Upload
others
View
22
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
---------------------------------------------------------------
”
---------------------------------------------------------------
Fans page : @ldnu.jepara | Channel Telegram : LDNU Jepara
2
NASKAH KHUTBAH ‘IDUL ADHA
10 Dzul Hijjah 1441 H
HAKEKAT BERKORBAN DI MASA PANDEMI
Penulis : Muhammad Makmun Abha, S.Th.I., M.Hum
Layout : Tim LD PCNU Jepara
Diterbitkan oleh :
Lembaga Dakwah Pengurus Cabang Nahdlatul Ulama Jepara
© Juli 2020
Jln. Pemuda No. 51 Jepara
Fans page : @ldnu.jepara | Channel Telegram : LDNU Jepara
3
Khutbah Idul Adha 1441 H:
“HAKEKAT BERKORBAN DI MASA
PANDEMI”
Oleh:
Muhammad Makmun Abha, S.Th.I., M.Hum.
Pengurus Lembaga Dakwah PCNU Jepara,
Dosen UIN Walisongo Semarang
الخطبة الأولى
را وسبحان الله ، (x9) الله أكب ر را والحمد لله كثي الله أكب ر كبي ه إل الله وحده، صدق وعده ونصر عبده وأعز لإل وأصيلا، بكرة
ه إل الله والله أكب ر، الله أكب ر جنده وهزم الحزاب وحده، لإل .ولله الحمد
ورب المشارق والمغارب ى، الحمد لله صاحب الوقات والضح ى ف له ما فيهما وما ى، وخالق الرض والسماوات العل وأم القر
ن هما وما تحت الث ر ى فأسعد في الآخرة ى، وفالق الحب والن و ب ي جاعل الب هائم والن عام ف وعد الجر لمن ى، و من ب ثمرتهما ي ت زك
ه إل الله وحده ل شريك له الذي ى، ونشهد أن لآ إل إياها ضح
4
ى، ونشهد أن سي دنا محمدا عبده ورسوله على العرش است و ى، ونصل ي ونسل م على سي دنا بالآيات لولي الن ه المب عوث
ى، وعلى آله وأصحابه وأمته المختار والمستمع لما ي وح ن محمد لى عليهم آيات الرحم ا ب عد: ن خروا سجدا وبكيا، أم الذين إذا ت ت
ف يا عباد الله أوصيني ن فسي وإياكم بت قوى الله في الل يل إذا ى، واعلموا أن الله قال في آياته ى وفي الن هار إذا تجل سج
ناك الكوث ر، فصل لرب ك وانح الكب ر ر، إن شانئك هو ى )إنا أعطي الب ت ر(.
Sidang Jamaah sholat Idul Adha ingkang minulyo,
Miwiti khotbah singkat wonten enjang puniko
kito dipun emutaken deneng Gusti Allah supadoso kito
tansah aningkataken kualitas iman soho taqwo kito
wonten ngarsanipun Allah SWT. sahinggo kito kalebet
golonganipun tiang engkang bejo dunyo soho
akheratipun. Lan monggo kito tansah taqarrub
(meparek) dateng Allah SWT ugi ndepe-ndepe soho
dongo mugi-mugio Allah enggal mungkasi cobo agung
ingkang dipun raosaken sedoyo penduduk bumi arupi
COVID-19 puniko, sehinggo kito saget nglampahi
aktivitas lan ibadah kanti gampil tebih sangking
5
su’udzdzan kalian sepodo-podo, Amin Allahumma
Amin.
Riyoyo haji tahun meniko pemerintah Indonesia
ugi pemeintah Arab Saudi mboten ngijini
penyelenggaraan Ibadah Haji kados biasanipun
lantaran kagem nyegah penyebaran COVID-19, meniko
nedahaken bileh Allah SWT mboten butuh disembah,
mboten butuh kalian makhluk, ananging makhluk lah
ingkang betahaken Allah SWT. pramilo monggo saestu
sami meparek kalian gusti Allah kanti amal saleh,
kanti shodaqah ugi kanti qurban.
Allahu Akbar (3x)
Jamaah ingkang munulyo
Salah setunggalipun ibadah agung ingkang
dipun-syari’ataken wonten ing riyoyo haji inggih
puniko korban, sehinggo riyoyo haji puniko kasebat
kaliyan idul adlha utowo idul udlhiyyah utowo idul
qurban.
Menggah sejarah, Ibadah korban puniko
kawilang jenis ibadah ingkang paling sepuh, dipun
milai sangking kisah putro kalehipun Nabi Adam lan
dipun jangkepi kaliyan kisah Nabi Ibrahim.
Kacerios wonten al-Qur’an bileh putro
kekalehipun Nabi Adam, Qabil lan Habil, sami
berkorban kanti masarahken hasil sangkeng
makaryonipun, lajeng wonten setunggal engkang
dipun tampi inggih puniko kurbanipun Habil arupi
6
mendo ingkang sahe tur ikhlas, lan setunggalipun
katolak inggih puniko korbanipun Qabil arupi hasil
pertanianipun ingkang awon utawi gabok tur mboten
ikhlas. Ternyata Gusti Allah mboten nampi barang-
barang ingkang dipun kurbanaken, ananging gusti
Allah namung nampi keikhlasan, kesucian, soho
takwanipun tiang ingkang korban. Cerois puniko
kasebat wonten ing surat al-Maidah ayat 27:
إذ ق ربا ق ربانا ف ت قب ل من ،دم بالحق ن بأ اب ني آ واتل عليهم قال لق ت لنك، قال إنما ،خر أحدهما ولم ي ت قبل من الآ
ي ت قبل الله من المتقين Artosipun: Ceritakno hai Muhammad mareng
kaummu kisah putero kekalihipun Nabi Adam (Habil
dan Qabil) kanti sak benere, nalikane putero kekalih
wau sami qurban, nuli ditompo saking salah sijine
putero kekalih wau (Habil) lan ora ditompo saking liane
(Qabil). Nuli Qabil ngucap: "Aku arep mateni awakmu".
Nanging Habil nyusuli: "Angeng pestine Allah namung
nampi saking wong-wong kang podo taqwa".
Lajeng kacerios maleh wonten Al-Qur’an bileh
Nabi Ibrahim korban kanti nyembeleh putronipun
ingkang asmo Isma’il. Korban kanti nyembeleh putro
puniko kawilang korban ingkang paling agung, utawi
puncak pengorbanan soho puncak kepatuhan seorang
hamba pada Tuhannya. Sebab Nabi Ibrahim puniko
7
Nabi ingkang kecukupan ananging diuji deneng Allah
dereng gadai putro ngantos yuswo sepuh, artosipun,
rikolo Nabi Ibrahim ingkang sampun sepuh lajeng
dianugerahi deneng Allah arupi putro, putro puniko
dados bondo ingkang boten saget kawilang
ajikertonipun, nanging senahoso mekaten, rikolo Gusti
Allah perintah supados putro puniko dipun sembelih,
Nabi Ibrahim tetep sendiko dawuh nglampahi perintah
kanti boten mamang, boten ngenyang lan mboten
nyuwun gantos perintah sanesipun.
Boten namung mekaten, malahan ingkang
putro, arupi Isma’il puniko langkung hebat maleh,
boten mamang, mboten wedi, malah nyuwun enggal-
enggal dipun sembelih kalian romonipun. Singkat
cerita, berkah ikhlas lan sabaripun Nabi Ibrohim soho
puntronipun Isma’il puniko, Gusti Allah gantos Isma’il
kalian mendo ageng sangkeng suargo, inggih puniko
mendo engkang dipun korbanaken (sedekahaken)
Habil putranipun Nabi Adam. Cerois puniko kasebat
wonten ing surat Ash-Shaffat ayat 102-107:
ى في المنام أن ي أر ي ي إن ف لما ب لغ معه السعي قال يا ب ن ت ؤمر ى قال يا أبت اف عل ما حك فانظر ماذا ت ر أذب
ف لما أسلما وت له ، إن شاء الله من الصابرين ي ستجدن
8
قت الرؤي ، ونادي ناه أن يا إب راهيم ،للجبين لك ا إنا كذ قد صدوفدي ناه ، و البلء المبين ه ذا ل إن ه ، جزي المحسنين ن
.بذبح عظيم Allahu Akbar (3x)
Jamaah Ingkang minulyo,
Sakeng cerios-cerios kasebat, dados gamblang
bileh syari’at korban kanti nyembeleh kewan tertentu
wonten ing dino 10 Dzul Hijjah lan Dino Tasyriq
puniko mboten sanes kejawi namung sarana utawi
lantaran kagem peparek lan mendekatkan diri pada
Allah SWT.
Saking meniko dados pertelo bileh ingkang
dipun tampi deneng gusti Alloh puniko boten
dagingipun utawi getih kurbanipun, ananging
ketulusan hatinipun tiang ingkang korban. Pramilo
mbok menawi wonten tiang ingkang mampunipun
namung korban mendo nanging kanti ikhlas, lan
wonten tiang sanes ingkang mampu saget korban kebo
utowo sapi engkang ageng nanging mboten ikhlas,
puniko kemungkinan besar ingkang dipun tampi
inggih puniko kurban mendo, keranten Allah mboten
namung ningali ageng lan aletipun kewan ananging
ningali kados pundi ikhlase manahipun kawulone.
Menikolah inti dawuhipun Gusti Allah dawuh wonten
surat al-Hajj ayat 37:
9
كن ي ناله الت قوى ل حومها ولدماؤها ول ه ي نال الل لن ما هداكم، على رها لكم لتكب روا الله لك سخ كذ منكم،
ر المحسنين وبش Artosipun: daging-daging lan getih-getihe (unto-
unto) iku ora pisan-pisan iso merkolehake ridlone Allah,
nanging seng iso merkolehake ridlone Allah yoiku
takwane siro kabaeh, koyo mengkene iki lah Allah
nundu’ake unto-unto kui kanggo siro kabeh, supoyo siro
kabeh podo ngagungake Allah kanggo nyukuri
hidayahipun Allah, lan aweho kabar gembiro siro hai
Muhammad mareng wong-wong kang podo gawe
keapikan/bagus.
Allahu Akbar (3x)
Jamaah ingkang minulyo,
Hakikat berkorban puniko sami kalian
hakikotipun berjuang. Tiang engkang gadahi mental
berkorban lan berjuang puniko mestinipun boten bade
mandek sakderenge hasil maksudipun utawi
sakderenge kapitale utowo modale telas.
Rumien rikolo takseh berjuang melawan Londo
(Belanda), semboyanipun para pejuang inggih puniko
“merdeka atau mati”, semanten ugi tiang ingkang
berkorban, keranten korban utowo perjuangan puniko
10
panggilan hati yang terdalam, sehinggo mboten
prayugi namung setengah-setengah, utowo kanti
tujuan supadoso angsal pangalembono lan balasan
sangkeng tiang sanes. Keranten ingkang dipun nilai
sangking korban mboten sanes kejawi namung
ketulusan lan keikhlasanipun.
Tiang ingkang tambah katah anggenipun
berkorban puniko ateges soyo luhur akhlak lan
manahipun, sakwangsule, tiang ingkang soyo kedik
anggenipun berkorban utowo malah mboten purun
kurban berarti soyo sudo utowo ilang akhlakipun.
Mbok menawi akhlak puniko sampun sirno
tentunipun saget ngruntuhaken masyarakat, negoro
lan bongso. Menikolah nilai-nilai mendasar ingkah
kedah dipun angen-angen sedoyo tiang mukmin
wonten in riyoyo kurban.
Sak lajengipun, magepo’an kalian korban, kito
mboten prayugi gadahi pemahaman bileh peparek
dateng gusti Allah ingkang sampurno puniko namung
jalaran nyembeleh kewan sarasan, keranten takseh
katah sarana sanesipun kagem peparek dumateng
Allah, artosipun mbok bileh umpami terjadi bencana
utowo pandemi global kados COVID-19 meniko
ingkang ngakibtake katah poro pekerja ingkang dipun
PHK, katah petani lan pedagang ingkang sami
menurun hasilipun, ugi sanes-sanesipun puniko spirit
berkorban alias spirit berbagi kalian sesami manungso
11
langkung prayugi dipun lampahi kagem mendektka
diri dumateng Allah.
Tahun meniko wonten larangan berangkat
Ibadah Haji, meniko ugi nedahaken bileh spirit utawi
semangat Ibadah haji ugi kedah dipun lampahi wonten
daerahipun piyambak-piyambak, kados misale thowaf
muteri Ka’bah (thawaf) ingkang boten saget dipun
lampahi tahun meniko kedah dipun praktikaken
wonten daerahipun piyambak-piyambk kanti ngubengi
utowo muteri omah-omhae anak-anak yatim, wong-
wong miskin lan sak panunggalanipun kagem maringi
bantuan kebutuhanipun langkung-langkung bantuan
urusan pendidikan, urusan ngaos lan urusan golek
ilmu. Keranten sedoyo sarono kagem peparek
dumateng Allah puniko secara substansi utowo
hakikatipun saget kawilang korban, yoiku qurban
utawi taqarrub ilallah, meparek mareng Allah,
senaohoso menggah fikih mboten diwastani nyembelih
korban.
Allahu Akbar (3x)
Jamaah Ingkang minulyo,
Terakhir, monggo samiho mangertosi bileh Imam
Al-Ghazali nate ngendiko bileh nyembeleh kewan
korban puniko setunggalipun simbol utawi tetenger
sangkeng nyembeleh utowo ngilangake sifat-sifat
12
kewan ingkang nempel wonten ing manah kito, kadoso
rakus, serakah lan pengen menang dewe.
Pramilo intinipun kurban inggih puniko
ngilangaken howo nefsu kewan ingkang saget ngrusak
kualitas iman soho takwo kulo panjengan sami. Kanti
nyembeleh nafsu mugi-mugio kito sedoyo saget
bermartabat mulyo, tebih sangking sifat hasud,
curang, goroh lan lintu-lintunipun sifat awon.
Sehinggo kito sak mangke kalebet golongan tiang-tiang
ingkang parek dumateng Allah, Amin Allahumma amin,
الشيطان الرجيم. )والبدن جعلناها لكم م ن شعآئر من أعوذ بالله ، فإذا وجبت الل ها صوآف ر، فاذكروا اسم الله علي ه لكم فيها خي
، كذ ها وأطعموا القانع والمعت ر لك سخرناها لكم جنوب ها فكلوا من لعلكم تشكرون(.
العظيم ون فعني وإياكم بما فيه من بارك الله لي ولكم في القرآن وته انه هو تلا والذ كر الحكيم وت قبل من ي ومنكم والب يان الآيات
ه السميع العليم، أق ول ق ولي هذا وأست غفر الله لي ولكم فاست غفرو .إنه هو الغفور الرحيم
13
الخطبة الثانيةرا وسبحان الله (x7)الله أكب ر را والحمد لله كثي ، الله أكب ر كبي
ه إل الله وحده، صدق وعده ونصر عبده وأعز بكرة وأصيلا، لإل ه إل الله والله أكب ر، الله أكب ر وهزم الحزاب وحده، لإل جنده
.ولله الحمد ه إل الله الكريم الستار، ، ونشهد أن ل ال الحمد لله العلي الغفار
بده ورسوله أشرف الخلائق والبشر، مح مدا ع سي دنا ونشهد أن صاحب ال حوض والكوثر، سي دنا م حمد ونصل ي ونسل م على
وعلى آله وأصحابه السالمين من عذاب النار. أما ب عد:ى قوا الله في الليل والن هار، واعلموا أن الله صل ف يا أي ها الب رار، ات
ى وصام وحج واعتمر، ف قال ت عالى ى وزك على أفضل من صل ، يآاي ها الذين آمن وا " :وأمر إن الله وملئكته يصلون على النبى
."وا عليه وسل موا تسليماصل ،وترياق الغيار ،وسر السرار ،هم فصل على ن ور الن وار الل
وعلى آله ،سي دنا ومولنا محمد المختار ،ومفتاح باب اليسار
14
نا معهم برحمتك يارحيم يا الخيار وأصحابه ،الطهار ، وعلي غفار؛
آء هم اغفر للمؤمنين والمؤمنات والمسلمين والمسلمات الحي لل اهم والموات إنك أنت ال حجاج هم احفظ الل الغفور الستار،من
تسب ون إليه ، الل من كل مكروه وسوء وضرر هم أعدهم إلى ما ي ن يار رورا وسعي هم لل ؛ امن الهل والد هم اجعل حجهم حجا مب
؛جارت هم ت جارة لن ت ب ور وت سعيا مشكورا وذن ب هم ذن با مغفوراهم ت قبل منا صالح العمل وما نذبح ون نحر، واجعل الحياة الل
هم ل ال ؛زيادة لنا في كل خير، واجعل الموت راحة لنا من كل شر يسيا وسائر بلاد المسلمين من الفحشآء احم ب لدنا إندون
ها وما ظهر ن يا حسنة وفى ؛والمنكر، ما بطن من رب نا آتنا فى الد الآخرة حسنة وقنا عذاب النار.
ى آء ذي القرب ان وإي ت ! إن الله يأمر بالعدل والإحس عبادالله ه آء والمنكر والب غي يعظكم لعلكم تذكرون ى عن الفحش وي ن
15
فاذكروا الله العظيم يذكركم واشكروه على نعمه يزدكم واسئ لوه من .الله أكب ر فضله ي عطكم ولذكر
16