Law Reform Journal

วารสารปฏรปกฎหมาย

ส ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

วารสารปฏรปกฎหมาย

ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม พ.ศ.๒๕๕๗

บทบรรณาธการ

ISSN ๙๗๘-๙๗๔-๓๖๘-๘๐๘๙ พมพครงท จ ำนวน

คณะผจดท ำวำรสำรปฏรปกฎหมำย เจำของ

ส ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย ทปรกษำ

ศ.ดร.คณต ณ นคร นำงสน ไชยรส นำยสมชำย หอมลออ นำยไพโรจน พลเพชร

นำยสขมพงศ โงนค ำ ศ.ดร.เสำวนย อศวโรจน รศ.ดร.ก ำชย จงจกรพนธ นำยชยสทธ สขสมบรณ รศ.ดร.บรรเจด สงคะเนต

นำยประสงค เลศรตนวสทธ รศ.วระดำ สมสวสด บรรณำธกำร

ดร.ลดดำวลย ตนตวทยำพทกษ นำงสำวศยำมล ไกยรวงศ

กองบรรณำธกำร สถำนทตดตอ

ส ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย อำคำรซอฟตแวร ปำรค ชน ๑๕

เลขท ๙๙ หม ๔ ถนนแจงวฒนะ ต ำบลคลองเกลอ อ ำเภอปำกเกรด จงหวดนนทบร ๑๑๑๒๐

โทรศพท ๐๒-๕๐๒-๖๐๐๐ ตอ ๘๘๘๕ แฟกซ ๐๒-๕๐๒-๖๐๐๐ ตอ ๘๒๗๔, ๘๒๗๗

อเมล info@lrct.go.th เวปไซต http://www.lrct.go.th/

รฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทยในอดตหลำย

ฉบบบญญตรบรองหลกกำรเกยวกบปกครองทองถนไว โดยมหลกกำรส ำคญวำ “ภายใตบงคบมาตรา ๑ รฐจะตองใหความเปนอสระแกองคกรปกครองสวนทองถนตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน” แตอยำงไรกดกำรกระจำยอ ำนำจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนยงคงประสบปญหำและอปสรรคหลำยประกำร เชน ปญหำควำมเปนอสระ ปญหำเงนงบประมำณทไดรบกำรอดหนนจำกรฐบำลไมเพยงพอตอกำรจดท ำบรกำรสำธำรณะ ปญหำกำรก ำกบดแลทมควำมเครงครด หรอปญหำขอขดของอนเกดจำกกฎหมำย ระเบยบ กฎเกณฑ และวธปฏบตของทำงรำชกำร เปนตน

นอกจำกนรฐธรรมนญแหงรำชอำณำจกรไทย (ฉบบชวครำว) พทธศกรำช ๒๕๕๗ มำตรำ ๒๗ ไดก ำหนดใหมสภำปฏรปแหงชำตมหนำทศกษำและเสนอแนะเพอใหเกดกำรปฏรปในดำนตำงๆ ซงดำนหนงทเปนประเดนส ำคญในกำรปฏรปคอดำนกำรปกครองทองถน กอปรกบไดก ำหนดใหคณะกรรมำธกำรยกรำงรฐธรรมนญจดท ำรำงรฐธรรมนญใหแลวเสรจภำยในหนงรอยยสบวนนบแตวนทไดรบควำมเหนหรอขอเสนอแนะจำกสภำปฏรปแหงชำตตำมมำตรำ ๓๑ (๒) แลวเสนอตอสภำปฏรปแหงชำตเพอพจำรณำในกำรจดท ำรำงรฐธรรมนญ ใหคณะกรรมำธกำรยกรำงรฐธรรมนญน ำควำมเหนหรอขอเสนอแนะของสภำปฏรปแหงชำตตำมมำตรำ ๓๑ (๒) ควำมเหนของสภำนตบญญตแหงชำต คณะรฐมนตร และคณะรกษำควำมสงบแหงชำต และควำมเหนของประชำชนรวมทงหนวยงำนทเกยวของมำประกอบกำรพจำรณำดวย

ดร.ลดำวลย ตนตวทยำพทกษ

เลขำธกำรกรรมกำรปฏรปกฎหมำย

ผลงานวจยและบทความวชาการทปรากฏในวารสารน เปนความคดเหนอสระของผเขยน ผเขยนจะตองเปนผรบผดชอบตอผลทางกฎหมายใด ๆ ทอาจจะเกดขนจากบทความนน กองบรรณาธการและคณะจดท าวารสารฯไมจ าเปนตองเหนดวยเสมอไป

สารบญ

วารสารปฏรปกฎหมาย (Law Reform Journal)

ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

บทบรรณาธการ

บทความ : การปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศ โดย สรน มาร

๑-๙

บทความ : ไมกระจายอ านาจ ไมใชการปฏรป โดย ช านาญ จนทรเรอง

๑๑-๑๓

รายงานพเศษ : สรปประเดนการปาฐกถาพเศษและเสวนาโตะกลม “การปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศ” ๗ สงหาคม ๒๕๕๗ณ สานกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย โดย รชดา วรกล

๑๕-๑๙

แนะน ารางกฎหมายใหม : รางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. .... ๒๑-๕๕ ขาวกจกรรม ๕๗-๕๘

“When injustice becomes law, resistance becomes duty.”

“เมอความอยตธรรมกลายเปนกฎหมาย การลกขนตอตานกเปนหนาท”

โทมส เจฟเฟอรสน

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๑

บทความวชาการ

การปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศ

(ตอนท ๑)

สรน มาร1

1 ผชวยนกวชาการปฏรปกฎหมาย ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย 2 ในบทความนผเขยนจะใชค าวา “องคการปกครองสวนทองถน” แทนค าวา “องคกรปกครองสวนทองถน” เนองจากผเขยนมความเหน

วาองคการปกครองสวนทองถนเปนการทรฐกอตง “องคการ” (Organization) ของรฐขนแยกตางหากจากรฐซงท าใหองคการปกครองสวนทองถนไมตกอยภายใตการบงคบบญชาของรฐ หากเปนการตกอยภายใตการก ากบดแล และในทางทฤษฎกถอวาเปนนตบคคลมหาชนโดยแทจรง มขอสงเกตวาแมในรฐธรรมนญจะใชค าวา “องคกรปกครองสวนทองถน” แตในกฎหมายจดตงองคการปกครองสวนทองถนตาง ๆ กลบใชค าวา “องคการ” เชน “องคการบรหารสวนต าบล” หรอ “องคการบรหารสวนจงหวด” ซงเหนวาถกตองในทางทฤษฎมากกวา

๑. บทน า

สถานการณทางการเมองในปจจบนของไทย เปนชวงเวลาทออนไหวตอรปแบบการปกครองทองถนทเคยด ารงอย เนองจากถกใหความสนใจและตงค าถามจากสงคมโดยเฉพาะอยางยงจากฝายทมององคการปกครองสวนทองถน2 ในภาพลบ โดยมทศนคตทยดมนในหลกการรวมอ านาจและมมายาคตตอการปกครองในรปแบบการกระจายอ านาจ นอกจากนยงมบางฝายพยายามจ ากดอ านาจองคการปกครองสวนทองถนไวในลกษณะทใหสามารถควบคมสงการไดงาย แตอยางไรกดประสบการณของการกระจายอ านาจใหแกองคการปกครองสวนทองถนซงมความชดเจนมากทสดเรมตนขนตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๔๐ จนกระทงถงปจจบนเปนระยะเวลา ๑๗ ปแลวทการกระจายอ านาจสทองถนไดเรมขนอยางจรงจง ซงเมอเดอนสงหาคม ๒๕๕๗ ทผานมาคณะผวจยของคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย น าโดย ศ.ดร.จรส สวรรณมาลา ทปรกษาโครงการวจยและ ผศ.ดร.วระศกด เครอเทพ หวหนาโครงการวจย ไดรายงานการศกษาฉบบสมบรณ (Final Report) โครงการศกษาวจยเพอตดตามและประเมนผลการกระจายอ านาจของไทยระยะ ๑๕ ป เสนอตอส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร ผลประเมนการกระจายอ านาจในดานตาง ๆ มความนาสนใจอยางยงทงในแงประสทธภาพทตอบสนองความตองการของประชาชนซงสะทอนผลส าเรจของการกระจายอ านาจในชวงเวลาทผานมา และในแงอนทเปนขออปสรรคซงท าใหการกระจายอ านาจไปไดไมไกล นอกจากนคณะผวจยไดเสนอแนะแนวทางการกระจายอ านาจในระยะตอไป โดยผเขยนจะไดกลาวถงในล าดบตอไป

นอกจากนปรากฏการณททาทายและเปนประเดนนาสนใจของวงการการปกครองสวนทองถนอกประการหนง คอ “การปกครองทองถน” ถกก าหนดไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ เปนหนงในสบเอดประเดนส าคญใหสภาปฏรปแหงชาตมหนาทศกษาและเสนอแนะเพอใหเกดการปฏรปประเทศจงเหนไดวารฐธรรมนญตระหนกถงความส าคญของการปฏรปการปกครองทองถนเปนอยางยงซงมขอสงเกตวา เพราะเหตใดรฐธรรมนญฉบบน

ชาวเชยงใหมรวมลงชอ ๑๐,๐๐๐ รายชอเพอ

เสนอรางพระราชบญญตจงหวดจดการ

ตนเอง พ.ศ. ....

๒

จงไดใหความส าคญตอการปฏรปการปกครองทองถนเปนพเศษแยกออกตางหากจากประเดนการบรหารราชการแผนดน และมเรองทตองเฝารอตดตามตอไปวาการปฏรปประเทศโดยเฉพาะอยางยงดานการปกครองทองถนทจะเกดขนในครงนจะเปนไปในทศทางใด แตอยางไรกดแมวาการจดท ารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบถาวร) ทตองจดท าขนในระยะเวลาไมชานจะไมไดถกก าหนดใหน ากลไกการออกเสยงประชามตมาใชเพอใหประชาชนไดแสดงเจตจ านงในทางการเมองในการแสดงความเหนชอบหรอไมเหนชอบรฐธรรมนญเหมอนเชนทเคยก าหนดไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๔๙ กตาม เหนวาภาคประชาชนจะตองสรางพนทการมสวนรวมในการจดท ารฐธรรมนญในครงนในฐานะ “พลเมองของรฐ” ใหได กลาวอยางถงทสดคอ ภาคประชาชนไมควรนงดดายใหกระบวนการจดท ารฐธรรมนญและการปฏรปประเทศครงประวตศาสตรนเกดขนแคในวงงานของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) สภานตบญญต คณะรฐมนตร สภาปฏรปแหงชาต และกรรมาธการยกรางรฐธรรมนญเทานน ขณะเดยวกนโจทยใหญซงทาทายการปฏรปประเทศในครงนจงมอยวาฝายทมอ านาจน า (Hegemony) จะยอมเปดพนทใหภาคประชาชนและภาคสวนตาง ๆ ไดเขาไปมบทบาทและสวนรวมในการก าหนดเนอหาและสารตถะของการปฏรปประเทศครงนมากนอยเพยงใด เพราะฉะนนสงเหลานจงเปนเงอนไขทส าคญวาการปฏรปประเทศครงนจะส าเรจและด ารงอยไดอยางยงยนหรอไม

อยางไรกดคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย3 ซงมหนาทหลกในการส ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ รวมตลอดทงวจยและสนบสนนการวจยเพอประโยชนในการวางเปาหมายนโยบาย และจดท าแผนโครงการและมาตรการตาง ๆ ในการด าเนนการปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ โดยค านงถงการมสวนรวมของประชาชน และมหนาทส าคญอกประการหนงในการใหค าปรกษาและสนบสนนการด าเนนการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตง คณะกรรมการปฏรปกฎหมายเหนความส าคญเรงดวนของการปฏรปกฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชน จงไดก าหนดยทธศาสตรการปฏรปกฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชนเปนยทธศาสตรเรงดวนประการหนง และไดมค าสงแตงตงคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชนขน เพอส ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ พจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานดงกลาว คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชนไดจดท ารางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. ....4 ขน โดยมหลกการส าคญเพอใหจงหวดทมความพรอมสามารถพฒนาเปนองคการปกครองสวนทองถนขนาดใหญโดยค านงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดภายใตหลกความเปนรฐเดยว ตลอดจนเพอแกไขปญหาอปสรรคทเกดขนกบกลไกการปกครองสวนทองถนในปจจบน อนจะน าไปสการสงเสรมใหองคการปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดท าบรการสาธารณะ และการมสวนรวมในการตดสนใจแกปญหาในพนทเพอประโยชนสงสดแกประชาชนในทองถน ซงปจจบนคณะกรรมการปฏรปกฎหมายไดใหค าปรกษาและสนบสนนการด าเนนการในการรางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. .... (ฉบบประชาชน) แกเครอขายภาคประชาชนเพอรณรงคเขาชอเสนอกฎหมายตอรฐสภา และจดท ารางกฎหมายฉบบดงกลาวในสวนของคณะกรรมการปฏรปกฎหมายเสรจสนแลว โดยอยระหวางการรอเสนอแกองคกรทเกยวของตามอ านาจหนาทตอไป

3 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ มาตรา ๘๑ (๓) ก าหนดใหรฐตองด าเนนการจดใหมกฎหมายเพอจดตงองคกร

เพอการปฏรปกฎหมายทด าเนนการเปนอสระ เพอปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทงการปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญโดยตองรบฟงความคดเหนของผไดรบผลกระทบจากกฎหมายนนประกอบดวย ตอมารฐสภาจงตราพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๕๓ เพอจดตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายขน

4 ผทสนใจศกษาความเปนมาของการพฒนารางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. .... สามารถศกษาคนควาเพมเตมไดจาก

(๑) บรรเจด สงคะเนต, การพฒนาแนวความคด “จงหวดปกครองตนเอง” ในฐานะขององคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ มาสการรางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. ...., วารสารนตศาสตร ปท ๔๓ ฉบบท ๒, คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร , มถนายน ๒๕๕๗, หนา ๓๔๙

(๒) สรล มาร, รางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. .... ค าตอบหนงของการปฏรปประเทศ, เครอขายกฎหมายมหาชนไทย (เขาถงไดจาก http://www.pub-law.net/publaw/view.aspx?ID=1922)

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๓

นอกจากนไดคณะกรรมการ ฯ เหนวาในกระบวนการจดท ารฐธรรมนญฉบบถาวรทจะเกดขนนจ าเปนตองมการบญญตเพอรบรองหลกการการปกครองทองถนไวในรฐธรรมนญตามแนวทางทรฐธรรมนญในอดตเคยบญญตรบรองมา จงไดพจารณาก าหนดกรอบหลกการในเรองดงกลาวตามรฐธรรมนญฉบบใหม เพอท าการศกษาและรบฟงความคดเหนจากฝายตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงภาคประชาชนและองคการปกครองสวนทองถน โดยคณะกรรมการไดพจารณาก าหนดกรอบหลกการพนฐานอยางนอย จ านวน ๑๐ ประเดน5 ทเกยวกบการปกครองทองถนซงจ าเปนทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกไทยฉบบถาวรตองบญญตรบรองไว ประกอบดวยหลกการ ดงน

หลกการเกยวกบการปกครองทองถนทจ าเปนตองบญญตรบรองไวในรฐธรรมนญ ๑. เจตนารมณการปกครองตนเองขององคการปกครองสวนทองถน ๒. โครงสรางองคการปกครองสวนทองถน ๓. ภารกจขององคการปกครองสวนทองถน ๔. การคลงและรายไดขององคการปกครองสวนทองถน ๕. การบรหารงานบคคลขององคการปกครองสวนทองถน ๖. การก ากบดแลองคการปกครองสวนทองถน ๗. องคการปกครองสวนทองถนกบการจดการศกษา บ ารงรกษาศลปวฒนธรรม จารตประเพณ

และภมปญญาทองถน ๘. การมสวนรวมของประชาชน ๙. การตรวจสอบและธรรมาภบาล ๑๐. การจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ในบทความฉบบนจะน าเสนอเนอหาสาระของหลกการปกครองสวนทองถนทรฐธรรมนญในอดตใหการรบรองไว ตลอดจนรายละเอยดบางประการทไดศกษาคนความาเบองตนโดยมงเนนใหความส าคญกบเจตนามรณการปกครองตนเองขององคการปกครองสวนทองถนเปนประการส าคญ รวมถงไดน าเสนอขออปสรรคทเกดขนจากการใชบงคบรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของกบการปกครองทองถน และการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในชวงเวลาทผานมา และทายทสดบทความฉบบนจะไดน าเสนอแงคด มมมองจากศกษาเกยวกบการปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศเพอใหเกดการถกแถลงแลกเปลยน อนจะน าไปสการระดมความคดเพอเสนอแนะตอองคกรผมหนาททเกยวของในโอกาสตอไป

๒. หลกการปกครองสวนทองถนทควรก าหนดไวในรฐธรรมนญ

๒.๑ จดเรมตนของการปกครองทองถนในรฐธรรมนญไทย

“การปกครองสวนทองถน” เปนการจดรปแบบหรอการจดระเบยบการบรหารราชการแผนดนอยางหนง ซงกระท าบนหลกการทรฐกระจายอ านาจ (decentralization) ไปใหประชาชนในทองถนได “ปกครองตนเอง” ตามเจตนารมณของประชาชน หรอเรยกวา การปกครองสวนทองถน (Local Self Government) ในขณะเดยวกนรฐกจะใหอ านาจในการจดตงองคการขนเพอท าหนาทเปนหนวยในทางการปกครองสวนทองถน และมอบฐานะของความเปนนตบคคลมหาชนใหดวย องคการทรฐจดตงขนในรปแบบนเปนทรจกกนในชอ “องคการปกครองตนเองสวนทองถน”6 (หรอในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยในอดตเรยกวา “องคกรปกครองสวนทองถน”)

5 เปนประเดนทคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชน

พจารณาก าหนดขนเพอใชเปนกรอบในการศกษาคน การรบฟงความคดเหน เพอจดท าความเหนและขอเสนอในประเดนทเกยวของกบการปฏรปกฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชน เพอเสนอตอสภาปฏรปแหงชาต

6 วรเจตน ภาครตน, ค าสอนวาดวยรฐและหลกกฎหมายมหาชน, โครงการต าราและเอกสารประกอบการสอน คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, พฤศจกายน ๒๕๕๕,หนา ๖๐

๔

เมอศกษาคนควาจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยในอดตแลว พบวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๑๗ เปนรฐธรรมนญฉบบแรกทบญญตรบรองหลกการปกครองทองถนไวอยางชดเจนทสด ซงมบทบญญตทเกยวของกบการปกครองทองถนจ านวน ๔ มาตรา ตงแตมาตรา ๒๑๔ ถง มาตรา ๒๑๗ ดงน

“มาตรา ๒๑๔ การจดระเบยบการปกครองสวนทองถนรวมทงนครหลวง ตองเปนไปตาม หลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน ทงน ตามบทบญญตแหงกฎหมาย ทองถนตามวรรคหนงมอสระในการก าหนดนโยบายการปกครองทองถนของตน และมอสระในทางการภาษอากรและการเงนแหงทองถน ตามบทบญญตแหงกฎหมาย

มาตรา ๒๑๕ ทองถนใดมลกษณะทจะปกครองตนเองไดตามทกฎหมายบญญตไว ยอมมสทธปกครองตนเอง

มาตรา ๒๑๖ การปกครองทองถนทกระดบในทกจงหวดรวมทงนครหลวง ใหมสภาทองถนและหวหนาฝายบรหารทองถนหรอคณะผบรหารทองถน มาจากการเลอกตงของประชาชนในทองถนและตองมการเลอกตงตามระยะเวลาทก าหนดในกฎหมาย

มาตรา ๒๑๗ การเลอกตงสมาชกของสภาทองถน ใหใชวธออกเสยงลงคะแนนโดยตรงและลบ การเลอกตงหวหนาฝายบรหารทองถนหรอคณะผบรหารทองถน จะใชวธออกเสยงลงคะแนน

โดยตรงและลบ หรอจะใหสภาทองถนเลอกตงจากสมาชกของสภาทองถนกได ทงน ตามบทบญญตแหงกฎหมาย หลกเกณฑและวธการเลอกตงตามมาตราน ใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการนน”

เมอพจารณาจากบทบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๑๗ ท าใหพบหลกการส าคญประการหนงของการปกครองสวนทองถนซงเปนหลกการทสงตอมาถงรฐธรรมนญฉบบตอ ๆ มา หลกการดงกลาวคอ “หลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน” หรอหลกวาดวยความเปนอสระขององคกรปกครองสวนทองถน (Local autonomy) ซงหลกการปกครองตนเองขององคการปกครองสวนทองถนเปนหลกการทรฐสวนกลางยนยอมกระจายอ านาจทางปกครองบางสวน ใหกบองคการปกครองสวนทองถนโดยใหฐานะความเปนนตบคคลมหาชน ใหความเปนอสระในตาง ๆ แกทองถน เชน ความเปนอสระดานการจดท าภารกจ ดานการบรหารจดการงบประมาณ กลาวคอองคการปกครองสวนทองถนมงบประมาณเปนของตนเองโดยไมขนตอกระทรวง ทบวง กรม และความเปนอสระดานการบรหารงานบคคล กลาวคอองคการปกครองสวนทองถนมอ านาจบรรจ แตงตง พฒนา ใหคณ ใหโทษ แกบคลากรของตนไดเองโดยไมยดโยงกบระบบการบรหารบคลากรของรฐสวนกลาง

รฐเดยวทมการกระจายอ านาจ

ในทางวชาการเปนทยอมรบกนวาหลกการกระจายอ านาจใหองคการปกครองสวนทองถนสามารถมอสระในการปกครองตนไดนน เปนสงทสามารถกระท าไดโดยไมกระทบกระเทอนหลกความเปนรฐเดยว เนองจากรฐสวนกลางไมไดใหอสระแกทองถนเสยทเดยว เพยงแตกระจายอ านาจในการปกครองใหหนวยการปกครองทองถนไดมการเลอกตงโดยอสระ เพอเลอกผแทนมาท าหนาทบรหารการปกครองทองถน ใหมอ านาจอสระในบางประการ พรอมความรบผดชอบซงตนสามารถทจะใชไดโดยปราศจากการควบคมของหนวยการบรหารราชการสวนกลางหรอภมภาค แตทงนหนวยการปกครองทองถน ยงตองอยภายใตบงคบวาดวยอ านาจสงสดของประเทศ ไมไดกลายเปนรฐอสระใหมแตอยางใด 7 นอกจากนรฐสวนกลางยงคงไวซงอ านาจรฐดงเดมในการก ากบดแลองคการปกครองสวนทองถน เชน การก ากบผานทางกฎหมาย ก ากบผานทางตวบคคล และก ากบผานงบประมาณ เปนตน แตอยางไรกดการก ากบดแลองคการปกครองสวนทองถนจะตองกระท าเทาทจ าเปนและไมกระทบกระเทอนตอหลกความเปนอสระขององคการปกครองสวนทองถน ซงในเวลาตอมารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๓๔ มาตรา ๑๙๖ ไดบญญตรบรองหลกความเปนอสระขององคการปกครองสวนทองถนไววา “การควบคมหรอก ากบดแลการปกครองทองถนตองท าเทาทจ าเปนเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในทองถนหรอประโยชนของประเทศเปน

7 Harris G. Mongtagu. (๑๙๘๔). Comparative local governmen. p. ๕๗๔. อางใน เลศศกด ตนโตและสรล มาร, งานศกษาคนควาเบองตน เรอง อ านาจการจดการตนเองในทางพนทของประชาชน: จงหวดจดการตนเอง , เอกสารประกอบการรบฟงความคดเหนเพอพฒนารางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. .... , ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย, พฤษภาคม ๒๕๕๖, หนา ๖

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๕

สวนรวม” แตอยางไรกดมขอนาสงเกตวาในมาตรานกลาวถง “หลกการควบคม” การปกครองทองถนไวดวย ซงท าใหเหนวาการกระจายอ านาจใหแกทองถนตามรฐธรรมนญฉบบนยงไมอาจกลาวไดวาเปนการกระจายอ านาจทแทจรงเนองจากรฐสวนกลางยงคงไวซงอ านาจในการควบคมการปกครองทองถนอย แตอยางไรกดหลกความเปนอสระขององคการปกครองสวนทองถนไดรบการประกนใหมความมนคงยงขนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๔๐ ซงจะไดกลาวถงตอไปในประเดนเกยวกบการก ากบดแล

การปกครองทองถนกบการพฒนาประชาธปไตยจากฐานราก

นอกจากนการกระจายอ านาจสทองถนใหองคการปกครองสวนทองถนไดปกครองดแลตนเองนน ยงมคณปการตอกระบวนการประชาธปไตยเปนอยางยงดวยเหตผลทวา ระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยซงเปนระบบมหภาค อนเปนการเมองการปกครองบรหารภาพรวมจะมลกษณะครบถวนทกประการในระดบจลภาคในองคการปกครองสวนทองถน เชน ในองคการปกครองสวนทองถนจะตองผานกระบวนการเลอกตง จะมสภาทองถนซงจะตองมการประชมเพอออกบญญตทองถน อภปรายงบประมาณ และจะตองมฝายบรหารซงจะตองท าหนาทในการบรหารทองถนนนๆ นอกจากนนยงตองมกฎระเบยบตางๆ มพนกงานเจาหนาทดแลบรหารทองถน ซงเปนเสมอนหนงการบรหารประเทศเลก ๆ ประเทศหนงใหถกตองตามครรลอง ทองถนจงเปนจลภาคทมลกษณะเหมอนมหภาคทกประการทเรยกวา microcosm และจลภาคเลกๆ เหลานเปรยบไดกบเซลลในองคาพยพของมนษยทกอตวขนมาเปนชวภาพทสมบรณกลายเปนหนวยใหญ มองในสวนนความแขงแกรงของจลภาคยอมสงผลตอความแขงแรงของมหภาค คอ การเมองการปกครองบรหารระดบชาต ดงนน จงเหนวาองคการปกครองสวนทองถนมคณปการตอระบอบประชาธปไตยและการปกครองโดยภาพรวมของประเทศ ดงน8

ประการแรก องคการปกครองสวนทองถนทประสบความส าเรจและด าเนนการดวยดยอมจะสงผลในทางบวกตอการพฒนาระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยในระดบชาต นคอความส าคญในทางการเมองขององคการปกครองสวนทองถน

ประการทสอง องคการปกครองสวนทองถนท าหนาทเหมอนกบโรงเรยนฝกหดประชาธปไตย ประการทสาม ประชาชนในทองถนมโอกาสทจะเขาไปสมผสการท างานทแทจรงในทางการเมองการปกครอง

ไดอยางใกลชด ประการทส การปกครองทองถนเปนกลไกของการพฒนาวฒนธรรมทางการเมองแบบประชาธปไตย ซงจะ

เปนฐานส าคญของการเมองระดบชาตโดยรวม และ ประการสดทาย องคการปกครองสวนทองถนยงเปนองคกรทชวยฝกการบรหารราชการแผนดน การวาง

นโยบายกด การจดสรรงบประมาณกด การบรหารงานบคลากรกด รวมทงการบรหารหนวยงานทรบผดชอบ เชน โรงเรยน โรงพยาบาล หรอบรการสาธารณะขนพนฐาน ฯลฯ กด ยอมเปนเวทส าคญยงของการฝกทกษะเกยวกบการปกครองบรหารใหกบผบรหาร ผแทนประชาชนและคนในทองถนนนๆ

นอกจากนยงมผเหนวาหวใจของการกระจายอ านาจสทองถนใหปกครองตนเอง คอการสรางประชาธปไตยในระดบทองถนใหเขมแขง โดยเหนวานาจะถงเวลาทตองเอาความคดเรองประชาธปไตยเปนยทธศาสตรก ากบการปฏรปทองถน9 อยางไรกดการกระจายอ านาจสองคการปกครองสวนทองถนของไทยนน ผานยคสมยของการเมองการปกครองมาทงในยคทประเทศชาตอยในการปกครองระบอบประชาธปไตยเตมใบ ยคประชาธปไตยครงใบ หรอยคยคเผดจการทหาร เปนตน ซงการกระจายอ านาจใหองคการปกครองทองถนไดปกครองตนเองกยงคงด ารงอยเรอยมาจนถงปจจบน ดงทไดกลาวไปแลวในชนตนวาหากจะนบหมดหมาย (Milestone) ของการกระจายอ านาจทเปนกจจะลกษณะในทางรปแบบอยางแทจรงนน คงตองตงตนนบทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๔๐ เปนตนมา จนกระทงปจจบนเปนเวลากวา ๑๗ ปแลว และเหนวาหากประเทศไทยยงคงยนยนการปกครองในระบอบประชาธปไตยตอไป การกระจายอ านาจใหทองถนไดปกครองตนเองกคงเปนเรองยากทจะปฏเสธได

8 ลขต ธรเวคน,ความส าคญของการปกครองตนเอง,หนงสอพมพสยามรฐ, ๖ กนยายน ๒๕๕๒ 9 ผสนใจศกษาตอไดจาก บทท ๓ ประชาธปไตยทประชาชนปกครองตนเอง และ บทท ๔ ประชาธปไตยสองระดบ : ชน าการกระจาย

อ านาจสทองถน ใน เอนก เหลาธรรมทศน, การเมองของพลเมองสสหสวรรษใหม,โครงการจดพมพคบไฟ, ธนวาคม ๒๕๕๖ หนา ๕๕-๗๑

๖

พฒนาการการปกครองทองถนจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๔๐ ถงรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๔๐ เปนจดเรมทบงคบใหรฐตองด าเนนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ผานการก าหนดกฎกตกา ซงกลายเปนบทบญญตส าคญในสองหมวดคอ หมวด ๕ แนวนโยบายพนฐานแหงรฐ และหมวด ๙ การปกครองสวนทองถน10 รฐธรรมนญฉบบนเปนรฐธรรมนญมบทบญญตเกยวกบการปกครองทองถนและการกระจายอ านาจทมเนอหาสาระทลกซงและกวางขวางครอบคลมประเดนตาง ๆ มากทสดฉบบหนง11

ในชวงรฐธรรมนญฉบบนการกระจายอ านาจเกดขนอยางกวางขวาง เชน เกดการพฒนา “สภาต าบล” มาเปน “องคการบรหารสวนต าบล (อบต.)” เตมเกอบทกพนทในประเทศ ประชาชนมสทธเลอกผบรหารทองถนโดยตรง เกดกฎหมายเปลยนแปลงฐานะของสขาภบาลมาเปนเทศบาล ตลอดจนมกฎหมายวาดวยองคการบรหารสวนจงหวดขนเพอเปลยนแปลงฐานะสภาจงหวดเปนองคการบรหารสวนจงหวดทสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถนมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน และประการทส าคญเกดกฎหมายวาดวยการก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอก าหนดอ านาจหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะ และการจดสรรสดสวนภาษและอากรขององคกรปกครองสวนทองถนใหมความชดเจน จงอาจกลาวไดวาการกระจายอ านาจในชวงรฐธรรมนญฉบบนเปนยคทองของการกระจายอ านาจกวาได ตอมารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ ไดรบเอาหลกการเกยวกบการปกครองทองถนสวนใหญตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๔๐ มาบญญตไว แตอยางไรกดมหลกการบางประการทไดเพมเตมเขามาจากเดมทไมมบญญตไว เชน

มาตรา ๒๘๒ ทก าหนดใหการก ากบดแลมมาตรฐานกลางเปนแนวทางใหองคกรปกครองสวนทองถนเลอกไปปฏบตได รวมทงมกลไกตรวจสอบการด าเนนงานโดยประชาชนเปนหลก

มาตรา ๒๘๓ ทยนยนหลกการปกครองสวนทองถนใหเปนอสระอยางแทจรงเพอประโยชนของทองถนเปนส าคญ เพอแกปญหาความไมชดเจนในอ านาจหนาทของทองถน บทบญญตแหงมาตรานจงก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจทวไปโดยอสระในการก าหนดนโยบาย การบรหาร การจดท าบรการสาธารณะ การบรหารงานบคคล การเงนและการคลง เพอจดบรการสาธารณะแกประชาชนในทองถน แตตองค านงถงความสอดคลองกบการพฒนาจงหวดและประเทศโดยสวนรวม

มาตรา ๒๘๔ ทก าหนดใหมการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษ ทมโครงสรางการบรหารทแตกตางจากทบญญตไวกได แตสภาทองถนและผบรหารตองมาจากการเลอกตง

มาตรา ๒๘๗ ทก าหนดใหประชาชนในทองถนมสทธมสวนรวมในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถน การกระท าใดขององคกรปกครองสวนทองถนทมผลกระทบตอประชาชนในทองถน ตองมการแจงขอมลรายละเอยดใหทราบเปนเวลาพอสมควร และหากมการรองขอตองจดใหมการรบฟงความคดเหนกอน หรอใหลงประชามตกอนด าเนนการ ทงน ตามทกฎหมายบญญต

มาตรา ๒๘๘ ทก าหนดใหพนกงานสวนทองถนเปนขาราชการสวนทองถน และมองคกรพทกษระบบคณธรรมของขาราชการสวนทองถน เพอสรางระบบคมครองคณธรรมและจรยธรรมในการบรหารบคคลทงน ตามทกฎหมายบญญต

หลกการปกครองทองถนทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ รบรองไวถอวามความกาวหนาเทาทควร เชน มก าหนดใหการก ากบดแลมมาตรฐานกลางเพอเปนแนวทางใหองคการปกครองสวนทองถนเลอกไปปฏบตไดเอง มใชการก ากบในแตละกจกรรม ตลอดจนเปนหลกประกนการก ากบดแลอยางเหมาะสมเพอมใหขดกบหลกการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนนน ๆ

10 อภชาต สถนรมย, รฐธรรมนญ การกระจายอ านาจ และการมสวนรวมของประชาชน, ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรม

สขภาพ (สสส.), กรกฎาคม ๒๕๕๕, หนา ๑๔ 11 สมคด เลศไพฑรย, “รฐธรรมนญกบการปกครองสวนทองถน” สารานกรมการปกครองทองถนไทย, สถาบนพระปกเกลา วทยาลย

พฒนาการปกครองทองถน, ๒๕๔๗

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๗

ประการทส าคญในมาตรา ๒๘๓ ไดก าหนดอ านาจหนาททวไปไวใหองคการปกครองสวนทองถนยอมมอ านาจหนาทโดยทวไปในการดแลและจดท าบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถน และยอมมความเปนอสระในการก าหนดนโยบาย การบรหาร การจดบรการสาธารณะ การบรหารงานบคคล การเงนและการคลง และมอ านาจหนาทของตนเองโดยเฉพาะ โดยตองค านงถงความสอดคลองกบการพฒนาของจงหวดและประเทศเปนสวนรวมดวย 12 ซงหลกการในมาตรานเปนหลกการใหมทเพมเขามาจากรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยหลกการดงกลาวเปนบททมายนยนหลกการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน ซงเจตนารมณรฐธรรมนญมงหมาย และถอเปนการสนบสนนหลกการในมาตรา ๒๘๑ ทเพมเตมมาจากรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๔๐ กลาวคอก าหนดใหรฐมหนาทตอง “สงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดท าบรการสาธารณะ และมสวนรวมในการตดสนใจแกไขปญหาในพนท” เพราะฉะนนจงเหนไดอยางชดเจนวารฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๕๐ มเจตนารมณตองการใหองคการปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดท าบรการสาธารณะ และจดการแกไขปญหาในพนท โดยใหรฐมหนาทสงเสรมการด าเนนการใหมความเปนอสระเพอด าเนนการใหเปนไปตามความตองการของประชาชนในทองถน ซงในรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๔๐ ไมไดก าหนดหลกการดงกลาวไวอยางชดเจน

ประการตอมา ในรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๕๐ ไดบญญตรบรองการปกครองทองถนในรปแบบพเศษวาเปนสงทสามารถกระท าได ซงหลกการดงกลาวสอดคลองกบหลกการในทางวชาการทยอมรบการวาการปกครองทองถนสามารถมรปแบบพเศษหรอรปแบบทหลากหลายแตกตางกนไปตามบรบทหรอสภาพของแตละทองถนได เพอใหองคการปกครองสวนทองถนสามารถเปนหนวยทตอบสนองความตองการพนฐานใหกบประชาชนในทองถนอยางแทจรง แตอยางไรกดรฐธรรมนญมบทบงคบไวชดเจนวา “สภาทองถนและผบรหารตองมาจากการเลอกตง”

นอกจากนรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๕๐ ไดใหการรบรองสทธในการมสวนรวมในการบรหารกจการขององคการปกครองสวนทองถนไวอยางชดเจน กลาวคอการกระท าใดขององคกรปกครองสวนทองถนทมผลกระทบตอประชาชนในทองถน ตองมการแจงขอมลรายละเอยดใหทราบเปนเวลาพอสมควร และหากมการรองขอตองจดใหมการรบฟงความคดเหนกอน หรอใหลงประชามตกอนด าเนนการ หลกการดงกลาวเปนการเปดพนทเพอสงเสรมใหประชาชนในทองถนสามารถเขาไปมสวนรวมในกจการของทองถนและสามารถตดสนใจในเรองทส าคญ ๆ โดยน าเอากลไกการออกเสยงประชามตมาใชในระดบทองถน แมวาตลอดระยะเวลาทรฐธรรมนญฉบบนใชบงคบอยกลไกการออกเสยงประชามตในระดบทองถนจะไมไดถกน ามาใชกตามเนองจากรฐสภาและคณะรฐมนตรไมรบผดชอบหรอผกพนตามบทบญญตของรฐธรรมนญในการตรากฎหมายขนใชบงคบเพอรบรองสทธดงกลาวของประชาชน ตลอดจนก าหนดรายละเอยดของการใชสทธในการมสวนรวมบรหารกจการขององคการปกครองสวนทองถน และการออกเสยงประชามตในระดบทองถนกเกดขนไมไดเนองจากไมมบทกฎหมายก าหนดรายละเอยดเชนเดยวกน แตอยางไรกดหลกการดงกลาวเปนหลกการทดซงรฐธรรมนญฉบบตอไปควรบญญตรบรองไว

ประการสดท าย ในร ฐธรรมนญ พ .ศ . ๒๕๕๐ ไดก าหนด ใหม ระบบพท กษ คณธรรมเพ อด แล ขาราชการเปนหลกประกนในการปฏบตหนาทโดยไมถกแทรกแซงจากผบรหารโดยมชอบ ซงพระราชบญญตระเบยบขาราชการกรงเทพมหานครและบคลากรกรงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๕๔ เปนกฎหมายทองถนฉบบแรกและฉบบเดยวในปจจบนทมองคกรพทกษระบบคณธรรม ดงนน จงเหนวาหลกการนรฐธรรมนญฉบบตอไปควรบญญตยนยนไวเชนเดม

12 คณะกรรมาธการวสามญบนทกเจตนารมณ จดหมายเหตและตรวจรายงานการประชม สภารางรฐธรรมนญ, บนทกเจตนารมณ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ , หนา ๒๗๑

๘

การกระจายอ านาจของไทยในระยะ ๑๕ ป

ดงทไดกลาวไวแลววาหากนบรฐธรรมนญ พ.ศ. ๒๕๔๐ เปนจดเรมทบงคบใหรฐตองด าเนนการกระจายอ านาจใหแกองคการปกครองสวนทองถนนน จวบจนถงปจจบนกเปนเวลากวา ๑๗ ปของการกระจายอ านาจ ซงเพงมการศกษาวจยเพอตดตามและประเมนผลการกระจายอ านาจของไทยระยะ ๑๕ ป13 จากผลการวจยพบวาในภาพรวมถอวาการกระจายอ านาจ ๑๕ ปทผานมาประสบความส าเรจพอสมควร แตในขณะเดยวกนกมหลายสวนทยงไมประสบผลส าเรจทชดเจน

ผลส าเรจประการแรก คอ องคการปกครองสวนทองถนไดท าใหประชาชนสามารถเขาถงบรการสาธารณะทจ าเปนขนพนฐาน โดยเฉพาะบรการการศกษา และสาธารณปโภคขนพนฐานอยางทวถง ซงมความแตกตางจากชวงกอนการกระจายอ านาจ (กอนป พ.ศ.๒๕๔๐) อยางชดเจน โดยเฉพาะประชาชนในระดบฐานรากทเดมขาดแคลนโอกาสจะเขาถงบรการสาธารณะทจ าเปน

ผลส าเรจประการทสอง โครงการวจยพบวาการกระจายอ านาจมสวนรวมชวยใหประชาชนในระดบฐานรากเขาถงบรการขนพนฐานทจ าเปนไดมากขนกวาแตเดมกอนสมยการกระจายอ านาจ ประชากรกลมยากจนมความพงพอใจในระดบสงมากตอบรการสาธารณะประเภทตาง ๆ ทจดขนโดยองคการปกครองสวนทองถน และชวยท าใหคณภาพชวตของประชากรกลมยากจนดขน เขาถงบรการไดสะดวกขน และมสวนชวยเพมรายไดและ/หรอ ลดคาใชจายในการด าเนนชวตประจ าวนลง

ขอบงชถงผลส าเรจประการตอมา คอ การวางรากฐานระบบการกระจายอ านาจใหสามารถด าเนนการอยางตอเนองมาไดตลอดระยะเวลา ๑๕ ปทผานมา มการรบรองสทธการปกครองตนเองของชมชนทองถนไวในรฐธรรมนญ มกฎหมายประกอบอน ๆ มหนวยงานรบผดชอบนโยบายการกระจายอ านาจ มแผนงาน งบประมาณ และระบบปฏบตการตาง ๆ ไวอยางชดเจน ผบรหารขององคการปกครองสวนทองถนมสถานภาพและไดรบการยอมร บอยางกวางขวางมากขนในสงคมไทย

เพราะฉะนนจงเหนไดวางานวจยฉบบนเปนหลกฐานในทางวชาการชนส าคญทยนยนไดวา เจตนารมณของรฐธรรมนญในอดตทงรฐธรรมนญฉบบ พ.ศ. ๒๕๔๐ และ พ.ศ. ๒๕๕๐ ทมงเนนใหรฐกระจายอ านาจใหแกองคการปกครองสวนทองถนไดปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนนน ด าเนนมาถกทศถกทางแลว ทองถนสามารถตอบสนองความตองการขนพนฐานและเปนทพงใหกบประชาชนได ดวยเหตนขอทาทายจงอยทวาการปฏรปการปกครองทองถนหรอการจดท ารฐธรรมนญฉบบถาวรในครงน จะท าใหการกระจายอ านาจสองคกรปกครองทองถนนนเตบโตอยางกาวกระโดดไดมากนอยเพยงใด ขณะเดยวกนงานวจยฉบบดงกลาวกไดเสนอแนะทศทางการกระจายอ านาจในอนาคตไวแลววาควรจะเปนไปในทศทางใด ซงคณะผวจยไดมขอเสนอแนะส าคญหลายประการ เชน รฐตองกระจายอ านาจใหกวางขวางและเขมขนมากยงขน โดยปรบปรงแนวคดในการถายโอนภารกจสทองถนเสยใหม ตลอดจนยตกศโลบายการกระจายอ านาจแบบ “สมครใจ” อกทงตองปรบระบบบรหารนโยบายกระจายอ านาจใหมพลงขบเคลอน หรอตองมการทบทวนและยกเลกมาตรการควบคมทองถนท “ไมจ าเปน” เชนมาตรการจ ากดรายจายบคลากร ตลอดจนการตความกฎหมายหรอตความอ านาจหนาทขององคการปกครองสวนทองถนใหขดหรอแยงกบหลกความเปนอสระขององคการปกครองสวนทองถนตามเจตนารมณของรฐธรรมนญและกฎหมาย ถงทสดแลวคณะผวจยเสนอวาตองยกระดบประสทธภาพและขดความสามารถในการบรหารจดการเมองและชมชนชนบทของทองถน โดยการปรบโครงสรางการปกครองสวนภมภาคและทองถนเสยใหม ยบรวมจงหวด (ในฐานะหนวยการปกครองสวนภมภาค) และองคการบรหารสวนจงหวดเขาดวยกน และจดการปกครองทองถนรปแบบพเศษใหมพนทครอบคลมทงจงหวด หรอทเรยกวา “จงหวดปกครองตนเอง” เพอเพมประสทธภาพการปกครองสวนทองถนใหสามารถบรหารจดการเมองและชมชนชนบทในพนทจงหวดหนง ๆ ใหด ารงอยรวมกนไดอยางสมดลและยงยน

13 ผสนใจสามารถศกษาคนควาตอไดจาก “รายงานการศกษาฉบบสมบรณ (Final Report) โครงการศกษาวจยเพอตดตามและประเมนผลการกระจายอ านาจของไทยระยะ ๑๕ ป โดยคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เสนอตอส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร”, สงหาคม ๒๕๕๗

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๙

บทความ

ไมกระจายอ านาจ ไมใชการปฏรป14

ช ำนำญ จนทรเรอง

กระแสการขบเคลอนของการกระจายอ านาจของไทยมมาโดยตลอดตงแตอดตจวบจนปจจบนทจะมการตงสภาปฏรปขนมาเพอปฏรปประเทศ การขบเคลอนเพอการกระจายอ านาจทเหนเปนรปธรรมนบตงแต 30-40 กวาปกอนทคณไกรสร ตนตพงศอดต สส.พรรคประชาธปตยจงหวดเชยงใหม ไดเสนอแนวความคดทจะใหเชยงใหมมกฎหมายเปนของตนเอง แตพอคณไกรสรไดเปนรฐมนตรชวยวาการกระทรวงเกษตรและอตสาหกรรมความคดดงกลาวกเลอนหายไป ตามมาดวยคณถวล ไพรสณฑ อดตสส.พรรคประชาธปตยและอาจารยธเนศวร เจรญเมองกออกมารณรงคใหมการเลอกตงผวาราชการจงหวดแตกถกตอตานอยางรนแรง ทเกอบจะเปนมรรคผลกตอนทพรรคพลงธรรมของพลตรจ าลอง ศรเมอง เสนอตอพรรครวมรฐบาลทมพรรคประชาธปตยโดยมคณชวน หลกภย เปนนายกรฐมนตรใหแถลงนโยบายตอสภาผแทนราษฎร เพอใหมการเลอกตงผวาราชการจงหวดทวประเทศ แตกถกตอรองจนตองแกเปนวา “ในจงหวดทมความพรอม” ซงกยงไมบงเกดผลอนใดเลยจวบจนปจจบนเพราะพวกทยงหวงอ านาจตางกอางวา “ยงไมพรอมๆๆๆ” เวนแตกรงเทพมหานครซงด าเนนการไปกอนแลวโดยไมเกยวกบขอเสนอทวาน

จดเปลยนส าคญคอป 2552 ไดเกดวกฤตทางการเมองวาดวยเหลองแดงจนเกดการรวมตวของเหลองและแดงขนมาเพอแกไขวกฤตของเชยงใหมทเกดการปะทะกนจนท าใหเศรษฐกจของเชยงใหมแทบจะพงพนาศ โดยรวมกนวเคราะหเหตของปญหาวาเกดจากการรวมศนยอ านาจการเมองการปกครองและการตดสนใจไวทสวนกลาง ท าใหทองถนไมมอ านาจในการตดสนในแกไขปญหาของตนเอง จงไดพบปะและแลกเปลยนความคดเหนตามเวทตางๆอยเสมอ จวบจนเดอนมกราคม 2554 จงไดมการยกราง พรบ.ระเบยบบรหารราชการเชยงใหมมหานครฯ ขนมา โดยมหลกการทส าคญ คอ

1) ยกเลกการบรหารราชการสวนภมภาค เหลอเพยงราชการสวนกลาง และราชการสวนทองถนเตมพนท โดยราชการสวนทองถนมอ านาจในการก าหนดแนวนโยบาย ระเบยบ ขอบญญต การจดงบประมาณ การคลง การจดการบรหารบคลากร ไดครอบคลมทกเรองยกเวน 4 เรองหลก คอ การทหาร ระบบเงนตรา การศาลและการตางประเทศ โดยแบง

14 เผยแพรครงแรกในกรงเทพธรกจฉบบประจ าวนพธท 25 มถนายน 255

๑๐

การปกครองเปน 2 ระดบ(two tiers)แบบญปน คอระดบบน (เชยงใหมมหานคร) และระดบลาง (เทศบาล) ท าใหสามารถดแลครอบคลมเตมพนทโดยทง 2 ระดบมการบรหารทอสระตอกนเปนลกษณะการแบงหนาทการท างานใหชดเจน

2) ท าใหการเมองมความโปรงใส มคณธรรม จรยธรรม ท าใหระบบการตรวจสอบ มความเขมแขง และท างานไดอยางมประสทธภาพ โดยการสรางดลยภาพ 3 สวน คอผวาราชการเชยงใหมมหานคร สภาเชยงใหมมหานคร และสภาพลเมอง (civil juries หรอ citizen juries)

รวมถงการสนบสนนใหประชาชนสามารถใชอ านาจโดยตรงในการก าหนดทศทางการพฒนา ตรวจสอบการท างานหนวยงาน ผบรหารและเจาหนาททกระดบ และเขาถงการใชงบประมาณ ผานกระบวนการกลไกตาง ๆ เชน สภาพลเมอง การไตสวนสาธารณะ กรรมาธการดานตาง ๆ เชน การศกษา เกษตร ฯลฯ

3) การปรบโครงสรางดานภาษ โดยภาษทกชนดทเกบไดในพนท จะสงคนรฐบาลสวนกลางรอยละ 30 และคงไวทจงหวดรอยละ 70

ประจวบเหมาะกบการทคณะกรรมการปฏรปประเทศ(คปร.)ทมคณอานนท ปนยารชน เปนประธานไดสรปมตเมอ 18 เมษายน 2554 วาหากจะปฏรปประเทศไทยใหส าเรจตองยกเลกราชการสวนภมภาคและปฏรปการจดการเกยวกบทดน กระแสการยกเลกราชการสวนภมภาคจงไดรบการตอบรบอยางกวางขวาง แตนาเสยดายทกระแสการปฏรปทดนกลบไมไดรบการตอบรบเทาทควร

หลงจากนนจงหวดตางๆจวบจนปจจบนนบได 48 จงหวดไดมการรณรงคเกยวกบเรองน อาท ปตตานมหานคร ระยองมหานคร ภเกตมหานคร ฯลฯ และในทสดคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย(คปก.) ไดมการแนวความคดทจะเสนอราง พรบ.จงหวดปกครองตนเองฯเพอทจะใชเปนกฎหมายกลางส าหรบทกๆจงหวดทจะไดไมตองไประดมรายชอเพอเสนอกฎหมายแบบทจงหวดเชยงใหมไดด าเนนการมาจนมการยนตอสภาผแทนราษฎรไปแลวเมอ 26 ตลาคม 2556 โดยมรองประธานสภาฯไปรบดวยตนเองถงทจงหวดเชยงใหม ขณะนอยทส านกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรและรอรฐธรรมนญใหมจะวาอยางไรเกยวกบเรองการเขาชอเสนอกฎหมายน โดยยงไมถอวากฎหมายฉบบนตกไปแตอยางใด เพราะยงไมไดมการน าเขาไปบรรจในวาระการประชม ตอนนกคงเพยงแตรอใหมรฐสภาเกดขน(หรอจะชออนใดกตาม)กสามารถน ามาพจารณาได

การปฏรปโครงสรางอ านาจในระดบบนมขอถกเถยงไมเปนขอยต ไมวาจะเปนสภาเดยวหรอสองสภา เลอกตงหรอแตงตง มองคกรอสระดหรอไมด ฯลฯ ยากทจะเหนพองรวมกนไดงาย แตเกยวกบการกระจายอ านาจนนทกสทกฝายต างเหนพองตองกนเพราะเปนสทธพนฐานในการจดการเกยวกบชวตของตนเอง (Self Determination Rights)ททวโลกและสหประชาชาตใหการรบรอง

การกระจายอ านาจจะเปนค าตอบของการปรองดองและสมานฉนท เพราะทกฝายทกสมผลประโยชนรวมกน การรเรมของกระบวนขบเคลอนเชยงใหมมหานครหรอเชยงใหมจดการตนเองจนลาสดคอจงหวดปกครองตนเองนนไดเปนตวอยางทสถาบนการศกษา สถาบนทท างานเกยวกบการแกไขปญหาความขดแยง ฯลฯ ไดน าไปศกษากนอยางกวางขวาง และมผศกษาวจยไดลงพนทมาสมภาษณสอบถามกนอยอยางตอเนอง จะชาหรอเรว จะมากหรอนอยการกระจายอ านาจตองเกดขน และหากจะตองการใหการปฏรปเปนมรรคเปนผลแทจรงกตองมเรองของการกระจายอ านาจ สวนรปแบบวธการหรอขอสงสย เชน เปนการแบงแยกรฐ/กระทบตอความมนคง/รายไดทองถนยงไมเพยงพอ/อบจ.,อบต.,เทศบาลจะมอยหรอไม/จะเอา ขาราชสวนภมภาคไปไวไหน,นายอ าเภอยงมอยหรอไม/เขตพนทอ าเภอ ต าบล หมบาน จะหายไป/ก านนผใหญบานยงคงมอยหรอไม หากยงคงมอยจะมบทบาทอะไร/ประชาชนยงไมพรอม ยงไมมการศกษาทดพอ/นกเลงครองเมอง/ซอสทธขายเสยง/ทจรตคอรปชน,เปลยนโอนอ านาจจากอ ามาตยใหญไปสอ ามาตยเลก/ผดกฎหมาย ฯลฯ นน มผเขยนอธบายไวเยอะมากแลว แทบจะไมตองไปศกษาใหมเลย เพยงแตพมพค าวา เชยงใหมมหานคร หรอจงหวดจดการตนเอง หรอยกเลกราชการสวนภมภาค ฯลฯ เขาไปถามอาจารยก(google) เทานน กจะแสดงผลออกมามากมายครบ

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๑๑

รายงานพเศษ

15 นกวชาการปฏรปกฎหมายอาวโส กลมงานสอสานองคกร ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

สรปประเดนการปาฐกถาพเศษและเสวนาโตะกลม

“การปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศ”

๗ สงหาคม ๒๕๕๗ณ ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

รชดา วรกล15

“ทศทางการปฏรปประเทศไทยใน

ขณะนคอ ลดการรวมศนย

กระจายอ านาจให อปท.มากขน

ลดบทบาทภมภาค ตงจงหวด

ปกครองตนเอง จะสามารถ

แกไขปญหาตาง ๆ สรางความ

เทาเทยมและแกปญหาความ

เหลอมล าของสงคมไทยไดอยาง

แนนอน”

ตามทคณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชน ในคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจดปาฐกถาพเศษและเสวนาทางวชาการ หวขอ “การปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศ” โดยมภาคเครอขายทรวมขบเคลอนการกระจายอ านาจสองคกรปกครองสวนทองถน ๘ องคกร ประกอบ สภาพฒนาการเมอง สถาบนพฒนาองคกรชมชน(องคการมหาชน) คณะนตศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา) สมาคมองคการบรหารสวนจงหวดแหงประเทศไทย สมาคมองคการบรหารสวนต าบลแหงประเทศไทย มลนธสงเสรมองคกรปกครองสวนทองถน ส านกงานประสานการพฒนาสงคมสขภาวะ (สปพส.)สถาบนการศกษาและองคกรปกครองสวนทองสวนทองถนทวประเทศเขารวมงาน

ศาสตราจารย ดร.จรส สวรรณมาลา อาจารยประจ าคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดแสดงปาฐกถาพเศษ โดยกลาวถงผลวจยการกระจายอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถนของไทยระยะ ๑๕ ป (พ.ศ.๒๕๔๐-๒๕๕๖) พบวาการเมองระดบชาตแบบศนยรวมอ านาจจงใจใหนกธรกจการเมองทงในระดบชาตและระดบทองถนเขามาแยงชงและเขาครอบครองอ านาจงบประมาณและทรพยากรธรรมชาตของรฐ เพอประโยชนของกลมตนเองและการวจยยงพบวาแม

๑๒

การถายโอนภารกจของทองถนทงดานงบประมาณและทรพยากรบคคลอยภายใตขอจ ากด องคกรปกครองสวนทองถ นกยงสามารถท าหนาทจดบรการพนทกบการสรางความเทาเทยมและลดความเหลอมล าไดดกวารฐบาลและหนวยงานสวนภมภาคไดชดเจน โดยเฉพาะเรองถนนและโครงสรางทางกายภาพการจดการศกษา และการบรการดานสขภาพและสวสดการสงคมส าหรบผสงอาย การรกษาความสงบเรยบรอยความปลอดภยและการบรรเทาสาธารณภย การสงเสรมอาชพและการรกษาเสถยรภาพตลาดผลผลตของทองถน ซงประชาชนมความพงพอใจจากการรบบรการททวถง ดงนน การปฏรปประเทศตองลดการรวมศนยและรฐบาลตองกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) อยางจรงจ ง ภาพรวมประเทศใน ๑๐ – ๒๐ ปขางหนา จงหวดและชมชนทองถนจะมการเปลยนแปลงดานโครงสรางและสภาวะทางเศรษฐกจสงคมและจะเปนลกษณะทแตกตางกนมาก คนกระจกตวในเมองพนทการเกษตรลดลงจะเกดความไมมนคงทางดานอาหาร ดงนนทศทางการกระจายอ านาจและการปกครองสวนทองถนในอก ๑๐ ปขางหนาควรมการเปลยนแปลง ๔ เรองดวยกน คอ เรองทหนง การจ ากดการกระจายอ านาจลงส อปท.ขนาดเลกใหบรการบางเรองและรวมพนท อปท.ขนาดเลกเขากบเทศบาลขนาดใหญและขนาดกลาง เรองทสอง เพมการกระจายอ านาจให อปท.ขนาดใหญดานการจดการการพฒนาเศรษฐกจการศกษา การผงเมอง การปองกนและบรรเทาสาธารณภยและจดตงจงหวดปกครองตนเองใหเปนจงหวดทท าเตมทโดยยบรวมภมภาคเขาเปนสวนหนงของจงหวดปกครองตนเอง และใหโอนงบประมาณภมภาค เรองทสาม ปรบโครงสรางการปกครองสวนภมภาคโดยลดบทบาทดานปฏบตการใหเหลอเฉพาะการสนบสนนวชาการแก อปท.และการบงคบใชกฎหมายทองถน และ เรองทส ใหมองคกรปกครองสวนทองถนไดหลากหลายรปแบบจงหวดปกครองตนเองเทศบาลนครเทศบาลเมองและองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบพเศษมฐานะเทยบเทาเทศบาลและกรงเทพมหานคร นอกจากนนยงพบวาประเทศไทยมเศรษฐกจนอกระบบมากถงรอยละ ๕๓ เกดจากการไมจดระบบเศรษฐกจของรฐบาล ท าใหจดไมสามารถเกบภาษทางตรงไดหากให อปท.เขามามบทบาทหนาทจดระบบเศรษฐกจจะชวยใหเศรษฐกจนอกระบบกลบมาอยในระบบเพมมากขนและสามารถเกบภาษทางตรงและทางออมได ท าใหเศรษฐกจภมภาคขยายตวเรวขน ซงศาสตราจารย ดร. จรส สวรรณมาลา ใหความเหนวาทศทางการปฏรปประเทศไทยในขณะนคอ ลดการรวมศนยกระจายอ านาจให อปท.มากขน ลดบทบาทภมภาค ตงจงหวดปกครองตนเอง จะสามารถแกไขปญหาตาง ๆ สรางความเทาเทยมและแกปญหาความเหลอมล าของสงคมไทยไดอยางแนนอน

ตอจากนนเปนการเสวนาโตะกลมในหวขอ “การปกครองทองถนกบการปฏรปประเทศ” ซงมผน าในการเสวนา ไดแก ๑.นายไพโรจน พลเพชร กรรมการปฏรปกฎหมาย ๒.นายชยมงคล ไชยรบ นายกสมาคมองคการบรหารสวนจงหวดแหงประเทศไทย ๓. รศ.ตระกล มชย อาจารยประจ าคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และ ๔. นายสวง ตนอด แกนน าเครอขายภาคประชาชน “เชยงใหมจดการตนเอง” โดยม ดร.ลดดาวลย ตนตวทยาพทกษ เลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เปนผด าเนนการเสวนา

นายไพโรจน พลเพชร กรรมการปฏรปกฎหมาย ในฐานะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านา กลาวในเวทเสวนาทางวชาการวาการปฏรปการปกครองทองถนผานมา มการก าหนดหลกการทส าคญทศทางใหทองถนเปนอสระ ก าหนดการมสวนรวมของประชาชน ภารกจเรองการศกษา การจดการสงแวดลอม ตลอดจนโครงสรางงบประมาณและการบรหารบคคลทชดเจน โดยเชอวาการใชแผนการกระจายอ านาจเปนเครองมอไดการถายโอนอ านาจสทองถน งานวจยชใหเหนวาการกระจายอ านาจทผานมาไมส าเรจ เนองจากไมไดเปลยนแปลงโครงสรางอ านาจและก ากบความสมพนธสวนกลาง และทองถนแบบเดมทเพกถอนยบสภาทองถนได โดยรวมแนวทางการก ากบแบบนท าใหการกระจายอ านาจไมส าเรจ และทผานมาตองลดอ านาจสวนกลางถายโอนอ านาจสทองถน ขอเสนอทใหอ านาจไวทสวนกลางมเพยง ๔ เรองส าคญคอ ๑.การปองกนประเทศ ๒.การตางประเทศ ๓.การคลงและระบบเงนตรา และ ๔.การศาลและยตธรรม นอกนนใหเปนเรองของทองถน สวนประเดนความสมพนธสวนกลางกบทองถนนน เหนวาบทบาทของภมภาค ยงเปนความซ าซอนและการใหอ านาจผวาราชการเสนองบประมาณดวยตนเอง และการแกพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พ.ศ. ๒๔๕๗ ในชวงทผานมาเพอสรางกลไกในหมบานใหแผนพฒนาไปอยทหมบานลดอ านาจ อบต. ดงนน จงเหนวาตองจดความสมพนธให อปท. มอสระมากขน ท าใหเกดกระจายอ านาจอยางกวางคดวาเปนกญแจส าคญใหเกดการเปลยนแปลงอยางแทจรงเพอสงเสรมให อปท. น าทนไปสการพฒนาตกผลกทางความคด เพอน าไปสการเปลยนแปลงทองถน มการใชทรพยากรทองถน ชวยกนผลกดนและการเขาสซงในโลกยคโลกาภวฒน จะเกดการแยงชงทรพยากรกนอยางกวางขวางและเชอวาชมชนทองถนเปนก าลงตอรองกบกลมทนทจะเขามามบทบาท อาศยพลงชมชนทองถน และทองถนสามารถจดการและเตบโตเองได ตองใหการคลงมอสระ ดงนน การเสนอ รางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. .... ของ

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๑๓

คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชน รวมกบเครอขายภาคประชาชน นน จงมแนวคดใหมสถาบนการมสวนรวมทชดเจน เกดองคกรทเปนสภาพลเมอง เพอก าหนดทศทางจงหวดในภารกจ 3 เรองก าหนดทศทางพฒนาจงหวดตดตามและตรวจสอบทศทางทก าหนด และสรางความเขมแขงของประชาชนในพนท ดงนน การเสนอรางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง แทจรงแลวจงเปนการด ารงเจตนารมณของรฐธรรมนญพ.ศ. ๒๕๕๐ และ ๒๕๔๐ ทมเจตนารมณใหประชาชนมเจตจ านงในการก าหนดชวตและพงพาตนเองและปญหาชมชนดวยตนเอง โดยสามารถจดตงเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญทงจงหวดตามหลกการปกครองตนเองขององคการปกครองสวนทองถน

นายชยมงคล ไชยรบ นายกองคการบรหารสวนจงหวดสกลนคร ในฐานะนายกสมาคมองคการบรหารสวนจงหวดแหงประเทศไทย กลาววา ท าอยางไรใหเกดการพฒนาทองถนเปนจรงขนได ส งทตองการคอกระจายอ านาจใหประชาชน ทผานมายงเปนการรวมศนยอ านาจ แบบบงคบ จดตง มขอจ ากดดานงบประมาณและบคลากร ววฒนาการของสภาต าบล เทศบาลองคการบรหารสวนจงหวด มกมองขามการสวนรวมของประชาชน การกระจายอ านาจนน จะเปนการรวมคด แบงท า และการมสวนรวมของประชาชน เรองทองถนเปนเรองของประชาชนปกครองตนเอง ไมเชอวาคนทมาจากการแตงตงจะดวาคนทมาจากการเลอกตง เรองทส าคญจงอยทวาท าอยางไรจะใหเกดการพฒนาหลกการปกครองทองถน ซงเหนวาการกระจายอ านาจทผานมายงไมกาวหนาจงสนบสนนใหมการจดการตนเอง โดยอยากเหนสภาพลเมองมาก ากบดแลประชาชนของเขาหากจะยบองคกรบรหารสวนจงหวด กตองขนมหนวยการปกครองทองถนอนขนดแลภาพรวมจงหวดทงจงหวด เพอเปนการทดแทน อบจ. การกระจายอ านาจในปจจบนยงมปญหาอยมาก จงขอเสนอใหคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ท าใหเกดการกระจายอ านาจแกทองถนอยางแทจรง เพอประโยชนของประชาชนในทองถน และเพอประโยชนโดยรวมรวมกนของสงคม

รศ.ตระกล มชย อาจารยประจ าคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ชใหเหนถงสถานการณทเกดขนในปจจบนจะสงผลกระทบตอการกระจายอ านาจอยางไร ซงมการวเคราะหสถานการณในกลมนกวชาการวา ระบอบอ ามาตยาธปไตยจะกลบมาจรงหรอไม ซงระบบความหมายนกวชาการฝรง หมายถง ระบบการปกครองและการบรหารจะยอนยคไปสมยจอมพล ป. พบลสงครามและจอมพลสฤษด ธนะรชตทเขาควบคมอ านาจฝายบรหารและฝายนตบญญต และอกประเดนหนงจากงานเขยนวทยานพนธของตนในชวงทศกษาชนปรญญาโท โดยตนไดวเคราะหการเมองยคนน วาเมอใดทอ านาจทางการเมองเปลยน โดยการเมองทมกลมทหาร กลมขาราชการ กลมนกวชาการเทคโนแครต กลมผลประโยชนทางธรกจ หรอกลมทน ทรวมตวกนจะสงผลกระทบการบรหารตอบานเมองอยางหลกเลยงไมได ประชาธปไตยทองถนและภาคประชาสงคมและภาคประชาชนจะถกครอบง า สงเกตไดจากการทเมอมการประกาศยทธศาสตร ๙ ประการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบปจจบน ซงภาวะเชนนคลายคลงระบบกงประชาธปไตยในชวงป ๒๕๒๓ – ๒๕๓๑ จะมสงทเกดขนในระบบโครงสรางใหญ เพราะฉะนนจงมประเดนทขอตงค าถามตอการปฏรปการปกครองทองถน ๕ ขอ

ค าถามท ๑ ในระดบจงหวดพนทของประชาชนพบวามปญหาดานเศรษฐกจสงคมและการเมองทสบเนองมา ๒๐ ปในเรองหนสนประชาชน ระบบและกลไกของรฐทมอยทงสวนกลางและภมภาคจะแกปญหานส าเรจหรอไม แมมความพยายามแตไมสามารถแกปญหานไดอยางแทจรง

ค าถามท ๒ ความเปนประชาธปไตยทสมบรณแบบ จะวางกลไกระดบชาตประชาธปไตยระดบลางหรอทองถนไมเขมแขง จะสรางประชาธปไตยระดบบนไดอยางไร เกดความลมเหลวของประชาธปไตยระดบบน การเกดรฐประหารหลายครงทหยดยงการเตบโตประชาธปไตยทองถน

ค าถามท ๓ จะใหประชาชนมทอยทยนทไหน ประชาชนมบทบาทและมสวนรวมทางการเมองไมต าวา ๒๐ ปและมความตนตวสง หากแกไขโดยไมค านงถงประชาชนอาจจะเกดปญหาขนได

ค าถามท ๔ ถามวาเราจะวางทศทางของประเทศอยางไร ถาตองการปฏรปการกระจายอ านาจ ปฏรปการปกครองทองถน จะตองมแผนทชดเจนและตอบสนองตอภาคประชาชนระดบทองถนไดอยางแทจรง

ค าถามท ๕ การปฏรปการปกครองทองถนนน ตองดระบบราชการประกอบดวย เพราะมลกษณะความสมพนธซงกนและกน กระจายอ านาจใหทองถนท า แตราชการและภมภาคยงควบคมอ านาจกไมสามารถแกปญหาได

๑๔

ดงนน ประเดนทนาสนใจทกระแสการปรบตวครงใหญของระบบราชการเมอศกษาถงการกระจายอ านาจ จะพบวาอปสรรคทเกดขนจะเกดจากระบบราชการสวนกลาง เกดจากกระทรวงทบวงกรมทงหมด และภมภาคทมทศทางแนวโนมทตวแทนสวนราชการระดบกรมมกไมใหอ านาจทองถน ดงนนกฎหมายจดการตนเองจะเกยวของกบอ านาจราชการสวนกลางทบญญตไวในกฎหมายหลายรอยฉบบจะเกดปญหากบกฎหมายทสวนกลางครอบคลมจะไมเกดการกระจายอ านาจได และสงทตองจบตามองในกระบวนการสภานตบญญต สภาปฏรปแหงชาต คณะกรรมาธการยกรางรฐธรรมนญ จะมตวแทนระดบทองถนเขาไปมสวนรวมและบทบาทแคไหน แตองคประกอบทมอยเหนไดวามขาราชการประจ าเขาไปจ านวนมาก มองกลไกลระบบราชการทงปจจบนและอดตทศทางระบบควบคมของรฐเปนลกษณะการปรบตวเพอปกปองตนเองมากกวาเพอปกปองประชาชน งานวจยไดชใหเหนชดเจนวา การกระจายอ านาจ ชวยลดความเหลอมล าของประชาชนระหวางเขตเมองและชนบท และประชาชนในชนบทมความพงพอใจตอการท างานของทองถนระดบสงมาก ดงนน เครอขายรวมผลกดนตองยดถอเปาหมายทชดเจนและย าททองถนสามารถใหความสขกบทองถนได

นายสวง ตนอด กรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจ ฯ และในฐานะเครอขายเชยงใหมจดการตนเอง กลาววาปญหาทพบพนทเกดจากการรวมศนยทสวนกลาง โดยพนทไมไดคดแกปญหาเอง เครอขายเชยงใหม จงเกดการเคลอนไหวและยกรางพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการเชยงใหมมหานคร พ.ศ. .... ขน โดยเปลยนวธคดประชาชนจากมการสวนรวมใหมาเปนเจาของจงหวด ซงเชยงใหมมวจยพบวาความเดอนรอนของประชาชนหลายตอหลายครงทเสนอตอผวาราชการจงหวดใหท าการแกไขปญหาให พบวาระดบจงหวดไมสามารถด าเนนการไดตองรออนมตจากสวนกลาง ตวอยาง เชน ในการจะสรางสะพานตองผานการอนมตของ ๗ กรมเกดปญหาความลาชาซงตองใชเวลาหลายมเพอรอการอนมตจากสวนกลาง และทชดเจนดานงบประมาณรอยละ ๒๗ ของงบประมาณแผนดนทลงมาสทองถนจะถกบงคบใชจายไปกบภารกจหลายเรองทไมใชภารกจของทองถน แตเปนนโยบายประชานยมของรฐบาล ดงนน ปญหาทเกดขนพอสรปประเดนปญหาได ดงน

ประเดนท ๑ การรวมศนยอ านาจการบรหารทสวนกลางการท าสญญาจะเปลยนจากรฐตอรฐ (G to G) ซงตอไปแนวโนมโลกาภวตนและการเรมตนของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) รปแบบความสมพนธจะเปลยนไปเปนลกษณะเมองตอเมองมากขน รฐบาลสวนกลางจะเตรยมรบมอกบสงเหลานอยางไร เอสงเสรมความสมพนธในดานตาง ๆ ระหวางทองถนกบทองถนในกลมประเทศอาเซยน

ประเดนท ๒ การปฏรปการเมองครงน ผปกครองตองเขาใจปญหาทเกดขนจากการรวมศนยอ านาจประชาชน เชน การทประชาชนหลายพนทไมตองการโครงการภาครฐและแสดงออกเพอรคดคาน เนองจากทไดรบผลกระทบในพนทสวนผลประโยชนอยทสวนกลาง จะเหนบทเรยนทตางประเทศรฐใดรวมศนยอ านาจจะเกดวกฤตบานเมอง

นอกจากนพบวากฎหมายของไทยจ านวนหลายรอยฉบบ เขยนใหอ านาจสวนกลางทงสน เดมประชาชนเปนเจาของปา เจาของน า จดการปาและน าดวยตนเอง ขณะนภาครฐจดการทงหมดประชาชน จงเกดการสรางกระแสรวม เพอขบเคลอนและตอส ดงนน จงเสนอแนวคดการปฏรปประเทศใหยกเครองใหม จดความสมพนธเชงอ านาจใหม หากการปฏรปกระชบพนทลกษณะแบบเดมกจะเกดปญหา ขณะนเครอขายประชาชนในหลายภาคจะรณรงคเคลอนไหว โดยจะขบเคลอนกฎหมายภาคประชาชน ๒๐ – ๓๐ ฉบบและรางรฐธรรมนญฉบบประชาชนแขงกบกรรมาธการยกราง ฯ และสภาปฏรปแหงชาต เชอวาในการท าเรองนตองพฒนาเปนประชาธปไตยทางตรงมากขน ท าใหประชาชนมสวนรวมในทองถนในเมองและประเทศมากขน และมสภาพลเมอง และตองก าหนดใหมเรองประชาวจารณประชาวจยทหลายประเทศได มประเดนสาธารณะส าคญจะน าเขาคหาถามประชาชนในพนท ซงเปนประชาธปไตยทางตรง หากตองการผวาราชการจงหวดจะเลอกตงหรอแตงตงจะมจงหวดปกครองตนเองกเขาคหาลงประชามตเพอถามประชาชน ดงนน ตองพฒนาประชาธปไตยใหประชาชนมามสวนรวมเปนเจาของทองถนเจาของประเทศจงจะแกปญหาเหลานได

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๑๕

แนะน ารางกฎหมายใหม

หลกการและสาระส าคญ

รางพระราชบญญต

การบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. ….

๑. เหตผลและความจ าเปน

โดยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๗๘ (๓) ก าหนดใหรฐตองกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนพงตนเองและตดสนใจในกจการของทองถนไดเอง สงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวมในการด าเนนการตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ พฒนาเศรษฐกจของทองถนและระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ตลอดทงโครงสรางพนฐานสารสนเทศในทองถน ใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ รวมทงพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ โดยค านงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน แตเนองจากปจจบนยงไมมกฎหมายรองรบหลกการดงกลาว อกทงการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบปจจบนตามทก าหนดในกฎหมายตาง ๆ ยงไมสงเสรมใหเกดการกระจายอ านาจไปสทองถนอยางแทจรง ดงนน เพอใหการปกครองสวนทองถนบรรลเจตนารมณของรฐธรรมแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๒๘๑ ทตองการใหความเปนอสระแกองคกรปกครองสวนทองถนตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนภายใตหลกความเปนรฐเดยวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ตลอดจนเพอแกไขปญหาอปสรรคทเกดขนกบกลไกการปกครองสวนทองถนในปจจบน อนจะน าไปสการสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดท าบรการสาธารณะ และการมสวนรวมในการตดสนใจแกปญหาในพนทเพอประโยชนสงสดแกประชาชนในทองถน ตลอดจนการพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ ตามเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

๑๖

๒. สาระส าคญของรางพระราชบญญต

รางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. …. มทงหมด ๑๓๕ มาตรา แบงออกเปน ๑๐ หมวด ดงน

(๑) หมวด ๑ วาดวยบททวไป (๒) หมวด ๒ วาดวยจงหวดปกครองตนเอง (๓) หมวด ๓ วาดวยการบรหารจงหวดปกครองตนเอง (๔) หมวด ๔ วาดวยการบรหารเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล (๕) หมวด ๕ วาดวยอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล (๖) หมวด ๖ วาดวยความสมพนธระหวางรฐบาลกบจงหวดปกครองตนเองและจงหวดปกครองตนเองกบ

เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล (๗) หมวด ๗ วาดวยการคลงและรายได (๘) หมวด ๘ วาดวยการมสวนรวมของประชาชน (๙) หมวด ๙ วาดวยคณะกรรมการตรวจสอบ (๑๐) หมวด ๑๐ วาดวยคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง (๑๑) วาดวยบทเฉพาะกาล

ส าหรบสาระส าคญของรางพระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. …. มดงตอไปน

๒.๑ การก าหนดบทนยาม

ก าหนดบทนยามของบทบญญตทส าคญในกฎหมายน เชน ก าหนดบทนยามค าวา “จงหวดปกครองตนเอง” ใหหมายความวาจงหวดทมความพรอมโดยประชาชนในจงหวดไดแสดงเจตนารมณเพอจดตงเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญทงจงหวดตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยใหการรบรอง และนยามค าวา “พระราชกฤษฎกาจดตง” หมายความวา พระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเอง เปนตน (รางมาตรา ๓)

๒.๒ การก าหนดบทบญญตเพอปองกนการขดกนของบทบญญตแหงกฎหมาย

ก าหนดใหบทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ขอบงคบ ระเบยบ หรอค าสงอนใดทอางถงจงหวด อ าเภอ ต าบล องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการบรหารสวนต าบล ใหถอวาบทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ขอบงคบ ระเบยบ หรอค าสงนน อางถงจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล ตามพระราชบญญตน แลวแตกรณ เทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน (รางมาตรา ๔)

๒.๓ การก าหนดผรกษาการตามกฎหมาย

ก าหนดใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจออกกฎกระทรวง ประกาศและระเบยบ เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน โดยใหกฎกระทรวง ประกาศและระเบยบนน เมอประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได (รางมาตรา ๕)

๒.๔ การจดตงจงหวดปกครองตนเอง

ก าหนดใหพระราชบญญตนมลกษณะเปนกฎหมายกลางเชนเดยวกบกฎหมายวาดวยองคการมหาชน กลาวคอเมอประชาชนในจงหวดใดมความพรอมตามเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน มสทธแสดงเจตนารมณเพอจดตงจงหวดปกครองตนเอง โดยการจดตงจงหวดปกครองตนเองนน ใหตราเปนพระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน การแสดงเจตนารมณของประชาชนเพอจดตงจงหวดปกครองตนเองนน ใหกระท าโดยการออกเสยงประชามตตามกฎหมายวาดวยการออกเสยงประชามต ซงกระบวนการเสนอใหมการออกเสยงประชามตสามารถกระท าไดโดยประชาชนผมสทธเลอกตงภายในจงหวดจ านวนไมนอยกวาหาพนคน เขาชอเสนอตอนายกรฐมนตรเพอใหมการจดท าประชามตจดตงจงหวดปกครองตนเอง ในขนตอนการออกเสยงประชามตตองมผมาออกเสยงเกนกงหนงของผมสทธออกเสยงในจงหวดนน และตองมผลคะแนนออกเสยงประชามตจ านวนสามในหาของผมาออกเสยงเหนชอบใหจดตงจงหวดปกครองตนเอง และ

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๑๗

เมอประชาชนในจงหวดใดลงประชามตเหนชอบใหมการจดตงจงหวดปกครองตนเองแลว ใหมการด าเนนการออกพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดประกาศผลการออกเสยงประชามต (รางมาตรา ๖)

๒.๕ การก าหนดใหยกเลกราชการสวนภมภาคในจงหวดทไดจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง

ก าหนด ให เม อม ก ารประกาศ ใ ชพระราชกฤษฎก าจ ดต ง จ งหวดปกครองตน เอง ในจ งหวด ใด ใหถอวาพระราชบญญตนมผลยกเลกกฎหมายวาดวยการจดตงจงหวดนน กลาวคอ เมอจงหวดใดไดจดตงเปนจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตนแลว โดยผลของพระราชบญญตนจะท าใหจงหวดและอ าเภอในฐานะทเปนราชการสวนภมภาคตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดนนนยกเลกไป ตวอยางเชน เมอกฎหมายฉบบนประกาศใชบงคบแลว หากประชาชนในจงหวดใดแสดงเจตนารมณผานการออกเสยงประชามตตองการใหจงหวดน นเปลยนรปแบบมาเปนองคการปกครองสวนทองถนขนาดใหญทงจงหวด และเมอคณะรฐมนตรด าเนนการออกพระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนขนในจงหวดนนแลว เมอพระราชกฤษฎกาดงกลาวประกาศใชบงคบแลวกจะเปนเงอนไขใหกฎหมายวาดวยการตงจงหวดนน ตลอดจนอ าเภอตาง ๆ ในจงหวดนนในฐานะทเปนราชการสวนภมภาคถกยกเลกไปโดยผลของพระราชบญญตฉบบน (รางมาตรา ๘)

นอกจากนเมอไดประกาศใชบงคบพระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเองในจงหวดใดแลว กจะท าใหพระราชบญญตฉบบนกอตงฐานะนตบคคลใหกบจงหวดปกครองตนเองนน โดยถอวาจงหวดปกครองตนเองทไดกอตงขน เปนราชการสวนทองถนตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหาราชการแผนดน และมอาณาเขตทองทตามทจงหวดนนมอยเดม (รางมาตรา ๙)

๒.๖ การก าหนดหลกการพนฐานของการปกครองสวนทองถน

ก าหนดใหจ งหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน มความเปนอสระในการก าหนดนโยบาย การบรหาร การจดบรการสาธารณะ การบรหารงานบคคล การเงนการคลงและการงบประมาณ รวมทงมอ านาจหนาทในการจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความหลากหลายทางชวภาพทอยในเขตพนทอยางสมดลและยงยน ซงหลกการดงกลาวเปนหลกการพนฐานทวไปของการปกครองสวนทองถนตามหลกการแหงการกระจายอ านาจทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยใหการรบรอง การทรฐสวนกลางกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนนนมความเปนอสระทงในการจดท าบรการสาธารณะ งานบรหารงานทวไปตามอ านาจหนาท การบรหารงบประมาณและการบรหารงานบคคล เมอรฐสวนกลางไดกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนแลว รฐสวนกลางจะคงไวซงอ านาจก ากบดแล โดยการก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถนตองท าเทาทจ าเปนและมหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทชดเจนสอดคลองและเหมาะสมกบรปแบบขององคกรปกครองสวนทองถน โดยตองเปนไปเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในทองถนหรอประโยชนของประเทศเปนสวนรวม และจะกระทบถงสาระส าคญแหงหลกการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน หรอนอกเหนอจากทกฎหมายบญญตไวมได (รางมาตรา ๑๐ และรางมาตรา ๑๑)

๒.๗ การก าหนดหลกการทวไปของจงหวดปกครองตนเอง

๒.๗.๑ ก าหนดใหการปกครองสวนทองถนภายในจงหวดปกครองตนเองมสองระดบ คอ องคกรปกครองสวนทองถนระดบบน ไดแก จงหวดปกครองตนเองมเขตพนทการปกครองครอบคลมทงจงหวด และองคกรปกครองสวนทองถนระดบลาง ไดแก เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลมเขตพนทการปกครองบางสวนของจงหวด นอกจากนยงก าหนดใหจดตงสภาพลเมองขนภายในจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล (รางมาตรา ๑๒)

๒.๗.๒ ก าหนดใหมคณะกรรมการคณะหนงขนในจงหวดปกครองตนเอง เรยกวา “คณะกรรมการประสานแผนและทศทางการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน” ประกอบดวย ผวาการจงหวดปกครองตนเอง ผแทนสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง ผแทนเทศบาลและผแทนองคการบรหารสวนต าบล เพอท าหนาทประสานอ านาจหนาทระหวางองคกรปกครองสวนทองถน ประสานแผนและทศทางในการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนการจดสรรงบประมาณระหวางจงหวดปกครองตนเอง เทศบาล องคการบรหารสวนต าบลและสภาพลเมอง โดยใหก าหนดรายละเอยดเกยวกบคณะกรรมการดงกลาวในพระราชกฤษฎกาจดตงซงออกตามความในพระราชบญญตน นอกจากนไดก าหนดขอพจารณาเพอ

๑๘

เปนหลกการของการประสานอ านาจหนาทของคณะกรรมการชดดงกลาวไววา การก าหนดโครงการ แผนงานและทศทางการพฒนาในเขตพนทองคกรปกครองสวนทองถนใด จะตองเปนไปเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในพนทองคกรปกครองสวนทองถนนนเปนส าคญ อนงเพอเปนหลกประกนในการคมครองประโยชนของพนทนน ๆ เปนหลก (รางมาตรา ๑๓)

๒.๗.๓ ก าหนดหลกการพนฐานทวไปในเรองอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเองซงเปนองคกรปกครองสวนทองถนระดบบน โดยก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาทในการจดท าบรการสาธารณะและภารกจอนเฉพาะในสวนทกอใหเกดประโยชนตอประชาชนทงพนทการปกครองครอบคลมทงจงหวด หรอภารกจทจงหวดปกครองตนเองเปนผจดท าจะกอใหเกดการประหยดตอขนาดและการลงทนซงเทศบาลไมสามารถด าเนนการไดเอง หรอหากเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลด าเนนการจะไมกอใหเกดผลประโยชนคมคาเมอเทยบกบการใหจงหวดปกครองตนเองเปนผจดท า หรอใหการสนบสนนภารกจของเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลตามทมการรองขอ หรออาจจดท าบรการสาธารณะอนตามความตกลงรวมกนกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล ทงน ตามทก าหนดในพระราชบญญตนและพระราชกฤษฎกาจดตง สวนรายละเอยดอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเองนน ก าหนดไวในหมวดวาดวยอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเอง (รางมาตรา ๑๔)

๒.๗.๔ ก าหนดหลกการพนฐานทวไปในเรองอ านาจหนาทของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลซงเปนองคกรปกครองสวนทองถนระดบลาง โดยก าหนดใหมอ านาจหนาทในการจดท าบรการสาธารณะและภารกจอนเพอประโยชนสขของประชาชนในเขตพนท และมอ านาจขอใหจงหวดปกครองตนเองสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะหรอภารกจอนทจ าเปน หรออาจจดท าบรการสาธารณะอนตามความตกลงรวมกนกบจงหวดปกครองตนเอง ทงน ตามทก าหนดในพระราชบญญตนและพระราชกฤษฎกาจดตง (รางมาตรา ๑๕)

๒.๘ การก าหนดใหการบรหารจงหวดปกครองตนเอง ประกอบดวยโครงสราง ๓ สวน

๒.๘.๑ สวนท ๑ สภาจงหวดปกครองตนเอง

๒.๘.๑.๑ ก าหนดใหสภาจงหวดปกครองตนเองมหนาททส าคญ คอ การใหความเหนชอบแผนพฒนาจงหวดและรางขอบญญต การควบคมการปฏบตงานของผวาการจงหวดปกครองตนเอง และการสงเสรม สนบสนน และใหความรวมมอกบสภาพลเมอง ทงน สมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองมทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน มวาระคราวละ ๔ ป โดยการก าหนดเขตเลอกตงและจ านวนสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตองค านงถงเขตพนทและจ านวนประชาชน (รางมาตรา ๑๗ – รางมาตรา ๒๐, รางมาตรา ๒๓ และรางมาตรา ๒๙)

๒.๘.๑.๒ ก าหนดคณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองทส าคญ เชน ไมเคยถกไลออก ปลดออก หรอใหออกจากราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจเพราะทจรตตอหนาท หรอถอวากระท าการทจรตและประพฤตมชอบในวงราชการ และมการก าหนดใหสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตองไมเปน ผมสวนไดเสยไมวาทางตรงหรอทางออมในกจการของจงหวดปกครองตนเอง และก าหนดการสนสดสมาชกภาพของสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองไวในกรณตาง ๆ เชน สภาจงหวดปกครองตนเองมมตใหพนจากต าแหนง การถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนโดยประชาชนผมสทธเลอกตง เปนตน (รางมาตรา ๒๒, รางมาตรา ๒๔ และรางมาตรา ๒๕)

๒.๘.๑.๓ ก าหนดใหมส านกงานกจการสภาจงหวดปกครองตนเองเปนหนวยงานท เปนอสระจากส านกงานจงหวดปกครองตนเอง ท าหนาทธรการของสภาและสงเสรมสนบสนนกจการของสภา (รางมาตรา ๒๘)

๒.๘.๒ สวนท ๒ ผวาการจงหวด

๒.๘.๒.๑ ก าหนดใหผวาการจงหวดมทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน โดยใชเขตจงหวดปกครองตนเองเปนเขตเลอกตง มวาระการด ารงต าแหนงคราวละสป แตจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกนกวาสองวาระไมได โดยก าหนดใหผสมครรบเลอกตงเปนผวาการจงหวดตองเสนอชอบคคลทจะด ารงต าแหนงรองผวาการจงหวดดวย (รางมาตรา ๓๒ และรางมาตรา ๓๖)

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๑๙

๒.๘.๒.๒ ก าหนดใหผวาการจงหวดมอ านาจหนาททส าคญ เชน ก าหนดนโยบายและการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พจารณาและออกประกาศ ประกาศใชแผนพฒนาจงหวดปกครองตนเอง เปนผบงคบบญชาพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง และรบผดชอบในการปฏบตราชการของจงหวดปกครองตนเอง เปนตน โดยเหตทจะท าใหผวาการจงหวดจะพนจากต าแหนงทส าคญ คอ การทประชาชน ผมสทธเลอกตงในเขตจงหวดปกครองตนเองไดเขาชอเสนอตอนายกรฐมนตร และเพอใหการบรหารงานในระหวางทไมมผวาการจงหวดขาดความตอเนอง ใหหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองปฏบตหนาทของผวาการจงหวดเทาทจ าเปนไดเปนการชวคราว (รางมาตรา ๓๘ – รางมาตรา ๔๑)

๒.๘.๓ สวนท ๓ สภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง

๒.๘.๓.๑ ก าหนดใหสมาชกสภาพลเมองประกอบดวยบคคลผมความรความสามารถและประสบการณจากองคกร ภาคชมชน ภาคประชาสงคม ภาควชาชพ ภาควชาการ โดยทสมาชกสภาพลเมองมวาระการด ารงต าแหนงคราวละ ๔ ป ซงเปนการออกแบบโครงสรางทเปดโอกาสใหภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการบรหารทองถน โดยสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง มอ านาจหนาททส าคญในการก าหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมในดานตาง ๆ การตดสนใจทางการเมอง การจดท าบรการสาธารณะ จดประชมสมชชาพลเมอง ตลอดจนการตรวจสอบการใชอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถนโดยการเสนอชอบคคลเปนคณะกรรมการตรวจสอบ โดยก าหนดใหสภาพลเมองสามารถมหนงสอใหผวาการจงหวด นายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล สภาองคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานของรฐ หนวยงานเอกชน หรอบคคลใด ชแจงขอเทจจรงหรอสงเอกสารทเกยวของเพอประกอบการพจารณาของสภาพลเมองได (รางมาตรา ๔๔ – รางมาตรา ๔๖ )

๒.๘.๓.๒ ก าหนดใหมส านกงานสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองรบผดชอบงานธรการของสภาพลเมอง ตลอดจนส ารวจ ศกษาและวเคราะหเรองทอยในหนาทของสภาพลเมอง พรอมทงจดท ารายงานประจ าปเกยวกบผลงานและอปสรรคในการด าเนนงานของสภาพลเมองเพอเสนอตอผวาการจงหวด สภาจงหวดปกครองตนเอง และสมชชาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง (รางมาตรา ๔๗)

๒.๙ การก าหนดใหการบรหารเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล ประกอบดวย

โครงสราง ๓ สวน เชนเดยวกบกบโครงสรางการบรหารจงหวดปกครองตนเอง

รางพระราชบญญตฉบบนไดก าหนดหลกการรวมกนของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลไวในกรณการก าหนดจ านวนและอาณาเขตพนทรบผดชอบ วาจะตองตองพจารณาถงจ านวนและอาณาเขตพนทรบผดชอบเดมของเทศบาลตามกฎหมายวาดวยเทศบาล หรออาณาเขตพนทรบผดชอบเดมขององคการบรหารสวนต าบลตามกฎหมายวาดวยสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล ทเคยประกาศใชบงคบในเขตจงหวดเดม โดยทจ านวนและอาณาเขตพนทรบผดชอบของเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลภายในเขตจงหวดปกครองตนเอง ใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง (รางมาตรา ๕๐ – รางมาตรา ๕๑)

๒.๙.๑ สวนท ๑ สภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบล

๒.๙.๑.๑ ก าหนดใหสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบล มาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน ตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน มวาระการด ารงต าแหนงคราวละ ๔ ป และก าหนดใหใชเขตเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนเขตเลอกตง โดยจ านวนสมาชกเทาใดใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาจดตง (รางมาตรา ๕๒ – รางมาตรา ๕๖)

๒.๙.๑.๒ ก าหนดใหมส านกงานกจการสภาเทศบาลหรอส านกงานกจการสภาองคการบรหารสวนต าบล เปนหนวยงานทเปนอสระจากส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลในการบรหารงานบคคล การงบประมาณ และการอน ทงน ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง (รางมาตรา ๖๐)

๒.๙.๑.๓ ก าหนดใหสภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจหนาท เชน การใหความเหนชอบแผนพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน การควบคมการปฏบตงานของผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน การสงเสรม สนบสนน ใหความรวมมอ รวมตลอดจนอนมตงบประมาณอดหนนคาใชจายในการด าเนนการแกสภาพลเมองเทศบาลหรอสภาพลเมององคการบรหารสวนต าบล (รางมาตรา ๖๑)

๒๐

๒.๙.๒ สวนท ๒ นายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบล

๒.๙.๒.๑ ก าหนดใหนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน โดยใชเขตเทศบาลหรอเขตองคการบรหารสวนต าบลเปนเขตเลอกตง มวาระการด ารงต าแหนงคราวละสป แตจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกนกวาสองวาระมได ทงน ในการลงสมครรบเลอกตง ก าหนดใหผสมครรบเลอกตงเสนอชอบคคลทจะด ารงต าแหนงรองนายกเทศมนตรหรอรองนายกองคการบรหารสวนต าบลดวย (รางมาตรา ๖๒ – รางมาตรา ๖๓ และรางมาตรา ๖๖)

๒.๙.๒.๒ ก าหนดใหนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจและหนาท เชน การก าหนดนโยบายและการบรหารเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล การประกาศใชแผนพฒนาเทศบาลหรอแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล การพจารณาอดหนนคาใชจายในการด าเนนการของสภาพลเมองเทศบาลหรอสภาพลเมององคการบรหารสวนต าบล (รางมาตรา ๗๐)

๒.๙.๓ สวนท ๓ สภาพลเมองเทศบาลหรอสภาพลเมององคการบรหารสวนต าบล

ก าหนดใหน าบทบญญตวาดวยสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง ในสวนท ๓ หมวด ๓ แหงพระราชบญญตน มาใชบงคบโดยอนโลม (รางมาตรา ๗๑)

๒.๑๐ การก าหนดอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวน

ต าบล

๒.๑๐.๑ อ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเอง

๒.๑๐.๑.๑ รางพระราชบญญตฉบบนไดก าหนดอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเองในเชงปฏเสธ กลาวคอ จงหวดปกครองตนเองยอมมอ านาจหนาททกประการภายในจงหวด ยกเวนอ านาจหนาท ๔ ประการ ไดแก ประการแรก อ านาจหนาทดานการปองกนประเทศ ประการทสอง อ านาจหนาทในดานการคลงของรฐและระบบเงนตรา ประการทสาม อ านาจหนาทดานการศาล และประการสดทาย อ านาจหนาทดานความสมพนธระหวางประเทศ (รางมาตรา ๗๒)

๒.๑๐.๑.๒ ก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาทในการบ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาและวฒนธรรมอนดของทองถน การฝกอาชพ การจดการศกษา และการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม (รางมาตรา ๗๓ – รางมาตรา ๗๔)

๒.๑๐.๑.๓ ก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจฝายเดยว หรอรวมกบหนวยงานของรฐ ในการจดท าบรการสาธารณะทจดท าขนภายในเขตพนทของจงหวดปกครองตนเองนน หรอมความเกยวเนองจงหวดปกครองตนเองนน หรอกรณจดท าขนนอกเขตพนทแตเปนไปเพอประโยชนแกจงหวดปกครองตนเองนน นอกจากน จงหวดปกครองตนเองยงมอ านาจฝายเดยว หรอรวมประกอบกจการพาณชยกบหนวยงานของรฐ ทมสถานทตงอยในเขตจงหวดปกครองตนเองนน (รางมาตรา ๗๕ และรางมาตรา ๗๖)

๒.๑๐.๒ ส านกงานจงหวดปกครองตนเอง

ก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองมส านกงานจงหวดปกครองตนเอง ขนตรงตอผวาการจงหวด โดยใหมหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเอง ซงมทมาจากการสรรหาของผวาการจงหวด จากผมความร ความซอสตยสจรตและประสบการณเชยวชาญดานการบรหารองคกรเปนทประจกษ มความเขาใจในดานการปกครองทองถนเปนอยางด เพอมาท าหนาทบงคบบญชากจการของส านกงานจงหวดปกครองตนเอง และเปนผชวยผวาการจงหวดปกครองตนเองในการบงคบบญชาพนกงานเจาหนาทของส านกงานจงหวดปกครองตนเอง โดยหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองมวาระในการด ารงต าแหนงคราวละสปและอาจไดรบสรรหาใหมอกได นอกจากน ยงก าหนดใหการแบงสวนองคกรภายในส านกงานจงหวดปกครองตนเอง ใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตงและขอบญญต (รางมาตรา ๗๗ – รางมาตรา ๗๘)

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๒๑

๒.๑๐.๓ อ านาจหนาทของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล

๒.๑๐.๓.๑ ก าหนดใหเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลมความเปนอสระในการก าหนดนโยบาย การบรหาร การจดบรการสาธารณะ การบรหารงานบคคล การเงน การคลงและงบประมาณ รวมทงมอ านาจหนาทในการจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในเขตพนท (รางมาตรา ๗๙)

๒.๑๐.๓.๒ ก าหนดใหภายใตบงคบแหงพระราชบญญตน เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจหนาทตามทก าหนดไวในกฎหมายวาดวยเทศบาล อนเปนบทบญญตทก าหนดใหมการจดท าบรการสาธารณะ การจดใหมสาธารณปโภคในพนท เปนตน และรวมถงอ านาจหนาทตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเอง ทงน อ านาจหนาทอนนอกเหนอจากนใหเปนไปตามความตกลงรวมกนระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ (รางมาตรา ๘๐)

๒.๑๐.๓.๓ ก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองมส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลขนตรงตอนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ โดยใหมหวหนาส านกงาน ซงมทมาจากการสรรหาของนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ โดยคดสรรมาจากผมความร ความซอสตยสจรตและประสบการณเชยวชาญดานการบรหารองคกรเปนทประจกษ มความเขาใจในดานการปกครองทองถนเปนอยา งด เพอมาท าหนาทบงคบบญชากจการของส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบล และเปนผ ชวยนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลในการบงคบบญชาพนกงานเจาหนาทของส านกงาน โดยหวหนาส านกงานมวาระในการด ารงต าแหนงคราวละสปและอาจไดรบสรรหาใหมอกได (รางมาตรา ๘๑)

๒.๑๑ การก าหนดความสมพนธระหวางรฐบาลกบองคกรปกครองสวนทองถน และระหวาง

องคกรปกครองสวนทองถนดวยกนเอง

๒.๑๑.๑ การก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถน

ในพระราชบญญตฉบบนก าหนดใหนายกรฐมนตรมอ านาจก ากบดแลการปฏบตราชการตามอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตนใหเปนไปตามกฎหมาย กลาวคอ นายกรฐมนตรมอ านาจก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถนตามกฎหมายฉบบนทงสามรปแบบ คอ จงหวดปกครองตนเอง เทศบาล และองคการบรหารสวนต าบล ซงตางจากกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนในปจจบน กลาวคอ ในกฎหมายวาดวยองคการบรหารสวนจงหวด ก าหนดใหผวาราชการจงหวดมอ านาจก ากบดแลองคการบรหารสวนจงหวด ในกฎหมายวาดวยเทศบาลก าหนดใหผวาราชการจงหวดมอ านาจก ากบดแลเทศบาลนคร และเทศบาลเมอง สวนเทศบาลต าบลนน ก าหนดใหนายอ าเภอมหนาทชวยผวาราชการจงหวดในการก ากบดแล และในกฎหมายวาดวยสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบลก าหนดใหนายอ าเภอก ากบดแล ซงในกฎหมายปจจบนเปนการก ากบดแลกอนการกระท าเปนหลก เชน กอนทองคกรปกครองสวนทองถนจะประกาศใชบงคบขอบญญตงบประมาณรายจายประจ าปตองใหผก ากบดแลเหนชอบกอนถงจะประกาศใชบงคบได หรอการทกระทรวงมหาดไทยออกระเบยบวาดวยการลา โดยก าหนดรายละเอยดเกยวกบการลาประเภทตาง ๆ ของผบรหารทองถนไวอยางเครงครด เชน ผบรหารทองถนผใดจะเดนทางไปปฏบตราชการตางจงหวด หรอปฏบตราชการ ณ กรงเทพมหานคร จะตองขออนญาตผก ากบดแลลวงหนา เปนตน ดงนน หลกการเกยวกบการก ากบดแลตามรางพระราชบญญตฉบบนจงบญญตขนเพอแกไขปญหาดงกลาว โดยก าหนดใหนายกรฐมนตรท าหนาทก ากบดแลไดตามทกฎหมายก าหนดเทานน หลกการดงกลาวเนนไปทการก ากบดแลหลงการกระท าเปนหลก เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนมความเปนอสระในการจดท าบรการสาธารณะภายใตการก ากบตามกฎหมาย (รางมาตรา ๘๒)

๒.๑๑.๒ การก าหนดความสมพนธระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล

๒.๑๑.๒.๑ ก าหนดใหเพอประโยชนแกการจดท าบรการสาธารณะทมความเกยวเนองกนหลายทองถนหรอเพอความคมคาในการจดท าบรการสาธารณะในทองถนนน ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจท าความตกลงรวมกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลทเกยวของในการจดท าบรการสาธารณะภายในเขตพนทเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล โดยความเหนชอบของคณะกรรมการประสานแผน นอกจากนยงก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองมหนาทชวยเหลอ สงเสรม สนบสนน การจดท าบรการสาธารณะของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามทไดมการรองขอ (รางมาตรา ๘๓)

๒๒

๒.๑๑.๒.๒ ก าหนดหลกการเรองสวนแบงรายไดระหวางจงหวดปกครองตนเองกบองคกรปกครองสวนทองถนระดบลาง โดยก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองจดมหนาทจดสรรรายไดจากการจดเกบใหแกเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลอยางเพยงพอตอการจดท าบรการสาธารณะและภารกจตามอ านาจหนาท โดยความเหนชอบของคณะกรรมการประสานแผน เนองจากในรางพระราชบญญตฉบบนไดก าหนดใหจงหวดปกครองตนเองเปนหนวยในการจดเกบรายไดประเภทตาง ๆ แลวท าหนาทจดสรรภายในระหวางจงหวดปกครองตนเองกบองคกรปกครองสวนทองถนระดบลาง ซงมหลกในการจดสรรรายได คอ การจดสรรรายไดระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลใหค านงถงการด าเนนงานตามอ านาจหนาทในการจดท าบรการสาธารณะ เขตพนทรบผดชอบ จ านวนประชากรในทองถน และอ านาจในการจดเกบรายไดของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลนน ทงน หลกเกณฑ วธการ เงอนไขการก าหนดสดสวนการจดสรรใหเปนไปตามทพระราชกฤษฎกาจดตงก าหนด นอกจากนยงก าหนดหลกการใหจงหวดปกครองตนเองจดสรรงบประมาณ เปนเงนอดหนนใหกบเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลอยางเพยงพอตอการจดท าบรการสาธารณะ โ ดยค านงถงเขตพนทและลกษณะของพนท จ านวนประชากร รายไดของทองถนนนประกอบดวย ซงการจดสรรเงนอดหนนตองค านงถงหลกความเสมอภาคและเปนธรรม (รางมาตรา ๘๔ และมาตรา ๘๕)

๒.๑๒ การก าหนดหลกการในเรองการคลงและรายไดขององคกรปกครองสวนทองถน

๒.๑๒.๑ การก าหนดหนาทของรฐตอองคกรปกครองสวนทองถนในเรองการคลงและรายได

ก าหนดใหรฐมหนาทตองใหการสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล โดยค านงถงหลกการจดท าบรการสาธารณะขนต าอยางเทาเทยมกน และตองให การอดหนนงบประมาณแกองคกรปกครองสวนทองถนทมความสามารถในการจดเกบรายไดนอยเพอใหสามารถมรายไดเพยงพอตอการจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาท (รางมาตรา ๘๖)

๒.๑๒.๒ การก าหนดใหม “คณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน”

๒.๑๒.๒ .๑ ก าหนดใหมคณะกรรมการคณะหน งข นตามพระราชบญญตน เ ร ยกว า “คณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน” ประกอบดวย (๑) รองนายกรฐมนตรซงนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธานกรรมการ (๒) กรรมการโดยต าแหนง ไดแก ปลดกระทรวงการคลง ผอ านวยการส านกงบประมาณ เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา อธบดกรมสรรพากร อธบดกรมสรรพสามต และผวาการจงหวดทกแหง (๓) กรรมการผทรงคณวฒ ซงนายกรฐมนตรแตงตงจากผมความรความสามารถและประสบการณ ดานภาษอากร ดานการคลงทองถน ดานนตศาสตร และดานการปกครองสวนทองถน ดานละสองคน และ (๔) กรรมการผแทนองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน ไดแก นายกเทศมนตรจ านวนเกาคน และนายกองคการบรหารสวนต าบลจ านวนเจดคน โดยใหผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภทเลอกกนเองตามหลกเกณฑและวธการทนายกรฐมนตรก าหนดเพอท าหนาทบรหารจดการการจดเกบภาษ ก าหนดหลกเกณฑ วธการการจดเกบภาษและจดแบงภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถนตามสดสวนทก าหนดไวในพระราชบญญตน นอกจากนยงก าหนดใหปลดส านกนายกรฐมนตร ท าหนาทเปนเลขานการคณะกรรมการ และใหมอ านาจแตงตงขาราชการของส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตรเปนผชวยเลขานการจ านวนสามคน (รางมาตรา ๘๗)

๒.๑๒.๒.๒ ก าหนดใหคณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจและหนาทดงตอไปน (๑) จดท าแผนการจดเกบภาษอากรและรายไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน (๒) ก าหนดหลกเกณฑและวธการจดเกบภาษอากรและรายไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน (๓) ก ากบการจดแบงภาษอากร และรายไดอนระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน ใหเปนไปตามพระราชบญญตน (๔) ปรบปรงสดสวนภาษอากรและรายไดอนระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน (๕) เสนอแนะหรอก าหนดหลกเกณฑการจดแบงรายไดระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล แกคณะกรรมการประสานแผน (๖) เสนอแนะมาตรการดานการเงน การคลง การภาษอากร การงบประมาณ และการรกษาวนยทางการเ งน การคลงขององคกรปกครองสวนทองถน ตอองคกรปกครองสวนทองถน (๗) เสนอแนะเกยวกบมาตรการการเพมรายไดใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ตอนายกรฐมนตร (๘) เสนอแนะเกยวกบการจดสรรเงนอดหนนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนโดยค านงถงหลกการจดท าบรการสาธารณะขนต า

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๒๓

อยางเทาเทยมกน ตอคณะรฐมนตร และ (๙) ปฏบตการอนตามทก าหนดไวในพระราชบญญตนและกฎหมายอน (รางมาตรา ๙๓)

๒.๑๒.๓ การก าหนดภาษและรายไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน

๒.๑๒.๓.๑ ก าหนดหลกการใหอ านาจจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาทหลกในการจดเกบภาษอากรและรายไดอน ๆ โดยใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจในการจดเกบภาษและรายไดตามรางพระราชบญญตฉบบน ซงมการแบงอ านาจการจดรายไดออกเปน ๒ ประเภทหลก ๆ คอ ภาษทใชฐานรวมระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถนหรอภาษอนทมใชภาษทองถน โดยเมอจดเกบแลวใหเกบไวเปนรายไดของจงหวดปกครองตนเองไมนอยกวารอยละเจดสบของรายไดทงหมด และใหน าสงรายไดไมนอยกวารอยละสามสบเปนรายไดของแผนดน แตอยางไรกดภาษทองถนตามทก าหนดไวในรางพระราชบญญตนและตามทมกฎหมายก าหนด เมอจดเกบแลวใหเกบไวเปนรายไดของจงหวดปกครองตนเองทงหมด นอกจากนรายไดของจงหวดปกครองตนเองตามรางพระราชบญญตฉบบน รวมทงเบยปรบทเกดจากการด าเนนการตามวตถประสงคของจงหวดปกครองตนเองไมเปนรายไดทตองน าสงกระทรวงการคลงตามกฎหมายวาดวยเงนคงคลงและกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณ และก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนอาจมอบอ านาจใหหนวยงานของรฐทเกยวของ ท าหนาทจดเกบภาษและรายไดตามหมวดนกได โดยหกคาใชจายรอยละหนงของเงนภาษทจดเกบไดหรอตามทมกฎหมายเฉพาะบญญตไว (รางมาตรา ๙๖)

๒.๑๒.๓.๒ ก าหนดหลกการโครงสรางรายไดขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน ประกอบดวย (๑) รายไดประเภทภาษอากร เชน ภาษทองถน และภาษทใชฐานรวมระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน เปนตน (๒) รายไดทมใชภาษอากร เชน รายไดจากเงนอดหนนจากรฐ สวนราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชนหรอองคกรปกครองสวนทองถนอน คาธรรมเนยม คาใบอนญาต คาปรบ หรอ รายไดจากทรพยสน ตลอดจนรายไดจากการพาณชยหรอวสาหกจขององคกรปกครองสวนทองถน เปนตน (รางมาตรา ๙๗)

๒.๑๒.๓.๓ ก าหนดรายละเอยดรายไดประเภทตาง ๆ เชน ภาษทองถน ภาษฐานรวม การก าหนดหลกการใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจในการจดเกบภาษและรายไดประเภทใหม หรอการก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจในการจดเกบรายไดอน เชน คาธรรมเนยม เปนตน (รางมาตรา ๙๘ - รางมาตรา ๑๐๔)

๒.๑๓ การก าหนดหลกการมสวนรวมของประชาชน

๒.๑๓.๑ ก าหนดหลกการการมสวนรวมของประชาชนผมสทธเลอกตงในจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล ในเรองตาง ๆ เชน สทธลงคะแนนเสยงถอดถอนสมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถนผนนพ นจากต าแหนง สทธในการเขาชอเสนอขอบญญตทองถน สทธการมสวนรวมในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถน สทธในการไดรบทราบขอมลรายละเอยดในกรณทการกระท าขององคกรปกครองสวนทองถนจะมผลกระทบตอชวตความเปนอยของประชาชนในทองถนในสาระส าคญ ตลอดจนก าหนดสทธใหประชาชนในทองถนออกเสยงประชามตเพอตดสนใจเกยวกบการกระท าของรฐในเขตพนทองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนการกระท าขององคกรปกครองสวนทองถนทอาจมกระทบตอชวตความเปนอยของประชาชนในทองถนในสาระส าคญ และสทธในการไดรบทราบขอมลการด าเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน เปนตน (รางมาตรา ๑๐๕ ถงรางมาตรา ๑๑๐)

๒.๑๔ การก าหนดใหม “คณะกรรมการตรวจสอบ” ขนในจงหวดปกครองตนเอง

๒.๑๔.๑ ก าหนดใหมคณะกรรมการคณะหนงในจงหวดปกครองตนเอง เรยกวา “คณะกรรมการตรวจสอบ” ประกอบดวยประธานกรรมการคนหนง และกรรมการอนอกแปดคน ซงสภาจงหวดปกครองตนเองใหความเหนชอบตามทสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเสนอ โดยตองค านงถงสดสวนความเทาเทยมระหวางเพศดวย วธการไดมาซงคณะกรรมการตรวจสอบนนกฎหมายฉบบนก าหนดใหสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเสนอรายชอบคคลผมความรและประสบการณเปนทประจกษในดานนตศาสตร ดานเศรษฐศาสตร ดานสงคมศาสตร ดานการบรหารราชการแผนดน ดานการเงนการคลงและงบประมาณ ดานการโยธาธการและผงเมอง ดานการบญชและการตรวจสอบภายใน ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานอน อนเปนประโยชนแกการตรวจสอบกจการของจงหวดปกครองตนเองจากผมสทธเลอกตงในเขตจงหวดปกครองตนเองนนดานละสองคน และเมอสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเสนอรายชอบคคลตามวรรคกอนแลว ใหสงรายชอบคคล

๒๔

ดงกลาวแกสภาจงหวดปกครองตนเองเพอพจารณาคดเลอกใหเหลอจ านวนเกาคนเพอแตงตงเปนกรรมการตรวจสอบ (รางมาตรา ๑๑๑)

๒.๑๔.๒ ก าหนดใหคณะกรรมการตรวจสอบมอ านาจหนาทเกยวกบการตรวจสอบการด าเนนงานภายในองคกรปกครองสวนทองถนในเรองเกยวกบการเงน การบญช การใชจายเงนงบประมาณ การจดซอจดจาง ประสทธภาพการบรหารงาน การตรวจสอบภายในอน พจารณาขอรองเรยนจากประชาชนในทองถนและสภาพลเมองเกยวกบการด าเนนการตามอ านาจหนาท โดยใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง นอกจากนยงไดก าหนดหนาทใหคณะกรรมการตรวจสอบเสนอรายงานการตรวจสอบตอผวาการจงหวดและสภาจงหวดปกครองตนเองอยางนอยปงบประมาณละสองครง (รางมาตรา ๑๑๕)

๒.๑๕ การก าหนดใหม “คณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง” ขนตาม

พระราชบญญตฉบบน

๒.๑๕.๑ ก าหนดใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา “คณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง” ประกอบดวย (๑) ประธานกรรมการ ซงกรรมการเลอกกนเองจากกรรมการผทรงคณวฒคนหนงเปนประธาน (๒) กรรมการโดยต าแหนง ไดแก ปลดส านกนายกรฐมนตร เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา เลขาธการ ก.พ.ร. ผอ านวยการส านกงบประมาณ และอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน (๓) กรรมการผทรงคณวฒจ านวนแปดคน ไดแก บคคลซงมความรความเชยวชาญในดานการบรหารราชการแผนดน ดานการพฒนาทองถน ดานเศรษฐศาสตร ดานการปกครองสวนทองถนในสาขารฐศาสตรหรอรฐประศาสนศาสตร ดานกฎหมาย ดานการมสวนรวมของประชาชน ดานภาษอ ากร ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานละหนงคน โดยการสรรหาผทรงคณวฒใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทนายกรฐมนตรก าหนด และก าหนดใหผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองเปนกรรมการและเลขานการ (รางมาตรา ๑๑๖)

๒.๑๕.๒ ก าหนดใหคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาท ดงตอไปน (๑) สนบสนนการด าเนนการจดตงจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน (๒) สนบสนนคณะรฐมนตรในการด าเนนการยกรางพระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเองตามมาตรา ๖ ของพระราชบญญตน โดยตองจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนในจงหวดนนดวย (๓) สนบสนนการโอนบรรดากจการ ทรพยสน สทธ หนสนและเงนงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถนใหเปนไปตามมาตรา ๑๓๑ ของพระราชบญญตน (๔) เสนอการจดโครงสราง องคกร การแบงสวนงาน ขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน (๕) เสนอการจดระบบบรหารหารงานบคคลแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหเปนไปตามพระราชบญญตน (๖) เสนอแนะเกยวกบการปรบปรงแกไขกฎหมาย กฎ ขอบงคบ ระเบยบ และค าสงทบงคบใชอยในสวนทเกยวของกบการด าเนนการขององคกรปกครองสวนทองถน เพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตนตอคณะรฐมนตร (๗) ก าหนดหลกเกณฑอนเปนมาตรฐานกลางเพอเปนแนวทางใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน ในการออกกฎ ระเบยบ ขอบงคบ ขอบญญต เทศบญญต หรอประกาศ ทอยในอ านาจหนาทในเรองตาง ๆ ขอบงคบเพอประโยชนแกการด าเนนงานของสภาทองถน การจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาท การบรหารงานทวไป การบรหารงานบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสน การตรวจสอบภายใน การสรรหาหวหนาส านกงานองคกรปกครองสวนทองถน การรกษาการแทนและการปฏบตการแทน การก าหนดอตราเงนเดอน คาตอบแทน สวสดการและสทธประโยชนอยางอนของเลขาธการ พนกงานและลกจางขององคกรปกครองสวนทองถน และ (๘) อ านาจหนาทอนตามทกฎหมายก าหนด (รางมาตรา ๑๒๒)

๒.๑๕.๓ ก าหนดใหส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เปนส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองจนกวาจะมการจดตงส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน ซงตองด าเนนการใหแลวเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ และใหผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนท าหนาทผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองจนกวาจะมการแตงตงผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองพระราชบญญตน (รางมาตรา ๑๒๓)

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๒๕

๒.๑๕.๔ ก าหนดใหมส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง ในส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร โดยมอ านาจและหนาทดงตอไปน (๑) รบผดชอบงานธรการของคณะกรรมการ

(๒) รวบรวมขอมล ศกษา และวเคราะหเกยวกบการปฏรปการปกครองทองถนทองถนเพอประโยชนตามพระราชบญญตน และขอมลตาง ๆ เกยวกบงานของคณะกรรมการ (๓) รวมมอและประสานงานกบราชการสวนกลาง ราชการสวนภมภาค องคกรปกครองสวนทองถน และรฐวสาหกจ เพอด าเนนการใหเปนไปตามพระราชบญญตน (๔) ตดตามและประเมนผลการปฏบตตามแผนตามทคณะกรรมการมอบหมาย และ (๕) ปฏบตหนาทอนตามทกฎหมายก าหนดใหเปนหนาทของส านกงานคณะกรรมการปฏรปการปกครองทองถน หรอตามทคณะกรรมการมอบหมาย (รางมาตรา ๑๒๔)

๒.๑๖ บทเฉพาะกาล

๒.๑๖.๑ ก าหนดใหนายกองคการบรหารสวนจงหวด รองนายกองคการบรหารสวนจงหวด เลขานการนายกองคการบรหารสวนจงหวด ทปรกษานายกองคการบรหารสวนจงหวด และสมาชกองคการบรหารสวนจงหวด ซงด ารงต าแหนงอยกอนวนทมการจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง เปนผวาการจงหวด รองผวาการจงหวด เลขานการผวาการจงหวด ทปรกษาผวาการจงหวด และสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองแลวแตกรณ จนกวาจะมการเลอกตงผวาการจงหวดและสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน (รางมาตรา ๑๒๕)

๒.๑๖.๒ ก าหนดใหเมอไดมการยกเลกกฎหมายวาดวยการตงจงหวดซงออกตามความในพระราชบญญตน ใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐทปฏบตงานสงกดราชการสวนภมภาคซงเคยปฏบตงานอยในจงหวดทไดมการจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง แสดงความจ านงวาจะโอนยายกลบไปสงกดหนวยงานเดมทตนสงกดอย หรอมความประสงคจะโอนยายมาสงกดเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง โดยต าแหนงหนาท เงนเดอน คาตอบแทนอยางอน หรอสทธประโยชนของเจาหนาทของรฐ ทโอนยายมาสงกดเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเองจะตองไมนอยกวาสถานะเดมของขาราชการหรอเจาหนาทของรฐผนน (ราง ๑๒๖ และมาตรา ๑๒๗)

๒.๑๖.๓ ก าหนดใหในจงหวดใดเมอมการจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง โดยมการประกาศใชพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตนแลว ใหกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนทงหลายในสวนทพระราชบญญตนมไดก าหนดใหน าบทบญญตนนมาใชบงคบภายในเขตพนทจงหวดเดม ไมมผลใชบงคบนบตงแตวนทไดมการประกาศใชพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตน (รางมาตรา ๑๒๘)

๒.๑๖.๔ ก าหนดใหเพอประโยชนในการบรหารงานของจงหวดปกครองตนเอง ผวาการจงหวดอาจขอใหเจาหนาทของรฐมาปฏบตงานเปนพนกงานเจาหนาทในส านกงานจงหวดปกครองตนเองเปนการชวคราวได ทงนเมอไดรบอนมตจากผบงคบบญชาของผนน นอกจากนหากมความจ าเปนกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐอนใดอาจสงขาราชการหรอเจาหนาทของรฐมาประจ ายงจงหวดปกครองตนเอง เพอปฏบตราชการในหนาทของกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐ กยอมกระท าได โดยความตกลงกบจงหวดปกครองตนเอง (รางมาตรา ๑๒๙)

๒.๑๖.๕ ก าหนดใหเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลในจงหวดทไดจดตงขนกอนทพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตนมผลใชบงคบ เปนเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน โดยใหผบรหารทองถน รองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถนและสมาชกสภาของถนแลวแตกรณ ด ารงต าแหนงเปนผบรหารทองถน รองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถนและสมาชกสภาของถนตามพระราชบญญตนอยตอไปจนกวาจะครบวาระ (รางมาตรา ๑๓๐)

๒.๑๖.๖ ก าหนดใหโอนบรรดากจการ ทรพยสน สทธ หนสนและเงนงบประมาณขององคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล และองคการบรหารสวนต าบล ทงหลายภายในเขตพนทจงหวดเดม ไปเปนของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ โดยใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง ตลอดจนใหบรรดาขาราชการ พนกงาน ลกจาง หรอเจาหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนทงหลายภายในเขตพนทจงหวดเดม โอนมาเปนพนกงานเจาหนาท ของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ โดยต าแหนงหนาท เงนเดอน คาตอบแทนอยางอนหรอสวสดการของบรรดาขาราชการ พนกงาน ลกจาง หรอเจาหนาททโอนยายมาสงกดเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการ

๒๖

บรหารสวนต าบลจะตองไมนอยกวาสถานะเดมของผนน ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง (รางมาตรา ๑๓๑ และรางมาตรา ๑๓๒)

๒.๑๖.๗ ก าหนดใหในเขตองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน ใหอ านาจหนาทของนายอ าเภอตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองทเปนอ านาจหนาทของนายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ และใหอ านาจหนาทของผวาราชการจงหวดตามกฎหมายดงกลาวเปนอ านาจหนาทของผวาการจงหวด ตลอดจนใหก านน ผใหญบาน แพทยประจ าต าบล สารวตรก านนและผชวยผใหญบาน ตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองทในเขตองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตนด ารงต าแหนงอยตอไปจนกวาจะครบวาระ และใหมอ านาจหนาทในการชวยเหลอผวาการจงหวด นายกเทศมนตร หรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ ในการปฏบตหนาท (รางมาตรา ๑๓๓ และรางมาตรา ๑๓๔)

๒.๑๖.๘ ก าหนดใหในวาระเรมแรก ใหมกรรมการผทรงคณวฒในคณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน มจ านวนดานละหาคน จนกวาจะมการจดตงจงหวดปกครองตนเองครบสบแหง เนองจากในวาระเรมแรกอาจมการจดตงจงหวดปกครองตนเองไดเพยงบางจงหวด จงท าใหสดสวนกรรมการโดยต าแหนงทก าหนดใหผวาการจงหวดเปนกรรมการดงกลาวมจ านวนนอย จงตองก าหนดบทเฉพาะกาลในลกษณะดงกลาว (รางมาตรา ๑๓๕)

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๒๗

บนทกหลกกำรและเหตผล ประกอบรำงพระรำชบญญตกำรบรหำรจงหวดปกครองตนเอง

พ.ศ. ….

----------------------------

หลกกำร

ใหมกฎหมายวาดวยการบรหารจงหวดปกครองตนเอง

เหตผล โดยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๗๘ (๓) ก าหนดใหรฐตองกระจายอ านาจใหองคกรปกครองสวนทองถนพงตนเองและตดสนใจในกจการของทองถนไดเอง สงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวมในการด าเนนการตามแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ พฒนาเศรษฐกจของทองถนและระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการ ตลอดทงโครงสรางพนฐานสารสนเทศในทองถน ใหทวถงและเทาเทยมกนทวประเทศ รวมทงพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ โดยค านงถงเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน แตเนองจากปจจบนยงไมมกฎหมายรองรบหลกการดงกลาว อกทงการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบปจจบนตามทก าหนดในกฎหมายตาง ๆ ยงไมสงเสรมใหเกดการกระจายอ านาจไปสทองถนอยางแทจรง ดงนน เพอใหการปกครองสวนทองถนบรรลเจตนารมณของรฐธรรมแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๒๘๑ ทตองการใหความเปนอสระแกองคกรปกครองสวนทองถนตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนภายใตหลกความเปนรฐเดยวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ตลอดจนเพอแกไขปญหาอปสรรคทเกดขนกบกลไกการปกครองสวนทองถนในปจจบน อนจะน าไปสการสงเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลกในการจดท าบรการสาธารณะ และการมสวนรวมในการตดสนใจแกปญหาในพนทเพอประโยชนสงสดแกประชาชนในทองถน ตลอดจนการพฒนาจงหวดทมความพรอมใหเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ ตามเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

๒๘

รำง พระรำชบญญต

กำรบรหำรจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. ....

-----------------------

......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

โดยทเปนการสมควรใหมกฎหมายวาดวยการบรหารจงหวดปกครองตนเอง

พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตของกฎหมาย

………………………………………………………………………………………………………………………………..

มำตรำ ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตการบรหารจงหวดปกครองตนเอง พ.ศ. ....”

มำตรำ ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มำตรำ ๓ ในพระราชบญญตน

“จงหวดปกครองตนเอง” หมายความวา จงหวดทมความพรอมโดยประชาชนในจงหวดไดแสดงเจตนารมณเพอจดตงเปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญทงจงหวดตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถนทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยใหการรบรอง

“เทศบาล” หมายความวา เทศบาลตามพระราชบญญตน

“องคการบรหารสวนต าบล” หมายความวา องคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน

“พระราชกฤษฎกาจดตง” หมายความวา พระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเอง

“ผวาการจงหวด” หมายความวา ผวาการจงหวดปกครองตนเอง

“จงหวด” หมายความวา จงหวดตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน

“องคกรปกครองสวนทองถน” หมายความวา จงหวดปกครองตนเอง เทศบาล และองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน

“สมชชาพลเมอง” หมายความวา กระบวนการทใหประชาชนภายในเขตองคกรปกครองสวนทองถนไดรวมกนถกแถลงแลกเปลยนองคความร ความคดเหน ขอเสนอแนะ ขอเทจจรง หรอสภาพปญหา อยางสมานฉนท เกยวกบวถชวตความเปนอย สภาพเศรษฐกจสงคมวฒนธรรม สภาพแวดลอม และสภาพการเมองการปกครอง เพอน าไปสขอเสนอแนะหรอแนวนโยบายพนฐานระยะยาวขององคกรปกครองสวนทองถน โดยจดใหมการประชมอยางเปนระบบและอยางมสวนรวม

“พนกงานเจาหนาท” หมายความวา พนกงานและลกจางขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๒๙

“คณะกรรมการประสานแผน” หมายความวา คณะกรรมการประสานแผนและทศทางการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน

“ผบรหารทองถน” หมายความวา ผวาการจงหวด นายกเทศมนตร และนายกองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน

“สมาชกสภาทองถน” หมายความวา สมาชกสภาจงหวดปกครองตนเอง สมาชกสภาเทศาลและสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบล

มำตรำ ๔ บทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศหรอค าสงอนใดทอางถงจงหวด อ าเภอ ต าบล องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการบรหารสวนต าบล ใหถอวาบทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศหรอค าสงนน อางถงจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ เทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน

บทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศ หรอค าสงใดทอางถงต าแหนงผวาราชการจงหวด หรอนายอ าเภอ ใหถอวาบทบญญตแหงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ประกาศหรอค าสงนน อางถงต าแหนงผวาการจงหวด หรอนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ เทาทไมขดหรอแยงกบพระราชบญญตน

มำตรำ ๕ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ านาจออกกฎกระทรวง ประกาศและระเบยบ เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

กฎกระทรวง ประกาศและระเบยบนน เมอประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได

หมวด ๑ บททวไป

----------------------------- มำตรำ ๖ เมอประชาชนในจงหวดใดมความพรอมตามเจตนารมณของประชาชนในจงหวดนน มสทธจดตง

จงหวดปกครองตนเอง โดยตราเปนพระราชกฤษฎกาจดตง การแสดงเจตนารมณของประชาชนเพอจดตงจงหวดปกครองตนเอง ใหกระท าโดยการออกเสยงประชามต ประชาชนผมสทธเลอกตงภายในจงหวดจ านวนไมนอยกวาหาพนคน มสทธเขาชอเสนอตอนายกรฐมนตร

เพอใหมการจดท าประชามตจดตงจงหวดปกครองตนเอง ทงน การออกเสยงประชามตใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการออกเสยงประชามต

การออกเสยงประชามตตองมผมาออกเสยงเกนกงหนงของผมสทธออกเสยงในจงหวดนน และตองมผลคะแนนออกเสยงประชามตจ านวนสามในหาของผมาออกเสยงเหนชอบใหจดตงจงหวดปกครองตนเอง

เมอประชาชนในจงหวดลงประชามตเหนชอบใหมการจดตงจงหวดปกครองตนเองตามวรรคหนงแลว ใหด าเนนการออกพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดประกาศผลการออกเสยงประชามต

๓๐

เมอประชาชนในจงหวดใดลงประชามตแลว ผลการออกเสยงประชามตไมเหนชอบใหมการจดตงจงหวดปกครองตนเอง หากประชาชนในจงหวดตองการแสดงเจตนารมณจดตงจงหวดปกครองตนเองครงตอไป ใหกระท า ไดเมอพนระยะเวลาสองปนบแตวนออกเสยงประชามตครงกอน

มำตรำ ๗ เมอมการประกาศใชพระราชกฤษฎกาจดตงในจงหวดใด ใหถอวาพระราชบญญตนมผลยกเลกกฎหมายวาดวยการจดตงจงหวดนน

มำตรำ ๘ ใหจงหวดปกครองตนเองมฐานะเปนนตบคคล ใหจงหวดปกครองตนเองเปนราชการบรหารสวนทองถนตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการ

แผนดน ใหจงหวดปกครองตนเองทจดตงขนตามพระราชบญญตนมอาณาเขตทองทตามทจงหวดนนมอยเดมตาม

พระราชบญญตจดตงจงหวด

มำตรำ ๙ ใหจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน มความเปนอสระในการก าหนดนโยบาย การบรหาร การจดบรการสาธารณะ การบรหารงานบคคล การเงนการคลง และงบประมาณ รวมทงมอ านาจหนาทในการจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความหลากหลายทางชวภาพทอยในเขตพนทอยางสมดลและยงยน

มำตรำ ๑๐ การก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถนตองท าเทาทจ าเปนและมหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทชดเจนสอดคลองและเหมาะสมกบรปแบบขององคกรปกครองสวนทองถน โดยตองเปนไปเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในทองถนหรอประโยชนของประเทศเปนสวนรวม และจะกระทบถงสาระส าคญแหงหลกการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน หรอนอกเหนอจากทกฎหมายบญญตไวมได

หมวด ๒ จงหวดปกครองตนเอง -----------------------------

มำตรำ ๑๑ ใหการปกครองสวนทองถนภายในจงหวดมสองระดบ คอ องคกรปกครองสวนทองถน

ระดบบน ไดแก จงหวดปกครองตนเองมเขตพนทการปกครองครอบคลมทงจงหวด และองคกรปกครองสวนทองถนระดบลาง ไดแก เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลมเขตพนทการปกครองบางสวนของจงหวด

ใหจดตงสภาพลเมองขนภายในจงหวดปกครองตนเองเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล

มำตรำ ๑๒ ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาทในการจดท าบรการสาธารณะและภารกจอนเฉพาะในสวนทกอใหเกดประโยชนตอประชาชนทงพนทการปกครองครอบคลมทงจงหวด หรอภารกจทจงหวดปกครองตนเองเปนผจดท าจะกอใหเกดการประหยดตอขนาดและการลงทนซงเทศบาลไมสามารถด าเนนการไดเอง หรอหากเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลด าเนนการจะไมกอใหเกดผลประโยชนคมคาเมอเทยบกบการใหจงหวดปกครองตนเองเปนผจดท า หรอใหการสนบสนนภารกจของเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลตามทมการรองขอ หรออาจจดท าบรการสาธารณะอนตามความตกลงรวมกนกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล ทงน ตามทก าหนดในพระราชบญญตนและพระราชกฤษฎกาจดตง

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๓๑

มำตรำ ๑๓ ใหเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทในการจดท าบรการสาธารณะและภารกจอนเพอประโยชนสขของประชาชนในเขตพนท และมอ านาจขอใหจงหวดปกครองตนเองสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะหรอภารกจอนทจ าเปน หรออาจจดท าบรการสาธารณะอนตามความตกลงรวมกนกบจงหวดปกครองตนเอง ทงน ตามทก าหนดในพระราชบญญตนและพระราชกฤษฎกาจดตง

หมวด ๓ กำรบรหำรจงหวดปกครองตนเอง ----------------------------------------

มำตรำ ๑๔ จงหวดปกครองตนเอง ประกอบดวย (๑) สภาจงหวดปกครองตนเอง (๒) ผวาการจงหวดปกครองตนเอง (๓) สภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง

สวนท ๑ สภำจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๑๕ สมาชกสภาจงหวดปกครองตนเอง มาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน ตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

มำตรำ ๑๖ การเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองจะกระท าไดเมอไดมประกาศคณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

มำตรำ ๑๗ การก าหนดเขตเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองใหค านงถงเขตพนทและจ านวนประชาชนเปนเกณฑ โดยพยายามจดใหแตละเขตเลอกตงมจ านวนประชาชนใกลเคยงกนเทาทจะเปนไปได ทงน การก าหนดเขตเลอกตงใหเปนไปตามประกาศของคณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง

การเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเอง ใหถอเกณฑจ านวนประชาชนแตละจงหวดปกครองตนเอง ตามหลกฐานการทะเบยนราษฎรทประกาศใน ปสดทายกอนปทมการเลอกตง โดยจงหวดปกครองตนเองใดมประชาชนไมเกนหาแสนคน ใหมการเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองไดสามสบคน จงหวดปกครองตนเองใดมประชาชนเกนหาแสนคนแตไมเกนหนงลานคน ใหมการเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองสามสบหกคน จงหวดปกครองตนเองใดมประชาชนเกนหนงลานคนแตไมเกนหนงลานหาแสนคน ใหมการเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองไดสสบสองคน จงหวดปกครองตนเองใดมประชาชนเกนหนงลานหาแสนคนแตไมเกนสองลานคน ใหมการเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองไดสสบแปดคน จงหวดปกครองตนเองใดมประชาชนเกนสองลานคนขนไป ใหมการเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองไดหาสบสคน

มำตรำ ๑๘ การเปลยนแปลงเขตเลอกตงของจงหวดปกครองตนเองใหเปนไปตามประกาศคณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง

๓๒

มำตรำ ๑๙ ผมสทธเลอกตงสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน

มำตรำ ๒๐ ผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน

(๑) มชอในทะเบยนบานตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนราษฎรในเขตจงหวดปกครองตนเองทลงสมครรบเลอกตงเปนเวลาตดตอกนไมนอยกวาหนงปจนถงวนรบสมครเลอกตง (๒) เคยถกไลออก ปลดออก หรอใหออกจากราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจเพราะทจรตตอหนาท หรอถอวากระท าการทจรตและประพฤตมชอบในวงราชการ

(๓) มคณสมบตและไมมลกษณะตองหามประการอนกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

มำตรำ ๒๑ อายของสภาจงหวดปกครองตนเองมก าหนดคราวละสปนบแตวนเลอกตง สมาชกภาพของสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองเรมแตวนเลอกตง

มำตรำ ๒๒ สมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตองไมเปนผมสวนไดเสยไมวาทางตรงหรอทางออมในสญญาทจงหวดปกครองตนเองเปนคสญญา หรอในกจการทกระท าใหแกจงหวดปกครองตนเอง หรอทจงหวดปกครองตนเองกระท า สมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตองไมด ารงต าแหนงหรอหนาทใดในหนวยงานราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานเอกชนอนเปนการขดกนของต าแหนงหนาท

มำตรำ ๒๓ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระ สมาชกภาพของสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองสนสดลงเมอ

(๑) ตาย (๒) ลาออก โดยยนหนงสอลาออกตอประธานสภา (๓) ขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๐ (๔) กระท าการอนตองหามตามมาตรา ๒๒ (๕) ขาดประชมสภาจงหวดปกครองตนเองสามครงตดตอกนโดยไมมเหตผลอนสมควร (๖) สภาจงหวดปกครองตนเองมมตใหพนจากต าแหนง เพราะมความประพฤตในทางทจะน ามาซงความ

เสอมเสย หรอกระท าการอนเสอมเสยประโยชนของสภาจงหวดปกครองตนเอง โดยมสมาชกจ านวนไมนอยกวาหนงในสามของสมาชกเทาทมอยเขาชอเสนอใหสภาจงหวดปกครองตนเองพจารณา และมตดงกลาวตองมคะแนนเสยงไมนอยกวาสามในสของจ านวนสมาชกเทาทมอย ทงน ใหสมาชกภาพสนสดลงนบแตวนทสภาจงหวดปกครองตนเองมมต

(๗) ประชาชนผมสทธเลอกตงในเขตจงหวดปกครองตนเองไดลงคะแนนเสยงใหพนจากต าแหนงตามกฎหมายวาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน

มำตรำ ๒๔ เมอมกรณสงสยวาสมาชกภาพของสมาชกผใดสนสดลงตามมาตรา ๒๓ ใหองคกรดงตอไปนมอ านาจสอบสวนและวนจฉยโดยเรว

(๑) กรณมเหตสงสยวาสมาชกภาพของสมาชกผใดสนสดลงตาม มาตรา ๒๓ (๓) ใหเปนอ านาจของคณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการการเลอกตง

(๒) กรณมเหตสงสยวาสมาชกภาพของสมาชกผใดสนสดลงตาม มาตรา ๒๓ (๔) และ มาตรา ๒๓ (๕) ใหเปนอ านาจของนายกรฐมนตร

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๓๓

มำตรำ ๒๕ ใหสภาจงหวดปกครองตนเองเลอกสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองเปนประธานสภาจงหวดปกครองตนเองคนหนง และรองประธานสภาจงหวดปกครองตนเองสองคน และใหเลอกสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองคนหนงเปนเลขานการสภาจงหวดปกครองตนเอง และใหหวหนาส านกงานกจการสภาจงหวดปกครองตนเองคนหนงเปนผชวยเลขานการสภาจงหวดปกครองตนเองและใหมอ านาจแตงตงพนกงานเจาหนาทของส านกงานกจการสภาจงหวดจดการตนเองจ านวนสองคนเปนผชวยเลขานการสภาจงหวดปกครองตนเอง

ใหสภาจงหวดปกครองตนเองมอ านาจเลอกสมาชกของสภาตงเปนคณะกรรมาธการประจ าสภา เพอกระท ากจการพจารณาสอบสวน หรอศกษาเรองใด ๆ อนอยในอ านาจหนาทของสภาแลวรายงานตอสภา

ใหสภาจงหวดปกครองตนเองมอ านาจในการออกขอบงคบเกยวกบการเลอกและการปฏบตหนาทของประธานสภา รองประธานสภา เรองหรอกจการอนเปนอ านาจหนาทของคณะกรรมาธการ วธการประชม การเสนอและพจารณาขอบญญต การเสนอญตต การปรกษา การอภปราย การลงมต การบนทกการลงมต การเปดเผยการลงมต การตงกระทถาม การเปดอภปรายทวไป การรกษาระเบยบและความเรยบรอยของการประชมสภาและการอนทเกยวของ รวมทงมอ านาจในการตราขอบงคบเกยวกบประมวลจรยธรรมของสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๒๖ ใหมส านกงานกจการสภาจงหวดปกครองตนเองท าหนาทเปนฝายเลขานการของสภา และเปนหนวยงานทเปนอสระจากส านกงานจงหวดปกครองตนเองในการบรหารงานบคคล การงบประมาณ และการอน ทงน ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

ใหส านกงานกจการสภาตามวรรคหนง ท าหนาทธรการของสภาและสงเสรมสนบสนนกจการของสภา ทงน อ านาจหนาทของส านกงานกจการสภาใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๒๗ ใหสภาจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาท ดงตอไปน (๑) ใหความเหนชอบแผนพฒนาจงหวดปกครองตนเอง เพอเปนแนวทางในการบรหารกจการของจงหวด

ปกครองตนเอง (๒) พจารณาและใหความเหนชอบรางขอบญญต รางขอบญญตวาดวยงบประมาณรายจายประจ าป และ

รางขอบญญตวาดวยงบประมาณรายจายเพมเตม (๓) ควบคมการปฏบตงานของผวาการจงหวดปกครองตนเอง ใหเปนไปตามกฎหมาย นโยบาย และ

แผนพฒนาจงหวดปกครองตนเอง (๔) สงเสรม สนบสนน และใหความรวมมอ รวมตลอดทงชแจงท าความเขาใจแกสภาพลเมอง (๕) อนมตงบประมาณอดหนนคาใชจายในการด าเนนการของสภาพลเมองเปนเงนอดหนนทวไปตามทผวา

การจงหวดปกครองตนเองเสนอ (๖) พจารณาใหความเหนชอบแตงตงบคคลใหด ารงต าแหนงคณะกรรมการตรวจสอบตามทสภาพลเมอง

จงหวดปกครองตนเองเสนอ (๗) ปฏบตการอนตามทก าหนดไวในพระราชบญญตนและกฎหมายอน

มำตรำ ๒๘ ใหประธาน รองประธานและสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเอง ไดรบเงนเดอน เงนประจ าต าแหนง เงนคาตอบแทนหรอประโยชนตอบแทนอยางอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๒๙ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตนหรอตามกฎหมายอน ใหสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

๓๔

สวนท ๒ ผวำกำรจงหวด

มำตรำ ๓๐ ผวาการจงหวดมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน ตามกฎหมายวาดวยการเลอกตง

สมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน การเลอกตงผวาการจงหวดใหใชวธการออกเสยงลงคะแนนโดยตรงและลบ โดยใชเขตจงหวดปกครอง

ตนเองเปนเขตเลอกตง ในการลงสมครรบเลอกตงเปนผวาการจงหวด ใหผสมครรบเลอกตงเสนอชอบคคลทจะด ารงต าแหนงรองผวาการจงหวด โดยเสนอชอไดไมเกนตามจ านวนทกฎหมายก าหนด และตองมหลกฐานทแสดงใหเหนวาบคคลดงกลาวพรอมทจะปฏบตหนาท และใหความยนยอมเปนลายลกษณอกษรทจะปฏบตหนาทโดยสงเอกสารหลกฐานดงกลาวในวนทลงสมครรบเลอกตง

มำตรำ ๓๑ ผวาการจงหวดอาจแตงตงรองผวาการจงหวดจากผซงมใชสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตามจ านวนดงตอไปน

(๑) ในกรณทสภาจงหวดปกครองตนเองมสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองสามสบคน ใหแตงตงรองผวาการจงหวดไดไมเกนสามคน

(๒) ในกรณทสภาจงหวดปกครองตนเองมสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองสามสบหกคนหรอสสบสองคน ใหแตงตงรองผวาจงหวดไดไมเกนสคน

(๓) ในกรณทสภาจงหวดปกครองตนเองมสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองสสบแปดคนหรอหาสบส ใหแตงตงรองผวาการจงหวดไดไมเกนหาคน ผวาการจงหวดอาจแตงตงเลขานการผวาการจงหวด และทปรกษาผวาการจงหวด จากผทมไดผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ เจาหนาทของรฐและสมาชกสภาพลเมอง เปนผชวยเหลอในการบรหารงานของจงหวดปกครองตนเองตามทผวาการจงหวดมอบหมายไดตามเกณฑจ านวน ดงตอไปน

ใหน าบทบญญตวาดวยคณสมบตและลกษณะตองหามของผวาการตามพระราชบญญตน มาใชบงคบกบรองผวาการโดยอนโลม

การแตงตงรองผวาการจงหวดตองค านงถงสดสวนความเสมอภาคระหวางเพศดวย

มำตรำ ๓๒ คณสมบตและลกษณะตองหามผมสทธเลอกตง ใหเปนไปตามมาตรา ๑๙ แหงพระราชบญญตน

มำตรำ ๓๓ คณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธสมครรบเลอกตง ใหเปนไปตามมาตรา ๒๐ แหงพระราชบญญตน

มำตรำ ๓๔ ผวาการจงหวดมวาระการด ารงต าแหนงคราวละสปนบแตวนเลอกตง แตจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกนกวาสองวาระมได

มำตรำ ๓๕ ผวาการจงหวด รองผวาการจงหวด ตองไมกระท าการฝาฝนมาตรา ๒๒

มำตรำ ๓๖ ผวาการจงหวดจงหวดพนจากต าแหนง เมอ (๑) ถงคราวออกตามวาระ (๒) ตาย (๓) ลาออก โดยยนหนงสอลาออกตอนายกรฐมนตร

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๓๕

(๔) ขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๐ (๕) กระท าการฝาฝนมาตรา ๒๒ (๖) ถกจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก (๗) ประชาชนผมสทธเลอกตงในเขตจงหวดปกครองตนเองมจ านวนไมนอยกวาหาพนคนมสทธเขาชอเสนอ

ตอนายกรฐมนตร เมอเหนวาผวาการจงหวดไมสมควรด ารงต าแหนงตอไป โดยตองระบพฤตการณทกลาวหาวาผวาการจงหวดกระท าผดเปนขอ ๆ ใหชดเจน

เมอมกรณสงสยเกยวกบความเปนผวาการจงหวดสนสดลงตาม (๔) ใหอ านาจคณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการการเลอกตงท าการสอบสวนและวนจฉยโดยเรว หรอสนสดลงตาม (๕) ใหอ านาจนายกรฐมนตรท าการสอบสวนและวนจฉยโดยเรวค าวนจฉยของคณะกรรมการดงกลาวหรอค าวนจฉยของนายกรฐมนตรใหเปนทสด

ในระหวางทไมมผวาการจงหวด ใหหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองปฏบตหนาทของผวาการจงหวด เทาทจ าเปนไดเปนการชวคราว จนถงวนประกาศผลการเลอกตงผ วาการจงหวด ทงน ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๓๗ รองผวาการจงหวดพนจากต าแหนง เมอ (๑) ผวาการจงหวดพนจากต าแหนง (๒) ผวาการจงหวดมค าสงใหพนจากต าแหนง (๓) ตาย (๔) ลาออก โดยยนหนงสอลาออกตอผวาการจงหวด (๕) ขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๒๐ (๖) กระท าการฝาฝนมาตรา ๒๒ (๗) ถกจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก กรณมเหตแหงการพนจากต าแหนงตาม (๕) และ (๖) ใหน าความในวรรคสองของมาตรา ๓๖มาใชบงคบ

โดยอโลม เมอรองผวาการจงหวดพนจากต าแหนง ผวาการจงหวดอาจแตงตงบคคลด ารงต าแหนงแทนต าแหนงทวางลง

มำตรำ ๓๘ ใหผวาการจงหวด มอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) ก าหนดนโยบายและการบรหารจงหวดปกครองตนเองโดยไมขดตอกฎหมาย (๒) พจารณาและออกประกาศของจงหวดปกครองตนเองในกรณทพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน

ก าหนดใหกจการใดตองเปนอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเอง (๓) ประกาศใชแผนพฒนาจงหวดปกครองตนเอง ทผานความเหนชอบจากสภาจงหวดปกครองตนเอง (๔) สง อนญาต อนมตเกยวกบกจการของจงหวดปกครองตนเอง (๕) ใหการสนบสนน ใหค าปรกษาและแนะน าการบรหารงานของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล

ในเขตจงหวดปกครองตนเอง (๖) แตงตงและถอดถอนรองผวาการจงหวด เลขานการผวาการจงหวด เลขานการรองผวาราชการจงหวด

ทปรกษาผวาการจงหวดและทปรกษารองผวาราชการ (๗) บรหารงานตามทคณะรฐมนตรหรอนายกรฐมนตรมอบหมาย (๘) วางระเบยบเพอใหกจการของจงหวดปกครองตนเองเปนไปโดยเรยบรอย

๓๖

(๙) วางระเบยบการเงน การคลง การงบประมาณ การทรพยสน การจดหาผลประโยชนจากทรพยสน การจาง การบรหารบคคล และการพสดของจงหวดปกครองตนเอง

(๑๐) รกษาการใหเปนไปตามขอบญญต (๑๑) พจารณาอดหนนคาใชจายในการด าเนนการของสภาพลเมองเปนเงนอดหนนทวไปไมนอยกวารอย

ละหนงของงบประมาณรายจายประจ าป (๑๒) อ านาจหนาทอนตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง หรอตามทกฎหมายอนก าหนด

มำตรำ ๓๙ ใหผวาการจงหวดปกครองตนเองเปนผบงคบบญชาพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง และรบผดชอบในการปฏบตราชการของจงหวดปกครองตนเอง และใหมอ านาจหนาทตามกฎหมายอนทก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของผวาราชการจงหวด นายกองคการบรหารสวนจงหวด แลวแตกรณโดยอนโลม ทงนเวนแตพระราชบญญตนจะไดบญญตไวเปนอยางอน

มำตรำ ๔๐ ใหผวาการจงหวดรองผวาการจงหวด เลขานการผวาการจงหวด เลขานการรองผวาการจงหวด ทปรกษาผวาการจงหวดและทปรกษารองผวาการจงหวด ไดรบเงนเดอน เงนประจ าต าแหนง เงนคาตอบแทนหรอประโยชนตอบแทนอยางอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๔๑ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตนหรอตามกฎหมายอน ใหผวาการจงหวด และรองผวาการจงหวด เปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

สวนท ๓ สภำพลเมองจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๔๒ ใหมสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองมวตถประสงคในการสงเสรมและสนบสนนให

ประชาชนมสวนรวมในการก าหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมในระดบทองถน การมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม รวมทงการจดท าบรการสาธารณะ ตลอดจนสงเสรมสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการใชอ านาจขององคกรปกครองสวนทองถน ประกอบดวยบคคลผมความรความสามารถและประสบการณจากองคกร ภาคชมชน ภาคประชาสงคม ภาควชาชพ ภาควชาการ และภาคสวนอนทเปนประโยชนในการด าเนนงานของสภาพลเมอง จ านวนสมาชกสภาพลเมองเทาทจะพงมตามทก าหนดในขอบญญต โดยค านงถงสดสวนความเทาเทยมระหวางเพศ กลมชาตพนธ และผดอยโอกาสทางเศรษฐกจและสงคมดวย ทงน คณสมบต หลกเกณฑ วธการไดมาและการพนจากต าแหนงสมาชกสภาพลเมอง ใหเปนไปตามทก าหนดไวในขอบญญต

ใหสมาชกสภาพลเมองไดรบเบยประชมและคาตอบแทนอยางอนตามทก าหนดโดยขอบญญตจากงบประมาณของสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง

ใหน าบทบญญตในมาตรา ๒๔ มาใชบงคบกบสมาชกสภาพลเมองโดยอนโลม

มำตรำ ๔๓ วาระของสมาชกสภาพลเมองมก าหนดคราวละสปนบแตวนทไดรบแตงตง สมาชกภาพของสมาชกสภาพลเมองเรมตงแตวนทไดรบการสรรหา

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๓๗

มำตรำ ๔๔ สภาพลเมองมอ านาจหนาท ดงตอไปน (๑) ก าหนดทศทางและการจดท าแผนพฒนาทองถนในดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานการศกษา ดาน

วฒนธรรม ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานอน รวมกบผวาการจงหวด (๒) ตดตามตรวจสอบการด าเนนการขององคกรปกครองสวนทองถนใหเปนไปตามทศทางและแผนการ

พฒนาทองถนตาม (๑) (๓) เสนอชอบคคลเปนคณะกรรมการตรวจสอบ (๔) ประสานการด าเนนงาน ตดตาม และประเมนผลการปฏบตตามแนวนโยบายและแผนพฒนาทองถน (๕) สงเสรม สนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการก าหนดทศทางและการท าแผนพฒนาทองถนตาม (๑)

การตดตามตรวจสอบการด าเนนการขององคกรปกครองสวนทองถนตาม (๒) รวมทงการสงเสรมและสนบสนนกระบวนการเรยนรหรอการศกษาประชาธปไตย

(๖) จดประชมสมชชาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเพอวตถประสงคตาม (๑) และ (๒) อยางนอยปละหนงครง

(๗) หนาทอนตามทก าหนดในขอบญญต

การก าหนดทศทางและการจดท าแผนพฒนาทองถนตาม (๑) ตองเกดขนจากกระบวนรวมกนของสภาพลเมองและผวาการจงหวด

ในการปฏบตหนาทของสภาพลเมองตามพระราชบญญตน ใหสภาพลเมองมหนงสอใหผวาการจงหวด นายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบล สภาองคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานของรฐ หนวยงานเอกชน หรอบคคลใด ชแจงขอเทจจรงหรอสงเอกสารทเกยวของเพอประกอบการพจารณาของสภาพลเมองได

มำตรำ ๔๕ ใหมส านกงานสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองรบผดชอบงานธรการของสภาพลเมอง ตลอดจนส ารวจ ศกษาและวเคราะหเรองทอยในหนาทของสภาพลเมอง พรอมทงจดท ารายงานประจ าปเกยวกบผลงานและอปสรรคในการด าเนนงานของสภาพลเมองเพอเสนอตอผวาการจงหวด สภาจงหวดปกครองตนเอง และสมชชาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง

หมวด ๔ กำรบรหำรเทศบำลหรอองคกำรบรหำรสวนต ำบล

----------------------------------------

มำตรำ ๔๖ เทศบาลประกอบดวย (๑) สภาเทศบาล (๒) นายกเทศมนตร (๓) สภาพลเมองเทศบาล

มำตรำ ๔๗ องคการบรหารสวนต าบลประกอบดวย (๑) สภาองคการบรหารสวนต าบล (๒) นายกองคการบรหารสวนต าบล

(๓) สภาพลเมององคการบรหารสวนต าบล

๓๘

มำตรำ ๔๘ การก าหนดจ านวนและอาณาเขตพนทรบผดชอบของเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลภายในเขตจงหวดปกครองตนเองใด ใหพจารณาถงจ านวนและอาณาเขตพนทรบผดชอบเดมของเทศบาลตามกฎหมายวาดวยเทศบาลหรออาณาเขตพนทรบผดชอบเดมขององคการบรหารสวนต าบลตามกฎหมายวาดวยสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล ทเคยประกาศใชบงคบในเขตจงหวดเดม

จ านวนและอาณาเขตพนทรบผดชอบของเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลภายในเขตจงหวดปกครองตนเอง ใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๔๙ เพอประโยชนแกการปกครองทองถนและการจดท าบรหารสาธารณะททวถงแกประชาชนในทองถน การจดตง การเปลยนแปลงเขตพนทหรอการเปลยนแปลงรปแบบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลขนใหมในเขตจงหวดปกครองตนเอง ใหกระท าไดโดยออกเปนประกาศจงหวดปกครองตนเอง ทงน เงอนไขและวธการใหมใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

สวนท ๑ สภำเทศบำลหรอสภำองคกำรบรหำรสวนต ำบล

มำตรำ ๕๐ สภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลประกอบดวยสมาชกสภามาจากการเลอกตง

โดยตรงของประชาชนในเขตเลอกตงตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน การเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลใหใชวธการออกเสยงลงคะแนน

โดยตรงและลบ โดยใชเขตเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลเปนเขตเลอกตง

มำตรำ ๕๑ การก าหนดเขตเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลใหเปนไปตามทคณะกรรมการการเลอกตงตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการการเลอกตงก าหนด

ในสภาเทศบาลใดหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลใด ภายในเขตจงหวดปกครองตนเอง จะพงมจ านวนสมาชกเทาใดใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๕๒ ผมสทธเลอกตงสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน

มำตรำ ๕๓ ใหน าความในมาตรา ๒๐ มาใชบงคบกบการก าหนดคณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธสมครรบเลอกตงเปนสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลโดยอนโลม

มำตรำ ๕๔ อายของสภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลมก าหนดคราวละสป นบแตวนเลอกตง สมาชกภาพของสมาชกสภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลเรมแตวนเลอกตง

มำตรำ ๕๕ ใหน าความในมาตรา ๒๓ และมาตรา ๒๔ มาใชบงคบกบการพนจากต าแหนงของสมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลโดยอนโลม

มำตรำ ๕๖ สมาชกสภาเทศบาลหรอสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลจะตองไมกระท าการฝาฝนมาตรา ๒๒ โดยอนโลม

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๓๙

มำตรำ ๕๗ ใหสภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ เลอกสมาชกสภาเปนประธานสภาคนหนง และรองประสภาสองคน และใหเลอกสมาชกสภาอกคนหนงเปนเลขานการ และใหเลอกพนกงานเจาหนาทของส านกงานกจการสภาคนหนงเปนผชวยเลขานการสภา

มำตรำ ๕๘ ใหมส านกงานกจการสภาเทศบาลหรอส านกงานกจการสภาองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ ท าหนาทเปนฝายเลขานการของสภา และเปนหนวยงานทเปนอสระจากส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลในการบรหารงานบคคล การงบประมาณ และการอน ทงน ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

ใหส านกงานกจการสภาตามวรรคหนง ท าหนาทธรการของสภาและสงเสรมสนบสนนกจการของสภา ทงน อ านาจหนาทของส านกงานกจการใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๕๙ สภาเทศบาลหรอสภาองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ มอ านาจหนาท ดงตอไปน

(๑) ใหความเหนชอบแผนพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน เพอเปนแนวทางในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถนนน

(๒) พจารณาและใหความเหนชอบรางขอบญญต รางขอบญญตวาดวยงบประมาณรายจายประจ าป และรางขอบญญตวาดวยงบประมาณรายจายเพมเตม

(๓) ควบคมการปฏบตงานของผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนนน ใหเปนไปตามกฎหมาย นโยบาย แผนพฒนาทองถนองคกรปกครองสวนทองถน ขอบญญต กฎ ระเบยบ และขอบงคบขององคกรปกครองสวนทองถน

(๔) สงเสรม สนบสนน และใหความรวมมอ รวมตลอดทงชแจงท าความเขาใจแกสภาพลเมองเทศบาลหรอสภาพลเมององคการบรหารสวนต าบล

(๕) อนมตงบประมาณอดหนนคาใชจายในการด าเนนการของสภาพลเมองเทศบาล หรอสภาพลเมององคการบรหารสวนต าบลเปนเงนอดหนนทวไปตามทผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนนนเสนอ

(๖) ปฏบตการอนตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตงและกฎหมายอน

สวนท ๒ นำยกเทศมนตรหรอนำยกองคกำรบรหำรสวนต ำบล

มำตรำ ๖๐ นายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนใน

เขตเลอกตง การเลอกตงนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลใหใชวธการออกเสยงลงคะแนนโดยตรง

และลบ โดยใชเขตเทศบาลหรอเขตองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณเปนเขตเลอกตง การเลอกตงนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลใหถอเขตองคองคกรปกครองสวนทองถน

นนเปนเขตเลอกตง

มำตรำ ๖๑ นายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลอาจแตงตงรองนายกเทศมนตรหรอรองนายกองคการบรหารสวนต าบล จากผทมไดผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ เจาหนาทของรฐและสมาชกสภาพลเมอง ตามจ านวนทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง โดยตองค านงถงสดสวนความเสมอภาคระหวางเพศดวย

ในการลงสมครรบเลอกตงเปนนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบล ใหผสมครรบเลอกตงเสนอชอบคคลทจะด ารงต าแหนงรองนายกเทศมนตรหรอรองนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ โดยเสนอชอไดไม

๔๐

เกนตามจ านวนทกฎหมายก าหนด และตองมหลกฐานทแสดงใหเหนวาบคคลดงกลาวพรอมทจะปฏบตหนาท และใหความยนยอมเปนลายลกษณอกษรทจะปฏบตหนาทโดยสงเอกสารหลกฐานดงกลาวในวนทลงสมครรบเลอกตง

มำตรำ ๖๒ ผมสทธเลอกตงนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมายวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน

มำตรำ ๖๓ ใหน าความในมาตรา ๒๐ มาใชบงคบกบการก าหนดคณสมบตและลกษณะตองหามของผมสทธสมครรบเลอกตงเปนนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบล โดยอนโลม

มำตรำ ๖๔ นายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลมวาระการด ารงต าแหนงคราวละสปนบแตวนเลอกตง แตจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกนกวาสองวาระมได

มำตรำ ๖๕ นายกเทศมนตร นายกองคการบรหารสวนต าบลจะตองไมกระท าการฝาฝนมาตรา ๒๒ โดยอนโลม

มำตรำ ๖๖ ใหน าความในมาตรา ๓๖ มาใชบงคบกบการพนจากต าแหนงของนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลโดยอนโลม

มำตรำ ๖๗ ใหน าความในมาตรา ๓๗ มาใชบงคบกบการพนจากต าแหนงของรองนายกเทศมนตรและรองนายกองคการบรหารสวนต าบลโดยอนโลม

มำตรำ ๖๘ ใหนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบล มอ านาจและหนาทดงตอไปน (๑) ก าหนดนโยบายและการบรหารเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ โดยไมขดตอ

กฎหมาย (๒) พจารณาและออกประกาศของเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ ในกรณท

พระราชบญญตนหรอกฎหมายอนก าหนดใหกจการใดตองเปนอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนนน (๓) ประกาศใชแผนพฒนาเทศบาลหรอแผนพฒนาองคการบรหารสวนต าบล ทผานความเหนชอบจาก

สภาองคกรปกครองสวนทองถนนนแลวแตกรณ (๔) สง อนญาต อนมตเกยวกบกจการขององคกรปกครองสวนทองถนนนแลวแตกรณ (๕) แตงตงและถอดถอนรองนายกเทศมนตร รองนายกองคการบรหารสวนต าบล เลขานการ

นายกเทศมนตรหรอเลขานการนายกองคการบรหารสวนต าบล ทปรกษานายกเทศมนตรหรอทปรกษานายกองคการบรหารสวนต าบลนนแลวแตกรณ

(๖) บรหารงานตามทคณะรฐมนตรหรอนายกรฐมนตรมอบหมาย (๗) วางระเบยบเพอใหกจการขององคกรปกครองสวนทองถนนนใหเปนไปโดยเรยบรอย (๘) วางระเบยบการเงน การคลง การงบประมาณ การทรพยสน การจดหาผลประโยชนจากทรพยสน

การจาง การบรหารบคคล และการพสดขององคกรปกครองสวนทองถนนน (๙) รกษาการใหเปนไปตามเทศบญญตหรอขอบญญต (๑๐) พจารณาอดหนนคาใชจายในการด าเนนการของสภาพลเมองเทศบาลหรอสภาพลเมององคการ

บรหารสวนต าบลแลวแตกรณเปนเงนอดหนนทวไปไมนอยกวารอยละหนงของงบประมาณรายจายประจ าป (๑๑) อ านาจหนาทอนตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง หรอตามทกฎหมายอนก าหนด

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๔๑

สวนท ๓ สภำพลเมองเทศบำลหรอสภำพลเมององคกำรบรหำรสวนต ำบล

มำตรำ ๖๙ ใหน าบทบญญตวาดวยสภาพลเมองตามสวนท ๓ หมวด ๓ แหงพระราชบญญตน มาใชบงคบ

โดยอนโลมกบสภาพลเมองเทศบาลหรอสภาพลเมององคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ

หมวด ๕ อ ำนำจหนำทของจงหวดปกครองตนเอง เทศบำลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล

------------------------------ สวนท ๑

อ ำนำจหนำทของจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๗๐ จงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาททงปวงในการดแลและจดท าบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนและการพาณชยหรอการหาประโยชนจากทรพยสนและทรพยากรในเขตพนท รวมทงมอ านาจในการออกขอบญญตเพอประโยชนในการดงกลาว ตลอดจนสงเสรม สนบสนนการจดท าบรการสาธารณะ ในเขตพนทจงหวดปกครองตนเอง

ในขอบญญตจงหวดปกครองตนเองจะก าหนดโทษผละเมดขอบญญตไวดวยกได แตมใหก าหนดโทษปรบทางปกครองเกนหนงแสนบาทส าหรบบคคลธรรมดาและปรบอกวนละไมเกนหนงหมนบาทตลอดเวลาทยงมไดปฏบตตามขอบญญต และมใหก าหนดโทษปรบทางปกครองเกนหนงลานบาทส าหรบนตบคคลและปรบอกวนละไมเกนหนงแสนบาทตลอดเวลาทยงมไดปฏบตตามขอบญญต เวนแตจะมกฎหมายบญญตไวเปนอยางอน

อ านาจหนาทตามวรรคหนง ใหหมายรวมถงบรรดาอ านาจหนาทอนตามทกฎหมายก าหนด อ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเองตามวรรคหนง ไมรวมถงกจการดงตอไปน

(๑) ดานการปองกนประเทศ (๒) ดานการคลงของรฐและระบบเงนตรา

(๓) ดานกระบวนการยตธรรม ยกเวน การรกษาความสงบเรยบรอยภายในทองถน (๔) ดานความสมพนธระหวางประเทศ

มำตรำ ๗๑ ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาทบ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถน และวฒนธรรมอนดของทองถน

จงหวดปกครองตนเองยอมมสทธทจะจดการศกษาอบรม และการฝกอาชพตามความเหมาะสมและความตองการภายในทองถนนน และเขาไปมสวนรวมในการจดการศกษาอบรมของรฐ โดยค านงถงความสอดคลองกบมาตรฐานและระบบการศกษาของชาต

การจดการศกษาอบรมภายในจงหวดปกครองตนเองตามวรรคสอง ตองค านงถงการบ ารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถนและวฒนธรรมอนดของทองถนดวย

๔๒

มำตรำ ๗๒ ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาทสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม ดงน (๑) การจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทอยในเขต

พนท (๒) การเขาไปมสวนรวมในการบ ารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทอยนอกเขตพนท เฉพาะ

ในกรณทอาจมผลกระทบตอการด ารงชวตของประชาชนในพนทของตน (๓) การมสวนรวมในการพจารณาเพอรเรมโครงการหรอกจกรรมใดนอกเขตพนทซงอาจมผลกระทบตอ

คณภาพสงแวดลอมหรอสขภาพอนามยของประชาชนในพนท (๔) การตดตามตรวจสอบและเปดเผยขอมลทเกยวของกบคณภาพสงแวดลอมในทองถน

การสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมตามวรรคหนงตองใหประชาชนในทองถนมสวนรวม

มำตรำ ๗๓ จงหวดปกครองตนเองมอ านาจในการจดท าบรการสาธารณะฝายเดยว หรอรวมกบกระทรวง ทบวง กรม หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอองคกรปกครองสวนทองถนอนในการจดท าบรการสาธารณะทจดท าขนภายในเขตพนทของจงหวดปกครองตนเองนน หรอมความเกยวเนองจงหวดปกครองตนเองนน หรอในกรณจดท าขนนอกเขตพนทแตเปนไปเพอประโยชนแกจงหวดปกครองตนเองนน

มำตรำ ๗๔ ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจในการประกอบกจการเองฝายเดยวหรอการรวมประกอบกจการพาณชยกบหนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ องคการมหาชน ทมสถานทตงอยในเขตจงหวดปกครองตนเองนน ๆ

สวนท ๒

ส ำนกงำนจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๗๕ ใหจงหวดปกครองตนเองมส านกงานจงหวดปกครองตนเองเปนหนวยธรการ ท าหนาทอ านวยการและสนบสนนภารกจทงปวงตามอ านาจหนาทของจงหวดปกครองตนเองขนตรงตอผวาการจงหวด

ส านกงานจงหวดปกรองตนเองมหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองท าหนาทบงคบบญชากจการของส านกงานจงหวดปกครองตนเอง และเปนผชวยผวาการจงหวดปกครองตนเองในการบงคบบญชาพนกงานเจาหนาทของส านกงานจงหวดปกครองตนเอง

หวหนาส านกงานจงหวดปกครองครองตนเองใหมาจากการสรรหาของผวาการจงหวด จากผมความร ความซอสตยสจรตและประสบการณเชยวชาญดานการบรหารองคกรเปนทประจกษ ตลอดจนมความเขาใจในดานการปกครองทองถนเปนอยางด การสรรหาหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

หวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองมวาระในการด ารงต าแหนงคราวละสปและอาจไดรบสรรหาใหมอกได

เงนคาตอบแทนหวหนาส านกงานจงหวดปกครองตนเองใหเปนตามทผวาการจงหวดก าหนด

มำตรำ ๗๖ การแบงสวนองคกรภายในส านกงานจงหวดปกครองตนเอง ใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตงและขอบญญต

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๔๓

สวนท ๓

อ ำนำจหนำทของเทศบำลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล

มำตรำ ๗๗ ใหเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลมความเปนอสระในการก าหนดนโยบาย การบรหาร การจดบรการสาธารณะ การบรหารงานบคคล การเงน การคลงและงบประมาณ รวมทงมอ านาจหนาทในการจดการ การบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความหลากหลายทางชวภาพทอยในเขตพนท อยางสมดลและยงยน รวมทงมอ านาจในการออกเทศบญญตหรอขอบญญตเพอประโยชนในการดงกลาว

ในเทศบญญตหรอขอบญญตจะก าหนดโทษผละเมดเทศบญญตหรอขอบญญตไวดวยกได แตมใหก าหนดโทษปรบทางปกครองเกนหนงแสนบาทส าหรบบคคลธรรมดาและปรบอกวนละไมเกนหนงหมนบาทตลอดเวลาทยงมไดปฏบตตามเทศบญญตหรอขอบญญต และมใหก าหนดโทษปรบทางปกครองเกนหนงลานบาทส าหรบนตบคคลและปรบอกวนละไมเกนหนงแสนบาทตลอดเวลาทยงมไดปฏบตตามเทศบญญตหรอขอบญญต เวนแตจะมกฎหมายบญญตไวเปนอยางอน

มำตรำ ๗๘ ภายใตบงคบแหงพระราชบญญตนใหเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลเปนนตบคคล มอ านาจหนาทตามทก าหนดไวในกฎหมายวาดวยเทศบาลมาตรา ๕๐ มาตรา ๕๑ มาตรา ๕๓ มาตรา ๕๔ และมาตรา ๕๖ และอ านาจหนาทตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

อ านาจหนาทอนทนอกจากวรรคหนงใหเปนไปตามความตกลงรวมกนระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ

มำตรำ ๗๙ ใหเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลมส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลเปนหนวยธรการ ท าหนาทอ านวยการและสนบสนนภารกจทงปวงตามอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนนน ขนตรงตอนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ

ใหส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลมหวหนาส านกงานท าหนาทบงคบบญชากจการของส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลและเปนผชวยนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ ในการบงคบบญชาพนกงานเจาหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนนน

ใหหวหนาส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลใหมาจากการสรรหาของนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณ จากผมความร ความซอสตยสจรตและประสบการณเชยวชาญดานการบรหารองคกรเปนทประจกษ ตลอดจนมความเขาใจในดานการปกครองทองถนเปนอยางด การสรรหาหวหนาส านกงานเทศบาลหรอส านกงานองคการบรหารสวนต าบลใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

ใหหวหนาส านกงานเทศบาลและหวหนาส านกงานองคการบรหารสวนต าบลมวาระในการด ารงต าแหนงคราวละสปและอาจไดรบการสรรหาใหมอกได

เงนคาตอบแทนหวหนาส านกงานเทศบาลและหวหนาส านกงานองคการบรหารสวนต าบลใหเปนตามทนายกเทศมนตรหรอนายกองคการบรหารสวนต าบลแลวแตกรณก าหนด

๔๔

หมวด ๖ ควำมสมพนธระหวำงรฐบำลกบจงหวดปกครองตนเอง

และจงหวดปกครองตนเองกบเทศบำลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล --------------------------------------------

สวนท ๑ ควำมสมพนธระหวำงรฐบำลกบองคกรปกครองสวนทองถน

มำตรำ ๘๐ ใหนายกรฐมนตรมอ านาจก ากบดแลการปฏบตราชการตามอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตนใหเปนไปตามกฎหมาย

สวนท ๒

ควำมสมพนธระหวำงจงหวดปกครองตนเองกบเทศบำลและองคกำรบรหำรสวนต ำบล

มำตรำ ๘๑ ใหมคณะกรรมการคณะหนงขนในจงหวดปกครองตนเอง เรยกวา “คณะกรรมการประสานแผนและทศทางการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน” ประกอบดวย ผวาการจงหวดปกครองตนเอง ผแทนสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเอง ผแทนเทศบาลและผแทนองคการบรหารสวนต าบล เพอท าหนาทประสานอ านาจหนาทระหวางองคกรปกครองสวนทองถน ประสานแผนและทศทางในการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน การจดสรรงบประมาณระหวางจงหวดปกครองตนเอง เทศบาล องคการบรหารสวนต าบลและสภาพลเมอง ตลอดจนมอ านาจในการไกลเกลยระงบขอพพาททเกดขนระหวางองคกรปกครองสวนทองถนตามกฎหมายน ทงน ตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง

การก าหนดโครงการ แผนงานและทศทางการพฒนาในเขตพนทองคกรปกครองสวนทองถนใด จะตองเปนไปเพอการคมครองประโยชนของประชาชนในพนทองคกรปกครองสวนทองถนนนเปนส าคญ

มำตรำ ๘๒ เพอประโยชนแกการจดท าบรการสาธารณะทมความเกยวเนองกนหลายทองถนหรอเพอความคมคาในการจดท าบรการสาธารณะในทองถนนน ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจท าความตกลงรวมกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลทเกยวของในการจดท าบรการสาธารณะภายในเขตพนทเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล โดยความเหนชอบของคณะกรรมการประสานแผน ใหจงหวดปกครองตนเองชวยเหลอ สงเสรม สนบสนน การจดท าบรการสาธารณะของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามทไดมการรองขอ

มำตรำ ๘๓ ใหจงหวดปกครองตนเองจดสรรรายไดจากการจดเกบใหแกเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลอยางเพยงพอตอการจดท าบรการสาธารณะและภารกจตามอ านาจหนาท โดยความเหนชอบของคณะกรรมการประสานแผน

การจดสรรรายไดระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลใหค านงถงการด าเนนงานตามอ านาจหนาทในการจดท าบรการสาธารณะ เขตพนทรบผดชอบ จ านวนประชากรในทองถน และอ านาจในการจดเกบรายไดของเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล ทงน หลกเกณฑ วธการ เงอนไขการก าหนดสดสวนการจดสรรใหเปนไปตามทพระราชกฤษฎกาจดตงก าหนด

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๔๕

มำตรำ ๘๔ ใหจงหวดปกครองตนเองจดสรรงบประมาณ เปนเงนอดหนนใหกบเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลอยางเพยงพอตอการจดท าบรการสาธารณะ โดยค านงถงเขตพนทและลกษณะของพนท จ านวนประชากร รายไดของทองถนนนประกอบดวย ทงน การจดสรรเงนอดหนนตามวรรคหนงตองค านงถงหลกความเสมอภาคและเปนธรรม

หมวด ๗ กำรคลงและรำยได

------------------------------------- สวนท ๑

หนำทของรฐตอองคกรปกครองสวนทองถน

มำตรำ ๘๕ รฐตองใหการสนบสนนการจดท าบรการสาธารณะของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล โดยค านงถงหลกการจดท าบรการสาธารณะขนต าอยางเทาเทยมกน และตองใหการอดหนนงบประมาณแกองคกรปกครองสวนทองถนทมความสามารถในการจดเกบรายไดนอยเพอใหสามารถมรายไดเพยงพอตอการจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาท

สวนท ๒

คณะกรรมกำรบรหำรภำษระหวำงรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน

มำตรำ ๘๖ ใหมคณะกรรมการคณะหนงขนตามพระราชบญญตนเรยกวา “คณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน” ประกอบดวย

(๑) นายกรฐมนตรหรอรองนายกรฐมนตรซงนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธานกรรมการ (๒) กรรมการโดยต าแหนง ไดแก ปลดกระทรวงการคลง ผอ านวยการส านกงบประมาณ อธบด

กรมสรรพากร อธบดกรมสรรพสามต อธบดกรมศลกากร (๓) กรรมการผแทนองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน ไดแก ผแทนผวาการจงหวดซงผวา

การจงหวดคดเลอกกนเองจ านวนสามคน ผแทนนายกองคกรปกครองสวนทองถนระดบลางซงนายกเทศมนตรและนายกองคการบรหารสวนต าบลคดเลอกกนเองจ านวนสามคน ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทนายกรฐมนตรก าหนด

(๔) กรรมการผทรงคณวฒ ซงนายกรฐมนตรแตงตงจากบคคลทกรรมการตาม (๒) และ (๓) คดเลอกจากผมความรความสามารถและประสบการณ ดานภาษอากร ดานการคลงทองถน ดานนตศาสตร และดานการปกครองสวนทองถน ดานละหนงคน

ใหผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง ท าหนาทเปนกรรมการและเลขานการ และใหมอ านาจแตงตงเจาหนาทของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองเปนผชวยเลขานการจ านวนไมเกนสามคน

๔๖

มำตรำ ๘๗ กรรมการผทรงคณวฒตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน (๑) มสญชาตไทย (๒) มอายไมต ากวาสามสบหาปบรบรณ (๓) ไมเปนขาราชการซงมต าแหนงหรอเงนเดอนประจ า พนกงานหรอลกจางของหนวยราชการ หนวยงาน

ของรฐ รฐวสาหกจ หรอองคกรปกครองสวนทองถน เวนแตเปนผสอนในสถาบนอดมศกษาของรฐ (๔) ไมเปนผด ารงต าแหนงทางการเมอง (๕) ไมเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (๖) ไมเปนเจาหนาทหรอผมต าแหนงใด ๆ ในพรรคการเมอง

มำตรำ ๘๘ กรรมการตามมาตรา ๘๖ (๔) พนจากต าแหนงเมอลาออก โดยยนหนงสอลาออกตอประธานกรรมการหรอพนจากการเปนผบรหารทองถน

มำตรำ ๘๙ กรรมการตามมาตรา ๘๖ (๓) มวาระอยในต าแหนงคราวละสป และอาจไดรบแตงตงเปนกรรมการอกไดไมเกนสองวาระตดตอกน

ถากรรมการตามวรรคหนงวางลง ใหแตงตงกรรมการแทน และใหผซงไดรบการแตงตงอยในต าแหนงเทากบระยะเวลาทเหลออยของผซงตนแทน

ในระหวางทยงมไดแตงตงกรรมการแทนต าแหนงทวางตามวรรคสอง และยงมกรรมการเหลออยเกนกงหนง ใหกรรมการทเหลออยปฏบตหนาทตอไปได

มำตรำ ๙๐ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระ กรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนง เมอ (๑) ตาย (๒) ลาออกโดยยนหนงสอลาออกตอประธานกรรมการ (๓) เปนบคคลลมละลาย (๔) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (๕) ขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๘๗ (๖) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก

มำตรำ ๙๑ การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมดจงจะเปนองคประชม

ในการประชม ถาประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทได ใหทประชมเลอกกรรมการคนหนงท าหนาทเปนประธานในทประชม

การวนจฉยชขาดใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากน ใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มำตรำ ๙๒ ใหคณะกรรมการมอ านาจและหนาทดงตอไปน (๑) จดท าแผนการจดเกบภาษอากรและรายไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน (๒) ก าหนดหลกเกณฑและวธการจดเกบภาษอากรและรายไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน (๓) ก ากบการจดแบงภาษอากร และรายไดอนระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน ใหเปนไปตาม

พระราชบญญตน (๔) ปรบปรงสดสวนภาษอากรและรายไดอนระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๔๗

(๕) เสนอแนะหรอก าหนดหลกเกณฑการจดแบงรายไดระหวางจงหวดปกครองตนเองกบเทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบล แกคณะกรรมการประสานแผน

(๖) เสนอแนะมาตรการดานการเงน การคลง การภาษอากร การงบประมาณ และการรกษาวนยทางการเงน การคลงขององคกรปกครองสวนทองถน ตอองคกรปกครองสวนทองถน

(๗) เสนอแนะเกยวกบมาตรการการเพมรายไดใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ตอนายกรฐมนตร (๘) เสนอแนะเกยวกบการจดจดเงนอดหนนใหแกองคกรปกครองสวนทองถนโดยค านงถงหลกการจดท า

บรการสาธารณะขนต าอยางเทาเทยมกน ตอคณะรฐมนตร (๙) ปฏบตการอนตามทก าหนดไวในพระราชบญญตนและกฎหมายอน

มำตรำ ๙๓ คณะกรรมการอาจแตงตงคณะอนกรรมการเพอการด าเนนการใด ๆ ตามทคณะกรรมการมอบหมาย

ใหน าบทบญญตมาตรา ๙๓ มาใชบงคบกบการประชมของคณะอนกรรมการโดยอนโลม

มำตรำ ๙๔ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหคณะกรรมการมอ านาจออกค าสงเปนหนงสอเรยกใหสวนราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ และเจาหนาทของรฐ สงขอมลหรอเอกสารใด ๆ ทเกยวของมาเพอใชประกอบการพจารณาได ในการนอาจเรยกบคคลใด ๆ มาชแจงดวยกได

สวนท ๓ ภำษอำกรและรำยไดอนขององคกรปกครองสวนทองถน

มำตรำ ๙๕ ใหจงหวดปกครองตนเองมอ านาจในการจดเกบภาษและรายไดตามหมวดน

ภาษทใชฐานรวมระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถนหรอภาษอนทมใชภาษทองถน เมอจดเกบแลวใหเกบไวเปนรายไดของจงหวดปกครองตนเองรอยละเจดสบของรายไดทงหมด และใหน าสงรายไดรอยละสามสบเปนรายไดของแผนดน

ภาษทองถนตามทก าหนดไวในพระราชบญญตนและตามทมกฎหมายก าหนด เมอจดเกบแลวใหเกบไวเปนรายไดของจงหวดปกครองตนเองทงหมด

รายไดของจงหวดปกครองตนเองตามหมวดน รวมทงเบยปรบทเกดจากการด าเนนการตามวตถประสงคของจงหวดปกครองตนเองไมเปนรายไดทตองน าสงกระทรวงการคลงตามกฎหมายวาดวยเงนคงคลงและกฎหมายวาดวยวธการงบประมาณ

องคกรปกครองสวนทองถนอาจมอบอ านาจใหหนวยงานของรฐทเกยวของ ท าหนาทจดเกบภาษและรายไดตามหมวดนกได โดยหกคาใชจายรอยละหนงของเงนภาษทจดเกบไดหรอตามทมกฎหมายเฉพาะบญญตไว

มำตรำ ๙๖ รายไดขององคกรปกครองสวนทองถน ประกอบดวย (๑) รายไดประเภทภาษอากร (ก) ภาษทองถน (ข) ภาษทใชฐานรวมระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน (ค) ภาษทรฐจดสรรใหองคกรปกครองสวนทองถน (ง) ภาษอนๆ ตามทมกฎหมายก าหนด

๔๘

(๒) รายไดทมใชภาษอากร (ก) รายไดจากเงนอดหนนจากรฐ สวนราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชนหรอองคกรปกครองสวนทองถนอน (ข) คาธรรมเนยม คาใบอนญาต คาปรบ (ค) รายไดจากทรพยสน (ง) รายไดจากการพาณชยหรอวสาหกจขององคกรปกครองสวนทองถน (จ) คาตอบแทนหรอคาบรการ (ฉ) เงนและทรพยสนทมผบรจาคหรออทศให (ช) เงนชวยเหลอจากตางประเทศ องคการตางประเทศ หรอองคการระหวางประเทศ (ซ) รายไดจากทรพยสนของแผนดนหรอรายไดจากทรพยสนของรฐวสาหกจทด าเนนการเพอมงหาก าไรในเขตองคกรปกครองสวนทองถน

(ฌ) รายไดจากเงนก เงนลงทน หรอการจ าหนายพนธบตรโดยค านงถงหลกวนยทางการเงนการคลง ตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง (ญ) รายไดอนๆ ตามทมกฎหมายก าหนด

มำตรำ ๙๗ องคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจจดเกบภาษทองถนดงน (๑) ภาษรถยนต ตามกฎหมายวาดวยรถยนต และกฎหมายวาดวยการขนสงทางบก (๒) ภาษคาปลกน ามนเบนซนและน ามนทคลายกน น ามนดเซลและน ามนทคลายกน กาซปโตรเลยมทใช

เปนเชอเพลงส าหรบรถยนตซงเกบจากการคาปลกในเขตจงหวดปกครองตนเอง ตามทมกฎหมายบญญต (๓) ภาษคาปลกยาสบ ซงเกบจากการคาปลกในเขตจงหวดปกครองตนเอง ตามทมกฎหมายบญญต (๔) ภาษการเขาพกโรงแรมตามทมกฎหมายบญญต (๕) อากรรงนกอแอนตามกฎหมายวาดวยอากรรงนกอแอน (๖) ภาษสงแวดลอมตามทมกฎหมายบญญต (๗) ภาษเพอการศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต (๘) ภาษโรงเรอนและทดนตามกฎหมายวาดวยภาษโรงเรอน และทดน (๙) ภาษบ ารงทองทตามกฎหมายวาดวยภาษบ ารงทองท (๑๐) ภาษการโอนอสงหารมทรพยตามกฎหมายวาดวยภาษการโอนอสงหารมทรพย (๑๑) ภาษปายตามกฎหมายวาดวยภาษปาย (๑๒) ภาษการพนน (๑๓) อากรฆาสตว ตามกฎหมายวาดวยการฆาสตวและการจ าหนายเนอสตว (๑๔) ภาษอนๆ ตามทกฎหมายก าหนด

มำตรำ ๙๘ เพอประโยชนแหงพระราชบญญตนภาษฐานรวม ไดแก (๑) ภาษเงนไดสวนบคคลธรรมดา (๒) ภาษเงนไดนตบคคล (๓) ภาษมลคาเพม (๔) ภาษธรกจเฉพาะ (๕) ภาษสรรพสามต (๖) ภาษสรา

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๔๙

(๗) ภาษยาสบ (๘) คาภาคหลวงปโตรเลยม (๙) คาภาคหลวงแร (๑๐) ภาษอนๆ ตามทกฎหมายก าหนด

มำตรำ ๙๙ กรณทรฐเหนสมควร รฐจะจดสรรภาษอนๆ ของรฐใหแกจงหวดปกครองตนเองกได ทงน ใหเปนไปตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการทกระทรวงการคลงก าหนด

มำตรำ ๑๐๐ ในการก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจในการจดเกบภาษและรายไดประเภทใหม ตองด าเนนการตามหลกการดงตอไปน

(๑) ตองมกฎหมายก าหนดรายไดใดเปนรายไดของทองถนแตละประเภทอยางชดเจน (๒) ตองค านงถงสภาพทางเศรษฐกจและสงคมของทองถน (๓) ตองค านงถงผลกระทบตอสวนราชการสวนรวมของประเทศ (๔) ตองสามารถสะทอนตนทนหรอภาระคาใชจาย (๕) รายไดประเภทใหมทมใชภาษอาจมอตราทแตกตางกนของแตละองคกรปกครองสวนทองถน (๖) การจดเกบภาษไมเปนการสรางภาระใหกบรฐหรอทองถนอน

มำตรำ ๑๐๑ ใหองคกรปกครองสวนทองถนมรายไดประเภทอน โดยออกขอบญญตจดเกบเพมขนในอตราไมเกนรอยละสบของคาธรรมเนยมทมการจดเกบตามกฎหมายวาดวยการนนดงตอไปน

(๑) คาธรรมเนยมใบอนญาตขายสราตามกฎหมายวาดวยสรา (๒) คาธรรมเนยมใบอนญาตเลนการพนนตามกฎหมายวาดวยการพนน (๓) คาธรรมเนยมใบอนญาตขายยาสบตามกฎหมายวาดวยยาสบ

มำตรำ ๑๐๒ ใหองคกรปกครองสวนทองถนมรายไดประเภทอนทเปนฐานรวม โดยออกขอบญญตจดเกบเพมขนในอตราไมเกนรอยละสบของคาธรรมเนยมทมการจดเกบตามกฎหมายวาดวยการนนดงตอไปน

(๑) คาธรรมเนยมการอนญาตใหคนตางดาวท างานในราชอาณาจกรไทยตามกฎหมาย วาดวยการท างานของคนตางดาว

(๒) คาธรรมเนยมสนามบนตามกฎหมายวาดวยการเดนอากาศ

มำตรำ ๑๐๓ ใหองคกรปกครองสวนทองถนมอ านาจจดเกบคาธรรมเนยมกจการหรอบรการทองคกรปกครองสวนทองถนไดจดท าหรอจดใหมขนจากผใชบรการโดยตราเปนขอบญญต

หมวด ๘ กำรมสวนรวมของประชำชน -----------------------------------

มำตรำ ๑๐๔ ประชาชนผมสทธเลอกตงในจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลใดเหนวาสมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถนผใด ไมสมควรด ารงต าแหนงตอไป ใหมสทธลงคะแนนเสยงถอดถอนสมาชกสภาทองถน หรอผบรหารทองถนผนนพนจากต าแหนง ทงน จ านวนผมสทธเขาชอ หลกเกณฑและวธการเขาชอ การตรวจสอบรายชอ และการลงคะแนนเสยง ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต

๕๐

มำตรำ ๑๐๕ ประชาชนผมสทธเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถน มสทธเขาชอรองขอตอประธานสภาทองถนเพอใหสภาทองถนพจารณาออกขอบญญตทองถนได

จ านวนผมสทธเขาชอ หลกเกณฑและวธการเขาชอ รวมทงการตรวจสอบรายชอ ใหเปนไปตามทกฎหมายบญญต

มำตรำ ๑๐๖ ประชาชนในทองถนมสทธมสวนรวมในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถน โดยองคกรปกครองสวนทองถนตองจดใหมวธการทใหประชาชนมสวนรวมดงกลาวไดดวย ทงน ตามทก าหนดในขอบญญต

มำตรำ ๑๐๗ ในกรณทการกระท าขององคกรปกครองสวนทองถนจะมผลกระทบตอชวตความเปนอยของประชาชนในทองถนในสาระส าคญ องคกรปกครองสวนทองถนตองแจงขอมลรายละเอยดใหประชาชนทราบกอนกระท าการเปนเวลาพอสมควร และในกรณทเหนสมควรหรอไดรบการรองขอจากประชาชนผมสทธเลอกตงในองคกรปกครองสวนทองถน ตองจดใหมการรบฟงความคดเหนกอนการกระท านน

หลกเกณฑและวธการรบฟงความคดเหนตามวรรคหนงอาจก าหนดเปนขอบญญตกได

มำตรำ ๑๐๘ องคกรปกครองสวนทองถนอาจใหประชาชนในทองถนออกเสยงประชามต เพอตดสนใจเกยวกบการกระท าของรฐในเขตพนทองคกรปกครองสวนทองถน ตลอดจนการกระท าขององคกรปกครองสวนทองถนทอาจมกระทบตอชวตความเปนอยของประชาชนในทองถนในสาระส าคญ ทงน ใหเปนไปตามทก าหนดไวในขอบญญต

มำตรำ ๑๐๙ องคกรปกครองสวนทองถนตองรายงานการด าเนนงานตอสภาทองถนและประชาชนทวไปในเรองการจดท างบดล งบประมาณ การใชจาย และผลการด าเนนงานในรอบป เพอใหสภาทองถนและประชาชนมสวนรวมในการตรวจสอบและก ากบการบรหารจดการขององคกรปกครองสวนทองถน

หมวด ๙ คณะกรรมกำรตรวจสอบ

---------------------------------

มำตรำ ๑๑๐ ใหมคณะกรรมการคณะหนงในจงหวดปกครองตนเอง เรยกวา “คณะกรรมการตรวจสอบ” ประกอบดวยประธานกรรมการคนหนง และกรรมการอนอกแปดคน ซงสภาจงหวดปกครองตนเองใหความเหนชอบตามทสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเสนอ โดยตองค านงถงสดสวนความเทาเทยมระหวางเพศดวย

ใหสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเสนอรายชอบคคลผมความรและประสบการณเปนทประจกษในดานนตศาสตร ดานเศรษฐศาสตร ดานสงคมศาสตร ดานการบรหารราชการแผนดน ดานการเงนการคลงและงบประมาณ ดานการโยธาธการและผงเมอง ดานการบญชและการตรวจสอบภายใน ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และดานอน อนเปนประโยชนแกการตรวจสอบกจการของจงหวดปกครองตนเองจากผมสทธเลอกตงในเขตจงหวดปกครองตนเองนนดานละสองคน

เมอสภาพลเมองจงหวดปกครองตนเองเสนอรายชอบคคลตามวรรคกอนแลว ใหสงรายชอบคคลดงกลาวแกสภาจงหวดปกครองตนเองเพอพจารณาคดเลอกใหเหลอจ านวนเกาคนเพอแตงตงเปนกรรมการตรวจสอบ

มำตรำ ๑๑๑ คณสมบต ลกษณะตองหาม การถอดถอน การก าหนดคาตอบแทน รายละเอยดเกยวกบการประชม และรายละเอยดวธการไดมาซงคณะกรรมการตรวจสอบ ใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกาจดตง

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๕๑

มำตรำ ๑๑๒ คณะกรรมการตรวจสอบตองปฏบตหนาทของตนอยางเปนอสระและตองค านงถงผลประโยชนสวนรวมของประชาชนในองคกรปกครองสวนทองถนเปนส าคญ

ใหน าบทบญญตในมาตรา ๒๒ มาใชบงคบกบคณะกรรมการตรวจสอบ โดยอนโลม

มำตรำ ๑๑๓ คณะกรรมการตรวจสอบมวาระด ารงต าแหนงคราวละสปนบแตวนแตงตงและโดยคณะกรรมการตรวจสอบจะด ารงต าแหนงตดตอกนเกนหนงวาระไมได

มำตรำ ๑๑๔ ใหคณะกรรมการตรวจสอบมอ านาจหนาทเกยวกบการตรวจสอบการด าเนนงานภายในองคกรปกครองสวนทองถนในเรองเกยวกบการเงน การบญช การใชจายเงนงบประมาณ การจดซอจดจางประสทธภาพการบรหารงาน การตรวจสอบภายในอน พจารณาขอรองเรยนจากประชาชนในทองถนและสภาพลเมองเกยวกบการด าเนนการตามอ านาจหนาท ทงน ใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาจดตง ใหคณะกรรมการตรวจสอบเสนอรายงานการตรวจสอบตอผวาการจงหวดและสภาจงหวดปกครองตนเองอยางนอยปงบประมาณละสองครง ใหส านกงานกจการสภาจงหวดปกครองตนเองท าหนาทเปนฝายเลขานการของคณะกรรมการตรวจสอบ

หมวด ๑๐

คณะกรรมกำรสงเสรมกำรบรหำรจงหวดปกครองตนเอง -------------------------------

มำตรำ ๑๑๕ ใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา “คณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครอง

ตนเอง” ประกอบดวย (๑) ประธานกรรมการ ซงกรรมการเลอกกนเองจากกรรมการผทรงคณวฒคนหนงเปนประธาน (๒) กรรมการโดยต าแหนง ไดแก ปลดส านกนายกรฐมนตร เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา เลขาธการ

ก.พ.ร. ผอ านวยการส านกงบประมาณ และอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถน (๓) กรรมการผทรงคณวฒจ านวนเกาคน ไดแก บคคลซงมความรความเชยวชาญในดานการบรหาร

ราชการแผนดน ดานการพฒนาทองถน ดานเศรษฐศาสตร ดานการปกครองสวนทองถนในสาขารฐศาสตรหรอร ฐประศาสนศาสตร ดานกฎหมาย ดานการมสวนรวมของประชาชน ดานบญช ดานภาษอากร ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานละหนงคน ทงน การสรรหาผทรงคณวฒใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทนายกรฐมนตรก าหนด

ใหผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองเปนกรรมการและเลขานการ

มำตรำ ๑๑๖ กรรมการผทรงคณวฒตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน (๑) มสญชาตไทย (๒) มอายไมต ากวาสามสบหาปบรบรณ (๓) ไมเปนขาราชการซงมต าแหนงหรอเงนเดอนประจ า พนกงานหรอลกจางของหนวยราชการ หนวยงาน

ของรฐ รฐวสาหกจ หรอองคกรปกครองสวนทองถน เวนแตเปนผสอนในสถาบนอดมศกษาของรฐ (๔) ไมเปนผด ารงต าแหนงทางการเมอง (๕) ไมเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน (๖) ไมเปนเจาหนาทหรอผมต าแหนงใด ๆ ในพรรคการเมอง

๕๒

มำตรำ ๑๑๗ กรรมการตามมาตรา ๑๑๕ (๓) มวาระอยในต าแหนงคราวละสป และอาจไดรบสรรหาเปนกรรมการอกไดไมเกนสองวาระตดตอกน

ถากรรมการตามวรรคหนงวางลง ใหสรรหากรรมการแทน และใหผซงไดรบสรรหาอยในต าแหนงเทากบระยะเวลาทเหลออยของผซงตนแทน

ในระหวางทยงมไดสรรหากรรมการแทนต าแหนงทวางตามวรรคสอง และยงมกรรมการเหลออยเกนกงหนง ใหกรรมการทเหลออยปฏบตหนาทตอไปได

มำตรำ ๑๑๘ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระ กรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนง เมอ (๑) ตาย (๒) ลาออกโดยยนหนงสอลาออกตอประธานกรรมการ (๓) เปนบคคลลมละลาย (๔) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (๕) ขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามมาตรา ๑๑๖ (๖) ไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก มำตรำ ๑๑๙ การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหน งของจ านวน

กรรมการทงหมดจงจะเปนองคประชม ในการประชม ถาประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทได ใหทประชมเลอก

กรรมการคนหนงท าหนาทเปนประธานในทประชม การวนจฉยชขาดใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยง

เทากน ใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

มำตรำ ๑๒๐ ใหกรรมการไดรบเบยประชมและคาใชจายอนในการปฏบตหนาทตามทนายกรฐมนตรก าหนด

มำตรำ ๑๒๑ คณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองมอ านาจหนาท ดงตอไปน (๑) สนบสนนการด าเนนการจดตงจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน (๒) สนบสนนคณะรฐมนตรในการด าเนนการยกรางพระราชกฤษฎกาจดตงจงหวดปกครองตนเองตาม

มาตรา ๖ ของพระราชบญญตน โดยตองจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนในจงหวดนนดวย (๓) สนบสนนการโอนบรรดากจการ ทรพยสน สทธ หนสนและเงนงบประมาณขององคกรปกครองสวน

ทองถนใหเปนไปตามมาตรา ๑๓๑ ของพระราชบญญตน (๔) เสนอการจดโครงสราง องคกร การแบงสวนงาน ขององคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน (๕) เสนอการจดระบบบรหารหารงานบคคลแกองคกรปกครองสวนทองถน เพอใหเปนไปตาม

พระราชบญญตน (๖) เสนอแนะเกยวกบการปรบปรงแกไขกฎหมาย กฎ ขอบงคบ ระเบยบ และค าสงทบงคบใชอยในสวนท

เกยวของกบการด าเนนการขององคกรปกครองสวนทองถน เพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตนตอคณะรฐมนตร (๗) ก าหนดหลกเกณฑอนเปนมาตรฐานกลางเพอเปนแนวทางใหแกองคกรปกครองสวนทองถนตาม

พระราชบญญตน ในการออกกฎ ระเบยบ ขอบงคบ ขอบญญต เทศบญญต หรอประกาศ ทอยในอ านาจหนาทในเรองตาง ๆ ขอบงคบเพอประโยชนแกการด าเนนงานของสภาทองถน การจดท าบรการสาธารณะตามอ านาจหนาท การบรหารงานทวไป การบรหารงานบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสน การตรวจสอบภายใน การสรรหาหวหนาส านกงานองคกร

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๕๓

ปกครองสวนทองถน การรกษาการแทนและการปฏบตการแทน การก าหนดอตราเงนเดอน คาตอบแทน สวสดการและสทธประโยชนอยางอนของ หวหนาส านกงานองคกรปกครองสวนทองถน พนกงานและลกจางขององคกรปกครองสวนทองถน

(๘) แตงตงคณะอนกรรมการเพอการด าเนนการใด ๆ ตามทคณะกรรมการมอบหมาย (๙) อ านาจหนาทอนตามทกฎหมายก าหนด

มำตรำ ๑๒๒ ใหส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน เปนส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองจนกวาจะมการจดตงส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน ซงตองด าเนนการใหแลวเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนท าหนาทผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองจนกวาจะมการแตงตงผอ านวยการส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองพระราชบญญตน

มำตรำ ๑๒๓ ใหมส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองเปนหนวยงานของรฐมฐานะเปนนตบคคลภายในส านกนายกรฐมนตร และอยภายใตการก ากบดแลของนายกรฐมนตร ท าหนาทเปนส านกงานเลขานการของคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองและคณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถนโดยมอ านาจและหนาทดงตอไปน (๑) รบผดชอบงานธรการของคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองและคณะกรรมการบรหารภาษระหวางรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน (๒) รวบรวมขอมล ศกษา และวเคราะหเกยวกบการปฏรปการปกครองทองถนทองถนเพอประโยชนตามพระราชบญญตน และขอมลตาง ๆ เกยวกบงานของคณะกรรมการ

(๓) รวมมอและประสานงานกบราชการสวนกลาง ราชการสวนภมภาค องคกรปกครองสวนทองถน และรฐวสาหกจ เพอด าเนนการใหเปนไปตามพระราชบญญตน (๔) ตดตามและประเมนผลการปฏบตตามแผนตามทคณะกรรมการมอบหมาย (๕) ปฏบตหนาทอนตามทกฎหมายก าหนดใหเปนหนาทของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง หรอตามทคณะกรรมการมอบหมาย มำตรำ ๑๒๔ ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เพอประโยชนในการบรหารงานของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเอง นายกรฐมนตรอาจมค าสงใหขาราชการ พนกงานหรอลกจางของสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจ หรอส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองอาจขอใหนายกรฐมนตรมค าสงใหขาราชการพนกงานหรอลกจางของสวนราชการ หนวยงานของรฐ หรอรฐวสาหกจไปชวยปฏบตหนาทเปนเจาหนาทของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการบรหารจงหวดปกครองตนเองได โดยถอวาเปนการปฏบตราชการหรอปฏบตงานตามปกต โดยจะใหไปชวยปฏบตงานเตมเวลา บางเวลา หรอนอกเวลากได

๕๔

บทเฉพำะกำล -----------------------

มำตรำ ๑๒๕ ใหนายกองคการบรหารสวนจงหวด รองนายกองคการบรหารสวนจงหวด เลขานการนายกองคการบรหารสวนจงหวด ทปรกษานายกองคการบรหารสวนจงหวด และสมาชกองคการบรหารสวนจงหวด ซงด ารงต าแหนงอยกอนวนทมการจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง เปนผวาการจงหวด รองผวาการจงหวด เลขานการผวาการจงหวด ทปรกษาผวาการจงหวด และสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองแลวแตกรณ จนกวาจะมการเลอกตงผวาการจงหวดและสมาชกสภาจงหวดปกครองตนเองตามพระราชบญญตน

มำตรำ ๑๒๖ เมอไดมการยกเลกกฎหมายวาดวยการตงจงหวดดวยผลของมาตรา ๖ แหงพระราชบญญตน ใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐทปฏบตงานสงกดราชการสวนภมภาคซงเคยปฏบตงานอยในจงหวดทไดมการจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง แสดงความจ านงวาจะโอนยายกลบไปสงกดหนวยงานเดมทตนสงกดอย หรอมความประสงคจะโอนยายมาสงกดเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๑๒๗ ต าแหนงหนาท เงนเดอน คาตอบแทนอยางอน หรอสทธประโยชนของเจาหนาทของรฐตามมาตรา ๑๒๖ ทโอนยายมาสงกดเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเองจะตองไมนอยกวาสถานะเดมของขาราชการหรอเจาหนาทของรฐผนน

มำตรำ ๑๒๘ ในจงหวดใดเมอมการจดตงเปนจงหวดปกครองตนเอง โดยมการประกาศใชพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตนแลว ใหกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนทงหลาย ในสวนทพระราชบญญตนมไดก าหนดใหน าบทบญญตนนมาใชบงคบภายในเขตพนทจงหวดเดม ไมมผลใชบงคบนบตงแตวนทไดมการประกาศใชพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตน

มำตรำ ๑๒๙ เพอประโยชนในการบรหารงานของจงหวดปกครองตนเอง ผวาการจงหวดอาจขอใหเจาหนาทของรฐมาปฏบตงานเปนพนกงานเจาหนาทในส านกงานจงหวดปกครองตนเองเปนการชวคราวได ทงนเมอไดรบอนมตจากผบงคบบญชาของผนน หากมความจ าเปนกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐอนใดอาจสงขาราชการหรอเจาหนาทของรฐมาประจ ายงจงหวดปกครองตนเอง เพอปฏบตราชการในหนาทของกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐ กยอมกระท าได โดยความตกลงกบจงหวดปกครองตนเอง

มำตรำ ๑๓๐ ใหเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลในจงหวดทไดจดตงขนกอนทพระราชกฤษฎกาจดตงตามพระราชบญญตนมผลใชบงคบ เปนเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตน โดยใหผบรหารทองถน รองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถนและสมาชกสภาของถนแลวแต กรณ ด ารงต าแหนงเปนผบรหารทองถน รองผบรหารทองถน เลขานการผบรหารทองถน ทปรกษาผบรหารทองถนและสมาชกสภาของถนตามพระราชบญญตนอยตอไปจนกวาจะครบวาระ

มำตรำ ๑๓๑ ใหโอนบรรดากจการ ทรพยสน สทธ หนสนและเงนงบประมาณขององคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล และองคการบรหารสวนต าบล ทงหลายภายในเขตพนทจงหวดเดม ไปเปนของจงหวด ปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ ทงน ใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๕๕

มำตรำ ๑๓๒ ใหบรรดาขาราชการ พนกงาน ลกจาง หรอเจาหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนทงหลายภายในเขตพนทจงหวดเดม โอนมาเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลตามพระราชบญญตนแลวแตกรณ โดยต าแหนงหนาท เงนเดอน คาตอบแทนอยางอนหรอสวสดการของบรรดาขาราชการ พนกงาน ลกจาง หรอเจาหนาททโอนยายมาสงกดเปนพนกงานเจาหนาทของจงหวดปกครองตนเอง เทศบาลหรอองคการบรหารสวนต าบลจะตองไมนอยกวาสถานะเดมของผนน ทงน ใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาจดตง

มำตรำ ๑๓๓ ในเขตองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตน ใหอ านาจหนาทของนายอ าเภอและผวาราชการจงหวดตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองทเปนอ านาจหนาทของผวาการจงหวดแลวแตกรณ

มำตรำ ๑๓๔ ใหก านน ผใหญบาน ผชวยผใหญบาน แพทยประจ าต าบล และสารวตรก านน ตามกฎหมายวาดวยลกษณะปกครองทองทในเขตองคกรปกครองสวนทองถนตามพระราชบญญตนด ารงต าแหนงอยตอไป และใหมอ านาจหนาทเพมเตมตามทบญญตไวในขอบญญตทองถน

มำตรำ ๑๓๕ ในวาระเรมแรก ใหมกรรมการผแทนผวาการจงหวดตามมาตรา ๘๗ (๓) ตามจ านวนจงหวดปกครองตนเองทมอย จนกวาจะมการจดตงจงหวดปกครองตนเองครบสามจงหวด

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

.................................

นายกรฐมนตร

๕๖

ชม Clip VDO

ออกอากาศทางสถาน Spring News เมอ

วารสารปฏรปกฎหมาย ฉบบท ๑ ประจ าเดอนตลาคม ๒๕๕๗

๕๗

ขาวกจกรรม

คปก.จดเสวนาโตะกลม “การปกครองสวนทองถนกบการปฏรปประเทศ”

เมอวนท 14 กนยายน 2557 คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของประชาชน คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมกบคณะรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม จด”

งานเสวนาโตะกลม เรอง”การปกครองสวนทองถนกบการปฏรปประเทศ” ทจงหวดเชยงใหม โดยรองศาสตราจารย ไพรช ตระการศรนนท คณบดคณะรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร กลาวเปดและมผรวมเสวนาประกอบดวย นายสวง ตนอด กรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายฯ คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ดร.มาลน คม

สภา อาจารยประจ าคณะรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม นายภานวธ บรณพรหม นายกองคการบรหารสวนต าบลผาสงห จงหวดนานและเปนรองเลขาธการสมาคมอบต.แหงประเทศไทย นางฑฆมพร กองสอน สมาชกสภาพฒนาการเมอง และนายช านาญ จนทรเรอง ประธานเครอขายบานน าชมเมองเยน โดยม ดร.ลดดาวลย ตนตวทยาพทกษ เลขาธการส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย เปนผด าเนนการเสวนา เพอแลกเปลยนองคความรและระดมความคดเหนจากหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถนและภาคเครอขายจากภาคสวนตาง ๆ ทเก ยวของในพนทเชยงใหมและจงหวดทางภาคเหนอ เพอจดท าขอเสนอในการปฏรปประเทศ ตลอดจนจดท าความเหนและขอเสนอทเกยวกบกฎหมายดานการปกครองทองถนเพอเสนอตอสภาปฏรปแหงชาต คณะกรรมาธการยกรางรฐธรรมนญ คณะรฐมนตร และสภานตบญญตแหงชาต

รบฟงความคดเหนทาทของประเทศไทยตอรางขอตกลงอาเซยนวาดวยการคมครองสทธแรงงาน

เมอวนท 12 กนยายน 2557 คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายดานประชาคมอาเซยน โดยมนางสน ไชยรส รองประธานกรรมการปฏรปกฎหมาย และประธานอน กรรมการฯจดรบฟงความคดเหนทาทของประเทศไทยตอรางขอตกลงอาเซยนวาดวยการคมครองสทธแรงงาน โดยเชญหนวยงานราชการและผทมสวนเกยวของเขารวมแลกเปลยนความคดเหนและขอเสนอแนะ ทหองประชมชน 16/2

ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

โครงการอบรมหลกสตรการเสรมสรางความรทางกฎหมายแกอาสาสมครของชมชน

เมอวนท 4-6 กนยายน 2557 ทผานมา ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมกบส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) จดโครงการอบรมหลกสตรการเสรมสรางความรทางกฎหมายแกอาสาสมครของชมชนและการพฒนาทกษะทางกฎหมายในฐานะผชวยทนายความ (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ) ณ โรงแรมพลแมน ขอนแกน ราชา ออคด โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางความรและทกษะทางกฎหมายใหแกอาสาสมครของชมชน

๕๘

ประชมรบฟงความคดเหน เรอง “หลกการสทธชมชนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและราง

พระราชบญญตสทธชมชน พ.ศ. ….” เมอวนท 6 กนยายน 2557 ทผานมา คณะอนกรรมการปฏรปกฎหมายสทธชมชน ในคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย รวมกบคณะกรรมประสานงานองคกรพฒนาเอกชน (กป.อพช.) จดประชมรบฟงความคดเหน เรอง “หลกการสทธชมชนในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและรางพระราชบญญตสทธชมชน พ.ศ. ….” ณ หองประชมองคการบรหารสวนต าบลเสมดใต อ าเภอบางคลา จงหวดฉะเชงเทรา มวตถประสงคเพอรบฟงความคดเหน แลกเปลยนองคความรในประเดนเกยวกบสทธชมชนทงในรางพระราชบญญตสทธชมชน พ.ศ. …. และในระดบรฐธรรมนญ โดยมผเขารวมประชม

ประมาณ 50 คน จากเครอขายภาคประชาชน เครอขายสภาองคกรชมชน กลมสวสดการชมชน สวนราชการ ฯลฯ

รบฟงความคดเหนเกยวกบแนวทางการจดท ารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เรอง“ระบบ

การเงน การคลงและการงบประมาณตามรฐธรรมนญ”

เมอวนท 26 สงหาคม 2557 คณะท างานพจารณาแนวทางการจดท ารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและขอเสนอการปฏรปกฎหมายตามยทธศาสตรของคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ทม ดร.ลดดาวลย ตนตวทยาพทกษ เลขาธการคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ประธานคณะท างาน เชญผทรงคณวฒและนกวชาการ ดานการเงนการคลงใหความเหนแนวทางการจดท ารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เรอง“ระบบการเงน การคลงและการงบประมาณตามรฐธรรมนญ” ประกอบดวย ดร.พสฐ ลอาธรรม คณบดคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม ดร.สมชย จตสชน ผอ านวยการวจย ดานการพฒนาการเศรษฐกจสวนรวมและการกร ะจายรายได สถาบนวจยเพอการพฒนาแหงประเทศไทย (TDRI) และผชวยศาสตราจารย ดร.ปรชา สวรรณทต นกวชาการดานเศรษฐศาสตร เพอแลกเปลยนความเหนเกยวกบการจดท ารฐธรรมนญและการปฏรปประเทศในประเดนส าคญอนๆ รวมกบคณะท างาน ทส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

ประชมหารอการพฒนาดานกฎหมายสวสดการคมครองเดกระหวางองคกรยนเซฟและเครอขาย

เมอวนท 19 สงหาคม 2557 คณะกรรมการพจารณาปรบปรงและพฒนากฎหมายดานสวสดการสงคม ทมนางสน ไชยรส เปนประธานฯ ประชมหารอการพฒนาดานกฎหมายสวสดการคมครองเดกรวมกบองคกรยนเซฟ โดยเชญองคกรและเครอขาย องคกรดานเดก สหทยมลนธ มลนธเดกออนในสลม มลนธเพอการพฒนาเดก กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย สถาบนวจยสงคม จฬาลงกรณมหาวทยาลย และคณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร เขารวมประชมเพอหาแนวทางความรวมมอขบเคลอนการผลกดนนโยบายเงนอดหนนเพอการเลยงดบตร รวมถงสวสดการดานอนๆ

คณะกรรมการปฏรปกฎหมาย (คปก.)

ความเปนมา

ตามรฐธรรมนญ๒๕๕๐ แนวนโยบายแหงรฐวาดวย

กฎหมายและการยตธรรม มาตรา ๘๑ (๓) ไดบญญตใหรฐตองด าเนนการตามนโยบายพนฐานแหงรฐดานกฎหมายและการยตธรรม โดยจดใหมกฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายทด าเนนการเปนอสระ เพอปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทงการปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ โดยตองรบฟงความคดเหน ของผทไดรบผลกระทบจากกฎหมายนนประกอบดวย และมาตรา ๓๐๘ ไดก าหนดใหคณะรฐมนตรทบรหารราชการแผนดนอยในวนทประกาศใชรฐธรรมนญ(วนท ๒๔ สงหาคม ๒๕๕๐)แตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายทด าเนนการเปนอสระภายใน ๙๐ วนนบแตวนประกาศใชรฐธรรมนญ

จากเจตนารมณของรฐธรรมนญดงกลาวท าใหตอมามการยกรางกฎหมายเพอจดตงองคกรเพอการปฏรปกฎหมายขนโดยประกาศในราชกจจานเบกษาเลมท ๑๒๗ ตอนท ๗๑ ก เมอวนท ๑๙ พฤศจกายน ๒๕๕๓ อนมผลบงคบใชเปนกฎหมายในชอ “พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ.๒๕๕๓”

พระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ.๒๕๕๓ ก าหนดใหมคณะกรรมการปฏรปกฎหมายจ านวน ๑๑ คน ประกอบดวย ประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ กรรมการเตมเวลา ๔ คน และกรรมการไมเตมเวลา ๕ คน โดยตองค านงถงการมสวนรวมของทงหญงและชาย โดยการสรรหาของคณะกรรมการสรรหากรรมการปฏรปกฎหมาย จ านวน ๑๒ คน ท าหนาทในการคดเลอกและสรรหาผมความรความสามารถ ผลงาน หรอเคยปฏบตงานทแสดงใหเหนถงความรและประสบการณอนเปนทประจกษ อนเปนประโยชนตอการปฏรปกฎหมายโดยคณะกรรมการสรรหาไดเสนอรายชอคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตอนายกรฐมนตร และมพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ แตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมายตงแตวนท ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๕๔ และไดมประกาศส านกนายกรฐมนตรเรอง แตงตงคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ประกาศในราชกจจานเบกษาเลมท ๑๒๘ ตอนพเศษ ๕๘ ง เมอวนท ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๔

รายชอคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

๑. ศาสตราจารย ดร.คณต ณ นคร ประธานกรรมการ ๒. นางสน ไชยรส รองประธานกรรมการ ๓. นายไพโรจน พลเพชร กรรมการ ๔. นายสมชาย หอมลออ กรรมการ ๕. นายสขมพงศ โงนค า กรรมการ ๖. ศาสตราจารย ดร.เสาวนย อศวโรจน กรรมการ ๗. ศาสตราจารย ดร.ก าชย จงจกรพนธ กรรมการ ๘. นายชยสทธ สขสมบรณ กรรมการ ๙. ศาสตราจารย ดร.บรรเจด สงคะเนต กรรมการ ๑๐. นายประสงค เลศรตนวสทธ กรรมการ ๑๑. รองศาสตราจารย วระดา สมสวสด กรรมการ

อ านาจหนาท

ตามมาตรา ๑๙ แหงพระราชบญญตคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย พ.ศ.๒๕๕๓ ก าหนดใหคณะกรรมการปฏรปกฎหมายมอ านาจหนาทดงตอไปน

๑. ส ารวจ ศกษา และวเคราะหทางวชาการ รวมตลอดทงวจยและสนบสนนการวจยเพอประโยชนในการวางเปาหมายนโยบาย และจดท าแผนโครงการและมาตรการตางๆ ในการด าเนนการตาม (๒)

๒. ปรบปรงและพฒนากฎหมายของประเทศ รวมทงการปรบปรงกฎหมายใหเปนไปตามรฐธรรมนญ ทงน โดยใหค านงถงการมสวนรวมของประชาชนดวย

๓. เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการใหมกฎหมายหรอการแกไขเพมเตมกฎหมาย โดยพจารณาภาพรวมของกฎหมายในเรองนนหรอกลมกฎหมายทเกยวของทมความสมพนธกนในเรองนน

๔. เสนอความเหนตอคณะรฐมนตรเกยวกบแผนการตรากฎหมายทจ าเปนตอการด าเนนการตามนโยบายและแผนการบรหารราชการแผนดนเพอประกอบการพจารณา

๕. เสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบรางกฎหมายฉบบหนงฉบบใดทเสนอโดยสมาชกสภาผแทนราษฎร ศาล องคกรอสระตามรฐธรรมนญ หรอประชาชนผมสทธเลอกตงตามทเหนสมควร ทงน อาจจดใหมการรบฟงความคดเหนของหนวยงาน และประชาชนทเกยวของเพอประกอบการพจารณาดวย

๖. ใหค าปรกษาและสนบสนนการด าเนนการในการรางกฎหมายของประชาชนผมสทธเลอกตงตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศก าหนด

๗. ออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบการบรหารงานทวไป การบรหารงานบคคล การงบประมาณ การเงนและทรพยสน การรกษาการแทนและการปฏบตการแทน การก าหนดอตราเงนเดอนและคาตอบแทน สวสดการหรอการสงเคราะหอนแกพนกงานและลกจางของส านกงาน และการด าเนนการอนของส านกงาน

๘. จดท ารายงานผลการปฏบตหนาทประจ าปเสนอตอคณะรฐมนตร รฐสภา และเผยแพรตอสาธารณชนโดยใหค านงถงประสทธภาพในการเขาถงขอมลดงกลาว

๙. ปฏบตการอนตามทก าหนดไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน หรอตามทคณะรฐมนตรมอบหมาย

วสยทศน

เปนองคกรหลกของชาตทด าเนนการเปนอสระในการปรบปรงและพฒนากฎหมายทงระบบ บนพนฐานสทธมนษยชนและการมสวนรวมของทกภาคสวน มงขจด ความเหลอมล า เพอสรางความเปนธรรม และความเสมอภาคในสงคม

พนธกจ

๑. ส ารวจ ศกษา วเคราะห และวจยเพอปรบปรงและพฒนากฎหมายใหทนสมยและเปนไปตามรฐธรรมนญ ใหเปนไปตามนโยบายและเปาหมาย โดยการมสวนรวมของประชาชน

๒. เสนอความเหนและเสนอแนะตอคณะรฐมนตรทเกยวกบแผนการใหมกฎหมาย แกไขเพมเตม หรอแผนการตรากฎหมายทจ าเปนตามแนวนโยบายและแผนการบรหารราชการแผนดน

๓. เสนอความเหนและขอสงเกตตอคณะรฐมนตรและรฐสภาเกยวกบรางกฎหมาย ๔. ใหค าปรกษาและสนบสนนกระบวนการจดท ากฎหมายของประชาชน ๕. ใหความส าคญกบการสรางความเขมแขงของประชาชนโดยการใหขอมลและความรดานกฎหมายแกประชาชน ๖. จดท ารายงานผลการปฏบตงานประจ าปเสนอตอคณะรฐมนตร รฐสภา และเผยแพรตอสาธารณชน

ประเดนยทธศาสตร

๑.การปรบปรงและพฒนากฎหมายใหเปนธรรมและทนตอสถานการณ ๒.การปรบปรงและพฒนากฎหมายเพอใหสอดคลองกบรฐธรรมนญ และพนธกรณระหวางประเทศวาดวยสทธมนษยชน ๓.การประสานงานกบฝายนตบญญต ฝายบรหาร และองคกรอน ๔.การสรางเครอขายทงในประเทศและตางประเทศ ๕.การสนบสนนและสรางความเขมแขงและการมสวนรวมของประชาชน ๖.การพฒนาองคความรและฐานขอมล ๗.การสรางความพรอมและพฒนาองคกร ๘.การยดหลกนตธรรม หลกธรรมาภบาล และความเสมอภาคระหวางเพศ

มงขจดความเหลอมล า เพอสรางความเปนธรรม

และความเสมอภาคในสงคม

ตดตอสอบถามเพมเตม ส ำนกงำนคณะกรรมกำรปฏรปกฎหมำย เลขท ๙๙ อำคำรซอฟแวร ปำรค ชน ๑๕ ถนนแจงวฒนะ ต ำบลคลองเกลอ อ ำเภอปำกเกรด จงหวดนนทบร ๑๑๑๒๐ โทร ๐ ๒๕๐๒ ๖๐๐๐ ตอ ๘๘๘๕ โทรสำร๐ ๒๕๐๒ ๖๐๐๐ ตอ ๘๒๗๔, ๘๒๗๗ เวปไซต http://www.lrct.go.th