ها دانهها دانه

سنگیمصالح

واكنشيسيمانباكههستندأيكنندهپرموادمصالحاين

انجامنميدهندواغلبحدوددرصدحجمبتنرااشغاحاصلمخلوطكهشوندانتخابطوريبايستيوميكنندلكيفيتمطلوبراداشتهدر،باشدانتخابدانههاعوامل

موثرندذيلاقتصاديبودنمخلوطبهاينمعنيكههرچهبيشتردرم

بودخواهدارزانترباشندموجودخلوطمقاومتكافيكهبستگيتامبهشكلمصالحوسطحش

داردآنهاكستهدواممناسبكهارتباطمستقيمبادانهبنديآندارد

دانه هاي سنگي

يا ريز هاي دانه و شن يا درشت هاي دانه دسته دو به سنگي هاي دانه

. شوند مي تقسيم ماسه

) ( حدود مجموع در ماسه و شن سنگي را ¾تا 2/3مصالح بتن حجم

کند . مي و 70تا 60اشغال شن ها دانه کل دانه 40الي 30درصد درصد

. دهد مي تشکيل ماسه را ها

نمره استاندارد الک ، ماسه و شن اندازه آن 4مرز بعد اندازه که است ،

يا 3/16 . 76/4اينچ نمره الک از عبوري هاي دانه است و 4ميليمتر ماسه ،

نمره الک روي مانده هاي . 4دانه هاي دانه ، ديگر عبارت به هستند شن ،

از از 76/4ريزتر بزرگتر و ماسه را . 76/4ميليمتر با نامند مي شن را

از تر ريز هاي دانه ، کارگاه در تقريب از 5کمي بزگتر و ماسه 5ميليمتر

از . بايد ماسه هاي دانه که شود توجه شوند مي محسوب شن را ميليمتر

075/0. باشند بزرگتر ميليمتر

ویژگی دانه ها

و- 1 شيميايي مواد ، يخبندان حمله مقابل درنمايند . مقاومت هوا رطوبت

مطلوبي- 2 نا شييميايي انفعال و فعل هيچندهد . روي سيمان خمير و آنها ميان

باشد- .3 نداشته ناخالصي هيچ

ها سنگدانه چسبندگي

در مهمي عامل سيمان خمير و ها سنگدانه بين چسبندگي . باشد مي آن خمشي مقاومت بخصوص ، بتن مقاومت

ها دانه بين بست و قفل از ناشي جسبندگي اين از بخشيمي نه سنگدا سطح ناصافي اثر در سيمان خمير و

شکسته. هاي دانه در که آنچه مانند تر خشن سطح يک باشد. شود مي بيشتر چسبندگي يک به داردمنجر وجود

از ژس ، باشد خوب سيمان و ها دانه بين چسبندگي وقتياز که ها دانه از زيادي تعداد هبر عالو بتني نمونه شدن خردتعدادي شوند مي کشيده بيرون خود اطراف سيماني غالف

. ميشکنند هم ها دانه ازبه چسبندگي مقاومت نسبت که رسد مي نظر به چنين. يابد مي افزايش بتن عمر با متناسب خمير مقاومت

ها سنگدانه مقاومت

عمده قسمت مقاومت از تواند نمي بتن فشاري مقاومت مسلمابدست ليکن گردد، بيشتر دارد وجود بتن در که هايي سنگدانه. است مشکل بتنهايي ها سنگدانه خود فشاري مقاومت آوردنبافت ، ترکيبات به ها سنگدانه االستيسيته و مقاومت کلي بطور . کم مقاومت بنابراين دارد بستگي ها آن ساختمان و سطحي

تشکيل ذرات بودن ضعيف از ناشي ممکنست ها سنگدانهمقاومت داراي ذرات ممکنست اينکه يا و باشد نها آ دهنده

نچسبيده بهم و نشده بافته يکديگر به خوب ولي باشند کافيباشند.

در ها سنگدانه فشاري مقاومت براي خوب متوسط مقدار يکسنگدانه MPa 20حدود از بسياري مقاومت وليکن باشد مي

تا عالي .Mpa 80ها رسد مي هم

طاقت ضطبه مقابل در ها سنگدانه مقاومت به حقیقت در واژه این

تعریف سنگدانه ضربه ارزش تعیین با معموال و شود می اتالق. گردد می

می گیری اندازه طاقت سنجش برای آزمایش طبق میزان اینشود.

استاندارد طبق بدین BS 882اما باید ما سنگدانه طاقت درصد: باشد گونه

25 کار به شدید سایش با کفها در که هایی سنگدانه برای درصدمیروند.

30 با سطوح و ها کف در مصرفی های سنگدانه برای صد درکمتر سایش

45 . دارند مصرف معمولی بتن در که هایی سنگدانه برای درصد

ها دانه ظاهري و سطحي بافت و شکل

1 : بودن- دار زاویه و نسبی ،تیزی سنگ گردی گرد . کند می مشخص را سنگ های گوشه و ها لبه

نامنظم- 2دار- 3 گوشهشکل- 4 پولکيشکل- 5 سوزني

گرد :- 1 هاي اثر دانه در که هستند هايي دانهآنها سطح و گرد آنها شکل طبيعت در فرسايش

است . شده صاف2 -: نامنظم هاي و دانه صاف سطح داراي معموال

. نيست گرد کامال آنها شکل ولي هستند صيقليدار :- 3 گوشه هاي ، دانه نيستند صاف سطح داراي

داراي اکثرا و نداشته خاص هندسي شکل همچنين. هستند تيز و مشخص هاي گوشه

4 -: شکل پولکي هاي که دانه هستند هايي دانه. است کم آنها ديگر بعد دو به نسبت آنها ضخامت

شکل :- 5 سوزني هاي که دانه هستند هايي دانهقابل نسبت به ديگر بعد دو به نسبت آنها طول

. است بيشتر اي مالحظه

و نامنظم ، گرد هاي دانه از سازي بتن در اصوالهاي دانه کارگيري وبه شود مي استفاده دار گوشهنيست . مجاز بتن ساخت در شکل سوزني و پولکي

هاي دانه با مقايسه در گرد هاي دانه کلي بطورسيمان خمير چون و بوده کمتر دار گوشه و نامنظم

، بپوشاند را دانه ظاهري سطح تمام بايست ميبالنبع و بوده کمتر سيمان خمير به ها دانه اين لذا

. دارند نياز کمتري سيمان بهبتن کار براي وجه هيچ به ، پولکي و سوزني هاي دانه

تحت بتن جسم کل اگر زيرا ، نيستند مناسب سازيتمرکز ها دانه اين از موضع يک در ، گيرد قرار تنش

. شکند مي دانه موضع همان در و شده ايجاد تنش

حرارتی خواص

اهمیت بتن در که ها دانه حرارتی مهم خاصیت سه: از عبارتند دارند زیادی

1 -حرارتی انبساط ضریب2 -ویژه حرارت3 -حرارتی هدایت ضریب مساله که حجیم های بتن در سوم و دوم های خاصیت

معمولی های ساختمان به نسبت دارند بندی عایق . گیرند می قرار بیشتری توجه مورد

اطالعات الزم براي دانه ها

بتن : مخلوط طرح و ها دانه براي الزم اطالعاتو مناسب مخلوط يك براي مواد مقادير محاسبه درتخمين و سيمان به آب نسبت محاسبه همچنين

ذيل اطالعات تمام يا و بعضي بتن بازده زدناست . الزم ها دانه درباره

ها دانه چگالي ها دانه مخصوص وزن آب وجذب ها دانه رطوبت بندي دانه

ها دانه آب جذب و سطحی رطوبت

و سطحی رطوبت نظر از ها دلنه کلی طور بهمی تقسیم دسته چهار به ها دانه آب جذب

شوند :خشک- 1 کامال های دانهخشک- 2 های دانهخشک- 3 سطح با اشباع های دانهمرطوب- 4 های دانه

خشک : کامال های کوره دانه در که هستند هایی دانهشده 110الی 100 خشک کامال و دیده حرارت درجه

باشند.خشک : های بعضی دانه داخل در که هستند هایی دانه

ولی باشد، داشته وجود آب دانه میانی های حفره از. باشند آب فاقد خارجی سطح مجاور های حفره

خشک سطح با اشباع های که : دانه هستند هایی دانهلکن ، باشد پر آن های فرج و خلل و ها حفره کلیه

. است خشک دانه سطح: مرطوب های فرج دانه و خلل که هستند هایی دانه

آن سطح طرفی از و بوده آب از اشباع ها آن داخلیاز بیش که هایی دانه ، باشد خیس نیز ساعت 24ها

دانه , یک شود آورده بیرون آب از آب در وری غوطه. شود می محسوب خیس

ها دانه سنگ مضر مواد که هستند ناخالصیهایی عموما سنگدانها، مضر مواد

سیمان هیدراسیون و انفعاالت و فعل در است ممکنایجاد از از پوششی صورت به یا و بگذارند تاثیر

. کنند جلوگیری سیمان خمیر و ها دانه بین چسبندگی بتن به و بوده ضعیف بسیار خود مواد این از ای پاره

. رسانند - می آسیب و فعل از ناشی خرابی از باید مضر اثرات این

. گردد متمایز سیمان خمیر و ها سنگدانه انفعاالت

آلی مواد های ناخالصی سایش مقابل در و بوده مقاوم عموما طبیعی های سنگدانه

انفعاالت. و فعل در آلی مواد وجود علت به لیکنگاه پایدارند . - برد بکار بتن در را آنها توان نمی گذارند، می تاثیر سیماندر که هستند نباتی مواد پوسیدگی حاصل معموال آلی مواد

با و شوند می یافت ماسه در خصوص به و ها سنگدانه. گردند می جدا آن از آسانی به شستن

در که رنگ تشخیص آزمایش ها سنگدانه آلی مواد تاثیرASTM C 40-79 . گردد می کنترل ، است آمده

و شوند می ریخته خاص محلولی در ها دانه آزمایش این درمدت به سپس میدهند تکان را مجموعه این شدت 24به

تغییر به توجه با و میدهند قرار جایی در آرامی به ساعت. دهند می تشخیص را آلی مواد مقار

نمکی ناخالصیهای

رودخانه مصب یا دریا ساحل از که ای ماسه معموالآن شستن با که باشد می نمک دارای میشود، آوری جمع

. شود می جدا ها دانه از تازه آب با باید ها رودخانه آب داغ سطح باالی ماسه کاربرد در

مقدار دارای ماسه این زیرا داشت منظور خاصی توجهتا گاه که است نمک . 6زیادی باشد می آن وزن درصد

و زدگی زنگ خطر مسلح بتن در بخصوص ماسه این . اعم طور به اما دارد همراه به را آرماتورها خوردگیاست شده شسته دریا آب با حتی که دریا کف ماسه

. باشد نمی بتن برای مضر نمکهای دارای این آب جذب سنگی های دانه در نمک وجود دیگر اثر

بصورت معموال که است شوره ایجاد و هوا از ها نمک. گردد می ظاهر بتن سطح در رنگی سفید ذرات

رنگی های دانه