یکسان ) اجرای منی( SOPدستورکار مایع بررسی ؛[Type the document subtitle]

[Type the abstract of the document here. The abstract is typically a short summary of the contents of the document. Type the abstract of the document here. The abstract is typically a short summary of the contents of the document.]

VIPER

زمایشگاه سیناآ

(؛SOPدستورکار اجرای یکسان )آزمایش مایع منی

89خرداد تاریخ تهیه:

بیات تهیه کننده: حسنمنبع:

WHO laboratory manual for the Examination and processing of human semen; 5th ed.; © World Health Organization 2010

oمقدمه

1 SEMEN ANALYSIS

کاربردی قابل و ارزشمند اطالعات منی آزمایش نتیجه ی اینکه برایروش هایی اساس بر آزمایش، و آوری جمع جنبه های همه ی باید کند، فراهم

. شود انجام شده اند استاندارد درستی به که

: است شده تشکیل زیر مراحل از منی آزمایش:5در ابتدایی دقیقه ی

شدن حل برای روتاتور روی نمونه گذاشتن

:60تا 30بین دقیقه

نمونه ظاهر و شدن حل ارزیابی نمونه حجم اندازه گیری اندازه گیریPH

،میکروسکوپی ظاهر ارزیابی برای مرطوب گسترش کردن فراهماسپرم شمارش برای مناسب رقت تعیین و حرکت

( متحرک اسپرم های درصد صورتیکه در اسپرم ها ویتالیتی ارزیابی) باشد کم

مورفولوژی ارزیابی برای الزم گسترش های ساختن فراهماسپرم ها

اسپرم غلظت ارزیابی برای الزم رقت های کردن فراهم اسپرم ها شمارش ( گرد سلول های تعداد چنانچه مثبت پروکسیداز سلول های ارزیابی

) باشد زیاد

ساعت 3در

) باشد ) شده درخواست چنانچه نمونه کشت

از ساعت 4پس

مرفولوژی نظر از گسترش ها ارزیابی و رنگ آمیزی کردن، ثابت

2 SEMEN ANALYSIS

oآزمایش ایمن نمونه هامانند خطرناکی عفونی عوامل بردارنده ی در است ممکن منی نمونه های

HIV وHSV . زیست ماده ی عنوان به باید منی نمونه های با این، بر بنا باشند. کرد کار زیانبار

شرایط پیش سنجش

. دارد بستگی گوناگونی سنجشی پیش عامل های به منی آزمایش نتیجه ی: است شده آورده زیر در آن ها گزارش روش و عامل ها این

) ویژه اینکه ) به ، گذشته هفته ی سه اخیر بیماری وجود. باشد تب همراه عنوان بیماری مقابل در جوابدهی فرم در

» اخیر» شکل های بیماری از یکی به را پاسخ ،» یا تبدار« »، نه» ، » تبدار» .غیر کنید گزارش

. جنسی فعالیت آخرین از فاصله ی فاصله در باید 7تا 2نمونه . جلوی روز به را فاصله شود گرفته منی خروج آخرین از پس روز

داری عنوان » خود . مدت بنویسید« از نکته: فاصله اسپرم ها 7چنانچه این شمارش باشد، بیشتر روز

بود؛ نخواهد بیضه ها وسیله ی به اسپرم تولید فعالیت بیانگرکامنت با را مطلب این صورت، این گزارش «Prlg Abs»در

کنید.. نمونه گیری نمونه گیری روش روش به بسته منی مایع کیفیت

. نمونه گیری روش گزاش برای زیر نشانه های از میکند تغییر: شود استفاده

- : آزمایشگاه در MILاستمنا

- : آزمایشگاه از بیرون MOLاستمنا

- : ویژه کاندوم های از استفاده با SIنزدیکی

- :) نخاعی ) قطع افراد مورد در الکتریکی تحریک با EEنمونه گیری

کامنت الکتریکی، تحریک با نمونه گیری صورت «EEثر ا»در. شود گذاشته

3 SEMEN ANALYSIS

. نمونه بودن پروستاتی کامل مایع از بیشتر نمونه اول بخشاز بیشتر نمونه آخر حالیکه در است، شده تشکیل اسپرم از غنی

دست از این، بر بنا است؛ شده تشکیل ضمیمه ای غدد ترشحات. دارد آزمایش نتیجه ی بر بیشتری اثر نمونه اول رفتن

عنوان جلوی است کامل نمونه که صورتی بودن» در کامل«بنویسید نمونه« عنوان کامل» جلوی «و بودن» ناکامل. * )ستارهنشانه ی جلوی( است ناکامل نمونه چنانچه بگذارید

» عنوان » جلوی و بگذارید ستاره نشانه ی بودن کامل عنوان » است،» رفته دست از که نمونه از بخشی به بسته ، بودن ناکامل

«بنویسید نمونه» «یا اول نمونه» .آخر

. نمونه گیری در مشکل را وجود نمونه گیری در مشکل وجودشکل » به نبودن یا بودن به «بسته خیر/ .بله کنید گزارش

آزمایش مایع منی

ارزیابی بخش دو از منی مایع ارزیابی ماکروسکوپیآزمایش و.میکروسکوپی می شود تشکیل

ارزیابی ماکروسکوپی

ساده ی ارزیابی با را آزمایش نمونه، شدن حل از پس سرعت به باید . تا آزمایش آغاز کرد آغاز نباید 30نمونه و دارد، برتری نمونه گیری از پس دقیقه

کیفیت بر دما تغییرات و آب رفتن دست از تاثیر از تا باشد بیشتر ساعت یک از. شود جلوگیری نمونه

o حل شدنLiquefaction : کوتاه Liqنشانه ی

. به معموال است جامد نیمه توده ی یک شکل به خروج از پس منی مایع ) مرحله ) این در و ، شدن رقیقتر شدن حل به می کند شروع دقیقه چند فاصله ی . شدن، حل ادامه ی با شد خواهد دیده ناهمگون توده های از مخلوطی شکل به

4 SEMEN ANALYSIS

از کوچکی بخش های تنها پایان، در و می شود، آبکی کامال و تر همگون منی مایع . ماند می باقی لخته

در معموال نمونه تا 15همه ی کم خیلی و می شود، حل دقیقه 60دقیقه. . شود گزارش دقیقه حسب بر نمونه کامل شدن حل زمان می کشد طول

از بیش کامل شدن حل صورت 60چنانچه به کشید طول گزارش >60دقیقهشود.

روی شدن حل برای شده اند گرفته آزمایشگاه در که را نمونه هایی . شدن یکنواخت به کار این بگذارید آرام دور با بعدی دو حرکت دارای روتاتور

. می کند کمک نمونهاز پس بی درنگ اند، شده گرفته آزمایشگاه از بیرون که را نمونه هایی

تا نمونه گیری فاصله ی است شده کامل شدن حل چنانچه و کنید بررسی دریافتفاصله آن از کمتر صورت به را شدن حل زمان و کنید حساب را نمونه تحویل

مثال کنید؛ روی<. 20گزارش را آن بود، نشده حل تحویل زمان تا نمونه چنانچه. بگذارید روتاتور

ژله دانه های دارای است ممکن شده اند حل طبیعی طور به که نمونه هایی ) دارای ) دانه ها این رسد نمی نظر به نمی شوند؛ حل که ژالتینی مواد باشند مانند

. رشته های بودن این، وجود با شوند گزارش نیست الزم و باشند بالینی اهمیت. کند تداخل منی مایع آزمایش با است ممکن موکوس

در :1نکته ی میکروسکوپی شکل به هم و چشمی شکل به هم را شدن حل . اسپرم های شدن، حل فرآیند طی کنید بررسی مرطوب گسترش

. تهیه گسترش های در چنانچه می کنند پیدا حرکت توانایی شده بی حرکتمی شوند، دیده شده حرکت بی اسپرم های آزمایش، ادامه ی برای شده

نظر در کامل شدن حل برای بیشتری زمان و بیندازید دور را گسترش هابگیرید.

تا :2نکته ی نمونه برای 30چنانچه و نکنید شروع را آزمایش نشد حل دقیقهکامل شدن . 30حل تا شدن حل چنانچه بگیرید نظر در دیگر 60دقیقه ی

کار به زیر کمکی روش های از یکی نشد، کامل نمونه گیری از پس دقیقه. شود گرفته

تاخیری شدن حل برای کمکی کارهای

از یکی به می توان نشود، حل ساعت یک مدت در لخته که صورتی در. کرد حل را لخته زیر روش های

5 SEMEN ANALYSIS

محلول .1 نمونه حجم Dulbecco’s phosphate-buffered )دالبسکوهمsaline. کنید( خالی و پر پیپت با بار چند را آن سپس و بیفزائید، آن به

را .2 شماره ی 10تا 6نمونه کند سوزن یک از سرنگ با آرامی به 18باردرونی) ( 84/0قطر شماره ی یا متر درونی ) 19میلی میلی 69/0قطر

. دهید( عبور متربا .3 کردن با( Bromelain )بروملینهضم پروتئولیتیک آنزیم یک که ،

. نمونه باشد کننده کمک کردن حل در است ممکن است، وسیع ویژگینسبت به بروملین( 1:2 )1 + 1را پیپت IU/mL10با یک با کنید، رقیقو بزنید، در 10هم . C 37°دقیقه آزمایش، ادامه ی از پیش بگذارید

. بزنید هم خوبی به را نمونه

پالسمای :1نکته بیوشیمی بر است ممکن لخته کردن حل برای کمکی کارهایبه باید این، بر بنا بگذارد، تاثیر اسپرم ها مرفولوژی و حرکت نمونه،

در کمکی، کار کارگیری به گزارش برای کرد؛ گزارش را آن ها کارگیریعنوان مقابل سرنگ روش یا دالبسکو محلول از استفاده «Treat»صورت

بنویسید «Mec»بنویسید بروملین از گیری بهره صورت در و ،«Brom»( با گزینه ی بیمار Treatانتخاب جواب در عنوان همراه این خودکار طور به ،

( .) که معمول طور به می شود گزارش آزمایش نتیجه ی بر کارها این تاثیرعنوان » جلوی نمی شود، گرفته بهره کمکی روش های نشانه ی« Treatاز

). بگذارید ستارهاسپرم ها :2نکته ی غلظت بروملین، یا دالبسکو محلول از استفاده صورت در

عدد در .2باید شود ضرب

o ویسکوزیتیViscosity : کوتاه Visنشانه ی

زیر روش دو از یکی به را آن ویسکوزیتی نمونه، شدن حل از پس. کنید بررسی

6 SEMEN ANALYSIS

بروملین ساختن

حل IU/mL10محلول کنید؛ تهیه دالبسکو بافر در بروملین ازدر آن بیشتر زدن، هم با اما است، سخت آن دقیقه 20تا 15شدن

. می شود حل

حدود ) الف( قطر به گشاد پالستیکی مصرف یکبار پیپت یک درون را 5/1نمونه . ) که را رشته ای طول بچکد جاذبه نیروی با دهید اجازه و بکشید متر میلی

. صورت به طبیعی نمونه ی کنید بررسی می شود تشکیل چکیدن هنگام . طبیعی غیر ویسکوزیتی چنانچه می کند ترک را پیپت جداگانه قطره های

از بیش طول به رشته ای پیپت، ترک هنگام قطره ها متر 2باشد، سانتی. داد خواهند تشکیل

بیرون( هنگام و کنید فرو نمونه درون را شیشه ای همزن میله ی یک ب . چنانچه کنید بررسی می شود تشکیل که را رشته ای طول میله، کشیدن

از بیش رشته .2طول است طبیعی غیر ویسکوزیتی باشد متر سانتی

حرف با را طبیعی حرف Nویسکوزیته ی با را باال ویسکوزیته ی و ،H . کنید گزارش

مداخله :1نکته ی نمونه غلظت و حرکت بررسی در می تواند باال ویسکوزیته یکند.

برای :2نکته ی شده گفته روش های از باال ویسکوزیته ی کردن طرف بر برای . گزارش برای تاخیری، شدن حل همانند شود استفاده تاخیری شدن حلمحلول از استفاده صورت در آزمایش، نتیجه ی بر کمکی کار تاثیر کردن

عنوان مقابل سرنگ روش یا در «Mec»بنویسید «Treat»دالبسکو و ، بنویسید بروملین از گیری بهره . «Brom»صورت

اسپرم ها :3نکته ی غلظت بروملین، یا دالبسکو محلول از استفاده صورت درعدد در .2باید شود ضرب

تاخیری شدن حل از باال ویسکوزیته ی شناسایی

دارای نمونه است، نشده حل کامال که نمونه ای با مقایسه در ) با ) آن قوام و است یکنواخت سختی دارای شده حل ولی باال ویسکوزیته ی

. قابل نمونه ارتجاعی خصوصیت از باال ویسکوزیته ی نمی کند تغییر زمان گذشتشدت به نمونه کردن، پیپت برای تالش هنگام که شکل به این است، شناسایی

. چسبد می خودش به

7 SEMEN ANALYSIS

o ظاهرAppearance : کوتاه Appنشانه ی

مات ) و خاکستری یکنواخت، از است عبارت طبیعی نمونه ی یک ظاهرHomogeneous, grey-opalescent )صورت به بودن طبیعی صورت در «HGO»؛

شود با .گزارش تفاوتی گونه هر نمونه ظاهر به چنانچه داشت طبیعی ظاهرکلمه ی «Abnorm»صورت مقابل در و شود طبیعی Abnormگزارش غیر شرح

گزارش زیر شکل به است خونی نمونه چنانچه مثال شود؛ نوشته نمونه بودنشود:

Abnormal: Homogeneous, Bloody

o حجمVolume : کوتاه Volنشانه ی

منی، نکته: مایع آزمایش جواب بررسی مطلق در نیز شمارش و اسپرم هااز تر اهمیت با بسیار اسپرم غیر بسیار غلظتسلول های و است آن ها های

. از باشند می مردانه تناسلی دستگاه گوناگون بخش های کارکرد بیانگر بهتربنا می شوند، حساب نمونه حجم از استفاده با مطلق شمارش های آنجائیکه

. است اهمیت با بسیار نمونه حجم دقیق تعیین این، بر

ظرف وزن و کنید وزن را نمونه دارای ظرف نمونه، حجم تعیین برایشده ) نوشته ظرف روی و تعیین نمونه گیری از قبل که را برچسب و خالی

. دانسیته ی( فرض با را نمونه وزن آید دست به نمونه وزن تا کنید کم آن از است1g/mL . مثال کنید گزارش اعشار رقم یک تا میلی لیتر صورت به منی، مایع برای

نمونه وزن آن g4/3چنانچه حجم . mL4/3است است

. نکته: همراه ظرف هر باید این، بر بنا دارند تفاوت یکدیگر با ظرف ها وزنروی آن وزن و شده وزن نمونه گیری از پیش جداگانه آن، روی برچسب

. باشد شده یادداشت ظرف

لوله های درون مستقیم را نمونه که است آن حجم تعیین برای دیگر روشتا بندی درجه دارای که گشاد دهان و 1/0مدرج کرد آوری جمع هستند میلی لیتر

. کرد تعیین را حجم آن از استفاده با

8 SEMEN ANALYSIS

کردن توجه: خالی یا سرنگ، یا پیپت درون به نمونه کشیدن با حجم اندازه گیری. شد نخواهد جابجا نمونه همه ی زیرا نمی شود توصیه مدرج لوله ی درون آن

بین مانده باقی .9/0تا 3/0حجم بود خواهد میلی لیتر

دفعی :1نکته ی مجرای بودن بسته برای است ویژه ای نشانه ی نمونه کم حجموازدفران ) مادرزادی دوطرفه ی نبودن آن( CBAVDیا در که وضعیتی ،

. اند کرده رشد کم خیلی سمینال کیسه های همچنیناز ):2نکته ی نمونه گیری در اشکال نتیجه ی می تواند همچنین منی مایع کم حجم

) آندروژن کمبود یا نمونه، نسبی برگشت ، نمونه از بخشی رفتن دستباشد.

موارد :3نکته ی در اگزودا فعال ترشح دهنده ی بازتاب است ممکن باال حجم. باشد ضمیمه ای ارگان های فعال التهاب

: پائین مرجع اطمینان ) mL 5/1 حد محدوده صدک، (4/1-7/1%: 95پنجمین

oPH

بین PHسطح تعادل دهنده ی بازتاب منی غده های PHمایع ترشحات هایو منی کیسه های قلیایی ترشحات همه از بیش است؛ گوناگون ضمیمه ای

. سطح پروستات اسیدی یک PHترشحات در نمونه شدن حل از پس باید رااز پس ترجیحا معین، از 30زمان نباید حال هر در ولی کرد؛ بررسی 60دقیقه،

زیرا شود، بیشتر رفتن PHدقیقه دست از دلیل به .CO2نمونه می کند تغییر

کاغذهای از طبیعی نمونه های .10تا 6بین PHبرای شود استفاده. بزنید هم خوب را نمونه کاغذ روی یکنواخت طور به را منی مایع از قطره .PHیک بمالید ( کمتر شود یکدست شده گذاری نمونه منطقه ی رنگ تا کنید صبر

(.30از ثانیه

9 SEMEN ANALYSIS

PH گزارش اعشار رقم یک تا و بخوانید رنگی مقیاس روی از راکنید.

بررسی برای از PHچون باید ویسکوز ویژه ی PHنمونه های مترهایاین، بر بنا نیست، موجود آزمایشگاه در که شود استفاده غلیظ محلول های

کامنت بود غلیظ نمونه .«PH-Vis»چنانچه شود گذاشته

کاغذهای توجه: تایید PHدرستی شده شناخته استانداردهای مقابل در بایدکاغذ. بسته هر درستی کار، این برای استفاده PHشود با می شود باز که

بافرهای نوشته PHاز بسته روی بودن درست صورت در و شود تعیین«شود شد» بررسی بررسی درستی همکار نام و تاریخ آن همراه و

. شود نوشته کننده: پائین مرجع 2/7 <حد

از PHچنانچه :1نکته ی کمتر است پائین آن شمارش و حجم که 0/7نمونه ایوازدفران ) مادرزادی دوطرفه ی نبودن یا دفعی مجرای بودن بسته باشد،

CBAVD )سمینال کیسه های همچنین آن در که وضعیتی است، مطرح. اند کرده رشد کم خیلی

نمونه :2نکته ی در طبیعی بافری فعالیت زمان، گذشت با نمونه گیری از پسو یابد می این، PHکاهش بر بنا یابد؛ می افزایش باال PHنمونه های

. نمی کند فراهم سودمندی بالینی اطالعات

ارزیابی میکروسکوپی

oارزیابی ابتدایی گسترش مرطوب

10 SEMEN ANALYSIS

بزرگنمایی با گسترش غربالگری از است عبارت ابتدایی 100ارزیابیشیئی 10چشمی) زیر(. 10و موارد شدن روشن برای کلی شمای یک کار این

: می کند فراهم موکوس؛ رشته های تشکیل اسپرم ها؛ آگلوتیناسیون یا تجمع سلول های تلیال، اپی سلول های مانند اسپرم، غیر سلول های وجود

. جدا دم های یا سرها و گرد،

بزرگنمایی با را گسترش باید شیئی 10چشمی ) 400سپس بررسی( 40و: می شود. بررسی زیر موردهای بزرگنمایی این در کرد

اسپرم ها؛ حرکت. است الزم اسپرم ها شمارش درست ارزیابی برای که رقتی تعیین

oهم زدن نمونه؛ هم زدن کامل و نمونه برداری به طوری که نماینده ی

نمونه باشدنماینده ی که طوری به را آن از نمونه برداشتن شده، حل منی طبیعت

. است ممکن نشود زده هم خوبی به نمونه چنانچه می کند مشکل باشد نمونهدو بررسی از که مورفولوژی و غلظت ویتالیتی، حرکت، دوتایی نتیجه های بین

. از اطمینان برای شود دیده زیادی اختالف آیند، می دست به جداگانه گسترشخوب را آن نمونه، از برداشت از پیش باید تکرارپذیر، نتیجه های آوردن دست به

نتیجه ها آن همخوانی گسترش، دو از حاصل نتایج پذیرش از پیش و زد، هم. کرد بررسی

11 SEMEN ANALYSIS

نمونه کامل زدن هم

نه اما بزنید؛ هم خوب اصلی ظرف در را آن نمونه، از برداشت از پیش . با را کار این می توان شود تشکیل حباب که شدید نمونه 10چندان کشیدن بار

قطر ) به تقریبا گشاد پت پی یک . 5/1درون ) میکسر از داد انجام متر میلی. رساند خواهد آسیب اسپرم ها به کار این زیرا نکنید استفاده باال دور با ورتکس

oتهیه ی گسترش مرطوب. بزنید هم خوبی به را نمونه

به شدن نشین ته فرصت دادن بدون زدن، هم از پس بی درنگ. بردارید را نمونه از بخشی اسپرم ها،

هم خوبی به را نمونه دوباره دوم، گسترش برای برداشت از پیشبزنید.

روی نمونه ارتفاع که باشد طوری المل اندازه ی و نمونه حجم بایدحدود :µm20گسترش . کار این برای باشد

µL10 روش به و سمپلر با را نمونه معکوس از برداری بر نمونه. کنید منتقل اسالید روی

المل یک نمونه .mm 22 X mm 22روی بگذارید . نشود تشکیل حباب المل و اسالید بین که کنید دقت. کنید بررسی یابند تغییر اینکه از پیش سریعتر هرچه را گسترش ها

هنگام توجه: است، غلیظ مایع یک منی مایع اینکه دلیل بهنمونه روش به باید حتما سمپلر، با آن از کردن برداشت

. کرد کار سمپلر با معکوس برداری

از :1نکته ی کمتر محدود 20عمق را اسپرم ها چرخشی حرکت میکرومتر. کرد خواهد

از :2نکته ی بیش عمق به 20چنانچه اسپرم ها اینکه دلیل به باشد، میکرومترخواهد مشکل آن ها بررسی شد خواهند خارج و وارد فوکوس محدوده ی

شد.تفاوت :3نکته ی مالحظه ای قابل طور به میدان ها در اسپرم ها تعداد چنانچه

. چنین در است نشده یکنواخت خوب نمونه که است آن نشانه ی دارد،. کرد تهیه جدیدی گسترش و زد هم خوب دوباره را نمونه باید موردی

12 SEMEN ANALYSIS

حل :4نکته ی غیرطبیعی، قوام از ناشی نبودن یکدست است ممکن همچنین. باشد اسپرم ها آگلوتیناسیون یا تجمع طبیعی، غیر شدن

o تجمعAggregation : کوتاه Aggنشانه ی

اسپرم های یکدیگر چسبیدن به حرکت اسپرم های بی به متحرکیابقایا یا اسپرمی غیر سلول های موکوس، غیر رشته های تجمع عنوان به

. صورت در شوند گزارش عنوان این با باید و می شوند گرفته نظر در اختصاصیشکل به تجمع حسب «NS»نبودن بر تجمع، وجود صورت در و کنید گزارش

صورت به تجمع «مقدار «، کم» «یا متوسط» .فراوان» کنید گزارش

کار توضیح: روش کم، »WHOدر بندی درجه تجمع، مقدار گزارش مورد در » وجود که است شده نوشته فقط و است نشده بیان فراوان متوسط، . داشته تجمع شدت گزارش برای معیاری اینکه برای شود گزارش تجمعافزوده کار روش به آزمایشگاه این طرف از بندی بندی درجه این باشیم،

. است شده

o آگلوتیناسیونAgglutination : کوتاه Aglنشانه ی

چسبیدن از است عبارت اختصاصی طور به آگلوتیناسیون از منظوریکدیگر متحرکاسپرم های . به حرکت درهم یا دم به دم سر، به سر صورت به

13 SEMEN ANALYSIS

مرطوب گسترش عمق محاسبه ی

واحد به گسترش عمق محاسبه ی واحد µmبرای با نمونه حجم ،µL را واحد با المل مساحت در mm2بر را نتیجه و . 1000تقسیم، بر بنا کنید ضرب

حجم برای المل 10این، و حدود X 22 22میکرولیتر گسترش عمق ،µm7/20 المل. برای حجم X 18 18می شود حدود µL5/6و گسترش µm1/20عمق

حجم. از استفاده با باشد نیاز بیشتری میدان عمق به گاهی چنانچه می شودµL40 المل حدود X 24 50و عمق ،µm 3/33. آید می دست به

اسپرم ها گاهی اما است، سراسیمه شکل به و شدید معموال درگیر اسپرم های . متحرک اسپرم هرگونه می شود محدود آن ها حرکت که شده اند آگلوتینه چنان

مورد باید چسبیده اند همدیگر به شان میانی قطعه ی یا دم ها سرها، توسط که. بگیرد قرار توجه

که شود گزارش شکلی به باید آگلوتیناسیون و اتصال محلچگونگی.آگلوتیناسیون وسعت باشد داشته برداشته در را

اساس - بر آگلوتیناسیون بندی تقسیم اتصال الف :محل

A. سر به (H-H)سر

B. دم به آگلوتینه ها( T-T)دم از بیرون وضوح به و هستند آزاد سرها ؛می کنند حرکت

C. دم نوِک به دم (Tt-Tt)نوِک

D. هم دم( Mx)در به دم و سر به سر واضح آگلوتیناسیون های ؛

E.تنیده( tg . در( که صورتی به سرها اند شده تنیده هم در دم ها و سرها ؛آگلوتینه از بیرون وضوح به می شود دیده دم به دم آگلوتیناسیون

نیستند

اساس - بر آگلوتیناسیون بندی تقسیم آگلوتیناسیون ب :وسعت

1درجه ی(G1: جدا( از ؛ زیادی 10کمتر تعداد آگلوتینه، در اسپرم تا. آزاد اسپرم

2درجه ی(G2)آزاد 50تا 10متوسط: ؛ اسپرم آگلوتینه، در اسپرم تادارد وجود

3درجه ی(G3)از زیاد: ؛ بیش با تعدادی 50آگلوتینه هایی هنوز اسپرم،هستند آزاد

4درجه ی(G4)به شدید: ؛ آگلوتنیه ها و هستند آگلوتینه اسپرم ها همه یهستند متصل هم

از آگلوتیناسیون مختلف عنوان های جلوی آگلوتیناسیون، نبودن صورت درH-H تاTg بنویسید«NS» .نوع اساس بر آگلوتیناسیون، وجود صورت در

14 SEMEN ANALYSIS

از را آگلوتیناسیون شدت نوع، آن نشانه ی مقابل در G4تا G1آگلوتیناسیوننشده اند دیده که عنوان هایی مقابل و کنید . NSگزارش بگذارید

بی توجه: اسپرم های یا بقایا، یا سلول ها به چسبیده متحرِک اسپرم های ) نظر ) در آگلوتیناسیون عنوان به نباید تجمع همدیگر به چسبیده حرکِت

. شوند گرفته

شود :1نکته ی گرفته نتیجه اینکه برای نیست کافی دلیل آگلوتیناسیون وجودآنتی وجود کننده ی مطرح اما است، ایمونولوژیک ناباروری دلیل که

. است الزم بیشتر بررسی های است؛ اسپرم ضد بادی هایتداخل : 2نکته ی غلظت و حرکت ارزیابی در می تواند شدید آگلوتیناسیون

کند.

o حرکتMotility : کوتاه Motنشانه ی

. دارد بستگی باروری میزان با اسپرم ها پیشرونده ی حرکت وسعتتا باید حرکت حال 30ارزیابی هر به اما شود، انجام نمونه گیری از پس دقیقه

از آب، 60نباید دادن دست از تخریبی اثرات از تا شود تر طوالنی دقیقه.PHتغییرات شود پیشگیری اسپرم ها حرکت بر حرارت یا

( صفحه ی است شده گفته پیشتر که روشی مرطوب 2،( 11به گسترشعمق .20با کنید تهیه میکرولیتر

60حدود. شود متوقف نمونه جابجایی تا کنید صبر ثانیه بزرگنمایی با را .400اسالید کنید بررسی در می گیرند قرار شدن خشک تاثیر تحت که اسپرم هایی اینکه برای

کم دست که منطقه ای در را اسپرم ها نشوند، گرفته نظر در حرکت بررسی5. کنید بررسی باشد داشته فاصله المل لبه های از متر میلی تکرار منطقه یک دیدن تا کنید بررسی سامانمند طور به را گسترش

خودداری. متحرک اسپرم های تعداد اساس بر میدان ها انتخاب از نشود. باشد تصادفی باید میدان ها انتخاب شود؛

15 SEMEN ANALYSIS

تا نکنید صبر کنید؛ شروع اتفاقی لحظه ی یک در را اسپرم ها بندی طبقه. شوند وارد است بررسی دست در که منطقه ای یا میدان درون به اسپرم ها

. کنید بررسی را میدان از معین منطقه ی یک درون اسپرم های همه ی ) باید ) که را چشمی شبکه ی از استفاده صورت در کادر یا میدان از بخشی

غلظت اگر مثال یعنی کنید؛ تعیین اسپرم ها غلظت اساس بر شود بررسیاگر و کنید، بررسی را کادر یا میدان باالیی بخش تنها است زیاد اسپرم ها

. کنید بررسی را کادر یا میدان همه ی است کم اسپرم ها غلظت مورد منطقه ی متحرک، اسپرم های تعداد شماری بیش از جلوگیری برای

. همه ی که است آن هدف کنید شمارش و بزنید دید سرعت به را شمارششمارش از شوند؛ شمارش سرعت به کادر درون متحرک اسپرم های

درون به سپس و نیستند شمارش منطقه ی درون ابتدا در که اسپرم هایی. کنید خودداری می شوند وارد منطقه

( هستند پیشرونده که را اسپرم هایی . PRابتدا سپس( کنید شمارش( )NPناپیشرونده ها حرکت ها( بی پایان در و . IMها کنید( شمارش را ها

کم دست اسالید هر .200در کنید بررسی را اسپرم . کنید حساب دارد را درصد بیشترین که را طبقه ای واختالف میانگین جدول به مراجعه به 1با مربوط درصدهای بین اختالف بودن پذیرفتنی ،

. کنید بررسی را گسترش دو در میانگین آن را طبقه سه هر به مربوط میانگین های بود، پذیرفتنی اختالف چنانچه این

. . کنید بررسی و تهیه جدید گسترش دو اینصورت غیر در کنید حساب گرد صحیح عدد نزدیکترین تا را درصدها میانگین حرکت، از طبقه هر برای

. کنید گزارش و کنید

کنید؛ :1نکته ی ارزیابی هستند دم و سر دارای که را کامل اسپرم های فقطشمارش کامل اسپرم های فقط اسپرم ها غلظت تعیین در زیرا

. نگیرید. نظر در را سرسوزنی اسپرم های می شوندابتدا :2نکته ی بندی طبقه هنگام آنجائیکه سپس PRاز پایان NPها، در و ها

IM شمارش از پس است ممکن این، بر بنا می شوند، بررسی هاPR همه ی هنوز حالیکه در و NPها، انتخاب IMها منطقه ی درون های

کل شمارش به نشده اند شمارش . 200شده، حالت این در برسیمشمارش باید متحرک، اسپرم های شماری بیش از جلوگیری برای

از و داد ادامه شمارش منطقه ی انتهای تا را مانده باقی طبقه های.200مجموع گذشت گسترش در اسپرم

16 SEMEN ANALYSIS

معموال :3نکته ی اما است، شایع رخدادی اسپرم ها حرکت برآورد بیششمردن با و PRمیتوان چشمی، NPها شبکه ی از استفاده ، ابتدا در ها

. کرد پرهیز رخداد این از اختالف، منابع از پرهیز و شناختن و

اسپرم ها حرکت بندی طبقه

پیشرونده به :Progressive motility (PR)حرکت که اسپرم هاییدایره ی یک در چه و خطی صورت به چه می کنند حرکت فعال صورت

. سرعت از صرفنظر بزرگ، ناپیشرونده اشکال :Non-progressive motility (NP)حرکت تمام

دایره های در کردن شنا مانند نیستند، پیشرونده که حرکت دیگرهنگامی که یا فالژلی، نیروی توسط سختی به سر کردن جابجا کوچک،

. می شود دیده فالژلی ضربان یک تنها حرکت .: Immotile (IM)بی حرکت گونه هر بدون

بررسی :1مثال به 200در عددها این گسترش، دو از یک هر در اسپرم : پیشرونده است آمده ناپیشرونده% 50و% 30دست ،%15و% 5،

حرکت است%. 35و% 65بی مربوط تعداد باالترین ارزیابی، این درمیانگین با حرکت بی طبقه ی اختالف% 50به به%. 30و مراجعه با

میانگین 1جدول برای که می شود پذیرفتنی% 50دیده اختالف حداکثر10 . باید% و نیستند پذیرفتنی آمده دست به نتیجه های این، بر بنا است

. شود بررسی و تهیه جدید گسترش دو

بررسی :2مثال به 200در عددها این گسترش، دو از یک هر در اسپرم : پیشرونده است آمده ناپیشرونده% 28و% 37دست بی% 3و% 6، ،

با. 66و% 60حرکت حرکت بی طبقه ی به است مربوط تعداد باالتریناختالف% 63میانگین جدول%. 6و به مراجعه که 1با می شود دیده

اختالف پذیرفتنی% 63برای اختالف . 10حداکثر این،% بر بنا است : می شود گزارش نتایج میانگین و است پذیرفته PR 32%نتایج ، NP 4%،

.IM 63%و

پیشرونده ) حرکت برای پائین مرجع صدک، ) PR:) 32%حد پنجمیناطمینان (.31-34%: 95محدوده ی

17 SEMEN ANALYSIS

کل ) حرکت برای پائین مرجع صدک، ) PR + NP:) 40%حد پنجمیناطمینان (.38-42%: 95محدوده ی

اهمیت: نکته دارای نمونه کل در پیشرونده اسپرم های مطلق شمارش« » « . درصد در اسپرم مطلق شمارش ضرب از عدد این است بیولوژیک

: » آید می دست به پیشرونده اسپرم هایT. PR = PR x TN

o زنده بودنVitality : کوتاه Vitنشانه ی

زده تخمین اسپرم ها غشای سالمت ارزیابی با اسپرم ها بودن زندهاسپرم های. درصد هنگامی که ویژه به زنده، اسپرم های درصد تخمین می شود

از انجام% 40پیشرونده باید و است برخوردار بیشتری ارزش از باشد، کمترطبقه. بودن درست بررسی برای است وسیله ای ویتالیتی ارزیابی همچنین شود

حرکت بی اسپرم های درصد از نباید مرده اسپرم های درصد چون حرکت؛ بندی. است کمتر معموال و باشد بیشتر

- زنده ارزیابی برای نیگروزین ائوزین رنگ آمیزی از آزمایشگاه این در . می رنگ نفوذ بازدارندگی اساس بر ائوزین روش می شود گرفته بهره بودن

درون. به رنگ که دهند می اجازه مرده اسپرم های غشای روش این در باشد. کند نفوذ سلول

شود، انجام سریعتر هرچه لخته شدن حل از پس باید بودن زنده ارزیابیتا از 30ترجیحا نباید حال هر به اما نمونه گیری، از پس طوالنی 60دقیقه دقیقه

بودن زنده بر حرارت تغییرات یا آب دادن دست از تخریبی اثرات از تا شود تر. شود پیشگیری اسپرم ها

بی :1نکته ی اسپرم های آیا شود مشخص که است مهم بالینی نظر از . نتیجه ی کنار در باید بودن زنده نتیجه ی مرده یا هستند زنده حرکت

از نمونه حرکت .همان شود ارزیابیاست :2نکته ی ممکن حرکت بی اما زنده اسپرم های از باالیی درصد وجود

حرکت بی اسپرم های باالی درصد باشد؛ فالژل ساختمانی نقص نشانگر. ) باشد ) دیدیم اپی پاتولوژی نشانگر است ممکن نکروزواسپرمیا مرده و

- نیگروزین ائوزین رنگ با بودن زنده ارزیابی

18 SEMEN ANALYSIS

سر و زمینه پس بین تضاد افزایش برای نیگروزین رنگ از روش این در . میکند آسانتر را آن ها دیدن تا می شود استفاده اسپرم ها

ارزیابی روش

صفحه ی ) .1 در زدن هم روش بزنید هم خوبی به را (.11نمونه شود دیدهبا 2.50 را نمونه از -50میکرولیتر ائوزین سوسپانسیون میکرولیتر

. کنید مخلوط و ریخته لوله یک درون .30نیگروزین کنید صبر ثانیه3.. بزنید هم دوباره را نمونه دوم، لوله ی تهیه ی از پیش4.. شود خشک هوا در دهید اجازه و کنید تهیه گسترش یک لوله هر ازو .5 روغنی عدسی با را آن ها گسترش ها، شدن خشک از پس بی درنگ

.1000بزرگنمایی کنید بررسی6. ) نشده ) رنگ و مرده شده رنگ اسپرم های درصد کانتر، از استفاده با

. ) کنید) تعیین را زندهگسترش .7 هر .200در کنید بررسی را اسپرماسپرم های .8 به مربوط درصدهای اختالف و .زندهمیانگین کنید حساب راجدول .9 از استفاده .1با کنید بررسی را اختالف بودن پذیرفتنی ،

19 SEMEN ANALYSIS

- نیگروزین ائوزین رنگ تهیه

ائوزین Y 67/0: ائوزین.1 رنگ ) Yگرم کلرید 9/0و( 45380شاخص گرمدر مالیم دادن حرارت با را .mL100سدیم کنید حل خالص آب

2.: نیگروزین- رنگ ) 10 ائوزین شاخص نیگروزین به( 50420گرم راmL100. بیفزائید ائوزین محلول از

سرد .3 اتاق دمای در دهید اجازه سپس بجوشانید، را باال سوسپانسیونشود.

مثال ) .4 صافی کاغذ جدا( g/m290با ژالتینی رسوب های تا کنید صاف را آن. کنید نگهداری بسته در و تیره شیشه ای بطری در سپس و شود

اسپرم های .10 میانگین درصد است، پذیرفتنی درصدها بین اختالف چنانچه . اختالف چنانچه کنید گزارش و گرد صحیح عدد نزدیکترین تا را زنده

. کنید بررسی را گسترش ها دوباره نیست، پذیرفتنیبندی طبقه

آن ها .1 سر که را رنگ یا قرمزاسپرم هایی پر عنوان صورتی به استآن ها سر که را اسپرم هایی و رنگ یا سفیدمرده، کم به صورتی است

. بگیرید نظر در زنده عنوانبقیه ی .2 و است، محدود گردن ناحیه ی از بخشی به فقط نفوذ رنگ چنانچه

نشت » گردنی غشای عنوان به وضعیت این است، رنگ بی سر ناحیه یغشا« بودن ناسالم و سلول مرگ نشانه ی و می شود گرفته نظر در دار

گرفت نیست؛ نظر در زنده را سلول ها این .باید

: پائین مرجع اطمینان% ) 58 حد محدوده ی صدک، (.55-63%: 95پنجمین

دارای نکته: نمونه کل در سالم غشای دارای اسپرم های مطلق شمارش » « . در اسپرم کل شمارش ضرب از عدد این است بیولوژیک اهمیت

: » آید» می دست به زنده اسپرم های درصد T. Vit = TN x Vit

oشمارش اسپرم ها؛Concentration & Total Count غلظت و شمارش کل

: کوتاه TNو Consنشانه های

شدن باردار فاصله ی دوی هر با آن ها، غلظت و اسپرم ها کل شمارش. هستند شدن باردار کننده ی پیشگویی و دارند بستگی باروری میزان و

و نیست بسته مرد تناسلی دستگاه هنگامی که طبیعی، نمونه های دراست، کوتاه خودداری کل فاصله ی حجم شمارش با نمونه در اسپرم ها

بیضه ها توانایی بررسی برای است معیاری این، بر بنا و دارد بستگی بیضه ها . اگرچه مردانه تناسلی دستگاه سالمت و اسپرم تولید اسپرم ها غلظتدرترشحات تاثیر تحت اما دارد، بستگی بارداری و باروری با نمونه در

کارکرد برای ای اختصاصی معیار و گیرد می قرار پروستات و منی کیسه های. نیست بیضه ها

20 SEMEN ANALYSIS

تولید نکته: توانایی دهنده ی بازتاب اسپرم ها کل شمارش که مطلب ایناز شده گرفته نمونه های موردهای در است، بیضه ها توسط اسپرم

الکتریکی ) تحریک با نخاعی آسیب به مبتال -Electroمردانejaculation)، نمونه هایی یا دارند، آندروژن کمبود که کسانی نمونه های

( . در نیست استناد قابل اند، شده تهیه طوالنی خودداری از پس کهبا نکته این می شوند، گرفته الکتریکی تحریک با که نمونه هایی مورد

اثر » کامنت .(EEگذاشتن می شود« گزارش نمونه گیری، روش دنبال به

: است زیر مرحله های شامل اسپرم ها شمارش

( از شمارش برای نئوبار الم مناسب محل های و مناسب رقت تعیینشده تهیه اسپرم آزمایش آغاز در که مرطوبی گسترش های روی

است(.. کننده پایدار با رقت لوله ی دو تهیه ی و نمونه زدن هم به شدن نشین ته فرصت دادن و نئوبار الم طرف دو کردن پر

اسپرم ها. در نئوبار الم بر ) 15تا 10بررسی تبخیر اثر مدت، این از پس دقیقه

.) بود خواهد مالحظه قابل الم، درروی اسپرم ها گرفتن قرار محل کم دست .200شمارش شده تهیه رقت دو از یک هر در اسپرم . نتایج نزدیکی چنانچه رقت دو از حاصل نتیجه های نزدیکی ارزیابی

. جدید رقت های تهیه ی نه، اگر محاسبه ها، انجام بود پذیرفتنی. میلی لیتر در اسپرم ها غلظت محاسبه ی. اسپرم ها کل شمارش محاسبه ی

نئوبار الم در شمارش منطقه ی

بخش ) یک طرف هر که است شده تشکیل طرف دو نئوباراز المChamber . داراری( بخش هر می شود شکل 9نامیده در که است شبکه

شماره های با بعد . 9تا 1صفحه ی چند به نیز شبکه هر اند شده داده نشان . شبکه های است شده تقسیم افقی چهار 9و 8، 7، 4، 3، 2، 1ردیف دارای

شبکه های و . 5دارای 6و 5، 4ردیف، هستند ردیفمرطوب، گسترش در شده دیده اسپرم های تعداد و رقت به بسته

. رقت های برای می شود شمارش الم گوناگون 1و( 1:20 )19 + 1بخش هایشبکه ی( 1:5 )4+ از شبکه های 5ردیف هایی از ردیف هایی نیاز صورت در و ،

21 SEMEN ANALYSIS

. 6و 4 رقت برای می شوند نیاز 9تمام( 1:2 )1 + 1بررسی صورت در شبکهشمارش تا می شود مجموع ) 200بررسی در بخش هر در اسپرم 400اسپرم

. ) شود ممکن نئوبار الم طرف دو در

: نئوبار الم به شکل الم بخش شبکه 9هر . و باال شبکه های از یک هر است شده تقسیم

به به 4پائین میانی ازشبکه های یک هر و ردیف،5. اند شده تقسیم ردیف

نشان توجه: عمودی خط های شکل این در . اند نشده داده

نئوبار الم روی در شمارش روش

. ) بشمارید ) را دم و سر دارای کامل اسپرم های فقط بستگی آن سر گرفتن قرار محل به نه یا شود شمارش اسپرم یک اینکه

. ندارد اهمیت آن دم جهت با مرزدارد؛ خط های مربع ها از میانی خطگانه دوخط سه بین اسپرم یک سر چنانچه این، بر بنا می شود؛ تعیین

دو بین آن سر چنانچه اما می شود، شمارش اسپرم آن بگیرد قرار درونی. شد نخواهد شمارش باشد بیرونی خط

) قرار ) میانی خط یعنی مرز روی آن ها سر که اسپرم هایی شمارش هنگامتنها نشود، شمارش همسایه خانه ی در دوباره اسپرم یک اینکه برای دارد،

پائین و چپ مرزهای روی آن ها سر عمده ی قسمت که را اسپرم هاییشکل ) “ که مرزهایی کنید شمارش ( Lهستند اما” ، دهند می تشکیل را

. نکنید شمارش را شکل راست، و باال مرزهای روی اسپرم های

( توجه: بدون ) سرهای یا سوزنی سر سر بدون دم های زیادی تعداد چنانچه . می توان نیاز صورت در کرد گزارش را آن ها وجود باید دارد وجود دم

فراوانی یا کرد، تعیین اسپرم ها شمارش روش مانند را آن ها تعدادبا و کرد تعیین شده رنگ گسترش روی از را اسپرم ها به آن ها نسبی

بخش های ) کرد حساب را آن ها غلظت نسبی، فراوانی از استفاده» اسپرم» غیر سلول های نقص های» و شمارش ارزیابی

ویژه (.اسپرمی شود« دیده

22 SEMEN ANALYSIS

321

654

987

اسپرم کافی تعداد شمارش اهمیت

اسپرم اساسی یی تعداد باید برداری، نمونه خطاهای کاهش برایترجیحا ) شود یعنی 400شمارش (.200اسپرم، رقت هر در اسپرم

می :1نکته ی نامطمئن نتیجه ی یک به اسپرم کم بسیار تعداد شمارش . باشد داشته درمان و تشخیص برای پیامدهایی است ممکن که انجامد،

شمارش :2نکته ی اسپرم های تعداد و است کم اسپرم ها حجم هنگامی کهبه آمده دست به نتیجه ی دقت است، شده توصیه تعداد از کمتر شده

. از کمتر رقت هر در چنانچه بود خواهد کم مالحظه ای قابل 200طوراز ) کمتر مجموع شد شمارش ( 400اسپرم بر ، نئوبار الم بخش دو در

23 SEMEN ANALYSIS

شمارش الم های از حفاظت

( به کرد استفاده ویژه ضخیم المل های با باید را هماسیتومتر الم هایشماره ضخامت با سنگی المل (.44/0، 4اصطالح متر میلی

الم منی، مایع در موجود عفونی عوامل با آلودگی از جلوگیری برایوایتکس محلول درون شب طول در را آن المل و 1% )1شمارش

. . ) بشوئید آب با را زدا عفونت محلول بعد روز بگذارید لیتر در گرم

منی مایع کردن رقیق برای کننده پایدار محلول

سدیم 1.5 بیکربنات فرمالین 1و( NaHCO3) گرم لیتر (V/V% )35میلیدر .100را کنید حل خالص آب لیتر میلی

از ) 2.5/0 بیش اشباع محلول لیتر ویوله( mg/mL4میلی کریستالرنگ) . ) 42555شاخص کریستال( آبکی محلول از بیفزائید آن به

.(g/mL5/0ویوله ی شود استفادهیخچال .3 . 4در تشکیل صورت در کنید نگهداری سانتیگراد درجه

صافی با استفاده از پیش را محلول .µm45/0رسوب، کنید صاف

جدول کامنت 2اساس مقابل در را برداری نمونه «Samp Er»خطای. کنید گزارش

شمارش برای مناسب رقت تعیین

گسترش روی از است الزم اسپرم ها درست شمارش برای که رقتی. می شود تعیین مرطوب

شیئی با مرطوب گسترش بررسی هر 40با در اسپرم ها تعداد میانگین ، . کنید تعین را میکروسکوپی میدان

جدول از استفاده . 3با کنید تعیین را مناسب رقت به نمی شود، دیده مرطوب گسترش های در اسپرمی هیچ چنانچه

بخش در شده آورده «توضیحات اسپرم» پائین مراجعه شمارش هایشود.

جابجایی :1توجه اساس بر که معمولی سمپلرهای و سفید گلبول پیپتهایبه منی غلیظ مایع از حجمی رقت های تهیه ی برای می کنند کار هوا

از باید نیستند؛ دقیق کافی - )اندازه ی مثبت جابجایی پیپتهایPositive displacement ). کرد استفاده

برای : 2توجه منی مایع از شده برداشت حجم تشخیصی، مقاصد برایشمارش، رقت های از تهیه ی کمتر 50نباید از میکرولیتر تا باشد

. شود پیشگیری کم حجم های به مربوط برداری نمونه خطاهایتعداد :3توجه میکروسکوپی میدان هر در نئوبار، الم بررسی در چنانچه

. کنید رقیق کمتری رقت با را نمونه دوباره دارد، وجود اسپرم کمیوجود افتاده هم روی اسپرم های زیادی بسیار تعداد میدان هر در چنانچه

. کنید رقیق بیشتری رقت با را نمونه دوباره دارد،رقت : 4توجه رقت( 19 + 1 )1:20چنانچه نیست، (49 + 1 )1:50مناسب

کنید ) (.µL 4900منی + µL 100تهیه کننده پایدار

از ) : 1نکته ی کمتر باشد کم مرطوب گسترش در اسپرم ها تعداد 4چنانچهبزرگنمایی دست( 400در به اسپرم ها درست شمارش است ممکن

نیاید.از ) :2نکته ی کمتر اسپرم پائین غلظت های درست شمارش اسپرم 2برایبزرگنمایی از 400در کمتر تقریبا ( 5/0؛ توصیه ، میلی لیتر در میلیون

هر .9می شود شوند شمارش نئوبار الم شبکه ی

24 SEMEN ANALYSIS

هماسیتومتر بخش های کردن پر و رقت ها تهیه ی

. کنید نمناک کمی را آن سطح هماسیتومتر، سطح بر دهان بخار دمیدن با . قزح و قوس تشکیل کنید محکم پایه ها روی دادن فشار با را سنگی المل

) که) این بر است تاییدی شیشه ای، سطح دو بین چندگانه نیوتن حلقه های . محکمتر المل باشد بیشتر خط ها هرچه این است درست وضعیت در الملمربوط است اشکال هایی وجود نشانه ی خط، دو یا یک تنها وجود است؛

. عمق اندازه ی در پذیری تغییر به - درون را پایدارکننده از مناسب حجم مثبت جابجایی سمپلر از استفاده با

. بریزید لوله دو. بزنید هم خوبی به را نمونه ،اسپرم ها به شدن نشین ته فرصت دادن بدون زدن، هم از پس بی درنگ

. بردارید را نیاز مورد حجم که کنید دقت کنید، تمیز کاغذی دستمال با را سمپلر نوک بیرونی سطح

. نیابد تماس سمپلر نوک دهانه ی با دستمال سمپلر نوک درون کردن، خالی و پر با و بریزید کننده پایدار درون را نمونه

. بشوئید را منتقل دوم لوله ی به را نیاز مورد حجم بزنید، هم خوبی به دوباره را نمونه

کنید. مدت ورتکس باالی سرعت با را اول . 10لوله ی برای بزنید هم ثانیه

حدود بی درنگ اسپرم ها، شدن نشین ته از از 10جلوگیری میکرولتیر. بردارید را شده پایدار سوسپانسیون

در نئوبار الم بخش های از یکی پائینی لبه ی با احتیاط با را سمپلر سر نوک.Vشیار دهید تماس شکل

فعالیت با بخش آن که دهید اجازه و کنید خالی آرامی به را سمپلر . پر زیادی نباید و شود، جابجا المل نباید کردن پر هنگام شود پر موئینگی

) از ) کمتر نباید یا کند حرکت المل است ممکن حالت این در که شوداشغال ) هوا با الم سطح از جاهایی حالت این در که شود پر الزم مقدار

.) است شده بی درنگ باال، مراحل همانند و بزنید هم باال مانند را دوم میکرو 10لوله ی

. کنید پر را دوم بخش و برداشته را سوسپانسیون از لیتر

25 SEMEN ANALYSIS

کم دست را هماسیتومتر شدن، خشک از جلوگیری درون 4برای دقیقهکاغذ ) تکه یک دارای دیش پتری یک درون مثال بگذارید مرطوب اتاقک

.) روی شده حرکت بی اسپرم های مدت این در آب از شده اشباع صافی. می شوند نشین ته الم سطح

این :1توجه در هستند، خورده سنگ پایه های دارای هماسیتومترها از برخی . چنین از استفاده صورت در شد نخواهد تشکیل نیوتن حلقه های مورد

سنگی، المل داشتن نگه جا در برای میکرولیتر 5/1هماسیتومترهایی. نریزد شمارش منطقه ی روی آب کنید دقت بگذارید، پایه ها روی آب

المل، :2توجه داشتن نگه درجا برای هماسیتومتر گیره های از استفاده. کند ایجاد اطمینان پایدار عمق یک وجود به نسبت می تواند

منی :3توجه چنانچه غلیظ، بسیار نمونه های پایدار 10تا 5در درون ثانیه . بی درنگ موردهایی، چنین در یابد تجمع است ممکن باشد کننده

مدت را لوله کننده پایدار به منی افزودن از .10پس کنید ورتکس ثانیه

شمارش معمول روش

اسپرم( 1:20 )19 + 1و( 1:5 )4+ 1رقت های غلظت های از گستره ای برایحدود و هستند، شبکه ی 200مناسب سه هر یا یک در را 6و 5، 4اسپرم

. کرد شمارش می توان

شمارش الم بخش های در اسپرم ها تعداد بررسی

عدسی با را .40یا 20هماسیتومتر کنید بررسی کم دست طرف هر .200در کنید شمارش را اسپرم ( شماره ی میانی شبکه ی به( 5ابتدا ردیف دیگر، طرف به طرف یک از را

. کنید بررسی ردیف کم دست که زمانی تا را ادامه 200شمارش باشد شده شمارش اسپرم

. رسیدن. از پیش چنانچه شود انجام کامل ردیف های در باید شمارش دهیدعدد به بررسی، دست در ردیف پایان عدد 200به از بگذرید 200رسیدید،

دهید؛ ادامه ردیف آن تاپایان را شمارش ردیف و یک میانه ی درنکنید همه ی. توقف در میانی 5اگر شبکه ی دیده 200ردیِف اسپرم

شماره های ) کناری شبکه های در را شمارش .6و 4نشد، دهید( ادامه . کنید یادداشت را شده دیده اسپرم های و شده شمارش ردیف های تعداد

26 SEMEN ANALYSIS

دیگر بخش ردیف در تعداد از همان کمتر اگر حتا کنید، بررسی 200را. شد شمارش اسپرم

. کنید حساب را شمارش دو اختالف و جمع جدول به مراجعه .4با کنید بررسی را اختالف بودن پذیرفتنی ، . اختالف چنانچه کنید حساب را غلظت است پذیرفتنی اختالف چنانچه

. کنید تکرار را شمارش و تهیه جدید لوله ی دو دوباره نیست، پذیرفتنی. کنید گزارش اعشار رقم دو تا را غلظت میانگین. کنید حساب را نمونه در اسپرم کل شمارش

شبکه های :1توجه بررسی پایان تا به 6و 5، 4اگر اسپرم ها 200تعدادشبکه های در را شمارش ندهید 9یا 8، 7، 3، 2، 1نرسید، .ادامه

شبکه های از یک هر در ردیف هر است، nL20برابر 6و 5، 4حجمبرابر ردیف هر حجم شبکه ها دیگر در آنکه . nL25حال عدد چون است

عدد 20 یک عنوان به است میانی شبکه های در ردیف یک حجم برابر کهادامه ی این، بر بنا است؛ شده وارد غلظت محاسبه ی فرمول در ثابت

محاسبه در خطا سبب پائینی، یا باالیی شبکه های ردیف های در شمارش . تکرار کمتر رقت های تهیه با را شمارش موردهایی چنین در شد خواهد

رقت. چنانچه بخش 1:2کنید به شد پائین» الزم شمارش های.اسپرم« شود مراجعه

لوله ی :2توجه یک از بخش دو هر کردن پر یا بخش یک کردن ارزیابی دوبارنیست رقت، واقعی دوتایی خطاهای شمارش کار این با زیرا ،

. نمی شوند شناسایی کردن رقیق و زدن هم برداری، نمونه

اسپرم ها غلظت محاسبه ی

واحد با غلظت کردن حساب بر mL/106برای را شمارش دو مجموع ، رقت ضریب در را حاصل سپس کنید، تقسیم طرف دو در ردیف ها مجموع

عدد بر و شبکه های ) 20ضرب، در ردیف یک :6و 5، 4حجم کنید( تقسیمCons (106/mL) = (N/n) X (F/20)

N: شمارش دو مجموعn: نئوبار الم طرف دو در شده بررسی ردیف های مجموع

27 SEMEN ANALYSIS

F: ( به شده افزوده نمونه ی حجم بر تقسیم رقت لوله ی نهایی حجم رقت ضریبآن(20: ) نانولیتر ) به ردیف هر حجم ثابت عدد

از توجه: می توان محاسبه ها انجام «برای اسپرموگرام» پوشه ی حسابگر در. کرد- استفاده کار، اتاق کامپیوتر فرمول ها

رقت های :1مثال تهیه ی طرف 1:20با یک در در 201، در 7اسپرم و ردیف،دیگر در 245طرف . 7اسپرم و مجموع است شده شمارش ردیف

است عبارت نتایج این جدول. 44و 446اختالف به مراجعه دیده 4بابرابر مجموع این برای پذیرفتنی اختالف حداکثر که .41می شود است

و تهیه جدید رقت های دوباره باید و نیست پذیرفته نتیجه ها این، بر بنا. شود بررسی

رقت های :2مثال تهیه ی طرف 1:20با یک در در 220، در 4اسپرم و ردیف،دیگر .218طرف است شده شمارش ردیف تعداد همان در اسپرم

است عبارت نتایج این اختالف و جدول. 2و 438مجموع به مراجعه 4بابرابر مجموع این برای پذیرفتنی اختالف حداکثر که می شود 41دیده

انجام. را محاسبه می توان و است پذیرفتنی اختالف این، بنابر استمثال. این در با Nداد است با n، 438برابر است و 8برابر ،F برابر

با :20است این. بر بناCons = (438/8) X (20/20) = 54.75

رقت های :3مثال تهیه ی طرف 1:5با یک در در 224، ردیف 8اسپرمدیگر طرف در و است، شده در 213شمارش شمارش 8اسپرم ردیف

. است عبارت نتایج این اختالف و مجموع است با. 11و 437شدهجدول به این 4مراجعه برای پذیرفتنی اختالف حداکثر که می شود دیده

برابر . 41مجموع می توان و است پذیرفتنی اختالف این، بنابر است . مثال این در داد انجام را با Nمحاسبه است با n، 437برابر است برابر

و 16 ،F با است :5برابر این. بر بناCons = (437/16) X (5/20) = 6.83

28 SEMEN ANALYSIS

شمارش های توجه: سوم سری حتا ناهمگون، نمونه های مورد در ندرت، به . هر میانگین موردهایی، چنین در نیستند پذیرفتنی نیز شمارش 6دوتایی

گزارش نتیجه ی نمونه، ناهمگونی دلیل به که را نکته این و کنید گزارش رامیانگین گذاشتن 6شده با نیست، کافی دقت دارای و است شمارش

«6»کامنت های . ) «6میانگین» و شمارش این انجام برای کنید گزارشهر مجموع ردیف های( Nشمارش )6محاسبه، همه ی مجموع بر راهر در شده ضریب( nرقت )6بررسی در را حاصل سپس کنید، تقسیم

عدد بر و ضرب، .)20رقت کنید تقسیم

اسپرم؛ پائین شمارش های

نئوبار الم شبکه های تمام در اسپرم ها شمارش

اسپرم اساسی یی تعداد باید برداری، نمونه خطاهای کاهش برایترجیحا ) شود (.200اسپرم، 400شمارش رقت هر در اسپرم

1.. بزنید هم خوبی به را نمونهرقت های .2 لوله دو .1:2در کنید تهیه3.. کنید پر رقت یک با را بخش هرکم .4 دست را هماسیتومتر شدن، خشک از جلوگیری درون 4برای دقیقه

صافی ) کاغذ تکه یک دارای دیش پتری یک درون بگذارید مرطوب اتاقک .) سطح روی شده حرکت بی ی اسپرم ها مدت این در آب از شده اشباع

. می شوند نشین ته نئوبار المبزرگنمایی .5 با را نئوبار .400یا 200الم کنید بررسیدست .6 پذیرش، قابل کوچِک برداری نمونه خطای یک آوردن دست به برای

.200کم کنید شمارش طرف هر در را اسپرمشماره ی .7 شبکه ی از طرف، یک به 1در شبکه را شمارش و کنید شروع

کم دست که جایی تا دهید ادامه . 200شبکه شمارش شود شمرده اسپرم . پایان به رسیدن از پیش چنانچه شود انجام کامل شبکه های در باید

عدد به بررسی دست در عدد 200شبکه ی از و 200رسیدید، بگذرید

29 SEMEN ANALYSIS

دهید؛ ادامه شبکه آن تاپایان را شبکه شمارش یک میانه ی درنشوید .متوقف

8. . کنید یادداشت را شبکه ها و اسپرم ها شبکه تعداد تعداد بخش همان در. شد خواهد شمارش الم دیگر

اول .9 بخش در که را شبکه تعداد همان و کنید بررسی را دیگر طرفکنید، بررسی آن در بود شده شمارش بررسی به اگر 200حتا

.نرسید

10.. کنید حساب را شمارش ها اختالف و مجموعجدول .11 از را اختالف بودن .4پذیرفتنی کنید بررسی12. . اختالف چنانچه کنید حساب را غلظت است، پذیرفتنی اختالف چنانچه

شمارش و کنید تهیه لوله دو دوباره باشد، پذیرفتنی که است آن از بیش. کنید تکرار را

13.. کنید گزارش اعشار رقم دو تا را غلظت میانگین14.. کنید حساب را اسپرم ها کل شمارش

منی مایع در اسپرم ها پائین غلظت های محاسبه ی

رقت از کامل 1:1هنگامی که شبکه های در شمارش و می شود استفاده) ( ، می شود شمارش بررسی مورد شبکه های ردیف های تمام یعنی می شود انجام

در شده شمرده اسپرم های کل تعداد باید غلظت کردن حساب را 2برای طرفدر را حاصل سپس کرد، تقسیم دوطرف در شمارش مورد شبکه های مجموع بر

:50/1عدد یعنی کرد، ضربCons (106/mL) = (N/n) X (1/50)

N: شمارش دو مجموعn: طرف دو در شده بررسی ی شبکه ها مجموع

رقت ) :1/50 ضریب تقسیم نانولیتر( )2حاصل به شبکه یک حجم (100بر

از :1توجه می توان محاسبه ها انجام « برای اسپرموگرام» درحسابگر. - کرد استفاده کار، اتاق کامپیوتر فرمول ها پوشه ی

30 SEMEN ANALYSIS

روش حساسیت

از بخش دو سطح تمام در شده شمارش اسپرم های کل تعداد چنانچهجدول 400 از را برداری نمونه خطای است، جواب 2کمتر همراه و کنید تعیین

کامنت با .« Samp Er»غلظت کنید گزارشدقت پائین شمارش های . 20برای که% این برای است شده پذیرفته

کم دست باید یافت دست دقتی چنین به همه ی 25بتوان در شبکه ی 18اسپرم . از کمتر چنانچه این، بر بنا باشد شده شمارش نئوبار همه ی 25الم در اسپرم

از کمتر اسپرم ها غلظت که گفت می توان شود، شمارش بخش در 56,000دوmL. بود نخواهد ممکن الزم دقت با آن ها غلظت تعیین و است،

جلوی حالت این کامنت <056/0بنویسید Consدر ;«n<25تعداد»: و » در » شده دیده اسپرم های مجموع ، تعداد کلمه ی جلوی و الم 2بگذارید طرف

. نمونه حجم نمونه، تمام در اسپرم ها کل شمارش گزارش برای کنید گزارش راعدد در عالمت 056/0را با اعشار رقم سه تا را حاصل عدد و کنید »<«ضرب

عنوان مقابل .TNدر بنویسید همه ی در اسپرمی هیچ نشد، 18اگر دیده نئوبار الم طرف دو در شبکه

صورت به کامنت< 056/0غلظت و شود . «n=0»گزارش برای شود گذاشتهعدد در را نمونه حجم نمونه، تمام در اسپرم ها کل شمارش 056/0گزارش

عالمت با اعشار رقم سه تا را حاصل عدد و کنید عنوان <ضرب مقابل TNدربنویسید.

معنای نکته: به الزاما است شده بررسی که نمونه از بخشی در اسپرم نبودن. ندارد وجود اسپرم نیز نمونه بقیه ی در که نیست آن

رقت : 1مثال لوله های تهیه ی طرف 1:2با یک در در 200، در 2اسپرم و شبکه،دیگر در 250طرف . 2اسپرم و مجموع است شده شمارش شبکه

است عبارت نتایج این جدول. 50و 450اختالف به مراجعه دیده 4باحداکثر مورد این برای پذیرفتنی اختالف که . 42می شود این، بر بنا است

. کرد بررسی و تهیه جدید رقت های دوباره باید و نیست پذیرفته نتایجرقت : 2مثال لوله های تهیه ی طرف 1:2با یک در در 210، در 3اسپرم و شبکه،

دیگر در 200طرف . 3اسپرم و مجموع است شده شمارش شبکهاست عبارت نتایج این جدول. 10و 410اختالف به مراجعه دیده 4با

حداکثر می شود مورد این برای پذیرفتنی اختالف . 40که این، بر بنا است

31 SEMEN ANALYSIS

و است پذیرفته . نتایج مثال این در داد انجام را محاسبه برابر Nمی توانبا با nو 410است است :6برابر این. بر بنا

Cons = (410/6) X (1/50) = 1.37

رقت :3مثال لوله های تهیه ی طرف 1:2با یک در در 120، شبکه 9اسپرمدیگر طرف در و است، شده در 140شمارش شمارش 9اسپرم شبکه

. است عبارت نتایج این اختالف و مجموع است مراجعه. 20و 260شده باجدول حداکثر 4به مورد این برای پذیرفتنی اختالف که می شود 32دیده

. در. داد انجام را محاسبه می توان و است پذیرفته نتایج این، بر بنا استمثال با Nاین است با nو 260برابر است :18برابر این. بر بنا

Cons = (260/18) X (1/50) = 0.29

از شده شمارش اسپرم های تعداد مجموع خطای 400چون باید است کمترجدول از برداری این، 2نمونه بر بنا شود؛ گزارش تقریبی طور برگه ی دربه

: شود نوشته باید گزارش

Cons: 0.29

Comment: Samp Er: 6

حجم :4مثال به نمونه ای رقت 4/3در لوله های تهیه ی با طرف 1:2میلی لیتر، یک در ، همه ی 10 در دیگر 9اسپرم طرف در و همه ی 8شبکه، در شبکه 9اسپرم

. از شده شمارش اسپرم های مجموع چون است شده است 25شمارش کمتراز / کمتر اسپرم ها غلظت جلوی mL56,000پس گزارش برای نوشته Consاست؛

کامنت »0.056شود > آن زیر :056/0و شود<« گذاشته

Cons: <0.056

Comment: >0.056 - :18تعداد

: می شود گزارش زیر صورت به اسپرم ها کل شمارشTN: >0.190

حجم :5مثال به نمونه ای رقت 2/5در لوله های تهیه ی با همه ی 1:2میلی لیتر، در ،18 . اسپرم های مجموع چون است نشده دیده اسپرمی هیچ طرف دو هر در شبکه

32 SEMEN ANALYSIS

از شده از /25شمارش کمتر اسپرم ها غلظت پس است است؛ mL56,000کمترجلوی گزارش شود >Consبرای کامنت »0.056نوشته آن زیر گذاشته« n=0و

شود:

Cons: <0.056

Comment: n=0: می شود گزارش زیر صورت به اسپرم ها کل شمارش

TN: > 0.291

: غلظت برای مرجع پائین اطمینان) mL106 X 15 /حد محدوده صدک؛ پنجمین95 :%16-12)

: کل شمارش برای مرجع پائین محدوده ) mL106 X 39 /حد صدک؛ پنجمین(33-46%: 95اطمینان

oمورفولوژی اسپرم ها : کوتاه MORPHنشانه ی

گسترش تهیه ی

اسالیدها 2باید از یکی است ممکن چون کرد تهیه گسترش بیشتر یا عدد . دو در ترجیحا شود؛ انجام دوتایی صورت به باید ارزیابی بشکند یا شود رنگ بد

قابل اسالیدی بین تغییر اسپرم ها مورفولوژی است ممکن چون گسترش،. باشد داشته مالحظه ای

کلی اصول

. بزنید هم خوبی به را نمونه نمونه از بخشی بی درنگ اسپرم ها، به شدن نشین ته فرصت دادن بدون

. بردارید را

33 SEMEN ANALYSIS

. بزنید هم خوب را آن دوباره بعدی گسترش برای نمونه برداشتن از پیش. بگسترانید اسالید روی را نمونه مناسب، روش های از یکی به

طبیعی نمونه های از گسترش تهیه ی روش

روش به نمونه از بخشی روش، این «در گستری» تمام پَرسان روی. می شود گسترانیده اسالید سطح

1.. کنید تمیز خوبی به پرز بدون کاغذی دستمال یک با را اسالید سطححدود .2 نمونه، غلظت به انتهای 10تا 5بسته در را نمونه از میکرولیتر

. . بگسترانید نمونه دیگری اسالید با بگذارید اسالید3.. شود خشک هوا در گسترش دهید اجازه

از توجه: بیش اسالید انتهای در شده گذاشته قطره ی ندهید اجازه. بماند باقی ثانیه چند

) دارد ) بستگی اسپرم ها اندک افتادگی هم روی گسترش بودن خوببه:

: اسپرم ها غلظت و منی احتمال حجم باشند کمتر اسپرم ها هرچهاست؛ کمتر آن ها افتادگی هم روی

: گستراننده اسالید نازکتر زاویه ی گسترش باشد کمتر زاویه هرچهمی شود؛

: گسترانیدن تر سرعت ضخیم گسترش باشد بیشتر سرعت هرچهمی شود.

زاویه ی حجم 45°با . 10و برای لزوم صورت در کنید شروع میکرولیتر . روش داد کاهش را اندازه ها این می توان اسپرم ها، افتادگی هم روی کاهش

خیلی نمونه های برای اما است، خوب معمولی غلظتهای برای گستری پَرسان. است نامناسب غلیظ

از / کمتر غلظت های از mL106X2برای پر نمونه های یا غلیظ نمونه های ،

34 SEMEN ANALYSIS

. گرفت کار به دیگری روش های باید بقایا

پائین شمارش دارای نمونه های از گسترش تهیه ی روش

را .1 با 10نمونه .g6000دقیقه کنید سانتریفوژ2.. بریزید دور را رویی مایع بیشتر3.. کنید معلق باقیمانده پالسمای در را رسوب دوباره مالیم، کردن پیپت باتقریبا /.4 از آورید؛ دست به را اسپرم ممکن غلظت mL106X50بیشترین

. نباشد بیشتر5.. دهید ادامه را کار طبیعی نمونه های مانند

وباید توجه: بگذارد اثر اسپرم ها مورفولوژی بر است ممکن کردن سانتریفوژ . عنوان زیر نکته، این گزارش برای شود گزارش نکته «MORPH»این

« کامنت .سانتریفوژ» شود گذاشته

غلیظ نمونه های از گسترش تهیه ی روش

گسترش های تهیه ی منی، پالسمای باالی ویسکوزیتی دلیل به گاهی. آید می دست به ناهمگون ضخامت با گسترش هایی و است سخت مناسبشده گفته روش به را آن ها می توان غلیظ، نمونه های از گسترش تهیه ی برای

. شست را آن ها اینکه یا کرد، رقیق ویسکوزیتی بررسی بخش در

زیاد بقایای دارای یا غلیظ نمونه های شستشوی

را ).1 نمونه از ( 5/0تا 2/0بخشی در اسپرم ها غلظت به بسته 10میلی لیتر. کنید رقیق اتاق دمای در نرمال سالین میلی لیتر

را .2 نیروی 10سوسپانسیون با .g8000دقیقه کنید سانتریفوژ3.. بریزید دور را رویی مایع بیشتر

35 SEMEN ANALYSIS

معموال ) .4 باقیمانده مایع در را رسوب دوباره مالیم، کردن پیپت 40تا 20با. کنید( معلق میکرولیتر

با 10تا 5.5 را آن و بگذارید اسالید یک روی را سوسپانسیون از میکرولیتر.) شود ) دیده بعد صفحه ی شکل بگسترانید پاستور پیپت یک

بزرگنمایی .6 با را مطمئن 400اسالید گسترش یکنواختی از تا کنید بررسیشوید.

کم .7 دست که کنید میدان 40بررسی هر در تجمع بدون وجود 400Xاسپرم. باشد داشته

8.. شود خشک هوا در نمونه بدهید اجازه

بگذارد؛ توجه: اثر اسپرم ها مورفولوژی بر است ممکن نمونه شستشویکامنت گذاشتن با راهکار این کاربستن به باید این، بر بنا

» عنوان شستشو» .MORPHزیر شود گزارش

: شده شسته نمونه های از گسترش از تهیه ی قطره یکپاستور پیپت از استفاده با بگذاریدو اسالید روی را قطرهسوسپانسیون

جلو به .برانید را

36 SEMEN ANALYSIS

با :1توجه دیگری گسترش اند، افتاده هم روی اسپرم ها از زیادی تعداد اگر. کنید تهیه سوسپانسیون از کمتری حجم

از :2توجه بیشتری حجم با دیگری گسترش اند، پراکنده خیلی اسپرم ها اگر. کنید تهیه سوسپانسیون

از نکته: است 30بیش ممکن شدن، حل برای نمونه به دادن فرصت دقیقه. شود زمینه پس رنگ کاهش سبب

گسترش ها؛ رنگ آمیزی

شر رنگ آمیزی Shorrروش

رنگ زیر شکل به اسپرماتوزوآ مختلف بخش های شر رنگ آمیزی بامی شود:

-سر: - پس منقطه ی در و کمرنگ آبی آکروزوم منطقه ی در سرمی شود؛ پررنگ آبی آکروزوم

- : میانی بگیرد؛ قطعه ی قرمز رنگ کمی است ممکنمی شود؛ دم: - قرمز یا آبی- : اضافی باقیمانده ی نارنجی سیتوپالسم به مایل قرمز

و ) سر از پس معموال اضافی باقیمانده ی سیتوپالسم می شود.) دارد قرار میانی قطعه ی پیرامون

شر رنگ آمیزی روش

معرف ها

هماتوکسیلین .1 .هریس

شر .2 .محلول

استیکی .3 به mL 25: اتانول را گالسیال استیک اتانول mL 75اسید95( %v/v. بیفزائید(

37 SEMEN ANALYSIS

آمونیاکی .4 هیدروکسید mL 5: اتانول آمونیوم به( v/v% )25از mL 95را.v/v% )75اتانول بیفزائید(

هوا در شده خشک گسترش های کردن فیکس

یا استیکی اتانول در را فرو% 75 اتانولگسترش ها ساعت یک مدت بهکنید.

شده فیکس گسترش رنگ آمیزی: کنید فرو زیر ظرف های در ترتیب به را اسالیدها

جاری .1 شیر *بار 15تا 12آب

دقیقه 2تا 1هماتوکسیلین.2جاری .3 شیر *بار 15تا 12آب

آمونیاکی .4 *بار 10اتانول

جاری .5 شیر *بار 15تا 12آب

دقیقه 5(v/v% )50اتانول .6شر .7 دقیقه 5تا 3رنگدقیقه 5(v/v% )50اتانول .8

دقیقه 5(v/v% )75اتانول .9دقیقه 5 (v/v% )95اتانول .10

بار * مدت یک به ظرف محتوای در اسالید کردن فرو با است ثانیه 1برابر

اسالیدها ارزیابی

طبیعی اسپرم مورفولوژی

38 SEMEN ANALYSIS

قطعه ی و پایه ای قطعه ی میانی، قطعه ی گردن، سر، از اسپرماتوزوآ . نوری میکروسکوپ با پایانی قطعه ی دیدن چون است شده تشکیل پایانی

) گردن ) و سر از شده تشکیل سلولی صورت به را اسپرم می توان است، سخت . ) یک ) بتوان که این برای گرفت نظر در پایانی قطعه ی و پایانی قطعه ی دم و

. باشد طبیعی آن دم و سر دوی هر باید نامید طبیعی را همه یاسپرم. گرفت نظر در طبیعی غیر باید را بینابینی شکل های

سر . بخش یک باید باشد بیضی عموما و برآمده منظم طور به صاف، بایدحدود و باشد مشخص خوبی به که باشد داشته وجود تا 40آکروزومی

70 . باشد% نباید بزرگی واکوئول هیچ آکروزوم در کند پر را سر ناحیه ی ازاز بیش نباید نیز کوچک واکوئول های تعداد نباید 2و نیز آن ها که باشد، تا

از - 20بیش . هیچ% نباید آکروزومی پس منطقه ی در کنند پر را سر از. باشد واکوئولی

میانی .قطعه ی باشد سر بلندی حدود آن اندازه ی و منظم باریک، باید. باشد سر اصلی محور راستای در باید میانی قطعه ی اصلی محور

که می شود گرفته نظر در طبیعی غیر هنگامی فقط باقیمانده سیتوپالسم. باشد اسپرم سر اندازه ی سوم یک از بیش هنگامی که یعنی باشد، زیاد

پایه ای باشد، قطعه ی داشته یکدست قطر خود طول سراسر در بایدتقریبا و باشد، باریکتر میانی قطعه ی باشد 45از داشته طول میکرومتر

(. 10حدود) است ممکن طبیعی پایه ای قطعه ی اسپرم سر طول برابرزاویه هیچ که شرطی به باشد؛ شده حلقه و برکشته عقب به خودش روی

وضعیت این باشد نداشته وجود است فالژلی شکستگی نشانه ی که تندی. است طبیعی

است :1نکته ی آن اندازه ی از مهمتر بسیار سر شکل رویکرد، این با. باشد طبیعی غیر خیلی آن اندازه ی اینکه مگر

قرار :2نکته ی به بررسی یک در میانی قطعه ی و سر طبیعی اندازه های : است بوده زیر

- : سر طول اطمینان ) mµ1/4میانه ی -7/4%: 95محدوده ی7/3)

- : سر عرض اطمینان ) mµ8/2میانه ی %:95محدوده ی7/3-5/2)

- : سر عرض به طول نسبت محدوده ی )5/1میانه ی(3/1-1 /8%: 95اطمینان

39 SEMEN ANALYSIS

- : میانی قطعه ی طول محدوده ی )mµ0/4میانه ی(.3/3-3/5%: 95اطمینان

خورده )<:4نکته ی پیچ اپی( 360°دم های بد کارکرد نشانه ی است ممکن. باشد دیدیم

طبیعی غیر اسپرم های مورفولوژی

. باشد می گوناگون کارکردهای نقص با اسپرم هایی دارای انسان منی مایعبا معموال دیدیم اپی شناسی های آسیب از برخی و دار اشکال اسپرماتوژنز

. به بسته طبیعی، غیر اسپرم های هستند همراه طبیعی غیر شکل های افزایشاست ممکن و دارند کمتری باروری توان عموما نقص، طبیعی DNAنوع غیر ی

. قطعه با مورفولوژیایی نقص های شده، انجام مطالعه های در باشند داشته نیزشدن نارس DNAقطعه کروماتین ساختاری، کروموزومی سقط های باالی بروز ،

. اگرچه است سر شکل بر بیشتر تاکید این، بر بنا اند داشته بستگی آنئوپلوئیدی و. ) می شوند ) گرفته نظر در نیز پایه ای قطعه ی و میانی قطعه ی اسپرم دم

: هستند طبیعی غیر زیر شکل های

: سر شونده )نقص های باریک کوچک، یا هرمی( )Taperingبزرگ ،Pyriform ( از( بیش دار واکوئول شکل، بی گرد، از 2، بیش یا واکوئول

20 ) واکوئول ها% وجود ، باشد شده پر نشده رنگ واکوئولی ناحیه ی با سر<( - بزرگ یا آکروزومی کوچک ناحیه های آکروزومی، پس بخش یا% 40در

>70. ) این ها% از ترکیبی هر یا سره، دو ، سر ناحیه ی

: میانی قطعه ی و گردن قطعه ی نقص های متقارن غیر شدن فروغیر نازکی تند، خمیدگی بودن، متقارن غیر یا کلفت سر، درون به میانی

. این ها از ترکیبی هر یا طبیعی،

: پایه ای قطعه ی خمیدگی های نقص های شکسته، چندتایی، کوتاه،هر یا خورده، تاب غیرطبیعی، عرض تند، خمیدگی های مو، گیره ی شبیه

. این ها از ترکیبی

: اضافی باقیمانده ی طبیعی، سیتوپالسم غیر اسپرم های با نقص این. دارد بستگی هستند، طبیعی غیر اسپرماتوژنز فرآیند حاصل که

به که است سیتوپالسم فراوانی مقادیر داشتن اسپرم ها این مشخصه ی

40 SEMEN ANALYSIS

بزرگتر یا سر سوم یک اندازه ی به و است گرفته رنگ ناهمگون طور . اسپرم هایی چنین هستند ناقص میانی قطعه ی با همراه معموال و است،

. باشند می طبیعی غیر

سیتوپالسمی نکته: محل ) قطره های در غشا به متصل وزیکول های ) محتویات از گردن سربه .طبیعیاتصال هستند انسان اسپرم

فرآیند در و هستند حساس اسمزی نظر از سیتوپالسمی قطره های . قطره های نمی شوند حفظ خوبی به هوا در شدن خشک

و نمی شوند دیده خوبی به شده رنگ گسترش های در سیتوپالسمیدیده میانی قطعه ی در کوچک شدگی های پهن صورت به است ممکن

از. کوچکتر قطره ها این اندازه ی شده، رنگ اسالید ارزیابی در شوند. نمی شوند گرفته نظر در طبیعی غیر و است اسپرم سر سوم یک

اسپرم ها مورفولوژی ارزیابی

طبیعی اسپرم های مورفولوژی ارزیابی

تعیین طبیعی اسپرم های درصد فقط معمول طور به آزمایشگاه این درو. می شود، گرفته نظر در اسپرم ها کارکردی ناحیه های رویکرد، این با می شود. شوند شناسایی یکدیگر از اسپرم ها نقص گوناگون شکل های که نیست نیازی

میدان هایی در ارزیابی قابل اسپرم هر روی بر باید مورفولوژی ارزیابی. شود انجام شده اند انتخاب سامانمند طور به که

عدسی با را .100اسالید کنید بررسی درون اسپرم های همه ی میدان هر در و کنید، حرکت میدان به میدان

. کنید بررسی را میدان کم .200دست کنید بررسی اسالید هر در را اسپرم. کنید یادداشت را غیرطبیعی و طبیعی اسپرم های تعداد. دیگر اسالید یک در ترجیحا کنید؛ تکرار را ارزیابی اسپرم های به مربوط درصدهای اختالف و حساب طبیعیمیانگین را

جدول به مراجعه با و .1کنید کنید بررسی را اختالف بودن پذیرفتنی ، . اختالف که صورتی در بپذیرید را نتیجه است، پذیرفتنی اختالف چنانچه

. کنید تکرار را اسالیدها ارزیابی نبود، پذیرفتنی

41 SEMEN ANALYSIS

عنوان مقابل و کنید گرد صحیح عدد نزدیکترین تا را شده حساب میانگین«Norm». کنید گزارش

( :1توجه تعیین ) در زیرا کنید، ارزیابی را دم و سر دارای کامل اسپرم های فقط . سلول های می شوند شمارش کامل اسپرم های فقط اسپرم ها غلظت

. ) نکنید ) شمارش را سل ها راند نارس ژرمینالپهلو :2توجه از آن ها سر که را آن هایی و افتاده اند هم روی که را اسپرم هایی

اندازه ی به نمی توان را اسپرم ها این زیرا نکنید، ارزیابی می شود دیده . اما شوند، دیده شکل ها این نباید خوب گسترش یک در کرد بررسی کافی

نمونه ) زمانیکه مانند ویژه موارد یا زیاد مقدار به بقایا وجود صورت در . ) و شست باید را نمونه هایی چنین شوند دیده است ممکن است غلیظ

. کرد بررسی کیفیت نظر از اسالید ها رنگ آمیزی، از پیش

برابر :1مثال ترتیب به گسترش، دو بررسی در طبیعی اسپرم های %18درصد. 9و از% است عبارت ترتیب به شده گرد اختالف و میانگین است بوده

جدول%. 9و% 14 به مراجعه میانگین 1با برای که می شود دیده ،14% پذیرفتنی اختالف و% 7حداکثر نیست پذیرفتنی نتیجه این، بر بنا است

. کرد بررسی دوباره را گسترش ها بایدبرابر: 2مثال ترتیب به گسترش، دو بررسی در طبیعی اسپرم های %10درصد

. 14و از% است عبارت ترتیب به شده گرد اختالف و میانگین است بودهجدول%. 4و% 12 به مراجعه میانگین 1با برای که می شود %14دیده

پذیرفتنی اختالف .7حداکثر است% پذیرفتنی نتیجه این، بر بنا استطبیعی% 12میانگین مورفولوژی دارای اسپرم های درصد عنوان به

. می شود گزارش : پائین مرجع اطمینان% ) 4حد محدوده ی صدک، (.3-4%: 95پنجمین

دارای توجه! هستند طبیعی مورفولوژی دارای که اسپرم هایی کل شمارش » « . در اسپرم کل شمارش ضرب از عدد این است بیولوژیکی اهمیت

: » آید» می دست به طبیعی اسپرم های درصدT. Norm = TN X Norm

ویژه اسپرمی نقص های ارزیابی

42 SEMEN ANALYSIS

اختصاصی نقص یک دارای اسپرم ها از زیادی تعداد است ممکن ندرت به« . اختالل به و نشود تشکیل آکروزوم است ممکن مثال، باشند خاص ساختاری . » « » سازی، اسپرم فرآیند در اگر بانجامد گلوبوزواسپرمیا یا گرد و سرکوچک

در دم ها فقط و شد خواهند جذب سرها نشود وصل هسته به قاعده ای صفحه ی .) سرسوزنی ) اختالل شد خواهند دیده منی مایع

( :1توجه شمارش ) اسپرم سر نقص عنوان به آزاد دم های سرسوزنی هاقاعده ای صفحه ی جلوی سری یا کروماتین گونه هیچ آن ها زیر نمی شوند،

ندارند.( : 2توجه اسپرم ) عنوان به آزاد سرهای و سرسوزنی ها آزاد دم های چون

. نمی شوند گرفته نظر در اسپرم اختالل عنوان به پس نمی شوند، شمارشمعموال دهد می نشان را اختالل ها این از یکی ایشان اسپرم که مردانی

. اما هستند، کمیاب موردها این هستند که نابارور است مهم بسیارشوند گزارش درستی به و شوند ویژه. شناسایی نقص های این، بر بنا

آزاد شامل سوزنی ها ، سرهای و سر آکروزوم ، بدون باید سرهای. شوند گزارش

و تعیین را آن ها غلظت باید دارد وجود نقص ها این از زیادی تعداد چنانچه .) به ) بسته شود زیردیده در اسپرم غیر سلول های شمارش بخش کرد گزارش

واحد با را شکل ها این غلظت نقص، عنوان mL/106نوع جلوی ،«Free H» برای آزاد، و «Free T»سرهای آزاد، دم های بدون «Acroz»برای سرهای برای

.آکروزوم، کنید گزارش

oشمارش سلول های غیر اسپرمتخریب نشانه ی می تواند منی مایع در اسپرمی غیر سلول های وجود

( ) دسته های ) آوران مجراهای آسیب ، نارس ژرمینال سلول های بیضه ای.) ( ) لکوسیت ها باشد ضمیمه غده های التهاب یا مژکدار سلول های: بست کار به می توان روش دو سلول ها این شمارش برای

1.. هماسیتومتر با باشد شمارش زیاد سلول ها این تعداد چنانچهالم از استفاده با اسپرم ها شمارش مانند را آن ها شمارش می توان

. داد انجام نئوبار

43 SEMEN ANALYSIS

2.. نسبی فراوانی از استفاده غیر با سلول های تعداد که صورتی درارزیابی هنگام می توان باشد، کم نئوبار الم با شمارش برای اسپرم

تعیین اسپرم ها به نسبت را آن ها نسبی فراوانی اسپرم ها، مرفولوژی . روش زیر، در کرد حساب را سلول ها این غلظت سپس و کرد

شده بیان گرد سلول های شمارش برای نسبی فراوانی از استفادهبرای ) شده آورده اصول همین نیز، سلول ها دیگر برای است

.) می شود گرفته کار به گرد سلول های

o سلول های گردRound Cells : کوتاه RCنشانه ی

گرد سلول های هم روی سفید گلبول های و ژرمینال نارس سلول های . . زیاد آن ها تعداد چنانچه شود گزارش باید سلول ها این تعداد می شوند نامیدهنئوبار الم از استفاده با اسپرم ها شمارش مانند را آن ها شمارش می توان باشدنسبت آن ها نسبی فراوانی تعیین با آن ها شمارش معمول طور به اما داد، انجام . هنگام چنانچه همچنین می شود انجام مورفولوژی، گسترش های در اسپرم ها به

سلول های تعداد منی، مایع آزمایش ابتدای در مرطوب گسترش های بررسیباشد، شده گرفته نظر در پروکسیداز آزمایش انجام و برسد نظر به زیاد گرد

داد انجام هم را گرد سلول های شمارش پروکسیداز، آزمایش کنار در می توان«بخش) منی» مایع در لکوسیت ها (. ارزیابی شود دیده

نسبی فراوانی از استفاده با گرد سلول های شمارش

اسپرم ها افتراقی شمارش ضمن در و اسپرم ها مرفولوژی بررسی هنگامهم 200بررسی) روی گسترش؛ هر در (400اسپرم ، گسترش دو در اسپرم

شمارش ) مانند کنید شمارش جداگانه را گرد سلول های دیف NRBCتعداد درالم را(. CBCکردن گسترش دو در شده شمارش گرد سلول های مجموع سپس

عدد بر و کنید ضرب اسپرم ها غلظت :400در یعنی کنید؛ تقسیم

RC )106 / mL( = Cons )106 / mL( X )C/400(

RC: سل ها راند غلظتConc: اسپرم ها غلطت

44 SEMEN ANALYSIS

C: گسترش دو در گرد سلول های مجموع

گسترش :400 دو در شده دیف اسپرم های مجموع

از »:1توجه می توان محاسبه ها انجام اسپرموگرام برای در« حسابگر. - کرد استفاده کار، اتاق کامپیوتر فرمول ها پوشه ی

گسترش : 2توجه دو در شده دیف اسپرم های مجموع دلیلی هر به باچنانچهدارد 400عدد جای تفاوت به باید جایگزین 400، فرمول در را عدد آنکرد.

روش حساسیت

از کمتر گسترش دو در شده شمارش گرد سلول های مجموع 400چنانچهجدول از استفاده با .2بود کنید گزارش را برداری نمونه خطای ،

از کمتر گسترش دو در شده شمارش گرد سلول های مجموع 25چنانچهعنوان جلوی نیست؛ الزم محاسبه گرد <1بنویسید RCبود، سلول های تعداد و

کامنت » جلوی را شده .C<25دیده کنید« گزارشصورت توضیح: به در< 1گزارش شده دیده گرد سلول های مجموع که هنگامی

از کمتر طرف افزوده 25دو کار روش به آزمایشگاه این طرف از است،کار روش در است؛ فقط WHOشده موارد این در که است شده نوشته

. شود گذاشته کامنت

اسپرم /:1مثال غلظت با نمونه ای کردن mL106 X 85در دیف طول در ، ازای به اول 200اسپرم ها گسترش در در 21اسپرم و گرد، سلول

دوم . 39گسترش برابر اختالف و مجموع است شده دیده گرد سلولبا جدول. 18و 60است به مراجعه اختالف 4با اکثر حد که می شود دیده

برابر . 15پذیرفتنی دوباره باید و نیست پذیرفته نتیجه این، بر بنا استازای به گرد سلول های تعداد نظر از را بررسی 200گسترش ها اسپرم

کرد.اسپرم /:2مثال غلظت با نمونه ای اول mL106 X 70در گسترش در سلول 24،

دوم گسترش در و . 36گرد، اختالف و مجموع است شده دیده گرد سلولبا است جدول. 12و 60برابر به مراجعه اکثر 4با حد که می شود دیده

برابر پذیرفتنی . 15اختالف محاسبه و است پذیرفته نتیجه این، بنابر است : می شود انجام

45 SEMEN ANALYSIS

RC )106 / mL( = 70 X )60/400( = 10.5

از کمتر شده دیده گرد سلول های مجموع اینکه دلیل بر 400به بنا است،کامنت » نتیجه همراه :Samp Erاین، می شود« گزارش

RC: 10.5

Comment: Samp Er: 13

اسپرم /:2مثال غلظت با نمونه ای اول mL106 X 63در گسترش در در 12، ودوم . 8گسترش گرد سلول های مجموع چون است شده دیده گرد سلول

از گسترش دو جلوی 25در این، بر بنا است، می شود RCکمتر >1نوشتهکامنت » جلوی شده دیده گرد سلول های تعداد :R<25و می شود« نوشته

RC: <1

Comment: C<25; :20تعداد

اختالف :1توجه اما باشد شده پذیرفته اسپرم ها مورفولوژی نتیجه ی چنانچهدوباره ی بررسی هنگام باشد؛ ناپذیرفتنی گرد سلول های به مربوط

اسپرم ها گسترش ها مورفولوژی روی بر دوباره نیست الزمشود در تمرکز را گرد سلول های نسبی فراوانی که است کافی فقط ،

طبیعی ) 200برابر اسپرم ها آن مورفولوژی که به این توجه بدون اسپرم. ) کرد تعیین نه یا است

اما : 2توجه است نشده پذیرفته اسپرم ها مورفولوژی نتیجه ی چنانچه برعکس،) اسپرمی ) غیر سلول های دیگر یا گرد سلول های نسبی فراوانی نتیجه

مورفولوژی، اررزیابی کردن تکرار هنگام نیست الزم است، پذیرفتنی ) را ) اسپرمی غیر سلول های دیگر یا گرد سلول های نسبی فراوانی دوباره

. کرد تعیین

ی از /: 1نکته گرد سلول های شمارش باید mL106X1چنانچه شود بیشتر. شود انجام پروکسیداز آزمایش

ی شرایط :2نکته دهنده ی بازتاب است ممکن گرد سلول های کل شمارش . ضرب از گرد سلول های کل شمارش باشد اسپرماتوژنیک یا التهابی

: » « » آید» می دست به نمونه حجم در گرد سلول های غلظت

46 SEMEN ANALYSIS

T. RC = RC X V

oارزیابی لکوسیت ها در مایع منی؛Poxidase Positive Cellsسلول های پروکسیداز مثبت

: کوتاه Proxنشانه ی

. می شوند دیده منی نمونه های بیشتر در نوتروفیل ها، عمدتا لکوسیت ها، . است ممکن داد تشخیص را آن ها می توان شده رنگ گسترش های در گاهی

PMN با مقایسه در اما شوند؛ اشتباه چندهسته ای اسپرماتیدهای با آسانی به ها . ممکن هسته اندازه ی هستند آبی تر لکوسیت ها اسپرماتیدها، صورتی تر رنگ : تک سلول های هسته ی اندازه ی باشد کننده کمک شناسایی در است

تقریبا از دهد، می نشان را وسیعی تغییرات تا µm 7هسته ای لمفوسیت ها برایا . µm 15ز بیش هستند، راهنما عنوان به فقط اندازه ها این ماکروفاژها برای

. گذارند می تاثیر هسته اندازه ی بر سلول تقسیم و دژنراسیون زیرااز / گرد سلول های تعداد که صورتی تعداد mL106 X 1در باید باشد بیشتر

رنگ آمیزی نوتروفیل ها از استفاده با .پروکسیدازرا کرد گزارش و تعیینتشکیل اجزاء می توان مورفولوژی گسترش های روی از که صورتی در همچنین

ژرمینال، سلول های شامل گرد سلول های و PMNدهنده ی لمفوسیت ها ها،عنوان زیر آن ها درصد داد، تشخیص را کامنت »RCماکروفاژها گزارش« Diffبا

کنید.

پروکسیداز رنگ آمیزی

اساس

47 SEMEN ANALYSIS

است، گرانولوسیت ها مشخصه ی که پروکسیداز، آنزیم ارزیابی این در . - اما است، آسان تکنیک این می شود شناسایی شیمیایی بافتی فرآیند یک طی

: نمی کند تعیین را زیر موردهای اند؛ کرده آزاد را شان گرانول های که شده فعال مورف های پلی ،لمفوسیت ها مانند ندارند، پروکسیداز که لکوسیت ها دیگر انواع

. منوسیت ها و ماکروفاژها

می تواند آزمایش که PMNاین هسته ای چند اسپرماتیدهای از را ها. کند شناسایی هستند منفی پروکسیداز

کنسر )توجه: روی بر تحقیقات المللی بین که( IARC, 1982آژانس دارد تاکیدگویی که شود گرفته نظر در چنان اورتوتولوئیدین عملی، مقاصد برای

48 SEMEN ANALYSIS

معرف ها

فسفات، .1 mmol/L67بافر ، PH 0/6برابر.

کلراید :)2معرف .2 آمونیوم اشباع محلول ،NH4Cl) 25 گرمNH4Cl

به .mL100را بیفزائید خالص آب- )3معرف .3 اسید استیک تترا اتیلن سدیم دی ،Na2EDTA)،

mmol/L148: 5 حجم به فسفات بافر با را ادتا لیتر 100گرم میلی

برسانید.4.: - تولوئیدین اُ - 5/2 سوبسترای در را تولوئیدین ُ ا گرم 10میلی

سالین لیتر .g/L9% )9/0میلی کنید( حلپروکسید ).5 .H2O2 )30% (v/v)هیدروژن

: کار - mL9 محلول تولوئیدین، ُ ا mL1، 2معرف mL1سوبسترای

و 3معرف ،µL10 H2O2 30% هم خوب و بیفزائید هم به را

تا. می توان را محلول این فراهم 24بزنید از پس ساعت

. برد کار به کردن

. برای این، بر بنا است شده تایید به را انسان برای آن کارسینوژنی خطر. شود رعایت هود، زیر کار جمله از ایمنی، نکات باید آن با کار

: کار روش

1.. بزنید هم خوبی به را نمونه2.µL100 با را نمونه رقت ) µL900از بیامیزید کار محلول [(.1:10 ]9 + 1از

را .3 اسپرم بزنید 10سوسپانسیون هم آرامی به ثانیه4.. بزنید هم خوب را منی نمونه ی دوباره دوم، لوله ی تهیه ی از پیشرا .5 .30تا 20لوله ها کنید نگهداری اتاق دمای در دقیقه

هماسیتومتر با مثبت پروکسیداز سلول های ارزیابی

از .1 هر 30تا 20پس و بزنید هم دوباره را اسپرم سوسپانسیون دقیقه،. کنید پر لوله ها از یکی با را نئوبار الم طرف

هماسیتومتر .2 سلول ها، شدن نشین ته نیز و شدن خشک از جلوگیری برایکم دست دارای ) 4را دیش پتری یک در مثال مرطوب اتاقک در دقیقه

. ) کنید نگهداری خیس صافی کاغذچشمی .3 با را .40یا 20الم کنید بررسیدست .4 طرف هر در پذیرفتنی، برداری نمونه خطای یک به رسیدن برای

. 200کم پروکسیداز سلول های کنید شمارش را مثبت پروکسیداز سلولرنگ منفی پروکسیداز سلول های که حالی در می شوند، قهوه ای مثبت

نمی گیرند.کم .5 دست تا کنید شمارش شبکه به شبکه را الم طرف سلول 200یک

. کامل شبکه های در باید شمارش باشد شده شمارش مثبت پروکسیداز . سلول های همه شمارش شدن کامل از پیش چنانچه شود انجامعدد به بررسی دست در شبکه ی در مثبت از 200پروکسیداز رسیدید،

پروکسیداز 200عدد سلول های همه شدن شمرده تا را شمارش و بگذریددهید؛ ادامه شبکه آن در نکنید مثبت شبکه ایست یک میانه ی .در

بررسی .6 شبکه های تعداد و شده دیده مثبت پروکسیداز سلول های تعداد. کنید یادداشت را شده

49 SEMEN ANALYSIS

شبکه .7 تعداد کنید، همان بررسی دیگر طرف در تعداد را اگر حتابه شده شمارش مثبت پروکسیداز .نرسد 200سلول های

8.. کنید حساب را مثبت پروکسیداز سلول های اختالف و جمعجدول .9 به مراجعه .4با کنید بررسی را اختالف بودن پذیرفتنی ،را .10 مثبت پروکسیداز سلول های غلظت است، پذیرفتنی اختالف چنانچه

. و کنید تهیه جدید لوله ی دو نیست، پذیرفتنی اختالف چنانچه کنید حساب. کنید تکرار را شمارش

عنوان .11 مقابل را مثبت پروکسیداز سلول های غلظت دو «Prox»میانگین تا. کنید گزارش اعشار رقم

دو .12 تا و کنید حساب را نمونه در مثبت پروکسیداز سلول های کل شمارشعنوان مقابل اعشار .«T. Prox»رقم کنید گزارش

مثبت پروکسیداز سلول های غلظت محاسبه ی

در شده شمرده سلول های مجموع باید غلظت، کردن حساب 2برایسپس کرد، تقسیم دوطرف در شمارش مورد شبکه های مجموع بر را طرف

عدد در را :10/1حاصل یعنی کرد، ضربProx (106/mL) = (N/n) X (1/10)

N: شمارش دو مجموعn: طرف دو در شده بررسی ی شبکه ها مجموع

رقت ) :1/10 فاکتور تقسیم از آمده دست به ثابت شبکه( )10عدد یک حجم به100) نانولیتر

از »:1توجه می توان محاسبه ها انجام اسپرموگرام برای در« حسابگر. - کرد استفاده کار، اتاق کامپیوتر فرمول ها پوشه ی

استفاده :2توجه نیز گرد سلول های شمارش برای می توان روش همین ازسلول های برای نئوبار الم بررسی از پس یا پیش که شکل به این کرد،

و ) مثبت پروکسیداز گرد سلول های الم همان در مثبت، پروکسیداز ) در باید محاسبه برای صورت این در کرد؛ شمارش را منفی پروکسیداز

برای باال الم Nفرمول دوطرف در شده شمارش گرد سلول های مجموع ، . گذاشت را نئوبار

50 SEMEN ANALYSIS

روش حساسیت

از طرف دو در شده شمارش نوتروفیل های مجموع کمتر 400چنانچهجدول از را برداری نمونه خطای کامنت 2است، با و کنید «Samp Er»تعیین

. کنید گزارشدقت پائین شمارش های . 20برای که% این برای است شده پذیرفته

کم دست باید یافت دست دقتی چنین به .25بتوان باشد شده شمارش سلولاز کمتر چنانچه این، بر شمارش 25بنا طرف دو در مثبت پروکسیداز سلول

از کمتر مثبت پروکسیداز سلول های غلظت که گفت می توان در 277 000شود،mL . حالت این در بود نخواهد ممکن الزم دقت با آن ها غلظت تعیین و است

کامنت <277/0بنویسید Proxجلوی کلمه ی ;«n<25تعداد»: ، جلوی و بگذارید » در» شده دیده مثبت پروکسیداز سلول های مجموع را 2تعداد الم طرف

. را نمونه حجم نمونه، تمام در اسپرم ها کل شمارش گزارش برای کنید گزارشعدد عالمت 277/0در با اعشار رقم سه تا را حاصل عدد و کنید در »<«ضرب

عنوان .T. Proxمقابل بنویسید

جلوی نشد، دیده مثبتی پروکسیداز سلول هیچ بنویسید Proxچنانچهکامنت< 277/0 . «n=0»و در را نمونه حجم کل، شمارش برای 277/0بگذارید

عالمت با و .»<«ضرب کنید گزارش

شده نکته: بررسی که نمونه از بخشی در مثبت پروکسیداز سلول های نبودنوجود سلول ها این نیز نمونه بقیه ی در که نیست آن معنای به الزاما است

ندارند.

نئوبار :1مثال الم از طرف یک در باال، روش به شمارش انجام سلول 60باتمام در مثبت دیگر 9پروکسیداز طرف در و پروکسیداز 90شبکه، سلول

. ترتیب به اختالف و مجموع است شده دیده شبکه تعداد همان در مثبتاز است جدول. 30و 150عبارت به مراجعه حد 4با که می شود دیده

برابر پذیرفتنی اختالف . 24باالی و نیست پذیرفته نتایج این، بنابر است . کرد تکرار را شمارش جدید، لوله ی دو تهیه ی با باید

نئوبار :2مثال الم طرف یک در باال، روش به شمارش انجام سلول 204بادر مثبت دوم 5پروکسیداز طرف در و پروکسیداز 198شبکه، سلول

. ترتیب به اختالف و مجموع است شده دیده شبکه تعداد همان در مثبتاز است جدول. 6و 402عبارت به مراجعه باالی 4با حد که می شود دیده

برابر پذیرفتنی . 39اختالف محاسبه و است پذیرفته نتایج این، بنابر است: می شود انجام

51 SEMEN ANALYSIS

Prox (106/mL) = (402/10) X (1/10) = 4.02

نئوبار :3مثال الم طرف یک در باال، روش به شمارش انجام سلول 144باهمه ی در مثبت دوم 9پروکسیداز طرف در و سلول 162شبکه،

. اختالف و مجموع است شده دیده شبکه تعداد همان در مثبت پروکسیدازاز است عبارت ترتیب جدول. 18و 306به به مراجعه می شود 4با دیده

پذیرفتنی اختالف حداکثر . 34که و است پذیرفتنی اختالف این، بنابر است . سلول های تعداد مجموع چون مورد این در می شود انجام محاسبه

از شده شمارش مثبت نمونه 400پروکسیداز خطای باید است، کمتر: کرد گزارش را برداری

Prox (106/mL) = (306/18) X (1/10) = 1.70

Comment: Samp Er: 6

حجم :4مثال به نمونه ای در باال روش به شمارش انجام در 6/3با میلی لیتر،. است نشده دیده مثبت پروکسیداز سلول نئوبار الم طرف دو از یک هیچ

از شده دیده سلول های تعداد و 25چون غلظت این، بنابر است، کمتراز کمتر صورت به ترتیب به کل از 277/0شمارش کمتر گزارش 867/0و

کامنت » و :n=0می شود می شود« گذاشتهProx = <0.277

T. Prox = <0.867

Comment: n=0

: مرجع پائین از /محدوده mL106 x 1کمتر

یک :1نکته ی بودن وخیم است ممکن مثبت پروکسیداز سلول های کل شمارش » « . در نمونه حجم ضرب از شمارش این دهد بازتاب را التهابی وضعیت

: » آید» می دست به مثبت پروکسیداز سلول های غلظتT. Prox = Prox x TN

52 SEMEN ANALYSIS

(:2نکته ی پیوسپرمیا ) لکوسیتوسپرمیا، منی مایع در لکوسیت ها زیاد تعداد. باشد داشته بستگی اسپرم پائین کیفیت و عفونت با است ممکن

در :3نکته ی لکوسیت ها کل شمارش به لکوسیت به وابسته اسپرمی آسیب. دارد بستگی اسپرم ها تعداد به لکوسیت ها تعداد نسبت و منی مایع

یکپارچگی :4نکته ی و حرکت به اکسیداتیو تهاجم راه از می توانند لکوسیت ها . سطح آیا که این تعیین این، وجود با برسانند آسیب اسپرم ها

عامل هایی به نه، یا است آسیب زا شده دیده لکوسیتی اینفیلتراسیوننیست؛ ممکن منی نمونه ی روی از آن ها به بردن پی که دارد بستگی

آناتومیک محل و زمانبندی اینفیلتراسیون، علت مانند عامل هاییآیا که این و دارند نقش که لکوسیت هایی طبیعت نیز و اینفیلتراسیون،

. نه یا هستند شده تحریک وضعیت در آن ها

ارزیابی های ویژه

: باشد الزم زیر ویژه ی ارزیابی های پزشک درخواست به بسته است ممکن گاهی

نارس ژرمینال سلول های ارزیابی

طبیعی ارزیابی غیر اسپرم های مورفولوژی

شمارش دارای نمونه های در متحرک اسپرم های وجود ارزیابیپائین

oارزیابی سلول های ژرمینال نارسشکل های به نارس ژرمینال و اسپرماتیدهایسلول های گرد

شکل اسپرماتوسیت های به ندرت به اما هستند، نیز اسپرماتوگونیگرد . کرد، تعیین شده رنگ گسترش روی از می توان را سلول ها این می شوند دیده

آن ها شناشایی هستند رفتن بین از حال در سلول ها که این وقتی است ممکن اما. باشد سخت التهابی سلول های از

53 SEMEN ANALYSIS

نبودن هسته، شکل و اندازه هسته، رنگ اساس بر می تواند شناسایی. بگیرد صورت لکوسیت ویژه ی ژن های آنتی نبودن و سلولی، درون پروکسیداز

روش به شده رنگ گسترش اساس بر شناسایی آزمایشگاه این در.پاپانیکوال می شود انجام

» شود » تهیه گسترش دو ، مورفولوژی بخش در شده داده توضیح روش به. شود فرستاده پاتولوژی آزمایشگاه به رنگ آمیزی و فیکساسیون برای سپس و

بررسی زیر در شده بیان ویژگی های به توجه با گسترش ها رنگ آمیزی، از پسشوند.

می توان معموال پاپانیکوال، روش به شده رنگ گسترش های در . اسپرماتیدهای بازشناخت لکوسیت ها از را اسپرماتوگونی ها و اسپرماتیدها

با ظاهری نظر از آسانی به مقایسه PMNچندهسته ای در اما می شوند اشتباه هاآبی تر رنگ .PMNبا می گیرند صورتی رنگ سلول ها این ها

: باشد کننده کمک است ممکن شناسایی در نیز هسته اندازه ی ) قطر ) به هسته ای می شوند دیده منی مایع در کم خیلی که اسپرماتوگونی ها

تقریبا µm8تقریبا قطر به هسته ای اسپرماتوسیت ها و µm10دارند، دارند،تقریبا قطر به هسته ای . µm5اسپرماتیدها عنوان به فقط اندازه ها این دارند

تاثیر هسته اندازه ی بر می تواند تقسیم و رفتن بین از زیرا هستند، راهنمابگذارد.

oپرم های غیرطبیعیسارزیابی مورفولوژی اارزش دارای است ممکن مورفولوژیایی نقص های افتراقی ارزیابی

. باشد تشخیصیقطعه ی میانی، قطعه ی سر، نقص های بررسی، این درخواست صورت در

صوررت به ترتیب به اضافی باقیمانده ی سیتوپالسم و %Hاساسی ، M% ، P %و ، C. می شوند% گزارش

و طبیعی اسپرم های درصد نظر از را گسترش دو معمول، روش مانندمجموع به تا کنید دیف طبیعی . 200غیر ارزیابی، طول در برسید اسپرم

. کنید یادداشت و شمارش جداگانه را گوناگون نقص های انواع اسپرم های اختالف و به طبیعیمیانگین مراجعه با و کنید، حساب را

. 1جدول شدن، پذیرفته صورت در کنید بررسی را آن ها بودن پذیرفتنی. کنید گزارش و حساب را نقص هر میانگین

از توجه: است ممکن درصدها این است% 100مجموع ممکن زیرا شود بیشتر. باشند داشته نقص یک از بیش اسپرم ها از برخی

54 SEMEN ANALYSIS

oارزیابی بودن اسپرم های متحرک در نمونه های دارای شمارش پائین

پائین شمارش دارای نمونه های در متحرک اسپرم های جستجوی چنانچهنمونه های ) در مثال باشد نظر وازکتومی در از پایدار( پس در نباید را نمونه ،

. باید فقط مواردی چنین در کرد سانتریفوژ را آن یا و کرد رقیق کنندهنمونه ی از نشده برداشت هایی .سانتریفوژ کرد بررسی را

. بزنید هم خوبی به را نمونه40 المل یک آن روی و بگذارید اسالید روی را نمونه از X 50 24میکرولیتر

عمق. با گسترش یک ترتیب، به این می 33بگذارید دست به میکرومترآید.

بزرگنمایی با را .200گسترش کنید بررسی . از کنید بررسی میدان به میدان سامانمند، طور به را المل همه ی

المل طول در باال راسِت گوشه ی سمت به و کنید شروع باال چِپ گوشه یو کنید حرکت پائین طرف به میدان یک اندازه ی به سپس کنید؛ حرکت

. اسالید پایان تا شکل همین به برگردید چپ به راست از را المل طول . حدود المل کل بررسی برای دهید .1200ادامه شود بررسی باید میدان

عنوان مقابل شد، دیده اسپرم تعداد. VLبنویسید TNو Consچنانچهدر را شده دیده حجم 25اسپرم های در را نتیجه سپس و کنید ضرب

. mLنمونه ) کامنت( با را نتیجه کنید عنوان «Apx»ضرب گزارش TNزیربه. را حرکت بی و متحرک اسپرم های درصد شده، گذاشته کامنت در کنید

حرف های جلوی .Iو Mترتیب بنویسید

عنوان مقابل نشد دیده اسپرمی هیچ زیر VLبنویسید TNو Consچنانچه و ، .«No Sperm»کامنت TNعنوان بگذارید

روش توضیح: به آزمایشگاه این وسیله ی به تقریبی گزارش و محاسبه انجامکار روش در است؛ شده افزوده روش WHOکار فقط است شده نوشته

نشده اشاره ای هیچ نتیجه گزارش روش به و است شده بیان بررسیاست.

المل : 1توجه با شمارش این )X 50 24روش کنید یادداشت گزارش فرم زیر را.) نیست پزشک به گزارش برای و است کردن مستند برای یادداشت

55 SEMEN ANALYSIS

گسترش :2توجه بررسی است ممکن باشد، کدر نمونه زمینه ی پس چنانچه.10حدود ببرد زمان دقیقه

است نکته: شده بررسی که نمونه از بخشی در متحرک اسپرم های نبودنوجود متحرک اسپرم های هم نمونه بقیه ی در که نیست معنا به این الزاما

ندارد.

56 SEMEN ANALYSIS