Մայր Թերեզա

Ð²ÚîÜÆ Ø²ð¸Î²Üò ÎÚ²ÜøÆò

ä³Ñå³ÝíáõÙ ¿ Ñ»ÕÇÝ³Ï³ÛÇÝ Çñ³íáõÝùÇ Ù³ëÇÝ ûñ»Ýùáí:

²ÙμáÕç ·ñùÇ Ï³Ù áñ¨¿ Ñ³ïí³ÍÇ, ÇÝãå»ë Ý³¨ ïå³ù³Ý³ÏÇ

Çñ³óáõÙÝ ³ñ·»ÉíáõÙ ¿ ³é³Ýó Ññ³ï³ñ³ÏãÇ

Ý³ËÝ³Ï³Ý ·ñ³íáñ ÃáõÛÉïíáõÃÛ³Ý:

Ø³Ûñ Â»ñ»½³

²Ûë ·ÇñùÝ ÁÝÃ»ñóáÕÇÝ ÏÍ³ÝáÃ³óÝÇ XX ¹³ñÇ »ñÏñáñ¹ Ï»ëÇ

³Ù»Ý³Ñ³ÛïÝÇ ¨ Ñ³ñ·í³Í Ï³Ý³ÝóÇó Ù»ÏÇ ÏÛ³ÝùÇ ¨

·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ñ»ï: ²Ûë ÏÇÝÁ, ³é³Ýó ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ù»ç

ÙïÝ»Éáõ, ³½·»ñÇ ÙÇç¨ Ë³Õ³ÕáõÃÛáõÝÝ ³Ùñ³åÝ¹»Éáõ Ñ³Ù³ñ

³í»ÉÇ ß³ï μ³Ý ³ñ»ó, ù³Ý áñ¨¿ Ù»ÏÁ: Üñ³Ý ëáõñμ ¿ÇÝ ÏáãáõÙ

¹»é¨ë Ï»Ý¹³ÝáõÃÛ³Ý ûñáù: Ü³ Çñ áÕç ÏÛ³ÝùÝ ³åñ»ó

³Õù³ïÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ ¨ Çñ»ÝÇó Ñ»ïá ÃáÕ»ó ï³ëÝÛ³Ï Ñ³½³ñ³íáñ

Ñ»ï¨áñ¹Ý»ñ: ²Û¹ ÏÇÝÁ Ø³Ûñ Â»ñ»½³Ý ¿ñ:

´³óÇ Ï»Ýë³·ñ³Ï³Ý ï»Õ»ÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇó, ·ÇñùÁ Ý³¨

å³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ Ñ»Ýó Ø³Ûñ Â»ñ»½³ÛÇ Ëáëù»ñÁ:

´áí³Ý¹³ÏáõÃÛáõÝ

Ü»ñ³ÍáõÃÛáõÝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

¶ÈàôÊ 1

Ø³Ûñ Â»ñ»½³ÛÇ ÏÛ³ÝùÇ áõÕÇÝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9

¶ÈàôÊ 2

´³Ûó ¨ ³ÛÝå»ë, Ýñ³Ý ùÝÝ³¹³ïáõÙ »Ý . . . . . . . . . . . . . . . .51

¶ÈàôÊ 3

Ø³Ûñ Â»ñ»½³ÛÇ ëÇñ³Í ³ÕáÃùÝ»ñÁ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55

¶ÈàôÊ 4

Ø³Ûñ Â»ñ»½³ÛÇ Ñ»ï ½ñáõÛóÝ»ñÇó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59

¶ÈàôÊ 5

¶ÃáõÃÛ³Ý ÙÇ³μ³ÝáõÃÛ³Ý ùáõÛñ»ñÇ

û·ï³Ï³ñ ËáñÑáõñ¹Ý»ñÁ ÑÇí³Ý¹Ý»ñÇÝ

ËÝ³Ù»Éáõ í»ñ³μ»ñÛ³É . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143

Üºð²ÌàôÂÚàôÜ

²Ûë ·Çñ ùÁ ÝíÇñ íáõÙ ¿ ùë³ Ý» ñáñ¹ ¹³ ñÇ ³Ù» Ý³ Ñ³Ûï ÝÇ Ï³ Ý³Ý -

óÇó Ù» ÏÇÝ` Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ: ¸»é¨ë Ýñ³ Ï»Ý ¹³ Ýáõ ÃÛ³Ý ûñáù, Ù³ñ -

¹ÇÏ Ýñ³Ý ¹³ ë»É ¿ÇÝ ëñ μ» ñÇ Ï³ñ ·Á, ÇëÏ Ðéá ÙÇ å³ åÁ Ýñ³Ý ¹³ñÓ -

ñ»É ¿ñ Çñ ³ç Ó»é ùÁ: Ü³ ³å ñ»ó 87 ï³ ñÇ ¨ Ù»ñ Ùá Éá ñ³ ÏÇ å³ï Ùáõ -

ÃÛ³Ý Ù»ç Çñ» ÝÇó Ñ» ïá ÙÇ í³é Ñ»ïù Ãá Õ»ó:

Æñ áÕç ÏÛ³Ý ùÇ ÁÝ Ã³ó ùÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÝíÇ ñ»ó ³ß Ë³ñ ÑÇ, ¨

Ñ³ï Ï³ å»ë` ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ ³å ñáÕ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, ù³Õ ó³Í Ý» ñÇÝ

¨ ïÝ³ÝÏ Ý» ñÇÝ Í³ é³ Û» ÉáõÝ: Ü³ ÑÇÙ Ý»ó Ïñá Ý³ Ï³Ý Ï³ñ·, áñÇ Ýå³ -

ï³ÏÝ ¿ñ û· Ý»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, ãÝ³ Û» Éáí é³ ë³ Û³ Ï³ -

Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ, ³½ ·áõ ÃÛ³ÝÝ áõ ¹³ í³ Ý³Ý ùÇÝ: ²Û ëûñ ³ñ ¹»Ý áã áù ãÇ Ñ»ñ -

ùáõÙ ³½ ·» ñÇ ÙÇç¨ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý ¨ ÷á Ë³ ¹³ñÓ Ñ³ë Ï³ óá Õáõ ÃÛ³Ý

³Ù ñ³åÝ¹ Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ ³ÛÝ Ù»Í Ý»ñ¹ ñáõ ÙÁ, áñÁ Ï³ ï³ ñ»É ¿ ³Ûë ÷áù -

ñÇÏ, ÷Ë ñáõÝ ÏÇ ÝÁ` Çñ ÃáõÛÉ, μ³Ûó Ù»Í ¨ ëÇ ñáÕ ëñ ïáí:

²Û¹ Ù³ ëÇÝ »Ý íÏ³ ÛáõÙ Ý³¨ ³ÛÝ μ³½ Ù³ ÃÇí Ùñ ó³ Ý³Ï Ý» ñÁ,

å³ñ·¨³ï ñáõÙ Ý»ñÝ áõ å³ï íá Ïá ãáõÙ Ý» ñÁ, áñáÝó ³ñ Å³ Ý³ ó»É ¿ñ

³Ûë Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ ÏÇ ÝÁ: 1962Ã. ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý

ÏáÕ ÙÇó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ñ Å³ Ý³ ó³í §ÐÇ ³ë ù³Ýã Éá ïáë¦ ³Ý í³ Ý³ -

Ï³ñ ·ÇÝ, 1971Ã. Ý³ ëï³ ó³í ÙÇ ³Ý ·³ ÙÇó »ñ»ù å³ñ·¨³ï ñáõÙ.

Ðáí Ñ³Ý Ý»ë XXIII å³ åÇ ³Ý í³Ý ì³ ïÇ Ï³Ý Û³Ý Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý

Ùñó³ Ý³ ÏÁ Ðéá ÙáõÙ, ø» Ý» ¹Ç Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ ì³ß ÇÝ· ïá ÝáõÙ ¨ §´³ ñÇ

ê³ Ù³ ñ³ óÇ¦ å³ñ·¨³ï ñáõ ÙÁ ´áë ïá ÝáõÙ (²ØÜ): 1972Ã. ÐÝ¹ Ï³ë -

ï³ ÝÇ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý ÏáÕ ÙÇó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëï³ ó³í æ³ í³ -

Ñ³ñ É³É Ü» ñáõ Ç ³Ý í³Ý ØÇ ç³½ ·³ ÛÇÝ Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛ³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ,

1973Ã.` Â»Ù÷É ÃáÝ Û³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ: 1974Ã. Ý³ ëï³ ó³í ³ëï í³ Íáõ -

ÃÛ³Ý Ù³ ·Çëï ñá ëÇ ³ë ïÇ ×³Ý: 1975Ã.` ²É μ»ñï Þí³Û ó» ñÇ ÙÇ ç³½ ·³ -

ÛÇÝ Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ, 1977Ã.` ³ëï í³ Í³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ¹áÏ ïá ñÇ ³ë ïÇ ×³Ý

ø»Ùμ ñÇ çÇ Ñ³ Ù³É ë³ ñ³ ÝáõÙ, 1979Ã.` Ê³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ýá μ»É Û³Ý Ùñ ó³ -

Ý³ ÏÁ, 1982Ã.` ¹áÏ ïá ñ³ Ï³Ý ³ë ïÇ ×³Ý ´ñ Ûáõ ë» ÉÇ Ï³ Ãá ÉÇÏ Ñ³ Ù³É -

ë³ ñ³ ÝáõÙ: 1996Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ¹³ñ Ó»É ¿ ²Ù» ñÇ Ï³ ÛÇ ØÇ ³ó Û³É

7

Ü³ Ñ³Ý· Ý» ñÇ å³ï í³ íáñ ù³ Õ³ ù³ óÇ (Ýñ³ ÝÇó ³é³ç ÝÙ³Ý å³ï -

íÇ ³ñ Å³ Ý³ ó»É ¿ñ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ »ñ»ù Ñá ·Ç):

ÈÇ Ý» Éáí ï³ëÝ Û³Ï ·ñ ù» ñÇ Ñ» ÕÇ Ý³Ï ¨ μ³½ Ù³ ÃÇí å³ñ·¨³ï ñáõÙ -

Ý» ñÇ Ùñ ó³ Ý³ Ï³ ÏÇñ, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ù³ Ñ³ ó³í, áõ Ý» Ý³ Éáí ÙÇ ³ÛÝ

»ñ Ïáõ ë³ ñÇ, ²ëï í³ Í³ß áõÝã, ³ÕáÃ ù³ ·Çñù, ÙÇ ù³ ÝÇ ûñ³ ·Çñ ¨

Ù³ïÇï Ý»ñ: ê³ ³ÛÝ ¿ñ, ÇÝã Ý³ Ãá Õ»ó Çñ» ÝÇó Ñ» ïá` ãÑ³ß í³Í

ï³ëÝ Û³Ï Ñ³ ½³ ñ³ íáñ Ñ»ï¨áñ¹ Ý» ñÇÝ, ³ß Ë³ñ ÑÇ 126 »ñÏñ Ý» ñáõÙ

³í» ÉÇ ù³Ý 700 ·Ãáõ ÃÛ³Ý ïÝ» ñÁ ¨ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ »Ï» Õ» -

ó³Ï³ñ ·Ç Ùá ï³ íá ñ³ å»ë 400 ËÙ μ» ñÁ, áñáÝù Ñ³ß í³ éáõÙ »Ý 4600

Ñá ·Ç:

1997Ã. ë»å ï»Ù μ» ñÇ 5-ÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ» é³ ó³í Ù»½ ÝÇó ¨

Ýñ³ í³Ë ×³ ÝÁ ³Ý ï³ñ μ»ñ ãÃá Õ»ó áã ÙÇ Ù³ñ ¹áõ:

8

Ø²Úð Âº ðº ¼²

¶ÈàôÊ 1

Ø²Úð Âºðº¼²ÚÆ ÎÚ²ÜøÆ àôÔÆÜ

Ø²ÜÎàôÂÚ²Ü î²ðÆÜºð

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÍÝ í»É ¿ 1910Ã. ë»å ï»Ù μ» ñÇ 27-ÇÝ, ù³ Õ³ù êÏá -

åÇ » áõÙ: (ºÃ» ³é³ í»É Ñë ï³Ï ³ë»Ýù, ³å³ Ý³ ÉáõÛë ³ß Ë³ñÑ ¿ »Ï»É

áã Ã» ³Ù ëÇ 27-ÇÝ, ³ÛÉ` 26-ÇÝ: ê»å ï»Ù μ» ñÇ 27-ÇÝ Ýñ³Ý ÙÏñ ï»É »Ý, ¨

Ñ»Ýó ÙÏñ ïáõ ÃÛ³Ý ûñÝ ¿É Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ Ù³ ñ»É ¿ áñ å»ë Çñ

ÍÝÝ¹Û³Ý ûñ): Üñ³ ÍÝáÕ Ý» ñÁ Ï³ Ãá ÉÇÏ Ý»ñ ¿ÇÝ, ³Û ÝÇÝã »ñÏ ñÇ ³Û¹ Ñ³ï -

í³ ÍáõÙ ³É μ³ Ý³ óÇ Ý» ñÇó ß³ ï» ñÁ Ñ³Ï í³Í ¿ÇÝ ¹» åÇ Çë É³ ÙÁ: ²Û¹ Å³ -

Ù³ Ý³Ï êÏá åÇ »Ý å³ï Ï³ ÝáõÙ ¿ñ úï ïá Ù³Ý Û³Ý Ï³Ûë ñáõ ÃÛ³ ÝÁ, ÇëÏ

Ñ» ïá Ùï³í Ð³ ñ³íë É³ íÇ ³ ÛÇ Ï³½ ÙÇ Ù»ç: ²ÛÅÙ ³ÛÝ Ø³ Ï» ¹á ÝÇ ³ ÛÇ

Ù³Û ñ³ ù³ Õ³ùÝ ¿: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Çë Ï³ Ï³Ý ³ÝáõÝÝ ¿ ²· Ý»ë ¶áÝ ç³

´á Û³ çÇ áõ:

§ºë »ñ ç³ ÝÇÏ Ù³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ »Ù áõ Ý» ó»É¦,- Ñ» ï³ ·³ ÛáõÙ ÑÇ ßáõÙ ¿ñ

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý: ¶áÝ ç³ ÛÇ ÍÝáÕ Ý»ñÝ ³É μ³ Ý³ óÇ Ý»ñ ¿ÇÝ: ¸³ -

ñ³ëÏ½μáõÙ Ýñ³Ýù ÑÇÙ Ý³ íáñ í»É ¿ÇÝ êÏá åÇ » áõÙ: Ð³Û ñÁ` ÜÇ Ïá É³ ´á -

Û³ çÇ áõÝ, ÙÇ Ëáß áñ ßÇ Ý³ ñ³ ñ³ Ï³Ý ýÇñ Ù³ ÛÇ μ³Å Ý» ï»ñ ¿ñ ¨ Ñ³ çá -

Õ³Ï ³é¨ïñ³ Ï³Ý: Ü³ Ý³¨ ù³Õ ËáñÑñ ¹Ç ³Ý ¹³Ù ¿ñ, ïÇ ñ³ å» ïáõÙ

¿ñ ß³ï É» ½áõ Ý» ñÇ, Ñ³ ×³Ë ¿ñ ×³ Ý³ å³ñ Ñáñ ¹áõÙ ¨ ß³ï ¿ñ Ñ» -

ï³ùñùñ íáõÙ ù³ Õ³ ù³ Ï³ Ýáõ ÃÛ³Ùμ: ²· Ý» ëÁ ã¿ñ ÇÙ³ ÝáõÙ` ÇÝã μ³Ý ¿

Ï³ ñÇ ùÁ, ù³ ÝÇ ¹»é ³å ñáõÙ ¿ñ ÍÝáÕ Ý» ñÇ ï³ ÝÁ: ÀÝ ï³ ÝÇ ùÁ áã ÙÇ ³ÛÝ

³å³ Ñáí í³Í ¿ñ, ³ÛÉ Ý³¨ »ñ ç³ ÝÇÏ ¿ñ ¨, Çñ³ Ï³ ÝáõÙ` Ñ³ Ù» ñ³ßË:

ÀÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ Ï³ñ »ñ»ù »ñ» Ë³: ²· Ý»ë ¶áÝ ç³ ÛÇó μ³ óÇ ÍÝáÕ Ý»ñÝ

9

áõ Ý» ÇÝ ³í³· áñ ¹Ç` Ô³ ½³ ñá ëÁ, ¨ ¹áõëïñ ²·³ Ã³Ý: ´á Éáñ »ñ» Ë³ -

Ý» ñÁ ß³ï Ùï» ñÇÙ ¿ÇÝ ÙÇÙ Û³Ýó Ñ»ï ¨ ß³ï ¿ÇÝ Ë³ ÕáõÙ ÙÇ ³ ëÇÝ:

²í» ÉÇ áõß Ô³ ½³ ñá ëÁ ÑÇß áõÙ ¿, áñ Ù³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý ï³ ñÇ Ý» ñÇÝ ²· Ý»ë

¶áÝ ç³Ý ÙÇ ÷áù ñÇÏ, í³ñ ¹³ ·áõÛÝ, ÃÙμ ÉÇÏ ³Õç Ý³Ï ¿ñ, ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï

¨` ß³ï ÍÇ Í³ Õ» ÉÇ: ²Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É ï³ ÝÁ Ýñ³Ý ³Ý í³ ÝáõÙ ¿ÇÝ

¶áÝ ç³, ÇÝ ãÁ ³É μ³ Ý» ñ» ÝÇó Ã³ñ· Ù³ Ý³ μ³ñ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ §Í³Õ ÏÇ

Ïá ÏáÝ¦:

¶áÝ ç³ ÛÇ Ù³Û ñÁ` ¸ñ³ Ý³ ýÇ É» ´»ñ Ý³ ÛÇÝ, ß³ï ·» Õ» óÇÏ ÏÇÝ ¿ »Õ»É:

ÈÇ Ý» Éáí Ý³ Ë³Ý Ó³ íáñ Ï³ Ãá ÉÇÏ, Ý³ Ñ³ ×³Ë ¿ñ Çñ ¹áõëï ñ» ñÇÝ ï³ -

ÝáõÙ ï³ ×³ñ` Í³ é³ Ûáõ ÃÛ³Ý, Ýñ³Ýó Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ ³Û ó» ÉáõÙ ¿ñ ÑÇ -

í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ¨ Ï³ ñÇ ù³ íáñ Ý» ñÇÝ:

1919Ã., »ñμ ¶áÝ ç³Ý ÇÝÁ ï³ ñ» Ï³Ý ¿ñ, ³Ý μ³ ó³ï ñ» ÉÇ Çñ³ íÇ -

×³Ï Ý» ñáõÙ Ù³ Ñ³ ó³í Ýñ³ Ñ³Û ñÁ: Ü³ ³É μ³ Ý³ Ï³Ý ³½³ ï³· ñ³ Ï³Ý

ß³ñÅ Ù³Ý ³Ï ïÇí Ù³ë Ý³ ÏÇó Ý» ñÇó ¿ñ ¨ å³Û ù³ ñáõÙ ¿ñ êÏá åÇ » Ç ¨

²É μ³ ÝÇ ³ ÛÇ ÙÇ ³ë Ýáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ: Î³ ÙÇ ³Ûë åÇ ëÇ ï³ñ μ» ñ³Ï, áñ

Ý³ Ãáõ Ý³ íáñ í»É ¿ñ Ñ³ ñ³íë É³ í³ Ï³Ý áë ïÇ Ï³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÏáÕ ÙÇó:

¸ñ³ Ý³ ýÇ É»Ý ëïÇå í³Í ¿ »Õ»É ÙÇ ³Û Ý³Ï ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ï»É »ñ»ù

»ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ýñ³Ýù áã ÙÇ Ï³ ñÇù ãáõ Ý» Ý³Ý: Ü³ Ñ³ñ ë³Ý -

Û³ó ½·»ëï Ý»ñ ¿ñ Ï³ ñáõÙ, ³ë»Õ Ý³ ·áñ ÍáõÙ ¨ ï³ñ μ»ñ Í³Ýñ ³ß Ë³ -

ï³Ýù Ý»ñ ¿ñ Ï³ ï³ ñáõÙ: âÝ³ Û» Éáí ½μ³Õ í³ Íáõ ÃÛ³ ÝÁ` ¸ñ³ Ý³ ýÇ É»Ý

Å³ Ù³ Ý³Ï ¿ñ Ñ³ï Ï³ó ÝáõÙ »ñ» Ë³ Ý» ñÇ ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ùμ ½μ³Õ -

í» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Üñ³Ýù ³Õá ÃáõÙ ¿ÇÝ ³Ù»Ý ·Çß »ñ, ³Ù»Ý ûñ ³Û ó» ÉáõÙ

¿ÇÝ ï³ ×³ñ ¨ û· ÝáõÙ ¿ÇÝ` Í³ é³ Ûáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ Ù³ ïáõ ó»É êáõñμ ÎáõÛë

Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ: ²· Ý» ëÁ ëÇ ñáõÙ ¿ñ ÉÇ Ý»É ï³ ×³ ñáõÙ: ²ÛÝ ï»Õ Ý³ Ï³ñ -

¹áõÙ, ³Õá ÃáõÙ ¨ »ñ ·áõÙ ¿ñ:

²Õ ù³ï Ý» ñÁ ´á Û³ çÇ áõ Ý» ñÇ ï³ ÝÁ ÙÇßï ³å³ë ï³Ý, ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ

¨ Ï³ ñ»Ï ó³Ýù ¿ÇÝ ·ï ÝáõÙ: ¶áÝ ç³ ÛÇ Ù³Û ñÁ ËÝ³ ÙáõÙ ¿ñ ¹ñ³ óÇ ÙÇ

³ñ μ» óáÕ ÏÝáç` ûñ³ Ï³Ý »ñ Ïáõ ³Ý ·³Ù Ýñ³Ý Ï» ñ³ Ïáõñ ï³ Éáí ¨

Ýñ³ »ï¨Çó Ñ³ í³ ù» Éáí: Ü³ Ý³¨ û· ÝáõÙ ¿ñ í»ó »ñ» Ë³ Ý» ñÇ ï»ñ ÙÇ

áñμ¨³Û ñáõ: ºñ μ»ÙÝ ¸ñ³ Ý³ ýÇ É»Ý ã¿ñ Ñ³ëó ÝáõÙ, ¨ ²· Ý»ëÝ ¿ñ Ýñ³

÷á Ë³ ñ»Ý Ï³ ï³ ñáõÙ ³Û¹ μ³ ñ» ·áñ Í³ Ï³Ý ³ß Ë³ ï³Ýù Ý» ñÁ: ÆëÏ

»ñμ áñμ¨³Û ñÇÝ Ù³ Ñ³ ó³í, Ýñ³ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ù» Í³ ó³Ý ´á Û³ çÇ áõ Ý» -

ñÇ ï³ ÝÁ` ÇÝã å»ë ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ ³Ý ¹³Ù Ý»ñ:

Ô³ ½³ ñá ëÁ ²íëï ñÇ ³ ÛáõÙ áõ ë³ Ý» Éáõ Ãáß ³Ï ß³ Ñ»ó, ²·³ Ã³Ý ÁÝ -

10


¹áõÝ í»ó Ù³ë Ý³ íáñ ¹å ñáó, ÇëÏ ²· Ý» ëÁ` å» ï³ Ï³Ý ÉÇ ó»Û: Ü³ É³í

¿ñ ëá íá ñáõÙ: øñáç Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ Ýñ³Ýù »ñ ·áõÙ ¿ÇÝ »Ï» Õ» ó³ Ï³Ý

»ñ· ã³ËÙ μáõÙ. ²· Ý» ëÁ »ñ ·áõÙ ¿ñ ëáå ñ³ Ýá, ÇëÏ ²·³ Ã³Ý` »ñÏ ñáñ¹

Ó³ÛÝ: ¶áÝ ç³Ý Ý³¨ Ù³Ý ¹á ÉÇÝ ¿ñ Ýí³ ·áõÙ:

¶áÝ ç³Ý ß³ï Å³ Ù³ Ý³Ï ¿ñ ³Ýó Ï³ó ÝáõÙ êáõñμ ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇ

ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù»ç: Ü³ û· ÝáõÙ ¿ñ ÙÇ ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇ, áí ã¿ñ ïÇ ñ³ å» -

ïáõÙ ûï³ñ É» ½áõ Ý» ñÇ ¨ ß³ï ¿ñ Ï³ñ ¹áõÙ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ ëÉá í» Ý³ -

Ï³Ý áõ Ëáñ í³ Ã³ Ï³Ý ÙÇ ëÇ ³ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ: ²Õ çÇÏÝ ³Ù»Ý ï³ ñÇ áõË -

ï³· Ý³ óáõ ÃÛáõÝ ¿ñ Ï³ ï³ ñáõÙ â»ñ Ýá ·á ñÇ ³: ²ÛÝ ï»Õ` êáõñμ ÎáõÛë

Ø³ ñÇ ³ ÙÇ ëñ μ³ å³ï Ï» ñÇ ³éç¨, Ý³ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù ½·³ó ²ëï -

ÍáõÝ Í³ é³ Û» Éáõ Ï³Ý ãÁ: ê³ Ï³ÛÝ ï³ë Ý»ñ Ïáõ ³Ù Û³ ³Õç Ý³ÏÝ ³Û¹ Å³ -

Ù³ Ý³Ï ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ ¹³é Ý³ Éáõ ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ãáõ Ý»ñ, áñÇ å³ï ×³ éáí

¿É Ý³ Éé»ó ñ»ó Ý»ñ ùÇÝ Ó³Û ÝÁ:

¸ñ³ ÝÇó Ñ» ïá ²· Ý» ëÁ ß³ï ¿ñ ³Õá ÃáõÙ ¨ ÙáñÝ áõ ùñá çÁ å³ï -

ÙáõÙ Ï³ ï³ñ í³ ÍÇ Ù³ ëÇÝ: àñáß Å³ Ù³ Ý³Ï Ñ» ïá Ý³ Ñ³ñó ÝáõÙ ¿ ù³ -

Ñ³ Ý³ ÛÇÝ, Ã» ÇÝã å»ë Ï³ ñáÕ ¿ íë ï³Ñ ÉÇ Ý»É, áñ Çñáù Éë»É ¿ ²ëï Íá

Ó³Û ÝÁ, áñÇÝ ¿É ù³ Ñ³ Ý³Ý å³ ï³ë Ë³ Ý»É ¿. §ÈëÇ°ñ Ñá ·áõ¹ Ó³Û ÝÁ:

ºÃ» ¹áõ Çñ³ å»ë »ñ ç³ ÝÇÏ »ë, áñ ²ëï í³Í Ï³Ý ã»É ¿ ù»½` Í³ é³ Û» Éáõ

Æñ»Ý ¨ Ù»ñ Ó³ íá ñÇ¹, áõ ñ»ÙÝ, ¹³ Çë Ï³ å»ë Ï³Ýã ¿ »Õ»É: Ðá ·áõ¹

áõñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ»Ýó ³ÛÝ ÏáÕÙ Ý³ óáõÛóÝ ¿, áñÁ óáõÛó Ïï³ ×³ Ý³ -

å³ñ ÑÁ ùá ÏÛ³Ý ùáõÙ¦:

1928Ã. ¶áÝ ç³Ý ³í³ñ ï»ó ÙÇ çÇÝ ¹å ñá óÁ êÏá åÇ » áõÙ ¨ ëÏë»ó

Ëáñ Ñ»É Çñ ³å³ ·³ ÛÇ Ù³ ëÇÝ: ÎÛ³Ý ùÇ áõ ÕÇÝ ÁÝï ñ» Éáõ Ñ³ñ óáõÙ Ýñ³

íñ³ Çñ ³½ ¹» óáõ ÃÛáõÝÝ áõ Ý» ó³í Ï³ åÁ ûñÑÝ Û³É ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³Ù »Õ -

μ³Û ñáõ ÃÛ³Ý Ñ»ï, áñÁ ï³ñ μ»ñ »ñÏñ Ý» ñáõÙ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ û· Ýáõ ÃÛáõÝ

óáõ ó³ μ» ñáÕ ÙÇ Ï³½ Ù³ Ï»ñ åáõ ÃÛáõÝ ¿ñ: ØÇ ³Ý ·³Ù, Éë» Éáí, Ã» ÇÝã -

å»ë ¿ Çñ»Ýó Ñ³ Ù³ÛÝ ùÇ ù³ Ñ³ Ý³Ý Ï³ñ ¹áõÙ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ÙÇ ëÇ á Ý»ñ -

Ý» ñÇ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÁ, ¶áÝ ç³Ý ëÏ ë»ó Ñ» ï³ùñùñ í»É μ»Ý ·³É Û³Ý ÙÇ ëÇ ³ ÛÇ

·áñ Íáõ Ý» áõ ÃÛ³Ùμ:

ºí Ïñ ÏÇÝ å³ ï³ ÝÇ ²· Ý»ë ¶áÝ ç³Ý ÉëáõÙ ¿ Çñ Ý»ñ ùÇÝ Ó³Û ÝÁ: ²ÛÝ

Ï³Ý ãáõÙ ¿ñ Çñ»Ý` ¹³é Ý³ Éáõ ÙÇ ëÇ á Ý»ñ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ: ²Ûë ³Ý ·³Ù

³Õç Ý³ ÏÁ ãÑ³ Ï³ é³Ï í»ó ëñ ïÇ Ï³Ý ãÇÝ:

´³ ñá Û³ Ï³Ý Ùïá ñáõÙ Ý» ñÇó ¨ ³ÕáÃù Ý» ñÇó Ñ» ïá Ý³ áñá ß»ó

§áõÕ¨áñ í»É ¨ Ù³ñ¹ Ï³Ýó å³ï Ù»É øñÇë ïá ëÇ ÏÛ³Ý ùÇ Ù³ ëÇÝ¦: ²Û¹

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÏÛ³Ý ùÇ áõ ÕÇÝ

11

»ñ³ ½³ÝùÝ Çñ³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõÝ ¹³ñÓ Ý» Éáõ ÙÇ ³Ï ×³ Ý³ å³ñ ÑÁ ÙÇ ëÇ á Ý» -

ñáõ ÑÇ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ÛÝ ùÇ Ï³½ ÙÇ Ù»ç Ùï Ý»ÉÝ ¿ñ: ¶áÝ ç³Ý å»ïù ¿ ·Ý³ñ

¸áõμ ÉÇÝ ¨ ÁÝ ¹áõ Ý»ñ Èá ñ» ïá ùáõÛ ñ» ñÇ Çé É³Ý ¹³ Ï³Ý »Ï» Õ» ó³ Ï³ñ -

·Á, áñÁ ÙÇ ëÇ ³ ¿ñ Çñ³ Ï³ Ý³ó ÝáõÙ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ: (²Û¹ Ï³ñ·Ý Çñ

³Ý í³ Ýáõ ÙÁ ëï³ ó»É ¿ñ Çï³ É³ Ï³Ý Èá ñ» ïá ù³ Õ³ ùáõÙ: Àëï ³í³Ý -

¹áõ ÃÛ³Ý` Ññ»ß ï³Ï Ý»ñÝ ³Û¹ ù³ Õ³ù »Ý μ» ñ»É ³ÛÝ ïáõ ÝÁ, áñ ï»Õ

³å ñ»É ¿ îÇ ñ³ Ù³Û ñÁ): Ø»ÏÝ Ù³Ý ûñÁ` 1928Ã. ë»å ï»Ù μ» ñÇ 25-ÇÝ,

Ï³ Û³ ñ³ ÝáõÙ Ýñ³Ý ×³ Ý³ å³ñ ÑáõÙ ¿ñ áÕç Ñ³ Ù³ÛÝ ùÁ` ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ,

Ñ³ Ù³ ¹³ ë³ ñ³Ý óÇ Ý» ñÁ, Ñ³ñ¨³Ý Ý» ñÁ ¨, ÇÑ³ñ Ï», Ù³ÛñÝ áõ ùáõÛñ

²·³ Ã³Ý (áí Ñ» ï³ ·³ ÛáõÙ ¹³ñ Ó³í Ã³ñ· Ù³ ÝÇã ¨ é³ ¹Ç á Ñ³ Õáñ ¹³ -

í³ñ): Ö³ Ý³ å³ñ ÑáÕ Ý» ñÇ ³ã ù» ñáõÙ ³ñ óáõÝù Ý»ñ Ï³ ÛÇÝ…

¶Ý³ó ùÁ Ýñ³Ý ï³ ñ³í ¼³· ñ»μ, Ñ» ïá ²íëï ñÇ ³ ÛÇ, Þí»Û ó³ ñÇ ³ -

ÛÇ ¨ üñ³Ý ëÇ ³ ÛÇ ÙÇ çáí ¹» åÇ ÈáÝ ¹áÝ, ÇëÏ ³ÛÝ ï» ÕÇó ¿É` ¸áõμ ÉÇ ÝÇó

áã Ñ» éáõ ·ïÝ íáÕ ³μ μ³ Ûáõ ÃÛáõÝ, áñ ï»Õ ¿É Ñ»Ýó Ñ³Ý·ñ í³ ÝáõÙ ¿ñ Èá -

ñ» ïá ùáõÛ ñ» ñÇ Ï³ñ ·Á: ²ÛÝ ï»Õ ¶áÝ ç³Ý ³Ýó Ï³ó ñ»ó Ùáï »ñ Ïáõ

³ÙÇë` ëá íá ñ» Éáí ³Ý· É» ñ»Ý:

1928Ã. ¹»Ï ï»Ù μ» ñÇ 1-ÇÝ ï³ë Ýáõ Ã³Ù Û³ ²· Ý»ë ¶áÝ ç³Ý ¸áõμ ÉÇ ÝÇó

Ù»Ï Ý»ó Î³É Ï³ Ã³: àõÕ¨áñáõ ÃÛáõ ÝÁ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ »ñ Ï³ ñ³ï¨ ¿ñ ¨

Ñá· Ý» óáõ óÇã: ²Ù³ Ýá ñÁ ëïÇå í³Í »Õ³í ïá Ý»É ³é³Ýó ïá Ý³ Í³ éÇ,

Ý³ íÇ íñ³: 1929Ã. ëÏ½ μÇÝ Ý³ Ñ³ ë³í Îá ÉáÙ μá, Ñ» ïá Ø³¹ ñ³ë ¨, í»ñ -

ç³ å»ë, Î³É Ï³ Ã³: ²ÛÝ ï» ÕÇó áõÕ¨áñ í»ó ¸³ñç ÉÇÝ·` ÐÇ Ù³ É³Û Ý» ñÇ

ëïá ñáï Ý» ñáõÙ ï» Õ³ Ï³Û í³Í ÙÇ ÷áù ñÇÏ ù³ Õ³ù: ²ÛÝ ï» ÕÇ ³Ñ é» ÉÇ

μ³ñÓñ ¨ ÓÝ³ Í³ÍÏ É»é Ý³ ·³ ·³Ã Ý» ñáõÙ Èá ñ» ïá ùáõÛ ñ» ñÇ Ï³ñ ·Ç Ù» -

Ý³ ëï³ÝÝ ¿ñ: ²Û¹ Ù» Ý³ë ï³ ÝáõÙ ²· Ý»ëÝ ³Ýó Ï³ó ñ»ó Çñ §ÑÝ³ ½³Ý -

¹áõ ÃÛ³Ý Å³Ù Ï» ïÁ¦` å³ï ñ³ëï í» Éáí Ïï ñ»É Çñ í³ñ ë»ñÝ áõ ¹³é Ý³É

ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ: ºñ Ïáõ ï³ ñÇ Ñ» ïá Ý³ áõ Õ³ñÏ í»ó ´»Ý ·³É, ³ÛÝ ï»Õ Ý³

û· ÝáõÙ ¿ñ ùáõÛ ñ» ñÇÝ` ËÝ³ Ù» Éáõ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ï» ÕÇ ÷áù ñÇÏ ÑÇ í³Ý -

¹³ Ýá óáõÙ: ²Õ ù³ï Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñÇ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ³Ý í»ñ ç³ Ý³ ÉÇ ï³ é³ -

å³ÝùÝ áõ ãù³ íá ñáõ ÃÛáõ ÝÁ óÝ ó» óÇÝ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ³Õç Ï³Ý:

øàôÚð ºì Ðà¶²´²ðÒàô

ºñμ ÑÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý ÁÝ Ã³ó ùÁ Ùá ï» ó³í ³í³ñ ïÇÝ, ²· Ý» ëÇÝ

áõÕ³ñ Ï» óÇÝ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ëáõñμ ²Ý Ý³ ¹å ñáó` å³ï Ùáõ ÃÛáõÝ ¨ ³ß -

12


Ë³ñ Ñ³· ñáõ ÃÛáõÝ ¹³ ë³ í³Ý ¹» Éáõ: ¸³ Ù» Ý³ë ï³ ÝÇÝ ÏÇó ÙÇ Ïá ÏÇÏ,

É³í ë³ñ ù³ íáñ í³Í ¹å ñáó ¿ñ` Ñ³ ïáõÏ μ³ ñ» Ï» óÇÏ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇó

»Ï³Í ³Õ çÇÏ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: ºñ» Ë³ Ý» ñÁ ß³ï ßáõ ïáí ëÇ ñ» óÇÝ Ýñ³Ý

Çñ ùÝù ßáõ ÃÛ³Ý ¨ ³Ý Ù³ñ Ë³Ý ¹³ í³ éáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ, ¨ Ñ»ï½ Ñ» ï»

Ýñ³ ë³ Ý» ñÇ ÃÇ íÁ Ñ³ ë³í »ñ»ù Ñ³ñ Ûáõ ñÇ: ²· Ý» ëÇ Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ý

¨ ëÇ ñá Ñ³ Ù³ñ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ýñ³Ý ³Ý í³ Ý» óÇÝ §Ù³Ûñ¦ ²· Ý»ë:

¸å ñá óáõÙ ³ß Ë³ ï» Éáí ÑÝ ¹ÇÏ ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ»ï` Ý³ ëá íá ñ»ó ÑÝ¹ Ï» -

ñ»Ý ¨ μ»Ý ·³ É» ñ»Ý: ØÇ¨ÝáõÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï Çñ ³ß ³ Ï»ñï Ý» ñÇ Ñ»ï ÙÇ³ -

ëÇÝ ³Û ó» É» Éáí ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý» ñáõÙ ¨ Ë³ñËÉí³Í ïÝ» ñáõÙ ·ïÝ íáÕ

ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ, Ý³ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù μ³Ë í»ó Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ë³ñ ë³ -

÷³½ ¹áõ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³ ÝÁ: ´³Ûó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÏÛ³Ý ùáõÙ ¹»é¨ë ã¿ñ

Ñ³ ë»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Çë Ï³ Ï³Ý ³ß Ë³ ï³Ýù Çñ³ Ï³ Ý³ó Ý» Éáõ

å³ ÑÁ, áñÇ ßÝáñ ÑÇí Ý³ Ñ³Ûï ÝÇ ¹³ñ Ó³í ³ß Ë³ñ Ñáí Ù»Ï:

1937Ã. Ù³ ÛÇ ëÇ 24-ÇÝ ²· Ý» ëÁ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ »ñ ¹áõÙ ïí»ó ¨ ¹³ñ -

Ó³í ëáõñμ ²Ý Ý³ ¹å ñá óÇ μ»Ý ·³É Û³Ý μ³Å ÝÇ ïÝû ñ» ÝÁ: Ü³ Çñ»Ý

Ïáã»ó Â» ñ» ½³` áñ å»ë ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ³ÝáõÝ, Ç å³ ïÇí ëáõñμ Â» ñ» -

½³ ¹Á ÈÇ ½Ç » Ç, áí XIX ¹³ ñÇ ýñ³Ý ëÇ ³ óÇ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ ¿ñ, ¨ Ó· ïáõÙ

¿ñ μ³ ñÇù ·áñ Í»É` áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ Ï³ ï³ ñ» Éáí ÝáõÛ ÝÇëÏ ³Ù» -

Ý³ïÑ³× ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ:

Èá ñ» ïá Ù» Ý³ë ï³ ÝÁ ÃáõÛÉ ¿ñ ï³ ÉÇë ³é³ÝÓ Ý³ó í³Í ÏÛ³Ýù í³ -

ñ»É ¨ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ îÇ ñá çÁ ÝíÇñ í»É: ´³Ûó ³ÛÝ ¹å ñá óÁ, áñ ï»Õ

³ß Ë³ ïáõÙ ¿ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý, ·ïÝ íáõÙ ¿ñ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ³í»ñ í³Í

ïÝ» ñÇ Ùá ï³ Ï³Û ùáõÙ: ØÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇÝ ³Ù»Ý ûñ ï»ë ÝáõÙ ¿ñ ëá íÇ, ³Õ -

ù³ ïáõ ÃÛ³Ý ¨ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý ë³ñ ë³ ÷Á: øáõÛñ Â» ñ» ½³Ý Çñ ë³ Ý» ñÇ

Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ áã ÙÇ ³ÛÝ å³ñ μ» ñ³ μ³ñ ³Û ó» ÉáõÙ ¿ñ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý»ñÝ

áõ ïÝ» ñÁ, áã ÙÇ ³ÛÝ ³Õá ÃáõÙ ¿ñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ¨ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ.

Ý³ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ Éáõñç ½ñáõÛó Ý»ñ ¿ñ í³ ñáõÙ Çñ ë³ Ý» ñÇ Ñ»ï Çñ»Ýó

ï» ë³Í Ý» ñÇ ßáõñç: Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñ³ Ù³ñ Ñá·¨áñ Ñá ·³ μ³ñ Óáõ ¹³ñ Ó³í

´»É ·Ç ³ ÛÇó Å³ Ù³ Ý³Í ×Ç½ íÇï Ñ³Ûñ Ð»Ý ñÇÝ, áí ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï ¨

á·»ßÝ ãáõÙ ¿ñ Ýñ³Ý Çñ ·áñ ÍáõÙ: ¸»é »ñ Ï³ñ ï³ ñÇ Ý»ñ Ý³ å»ïù ¿

ë³Ñ Ù³ Ý»ñ ùáõÛñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÏÛ³Ý ùÇ ¹Çñ ùá ñáß áõ ÙÁ: Ð»Ýó Ýñ³ μ³ ñ» -

·áñÍ ³½ ¹» óáõ ÃÛ³Ý Ý»ñ ùá »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ Ùáï ³é³ ç³ -

ó³í ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝë ß³ï μ³Ý ³Ý» Éáõ Ó· ïáõ ÙÁ:


13

ºðÎðàð¸ Î²ÜâÀ

1946Ã. ë»å ï»Ù μ» ñÇ 10-ÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý áõÕ¨áñ í»ó ¸³ñç -

ÉÇÝ·` ³Ù» Ý³Ù Û³ êáõñμ ¶á í» ÝÇ: Ü³ Ý³ Ë³ ï» ë»É ¿ñ ÙÝ³É ³ÛÝ ï»Õ ÙÇ

áñáß Å³ Ù³ Ý³Ï` Ñ³Ý·ë ï³ Ý³ Éáõ ¨ ³å³ ùÇÝ í» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ´ÅÇßÏ Ý» -

ñÁ Ýñ³ Ùáï Ãá ù³Ëï ¿ÇÝ Ï³ë Ï³ ÍáõÙ: Ð»ï³ ·³ ÛáõÙ ùáõÛñ Â» ñ» ½³Ý

³Ûë áõÕ¨áñáõ ÃÛáõÝÝ ³Ý í³ Ý»ó Çñ ÏÛ³Ý ùáõÙ §³Ù» Ý³ Ï³ñ¨áñ ×³ Ý³ -

å³ñ Ñáñ ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ¦:

¸³ñç ÉÇÝ ·Ç ×³ Ý³ å³ñ ÑÇÝ ³ÝÇí Ý» ñÇ Ù»ÕÙ Ó³Û ÝÇ ï³Ï Ý³ ÝÝ ç»É

¿ñ: Ð³Ý Ï³ñÍ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ñÃ Ý³ ÝáõÙ ¿ ÇÝã -áñ Ó³Û ÝÇó, ãÝ³ Û³Í`

í³ ·á ÝáõÙ μá Éáñ áõÕ¨áñ Ý» ñÁ Éáõé ¿ÇÝ: Ò³Û ÝÁ ÉëíáõÙ ¿ñ Ýñ³ Ý»ñ ëÇó:

§¶Ý³° ¨ ³å ñÇ°ñ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ù»ç, ¨ ºë ù»½ Ñ»ï ÏÉÇ Ý»Ù¦, - Éë»ó

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý: ¸³ ³ëï í³ Í³ ÛÇÝ á·»ßÝ ãáõÙ ¿ñ, áñÇ ÇÙ³ë ïÁ Ýñ³

Ñ³ Ù³ñ å³ñ½ ¿ñ: ºí Ý³ Ñ» ï³ ·³ ÛáõÙ ÑÇß áõÙ ¿. §ºë å»ïù ¿ Éù» Ç Ù» -

Ý³ë ï³ ÝÁ ¨ ³å ñ» Ç ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ»ï` û· Ý» Éáí Ýñ³Ýó¦: §¸³ Ññ³ -

Ù³Ý ¿ñ í»ñ¨Çó` ³Ý Ó³Ùμ ²ëï Íáõó: ²ÛÅÙ »ë ·Ç ï» Ç, Ã» ÇÝã ¿ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ³Ý»É, μ³Ûó ã·Ç ï» Ç` ÇÝã å»ë…¦:

ì» ñ³ ¹³é Ý³ Éáí ¸³ñç ÉÇÝ ·Çó Î³É Ï³ Ã³ª Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Ù»Ý

μ³Ý å³ï ÙáõÙ ¿ Ù³Û ñ³ å» ïÇÝ: ´³Ûó í»ñ çÇÝë ãÇ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ Éáõñç

ÁÝ ¹áõ Ý»É Ýñ³ Ù» Ý³ë ï³ ÝÇó Ñ» é³ Ý³ Éáõ ó³Ý Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ ¨ ³Û¹ Ù³ ëÇÝ

ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ Ïï ñáõÏ ¿ ³ñ ï³ Ñ³Ûï íáõÙ. §²Ûë Ç±Ýã ³Ý Ñ» Ã»Ã »ñ³ -

½³Ýù Ý»ñ »Ý…¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ»ï ³å ñ» Éáõ Çñ ó³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç

Ñ³ Ù³é ¿ñ: ê³ Ï³ÛÝ Ï³ñ ·Ç ùáõÛ ñ» ñÁ Ýñ³ áñáß áõÙÝ ÁÝ ¹áõ Ý» óÇÝ

ÃßÝ³ Ù³ μ³ñ ¨ ãÑ³ë Ï³ ó³Ý: Ü³ ß³ï ¿ñ ï³Ýç íáõÙ ³Û¹ í» ñ³ μ»ñ -

ÙáõÝ ùÇó, áñÇ Ñ»ï¨³Ý ùáí ¿É Í³Ýñ áõ Ù³ Ñ³ óáõ ÑÇ í³Ý ¹³ ó³í: ØÇ

ù³ ÝÇ ûñ Ý³ óÝó íáõÙ ¿ñ ï»Ý ¹Ç Ù»ç, ¨ ùáõÛ ñ» ñÁ ÑáõÛë ãáõ Ý» ÇÝ, áñ Ý³

Ï³ å³ ùÇÝ íÇ:

ÐÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ï» ëÇÉù ¿ ï»ë ÝáõÙ: Ü³

Çñ»Ý ï»ë ÝáõÙ ¿ ºñÏÝ ùáõÙ` ëáõñμ ä»ï ñá ëÇ ³éç¨ Ï³Ý· Ý³Í: §ÆÝ ãá±õ

»ë »Ï»É ³Ûë ï»Õ¦,- Ñ³ñó ÝáõÙ ¿ ëáõñμ ä»ï ñá ëÁ,- ¹áõ ³Ûë ï»Õ ³Ý» Éáõ

áãÇÝã ãáõ Ý»ë: ºñÏÝ ùáõÙ ³Õ ù³ï Ý»ñ ãÏ³Ý: à±õÙ Ù³ ëÇÝ »ë Ñá ·³ Éáõ

³Ûë ï»Õ¦: §È³°í, »ë Ï· Ý³Ù, μ³Ûó ßáõ ïáí Ó»½ Ùáï ¿É ÏÑ³ÛïÝ í»Ý ³Õ -

ù³ï Ý»ñ: ºë Ë³ñËÉí³Í ïÝ» ñÇó Ýñ³Ýó Ïμ» ñ»Ù ºñ ÏÇÝù¦:

14


Ø³Û ñ³ å» ïÁ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ áõ Õ³ñ ÏáõÙ ¿ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ³ñ ù» åÇë Ïá -

åáë ü. ä» ñÇ » ñÇ Ùáï: ì»ñ çÇÝë ÉëáõÙ ¿ å³ï Ùáõ ÃÛáõÝÝ ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ,

áñ Ý³ å»ïù ¿ ÷á Ë³¹ñ Ù³Ý Çñ Ñ³ ïáõÏ Íñ³ ·ÇñÝ Çñ³ Ï³ Ý³ó ÝÇ,

μ³Ûó Ù» Ý³ë ï³ ÝÇ ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÇó ¹áõñë ³ß Ë³ ï» Éáõ ÃáõÛÉï íáõ ÃÛáõÝ

ãÇ ï³ ÉÇë:

²Ûë ½ñáõÛ óÇó Ñ» ïá ³ñ ù» åÇë Ïá åáëÝ ³Ù»Ý μ³Ý ùÝ Ý³ñ ÏáõÙ ¿ Ñ³Ûñ

Ð»Ý ñÇ Ç Ñ»ï, áí μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ É³í ¿ñ ×³ Ý³ ãáõÙ ùáõÛñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ: ²ñ -

ù» åÇë Ïá åá ëÇÝ ß³ï ¿ñ ³Ý Ñ³Ý·ë ï³ó ÝáõÙ ³ÛÝ, Ã» ³Ûë Ñ³ñ óÇÝ

ÇÝãå»ë Ïí» ñ³ μ»ñ íÇ Ðéá ÙÁ, Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛáõÝÝ ÇÝã é» ³Ï óÇ ³ Ïï³

Ùáï ³å³ ·³ ÛáõÙ ëå³ë íáÕ ÐÝ¹Ï³ë ï³ ÝÇ ³Ý Ï³ Ëáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ -

ï»ùë ïáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ »í ñá å³ Ï³Ý Í³· Ù³ ÝÁ, ¨ ù³ Õ³ ù³ Ï³Ý

ÇÝã åÇ ëÇ Ñ»ï¨³Ýù Ý»ñ Ï³ ñáÕ ¿ áõ Ý» Ý³É Çñ»Ýó Ï³ Û³ó ñ³Í áñáß áõ ÙÁ:

²ñ¹ ÛáõÝ ùáõÙ Ý³ Ñ» ï³Ó ·»ó áñáß Ù³Ý Ñ³ë ï³ ïáõ ÙÁ ¨ë Ù»Ï ï³ ñáí,

ÇëÏ ùáõÛñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ³é³ ç³ñ Ï»ó ³Õá Ã»É ³Ûë Ñ³ñ óÇÝ Ñ³ çáÕ Éáõ -

ÍáõÙ ï³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ï³Ù ¿É Ùï Ý»É ëáõñμ ²Ý Ý³ ÛÇ Ï³ñ ·Ç Ù»ç, áñ ï»Õ

Ùáõ· Ï³ åáõÛï ë³ ñÇ Ý» ñáí ùáõÛ ñ»ñÝ û· ÝáõÙ ¿ÇÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ: Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý ãÑ³ Ù³ Ó³Û Ý»ó ³ñ ù» åÇë Ïá åá ëÇ Ñ»ï. Ý³ áã ÙÇ ³ÛÝ ó³Ý -

Ï³ ÝáõÙ ¿ñ û· Ý»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, ³ÛÉ Ý³¨` ³å ñ»É Ýñ³Ýó Ñ»ï:

Ø»Ï ï³ ñÇ ³Ýó ÝáõÛÝ Ñ³ñ óáí Ý³ Ïñ ÏÇÝ ¹Ç ÙáõÙ ¿ ³ñ ù» åÇë Ïá åáë

ä» ñÇ » ñÇÝ, ¨ í»ñ çÇÝë áñáß áõÙ ¿ ï³É Çñ Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ÙÇ ³ÛÝ

³ÛÝ μ³ ÝÇó Ñ» ïá, »ñμ ëï³ Ý³ Ðéá ÙÇ å³ åÇ ¨ ¸áõμ ÉÇ ÝÇ Ù³Û ñ³ å» ïÇ

Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ïñ ÏÇÝ Å³ Ù³ Ý³Ï ¿ñ å»ïù…

ØºÜ²êî²ÜÆ ä²îºðÆò ¸àôðê

1948Ã. û·áë ïá ëÇÝ ùáõÛñ Â» ñ» ½³Ý í»ñ ç³ å»ë ÃáõÛÉï íáõ ÃÛáõÝ ¿

ëï³ ÝáõÙ Èá ñ» ïá ùáõÛ ñ» ñÇ Ï³ñ ·Á Éù» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, μ³Ûó ³ÛÝ å³Û Ù³ -

Ýáí, áñ Ý³ Ïß³ ñáõ Ý³ ÏÇ å³ Ñ»É ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý, áÕ ç³Ù ïáõ ÃÛ³Ý ¨

Íá Ù³ å³ Ñáõ ÃÛ³Ý áõË ïÁ:

1948Ã. û·áë ïá ëÇ 16-ÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ» é³ ó³í Ù» Ý³ë ï³ ÝÇó`

Ùß ï³ å»ë Ññ³ Å»ßï ï³ Éáí Çñ Ñ³Ý ·Çëï, Ë³ Õ³Õ ÏÛ³Ý ùÇÝ, ¨ ëÏ ë»ó

³å ñ»É Í³ ÝáÃ ÑÇÝ ¹áõë Ý» ñÇ ï³ ÝÁ` ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ã³ Õ³ Ù³ ëáõÙ: Ü³

¹ñ³ Ù³ å³ Ý³ ÏáõÙ »Õ³Í ÙÇ ù³ ÝÇ éáõ ÷Ç Çó ¨ ëñ ïáõÙ áõ Ý» ó³Í øñÇë -

ïá ëÇ Ñ³Ý ¹»å Ù»Í ëÇ ñáõó μ³ óÇ áãÇÝã ãáõ Ý»ñ Çñ Ñ»ï: Ü³ 38 ï³ ñ» -


15

Ï³Ý ¿ñ, »ñμ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ Ñ³ ·áõë ïÁ ÷á Ë»ó »ñÏ Ý³ ·áõÛÝ »½ ñ³ ·ÇÍ ¨

Ë³ã áõ Ý» óáÕ ëåÇ ï³Ï ë³ ñÇ áí: ê³ ñÇÝ Ý³ ·Ý»É ¿ñ ÑÝ¹ Ï³ Ï³Ý ÙÇ

Ïñå³ ÏÇó ãáñë éáõ ÷Ç áí, ÇëÏ »ñÏ Ý³ ·áõÛÝ »½ ñ³ ·ÇÍÝ áõ Ë³ãÝ ÇÝùÝ

¿ñ Ï³ ñ»É »ñÏ Ý³ ·áõÛÝ Å³ å³ í» ÝÇó:

Þáõ ïáí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý áõÕ¨áñ íáõÙ ¿ ¹» åÇ ä³ï Ý³ ÑÝ¹Ï³ Ï³Ý

ù³ Õ³ù` μáõÅ ùáõÛ ñ» ñÇ ³ñ³ ·³ó í³Í ¹³ ëÁÝ Ã³ó Ý»ñÝ ³í³ñ ï» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ: Üñ³ Ñ³ Ù³ñ ³ÏÝ Ñ³Ûï ¿ñ, áñ ÇÝ ùÁ Ï³ ñáÕ ¿ û· Ý»É ³Õ ù³ï -

Ý» ñÇÝ` Çñ»Ýó Ñ³ Ï³ ë³ ÝÇ ï³ ñ³ Ï³Ý å³Û Ù³Ý Ý» ñáõÙ, ÙÇ ³ÛÝ Ã» ïÇ -

ñ³ å» ï»ñ μÅß Ïáõ ÃÛ³Ý ¨ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ³Ë ïá ñáß Ù³Ý ·Ç -

ï»ÉÇù Ý» ñÇÝ: ²Ûë åÇ ëáí, μáõÅ ùáõÛ ñ» ñÇ ¹³ ëÁÝ Ã³ó Ý»ñÝ ³Ýó Ý» ÉÁ

ÙÇ³Ý ß³ Ý³Ï Ï³å í³Í ¿ñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÷á Ë³¹ñ Ù³Ý Íñ³· ñÇ Ñ»ï:

ä³ï Ý³ ÛÇ Ù³Û ñ³ å» ïÁ` Ù³ë Ý³ ·Ç ïáõ ÃÛ³Ùμ μÅÇßÏ, ÁÙμéÝáõ Ùáí Ùá -

ï» ó³í ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ»ï ³å ñ» Éáõ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ó³Ý Ïáõ ÃÛ³ ÝÁ,

μ³Ûó Ñ³ Ùá ½»ó Ýñ³Ý` »ï Ï³Ý· Ý»É ÙÇ ³ÛÝ μñÝ Óáí ¨ ³Õáí ëÝ í» Éáõ

ÙïùÇó, ÇÝã å»ë ¹³ ³ÝáõÙ ¿ÇÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ, ù³ ÝÇ áñ ¹³ îÇ ñáç

Íñ³·ñÇ Çñ³ Ï³ Ý³ó Ù³ ÝÁ Ëá ãÁÝ ¹á ï» Éáõ É³ í³ ·áõÛÝ ÙÇ çá óÁ Ï¹³é Ý³ñ.

ã¿± áñ ÝÙ³Ý ÏÛ³Ýù í³ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ½·³ ÉÇ ³éáÕ çáõ ÃÛáõÝ ¿ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ ¿ñ, Ã» áñ ù³Ý Ï³ñ¨áñ ¿ Çñ û· Ýáõ ÃÛáõ -

ÝÁ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó ï³Ýç í³Í ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, ¨

ï³ë Ý»ñ Ïáõ ³Ùë Û³ ¹³ ëÁÝ Ã³óÝ ³í³ñ ï»ó ãáñë ³Ù ëáõÙ: ì» ñ³ ¹³é -

Ý³ Éáí Î³É Ï³ Ã³` ùáõÛñ Â» ñ» ½³Ý ·Ý³ó ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ã³ Õ³ Ù³ ëÇ

³Ù» Ý³Éù í³Í ·»ï ïáÝ` Øá ïÇ æÇÉ, áñ ï»Õ Ý³ Ëá ëáõÙ ¿ñ ³Õ ù³ï Ý» -

ñÇ Ñ»ï ¨ û· ÝáõÙ ¿ñ Ýñ³Ýó` ÇÝ ãáí Ï³ ñá Õ³ Ý³ñ: Ü³ áõ Ý»ñ ÁÝ ¹³ Ù» -

ÝÁ 5 éáõ ÷Ç (Ùá ï³ íá ñ³ å»ë 50 ó»Ýï) ¨ ÙÇ Ïïáñ û×³é: Ü³ û· ÝáõÙ

¿ñ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ, Éá Õ³ó ÝáõÙ ¿ñ Ýñ³Ýó ¨ Éí³ ÝáõÙ ¿ñ í»ñ ù» ñÁ: ²í» -

ñ³Ï Ý» ñáõÙ μÝ³Ï íáÕ Ù³ñ ¹ÇÏ óÝó í³Í ¿ÇÝ. á±í ¿ ³Ûë ¿Å³Ý ë³ ñÇ áí

»í ñá å³ óÇ ÏÇ ÝÁ: Ü³ É³í ïÇ ñ³ å» ïáõÙ ¿ μ»Ý ·³ É» ñ» ÝÇÝ: Ü³ Çñ Ñ»ï

μ» ñáõÙ ¿ Ù³ù ñáõ ÃÛáõÝ, ÉáõÛë ¨ ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ:

Â» ñ» ½³Ý ùÝáõÙ ¿ñ Ëñ ×Ç ÃáõÙ, ÍÕáï Ý» ñÇ íñ³, áñÇ Ñ³ Ù³ñ Í³Ë -

ëáõÙ ¿ñ ³Ù ë³ Ï³Ý 5 éáõ ÷Ç:

Øá ïÇ æÇ ÉáõÙ »ñÏ ñáñ¹ ûñÝ ³ñ ¹»Ý Ý³ ³Õ ù³ï ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÇó

í»ñó ñ»ó ÑÇÝ· »ñ» Ë³, áñ å»ë ½Ç Ýñ³Ýó ëá íá ñ»ó ÝÇ ³Û μáõ μ» ÝÁ: Ü³

ï³ é» ñÁ ·ÍáõÙ ¿ñ Ñ»Ýó ·»ï ÝÇ íñ³: ºí áñáß Å³ Ù³ Ý³Ï ³Ýó Ï³ ñá Õ³ -

ó³í ÙÇ ÷áù ñÇÏ ï³ ñ³Íù í³ñ Ó»É ¹å ñá óÇ Ñ³ Ù³ñ ¨ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ëá -

íá ñ»ó Ý»É Ï³ñ ¹³É, ·ñ»É ¨ Çñ»Ý û· Ý»É:

16


²Ûë ³Ù μáÕç ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ²ëï í³Í Ýñ³Ý áõÅ ¨ Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõÝ ¿ñ

ï³ ÉÇë: Â» ñ» ½³Ý ÙÇßï Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ¿ñ Ñ³Û Ã³Û Ã»É ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¹» -

Õ³ ÙÇ çá óÁ, Ñ³ ·áõë ïÁ, ëÝáõÝ ¹Á ¨ Í³Í ÏÁ` ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ ³å³ë ï³Ý

ï³ Éáõ ¨ û· Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Ö³ß Ç Å³ Ù³ Ý³Ï »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ýñ³ ÝÇó

ëï³ ÝáõÙ ¿ÇÝ Ù»Ï μ³ Å³Ï Ï³Ã, ÇÝã å»ë Ý³¨ ÙÇ Ïïáñ û×³é, ¨ Ýñ³ -

ÝÇó ÉëáõÙ ¿ÇÝ Ëáë ù»ñ ²ëï Íá Ù³ ëÇÝ, àí ë»ñ ¿ ¨ àí, ãÝ³ Û» Éáí ³Ûë

³Ñ³ íáñ Çñ³ Ï³ Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ, ëÇ ñáõÙ ¿ Çñ»Ýó, Çñ³ Ï³ Ýá°õÙ ëÇ ñáõÙ ¿:

ØÇ ³Ý ·³Ù Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ Ùá ï» ó³í μ»Ý ·³É Û³Ý Ñ³ ñáõëï ÁÝ -

ï³ ÝÇ ùÇó ÙÇ ³Õ çÇÏ` ëáõñμ ²Ý Ý³ ¹å ñá óÇ Çñ Ý³Ë ÏÇÝ ë³ Ý» ñÇó Ù» -

ÏÁ, ¨ ³ë³ó, áñ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ÙÝ³É Çñ Ñ»ï ¨ û· Ý»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ:

´³Ûó ùáõÛñ Â» ñ» ½³Ý áÕ ç³ ÙÇï Ï»ñ åáí ¿ñ Ý³ ÛáõÙ ³Ù»Ý ÇÝ ãÇÝ: Ü³

³ë³ó, áñ Ëáë ùÁ ÝÛáõ Ã³ Ï³Ý ³Ù»Ý ÇÝ ãÇó ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ Ññ³ Å³ñ í» -

Éáõ Ù³ ëÇÝ ¿, ¨ Çñ ë³ ÝÇÝ ³é³ ç³ñ Ï»ó ÙÇ ùÇã ëå³ ë»É:

1949Ã. Ù³ñ ïÇ 19-ÇÝ ³Õ çÇ ÏÁ Ïñ ÏÇÝ »Ï³í Ýñ³ Ùáï, μ³Ûó ³Ûë

³Ý ·³Ù ³é³Ýó áñ¨¿ ½³ñ ¹³ ñ³Ýù Ý» ñÇ ¨ ¿Å³Ý Ñ³ ·áõë ïáí. Ý³

áñáß áõÙ ¿ñ Ï³ Û³ó ñ»É: ²Õ çÇÏÝ Çñ»Ý Ïá ã»ó ²· Ý»ë ³Ýáõ Ýáí (ã¿± áñ ¹³

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Çë Ï³ Ï³Ý ³ÝáõÝÝ ¿ñ): ²Û¹ åÇ ëáí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

áõÝ» ó³í Çñ ³é³ çÇÝ Ñ»ï¨áñ ¹Á: Ø³ ÛÇë ³Ù ëÇÝ Ýñ³Ýù ³ñ ¹»Ý »ñ»ùÝ

¿ÇÝ, Ýá Û»Ù μ» ñÇÝ` ÑÇÝ ·Á, ÇëÏ Ñ³ çáñ¹ ï³ñ í³ ÑáõÝ í³ ñÇÝ` Ûá ÃÁ: ÀÝ -

Ï» ñáõ ÑáõÝ Ý³ Ù³Ï ·ñ» ÉÇë Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ëáõÙ ¿. §ÆÙ û· Ý³ Ï³Ý Ý» -

ñÁ Åñ³ ç³Ý ³ß Ë³ ïáÕ Ý»ñ »Ý: Ø»Ýù ÙÇ ³ ëÇÝ ³ß Ë³ ïáõÙ »Ýù ß³ μ³ -

ÃÁ ÑÇÝ· ûñ: Üñ³Ýó ëñ ï» ñÁ ÉÇ »Ý ùÝù ßáõ ÃÛ³Ùμ` ¹» åÇ Éù í³Í »ñ» Ë³ -

Ý» ñÁ: ºÃ» ¹áõ ÙÇ ³ÛÝ ï»ë Ý» Çñ, Ã» ÇÝã å»ë »Ý Éáõ ë³ íáñ íáõÙ Ù³ ÝáõÏ -

Ý» ñÇ Ùéáõ ÃÇÏ Ý» ñÁ, »ñμ ï»ë ÝáõÙ »Ý ùáõÛ ñ» ñÇÝ¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Õá ÃáõÙ ¿ñ ²ëï ÍáõÝ, áñ Ü³ Çñ»Ý ³í» ÉÇ ß³ï û· -

Ý³ Ï³Ý Ý»ñ áõ Õ³ñ ÏÇ, ã¿± áñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ ß³ï ¿ñ: ²Ù»Ý ûñ Ýñ³Ýù

³ñÃ Ý³ ÝáõÙ ¿ÇÝ í³Õ ³é³ íáï Û³Ý, »ñ Ï³ñ ³Õá ÃáõÙ ¿ÇÝ ¨ ·ÝáõÙ å³ -

ï³ ñ³ ·Ç, áñ å»ë ½Ç î»ñÝ Çñ»Ýó ½á ñ³ó ÝÇ` ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ Í³ é³ Û» Éáõ

³Û¹ ¹Å í³ ñÇÝ ·áñ ÍáõÙ: úñ í³ ÙÝ³ ó³Í Å³ Ù» ñÇÝ Ýñ³Ýù ³ß Ë³ ïáõÙ

¿ÇÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñáõÙ:

Æ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ Ýñ³Ýó, áÙÝ å³ ñáÝ ¶á áõÙ ëÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ¨

Ýñ³ û· Ý³ Ï³Ý Ý» ñÇÝ ³é³ ç³ñ Ï»ó Çñ ï³Ý í»ñ Ý³ Ñ³ñ ÏÁ:

1949Ã. ùáõÛñ Â» ñ» ½³Ý ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ù³ Õ³ ù³ óÇ áõ ÃÛáõÝ ëï³ -

ó³í:


17

¶ÂàôÂÚ²Ü ºÎºÔºò²Î²ð¶À

Æñ Ñ»ï¨áñ¹ Ý» ñÇ ù³ Ý³ ÏÇ ³× Ù³Ý Ñ³ Ù³ Ó³ÛÝ, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

ëÏ ëáõÙ ¿ Ùï³ Í»É Ýáñ Ï³ñ ·Ç ëï»ÕÍ Ù³Ý Ù³ ëÇÝ: §¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» -

ñÇ Ï³ñ ·Ç Ï³ Ýá Ý³¹ ñáõ ÃÛ³Ý¦ ³é³ çÇÝ ÁÝ Ã»ñ óáÕ Ý» ñÁ ¹³ñ Ó³Ý Ñ³Ûñ

Ð»Ý ñÇÝ, Ñ³Ûñ ê» É»ëï í³Ý ÆÏ ½» ÙÁ ¨ Ñ³Ûñ ¶»É ¹» ñÁ: Î³ Ýá Ý³¹ ñáõ -

ÃÛ³Ý í»ñç Ý³ Ï³Ý ï³ñ μ» ñ³ ÏÁ Ý»ñ Ï³ Û³ó í»ó ³ñ ù» åÇë Ïá åá ëÇÝ, áí

³ÛÝ áõ Õ³ñ Ï»ó ÐéáÙ, áñ å»ë ½Ç å³ åÁ ¹Ç ï³ñ ÏÇ:

1950Ã. ³ß Ý³ ÝÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëï³ ó³í ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ³ -

μ³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ï³½ Ù» Éáõ ÃáõÛÉï íáõ ÃÛáõ ÝÁ ì³ ïÇ Ï³ ÝÇó: Ðéá ÙÇ ä³å

äÇÛáõë XII-Á ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý áñáß áõ ÙÁ Ñ³ë ï³ ï»ó 1950Ã. ÑáÏ ï»Ù μ» -

ñÇ 7-ÇÝ: Ðéá ÙÇó å³ ï³ë Ë³Ý ëï³ Ý³ Éáõ ûñÁ ³ñ ù» åÇë Ïá åá ëÁ ïá -

Ý³ Ï³Ý å³ ï³ ñ³· Ù³ ïáõ ó»ó, ¨ Ñ³Ûñ ê» É»ëï í³Ý ÆÏ ½»ÙÝ ÁÝ Ã»ñ -

ó»ó Ï³ Ýá Ý³ Ï³ñ ·Ç ÷³ë ï³ÃÕ Ã» ñÁ: ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ -

ÝáõÙ Ï³ñ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ 12 ùáõÛñ: ²Û ëûñ ³Ù μáÕç ³ß Ë³ñ ÑáõÙ Ñ³ ½³ ñ³ -

íáñ ùáõÛ ñ»ñ ÑáÏ ï»Ù μ» ñÇ 7-Á ÝßáõÙ »Ý áñ å»ë ÙÇ ³Ï Ï³ Ãá ÉÇÏ ÙÇ ³ μ³ -

Ýáõ ÃÛ³Ý ÑÇÙ Ý³¹ñÙ³Ý ûñ, áñÁ Ï³½ Ù³ íáñ í»É ¿ XX ¹³ ñáõÙ: ÐÇÝ· ï³ -

ñÇ ¿É ã¿ñ ³Ý ó»É, áñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ¹³ñ Ó³í §å³å¦-³ Ï³Ý: ¸³

Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿, áñ ³ÛÝ ³Ý ÙÇ ç³ Ï³ Ýá ñ»Ý »Ý Ã³ñÏ íáõÙ ¿ Ðéá ÙÇ å³ åÇÝ:

ú· Ýáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ ¹Ç ÙáÕ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ¨ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ù³ Ý³ÏÝ

³ÝÁÝ¹ Ñ³ï ³×áõÙ ¿ñ: ²×áõÙ ¿ñ Ý³¨ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÃÇ íÁ,

áí ù»ñ ÇÝù Ý³ Ï³Ù ÁÝï ñáõÙ ¿ÇÝ Éù í³Í Ý» ñÇÝ Í³ é³ Û» Éáõ áõ ÕÇÝ: Üáñ

Ï³ñ· í³Í ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ñ ÙÇ Ñ³ñ Ù³ñ ï³ ñ³Íù: ºí

³Û¹ ßÇ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ·ïÝ í»ó. ÙÇ Ùáõ ëáõÉ Ù³Ý, áí ä³ ÏÇë ï³Ý ï» Õ³ ÷áË -

í» Éáõ Ùï³¹ ñáõ ÃÛáõÝ áõÝ»ñ, çñÇ ·Ýáí í³ ×³ é»ó Çñ Ù»Í ïáõ ÝÁ ÙÇ ³ -

μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇÝ, áñÝ ¿É Ñ» ï³ ·³ ÛáõÙ ³Ý í³Ý í»ó §Øáñ îáõ ÝÁ¦:

î³Ý ·ÝÙ³Ý ·áõ Ù³ ñÁ ïñ³ Ù³¹ ñ»ó Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ³ñ ù» åÇë Ïá åá ëÁ:

êÏ½ μáõÙ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõÝ ÁÝ ¹áõÝ íáÕ Ã»Ï Ý³ Íáõ Ý» ñÁ ÑÇÙ Ý³ Ï³ -

ÝáõÙ ´»Ý ·³É ù³ Õ³ ùÇ μÝ³ ÏÇã Ý»ñÝ ¿ÇÝ, μ³Ûó ßáõ ïáí ·³ ÉÇë ¿ÇÝ Ý³¨

ÑÝ¹ Ï³ Ï³Ý áõ ñÇß ù³ Õ³ù Ý» ñÇó, ÇëÏ Ñ» ïá` ³Ù μáÕç ³ß Ë³ñ ÑÇó:

ØÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý, áÕ ç³Ù ïáõ ÃÛ³Ý ¨ Íá Ù³ å³ Ñáõ ÃÛ³Ý

»ñ»ù ëá íá ñ³ Ï³Ý áõË ï» ñÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³í» É³ó ñ»ó Ý³¨

ãáññáñ ¹Á` ³Ù μáÕç áõ Åáí Í³ é³ Û»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ ¨ ÷á Ë³ ñ» ÝÁ áãÇÝã

ãáõ ½»É:

18


ì³ ïÇ Ï³ ÝÁ μ³ ñ» ·áñ Í³ Ï³Ý Ýå³ ï³Ï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ýñ³Ý áã ÙÇ

ÙÇ çáó ã¿ñ Ñ³ï Ï³ó ÝáõÙ, ¨ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇÝ ³Ù»Ý μ³Ý

³ÝáõÙ ¿ñ Çñ áõ Å» ñáí: êÏ½ μáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ùÇã û· Ý³ Ï³Ý Ý»ñ

áõÝ»ñ: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ ³é³ çÇÝ ÝíÇñ íá ÕÁ ¹³ñ -

Ó³í ÙÇ ¹» é³ Ñ³ë ³Õ çÇÏ ´»Ý ·³É ù³ Õ³ ùÇó, áí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñ»ï

ÙÇ ³ ëÇÝ ÷á Õáó Ý» ñÇó Ñ³ í³ ùáõÙ ¿ñ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ: ²í» ÉÇ áõß

ÙÇ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ³Ý ¹³Ù Ý»ñ ¹³ñ Ó³Ý Èá ñ» ïá Ù» Ý³ë ï³ ÝÇ ¹å ñá óÇ

Ý³Ë ÏÇÝ ³ß ³ Ï»ñ ïáõ ÑÇ Ý» ñÁ:

Üñ³Ýù ËÝ³ ÙáõÙ ¿ÇÝ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ, μ³ Å³ ÝáõÙ ¿ÇÝ ¹» Õá ñ³Ûù ¨

³å ñ³Ýù Ý»ñ, û· ÝáõÙ ¿ÇÝ μá ñáï Ý» ñÇÝ: àñáß μ³ Ý»ñ Ýñ³Ýó ï³ ÉÇë

¿ÇÝ μ³ ñ» ·áñÍ Ý» ñÁ, áñáß μ³ Ý»ñ ¿É Ýñ³Ýù ¿ÇÝ ËÝ¹ ñáõÙ` Ùï Ý» Éáí

Ù³ñ¹ Ï³Ýó ïÝ» ñÁ. ¹» Õ³ ÙÇ çáó Ý»ñ, áñáÝù Ñ³ Ù³ñ Û³ Å³Ù Ï» ï³Ýó

¿ÇÝ, ·áñÍ í³Íù Ý»ñ, ëÝÝ ¹Ç ÙÝ³ óáñ¹ Ý»ñ. Ýñ³Ýù ³Ù»Ý μ³Ý ·áñ ÍÇ ¿ÇÝ

¹ÝáõÙ:

§ÜÆðØ²È ÊðÆ¸²Ú¦

1952Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý μ³ ó»ó ³é³ çÇÝ ïáõ ÝÁ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ

Ñ³ Ù³ñ: Ð» ï³ ·³ ÛáõÙ ÝÙ³Ý ßÇ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ïáã í» óÇÝ å³Ý¹Ë ï³ -

Ýáó Ý»ñ:

¸ñ³ ëï»ÕÍ Ù³Ý å³ï Ùáõ ÃÛáõÝÝ ³Ûë åÇ ëÇÝ ¿. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÷á -

Õá óáõÙ ï»ë ÝáõÙ ¿ ÙÇ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ ÏÝáç, áí ³ÛÝ ù³Ý ïÏ³ñ ¿ñ, áñ ³é -

Ý»ï Ý» ñÁ ëÏ ë»É ¿ÇÝ Ýñ³Ý Ïñ Íá ï»É: ÎÝáç Ù³ñ ÙÇÝÝ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ

å³ï í³Í ¿ñ í»ñ ù» ñáí ¨ ãÇ μ³Ý Ý» ñáí:

òÝó í³Í ÉÇ Ý» Éáí ³Û¹ ½³½ ñ» ÉÇ ï» ë³ ñ³ ÝÇó, ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇÝ Ù³ Ñ³ -

Ù»ñ ÓÇÝ Ñ³ëó ÝáõÙ ¿ Ùá ï³ Ï³ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýá óÁ: ê³ Ï³ÛÝ ³ÛÝ ï»Õ Ññ³ -

Å³ñ íáõÙ »Ý ÁÝ ¹áõ Ý»É ³Û¹ Ë»Õ ×ÇÝ, ù³ ÝÇ áñ Ý³ á°ã ÷áÕ áõ Ý»ñ, á°ã ¿É

μÅß Ï³ Ï³Ý ³å³ Ñá í³· ñáõ ÃÛáõÝ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ Ù³ éá ñ»Ý ß³ ñáõ -

Ý³ ÏáõÙ ¿ åÝ ¹»É: Ü³ ³ëáõÙ ¿, áñ áã ÙÇ ï»Õ ãÇ ·Ý³, ÙÇÝã¨ Ñ³ë ï³ï

ãÇ Ù³ Ý³, áñ ïáõ Å³ ÍÇÝ û· Ýáõ ÃÛáõÝ Ïóáõ ó³ μ»ñ íÇ: ºí Ý³ Ñ³ ë³í Çñ

áõ ½³ ÍÇÝ. Ù³ Ñ³ Ù»ñ ÓÇÝ ÁÝ ¹áõ Ý» óÇÝ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Ý Ï»Õ Íá ñ»Ý áõ ñ³ Ë³ ó³í Çñ ÷áù ñÇÏ Ñ³Õ Ã³ Ý³ -

Ïáí, μ³Ûó ÙÇ ù³ ÝÇ ñá å» ³Ýó Ýñ³ ëÇñ ïÁ Ïñ ÏÇÝ ÏÍÏ í»ó ó³ íÇó:


19

îáõÝ ·Ý³ Éáõ ×³ Ý³ å³ñ ÑÇÝ Ý³ ³Ï³ Ý³ ï»ë »Õ³í ÙÇ ù³ ÝÇ Í³Ýñ

ï» ë³ ñ³ ÝÇ` Ù³ñ ¹ÇÏ Ù³ Ñ³ ÝáõÙ ¿ÇÝ Ñ»Ýó ÷á Õáó Ý» ñáõÙ: ²Ý óáñ¹ Ý» -

ñÇÝ ¹³ μ³ ó³ñ Ó³ Ï³ å»ë ã¿ñ ³Ý Ñ³Ý·ëï³ó ÝáõÙ: Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ μÝ³ -

ÏÇã Ý» ñÁ ëá íá ñ»É ¿ÇÝ ³Û¹ å³ï Ï»ñ Ý» ñÇÝ:

²Û¹ ûñÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ë Ï³ ó³í, áñ ÙÇ Ñ³ ïáõÏ ßÇ Ýáõ ÃÛáõÝ ¿

Ñ³ñ Ï³ íáñ, áñ ï»Õ ÏË Ý³ Ù» ÇÝ ³Û¹ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ:

ºí Ý³ áõÕ¨áñ í»ó ¹» åÇ ù³ Õ³ ù³ ÛÇÝ é³ ïáõß ³: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

Çß Ë³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ ¹Ç Ù»ó Çñ»Ý Ñ³ ïáõÏ ï³ ñ³Íù ïñ³ Ù³¹ ñ» Éáõ

ËÝ¹ ñ³Ý ùáí: Ü³ ÙÇ ³ÛÝ ³Û¹ ï³ ñ³Í ùÇ Ï³ ñÇùÝ áõ Ý»ñ, ÙÝ³ ó³Í

³Ù»Ý ÇÝ ãÁ Ý³ ÏÑá ·³ñ ÇÝù Ýáõ ñáõÛÝ:

ø³ Õ³ ù³ ÛÇÝ Çß Ë³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ÃáõÛÉ ïí» óÇÝ

Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ áñ å»ë ïáõÝ û· ï³ ·áñ Í»É ÙÇ ÑÇÝ ¨ ÏÇ ë³ -

ù³Ý¹ ßÇ Ýáõ ÃÛáõÝ, áñÁ ï» Õ³ Ï³Û í³Í ¿ñ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ Î³ ÉÇ ·³ï ³ñ -

í³ñ Ó³ ÝáõÙ, Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ËÝ³ Ù³ ï³ñ ÑÇÝ ¹áõ Î³ ÉÇ ³ëï í³ Íáõ Ñáõ

ï³ ×³ ñÇ Ñ³ñ¨³Ýáõ ÃÛ³Ùμ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñ³ Ù³ñ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý ³é³ ç³ñ Ï³Í ï³ ñ³Í -

ùÁ ÝÙ³Ý ¿ñ ÙÇ Ëáñ ¹³ Ýá óÇ: Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ μÝ³ ÏÇã Ý»ñÝ ³ÛÝ ³Ý í³ ÝáõÙ

¿ÇÝ §¹áñ Ù³ß ³ É³Ë¦: ²ÛÝ ï»Õ Çç¨³ÝáõÙ ¿ÇÝ áõË ï³ íáñ Ý» ñÁ, áí ù»ñ

Ñ» é³ íáñ »ñÏñ Ý» ñÇó ·³ ÉÇë ¿ÇÝ Î³ ÉÇ ³ëï í³ Íáõ ÑáõÝ »ñÏñ å³ ·áõ -

ÃÛáõÝ Ù³ ïáõ ó» Éáõ: ÐÇÝ ¹áõë Ý» ñÇ Ùáï Î³ ÉÇÝ Ñ³ Ù³ñ íáõÙ ¿ Ù³Ñ í³Ý ¨

Ïáñ Í³Ý Ù³Ý ³ëï í³ Íáõ ÑÇÝ: âÝ³ Û³Í ÝÙ³Ý ¹³ Å³Ý Ñ³ñ¨³Ýáõ ÃÛ³Ý,

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ß³ï ¹áõñ »Ï³í §¹áñ Ù³ß ³ É³ ËÁ¦:

²Ñ³ Ã» ÇÝã ¿ Ý³ ·ñáõÙ Çñ Ñáõß » ñáõÙ. §ÞÇ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ¹³ ï³ñÏ ¿ñ,

¨ ù³ Õ³ ù³ ÛÇÝ Çß Ë³ Ýáõ ÃÛ³Ý ³ß Ë³ ï³ ÏÇ óÁ Ñ³ñó ñ»ó` Ñ³ñ Ù³±ñ ¿

³ñ¹ Ûáù ë³ ÇÝÓ: ÞÇ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ÇÝÓ Ñ³ñ Ù³ñ ¿ñ ÙÇ ù³ ÝÇ å³ï ×³ éáí,

Ý³Ë ¨ ³é³ç, áñ ³ÛÝ ÑÇÝ ¹áõë Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ »Õ»É ¿ñ ³ÕáÃ ùÇ Ï»Ýï -

ñáÝ: 24 Å³Ù í³ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ Ù»Ýù Ù»ñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ¨ ïÏ³ñ Ý» ñÇÝ

ï» Õ³ ÷á Ë» óÇÝù §¹áñ Ù³ß ³ É³Ë¦, ¨ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ï -

Ï³ó í³Í ïáõ ÝÁ ëÏ ë»ó Çñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ¦:

ÜÙ³Ý ßÇ Ýáõ ÃÛ³Ý Çñ³ Ï³Ý Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ å³ñ½ ¿, »Ã» Ñ³ß íÇ

³é Ý»Ýù ³ÛÝ ÷³ë ïÁ, áñ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ÝÝ ³ñ ¹»Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ ß³ -

ñáõ Ý³Ï ³é³ çÇÝ ß³ñ ù» ñáõÙ ¿ Ñ³ Ù³ß Ë³ñ Ñ³ ÛÇÝ ³ñ ï³ Ñ³Ý Ù³Ý

áÉáñ ïáõÙ. ³ñ ï³ Ñ³ ÝáõÙ ¿ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ÏÙ³Ëù Ý»ñ, ¨ ³Û¹ §³å ñ³Ý -

ùÇ¦ ÑÇÙ Ý³ Ï³Ý Ù³ ëÁ Ù³ ï³ Ï³ ñ³ ñáõÙ ¿ Î³É Ï³ Ã³Ý: ²Û¹ μÇ½ Ý» ëÁ

20


ëÏ ë»É ¿ áÙÝ Þ³Ý Ï³ñ Ü³ ñ³ Û³Ý ê» ÝÁ 1943 Ãí³ Ï³ ÝÇÝ` §μ»Ý ·³É Û³Ý

Ù»Í ëá íÇ¦ Å³ Ù³ Ý³Ï: Ð³ ïáõÏ Ù³ë Ý³ ·Ç ï³ó í³Í ·áñ Í³ Ï³É Ý» ñÁ

¹Ç ³Ï Ý» ñÁ ¹áõñë »Ý Ñ³ ÝáõÙ ·» ï» ñÇ çñ» ñÇó Ï³Ù Ñ³ í³ ùáõÙ Ù³Û Ã» -

ñÇó, ¨ Ù»Í Ï³Ã ë³ Ý» ñÇ Ù»ç ³ÛÝ ù³Ý »Ý »÷áõÙ ÙÇÝã¨ ÙÇëÝ ³é³ÝÓ -

Ý³ Ý³ áë Ïáñ Ý» ñÇó: ºí ñá å³ Ï³Ý »ñÏñ Ý»ñÝ áõ ²ØÜ-Ý áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ

»Ý Ó»éù μ» ñáõÙ ³Û¹ ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ ³å ñ³Ý ùÁ Ù³ñ ¹³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý,

μÅßÏ³ Ï³Ý Ñ³ Ù³É ë³ ñ³Ý Ý» ñÇ ¨ ¹å ñáó Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: Ø»Ï ¹Ç³ ÏÁ

100 ¹á É³ ñÇ ß³ ÑáõÛÃ ¿ μ» ñáõÙ:

Ð»Ýó ³Ûë å³ï ×³ éáí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ μ³ ó»ó Ù³ -

Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ïáõ ÝÁ: ̧ Å μ³Ëï Ý» ñÁ, áí ù»ñ ÏÛ³Ý ùÇÝ Ññ³ Å»ßï

»Ý ï³ ÉÇë ³Û¹ ù³ Õ³ ùÇ Ñ»Ýó ÷á Õáó Ý» ñáõÙ, ÝáõÛ ÝÇëÏ Ù³ ÑÇó Ñ» ïá

ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ Ñ³Ý ·Çëï ·ï Ý»É. Ýñ³Ýó ã»Ý Ã³ ÕáõÙ, ³ÛÉ í» ñ³Ù ß³ -

ÏáõÙ »Ý: Üñ³Ýù áã Ù» ÏÇÝ å»ïù ã»Ý, ù³ ÝÇ ¹»é ÑÇ í³Ý¹ ¨ ïÝ³ÝÏ »Ý,

μ³Ûó Ýñ³Ýó ¹Ç ³Ï Ý» ñÇ íñ³ áõ ñÇß Ý» ñÁ Ñ» ïá í³ë ï³ ÏáõÙ »Ý: Ø³ Ñ³ -

Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ïÝ» ñÁ Ï³ éáõ ó»É »Ý ³ÛÝ Ýå³ ï³ Ïáí, áñ Ù³ñ ¹ÇÏ

³ÛÝ ï»Õ Ï³ ñáÕ »Ý Ù³ Ñ³ Ý³É ¨ Ã³Õ í»É Ù³ñ ¹³ í³ Û»É:

²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ μÝ³ ÏÇã Ý»ñÝ ³ëáõÙ ¿ÇÝ, áñ Ø³Ûñ Â» -

ñ» ½³Ý Ù³ ÑÁ í» ñ³ Í»ó ÏÛ³Ý ùÇ, ÇëÏ Ïáñ Í³ Ýáõ ÙÁ` ëÇ ñá: ê³ Ï³ÛÝ

ÝÙ³Ý ïñ³ Ù³¹ñ í³ Íáõ ÃÛ³Ý áã μá ÉáñÝ ¿ÇÝ Ñ³Ï í³Í: Ø³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ

Ñ³ Ù³ñ ïáõ ÝÁ áõ Ý» ó³í Ý³¨ ¹³ Å³Ý Ñ³ Ï³ Ñ³ñ í³Í: Î³ ÉÇ ·³ ïÇ 400

ù³ Ñ³ Ý³ Ý»ñÝ Çñ»Ýó ¹Å ·á Ñáõ ÃÛáõÝÝ ³ñ ï³ Ñ³Û ï» óÇÝ, áñ Áëï

Çñ»Ýó, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÷áñ ÓáõÙ ¿ ï» ÕÇ μÝ³Ï ãáõ ÃÛ³ ÝÁ ¹³ í³ Ý³ -

÷áË ³Ý»É ¨ Ýñ³Ýó å³ ñ³ Ýá óÇÝ ÷³ Ã³ Ã»É ùñÇë ïá Ý» áõ ÃÛáõ ÝÁ:

ÐÝ¹Ï³ë ï³ ÝÇ Ñ³Ûï ÝÇ ù³ Õ³ ù³ Ï³Ý ·áñ ÍÇã Ý» ñÇó Ù» ÏÁ Ýñ³Ýó Ëáë -

ï³ ó³í, áñ ³Ù»Ý μ³Ý Ï³ ÝÇ` ³Û¹ Ï»Ýï ñá ÝÁ ÷³ Ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Ü³

³Û ó» É»ó Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ ïáõÝ, áñ å»ë ½Ç ³Ý Ó³Ùμ ëïáõ ·Ç, Ã» ÇÝã -

å»ë »Ý ùáõÛ ñ» ñÁ ËÝ³ ÙáõÙ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ¨ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ, ÇÝã -

å»ë »Ý Éí³ ÝáõÙ ¨ Ùß³ ÏáõÙ Ýñ³Ýó í»ñ ù» ñÁ, ÇÝã å»ë »Ý Ï» ñ³Ï ñáõÙ

Ýñ³Ýó, áí ù»ñ ³ÛÉ¨ë Ç íÇ ×³ ÏÇ ã»Ý ÇÝù Ýáõ ñáõÛÝ ëÝ í» Éáõ: Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³ ÛÇÝ áõ Õ»Ï óáõÙ ¿ÇÝ Éñ³· ñáÕ Ý» ñÁ: Î»Ýï ñá ÝÇ Ùáï Ù³ñ ¹ÇÏ ¿ÇÝ Ñ³ -

í³ù í»É: ºñμ óÝó í³Í ù³ Õ³ ù³ ·» ïÁ ¹áõñë »Ï³í ³Û¹ ïÝÇó, Ý³

Ñ³ÙÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ Ñ³Û ï³ ñ³ ñ»ó. §ºë Ëáë ï³ ó»É »Ù ÷³ Ï»É ³Ûë Ï»Ýï -

ñá ÝÁ, ¨ Ï³ Ý»Ù ¹³… ´³Ûó ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ μ³ ÝÇó Ñ» ïá, »ñμ Ó»ñ Ù³Û ñ» -

ñÁ, Ï³ Ý³Ûù ¨ ùáõÛ ñ» ñÁ ·³Ý ³Ûë ï»Õ ¨ ³Ý»Ý ³ÛÝ, ÇÝã ³ÝáõÙ »Ý ³Ûë


21

ùáõÛ ñ» ñÁ: Î³ ÉÇ Ç ï³ ×³ ñáõÙ Ï³Ý· Ý³Í ¿ ù³ ñ» ³ëï í³ Íáõ ÑÇÝ, ÇëÏ

³Ûë ï³ ÝÁ ·ïÝ íáõÙ »Ý Ï»Ý ¹³ ÝÇ ³ëï í³ Íáõ ÑÇ Ý»ñ¦: àñáß Å³ Ù³ Ý³Ï

Ñ» ïá Î³ ÉÇ ³ëï í³ Íáõ Ñáõ ¹Å ·áÑ Í³ é³ ÛáÕ Ý» ñÇó Ù» ÏÁ Í³Ýñ ÑÇ í³Ý -

¹³ ó³í í³ ñ³ ÏÇã ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ùμ` Ãá ù³Ë ïáí, áñÁ ÑÇÝ ¹áõë Ý» ñÇ

Ù»ç ë³ñ ë³÷ ï³ ñ³ Í»ó, μ³Ûó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇó ¨ Ýñ³ û· Ý³ Ï³Ý Ý» -

ñÇó μ³ óÇ áõ ñÇß áã áù ãÑ³ Ù³ Ó³Û Ý»ó μáõ Å»É Ýñ³Ý: ºí »ñμ Ý³

μÅßÏí»ó, Ñ»Ýó ³Û¹ ûñ í³ ÝÇó ëÏ ë»ó ³Ï ïÇí Ï»ñ åáí ³ç³Ï ó»É Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ¨ Ýñ³ μ³ ñÇ ·áñ Í» ñÇÝ:

Ø³ Ñ³ óáÕ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ³é³ çÇÝ ïáõ ÝÁ Ïáã í»ó §ÜÇñ Ù³É ÊñÇ -

¹³Û¦, áñÁ ÑÝ¹ Ï» ñ» ÝÇó Ã³ñ· Ù³ Ý³ μ³ñ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ §Ù³ ùáõñ

ëÇñï¦: ÆëÏ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ïáõ ÝÁ Ïá ãáõÙ ¿ñ

§ÇÙ ëñ μ³ ñ³Ý¦:

²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ï»Ýï ñáÝÝ ³ñ ¹»Ý

μ³ó í³Í ¿ñ, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý 26 Ï³ Ù³ íáñ û· Ý³ Ï³Ý áõ Ý»ñ: ØÇ ³ÛÝ

ã³ ÷³ ½³Ýó ÝíÇñ í³Í Ý» ñÁ Ï³ ñá Õ³ ó³Ý Ñ³ í³ ï³ ñÇÙ ÙÝ³É ·Ãáõ -

ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý é» ÅÇ ÙÇÝ` å³ñ ï³ ¹Çñ ³ÕáÃù ³é³ -

íáï Û³Ý Å³ ÙÁ ãáñ ëÇÝ, áõ Ý»ó í³Í ùÇ μ³ ó³ Ï³ Ûáõ ÃÛáõÝ` μ³ óÇ Ù»Ï

Ó»éù Ñ³ ·áõë ïÇó: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÁ ùÝáõÙ ¿ÇÝ ÍÕá ï» Ý»ñù -

Ý³Ï Ý» ñÇ íñ³` Ñ³ ï³ ÏÇÝ, áõ ïáõÙ ¿ÇÝ μñÇÝÓ ¨ μ³Ý ç³ ñ» Õ»Ý, ûñ³ -

Ï³Ý 16 Å³Ù ³ß Ë³ ïáõÙ ¿ÇÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ù»ç:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ¨ Ýñ³ û· Ý³ Ï³Ý Ý» ñÁ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÷á Õáó Ý» ñÇó

Ñ³ í³ ùáõÙ ¿ÇÝ Ãß í³é Ý» ñÇ Ãß í³é Ý» ñÇÝ` Í» ñ» ñÇÝ, Ñ³ß Ù³Ý ¹³Ù »ñ» -

Ë³ Ý» ñÇÝ, μá ñáï Ý» ñÇÝ: êñ³Ýù ³ÛÝ Ù³ñ ¹ÇÏ ¿ÇÝ, áí ù»ñ ³ÛÉ¨ë ï»Õ

ãáõ Ý» ÇÝ »ñÏ ñÇ íñ³ ¨ ëá íÇ áõ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù³ïÝ í³Í Ï»Ý ¹³ -

ÝÇ ¹Ç ³Ï Ý»ñ ¿ÇÝ: Üñ³Ý óÇó ß³ ï» ñÇÝ ÷ñ Ï»ÉÝ ³ÛÉ¨ë ÑÝ³ ñ³ íáñ ã¿ñ:

ØÇ ³Ý ·³Ù Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÷á Õá óáõÙ ·ï³í ÙÇ Ï»Õ ïáï ÑÇ í³Ý¹

Ù³ñ ¹áõ: Üñ³ íñ³ íË ïáõÙ ¿ÇÝ áçÇÉ Ý»ñÝ áõ Éí» ñÁ, ÇëÏ Ù³ñÙ ÝÇó ³ÛÝ -

åÇ ëÇ ³Ý ï³ Ý» ÉÇ Ñáï ¿ñ ÷ãáõÙ, áñ áã áù ã¿ñ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ Ýñ³ ÏáÕ -

ùÇÝ Ï³Ý· Ý»É: ºí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëÏ ë»ó ³Û¹ Ãß í³ éÇÝ Ù³ù ñ»É áçÇÉ -

Ý» ñÇó: §ÆÝ ãá±õ »ë ¹áõ ¹³ ³ÝáõÙ¦,- Ñ³ñó ñ»ó ³Û¹ Ù³ñ ¹Á: §àñáí -

Ñ»ï¨ »ë ëÇ ñáõÙ »Ù ù»½¦,- å³ñ ½³ å»ë å³ ï³ë Ë³ Ý»ó Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³Ý` ß³ ñáõ Ý³ Ï» Éáí Çñ ·áñ ÍÁ: ²Û¹ Ù³ñ ¹áõ ³ã ù» ñÁ Éó í» óÇÝ ³ñ óáõÝ -

ùáí, ¨ Ý³ ³ë³ó. §ö³¯éù ÐÇ ëáõ ëÇÝ` ßÝáñ ÑÇí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ¦: §à°ã,

÷³¯éù ÐÇ ëáõ ëÇÝ` ßÝáñ ÑÇí ù»½¦,- ³ë³ó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý:- §â¿± áñ

22


ÑÇ Ù³ áã Ã» »ë, ³ÛÉ ¹áõ »ë ÏÇ ëáõÙ Üñ³ Ñ»ï Æñ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ: ²ÛÅÙ

ÐÇ ëáõ ëÁ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý»ñ ¿ ÏñáõÙ ùá Ù»ç¦: Ø³ Ñ³ óá ÕÇ ¹»Ù ùÁ å³Û Í³ -

é³ ó³í, »ñμ Ý³ Ñ³ë Ï³ ó³í, áñ ÇÝ ùÁ ëÇñ í³Í ¿ ¨ ÏÇ ëáõÙ ¿ øñÇë ïá -

ëÇ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ:

ØÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÁ ç³ ÝáõÙ ¿ÇÝ Ã»Ã¨³ó Ý»É ¹Å μ³Ëï Ù³ñ¹ Ï³Ýó

ÏÛ³Ý ùÇ í»ñ çÇÝ å³ Ñ» ñÁ` ÃáõÛÉ ï³ Éáí Ýñ³Ýó Ù³ Ñ³ Ý³É áã Ã» ÇÝã å»ë

ÙÇ ßáõÝ` ³ë ý³É ïÇ íñ³, ³ÛÉ` Ù³ Ñ³ Ý³É ÙÇ Í³Í ÏÇ ï³Ï, ËëÇ ñÇ Ï³Ù

ÍÕá ïÇ íñ³: Üñ³Ýù ß³ï Ñ³ ë³ ñ³Ï, μ³Ûó ¨ ß³ï Ï³ñ¨áñ μ³Ý ¿ÇÝ

³ÝáõÙ` Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ ÙÇ ÏáõÙ çáõñ ¿ÇÝ ï³ ÉÇë ¨ ùÝù ß³Ý ùáí Ñ³ -

í³ë ïÇ ³ó ÝáõÙ, áñ Çñ»Ýó Ù³ñ ÙÇÝ Ý» ñÁ ÑÇÝ ¹áõë Ý» ñÇ ³í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý

Ñ³ Ù³ Ó³ÛÝ Ï³Ûñ í»Ý, ÇëÏ Ùá ËÇñ Ý» ñÁ Ïó³Ý í»Ý ¶³Ý ·»ë ·» ïÇ Ù»ç:

ÐÇ ëáõ ëÇ ³Ûë Ñ³ñë Ý³ óáõ Ý» ñÁ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ ã¿ ÇÝ ÷áñ ÓáõÙ

¹³ñÓ Ý»É ùñÇë ïáÝ Û³, Ï³Ù Ã³ Õ»É Ýñ³Ýó áã ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë ÑÇÝ -

¹áõÇ½ÙÝ ¿ñ å³ Ñ³Ý çáõÙ:

Ø³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ï»Ýï ñáÝ Ý» ñÇ ·á Ûáõ ÃÛ³Ý ³í» ÉÇ ù³Ý 40

ï³ ñÇ Ý» ñÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ -

ÑÇ Ý» ñÁ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÷á Õáó Ý» ñÇó Ñ³ í³ ù»É »Ý 54 Ñ³ ½³ñ Ù³ñ ¹áõ: 23

Ñ³ ½³ñ Ñá ·Ç Ù³ Ñ³ ó»É ¿ Î³ ÉÇ ·³ ïÇ ï³ ÝÁ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ëáõÙ ¿ñ. §ØÇ μ³Ý Ï³, áñ ³Ûë Ù³ñ¹ Ï³Ýó ³í» ÉÇ

³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿, ù³Ý Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ ¨ Í³Í ÏÁ. Ýñ³Ýù å»ïù ¿ ·Ç ï³Ï ó»Ý,

áñ Çñ»Ýù ÇÝã -áñ Ù» ÏÇÝ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï »Ý, ÇÝã -áñ Ù» ÏÇ ÏáÕ ÙÇó ëÇñ í³Í

»Ý: Üñ³Ýù å»ïù ¿ ·Ç ï³Ï ó»Ý, áñ »Ã» ÝáõÛ ÝÇëÏ Çñ»Ýó ÙÝ³ ó»É ¿ ³å -

ñ» Éáõ ÙÇ ù³ ÝÇ Å³Ù, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, Çñ»Ýó ëÇ ñáõÙ »Ý: î»°ñ, Ù»½ ³ñ Å³ ÝÇ

³ñ³ Í³ é³ Û» Éáõ áÕç ³ß Ë³ñ ÑÇ Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³ ÝÁ, áí ù»ñ ³å ñáõÙ ¨ Ù³ -

Ñ³ ÝáõÙ »Ý ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý áõ ëá íÇ Ù»ç¦:

1986Ã. ÷»ïñ í³ ñÇ 4-ÇÝ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ

Ï»Ýï ñáÝ ³Û ó» É»ó Ðéá ÙÇ å³å Ðáí Ñ³Ý Ý»ë äá Õáë II-Á: ²ñ óáõÝù Ý»ñÝ

³ã ù» ñÇÝ` Ý³ Ï³ñ ¹³ó ¹å ñá ó³ Ï³Ý ·ñ³ ï³Ë ï³ ÏÇÝ Ï³í ×áí ·ñ í³ -

ÍÁ. §1986Ã. ÷»ïñ í³ ñÇ 3-ÇÝ μ»ñ í»É ¿ »ñ Ïáõ Ù³ñ¹, ¹áõñë ¿ ·ñ í»É` ½ñá,

Ù³ Ñ³ ó»É` ãáñ ëÁ: Ø»Ýù ³Ûë ³Ù»ÝÝ ³ÝáõÙ »Ýù Ñ³ ÝáõÝ ²ëï Íá¦: ²Û ó» -

Éáõ ÃÛ³Ý ÁÝ Ã³ó ùáõÙ Ý³ Ï³ ñá Õ³ ó³í ³ñ ï³ μ» ñ»É ÙÇ ³ÛÝ Ù»Ï μ³é: Ü³

ß³ï ½·³ó í³Í ¿ñ. ³Û¹ ûñ í³ ÝÇó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ¹³ñ Ó³í Ðáí Ñ³Ý Ý»ë

äá Õáë II-Ç ³ç Ó»é ùÁ, Ýñ³ »ñÏ ñáñ¹ §»ë¦-Á` ÏÝáç Ï»ñ å³ ñ³Ý ùáí:

²Û ëûñ ³é³ çÇÝ §ÜÇñ Ù³É ÊñÇ ¹³Û¦-Ç í³Û ñÁ ¹³ñ Ó»É ¿ ³Õá Ã³ ï» -


23

ÕÇ` Ñ³ ë³ Ý» ÉÇ μá Éáñ ó³Ý Ï³ óáÕ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: Üñ³ ÙÇ ³ÝÏ Ûáõ ÝáõÙ

Ï³Ý· Ý³Í ¿ îÇ ñ³ Ùáñ ³ñ Ó³ ÝÁ` ·É ËÇÝ áë Ï» ûÕ³Ï Ý» ñáí å³ï í³Í

³Õ» ÕÁ: ²Û¹ ûÕ³Ï Ý»ñÝ Çñ»Ýó ùÃÇÝ ¿ÇÝ ÏñáõÙ ³ÛÝ Ï³ Ý³Ûù, áí ù»ñ

Ù³ Ñ³ ó»É »Ý ³Û¹ ï³ ÝÁ: §²Û¹ åÇ ëáí, Ýñ³Ýù, áí ù»ñ áã ÙÇ ·ñáß ãáõ -

Ý»ÇÝ, îÇ ñ³ Ùá ñÁ ÝíÇ ñ» óÇÝ ³Ûë áë Ï» Ã³ ·Á¦,- ³ëáõÙ ¿ñ Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³Ý:

§Þ²ÜîÆ Ü²¶²ð¦` Ê²Ô²ÔàôÂÚ²Ü ø²Ô²ø

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñ³Ù μ³ íÁ Ñ»ï½ Ñ» ï» ³×áõÙ ¿ñ ¨ ½á Ñ³ μ» ñáõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ù³ Ý³ ÏÁ ß³ ï³ ÝáõÙ ¿ñ: ÐÇ ëáõ Ý³ Ï³Ý Ãí³ Ï³Ý Ý» ñÇ Ï» ë» -

ñÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëÏ ë»ó û· Ý»É μá ñá ïáõ ÃÛ³Ý ½áÑ ¹³ñ Ó³Í Ý» ñÇÝ:

Àëï ³í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý, ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ μá ñá ïáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³ Ù³ñ íáõÙ

¿ñ ²ëï Íáõó áõ Õ³ñÏ í³Í å³ ïÇÅ, ¨, Ñ»ï¨³μ³ñ, ÑÇ í³Ý ¹Á å»ïù ¿

Ñ³Ù μ» ñ³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ùμ ï³ Ý»ñ ï³ é³ å³ÝùÝ áõ Ñ³ßï í»ñ ³Û¹ ÑÇ -

í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý Ñ»ï: ´á ñáï Ù³ñ¹ Ï³Ýó, Ñ³ï Ï³ å»ë ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ,

¹Å í³ñ Ã» áñ¨¿ Ù» ÏÁ »ñ³ ÝÇ ï³ñ: Ð³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ ßñç íáõÙ ¿ñ

Ýñ³Ý óÇó, ÝáõÛ ÝÇëÏ »Ã» Ýñ³Ýù ÏñÃ í³Í ¨ Ñ³ ñáõëï Ù³ñ ¹ÇÏ ¿ÇÝ: Ø»Ï

³ÏÝ Ã³ñ ÃáõÙ Ýñ³Ýù Ïáñó ÝáõÙ ¿ÇÝ ³Ù»Ý μ³Ý` ¨° ÁÝ ï³ ÝÇù, ¨° ³ß -

Ë³ ï³Ýù: ²Û¹ åÇ ëÇ Ù³ñ ¹ÇÏ ëïÇå í³Í »Ý ÉÇ ÝáõÙ ¹é Ý» ¹áõé ÁÝÏ Ý»É

Ï» ñ³ Ïáõñ Ñ³Û Ã³Û Ã» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Üñ³Ýù ³å ñáõÙ ¨ Ù³ Ñ³ ÝáõÙ »Ý Ï»Ý -

¹³ ÝÇ Ý» ñÇ å»ë:

²ß Ë³ñ ÑáõÙ Ùá ï³ íá ñ³ å»ë 4 ÙÇ ÉÇ áÝ μá ñáï Ï³, áñáÝ óÇó 3 ÙÇ -

ÉÇáÝÝ ³å ñáõÙ »Ý ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ: ØÇ ³ÛÝ Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ μá ñá ïáõ -

ÃÛáõ ÝÇó Ù³ Ñ³ ó»É ¿ 500 Ñ³ ½³ñ Ù³ñ¹: ²Û¹ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÇó

Ñ»ï½Ñ» ï» í³ ñ³Ï íáõÙ »Ý Ù³ï Ý» ñÁ, Ó»é ù» ñÁ, áï ù» ñÁ, ¹»Ù ùÁ ¨,

ÙÇÝã¨ ÇëÏ, ³Ý ×³ Ý³ ã» ÉÇ áõ ÃÛ³Ý ³ë ïÇ ×³ ÝÇ ³Û É³Ý ¹³Ï íáõÙ ¿ Ù³ñ¹ -

Ï³ ÛÇÝ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁ:

ºñμ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÷áñ ÓáõÙ ¿ñ Ù³ñ¹ Ï³Ýó μ³ ó³ï ñ»É, áñ μá ñá -

ïáõ ÃÛáõ ÝÁ îÇ ñáç ³Ý»Í ùÁ ã¿, ³ÛÉ ÙÇ ëá íá ñ³ Ï³Ý ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ, áñÁ

ÑÇÙ Ý³ Ï³ ÝáõÙ ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿ μáõ Å»É, Ý³ Ñ³Ý ¹Ç åáõÙ ¿ñ ï³ ñ³ Ïáõ ë³Ý -

ùÇ ¨ ³Ý ï³ñ μ» ñáõ ÃÛ³Ý ë³ éÁ å³ ïÇ: ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Ý³ ÇÝ ùÁ ëÏ ë»ó

μá ñáï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ å³ï ñ³ë ï»É ÷áù ñÇÏ μÝ³ Ï³ í³Û ñ»ñ »ñ Ï³Ã· ÍÇ

24


×³ Ý³ å³ñ ÑÇó Ñ» éáõ, áñ ï»Õ Ýñ³Ýù ÑÝ¹ Ï» Õ» ·Çó Ëñ ×ÇÃ Ý»ñ ¿ÇÝ Ï³ -

éáõ óáõÙ, Ó»é ù» ñÇ Ñ³ Ù³ñ íÇ ñ³ Ï³ å»ñ, Ñ³ ·áõëï Ý»ñ ¨ ¹» Õá ñ³Û ùÇ

å³ Ûáõ ë³Ï Ý»ñ ¿ÇÝ å³ï ñ³ë ïáõÙ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÷áñ ÓáõÙ ¿ñ μá ñáï Ý» ñÇÝ ÉÇ ³ Ï³ ï³ñ ÏÛ³Ý ùÇ ¨

³ß Ë³ ï³Ý ùÇ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ï³É: øáõÛ ñ» ñÁ μá ñáï Ý» ñÇÝ ëá íá -

ñ»ó ÝáõÙ ¿ÇÝ Ïá Ïá ëÇ Ï»Õ¨Çó Ñáõß ³Ý í»ñ Ý»ñ å³ï ñ³ë ï»É: ÆëÏ

Ï»Õ¨Ý» ñÁ ÷á Õáó Ý» ñÇó Ñ³ í³ ùáõÙ ¿ÇÝ ³Ý ïáõÝ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ:

Â» ñ» ½³Ý ÑÇÙ Ý³¹ ñ»ó ÙÇ Ï³½ Ù³ Ï»ñ åáõ ÃÛáõÝ §øá μ³ ñáõ ÃÛ³Ùμ

¹Çå ãÇ°ñ μá ñáï Ý» ñÇÝ¦ ³Ý í³ Ýáõ Ýáí: ²ÛÝ Ù»Í Ñ³ çá Õáõ ÃÛ³Ý Ñ³ ë³í

μ³½ Ù³ ÙÇ ÉÇ á Ý³ Ýáó Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ: ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛáõ -

ÝÁ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ Ñ³ï Ï³ó ñ»ó 34 ³Ïñ Ù³ Ï» -

ñ» ëáí ï³ ñ³Íù, Î³É Ï³ Ã³ ÛÇó 200 ÏÙ Ñ» é³ íá ñáõ ÃÛ³Ùμ ·ïÝ íáÕ

²ë³Ý ëáÉ ù³ Õ³ ùÇ Ùá ï³ Ï³Û ùáõÙ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Õ» Ï³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý

Ý»ñ ùá Ñ³ í³ù í³Í ½á Ñ³ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñáí ³Û¹ ï»Õ μá ñáï Ý» ñÇ Ñ³ -

Ù³ñ ÙÇ ù³ Õ³ù Ï³ éáõó í»ó, áñÝ ³Ý í³Ý í»ó §Þ³Ý ïÇ Ü³ ·³ñ¦, ÇÝãÝ

¿É Ã³ñ· Ù³ Ý³ μ³ñ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ Ê³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý ù³ Õ³ù: ²ÛÝ ÙÇ ³Ý -

·³ Ù³ÛÝ Ù»Í ÇÝù Ý³ å³ Ñá íáÕ μÝ³Ï ãáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ, áñ ï»Õ μá ñáï Ý»ñÝ

³å ñáõÙ ¨ ³ß Ë³ ïáõÙ »Ý Ë³ ÝáõÃ Ý» ñáõÙ áõ ¹³ß ï» ñáõÙ, ÇÝã å»ë ëá -

íá ñ³ Ï³Ý ù³ Õ³ ù³ óÇ Ý» ñÁ: ´á ñáï Ý» ñÇ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñáõÙ ÍÝ í³Í

»ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ñ³ ×³ ËáõÙ »Ý ¹å ñáó ¨ ëï³ ÝáõÙ μáõ Åû· Ýáõ ÃÛáõÝ, »Ã»

í³ ñ³ ÏÇ ëå³é Ý³ ÉÇù ¿ ³é³ ç³ ÝáõÙ: ´á ñáï Ý» ñÇ Ñ»ï Ó»éù Ó»é ùÇ

³ß Ë³ ïáõÙ »Ý Ý³¨ ³éáÕç Ï³ Ù³ íá ñ³ Ï³Ý Ý» ñÁ: ì»ñ çÇÝ Ý» ñÇó Ù»ÏÝ

³ë»É ¿. §´á ñáï Ý» ñÁ Ï³ ñáÕ »Ý ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ ¨ ³Û É³Ý ¹³Ï Ãí³É, μ³Ûó

Ýñ³Ýù ÝáõÛÝ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ áÕ ç³ ÙÇï ³ñ³ ñ³Í Ý»ñÝ »Ý, áñáÝù å³ï -

ñ³ëï »Ý Ù»Í ë»ñ óáõ ó³ μ» ñ»É¦:

ºñμ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ Ññ³ Ù³ Ý³ ·Çñ ³ñ Ó³ Ï»ó` μá -

ñáï Ý» ñÇÝ ëïÇ åá Õ³ μ³ñ í» ñ³ó Ý» Éáõ í» ñ³ μ»ñ Û³É, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

»ÉáõÛÃ áõ Ý» ó³í Çñ áñáß Çã μá Õá ùáí: §ºë Ýñ³Ýó Ïëá íá ñ»ó Ý»Ù Ï³ñ -

·³ íá ñ»É áñ ¹»Í Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ μÝ³ Ï³Ý Ù» Ãá¹ Ý» ñáí: ºë Ïí»ñó Ý»Ù ¨

Ï¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ï»Ù ³Ù»Ý ÙÇ »ñ»Ë³ ÛÇ, áñÁ ÉáõÛë ³ß Ë³ñÑ Ï·³ μá ñáï -

Ý» ñÇ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñáõÙ: âÇ° Ï³ ñ» ÉÇ áãÝ ã³ó Ý»É ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, áñÝ ²ëï -

í³Í ³Û¹ ù³Ý ÑÇ ³ ë ù³Ýã Ï»ñ åáí ëï»Õ ÍáõÙ ¿ Ù³ñ ¹áõ Ù»ç¦,- Ñ³Û ï³ -

ñ³ ñáõÙ ¿ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý:

Ü³ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ùáõÛ ñ» ñÇÝ áõÕ³ñ ÏáõÙ


25

¿ñ μá ñáï Ý» ñÇ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý»ñ: â³ Ùáõ Ý³ Ý³ Éáõ áõËï ³ñ³Í »ñÇ ï³ -

ë³ñ¹ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÁ ï³ ñ»ó Ù³ñ¹ Ï³Ýó μ³ ó³ï ñáõÙ ¿ÇÝ` ÇÝã å»ë

í³ñ í»É, áñ å»ë ½Ç »ñ» Ë³ Ý» ñÁ ãÑ³ÛïÝí»Ý å³ ï³ Ñ³ μ³ñ, ³ÛÉ ³ÛÝ

¹»å ùáõÙ, »ñμ ¹³ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ý ÍÝáÕ Ý» ñÁ: Üñ³Ýù μ³ ó³ï ñáõÙ ¿ÇÝ,

áñ μá ñá ïáõ ÃÛáõ ÝÁ í³ ñ³ ÏÇã ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ ¿, áñÁ ãÇ ÷á Ë³Ýó íáõÙ

Å³ é³Ý ·³ μ³ñ: ´³Ûó ÑÇ í³Ý¹ Ùáñ Ñ»ï ³å ñáÕ Ù³ Ýáõ ÏÁ Ñ»ß ïáõ -

ÃÛ³Ùμ Ï³ ñáÕ ¿ í³ ñ³Ï í»É: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÁ Ñ³ Ùá ½áõÙ ¿ÇÝ

μá ñáï Ý» ñÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ýá ñ³ ÍÇÝ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ Ñ³ÝÓ Ý»Ý ËÝ³Ù ùÇ

Ï»Ýï ñáÝ Ý»ñ, áñ Ýñ³Ýù ³éáÕç Ù» Í³ Ý³Ý:

²ñ¹ ÛáõÝ ùáõÙ` Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý Ññ³ Ù³ Ý³ ·Ç ñÁ ã»Õ Û³É Ñ³ Ù³ñ -

í»ó: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ·ñ³ ë»Ý Û³Ï »Ï³í μá ñá ïáõ -

ÃÛ³Ùμ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ÙÇ ³Ù μáÕç å³ï íÇ ñ³ Ïáõ ÃÛáõÝ` Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ -

ÛÇÝ ¨ ÙÛáõë ùáõÛ ñ» ñÇÝ ßÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÛáõÝ Ñ³Ûï Ý» Éáõ Ýñ³Ýó óáõ ó³ -

μ» ñ³Í û· Ýáõ ÃÛ³Ý ¨ ³ç³Ïó Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ:

ÜÙ³ Ý³ ïÇå ¿åÇ ½á¹ Ý» ñÇ ßÝáñ ÑÇí ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ñé ã³ÏÝ ³×áõÙ

¿ñ Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ³í» ÉÇ áõ ³í» ÉÇ ß³ï ùáõÛ ñ»ñ ¿ÇÝ

ÙÇ ³ ÝáõÙ` û· Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ¨ Éù í³Í Ý» -

ñÇÝ: 1956Ã. ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝáõÙ Ï³ñ 51 ùáõÛñ: Üñ³Ýù Çñ»Ýó ¹å ñáó -

Ý» ñáõÙ Ïñ ÃáõÙ ¿ÇÝ 1500 »ñ» Ë³ ÛÇ, ÇëÏ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý» ñáõÙ, μáõÅ Ï» -

ï» ñáõÙ áõ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ïÝ» ñáõÙ ËÝ³ ÙáõÙ ¿ÇÝ 48 Ñ³ ½³ñ ÑÇ í³Ý ¹Ç:

1957Ã. ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝáõÙ ³ñ ¹»Ý Ñ³ß í³é íáõÙ ¿ñ 71 ùáõÛñ:

ºñμ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ù»Ï ÝáõÙ ¿ñ Ñ» éáõ ×³ Ý³ å³ñ Ñáñ ¹áõ ÃÛ³Ý, Ý³

Çñ Ñ»ï í»ñó ÝáõÙ ¿ñ Ó» é³ ·áñÍ ÙÇ Ïá åÇï ½³Ùμ ÛáõÕ, áñ ï»Õ ¹ÝáõÙ ¿ñ

³ÝÑ ñ³ Å»ßï Çñ» ñÁ: Ü³ »ñ μ»ù ã¿ñ μ³ Å³Ý íáõÙ ³Û¹ ½³Ùμ Ûáõ ÕÇó,

Ï³ñ Í»ë ¹³ ÉÇ Ý»ñ ³ß Ë³ñ ÑÇ ³Ù» Ý³ Ã³ÝÏ ÇñÁ: ²Û¹ ½³Ùμ ÛáõÕÝ Çñ»Ý

¿ÇÝ ÝíÇ ñ»É Çñ §ëÇ ñ» ÉÇ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ¦` ÑÝ ¹ÇÏ μá ñáï Ý» ñÁ: Ü³ å³Ñ -

å³ ÝáõÙ ¿ñ ³Û¹ Ýí» ñÁ` Ñ³ë Ï³ Ý³ Éáí, Ã» áñ ù³Ý ¹Å í³ñ ¿ »Õ»É ³ÛÝ

å³ï ñ³ë ï» ÉÁ μá ñá ïÇ Ë»Õ í³Í ¨ ïÏ³ñ Ó»é ù» ñáí:

ÐÝ¹ Ï³ Ï³Ý Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ï μ³ñÓñ ¿ñ ·Ý³ Ñ³ ïáõÙ Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³ ÛÇ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ, ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ¨ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ÝÏ³ï Ù³Ùμ

áõ Ý» ó³Í Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: 1962Ã. ë»å ï»Ù μ» ñÇÝ Ý³ ³ñ Å³ Ý³ -

ó³í §ÐÇ ³ë ù³Ýã Éá ïáë¦ Ï³ñ ·ÇÝ:

26


§ÞÆÞàô ´²ì²Ü¦

²Ñ³ Ã» ÇÝã »Ý å³ï ÙáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù³ ëÇÝ:

¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ í³ í» ñ³· ñ³ Ï³Ý ýÇÉÙ

ÝÏ³ ñ³ Ñ³ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Î³É Ï³ Ã³ Å³ Ù³ Ý³Í ¾Ý- ́ Ç- êÇ Ñ» éáõë ï³ ÁÝ -

Ï» ñáõ ÃÛ³Ý ÝÏ³ ñ³ Ñ³Ý Ù³Ý ËáõÙ μÁ áñáß »ó Ñ»ï¨»É Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ

³Ù» Ýûñ Û³ ÁÝ Ã³ó ùÇÝ: ÆÝã å»ë ³í» ÉÇ áõß å³ï Ù»ó ûå» ñ³ ïáñ Ý» ñÇó

Ù» ÏÁ, Ñ³Ý Ï³ñÍ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý μ³ñÓ ñ³ ÝáõÙ ¿ ÙÇ Ù»Í ³Õ μ³ ÏáõÛ ïÇ

íñ³ ¨ ëÏ ëáõÙ Ó»é ù» ñáí ³ñ³· -³ ñ³· ÷á ñ»É ÷ï³Í μ³Ý ç³ ñ» Õ»Ý -

Ý»ñÝ áõ ëÝÝ ¹Ç ÙÝ³ óáñ¹ Ý» ñÁ: Ð» éáõë ï³ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÁ ëÏ½ μáõÙ

ï³ ñ³ Ïáõ ë» óÇÝ, ÇëÏ Ñ» ïá óÝó í» óÇÝ` ï»ë Ý» Éáí, Ã» ÇÝã å»ë ¿ Ý³

³Û¹ ³Õ μÇ ï³ ÏÇó ¹áõñë μ» ñáõÙ ¹»é åáñ ï³ É³ ñÁ ãÏï ñ³Í ÙÇ ÷áù -

ñÇÏ Ýá ñ³Í ÝÇ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý å³ï ÙáõÙ ¿, áñ ³Û¹ åÇ ëÇ ³Õ μ³ ÏáõÛ -

ï» ñÇ ï³ ÏÇó ·ïÝ í»É ¨ ÷ñÏ í»É »Ý Ñ³ñ Ûáõ ñ³ íáñ Éù í³Í »ñ» Ë³ Ý»ñ:

àÙ³Ýù ýÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý ËÝ ¹Çñ Ý»ñ »Ý áõ Ý» ó»É, μ³Ûó ÑÇÙ Ý³ Ï³ ÝáõÙ

Ýñ³Ýù »Õ»É »Ý Éù í³Í ¨ ¹Å μ³Ëï ³Õ çÇÏ Ý»ñ (ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ ·á Ûáõ -

ÃÛáõÝ áõ ÝÇ Ç·³ Ï³Ý ë» éÇ ³Ý ó³Ý Ï³ ÉÇ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ áãÝ ã³ó Ý» Éáõ ³Û¹

ËÝ ¹Ç ñÁ):

1955Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ ÑÇÙ Ý³¹ ñ»ó ³é³ çÇÝ Ù³Ý -

Ï³ ïáõ ÝÁ` ¹áõñë Ý»ï í³Í »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ¨ ³Ý í³ Ý»ó §ÞÇß áõ

´³ í³Ý¦, áñÁ μ»Ý ·³ É» ñ» ÝÇó Ã³ñ· Ù³ Ý³ μ³ñ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ §Ø³ -

ÝáõÏ Ý» ñÇ ïáõÝ¦: ²Û¹ ï³ÝÝ ³å ñáõÙ ¿ÇÝ »ñ» Ë³ Ý»ñ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ

μá Éáñ Í³Û ñ³ Ù³ ë» ñÇó: §ºë Ñ³ ½³ ñ³ íáñ Éù í³Í »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ù³Ûñ

¹³ñ Ó³, áñáÝó Ãá Õ»É ¿ÇÝ ÷á Õáó Ý» ñáõÙ ¨ ×³ Ý³ å³ñÑ Ý» ñÇ Ù³Û Ã» -

ñÇÝ, ³Õ μ³ñÏ Õ» ñÇ ¨ ³éáõ Ý» ñÇ Ù»ç: Üñ³Ýó ÇÝÓ ¿ÇÝ Ñ³ÝÓ ÝáõÙ áë ïÇ -

Ï³Ý Ý» ñÁ, ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý» ñÁ, »ñμ Ï»Ý ë³ μ³ Ý³ Ï³Ý Ù³Û ñ» ñÁ Ññ³ -

Å³ñ íáõÙ ¿ÇÝ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ í»ñó Ý» Éáõó,- ³ëáõÙ ¿ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý,- »ë

÷ñ Ï» óÇ Ýñ³Ýó, ç»ñ Ù³ó ñÇ ¨ Ïñ Ã» óÇ: Üñ³Ý óÇó ß³ ï» ñÁ ï» Õ³ íáñ -

í» óÇÝ ÑÝ¹ Ï³ Ï³Ý, ³Ù» ñÇÏ Û³Ý, »í ñá å³ Ï³Ý É³í ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñáõÙ:

´³Ûó μá ÉáñÝ ¿É ÑÇß áõÙ »Ý ÇÝÓ: Üñ³Ýù Çñ»Ýó Éáõ ë³Ý Ï³ñ Ý»ñÝ »Ý

áõÕ³ñ ÏáõÙ ÇÝÓ. Ý³ Û» Éáí Ýñ³Ýó` Ññ× íáõÙ »Ù Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ, ½·áõÙ

»Ù, áñ ëÇ ñáõÙ »Ù ³Û¹ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ Ñ³ ñ³ ½³ï Ùáñ ÝÙ³Ý, ÇÝã å»ë

ÇÝÓ ëá íá ñ»ó ñ»É ¿ ëÇ ñ»É ÐÇ ëáõ ëÁ: Üñ³Ý óÇó ß³ ï» ñÁ, áí ù»ñ ýÇ ½Ç Ï³ -

Ï³Ý ¨ Ùï³ íáñ ïÏ³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ áõ Ý» ÇÝ, ÙÝ³ ó»É »Ý ÇÝÓ Ñ»ï: ´Ýáõ -


27

ÃÛáõ ÝÁ ¹³ Å³Ý ¿ í³ñ í»É Ýñ³Ýó Ñ»ï: ´³Ûó Ýñ³Ýù ÝáõÛÝ å»ë îÇ ñáç

»ñ» Ë³ Ý»ñÝ »Ý ¨ ëÇ ñá Ï³ ñÇù áõÝ»Ý: ºÃ» ³Ý Ï»ÕÍ ÉÇ Ý»Ù, ³å³ Ï³ -

ë»Ù, áñ Ýñ³Ýù ÇÙ ³Ù» Ý³ ëÇ ñ» ÉÇ Ý»ñÝ »Ý: ºñ μ»ÙÝ μÅÇßÏ Ý»ñÝ ³ëáõÙ

»Ý, áñ ³í» ÉÇ É³í ÏÉÇ Ý»ñ Ýñ³Ýù Ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇÝ, μ³Ûó Ù»Ýù, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿,

í»ñó ÝáõÙ »Ýù ³Û¹ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ: Üñ³Ýó ë»ñ ãóáõ ó³ μ» ñ» ÉÁ Ñ³ í³ -

ë³ñ ¿ Ýñ³Ýó ëå³ Ý» ÉáõÝ¦:

²éáÕç »ñ» Ë³ Ý» ñÁ ÙÇßï ¿É û· ÝáõÙ ¨ ËÝ³ ÙáõÙ »Ý áã ÉÇ ³ñ Å»ù Ý» -

ñÇÝ, ¨ ¹ñ³ ÝÇó ³é³ í»É ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ ï» ë³ ñ³Ý ·á Ûáõ ÃÛáõÝ ãáõ ÝÇ: ²Û ëûñ

³ß Ë³ñ ÑÇ μ³½ Ù³ ÃÇí »ñÏñ Ý» ñáõÙ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõÝ»Ý Ù³Ý Ï³ï Ý»ñ`

Ù»ñÅ í³Í »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ:

¶ÂàôÂÚàôÜÀ îÆðàôØ ¾ ²ÞÊ²ðÐÆÜ

Þáõ ïáí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Ý ·áñÍ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ μ³ óáõÙ ¿ ³ñ í»ë -

ï³ Ýáó ¨ Í» ñ³ Ýáó: ºñ Ï³Ã· Í» ñÇ Ï³ Û³ ñ³Ý Ý» ñáõÙ ·áñ ÍáÕ μáõÅ Ï» -

ï» ñÁ ëÏ ëáõÙ »Ý ³Ýí ×³ñ μáõ Åû· Ýáõ ÃÛáõÝ óáõ ó³ μ» ñ»É ¨ ÙÝ³ Éáõ

ïÝ»ñ ïñ³ Ù³¹ ñ»É Ï³ Ý³Ýó ¨ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ

ÙÇ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ·áñ Íáõ Ý» áõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ ÇÙ³ ÝáõÙ ¿ áÕç ÐÝ¹ Ï³ë ï³ -

ÝÁ, ÇëÏ Ñ»Ýó Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ³Ý í³ ÝáõÙ ¿ÇÝ §Ï»Ý -

¹³ ÝÇ ëáõñμ¦ Ï³Ù §³ëï í³ Íáõ ÑÇ¦` Ñ³ Ù³ Ó³ÛÝ Ýñ³, Ã» áñ Ïñá ÝÇÝ ¿ñ

å³ï Ï³ ÝáõÙ ³ëá ÕÁ:

1963Ã. ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝáõÙ ëï»ÕÍ íáõÙ ¿ Ýáñ

×ÛáõÕ` ·Ãáõ ÃÛ³Ý »Õ μ³Û ñáõ ÃÛáõÝ: ²ÛÝ ·É Ë³ íá ñáõÙ ¿ ³íëï ñ³ ÉÇ ³ óÇ

×Ç½ íÇï Ñ³Ûñ ²Ý¹ ñ» ³ ëÁ: ÆëÏ ³Ù»Ý μ³Ý ëÏë íáõÙ ¿ Ýñ³ ÝÇó, áñ »ñÇ -

ï³ ë³ñ¹ Ù³ñ ¹ÇÏ û· ÝáõÙ ¿ÇÝ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÇÝ, áñ å»ë ½Ç ÑÇ í³Ý¹ -

Ý» ñÇÝ ÷á Õáó Ý» ñÇó ï» Õ³ ÷á Ë» ÇÝ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ï -

Ï³ó ñ³Í ïÝ» ñÁ, ¹³ ï³ñ ÏáõÙ ¿ÇÝ Í³Ýñ Çñ» ñÁ, ·Çß » ñáí ¹áõñë ¿ÇÝ

·³ ÉÇë ÷á Õáó Ý»ñ` Ï» ñ³Ï ñ» Éáõ ³Ý ïáõÝ Ý» ñÇÝ ¨ ù³Õ ó³Í Ý» ñÇÝ:

Üñ³Ý óÇó ß³ ï» ñÁ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ÇÝ Çñ»Ýó ÏÛ³Ý ùÁ ÝíÇ ñ»É ³Õ ù³ï Ý» -

ñÇÝ Í³ é³ Û» ÉáõÝ: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý »Õ μ³Û ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ï ³ñ³· Ï»ñ åáí áõÅ

Ñ³ í³ ù»ó ¨ Ñ»Ýó ³é³ çÇÝ ï³ ñÇ Ý» ñÇÝ Ù»Í Ñ³Ù μ³í Ó»éù μ» ñ»ó

ºíñá å³ ÛáõÙ: ö³ ñÇ ½áõÙ, áñ ï»Õ ß³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ³å ñáõÙ ¨ Ù³ Ñ³ ÝáõÙ

¿ÇÝ Ñ»Ýó ÷á Õáó Ý» ñáõÙ, ß³ï ßáõ ïáí ëï»ÕÍ í»ó ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ³ -

28


Ù³ñ ·Ãáõ ÃÛ³Ý »Õ μ³Û ñáõ ÃÛ³Ý ïáõÝ: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý »Õ μ³Ûñ Ý» ñÇ »Ï» Õ» -

ó³ Ï³ñ ·Á ï³ ÉÇë ¿ñ ÝáõÛÝ »ñ ¹áõ ÙÁ, ÇÝã áñ ùáõÛ ñ» ñÇ »Ï» Õ» ó³ Ï³ñ ·Á:

1964Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ý»ñ Ï³ Û³ó í»ó å³å äá Õáë VI-ÇÝ: Üñ³

³ß Ë³ ï³Ýù Ý» ñÇó óÝó í³Í` å³ åÁ Ýñ³Ý Ýí ñáõÙ ¿ ÙÇ ßù»Õ §ÈÇ Ùáõ -

½ÇÝ¦: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý í³ ×³ éáõÙ ¿ ³Û¹ Ù» ù» Ý³Ý ¨ Ñ³ í³ù í³Í ·áõ -

Ù³ ñÇó ïáõÝ Ï³ éáõ óáõÙ Ùï³ íáñ ïÑ³ë Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù³ñ: Ü³ å³ -

åÇó ÃáõÛÉï íáõ ÃÛáõÝ ¿ ëï³ ÝáõÙ` ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõÝ

ÑÇÙ Ý» Éáõ áã ÙÇ ³ÛÝ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ, ³ÛÉ Ý³¨ ³ß Ë³ñ ÑÇ ï³ñ μ»ñ

í³Û ñ» ñáõÙ:

²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï í³ ÝÇó ³Ù μáÕç ³ß Ë³ñ Ñáí ëÏë íáõÙ ¿ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛ³Ý ï³ ñ³ Íáõ ÙÁ: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ï»Ýï ñáÝ Ý»ñ μ³ó í» óÇÝ ì» Ý» -

ëáõ» É³ ÛáõÙ (1965), ò»Û Éá ÝáõÙ (1967), Æï³ ÉÇ ³ ÛáõÙ, ²íëï ñ³ ÉÇ ³ ÛáõÙ

¨ î³Ý ½³ ÝÇ ³ ÛáõÙ (1968), ²Ý· ÉÇ ³ ÛáõÙ (1970), ´³Ý· É³ ¹»ß áõÙ (1972),

Îáõ μ³ ÛáõÙ (1986) ¨ ³ÛÉ »ñÏñ Ý» ñáõÙ:

¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÑÇÙ Ý³¹ñ Ù³Ý ³é³ çÇÝ ÇëÏ

ûñ í³ ÝÇó ³ÛÝ áõ Ý» ó»É ¿ Çñ û· Ý³ Ï³Ý Ý» ñÁ` Ï³ Ù³ íá ñ³ Ï³Ý Ý» ñÁ Ï³Ù,

³Ûë å»ë Ïáã í³Í, ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÁ: ²ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÁ μ³ Å³Ý íáõÙ

¿ÇÝ »ñ Ïáõ Ù³ ëÇ` ³Ï ïÇí ¨ å³ ëÇí, Ï³Ù` §ã³ñ ã³ñ íáÕ Ý»ñ¦: Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÇ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ù³ ëÇÝ ³Ûë å»ë ¿ ³ë»É.

§²ÛÝ, ÇÝã Ýñ³Ýù »Ý ³ÝáõÙ, Ï³ ñáÕ ¿ ã»ñ¨³óáÕ Ãí³É, μ³Ûó ë» ñÁ

Ýñ³Ýó ³ñ³ñù Ý» ñÇÝ Ï³ñ¨áñáõ ÃÛáõÝ ¿ ï³ ÉÇë: ²ß Ë³ ï³ ÏÇ óÁ å³ï -

ñ³ëï ¿ ÏÇ ë»É Çñ ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝÝ áõ Å³ Ù³ Ý³ ÏÁ ³ÛÝ Ù³ñ ¹áõ Ñ»ï, áí

ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ¹³é Ý³É §ÇÝã -áñ Ù» ÏÁ` ÇÝã -áñ Ù» ÏÇ Ñ³ Ù³ñ¦¦:

²Ñ³ ÙÇ ù³ ÝÇ ûñÇ Ý³Ï ³Ï ïÇí ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÇ μ³ ñÇ ·áñ Í» ñÇó:

Æé É³Ý ¹Ç ³ ÛáõÙ, ïÝ³ ÏáõÙ ³å ñáÕ ÙÇ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ½áõÛ· áñáß »ó

û· Ý»É ³ÛÝ å³ ï³ Ñ³ Ï³Ý ÑÛáõ ñÇÝ, áí ÏÃ³ ÏÇ Çñ»Ýó ¹áõ éÁ: ØÇ ûñ

Ýñ³Ýó Ùáï »Ï³í ùáã íáñ ·Ý ãáõ Ý» ñÇ ÙÇ ³Ù μáÕç Ã³ ÷³ é³ ËáõÙμ:

²Ùáõë Ý³ Ï³Ý ³Û¹ ½áõÛ ·Á Ýñ³Ýó μá Éá ñÇÝ Ï» ñ³Ï ñ»ó ¨ ÝáõÛ ÝÇëÏ ï» -

Õ³ íá ñ»ó ùÝ» Éáõ Çñ ï³ ÝÁ: ¶»Õ çáõÏ Ý» ñÁ »ñ ·áí áõ å³ ñáí Çñ»Ýó

ßÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³Ûï Ý» óÇÝ ï³Ý ï» ñ» ñÇÝ:

²Ý ¹³ Ù³ ÉáõÛÍ, Ñ³ß Ù³Ý ¹³ ÙÇ ë³Û É³ ÏÇÝ ·³Ù í³Í ³ß Ë³ ï³ ÏÇ óÁ

é³ ¹Ç á Ñ³ Õáñ ¹áõÙ ¿ í³ ñáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ:

Ð³ Õáñ¹ Ù³Ý áõÝÏÝ ¹Çñ Ý» ñÁ ýÇ Ý³Ýë Ý»ñ »Ý áõÕ³ñ ÏáõÙ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛ³Ý ýáÝ ¹ÇÝ:


29

²Ý· ÉÇ ³ ÛáõÙ ÙÇ ·áñ Í³ ñ³ ÝÇ ³ß Ë³ ïáÕ Çñ ³ñ Ó³ Ïáõñ ¹Ç ÁÝ -

Ã³óùáõÙ Ñ³ß Ù³Ý ¹³Ù Ý» ñÇ ïÝÇó ÙÇ ÏáõÛñ ÏÝáç μ» ñáõÙ ¿ Çñ ïáõÝ, áñ -

å»ë ½Ç ËÝ³ ÙÇ:

ÐáõÝ ·³ ñÇ ³ ÛáõÙ ÙÇ ÏÇÝ ³Ù»Ý ûñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇó Ñ» ïá ·ÝáõÙ ¿ û· -

Ý» Éáõ Çñ Ñ³ñ¨³Ýáõ ÃÛ³Ùμ ³å ñáÕ ÙÇ ïÏ³ñ Í»ñ ÏÝáç:

Þí» ¹Ç ³ ÛáõÙ ÙÇ ËáõÙμ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ Ý»ñ Çñ»Ýó ³ñ Ó³ Ïáõñ¹ Ý» ñÇ

ÁÝ Ã³ó ùáõÙ û· ÝáõÙ »Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇÝ` ËÝ³ Ù» Éáí ÑÇ -

í³Ý¹ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ¨ ïÝ ï» ëáõ ÃÛ³Ý Ñ³ñ ó» ñáí û· Ý» Éáí ï³ ñ»ó

Ù³ñ¹ Ï³Ýó:

§â³ñ ã³ñ íáÕ¦ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý»ñÝ ³ÛÝ ÑÇ í³Ý¹ Ù³ñ ¹ÇÏ »Ý, áí ù»ñ

ÇÝù Ýáõ ñáõÛÝ ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ³å ñ»É ¨ ÏáÕÙ Ý³ ÏÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ ñÇù

áõ Ý»Ý: ÆÝã å»±ë »Ý Ýñ³Ýù Ù³ë Ý³Ï óáõ ÃÛáõÝ áõÝ» ÝáõÙ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý

³ß Ë³ ï³Ý ùáõÙ© Ýñ³Ýù ³Õá ÃáõÙ »Ý: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ

ùáõÛñ áõ ÝÇ Çñ §Ñá·¨áñ ÏÝ ù³ Ù³Û ñÁ¦, áí ³Õá ÃáõÙ ¿ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ ¨

ã³ñ ã³ñ íáõÙ Ýñ³ ÷á Ë³ ñ»Ý: §â³ñ ã³ñ íáÕ¦ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÁ ·Ãáõ -

ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ëÇ á Ý» ñáõ ÑÇ Ý» ñÇ Ñ»ï ³Ý ï» ë³ Ý» -

ÉÇ ³Û¹ Ï³ åÇ ßÝáñ ÑÇí ³½³ï íáõÙ »Ý ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý ï³Ý ç³Ý ùÇó ¨

Çñ»Ýó Éù í³Í ã»Ý ½·áõÙ: ²Ñ³ Ñ³ï í³Í Ý»ñ §ã³ñ ã³ñ íáÕ¦ ³ß Ë³ ï³ -

ÏÇó Ý» ñÇ Ý³ Ù³Ï Ý» ñÇó, áñ ï»Õ Ï³ ñáÕ »ë ï»ë Ý»É ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ»ï

Ýñ³Ýó ÙÇ ³ μ³Ý í» Éáõ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ:

§êñ ï³Ýó ßÝáñ Ñ³ Ï³É »Ù ù»½ Ý³ Ù³ ÏÇ Ñ³ Ù³ñ: ²ÛÝ ÇÝÓ áõñ³ Ëáõ -

ÃÛáõÝ ¨ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛáõÝ å³ñ·¨»ó: ²Õá Ã» Éáí ù»½ Ñ³ Ù³ñ, »ë »ñ³ -

Ýáõ ÃÛáõÝ »Ù ½·áõÙ, áñáí Ñ»ï¨ ÝáõÛ ÝÇëÏ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý Ù»ç »ë Ï³ ñáÕ

»Ù û· ï³ Ï³ñ ÉÇ Ý»É ù»½ ¨ ²ëï ÍáõÝ¦:

§àÕç ëñ ïáí »ë Ï³å í³Í »Ù ù»½ Ñ»ï Ñá ·áí ¨ ³ÕáÃ ùáí: ²ÛÝ ÙÇï -

ùÁ, áñ »ë` ÉÇ Ý» Éáí ³Ý ¹³ Ù³ ÉáõÛÍ, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, Ï³ ñáÕ »Ù ÉÇ Ý»É ù»½

Ñ»ï, û· ÝáõÙ ¿ ÇÝÓ, áñ å»ë ½Ç ß³ ñáõ Ý³ Ï»Ù ³å ñ»É¦:

§ä³ ï³ Ñ³ Ï³ Ýá ñ»Ý »ë Ïáñó ñÇ ÇÙ ³éáÕ çáõ ÃÛáõ ÝÁ, ß³ñÅ í» Éáõ

Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ, ÁÝ ï³ ÝÇùë ¨ ïáõÝë: ºë ÙÝ³ óÇ Ù» Ý³Ï, ³Ý ÑáõÛë áõ

³ÝÙ ËÇ Ã³ñ íÇ ×³ ÏáõÙ: ´³Ûó ³ÛÝ, áñ Ï³ ñáÕ »Ù ³ç³Ï ó»É Ó»½ ÇÙ

³ÕáÃù Ý» ñáí ¨ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñáí, û· Ý»ó ÇÝÓ` Ùá é³ Ý³É ÇÙ Ù³ ëÇÝ:

²ëï Íá Ññ³ß ³ ÉÇ ë» ñÁ å³ ñáõ ñ»ó ÇÝÓ: ²ÛÅÙ »ë ³Û¹ ë» ñÁ Ï³ ñáÕ »Ù

÷á Ë³Ý ó»É ÇÝÓ ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇÝ¦:

øáõÛñ- ÙÇ ëÇ á Ý» ñáõ ÑÇ Ý» ñÁ »ñ ç³ ÝÇÏ »Ý ÝÙ³Ý §Ñá·¨áñ Ñá í³ Ý³ íá -

30


ñáõ ÃÛáõ ÝÇó¦: ²Ñ³ Ã» ÇÝ ã»ñ »Ý Ýñ³Ýù ·ñáõÙ Çñ»Ýó §Ñá·¨áñ ÏÝ ù³ -

Ù³Û ñ» ñÇÝ¦:

§øá ³ÕáÃù Ý»ñÝ áõ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý»ñÝ û· ÝáõÙ »Ý ÇÝÓ` Í³ é³ Û»É

Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³Ù μ» ñ³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ùμ ¨ ëÇ ñáí: ¸ñ³Ýù û· ÝáõÙ »Ý Ï³ -

ï³ ñ»É ²ëï Íá Ï³Ù ùÁ: ÞÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÛáõÝ¦:

§øá ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý»ñÝ áõ ³ÕáÃù Ý»ñÝ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï »Ý, áñ å»ë ½Ç

Ù»ñ ³½ ·Ç Ñ³ í³ï ùÁ í» ñ³ÍÝ íÇ¦:

§¸áõ Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ å³ñ·¨áí »ë ÇÝÓ ïñ í³Í` îÇ ñáç ÏáÕ ÙÇó; ¸áõ

ÇÙ ÏÛ³Ý ùÇ Ù» Í³ ·áõÛÝ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝÝ »ë¦:

ºñμ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ó³Ý óÁ ï³ ñ³Í í»ó ³ß -

Ë³ñ Ñáí Ù»Ï, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Û¹ ï»Õ ï» ë³í §ã³ñ ã³ñ íáÕ¦ ³ß Ë³ -

ï³ ÏÇó Ý» ñÇ í³ë ï³ ÏÁ, áí ù»ñ Çñ»Ýó ³ÕáÃù Ý» ñáí û· Ý»É »Ý Çñ»Ý ¨

ùáõÛ ñ» ñÇÝ` ï³ ñ³ Í»É ²ëï Íá ë» ñÁ ³ß Ë³ñ Ñáí Ù»Ï: Ü³ ·ñáõÙ ¿.

§î»ë ÝáõÙ »ù, ë³ Ó»ñ Ñ³Ù μ» ñáõ ÃÛ³Ý åïáõÕÝ ¿, ³ÛÝ Ó»ñ ³ß Ë³ ï³Ý -

ùÇ ³ñ Å»ùÝ ¿: ²í» ÉÇ ç»ñ Ù» é³Ý¹ ³Õá Ã»ù, ã³ñ ã³ñ í»ù Ñ³ ÝáõÝ øñÇë -

ïá ëÇ: ú· Ý»°ù Ù»½` ³ÛÝ å»ë ³Ý»É, áñ Ü³ ³í» ÉÇ° ëÇñ í³Í ÉÇ ÝÇ¦:

Â» å»ï Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Çñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ Ñ³ Ù³ ñáõÙ ¿ñ §ÙÇ Ï³ ÃÇÉ

Ù»Í Íá íáõÙ¦, ³Û Ýáõ ³ Ù» Ý³Û ÝÇí Ýñ³ Ñ³Ù μ³íÝ áõ ³é³ ùÇ Ýáõ ÃÛáõÝÝ

³×áõÙ ¿ÇÝ ³ß Ë³ñ ÑáõÙ: 1971Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëï³ ó³í Ðáí Ñ³Ý Ý»ë

XXIII å³ åÇ ³Ý í³Ý ì³ ïÇ Ï³Ý Û³Ý Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ, ÇÝã -

å»ë Ý³¨ §´³ ñÇ ê³ Ù³ ñ³ óÇ¦ å³ñ·¨³ï ñáõ ÙÁ ´áë ïá ÝáõÙ, ²ØÜ:

1971Ã. ÑáÏ ï»Ù μ» ñÇÝ ì³ß ÇÝ· ïá ÝáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ëï í³ Í³ -

μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ã»½ å³ßï å³ Ý»ó: Ø»Ï ï³ ñÇ ³Ýó ÑÝ¹ Ï³ Ï³Ý Ï³ é³ í³ -

ñáõ ÃÛáõ ÝÁ Ýñ³Ý Ñ³ÝÓ Ý»ó æ³ í³ Ñ³ñ É³É Ü» ñáõ Ç ³Ý í³Ý ØÇ ç³½ ·³ -

ÛÇÝ Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛ³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ:

1975Ã. ÆÝ ¹Ç ñ³ ¶³Ý ¹ÇÝ Ýñ³Ý ³Ýí ×³ñ ÙÇ ïáÙë ïí»ó, áñÁ ÃáõÛÉ

¿ñ ï³ ÉÇë Ýñ³Ý` ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ï³ ñ³Í ùáõÙ û·ï í»É ó³Ý Ï³ ó³Í ÷á -

Ë³¹ ñ³ ÙÇ çá óÇó:

1976Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ïáã ³ñ»ó` §ã³ñ ã³ñ íáÕ¦ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» -

ñÇó ÁÝï ñ»É ³Õá ÃáÕ Ý» ñÇ` Ðéá ÙÇ å³å Ðáí Ñ³Ý Ý»ë äá Õáë II-Ç Ñ³ -

Ù³ñ: ²Û¹ ³é³ ç³¹ ñ³ÝùÝ Çñ³ Ï³ Ý³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ³é³ÝÓ Ý³ó í»ó

Ù» Ï³ Ï³Ý Ñá ·Ç ³ß Ë³ñ ÑÇ 32 »ñÏñ Ý» ñÇó: 1982Ã. Ù³ ÛÇ ëÇ 17-ÇÝ Ðáí -

Ñ³Ý Ý»ë äá Õáë II-Á Ñ³ ïáõÏ áõÝÏÝ¹ñ»ó §ã³ñ ã³ñ íáÕ¦ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó -

Ý» ñÇ Õ» Ï³ í³ ñÇÝ, áí ëáõñμ Ñá ñÁ Ñ³ÝÓ Ý»ó Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ ³Õá ÃáÕ Ý» -


31

ñÇ ¨ Çñ»Ýó ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ ½á Ñ³ μ» ñáÕ Ý» ñÇ óáõ ó³ ÏÁ: Ðéá ÙÇ å³ -

åÁ Ýñ³Ýó Ñ³ ïáõÏ ûñÑ Ýáõ ÃÛáõÝ ßÝáñ Ñ»ó:

1979Ã. ÑáÏ ï»Ù μ» ñÇ 17-ÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ¹³ñ Ó³í ³ß Ë³ñ ÑÇ

Üá μ»É Û³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÇ ¹³÷ Ý» ÏÇñ: ²Û¹ Ùñ ó³ Ý³ ÏÇÝ ³ñ Å³ Ý³ó Ý» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ Ï³ Û³ó ñ³Í áñáß áõ ÙÁ ¹Å ·á Ñáõ ÃÛáõÝ ³é³ ç³ó ñ»ó Ýñ³Ýó Ùáï,

áí ù»ñ Ï³ñ ÍáõÙ ¿ÇÝ, áñ û· Ý» Éáí Ï³ ñÇ ù³ íáñ Ý» ñÇÝ, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý ï³ ñ³Í Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ áãÇÝã ãÇ ³ñ»É:

ê³ Ï³ÛÝ Ýáñ í» ·³ Ï³Ý Üá μ»É Û³Ý Ïá ÙÇ ï» Ç Ý»ñ Ï³ Û³ óáõ óÇã ê³Ý -

Ý»ëÝ Çñ Ëáë ùÇ Ù»ç ³ëáõÙ ¿. §Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ û· Ý»É ¿

Ñ³ ñáõëï »ñÏñ Ý» ñÇó ¹» åÇ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ Ï³ Ùáõñç ·ó» Éáõ Ñ³ Ù³ñ…

Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ Ù³ñ ¹áõ Ù»ç Ý³ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ¿ μ³ ñáõ ÃÛ³Ý ë»ñÙ

·ó»É… ºÃ» ¹³ ³Û¹ å»ë ãÉÇ Ý»ñ, ³å³ Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ ½ñÏ í³Í

ÏÉÇ Ý»ñ ÑáõÛ ëÇó, ÇëÏ Ë³ Õ³ Õ³ ñ³ñ ç³Ý ù» ñÁ ÏÏáñó Ý» ÇÝ Ýß³ Ý³ Ïáõ -

ÃÛáõ ÝÁ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ñ Å³ ÝÇ ¿ Üá μ»É Û³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÇ, ù³ ÝÇ áñ Ý³

Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛáõÝ ¿ Ñ³ë ï³ ïáõÙ ³Ù» Ý³ Ï³ñ¨áñ áÉáñ ïáõÙ` å³ßï å³ -

Ý» Éáí Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ³ñ Å³ Ý³ å³ï íáõ ÃÛáõ ÝÁ¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ùñ ó³ Ý³ÏÝ ÁÝ ¹áõ Ý»ó §Ñ³ ÝáõÝ ù³Õ ó³Í Ý» ñÇ,

Ù»ñ Ï» ñÇ, ³Ý ïáõÝ Ý» ñÇ… áí ù»ñ á°ã û· Ýáõ ÃÛáõÝ »Ý ï»ë ÝáõÙ, á°ã ¿É

ËÝ³Ùù¦: Üá μ»É Û³Ý Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ¹³÷ Ý» ÏÇñ Ùñ ó³ Ý³ Ï³ μ³ß Ëáõ -

ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï å»ïù ¿ Ëáë ùáí Ñ³Ý ¹»ë ·³, áñÁ Ïáã íáõÙ ¿ Üá μ»É -

Û³Ý ×³é:

Æñ Üá μ» Û³Ý ×³ éáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ëá ëáõÙ ¿ñ ùñÇë ïá Ý» ³ Ï³Ý

ëÇ ñá` Çñ ·áñ ÍÇ ß³ñ ÅÇã áõ ÅÇ Ù³ ëÇÝ. Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ

ÏÛ³Ý ùÇ ÝÏ³ï Ù³Ùμ áõ Ý» ó³Í ë»ñÝ áõ Ñ³ñ ·³ÝùÝ »Ý, áñ Ñ³Ý ¹Ç ë³ -

ÝáõÙ »Ý Ñ³ ÙÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý å³Û Ù³Ý Ý»ñ: Ü³ Ý³¨ ³ñ -

ï³ Ñ³Û ïáõÙ ¿ñ ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÇ ¨ Ñ³ Ï³ μ»ÕÙ Ý³ íá ñÇã

³ÛÉ ÙÇ çáó Ý» ñÇ í» ñ³ μ»ñ Û³É áõ Ý» ó³Í Çñ Ï³ñ ÍÇ ùÁ, áñÁ ß³ ï» ñÁ

ùÝÝ³ ¹³ ïáõÙ ¿ÇÝ. §ºë ³ß Ë³ñ ÑáõÙ Ù» Í³ ·áõÛÝ ëå³é Ý³ ÉÇù »Ù ï»ë -

ÝáõÙ íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÇ ÙÇ çá óáí, ù³ ÝÇ áñ ¹ñ³Ýù Ùáñ ÏáÕ ÙÇó Ï³ ï³ñ -

í³Í Çë Ï³ Ï³Ý å³ ï» ñ³½Ù ¨ ëå³ Ýáõ ÃÛáõÝ »Ý¦:

§ºë ³Ûë Ùñ ó³ Ý³ ÏÁ ëï³ ÝáõÙ »Ù Ñ³ ÝáõÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ, áñáí Ñ»ï¨

³Ûë Ùñ ó³ Ý³ÏÝ ÇÝÓ ßÝáñ Ñ» Éáí` ³ß Ë³ñ ÑÇ áõ Å»Õ Ý» ñÁ Ëáë ïá í³ ÝáõÙ

»Ý »ñÏ ñÇ íñ³ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ·á Ûáõ ÃÛáõ ÝÁ¦,- ³ë»É ¿ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý:

Ü³ Ññ³ Å³ñ í»ó Ù³ë Ý³Ï óáõ ÃÛáõÝ áõÝ» Ý³É Çñ Ùñ ó³ Ý³ ÏÇ ßÝáñÑ Ù³Ý

32


Ñ³ Ù³ñ Ï³½ Ù³ Ï»ñå í³Í ïá Ý³ Ï³Ý ×³ß Ï» ñáõÛ ÃÇÝ: §ºë ã»Ù Ï³ ñáÕ

ïñ í»É áñÏ ñ³ Ùá Éáõ ÃÛ³ ÝÁ, ù³ ÝÇ ¹»é ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ³Û¹ ù³Ý Ù³ñ¹

Ù³ïÝ í³Í ¿ ëá íÇ ¨ Ù³Ñ í³Ý¦:

ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ å³ Ñ³Ýç Ý»ñ Ï³ Û³ó ñ»ó, áñ å»ë -

½Ç Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Çñ ëï³ ó³Í ·áõ Ù³ñ Ý» ñÇó 80%-Á ï³ å» ïáõ ÃÛ³ -

ÝÁ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Ý ï» ë»ó ³Û¹ å³ Ñ³Ý çÁ: Üá μ»É Û³Ý áÕç Ñ³ ëáõÛ ÃÁ

(800 Ñ³ ½³ñ ßí» ¹³ Ï³Ý ÏñáÝ) Ý³ Í³Ë ë»ó Çñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ ñÇù -

Ý» ñÇ` ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ¨ μá ñá ïáõ ÃÛ³Ùμ ï³ é³ åáÕ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ï³ éáõÛ -

óÇ ßÇ Ý³ ñ³ ñáõ ÃÛ³Ý íñ³:

ØÇ ³Ý ·³Ù, Ñ³ Ù» Ù³ ïáõ ÃÛáõÝ Ï³ ï³ ñ» Éáí ÑÛáõ ëÇ ë³ ÛÇÝ »ñÏñ Ý» ñÇ

¨ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ÙÇç¨, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ë³ó. §´á ñá ïáõ ÃÛáõÝÝ Çñ³ -

Ï³ ÝáõÙ ß³ï Í³Ýñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ ¿ ¨ ³Ý å³ï Ù» ÉÇ ï³Ý ç³Ýù Ý»ñ ¿

μ» ñáõÙ, μ³Ûó ¹ñ³Ýù ¿É ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ³ Ù» Ù³ ï»É ³ÛÝ Ù³ñ ¹áõ ï³ é³ -

å³Ýù Ý» ñÇ Ñ»ï, áí ëÇñ í³Í ã¿, Éù í³Í ¿ ¨ ³Ý å»ïù: ²ñ¨Ùáõï ùÇ

»ñÏñ Ý» ñáõÙ ³å ñáÕ ß³ï ³å³ Ñáí í³Í Ù³ñ¹ Ï³Ýó μ³ ó³ñ Ó³Ï ÙÇ ³Û -

Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ ó³Ý Ï³ ó³Í ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÇó ¿É ³Ñ³ íáñ ¿: ØÇ ³Ý ·³Ù

ÜÛáõ- Úáñ ùáõÙ ÙÇ Ñ³ ñáõëï ³ÝÓ Ý³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ³Û ó» É»ó Ù»ñ Ï»Ýï ñáÝ -

Ý» ñÇó Ù» ÏÁ ¨ ³ë³ó. §²Û ó» É»°ù ÇÝÓ, ËÝ¹ ñáõÙ »Ù: ºë ·ñ» Ã» ÉÇ á íÇÝ

Ïáõ ñ³ ó»É »Ù, ¨ ÇÙ ÏÇ ÝÁ, Ñ³ í³ Ý³ μ³ñ, ßáõ ïáí ÏÑ» é³ Ý³ ÇÝÓ ÝÇó: ºë

áõ ÏÇÝë Ù³ Ñ³ ÝáõÙ »Ýù ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó: ºë ³Ù»Ý μ³Ý Ïï³ ÛÇ,

ÙÇ³ÛÝ Ã» ÏáÕ ùÇë Éë» Ç Ù»Ï áõ ñÇß Ç Ó³Û ÝÁ¦: ²Ûë Ù³ñ¹Ý ³å ñáõÙ ¿ñ

³é³ÝÓ Ý³ ï³ ÝÁ ¨ Ù»Í Ï³ ñá Õáõ ÃÛ³Ý ï»ñ ¿ñ, μ³Ûó Ý³ ³é³ í»É

¹Åμ³Ëï ¿ñ, ù³Ý Ù»ñ Ï»Ýï ñá ÝáõÙ ·ïÝ íáÕ ó³Ý Ï³ ó³Í μá ñáï¦:

ºñμ Ç Ñ³Ûï »Ï³í Ýáñ áõ ³Ñ³ íáñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ` ÒÆ ²Ð -Á, Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý §XX-ñ¹ ¹³ ñÇ Å³Ý ï³Ë ïáí¦ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ÑÇÙ Ý»ó

ïÝ»ñ ¨ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý»ñ: ÒÆ ²Ð -áí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ³é³ çÇÝ

ËÝ³Ù ùÇ ï³Ý μ³ óáõ ÙÁ ï» ÕÇ áõ Ý» ó³í ÜÛáõ- Úáñ ùáõÙ, 1985Ã. ²Ù³ Ýá -

ñÇ Ý³ Ëûñ Û³ ÏÇÝ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ËÝ¹ ñ³Ý ùáí, ÒÆ ²Ð -Çó Ù³ Ñ³ óáÕ

»ñ»ù Ñá ·áõ μ³Ý ïÇó ³½³ ï» óÇÝ ¨ ï» Õ³ ÷á Ë» óÇÝ ËÝ³Ù ùÇ Ýáñ

ïáõÝ:

Þáõ ïáí ÜÛáõ- Úáñ ùáõÙ μ³ó í»ó »ñÏ ñáñ¹ ïáõ ÝÁ ÒÆ ²Ð -áí ÑÇ í³Ý¹ -

Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëï³ÝÓ Ý»ó Ý³¨ í³ ñ³Ï í³Í ÍÝáÕ Ý» -

ñÇó ÍÝ í³Í »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ËÝ³ Ù» Éáõ Ñá· ëÁ: §²Ûë Ë»Õ ×» ñÇ Å³ é³Ý -

·³Í ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ Ýñ³Ýó ÏÛ³Ý ùÁ í» ñ³ Í»É ¿ ï³Ý ç³Ý ùÇ: Ø»Ýù


33

³Ù»Ý μ³Ý å»ïù ¿ ³Ý»Ýù` Ã»Ã¨³ó Ý» Éáõ Ýñ³Ýó ï³ é³ å³Ýù Ý» ñÁ,

áñ å»ë ½Ç Ýñ³Ýù Ñ³ë Ï³ Ý³Ý, áñ ²ëï í³Í ëÇ ñáõÙ ¿ Çñ»Ýó, ¨ áñ ù³Ý

Í³Ýñ »Ý ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ, ³ÛÝ ù³Ý ß³ï ¿ ²ëï í³Í ëÇ ñáõÙ Çñ»Ýó¦:

Ð³ Ù³ß Ë³ñ Ñ³ ÛÇÝ Ñ³Ù μ³íÝ áõ Ñ³ñ ·³Ý ùÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ í» -

ñ³ μ»ñ ÙáõÝ ùÁ ã÷á Ë» óÇÝ ³ÛÝ μ³ ÝÇ Ñ³Ý ¹»å, ÇÝ ãÁ Ý³ Çñ å³ñïùÝ ¿ñ

Ñ³ Ù³ ñáõÙ: Ü³ ÇÝùÝ ¿ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ýáñ ×Ûáõ Õ»ñ áõ ³é³Ý ÓÇÝ ÙÇ -

ëÇ ³ ÛÇ Ï»Ýï ñáÝ Ý»ñ μ³ óáõÙ ï³ñ μ»ñ »ñÏñÝ» ñáõÙ: ÆÝùÝ ³Ý Ó³Ùμ

Ï³Ù å³ åÇ ËÝ¹ ñ³Ý ùáí Ù»Ï ÝáõÙ ¿ñ ³Õ» ïÇ ¨ å³ ï» ñ³½ ÙÇ ·á ïÇ -

Ý»ñ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý »ñ³ß ïÇ Å³ Ù³ Ý³Ï ³Û ó» É»ó ÈÇ μ³ Ý³ ÝÇ ¨ ºÃáí -

åÇ ³ ÛÇ å³ Õ»ë ïÇÝ Û³Ý ÷³Ëë ï³ Ï³Ý Ý» ñÇ ×³Ù μ³ñ Ý»ñ, »ñÏ ñ³ß ³ñ -

ÅÇó Ñ» ïá ³Û ó» É»ó ¶í³ ï» Ù³ É³, ÊáñÑñ ¹³ ÛÇÝ ØÇ áõ ÃÛáõÝ (â»é Ýá μÇÉ

¨ êåÇ ï³Ï), ´áë ÝÇ ³ ¨ Ð»ñ ó» ·á íÇ Ý³:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Çñ áõÕ¨áñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Å³ Ù³ Ý³Ï »ñ μ»ù áõÕ Õ³ ÏÇ

ÏáÕÙ Ý³ ÏÇ ¹Ç ïáñ ¹Ç ¹» ñáõÙ ãÇ »Õ»É. Ý³ û· ÝáõÙ ¿ñ Ù³ñ¹ Ï³Ýó:

èÙμ³ ÏáÍ í³Í ´»Û ñáõ ÃáõÙ ·ï³í ¨ Ññ³ß ùáí ¹áõñë Ñ³ Ý»ó Ë»Õ í³Í ¨

ÑÇ í³Ý¹ í³Ã ëáõÝ »ñ» Ë³ ÛÇ, êåÇ ï³ ÏáõÙ »ñÏ ñ³ß ³ñ ÅÇó ïáõ Å³Í Ý» -

ñÇ Ñ³ Ù³ñ μ³ ó»ó ·Ãáõ ÃÛ³Ý ïáõÝ:

èáõë Éñ³· ñáÕ ¶» áñ ·Ç èáÅ Ýá íÁ í»ñ ÑÇß áõÙ ¿ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñ»ï

áõ Ý» ó³Í Çñ Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÁ È» ÝÇ Ý³ Ï³ ÝÇ ¨ êåÇ ï³ ÏÇ »ñÏ ñ³ß ³ñ Å» -

ñÇó Ñ» ïá. §Ø»Ýù ÇÙ³ ó³Ýù, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ·ïÝ íáõÙ ¿ Ïñá ÝÇ

·áñ Í» ñáí ËáñÑñ ¹Ç ³é³ÝÓ Ý³ ï³ ÝÁ: Øáõï ùÇ ³éç¨ ³Ù μáË ¿ñ Ñ³ -

í³ù í³Í, Éë íáõÙ ¿ÇÝ É³ óÇ Ó³Û Ý»ñ, ³Ý»Íù ¨ Ñá ·áó Ý»ñ: ²ë ïÇ ×³Ý Ý» -

ñÇ íñ³ Ï³Ý· Ý³Í »Ý ½ÇÝ íáñ Ý» ñÁ, ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý»ñÝ áõ ù³ Ñ³ Ý³ Ý» -

ñÁ` ÷áñ Ó» Éáí ¹Ç Ù³¹ ñ»É ³Ù μá ËÇÝ: ¸Å í³ ñáõ ÃÛ³Ùμ »Ýù ³Ýó ÝáõÙ ³ÛÝ

ë»Ý Û³ ÏÁ, áñ ï»Õ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ëáë ï³ ó»É ¿ñ Ï³ñ× Ñ³ñ ó³½ ñáõÛó

ï³É: Ü»ñë ¿ Ùï ÝáõÙ ëåÇ ï³Ï Ñ³Ý ¹»ñÓ Ý» ñáí ÙÇ ÷áù ñÇÏ, ãá ñ³ ó³Í

Í»ñ ÏÇÝ: ºë ë³ é³Í Ý³ ÛáõÙ »Ù Ýñ³Ý áõ ½·áõÙ, Ã» ÇÝã å»ë »Ý ³ã ù»ñë

³ñ óáõÝ ùáí Éó íáõÙ© ¹³ Ýñ³ ÅåÇ ïÇó ¿ñ, Ýñ³ Ñ³ Û³ó ùÇó: ºë ËÝ¹ ñáõÙ

»Ù. §êáõñμ Ù³°Ûñ, ûñÑ Ý»°ù ÇÝÓ¦: Ü³ ³í» ÉÇ ¿ Ùá ï» ÝáõÙ ÇÝÓ, ¨ »ë

½·áõÙ »Ù, Ã» ÇÝã ç»ñÙ áõ ³Ùáõñ ¿ Ýñ³ Ó»é ùÁ Ñå íáõÙ ÇÙ ·É ËÇÝ, ½·áõÙ

»Ù, Ã» ÇÝã ³Ùáõñ ¿ñ ³ÛÝ Ó»é ùÁ, áñ »ë ·á ñá í³Ý ùáí Ñ³Ù μáõ ñáõÙ ¿Ç:

²ñ³· ù³Û É» ñáí Ý³ ³Ýó ÝáõÙ ¿ Ù»ñ ÏáÕ ùáí, Ï³Ý· ³é ÝáõÙ ß» ÙÇÝ ¨

Ë³ ãÁ μ³ñÓ ñ³ó ÝáõÙ: ºí Ñ»Ýó Ýáñ Çñ»Ýó ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ³ñ -

ï³ë íáÕ Ñ³ ½³ ñ³ íáñ Ù³ñ ¹ÇÏ Ñ³Ý Ï³ñÍ ÉéáõÙ ¨ ÍÝ ÏÇ »Ý ·³ ÉÇë¦:

34


ºñμ ³ß Ë³ñÑÝ ÇÙ³ ó³í ´áë ÝÇ ³ ÛáõÙ Ï³ ï³ñ íáÕ Ñ³ Ù³ ï³ ñ³Í

μé Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ, áñáÝù ·ñ» Ã» ¹³ñ Ó»É ¿ÇÝ å³ ï» ñ³½ ÙÇ

½»Ýù, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý áõÕ¨áñ í»ó` ßñ ç» Éáõ Ï³ Ý³Ýó ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý» -

ñáí: Ü³ ËÝ¹ ñáõÙ ¿ñ μáë ÝÇ ³ óÇ ïáõ Å³Í Ï³ Ý³Ýó` ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý

íÇÅ» óáõÙ Ý»ñ ã³ Ý»É: §Üñ³Ýó Ç°ÝÓ ïí»ù, »Ã» ã»ù ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¹³ë -

ïÇ ³ ñ³ Ï»É ÇÝù Ý»ñ¹: ÆÙ ë» ñÁ Ïμ³ í³ ñ³ ñÇ μá Éáñ ³Ý³ñ· í³Í »ñ» -

Ë³ Ý» ñÇÝ¦,- ³ëáõÙ ¿ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý:

Æñ μ³ ñ» ·áñ Íáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ñ»Ýó ³Ù» Ý³ëÏ½ μÇó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

Ïï ñ³ Ï³ Ý³ å»ë Ññ³ Å³ñ í»É ¿ñ í³ ñ»É áñ¨¿ ù³ Õ³ ù³ Ï³Ý ½ñáõÛó -

Ý»ñ: Ü³ Ñ³Û ï³ ñ³ ñ»ó, áñ Çñ ·áñ ÍÁ û· Ýáõ ÃÛáõÝ óáõ ó³ μ» ñ»ÉÝ ¿ ³ÛÝ

Ù³ñ¹ Ï³Ýó, áí ù»ñ ¹ñ³ Ï³ ñÇùÝ áõ Ý»Ý: ÆÝùÝ ³Ý Ó³Ùμ Çñ»Ý ³é³ -

ç³ñÏ íáÕ áã ÙÇ û· Ýáõ ÃÛáõ ÝÇó ã¿ñ Ññ³ Å³ñ íáõÙ:

ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ýÇ Ý³Ý ë³ íáñ Ù³Ý ÑÇÙ Ý³ Ï³Ý ³Õμ Ûáõ ñÁ ½á Ñ³ μ» -

ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ ¿ÇÝ, áñáÝù ïñ íáõÙ ¿ÇÝ ³Ý Ñ³ï Ý» ñÇ, Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ Ï³Ý

¨ ÙÇ ç³½ ·³ ÛÇÝ Ï³½ Ù³ Ï»ñ åáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ, Ï³ é³ í³ ñ³ Ï³Ý Ù³ñ ÙÇÝ -

Ý» ñÇ ÏáÕ ÙÇó: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ùß ï³ Ï³Ý Ñá -

í³Ý³ íáñ Ý» ñÇ ÃíáõÙ ¿ÇÝ μá Éá ñÇ ÏáÕ ÙÇó ëÇñ í³Í ³ñ ù³ Û³ ¹áõëïñ

¸Ç ³ Ý³Ý ¨ Ä³Ý-Î Éá¹ ¸Ûáõ í³ ÉÇ »Ý` Ð³ ÛÇ ÃÇ Ç ³ñ Ûáõ Ý³ñ μáõ ¹ÇÏ ï³ ïá -

ñÁ: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ ½·³ ÉÇ ·áõ Ù³ñ Ý»ñ ¿ÇÝ ½á Ñ³ μ» ñáõÙ â³ñÉ½ ÎÇ -

ïÇÝ ·Á, áõÙ Ù» ù» Ý³ Ûáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ ³é³Ýó ·ñáß Ç ¿ÇÝ ÃáÕ ÝáõÙ ³Ù» ñÇ -

Ï³ óÇ Ñ³ ½³ ñ³ íáñ Ãáß ³ Ï³ éáõ Ý» ñÇ, ¨ Çñ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» ñÇ Ãáß ³ -

Ï³ ÛÇÝ ýáÝ ¹Á áãÝ ã³ó ÝáÕ Ã»ñ Ã³ ÛÇÝ Ù³· Ý³ï èá μ»ñï Ø³Ïë í» ÉÁ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ μ³½ ÙÇóë ¹Ç Ù»É »Ý` »ï í» ñ³ ¹³ñÓ Ý»É ³ÛÝ Ï»Õ -

ïáï ·áõ Ù³ñ Ý» ñÁ Ýñ³Ýó, áõ ÙÇó ¹ñ³Ýù ·á Õ³ó í³Í »Ý »Õ»É: ²Ù»Ý

³Ý ·³Ù Ïï ñ³ Ï³ Ý³ å»ë Ù»ñ ÅáõÙ ¿ÇÝ ³Û¹ ËÝ¹ ñ³Ýù Ý» ñÁ. §Üñ³Ýù

³Û¹ ·áõ Ù³ñ Ý» ñÁ Ù³ ùáõñ ëñ ïáí »Ý ½á Ñ³ μ» ñ»É áã Ã» ÇÝÓ, ³ÛÉ ³ÛÝ

·áñ ÍÇÝ, áñáí ½μ³Õ íáõÙ »Ù: ºë ã»Ù Ï³ ñáÕ ¹ñ³Ýù í» ñ³ ¹³ñÓ Ý»É¦:

¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³ Ù³ ï» ÕáõÙ ¿ ³Ý Ñ³ Ù³ ï» Õ» -

ÉÇÝ: ²ÛÝ ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï ·áñ ÍáõÙ ¿ áñ å»ë Ëë ï³Ï Û³ó ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» -

ñÇ ÙÇ áõ ÃÛáõÝ (ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³Ï ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý ÇñÁ »ñ Ïáõ Ó»éù ë³ ñÇ Ý»ñÝ

»Ý), ̈ , áñ å»ë Çñ³ í³ μ³ Ý³ Ï³Ý ³ÝÓ, ·áñ ÍáõÙ ¿ μ³½ Ù³ ÙÇ ÉÇ ³ñ ¹³ Ýáó

μÛáõ ç» áí:

àã å³ß ïá Ý³ Ï³Ý ·Ý³ Ñ³ ï³ Ï³ Ýáí` ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý μÛáõ ç»Ý

Ï³½ ÙáõÙ ¿ ï³ ñ» Ï³Ý 10-50 ÙÇ ÉÇ ³ñ¹ ¹á É³ñ: 1997Ã. ïíÛ³É Ý» ñáí ³ß -


35

Ë³ñ ÑÇ 111 »ñÏñ Ý» ñáõÙ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ -

Ýáõ ÃÛ³Ý 400 Ù³ë Ý³× ÛáõÕ, 126 »ñÏñ Ý» ñáõÙ` ·Ãáõ ÃÛ³Ý 700 ïáõÝ,

å³ñ μ» ñ³ μ³ñ μáõ Åû· Ýáõ ÃÛáõÝ ¿ óáõ ó³ μ»ñ í»É 500 Ñ³ ½³ñ ÁÝ ï³ ÝÇ -

ùÇ, ï³ñ í³ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ μáõ Åû· Ýáõ ÃÛáõÝ ¿ óáõ ó³ μ»ñ í»É 250 Ñá ·áõ

ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý» ñáõÙ, μá ñá ï³ Ýáó Ý» ñáõÙ, ÒÆ ²Ð -áí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ

μáõÅ Ï»Ýï ñáÝ Ý» ñáõÙ: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù³ë Ý³× Ûáõ Õ» ñÇ ¹å ñáó Ý» ñáõÙ

1997Ã. ëá íá ñáõÙ ¿ñ 20 Ñ³ ½³ñ »ñ» Ë³…

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Ý Ó³Ùμ »ñ μ»ù ãÇ áõ Ý» ó»É μ³Ý Ï³ ÛÇÝ Ñ³ ßÇí:

ØÇ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÁ ÙÇßï í³ ñ»É ¨ ß³ ñáõ Ý³ ÏáõÙ »Ý í³ ñ»É

ÙÇ³Ý ·³ Ù³ÛÝ Ëë ï³Ï Û³ó ÏÛ³Ýù: Öß Ù³ ñÇï ¿ ÙÇ μ³Ý ¨ ³ÛÝ í» ñ³ μ» -

ñáõÙ ¿ μá Éá ñÇÝ` ùáõÛ ñ» ñÁ ãå»ïù ¿ áõ Ý» Ý³Ý á°ã ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý, á°ã ¿É ÁÝ¹ -

Ñ³ Ýáõñ áõ Ý»ó í³Íù:

ØÇ ³Ý ·³Ù ÙÇ ·áñ Í³ ñ³ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇó ËÝ¹ ñ»ó Çñ ³Û ó» ù³ñ -

ïÁ: Ü³ å³ ï³ë Ë³ Ý»ó, áñ Ý³ ³Û ó» ù³ñ ïÇ Ï³ ñÇù ãáõ ÝÇ, μ³Ûó Ñ» -

ï³ ·³ ÛáõÙ, Ùïá ñ» Éáí ³Û¹ ¹»å ùÇ ßáõñç, Ý³ ³Û ó» ù³ñï å³ï íÇ ñ»ó,

áñÇ íñ³ ïå³·ñ í³Í ¿ÇÝ Ñ³Ûï ÝÇ Ëáë ù»ñ. §Èéáõ ÃÛ³Ý åïáõ ÕÁ

³ÕáÃùÝ ¿, ³ÕáÃ ùÇ åïáõ ÕÁ` Ñ³ í³ï ùÁ, Ñ³ í³ï ùÇ åïáõ ÕÁ` ë» ñÁ,

ëÇ ñá åïáõ ÕÁ` Í³ é³ Ûáõ ÃÛáõ ÝÁ, Í³ é³ Ûáõ ÃÛ³Ý åïáõ ÕÁ` Ë³ Õ³ Õáõ -

ÃÛáõ ÝÁ¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Éí³ó ùÇ Ù» ù» Ý³ Ý»ñÝ áõ ù³ Õ³ ù³Ïñ Ãáõ ÃÛ³Ý ³ÛÉ

μ³ ñÇù Ý» ñÁ ã¿ñ ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ»ñÝ ³Ù μáÕç ³ß Ë³ -

ï³Ý ùÁ å»ïù ¿ Ó»é ùáí ³Ý»Ý, ÇÝã å»ë ¹³ ³ÝáõÙ »Ý ³Õ ù³ï Ý» ñÁ:

øáõÛ ñ» ñÇ ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý Çñ» ñÁ Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ ï» Õ³ íáñ íáõÙ »Ý ÷áù -

ñÇÏ å³ Ûáõ ë³Ï Ý» ñáõÙ. ¹ñ³Ýù »Ý »ñ»ù »ñÏ Ý³ ·áõÛÝ »½ ñ³· Í» ñáí »ñ -

Ïáõ ëåÇ ï³Ï ë³ ñÇ ¨ »ñ Ï³ñ Ã¨ù» ñáí μ³Ù μ³Ï Û³ »ñ»ù ëåÇ ï³Ï

í»ñ Ý³ß ³ åÇÏ: ºÃ» ùáõÛ ñÁ å»ïù ¿ ï» Õ³ ÷áË íÇ Ù»Ï ³ÛÉ í³Ûñ` Ñ³ -

í³ù í» ÉÁ ï¨áõÙ ¿ ï³ ëÁ ñá å» Çó áã ³í»É: ØÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ñ ·Á

å³ Ñ³Ý çáõÙ ¿, áñ å»ë ½Ç ùáõÛ ñ» ñÇ μÝ³ Ï³ ñ³ ÝÁ ÉÇ ÝÇ ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝ

ã³÷ Ñ³ Ù»ëï ¨ ³í» ÉÇ ß³ï ÑÇß »ó ÝÇ ³Õ ù³ ïÇ ïáõÝ:

âÝ³ Û³Í ËÇëï ×· Ý³ íá ñáõ ÃÛ³ ÝÁ, áñáí å³Û Ù³ Ý³ íáñ í³Í ¿ ·Ãáõ -

ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ, ³ÛÝ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ Ñé ã³ Ï³ íáñ ¿ ³Ù -

μáÕç ³ß Ë³ñ ÑáõÙ: ²Û ëûñ ³ÛÝ ÙÇ ³Ï Ïñá Ý³ Ï³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ¿, áñ -

ï»Õ ÁÝ¹·ñÏ í»É ó³Ý Ï³ óáÕ Ý» ñÇ ÃÇ íÁ ·» ñ³ ½³Ý óáõÙ ¿ Ñ³ Ù³ÛÝ ùáõÙ

Ýñ³Ýó ÁÝ ¹áõ Ý» Éáõ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ: ´á Éáñ é³ ë³ Ý» ñÇó ¨ ³½ -

36


·áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó »ñÇ ï³ ë³ñ¹ Ï³ Ý³Ûù áõ ïÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ, Ñ»ï¨»Éáí

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ûñÇ Ý³ ÏÇÝ, ÉùáõÙ »Ý Çñ»Ýó Ñ³ñ Ù³ ñ³ í»ï ³ß Ë³ñ -

ÑÁ` Ýñ³ Ï³ éáõ ó³Í ¹Å í³ ñÇÝ ×³ Ý³ å³ñ Ñáí ·Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

ºÃ» »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ÏÇ ÝÁ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Ùï Ý»É Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÙÇ ³ -

μ³ Ýáõ ÃÛáõÝ, Ý³ å»ïù ¿ áñáß Å³ Ù³ Ý³Ï áõÕ Õ³ ÏÇ Ñ»ï¨Ç ùáõÛ ñ» ñÇ

ÏÛ³Ý ùÇÝ ¨ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ñ³ Ùá½ íÇ Çñ ÁÝï ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³ë -

ï³ ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç: ºÃ» ³Û¹ ³Ù» ÝÇó Ñ» ïá Ý³ ãÑÇ ³ë Ã³÷ íÇ ¨ Ñ³ë -

ï³ï áñáß Ç Ùï Ý»É ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõÝ, ³å³ Ýñ³Ý ëå³ë íáõÙ ¿ Ý³ Ë³ -

å³ï ñ³ë ï³ Ï³Ý »ñ Ïáõ ï³ ñÇ: ²Û¹ »ñ Ïáõ ï³ñ í³ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ Ý³

³ß Ë³ ïáõÙ ¿ ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ, áí ù»ñ ³ñ ¹»Ý ÁÝ ¹áõ Ý»É »Ý μá -

Éáñ áõË ï»ñÝ áõ Ùï»É Ñ³ Ù³ÛÝù: Üñ³Ý Ï³ ñáÕ »Ý áõ Õ³ñ Ï»É ³Õ ù³ï -

Ý» ñÇÝ û· Ý» Éáõ, Ï³Ù Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ ïÝ» ñáõÙ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ËÝ³ Ù» -

Éáõ, Ï³Ù áÕáñ Ùáõ ÃÛáõÝ Ñ³ í³ ù» Éáõ: Ø³ñ½ í» Éáõ Å³ Ù³ Ý³Ï Ýáñ »ñÇ -

ï³ ë³ñ¹ ùáõÛñÝ ÇÝùÝ ¿ ·Ý³ Ñ³ ïáõÙ Çñ Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõÝÝ áõ ÝíÇñ í³ -

Íáõ ÃÛáõ ÝÁ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇÝ, ÇÝ ãÇÝ ¿É å³ï ñ³ëï íáõÙ ¿ ÝíÇ ñ³ μ» ñ»É Çñ

áÕç ÏÛ³Ý ùÁ:

ºñμ Ýñ³ »ñ Ï³Ù Û³ ÷áñ Ó³ éáõ ÃÛáõ ÝÁ Ùá ï» ÝáõÙ ¿ ³í³ñ ïÇÝ, Ý³

Ï³ Û³ó ÝáõÙ ¿ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ñ ·Ç Ñ³ Ù³ Ó³ÛÝ

Çñ í»ñç Ý³ Ï³Ý áõË ï» ñÁ:

´³Ûó Ñ³ñó ¿ Í³ ·áõÙ. á±í ¿ Õ» Ï³ í³ ñáõÙ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý ³ëáõÙ ¿ñ. §ÆÝÓ Õ» Ï³ í³ ñáõÙ ¿ ²é³ç Ýáñ ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø»ñ

Ï³ Ýá Ý³¹ ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ³ë íáõÙ ¿. §Ø»Ýù ³ÝÙ Ý³ óáñ¹ Ñáõ ë³ ó³Í »Ýù

Ù»ñ êáõñμ ²é³ç Ýáñ ¹áõ ÃÛ³ ÝÁ: Ø»Ýù ã»Ýù ³Ù³ ãáõÙ áÕáñ Ùáõ ÃÛáõÝ

ËÝ¹ ñ» Éáõó, ù³ ÝÇ áñ ³Û¹ å»ë ¿ñ ³ÝáõÙ Ý³¨ øñÇë ïá ëÁ, ¨ áÕáñ Ùáõ -

ÃÛ³Ùμ ³å ñ» Éáõó` û· Ý» Éáí ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ ¨ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ: Ø»Ýù ÙÇ -

çáó Ý»ñ »Ýù ëï³ ÝáõÙ Ñ³ ½³ ñ³ íáñ Ù³ñ¹ Ï³Ý óÇó ¨ ÁÝ Ï» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» -

ñÇó, μ³Ûó Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ýù ëáõμ ëÇ ¹Ç ³ Ý» ñÇó, ¹ñ³ Ù³ Ï³Ý í³ñ Ï» -

ñÇó ¨ Ý»ñ¹ ñáõÙ Ý» ñÇó, áñáÝù å³ñ μ» ñ³ Ï³Ý μÝáõÛÃ »Ý ÏñáõÙ, ³Û -

ëÇÝùÝ` ß³ μ³ Ã³ Ï³Ý, ³Ù ë³ Ï³Ý Ï³Ù ï³ ñ» Ï³Ý: ØÇ çáó Ý» ñÇ å³ñ μ» -

ñ³ Ï³Ý Ñáë ùÁ, ÇÑ³ñ Ï», Ù»½ Ïû· Ý»ñ ß³ï Íñ³· ñ»ñ Çñ³ Ï³ Ý³ó Ý» Éáõ

Ñ³ñ óáõÙ: ê³ Ï³ÛÝ, Ññ³ Å³ñ í» Éáí ¹ñ³Ý óÇó, Ù»Ýù ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ýù

³å³ óáõ ó»É, áñ ÉÇ á íÇÝ Ñáõ ë³ ó³Í »Ýù ÙÇ ³ÛÝ ²é³ç Ýáñ ¹áõ ÃÛ³ ÝÁ¦:

²ëï í³ Í³ßÝã Û³Ý μ³ñÓ ñ³ ·áõÛÝ Ýå³ ï³ ÏÇÝ Ñ³Ï í³Í ÙÝ³ Éáõ Ñ³ -

Ù³ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ùáõÛ ñ» ñÇÝ ëá íá ñ»ó ñ»É ¿ »ñ μ»ù ãÙï³ Í»É ³ÛÝ Ù³ -


37

ëÇÝ, Ã» ÇÝã ÏÉÇ ÝÇ í³ ÕÁ: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ûñ»ÝùÝ

³ëáõÙ ¿. §ØÇ ³ÛÝ ²Ù» Ý³ Ï³ ñáÕ î» ñÁ Ï³ ñáÕ ¿ Íñ³· ñ»ñ Ï³½ Ù»É: ø³ -

ÝÇ áñ §»ñ»ÏÝ¦ ³ñ ¹»Ý ³Ý ó»É ¿, ÇëÏ §í³ ÕÁ¦ ¹»é ãÇ »Ï»É: Ø»Ýù ÙÇ ³ÛÝ

§³Û ëûñÝ¦ áõ Ý»Ýù ÐÇ ëáõ ëÇÝ ëÇ ñ» Éáõ ¨ Üñ³Ý Í³ é³ Û» Éáõ Ñ³ Ù³ñ¦:

Æ±Ýã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ Ï³Ë í³ Íáõ ÃÛáõÝ ³ëï í³ Í³ ÛÇÝ ²é³ç Ýáñ ¹áõ -

ÃÛáõ ÝÇó: ¸³ ³Ùáõñ ¨ Ñ³ë ï³ï Ñ³ í³ïù ¿` áñ ²ëï í³Í Ïû· ÝÇ Ù»½:

Ü³ Ï³ ñáÕ ¿ û· Ý»É Ù»½, áñáí Ñ»ï¨ Ü³ ²Ù» Ý³ Ï³ ñáÕ ¿: ºí Ü³ Ïû· -

ÝÇ Ù»½, áñáí Ñ»ï¨ Ü³ ¹³ Ëáë ï³ ÝáõÙ ¿ êáõñμ ·ñ ùÇ μ³½ Ù³ ÃÇí

Ëáë ù» ñáõÙ. § Ý¹ ñ»°ù ¨ Ïïñ íÇ° Ó»½¦ (Ø³ñÏ. 11.24): ÆëÏ ²ëï í³Í

ÙÇßï Ï³ ï³ ñáõÙ ¿ Æñ Ëáë ïáõÙ Ý» ñÁ: êáõñμ ²í ·áõë ïÇÝÝ ³ëáõÙ ¿ñ.

§ÆÝã å»±ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ï³ë Ï³ Í»É, áñ ²ëï í³Í μ³ ñÇÝ ãÇ ³ÝÇ ù»½ Ñ³ -

Ù³ñ, »Ã» Ü³ áÕç ã³ ñÇùÝ Æñ íñ³ í»ñó ñ»ó Ñ³ ÝáõÝ Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³Ý¦:

²ëï í³Í Ñá· ¿ ï³ ÝáõÙ ³Ù»Ý Ï»Ý ¹³ ÝÇ ³ñ³ ñ³ ÍÇ Ù³ ëÇÝ. Ü³ Ï» -

ñ³Ï ñáõÙ ¿ ³· é³ íÇ Ó³ ·» ñÇÝ, áñáÝù ÙÇ ³ÛÝ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ »Ý ¹»é

Ï³Ý ã»É, Ü³ Ñá· ¿ ï³ ÝáõÙ »ñÏÝ ùÇ Ãé ãáõÝ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ, áñáÝù áã ó³ -

ÝáõÙ »Ý, áã ÑÝ ÓáõÙ, áã ¿É Ñ³ í³ ùáõÙ ³Ù μ³ñ Ý» ñáõÙ: Ü³ ßá ÛáõÙ ¿ ¹³ß -

ïÇ ÑÇ ³ë ù³Ýã Í³ ÕÇÏ Ý» ñÇÝ: ²ëï í³Í Ù³ñ¹ Ï³Ýó ³í» ÉÇÝ Ïï³, ù³ -

ÝÇ áñ Ü³ Ù»½ ëï»Õ Í»É ¿ Æñ å³ï Ï» ñáí áõ ÝÙ³ Ýáõ ÃÛ³Ùμ, áñáí Ñ»ï¨

Ü³ ëÇ ñáõÙ ¿ Ù»½: Üñ³ ëÇ ñá ³ñ ï³ Ñ³Ûï Ù³Ý ûñÇ Ý³Ï Ý»ñÝ áõ Ñá ·³ -

Íáõ ÃÛáõ ÝÁ μ³½ Ù³ ÃÇí »Ý: ²Ñ³ ¹ñ³Ý óÇó ÙÇ ù³ ÝÇ ëÁ:

²Ù»Ý ûñ Ù»Ýù Ï» ñ³ Ïáõñ »Ýù å³ï ñ³ë ïáõÙ 9 Ñ³ ½³ñ Ù³ñ ¹áõ Ñ³ -

Ù³ñ: ØÇ ³Ý ·³Ù ùáõÛ ñ» ñÇó Ù»ÏÝ ÇÝÓ Ùá ï» ó³í ¨ ³ë³ó. §Ø³°Ûñ, Ù»ñ

ÙÃ»ñù Ý» ñÁ í»ñ ç³ ó³Ý: Æ±Ýã »Ýù ³Û ëûñ ï³ Éáõ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ¦: ºë

áãÇÝã ã¿Ç Ï³ ñáÕ Ýñ³Ý å³ ï³ë Ë³ Ý»É…

Ð³Ý Ï³ñÍ ³é³ íáï Û³Ý Å³ ÙÁ 9-ÇÝ Ù»Ýù Ù» ù» Ý³ ÛÇ ß³ñ ÅÇ ãÇ Ó³ÛÝ

Éë» óÇÝù, ¨ Ù»ñ μ³Ï Ùï³í ³å ñ³Ýù Ý» ñáí μ³ñÓ í³Í ÙÇ μ»é Ý³ ï³ñ:

Ø»Ýù áã áùÇ ã¿ ÇÝù ¹Ç Ù»É û· Ýáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ, ÇëÏ áñ ï» ÕÇ±ó ³ÛÝ

Ñ³ÛïÝ í»ó© å³ñ½ í»ó, áñ ³Û¹ ûñÁ ù³ Õ³ ùÇ μá Éáñ ¹å ñáó Ý» ñÁ ÷³Ï -

í»É ¿ÇÝ, ÇëÏ Ã» ÇÝ ãáõ ¿ñ ³Û¹ å»ë »Õ»É, Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ áã áù ãÇ Ù³ ó³í:

Ø»½ Ùáï` ¹å ñá óáõÙ, Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³ß íÇÝ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ³ß ³ -

Ï»ñï ³Ù»Ý ûñ ëï³ ÝáõÙ ¿ ÙÇ Ïïáñ Ñ³ó ¨ Ù»Ï μ³ Å³Ï Ï³Ã: ÆëÏ ù³ -

ÝÇ áñ ¹å ñáó Ý» ñÁ ÷³Ï ¿ÇÝ, ³ß ³ Ï»ñï Ý» ñÇ Ñ³ ë³ Ý» ÉÇùÝ áõ Õ³ñ Ï»É

¿ÇÝ Ù»½:

38


î»ë Ýá±õÙ »ù, ²ëï í³Í ÷³ Ï»É ¿ñ μá Éáñ ¹å ñáó Ý» ñÁ: Ü³ ÃáõÛÉ ã¿ñ

ïí»É, áñ ³Ù»Ý ûñ Ù»½ Ùáï »ÏáÕ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ ¹³ ï³ñ Ï³ Ó»éÝ »ï

·Ý³ ÛÇÝ: ØÇ ·áõ ó» ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù ¿ñ, áñ Ù»ñ ËÝ³Ù ùÇ ï³Ï »ÕáÕ -

Ý»ñÝ ³Û¹ ûñÝ áõ Ý» ó³Ý ³Û¹ ù³Ý ß³ï Ñ³ Ù»Õ Ñ³ó. ²ëï Íá Ñ³ Ù³ñ

Ã³ÝÏ ¿ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÁ:

ºë Ñ³ ×³Ë »Ù Ùï³ μ» ñáõÙ ÙÇ ¹»åù, áñÁ ÝáõÛÝ å»ë ï» ÕÇ ¿ áõ Ý» -

ó»É ³Ûë ï»Õ` Î³É Ï³ Ã³ ÛáõÙ: ØÇ ³Ý ·³Ù ÇÝÓ Ùáï »Ï³í ÙÇ »ñÇ ï³ -

ë³ñ¹ ïÕ³ Ù³ñ¹` Ó»é ùÇÝ ÙÇ μ³ Õ³¹ ñ³ ïáÙë: Ü³ ß³ï Ñáõ½ í³Í ¿ñ:

§ÆÙ ÙÇ ³Ï »ñ» Ë³Ý Ù³ Ñ³ ÝáõÙ ¿, Üñ³Ý ³Ý Ñ³ å³Õ ¹» Õ³ ÙÇ çáó ¿ Ñ³ñ -

Ï³ íáñ: ÐÇ í³Ý ¹³ Ýá óáõÙ ÇÝÓ ³ë³ óÇÝ, áñ ³Û¹ ¹» ÕÁ ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿

Ó»éù μ» ñ»É ÙÇ ³ÛÝ ³ñ ï»ñÏ ñáõÙ¦,- ³ë³ó ïÕ³ Ù³ñ ¹Á, ¨ Ýñ³ Ó³Û ÝÇ

Ù»ç ÑÝ ã»ó Ñáõ ë³ Ñ³ ïáõ ÃÛáõÝ:

Ø»Ýù Ýñ³ Ñ»ï ½ñáõ óáõÙ ¿ÇÝù ·Ãáõ ÃÛ³Ý ï³Ý å³ïß ·³Ù μáõÙ: ºí

Ñ»Ýó ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ï³Ý ÏáÕ ùáí ³Ýó ÝáõÙ ¿ñ Ù»ñ ³ß Ë³ ï³ ÏÇó Ý» -

ñÇó Ù» ÏÁ: Ü³ ¹» Õá ñ³Ûù Ý» ñáí ÉÇ ÙÇ ½³Ùμ ÛáõÕ ¿ñ ï³ ÝáõÙ: ºí ·Ç -

ï»ù` ½³Ùμ Ûáõ ÕÇ ³Ù» Ý³ í»ñ¨áõÙ ÇÝã ¿ñ ¹ñ í³Í© ³Ý Ñ³ í³ Ý³ Ï³Ý ¿ñ,

μ³Ûó ¹³ Ñ»Ýó ³ÛÝ ¹»ÕÝ ¿ñ, áñÁ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ »ñ» Ë³ ÛÇ Ñ³Û ñÁ ÐÝ¹ Ï³ë -

ï³ ÝáõÙ ·ï Ý» Éáõ ÑáõÛë ãáõ Ý»ñ: ºÃ» ¹» ÕÁ ¹ñ í³Í ÉÇ Ý»ñ ½³Ùμ Ûáõ ÕÇ

Ù»ç, ÙÇ ·áõ ó» ³ÛÝ ãÝ Ï³ ï» Ç: ºÃ» ³Û¹ ½³Ùμ Ûáõ Õáí Ù³ñ¹Ý ³Ýó Ý»ñ ÙÇ

ùÇã ßáõï Ï³Ù ÙÇ ùÇã áõß` ÙÇ ·áõ ó» ¹» ÕÁ ãï»ë Ý» Ç: ´³Ûó ²ëï í³Í Æñ

áÕç ùÝù ßáõ ÃÛáõÝÝ áõ Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ Ï»Ýï ñá Ý³ó ñ»É ¿ñ ³Û¹ ÷áù -

ñÇÏ ÑÇ í³Ý ¹Ç íñ³ ¨ ¹» Õá ñ³Û ùáí ½³Ùμ ÛáõÕÝ áõ Õ³ñ Ï»É ¿ñ ×Çßï Å³ -

Ù³ Ý³ ÏÇÝ: ²ëï í³Í ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ñ ÷ñ Ï»É »ñ» Ë³ ÛÇÝ, ³Û¹ ÇëÏ å³ï -

×³ éáí ¿É ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¹» Õ³ ÙÇ çá óÁ ¹ñ í³Í ¿ñ ³Ù» Ý³ í»ñ¨áõÙ:

ºë ßÝáñ Ñ³ Ï³É »Ù ²ëï ÍáõÝ Æñ Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ý ¨ ëÇ ñá Ñ³ Ù³ñ:

Ü³ ëÇ ñáõÙ ¿ Ù»½: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ »ñ» Ë³, ÉÇ ÝÇ Ñ³ ñáõëï Ï³Ù ß³ï

³Õ ù³ï ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇó, Ý³ ²ñ³ñ ãÇ »ñ» Ë³Ý ¿: ÆÝã å»ë ³ë íáõÙ ¿ ²ëï -

Íá Êáë ùáõÙ. §ÜáõÛ ÝÇëÏ »Ã» Ù³Û ñÁ Ùá é³ Ý³ Çñ ½³ í³Ï Ý» ñÇÝ, ºë ã»Ù

Ùá é³ Ý³ ù»½, áñáí Ñ»ï¨ ¹áõ ÆÙ Ó»é ùÇ ·áñÍÝ »ë¦: ºñμ ¹áõù Ó»½

½·áõÙ »ù ÙÇ ³Û Ý³Ï, ³Ý å»ïù, ÑÇ í³Ý¹ ¨ Ùá é³ó í³Í, ³å³ ÑÇß »°ù, áñ

Ü³ ëÇ ñá°õÙ ¿ Ó»½:

ÐÇ ëáõëÝ ³Ûë ³ß Ë³ñÑ »Ï³í ÙÇ ³ÛÝ Ù»Ï Ýå³ ï³ Ïáí© Ü³ ´³ ñÇ

Éáõ ñÁ μ» ñ»ó Ù»½` óáõÛó ï³ Éáí, áñ ²ëï í³Í ë»ñ ¿, Ü³ ëÇ ñáõÙ ¿ Ù»½,

Ü³ ëÇ ñáõÙ ¿ ù»½, Ü³ ëÇ ñáõÙ ¿ ÇÝÓ: ²ëï í³Í ³ÛÝ å»ë ëÇ ñ»ó Ù»½, áñ


39

Æñ àñ ¹Ç ÐÇ ëáõ ëÇÝ áõ Õ³ñ Ï»ó Ù»½ Ñ³ Ù³ñ: ÐÇ ëáõ ëÁ Ù»½ Ñ³ Ù³ñ ïí»ó

Æñ ÏÛ³Ý ùÁ: Ü³ Ù³ Ñ³ ó³í Ë³ ãÇ íñ³, áñáí Ñ»ï¨ ëÇ ñáõÙ ¿ Ù»½: ºñμ

Ý³ ÛáõÙ »Ýù Ë³ ãÇÝ` Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ »Ýù, Ã» áñ ù³Ý ¿ ëÇ ñáõÙ Ü³ Ù»½. ù»½

¨ ÇÝÓ, ùá ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇÝ ¨ ÙÝ³ ó³Í μá Éáñ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÇÝ: Ü³ ëÇ ñáõÙ

¿ Ù»½: ºí Ü³ »Ï³í, áñ Ù»½ ëá íá ñ»ó ÝÇ ëÇ ñ»É:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³

²ß Ë³ñ ÑÇ Üá μ»É Û³Ý Ùñ ó³ Ý³ ÏÇ ùë³Ý ¹³÷ Ý» ÏÇñ Ý» ñÇ ÃíáõÙ »ÕáÕ

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ØÇ ³ó Û³É ³½ ·» ñÇ Ï³½ Ù³ Ï»ñ åáõ ÃÛ³ ÝÁ ¹Ç Ù»ó Ïá -

ãáí` 2000-2010ÃÃ. Å³ Ù³ Ý³ Ï³ Ñ³ï í³ ÍÁ Ñéã³ Ï»É ³ß Ë³ñ ÑÇ Ùß³ -

ÏáõÛ ÃÇ ¨ μé Ýáõ ÃÛáõÝ ·áñ Í³¹ ñ» Éáõó Ññ³ Å³ñ í» Éáõ ï³ë Ý³Ù Û³Ï:

Üñ³Ýù »ÉáõÛÃ áõ Ý» ó³Ý ³é³ ç³ñ Ïáí, áñ ï³ë Ý³Ù Û³ ÏÇ ÁÝ Ã³ó -

ùáõÙ μé Ýáõ ÃÛáõÝ ·áñ Í³¹ ñ» Éáõ Ù»ñ Åáõ ÙÁ ¹³é Ý³ Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý

μá Éáñ Ù³ Ï³ñ ¹³Ï Ý» ñÇ ùÝ Ý³ñÏ Ù³Ý ³é³ñ Ï³Ý Ýñ³ Ýáí, §áñ å»ë ½Ç

áÕç ³ß Ë³ñ ÑÇ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ·Ç ï» ÉÇù Ý»ñ ïñí»Ý ³éûñ Û³ ÏÛ³Ý ùáõÙ

μé Ýáõ ÃÛáõÝ ·áñ Í³¹ ñ» Éáõ Ù»ñÅ Ù³Ý Çñ³ Ï³Ý, ·áñÍ Ý³ Ï³Ý Ýß³ Ý³ Ïáõ -

ÃÛ³Ý ¨ »ñ» Ë³ Ý» ñÇ áõ, ³é Ñ³ ë³ ñ³Ï, áÕç Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý ÝÏ³ï -

Ù³Ùμ Çñ³ Ï³ Ý³ó íáÕ μé Ýáõ ÃÛ³Ý Ýí³ ½»ó Ù³Ý Ù³ ëÇÝ¦:

Îá ãÇÝ ÙÇ ³ óáÕ ¹³÷ Ý» ÏÇñ Ý» ñÇ Ñ»ï ¿ÇÝ Ý³¨ Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ Ï³Ý ¨

Ï³ é³ í³ ñ³ Ï³Ý ³ÛÝ åÇ ëÇ Ñ³Ûï ÝÇ ·áñ ÍÇã Ý»ñ, ÇÝã åÇ ëÇù ¿ÇÝ ²¹áÉ ýá

ä» ñ»ë ¾ë ÏÇ í» ÉÁ, ²áõÝ· ê³Ý êáõ ÎÛáõÝ, ´» ÃÇ àõ ÇÉ Û³Ù ëÁ, Î³é Éáë ü» -

ÉÇ å» ÎëÇ Ù»Ýë ´» ÉáÝ, ¸³ É³Û È³ Ù³Ý, ¾ÉÇ » ì»Û ½» ÉÁ, üñ» ¹» ñÇÏ ¹Á

ÎÉ»ñ ÏÁ, Êá ë» è³ Ùáë Êáñ ï³Ý, æá ½»ý èáÃμ É³ ïÁ, È»Ë ì³ É»Ý ë³Ý,

ØÇ ù³ Û»É ¶áñ μ³ ãá íÁ, Ü»É ëáÝ Ø³Ý ¹» É³Ý, Üáñ Ù³Ý ´áñ É³ áõ ·Á, úë -

Ï³ñ ²ñÇ ³ë ê³Ý ã» ëÁ, ÞÇ ÙáÝ ä» ñ» ëÁ, Ú³ ë»ñ ²ñ³ ý³ ÃÁ, ÇÝã å»ë

Ý³¨ ØÇ ³ó Û³É ³½ ·» ñÇ Ï³½ Ù³ Ï»ñ åáõ ÃÛ³Ý Ø³Ý Ï³ Ï³Ý ÑÇÙ Ý³¹ ñ³ -

ÙÁ (Úàô ÜÆ êºü):

Ø²Úð Âºðº¼²Ü ì²îÆÎ²ÜàôØ

1987Ã. Ðéá ÙÇ å³å Ðáí Ñ³Ý Ý»ë äá Õá ëÁ II-Á Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ

ËÝ¹ ñ»ó ÑÇÙ Ý»É Ýñ³ Ï»Ýï ñáÝ Ý» ñÇó Ù» ÏÁ ì³ ïÇ Ï³ ÝáõÙ: Ü³, ÇÑ³ñ -

Ï», Ñ³ Ù³ Ó³Û Ý»ó: Ðáõ ÝÇ ëÇ 17-ÇÝ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛ³Ùμ Ý³ ³Ý -

40


Ó³Ùμ ï» Õ³¹ ñ»ó ³Ý ïáõÝ Ï³ Ý³Ýó Ñ³ Ù³ñ Ï³ éáõó íáÕ ·Ãáõ ÃÛ³Ý

ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý §Dono di Maria¦ (§Ø³ ñÇ ³ ÙÇ å³ñ·¨Á¦)

Ïáã íáÕ ï³Ý ÑÇÙ ùÇ ³é³ çÇÝ ù³ ñÁ:

Þáõ ïáí ïáõ ÝÁ Ï³ éáõó í³Í ¿ñ: ²ÛÝ ï»Õ ³ß Ë³ ï»É ëÏ ë» óÇÝ

ÐÝ¹Ï³ë ï³ ÝÇ ¨ ³ß Ë³ñ ÑÇ ï³ñ μ»ñ ï» Õ» ñÇó Å³ Ù³ Ý³Í ùáõÛ ñ» ñÁ:

Ðéá ÙÇ ³Õ ù³ï Ï³ Ý³Ûù ³ÛÅÙ ³Ûë ï»Õ Ï³ ñáÕ ¿ÇÝ ·ï Ý»É Ï» ñ³ Ïáõñ ¨

Í³ÍÏ, μÅß Ï³ Ï³Ý û· Ýáõ ÃÛáõÝ ¨ Ñá·¨áñ ³ç³Ï óáõÙ: Î»Ýï ñá ÝÇÝ ¿

å³ï Ï³ ÝáõÙ Ý³¨ 70 ï» Õ³ Ýáó ÙÇ Ñ³Ý ñ³ Ï³ ó³ ñ³Ý, Å³ Ù³ Ý³ Ï³ -

ÏÇó Ï³ Ñ³ íáñ í³Í 100 ï» Õ³ Ýáó ×³ß³ ñ³Ý (×³ß Ç Å³ ÙÇÝ ëå³ ë³ñ -

ÏáõÙ »Ý Ý³¨ ïÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ), Ù»Í Ëá Ñ³ Ýáó, ë»Ý Û³Ï Ý»ñ ¨ ùáõÛ ñ» ñÇ

Ñ³ Ù³ñ Ù³ ïáõé áõ ÙÇ ÷áù ñÇÏ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó: Ðáõ ÝÇ ëÇ 17-ÇÝ Ï³ Û³ -

ó³Í ³ñ³ ñá Õáõ ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï Ðéá ÙÇ å³åÝ ³ë³ó, áñ §Dono di

Maria¦ ïáõ ÝÁ Ï³ éáõó í³Í ÏÉÇ ÝÇ §Ñ³ ÝáõÝ ²ëï Íá ¨ Üñ³ ëÇ ñá, áñáí -

Ñ»ï¨ Ñ»Ýó øñÇë ïá ëÇ Ñ³Ý ¹»å ë» ñÁ å»ïù ¿ μá Éá ñÇë ³é³ç Ýáñ ¹Ç

¹» åÇ Ù»ñ Ù»ñ Ó³ íá ñÇ ÝÏ³ï Ù³Ùμ áõ Ý» ó³Í ³Ý Ï»ÕÍ ¨ ³Ý ë³Ñ Ù³Ý

ë» ñÁ¦:

Ø²Ð²ä²ðîÜºðÆ Î²È²Ü²ì²ÚðàôØ

ê»ñ, ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ ¨ Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛáõÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ »Ý áã ÙÇ ³ÛÝ Ù³ -

Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ, ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ, ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, áñ μ» ñÇÝ, ³ÛÉ Ý³¨

Ýñ³Ýó, áí ù»ñ ß³ï »Ý Ù» Õ³Ý ã»É Çñ»Ýó ÏÛ³Ý ùáõÙ:

Ü»ñù¨áõÙ å³ïÙ íáõÙ ¿ ³Ù» ñÇ Ï³ óÇ μ³Ý ï³ñÏ Û³É Ø³ÛùÉ Ð³Ý ï» ñÇ

å³ï Ùáõ ÃÛáõ ÝÁ, áõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý û· Ý»É ¿ ·ï Ý» Éáõ ÏÛ³Ý ùÇ Ñ» Ý³ ñ³ -

ÝÁ: ²Û¹ Ù³ñ ¹Á ¹³ ï³ å³ñï í»É ¿ñ Ù³ Ñ³ å³ï ÅÇ, Ýñ³ ëÇñ ïÁ ÷³Ï í»É

¿ñ ëÇ ñá ¨ μ³ ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý ¹»å, μ³Ûó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ï³ ñá Õ³ ó³í Ã³ -

Ï»É ³ÛÝ: ²Ñ³ Ýñ³ å³ï Ùáõ ÃÛáõ ÝÁ:

1987Ã. ³Ù é³ ÝÁ Éñ³ ÝáõÙ ¿ñ »ñ»ù ï³ ñÇÝ, »ñμ »ë Ñ³ÛïÝ í» óÇ Î³ -

ÉÇ ýáé ÝÇ ³ Ý³ Ñ³Ý ·Ç ê³Ý-ø í»Ý ïÇÝ μ³Ý ïáõÙ:

²Û¹ ûñÝ ³é³ íáï Û³Ý Å³ ÙÁ 8:30-ÇÝ »ë Ùï³ ÇÙ ËóÇ ÏÁ` Ñ³·Ý í» -

Éáõ: Øï³ ÍáõÙ ¿Ç Ñ³· Ý»É ëåáñ ï³ ÛÇÝ Ï³ñ× ï³ μ³ïë, áñáí Ñ»ï¨

å³ï ñ³ëï íáõÙ ¿Ç μ³ë Ï»ï μáÉ Ë³ Õ³É ÇÙ ÁÝ Ï»ñ ´á μÇ Ð³ ñÇ ëá ÝÇ


41

Ñ»ï: Ø»Ýù ³é³ íáï Û³Ý ÙÇ ùÇã Í³Ý ñ³ ÓáÕ μ³ñÓ ñ³ó Ý» Éáõó Ñ» ïá

ÙÇßï μ³ë Ï»ï μáÉ »Ýù Ë³ ÕáõÙ ÙÇ ³ ëÇÝ: Ð»Ýó Ýë ï» óÇ Ýë ï³ ñ³ ÝÇÝ

¨ ëÏ ë» óÇ Ï³ å»É ëåáñ ï³ ÛÇÝ Ïá ßÇÏ Ý» ñÇë Ï³ å» ñÁ, Ý»ñë Ùï³í å³ -

Ñ³ å³ ÝÁ ¨ Ñ³ñó ñ»ó, Ã» ÇÝã »Ù »ë ³ÝáõÙ:

§²Û¹ Ç±Ýã Ñ³ñó ¿,- ³ë³ óÇ Ýñ³Ý,- »ë å³ï ñ³ëï íáõÙ »Ù ·Ý³É ¨

Ù³ñ½ í»É Ù³ñ ½³ ¹³Ñ ÉÇ ×áõÙ: ºë ¹³ ³ÝáõÙ »Ù ³Ù»Ý ûñ Í³Ý ñ³ ÓáÕ

μ³ñÓ ñ³ó Ý» Éáõó Ñ» ïá¦: §¸áõ μ³ó ÏÃáÕ Ý»ë Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ,-

³ë³ó å³ Ñ³ å³ ÝÁ:- îÕ³ Ý»°ñ, Ý³ ³Û ëûñ ·³ Éáõ ¿ Ó»½ Ñ»ï Ñ³Ý ¹Ç å» -

Éáõ¦: §¸áõù` áë ïÇ Ï³Ý Ý»ñ¹, ³Ù»Ý μ³Ý ³ÝáõÙ »ù, áñ å»ë ½Ç Ù»Ýù

ãÙ³ñ½ í»Ýù: ºë ³Û¹ ÷áù ñÇ ÏÇÝ ã»Ù Ï³ ñá ï»É¦,- ³ë³ óÇ óÇ ÝÇÏ ùÙ ÍÇ -

Í³ Õáí:- ºÃ» Ý³ Ñ³ÛïÝ íÇ, ³å³ ÃáÕ ·³ ÇÝÓ Ùáï` Ù³ñ ½³ ¹³Ñ ÉÇ×:

ØÇ ·áõ ó» »ë Ýñ³Ý ßÇ ÃÁ ·ó»Ù¦: §Þ³ï É³í,- ³ë³ó å³ Ñ³ å³ ÝÁ,-

ÙÇ³ÛÝ Ã» Ñ» ïá ã³ ë»ë, áñ ù»½ ã¿ ÇÝù ½·áõß ³ó ñ»É¦: Ü³ ßñç í»ó áõ

·Ý³ó: ²Û¹ å³ ÑÇÝ ·É ËáõÙë Ï³ñ Í»ë ÙÇ ½³ñ Ãáõ óÇã ëÏ ë»ó ½Ý ·³É:

§ä³ Ñ³ å³ ÝÁ Ï³ñ Í»ë ß³ï Ñ»ßï Ñ³ÝÓÝ í»ó,- ³ë³ óÇ ÇÝùë ÇÝÓ:

ºë ¹áõñë »Ï³ ÇÙ ËóÇ ÏÇó ¨ ù³Û É»ñë áõÕ Õ» óÇ ¹» åÇ Ù³ñ ½³ ¹³Ñ -

ÉÇ×: Ð³Ý Ï³ñÍ ÉëáõÙ »Ù, áñ å³ Ñ³ å³Ý Ý» ñÇó ÙÇ ë»ñ Å³Ýï ³ëáõÙ ¿.

§îÕ³ Ý»°ñ, ÙÇ° Ùï»ù Ó»ñ ËóÇÏ Ý» ñÁ áõ ÙÇ° ÷³Ï í»ù ³ÛÝ ï»Õ: Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ μá Éá ñÇ¹ ï»ë Ý»É¦: ºë ³Û¹ å»ë ¿É ÙÝ³ óÇ`

ëåáñ ï³ ÛÇÝ Ï³ñ× ï³ μ³ ïáí ¨ μ³ë Ï»ï μá ÉÇ å³ïé í³Í Ã¨»ñáí

ß³ åÇ Ïáí Ï³Ý· Ý³Í: ÆëÏ ë³Ñ Ù³ Ý³ ·ÍÇó ³ÛÝ ÏáÕÙ Ï³Ý· Ý³Í ¿ñ ÙÇ

÷Ë ñáõÝ ÏÇÝ, áí ï»ë ùÇó ÝÙ³Ý ¿ñ Ñ³ñ Ûáõñ ï³ ñ» Ï³ ÝÇ: ²Ûá°, ³Û¹ ÏÇÝÁ

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ¿ñ:

¸áõù å»ïù ¿ Ñ³ë Ï³ Ý³ù, áñ ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ³é Ù³Ùμ »ë ³ñ ¹»Ý Ù» -

é³Í ¿Ç: ºë Ï³ ñÇù ãáõ Ý» Ç å³Ñ å³ Ý» Éáõ ÇÝã -áñ Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ Ï³Ý å³Û -

Ù³Ý Ý»ñ, »ë Ï³ ñáÕ »Ù Ë³Ë ï»É ó³Ý Ï³ ó³Í ûñ»Ýù ¨ ³ë»É ³ÛÝ, ÇÝã

ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ù: ØÇ¨ÝáõÛÝ ¿, ÇÝÓ Ñ³ Ù³ñ ëñ³ ÝÇó í³ï ³ÛÉ¨ë ãÇ ÉÇ ÝÇ:

´³Ûó »ë ÙÇ ³ÛÝ Ý³ Û» óÇ ³Û¹ ÏÝá çÁ, áõÙ ß³ ï» ñÁ Ñ³ Ù³ ñáõÙ »Ý

ëáõñμ, ¨ áõÕ Õ³ ÏÇ Ïáñó ñ» óÇ Ëá ë» Éáõ ÁÝ ¹áõ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝë: Üñ³ ÇÙ³ë -

ïáõÝ, ³Ù»Ý ÇÝã Ñ³ë Ï³ óáÕ ³ã ù» ñÁ ÷³Û ÉáõÙ ¿ÇÝ ³Ý μ³ ó³ï ñ» ÉÇ

¿Ý»ñ ·Ç ³ Ûáí áõ ç»ñ Ùáõ ÃÛ³Ùμ: Ü³ Åå ï³ó, ûñÑ Ý»ó ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇ

¹Ç Ù³Ý Ï³ ñáí Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÁ ¨ ³ÛÝ Ù»Ï Ý»ó ÇÝÓ: ºë ÇÙ Ï³Ù ùáí »ñ μ»ù

ã¿Ç Ùá ï» Ý³ ×³ Õ» ñÇÝ` ù³ Õ³ ù³ å» ïÇ, Ý³ Ñ³Ý ·³ å» ïÇ, Ý³ Ë³ ·³ -

ÑÇ Ï³Ù Ðéá ÙÇ å³ åÇ Ñ»ï Ñ³Ý ¹Ç å» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ºë Ýñ³Ýó áõÕ Õ³ ÏÇ

42


·ñá ÕÇ Íá óÁ Ïáõ Õ³ñ Ï» Ç: ºë Ýñ³Ýó Ñ»ï áã ÙÇ ·áñÍ ãáõ Ý»Ù: ´³Ûó »ñμ

Ï³Ý· Ý³Í ¿Ç ³Û¹ ÏÝáç ³éç¨, ¨ ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã »ë Ï³ ñá Õ³ ó³ ÇÙ ÙÇ -

çÇó ¹áõñë Ïáñ ½»É, ë³ ¿ñ. §ÞÝáñ Ñ³ Ï³°É »Ù, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³¦:

Ð» ïá »ë ×³ Õ» ñÇó »ï ·Ý³ óÇ, áñ å»ë ½Ç ×³ Ý³ å³ñÑ ï³Ù Ñ³ -

çáñ¹ Ù³ Ñ³ å³ñ ïÇÝ` ëï³ Ý³ Éáõ Çñ Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÁ: ºë Ï³Ý· Ý» óÇ, Ý³ -

Û» óÇ Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÇÝ áõ Ùï³ Í» óÇ, áñ ³ÛÝ Ïáõ Õ³ñ Ï»Ù ÏÝáçë: ºë ·Ç ï» Ç,

áñ Ýñ³Ý ß³ï ¹áõñ Ï·³: Ü³ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ï³ ñÇ Ý» ñÇÝ ó³Ý Ï³ ó»É ¿ñ

¹³é Ý³É ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ: ²Û¹ å³ ÑÇÝ ÇÙ ·É ËáõÙ ÙÇ ÙÇïù Í³ ·»ó, áñ Ýñ³

ùáõÛ ñÁ ÏÝ³ Ë³Ý ÓÇ Ýñ³Ý: §ºñ¨Ç å»ïù ¿ Ù»Ï Ù» ¹³ ÉÇ áÝ ¿É Ó»éù μ» -

ñ»Ù¦,- Ùï³ Í» óÇ »ë: ºë Ùá ï» ó³ ÙÇ ù³ ÝÇ ù³ÛÉ ¨ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ

ËÝ¹ ñ» óÇ ï³É ÇÝÓ ¨ë Ù»Ï Ù» ¹³ ÉÇ áÝ ÇÙ ÏÝáç ùñáç Ñ³ Ù³ñ: Ü³

Ååï³ó, Ë³ ã³ÏÝ ù»ó Ù» ¹³ ÉÇ áÝÝ áõ ïí»ó ÇÝÓ: àõ Ýá ñÇó ÇÝã -áñ ÙÇ

ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ å³ ï»ó ÇÝÓ: Ð³Ý Ï³ñÍ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ßñç í»ó ¹» åÇ

å³ Ñ³ å³Ý ë»ñ Å³Ý ïÁ ¨ óáõÛó ï³ Éáí μ³Ý ï³ñÏ Û³É Ý» ñÇÝ` ³ë³ó:

§²ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã ¹áõ ³ÝáõÙ »ë ³Ûë Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù³ñ, ³ÝáõÙ »ë

²ëï Íá Ñ³ Ù³ñ¦: ê»ñ Å³Ý ïÁ ù³ ñ³ ó³í` ½³ñ Ù³ ó³Í áõ óÝó í³Í:

²Û Ýáõ Ñ»ï¨ ýá ïá ³ å³ ñ³ï μ» ñ» óÇÝ, ¨ ÙÇ ù³ ÝÇ å³ Ñ³ å³Ý Ý»ñ

ëÏ ë» óÇÝ Éáõ ë³Ý Ï³ñ í»É Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñ»ï: ºë ½³ñ Ù³ ó³Í ¿Ç, Ã»

Ý³ ÇÝã Ù³ë Ý³ ·Ç ï³ μ³ñ ¿ñ Çñ»Ý å³ ÑáõÙ ýá ïá ³ å³ ñ³ ïÇ ³éç¨:

Â» å»ï, ÇÑ³ñ Ï», Ý³ ëá íáñ ¿ñ Éáõ ë³Ý Ï³ñ í»É ³ß Ë³ñ ÑÇ ï³ñ μ»ñ

Ñ³Ûï ÝÇ ¨ ³½ ¹» óÇÏ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ»ï:

ºñ» Ïá Û³Ý »ë Ý³ Ù³Ï ·ñ» óÇ ÏÝáçë áõ Ýñ³ ùñá çÁ ¨ Ù» ¹³ ÉÇ áÝ Ý»ñÝ

áõ Õ³ñ Ï» óÇ Ýñ³Ýó: ºë ã¿Ç Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ãÙ ï³ Í»É Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ

Ù³ ëÇÝ, Ã» ÇÝã åÇ ëÇ áõ ÕÇ ¿ñ ÁÝï ñ»É Ý³ Çñ ÏÛ³Ý ùáõÙ ¨, Ã» áñ ù³Ý

É³í μ³ Ý»ñ ¿ñ ³ñ»É ³Û¹ ×³ Ý³ å³ñ ÑÇÝ, Ý³¨, Ã» ÇÝã å»ë »Ù ½áõñ

í³ï Ý»É ÇÙ ÏÛ³Ý ùÁ. »ë ³ÛÝ áõÕ Õ³ ÏÇ Ý» ï»É »Ù: ¸ñ³ Ù³ ëÇÝ Ùï³ Í» -

ÉÁ ß³ï ¹³éÝ ¿ñ ÇÝÓ Ñ³ Ù³ñ:

²Ûë åÇ ëáí, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý »Ï³í áõ ·Ý³ó: ê»ñ Å³ÝïÝ ³Ù μáÕç

ûñÁ, ¨ ¹»é Ñ³ çáñ¹ ûñÁ, ïå³ íá ñáõ ÃÛ³Ý ï³Ï ¿ñ Ýñ³ ³ë³Í Ëáë ù» -

ñÇó, μ³Ûó ÙÇ ³ÛÝ ÙÇÝã¨ ×³ß Á:

ÆÙ ÏÇ ÝÁ, Ç ÙÇ çÇ ³Û Éáó, áõÙ ³Ýáõ ÝÁ ÝáõÛÝ å»ë Â» ñ» ½³ ¿ (ãÝ³ Û³Í

»ë Ýñ³Ý Ïá ãáõÙ »Ù Â»ñ ñÇ), Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÝíÇ ñ³Í Ù» ¹³ ÉÇ áÝÝ

³Ýó Ï³ó ñ»É ¿ñ ÙÇ ßÕ Ã³ ÛÇ íñ³ ¨ ·ó»É å³ ñ³ Ýá óÇÝ: ²ÛÝ ¹³ñ Ó³í Ýñ³

ß³ï ëÇ ñ» ÉÇ Çñ» ñÇó Ù» ÏÁ:


43

Ä³ Ù³ Ý³ÏÝ ³Ýó ÝáõÙ ¿ñ, ¨ »ë ùÇã- ùÇã ëÏ ë» óÇ Ùá é³ Ý³É ³ÛÝ Ù³ -

ëÇÝ, Ã» ÇÝã áõ Å»Õ ïå³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ¿ñ ÇÝÓ íñ³ Ãá Õ»É Ù³Ûñ Â» ñ» ½³ -

ÛÇ Ñ»ï Ñ³Ý ¹Ç åáõ ÙÁ: ²ÛÅÙ, å³ï Ù» Éáí Ù»ñ Ï³ É³ Ý³ í³Ûñ Ï³ ï³ ñ³Í

Ýñ³ ³Û ó» Éáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ, »ë Ï³ ï³ ÏáõÙ »Ù` ³ë» Éáí, áñ Ýñ³Ý Ñ³ -

çáÕ í»ó Ù»ñ ë»ñ Å³Ý ïÇÝ Ë»Õ ×³ó Ý»É ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ 36 Å³ Ùáí:

àñáß Å³ Ù³ Ý³Ï ³Ýó, 1989 Ãí³ Ï³ ÝÇÝ, »ñμ »ë ³ñ ¹»Ý ÇÙ ÑÇÝ ·» -

ñáñ¹ ï³ ñÇÝ ¿Ç ³Ýó Ï³ó ÝáõÙ Ù³ Ñ³ å³ñï Ý» ñÇ Ï³ É³ Ý³ í³Û ñáõÙ,

ÏÇÝë ÇÝÓ Ñ³Ûï Ý»ó, áñ Ý³ ³ÛÉ¨ë ãÇ Ï³ ñáÕ ÇÝÓ Ñ»ï ³Ùáõë Ý³ ó³Í

ÙÝ³É: ¸³ ÇÙ ÏÛ³Ý ùÇ ³Ù» Ý³ ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ å³ Ñ» ñÇó Ù»ÏÝ ¿ñ: ²Û¹ å»ë

í³ï ÇÝÓ ½·³ ó»É ¿Ç, »ñμ Ù³ Ñ³ ó»É ¿ñ Ù³Ûñë: Â»ñ ñÇÝ ·ñ»É ¿ñ, áñ Ý³

³é³ç í³ ÝÙ³Ý ¹»é ëÇ ñáõÙ ¿ ÇÝÓ, μ³Ûó ÉÇ Ý»É Ù³ Ñ³ å³ñ ïÇ ÏÇÝ` Ýñ³

Ñ³ Ù³ñ ß³ï Í³Ýñ ¿:

Ø»Ýù ³Ùáõë Ý³ ÉáõÍ í» óÇÝù ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ý»ñ Ù³Ý Ù³ ëÇÝ ÇÙ

ËÝ¹ ñ³Ý ùÁ Ù»ñÅ í»ó Î³ ÉÇ ýáé ÝÇ ³ Ý³ Ñ³Ý ·Ç ì» ñÇÝ ²ï Û³ ÝÇ ÏáÕ ÙÇó:

ºë ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ ¹³ ï³ñÏ ¿Ç: ºí ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ÑÇß » óÇ, Ã» ÇÝã åÇ -

ëÇ áõÅ ¨ ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ ¿Ç ½·³ ó»É, »ñμ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý »Ï»É ¿ñ Ù»½

Ùáï: ºë ·ñ» óÇ Â»ñ ñÇ ÇÝ ¨ ËÝ¹ ñ» óÇ` áñáß Å³ Ù³ Ý³ Ïáí ÇÝÓ ï³É

ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇ å³ï Ï» ñáí ³ÛÝ Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÁ, áñÝ ÇÝÓ ÝíÇ ñ»É ¿ñ Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý: ÆÑ³ñ Ï», ³ÛÝ ³é³ç í³ å»ë å³ï Ï³ ÝáõÙ ¿ñ Â»ñ ñÇ ÇÝ: ºë

å³ñ ½³ å»ë ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿Ç áñáß Å³ Ù³ Ý³ Ïáí í»ñó Ý»É ³ÛÝ, áñ å»ë -

½Ç ÙÇ ùÇã áõÅ ëï³ Ý³Ù ³Û¹ ÑÇ ³ë ù³Ýã ÏÝá çÇó: ºë Ïí» ñ³ ¹³ñÓ Ý»Ù

³ÛÝ, »ñμ Éù»Ù ³Ûë Ï³ É³ Ý³ í³Û ñÁ, ÙÇ ·áõ ó» å³ï ÅÇó Ñ» ïá:

Â»ñ ñÇÝ áõ Õ³ñ Ï»ó ÇÝÓ ³Û¹ Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÁ: Ü³ ·ñ»ó, áñ ³ÛÉ¨ë ãÇ

ÏñáõÙ ³ÛÝ: ²Ùáõë Ý³ ÉáõÍ í» Éáõó Ñ» ïá Ý³ ßÕ Ã³ ÛÇó Ï³ Ë»É ¿ñ ÇÙ

³Ùáõë Ýáõ ÃÛ³Ý Ù³ ï³ ÝÇÝ (áñÁ »ë ÏñáõÙ ¿Ç, »ñμ ¹»é ³Ùáõë Ý³ ó³Í

¿ÇÝù, ¨ í» ñ³ ¹³ñÓ ñ»É ¿ñ ÙÇÙ Û³Ý óÇó μ³ Å³Ý í» Éáõó Ñ» ïá): Â»ñ ñÇÝ

³ë³ó, áñ Ý³ ³Û¹ å»ë Çñ»Ý ³í» ÉÇ Ùáï ¿ ½·áõÙ ÇÝÓ: Ü³ ã¿ñ ó³Ý Ï³ -

ÝáõÙ ³Ù»Ý ß³ μ³Ã ³Û ó» É»É ÇÝÓ` ê³Ý-ø í»Ý ïÇÝ: ´³Ûó Ù»Ýù å³ñ μ» -

ñ³ μ³ñ ÙÇÙ Û³Ýó Ý³ Ù³Ï ¿ÇÝù ·ñáõÙ, ¨ Â»ñ ñÇÝ Ïñ ÏÇÝ Ùï³í ÇÙ

ÏÛ³Ýù:

²ÛÅÙ »ë ÙÇßï ÏñáõÙ »Ù Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÝíÇ ñ³Í Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÁ: ºë

½·áõÙ »Ù, Ã» ÇÝã å»ë ¿ ³ÛÝ Ï³ åáõÙ ÇÝÓ ³Û¹ »ñ Ïáõ Ï³ Ý³Ýó Ñ»ï. Ýñ³

Ñ»ï, áí Ë³ ã³ÏÝ ù»ó ³ÛÝ áõ ïí»ó ÇÝÓ Ï³ É³ Ý³ í³Û ñÇ ×³ Õ» ñÇó

Ý»ñë, ¨ Ýñ³ Ñ»ï, áí Ïñ»É ¿ñ ³ÛÝ, »ñμ Ù»Ýù ³Ùáõë Ý³ ó³Í ¿ÇÝù: ²Û¹

44


Ù» ¹³ ÉÇ áÝÝ ³é³ç í³ ÝÙ³Ý ÇÝÓ ½á ñáõ ÃÛáõÝ ¿ ï³ ÉÇë ÇÙ ³Ù» Ý³¹Å í³ñ

å³ Ñ» ñÇÝ:

ÆÙ ÁÝ Ï»ñ ´á μÇ Ð³ ñÇ ëÇ Ù³ Ñ³ å³ï ÅÇó ³é³ç, Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý

¹Ç Ù»É ¿ñ Ý³ Ñ³Ý ·³ å»ï äÇï àõ ÇÉ ëá ÝÇÝ Ýñ³ Ý»ñ Ù³Ý ËÝ¹ ñ³Ý ùáí:

Üñ³ ËÝ¹ ñ³Ý ùÁ ãû· Ý»ó ´á μÇ ÇÝ, μ³Ûó »ë áõ ñ³Ë ¿Ç, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³Ý ã¿ñ Ùá é³ ó»É Ýñ³Ý:

´á μÇÝ Ñá·¨áñ Ñá ·³ μ³ñ Óáõ áõ Ý»ñ: ºë ãáõ Ý»Ù, μ³Ûó ·Ç ï»Ù, áñ

»ñμ ÇÝÓ å³ï Å»Ý, ÇÙ Ù» ¹³ ÉÇ á ÝÁ ¨ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ïû· Ý»Ý ÇÝÓ: ÆëÏ

Ñ» ïá ³ÛÝ Ïí» ñ³ ¹³ñÓ Ý»Ý ÇÙ Â»ñ ñÇ ÇÝ, ³ÛÝ ÏÝá çÁ, áõÙ Ñ»ï ³ÛÝ Ñ³ -

íÇï Û³Ý Ï³ å»É ¿ ÇÝÓ:

Ø³ÛùÉ àõ »ÛÝ Ð³Ý ï»ñ

²é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù Ñ³Ý ó³ ·áñÍ Ý» ñÇÝ û· Ý» Éáõ ³ÝÑ ñ³ Å»ß ïáõ ÃÛ³Ý

ËÝ¹ ñÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý μ³Ë í»É ¿ ¹»é¨ë ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ, »ñμ ´»Ý -

·³É ù³ Õ³ ùÇ ³¹ ÙÇ ÝÇëï ñ³ óÇ ³Ý ¹Ç Ù»É ¿ñ Ýñ³Ý` Ï³ Ý³Ýó û· Ý» Éáõ

ËÝ¹ ñ³Ý ùáí, áí ù»ñ Ï³ É³ Ý³ íáñ í³Í ¿ÇÝ Ù³ñÙ Ý³ í³ ×³ éáõ ÃÛ³Ý

å³ï ×³ éáí: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ ¿ñ å³ ï³ë Ë³ Ý»É, ¨

³Ý Ó³Ùμ Ý»ñ· ñ³í í»É ¿ñ ÑÝ ¹ÇÏ μ³Ý ï³ñÏ Û³É Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ í» ñ³ -

Ï³Ý· Ýá Õ³ Ï³Ý Íñ³· ñÇ Ù»ç:

²ÛÅÙ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ 926 μ³Ýï, áñ ï»Õ Ï³ Ùá -

ï³ íá ñ³ å»ë 200 000 μ³Ý ï³ñÏ Û³É:

Ø²Úð Âºðº¼²ÚÆ Ø²ÐÀ

1997Ã. ë»å ï»Ù μ» ñÇ 5-ÇÝ μá Éáñ Ã»ñ Ã» ñÁ Ñ³Ûï Ý» óÇÝ, áñ Ø³Ûñ

Â» ñ» ½³Ý ³ÛÉ¨ë ãÏ³: Üñ³ ëÇñ ïÁ Ï³Ý· Ý»É ¿ñ: Ü³ Çñ» ÝÇó Ñ» ïá Ãá -

Õ»É ¿ñ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ »ñ Ïáõ ë³ ñÇ, ²ëï í³ Í³ß áõÝã, ³Õá Ã³ ·Çñù, ÙÇ ù³ -

ÝÇ ûñ³ ·Çñ ¨ Ù³ ïÇï Ý»ñ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ÛÝ ù³¯Ý ·áñÍ ãÑ³ëó ñ»ó ³Ý»É…

ê»å ï»Ù μ» ñÇ 1-ÇÝ ÇÙ³ Ý³ Éáí ³ñ ù³ Û³ ¹áõëïñ ¸Ç ³ Ý³ ÛÇ Ù³Ñ í³Ý

Ù³ ëÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ë»É ¿ñ. §ºë áã ÙÇßï ¿, áñ Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ »Ù îÇ -

ñáç ×³ Ý³ å³ñÑ Ý» ñÁ: ØÇ ·áõ ó» ³Ûë áÕ μ»ñ ·³ Ï³Ý Ïá ñáõëïÝ ³í» ÉÇ

ß³ï μ³Ý ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ, ù³Ý Ù»Ýù Ï³ ñáÕ »Ýù Ñ³ë Ï³ Ý³É¦: ØÇ ù³ -

ÝÇ ûñ ³Ýó Ý³ Ù³ Ñ³ ó³í ëñ ïÇ ó³ íÇó:


45

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý å³ï ñ³ëï íáõÙ ¿ñ ³Õá Ã»É È» ¹Ç ¸Ç ³ Ý³ ÛÇ Ñá ·» -

Ñ³Ý·ë ïÇ Ñ³ Ù³ñ: ²ñ ù³ Û³¹ë ï» ñÁ Ññ³ Å»ßï ï³ ÉÁ å»ïù ¿ ï» ÕÇ

áõÝ» Ý³ñ êáõñμ Âáí Ù³ ëÇ ï³ ×³ ñáõÙ, ß³ μ³Ã ûñÁ, ë»å ï»Ù μ» ñÇ 6-ÇÝ,

μ³Ûó ÙÇÝã¨ ß³ μ³Ã Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ãÏ³ ñá Õ³ ó³í ³å ñ»É ¨ë Ù»Ï ûñ:

ê»å ï»Ù μ» ñÇ 5-Ç ³é³ íáï Û³Ý Ý³ áõ Õ»ñÓ ·ñ»ó ùáõÛ ñ» ñÇÝ, »Õ -

μ³Ûñ Ý» ñÇÝ, Ñ³Û ñ» ñÇÝ, ÙÇ ëÇ á Ý»ñ Ý» ñÇÝ: ØÝáõÙ ¿ñ ÙÇ ³ÛÝ Ý³ Ù³ ÏÁ

ëïá ñ³· ñ» ÉÁ…

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ï³Ýç íáõÙ ¿ñ ëñ ïÇ ó³ íÇó ³ñ ¹»Ý »ñ Ï³ñ ï³ ñÇ -

Ý»ñ: ²é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù Ý³ ëñ ïÇ Ýá å³ Ûáí ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó å³é Ï»ó

1983Ã. û·áë ïá ëÇÝ: 1989Ã. Ñ»ï¨»ó ëñ ïÇ ¨ë Ù»Ï, ³é³ í»É ëáõñ Ýá -

å³: Ð»Ýó ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï μÅÇßÏ Ý» ñÁ Ýñ³ Ù»ç ï» Õ³¹ ñ» óÇÝ ëñ ïÇ

¿É»Ïï ñá Ý³ ÛÇÝ ËÃ³ ÝÇã: 1990Ã. Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Çñ»Ý ³ÛÝ ù³Ý í³ï

½·³ó, áñ ëïÇå í³Í »Õ³í Ññ³ Å³ñ í»É ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛ³Ý Õ» Ï³ í³ ñÇ å³ß ïá ÝÇó: ì³ ïÇ Ï³ ÝÁ Ýáñ Ã»Ï Ý³ Íáõ ¿ñ ÷ÝïñáõÙ,

μ³Ûó ³Û¹ å»ë ¿É ã· ï³í: ºí Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý μáõÅ í» Éáõó Ñ» ïá ß³ ñáõ -

Ý³ Ï»ó Çñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ: 1991Ã. Ïñ ÏÇÝ å³é Ï»ó ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó, ³Ûë

³Ý ·³Ù Î³ ÉÇ ýáé ÝÇ ³ ÛÇ ëñ ï³ μ³ Ý³ Ï³Ý Ï»Ýï ñáÝ: 1993Ã. ÐéáÙ Ù»Ï -

Ý» Éáõ Å³ Ù³ Ý³Ï Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ïáï ñ»ó »ñ»ù Ïá ÕáëÏ ñ» ñÁ: ²Ûë ¹»å -

ùÁ í»ñç Ý³ Ï³ Ý³ å»ë ³½ ¹»ó ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ³éáÕ çáõ ÃÛ³Ý íñ³:

1996Ã. û·áë ïá ëÇó Ý³ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó å³é Ï»ó í»ó ³Ý ·³Ù: Ü³

μÅÇßÏ Ý» ñÇÝ ËÝ¹ ñáõÙ ¿ñ, áñ ÃáõÛÉ ï³Ý Çñ»Ý` Ñ³Ý ·Çëï Ù³ Ñ³ Ý³É:

§ºë ã»Ù Ï³ ñáÕ û·ï í»É Ã³Ý Ï³ñ Å»ù μáõ Åû· Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó, »ñμ ÇÙ

ËÝ³ Ù³ Ï³ Éáõ ÃÛ³Ý ï³Ï ·ïÝ íáÕ ÙÇ ÉÇ á Ý³ íáñ Ù³ñ ¹ÇÏ ½ñÏ í³Í »Ý

³Û¹ åÇ ëÇ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõ ÝÇó¦,- ³ëáõÙ ¿ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý: Ü³ »ñ -

μ»ù ó³ í³½ñ ÏáÕ ÙÇ çáó Ý»ñ ã¿ñ ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ, Ñ³ Ù³ ñ» Éáí, áñ ó³í ½·³ -

ÉÁ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿` øñÇë ïá ëÇÝ ½áÑ Ù³ ïáõ ó»É:

¶Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÁ Ï³ ñá Õáõ ÃÛ³Ý ã³÷

÷áñ ÓáõÙ ¿ÇÝ å³Ñ å³ Ý»É Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÷Ë ñáõÝ ³éáÕ çáõ ÃÛáõ ÝÁ:

Üñ³ ûñ í³ ëÇ ñ» ÉÇ å³ ÑÁ ³é³ íáïÝ ¿ñ: ²é³ íáï Û³Ý å³ ï³ ñ³ ·Á

ëÏë íáõÙ ¿ Å³ ÙÁ 6-ÇÝ: ²Ù»Ý ·Çß »ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ½³ñ Ãáõ óÇ ãÁ ¹ÝáõÙ

¿ñ Å³ ÙÁ 4-Ç íñ³. §ºë áõ ½áõÙ »Ù ³é³ çÇÝÝ ³ñÃ Ý³ Ý³É áõ ï»ë Ý»É ÐÇ -

ëáõ ëÇÝ¦,- ³ëáõÙ ¿ñ Ý³: øáõÛ ñ» ñÁ ËÝ¹ ñáõÙ ¿ÇÝ Ýñ³Ý` Ñá· ï³ Ý»É Çñ

Ù³ ëÇÝ, ã³ñÃ Ý³ Ý³É ³Û¹ ù³Ý í³Õ: Üñ³Ýù ëïÇå í³Í ¿ÇÝ ÝáõÛ ÝÇëÏ

å³ Ñ»É ½³ñ Ãáõ óÇ ãÁ, áñ å»ë ½Ç Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý »ñ Ï³ñ ùÝ»ñ: ºñμ Ý³

46


Ù³ Ñ³ ó³í, ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÇó Ù»ÏÝ ³ë³ó. §²ÛÅÙ Ý³ ½³ñ Ãáõ óÇ ãÇ

Ï³ ñÇù ãáõ ÝÇ, áñ å»ë ½Ç Ñ³ëó ÝÇ ï»ë Ý»É ÐÇ ëáõ ëÇÝ: Ü³ Ç°Ý ùÁ Ù»Ï Ý»ó

Üñ³ Ùáï: ÐÇ Ù³ Ýñ³Ýù Ñ³ íÇï Û³Ý Çñ³ñ Ñ»ï »Ý¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñáõ Õ³ñ Ï³ íá ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ÷³ é³ Ñ»Õ ¿ñ ¨ å»ñ -

×³ßáõù: ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ Ñ³ Ù³½ ·³ ÛÇÝ ëáõ· ¿ñ Ñ³Û ï³ ñ³ñ í»É: ²Ûë -

ï»Õ ³Û¹ å»ë Ã³ ÕáõÙ ¿ÇÝ ÙÇ ³ÛÝ Ý³ Ë³ ·³Ñ Ý» ñÇÝ áõ ÷áË Ý³ Ë³ ·³Ñ -

Ý» ñÇÝ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³Ý Ó³Ùμ, »ñ¨Ç Ï·» ñ³ ¹³ ë»ñ Ñ³ Ù»ëï ³ñ³ -

ñá Õáõ ÃÛáõÝ: ´³Ûó ÷³ é³ íáñ í³Í ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ, Ï³ Ãá ÉÇÏ

»Ï» Õ» óÇÝ ¨ ÑÝ¹ Ï³ Ï³Ý Çß Ë³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ åÝ ¹» óÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ñáõ -

Õ³ñ Ï³ íá ñáõ ÃÛáõÝÝ ³Ýó ÝÇ ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝ ã³÷ Ù»Í ßáõ ùáí:

Â» å»ï Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù³Ñ í³Ý ³é³ çÇÝ ÇëÏ Å³ Ù» ñÇÝ Ýñ³

Ù³ñ ÙÇÝÝ ûÍ» óÇÝ μ³É ½³ Ùáí, μ³Ûó ¨ ³ÛÝ å»ë, 40 ³ë ïÇ ×³ ÝÇ Ñ³ë -

ÝáÕ Ï³É Ï³ ÃÛ³Ý ßá·Ý áõ Ñ³ñ Ûáõñ ïá Ïá ë³ Ýáó Ëá Ý³ íáõ ÃÛáõÝÝ ³Ý -

Ñ³Ý·ë ïáõ ÃÛ³Ý ³éÇÃ ¿ÇÝ ï³ ÉÇë: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ù³ Ñ³ ó³í ·Ãáõ -

ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ·ñ³ ë»Ý Û³ ÏáõÙ, ³Û¹ å³ï ×³ éáí

ëÏ½μáõÙ Ýñ³ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ¹ñ» óÇÝ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ùáï ·ïÝ íáÕ ÙÇ ÷áù -

ñÇÏ Ù³ ïáõ éáõÙ: ²ÛÝ ï»Õ, Ï»Ý ¹³ ÝÇ Í³ ÕÇÏ Ý» ñÇ ¨ ³Õá ÃáÕ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ -

ÑÇ Ý» ñÇ ßñ ç³ å³ ïáõÙ, ¹³ ·³ ÕÁ ÙÝ³ó ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ »ñ Ïáõ ûñ: î³ ×³ ñÁ

ß³ï ÷áù ñÇÏ ¿ñ ¨ Ñ³ñ Ù³ñ ã¿ñ Ññ³ Å»ß ïÇ ³ñ³ ñá Õáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ:

ê»å ï»Ù μ» ñÇ 7-Ç ÏÇ ñ³Ï Ýûñ Û³ í³Õ ³é³ íáï Û³Ý, ÷³ é³ íáñ í³Í

ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ³× Ûáõ ÝÁ ï» Õ³ ÷á Ë» óÇÝ êáõñμ Âáí Ù³ ëÇ ï³ ×³ ñÁ:

Ø³ñ ¹ÇÏ ¹»é ÉáõÛ ëÁ ãμ³ó í³Í ³ñ ¹»Ý ëÏ ë»É ¿ÇÝ Ñ³ í³ù í»É ï³ ×³ ñÇ

Ùáï, ¨ ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ ¹Ç ³ ÏÁ μ»ñ í»ó, ï³ ×³ ñÇ Ù³ ïáõ éÁ ßñ ç³ -

å³ï í³Í ¿ñ ³Ù μá Ëáí: ÐÝ¹ Ï³ Ï³Ý Ï³ë ï³ Ý»ñÝ áõ ³é³ í» Éáõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÁ Ñ³ß íÇ ¿ÇÝ ³éÝ íáõÙ ÝáõÛ ÝÇëÏ ³Ûë ï»Õ: ø³ Õ³ ù³ Ï³Ý ·áñ ÍÇã -

Ý»ñÝ áõ μ³ñÓñ å³ß ïá Ýáí ³Ý ÓÇù êáõñμ Âáí Ù³ ëÇ ï³ ×³ ñÇÝ Ùá ï» -

ÝáõÙ ¿ÇÝ Ù»Í, ëåÇ ï³Ï Ù» ù» Ý³ Ý» ñáí ¨ Ù³ ïáõé ¿ÇÝ Ùï ÝáõÙ ³é³Ý -

ÓÇÝ Ùáõï ùÇó: àõ ë³ ÝáÕ Ý» ñÁ, Ë³ ÝáõÃ å³Ý Ý» ñÁ, »ñ» Ë³ Ý»ñÝ áõ Ï³ -

Ý³Ûù Ñ³Ù μ» ñ³ ï³ñ ëå³ ëáõÙ ¿ÇÝ, »ñμ ÏÑ³ë ÝÇ Çñ»Ýó Ñ»ñ ÃÁ ¨ ÑÝ³ -

ñ³ íáñ ÏÉÇ ÝÇ ·á Ý» ÙÇ ù³ ÝÇ ñá å» áí Ùï Ý»É Ù³ ïáõé` Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ -

ÛÇÝ Ññ³ Å»ßï ï³ Éáõ:

êáõñμ Âáí Ù³ ëÇ ï³ ×³ñ ³Û ó» É»ó Ý³¨ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ÷áË Ý³ Ë³ -

·³Ñ Æ.Î.¶áõ ç³ ÉÁ: Ü³ ³ë³ó, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ÛÝ Ù³ñ¹Ý ¿ñ, áí

ÝíÇ ñ³ μ» ñ»ó Çñ ÏÛ³Ý ùÁ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ: Æ.Î. ¶áõ ç³ ÉÁ


47

Ñ³ï Ï³ å»ë åÝ ¹»ó ³ÛÝ, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ñáõ Õ³ñ Ï³ íá ñáõ ÃÛ³Ý

³ñ³ ñá Õáõ ÃÛáõÝÝ ³Ýó ÝÇ Ñ³ íáõñ å³ï ß³ ×Ç, áñÇÝ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ

³ñ Å³ Ý³ ÝáõÙ »Ý ÙÇ ³ÛÝ Ï³ é³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý ·ÉáõË Ý» ñÁ: öáË Ý³ Ë³ -

·³ ÑÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ÝíÇñ í³Í ÙÇ μ³ Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÛáõÝ ¿ñ ·ñ»É, áñ -

ï»Õ Ýñ³Ý Ïá ã»É ¿ñ §Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý ¹»å ëÇ ñá ³é³ù Û³É¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ³× Ûáõ Ýáí ³å³Ï Û³ ¹³ ·³ ÕÁ ·ïÝ íáõÙ ¿ñ êáõñμ

Âáí Ù³ ëÇ ï³ ×³ ñáõÙ ÙÇ ³Ù μáÕç ß³ μ³Ã, ÇëÏ Ñ» ïá ï» Õ³ ÷áË í»ó

§Ü³ ï³ çÇ ÆÝ ¹áñ¦ Ù³ñ ½³ Ñ³ Ù³ ÉÇñ, áñ ï»Õ ¿É ³Ýó Ï³ó í»ó Ñáõ Õ³ñ -

Ï³ íá ñáõ ÃÛ³Ý ³ñ³ ñá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ: ØÇ ÉÇ á ÝÇó ³í»É Ù³ñ¹ ¿ñ ¹áõñë »Ï»É

Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÷á Õáó Ý»ñ, »ñμ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ³× Ûáõ ÝÁ ï» Õ³ ÷á ËáõÙ

¿ÇÝ Ù³ñ ½³ Ñ³ Ù³ ÉÇñ:

ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ³½ ·³ ÛÇÝ ¹ñáß áí Í³ÍÏ í³Í ¹³ ·³ ÕÁ ù³ Õ³ ùáí

ï³ ÝáõÙ ¿ÇÝ ³ÛÝ ÝáõÛÝ ½ñ³ Ñ³Ï ñÇ ÃÝ¹?³Ýá ÃÇ Ññ» ï³ ë³Û ÉÇ íñ³, ÇÝ -

ãÇ íñ³ áñáß Å³ Ù³ Ý³Ï ³é³ç Ã³ Õ»É ¿ÇÝ Ø³ Ñ³ï Ùáõ ¶³Ý ¹Ç ÇÝ ¨ æ³ -

í³ Ñ³ñ É³É Ü» ñáõ ÇÝ` ³Ý Ï³Ë ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ³é³ çÇÝ ÷áË Ý³ Ë³ ·³ -

ÑÇÝ: ¸³ ·³ ÕÇ »ï¨Çó ·ÝáõÙ ¿ñ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÛáÃ ÏÇ Éá Ù»ï ñ³ Ýáó ß³ -

ñ³ë Ûáõ ÝÁ: ê·á ù³Û É»ñ ·Ç ÑÝã ÛáõÝ Ý» ñÇ Ý»ñ ùá Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù³ñ ÙÇ -

ÝÁ ë³ ÑáõÙ ¿ñ Ï³É Ï³ ÃÛ³Ý ÷á Õáó Ý» ñáí: ä³ï íá Ã³ ÷á ñáõÙ ¿ÇÝ 12

ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÁ, áí ù»ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ û· Ý»É ¿ÇÝ ÑÇÙ Ý³¹ ñ» Éáõ

·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ 1950 Ãí³ Ï³ ÝÇÝ:

Ðáõ Õ³ñ Ï³ íá ñáõ ÃÛ³ ÝÁ Ù³ë Ý³Ï óáõÙ ¿ñ Ý³¨ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ½³ñ -

Ùáõ ÑÇ ²·Ç ´á Û³ çÇ áõÝ: Ü³ ³ë³ó, áñ Çñ Ùá ñ³ù ñáçÝ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù

ï» ë»É ¿ñ, »ñμ ÇÝ ùÁ ùë³Ý ï³ ñ» Ï³Ý ¿ñ, μ³Ûó Ñ» ïá Ýñ³Ýù Ñ³ ×³Ë

»Ý Ñ³Ý ¹Ç å»É Ðéá ÙáõÙ, »ñμ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ÛÝ ï»Õ ¿ñ ÉÇ ÝáõÙ ÙÇ ³ -

μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ñ³ñ ó» ñáí: §ºë »ñ μ»ù ã»Ù Ùï³ Í»É, áñ Ýñ³Ý ³Ûë ù³Ý

Ñ³ñ ·áõÙ »Ý áÕç ³ß Ë³ñ ÑáõÙ,- ³ë³ó ûñÇ áñ¹ ´á Û³ çÇ áõÝ,- ÇÝÓ Ñ³ -

Ù³ñ Ý³ ÙÇßï »Õ»É ¿ áõÕ Õ³ ÏÇ Ùá ñ³ ùáõÛñ¦:

àï³ μá μÇÏ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ, Ñ³Ý ñ³Ñé ã³Ï ÏÇ Ýá ¹» ñ³ ë³Ý Ý»ñÝ áõ

Ï³ é³ í³ ñ³ Ï³Ý ³Û ñ»ñÝ ³ñ ï³ë íáõÙ ¨ ³Õá ÃáõÙ ¿ÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ -

ÛÇ ³× Ûáõ ÝÇ Ùáï: ØÇ ÷áù ñÇÏ ïÕ³ ÛÇ å³ ñ³ Ýá óÇó Ï³Ë í³Í Ã»ñ ÃÇ ÏÇ

íñ³ ·ñ í³Í ¿ñ Ñ»ï¨Û³ ÉÁ. §Ø³°Ûñ Â» ñ» ½³, Ù»Ýù ù»½ »ñ μ»°ù ã»Ýù Ùá -

é³ Ý³¦: ºñ» Ë³Ý ¹³é Ý³ ·ÇÝ É³ó ¿ñ ÉÇ ÝáõÙ, ³ñ óáõÝù Ý»ñÝ ³ÛÝ ù³Ý

³é³ï ¿ÇÝ, áñ Ýñ³ ÇëÏ Ó»é ùáí ·ñ í³Í å³ë ï³éÝ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ

Ãñç í»É ¿ñ, ÇëÏ ï³ é»ñÝ ³Õ³ í³Õ í»É ¿ÇÝ:

48


¶Ãáõ ÃÛ³Ý ïÝ» ñÇ μÝ³ ÏÇã Ý» ñÇÝ ÃáõÛÉ ãïñ í»ó ·³É Ù³ñ ½³ Ñ³ Ù³ -

ÉÇñ` Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ Ññ³ Å»ßï ï³ Éáõ: Üñ³Ýù ³ñ³ ñá Õáõ ÃÛ³ ÝÁ

Ñ»ï¨áõÙ ¿ÇÝ í³ñ Ó³ Ï³É í³Í Ñ» éáõë ï³ óáõÛó Ý» ñÇ ÙÇ çá óáí: Üñ³Ý -

óÇó ß³ ï»ñÝ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù ¿ÇÝ ï»ë ÝáõÙ Ñ» éáõë ï³ óáõÛ óÁ:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ Ã³ Õ» óÇÝ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý

·ñ³ ë»Ý Û³ ÏÇ μ³ ÏáõÙ, áñÁ ·ïÝ íáõÙ ¿ñ ù³ Õ³ ù³ ÛÇÝ ³í» ñ³Ï Ý» ñÇó áã

Ñ» éáõ: Â³Õ Ù³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï Ý»ñ Ï³ ¿ÇÝ ÙÇ ³ÛÝ Ýñ³Ý ß³ï Ùï» ñÇÙ

Ù³ñ ¹ÇÏ, ÙÇ ù³ ÝÇ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý»ñ ¨ Ïñá Ý³ Ï³Ý μ³ñÓ ñ³ë ïÇ ×³Ý

·áñ ÍÇã Ý»ñ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇó ¨ áõ ñÇß »ñÏñ Ý» ñÇó: §Øáñ ï³Ý¦ Ùáï Ñ³ -

½³ ñ³ íáñ Ù³ñ ¹ÇÏ ¿ÇÝ Ñ³ í³ù í»É, áñ å»ë ½Ç ·á Ý» ³ã ùÇ åá ãáí ï»ë -

Ý»Ý, Ã» ÇÝã ¿ Ï³ ï³ñ íáõÙ Ý»ñ ëáõÙ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ëÇñ í³Í ¿ñ Î³É -

Ï³ Ã³ ÛÇ μÝ³ ÏÇã Ý» ñÇ ÏáÕ ÙÇó ¨ Ñ³ñ· í³Í ¿ñ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ, Éù í³Í Ý» -

ñÇ áõ ³Ý ïáõÝ Ý» ñÇ Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ: ²Ûë

Ù³ñ ¹ÇÏ í³ Õáõó ¿ÇÝ Ýñ³Ý ëáõñμ Ñ³ Ù³ ñáõÙ:

ì³ ïÇ Ï³ ÝÁ Ñ³Û ï³ ñ³ ñ»ó, áñ ³éÝ í³½Ý ÑÇÝ· ï³ ñÇ ¿ Ñ³ñ Ï³ íáñ

áñáß » Éáõ Ñ³ Ù³ñ, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ ¹³ ë»Ý ëñ μ» ñÇ Ï³ñ ·Á: ²Û¹

ÑÇÝ· ï³ ñÇ Ý» ñÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ »Ï» Õ» óÇÝ å»ïù ¿ áõß ³¹ ñáõ ÃÛ³Ùμ

áõëáõÙ Ý³ ëÇ ñÇ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ÏÛ³ÝùÝ áõ ·áñ Í» ñÁ, áñ å»ë ½Ç ëË³É -

Ý»ñ ÃáõÛÉ ãï³: §Ø»Ýù å»ïù ¿ íë ï³Ñ ÉÇ Ý»Ýù, áñ ³Û¹ ·áñ Í» ñÁ ÙÇ ³Ý -

·³ Ù³ÛÝ Ñ³ Ù³ å³ ï³ë Ë³ ÝáõÙ »Ý øñÇë ïá ëÇ áõë ÙáõÝù Ý» ñÇÝ¦,- Ñ³Û -

ï³ ñ³ ñ»ó ì³ ïÇ Ï³ ÝÇ Ý»ñ Ï³ Û³ óáõ óÇ ãÁ:

ê³ Ï³ÛÝ ß³ï ù³ Ñ³ Ý³ Ý»ñ ãë å³ ë» Éáí å³ß ïá Ý³ Ï³Ý áñáß Ù³ ÝÁ,

Ýñ³Ý Ñé ã³ Ï»É ¿ÇÝ ëáõñμ: ²Ûë å»ë ¿ñ í³ñ í»É ÜÛáõ- Úáñ ùÇ Ï³ñ ¹Ç Ý³É

æáÝ ú° Îá Ýá ñÁ. Ý³ éÇë ÏÇ ¿ñ ¹Ç Ù»É, áñ å»ë ½Ç ·ñ· é»ñ Ðéá ÙÇ å³ åÇ

¹Å ·á Ñáõ ÃÛáõÝÝ Çñ Ñ³Ý ¹»å: §Ø»Ýù Ïáñó ñÇÝù ÙÇ ÏÝáç, áí ëñ μáõ ÃÛ³Ý

Éáõ ë³å ë³Ï ¿ñ, áñ ã¿ñ »Õ»É áñ¨¿ Ù»ÏÝ ³Ûë ³ß Ë³ñ ÑÇó¦,- ³ë³ó Ý³:

ä³å Ðáí Ñ³Ý Ý»ë äá Õáë II-Á ã¿ñ Ã³ùó ÝáõÙ ³ñ óáõÝù Ý» ñÁ, »ñμ

Ëá ëáõÙ ¿ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù³ ëÇÝ: Üñ³ ÏÛ³Ý ùÁ Ý³ Ïá ã»ó ³Û¹ ¹³ ñÇ

³Ù» Ý³ Ù»Í Çñ³ ¹³ñ Óáõ ÃÛáõ ÝÁ:

²Ù» ñÇÏ Û³Ý Ùáñ ÙáÝ Ý» ñÁ Ýñ³Ý ³Ý í³ Ý» óÇÝ áÕç ³ß Ë³ñ ÑÇ Ñ³ Ù³ñ

á·»ßÝã Ù³Ý ³Õμ Ûáõñ:

Æñ³ ÝÇ Ý³ Ë³ ·³ ÑÁ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù» Íáõ ÃÛáõ ÝÁ μ³ ó³ï ñ»ó

Ýñ³ Ýáí, áñ í»ñ çÇÝë í» ñ³ Ï³Ý· Ý»ó ÁÝ Ï³ ÍÇ ³ñ Å³ Ý³ å³ï íáõ -

ÃÛáõÝÝ áõ Ñ³ñ ·³Ý ùÁ` áõÅ ·ï Ý» Éáí Çñ ÇëÏ ³Ý Ï»ÕÍ Ñ³ í³ï ùÇó:


49

èáõë áõÕ Õ³ ÷³é »Ï» Õ» óÇÝ Ñ³ ïáõÏ Ï»ñ åáí Ýß»ó, áñ Ñ³Ý ·áõó Û³É

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ·Ã³ é³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ ã¿ñ ×³ Ý³ ãáõÙ ë³Ñ Ù³Ý Ý»ñ, ³½ -

·áõ ÃÛáõÝ ¨ é³ ë³: Üñ³ Ñ³ Ù³ñ Ûáõ ñ³ ù³Ý ãáõñ ³ÝÓ ÏñáõÙ ¿ñ ²ëï Íá

å³ï Ï»ñÝ áõ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùÁ:

ÆëÏ Ñ³Û »Ï» Õ» óáõ ³é³ç Ýáñ¹Ý ³ë³ó, áñ §Çñáù, Ý³ »Õ»É ¿ μ³½ -

Ù³ ÃÇí Éù í³Í Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ù³Û ñÁ¦:

§Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ÙÇ ³Ï Ù³ñ¹Ý ¿ñ »ñÏ ñÇ íñ³, áí ó³Ý Ï³ ó³Í »ÉáõÛ -

ÃÇ Å³ Ù³ Ý³Ï Ï³ ñáÕ ¿ñ ³ñ ï³ Ñ³Û ï»É ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÇ

í» ñ³ μ»ñ Û³É Çñ ¹Å ·á Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: ÜáõÛ ÝÇëÏ Ðéá ÙÇ å³åÝ Çñ»Ý ã¿ñ Ï³ -

ñá Õ³ ÝáõÙ ¹³ ÃáõÛÉ ï³É,- ³ëáõÙ ¿ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» -

ñÇó Ù» ÏÁ: ºñμ Ðáí Ñ³Ý Ý»ë äá Õáë II-Á Ñ³Ý ¹Ç Ù³ ÝáõÙ ¿ñ íÇ Å»ó Ù³Ý

·áñ ÍÁÝ Ã³ óÁ Ø²Î -Ç Ñ³ ïáõÏ í» Ñ³ Åá Õá íÇ Å³ Ù³ Ý³Ï, Ý³ Ñ³ ×³Ë ¿ñ

Ù»ç μ» ñáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ³ñ ï³ Ñ³Û ï³Í Ëáë ù» ñÁ. ÙÇ ·áõ ó» Çñ»Ý

³Û¹ å»ë ³í» ÉÇ Ñ³ñ Ù³ñ ¿ñ¦:

ºñμ Ñ³Ûï ÝÇ ¹³ñ Ó³í Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù³ ÑÁ, ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ

ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ëÇ ³ Ý» ñÇ Ñ³ë ó» Ý» ñáí ëÏë í»ó ó³ í³Ï ó³ Ï³Ý Ý³ -

Ù³Ï Ý» ñÇ áõ Ñ» é³· ñ» ñÇ Ñáë ùÁ.

§Ø»ñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ù³Ñ í³Ý Ï³ å³Ï óáõ ÃÛ³Ùμ ÑÕáõÙ »Ýù Ù»ñ

ó³ í³Ï óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ ´³Ý ·³ Éá ñ³ ÛÇó (ÐÝ¹ Ï³ë ï³Ý): Ü³ Ù³ÛñÝ ¿ñ

μá Éáñ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ¿³Ï Ý» ñÇ. Ù³Û ñÁ` ³Õ ù³ï Ý» ñÇ, Ù³Û ñÁ` ÑÇ í³Ý¹ Ý» -

ñÇ, Ù³Û ñÁ` Éù í³Í Ý» ñÇ, Ù³Û ñÁ` ãÍÝ í³Í Ý» ñÇ¦:

§Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³¹³ Ù³Ý¹ ¿ñ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ Ã³ ·Ç íñ³: Ü³ Ï»Ý -

¹³ ÝÇ ëáõñμ ¿ñ: ÐÇ Ù³ Ý³ ·Ý³ó ²ëï Íá Ùáï, áñ å»ë ½Ç ³ÛÝ ï»Õ ³Õá ÃÇ

Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ, áõÙ Ñ³ Ù³ñ Ý³ ³å ñáõÙ áõ ³ß Ë³ ïáõÙ ¿ñ »ñÏ ñÇ íñ³¦:

§Ü³ áõ Õ³ñÏ í³Í ¿ñ Ù»ñ íß ï³ μ»Ï ³ß Ë³ñÑ, áñ å»ë ½Ç ·Ãáõ ÃÛáõÝ

å³ñ·¨»ñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ, ÙËÇ Ã³ ñ»ñ ³Ý ÑáõÛë Ý» ñÇÝ, Ï» ñ³Ï ñ»ñ ù³Õ -

ó³Í Ý» ñÇÝ, Ññ³ Å»ßï ï³ñ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ: ÆëÏ Ù»½ ¨ ÙÛáõë Ý» ñÇÝ

ëá íá ñ»ó Ý»ñ, Ã» ÇÝã å»ë å»ïù ¿ å³ ï³ë Ë³ Ý»É ëÇ ñáõÝ, áñÝ ²ëï Íá

ÏáÕ ÙÇó ïñ í»É ¿ Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³ ÝÁ¦:

50


¶ÈàôÊ 2

´²Úò ºì ²ÚÜäºê, Üð²Ü øÜÜ²¸²îàôØ ºÜ

àã ÙÇßï ¿ å³ ï³ ÑáõÙ, áñ Ñ³Ûï ÝÇ Ù³ñ ¹ÇÏ ÙÇ ³Ý ß³ Ý³Ï ·Ý³ Ñ³ -

ï³ Ï³Ý »Ý ëï³ ÝáõÙ Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý ÏáÕ ÙÇó: ØÇßï ¿É ·ïÝ íáõÙ »Ý

¹Å ·áÑ Ù³ñ ¹ÇÏ, ÇëÏ áÙ³Ýù ã»Ý ¿É ³Ù³ ãáõÙ ï³ñ μ»ñ Ó¨»ñáí ³ñ ï³ -

Ñ³Û ï» Éáõ Çñ»Ýó ¹Å ·á Ñáõ ÃÛáõÝÝ áõ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³ ÛÇÝ, ¹»é¨ë Ýñ³ Ï»Ý ¹³ Ýáõ ÃÛ³Ý ûñáù, ëñ μ» ñÇ Ï³ñ ·ÇÝ ¹³ ëáÕ

ß³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ÝáõÛÝ å»ë ³ñ Å³ Ý³ ó³Ý μ³½ Ù³ ÃÇí ùÝ Ý³ ¹³ ï³ Ï³Ý

Ñ³ñ Ó³ ÏáõÙ Ý» ñÇ: ì»ñ çÇÝ ï³ ñÇ Ý» ñÇÝ ³í» ÉÇ Ñ³ ×³Ë ¿ÇÝ ÉáõÛë ï»ë -

ÝáõÙ ûñ³ Ã»ñ Ã»ñ, áñáÝù áã ÙÇ ³ÛÝ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõÙ, ³ÛÉ Ý³¨ ³Û¹ Ù»Í

§ëñ μÇÝ¦ Ù» Õ³¹ ñáõÙ ¿ÇÝ Ï»Õ Í³ íá ñáõ ÃÛ³Ý, áã åñá ý» ëÇ á Ý³É ÉÇ Ý» Éáõ,

³Ý Ñ³ í³ ï³ñ Ùáõ ÃÛ³Ý, Ñ³ë ï³ ï³ Ï³ Ùáõ ÃÛ³Ý, ÑÇÝ ¹áõ Ý» ñÇÝ ¹³ñ ÓÇ

μ» ñ» Éáõ ¨ ³ÛÉ Ù»Õ ù» ñÇ Ù»ç:

²Û¹ åÇ ëÇ Ñá¹ í³Í Ý» ñáõÙ ½» ï»Õ í³Í ï» Õ» Ï³ï íáõ ÃÛáõÝÝ ³í» ÉÇ

ßáõï íÇ ×» ÉÇ ¿, μ³Ûó ¹³ ãÇ Ë³Ý ·³ ñáõÙ Ñ³ë Ý» Éáõ Çñ Ýå³ ï³ ÏÇÝ,

ù³ ÝÇ áñ »ñ μ»ÙÝ ³ÛÝ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ Ñ³ Ùá ½Çã ¿ ÑÝãáõÙ: ê»Ý ë³ óÇ ³ ÛÇ

»ï¨Çó ·ó íáÕ μáõÉ í³ ñ³ ÛÇÝ Ã»ñ Ã» ñÇ ÁÝ Ã»ñ óáÕ Ý»ñÝ ³·³ Ñ³ μ³ñ áñ -

ëáõÙ ¿ÇÝ §ëñ μÇ¦ ³Ý Ù» Õáõ ÃÛ³Ý í» ñ³ μ»ñ Û³É ÝáõÛ ÝÇëÏ Ù»Ï ³Ï Ý³ñ ÏÁ:

Üñ³ Ù³ ÑÁ Ýñ³Ýó ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ Ë³ ñ³ ½³ ÝáõÙ ¿ñ: ¸Å Ï³Ù Ý» ñÁ å³ï -

ñ³ëï ¿ÇÝ Ýñ³Ý áï ùÇó ·ÉáõË Ã³ Õ»É Ï»Õ ïÇ Ù»ç:

àÙ³Ýù Ëá ëáõÙ »Ý Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ëáë ù» ñÇ ¨ ·áñ Í» ñÇ ³Ý Ñ³ Ù³ -

å³ ï³ë Ë³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ: Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ ½³ ñ³ íáñ ³Ý ·³Ù -

Ý»ñ ÏñÏ Ý»É ¿, áñ ÇÝ ùÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó §Ñ³ í³ ùáõÙ ¿¦ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÷á Õáó -

Ý» ñÇó, μ³Ûó »Ã» ½³Ý ·³ Ñ³ ñáõÙ »Ý §ÜÇñ Ù³É ÊñÇ ¹³Û¦ ¨ Ñ³ Õáñ ¹áõÙ

51

»Ý, áñ ÇÝã -áñ ÙÇ ³Ý ïáõÝ Ã³ ÷³ é³ Ï³ ÝÇ û· Ýáõ ÃÛáõÝ ¿ Ñ³ñ Ï³ íáñ,

Ó»½ Ï³ é³ ç³ñ Ï»Ý ½³Ý ·³ Ñ³ ñ»É 102 (Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ §ßï³å û· Ýáõ -

ÃÛ³Ý¦ Í³ é³ Ûáõ ÃÛáõÝ) ¨ ¹Å μ³Ë ïÇÝ Î³ ÉÇ ·³ï ï» Õ³ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ -

Ù³ñ ³í ïá Ù» ù» Ý³ ÏÏ³Ý ã»Ý: êï³ó íáõÙ ¿ ³ÛÝ å»ë, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³Ý áÕç ³ß Ë³ñ ÑÇÝ Ùá Éá ñ»ó ÝáõÙ ¿ñ, »ñμ Çñ Üá μ»É Û³Ý ×³ éÇ Å³ Ù³ -

Ý³Ï å³ï ÙáõÙ ¿ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ·áñ Íáõ Ý» áõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ: ´³Ûó ã¿±

áñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ÷á Õáó Ý» ñÇó ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý»ñ ï» Õ³ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ -

Ù³ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ ÝíÇ ñ³ μ»ñ í»É ¿ÇÝ §ßï³å û· Ýáõ ÃÛ³Ý¦ Ñ³ -

ïáõÏ ³í ïá Ù» ù» Ý³ Ý»ñ: ØÇ ·áõ ó» ¹ñ³Ýù û· ï³ ·áñÍ íáõÙ ¿ÇÝ Ý³¨

ùáõÛ ñ» ñÇÝ Çñ»Ýó ³Õá Ã³ ï» ÕÇ Ý»ñ ï» Õ³ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

àõ ñÇß Ý»ñÝ ¿É Ùï³ μ» ñáõÙ »Ý, áñ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ ×³Ë ¿ñ Ëá -

ëáõÙ ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ, Ã» ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ»ñÝ ³Ù»Ý ûñ áñ ù³Ý ëá -

í³Í Ý» ñÇ »Ý Ï» ñ³Ï ñáõÙ Çñ»Ýó ³Ýí ×³ñ ×³ß ³ ñ³Ý Ý» ñáõÙ` ³é³Ýó

Ýß» Éáõ, áñ ³Û¹ ×³ß ³ ñ³Ý Ý» ñÇó ·á Ý» Ù» ÏáõÙ áõï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ñ áõ Ý» Ý³É Ñ³ ïáõÏ å³ ñ» Ý³Ù Ã»ñ ùÇ ù³ñï: Ðá¹ í³ ÍáõÙ ³ë íáõÙ

¿ñ, áñ ùñÇë ïá Ý» ³ Ï³Ý Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñáõÙ ³Û¹ åÇ ëÇ ù³ñ ï»ñ áõ Ý» ÇÝ

·ñ» Ã» μá Éá ñÁ, μ³Ûó áõ ñÇß ¹³ í³ Ý³Ý ùÇ å³ï Ï³ ÝáÕ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ

Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñáõÙ ¹Åí³ñ Ã» ·ïÝ í»ñ ·á Ý» Ù»Ï »ñ ç³ ÝÇÏ:

Ø»Ï áõ ñÇß ÇÝ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ ³Ù»Ý ÙÇ Ëáë ùÁ Ë» Õ³ ÃÛáõñ í³Í ¿ñ

ÃíáõÙ: Ü³ ³ëáõÙ ¿ñ. §ºÃ» Éáõë ÝÇ íñ³ ³Õ ù³ï Ý»ñ Ï³Ý, Ù»Ýù Ýñ³Ýó

¿É ÏÑ³ë Ý»Ýù¦: Ü³ μ³½ ÙÇóë ÏñÏ ÝáõÙ ¿ñ, áñ Ï³ ç³Ï óÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ -

ñÇù áõ Ý» óáÕ ó³Ý Ï³ ó³Í Ù³ñ ¹áõ: àõ ñ»ÙÝ ÇÝ ãá±õ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝáõÙ

·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ Ý»Ý ÝÙ³Ý ËÇëï ã³ ÷³ ÝÇß Ý»ñ ÁÝï ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³ñ óáõÙ,

Ã»` áõÙ û· Ý»É, ÇëÏ áõÙ` áã: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÁ ã»Ý

û· ÝáõÙ ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³Ýó, áí ù»ñ ·á Ý» Ù»Ï μ³ ñ» Ï³Ù áõ Ý»Ý: ¸³ Ïáã -

íáõÙ ¿ §ÁÝ ï³ Ý» Ï³Ý ¹»åù¦:

1996Ã. ³å ñÇ ÉÇÝ ³Ù» ñÇ Ï³ óÇ Éñ³· ñáÕ Ý» ñÇÝ ïí³Í Çñ Ñ³ñ -

ó³½ñáõÛ óáõÙ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý ³ë³ó, áñ Ïó³Ý Ï³ Ý³ñ Ù³ Ñ³ Ý³É` ÇÝã -

å»ë §ÜÇñ Ù³É ÊñÇ ¹³ ÛÇ¦ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ Î³ ÉÇ ·³ ïáõÙ: ´³Ûó Ñ³Ûï ÝÇ

¿ñ, áñ ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Ý³ ³ñ ¹»Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù μáõ ÅáõÙ ¿ñ ëï³ ó»É

³ß Ë³ñ ÑÇ ³ÛÝ åÇ ëÇ Ã³ÝÏ ÏÉÇ ÝÇ Ï³ Ý» ñáõÙ, ÇÝã åÇ ëÇù »Ý Î³ ÉÇ ýáé -

ÝÇ ³ ÛÇ §êÏ ñÇåë¦ ÏÉÇ ÝÇ Ï³Ý ¨ Ðéá ÙÇ §æ» Ù» ÉÇ¦ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýá óÁ: Ü³

Ý³¨ μáõÅ í»É ¿ Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÏÉÇ ÝÇ Ï³ Ý» ñáõÙ, áñ ï»Õ μáõÅ í» ÉÁ Ù³ï ã» -

ÉÇ ã¿ ÑÝ ¹ÇÏ μÝ³Ï ãáõ ÃÛ³Ý 99 ïá Ïá ëÇ Ñ³ Ù³ñ. ³ñ¹ Ûá±ù ë³ Ï»Õ Í³ íá -

52


ñáõ ÃÛáõÝ ã¿: ºñμ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ù³ Ñ³ ó³í, Ýñ³ ë»Ý Û³ ÏáõÙ ¹ñ í³Í

¿ñ Å³ Ù³ Ý³ Ï³ ÏÇó ³Ù» Ý³ Ã³ÝÏ ëñ ï³ μ³ Ý³ Ï³Ý ë³ñ ùÁ, áñÁ ëá íá -

ñ³ μ³ñ Ýß³ Ý³Ï í³Í ¿ ÉÇ ÝáõÙ Ã³ ·³ íáñ Ý» ñÇ, μé Ý³ Ï³É Ý» ñÇ ¨ Ï³ é³ -

í³ ñ³ Ï³Ý å³ ñ³· ÉáõË Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ:

Ü³ ³ÛÝ ù³Ý Ñ³ ×³Ë ¿ñ Ëá ëáõÙ ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ, Ã» ÇÝã ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ »Ý

ï³ é³ å³ÝùÝ áõ ó³ íÁ, ù³ ÝÇ áñ Ù»Ýù ³í» ÉÇ »Ýù Ùá ï» ÝáõÙ øñÇë ïá -

ëÇÝ, μ³Ûó ÇÝùÝ ³Ý Ó³Ùμ »ñ μ»ù ã¿ñ Ññ³ Å³ñ íáõÙ ó³ í³½ñ ÏáÕ ¨

ÃÙñ»ó ÝáÕ ¹» Õ³ ÙÇ çáó Ý» ñÇó: §ÆÝ ãá±õ¦,- Ñ³ñó »Ý μ³ñÓ ñ³ó ÝáõÙ

ùÝÝ³ ¹³ï Ý» ñÁ:

²Ù» Ýáõ ñ»ù ·ïÝ íáÕ ¨ ³Ù»Ý μ³Ý ÇÙ³ óáÕ ùÝ Ý³ ¹³ï Ý» ñÁ ÑÇß » -

óÇÝ, áñ ×á Ëáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ ãÁÝ ¹áõ ÝáÕ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý Ñ³ ×³Ë ¿ñ ×³ Ý³ -

å³ñ Ñáñ ¹áõÙ §ÉÛáõùë¦ Ï³ñ ·Ç ÇÝù Ý³ ÃÇé Ý» ñáí, áñáÝù Ù³ï ã» ÉÇ »Ý

ÙÇ ³ÛÝ ß³ï Ñ³ ñáõëï Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù³ñ: ÆÑ³ñ Ï», Ý³ Ãé ãáõÙ ¿ñ

³íÇ ³ ÁÝ Ï» ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³ß íÇÝ, μ³Ûó ¹³ Ýñ³Ý ãÇ ³ñ ¹³ ñ³ó ÝáõÙ, ³é³ -

í»É ¨ë, áñ Â» ñ» ½³ ÛÇ áõÕ¨áñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù»Í Ù³ ëÁ Ïñá Ý³ Ï³Ý Ýå³ -

ï³Ï Ý» ñáí ¿ñ. Ý»ñ Ï³ ·ïÝ í»É ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ýá ñÁÝ ïÇñ ùáõÛ ñ» ñÇ

ÝíÇ ñ³ μ»ñ Ù³Ý ³ñ³ ñá Õáõ ÃÛ³ ÝÁ Ï³Ù Ï³ ï³ ñ»É Ðéá ÙÇ å³ åÇ Ñ³ÝÓ -

Ý³ ñ³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: ÆÝã å»±ë »Ý Ï³å íáõÙ ³Ûë ³í» Éáñ ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ

Ýñ³ μ³ñÓñ ÙÇ ëÇ³ ÛÇ Ñ»ï, áñÝ ¿ñ` Í³ é³ Û»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ³Õ ù³ï Ý» -

ñÇÝ: §Æñ³ í³ ë»ñ Ý» ñÇ¦ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ï Ï³ å»ë ½³½ ñ» ÉÇ ¿ ³ÛÝ, áñ

·ïÝí» Éáí ³é³ çÇÝ Ï³ñ ·Ç ëñ³ ÑáõÙ, ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇÝ ÇÝù Ý³ ÃÇ éÇ

áõÕ»Ï óáñ ¹áõ ÑáõÝ ËÝ¹ ñáõÙ ¿ñ Ñ³ í³ ù»É Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ` Çñ Ñ»ï ï³ Ý» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ, áñ å»ë ½Ç Ñ» ïá ³ÛÝ μ³ Å³ ÝÇ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ: Üñ³Ýó »½ ñ³ -

Ï³ óáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ»ï¨Û³ÉÝ ¿. §²Ûë ³Ù» ÝÁ Ý³ ³ÝáõÙ ¿ñ, áñ å»ë ½Ç ùá -

Õ³ñ ÏÇ ³é³ çÇÝ Ï³ñ ·áí áõÕ¨áñ í» Éáõ Çñ³ Ï³Ý å³ï ×³é Ý» ñÁ: Ü³

³ß Ë³ ïáõÙ ¿ñ μ³½ Ùáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ¦:

Ø³Ûñ Â» ñ» ½³Ý åÝ ¹áõÙ ¿ñ Ý³¨, áñ ãÇ ½μ³Õ íáõÙ ù³ Õ³ ù³ Ï³ Ýáõ -

ÃÛ³Ùμ, ³Û ÝÇÝã, áã ÙÇ ³ÛÝ ³Ý Ó³Ùμ ùí» ³ñ ÏáõÙ ¿ñ ÐÝ¹Ï³ë ï³ ÝáõÙ Ï³ -

Û³ óáÕ ÁÝï ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ, ³ÛÉ Ý³¨ Ñ»ï¨áõÙ ¿ñ, áñ μá Éáñ ùáõÛ ñ» ñÁ

ÝáõÛÝ å»ë ùí» ³ñ Ï»Ý:

øÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ½·³ ÉÇ Ù³ ëÁ, Ñ³ï Ï³ å»ë ³ÛÝ, ÇÝ ãÁ í» ñ³ -

μ» ñáõÙ ¿ Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇ μ³ ñá Û³ Ï³Ý ëÏ½ μáõÝù Ý» ñÇÝ, ³í» ÉÇ ß³ï

Çñ» ÝÇó Ý»ñ Ï³ Û³ó ÝáõÙ ¿ ùñÇë ïá Ý» áõ ÃÛ³Ý ¨ ¹ñ³ ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ Ù» Ãá¹ -

Ý» ñÇ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛáõÝ, ù³Ý` Ñ»Ýó Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ áõÕÕ í³Í

´³Ûó ¨ ³ÛÝå»ë, Ýñ³Ý ùÝÝ³¹³ïáõÙ »Ý

53

ùÝÝ³ ¹³ ïáõ ÃÛáõÝ: ´³Ûó ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ³ã ù» ñÁ ÷³ Ï»É ³ÛÝ ÷³ë ïÇ íñ³,

áñ Ý³ Çñ ·áñ Íáõ Ý» áõ ÃÛ³Ùμ Ë³Ý ·³ ñáõÙ ¿ñ ß³ ï» ñÇÝ, áí ù»ñ Ñ» -

ï³ùñùñ í³Í ã¿ ÇÝ μ³ ñ» ·áñ Íáõ ÃÛ³Ùμ: ²Õ ù³ï Ý» ñÇÝ û· Ýáõ ÃÛáõÝ óáõ -

ó³ μ» ñ» ÉÁ ³ÛÝ åÇ ëÇ ³Ñ é» ÉÇ Í³ í³É Ý» ñáí, ÇÝã åÇ ëÇÝ ¹³ ³ÝáõÙ ¿ñ

·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ, Ë³Ý ·³ ñáõÙ ¿ñ μÝ³Ï ãáõ ÃÛ³Ý

áñáß ³ ÏÇ Ù³ ëÇ ³é¨ïñ³ ÛÇÝ Ñ» ï³ùñù ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ: Ø³Ûñ Â» ñ» -

½³ ÛÇ ¨ Ýñ³ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ í³ñ Ï³ μ» ÏáõÙÝ ³é³ í»É Ñ³ñ Ù³ ñ³ í»ï

ÙÇ çáó ¿ñ Çñ»Ýó Ñ³Ý ¹»å ³Ý ó³Ý Ï³ ÉÇ Ùñ ó³Ï óáõ ÃÛáõ ÝÁ Ãáõ É³ó Ý» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ: ø³ ÝÇ áñ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ

áõÝÇ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ ÇÝù Ý³ Ï³Ù ½á Ñ³ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ßÝáñ ÑÇí, ³å³

Ýñ³ μ³ñ ·³ í³ ×áõÙÝ áõ ÇÝù Ý³ ·á Û³ óáõ ÃÛ³Ý å³Ñ å³ ÝáõÙÝ ³Ý ÙÇ ç³ -

Ï³ Ýá ñ»Ý Ï³å í³Í »Ý Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ Ï³Ý Ï³ñ ÍÇ ùÇ Ñ»ï:

´³Ûó, ãÝ³ Û» Éáí Â» ñ» ½³ ÛÇ μ³ ñÇ ³Ýáõ ÝÁ í³ñ Ï³ μ» Ï» Éáõ ÷áñ Ó» -

ñÇÝ, ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ ñáõ Ý³ ÏáõÙ ¿ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ Ý» Ý³É ¨ ÉáõÛë áõ

áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ ï³ ñ³ Í»É Ï³ ñÇ ù³ íáñ Ý» ñÇ ïÝ» ñáõÙ` ÝáõÛ ÝÇëÏ Ýñ³

Ù³ ÑÇó Ñ» ïá:

54


¶ÈàôÊ 3

Ø²Úð Âºðº¼²ÚÆ êÆð²Ì ²ÔàÂøÜºðÀ

à±ì ¾ ÐÆêàôêÜ ÆÜÒ Ð²Ø²ð

• ÐÇëáõëÁ ÊáëùÝ ¿, áñ Ù³ñÙÇÝ ¹³ñÓ³í,• ÐÇëáõëÁ ÏÛ³ÝùÇ Ð³óÝ ¿,• ÐÇëáõëÁ ¼áÑÝ ¿ Ë³ãÇ íñ³ μ»ñí³Í` Ù»ñ Ù»Õù»ñÇ Ñ³Ù³ñ,• ÐÇëáõëÁ ¼áÑÝ ¿ ëáõñμ ËÝçáõÛùÇ Å³Ù³Ý³Ï Ù³ïáõóí³Í` ÇÙ ¨

³ßË³ñÑÇ Ù»Õù»ñÇ Ñ³Ù³ñ,• ÐÇëáõëÁ ÊáëùÝ ¿, áñÁ å»ïù ¿ ³Õ³Õ³Ï»É,• ÐÇëáõëÁ ÖßÙ³ñïáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ å»ïù ¿ ³ë»É Ù³ñ¹Ï³Ýó,• ÐÇëáõëÁ Ö³Ý³å³ñÑÝ ¿, áñáí å»ïù ¿ ·Ý³É,• ÐÇëáõëÁ ÈáõÛëÝ ¿, áñÁ ÏÉáõë³íáñÇ Ù»ñ áõÕÇÝ,• ÐÇëáõëÁ ÎÛ³ÝùÝ ¿, áñáí å»ïù ¿ ³åñ»É,• ÐÇëáõëÁ ê»ñÝ ¿, áñÁ å»ïù ¿ ëÇñ»É,• ÐÇëáõëÝ àõñ³ËáõÃÛáõÝÝ ¿, áñáí å»ïù ¿ ÏÇëí»É,• ÐÇëáõëÁ ¼áÑÝ ¿, áñÁ å»ïù ¿ Ù³ïáõó»É,• ÐÇëáõëÁ Ð³Ý·ëïáõÃÛáõÝÝ ¿, áñÁ å»ïù ¿ ï³É,• ÐÇëáõëÁ ÏÛ³ÝùÇ Ð³óÝ ¿, áñÁ å»ïù ¿ ×³ß³Ï»É,• ÐÇëáõëÁ ù³Õó³Í ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Ï»ñ³Ïñ»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Í³ñ³í ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ çáõñ ï³É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Ù»ñÏ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Ñ³·óÝ»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÝ ³ÝïáõÝ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Í³ÍÏ ï³É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ ÑÇí³Ý¹ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ μáõÅ»É Üñ³Ý,

55

• ÐÇëáõëÁ ïËáõñ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ëÇñ»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Ù»ñÅí³Í ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ÙËÇÃ³ñ»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ μáñáï ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Éí³Ý³É Üñ³ í»ñù»ñÁ,• ÐÇëáõëÝ ³Õù³ï ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ÅåÇï ÝíÇñ»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÝ ³ñμ»óáÕ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Éë»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Ë»ÝÃ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ËÝ³Ù»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Ù³ÝáõÏ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ·ñÏ»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ ÏáõÛñ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ³é³çÝáñ¹»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ ËáõÉ áõ Ñ³Ùñ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Ëáë»É Üñ³ ÷áË³ñ»Ý,• ÐÇëáõëÁ Ñ³ßÙ³Ý¹³Ù ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ·Ý³É Üñ³ Ñ»ï, • ÐÇëáõëÁ ÃÙñ³ÙáÉ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ¹³éÝ³É Üñ³ ÁÝÏ»ñÁ,• ÐÇëáõëÁ åáéÝÇÏ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Ý»ñ»É Üñ³ Ù»ÕùÝ áõ ë»ñ ï³É

Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Ï³åí³Í ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ³Ûó»É»É Üñ³Ý,• ÐÇëáõëÁ Í»ñ ¿. Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ³ç³Ïó»É Üñ³Ý:

ÆÝÓ Ñ³Ù³ñ` • ÐÇëáõëÝ ÇÙ ²ëïí³ÍÝ ¿: • ÐÇëáõëÝ ÇÙ ³ÙáõëÇÝÝ ¿:• ÐÇëáõëÝ ÇÙ ÏÛ³ÝùÝ ¿:• ÐÇëáõëÝ ÇÙ ÙÇ³Ï ë»ñÝ ¿:• ÐÇëáõëÝ ³Ù»Ý ÇÝãÇ ÇÙ³ëïÝ ¿:• ÐÇëáõëÝ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ ³Ù»Ý ÇÝã ¿:• ÐÇëáõëÇÝ »ë ëÇñáõÙ »Ù ÇÙ áÕç ëñïáí, ÇÙ áÕç ¿áõÃÛ³Ùμ:

ºë Ýñ³Ý ïí»É »Ù ÇÙ ³Ù»Ý ÇÝãÁ, ÝáõÛÝÇëÏ` Ù»Õù»ñë, ¨ Ü³ ÇÝÓ

ïí»É ¿ Æñ ùÝùßáõÃÛáõÝÝ áõ ë»ñÁ:

²ÛÅÙ ¨ Ñ³íÇïÛ³Ý »ë ÇÙ Ë³ãÛ³É §²ÙáõëÝáõ¦ ÏÇÝÝ »Ù: ²Ù»°Ý:

§ÆëÏ ¹áõù á±í »ù ³ëáõÙ ÇÝÓ Ñ³Ù³ñ, Ã» ÉÇÝ»Ù¦ (Ø³ïÃ. 16.15):

• ¸áõ ²ëïí³Í »ë:• ¸áõ ²ëïí³Í »ë` ²ëïÍáõó:• ¸áõ ÍÝí³Í »ë, áã Ã» ëï»ÕÍí³Í:• ¸áõ øá Ðáñ Ñ»ï Ù»Ï ³ÙμáÕçáõÃÛáõÝ »ë:• ¸áõ Ï»Ý¹³ÝÇ ²ëïÍá àñ¹ÇÝ »ë:

56


• ¸áõ ûñÑÝÛ³É ºññáñ¹áõÃÛ³Ý »ñÏñáñ¹ ¸»ÙùÝ »ë:• ¸áõ Ù»Ï »ë Ðáñ Ñ»ï:• ¸áõ Üñ³ÝáõÙ »ë ³Ù»Ý³ëÏ½μÇó:• ²ßË³ñÑáõÙ ³Ù»Ý μ³Ý Ï³ï³ñí³Í ¿ ø»½Ýáí ¨ îÇñáçáí:• ¸áõ ëÇñ»ÉÇ àñ¹ÇÝ »ë, àí Ñ³×»ÉÇ ¿ ÐáñÁ:• ¸áõ Ø³ñÇ³ÙÇ àñ¹ÇÝ »ë` Ýñ³ ·ñÏáõÙ ÑÕÇ³ó³Í êáõñμ Ðá·áõó:• ¸áõ ÍÝí»É »ë ´»ÃÉ»Ñ»ÙáõÙ:• Ø³ñÇ³ÙÁ ø»½ μ³ñáõñ»É ¨ ¹ñ»É ¿ñ ÙëáõñáõÙ:• ø»½ ç»ñÙ³óÝáõÙ ¿ñ ³ÛÝ ³í³Ý³ÏÇ ï³ù ßÝã³éáõÃÛáõÝÁ, áñÁ

ï³ÝáõÙ ¿ñ øá ÙáñÝ áõ ø»½` Ýñ³ áñáí³ÛÝáõÙ:• ¸áõ Ðáíë»÷Ç àñ¹ÇÝ »ë, áõÙ Ü³½³ñ»ÃÇ μÝ³ÏÇãÝ»ñÁ ×³Ý³ãáõÙ

¿ÇÝ áñå»ë ÑÛáõëÝÇ:• ¸áõ ·ÇïáõÃÛáõÝ ãëáíáñ³Í Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ñ¹ »ë` Ñ³ÝÓÝí³Í

Æëñ³Û»ÉÇ Í»ñ»ñÇ ¹³ï³ëï³ÝÇÝ:

êàôð´ üð²ÜòÆêÎ ²êÆ¼²òàô ²ÔàÂøÀ

ú¯, î»°ñ ÇÙ,

ÆÝÓ øá ·áñÍÇùÁ ¹³ñÓñáõ,

Âá°Õ ³ï»ÉáõÃÛ³Ý ÷áË³ñ»Ý ë»ñ ó³Ý»Ù,

ìÇñ³íáñ³ÝùÇ ÷áË³ñ»Ý` Ý»ñáõÙ,

Î³ëÏ³ÍÇ ÷áË³ñ»Ý` Ñ³í³ïù,

ìÑ³ïáõÃÛ³Ý ÷áË³ñ»Ý` ÑáõÛë,

³í³ñÇ ÷áË³ñ»Ý` ÉáõÛë,

ìßïÇ ÷áË³ñ»Ý` áõñ³ËáõÃÛáõÝ:

ú¯, ³Ù»Ý³½á°ñ ²ëïí³Í,

²ñ³ ³ÛÝå»ë,

àñ ë÷á÷³Ýù ã÷Ýïñ»Ù, ³ÛÉ` ë÷á÷»Ù,

âÑ³ëÏ³Ý³Ù ÇÝùë, ³ÛÉ` Ñ³ëÏ³óÝ»Ù,

àã Ã» ëÇñí³Í ÉÇÝ»Ù, ³ÛÉ` ëÇñ»Ù,

²Ûë áÕáñÙáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ »Ù ËÝ¹ñáõÙ ø»½, ²ëïí³¯Í,

ø³ÝÇ áñ ï³Éáí` ëï³ÝáõÙ »Ýù,

Ø»ñ Ù³ëÇÝ Ùáé³Ý³Éáí` Ù»½ ·ïÝáõÙ »Ýù,

Ø³Ûñ Â»ñ»½³ÛÇ ëÇñ³Í ³ÕáÃùÝ»ñÁ

57

àõñÇßÝ»ñÇÝ Ý»ñ»Éáí` Ý»ñíáõÙ,

Ø»éÝ»Éáí` ÍÝíáõÙ Ñ³í»ñÅ ÏÛ³ÝùÇ Ù»ç:

êàôð´ ²ì¶àôêîÆÜÆ ²ÔàÂøÀ

î»°ñ ÐÇëáõë, ³ñ³ ³ÛÝå»ë, áñ ×³Ý³ã»Ù ÇÝÓ áõ ×³Ý³ã»Ù ø»½ ¨

áõñÇã áã ÙÇ μ³ÝÇ ãÓ·ï»Ù, ³ÛÉ ÙÇ³ÛÝ ø»½ Ó·ï»Ù:

²ñ³ ³ÛÝå»ë, áñ ÇÝÓÝÇó ßñçí»Ù áõ ø»½ ëÇñ»Ù ¨ ³Ù»Ý μ³Ý ø»½

Ñ³Ù³ñ ³Ý»Ù:

àñ ËáÝ³ñÑ»óÝ»Ù ÇÝÓ áõ μ³ñÓñ³óÝ»Ù ø»½ ¨ áõñÇß áã ÙÇ μ³ÝÇ

Ù³ëÇÝ ãËáñÑ»Ù, ³ÛÉ ÙÇ³ÛÝ øá Ù³ëÇÝ ËáñÑ»Ù:

àñ Ù»éóÝ»Ù ÇÝÓ áõ Ï»Ý¹³Ý³óÝ»Ù ø»½, ¨ ÇÝã áñ å³ï³ÑÇ`

ÁÝ¹áõÝ»Ù ø»½ÝÇó:

àñ Ñ»é³Ý³Ù ÇÝÓÝÇó áõ Ñ»ï¨»Ù ø»½, ¨ ÙÇßï ÷³÷³·»Ù` ·³É

ø»½ Ùáï:

àñ ÷³Ëã»Ù ÇÝÓÝÇó áõ ßï³å»Ù ø»½ Ùáï, áñ øá

å³ßïå³ÝáõÃÛ³ÝÝ ³ñÅ³Ý³Ý³Ù:

àñ ë³ñë³÷»Ù ÇÝÓÝÇó áõ »ñÏÛáõÕ»Ù ø»½ÝÇó, áñ øá ÁÝïñÛ³ÉÝ»ñÇ

Ù»ç ÉÇÝ»Ù:

àñ ãíëï³Ñ»Ù ÇÝÓ, ³ÛÉ` ø»½ Ñáõë³Ù, áñ ø»½ ÑÝ³½³Ý¹ ¹³éÝ³Ù:

àñ ëÇñïë áã ÙÇ μ³ÝÇ ãÓ·ïÇ ø»½ÝÇó μ³óÇ, ¨ ¹³éÝ³Ù ³Õù³ï`

ø»½ Ñ³Ù³ñ:

Ü³ÛÇ°ñ ÇÝÓ íñ³, ¨ ÏëÇñ»Ù ø»½:

Î³ÝãÇ°ñ ÇÝÓ, ¨ Ïï»ëÝ»Ù ø»½:

ºí Ñ³íÇïÛ³Ý ÏóÝÍ³Ù ø»½Ýáí, ³Ù»°Ý:

58


¶ÈàôÊ 4

Ø²Úð Âºðº¼²ÚÆ Ðºî¼ðàôÚòÜºðÆò

¶ÂàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ø»Ýù ³Ù»Ý μ³Ý Ù»ñ Ó»é ù» ñáí »Ýù ³ÝáõÙ: Ø»ñ ÏÛ³Ý ùÁ Ïá ãáõÙ ã¿,

³ÛÉ` ÙÇ Í³Ýñ ³ß Ë³ ï³Ýù, áñáí Ñ»ï¨ ·Ãáõ ÃÛáõ ÝÁ ë»ñ ¿` ·áñ Íá Õáõ -

ÃÛ³Ý Ù»ç: ¶Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ùáõÛñÝ Çñ

³ÝáõÝÝ ³ñ ¹³ ñ³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ å»ïù ¿ Çñ Ñá ·ÇÝ Éó ÝÇ ·Ãáõ ÃÛ³Ùμ ¨

¹³ ÏÇ ëÇ áõ ñÇß Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñá ·Ç Ý» ñÇ Ñ»ï` ùñÇë ïáÝ Û³ Ï³Ù ³Û É³ ¹³ -

í³Ý:

¶Ãáõ ÃÛáõÝÝ û· ÝáõÙ ¿ Ý³¨ Ýñ³Ý, áí ¹ñ³ Ï³ ñÇùÝ áõ ÝÇ, ¨ Ýñ³Ý, áí

Ù³ ùáõñ ëñ ïáí ¿ Ï³ ï³ ñáõÙ ¹³: ÈÇ Ý»É ·Ã³ ëÇñï` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿

ï»ëÝ»É ²ëï ÍáõÝ ³Ù»Ý ÙÇ Ù³ñ ¹áõ Ù»ç: ºñμ »ë Éí³ ÝáõÙ »Ù μá ñá ïÇ

í»ñ ù» ñÁ, »ë ½·áõÙ »Ù, áñ û· ÝáõÙ »Ù Ñ»Ýó ²ëï ÍáõÝ: ØÇ± Ã» ë³

ÑÇ³ëù³Ýã ½·³ óáõÙ ã¿:

¶Ãáõ ÃÛáõ ÝÁ ÝÙ³Ý ¿ Ïñ³ ÏÇ: àñ ù³Ý ãáñ ¿ ÷³Û ïÁ, ³ÛÝ ù³Ý áõÅ»Õ ¿

Ý³ ³Ûñ íáõÙ: àñ ù³Ý ³í» ÉÇ ³½³ï »Ý Ù»ñ ëñ ï»ñÝ ³ß Ë³ñ ÑÇ ³Ù»Ý

ÇÝ ãÇó, áñ ù³Ý ÉÇ »Ý Éó í³Í ²ëï Íá Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ñ³ í³ï ùáí,

³ÛÝ ù³Ý áõ Å»Õ »Ý ¹ñ³Ýù ½·áõÙ áõ ñÇß Ç ó³íÝ áõ ³é³ í»É Ñ³Ï í³Í »Ý

·Ã³ëñ ïáõ ÃÛ³Ý:

êáõñμ Â» ñ» ½³ ¹Á ÈÇ ½Ç »Ý ³ë»É ¿. §ºñμ »ë ·Ã³ëñ ïá ñ»Ý »Ù í³ñ -

íáõÙ Ï³Ù ÇÝã -áñ μ³ ÝÇ ßáõñç ëñ ï³ ó³ íá ñ»Ý »Ù Ùï³ ÍáõÙ, »ë ½·áõÙ

»Ù, áñ ÐÇ ëáõëÝ ¿ ·áñ ÍáõÙ ÇÝ Ó³ ÝáõÙ: àñ ù³Ý áõ Å»Õ »Ù ½·áõÙ ÐÇ ëáõ ëÇÝ

Ùáï ·ïÝ í» ÉÁ, ³ÛÝ ù³Ý ³í» ÉÇ ß³ï »Ù ëÇ ñáõÙ μá Éáñ Ù³ñ¹ Ï³Ýó¦: Ø»ñ

59

·Ãáõ ÃÛ³Ý ·áñ Í» ñÁ ²ëï Íá ÝÏ³ï Ù³Ùμ áõ Ý» ó³Í Ù»ñ ë»ñÝ ¿, áñÁ ãÇ

Ï³ ñáÕ ï» Õ³ íáñ í»É ëñ ïáõÙ, ¨ ³ÛÝ ëÏ ëáõÙ ¿ ¹áõñë Ã³÷ í»É:

¶Ãáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»Í áõÅ ¿, áñÁ Ï³ åáõÙ áõ ÙÇ ³ó ÝáõÙ ¿ Ù³ñ¹ Ï³Ýó:

¶Ãáõ ÃÛáõÝÝ ³ñ Ûáõ Ý³Ï ó³ Ï³Ý Ï³ åÇó áõ ÝíÇñ í³Í ÁÝ Ï» ñáõ ÃÛáõ ÝÇó ¿É

áõ Å»Õ ¿ Ù»ñ Ó»ó ÝáõÙ: ØÇ ³ÛÝ ·Ãáõ ÃÛáõÝÝ ¿ ÁÝ ¹áõ Ý³Ï ÷³ Ï»É ³ã ù» ñÁ

Ù³ñ ¹áõ ýÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý ïÏ³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ï³Ù í³ï μÝ³ íá ñáõ ÃÛ³Ý

íñ³: ØÇ ³ÛÝ ·Ãáõ ÃÛáõ ÝÁ Ï³ ñáÕ ¿ ³Ý Ï»Õ Íá ñ»Ý ÑÇ ³ Ý³É Ûáõ ñ³ -

ù³ÝãÛáõñ Ï»Ý ¹³ ÝÇ ³ñ³ ñ³ Íáí ÁÝ ¹³ Ù» Á Ù»Ï å³ï ×³ éáí, áñ ³ÛÝ

²ñ³ñ ãÇ Ó»é ùÇ ·áñÍÝ ¿:

ØÇ ·áõ ó» Ù»Ýù Ñ³ Ý³ å³ ½ûñ Û³ Ñ³ óÇ Ï³ ñÇùÝ ³í» ÉÇ ùÇã áõÝ»Ýù,

ù³Ý ëÇ ñá, ·Ãáõ ÃÛ³Ý áõ Ý»ñ Ù³Ý:

Ð²ðàôêîÜºðÆ ºì ²Ôø²îÜºðÆ Ø²êÆÜ

ºë Ñ³ë Ï³ ó³, áñ ²ñ¨Ùáõï ùáõÙ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý ¹»Ù å³Û ù³ ñ» ÉÁ

ß³ï ¹Å í³ñ ¿: ºñμ Ù»ñ ÷á Õáó Ý» ñáõÙ ù³Õ ó³Í Ù³ñ¹ »Ù ï»ë ÝáõÙ, »ë

Ýñ³Ý ÙÇ Ã³ë μñÇÝÓ »Ù ï³ ÉÇë áõ ·Ç ï»Ù, áñ Ï³ ñáÕ »Ù Ñ³Ý ·Çëï ÉÇ -

Ý»É. »ë Ñ³Õ Ã» óÇ ëá í³ Íáõ ÃÛ³ ÝÁ: ´³Ûó ³é³ í»É ¹Å í³ñ ¿ Ñ³Õ Ã»É

Ù³ñ ¹áõ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛ³ ÝÁ, áí áã ÙÇ ³ÛÝ ù³Õ ó³Í ¿, ³ÛÉ Ý³¨ Çñ»Ý

½·áõÙ ¿ ãëÇñ í³Í, Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó ùß í³Í áõ ³Ý å³ßï å³Ý:

Ð³ ñáõëï Ý» ñÇ Ù»ç μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ Ù³ñ ¹ÇÏ Ï³Ý, áí ù»ñ ³Ý³ ë» ÉÇ

³Õ ù³ï »Ý Ñá ·» å»ë: Ð»ßï ¿ Ï» ñ³Ï ñ»É ù³Õ ó³ ÍÇÝ, ³Ý Ïá ÕÇÝ ïñ³ -

Ù³¹ ñ»É Ýñ³Ý, áí ãáõ ÝÇ, μ³Ûó áñ ù³Ý ¹Å í³ñ ¿ Ñ³Õ Ã»É ã³ ñáõ ÃÛ³ ÝÁ,

³· ñ» ëÇ ³ ÛÇÝ, ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛ³ÝÝ áõ ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³ ÝÁ:

ÐÇ ³ë ù³Ýã ¿, »ñμ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ ÏñáõÙ »Ý Çñ»Ýó μ³ ÅÇ ÝÁ, Ãßí³é Ý» -

ñÇ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý»ñÝ û· ÝáõÙ »Ý ³ß Ë³ñ ÑÇÝ: ²Õ ù³ ïáõ ÃÛáõÝÝ ³½³ -

ïáõ ÃÛáõÝ ¿, áã Ã» å³ ïÇÅ: Ø³ñ ¹Á áñ ù³Ý ß³ï ¿ áõ Ý» ÝáõÙ, ³ÛÝ ù³Ý

ß³ï ¿ ½μ³Õ í³Í ÉÇ ÝáõÙ ¨ ÝáõÛÝ ù³Ý ¿É ùÇã ¿ ï³ ÉÇë áõ ñÇß Ý» ñÇÝ:

´³Ûó ¨ ³ÛÝ å»ë, Ñ³ñ Ï³ íáñ ã¿ Ï³ñ Í»É, áñ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ Ñ³ ×» ÉÇ

¿ Çñ»Ýó Çñ³ íÇ ×³ ÏÁ ¨ Ýñ³Ýù ã¿ ÇÝ ó³Ý Ï³ Ý³ ÷á Ë»É ³ÛÝ: ²Û¹ å»ë

Ùï³ Í» Éáí ¹áõù áã ÙÇ ³ÛÝ Ïë Ë³É í»ù, ³ÛÉ Ý³¨ ÏíÇ ñ³ íá ñ»ù Ýñ³Ýó,

áí ù»ñ ³å ñáõÙ »Ý ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç: ºñμ ÷á Õáó Ý» ñáõÙ ï»ë ÝáõÙ

»Ýù áÕáñ Ùáõ ÃÛáõÝ Ùáõ ñ³ óáÕ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, Ù»Ýù Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ »Ýù,

áñ ³Û¹ å»ë ãå»ïù ¿ ÉÇ ÝÇ: Üñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Õá Ã»É ¨ ëÇ -

60


ñ»É ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë ÐÇ ëáõëÝ ¿ ëÇ ñáõÙ: ä»ïù ¿ Ó»éù Ù»Ï Ý»É` Ýñ³Ýó

Í³ é³ Û» Éáõ, ¨ μ³ ó»É ëñ ï» ñÁ` Ýñ³Ýó ëÇ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

àÙ³Ýù Ï³ñ ÍáõÙ »Ý, áñ ³Õ ù³ï Ý» ñÁ »ñÏ ñáñ¹ ï» ë³ ÏÇ Ù³ñ ¹ÇÏ

»Ý, ³Õ μ³ñÏ Õ» ñÇ å»ë ÙÇ μ³Ý, áñ ï»Õ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ·ó»É ³ÛÝ, ÇÝ ãÁ ù»½

³ÛÉ¨ë Ñ³ñ Ï³ íáñ ã¿: ÆÝÓ ³Ûë Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ ¹áõñ ãÇ ·³ ÉÇë, »ë ³ÛÝ

Ïï³Ù ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ: ²Ûë Ñ³ ·áõëïÝ ³ÛÉ¨ë Ýá ñ³Ó¨ ã¿, ³ÛÝ Ï½á Ñ³ -

μ» ñ»Ù ãáõ Ý» óáÕ Ý» ñÇÝ:

ÜÙ³Ý μ³ ñ» ·áñ Íáõ ÃÛáõ ÝÁ áã Ù» ÏÇÝ å»ïù ã¿: Î³ñ¨áñ ¿, áñ Ù³ñ¹Ý

Çñ»Ý ÝáõÛ Ý³ó ÝÇ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ»ï, ½·³ Çñ»Ý ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë

Çñ»Ýù »Ý ½·áõÙ, ÉÇ ÝÇ áã Ã» ³Õ ù³ï Ï³Ù Ñ³ ñáõëï, ³ÛÉ` Ù³ñ¹:

Î³ñ¨áñ ¿ óáõ ó³ μ» ñ»É Ýñ³Ýó Ñ³Ý ¹»å Ù»ñ ë» ñÁ, ÇÝã å»ë ÐÇ ëáõ ëÁ

óáõ ó³ μ» ñ»ó Æñ ë» ñÁ Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å:

Ø»Ýù ³Õ ù³ï Ý» ñÇó ëï³ ÝáõÙ »Ýù ³í» ÉÇÝ, ù³Ý ï³ ÉÇë »Ýù: ²Õ -

ù³ï Ý» ñÁ ß³ï áõ Å»Õ Ù³ñ ¹ÇÏ »Ý, áñáí Ñ»ï¨ ÙÇ ³ÛÝ áõ Å»Õ Ù³ñ ¹Á

Ï³ ñáÕ ¿ ³å ñ»É Çñ ûñÁ` ãáõ Ý» Ý³ Éáí ÝáõÛ ÝÇëÏ ³Ù» Ý³ Ñ³ ë³ ñ³Ï Ï» -

ñ³ Ïáõ ñÁ. Ýñ³Ýù á°ã Ñáõ ë³ Ñ³ï íáõÙ »Ý, á°ã ¿É ïñïÝ çáõÙ, ³ÛÉ Çñ»Ýó

Ù»ç áõÅ »Ý ·ï ÝáõÙ` ß³ ñáõ Ý³ Ï» Éáõ ³å ñ»É: à°ã, Ù»Ýù ãå»ïù ¿

ËÕ×³Ýù Ýñ³Ýó. Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ß³ï μ³Ý ëá íá ñ»É Ýñ³Ý óÇó:

ØÇ ³Ý ·³Ù Ù»ñ ³Ù» Ý³ » ñÇ ï³ ë³ñ¹ ùáõÛ ñ» ñÇó Ù» ÏÁ Ùï³í ïáõÝ`

³ñ ï³ë í³ ÉÇó ³ã ù» ñáí: ºë Ñ³ñó ñÇ, Ã» ÇÝã ¿ å³ ï³ Ñ»É: ä³ñ½ í»ó,

áñ Ý³ »Õ»É ¿ñ ÙÇ ß³ï ³Õ ù³ï ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ, áñ ï»Õ ¨ ³Ï³ Ý³ ï»ë

¿ñ »Õ»É ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ ï³Ý ç³Ýù Ý» ñÇ ¨ ³Ý í»ñ ç³ Ý³ ÉÇ ù³ çáõ ÃÛ³Ý:

§Ø³Ûñ,- ³ë³ó Ý³,- »ë »ñ μ»ù ÝÙ³Ý ï³ é³ å³Ýù ã¿Ç ï» ë»É: Üñ³Ýù

Çñ»Ýó ï³Ý Ù»ç áãÇÝã ãáõ Ý»Ý, μ³ ó³ñ Ó³ Ï³ å»ë` áãÇÝã. ÙÇ ³ÛÝ ³Û¹

ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ ù³Õó Ï»Õ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ: ºë Ï³ Õá Ã»Ù Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ:

ºë áõ ½áõÙ »Ù Ù³ë Ý³ ÏÇó ÉÇ Ý»É Ýñ³Ýó ï³Ý ç³Ý ùÇÝ:

²Û ëûñ ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ß³ï »Ý ù³Õ ó³Í ¨ ³Ý ïáõÝ Ù³ñ ¹ÇÏ, ë³ Ï³ÛÝ

ù³Õ óÁ ÉÇ ÝáõÙ ¿ áã ÙÇ ³ÛÝ ÙÇ Ïïáñ Ñ³ óÇ Ñ³ Ù³ñ, ³ÛÉ Ý³¨` ç»ñ Ùáõ -

ÃÛ³Ý ¨ ùÝù ß³Ý ùÇ: îÝ³Ý Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ áã ÙÇ ³ÛÝ ·ÉË³ í»ñ¨áõÙ ï³ ÝÇù

ãáõ Ý» Ý³ÉÝ ¿, ³ÛÉ¨ Éù í³ Íáõ ÃÛ³Ý ½·³ óá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñ ¹áõ áã Ù» ÏÇÝ

å»ïù ã»ë:

Â»¨ ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ ¿ñ ºÃáí åÇ ³ ÛÇ ëá íÁ, μ³Ûó Ù»Ýù ³ÛÝ ï»Õ ÙÃ»ñù

¿ÇÝù μ³ Å³ ÝáõÙ ¨ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ¿ÇÝù ÷ñ Ï»É ß³ ï» ñÇÝ: ê³ Ï³ÛÝ ÇÝ ãáí

÷³ ñ³ ï»É ÙÇ ³Û Ý³Ï Ý» ñÇ, ³Ý ó³Ý Ï³ ÉÇ Ù³ñ¹ Ï³Ýó, μá ñáï Ý» ñÇ Ï³Ù

Ø³Ûñ Â»ñ»½³ÛÇ Ñ»ï ½ñáõÛóÝ»ñÇó

61

ÒÆ ²Ð Ïáã íáÕ Ýáñ áõ ³Ñ³ íáñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ùμ ï³ é³ åáÕ Ý» ñÇ ï³Ý -

ç³Ýù Ý» ñÁ, áñáÝó Ù»ñ ÅáõÙ ¿ Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ` í»ñ çÇÝ Ý» ñÇë ³Ý -

å»ï ùáõ ÃÛ³Ý å³ï ×³ éáí: ²Ñ³ Ã» áñÝ ¿ ³Û ëûñ í³ ëá íÁ: Ø»Ýù å»ïù

¿ ·Ã³ é³ï ÉÇ Ý»Ýù ³Ûë Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³Ý ¹»å: Î³ ñ» ÉÇ ¿ ãÓ· ï»É Ù»Í

·áñ Í» ñÇ. μ³ í³ Ï³Ý ¿ ÙÇ ³ÛÝ ÷áù ñÁ, μ³Ûó` ëÇ ñáí:

öàøð ¶àðÌºð

²ÛÝ, ÇÝã »ë ³ÝáõÙ »Ù, å³ñ ½³ å»ë Ï³ ÃÇÉ Ý»ñ »Ý Íá íáõÙ: ´³Ûó

Ï³ñ¨áñÝ ³ÛÝ ã¿, Ã» áñ ù³Ý ß³ï ³ñ» óÇñ, ³ÛÉ` Ã» áñ ù³Ý ë»ñ Ý»ñ ¹ñ» -

óÇñ ³ñ³Í¹ ·áñ ÍÇ Ù»ç: Î³ñ¨áñÝ ³ÛÝ ã¿, Ã» áñ ù³Ý ïí» óÇñ, ³ÛÉ` Ã»

áñ ù³Ý ë»ñ Ý»ñ¹ ñ» óÇñ ïí³ ÍÇ¹ Ù»ç: Âá°Õ ¹³ ÉÇ ÝÇ ³Ù» Ý³ Ñ³ Ù»ëï

û· Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ, μ³Ûó` Ù»Í ëÇ ñáí:

ºë Ñ³ í³ ïáõÙ »Ù ÷áùñ ·áñ Í» ñÇÝ, ù³ ÝÇ áñ Ñ»Ýó ¹ñ³Ýó Ù»ç ¿

Ù»ñ áõ ÅÁ: ²ëï Íá Ñ³ Ù³ñ ãÏ³Ý Ù»Í áõ ÷áùñ ·áñ Í»ñ, ù³ ÝÇ áñ Ü³

³ÛÝ ù³Ý Ù»Í ¿, ÇëÏ Ù»Ýù ³ÛÝ ù³Ý ÷áùñ »Ýù:

ÆÝã ¿É, áñ ³Ý»ù, ÝáõÛ ÝÇëÏ, »Ã» ó³Ý Ï³ Ý³ù û· Ý»É áñ¨¿ Ù» ÏÇÝ ÷á -

ÕáóÝ ³Ýó Ý» ÉÇë, å»ïù ¿ ¹³ ³Ý»ù ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³ Ù³ñ: ÜáõÛ ÝÇëÏ Ù³ñ -

¹áõÝ Ù»Ï μ³ Å³Ï çáõñ ï³ ÉÁ å»ïù ¿ ³Ý»ù ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³ Ù³ñ:

²ëï í³Í ¿É ¿ Ù»½ Ñ³ Ù³ñ ÷áùñ ·áñ Í»ñ ³ÝáõÙ. Ü³ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ -

ÃÛáõÝ ¿ ï³ ÉÇë Ù»½` ³å³ óáõ ó» Éáõ Ù»ñ ë»ñÝ Æñ Ñ³Ý ¹»å: ´³Ûó Üñ³

·áñ Í» ñÁ Ù»Í »Ý, ù³ ÝÇ áñ Ï³ ï³ ñá ÕÁ Ü³° ¿: Üñ³ ·áñ Í» ñÁ ÷áùñ ã»Ý,

¹ñ³Ýù ³Ý í»ñ ç³ Ý³ ÉÇ »Ý:

ºë Ù»Í Ñ³ñ ·³Ý ùáí »Ù í» ñ³ μ»ñ íáõÙ ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³Ýó, áí ù»ñ μ³ -

ñ»ËÕ ×á ñ»Ý ¨ Ù³Ý ñ³Ïñ ÏÇï Ó¨áí »Ý Ï³ ï³ ñáõÙ ÝáõÛ ÝÇëÏ ³Ù» Ý³ ÷áùñ

·áñ Í» ñÁ: êáõñμ ²í ·áõë ïÇÝÝ ³ëáõÙ ¿. §öáùñ ·áñ Í» ñÁ, Çñáù, ÷áù ñÇÏ

»Ý, μ³Ûó ÷áù ñÇÏ ·áñ Í» ñÁ μ³ ñ»ËÕ ×á ñ»Ý Ï³ ï³ ñ» ÉÁ Ù»Í ·áñÍ ¿¦:

ØÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ ³Ýó Ù»Ýù ß³ ù³ ñÇ Ñ»ï Ï³å í³Í Ù»Í ¹Åí³ ñáõ -

ÃÛáõÝ Ý»ñ áõ Ý» ÇÝù: ºë ã»Ù å³ï Ï» ñ³ó ÝáõÙ` ÇÝã å»ë »Ý ³Û¹ Ù³ ëÇÝ

ÇÙ³ ó»É ù³ Õ³ ùáõÙ: ´³Ûó ãáñ ë³Ù Û³ ÙÇ ïÕ³ ·Ý³ ó»É ¿ ïáõÝ ¨ ³ë»É

ÍÝáÕ Ý» ñÇÝ. §ºë »ñ»ù ûñ ß³ ù³ñ ã»Ù áõïÇ ¨ Ïï³Ù Ø³Ûñ Â» ñ» ½³ -

ÛÇÝ` ³Õ ù³ï »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ Ï» ñ³Ïñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ¦: Ø³ Ýáõ ÏÁ Ñ³ ½Çí ¿ñ

³ñ ï³ μ» ñáõÙ ÇÙ ³Ýáõ ÝÁ, μ³Ûó Ý³ Ñ³ë ï³ï ·Ç ï»ñ, áñ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ

»ë ÏÇ ë»É Çñ ë» ñÁ Ù»ñ Ó³ íá ñÇ Ñ³Ý ¹»å…

62


´³ ñÇ ·áñÍ Ï³ ï³ ñ» ÉÁ ãÇ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ û· Ý»É áõ ñÇß ÇÝ ÇÝã -áñ ÙÇ

ÝÛáõ Ã³ Ï³Ý μ³ Ýáí. Ãá°Õ ¹³ ÉÇ ÝÇ áõÕ Õ³ ÏÇ ÅåÇï: â¿± áñ ÅåÇ ïÁ Ë³ -

Õ³ Õ³ ëÇ ñáõ ÃÛ³Ý Ýß³Ý ¿: Ò»éù Ù»Ï Ý» ÉÁ ëÇ ñá ËáñÑñ ¹³ ÝÇß ¿: Ø³ñ ¹ÇÏ

ù³Õ ó³Í »Ý ëÇ ñá:

Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ Ù³ñ¹ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ëÇ ñ»É áõ ÉÇ Ý»É ëÇñ í³Í, ÇÙ³ -

Ý³É, áñ ÇÝùÝ ÇÝã -áñ Ù» ÏÇÝ å»ïù ¿, áñ Çñ»Ý ÇÝã -áñ Ù» ÏÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ïá -

ã»É Çñ» ÝÁ: ÆëÏ Ù»Ýù ³Û ëûñ Å³ Ù³ Ý³Ï ãáõ Ý»Ýù ÝáõÛ ÝÇëÏ ÙÇÙ Û³Ýó

íñ³ Ý³ Û» Éáõ: ²Û¹ å³ï ×³ éáí μ³ ñÇ ÅåÇ ïÁ Ù»Í å³ñ·¨ ¿, ÇëÏ

ëñï³ ó³ íáõ ÃÛáõ ÝÁ` ³Ý ·ÇÝ å³ñ·¨:

ºë Ñ³ ×³Ë »Ù å³ï ÙáõÙ ³ÛÝ ¹»å ùÁ, áñÁ ï» ÕÇ áõ Ý» ó³í ÇÝÓ Ñ»ï

ÈáÝ ¹á ÝáõÙ: ºë ù³Û ÉáõÙ ¿Ç ÷á Õá óáí ¨ ï» ë³ É³í Ñ³·Ý í³Í, μ³Ûó

ß³ï ïËáõñ ÙÇ Ù³ñ ¹áõ: Ü³ ³ÛÝ ù³Ý ¹Å μ³Ëï ¨ ÙÇ ³Û Ý³Ï ï»ëù

áõÝ»ñ: ºë Ùá ï» ó³ Ýñ³Ý áõ μé Ý» óÇ Ó»é ùÁ. Ýñ³ Ó»é ùÁ ß³ï ë³éÝ ¿ñ,

ÇëÏ ÇÙ Ó»é ù» ñÁ ÙÇßï ç»ñÙ »Ý: ºë ë»Õ Ù» óÇ Ýñ³ Ó»é ùÁ ¨ Ñ³ñó ñÇ`

ÇÝã å»ë »Ý ·áñ Í» ñÁ: Ü³ Ý³ Û»ó ÇÝÓ áõ ³ë³ó. §ºÃ» ÇÙ³ Ý³ ÛÇù, Ã» áñ -

ù³Ý í³ Õáõó ¿, áñ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ ã»Ù ½·³ ó»É¦: Üñ³ ³ã ù» -

ñÁ ÷³Û É» óÇÝ, áõë»ñÝ áõÕÕ í» óÇÝ:

ä³ñ½ íáõÙ ¿` ³Û¹ ù³Ý ¿É ß³ï μ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ã¿ Ù³ñ ¹áõÝ, áñ å»ë -

½Ç Ýñ³ ÏÛ³Ý ùáõÙ Ñ³ÛïÝ íÇ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ð³ ×³Ë μ³ í³ Ï³Ý ¿ ÉÇ -

ÝáõÙ ÙÇ ³ÛÝ ¹Çå ã»É áñ¨¿ Ù» ÏÇ ç»ñÙ Ó»é ùÇÝ:

²êîÌà Ð²Ü¸ºä àôÜºò²Ì êÆðà Ø²êÆÜ

§êÇ ñÇ°ñ ùá î»ñ ²ëï ÍáõÝ ùá áÕç ëñ ïáí ¨ ùá áÕç Ñá ·áí ¨ ùá áÕç

½á ñáõ ÃÛ³Ùμ¦: ê³ ³é³ çÇÝ ¨ ³Ù» Ý³ Ï³ñ¨áñ å³ï íÇ ñ³ÝÝ ¿:

ºñÏñáñ ¹Á ëñ³ ÝÙ³Ý ¿. §êÇ ñÇ°ñ Ù»ñ Ó³ íá ñÇ¹ ùá ³Ý ÓÇ å»ë¦:

Ê³ ãÇ íñ³ Ù³ Ñ³ Ý³ Éáí` ÐÇ ëáõëÝ ³ë³ó. §Ì³ ñ³í »Ù¦: ÐÇ ëáõ ëÁ

Í³ ñ³í ¿ Ù»ñ ëÇ ñá, ¨ ¹³ Í³ ñ³íÝ ¿ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÇ` Ã»° Ñ³ ñáõë ïÇ,

Ã»° ³Õ ù³ ïÇ: Ø»Ýù μá Éáñë »Ýù Í³ ñ³í áõ ñÇß Ý» ñÇ ëÇ ñá:

Æ±Ýã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ëÇ ñ»É ²ëï ÍáõÝ áÕç ëñ ïáí, áÕç Ñá ·áí: ²ëï Íá

Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ù»ñ ë» ñÁ å³ ï³ë Ë³ÝÝ ¿ Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å ²ëï Íá ³Ý -

ë³Ñ Ù³Ý ëÇ ñá: ²é³ çÇÝÝ ²ëï í³Í Ù»½ ëÇ ñ»ó, ³ÛÝ ù³Ý ëÇ ñ»ó, áñ

áõÕ³ñ Ï»ó Æñ ØÇ ³Ï êÇ ñ» ÉÇ ÇÝ` Ù»½ ÷ñ Ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

²ëï Íá àñ ¹ÇÝ áã ÙÇ ³ÛÝ ¹³ñ Ó³í Ù»½ ÝÇó Ù» ÏÁ` μ» ñ» Éáí Ù»½ Ë³ -


63

Õ³ Õáõ ÃÛáõÝ ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ. Ü³ Ù³ Ñ³ ó³í Ë³ ãÇ íñ³, áñ å»ë ½Ç

óáõÛó ï³ñ, Ã» áñ ù³Ý ¿ Ù»½ ëÇ ñáõÙ: Ü³ Ù³ Ñ³ ó³í Ó»½ ¨ ÇÝÓ Ñ³ -

Ù³ñ, μá ñá ïÇ Ñ³ Ù³ñ, ù³Õ óÇó Ù³ Ñ³ óá ÕÇ Ñ³ Ù³ñ, ÷á Õá óáõÙ ÁÝ Ï³Í

Ù»ñ ÏÇ Ñ³ Ù³ñ: ÐÇ ëáõëÝ ³ë³ó Ù»½` ëÇ ñ»É ÙÇÙ Û³Ýó ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë

Ü³ ¿ ëÇ ñáõÙ Ù»½ ÝÇó ³Ù»Ý Ù» ÏÇÝ: ÐÇ ëáõ ëÁ ïí»ó Æñ ÏÛ³Ý ùÁ Ù»ñ Ñ³Ý -

¹»å áõ Ý» ó³Í ëÇ ñá Ñ³ Ù³ñ: Ü³ ³ëáõÙ ¿, áñ Ù»Ýù ÝáõÛÝ å»ë å»ïù ¿

ï³Ýù ³Ù»Ý ÇÝã, áñ å»ë ½Ç Ï³ ñá Õ³ Ý³Ýù ï³ Ý»É μ³ ñáõ ÃÛáõÝ áõ ë»ñ

áõ ñÇß Ý» ñÇÝ:

²í» ï³ ñ³ ÝáõÙ ÐÇ ëáõ ëÁ ß³ï å³ñ½ ¿ ³ëáõÙ. §êÇ ñ»°ù ³ÛÝ å»ë,

ÇÝã å»ë ºë »Ù Ó»½ ëÇ ñáõÙ¦: Ü³ Ù³ Ñ³ ó³í Ë³ ãÇ íñ³` Ï³ ï³ ñ» Éáí

Æñ Ðáñ Ï³Ù ùÁ, áñ å»ë ½Ç óáõÛó ï³ñ Ù»½, áñ Ù»Ýù ÝáõÛÝ å»ë å»ïù ¿

å³ï ñ³ë ï³ Ï³ Ùáõ ÃÛ³Ùμ ï³Ýù ³Ù»Ý μ³Ý` îÇ ñáç Ï³Ù ùÁ Ï³ ï³ ñ» -

Éáõ Ñ³ Ù³ñ, áñÝ ¿` ëÇ ñ»É ÙÇÙ Û³Ýó ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë Ü³ ¿ ëÇ ñáõÙ Ù»½:

îÇ ñá çÁ ëÇ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ μ³ í³ Ï³Ý ã¿ áõÕ Õ³ ÏÇ ³ë»É. §ºë ëÇ ñáõÙ

»Ù ²ëï ÍáõÝ¦: ²é³ çÇÝ Ñ»ñ ÃÇÝ »ë å»ïù ¿ ëÇ ñ»Ù ÇÙ Ù»ñ Ó³ íá ñÇÝ:

êï³ Ëáë ¿ Ý³, áí ³ëáõÙ ¿, áñ ëÇ ñáõÙ ¿ ²ëï ÍáõÝ, μ³Ûó ãÇ ëÇ ñáõÙ Çñ

Ñ³ñ¨³ÝÇÝ: ÆÝã å»±ë Ï³ ñáÕ »ù ¹áõù ëÇ ñ»É ²ëï ÍáõÝ, àõÙ »ñ μ»ù ã»ù

ï» ë»É, »Ã» ¹áõù ã»ù ëÇ ñáõÙ Ýñ³Ýó, áõÙ ï»ë ÝáõÙ »ù ³Ù»Ý ûñ, áõÙ

¹Çå ãáõÙ »ù, áõÙ Ñ»ï ³å ñáõÙ »ù:

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ï³ ñá Õ³ Ý³É ï»ë Ý»É îÇ ñáç »ñ» ëÁ ³Ù»Ý ÙÇ ï³ é³ -

åáÕ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ¿³ ÏÇ Ù»ç: ²ëï í³Í Ù»½ ÝÇó ëå³ ëáõÙ ¿, áñ Ù»Ýù ×³ -

Ý³ ã»Ýù Æñ»Ý áõ ñÇß Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ï»ñ å³ ñÇ Ù»ç: öá Õáó Ý» ñáõÙ Ù³ Ñ³ -

óáÕ Ý» ñÁ, Éù í³Í Ý»ñÝ áõ ãëÇñ í³Í Ý» ñÁ, Ùï³ íáñ ïÑ³ë Ý»ñÝ áõ μá -

ñáï Ý» ñÁ, ³Ûë μá Éá ñÁ ÐÇ ëáõëÝ ¿` §¹Ç Ù³ Ï³ íáñ í³Í¦: ÆÝã áñ Ï³ Ý»ù

Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ, ¹áõù ¹³ Ï³ Ý»ù Üñ³ Ñ³ Ù³ñ:

êÇ ñÇ°ñ Üñ³Ý ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë Ü³ ¿ ëÇ ñáõÙ ù»½: Ì³ é³ ÛÇ°ñ Üñ³Ý

³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë Ü³ ¿ Í³ é³ ÛáõÙ ù»½: ºÕÇ°ñ Üñ³ Ñ»ï ³Ù»Ý ûñ, ³Ù»Ý

³Ý ·³Ù, »ñμ Ï×³ Ý³ ã»ë Üñ³Ý Ù»ñ »Õ μ³Ûñ Ý» ñÇ Ù»ç:

ºí ²Ñ»Õ ¸³ ï³ë ï³ ÝÇ ûñÁ Ü³ Æñ ³ç ÏáÕ ÙáõÙ ·ïÝ íáÕ Ý» ñÇÝ Ï³ -

ëÇ. §…º Ï»°ù, á°í ÇÙ Ðáñ ûñÑ Ý³Í Ý»ñ… áñáí Ñ»ï¨ ëá í³Í ¿Ç, ¨ ¹áõù

ÆÝÓ Ï» ñ³Ï ñ» óÇù, Í³ ñ³í ¿Ç, ¨ ËÙ»ó ñÇù ÆÝÓ, ûï³ñ ¿Ç, ¨ ÆÝÓ Ó»½

Ùáï ³é³ù, Ù»ñÏ ¿Ç, ¨ Ñ³·ó ñÇù ÆÝÓ, ÑÇ í³Ý¹ ¿Ç, ¨ ÆÝÓ ³Û ó» É» óÇù,

μ³Ý ïáõÙ ¿Ç, ¨ ÆÝÓ Ùáï »Ï³ù¦ (Ø³ïÃ. 25.34-36):

Ð» ïá ÐÇ ëáõ ëÁ Ïßñç íÇ ¨ Æñ Ó³Ë ÏáÕ ÙáõÙ ·ïÝ íáÕ Ý» ñÇÝ Ï³ ëÇ.

64


§ÆÝÓ ÝÇó ¹»°Ý ·Ý³ ó»ù, á°í ³ÝÇÍ Û³É Ý»ñ… áñáí Ñ»ï¨ ºë ëá í³Í ¿Ç, ¨

¹áõù ÆÝÓ ãÏ» ñ³Ï ñ» óÇù, Í³ ñ³í ¿Ç, ¨ ÆÝÓ ãËÙ»óñÇù, ûï³ñ ¿Ç, ¨

ÆÝÓ Ó»½ Ùáï ã³ é³ù, Ù»ñÏ ¿Ç, ¨ ÆÝÓ ãÑ³·ó ñÇù, ÑÇ í³Ý¹ ¨ μ³Ý ïÇ

Ù»ç ¿Ç, ¨ ÆÝÓ ã³Û ó» É» óÇù¦: ²ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï Ýñ³Ýù ¿É Ïå³ ï³ë Ë³ Ý»Ý

¨ Ï³ ë»Ý. §î»°ñ, ø»½ »±ñμ ï» ë³Ýù ëá í³Í, Ï³Ù Í³ ñ³í, Ï³Ù ûï³ñ,

Ï³Ù Ù»ñÏ, Ï³Ù ÑÇ í³Ý¹, Ï³Ù μ³Ý ïÇ Ù»ç ¨ ø»½ Í³ é³ Ûáõ ÃÛáõÝ ã³ -

ñÇÝù¦: ²ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï Ïå³ ï³ë Ë³ ÝÇ Ýñ³Ýó ¨ Ï³ ëÇ. §Öß Ù³ ñÇï

³ëáõÙ »Ù Ó»½. áñáí Ñ»ï¨ ³Ûë ÷áù ñ» ñÇó Ù» ÏÇÝ ã³ ñ» óÇù, ÆÝÓ ¿É ã³ -

ñ» óÇù¦ (Ø³ïÃ. 25.41-45):

²Ñ³ Ã» ÇÝã »Ý å³ï ÙáõÙ ëáõñμ Ðáí Ñ³Ý Ý»ë ³í» ï³ ñ³Ý ãÇó, áí

·ñ»É ¿, áñ §²ëï í³Í ë»ñ ¿…¦: ²ñ ¹»Ý Çñ ÏÛ³Ý ùÇ Ëáñ Í» ñáõ ÃÛ³Ý ï³ -

ñÇ Ý» ñÇÝ Ðáí Ñ³Ý Ý» ëÁ Ýë ï³Í ¿ñ Çñ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ³ß³ Ï»ñï Ý» ñÇ

Ù»ç: ºí ³Ñ³, ÇÝã å»ë å³ï ÙáõÙ ¿ ³í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ, Ýñ³ ³ß ³ Ï»ñï -

Ý» ñÇó Ù» ÏÁ μ³ ó³ Ï³Ý ãáõÙ ¿ ¹Å ·á Ñ³ μ³ñ. §Ðáí Ñ³Ý Ý»°ë, ¹áõ ³ÝÁÝ¹ -

Ñ³ï Ëá ëáõÙ »ë ëÇ ñáõó, Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í ²ëï Íá ëÇ ñáõó ¨ ÙÇÙ -

Û³Ýó Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í ëÇ ñáõó: ÆÝ ãá±õ Ù»½ ëÇ ñáõó μ³ óÇ áõ ñÇß μ³ -

Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ ã»ë å³ï ÙáõÙ¦: àõ ëáõ óÇ ãÁ, áí »ñμ¨¿ ÉÇ Ý» Éáí »ñÇ ï³ -

ë³ñ¹, Ëá Ý³ñ ÑáõÙ ¿ñ Çñ ·Éáõ ËÁ ÐÇ ëáõ ëÇ ÍÝÏ Ý» ñÇÝ, å³ ï³ë Ë³ ÝáõÙ

¿. §àñáí Ñ»ï¨ áõ ñÇß áãÇÝã ãÏ³. ÙÇ ³ÛÝ ë»ñ… ë»ñ… ë»ñ…¦:

ê» ñÁ »ñ Ï³ñ áõ ¹Å í³ñ ×³ Ý³ å³ñÑ ¿, ¹³ ½á Ñ³ ë» Õ³Ý ¿: ¸³ ÙÇ

μ³Ý ¿, ÇÝ ãÇ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÉÇ ÝáõÙ Ù»Í í³ñÓù ï³É` Ï³ ñá Õ³ -

Ý³ Éáí Ùá é³ Ý³É ÇÝù¹ ùá Ù³ ëÇÝ: ê» ñÁ ÙÇ ³Ï ×³ Ý³ å³ñÑÝ ¿ ¹» åÇ

²ëï Íá áï ù» ñÁ, àí ë»ñ ¿: Ø»ñ ½·³ó ÙáõÝù Ý» ñÁ Ñ³ÛïÝ íáõÙ áõ ³Ý Ñ» -

ï³ ÝáõÙ »Ý: Üñ³ ë» ñÁ Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å ³Ý ÷á ÷áË ¿: ²ÛÝ ãÇ å³ Ï³ ëáõÙ

Ù»ñ Ù»Õ ù» ñÇ Ï³Ù Ù»ñ ³Ý ï³ñ μ» ñáõ ÃÛ³Ý å³ï ×³ éáí: ÆÝã ¿É áñ ÉÇ -

ÝÇ, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, ³ÛÝ ãÇ Ãáõ É³ ÝáõÙ Çñ í× é³ Ï³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù»ç` μÅß Ï» Éáõ

Ù»½ Ù»Õ ù» ñÇó:

ÎàôÚê Ø²ðÆ²ØÆ Ø²êÆÜ

Ø»½ Ñ³ Ù³ñ ß³ï Ï³ñ¨áñ ¿ Ëá ñÇÝ ³Ï Ý³ Í³Ý ùáí áõ ëÇ ñáí í» ñ³ -

μ»ñ í»É êáõñμ ²ëï í³ Í³Í ÝÇÝ: Ü³ ¿ ÐÇ ëáõ ëÇÝ ëá íá ñ»ó ñ»É ù³Û É»É,

³Õá Ã»É, Éí³ó í»É, ³Ý»É ³ÛÝ ³Ù»ÝÝ, ÇÝã Ù³ñ ¹áõ ÏÛ³Ý ùÁ ¹³ñÓ ÝáõÙ ¿

ÑÇ ³ë ù³Ýã:


65

ºí ³Û¹ ÝáõÛÝ μ³ ÝÁ Ý³ ß³ ñáõ Ý³ ÏáõÙ ¿ ³Ý»É ÑÇ Ù³: Ü³ ÙÇßï

å³ï ñ³ëï ¿ û· Ý»É Ù»½ ¨ ëá íá ñ»ó Ý»É, Ã» ÇÝã å»ë ëÇ ñ»É ÐÇ ëáõ ëÇÝ,

ÇÝã å»ë ¹Çå ã»É ¨, ÇÝã å»ë ï»ë Ý»É Üñ³Ý, ÇÝã å»ë ×³ Ý³ ã»É Üñ³Ý ÑÇ -

í³Ý¹ Ý» ñÇ ¨ Ï³ ñÇ ù³ íáñ Ý» ñÇ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùáõÙ, ÇÝã å»ë Í³ é³ Û»É

Üñ³Ý:

Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ïá ã»É §Çë Ï³ Ï³Ý ÙÇ ëÇ á Ý» ñáõ ÑÇ¦: Ü³ ãí³ -

Ë» ó³í Ï»Õ ïáï ³ß Ë³ ï³Ý ùÇó` Ñ³ Ù³ Ó³Û Ý» Éáí Í³ é³ ÉÇ Ý»É ºÕÇ -

ë³ μ» ÃÇ ï³ ÝÁ:

Ø»½ ÝÇó áã áù ãÇ ëá íá ñ»É Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛ³Ý ·Ç ïáõ ÃÛáõÝÝ ³ÛÝ ù³Ý

É³í, áñ ù³Ý Ø³ ñÇ ³ ÙÁ: Ü³ Ññ³ Å³ñ í»ó Çñ» ÝÇó, Ý³ ³Õ ù³ ï³ó ñ»ó

Çñ»Ý, ¨ ²ëï í³Í Ýñ³Ý ßÝáñÑ ùáí Éó ñ»ó: Ü³ Éó í»ó ²ëï Íá ßÝáñÑ ùáí

¨ ¹³ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿` Éó í»ó ²ëï Íáí: Ü³ Éó í»ó ²ëï Íáí, áñáí Ñ»ï¨

³å ñáõÙ ¿ñ ÙÇ ³ÛÝ Üñ³ Ñ³ Ù³ñ: ºÏ»ù Ù»Ýù ¿É ³Û¹ å»ë ³å ñ»Ýù:

Ø³ ñÇ ³ ÙÇ ëñ ïÇ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: Èó íÇ°ñ ÇÙ ëñ ïÇ Ù»ç: êá íá ñ»ó -

ñá°õ ÇÝÓ` ÇÝã å»ë ëá íá ñ»ó ÝáõÙ ¿Çñ ÐÇ ëáõ ëÇÝ` ÉÇ Ý»É Ëá Ý³ñÑ áõ Ñ»½`

ëñ ïáí, ¨ ¹ñ³ Ýáí ÷³ é³ íá ñ»É Ù»ñ Ðá ñÁ:

ºÏ»ù ËÝ¹ ñ»Ýù Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ, áñ å»ë ½Ç ¹³ñÓ ÝÇ Ù»ñ ëñ ï» ñÁ Ñ»½ áõ

Ëá Ý³ñÑ, ÇÝã å»ë Ýñ³ àñ ¹áõ ëÇñïÝ ¿ñ: â¿± áñ ÐÇ ëáõ ëÇ ëÇñ ïÁ ëÏ ë»É

¿ μ³ μ³ Ë»É Ýñ³ Ù»ç: ²ëï í³Í Ù»ñ ³ß Ë³ñÑÝ ³ÛÝ ù³Ý ¿ñ ëÇ ñáõÙ, áñ

ïí»ó Æñ àñ ¹áõÝ: Ü³ Üñ³Ý ïí»ó ëá íá ñ³ Ï³Ý, Ñ³ ë³ ñ³Ï ÙÇ »ñÇ ï³ -

ë³ñ¹ ÏÝáç: Ü³ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ³Ù» Ý³ Ù³ ùáõñ, ³Ù» Ý³ ëáõñμ ¿³ÏÝ ¿ñ:

ºÏ»ù ËÝ¹ ñ»Ýù Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ, áñ å»ë ½Ç ëá íá ñ»ó ÝÇ Ù»½` ÉÇ Ý»É ÝáõÛÝ -

ù³Ý Éáõé, μ³ ñÇ áõ Ëá Ý³ñÑ, ÇÝã åÇ ëÇÝ ÆÝùÝ ¿ñ: Ü³ Ï³ ñáÕ ¿ ëá íá -

ñ»ó Ý»É Ù»½` å³ Ñ»É ³Ù»Ý μ³Ý Ù»ñ ëñ ïáõÙ, ãå³ ï³ë Ë³ Ý»É íÇ ñ³ íá -

ñ³Ý ùÇÝ áõ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛ³ ÝÁ ¨ Éë»É ²ëï Íá Ó³Û ÝÁ Ù»ñ ëñ ï» ñÇ Ééáõ -

ÃÛ³Ý Ù»ç: Ø»Ýù å»ïù ¿ ËÝ¹ ñ»Ýù ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ. §êá°õñμ ²ëï í³ -

Í³ ÍÇÝ, ëá íá ñ»ó ñá°õ ÇÝÓ` ëÇ ñ»É¦:

Ø»Ýù å»ïù ¿ ¹³é Ý³Ýù ³í» ÉÇ áõ ³í» ÉÇ Ëá Ý³ñÑ, ÇÝã å»ë Ø³ -

ñÇ³ ÙÁ, ¨ ëáõñμ, ÇÝã å»ë ÐÇ ëáõ ëÁ: ºñμ Ù»Ýù ÉÇ Ý»Ýù Ø³ ñÇ ³ ÙÇ å»ë

Ëá Ý³ñÑ, ÙÇ ³ÛÝ ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³Ýù ¹³é Ý³É ÐÇ ëáõ ëÇ

å»ë ëáõñμ:

66


êÆðà ÜÞ²Ü²ÎàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

ÐÇ ëáõëÝ ³ß Ë³ñÑ »Ï³í ÙÇ ³ÛÝ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ, áñ Ù»½ ëá íá ñ»ó ÝÇ

ëÇ ñ»É: ê» ñÁ Ã³Ý ·³ ñ³ Ý³ ÛÇÝ ÝÙáõß ã¿, ³ÛÝ ³å ñáõÙ ¿ Ù»ñ ëñ ï» ñáõÙ.

²ëï í³Í ¿ ë» ñÁ, ¨ »ñμ Ù»Ýù ëÇ ñáõÙ »Ýù, ÝÙ³Ý íáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ:

êÇ ñ» ÉÁ Ù»½ Ñ³ Ù³ñ å»ïù ¿ ÝáõÛÝ ù³Ý μÝ³ Ï³Ý ÉÇ ÝÇ, áñ ù³Ý ³å -

ñ»ÉÝ áõ ßÝ ã» ÉÁ ûñ» óûñ` ÙÇÝã¨ Ù³Ñ:

Æñ³ Ï³Ý ë» ñÁ Ù³ñ ¹áõó å³ Ñ³Ý çáõÙ ¿ ÇÝù Ý³ Ùá é³ óáõ ÃÛáõÝ: Þ³ï

Ù³ñ ¹ÇÏ »Ý ³ñ ï³ μ» ñáõÙ §ë»ñ¦ μ³ éÁ, μ³Ûó ã»Ý Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ ¹ñ³

Çñ³ Ï³Ý Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: ºñ μ»ÙÝ Ù»Ýù ë»ñ »Ýù Ïá ãáõÙ Ù»ñ ³ÝÓ Ý³ -

Ï³Ý Ï³ ñÇù Ý» ñÇ áõÕ Õ³ ÏÇ μ³ í³ ñ³ñ í³ Íáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø»Ýù Ï³ ñáÕ »Ýù

ÇÝã -áñ μ³Ý ³Ý»É Ý³¨ áõ ñÇß Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù³ñ, ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï

ã½·³ Éáí áã ÙÇ ë»ñ:

êÇ ñ»É` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ Ùá é³ Ý³É ÇÝù¹ ù»½: ¸³ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ÙÇßï

ù»½ Ñ³ñó ï³É` áã Ã» ÇÝã Ï³ ñáÕ »Ý áõ ñÇß Ý»ñÝ ³Ý»É ù»½ Ñ³ Ù³ñ, ³ÛÉ

Ã»` ÇÝã Ï³ ñáÕ »Ù »ë ³Ý»É áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: ÖßÙ³ñ ï³ å»ë ëÇ ñ»É`

Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ áñá Ý»É »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¨ ÏÛ³Ý ùÇ ÉÇ áõ ÃÛáõÝ áã Ã» ù»½

Ñ³ Ù³ñ, ³ÛÉ Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ, áõÙ ëÇ ñáõÙ »ë:

Æë Ï³ Ï³Ý ë» ñÁ ï³ é³ å³Ýù ¿ Ñ³ëó ÝáõÙ Ýñ³Ý, áí ëÇ ñáõÙ ¿: ´³ -

í³ Ï³Ý ã¿ ³ë»É` §ºë ù»½ ëÇ ñáõÙ »Ù¦: ê»ñÝ ÇÝùÝ ¿ Çñ Ù³ ëÇÝ Ëá ëáõÙ:

²ÛÝ μ³ñÓñ ¿ ÑÝ ãáõÙ ó³Ý Ï³ ó³Í Ëáë ùÇó: Ø»Ýù å»ïù ¿ Ó¨³íá ñ»Ýù

Ù»ñ ë»ñÝ áõ ·áñ Í» ñÁ: êÇ ñ»É` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ï³É ³ÛÝ ù³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï,

ÙÇÝã¨ áñ ó³í ½·³ë:

àÙ³Ýù Ï³ ñáÕ »Ý Ù»½ ¹áõñ ·³É, ÇëÏ áÙ³Ýù` áã: Ð»ßï ¿ ëÇ ñ»É

Ù³ñ¹ Ï³Ýó, áí ù»ñ Ù»½ Ñ³ ×» ÉÇ »Ý: Ø»ñ Ó³ íá ñÇÝ ëÇ ñ»É` ãÇ Ýß³ Ý³ -

ÏáõÙ ÑÇ ³ Ý³É Ýñ³ Ýáí: ¸Å í³ñ ¿ ÑÇ ³ Ý³É Ù³ñ ¹³ë å³ Ýáí Ï³Ù ·á Õáí:

Ð»ßï ã¿ Ñ³ Ù³Ï ñ³Ýù ï³ Í»É Ùï³ íáñ ïÑ³ë Ù³ñ ¹áõ Ñ³Ý ¹»å: ´³Ûó

Ýñ³Ýó Ï³ ñ» ÉÇ ¿ μ³ ñÇÝ Ï³ Ù» Ý³É: Ø»ñ Ó³ íá ñÇÝ ëÇ ñ»É` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿

Ýñ³Ý μ³ ñÇÝ Ï³ Ù» Ý³É:

ºÃ» μ³ ñÇ ·áñÍ »ù Ï³ ï³ ñáõÙ áã Ã» Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ, áñ ²ëïÍáõÝ Ñ³ -

×» ÉÇ ÉÇ Ý»ù ¨ Ï³ ï³ ñ»ù ëÇ ñá ûñ»Ý ùÁ, ³ÛÉ` áñ å»ë ½Ç áõ ñÇß Ý» ñÇÝ

óáõÛó ï³ù, Ã» ÇÝã É³í Ù³ñ¹ »ù, ³å³ Ó»½ ëå³ ëáõÙ ¿ ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ -

ÃÛáõÝ: â¿± áñ Ù³ñ ¹ÇÏ ÑÇ Ù³ñ ã»Ý: Üñ³Ýù ÙÇ ³Ý ·³ ÙÇó ï»ë ÝáõÙ »Ý,

»ñμ ÇÝã -áñ μ³Ý ³ñ íáõÙ ¿ Ñ³ß í³ñ Ïáí ¨ óáõ ó³¹ ñ³ μ³ñ:


67

ØÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ ³é³ç »ë ³Ù» ñÇ Ï³ óÇ ÙÇ ÷áù ñÇÏ ³Õç Ï³ ÝÇó Ý³ -

Ù³Ï ëï³ ó³: Ü³ å³ï ñ³ëï íáõÙ ¿ñ Çñ ³é³ çÇÝ êáõñμ Ñ³ Õáñ ¹áõ -

ÃÛ³ ÝÁ: ²Õ çÇÏÝ ³ë»É ¿ñ Çñ ÍÝáÕ Ý» ñÇÝ. §Ð³ñ Ï³ íáñ ã¿ ÇÝÓ Ñ³ Ù³ñ

Ýáñ ½·»ëï ·Ý»É, »ë ÇÙ ³é³ çÇÝ Ñ³ Õáñ ¹áõ ÃÛ³ ÝÁ Ï· Ý³Ù ¹å ñá ó³ -

Ï³Ý Ñ³ Ù³½ ·»ë ïáí: ÆÝÓ Ñ³ Ù³ñ »ñ» Ïá ÙÇ Ï³½ Ù³ Ï»ñ å»ù: ²í» ÉÇ

É³í ¿ ÇÝÓ ï³ù ³ÛÝ ·áõ Ù³ ñÁ, áñÁ ¹áõù ÏÍ³Ë ë» Çù Ñ³ ·áõë ïÇ ¨ ïá -

Ý³ Ï³Ý »ñ» Ïá ÛÇ Ñ³ Ù³ñ: ºë ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ù ³ÛÝ áõ Õ³ñ Ï»É Ø³Ûñ Â» -

ñ» ½³ ÛÇÝ¦: ²Û¹ ÛáÃ Ý³Ù Û³ Ï³Ù áõ Ã³Ù Û³ ³Õç Ý³ÏÝ ³ñ ¹»Ý Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ

¿ñ` ÇÝã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ëÇ ñ»É:

Ø²Ðì²Ü Ø²êÆÜ

Ø³ ÑÁ ÑÇ ³ë ù³Ýã ¿: Ø³ Ñ³ Ý³ Éáí Ù»Ýù áõÕ¨áñ íáõÙ »Ýù ïáõÝ`

²ëï Íá Ùáï: Þ³ ï» ñÁ í³ Ë» ÝáõÙ »Ý Ù³ ÑÇó: Üñ³Ýù í³ Ë» ÝáõÙ »Ý

ÝáõÛ ÝÇëÏ Ùï³ Í»É ³Û¹ Ù³ ëÇÝ: ¸³ ×Çßï ã¿: Ø³ ÑÁ å³ï ã¿, áñÇÝ μ³Ë -

í» Éáí` ÏÛ³Ý ùÁ Ïáïñ íáõÙ ¿: ¸³ ÏÛ³Ý ùÇ Ë³ í³ ñáõÙ ã¿, ³ÛÉ` Ù³ñ ¹áõ

í»ñ çÇÝ ù³ÛÉÝ ¿ ³Ûë »ñÏ ñÇ íñ³: Ø³ ÑÁ áãÝ ã³ó ÝáõÙ ¿ ³Ù»Ý Ï³ë Ï³ -

Í³Ýù áõ ³ÝÑë ï³ Ïáõ ÃÛáõÝ: Üñ³ ë³Ñ Ù³ ÝÇó ³ÛÝ ÏáÕÙ ³Ù»Ý μ³Ý

áñáß í³Í ¿: §Ì³éÝ ÇÝã å»ë ÁÝÏ ÝÇ, ³Û¹ å»ë ÁÝ Ï³Í ¿É ÏÙ Ý³¦:

²Ñ³ íáñ ¿ áã Ã» Ñ»Ýó Ù³ ÑÁ, ³ÛÉ ³ÛÝ, ÇÝã Ï³å í³Í ¿ Ýñ³ Ñ»ï` Ù³ -

Ñ³ Ù»ñ ÓÇ Ùï» ñÇÙ Ý» ñÇ Ù» Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, »ñ» Ë³ Ý» ñÇ áñ μáõ ÃÛáõ ÝÁ,

Ù³ñ ¹³ í³ Û»É Ù³ Ñ³ Ý³ Éáõ ¨, ÇÝã å»ë Ñ³ñÏÝ ¿, Ã³Õ í» Éáõ ³Ý Ï³ ñá Õáõ -

ÃÛáõ ÝÁ:

ºñ μ»ÙÝ, Ñ³ ×³ Ë» Éáí ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ïÝ» ñÁ, Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñá ·» ï³Ýç

ï» ë³ ñ³Ý Ý» ñÇ ³Ï³ Ý³ ï»ë ÉÇ Ý»É: ²ÛÝ å»ë ¿ñ å³ ï³ Ñ»É, áñ ï» ë»É ¿Ç

ÙÇ ÷áù ñÇÏ ïÕ³ ÛÇ, áí ÙÇ ³Û Ý³Ï Ýë ï³Í ¿ñ Çñ Ù³ Ñ³ ó³Í ÍÝáÕ Ý» ñÇ

ÏáÕ ùÇÝ: Ü³ ßá ÛáõÙ ¿ñ Ùáñ Ù³ ½»ñÝ áõ ÝáõÛ ÝÇëÏ É³ó ã¿ñ ÉÇ ÝáõÙ: àñ ù³Ý

áõÅ áõ ë»ñ ¿ Ñ³ñ Ï³ íáñ ï³É ³Û¹ »ñ» Ë³ ÛÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ï³ ñá Õ³ Ý³ë

û· Ý»É Ýñ³Ý Çñ ³Û¹ áã Ù³Ý Ï³ Ï³Ý áÕ μ»ñ ·áõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

ØÇ ³Ý ·³Ù Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ ÙÇ ËÕ ×áõÏ ïÝ³ ÏáõÙ ·ï³Ý »ñ Ïáõ »ñ» -

Ë³ ÛÇ` Ýë ï³Í Ñáñ ¹Ç ³ ÏÇ ³éç¨: Ü³ Ù³ Ñ³ ó»É ¿ñ »ñ Ïáõ ûñ ³é³ç:

ö³°éù ²ëï ÍáõÝ, áñ ùáõÛ ñ» ñÁ Å³ Ù³ Ý³ ÏÇÝ û· Ýáõ ÃÛ³Ý »Ï³Ý ³Û¹ »ñ» -

Ë³ Ý» ñÇÝ, ¨ å³ï ß³× Ã³ ÕáõÙ Ï³½ Ù³ Ï»ñ å» óÇÝ Ýñ³Ýó Ñáñ Ñ³ Ù³ñ:

Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ³Õ ù³ï Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñÇó Ù» ÏáõÙ áã å³ Ï³ë ³Ñ³ íáñ

68


¹»åù ¿ñ å³ ï³ Ñ»É: ´³½ Ù³Ý ¹³Ù ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ Ù³ Ñ³ ó»É ¿ñ Ù³Û ñÁ:

Üñ³Ýù Ã³Õ Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ ·áõ Ù³ñ ã¿ ÇÝ áõ Ý» ó»É: ÎÝá çÁ Ã³ Õ» Éáõ Ñ³ -

Ù³ñ »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ³Û ñÁ í³ ×³ é»É ¿ñ` ÇÝã ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿ñ »Õ»É: ´³Ûó

³Û¹ ·áõ Ù³ ñÁ ã¿ñ μ³ í³ Ï³ Ý³ó ñ»É: ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ ·Ý³ -

ó»É ¿ÇÝ ù³ Õ³ ùáí Ù»Ï ¨ μ³ ñÇ Ù³ñ¹ Ï³Ý óÇó Ã³Õ Ù³Ý ·áõ Ù³ñ ¿ÇÝ

ËÝ¹ ñ»É: ÎÝáç Ù³ñ ÙÇ ÝÁ »ñ»ù ûñ ÙÝ³ ó»É ¿ñ ³Û¹ å»ë` Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ßá·

¨ Ëá Ý³í »Õ³ Ý³ ÏÇÝ: ì»ñ ç³ å»ë Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÇÝ Ñ³ çáÕ í»É ¿ñ Ñ³ í³ -

ù»É ³ÝÑñ³ Å»ßï ·áõ Ù³ ñÁ, ¨ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÁ Ï³ ñá Õ³ ó»É ¿ñ ³ñ Å³ Ý³ í³ -

Û»É Ó¨áí Ã³ Õ»É Ýñ³Ý:

Ø³ñ ¹áõ Ñ³ Ù³ñ Ï³ñ¨áñ ¿` Ù³ Ñ³ Ý³É ëÇ ñá ¨ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

²Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É Ù»Ýù Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ëï»Õ ÍáõÙ »Ýù

ïÝ»ñ: ²Û¹ ïÝ» ñáõÙ Ù³ñ ¹ÇÏ ã»Ý í³ Ë» ÝáõÙ Ù³ ÑÇó: Üñ³Ýù Ù³ Ñ³ -

ÝáõÙ »Ý` ÅåÇ ïÁ ¹»Ùù Ý» ñÇÝ:

ØÇ ³Ý ·³Ù ·Ý³ó ùáõÙ »ë ß³ï ÑÇ í³Ý¹ ÙÇ Ù³ñ ¹áõ ï» ë³: Ü³ ³Ù -

μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ Í³ÍÏ í³Í ¿ñ Ï»Õ ïáí áõ áñ ¹» ñáí, áñáÝù áõ ïáõÙ ¿ÇÝ

Ýñ³Ý: ²Ù μáÕç Ù³ñ ÙÇ ÝÁ, μ³ óÇ ¹»Ù ùÇó, íË ïáõÙ ¿ñ áñ ¹» ñáí: ºë

Ýñ³Ý μ» ñ» óÇ Ù»ñ ïáõÝ, áñ å»ë ½Ç Ý³ Ù³ Ñ³ Ý³ñ Ñ³Ý·ë ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

ºí Ý³ ÇÝÓ ß³ï Ñ³ ë³ ñ³Ï Ëáë ù»ñ ³ë³ó. §ºë ÇÙ ³Ù μáÕç ÏÛ³ÝùÝ

³å ñ»É »Ù ·³ ½³ ÝÇ ÝÙ³Ý` ÷á Õá óáõÙ, ¨ áã Ù» ÏÇÝ å»ïù ã»Ù »Õ»É: ºë

ÏÙ»é Ý»Ù Ññ»ß ï³ ÏÇ ÝÙ³Ý` ëÇ ñá áõ Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç¦: Ø»Ýù

»ñ»ù Å³Ù Éá Õ³ó ñ»É »Ýù Ýñ³Ý` Ù³ù ñ» Éáí áñ ¹» ñÇó: ÆëÏ Ñ» ïá Ý³

³ë³ó. §øá°õÛñ, »ë ·ÝáõÙ »Ù ïáõÝ` ²ëï Íá Ùáï¦: ºí Ù³ Ñ³ ó³í:

Æñáù, Ý³ ·Ý³ó ²ëï Íá Ùáï, ¨ Ýñ³ ÅåÇïÝ ³ÛÝ å³ ÑÇÝ ÑÇ ³ë -

ù³Ýã ¿ñ: ºë »ñμ¨¿ ³Û¹ åÇ ëÇ ÅåÇï ã¿Ç ï» ë»É: ºí ¹³ ÙÇ Ù³ñ¹ ¿ñ, áí

³å ñáõÙ ¿ñ ÷á Õá óáõÙ` Ã³ ÷³ é³ Ï³Ý ß³Ý ÝÙ³Ý: Üñ³ ¹»Ù ùÇÝ ³ÛÝ -

ù³Ý Ñ³Ý·ë ïáõ ÃÛáõÝ ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ Ï³ñ, áñáí Ñ»ï¨ Ù³Ñ í³Ý å³ -

ÑÇÝ Ý³ ½·³ó, áñ ÇÝã -áñ Ù» ÏÁ ëÇ ñáõÙ ¿ Çñ»Ý, áñ ÇÝùÝ ÇÝã -áñ Ù» ÏÇÝ

å»ïù ¿: Ü³ »ñ ç³ ÝÇÏ ¿ñ, áñ Çñ»Ý û· Ý» óÇÝ Ù³ Ñ³ Ý³É ²ëï Íá Ñ»ï

Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

ÎÛ³ÝùÝ ³Ûë »ñÏ ñÇ íñ³ áõÕ Õ³ ÏÇ ÙÇ Ï³ñ× ³ÏÝ Ã³ñÃ ¿` Ñ³ í»ñ Åáõ -

ÃÛ³Ý Ñ»ï Ñ³ Ù» Ù³ ï³Í, áñÁ ëå³ë íáõÙ ¿ Ù»½ ³ÛÝ ÏÛ³Ý ùáõÙ:

Î³ñ¨áñ μ³ ÝÁ, áñÁ å»ïù ¿ ³Ý»Ýù Ù»ñ »ñÏ ñ³ ÛÇÝ ÏÛ³Ý ùÇ Å³ Ù³ Ý³Ï,

ëÇ ñ»É ëá íá ñ»ÉÝ ¿: Ø»Ýù å»ïù ¿ ëÇ ñ»Ýù áã ÙÇ ³ÛÝ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇÝ áõ ÁÝ -

ï³ ÝÇ ùÇ ³Ý ¹³Ù Ý» ñÇÝ, ³ÛÉ Ý³¨ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ Ù³ñ ¹áõ, áõÙ Ñ»ï


69

Ïμ³Ë í»Ýù ×³ Ï³ ï³· ñÇ μ» ñáõ Ùáí: Ø»Ýù å»ïù ¿ Ñ³ë Ï³ Ý³Ýù. ³ÛÝ,

ÇÝã ó³ ÝáõÙ »Ýù ³Ûë ÏÛ³Ý ùáõÙ, ³×» Éáõ ¿ Ñ³ í»ñ Åáõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

Ø²Ð²ØºðÒÜºðÆ Ð²Ø²ð Ü²Ê²îºêì²Ì Ð²îàôÎ îÜºðÆ Ø²êÆÜ

ì»ñ ç»ñë μñ³ ½Ç É³ óÇ ÙÇ μ³ñÓ ñ³ë ïÇ ×³Ý ·ñ»É ¿ñ ÇÝÓ, áñ Çñ

ÏÛ³Ý ùáõÙ ÙÇ ÁÝ Ã³óù ¿ñ »Õ»É, »ñμ Ý³ Ïáñó ñ»É ¿ñ ²ëï Íá ¨ Ù³ñ¹ -

Ï³Ýó ÝÏ³ï Ù³Ùμ Çñ Ñ³ í³ï ùÁ: Ü³ Ãá Õ»É ¿ñ ·áñ Í»ñÝ áõ Í³ é³ Ûáõ -

ÃÛáõ ÝÁ: Ü³ ÙÇ ³ÛÝ ÙÇ μ³Ý ¿ñ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ` í»ñç ï³É ÏÛ³Ý ùÇÝ: ¸³

ï¨»É ¿ñ ÙÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ:

ºí ³Ñ³ ÙÇ ûñ, ³Ýó Ý» Éáí ÙÇ Ë³ Ýáõ ÃÇ ÏáÕ ùáí, Ý³ áõß³¹ñáõ ÃÛáõÝ

¿ñ ¹³ñÓ ñ»É óáõ ó³ ÷»Õ ÏÇÝ ¹ñ í³Í Ñ» éáõë ï³ óáõÛ óÇÝ: Ð»Ýó ³Û¹ å³ -

ÑÇÝ Ñ» é³ñ Ó³Ï íáõÙ ¿ñ §ÜÇñ Ù³É ÊñÇ ¹³ ÛáõÙ¦ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ -

Ù³ñ Ñ³ ïáõÏ ïÝ» ñÇ Ù³ ëÇÝ ÙÇ Ñ³ Õáñ ¹áõÙ: òáõÛó ¿ÇÝ ï³ ÉÇë ÑÇ -

í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ¨ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇÝ ËÝ³ ÙáÕ Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÇÝ: Üñ³Ý ¹³

³ÛÝ å»ë ¿ñ óÝ ó»É, áñ Ý³ ÍÝÏÇ ¿ñ Çç»É ¨ ï³ ñÇ Ý»ñ ³Ýó ³é³ çÇÝ ³Ý -

·³Ù ëÏ ë»É ¿ñ ³Õá Ã»É: ²Û¹ Ù³ñ ¹Á ·ñ»É ¿ñ ÇÝÓ, áñ ÑÇ Ù³ Ý³ Ïñ ÏÇÝ

¹³ñ Ó»É ¿ ²ëï ÍáõÝ ¨ Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý ¹»å Éó í»É ¿ Ñ³ í³ï ùáí: Ü³

ï» ë»É ¿ñ, áñ ²ëï í³Í ³é³ç í³ å»ë ëÇ ñáõÙ ¿ Ù»ñ ³ß Ë³ñ ÑÁ:

Ø³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ïÝ»ñÝ áõÕ Õ³ ÏÇ ³ÛÝ í³Û ñÁ ã»Ý, áñ ï»Õ

÷á Õá óÇó Ñ³ í³ ù³Í Ãß í³é Ý» ñÇÝ Éí³ ÝáõÙ ¨ ï» Õ³ íá ñáõÙ »Ý ³Ý Ïá -

ÕÇÝ Ý» ñáõÙ: ÜÙ³Ý Ï³ éáõÛó Ý» ñÇ Ýå³ ï³ÏÝ ³ÛÝ ¿, áñ Ï³ ñá Õ³ Ý³Ý

¹Çå ã»É Ýñ³Ýó Ñá ·Ç Ý» ñÇÝ: Î³ ÙÇ μ³Ý, áñ ³í» Ç ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ ³Û¹

Ù³ñ¹ Ï³Ýó, ù³Ý Ñ³ñ Ù³ ñ³ í»ï ³Ý Ïá ÕÇ ÝÁ, Ï» ñ³ ÏáõñÝ áõ Í³Í ÏÁ.

¹³ ³ÛÝ ¿, áñ Ýñ³Ýù Ñ³ë Ï³ Ý³Ý, áñ Çñ»Ýù ÇÝã -áñ Ù» ÏÇÝ å»ïù »Ý,

ÇÝã -áñ Ù» ÏÇ ÏáÕ ÙÇó ëÇñ í³Í »Ý: Üñ³Ýù ·Ç ï»Ý, áñ »Ã» ÝáõÛ ÝÇëÏ

Çñ»Ýó ÙÝ³ ó»É ¿ ³å ñ» Éáõ ÙÇ ù³ ÝÇ Å³Ù, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, Çñ»Ýó ëÇ ñáõÙ »Ý:

êðî²ò²ìàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

ØÇ ³Ý ·³Ù »ñ» Ïá Û³Ý Ù»ñ ïáõÝ »Ï³í ÙÇ Ù³ñ¹ ¨ ³ë³ó. §²Ûë ï»Õ

áã Ñ» éáõ ÑÇÝ ¹áõ Ý» ñÇ ÙÇ ÁÝ ï³ ÝÇù ¿ ³å ñáõÙ, ¨ Ýñ³Ýù ³ñ ¹»Ý ß³ï

70


í³ Õáõó áãÇÝã ã»Ý Ï» ñ»É: Üñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ ÇÝã -áñ μ³Ý ³ñ»ù¦:

ºë μñÇÝÓ í»ñó ñÇ ¨ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë ·Ý³ óÇ Ýñ³Ýó Ùáï: ºñ» Ë³ Ý» ñÇ

¹»Ù ù» ñÇó »ñ¨áõÙ ¿ñ, áñ ß³ï ù³Õ ó³Í »Ý: ºë μñÇÝ ÓÁ ïí» óÇ Ýñ³Ýó

Ùá ñÁ: ÆÝã åÇ ëÇ¯ Ù»Í »Õ³í ÇÙ ½³ñ Ù³Ý ùÁ, »ñμ Ý³ μñÝ ÓÇ Ï» ëÁ Éó ñ»ó

ÙÇ Ã³ ëÇ Ù»ç, í»ñó ñ»ó ¨ ¹áõñë »Ï³í: ºñμ Ý³ í» ñ³ ¹³ñ Ó³í, »ë

Ñ³ñó ñÇ. §à±õñ ¿Çù ·Ý³ ó»É: Æ±Ýã ³ñ» óÇù¦: §Üñ³Ýù ¿É »Ý áõ ï»É

áõ½áõÙ¦,- áõÕ Õ³ ÏÇ å³ ï³ë Ë³ Ý»ó ³Û¹ ÏÇ ÝÁ: ä³ñ½ í»ó, áñ

Ñ³ñ¨³Ýáõ ÃÛ³Ùμ ³å ñáõÙ ¿ñ ÙÇ Ùáõ ëáõÉ Ù³Ý ÁÝ ï³ ÝÇù, ¨ ³Û¹ ÏÇ ÝÁ

·Ç ï»ñ, áñ Ýñ³Ýù ¿É Ï» ñ³ Ïáõñ ãáõ Ý» ÇÝ:

ÆÝÓ óÝ ó»É ¿ñ áã Ã» ³Û¹ ÏÝáç μ³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñ ÏÇë í»ó μñÝÓáí Çñ

Ñ³ñ¨³ÝÇ Ñ»ï, ³ÛÉ, áñ Ý³ ·Ç ï»ñ, áñ Çñ Ñ³ñ¨³Ý Ý» ñÁ ÝáõÛÝ å»ë ëá -

íÇ Ù»ç »Ý: ÆëÏ ³ñ¹ Ûá±ù Ù»Ýù ·Ç ï»Ýù, Ã» Ù»ñ ÏáÕ ùÇÝ áõÙ ¿ û· Ýáõ -

ÃÛáõÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ: Ø»Ýù Å³ Ù³ Ý³Ï áõÝ»±Ýù ÇÙ³ Ý³ Éáõ ³Û¹: Ø»Ýù Å³ -

Ù³ Ý³Ï áõ Ý»±Ýù Ù»ñ ÏáÕ ùÇ ÝÇÝ ·á Ý» ÅåÇï å³ñ·¨»É:

êð´àôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

êáõñ μÇ ¨ Ù» Õ³ íá ñÇ ÙÇç¨ ÙÇ ³Ï ï³ñ μ» ñáõ ÃÛáõ ÝÁ í× é³ Ï³ Ýáõ -

ÃÛáõÝÝ ¿, Ñë ï³Ï Ùï³¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ` ²ëï Íá Êáë ùÁ Éë» Éáõ ¨ ³ÛÝ ÏÛ³Ý -

ùáõÙ å³ Ñ» Éáõ, ÇÝã å»ë ¹³ ³ñ»ó ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÁ:

êñ μáõ ÃÛáõ ÝÁ ×á Ëáõ ÃÛáõÝ ¿ ÁÝïñ Û³É Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: êáõñμ ÉÇ Ý» Éáõ

Ù»ç áã ÙÇ ³Ý Ñ³ í³ Ý³ Ï³Ý μ³Ý ãÏ³: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÁ Ï³ ñáÕ ¿ ëáõñμ

ÉÇ Ý»É ³ÛÝ μ³ ÝáõÙ, ÇÝã ³ÝáõÙ ¿. »ë ÇÙ ï» ÕáõÙ, ÇëÏ ¹áõù` Ó»ñ:

êáõñμ Â» ñ» ½³Ý` ²ëï Íá ÷áù ñÇÏ Ì³ ÕÇ ÏÁ, ß³ï É³í ¿ñ μ³ ó³ïñáõÙ

ëáõñμ ÉÇ Ý» Éáõ Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ. §ºë Ï³ñ Í»ë ÙÇ ÷áù ñÇÏ ·Ý¹³Ï ÉÇ Ý»Ù

ÐÇ ëáõ ëÇ Ó»é ù» ñáõÙ: Ü³ Ë³ ÕáõÙ ¿ ÇÝÓ Ñ»ï: Ü³ Ý» ïáõÙ ¿ ÇÝÓ, ¹ÝáõÙ

·ñ å³ ÝÁ: ÆëÏ Ñ» ïá, ÇÝã å»ë »ñ» Ë³, áñÝ áõ ½áõÙ ¿ ÇÙ³ Ý³É, Ã» ÇÝã Ï³

Ý»ñ ëáõÙ, Ý³ å³ï éáõÙ ¿ ·Ý¹³ÏÝ áõ Ý» ïáõÙ Ïïáñ Ý» ñÁ¦:

êñ μáõ ÃÛ³ ÝÁ Ó· ïá ÕÁ å»ïù ¿ ·Ý ¹³ ÏÇ ÝÙ³Ý ÉÇ ÝÇ ÐÇ ëáõ ëÇ Ó»é ù» -

ñáõÙ: Ü³ å»ïù ¿ ³ëÇ Üñ³Ý. §¸áõ Ï³ ñáÕ »ë ÇÝÓ Ñ»ï ³Ý»É ³ÛÝ, ÇÝã

áõ ½áõÙ »ë, ÇÝã å»ë áõ ½áõÙ »ë, »ñμ áõ ½áõÙ »ë ¨ ³ÛÝ ù³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï,

áñ ù³Ý áõ ½áõÙ »ë¦:

êáõñμ ÉÇ Ý»É` ãÇ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ³Ý»É ÇÝã -áñ ³ÝÑ Ý³ ñÇÝ μ³ Ý»ñ, Ñ³ë -

Ï³ Ý³É ÇÝã -áñ í»Ñ μ³ Ý»ñ: ¸³ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ÉÇ á íÇÝ å³ï Ï³ Ý»É


71

Üñ³Ý ¨ ³ë»É. §²Ûá°, »ë ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ »Ù ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã ¸áõ ³ÝáõÙ »ë,

¨ ï³ ÉÇë »Ù ³Ù»Ý μ³Ý, ÇÝã ¸áõ í»ñó ÝáõÙ »ë ÇÝÓ ÝÇó: ¸áõ Ï³ ñáÕ »ë

ÇÝÓ ÃáÕ Ý»É ³Ûë ï»Õ Ï³Ù áõ Õ³ñ Ï»É ÇÝã -áñ ï»Õ, ¸áõ Ï³ ñáÕ »ë

û·ï³ ·áñ Í»É ÇÝÓ, ¨ ¸áõ Ï³ ñáÕ »ë ãû· ï³ ·áñ Í»É ÇÝÓ: ¸³ Ï³ñ¨áñ

ã¿. »ë å³ï Ï³ ÝáõÙ »Ù ø»½ ³ÛÝ ù³ Ýáí, áñ ¸áõ Ï³ ñáÕ »ë ÇÝÓ Ñ»ï

í³ñ í»É` ÇÝã å»ë áõ ½áõÙ »ë¦:

êáõñμ ¹³é Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ý³Ë ¨ ³é³ç, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ áñá ßáõÙ Ï³ -

Û³ó Ý»É: êáõñμ Âáí Ù³ëÝ ³ë»É ¿. §êñ μáõ ÃÛáõ ÝÁ Ï³ ÛáõÝ áñáß áõÙ ¿, Ñá -

·áõ Ñ» ñá ë³ Ï³Ý åáéÃ ÏáõÙ, áñáí ïñ íáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ: Ø»Ýù Ù»ñ

Ï³Ù ùáí ëÇ ñáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ, Ù»Ýù ÁÝï ñáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ, Ù»Ýù

í³ ½áõÙ »Ýù Üñ³Ý ÁÝ ¹³ é³ç, Ù»Ýù áõÝ» ÝáõÙ »Ýù Üñ³Ý¦:

êáõñμ ÉÇ Ý» Éáõ áñáß áõ ÙÁ Ã³ÝÏ ³ñ Å»: àõ ñ³ óáõÙ, ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛáõÝ,

å³Û ù³ñ, Ñ³ É³ Í³Ýù Ý»ñ, μ³ ½áõÙ ½á Ñ»ñ »Ý áõ Õ»Ï óáõÙ ³Û¹ áñáß Ù³ -

ÝÁ: ²ëï ÍáõÝ ëÇ ñ»É ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ë» ÷³ Ï³Ý μ³ Ý» ñÇ Ñ³ß íÇÝ:

Ü³, áí áÕç ëñ ïáí ÷³ ÷³ ·áõÙ ¿ ëñ μáõ ÃÛ³Ý, å»ïù ¿ Çñ ÏÛ³Ý ùáõÙ ÁÝ -

¹áõ ÝÇ ³ÕáÃùÝ áõ ÇÝù Ý³ Ù»ñ Åáõ ÙÁ: ÆÝù Ý³ Ù»ñÅ Ù³Ý ³Ù» Ý³ å³ñ½ Ó¨Á

ßÝ ãÇ ¨ Ù³ñÙ ÝÇ íñ³ Ñë Ïá Õáõ ÃÛáõÝÝ ¿, Ñá ·áõ ¨ Ù³ñÙ ÝÇ Ëá Ý³ñ Ñ» óáõ ÙÁ:

êáõñμ ÉÇ Ý»É` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ å³Ñ å³ Ý»É ÇÝù¹ ù»½ ³ÛÝ ³Ù» ÝÇó,

ÇÝãÝ ²ëï í³Í ã¿: ¸³ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ å³ï é»É ëÇñïÝ áõ Ýñ³ ÝÇó ¹áõñë

Ñ³ Ý»É áÕç áõ Ý³Û Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ, ³å ñ»É ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý ¨ ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý

Ù»ç, Ùá é³ Ý³É ë» ÷³ Ï³Ý ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ áõ ¹³é Ý³É ²ëï Íá Ï³Ù -

ùÇ ëï ñáõ ÏÁ` Ñ»½ áõ Ëá Ý³ñÑ, ÇÝã å»ë ÐÇ ëáõ ëÇ ëÇñïÝ ¿ñ:

êñ μáõ ÃÛáõ ÝÁ ÙÇ ³ë Ýáõ ÃÛáõÝ ¿ ²ëï Íá Ñ»ï: Ø»Ýù ëñ μáõ ÃÛ³Ý »Ýù

Ó· ïáõÙ áã Ã» Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ, áñ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ýù Ù»½ ëáõñμ ½·³É, ³ÛÉ,

áñáí Ñ»ï¨ áõ ½áõÙ »Ýù, áñ øñÇë ïáëÝ ³å ñÇ Ù» ½³ ÝáõÙ: Ø»Ýù å»ïù

¿ ¹³é Ý³Ýù ëÇ ñá, Ñ³ í³ï ùÇ ¨ Ù³ù ñáõ ÃÛ³Ý Ù³ñÙ Ý³ óáõÙ Ñ³ ÝáõÝ

³ÛÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ, áñáÝó Í³ é³ ÛáõÙ »Ýù:

´³ ñáõ ÃÛáõÝÝ ¿ ÑÇÙ ùÁ, áñÇ íñ³ ³×áõÙ ¿ ëñ μáõ ÃÛáõ ÝÁ: ºë »ñ μ»ù ã»Ù

Éë»É, áñ μ³ ñÇ Ñá ·ÇÝ ß»Õ íÇ Ï»ë ×³ Ý³ å³ñ ÑÇó:

Üñ μ³Ý Ï³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»Í ëñ μáõ ÃÛ³Ý ëÏÇ½μÝ ¿: Ü³, áí Ïëá íá ñÇ

Ýñμ³Ý Ï³ï ÉÇ Ý»É, Ï¹³é Ý³ øñÇë ïá ëÇ ÝÙ³Ý, ù³ ÝÇ áñ Ü³ ÙÇßï Ùï³ -

ÍáõÙ ¿ñ áõ ñÇß Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ ¨ Ëá Ý³ñÑ ëÇñï áõ Ý»ñ:

êñ μáõ ÃÛáõÝÝ ³Ù» Ý³ Ù»Í å³ñ·¨Ý ¿, áñÝ ²ëï í³Í Ï³ ñáÕ ¿ ï³É

Ù»½, áñáí Ñ»ï¨ Ü³ Ù»½ ëï»Õ Í»É ¿ Ñ»Ýó ¹ñ³ Ñ³ Ù³ñ: Ø»Ýù ¹ñ³ Ñ³ -

72


Ù³ñ »Ýù ¹³ñ Ó»É ·Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ»ñ: Ø»Ýù »Ï»É »Ýù

³Ûë ï»Õ, áñ ¹³é Ý³Ýù Üñ³ ë» ñÁ, Üñ³ ëñï³ ó³ íáõ ÃÛáõ ÝÁ. Ù»Ýù ¹ñ³

Ñ³ Ù³ñ »Ýù ëï»ÕÍ í»É:

êàôð´ Âºðº¼² ¸À ÈÆ¼ÆºÆ Ø²êÆÜ

Â» ñ» ½³ ³Ýáõ ÝÁ »ë ÁÝ ¹áõ Ý»É »Ù Ç å³ ïÇí Â» ñ» ½³ ¹Á ÈÇ ½Ç » Ç:

Üñ³Ý »ñ μ»ÙÝ Ý³¨ ³Ý í³ ÝáõÙ »Ý §÷áù ñÇÏ Â» ñ» ½³¦: Ü³ Çñáù ÷áù ñÇÏ

¿: Ü³ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ ùë³Ý ãáñë ï³ ñ» Ï³Ý ¿ñ, »ñμ Ù³ Ñ³ ó³í Ãá ù³Ë ïÇó:

²Õç Ý³ ÏÁ Ù» Í³ ÝáõÙ ¿ñ üñ³Ý ëÇ ³ Ï³Ý ù³Õ ù» ÝÇ ³ Ï³Ý ÁÝ ï³ ÝÇ -

ùáõÙ: âáñë ï³ ñ» Ï³ ÝÇó Â» ñ» ½³Ý ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ Ù»Ï »ñ³ ½³Ýù áõ Ý»ñ.

§ºë áõ ½áõÙ »Ù ëáõñμ ÉÇ Ý»É¦: Ð»Ýó ÷áù ñáõó Ý³ ½·áõÙ ¿ñ ÷³Ï Ù» Ý³ë -

ï³ ÝáõÙ ÏÛ³Ýù í³ ñ» Éáõ Ïá ãáõ ÙÁ: ê³ Ï³ÛÝ Î³ñ Ù»É ÁÝ ¹áõ Ý» Éáõ Çñ

ËÝ¹ ñ³Ý ùÇÝ Õ» Ï³ í³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ μ³ ó³ ë³ Ï³Ý å³ ï³ë Ë³Ý ïí»ó`

Ýß» Éáí Ýñ³ áã É³í ³éáÕ ç³ Ï³Ý íÇ ×³ ÏÁ ¨ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ å³ ï³ ÝÇ

ï³ ñÇ ùÁ: ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ³Õç Ý³ÏÝ Çñ Ñáñ ¨ ùáõÛñ ê» ÉÇ ÝÇ Ñ»ï ×³ -

Ý³ å³ñ Ñáñ ¹»ó ¹» åÇ ÐéáÙ, áñ å»ë ½Ç ÃáõÛÉï íáõ ÃÛáõÝ ëï³ Ý³ Ðéá ÙÇ

å³å È»í XIII-Ç ÏáÕ ÙÇó:

ì»ñç Ç í»ñ çá, ï³ëÝ ãáñ ë³Ù Û³ ³Õç Ï³Ý ÁÝ ¹áõ Ý» óÇÝ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛáõÝ, ¨ »ñ Ïáõ ï³ ñÇ ³Ýó Ý³ ÁÝ ¹áõ Ý»ó ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ³Ù μáÕ ç³ Ï³Ý

áõË ïÁ: Ø» Ý³ë ï³ ÝáõÙ ÷áù ñÇÏ Â» ñ» ½³Ý í³ ñáõÙ ¿ñ ³ë Ï» ïÇ ËÇëï

ÏÛ³Ýù: ²Ù»Ý ·Çß »ñ Çñ ë³é ó» ËóáõÙ Ý³ Ýë ïáõÙ ¿ñ ÍÕá ï» ³Ý ÏáÕ Ýáõ

ÏáÕ ùÇ Ýë ï³ ñ³ ÝÇÝ, ÍÝÏ Ý» ñÇ ï³Ï ¹ÝáõÙ ¿ñ ÷áù ñÇÏ ï³Ë ï³ ÏÁ, áñÇ

íñ³ ¹Ý» Éáí ¹å ñá ó³ Ï³Ý ï»ï ñ³ ÏÁ` ëÏ ëáõÙ ¿ñ ·ñ»É Çñ ÑÇß á Õáõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÁ:

Â» ñ» ½³Ý ß³ï ßáõï Ñ³ë Ï³ ó³í, áñ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ëáíÝ áõ Í³ ñ³ íÁ

áã áù ãÇ Ñ³ ·»ó ÝÇ, Ñá· ë» ñÁ áã áù ãÇ Ñá ·³ Üñ³ ÝÇó μ³ óÇ, àí »ñ Ïáõ

Ñ³ ½³ñ ï³ ñÇ ³é³ç ³ë»É ¿ñ ¨ ³Ù»Ý ûñ ¿É ³ëáõÙ ¿ Ø³ñÙ ÝÇ ¨ ²ñ Û³Ý

·³Õï ÝÇ ùÇ Ù³ ëÇÝ. §ºë »Ù Ï»Ý ¹³ ÝÇ Ñ³ óÁ, áñ ºñÏÝ ùÇó ¿ Çç»É: ºÃ» Ù» -

ÏÁ ³Ûë Ñ³ óÇó áõ ïÇ, Ñ³ íÇï Û³Ý Ï³å ñÇ, ¨ ³ÛÝ Ñ³ óÁ, áñ ºë Ïï³Ù` ÆÙ

Ù³ñ ÙÇÝÝ ¿, áñ ºë Ýñ³Ý ³ß Ë³ñ ÑÇ ÏÛ³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ Ïï³Ù¦ (ÐáíÑ.

6.51,52): öáù ñÇÏ Â» ñ» ½³ ÛÇ Ýå³ ï³ÏÝ ¿ñ` §³Õ»ñ ë»É ²ëï ÍáõÝ ³Ù»Ý -

ùÇ Ñ³ Ù³ñ, ÷ñ Ï»É μá Éá ñÇÝ` áã ÙÇ ³ÛÝ μ³ ñÇ Ý» ñÇÝ, ³ÛÉ Ý³¨ ã³ ñ» ñÇÝ¦:

êáõñμ Â» ñ» ½³ ¹Á ÈÇ ½Ç »Ý ëÇ ñá ³é³ù Û³É ¿ñ: Ü³ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ óáõÛó


73

ïí»ó, áñ áã Ã» ·áñ Í» ñÁ, ³ÛÉ ë»ñÝ ¿ Ù»½ ëáõñμ ¹³ñÓ ÝáõÙ: öáù ñÇÏ

Â» ñ» ½³Ý ³Ù» Ýûñ Û³ ëá íá ñ³ Ï³Ý ·áñ Í» ñáõÙ óáõ ó³ μ» ñ»ó ÇÝù Ý³ Ùá -

é³ óáõ ÃÛ³Ý μ³ñÓñ ³ë ïÇ ×³Ý: Ü³ ÑáõÛë áõ ËÇ ½³ Ëáõ ÃÛáõÝ ¿ ï³ ÉÇë

μá Éáñ ³ÛÝ §ïÏ³ñ Ñá ·Ç Ý» ñÇÝ¦, áí ù»ñ Ó· ïáõÙ »Ý ·Ý³É øñÇë ïá ëÇ

Ñ»ï¨Çó` ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝë É³í Ï³ ï³ ñ» Éáí Çñ»Ýó ëá íá ñ³ Ï³Ý

å³ñï³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: Ü»ñù¨áõÙ Ù»ç μ»ñ í³Í ¿ ú. Îáõã ÏÇ Ý³ ÛÇ μ³ -

Ý³ë ï»Õ Íáõ ÃÛáõ ÝÁ` ÝíÇñ í³Í Â» ñ» ½³ ¹Á ÈÇ ½Ç » ÇÝ:

¶³ñÝ³Ý³ÛÇÝ íÇå³Ï ×»ñÙ³Ï Ì³ÕÏÇ Ù³ëÇÝ` Çñ ÇëÏ Ó»éùáí ·ñí³Í…

…àõ ½á±õÙ »ù,

ø³ ÝÇ ¹»é Ï³Ý· Ý³Í »ù,

ÀÝ Ï³Í ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ÙÇ å³ï Ùáõ ÃÛ³Ý Ù»ç,

ºë å³ï Ù»Ù Ó»½ ÙÇ å³ï Ùáõ ÃÛáõÝ:

¸³ å³ ï³ Ñ»É ¿

Ð³ñ Ûáõñ ùë³Ý ÑÇÝ· ï³ ñÇ ³é³ç:

Ð³ÛïÝ í»ó ÙÇ ³Õ çÇÏ

üñ³Ý ëÇ ³ Ï³Ý ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ:

ºñÏ ñÇ íñ³ ³Ù»Ý μ³Ý å³ ï³ Ñ»ó ×Çßï Å³ Ù³ Ý³ ÏÇÝ:

´³Ûó ÙÇ ÍÇÉ ¿ñ, ÷áù ñÇÏ ¨ ïÏ³ñ Â» ñ» ½³ ¹Á ÈÇ ½Ç »Ý:

Ä³Ý Û³ Ï³ ·áñ ÍÇ ¨ Å³ Ù³ ·áñ ÍÇ ³Õç Ý³ ÏÁ

²×áõÙ áõ Ñá ëáõÙ ¿ñ, ÇÝã å»ë ËáïÝ áõ ³é í³ ÏÁ,

´Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ Ù³ë ÝÇÏ, ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ ÙËÇ Ã³ ñáõ ÃÛáõÝ,

Ø» ÏÁ` Ûá ÃÇó, ÉéÇÏ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ:

Ä³Ý Û³ Ï³ ·áñ ÍÁ ÏÛ³Ý ùÇó í³Õ Ñ» é³ ó³í,

Â» ñ» ½³Ý ë³é ãáõÙ ¿ñ ³é³Ýó ç»ñ Ùáõ ÃÛ³Ý:

´³Ûó Ñ³ÛñÝ áõ ùáõÛ ñ» ñÁ Ùáñ ÷á Ë³ ñ»Ý

Îñ ÏÇÝ áõ Ïñ ÏÇÝ ç»ñ Ù³ó ÝáõÙ ¿ÇÝ Ýñ³Ý:

Üñ³Ý ½³ñ Ù³ó ÝáõÙ ¿ÇÝ ³Ùå ñáåÝ áõ Ï³Û Í³ ÏÁ:

Ü³ Ñ³ñó ÝáõÙ ¿ñ. ÇëÏ Ç±Ýã Ï³ ³ÛÝ ï»Õ, ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ³Ûë áõ ³ÛÝ…

Ø³ñ ·³ñ ï³ Í³ ÕÇÏ Ý»ñÝ áõ Ù³ Ýáõß ³Ï Ý» ñÁ Ñáõ ½áõÙ ¿ÇÝ Ýñ³Ý:

Ü³ ëÇ ñáõÙ ¿ñ »ñ ÏÇÝùÝ áõ ëÇ ñáõÙ ¿ñ ³ëï Õ» ñÁ:

ØÇ ³Ý ·³Ù Ä³Ý Ý³ ¹’²ñ ÏÇ Ù³ ëÇÝ Ï³ñ ¹³ Éáí

ºí »ñÏ Ý³ ÛÇÝ ûñÑ Ýáõ ÃÛáõÝÝ Çñ»Ý Çμñ¨ Ýí»ñ ó³Ý Ï³ Ý³ Éáí,

74


²é³Ýó ³éáÕ çáõ ÃÛ³Ý ¨ áõ ÅÇ, ï³ëÝ ãáñë ï³ ñ» Ï³Ý,

Ü³ ÁÝ ¹áõÝ í»ó ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÇ Ù» Ý³ë ï³Ý:

øë³Ý ÑÇÝ· ï³ ñ» Ï³ ÝáõÙ Ãá ù³Ë ïÁ ËÉ»ó Ýñ³ ÏÛ³Ý ùÁ:

Ü³ Ù³ ÏáõÙ ³ëáõÙ ¿ñ. §ºë ã»Ù Ù³ Ñ³ ÝáõÙ, »ë ÏÛ³Ýù »Ù Ùï ÝáõÙ¦:

ØÝ³ óÇÝ Ó» é³ ·Çñ ùÝ ùáõß ïá Õ» ñÁ.

§¶³ñ Ý³ Ý³ ÛÇÝ íÇ å³Ï ×»ñ Ù³Ï Í³Õ ÏÇ Ù³ ëÇÝ…¦:

ºí Ç±Ýã ¿ñ ³ÛÝ ï»Õ áñáÝ íáõÙ.

ê»ñ, ë»ñ` ·Í í³Í ë³Ñ Ù³ ÝÇ ³ÛÝ ÏáÕ ÙáõÙ,

ºí ÉáÏ ÷áù ñÇÏ ÙÇ »ñ³ ½³Ýù, áñ Ïá ã»Ý Çñ»Ý ëáõñμ:

ÆÝ ãÇ± Ñ³ Ù³ñ: â¿± áñ ÑÇÙù ¿ å»ïù:

ÆëÏ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ý áõ ï³Ý ç³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ Ç±Ýã ÑÇÙù ¿ å»ïù:

âÇ ÷ñ ÏÇ ÝáõÛ ÝÇëÏ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ Ñáõ ½·»ë ïÁ,

ºÃ» ãÏ³ Ñ³ Ù³ å³ ï³ë Ë³Ý ·áñ ÍÁ:

´³Ûó ³½ ·Ç ÝÏ³ï Ù³Ùμ áõ Ý» ó³Í Çñ ë»ñÝ ³ÛÝ ù³Ý Ù»Í ¿ñ,

àñ ùë³ Ý» ñáñ¹ ¹³ ñáõÙ ëáõñμ Ñé ã³Ï í»ó Ý³:

ÆëÏ ßáõ ïáí å³å äÇ Ûáõë X-Ç ÏáÕ ÙÇó

èáõ ë³ë ï³ ÝÇ μ³ ñ» Ëá ëÇ ³ÕáÃ ùÁ Ýñ³Ý Ñ³ÝÓÝ í»ó:

ºí ³ñ ¹»Ý Ä³Ý Ý³ ¹’²ñ ÏÇ ÏáÕ ùÇÝ, ³é³Ýó ³ñ ·»É ùÇ,

Ü³ »ñÏ ñáñ¹ Ñá í³ Ý³ íáñÝ ¿ áÕç üñ³Ý ëÇ ³ ÛáõÙ:

Ðáí Ñ³Ý Ý»ë äá Õáë å³åÝ ³Ýó Û³É ï³ ñÇ

Ð³ Û³ó ùÁ Ïñ ÏÇÝ Â» ñ» ½³ ÛÇÝ Ñ³ é»ó,

ºí ÈÇ ½Ç » óÇ ³Û¹ ³Õç Ý³ ÏÇÝ`

²Ù» Ý³ ÷³Û ÉáõÝ ³ëï ÕÇÝ,

ºÏ» Õ» óáõ áõ ëáõ óÇã Ý» ñÇ ß³ñ ùÇÝ ¹³ ë»ó:

ÜàÔÎ²ÜøÆ ºì ¼¼ì²ÜøÆ Ø²êÆÜ

Ø»Ýù ¿É »Ýù ½½ í³Ýù ½·áõÙ, ¹³ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ μÝ³ Ï³Ý ½·³ óá Õáõ -

ÃÛáõÝ ¿: ÆëÏ Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ »ñ μ»ÙÝ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ å³ ï³ ÝÇ ³Õ çÇÏ Ý»ñ

»Ý: ´³Ûó áñ ù³Ý ¿É ïÑ³× ÉÇ ÝÇ` ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ, áñáí Ù»Ýù ½μ³Õ íáõÙ

»Ýù, Ï³ ï³ ñáõÙ »Ýù Ù»Í Ñ³ í³ï ùáí áõ ëÇ ñáí: Ø»Ýù Ù»ñ ÝáÕ Ï³Ý ùÁ

Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñáõÙ »Ýù Ñ³ ÝáõÝ ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í ëÇ ñá: êñ μ» ñÇ

ÏÛ³Ý ùáõÙ Ñ³ ×³Ë ¿ å³ ï³ Ñ»É ³ÛÝ å»ë, áñ Ñ»Ýó ÝáÕ Ï³Ý ùÇ Ñ³Õ Ã³ -

Ñ³ ñáõÙÝ ¿ »Õ»É í» ñÇÝ ëñμáõ ÃÛ³ ÝÁ Ñ³ë Ý» Éáõ μ³ Ý³ ÉÇÝ:


75

úñÇ Ý³Ï` ³Ûë å»ë ¿ñ »Õ»É ëáõñμ üñ³Ý óÇëÏ ²ëÇ ½³ óáõ Ñ»ï: ØÇ

³Ý ·³Ù Ý³ Ñ³Ý ¹Ç å»É ¿ñ μá ñá ïáõ ÃÛáõ ÝÇó ³Û É³Ý ¹³Ï í³Í ÙÇ Ù³ñ ¹áõ:

üñ³Ý óÇëÏ ²ëÇ ½³ óÇÝ Ý³Ë` ËáõÛë ï³ Éáí, ë³ñ ë³ ÷³ Ñ³ñ »ï ¿ñ

ó³ï Ï»É` ï»ë Ý» Éáí μá ñá ïÇÝ, μ³Ûó Ñ» ïá Ï³ ñá Õ³ ó»É ¿ñ Ñ³Õ Ã³ Ñ³ -

ñ»É Çñ»Ý, Ý³ Û»É ¿ñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÇó Ë» Õ³ ÃÛáõñ í³Í ¹»Ù ùÇÝ ¨ Ñ³Ù -

μáõ ñ»É ¿ñ Ýñ³Ý: ºí ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ³Ý³ ë» ÉÇ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ ¿ñ Éó í»É

üñ³Ý óÇë ÏÇ Ñá ·ÇÝ: ÆëÏ μá ñáïÝ ³éáÕ ç³ ó»É áõ ·Ý³ ó»É ¿ñ` ·á Ñ³ Ý³ -

Éáí îÇ ñá çÇó Çñ μÅßÏáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ:

ºñμ Ù»Ýù Ñá ·áõÙ »Ýù ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ áõ Ï³ ñÇ ù³ íáñ Ý» ñÇ Ï³ ñÇù Ý» -

ñÁ, Ù»Ýù ã»Ýù ¹Çå ãáõÙ Ýñ³Ýó ³Û É³Ý ¹³Ï í»ñ ù» ñÇÝ áõ ïÑ³× Ñá ïáí

Ñ³ ·áõë ïÇÝ. Ù»Ýù ¹Çå ãáõÙ »Ýù øñÇë ïá ëÇ ï³ é³ åáÕ Ù³ñÙ ÝÇÝ: ²Û¹

ÑåáõÙÝ û· ÝáõÙ ¿ Ù»½` Ùá é³ Ý³É ½½ í³Ý ùÇ Ù³ ëÇÝ: ²Û É³Ý ¹³Ï í³Í

¹»Ù ùÇ ¨ Ï»Õ ïáï Ñ³ ·áõë ïÇ »ï¨áõÙ Ù»Ýù ï»ë ÝáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ.

áñ ù³Ý ÝáÕ Ï³ ÉÇ ¿ Ù»ñ Ï³ ï³ ñ³Í ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ, ³ÛÝ ù³Ý áõ Å»Õ ¿ Ù»ñ

Ñ³ í³ï ùÁ, ³ÛÝ ù³Ý ß³ï ¿ Ù»ñ ë»ñÝ áõ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ:

øáõÛ ñ» ñÇó Ù»ÏÝ ÇÝÓ å³ï Ù»ó, Ã» ÇÝã å»ë ¿ñ Ý³ ´áÙ μ» ÛÇ ÷á Õáó -

Ý» ñÇó Ù» ÏáõÙ ·ï»É ÙÇ Ù³ñ ¹áõ ¨ Ýñ³Ý μ» ñ»É ·Ãáõ ÃÛ³Ý ïáõÝ: ºí

Ýñ³Ý Éí³ Ý³ Éáõ Å³ Ù³ Ý³Ï, ùáõÛ ñ» ñÁ ÝÏ³ ï»É »Ý, áñ ³Û¹ Ù³ñ ¹áõ

Ù»ç ùÇ íñ³ ãÏ³ Ù³ßÏ ¨ ÙÇë, áñ ¹»ñÝ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ Ï» ñ»É ¿ÇÝ: øáõÛ -

ñ» ñÁ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Éá Õ³ó ñ»É, Ñ³·ó ñ»É áõ ï» Õ³ íá ñ»É ¿ÇÝ ³Ý ÏáÕ ÝáõÙ:

øáõÛ ñ» ñÇó Ù»ÏÝ ³ë³ó, áñ Ýñ³ ¹»Ù ùÇÝ ï» ë»É ¿ñ ³ÛÝ ù³Ý áõ ñ³ Ëáõ -

ÃÛáõÝ, áñÁ Ý³ »ñ μ»ù Ý³Ë ÏÇ ÝáõÙ ã¿ñ ï» ë»É: ºë Ñ³ñó ñÇ Ýñ³Ý. §²ë³°

ÇÝÓ, ÇëÏ Ç±Ýã ¿Çñ ½·áõÙ, »ñμ Ýñ³Ý Ù³ù ñáõÙ ¿Çñ áñ ¹» ñÇó¦: Ü³ Ý³ -

Û»ó ÇÝÓ áõ ³ë³ó. §ØÇÝã ³Û¹ å³ ÑÁ »ë »ñ μ»ù ã¿Ç ½·³ ó»É øñÇë ïá ëÇ

Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛáõ ÝÁ: ºë Çñ³ å»ë ã¿Ç Ñ³ í³ ïáõÙ ³ÛÝ Ëáë ù» ñÇÝ, áñ Ü³

³ëáõÙ ¿ñ. §ºë ÑÇ í³Ý¹ ¿Ç, ¹áõù û· Ý» óÇù ÆÝÓ¦: ´³Ûó ³Û¹ å³ ÑÇÝ

ÐÇëáõëÝ ÇÙ ÏáÕ ùÇÝ ¿ñ: ºë ¹³ Ñ³ë Ï³ ó³ ³Û¹ Ù³ñ ¹áõ ³ã ù» ñÇó áõ

ÅåÇ ïÇó. ¹³ ²ëï Íá å³ñ·¨Ý ¿ñ¦:

ÎÚ²ÜøÆ ÜÞ²Ü²ÎàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ø³ñ ¹Á ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Ñ³ë Ï³ Ý³É ³ÛÝ ³Ù» ÝÇ Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝÝ áõ

ÇÙ³ë ïÁ, ÇÝ ãÁ ßñ ç³ å³ ïáõÙ ¿ Çñ»Ý: Þ³ ï» ñÇÝ ÃíáõÙ ¿, áñ Çñ»Ýó

ÏÛ³ÝùÝ ³Ýó ÝáõÙ ¿ ³ÝÝ å³ ï³Ï Ï³Ù, áñ Çñ»Ýù Ïáñó ÝáõÙ »Ý Çë Ï³ -

76


Ï³Ý ÏÛ³Ý ùÁ: ²ß Ë³ ï» ÉÁ, í³ë ï³ Ï» ÉÁ, áõï» ÉÁ ¨ Ïñ ÏÇÝ ³ß Ë³ ï»ÉÝ

³ÝÇ Ù³ëï »Ý: ºñÇ ï³ ë³ñ¹ Ù³ñ ¹áõÝ ï³Ý çáõÙ ¿ ÙÇ ÙÇïù. §ØÇ± Ã» ë³

¿ ³Ù» ÝÁ¦: î³ ñ»ó Ù³ñ ¹ÇÏ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ ÙÇ »½ ñ³ Ï³ óáõ ÃÛáõÝ »Ý ³ÝáõÙ,

áñ ³éûñ Û³ ÛÇ çñ³å ïáõÛ ïáõÙ Çñ»Ýù ³Û¹ å»ë ¿É ãÏ³ ñá Õ³ ó³Ý Ñ³ë -

Ï³ Ý³É ¨ Çñ³ Ï³ Ý³ó Ý»É ÇÝã -áñ ÙÇ Ï³ñ¨áñ μ³Ý Çñ»Ýó ÏÛ³Ý ùáõÙ:

ÐÝ³ ñ³ íáñ ã¿ Ñ³ë Ý»É »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý` ³é³Ýó ÇÝù Ý³ ë³Ñ Ù³ Ý³ -

÷³ ÏáõÙ Ý» ñÇ, ·Ý³ Éáí ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý μÝ³½ ¹Ç áõ Ñ³ ÏáõÙ Ý» ñÇ »ï¨Çó:

àÕ μ»ñ ·³ Ï³Ý ëË³É ¿ ÃáõÛÉ ï³ ÉÇë Ý³, áí »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¿ Ñ³ Ù³ -

ñáõÙ Ñ³ ×áõÛ ùÁ Ï³Ù ÝÛáõ Ã³ Ï³Ý ³ñ Å»ù Ý» ñÇ Ó»éù μ» ñáõ ÙÁ: ºñ ç³Ý -

Ïáõ ÃÛ³Ý ÝÙ³ Ýû ñÇ Ý³Ï ·Ç ï³Ï óáõ ÙÁ Ñ³ ×³Ë μ» ñáõÙ ¿ ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ -

ÃÛáõÝ ¨ Ï³ ñáï:

Ø³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ áõ ÕÇ Ý» ñÁ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ ï³ñ μ»ñ íáõÙ »Ý ÙÇÙ Û³Ý óÇó:

Ø³ñ ¹ÇÏ ï³ñ μ»ñ Ýå³ ï³Ï Ý» ñÇ »Ý Ó· ïáõÙ: ²Û Ýáõ Ñ³Ý ¹»ñÓ, í»ñç -

Ý³ Ï³Ý Ýå³ ï³ ÏÁ, áñÇÝ Ó· ïáõÙ »Ý Ñ³ë Ý»É μá Éá ñÁ` ³é³Ýó μ³ ó³ -

éáõ ÃÛ³Ý, μá Éá ñÇ Ùáï ÝáõÛÝÝ ¿. μá ÉáñÝ ¿É áñá ÝáõÙ »Ý ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý »ñ -

ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¨ Ù³ ùáõñ ë»ñ:

ºÃ» ÷áñ Ó»ù Ã³ ÷³Ý ó»É Ó»ñ Ã³ùÝ í³Í ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ¨ Ó»½

ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇ ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ëáñ ùÁ, ³å³ ¹áõù Ïμ³ ó³ Ñ³Û -

ï»ù Ñ»Ýó ³Û¹ Ñ³ ÙÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ Ó· ïáõ ÙÁ, ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ÑáõÛ ëÁ` ÑáõÛë ¹» -

åÇ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ: ÎÛ³Ý ùÇ ³Ù»Ý ÙÇ ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõ ÝÇó Ñ» ïá

ÑÇ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛ³Ý Ùá ËÇñ Ý» ñÇó Ïñ ÏÇÝ í»ñ ¿ Ñ³é ÝáõÙ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ

·ï Ý» Éáõ ÑáõÛ ëÁ:

Ø»ñ ëÇñ ïÁ Ó· ïáõÙ ¿ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý áõ ³Ý Ï»ÕÍ ëÇ ñá: øñÇë ïáÝ Û³ -

ÛÇÝ Ñ³Ûï ÝÇ ¿, áñ ³Û¹ Ó·ï Ù³Ý Çñ³ Ï³Ý μ³ í³ ñ³ñ í³ Íáõ ÃÛáõ ÝÁ ÑÝ³ -

ñ³ íáñ ¿ ·ï Ý»É ÙÇ ³ÛÝ ²ëï Íá Ù»ç: Ø³ñ ¹Á ëï»ÕÍ í³Í ¿ Üñ³ å³ï Ï» -

ñáí áõ ÝÙ³ Ýáõ ÃÛ³Ý, ³Û¹ ÇëÏ å³ï ×³ éáí ¿É ¨° ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ, ¨° ÏÝáç

ëÇñ ïÁ Ï³ ñáÕ ¿ ÙËÇ Ã³ ñ»É ÙÇ ³ÛÝ ²ëï í³Í: §¸áõ Ù»½ ëï»Õ Í» óÇñ ø»½

Ñ³ Ù³ñ, ¨ Ù»ñ ëñï» ñÁ ã»Ý ·ï ÝÇ Ñ³Ý ·Çëï, ÙÇÝã¨ áñ ãÑ³Ý·ë ï³ Ý³Ý

ø» ½³ ÝáõÙ¦ (ëáõñμ ²í ·áõë ïÇÝ, Êáë ïá í³ Ý³Ýù, 1,1):

Ø»Ýù μá Éáñë »Ýù Ó· ïáõÙ ¹» åÇ ºñ ÏÇÝù` ²ëï Íá Ùáï: ´³Ûó Ù»ñ

Çß Ë³ Ýáõ ÃÛ³Ý ï³Ï ¿ ºñ ÏÇÝ ùÁ ¨ îÇ ñá çÁ ·ï Ý» ÉÁ Ñ»Ýó ³Û ëûñ, ÉÇ Ý»É

»ñ ç³ ÝÇÏ Ñ»Ýó ÑÇ Ù³: ²ÛÅÙ »ñ ç³ ÝÇÏ ÉÇ Ý»É ²ëï Íá Ñ»ï Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿

ëÇ ñ»É` ÇÝã å»ë Ü³ ¿ ëÇ ñáõÙ, û· Ý»É` ÇÝã å»ë Ü³ ¿ û· ÝáõÙ, ï³É` ÇÝã -

å»ë Ü³ ¿ ï³ ÉÇë, Í³ é³ Û»É` ÇÝã å»ë Ü³ ¿ Í³ é³ ÛáõÙ, ÷ñ Ï»É` ÇÝã å»ë


77

Ü³ ¿ ÷ñ ÏáõÙ:

Î³ ñ» ÉÇ ¿ μ³ ½áõÙ Ã³ÝÏ ¨ É³í Çñ»ñ Ó»éù μ» ñ»É, μ³Ûó ¹³ ã¿, áñ »ñ -

ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¿ μ» ñáõÙ: Î³ñ¨áñ ã¿ ³ÛÝ, Ã» Ù³ñ¹Ý ÇÝã áõÝÇ, ³ÛÉ ³ÛÝ, Ã»

ÇÝã ¿ Çñ» ÝÇó Ý»ñ Ï³ Û³ó ÝáõÙ: ê» ÷³ Ï³Ý μ³ñ íá ùáõ ÃÛ³Ý áñá ÝáõÙ Ý» ñÇ

Å³ Ù³ Ý³Ï Ù³ñ ¹Á Ùá é³ ÝáõÙ ¿, áñ Çñ ÏáÕ ùÇÝ Ï³Ý Ù³ñ ¹ÇÏ, áí ù»ñ ÑÇ -

í³Ý¹ »Ý, ÙÇ ³Û Ý³Ï Ï³Ù áõÕ Õ³ ÏÇ ù³Õ ó³Í: Ø³ñ ¹Á ¹³é ÝáõÙ ¿ Çñ» ñÇ

ëï ñáõÏÝ áõ Ùá é³ ÝáõÙ, Ã» ÇÝã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ëÇ ñ»É Ù³ñ¹ Ï³Ýó áõ ²ëï -

ÍáõÝ: àñ ù³Ý ½áõñ ç³Ý ù»ñ, áñ ù³Ý ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛáõÝ Ý»ñ »Ý ÉÇ ÝáõÙ

³ÛÝ å³ï ×³ éáí, áñ ÏÛ³Ý ùÇ áÕç ÑáõÛëÝ áõ ³é³ÝóùÝ ²ëï Íá Ù»ç ã»Ý:

²ëï í³Í ëÇ ñáõÙ ¿ Ù»½: Üñ³ ë»ñÝ ³ÛÝ ù³Ý ùÝ ùáõß ¿, ³ÛÝ ù³Ý Ù»Í

áõ Çñ³ Ï³Ý: ÐÇ ëáõ ëÁ »Ï³í ÙÇ ³ÛÝ Ù»½ ëÇ ñ»É ëá íá ñ»ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

Ü³ ¹³ñ Ó³í ÏÛ³Ý ùÇ Ñ³ óÁ, áñ å»ë ½Ç Ñ³ ·»ó ÝÇ Ù»ñ ù³ÕóÝ Æñ Ñ³Ý -

¹»å: ÆëÏ Ñ» ïá, Ï³ñ Í»ë ³Û¹ ³Ù» ÝÁ ùÇã ¿ñ Üñ³ Ñ³ Ù³ñ, Ü³ ëá í³ -

Í³ ó³í, Ù»ñ Ï³ ó³í, »Õ³í ³Ý ïáõÝ, áñ å»ë ½Ç ¹áõù ¨ »ë Ï³ ñá Õ³ -

Ý³Ýù Ñ³ ·»ó Ý»É Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Üñ³ ù³Õ óÁ:

Ø»Ýù ã»Ýù ëï»ÕÍ í»É ¹Çå ÉáÙ Ý»ñ ¨ ·Ç ï³ Ï³Ý ³ë ïÇ ×³Ý Ý»ñ

ëï³ Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ, ã»Ýù ëï»ÕÍ í»É ³ß Ë³ ï» Éáõ, ·áõ Ù³ñ í³ë ï³ Ï» -

Éáõ, Í³Ë ë» Éáõ ¨ Ïñ ÏÇÝ ³ß Ë³ ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ. Ù»Ýù ëï»ÕÍ í»É »Ýù ëÇ -

ñ» Éáõ ¨ ëÇñ í³Í ÉÇ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:ºÃ» ¹áõù ËÇëï ½μ³Õ í³ Í»ù Ó» ½³ Ýáí ¨ Ó»ñ ·áñ Í» ñáí, ³å³

¹áõù ã»ù Ï³ ñá Õ³ Ý³ Ï³ ï³ ñ»É Ó»ñ Ïá ãáõ ÙÁ: ºÏ»ù ÐÇ ëáõ ëÇ Ùáï, ¨¹áõù Ï·ï Ý»ù áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ áõ Ñ³Ý ·Çëï: ÆÝÓ Ñ³ Ù³ñ »ñ ç³Ý Ïáõ -ÃÛáõÝÝ ûñ í³ Ù»ç ùë³Ý ãáñë Å³Ù ß³ ñáõ Ý³Ï ²ëï Íá Ñ»ï ÉÇ Ý»ÉÝ ¿,Üñ³ ÝÙ³Ý ëÇ ñ» ÉÁ, Üñ³ ÝÙ³Ý û· Ý» ÉÁ, Üñ³ ÝÙ³Ý ï³ ÉÁ, Üñ³ ÝÙ³ÝÍ³ é³ Û» ÉÁ:

â²ðâ²ð²ÜøÆ Ø²êÆÜ

øã»ñÝ »Ý Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÇ Çñ³ Ï³Ý Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ:

â³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿, áñ ÐÇ ëáõ ëÁ Ë³ ãÇ íñ³ ³ÛÝ ù³Ý ³Ùáõñ ¿ñ

Ó»½ ë»Õ Ù»É Æñ ëñ ïÇÝ, áñ ¹áõù ½·áõÙ »ù Üñ³ ó³ íÁ: ºñμ ½·áõÙ »ù, áñ

ï³ é³ å³Ý ùÁ ×Ý ßáõÙ ¿ Ó»ñ Ñá ·ÇÝ, áñ ëÇñ ïÁ å³ï ñ³ëï ¿ å³ïé í»É

ó³ íÇó, Ï³ ñá ïÇó, ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó, ³å³ ÑÇß »°ù, áñ ²ëï í³Í ³Û¹ -

å»ë ¿ ³å³ óáõ óáõÙ Æñ ë» ñÁ Ó»ñ Ñ³Ý ¹»å, ³ÛÝ ë» ñÁ, áñÇ Ñ³ Ù³ñ Ü³

Ù³ Ñ³ ó³í Ë³ ãÇ íñ³:

78


Ø»Ýù ÙÇ ³ÕáÃù áõ Ý»Ýù. §Âá°õÛÉ ïáõñ ÏÇ ë»Ù øá ó³ íÁ, »ë áõ½áõÙ

»Ù ÉÇ Ý»É Ë³ã Û³É øñÇë ïá ëÇ ÏÇ ÝÁ¦: Ø»Ýù ³Û¹ ³ÕáÃ ùÁ ÏñÏ ÝáõÙ »Ýù,

μ³Ûó ³ñ¹ Ûá±ù Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ »Ýù ¹ñ³ Çë Ï³ Ï³Ý Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: ²Û¹

¹»å ùáõÙ, »ñμ Ù»Ýù ËÝ ¹Çñ Ý»ñ Ï³Ù ³Ý³ Ëáñ Åáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ »Ýù áõ Ý» -

ÝáõÙ, ÇÝ ãá±õ »Ýù Ùá é³ ÝáõÙ, áñ »Ï»É ¿ ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ»ï Üñ³ ó³ íÁ ÏÇ ë» -

Éáõ Å³ Ù³ Ý³ ÏÁ:

â³ñ ã³ ñ³ÝùÝ ³Ý Ëáõ ë³ ÷» ÉÇ ¿: ¸³ Ñ³ë Ï³ Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ μ³ í³ -

Ï³Ý ¿ Ý³ Û»É Ë³ ãÇÝ: î»ë Ýá±õÙ »ù` ÐÇ ëáõ ëÁ Ëá Ý³ñ Ñ»É ¿ ·Éáõ ËÁ, Ü³

ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Ñ³Ù μáõ ñ»É Ó»½: ÐÇ ëáõ ëÁ å³ñ ½»É ¿ Ó»é ù» ñÁ, Ü³ ó³Ý -

Ï³ ÝáõÙ ¿ ·ñ Ï»É Ó»½: Üñ³ ëÇñ ïÁ μ³ó ¿ Ó»½ Ñ³ Ù³ñ: ºñμ Ó»½

¹Åμ³Ëï »ù ½·áõÙ, ³å³ Ý³ Û»ù Ë³ ãÇÝ áõ ÏÑ³ë Ï³ Ý³ù, Ã» ÇÝã ¿ Ï³ -

ï³ñ íáõÙ:

´³ ñ» Ï» óáõ ÃÛáõ ÝÁ Ïáå ï³ó ÝáõÙ ¿` ï³ Éáí ÉÇ áõ ÃÛ³Ý Ë³μ Ï³Ýù,

ÇëÏ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ ÍÝáõÙ ¿ ÉÇ áõ ÃÛ³Ý ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ: ºÃ» Ï³ ã³ñ ã³ -

ñ³Ýù, ³å³ ïñ íáõÙ ¿ Ý³¨ ³ÛÝ Ïñ» Éáõ ËÇ ½³ Ëáõ ÃÛáõÝ: ÐÇ ëáõë øñÇë -

ïá ëÁ Ëá ëáõÙ ¿ñ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÇ ³ÝÑ ñ³ Å»ß ïáõ ÃÛ³Ý ¨ ³é³ ùÇ Ýáõ ÃÛ³Ý

Ù³ ëÇÝ. §ºñ³ ÝÇ¯ ë·³ íáñ Ý» ñÇÝ, áñ Ýñ³Ýù ÏÙ ËÇ Ã³ñ í»Ý¦ (Ø³ïÃ.

5.4): ¸³ Ñ³ë ï³ ïáõÙ ¿ Ý³¨ äá Õáë ³é³ù Û³ ÉÁ` ³ë» Éáí, áñ »Ã»

²ëï í³Í ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Ù³ñ ¹áõÝ å³ï í»É ³é³ í»É ÉÇ áõ ÃÛ³Ùμ, ³å³

Ü³ Ýñ³Ý å³ï ñ³ë ïáõÙ ¿ Ý³ Ñ³ ï³ Ïáõ ÃÛ³Ý` ³ñ Û³Ý ·Ýáí:

â³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ, ó³ íÁ, ëñ ï³ ó³ íáõ ÃÛáõ ÝÁ, Ýí³ë ï³ó Ù³Ý ¨ ÙÇ ³Û -

Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý ½·³ óá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ áã ³ÛÉ ÇÝã »Ý, »Ã» áã ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³Ù μáõÛñ -

Ý» ñÁ: ²Ûë ³Ù» ÝÁ Ýß³Ý ¿ ³ÛÝ μ³ ÝÇ, áñ ¹áõù ³ÛÝ ù³Ý »ù Ùá ï» ó»É

Üñ³Ý, áñ Ü³ Ï³ ñáÕ ¿ Ñ³Ù μáõ ñ»É Ó»½: ØÇ ³Ý ·³Ù »ë ³Ûë ³Ù»ÝÝ

³ë³ óÇ ÙÇ ÏÝáç, áí ß³ï ¿ñ ã³ñ ã³ñ íáõÙ: ºí Ý³ å³ ï³ë Ë³ Ý»ó ÇÝÓ.

§²ë³° ÐÇ ëáõ ëÇÝ, áñ Ü³ ãÑ³Ù μáõ ñÇ ÇÝÓ: ÂáÕ Ü³ ¹³ ¹³ ñÇ ÇÝÓ Ñ³Ù -

μáõ ñ» Éáõó¦:

ÐÇ ëáõ ëÇ í» ñ³å ñ³Í ï³ é³ å³Ýù Ý» ñÁ Ï·³Ý ¨° ÇÙ ÏÛ³Ýù, ¨° Ó»ñ:

ØÇ° Ï³ñ Í»ù, áñ ¹³ å³ ïÇÅ ¿: ¸³ ²ëï Íá å³ñ·¨Ý ¿: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ

ï³ é³ å³Ýù Ù³ù ñáõÙ ¿ Ñá ·ÇÝ: ²ÛÝ ëñ ï³ ó³ íáõ ÃÛáõÝ ¿ ³é³ ç³ó ÝáõÙ

³ÛÉ ï³Ýç íáÕ Ý» ñÇ Ñ³Ý ¹»å, ÇëÏ ã³ñ ã³ñ íá ÕÇÝ Ùá ï»ó ÝáõÙ ¿ ¨° ²ëï -

ÍáõÝ, ¨° Ù³ñ¹ Ï³Ýó:

ºë ÑÇß áõÙ »Ù ãáñë ½³ í³Ï áõ Ý» óáÕ ÙÇ ÏÝáç, áí Ù³ Ñ³ ó³í ù³Õó -

Ï» ÕÇó: â·Ç ï»Ù` ÇÝãÝ ¿ñ Ýñ³Ý ³é³ í»É ó³í å³ï ×³ éáõÙ. ³Ñ³ íáñ


79

ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛá±õ ÝÁ, Ã»± ³ÛÝ, áñ Ý³ ÃáÕ ÝáõÙ ¿ Çñ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ: ºë

³ë³ óÇ Ýñ³Ý. §øá ï³Ý ç³Ýù Ý» ñÁ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ »Ý, áñ Ë³ã Û³É ÐÇ ëáõ -

ëÁ ùá ÏáÕ ùÇÝ ¿, áñ Ü³ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ù»½ Ñ»ï ÏÇ ë»É Æñ ó³ í» ñÁ,

ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ·ñ Ï»É ù»½¦: ÎÇ ÝÁ Í³ É»ó Ó»é ù» ñÁ ÏñÍ ùÇÝ ¨ ßßÝ ç³ó.

§Ø³°Ûñ Â» ñ» ½³, ³ë³° ÐÇ ëáõ ëÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ü³ Ñ³Ù μáõ ñÇ ÇÝÓ¦: Ü³

ß³ï É³í Ñ³ë Ï³ ó³í ÇÝÓ:

â³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÁ ÏÇó »Ý »ñ³ Ý» ÉÇ áõ ÃÛ³ ÝÁ: ºñμ ÏÇ ÝÁ »ñ» Ë³ ¿

ÍÝáõÙ, Ý³ Ã³ ÷áõÙ ¿ ï³ é³ å³Ý ùÇ ¨ »ñ³ Ý» ÉÇ áõ ÃÛ³Ý ³ñ óáõÝù Ý»ñ:

ÎÜàæ ¸ºðÆ ºì îºÔÆ Ø²êÆÜ

Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÁ å»ïù ¿ ÁÙμé Ýáõ Ùáí, ëÇ ñáí áõ Ñ³ñ ·³Ý ùáí Ùá -

ï» Ý³ ²ëï Íá Íñ³· ñÇ Ù»ç ÏÝáç áõ Ý» ó³Í Ñ³ ïáõÏ ¹» ñÇÝ: ²Û ëûñ ß³ -

ï»ñÝ »Ý Ëá ëáõÙ ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ ¨ ÏÝáç ÙÇç¨ Ñ³ í³ ë³ ñáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ:

ºë ã»Ù Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ, ÇÝ ãáõ »Ý áÙ³Ýù åÝ¹áõÙ, áñ ïÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ áõ Ï³ -

Ý³Ûù ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ ÝáõÛÝ ³ñ³ ñ³Í Ý»ñÝ »Ý: ÆÝã å»±ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ»ñ -

ù»É, áñ ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ ¨ ÏÝáç ÙÇç¨ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ ãáõ Ý»Ý ï³ñ μ» ñáõ ÃÛáõÝ -

Ý»ñ, ÑÇ ³ë ù³Ýã ï³ñ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ: îÇ ñáç μá Éáñ å³ñ·¨Ý»ñÝ ¿É ÑÇ -

³ë ù³Ýã »Ý, μ³Ûó ¨ μá ÉáñÝ ¿É ï³ñ μ»ñ:

ºë Ñ³ ×³Ë »Ù å³ ï³ë Ë³ ÝáõÙ ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³Ýó, áí ù»ñ ³ëáõÙ »Ý,

áñ Çñ»Ýù ¿É ÇÝÓ ÝÙ³Ý ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ý Í³ é³ Û»É ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ. §²ÛÝ,

ÇÝã »ë Ï³ ñáÕ »Ù ³Ý»É, ¹áõ ³Ý»É ã»ë Ï³ ñáÕ: ²ÛÝ, ÇÝã Ï³ ñáÕ »ë ³Ý»É

¹áõ, »ë ³Ý»É ã»Ù Ï³ ñáÕ: ´³Ûó ÙÇ ³ ëÇÝ Ù»Ýù Ï³ ñáÕ »Ýù ³Ý»É ÇÝã -áñ

ÙÇ Ññ³ß ³ ÉÇ μ³Ý îÇ ñáç Ñ³ Ù³ñ¦: ÜáõÛÝÝ ¿ Ý³¨ ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ ¨ ÏÝáç

ÙÇç¨ ï³ñ μ» ñáõ ÃÛ³Ý Ñ³ñ óáõÙ: ²ëï í³Í ¿ ëï»Õ Í»É Ù»½ ÝÇó Ûáõ ñ³ -

ù³Ýã Ûáõ ñÇÝ, ³Ù»Ý ÙÇ Ù³ñ ¹áõ` Ù»Í Ïáã Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ, ¨ ¹³ ëÇ ñ»ÉÝ ¿ ¨

ëÇñ í³Í ÉÇ Ý» ÉÁ:

´³Ûó ÇÝ ãá±õ ¿ ²ëï í³Í áÙ³Ýó ëï»Õ Í»É ïÕ³ Ù³ñ¹, ÇëÏ áÙ³Ýó`

ÏÇÝ: àñáí Ñ»ï¨ ÏÝáç ë» ñÁ ²ëï Íá ëÇ ñá Ñ³ Û³óù Ý» ñÇó Ù»ÏÝ ¿, ÇëÏ

ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ ÝÁ` Ù»Ï ³ÛÉ: ÎÇÝÝ áõ ïÕ³ Ù³ñ ¹Á Éñ³ó ÝáõÙ »Ý ÙÇÙ Û³Ýó:

ØÇ ³ ëÇÝ Ýñ³Ýù ³ñ ï³ óá ÉáõÙ »Ý ²ëï Íá ëÇ ñá Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝÝ ³é³ -

í»É, ù³Ý ³é³Ý ÓÇÝ:

ÎÝáç áõ Ý» ó³Í ëÇ ñá Ñ³ ïáõÏ ½á ñáõ ÃÛáõÝÝ ³é³ í»É å³ñ½ ¿ ³ñ ï³ -

Ñ³Ûï íáõÙ, »ñμ ÏÇ ÝÁ ¹³é ÝáõÙ ¿ Ù³Ûñ: Ø³Û ñáõ ÃÛáõÝÝ ²ëï Íá å³ñ·¨Ý

80


¿ ÏÝá çÁ: Ø»Ýù áñ ù³¯Ý ßÝáñ Ñ³ Ï³É å»ïù ¿ ÉÇ Ý»Ýù îÇ ñá çÁ ³Û¹ Ññ³ -

ß³ ÉÇ å³ñ·¨Ç Ñ³ Ù³ñ, áñÝ ³Û¹ ù³Ý áõñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ ¿ μ» ñáõÙ Ï³ Ý³Ýó

¨ ïÕ³ Ù³ñ¹ Ï³Ýó: ´³Ûó, ³Û Ýáõ Ñ³Ý ¹»ñÓ, Ù»Ýù áãÝ ã³ó ÝáõÙ »Ýù ³Û¹

å³ñ·¨Á, Ý³Ë ¨ ³é³ç, ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å»ó Ù³Ý ã³ ñÇ ùÇ ÙÇ çá óáí:

Ø»Ýù Ùï³ ÍáõÙ »Ýù, áñ ³ß Ë³ ï³ÝùÝ áõ Ï³ ñÇ » ñ³Ý ³í» ÉÇ Ï³ñ¨áñ

»Ý, ù³Ý ÙÇÙ Û³Ýó ÝíÇ ñ³ μ» ñ³Í ë» ñÁ. á°ã ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ, á°ã Ï³ ñÇ » ñ³Ý,

á°ã Ñ³ñë ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, á°ã §³½³ ïáõ ÃÛ³Ý¦ ·³ Õ³ ÷³ ñÁ ã»Ý Ï³ ñáÕ ÷á -

Ë³ ñÇ Ý»É ëÇ ñá ½·³ó ÙáõÝ ùÇÝ: ÂáÕ ïÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ Ï³ ñÇ » ñ³ ëï»Õ Í»Ý,

ÃáõÛÉ ï³Ýù Ýñ³Ýó ½μ³Õ í»É ³ÛÝ ³Ù» Ýáí, ÇÝ ãÇÝ Ýñ³Ýù ³é³ í»É Ñ³Ï -

í³Í »Ý: ºë ³é³ çÇÝ Ñ»ñ ÃÇÝ Ï³ Ý³Ýó Ïáã »Ù ³ÝáõÙ Ùï³ Í»É ÁÝ ï³ Ý» -

Ï³Ý ûç³ ËÇ ¨ ëÇ ñá Ù³ ëÇÝ, ÇëÏ Ñ» ïá ÙÇ ³ÛÝ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ: ²ÛÝ, ÇÝ ãÁ

áãÝ ã³ó ÝáõÙ ¿ Ù³Û ñáõ ÃÛ³Ý ²ëï Íá å³ñ·¨Á, áãÝ ã³ó ÝáõÙ ¿ Üñ³ ³Ù» Ý³ -

Ã³ÝÏ å³ñ·¨Á` Ï³ Ý³Ýó áñ å»ë ÏÇÝ ëÇ ñ» Éáõ Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ:

²ëï í³Í ³ëáõÙ ¿ Ù»½. §êÇ ñÇ°ñ Ù»ñ Ó³ íá ñÇ¹` ÇÝã å»ë ÇÝù¹ ù»½¦:

Üß³ Ý³ ÏáõÙ ¿` Ý³Ë ¨ ³é³ç »ë å»ïù ¿ ëÇ ñ»Ù ÇÝÓ, ÇëÏ Ñ» ïá ëÇ ñ»Ù

Ù»ñ Ó³ íá ñÇë ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë ÇÝÓ: ´³Ûó ÇÝã å»±ë Ï³ ñáÕ »Ù ëÇ ñ»É

ÇÝÓ, »Ã» ã»Ù ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ ÇÝÓ ³ÛÝ åÇ ëÇÝ, ÇÝã åÇ ëÇÝ ²ëï í³Í ëï»Õ Í»É

¿: ²ÛÝ Ï³ Ý³Ûù, áí ù»ñ Ñ»ñ ùáõÙ »Ý ïÕ³ Ù³ñ¹ Ï³Ýó áõ Ï³ Ý³Ýó ÙÇç¨

·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ Ý» óáÕ ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ ï³ñ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ã»Ý ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ

Çñ»Ýó ³ÛÝ åÇ ëÇÝ, ÇÝã åÇ ëÇÝ î» ñÁ ëï»Õ Í»É ¿: ²Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É

Ýñ³Ýù ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ëÇ ñ»É Çñ»Ýó Ù»ñ Ó³ íáñ Ý» ñÇÝ: Üñ³Ýù ³ß -

Ë³ñÑ Ïμ» ñ»Ý ÙÇ ³ÛÝ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõÝ ¨ Ïáñ Í³ ÝáõÙ:

úñÇ Ý³Ï` ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÁ »ë Ñ³ Ù³ ñáõÙ »Ù ³Ûë ³ß -

Ë³ñ ÑÇ Ñ³Ý·ë ïÇ ³Ù» Ý³ Ù»Í áãÝ ã³ óáõ ÙÁ: Üñ³Ýù, áí ù»ñ ó³Ý Ï³ -

ÝáõÙ »Ý ïÕ³ Ù³ñ¹ Ï³Ýó áõ Ï³ Ý³Ýó ¹³ñÓ Ý»É ÝáõÛ ÝÁ, ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ »Ý

³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÁ: Ø³Ñ í³Ý áõ ë·Ç ÷á Ë³ ñ»Ý ÏÇÝÝ ³Ûë

³ß Ë³ñ ÑáõÙ å»ïù ¿ ï³ ñ³ ÍÇ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛáõÝ ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ: ¸ñ³

Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ëá íá ñ»É áõ ñÇß Ý» ñÇÝ ÁÝ ¹áõ Ý»É áñ å»ë ùáõÛñ áõ

»Õ μ³Ûñ, áñ å»ë îÇ ñáç ½³ í³Ï Ý»ñ:

ºÏ»ù å³Ñ å³ Ý»Ýù ëÇ ñá áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»ñ ëñ ï» ñáõÙ ¨ ³Û¹

áõñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ÏÇ ë»Ýù μá Éáñ Ýñ³Ýó Ñ»ï, áõÙ ÏÑ³Ý ¹Ç å»Ýù: ò³Ý -

Ï³ ó³Í ÏÇÝ å»ïù ¿ Ó· ïÇ ÉÇ Ý»É Ëá Ý³ñÑ ¨ Ù³ ùáõñ` ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇ

å»ë, å»ïù ¿ ³å ñÇ ëÇ ñá áõ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ»ï ¨ Çñ

ÁÝ ï³ ÝÇùÝ áõ ßñ ç³ å³ ïáÕ ³ß Ë³ñ ÑÁ ¹³ñÓ ÝÇ ÑÇ ³ë ù³Ýã` îÇ ñáçÝ

áõ ñ³ Ë³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:


81

ÀÜî²ÜÆøÆ Ø²êÆÜ

Ø»Ýù å»ïù ¿ ÑÇß »Ýù, áñ ë» ñÁ ÍÝ íáõÙ ¿ ï³ ÝÁ, ¨ Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³Ý

³å³ ·³Ý Ï³ éáõó íáõÙ ¿ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ: Ø»ñ ³ß Ë³ñ -

ÑáõÙ ³Ù»Ý μ³Ý Ï³Ë í³Í ¿ Ýñ³ ÝÇó, Ã» ³ñ¹ Ûá±ù Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ »Ýù ëÇ -

ñ»É ÙÇÙ Û³Ýó: ºñ» Ë³ Ý»ñÝ ³í» ÉÇ É³í Ï³ ñáÕ »Ý ëÇ ñ»É ¨ ³Õá Ã»É ÁÝ -

ï³ ÝÇ ùáõÙ, ï»ë Ý» Éáí, Ã» ÇÝã å»ë »Ý ëÇ ñáõÙ ¨ ³Õá ÃáõÙ Çñ»Ýó Ñ³ÛñÝ

áõ Ù³Û ñÁ: ºñμ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÁ ù³Ý¹ íáõÙ ¨ μ³ Å³Ý íáõÙ »Ý, ß³ï »ñ» -

Ë³ Ý»ñ Ù» Í³ ÝáõÙ »Ý` ãÏ³ ñá Õ³ Ý³ Éáí ëÇ ñ»É ¨ ³Õá Ã»É: ²ÛÝ »ñÏñ Ý» -

ñáõÙ, áñ ï»Õ ß³ï »Ý ³Ùáõë Ý³ Éáõ Íáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ËÝ ¹Çñ Ý»ñ ÏÉÇ Ý»Ý:

ºë ß³ï »Ù ï» ë»É, Ñ³ï Ï³ å»ë Ñ³ ñáõëï »ñÏñ Ý» ñáõÙ, Ã» ÇÝã å»ë

»Ý »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ó· ïáõÙ ÃÙ ñ³ ¹» Õ» ñÇ: ºë ³ß Ë³ ïáõÙ ¿Ç Ñ³ë Ï³ Ý³É,

Ã» ÇÝ ãáõ ¿ ¹³ ³Û¹ å»ë: ä³ ï³ë Ë³ ÝÁ å³ñ½ ¿` ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ áã áù

Ýñ³ Ýáí ãÇ ½μ³Õ íáõÙ: Ð³ÛñÝ áõ Ù³ÛñÝ ³ÛÝ ù³Ý ï³ñ í³Í »Ý Çñ»Ýó ³ß -

Ë³ ï³Ý ùáí, Ï³ ñÇ » ñ³ Ûáí, áñ Å³ Ù³ Ý³Ï ãáõ Ý»Ý »ñ» Ë³ Ý» ñáí ½μ³Õ -

í» Éáõ ¨ Ýñ³Ýó Ñ»ï áõÕ Õ³ ÏÇ ½ñáõ ó» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ²Ù»Ý Ù»ÏÝ ³å ñáõÙ ¿

Çñ Ñ³ Ù³ñ: ØÇ± Ã» ë³ ÁÝ ï³ ÝÇù ¿: ²Ûë åÇ ëÇ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÇó ¿É »ñ» Ë³ -

Ý» ñÁ ÷á Õáó »Ý ÁÝÏ ÝáõÙ, áñ å»ë ½Ç ã½ ·³Ý Çñ»Ýó ãëÇñ í³Í áõ Éù í³Í:

ÆëÏ »ñμ ÁÝ ï³ ÝÇùÝ ³Ùáõñ ¿ áõ ëÇ ñáÕ, »ñ» Ë³ Ý» ñÁ ï»ë ÝáõÙ »Ý

²ëï Íá ë»ñÝ Çñ»Ýó ÍÝáÕ Ý» ñÇ ëÇ ñá Ù»ç ¨, ³×» Éáí, Ó· ïáõÙ »Ý Çñ»Ýó

»ñ ÏÇ ñÁ ¹³ñÓ Ý»É ëÇ ñá ¨ ³ÕáÃ ùÇ í³Ûñ:

ºë ³Õá ÃáõÙ »Ù μá Éáñ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ, áñ å»ë ½Ç ³ÛÝ ï»Õ

³×Ç ëñ μáõ ÃÛáõÝÝ áõ ÷á Ë³ ¹³ñÓ ë» ñÁ: ºë ³Õá ÃáõÙ »Ù Ó»ñ »ñ» Ë³ -

Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ, áñ å»ë ½Ç Ó»ñ ³Õ çÇÏ Ý»ñÝ áõ ïÕ³ Ý» ñÁ μ³ í³ Ï³Ý ËÇ -

½³ Ëáõ ÃÛáõÝ áõ Ý» Ý³Ý ²ëï ÍáõÝ §³Ûá¦ ³ë» Éáõ ¨ Çñ»Ýó ÏÛ³Ý ùÁ ÝíÇ -

ñ»Ý Üñ³Ý: ´³½ Ù³ ÃÇí ÍÝáÕ Ý»ñ Ï³Ý, áí ù»ñ »ñ ç³ ÝÇÏ ÏÉÇ Ý» ÇÝ, »Ã»

Çñ»Ýó »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ñ³ í³ ï³ ÛÇÝ ²ëï ÍáõÝ:

ºñ» Ë³Ý É³ í³ ·áõÛÝ å³ñ·¨Ý ¿ îÇ ñá çÇó Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ÁÝ ï³ ÝÇ -

ùáõÙ: Üñ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ¨° Ñ³Ûñ, ¨° Ù³Ûñ, áñáí Ñ»ï¨ Ýñ³Ý óÇó ³Ù»Ý

Ù» ÏÁ Ûáõ ñá íÇ ¿ ³ñ ï³ Ñ³Û ïáõÙ ²ëï Íá ë» ñÁ: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ³ÕáÃ ùáí

Éó Ý»É ÁÝ ï³ ÝÇ ùÁ: ØÇ ³ μ³Ý ³Õá ÃáÕ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÁ ÙÝáõÙ ¿ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛ³Ý Ù»ç: ÆëÏ »Ã» Ù³ñ ¹ÇÏ ÙÇ ³ μ³Ý »Ý, Ýñ³Ýù ÏëÇ ñ»Ý ÙÇÙ Û³Ýó, ÇÝã -

å»ë ²ëï í³Í ¿ ëÇ ñáõÙ Ýñ³Ý óÇó Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÇÝ: ÆëÏ ëÇ ñá ·áñ Í» -

ñÁ ÙÇßï Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý ·áñ Í»ñ »Ý:

82


ÆÝÓ ß³ï ¿ áõ ñ³ Ë³ó ÝáõÙ, »ñμ ï»ë ÝáõÙ »Ù ÑÝ¹ Ï³ Ï³Ý ÁÝ ï³ ÝÇù -

Ý»ñ, áñáÝù ³Õá ÃáõÙ »Ý ÙÇ ³ ëÇÝ: àÙ³Ýù ÝáõÛ ÝÇëÏ å³ ï³ ñ³ ·Ç »Ý

·³ ÉÇë ¨ ³Õá ÃáõÙ Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ: ²Û¹ Ù³ñ ¹ÇÏ Çñ³ å»ë

»ñ ç³ ÝÇÏ »Ý:

´³Ûó »ë ³Ï³ Ý³ ï»ë »Ù »Õ»É Ý³¨ Ù»Ï ³ÛÉ μ³ ÝÇ: ØÇ ³Ý ·³Ù ÇÝÓ

Ùáï ÙÇ ÏÇÝ »Ï³í: ²éáÕç, É³í Ñ³·Ý í³Í, μ³Ûó` áã »ñ ç³ ÝÇÏ: Ü³ ß³ -

ñáõ Ý³Ï É³ó ¿ñ ÉÇ ÝáõÙ: ÆÝ ãá±õ: àñáí Ñ»ï¨ ³Ùáõ ëÇÝÝ áõ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ

Ãá Õ»É ¿ÇÝ Ýñ³Ý: ºñ» Ë³ Ý» ñÁ Ùá é³ ó»É ¿ÇÝ ²ëï ÍáõÝ ¨ ³Ý μ³ ñá Û³ -

Ï³Ý ÏÛ³Ýù ¿ÇÝ í³ ñáõÙ: ÎÛ³Ý ùáõÙ áñ ù³¯Ý ß³ï »Ý ÝÙ³Ý áÕ μ»ñ ·áõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: àñ ù³¯Ý ¹Å μ³Ëï Ù³Û ñ»ñ Ï³Ý:

Ø»ñ ßáõñçÝ ³ÛÝ ù³¯Ý ß³ï »Ý Ïáïñ í³Í ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÁ` ÏÇÝÝ ³Ûë -

ï»Õ ¿, ³Ùáõ ëÇ ÝÁ` ³ÛÝ ï»Õ: ÆÝ ãá±õ »Ý ³Û¹ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÁ ù³Ý¹ í»É:

ºë Ï³ñ ÍáõÙ »Ù, áñ ³Ùáõ ëÇÝÝ áõ ÏÇ ÝÁ »ñ μ»ù ÙÇ ³ ëÇÝ ã»Ý ³Õá Ã»É:

²ëï í³Í Ýñ³Ýó »ñ μ»ù ÙÇ ³ ëÇÝ ³Õá Ã» ÉÇë ãÇ ï» ë»É: ÀÝ ï³ Ý» Ï³Ý

»ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ ÑÝ³ ñ³ íáñ ã¿ Ï³ éáõ ó»É ³é³Ýó ³ÕáÃ ùÇ: ²ÕáÃùÝ

³Ù ñ³ó ÝáõÙ ¨ ÙÇ ³ μ³ ÝáõÙ ¿ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÁ: â¿± áñ ÝáõÛ ÝÇëÏ Í» ñáõ ÃÛ³Ý

Ù»ç áã áù »ñ³ß Ë³ íáñ í³Í ã¿ ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛáõ ÝÇó:

Î³ Ý³Ûù ÃáÕ ÝáõÙ »Ý ³Ùáõ ëÇÝ Ý» ñÇÝ, ÍÝáÕ Ý» ñÁ ÉùáõÙ »Ý »ñ» Ë³ -

Ý» ñÇÝ, »ñ» Ë³ Ý» ñÁ ã»Ý ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ËÝ³ Ù»É Í»ñ ÍÝáÕ Ý» ñÇÝ: ºë »ñ -

μ»ù ã»Ù Ùá é³ Ý³, Ã» ÇÝã å»ë Ñ³ÛïÝ í» óÇ ÙÇ ï³ ÝÁ, áñ ï»Õ ³å ñáõÙ

¿ÇÝ Çñ»Ýó ïÕ³ Ý» ñÇó áõ ³Õ çÇÏ Ý» ñÇó Éùí³Í ÍÝáÕ Ý»ñ: ²Ûë Í»ñ Ù³ñ -

¹ÇÏ ³Ù»Ý μ³Ý áõ Ý» ÇÝ É³í ÏÛ³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ, μ³Ûó Ýñ³Ýù ³ã ù» ñÁ ã¿ÇÝ

Ïï ñáõÙ ¹é ÝÇó: Üñ³Ýó ¹»Ù ùÇÝ ÅåÇï ãÏ³ñ: ºë ëá íáñ »Ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó

¹»Ù ù» ñÇÝ ÅåÇï Ý»ñ ï»ë Ý» ÉáõÝ, ÝáõÛ ÝÇëÏ Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ù³ñ ¹ÇÏ »Ý

ÅåïáõÙ: ºí »ë Ñ³ñó ñÇ. §ÆÝ ãá±õ ¿ ³Û¹ å»ë: ÆÝ ãá±õ Ýñ³Ýù ã»Ý Åå -

ïáõÙ¦: ÆÝÓ å³ ï³ë Ë³ Ý» óÇÝ. §Üñ³Ýù ¹»é¨ë ÑáõÛë áõ Ý»Ý, áñ »ñ» -

Ë³ Ý» ñÁ Ï³Û ó» É»Ý Çñ»Ýó: Üñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ ó³ íáï ¿, áñáí Ñ»ï¨ Çñ»Ýó

Ùá é³ó í³Í »Ý ½·áõÙ¦:

Øï³ Í»°ù, ÙÇ ·áõ ó» Ó»ñ ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ ¿É Ï³ Ù» ÏÁ, áí Çñ»Ý ÙÇ ³Û -

Ý³Ï ¿ ½·áõÙ, ÑÇ í³Ý¹ ¿, ³Ý Ñ³Ý ·Çëï ¿… ²ñ¹ Ûá±ù å³ï ñ³ëï »ù Ó»½

íñ³ Ïñ»É Ó»ñ Ùï» ñÇ ÙÇ Ñá· ë» ñÁ: Â»± ³Ù» ÝÇó μ³ñÓñ Ù»Ýù ¹³ ëáõÙ

»Ýù Ù»ñ ËÝ ¹Çñ Ý» ñÁ:

ØÇ ³ÛÝ ë» ñÁ Ó»ñ ÏÛ³Ý ùáõÙ Ïμ» ñÇ ÉáõÛë ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ: ØÇ° Ùá é³ -

ó»ù, áñ Ù»Ýù ÙÇÙ Û³Ýó å»ïù »Ýù: Ø»ñ ÏÛ³Ý ùÁ ¹³ ï³ñÏ ÏÉÇ Ý»ñ


83

³é³Ýó Ù»ñ Ùï» ñÇÙ Ý» ñÇ: ÆÝã å»±ë Ï³ ñáÕ »Ýù ëÇ ñ»É ²ëï ÍáõÝ, »Ã»

ã»Ýù ëÇ ñáõÙ Ýñ³Ýó, áí ù»ñ ³å ñáõÙ »Ý Ù»ñ ÏáÕ ùÇÝ, ¨ áõÙ Ñ»ï Ù»Ýù

³Ù»Ý ûñ ÏÇ ëáõÙ »Ýù Ù»ñ Ñ³ Ý³ å³ ½ûñ Û³ Ñ³ óÁ:

²ðÐºêî²Î²Ü ìÆÄºòàôØÜºðÆ Ø²êÆÜ

²Û ëûñ ß³ï »ñÏñ Ý» ñáõÙ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ÏÇÝ, »Ã» Ï³ Ù» Ý³, Ï³ ñáÕ

¿ Ï³ ï³ ñ»É ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ: ²ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÇ

ÏáÕÙ Ý³ ÏÇó Ý»ñÝ ³ëáõÙ »Ý, áñ ë³ÕÙÝ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ Ù³Û ñ³ Ï³Ý

Ù³ñÙÝÇó ÙÇ Ùë³Ï ïáñ ¿, áñÝ Çñ ³é³Ý ÓÇÝ ÏÛ³Ý ùÁ ãáõ ÝÇ: Üß³ Ý³ ÏáõÙ

¿, Ýñ³Ýù Ï³ñ ÍáõÙ »Ý, áñ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ÏÇÝ ÇÝ ùÁ å»ïù ¿ áñáß Ç

Ýñ³ ×³ Ï³ ï³ ·ÇñÝ ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë Ïá ñáß »ñ Çñ ÏáõÛ ñ³ ÕÇ ùÇ Ï³Ù

ÝßÇÏ Ý» ñÇ Ñ» é³ó Ù³Ý Ñ³ñ óÁ:

´³Ûó ³Û¹ Ù³ñ ¹ÇÏ ëË³É íáõÙ »Ý (Ï³Ù Ó¨³ó ÝáõÙ, áñ ã·Ç ï»Ý

×ÇßïÁ, áñáí Ñ»ï¨ Çñ»Ýó ³Û¹ å»ë Ñ³ñ Ù³ñ ¿): ²Û ëûñ Å³ Ù³ Ý³ Ï³ ÏÇó

μÅß Ïáõ ÃÛ³Ý, Ï»Ý ë³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý, μÇ á ùÇ ÙÇ ³ ÛÇ »½ ñ³ Ñ³Ý ·áõÙ Ý» ñÁ Ñ³ -

Ù³ Ó³Û Ý»ó íáõÙ »Ý »Ï» Õ» óáõ áõë ÙáõÝù Ý» ñÇ Ñ»ï: ºñμ »ñ» Ë³Ý ÛáÃ

Ï³Ù ÑÇÝ· ³Ù ë³ Ï³ ÝáõÙ í³ Õ³ Å³Ù ÍÝáõÝ¹ ¿ áõ Ý» ÝáõÙ, Ý³ Ï³ ñá Õ³ -

ÝáõÙ ¿ ³å ñ»É Å³ Ù³ Ý³ Ï³ ÏÇó μÅßÏáõÃÛ³Ý ßÝáñ ÑÇí: êï³ó íáõÙ ¿, áñ

Ùáñ áñá í³Û ÝáõÙ ³ÛÝ ÙÇ Ùë³Ï ïáñ ¿, ÇëÏ ³ÛÝ ï» ÕÇó ¹áõñë` Ù³ñ¹ Ï³ -

ÛÇÝ Ï»Ý ¹³ ÝÇ ¿³Ï:

Ø³Ý ñ³Ïñ ÏÇï áõ ëáõÙ Ý³ ëÇ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ óáõÛó »Ý ïí»É, áñ

Ù³ñ¹áõ 7 ß³ μ³ Ã³ Ï³Ý (49 ûñ³ Ï³Ý) ë³ÕÙÝ áõ ÝÇ ÉÇ á íÇÝ Ó¨³íáñ -

í³Í Ý»ñ ùÇÝ ¨ ³ñ ï³ ùÇÝ ûñ ·³Ý Ý»ñ, ùÇÃ, ³ã ù»ñ, ßáõñ Ã»ñ, É» ½áõ:

ÆëÏ 12-ñ¹ ß³ μ³ ÃáõÙ (84 ûñ³ Ï³Ý) Ý³ ÝáõÛ ÝÇëÏ Ù³ï Ý³ Ñ»ï ù»ñ

áõÝÇ: àõÉï ñ³ Ó³Û Ý³ ÛÇÝ íÇ ¹» áÝ Ï³ ñ³ Ñ³Ý Ù³Ý û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ Ù³ñ ¹ÇÏ

ï» ë»É »Ý, áñ 12 ß³ μ³ Ã³ Ï³Ý ë³Õ ÙÁ ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å»ó Ù³Ý å³ -

ÑÇÝ μ³ó ¿ ³ñ»É Çñ μ» ñ³ ÝÁ` Ï³ñ Í»ë áõ ½áõÙ ¿ñ ·á ã»É: ²Û¹ ¹»å ùáõÙ

Ç±Ýã ¿ ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõ ÙÁ, »Ã» áã Ù³ñ ¹³ë å³ Ýáõ ÃÛáõÝ:

´»ÕÙ Ý³ íáñ Ù³Ý å³ ÑÇó ëÏ ë³Í ÙÇÝã¨ í»ñ çÇÝ å³ ÑÁ Ûáõ ñ³ -

ù³ÝãÛáõñ Ù³ñ ¹áõ ÏÛ³Ý ùÁ ëáõñμ ¿, ù³ ÝÇ áñ Ù³ñ ¹Á ëï»ÕÍ í³Í ¿ ²ëï -

Íá å³ï Ï» ñáí áõ ÝÙ³ Ýáõ ÃÛ³Ùμ: Üñ³ ³ñ Å³ Ý³ å³ï íáõ ÃÛáõ ÝÇó

Ï³ñ¨áñ μ³Ý ·á Ûáõ ÃÛáõÝ ãáõ ÝÇ: ²ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõÙ Ý» ñÁ Ù»ñ

ÏÛ³Ýù »Ý μ» ñáõÙ Ïáñ Í³Ý Ù³Ý μ³ óÇÉ Ý»ñ. ÇÝã å»±ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ëá ë»É

84


Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ¿³ ÏÇ ³ñ Å³ Ý³ å³ï íáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ, »ñμ

ÃáõÛ É³ïñ íáõÙ ¿ ëå³ Ý»É ³Ù» Ý³ ÃáõÛÉ ¨ ³Ý Ù»Õ ³ñ³ ñ³ ÍÇ:

²ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõ ÙÁ Ùï³¹ñ í³Í, ·Ç ï³Ï ó³ μ³ñ Ï³ ï³ ñ³Í

ëå³ Ýáõ ÃÛáõÝ ¿: ²Ûë ëå³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ³í» ÉÇ Ù»Õ ë³ ÉÇó ¿, ù³Ý ó³Ý Ï³ -

ó³Í ³ÛÉ ëå³ Ýáõ ÃÛáõÝ: ¸³ Ù³ñ ¹áõó ËÉáõÙ ¿ Ýñ³ ÏÛ³Ý ùÁ ÙÇÝã¨ ÉáõÛë

³ß Ë³ñÑ ·³ ÉÁ ¨ êáõñμ ØÏñ ïáõ ÃÛ³Ý ÊáñÑñ ¹Ç ÁÝ ¹áõ Ýáõ ÙÁ: ²ÛÝ Ù³ñ -

¹ÇÏ, áí ù»ñ å³ï ñ³ëï íáõÙ »Ý ëå³ Ý»É Çñ»Ýó »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ¹»é

Çñ»Ýó áñá í³Û ÝáõÙ, ÝÙ³Ý »Ý Ð» ñáí ¹» ëÇÝ, áí í» ñ³ó ñ»ó 14 Ñ³ ½³ñ

Ýá ñ³Í ÝÇ, áñ å»ë ½Ç áã áù ãÏ³ ñá Õ³ Ý³ñ Ë³Ý ·³ ñ»É Ýñ³Ý Çñ ÏÛ³Ý -

ùáõÙ: ²Û¹ åÇ ëÇ Ù³ñ ¹ÇÏ ³í» ÉÇ í³ïÝ »Ý, ù³Ý Ð» ñáí ¹» ëÁ, ù³ ÝÇ áñ

³Û¹ 14 Ñ³ ½³ñ Ýá ñ³ ÍÇÝ Ý» ñÁ ·á Ý» Ýñ³ ë» ÷³ Ï³Ý »ñ» Ë³ Ý» ñÁ ã¿ ÇÝ:

ØÇ ³Ý ·³Ù ÙÇ Ù³ñ¹` ÷áñ Ó» Éáí ÷³Û É»É Çñ ëñ³Ù ïáõ ÃÛ³Ùμ, ³ë³ó.

§Ø³°Ûñ Â» ñ» ½³, ¹áõù ³ÛÝ ù³Ý ß³ï »ù Ëá ëáõÙ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ Íñ³· ñ³ -

íáñ Ù³Ý Ù³ ëÇÝ, ÇëÏ ÇÝù Ý»ñ¹ ¹³ ã»ù ÏÇ ñ³ éáõÙ: úñ» óûñ Ó»ñ »ñ» -

Ë³ Ý» ñÁ ß³ ï³ ÝáõÙ »Ý¦:

²Ûá, Ù»ñ áñ μ³ Ýáó Ý» ñáõÙ ß³ï »Ý »ñ» Ë³ Ý» ñÁ: ²Û¹ å»ë ¿ å³ ï³ -

ÑáõÙ, áñáí Ñ»ï¨ Ù»½ Ùáï` ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ, ³Õ ù³ï Ý» ñÁ ã·Ç ï»Ý, Ã»

ÇÝã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ÑÕÇ áõ ÃÛ³Ý ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõ ÙÁ: ²Õ ù³ï Ý» ñÁ

ã»Ý ëå³ ÝáõÙ Çñ»Ýó »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ: Ø³Û ñÁ ÏÛ³Ýù ¿ ï³ ÉÇë Çñ »ñ» Ë³ -

ÛÇÝ ¨ Ýñ³Ý ÃáÕ ÝáõÙ ¿ ÷á Õá óáõÙ Ï³Ù, ÝáõÛ ÝÇëÏ, Ý» ïáõÙ ¿ ³Õ μ³ Ýáó:

¸³ ³í» ÉÇ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ¿, ù³Ý ¹»é¨ë ãÍÝ í³Í »ñ» Ë³ ÛÇÝ ëå³ Ý» ÉÁ: ºë

ß³ï »ñ» Ë³ Ý» ñÇ »Ù Ñ³ í³ ù»É ³Õ μ³ Ýá óÇ ÏáõÛ ï» ñÇó: ºí ÑÇ Ù³

Ýñ³Ýù Ï»Ý ¹³ ÝÇ »Ý, Ýñ³Ý óÇó ß³ ï»ñÝ ³å ñáõÙ »Ý Ù»ñ áñ μ³ Ýáó Ý» -

ñáõÙ, áÙ³Ýù ¿É áñ ¹»· ñ»É »Ý Ýñ³Ýó: ´³Ûó Ýñ³Ýù μá ÉáñÝ ¿É Ï»Ý ¹³ ÝÇ

»Ý` ßñç³ å³ï í³Í ëÇ ñáí, ¨ ¹³ Ñ»Ýó »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¿:

²ý ñÇ Ï³ ÛáõÙ, ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ ÙÇ ÉÇ á Ý³ íáñ »ñ» Ë³ Ý»ñ »Ý Ù³ Ñ³ -

ÝáõÙ ëá íÇó áõ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó: Þ³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ³Ý Ï»Õ Íá ñ»Ý ó³ -

íáõÙ »Ý ëñ³ Ñ³ Ù³ñ, Ó· ïáõÙ »Ý û· Ý»É Ýñ³Ýó: ´³Ûó ÇÝã å»±ë í³ñ -

í»É ³ÛÝ ÙÇ ÉÇ á Ý³ íáñ »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ»ï, áõÙ Ù³Û ñ» ñÁ ëå³ ÝáõÙ »Ý ¹»é

Ý³Ë ù³Ý Ýñ³Ýó ÍÝ í» ÉÁ: ²ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõ ÙÁ ëå³é ÝáõÙ ¿ ³ß -

Ë³ñ ÑÇÝ. »Ã» Ù³Û ñÁ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ¿ ëå³ Ý»É Çñ ë» ÷³ Ï³Ý »ñ» Ë³ ÛÇÝ,

³å³ Ç±Ý ãÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ë³Ý ·³ ñ»É ÇÝÓ` ëå³ Ý»É Ó»½, Ï³Ù` Ç±Ý ãÁ Ï³ ñáÕ

¿ Ë³Ý ·³ ñ»É Ó»½` ëå³ Ý»É ÇÝÓ:

²ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõ ÙÁ Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛáõÝ ¿ Ù³Ñ í³Ý Ñ»ï:


85

ºë³ÛÇ Ù³ñ ·³ ñ»Ý ³ë»É ¿. §¸áõù Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛáõÝ »ù ÏÝù»É Ù³Ñ -

í³Ý Ñ»ï, μ³Ûó ³Û¹ Ñ³ Ù³ Ó³Û Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ Ó»½ ãÇ å³ßï å³ ÝÇ¦: ²ñ Ñ»ë -

ï³ Ï³Ý íÇ Å» óáõ ÙÁ ¹»é¨ë áã Ù» ÏÇ Ï³Ù áã ÙÇ Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý

ËÝ¹Çñ Ý» ñÁ ãÇ Éáõ Í»É: ´é Ý³ μ³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ÇÝù Ý³ë å³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» -

ñÁ, »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ»ï í³ï í³ñ ÙáõÝ ùÁ, μ³ Å³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ… ²Ûë

³Ù»ÝÝ ³×áõÙ »Ý ³ÝÁÝ¹ Ñ³ï ¨ Ï³ ÛáõÝ Ó¨áí:

²ÛÝ Ù» Í³ Ñá ·Ç §³Ûá¦-Ý, áñÁ å»ïù ¿ ÏÇÝÝ ³ëÇ Çñ» ÝáõÙ ÍÝíáÕ

ÏÛ³Ý ùÇÝ, áã ÙÇßï ¿ Ï³Ë í³Í Çñ³ íÇ ×³Ï Ý» ñÇó ¨ áõÕ»Ïó íáõÙ ¿ í³ -

Ëáí: Ø³Û ñáõ ÃÛ³Ý Ù»Í Ëáñ Ñáõñ ¹Á ß³ï Ï³ Ý³Ýó Ñ³ Ù³ñ ¹³é ÝáõÙ ¿

ï³ é³ å³Ý ùÇ, Ï³ë Ï³Í Ý» ñÇ ¨ ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛ³Ý å³ï ×³é:

Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ ÝáõÛÝ å»ë Í³ ÝáÃ ¿ÇÝ ³Ûë ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: Ü³

ï³Ýç íáõÙ ¿ñ, áñáí Ñ»ï¨ ã¿ñ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ Í³Í Ïáí ³å³ Ñá í»É Çñ Ýá -

ñ³ ÍÇÝ àñ ¹áõÝ: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñáõ ë³É ²ëï ÍáõÝ ¨ Ñ³ í³ ï³É Ýáñ Ù³ñ -

¹áõÝ, áí å»ïù ¿ ÉáõÛë ³ß Ë³ñÑ ·³: Ø»Ýù ãå»ïù ¿ ÙÇ ³Û Ý³Ï ÃáÕ Ý»Ýù

ï³ ï³Ý íáÕ ¨ Ï³ë Ï³Í Ý» ñáí ÉÇ ÏÝá çÁ, »ñμ Ý³ å³ï ñ³ëï íáõÙ ¿

ÉáõÛë ³ß Ë³ñÑ μ» ñ»É ÙÇ Ýáñ Ù³ñ ¹áõ. ã¿± áñ ³Û¹ Ù³ñ ¹Á μá Éá ñÇë Ñ³ -

Ù³ñ ¹³é Ý³ Éáõ ¿ Ýáñ »Õ μ³Ûñ:

Ð²Î²´ºÔØÜ²ìàðÆâ ØÆæàòÜºðÆ ºì ÀÜî²ÜÆøÆ äÈ²Ü²ìàðØ²Ü Ø²êÆÜ

ÀÝ ï³ ÝÇ ùÁ ëÇ ñá ¨ ÏÛ³Ý ùÇ í³ÛñÝ ¿, ³í» ÉÇÝ, ¹³ ³ÛÝ í³ÛñÝ ¿, áñ -

ï»Õ ë» ñÁ ÍÝáõÙ ¿ ÏÛ³Ýù: ê»ùëÝ ³ÛÝ ¿, ÇÝãÝ û· Ý»ó Ù³ñ ¹áõÝ` å³Ñ -

å³ Ý»É ¨ ß³ ñáõ Ý³ Ï»É Çñ ï» ë³ ÏÁ: ´³Ûó »ñ μ»ÙÝ Ù»Ýù Ñ»ï¨áõÙ »Ýù

³ÛÝ ÙÇ çáó Ý»ñÝ ÁÝ ¹áõ Ý» ÉáõÝ, áñáÝù å»ïù ¿ Ñ³ Ù³ ñ»Ýù í³ ï³ ·áõÛ -

ÝÁ, ù³Ý Ñ»Ýó ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ, ù³ ÝÇ áñ ¹ñ³Ýù Ñ³ñ Ó³ ÏáõÙ »Ý ÏÛ³Ý -

ùÇ åï Õ³ μ» ñáõ ÃÛ³Ý íñ³:

ÆÝ ãá±õ ó³ Ý»É ³ÛÝ ï»Õ, áñ ï»Õ Ñ»Ýó ¹³ßïÝ ¿ ÷áñ ÓáõÙ Ë»Õ ¹»É

åïáõ ÕÁ, áñ ï»Õ Ý³Ë ù³Ý ÍÝáõÝ¹Ý ³ñ ¹»Ý Ï³ ï³ñ íáõÙ ¿ ëå³ Ýáõ ÃÛáõÝ:

Ð³ Ï³ μ»ÕÙ Ý³ íá ñÇã ÙÇ çáó Ý» ñÇ Ó»éù μ»ñ Ù³Ý ÙÇ çá óáí ë» é³ Ï³Ý

Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛ³Ý Ýå³ ï³ ÏÁ ¹³ñ Ó³í μ³ í³ ñ³ñ í³ Íáõ ÃÛáõ ÝÁ: Þ³ -

ï»ñÝ ³ÛÝ ³í» ÉÇ »Ý ÷Ýï ñáõÙ, ù³Ý »ñ» Ë³ Ý» ñÇ: ºñ μ»ÙÝ »ñ» Ë³ Ý»ñÝ

³Ùáõ ëÇÝ Ý» ñÇ ³Ù» Ý³ Ù»Í »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝÝ ¿ÇÝ Ñ³Ý ¹Ç ë³ ÝáõÙ, μ³Ûó

³Û ëûñ Ýñ³Ýù Ë³Ý ·³ ñáõÙ »Ý, ³ñ ·»Éù »Ý Ñ³Ý ¹Ç ë³ ÝáõÙ Í³ é³ Ûáõ -

86


ÃÛ³Ý ³é³ çÁÝ Ã³ óÇ ¨ ÏÛ³Ý ùÇó Ñ³ ×áõÛù Ý»ñ ëï³ Ý³ Éáõ Ù»ç: ò³Íñ

ÍÝ» ÉÇ áõ ÃÛ³Ùμ »ñÏñ Ý» ñáõÙ áãÇÝã ãÇ Ï³ ñáÕ ÷á Ë»É Ýáñ ³Ùáõë Ý³ ó³Í

½áõÛ ·» ñÇ »ñ» Ë³ Ý»ñ ãÍ Ý» Éáõ áñáß áõ ÙÁ. á°ã ûñ»Ýë¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ, á°ã

ïÝï» ë³ Ï³Ý íÇ ×³ ÏÁ ¨ á°ã ¿É μ³½ Ù³ ½³ í³Ï ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÇÝ Ñ³ë -

ÝáÕ ³ñ ïá Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ:

Ð³ Ï³ μ»ÕÙ Ý³ íá ñÇã ÙÇ çáó Ý» ñÇ û· ï³ ·áñ ÍáõÙÝ ³Ý ÃáõÛ É³ï ñ» ÉÇ ¿

¨° Ù³ñ¹ Ïáõ ÃÛ³Ý, ¨° ùñÇë ïá Ý» ³ Ï³Ý ¿ÃÇ Ï³ ÛÇ ï» ë³ Ï» ïÇó: ø³Õ ó³Í

Ù³ñ ¹áõ ë» Õ³ ÝÇÝ Ñ³ó ³í» É³ó Ý» Éáõ ÷á Ë³ ñ»Ý ÇÝã -áñ Ù» ÏÁ Ùïá ñáõÙ

¿, áñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ýí³ ½»ó Ý»É ë» Õ³ Ý³ ÏÇó Ý» ñÇ ù³ Ý³ ÏÁ, ³ÛÝ ¿É` áã

å³ï ß³× Ï»ñ åáí:

ÌÝ» ÉÇ áõ ÃÛáõ ÝÁ Ï³ñ ·³ íá ñ»É Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ÙÇ ³ÛÝ μÝ³ Ï³Ý ÙÇ çáó Ý» -

ñáí: ²Ûë ÇÙ³ë ïáí Ù»Ýù å»ïù ¿ ß³ï μ³Ý ëá íá ñ»Ýù ³Õ ù³ï Ý» ñÇó:

ºñμ Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ ÉÇ ÝáõÙ »Ý ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñáõÙ, Ýñ³Ýù

ëá íá ñ»ó ÝáõÙ »Ý` ÇÝã å»ë åÉ³ Ý³ íá ñ»É ÁÝ ï³ ÝÇ ùÁ μÝ³ Ï³Ý ÙÇ çáó Ý» -

ñÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ: ºí ÙÇ ³Ý ·³Ù ³Û¹ åÇ ëÇ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇó ÙÇ Ñ³Ûñ »Ï³í

Ù»½ Ùáï ¨ ³ë³ó. §¸áõù, ã³ Ùáõë Ý³ Ý³ Éáõ áõËï ³Ý» Éáí, μá Éá ñÇó É³í

Ï³ ñá Õ³ ó³ù ëá íá ñ»ó Ý»É ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ åÉ³ Ý³ íáñ Ù³Ý Ù³ ëÇÝ: ä³ñ½ -

íáõÙ ¿, áñ ¹ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ ëÇ ñá Ù»ç ÇÝù Ý³ Ï³ é³ -

í³ ñáõÙ¦:

îÔ²Ø²ð¸àô ¸ºðÜ ÀÜî²ÜÆøàôØ

ÀÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ ïÕ³ Ù³ñ ¹Á Ï³Ýã í³Í ¿ Ï³ ï³ ñ» Éáõ ³Ùáõë Ýáõ ¨ Ñáñ

å³ñ ï³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ: ÎÇ ÝÁ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ ²ëï Íá Íñ³· ñÇ Ù³ñÙ Ý³ -

óáõÙÝ ¿. §…È³í ã¿, áñ Ù³ñ ¹Á Ù» Ý³Ï ÉÇ ÝÇ. Ýñ³ ÝÙ³Ý ÙÇ û· Ý³ Ï³Ý

ßÇ Ý»Ù Çñ»Ý Ñ³ñ Ù³ñ¦ (ÌÝÝ¹. 2.18): Ü³ Ï³ ñáÕ ¿ ÏñÏ Ý»É ¹³ ²¹³ ÙÇó

Ñ» ïá. §²Ñ³ ë³ ÙÇ áë Ïáñ ¿ ÇÙ áëÏ ñÇó ¨ Ù³ñ ÙÇÝ ÇÙ Ù³ñÙ ÝÇó¦:

Æë Ï³ Ï³Ý ³Ùáõë Ý³ Ï³Ý ëÇ ñá Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿, áñ å»ë ½Ç

³Ùáõ ëÇ ÝÁ Ëá ñÇÝ Ñ³ñ ·³Ýù ï³ ÍÇ ÏÝáç ³ñ Å³ Ý³ å³ï íáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý -

¹»å. §¸áõ Ýñ³ ï» ñÁ ã»ë,- ·ñáõÙ ¿ ëáõñμ ²Ùí ñá ëÇÝ,- ³ÛÉ Ýñ³ ³Ùáõ -

ëÇ ÝÁ, Ý³ ù»½ ïñ í»É ¿ áã ëïñ Ïáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ, ³ÛÉ áñ å»ë ÏÇÝ: Ðá ·³

Ýñ³ Ù³ ëÇÝ, ÇÝã å»ë Ý³ ¿ Ñá ·áõÙ, ¨ ßÝáñ Ñ³ Ï³É »ÕÇñ Ýñ³ ÝÇó Ýñ³

ëÇ ñá Ñ³ Ù³ñ¦:

ÎÝáç Ñ³Ý ¹»å ³Ùáõ ëÇ ÝÁ å»ïù ¿ óáõ ó³ μ» ñÇ ³Ùáõñ ¨ ùÝùáõß ë»ñ,


87

ÇÝã å»ë øñÇë ïáëÝ ¿ óáõ ó³ μ» ñáõÙ »Ï» Õ» óáõ Ñ³Ý ¹»å: ÎÛ³Ý ùÁ óáõÛó

¿ ïí»É, áñ ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ »ñ» Ë³ Ý»ñÝ ³é³Ýó Ñáñ Ù» Í³ ÝáõÙ »Ý Ñá ·» -

μ³ Ýá ñ»Ý ïÏ³ñ, ³Ýíë ï³Ñ: ´³Ûó áãÝ ãáí É³í ã¿ Ý³¨ ³ÛÝ Çñ³ íÇ ×³ -

ÏÁ, »ñμ Ñ³Û ñÁ ×Ý ßáõÙ ¿ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ ÙÛáõë ³Ý ¹³Ù Ý» ñÇÝ` Ñ³ í³ ï³ Éáí

ïÕ³ Ù³ñ ¹áõ Ï³ ï³ ñ» Éáõ ÃÛ³Ý ³é³ë å» ÉÇÝ:

ºðºÊ²ÜºðÆ Ðºî ²ÞÊ²î²Üø î²ÜºÈàô Ø²êÆÜ

Ø»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ ß³ï »Ý ³ß Ë³ ïáõÙ ÷á Õá ó³ ÛÇÝ »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ»ï:

êá íá ñ³ μ³ñ, ÷É³ ï³Ï Ý» ñÇ Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñáõÙ ùáõÛ ñ» ñÁ ·ï ÝáõÙ »Ý

Ñ³ñ Ù³ñ ï» Õ»ñ, áñ ï»Õ Ýñ³Ýù Ñ³ í³ ùáõÙ »Ý ÷á Õá ó³ ÛÇÝ »ñ» Ë³ Ý» -

ñÇÝ: Ø»ñ ³é³ç Ý³ ÛÇÝ å³ñ ï³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ Éí³ Ý³ÉÝ áõ

Ï» ñ³Ï ñ»ÉÝ ¿, Ýñ³Ýó Ñ³ ·áõë ïÁ Ï³ñ ·Ç μ» ñ» ÉÁ, ÇëÏ Ñ» ïá ³ñ ¹»Ý

½μ³Õ íáõÙ »Ýù Ýñ³Ýó Ïñ Ãáõ ÃÛ³Ùμ: ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ ß³ï »Ý

ãÏñÃí³Í Ù³ñ ¹ÇÏ: Ø»Ýù Ù³ ÝáõÏ Ý» ñÇÝ ëá íá ñ»ó ÝáõÙ »Ýù Ñ³ß í»É ¨

Ï³ñ ¹³É, Ýñ³Ýó å³ï ÙáõÙ »Ýù ²ëï Íá Ù³ ëÇÝ: Îñá Ý³ Ï³Ý áõ ëáõ óáõ -

ÙÁ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ Ù³ ïáõó íáõÙ ¿ Ñ³ ë³ ñ³Ï, Ñ» ï³ùñ ùÇñ ¨ áõß ³· ñ³í

Ù» Ãá¹ Ý» ñáí: ºñ» Ë³Ý ëá íá ñ» Éáõó å»ïù ¿ Ñ³ ×áõÛù ëï³ Ý³:

øáõÛ ñ» ñÁ Ñ³ ×³Ë ÷á Õá ó³ ÛÇÝ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ μ» ñáõÙ »Ý ï³ ×³ñ`

å³ ï³ ñ³ ·Ç: ºñ μ»ÙÝ ¹³ ³Ý»ÉÝ ³ÛÝ ù³Ý ¿É Ñ»ßï ãÇ ÉÇ ÝáõÙ: ºñ» Ë³ -

Ý» ñÁ ÷³Ë ãáõÙ »Ý, ùáõÛ ñ» ñÁ í³ ½áõÙ »Ý Ýñ³Ýó »ï¨Çó: ºñ» Ë³Ý ãÇ

Ï³ ñáÕ ëÇ ñ»É å³ ï³ ñ³ ·Á, ÙÇÝã¨ ãÑ³ë Ï³ Ý³ ¹ñ³ Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝÝ

áõ ÇÙ³ë ïÁ: Ø»Ýù »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ëá íá ñ»ó ÝáõÙ »Ýù å³ñ½ ³ÕáÃù Ý»ñ

¨ ûñÑ Ý»ñ ·»ñ: ºñ» Ë³ Ý» ñÁ ç³ ÝáõÙ »Ý ³Ù»Ý μ³Ý ³Ý»É Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÇ

ÝÙ³Ý: ²ÕáÃ ùÇ Å³ Ù³ Ý³Ï ³ÛÝ ù³¯Ý ÑÇ ³ë ù³Ýã ÉáõÛ ëáí »Ý ÷³Û ÉáõÙ

Ýñ³Ýó ÷áù ñÇÏ Ùéáõ ÃÇÏ Ý» ñÁ…

ÌàØ²ä²ÐàôÂÚ²Ü Î²ðºìàðàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ìá Ù³ å³ Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ Ññ³ Å³ñ í» Éáõ Éáõñç ¨ Ñ³ Ù³é Ïáã ¿: ÆëÏ ÇÝ -

ãÇ±ó Ññ³ Å³ñ í» Éáõ. ë» ÷³ Ï³Ý §»ë¦-Çó, Ï³ Ù³ Ïá ñáõ ÃÛ³Ý ¨ ó³Ý Ïáõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ë³ í³ ñÇó, ë» ÷³ Ï³Ý Ã» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó ¨ Ïñ ùÇó: ÌáÙ

88


å³ Ñ»É` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ §áã¦ ³ë»É ³ÛÝ ³Ù» ÝÇÝ, ÇÝ ãÁ »Ý Ã³¹ ñáõÙ Ï³Ù

å³ Ñ³Ý çáõÙ ¿ Ñå³ñ ïáõ ÃÛáõÝ, »ë³ ëÇ ñáõ ÃÛáõÝ, ³ñ³ï: ÌáÙ å³ Ñ» Éáí

Ù»Ýù ëÏ ëáõÙ »Ýù Éë»É Ù»ñ ËÕ ×Ç Ó³Û ÝÇÝ, ëÏ ëáõÙ »Ýù Ñ³ñ ·»É áõ ñÇ ßÇÝ,

å³Ñ å³ ÝáõÙ »Ýù Ù»ñ Ñ³ í³ ï³ñ Ùáõ ÃÛáõÝÝ ²ëï Íá ëáõñμ ûñ»Ý ùÇ

Ñ³Ý ¹»å:

Ìá Ù³ å³ Ñáõ ÃÛáõÝ` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ë³Ñ Ù³ Ý³ ÷³ Ï»É ³Ý ë³ÝÓ ó³Ý -

Ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ` ³Ý ÓÇ íñ³ ÉÇ ³ Ï³ ï³ñ ÑëÏ Ù³Ý Ñ³ë Ý» Éáõ, ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý

μÝ³½¹ Ý» ñÁ Ï³ é³ í³ ñ»É ëá íá ñ» Éáõ ÙÇ çá óáí: ÆÝã å»ë ¨ Ý³Ë ÏÇ ÝáõÙ`

ÑÇÝ Å³ Ù³ Ý³Ï Ý» ñáõÙ, ³Û¹ ³ñ³ñù Ý» ñÁ ÙÝáõÙ »Ý Ñ³ ÝáõÝ îÇ ñáç Ï³Ù

êáõñμ ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇ ÇÝã -áñ μ³ Ý» ñÇó Ññ³ Å³ñ í» Éáõ ·áñ Íá Õáõ ÃÛáõÝ:

ÌáÙ å³ Ñ»É Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ Ññ³ Å³ñ í»É ÇÝã -áñ μ³ ÝÇó` áñ¨¿ »Õ μáñ Ï³ -

ñÇ ùÁ Ñá ·³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Ìá ÙÁ μ³ ñáõ ÃÛ³Ý ¨ ·Ãáõ ÃÛ³Ý åñ³Ï ïÇ Ï³ ¿:

Æë Ï³ Ï³Ý Íá Ù³ å³ ÑÁ »ï ¿ å³ ÑáõÙ Çñ»Ý ã³ñ Ùï ù» ñÇó, ·áñ Í» -

ñÇó ¨ Ëáë ù» ñÇó, μ³ñ Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó, Ï³ ï³ Õáõ ÃÛáõ ÝÇó, íñ» ÅÇó: Ü³ Çñ

É» ½áõÝ å³ ÑáõÙ ¿ ¹³ ï³ñ Ï³ Ëá ëáõ ÃÛáõ ÝÇó, ã³ ñ³ Ëá ëáõ ÃÛáõ ÝÇó,

ëïÇó, ßá Õá ùáñ Ãáõ ÃÛáõ ÝÇó, ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÙÇó, μ³Ù μ³ ë³Ý ùÇó: Ìá ÙÇ

Å³ Ù³ Ý³Ï Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ññ³ Å³ñ í»É Ï» ñ³ Ïáõ ñÇó:

Ìá Ù³ å³ Ñáõ ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ áõß ³¹ ñáõ ÃÛ³Ùμ

Ñ»ï¨»É Ùï ù» ñÇ Ù³ù ñáõ ÃÛ³ÝÝ áõ ëñ ïÇ Ééáõ ÃÛ³ ÝÁ: ØÇ ³ÛÝ ëñïÇ Ééáõ -

ÃÛ³Ý Ù»ç ¿ ÑÝ³ ñ³ íáñ Éë»É Üñ³ Ëáë ù» ñÁ, áñáÝù μ» ñáõÙ »Ý Ë³ Õ³ -

Õáõ ÃÛáõÝ ¨ Ñ³Ý·ë ïáõ ÃÛáõÝ:

Ìá ÙÁ ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ Å³ Ù³ Ý³Ï ¿ ³ÕáÃ ùÇ Ñ³ Ù³ñ, áñÝ ³Ù ñ³ó ÝáõÙ ¿ Ñá -

·ÇÝ: Ø³ù ñ»°ù Ó»ñ Ñá ·Ç Ý»ñÝ ³ÛÝ ³Ù» ÝÇó, ÇÝ ãÁ ÐÇ ëáõ ëÇó ã¿: ºÃ» Ó»½

ÏÃ í³, áñ ¹Å í³ñ ¿ ³Õá Ã» ÉÁ, ³å³ ËÝ¹ ñ»°ù Üñ³Ý. §ÐÇ ëá°õë, »°Ï ÇÙ

ëñïÇ Ù»ç, áñ å»ë ½Ç »ë ø»½ ÝÇó ³Õá Ã»É ëá íá ñ»Ù¦:

ÌáÙÝ û· ÝáõÙ ¿ Ù»½ ·á Ñáõ ÃÛ³Ùμ ÁÝ ¹áõ Ý»É ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝ ãÁ î» ñÁ

ï³ ÉÇë ¿ Ù»½, ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ, ëÇ ñáí áõ ÅåÇ ïáí ï³É ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ,

ÇÝ ãÁ Ü³ í»ñó ÝáõÙ ¿ Ù»½ ÝÇó: ²ëï í³Í ëá íá ñ»ó ÝáõÙ ¿ Ù»½ Ý» ñ»É ëÇ -

ñáí ¨ Ùá é³ Ý³É Ëá Ý³ñ Ñ³ μ³ñ: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ý³ Û»É ëñ ïÇÝ ¨ ï»ë Ý»É,

Ã» ãÇ± ÙÝ³ ó»É ³ñ¹ Ûáù ³ÛÝ ï»Õ íÇ ñ³ íá ñ³Ý ùÇ ¨ ãÙá é³ó í³Í ó³ íÇ

ãÝ» ñáõÙ:

Ìá ÙÁ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ¿` ³í» ÉÇ ß³ï ×³ Ý³ ã» Éáõ ¨ ëÇ ñ» Éáõ ²ëï -

ÍáõÝ, Ù³ùñ í» Éáõ ¨ ÷á Ë» Éáõ ÏÛ³Ý ùÁ Ù»ñ Ç¹» ³É ÐÇ ëáõë øñÇë ïá ëÇ

ÏÛ³Ý ùÇ Ñ³ Ù» Ù³ï: Ìá ÙÁ Éé» Éáõ, ç»ñÙ ³ÕáÃ ùÇ, Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ Ëá -

Ý³ñ Ñáõ ÃÛ³Ý ¨ Ñá·¨áñ ·áñ Íáõ Ý» áõ ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³ÏÝ ¿:


89

Ðä²ðîàôÂÚ²Ü ºì ÊàÜ²ðÐàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ðå³ñ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ í³ï ½·³ óá Õáõ ÃÛáõÝ ¿, ³ÛÝ Ïáñ Í³ ÝáõÙ ¿ ³Ù»Ý

μ³Ý: Ðå³ñ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ» é³ó ÝáõÙ ¿ Ù»½ ²ëï Íáõó ¨ Ë³Ý ·³ ñáõÙ ¿ ëÇ -

ñ»É Ù³ñ¹ Ï³Ýó: Ðå³ñï Ù³ñ¹Ý ÇÝùÝ Çñ»Ý ³ÛÝ ù³Ý ß³ï ¿ ëÇ ñáõÙ, áñ

ëÏ ëáõÙ ¿ ³ï»É áõ ñÇß Ý» ñÇÝ: ÐÇ ëáõ ëÁ ëá íá ñ»ó ÝáõÙ ¿ñ Æñ ³ß ³ Ï»ñï -

Ý» ñÇÝ` ÉÇ Ý»É Ñ»½ áõ Ëá Ý³ñÑ: Ü³ ÆÝùÝ ¿ñ Ñ»½ ¨ ëñ ïáí Ëá Ý³ñÑ:

Ðå³ñï Ù³ñ ¹Á Ñáõ ë³ ó³Í ¿ ÙÇ ³ÛÝ ÇÝùÝ Çñ»Ý, Ëá Ý³ñ ÑÁ Ï³ é³ -

í³ñ íáõÙ ¿ ²ëï Íáí:

Ðå³ñ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ μá Éáñ ³ñ³ï Ý» ñÇ ³Õμ ÛáõñÝ ¿, Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ`

μá Éáñ μ³ ñ» ·áñ Íáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù³Û ñÁ:

Ðå³ñï Ù³ñ ¹Á ÙÇßï íÇ ñ³ íáñ í³Í ¿: Êá Ý³ñÑ Ù³ñ ¹Á »ñ μ»ù ãÇ

μ³ñ Ï³ ÝáõÙ, áñáí Ñ»ï¨ Ýñ³Ý áãÇÝã ãÇ íÇ ñ³ íá ñáõÙ:

Ðå³ñï Ù³ñ¹Ý Çñ Ñ³Ý ¹»å Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ ë»ñ ¿ ÷Ýï ñáõÙ: Êá -

Ý³ñÑ Ù³ñ¹Ý ÇÝùÝ ¿ ëÇ ñáõÙ` ÷á Ë³ ñ» ÝÁ ã³ÏÝ Ï³ É» Éáí áãÇÝã:

Ðå³ñï Ù³ñ ¹Á ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ÉÇ Ý»É Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ: Êá Ý³ñÑ Ù³ñ -

¹Á Ñ³ ×áõÛù ¿ ·ï ÝáõÙ` ½μ³Õ í» Éáí ³Ù» Ý³ Ñ³ ë³ ñ³Ï ¨ ³Ù» Ý³ ëá íá -

ñ³ Ï³Ý ·áñ Í» ñáí:

ØÇ ³ÛÝ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ¿ ×ß Ù³ñ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: ²ÛÝ ³Ù»Ý É³í μ³ -

Ý» ñÁ, áñ Ï³Ý Ù»ñ Ù»ç (ï³ Õ³Ý¹ Ý»ñ, ÁÝ ¹áõ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ, ·» Õ»ó -

Ïáõ ÃÛáõÝ ¨ ³ÛÉÝ), Ù»Ýù ëï³ ó»É »Ýù ²ëï Íáõó: ÆÝã å»±ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿

Ñå³ñ ï³ Ý³É Ýñ³ Ýáí, ÇÝ ãÁ Ù»°Ýù ã»Ýù ³ñ»É, ³ÛÉ Ü³° ¿ ³ñ»É: ºÃ»

¹áõù Ëá Ý³ñÑ »ù, ³å³ áãÇÝã Ó»½ Ë»É ù³ Ñ³Ý ãÇ ³ÝÇ, ¨ áã áù Ó»½ ãÇ

íÇ ñ³ íá ñÇ, áñáí Ñ»ï¨ ¹áõù ·Ç ï»ù, Ã» Çñ³ Ï³ ÝáõÙ áí »ù: ºÃ» Ó»½

Ù» Õ³¹ ñ»Ý μá Éáñ Ù»Õ ù» ñÇ Ù»ç` ¹áõù Ñáõ ë³ Ñ³ ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ã»ù

ÁÝÏÝÇ: ºÃ» Ó»½ ëáõñμ Ïá ã»Ý, ¹áõù Ó»½ ã»ù Ï³Ý· Ý»ó ÝÇ å³ï í³Ý ¹³ -

ÝÇ íñ³: â³ñ Å» Ùï³ Í»É ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ, Ã» ÇÝã »Ý Ù³ñ ¹ÇÏ Ùï³ ÍáõÙ Ó»ñ

Ù³ ëÇÝ:

àí ÷Ýï ñáõÙ ¨ ëÇ ñáõÙ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ÇÝùÝ Çñ»Ý, Ý³ ÙÇßï Éó í³Í ¿

³ÝÑ³Ý·ë ïáõ ÃÛ³Ùμ ¨ ¹³é Ýáõ ÃÛ³Ùμ: àí` Ùá é³ Ý³ Éáí Çñ Ù³ ëÇÝ

÷ÝïñáõÙ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ²ëï ÍáõÝ, Ý³ Çñ Ñá ·ÇÝ å³ ÑáõÙ ¿ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý

Ù»ç:

90


ÆÜâäº±ê ¸²èÜ²È ÊàÜ²ðÐ

Êá Ý³ñÑ ¹³é Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù³ñ½ í»É Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛ³Ý

Ù»ç: ¶á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ Ï³ ÝáÝ Ý» ñÇ ÙÇ ³Ù μáÕç ß³ñù, áñáÝù å³Ñ å³ -

Ý» Éáí Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ³ë Ý»É Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛ³Ý.

ÐÝ³ ñ³ íá ñÇÝ ã³÷ ùÇ°ã Ëá ë»ù:

¼μ³Õ í»ù Ó»°ñ ·áñ Íáí:

ØÇ° Ë³éÝ í»ù áõ ñÇß Ý» ñÇ ·áñ Í» ñÇÝ:

ØÇ° »Õ»ù Ñ» ï³ùñù ñ³ ë»ñ:

¶á Ñáõ ÃÛ³°Ùμ ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³°Ùμ ÁÝ ¹áõ Ý»ù ÝÏ³ ïá Õáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ áõ

ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ:

ØÇ° ÝÏ³ ï»ù áõ ñÇß Ç ëË³É Ý» ñÁ:

²Ýïñ ïáõÝç ÁÝ ¹áõ Ý»°ù íÇ ñ³ íá ñ³ÝùÝ áõ ³Ý³ñ ¹³ ñ³ óÇ áõ ÃÛáõ ÝÁ:

Ð³Ý ·Ç°ëï í» ñ³ μ»ñ í»ù, »ñμ Ó»½ ã³ ñ³ß ³ ÑáõÙ »Ý, Ó»½ Ùá é³ ÝáõÙ

»Ý, Ó»½ ã»Ý ëÇ ñáõÙ:

ØÇ° Ó· ï»ù ¹áõñ ·³É Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ï³Ù ÑÇ ³ó ÙáõÝù ³é³ ç³ó Ý»É

Ýñ³Ýó Ùáï:

ØÇßï »Õ»°ù μ³ ñÇ ¨ Ñ»½, ÝáõÛ ÝÇëÏ, »Ã» ÇÝã -áñ Ù» ÏÁ ÷áñ ÓÇ Ó»½

Ñáõ ÝÇó Ñ³ Ý»É:

ØÇ° Ó· ï»ù Ïá ãáõÙ Ý» ñÇ ¨ ïÇï Õáë Ý» ñÇ:

ØÇßï ½Ç ç»°ù í» ×Ç Ù»ç, ÝáõÛ ÝÇëÏ, »Ã» ¹áõù »ù ×Çßï:

ØÇßï ÁÝï ñ»°ù ³Ù» Ý³ í³ï ï» ÕÁ, ³Ù» Ý³ Í³Ýñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ,

³Ù» Ý³¹Å í³ñ áõ ÕÇÝ:

²ØàÂÆ Ø²êÆÜ

ºë »ñ μ»ù ³Ùá ÃÇ ½·³ óáõÙ ã»Ù í» ñ³å ñ»É Ý³ Û» Éáí Ë³ ãÇÝ, μ³Ûó

ÙÇ ³Ý ·³Ù »ë ³ÛÝ ½·³ óÇ. ³Û¹ ûñÝ Çë Ï³ å»ë ß³ï ³Ù³ ã» óÇ Ù»ñ îÇ -

ñáç ³éç¨` Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÷á Ë³ ñ»Ý:

øáõÛ ñ» ñÇ Ñ»ï Ù»Ýù ëá íá ñ³ Ï³ ÝÇ ÝÙ³Ý ½μ³Õ í³Í ¿ÇÝù Ù»ñ ³Ù» -

Ýûñ Û³ ·áñ Í» ñáí, »ñμ ¹áõ éÁ Ã³ Ï» óÇÝ: Þ» ÙÇÝ Ï³Ý· Ý³Í ¿ñ »ñÇ ³ ï³ -

ë³ñ¹ ÑÝ¹ Ïáõ ÑÇ` »ñ» Ë³Ý Ù»ç ùÇÝ (ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ μá Éáñ Ï³ Ý³Ûù

»ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ÏñáõÙ »Ý áã Ã» Ó»é ù» ñÇÝ, ³ÛÉ` Ù»ç ùÇÝ): ÎÇÝÝ ³Õ ù³ï


91

¿ñ, ¨ Áëï ³Ù» Ý³Û ÝÇ, ù³Õ ó³Í: Ü³ ³ë³ó ÇÝÓ. §ºë Ï³Ã ãáõ Ý»Ù,

áãÇÝã ãáõ Ý»Ù »ñ» Ë³ ÛÇÝ Ï» ñ³Ï ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ºë ³ñ ¹»Ý »Õ»É »Ù ÙÇ

ù³ ÝÇ Ù» Ý³ë ï³Ý Ý» ñáõÙ, μ³Ûó áã áù ãó³Ý Ï³ ó³í ÇÝÓ û· Ý»É: ´á ÉáñÝ

³ëáõÙ ¿ÇÝ` ¹áõ ³É³ñ Ïáï »ë, ã»ë ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ³ß Ë³ ï»É: ¶Ý³° ¨

Ç°Ýù¹ ¿É ³ß Ë³ ïÇñ »ñ» Ë³ ÛÇ¹ Ï³ ÃÇ Ñ³ Ù³ñ¦:

ºë »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ùáõÛ ñ» ñÇó Ù» ÏÇÝ áõ Õ³ñ Ï» óÇ Ëá Ñ³ Ýáó` Ï³Ã μ» -

ñ» Éáõ, ÇëÏ ÇÝùë ·ñ Ï» óÇ »ñ» Ë³ ÛÇÝ: Ü³ ³Ù μáÕ çá íÇÝ ·áõ Ý³ï ¿ñ ¨

ÃáõÛÉ: ºñ» Ë³Ý ¹»é í»ó ³Ù ë³ Ï³Ý ãÏ³ñ ¨ ³ñ ¹»Ý ·Ç ï»ñ` ÇÝã ¿ Çë -

Ï³ Ï³Ý ëá íÁ:

ºñμ ùáõÛ ñÁ μ» ñ»ó ßßáí Ï³ ÃÁ, »ñ» Ë³Ý ³ñ ¹»Ý ã¿ñ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ

Ýñ³ ÝÇó áõ ï»É: ØÇ ù³ ÝÇ í³ÛñÏ Û³Ý ³Ýó Ý³ Ñ³Ý ·Çëï Ù³ Ñ³ ó³í:

Üñ³ Ù³Û ñÁ Éáõé Í³Í Ï»ó Çñ ¹»Ù ùÁ: ÆëÏ »ë ²ëï Íá ³éç¨ ³Ù³ ã» óÇ

μá Éáñ ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÇ ÷á Ë³ ñ»Ý. Ü³ Ù»½ ³Ù»Ý μ³Ý ïí»É ¿ñ, ÇëÏ

Ù»Ýù ³÷ ëá ë³ óÇÝù ï³É Ù»Ï μ³ Å³Ï Ï³ÃÝ ³Û¹ ³Õ ù³ï »ñ» Ë³ ÛÇÝ:

ÄàÔàìð¸²ì²ðàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ø»½ Ñ³ Ù³ñ ãÏ³Ý Åá Õáíñ ¹³ í³ ñáõ ÃÛ³Ý, Ù³ß ÏÇ ·áõÛ ÝÇ, Ïñá Ý³ -

Ï³Ý ¹³ í³ Ýáõ ÃÛ³Ý ï³ñ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ: Ø»½ Ñ³ Ù³ñ μá Éáñ Ù³ñ ¹ÇÏ

îÇ ñáç ½³ í³Ï Ý»ñÝ »Ý: Ø³ñ¹ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»ñ ÁÝ ï³ ÝÇùÝ ¿: ´á ÉáñÝ ³ñ -

Å³ ÝÇ »Ý, áñ Ù»Ýù û· Ý»Ýù Çñ»Ýó, μá Éá ñÁ ëï»ÕÍ í³Í »Ý, áñ å»ë ½Ç

ëÇ ñ»Ý ¨ ÉÇ Ý»Ý ëÇñ í³Í:

Ø»Ýù ëÇ ñá ¨ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý ¹»ë å³Ý Ý»ñ »Ýù, Ù»Ýù ù³ ñá ½áõÙ

»Ýù ë»ñ` ·áñ Í» ñáí, áñÁ ·» ñ³ ½³Ý óáõÙ ¿ Ï³ é³ í³ ñ³ Ï³Ý ë³Ñ Ù³Ý -

Ý» ñÁ, ³½ ·³ ÛÇÝ ³ñ ·»Éù Ý» ñÁ, Ïñá Ý³ Ï³Ý ï³ñ μ»ñ Ñ³ Û³óù Ý» ñÁ:

ê» ñÁ ãÇ Ï³ ñáÕ ë³Ñ Ù³ Ý³ ÷³Ï í»É ÙÇ ³ÛÝ Çñ Ï³Ù ÇÝã -áñ ÙÇ »ñÏ -

ñáí: Ø»Ýù μá Éáñë Ï³å í³Í »Ýù ÙÇÙ Û³Ýó Ñ»ï, å³ï Ï³ ÝáõÙ »Ýù ÙÇÙ -

Û³Ýó ¨ å³ñ ï³ Ï³Ý »Ýù û· Ý»É ÙÇÙ Û³Ýó:

Ðéá ÙáõÙ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝÇ ¹»ë å³ ÝÁ ÙÇ ³Ý ·³Ù ³ë³ó. §¶Ãáõ ÃÛ³Ý

ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÁ ëÇ ñá áõ Åáí Ù»ñ »ñÏñ Ý» ñÇ Ùï»ñ Ùáõ ÃÛ³Ý

Ñ³ Ù³ñ ³í» ÉÇÝ ³ñ» óÇÝ, ù³Ý Ù»ñ ¹Ç í³ Ý³ ·Ç ï³ Ï³Ý ³é³ ù» Éáõ ÃÛáõ -

ÝÁ, áñÝ û· ï³ ·áñ ÍáõÙ ¿ñ å³ß ïá Ý³ Ï³Ý ÙÇ çáó Ý»ñ¦:

ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ å³Ñ å³ Ýá Õ³ Ï³ Ýá ñ»Ý »Ý í» ñ³ μ»ñ íáõÙ ûï³ -

ñ»ñÏ ñ³ óÇ Ý» ñÇÝ: Þ³ï ï³ ñÇ Ý»ñ ³é³ç, »ñμ »Ï³ ³Ûë ï»Õ, ÇÝÓ Ñ³ -

92


Ù³ñ Ñ»ßï ã¿ñ. »ë ã·Ç ï» Ç É» ½áõÝ, ³í³Ý ¹áõÛÃ Ý»ñÝ áõ Ùß³ ÏáõÛ ÃÁ,

μ³Ûó ë»ñÝ ³Ù»Ý μ³Ý Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñáõÙ ¿: ²ÛÅÙ ÐÝ¹ Ï³ë ï³ÝÝ ÇÙ ïáõÝÝ

¿, ÇÙ Ñ³Û ñ» ÝÇ ùÁ:

Ø»ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ëÇ á Ý» ñ³ Ï³Ý Ï»Ýï ñáÝ Ý» ñÁ ·áñ ÍáõÙ »Ý

³ß Ë³ñ ÑÇ μ³½ Ù³ ÃÇí »ñÏñ Ý» ñáõÙ: ºñμ Ù»ñ ÙÇ ëÇ á Ý»ñ Ý» ñÇÝ áõ Õ³ñ -

ÏáõÙ »Ýù áõ ñÇß »ñÏñ Ý»ñ, Ù»Ýù Ýñ³Ýó ³éç¨ ß³ï ËÇëï å³ Ñ³Ýç Ý»ñ

»Ýù ¹ÝáõÙ: ØÇ ëÇ á Ý» ñÁ å»ïù ¿ ëá íá ñÇ ëÇ ñ»É Ýáñ »ñ ÏÇ ñÁ ¨ Ýñ³ μÝ³ -

ÏÇã Ý» ñÇÝ, ëá íá ñÇ Ýñ³Ýó É» ½áõÝ, Í³ Ýá Ã³ Ý³ Ýñ³Ýó Ùß³ ÏáõÛ ÃÇÝ,

å³ï Ùáõ ÃÛ³ ÝÁ, Ïñá Ý³ Ï³Ý ¹³ í³ Ý³Ý ùÇÝ: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ³½ ·Ç

Ùß³ ÏáõÛ ÃÇ Ù»ç ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ ÇÝã -áñ ëáõñμ, ÑÇ ³ë ù³Ýã Ï³Ù û· ï³ -

Ï³ñ μ³Ý, áñÁ Ï³ ñ» ÉÇ° ¿ ¨ å»°ïù ¿ ëá íá ñ»É:

ÆëÏ Ù»Ýù Ï³ ñáÕ »Ýù Ñ» é³ íáñ »ñÏñ Ý» ñáõÙ å³ï Ù»É ÐÇ ëáõë

øñÇë ïá ëÇ ¨ Üñ³ ëñ μ» ñÇ, ùñÇë ïá Ý» ³ Ï³Ý Ùß³ ÏáõÛ ÃÇ, Ýñ³ ³í³Ý -

¹áõÛÃ Ý» ñÇ ¨ ëá íá ñáõÛÃ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ, áñáÝù »ñ μ»ù ã»Ý Ïáñó ÝÇ Çñ»Ýó

Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñáí Ñ»ï¨ Çñ»Ýó Ù»ç ÏñáõÙ »Ý ³ÛÝ ³Ù» Ý³ É³ íÁ,

áñ Ï³ ³ß Ë³ñ ÑÇ μá Éáñ »ñÏñ Ý» ñÇ Ùß³ ÏáõÛÃ Ý» ñÇ Ù»ç:

Ø»ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù»ç Ù»Ýù ÁÝ ¹áõ ÝáõÙ »Ýù μá Éáñ ³½ ·áõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÇ ùáõÛ ñ» ñÇÝ: Ø»Ýù »ñ μ»ù áã ÙÇ í³ï μ³Ý ã»Ýù ³ëÇ áõñÇß ³½ ·áõ -

ÃÛ³Ý Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ù³ ëÇÝ: Ø»Ýù Ó· ïáõÙ »Ýù ëÇ ñáí áõ Ñá ·³ ï³ ñáõ -

ÃÛ³Ùμ û· Ý»É μá Éáñ Ýñ³Ýó, áí ù»ñ Ï³ ñÇ ùÇ Ù»ç »Ý` Ñá ·» å»ë

ÁÝÏ×í³Í »Ý, ÑÇ í³Ý¹ »Ý, Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ »Ý, ÙÇ ³Û Ý³Ï »Ý, Í»ñ »Ý: ºí Ù»½

Ñ³ Ù³ñ ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿` Ýñ³Ýù ÑÝ ¹ÇÏ Ý»±ñ »Ý, ³ñ³μ Ý»±ñ, Ññ» ³ Ý»±ñ, Ã»±

Ëáñ í³Ã Ý»ñ. ³½ ·áõ ÃÛáõÝÝ ³Ý Ñ³ Ù³ ï» Õ» ÉÇ ¿ ²ëï ÍáõÝ Í³ é³ Û» Éáõ ¨

³Ù μáÕç ³ß Ë³ñ ÑÇ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ Í³ é³ Û» Éáõ Ù»ñ Ïáã Ù³Ý Ñ»ï:

¶ÂàôÂÚ²Ü ØÆ²´²ÜàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

ÐÇ ëáõ ëÁ Ë³ ãÇ íñ³ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ Ñá ·Ç Ý» ñÇ ëÇ ñá Í³ ñ³í áõÝ»ñ:

Ø³ñ¹ Ï³Ýó Ñá ·Ç Ý»ñÝ ¿É ÷³ ÷³ ·áõÙ »Ý ²ëï ÍáõÝ: Ø»ñ Ýå³ ï³ÏÝ ¿`

Ñ³ ·»ó Ý»É ÐÇ ëáõ ëÇ ¨ Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ Ñá ·Ç Ý» ñÇ ù³Õ óÁ: Ø»ñ ùáõÛ ñ»ñÝ

³Õá ÃáõÙ »Ý Ýñ³Ýó ³Ýáõ ÝÇó, áí ù»ñ Ùá é³ ó»É »Ý ³ÕáÃ ùÇ Ù³ ëÇÝ: ºÃ»

μá Éáñ Ù³ñ ¹ÇÏ Ññ»ß ï³Ï Ý» ñÇ å»ë Ù³ ùáõñ ¨ ëñ μ» ñÇ å»ë ³Ý Ï»ÕÍ ÉÇ -

Ý» ÇÝ, ÙÇ ·áõ ó», Ù»ñ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ ñÇ ùÁ ÝáõÛ -

ÝÇëÏ ãÉÇ Ý»ñ:


93

Ø»Ýù ³å ñáõÙ »Ýù ÙÇ ³ ëÇÝ, ³Õá ÃáõÙ »Ýù ÙÇ ³ ëÇÝ, ³ß Ë³ ïáõÙ

»Ýù ÙÇ ³ ëÇÝ` Ñ³ ÝáõÝ ²ëï Íá: Ø»Ýù ³å ñáõÙ »Ýù ÙÇ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ å»ë

¨ ç³ ÝáõÙ »Ýù ÙÇÙ Û³Ýó ëÇ ñ»É ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë ëÇ ñáí Éó í³Í Ù»Ï

ëÇñï: Ø»ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ³Û¹ ëÇñïÝ ³é³ ç³ñ ÏáõÙ ¿ ÐÇ ëáõ ëÇÝ ¨

²ëï í³ Í³ Ùá ñÁ:

ÐÇ ëáõ ëÁ ù³Û ÉáõÙ ¿ñ ¶³ ÉÇ É» ³ Ûáí, ëá íá ñ»ó ÝáõÙ ¿ñ Åá Õá í³ ñ³Ý Ý» -

ñáõÙ, ù³ ñá ½áõÙ ¿ñ ²í» ï³ ñ³ÝÝ áõ μÅß ÏáõÙ ¿ñ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÑÇ í³Ý ¹áõ -

ÃÛáõÝÝ áõ ó³ íÁ: ÜáõÛÝ å»ë ¨ Ù»Ýù »Ýù ·ÝáõÙ μá Éáñ ù³ Õ³ù Ý» ñáí ¨

·Ûáõ Õ» ñáí, Ë³ñËÉ í³Í Ã³ Õ³ Ù³ ë» ñáí áõ ³Õ μ³ Ýáó Ý» ñáí: Ø»Ýù

³Ù» Ýáõ ñ»ù ÷Ýï ñáõÙ »Ýù ³Õ ù³ï Ý» ñÇ, Éù í³Í Ý» ñÇ, ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ¨

Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ: Ø»Ýù Ñá ·áõÙ »Ýù Ýñ³Ýó Ù³ ëÇÝ, û· ÝáõÙ »Ýù

Ýñ³Ýó, å³ï ÙáõÙ »Ýù îÇ ñáç Ù³ ëÇÝ ¨ û· ÝáõÙ »Ýù` Ñ³ í³ ï³É

²ëïÍáõÝ:

Ø»Ýù ³ß Ë³ ïáõÙ »Ýù, áñ å»ë ½Ç ù³ í»Ýù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ù»Õ ù»ñÝ

²ëï Íá ³éç¨: Ø»Ýù Ñ³Ù μ» ñáõÙ »Ýù ³Ù»Ý ÙÇ ½ñ Ï³Ý ùÇ áõ ï³ é³ -

å³Ý ùÇ: ²é³Ýó ³Û¹ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÇ Ù»ñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ ÏÉÇ Ý»ñ ëá -

íá ñ³ Ï³Ý, Ñ³ ë³ ñ³ Ï³ Ï³Ý ÙÇ ·áñÍ, ÙÇ ·áõ ó»` ß³ï É³í áõ û· ï³ -

Ï³ñ, μ³Ûó áã ³ß Ë³ ï³Ýù` Ñ³ ÝáõÝ øñÇë ïá ëÇ:

Ø»ñ ùáõÛ ñ»ñÝ ³ß Ë³ ïáõÙ »Ý μ³½ Ù³ ÃÇí »ñÏñ Ý» ñáõÙ: ºë Ïå³ï -

Ù»Ù Ù»ñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇó ÙÇ ¹»åù, áñÁ ï» ÕÇ ¿ áõ Ý» ó»É ²íëï ñ³ ÉÇ ³ -

ÛáõÙ: Ø»É μáõñ ÝáõÙ Ù»Ýù ù³Û ÉáõÙ ¿ÇÝù ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ïÝ» ñáí, û· ÝáõÙ

¿ÇÝù Ýñ³Ýó ïÝ ï» ëáõ ÃÛ³Ý Ù»ç, Éí³ ÝáõÙ ¨ Ñ³ í³ ùáõÙ ¿ÇÝù: ºë ÙÇ

Ù³ñ ¹áõ ïáõÝ Ùï³ áõ Ñ³ñó ñÇ. §Î³ ñ» ÉÇ± ¿ »ë Ñ³ í³ ù»Ù Ó»ñ ïáõ ÝÁ¦:

Ü³ å³ ï³ë Ë³ Ý»ó. §à°ã, ÇÝÓ Ùáï ³Ù»Ý μ³Ý Ï³ñ ·ÇÝ ¿¦: - §´³Ûó »Ã»

¹áõù ÃáõÛÉ ï³ù, ³å³ Ó»½ Ùáï ³Ù»Ý μ³Ý ³í» ÉÇ Ï³ñ ·ÇÝ ÏÉÇ ÝÇ¦,-

åÝ ¹» óÇ »ë: Æ í»ñ çá Ý³ ÃáõÛÉ ïí»ó ÇÝÓ` Ñ³ í³ ù»É ïáõ ÝÁ, ¨ »ë ³Ý -

ó³ ·áñ ÍÇ:

ê»Ý Û³ ÏÇ ³ÝÏ Ûáõ ÝáõÙ »ë ÝÏ³ ï» óÇ ÙÇ Ù»Í ×ñ³·` å³ï í³Í ÷áß áõ

¨ Ï»Õ ïÇ Ñ³ëï ß»ñ ïáí: §¸áõù »ñ μ»ù ã»±ù í³ éáõÙ ³Ûë ×ñ³ ·Á¦,-

Ñ³ñó ñÇ »ë: §à±õÙ Ñ³ Ù³ñ: ÆÙ ïáõÝ ³ñ ¹»Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ ¿` áã áù ãÇ

·³ ÉÇë…¦,- ·Éáõ ËÁ ïËáõñ ï³ ñáõ μ» ñ» Éáí ³ë³ó Ý³: ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï

»ë Ýñ³Ý Ñ³ñó ñÇ` ³ñ¹ Ûá±ù Ïí³ éÇ Ý³ ³Û¹ ×ñ³ ·Á, »Ã» Ýñ³Ý ³Û ó» É»Ý

Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ: ºí Ý³ ³ë³ó` ³Ûá: ºë ×ñ³ ·Á Ù³ù ñ» óÇ, ÇëÏ ùáõÛ ñ»ñÝ

³Û ó» É» óÇÝ Ýñ³Ý, ¨ Ý³ ëÏ ë»ó í³ é»É ×ñ³ ·Á:

94


²Ý ó³í ÙÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ, ¨ »ë ·ñ» Ã» Ùá é³ ó»É ¿Ç ³Û¹ ¹»å ùÁ: ´³Ûó

ÙÇ ³Ý ·³Ù ÇÝÓ ³Û ó» É»ó ²íëï ñ³ ÉÇ ³ ÛÇó Å³ Ù³ Ý³Í ÙÇ Ù³ñ¹: Ü³ ÇÝÓ

ÙÇ Ý³ Ù³Ï ïí»ó ³ÛÝ ïÕ³ Ù³ñ ¹áõó, áõÙ ï³ ÝÁ »ë Ù³ù ñ»É ¿Ç ×ñ³ ·Á:

Ü³ Ù³ ÏáõÙ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ Ù»Ï ³ñ ï³ Ñ³Û ïáõ ÃÛáõÝ ¿ñ. §ÈáõÛ ëÁ, áñÁ ¹áõù

í³ é» óÇù ÇÙ ÏÛ³Ý ùáõÙ, ÙÇÝã¨ ûñë í³é íáõÙ ¿¦:

²Ûá, Ù»Ýù Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ »Ýù ÉáõÛë í³ é»É, ëÇ ñá ÉáõÛë: Ø»Ýù ³Õ -

ù³ï Ý» ñÇ Í³ é³ Ý»ñÝ »Ýù: Ø»Ýù Ýñ³Ýó Í³ é³ ÛáõÙ »Ýù áÕç ëñ ïáí`

ãå³ Ñ³Ý ç» Éáí áã ÙÇ å³ñ·¨³ï ñáõÙ: Ø³ñ¹ Ï³Ýó ³Ù» Ýáõ ñ»ù í³ñ -

Ó³ï ñáõÙ »Ý Ï³ ï³ ñ³Í ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ: Ø»Ýù ³ß Ë³ ï³ í³ñÓ

ã»Ýù ëï³ ÝáõÙ: Ø»Ýù ·áõ Ù³ ñÇ Ï³ ñÇù ãáõ Ý»Ýù: ²ëï í³Í ¿ Ù»½ í³ñ -

Ó³ï ñáõÙ: Ø»Ýù ã»Ýù ëï³ ÝáõÙ Ï³ é³ í³ ñ³ Ï³Ý ëáõμ ëÇ ¹Ç ³ Ý»ñ ¨

»Ï» Õ» ó³ Ï³Ý ¹á ï³ óÇ ³ Ý»ñ: Ø»Ýù Ï³å í³Í »Ýù ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ ëÇ -

ñ» Éáõ ¨ Ýñ³Ýó Í³ é³ Û» Éáõ áõË ïáí: Ø»Ýù ÷É³ ï³Ï Ý» ñÇ ùáõÛ ñ»ñÝ

»Ýù ¨ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ³é³ç Ýáñ ¹áõÙ »Ýù ¹» åÇ øñÇë ïá ëÇ ë» ñÁ: ê³

Ñ»ßï ·áñÍ ã¿: Ø»Ýù ß³ï ¹³é Ýáõ ÃÛáõÝ »Ýù ï»ë ÝáõÙ, ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ -

Ý»ñ, Ù³ Ñ»ñ, Ù³ñ ¹ÇÏ Ù»½ Ñ»ï ÏÇ ëáõÙ »Ý Çñ»Ýó í» ñ³å ñáõÙ Ý»ñÝ áõ

ï³ é³ å³Ýù Ý» ñÁ:

ºñ μ»ÙÝ ³Û ó» ÉáõÙ »Ýù ïÝ»ñ, áñ ï»Õ Ù³ñ ¹ÇÏ ³Û¹ å³ ÑÇÝ íÇ ×áõÙ

»Ý: Æ±Ýã Ï³ ñáÕ »Ýù ³Ý»É ÝÙ³Ý Çñ³ íÇ ×³ ÏáõÙ. ÙÇ ³ÛÝ ç»ñ Ù³ ·ÇÝ

³Õá Ã»É ³Û¹ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù³ñ ¨ Ýñ³Ýó ÑÇß »ó Ý»É ²ëï Íá Ù³ ëÇÝ:

Ø»Ýù ã»Ýù Ï³ ñáÕ û· Ý»É Ýñ³Ýó, ÙÇÝã¨ Ýñ³Ýù ãÑ³Ý·ë ï³ Ý³Ý: ²Û¹ -

åÇ ëÇ ïÝÇó ³í» ÉÇ É³í ¿ ·Ý³É:

ºñ μ»ÙÝ ³í» ÉÇ Ñ»ßï ¿ ·áñÍ áõ Ý» Ý³É Ù³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ù»ñ

Ñ³ ïáõÏ ïÝ» ñáõÙ »ÕáÕ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ»ï, ù³Ý` áÕç ¨ ³éáÕç: Ø³ Ñ³ -

Ù»ñÓ Ý» ñÁ å³ï ñ³ëï íáõÙ »Ý ·Ý³É ²ëï Íá Ùáï: Üñ³Ýù Ñ³Ý ·Çëï »Ý

áõ Ë³ Õ³Õ í³Í: ¸Çå ã» Éáí μá ñá ïÇÝ` Ñ»ßï ¿ Ñ³ í³ ï³É, áñ ¹áõ ¹Çå -

ãáõÙ »ë øñÇë ïá ëÇ Ù³ñÙ ÝÇÝ: ´³Ûó ÇÝã å»±ë ï»ë Ý»É îÇ ñáç »ñ» ëÁ ³ñ -

μ» óá ÕÇ »ñ» ëÇ Ù»ç, áí Ñ³Û Ñá ÛáõÙ ¿. áñ ù³¯Ý Ù³ ùáõñ áõ ëÇ ñáÕ å»ïù ¿

ÉÇ Ý»Ý ³ÛÝ Ó»é ù» ñÁ, áñ ·Ãáõ ÃÛáõÝ »Ý óáõ ó³ μ» ñáõÙ ³Û¹ Ù³ñ ¹áõÝ:

Ø»Ýù îÇ ñáç »ñ» ëÁ ï»ë ÝáõÙ »Ýù Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÇ Ù»ç, ³Ù» Ýáõ ñ»ù

¨ ³Ù»Ý ÇÝ ãáõÙ, ³Ù»Ý í³ÛñÏ Û³Ý: Ø»Ýù Üñ³ Ó»é ùÁ ×³ Ý³ ãáõÙ »Ýù ³ÛÝ

³Ù» ÝÇ Ù»ç, ÇÝã Ï³ ï³ñ íáõÙ ¿ Ù»ñ ßñ ç³ å³ ïáõÙ: Êáñ Ñ» ÉÇë, ³ß Ë³ -

ï» ÉÇë, ëá íá ñ» ÉÇë, ½ñáõ ó» ÉÇë, áõ ï» ÉÇë ¨ Ñ³Ý·ë ï³ Ý³ ÉÇë Ù»Ýù

³Ù»Ý μ³Ý ³ÝáõÙ »Ýù Ñ³ ÝáõÝ ÐÇ ëáõ ëÇ, ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ»ï, ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³ -


95

Ù³ñ ¨ ÐÇ ëáõ ëÇÝ: Ø»Ýù Ù»½ íñ³ ½·áõÙ »Ýù ²ñ³ñ ãÇ ëÇ ñáÕ Ñ³ Û³ó ùÁ

¨ ÙÇßï û· ÝáõÙ »Ýù Üñ³Ý, áõÙ Ï»ñ å³ ñ³Ý ùáí ¿É Ü³ ·³ Ù»½ Ùáï:

ÐÇß áõÙ »Ù, »ñμ Ù»ñ ùáõÛ ñ»ñÝ ³é³ çÇÝ ³Ý ·³Ù Ñ³ÛïÝ í» óÇÝ ÜÛáõ-

Úáñ ùÇ Î»Ýï ñá Ý³ Ï³Ý ³Û ·áõÙ` ëåÇ ï³Ï Ñ³·Ý í³Í, ï» ñá ÕáñÙ Û³Ý áõ

³Õá Ã³·ñ ù» ñÁ Ó»éù Ý» ñÇÝ: ØÇ ïÕ³ Ù³ñ¹ ï» ë³í Ýñ³Ýó áõ

ÙéÃÙéÃ³ó. §ú¯, á¯ã, »ë ¹»é å³ï ñ³ëï ã»Ù, ¹»é å³ï ñ³ï ã»Ù¦: ²Û¹

Å³ Ù³ Ý³Ï ùáõÛ ñ» ñÁ Ùá ï» ó³Ý Ýñ³Ý áõ ³ë³ óÇÝ. §Ø»Ýù ·Ãáõ ÃÛ³Ý

ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ»ñÝ »Ýù: ÐÇ ëáõ ëÁ ëÇ ñáõÙ ¿ ù»½¦: Ü³ ãÑ³ í³ -

ï³ó. §à°ã, ¹áõù ºñÏÝ ùÇó Çç³Í Ññ»ß ï³Ï Ý»ñ »ù: ¸áõù »Ï»É »ù ÇÙ

»ï¨Çó: ´³Ûó »ë ¹»é å³ï ñ³ëï ã»Ù, á°ã, »ë å³ï ñ³ëï ã»Ù¦: ä³ï -

Ï» ñ³ó Ýá±õÙ »ù, Ý³ Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÇÝ Çñ »ï¨Çó »Ï³Í Ññ»ß ï³Ï Ý» ñÇ

ï»Õ ¿ñ ¹ñ»É: ²Ñ³ Ã» ÇÝã »Ý Ù³ñ ¹ÇÏ ³ÏÝ Ï³ ÉáõÙ Ù»½ ÝÇó:

ÐÇ ëáõ ëÁ ÈáõÛë ¿:

ÐÇ ëáõ ëÁ Öß Ù³ñ ïáõ ÃÛáõÝ ¿:

ÐÇ ëáõ ëÁ ÎÛ³Ýù ¿:

Ø»Ýù ÝáõÛÝ å»ë å»ïù ¿ ÉÇ Ý»Ýù

¶Ãáõ ÃÛ³Ý ÉáõÛë,

ÊáÝ³ñ Ñáõ ÃÛ³Ý ×ß Ù³ñ ïáõ ÃÛáõÝ,

êñ μáõ ÃÛ³Ý ÏÛ³Ýù:

²ÔàÂøÆ Ø²êÆÜ

àÙ³Ýù ã»Ý Ñ³ Ù³ñ Ó³Ï íáõÙ ³Õá Ã»É, áÙ³Ýù ã»Ý ó³Ý Ï³ ÝáõÙ, ÇëÏ

áÙ³Ýù ¿É ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ: ¸Å í³ñ ¿ ³Õá Ã»É, »ñμ ã·Ç ï»ë` ÇÝã å»ë ¿

¹³ ³ñ íáõÙ: ´³Ûó Ù»Ýù Ï³ ñáÕ »Ýù ëá íá ñ»É ³Õá Ã»É: È³í ³ÕáÃ ùÇ

Ñ³ Ù³ñ Ù»Í Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ Ééáõ ÃÛáõ ÝÁ:

È³ í³ ·áõÛÝ ³ÕáÃ ùÁ ³Ý μ³ñ μ³é ³ÕáÃùÝ ¿: Ø»Ýù ã»Ýù Ï³ ñáÕ

½·³É ²ëï Íá Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛáõ ÝÁ, »Ã» ãÑ³ë Ý»Ýù Ý»ñ ùÇÝ ¨ ³ñ ï³ ùÇÝ

Ééáõ ÃÛ³Ý: êïÇ å»°ù Éé» Éáõ Ó»ñ Ùï ùÇÝ, ³ã ù» ñÇÝ ¨ É»½ íÇÝ: Èéáõ ÃÛ³Ý

Ù»ç Ù»Ýù Ó»éù Ïμ» ñ»Ýù ÙÇ Ýáñ ¿Ý»ñ ·Ç ³ ¨ Çë Ï³ Ï³Ý ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛáõÝ: ²ëï Íá ¿Ý»ñ ·Ç ³Ý ÏÉó íÇ Ù»ñ Ù»ç, ¨ Ù»ñ Ùï ù» ñÁ ÏÙÇ ³ ÓáõÉ í»Ý

Üñ³ Ùï ù» ñÇÝ, Ù»ñ ³ÕáÃù Ý» ñÁ` Üñ³ ³ÕáÃù Ý» ñÇÝ, Ù»ñ ÏÛ³Ý ùÁ`

Üñ³ ÏÛ³Ý ùÇÝ:

Ø»ñ μá Éáñ Ëáë ù»ñÝ ³Ýû ·áõï »Ý, »Ã» ã»Ý μËáõÙ Ý»ñ ëÇó: ²ÛÝ

96


Ëáë ù» ñÁ, áñáÝù ÉáõÛë ã»Ý ë÷ éáõÙ øñÇë ïá ëÇ íñ³, ³í» ÉÇ ß³ï Ë³ -

í³ñ »Ý ï³ ñ³ ÍáõÙ: ²ÕáÃ ùÁ Ù»½ ÝÇó μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ ß³ï ½á Ñ»ñ ¿ å³ -

Ñ³Ý çáõÙ: ´³Ûó »Ã» ¹áõù Çë Ï³ å»ë ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »ù ³Õá Ã»É, ³å³

å³ï ñ³ëï »Õ»ù ëÏ ë»É Ñ»Ýó ÑÇ Ù³: ºÃ» Ñ³ë ï³ ï³ Ï³ Ùá ñ»Ý ãÏ³ -

ï³ ñ»ù ³Õá Ã» Éáõ Ó»ñ ³é³ çÇÝ ù³Û É» ñÁ, ³å³ »ñ μ»ù ã»ù Ñ³ë ÝÇ Ó»ñ

Ýå³ ï³ ÏÇÝ` ²ëï Íá Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛ³ ÝÁ í» ñ³å ñ» ÉáõÝ:

²ÕáÃ ùÁ åïáõÕ Ý»ñ ¿ ï³ ÉÇë, »Ã» ³ÛÝ μËáõÙ ¿ ëñ ïÇó: ØÇ ³ÛÝ ³Û¹

¹»å ùáõÙ ³ÛÝ Ï³ ñáÕ ¿ ¹Çå ã»É ²ëï Íá ëñ ïÇÝ: ºñμ ³é³ ùÛ³É Ý» ñÁ ÐÇ -

ëáõ ëÇÝ ËÝ¹ ñ» óÇÝ ëá íá ñ»ó Ý»É ³Õá Ã»É, Ü³ Ýñ³Ýó ëá íá ñ»ó ñ»ó

§Ð³Ûñ Ù»ñ…¦ ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ ³ÕáÃ ùÁ: ²Ù»Ý ³Ý ·³Ù §Ð³Ûñ Ù»ñ…¦ ³Õá Ã» -

ÉÇë, »ë ï»ë ÝáõÙ »Ù, Ã» ÇÝã å»ë ¿ ²ëï í³Í Ý³ ÛáõÙ Æñ Ó»é ù» ñÇÝ: ²ëï -

í³Í Ý³ ÛáõÙ ¿ Æñ Ó»é ù» ñÇÝ, áñáÝ óáí Ü³ ëï»Õ Í»É ¿ Ù»½, ¨ Ù»½ ï»ë -

ÝáõÙ ¿ Æñ ³÷» ñÇ Ù»ç. áñ ù³¯Ý ùÝù ßáõ ÃÛáõÝ áõ ë»ñ Ï³ Üñ³ Ñ³ Û³ó ùÇ

Ù»ç:

Æñ³ å»ë ³Õá Ã»É Ï³ ñáÕ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ÐÇ ëáõë øñÇë ïá ëÁ: ØÇ ³ÛÝ Üñ³

Ó³Û ÝÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ã¨³Í»É »ñÏ ñÇ íñ³: Üñ³ ÝáõÙ ÙÇ ³ μ³Ý íáõÙ »Ý μá Éáñ

Ýñ³Ýó Ó³Û Ý» ñÁ, áí ù»ñ ³Õá ÃáõÙ »Ý ²ëï ÍáõÝ:

Ð³ ×³Ë Ù»ñ ³ÕáÃù Ý» ñÁ ³ñ¹ ÛáõÝù ã»Ý áõ Ý» ÝáõÙ, áñáí Ñ»ï¨ Ù»Ýù

ã»Ýù Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ Ï»Ýï ñá Ý³ó Ý»É Ù»ñ ÙÇïùÝ áõ ëÇñ ïÁ øñÇë ïá ëÇ

íñ³: â¿± áñ ÙÇ ³ÛÝ øñÇë ïá ëÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ñ³ëó Ý»É Ù»ñ ³ÕáÃù Ý»ñÝ

²ëï ÍáõÝ: ²ÕáÃ ùÁ Ñá·¨áñ ÏÛ³Ý ùÇ ëÝáõÝ¹Ý ¿: ²ÕáÃ ùÇ Ñ³Ý ¹»å ³Ý -

ï³ñ μ» ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ïÏ³ ñ³ó ÝáõÙ ¿ Ñá ·ÇÝ:

¸Ç Ù»°ù ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ` Ó»½ ³Õá Ã»É ëá íá ñ»ó Ý» Éáõ ËÝ¹ñ³Ý ùáí,

ÇÝã å»ë áñ Ý³ ëá íá ñ»ó ÝáõÙ ¿ñ ³Õá Ã»É ÐÇ ëáõ ëÇÝ, »ñμ áñ Üñ³ Ñ»ï

Ü³ ½³ ñ» ÃáõÙ ¿ñ: êÇ ñ»°ù ³ÕáÃ ùÁ, ½·³ ó»°ù ûñ í³ Ù»ç ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý -

·³Ù ³Õá Ã» Éáõ Ï³ ñÇ ùÁ: ºÃ» ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »ù ³í» ÉÇ É³í ³Õá Ã»É,

³å³ Ñ³ ×³Ë ³Õá Ã»ù: ²ÕáÃ ùÁ É³Û Ý³ó ÝáõÙ ¿ ëÇñ ïÁ ¨ ¹³ñÓ ÝáõÙ

³ÛÝ ù³Ý Ù»Í, áñ ³ÛÝ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ¿ Çñ Ù»ç ÁÝ ¹áõ Ý»É ²ëï ÍáõÝ:

ºñ μ»ÙÝ Ù»Ýù ³ÛÝ å»ë »Ýù áõ ½áõÙ Ñ³ñÏ »Õ³Í Ó¨áí ³Õá Ã»É, μ³Ûó

Ù»½ Ùáï áãÇÝã ãÇ ëï³ó íáõÙ: ºí ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Ù»Ýù ÑÇ ³ë Ã³÷ íáõÙ

áõ ¹³ ¹³ ñáõÙ »Ýù ³Õá Ã»É: ²ëï í³Í Ý» ñáõÙ ¿ ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ,

μ³Ûó ãÇ Ý» ñáõÙ ïñï Ùáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ü³ áõ ½áõÙ ¿, áñ ³ÕáÃ ùÇ Ù»ç Ù»Ýù ÉÇ -

Ý»Ýù ·á Ñ³ óáÕ ¨ ÑÝ³ ½³Ý¹, ÇÝã å»ë »ñ» Ë³ Ý» ñÁ: Ü³ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿,

áñ Ù»Ýù »ñ μ»ù ã÷áñ Ó»Ýù ³Õá Ã»É ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç: ¶á Ûáõ ÃÛáõÝ


97

ãáõ ÝÇ §»ë ³Õá ÃáõÙ »Ù¦ Ñ³ë Ï³ óá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ, Ï³ ÙÇ ³ÛÝ §ÐÇ ëáõëÝ ¿

³Õá ÃáõÙ ÇÝ Ó³ ÝáõÙ¦ ¨ §ÐÇ ëáõëÝ ¿ ³Õá ÃáõÙ ÇÝÓ Ñ»ï¦:

ÐÇ ëáõë øñÇë ïáëÝ ³ëáõÙ ¿ñ, áñ Ù»Ýù å»ïù ¿ ³Ý ¹³ ¹³ñ ³ÕáÃù

³Ý»Ýù: §²Ý ¹³ ¹³ñ ³ÕáÃù ³ñ»ù¦,- ÏñÏ ÝáõÙ ¿ ëáõñμ äá Õá ëÁ: Âá°õÛÉ

ïí»ù ²ëï Íá ë»ñÝ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ å³ ñáõ ñÇ Ó»ñ ëÇñ ïÁ: ÂáÕ ³ÛÝ

²ëï Íáõó ·á Ñ³ Ý³ ³Ù»Ý ÇÝ ãÇ Ñ³ Ù³ñ ¨ áãÇÝã Üñ³Ý ãÙ»ñ ÅÇ:

ÂáÕ Ù»ñ ëñ ïáõÙ ³å ñÇ Ñ³ë ï³ ï³ Ï³ Ùáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñ »ñ μ»ù í³ï

³ñ³ñù Ý»ñ ã·áñ Í»Ýù ·Ç ï³Ï ó³ μ³ñ Ï³Ù ³Ý ·Ç ï³Ï ó³ μ³ñ: ÂáÕ

Ó»ñ ëÇñ ïÁ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛ³Ùμ ÁÝ ¹áõ ÝÇ ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ áõ å³ñ -

ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, μ³Ûó ÃáõÛÉ ÙÇ° ïí»ù Ýñ³Ý` ÑÇ ³ë Ã³÷ í»É: ²Û¹ åÇ ëÇ

ëñ ïÇ Ù»ç ³ÕáÃ ùÁ Ùß ï³ å»ë Ï³å ñÇ:

´³ í³ Ï³Ý ã¿ ß³ï ³Õá Ã» ÉÁ, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Õá Ã»É ³ÝÓÝ íÇ ñ³ μ³ñ,

ç»ñ Ù³ ·ÇÝ, Ñ³ Ù³ éá ñ»Ý ¨ Ù»Í ëÇ ñáí: Ø»½` ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÇë ¨ í³ -

Ý³ Ï³Ý Ý» ñÇë Ñ³ Ù³ñ ¹³ ëáõñμ å³ñ ï³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõÝ ¿ ¨ í» ñÇÝ Ïá -

ãáõÙ, ¹³ Ù»ñ Ù³ ùáõñ ½áÑÝ ¿ ²ëï ÍáõÝ: Ò»é ù» ñÁ ³ÕáÃ ùÇ Í³ É» Éáí

Ï³Ù Ñ³Ù ñÇ ãÁ Ñ³ß í» Éáí, Ù»Ýù áÕáñ Ùáõ ÃÛáõÝ ¨ Ý» ñáõÙ »Ýù ËÝ¹ ñáõÙ

Ù»ñ ¨ Ù»ñ Ñá ·Ç Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ë Ï³ Ý³É ³ÕáÃ ùÇ Ýß³ -

Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, í» ñ³å ñ»É Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ Ëáë ùÇ ù³Õó ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: ØÇ -

³ÛÝ ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ³ÕáÃùÝ ³ñ¹ ÛáõÝù Ïáõ Ý» Ý³: Ø»Ýù ³Õá ÃáõÙ »Ýù

Ó»é ù» ñÁ Í³ É» Éáí, Ñ³ Û³ó ùÁ Ëá Ý³ñ Ñ» Éáí ¨ ëÇñ ïÁ μ³ ó» Éáí:

¶á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ Ý»Ý Ùïá íÇ ³ÕáÃù Ý»ñ: ²Û¹ ³ÕáÃù Ý» ñÁ ·ñ í³Í ã»Ý

·ñ ù» ñáõÙ, ¹ñ³Ýù μËáõÙ »Ý ëñ ïÇó: Ø»Ýù ÷³ ÏáõÙ »Ýù Ù»ñ ³ã ù»ñÝ

áõ μ» ñ³ ÝÁ, ÙÇ ³ÛÝ ëÇñïÝ ¿ ÙÝáõÙ μ³ó: ÎÛ³Ý ùÇ ßáõÝãÝ áõ Ñá ·áõ

ëñμáõ ÃÛáõ ÝÁ ÑÝ³ ñ³ íáñ ã»Ý ³é³Ýó ³Û¹ åÇ ëÇ ³ÕáÃù Ý» ñÇ: êáõñμ Â» -

ñ» ½³Ý ²íÇ ÉÇó ³ëáõÙ ¿ñ. §²Ý ï» ë» Éáí Ùïá íÇ ³ÕáÃ ùÁ, ¹áõ áã ÙÇ ³ÛÝ

ÃáõÛÉ »ë ï³ ÉÇë ë³ ï³ Ý³ ÛÇÝ` Ññ»É ù»½ ¹ÅáËù, ³ÛÉ` ÇÝù¹ »ë ÇÝù Ý³ -

Ï³Ù ¹ÅáËù ·ÝáõÙ¦: ´³ñÓ ñ³ Ó³ÛÝ ³Õá Ã» Éáí` Ù»Ýù ¹Ç ÙáõÙ »Ýù ²ëï -

ÍáõÝ, ÇëÏ Ùïá íÇ ³Õá Ã» Éáí` ²ëï í³Í ¿ Ù»½ Ñ»ï Ëá ëáõÙ, ²ëï í³Í

Éó íáõÙ ¿ Ù»ñ Ù»ç: ²ëï í³Í Ëá ëáõÙ ¿ Ù»ñ ëñ ï» ñÇ Ééáõ ÃÛ³Ý Ù»ç, ¨

Ù»Ýù ÉëáõÙ »Ýù Üñ³Ý: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨, »ñμ Ù»ñ ëñ ï» ñÁ Éó íáõÙ »Ý ³ëï -

í³ Í³ ÛÇÝ ëÇ ñáí, Ù»Ýù ëÇ ñáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ, ¨ Ü³ ÉëáõÙ ¿ Ù»½: Ð»Ýó

ë³ ¿ ³ÕáÃ ùÁ` ³Ûë åÇ ëÇ ½ñáõÛóÝ áõ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ²ëï Íá Ñ»ï:

98


Æ±Üâ ¾ ÜÞ²Ü²ÎàôØ §ÈÆÜºÈ Ø²ÜàôÎÜºðÆ ÜØ²Ü¦

Îñ ÏÇÝ ÉëáõÙ »Ýù Ñ»ï¨Û³É Ëáë ù» ñÁ. §ºÃ» ãÉÇ Ý»ë ³Ûë Ù³ ÝáõÏ Ý» -

ñÇó Ù» ÏÇ ÝÙ³Ý, ã»ë Ï³ ñá Õ³ Ý³ ºñ ÏÇÝù Ùï Ý»É¦: ÆëÏ Ç±Ýã ¿ Ýß³ Ý³ -

ÏáõÙ §ÉÇ Ý»É Ù³ ÝáõÏ Ý» ñÇ ÝÙ³Ý¦: ¸³ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ áõ Ý» Ý³É Ù³ ùáõñ

ëÇñï, ëÇñï, áñ ï»Õ Ï³å ñÇ ÐÇ ëáõ ëÁ, ëÇñï, áñÁ ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³

³ÝÁÝ¹ Ñ³ï ÏñÏ Ý»É. §ÐÇ ëá°õëÝ ¿ ÇÙ ëñ ïáõÙ, »ë Ñ³ í³ ïá°õÙ »Ù ÇÙ

Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í øá ùÝ ùáõß ëÇ ñáõÝ: ºë ëÇ ñá°õÙ »Ù ø»½¦: ²Û¹ åÇ ëÇ

ëÇñï å»ïù ¿ áõ Ý» Ý³Ýù »ë ¨ ¹áõù, áñ å»ë ½Ç Ï³ ñá Õ³ Ý³Ýù Ý³ Û»É

Ë³ ãÇÝ áõ Ñ³ë Ï³ Ý³É, Ã» áñ ù³Ý ß³ï ¿ ÐÇ ëáõ ëÁ ëÇ ñáõÙ ÇÝÓ ¨ Ûáõ ñ³ -

ù³Ýã Ûáõ ñÇ¹:

Ö¶Ü²ìàðàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ø»ñ Ï»Ý ë³ Ï»ñ åÁ ½³ñ Ù³ó ÝáõÙ ¿ Ïñá ÝÇ Ñ»ï Ï³å ãáõ Ý» óáÕ

Ù³ñ¹ Ï³Ýó: Üñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ ï³ ñû ñÇ Ý³Ï ¿, áñ Ù»Ýù áõ ïáõÙ »Ýù Ñ³ -

ë³ ñ³Ï Ï» ñ³ Ïáõñ, Ñ³· ÝáõÙ »Ýù áã Ýá ñ³Ó¨, Ïá åÇï Ñ³ ·áõëï, ¨, áñ

Ù»½ ãÇ Ñáõ ½áõÙ Ù»ñ Ïáß Ç ÏÇ ·áõÛÝÝ áõ á×Á:

Ø»ñ ùáõÛ ñ» ñÇ å³ Ñ³ ñ³Ý Ý» ñáõÙ ÙÇ ³ÛÝ ÙÇ ù³ ÝÇ ï» ë³ ÏÇ ë³ ñÇ -

Ý»ñ ¨ ÷³ ñ³ ç³ Ý»ñ Ï³Ý: Ø»Ýù ½·áõß á ñ»Ý »Ýù å³ ÑáõÙ Ù»ñ ³Û¹ ÙÇ

ù³ ÝÇ Ñ³ ·áõë ïÁ, Ï³ ñáõÙ »Ýù å³ïé í³Í Ù³ ë» ñÁ, Ï³ñ Ï³ ïáõÙ »Ýù:

Þ³ï »ñÏñ Ý» ñáõÙ Ù³ñ ¹ÇÏ ·³ Õ³ ÷³ñ ³Ý ·³Ù ãáõ Ý»Ý Ï³ñ Ï³ ï³Ý Ý» -

ñÇ Ù³ ëÇÝ: Üñ³Ýù ã»Ý å³ï Ï» ñ³ó ÝáõÙ` ÇÝã å»ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Éá Õ³ Ý³É

Ù»Ï ¹áõÛÉ çñáí: ÆëÏ Ù»Ýù Éá Õ³ ÝáõÙ »Ýù ÷áùñ μ³Õ ÝÇù Ý» ñáõÙ` Ù»½

íñ³ Ù»Í ß» ñ»÷ Ý» ñáí çáõñ Éó Ý» Éáí: Ø»Ýù û¹á ñ³ ÏÇã Ý»ñ ãáõ Ý»Ýù, Ã» -

å»ï Ù»ñ ïÝ» ñáõÙ ßá· ¿ ¨ ïáÃ: ÈÇ Ý» Éáí ß³ï ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñáõÙ, Ù»Ýù

ÙÇßï Ù»ñ ÅáõÙ »Ýù ÑÛáõ ñ³ ëÇ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñ ù³Ý ¿É ó³Ý Ï³ Ý³Ýù áõ ï»É

Ï³Ù ËÙ»É: Ø»Ýù ãáõ Ý»Ýù é³ ¹Ç á, Ó³Û Ý³ñ ÏÇã, Ñ» éáõë ï³ óáõÛó, Ã» -

å»ï ³Û¹ ³Ù» ÝÁ Ïû· Ý» ÇÝ Ù»½ ÙÇ ùÇã Ãáõ É³ Ý³É Í³Ýñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇó

Ñ» ïá: Ø»Ýù áï ùáí »Ýù ·ÝáõÙ Ñáñ ¹³ é³ï ³ÝÓñ¨Ý» ñÇ ¨ ³Ù³é í³

³Û ñáÕ ³ñ¨Ç ï³Ï: ø³ Õ³ ùÇ Ù»ç ï» Õ³ß ³ñÅ íáõÙ »Ýù Ñ» Í³ ÝÇí Ý» ñáí

Ï³Ù »ñÏ ñáñ¹ Ï³ñ ·Ç ïñ³Ù í³Û Ý» ñáí: ºÃ» Ñ³ñÏ ¿ ÉÇ ÝáõÙ Ù»Ï Ý»É


99

·Ý³ó ùáí, ³å³ ·ÝáõÙ »Ýù »ñ ñáñ¹ Ï³ñ ·Ç í³ ·á ÝÇ ïáÙë, ù³ ÝÇ áñ

¹ñ³Ýù ÙÇßï ÉÇùÝ »Ý ÉÇ ÝáõÙ:

Ð³ñ Ù³ ñ³ í» ïáõ ÃÛ³Ý Ó· ïáÕ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ³Û¹ ³Ù»ÝÝ ³Ý Ýáñ Ù³É ¿

ÃíáõÙ: ´³½ Ù³ ÃÇí Ñ³Ûï ÝÇ ¨ áõÕ Õ³ ÏÇ Ñ³ ñáõëï Ù³ñ ¹ÇÏ Ù»ñ ÙÇ ³ -

μ³ Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ ½á Ñ³ μ» ñáõÙ »Ý ³Ñ é» ÉÇ ·áõ Ù³ñ Ý»ñ: ²Û¹ ÙÇ çáó Ý» ñÇ Ñ³ -

½³ ñ³ íáñ ïá Ïáë Ý» ñÁ Ïμ³ í³ ñ³ ñ» ÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ù»ñ ùáõÛ ñ»ñÝ áõ »Õ -

μ³Ûñ Ý»ñÝ ³å ñ» ÇÝ` Çñ»Ýó ã½ñ Ï» Éáí áã ÙÇ μ³ ÝÇó: ´³Ûó Ù»Ýù ³Õ ù³ -

ïáõ ÃÛ³Ý »ñ ¹áõÙ »Ýù ïí»É: ²Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É ùÝáõÙ »Ýù ãáñ ³Ý Ïá -

ÕÇÝ Ý» ñáõÙ ¨ ã»Ýù û·ï íáõÙ ÷³ ÷áõÏ Ý»ñù Ý³Ï Ý» ñÇó, áñáÝó íñ³ ûñ -

í³ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³ ÛÇÝ Ñ³Ý·ë ï³ Ý³É Ù»ñ Ñá· Ý³Í Ù³ñ ÙÇÝ -

Ý» ñÁ:

Ø³ ïáõ éáõÙ Ù»ñ ³ÕáÃ ùÇ Å³ Ù³ Ý³Ï Ù»Ýù Ù»ñ ÍÝÏ Ý» ñÇ ï³Ï ¹ÝáõÙ

»Ýù Ïá åÇï ¨ μ³ ñ³Ï Ï³ñ å»ï Ý»ñ, Ã» å»ï Ï³ ñáÕ ¿ÇÝù Ý³¨ û· ï³ -

·áñ Í»É ÷³ ÷áõÏ ¨ Ñ³ëï Ï³ñ å»ï Ý»ñ: ºÃ» Ù»ñ ùáõÛ ñ» ñÇó áñ¨¿ Ù» -

ÏÁ ÑÇ í³Ý ¹³ Ý³ ¨ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó å³é ÏÇ, Ý³ ÏÑ ñ³ Å³ñ íÇ ³é³Ý ÓÇÝ

ÑÇ í³Ý ¹³ ë»Ý Û³ ÏÇó: Ø»Ýù ·» ñ³ ¹³ ëáõÙ »Ýù å³é Ï»É ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ÑÇ -

í³Ý ¹³ ë»Ý Û³Ï Ý» ñáõÙ` ³Ù» Ý³ ³Õ ù³ï ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ÏáÕ ùÇÝ:

Ø»Ýù ÇÝù Ý»ñë »Ýù Ï³ ï³ ñáõÙ ³Ù» Ý³ Í³Ýñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ, Ã» -

å»ï, ÇÑ³ñ Ï», Ù»Ýù Ï³ ñáÕ ¿ÇÝù ³ß Ë³ ïáÕ Ý»ñ í³ñ Ó»É ¨ ½μ³Õ í»É

ÙÇ ³ÛÝ Ã»Ã¨ ³ß Ë³ ï³Ý ùáí: Ø³ Ñ³ Ù»ñÓ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ïÝ» ñÇ ³ñ -

ï³ù Ýáó Ý»ñÝ ³ÛÝ åÇ ëÇ Ñ³ ×áõÛ ùáí »Ýù Ù³ù ñáõÙ, Ï³ñ Í»ë ³í» ÉÇ Ñ» -

ï³ùñ ùÇñ áõ Ñ³ ×» ÉÇ ½μ³Õ ÙáõÝù ·á Ûáõ ÃÛáõÝ ãáõ ÝÇ Ù»½ Ñ³ Ù³ñ: ºí

³Û¹ ³Ù» ÝÁ Ù»Ýù ³Ý í³ ÝáõÙ »Ýù Ù»ñ å³ñ·¨Ý ²ëï ÍáõÝ:

Ð³Ý ñáõ ÃÛ³Ý Ï³ñ ÍÇ ùáí` Ù»Ýù ½áõñ »Ýù í³ï ÝáõÙ Ù»ñ ÏÛ³Ý ùÁ ¨

Ã³ ÕáõÙ Ù»ñ ï³ Õ³Ý¹ Ý» ñÁ: ²Ûá°, §³éáÕç¦ Ùï³ Í» É³ Ï»ñ åÇ ï» ë³ÝÏ -

Ûáõ ÝÇó Ù»Ýù ½áõñ »Ýù ³å ñáõÙ` Ññ³ Å³ñ í» Éáí μ³ ñÇù Ý» ñÇó áõ Ñ³ -

×áõÛù Ý» ñÇó: ´³Ûó å»ïù ã¿ Ùá é³ Ý³É ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ, áñ ÐÇ ëáõëÝ ¿É ¿ñ

³Õ ù³ï: Ü³ áãÇÝã ãáõ Ý»ñ: Ê³ ãÁ, áñÇ íñ³ ÐÇ ëáõ ëÁ Ë³ã í³Í ¿ñ,

å³ï Ï³ ÝáõÙ ¿ñ äÇ Õ³ ïá ëÇÝ: Ø» Ë» ñÁ μ» ñ» óÇÝ ½ÇÝ íáñ Ý» ñÁ: Ü³

Ù»ñÏ ¿ñ, »ñμ Ù³ Ñ³ ÝáõÙ ¿ñ: Ü³ Ï³ ñáÕ ¿ñ Ù³ Ñ³ Ý³É Ã³ ·³ íá ñÇ

ÝÙ³Ý, μ³Ûó Ü³ ÁÝï ñ»ó ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø»Ýù ÝáõÛÝ å»ë Ï³Ýã í³Í

»Ýù ÏÇ ë» Éáõ Üñ³ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ:

100


´²Ø´²ê²ÜøÆ ºì ¸²î²ðÎ²ÊàêàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

ºñμ ³Û ó» ÉáõÙ »Ýù ÁÝ ï³ ÝÇù Ý» ñÇÝ, »ñ μ»ÙÝ Ù»½ Ñ³ Ù³ñ ¹Åí³ñ ¿

ÉÇ ÝáõÙ Ëáõ ë³ ÷»É ¹³ ï³ñ Ï³ Ëá ëáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó: àñáß ùáõÛ ñ»ñ ëÇ ñáõÙ

»Ý ß³ Õ³Ï ñ³ ï»É, μ³Ù μ³ ë»É Í³ ÝáÃ Ý» ñÇ ¨ Ñ³ñ¨³Ý Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ: ºë

»ñÇ ï³ ë³ñ¹ ùáõÛ ñ» ñÇÝ ÙÇßï ëá íá ñ»ó ÝáõÙ »Ù ãí³ï Ý»É Ã³ÝÏ Å³ Ù³ -

Ý³ ÏÁ, ÷³Ë ã»É ¹³ ï³ñ Ï³ Ëá ëáõ ÃÛáõ ÝÇó ¨ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛáõ ÝÇó:

´³Ù μ³ ë» Éáí Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ïÑ³ ×áõ ÃÛáõÝ å³ï ×³ é»É: ÆëÏ

Ù»Ýù å»ïù ¿ Ýñ³Ýó ë»ñ ï³ Ý»Ýù:

àÔæ²ÊàÐàôÂÚ²Ü ºð¸Ø²Ü Ø²êÆÜ

ØÇ ³Ý ·³Ù ÇÝÓ Ñ³ñó ñÇÝ. §¸áõù ³Ùáõë Ý³ ó³±Í »ù¦: ºë å³ ï³ë -

Ë³ Ý» óÇ. §²Ûá°: ºí »ñ μ»ÙÝ ÇÝÓ Ñ³ Ù³ñ ¹Å í³ñ ¿ ÉÇ ÝáõÙ ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ»ï:

ºñ μ»ÙÝ Ü³ ³ÛÝ ù³Ý å³ Ñ³Ýç Ïáï ¿¦:

ØÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÁ ã»Ý ³Ùáõë Ý³ ÝáõÙ ¨ »ñ» Ë³ Ý»ñ ã»Ý áõ Ý» ÝáõÙ:

â³ Ùáõë Ý³ Ý³ Éáõ »ñ ¹áõÙ ³Ý» Éáí` Ù»Ýù Ù»ñ ëñ ï» ñÁ ï³ ÉÇë »Ýù ²ëï -

ÍáõÝ: ²ÛÝ ï»Õ ï»Õ Ï³ ÙÇ ³ÛÝ Üñ³ Ñ³ Ù³ñ: ²ëï í³Í ÝÙ³Ý ¿ Ë³Ý ¹áï

ëÇ ñ» Ï³ ÝÇ: Ø»Ýù ã»Ýù Ï³ ñáÕ ÏÇ ë»É Ù»ñ ëÇñ ïÁ Üñ³ ¨ Ù»Ï ³ÛÉ ïÕ³ -

Ù³ñ ¹áõ ÙÇç¨: â¿± áñ Í³ é³ Û» Éáí ÙÇ ïÇ ñáç` Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ³ï»É ÙÛáõ ëÇÝ:

î³ Éáí Ù»ñ ëñ ï»ñÝ ²ëï ÍáõÝ` Ù»Ýù Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ýù ÁÝ ï³ Ý» Ï³Ý

ÏÛ³Ý ùÇ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÇó: Ø»Ýù Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ýù ³ÛÝ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõ -

ÝÇó, áñÝ ²ëï í³Í ï³ ÉÇë ¿ ³Ù»Ý ÙÇ ÏÝáç, ¹³ Ù³Ûñ ÉÇ Ý» Éáõ »ñ ç³Ý -

Ïáõ ÃÛáõÝÝ ¿: Ø»Ýù Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ýù ³Û¹ å³ñ·¨Çó Ñ³ ÝáõÝ ³é³ í»É

Ï³ñ¨áñ Ïáã Ù³Ý` ¹³é Ý³É Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ Ñá ·Ç Ý» ñÇ Ù³Ûñ:

Ø»ñ î» ñÁ áÕ ç³ Ëá Ñáõ ÃÛáõÝÝ ³é³ í»É μ³ñÓñ ¿ ·Ý³ Ñ³ ïáõÙ ÙÝ³ -

ó³Í μá Éáñ ³é³ ùÇ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó: Üñ³ Ù³Ûñ Ø³ ñÇ ³ÙÝ áõ ëáõñμ Ðáí -

ë» ÷Á, ¨ Üñ³ ëÇ ñ» ÉÇ ³ß ³ Ï»ñï ëáõñμ Ðáí Ñ³Ý Ý» ëÁ áÕ ç³ ËáÑ ¿ÇÝ:

ÆÝ ãá±õ »Ýù Ù»Ýù Ó· ïáõÙ áÕ ç³ Ëá Ñáõ ÃÛ³Ý: Ø»Ýù ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ýù

ÉÇ Ý»É Ù³ ùáõñ, áñáí Ñ»ï¨ Ù»Ýù ÐÇ ëáõë øñÇë ïá ëÇ Ï³ Ý³Ûù »Ýù: Ø»Ýù

íë ï³Ñ »Ýù, áñ áÕ ç³ Ëá Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù³ñ ¹áõ Ñá ·áõ ³Ù» Ý³ É³í ½³ñ ¹³ -

ñ³ÝùÝ ¿: àãÇÝã ³é³ í»É ãÇ ï·» Õ³ó ÝáõÙ Ñá ·ÇÝ, ù³Ý ³Û É³ ë»ñ í³ Íáõ -

ÃÛ³Ý ³ñ³ ïÁ: àÕ ç³ ËáÑ ÉÇ Ý»É ãÇ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ »ñ μ»ù ãÁÝÏ Ý»É ·³Û -

Ã³Ï Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç, ³ÛÉ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ Ñ³Õ Ã»É ³ÛÝ:


101

ÆÜâäº±ê Ð²ÔÂºÈ ¶²ÚÂ²ÎÔàôÂÚ²ÜÀ(ØÇ³μ³ÝáõÃÛ³Ý ùáõÛñ»ñÇÝ ÑÕ³Í áõÕ»ñÓÇó)

ØÇ° íë ï³ Ñ»ù Ó»½, Ñáõ ë³ ó»°ù ²ëï ÍáõÝ: Ü³ ¿ Ù»ñ ëñ μáõ ÃÛ³Ý

³ÕμÛáõ ñÁ:

ÐÇß »°ù ²ëï Íá Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ, ³Õá Ã»°ù áÕç ëñ ïáí:

Ð³ ×³ Ë³ ÏÇ Ñ³ Õáñ ¹áõ ÃÛáõÝ ÁÝ ¹áõ Ý»ù:

êå³ Ý»°ù Ù³ñ ÙÇ ÝÁ:

ÊëïÇí å³Ñ å³ Ý»ù ³é³ ùÇ Ýáõ ÃÛ³Ý Ï³ ÝáÝ Ý» ñÁ, ½·áõß ³ ó»°ù ÁÝ Ï» -

ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ß³ï Ùï»ñ Ùáõ ÃÛáõ ÝÇó: Æë Ï³ Ï³Ý ÁÝ Ï» ñáõ ÃÛáõÝÝ ²ëïÍá

å³ñ·¨ ¿: ²ÛÝ Ï³ ñáÕ ¿ ÉÇ Ý»É Ýáõñμ, μ³Ûó å»ïù ¿ Ý³¨ ÉÇ ÝÇ ½áõëå:

²í» ÉÇ ß³ï Å³ Ù³ Ý³Ï ¨ áõÅ ïí»ù ³ß Ë³ ï³Ý ùÇÝ:

Êáë ïá í³ Ýáõ ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï ³Ý Ï»ÕÍ »Õ»ù Ó»ñ Ñá·¨áñ Ñáñ Ñ»ï:

Ø» Í³ å»ë ½·áõß ³ ó»°ù Ñ³ Ï³ é³Ï ë» éÇ Ý»ñ Ï³ Û³ óáõ óÇã Ý» ñÇ Ñ»ï

ß÷ Ù³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï: ²Ý Ëá Ñ» Ùáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ï ÙÇ ³ÝÓ Ýáõ ÑÇ Ý» ñÇ ¿ Ïáñ -

Í³ Ý»É:

¸³ ¹³ ñ»ó ñ»°ù ³Ý å»ïù ½ñáõÛó Ý» ñÁ Ñ³ Ï³ é³Ï ë» éÇ Ý»ñ Ï³ Û³ óáõ -

óÇã Ý» ñÇ Ñ»ï:

ÐÇß »°ù ÎáõÛë Ø³ ñÇ ³ ÙÇÝ: Ü³ ëÇ ñáõÙ ¨ Ñ»ï¨áõÙ ¿ Ù»½: Ü³ Ñáõ ë³ -

ó³Í ¿ Ù»½: ØÇ± Ã» Ù»Ýù ã»Ýù ³ñ ¹³ ñ³ó ÝÇ Ýñ³ ÑáõÛ ë» ñÁ:

¼·áõß ³ ó»°ù ³ÛÝ ³Ù» ÝÇó, ÇÝ ãÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ï»Õ ïá ï»É Ó»ñ Ù³ù ñáõ -

ÃÛáõÝÝ áõ áÕ ç³ Ëá Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ:

ØÇßï ½·á°Ý »Õ»ù, Ó»ñ ³ã ù»ñÝ áõ ³Ï³Ýç Ý» ñÁ å³ Ñ»ù ³ÛÝ ³Ù» -

ÝÇó, ÇÝ ãÁ Ï³ ñáÕ ¿ åÕ Í»É Ó»ñ Ñá ·Ç Ý» ñÁ:

Î³ ñá Õ³ ó»°ù ï»ë Ý»É ³Ù» Ý³ ÷áùñ ÇëÏ íï³Ý·Ý áõ ½·áõß ³ ó»°ù

¹ñ³ ÝÇó:

Øá é³ ó»°ù ë» ÷³ Ï³Ý ³Ý ÓÇÝ ³Ï Ý³ Í³Ý ùáí í» ñ³ μ»ñ í» Éáõó: ²Ï -

Ý³ Í³Ý ùáí Éó í»ù áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ³Ý ¹»å Ý³¨ Ñ³ñ ·³Ý ùáí ¨ ³Ï Ý³ -

Í³Ý ùáí í³ñ í»°ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ»ï:

Êáõ ë³ ÷»°ù ·»ñ½ ·³ ÛáõÝ íÇ ×³ ÏÇó ¨ ÑÇ í³Ý ¹³ ·ÇÝ Ï³å í³ Íáõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÇó: ºÃ» Ù»Ýù ²ëï ÍáõÝ ëÇ ñáõÙ »Ýù áÕç ëñ ïáí, ³å³ ³Û¹

ë»ñÝ ³ÛÝ ù³Ý Ñ³ Ù³ å³ñ ÷³Ï ½·³ó ÙáõÝù ¿ ¹³é ÝáõÙ ¨ ³ÛÝ å»ë ¿

ÉóÝáõÙ Ù»ñ ÙÇïùÝ áõ ëÇñ ïÁ, áñ ÝáõÛ ÝÇëÏ ã»Ýù ¿É Ùï³ ÍáõÙ Ù³ñ¹ Ï³ -

ÛÇÝ Ïñ ù» ñÇ ¨ Ï³å í³ Íáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ: ¸Å μ³Ë ï³ μ³ñ, »Ã»

102


Ù»Ýù ÁÝÏ Ý»Ýù ³ñ ·»É í³Í Ï³å í³ Íáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ã³ Ï³ñ ¹Á, ÐÇ ëáõ ëÁ

Ëë ïá ñ»Ý ÏÑ³Ý ¹Ç Ù³ ÝÇ Ù»½: Ü³ ãÇ Ñ³Ý ¹áõñ ÅÇ áõ ñÇß ³ëï í³Í Ý» ñÇ

Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»ñ ëñ ï» ñáõÙ. Ë³Ý ¹áï Ñá ·³ ï³ ñáõ ÃÛ³Ùμ Ü³

ÑëÏáõÙ ¿ ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ëñ ï» ñÁ, áí ù»ñ ÝíÇ ñ³ μ» ñ»É »Ý Çñ»Ýó Üñ³Ý

Í³ é³ Û» ÉáõÝ:

¶²ÚÂ²ÎÔàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ðéá ÙáõÙ ³ß Ë³ ïáÕ Ù»ñ ùáõÛ ñ»ñÝ ÇÝÓ å³ï Ù» óÇÝ, Ã» ÇÝã å»ë »Ý

û· Ý»É ÙÇ ³Õç Ï³` Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛ³ ÝÁ ¨ ãß»Õ í» Éáõ

×Çßï ×³ Ý³ å³ñ ÑÇó:

²Û¹ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ ³Õ çÇ ÏÁ ·Ûáõ Õ³ ù³ Õ³ ùÇó »Ï»É ¿ñ ÐéáÙ, Ñáõ ë³ -

Éáí, áñ Ï·ï ÝÇ É³í ³ß Ë³ ï³Ýù: Ü³ ù³ Õ³ ùÇ Í³Û ñ³ Ù³ ëáõÙ í³ñ Ó³ -

Ï³ É»É ¿ñ ÙÇ ¿Å³Ý ë»Ý Û³Ï ¨ ³Ùë í³ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ÷áñ Ó»É ¿ñ ï» Õ³ íáñ -

í»É ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ: ´³Ûó ¹³ ³Û¹ ù³Ý ¿É Ñ»ßï ã¿ñ »Õ»É: Þáõ ïáí Ýñ³

·áõ Ù³ñ Ý» ñÁ í»ñ ç³ ó»É »Ý, ¨ Ý³ áãÇÝã ãÇ áõ Ý» ó»É ë»Ý Û³ ÏÇ í³ñ ÓÁ

í×³ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: Ü³ å³ñïù ¿ ÙÝ³ ó»É ï³Ý ïÇÏ Ýá çÁ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ

Ù»Ï ß³ μ³Ã ¨ ËÝ¹ñ»É ¿ ¨ë ÙÇ ù³ ÝÇ ûñ: ´³Ûó ³Û¹ ÏÇ ÝÁ ãÇ ó³Ý Ï³ ó»É

ëå³ ë»É ÝáõÛ ÝÇëÏ ÙÇÝã¨ ³é³ íáï: àõß »ñ» Ïá Û³Ý Ý³ ³Õç Ï³Ý ¹áõñë

¿ Ñ³ Ý»É ÷á Õáó:

²Ý ïáõÝ ¨ ù³Õ ó³Í ³Õ çÇ ÏÁ »ñ» Ïá Û³Ý Å³ ÙÇÝ ù³Û É»É ¿ Ðéá ÙÇ ÷á -

Õáó Ý» ñáí, Ý³ áã áù ãáõ Ý»ñ, áí ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³ñ û· Ý»É Çñ»Ý: ºí ù³ ÝÇ

áñ ³ñ ¹»Ý ÙÃ Ý»É ¿ñ, »ñÇ ³ ï³ ë³ñ¹ ³Õ çÇ ÏÁ ß³ï Ñá· Ý» Éáõó ¨ ·Ý³ Éáõ

ï»Õ ãáõ Ý» Ý³ Éáõó Ñ»Ý í»É ¿ñ ÷á Õá óÇ ÉáõÛ ë» ñÇÝ` ÙÇ ùÇã Ñ³Ý·ë ï³ Ý³ -

Éáõ. ÉáõÛ ëÇ Ý»ñ ùá ÙáõÃ ¨ í³ Ë» Ý³ Éáõ ã¿ñ: Ü³ ã·Ç ï»ñ, áñ Ðéá ÙáõÙ ÙÇ -

³Û Ý³Ï ÏÇ ÝÁ Ï³ ñáÕ ¿ñ ÉáõÛ ëÇ ï³Ï Ï³Ý· Ý»É ÙÇ ³ÛÝ Ù»Ï μ³ ÝÇ Ñ³ Ù³ñ`

Ù³ñÙ Ý³ í³ ×³ éáõ ÃÛ³Ý:

Ü³ ¹³ Ñ³ë Ï³ ó»É ¿ñ ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ýñ³Ý Ùá ï» ó»É ¿ñ

ÙÇ ïÕ³ Ù³ñ¹ ¨ Ñ³ó ñ»É. §àñ ù³±Ý¦: ¶³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»Í ¿ñ, áã Ã»,

áñ ³Õ çÇÏÝ ³Ý³ é³Ï ¿ñ, ³ÛÉ` áñ Ý³ ·áõ Ù³ñ í³ë ï³ Ï» Éáõ ³ÛÉ ÙÇ çáó -

Ý»ñ ãáõ Ý»ñ:

´³Ûó ³Û¹ å³ ÑÇÝ, μ³ ñ» μ³Ë ï³ μ³ñ, ÷á Õá óáí ³Ý ó»É »Ý Ù»ñ

ùáõÛ ñ» ñÁ: Üñ³Ýù í» ñ³ ¹³é ÝáõÙ ¿ÇÝ ûÃ¨³Ý³ï ÝÇó, áñÁ Î³é Éá Îá -

ï³Ý óá ÛÇ ÷á Õá óÇ íñ³ ¿ñ: Üñ³Ýù ³Õç Ï³Ý Ññ³ íÇ ñ» óÇÝ ·Ý³É Çñ»Ýó


103

Ñ»ï: Ü³ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ Ñ³ Ù³ Ó³Û Ý»É ¿ ·Çß » ñ»É ³ÛÝ ï³ ÝÁ, áñ ï»Õ

³å ñáõÙ ¿ÇÝ ùáõÛ ñ» ñÁ, ÇëÏ Ñ» ïá ÙÝ³ ó»É ¿ Ýñ³Ýó Ùáï ÁÝ¹ ÙÇßï`

¹³é Ý³ Éáí Ýñ³Ý óÇó Ù» ÏÁ:

²Ûë å³ï Ùáõ ÃÛáõ ÝÁ »ñ ç³ ÝÇÏ ³í³ñï áõ ÝÇ, áñáí Ñ»ï¨ Ù»ñ ùáõÛ ñ» -

ñÁ Ñ³ ë»É ¿ÇÝ ×Çßï Å³ Ù³ Ý³ ÏÇÝ. ÇëÏ áñ ù³±Ý ³Ý Ù»Õ Ñá ·Ç Ý»ñ »Ý

ïñíáõÙ ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛ³ ÝÁ:

êàìÆ Ø²êÆÜ

ØÇ ù³ ÝÇ ï³ ñÇ ³é³ç »ë ÷á Õá óáõÙ ·ï³ ÙÇ ÷áù ñÇÏ ³ÕçÏ³:

Üñ³ ¹»Ù ùÇó »ñ¨áõÙ ¿ñ, áñ Ý³ ÙÇ ù³ ÝÇ ûñ áãÇÝã ã¿ñ Ï» ñ»É: ºë Ýñ³Ý

Ñ³ó ïí» óÇ: ²Õç Ý³ ÏÁ »ñ Ïáõ Ó»é ùáí í»ñó ñ»ó Ñ³ óÁ ¨ ëÏ ë»ó áõ ï»É:

Ü³ ß³ï ¹³Ý ¹³Õ ¿ñ áõ ïáõÙ, Ï³ñ Í»ë ãáõ ½» Ý³ Éáí ¿ñ ÏÍáõÙ ÷áù ñÇÏ

Ïïáñ Ý» ñÁ: ºë ³ë³ óÇ ³Õç Ï³Ý. §Î»°ñ, Ï»°ñ Ñ³ óÁ, »ë ï»ë ÝáõÙ »Ù, áñ

¹áõ ù³Õ ó³Í »ë¦: Ü³ Ý³ Û»ó ÇÝÓ áõ ³ë³ó. §ºë í³ Ë» ÝáõÙ »Ù, »ñμ

Ñ³ óÁ í»ñ ç³ Ý³, »ë Ýá ñÇó Ïáõ ½»Ù áõ ï»É¦:

êá íÇ ï³ é³ å³Ýù Ý»ñÝ ³Ñ³ íáñ »Ý: Þ³ ï» ñÁ »ñ μ»ù ã»Ý ½·³ ó»É

¨ ã»Ý ¿É ½·³, Ã» ÇÝã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ß³ μ³Ã Ý» ñáí áãÇÝã ãáõ ï»É: ´³Ûó

³Û ëûñ Ù³ñ ¹ÇÏ ù³Õ ó³Í »Ý áã ÙÇ ³ÛÝ Ñ³ óÇ, ³ÛÉ Ý³¨ ëÇ ñá: Üñ³Ýù

ù³Õ ó³Í »Ý ³ÛÝ ½·³ óá Õáõ ÃÛ³ ÝÁ, áñ Çñ»Ýù ÇÝã -áñ Ù» ÏÇÝ å»ïù »Ý:

Þ³ï »ñÏñ Ý» ñáõÙ Ù³ñ ¹ÇÏ ³Ù»Ý μ³Ý áõ Ý»Ý, μ³ óÇ ³Û¹ ½·³ óá Õáõ -

ÃÛáõ ÝÇó:

²Ù»Ý áù ·á Ý» Ù»Ï ³Ý ·³Ù ÏÛ³Ý ùáõÙ í» ñ³å ñ»É ¿ ³Û¹ ù³Õ óÁ`

ëÇñá ù³Õ óÁ. ó³ íÁ, ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇ ÏáÕ ÙÇó

Ñ³ë Ï³ó í³Í ãÉÇ Ý» ÉÁ: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ï³ ñá Õ³ Ý³É ï³ñ μ» ñ»É ³Û¹ ó³ -

íÁ: ØÇ ·áõ ó», ÇÝã -áñ Ù»ÏÝ Çñ»Ý ¹Å μ³Ëï ¿ ½·áõÙ áã Ã» Ñ»é íáõÙ, ³ÛÉ

Ñ»Ýó Ó»ñ ÏáÕ ùÇÝ, Ó»ñ ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ: ú· Ý»°ù Ýñ³Ýó, ïí»°ù Ýñ³Ýó

ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ ¨ ë»ñ: â¿± áñ ëÇ ñ» Éáí Ýñ³Ýó, ¹áõù ëÇ ñáõÙ »ù ²ëï ÍáõÝ:

²Ôø²îàôÂÚ²Ü àôÊîÆ Ø²êÆÜ

ÀÝ ¹áõ Ý» Éáí ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý áõË ïÁ` Ù»Ýù Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ýù »ÏáÕ

³ñ Å»ù Ý» ñÇÝ ïÇ ñ» Éáõó: ²Ûë áõË ïÁ »Ý Ã³¹ ñáõÙ ¿ ë³Ñ Ù³ Ý³ ÷³ ÏáõÙ

104


³ÛÝ ³Ù» ÝÇ Ù»ç, ÇÝ ãÁ í» ñ³ μ» ñáõÙ ¿ ÏÛ³Ý ùÇ ÝÛáõ Ã³ Ï³Ý ÏáÕ ÙÇÝ:

Ø»Ýù å³Ñ å³ ÝáõÙ »Ýù Ñ³ ë³ ñ³Ï ÏÛ³Ý ùÇ Ï³ ÝáÝ Ý» ñÁ: ¸³ Ýß³ Ý³ -

ÏáõÙ ¿, áñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ³Ý ¹³Ù` Ý» ñ³é Û³É Õ» Ï³ -

í³ ñÁ, å»ïù ¿ μ³ í³ ñ³ñ íÇ ³Ù» Ý³ Ñ³ ë³ ñ³Ï Ï» ñ³ Ïáõ ñáí, Ñ³ ·áõë -

ïáí ¨ Çñ» ñáí: àã Ù» ÏÇ Ñ³ Ù³ñ áã ÙÇ ³é³ í» Éáõ ÃÛáõÝ ÃáõÛ É³ï ñ» ÉÇ ã¿:

Ø»Ýù ã»Ýù ³Ù³ ãáõÙ ¹é Ý» ¹áõé ·Ý³ Éáí` áÕáñ Ùáõ ÃÛáõÝ ËÝ¹ñ»É, »Ã»

¹³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿. Ù»Ýù û· Ýáõ ÃÛáõÝ »Ýù ËÝ¹ ñáõÙ á°ã Ù»½ Ñ³ Ù³ñ, ³ÛÉ`

³Õ ù³ï Ý» ñÇ:

Ø»Ýù ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý áõËï »Ýù ³ñ»É áã ³ÛÝ å³ï ×³ éáí, áñ Ù»½

ëïÇ å»É »Ý. Ù»Ýù ÁÝï ñ»É »Ýù ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³ ÝáõÝ ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³Ý -

¹»å áõ Ý» ó³Í ëÇ ñá, áñáí Ñ»ï¨ Ü³ Ñ³ ñáõëï ÉÇ Ý» Éáí` ³Õ ù³ ï³ ó³í

Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í ëÇ ñáõó: ÐÇ ëáõ ëÁ Ù»½ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý ûñÇ Ý³Ï

Ãá Õ»ó: Æñ »ñÏ ñ³ ÛÇÝ ÏÛ³Ý ùÇ ³é³ çÇÝ ÇëÏ ûñ í³ ÝÇó Ü³ ³ÛÝ åÇ ëÇ

³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõÝ í» ñ³å ñ»ó, ÇÝã åÇ ëÇÝ ã¿ñ Ï³ ñá Õ³ Ý³ ï³ Ý»É ¨ áã ÙÇ

Ù³ñ¹: Ü³ ãáõ Ý»ñ Æñ ë» ÷³ Ï³Ý ïáõ ÝÁ, ãáõ Ý»ñ Ùß ï³ Ï³Ý μÝ³ Ïáõ -

ÃÛ³Ý í³Ûñ: ê³ Ù³ ñ³ óÇ Ý»ñÝ áõÕ Õ³ ÏÇ ¹áõñë Ñ³ Ý» óÇÝ Üñ³Ý, ¨ Ü³

ëïÇå í³Í ·Ý³ó Í³ÍÏ áñá Ý» Éáõ: ²Ù»Ý μ³Ý ³Ý ÑáõÛë ¿ñ` ¨° ³Ý Ïá ÕÇ -

ÝÁ, ¨° Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ: Ü³ ³å ñáõÙ ¿ñ Ýñ³ Ýáí, ÇÝã Æñ»Ý ï³ ÉÇë ¿ÇÝ μ³ -

ñÇ Ù³ñ ¹ÇÏ: Üñ³ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõÝÝ Çñ³ Ï³ ÝáõÙ Ù»Í ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõÝ

¿ñ:

ä³ï Ï» ñ³ó ñ»°ù ÙÇ ³ÛÝ, Ã» ÇÝã Ï³ ñáÕ ¿ñ áõ Ý» Ý³É ²ëï í³ Í³ Ù³ñ -

¹Á, ºñÏÝ ùÇ ¨ ºñÏ ñÇ Â³ ·³ íá ñÁ: ´³Ûó Ü³ ÁÝï ñ»ó ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ`

Ñ³ ÝáõÝ Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í ëÇ ñá. Ù»Ýù Ï³Ýã í³Í »Ýù Üñ³ Ñ»ï

ÏÇ ë» Éáõ Æñ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ:

²Ôø²îÜºðÆÜ Ì²è²ÚºÈàô Ø²êÆÜ

ºë ³å ñáõÙ »Ù ³Ûë ³ß Ë³ñ ÑáõÙ, áñÝ ³ÛÝ ù³Ý Ñ» éáõ ¿ ²ëï Íáõó,

áñ å»ë ½Ç û· ÝÇ Ýñ³Ýó` Ù»ñ ³Õ ù³ï Ý» ñÇÝ, áñ å»ë ½Ç Ýñ³Ýó Ñ»ï ÏÇ -

ëÇ ï³ é³ å³Ýù Ý» ñÁ. ¹³é Ý³ Éáí Ýñ³Ý óÇó Ù» ÏÁ, ÙÇ ³ÛÝ ³Û¹ Å³ Ù³ -

Ý³Ï »ë ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³Ù ÷ñ Ï»É Ýñ³Ýó, ²ëï ÍáõÝ μ» ñ»É Ýñ³Ýó ÏÛ³Ýù ¨

Ýñ³Ýó μ» ñ»É ²ëï ÍáõÝ:

ºë ²ëï Íá »ñ»ëÝ »Ù ï»ë ÝáõÙ ³Ù»Ý ÙÇ ³Õ ù³ ïÇ Ù»ç:


105

Æ±Üâ ¾ ÜÞ²Ü²ÎàôØ ¶îÜºÈ ²êîÌàôÜ

²ëï ÍáõÝ ·ï Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÃáõÛÉ ï³É Üñ³Ý` ïÇ ñ»É

Ó»ñ Ñá ·áõÝ: àñ ù³¯Ý ³Õ ù³ï ÏÉÇ Ý» ÇÝù Ù»Ýù, »Ã» ²ëï í³Í ãûÅ ï»ñ

Ù»½ Üñ³Ý ïñ í» Éáõ Ï³ ñá Õáõ ÃÛ³Ùμ: àñ ù³¯Ý Ñ³ ñáõëï »Ýù Ù»Ýù ÑÇ -

Ù³: ºÃ» Ù»Ýù ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ ïñ íáõÙ »Ýù ²ëï ÍáõÝ, ³å³ Ü³ Ù»ñÝ

¿, ¨ ãÏ³ áãÇÝã, áñ ³í» ÉÇ ß³ï Ù»½ ¿ å³ï Ï³ ÝáõÙ, ù³Ý ²ëï ÍáõÝ:

²ëï í³Í í³ñ Ó³ï ñáõÙ ¿ Ù»½, ù³ ÝÇ áñ Ù»Ýù Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ýù Ù»½ -

ÝÇó ¨ Ù»ñ Ñá ·Ç Ý» ñÁ ï³ ÉÇë »Ýù Æñ»Ý. ³Û¹ í³ñÓ ùÁ Ñ»Ýó ÆÝùÝ ¿:

ÈÇ á íÇÝ Ñ³ÝÓÝ í»É ²ëï ÍáõÝ` ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ëÇ á Ý» ñáõ ÑÇ Ý» ñÇë

Ñ³ Ù³ñ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿

íë ï³ Ñ»É Ù»½ Üñ³Ý, ÁÝ ¹áõ Ý»É Üñ³ ëÇ ñá ó³Ý Ï³ ó³Í ¹ñë¨áñáõÙ:

î³É Üñ³Ý ·» ñÇß Ë³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»ñ Ñ³Ý ¹»å Æñ ë»ñÝ ³ñ ï³ Ñ³Û ï» Éáõ

³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë ÆÝùÝ ¿ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ, ÷³ ÷³ ·»É Üñ³ ÝÇó ëï³ Ý³É ¨°

ó³í, ¨° áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ, ÉÇ Ý»É Üñ³ ëÇ ñá Ï³ Ù³ íáñ ëï ñáõ ÏÁ, ÝáõÛ ÝÇëÏ

»Ã» Ü³ Ù»½ Ù³ë Ý³ ïÇ` Ñ³ë Ý»É ¨ μ³ ó³ Ï³Ý ã»É. §ÆÙ ³Ù»Ý ÙÇ Ù³ë -

ÝÇ ÏÁ øá°ÝÝ ¿, î»°ñ…¦:

Ø»Ýù å»ïù ¿ ÉÇ á íÇÝ ïñ í»Ýù ²ëï ÍáõÝ, áñáí Ñ»ï¨ ²ëï í³Í ¿É

Æñ»Ý ïí»ó Ù»½: ²ëï í³Í Ù»½ Ñ³ Ù³ñ áãÇÝã ãÇ ³÷ ëá ëáõÙ ¨ å³ï -

ñ³ëï ¿ Æñ»Ý ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ ï³É Ù»½: àõ ñ»ÙÝ, ÙÇ± Ã» Ù»Ýù Üñ³Ý

Ïå³ ï³ë Ë³ Ý»Ýù Ýñ³ Ýáí, áñ Ïï³Ýù ÙÇ ³ÛÝ Ù»ñ ÙÇ Ù³ë ÝÇ ÏÁ: ÆÙ

μ³ Ý³Ó¨Ý ¿. §ºë ²ëï Íá Ñ³ Ù³ñ »Ù, ÇëÏ ²ëï í³Í ÇÝÓ Ñ³ Ù³ñ ¿¦: ºë

³å ñáõÙ »Ù ²ëï Íá Ñ³ Ù³ñ ¨ Ñ³ ÝáõÝ Üñ³ Ññ³ Å³ñ íáõÙ »Ù ÇÙ §»ë¦-

Çó, ¨ ²ëï í³Í ³å ñáõÙ ¿ ÇÝÓ Ñ³ Ù³ñ:

ÐÜ²¼²Ü¸àôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

²ëï Íá Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ù»ñ å³ñ½, ÏáõÛñ, ÇÝù Ý³ Ï³Ù ¨ áõñ³ -

Ë³ ÉÇ ÑÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»ñ Ñ³ í³ï ùÇ ³å³ óáõÛóÝ ¿: ²ëï í³Í ëÇ -

ñáõÙ ¿ Ýñ³Ýó, áí ù»ñ ÑÝ³ ½³Ý¹ »Ý: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ÑÝ³ ½³Ý¹ í»É ³ÛÝ -

å»ë, ÇÝã å»ë ÑÝ³ ½³Ý¹ íáõÙ ¿ñ ÐÇ ëáõ ëÁ` ÙÇÝã¨ Ù³Ñ, ÙÇÝã¨ Ë³ ãÇ

Ù³Ñ:

ÐÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛáõÝÝ ³½³ ïáõÙ ¿ Ù»½ »ë³ ëÇ ñáõ ÃÛáõ ÝÇó ¨ Ñå³ñ -

106


ïáõ ÃÛáõ ÝÇó: ²ÛÝ û· ÝáõÙ ¿ Ù»½` ·ï Ý»É ²ëï ÍáõÝ, ¨ Üñ³ Ù»ç ·ï Ý»É

áÕç ³ß Ë³ñ ÑÁ:

ÐÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ áÕáñ Ùáõ ÃÛáõÝ ¿, ³ÛÝ Ñá ·Ç Ý» ñÁ

Éó ÝáõÙ ¿ ÏÛ³Ý ùáí, áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ ¨ ²ëï Íá Ñ»ï ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ùμ:

ÐÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ ÷áù ñÇÏ, ëá íá ñ³ Ï³Ý ·áñ Í» ñÁ í» ñ³ ÍáõÙ ¿

Ï»Ý ¹³ ÝÇ Ñ³ í³ï ùÇ ·áñ Í» ñÇ, ÇëÏ ·áñ Í» ñáí Ñ³ í³ï ùÁ` ë»ñÝ ¿:

êñ ïÇó μËáÕ ÑÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛ³Ùμ Ï³ ï³ ñ³Í Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ³ñ³ñ -

ùÁ ÝÙ³Ý ¿ Ûáõ ÕÇ Ï³ ÃÇ ÉÇ, áñÁ ëÝáõÙ ¿ ÐÇ ëáõ ëÇ í³ é³Í ëÇ ñá ×ñ³ ·Á:

ÐÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý Ù»ñ ÷áù ñÇÏ ·áñ Íá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ù»½ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ -

ÃÛáõÝ »Ý ï³ ÉÇë ³å³ óáõ ó» Éáõ ²ëï Íá Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ù»ñ ë» ñÁ:

ÐÝ³ ½³Ý¹ íáÕ Ù³ñ¹Ý ³Ý Ù»Õ ¿:

ØÇ ³ÛÝ ÐÇ ëáõëÝ Æñ ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý ûñÇ Ý³ Ïáí Ï³ ñáÕ ¿ Ù»½ ÑÝ³ ½³Ý -

¹áõ ÃÛáõÝ ëá íá ñ»ó Ý»É: ºÃ» ³å ñ»ù` Ó»ñ ëñ ïáõÙ áõ Ý» Ý³ Éáí ÐÇ ëáõ ëÇÝ,

³å³ Ï¹³é Ý³ù Üñ³ ÝÙ³Ý ¨ Ïí³ñ í»ù Üñ³ ÝÙ³Ý: ¶Ç ï»±ù ÇÝã Ï³ -

ï³ñ í»ó ÙÇ ù³ Ñ³ Ý³ ÛÇ Ñ»ï, áí ß³ï ¿ñ ëÇ ñáõÙ ãÇ Ý³ óÇ Ý» ñÇÝ: Ü³

û· ÝáõÙ ¿ñ Ýñ³Ýó, ëá íá ñ»ó ÝáõÙ ¿ñ ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã ·Ç ï»ñ, Ý³ Çñ ³Ù -

μáÕç Å³ Ù³ Ý³ÏÝ ³Ýó Ï³ó ÝáõÙ ¿ñ ãÇ Ý³ óÇ Ý» ñÇ Ñ»ï: ºí μá Éá ñÁ ëÏ ë» -

óÇÝ ÝÏ³ ï»É, áñ ù³ Ñ³ Ý³Ý… ëÏ ë»ó ÝÙ³Ý í»É ãÇ Ý³ óáõ. ÝáõÛ ÝÇëÏ Ýñ³

³ã ù» ñÁ Ó· í» óÇÝ ¨ Ý» Õ³ ó³Ý: ØÇßï »Õ»°ù ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ»ï, ¨ ¹áõù

Ï¹³é Ý³ù ³ÛÝ åÇ ëÇÝ, ÇÝã åÇ ëÇÝ Ü³ ¿:

îÆðàæ Î²ØøÆÜ ÐÜ²¼²Ü¸ìºÈàô Ø²êÆÜ

Ø»Ýù μá Éáñë Üñ³ ïÝû ñÇ Ýáõ ÃÛ³Ý ï³Ï »Ýù: ºÃ» Ü³ Ï³ Ù» Ý³, áñ

»ë ³Ý ÏáÕ ÝáõÙ ÑÇ í³Ý¹ å³é Ï»Ù, Ï³Ù ù³ ñá ½»Ù Üñ³ Êáë ùÁ ÷á Õáó -

Ý» ñáõÙ, Ï³Ù áÕç ûñÁ ³ñ ï³ù Ýáó Ý»ñ Éí³ Ý³Ù, »ë ÏÑ³ Ù³ Ó³Û Ý»Ù: ºë

Ï³ ë»Ù ²ëï ÍáõÝ. §ºë ø»½ »Ù å³ï Ï³ ÝáõÙ: ¸áõ ÇÝÓ Ñ»ï Ï³ ñáÕ »ë

í³ñ í»É ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë Ï³ Ù» ÝáõÙ »ë¦:

Ü³Ë ¨ ³é³ç, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ëá íá ñ»É ÑÝ³ ½³Ý¹ í»É: ¸³ Ó»½ ÙÇ ³Ý -

·³ ÙÇó Ïï³ ÝÇ ²ëï Íá Ùáï, ¨ Ó»½ Ñ³ñÏ ãÇ ÉÇ ÝÇ Ã³ ÷³ é»É ÏÛ³Ý ùÇ

×ß Ù³ ñÇï áõ ÕÇÝ ·ï Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ÐÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛáõÝÝ áõ ÕÇÕ ×³ Ý³ -

å³ñÑÝ ¿ ¹» åÇ ÐÇ ëáõ ëÇ ëÇñ ïÁ: ¸áõù »ñ μ»ù ×³ Ý³ å³ñ ÑÇó ã»ù ß»Õ -

íÇ, »ñ μ»ù ëË³É Ý»ñ ÃáõÛÉ ã»ù ï³, »Ã» ëá íá ñ»ù ÑÝ³ ½³Ý¹ í»É: ê³

Ñ³ë Ï³ Ý³ ÉÁ Ñ»ßï ¿:


107

Ô» Ï³ í³ ñÁ, áí ³ëáõÙ ¿ Ó»½` ³ñ³° ³Ûë, ³ñ³° ³ÛÝ…, Ï³ ñáÕ ¿

ëË³É í»É: ºë Ï³ ñáÕ »Ù ëË³É ÃáõÛÉ ï³É` ùáõÛ ñ» ñÇÝ ³ë» Éáí ³Ý»É ÇÝã -

áñ μ³Ý, ·Ý³É ÇÝã -áñ ï»Õ: ´³Ûó ÇÙ Ñ³ÝÓ Ý³ ñ³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ï³ ï³ -

ñáÕ ùáõÛñÝ ³Ý Ù»Õ ¿:

Ø»Ýù å»ïù ¿ ·á Ñáõ ÃÛ³Ùμ ¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ ÁÝ ¹áõ Ý»Ýù ³ÛÝ, ÇÝ ãÁ

Ü³ ï³ ÉÇë ¿ Ù»½, ¨ ï³É ³ÛÝ, ÇÝ ãÁ Ü³ í»ñó ÝáõÙ ¿ Ù»½ ÝÇó:

Ø»Ýù å»ïù ¿ ÃáõÛÉ ï³Ýù ²ëï ÍáõÝ` ÉÇ Ý»É Ù»ñ ³Û ·» å³ ÝÁ, §¿ï»É¦

Ù»½` ÇÝã å»ë ³Û ·» å³ÝÝ ¿ ¿ïáõÙ Çñ ³Û ·áõ Ë³ ÕáÕ Ý» ñÁ: ºë »Õ»É »Ù

îáñ üÇë Ï³ ÉÇ Ù» Ý³ë ï³ ÝáõÙ ¨ ï» ë»É »Ù, Ã» ÇÝã å»ë »Ý Ù³ñ ¹ÇÏ

¿ïáõÙ Ë³ Õá ÕÇ Ã÷» ñÁ: ºë Ý³ ÛáõÙ ¿Ç Ù»ñÏ áñ Ã» ñÇÝ áõ Ùï³ ÍáõÙ.

§ÆÝã å»±ë Ï³ ñáÕ »Ý ³Ûë ï»Õ Ñ³ÛïÝ í»É ï»ñ¨Ý»ñ, ×Ûáõ Õ»ñ Ï³Ù áÕ -

ÏáõÛ½¦: ´³Ûó Ë³ Õá ÕÁ Ùß³ ÏáÕ Ù³ñ ¹ÇÏ ·Ç ï» ÇÝ` ÇÝã »Ý ³ÝáõÙ.

Ýñ³Ýù Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ¿ÇÝ ¿ï»É Ë³ Õá ÕÇ Ã÷» ñÁ: Ð³ í³ Ý³ μ³ñ, »Ã» »ë

·³ ÛÇ ³Û¹ Ù» Ý³ë ï³Ý »ñ Ïáõ ³ÙÇë ³Ýó, ³å³ Ïï»ë Ý» Ç μ»ñ ùÇ Í³Ý -

ñáõ ÃÛ³Ý ï³Ï ×Ï íáÕ Ë³ Õá ÕÇ áñ Ã» ñÁ:

³Õá ÕÇ áñ ÃÁ åïáõÕ ¿ ï³ ÉÇë, »Ã» ¿ï íáõÙ ¿ ×Çßï ¨ Å³ Ù³ Ý³ ÏÇÝ:

ÜáõÛ ÝÁ Ï³ ï³ñ íáõÙ ¿ Ý³¨ Ù³ñ ¹áõ Ñ»ï. »Ã» Ý³ ÃáõÛÉ ï³ ²ëï ÍáõÝ`

ÉÇ Ý»É Çñ ³Û ·» å³ ÝÁ ¨ §¿ï»É¦ Çñ»Ý ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë Ü³ ¿ Ñ³ñÏ Ñ³ -

Ù³ ñáõÙ, ³å³ ¹³ ³Ý å³Û Ù³Ý åïáõÕ Ïï³:

²ÞÊ²î²êÆðàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ø»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ »ñ μ»ù ³Ý ·áñÍ ã»Ý Ýë ïáõÙ: Ø»Ýù ·ÝáõÙ »Ýù Ëñ×ÇÃ -

Ý»ñ, Ù»ñ ·Ãáõ ÃÛ³Ý ïÝ» ñÁ, ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó Ý»ñ, áñ μ³ Ýáó Ý»ñ, Ï» ñ³ Ïáõñ

»Ýù å³ï ñ³ë ïáõÙ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: Ø»½ ÝÇó áÙ³Ýù ÙÝáõÙ »Ý

ï³ÝÝ áõ ½μ³Õ íáõÙ ïÝ ï» ëáõ ÃÛ³Ùμ, ³ß Ë³ ïáõÙ »Ý ³·³ ñ³ ÏáõÙ Ï³Ù

í³ ×³é ùÇ Ñ³ Ù³ñ Çñ»ñ »Ý å³ï ñ³ë ïáõÙ:

Î³ ñ» ÉÇ ¿ ³ß Ë³ ï»É ¨ ã½ ·³É Ñá· Ý³ Íáõ ÃÛáõÝ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ Ý»ñ ùÇÝ Ñ³ Û³ó ùÁ Ï»Ýï ñá Ý³ó Ý»É ÐÇ ëáõ ëÇ íñ³: ²ßË³ ï» Éáí ÐÇ -

ëáõ ëÇ Ñ»ï ÙÇ ³ ëÇÝ` ¹áõù ³í» ÉÇ É³í ÏÏ³ ï³ ñ»ù ³Û¹ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ:

¸áõù ã³ñ ã³ñ íáõÙ ¨ áõ Å³ë å³é »ù ÉÇ ÝáõÙ, áñáí Ñ»ï¨ ç³ ÝáõÙ »ù ³ß -

Ë³ ï»É ÇÝù Ý»ñ¹` ³é³Ýó ÐÇ ëáõ ëÇ:

²ß Ë³ ï»°ù ÐÇ ëáõ ëÇ Ñ³ Ù³ñ, ¨ ÐÇ ëáõ ëÁ Ï³ß Ë³ ïÇ Ó»½ Ñ»ï ÙÇ ³ -

ëÇÝ: Ò»ñ ³Ù» Ýûñ Û³ å³ñ ï³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ï³ ï³ ñ»ù Ûáõ ñ³ Ñ³ -

108


ïáõÏ ëÇ ñáí áõ ÝíÇñ í³ Íáõ ÃÛ³Ùμ: àñ ù³Ý ùÇã »ù Ùï³ ÍáõÙ Ó»ñ Ù³ -

ëÇÝ, ³ÛÝ ù³Ý ß³ï ¿ ÐÇ ëáõ ëÁ Ùï³ ÍáõÙ Ó»ñ Ù³ ëÇÝ: ìë ï³ Ñ»°ù Ó»½

ÐÇ ëáõ ëÇÝ: Âá°Õ Üñ³ Ùï ù» ñÁ Éó Ý»Ý Ó»ñ ÙÇï ùÁ, Ãá°Õ Ü³ Æñ ³ß Ë³ -

ï³ÝùÝ ³ÝÇ Ó»ñ Ó»é ù» ñáí: Üñ³ Ñ»ï ¹áõù ³Ù» Ý³ Ï³ ñáÕ Ï¹³é Ý³ù:

úñÇ Ý³Ï` »Ã» Ó»½ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³ß Ë³ ï»É Ëá Ñ³ Ýá óáõÙ Ï³Ù Ï³ -

ï³ ñ»É áñ¨¿ ³ÛÉ ³ß Ë³ ï³Ýù, áñÁ ãÇ å³ Ñ³Ý çáõÙ ß³ï ÙÇïù, Ñ³ -

ïáõÏ Ïñ Ãáõ ÃÛáõÝ, ³å³ ÙÇ° ÑÇ ³ë Ã³÷ í»ù: ²ëï í³Í ãÇ Ñ³ñó ÝÇ Ó»½`

ù³ ÝÇ ·Çñù »ù Ï³ñ ¹³ ó»É Ï³Ù ù³ ÝÇ ·Ç ï³ Ï³Ý ³ß Ë³ ïáõ ÃÛáõÝ

áõÝ»ù: ²ëï í³Í ÏÑ³ñó ÝÇ` ³ñ¹ Ûá±ù ³ñ»É »ù ³ÛÝ, ÇÝã Ï³ ñáÕ ¿Çù, áñ -

å»ë ½Ç ³å³ óáõ ó»ù Ó»ñ ë» ñÁ Üñ³ Ñ³Ý ¹»å: ²ëï ÍáõÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ã¿

Ù»ñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÁ, Üñ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù»ñ ë» ñÁ:

¸áõù Ï³ ñáÕ »ù Ñá· Ý»ó Ý»É Ó»½ ³ß Ë³ ï³Ý ùáí, ¹áõù Ï³ ñáÕ »ù

³ß Ë³ ï»É ÙÇÝã¨ ·Ç ï³Ï óáõ ÃÛ³Ý Ïá ñáõëï, μ³Ûó »Ã» Ó»ñ ³ß Ë³ -

ï³Ý ùÇ Ù»ç ë»ñ ãÏ³` ³ÛÝ ³Ýû ·áõï ¿. ²ëï ÍáõÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ã¿ ÝÙ³Ý

³ß Ë³ ï³Ý ùÁ:

ºÃ» Í³ é³ Ûáõ ÃÛ³Ý Ù»ç Ñ³ ë»É »ù Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ, ³å³ ÙÇ

Ï³ñ Í»ù, áñ ¹áõù ³Ý ÷á Ë³ ñÇ Ý» ÉÇ »ù: ²ëï í³Í Ï³ ñáÕ ¿ ³ÛÝ å»ë

³Ý»É, áñ ³Ù»Ý μ³Ý Ë³Ëï íÇ ï» ÕÇó, ÝáõÛ ÝÇëÏ` ³Ù» Ý³ ï³ Õ³Ý ¹³ -

íáñ Ù³ñ ¹áõ ÏÛ³Ý ùáõÙ:

Ø»Ýù ß³ï ç³Ýù »Ýù ³ÝáõÙ, áñáí Ñ»ï¨ ÐÇ ëáõëÝ ¿ñ ß³ï ç³Ýù

³ÝáõÙ: Üñ³Ý ·Ç ï» ÇÝ áñ å»ë ÑÛáõë ÝÇ àñ ¹Ç: ¶ñ» Ã» ùë³Ý ï³ ñÇ Ü³

ïù Ý³ ç³Ý ³ß Ë³ ïáõÙ ¿ñ` »ñ μ»ù ãïñïÝ ç³ Éáí, ãÃáõ É³ Ý³ Éáí ¨ ãÏ³ë -

Ï³ Í» Éáí ²ëï Íá Ï³Ù ùÇ íñ³:

ú· Ý» Éáí Æñ ËÝ³ Ù³ Ï³É Ñá ñÁ` Ü³ óáõ ó³ μ» ñ»ó Ù» Í³ ·áõÛÝ ³é³ -

ùÇ Ýáõ ÃÛáõÝ, áñÁ, ³é Ñ³ ë³ ñ³Ï, Ï³ ñáÕ ¿ áõ Ý» Ý³É Ù³ñ ¹Á. Ëá Ý³ñ Ñáõ -

ÃÛáõÝ, ÑÝ³ ½³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ, ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõÝ: ÐÇ ëáõ ëÁ ã¿ñ ³ß Ë³ ïáõÙ

áõÕ Õ³ ÏÇ ³ß Ë³ ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ü³ ³ß Ë³ ïáõÙ ¿ñ Æñ ºñÏ Ý³ ÛÇÝ Ðáñ

Ñ³ Ù³ñ, àí áõ Õ³ñ Ï»É ¿ñ Æñ»Ý »ñ ÏÇñ:

Æ±Üâ ¾ ÜÞ²Ü²ÎàôØ ¶àðÌ²ÎÆò ÈÆÜºÈ

ºÃ» áñ ¹ÇÝ ÉùáõÙ ¿ Çñ Ñáñ ¹³ßïÝ áõ ·ÝáõÙ ¿ ³ß Ë³ ï» Éáõ Ù»Ï ³ÛÉ

¹³ß ïáõÙ, ³å³ Ý³ ³ÛÉ¨ë Çñ Ñáñ ·áñ Í³ ÏÇ óÁ ã¿: ¶áñ Í³ ÏÇó ÉÇ Ý»É`

Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ³ß Ë³ ï»É ÙÇ ³ ëÇÝ: ¸³ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ÏÇ ë»É íÇß ïÁ,


109

Ýí³ë ï³ óáõÙÝ áõ ³Ùá ÃÁ, ¨ áã Ã» ÙÇ ³ÛÝ Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: ¶áñ Í³ -

ÏÇó Ý» ñÁ ÏÇë íáõÙ »Ý ³Ù»Ý ÇÝ ãáí` ï³ Éáí ë»ñ` ëÇ ñá Ñ³ Ù³ñ, ï³ é³ -

å³Ýù` ï³ é³ å³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ: ÐÇ ëá°õë, ¸áõ Ù³ Ñ³ ó³ñ, ¸áõ ïí» óÇñ

³Ù»Ý μ³Ý` ÏÛ³Ýù, ³ñ ÛáõÝ. ³ÛÅÙ Ç°Ù Ñ»ñÃÝ ¿: ÐÇ Ù³ »ë »Ù ëÏ ëáõÙ

Ý»ñ¹ Ý»É Ù»ñ ¹³ß ïÇ Ù»ç ³ÛÝ, ÇÝã Ï³ ñáÕ »Ù: Ð³ ë³ ñ³Ï ½ÇÝ íá ñÁ

ÏéíáõÙ ¿ Ñ³ ë³ ñ³Ï ¹Çñ ù» ñáõÙ, ÝíÇñ í³Í ½ÇÝ íáñÝ ³ß Ë³ ïáõÙ ¿ ÉÇ -

Ý»É Ññ³ Ù³ Ý³ ï³ ñÇ ÏáÕ ùÇÝ, áñ å»ë ½Ç ÏÇ ëÇ Ýñ³ ×³ Ï³ ï³ ·Ç ñÁ:

¸ñ³ Ù»ç ¿ ×ß Ù³ñ ïáõ ÃÛáõÝÝ áõ Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñáí Ñ»ï¨ ¹³ ¿

øñÇë ïá ëÇ Ñá ·ÇÝ:

Ðºî²øðøð²êÆðàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Ø»ñ ³ãù»ñÁ ÝÙ³Ý »Ý »ñÏáõ å³ïáõÑ³ÝÇ, áñáÝó ÙÇçáóáí

ßñç³å³ïáÕ ³ßË³ñÑÁ Ý»ñÃ³÷³ÝóáõÙ ¿ Ù»ñ ëñï»ñÁ: ºñμ»ÙÝ

Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ÉÇÝáõÙ Ù»Í ç³Ýù Ý»ñ¹Ý»É` ³ãù»ñÁ ÷³Ï å³Ñ»Éáõ

Ñ³Ù³ñ: àñù³Ý Ñ³×³Ë »Ýù Ù»Ýù ÏñÏÝáõÙ. §ú¯, ÇÝãå»ë

Ïó³ÝÏ³Ý³ÛÇ ë³ ãï»ëÝ»É¦: ´³Ûó ¨ ³ÛÝå»ë, Ù»Ýù áã ÙÇ Ï»ñå ã»Ýù

Ï³ñáÕ³ÝáõÙ Ù»ñ Ù»ç Ñ³ÕÃ»É ³Ù»Ý μ³Ý ï»ëÝ»Éáõ ¨ ³Ù»Ý μ³ÝÇó

ï»ÕÛ³Ï ÉÇÝ»Éáõ Ó·ïÙ³ÝÁ:

ÈèàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Èéáõ ÃÛáõ ÝÁ Ëá Ý³ñ Ñ»ó ÝáõÙ ¿ Ñá ·ÇÝ, ³ÛÝ Ù»½ ½»ñÍ ¿ å³ ÑáõÙ íÇ -

ñ³ íá ñ³ Ï³Ý ¨ Ñ³Ý ¹áõ·Ý Ëáë ù» ñÇó, å³ ÑáõÙ ¿ Ý³¨ áõ ñÇß Ý» ñÇÝ

Í³Õ ñ» Éáõó: Ð»ßï ¿ ²ëï Íá Ó³Û ÝÁ Éë»É, »ñμ ÉéáõÙ »Ýù: Èé» Éáõ Ï³ ñá -

Õáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»½ ¹³ñÓ ÝáõÙ ¿ øñÇë ïá ë³Ý Ù³Ý, áñáí Ñ»ï¨ Ü³ ß³ï ¿ñ

·Ý³ Ñ³ ïáõÙ ³Û¹ áñ³ ÏÁ: Èéáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»½ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ¿ ï³ ÉÇë

³Ù»Ý μ³Ý ï»ë Ý»É Ýáñ ÉáõÛ ëÇ Ý»ñ ùá: Î³ñ¨áñ »Ý áã Ã» ³ÛÝ Ëáë ù» ñÁ,

áñáÝù Ù»Ýù ³ëáõÙ »Ýù, ³ÛÉ ³ÛÝ, áñáÝù ²ëï í³Í ¿ ³ëáõÙ Ù»½:

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ûñ í³ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ëá íá ñ»Ýù ëïÇ å»É Éé» Éáõ áã ÙÇ ³ÛÝ

Ù»ñ μ» ñ³ ÝÇÝ, ³ÛÉ Ý³¨ Ù»ñ å³ï Ï» ñ³ó Ù³ ÝÁ, ÷³ Ï»É ³ã ù» ñÁ ßñ ç³ -

å³ ïáÕ ³Ù»Ý ÇÝ ãÇ íñ³, ÃáõÛÉ ãï³É, áñ å»ë ½Ç ³ß Ë³ñ ÑÇÏ ÏÛ³Ý ùÇ

³Õ Ùáõ ÏÁ Ñ³ë ÝÇ Ó»ñ ³Ï³Ýç Ý» ñÇÝ: ºí ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Ï»Ýï ñá Ý³ Ý³ -

110


Éáí` ¹áõù Ï³ ñáÕ »ù Ý»ñ Ã³ ÷³Ý ó»É Ó»ñ Ý»ñ ëÁ, Ó»ñ Ñá ·áõ ëñ μáõ ÃÛ³Ý

ëñ μá óÁ:

Èéáõ ÃÛ³Ý Ù»ç Ù»Ýù Ýáñ ¿Ý»ñ ·Ç ³ Ûáí »Ýù Éó íáõÙ: ²ëï Íá ¿Ý»ñ ·Ç ³Ý

Ã³÷ íáõÙ ¿ Ù»ñ Ù»ç ¨ û· ÝáõÙ Ñ³ çá Õ³Ï Ï»ñ åáí Éáõ Í»É Ù»ñ μá Éáñ

Ñá· ë» ñÁ: ¶áñ Í» ñÇ Ù»ç Ù»½ û· ÝáõÙ ¿ Ù»ñ ¨ Üñ³ Ùï ù» ñÇ, Ù»ñ ¨ Üñ³

³ÕáÃù Ý» ñÇ, Ù»ñ ¨ Üñ³ ·áñ Í» ñÇ, Ù»ñ ¨ Üñ³ ÏÛ³Ý ùÇ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ -

ÃÛáõÝÁ:

´» ñ³ ÝÁ å»ïù ¿ Ëá ëÇ ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ ëÇñ ïÁ Éó í³Í ¿ ²ëï -

Íáí, ëÇ ñáí, Ñ³ í³ï ùáí áõ ëñ ï³ ó³ íáõ ÃÛ³Ùμ: ºë É³í Í³ ÝáÃ »Ù

ÐÝ¹ Ï³ë ï³ ÝáõÙ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ Ñ³Ûï ÝÇ ÙÇ ³ëï í³ Í³ μ³ ÝÇ ¨ ù³ Ñ³ -

Ý³ ÛÇ Ñ»ï: ØÇ ³Ý ·³Ù »ë ³ë³ óÇ Ýñ³Ý. §î»°ñ Ñ³Ûñ, ¹áõù ³Ù μáÕç ûñÁ

Ëá ëáõÙ »ù ²ëï Íáõó: ¸áõù, »ñ¨Ç, μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ Ùáï »ù Üñ³Ý, ù³ ÝÇ

áñ áÕç ûñÁ Ëá ëáõÙ »ù ÙÇ ³ÛÝ Üñ³ Ù³ ëÇÝ¦: ºí ·Ç ï»±ù Ý³ ÇÝã å³ -

ï³ë Ë³ Ý»ó:

Ü³ ³ë³ó. §Î³ ñ» ÉÇ ¿ ß³ï Ëá ë»É ²ëï Íá Ù³ ëÇÝ ¨ »ñ μ»ù ãËá ë»É

Ñ»Ýó ²ëï Íá Ñ»ï: ºë Ï³ ñáÕ »Ù μ³ ½áõÙ Ëáë ù»ñ ³ñ ï³ μ» ñ»É ¨, ÙÇ -

·áõ ó», ³ë»É É³í áõ Ï³ñ¨áñ μ³ Ý»ñ, μ³Ûó »ñμ »ë Ëá ëáõÙ »Ù, »ë ã»Ù

Ï³ ñáÕ Éë»É: ÆëÏ ²ëï í³Í Ëá ëáõÙ ¿ Ù»ñ ëñ ï» ñÇ Ééáõ ÃÛ³Ý Ù»ç¦:

Êàêîàì²ÜàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Êáë ïá í³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñá ·ÇÝ ³Ù ñ³ó ÝáõÙ ¿, áñáí Ñ»ï¨ Çñ³ Ï³ ÝáõÙ

É³í Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ ÙÇßï Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõÝ ¿ ÍÝáõÙ, ÇëÏ Ëá Ý³ñ -

Ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç Ù»ñ áõÅÝ ¿:

Æ±Ýã ¿ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ §É³í Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛáõÝ¦: ¸³ »ñ» Ë³ ÛÇ Ëáë ïá -

í³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ¿, áí Ëáë ïá í³ ÝáõÙ ¿ ÑáñÝ Çñ Ù»Õ ù» ñÁ: ºÃ» »ñ» Ë³Ý

÷ã³ ó³Í ã¿ ¨ ¹»é ãÇ ëá íá ñ»É ëï»É, ³å³ Ý³ ³Ù»Ý μ³Ý Ïå³ï ÙÇ

³é³Ýó Ã³ùó Ý» Éáõ: ºë Ñ»Ýó ¹³ ¿É ÝÏ³ ïÇ áõ Ý»Ù, »ñμ ³ëáõÙ »Ù, áñ

Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛ³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï Ù»Ýù å»ïù ¿ ÉÇ Ý»Ýù »ñ» Ë³ Ý» ñÇ ÝÙ³Ý:

Êáë ïá í³ Ý» Éáõ í³Û ñÁ ¹³ ï³ñ Ï³ Ëá ëáõ ÃÛ³Ý, μ³Ù μ³ ë³Ý ùÇ ¨

Ó»ñ Ñá· ë» ñÇ Ù³ ëÇÝ »ñ Ï³ ñ³ï¨ ½ñáõÛó Ý» ñÇ ï»Õ ã¿: Êáë ïá í³ Ýáõ -

ÃÛ³Ý Ã» Ù³Ý ³Ý ÷á ÷áË ¿. ÇÙ Ù»Õ ù» ñÁ, ÇÙ ½Õ çáõ ÙÁ, ÇÙ Ý» ñáõ ÙÁ, ÇÝã -

å»ë Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛáõÝÝ áõ ³Ù ñ³ Ý³É μ³ ñ» ·áñ Íáõ ÃÛ³Ý

Ù»ç, ÇÝã å»ë ³í» ÉÇ ß³ï ëÇ ñ»É îÇ ñá çÁ: Êáë ïá í³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ²ëï Íá


111

ëÇ ñá Ù»Í ·áñ Íá Õáõ ÃÛáõÝÝ ¿: Ø»Ýù Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛ³Ý »Ýù ·³ ÉÇë áñ -

å»ë Ù»Õ ù» ñÇ ÉÍÇ ï³Ï ×Ï í³Í Ù» Õ³ íáñ Ý»ñ, ÇëÏ ³ÛÝ ï» ÕÇó ·ÝáõÙ

»Ýù Ïñ ÏÇÝ áñ å»ë Ù» Õ³ íáñ Ý»ñ, μ³Ûó ³ñ ¹»Ý ³é³Ýó Ù»Õ ù» ñÇ:

Ø»Ýù ·³ ÉÇë »Ýù Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛ³Ý, áñ å»ë ½Ç ÐÇ ëáõ ëÇÝ ÑÝ³ ñ³ -

íá ñáõ ÃÛáõÝ ï³Ýù Ù³ù ñ» Éáõ Ù»½ ³ÛÝ ³Ù» ÝÇó, ÇÝ ãÁ Ïáñ Í³ ÝáõÙ ¿ Ù»½,

ÇÝ ãÁ Ñ» é³ó ÝáõÙ ¿ Ù»½ Æñ» ÝÇó: Ø»Ýù å»ïù ¿ ²ëï ÍáõÝ ³ë»Ýù, áñ

½ÕçáõÙ »Ýù Ù»ñ μá Éáñ ³ñ³ñù Ý» ñÇ ¨ Ùïù» ñÇ Ñ³ Ù³ñ, áñáÝù Üñ³Ý

ó³í »Ý å³ï ×³ é»É:

ºÃ» Ù»Ýù ß»Õ í»É »Ýù ×³ Ý³ å³ñ ÑÇó` Ï³ ñáÕ »Ýù Ëáë ïá í³ Ý»É:

Ø»Ýù ãå»ïù ¿ ÁÝÏ× í»Ýù, Ïáñó Ý»Ýù ÑáõÛëÝ áõ Ñ³ß Çí Ù³ù ñ»Ýù ÏÛ³Ý -

ùÇ Ñ»ï. ã¿± áñ Ù»Ýù áõ Ý»Ýù Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù»Í Ëáñ Ñáõñ ¹Á:

àôð²ÊàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

Î»Ý ëáõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ãÇ ·³ ÉÇë ÙÇ ³ÛÝ Ù³ñ ¹áõ Ë³éÝ í³Í ùÇó: ¸³

áñ³Ï ¿, áñÁ Ù»ñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ù»ç ß³ï ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ ÇÝÓ ¨ Ù»ñ

ùáõÛ ñ» ñÇÝ, ³Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É Ù»Ýù å»ïù ¿ ëá íá ñ»Ýù áõ ñ³ Ë³ Ý³É,

³×»ó Ý»É áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ù»ñ ëñ ï» ñáõÙ:

àõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝÝ ³í» É³ó ÝáõÙ ¿ Ù»ñ ßÝ ã³ íáñ ¨ ýÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý áõ ÅÁ:

Æñ Ù»ç áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ý Ñá ·ÇÝ ½³ñ ·³ó ÝáÕ ùáõÛ ñÁ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ù»ç

³í» ÉÇ ùÇã ¿ Ñá· ÝáõÙ ¨ ÙÇßï å³ï ñ³ëï ¿ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ùáï ·Ý³ Éáõ ¨

μ³ ñáõ ÃÛáõÝ ï³ Ý» Éáõ: àõ ñ³Ë ùáõÛ ñÁ ÝÙ³Ý ¿ ²ëï Íá ëÇ ñá ×³ é³ ·³Û -

ÃÇ` ÇÝã å»ë Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù³ñ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ÑáõÛë:

àõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝÝ ³Ù» Ý³ É³í å³ßï å³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ ¿ ë³ ï³ Ý³ ÛÇ

÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó: ê³ ï³ Ý³Ý ÝÙ³Ý ¿ μ»é Ý³Ï ñÇ, áñÝ Çñ áõë» ñÇÝ

ÏñáõÙ ¿ ³Õ μÇ å³ñ Ï»ñ: Ü³ û· ï³ ·áñ ÍáõÙ ¿ ó³Ý Ï³ ó³Í ÑÝ³ ñ³ íá -

ñáõ ÃÛáõÝ, áñ å»ë ½Ç Ù»½ Í³Í ÏÇ ³Õ μáí: àõ ñ³ Ë³ ÉÇ ëÇñ ïÁ ·Ç ïÇ` ÇÝã -

å»ë å³ßï å³Ý í»É ³Û¹ ³Õ μÇó:

²ëï í³Í Ï³ ñáÕ ¿ ÉÇ á íÇÝ ïÇ ñ»É Ù»ñ Ñá ·áõÝ, »Ã» ÙÇ ³ÛÝ Ñá ·ÇÝ

áõñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ ïñ íÇ Üñ³Ý: §îËáõñ ëáõñ μÁ í³ï ëáõñμ ¿¦,- ëÇ ñáõÙ

¿ñ ÏñÏ Ý»É ëáõñμ üñ³Ý óÇëÏ ¹Á ê³ É» ëÁ: êáõñμ Â» ñ» ½³Ý ³Ý -

Ñ³Ý·ëï³ ÝáõÙ ¿ñ Çñ ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ

ÝÏ³ ïáõÙ ¿ñ, áñ Ýñ³Ýù í³ï ïñ³ Ù³¹ ñáõ ÃÛáõÝ áõ Ý»Ý: ´á Éáñ Ýñ³Ýó,

áí ù»ñ ï³Ýç íáõÙ »Ý ¨ ÙÇ ³Û Ý³Ï »Ý (»ñ» Ë³ Ý»ñ ¨ ³Õ ù³ï Ý»ñ), Ñ³ñ -

112


Ï³ íáñ ã»Ý Ù»ñ ÃÃ í³Í ¹»Ù ù» ñÁ: Üñ³Ýó å»ïù »Ý Ù»ñ »ñ ç³ ÝÇÏ

ÅåÇï Ý» ñÁ, ²ëï ÍáõÝ ëÇ ñ³ Ñ³ñ í³Í Ù»ñ ëñ ï» ñÇó μËáÕ áõ ñ³ Ëáõ -

ÃÛáõ ÝÁ: àõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ï í³ ñ³ ÏÇã ¿, ³Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É »ë ÙÇßï

ùáõÛ ñ» ñÇÝ Çñ»Ýó ëñ ï»ñÝ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ §Éó Ý» Éáõ¦ Ïáã »Ù ³ÝáõÙ

Ý³Ë ù³Ý Ù³ñ¹ Ï³Ýó ³Û ó» É» ÉÁ:

àõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝÝ áõÅ ¿, áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ë»ñ ¿: ²ëï ÍáõÝ ¨ Ù³ñ¹ -

Ï³Ýó ßÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÛáõÝ Ñ³Ûï Ý» Éáõ É³ í³ ·áõÛÝ Ó¨Ý áõñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ

ÁÝ ¹áõ Ý»ÉÝ ¿ ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã Ï³ ï³ñ íáõÙ ¿ ÏÛ³Ý ùáõÙ: ºÃ» μá Éáñ Ñá· -

ë»ñÝ áõ ïÑ³× Çñ³ íÇ ×³Ï Ý»ñÝ ÁÝ ¹áõ Ý»ù Ñ³ Ù³ éá ñ»Ý, ³å³ ²ëï -

í³Í Ïû· ÝÇ Ó»½` Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É ¹Åí³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: àõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ ÉÇ

¿ ³ÛÝ ëÇñ ïÁ, áñ ï»Õ ³å ñáõÙ ¿ ë» ñÁ:

Èð²¶ðàôÂÚ²Ü Ø²êÆÜ

¸áõù å»ïù ¿ ç³ Ý³ù ·ñ»É ÏÛ³Ý ùÇ ·» Õ»ó Ïáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ` Ù³ñ¹ -

Ï³Ýó Ý»ñßÝ ã» Éáí áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ, ë»ñ ¨ ÑáõÛë: â¿± áñ Ù³ñ ¹Á ÍÝ íáõÙ ¿

áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ý ¨ Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ³å ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ²ß Ë³ñ ÑÁ ÉÇ ¿

ó³ íáí áõ íß ïáí, μ³Ûó Ï³Ý Ý³¨ ß³ï É³í μ³ Ý»ñ: Â»ñ Ã» ñáõÙ ³ÛÝ -

ù³Ý ùÇã »Ý ·ñáõÙ É³í μ³ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ: ØÇ ·áõ ó» Éñ³· ñáÕ Ý» ñÁ Ï³ñ -

ÍáõÙ »Ý, áñ Ù³ñ ¹ÇÏ ëÇ ñáõÙ »Ý í³ï Éáõ ñ» ñÁ:

Ð²¶àôêîÆ Ø²êÆÜ

ºë ã»Ù Ñ»ï¨áõÙ Ýá ñ³Ó¨áõ ÃÛ³ ÝÁ, Ù»½ ãÇ Ñáõ ½áõÙ, Ã» ÇÝã »Ý ³Û -

ëûñ Ñ³· ÝáõÙ: Ø»ñ Ñ³ ·áõë ïÁ å»ïù ¿ ÉÇ ÝÇ å³ñ Ï»ßï, áñ å»ë ½Ç

ã·ñ· éÇ Ïñá ÝÇ Ñ»ï Ï³å ãáõ Ý» óáÕ Ù³ñ¹ Ï³Ýó, ¨ Ýñ³Ýó Ùáï ïÑ³ -

×áõ ÃÛáõÝ ã³ é³ ç³ó ÝÇ Ù»ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý ¹»å:

¸³ ãÇ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ, áñ Ù»Ýù å»ïù ¿ ·» Õ» óÇÏ Ñ³·Ý í»Ýù, û· ï³ -

·áñ Í»Ýù Ýñ μ³ ×³ß ³Ï Ïïáñ Ý»ñ: êá íá ñ³ μ³ñ Ù»ñ ùáõÛ ñ»ñÝ áõ Ý» ÝáõÙ

»Ý »ñ Ïáõ Ï³Ù »ñ»ù ë³ ñÇ: ºñ μ»ÙÝ, í³ ï³ éáÕç ÉÇ Ý» Éáí Ï³Ù Ý³ Û» Éáí

ÏÉÇ Ù³ ÛÇ ³é³ÝÓ Ý³ Ñ³ï Ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ, Ù»½ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ ÉÇ ÝáõÙ ¨ë

ÙÇ ù³ ÝÇ Ñ³ ·áõëï, μ³Ûó Ù»Ýù »ñ μ»ù ã»Ýù áõ Ý» ÝáõÙ ³í» Éáñ¹ Ñ³ -

·áõëï: â¿± áñ Ù»Ýù ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý »ñ ¹áõÙ »Ýù ïí»É:


113

Ø»Ýù Ñá ·áõÙ »Ýù Ù»ñ Ñ³ ·áõë ïÇ ã³ ÷³ ½³Ýó Ù³ ùáõñ ÉÇ Ý» Éáõ Ù³ -

ëÇÝ: Ð³ ·áõë ïÇ Ù³ ùáõñ ¨ Ïá ÏÇÏ ãÉÇ Ý» ÉÁ Íáõ Éáõ ÃÛ³Ý ¨ Ñ³ñë ïáõ ÃÛ³Ý

Ýß³Ý ¿, áã Ã» ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý: êáõñμ ´»ñ Ý³ñ ¹Á ëÇ ñáõÙ ¿ñ ³ë»É. §ºë

ëÇ ñáõÙ »Ù ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, áã Ã» Ï»Õ ïÁ¦:

¸» ÉÇ Çó ÙÇ Ñ³ ñáõëï Ù³ñ¹ ÙÇ ³Ý ·³Ù Ù»ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ

³ë³ó. §ÆÝã ½³ñ Ù³ Ý³ ÉÇ ¿, áñ Ó»ñ ùáõÛ ñ» ñÁ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ ³½³ï »Ý

³ß Ë³ñ ÑÇÏ áõ Ý³Û Ýáõ ÃÛáõ ÝÇó: ÆÝã ï³ ñû ñÇ Ý³Ï ¿ ï»ë Ý»É ¹³ ³Û ëûñ`

ùë³ Ý» ñáñ¹ ¹³ ñÇ í»ñ çÇÝ, »ñμ μá Éá ñÁ Ñ»ï¨áõÙ »Ý Ýá ñ³Ó¨áõ ÃÛ³ ÝÁ

¨ ÑÝ³ á× »Ý Ñ³ Ù³ ñáõÙ ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã Ýá ñ³Ó¨áõ ÃÛáõÝ ¿ñ Ñ³ Ù³ñ -

íáõÙ ¹»é¨ë »ñ»Ï¦:

ÎàÞÆÎÜºðÆ Ø²êÆÜ

Ø»½ Ñ³ Ù³ñ ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, Ã» ÇÝã ·áõÛÝ ¨ Ó¨ áõ ÝÇ Ù»ñ Ïáß Ç ÏÁ:

Î³ñ¨áñÝ ³ÛÝ ¿, áñ ³ÛÝ ÉÇ ÝÇ Ñ³ñ Ù³ñ ¨ áã Ã³ÝÏ: Î³É Ï³ Ã³ ÛÇ ÏÉÇ Ù³ -

ÛÇ Ñ³ Ù³ñ ³í» ÉÇ Ñ³ñ Ù³ñ »Ý Ï³ß í» Ñ³ ë³ ñ³Ï ë³Ý ¹³É Ý» ñÁ: Ø»Ýù

ËÝ³Ù ùáí »Ýù í³ñ íáõÙ Ïáß ÇÏ Ý» ñÇÝ, í» ñ³ Ýá ñá ·áõÙ »Ýù ¹ñ³Ýù, áã

Ã» Ý» ïáõÙ, ÇÝã å»ë ¹³ ÁÝ ¹áõÝ í³Í ¿ ³ñ¨Ùï Û³Ý »ñÏñ Ý» ñáõÙ: Ø»Ýù

»ñ μ»ù Ïáß ÇÏ Ý» ñáí ã»Ýù Ùï ÝáõÙ ï³ ×³ñ. μá μÇÏ áï ù» ñÁ ËáñÑñ ¹³ -

ÝßáõÙ »Ý ²ëï Íá ³éç¨ μ³ó ÉÇ Ý»ÉÝ áõ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: ºÃ» »Õ³ Ý³ -

ÏÁ ÃáõÛÉ ¿ ï³ ÉÇë, ï³ ÝÁ Ù»Ýù ÝáõÛÝ å»ë áï³ μá μÇÏ »Ýù ù³Û ÉáõÙ:

üÆÜ²ÜêÜºðÆ Ø²êÆÜ

ØÇ ³Ý ·³Ù Ù»½ ³Û ó» ÉáõÙ ¿ ýÇ Ý³Ýë Ý» ñÇ ¨ ¹ñ³Ýó ÙÇ çá óáí ß³ï

μ³ Ý»ñ áõ Ý» Ý³ Éáõ ÷³ ÷³ ·Á` ×áË μÝ³ Ï³ ñ³Ý Ý»ñ, Ñ³ Ù³ ¹³Ù Ï» ñ³ -

Ïáõñ Ý»ñ, Ã³ÝÏ Ñ³ ·áõëï, Ñ³ ×áõÛù Ý»ñ ¨ ³ÛÉÝ: Î³ ñÇù Ý»ñÝ ûñ» óûñ

³×áõÙ »Ý. Ýá ñ³ Ï³ éáõÛó μÝ³ Ï³ ñ³ ÝÇÝ ³ÝÑñ³ Å»ßï ¿ Ã³Ý Ï³ñ Å»ù

Ï³ ÑáõÛù, ·» Õ» óÇÏ ëå³ëù: Â³ÝÏ ³ÏáõÙμ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ·³É í»ñ çÇÝ

Ù³Ï ÝÇß Ç Ù» ù» Ý³ Ûáí: ò³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ, Ó»éù μ» ñáõÙ Ý» ñÇ ¨ Ýáñ

»ñ³ ½³Ýù Ý» ñÇ ßÕ Ã³Ý ³Ý í»ñ ç³ Ý³ ÉÇ ¿, ³ÛÝ ÏñÏÝ íáõÙ ¿: ºí Ç±Ýã ¿

ÙÝáõÙ Ù³ñ ¹áõÝ í»ñ çáõÙ. Ñ³ í»ñÅ ³Ý μ³ í³ ñ³ñ í³ Íáõ ÃÛ³Ý ½·³ óá -

Õáõ ÃÛáõÝ:

114


Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ÑÇß »É, áñ Ñ³ ñáõë ïÁ Ý³ ã¿, áí ³Ù»Ý μ³Ý áõ ÝÇ, ³ÛÉ

Ý³, áõÙ μ³ í³ Ï³Ý ¿ ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã áõ ÝÇ: öá Õ» ñÁ Ù»½ μ» ñáõÙ »Ý

³ÏÝ Ã³ñ Ã³ ÛÇÝ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¨ Ï»ÕÍ Ñ³ ×áõÛù: Ø»Ýù Ñ³ ñáõëï »Ýù

²ëï Íá íñ³ áõ Ý» ó³Í Ù»ñ ÑáõÛ ëáí ¨ ³Ùáõñ Ñ³ í³ï ùáí, áñ ²ëï í³Í

Ù»½ ãÇ ÃáÕ ÝÇ, ¨ ¹³ ³é³ í»É Ã³Ý Ï³ñ Å»ù ¿ μá Éáñ ÝÛáõ Ã³ Ï³Ý ·³Ý Ó» -

ñÇó:

îÜîºêºÈàô Ø²êÆÜ

ÎÛ³Ý ùÇ ³ñ Å»ùÝ ³×áõÙ ¿, ¨ ³é³ç í³ ÝÙ³Ý ³ß Ë³ñ ÑÁ ÉÇ ¿ ³Õ -

ù³ï Ý» ñáí: ºÏ»ù Ñ³ñ ·»Ýù ³Õ ù³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: Þ³ï Ù³ñ ¹ÇÏ áõ Ý»Ý

Ñ³ñ Ù³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ, áñáÝù ãáõ Ý»Ý ³Õ ù³ï Ý» ñÁ` É³í Ñ³ ·áõëï,

¿É»Ïï ñ³ ¿ Ý»ñ ·Ç ³, ï³ù çáõñ, ÷áß » ÏáõÉ Ý»ñ, Éí³ó ùÇ Ù» ù» Ý³ Ý»ñ ¨

³ÛÉ ï»Ë ÝÇ Ï³: ÆëÏ ã¿± áñ Ï³Ý Ù³ñ ¹ÇÏ, áí ù»ñ ã·Ç ï»Ý, Ã» ÇÝã ¿ Ñ» -

éáõë ï³ óáõÛóÝ áõ Ã»ñ ÃÁ: Üñ³Ýù »ñ μ»ù ã»Ý û·ï í»É Ñ³ ë³ ñ³Ï û×³ -

éÇó, ¿É ÇÝã ³ë»Ýù ûÍ³ Ý» ÉÇ ùÇ Ù³ ëÇÝ:

ºë μá Éá ñÇÝ Ïáã »Ù ³ÝáõÙ ËÝ³Ù ùáí í³ñ í»É ³ÛÝ Ñ³ñ Ù³ ñáõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÇ Ñ»ï, áñáÝ óÇó û·ï íáõÙ »ù ³Ù»Ý ûñ, ÝáõÛ ÝÇëÏ, »Ã» μ³ í³ Ï³ -

ÝÇÝ ÙÇ çáó Ý»ñ áõ Ý»ù ³í» Éáñ ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ í×³ ñ» Éáõ:

ºë Í³ ÝáÃ »Ù ÙÇ ÏÝáç: Ü³ ß³ï Ñ³ ñáõëï ¿, μ³Ûó »ñ μ»ù ãÇ Ý» ïáõÙ

û×³ éÇ ÷áù ñÇÏ Ïïáñ Ý» ñÁ: ºñμ ¹ñ³Ýù μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ ß³ï »Ý Ïáõ -

ï³Ï íáõÙ, Ý³ ¹ñ³Ý óÇó û×³é ¿ å³ï ñ³ë ïáõÙ: ¸áõù Ï³ ë»ù, áñ Ý³

Ë»É ùÁ Ãéó ñ»É ¿ ³·³ Ñáõ ÃÛáõ ÝÇó: ÆëÏ »ë Ïå³ ï³ë Ë³ Ý»Ù Ó»½`

³·³Ñ Ý» ñÁ ã»Ý ÷á Ë³Ý óáõÙ ³Ñ é» ÉÇ ·áõ Ù³ñ Ý»ñ` ·Ãáõ ÃÛ³Ý ÙÇ ³ μ³ -

Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ Ï³ ñÇù Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: ºë Ï³ñ ÍáõÙ »Ù, áñ Ý³ ¹³

³ÝáõÙ ¿ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ³Ý ¹»å óáõ ó³ μ» ñ³Í Çñ Ñ³ Ù» ñ³ß Ëáõ ÃÛ³Ý

½·³ óáõ ÙÇó ¹ñ¹ í³Í:

Îºð²ÎàôðÆ Ø²êÆÜ

Ü³Ë ù³Ý Ëá Åáé í³Í ¹»Ù ùáí ÏÑ ñ³ Å³ñ í»ù Ó»ñ ãëÇ ñ³Í Ï³Ù É³í

ãå³ï ñ³ëï í³Í Ï» ñ³ Ïáõ ñÇó, ÑÇß »°ù ÐÇ ëáõë øñÇë ïá ëÇ ÏÛ³Ý ùÁ. Ü³

ã¿ñ û·ï í»É μ³½ Ù³ ï» ë³Ï Ï» ñ³ Ïáõñ Ý» ñÇó, áñáí Ñ»ï¨ Üñ³ ÍÝáÕ -


115

Ý»ñÝ ³Õ ù³ï ¿ÇÝ, ÇëÏ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ ë» Õ³Ý Ý» ñÇÝ ÉÇ ÝáõÙ ¿ ÙÇ ³ÛÝ

³Ù» Ý³ Ñ³ ë³ ñ³Ï ¨ ³Ù» Ý³ Ïáßï Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ:

ÐÇ ëáõ ëÁ É³í ·Ç ï»ñ, Ã» ÇÝã ¿ ù³Õ óÁ: ´³ í³ Ï³Ý ¿ ÑÇß »É, Ã» ÇÝã -

å»ë Ü³ μ³½ Ù³ó ñ»ó ÑÇÝ· Ñ³óÝ áõ »ñ Ïáõ Óáõ ÏÁ ¨ Ï» ñ³Ï ñ»ó ÑÇÝ·

Ñ³ ½³ñ Ù³ñ ¹áõ, Ï³Ù` Ã» ÇÝã å»ë ¿ñ ¹³ß ïáí ³Ýó Ý» ÉÇë Ñ³ë Ï»ñ Ñ³ -

í³ ùáõÙ: Þ³ï û· ï³ Ï³ñ ¿ ÐÇ ëáõ ëÇ ÏÛ³Ý ùÇó ³Ûë ¹ñ í³· Ý» ñÁ í»ñ -

ÑÇß »ù ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ ï³ ÝÁ Ï³Ù ×³ Ý³ å³ñ ÑÇÝ Ó»ñ ë» Õ³ÝÝ

³Õ ù³ ïÇÏ ¿:

ºÃ» Ó»ñ ë» Õ³ ÝÇÝ Ï» ñ³ ÏáõñÝ ³é³ï ¿ áõ ù³Õó ñ³ Ñ³Ù` ·á Ñ³ ó»°ù

îÇ ñá çÇó, ÇëÏ »Ã» áã` ·á Ñ³ ó»°ù Üñ³ ÝÇó ³í» ÉÇ ß³ï: ¸áõù ÏÑ³ñó -

Ý»ù. §ÆÝ ãÇ± Ñ³ Ù³ñ ·á Ñ³ Ý³É ²ëï Íáõó, »Ã» Ù»Ýù áõ ïáõÙ »Ýù áã ³ÛÝ,

ÇÝã Ïó³Ý Ï³ Ý³ ÛÇÝù áõ ï»É¦: ¶á Ñ³ ó»°ù Üñ³ ÝÇó ³ÛÝ μ³ ÝÇ Ñ³ Ù³ñ, áñ

Ü³ Ó»½ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ¿ ï³ ÉÇë ÝÙ³Ý í»É Ù»ñ öñÏ ãÇÝ, àí ³å -

ñáõÙ ¿ñ ³Õ ù³ ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

Â»° ï³ ÝÁ, Ã»° ÑÛáõñ ·Ý³ ó³Í í³Û ñáõÙ »ñ μ»ù ÙÇ° ³ñ Ñ³ Ù³ñ Ñ»ù

í³ï Ï³Ù áã Ñ³ Ù»Õ å³ï ñ³ëï í³Í Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ: â¿± áñ ³Õ ù³ï Ý»ñÝ

áõ ïáõÙ »Ý ÙÝ³ óáñ¹ Ý» ñÁ ¨ »ñ ç³ ÝÇÏ »Ý, áñ ·á Ý» ¹³ áõ Ý»Ý:

Î» ñ³ Ïáõ ñÇ Ù³ ëÇÝ Ëá ë³Ï óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ¹³ ï³ñÏ ùÝ Ý³ñ ÏáõÙ Ý» -

ñÁ` Ã» ÇÝã ¿ ³Û ëûñ ïñ í»É ×³ß ÇÝ, Ý³¨ áõ ï» Éáõ Ù³ ëÇÝ ³ÝÁÝ¹ Ñ³ï

Ùï³ Í» ÉÁ, Ù»ñ ÙÇ ³ μ³ Ýáõ ÃÛ³Ý ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ Ù³ñ íáõÙ ¿

³ñ³ï:

ØÆ ø²ÜÆ Ð²ê²ð²Î Ö²Þ²îºê²ÎÜºðÆ´²Ô²¸ð²îàØêºð, àðàÜø Øºð ØÆ²´²ÜàôÂÚ²Ü

øàôÚðºðÀ ä²îð²êîàôØ ºÜ ÆðºÜòÊàÐ²ÜàòÜºðàôØ

Ø³ÍáõÝ (Ï»ýÇñ) - ¹³ËÇ

Â³ñÙ Ï³ÃÁ »é³óÝ»É, ë³é»óÝ»É: ¶áÉ Ï³ÃÁ ÉóÝ»É ³å³Ï» Ï³Ù

Ï³í» ³Ù³ÝÇ Ù»ç, ³í»É³óÝ»É 1 ×³ßÇ ·¹³É ÃÃí³ë»ñ Ï³Ù 2 ×³ßÇ

·¹³É Ù³ÍáõÝ ¨ É³í Ñ³ñ»É: ö³Ã³Ã»É ëñμÇãáí ¨ ¹Ý»É ï³ù ï»Õ áõ

ÃáÕÝ»É ³ÙμáÕç ·Çß»ñ: ä³ïñ³ëïÇ ½³Ý·í³ÍÁ 1,5-2 Å³Ù ÃáÕÝ»É

ë³éÝ³ñ³ÝáõÙ:

116


îÝ³Ï³Ý å³ÝÇñ - ÷³ÝÇñ³

1,5-2 ÉÇïñ Ï³ÃÁ »é³óÝ»É, ³í»É³óÝ»É Ï»ë Ã»ÛÇ ·¹³É ÉÇÙáÝÇ ³Õ

Ï³Ù ù³ó³ËÇ ¿ë»ÝóÇ³, Ë³éÝ»É ¨ í»ñóÝ»É Ïñ³ÏÇ íñ³ÛÇó: Î³ÃÁ

å»ïù ¿ ÏïñíÇ: Î³Ãë³Ý ÷³Ï»É ¨ ÃáÕÝ»É ÙÇÝã¨ ë³éãÇ: ²ÛÝáõÑ»ï¨

ù³ÙÇãÁ Ý»ñëÇó Í³ÍÏ»É Ù³éÉÛ³Ûáí ¨ Ï³ÃÝ ³ÝóÏ³óÝ»É ÙÇçáí:

Ø³éÉÛ³ÛÇ Í³Ûñ»ñÁ Ñ³í³ù»É, ù³Ù»É ½³Ý·í³ÍÁ: Ì³Ûñ»ñÇó Ù»Ïáí

ÓÇ· ÷³Ã³Ã»É ½³Ý·í³ÍÁ ¨ Ï³å»É: Î³å³Í å³ñÏÁ ¹Ý»É ù³ÙÇãÇ

Ù»ç, ÇëÏ ³ÛÝ ¹Ý»É É³ÛÝ Ã³ëÇ Ù»ç ¨ ÃáÕÝ»É ³ÙμáÕç ·Çß»ñ:

ä³ïñ³ëïÇ å³ÝÇñÁ Ï³ñáÕ »ù å³Ñ»É ë³éÝ³ñ³ÝáõÙ ³ÙμáÕç

ß³μ³Ãí³ ÁÝÃ³óùáõÙ` ³ÛÝ Ù³éÉÛ³ÛÇó ãÑ³Ý»Éáí, ³å³ ¹ñ»ù ³å³Ï»

Ï³Ù Ï³í» ³÷ë»Ç Ù»ç ¨ ÷³Ï»ù: ú·ï³·áñÍ»Éáõó ³é³ç å³ÝÇñÁ

Ï³ñáÕ »ù Ïïñ³ï»É ó³ÝÏ³ó³Í ã³÷ë»ñÇ:

üñ³ÝëÇ³Ï³Ý ÉáμÇ Ñ³Ù»ÙáõÝùáí - ï³ÉÇ-ë»Ù

300· ýñ³ÝëÇ³Ï³Ý ÉáμÇ, 1/2 μ³Å³Ï μáõë³Ï³Ý ÛáõÕ /Ó»Ã/, ³Õ,

ã³Ù³Ý, ·ÇÝÓ, Ï³ñÙÇñ åÕå»Õ, Ñ³Ù»ÙáõÝù:

Â³í³ÛÇ Ù»ç ï³å³Ï³Í μáõë³Ï³Ý ÛáõÕÇ íñ³ ÉóÝ»É ã³Ù³Ý,

·ÇÝÓ, Ñ»ïá ÙÇçÇÝ ã³÷ëÇ Ïïñ³ï³Í ÉáμÇ: Î³÷³ñÇãáí ÷³Ï»É áõ

ï³å³Ï»É, Å³Ù³Ý³Ï ³é Å³Ù³Ý³Ï Ë³éÝ»É: î³å³Ï»Éáõ

ÁÝÃ³óùáõÙ ³í»É³óÝ»É ³Õ ¨ åÕå»Õ` Áëï ×³ß³ÏÇ, í»ñçáõÙ

³í»É³óÝ»É Ñ³Ù»ÙáõÝù:

î³å³Ï³Í μ³Ý³ÝÝ»ñ Ñ³Ù»ÙáõÝùáí - Ï»É³ÏÇ ë³μ½Ç

4-5 ãÑ³ ë³Í (Ï³ Ý³ã) μ³ Ý³Ý, 1/2 μ³ Å³Ï μáõ ë³ Ï³Ý ÛáõÕ, ³Õ,

Ï³ñ ÙÇñ åÕ å»Õ, Ñ³ Ù» ÙáõÝù:

Î»Õ¨áí μ³ Ý³Ý Ý» ñÁ Ý³ Ë³ å»ë »÷»É ³Õ³ç ñáõÙ (å³ï ñ³ë ïÇ

μ³ Ý³Ý Ý» ñÁ Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ Í³Ï íáõÙ »Ý Éáõó ÏÇ áí): ¸ñ³Ýù ¹³ ë³ íá -

ñ»É ³÷ ë» Ç Ù»ç, ë³ é»ó Ý»É, ûÕ³ Ï³Ó¨ Ïï ñ³ ï»É (Ùáï 1ëÙ Ñ³ë ïáõ -

ÃÛ³Ùμ), ³é³Ýó Ï»Õ¨³½ñ Ï» Éáõ:

Â³ í³ ÛÇ Ù»ç μáõ ë³ Ï³Ý Ûáõ ÕÁ ï³ å³ Ï»É ¨ μ³ Ý³Ý Ý» ñÁ ÉóÝ»É

íñ³Ý, ³í» É³ó Ý»É åÕ å»Õ, ³Õ ¨ ï³ å³ Ï»É 5-7 ñá å»: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨

ÉóÝ»É Ñ³ Ù» ÙáõÝù ¨ Ù³ ïáõ ó»É ³÷ ë» áí:


117

º÷³Í μñÇÝÓ - ë³¹¹³ ·³í³É

´ñÇÝÓÁ Ù³ùñ»É ¨ É³í Éí³Ý³É: Î³ñ»ÉÇ ¿ 30-40 ñáå» ³é³ç ³ÛÝ

Ãñç»É: Î³Ãë³ÛÇ Ù»ç çáõñÁ Ñ³ëóÝ»É »éÙ³Ý ³ëïÇ×³ÝÇ (Ù»Ï μ³Å³Ï

μñÝÓÇÝ` 1 ÉÇïñ çáõñ): ´ñÇÝÓÁ ÉóÝ»É Ï³Ãë³ÛÇ Ù»ç ¨ »÷»É: È³í

»÷í»Éáõó Ñ»ïá Ï³Ãë³Ý í»ñóÝ»É Ïñ³ÏÇ íñ³ÛÇó, çáõñÁ

½·áõßáõÃÛ³Ùμ Ã³÷»É: ´ñÝÓÇ íñ³ ³ñ³· ÉóÝ»É ë³éÁ çáõñ ¨ ³ÛÝ

³ÙμáÕçáíÇÝ Ã³÷»É: ´ñÇÝÓÁ Ù³ïáõó»É ³÷ë»áí:

î³å³Ï³Í ÉáßÇÏÝ»ñ - åáõñÇ

5-6 μ³Å³Ï ³ÉÛáõñ, 3-4 μ³Å³Ï μáõë³Ï³Ý ÛáõÕ:

È³ÛÝ Ã³ëÇ Ù»ç ÑáõÝó»É áã ³ÛÝù³Ý åÇÝ¹ ËÙáñ` çñÇ íñ³: ²ÛÝ ¹Ý»É

ë»Õ³ÝÇÝ, Í³ÍÏ»É Ù»Ï ³ÛÉ ßñç³Í Ï³Ãë³Ûáí ¨ ÃáÕÝ»É 30-40 ñáå»:

ÊÙáñÁ μ³ó»É, ³ÛÝáõÑ»ï¨ ¹ñ³ÝÇó åáÏ»É ÷áùñÇÏ ÏïáñÝ»ñ ¨

ï³ñ³Í»Éáí ëï³Ý³É Ùáï³íáñ³å»ë 0,5ëÙ Ñ³ëïáõÃÛ³Ý, 15-20ëÙ

ïñ³Ù³·Íáí ÉáßÇÏÝ»ñ: î³å³Ï³Í μáõë³Ï³Ý ÛáõÕÇ Ù»ç ï³å³Ï»É

ÉáßÇÏÝ»ñÁ »ñÏáõ ÏáÕÙÇó: î³å³Ï»Éáõ ÁÝÃ³óùáõÙ ¹ñ³Ýù áõéãáõÙ »Ý:

î³å³Ï»É Ñ³ñÏ³íáñ ¿ Ù»Í ¨ μ³ñÓñ Ï³Ãë³ÛÇ Ù»ç: ä³ïñ³ëïÇ

åáõñÇÝ»ñÁ ù³÷ù³ßÇ û·ÝáõÃÛ³Ùμ ¹³ë³íáñ»É ³÷ë»Ç íñ³:

ÈáßÇÏÝ»ñ Ï³ñïáýÇÉáí - ³Éáõ å³ñ³ïË³

5-6 μ³ Å³Ï ³É Ûáõñ, 1/2 μ³ Å³Ï Ñ³ É»ó ñ³Í Ï³ ñ³·, 5-6 Ñ³ï Ï³ñ -

ïá ýÇÉ, ³Õ, Ï³ñ ÙÇñ ¨ ë¨ åÕ å»Õ, ·ÇÝÓ, Ñ³ Ù» ÙáõÝù:

Î³ñ ïá ýÇ ÉÁ Ï»Õ¨áí »÷»É, ë³ é»ó Ý»É, Ù³ù ñ»É, ïñá ñ»É, Ë³é Ý»É

³Õáí ¨ Ñ³ Ù» ÙáõÝ ùáí:

²É Ûáõ ñÁ Ë³é Ý»É ·ÇÝ ÓÇ ë»ñ Ù» ñÇ Ñ»ï ¨ ÑáõÝ ó»É áã åÇÝ¹ ËÙáñ`

ë³ éÁ çñÇ íñ³: ÂáÕ Ý»É ³ÛÝ ßñ ç³Í Ï³Ã ë³ ÛÇ ï³Ï 30-40 ñá å»: ÊÙá -

ñÇ ÷áù ñÇÏ Ïïáñ Ý» ñÇó μ³ ó»É ÷áù ñÇÏ Éáß ÇÏ Ý»ñ, ¹ñ³Ýó íñ³ ¹Ý»É

Ï³ñ ïá ýÇ ÉÇ ½³Ý· í³ ÍÇó ¨, ½·áõß á ñ»Ý Ù» ÏÁ ÙÛáõ ëÇ íñ³ μ» ñ» Éáí`

³Ù ñ³ó Ý»É ³ÛÝ å»ë, áñ ÙÇ çáõ ÏÁ ÙÝ³ ËÙá ñÇ Ý»ñ ëáõÙ: Èáß Ç ÏÁ ¹Ý»É

ãáñ, ï³ ù³ó ñ³Í Ã³ í³ ÛÇ íñ³, Ã»Ã¨³ÏÇ ãá ñ³ó Ý»É, ßñ ç»É: ØÇÝã Ïãá -

ñ³ Ý³ »ñÏ ñáñ¹ ÏáÕ ÙÁ, ³é³ çÇ ÝÇ íñ³ ùë»É Ñ³ É»ó ñ³Í Ï³ ñ³ ·Á,

ßñç»É ¨ ÝáõÛ ÝÁ Ï³ ï³ ñ»É »ñÏ ñáñ¹ ÏáÕ ÙÇ íñ³: ê³ ³ÛÝ ù³Ý ÏñÏ Ý»É

ÙÇÝã Éáß Ç ÏÁ É³í ï³ å³Ï íÇ: Ø³ ïáõ ó»É ï³ù ¨ ³ÕÇ Ù³ Íáõ Ýáí:

118


ÐÝ¹Ï³Ï³Ý Ã»Û

Ø»Ï μ³Å³ÏÇ å³ïñ³ëïÙ³Ý Ñ³Ù³ñ Ñ³ñÏ³íáñ ¿`

1 Ã»ÛÇ ·¹³É Ã»Û, 1/2 μ³Å³Ï Ï³Ã, 1/2 μ³Å³Ï çáõñ:

´áÉáñ μ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÁ Ë³éÝ»É ÙÇ Ï³Ãë³ÛÇ Ù»ç, Ñ³ëóÝ»É »éÙ³Ý

³ëïÇ×³ÝÇ ¨ »é³óÝ»É 2-3 ñáå»: Â»ÛÁ Ïëï³Ý³ Ïñ»ÙÇ »ñ³Ý·: ²ÛÝ

ÉóÝ»É μ³Å³ÏÇ Ù»ç` ³ÝóÏ³óÝ»Éáí ù³ÙÇãáí, ß³ù³ñÝ ³í»É³óÝ»É

Áëï ×³ß³ÏÇ:

º÷»Éáõ ÁÝÃ³óùáõÙ Ã»ÛÇ Ù»ç Ï³ñ»ÉÇ ¿ ³í»É³óÝ»É Ñ³Ù»ÙáõÝù`

ÑÇÉ, ¹³ñãÇÝ, Ù»Ë³Ï, Ïá×³åÕå»ÕÇ ÷áßÇ (·¹³ÉÇ Í³Ûñáí):

ØÆ° ì²îÜºø Òºð ÎÚ²ÜøÀ

Ø³ñ ¹ÇÏ Ñ³ ×³Ë Çñ»Ýó ÏÛ³Ý ùÁ í³ï ÝáõÙ »Ý, áñ å»ë ½Ç Ó»éù μ» -

ñ»Ý Çñ»ñ, áñáÝù, Çñ³ Ï³ ÝáõÙ, Çñ»Ýó ³Û¹ ù³Ý ¿É Ñ³ñ Ï³ íáñ ã»Ý: Þ³ -

ï»ñÝ ³ëáõÙ »Ý. §ºë å»ïù ¿ í³ Û» É»Ù ÏÛ³Ý ùÁ: ø³ ÝÇ ¹»é Ï»Ý ¹³ ÝÇ

»Ù, å»ïù ¿ Ñ³ë Ý»Ù ³ÛÝ ³Ù» ÝÇÝ, ÇÝã ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ù` ·Ç ï» ÉÇù Ý»ñ,

Ñ³ ×áõÛù Ý»ñ, ÷áÕ, ÷³éù¦:

Üñ³Ýù û·ï íáõÙ »Ý ÏÛ³Ý ùÇó ¨ Ïß ï³ ÝáõÙ Ýñ³ ÝÇó, ÙÇÝã¨ áñ

Ýñ³Ýó áõ Å» ñÁ ëå³é í»Ý: Ðá· Ý³Í ¨ áõ Å³ë å³é` Ýñ³Ýù ÙÝáõÙ »Ý ¹³ -

ï³ñ Ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç, ¨ ³Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ »Ý, áñ ÏÛ³Ý ùáõÙ ³í» -

ÉÇ ß³ï μ³Ý Ïáñó ñ»É »Ý, ù³Ý Ó»éù »Ý μ» ñ»É:

¶Ý³ Ñ³ ï»°ù ÏÛ³Ý ùÁ, ¨ áã Ã» ³ÛÝ åïáõÕ Ý»ñÝ áõ Ó»éù μ» ñáõÙ Ý» ñÁ,

áñÝ ³ÛÝ Ó»½ Ù³ ïáõ óáõÙ ¿: Ü³, áí ³í» ÉÇ ß³ï ïñíáõÙ ¿ Ñ³ ×áõÛù Ý» -

ñÇÝ, ½·³ó ÙáõÝù Ý» ñÇÝ, Ïñ ù» ñÇÝ, í³ï ÝáõÙ ¿ Çñ ÏÛ³Ý ùÁ: ²Û¹ å»ë

í³ñ í» Éáí` Çñ Ó»éù μ» ñ³Í ³Ù»Ý ÇÝ ãÇ Ñ³ Ù³ñ Ý³ å»ïù ¿ í×³ ñÇ, ¨

¹³ í×³ ñáõÙ ¿ Çñ ÏÛ³Ý ùáí:

ÆëÏ »Ã» Ù³ñ¹Ý Çñ ÏÛ³Ý ùÁ ÝíÇ ñáõÙ ¿ í»Ñ Ýå³ ï³Ï Ý» ñÇÝ, ³å³`

áñ ù³Ý ß³ï ¿ ³ß Ë³ ïáõÙ, ³ÛÝ ù³Ý ³í» ÉÇ áõ Å»Õ ¿ ¹³é ÝáõÙ: ²Ù» -

Ý³·É Ë³ íá ñÁ ÏÛ³ÝùÝ ¿, ¨ ¹áõù å»ïù ¿ ³ÛÝ å³ßï å³ Ý»ù, Ù³ù ñ»ù,

³Ù ñ³ó Ý»ù, Éáõ ë³ íá ñ»ù: ²ß Ë³ ï»°ù ·» Õ»ó Ï³ó Ý»É, ³Ù ñ³ó Ý»É áõ Éáõ -

ë³ íá ñ»É Ó»ñ ÏÛ³Ý ùÁ:


119

Î²ð¶Æ° ´ºðºø Òºð Ðà¶ÆÜ

¸áõù Ó»½ ßñ ç³ å³ ïáÕ ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ã»ù ·ï ÝÇ ³ÛÝ, ÇÝ ãÁ ãÏ³ Ó»ñ Ñá -

·áõÙ: ¶á Ûáõ ÃÛáõÝ ãáõ Ý»Ý Ù³ñ ¹ÇÏ, áñáÝó Ý»ñ ëáõÙ áã ÙÇ É³í μ³Ý ãÏ³,

ÝáõÛÝ å»ë ¨ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ ãáõ Ý»Ý μ³ ó³ñ Ó³Ï É³í Ù³ñ ¹ÇÏ: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ -

ñÇ Ñá ·áõÙ Ï³ ¨° É³ íÁ, ¨° í³ ïÁ: àñ ù³Ý ß³ï Ó»ñ Ý»ñ ëáõÙ ¹áõù μ³ ó³ -

Ñ³Û ï»ù ë»ñ, ÇÙ³ë ïáõ ÃÛáõÝ, ·» Õ»ó Ïáõ ÃÛáõÝ, μ³ ñáõ ÃÛáõÝ, ³ÛÝ ù³Ý ß³ï

ÏÝ Ï³ ï»ù ¹ñ³Ýù ßñ ç³ å³ ïáõÙ:

Ò»½ ÃíáõÙ ¿, áñ »Ã» ¹áõù áñ¨¿ μ³Ý ã»ù ï»ë ÝáõÙ, ³å³ ¹³ ·á Ûáõ -

ÃÛáõÝ ãáõ ÝÇ: à°ã, áõÕ Õ³ ÏÇ ¹á°õù ã»ù ÝÏ³ ïáõÙ ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ³ÛÝ, ÇÝ ãÁ

ãÏ³ Ó»ñ Ý»ñ ëáõÙ: â³ñ Ù³ñ ¹Á ãÇ ï»ë ÝáõÙ μ³ ñÇÝ, ³·³Ñ Ù³ñ ¹áõÝ

μá ÉáñÝ ³·³Ñ »Ý ÃíáõÙ, ³ß Ë³ñ ÑÁ ëÇ ñá ÕÁ ëÇ ñáí ¿ Éó í³Í, ÇëÏ ³ïá -

ÕÁ` ³ï» Éáõ ÃÛ³Ùμ:

²Û¹ å³ï ×³ éáí ÙÇ° Ë³μ í»ù. ¹áõù »ñ μ»ù ã»ù Ñ³ë ÝÇ Ñ³ñëïáõ -

ÃÛ³Ý ¨ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý` ÉÇ Ý» Éáí Ó» ½³ ÝÇó ¹áõñë, »Ã» ¹áõù ç³Ýù ã»ù

·áñ Í³¹ ñ»É, áñ å»ë ½Ç ¹ñ³Ýù ·ï Ý»ù Ó» ½³ ÝáõÙ:

î²Ô²Ü¸Æò ²è²ìºÈ ¶Ü²Ð²îº°ø ´²ðàôÂÚàôÜÜ àô êºðÀ

´á Éá ñÁ ÑÇ ³ ÝáõÙ »Ý ·Ç ïáõ ÃÛ³Ý, ³ñ í»ë ïÇ Ï³Ù ëåáñ ïÇ

ÑÇ³ëù³Ýã Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ áõ Ý» óáÕ Ù³ñ¹ Ï³Ý óáí: ²ß Ë³ñ ÑáõÙ

ß³ï Ï³Ý ï³ Õ³Ý ¹³ íáñ ¨ Ñ³Ý ×³ ñ»Õ Ù³ñ ¹ÇÏ: ºí ¹³ ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ ¿,

»Ã» î»ñÝ ûÅ ï»É ¿ Ù³ñ ¹áõÝ åá » ïÇ, »ñ³Åß ïÇ, Ù³ Ã» Ù³ ïÇ Ïá ëÇ ï³ -

Õ³Ý ¹áí:

´³Ûó áã Ã» ï³ Õ³Ý¹Ý áõ ÁÝ ¹áõ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ï÷ñ Ï»Ý ³ß Ë³ñ ÑÁ,

³ÛÉ` ë»ñÝ áõ μ³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: ²ß Ë³ñ ÑÁ, Ý³Ë ¨ ³é³ç, Ï³ ñÇù áõ ÝÇ ³ÛÝ -

åÇ ëÇ ¿³Ï Ý» ñÇ, áí ù»ñ Ï³ ñáÕ »Ý óáõ ó³ μ» ñ»É μ³ ñá Û³ Ï³Ý μ³ñÓñ

áñ³Ï Ý»ñ: Ò· ï»°ù ¹³é Ý³É ³é³ í»É μ³ ñÇ, ëÇ ñáÕ áõ ³½ ÝÇí: êÇ ñ»°ù

ÇÝù Ý»ñ¹ Ó»½ ¨ Ó»½ ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇÝ:

120


ìºðÈàôÌº°ø Òºð ÎÚ²ÜøÀ

ÊÇëï ß³ï Ñá·ë»ñÇó áõ ·áñÍ»ñÇó Ù³ñ¹Á Ùáé³ÝáõÙ ¿, Ã» ÇÝãÇ

Ñ³Ù³ñ ¿ ³Ûë ³ßË³ñÑ »Ï»É: Ø³ñ¹ÇÏ Ùáé³ÝáõÙ »Ý, áñ Çñ»Ýù »ñÏ³ñ

ã»Ý ÙÝ³Éáõ ³Ûë ³ßË³ñÑáõÙ: ÜÛáõÃ³Ï³Ý Ó»éùμ»ñáõÙÝ»ñÁ,

ÏáãáõÙÝ»ñÁ, å³ßïáÝÝ»ñÁ, ³ÛÝ ³Ù»ÝÁ, ÇÝãÇÝ Ýñ³Ýù Ñ³ë»É »Ý Ù»Í

¹Åí³ñáõÃÛ³Ùμ, Ñ³ñÏ ÏÉÇÝÇ ÃáÕÝ»É ³Ûëï»Õ: ²Û¹ ¹»åùáõÙ ÇÝãá±õ »Ý

Ù³ñ¹ÇÏ Çñ»Ýó áÕç Ï³ñáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÝ áõÕÕáõÙ ÙÇ³ÛÝ ·áõÙ³ñ

í³ëï³Ï»Éáõ, Ñ³×áõÛùÝ»ñÁ μ³í³ñ³ñ»Éáõ ¨ Ïáõßï áõï»Éáõ íñ³:

º°ï Ý³Û»ù ¨ ï»ë»°ù, Ã» ÇÝã »ù ³ñ»É ÏÛ³ÝùáõÙ` Ù»ñÓ³íáñÇ

Ñ³Ý¹»å áõÝ»ó³Í ëÇñáõó` ³ßË³ñÑáõÙ ÉáõÛë ë÷é»Éáõ Ñ³Ù³ñ:

æ²Ü²òº°ø â²ðî²Ð²ÚîºÈ Òºð ¸Ä¶àÐàôÂÚàôÜÀ

Þ³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ëá íá ñáõ ÃÛáõÝ áõ Ý»Ý ³ñ ï³ Ñ³Û ï» Éáõ Çñ»Ýó ¹Å ·á -

Ñáõ ÃÛáõÝÝ ³Ù»Ý ÇÝ ãáõÙ: ¸Å ·á Ñáõ ÃÛáõ ÝÁ Ý» ñ» ÉÇ ¿ ÙÇ ³ÛÝ, »ñμ ³ñ ï³ -

Ñ³Û ïáõÙ »ë ÇÝù¹ ùá Ñ³Ý ¹»å: Ü³, áí ³Ù»Ý Å³ Ù³ Ý³Ï ¹Å ·á ÑáõÙ ¿

²ëï Íáõó ¨ ÇÝùÝ Çñ ·á Ûáõ ÃÛáõ ÝÇó, íÝ³ ëáõÙ ¿ Çñ»Ý: ¶á°Ñ »Õ»ù Ó»ñ

×³ Ï³ ï³· ñÇó, ÁÝ ¹áõ Ý»°ù Ó»ñ Ý»ñ Ï³ íÇ ×³ ÏÁ:

²ëï í³Í Ù»½ ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ ¿ áõ Õ³ñ ÏáõÙ, áñ å»ë ½Ç Ù»Ýù ³Ù -

ñ³ Ý³Ýù ¹ñ³Ýù Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáí, ¨ áã Ã» Ñáõ ë³ Ñ³ï í»Ýù: Ö³ Ï³ -

ï³· ñÇó ¹Å ·áÑ Ù³ñ ¹ÇÏ ïÑ³× ¨ ³Ý ¹áõñ Ù³ñ ¹ÇÏ »Ý: Üñ³ ÁÝ Ï»ñ Ý» -

ñÁ Ñ» é³ ÝáõÙ »Ý Çñ» ÝÇó: ÆÝã å»±ë Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ÙÝ³É ³ÛÝ Ù³ñ ¹áõ ÏáÕ -

ùÇÝ, áí Çñ ¹Å ·á Ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñáí áõ ïñ ïáõÝç Ý» ñáí ïñ³ Ù³¹ ñáõ ÃÛáõÝ ¿

÷ã³ó ÝáõÙ:

ò³ íáù, Ù³ñ¹ Ï³ ÛÇÝ ¿áõ ÃÛáõÝÝ ³ÛÝ åÇ ëÇÝ ¿, áñ Ù³ñ ¹ÇÏ ã»Ý ëÇ ñáõÙ »ñ -

Ï³ñ Éë»É áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñá· ë» ñÇ, ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ áõ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ: ²Ûë ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ³Ù»Ý Ù»ÏÝ áõÝÇ Çñ ó³ íÁ: Ø»ñ ³ß Ë³ñ ÑÁ

ÉÇ ¿ ó³ íáí, ³Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É ½áõñÏ ¿ ëÇ ñáõó: Ø³ñ¹ Ï³Ýó Ù» Í³ Ù³ë -

Ýáõ ÃÛáõÝÝ ³ÛÝ å»ë ¿ ÏÉ³Ý í»É Çñ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñáí, áñ ãÇ Ï³ ñá Õ³ -

ÝáõÙ Ñ» é³ Ý³É Çñ» ÝÇó, áñ å»ë ½Ç Ï³ ñá Õ³ Ý³ ëÇ ñ»É Ù»Ï áõ ñÇß ÇÝ:

Ö³ Ï³ ï³· ñÇó ¹Å ·á Ñ» Éáí` ¹áõù ÙÇ ³ÛÝ ½áõñ Å³ Ù³ Ý³Ï »ù í³ï -

ÝáõÙ: ¸áõù Ïáñó ÝáõÙ »ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ñ³ñ ·³Ý ùÁ:


121

Üñ³Ýù ï»ë ÝáõÙ »Ý, áñ ¹áõù Ë» É³ óÇ ã»ù, áõ Å»Õ ã»ù ¨ ÷áñ ÓáõÙ »Ý

Ñ» éáõ ÙÝ³É Ó»½ ÝÇó:

ºÃ» ã»ù ó³Ý Ï³ ÝáõÙ Ïáñó Ý»É ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇÝ, ³å³ Ã³ùó ñ»ù Ýñ³Ý -

óÇó Ó»ñ Ñá· ë» ñÁ, ÙÇ° ¹Å ·á Ñ»ù, áõ Å»°Õ »Õ»ù: Ò»½ ÝÇó μËáÕ áõÅÝ áõ

ÉáõÛ ëÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÏÓ ·»Ý ¹» åÇ Ó»½: Üñ³Ýù ÏÑÇ ³ Ý³Ý, áñ ¹áõù ÏÛ³Ý -

ùÇ ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ ³Ýó ÝáõÙ »ù ³Ùáõñ Ï³Ý· Ý³Í ¨ ³Ýïñ ïáõÝç:

ÀÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Ï·³Ý Ó»½ Ùáï, áñ å»ë ½Ç ÝÙ³Ý í»Ý Ó»½ ¨ Éó í»Ý áõ Åáí.

³Û¹ åÇ ëÇ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÁ Ó»½ Ñ»ï ÏÙÝ³Ý ÁÝ¹ ÙÇßï:

î²ðº°ø Ø²ð¸Î²Üò ÎºÜ¸²ÜÆ ä²ð¶ºìÜºð

´á Éáñ »ñÏñ Ý» ñáõÙ ÁÝ ¹áõÝ í³Í ¿ ÑÛáõñ ·Ý³É Ýí»ñ Ý» ñáí: Ø»Ýù

·ÝáõÙ »Ýù áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ»ï Ñ³Ý ¹Çå Ù³Ý` Ýñ³Ýó ÇÝã -áñ ÙÇ É³í μ³Ý

ï³ Ý» Éáõ ó³Ý Ïáõ ÃÛ³Ùμ. ÙÇ° ³Û ó» É»ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó ¹³ ï³ñÏ Ó»é ùáí áõ

¹³ ï³ñÏ ëñ ïáí: ØÇ° ·Ý³ ó»ù ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇ Ùáï, »Ã» ã»ù Ï³ ñá Õ³ Ý³ Éáõ

Ýñ³Ýó ÝíÇ ñ»ù ·á Ý» ÙÇ μ³ ñÇ Ñ³ Û³óù, μ³ ñÇ ÅåÇï Ï³Ù ÙÇ ù³ ÝÇ μ³ -

ñÇ Ëáëù: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ëá íá ñ»É` Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÙÇßï ï³É ³Ù» Ý³ É³ íÁ:

ê»Õ Ù»°ù ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇ Ó»é ù» ñÁ: ÆÑ³ñ Ï», ß³ ï» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ó»éù ë»Õ -

ÙáõÙÝ ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ ÙÇ Å»ëï ¿, áñÁ Ýñ³Ýù ³ÝáõÙ »Ý ÇÝù Ý³ μ» ñ³ μ³ñ:

²ÛÝ Ï³ ñáÕ ¿ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÙËÇ Ã³ ñ»É, á·¨áñ»É, Ï»Ý ¹³ Ý³ó Ý»É ¨ Ýñ³Ýó

ï³É ë»ñ áõ ç»ñ Ùáõ ÃÛáõÝ: ê»Õ Ù» Éáí Ù»Ï áõ ñÇß Ç Ó»é ùÁ` Ùïá íÇ ó³Ý -

Ï³ ó»ù Ýñ³Ý ³éáÕ çáõ ÃÛáõÝ, Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛáõÝ ¨ ÉáõÛë:

Øá ï» Ý³ Éáí Ù³ñ¹ Ï³Ýó` ç³ Ý³ ó»ù ³Ý Ï»ÕÍ ëÇ ñá áõ ÉáõÛ ëÇ Ñ³ -

Û³óù Ñ³ Õáñ ¹»É Ýñ³Ýó: àñ ï»Õ ¿É ÉÇ Ý»ù, Ó»ñ Ñ³ Û³ó ùÁ å»ïù ¿ ÉÇ ÝÇ

³Ý Ï»ÕÍ, Éáõ ë³ íáñ, ÁÝ Ï» ñ³ Ï³Ý, áñ å»ë ½Ç Ù³ñ ¹ÇÏ, áñáÝó ¹áõù Ñ³Ý -

¹Ç åáõÙ »ù, Ó»ñ ÙÇ çá óáí ëï³ Ý³Ý ³ëï í³ Í³ ÛÇÝ ëÇ ñá ÙÇ ù³ ÝÇ ßáÕ:

Ðºîºìº°ø Òºð ÊàêøºðÆÜ

Þ³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ã»Ý ëá íá ñáõÙ ½ë å»É Çñ»Ýó Ùï ù»ñÝ áõ ½·³ó ÙáõÝù -

Ý» ñÁ: ºÃ» ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ»ï Ë³ Õ³ Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ³å -

ñ»É, ³å³ μ³ñÓ ñ³ Ó³ÛÝ ÙÇ° ³ñ ï³ μ» ñ»ù ³ÛÝ ³é³ çÇÝ μ³ éÁ, áñÁ ·³ -

ÉÇë ¿ Ó»ñ Ùï ùáõÙ. Ý³Ë` Ùï³ Í»ù, Ñ» ïá Ëá ë»ù:

122


ú· ï³ ·áñ Í»°ù Ó»ñ É» ½áõÝ` Ó»½ ¨ Ó»ñ ßñ ç³ å³ ïÇÝ μ³ ñÇù ³Ý» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ: Êá ë»ù ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ó»ñ ëÇñ ïÁ ÉÇ ¿ ëÇ ñáí: ºÃ» Ó»ñ

ëÇñ ïÁ »éáõÙ ¿ μ³ñ Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó áõ íÇ ñ³ íá ñ³Ý ùÇó, ³å³ ³í» ÉÇ É³í

¿ Éé»ù:

¼·á°Ý »Õ»ù: Ò»ñ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛ³Ý Ï³Ù Ù» Õ³¹ ñ³Ý ùÇ Ù»ç ß³ï

Ñ» éáõ ÙÇ° ·Ý³ ó»ù: ¼ñáõÛ óÁ »ñ μ»ù ÙÇ° ³í³ñ ï»ù μ³ ó³ ë³ Ï³Ý Ëáë -

ù» ñáí:

ÜáõÛ ÝÇëÏ »Ã» ¹áõù ëïÇå í³Í »ù áñ¨¿ Ù» ÏÇÝ ï» ÕÇÝ ÝÏ³ ïá Õáõ -

ÃÛáõÝ Ý»ñ ³Ý» Éáõ, ç³ Ý³ ó»°ù Ãáõ É³ó Ý»É ¹ñ³Ýó ëñáõ ÃÛáõ ÝÁ` ïí Û³É

³Ý ÓÇ Ù³ ëÇÝ ¹ñ³ Ï³Ý Ëáë ù»ñ ³ñ ï³ Ñ³Û ï» Éáí: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ

Ï»Ý ¹³ ÝÇ ¿³ ÏÇ Ù»ç ÇÝã -áñ É³í μ³Ý Ï³. ³ß Ë³ ï»°ù ·ï Ý»É ³Û¹ É³ íÁ

¨ ³ç³Ï ó»°ù ¹ñ³Ý:

Ü³Ë ù³Ý Ù³ñ ¹áõÝ ÇÝã -áñ μ³Ý ³ë» ÉÁ, Ñ³ñó ñ»ù Ó»½, Ã» ÇÝã »ù

áõ½áõÙ ³ë»É Ýñ³Ý. ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »ù óáõ ó³ μ» ñ»É Ó»ñ ë»± ñÁ, μ³ -

ó³ïñ»É ÇÝã -áñ Ï³ñ¨áñ ÙÇ μ³±Ý, ³½³ ï»±É Ýñ³Ý, μÅß Ï»±É, Ã»± Ùá Éá -

ñ»ó Ý»É, Ñ³ß Ç±í Ù³ù ñ»É, Ýí³ë ï³ó Ý»±É, íÇ ñ³ íá ñ»±É… ³Û É³ å»ë`

³í» ÉÇ É³í ¿ Éé»É:

Êáë ùÁ Ù³ñ ¹áõÝ ïñ í³Í ã¿, áñ å»ë ½Ç Ãáõ É³ó ÝÇ Ï³Ù Ïáñ Í³ ÝÇ

áõñÇß Ý» ñÇÝ: ¸ñ³ ¹»ñÝ ÁÝ Ï³ ÍÇÝ ³ç³Ï ó»ÉÝ áõ μ³ñÓ ñ³ó Ý»ÉÝ ¿, Ë³ -

í³ ñÇ Ù»ç Ã³ ÷³ éá ÕÇÝ ÉáõÛë ï³ÉÝ ¿, ×³ Ý³ å³ñ ÑÇó ß»Õ í³ ÍÇÝ áõ ÕÇÝ

óáõÛó ï³ÉÝ ¿: Êáë ùÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ïñ í³Í ¿ ÙÇ ³ÛÝ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ, áñ

ûñÑ Ý»Ý, ·á Ñ³ Ý³Ý, ÙÇ ³ μ³Ý í»Ý ³ñ ¹³ ñáõ ÃÛ³Ý, ÇÙ³ë ïáõ ÃÛ³Ý áõ ëÇ -

ñá Ñ³ Ù³ñ:

Êáë ù» ñÇ Ù»ç å»ïù ¿ ½·áõÛß ÉÇ Ý»É: ØÇ° ·áñ Í³ Í»ù ×á éáÙ μ³ é»ñ

áõ ³ñ ï³ Ñ³Û ïáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ, ÙÇ° ïí»ù Ëáë ïáõÙ Ý»ñ, áñáÝù ã»ù Çñ³ -

Ï³ Ý³ó Ý» Éáõ:

Ð»ï¨»°ù Ó»ñ Ëáë ù» ñÇÝ áã ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ù³ñ¹ Ï³Ýó

Ù»ç »ù, ³ÛÉ Ý³¨ ï³ ÝÁ, ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ: Ø»ñ ëË³ÉÝ ³ÛÝ ¿, áñ Ù»Ýù ëá -

íá ñáõÙ »Ýù Ù»ñ ÁÝ ï³ ÝÇ ùÇ ³Ý ¹³Ù Ý» ñÇÝ ¨ Ñ»ï½Ñ» ï» Ñ³ Ù³ ñáõÙ

»Ýù, áñ Ýñ³Ýó Ñ³ë ï³ï Ï³ ñáÕ »Ýù ³ë»É ³ÛÝ, ÇÝã Ùï³ ÍáõÙ »Ýù

Ýñ³Ýó Ù³ ëÇÝ: ºí ëï³ó íáõÙ ¿ ³ÛÝ å»ë, áñ ³Ù» Ý³ Ñ³ ñ³ ½³ï Ù³ñ -

¹ÇÏ ÙÇÙ Û³Ý óÇó ÉëáõÙ »Ý ³ÛÝ ù³Ý íÇ ñ³ íá ñ³ Ï³Ý áõ í³ï Ëáë ù»ñ, áñ

»ñ μ»ù ã¿ ÇÝ Éë»É ³Ý ·³Ù Çñ»Ýó Ãß Ý³ ÙÇ Ý» ñÇó: Î³°Ý· ³é»ù. ÙÇ± Ã» Ó»½

¹áõñ ¿ ·³ ÉÇë Ó»ñ Ñ³ ñ³ ½³ï Ý» ñÇÝ ó³í å³ï ×³ é» ÉÁ:

êá íá ñ»°ù Ëá ë»É ëÇ ñáí áõ μ³ ñáõ ÃÛ³Ùμ áã ÙÇ ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³Ýó, ³ÛÉ


123

Ý³¨ μÝáõ ÃÛ³Ý` Í³ é» ñÇ, Ãé ãáõÝ Ý» ñÇ, Í³ ÕÇÏ Ý» ñÇ, çñÇ Ñ»ï: ÆÝã å»ë

óá ñ»ÝÝ ¿ ùß íáõÙ ù³ Ùáõó áõ ³×áõÙ Ñ»é íáõÙ, ³Û¹ å»ë ¿É Ù»ñ μ³ ñÇ

Ëáë ù»ñÝ »Ý Ãé ãáõÙ áõ Ñ»é íáõÙ ï³ ÉÇë ÑÇ³ëù³Ýã ³ñ¹ ÛáõÝù Ý»ñ:

²ÞÊ²îº°ø êÆðàì

æ³ Ý³ ó»°ù ÙÇßï ³ß Ë³ ï»É ëÇ ñáí: ê» ñÁ ï³ ÉÇë ¿ áõÅ, Ï»Ý ¹³ Ý³ó -

ÝáõÙ ¿, í» ñ³Í ÝáõÙ: ²é³Ýó ëÇ ñá ¨ ÙÇ ³ÛÝ ³ß Ë³ ï³ í³ñ ÓÇ Ñ³ Ù³ñ

³ß Ë³ ïáÕ Ù³ñ ¹Á »ñ μ»ù É³í ³ñ¹ ÛáõÝù ãÇ ëï³ Ý³: ¶áñ ÍÁ Å³ Ù»ñ

ß³ ñáõ Ý³Ï Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ëÇ ñáí Ï³ ï³ ñ»É ¨ Ñá· Ý³ Íáõ ÃÛáõÝ ã½ ·³É: ºí

Ï³ ñ» ÉÇ ¿ áõ Å³ë å³é ÉÇ Ý»É ÙÇ ù³ ÝÇ ñá å» Ï³ ï³ ñ³Í ³ß Ë³ ï³Ý -

ùÇó, »Ã» ³ÛÝ ³ñ íáõÙ ¿ ë³é Ý³ëñïá ñ»Ý, ³é³Ýó ëÇ ñá:

²ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝã ³ÝáõÙ »ù, ëÇ ñá°í ³ñ»ù Ï³Ù ÙÇ° ³ñ»ù ÁÝ¹ Ñ³Ý ñ³ -

å»ë: Ø³ñ ¹ÇÏ Ñ³ñó ÝáõÙ »Ý Çñ»Ýù Çñ»Ýó` ÇÝã å»ë ³Ý»Ýù, áñ ãÑá· -

Ý»Ýù: ¶³Õï ÝÇ ùÁ å³ñ½ ¿. ëÇ ñ»°ù ³ÛÝ, ÇÝã ³ÝáõÙ »ù, ¨ Ýñ³Ýó, áõÙ

Ñ³ Ù³ñ ¹³ ³ÝáõÙ »ù:

²ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ù»ç Ý»ñ¹ ñ»ù Ñá ·Ç, ë»ñ ¨ Ñ³ í³ïù: ²Û É³ å»ë`

³ßË³ ï³Ý ùÁ ÏÉÇ ÝÇ ïËáõñ, ÇÝã åÇ ëÇÝ Çñ ·áñ Í³ ïÇ ñáç Ñ³ Ù³ñ

³ßË³ ïáÕ ëï ñáõ ÏÇ ·áñÍÝ ¿:

Î³ñ¨áñ ã¿, Ã» áñ ù³Ý »ù ³ß Ë³ ïáõÙ, ³ÛÉ` Ã» áñ ù³Ý ë»ñ »ù

Ý»ñ¹ÝáõÙ Ó»ñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ù»ç:

ØÆ° öÜîðºø ÐºÞî ºÔ²Ü²ÎÜºð

ØÇ° ¹Å ·á Ñ»ù ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó áõ ³ñ ·»Éù Ý» ñÇó, áñáÝù Ñ³Ý ¹Ç -

åáõÙ »ù Ó»ñ ÏÛ³Ý ùÇ ×³ Ý³ å³ñ ÑÇÝ: Ð»Ýó ¹ñ³Ýù »Ý Ù»½ û· ÝáõÙ

³é³ç ß³ñÅ í» Éáõ: ÆÝ ãá±õ »Ý Ý³ í» ñÁ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ³é³ç ·Ý³É çñÇ

Ù»ç, ÇëÏ ÇÝù Ý³ ÃÇé Ý» ñÁ` û¹áõÙ: àñáí Ñ»ï¨ çáõñÝ áõ û¹Á ³ñ ·»Éù »Ý

Ñ³Ý ¹Ç ë³ ÝáõÙ ³é³ çÁÝ Ã³ óÇ Ñ³ Ù³ñ: ÐÝ³ ñ³ íáñ ã¿ ³é³ç ·Ý³É, »Ã»

ãÏ³ ß³ñÅ Ù³Ý ÝÛáõ ÃÇ ¹»Ù Ñ³ Ï³ é³ Ïáõ ÃÛáõÝ: ÎÛ³Ý ùáõÙ ³ñ ·»Éù Ý»ñÝ

áõ ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ μÝ³ Ï³ ÝáÝ ÁÝ Ã³ó ùÇ ³Ý μ³ Å³ Ý» ÉÇ Ù³ ë»ñÝ

»Ý, ¨ Ù»Ýù å»ïù ¿ ëá íá ñ»Ýù û· ï³ ·áñ Í»É ¹ñ³Ýù ³é³ç ·Ý³ Éáõ

Ñ³Ù³ñ:

124


ºñμ ë³ñ »Ýù μ³ñÓ ñ³ ÝáõÙ, Ù»Ýù μéÝ íáõÙ »Ýù ³Ù»Ý ÙÇ ³Ý Ñ³ñ -

Ãáõ ÃÛáõ ÝÇó, áñ å»ë ½Ç Ù³·É ó»Ýù í»ñ¨: ²Û¹ ¹»å ùáõÙ ÇÝ ãá±õ »Ýù

áõ½áõÙ, áñ Ù»ñ ÏÛ³ÝùÝ ÁÝ Ã³ Ý³ Ñ³ñÃ, ³é³Ýó áñ¨¿ Ëáñ ¹áõ μáñ¹ ï» -

Õ» ñÇ: ºñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¿ ³ÛÝ, »ñμ ÏÛ³Ý ùÁ ÉÇ ¿ ¹ñ³Ý óáí, áñáÝó ßÝáñ -

ÑÇí Ù»Ýù ³å ñáõÙ »Ýù: ä»ïù ã¿ ó³Ý Ï³ Ý³É Ñ³ñÃ, ³é³Ýó ï³ é³ -

å³Ýù Ý» ñÇ, íß ï» ñÇ, ïÑ³ ×áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ áõ ³é³Ýó Ãß Ý³ ÙÇ Ý» ñÇ

ÏÛ³Ýù, Ñ³ Ï³ é³Ï ¹»å ùáõÙ ¹áõù μ³ñÓ ñ³ Ý³ Éáõ Å³ Ù³ Ý³Ï μéÝ í» Éáõ

áãÇÝã ã»ù áõ Ý» Ý³ ¨ í³Ûñ Ï· Éáñ í»ù: Ð»ßï ÏÛ³Ý ùÇ Ó· ïá ÕÁ, Çñ³ Ï³ -

ÝáõÙ, ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Çñ ¹Åμ³Ë ïáõ ÃÛáõ ÝÁ:

Ö³ Ï³ ï³ ·Ç ñÁ Ù»½ ½áõñ ãÇ ï³ ÝáõÙ ¹» åÇ áñáß ³ ÏÇ Çñ³ íÇ ×³Ï -

Ý»ñ: ²ñ ï³ ùÇÝ ³ß Ë³ñ ÑÇ ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ³éç¨ Ñ³ÛïÝ í» Éáí`

Ù»Ýù å»ïù ¿ Ï³Ý ·áõÝ ÙÝ³Ýù: ÆÝã å»±ë Ñ³ë Ý»É ¹ñ³Ý. ³ÛÝ å»ë, ÇÝã -

å»ë Ù³ñ ½Ç ÏÁ, Íá í³· Ý³ óÁ, ³É åÇ ÝÇë ïÁ, áí ù»ñ Ù³ñ½ íáõÙ »Ý ³Ù»Ý

ûñ ¨ Çñ»Ýó ëá íá ñ»ó ÝáõÙ »Ý Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ ßá ·Á, óáõñ ïÁ, Ñá· Ý³ -

Íáõ ÃÛáõ ÝÁ, ùÝÇ ¨ ëÝÝ ¹Ç ë³ Ï³ íáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø»Ýù ÝáõÛÝ å»ë å»ïù ¿ ëá -

íá ñ»Ýù Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É ¹Åí³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ³Ýó Ý»É ó³ íÇ ÙÇ çáí ¨

ÙÝ³É ýÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý áõ μ³ ñá Û³ Ï³Ý É³í íÇ ×³ ÏáõÙ: ºÃ» ÁÝï ñ»É »ù í»Ñ

Ýå³ ï³Ï, ¨ ³Û¹ ×³ Ý³ å³ñ ÑÁ Í³Ýñ ¿, ³å³ ²ëï í³Í Ïû· ÝÇ Ó»½:

ØÆ° ÎºÜîðàÜ²òºø ²ÜÐ²æàÔàôÂÚàôÜÜºðÆ ìð²

²ÝÇ Ù³ëï ¿ ë¨»é í»É ÷áù ñÇÏ ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ íñ³ ³ÛÝ å»ë,

Ï³ñ Í»ë ¹³ Çë Ï³ Ï³Ý ³Õ»ï ¿: Îáñó ñ³Í ¹ñ³ Ù³ å³ Ý³ ÏÁ, ³Ý Ñ³ çáÕ

³é¨ïáõ ñÁ, ëñ³Ýù ÷áù ñÇÏ μ³ Ý»ñ »Ý, áñáÝó íñ³ áõß ³¹ ñáõ ÃÛáõÝ

¹³ñÓ Ý» Éáõ Ï³ ñÇù ãÏ³: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ëá íá ñ»É ÷áù ñÇÏ ³Ý Ñ³ çá Õáõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÁ ß³ ñ»É ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ Ý» óáÕ μá Éáñ μ³ ñÇù Ý» ñÇ ÏáÕ ùÇÝ,

áñáÝù Ù»½ ³Û¹ å»ë ³é³ ïá ñ»Ý å³ñ·¨»É ¿ î» ëÇÉ ùÁ:

Ø³ñ ¹ÇÏ Ñ³ Ù³ ñáõÙ »Ý, áñ ÙÛáõë Ý» ñÇ Ñ³ Ù» Ù³ï Çñ»Ýù ³í» ÉÇ ùÇã

μ³Ý áõ Ý»Ý. Ñ³ñ¨³ÝÁ Ýáñ ³í ïá Ù» ù» Ý³ áõ ÝÇ, ÇëÏ »ë` û· ï³ ·áñ -

Í³Í, ÁÝ Ï» ñáõ ÑÇë áõ ÝÇ ³¹³ Ù³Ý ¹» Ù³ ï³ ÝÇ, ÇëÏ »ë` ³ñ Ñ»ë ï³ Ï³Ý

Ù³ñ ·³ ñÇï: ºÃ» Ó»½ ³Û¹ ù³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ Ù» Ù³ï í» ÉÁ, ³å³ ÇÝ -

ãá±õ ãÝ³ Û»É ³ÛÝ ³é³ í» Éáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ, áñáÝù ¹áõù ³í» ÉÇ ß³ï áõ Ý»ù

ÙÝ³ ó³Í Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³ Ù» Ù³ï` ³Ý ïáõÝ Ý» ñÇ, ³Ý μáõ Å» ÉÇ ÑÇ í³Ý¹ -

Ý» ñÇ, ³Õ ù³ï Ý» ñÇ:


125

Ò»½ Ñ»ï¨áõÙ »Ý ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý»± ñÁ, ¹áõù Ó»ñ ³éç¨áõÙ áã ÙÇ

³å³ ·³ ã»±ù ï»ë ÝáõÙ: ØÇ ûñÁ ÙÛáõ ëÇÝ ÝÙ³Ý ã¿ ¨, »Ã» ³Û ëûñ ³Ù å» -

ñÁ Í³Í Ï»É »Ý ³ñ¨Á, ³å³ í³ ÕÁ ¹áõù Ïï»ë Ý»ù ³ñ¨³Í³·Ý, áõ »ñ -

ÏÇ ñÁ ÏÅå ï³ Ó»½:

ò³Ý Ï³ ó³Í Çñ³ íÇ ×³ ÏáõÙ, ó³Ý Ï³ ó³Í ¹ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ·á Ûáõ ÃÛáõÝ

áõ ÝÇ »ñ Ïáõ ÏáÕÙ` ¹ñ³ Ï³Ý ¨ μ³ ó³ ë³ Ï³Ý. ÙÇ° Ï»Ýï ñá Ý³ ó»ù ÏÛ³Ý -

ùÇ Ë³ í³ñ ÏáÕ ÙÇ íñ³, ÙÇ° ïñ í»ù Ñáõ ë³ Ñ³ ïáõ ÃÛ³ ÝÁ ÝáõÛ ÝÇëÏ ³Ù» -

Ý³¹Å í³ñ å³ Ñ» ñÇÝ:

ØÆ° ö²Êºø ä²ðî²ìàðàôÂÚàôÜÆò ºìä²î²êÊ²Ü²îìàôÂÚàôÜÆò

Ü³, áí Ùï³ ÍáõÙ ¿, áñ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ÷³Ë ã»É å³ñ ï³ íá ñáõ ÃÛáõ ÝÇó ¨

å³ ï³ë Ë³ Ý³ï íáõ ÃÛáõ ÝÇó áõ ³å ñ»É Ñ»ßï ¨ Ñ³ ×» ÉÇ ÏÛ³Ý ùáí,

ëË³É íáõÙ ¿: àÙ³Ýù Çñ»Ýó ÁÝ ï³ ÝÇ ùÁ Ñ³ Ù³ ñáõÙ »Ý í³ ïÁ, ³ß Ë³ -

ï³Ý ùÁ` μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ ¹Å í³ñ, ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇÝ` Ó³ÝÓ ñ³ ÉÇ, ¨

»ñ³ ½áõÙ »Ý ÙÇ ³ÛÝ, áñ Çñ»Ýó Ñ³Ý ·Çëï ÃáÕ Ý»Ý: ÎÇ ÝÁ ÉùáõÙ ¿ ½½ í»ó -

ÝáÕ ³Ùáõë ÝáõÝ ¨ ·ÝáõÙ ³é³ í»É Ñ³ çá Õ³Ï áõ ·ñ³ íÇã Ù»Ï áõ ñÇß Ç

Ùáï: ²Ùáõ ëÇ ÝÁ ÃáÕ ÝáõÙ ¿ ÏÝáçÝ áõ »ñ» Ë³ ÛÇÝ ¨ ·ÝáõÙ ³í» ÉÇ »ñÇ ï³ -

ë³ñ¹ áõ ³éáÕç ÏÝáç Ùáï: ¼³ í³Ï Ý»ñÝ Çñ»Ýó Í»ñ ÍÝáÕ Ý» ñÇÝ ï» Õ³ -

íá ñáõÙ »Ý Í» ñ³ Ýáó Ý»ñ ¨ ÝáõÛ ÝÇëÏ ã»Ý ¿É ³Û ó» ÉáõÙ:

ÜÙ³Ý í³ñ ùÁ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ×Çßï Ñ³ Ù³ ñ»É: ÆÑ³ñ Ï», Ù»Ýù ³½³ï

»Ýù Ù»ñ ÏÛ³Ý ùáõÙ áñ¨¿ μ³ Ý»ñ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ñ óáõÙ: ´³Ûó ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ

ë» ÷³ Ï³Ý ÏÛ³Ý ùÁ μ³ ñ» É³ í»É áõ ñÇß Ý» ñÇ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛ³Ý Ñ³ß íÇÝ:

Øï³ Í»°ù, ³ñ¹ Ûá±ù Ï³ ï³ ñ»É »ù Ó»ñ μá Éáñ å³ñ ï³ íá ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ

Ýñ³ Ñ³Ý ¹»å, áõ ÙÇó Ñ» é³ ó»É »ù: ºÃ» å³ñ ï³ Ï³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÇó Ññ³ -

Å³ñ í» Éáí ÁÝï ñáõÙ »ù Ñ»ßï ×³ Ý³ å³ñ ÑÁ, ³å³ ÙÇ° Ï³ñ Í»ù, áñ Ó»½

ëå³ë íáõÙ ¿ ÙÇ ³ÛÝ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ áõ Ñ³ ×áõÛù Ý»ñ:

ØÇ ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ ûñ ¹áõù ëïÇå í³Í ÏÉÇ Ý»ù »ï í» ñ³ ¹³é Ý³É, áñ å»ë -

½Ç Ó»½ íñ³ Ïñ»ù ÙÝ³ ó³Í ³Ù μáÕç å³ ï³ë Ë³ Ý³ï íáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñÇó

¹áõù ÷áñ Ó»É ¿Çù ÷³Ë ã»É:

126


ØÆ° îðìºø ÐÆ²êÂ²öàôÂÚ²ÜÀ

ÐÇ ëáõëÝ Æñ »ñÏ Ý³ ÛÇÝ ÏÛ³Ý ùÇ áÕç ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ¹Ç Ù³¹ ñáõ ÃÛ³Ý

Ñ³Ý ¹Ç å»ó: ´³Ûó ¨ ³ÛÝ å»ë, Ü³ Ï³ ï³ ñ»ó Æñ íñ³ ¹ñí³Í ³é³ ù» -

Éáõ ÃÛáõ ÝÁ: ÆÝã ¿É Ü³ ³Ý»ñ, Ù³ñ ¹ÇÏ Üñ³ Ù»ç ¿ÇÝ ï»ë ÝáõÙ Ù» Õ³ íá -

ñáõ ÃÛáõ ÝÁ: ºÃ» Ü³ ÇÝã -áñ ÙÇ É³í μ³Ý ¿ñ ³ëáõÙ, Ýñ³Ý ³Ý ÙÇ ç³ å»ë

Ñ³ Ï³ é³Ï íáõÙ ¿ÇÝ: Ü³ ÷³Û ÉáõÝ Ñ³Ù μ» ñáõ ÃÛáõÝ áõ Ý»ñ ¨ ÃáõÛÉ ã¿ñ

ï³ ÉÇë Æñ»Ý ÑÇ ³ë Ã³÷ í» Éáõ: ¸³ ³ÛÝ ¿ñ, ÇÝ ãÁ å³ ÑáõÙ áõ ³ç³Ï óáõÙ

¿ñ Æñ»Ý, ¨ ÇÝãÝ ³ç³Ï óáõÙ ¿ Ù»½:

ºÃ» áñáß »ù ãïñ í»É íÇ ñ³ íá ñ³Ý ùÇ ¨ ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛ³Ý ½·³ó -

ÙáõÝ ùÇÝ, ³å³ ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³ù ³Ý»É ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝ ãÇ Ñ³ Ù³ñ Ï³Ýã -

í³Í »ù. ÷³ Ë»°ù ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛáõ ÝÇó, Ñ» é³ ó»°ù ¹ñ³ ÝÇó ¨ Ï³ ñá Õ³ -

ó»°ù ³ñ³ ·á ñ»Ý Ý» ñ»É:

ØÇ° Ïáñó ñ»ù ²ëï Íá íñ³ áõ Ý» ó³Í Ó»ñ ÑáõÛ ëÁ, ÝáõÛ ÝÇëÏ, »Ã» ³Ý -

Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ »ù Ïñ»É. ²ëï í³Í Ý» ñáõÙ ¿ Ù»ñ ëË³É Ý» ñÁ, μ³Ûó ãÇ Ý» -

ñáõÙ ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛáõ ÝÁ: ÐÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛáõ ÝÁ Ñå³ñï Ù³ñ¹ Ï³Ýó ×³ -

Ï³ ï³ ·ÇñÝ ¿, áí ù»ñ ·» ñ³· Ý³ Ñ³ ï»É »Ý Çñ»Ýó áõ Å» ñÁ: Êá Ý³ñÑ

Ù³ñ ¹Á »ñ μ»ù ãÇ ÑÇ ³ë Ã³÷ íáõÙ:

ØÇ° ïñ í»ù ÑÇ ³ë Ã³ ÷áõ ÃÛ³ ÝÁ, ÝáõÛ ÝÇëÏ, »Ã» ½·áõÙ »ù, áñ áã Ù» -

ÏÇÝ å»ïù ã»ù, ÑÇ í³Ý¹ »ù áõ Ùá é³ó í³Í: ÐÇß »°ù, áñ ²ëïí³Í ëÇ ñáõÙ

¿ Ó»½: Ü³ ³ë»É ¿. §ØÇ± Ã» ÏÇ ÝÁ ÏÙá é³ Ý³ Çñ Ï³Ã Ý³ Ï»ñ Ù³ Ýáõ ÏÇÝ…

Ýñ³Ýù, »Ã» Ùá é³ Ý³Ý ¿É, μ³Ûó ºë ù»½ ã»Ù Ùá é³ Ý³¦ (ï»°ë ºë. 49.15):

ØÇ° ÑÇ ³ë Ã³÷ í»ù, ¨ ²ëï í³Í Ïû· ÝÇ Ó»½, áñ å»ë ½Ç ³å ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ

ÙÇ Ýáñ å³ï ×³é ·ïÝ»ù, Ï³Ù Ü³ ÃáõÛÉ Ïï³, áñ Ù³ Ñ³ Ý³ù Ë³ Õ³Õ

ÅåÇ ïÁ ¹»ÙùÇÝ:

ØÆ° ì²Êºòºø â²ðâ²ðìºÈàôò

â³ñ ã³ ñ³Ý ùÁ ·³ ÉÇë ¿ Ù»½ íñ³, áñ å»ë ½Ç ½·áõß ³ó ÝÇ, áñ Ù»Ýù

ß»Õ í»É »Ýù ×Çßï áõ Õáõó: â³ñ ã³ ñ³ÝùÝ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿` Ù»½ ÷ñ Ï» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ: ºí Ñ³ñ Ï³ íáñ ã¿ å³Û ù³ ñ»É ë» ÷³ Ï³Ý ÷ñÏ ãÇ ¹»Ù: â³ñ ã³ -

ñ³Ý ùÁ Ñ³Ý Ï³ñ Í³ ÏÇ ãÇ ·³ ÉÇë, ¹³ íñ»Å Ï³Ù å³ ïÇÅ ã¿, ³ÛÉ`

½·áõß³ óáõÙ: Ø»½ í» ñ³ ÷á ËáÕ ã³ñ ã³ ñ³ÝùÝ ²ëï Íá ëÇ ñá Ûáõ ñ³ Ñ³ -

ïáõÏ å³ñ·¨Ý ¿:


127

ø³ ÝÇ áñ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÇó Ëáõ ë³ ÷»É ÑÝ³ ñ³ íáñ ã¿, ³í» ÉÇ É³í ¿

Ýñ³Ý ¹Ç Ù³ Ý³É ¨ ³é³ç ³Ýó Ý»É` ï³Ýç í» Éáõ ¨ ï» ÕáõÙ ÙÝ³ Éáõ ÷á -

Ë³ ñ»Ý: öáñ Óáõ ÃÛ³Ý Ñ³Ý ¹Ç å» ÉÇë áñ ù³¯Ý Ù³ñ¹ ¿ ÁÙ μáë ï³ ÝáõÙ

ºñÏÝ ùÇ ¹»Ù. §ÆÝ ãá±õ: ÆÝ ãÇ± Ñ³ Ù³ñ: ÆÝ ãá±õ Ñ»Ýó Ù»½ Ñ»ï »Ý ³Ûë åÇ -

ëÇ ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ å³ ï³ ÑáõÙ¦: Êá Ý³ñÑ í»°ù ¨ ÁÝ ¹áõ Ý»°ù Ó»½ íñ³

»Ï³Í ÷áñ Óáõ ÃÛáõ ÝÁ, μ³Ûó Ý³¨ ³ß Ë³ ï»ù ¹ñ³ ÝÇó ù³ Õ»É û· ï³ -

Ï³ñ ï³ñ ñ»ñ` Ó»ñ Ñá·¨áñ ½³ñ ·³ó Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ:

Ø³ñ ¹Á ãÇ Ï³ ñáÕ ãï³Ýç í»É: â³ñ ã³ ñ³ÝùÝ ³Ý Ëáõ ë³ ÷» ÉÇ ¿: ÀÝ -

¹áõ Ý» Éáí ³ÛÝ` ¹áõù ·áñ ÍÇ »ù ¹ÝáõÙ Ã³ùÝ í³Í áõ Å» ñÁ, áñáÝù Ó»ñ Ù»ç

³Ñ é» ÉÇ ³ß Ë³ ï³Ýù »Ý ³ÝáõÙ: Ø³ñ¹Ý ²ëï Íá ³ñ³ñ ãáõ ÃÛáõÝÝ ¿, ¨

Ý³ ûÅï í³Í ¿ ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ ½á ñáõ ÃÛ³Ùμ, áñáÝù

Çñ íñ³ áõ Õ³ñ ÏáõÙ ¿ ²ëï í³Í:

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ëÇ ñ»É ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ù³ ÝÇ áñ ¹ñ³Ýù Ýß³ Ý³ Ïáõ -

ÃÛáõÝ áõ Ý»Ý: ¶á Ñ³ ó»°ù ²ëï Íáõó ³ÛÝ ã³ñ ã³ ñ³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ, áñÁ Ü³

áõ Õ³ñ ÏáõÙ ¿ Ó»½ íñ³: ÆÝã -áñ Ù» ÏÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ñ³ Ï³ é³Ï í»É. §²Û¹ ÇÝã -

å»±ë: ¶á Ñ³ Ý³É ²ëï Íáõó ÇÙ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý, ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛ³Ý ¨ ³Õ -

ù³ ïáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³±ñ¦: ²Ûá°, Ñ»Ýó ¹ñ³ ÝáõÙ ¿ áÕç ÇÙ³ë ïÁ. ÝáõÛ ÝÇëÏ

¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç å»ïù ¿ ·ï Ý»É ·á Ñ³ Ý³ Éáõ å³ï ×³é: ¸áõù ³Õ -

ù³ï áõ Ë»±Õ× »ù: ÞÝáñ Ñ³ Ï³°É »Õ»ù, ·á Ñ³ ó»°ù, áõ ñ³ Ë³ ó»°ù, áñ

¹áõù áõ ñÇß Ý» ñÇÝ ï»ë ÝáõÙ »ù ³éáÕç ¨ ³é³ ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç…

ØÇ ùÇã ëå³ ë» Éáí, Ó»ñ ³éç¨ Ïμ³ó í»Ý áñáß ¹é Ý»ñ ¨ ûñÑ Ýáõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÁ ÏÑá ë»Ý Ó»½ íñ³: Ð³ Ï³ é³Ï í» Éáí ÷áñ Óáõ ÃÛ³ ÝÁ` ¹áõù óáõÛó »ù

ï³ ÉÇë ÙÇ ³ÛÝ Ó»ñ Ñå³ñ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: ²ë»°ù. §ÞÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÛá°õÝ,

î»°ñ: ÆÑ³ñ Ï», ÇÙ ã³ñ ã³ ñ³Ýù Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ å³ï ×³é Ï³: ºë Ï³ -

ï³ñ Û³É ã»Ù, ÑÇ Ù³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ »Ù ÃáõÛÉ ïí»É ¨ å»ïù ¿ ÇÝã -áñ μ³Ý

ëá íá ñ»Ù¦: òáõ ó³ μ» ñ»ù Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõÝ, ¨ ¹áõù Ã»Ã¨áõ ÃÛáõÝ Ï½ ·³ù,

Çñ³ íÇ ×³ ÏÁ Ï÷áË íÇ ¹» åÇ É³ íÁ:

ºñμ Ù»Ýù Ïáõßï »Ýù, Ñ³ ñáõëï, ÇÝù Ý³ ·áÑ` Ù»Ýù ë³ ÑáõÙ »Ýù Ù³ -

Ï» ñ» ëÇ íñ³ Ûáí: ²Û ÝÇÝã ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, ïË ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ëïÇ åáõÙ »Ý

Ý³ Û»É ¹» åÇ Ý»ñ ëÁ, áñ å»ë ½Ç ³ÛÝ ï»Õ ·ï Ý»Ýù Çñ³ Ï³Ý Ñ³ñë ïáõ -

ÃÛáõ ÝÁ, ½á ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ¨ û· Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø»Í Ù³ñ¹ Ï³Ýó ÏÛ³Ý ù» ñÁ ÉÇ »Ý

÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñáí: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ áù, áí Çñ ÏÛ³Ý ùáõÙ ÇÝã -áñ ÙÇ

Ýß³ Ý³ Ï³ ÉÇó μ³Ý ¿ ³ñ»É, ß³ï ¿ ã³ñ ã³ñ í»É:

128


ÐÆÞº°ø, àð â²ðâ²ð²ÜøÜ ²ÜòàÔÆÎ ¾

ºñμ Ó»ñ ÏÛ³Ý ùáõÙ ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ »Ý ³é³ ç³ ÝáõÙ, ³ë»°ù ÇÝù -

Ý»ñ¹ Ó»½. §¸³ »ñ Ï³ñ ãÇ ï¨Ç¦: ²Ûë μ³ Ý³Ó¨Á ß³ï û· ï³ Ï³ñ ¿: ØÇ -

³ÛÝ ÙÇïùÝ ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ, áñ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ ³Ý óá ÕÇÏ »Ý, ³ñ ¹»Ý

û· ÝáõÙ ¿ ¹ñ³Ýù Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ: ¸Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ ã»Ý Ï³ ñáÕ

Ñ³ í»ñÅ ï¨»É: øë³Ý, »ñ» ëáõÝ, ù³ é³ ëáõÝ ï³ ñÇ, ëñ³Ýù ³ÏÝ Ã³ñÃ -

Ý»ñ »Ý Ñ³ í»ñ Åáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù» Ù³ï: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ¹Ç Ù³ Ý³É:

¸áõù Ñ³ÛïÝ í»É »ù ³Ý» É³ Ý» ÉÇ ¹ñáõ ÃÛ³Ý Ù»±ç: ¸áõù ÇÝù Ý»ñ¹ »ù

¹³ ëï»Õ Í»É: ²ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï ¹áõù Ñ³Ý ·Çëï áõ Ñ³ Ù³é ¿Çù: ÐÇ Ù³ ¿É

å»ïù ¿ óáõ ó³ μ» ñ»ù Ñ³ Ù³ éáõ ÃÛáõÝ áõ Ñ³Ù μ» ñáõ ÃÛáõÝ, áñ å»ë ½Ç

¹áõñë ·³ù ³Û¹ Çñ³ íÇ ×³ ÏÇó: ÆÝã å»ë μ³ ñáõÝ, ³ÛÝ å»ë ¿É ã³ ñÇÝ

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Å³ Ù³ Ý³Ï, áñ å»ë ½Ç ¹ñë¨áñ í»Ý: ÆÝã åÇ ëÇÝ ¿É áñ ÉÇ Ý»Ý

Ó»ñ ÏÛ³Ý ùáõÙ »Õ³Í ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, ³ë»°ù ÇÝù Ý»ñ¹ Ó»½, áñ

¹ñ³Ýù ÁÝ ¹³ Ù» ÝÁ í³ï å³ Ñ»ñ »Ý, áñáÝù ßáõ ïáí Ï³Ýó Ý»Ý` ãÃáÕ Ý» -

Éáí áã ÙÇ Ñ»ïù, ¨ Ëá ñ³ ëáõ½ í»ù Ó»ñ ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ù»ç:

Ü²Úº°ø ìºð

ºñμ Ù³ñ ¹Á ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ ¿ áõ Ý» ÝáõÙ, Ý³ Ï»Ýï ñá Ý³ ÝáõÙ ¿

¹ñ³Ýó íñ³, »ñ Ï³ñ Å³ Ù³ Ý³Ï Ùïá ñáõÙ ¿ Çñ ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ,

Ñá· ë» ñÇ, ÑáõÛ ½» ñÇ áõ ïË ñáõ ÃÛ³Ý ßáõñç: ²Ù»Ý Å³ Ù³ Ý³Ï ùá Ñ³ Û³ó ùÁ

Ý»ñù¨ áõÕ Õ» ÉÁ μ³ ñÇ ½μ³Õ ÙáõÝù ã¿: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ç³Ýù ³Ý»É í»ñ¨ Ý³ -

Û» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, áñ ï»Õ ÉáõÛëÝ ¿, ÇÙ³ë ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, ·» Õ» óÇ ÏÁ ¨ ³ÛÝ ³Ù» -

ÝÁ, ÇÝ ãÁ Ï³ ñáÕ ¿ û· Ý»É Ó»ñ ßÝ ãÇÝ` ·ïÝ»É ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ñ³Õ Ã³ -

Ñ³ ñ» Éáõ ÙÇ çáó Ý»ñ:

Ðá· ë»ñÝ áõ ïË ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ÙÇßï ¿É Ï³Ý, ¨ Ù»Ýù ¹ñ³Ý óÇó å³ßï -

å³Ý í³Í ã»Ýù: ¸ñ³Ýù Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ å³ßï -

å³Ý í»É: ²ÝÓñ¨Çó ¹áõù å³ßï å³Ý íáõÙ »ù ³ÝÓñ¨³Ýá óáí, óñ ïÇÝ

Ñ³·Ý íáõÙ »ù ³í» ÉÇ ï³ù: ÆëÏ ¹Å í³ ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ¹»Ù å³Û ù³ ñ» ÉÇë

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ý³ Û»É í»ñ¨` ÉáõÛë ¨ ½á ñáõ ÃÛáõÝ ëï³ Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ:


129

Ääî²òº°ø

ºÃ» Ó»½ íÇñ³íáñ»É »Ý Ï³Ù í³ï Éáõñ »ù ëï³ó»É, ¨ ¹áõù í³ï

ïñ³Ù³¹ñáõÃÛáõÝ áõÝ»ù, ³å³ û·ïí»ù ÅåÇïÇ áõÅÇó: ÜáõÛÝÇëÏ, »Ã»

Ó»½ áã áù ãÇ ï»ëÝáõÙ, ³ßË³ï»ù Ååï³É, áñå»ë½Ç ÇÝùÝ»ñ¹ Ó»½

óáõÛó ï³ù, áñ ¹áõù í»ñ »ù ó³ÝÏ³ó³Í ¹Åí³ñáõÃÛáõÝÇó: Øï³Í»°ù,

áñ ¹áõù ³ÝËáó»ÉÇ »ù, ³ÝÙ³Ñ, Ñ³í»ñÅ: ºñμ»ÙÝ Ñ³Û»Éáõ ÏáÕùáí

³ÝóÝ»ÉÇë Ó»½ ÅåÇï ÝíÇñ»ù: ÜáõÛÝÇëÏ, »Ã» Ó»ñ ÅåÇïÁ ÙÇ ùÇã

ï³Ýçí³Í ÉÇÝÇ, ¹³ ³ñ¹»Ý É³í ÁÝÃ³óùÇ ëÏÇ½μ ¿: Ð»Ýó áñ Ååï³ù,

¹áõù Ó»½ Ñá·»å»ë ³í»ÉÇ É³í Ï½·³ù: ÆëÏ É³í ïñ³Ù³¹ñáõÃÛ³Ý Ù»ç

Ó»½ Ñ³Ù³ñ ³í»ÉÇ Ñ»ßï ÏÉÇÝÇ ÉáõÍ»É Ó»ñ μáÉáñ ËÝ¹ÇñÝ»ñÁ:

¸áõù ã»ù å³ïÏ»ñ³óÝáõÙ, Ã» ëáíáñ³Ï³Ý ÅåÇïÁ áñù³¯Ý É³í

μ³Ý»ñ Ï³ñáÕ ¿ ÷áË³Ýó»É Ó»½ ¨ Ó»½ ßñç³å³ïáÕ Ù³ñ¹Ï³Ýó:

²ëïí³Í û·ÝáõÙ ¿ Ýñ³Ýó, áíù»ñ íÇßïÝ áõ ïÑ³×áõÃÛáõÝÝ»ñÝ

ÁÝ¹áõÝáõÙ »Ý áã Ã» ïñïÝç³Éáí ¨ ¹Å·áÑ»Éáí, ³ÛÉ` áõñ³ËáõÃÛ³Ùμ áõ

ÅåÇïáí: ºñμ ÏÛ³ÝùÇó ëï³ÝáõÙ »ù Ñ»ñÃ³Ï³Ý Ñ³ñí³ÍÁ` ³ë»°ù

ÇÝùÝ»ñ¹ Ó»½. §²Ù»Ý μ³Ý ³í»ÉÇ° í³ï Ï³ñáÕ ¿ñ ÉÇÝ»É¦, ¨ Ååï³ó»°ù…

êÆðº°ø

ºñμ Ó»½ ¹Å μ³Ëï áõ Éù í³Í »ù ½·áõÙ, ³ß Ë³ ï»ù ×Çßï é» ³Ï óÇ ³

ï³É: Ò»½ Ïñ Í» Éáõ ¨ ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇÝ ï³Ý ç» Éáõ ÷á Ë³ ñ»Ý` ëÇ ñáí

ÇÝã -áñ ÙÇ μ³Ý ³ñ»ù: ¶á Ý» Ù»Ï μ³é ³ñ ï³ μ» ñ»ù ëÇ ñáí, áõÕ Õ³ ÏÇ

ÇÝã -áñ Ù» ÏÇ Ù³ ëÇÝ ëÇ ñáí Ùï³ Í»ù: êÇ ñ»É Ù³ñ ¹áõÝ` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿

Ýñ³Ý μ³ ñÇÝ Ï³ Ù» Ý³É:

ØÇ° í³ Ë» ó»ù ëÇ ñ» Éáõó: ´³ó ³ñ»ù Ó»ñ ëÇñïÝ áõ ³ß Ë³ ï»ù ë»ñ

³ñÃ Ý³ó Ý»É Ýñ³ ÝáõÙ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ¹³ ¹³ ñ»É ï»ë Ý»É

áõñÇß Ý» ñÇ ¨ Ó»ñ Ù»ç μá Éáñ Ã» ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ áõ ëË³É Ý» ñÁ:

Ø³ñ¹ Ï³Ýó Ù»ç ÷Ýï ñ»ù áõ ·ï»ù ÑÇ ³ Ý³ ÉÇÝ áõ μ³ ñÇÝ: ̧ ³ Ïá ·»ßÝãÇ

Ý³¨ Ó»½ áõ ÙÛáõë Ý» ñÇÝ` ¹ñ³ Ï³Ý áñ³Ï Ý» ñÇ ³ñ ï³ Ñ³Ûï Ù³Ý ·áñ ÍáõÙ:

Æñ³ å»ë ëÇ ñ»É Ï³ ñá Õ³ óáÕ Ù³ñ ¹ÇÏ áã ÙÇ å³Û Ù³Ý Ý»ñ ã»Ý ¹ÝáõÙ:

Üñ³Ýù Ï³ ñáÕ »Ý ³½³ ïá ñ»Ý ³ñ ï³ Ñ³Û ï»É Çñ»Ýó ë» ñÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ¨

ÝáõÛ ÝÇëÏ ëÇ ñ»É Çñ»Ýó Ãß Ý³ ÙÇ Ý» ñÇÝ:

130


ÐÇ ëáõëÝ »Ï³í áõ Ù³ Ñ³ ó³í Ë³ ãÇ íñ³ ÙÇ ³ÛÝ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ, áñ

Ù»Ýù ëá íá ñ»Ýù ëÇ ñ»É: ²ëï í³Í ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿, áñ Ù»Ýù ëÇ ñ»Ýù: ¸»

áõ ñ»ÙÝ, ëÇ ñ»°ù:

êá íá ñ»°ù ëÇ ñ»É: ê» ñÁ ç³Ý ù»ñ ¿ å³ Ñ³Ý çáõÙ: ²ÛÝ ÇÝù Ý³ μ» ñ³ μ³ñ

ãÇ ·³ ÉÇë:

ê»ñÝ ³ñ í»ëï ¿, ¨ ³ÛÝ å³ Ñ³Ý çáõÙ ¿ Ù³ñ ½áõÙ, ÇÝã å»ë áñ

ó³ÝÏ³ ó³Í ³ñ í»ë ïÇ Ó»éù μ» ñáõ ÙÁ: È³í μÅÇßÏ Ý» ñÁ, »ñ³ ÅÇßï Ý» ñÁ,

ÝÏ³ ñÇã Ý» ñÁ, Ù³ñ ½ÇÏ Ý» ñÁ Å³ Ù» ñáí å³ ñ³ åáõÙ »Ý, áñ å»ë ½Ç

Ï³ï³ ñ» É³ ·áñ Í»Ý Çñ»Ýó ·Ç ï» ÉÇù Ý»ñÝ áõ Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: ÜáõÛÝ

μ³ÝÝ ¿ Ý³¨ ëÇ ñá Ñ»ï Ï³å í³Í: ºÃ» Ù»Ýù ¹³ ¹³ ñ»Ýù ëÇ ñ»É Ù» ÏÇÝ

÷áË Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç Í³ ·³Í ³é³ çÇÝ ÇëÏ ¹Å í³ ñáõ ÃÛ³Ý ¹»å -

ùáõÙ, ³å³ Ù»ñ Ù»ç ã»Ýù ½³ñ ·³ó ÝÇ ëÇ ñ» Éáõ Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ: ºÃ»

ëÇ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ç³Ý ù»ñ ãÝ»ñ¹ Ý»Ýù, ³å³ Ù»Ýù ÙÇ ³Û Ý³Ï áõ

¹Åμ³Ëï ÏÉÇ Ý»Ýù:

Î²ðàÔ²òº°ø ÎÆêºÈ Òºð ºðæ²ÜÎàôÂÚàôÜÀ

ÈÇÝáõÙ »Ý ûñ»ñ, »ñμ Ó»½ Ùáï ³Ù»Ý μ³Ý ÑÇ³Ý³ÉÇ ¿. ¹áõù Ó»½

Ñ³ñáõëï, »ñç³ÝÇÏ áõ ³éáÕç »ù ½·áõÙ: ²ñ¹Ûá±ù ³Û¹ å³Ñ»ñÇÝ

Ùï³ÍáõÙ »ù Ýñ³Ýó Ù³ëÇÝ, áíù»ñ ³Õù³ï »Ý, ÑÇí³Ý¹ áõ ¹Åμ³Ëï:

Ð³ñÏ³íáñ ¿ Ï³ñáÕ³Ý³É ï³É ³ÛÝ ³Ù»ÝÇó, ÇÝã áõÝ»ù, ù³ÝÇ áñ

ï³Éáí` Ù»Ýù Ó»éù »Ýù μ»ñáõÙ: ºñç³ÝÏáõÃÛáõÝÁ å³Ñå³Ý»Éáõ

Ñ³Ù³ñ Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ÏÇë»É ¹³:

ØÇ ³Ý ·³Ù Ù»ñ ïáõÝ »Ï³Ý »ñ Ïáõ »ñÇ ï³ ë³ñ¹ Ý»ñ: ºë ³Ý ÙÇ ç³ -

å»ë Ñ³ë Ï³ ó³, áñ Ýñ³Ýù Ýáñ »Ý ³Ùáõë Ý³ ó»É: Üñ³Ýó ¹»Ù ù»ñÝ áõÕ -

Õ³ ÏÇ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó ÷³Û ÉáõÙ ¿ÇÝ: Üñ³Ýù ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ï³ ñÇù Ý» -

ñÇ Ñ³ Ù³ñ Ù»Í ·áõ Ù³ñ ïí» óÇÝ: ºë Ñ³ñó ñÇ. §àñ ï» ÕÇ±ó Ó»½ ³Û¹ ù³Ý

·áõ Ù³ñ¦: Üñ³Ýù å³ ï³ë Ë³ Ý» óÇÝ. §Ø»Ýù ³Ùáõë Ý³ ó³Ýù ÙÇ ù³ ÝÇ

ûñ ³é³ç ¨ áñáß » óÇÝù Ñ³ñ ë³ ÝÇù ãÏ³½ Ù³ Ï»ñ å»É, ÑÛáõ ñ»ñ ãÑ ñ³ íÇ -

ñ»É, ã· Ý»É Ñ³ñ ë³ Ý» Ï³Ý ½·»ëï Ý»ñ: ºí ³ÛÝ ·áõ Ù³ ñÁ, áñÁ Ù»Ýù

ïÝï» ë» óÇÝù, ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ýù ï³É Ó»½¦: ºë ß³ï É³í ·Ç ï»Ù` ÇÝã ¿

Ýß³ Ý³ ÏáõÙ Ñ³ñ ë³ ÝÇù ÑÇÝ ¹áõ Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ, Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ »Ù Ý³¨, Ã»

ÇÝã åÇ ëÇ Ù»Í ½áÑ Ýñ³Ýù Ù³ ïáõ ó» óÇÝ: ºë Ñ³ñó ñÇ Ýñ³Ýó. §ÆÝ ãá±õ

³ñ» óÇù ¹³¦: ºí ·Ç ï»±ù ÇÝã å³ ï³ë Ë³ Ý» óÇÝ. §Ø»Ýù ÙÇÙ Û³Ýó


131

ß³ï »Ýù ëÇ ñáõÙ: ê» ñÁ Ù»½ ³ÛÝ ù³Ý »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ¿ μ» ñ»É, áñ Ù»Ýù

áñáß » óÇÝù ÏÇ ë»É ¹³ ³ÛÝ ³Õ ù³ï Ý» ñÇ Ñ»ï, áñáÝó ¹áõù Í³ é³ ÛáõÙ

»ù¦:

ÊÜ¸ÆðÜºðÀ ÈàôÌºø àâ Âº àôÄÆ, ²ÚÈ` êÆðà ØÆæàòàì

àõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ»ï ÷áË Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñáõÙ Ù³ñ ¹ÇÏ Ñ³ ×³Ë »Ý

¹Ç ÙáõÙ áõ ÅÇÝ: ¸ñ³ Ýáí Ýñ³Ýù ÙÇ ³ÛÝ ¹Å í³ ñ³ó ÝáõÙ áõ ³í» ÉÇ ëñáõÙ

»Ý ËÝ ¹Ç ñÁ, áñáí Ñ»ï¨ ÝÙ³Ý í³ñ ùÁ ÙÛáõë Ý» ñÇ Ù»ç ³é³ ç³ó ÝáõÙ ¿

¹Ç Ù³¹ ñ» Éáõ, ¹Çñù ·ñ³ í» Éáõ ¨ ÝáõÛ ÝÇëÏ` áõ ñÇß Ý» ñÇÝ Ïáñ Í³ Ý» Éáõ

ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ: Ø³ñ ¹ÇÏ áãÇÝã ã»Ý Éáõ ÍÇ, ù³ ÝÇ ¹»é ¹Ç ÙáõÙ »Ý Ïá åÇï

áõ ÅÇÝ, ¨ áã Ã» ëÇ ñáõÝ ¨ ÉáõÛ ëÇÝ: ÊÝ ¹Çñ Ý» ñÇ ÉáõÍ Ù³Ý ÙÇ ³Ï ×³ Ý³ -

å³ñ ÑÁ ë»ñ, ·» Õ»ó Ïáõ ÃÛáõÝ ¨ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõÝ óáõ ó³ μ» ñ»ÉÝ ¿:

ÆÑ³ñ Ï», ³Ù»Ý μ³Ý ã¿, áñ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë ÏÏ³ñ ·³ íáñ íÇ, ù³ ÝÇ áñ

ÙÛáõë Ý» ñÁ Ï³ ñáÕ »Ý Ó»ñ ë»ñÝ áõ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõÝÝ ÁÝ ¹áõ Ý»É áñ å»ë

Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ, ÑÇ Ù³ ñáõ ÃÛáõÝ ¨ û·ï í»É ¹ñ³ ÝÇó: ´³Ûó Ñ³Ù μ» ñ»°ù…

àñáß Å³ Ù³ Ý³Ï ³Ýó Ýñ³Ýù ÏÑ³ë Ï³ Ý³Ý, áñ Ó»ñ í³ñ ùÁ Ã» -

É³¹ñíáõÙ ¿ áã Ã» Ãáõ Éáõ ÃÛáõ ÝÇó, ³ÛÉ, Ñ³ Ï³ é³ ÏÁ, μ³ ñá Û³ Ï³Ý áõ

Ñá·¨áñ Ù»Í áõ ÅÇó: Ø³ñ ¹ÇÏ Ó»½ Ïí» ñ³ μ»ñ í»Ý Ñ³ñ ·³Ý ùáí áõ μ³ -

ñáõ ÃÛ³Ùμ, ¨ ³Ù»Ý μ³Ý ÏÏ³ñ ·³ íáñ íÇ:

²ß Ë³ ï»ù Ñ³ ñ³ ½³ï Ý» ñÇ áõ Í³ é³ Û³ ÏÇó Ý» ñÇ, ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇ áõ áã

ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇ Ñ»ï áõ Ý» ó³Í Ó»ñ ËÝ ¹Çñ Ý» ñÁ Éáõ Í»É ë»ñ óáõ ó³ μ» ñ» Éáí:

²Û¹ å»ë í³ñ í» Éáí` ¹áõù Ïë ïÇ å»ù Ýñ³Ýó` í» ñ³ μ»ñ í»É Ó»½ ÝáõÛÝ -

Ï»ñå:

â³ ñÇÝ ã³ ñáí, ³ï» Éáõ ÃÛ³ ÝÁ ³ï» Éáõ ÃÛ³Ùμ, μé Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ μéÝáõ -

ÃÛ³Ùμ å³ ï³ë Ë³ Ý» ÉÇë` ¹áõù ·ÝáõÙ »ù ß³ï ÑÇÝ ×³ Ý³ å³ñ Ñáí,

áñÁ »ñ μ»ù É³í ³ñ¹ ÛáõÝù ãÇ ïí»É: â³ ñÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ Ï³ é³Ï í»É

μ³ ñáõ ÃÛ³Ùμ, ³ï» Éáõ ÃÛ³ ÝÁ` ëÇ ñáí, ¨ ùÝù ßáõ ÃÛ³Ùμ áõ Ñ³Ù μ» ñáõ -

ÃÛ³Ùμ Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É μ³ñ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ:

ØÇ ³ÛÝ μ³ ñÇÝ Ï³ ñáÕ ¿ å³Û ù³ ñ»É ã³ ñÇ ¹»Ù: ´³ ñÇÝ áõ Å»Õ ¿, ÇëÏ

ã³ ñÁ` ÃáõÛÉ: â³ ñÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ³ Ù» Ù³ ï»É í»ñ¨ Ý» ï³Í ù³ ñÇ Ñ»ï.

í» ñ³Ù μ³ñÓ áõ ÅÁ Ãáõ É³ ÝáõÙ ¿ Å³ Ù³ Ý³ ÏÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ: ²Û ÝÇÝã, μ³ -

132


ñÇÝ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ³ Ù» Ù³ ï»É ³ß ï³ ñ³ ÏÇ í» ñÇó í³ñ Ý» ï³Í ù³ ñÇ

Ñ»ï. ¹ñ³ ÁÝ Ã³óùÝ ³ñ³ ·³ ÝáõÙ ¿ Å³ Ù³ Ý³ ÏÇ Ñ»ï: ¸ñ³ ÝáõÙ ¿ μ³ -

ñáõ ÃÛ³Ý ·³Õï ÝÇ ùÁ. ëÏ½ μáõÙ ³ÛÝ ÃáõÛÉ ¿, μ³Ûó í»ñ çáõÙ` ³Ù» Ý³ Ï³ -

ñáÕ: ÆëÏ ã³ ñÁ, ÁÝ¹ Ñ³ Ï³ é³ ÏÁ, ëÏ½μáõÙ ³Ù» Ý³ Ï³ ñáÕ ¿, μ³Ûó Å³ -

Ù³ Ý³ ÏÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ Ãáõ É³ ÝáõÙ ¿:

Î²ðàÔ²òº°ø ÜºðºÈ

Ò»½ Ý» Õ³ó ñ»±É »Ý: ¸³ Ó»½ Çñ³ íáõÝù ãÇ ï³ ÉÇë íñ»Å Éáõ Í» Éáõ:

ìñ»ÅÝ ³ñ ¹³ ñáõ ÃÛáõÝ ãÇ Çñ³ ·áñ ÍáõÙ: Þ³ ï» ñÁ Ùï³ ÍáõÙ »Ý, áñ Ñ³ -

ÝáõÝ ³ñ ¹³ ñáõ ÃÛ³Ý Ýñ³Ýù Ï³ ñáÕ »Ý áÙ³Ýó ¹³ë ï³É, áÙ³Ýó ¿É

å³ï Å»É: à°ã, ³ñ ¹³ ñáõ ÃÛ³Ý ÝÙ³ Ýû ñÇ Ý³Ï Ñ³ë Ï³ óá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ μ³ -

½áõÙ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ³Õμ Ûáõñ ¿: ¸Ç Ù»°ù ëÇ ñá ¨ μ³ ñáõ ÃÛ³Ý

ëÏ½μáõÝ ùÇÝ, áñÁ í»ñ ¿ ³ñ ¹³ ñáõ ÃÛáõ ÝÇó:

ºñ Ïáõ Ñ³ ½³ñ ï³ ñÇ ³é³ç ÐÇ ëáõë øñÇë ïáëÝ ³ß Ë³ñ ÑÇÝ ïí»ó ³Û¹

Ýáñ áõë ÙáõÝ ùÁ, ÇëÏ ùñÇë ïáÝ Û³ Ý» ñÁ ÙÇÝã¨ ûñë å³ ÑáõÙ »Ý Øáí ë» ëÇ

ûñ»Ý ùÁ` ³ã ùÇ ï»Õ ³ãù, ³ï³ ÙÇ ï»Õ ³ï³Ù: ä»ïù ã¿ Ïáõ ñá ñ»Ý å³ Ñ»É

³ñ ¹³ ñáõ ÃÛ³Ý ³Û¹ ûñ»Ý ùÁ, íñ»Å ÷Ýïñ»É, »Ã» ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »ù ¹³é Ý³É

Çñ³ å»ë ³½³ï: ìñ»ÅÝ Çñ Ù»ç áã ÙÇ áñáß áõÙ ãÇ ÏñáõÙ, ³ÛÝ ÙÇ ³ÛÝ μ³ñ -

¹³ó ÝáõÙ ¿ Çñ³¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ:

¸áõù ÇÝã -áã Ù» ÏÇÝ μ³ ñáõ ÃÛáõÝ »ù ³ñ»É, û· Ý»É ¨ ³ç³Ï ó»É »ù,

μ³Ûó Ù»Ï ûñ μ³ ó³ Ñ³Û ï»É »ù, áñ Ý³ ³ñ Å³ ÝÇ ã¿ñ ¹ñ³Ý: ÀÝ ¹áõ Ý»°ù

ÝÙ³Ý Çñ³ íÇ ×³ ÏÁ, Ýñ³ ÝÇó íñ»ÅËÝ ¹Çñ ÉÇ Ý» Éáõ ¨ å³ï Å» Éáõ å³ï -

×³é ÙÇ° áñá Ý»ù: òáõ ó³ μ» ñ»°ù Ó»ñ ³é³ ùÇ Ýáõ ÃÛáõÝÝ áõ μ³ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ,

÷³ Ï»°ù Ó»ñ ³ã ù» ñÁ Ýñ³ ³Ý³ñ Å³Ý ³ñ³ñ ùÇ íñ³, Ý» ñ»°ù Ýñ³Ý ¨

çÝ ç»°ù ³Û¹ ¹ñ í³ ·Á Ó»ñ ÑÇß á Õáõ ÃÛáõ ÝÇó: ØÇ ³ÛÝ ³Û¹ å»ë í³ñ í» Éáí

»Ýù Ù»Ýù Ñá ·» å»ë ³×áõÙ:

¸áõù Ï³ ñáÕ »ù ³ë»É. §ºë Ý» ñáõÙ »Ù ù»½, μ³Ûó »ñ μ»ù ¹³ ã»Ù Ùá -

é³ Ý³¦: ¸³ ³ÛÉ¨ë Ý» ñáõÙ ã¿: ºÃ» Ý» ñáõÙ »ë, áõ ñ»ÙÝ ³Û¹ Ù³ñ ¹áõ Ñ»ï

÷áË Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ¹ ³ÛÝ å»ë »ë í» ñ³ Ï³Ý· ÝáõÙ, Ï³ñ Í»ë Ý³

»ñ μ»ù ãÇ ¿É Ù» Õ³Ý ã»É ùá ¹»Ù: Ü» ñ»É` Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ çÝ ç»É ³Ù»Ý í³ï

μ³Ý, Ï³ñ Í»ë ¹³ »ñ μ»ù ï» ÕÇ ãÇ áõ Ý» ó»É:

²ëï í³Í ³Û¹ å»ë ¿ í³ñ íáõÙ, »ñμ Ý» ñáõÙ ¿: Ü³ ³Û ëûñ ¿É ¿ Ó»½ Ñ»ï

³ÛÝ å»ë í³ñ íáõÙ, Ï³ñ Í»ë ¹áõù »ñ μ»ù áã ÙÇ í³ï μ³Ý ã»ù ³ñ»É:


133

Ø²ð¸Î²Üò Øºæ ²ðÂÜ²òðº°ø È²ìÀ

Ø³ñ¹ Ï³Ýó Ù»Í íÝ³ë ¿ Ñ³ëó ÝáõÙ ³ÛÝ, »ñμ ³Ù»Ý ÇÝ ãáõÙ ¨ ³Ù»Ý

Ù» ÏÇ Ù»ç ÙÇ ³ÛÝ μ³ ó³ ë³ Ï³Ý ÏáÕ Ù»ñÝ »Ý ÝÏ³ ïáõÙ: ÀÝ Ï» ñ³ Ï³Ý

ß³ï Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ »Ý ù³Ý¹ íáõÙ Ã» ñáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ ·ï Ý» Éáõ,

ÙÇ³ÛÝ í³ ïÁ ï»ë Ý» Éáõ ¨, ÝáõÛ ÝÇëÏ, ¹ñ³ ÝÇó Ñ³ ×áõÛù ëï³ Ý³ Éáõ,

áõñÇß Ý» ñÇ ³ÝÓ Ý³ Ï³Ý ÏÛ³Ý ùÇ Ù»ç Ë³éÝ í» Éáõ ¨ Ýñ³Ýó í³ñ Ï³ μ» -

Ï» Éáõ å³ï ×³ éáí:

´³ ñÇ »Õ»ù áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ³Ý ¹»å, Ýñ³Ýó Ëë ïá ñ»Ý ÙÇ° ¹³ ï»ù: ºñ -

μ»ÙÝ Ó»½ ÃíáõÙ ¿, áñ ÇÝã -áñ Ù» ÏÁ ãÇ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ·ÉáõË Ñ³ Ý»É ³ÛÝ

³ß Ë³ ï³Ý ùÇó, áñÁ ¹áõù ³í» ÉÇ É³í »ù ³ÝáõÙ: ´³Ûó ²ëï í³Í ãÇ ÏÇ -

ëáõÙ å³ñ·¨Ý»ñÝ áõ ï³ Õ³Ý¹ Ý» ñÁ Ñ³ í³ ë³ ñ³ å»ë: ºÃ» Ó»½

ïñí³Í ¿ ³í» ÉÇÝ, ù³Ý áõ ñÇß Ý» ñÇÝ, Ü³ Ó»½ ÝÇó ¿É Ñ»Ýó Ïå³ Ñ³Ý çÇ

Ëë ïá ñ»Ý: Úáõ ñ³ ù³Ýã ÛáõñÝ ³Ý Ó³Ùμ ¿ å³ ï³ë Ë³ Ý» Éáõ ²ëï Íá

³éç¨ Çñ ·áñ Í» ñÇ áõ ³ñ³ñù Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: ²ëï í³Í Ó»½ ÝÇó ãÇ Ñ³ñó -

Ý» Éáõ Ó»ñ ³ß Ë³ ï³Ï óÇ Ï³ ï³ ñ³Í í³ï ³ß Ë³ ï³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ:

Þ³ï Ñ³ í³ Ý³ Ï³Ý ¿, áñ Ýñ³ Ï³ ï³ ñ³Í ³ß Ë³ ï³ÝùÝ ²ëï ÍáõÝ

í³ï ãÃ í³: ØÇ ·áõ ó», ¹³ ³Ù» Ý³ É³íÝ ¿, ÇÝ ãÇÝ Ý³ ÁÝ ¹áõ Ý³Ï ¿ñ. ·Ý³ -

ó»°ù ³ÛÝ áõ Õáí, áñÝ ²ëï í³Í ÁÝï ñ»É ¿ Ó»½ Ñ³ Ù³ñ, ÇëÏ ÙÛáõë Ý» ñÇÝ

Ãá°õÛÉ ïí»ù ·Ý³É Çñ»Ýó áõ Õáí:

ÆÙ³ë ïáõÝÝ ³ß Ë³ ïáõÙ ¿ ³Ù»Ý μ³Ý ï»ë Ý»É ÙÇ ³Ý ·³ ÙÇó »ñ Ïáõ

ÏáÕ ÙÇó` ¨° É³ íÁ, ¨° í³ ïÁ: Ü³ ÏáõÛñ ã¿, μ³Ûó Ñ³ Ù³ ñáõÙ ¿, áñ

Ï³ñ¨áñÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ù»ç É³í μ³Ý ï»ë Ý»ÉÝ ¿: ê¨»é» Éáí Çñ

áõß³¹ñáõ ÃÛáõ ÝÁ É³í μ³ ÝÇ íñ³, Ý³ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ù»ç ³ñÃ Ý³ó ÝáõÙ ¿

ë»ñ ¨ μ³ ñáõ ÃÛáõÝ:

²Ý Ï»ÕÍ »Õ»ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ»ï ÷áË Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù»ç ¨

Ñ³ Ù³ñ Ó³ Ïáõ ÃÛáõÝ áõ Ý» ó»ù Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÇÝ ÁÝ ¹áõ Ý» Éáõ ³ÛÝ åÇ ëÇÝ,

ÇÝã åÇ ëÇÝ áñ Ï³: ØÇ° Ï»Ýï ñá Ý³ ó»ù áõ ñÇß Ý» ñÇ Ã» ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ íñ³,

÷³ Ï»°ù Ó»ñ ³ã ù» ñÁ Ýñ³Ýó ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ íñ³:

²Ù»Ý Ù³ñ ¹áõ Ù»ç ¿É Ï³ ÇÝã -áñ É³í μ³Ý, áñáí Ñ»ï¨ Ý³ ëï»ÕÍ -

í³Í ¿ ²ëï Íá å³ï Ï» ñáí áõ ÝÙ³ Ýáõ ÃÛ³Ùμ: ÐÇ ëáõëÝ ³ÛÝ ù³Ý ÑÇ ³ë -

ù³Ýã ¿ ³ë»É ³Û¹ Ù³ ëÇÝ. §ºë áñÃÝ »Ù, ÇëÏ ¹áõù ×Ûáõ Õ» ñÁ¦: àõ ñ»ÙÝ,

ÉÇ Ý»Ýù ÐÇ ëáõ ëÇ` Ññ³ß ³ ÉÇ Ë³ Õá ÕÇ Çë Ï³ Ï³Ý áñ Ã» ñÁ: ²ß Ë³ ï»Ýù

ÙÇÙ Û³Ýó Ù»ç ÝÏ³ ï»É ëÇ ñ» Éáõ Ï³ ñá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ, μ³ ñÇÝ áõ ï³ Õ³Ý¹ Ý» -

ñÁ. ºÏ»ù ÙÇÙ Û³Ýó Ù³ ëÇÝ Ëá ë»Ýù áõ ÙÇÙ Û³Ýó ³ë»Ýù ÙÇ ³ÛÝ É³ íÁ:

134


Òº¼ ä²îÎºð²òðºø àôðÆÞÆ öàÊ²ðºÜ

êá íá ñ³ μ³ñ, Ù³ñ ¹ÇÏ ß³ï ùÇã »Ý Çñ»Ýó ¹ÝáõÙ áõ ñÇß Ý» ñÇ ï» ÕÁ:

²Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É ³é³ç »Ý ·³ ÉÇë ß³ï ÃÛáõñ ùÝ Ý³ ¹³ ïáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ,

¹³ Å³ Ýáõ ÃÛáõÝ ¨ ³Ý³ñ ¹³ ñ³ óÇ áõ ÃÛáõÝ: Ø³ñ ¹ÇÏ ³Ù»Ý ÇÝ ãÇÝ Ý³ ÛáõÙ

»Ý Çñ»Ýó ï» ë³ÝÏ Ûáõ ÝÇó. Ýñ³Ýù Ñ³ Ù» Ù³ï íáõÙ »Ý ³Ù»Ý μ³ ÝÇ Ñ»ï,

³Ù»Ý μ³Ý Ïß éáõÙ ¨ ³Ù»Ý μ³ ÝÇ Ù³ ëÇÝ ³ñ ï³ Ñ³Ûï íáõÙ »Ý Çñ»Ýó

ë» ÷³ Ï³Ý å³ï Ï» ñ³ óáõÙ Ý» ñÇ Ñ³ Ù» Ù³ï, Ñ³ß íÇ ã³é Ý» Éáí áõ ñÇß -

Ý» ñÇ Ï³ñ ÍÇù Ý» ñÁ: Ø»½ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ¹áõñë ·³É Ù»ñ ë» ÷³ Ï³Ý

ùÝÝ³ñ ÏáõÙ Ý» ñÇ ë³Ñ Ù³Ý Ý» ñÇó, ³Û É³ å»ë, ³ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝ ãÁ Ï³ ñáÕ

¿ñ Í³ é³ Û»É Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ»ï Ùï»ñ Ù³ Ý³ ÉáõÝ, ÏÍ³ é³ ÛÇ Ãß Ý³ Ùáõ ÃÛ³ -

ÝÁ ¨ ÷á Ë³ ¹³ñÓ ³ï» Éáõ ÃÛ³ ÝÁ:

Ü³Ë ù³Ý Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ù» Õ³¹ ñ» ÉÁ` ÷áñ Ó»ù Ó»½ ¹Ý»É Ýñ³Ýó ï» ÕÁ:

Þ³ï ¹»å ù» ñáõÙ ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³ù Ñ³ë Ï³ Ý³É, áñ, ·ïÝ í» Éáí ÝÙ³ Ý³ -

ïÇå Çñ³ íÇ ×³ ÏáõÙ, ÙÇ ·áõ ó», ¹áõù ï³ëÝ ³Ý ·³Ù í³ï í³ñ í» Çù,

ù³Ý Ýñ³Ýù: ²Û¹ å»ë Ùï³ Í» Éáí ï³ ëÁ ñá å»` ¹áõù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ñ³Ý -

¹»å ³é³ í»É Ñ³Ù μ» ñ³ ï³ñ, Ù» Í³ Ñá ·Ç ¨ ·Ã³ ëÇñï Ï¹³é Ý³ù:

Ø³ñ½ í»°ù ëñ³ ÝáõÙ: ØÇ ù³ ÝÇ ñá å» Ý» ñÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ Ùï»ù Ó»½ Ñ³ -

Ù³ñ ïÑ³× ¨ ³Ý ï³ Ý» ÉÇ Ãí³ óáÕ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ¹ñáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ¨ Ïï»ë -

Ý»ù, áñ ³ÛÉ¨ë ã»ù Ï³ ñá Õ³ Ý³ Ýñ³Ýó ãëÇ ñ»É ¨ ãÑ³ë Ï³ Ý³É:

êÆðº°ø ²ÜÞ²Ð²ÊÜ¸ðàðºÜ

Ø»ñ ëñ ï» ñÁ å»ïù ¿ ëÇ ñáí Éó í³Í ÉÇ Ý»Ý ¨° Ù³ñ¹ Ï³Ýó, ¨° Ù»ñ »Õ -

μ³Ûñ Ý» ñÇ áõ ùáõÛ ñ» ñÇ Ñ³Ý ¹»å: Ø»Ýù å»ïù ¿ Ùï³ Í»Ýù ¨ û· Ý»Ýù

Ýñ³Ýó` ã³ÏÝ Ï³ É» Éáí ÝáõÛ ÝÇëÏ ÙÇ ÷áùñ í³ñ Ó³ïñáõ ÃÛáõÝ: ºñμ Ù»Ýù

ëÇ ñáõÙ »Ýù, Ù»Ýù ³ñ ¹»Ý í³ñ Ó³ïñíáõÙ »Ýù ç»ñ Ùáõ ÃÛ³Ùμ áõ ÉáõÛ ëáí,

áñÁ Éó ÝáõÙ ¿ Ù»½:

àã ÙÇ Ýß³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝ ãáõ ÝÇ` ëÇ ñá±õÙ ¿ Ý³ Ó»½, áõÙ ¹áõù »ù ëÇ -

ñáõÙ: ø³ ÝÇ áñ ë»ñÝ ³Ý ¹³ ¹³ñ ß³ñ ÅáõÙ ¿, ³ÛÝ ÙÇ Ù³ñ ¹áõó ³Ýó ÝáõÙ

¿ Ù»Ï áõ ñÇß ÇÝ, ë» ñÁ ëï³ ÝáõÙ áõ ï³ ÉÇë »Ý: ²ÛÝ ³Ù» ÝÁ, ÇÝ ãÁ ¹áõù

ï³ ÉÇë »ù Ýñ³Ýó, áõÙ ëÇ ñáõÙ »ù, Ýñ³Ýù ¿É ï³ ÉÇë »Ý ³ÛÝ Ù³ñ¹ Ï³Ýó,

áõÙ Çñ»Ýù »Ý ëÇ ñáõÙ: ²Û¹ åÇ ëáí Ï³½ÙíáõÙ ¿ ÷³Ï ßñ ç³Ý, ¨ Ó»ñ ë»ñÝ

³Ýó Ý» Éáí Ñ³ ½³ ñ³ íáñ ëñ ï» ñáí, Ïí» ñ³ ¹³é Ý³ Ó»½:


135

Ü³, áí Çñ³ å»ë ëÇ ñáõÙ ¿, ÷á Ë³ ñ» ÝÁ áãÝ ãÇ ãÇ ëå³ ëáõÙ: Ü³ ï³ -

ÉÇë ¿ ³Ý ß³ Ñ³ËÝ¹ ñá ñ»Ý, ¨ ¹³ ÇÝù Ý³ μ» ñ³ μ³ñ í» ñ³Í íáõÙ ¿ áõ ñ³ -

Ëáõ ÃÛ³Ý: ²Û¹ åÇ ëÇ Ù³ñ ¹áõ μá Éáñ ³ñ³ñù Ý»ñÝ ³é³ç Ýáñ¹ íáõÙ »Ý ÙÇ -

³ÛÝ ëñ ïÇ ¹ñ¹ Ù³Ùμ ¨ áõ ñÇß Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ³å ñ» Éáõ ó³Ý Ïáõ ÃÛ³Ùμ:

¶Ü²òº°ø Ø²ð¸Î²Üò Øàî

Ø»ñ ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ß³ ï»ñÝ »Ý Çñ»Ýó ÙÇ ³Û Ý³Ï ½·áõÙ: Ø»ñ ßñç³ å³ -

ïáõÙ ÙÇßï Ï³Ý Ù³ñ ¹ÇÏ, μ³Ûó Ù»Ýù, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, ÙÇ ³Û Ý³Ï »Ýù: Æ±ÝãÝ

¿ å³ï ×³ éÁ: Æñ³ Ï³ ÝáõÙ, Ù»½ μá Éá ñÇó ³é³ÝÓ Ý³ó ÝáõÙ ¿ Ù»ñ ÇëÏ

í³ñ ùÁ: Ø»Ýù ã·Ç ï»Ýù` ÇÝã å»ë μ³ó í»É áõ ñÇß Ý» ñÇ ³éç¨, ã·Ç ï»Ýù

ëÇ ñ»É, Ù»Ýù ã»Ýù Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ áõ ñÇß Ý» ñÇÝ Ëñ³ Ëáõ ëáÕ Ï³Ù ÙËÇ Ã³ -

ñáÕ »ñ Ïáõ μ³é ³ë»É: Ø»Ýù ã»Ýù Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ï³É, μ³Ûó ÙÇßï ëå³ -

ëáõÙ »Ýù, áñ áõ ñÇß Ý» ñÁ ·³Ý Ù»½ Ùáï: ÆëÏ Ýñ³Ýù` ³Û¹ áõ ñÇß Ý» ñÁ,

Ñ³ ×³Ë ½μ³Õ í³Í »Ý, Ýñ³Ýù áõ Ý»Ý Çñ»Ýó ·áñ Í»ñÝ áõ Ñá· ë» ñÁ…

Ð³ ×³Ë »Ýù ÉëáõÙ ³Ûë åÇ ëÇ μá Õáù Ý»ñ. §ÆÝÓ áã áù ãÇ ³Û ó» ÉáõÙ,

ÇÝÓ áã áù ãÇ ëÇ ñáõÙ, ÇÝ Ó³ Ýáí áã áù ãÇ Ñ» ï³ùñùñ íáõÙ¦: ´³Ûó ÇÝ ãá±õ

ÙÇßï Ñ»Ýó áõ ñÇß Ý» ñÁ å»ïù ¿ Ñ»ïùñùñ í»Ý Ó» ½³ Ýáí, ëÇ ñ»Ý Ó»½,

³ÛÝ ¹»å ùáõÙ, »ñμ ¹áõù ÝÙ³ Ý³ ïÇå áã ÙÇ μ³Ý ã»ù Ó»é Ý³ñ ÏáõÙ: ºÃ»

ï³ é³ åáõÙ »ù ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ùμ, ³å³ ÙÇ° ÙÝ³ ó»ù å³ ëÇí: ØÇ

³ÝÏÛáõ ÝáõÙ Ýë ï» Éáõ, ÇÝù Ý³ Ï» ñáõ ÃÛ³Ùμ ½μ³Õ í» Éáõ ¨ áõ ñÇß Ý» ñÇó

áõß ³¹ ñáõ ÃÛáõÝ ³ÏÝ Ï³ É» Éáõ ÷á Ë³ ñ»Ý ÇÝù Ý»ñ¹ ³ñ»ù ³é³ çÇÝ

ù³ÛÉÁ` ·Ý³ ó»°ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ùáï: ØÇ ³Û Ý³Ï ½·³ Éáõ áã ÙÇ å³ï ×³é

ãÏ³, ù³ ÝÇ ¹»é ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ ë»ñ ¨ ÉáõÛë:

¶á Ý» ÙÇ ù³ ÝÇ ñá å» Ùá é³ ó»ù Ó»ñ Ù³ ëÇÝ ¨ ÇÝã -áñ μ³Ý ³ñ»ù

áõñÇß Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ: ºñ μ»ÙÝ Ù»ñ ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý Ù» Õ³ íá ñÁ Ù»ñ

ëï³ ó³Í ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ïáõ ÃÛáõÝÝ ¿: ÌÝáÕ Ý» ñÁ Ñ³ ×³Ë »Ý Çñ»Ýó »ñ» -

Ë³ Ý» ñÇÝ ³ëáõÙ. §ØÇ° »ÕÇñ ³Û¹ ù³Ý ÑÇ Ù³ñ, ³Ù»Ý ³Ý ·³Ù ¹á°õ ÙÇ

³ñ³ ³é³ çÇÝ ù³Û ÉÁ, Ãá°Õ áõ ñÇß Ý» ñÁ ·³Ý ù»½ Ùáï¦: ÆÑ³ñ Ï», áõ ñÇß -

Ý» ñÁ Ï·³Ý Ó»½ Ùáï, »ñμ ¹³ Ýñ³Ýó û· ï³ Ï³ñ ÉÇ ÝÇ: ºÃ» ¹áõù Ñ³ -

ó³ ·áñÍ »ù, ³å³ Ó»½ Ùáï Ï·³Ý Ñ³ó ·Ý» Éáõ: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ï³ ñá Õ³ -

Ý³É ÇÝã -áñ μ³Ý ï³É, áñ å»ë ½Ç Ó»½ Ùáï ·³Ý: ÆëÏ »Ã» ¹áõù áãÇÝã

ãáõ Ý»ù Ù³ñ¹ Ï³Ýó ï³ Éáõ, ¹áõù Ýñ³Ýó ã»ù ·ñ³ íÇ ¨ ÏÙ Ý³ù Ó»ñ

ÙÇ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç:

136


ºí å»ïù ã¿ Ù» Õ³¹ ñ»É áõ ñÇß Ý» ñÇÝ, áñ Ýñ³Ýù ã»Ý ·³ ÉÇë Ó»½ Ùáï:

¸³ñ Ó»°ù å»ï ù³ Ï³Ý, ¨ Ù³ñ ¹ÇÏ Ï·³Ý Ó»½ Ùáï: Ü³ Û»°ù μ³ó í³Í

í³ñ ¹ÇÝ. ³ÛÝ μáõ ñáõÙ ¿, ¨ μá Éá ñÁ Ó· ïáõÙ »Ý Ýñ³Ý` ¨° Ù» Õáõ Ý» ñÁ, ¨°

ÃÇ Ã»é ÝÇÏ Ý» ñÁ: ´á ÉáñÝ »Ý ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ßÝ ã»É Ýñ³ μáõñ ÙáõÝ ùÁ, Ñ»Ýó

ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ å³ï ×³ éáí, áñ Ý³ μ³ó í»É ¿: àõ ñ»ÙÝ ÇÝ ãá±õ »ù ¹áõù

ÙÝáõÙ ÷³Ï ¨ ã»ù §μáõ ñáõÙ¦:

ØÆ ø²ÜÆ ÊàðÐàôð¸ ºðºÊ²ÜºðÆ¸²êîÆ²ð²ÎàôÂÚ²Ü ìºð²´ºðÚ²È

àõß ³ ¹Ç°ñ »Õ»ù, Ã» ÇÝã »ù Ýñ³Ýó ³ëáõÙ: Ø» Í³ Ñ³ ë³Ï Ý» ñÁ »ñ» -

Ë³ Ý» ñÇ Ñ»ï Ëá ë» ÉÇë ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ μ³ í³ ñ³ñ ã³ ÷áí í» -

ñ³ÑëÏ»É Çñ»Ýó Ëáë ù» ñÁ: ºñ» Ë³ ÛÇÝ ¹Ç Ù» ÉÇë áÙ³Ýù Ýñ³Ý Ïá ãáõÙ »Ý

ÍáõÛÉ, ÑÇ Ù³ñ, ³Ý ï³ Õ³Ý¹: ¸ñ³ Ýáí Ù» Í» ñÁ ¨ ¹³ë ïÇ ³ ñ³Ï Ý» ñÁ Ñ³ -

×³Ë Ïáñ Í³ ÝáõÙ »Ý »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ: Ø³ ÝáõÏ Ý» ñÁ, ïñ í» Éáí Ý»ñßÝ ã³Ý -

ùÇÝ, Çñ³ Ï³ ÝáõÙ áñáß Å³ Ù³ Ý³Ï ³Ýó ¹³é ÝáõÙ »Ý ³Ý Ñ» ï³ùñù ñ³ -

ë»ñ, ÍáõÛÉ ¨ ³ÝÁÝ ¹áõ Ý³Ï: âÇ Ï³ ñ» ÉÇ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ í³ Ë»ó Ý»É Ññ»ß -

Ý» ñáí, ·³Û É» ñáí áõ áë ïÇ Ï³Ý Ý» ñáí: ¸³ Ýñ³Ýó ãÇ ¹³ñÓ ÝÇ Ë» É³ óÇ

Ï³Ù μ³ ñÇ:

ºñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ï»ù` óáõ ó³ μ» ñ» Éáí Ï³ ï³ñ Û³É ûñÇ -

Ý³Ï: ºñ» Ë³ Ý» ñÁ ã»Ý ëÇ ñáõÙ Ñáñ ¹áñ Ý»ñ áõ Ýá ï³ óÇ ³ Ý»ñ, Ýñ³Ýù

áõ½áõÙ »Ý ï»ë Ý»É Ó»ñ ³ñ³ñù Ý» ñÁ, ¨ áã Ã» Éë»É Ó»ñ Ëáë ù» ñÁ:

ò³Ý Ï³ ó³Í Çñ³ íÇ ×³ ÏáõÙ ç³ Ý³ ó»°ù å³ Ñ»É Ó»ñ μ³ñÓñ ¹Çñ ùÁ

»ñ» Ë³ Ý» ñÇ ³éç¨: ØÇ° óáõ ó³¹ ñ»ù Ó»ñ Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ Ý»ñÝ áõ Ã» ñáõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: ºñμ ÍÝáÕ Ý» ñÁ ÃáõÛÉ »Ý ï³ ÉÇë »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ` ï»ë Ý»É

Çñ»Ýó Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ, »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ñáõ½ íáõÙ »Ý, Ïáñó ÝáõÙ Çñ»Ýó

ÏáÕÙ Ýá ñáß áõ ÙÁ, ù³ ÝÇ áñ ³ÛÉ¨ë áã áùÇ íñ³ ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ Ñ»Ý í»É:

ÆÝùÝ Çñ»Ý ÷áù ñÇÏ áõ ÃáõÛÉ ½·³ óáÕ »ñ» Ë³Ý ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Çñ

íñ³ ½·³É Çñ»Ý å³ßï å³ ÝáÕ Ñ» ÕÇ Ý³ Ïáõ ÃÛáõÝ: ºñ» Ë³Ý ÍÝáÕ Ý» ñÇ

Ù»ç ÷Ýï ñáõÙ ¿ ýÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý ¨ Ñá ·» μ³ Ý³ Ï³Ý ³ç³Ï óáõÙ: ºÃ» ï³ ÝÁ

»ñ» Ë³Ý íÏ³ ¿ ¹³é ÝáõÙ ÍÝáÕ Ý» ñÇ ÙÇç¨ í» ×» ñÇ, ÏéÇí Ý» ñÇ, Ýñ³Ýó

ëïÇ áõ ³Ý³½Ý íáõ ÃÛ³Ý, ³å³ ÍÝáÕ Ý»ñÝ ÇÝã å»±ë Ï³ ñáÕ »Ý íë ï³Ñ

ÉÇ Ý»É, áñ Çñ»Ýó Ñ³ çáÕ íáõÙ ¿ ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ï»É Ýñ³Ý: ºñμ »ñ» Ë³Ý

ï»ë ÝáõÙ ¿, áñ Çñ Ñ³Û ñÁ Ï³Ù Ù³Û ñÁ ×Çßï ã»Ý í³ñ íáõÙ, ³å³ Ý³


137

Çñ»Ý ½·áõÙ ¿ Ùá Éáñ í³Í, ¨ ëÏ ëáõÙ ¿ ³åë ï³Ù μ»É: ÀÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ ¨ Ñ³ -

ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý Ù»ç μ³ ½áõÙ áÕ μ»ñ ·áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ å³ï ×³ éÁ ¹³ ¿:²í» ÉÇ É³í ¿ »ñ μ»ù ãÑ³ñ í³ Í»É »ñ» Ë³ ÛÇÝ: Ì³Û ñ³ Ñ»Õ ¹»å ùáõÙ,

Çñáù, »Ã» Ý³ ¹ñ³Ý ³ñ Å³ ÝÇ ¿, ÙÇ ³å ï³ ÏÁ Ýñ³Ý ãÇ Ë³Ý ·³ ñÇ,μ³Ûó ½·á°õÛß »Õ»ù. »ñ» Ë³ ÛÇÝ ÙÇ° å³ï Å»ù, »ñμ μ³ñ Ï³ ó³Í »ù: ¸áõùÝñ³ ÑÇß á Õáõ ÃÛ³Ý Ù»ç ÏÃáÕ Ý»ù áã Ã» ³ñ ¹³ ñáõ ÃÛ³Ý, ³ÛÉ ³ï» Éáõ -ÃÛ³Ý ¨ ã³ ñáõ ÃÛ³Ý ïå³ íá ñáõ ÃÛáõÝ: ÆëÏ ×Çßï ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³ÝÑ³ Ù³ñ »ñ» Ë³Ý å»ïù ¿ ½·³, áñ ¹áõù ³ñ ¹³ñ »ù, ¹ñ³ Ñ³ Ù³ñ ¿É×Çßï »ù í³ñ íáõÙ, »ñμ å³ï ÅáõÙ »ù Çñ»Ý:

ºñμ ¹áõù å³ï ÅáõÙ »ù »ñ» Ë³ ÛÇÝ, Ó»ñ Ñ³ Û³ó ùÁ ãå»ïù ¿ ³ñ ï³ -Ñ³Û ïÇ ã³ ñáõ ÃÛáõÝ Ï³Ù Ãß Ý³ Ù³Ýù, ù³ ÝÇ áñ »ñ» Ë³Ý Ï³ ñáÕ ¿ ³ñ³·Ùá é³ Ý³É ¨° ³å ï³ ÏÁ, ¨° Ñ³ñ í³ ÍÁ, μ³Ûó »ñ μ»ù ãÇ Ùá é³ Ý³ ³ï» Éáõ -ÃÛ³Ùμ áõ ã³ ñáõ ÃÛ³Ùμ Éó í³Í Ó»ñ Ñ³ Û³ó ùÁ: Ò»ñ å³ ïÇÅ Ý» ñÁ å»ïù¿ Ã» É³¹ñ í³Í ÉÇ Ý»Ý áã Ã» §ëå³é í³Í Ñ³Ù μ» ñáõ ÃÛ³Ùμ¦, ³ÛÉ` »ñ» Ë³ -ÛÇÝ Ñ³ë Ï³ó Ý» Éáõ ó³Ý Ïáõ ÃÛ³Ùμ, áñ Ýñ³Ý É³í ÉÇ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ·á Ûáõ -ÃÛáõÝ áõ Ý»Ý Ï³ ÝáÝ Ý»ñ, áñáÝù Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ å³Ñ å³ Ý»É:

ºñ» Ë³ Ý» ñÁ å»ïù ¿ ³Ý ë³Ñ Ù³ Ýá ñ»Ý íë ï³ Ñ»Ý Çñ»Ýó ÍÝáÕ Ý» ñÇÝáõ ÑÝ³ ½³Ý¹ í»Ý Ýñ³Ýó: ¸³ Ñ³ Ù» ñ³ßË ¨ ëÇ ñáÕ ÁÝ ï³ ÝÇ ùáõÙ »ñ» -Ë³ Ý» ñÇ ¹³ë ïÇ ³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý ÑÇÙ Ý³ Ï³Ý Ï³ ÝáÝ Ý» ñÇó Ù»ÏÝ ¿: ²Û¹ -å»ë ¿ñ Çñ»Ý å³ ÑáõÙ ÐÇ ëáõ ëÁ Ü³ ½³ ñ» ÃáõÙ` »ñ» ëáõÝ ï³ ñÇ ÑÝ³ -½³Ý¹ í» Éáí Æñ ÍÝáÕ Ý» ñÇÝ: ºñ» ëáõÝ ï³ ñÇ Ü³ ³ÝáõÙ ¿ñ ³ÛÝ, §ÇÝãÆñ»Ý ³ëáõÙ ¿ÇÝ¦:

ÐºÜìº°ø ²êîÌà ìð²

Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÁ ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Ñ³Ý ¹Ç å»É Ù» ÏÇÝ, áõÙ ÏáÕ ùÇÝ ÉÇ -Ý» Éáí` ÏÏ³ ñá Õ³ Ý³ ³é³ç ÁÝ Ã³ Ý³É ÏÛ³Ý ùÇ áõ Õáí` ÉÇ á íÇÝ íë ï³ Ñ» -Éáí Ýñ³Ý ¨ ÏÇ ë» Éáí Ýñ³ Ñ»ï ³Ù» Ý³ Ã³ÝÏ Ùïù»ñÝ áõ ½·³ó ÙáõÝù -Ý» ñÁ: ´³Ûó ¹³ ß³ï ¹Å í³ñ ¿:

îÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ áõ Ï³ Ý³Ûù ÏÛ³Ý ùáõÙ Ñ³Ý ¹Ç åáõÙ »Ý ï³ é³ å³Ýù Ý» -ñÇ áõ ÑáõÛ ½» ñÇ, áñáí Ñ»ï¨ ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ·ï Ý»É Çñ»Ýó Ç¹» ³ ÉÁ:Ø³ñ ¹áõ Ñá ·ÇÝ Ï³ ñáÕ ¿ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ ¨ ÑÇÙ Ýá íÇÝ Éó í³Í ÉÇ Ý»ÉÙÇ³ÛÝ ²ëï Íáí: Ü³, áí ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛáõ -ÝÁ, ³Ù»Ý ûñ ½·³É, áñ Éó í³Í ¿ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ý áõ »ñ ç³Ý Ïáõ ÃÛ³Ý ³Ý -ë³Ñ Ù³ Ý³ ÷³Ï Ý»ñ Ï³ Ûáõ ÃÛ³Ùμ, å»ïù ¿ ÙÇ ³ ÓáõÉ íÇ ²ëï Íá Ñ»ï:

138


ØÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³ ÝÁ Í³ ÝáÃ ¿ñ Ý³¨ ÐÇ ëáõ ëÁ: Ü³ ³Û¹ ÙÃÇÝ áõ ³Ý³ -

å³ï ßñ ç³ÝÝ ¿ñ ³Ýó ÝáõÙ, »ñμ ³Õ³ Õ³ Ï»ó. §…Æ°Ù ²ëï í³Í, Ç°Ù

²ëï í³Í, ÇÝ ãá±õ Ãá Õ» óÇñ ÆÝÓ¦ (Ø³ïÃ. 27.46): ´á ÉáñÝ »Ý ÏÛ³Ý ùáõÙ

í» ñ³å ñáõÙ ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý ½·³ óáõ ÙÁ: ÐÝ³ ñ³ íáñ ã¿ Ó»ñ Ù»ç ½³ñ -

·³ó Ý»ù Ñ³ í³ï ùÁ, ë» ñÁ ¨ ÑáõÛ ëÁ, »Ã» ¹áõù »ñ ç³ ÝÇÏ »ù, ·áÑ, ëÇñ -

í³Í ¨ ßñ ç³ å³ï í³Í ÁÝ Ï»ñ Ý» ñáí: ¸³ ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ Å³ -

Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ý»ñ ùáõëï ÙÇ ³Û Ý³Ï áõ Éù í³Í »ù:

´³Ûó ·á Ûáõ ÃÛáõÝ áõ ÝÇ ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ ÙÇ çáó.

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ»Ý í»É ²ëï Íá íñ³, Ñ³ í³ ï³É ¨ ëÇ ñ»É Üñ³Ý: ÜáõÛ ÝÇëÏ

»Ã» Ó»é ùÇó ³Ù»Ý μ³Ý ·ÝáõÙ ¿, ¨ ¹áõù Ó»½ ½·áõÙ »ù` ÇÝã å»ë ûí ÏÇ -

³ Ýá ëáõÙ ³é³Ýó ÏáÕÙ Ý³ óáõÛ óÇ Éá Õ³ óáÕ ÙÇ Ý³í, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, íë ï³ -

Ñ»°ù ²ëï ÍáõÝ, Ñ»Ý í»°ù Üñ³ íñ³: ²ëï í³Í ëÇ ñá°õÙ ¿ Ó»½, Ü³ Ñá°· ¿

ï³ ÝáõÙ Ó»ñ Ù³ ëÇÝ, Ü³ ·Ç ïÇ áõ ï»ë ÝáõÙ ¿ ³Ù»Ý μ³Ý: Ü³ Ó»½ Ñ³ -

Ù³ñ ³Ù»Ý μ³Ý Ï³ ÝÇ: Ü³ ÙÇ ³ÛÝ Ù»Ï μ³Ý ¿ ëå³ ëáõÙ` áñ ¹áõù ëÇ ñ»ù

Üñ³Ý áõ Ñ»Ý í»ù Üñ³ íñ³: ²ëï Íá Ñ»ï ³Ù»Ý μ³Ý ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿:

Ð²ÔÂ²Ð²ðº°ø ²Ü²ä²îÀ

ÎÛ³Ý ùáõÙ ÉÇ ÝáõÙ »Ý å³ Ñ»ñ, »ñμ ¹áõù Ï³ñ Í»ë ù³Û ÉáõÙ »ù ³Ý³ -

å³ ïáí: àã ÙÇ μ³ ÝÇ ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝ ãÏ³, ³Ù»Ý μ³Ý ¹³é ÝáõÙ ¿ ûï³ñ

áõ ³Ý ·áõÛÝ: ²Ù» Ý³¹Å í³ñÝ ³ÛÝ ¿, »ñμ ³ÛÉ¨ë ã»ë ½·áõÙ ë»ñ, Ó· ïáõÙ,

Ñ³ í³ïù: ¸³ ³é³ í»É ¹Å í³ñ ¿, ù³Ý »ñμ ·áõ Ù³ñ »ë Ïáñó ÝáõÙ, ÑÇ -

í³Ý ¹³ ÝáõÙ »ë Ï³Ù ³Ý Ñ³ çá Õáõ ÃÛ³Ý »ë Ñ³Ý ¹Ç åáõÙ: ø³ ÝÇ áñ ¹³

Ï³ ñáÕ ¿ å³ ï³ Ñ»É ³Ù»Ý Ù» ÏÇ Ñ»ï, ³å³ ¹áõù å»ïù ¿ ÇÙ³ Ý³ù`

ÇÝã å»ë ¹Ç Ù³ Ï³ Û»É ÝÙ³Ý Çñ³ íÇ ×³ ÏÇÝ:

ÜáõÛ ÝÇëÏ §³Ý³ å³ ïáõÙ¦ ¹áõù å»ïù ¿ Ó»ñ Ù»ç áõÅ ·ï Ý»ù áõ ¹Ç -

Ù»ù ²ëï ÍáõÝ. §î»°ñ, »ë øá Ó»é ù» ñáõÙ »Ù: ¸áõ ÇÝÓ óáõÛó ïí» óÇñ

áõÕÇÝ. ³Ûë ³Ý³ å³ ïáõÙ çáõñ Ï³, Ã»` áã, »ë ³Ýó ÝáõÙ »Ù Ýñ³ Ýáí, »ë

Í³ é³ ÛáõÙ »Ù ø»½: ºë ëÇ ñáõÙ »Ù ø»½, î»°ñ, û· ÝÇ°ñ ÇÝÓ¦: ¸áõù ãå»ïù

¿ Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ Ïáñó Ý»ù Ó»ñ Ñ³ í³ïùÝ áõ ë» ñÁ:

Þ³ ñáõ Ý³ Ï»°ù Ó»ñ ×³ Ý³ å³ñÑÝ ³é³ í»É Ù»Í Ó· ïáõ Ùáí ¨ ³×áÕ

Ñ³ í³ï ùáí: ¸ñ³ Ù»ç ¿ Ó»ñ ÙÇ ³Ï ÷ñ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: ØÇ° ïñí»ù ³Ý³ å³ -

ïÇ Ù»ç ï» ÕáõÙ ÁÝ Ï³Í Ù³ñ ¹áõ ½·³ óá Õáõ ÃÛ³ ÝÁ: ²Ù»Ý ç³Ýù ·áñ Í³ -

¹ñ»ù, áñ å»ë ½Ç ß³ ñáõ Ý³ Ï»ù Ó»ñ áõ ÕÇÝ, ¨ ¹áõù ³Ý å³Û Ù³Ý Ï·ï Ý»ù


139

¨° Ï» ñ³ Ïáõñ, ¨° ÙÇ ùÇã çáõñ. ã¿± áñ ÝáõÛ ÝÇëÏ ³Ý³ å³ï Ý» ñáõÙ Ï³Ý

û³ ½Çë Ý»ñ: ¶Ý³ ó»°ù ³ÛÝ ù³Ý, ÙÇÝã¨ Ó»ñ Ù»ç ·ï Ý»ù ³Û¹ û³ ½Ç ëÁ, áñ -

å»ë ½Ç ³ÛÝ ï»Õ çáõñ ·ïÝ»ù: ÆëÏ ¹³ Ïû· ÝÇ Ó»½` ß³ ñáõ Ý³ Ï»É Ó»ñ ×³ -

Ý³ å³ñ ÑÁ: Ø» ½³ ÝáõÙ »ÕáÕ çáõ ñÁ Ù»ñ Ëá Ý³ñ Ñáõ ÃÛáõÝÝ ¿, Ù»ñ ë» ñÁ:

¶àÐ²òº°ø

¸áõù Ó»½ ½·áõÙ »ù ¹Å μ³±Ëï áõ É³ó »ù ÉÇ ÝáõÙ Ó»ñ ×³ Ï³ ï³· ñÇ

íñ³±: ÆëÏ ¹áõù ·á Ñ³ ó»±É »ù ²ëï Íáõó ³Û ëûñ: ÆÑ³ñ Ï», ¹áõù ½³ñ Ù³ -

ó³Í »ù ¨ Ï³ñ ÍáõÙ »ù, áñ Ï³ ñÇù ãÏ³ Üñ³Ý ßÝáñ Ñ³ Ï³É ÉÇ Ý» Éáõ, ã¿±

áñ ¹áõù ³Û¹ ù³Ý ¹Å μ³Ëï »ù: ´³Ûó Ï³ ñá±Õ »ù ù³Û É»É, ßÝ ã»É: §²Ûá°¦:

¸áõù Ý³ Ë³ ×³ß »±É »ù: §²Ûá°¦: ¸áõù Ï³ ñá±Õ »ù μ³ ó»É Ó»ñ μ» ñ³ÝÝ áõ

Ëá ë»É: §²Ûá°¦: ¸»°, áõ ñ»ÙÝ, ·á Ñ³ ó»°ù ²ëï Íáõó ³Û¹ ³Ù» ÝÇ Ñ³ Ù³ñ,

ù³ ÝÇ áñ Ï³Ý Ù³ñ ¹ÇÏ, áí ù»ñ ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ù³Û É»É, ßÝ ã»É, áõ ï»É

¨ áã ¿É` μ³ ó»É Çñ»Ýó μ» ñ³ ÝÁ:

¸áõù ¹Å μ³Ëï »ù ³ÛÝ å³ï ×³ éáí, áñ »ñ μ»ù ã»ù Ùï³ Í»É, áñ

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ·á Ñ³ Ý³É ³Ù»Ý ÇÝ ãÇ Ñ³ Ù³ñ: ²ß Ë³ñ ÑáõÙ ³ÛÝ ù³Ý ß³ï

¿ ï³Ý ç³Ý ùÁ: ¶á Ñ³ ó»°ù ²ëï Íáõó, áñ Ü³ ÁÝï ñ»É ¿ Ñ»Ýó Ó»°½, áñ å»ë -

½Ç ·Ý³ù ³ÛÝ áõ Õáí, áñáí ¹áõù ÑÇ Ù³ ·ÝáõÙ »ù, ¨ Ï³ ï³ ñ»É ³ÛÝ ·áñ -

ÍÁ, áñÁ Ï³ ï³ ñáõÙ »ù:

Ò»ñ Çñ³ íÇ ×³ ÏÁ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ý³Ë ¨ ³é³ç, Ó»½ Ñ³ñ Ï³ íáñ

¿ ·Ç ï³Ï ó»É, áñ ãÏ³ ³é³ í»É ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ μ³Ý, ù³Ý Ï»Ý ¹³ ÝÇ ÉÇ Ý» ÉÁ,

ù³Û É» ÉÁ, ï»ë Ý» ÉÁ, Ëá ë» ÉÁ: ì³ÕÝ ³é³ íáï Û³Ý ÇëÏ ³ñÃ Ý³ Ý³ Éáí`

·á Ñ³ ó»°ù ²ëï Íáõó: àñ ù³¯Ý Ù³ñ ¹ÇÏ ³ÛÉ¨ë ã»Ý ³ñÃ Ý³ Ý³ Ï³Ù

Ï³ñÃ Ý³ Ý³Ý ³Ý ¹³ Ù³ ÉáõÛÍ, Ï³Ù Çñ»Ýó »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ Ï» ñ³Ï ñ» Éáõ

áãÇÝã ã»Ý áõ Ý» Ý³:

ÞÝáñ Ñ³ Ï³°É »Õ»ù: ÎñÏ Ý»°ù ³Ûë Ëáë ù» ñÁ. §ÞÝáñ Ñ³ Ï³ Éáõ ÃÛá°õÝ

ø»½, î»°ñ, ³Û ëûñ ¸áõ å³Ñ å³ Ý» óÇñ ÇÙ ÏÛ³Ý ùÁ, ³éáÕ çáõ ÃÛáõ ÝÁ, ¨ »ë

ó³Ý Ï³ ÝáõÙ »Ù Ï³ ï³ ñ»É øá Ï³Ù ùÁ¦: ºÃ» ¹áõù ·Ý³ Ñ³ ïáõÙ »ù ³ÛÝ

³Ù» ÝÁ, ÇÝã ²ëï í³Í ï³ ÉÇë ¿ Ó»½, ³å³ Ü³ ãÇ ÃáÕ ÝÇ Ó»½:

140


²ÔàÂº°ø

ºñμ Ó»½ ½·áõÙ »ù Ñáõ½ í³Í ¨ ¹Å μ³Ëï, ³å³ É³ó ÉÇ Ý» Éáõ,

ïñïÝç³ Éáõ, ¹» Õ³ ÙÇ çáó Ý»ñ ÁÝ ¹áõ Ý» Éáõ ÷á Ë³ ñ»Ý ³ß Ë³ ï»ù ¹áõñë

·³É ³Û¹ Çñ³ íÇ ×³ ÏÇó ³ÛÝ μ³ ÝÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ, áñÇ Ù³ ëÇÝ ëá íá ñ»ó -

ñ»É »Ý ³Ù» Ý³ Ù»Í áõ ëáõ óÇã Ý» ñÁ` ¹Ç Ù»°ù ³ÕáÃ ùÇ û· Ýáõ ÃÛ³ ÝÁ:

²Ù» Ý³¹Å í³ñ å³ Ñ» ñÇÝ ÑÇß »°ù, áñ ³Ý» É³ Ý» ÉÇ Çñ³ íÇ ×³Ï Ý»ñ

ãÏ³Ý, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÙÇ ³ÛÝ Ï³ ñá Õ³ Ý³É ·ï Ý»É »É ùÁ: î» ñÁ ãÇ ·³ Ó»½

Ùáï ³ÛÝ ï»Õ, áñ ï»Õ ¹áõù ·ïÝ íáõÙ »ù: Ü³ Ó»½ ãÇ Ñ³ ÝÇ ¹ÅáË ùÇó`

ºñ ÏÇÝù ï» Õ³ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ. ¹á°õù å»ïù ¿ ç³Ýù ³Ý»ù` Üñ³ Ùáï

μ³ñÓ ñ³ Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

àñ å»ë ½Ç ³ÕáÃ ùÁ åï Õ³ μ»ñ ÉÇ ÝÇ, ³ÛÝ å»ïù ¿ μËÇ ëñ ïÇó, ³ÛÝ

å»ïù ¿ ¹Çå ãÇ ²ëï Íá ëñ ïÇÝ: ²ëï ÍáõÝ Ïá ã»°ù Ð³Ûñ, ÷³ é³ μ³ Ý»°ù

áõ Ù» Í³ ñ»°ù Üñ³ ³Ýáõ ÝÁ: ÊÝ¹ ñ»°ù Üñ³ ÝÇó Ó»ñ Ñ³ Ý³ å³ ½ûñ Û³

Ñ³óÁ, ËÝ¹ ñ»°ù Üñ³Ý, áñ å»ë ½Ç Ý» ñÇ Ó»ñ Ù»Õ ù» ñÁ ¨ ï³ Ó»½ áõÅ`

Ý» ñ» Éáõ áõ ñÇß Ý» ñÇÝ: ÊÝ¹ ñ»°ù ²ëï ÍáõÝ, áñ å»ë ½Ç Ü³ û· ÝÇ Ó»½, áñ

ãïñ í»ù ·³Û Ã³Ï Õáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇÝ, ¨ ³½³ ïÇ Ó»½ ã³ ñÇó, áñÁ Ï³ Ù» ½³ -

ÝáõÙ áõ Ù»ñ ßáõñ çÁ:

²Õá Ã»°ù ëÇ ñáí` »ñ» Ë³ Ý» ñÇ ÝÙ³Ý: ²Õá Ã»°ù ëñ ï³Ýó, áñ å»ë ½Ç

Ï³ ñá Õ³ Ý³ù ëÇ ñ»É ¨ ëÇ ñ» ÉÇ ¹³ñÓ Ý»É Ýñ³Ý, áí ëÇñ í³Í ã¿:

²ÕáÃ ùÁ ï³ ñ»°ù Ó»ñ ÁÝ ï³ ÝÇù: Ò»ñ »ñ» Ë³ Ý» ñÇÝ ëá íá ñ»ó ñ»°ù

³Õá Ã»É: ²Õá ÃáÕ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ »ñ ç³ ÝÇÏ »Ý: ØÇ ³ μ³Ý ³Õá ÃáÕ ÁÝ ï³ -

ÝÇ ùÁ ³Ùáõñ ÁÝ ï³ ÝÇù ¿:

êÇ ñ»°ù ³ÕáÃ ùÁ, ³ÛÝ É³Û Ý³ó ÝáõÙ ¿ ëÇñ ïÁ ¨ û· ÝáõÙ ¿ Ñ³ë Ï³ Ý³ -

Éáõ ³ÛÝ Ñ½áñ å³ñ·¨Á, áñÁ ïí»É ¿ î» ñÁ, Æñ»Ý ½á Ñ³ μ» ñ» Éáí Ù»½ Ñ³ -

Ù³ñ: ²ÕáÃ ùÁ Ïû· ÝÇ Ó»½, áñ ²ëï ÍáõÝ Ñ³ íÇï Û³Ý ÁÝ ¹áõ Ý»ù Ó»ñ

ëñïÇ Ù»ç:

²ÕáÃùÝ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝ ¿ μ» ñáõÙ: ÆëÏ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛáõÝÝ ³ÕáÃù ¿,

áõñ³ Ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ë»ñ ¿: êÇ ñáí ÉÇ ëÇñ ïÁ ÉÇ ¿ Ý³¨ áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ùμ: ºñ -

μ»ù ÃáõÛÉ ÙÇ° ïí»ù, áñ ïË ñáõ ÃÛáõÝÝ ³×Ç Ó»ñ ëñ ïáõÙ ¨` áñ ³ÛÝ ëïÇ -

åÇ Ó»½` Ùá é³ Ý³É øñÇë ïá ëÇ Ñ³ ñáõ ÃÛ³Ý áõ ñ³ Ëáõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ:


141

¶ÈàôÊ 5

¶ÂàôÂÚ²Ü ØÆ²´²ÜàôÂÚ²ÜøàôÚðºðÆ ú¶î²Î²ð

ÊàðÐàôð¸ÜºðÀ ÐÆì²Ü¸ÜºðÆÜÊÜ²ØºÈàô ìºð²´ºðÚ²È

ÆÜâäº±ê äºîø ¾ ì²ðìÆ ÐÆì²Ü¸ ÊÜ²ØàÔÀ

***ÐÇ í³Ý ¹Ç Ñ³ Ù³ñ ß³ï ïÑ³× ¿, »ñμ Çñ ÏáÕ ùÇÝ ·ïÝ íáÕ Ý»ñÁ Ýñ³

ßáõñ çÁ ù³Û ÉáõÙ »Ý ËÇëï ½·áõß á ñ»Ý, Ëá ëáõÙ »Ý ÷ë÷ëá óáí ¨, ÝáõÛ -

ÝÇëÏ, ÷á ËáõÙ Ó³Û ÝÁ (Ù»Õ Ù³ó Ý» Éáí): ²é³ í»É É³í ¿ Ëá ë»É ëá íá ñ³ -

Ï³Ý Ó³Û Ýáí (ÝáõÛ ÝÇëÏ` ÙÇ ùÇã Ïá åÇï): Ò³Û ÝÇ ÃáõÛÉ ¨ ³Ýμ Ý³ Ï³Ý

»ñ³Ý·Ý ³½ ¹áõÙ ¿ ÑÇ í³Ý ¹Ç ÝÛ³ñ ¹» ñÇ íñ³:

***öë÷ ë³É ³ÛÝ ï»Õ, áñ ï»Õ å³é Ï³Í ¿ ÑÇ í³Ý ¹Á, áã ÙÇ ³ÛÝ ãÇ Ï³ ñ» -

ÉÇ, ³ÛÉ Ý³¨ ¹³ Å³Ý í» ñ³ μ»ñ ÙáõÝù ¿ Ýñ³ Ñ³Ý ¹»å: Ò»ñ ½ñáõÛ óÁ Éë» -

Éáõ Ñ³ Ù³ñ (ÇëÏ Ý³ Ñ³ë ï³ï Ïó³Ý Ï³ Ý³ Éë»É ³ÛÝ) ÑÇ í³Ý ¹Á ëïÇå -

í³Í ¿ ÉÇ ÝáõÙ É³ñ í» Éáõ, ÇëÏ ¹³ ß³ï ¹»å ù» ñáõÙ íÝ³ë ¿ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ:

***ºÃ» ¹áõù ½ñáõ óáõÙ »ù å³é Ï³Í ÑÇ í³Ý ¹Ç Ñ»ï, ³å³ Ýë ï»ù Ýñ³Ý

¹»Ù ¹Ç Ù³ó, áã Ã» ÏáÕ ùÇó: ²Û¹ åÇ ëáí ¹áõù Ýñ³Ý Ï³ ½³ ï»ù ·Éáõ ËÁ Ó»ñ

ÏáÕÙ ßñ ç» Éáõ ç³Ý ù» ñÇó: â¿± áñ Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõ ñÁ Ï³ ñÇù ¿ ½·áõÙ` Ëá ë» -

ÉÇë Ý³ Û»É ½ñáõ ó³Ï óÇÝ: ÐÇ í³Ý ¹Ç Ñ»ï Ï³Ý· Ý³Í Ëá ë» ÉÇë ¹áõù ëïÇ -

143

åáõÙ »ù Ýñ³Ý ³Ý ¹³ ¹³ñ í»ñ Ý³ Û»É, ÇëÏ ¹³ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ Ï³ ñáÕ ¿ Ñá· -

Ý» óáõ óÇã ÉÇ Ý»É: Üë ï»ù Ýñ³ ¹Ç Ù³ó ¨ ³ß Ë³ ï»ù ½ñáõ ó»É Ýñ³ Ñ»ï áñ -

ù³Ý ÑÝ³ ñ³ íáñ ¿ Ñ³Ý ·Çëï` Ëáõ ë³ ÷» Éáí ³í» Éáñ¹ ß³ñ ÅáõÙ Ý» ñÇó:

***ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ ¹Ç Ù» ÉÇë ÙÇßï ³ñ ï³ Ñ³Ûï í»ù Ñë ï³Ï ¨ áñáß Çã, Ñ³ï -

Ï³ å»ë, »Ã» Ýñ³ ÝÇó å³ ï³ë Ë³Ý »ù ³ÏÝ Ï³ ÉáõÙ: ºñ μ»ù ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ

óáõÛó ï³É Ýñ³Ý Ó»ñ ³Ý Ñ³ Ùá½ í³ Íáõ ÃÛáõÝÝ ÇÝã -áñ Ñ³ñ óáõÙ: ¸³

Ñ³ï Ï³ å»ë Ï³ñ¨áñ ¿ Ù³Ý ñáõù Ý» ñáõÙ: Î³ë Ï³ Í»É Ï³ ñáÕ »ù Ó»ñ

Ý»ñ ëáõÙ, ÇëÏ ÑÇ í³Ý ¹Ç Ùáï Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ íëï³ Ñáõ ÃÛáõÝ óáõ ó³ μ» ñ»É:

Ø³ñ ¹ÇÏ, áí ù»ñ ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ Ññ³ Å³ñ í»É μ³ñÓ ñ³ Ó³ÛÝ Ùï³ Í» -

Éáõó ¨ Ïß é³ ¹³ ï» Éáõó, ãå»ïù ¿ ËÝ³ Ù»Ý ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ:

ÆÜâäº±ê ÖÆÞî ä²îð²êîºÈ ÐÆì²Ü¸Æ ²ÜÎàÔÆÜÀ

ÐÇ í³Ý ¹Ç Ñ³ Ù³ñ ß³ ñáõ Ý³ Ï³ Ï³Ý å³é Ï³Í ¹ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ï Ó³ÝÓ -

ñ³ ÉÇ ¿, Ù³ß ÏÇ ÷³ ÷áõÏ ÑÛáõë í³Íù Ý» ñáõÙ ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ ³ñ Ûáõ Ý³ ½» -

ÕáõÙ` å³é Ï» É³ Ëáó: ÐÇ í³Ý ¹Ç íÇ ×³ ÏÁ Ã»Ã¨³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ ×Çßï å³ï ñ³ë ï»É Ýñ³ ³Ý Ïá ÕÇ ÝÁ: Ü»ñù Ý³ ÏÁ ãå»ïù ¿ áõ Ý» Ý³

÷á ë»ñ Ï³Ù áõ éáõ óÇÏ Ù³ ë»ñ: Þ³ï Ñ³ñ Ù³ñ ¿ ³é³Ý ÓÇÝ μ³ ÅÇÝ Ý» ñÇó

Ï³½Ù í³Í Ý»ñù Ý³ ÏÁ: Ü»ñù Ý³ ÏÇ Í³Í Ïá óÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ ×³ Ë³ ÏÇ

Ù³ù ñ»É ¨ û¹³ ÷á Ë»É` ïÑ³× Ñá ïÇó Ëáõ ë³ ÷» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

ê³ í³ ÝÁ å»ïù ¿ ÉÇ ÝÇ Ñ³ñÃ ¨ ³Ùáõñ ³Ù ñ³ó í³Í, áñ å»ë ½Ç Í³É -

ù»ñ ã³ é³ ç³ Ý³Ý: ê³ í³ ÝÁ Ñ³ñ Ã»ó Ý»É ¨ ³ñ ¹áõ Ï»É Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ûñ í³

Ù»ç ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù: ºÃ» ÑÇ í³Ý¹Ý Ç íÇ ×³ ÏÇ ¿ ³é³Ýó É³ñ í» Éáõ ï» -

ÕÇó í»ñ Ï» Ý³É, ³å³ ÙÇ Ñá ·Ç Ï³ ñáÕ ¿ Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ ë³ í³ÝÝ ³Ýó -

Ï³ó Ý»É Ý³Ë` ÙÇ ÏáÕ ÙÇó, ³å³` ÙÛáõë: ÆëÏ »Ã» ÑÇ í³Ý ¹Á μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ

ÃáõÛÉ ¿ í»ñ Ï» Ý³ Éáõ Ñ³ Ù³ñ, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ »ñ Ïáõ Ñá ·Ç` ë³ í³ ÝÁ

Ý³Ë` »ñ Ïáõ ÏáÕ ÙÇó, ³å³` ·É Ë³ í»ñ¨Çó áõ áï ù» ñÇ Ùá ïÇó ³Ù ñ³ó -

Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ:

îÏ³ñ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ë³ í³Ý Ý» ñÇ ï³Ï ¹ÝáõÙ »Ý ÙáÙ É³Ã Ý»ñ, áñ å»ë ½Ç

Ý»ñù Ý³ ÏÁ ã÷ ã³ Ý³ ÑÇ í³Ý ¹Ç ³ñ ï³ Ãá ñ³Ý ùÇó: Î»Õ ïáï í³Í ë³ í³Ý -

Ý» ñÁ Ñ³ ×³ Ë³ ÏÇ ã÷á Ë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ÙáÙ É³ ÃÁ Ï³ ñáÕ »ù ÷é»É Ý³¨ ë³ -

144


í³ ÝÇ íñ³, ÇëÏ ¹ñ³ íñ³ ÷é»É ËëÇñ (÷áù ñÇÏ ë³ í³Ý): ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï

Ñ³ñÏ ÏÉÇ ÝÇ ÷á Ë»É ÙÇ ³ÛÝ ËëÇ ñÁ:

ÐÇ í³Ý ¹Ç ß³ åÇ ÏÇ Ù»ç ùÇ Ñ³ï í³ ÍÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ó»é ùáí Ñ³ ×³ -

Ë³ ÏÇ Ñ³ñ Ã»ó Ý»É, ù³ ÝÇ áñ Í³É ù» ñÁ ÝáõÛÝ å»ë ³é³ ç³ó ÝáõÙ »Ý

å³é Ï» É³ Ëáó:

ÆÜâäº±ê öàÊºÈ Ì²Üð ÐÆì²Ü¸Æ ²ÜÎàÔÜàô êäÆî²ÎºÔºÜÀ

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ ½·áõÛß í³ñ í»É` ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ó³í Ï³Ù ³Ý -

Ñ³Ý·ë ïáõ ÃÛáõÝ ãå³ï ×³ é» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ê³ í³ ÝÁ ÷á Ë» Éáõ Ñ³ñ óáõÙ

ËÝ³ Ùá ÕÇó å³ Ñ³Ýç íáõÙ ¿ í³ñ å» ïáõ ÃÛáõÝ: ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ÃáõÛ -

É³ïñ í³Í ¿ ÏáÕ ùÇ Ã»ù í»É, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ý³Ë` ½·áõß á ñ»Ý μ³ñÓ -

ñ³ó Ý»É Ýñ³ ·Éáõ ËÁ ̈ ï³ ÏÇó Ñ³ Ý»É μ³ñ ÓÁ, ³Û Ýáõ Ñ»ï¨ Ýñ³Ý û· Ý»É`

Ã»ù í» Éáõ ÏáÕ ùÇ, ¹»Ù ùáí ¹» åÇ ³Ý ÏáÕ Ýáõ »½ ñÁ: ²½³ï Ñ³ï í³ ÍáõÙ

Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ³Ý ÏáÕ Ýáõ »ñ Ï³ ñáõ ÃÛ³Ùμ ÷³ Ã³ Ã»É Ï»Õ ïáï ë³ í³ ÝÁ, ÇëÏ

³Ý ÙÇ ç³ å»ë Ñ» ïá ÷é»É Ý³ Ë³ å»ë ³Ý ÏáÕ Ýáõ »½ ñáí Í³ É³Í Ù³ ùáõñ

ë³ í³ ÝÁ: Ð³ë Ý» Éáí Ý»ñù Ý³ ÏÇ Ù»ç ï» ÕÇÝ, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ

½·áõß áõ ÃÛ³Ùμ ï» Õ³ ÷á Ë»É ÙÛáõë ÏáÕ ùÇ íñ³ ³ÛÝ å»ë, áñ Ý³ å³é ÏÇ

³ñ ¹»Ý Ù³ ùáõñ ë³ í³ ÝÇ íñ³: ¸ñ³ ÝÇó Ñ» ïá Ñ³ í³ ùáõÙ »Ý Ï»Õ ïáï

ë³ í³ ÝÁ, ÇëÏ Ù³ ùáõñÝ ³Ù μáÕ çáõ ÃÛ³Ùμ ÷éáõÙ »Ý ¨ É³í áõÕ ÕáõÙ:

ØÇ ³ÛÝ ³ÛÝ ¹»å ùáõÙ, »ñμ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ Ï³ óáõó í³Í ¿ ß³ñÅ í» ÉÁ, ë³ -

í³ÝÝ ³ÛÉ Ï»ñå »Ý ÷á ËáõÙ: êñ³ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ »ñ Ïáõ Ñá ·Ç: ê³ -

í³ ÝÇ ÷³ Ã³ Ãáõ ÙÁ Ï³ ï³ñ íáõÙ ¿ áã Ã» ³Ý ÏáÕ Ýáõ »ñ Ï³ ñáõ ÃÛ³Ùμ, ³ÛÉ

Ñ³ Ï³ é³ ÏÁ` áï ù» ñÇ Ù³ ëÇó: Î»Õ ïáï ë³ í³ ÝÁ Ñ³ í³ ù» Éáõ Ñ»ï ÙÇ ³ -

Å³ Ù³ Ý³Ï ÷éáõÙ »Ý Ýá ñÁ: ÊÝ³ ÙáÕ Ý» ñÇó Ù» ÏÁ Ï³ Ù³ó- Ï³ Ù³ó μ³ñÓ -

ñ³ó ÝáõÙ ¿ ÑÇ í³Ý ¹Ç ÍÝÏ Ý» ñÁ, ÏáÝ ù» ñÁ, ÇëÏ ÙÛáõ ëÁ ÷³ Ã³ ÃáõÙ ¿ Ï»Õ -

ïáï ë³ í³ ÝÁ ÙÇÝã¨ ÑÇ í³Ý ¹Ç ·áï Ï³ Ù³ ëÁ: Ü³ Ë³ å»ë ÷³ Ã³ Ã³Í

Ù³ ùáõñ ë³ í³ÝÝ ³Ù ñ³ó ÝáõÙ »Ý áï ù» ñÇ Ù³ ëáõÙ` μ³ ó» Éáí ÙÇÝã¨

·ÉË³ Ù³ë: Ø³ ùáõñ ÷³ Ã³ Ã³Í ë³ í³ ÝÁ ÏÑ³ÛïÝ íÇ Ï»Õ ïáï ë³ í³ ÝÇ

ÏáÕ ùÇÝ` ·áï Ï³ Ù³ ëáõÙ: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ ËÝ³ ÙáÕ Ý» ñÇó Ù» ÏÁ Ã»Ã¨³ÏÇ á ñ»Ý

å»ïù ¿ μ³ñÓ ñ³ó ÝÇ ÑÇ í³Ý ¹Ç ·ÉáõËÝ áõ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ, ÇëÏ ÙÛáõëÝ ³Û¹ Å³ -

Ù³ Ý³Ï å»ïù ¿ Ñ³ í³ ùÇ Ï»Õ ïáï ë³ í³ÝÝ áõ ÷éÇ Ù³ ùáõ ñÁ:

¶ÃáõÃÛ³Ý ÙÇ³μ³ÝáõÃÛ³Ý ùáõÛñ»ñÇ û·ï³Ï³ñ ËáñÑáõñ¹Ý»ñÁ ÑÇí³Ý¹Ý»ñÇÝ ËÝ³Ù»Éáõ í»ñ³μ»ñÛ³É

145

ÆÜâäº±ê ÖÆÞî ÊØºòÜºÈ ÐÆì²Ü¸ÆÜ

ØÇ° Ùá é³ ó»ù, áñ ·Éáõ ËÁ »ï ÁÝ Ï³Í Ù³ñ ¹Á ãÇ Ï³ ñáÕ ÇÝã-áñ μ³Ý

ËÙ»É Ï³Ù ÏáõÉ ï³É: ²Ñ³ íáñ ¿ Ý³ Û»É, »ñμ ÝÙ³Ý íÇ ×³ ÏáõÙ Ù³ñ ¹áõÝ

÷áñ ÓáõÙ »Ý ËÙ»ó Ý»É: ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ï» Õ³ß ³ñ Å»É å³é -

Ï³Í íÇ ×³ ÏÇó, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ áã ÙÇ ³ÛÝ μ³ñÓ ñ³ó Ý»É Ýñ³ ·Éáõ -

ËÁ, ³ÛÉ Ý³¨` å³ ñ³ Ýá óÇ Ñ» ïÇÝ Ù³ ëÁ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ ËÝ³ ÙáÕÝ Çñ

Ó³Ë Ó»é ùÁ Ñ³ñ Ù³ ñ»ó ÝáõÙ ¿ ÑÇ í³Ý ¹Ç ÍáÍ ñ³ ÏÇ ï³Ï, ¹ñ³ Ñ»ï Ù»Ï -

ï»Õ μ³ñÓ ñ³ó Ý» Éáí áõ å³ Ñ» Éáí Ýñ³ ·Éáõ ËÁ ¨ ³ç Ó»é ùáí Ýñ³Ý

ËÙ»ó ÝáõÙ »Ý ×³ß Ç ·¹³ Éáí Ï³Ù ÷áù ñÇÏ μ³ Å³ Ïáí: ²Ûë ³Ù» ÝÁ Ñ³ñ -

Ï³ íáñ ¿ ³Ý»É ¹³Ý ¹³Õ ¨ ½·áõß á ñ»Ý` ëå³ ë» Éáí, áñ ÑÇ í³Ý ¹Á ÏáõÉ

ï³ ³ÛÝ:

´³ í³ Ï³ ÝÇÝ ïÏ³ñ ÑÇ í³Ý ¹Ç Ñ³ Ù³ñ ×³ß Ç ·¹³ Éáí ïñ í³Í Ñ» -

Õáõ ÏÁ ß³ï ¿, Ñ³ï Ï³ å»ë, »Ã» ó³ íáõÙ ¿ Ýñ³ å³ ñ³ Ýá óÁ Ï³Ù ÏáõÉ

ï³ ÉÁ ó³í ¿ ³é³ ç³ó ÝáõÙ: ²Û¹ Å³ Ù³ Ý³Ï ³í» ÉÇ É³í ¿ Ýñ³Ý ËÙ»ó -

Ý»É Ã» ÛÇ ·¹³ Éáí: ºÃ» ÑÇ í³Ý¹Ý áõ ½áõÙ ¿ Ï³Ù Ï³ ñáÕ ¿ ËÙ»É μ³ Å³ -

Ïáí, ³å³ å³ Ñ»ù Ýñ³ ·ÉáõËÝ áõ å³ ñ³ Ýá óÁ μ³ñ ÓÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ,

áñ å»ë ½Ç Ýñ³Ý ³é³ í»É Ñ³ñ Ù³ñ ÉÇ ÝÇ: ºñ μ»ù Ï» ëÇó ³í» ÉÇ ÙÇ Éó ñ»ù

³ÛÝ μ³ Å³ ÏÁ, áñÇó å»ïù ¿ ËÙÇ ÑÇ í³Ý ¹Á, ³Û É³ å»ë Ñ» Õáõ ÏÇ ÙÇ Ù³ -

ëÁ ÏÃ³÷ íÇ:

²ÛÝ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ, áí ù»ñ ã»Ý Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ á°ã μ³ñÓ ñ³ó Ý»É Çñ»Ýó

·Éáõ ËÁ, á°ã ¿É Ýë ï»É, ³í» ÉÇ É³í ËÙáõÙ »Ý å³é Ï³Í íÇ ×³ ÏáõÙ` Óá -

ÕÇÏ Ý» ñÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ: Òá ÕÇ ÏÇ ÙÇ Í³Û ñÁ Ñ» Õáõ ÏÇ ï³ ñ³ ÛÇ Ù»ç ¿, ÇëÏ

ÑÇ í³Ý ¹Á ËÙáõÙ ¿ ÙÛáõë Í³Û ñáí: ÜáõÛÝ Ï»ñ åáí Ï³ ñ» ÉÇ ¿ û· ï³ ·áñ -

Í»É Ý³¨ é» ïÇ Ý» ÍÍ³ Ïáí ßß» ñÁ, áñáÝ óÇó ËÙáõÙ »Ý Ýá ñ³ ÍÇÝ Ý» ñÁ:

Þ³ï Ñ³ñ Ù³ñ ¿ ÃáõÛÉ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ËÙ»ó Ý»É ÷áù ñÇÏ Ã»Û ÝÇÏ Ý» ñÇó:

àñáß ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ¹áõñ ¿ ·³ ÉÇë Óá ÕÇÏ Ý» ñáí ËÙ»É μ³ Å³Ï Ý» ñÇó:

àñáß ¹»å ù» ñáõÙ μÅÇß ÏÁ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ïï ñ³ Ï³ Ý³ å»ë ³ñ ·» ÉáõÙ ¿

ËÙ»É, ûñÇ Ý³Ï` ëï³ Ùáù ë³ ÛÇÝ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛ³Ý ¹»å ùáõÙ: ²Û¹ Å³ -

Ù³ Ý³Ï ÑÇ í³Ý ¹Ç Í³ ñ³ íÁ Ñ³ ·»ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ýñ³Ý ÃáõÛÉ »Ý ï³ ÉÇë

μ» ñ³ ÝÇ áÕá ÕáõÙ: ²Û¹ ¹»å ùáõÙ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ½·áõß ³ó ÝáõÙ »Ý, áñ ³Û¹

çáõ ñÁ Ý³ ãå»ïù ¿ ÏáõÉ ï³: Î³ ñ» ÉÇ ¿ Ý³¨ áõÕ Õ³ ÏÇ Ã³ó Ãñ çáó Ý»ñ

¹Ý»É ÑÇ í³Ý ¹Ç ßáõñ Ã» ñÇÝ:

146


ÐÆì²Ü¸Æ Ø²øðàôÂÚ²Ü ÊÜ²Øø

Ü³Ë ¨ ³é³ç Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ áõß ³¹ ñáõ ÃÛáõÝ ¹³ñÓ Ý»É Ó»é ù» ñÇ Ù³ù -

ñáõ ÃÛ³ ÝÁ, ù³ ÝÇ áñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ í³ ñ³Ï íáõÙ »Ý Ó»é ù» ñÇ ÙÇ çá óáí áõ

í³ ñ³ ÏÁ ÷á Ë³Ý óáõÙ ßñ ç³ å³ ïáÕ Ý» ñÇÝ: Ò»é ù» ñÇ ¨ áï ù» ñÇ

»ÕáõÝ· Ý» ñÁ å»ïù ¿ Ï³ñ× Ïïñ í³Í ÉÇ Ý»Ý: ÐÇ í³Ý ¹Ç Ó»é ù» ñÁ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ Éí³ Ý³É û×³ éáí, ÇëÏ »Ã» ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿` Ý³¨ Ëá ½³ Ý³ Ïáí,

ûñ³ Ï³Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù` ×³ß » Éáõó ³é³ç, Ù» ½Ç, ÏÕ³Ý ùÇ Ï³Ù

ùñïÇÝ ùÇ å³ ï³ Ñ³ μ³ñ ùë í» Éáõó:

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù³ ùáõñ å³ Ñ»É ÑÇ í³Ý ¹Ç ³Ù μáÕç Ù³ñ ÙÇ ÝÁ, ù³ ÝÇ áñ

Ï»Õ ïÇ Ñ»ï ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï Ù³ßÏÝ ³Ù»Ý ³Ý ·³Ù Ù³ùñ íáõÙ ¿

Ù³Ýñ¿Ý» ñÇ μ³ ½áõÙ ù³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÇó: ´³ óÇ ³Û¹, Ù³ß ÏÇó Ñá ëáÕ

³ñï³¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ù³Û ù³Û í» Éáí` ï³ ñ³Í íáõÙ ¿ ïÑ³× Ñáï, Ñ³ï Ï³ -

å»ë ËÇëï ùñï ÝáÕ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ùáï:

Ø³ñ ÙÇ ÝÁ Ï»Õ ïÇó Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ Ù³ù ñ»É Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ÑÇ ·Ç » ÝÇÏ Éá -

·³Ýù Ý» ñÇ Ï³Ù óÝ óáõÕ Ý» ñÇ ÙÇ çá óáí: ÂáõÛÉ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ

Éá ·³ ñ³ ÝáõÙ ÙÇ ³Û Ý³Ï ÃáÕ Ý»É, ù³ ÝÇ áñ Ýñ³Ýù Ï³ ñáÕ »Ý ë³Û Ã³ ù»É,

Ï³ ñáÕ »Ý Çñ»Ýó í³ï ½·³É: ²Û¹ åÇ ëÇ Ù³ñ¹ Ï³Ýó û· Ý»ù Ñ³ë Ý» Éáõ

Éá·³ ñ³Ý: àñ å»ë ½Ç ÑÇ í³Ý ¹Á ãë³Û Ã³ ùÇ, çáõ ñÁ ÙÇ ³ó Ý» Éáõó ³é³ç Éá -

·³ ñ³ ÝÇ Ï»Ýï ñá ÝáõÙ ÷áù ñÇÏ ·áñ· ÷é»ù:

ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ ï³ß ïÇó μ³ñÓ ñ³ó Ý» ÉÁ Ñ»ßï ¿, »Ã» μé ÝáõÙ »ù Ýñ³ Ù»ç -

ùÇó: ìë ï³°Ñ »Õ»ù, áñ ÑÇ í³Ý ¹Ç Ã¨³ï³ Ï» ñÁ ãáñ »Ý, ù³ ÝÇ áñ ³Û¹ ¹»å -

ùáõÙ Ýñ³ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ãÇ ë³ ÑÇ: ÊÝ¹ ñ»ù Ýñ³Ý Ó»é ù» ñÁ Í³ É»É ÏñÍ ù³ í³Ý -

¹³ ÏÇÝ ¨ ³Ùáõñ μé Ý»É ³Û¹ ¹Çñ ùáí: Ò»ñ Ó»é ù»ñÝ ³Ýó Ï³ó ñ»ù ÑÇ í³Ý ¹Ç

Ã¨³ï³ Ï» ñÇó ¨ μé Ý»ù Ýñ³ ¹³ë ï³Ï Ý» ñÇó: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ ËÝ¹ ñ»ù Ñ»Ý í»É

Çñ ÏñáõÝÏ Ý» ñÇ íñ³, áñ å»ë ½Ç û· ÝÇ Ó»½` Çñ»Ý í»ñ Ñ³ Ý» Éáõ:

ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ Ï³ óáõó í³Í »Ý Éá ·³ÝùÝ áõ óÝ óáõ ÕÁ, ³å³ Ýñ³Ý

Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Éá Õ³ó Ý»É ÷³Û ï» ³Ãá é³ ÏÇ íñ³: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Éá -

Õ³ó Ý»É û×³ é³Í ×Ç Éá åáí: Ð³ ïáõÏ áõß ³¹ ñáõ ÃÛáõÝ å»ïù ¿ ¹³ñÓ Ý»É

Ù³ñÙ ÝÇ ³ÛÝ Ù³ ë» ñÇÝ, áñ ï»Õ ³é³ í»É ß³ï ¿ Ïáõ ï³Ï íáõÙ ùñ ïÇÝù ¨

Ï»Õï` Ã¨³ï³ Ï» ñÇÝ, ³×áõ ÏÇÝ, áï ù» ñÇ Ù³ï Ý» ñÇ ³ñ³Ýù Ý» ñÇÝ, ·»ñ

Ï³ Ý³Ýó ÏñÍ ù³ í³Ý ¹³Ï Ý» ñÇ ï³Ï, ÇÝã å»ë Ý³¨ ë» é³ Ï³Ý ûñ ·³Ý Ý» -

ñÇÝ ¨ Ñ» ï³Ýó ùÇÝ:

ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Á ËÇëï ùñï ÝáõÙ ¿, ³å³ Ýñ³ ß³ åÇ ÏÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

÷á Ë»É ûñ³ Ï³Ý ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý ·³Ù: Î³ ñ» ÉÇ ¿ Ý³¨ Ýñ³ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ß÷»É


147

1/2 Ï³Ù 1/3 Ñ³ ñ³ μ» ñáõ ÃÛ³Ùμ çñáí μ³ ó³Í ûÕÇ áí Ï³Ù ù³ ó³ Ëáí,

ÇëÏ Ñ» ïá Ù³Ý ñ³ Ù³ë Ýá ñ»Ý ãá ñ³ó Ý»É ãáñ ëñ μÇ ãáí: ºÃ» ëåÇ ï³ Ï» -

Õ» ÝÁ Ï»Õ ïáï í»É ¿ ÑÇ í³Ý ¹Ç ³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÇó, ³ÛÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

³Ý Ñ³ å³Õ ÷á Ë»É, ÇëÏ Ù³ñÙ ÝÇ Ï»Õ ïáï í³Í Ñ³ï í³ ÍÁ Ù³ù ñ»É Ï³Ù

Éí³ Ý³É, ³Û Ýáõ Ñ»ï¨ ãá ñ³ó Ý»É ëñ μÇ ãáí:

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ ïáõÏ áõß ³¹ ñáõ ÃÛáõÝ ¹³ñÓ Ý»É Ù³ñÙ ÝÇ Ù³ ½³ Í³Í -

ÏáõÛ ÃÇ Ù³ù ñáõ ÃÛ³ ÝÁ:

Ø²¼ºðÆ ÊÜ²Øø

¶Éáõ ËÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Éí³ Ý³É ³Ù» Ý³ ùÇ ãÁ ß³ μ³ Ã³ Ï³Ý Ù»Ï ³Ý -

·³Ù ¨ ³Ù»Ý ûñ ë³Ý ñ»É: Ðá ·» μ³ Ýá ñ»Ý, ß³ï Ù³ñ ¹ÇÏ É³í »Ý ½·áõÙ,

»ñμ Çñ»Ýó Ù³ ½» ñÁ Éí³ ó³Í »Ý ¨ Ï³ñ ·Ç μ»ñ í³Í:

Ì³Ýñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ, Ñ³ï Ï³ å»ë ï»Ý ¹Çó ùñï ÝáÕ Ý» ñÇ Ùáï, Ù³ -

½» ñÁ Ë×× íáõÙ »Ý ¨ ¹Å í³ñ »Ý ë³Ýñ íáõÙ: ²Û¹ ¹»å ùáõÙ ³í» ÉÇ É³í ¿

Ù³ ½» ñÁ Ïï ñ»É:

²ÛÝ Ï³ Ý³Ûù, áí ù»ñ áõ Ý»Ý »ñ Ï³ñ Ù³ ½»ñ, ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ ³Ù»Ý ûñ

ë³Ý ñ»É ËÇï ³ï³Ù Ý» ñáí ë³Ý ñ» ñáí: ºñ Ï³ñ Ù³ ½» ñÁ μ³ Å³ ÝáõÙ »Ý

Ù³ ë» ñÇ ¨ ¹³Ý ¹³Õ ë³Ý ñáõÙ Í³Û ñ» ñÇó ¹» åÇ ³ñ Ù³ï Ý» ñÁ, ³ß Ë³ ï» -

Éáí ãó³ í»ó Ý»É: Î³ñ× Ù³ ½» ñÁ ë³Ý ñáõÙ »Ý ³ñ Ù³ï Ý» ñÇó ¹» åÇ Í³Û -

ñ» ñÁ: ´Ý³ Ï³ Ý³ μ³ñ, Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ÑÇ í³Ý¹ å»ïù ¿ áõ Ý» Ý³ Çñ

ë³Ý ñÁ: ø³ ó³ Ë³ç ñÇ Ù»ç Ãñ ç³Í ËÇï ë³Ý ñ» ñÇ ÙÇ çá óáí Ã»÷Ý áõ

Ï»Õ ïÁ É³í ¹áõñë »Ý μ»ñ íáõÙ:

ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Ç íÇ ×³ ÏÁ ÃáõÛÉ ¿ ï³ ÉÇë, ³å³ Ýñ³ ·Éáõ ËÁ Éí³ ÝáõÙ

»Ý ÑÇ ·Ç » ÝÇÏ Éá ·³Ý ùÇ Å³ Ù³ Ý³Ï: îÏ³ñ Ý» ñÇ ·ÉáõË Ý» ñÁ Éí³ ÝáõÙ »Ý

³Ý ÏáÕ Ýáõ Ù»ç: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ Ý»É Ù³Ñ ×³ Ï³ ÉÇ ¹Ç Ù³ óÇ

Ñ» Ý³ÏÝ áõ ·É Ë³ í»ñ¨áõÙ ¹Ý»É ï³ù çñáí Ã³ ëÁ: ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Á Ï³ ñáÕ

¿ ß³ñÅ í»É, ³å³ Ã³ ëÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ¹Ý»É ³Ãá é³ ÏÇÝ Ï³Ù Ù³Ñ ×³ Ï³ ÉÇ

ÏáÕ ùÇ ë» Õ³ ÝÇÏ Ý» ñÇÝ: ú×³ é» ÉÇë Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ É³í ïñá ñ»É Ù³ ½³ñ -

Ù³ï Ý» ñÁ: Ø³ ½» ñÁ ß³ï É³í »Ý Éí³ó íáõÙ, »ñμ çñÇ Ù»ç ³í» É³ó íáõÙ

¿ ÙÇ ùÇã ÑÇ Ý³:

ºÃ» áçÇÉ Ý»ñ »Ý ³é³ ç³ ó»É, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ û· ï³ ·áñ Í»É Ñ³ -

ïáõÏ ÙÇ çáó Ý»ñ (³ñ¹ Ûáõ Ý³ í»ï ¿ Ý³¨ ëá íá ñ³ Ï³Ý μ»Ý ½Ç ÝÁ Ï³Ù

Ï»ñá ëÇ ÝÁ): ºÃ» ³Ûë ÙÇ çáó Ý» ñÁ ã»Ý û· ÝáõÙ, ³å³ Ù³ ½» ñÁ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ ë³÷ ñ»É:

148


´ºð²ÜÆ ÊàèàâÆ ÊÜ²Øø

²ÛÝ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ, áí ù»ñ Ï³ ñáÕ »Ý ÇÝù Ýáõ ñáõÛÝ ËÝ³Ùù ï³ Ý»É,

å»ïù ¿ Çñ»Ýó ³ï³Ù Ý» ñÁ Éí³ Ý³Ý ³Ù»Ý ûñ` ³é³ íáï Û³Ý ¨ »ñ» Ïá -

Û³Ý, ÇëÏ ³Ù»Ý áõ ï» Éáõó Ñ» ïá μ» ñ³ ÝÁ áÕá Õ»É ³Õ³çñáí (Ù»Ï μ³ -

Å³Ï çñÇÝ 1/4 Ã» ÛÇ ·¹³É Ï» ñ³Ï ñÇ ³Õ) Ï³Ù Ï³ ÉÇ áõ ÙÇ å»ñ Ù³Ý ·³ Ý³ -

ïÇ /Ù³ñ ·³Ý óáí Ï³/ Éáõ ÍáõÛ Ãáí:

øáõÛ ñÁ å»ïù ¿ ³Ù»Ý Ï» ñ³Ï ñ» Éáõó Ñ» ïá Ù³ù ñÇ Í³Ýñ ÑÇ í³Ý ¹Ç

μ» ñ³ ÝÁ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ý³ Ýñ μáõ Ý» ÉÇ áí /åÇÝ ó»ï/ í»ñó ÝáõÙ ¿ ÙÇ ùÇã

μ³Ù μ³Ï, ³ÛÝ Ãñ çáõÙ 5%-áó μá ñ³ÃÃ íÇ Ï³Ù Ù³ñ ·³Ý óáí Ï³ ÛÇ ÃáõÛÉ

Éáõ ÍáõÛ ÃÇ Ù»ç (Ï³ ñ» ÉÇ ¿ û· ï³ ·áñ Í»É ëá íá ñ³ Ï³Ý »é³ó ñ³Í çáõñ) ¨

Ù³ù ñáõÙ ÑÇ í³Ý ¹Ç É» ½áõÝ áõ ßáõñ Ã» ñÁ: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ ÑÇ í³Ý ¹Á É³í

áÕá ÕáõÙ ¿ μ» ñ³ ÝÁ:

ºñ μ»ÙÝ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ùáï μ» ñ³ ÝÇ ³ÝÏ ÛáõÝ Ý» ñáõÙ ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿

ãá ñáõ ÃÛáõÝ Ï³Ù ó³ íáï ×³ ù»ñ: ¸ñ³Ýó íÇ ×³ ÏÁ Ã»Ã¨³ó Ý» Éáõ Ñ³ -

Ù³ñ ßñ ÃáõÝù Ý» ñÇ íñ³ ¹ÝáõÙ »Ý çñáí Ãñ ç³Í Ù³éÉ Û³ ÛÇó /Ùßáõß ³ ùáÕ/

³Ý Ó» éá óÇÏ Ý»ñ, ÇëÏ Ñ» ïá ßñ ÃáõÝù Ý» ñÇÝ ÛáõÕ »Ý ùëáõÙ: ÜÙ³Ý ÑÇ -

í³Ý¹ Ý» ñÇ μ» ñ³ ÝÁ å»ïù ã¿ É³ÛÝ μ³ó ³Ý»É, ¹Çå ã»É ×³ ù» ñÇÝ, åá Ï»É

ãá ñ³ ó³Í í»ñ ù» ñÁ ¨ ·áñ Í³ Í»É ³ï³ ÙÇ Ëá ½³ Ý³Ï:

øÂÆ ÊÜ²Øø

ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Á ãÇ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ÇÝù Ýáõ ñáõÛÝ Ù³ù ñ»É ùÃ³Ýó ù» ñÁ,

³å³ ùáõÛ ñÁ å»ïù ¿ ³Ù»Ý ûñ Ù³ù ñÇ ùÃ³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÇó ·á Û³ ó³Í

ãá ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ ùÃ³Ýó ù» ñÇ Ù»ç Ñ»ñ Ãáí ï» Õ³¹ ñáõÙ »Ý

í³ ½» ÉÇ ÝÇ Ûáõ Õáí Ï³Ù ·ÉÇ ó» ñÇ Ýáí Ãñç³Í μ³Ù μ³ Ï» å³ï ñáõÛ ·³Ó¨

íÇ ñ³ Ï³ å»ñ: 2-3 ñá å» Ñ» ïá åï ï³ó Ý» Éáí Ñ» é³ó ÝáõÙ »Ý ãá ñ³ ó³Í

ùÃ³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛáõ ÝÁ:

²âøºðÆ ÊÜ²Øø

ºÃ» ³ã ù» ñÇó ³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛáõÝ ¿ Ñá ëáõÙ, áñÇó Ïå ãáõÙ »Ý Ã³ñ ÃÇã -

Ý» ñÁ, ³å³ ³ã ù» ñÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Éí³ Ý³É: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ û· ï³ -

·áñÍáõÙ »Ý 2%-áó μá ñ³ÃÃ íÇ Ù»ç Ãñ ç³Í ëï» ñÇÉ Ù³éÉ Û³ ÛÇó

ï³ÙåáÝ Ý»ñ:


149

²Î²ÜæÜºðÆ ÊÜ²Øø

ÐÇí³Ý¹Ç ³Ï³ÝçÝ»ñÁ Ñ³ñÏ³íáñ ¿ å³ñμ»ñ³μ³ñ ¨ Ù³Ýñ³ÏñÏÇï

Ó¨áí Ù³ùñ»É: ê³Ï³ÛÝ ãå»ïù ¿ û·ï³·áñÍ»É ³ÛÝåÇëÇ Çñ»ñ, áñáÝù

ÏÝ»ñÃ³÷³Ýó»Ý ³Ï³ÝçÇ ËáñùÁ: ÐÇß»°ù, áñ ³Ï³ÝçÇ ³ñï³¹ñáõÃÛ³Ý

áñáß³ÏÇ ù³Ý³ÏáõÃÛáõÝÝ ³ÝÑñ³Å»ßï ¿ ÉëáÕáõÃÛ³Ý ³ÝóùÇ μÝ³Ï³Ý

å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ:

¼¶àôÞ²òàôØ ä²èÎºÈ²ÊàòÆ ²è²æ²òØ²Ü ¸ºäøàôØ

ØÇ¨ÝáõÛÝ ¹Çñ ùáí »ñ Ï³ñ Å³ Ù³ Ý³Ï å³é ÏáÕ Í³Ýñ ¨ Ã»Ã¨ ÑÇ -

í³Ý¹ Ý» ñÇ Ù³ß ÏÇ íñ³ Ñ³ ×³Ë ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ å³é Ï» É³ Ëáó (Ù³ß ÏÇ

÷³ ÷áõÏ ÑÛáõë í³Íù Ý» ñÁ Ù³ Ñ³ ÝáõÙ »Ý): ä³é Ï» É³ ËáóÝ ³é³ ç³ ÝáõÙ

¿ »ñ Ï³ ñ³ï¨ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÇó ï³Ýç íáÕ, ÑÇÙ Ý³ Ï³ ÝáõÙ Í» ñ» ñÇ ¨

³Ý ¹³ Ù³ ÉáõÛÍ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ùáï: ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Á å³é Ï³Í ¿ Ù»ç ùÇ íñ³,

³å³ Ñ³ ×³Ë å³é Ï» É³ ËáóÝ ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ åá ãáõ ÏÇ, ÃÇ ³Ï Ý» ñÇ ¨

ÏñáõÝÏ Ý» ñÇ Ñ³ï í³Í Ý» ñáõÙ:

ä³é Ï» É³ Ëá óÇ ·á Û³ó Ù³Ý ³é³ çÇÝ Ýß³Ý Ý»ñÝ ³ñ ï³ Ñ³Ûï íáõÙ

»Ý Ù³ß ÏÇ Ï³ñÙ ñáõ ÃÛ³Ùμ áõ ó³ íáí: Ð» ï³ ·³ ÛáõÙ Ù³ß ÏÇ íñ³ ³é³ -

ç³ ÝáõÙ »Ý ÷áù ñÇÏ, ÇëÏ Ñ» ïá Ý³¨ Ù»Í Ëá ó»ñ:

ä³é Ï» É³ Ëá óÇó Ëáõ ë³ ÷» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, Ý³Ë ¨ ³é³ç, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

Ñá ·³É ÑÇ í³Ý ¹Ç Ù³ß ÏÇ, ÇÝã å»ë Ý³¨ Ýñ³ ³Ý ÏáÕ Ýáõ Ù³ù ñáõ ÃÛ³Ý Ù³ -

ëÇÝ: ÐÇ í³Ý ¹Ç Ù³ß ÏÁ å»ïù ¿ ÙÇßï ÉÇ ÝÇ Ù³ ùáõñ ¨ ãáñ: ²Ý Ïá ÕÇÝÝ áõ

ë³ í³ ÝÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ ×³Ë áõÕ Õ»É, áñ å»ë ½Ç Ýñ³Ýó íñ³ Í³É ù»ñ

ã³ é³ ç³ Ý³Ý: àñ å»ë ½Ç ë³ í³ ÝÁ ï» Õ³ ß ³ñÅ ãÉÇ ÝÇ, Ýñ³ Í³Û ñÁ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ Ùïó Ý»É Ý»ñù Ý³ ÏÇ ï³Ï:

Þ³ï Ï³ñ¨áñ ¿ ÷á Ë»É ÑÇ í³Ý ¹Ç ¹Çñ ùÁ: âÇ Ï³ ñ» ÉÇ ÃáõÛÉ ÑÇ í³Ý -

¹ÇÝ »ñ Ï³ñ Å³ Ù³ Ý³Ï ÃáÕ Ý»É ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¹Çñ ùáí, Ýñ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

Ù»ç ùÇó ßñ ç»É ÙÇ ÏáÕ ùÇ, ÇëÏ Ñ» ïá ÙÛáõë ÏáÕ ùÇ íñ³:

ä³é Ï» É³ Ëáó ³é³ ç³ ó³Í Ñ³ï í³Í Ý» ñÁ ß÷áõÙ »Ý ûÕÇ áí, ûÍ³ Ý» -

ÉÇ ùáí, ù³ ó³ Ë³ç ñáí (300Ù· çñÇÝ Ë³é Ý»É Ù»Ï ×³ß Ç ·¹³É ù³ ó³Ë)

Ï³Ù Ï³Ù ý³ ñ³ ÛÇ ëåÇñ ïáí: ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Á ÑÇÙ Ý³ Ï³ ÝáõÙ å³é Ï³Í ¿

Ù»ç ùÇ íñ³, ³å³ ë³ í³ ÝÇ ï³Ï ï» Õ³¹ñ íáõÙ ¿ Ñ³ ïáõÏ é» ïÇ Ý»

150


ûÕ³Ï: úÕ³ÏÝ ³ÛÝ å»ë ¿ ï» Õ³¹ñ íáõÙ, áñ å»ë ½Ç åá ãáõ Ï³ ÛÇÝ Ù³ëÝ

ÁÝÏ ÝÇ ûÕ³ ÏÇ Ù»ç ï» ÕáõÙ ¨ μ³ ó³ñ Ó³ Ï³ å»ë ã¹Çå ãÇ ³Ý ÏáÕ ÝáõÝ:

ÐÇ í³Ý ¹Ç Ù³ñÙ ÝÇ ³ÛÝ Ñ³ï í³Í Ý» ñÁ, áñ ï»Õ ³é³ ç³ ó»É »Ý å³é -

Ï» É³ Ëá ó»ñ, û· ï³ Ï³ñ ¿ ëñ μ»É ·áÉ çñáí Ãñ ç³Í ëñ μÇ ãáí, ³Û Ýáõ Ñ»ï¨

É³í ãá ñ³ó Ý»É` Ù³ß ÏÁ Ã»Ã¨³ÏÇ ß÷» Éáí:

ÐÇ í³Ý ¹Ç ÝÏ³ï Ù³Ùμ áõß ³ ¹Çñ ¨ É³í ËÝ³Ù ùÇ ¹»å ùáõÙ ÙÇßï ¿É

Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ï³Ý Ë³ñ ·»É å³é Ï» É³ Ëá óÇ ³é³ ç³ óáõ ÙÁ:

´ÄÞÎ²Î²Ü àðàÞ ¶àðÌàÔàôÂÚàôÜÜºð.ê²èºòÜàÔ ÂðæàòÜºðÆ ÎÆð²èàôØÀ

Êáë ùÁ ë³ é»ó ÝáÕ Ãñ çáó Ý» ñÇ ¨ ë³ éáõÛ óÇ ·áñ Í³Í Ù³Ý Ù³ ëÇÝ ¿:

ê³ é»ó Ý» ÉÇë Ù³ß ÏÁ ·áõ Ý³ï íáõÙ ¿ ³ñ Ûáõ ÝÁ í³ Ý» Éáõ Ñ»ï¨³Ý ùáí

(³ñ Ûáõ Ý³ ï³ñ ³ÝáÃ Ý» ñÇ Ý» Õ³ óáõÙ): ºÃ» ·É Ë³ ó³íÝ áõ Õ»Ïó íáõÙ ¿

¹»Ù ùÇ Ï³ñÙ ñáõ ÃÛ³Ùμ, ³å³ ·É ËÇÝ ¹ÝáõÙ »Ý ë³ éÁ Ãñ çáó Ý»ñ:

ØÇ ù³ ÝÇ ï³Ï Í³ É³Í Ù³éÉ Û³Ý Ãñ çáõÙ »Ý ë³ éÁ çñáí, Ã»Ã¨³ÏÇ

ù³ ÙáõÙ, áñ å»ë ½Ç çáõ ñÁ ãÏ³ ÃÇ, ¨ ¹ÝáõÙ »Ý Ù³ñÙ ÝÇ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï

Ñ³ï í³ ÍÇÝ: ÆÑ³ñ Ï», Ãñ çáóÝ ³ñ³· ¿ ï³ ù³ ÝáõÙ, ³Û¹ å³ï ×³ éáí

¿É ³ñ³· ÷á Ë» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ áõ Ý» Ý³É ³Ù» Ý³ ùÇ ãÁ »ñ Ïáõ

Ãñ çáó. ù³ ÝÇ ¹»é Ù» ÏÁ Ù³ñÙ ÝÇ íñ³ ¿, ÙÛáõ ëÁ å»ïù ¿ ÉÇ ÝÇ çñÇ Ù»ç:

ê³ é»ó ÝáÕ Ãñ çáó Ý» ñÇÝ »Ý í» ñ³ μ» ñáõÙ Ý³¨, ³Ûë å»ë Ïáã í³Í,

Ãñ çáó Ý» ñÁ: ¸ñ³Ýù ëá íá ñ³ μ³ñ å³ï ñ³ëï íáõÙ »Ý ÇÝã -áñ ¹» Õ³ -

ÙÇçá óÇ Ë³é Ýáõñ ¹Çó: ºñ μ»ÙÝ Ãñ çáó Ý» ñÁ å³ï ñ³ë ïáõÙ »Ý Ï³ å³ -

ñ³çñÇó Ï³Ù ù³ ó³ Ë³ç ñÇó (Ù»Ï μ³ Å³Ï çñÇÝ 1 ×³ß Ç ·¹³É ù³ -

ó³Ë):

ê³ é»ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ³Ù» Ý³ É³ íÁ ë³ éáõÛ óÇó û·ï í»ÉÝ ¿, ù³ ÝÇ áñ

¹ñ³ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ Ñ³É í» Éáõ Å³ Ù³ Ý³Ï ãÇ ÷áË íáõÙ: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ

û· ï³ ·áñ ÍáõÙ »Ý ë³ éáõÛ óÇ å³ñ Ï»ñ: ê³ éáõÛ óÇ Ïïáñ Ý» ñÁ Ù³Ýñ

÷ßñáõÙ »Ý É³ ÃÇ Ïïá ñÇ Ù»ç ¨ ¹ñ³Ýó Ï» ëÁ ÉóÝáõÙ ë³ éáõÛ óÇ Ñ³ Ù³ñ

Ý³ Ë³ ï»ë í³Í μÅß Ï³ Ï³Ý å³ñ ÏÇ Ù»ç, å³ñ ÏÇó ¹áõñë »Ý ÙÕáõÙ û¹Á,

ë»Õ ÙáõÙ, åï ïáõÙ ³½³ï ÙÝ³ ó³Í Ù³ëÝ áõ ÷³ Ï³ Ýáí ³Ùáõñ ÷³ -

ÏáõÙ: Ø³ß ÏÇ ³é³ í»É ë³ é» óáõÙ ¨ ÝáõÛ ÝÇëÏ óñ ï³ Ñ³ ñáõÙ ã³ é³ ç³ó -

Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ë³ éáõÛ óÇ å³ñ ÏÁ ÙÇßï ¹ÝáõÙ »Ý Í³É í³Í ëñ μÇ ãÇ íñ³ -


151

ÛÇó: ê³ éáõÛ óáí Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Å³ Ù» ñáí ë³ é»ó Ý»É` Å³ ÙÁ Ù»Ï ¹³ ¹³ñ ï³ -

Éáí: ê³ éáõÛ óÇ Ñ³É í» Éáõ ¹»å ùáõÙ çáõ ñÁ Ã³ ÷áõÙ »Ý ¨ ³í» É³ó ÝáõÙ

ë³ éáõÛ óÇ Ýáñ Ïïáñ Ý»ñ: ä»ïù ã¿ ëå³ ë»É ÙÇÝã¨ ³Ù μáÕç ë³ éáõÛ óÁ

Ñ³É íÇ, ù³ ÝÇ áñ å³ñ ÏÇ Ù»ç çáõ ñÁ Ïï³ ù³ Ý³:

î²ø²òÜàÔ ÂðæàòÜºðÆ ÎÆð²èàôØÀ

î³ ù³ó ÝáÕ Ãñ çá óÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ¹Ý»É Ù³ñÙ ÝÇ ó³Ý Ï³ ó³Í Ñ³ï í³ -

ÍÇÝ, áñ ï»Õ μáñ μá ùáõÙ ¿ ÝÏ³ï íáõÙ: Âñ çáóÝ ³é³ ç³ó ÝáõÙ ¿ ³ñ Û³Ý

Ñáëù ¹» åÇ μáñ μá ù³ ÛÇÝ Ñ³ï í³ ÍÁ ¨ ¹ñ³ Ñ»ï Ù»Ï ï»Õ ³ñ³ ·³ó -

ÝáõÙ ¿ μáñ μá ù³ ÛÇÝ ÁÝ Ã³ó ùÇ μáõ Åáõ ÙÁ: ´³ óÇ ³Û¹, ï³ ù³ó ÝáÕ Ãñ çá -

óÁ Ù»Õ ÙáõÙ ¿ ó³ íÁ, áñáí Ñ»ï¨ ï³ ùáõ ÃÛ³Ý ³½ ¹» óáõ ÃÛ³Ý Ý»ñ ùá

ÙÏ³Ý Ý» ñÁ Ãáõ É³ ÝáõÙ »Ý:

´Åß ÏÇ ËáñÑñ ¹Ç Ñ³ Ù³ Ó³ÛÝ` ï³ ù³ó ÝáÕ Ãñ çáó Ý» ñÁ ¹ÝáõÙ »Ý

μáñ μáù í³Í Ñá ¹» ñÇÝ, Ïá Ïáñ ¹ÇÝ, ÏñÍ ù³ í³Ý ¹³ ÏÇÝ, ÷á ñÇÝ ¨ ³ÛÉ

Ñ³ï í³Í Ý» ñÇÝ:

Âñ çá óÇ Ñ³ Ù³ñ í»ñó ÝáõÙ »Ý Ïï³ í» Ï³Ù μ³Ù μ³Ï Û³ Ïïáñ ¨ ÙÇ

ù³ ÝÇ ï³Ï Í³ ÉáõÙ: (ºÃ» Ãñ çá óÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ¹Ý»É Ù³ñÙ ÝÇ Ù»Í Ñ³ï -

í³ ÍÇ íñ³, ûñÇ Ý³Ï` ÏñÍ ù³ í³Ý ¹³ ÏÇ, ³å³ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ëñ μÇã û· ï³ -

·áñ Í»É): Îïá ñÁ Ãñ çáõÙ »Ý ï³ù çñáõÙ, É³í ãáñ ù³ ÙáõÙ ¨ ³Ùáõñ

¹ÝáõÙ Ù³ñÙ ÝÇÝ: ìñ³Ý ¹ÝáõÙ »Ý ³Ýç ñ³Ý óÇÏ áñ¨¿ μ³Ý` ÙáÙ É³Ã, Ùá -

Ù³ ÃáõÕÃ: ØáÙ É³ ÃÁ å»ïù ¿ Ãñ çá óÇó Ù»Í ÉÇ ÝÇ, áñ å»ë ½Ç ³ÛÝ ³Ù μáÕ -

çáõ ÃÛ³Ùμ Í³Í ÏÇ: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ íñ³Ý ¹ÝáõÙ »Ý μ³Ù μ³ ÏÇ Ù»Í ß»ñï`

Ãñ çá óÇ ï³Ï ³é³ ç³ óáÕ ï³ ùáõ ÃÛáõ ÝÁ å³Ñ å³ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ´³Ù -

μ³ ÏÇ ß»ñ ïÁ å»ïù ¿ ³Ýó ÝÇ ÙáÙ É³ ÃÇ Í³Û ñ» ñÇó ¹áõñë ¨ ³ÛÝ ³Ù μáÕ -

çáõ ÃÛ³Ùμ Í³Í ÏÇ: (´³Ù μ³ ÏÇ ÷á Ë³ ñ»Ý Ï³ ñ» ÉÇ ¿ û· ï³ ·áñ Í»É

μñ¹Û³ Í³Í Ïáó Ï³Ù »ñ Ïáõ- » ñ»ù ï³Ï Í³ É³Í μ³Ù μ³ Ï» Ï³Ù μñ¹ Û³

÷³ ÷áõÏ Ë³ í³ íáñ Ïïáñ): Âñ çá óÁ μÇÝ ïáí ÷³ Ã³Ã íáõÙ ¿ ³ÛÝ å»ë,

áñ å»ë ½Ç ³ÛÝ ³Ùáõñ Ïå³Í ÉÇ ÝÇ Ù³ñÙ ÝÇÝ, μ³Ûó, ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï, Ý» -

Õáõ ÃÛáõÝ ãï³ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ:

Ø³ß ÏÇ ·ñ· éáõ ÙÇó Ëáõ ë³ ÷» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ãñ çá óÇó Ñ» ïá

³ÛÝ Ù³ù ñ»É çñáí μ³ó í³Í ëåÇñ ïáí (ûÕÇ áí), ëñ μÇ ãáí É³í ãá ñ³ó Ý»É

¨ Ù»Ï Å³Ù ÃáÕ Ý»É Ñ³Ý·ë ï³ Ý³ Éáõ: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ÝáõÛ ÝÁ

ÏñÏÝ»É: Âñ çáó Ý» ñÁ ÷á ËáõÙ »Ý ³é³ íáï Û³Ý` ÑÇ í³Ý ¹Ç ³ñÃ Ý³ Ý³ Éáõó

Ñ» ïá, ¨ »ñ» Ïá Û³Ý` ùÝ» Éáõó ³é³ç:

152


ºñ μ»ÙÝ çñÇ ï³ ù³ó ÝáÕ Ãñ çáó Ý» ñÇ ÷á Ë³ ñ»Ý ¹ÝáõÙ »Ý ûÕáõ Ï³Ù

ëåÇñ ï³ ÛÇÝ Ãñ çáó Ý»ñ: ¸ñ³Ýù ³ñ³· »Ý ·á Éáñ ßÇ³ ÝáõÙ ¨ ãá ñ³ ÝáõÙ,

³Û¹ ÇëÏ å³ï ×³ éáí Ñ³ñÏ ¿ ÉÇ ÝáõÙ ¹ñ³Ýù Ñ³ ×³ Ë³ ÏÇ ÷á Ë»É: ²Ûë

Ãñ çáó Ý» ñÁ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ »ñ Ï³ñ ÃáÕ Ý»É, ù³ ÝÇ áñ ³í» ÉÇ áõ Å»Õ »Ý

·ñ·éáõÙ Ù³ß ÏÁ, ù³Ý çñÇ Ãñ çáó Ý» ñÁ:

æºðØ²ÎÜºðÆ ú¶î²¶àðÌàôØÀ

î³ ù³ó ÝáÕ Ãñ çáó Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ³í» ÉÇ Ñ³ ×³Ë û· ï³ ·áñ ÍáõÙ »Ý

ç»ñ Ù³Ï Ý»ñ: ²ÛÝ ÙÇÝã¨ í»ñç çñáí ã»Ý Éó ÝáõÙ, áñ å»ë ½Ç Í³Ýñ ãÉÇ ÝÇ:

æ»ñ Ù³ ÏáõÙ ÙÝ³ ó³Í û¹Á ½·áõß áõ ÃÛ³Ùμ ¹áõñë ÙÕ» Éáõó Ñ» ïá Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ ³Ùáõñ ÷³ Ï»É ¨ ÷³ Ã³ Ã»É ëñ μÇ ãáí, áñ å»ë ½Ç ÑÇ í³Ý ¹Á ã³Ûñ -

íÇ: æ»ñ Ù³Ï Ý» ñÇ Ñ³ Ù³ñ ë³Ñ Ù³Ý í³Í ã¿ áñáß í³Í ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³Ý:

¸ñ³Ýù Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Å³ Ù» ñáí å³ Ñ»É, ÇëÏ »Ã» ³Û¹ ù³Ý ¿É ï³ù ã»Ý,

³å³ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ å³ Ñ»É ³Ù μáÕç ûñÁ, μ³Ûó ÁÝ¹ ÙÇ çáõÙ Ý» ñáí:

ÂáõÛÉ ½·³ óáÕ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ áã ÙÇßï »Ý ÙÇ ³Ý ·³ ÙÇó ½·áõÙ Ù³ß ÏÇ

·ñ· éáõ ÙÁ, ³Û¹ ÇëÏ å³ï ×³ éáí ç»ñ Ù³Ï Ý» ñÁ Ï³ ñáÕ »Ý Ýñ³Ýó Ùáï

³Ûñ í³Íù Ý»ñ ³é³ ç³ó Ý»É: Ð³ ïáõÏ ½·áõß áõ ÃÛáõÝ ¿ Ñ³ñ Ï³ íáñ ³Ý ·Ç -

ï³ ÏÇó ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ, ¨ ÝáõÛÝ å»ë ³ÛÝ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ, áí ù»ñ

Ïáñó ñ»É »Ý Ù³ß ÏÇ ½·³ Ûáõ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ: Üñ³Ýù Ï³ ñÇù ãáõ Ý»Ý ß³ï ï³ù

ç»ñ Ù³Ï Ý» ñÇ, ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ¹ñ³Ýù ¹Ý»É ³Ý ÙÇ ç³ å»ë Ù³ñÙ ÝÇ íñ³: øáõÛ -

ñÁ å»ïù ¿ å³ñ μ» ñ³ μ³ñ ëïáõ ·Ç ³Û¹ åÇ ëÇ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ù³ñÙ ÝÇ

ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ ¨ Ñë ÏÇ ç»ñ Ù³ ÏÇ ×Çßï ¹Çñ ùÁ:

Ø²Ü²ÜºÊÆ êäºÔ²Üàô ú¶î²¶àðÌàôØÀ

¶áñ Í³ ñ³ Ý³ ÛÇÝ ³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛ³Ý ëå» Õ³ ÝÇÝ ÃÕ Ã» Ïïáñ ¿, áñÇ

íñ³ Ñ³ ïáõÏ Ó¨áí ùë í³Í ¿ ãáñ Ù³ Ý³ Ý»Ë: ¸³ û· ï³ ·áñ ÍáõÙ »Ý Ãá -

ù» ñÇ μáñ μáù Ù³Ý, μñáÝ ËÇ ïÇ, ÑÇ å»ñ ïá ÝÇÏ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ,

ëñïÇ Ñ³ï í³ ÍáõÙ ó³ í» ñÇ ¹»å ùáõÙ: Ø³ Ý³ Ý» ËÇ »Ã» ñ³ ÛÇÝ Ûáõ ÕÁ

·ñ· éáõÙ ¿ Ù³ß ÏÁ ¨ É³Û Ý³ó ÝáõÙ Ù³ß ÏÇ ³ñ Ûáõ Ý³ ï³ñ ³ÝáÃ Ý» ñÁ:

Ø³ Ý³ Ý» ËÇ ëå» Õ³ ÝÇ Ý» ñÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ å³ Ñ»É ÙáõÃ ¨ ë³ éÁ ï» -

ÕáõÙ, 11 ³Ù ëÇó áã ³í» ÉÇ: ¶áñ Í³Í Ù³Ý »Ý Ã³ Ï³ ëå» Õ³ ÝÇ Ý»ñÝ áõ Ý» -

ÝáõÙ »Ý Ù³ Ý³ Ý» ËÇ Ûáõ ÕÇ ëáõñ Ñáï ¨ ã»Ý ÷ßñ íáõÙ:

¸ñ³Ýù Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ï» Õ³¹ ñ»É Ù³ñÙ ÝÇ ó³Ý Ï³ ó³Í Ù³ ëáõÙ, »Ã»

Ù³ßÏÝ ³éáÕç ¿ ¨ ãÏ³ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõÝ: ÎÇ ñ³ éáõ ÙÇó ³é³ç Ù³ Ý³ -


153

Ý» ËÇ ëå» Õ³ ÝÇÝ Ãñ çáõÙ »Ý ï³ù çñáõÙ (350C áã μ³ñÓñ): Ð» ïá ³ÛÝ

Ã³÷ »Ý ï³ ÉÇë áõ ¹ÝáõÙ Ù³ß ÏÇ íñ³` Ù³ Ý³ Ý» ËÇ ÏáÕ Ùáí, 10-15 ñá -

å»: ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Ç Ùáï ÝÏ³ ï» ÉÇ ¿ Ù³ß ÏÇ μ³ñÓñ ½·³ Ûáõ Ýáõ ÃÛáõÝ, ¨

Ý³ ß³ï ßáõï ëÏ ëáõÙ ¿ ³Û ñáó Ý»ñ ½·³É, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ëå» Õ³ Ýáõ

ï³ ÏÇó ¹Ý»É çñáí Ãñ ç³Í ÃáõÕÃ (Ã»ñ ÃÁ Ñ³ñ Ù³ñ ã¿, ù³ ÝÇ áñ ³ÛÝ ß³ï

åÇÝ¹ ¿, ÇëÏ Ýñ³ ÙÇ çá óáí Ù³ Ý³ Ý» ËÇ Ûáõ ÕÁ ãÇ Ï³ ñá Õ³ Ý³ ·ñ· é»É

Ù³ß ÏÁ): êå» Õ³ ÝÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Í³Í Ï»É ë³ í³ Ýáí Ï³Ù ëñ μÇ ãáí:

ºÃ» ëå» Õ³ ÝÇÝ ×Çßï ¿ ¹ñ í³Í, ³å³ Ù³ß ÏÇ íñ³ ÝÏ³ï íáõÙ ¿

Ï³ñÙ ñáõ ÃÛáõÝ, ÇëÏ ÑÇ í³Ý ¹Á ëÏ ëáõÙ ¿ ³Û ñáó Ý»ñ ½·³É: êå» Õ³ ÝÇÝ

Ñ³ Ý» Éáõó Ñ» ïá Ù³ß ÏÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Éí³ Ý³É ·áÉ çñáí ¨ É³í ãá ñ³ó -

Ý»É: Êáñ Ñáõñ¹ ãÇ ïñ íáõÙ ³ÛÝ ¹Ý»É ³ÝÁÝ¹ Ñ³ï ÝáõÛÝ ï» ÕáõÙ, ¹³

Ï³ ñáÕ ¿ ³é³ ç³ó Ý»É Ù³ß ÏÇ åÇ· Ù»Ý ï³ óáõÙ: Ø³ß ÏÇ ·»ñ½ ·³ Ûáõ Ýáõ -

ÃÛ³Ý ¹»å ùáõÙ ëå» Õ³ Ýáõ Ñ³ ×³ Ë³ ÏÇ û· ï³ ·áñ Íáõ ÙÁ Ï³ ñáÕ ¿

³é³ ç³ó Ý»É ³Ûñ í³Íù Ý»ñ:

Ø³ Ý³ Ý» ËÇ ëå» Õ³ ÝÇ Ï³ ñáÕ »ù å³ï ñ³ë ï»É Ý³¨ ÇÝù Ý»ñ¹:

¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ù»Ï ×³ß Ç ·¹³É ãáñ Ù³ Ý³ Ý» ËÇÝ ³í» É³ó ÝáõÙ »ù Ù»Ï

×³ß Ç ·¹³É óá ñ» ÝÇ ³É Ûáõñ ¨ ¹³Ý ¹³Õ Ë³é Ý» Éáí` ³í» É³ó ÝáõÙ ï³ù

çáõñ (45-500C) ÙÇÝã¨ ßÇ É³ ÛÇ ½³Ý· í³Í ëï³ Ý³ ÉÁ: ²ÛÝ ÃáÕ ÝáõÙ »ù

³ÛÝ ù³Ý Å³ Ù³ Ý³Ï ÙÇÝã¨ ³é³ ç³ Ý³ Ù³ Ý³ Ý» ËÇ »Ã» ñ³ ÛÇÝ Ûáõ ÕÁ:

Ð» ïá ëï³ó í³Í ½³Ý· í³ ÍÁ áã Ñ³ëï ß»ñ ïáí (0,5ëÙ) Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

ùë»É »ñÏ ï³Ï Í³É í³Í Ù³éÉ Û³ ÛÇ Ï³Ù ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ã³÷ ë» ñÇ μ³Ù -

μ³Ï Û³ Ïïá ñÇ íñ³: Ø³ Ý³ Ý» ËÇ ½³Ý· í³ ÍÁ í»ñ¨Çó Ýá ñÇó Í³Í Ï»ù

¨ë Ù»Ï ß»ñï Ù³éÉ Û³ Ûáí: ²Ûë åÇ ëÇ ëå» Õ³ ÝÇ Ý»ñÝ ³í» ÉÇ É³í ³½ ¹» -

óáõ ÃÛáõÝ »Ý áõ Ý» ÝáõÙ ù³Ý ·áñ Í³ ñ³ Ý³ ÛÇÝ ³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛ³Ý ëå» Õ³ -

ÝÇ Ý» ñÁ: ²Ûñ í³Íù Ý» ñÇó Ëáõ ë³ ÷» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ëñ³Ýù Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ û· -

ï³ ·áñ Í»É ËÇëï ½·áõß á ñ»Ý:

Ø²øðàÔ Ðà¶Ü²

öáñ Ï³ åáõ ÃÛ³Ý ¹»å ùáõÙ, »ñμ ³Ûë Ï³Ù ³ÛÝ å³ï ×³é Ý» ñáí ³ÕÇ -

Ý» ñÁ ·áñ ÍáõÙ »Ý áã Ã» ³Ù»Ý ûñ, ³ÛÉ 1-2 ûñ Ñ» ïá Ï³Ù ³í» ÉÇ áõß,

³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÉÇ ÝáõÙ ¹Ç Ù»É ³ÕÇ Ý» ñÁ ÏÕ³Ý ùÇó ³½³ ï» Éáõ ³ñ -

Ñ»ë ï³ Ï³Ý ÙÇ çáó Ý» ñÇ: ²ÕÇ Ý» ñÇ Ù³ùñ Ù³Ý Ñ³ Ù³ñ Ï³ »ñ Ïáõ ÙÇ çáó`

Ãáõ É³ó ÝáÕ ¹» Õ³ ÙÇ çáó Ý»ñ Ï³Ù Ñá· Ý³: Úáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ¹»å ùáõÙ ¿É

å»ïù ¿ áñáß Ç μÅÇß ÏÁ:

154


Ðá· Ý³Ý Ï³½Ù í³Í ¿ é» ïÇ Ý» ·³ í³ ÃÇó, áñ ï»Õ Éó ÝáõÙ »Ý çáõ ñÁ,

é» ïÇ Ý» Ëá Õá í³ ÏÇó ¨ Í³Û ñ³ Ï³ ÉÇó: Èí³ óáÕ Ñá· Ý³ ÛÇ Ñ³ Ù³ñ ëá íá -

ñ³ μ³ñ é» ïÇ Ý» ·³ í³ ÃÇ Ù»ç Éó ÝáõÙ »Ý Ùá ï³ íá ñ³ å»ë Ù»Ï ÉÇïñ

çáõñ: àñ å»ë Ï³ ÝáÝ û· ï³ ·áñ ÍáõÙ »Ý 25-350C ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÇ çáõñ,

³Û ëÇÝùÝ` Ù³ñÙ ÝÇ ëá íá ñ³ Ï³Ý ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÇó ÙÇ ùÇã ó³Íñ: ºñ -

μ»ÙÝ μÅß ÏÇ óáõó ÙáõÝ ùáí çáõ ñÁ ÉÇ ÝáõÙ ¿ ·áÉ ¨ ÝáõÛ ÝÇëÏ ï³ù: ´Ý³ -

Ï³ Ý³ μ³ñ, é» ïÇ Ý» Ëá Õá í³ÏÝ áõ Í³Û ñ³ Ï³ ÉÁ å»ïù ¿ Ù³ ùáõñ ÉÇ Ý»Ý:

Ðá· Ý³ ÛÇ Ñ³ Ù³ñ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ û· ï³ ·áñ Í»É Íá ñ³ ÏÇ ëá íá ñ³ Ï³Ý çáõ ñÁ:

ºÃ» û· ï³ ·áñ ÍáõÙ »Ý ·» ïÇ Ï³Ù çñ Ñá ñÇ Ï³ë Ï³ Í» ÉÇ çñ»ñ, ³å³

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³ÛÝ Ý³ Ë³ å»ë »é³ó Ý»É:Ðá· Ý³Ý ³Ý» Éáõó ³é³ç μ³ óáõÙ »Ý ë»Õ ÙÇ ãÁ` Ëá Õá í³ ÏÁ çñáí

ÉóÝ» Éáõ ¨ Ýñ³ ÝÇó û¹Á ¹áõñë ÙÕ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ¶³ í³ ÃÇó ÙÇ ùÇã çáõñ »ÝÉó ÝáõÙ Ó»é ùÇ ³÷Ç Ù»ç` çñÇ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ áñá ß» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, ³Û Ýáõ -Ñ»ï¨ ë»Õ ÙÇ ãÁ Ýá ñÇó ÷³ ÏáõÙ »Ý: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ å³é Ï»ó ÝáõÙ »Ý Ó³ËÏáÕ ÙÇ íñ³` ³Ý ÏáÕ Ýáõ »½ ñÇÝ, áï ù» ñÁ ÷á ñÇÝ ë»Õ Ù³Í: Âáõ É³ ó³Í ÑÇ -í³Ý ¹ÇÝ, áñÇÝ ¹Å í³ñ ¿ ßñ ç»É Ó³Ë ÏáÕ ÙÇ íñ³, ÃáÕ ÝáõÙ »Ý Ù»ç ùÇ íñ³å³é Ï³Í: ÐÇ í³Ý ¹Ç ÏáÝ ù» ñÇ ï³Ï ó³Ý Ï³ ÉÇ ¿ ÙáÙ É³Ã ¹Ý»É, áñÇ ÙÇÍ³Û ñÁ ÃáÕ ÝáõÙ »Ý Ù³Ñ ×³ Ï³ ÉÇ ÏáÕ ùÇÝ ¹ñ í³Í ¹áõÛÉ Ù»ç, ³ÛÝ ¹»å -ùáõÙ, »Ã» ÑÇ í³Ý ¹Á ãÏ³ ñá Õ³ Ý³ å³ Ñ»É çáõ ñÁ ¨ ³ÛÝ »ï ³ñ ï³Ù ÕÇ:Ì³Û ñ³ Ï³ ÉÇÝ ùëáõÙ »Ý í³ ½» ÉÇÝ, ·ÉÇ ó» ñÇÝ Ï³Ù ó³Ý Ï³ ó³Í μáõ ë³ -Ï³Ý ÛáõÕ: Ò³Ë Ó»é ùÇ Ù³ï Ý» ñáí Çñ³ ñÇó Ñ» é³ó ÝáõÙ »Ý ÑÇ í³Ý ¹ÇÝë ï³ ï» ÕÁ, ÇëÏ ³çáí Í³Û ñ³ Ï³ ÉÁ 6-8ëÙ ã³ ÷áí ½·áõß á ñ»Ý Ùïó ÝáõÙÑ» ï³Ýó ùÇó ¹» åÇ áõ ÕÇÕ ³ÕÇù: ºñμ Í³Û ñ³ Ï³ ÉÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ã³ ÷áíÙïó í³Í ¿ ÉÇ ÝáõÙ, ·³ í³ ÃÁ μ³ñÓ ñ³ó ÝáõÙ »Ý 0,5-1,5Ù μ³ñÓ ñáõ ÃÛ³Ùμ¨ μ³ óáõÙ ë»Õ ÙÇ ãÁ: æáõ ñÁ ë» ÷³ Ï³Ý Í³Ý ñáõ ÃÛ³Ý áõ ÅÇ Ñ³ß íÇÝÉóíáõÙ ¿ ³ÕÇ Ý»ñ: ºÃ» Ñ³ñÏ ¿ ÉÇ ÝáõÙ çáõñÝ ³í» ÉÇ Ëá ñÁ Éó Ý»É, ³å³·³ í³ÃÝ ³í» ÉÇ »Ý μ³ñÓ ñ³ó ÝáõÙ, áñ å»ë ½Ç çáõ ñÁ Ñá ëÇ ¹» åÇ ³ÕÇ -Ý»ñ ³í» ÉÇ Ù»Í ×Ýß Ù³Ùμ:

æáõñÝ ³ÕÇ Ý»ñ Éó Ý» Éáõ, ÇÝã å»ë Ý³¨ Ñá· Ý³Ý ³í³ñ ï» Éáõ ÁÝ Ã³ó -ùáõÙ ÑÇ í³Ý ¹Ç Ùáï ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ ³ÕÇ Ý» ñÇ ¹áõñë ÙÕáõÙ, ÇëÏ »ñ μ»ÙÝ¿É ÷á ñ³ ó³í: ê³ Ï³ÛÝ Ý³ å»ïù ¿ ¹Ç Ù³ Ý³ ¨ ³ß Ë³ ïÇ çáõ ñÁ å³ Ñ»É³ÕÇ Ý» ñáõÙ ÙÇ ù³ ÝÇ ñá å», áñ å»ë ½Ç ³ÛÝ Ï³ ñá Õ³ Ý³ ÷³÷ Ï³ó Ý»ÉåÝ ¹³ ó³Í ÏÕ³Ý ùÁ: ²Û¹ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Í³Í ÏáõÙ »Ý Í³Í Ïá -óáí: Ðá· Ý³Ý ³í³ñ ï» Éáõó Ñ» ïá ·³ í³ÃÝ áõ Ëá Õá í³ ÏÁ Éí³ ÝáõÙ »Ý,ÇëÏ Í³Û ñ³ Ï³ ÉÁ Ù³Ý ñ³Ïñ ÏÇï Ó¨áí Ù³ù ñáõÙ, ÇëÏ Ñ» ïá ³Ý å³Û Ù³Ý


155

»é³ó ÝáõÙ: Ðá· Ý³ ÛÇ É³í ³½ ¹» óáõ ÃÛ³Ý Ñ³ Ù³ñ »ñ μ»ÙÝ çñÇ Ù»ç ³í» -É³ó ÝáõÙ »Ý 2-3 ×³ß Ç ·¹³É ·ÉÇ ó» ñÇÝ Ï³Ù μáõ ë³ Ï³Ý ÛáõÕ: Úáõ ÕÁ÷³÷ Ï³ó ÝáõÙ ¿ ÏÕ³ÝùÝ áõ û· ÝáõÙ ¹áõñë ·³É ³ÕÇ Ý» ñáí:

´ÄÞÎ²Î²Ü ´²ÜÎ²Üºð

´³Ý Ï³ Ý» ñÁ Ýß³ Ý³Ï íáõÙ »Ý μñáÝ ËÇ ïÇ, Ãá ù» ñÇ μáñ μáù Ù³Ý,

μñáÝ Ë» ñÇ ³ëÃ Ù³ ÛÇ ¨ ÝÙ³Ý ³ÛÉ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ:

¸ñ³Ýù ³é³ ç³ó ÝáõÙ »Ý ³ñ Û³Ý Ïï ñáõÏ Ñáëù` Ù³ß ÏÇ ï³Ï ¨ ¹» åÇ

Ý»ñ ùÇÝ ûñ ·³Ý Ý»ñ, ÇÝ ãÇ ßÝáñ ÑÇí ¿É ï» ÕÇ ¿ áõ Ý» ÝáõÙ ó³ í³½ñ ÏáõÙ ¨

Ñ³ Ï³ μáñ μá ù³ ÛÇÝ ³½ ¹» óáõ ÃÛáõÝ: ´Åß Ï³ Ï³Ý μ³Ý Ï³ Ý» ñÁ ¹ÝáõÙ »Ý

³éáÕç, ãí Ý³ë í³Í Ù³ß ÏÇ íñ³, áñ ï»Õ ãå»ïù ¿ ÉÇ Ý»Ý ù»ñÍ í³Íù Ý»ñ,

í»ñ ù»ñ, μß ïÇÏ Ý»ñ: ´³Ý Ï³ Ý» ñÁ ¹ÝáõÙ »Ý Ù³ñÙ ÝÇ Ñ³ñÃ Ù³ ë» ñÇÝ,

áñ ï»Õ ãÏ³Ý áëÏ ñ³ ÛÇÝ áõ éáõ óÇÏ Ù³ ë»ñ Ï³Ù ÷á ë»ñ (ÏáÕ ù» ñÇÝ,

ÃÇ³Ï Ý» ñÇ ï³Ï, ÃÇ ³Ï Ý» ñÇ Ù»ç ï» ÕáõÙ ¨ áÕ Ý³ß ³ ñÇ íñ³):

àñ å»ë ½Ç μ³Ý Ï³ Ý» ñÁ É³í Ïå ã»Ý Ù³ñÙ ÝÇÝ, Ù³ß ÏÇ ³Û¹ Ù³ ëÁ

Í³Í ÏáõÙ »Ý í³ ½» ÉÇ Ýáí: ´³Ý Ï³ Ý» ñáõÙ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ û¹ Ñ³ í³ ù»É,

ÙÇ ³ÛÝ ³Û¹ ¹»å ùáõÙ ³ÛÝ ÏÏå ãÇ Ù³ñÙ ÝÇÝ: ²Û¹ Ýå³ ï³ ÏÇ Ñ³ Ù³ñ û· -

ï³ ·áñ ÍáõÙ »Ý ×ñ³·, áñÁ Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ë³ñ ù»É 10-12ëÙ

»ñ Ï³ ñáõ ÃÛ³Ùμ ÷³Û ïÇó ¨ μ³Ù μ³ ÏÇó: ö³Û ïÇ Í³Û ñÁ ÷³ Ã³ ÃáõÙ »Ý

μ³Ù μ³ Ïáí, ³ÛÝ Ã³ Ã³ ËáõÙ »Ý ëåÇñ ïÇ Ï³Ù ûÍ³ Ý» ÉÇ ùÇ Ù»ç ¨

Ã»Ã¨³ÏÇ ù³ ÙáõÙ` ë»Õ Ù» Éáí ëåÇñ ïÇ Ï³Ù ûÍ³ Ý» ÉÇ ùÇ ëñ í³ ÏÇ »½ ñ» -

ñÇÝ: êñ í³ ÏÁ ÷³ ÏáõÙ ¨ ¹ÝáõÙ »Ý Ñ»é íáõÙ, áñ å»ë ½Ç ãå³Û ÃÇ Ï³Ù

å³ ï³ Ñ³ μ³ñ ãÃ³÷ íÇ: êåÇñ ïáí Ï³Ù ûÍ³ Ý» ÉÇ ùáí Ãñ ç³Í μ³Ù -

μ³ÏÝ ³Û ñáõÙ »Ý: ´³Ý Ï³Ý í»ñó ÝáõÙ »Ý Ó³Ë Ó»é ùáí, ÇëÏ ³çáí

³ñ³· Ýñ³ Ù»ç »Ý Ùïó ÝáõÙ ×ñ³ ·Ç μá óÁ` ßñ ç³Ó¨ Ã»Ã¨³ÏÇ ß³ñ -

ÅáõÙ Ý» ñáí: ØÇ¨ÝáõÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï μá óÁ ãå»ïù ¿ ¹Çå ãÇ μ³Ý Ï³ ÛÇ å³ -

ï» ñÇÝ, áñ å»ë ½Ç »½ ñ» ñÁ ãï³ ù³ Ý³Ý ¨ Ù³ß ÏÇ ³Ûñ í³Íù Ý»ñ ãÉÇ Ý»Ý:

´á óÁ μ³Ý Ï³ ÛáõÙ ãå»ïù ¿ ÙÝ³ 3 ñá å» Çó áã ß³ï: Ð» ïá ³ÛÝ ÙÇ ÏáÕÙ

»Ý ï³ ÝáõÙ, ÇëÏ μ³Ý Ï³Ý ³Ý ÙÇ ç³ å»ë ë»Õ ÙáõÙ »Ý Ù³ñÙ ÝÇÝ: êá íá -

ñ³ μ³ñ ÙÇ ³ Å³ Ù³ Ý³Ï ¹ÝáõÙ »Ý 10-15 μ³Ý Ï³` 10-20 ñá å» áí: ´³Ý -

Ï³ Ý» ñÇ íñ³ ÛÇó ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Í³Í ÏáõÙ »Ý Í³Í Ïá óáí: ´³Ý Ï³ ÛÇ ï³Ï

Ù³ß ÏÁ Ó· íáõÙ ¿ ¨ ëï³ ÝáõÙ μ³ó í³ñ ¹³ ·áõÛÝ Ï³Ù ß³ é³ ·áõÛÝ

»ñ³Ý·:

´³Ý Ï³ Ý»ñÝ ³ÛÝ å»ë »Ý Ñ³ ÝáõÙ, áñ ó³í ãå³ï ×³ é»Ý: ¸ñ³ Ñ³ -

156


Ù³ñ Ó³Ë Ó»é ùáí μ³Ý Ï³Ý Ã»Ã¨³ÏÇ Ã» ùáõÙ »Ý ÙÇ ÏáÕ ùÇ, ÇëÏ ³ç

Ó»é ùÇ Ù³ï Ý» ñáí Ù³ß ÏÁ Ã»Ã¨³ÏÇ ë»Õ ÙáõÙ »Ý μ³Ý Ï³ ÛÇ »½ ñ» ñÇó

¹» åÇ Ñ³ Ï³ é³Ï áõÕ Õáõ ÃÛáõ ÝÁ: ²é³ ç³ ó³Í ³Ýó ùÇó û¹Ý ³Ýó ÝáõÙ ¿

Ý»ñë ¨ μ³Ý Ï³Ý Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ åáÏ íáõÙ ¿: ²Ûë ·áñ Íá Õáõ ÃÛáõ ÝÇó Ñ» ïá

Ù³ß ÏÁ ½·áõß áõ ÃÛ³Ùμ Ù³ù ñáõÙ »Ý ÷³ ÷áõÏ ëñ μÇ ãáí:

²è²æÆÜ ´àôÄú¶ÜàôÂÚàôÜÀ àðàÞ ÐÆì²Ü¸àôÂÚàôÜÜºðÆ ºì

Æð²ìÆÖ²ÎÜºðÆ ¸ºäøàôØ

ú¶ÜàôÂÚàôÜ ÐÆì²Ü¸ÆÜ öêÊØ²Ü ¸ºäøàôØ

êá íá ñ³ μ³ñ ÷ë ËáõÙÝ áõ Õ»Ïó íáõÙ ¿ ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ Ãáõ Éáõ ÃÛ³Ùμ,

³é³ï ùñï Ý³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛ³Ùμ, ·áõ Ý³ ïáõ ÃÛ³Ùμ, ½³ñ Ï» ñ³ ÏÇ ¹³Ý -

¹³ Õ»ó Ù³Ùμ: ²ÛÝ Ï³ ñáÕ ¿ ëÏë í»É áõ Õ» ÕáõÙ ·ïÝíáÕ ÷ëË Ù³Ý Ï»Ýï -

ñá ÝÇ ³Ý ÙÇ ç³ Ï³Ý ·ñ·é Ù³Ý ³ñ¹ ÛáõÝ ùáõÙ: úñÇ Ý³Ï` ¹³ å³ ï³ ÑáõÙ

¿ Ý»ñ ·³Ý ·³ ÛÇÝ ×Ýß Ù³Ý μ³ñÓ ñ³ó Ù³Ý, ·Éáõ ËÁ íÝ³ ë» Éáõ, áñáß í³ -

ñ³ ÏÇã ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ:

ê³ Ï³ÛÝ Ñ³ ×³Ë ÷ëË Ù³Ùμ »Ý áõ Õ»Ïó íáõÙ ëï³ Ùáù ë³ ÛÇÝ ÑÇ í³Ý -

¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ: êï³ Ùáù ëÇ Ëá óÇ ¨ ï³ë Ý»ñ Ïáõ Ù³ïÝ Û³ ³ÕÇ ùÇ ó³ í» -

ñÇ ¹»å ùáõÙ ÷ë Ëáõ ÙÁ ÉÇ ÝáõÙ ¿ ëñ³ó Ù³Ý å³ ÑÇÝ ¨ Ï³ñ× Å³ Ù³ Ý³ -

Ïáí Ýí³ ½»ó ÝáõÙ ¿ ó³ íÁ: êÝÝ ¹³ ÛÇÝ Ãáõ Ý³ íá ñáõÙ Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ Ï³ -

ñáÕ ¿ ëÏë í»É »ñ Ï³ ñ³ï¨, ³Ý ¹³ ¹³ñ ÷ë ËáõÙ:

öë Ëáõ ÙÁ Ï³ ñáÕ ¿ ÑÇ í³Ý ¹Ç Ùáï ³é³ ç³ó Ý»É ûñ ·³ ÝÇ½ ÙÇ

çñ³½ñÏáõÙ ¨ Ïï ñáõÏ Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ: ºñ μ»ÙÝ ÷ë Ëáõ ÙÁ ëÏë íáõÙ ¿ »ñ» -

Ë³ Ý» ñÇ Ùáï ³ÕÇ ù³ ÛÇÝ ×Ç ×áõ Ý» ñáí í³ ñ³Ï í» Éáõ, »ñÇ Ï³Ù Ý» ñÇ,

ëñïÇ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý, ³É Ï³ñ ÙÇñ ï»Ý ¹Ç /ùáõ Ã»ß/, Ï³ åáõÛï Ñ³ ½Ç

¹»å ù» ñáõÙ: ²ÛÝ Ï³ ñáÕ ¿ ëÏë í»É Ý³¨ ³éáÕç, μ³Ûó ÝÛ³ñ ¹³ ÛÇÝ, ¹Ûáõ -

ñ³·ñ ·Çé, ÃáõÛÉ, ßáõï Ñá· ÝáÕ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ùáï:

öëË Ù³Ý å³ ÑÇÝ ÑÇ í³Ý ¹Ç íÇ ×³ ÏÁ Ã»Ã¨³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ Ýñ³Ý Ñ³ñ Ù³ñ ¹Çñ ùáí Ýë ï»ó Ý»É: ÎáõñÍ ùÁ Í³Í Ï»É ëñ μÇ ãáí

Ï³Ù ÙáÙ É³ Ãáí, μ» ñ³ ÝÇÝ Ùá ï»ó Ý»É Ù³ ùáõñ Ã³ë Ï³Ù ¹áõÛÉ: ºÃ» ÑÇ -

í³Ý ¹Á ÃáõÛÉ ¿ Ï³Ù Ýñ³Ý ³ñ ·»É íáõÙ ¿ Ýë ï»É, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ýñ³

·Éáõ ËÁ ßñ ç»É ÏáÕ ùÇ ³ÛÝ å»ë, áñ ³ÛÝ ÙÇ ùÇã ó³Í ·ïÝ íÇ Ù³ñÙ ÝÇó, ¨


157

Ã³ ëÁ Ùá ï»ó Ý»É μ» ñ³ ÝÇ ³ÝÏ Ûáõ ÝÇÝ: êåÇ ï³ Ï» Õ»ÝÝ áõ μ³ñ ÓÁ ãÏ»Õ -

ïá ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ý³¨ ÙÇ ù³ ÝÇ ï³Ï Í³ É³Í ëñ μÇã Ï³Ù ë³ -

í³Ý ÷é»É: öë Ëáõ ÙÁ ¹³ ¹³ ñ»ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ï³ ñ» ÉÇ ¿

ï³É ³Ý³ Ýáõ ËÇ Ï³ ÃÇÉ Ý»ñ, ÙÇ ÏáõÙ ë³ éÁ çáõñ, ÙÇ Ïïáñ ë³ éáõÛó,

5Ù· 0,5%-áó Ýá íá Ï³ ÛÇ ÝÇ Éáõ ÍáõÛÃ:

öë Ë» Éáõó Ñ» ïá ÑÇ í³Ý ¹Á å»ïù ¿ μ» ñ³ ÝÁ áÕá ÕÇ ·áÉ çñáí, Ù³ùñÇ

μ» ñ³ ÝÇ ³ÝÏ ÛáõÝ Ý»ñÝ áõ ßáõñ Ã» ñÁ: Þ³ï Ãáõ É³ ó³Í ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ

³Ù»Ý ÷ë Ëáõ ÙÇó Ñ» ïá Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù³ù ñ»É μ» ñ³ ÝÇ Ëá éá ãÁ μá -

ñ³ÃÃíÇ Ï³Ù Ù³ñ ·³Ý óáí Ï³ ÛÇ ÃáõÛÉ Éáõ ÍáõÛ ÃÇ Ù»ç Ãñ ç³Í μ³Ù μ³ Ïáí:

öë Ë³Í ½³Ý· í³ ÍÁ ëá íá ñ³ μ³ñ å³ ñáõ Ý³ ÏáõÙ ¿ ãÙ³ñë í³Í Ï» -

ñ³ Ïáõñ, É» ÕÇ Ç Ë³é Ýáõñ¹ ¨ áõ Ý» ÝáõÙ ¿ ÃÃ í³Í Ñáï: Ð³ï Ï³ å»ë

íï³Ý ·³ íáñ ¿ §ëáõñ ×Ç Ùñáõ ñÇ¦ ï»ë ùáí ¨ ³ñ Ûáõ Ýáï ÷ëË³ ÍÁ:

ÜÙ³Ý ÷ë Ëáõ Ùáí ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë å³é Ï»ó Ý»É,

ëï³ Ùáù ëÇ Ñ³ï í³ ÍÇ íñ³ ¹Ý»É áã Í³Ýñ ë³é ó» å³ñÏ: Ð³É í» Éáõ

¹»å ùáõÙ ë³ éáõÛ óÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÷á Ë»É: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ ³Û¹ å³ ÑÇÝ

å»ïù ã¿ Ï» ñ³Ï ñ»É, ËÙ»ó Ý»É Ï³Ù ¹» Õ³ ÙÇ çáó Ý»ñ ï³É: ²Û¹ åÇ ëÇ ÑÇ -

í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ï» Õ³ ÷á Ë»É ë³Û É³ Ïáí` å³Ñ å³ Ý» Éáí ³ÝÑ ñ³ -

Å»ßï ½·áõß áõ ÃÛáõ ÝÁ:

ú¶ÜàôÂÚàôÜ ²ðÚàôÜ²ÐàêàôÂÚ²Ü ¸ºäøàôØ

²ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ëÏë íáõÙ ¿, »ñμ íÝ³ë íáõÙ ¿ ³Ýá ÃÁ: Ð³ï Ï³ -

å»ë Ù»Í íï³Ý· ¿ Ý»ñ Ï³ Û³ó ÝáõÙ ½³ñ Ï» ñ³ Ï³ ÛÇÝ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ -

ÝÁ, »ñμ ³ñ ï» ñÇ ³ ÛÇó ß³ïñ í³ ÝÇ å»ë ó³Û ïáõÙ ¿ Ï³ñ ÙÇñ ³ñ Ûáõ ÝÁ:

ºñ³ Ï³ ÛÇÝ ³ñ ÛáõÝÝ ³í» ÉÇ Ùáõ· ¿, ù³Ý ½³ñ Ï» ñ³ Ï³ ÛÇ ÝÁ, ³ÛÝ Ñá ëáõÙ

¿ ³í» ÉÇ ¹³Ý ¹³Õ, Ñ³ Ù³ ã³÷, ÃáõÛÉ ó³Û ïáÕ ßÇ Ãáí: ºñ³ Ï³ ÛÇÝ ³ñ Ûáõ -

Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³ ×³Ë ¹³ ¹³ ñáõÙ ¿ ÇÝù ÝÁë ïÇÝù Û³Ý Ï³Ù å³ñ½ ÙÇ -

çáó Ý» ñÇ ßÝáñ ÑÇí` íÇ ñ³ Ï³å, ëå» Õ³ ÝÇ Ý»ñ ¨ ÝÙ³ Ý³ ïÇå μ³ Ý»ñ:

ºñ³Ï Ý» ñÇó ¨ áã Ëáß áñ ½³ñ Ï» ñ³ Ï³ ÛÇÝ ³ñ ï³ ùÇÝ Ã»Ã¨³ÏÇ ³ñ -

Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛ³Ý ¹»å ùáõÙ μ³ í³ Ï³Ý ¿ ÓÇ· Ï³ åÁ` í»ñ ùÇ íñ³ ¹ñ í³Í

ëï» ñÇÉ ³Ý Ó» éá óÇ Ïáí, μ³Ù μ³ Ï» Ïïá ñáí Ï³Ù ³Ùáõñ Ï³ å³Í μÇÝ -

ïáí: ì»ñ çáõÛÃ Ý» ñÇ ½³ñ Ï» ñ³ Ï³ ÛÇÝ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ¹³ ¹³ ñ»ó -

Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ í»ñ çáõÛ ÃÁ Ï³ å»É` Ñ³ Ù³ å³ ï³ë Ë³Ý Ñá ¹Ç

Í³É Ù³Ý Ñ³ï í³ ÍáõÙ íÇ ñ³ Ï³å ¹Ý» Éáí (ÍÝ Ï³ ÛÇÝ, ³ñ ÙáõÝ Ï³ ÛÇÝ,

ÏáÝ ù³- ·áï Ï³ ï» Õ³ ÛÇÝ):

158


ºÃ» Ëáß áñ Ñá ¹Á íÝ³ë í³Í ¿ ³ÛÝ Ù³ ëÇó, áñ ï»Õ ÑÝ³ ñ³ íáñ ã¿

ùáõÕ /Å·áõï/ ¹Ý»É, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ íÝ³ë í³Í Ù³ ëáõÙ »ÕáÕ ³Ýá -

ÃÁ Ï³ñ× Å³ Ù³ Ý³ Ïáí ë»Õ Ù³Í å³ Ñ»É: ²Ûë åÇ ëáí` ùÝ» ñ³ ÏÁ ë»Õ ÙáõÙ

»Ý å³ ñ³ Ýá óÇ áÕ» ñÇ É³Û Ý³ ÏÇ áëÏ ñ» ñÇ Ñ³ï í³ ÍáõÙ, »Ý Ã³Ý ñ³ Ï³ -

ÛÇ ÝÁ` ³é³ çÇÝ áÕÇ, Ïé Ý³ ï³ ÏÇ ÝÁ` áõ ë³·É ËÇ áëÏ ñÇ, ÇëÏ ³½¹ ñ³ ÛÇ -

ÝÁ` ó³Û ÉáëÏ ñÇ Ñ³ï í³ ÍáõÙ: ²Ýá ÃÁ Ù³ï Ý» ñáí ³ÛÝ ù³Ý áõ Å»Õ »Ý

ë»Õ ÙáõÙ, ÙÇÝã¨ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ¹³ ¹³ ñÇ:

²ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ý³¨ ¹³ ¹³ ñ»ó Ý»É ùáõ ÕÇ û· Ýáõ -

ÃÛ³Ùμ: øáõ ÕÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ íÝ³ë í³Í Ù³ ëÇó í»ñ¨ Ï³ å»É ³ÛÝ å»ë,

áñ å» ñÇ ý» ñÇÏ /Ù³ Ï» ñ» ë³ Ù»ñÓ/ ½³ñ Ï» ñ³ ÏÁ ¹³ ¹³ ñÇ ½³ñ Ï» Éáõó:

ºÃ» ùáõ ÕÁ ÓÇ· Ï³ å³Í ãÉÇ ÝÇ, Ï³ ñáÕ ¿ ³é³ ç³ Ý³É »ñ³ Ï³ ÛÇÝ É×³ -

óáõÙ ¨ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛ³Ý áõ Å» Õ³ óáõÙ: ä»ïù ã¿ Ý³¨ ùáõ ÕÁ ß³ï

ÓÇ· Ï³ å»É, ³ÛÝ Ï³ ñáÕ ¿ ³é³ ç³ó Ý»É ÝÛ³ñ ¹» ñÇ ë»Õ ÙáõÙ, ÇÝ ãÇÝ ¿É

ÏÑ³ çáñ ¹Ç Ï³Ã í³ ÍÁ: Ø³ß ÏÁ ë»ÕÙ í» Éáõó Ëáõ ë³ ÷» Éáõ Ñ³ Ù³ñ, ùáõ ÕÇ

ï³ ÏÇó ¹ÝáõÙ »Ý Ñ³ ·áõë ïÇ Ñ³ñ Ã»ó í³Í Ù³ë, μ³Ù μ³Ï Û³ Ïïáñ Ï³Ù

·áñÍ í³Íù: øáõ ÕÁ Ï³ ñáÕ ¿ í»ñ çáõÛ ÃÇ íñ³ ÙÝ³É »ñ Ïáõ Å³ ÙÇó áã

³í»É:

ú¶ÜàôÂÚàôÜ øÂÆ ²ðÚàôÜ²ÐàêàôÂÚ²Ü ¸ºäøàôØ

øÃÇ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ï³ ñáÕ ¿ ëÏë í»É ï³ñ μ»ñ å³ï×³é Ý» -

ñÇó` Ñ³ñ í³ ÍÇó Ï³Ù ùÃáëÏ ñ» ñÇ Ïáïñ í³Í ùÇó, ÇÝã -áñ μ³ Ýáí Ñ³ñ -

í³ Í» Éáõó, ù»ñÍ í³Í ùÇó, ³ñ Û³Ý ×Ýß Ù³Ý ÏïñáõÏ μ³ñÓ ñ³ óáõ ÙÇó,

³ñ Û³Ý ó³Íñ Ù³ Ï³ñ ¹» ÉÇ áõ ÃÛáõ ÝÇó: øÃÇ ³ñÛáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ Ï³ ñáÕ

¿ ÉÇ Ý»É Ý³¨ ·³Ý ·Ç Ïáïñí³Í ùÇ ³ñ¹ ÛáõÝù: êá íá ñ³ μ³ñ ³ÛÝ

áõÕ»ÏóíáõÙ ¿ ·Ç ï³Ïóáõ ÃÛ³Ý Ïáñë ïáí: ²Ûë åÇ ëÇ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ýë ï»ó -

Ý» ÉÁ ËëïÇí ³ñ ·»É íáõÙ ¿:

Ð³ Ï³ é³ ÏÁ, »Ã» ùÃÇ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛ³ ÝÁ ãÇ Ñ³ çáñ ¹áõÙ

áõß³·Ý³ óáõ ÃÛáõ ÝÁ, ³å³ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ýë ï»ó Ý»É ë³ éÁ

ï» ÕáõÙ: Üñ³ ·Éáõ ËÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ã»Ã¨³ÏÇ Ï³ Ë»É ³é³ç, áñ å»ë ½Ç

³ñ Ûáõ ÝÁ ãÑá ëÇ ¹» åÇ Ïá Ïáñ ¹Á ¨ ãÉó íÇ ëï³ Ùáù ëÁ (ëï³ Ùáù ëáõÙ

Éóí³Í ³ñ Ûáõ ÝÁ Ï³ ñáÕ ¿ ÷ë ËáõÙ ³é³ ç³ó Ý»É): øÃ³Ýó ù» ñÇ å³ ï» ñÁ

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ »ñ Ïáõ Ù³ï Ý» ñáí ³Ùáõñ ë»Õ Ù»É ùÃÇ ÙÇç Ý³ å³ ïÇÝ, ÇëÏ

ùÃÇÝ áñ¨¿ ë³ éÁ μ³Ý ¹Ý»É:

ºÃ» ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõ ÝÁ ¹»é ãÇ ¹³ ¹³ ñáõÙ, ³å³ ùÃ³Ýó ù» ñÇ


159

Ù»ç Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ³Ýó Ï³ó Ý»É 3%-áó ·» ñûù ëÇ¹-ç ñ³Í ÝÇ Éáõ ÍáõÛ Ãáí

Ãñç³Í Ù³éÉ Û³ ÛÇ Ï³Ù μ³Ù μ³Ï Û³ ï³Ù åáÝ Ý»ñ: âÇ Ï³ ñ» ÉÇ ùÇ ÃÁ Éí³ -

Ý³É Ï³Ù í»ñ ù³ß »É, ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ Ý³¨ ·Éáõ ËÁ »ï ï³ Ý»É, Ó»é ù» ñÁ í»ñ

μ³ñÓ ñ³ó Ý»É` ¹³ ³Ý³ñ¹ Ûáõ Ý³ í»ï ¿: êá íá ñ³ μ³ñ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ -

ÃÛáõ ÝÁ ¹³ ¹³ ñáõÙ ¿ 3-5 ñá å» ³Ýó: ºÃ» ¹³ ï» ÕÇ ãÇ áõ Ý» ÝáõÙ, ³å³

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë ¹Ç Ù»É μÅß ÏÇÝ:

ú¶ÜàôÂÚàôÜ ò²ì ¼¶²òàÔ ÐÆì²Ü¸ÆÜ

ò³ íÁ Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ å³ñ ï³ ¹Çñ ã¿ ¹» Õ³ ÙÇ çá óÇ û· ï³ -·áñ Íáõ ÙÁ: ò³íÝ áõ Å» Õ³ ÝáõÙ ¿ ³ÛÝ Å³ Ù³ Ý³Ï, »ñμ Ù³ñ ¹Á Ñá· ÝáõÙ ¿,ù³Õ ó³Í ¿, ó³Ý Ï³ ÝáõÙ ¿ ËÙ»É Ï³Ù, »ñμ Ýñ³ ÙÇ ½³ å³ñ ÏÁ ÉÇùÝ ¿ ÉÇ -ÝáõÙ: ò³ íÁ Ñ³ ×³Ë Ãáõ É³ ÝáõÙ ¿, »ñμ Ù³ñ ¹áõÝ ³ëáõÙ »Ý, áñ ¹ñ³å³ï ×³éÝ ³ÝÝ ß³Ý ÙÇ μ³Ý ¿, ¨ Ý³ Éáõñç ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý»ñ ãáõ ÝÇ:

ºñ μ»ÙÝ ó³ íÁ Ãáõ É³ó Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ μ³ í³ Ï³Ý ¿ ÉÇ ÝáõÙ ¹Çñ ùÇ ÷á -

Ëáõ ÙÁ: Î³ ñ» ÉÇ ¿ Ý³¨ Ù»ç ùÇ ï³Ï μ³ñ Ó»ñ ³í» É³ó Ý»É Ï³Ù ³Ý ÏáÕ -

ÝáõÙ ßñç í»É ÙÛáõë ÏáÕ ùÇ íñ³: ÐÇ í³Ý ¹Á Ï³ ñáÕ ¿ »ñ Ï³ ñ³ó Ý»É í»ñ -

çáõÛÃ Ý»ñÝ áõ Ó· í»É, ÇëÏ Ñ» ïá Ãáõ É³ó Ý»É ¹ñ³Ýù. ¹³ ÝáõÛÝ å»ë Ïû·ÝÇ

ó³ íÁ Ýí³ ½» ÉáõÝ:

ºñ μ»ÙÝ ³ñ¹ Ûáõ Ý³ í»ï Ï»ñ åáí û· ÝáõÙ ¿ ÝÛ³ñ ¹» ñÇ ¿É»Ïï ñ³ Ï³Ý

ËÃ³ Ýáõ ÙÁ Ù³ß ÏÇ ÙÇ çá óáí: Ð³ ïáõÏ ë³ñ ùÁ Ù³ß ÏÇÝ Ñ³ Õáñ ¹áõÙ ¿

ÃáõÛÉ Ñá ë³Ýù, áñÝ ³é³ ç³ó ÝáõÙ ¿ Í³ÏÍ Ïáó Ý»ñ:

ºñ μ»ÙÝ û· ÝáõÙ ¿ ó³ í³ óáÕ ï» ÕÇÝ áñ¨¿ ï³ù μ³Ý ¹Ý» ÉÁ: î³ù

çñáí ç»ñ Ù³ÏÝ ³Ù» Ý³ å³ñ½ ï³ñ μ» ñ³ÏÝ ¿, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ³ÛÝ -

å»ë ³Ý»É, áñ ³ÛÝ ß³ï ï³ù ãÉÇ ÝÇ:

ò³ íÁ ¹³ ¹³ ñ»ó ÝáÕ É³í ÙÇ çáó ¿ Ñ³Ý ¹Ç ë³ ÝáõÙ Ù»ñ ëáõ ÙÁ: ÜáõÛ -

ÝÇëÏ Ó»é ùÇ Ï³Ù ·É ËÇ Ã»Ã¨³ÏÇ ßá Ûáõ ÙÁ Ï³ ñáÕ ¿ ¹Ç Ù³ Ï³ Û»É ó³ íÇÝ`

³é³ ç³ó Ý» Éáí ó³ í³½ñ ÏáÕ »ñ¨áõÛÃ Ý»ñ, áñáÝù ³ñ ï³¹ñ íáõÙ »Ý ûñ -

·³ ÝÇ½ ÙÇ ÏáÕ ÙÇó:

ÐÇ í³Ý ¹Á Ï³ ñáÕ ¿ ó³ íÁ Ãáõ É³ó Ý»É Çñ ÇëÏ ë» ÷³ Ï³Ý »ñ¨³Ï³ Ûáõ -

ÃÛ³Ùμ: Ü³ å»ïù ¿ Ï³ ñá Õ³ Ý³ Ãáõ É³ Ý³É ¨ å³ï Ï» ñ³ó Ý»É Çñ»Ý

³é³ í»É Ñ³ñ Ù³ ñ³ í»ï Çñ³ íÇ ×³ ÏáõÙ. ûñÇ Ý³Ï` Íá í³ ÷ÇÝ` å³é Ï» -

É³ Ãá éÇ íñ³: Î³ ñ» ÉÇ ¿ ÷áñ Ó»É Ï»Ýï ñá Ý³ Ý³É Ù³ñÙ ÝÇ ³ÛÝ Ñ³ï í³ -

ÍÇ íñ³, áñÁ ó³ íáõÙ ¿, ¨ »ñ¨³Ï³ Û»É, áñ ³ÛÝ ÙÇ ç»ñÙ Ï»ï ¿: Î³ ñ» ÉÇ

¿ å³ï Ï» ñ³ó Ý»É Ý³¨ μáõÅ Ù³Ý ÁÝ Ã³ó ùÁ:

160


ÐÇ í³Ý ¹Á å»ïù ¿ ³ß Ë³ ïÇ ãÙ ï³ Í»É ó³ íÇ Ù³ ëÇÝ: ò³ íÇó ß»Õ í» -

ÉáõÝ û· ÝáõÙ »Ý ÁÝ Ã»ñ ó³ Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ, »ñ³Åß ïáõ ÃÛáõÝ áõÝÏÝ¹ ñ» ÉÁ,

áõñÇß Ý» ñÇ Ñ»ï ½ñáõ ó» ÉÁ:

²ñ ï³ Ï³ñ· Çñ³ íÇ ×³Ï Ý» ñáõÙ, »ñμ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ μÅß ÏÇÝ ëå³ ë»É,

μ³Ûó ÑÇ í³Ý ¹Á ëáõñ ó³í ¿ ½·áõÙ, ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ û· Ý»É Ýñ³Ý` ³é³Ýó

áñ¨¿ ¹» Õ³ ÙÇ çáó ï³ Éáõ: ò³ í³½ñ ÏáÕ ÙÇ çáó Ý» ñÁ Ï³ ñáÕ »Ý ³½ ¹»É

³ÛÝ Ýß³Ý Ý» ñÇ ¨ ëÇÙå ïáÙ Ý» ñÇ íñ³, Áëï áñáÝó μÅÇß ÏÁ å»ïù ¿ Ï³ -

ï³ ñ»ñ Çñ ³Ë ïá ñáß áõ ÙÁ: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ù³ ñ³ í»ï ï» Õ³ íá ñ»ù,

Ëá ë»ù Ýñ³ Ñ»ï, ¹Çå ã»ù Ýñ³Ý, ÑÇß »ó ñ»ù, áñ î» ñÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó ó³ -

í»ñ ¿ áõ Õ³ñ ÏáõÙ` áñ å»ë Ýñ³Ýó Ñ³Ý ¹»å áõ Ý» ó³Í Ûáõ ñ³ Ñ³ ïáõÏ ëÇ -

ñá Ýß³Ý: ØÇ ·áõ ó» ¹³ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ïû· ÝÇ ó³íÝ ³í» ÉÇ Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ

Ïñ» Éáõ:

ú¶ÜàôÂÚàôÜ ²êüÆøêÆ²ÚÆ (ßÝã³Ñ»ÕÓáõÏ, ûñ·³ÝÇ½ÙáõÙ ÃÃí³ÍÝÇ å³Ï³ë)

¸ºäøàôØ (ßÝã³é³Ï³Ý áõÕÇÝ»ñÇ Ëó³ÝáõÙ)

²ë ýÇù ëÇ ³Ý ëÏë íáõÙ ¿, »ñμ Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ, çáõ ñÁ Ï³Ù μ» ñ³ ÝÁ ¹ñ³Í

Ù³Ýñ Çñ»ñÝ ÁÝÏ ÝáõÙ »Ý ßÝ ã³ ÷á ÕÁ ¨ ÉÇ á íÇÝ Ï³Ù Ù³ ë³Ùμ ÷³ ÏáõÙ

ßÝ ãáõ ÕÇ Ý» ñÁ: Þ³ï Ñ³ ×³Ë ¹³ å³ ï³ ÑáõÙ ¿ »ñ» Ë³ Ý» ñÇ Ñ»ï, áí -

ù»ñ ³Ù»Ý μ³Ý ï³ ÝáõÙ »Ý μ» ñ³ÝÝ áõ Ëá ëáõÙ áõ ï» Éáõ Å³ Ù³ Ý³Ï:

êá íá ñ³ μ³ñ Ë»Õ¹ íáÕ Ù³ñ ¹Á ãÇ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ßÝ ã»É, Ëá ë»É, ÝáõÛ -

ÝÇëÏ ß³ï í³ Ë» ó³Í ¿ ÉÇ ÝáõÙ: ´» ñ³ ÝÇ ¨ ßáõñ Ã» ñÇ ßñ ç³ ÝáõÙ Ù³ß ÏÁ

ëÏ ëáõÙ ¿ Ï³å ï»É: ÐÝ³ ñ³ íáñ ¿ Ñ³ ½Ç ³é³ ç³ óáõ ÙÁ: ºÃ» Ïá Ïáñ ¹Çó

ãÑ³ Ý»ù ûï³ñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ, Ù³ñ ¹Á ÏÏáñó ÝÇ ·Ç ï³Ï óáõ ÃÛáõÝÝ áõ ÏÙ³ -

Ñ³ Ý³ ÃÃ í³Í ÝÇ å³ Ï³ ëÇó:

îáõ Å³ ÍÇÝ ³ë ýÇù ëÇ ³ ÛÇó ³½³ ï» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ý³Ë` Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

Ù³ ïáí Ù³ù ñ»É Ýñ³ μ» ñ³ÝÝ ³ÛÝ ³Ù» ÝÇó, ÇÝ ãÁ Ë³Ý ·³ ñáõÙ ¿ ßÝ ã³ -

éáõ ÃÛ³ ÝÁ. Ï» ñ³Ï ñÇ Ëáß áñ Ïïáñ Ý» ñÇó, ³ï³ ÙÇ åñá Ã» ½Çó ¨ ³ÛÉÝ:

²Û Ýáõ Ñ»ï¨ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ ïáõ Å³ ÍÇ Ùáï Ñ³½ ³é³ ç³ó Ý»É:

ºÃ» Ë»Õ¹ íá ÕÁ »ñ» Ë³ ¿, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ýñ³Ý å³é Ï»ó Ý»É

¹»Ù ùáí Ý»ñù¨` Ó»ñ ÍÝÏ Ý» ñÇÝ, ÙÇ Ó»é ùáí μé Ý»É Ýñ³ ÏñÍù³ í³Ý ¹³ -

ÏÇó, ÇëÏ ÙÛáõ ëáí Ñ³ñ í³ Í»É Ù»ç ùÇÝ` ÃÇ ³Ï Ý» ñÇ ÙÇç Ý³ Ù³ ëÇÝ: Ð³ñ -

í³ ÍÁ å»ïù ¿ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ Ïï ñáõÏ ÉÇ ÝÇ: ²ÝÑ ñ³ Å»ß ïáõ ÃÛ³Ý ¹»å -

ùáõÙ ¹³ å»ïù ¿ ÏñÏ Ý»É 3-4 ³Ý ·³Ù:


161

ºÃ» ïáõ Åá ÕÁ Ù» Í³ Ñ³ ë³Ï ¿, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ýñ³Ý Ã» ù»É ³ÛÝ -

å»ë, áñ å»ë ½Ç ·Éáõ ËÁ ·ïÝ íÇ Ãá ù» ñÇó Ý»ñù¨, ¨ Ýá ñÇó ÙÇ ù³ ÝÇ ³Ý -

·³Ù Ïï ñáõÏ Ñ³ñ í³ Í»É Ýñ³ ÃÇ ³Ï Ý» ñÇ ÙÇç Ý³ Ù³ ëÇÝ:

ºÃ» ³Ûë ³Ù» ÝÇó Ñ» ïá ûï³ñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ ¹áõñë ãÇ ·³ ÉÇë ÑÇ í³Ý ¹Ç

Ïá Ïáñ ¹Çó, ¨ Ý³ ãÇ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ßÝ ã»É, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ áõ Åáí û¹Á

¹áõñë μ» ñ»É ïáõ Å³ ÍÇ Ãá ù» ñÇó ³ÛÝ å»ë, áñ Ù»Í ×Ýß Ù³Ý ï³Ï ¹áõñë

»ÏáÕ û¹Á ßÝ ãáõ ÕÇ Ý» ñÇó ¹áõñë ÙÕÇ ûï³ñ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ:

¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ ÏÇ ñ³é íáõÙ ¿ §áñá í³Û Ý³ Ëá éá ãÇ ³½ ¹³Ï¦ Ù» Ãá ¹Á.

»ñ» Ë³ ÛÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ å³é Ï»ó Ý»É û· Ýá ÕÇ ÍÝÏ Ý» ñÇÝ` ¹»Ù ùáí

Ý»ñù¨, ÙÇ Ó»é ùÁ ¹Ý»É Ýñ³ ÷á ñÇÝ, ÇëÏ ÙÛáõ ëÁ` Ù»ç ùÇÝ: ²éç¨Ç Ó»é -

ùÇ ¹³ë ï³ ÏÁ å»ïù ¿ ë»Õ Ù»É ³ÛÝ å»ë, áñ μáõÃ Ù³ ïÁ ·ïÝ íÇ μéáõÝó -

ùÇ Ù»ç, áñÇó Ñ» ïá μéáõÝó ùÁ ï» Õ³ íá ñ»É »ñ» Ë³ ÛÇ Ïá Õ» ñÇ Ù»ç, ÷á -

ñÇ í» ñÇÝ Ï³Ù Ï»Ýï ñá Ý³ Ï³Ý Ù³ ëáõÙ: ´éáõÝó ùÇ Ù»Ï Ïï ñáõÏ ¨ μ³ -

í³ Ï³ ÝÇÝ áõ Å»Õ ß³ñ Åáõ Ùáí ë»Õ Ù»ù áñá í³Û Ý³ Ëá éá ãÁ:

Ø» Í³ Ñ³ ë³ ÏÇ Ãá ù» ñÇó û¹Ý áõÅ· Ýáõ ÃÛ³Ùμ ¹áõñë ÙÕ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ

³ÝÑ ñ³ Å»ßï ÏÉÇ ÝÇ μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ Ù»Í ç³Ýù: ¸³ ³ñ íáõÙ ¿ ïáõ Å³ ÍÇ

áï ù» ñÇ íñ³ Ï³Ý· Ý³Í Ï³Ù ÍÝ ÏÇ Çç³Í ¹Çñ ùáõÙ, »ñμ û· ÝáÕÝ Çñ

Ó»é ù»ñÝ ³Ýó Ï³ó ÝáõÙ ¿ Ýñ³ Ù»ç ùÇ ÏáÕ ÙÇó ¹» åÇ áñá í³Û ÝÁ ¨ ³Ùáõñ

ë»Õ ÙáõÙ:

ÆÜâäº±ê öàÞºÐ²îÆÎÀ ¸àôðê Ð²ÜºÈ ²âøÆò

Ð³ ×³Ë ³ã ùÇ Ù»ç ÁÝÏ ÝáõÙ »Ý ûï³ñ Ù³ñ ÙÇÝ Ý»ñ` ³í³½, ÷áß Ç,

ßÛáõÕ, Ùá ËÇñ, Ù» ï³Õ, ÷áù ñÇÏ ÙÇ ç³ï Ý»ñ: ¸Çå ã» Éáí ³ã ùÇ ËÝ Óá ñ³ -

ÏÇÝ` Ýñ³Ýù ³é³ ç³ó ÝáõÙ »Ý Ïï ñáõÏ ó³í ¨ ³ñ óáõÝù: ºñ μ»ÙÝ μ³ í³ -

Ï³Ý ¿ ÉÇ ÝáõÙ áõÕ Õ³ ÏÇ Ã³ñ Ã» ÉÁ: Â³ñ Ã» Éáõ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ³ñ óáõÝ ùÁ

Ù³ù ñáõÙ ¿ ÷áß ÇÝ, ¨ ó³íÝ ³Ýó ÝáõÙ ¿: àã ÙÇ ¹»å ùáõÙ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ³ã -

ùÁ ïñá ñ»É, ù³ ÝÇ áñ ÷áß » Ñ³ ïÇ ÏÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ùï Ý»É ³ã ùÇ ËÝ Óá ñ³ ÏÇ

Ù»ç ¨ μáñ μá ùáõÙ ³é³ ç³ó Ý»É:

ºÃ» ÷áß » Ñ³ ïÇÏÝ ÁÝ Ï»É ¿ ³ã ùÇ Ù»ç, μ³ í³ Ï³Ý ¿ ³ã ùÁ çñáí Éí³ -

Ý³É: ¸ñ³ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ù³ñ ¿ Ï³ Ãá óÇ ãÇ /åÇ å»ï Ï³/ û· ï³ ·áñ Íáõ ÙÁ:

Î³ ñ» ÉÇ ¿ Ý³¨ μ³ Å³ ÏÁ μ»ñ Ý» μ» ñ³Ý Éó Ý»É »é³ó ñ³Í çñáí Ï³Ù Ã» -

Ûáí, ³ãùÝ Çç»ó Ý»É μ³ Å³ ÏÇ Ù»ç ¨ Ã³ñ Ã»É:

öáß » Ñ³ ïÇÏ Ý» ñÁ Ï³Ù ³ÛÉ Çñ» ñÁ Ñ³ ×³Ë ÁÝÏ ÝáõÙ »Ý í» ñÇÝ Ï³Ù

ëïá ñÇÝ Ïá å» ñÇ ï³Ï: ºí ³Û¹ ¹»å ùáõÙ ¹ñ³Ýù Ñ³ Ý» ÉÁ ß³ï ³í» ÉÇ

162


¹Å í³ñ ¿ ÉÇ ÝáõÙ: êïá ñÇÝ Ïá åÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù³ ïáí Ó·»É Ý»ñù¨ ¨

ëïáõ ·»É: ºÃ» ÷áß » Ñ³ ïÇ ÏÁ ï» ë³ Ý» ÉÇ ¿, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³ÛÝ ¹áõñë μ» -

ñ»É Éáõó Ïáõ íñ³ ÷³ Ã³ Ã³Í Ëá Ý³í ³Ý Ó» éá óÇ ÏÇ Ï³Ù Ã³ß ÏÇ Ý³ ÏÇ

Í³Û ñÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ:

ì» ñÇÝ Ïá åÇ ï³Ï ÁÝ Ï³Í ÷áß » Ñ³ ïÇ ÏÁ Ñ³ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ Ïá åÁ í»ñ¨ Ó·»É: ¸³ ³ÝáõÙ »Ý Ñ»ï¨Û³É Ï»ñå. ïáõ Å³ ÍÁ å»ïù

¿ Ý³ ÛÇ Ý»ñù¨` ã÷³ Ï» Éáí ³ã ù» ñÁ: ²ç Ó»é ùÇ óáõ ó³ Ù³ ïÇ ¨ μáõÃ Ù³ -

ïÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ å»ïù ¿ å³ Ñ»É í» ñÇÝ Ïá åÇ Ã³ñ ÃÇã Ý» ñÁ ¨ ¹ñ³Ýù

»ï Ó·»É ³ã ùÇó: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ Ó³Ë Ó»é ùÇ óáõ ó³ Ù³ ïáí Ã»Ã¨³ÏÇ á ñ»Ý

å»ïù ¿ Ïá åÁ ë»Õ Ù»É, ÇëÏ Ã³ñ ÃÇã Ý» ñÁ Ó·»É í»ñ: Îá åÁ å»ïù ¿

ßñçíÇ: ì» ñÇÝ Ïá åÇó ÷áß » Ñ³ ïÇ ÏÁ Ñ» é³ó íáõÙ ¿ ³ÛÝ å»ë, ÇÝã å»ë

ëïá ñÇÝ Ïá åÇó:

²è²æÆÜ ´àôÄú¶ÜàôÂÚàôÜÀ æºðØ²ÚÆÜ ºì ²ðºì²ÚÆÜ Ð²ðì²ÌÆ ¸ºäøàôØ

æ»ñ Ù³ ÛÇÝ ¨ ³ñ¨³ÛÇÝ Ñ³ñ í³Í ÉÇ ÝáõÙ ¿ ³é³Ýó å³ßï å³ ÝÇã Ñ³ -

·áõë ïÇ ³ñ¨Ç ï³Ï »ñ Ï³ñ Å³ Ù³ Ý³Ï ·ïÝ í» Éáõ, çñÇ ³Ý μ³ í³ ñ³ñ

û· ï³ ·áñÍ Ù³Ý, ßá ·Ç ¨ μ³ñÓñ Ëá Ý³ íáõ ÃÛ³Ý ï³Ï ½·³ ÉÇ ýÇ ½Ç Ï³ -

Ï³Ý Í³Ý ñ³ μ»éÝ í³ Íáõ ÃÛ³Ý ¹»å ù» ñáõÙ: ²ñ¹ ÛáõÝ ùáõÙ ï» ÕÇ ¿ áõ Ý» -

ÝáõÙ ·É ËÇ ¨ Ù³ñÙ ÝÇ ½·³ ÉÇ ï³ ù³ óáõÙ: àõ Õ» ÕÇ ³ÝáÃ Ý» ñÁ Éó íáõÙ »Ý

³ñ Ûáõ Ýáí, ½³ñ ·³ ÝáõÙ ¿ ³Û ïáõó, »ñ μ»ÙÝ ¿É å³ ï³ ÑáõÙ ¿ Ã»Ã¨ ³ñ -

Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõÝ:

îáõ Å³ ÍÁ ½·áõÙ ¿ Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ, ·É Ë³ ó³í: Üñ³ ¹»Ù ùÁ Ý³Ë`

Ï³ñÙñáõÙ ¿, ÇëÏ Ñ» ïá` ·áõ Ý³ï íáõÙ, ³Ï³Ýç Ý» ñáõÙ ÝÏ³ï íáõÙ ¿ ³Õ -

ÙáõÏ, áõ Ý» ÝáõÙ ¿ ·É Ë³å ïáõÛï, ëñï Ë³é Ýáó, ÷ë ËáõÙ, ßÝã³ éáõ ÃÛ³Ý

ÁÝ¹ Ñ³ ïáõÙ, ëñ ïÇ μ³ μ³Ë ÛáõÝ, ùÃÇ ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõÝ: ºÃ» Å³ Ù³ -

Ý³ ÏÇÝ û· Ýáõ ÃÛáõÝ ãóáõ ó³ μ»ñ íÇ, ³å³ Ï³ ñáÕ ¿ áõß ³· Ý³ óáõ ÃÛáõÝ

ÉÇ Ý»É: àñáß ¹»å ù» ñáõÙ ëÏë íáõÙ ¿ áõ Å»Õ ¹áÕ, Ù³ñÙ ÝÇ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ -

ÝÁ μ³ñÓ ñ³ ÝáõÙ ¿ ÙÇÝã¨ 410C: ÜÙ³Ý ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÇ ¹»å ùáõÙ ·ñ» -

Ã» Ûáõ ñ³ ù³Ýã Ûáõñ ÑÇÝ ·» ñáñ ¹Á Ù³ Ñ³ ÝáõÙ ¿:

îáõ Å³ ÍÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë ï» Õ³ íá ñ»É ëï í» ñÇ ï³Ï,

³å³ Ñá í»É û¹áí: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ýñ³Ý ³½³ ï»É ÓÇ· Ñ³ ·áõë ïÇó` Ù»ñ -

Ï³ó Ý» Éáí ÙÇÝã¨ ·áï Ï³ ï»Õ, ¹»Ù ùÁ Ãñ ç»É ë³ éÁ çñáí, ÏáõñÍ ùÁ Í» -

Í»É Ã³ó ëñ μÇ ãáí: ¸»Ù ùÇÝ ¨ ·É ËÇÝ É³í ¿ ë³ éÁ çñáí é» ïÇ Ý» å³ Ûáõ -


163

ë³Ï Ý»ñ Ï³Ù ßß»ñ ¹Ý» ÉÁ: ºÃ» ÑÇ í³Ý¹Ý Ç íÇ ×³ ÏÇ ¿ ËÙ» Éáõ, ³å³

Ýñ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ë³ éÁ çáõñ ï³É:

îáõ Å³ ÍÇÝ ËÇëï Í³Ýñ íÇ ×³ ÏáõÙ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÷³ Ã³ Ã»É Ã³ó

ë³ í³ ÝÇ Ù»ç ¨ ³Ýáõß ³¹ ñÇ ëåÇñ ïáí Ãñ ç³Í Ã³ß ÏÇ Ý³Ï Ï³Ù ³Ý Ó» -

éá óÇÏ ï³É ßÝ ã» Éáõ Ñ³ Ù³ñ: ÞÝ ã³ éáõ ÃÛ³Ý ¹³ ¹³ ñÇ ¹»å ùáõÙ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ §μ» ñ³ ÝÇó μ» ñ³Ý¦ ßÝ ã³ éáõ ÃÛáõÝ ï³É:

æ»ñ Ù³ ÛÇÝ Í³Ýñ Ñ³ñ í³Í ëï³ Ý³ Éáõ ¹»å ùáõÙ ïáõ Å³ ÍÇÝ Ñ³ñ Ï³ -

íáñ ¿ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë Ñ³ëó Ý»É ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó: ÐÇß »°ù, áñ ·Ç ï³Ï óáõ ÃÛáõ -

ÝÁ Ïáñó ñ³Í ÑÇ í³Ý ¹Ç É» ½áõÝ Ï³ ñáÕ ¿ ÏáõÉ ·Ý³É: ¸ñ³ ÝÇó Ëáõ ë³ ÷» -

Éáõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Û¹ åÇ ëÇ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ï» Õ³ ÷á Ë»É ë³Û É³Ï Ý» -

ñáí, ¨ ³ÛÝ ¿É ÏáÕ ùÇ íñ³` ¹»Ù ùáí ¹» åÇ Ý»ñù¨:

²è²æÆÜ ú¶ÜàôÂÚàôÜÜ ²Úðì²ÌøÜºðÆ ¸ºäøàôØ

îñ³í Ù³ Ý» ñÇ Ùá ï³ íá ñ³ å»ë 6% Ï³½ ÙáõÙ »Ý ³Ûñ í³Íù Ý» ñÁ:

¸ñ³Ýù »ñ μ»ÙÝ ³é³ ç³ó ÝáõÙ »Ý Í³Ýñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý»ñ ¨ ÝáõÛ -

ÝÇëÏ` Ù³Ñ: ²í» ÉÇ Ñ³ ×³Ë ³Ûñ í³Íù Ý» ñÁ ÉÇ ÝáõÙ »Ý μ³ñÓñ ç»ñ Ùáõ -

ÃÛ³Ý ¹»å ùáõÙ (μá ó» ñÇ, »é³ óáÕ çñÇ, Ñ³ É»ó ñ³Í Ï³Ù ÓáõÉ íáÕ Ù» ï³ -

ÕÇ): ø³Û ù³ ÛÇã ÝÛáõ Ã» ñÁ (ÃÃáõ ¨ Ñ³ï Ï³ å»ë` ³É Ï³ ÉÇ) ÁÝÏ Ý» Éáí

Ù³ßÏÇ íñ³` ÝáõÛÝ å»ë Ï³ ñáÕ »Ý ³Ûñ í³Íù Ý»ñ ³é³ ç³ó Ý»É:

æ»ñ Ù³ ÛÇÝ ³Ûñ í³Íù Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ, Ý³Ë ¨ ³é³ç, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

¹³ ¹³ ñ»ó Ý»É μ³ñÓñ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÇ Ñáë ùÁ Ù³ß ÏÇ íñ³, áñÇ Ñ³ Ù³ñ

³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ ³Ù»Ý Ï»ñå Ñ³Ý·ó Ý»É μá óÁ` í³é íáÕ Ñ³ï í³ ÍÁ Í³Í -

Ï» Éáí Ñ³ëï Ïïá ñáí, íñ³Ý Éó Ý» Éáí ÑáÕ, ÓÛáõÝ Ï³Ù ÁÝÏÕ Ù» Éáí çñÇ

Ù»ç: ´éÝÏ í³Í Ñ³ ·áõë ïÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝ ã³÷ ³ñ³·

Ïïñ»É: ºÃ» ³Ûñ í³ÍùÝ ³é³ ç³ ó»É ¿ ï³ù Ñ» ÕáõÏ Ý» ñÇó, Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

³Ý ÙÇ ç³ å»ë Ñ³ Ý»É Ã³ó Ñ³ ·áõë ïÁ:

Ø³ß ÏÇ ³Ûñ í³Í Ù³ ë» ñÁ å»ïù ¿ ë³ é»ó Ý»É ë³ éÁ çñÇ ï³Ï Ï³Ù

Ëá Ý³í ³Ý Ó» éá óÇÏ Ý» ñáí, åá ÉÇ ¿ ÃÇ É» Ý³ ÛÇÝ ïáå ñ³Ï Ý» ñáí, é» ïÇ Ý»

ç»ñ Ù³Ï Ý» ñáí ¨ ë³ éÁ çñáí Ï³Ù ë³ éáõÛ óáí ÉÇ μÅß Ï³ Ï³Ý å³ñ Ï» -

ñáí: Ø³ß ÏÁ ë³ é»ó Ý»É Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³í» ÉÇ ù³Ý 15 ñá å»:

îáõ Å³ ÍÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ï³É ï³ù Ã»Û, ëáõñ×, ³É Ï³ É³ ÛÇÝ Ñ³Ý ù³ -

ÛÇÝ çáõñ: Î³ ¨ë Ù»Ï ÙÇ çáó` Ù»Ï ÉÇïñ çñÇ Ù»ç Éáõ Í»É 1/2 Ã» ÛÇ ·¹³É

ëá ¹³ ¨ 1/2 Ã» ÛÇ ·¹³É Ï» ñ³Ï ñÇ ³Õ:

âÇ Ï³ ñ» ÉÇ ³Ûñ í³Í Ù³ß ÏÇ íñ³ ÛÇó åá Ï»É Ïå³Í Ñ³ ·áõë ïÁ, ³í» -

164


ÉÇ É³í ¿ ³ÛÝ Ïï ñ»É ÙÏ ñ³ ïáí: ²Ûñ í³Í í»ñ ùÇó ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ åá Ï»É

μßïÇÏ Ý» ñÁ: Êë ïÇí ³ñ ·»É íáõÙ ¿ ¹Ý»É ×³ñ å³ ÛÇÝ, Ûáõ Õ³ ÛÇÝ, ÙÇ ½³ -

ÛÇÝ, ïÝ³ Ï³Ý ¹» Õ³ ÙÇ çáó Ý» ñÇ íÇ ñ³ Ï³ å»ñ, í»ñ ùÇ íñ³ ó³ Ý»É ³Õ,

ëá ¹³ ¨ ³ÛÉ ÝÛáõ Ã»ñ: âÇ Ï³ ñ» ÉÇ ¹Ý»É Ù³ñ ·³Ý óáí Ï³ ÛÇ, ³¹³ Ù³Ý¹ Û³

Ï³ Ý³ ãÇ /áðèëë èàíòî âûé çåëå íûé/, ûÍ³ Ý» ÉÇ ùÇ, ëåÇñ ïÇ Éáõ ÍáõÛÃ -

Ý»ñ: È³ í³ ·áõÛÝ ¹»å ùáõÙ ³Û¹ ÝÛáõ Ã» ñÁ ÏÉÇ Ý»Ý ³Ýû ·áõï, ÇëÏ »ñ -

μ»ÙÝ ¿É íÝ³ ë³ Ï³ñ:

Ü³Ë ù³Ý ïáõ Å³ ÍÇÝ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó áõ Õ³ñ Ï» ÉÁ, ³Ûñ í³Í ù³ ÛÇÝ

í»ñ ùÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³é³Ýó Ý³ Ë³ å»ë Ùß³ Ï» Éáõ Í³Í Ï»É ëï» ñÇÉ

Ù³éÉ Û³ ÛÇ íÇ ñ³ Ï³ åáí: ºÃ» ëï» ñÇÉ íÇ ñ³ Ï³å ãÏ³, ³å³ Ï³ ñ» ÉÇ ¿

û· ï³ ·áñ Í»É ó³Ý Ï³ ó³Í Ù³ ùáõñ Ïïáñ` ë³ í³Ý, ëñ μÇã, Ý»ñù Ý³ß áñ:

ºÃ» ³Ûñ í³Íù ëï³ óá ÕÇ Ùáï ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ ë³ñ ëáõé, ³å³ å»ïù ¿

Ýñ³Ý Í³Í Ï»É áñ¨¿ ï³ù μ³ Ýáí ¨ ³é³ï çáõñ ËÙ»ó Ý»É: àõ Å»Õ ó³ -

í» ñÇ ¹»å ùáõÙ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ï³É Ï»ë μ³ Å³Ï ·Ç ÝÇ Ï³Ù ûÕÇ:

ºÃ» Ù³ß ÏÇ íñ³ ³Ûñ í³ÍùÝ ³é³ ç³ ó»É ¿ ùÇ ÙÇ ³ Ï³Ý ÝÛáõ Ã» ñÇó,

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³é³ çÇ Ï³ 10-15 í³ÛñÏ Û³Ý Ý» ñÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ ÝÛáõ ÃÁ Éí³ -

Ý³É Ñá ëáÕ çñÇ ï³Ï: æñáí Ùß³ Ïáõ ÙÁ å»ïù ¿ ï¨Ç ³í» ÉÇ ù³Ý 20 ñá -

å»: øÇ ÙÇ ³ Ï³Ý ÝÛáõ ÃÁ Éí³ Ý³ Éáõó ¨ ³Ûñ í³Í Ù³ ëÁ ë³ é»ó Ý» Éáõó Ñ» -

ïá Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ãáñ Ù³ ùáõñ íÇ ñ³ Ï³å ¹Ý»É ¨ ïáõ Å³ ÍÇÝ áõ Õ³ñ Ï»É

ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó:

ºÃ» ³Ûñ í³ÍùÝ ³é³ ç³ ó»É ¿ ï³ù ÏÇ ñÇ å³ï ×³ éáí, ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ

³ÛÝ Éí³ Ý³É çñáí. ¹³ ÙÇ ³ÛÝ ³í» ÉÇ Ïáõ Å» Õ³ó ÝÇ íÝ³ë í³Í ùÁ: Ü³Ë`

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù³ß ÏÇ í» ñÇÝ ß»ñ ïÇ íñ³ ÛÇó Ñ» é³ó Ý»É ÏÇ ñÁ, ÇëÏ Ñ» ïá

ÙÇ ³ÛÝ ³Ûñ í³Í Ñ³ï í³ ÍÁ Éí³ Ý³É μáõ ë³ Ï³Ý Ûáõ Õáí Ï³Ù å»ï ñá -

ÉÇáõÙ í³ ½» ÉÇ Ýáí: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ ¹Ý»É 20 ïá Ïá ë³ Ýáó ß³ ù³ ñ³ ÛÇÝ

ÉáõÍáõÛ ÃÇ Ãñ çáó:

²è²æÆÜ ú¶ÜàôÂÚàôÜÀ ÂàôÜ²ìàð úÒºðÆ ºì ØÆæ²îÜºðÆ Ê²ÚÂàòÜºðÆ ¸ºäøàôØ

²Ù»Ý ï³ ñÇ ³ß Ë³ñ ÑáõÙ ûÓ» ñÇ ¨ Ãáõ Ý³ íáñ ÙÇ ç³ï Ý» ñÇ Ë³Û Ãáó -

Ý» ñÇÝ ¿ »Ý Ã³ñÏ íáõÙ Ùá ï³ íá ñ³ å»ë 500 Ñ³ ½³ñ Ù³ñ¹, áñáÝ óÇó 30-

40 Ñ³ ½³ ñÁ Ù³ Ñ³ ÝáõÙ »Ý: ²é³ í»É íï³Ý ·³ íáñ »Ý ·É ËÇ ¨ å³ ñ³ -

Ýá óÇ Ñ³ï í³ ÍáõÙ ëï³ ó³Í Ë³Û Ãáó Ý» ñÁ: Þ³ï Í³Ýñ é» ³Ï óÇ ³ ¿

ëÏë íáõÙ, »ñμ Ë³Û Ãá óÇ Å³ Ù³ Ý³Ï ÃáõÛÝÝ ÁÝÏ ÝáõÙ ¿ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë ³ñ -


165

Û³Ý Ëáß áñ ³ÝáÃ Ý» ñÇ Ù»ç: Ð³Ûï ÝÇ ¿, áñ Ï³ Ý³Ûù ¨ »ñ» Ë³ Ý» ñÁ Ë³Û -

Ãáó Ý»ñÝ ³í» ÉÇ í³ï »Ý ï³ ÝáõÙ, ù³Ý ïÕ³ Ù³ñ ¹ÇÏ: Ê³Û Ãá óÇ Í³Ý -

ñáõ ÃÛ³Ý íñ³ Çñ ³½ ¹» óáõ ÃÛáõÝÝ áõ ÝÇ ÏÉÇ Ù³Ý ¨ ï³ñ í³ »Õ³ Ý³ ÏÁ.

áñ ù³Ý ßá· ¿, ³ÛÝ ù³Ý Ãáõ Ý³ íá ñáõÙÝ ³í» ÉÇ Í³Ýñ ¿:

Ø³ñ ¹áõ ûñ ·³ ÝÇ½ ÙáõÙ ï³ñ μ»ñ Ï»Ý ¹³ ÝÇ Ý» ñÇ ÃáõÛÝÝ áõ Ý» ÝáõÙ ¿

ï³ñ μ»ñ Ñ»ï¨³Ýù: ÆÅÇ Ë³Û Ãá óÇ ¹»å ùáõÙ ÏÍ³Í Ù³ ëáõÙ ³é³ ç³ -

ÝáõÙ ¿ ³Û ñáó, ³Û ïáõó, Ï³ñÙ ñáõ ÃÛáõÝ, ³ñ Ûáõ Ý³ Ñá ëáõ ÃÛáõÝ, Ù³ñÙ ÝÇ

ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÇ μ³ñÓ ñ³ óáõÙ: Îáμ ñ³ ÛÇ ÃáõÛ ÝÁ ³é³ ç³ó ÝáõÙ ¿ Ïá -

Ïáñ ¹Ç ¨ É»½ íÇ ÙÏ³Ý Ý» ñÇ Ï³Ã í³Í (ïáõ Å³ ÍÁ ãÇ Ï³ ñá Õ³ ÝáõÙ ÏáõÉ

ï³É ¨ Ëá ë»É): Âáõ Ý³ íáñ ë³ñ ¹» ñÇ Ë³Û Ãá óÁ ÝáõÛÝ å»ë íï³Ý ·³ íáñ

¿ ÏÛ³Ý ùÇ Ñ³ Ù³ñ, ù³ ÝÇ áñ ¹ñ³Ýó ÃáõÛ ÝÁ ³Ý ¹³ Ù³ ÉáõÛÍ ¿ ¹³ñÓ ÝáõÙ

Ï»Ýï ñá Ý³ Ï³Ý ÝÛ³ñ ¹³ ÛÇÝ Ñ³ Ù³ Ï³ñ ·Á ¨ ¹³ ¹³ ñ»ó ÝáõÙ ¿ ßÝ ã³ éáõ -

ÃÛáõ ÝÁ: Î³ ñÇ ×Ç Ë³Û ÃáóÝ ³é³ ç³ó ÝáõÙ ¿ óÝ óáõÙ Ý»ñ, Ï³Ã í³Í ¨

Ïïñí³Íù Ý»ñ: îáõ Å³ ÍÇ Ùáï ëÏë íáõÙ ¿ áõ Å»Õ ùñï Ý³ñ ï³¹ñáõ ÃÛáõÝ

¨ Ãù³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛáõÝ: Øáñ ÙÇ Ë³Û Ãá óÇ ¹»å ùáõÙ íÝ³ë íáõÙ ¿ Ï»Ýï ñá -

Ý³ Ï³Ý ÝÛ³ñ ¹³ ÛÇÝ Ñ³ Ù³ Ï³ñ ·Á: îáõ Å³ ÍÁ ÏÍ³Í Ù³ ëáõÙ ½·áõÙ ¿

ëáõñ ó³í, ÷ß³ ù³ ÕáõÙ, í»ñ çáõÛÃ Ý» ñÇ ÷³Û ï³ óáõÙ:

úÓÇ Ï³Ù Ãáõ Ý³ íáñ ÙÇ ç³ï Ý» ñÇ Ë³Û Ãáó Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ μáõÅ Ù³Ý

ÑÇÙ Ý³ Ï³Ý Ù» Ãá ¹Á Ñ³ ïáõÏ Ñ³ Ï³ ÃáõÛ ÝÇ Ý» ñ³ñ ÏáõÙÝ ¿: ºÃ» Ï³ Ý» -

ñ³ñ ÏÇã ¨ Ñ³ Ï³ ÃáõÛÝ, ³å³ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³ÛÝ Ý» ñ³ñ Ï»É ÏÍ³Í Ù³ -

ëáõÙ, Ù³ß ÏÇ ï³Ï, ³é³ çÇ Ï³ 20-30 ñá å» Ý» ñÇ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ: Ð³ Ï³ -

ÃáõÛÝ ãÉÇ Ý» Éáõ ¹»å ùáõÙ ïáõ Å³ ÍÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Ý Ñ³ å³Õ Ñ³ëó Ý»É

ÑÇ í³Ý ¹³ Ýáó` í»ñ ùÇó ÃáõÛ ÝÁ ¹áõñë ÍÍ» Éáí:

úÓÇ Ë³Û Ãá óÇ Å³ Ù³ Ý³Ï ÃáõÛ ÝÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ¹áõñë ù³ß »É é» ïÇ Ý»

ï³Ý ÓÇ ÏÇ Ï³Ù Ï³ ÃÇ ÍÍ³ ÏÇ û· Ýáõ ÃÛ³Ùμ, »Ã» μ³Ë ïÇ μ»ñ Ù³Ùμ

¹ñ³Ýù Ñ³ÛïÝ í»Ý Ó»é ùÇ ï³Ï: àñ å»ë Ï³ ÝáÝ` ¹áõñë ÍÍ» Éáõ ÁÝ Ã³ó -

ùÁ ëïÇå í³Í »Ý ÉÇ ÝáõÙ Ï³ ï³ ñ»É μ» ñ³ Ýáí: öñÏá ÕÇ μ» ñ³ ÝÇ Ù»ç

ãå»ïù ¿ ÉÇ Ý»Ý Ã³ñÙ í»ñ ù»ñ, ù»ñÍ í³Íù Ý»ñ, Ýáñ Ñ» é³ó í³Í ³ï³Ù -

Ý»ñ: ´» ñ³ ÝÇ ãí Ý³ë í³Í Ãù³ ÛÇÝ ß»ñ ïÇ ÙÇ çá óáí ÃáõÛ ÝÁ ãÇ Ã³ ÷³Ý -

óÇ ÷ñ Ïá ÕÇ ûñ ·³ ÝÇ½Ù: Ê³Û Ãá óÇó Ñ» ïá áñ ù³Ý ßáõï ëÏ ë»Ý ÃáõÛ ÝÇ

¹áõñë ù³ß áõ ÙÁ, ³ÛÝ ù³Ý ³ñ¹ Ûáõ Ý³ í»ï ÏÉÇ ÝÇ:

³Û Ãá óÇ ï» ÕÁ å»ïù ¿ ßñ ç³ Ý³Ó¨ å³ Ñ»É Ó»é ù» ñáí, Ñ» ïá ³ñ³ -

·á ñ»Ý ë»Õ Ù» Éáí` í»ñ ùÇó ¹áõñë μ» ñ»É Ñ» Õáõ ÏÁ ¨ ÝáõÛÝ ³ñ³ ·áõ ÃÛ³Ùμ

ÍÍ»É ÃáõÛ ÝÁ` ÃáõùÝ ³ÝÁÝ¹ Ñ³ï Ã³ñ Ù³ó Ý» Éáí: Þ³ ñáõ Ý³ Ï»É 15-20

166


ñá å»: ²Û Ýáõ Ñ»ï¨ í»ñ ùÁ Ùß³ Ï»É ³¹³ Ù³Ý¹ Û³ Ï³ Ý³ ãáí, Ûá ¹áí Ï³Ù

ëåÇñ ïáí: ÎÍ³Í ï» ÕÇÝ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ñ³ É»ó ñ³Í »ñ Ï³Ã Ï³Ù ³ÍáõË

¹Ý»É, Ë³ ã³Ó¨ Ïïñ í³Íù Ý»ñ ³Ý»É: ²Û¹ Ù» Ãá¹ Ý» ñÁ ÙÇ ³ÛÝ íÝ³ ëáõÙ

»Ý μáõÅ Ù³ ÝÁ: âÇ û· ÝÇ Ý³¨ Ë³ÛÃ í³Í í»ñ çáõÛ ÃÇÝ ùáõÕ ¹Ý» ÉÁ:

Ð²îàôÎ ÊÜ²Øø àðàÞ ÊØ´ºðÆ ÐÆì²Ü¸ÜºðÆ Ð²Ø²ð

îºÜ¸àì ÐÆì²Ü¸ÜºðÆ ÊÜ²Øø

î»Ý ¹Á ûñ ·³ ÝÇ½ ÙÇ ç»ñ Ù³ ÛÇÝ é» ³Ï óÇ ³Ý ¿ áñáß ³Ý μ³ ñ» Ï» óÇÏ

·áñ ÍáÝ Ý» ñÇ Ñ³Ý ¹»å (í³ ñ³Ï Ý»ñ, Ãáõ Ý³ íá ñáõÙ, ïñ³í Ù³ Ý»ñ ¨

³ÛÉÝ): î»Ý ¹Ç Å³ Ù³ Ý³Ï Ë³Ëï íáõÙ ¿ ÝÛáõ Ã³ ÷á Ë³ Ý³ Ïáõ ÃÛáõ ÝÁ,

μ³ñÓ ñ³ ÝáõÙ ¿ Ù³ñÙ ÝÇ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ, Ïï ñáõÏ ³ñ³ ·³ ÝáõÙ ¿ ëñ ïÇ

³ß Ë³ ï³Ý ùÁ: î»Ý ¹Á óáõÛó ¿ ï³ ÉÇë ûñ ·³ ÝÇ½ ÙÇ å³Û ù³ ñÁ í³ ñ³ ÏÇ

¹»Ù: ê³ Ï³ÛÝ áã ÙÇßï ¿, áñ ï»Ý ¹Á å»ïù ¿ ¹Ç ï³ñ Ï»É áñ å»ë É³í

»ñ¨áõÛÃ. Ù³ñÙ ÝÇ ËÇëï μ³ñÓñ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ ¨ ¹ñ³ Ñ³Ý Ï³ñ Í³ -

ÏÇ ³Ý Ïáõ ÙÁ Ï³ ñáÕ ¿ Ù³ñ ¹áõ Ñ³ Ù³ñ íï³Ý ·³ íáñ ÉÇ Ý»É:

ºñμ ÑÇ í³Ý ¹Ç Ù³ñÙ ÝÇ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ μ³ñÓ ñ³ ÝáõÙ ¿, Ýñ³ ßáõñ -

Ã» ñÁ Ï³å ïáõÙ »Ý, ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ ë³ñ ëáõé, μáõÃ ó³í áÕç Ù³ñÙ ÝáõÙ

¨ ·É Ë³ ó³í: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ É³í Í³Í Ï»É, áï ù» ñÇÝ ï³ù

ç»ñ Ù³Ï ¹Ý»É: Î³ ñ» ÉÇ ¿ Ýñ³Ý ËÙ»ó Ý»É ï³ù ÃáõÝ¹ Ã»Û` ß³ ù³ ñáí:

î»Ý ¹áí ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ãÇ Ï³ ñ» ÉÇ Ù» Ý³Ï ÃáÕ Ý»É: æ»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÇ μ³ñÓ -

ñ³ó Ù³Ý ÁÝ Ã³ó ùáõÙ Ý³ ·ïÝíáõÙ ¿ ·ñ·é í³Í íÇ ×³ ÏáõÙ ¨ Ï³ ñáÕ ¿

í»ñ »É Ý»É ³Ý ÏáÕ Ýáõó, ÝáõÛ ÝÇëÏ ¹áõñë Ãé ã»É å³ ïáõ Ñ³ ÝÇó:

àñ ù³Ý μ³ñÓñ ¿ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ ¨ ½·³ ÉÇ ¿ ¹ñ³ ï³ ï³ Ýáõ ÙÁ,

³ÛÝ ù³Ý ³í» ÉÇ ¿ ÑÛáõÍ íáõÙ ÑÇ í³Ý ¹Á: ²Û¹ å³ï ×³ éáí ¿É Ýñ³Ý Ñ³ñ -

Ï³ íáñ ¿ Ï» ñ³Ï ñ»É Ñ» ÕáõÏ Ï³Ù ÏÇ ë³ Ñ» ÕáõÏ íÇ ×³ ÏáõÙ μ³ñÓñ Ï³ Éá -

ñÇ ³ Ï³ Ýáõ ÃÛ³Ùμ ¨ ¹Ûáõ ñ³ Ù³ñë ëÝÝ ¹áí: î»Ý ¹áí ÑÇ í³Ý ¹Á ëá íá ñ³ -

μ³ñ ³Ëáñ Å³Ï ãÇ áõ Ý» ÝáõÙ, ³Û¹ å³ï ×³ éáí Ýñ³Ýó å»ïù ¿ Ï» -

ñ³Ïñ»É ûñ³ Ï³Ý 5-6 ³Ý ·³Ù` ÷áùñ ã³ ÷³ μ³ ÅÇÝ Ý» ñáí: ÐÇ í³Ý ¹Ç

ëÝÝ ¹Ç Ù»ç Ï» ñ³Ï ñÇ ³ÕÁ å»ïù ¿ ÉÇ ÝÇ ã³ ÷³ íáñ:

²ñ Û³Ý ÙÇ çÇó Ãáõ Ý³ íáñ ÙÃ»ñù Ý» ñÁ Ñ³ Ý» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ÑÇ í³Ý¹ Ý» -

ñÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ù»Í ù³ Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ùμ Ñ» ÕáõÏ Ý»ñ ï³É` Ùñ ·³ ÛÇÝ ¨


167

Ñ³ ï³åï Õ³ ÛÇÝ ÑÛáõ Ã»ñ, Ñ³Ý ù³ ÛÇÝ çñ»ñ: Ð³Ý ù³ ÛÇÝ çñáí ßÇß Á

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÙÇ ù³ ÝÇ ñá å» μ³ó ÃáÕ Ý»É, áñ å»ë ½Ç ·³ ½» ñÁ ¹áõñë

·³Ý (¹ñ³Ýù ÑÇ í³Ý ¹Ç Ùáï Ï³ ñáÕ »Ý ³é³ ç³ó Ý»É ÷ù í³ Íáõ ÃÛáõÝ):

î»Ý ¹áí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ùáï Ñ³ ×³Ë ³é³ ç³ ÝáõÙ ¿ μ» ñ³ ÝÇ ãá ñáõ -

ÃÛ³Ý ½·³ óá Õáõ ÃÛáõÝ, ßáõñ Ã» ñÇÝ ³é³ ç³ ÝáõÙ »Ý ×³ ù»ñ: øáõÛ ñÁ ÑÇ -

í³Ý ¹Ç μ» ñ³ ÝÇ Ñ³ï í³ ÍÁ å»ïù ¿ Ãñ çÇ ÃáõÛÉ ëá ¹³ Û³ç ñÇ Éáõ ÍáõÛ Ãáí

¨ ßáõñ Ã» ñÇÝ ùëÇ ó³Ý Ï³ ó³Í ï» ë³ ÏÇ ÛáõÕ:

àõ Å»Õ ·É Ë³ ó³ íÇ ¹»å ùáõÙ ×³ Ï³ ïÇÝ ¹ÝáõÙ »Ý ë³ éáõÛ óáí ÉÇ

å³ñÏ: ¶É ËÇÝ Ý³¨ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ¹Ý»É ë³ éÁ Ãñ çáó` íáõß » ³Ý Ó» éá óÇ ÏÁ

Ï³Ù ëñ μÇ ãÁ Í³ É»É ãáñë ï³Ï ¨ Ãñ ç»É ù³ ó³ Ë³ç ñÇ Éáõ ÍáõÛ Ãáí (Ï»ë

ÉÇïñ çñÇÝ` »ñ Ïáõ ×³ß Ç ·¹³É ù³ ó³Ë):

Ì³Ýñ ï»Ý ¹áí ÑÇ í³Ý¹ Ý»ñÝ Çñ»Ýó ýÇ ½Ç á Éá ·Ç ³ Ï³Ý μá Éáñ Ï³ -

ñÇù Ý» ñÁ å»ïù ¿ Ñá ·³Ý ³Ý ÏáÕ ÝáõÙ` û· ï³ ·áñ Í» Éáí ·Çß » ñ³ ÝáÃ -

Ý»ñ:

ºÃ» ÑÇ í³Ý ¹Ç Ù³ñÙ ÝÇ ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ ÝÁ Ïï ñáõÏ Çç ÝáõÙ ¿ (40-Çó

360C), ³å³ ¹³ Ñ³ ×³Ë áõ Õ»Ïó íáõÙ ¿ ³Ýá Ã³ ÛÇÝ ïá Ýáõ ëÇ ³ÝÏ Ù³Ùμ

¨ ½³ñ Ï» ñ³ Ï³ ÛÇÝ ×Ýß Ù³Ý Çç»ó Ù³Ùμ: ÐÇ í³Ý ¹Á ½·áõÙ ¿ Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ,

Ýñ³ Ó»é ù»ñÝ áõ áï ù» ñÁ ëÏ ëáõÙ »Ý ë³é ã»É, ßáõñ Ã» ñÁ Ï³å ïáõÙ »Ý,

Ù³ß ÏÁ Í³ÍÏ íáõÙ ¿ Ïå ãáõÝ ë³ éÁ ùñ ïÇÝ ùáí: ²Û¹ íÇ ×³ ÏÁ Ïáã íáõÙ ¿

×· Ý³ Å³ Ù³ ÛÇÝ ¨ å³ Ñ³Ý çáõÙ ¿ ³Ý Ñ³ å³Õ ÙÇ çáó Ý»ñ: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ

ËÝ³ ÙáÕ ùáõÛ ñÁ å»ïù ¿ ³Ý ÙÇ ç³ å»ë Ï³Ý ãÇ μÅß ÏÇÝ ¨ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ -

Ý»ñ ³ÝÇ: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ å»ïù ¿ Í³Í Ï»É ç»ñ Ù³Ï Ý» ñáí ¨ ËÙ»ó Ý»É ÃáõÝ¹

Ã»Û Ï³Ù ëáõñ×: ºÃ» ÑÇ í³Ý¹Ý áõ Å»Õ ùñï ÝáõÙ ¿, ³å³ Ýñ³Ý É³í ãá -

ñ³ó ÝáõÙ »Ý, ÷á ËáõÙ Ýñ³ Ý»ñù Ý³ß á ñ» ñÁ, ÇëÏ Ñ³ñÏ »Õ³Í ¹»å ùáõÙ`

Ý³¨ ³Ý ÏáÕ Ýáõ ëåÇ ï³ Ï» Õ» ÝÁ:

ºÃ» ç»ñ Ù³ë ïÇ ×³ÝÝ ³ë ïÇ ×³ Ý³ μ³ñ ¿ Çç ÝáõÙ, ³å³ Ù³ñ ÙÇ ÝÁ

Ã»Ã¨³ÏÇ ùñï ÝáõÙ ¿ ¨ Ãáõ Éáõ ÃÛáõÝ ¿ ³é³ ç³ ÝáõÙ: êá íá ñ³ μ³ñ ç»ñ -

Ù³ë ïÇ ×³ÝÝ Çç Ý» Éáõó Ñ» ïá ÑÇ í³Ý ¹Á ùÝáõÙ ¿: àã ÙÇ ¹»å ùáõÙ ãÇ Ï³ -

ñ» ÉÇ Ýñ³Ý ³ñÃ Ý³ó Ý»É:

ÒÆ²Ð-áí ÐÆì²Ü¸ÜºðÆ ÊÜ²Øø

Þ³ ï»ñÝ »Ý Ùï³ ÍáõÙ, áñ ØÆ ²ì -áí (Ù³ñ ¹áõ ÇÙáõ Ý³ ÛÇÝ ³Ý μ³ í³ -

ñ³ ñáõ ÃÛ³Ý í³ ñ³Ï) í³ ñ³Ï í» ÉÁ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ¿ ÑÇ í³Ý ¹³ Ý³É ÒÆ ²Ð -

áí: ¸³ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ ëË³É å³ï Ï» ñ³ óáõÙ ¿: ÈÇ Ý» Éáí ØÆ ²ì í³ ñ³ -

168


Ï³ ÏÇñ, ¹»é¨ë ãÇ Ýß³ Ý³ ÏáõÙ ³Ý Ñ³ å³Õ »Ý Ã³ñÏ í»É Ù³Ñ í³Ý ëå³é -

Ý³ ÉÇ ùÇÝ: ØÆ ²ì -áí í³ ñ³Ï í³Í ß³ï Ù³ñ ¹ÇÏ ß³ ñáõ Ý³ ÏáõÙ »Ý Çñ»Ýó

É³í ½·³É: Üñ³Ýù ß³ï É³í ï»ëù »Ý áõ Ý» ÝáõÙ ¨ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý áã

ÙÇ Ýß³Ý ¿É ã»Ý Ñ³Ûï Ý³ μ» ñáõÙ: ºí ³Û¹ å»ë Ï³ ñáÕ ¿ ß³ ñáõ Ý³Ï í»É

ï³ëÝ Û³Ï ï³ ñÇ Ý»ñ: ²Ûë í³ ñ³ Ï³ ÏÇñ Ý» ñÇó ß³ ï»ñÝ ÁÝ¹ Ñ³Ý ñ³ å»ë

ã»Ý ¿É ÑÇ í³Ý ¹³ ÝáõÙ ÒÆ ²Ð -áí: ÒÆ ²Ð-Ý ³Ë ïá ñáß áõÙ ¿ μÅÇß ÏÁ, »ñμ

ØÆ ²ì í³ ñ³ Ï³Ï ñÇ Ùáï Ñ³Ûï Ý³ μ»ñ íáõÙ ¿ áñáß ï» ë³ ÏÇ ÑÇ í³Ý ¹áõ -

ÃÛáõÝ Ý»ñ:

ØÆ ²ì í³ ñ³ Ï³ ÏÇñ Ý» ñÇó ß³ ï» ñÇ Ñ³ Ù³ñ Í³Ýñ ¿ Ù³ñ¹ Ï³Ý óÇó

Ïïñ í» Éáõ, Ù» Ïáõ ë³ Ý³ Éáõ ½·³ óá Õáõ ÃÛáõ ÝÁ: Ø»Ýù Ï³ ñáÕ »Ýù û· Ý»É

Ýñ³Ýó` Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É Çñ»Ýó Ñáõ ë³ Ñ³ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ, Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ

³Ý» Éáí ³Ù» Ý³ Ñ³ ë³ ñ³Ï μ³ Ý» ñÁ. Ï³ ï³ñ»É Ñ³ ë³ ñ³ Ïáõ ÃÛ³Ý Ñ»ï

Ï³å áõ Ý» óáÕ Ýñ³Ýó ³é³ ç³¹ñ³Ýù Ý» ñÁ, Ï» ñ³ Ïáõñ å³ï ñ³ë ï»É,

Ýñ³Ýó Ñ»ï áõÕ Õ³ ÏÇ ½ñáõ ó»É ¨ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõÝ ï³É å³ï Ù» Éáõ,

Ã» ÇÝãÝ ¿ Ñáõ ½áõÙ ¨ ï³Ý çáõÙ Çñ»Ýó:

ØÇ ³ÛÝ ÝÙ³Ý Ù³ñ ¹áõ ÏáÕ ùÇÝ ·ïÝ í»ÉÝ ÇëÏ Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ Ï³ ñáÕ ¿

ÉÇ Ý»É áã å³ Ï³ë Ýß³ Ý³ Ï³ ÉÇó, áñ ù³Ý Ó»½ Ñ»ï ½ñáõ ó» ÉÁ: àõÕ Õ³ ÏÇ

ÝáõÛÝ ë»Ý Û³ ÏáõÙ Ýñ³ ÏáÕ ùÇÝ Ýë ï» Éáí` ¹áõù Ýñ³ Ñ³ Ù³ñ Ù»Í μ³Ý

Ï³ Ý»ù, áñáí Ñ»ï¨ ÒÆ ²Ð -áí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇó ß³ ï» ñÁ ã»Ý ëÇ ñáõÙ

ÙÇ³Û Ý³Ï ÙÝ³É Çñ»Ýó Ùï ù» ñÇ Ñ»ï: ØÇ° í³ Ë» ó»ù Ñ³ñó Ý»É Ýñ³ ÑÇ -

í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý Ù³ ëÇÝ, Ã» ÇÝã å»ë ¿ Ý³ Çñ»Ý ½·áõÙ: Þ³ ï» ñÁ ëÇ ñáõÙ »Ý

å³ï Ù»É Çñ»Ýó Ñ»ï Ï³ ï³ñ í³ ÍÇ Ù³ ëÇÝ: ê³ Ï³ÛÝ ë³ í» ñ³ μ» ñáõÙ ¿

áã μá Éá ñÇÝ: ÆÝã -áñ Ù» ÏÁ, ÁÝ¹ Ñ³ Ï³ é³ ÏÁ, Ï³ ñáÕ ¿ Çñ»Ý ³í» ÉÇ ³Ý -

Ñ³ñ Ù³ñ ½·³É ÝÙ³Ý ½ñáõÛó Ý» ñÇó:

ÐÇß »°ù, áñ û· Ýáõ ÃÛáõÝ óáõ ó³ μ» ñ» Éáí ØÆ ²ì -áí í³ ñ³Ï í³ ÍÇÝ Ï³Ù

ÒÆ ²Ð -áí ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ, ¹áõù íï³Ý ·Ç ã»ù »Ý Ã³ñÏ íÇ: ØÆ ²ì í³ ñ³ -

Ï³ÏñÇ Ñ»ï ëá íá ñ³ Ï³Ý ³éûñ Û³ ß÷ Ù³Ý ¹»å ùáõÙ ¹áõù μ³ ó³ñ Ó³ -

Ï³ å»ë Ýñ³ ÝÇó í³ ñ³Ï í» Éáõ éÇë ÏÇ ã»ù ·ÝáõÙ:

ØÆ ²ì -Á ï³ ñ³Í íáõÙ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ³ñ Û³Ý, ë» é³ Ï³Ý Ï³ åÇ ¨ Ù³Û ñ³ -

Ï³Ý Ï³ ÃÇ ÙÇ çá óáí:

ÐÝ³ ñ³ íáñ ã¿ ØÆ ²ì -áí í³ ñ³Ï í»É Ùá Í³ ÏÇ ÏÍ³ ÍÇó Ï³Ù í³ ñ³ -

Ï³Ï ñÇ Ñ»ï ÁÝ¹ Ñ³ Ýáõñ ëå³ë ùÇó, Ï³ ÑáõÛ ùÇó, Éá ·³ ñ³ ÝÇó, ½áõ ·³ -

ñ³ ÝÇó, óÝ óáõ ÕÇó û·ï í» ÉÇë: ì³ ñ³ Ï³Ï ñÇÝ Ñ³Ù μáõ ñ» ÉÁ, ·ñ Ï» ÉÁ ¨

áõÕ Õ³ ÏÇ Ýñ³ ÏáÕ ùÇÝ ·ïÝ í» ÉÁ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ ³Ýí ï³Ý· »Ý:


169

ÐÇ í³Ý ¹Ç ³ñ Ûáõ ÝÁ Ó»ñ Ù³ß ÏÇÝ ÁÝÏ Ý» Éáõ ¹»å ùáõÙ í³ ñ³Ï í» Éáõ

ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ ÃÛáõ ÝÁ ß³ï ùÇã ¿ (»Ã» Ù³ß ÏÇ íñ³ ãÏ³Ý ù»ñÍ í³Íù Ý»ñ

¨ Ïïñ í³Íù Ý»ñ): ¼·áõß áõ ÃÛ³Ý ¨ ÑÇ ·Ç » Ý³ ÛÇ ï³ñ ñ³ Ï³Ý Ï³ ÝáÝ Ý» ñÁ

Ó»½ Ïû· Ý»Ý Ëáõ ë³ ÷»É Ý³¨ ³Û¹ ãÝãÇÝ éÇë ÏÇó:

ØÆ ²ì -Á Ñ»ß ïáõ ÃÛ³Ùμ áãÝ ã³ó íáõÙ ¿ ïÝ³ ÛÇÝ å³Û Ù³Ý Ý» ñáõÙ ·áñ -

Í³Í íáÕ ùÉá ñÇ Éáõ ÍáõÛ Ãáí: ²Ë ï³ Ñ³ ÝáÕ Éáõ ÍáõÛÃÝ ³ñ¹ Ûáõ Ý³ í»ï ¿,

»ñμ ùÉá ñÇ Ù»Ï μ³ ÅÇ ÝÁ ÉáõÍ íáõÙ ¿ çñÇ ï³ë Ý» ñáñ¹ μ³Å Ýáí: ¸ñ³ Ýáí

Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ù³ù ñ»É Ñ³ ï³ ÏÁ, Éá ·³ ñ³Ý Ý» ñÁ, ½áõ ·³ ñ³ ÝÁ ¨ ³ÛÉ ï» Õ»ñ:

²é³ñ Ï³ Ý» ñÁ Ù» ½Çó, ÏÕ³Ý ùÇó Ï³Ù ÷ë Ë³ ÍÇó Ù³ù ñ» Éáõ Ñ³ Ù³ñ

Ëáñ Ñáõñ¹ ¿ ïñ íáõÙ û·ï í»É é» ïÇ Ý» Ó»é Ýáó Ý» ñÇó, áñáÝù Ïû· Ý»Ý

Ó»½ å³ßï å³Ý í»É μá Éáñ Ù³Ý ñ¿ Ý» ñÇó:

ÐÇ í³Ý ¹Ç ³ñ Û³Ý Ñ»ï ³éÝã í» ÉÇë ·áñ Í³Í íáõÙ ¿ Ù» Ï³Ý ·³Ù Û³

û·ï³ ·áñÍ íáÕ é» ïÇ Ý» Ó»é Ýáó Ý»ñ, áñáÝù í³ ×³é íáõÙ »Ý μá Éáñ

¹»Õ³ï Ý» ñáõÙ: ²é³ çÇÝ ·áñ Í³ Íáõ ÙÇó Ñ» ïá Ó»é Ýáó Ý» ñÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ

¿ Ý» ï»É:

ØÆ ²ì -áí í³ ñ³Ï í³ ÍÇÝ ëñë Ï» ÉÇë Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ß³ï ½·áõÛß ÉÇ Ý»É.

½·áõß ³ ó»°ù å³ ï³ Ñ³ Ï³Ý ëñë Ïáõ ÙÇó: ú· ï³ ·áñ Í³Í Ý» ñ³ñ ÏÇ ãÁ

μé Ý»ù Ý»ñù¨Ç Ù³ ëÇó` ³ë» ÕÁ ¹» åÇ í»ñ: ú· ï³ ·áñ Íáõ ÙÇó Ñ» ïá ³ÛÝ

¹ñ»ù Ñ³ ïáõÏ Ñ³ñ Ù³ ñ³Ý ùÇ Ù»ç:

ØÆ ²ì í³ ñ³ Ï³Ï ñÇ Ñ³ ·áõëïÝ áõ ëåÇ ï³ Ï» Õ» ÝÁ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Éí³ -

Ý³É ï³ù çñáõÙ (600C)` ëá íá ñ³ Ï³Ý Éí³ óáÕ ÙÇ çáó Ý» ñáí:

ì³ ñ³ Ï³Ï ñÇ Ñ³ Ù³ñ ëå³ëù ³é³ÝÓ Ý³ó Ý» Éáõ Ï³Ù ³ÛÝ áñ¨¿ Ñ³ -

ïáõÏ Ùß³Ï Ù³Ý »Ý Ã³ñ Ï» Éáõ Ñ³ñÏ ãÏ³:

ØÆ²ì ì²ð²Î²ÎÆðÜºðÆ êÜàôÜ¸À

îí Û³É í³ ñ³ ÏÁ ÏñáÕ Ý» ñÁ ¨ ÒÆ ²Ð -áí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ Ï³ ñáÕ »Ý

áõï»É ³Ëáñ Å³ μ»ñ ó³Ý Ï³ ó³Í ³éáÕç ëÝáõÝ¹: Â» å»ï Ýñ³Ýù

å»ïù ¿ å³Ñ å³ Ý»Ý ½·áõß áõ ÃÛ³Ý áñáß Ñ³ ë³ ñ³Ï ã³ ÷³ ÝÇß Ý»ñ: ¸³

Ýñ³Ýó ÃáõÛÉ Ïï³ å³ßï å³Ý í»É ûñ ·³ ÝÇ½Ù Ý»ñ Ã³ ÷³Ý óáÕ áñáß

íï³Ý ·³ íáñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó:

¼·áõß ³ óáõÙ Ý»ñÝ ³Ûë åÇ ëÇÝ »Ý.

Î» ñ³Ï ñÇ Ù»ç ãû· ï³ ·áñ Í»É ÑáõÙ Óáõ:

ØÇ ëÁ, ÓáõÏÝ áõ Ãé ãáõ ÝÁ »Ý Ã³ñ Ï»É Ëá Ñ³ ñ³ ñ³ Ï³Ý Ù³Ý ñ³Ïñ ÏÇï

Ùß³Ï Ù³Ý:

170


´³Ý ç³ ñ» Õ»ÝÝ û· ï³ ·áñ Í» Éáõó ³é³ç É³í Éí³ Ý³É Ëá ½³ Ý³ Ïáí:

ò³Ý Ï³ ó³Í ÙÃ»ñù í»ñó Ý» Éáõó ³é³ç Ó»é ù» ñÁ É³í Éí³ Ý³É:

ºÃ» ÑÇ í³Ý¹Ý ³Ëáñ Å³Ï ãáõ ÝÇ, ³å³ Ýñ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ûñ í³ ÁÝ -

Ã³ó ùáõÙ 6-8 ³Ý ·³Ù ³é³ ç³ñ Ï»É áã Ù»Í ã³ ÷³ μ³ ÅÇÝ Ý»ñ: ÒÆ ²Ð -áí

ÑÇ í³Ý ¹Ç ëÝÝ ¹Ç Ù»ç å»ïù ¿ å³ ñáõ Ý³ ÏÇ ß³ï ëåÇ ï³ Ïáõó Ý»ñ,

áñáÝù û· ÝáõÙ »Ý ù³ß Á å³Ñ å³ Ý» ÉáõÝ:

â²ðàð²Î ¶àÚ²òàôÂÚàôÜÜºðàì ÐÆì²Ü¸ÜºðÆ ÊÜ²Øø

Ø³ñ ¹ÇÏ ù³Õó Ï» ÕÇó ³í» ÉÇ ß³ï »Ý í³ Ë» ÝáõÙ, ù³Ý ÙÛáõë ÑÇ í³Ý -

¹áõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇó: §ø³Õó Ï»Õ¦ μ³ éÁ Ù³ñ¹ Ï³Ýó Ùáï ëá íá ñ³ μ³ñ ½áõ -

·áñ¹ íáõÙ ¿ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý ï³Ý çáÕ ó³ íÇ, áõÅ³ë å³é ³ÝáÕ μáõÅ -

Ù³Ý ÁÝ Ã³ó ùÇ ¨ ³Ý Ëáõ ë³ ÷» ÉÇ Ù³Ñ í³Ý Ñ»ï: ê³ Ï³ÛÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿

ÑÇß »É, áñ ³Û¹ åÇ ëÇ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÇó μ³ ñ» Ñ³ çáÕ Ï»ñ åáí μáõÅ í»É

»Ý Ñ³ ½³ ñ³ íáñ ÑÇ í³Ý¹ Ý»ñ, ÇëÏ Ñ³ ½³ ñ³ íáñ Ý»ñÝ ¿É μÅÇßÏ Ý» ñÇ

ÑëÏá Õáõ ÃÛ³Ý Ý»ñ ùá »ñ ç³ ÝÇÏ ³å ñ»É »Ý »ñ Ï³ñ ï³ ñÇ Ý»ñ:

àñ ù³Ý ßáõï ¿ ù³Õó Ï» ÕÁ Ñ³Ûï Ý³ μ»ñ íáõÙ, ³ÛÝ ù³Ý Ù»Í ¿ ¹ñ³

½³ñ ·³ óáõ ÙÁ Ï³Ý Ë» Éáõ Ï³Ù μá Éá ñá íÇÝ áãÝ ã³ó Ý» Éáõ ÑÝ³ ñ³ íá ñáõ -

ÃÛáõ ÝÁ: ¼³ñ ·³ó Ù³Ý Ý³Ë Ý³ Ï³Ý ÷áõ ÉáõÙ ù³Õó Ï» Õ³ ÛÇÝ ÑÇ í³Ý ¹áõ -

ÃÛáõÝ Ý» ñÁ Ñ³Ûï Ý³ μ» ñ» Éáõ Ýß³Ý Ý»ñÝ »Ý` Ï» ñ³ Ïáõ ñÁ ÏáõÉ ï³ Éáõ

Ï³Ù ëï³ Ùáù ëáõÙ ¹ñ³ Ù³ñë Ù³Ý ¹Åí³ ñáõ ÃÛáõÝ, ÝÛ³ñ ¹³Û Ý³ó ÝáÕ

Ñ³½ Ï³Ù Ó³Û ÝÇ Ù»ç Ëé åá ïáõ ÃÛ³Ý ³é³ ç³ óáõÙ, ³Ù» Ýûñ Û³ ³Ý ¹³ -

¹³ñ ó³í, Ë³ É» ñÇ ã³÷ ë» ñÇ áõ Ó¨Ç ÷á ÷á ËáõÙ, Ïáß ïáõÏ Ý» ñÇ ¨

³Ûïáõó Ý» ñÇ ³é³ ç³ óáõÙ ÏñÍ ùÇ Ï³Ù ó³Ý Ï³ ó³Í ³ÛÉ Ñ³ï í³Í Ý» -

ñáõÙ, Ù³ñÙ ÝÇó Ñá ëáÕ Ã³ ñ³ Ë³ ÛÇÝ, ³ñ Ûáõ Ýáï Ï³Ù ³ÛÉ ï³ ñû ñÇ Ý³Ï

³ñ ï³¹ ñáõ ÃÛáõÝ ¨ ³ÕÇ Ý»ñÝ áõ ÙÇ ½³ å³ñ ÏÁ ·áñ Í» Éáõ ³ñ ï³ ëá íáñ

÷á ÷á Ëáõ ÃÛáõÝ:

§ø³Õó Ï»Õ¦ Ïáã íáÕ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý ³Ë ïá ñáß Ù³Ý Ù³ ëÇÝ Éë» Éáõ

³ÝÑ ñ³ Å»ß áõ ÃÛáõ ÝÁ Í³Ýñ ÷áñ Óáõ ÃÛáõÝ ¿ μá Éáñ Ýñ³Ýó Ñ³ Ù³ñ, áí ù»ñ

³éÝã íáõÙ »Ý ¹ñ³ Ñ»ï: àñáß μÅÇßÏ Ý»ñ Ï³ñ ÍáõÙ »Ý, áñ ÑÇ í³Ý ¹Á

ãå»ïù ¿ ÇÙ³ Ý³ Çñ Çë Ï³ Ï³Ý ³Ë ïá ñáß áõ ÙÁ: ê³ Ï³ÛÝ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ

»ñ μ»ÙÝ Ý³ Ëû ñáù ëÏ ëáõÙ »Ý Ï³ë Ï³ Í»É, áñ Çñ»Ýó Ùáï ù³Õó Ï»Õ ¿

Ñ³Ûï Ý³ μ»ñ í»É, ¨ ¹ñ³ ÝáõÙ Ñ³ Ùá½ íáõÙ »Ý Ý³Ë ù³Ý ³Ë ïá ñáß áõÙ

ï³ ÉÁ` μÅß Ï³ Ï³Ý ëïáõ ·áõÙ Ý»ñ ³Ýó Ý» Éáõ ÁÝ Ã³ó ùáõÙ:

Ð³ ×³Ë ¿ å³ ï³ ÑáõÙ, áñ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ËÝ³ Ùá ÕÁ Ó¨³ó ÝáõÙ ¿, Ã»


171

³Ù»Ý ÇÝã ÑÇ ³ Ý³ ÉÇ ¿, ÇëÏ ÑÇ í³Ý¹Ý ¿É, Çñ Ñ»ñ ÃÇÝ, Ó¨³ó ÝáõÙ ¿, áñ

Ñ³ í³ ïáõÙ ¿ ¹ñ³Ý: ÜÙ³Ý Çñ³ íÇ ×³ ÏÁ ãÇ û· ÝáõÙ ÷á Ë³ ¹³ñÓ û· Ýáõ -

ÃÛ³Ý ¨ íë ï³ Ñáõ ÃÛ³Ý ÙÃ Ýá Éáñï ëï»Õ Í» ÉáõÝ, áñÁ ÙÇ ³Ý ·³ Ù³ÛÝ

Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÉÇ ÝáõÙ:

êá íá ñ³ μ³ñ ³ÛÝ Ù³ñ ¹Á, áí ÇÙ³ ÝáõÙ ¿, áñ Çñ Ùáï ù³Õó Ï»Õ ¿

Ñ³Ûï Ý³ μ»ñ í»É, ëÃ ñ»ë ¿ í» ñ³å ñáõÙ: ¸ñ³Ý Ï³ ñáÕ »Ý Ñ»ï¨»É Ï³ ñá -

ïÇ, μ³ñ Ïáõ ÃÛ³Ý, Ñáõ ë³ Ñ³ ïáõ ÃÛ³Ý, ¹»å ñ» ëÇ ³ ÛÇ ½·³ óá Õáõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÁ: øáõÛ ñÁ Ï³ ñáÕ ¿ û· Ý»É ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ` áõÕÕ³ ÏÇ ·ïÝ í» Éáí Ýñ³

ÏáÕ ùÇÝ, Éë» Éáí Ýñ³Ý ¨ Ýñ³ Ñ»ï ÏÇ ë» Éáí Ýñ³ ³å ñáõÙ Ý» ñÁ:

Âá ù» ñÇ ù³Õó Ï» Õáí ï³ é³ åáÕ ÑÇ í³Ý ¹Á ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝ ã³÷

å»ïù ¿ ·ïÝ íÇ Ù³ ùáõñ û¹áõÙ: Üñ³Ý Ñ³ñ Ï³ íáñ »Ý ãÑá· Ý»ó ÝáÕ ½μá -

ë³Ýù Ý» ñÁ ¨ ï³ ñ³Í ùÇ Ñ³ ×³ Ë³ ÏÇ û¹³ ÷á Ëáõ ÙÁ, ù³ ÝÇ áñ Ýñ³ Ãá -

ù» ñÇ ßÝ ã³ é³ Ï³Ý Ù³ Ï» ñ» ëÁ ë³Ñ Ù³ Ý³ ÷³Ï ¿:

Âá ù» ñÇ ¨ Ïá Ïáñ ¹Ç ù³Õó Ï» Õáí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇ Ùáï ³ñ ï³¹ñ íáÕ

Ñ» Õáõ ÏÁ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ Ñ³ í³ ù»É ³Ùáõñ ÷³Ï íáÕ Ñ³ ïáõÏ ï³ ñ³ Ý» ñÇ

Ù»ç: ¸ñ³Ýù Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ³Ù»Ý ûñ Éí³ Ý³É ï³ù çñáí ¨ Ù³Ý ñ¿ ³ ½»ñ -

Í»É ùÉá ñ³ ÛÇÝ 10-12% Éáõ ÍáõÛ Ãáí: î³ ñ³ ÛáõÙ í³ï Ñá ïÁ í» ñ³ó Ý» Éáõ

Ñ³ Ù³ñ ³í» É³ó ÝáõÙ »Ý 15-20ÙÉ μ¨»Ï Ý³ Ë»Å:

ø³Õó Ï» Õáí ÑÇ í³Ý ¹Ç Ñ³ Ù³ñ Ï³ñ¨áñ ¿ ëÝÝ ¹Ç ×Çßï é» ÅÇ ÙÁ: Ü³

ûñ³ Ï³Ý 4-6 ³Ý ·³Ù å»ïù ¿ ëï³ Ý³ ëåÇ ï³ Ïáõó Ý» ñáí ¨ íÇ ï³ -

ÙÇÝ Ý» ñáí Ñ³ ñáõëï ëÝáõÝ¹: Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ Ëáõ ë³ ÷»É ß³ï ë³ éÇó ¨

ß³ï ï³ ùÇó, ÇÝã å»ë Ý³¨ Ïáßï, ï³ å³ Ï³Í ¨ ÏÍáõ ëÝÝ ¹Çó:

êï³ Ùáù ëáõÙ ï³ ñ³Í í³Í ù³Õó Ï» Õáí ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ

¿ Ï» ñ³Ï ñ»É ³é³ í»É ÷³ ÷áõÏ ëÝÝ ¹áí: Üñ³Ýó Ñ³ñ Ù³ñ ¿ ÃÃ í³ ë» ñÁ,

Ï³Ã Ý³ß á éÁ, Ë³ß ³Í Óáõ ÏÁ, ÙëÇ ³ñ ·³ Ý³Ï Ý» ñÁ, ßá ·» Ë³ß ³Í

ÏáïÉ»ï Ý» ñÁ, Ù³Ýñ Ïï ñ³ ï³Í Ï³Ù ïñá ñ³Í Ùñ·»ñÝ áõ μ³Ý ç³ ñ» -

Õ»Ý Ý» ñÁ:

ø³Õó Ï» Õáí ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ËÝ³ Ù» Éáõ Ñ³ Ù³ñ ÏÇ ñ³é íáõÙ »Ý μÅß Ï³ -

Ï³Ý ß³ï ³ÛÉ ÙÇ ç³Ù ïáõ ÃÛáõÝ Ý»ñ` Ù³ù ñáÕ Ñá· Ý³ (÷áñ Ï³ åáõ ÃÛáõÝ -

Ý» ñÇ ¹»å ùáõÙ), ë³ éÁ Ãñ çáó áõ éáõó ùÇ íñ³ (ó³ íÁ Ã»Ã¨³ó Ý» Éáõ Ñ³ -

Ù³ñ) ¨ ³ÛÉÝ:

172


Ø²Ð²ØºðÒÆ ÊÜ²Øø (Ðà¶º´²Ü²Î²Ü îºê²Îºî)

Ø³ Ñ³ óáõ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ Ñ³ ×³Ë μ³ í³ Ï³ ÝÇÝ »ñ Ï³ñ ¿ ï¨áõÙ:

¸³ áõÕ Õ³ ÏÇ Ãáõ É³ó Ù³Ý ¨ Ù³ Ñ³ Ý³ Éáõ ÁÝ Ã³óù ã¿: ÐÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ

Ï³ ñáÕ ¿ ³Ý ÓÇ Ñá·¨áñ ³×Ç ¨ ½³ñ ·³ó Ù³Ý ÁÝ Ã³óù ÉÇ Ý»É: ²Û Ýáõ Ñ³Ý -

¹»ñÓ, ¹³ Çñ Ñ»ï μ» ñáõÙ ¿ ýÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý ¨ Ñá·¨áñ ã³ñ ã³ ñ³Ýù:

Ø³ Ñ³ Ù»ñ ÓÁ ·ïÝ íáõÙ ¿ ¹Ûáõ ñ³½ ·³ó ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ ÃÛ³Ý íÇ ×³ ÏáõÙ:

Üñ³ Ñ³ Ù³ñ ¹Å í³ñ ¿, Ý³ Éù í³Í ¿ ½·áõÙ: Üñ³Ý å³ ïáõÙ ¿ Ééáõ ÃÛáõ ÝÁ:

ÜáõÛ ÝÇëÏ ³Ù» Ý³Ù ï»ñÙ Ù³ñ ¹ÇÏ Ýñ³ Ñ»ï Ëá ëáõÙ »Ý ³Ù»Ý ÙÇ Ù³Ý -

ñáõ ùÇ Ù³ ëÇÝ, ÙÇ ³ÛÝ áã ³ÛÝ Ù³ ëÇÝ, ÇÝãÝ Çñ³ Ï³ ÝáõÙ ³Ý Ñ³Ý·ë ï³ó -

ÝáõÙ ¿ Ýñ³Ý: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ »Ý ³Ý Ï»ÕÍ, ³Ý ÙÇ ç³ Ï³Ý ½ñáõÛó -

Ý»ñ: Üñ³ Ñ³ Ù³ñ Ï³ñ¨áñ »Ý ³Ý Ï»ÕÍ ó³ í³Ï óáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÁ ¨ áã Ã»

§áãÇÝã, ³Ù»Ý μ³Ý É³í ÏÉÇ ÝÇ¦ Ï³Ù §ÙÇ ïË ñÇñ¦ ¹³ ï³ñÏ Ëáë ù» ñÁ:

àÙ³Ýù Ùï³ ÍáõÙ »Ý, áñ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ ÙÇ ³ÛÝ ËÝ³Ùù ¨

Ñ³ñ Ù³ ñ³ í» ïáõ ÃÛáõÝ, μ³Ûó ¹³ ³Û¹ å»ë ã¿: Î³ ñ» ÉÇ ¿ í³ñ Ó»É ÷áñ -

Ó³ éáõ μáõÅù ñáç, Ù³ Ñ³ Ù»ñ ÓÇÝ ï» Õ³ íá ñ»É ³Ù» Ý³ É³í ÏÉÇ ÝÇ Ï³Ý,

áñ ï»Õ Ýñ³Ý Ïóáõ ó³ μ»ñ íÇ É³ í³ ·áõÛÝ ËÝ³ÙùÝ áõ μ³ñÓ ñá ñ³Ï μáõ -

Åû· Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ: ´³Ûó »Ã» Ù³ Ñ³ Ù»ñ ÓÁ ßñ ç³ å³ï í³Í ãÉÇ ÝÇ ëÇ ñáí,

ëñ ï³ ó³ íáõ ÃÛ³Ùμ áõ ç»ñ Ùáõ ÃÛ³Ùμ, ³å³ Ý³ Çñ ÏÛ³Ý ùÇ ³Ù» Ý³ -

Ï³ñ¨áñ Å³ ÙÇÝ ÏÙá ï» Ý³ ³Ý Ñ³Ý·ë ï³ ó³Í áõ ãÑ³ßï í³Í, Ý³ ÏÉÇ ÝÇ

Ýí³ë ï³ ó³Í, ¹Åμ³Ëï áõ ã³ ñ³ ó³Í:

Ø³ñ ¹áõ Ñ³ Ù³ñ Ñ³ñ Ï³ íáñ ¿ å³ Ñ»É Çñ ³ñ Å³ Ý³ å³ï íáõ ÃÛáõ ÝÁ

ÙÇÝã¨ Ù³Ñ: ¸³ ³é³ í»É ¹Å í³ñ ¿ ÑÇ í³Ý ¹³ Ýá óÇ ë³é Ý³ ¹»Ù ÙÇ ç³ -

í³Û ñáõÙ: Î³ñ¨áñ ¿, áñ Ù³ñ ¹Á ÑÇ í³Ý ¹³ Ýá óáõÙ ã¹³é Ý³ 5-ñ¹ ÑÇ -

í³Ý ¹³ ë»Ý Û³ ÏÇ 2-ñ¹ Ù³Ñ ×³ Ï³ ÉÇ ÑÇ í³Ý ¹Á. Ý³ å»ïù ¿ Ù³ñ¹ ÙÝ³:

²Ûë Ñ³ñ óáõÙ Ýñ³Ý å»ïù ¿ û· Ý»Ý Çñ Ùï» ñÇÙ Ý»ñÝ áõ μ³ ñ» Ï³Ù Ý» ñÁ:

Üñ³Ýó å³ñïùÝ ¿` ÑÇ í³Ý ¹Ç Ñ»ï ÏÇ ë»É Ýñ³ ó³íÝ áõ ¹³é Ýáõ ÃÛáõ ÝÁ:

Ð³ñ Ï³ íáñ ¿ ç³ Ý³É` ÑÝ³ ñ³ íá ñÇÝ ã³÷ å³Ñ å³ Ý»É ÑÇ í³Ý ¹Ç ýÇ -

½Ç Ï³ Ï³Ý Ñ³ñ Ù³ ñ³ í» ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: ê³ Ï³ÛÝ ãå»ïù ¿ ³é³Ýó áñ¨¿

Ï³ ñÇ ùÇ Ýñ³Ý ï³É Ñ³Ý·ë ï³ó ÝáÕ ÙÇ çáó Ý»ñ (ÑÇ í³Ý ¹Ç ÙÇï ùÁ

å»ïù ¿ å³ñ½ ÉÇ ÝÇ): øÝ³ μ» ñÁ ÃáõÛ É³ï ñ» ÉÇ ¿, ë³ Ï³ÛÝ ãå»ïù ¿ ã³ -

ñ³ß ³ Ñ»É:

Ø³ Ñ³ Ù»ñÓ ÑÇ í³Ý ¹Á í³ ËÇ ½·³ óá Õáõ ÃÛáõÝ ¿ í» ñ³å ñáõÙ. û· Ý»°ù

Ýñ³Ý` Ñ³Õ Ã³ Ñ³ ñ»É ¹³:


173

ÐÇ í³Ý ¹Á ¹Å í³ ñáõ ÃÛ³Ùμ ¿ ÏÇ ëáõÙ Çñ ÑáõÛ ½» ñÁ, μ³Ûó Ý³ ó³Ý Ï³ -

ÝáõÙ ¿ å³ï Ù»É Çñ Ù³ ëÇÝ, ï»ë Ý»É ÷á ËÁÙμé ÝáõÙ: ÐÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ ëÇ -

ñáõÙ »Ý Ùï³ μ» ñ»É ³Ýó Û³ ÉÁ: ÊÝ¹ ñ»°ù Ýñ³Ý å³ï Ù»É Çñ Ù³ ëÇÝ, Ã»

ÇÝã å»ë ¿ñ Ý³Ë ÏÇ ÝáõÙ ³å ñáõÙ, ÝáõÛÝ å»ë Ýñ³ ÁÝ Ï»ñ Ý» ñÇ ¨ Ñ» -

ï³ùñù ñáõ ÃÛáõÝ Ý» ñÇ Ù³ ëÇÝ: Ð³ñó ñ»ù` ÇÝã å»ë ¿ ùÝáõÙ, ÇÝã »ñ³½ -

Ý»ñ ¿ ï»ë ÝáõÙ: ºñ μ»ÙÝ Ñ»ßï ¿ ÉÇ ÝáõÙ ·ñ»É, ù³Ý ³ë»É: ¶ñ»°ù ÑÇ í³Ý -

¹ÇÝ Ó»ñ ó³ í³Ï óáõ ÃÛáõ ÝÁ. Ó»ñ Ý³ Ù³ ÏÁ Ã»Ã¨áõ ÃÛáõÝ Ïμ» ñÇ Ýñ³Ý:

ºñ μ»ÙÝ ÇÙ³ Ý³ Éáí Çñ ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛ³Ý ¨ Ýñ³ ³Ý μáõ Å» ÉÇ áõ ÃÛ³Ý

Ù³ ëÇÝ, ÑÇ í³Ý¹Ý ÁÝÏ ÝáõÙ ¿ ëÃ ñ» ë³ ÛÇÝ íÇ ×³ ÏÇ Ù»ç: Ü³ ¹»é¨ë

å³ï ñ³ëï ãÇ ÉÇ ÝáõÙ ÁÝ ¹áõ Ý»É Çñ Ñ³ Ù³ñ ë³ñ ë³ ÷» ÉÇ Ãí³ óáÕ

×ßÙ³ñ ïáõ ÃÛáõ ÝÁ: âå»ïù ¿ Ýñ³ Ñ»ï Ëá ë»É Ù³Ñ í³Ý Ù³ ëÇÝ: ØËÇ -

Ã³ ñ»°ù ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ, Ýñ³ Ù»ç ³Ù ñ³åÝ ¹»°ù ³éáÕ ç³ Ý³ Éáõ ÑáõÛ ëÁ:

´ÅßÏ í» Éáõ ó³Ý Ïáõ ÃÛáõÝÝ áõ ¹ñ³ Ñ³Ý ¹»å Ñ³ í³ï ùÁ »ñ μ»ÙÝ Ññ³ßù -

Ý»ñ »Ý ·áñ ÍáõÙ: Ð³Ûï ÝÇ »Ý ÝáõÛ ÝÇëÏ ï³ ñ³Í í³Í ù³Õó Ï» Õáí ÑÇ -

í³Ý¹ Ý» ñÇ μÅß Ïáõ ÃÛ³Ý ¹»å ù»ñ: ÐÇ í³Ý ¹ÇÝ å³ï Ù»°ù ¹ñ³Ýó Ù³ ëÇÝ:

²ÛÝ Ù³ñ ¹ÇÏ, áí ù»ñ ·Ç ï³Ï óáõÙ »Ý, áñ Çñ»Ýó ÑÇ í³Ý ¹áõ ÃÛáõÝÝ ³Ý -

μáõ Å» ÉÇ ¿, Ýñ³Ýó Ñ»ï Ï³ ñ» ÉÇ ¿ Ëá ë»É ³é³Ýó Ã³ùó Ý» Éáõ: Ð³ñó ñ»ù

Ýñ³Ýó, Ã» ÇÝã »Ý ½·áõÙ, ÇÝã Ïáõ ½» ÇÝ ¨ ÇÝã Ïó³Ý Ï³ Ý³ ÛÇÝ ¹»é¨ë

Ñ³ëó Ý»É ³Ý»É: ÐÇ í³Ý ¹Á Ùï ù»ñ Ïë ï³ Ý³ áõ ñÇß Ý» ñÇ í» ñ³ μ»ñ Û³É,

ÏëÏ ëÇ Ñá ·³É Ýñ³Ýó Ù³ ëÇÝ ¨ Çñ»Ý Ã»Ã¨ Ï½ ·³: ºñ μ»ÙÝ Ï³ ñ» ÉÇ ¿ ³Ý -

ÙÇ ç³ Ï³ Ýá ñ»Ý Ñ³ñó Ý»É. §¸áõ í³ Ë» Ýá±õÙ »ë¦, §¸áõ ³Õá Ãá±õÙ »ë¦:

ºñμ ÑÇ í³Ý¹ Ý» ñÁ Ãáõ É³ ÝáõÙ »Ý, Ýñ³Ýù ÁÝÏ ÝáõÙ »Ý ÙÇ ³Û Ý³ Ïáõ -

ÃÛ³Ý Ù»ç. »Õ»°ù Ýñ³Ýó ÏáÕ ùÇÝ: ²Ûë ï»Õ ³ÛÉ¨ë Ï³ ñÇù ãÏ³ ß³ï Ëáë -

ù» ñÇ: àõÕ Õ³ ÏÇ ÙÝ³ ó»ù ÝáõÛÝ ë»Ý Û³ ÏáõÙ Ýñ³ Ñ»ï, ³Ý Ó³ÛÝ Ýë ï»ù

Ýñ³ ÏáÕ ùÇÝ: ¸Çå ã»ù Ýñ³ Ó»é ùÇÝ, áõ ëÇÝ, Ù³ ½» ñÇÝ: üÇ ½Ç Ï³ Ï³Ý

ß÷áõÙÝ ³í» ÉÇÝ Ï³ ñáÕ ¿ ÉÇ Ý»É, ù³Ý ½·³ó ÙáõÝ ù³ ÛÇ ÝÁ: øÝ»ù Ýñ³

Ñ»ï ÝáõÛÝ ë»Ý Û³ ÏáõÙ: øÝ³Í Å³ Ù³ Ý³Ï Ý³ ½·áõÙ ¿, áñ ¹áõù Çñ ÏáÕ -

ùÇÝ »ù: ÜáõÛ ÝÇëÏ »Ã» ³Ý ·Ç ï³ ÏÇó ¿, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿, Ý³ ½·áõÙ ¿: Êá ë»ù

Ýñ³ Ñ»ï, Ã» Ïáõ½ Ý³ ãÇ Ñ³ë Ï³ ÝáõÙ:

Îáã ÙÇ° ³ñ»ù ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ` ³ñÇ ³ μ³ñ ï³ Ý» Éáõ Çñ ¹Å μ³Ë ïáõ ÃÛáõ -

ÝÁ, ³Ùáõñ ¨ áõ Å»Õ ÉÇ Ý» Éáõ: Üñ³Ý å»ïù ã¿ áõ Å»Õ ÉÇ Ý»É, ³í» ÉÇ É³í

ÏÉÇ ÝÇ, »Ã» Ý³ Ëáë ïá í³ ÝÇ Ó»½ Çñ í³ Ë» ñÁ: ¸³ Ïû· ÝÇ Ó»ñ ÙÇç¨

÷á Ë³ ¹³ñÓ íë ï³ Ñáõ ÃÛáõÝ ëï»Õ Í» ÉáõÝ, ¨ ÑÇ í³Ý ¹Á ÏÁÝ ¹áõ ÝÇ Ó»ñ

ó³ í³Ï óáõ ÃÛáõ ÝÁ, áñÝ ¿É Çñ»Ý ß³ï ³ÝÑñ³ Å»ßï ¿:

174


È³í ¿, áñ ÑÇ í³Ý ¹Á É³ó ÉÇ ÝÇ: ØÇ° ³ñ ·» É»ù, ³ÛÉ` û· Ý»°ù Ýñ³Ý: ºñ -

μ»ÙÝ ÑÇ í³Ý ¹ÇÝ ³ÝÑ ñ³ Å»ßï ¿ μ³ñ Ï³ Ý³É ÇÝã -áñ Ù»ÏÇ íñ³, ÝáõÛ -

ÝÇëÏ` Ó»½ íñ³: ØÇ° íÇ ñ³ íáñ í»ù Ýñ³ ÝÇó:

ºñμ ÑÇ í³Ý ¹Á ½·áõÙ ¿, áñ Ù³ ÑÁ Ùáï ¿, Ý³ ³í» ÉÇ ¿ Ëá ñ³ ëáõ½ íáõÙ

Ùï ù» ñÇ Ù»ç ¨ Éñ ç³ ÝáõÙ. ³ÛÅÙ Ý³ å»ïù ¿ Ñ³ë Ï³ Ý³ ³ÛÝ, ÇÝ ãÇ

Ù³ëÇÝ Ý³Ë ÏÇ ÝáõÙ ã¿ñ ¿É Ùï³ Í»É: ú· Ý»°ù Ýñ³Ý, å³ï Ù»°ù Ýñ³Ý

²ëïÍá Ù³ ëÇÝ: ²Õá Ã»°ù Ýñ³ Ñ»ï μÅß Ïáõ ÃÛ³Ý, ï³ é³ å³Ýù Ý» ñÇó

³½³ï í» Éáõ, Ýñ³ Ù»Õ ù» ñÁ Ý»ñ í» Éáõ Ï³Ù Ë³ Õ³Õ áõ Ñ³Ý ·Çëï

í³Ë×³ ÝÇ Ñ³ Ù³ñ: ²Õá Ã»°ù, áñ Ýñ³ Ñá ·ÇÝ Ñ³ÝÓÝ íÇ ºñÏÝ ùÇ

³ñù³Ûáõ ÃÛ³ ÝÁ:

²å³ Ñá í»°ù Ù³ Ñ³ Ù»ñ ÓÇ Ëáë ïá í³ Ýáõ ÃÛáõÝÝ áõ Ñ³ Õáñ ¹áõ ÃÛáõ ÝÁ:

ºÃ» Ý³ Ñ³ ë»É ¿ Ñá ·áõ Ñ³Ý·ë ïáõ ÃÛ³ ÝÁ, ³å³ ËÝ¹ ñ»°ù Ýñ³Ý`

³ÕáÃ»É Ó»½ Ñ³ Ù³ñ ³ÛÝ ÏÛ³Ý ùáõÙ:


175

Documents

Մայր Թերեզա