รวมพลั�ง สรางสรรค์ ส�ง

เสร�มสุ�ขภาพช่�องปาก

สุมาช่�กที�มงาน• ทพญ.ส�นทร�ลั��มสวรรค์ • ทพ.ส�ทธิ�พ�นธิ� เชิ�ญขว�ญ

ศร�• ทภ.อร�ณร�ตน จั�กกภ!ม�• ทภ.อ"าไพ เณรบำ"าร�ง• ทภ.อรสา ทร�พย์ เจัร�ญ• ผชิทพ.ท�ศน� ชิ�างกลั• ผชิทพ.ปั(ญญา บำ�ญท�ศนา

4. วิ�ธี�ดำ�าเน�นการ

6. การน�าไปใช่�ประโยช่น�

5. ผลการดำ�าเน�นการ

1. ควิามเป#นมาและควิามสุ�าค%ญของป'ญหา

2. วิ%ตถุ�ประสุงค�

3. ผลที�+คาดำวิ�าจะไดำ�ร%บ

7. ข�อเสุนอแนะ

ควิามเป#นมาและควิามสุ�าค%ญของป'ญหา การสุ�ารวิจสภาวะท�นตส�ขภาพจั�งหว�ดนค์รปัฐมปั- 2552 แลัะ

ปั- 2553 พบวิ�า เดำ/กอาย� 3 ป0ม�ฟั'นผ�เพ�+มข23นจากร�อยละ 60 เป#นร�อยละ 62.26 เดำ/กประถุมศึ2กษาอาย� 12 ป0 ม�ฟั'นผ�เพ�+มข23นจากร�อยละ 55.73 เป#นร�อยละ 61.42 ค์�าเฉลั�0ย์ผ�ถอนอ�ดเพ�0มจัาก 1.49 ซี่�0 / ค์น เปั3น 1.93 ซี่�0 / ค์น

การสุ�งเสุร�มและป6องก%นโรคในชิ�องปัากกลั��มเด5กในศ!นย์

พ�ฒนาเด5กเลั5ก เด5กอน�บำาลั ย%งไม�เป#นร7ปธีรรม ม�แนวิโน�มที�+ป'ญหาจะทีวิ�ค7ณ มากข23น

ควิามเป#นมาและควิามสุ�าค%ญของป'ญหา

การสุ�งเสุร�มและป6องก%นโรคในช่�องปาก กลั��มเด5กปัระถมศ7กษาม�การน"าว�ธิ�การเฝ้:าระว�งมาใชิต��งแต�ปั- 2534 แต�ก5ไม�สามารถปัฏิ�บำ�ต�ไดจัร�ง เพราะคร7อนาม%ยม�เพ�ยงคนเดำ�ยวิในโรงเร�ยน ไม�สามารถตรวจัฟั(นน�กเร�ย์นท��งโรงเร�ย์นได ม� ป'ญหาการย�ายสุถุานที�+ที�างาน ท"าใหขาดค์วามต�อเน>0อง คร7ประจ�าช่%3นไม�ไดำ�ร%บการอบรม ไม�สามารถด"าเน�นงานแทนไดแลัะไม�เห5นค์วามส"าค์�ญ

ไม�ไดำ�ร%บควิามร�วิมม9อจากผ7�ดำ7แลเดำ/กและคร7อนาม%ยในการเขาร�บำการอบำรมการด"าเน�นงานเฝ้:าระว�ง เน9+องจากเป#นการเพ�+มภาระและต�องหย�ดำการสุอน

ควิามเป#นมาและควิามสุ�าค%ญของป'ญหา

โรคฟั'นผ�ในเดำ/กเล/กและเดำ/กอน�บาล เพ�+มข23น อย์�างรวดเร5ว การเฝ้:าระว�งอย์�างเด�ย์ว ย์�งไม�เพ�ย์งพอท�0จัะหย์�ดโรค์ได ค์วรม�แนวทางอ>0นๆ มาด"าเน�นการร�วมดวย์

ไม�เคยม�การสุ�ารวิจสุภาวิะที%นตสุ�ขภาพ เค์ร>อข�าย์โรงพย์าบำาลัหวย์พลั! ท"าใหการวางแผนแลัะปัระเม�นผลัการท"างานไม�ชิ�ดเจัน

วิ%ตถุ�ประสุงค� เพ>0อใหค์ร!โรงเร�ย์นระด�บำปัระถมศ7กษาแลัะเจัา

พน�กงานสาธิารณส�ขในเค์ร>อข�าย์ของโรงพย์าบำาลัหวย์พลั! ม�ควิามร7�ในการดำ7แลสุ�ขภาพช่�องปากและตรวิจสุ�ขภาพช่�องปากน%กเร�ยนเบ93องต�นที�+ถุ7กต�อง (แบำบำฟัอร ม ทส.001, ทส.002, ทส.003)

เพ9+อให�ผ7�ปกครอง ผ7�ดำ7แลเดำ/กในศึ7นย�พ%ฒนาเดำ/กเล/ก คร7อน�บาล ม�ควิามร7�ในการดำ7แลสุ�ขภาพช่�องปากและตรวิจสุ�ขภาพช่�องปากเบ93องต�นไดำ�

วิ%ตถุ�ประสุงค� เพ>0อร! สถานการณ ของโรค์ฟั(นผ�แลัะเหง>อกอ�กเสบำ

ของเด5กเลั5ก เด5กอน�บำาลั น�กเร�ย์นปัระถมศ7กษา ม�ธิย์มศ7กษา ค์ร! เจัาพน�กงานสาธิารณส�ขในเค์ร>อข�าย์ของโรงพย์าบำาลัหวย์พลั!

เพ>0อใหบำร�การท�นตกรรมบำ"าบำ�ดแก�น�กเร�ย์น ค์ร! เจัาพน�กงานสาธิารณส�ขในกรณ�ท�0ตองการร�กษาเร�งด�วน

วิ%ตถุ�ประสุงค� เพ>0อลดำอ%ตราการเก�ดำโรคฟั'นผ�และโรคเหง9อกอ%กเสุบ

ในกลั��มเด5กเลั5ก เด5กอน�บำาลั น�กเร�ย์นปัระถมศ7กษา ม�ธิย์มศ7กษา ค์ร! เจัาพน�กงานสาธิารณส�ข

เด5กม�ธิย์มสุามารถุแปรงฟั'นไดำ�ถุ7กวิ�ธี� ไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษา

ภาค�เคร9อข�ายที�กภาคสุ�วินม�สุ�วินร�วิม ในการด!แลัแลัะส�งเสร�มปั:องก�นท�นตส�ขภาพในเด5กเลั5กแลัะเด5กปัระถมศ7กษา

ผลที�+คาดำวิ�าจะไดำ�ร%บ รอย์ลัะ 100 ของเด5กในศ!นย์ พ�ฒนาเด5กเลั5กไดำ�ร%บการ

ตรวิจสุ�ขภาพช่�องปากและทีาฟัล7ออไรดำ�วิาน�ช่

รอย์ลัะ 100 ของผ7�ปกครองที�+มาประช่�มไดำ�ร%บควิามร7�เร9+องการดำ7แลที%นตสุ�ขภาพ

รอย์ลัะ 100 ของคร7และเจ�าพน%กงานสุาธีารณสุ�ขสุามารถุตรวิจสุ�ขภาพช่�องปากเด5กน�กเร�ย์นตามโค์รงการเฝ้:าระว�งได

ผลที�+คาดำวิ�าจะไดำ�ร%บ รอย์ลัะ 100 ของโรงเร�ย์นปัระถมศ7กษาตรวจัส�ขภาพ

ชิ�องปัากตามระบำบำเฝ้:าระว�งแลัะม� ทส.001 ทส.002 ถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของสถาน�อนาม�ย์ในเค์ร>อข�าย์ม� ทส.003 ถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของเด5กในศ!นย์ พ�ฒนาเด5กเลั5ก เด5กอน�บำาลั เด5กปัระถมศ7กษาไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

ผลที�+คาดำวิ�าจะไดำ�ร%บ รอย์ลัะ 100 ของค์ร!แลัะเจัาพน�กงาน

สาธิารณส�ขไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของเด5กม�ธิย์มศ7กษาไดร�บำการสอนแลัะฝ้@กปัฏิ�บำ�ต�การแปัรงฟั(น

ผลที�+คาดำวิ�าจะไดำ�ร%บ รอย์ลัะ 100 ของเด5กม�ธิย์มศ7กษาไดร�บำการตรวจัส�ขภาพ

ชิ�องปัาก แลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

ม�การส"ารวจัสภาวะท�นตส�ขภาพเค์ร>อข�าย์โรงพย์าบำาลั หวย์พลั!ปั-ลัะ 1 ค์ร��ง

สรางค์วามส�มพ�นธิ ค์วามร�วมม>อ ของภาค์�เค์ร>อข�าย์ องค์ กรปักค์รองส�วนทองถ�0น ผ!ปักค์รอง ผ!ด!แลัเด5ก ค์ร! ใน

การด"าเน�นงานส�งเสร�มส�ขภาพชิ�องปัาก

วิ�ธี�ดำ�าเน�นการกลั��มเปั:าหมาย์ ก�จักรรมเด5กในศ!นย์ พ�ฒนา

เด5กเลั5ก

แลัะเด5กอน�บำาลั

- การตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะการส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษา- การเค์ลั>อบำฟัลั!ออไรด วาน�ชิในเด5กท�กค์นท�0ไดร�บำอน�ญาตจัากผ!ปักค์รอง

เด5กปัระถมศ7กษา

- การตรวจัฟั(นตามก�จักรรมการเฝ้:าระว�งท�นตส�ขภาพท�กค์นในท�กชิ��นปั- (ทส.001

ทส.002 ทส.003)

- การตรวจัฟั(นตามโค์รงการ ย์��มสดใส “

เด5กไทย์ฟั(นด� ใน ปั” .1ปั.3 ปั.6 เพ>0อด"าเน�นการเค์ลั>อบำหลั�มร�องฟั(นแทซี่�0ท�0 1

แลัะ 2

กลั��มเปั:าหมาย์ ก�จักรรม

เด5กม�ธิย์มศ7กษา

-ใหค์วามร! ทางท�นตส�ขศ7กษา- การตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะการส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษา-การฝ้@กปัฏิ�บำ�ต�การแปัรงฟั(นแลัะทดสอบำค์วามสะอาดดวย์เม5ดส�ย์อมฟั(น

วิ�ธี�ดำ�าเน�นการ

วิ�ธี�ดำ�าเน�นการกลั��มเปั:าหมาย์ ก�จักรรม

ค์ร!อนาม�ย์

แลัะค์ร!ปัระจั"าชิ��น

เจัาพน�กงานสาธิารณส�ข

- ใหค์วามร! ทางท�นตส�ขศ7กษา- การตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะการส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษา-การฝ้@กปัฏิ�บำ�ต�การตรวจัสภาพชิ�องปัากเด5กปัระถมศ7กษาตาม

ก�จักรรมการเฝ้:าระว�งท�นตส�ขภาพท�กค์นในท�กชิ��นปั-ตามทส.001 ทส.002 ทส.003

ผ!ปักค์รองเด5กน�กเร�ย์น - ใหค์วามร! ทางท�นตส�ขศ7กษา

ผลการดำ�าเน�นการ รอย์ลัะ 100 ของเด5กในศ!นย์ พ�ฒนาเด5กเลั5กไดร�บำการตรวจั

ส�ขภาพชิ�องปัากแลัะ ทาฟัลั!ออไรด วาน�ชิ

รอย์ลัะ 100 ของเด5กอน�บำาลัไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะทาฟัลั!ออไรด วาน�ชิ

รอย์ลัะ 100 ของผ!ปักค์รองท�0มาปัระชิ�มไดร�บำค์วามร! เร>0องการด!แลัท�นตส�ขภาพ

รอย์ลัะ 100 ของค์ร!แลัะเจัาพน�กงานสาธิารณส�ขสามารถตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากเด5กน�กเร�ย์นตามโค์รงการเฝ้:าระว�งได

รอย์ลัะ 100 ของโรงเร�ย์นปัระถมศ7กษาตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากตามระบำบำเฝ้:าระว�งแลัะม� ทส.001 ทส.002 ถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของสถาน�อนาม�ย์ในเค์ร>อข�าย์ม� ทส.003 ถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของเด5กในศ!นย์ พ�ฒนาเด5กเลั5ก เด5กอน�บำาลั เด5กปัระถมศ7กษาไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

ผลการดำ�าเน�นการ

รอย์ลัะ 100 ของสถาน�อนาม�ย์ในเค์ร>อข�าย์ม� ทส.003 ถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของเด5กในศ!นย์ พ�ฒนาเด5กเลั5ก เด5กอน�บำาลั เด5กปัระถมศ7กษาไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของค์ร!แลัะเจัาพน�กงานสาธิารณส�ขไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของเด5กม�ธิย์มศ7กษาไดร�บำการสอนแลัะฝ้@กปัฏิ�บำ�ต�การแปัรงฟั(น

ผลการดำ�าเน�นการ

รอย์ลัะ 100 ของค์ร!แลัะเจัาพน�กงานสาธิารณส�ขไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัากแลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

รอย์ลัะ 100 ของเด5กม�ธิย์มศ7กษาไดร�บำการสอนแลัะฝ้@กปัฏิ�บำ�ต�การแปัรงฟั(น

รอย์ลัะ 100 ของเด5กม�ธิย์มศ7กษาไดร�บำการตรวจัส�ขภาพชิ�องปัาก แลัะส�งต�อเพ>0อร�บำการร�กษาอย์�างถ!กตอง

ม�การส"ารวจัสภาวะท�นตส�ขภาพเค์ร>อข�าย์โรงพย์าบำาลัหวย์พลั!ปั-ลัะ 1 ค์ร��ง

ผลการดำ�าเน�นการ

สรางค์วามส�มพ�นธิ ค์วามร�วมม>อ ของภาค์�เค์ร>อข�าย์ องค์ กรปักค์รองส�วนทองถ�0น ผ!ปักค์รอง ผ!ด!แลัเด5ก ค์ร! ในการด"าเน�นงานส�งเสร�มส�ขภาพชิ�องปัาก

การส"ารวจัสภาวะท�นตส�ขภาพเค์ร>อข�าย์โรงพย์าบำาลัหวย์พลั!ปั- 2554 พบำว�า

• เด5กอาย์� 3 ปั-ม�ฟั(นผ�รอย์ลัะ เปั:าหมาย์ปัระเทศไม�เก�น

• เด5กอาย์� 5 ปั-ม�ฟั(นผ�รอย์ลัะ เปั:าหมาย์ปัระเทศไม�เก�น

• เด5กปัระถมศ7กษาอาย์� 12 ปั-ม�ฟั(นผ�รอย์ลัะ ค์�าเฉลั�0ย์ผ�ถอนอ�ด ซี่�0 / ค์น เปั:าหมาย์ปัระเทศไม�เก�น

ผลการดำ�าเน�นการ

การน�าไปใช่�ประโยช่น� เปั3นตนแบำบำใหโรงพย์าบำาลัอ>0นๆ น"าไปั

ด�ดแปัลังใชิตามค์วามเหมาะสม เพ>0อเพ�0มปัระส�ทธิ�ภาพ ปัระส�ทธิ�ผลัในการด"าเน�นงาน

ข�อเสุนอแนะ ในระย์ะย์าวสามารถลัดตนท�นในการด"าเน�นงานได

เชิ�น ค์�าว�ทย์ากร เน>0องจัากไม�ตองม�การสอนภาค์ทฤษฎี� ม�เพ�ย์งภาค์ปัฏิ�บำ�ต�เท�าน��น

ค์วรส"ารวจัค์วามพ7งพอใจัของผ!ท�0เก�0ย์วของ เชิ�น ค์ร! เจัาพน�กงานสาธิารณส�ข ผ!ปักค์รอง ผ!ด!แลัเด5ก เจัาหนาท�0องค์ กรปักค์รองส�วนทองถ�0น แลัะน"ามาหาแนวทางพ�ฒนาใหด�ย์�0งข7�นต�อไปั

ขอบค�ณค�ะ

การเคล9อบฟัล7ออไรดำ�วิาน�ช่ในศึ7นย�พ%ฒนาเดำ/กเล/ก

การตรวิจฟั'นเดำ/กประถุมเพ9+อน�ามาเคล9อบหล�มร�องฟั'น

การใหค์วามร! ทางท�นตส�ขศ7กษา

การอบรมควิามร7�การเฝ้6าระวิ%งทีางที%นตแก�คร7ประจ�าช่%3น

การตรวิจช่�องปากคร7