�)�ခ�# 7�ခင��လ)ပ�ငန��မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��တ�)�ခ�# 7�ခင��လ)ပ�ငန��မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��တ�)�ခ�# 7�ခင��လ)ပ�ငန�� စ/မ*က�န��စ/မ*က�န��စ/မ*က�န��စ/မ*က�န��
စဥစဥစဥစဥ စ/မ*က�န����စ�စ/မ*က�န����စ�စ/မ*က�န����စ�စ/မ*က�န����စ� တ�)�ခ�#တပ�ဆင�မည�7တ�)�ခ�#တပ�ဆင�မည�7တ�)�ခ�#တပ�ဆင�မည�7တ�)�ခ�#တပ�ဆင�မည�7 GSM GSM GSM GSM မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��အင�အ��မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��အင�အ��မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��အင�အ��မ�)ဘ�)င��တယ�လ/ဖ)န��အင�အ��
(က) ပထမ��စ� လ�)င�� (၄) သန��
(ခ) ဒ)တ�ယ��စ� လ�)င�� (၅) သန��
(ဂ) တတ�ယ��စ� လ�)င�� (၆) သန� �
(ဃ) စတ)တ£ ��စ� လ�)င�� (၇) သန��
(င) ပဥ¤မ��စ� လ�)င�� (၈) သန��
(၂)အ�)င�တ/၀န��ဆ�င�မ$ တးချYြခငးလပငနး
သတငးအချကအလက$င နညးပညာဝနေဆာငမ&လပငနးတးချYြခငး အ�န��င�7 National IP
Backbone လပငနးများအတက ရနကန-ေနြပညေတာ-မ$Zေလးတင ြမနမာမးရထား ဖငဘာ က
အသ;းြပ"၍ေသာလညးေကာငး၊ MOD DWDM Network အသ;းြပ"၍ေသာလညးေကာငး 10 Gigabit
High Speedဆကေ'ကာငးတညေဆာကြခငးလပငနးများကဆကလကအေကာငထညေဖာ
ေဆာငရကသားမညြဖစပါသည။
(၃)e-Government စမကနး
$ငငေတာအ'ကးအကများ၏လမးည?နချကအရ e-Government လပငနးစဥများက
တကျမနကနြပး ြမနဆနသကလက အစမးထကေသာ အစးရအပချ"ပေရး ယ$Zရား တညေဆာက
ရန$ငအစးရ$ငဌာနဆငရာအချငးချငးအ'ကားအပချ"ပမ&$ငစမခန!ခမ&လပငနးများ စမးေဆာငရည
ြမငမားလာေစရန ရညရယ၍ Myanmar Basic e-Government စမကနး အား ကရးယား အစးရ၏
ပးေပါငးမ&ြဖင ၂၀၀၅ ခ$စ ေမလမစတင အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရကခရာ ၂၀၀၆ခ$စတင
စမကနးေအာငြမငစာ ြပးဆ;းခပါသည။ ယခအခါတင ေနြပညေတာရ အစးရ အဖ!အစညး$င
ဝန'ကးဌာနများ အားလ;းသည Fiber Network အား ချတဆကအသ;းြပ"၍ ေသာလညးေကာငး၊
ြမနမာ$ငငတဝမးလ;းရ ဌာနဆငရာ,;းများသည Server များသ! ချတဆက၍ GPMS, EDMS
အစရသည Online Application များအားလ;ြခ"စတချစာအသ;းြပ"ကာ e-Government လပငနးစဥ
များအား ေဆာငရကလျက ရပါသည။
ြမနမာဆကသယေရးလပငနး၊ သတငးအချကအလက$င နညးပညာဌာနသည ဝန'ကး
ဌာနများအားလ;း e-Government လပငနးစဥများ ဆကလက ေအာငြမငစာ အေကာင အထညေဖာ
ေဆာငရကသား$ငရန Data Center ရ Server များအား Hardware/Software Maintenance
ြပ"လပြခငး၊ ေြပာငးလတးတကလာသည �ခတစနစ$င ကကညမ&ရေစရန Application Software
များအား အဆငြမငတငြခငး၊ ဝန'ကးဌာနများ၏သတငးအချကအလကများအား ထနးသမးြခငး$င
နညးပညာ အေထာကအပေပးြခငး လပငနးများအားေဆာငရက လျကရပါသည။
သတငးအချကအလက ဆကသယေရး အြမနဆကေ'ကာငး (IP Backbone) တည
ေဆာကမ& အြေခအေနမ��၊ ြမနမာဆကသယေရးလပငနးသညအငတာနကဝနေဆာငမ&လပငနး
များအားသ;းစသထဝနေဆာငမ&ေပးရာတငသးြခားဆကေ'ကာငး သ;းစ$ငြခငးမရဘ၊ တယလဖနး
ဆကေ'ကာငးများအြဖစ အသ;းြပ"ေသာ ဖငဘာဆကေ'ကာငးများေပါ=တင SDH နညးပညာြဖင
E1 Channel များ အသ;းြပ" ေဆာငရကခပါသည။ $ငငေတာ၏ National Backbone (NBB) ေပါ=တင
စမးအား ရသေလာက အသ;းမြပ"$ငဘ Bandwidth ကန!သတ၍ သာ သ;းစ$ငေသာ အ
ြေခအေနတင ဝနေဆာငမ& ေပးေနရပါသည။
(၄)�အ��တ�)တယ�လ/ဖ)န�� တ�)�ခ�# 7�ခင��လ)ပ�ငန��
�အ��တ�)တယ�လ/ဖ)န��တးချY တပဆငေရး စ/မ*က�န�� အရ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ မ�၂၀၁၅-၂၀၁၆ အထ�
က�လအလက တးချYတပဆငရနလျာထားချကက ဇယား(၃-င-၂)ြဖင ေဖာြပထားပါသည။
ဇယားဇယားဇယားဇယား((((၃၃၃၃----ငငငင----၂၂၂၂))))၂၀၁၀၂၀၁၀၂၀၁၀၂၀၁၀----၂၀၁၁ ၂၀၁၁ ၂၀၁၁ ၂၀၁၁ ဘ�ာေရး$စ $င ဘ�ာေရး$စ $င ဘ�ာေရး$စ $င ဘ�ာေရး$စ $င ၂၀၁၁၀၂၀၁၂ ၂၀၁၁၀၂၀၁၂ ၂၀၁၁၀၂၀၁၂ ၂၀၁၁၀၂၀၁၂ ဘ�ာေရး$စ မ ဘ�ာေရး$စ မ ဘ�ာေရး$စ မ ဘ�ာေရး$စ မ
၂၀၁၅၂၀၁၅၂၀၁၅၂၀၁၅----၂၀၁၆ ၂၀၁၆ ၂၀၁၆ ၂၀၁၆ ဘ�ာေရး$စအထတပဆငမည တယလဖနးအဘ�ာေရး$စအထတပဆငမည တယလဖနးအဘ�ာေရး$စအထတပဆငမည တယလဖနးအဘ�ာေရး$စအထတပဆငမည တယလဖနးအလ;းေရစာရငးလျာထားချကလ;းေရစာရငးလျာထားချကလ;းေရစာရငးလျာထားချကလ;းေရစာရငးလျာထားချက
စဥစဥစဥစဥ ခ$စခ$စခ$စခ$စ တပဆငမညအငအားစစေပါငးတပဆငမညအငအားစစေပါငးတပဆငမညအငအားစစေပါငးတပဆငမညအငအားစစေပါငး
၁ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ ၁၀,၀၀၀
၂ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ၁၁,၀၀၀
၃ ၂၀၁၂-၂၀၁၃ ၁၄.၀၀၀
၄ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ၁၆,၀၀၀
၅ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ၁၈,၀၀၀
၆ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ၂၀,၀၀၀
�မန�မ�7ဆက�သ�ယ��ရ�လ)ပ�ငန��မ��� ပ�)မ�)ဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက��ရ�အတ�က� ဆက�သ�ယ��ရ��စ��က�က� အ�န�ဖင�7
မ�)ဘ�)င��လ)ပ�ငန��မ���က�) ပ�)မ�)ဦ�စ���ပ� လ)ပ��ဆ�င�ရန� လ�)အပ�ပ�သည�။
ဒ)တ�ယမ��!�ဆက�မ�)ဘ�)င��က�န�ရက�မ�တတ�ယမ��!�ဆက�မ�)ဘ�)င��က�န�ရက�သ�) 7��ပ�င��လ#လ)ပ��ဆ�င� ရ�တ�င�သ)*�စ�#
သ?၏လ�)အပ�ခ�က�က�)အ��ခခ*သည�7ဝန��ဆ�င�မ$မ��!��ပ�ရန�လ�)အပ�လ�မည��ဖစ�ပ�သည�။ထ�) 7သ�) 7ဝန��ဆ�င�မ$ �ပ���)င��စရန
အတ�က�ဆက�သ�ယ�မ$ရရ��=ပ/��သ� �ဒသမ���သ�မကမရရ���သ��သ��ဒသမ���ပ�သ)*�စ�#��)င��ရ�အတ�က� လ)ပ��ဆ�င�
�ပ�ရမည��ဖစ�ပ� သည�။တတ�ယ��မ�က�မ��!�ဆက�မ�)ဘ�)င��က�န�ရက�အသ)*��ပ!�ခင���ဖင�7 က�အမ��!�မ��!�ရ�� ဝန��ဆ�င�မ$
ပ)*စ*သစ�မ���က�) �ဖည�7ဆည�� �ပ�လ���)င�ပ� မည�။
၄၄၄၄။။။။ �လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ����လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ����လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ����လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�မ���
"တ,တြပညတင တယလဖနးဆကသယေြပာဆမ& တစခါရတငး စးပါးေရးလပေဆာငချက
(Business Transaction) တစခရလာသည" ဟ ဆ,းစကား တငကျယခပါသည။
ကမ >ာဘဏ၏�လ7လ��တ� 7ရ��ခ�က�အရဆကသယေရးဥပေဒစညးမျဥးစည:ကမးများ စနစတကျ
ရေသာ$ငငတင ဆကသယေရးက�၌ရငး$းIမ"ပ$မ& အလားအလာပများေ'ကာငး ေတ!ရပ� သည။
ကမ>ာ$ငအဝမးတင ဆကသယေရးက�က ြေဖေလ5ာေပးလာသည$ငအမ5 ေစျးကကအတငး
ြပ"ငဆငမ&မာလညးပမြပငးထနလာခပ� သည။ ဖ!ြဖ"းဆ$ငငများ အတက အေရး'ကးေသာအခ�က�မ��
ဆကသယေရးနညးပညာ တးတကမ&က ေကျးလကေဒသများပါမကျန ေစျးချ"ချ"ြဖင သ;းစခင
ရေရးပင ြဖစပ� သည။
ဖ!ြဖ"းဆ$ငငများတင ေကျးလကေဒသ၌ တယလဖနးသပ သညးဆမာ လနစာနမပါသည။
ဤကသ! နညးပါးရြခငး အေ'ကာငးရငးများစာအနက အဓကအေ'ကာငးရငးတစခမာ ေကျးလက
ေဒသ၌ တယလဖနးဆကသယေရး ပစ8ညးတပဆငစရတ 'ကးြမငြခငး$င ေကျးလကေဒသေန
ြပညသလထ၏ ၀ယယ$ငစမးအား နမကျြခငးတ!ပင ြဖစပါသည။
ဖ!ြဖ"းြပး$ငငများ၌ အမေထာငစများ၏ ၉၀/သည ဆကသယေရးစရတအတက လစဥ
ေဒါ=လာ ၃၀ မ5 အကနအကျခ$ငေသာလညး ဖ!ြဖ"းဆ $ငငတစခြဖစသည အ$Kယ$ငင၌
အမေထာငစများ၏ ၅/ မ ၆/ အထသာ အဆပါေဒါ=လာ ၃၀ စရတက လစဥ ကျခ$ငစမး ရပါသည။
အာဖရကေကျးလကေဒသရ ေတာငသလယသမားများအတက ဝငေငတးတက ရရြခငး
ရ-မရ ဟေသာအချကသည သကဆငရာ နယပယေဒသအသးသးရ လယသမားများက ေစျးကက
သတငးများ လယလငတကရရ$ငြခငး ရ-မရဟေသာ အချကေပါ=တင မတည ပါသည။ အာဖရက
ကနးတငးပငးေဒသ၌'က"းဖနးထကမဘငးဖနးကစးပားေရးတးတကဖ!ြဖ"းမ&အေပါ= အေထာကအက
ြပ"ေပး$ငခေ'ကာငး ေတ!ရပါသည။
ထ!ေ'ကာင $ငင၏ စးပားေရး တးတကဖ!ြဖ"းမ&က လျငြမနစာ အေထာကအက ြပ"ေစလ
လ5င 'က"းဖနးထက မဘငးဖနးက ဦးစားေပးလပသငသညဟ ဖ!ြဖ"းေရး ေဘာဂေဗဒ ပညာရင
များက အ'ကြပ"'ကပါသည။
ဤတင မဝါဒ ဆငရာ ကန� 7သတ�ချကအချ"! ရေနဆြဖစသညက တငြပလပါသည။
ဆကသယေရးက� ြပ"ြပင ြေပာငးလမ&လပလ5င မညသည လပငနးဧရယာ၌ ြပ"ငဆငမ& အခင
အလနးေပးမည၊ မညသည လပငနးဧရယာက အစးရက ဆကလက �ဆ�င�ရ�က�မည၊ ြပ"ငဆငမ&
အတက ဖငေပးထားမည လပငနးဧရယာ၌ ြပ"ငဆငသ ဦးေရ မညမ5အထ ထားရ ခငြပ" ေပးမည၊
အစးရကဆကလက�ဆ�င�ရ�က�မည လပငနးဧရယာကမညသညအချနကာလ အထ ဆကလက
ေဆာငရကမည၊မ5တစာြပ"ငဆငမ&ြဖစေပါ=ေစရနဥပေဒ၊စညးမျဥးစညးကမး များ လပထ;း လပနညး
များြဖင မညကသ!ထနးေကျာငးမည၊ထသ!ထနးေကျာငးမညယ$Zရားက မညကသ! တညေဆာက
မညဆေသာအချကများမာ မဝါဒဆငရာ ေဆာငရကရမည ကစ8အချ"! ပင ြဖစပါသည။
ဆကသယေရးက�တငရငး$းIမ"ပ$ခလ5င $စစဥ ြပနရချက$&နး (Annual Rate Of
Return) မာ ၂၀% မ ၃၀% 'ကားသ!မဟတအဆပါ$&နးများ၏အထက၌ ရပါသည။
ဆက�သ�ယ��ရ�က�တ�)�တက��ခတ�မ/�အ�င��ဆ�င�ရ�က�ရ�တ�င� ��)င�င*အမ���စ)က �အ�က�ပ� စ�န��ခu
ခ�က�မ���က�) မလ�#မ�သ�ရင�ဆ�)င�ရ�လ7ရ��ပ�သည�။ ထ�)အခ�က�မ���က�)�အ�င��မင�စ�� ရင�ဆ�)င���ဖရ�င����)င��ရ�မ��
အ�ရ�Rက/�ပ�သည�-
(က) ဝန��ဆ�င�မ$အရည�အ�သ�� စ*ခ��န�မ/�ရ�၊
(ခ ) ဆကသယေရးက�က ��ဖ ေလ`�7 ေဆာငရက�ပ��ရ�၊
(ဂ ) ဆကသယေရးဝနေဆာငမ&များ က�) ပဂ7လကတ�) 7 ပ�)မ�)ပ�ဝင� ပးေပါငးေဆာငရက��)င��ရ�၊
(ဃ) ဆက�သ�ယ��ရ�ဆ�)င�ရ� ဥပ�ဒမ���၊ နည��ဥပ�ဒမ���က�) �ခတ���င�7အည/ �ပင�ဆင��ရ�ဆ�#�ရ�၊
(င ) က`မးကျငပညာရငများ �မ��ထ)တ��ပ��ရ�၊
(စ ) သ�သ��မင�သ�ထင�သ�ရ���ရ�၊
ဆက�သ�ယ��ရ�က���င�7 အ�)င�တ/က� တ�)�ခ�# 7�ဆ�င�ရ�က��ခင���ဖင�7 �အ�က�ပ�အက��!��က��ဇ?� မ���
ရရ��လ�မည� �ဖစ�ပ�သည�-
(က) ��)င�င*�တ��၏ =မ�! 7�ပ/�က��လက��န�ပည�သ?မ��� �စ���$န��ခ��!သ�စ���ဖင�7 မ�)ဘ�)င�� တယ�လ/ ဖ)န��
သ)*�စ�#��)င��ခင��၊
(ခ) �ပည�သ?မ���၏ လ?မ$စ/�ပ���ဘဝ တ�)�တက�မ$က�) အ�ထ�က� အက?�ပ!�ခင��၊
(ဂ) ပ)ဂ�လ�က က�အ�န�ဖင�7 ��)င�င*�တ��၏ အလ)ပ�အက�)င� အခ�င�7အလန��မ���တ�င� ပ�)မ�) ပ�ဝင�ခ�င�7
ရရ��လ��ခင��၊
(ဃ) လ?ငယ�မ���အ�� အလ)ပ�အက�)င� အခ�င�7အလန��မ�����င�7 �ခတ�မ/ဆက�သ�ယ��ရ�နည�� ပည�မ���
ရရ���စ�ခင��၊
(င) ��)င�င*�တ��၏ ��စ�စဥ GDP တ�)�တက�လ��ခင��၊
(စ) ပည��ရ�၊ က�န��မ��ရ�၊ အ)ပ�ခ�!ပ��ရ���င�7 သဘ�ဝ�ဘ� Rက�!တင� က�က�ယ��ရ�တ�) 7 အတ�က�
အ�ထ�က�အက? ြဖစ��စ�ခင��၊
၅၅၅၅။။။။ န�ဂ)*�န�ဂ)*�န�ဂ)*�န�ဂ)*�
�ခတ�မ/တ�)�တက�ဖ�* 7=ဖ�!��သ� ��)င�င*�တ��သစ� တည��ဆ�က��ရ�၌ ဆက�သ�ယ��ရ�က� သည� အထ?� အ�ရ�ပ��သ� အခန��မ� ပ�ဝင��နပ�သည�။ ဆက�သ�ယ��ရ�က�၏ �ဖန� 7က�က� ဝန��ဆ�င�မ$�ပ���)င��ရ�သည� ��)င�င*�တ�� တည��ဆ�က��ရ�အတ�က� မရ��မ�ဖစ�လ�)အပ�ခ�က� �ဖစ�ပ� သည�။ ထ�)သ�) 7�ဖန� 7က�က�ဝန��ဆ�င�မ$ �ပ�ရ�မ�� လက�ရ��ဥပ�ဒ၊ နည��ဥပ�ဒ၊ စနစ�မ����ဖင�7 �ဆ�င�ရ�က�လ`င� အခ��န�တ�)အတ�င�� �ဖစ���မ�က�လ���)င�မည� မဟ)တ�ပ�။ ထ�) 7��က�င�7 ဆက�သ�ယ��ရ� က� �ပ!�ပင���ပ�င��လ#�ရ� (Telecommunication sector reform) �ပ!လ)ပ�ရန� စဥ�စ��သင�7ပ� သည�။
ဆက�သ�ယ��ရ� က��ပ!�ပင���ပ�င��လ#�ရ�တ�င� သင�7တင�7�လ`�က�ပတ�သည�7 ��ဖ�လ`�7မ$မ��� �ပ��ရ� (Liberalization) ��င�7 ပ)ဂ�လ�က က�မ� ပ?��ပ�င��ပ�ဝင� �ဆ�င�ရ�က�ခ�င�7 ရရန� လ�)အပ�ပ� သည�။ ��)င�င*တက� အ�တ� 7အ�က!* က�)�လ7လ�=ပ/� က�)ယ�7�ရ၊ က�)ယ� ြ�မ��င�7 လ�)က� ေလ��ည/�ထ� ရ��မည�7 ပ)*စ*က�) သ)*�စ�#လ`င� ဆက�သ�ယ��ရ�က� တ�)�တက��ရ�အတ�က�မ���စ�� အ�ထ�က�အက?�ပ! လ���)င� ပ�သည�။
ဆကသယေရးလပငနးများတးချYမညဆလ5င ေစျးကကြပ"ငဆငမ&ကအားေပးကည ေသာပတဝနး
ကျငရမသာ ဆကသယေရးက�လညး တးတကဖ!ြဖ"း လာ$ငပါသည။
ဆက�သ�ယ��ရ�က�တ�)�တက��ရ�အတ�က� က�မ��က�င�သည�7လ? 7စ�မ��အ��အရင��အ�မစ�မ��� �မ��ထ)တ��ပ� �ရ�သည�လည��လ�)အပ�ခ�က�ရ��သည��ဖစ�ရ� ဝန�Rက/�ဌ�နလက��အ�က�၌ လ? 7စ�မ��အ��အရင��အ�မစ� �ပ!စ)ပ��!��ထ�င�ရ� ဌ�န�ဖစ��သ���က�နန��ဆက�သ�ယ��ရ���င�7 စ�တ�)က�သင�တန���က��င��အ�� ��)င�င*တက�အဆင�7မ/ ဆက�သ�ယ��ရ� တက© သ�)လ�သ�) 7 အဆင�7�မ5င�7 ဖ�င�7လ�စ��ပ���)င�ပ�က ��)င�င*�တ��အတ�က�လည�� အက��!�ရ��လ���)င�ပ�သည�။
ဆက�သ�ယ��ရ� လ)ပ�ငန��သည� တ�)�တက�မ$�$န�� �မင�7မ��စ�� ရရ��ခ#7�သ�က� �ဖစ�ပ� သည�။ ထ�) 7�ပင� အန�ဂတ�တ�င�လည�� အလ��အလ��ပ�င��မ���စ�� ရ���န�သ� က��ဖစ�ပ�သည�။ ဖ�* 7=ဖ�!�ဆ# ��)င�င*မ���တ�င� ဆက�သ�ယ��ရ�က� တ�)�တက�မ$သည� အ�ခ��က�မ���အတ�က�ပ� ဆင�7ပ��� အက��!�သက��ရ�က�မ$ (Multiplier Effect) �ပ���)င��သ� စ�မ��ပက�� ရ��ပ�သည�။
ဤက�တ�င�သင�7တင�7�လ��က�ပတ��သ�မ?ဝ�ဒမ���၊ �ပ!�ပင� ြ�ပာင��လ#မ$မ���၊ အ�ဆ�က� အအ)*ဆ�)င�ရ� �ပန�လည�ည5��1င��မ$မ�����င�7အတ? �ပည�တ�င��၊ �ပည�ပမ� အတတ�ပည���င�7 အရင��အ��/� မ���က�) ဖ�တ��ခuက� ��)င�င*�တ��၏အ��ခအ�န��င�7 ဆ/�လ���မ$ရ��သည�7 မဟ�ဗ�yဟ�မ��� ခ�မ�တ� �ဆ�င�ရ�က�ပ�က ��)င�င*�တ��စ/�ပ����ရ� ဖ�* 7=ဖ�!�တ�)�တက�မ$အတ�က� မ���စ�� အ�ထ�က�အက?�ပ!လ���)င� ��က�င�� တင��ပပ�သည�။