>> Haydi Öğrenelim >> Çözümlü Sorular ŞİMDİ T.C.İNKILAP ... filedan en son belirlenen İnkılap Tarihi müfredat kazanımları dikkate alınmıştır. Kitapta, konuya ait

Her bölümün başında kısa,pratik bilgilerle konuyu kavramanızı hedefleyen>> Haydi Öğrenelim

Yol gösteren, öğretici>> Çözümlü Sorular

Eğlenerek çözeceğiniz pekiştirici etkinlikler>> Antrenman Zamanı

Kazanım odaklı>> Konu Kavrama Testleri

Bilgilerinizi derinlemesine sorgulayan>> Ünite Tarama Testleri

Okul sınavlarına yardımcı>> Yazılıya Hazırlık Soruları

Yeni sisteme uygun yeni tarz sorular>> Artıbir Sınav Özel

Bu kitapta neler var?

AD, SOYAD:

OKUL:

SINIF:

NUMARA:

ŞİMDİT.C.İNKILAPTARİHİ VEATATÜRKÇÜLÜKDÜNYASINA KAPAK AÇMA ZAMANI

Yayını Hazırlayan

Baskı

Güler OfsetFevzi Çakmak Mah. 10447 Sk. No:24/1 Karatay/KONYA • Tel: 0.532 662 94 21 Sertifika No: 34742

Eylül 2018

10418

ISBN

978-605-79831-5-2

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK - 8

© Bu k yayın hakları; 1ARTIBİR YAYINLARI’ r. K k ö u,

ya ve yazarının y r k, mek k, fot ya da başkşek çoğaltılması, yayımlanması ve dağıtılması yasaktır.

1ARTIBİR YAYINLARIBüsan Sanayi 10638 Sk. KTM İş Merkezi No: 14 • Karatay / KONYATel: 0332 342 65 64 • Gsm: 0532 546 12 86

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!

Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl.

Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl.

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.

Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!

Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.

Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar,

Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.

Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,

Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar?

Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın;

Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.

Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın;

Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın

İSTİKLAL MARŞI

Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:

Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.

Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:

Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?

Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda!

Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,

Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.

Ruhumun senden İlâhî, şudur ancak emeli:

Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.

Bu ezanlar -ki şehadetleri dinin temeli-

Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.

O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,

Her cerîhamdan İlâhî, boşanıp kanlı yaşım,

Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden na’şım;

O zaman yükselerek arşa değer belki başım.

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!

Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.

Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;

Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;

Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!

Mehmet Âkif ERSOY

ÖNSÖZSevgili Öğrenciler,

Bu kitap, tecrübeli yazarlarımız tarafından özverili bir şekilde yazılmış, özgün bir diz-gi/tasarım ile yayına hazırlanmıştır. Kitap hazırlanırken Milli Eğitim Bakanlığı tarafın-dan en son belirlenen İnkılap Tarihi müfredat kazanımları dikkate alınmıştır.

Kitapta, konuya ait önemli noktaların vurgulandığı kısa bir konu anlatımının yanı sı-ra, her biri kazanım odaklı pek çok etkinlikle karşılaşacaksınız. Ayrıca zengin test soruları ile test yeteneğinizi geliştirebileceksiniz. Özellikle bursluluk ve özel okul sı-navlarına yönelik hazırladığımız “artıbir özel” testleriyle, sınavlara daha iyi hazırla-nabileceksiniz. Elbette ki okul başarınızda önemli bir pay sahibi olan yazılılarınızı da unutmadık. Yıl içinde gireceğiniz her bir yazılı için birer adet yazılı örneğini sizler için kitabımızın içine yerleştirdik.

Elinizdeki kitapta yer alan her bir ünitede aşağıdaki bölümler bulunmaktadır.

HAdİ Öğrenelİm: Konunun ana hatlarının kısaca anlatıldığı, konu ile ilgili bir soru-nun çözümü ile birlikte verildiği bölümdür.

AntrenmAn ZAmAnı: Kazanımların kavranması ve konunun daha iyi anlaşılması için farklı etkinlik örneklerinin bulunduğu bölümlerdir.

Konu KAvrAmA testİ: Her bölümden sonra, konuyu kavratmayı ve pekiştirmeyi he-defleyen, kazanım odaklı, çoktan seçmeli soruların olduğu bölümdür.

Ünİte tArAmA testİ: Her ünitenin sonunda, konuları bir bütün olarak ele alan, ko-nu kavrama testlerinden daha kapsamlı, çoktan seçmeli soruların olduğu bölümdür.

Artıbİr ÖZel: Milli Eğitim Bakanlığı’nın son dönemde yayınladığı örnek sorulardan faydalanılarak hazırlanan; yorumlama, karşılaştırma, sonuca varma, tablo ve grafik okuma gibi becerileri ölçmeyi ön plana çıkartan yayınımıza özel bölümdür.

YAZılıYA HAZırlıK sorulArı: Okuldaki yazılı sınavlarında başarınızı artırmayı he-defleyen, bu sınavlarda çıkabilecek sorulara benzer soruların olduğu bölümdür.

Her bir aşaması ile sizlere artı bir değer katmayı hedefleyen kitabımızı tamamladığı-nızda başarılı olacağınızı umuyoruz.

Öğrenim için ayırdığınız zamanların kalıcı ve eğlenceli olması temennisiyle...

İnkılap tarihi Yayın Kurulu

1. ÜNİTE: BİR KAHRAMAN DOĞUYOR ................................................. 9 1. BÖLÜM: MUSTAFA KEMAL’İN ÇOCUKLUK DÖNEMİ VE ÖĞRENİM HAYATI ..... 10

ANTRENMAN ZAMANI ............................................................................. 11

KONU KAVRAMA TESTİ ........................................................................... 14

2. BÖLÜM: MUSTAFA KEMAL’İN ASKERLİK HAYATI ........................................ 16

ANTRENMAN ZAMANI ............................................................................ 17

KONU KAVRAMA TESTİ .......................................................................... 20

ÜNİTE TARAMA TESTİ .................................................................................. 22

ARTIBİR SINAV ÖZEL .................................................................................... 24

2. ÜNİTE: MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR ... 27 1. BÖLÜM: I. DÜNYA SAVAŞI VE OSMANLI DEVLETİ ....................................... 28

ANTRENMAN ZAMANI ........................................................................... 29


2. BÖLÜM: MONDROS, CEMİYETLER VE KUVâ-YI MİLLîYE ............................. 36



YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI ............................................................... 44

3. BÖLÜM: MİLLî MÜCADELE’NİN HAZIRLIK DÖNEMİ ................................... 46



İÇİNDEKİLER

İçin

deki

ler 4. BÖLÜM: TBMM’YE KARŞI AYAKLANMALAR - SEVR ANTLAŞMASI ................ 54



ÜNİTE TARAMA TESTİ .................................................................................. 62

ARTIBİR SINAV ÖZEL .................................................................................... 72

3. ÜNİTE: MİLLî BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM! ........................ 77 1. BÖLÜM: DOĞU VE GÜNEY CEpHELERİ ....................................................... 78



2. BÖLÜM: BATI CEpHESİ - 1 ....................................................................... 82



YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI ................................................................ 92

3. BÖLÜM: BATI CEpHESİ - 2 ....................................................................... 94



4. BÖLÜM: LOZAN ANTLAŞMASI ................................................................ 102

ANTRENMAN ZAMANI .......................................................................... 103

KONU KAVRAMA TESTİ ......................................................................... 104

ÜNİTE TARAMA TESTİ ................................................................................. 106

ARTIBİR SINAV ÖZEL ................................................................................... 116

4. ÜNİTE: ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDAŞLAŞAN TÜRKİYE .................... 121 1. BÖLÜM: ATATÜRKÇÜLÜK - 1 .................................................................... 122



İçin

deki

ler 2. BÖLÜM: ATATÜRKÇÜLÜK - 2 .................................................................... 130



3. BÖLÜM: SİYASİ ALANDA İNKILApLAR ..................................................... 138



4. BÖLÜM: HUKUK, EĞİTİM, KÜLTÜR ALANLARINDA İNKILApLAR ................. 148



5. BÖLÜM: TOpLUM, EKONOMİ, SAĞLIK ALANLARINDA İNKILApLAR ............ 158



6. BÖLÜM: CUMHURİYET KAZANIMLARI - ATATÜRKÇÜLÜĞÜN ESASLARI ...... 168



YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI .............................................................. 172

ÜNİTE TARAMA TESTİ ................................................................................ 174

ARTIBİR SINAV ÖZEL .................................................................................. 186

5. ÜNİTE: DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI ....................................... 191 BÖLÜM: DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI .................................................... 192



ÜNİTE TARAMA TESTİ ................................................................................. 196

ARTIBİR SINAV ÖZEL .................................................................................. 198

İçin

deki

ler

7. ÜNİTE: ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ VE SONRASI ................................... 211 BÖLÜM: ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ VE SONRASI .............................................. 212



YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI .............................................................. 218


ARTIBİR SINAV ÖZEL ................................................................................. 222

CevAP AnAHtArı ....................................................................................... 225

6. ÜNİTE: ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ pOLİTİKASI ......................... 199 BÖLÜM: ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ pOLİTİKASI ...................................... 200


KONU KAVRAMA TESTİ ........................................................................ 204


ARTIBİR SINAV ÖZEL ................................................................................. 208

1. ÜNİTE

Bir Kahraman Doğuyor

HADİÖ ĞRENELİM

1. BÖLÜMMustafa Kemal’in Çocukluk Dönemi ve Öğrenim Hayatı

10

Çözümlü Soru ..

Selanik’in; I. Birçok aydının yaşaması

II. Eski bir Osmanlı şehri olması

III. Farklı dillerde gazete ve dergilerin basılması

özelliklerinden hangilerinin Mustafa Kemal’in fikri gelişimine kat-kı sağladığı söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III

Çözüm..Selanik’te özgürlükçü düşünceye sahip Os-manlı aydınlarının yaşaması, burada toplan-tılar yapmaları, gazeteler çıkarmaları Musta-fa Kemal’in fikri gelişimine katkı sağlamıştır. Selanik’te Türkçe ile birlikte değişik dillerde gazetelerin ve dergilerin çıkarılması zengin bir kültürel yapının oluşmasına katkı sağ-lamıştır. Bu ortamda yaşaması Mustafa Ke-mal’in fikri gelişimine katkıda bulunmuştur.

Cevap C

A. AVRUPA’DAKİ GELİŞMELER VE OSMANLI DEVLETİ

Orta Çağ’da (375 - 1453) Katolik Kilisesi’nin baskısı altında kalan Avrupa devletleri bilimsel, ekonomik ve siyasi alan-da İslam Dünyası’ndan çok gerideydi. Ancak Avrupa devletleri 15. yüzyıldan itibaren giderek güçlenmeye başlamış-tır. Coğrafi Keşifler, Rönesans, Reform, Aydınlanma Çağı ve Sanayi İnkılabı Avrupa devletlerinin güçlenmelerini sağ-layan önemli gelişmelerdir.

14 ve 15. yüzyıllarda sınırlarını hızla genişleten Osmanlı Devleti üç kıtada hüküm süren, değişik ulusları egemenliği altında bulunduran bir devletti. Ancak 17. yüzyıldan itibaren askerî, siyasi ve ekonomik alanlardan önemli sorunlar yaşamaya başladı. Avrupa’da yaşanan gelişmelerin de bu gerileyişte etkisi olmuştur. Coğrafi Keşiflerle ticaret yolla-rının yön değiştirmesi Osmanlı ekonomisini olumsuz etkilemiştir. Kapitülasyonlar giderek sömürü aracı olarak kulla-nılmaya başlanmıştır. Sanayi İnkılabı ile seri üretime geçen Avrupa devletleri, Osmanlı pazarlarına egemen olmuştur. Bu durum Osmanlı ekonomisini olumsuz yönde etkilemiştir. 19. yüzyıla gelindiğinde Osmanlı Devleti Avrupa dev-letlerinden borç alan bir ülke durumuna gelmiştir. Borçların ödenememesi üzerine Düyun-u Umumiye İdaresi adıy-la uluslararası teşkilat kurulmuştur. Fransız İhtilali ile güçlenen ulusçuluk düşüncesi Osmanlı Devleti’nin dağılması-nı hızlandırmıştır. Osmanlı Devleti sorunları çözmek amacıyla 17, 18 ve 19. yüzyıllarda ıslahatlar yapmıştır. Tanzimat (1839) ve Islahat (1856) Fermanları ile azınlık isyanlarını önlemeyi amaçlamışlardır. 1876’da Kanun-i Esasi adıyla ilk Osmanlı anayasası hazırlanmış, meşrutiyet ilan edilerek halkın padişahın yanında yönetime katılması sağlanmış-tır. Bununla birlikte devleti dağılmaktan kurtarmak amacıyla Osmanlıcılık, İslamcılık, Batıcılık ve Türkçülük gibi fi-kirler geliştirilmiştir. Osmanlı Devleti 20. yüzyılın başında Trablusgarp ve Balkan Savaşları ile toprak kaybetmiştir.

B. MUSTAFA KEMAL’iN ÇOCUKLUĞU VE EĞİTİM HAYATI

1881’de Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki önemli şehirlerinden biri olan Selanik’te doğan Mustafa, eğitim hayatına da bu şehirde başlamıştır. Bir süre Mahalle Mektebine gitmiş daha sonra modern yöntemlerle eğitim yapan Şem-si Efendi Mektebi’ne yazılmıştır. Bu okulu bitirdikten sonra bir süre Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne devam ettiyse de içindeki asker olma isteği nedeniyle Selanik Askerî Rüştiyesi (ortaokul) sınavlarını kazanarak bu okula kaydolmuş-tur. Askerî Rüştiyeyi başarıyla bitirdikten sonra Manastır Askerî İdadisi’nde (lise) eğitim hayatını sürdürmüştür. Bu okulda Fransızcasını ilerletmiş, Türk ve yabancı düşünürlerin kitaplarını okuyarak fikri gelişim sağlamıştır. 1899’da eğitim için İstanbul’a gelmiş, Harp Okuluna yazılmıştır. 1902’de başladığı Harp Akademisi’ni 1905’te kurmay yüzba-şı rütbesiyle bitirerek ilk görev yeri olan Şam’da askerlik hayatına başlamıştır.

11


ANTRENMANZAMANI

Aşağıdaki soruları doğru (D) ya da yanlış (Y) şeklinde cevaplayınız.

a. Rönesans, Reform ve Aydınlanma Çağı, Avrupa devletlerinin güçlenmesini sağlayan önemli geliş-melerdir.

b. Osmanlı Devleti Rönesans’ın olumsuz etkisinden kurtulmak için Avrupa devletlerine kapitülasyon olarak bilinen ayrıcalıklar tanımıştır.

c. Sanayi İnkılabı Osmanlı ekonomisini olumsuz yönde etkilemiştir.

d. Fransız İhtilali getirdiği ilkelerle Osmanlı Devleti’nde birlik ve beraberlik düşüncesinin zayıflaması-na yol açmıştır.

f. Mustafa Kemal, Osmanlı Mebusan Meclisi’nde milletvekili olarak yer almış, vatanın bütünlüğünün korunması amacıyla çaba göstermiştir.

e. İslamcılık, Osmanlıcılık, Türkçülük ve Batıcılık Mustafa Kemal tarafından Osmanlı Devleti’nin kurtu-luşuna yönelik ileri sürülen düşüncelerdir.

ANTRENMAN // Doğru - Yanlış1

ANTRENMAN // Boşluk Doldurma2

Aşağıda verilen metinlerdeki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz.

a. Osmanlı Devleti’nin ilk anayasasıdır.

Jön Türkler Kanun-i EsasiDüyun-uUmumiye

İttihat veTerakki

HareketOrdusu

TanzimatFermanı

b. Osmanlı Devleti’nde I. Meşrutiyetin ilan edilmesinde etkili olmuştur.

c. Osmanlı Devleti, ile azınlık isyanlarını önleyerek devletin bütünlüğünü korumayı amaçlamıştır.

d. Avrupa devletleri İdaresini kurarak Osmanlı Devleti’nin borçları karşılığı bazı ge-lirlerine el koymuşlardır.

e. Osmanlı Devleti’nde I. Meşrutiyetin ilan edilmesinde etkili olmuştur.

f. Meşrutiyet yönetimine karşı çıkan 31 Mart Ayaklanması tarafından bastırılmıştır.


ANTRENMANZAMANI

12

ANTRENMAN // Eşleştirme3

Mustafa Kemal’in kişilik gelişimi ve yetişmesinde önemli rolü olan kişilerle ilgili doğru bilgileri eşleştiriniz.

a1

d4

c3

b2

Islahat Fermanı’nın ilan edilmesia

Mebusan Meclisi’nin açılmasıc

Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesib

Düyun-u Umumiye İdaresi’nin kurulmasıd

I. Meşrutiyet’in ilan edilmesie

ANTRENMAN // Sıralama4

Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıda verilen gelişmeleri kronolojik olarak sıralayarak kutuya yazınız.

13


ANTRENMANZAMANI

Aşağıda verilen soruların cevaplarını kutulara yazınız.

ANTRENMAN // Açık Uçlu Soru5

ANTRENMAN // İşaretleme6

Aşağıda verilen ifadeleri, Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük bakımından değerlendirerek uygun kutuyu işaretleyiniz.

Osmanlıcılık Türkçülükİslamcılık

a. Kanun-i Esasi bu düşünce doğrultusunda ilan edilmiştir.

c. Dil, din, ırk ayrımı yapmaksızın bütün milleti kapsayıcı nitelikte olup eşitliği savunmuştur.

e. Mehmet Akif ve II. Abdülhamit tarafından desteklen-miştir.

b. Ziya Gökalp ve Mehmet Emin Yurdakul temsilcileri ara-sındadır.

d. Millî Mücadele’nin kazanılmasında etkili olmuştur.

Osmanlı Devleti’nde toplumsal birliğin za-yıflamasına yol açmıştır. Özellikle Doğu Av-rupa ve Balkanlardaki uluslar üzerinde etki-li olmuştur. Osmanlı ülkesinde bağımsızlık amaçlı iç isyanların çıkmasına yol açmıştır.

Bu bilgilerde hangi olayın sonuçlarına deği-nilmiştir?

1

Liman şehri olması ve birçok şehre demir yo-lu ile bağlantısı nedeniyle hem sosyal ve eko-nomik hem de kültürel yönden gelişmiştir. Çok uluslu yapısı Mustafa Kemal’in farklı dil, inanç, gelenek ve kültürleri tanımasını sağ-lamıştır. Hakkında bazı bilgiler verilen şehir hangisidir?

2

14

Mustafa Kemal’in Çocukluk Dönemi ve Öğrenim Hayatı

KONU KAVRAMA TESTİ

2. 1881 yılında kurulan Düyun-u Umumiye (Genel Borçlar) İdaresi ile Osmanlı Devleti’nin borçları-na karşılık bazı gelir kaynaklarına el konulmuştur.

Bu durum Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki alanla-rın hangisinde sorun yaşadığını gösterir?

A) Dinî B) Askerî

C) Siyasi D) Ekonomik

1. Osmanlı Devleti, sınırları içinde yaşayan azınlık-ların bağımsızlıklarını kazanmaya başlamaları ile birlikte 19. yüzyılın sonlarına doğru parçalanma sürecine girmiştir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin Osmanlı Devleti’nin yıkılışında etkili olduğunu gösterir?

A) Milliyetçiliğin B) Çağdaşlaşmanın

C) Sömürgeciliğin D) Sanayileşmenin

3. (I.) Selanik; inanç, gelenek ve görenek bakımın-dan birbirinden farklı insanların bir arada yaşa-dığı şehirdi. (II.) Şehirde Türkçe, Rumca, İbranice ve Bulgarca gazeteler yayımlanıyordu. (III.) İşlek bir limanı olan Selanik’i çok sayıda yabancı tüc-car ziyaret ediyordu. (IV.) Avrupa’da çeşitli diller-de basılan kitap ve gazeteleri takip etme imkanı vardı.

Kaç numaralı bilgide Selanik’in ekonomik önemi ön plana çıkarılmıştır?

A) I B) II C) III D) IV

4. Sosyal Bilgiler Öğretmeni bir öğrencinin sorusu-nu, “Osmanlı aydınları Osmanlıcılık, Batıcılık, İs-lamcılık ve Türkçülük gibi fikir akımlarını öne sür-müşlerdir.” şeklinde cevaplamıştır.

Buna göre öğretmen aşağıdaki sorulardan han-gisini cevaplamıştır?

A) Osmanlı Devleti’nin dağılmasının sebebi nedir?

B) Osmanlı Devleti’ni kurtarmaya yönelik hangi fikri hareketler Osmanlı elitlerince ileri sürül-müştür?

C) Osmanlı aydınları en çok hangi bölgede örgüt-lenmiştir?

D) Osmanlı aydınlarının fikirleri halk tarafından benimsenmiş midir?

5. Mustafa Kemal’in çocukluğunu geçirdiği Selanik,

• OsmanlıDevleti’ninkurtuluşunumeşrutiyetre-jiminde gören Osmanlı aydınlarının örgütlen-diği bir şehirdi.

• ŞehirdeTürklerlebirlikteSırp,Bulgar,Rum,Ermeni ve Yahudi gibi milletler birlikte yaşı-yordu.

Selanik’in bu özelliklerinin Mustafa Kemal’e;

I. Farklı kültürleri yakından tanıma

II. Ülke sorunları hakkında bilgi sahibi olma

III. Askerî yeteneğini geliştirme

kazanımlarından hangilerini sağladığı söylene-bilir?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve III D) I, II ve III

15

Mustafa Kemal’in Çocukluk Dönemi ve Öğrenim Hayatı

KONU KAVRAMA TESTİ

Nasıl Hissediyorsun?

Mükemmel

İyiyim

Daha iyi olmalıyım

İyi olacağım

9. Mustafa Kemal’in;

I. Samsun’a çıkarak Türk halkını düşmana karşı birleştirmesi

II. Okul yıllarında arkadaşlarına konferans niteli-ğinde konuşmalar yapması

III. Türk milletinin çağdaşlaşmasını esas alan in-kılaplara öncülük etmesi

faaliyetlerinden hangileri liderlik özelliğine sa-hip olduğunu gösterir?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve III D) I, II ve III

6. Mustafa, Şemsi Efendi Mektebi’nde öğrenimini sürdürürken babası Ali Rıza Efendi hayatını kay-betti. Bunun üzerine Zübeyde Hanım Selanik ya-kınlarında bir çiftlikte çalışan ağabeyinin yanına taşındı. Ancak oğlunun eğitim hayatından uzak-laşmasına gönlü razı olmadı. Selanik’e gelen Mus-tafa, Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne başladıysa da buradaki eğitimini sürdürmedi. Çünkü o asker ol-mak istiyordu. Askerî Rüştiye’nin Selanik sokakla-rında gördüğü üniformalı öğrencilerine imrenerek bakıyordu. Bu nedenle Mülkiye Rüştiyesi’nden ay-rılarak annesinden gizli girdiği Selanik Askerî Rüş-tiye’si (askerî ortaokul) sınavını kazanarak ama-cına ulaştı.

Bu bilgilere göre Mustafa Kemal hakkında aşağı-dakilerden hangisi söylenemez?

A) Asker olmasında çevresel unsurlar etkili ol-muştur.

B) Kararlı bir yapıya sahiptir.

C) Zorluklarla mücadele etmiştir.

D) Devletin içinde bulunduğu sorunlara duyarlı davranmıştır.

8. “Şimdi burada bir yüce kişiye rastladım. O benim rüştiye birinci sınıfında öğretmenim idi. Bana hep ilk bilgileri öğretirken gelecek için ilk fikirleri de vermişti. Demek istiyorum ki ilk ilham ana - baba kucağından sonra okuldaki eğitimcinin dilinden, vicdanından, terbiyesinden alınır.”

Bu sözlerinden hareketle öğretmenlerin Musta-fa Kemal’i daha çok hangi açıdan etkilediği söy-lenebilir?

A) Lider olması

B) Sosyal hayatı

C) Düşünce yapısı

D) Diplomasi tecrübesi

7. Mustafa Kemal, Manastır şehrinde Aydınlanma Çağı düşünürlerinin kitaplarını okumuş, onların hürriyet, demokrasi, insan hakları ve cumhuriyet hakkındaki düşüncelerinden etkilenmiştir.

Bu durumun Mustafa Kemal’in aşağıdaki faaliyet-lerinden hangisinde yol gösterici nitelikte oldu-ğu söylenebilir?

A) Orduyu yönetmede

B) Devlet yönetiminde

C) Halkı teşkilatlandırmada

D) Askerlik bilgisini artırmada

HADİÖĞRENELİM

2. BÖLÜMMustafa Kemal’in Askerlik Hayatı

16

Çözümlü Soru ..

Mustafa Kemal, Sofya Askerî Ataşeliği görevinde Bulgar Meclisi’nin top-lantılarına katılarak Parlamenter Sistemi’n nasıl işlediğini yakından gör-müştür. Bulgaristandaki Türk kadınlarının toplumsal hayata aktif olarak katılmalarından etkilenmiştir.

Buna göre Sofya’daki yaşantısının Mustafa Kemal’e;

I. Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi

II. Medeni Kanun’un kabul edilmesi

III. Büyük Millet Meclisi’nin açılması

faaliyetlerinden hangilerini gerçekleştirmede yol gösterdiği söylene-bilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III

Çözüm..

Mustafa Kemal’in Sofya’da Parlamenter Sistem’in işleyişini öğrenmesi Büyük Millet Meclisi’nin açılmasında; Bulga-ristan’daki Türk kadınlarının toplumsal hayata aktif olarak katılmalarından et-kilenmesi Medeni Kanun’un kabul edil-mesinde yol gösterici olmuştur.

Soyadı Kanunu özellikle resmî işlem-lerdeki karışıklığın giderilmesini sağla-mıştır. Mustafa Kemal’in soruda verilen Bulgaristan’daki gözlemleri ile ilişkili bir inkılap değildir.

Cevap D

MUSTAFA KEMAL’iN ASKERLİK HAYATI

Mustafa Kemal’in ilk görev yeri Şam’dır. 1905’te geldiği Şam’da 1907’ye kadar kalmış, burada Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurmuştur. Buradan geldiği Selanik’te bir süre İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin faaliyetlerine katılmış an-cak yaşadığı fikir ayrılığı nedeniyle cemiyetten ayrılmıştır.

31 Mart Ayaklanması’nı bastıran Hareket Ordusu’nda görev yapmıştır (1909). 1910’da Fransa’da yapılan Pikardi Manevraları’na katılmıştır.

Gelişen sanayisi için ham madde ve pazar arayışında olan İtalya, 1911’de Osmanlı toprağı olan Trablusgarp’a sal-dırmıştı. Osmanlı Devleti bölgeye karadan ve denizden yardım gönderemiyordu. Trablusgarp’ta ülkeyi savunacak sayıda askeri de yoktu. Bundan dolayı aralarında Mustafa Kemal’in de bulunduğu bazı gönüllü subaylar kılık değiş-tirerek gizlice Trablusgarp’a gittiler. Mustafa Kemal, yerli halkı teşkilatlandırıp İtalyanlara karşı direnişe geçirerek Derne ve Tobruk’ta başarılar kazandı. İtalyanlar güçlü direniş karşısında sahil kesiminden iç kesimlere ilerleyeme-di. Ancak buradaki savaş devam ederken Balkan Savaşları’nın başlaması Osmanlı Devleti’nin barış imzalamasına neden oldu. 1912’de imzalanan Uşi Antlaşması ile Trablusgarp İtalyanlara bırakıldı.

Rusya’nın desteğiyle bir araya gelen Yunanistan, Sırbistan, Bulgaristan ve Karadağ’ın Osmanlı Devleti’ne saldır-masıyla I. Balkan Savaşı başladı. Osmanlı ordusu ağır yenilgiler alarak geri çekilmek zorunda kaldı. 1913’te imza-lanan Londra Antlaşması ile Edirne dahil Balkan toprakları kaybedildi. Balkan devletlerinin Osmanlı’dan aldıkları toprakları paylaşmada anlaşmazlığa düşmeleri üzerine II. Balkan Savaşı başladı. Bu durumdan yararlanan Osman-lı Devleti Edirne’yi geri aldı. Osmanlı Devleti, Balkan Savaşları’nın sonunda Bulgaristan ile İstanbul Antlaşması’nı, Yunanistan ile de Atina Antlaşması’nı imzalamıştır.

Mustafa Kemal, Balkan Savaşları sırasında Bolayır Kolordusu’nun kurmay başkanlığını yapmıştır. Savaştan hemen sonra Sofya Ataşemiliterliği’ne atanmıştır. Bu görevi sırasında Bulgaristan Türkleri ile yakından temas kurmuş, ya-bancı elçilerle görüşmüş, Bulgar Parlamentosu’nun çalışmalarını izlemiştir.

Documents

>> Haydi Öğrenelim >> Çözümlü Sorular ŞİMDİ T.C.İNKILAP ... filedan en son belirlenen İnkılap Tarihi müfredat kazanımları dikkate alınmıştır. Kitapta, konuya ait