19
- هكان ي ي ا دي ي م ه هراوێز پ6 - دا ش ع ى دا نرهكا ما هرردى و ه و ك اى دي ي م ێوان له ن مان ح ره هرسهلان2 پ* هێوو، ي ي ه خ5 ب ش عهرێم و دا ه ێوان له ن ه اپ هراوردي5 ى پ ك ێ5 ج ب سهروه و< ت هاوه ه2 ى پ< ن كا ێوان هراوردێك? له ن5 وه. پ ه ي ي ده اگهي ێوي هێى ن ى و س ن ا دي ي م له رووى ى< ن ه5 ي ي ا< ه ي5 پ هك?، لهگهێ ه لاپ وردى ل ك ى گ يه ره ر ف و اێ همه كهيدار، ه اره و، ي و< ت كهو ش ێ اى ن دي ي م ، كه له ن ي كه5 يوه كه ي ى د ك ه ه لاپ ل ش ع دا هى ێاپ ا هي و چ< ت ناو هك2 ار، پ م هرو ه ه2 پ اخ رده ش ه5 ى پ اردووى درر و خ گ ي ه اوى پ2 وهك? ي ش ع ى دا ندارا هك وه چ ه اپ رێگهي ى نY زو م اددى و اى م واي< تو و مه ه ه5 ێمه پ2 ن ن ي ن ا ز5 ب ه< ي س ي ێو وه. ن ه كهپ ێاو ده5 ده ن اگهي ێوي ن ێهY و< ت ز له رێگهى< ب ا ي ى، كه ر ش عى دا ا دي ي مێ وو ك لهوه كه ي ي ي ك ه< و پ وێ.. ك ه له وهپ ه هكاپ ي ي< ن ه مهێاپY و ك ؟

له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

Embed Size (px)

DESCRIPTION

په‌راوێزه‌ ميدياييه‌كان -6- له‌ نێوان ميدياى كوردى و هه‌ژماره‌كانى داعشدا ئه‌رسه‌لان ره‌حمان* كاتى ئه‌وه‌ هاتووه‌ سه‌رنجێكى به‌راورديانه‌ له‌ نێوان هه‌رێم و داعش بخه‌ينه‌ڕوو، به‌ تايبه‌تى له‌ رووى ميديايى و شه‌ڕى پڕوپاگه‌نده‌ييه‌وه‌. به‌راوردێك له‌ نێوان ميدياى پێشكه‌وتوو، پاره‌دار، هه‌مه‌ كه‌ناڵ و فره‌ ره‌نگى كوردى له‌ لايه‌ك، له‌گه‌ڵ ئه‌و هه‌ژمار، ئه‌كاونت و چه‌ناڵانه‌ى داعش له‌ لايه‌كى ديكه‌وه‌ بكه‌ين، كه‌ له‌ رێگه‌يانه‌وه‌ چه‌كدارانى داعش وه‌ك ئاوى په‌نگخواردووى درزى به‌رده‌ شاخ پڕوپاگه‌نده‌ بڵاو ده‌كه‌نه‌وه‌. پێويسته‌ بزانين ئێمه‌ به‌ هه‌موو تواناى ماددى و مرۆيى و ته‌كنييكه‌وه‌ له‌ كوێ و ميدياى داعشى، كه‌ زياتر له‌ رێگه‌ى تۆڕه‌ كۆمه‌ڵايه‌تييه‌كانه‌وه‌يه‌ له‌ كوێ..؟

Citation preview

Page 1: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

ميدياييه‌كان - -6په‌راوێزه‌

داعشدا هه‌ژماره‌كانى و كوردى ميدياى نێوان له‌* ره‌حمان ئه‌رسه‌الن

و هه‌رێم نێوان له‌ به‌راورديانه‌ سه‌رنجێكى هاتووه‌ ئه‌وه‌ كاتىشه‌ڕى و ميديايى رووى له‌ تايبه‌تى به‌ بخه‌ينه‌ڕوو، داعش

پێشكه‌وتوو،. ميدياى نێوان له‌ به‌راوردێك پڕوپاگه‌نده‌ييه‌وه‌ئه‌و له‌گه‌ڵ اليه‌ك، له‌ كوردى ره‌نگى فره‌ و كه‌ناڵ هه‌مه‌ پاره‌دار،

بكه‌ين، ديكه‌وه‌ اليه‌كى له‌ داعش چه‌ناڵانه‌ى و ئه‌كاونت هه‌ژمار،په‌نگخواردووى ئاوى وه‌ك داعش چه‌كدارانى رێگه‌يانه‌وه‌ له‌ كه‌

. بزانين پێويسته‌ ده‌كه‌نه‌وه‌ بڵاو پڕوپاگه‌نده‌ شاخ به‌رده‌ درزىو كوێ له‌ ته‌كنييكه‌وه‌ و مرۆيى و ماددى تواناى هه‌موو به‌ ئێمه‌

كۆمه‌ڵايه‌تييه‌كانه‌وه‌يه‌ تۆڕه‌ رێگه‌ى له‌ زياتر كه‌ داعشى، ميدياى.. كوێ ؟له‌

موچه‌خۆرى له‌ له‌شكرێك لێره‌ ئێمه‌ ئه‌وه‌ى له‌به‌رچاوگرتنى به‌په‌له‌دارى و خانه‌نشين پله‌دارانى و به‌ڕێوبه‌ر شاره‌زا، سه‌ربازى،هه‌روه‌ها هه‌يه‌، پێشمه‌رگه‌مان ناوخۆ، وه‌زاره‌ته‌كانى ناو

ده‌زگاى و ئاژانس پێشمه‌رگه‌، هێزى گشتى فه‌رمانده‌يى ) كوردستان) هه‌رێمى ئاسايشى ئه‌نجومه‌نى ، زانيارى و پاراستن

ده‌يان. له‌وه‌ش جگه‌ رۆژنامه‌نووسى "هه‌ن و رۆشنبير "نووسه‌ر،هه‌يه‌ سه‌ربازييمان پله‌ى بن، خاوه‌ن خانه‌نشينيش ئه‌گه‌ر و

وابوو هه‌ق چه‌كداره‌كان هێزه‌ گشتى فه‌رمانده‌ى داواى له‌سه‌رخزمه‌ت خستبووايه‌ شه‌ڕه‌دا له‌م شاره‌زاييه‌كه‌يان و قه‌ڵه‌م

و كردبا وه‌زاره‌ته‌وه‌ به‌ په‌يوه‌ندييان و پێشمه‌رگه‌وه‌ سه‌نگه‌رىداعش به‌ دژ ميديايى شه‌ڕى سه‌رخستنى بۆ هه‌بوايه‌ پڕۆژه‌يان

. به‌ النيكه‌م داعش پڕوپاگه‌نده‌يى شاڵاوى به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى و. كردبا كايه‌كه‌يان خزمه‌تێكى نووسينه‌كانيان و وتار

-1-

Page 2: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

كارى: راسته‌وخۆ ياخود داعشن اليه‌نگرى ئه‌وانه‌ى هه‌موو يه‌كه‌مكاميان هيچ و په‌تن يه‌ك له‌سه‌ر ده‌كه‌ن داعش بۆ پڕوپاگه‌نده‌يى

. ناكه‌نه‌وه‌ بڵاو بيڵێن ده‌يانه‌وێت ئه‌وه‌ى پێچه‌وانه‌ى شتێكىبيگه‌يه‌نن ده‌يانه‌وێت ئه‌وه‌ى و ده‌خوێنن ئاواز يه‌ك به‌ هه‌مووان

ده‌كه‌نه‌وه‌، دووباره‌ هێنده‌ى ناڕاست ياخود بێت راست ئه‌گه‌ر. ده‌يچه‌سپێنن وه‌رگر الى ره‌ها راستى وه‌ك

ئاوازێك له‌ يه‌كه‌ى هه‌ر كه‌ كوردييه‌وه‌ ميدياى پێچه‌وانه‌ى به‌ رێك. لێده‌دات اليه‌ك دهۆڵى و له‌سه‌ر ده‌خوێنێت نيين كۆك هه‌مووان

به‌ سه‌باره‌ت گشتى رايه‌كى بێت توانايدا له‌ كه‌ په‌يامێك. بكات درووست دياريكراو رووداوێكى

-2-

و: له‌سه‌ره‌ فشارى هه‌رچه‌نده‌ داعشى ميدياى دووه‌ميوتيوب له‌ ڤيديۆكانيان و راده‌گيرێن تويته‌ر له‌ هه‌ژماره‌كانيانهه‌وڵى شێوه‌ چه‌ندين به‌ و كۆڵناده‌ن به‌ڵام ده‌سڕرێنه‌وه‌،

له‌ زياتر ڤيديۆكانيان به‌رهه‌مهێنانى بۆ و ده‌ده‌ن 5بڵاوكردنه‌وه‌ى. ده‌كه‌ن بۆ كاريان راسته‌وخۆ ئه‌ليكترۆني ميديايى دامه‌زراوه‌ى

ئاماده‌ به‌رزه‌وه‌ كوالێتى به‌ و ئامانجدارانه‌ زۆر ڤيديۆييه‌كان گرته‌ده‌نگدانه‌وه‌ى جيهاندا ئاستى له‌ له‌وان هه‌ريه‌كێك و ده‌كرێن

وه‌ك الحرب "لێده‌كه‌وێته‌وه‌ الصوارم "و "لهيب عزم"و "صليللێكه‌وته‌وه‌ "األباة ده‌نگدانه‌وه‌يان جيهانيدا ميدياى ئاستى له‌ كه‌ ،

. كرا بۆ لێكدانه‌وه‌يان و راڤه‌ جۆره‌ها ودامه‌زراوه‌كانى له‌ هه‌ريه‌ك اجناد، "هه‌روه‌ها الفرقان، االعتصام،

لالعالم الحياة دامه‌زراوه‌كانى "مركز له‌ هه‌ريه‌ك و ره‌سمى به‌الخالفه‌ " االساورتى، ترجمان له‌گه‌ڵ "البتار، ناره‌سمى، به‌

. ) جگه‌ ) ئه‌مه‌ داعشدان پڕوپاگه‌نده‌ى خزمه‌ت له‌ االعماق كه‌ناڵىبه‌رده‌وام و كراوونه‌ته‌وه‌ تويته‌ر له‌ هه‌ژماره‌ى هه‌زاران له‌و

. له‌ ئه‌وان ته‌نانه‌ت ده‌كرێنه‌وه‌ ده‌باره‌ و دووباره‌ و راده‌گيرێن

Page 3: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

كردنه‌وه‌ى ناوى به‌ فراوانيان هه‌ڵمه‌تێكى مليۆن "تويته‌ر يه‌كخيالفه‌ت سه‌رخستنى بۆ .هه‌ژمار ئه‌نجامدا"

كۆمپانياى ره‌نگى، و ده‌نگى ستۆديۆ هه‌موو ئه‌و پێچه‌وانه‌وه‌، به‌هه‌موو ئه‌و هه‌ن، هه‌رێم له‌ هونه‌رييه‌ و تيڤيى به‌رهه‌مهێنانى

كۆمپانيايه‌كى و كه‌ناڵ هيچ به‌ڵام هه‌ن، ميدياييه‌ كه‌ناڵه‌بۆ هونه‌رى خۆبه‌خشانه‌ى كارێكى نييه‌ ئاماده‌ به‌رهه‌مهێنان . به‌ و بكات تۆمار سه‌نگه‌ر رووداوه‌كانى بكات پێشمه‌رگه‌

. به‌رهه‌مێهنانى له‌ جگه‌ بكاته‌وه‌ بڵاويان به‌رزه‌وه‌ كوالێتييه‌كىكارى بردنه‌پێشه‌وه،و خۆ نواندن، خۆ بابه‌تى گۆرانى، هه‌ندێورديان په‌يامه‌وه‌ و ناوه‌ڕۆك رووى له‌ ئه‌گه‌ر كه‌ هونه‌رى، الوازى

. قازانجيان له‌ پتره‌ زيانيان بكه‌ينه‌وه‌-3-

خواره‌وه‌: بۆ سه‌ره‌وه‌ له‌ په‌يامدا له‌ داعش مه‌ركه‌زيه‌تى سێيه‌م . بێ هه‌موويان دياره‌ ميدياييانه‌وه‌ پڕوپاگه‌نده‌ى هه‌ڵمه‌تى به‌

. ده‌كه‌ن خه‌ليفه‌كه‌يان سه‌يرى پيرۆز پايه‌يه‌كى وه‌ك چه‌ندوچوون . و دوعا داواى ده‌ناسێنن شه‌ڕه‌كه‌يان به‌ره‌ى ئه‌ميرانى

. وێنايان پاڵه‌وان وه‌ك شانازييه‌وه‌ به‌ ده‌كه‌ن بۆ سه‌ركه‌وتنيانبه‌كار. ده‌سته‌واژه‌ يه‌ك هه‌مووى چه‌كداره‌كانيان بۆ‌ ده‌سازێنن

ده‌ڵێن و ".ده‌هێنن دولة" اسود . ميحوه‌رى** زۆر نييه جۆره‌ به‌و ره‌وشه‌كه‌ ئێمه‌ الى به‌داخه‌وه‌

كێ فه‌رمانبه‌رداره‌، كێ فه‌رمانده‌يه‌، كێ نازانێت كه‌س شه‌ڕ،به‌رپرسى كامه‌ له‌گه‌ڵ په‌يوه‌ندى كه‌ناڵێك هه‌ر قسه‌ڕۆيشتووه‌،

. و ريزبه‌ندى پاڵه‌وان ده‌كاته‌ ئه‌و بێت؛ به‌تين و پته‌و حزبييدا . هه‌ر سه‌يرى نييه ديار سه‌رباز و به‌رپرس سه‌روخوارىناوى به‌ جارێك حزبى به‌رپرسێكى ده‌كه‌يت، شاشه‌يه‌كناوى به‌ جارێك خانه‌نشين، ناوى به‌ جارێك خۆبه‌خش،

Page 4: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

چه‌واشه‌كارانه‌ رۆڵى و ده‌كات قسه‌ ميحوه‌ر فه‌رمانده‌ىده‌بينێت.

به‌ره‌ى و حزب به‌سه‌ر ميديا دابه‌شبوونى گوێره‌ى به‌ له‌وه‌شداپێشه‌وه‌ هێنانه‌ له‌ بينيوه‌ خۆى رۆڵى ناوحزبدا باڵى و به‌رژه‌وه‌ندى

. سه‌نگه‌ره‌كاندا له‌ ئه‌و و ئه‌م كردنى كه‌ڵه‌گا به‌ وئه‌و رێبه‌رايه‌تى سپاردنى له‌سه‌ر نيين كۆك هه‌مووان هاوكات،

. له‌ چه‌كداره هێزى گشتى فه‌رمانده‌ى كه‌ بارزانى به‌ شه‌ڕه‌ . به‌ كه‌چى ناكرێت بۆ حسابى هه‌ر ناوچه‌ و ميحوه‌ر هه‌ندێك

هه‌يه‌ كه‌ ده‌ستوور ره‌شنووسه‌ى ئه‌و ته‌نانه‌ت و ياسا گوێره‌ىوه‌ك به‌ڵام نييه‌، ياسايى سه‌رچاوه‌ى وه‌ك هه‌رچه‌ند

بۆ حسابى ده‌كرێت په‌سندكراوه،‌ په‌رله‌مان له‌ كه‌ به‌ڵگه‌نامه‌يه‌كگوێره‌ى. به‌ و چه‌كداره‌ هێزى گشتى فه‌رمانده‌ى ئه‌و بكرێت

و فه‌رمانده‌يه‌ ئه‌و هه‌رێميش سه‌رۆكايه‌تى كارپێكراوى ياساى . و حزبايه‌تى به‌ڵام بێت ئه‌و الى ده‌بێت ئاشتى و شه‌ڕ بڕيارى

هيچ بۆ سه‌نگى گرنگه‌دا پرسه‌ ئه‌و له‌گه‌ڵ ياريكردن هه‌رزه‌. نه‌هێشتووه‌ته‌وه‌ ئه‌وه‌ى شتێك له‌به‌ر هه‌يه‌ كه‌ناڵ په‌يامنێرى

مه‌كته‌بى ئه‌ندامى فڵانه‌ له‌گه‌ڵ پته‌وى و دۆستانه‌ په‌يوه‌ندييه‌كىرووماڵى كه‌ ئيدى هه‌يه‌، حزب فڵانه‌ سه‌ركردايه‌تى يان سياسى

ده‌دات كه‌سه‌ ئه‌و به‌ ده‌رفه‌ت ته‌نيا ده‌كات شه‌ڕ به‌ره‌ى . چياى له‌ بارزانى كاتێك سه‌رنجه‌ جێى بكات قسه‌ و ده‌ربكه‌وێتپارتى به‌ سه‌ر حزبييه‌كانى كه‌ناڵه‌ له‌ جگه‌ كرد، قسه‌ى شنگالئاماده‌ له‌وێ ديكه‌ كه‌ناڵێكى هيچ مايكى كوردستان، ديموكراتى

نه‌بوو.-4-

جورئه‌تى: كه‌سيان چه‌كدار وه‌ك داعش، چه‌كدارانى چواره‌م . خۆيانه‌وه‌ له‌ بشكێنن خۆيان سه‌رووى فه‌رمانى ناكه‌ن ئه‌وه‌

! كه‌ناڵى په‌يامنێرى كه‌ركوك سنوورى له‌ بينيمان بده‌ن لێدوان

Page 5: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

بۆ قسه‌يان تا داعش چه‌كدارانى له‌ ده‌پاڕانه‌وه‌ رووداو و په‌يام " " . به‌ شانازييه‌ك تاكه‌ ره‌تيانده‌كرده‌وه ئه‌وان به‌ڵام بكه‌ن،

خۆڵه‌كانه‌وه‌ ته‌پۆلكه‌ ديو له‌و بوو، ئه‌وه‌ بڕابێت رووداو كه‌ناڵى ) ( و لكم مولى وال موالنا الله‌ كرد هاوارى داعش چه‌كدارێكى

دۆزيبێته‌وه‌ دار كرۆڵى له‌ هه‌نگى وه‌ك سه‌عات 24رووداوده‌يوت و كرد رووداو "په‌خشى بۆ تايبه‌ت داعش چه‌كدارێكى

داوه‌ به‌ڵكو "لێدوانى نه‌بوو، لێدوان ئه‌وه‌ له‌وه‌ى ئاگا بێگوێى به‌ دايان رووداوه‌وه‌ رێگه‌ى له‌ بوو داعش پڕوپاگه‌نده‌ى

. هه‌رێمدا خه‌ڵكى و پێشمه‌رگه‌پابه‌ندبوونه‌ى** و پله‌به‌ندى و ريزبه‌ندى ئه‌و له‌به‌رامبه‌ر

له‌ به‌داخه‌وه‌ خۆيانه‌وه‌، سه‌رووى فه‌رمانى به‌ داعش چه‌كدارانىئه‌ته‌كێت، بنه‌ما، له‌ دووره‌ ئه‌وه‌ى پێشمه‌رگه‌ سه‌نگه‌رى ناو

. پێشمه‌رگه‌يه‌ك هه‌ر رۆژانه‌ ده‌بينرێت سه‌ربازى ديسپلينىپه‌يامنێرێكه‌وه‌ يان كه‌ناڵێك به‌ په‌يوه‌ندى مۆبايله‌كه‌ى به‌ بيه‌وێت

. ده‌ڵێت پێى خۆشه‌ پێ چى و ده‌كاتبڵێين ده‌توانين ده‌دات، لێدوان بۆخۆى به‌ "هه‌ركه‌س كه‌س

نييه‌ كه‌ركوك، "كه‌س ده‌گاته‌ تا بگره‌ جه‌له‌والوه‌ سنوورى له‌ ، ده‌يان ناوى به‌ شنگال، و موسڵ به‌نداوى مه‌خمور، خازر،

له‌ ناڕاست و راست زانيارى نه‌ناسراو وه‌همى، سه‌رچاوه‌ىچه‌ندوچوونێك هيچ بێ و وه‌رگيراوه‌ كوردييه‌وه‌ ميدياى اليه‌ن

په‌يوه‌نديدار. اليه‌نى و وه‌زاره‌ت ئێستا تا بڵاوكراوه‌ته‌وهبكات، ناته‌ندرووسته‌ و نه‌شاز حاڵه‌ته‌ ئه‌و كۆنترۆڵى نه‌يتوانيوه‌نيزامى ناسنامه‌ى و پێشمه‌رگه‌ سه‌نگى به‌ر زۆرى زيانى كه‌

. داوه‌ هێزه‌ ئه‌و پێشمه‌رگه‌ى بوونى وه‌زاره‌تى ته‌نانه‌ت. بايه‌خه‌وه‌ بێ له‌قبووى دۆخێكى خستووه‌ته‌

و حزب به‌سه‌ر ميحوه‌ره‌كان دابه‌شبوونى ئه‌وه‌ش سه‌ره‌ڕاىبه‌رژه‌وه‌ندى به‌ نامۆ و قێزه‌ون ره‌وشێكى حزبدا ناو باڵه‌كانى ! . پرۆسه‌يه‌كى كاتێك ناپرسێت كه‌س خوڵقاندووه‌ نه‌ته‌وه‌يى

Page 6: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

شنگال و زوممار رزگاركردنى بۆ فراوان سه‌ربازىبۆ نييه‌ قسه‌يه‌كى پێشمه‌رگه‌ وه‌زاره‌تى بۆچى ده‌ستپێده‌كات،

بشێت ب وتن ده‌كات ؟ قسه‌ خۆيه‌وه‌ الى كه‌س هه‌ر كاتێك ؟ۆچىوه‌زاره‌تى گشتى ئه‌ميندارى به‌ڕێزان ده‌كرێت، تێبينى وه‌ك

باره‌ى له‌ نييه‌ بۆيان پێشمه‌رگه‌، وه‌زيرى خودى و پێشمه‌رگه‌لێدوان شنگال و زوممار موسڵ، به‌نداوى ميحوه‌ره‌كانى شه‌ڕى

نه‌يانبووه‌ ئێستا تا بۆچى هه‌ڵه‌يه‌، رسته‌يه‌ ئه‌م ئه‌گه‌ر ؟بده‌ن،هه‌بێت ميديايى عه‌مه‌لياتى ژوورى پێشمه‌رگه‌ وه‌زاره‌تى ده‌بوايه‌هه‌مان به‌ ناوچانه‌، ئه‌و رزگاركردنى پرۆسه‌ى رووماڵكردنى بۆ

لێى پێشمه‌رگه‌ وه‌زاره‌تى راگه‌ياندنى به‌ڕێوبه‌رى شێوه‌شلێدوان سه‌عدييه‌ و جه‌له‌وال ميحوه‌ره‌كانى باره‌ى له‌ نه‌بيستراوه‌

ميحوه‌ره‌كان. دابه‌شبوونى به‌ هه‌ست روونى به‌ هه‌روه‌ها بداتله‌ شه‌ڕ ئه‌وه‌ى ده‌كرێت باڵييدا تاك به‌رژه‌وه‌ندى به‌سه‌ر

له‌ له‌وه‌ى جيايه‌ به‌ڕێوه‌ده‌بات، خازر و مه‌خمور ميحوه‌ره‌كانىيه‌كێتيش ميحوه‌ره‌كانى هه‌يه‌، زوممار و شنگال ميحوه‌ره‌كانى

چه‌ند پاڵه‌وانبازييانه‌ى نمايشى و پاوانخوازى مه‌يدانى بوونه‌ته‌نه‌زعه‌ى ئاوێته‌ى ده‌ستكه‌وته‌كان و حزبه‌ ئه‌و باڵاى ئه‌ندامێكىحه‌شدى خاترى به‌ مه‌زهه‌بى سۆزى و هه‌ست و ميليشيايى

. كراوون شه‌عبى-5-

بۆ: ميديايى عه‌مه‌لياتى ژوورى ئه‌وه‌ى وه‌ك داعش پێنجه‌مله‌ و ده‌كات مامه‌ڵه‌ جۆره‌ به‌و دانابێت ده‌سه‌ڵاتى ژێر ناوچه‌كانى

) ( وڵاتێك يان پارێزگايه‌ك هه‌موو بۆ وياليه‌ت ناوى به‌ تويته‌ر . وياليه‌ته‌كانى هه‌ژمارى بۆنموونه‌ داناوه‌ سه‌ره‌كى هه‌ژمارێكى

نه‌ينه‌وا،) جزيره‌، جنوب، شام، ئه‌فريقيا، جه‌زائير، سينا، يه‌مه‌ن، ) هه‌ر بۆ و كوردستان كه‌ركوك، دياله‌، ئه‌نبار، حه‌له‌ب، رققه‌،

ئه‌وه‌شدا له‌گه‌ڵ و كردووه‌ته‌وه‌ هه‌ژمارى ده‌يان شه‌ڕ به‌ره‌يه‌كى. ده‌يانجريوێننه‌وه‌ دووباره‌ و يه‌كدين جريوه‌ى ئاگادارى هه‌مووان

Page 7: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

هه‌ژمارێك ئه‌و جێگه‌ى له‌ خێرا دابخرێت هه‌ژمارێكيان ئه‌گه‌ر. هانده‌ده‌ن فۆلۆكردنى بۆ يه‌كدى و ده‌كه‌نه‌وه‌

خۆڕاييانه‌ پێگه‌ و سايت له‌و سووديان باشى به‌ زۆر له‌وه‌ش جگه‌( وه‌ك بهێنێت به‌كاريان ده‌توانێت كه‌س هه‌ر كه‌ وه‌رگرتووه‌

justpaste.it( (manbar.meو( + ( وێنه‌( تێكست په‌يام له‌وێوه‌ ودووباره‌ تويته‌ر له‌ به‌سته‌ره‌كانيان و بڵاوده‌كه‌نه‌وه‌

يوتيوب بڵاوده‌كه‌نه‌وه‌. له‌ چه‌ناڵه‌ى سه‌دان ئه‌و سه‌ره‌ڕاى ئه‌مه‌كردوويانه‌ته‌وه‌.

به‌** تايبه‌ت پێگه‌يه‌كى هيچ پێشمه‌رگه‌، وه‌زاره‌تى به‌رامبه‌ردا له‌ . هه‌شيى ئه‌گه‌ر ياخود نييه‌تى، يان په‌يامى نييه‌ شه‌ڕى رووماڵىپێويست وه‌ك ره‌نگه‌ كه‌ناڵه‌كانه‌وه‌ سياسه‌تى هۆى به‌ بێت؛

. شه‌ڕه‌ ئه‌و ئاست له‌ نه‌يتوانيوه‌ وه‌زاره‌ت وه‌رگر نه‌گاته‌هه‌رێمى سنوورى به‌درێژايى كه‌ بێت، به‌ره‌ييه‌دا چه‌ند به‌رفراوانه‌

ياخود سه‌عات شه‌ش يان چركه‌ به‌ چركه‌ هه‌يه‌، 12كوردستان. بڵاوبكاته‌وه‌ نوێ زانيارى جارێك رۆژانه‌ى سه‌عات كۆنگره‌ى

نييه‌، بوونى وه‌زاره‌ت سه‌ربازى به‌ياننامه‌ى نابينين، وه‌زاره‌تبه‌ڕێوبه‌رى روونكردنه‌وه‌ى و راگه‌يه‌ندراو هه‌ندێك له‌ جگه‌

. وه‌زاره‌ته‌وه‌ ناوى به‌ روونكردنه‌وه‌ يان وه‌زاره‌ت، راگه‌ياندنىده‌زگا، و ئاژانس وه‌زاره‌ت، ئه‌وه‌شدا له‌گه‌ڵ هاوڕێ

په‌يام گه‌ياندنى به‌ بايه‌خێك هيچ پێشمه‌رگه‌ گشتى فه‌رمانده‌يىو فارسى و ئينگليزى و عه‌ره‌بى له‌وانه‌ جياجياكان زمانه‌ به‌

. زمانه‌ به‌ ته‌نانه‌ت داعش چه‌كدارانى له‌وه‌دا كه‌ ناده‌ن توركى. بڵاوده‌كه‌نه‌وه‌ شت قه‌وقازيش له‌وه‌ى ناوچه‌ييه‌كانى جگه‌ ئه‌مه‌

په‌يامه‌كانيان جيهان سه‌ره‌كييه‌كانى و گشتى زمانه‌ به‌چه‌ند. ئه‌وان كورديش وه‌رگرانى بۆ ته‌نانه‌ت بڵاوده‌كه‌نه‌وه‌

هه‌ژمارى له‌ جريوانه‌ى ئه‌و هه‌موو و كردووه‌ته‌وه‌ هه‌ژمارێكيان. كوردى بۆ وه‌ريانده‌گێڕن ده‌كرێنه‌وه‌، بڵاو وياليه‌ته‌كانه‌وه‌

Page 8: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

-6-

باسو: له‌و ئاگاداربوون و كوردى ميدياى چاودێريكردنى شه‌شه‌مباره‌ى له‌ تايبه‌تى به‌ بڵاويانده‌كاته‌وه‌ كوردى ميدياى خواسانه‌ى

هه‌واڵه‌ى. ئه‌و دوێنێ هه‌مووان بۆنموونه‌ شه‌ڕه‌كانه‌وه‌بووى نووسى كه‌ بڵاوكردبوويه‌وه‌، له‌ "فيراتنيوزيان پێشمه‌رگه‌

كرد پاشه‌كشه‌ى گرته‌ "شنگال ئه‌و هه‌موويان هه‌روه‌ها ، تى رووداو به‌رنامه‌يه‌كى له‌ خۆى كاتى كرده‌وه‌ بڵاو ڤيديۆييه‌يان " به‌ ئێمه‌ى پێشمه‌رگه‌ ده‌يوت تووڕه‌ شنگالييه‌كى ڤييدا

" ئه‌كاونتى چاودێرى ئه‌وان ته‌نانه‌ت ، فرۆشت رخيس درهه‌مێكى . شه‌وه‌ى ئه‌و ده‌كه‌ن په‌يجه‌كانيش و هاووڵاتيان فه‌يسبووكى

په‌يجى له‌ گرتبوو، هه‌ولێرى شه‌قامێكى وێنه‌ى په‌رله‌مانتارێكوه‌ك ده‌ستبه‌جێ ئه‌وان چۆڵده‌كرێت، هه‌ولێر گوايه‌ داينابوو خۆى

. هێنا به‌كاريان پڕوپاگه‌نده‌يى مادده‌يه‌كىپه‌يجه‌ له‌ پێشمه‌رگه‌ شه‌هيده‌كانى وێنه‌ى ئێستاشدا له‌

پڕوپاگه‌نده‌يى مادده‌يه‌كى وه‌ك و وه‌رده‌گرن كوردييه‌كانه‌وه‌ . به‌ هه‌يه‌ بڕگه‌يه‌كيان و نه‌وه‌ستاوون به‌وه‌شه‌وه‌ ده‌كه‌نه‌وه‌ بڵاوى

) ( كوردييه‌ ميدياى له‌ زۆرتر مه‌به‌ستيان كه‌ اعالمهم من ناوىو هه‌ڵده‌هێنجێنن لێ پڕوپاگه‌نده‌يى بابه‌تى و بڕگه‌ رۆژانه‌

. ده‌خه‌نه‌به‌رچاو كوردييه‌كان كه‌ناڵه‌ هه‌ڵه‌ى هه‌ندێكجاريشميدياى** بڵێين به‌سه‌ ئه‌وه‌نده‌ ته‌نيا خاڵه‌دا ئه‌م به‌رامبه‌ر له‌

هه‌ژماره‌كانى چاوده‌بڕنه‌ ميدياكاران له‌ هه‌ندێك يان كورديىپه‌يستكردنى و كۆپى له‌ بكه‌ن په‌له‌پرتێ ئه‌وه‌ى بۆ داعش

كه‌س ئه‌وه‌ى بۆ خێرا و داعش پڕوپاگه‌نده‌يى په‌يامى. "ركابه‌ر" ئه‌و بڵاوكردنه‌وه‌ى بۆنموونه‌ بكه‌نه‌وه‌ بڵاوى نه‌بێت يان

له‌ هه‌ڕه‌شه‌يان داعش چه‌كدارانى كه‌ ڤيديۆييه‌ى گرته‌. ده‌كرد پێشمه‌رگه‌

Page 9: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

له‌ داعش كه‌ وێنانه‌ى ئه‌و بڵاوكردنه‌وه‌ى و وه‌رگرتن ياخودپاككردنه‌وه‌، جاده‌ وه‌ك پڕوپاگه‌نده‌يى چاالكى خه‌ريكى موسڵ

. پڕكردنه‌وه‌يه‌ تاسه‌ و شوشتن جاده‌ دارچاندن،-7-

سه‌ره‌وه‌: له‌ داعش چه‌كدارانى كورده‌وه‌، پێچه‌وانه‌ى به‌ حه‌وته‌ممه‌به‌ست ده‌كه‌ن، قسه‌ زمان يه‌ك به‌ هه‌مووى خواره‌وه‌ بۆ

ئاينى ده‌الله‌تى به‌ بارگاوى زاراوه‌ى و چه‌مك كۆمه‌ڵێك ئه‌وه‌يه‌" " دوژمنايه‌تى و دۆستايه‌تى مه‌سه‌له‌ى به‌ په‌يوه‌ست

به‌كارده‌هێنن. " الحق اهل عصائب به‌ هه‌موويان نموونه‌ عصائب"ده‌ڵێن "بۆ

الباطل پاشگرى "اهل بێ به‌ پێشمه‌رگه‌ به‌ "مرتد"، به‌كارناهێنن،ده‌ڵێن داعش به‌ دژ نێوده‌وڵه‌تى اليهود "هاوپه‌يمانێتى تحالف

أهلنا ضد الردة ده‌ڵێن "وجيش خۆكوژه‌كانيان به‌ المتسابقون"،الجنان ده‌ڵێن "الى قه‌ڵه‌مڕه‌وه‌كه‌يان ناو نه‌يارانى به‌ ،"الغالة"،

ده‌ڵێن هاوپه‌يمانيى و ئه‌مريكا فڕۆكه‌كانى النصيري "به‌ ،"طيرانده‌نووسن قه‌ڵه‌مڕه‌وه‌كه‌يان ناوهێنانى منهاج "له‌گه‌ڵ على خالفة

ده‌ڵێن "النبوة گه‌ريال به‌ ده‌ڵێن "غوريال"، مالكى به‌ به‌ "هالكى"، ، ده‌ڵێن نه‌يارانيان .. "كوژرانى فالن ده‌ڵێن "هلك شيعه‌ به‌

ده‌ڵێن "رافضي" عێراق سوپاى به‌ الصفوي "، ناوى "جيش ، كردووه‌ته‌ " حه‌سه‌كه‌يان و" الخير ده‌ڵێن ويالية كوبانێ عين"به‌

ده‌ڵێن "االسالم خۆيان چه‌كدارى به‌ الدوله‌ "، هه‌روه‌ها "اسودپڕماناى و كورت وشه‌ى دوو درووشمى تتمدد.. "هه‌مويان "باقيه‌

ده‌ڵێنه‌وه‌..شێوه‌يه‌كى به‌ ديكه‌، ده‌سته‌واژه‌ى و ناو ده‌يان و ئه‌مانه‌

ناوانه‌ له‌و جگه‌ ديكه‌ شتێكى كه‌سيان و ده‌هێنن به‌كار هاوئاهه‌نگبه‌كارناهێنن.

Page 10: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

ناوه‌ندى** له‌ خواره‌وه‌، بۆ سه‌ره‌وه‌ له‌ ئێمه‌دا ناو له‌ به‌داخه‌وه‌له‌سه‌ر نا هيچ بكرێت ئه‌وه‌ بۆ كار نه‌توانراوه‌ ميدياييدا و ره‌سمى

ده‌سته‌واژه‌گه‌لێك و چه‌مك و بن كۆك هه‌مووان داعش خودىببه‌خشن ناڕه‌وابوون ده‌الله‌تى و مانا هه‌ڵگرى كه‌ بهێنرێن، به‌كار

. و سه‌ربازى به‌رپرسانى و پێشمه‌رگه‌ وه‌زاره‌تى داعش به‌جۆراو ناوى به‌ نووسراوه‌كانياندا و راگه‌يه‌ندراو له‌ كورد ئه‌منى

. ده‌به‌ن داعش ناوى جۆرسه‌ره‌تاى له‌ هه‌ر توانيويانه‌ يه‌په‌گه‌ و په‌يه‌ده‌ ته‌نيا له‌وه‌دا

ناوى داعش له‌گه‌ڵ شه‌ڕيانه‌وه‌ يان"چه‌ته‌"درووستبوونى . له‌ ره‌نگه‌ ده‌سته‌واژه‌ وه‌ك وشه‌يه‌ ئه‌و هه‌رچه‌نده‌ ببڕن به‌سه‌ردا

. هه‌بێت جياى كۆمه‌ڵايه‌تى ماناى باشوورداعش، وته‌بێژى به‌ناو داواى له‌سه‌ر ميدياييدا، ئاستى له‌

زياتر داعش برى له‌ ئاسمانى ئيسالمى "كه‌ناڵێكى "ده‌وڵه‌تىناوى به‌ يه‌كێك ديكه‌ كه‌ناڵه‌كانى خيالفه‌تى"به‌كارده‌هێنێت،

ناوى "ئيسالمى به‌ يه‌كێك داعش "و ده‌بات، "ده‌وڵه‌تى ناويانگرووپى داعش، گرووپى داعش، رێكخراوى ناوى به‌ هه‌شيانه‌

. ده‌بات ناويان داعش تيرۆريستىداعش چۆن وه‌ك شه‌ڕيشه‌وه‌، سه‌ره‌تاى الى "له‌ المتسابقون

له‌ "الجنان كوردى ميدياى كوژراوه‌كانى، بۆ به‌كارده‌هێنا ىو ده‌به‌خشن گيانيان پێشمه‌رگانه‌ى له‌و بوو ناونان قه‌يرانى

له‌ده‌ستدا، گيانى ده‌يانوت هه‌ندێكيان و شه‌هيد ده‌يوت يه‌كێك. كوژرا قوربانى، بووه‌ يان

شه‌ڕى رووى به‌ هه‌نگاوێك بمانه‌وێت كورد وه‌ك ئه‌گه‌رزمانێكى به‌ پێويستمان بنێين داعشدا پڕوپاگه‌نده‌يى

جێ هه‌ناوييدا له‌ داعش وێناى كه‌ ئه‌وتۆيه‌، يه‌كگرتووانه‌ى . داخه‌وه‌. به‌ داعش بۆ ناسنامه‌ و مۆرك ببێته‌ بكاته‌وه‌

به‌ ميدياكاران نه‌شاره‌زايى په‌يوه‌نديدار، اليه‌نى پێنه‌گه‌يشتوويى

Page 11: له نێوان ميدياى كوردى و ههژمارهكانى داعشدا

به‌ زيانى زۆر بێاليه‌نى و پرۆفيشناڵبوون بنه‌ماى بێ بانگه‌شه‌ى . يان بێت، راسته‌وخۆ شێوه‌ى به‌ گه‌ياندووه‌ كورد وه‌رگرى

. كردووه‌ داعشى خزمه‌تى ناڕاسته‌وخۆزانستى* و هونه‌ر به‌ تايبه‌ت رۆژنامه‌وانى ماڵپه‌ڕى به‌ڕێوبه‌رى

راگه‌ياندن