62
ชื่องานวิจัย :: - ความขัดแยงและการประสานประโยชนทางการเมืองและเศรษฐกิจ ระหวางประเทศ - สงครามเย็นและความเปลี่ยนแปลงหลังสงครามเย็น คณะผูวิจัย 1. นางสาว พิชชาภา วงศวรเจริญ ชั้น .6.5 เลขที19 2. นางสาว นันทรัตน เต็มโชคทวีทรัพย ชั้น .6.5 เลขที33 3. นางสาว เบญจพร ลอเหล็กเพชร ชั้น .6.5 เลขที35 4. นางสาว เปมิกา คายกนกวงศ ชั้น .6.5 เลขที36 5. นางสาว สิริภัทธ จิรปฐมสกุล ชั้น .6.5 เลขที42 6. นางสาว ณัฐติยา อภิสิทธินันทกุล ชั้น .6.5 เลขที46 ที่ปรึกษา อาจารย ปรางคสุวรรณ ศักดิ์โสภณกุล เสนอตอโรงเรียนสตรีวิทยา เพื่อเปนสวนหนึ่งของการเรียน 8 กลุมสาระการเรียนรู ภาคเรียนที1/2551

ชื่องานวิจัย ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ชองานวจย :: - ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจ ระหวางประเทศ - สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน

คณะผวจย

1. นางสาว พชชาภา วงศวรเจรญ ชน ม.6.5 เลขท 19 2. นางสาว นนทรตน เตมโชคทวทรพย ชน ม.6.5 เลขท 33

3. นางสาว เบญจพร ลอเหลกเพชร ชน ม.6.5 เลขท 35 4. นางสาว เปมกา คายกนกวงศ ชน ม.6.5 เลขท 36 5. นางสาว สรภทธ จรปฐมสกล ชน ม.6.5 เลขท 42 6. นางสาว ณฐตยา อภสทธนนทกล ชน ม.6.5 เลขท 46

ทปรกษา อาจารย ปรางคสวรรณ ศกดโสภณกล

เสนอตอโรงเรยนสตรวทยา

เพอเปนสวนหนงของการเรยน 8 กลมสาระการเรยนร ภาคเรยนท 1/2551

Page 2: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บทคดยอ บทคดยองานวจยแบบบรณาการ ชนมธยมศกษาปท 6.5 โรงเรยนสตรวทยา กรกฎาคม 2551 เรอง ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และเศรษฐกจ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาเรอง ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และเศรษฐกจ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน และบรณาการกบ 8 กลมสาระการเรยนร คอ วชาภาษาไทย , ภาษาตางประเทศ , วทยาศาสตร, คณตศาสตร , สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม , สขศกษาและพลศกษา , การงานอาชพและเทคโนโลย และศลปะ เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมล คอ หนงสอเรยนวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ตวแปรตน คอ ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และเศรษฐกจ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน ตวแปรตาม คอ สาเหตของความขดแยง การแกไขความขดแยง การประสานประโยชน สงครามเยน ค.ศ. 1945-1991 ความรวมมอทางดานการเมองและเศรษฐกจ การกอตงองคการสหภาพยโรป ความเปลยนแปลงทางการเมองและเศรษฐกจหลงสงครามเยน

Page 3: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

Abstract Intregrate reseacch of mathayom 6.5 Satriwithaya school Article : Conflict and coorperation in politic and internatiomal economy cold war and post cold war change. The purposes of this research were to study in conflict and coorperation in politic and internatiomal economy cold war and post cold war change and to intregrate 8 subject groups together. The instrument was a social religion culture book. The independent variables were conflict and coorperation in politic and internatiomal economy cold war and post cold war change. The dependent variables were the cause of conflict , solution of conflict and coorperation in 1945-1991 CE cold war , cooperation in politic and economy , EU establishment and cold war and post cold war politics , economy change.

Page 4: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

คานา ราบยงานฉบบนเปนสวนหนงของวชา ส43105 สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ทางคณะผจดทาของขาพเจาไดรวบรวมและทาการวจยเรอง ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และเศรษฐกจ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน ผานสอการเรยนร E-Book ซงเปนสอการเรยนรปแบบใหม ภายในเนอหาจะประกอบดวย ประวตความเปนมา สภาพบานเมองหลงสงครามในสมยนน รวมทงผลกระทบทตามมาดวย ทางคณะผจดทาหวงวารายงานฉบบนจะเปนประโยชนตอผทสนใจทจะศกษาเรอง ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และเศรษฐกจ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน ไมมากกนอย หากมขอผดพลาดประการใด ทางคณะผจดทาขออภยมา ณ ทนดวย

คณะผจดทา

Page 5: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บทท 1 บทนา

ความเปนมา เนองจากทางคณะผจดทาเหนวาความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ เปนเรองทมความคลายคลงกบความขดแยงทางการเมองและเศรษฐกจของประเทศไทย จงมความสนใจทจะศกษา โดยเรมตนดวยการศกษาหาสาเหตของความขดแยง ซงอาจมาจากมนษยมพนฐานทแตกตางกนทงดานเชอชาต สงแวดลอม ความเชอ และวฒนธรรมประเพณ ความขดแยงนบางครงถงขนใชกาลงจนกลายเปนสงคราม แตมนษยจาเปนตองอยในโลกรวมกน จงตองมการประนประนอม แกไขความขดแยง เพอผลประโยชนสวนรวมและมการประสานประโยชนระหวางกนขน นอกจากเรองความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศแลว คณะผจดทายงมความสนใจเกยวกบเรองหลงจากทสงครามโลกครงท 2 ไดยตลงวาสงคมโลกจงเกดการเปลยนแปลงไปอยางไรบาง เกดความแตกแยกจนกลายเปนการตอสกนในรปของสงครามเยนในดานใดบาง ซงทางคณะผจดทาเหนวามประโยชนมากตอการเรยนวชาประวตศาสตรในชนมธยมศกษาปท 6 และอาจนาขอคดทไดจากการศกษาเรองดงกลาวนมาประยกตใชในอนาคตได วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศในอดต 2. เพอศกษาเรองราวเกยวกบสงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน 3. เพอบรณาการ 8 กลมสาระการเรยนร คอ วชาภาษาไทย , ภาษาตางประเทศ , วทยาศาสตร , คณตศาสตร , สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม , สขศกษาและพลศกษา , การงานอาชพและเทคโนโลย , ศลปศกษา

Page 6: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

นยามศพทเฉพาะ อดมการณ ความเชอหรอแนวความคดทถอวาเปนมาตรฐานแหงความจรงทางใดทางหนงทมนษยถอวาเปนเปาหมายแหงชวตของตน ลทธการเมองแบบอานาจนยม ลทธการเมองทเนนถงอานาจของรฐเปนสาคญและใหความสาคญตอเสรภาพของบคคลนอย ลทธการเมองแบบเสรนยม ลทธการเมองทเนนถงเสรภาพของแตละบคคลในการดาเนนกจกรรมตางๆ โดยทรฐมอานาจอยางจากด ระบอบประชาธปไตย การปกครองโดยประชาชน ซงอาจเปนโดยทางตรงคอ ใหราษฎรทกคนมาออกเสยงลงมต หรออาจใชทางออม โดยผานทางผแทนราษฎร ระบอบเผดจการ การปกครองทอานาจเปนหลกเกณฑสาคญ รฐบาลจะเขาควบคมสทธและเสรภาพทางการเมองของประชาชน และไมยอมใหประชาชนเขามสวนรวมทางการเมอง ระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม เอกชนจะเปนผมกรรมสทธในทรพยสนตางๆทหามาไดตามกฎหมาย มอสระทจะดาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจตางๆ

Page 7: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ระบบเศรษฐกจแบบสงคมนยม ระบบเศรษฐกจทรฐบาลมกรรมสทธหรอเปนเจาของปจจยการผลตทมอยในระบบเศรษฐกจ ระบบเศรษฐกจแบบผสม ระบบเศรษฐกจทมลกษณะสวนหนงเปนแบบเสรนยม อกสวนหนงเปนแบบสงคมนยม สนตวธ เปนการแกไขความขดแยงทตองการรกษาความสงบใหเกดขนแกคกรณ โดยไมใชกาลงเขาประหตประหารกน สงครามจากดของเขต เปนการใชกาลงเขาบงคบเพอคลคลายปญหาความขดแยง โดยมจดประสงคเพยงเพอใหฝายตรงกนขามปฏบตตามนโยบายของตนและใหเกดความเสยหายนอยสด สงครามเบดเสรจ เปนสงครามเพอสรางความยงใหญใหกบตนเองโดยการเขาไปทาลายลางระบบของฝายตรงกนขามและครอบครองดนแดนนนไว การประสานประโยชน การรวมมอเพอรกษาและปกปองผลประโยชนของตนและเปนการระงบกรณความขดแยงทมาจากการแขงขนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ

Page 8: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

สงครามเยน ความขดแยงทางอดมการณทางการเมองของสองอภมหาอานาจ คอ สหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตพรอมดวยประเทศพนธมตรของทงสองฝาย ซงเกดขนหลงสงครามโลกครงท 2 เปนการชวงชงกนในดานการเมอง เศรษฐกจและการโฆษณาชวนเชอโดยไมใชกาลงทหารและอาวธมาประหตประหารกน วกฤตการณควบา ถอเปนเหตการณการเผชญหนาระหวางสหรฐอเมรกาและสหภาพโซเวยตครงทรายแรงทสดครงหนงเพราะเหตการณดงกลาวเกอบนาไปสสงครามนวเคลยรระหวางชาตมหาอานาจทงสอง องคการสนธสญญาแอตแลนตกเหนอ หรอ นาโต เปนสนธสญญาทางการทหารของคายตะวนตกหรอคายเสรประชาธปไตย องคการสนธสญญาวอรซอหรอ กตกาสญญาวอรซอ เปนองคการความรวมมอทางการทหารของคายคอมมวนสตซงอยในภมภาคยโรปตะวนออกโดยมสหภาพโซเวยตเปนผนาและมสมาชกทงหมดรวม 8 ประเทศ องคการคาโลก เกดจากประเทศสมาชก 85 ประเทศ เปนขอตกลงทวไปเกยวกบอตราภาษศลกากรและการคา

Page 9: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

องคการประเทศผสงนามนดบ หรอโอเปก เปนองคการระหวางประเทศทจดตงเพอความรวมมอดานนโยบายนามนและชวยเหลอดานเศรษฐกจ สหภาพยโรป หรอ อย เปนสนธสญญาทางเศรษฐกจของกลมประทศยโรปตะวนตก เพอประสานประโยชนทางการผลตและการคาระหวางประเทศสมาชก สมาคมประชาชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยน เปนองคการทางเศรษฐกจของกลมประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทตองการประสบความสาเรจทางดานเศรษฐกจเชนเดยวกบประเทศทพฒนาแลว สมาคมการคาเสรยโรป หรอ เอฟตา เปนการรวมตวทางเศรษฐกจของประเทศในยโรปตะวนตกทไมพอใจตอการดาเนนงานของสหภาพยโรปและมจดประสงคคลายคลงกบสหภาพยโรป เขตการคาเสร หรอ ขอตกลงเขตการคาเสร เปนการทาขอตกลงระหวางกนใหเหลอนอยทสดและเพอใหการคาขายเปนไปอยางเสรและมประสทธภาพ ขอบเขตของการวจย ศกษาเรองความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน เปนระยะเวลา 3 เดอน

Page 10: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ตวแปร - ตวแปรตน 1.ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ 2.สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน - ตวแปรตาม 1. สาเหตของความขดแยง 2. การแกไขความขดแยง 3. การประสานประโยชน 4. สงครามเยน ค.ศ. 1945-1991 5. ความเปลยนแปลงทางการเมองและเศรษฐกจหลงสงครามเยน 6. ความรวมมอทางดานการเมองและเศรษฐกจ 7. การกอตงองคการสหภาพยโรป ความสาคญของการวจย เพอศกษาเกยวกบความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ , สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน

Page 11: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

สมมตฐานของการวจย 1. ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจ ระหวางประเทศ

- ปญหาทางการเมองทเกดขนอาจมาจากความขดแยงทางดานผลประโยชนและคอรปชนของนกการเมอง

2. สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน - ความเปลยนแปลงหลงสงครามโลกครงท 2 ยตลง อาจเกดความ

แตกแยกเปนฝายตางๆและมการตอสกนในรปของสงครามเยน ทงดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม

Page 12: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

สงครามเยนและสภาวการณหลงสงครามเยน สงครามเยน (Cold War) ภายหลงสงครามโลกครงท 2 สหรฐอเมรกาและรสเซย เปนมหาอานาจทมความสาคญ และมอทธพลทงทางดานการทหารและเศรษฐกจ แตเนองจากมหาอานาจทงสองมอดมการณทางการเมองทแตกตางกน จงมความหวาดระแวงในเจตนารายของกนและกน ทาใหเกดความขดแยงกนขน โดยแตละฝายแขงขนกน เพอชงอานาจทางการทหาร และอทธพลทางการเมอง ตลอดจนตอสกนในทางการเมองระหวางประเทศ ถงแมวาจะไมมการประกาศสงครามและใชอาวธตอสกนโดยตรง แตมผลทาใหสมพนธภาพของประเทศอภมหาอานาจทงสองตกอยในสภาพทตงเครยดตลอดเวลา สภาพการณนเรยกวา สงครามเยน คาวา “สงครามเยน” เปนศพทใหมทเรยกสถานการณของโลก ตงแตภายหลงสงครามโลกครงท 2 เปนตนมา ทเรยกวา เปนสงครามทมหาอานาจทงสองทาการตอสกน โดยใชเครองหมายทกอยาง โดยไมใชอาวธตอสกนโดยตรง แตใชวธการโฆษณาชวนเชอการแทรกซมบอนทาลาย การประนาม การแขงขนกนสรางกาลงอาวธ และแสวงหาอทธพลในประเทศเลก สาเหตของสงครามเยน สงครามเยนมสาเหตมาจากความขดแยงทางดานอดมการณทางการเมองของประเทศมหาอานาจทงสอง ทยดถอเปนแนวทางในการดาเนนนโยบายตางประเทศ และความขดแยงทางดานผลประโยชนและเขตอทธพล เพอครองความเปนผนาของโลก โดยพยายามแสวงหาผลประโยชนและเขตอทธพลในประเทศตาง ๆ ทงนเปนผลมาจากการทผยงใหญหรอผนาทางการเมองของโลกในสมยกอน คอองกฤษ เยอรมน ไดหมดอานาจในภายหลงสงครามโลกครงท 2 ความเปนมาของสงครามเยน เมอสงครามโลกครงท 2 สนสดลง โดยเยอรมนเปนฝายพายแพตอฝายสหประชาชาตทาใหสหรฐอเมรกาและรสเซยขาดจดมงหมายทจะดาเนนการรวมกนอกตอไป ความขดแยงจงเรมตนขนในปญหาทเกดขนภายหลงสงครามทเกยวกบอนาคตของประเทศในยโรปตะวนออกและประเทศเยอรมน ปญหาทงสองนแสดงใหเหนถงการขดแยงทางอดมการณอยางชดเจน กลาว คอ เกยวกบประเทศยโรปตะวนออกนน ประเทศทงสองไดเคยตกลงกนไวทเมองยลตา (Yalta) เมอเดอนกมภาพนธ ค.ศ.1945 วา “เมอสนสงครามแลว จะมการสถาปนาการปกครองระบอบประชาธปไตยในประเทศเหลานน” แตพอสนสงคราม รสเซยไดใชความไดเปรยบของตนในฐานะทมกาลงกองทพอยในประเทศเหลานน สถาปนาประชาธปไตยตามแบบของตนขนทเรยกวา “ประชาธปไตยของประชาชน” ฝายสหรฐอเมรกาจงทาการคดคาน เพราะประชาธปไตยตามความหมายของสหรฐอเมรกา หมายถง “เสรประชาธปไตยทจะเปลยนรฐบาลไดโดยวธการเลอกตงทเสร สวนรสเซยกยนกรานไมยอมใหมการเปลยนแปลงใด ๆ สวนทเกยวกบประเทศเยอรมนกเชนกนเพราะรสเซยไมยอมปฏบตการตามการเรยกรองของสหรฐอเมรกาทใหมการรวมเยอรมน และสถาปนาระบอบเสรประชาธปไตยในประเทศนตามทไดเคยตกลงกนไว

Page 13: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ความไมพอใจระหวางประเทศทงสองเพมมากขน เมอประธานาธบดทรแมน (Harry S. Truman) ของสหรฐอเมรกา ไดสนบสนนสนทรพจนของอดตนายกรฐมนตรเชอรชล (Sir. Winston Churchill) ซงไดกลาวในรฐมสซร เมอเดอนมนาคม ค.ศ.1946 วา “มานเหลกไดปดกนและแบงทวปยโรปแลว ขอใหประเทศพนองทพดภาษาองกฤษดวยกน รวมมอกนทาลายมานเหลก (Iron Curtain).” สวนปญหาทแสดงใหเหนถงการแขงขนในการเปนผนาของโลกแทนมหาอานาจยโรปกคอ การทสหรฐอเมรกาสามารถบงคบใหรสเซยถอนทหารออกจากอหรานไดสาเรจในป ค.ศ.1946 ตอมาในเดอนมนาคม ค.ศ.1947 องกฤษไดประกาศสละความรบผดชอบในการชวยเหลอกรซ และตรก ใหพนจากการคมคามของคอมมวนสต เพราะไมมกาลงพอทจะปฏบตการได และรองขอใหสหรฐอเมรกาเขาทาหนาทนแทน ประธานาธบดทรแมนจงตกลงเขาชวยเหลอและประกาศหลกการในการดาเนนนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาใหโลกภายนอกทราบวา “จากนไปสหรฐอเมรกาจะเขาชวยเหลอรฐบาลของประเทศทรกเสรทงหลายในโลกนใหพนจากการคกคามโดยชนกลมนอยในประเทศทไดรบการชวยเหลอจากตางประเทศ” หลกการนเรยกกนวา“หลกการทรแมน” (Truman Doctrine) จากนน สหรฐอเมรกากแสดงใหปรากฏวา ตนพรอมทจะใชกาลงทหารและเศรษฐกจ สกดกนการขยายอทธพลของคอมมวนสตทกแหงในโลก ไมวาจะเปนทวปยโรป เอเชย หรอ อฟรกา ตอมาในเดอนกนยายน ค.ศ. 1947 ผแทนของรสเซยไดประกาศตอทประชมพรรคคอมมวนสตทวโลกทนครเบลเกรด ประเทศยโกสลาเวยวา “โลกไดแบงออกเปนสองคายแลวคอ คายจกรวรรดนยมอเมรกนผรกราน กบคายโซเวยตผรกสนตและเรยกรองใหคอมมวนสตทวโลก ชวยสกดกนและทาลายสหรฐอเมรกา” ฉะนน จงกลาวไดวาถอยแถลงของผแทนรสเซยนเปนการประกาศ “สงคราม” กบสหรฐอเมรกาอยางเปนทางการ ลกษณะการตอสในสงครามเยน (ค.ศ.1945-ค.ศ.1990) ความขดแยงทางดานอดมการณระหวางคายโลกเสรซงมสหรฐอเมรกาเปนผนา และคายโลกคอมมวนสตซงมรสเซยเปนผนามผลทาใหเกดการเปลยนแปลงและหวาดระแวงตอกนในทางการเมองมากขน จากการทมหาอานาจเหลานพยายามเขาไปมบทบาทในสวนตาง ๆ ของโลกเพอขยายอาณาเขตและรกษาดนแดนนน ๆ จงสงผลทาใหเกดการเผชญหนานนในภมภาคทวโลก ดงน 1. ในป ค.ศ. 1945-1949 เปนระยะของการตอสทางการเมองระหวางสหรฐอเมรกาและรสเซยในยโรปตะวนออก จนสงผลทาใหเกดวกฤตการณเบอรลนในปค.ศ. 1948 สหรฐอเมรกาไดใชนโยบายสกดกนอานาจของรสเซยทงทางดานเศรษฐกจ และการทหาร โดยการประกาศหลกการทรแมน (Truman Doctrine) การประกาศแผนการมารแชล (Marshall Plan) ในปค.ศ. 1947 และในปค.ศ. 1949 ไดรวมกอตงองคการสนธสญญาแอตแลนตกเหนอ (NATO) และรสเซยกไดกอตงองคการสนธสญญาวอรซอ (Warsaw Treaty Organization) องคการโคมคอน (Council for Matual Asistance and Bomen) องคการสนธสญญาปองกนแอตแลนตกเหนอ (North Atlantic Treaty Organisation) หรอ นาโต (NATO) เปนองคกรระหวางประเทศเพอความรวมมอในการรกษาความสงบ กอตงเมอวนท 4 เมษายน พ.ศ. 2492 ประเทศสมาชกกอตงประกอบดวย ประเทศเบลเยยม แคนาดา เดนมารก ฝรงเศส ไอซแลนด อตาล ลกเซมเบรก เนเธอรแลนด นอรเวย โปรตเกส สหราชอาณาจกร และสหรฐอเมรกา โดยตอมาในป พ.ศ. 2495 (ค.ศ. 1952)

Page 14: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

กรซ และตรก ไดเขารวมเปนสมาชก ในขณะทประเทศเยอรมน เขารวมเปนสมาชกในป พ.ศ. 2498 (ค.ศ. 1955)มสานกงานใหญอยทกรงบรสเซลส ประเทศเบลเยยม องคการสนธสญญาวอรซอ (Warsaw Treaty Organization) หรอ กตกาสญญาวอรซอ (Warsaw Pact) เปนองคการความรวมมอทางการทหารของคายคอมมวนวต ซงอยในภมภาคยโรปตะวนออก โดยมสหภาพโซเวยตเปนผนา และมสมาชกทงหมดรวม 8 ประเทศ ไดแก สหภาพโซเวยต เยอรมนตะวนออก โปแลนด เชโกสโลวะเกย ฮงการ โรมาเนย บลแกเรย แอลเบเนย กอตงขนเมอวนท 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1955 ขอตกลงสาคญของสนธสญญาฉบบน คอ เพอเปนการปองกนรวมกน และประเทศภาคสมาชกทกประเทศตางยนยอมใหกองทพของสหภาพโซเวยตเขาไปตงในประเทศของตนได กตกาสญญาวอรซอ นอกจากจะเปนสญญาทางดานการทหารแลว ยงเปนขอผกพนทางดานการตางประเทศดวย โดยประเทศภาคสมาชกตางแสดงเจตจานงทจะสรางสรรคแนวทางความรวมมอกนดาเนนนโยบายดานการตางประเทศ ซงหมายถง การดาเนนนโยบายตางประเทศขององคการนจะตองมสหภาพโซเวยตเปนผนาดวย องคการสนธสญญาวอรซอจงเทากนเปนปฏกรยาของกลมประเทศคอมมวนสตทแสดงการตอบโตกลมประเทศเสรประชาธปไตย อยางไรกตาม ผลกระทบทตามมา คอ ประเทศยโรปตะวนออกตองอยภายใตกลมประเทศเสรประชาธปไตย อยางไรกตาม ผลกระทบทตามมา คอ ประเทศยโรปตะวนออกตองอยภายใตอทธพลของสหภาพโซเวยต ทงน เพราะมกองทพของสหภาพโซเวยตอยในประเทศของตน แตตอมาประเทศสมาชกหลายประเทศไดพยายามปฏรปการปกครองของตนใหมประชาธปไตยมากขน เชน โปแลนด โรมาเนย เปนตน จงทาใหกตกาสญญาวอรซอไดลดบทบาทลง จนกระทงปลาย ค.ศ. 1991 สหภาพโซเวยตไดลมสลายลง องคการสนธสญญาวอรซอจงตองยตลงไปโดยปรยาย 2. ในป ค.ศ. 1950-1960 พรรคคอมมวนสตในประเทศจนมชยชนะ ในสงครามกลางเมองในประเทศจนในเดอนตลาคม ค.ศ. 1949 เหมา เจอตง (Mao Zedong)ขนเปนผนาจนมอานาจปกครองจนทงประเทศ ยกเวน เกาะไตหวน

จนกลายเปนผนาในการเผยแพรลทธ คอมมวนสต อกประการหนงทาใหใน ทศวรรษท 50เกดวกฤตการณ หลายแหงในเอเชย เชน สงครามเกาหล สงครามเวยดนาม การขยายอทธพลของจนในธเบต สนบสนนการปฏวตใน ลาว กมพชา มาเลเซย ไทย ฟลปปนส อนโดนเซย เปนตน ในทวปยโรปหลงป ค.ศ. 1950 เปนตนมา รสเซยไมสามารถขยายอทธพลใน ยโรปได ตองใชความพยายามควบคมประเทศบรวารใหเขามาอยภายใต อทธพลเชนเดม ในเดอนมกราคม ค.ศ. 1959 ฟเดล คสโตร (Fidel Castro) ผนาควบาได

ปกครองประเทศ และเขามาอยภายใตอานาจอทธพลของรสเซย

Page 15: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

3. ในป ค.ศ. 1960-1970 ความขดแยงระหวางคายโลกเสร และคายโลกคอมมวนสตไดลดความรนแรงลง ทงนเพราะไดมการเปลยนแปลงทางการเมองคอ ครสซอฟ ผนารสเซยไดนานโยบายอยรวมกนโดยสนตกบกลมประเทศเสรประชาธปไตยและความแตกแยกระหวางรสเซยและจน ซงเรมปรากฏใหเหนตงแต ค.ศ. 1960 เปนตนมา จนสามารถสรางนวเคลยรไดเองใน ค.ศ. 1964 จนจงกลายเปนมหาอานาจนวเคลยรประเทศท 5 ของโลกยงสงผลทาใหความสมพนธระหวางรสเซยและจนเสอมลงถงขนปะทะกนโดยตรงดวยกาลงในป ค.ศ. 1969 จนไดหนไปปรบความสมพนธกบสหรฐอเมรกาเพอเปนการถวงดลอานาจกบรสเซย 4. ในป ค.ศ. 1971-1990 ในชวงระยะนเปนยคผอนคลายความตงเครยด (Détente) หรอเรยกวา ยคแหงการเจรจา (Era of Negotiations) มหาอานาจทกฝายตองการจะปรบความสมพนธใหเขามาอยในระดบปกต เรมตงแตประธานาธบดนกสนของสหรฐอเมรกาปรบความสมพนธเปดการเจรจาโดยตรงกบรสเซยและจน สาหรบจนสหรฐอเมรกายกเลกนโยบายปดลอมและแยกจนใหโดดเดยว โดยเปดความสมพนธทางการทต ใหจนเขามาเปนสมาชกองคการสหประชาชาตและเปนสมาชกถาวรคณะมนตรความมนคง สาหรบรสเซย สหรฐเอมรกาไดเปดการเจรจาจากดอาวธยทธศาสตรครงแรกทกรงเฮลซงก (Helsinki) ในป ค.ศ. 1972 เรยกวา SALT-1 ทกรงเวยนนา (Vienna) ในป ค.ศ. 1979 และตอมาในป ค.ศ. 1987 ไดมการลงนามในสนธสญญาทาลายอาวธนวเคลยรพสยกลางทกรงวอชงตน ดซ

ความสมพนธระหวางรสเซยกบจน กปรบความสมพนธดขน คอ ในวนท 15-18 พฤษภาคม ค.ศ. 1989 ไดมการประชมสดยอดระหวางนายกอรบาชอฟ (Mikchauil Gorbachev) และนายเตงเสยวผง (Deng Xiaoping) ซงเปนการเดนทางมาเยอนจนเปนครงแรกของนายกอรบาชอฟ หลงจากนนทงสองประเทศไดออกแถลงการณรวมในการฟนฟความสมพนธขนปกตระหวางกน โดยทงสองประเทศตกลงใหแนวชายแดน

ทตดตอกนเปนเขตปลอดทหาร มคณะทางานเพอการน กาหนดมาตรการลดกาลงทหารบรเวณชายแดนใหมนอยทสดและไดใหคามนตอไปวาจะไมแสวงหาความเปนเจาเพอครอบงาภมภาคเอเชยแปซฟก หรอสวนตาง ๆ ของโลก ทงสองประเทศเหนพองใหมการถอนทหารเวยดนามออกจากกมพชาและหาวธการใหเกดสนตภาพในกมพชาตอไป ในวนท 30 พฤษภาคม ถงวนท 3 มถนายน ค.ศ. 1990 นายกอรบาชอฟเดนทางเยอนสหรฐอเมรกา เพอเจรจาขอตกลงในการทาสนธสญญาลดอาวธนวเคลยร การผอนคลายความตงเครยดระหวางกน ตลอดจนปญหาอน ๆ เชน การประกาศเอกราชของลตเวย เอสโตเนย และลทวเนย ตลอดจนการคาระหวางกน และในปลายเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 1990 นายจอรช บช ไดเดนทางไปเยอนมอสโก เพอทาสญญาลดอาวธนวเคลยรและการรบรองสนธสญญาลดอาวธยทธศาสตร (Strategic Arms Reduction Treaty) จากกรณทอรกยดครองคเวตกลายเปนสงครามอาวเปอรเซย ทงสหรฐอเมรกาและรสเซยไดสนบสนนใหคณะมนตรความมนคงแหงสหประชาชาตใหใชกาลงจดการกบอรกได หากอรกไมยอมถอนทหารออกจากคเวตภายในวนท 15 มกราคม ค.ศ. 1990

Page 16: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

วธการทใชในสงครามเยน 1. การโฆษณาชวนเชอ (Propaganda) เปนวธการหนงทฝายเสรประชาธปไตยและฝายคอมมวนสตนยมใช เพอสรางความรสกและทศนะทดเกยวกบประเทศของตน โดยใชคาพด สงตพมพ และการเผยแพรเอกสารตางๆ ทเกยวกบการดาเนนชวตและวฒนธรรมของประชาชนในประเทศของตน เพอแสดงใหเหนวาฝายตนเปนฝายทรกความยตธรรม รกเสรภาพและสนตภาพ ขณะเดยวกนกประณามฝายตรงขามวาเปนฝายรกราน เปนจกรวรรดนยม เปนตน 2. การแขงขนทางดานอาวธ สหรฐอเมรกาและรสเซย ตางพยายามแขงขนกนสรางเสรมกาลงอาวธทมอานภาพรายแรงไวครอบครองใหมากทสด จนกระทงตางฝายตางมจานวนอาวธยทธศาสตรในปรมาณและสมรรถนะทเกนความตองการ ในเรองนนานาประเทศรวมทงองคการสหประชาชาต ไดพยายามใหมขอตกลงในเรองการจากดการสราง และการเผยแพรอาวธตลอดมา แตกยงไมไดผลเทาทควร อาวธยทธศาสตรททงสองฝายแขงขนกน ไดแก 2.1 ขปนาวธขามทวป ชนดทยงจากไซโลในพนดนไปสอวกาศ และตกกลบสหวงอวกาศตกไปยงเปาหมาย มชอเรยกทงระบบวา ICEM -(Inter Continental Ballistic Missiles) มทงระบบทาลายและระบบปองกน

2.2 เรอดานานวเคลยรตดขปนาวธ 2.3 เครองบนทงระเบดระยะทาการไกล

อาวธดงกลาวถอวา เปนอาวธยทธศาสตรนวเคลยร (Strategic Nuclear Forces) ทสหรฐอเมรกาและรสเซยมสมรรถนะเทาเทยมกน และเหนอกวาประเทศทงมวลในโลกนอกจากนอภมหาอานาจทงสอง ยงแขงขนกนคดคนระบบการปองกนขปนาวธในอวกาศซงมฐานปฏบตการอยในอวกาศทมชอเรยกอยางเปนทางการวา Strategic Defense Initative (SDI) ซงรจกกนโดยทวไปวา “สตาร วอรส” (Star Wars) หลกการในการกาหนดนโยบายตางประเทศของสหภาพโซเวยต 1. อดมการณคอมมวนสต เปนองคประกอบตายตวในนโยบายตางประเทศ ผอนปรนบางครง ถาเหนวาผลประโยชนสาคญของชาต (Vital National Interest) นนมความสาคญกวาบางครงอาจจะตองชะลอเพอสรางฐานทแขงแกรงไปสชยชนะของการปฏวตโลก 2. ยทธศาสตรโซเวยต 3. ทศทางปฏบตการ เปนความพยายามเชอมตอปฏบตการยอยๆเขาดวยกน เพอใหยทธวธ มความเปนเอกภาพ มความยดหยนในการดาเนนนโยบายตางประเทศมากกวายทธศาสตร เปาหมายเพอการเปนผนาคอมมวนสต และบรรลอดมการณคอมมวนสต นโยบายตางประเทศของสหภาพโซเวยตสามารถแบงไดเปน 3 ยค คอ 1. นโยบายตางประเทศของโซเวยตยคเรมตน 2. นโยบายตางประเทศของโซเวยตยคหลงสงครามโลกครงท 2

2.1 นโยบายตางประเทศสมยสตาลน 2.2 นโยบายตางประเทศสมยครสชอฟ 2.3 นโยบายตางประเทศสมยเบรชเนฟ

3. นโยบายตางประเทศของโซเวยตชวงกอนการลมสลาย

Page 17: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

นโยบายปดลอม (Containment Policy) เปนนโยบายของประเทศสหรฐอเมรกาทใชปองกนการขยายอทธพลของกลมคอมมวนสตสหรฐอเมรกาไดใชนโยบายนในทวภมภาคของโลกเพอสกดกนอทธพลของกลมคอมมวนสต ในเอเชย จนถกมองวาเปนตวแทนของสหภาพโซเวยต สหรฐอเมรกามองวาประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนประดจโดมโน เมอประเทศหนงเปนคอมมวนสตประเทศขางเคยงกจะกลายเปนคอมมวนสตไปดวย สหรฐอเมรกาจงไดขยายนโยบายความมนคงรวมกนหรอนโยบายปดลอม เขามาในเอเชยโดยการทาสญญาพนธมตรทางการทหารกบประเทศตาง ๆ เชน กบประเทศญปนใน ค.ศ. 1951 กบเกาหลใตในป ค.ศ. 1954 และตอมากไดลงนามในสนธสญญามะนลากบประเทศตาง ๆ อก 6 ประเทศ ม องกฤษ ฝรงเศส ออสเตรเลย นวซแลนด ปากสถาน ฟลปปนส และประเทศไทย ซงตอมาประเทศเหลานไดรวมตวกนเปนองคการสนธสญญาปองกนรวมกนแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ ซโตมจดมงหมายตอตานคอมมวนสต ผลของนโยบายปดลอม ทาใหกลมประเทศคอมมวนสตขยายอทธพลไดไมสะดวกเทาทควร สหรฐอเมรกาไดเขามามบทบาทในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมากขนเพอปดลอมและสกดกนอทธพลของประเทศคอมมวนสต ยทธศาสตรโซเวยต - เปนศลปะทมงทจะแสวงหาผลตอบแทนทสงทสดแกโซเวยต เทาททาไดในสภาวะจากด เพอรบใชอดมการณคอมมวนสต แปรเปลยนไปตามขนตอน อาจจะรกไปขางหนาหรอถอยไปขางหลงเพอรอจงหวะ โดยดาเนนการทงยทธศาสตรทางตรง ไดแก การใชกาลง และยทธศาสตรทางออม เชน ทางจตวทยาหรอโฆษณาชวนเชอยทธศาสตรของโซเวยตไดยดถอแนวความคดของเลนน สตาลน ในเรอง “ ความสมพนธกาลงรบ ”เปนแนวในการดาเนนการประกอบกบทางเลอกตางๆในการปฏบตซงเรยกวา ”ยทธวธ” บางครงยทธวธอาจสวนทางกบอดมการณ ทงนกขนอยกบผมอานาจตดสนใจวาจะเลอกปฏบตอยางไร เพอใหไดประโยชนตอบแทนมากกวา ประเทศทแยกตวจากสหภาพโซเวยต สหภาพโซเวยต ลมสลายเมอป 1991 ทาใหสาธารณรฐตาง ๆ แบงแยกตงเปนประเทศทงหมด 15 ประเทศ หลงจากการแยกตวออกมาปกครองอยางเอกเทศแลว ประเทศเหลานยงมการรวมกลมกนเปน Commonwealth of Independent States (CIS) ยกเวน เอสโตเนย ลตเวย และลทวเนย

1. ประเทศเอสโตเนย 9. ประเทศคาซคสถาน

2. ประเทศลตเวย 10. ประเทศครกซสถาน

3. ประเทศลทวเนย 11. ประเทศมอลโดวา

4. ประเทศเบลารส 12. ประเทศทาจกสถาน

Page 18: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

5. ประเทศยเครน 13. ประเทศเตรกเมนสถาน

6. ประเทศรสเซย 14. ประเทศอซเบกสถาน

7. ประเทศอารเมเนย 15. ประเทศจอรเจย

8. ประเทศอาเซอรไบจาน

นโยบายเปเรสตรอยกาและกลาสนอสต มฮาอล กอรบาชอฟ ไดเปนประธานาธบด ในเดอนมนาคม 1985 ไมนานหลงจากการเสยชวตของ คอนสแตนตน เคอรเชนโก กอรบาชอฟไดรเรมการปฏรปทางการเมองหลายอยางภายใตนโยบายทเรยกวา กลานอสต ประกอบดวย การลดความเขมงวดในการเซนเซอร การลดอานาจหนวย KGB และการเสรมสรางความเปนประชาธปไตย การเปลยนแปลงเหลานนนมจดประสงคเพอกาจดการตอตานการปฏรปทางเศรษฐกจจากกลมอานาจฝายอนรกษนยมภายในพรรคคอมมวนสต ภายใตการปฏรปน ผทดารงตาแหนงสาคญๆ ในพรรคคอมมวนสตจะตองมาจากการเลอกตง (โดยสมาชกพรรคคอมมวนสตเอง) ซงเปนการใชระบบนครงแรก ทามกลางการคดคานจากกลมอนรกษนยม

สงครามตวแทน

สงครามเกาหล

สงครามเกาหล เปนสงครามระหวางประเทศเกาหลเหนอ กบประเทศเกาหลใต เรมตงแต 25 มถนายน พ.ศ.2493(ค.ศ. 1950) ถง 27 กรกฎาคม พ.ศ.2496(ค.ศ. 1953) เปนหนงในสงครามตวแทนระหวางชวงสงครามเยน

ฝายเกาหลใตประกอบโดยสหรฐอเมรกา ประเทศแคนาดา สหราชอาณาจกร ประเทศออสเตรเลย และกองกาลงของประเทศอน ๆ โดยคาสงของสหประชาชาต ฝายเกาหลเหนอมสาธารณรฐประชาชนจน และ สหภาพโซเวยต คอยใหความชวยเหลอ

Page 19: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

สงครามเวยดนาม สงครามเวยดนาม (Vietnam Wars ค.ศ. 1957) เปนสงครามระหวางเวยดนามเหนอ และเวยดนามใต ทสนบสนนโดยสหรฐอเมรกา เพอตดสนวาควรรวมเวยดนามเปนหนงเดยวตามขอตกลงเจนวา ค.ศ. 1954 หรอไม สงครามจบลงดวยชยชนะของเวยดนามเหนอ และรวมประเทศเวยดนามทงสองเขาดวยกน ซงปกครองโดยพรรคคอมมวนสตแหงประเทศเวยดนาม ในประเทศเวยดนามเองเรยกสงครามนวา “สงครามปกปองชาตจากอเมรกน” หรอ “สงครามอเมรกน” หรอ “สงครามเศรษฐกจ” เพราะ โฮจมนต ตองการทจะใหเวยดนามเดนตามทางขงจอ และรวมอานาจไวกบตวเอง

สงครามอฟกานสถาน

สงครามอฟกานสถานเปนปฏกรยาตอเหตการณ 11 กนยาอยางเหนไดชดกบการขยายขอบเขตบางประการเพอมงโคนลมระบอบตาลบน แตอฟกานสถาน เปนเขตยทธศาสตรสาคญมากทตดตอกบเอเชยกลาง เอเชยใต และตะวนออกกลาง ประเทศนยงอยในแนวของเสนทางทอสงนามนยโนเคลจากบอนามนทะเลสาบ แคสเปยน มาสมหาสมทรอนเดย สหรฐไดวางกองกาลงไวในประเทศเพอนบานอดตสหภาพโซเวยต ในอซเบกสถานตงแตกอนเหตการณ 11 กนยายน ในระหวางสงคราม สหรฐอเมรกาใชฐานทพใหมแหงนและสทธการใชฐานทพในอฟกานสถาน, อซเบกสถาน, ปากสถาน เคอรกสถาน และบางสวนในทาจกสถาน สหรฐกาลงใชความไรเสถยรภาพอยางตอเนองในอฟกานสถาน (เหมอนอยางในโซมาเลย ซงสวนใหญเปนผลของการยยงกลมขนศกใหสรบกน) เปนขออางในการคงฐานทพทหารใหถาวรอยทวทงภมภาคแหงน และยงกระทงวางแผนใหใชเงนดอลลารเปนสกลเงนของอฟกานสถาน การเรยงรอยฐานทพทางทหารใหมของสหรฐนกาลงกลายมาเปนดานหนาถาวรเพอใชปกปองสาธารณปโภคนามนในทะเลสาบแคสเปยน วกฤตการณควบา และ เหตการณในตะวนออกกลาง

• วกฤตการณควบา คอ การทสหภาพโซเวยตสงจรวดนาวถเขาไปตดตงในประเทศควบา และสหรฐอเมรกาโตตอบโดยใชวธปดลอมควบา

การเผชญหนาระหวางสหภาพโซเวยตและสหรฐอเมรกาในแถบทวปอเมรกาเกดขนทประเทศควบา เหตการณครงนนบไดวาเปนครงแรกทสหรฐอเมรกาดาเนนนโยบายเชงรกตอสหภาพโซเวยต ผลกระทบของสงครามตะวนออกกลาง

• กอใหเกดผลเสยหายดานเศรษฐกจ

• เกดการแตกแยกในกลมประเทศอาหรบ

• เพมความเปนศตรกนของชาวยวและอาหรบ

• เกดกรณลอบสงหารประธานาธบดซาดตแหงอยปต

Page 20: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

สงครามอาหรบ - อสราเอล

• ความขดแยงระหวางกลมประเทศอาหรบกบอสราเอล เนองมาจากปญหาปาเลสไตน

• การแยงดนแดนทเรยกวาปาเลสไตนระหวางชาวยวกบชาวอาหรบ

• หลงสงครามโลกครงท 2 ชาวยวทอยในดนแดนปาเลสไตนประกาศจดตง “ประเทศอสราเอล” หลงจากประกาศจดตงประเทศเพยงวนเดยว ประเทศอาหรบ 6 ประเทศ ไดยกทพเขาโจมตอสราเอล ซงถอเปนการเรมตนสงครามยว - อาหรบ

• สงครามระหวางยว - อาหรบ เกดขน 4 ครง

- ครงท 1 ค.ศ.1948 - 1949

- ครงท 2 ค.ศ.1956

- ครงท 3 ค.ศ.1967

- ครงท 4 ค.ศ.1973

• ซงแตละครงยวเปนฝายไดเปรยบ สงผลใหชาวอาหรบอพยพออกไปลภยอยในประเทศเพอนบาน

• องกฤษ, ฝรงเศส, สหรฐอเมรกา สนบสนน ชาวยว

• สหภาพโซเวยตสนบสนนชาตอาหรบ

• มการกอตงองคการปลดปลอยปาเลสไตน มวตถประสงค ขบไลชาวยวออกจากดนแดนปาเลสไตน ผนาคนสาคญคอ นายยสเซอร อาราฟต

สงครามอรก - อหราน (ค.ศ.1980 - 1988)

• ปญหาดานเชอชาต

- ประชากรในอรกเปนชาวอาหรบ

- ประชากรในอหรานเปนชาวเปอรเซย

- แตละประเทศมชนกลมนอยของแตละฝายอาศยอย ทาใหเกดปญหา

• ปญหาเขตแดน

• ปญหาชาวเครด

• ปญหาความขดแยงระหวางผนาประเทศ

Page 21: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

สงครามอาวเปอรเซย (ส.ค.1990 - เม.ย.1991)

• สาเหตทนาไปสวกฤตการณอาวเปอรเซย คอ การเขายดครองประเทศคเวตของอรก โดยอางวาคเวตขอใหชวยเขาไปโคนอานาจเจาผครองนคร และอางวาคเวตเคยเปนดนแดนของอรกมากอนเมอสมยโบราณ แตเปาหมายทแทจรงคอ ตองการนามน

• ปญหาเรองพรมแดน เนองจากมพรมแดนตดกน อรกกลาวหาวาคเวตแอบขโมยสบนามน โดยเฉพาะชวงทอรกทาสงครามกบอหราน

• อรกตองการมทางออกไปสทะเล

• สหรฐอเมรกาและฝายสมพนธมตรสงทหารเขามาชวยเหลอคเวต

• ผลของสงครามคอ ทหารฝายสมพนธมตรเปนฝายชนะ แตกไมสามารถโคนลมอานาจของประธานาธบดซดดม ฮสเซนได สหรฐอเมรกาใชขออางนในการทาสงครามกบอรก

• สาเหตทสหรฐอเมรกาอางในการทาสงครามครงน 1. เปนการกระทาเพอปองกนตนเองโดยการโจมตกอน เนองจากในอนาคต อรกอาจใชอาวธไม

วาทางตรงหรอทางออมโจมตผลประโยชนของสหรฐอเมรกา 2. อรกไดซองสมอาวธทาลายลางอนภาพสงไวเปนจานวนมาก 3. รฐบาลซดดม มความสมพนธกบกลมกอการรายของอซะมะห บน ลาเดน

• วาระซอนเรนในการทาสงคราม 1. แรงจงใจทางเศรษฐกจ (นามน) 2. ตองการขยายอทธพลเขาไปในตะวนออกกลาง 3. แรงจงใจทางการเมองของรฐบาลบช

• ผลกระทบของสงคราม 1. สงครามอรกไดทาลายความนาเชอถอขององคการสหประชาชาต 2. ประเมนวากระแสการกอการรายจะขยายตวเพมขนและกระจายไปทวโลก 3. การโคนลมรฐบาลซดดมและสถาปนาการปกครองระบอบประชาธปไตยอาจทาใหกระทบตอเสถยรภาพและ ความมนคงของระบบการปกครองในอกหลายประเทศ 4. สงครามอรกทาใหเกดความแตกแยกทางดานจดยนทางการเมอง

Page 22: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

การลมสลายของระบอบคอมมวนสตและสหภาพโซเวยต (ค.ศ.1989 - 1991)

• การปรบเปลยนนโยบายการบรหารประเทศของสหภาพโซเวยต

• ประเทศในแถบยโรปตะวนออกทเคยเปนบรวารของสหภาพโซเวยตขอแยกตว

• ปญหาดานเชอชาต เหตการณหลงจากทสหภาพโซเวยตลมสลาย

• การเกดของสหพนธรฐรสเซย แตมอทธพลนอยกวาสหภาพโซเวยตเดม

• สงครามเยนสนสดลง

• ความเปนไปของโลกถกกาหนดจากนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกา

• เกดนโยบาย “ระเบยบโลกใหม” (New World Order)

• สหรฐอเมรกากลายเปนมหาอานาจเพยงชาตเดยวและเขาไปยงเกยวในเหตการณโลกหลายเหตการณ ผลสะทอนของสงครามเยนตอประเทศเลก เมอประเทศมหาอานาจทาการแขงขนกนเพอใหชนะจตใจของประชากรของโลก (Struggle for the minds of men) และตองการใหประเทศตาง ๆในโลกสนบสนนนโยบายของตน ประเทศเลกจงมทางเลอกอย 2 ทางคอ ทางแรกเลอกเขากบมหาอานาจประเทศใดประเทศหนงเสย เมอมนใจวามหาอานาจนนจะเปนผชนะในสงครามเยนน และเปนผทจะชวยปองกนตนใหพนจากการคกคามของอกฝายหนง ทางเลอกทสองคอ คอยดไปกอนวา มหาอานาจฝายใดจะเปนฝายชนะในสงครามเยนน โดยวางตนเปนกลางไมสนบสนนหรอเขากบฝายใด สาหรบประเทศเลกทสนบสนนมหาอานาจฝายใดฝายหนงกบทวางตนเปนกลางนนนอกจากจะมความมงหมาย เพอสรางความมนคงใหกบตนแลว ยงเปนการสรางสนตภาพใหแกโลกดวย ดงนน จงนามาสนโยบายในการสราง “ความมนคงรวมกนในสวนภมภาค” (Regional Collective Security) อนเปนการสนบสนนหลกการขององคการสหประชาชาต ทมงจะสถาปนาความมนคงระหวางชาตกบนโยบายทสราง “เขตสนตภาพ” (area of peace) เพอปองกนไมใหอานาจหนงอานาจใดใชดนแดนในเขตนน เปนเวทการแขงขนเพอสรางอทธพลใหแกฝายตนซงเปนการสนบสนนองคการสหประชาชาตทมงรกษาสนตภาพของโลก กมพชา ไดรบเอกราชจากฝรงเศสตามขอตกลงเจนวา เมอป ค.ศ. 1954 โดยมเจานโรดมสรามรต เปนกษตรย สวนเจานโรดมสหน ไดตงพรรคการเมอง คอ “Popular Socialist Party” เพอลงสมครรบเลอกตง และไดรบชยชนะในการเลอกตง ป ค.ศ. 1955 ไดจดตงรฐบาลและดารงตาแหนงนายกรฐมนตรเมอเจานโรดม สรามรต สวรรคต ในป ค.ศ. 1960 เจานโรดมสหนจงรวมอานาจทางการเมองและประมขประเทศเขาดวยกน ในการดาเนนนโยบายตางประเทศ เจานโรดมสหนไดประกาศนโยบายเปนกลางเพอทจะไดรบความชวยเหลอจากทงสองฝายนาของเจานโรดมสหน เขมรเสรภายใตการนาของนายซอนซานน (Son Sann) และเขมรแดงภายใตการนาของนายเขยวสมพนธ (Khieu Samphan) และเจานโรดมสหนยงยอมใหเวยดกง (Vietcong) และกองทพเวยดมนห (vietminh) เขามาตงฐานปฏบตการตามแนวชายแดนเพอสะดวกในการเขาไปปฏบตงานใน

Page 23: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

เวยดนามใต กมพชาจงเปนเปาหมายใหเวยดนามใตโจมต ทาใหประชาชนชาวกมพชาตามแนวชายแดนไดรบความเดอดรอน ป ค.ศ. 1970 นายพลลอนนอล (Gen. Lon Nol) ทาการยดอานาจจากเจานโรดมสหน (Norodom Sihanouk) ในขณะทพระองคเสดจเยอนรสเซยและจน นายพลลอนนอล ไดจดตงรฐบาล เจานโรดมสหนเสดจลภยไปประทบทกรงปกกงและสนบสนนใหคอมมวนสตกมพชา “เขมรแดง” ทาการสรบกบรฐบาลนายพลลอนนอล สหรฐอเมรกาจงสงทหารเขาไปปฏบตการสรบกบฝายเขมรแดง แตกไมสามารถตานทานกองกาลงเขมรแดงซงมนายพลพต (Pol Pot) เปนผนาได ในทสดเขมรแดงกเขายดกรงพนมเปญไดสาเรจเมอวนท 17 เมษายน ค.ศ. 1975 ไดจดการปกครองแบบสงคมนยม และเปลยนชอประเทศเปนกมพชาประชาธปไตย ตอมาเวยดนามสนบสนนใหนายเฮงสมรน (Heng Samrin) เขายดอานาจจากนายพลพต และยดกรงพนมเปญไดเมอวนท 7 มกราคม ค.ศ. 1979 ชาวกมพชาสวนใหญจงอพยพมาตงมนอยตามแนวชายแดนไทย โดยแยกเปน 3 ฝาย คอ เขมรรกชาตภายใตการเขมรทง 3 ฝายไดรวมกนจดตงรฐบาลพลดถนขน ทกรงกวลาลมเปอร (Kuala Lumpur) โดยไดรบการรบรองจากสหประชาชาตและทาการสรบกบกลมเฮง สมรน เรอยมาตงแตเดอนมกราคม ค.ศ. 1979 ถงวนท 23 ตลาคม ค.ศ. 1991 จงไดลงนามสนตภาพทกรงปารส ประเทศฝรงเศส หลงจากนนสหประชาชาต ไดแตงตงเจาหนาทถายโอนอานาจทเรยกวา UNTAC (United Nations Transitional Authority in Cambodia) มนายยาซซ อะกาช เปนหวหนาเขาปฏบตงานในกมพชาเพอเตรยมอพยพผคนจากศนยอพยพตามแนวชายแดนไทยและเตรยมการเลอกตงวนท 23-28 พฤษภาคม ค.ศ. 1993 กมพชาจดการเลอกตงแตเขมรแดงไมยอมเขารวมเพราะตองการผลกดนชาวเวยดนามใหออกจากกมพชา ผลการเลอกตงปรากฏวา พรรคพนชนแปก ของเจานโรดม รณฤทธ ไดรบชยชนะเหนอพรรคประชาชนกมพชา ของนายฮนเซน (Hun Sen) และทงสองพรรคไดรวมกนจดตงรฐบาลปกครองกมพชา โดยมเจานโรดมรณฤทธเปนนายกรฐมนตรคนท 1 และนายฮนเซนเปนนายกรฐมนตรคนท 2

ลาว

ฝรงเศสไดผนวกลาวเขาเปนอาณานคม เมอป ค.ศ. 1898 ในระหวางสงครามโลกครงท 2 ญปนเขายดครองลาวและสนบสนนใหลาวประกาศเอกราช โดยพระเจาศรสวางวงศทรงประกาศเอกราชเมอวนท 8 เมษายน ค.ศ. 1944 เมอสงครามโลกครงท 2 สนสดลงฝรงเศสไดกลบเขามามอานาจในลาวอก ทาใหพวกชาตนยมไมพอใจ เจาเพชราช จงจดตง “ขบวนการลาวอสระ” ขนในเดอนกนยายน ค.ศ. 1945 และจดตงรฐบาลทกรงเวยงจนทน ในวนท 14 กรกฎาคม ค.ศ. 1949 ฝรงเศสใหเอกราชแกลาวแตยงควบคมนโยบายทสาคญ ๆ เชน การทหาร เศรษฐกจ และดานตางประเทศ

จากการทฝรงเศสใหเอกราชแกลาวไมสมบรณ ทาใหขบวนการลาวอสระแตกแยกเปน 2 ฝาย คอ ฝายเจาบญอม ณ จาปาศกด และเจาสวรรณภมา ซงยอมรบขอเสนอของฝรงเศสเพอประนประนอม สวนเจาสภานวงศตองการเอกราชอยางสมบรณจงขอความชวยเหลอจากขบวนการเวยดมนหของโฮจมนห และไดกอตงขบวนการกชาตคอ “ขบวนการประเทศลาว” จดตงรฐบาลทแควนซาเหนอ เมอฝรงเศสพายแพเวยดนามทเดยนเบยนฟ (Dienbienphu) ลาวจงไดรบเอกราชตามขอตกลงทเจนวา ป ค.ศ. 1954

หลงจากไดรบเอกราช ลาวแบงออกเปน 2 ฝาย คอ ทางเหนอ ไดแก แขวงพงศาลและซาเหนอ อยภายใตการปกครองของเจาสภานวงศ สวนทางใตอยภายใตการปกครองของเจาสวรรณภมา ในเดอนพฤศจกายน ค.ศ. 1957 ลาวทง 2 ฝาย ไดจดตงรฐบาลผสมโดยมเจาสวรรณภมา เปนนายกรฐมนตร แตกไมสามารถ

Page 24: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดาเนนนโยบายรวมกนได ในเดอนสงหาคม ค.ศ. 1960 รอยเอกกองแล ทาการปฏวตจดตงรฐบาลโดยม เจาสวรรณภมา เปนนายกรฐมนตร แตบรหารประเทศไดไมนานกถกนายพลภมหนอสวน ซงไดรบการสนบสนนจากสหรฐอเมรกาทาการปฏวตและจดตงรฐบาลโดยมเจาบญอม ณ จมปาศกด เปนนายกรฐมนตร

หลงจากนน ลาวไดแบงออกเปน 3 ฝาย คอ 1. ลาวฝายซาย - ภายใตการนาของเจาสภานวงศ 2. ลาวฝายขวา - ภายใตการนาของนายพลภมหนอสวน 3. ลาวฝายกลาง - ภายใตการนาของเจาสวรรณภมา ในเดอนมถนายน ค.ศ. 1962 ลาวทง 3 ฝายไดจดตงรฐบาลผสม โดยมเจาสวรรณภมาเปนนายกรฐมนตร

แตรฐบาลผสมไมสามารถแกไขปญหาตาง ๆ ไดทหารตางชาต ซงไดแกรสเซย จน และเวยดนาม รวมทงสหรฐอเมรกา ตางกประจาอยในลาวเพอใหการชวยเหลอลาวฝายทตนใหการสนบสนน สหรฐอเมรกาไดสนบสนนใหนายพลวงเปาจดตงกองทพแมว มฐานปฏบตการอยทลองแจง โดยมศนยการฝกอยท จ.อดรธาน สงครามในลาวจงไดเกดขน โดยรฐบาลของเจาสวรรณภมาไมสามารถสกดกนไวได เมอสหรฐอเมรกาถอนตวออกจากอนโดจน ตามวาทะนกสน ขบวนการประเทศลาวจงยนขอเสนอตอรฐบาลใหจดตงรฐบาลผสมอกครง โดยมเจาสวรรณภมาเปนนายกรฐมนตรในเดอนมถนายน ค.ศ. 1975 ขบวนการประเทศลาวหรอลาวฝายซาย กสามารถยดอานาจและดาเนนการปกครองแบบสงคมนยม โดยมเจาสภานวงศ เปนประธานาธบดและนายไกรสร พรหมวหาร เปนนายกรฐมนตรคนแรก ปจจบนเปลยนชอเปนประธานประเทศ วกฤตการณชองแคบฟอรโมซา

ในเดอนกนยายน ค.ศ. 1954 จนมนโยบายทจะรวมไตหวนกลบคนมาเปนของจน สหรฐอเมรกาไดสงกองเรอท 7 มาลาดตระเวนในทะเลจนตอนใต โดยเฉพาะอยางยงทชองแคบไตหวน จนตองการจะผลกดนใหสหรฐอเมรกาออกจากบรเวณน โดยระดมยงหมเกาะนอกฝงทชองแคบไตหวน อนไดแก เกาะคมอยและเกาะมทส สหรฐอเมรกามองวาจนเปนผรกรานดงนนในเดอนธนวาคม ค.ศ. 1954 สหรฐอเมรกาออกแถลงการณวา สหรฐอเมรกาจะปองกนเกาะคมอย และเกาะมทส เชนเดยวกบเกาะไตหวน สหรฐอเมรกาไดสงกองทหารไปประจาทไตหวนและไดลงนามในสญญาพนธมตรทางทหารเพอการปองกนรวมกนกบไตหวน เมอจนเหนวาวธการของตนไมประสบผลสาเรจ แตกลบทาใหสหรฐอเมรกามความสมพนธใกลชดกบไตหวนยงขน ดงนนจนจงลดการะดมยงและยตไปในทสด สหรฐอเมรกามองวาจนเปนตวแทนของรสเซย เพราะจนไดลงนามในสญญามตรภาพ พนธมตรและความชวยเหลอซงกนและกน เปนเวลา 30 ป สหรฐอเมรกาจงเรมนโยบายปดลอม (Containment Policy) เขามาในเอเชยโดยการทาสญญาพนธมตรทางทหารกบประเทศ ตาง ๆ ในเอเชย เชน ญปน เกาหลใต ไทย เปนตน

วกฤตการณควบา

ควบาไดเปลยนแปลงเปนคอมมวนสต เมอ 1 มกราคม ค.ศ. 1959 เมอนายฟเดล คาสโตร สามารถยดอานาจจากรฐบาลเผดจการของนายพลบาตสตา (Batista) ซงสหรฐอเมรกาสนบสนนอย คาสโตรตองการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจและสงคมในควบาใหมความยตธรรมและความเทาเทยมกนมากขน โดยดาเนนการปฏรปทดนและปรบปรงสวสดการทางสงคมแกประชาชน คาสโตรเปนนกปฏวตชาตนยมและตอตานสหรฐอเมรกา เพราะสหรฐอเมรกาเขาครอบงาและมอทธพลทงทางการเมองและเศรษฐกจในควบามาเปนเวลาชา

Page 25: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

นาน อกทงยงมฐานทพอยทกวนตานาโม (Guantanamo) บนเกาะควบา คาสโตรจงรสกหวาดระแวงสหรฐอเมรกาและมนโยบายใกลชดกบประเทศคอมมวนสต โดยเฉพาะอยางยงรสเซยซงไดใหความชวยเหลอทงทางดานทหารและทางเศรษฐกจแกควบา

ความสมพนธทใกลชดระหวางควบากบรสเซยทาใหสหรฐอเมรกาไมพอใจเพราะจะชวยขยายอทธพลของรสเซยแถบทะเลแครบเบยนและอเมรกากลาง ในขณะเดยวกนชาวควบาทลภยในสหรฐอเมรกากไดรบการฝกฝนและสนบสนนจากองคการขาวกรองกลางหรอซไอเอของสหรฐอเมรกาใหยกพลขนบกในควบาเพอโคนลมคาสโตร แผนการนไดเรมในปลายสมยประธานาธบดไอเซนฮาวเวอร ตอมาเมอไดรบอนมตจากประธานาธบดเคนเนดกองกาลงควบาลภยไดยกพลขนบกทเบย ออฟ พกส (Bay of Pigs) ในเดอนเมษายน ค.ศ. 1961 เพยง 3 เดอนภายหลงจากทเคนเนดขนดารงตาแหนงประธานาธบด โดยผลภยควบาเหลาน คาดหวงวาจะ ไดรบการสนบสนนจากประชาชนในการโคนอานาจคาสโตร แตการยกพลขนบกครงนลมเหลวโดยสนเชงเพราะขาดการวางแผนทถกตองและการประสานงานกบชาวควบาทตอตานคาสโตรภายในประเทศ ยงไปกวานน กองกาลงปฏวตของคาสโตรสามารถจบกมชาวควบาลภยเหลานและใชเปนเครองมอในการโฆษณาชวนเชอตอตานสหรฐอเมรกา ภาพพจนของสหรฐอเมรกาและประธานาธบดเคนเนดตองเสยหายอยางมากจากกรณการบกควบาในครงนควบาไดกลายเปนปญหาใหญทางยทธศาสตรของสหรฐอเมรกาในปตอมา

ในเดอนตลาคม ค.ศ. 1962 ฝายขาวกรองของสหรฐอเมรกาไดคนพบจากภาพถายทางอากาศวา รสเซยกาลงสรางฐานสงขปนาวธนวเคลยรบนเกาะควบา ซงถาหากสรางสาเรจและตดตงขปนาวธไดกจะเปรยบประดจมขปนาวธนวเคลยรอยหนาประตบานของสหรฐอเมรกา ซงจะเปนอนตรายอยางยงตอความมนคงของสหรฐอเมรกา สวนครสชอฟนนคงคดวาจะสามารถลอบสรางฐานยงจนเสรจและเมอตดตงขปนาวธแลวสหรฐอเมรกากคงไมกลาทาอะไร เพราะจะเปนการเสยงอยางมากตอสงครามนวเคลยร อกทงสหรฐอเมรกากดเหมอนจะไมกลาใชกาลงรนแรงรสเซยเชอวา ตนจะไดเปรยบทางยทธศาสตรและจะทาใหพนธมตรนาโตของสหรฐอเมรกาหมดความเชอถอวา สหรฐอเมรกาจะสามารถปกปองยโรปตะวนตกไดเมอเกดสงคราม แตผนาของรสเซยกคาดคะเนผดพลาด เพราะประธานาธบดเคนเนดของสหรฐอเมรกาไดตอบโตอยางหนกแนนโดยการปดลอมควบา ในวนท 22 ตลาคม ค.ศ. 1962

ประธานาธบดเคนเนดไดแจงใหรสเซยทราบถงการปดลอมควบาและไดเตอนรสเซย ในระหวางวกฤตการณกองกาลงยทธศาสตรของสหรฐอเมรกาไดเตรยมพรอมตอการถกโจมตดวยอาวธนวเคลยร สหรฐอเมรกาไดสงเจาหนาทระดบสงไปชแจงสถานการณพรอมดวยภาพถายและหลกฐานอน ๆ ตอคณะมนตรความมนคงของสหประชาชาตและพนธมตรในยโรป

จดวกฤตของสถานการณครงนกคอ เมอเรอสนคาจานวนหนงของรสเซย ซงเชอวาบรรทกขปนาวธนวเคลยรเพอมาตดตงยงควบาไดเขาใกลกองเรอของสหรฐอเมรกาทกาลงปดลอมควบาอยในวนท 24 ตลาคม แตเรอเหลานกหนลากลบไปยงรสเซย โดยมไดฝากองเรอปดลอมเขามา ถาหากรสเซยไมยอมออนขอในกรณน สงครามนวเคลยรระหวางมหาอานาจทงสองกอาจเกดขนได อก 4 วน ตอมา ครสชอฟผนาของรสเซยกยอมประนประนอม และแถลงวาจะถอนฐานยงและจรวดตาง ๆ ออกไปจากควบา ถาหากสหรฐอเมรกายอมตกลงทจะไมบก ควบาในทสดวกฤตการณอนตงเครยดและการเผชญหนาระหวางมหาอานาจนวเคลยรกผานไปโดยเรยบรอย ประธานาธบดเคนเนดแหงสหรฐอเมรกาไดรบการยกยองสงวามความกลาหาญและชาญฉลาดในการดาเนนนโยบายตางประเทศ ใชเครองมอทางการทตและการทหารทเหมาะสมเปดโอกาสและทางออกใหฝายตรง

Page 26: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ขามรสเซยเสยเกยรตภมไปบางและตอมาครสชอฟถกกดดนใหลาออกจากตาแหนงเลขาธการพรรคคอมมวนสตโซเวยต และใน ค.ศ. 1965 เลโอนดเบรสเนฟ (Leonid Brezhnev) ไดขนมาเปนเลขาธการพรรคคอมมวนสตแทน

ในขณะเดยวกนนนเอง ลนดอน จอหนสน (Lyndon B. Johnson) กไดรบเลอกตงเปนประธานาธบดคนใหมของสหรฐอเมรกา ความสาเรจในวกฤตการณควบา ทาใหผนาของสหรฐอเมรกามความเชอมนในแสนยานภาพและความแขงแรงของตน สวนรสเซยกไดรบบทเรยน และเรงสะสมอาวธนวเคลยรมากขน เพอทจะไดมความเทาเทยมทางยทธศาสตรกบสหรฐอเมรกา

สภาวการณหลงสงครามเยน การลมสลายของลทธคอมมวนสตในรสเซยนบเปนการสนสดของยคสงครามเยนและเขาสศตวรรษท 21 หรอโลกในยคโลกาภวตน และจดเปนโลกในสงคมแหงยคขาวสารซงในชวงทศวรรษ 1980-1991 ไดเกดเหตการณเปลยนแปลงอยางใหญหลวง โดยเฉพาะนโยบายการปฏรปประเทศกาสนอสท-เปเรสทรอยกา ของรสเซยหรออดตสหภาพโซเวยต และจากสาเหตดงกลาวทาใหรสเซยยตบทบาททางการเมองโลกลง และในเวลาตอมาการเกดขนของรสเซยใหม (Neo-Russia) ภายหลงการลมสลายของรสเซยกดเหมอนวาจะหมกมนอยกบปญหาการเมองภายในของตวเอง และปญหาของการเปนผนากลมประเทศในเครอจกรภพรฐเอกราช ดงนนจงทาใหสหรฐอเมรกากาวเขามามบทบาทเตมทเพยงหนงเดยวในโลกยคโลกาภวตนโดยเฉพาะนโยบายของสหรฐอเมรกา ภายหลงสงครามอาวเปอรเซย (กรณอรกบกยดครองคเวต) ทเรยกวา นโยบายการจดระเบยบโลกใหม “New World Order” และนโยบายดงกลาวไดพยายามถกนามาใชในสวนตาง ๆ ของโลกเรอยมา ไมวาจะการเจรจาแกไขปญหาสนตภาพในตะวนออกกลาง (ในกรณความขดแยงระหวางอสราเอลกบปาเลสไตนและกลมประเทศอาหรบ)หรอกรณวกฤตการณในประเทศเฮต แตอยางไรกตามปญหาของโลกในยคปจจบนคงมใชปญหาความขดแยงระหวางลทธการเมอง (คอมมวนสต-ประชาธปไตย ดงกรณตวอยางความขดแยงในประเทศ เชน เหตการณ 14 ตลาคม ค.ศ. 1973 หรอ 6 ตลาคม ค.ศ. 1976) อกตอไปแลว แตปญหาทเกดขนของโลกยคกระแสโลกาภวตน เปนปญหาความขดแยงทรนแรงมกจะมงประเดนสวนใหญไปทความขดแยงในเรอง “ทรพยากร” ซงดจะทวความรนแรงเพมขนดงกรณความขดแยงระหวางสเปน-แคนาดา (ความขดแยงระหวางสเปนกบแคนาดามผลสบเนองมาจากกรณเรอประมงสเปนจบปลาในเขตนานนาทะเลหลวงนอกชายฝงนวฟนแลนดของประเทศแคนาดา) ซงปญหาดจะรกรานใหญโตเปนควมขดแยงระหวาง EU กบ NAFTA ในเวลาตอมา และกรณความขดแยงตอการอางกรรมสทธเหนอหมเกาะสแปรตลยในทะเลจนใตทอดมสมบรณไปดวยนามนของประเทศจน ไตหวน บรไน ฟลปปนส มาเลเซย

Page 27: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

และเวยดนาม หรอกรณความขดแยงระหวางการแยงชงดนแดนทอดมไปดวยปาไมและแรธาตของเปรกบเอกวาดอร ปญหาตาง ๆ เหลานยงทวคณความรนแรงเพมขนในขณะเดยวกนความขดแยงระหวางทองถนกบอานาจรฐสวนกลางไดกลายเปนตวกระตนปลกเราความรสกของกลมลทธชาตนยมใหญ (Neo-Nationalism) ซงสวนมากจะเกดภายในรฐทเกดขนภายหลงการลมสลายของลทธคอมมวนสต เชน เกดความขดแยงระหวางเชอชาตในอดตรฐของรสเซย เชน ความขดแยงระหวางรสเซยกบชนกลมนอยเชคเนยในประเทศสหพนธรฐรสเซย หรอความขดแยงระหวางรฐตอรฐทเกดใหมเชน ความขดแยงระหวางรฐอารเมเนยกบอาเซอรไบจาน เปนตน และในประเทศอดตสหพนธสาธารณรฐยโกสลาเวย เชน สงครามกลางเมองในยโกสลาเวยทาใหเกดประเทศใหมเพมขนระหวางชาวบอสเนยมสลม กบบอสเนยเซรบและโครทกบพวกเซรบ เปนตน และนอกจากความขดแยงภายในของกลมชาตนยมใหมทถกปกครองโดยรฐสวนกลางทยงมไดรบการปลดปลอยในสวนตาง ๆ ของโลกกเพมขน เชน ปญหาความปญหาความขดแยงระหวางตรกกบปญหาชนกลมนอยชาวเครด, ความขดแยงระหวางรฐบาลพมากบปญหาชนกลมนอยกะเหรยง ไทยใหญ และมอญ บรเวณตามตะเขบรอยตอของชายแดนไทย ,ความขดแยงระหวางรฐบาลฟลปปนสกบปญหาชนกลมนอยมสลมในเกาะมนดาเนา ความขดแยงระหวางรฐบาลอนโดนเซยกบปญหาตมอรตะวนออก และนอกจากนนปญหาความขดแยงระหวางเผาพนธในทวปอฟรกากทวความรนแรงเพมขน เชน ความขดแยงระหวางเผาฮตกบเผาททซในประเทศบรนด และรวนดา เปนตน อาจกลาวสรปไดวาปญหาตาง ๆ เหลานดจะเปนปญหาความขดแยงทางเชอชาตซงโดยภาพรวมแกนแทของปญหามกจะเชอมโยงกบความสาคญของทองถนทคานงถงการรกษาและหวงแหนทรพยากรภายในทองถนของตน ดงนน ความเปนลทธชาตนยมใหมกคงไมตางจากความเปนทองถนนยม (Localism) ซงปลกเราจตสานกของมวลชนในทองถนเพมมากขน ดงนนการทรฐบาลกลางจะทาการตกตวงผลประโยชนจากทองถนทมความแตกตางทางเชอชาตจงมกจะถกตอตานอยางรนแรง หรอถาเปนเชอชาตเดยวกนการทรฐสวนกลางทาการตกตวงผลประโยชนจากทองถนโดยไมคานงถงความเดอดรอนของประชาชนกจะถกตอตานอยางรนแรงเหมอนกน ดงกรณเหตการณในประเทศไทย อาท การสรางเขอนปากมลทจงหวดอบลราชธาน หรอกรณความขดแยงการสรางเขอนแกงเสอเตนทจงหวดแพร เปนตน จากเหตการณดงกลาวอาจสรปไดวา สภาพของสงคมในยคปจจบนเปนสงคมขาวสาร ประชาชนในทองถนสามารถรบรไดจากสอมวลชน และทราบถงผลดผลเสยทรฐบาลกลางทาขน ดงนนจงอาจกลาวไดวาโลกในยคโลกาภวตนหรอโลกยคขาวสารกนาจะเปนยคของสงคมแหงการตรวจสอบความถก-ผดดวย ซงยกตวอยางไดชดเจนในกรณ สปก.4-01 เปนตน ในขณะเดยวกนความสมพนธระดบโลกกนาจะมแนวโนมของการรวมตวเพอปกปองผลประโยชนของกลมมากขน โดยเฉพาะการรวมกลมทางเศรษฐกจ อาท กลม EC ASEAN NAFTA และ AFTA เปนตน ซงกลมเศรษฐกจดงกลาวไดมการรวมกลมทกาวหนาและพฒนาไปกวาทจะคาดเดาได โดยเฉพาะกลม EC ทไดมการตกลงใชระบบเงนตราใหเปนสกลเดยวกนและนอกนนยงมแผนการจดตงรฐสหภาพยโรป (ในสวนของประเทศยโรปตะวนตก) ซงจากสาเหตดงกลาวแนวโนมของความขดแยงทางการเมองจะลดลง แตจะไปเพมทวปญหาความขดแยงทางเศรษฐกจแทน หรอทเรยกวา “สงครามการคา” ระหวางชาตมหาอานาจ อาท ความขดแยงทางเศรษฐกจระหวางสหรฐอเมรกากบญปน เปนตน

แนวโนมสรปความขดแยงของโลกในป ค.ศ. 2000 จะเปนความขดแยงระดบยอยภายในทองถนเสยสวนใหญ สวนความขดแยงระดบโลกนาจะเปนความขดแยงในระบบของกลมทางเศรษฐกจมากกวากลมการเมอง ปญหาความขดแยงทางการเมองในเรองของลทธ

Page 28: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

การเมองจะหมดไป แตปญหาในเรองลทธชาตนยมใหมและปญหาของขบวนการกอการรายระหวางประเทศจะเพมขน ซงโลกในศตวรรษท 21 ความเปนตารวจโลกของสหรฐอเมรกาจะลดบทบาทลงและผลกดนภาระทหนกองในเรองงบประมาณคาใชจายทางการทหารใหกบประเทศมหาอานาจทางเศรษฐกจเขามามบทบาทคมครองตวเองและคมครองยานอทธพลทางเศรษฐกจเพมขน ในขณะเดยวกนกลมการเมองใหมทจะปรากฏบนเวทการเมองโลกในศตวรรษใหมกคอ กลมชาตมสลม และจน สงตาง ๆ เหลานนบเปนสงทเกดขนในโลกภายหลงสงครามเยนสนสดลง สงคมนยมลมสลาย อดมการณคอมมวนสตของคารล มารกซ ในศตวรรษท 19 เปนตนเหตประการสาคญทผลกดนใหเกดการปฏวตรสเซยขนในศตวรรษท 20 และอาณาจกรรสเซยไดกลายเปนสหภาพโซเวยต ซงมระบบการเมองเศรษฐกจและสงคมเปนแบบสงคมนยมคอมมวนสต โดยทการปฏวตดงกลาวมไดเปนแบบคารล มารกซ เพราะมใชเปนการเดอดปะทของผใชแรงงาน และสงคมภายหลงการปฏวตมใชเปนสงคมแบบเผดจการของชนชนกรรมาชพตามทมารกซไดกลาวไว แตเปนสงคมภายใตการเผดจการเบดเสรจของ “พรรคคอมมวนสต” สงทสาคญอกประการหนง ซงแตกตางไปจากความคาดหมายของคารล มารกซ กคอการปฏวตแบบคารล มารกซ ยงไมควรเกดขนทรสเซย เพราะการปฏวตสงคมนยมจะตองเรมมาจากความเสอมโทรมถงขดสดของสงคมทนนยมเตมขน แตเลนนและพรรคพวกไดทาการปฏวตรสเซยจากสงคมศกดนา นบเปนการปฏวตทกาวขามระดบการพฒนาสงคมทสาคญไปหนงขนตอน ดงนน แมวาเลนนและผนายคตอมาของรสเซยจะไมเคยปฏเสธอดมคตของคารล มารกซแตไมสามารถเรยกไดวา การปฏวตรสเซยนนมตวแบบจาลองมาจากอดมคตของคารล มารกซอยางจรงจง สงทเกดขนกคอกอนและหลงเลนนปฏวตในรสเซย เลนนมความจาเปนตองปรบเปลยนแนวทางของคารล มารกซ และหาวธปฏบตการตาง ๆ ดวยตนเอง เพอนาเอาแนวทางหลกของคารล มารกซมาปรบใหเหมาะสมกบสถานการณในรสเซยขณะนนจนสามารถปฏวตไดและในเมอกอนหนาความสาเรจของการปฏวตรสเซย ยงไมเคยมการปฏวตแบบคารล มารกซสาเรจขนทใดเปนการถาวรเลย คารล มารกซเองไมเคยทาการปฏวตไดสาเรจแบบครบวงจร เขาเปนเพยง “นกคด” เทานน เลนนจงไมม “ตวแบบ” ของสงคมใดทจะเอาอยางได

ดงนน ระหวาง ค.ศ. 1917 - สงครามโลกครงทสองสนสดลง ในเมอรสเซยเปนประเทศคอมมวนสตเพยงประเทศเดยวอยประมาณ 28 ป เรยกไดวาชวงนนเลนนและผนารสเซยคนถดมาหนไมพนการ “ลมลกคกคาม” ในการบรหารประเทศในระบบใหมอยางทยดแนวทางใดเปนเกณฑตายตวไมได ตองปรบเปลยนแกไขอดมการณของคารล มารกซ ใหเหมาะสมกบสถานการณแวดลอมรสเซย ทงภายในและภายนอกไปในแตละวนเพอความอยรอด จงเหนไดวารสเซยในระบบใหมน มใชเพยงแตจะคดหาวธเพอความอยรอดภายใตระบบเศรษฐกจและสงคมแบบใหมเทานน หากแตยงจะตองอยรอดปลอดภยในทางยทธศาสตรอกดวยทามกลางประเทศตาง ๆ ในโลกทปกครองดวยระบบอน

ภายหลงสงครามโลกครงทสอง จนถงตนป ค.ศ. 1989 มประเทศตาง ๆ ใน 3 ทวป คอ ยโรป เอเชย และลาตนอเมรกา ไดกลายเปนประเทศสงคมนยมคอมมวนสตอก 15 ประเทศ เปนอนวา ในเวลาประมาณ 72 ป นบตงแตมการปฏวตรสเซย เปนตนมา ในโลกไดมประเทศคอมมวนสตเกดขนเพยง 16 ประเทศเทานน

ประเทศทง 15 ประเทศ ภายหลงรสเซยไดมการเปลยนแปลงมาเปนคอมมวนสตดวยวธการ 3 วธ คอ

Page 29: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

1. โดยการชวยเหลอเกอหนนของรสเซย และกองทพแดง ไดแก โปแลนด ฮงการ โรมาเนย บลแกเรย เยอรมนตะวนออก มองโกเลย และเกาหลเหนอ

2. โดยการปฏวตของคอมมวนสตภายในประเทศ ซงไดรบการสนบสนนจากชาวพนเมองมากพอใช ไดแก ยโกสลาเวย จน เวยดนาม และควบา 3. โดยการใหความชวยเหลอระหวางประเทศคอมมวนสตดวยกนเอง คอ ยโกสลาเวยชวยแอลเบเนย และเวยดนามชวยเขมรกบลาว

แตไมวาทง 15 ประเทศจะเปลยนแปลงคอมมวนสตภายหลงรสเซยจะมการปฏวตดวยวธใดและจาเปนตองวางแนวทางบรหารปกครองประเทศของตนไปในทางใด ภายหลงการปฏวตแลวกตาม แตทกประเทศตางยอมรบอดมการณของมารกซและยอมรบการปฏวตรสเซยเปนตวแบบไมมากกนอย หรออกนยหนงทง 15 ประเทศทเปนคอมมวนสตภายหลงรสเซยนนไมมประเทศใดปฏเสธคารล มารกซหรอเลนนเลย ทง ๆทตางกตองลมลกคลกคลานปรบเปลยนอดมการณและวธการตาง ๆ เพอใหประเทศของตนดารงคงอยไดตอไปภายหลงการปฏวต

ดงนน เมอนายมคาอล กอรบาชอฟ ประมขของรสเซย ซงเรมมอานาจในป ค.ศ. 1985 ไดประกาศนโยบาย “เปด-ปรบ” หรอ “ กลาสนอสท-เปเรสตรอยกา” และถดมาในปลายป ค.ศ. 1989 ไดเกดการลมสลายของระบบสงคมนยมในยโรปตะวนออก 6 ประเทศ ในเวลาใกลเคยงกน คอ ในโปแลนด ฮงการ เยอรมนตะวนออก บลแกเรย เชโกสโลวะเกย และโรมาเนย นน จงเรยกไดวา นนคอความความลมเหลวของลทธหรออดมการณมารกซสม หากแตปรากฏการณดงกลาวเกดจาก “ความเสอมของระบบสงคมนยมคอมมวนสตแบบไมครบวงจร” ยโรปใหม ภายหลงสงครามโลกครงท 2 เปนตนมาจนถงปจจบน ยโรปไดเผชญกบ “ระเบยบใหม” (New Order) อยางนอย 2 ระยะ คอ

1. ระเบยบใหมยคแรก ระหวางป ค.ศ. 1945 ถง สนป ค.ศ. 1989 ระหวางระยะเวลาดงกลาว ยงอาจแบงออกเปนชวงเวลายอยไดอกหลายระยะ ชวงเวลาทสาคญทสดคอ

ระหวางป ค.ศ. 1945-1949 ซงเปนการสนสดของสงครามใหญระดบโลก แตเปนการพกตวของปรากฏการณระดบโลกและระดบยโรปอกหลายอยาง ปรากฏการณเหลานนไดจดตวเองใหปรากฏเปน “ระเบยบ” (Order) ซงไมเคยปรากฏมากอนเลย อนไดแก

1.1 การแบงประเทศในยโรปออกเปน “กลมตะวนตก” และ “กลมตะวนออก” หมายถง ประเทศยโรปทเปนประชาธปไตย มความสมพนธใกลชดกบสหรฐอเมรกา และประเทศยโรปทเปนสงคมนยมภายใต การปกครอง และชนาของพรรคคอมมวนสต และไดตกอยภายใตอทธพลของรสเซยอยางแนนแฟนจนเรยกไดวาเปน “กลมโซเวยต” (Soviet Bloc) เหตผลของการแบงดงกลาวเปนเรองของผลประโยชนมากกวาเปนความศรทธาในลทธหรออดมการณทางการเมอง

Page 30: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

1.2 ภาวการณในขอ 1. มผลใหเกดการแขงขนระหวางสหรฐอเมรกาและรสเซยในการสรางระบบควบคมและการสวามภกดจากพนธมตรของตน และเพอการมอานาจตดสนใจเหนอแหลงทรพยากรภายในประเทศสมพนธมตรของแตละกลม และทสาคญทสดคอ มหาอานาจหวหนากลมแตละฝายจาเปนตองรกษากลมของตนใหพนจากภยรกรานโดยตรงหรอโดยออมจากฝายตรงขาม ตางฝายจงตองมเครองมอเพอสนองนโยบายดงกลาว ฝายสหรฐอเมรกาและกลมประเทศในยโรปตะวนตกไดกอตง “องคการสนธสญญาแอตแลนตกเหนอ” (NATO-North Atlantic Organization) ขนในป ค.ศ. 1949 ฝายรสเซยไดใชเครอขายโยงใยของการมอานาจซอนอานาจของสถาบนและองคการตางๆ ภายในประเทศเพอปองกนภยจากภายนอกและเพอสรางเสรภาพภายในกลมพนธมตรของตนระหวางป ค.ศ. 1945-1954 ตอมารสเซยไดกอตง “องคการสนธสญญาวอรซอ” (Warsaw Treaty Organization) ขนเพอกระทาหนาทตางๆทกลาวมาแลวอยางเปนทางการในป ค.ศ. 1955

1.3 สหภาพโซเวยต โจมตวา องคการนาโต มวตถประสงค เพอรกราน จงไดตง องคการ สนธสญญากรงวอซอว หรอทเรยกวา Warsaw Pact ขนในป ค.ศ.1955 ชอเตม และ อยางเปน ทางการ เรยกวา Warsaw Treaty on Friendship Cooperation and Mutual Aid or Warsaw Treaty Organization องคการ สนธสญญา กรงวอซอว มบทบญญต ทานองเดยว กบขอ 5 ขององคการ สนธสญญา แอตแลนตกเหนอ ทวา การโจมต สมาชก รฐใดรฐหนง จะถอวา เปนการโจมตทงหมด และขอ 5 ของ บทบญญต ยงไดระบถง การบญชาการทหาร รวมกนดวย

1.4 สบเนองมาจากการลมสลายของระบบสงคมนยมคอมมวนสต ไดมผลใหมการสลายตวของ “กลมโซเวยต” และ “องคการสนธสญญาวอรซอ” (รวมทง “องคการโคมคอน” ซงเปนองคการรวมมอทางเศรษฐกจระหวางประเทศสงคมนยม) ปรากฏการณนมผลใหเกดการสนสดของ “สงครามเยน” และการเผชญหนาระหวางมหาอานาจตะวนออก-ตะวนตก นบเปนครงแรกภายหลงสงครามโลกครงท 2 ททวปยโรปสามารถรวมกนเปนหนงไดโดยไมมกาแพงแหงความเปนศตรมาขวางกน

1.5 มการรวมประเทศเยอรมนทงสองเขาเปนประเทศเดยวกน หลงจากการถลมทลายของ กาแพงเบอรลนในเดอนตลาคม ค.ศ. 1989

2. ระเบยบใหมยคหลง แมจะมระยะเวลาไมนาน แตดจากภาพภายนอกปรากฏเปนทวปยโรปทคลายความตงเครยด เปนยโรปทม

ทาทจะรวมกนระหวางตะวนตก-ตะวนออกเพอแสวงหาประโยชนรวมกนในดานตาง ๆ จากทรพยากรทตางมอยและเปนยโรปทดททาวาจะ “ปลอดวกฤตการณ” รวมทงปลอดจากความหมนเหมของการเกดการนาใชอาวธนวเคลยรและจะเปนยโรปทไมมการเผชญหนาทางทหารอกตอไป

ลกษณะทางการเมองของการลมสลายของพรรคคอมมวนสต

ในอดตประเทศสงคมนยมในยโรป 9 ประเทศ ระหวางป ค.ศ. 1989 จนถงปจจบนซงเรมกระบวนการลมสลายของพรรคคอมมวนสตในฐานะเปนกลไกอานาจสงสดในการปกครองประเทศ มลกษณะเดนชดทางการเมองบางประการทสามารถจาแนกออกไดดงตอไปนคอ

1. พรรคคอมมวนสตหมดอานาจโดยสนเชง คอ พรรคคอมมวนสตไดเปลยนชอและหมดบทบาทในการชนาทางการเมองและแมจะยงคงมการรวมตวในระดบพรรคการเมองและเขาสมครรบการเลอกตง แตกไดคะแนนเสยงนอยมาก หรอมไดรบเลอกเขามาในสภายคใหมเลย ลกษณะเชนนเกดขนในประเทศฮงการ และบาง

Page 31: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ประเทศอสระในอดตสหภาพโซเวยต สาเหตกคอ กอนหนานไดมการปฏรปมาแลวระดบหนง บางกรณประชาชนมไดใหความนยมแกพรรคคอมมวนสตมาตงแตในระบบเกา 2. พรรคคอมมวนสตปรบภาพลกษณะและบทบาทใหม โดยทยงสามารถรวมพลงกนได โดยเฉพาะในกลมคอมมวนสตปฏรป (reformed communists) และขจดสมาชกจาพวกสายแขงตรงอนรกษนยม (hardliners) ออกไปได ในการเลอกตงยคใหม พรรคปฏรป (หรอทมกใชชอวาพรรคสงคมนยม) ดงกลาวนไดรบเลอกตงใหเปนเสยงขางมาก จนสามารถจดตงรฐบาลเสยงขางมาก หรอรฐบาลผสมได ลกษณะเชนนเกดขนในประเทศแอลเบเนย บลแกเรย โรมาเนย และโปแลนด (โดยเฉพาะในการเลอกตงครงลาสดเมอวนท 19 กนยายน 1993 ในสาธารณรฐเชกและสโลวก พรรคคอมมวนสตมทนงมากพอใชในสภายคใหม)

3. ประเทศเกาและพรรคเกาลมสลาย กรณเชนน นอกจากพรรคคอมมวนสตในประเทศเหลานจะหมดอานาจการชนาในสงคม ไมวาจะดวยการปฏเสธของประชาชน (เชน ในกรณของเยอรมนตะวนออก) หรอการถอดถอนออกจากอานาจโดยพรรคคอมมวนสตเอง (เชน ในกรณของอดตสหภาพโซเวยตเมอมคาอล กอรบาชอฟ ประกาศยบพรรคคอมมวนสตรสเซยภายหลงการรฐเดอนสงหาคม ค.ศ.1991 และอดตสาธารณรฐในยดกสลาเวย คอ สโลวเนย โครเอชย บอสเนย )เหตการณยงพฒนาไปถงขนทโครงสรางเกาของประเทศพลอยลมสลายไปดวย คอ “ ประเทศเกาถลม ” ไดแก 3.1 อดตสหภาพโซเวยต กลายเปน “ สหพนธรฐอสระ ”(CIS : Commonwealth of Independent states ) อนประกอบดวย 12 ประเทศเอกราช ซงเปนอดตสาธารณรฐในอดตประเทศสหภาพโซเวยต ตงแตเดอนธนวาคม ค.ศ. 1991

3.2 อดตประเทศเชโกสโลวะเกย กลายเปนสาธารณรฐเชก และสาธารณรฐสโลวกเมอวนท 1 มกราคม ค.ศ. 1993 หลงจากการตกลงแยกประเทศออกจากกนอยางสนตและคอนขางราบรน 3.3 ประเทศยโกสลาเวย ซงเคยประกอบดวย 6 สาธารณรฐ เหลอเพยง 2 รฐในชอประเทศเดม คอ เซอรเบย และมอนเตเนโกร ในขณะทสโลวเนย โครเอเชย บอสเนย และมาซโดเนย ประกาศแยกตวเปนประเทศอสระระหวางป ค.ศ. 1991-1992 ซงเปนการแยกตวทไมราบรน เพราะรฐบาลกลางเดมทมศนยกลางอยทรฐเซอรเบยขดขวางการแยกตวของทกรฐจนเกดเปนการสรบดวยอาวธกรณใหญบาง เลกบาง กรณใหญทสดทตกลงกนไดแลวคอการสรบอยางนองเลอดระหวางเซอรเบยกบบอสเนย

3.4 ประเทศเยอรมนตะวนออก (อดตสาธารณรฐประชาธปไตยเยอรมน) เปนการลมสลายกรณพเศษ คอประเทศถกยบแลวกลบเขาไปรวมกบเยอรมนตะวนตก (สหพนธสาธารณรฐเยอรมน) ซงเคยเปนประเทศเดยวกนมาในประวตศาสตร นอกจากชวงสน ๆ ระหวางป ค.ศ. 1949-1990 ทตองถกแยกออกเปน 2 ประเทศ โดยมาตรการทตกลงกนไมไดระหวางมหาอานาจสมพนธมตรในสงครามครงทสอง ในกรณของเยอรมนตะวนออก ปญหาตาง ๆ ในการเปลยนระบบไดถกโอบอมและแกไขโดยเยอรมนตะวนตก สามกรณแรกของ “ประเทศเกาลม” มสาเหตสาคญเกดจากโครงสรางพนฐานของสงคมในแตละประเทศเปนลกษณะ “สงคมแบบหลากหลาย” (heterogeneous society) คอ ประกอบดวยประชากรทมประวตศาสตรเชอชาต และวฒนธรรมแตกตางกน แตไดถกนาเอามารวมไวในประเทศเดยวกนดวยมาตรการหรอความจาเปนอยางหนงอยางใด ในบางชวงเวลาในอดต สงคมนน ๆ ไดมศนยอานาจทแขงแรงมนคงและมเครองมอควบคมพอเพยงททาใหความหลากหลายตาง ๆ ดงกลาวสามารถอยรวมกนไดอยางสงบ ครนเมอปจจยควบคมดงกลาวสลายไป โดยเฉพาะเครองมอของพรรคคอมมวนสต ซงหมดพลงการชนาลง ความแตกแยกหลากหลายเหลานนกปรากฏตวอยางชดเจน และพฒนาไปจนถงจดทประเทศภายใตรฐบาลกลางระดบชาตรฐบาล

Page 32: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

เดยวไดสลายตวกลายเปนประเทศเอกราชหลายประเทศ ซงมรฐบาลสงสดระดบชาตของแตละประเทศแยกกนไป เนองจากไมมผลประโยชนรวมกนศนยอานาจเดม ตวอยางทชดเจนคอ แมวาปจจบนน ในสหพนธรฐรสเซยจะไมมพรรคคอมมวนสตในโครงสรางอยางเปนทางการ และมอานาจแขงแกรงเทาเดม แตสมาชกสวนใหญของรฐสภา (ซงไดถกยบลงไปโดยเยลทซน เมอวนท 21 กนยายน ค.ศ. 1993) กคอ อดตสมาชกพรรคคอมมวนสตในสมยของอดตสหภาพโซเวยต และไดแสดงพฤตกรรมของคอมมวนสตแบบแขงตรง (hardliners) ไมตางจากสมยเมอยงมพรรคอย นอกจากนการรวมกลม (factions) บางกลมในสภาดงกลาว เชน กลม Civic Union กเปนการรวมเอาอดตสมาชกพรรคคอมมวนสตทเคยอยในระดบผบรหารโรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญมาไวดวยกน และไดเสนอนโยบายแกไขปญหาเศรษฐกจไมตางจากแนวทางของคอมมวนสตเดม คอใหรฐมบทบาทสาคญในเรองเศรษฐกจ กลาวคอโดยสรปกคอ ภายในระยะเวลาประมาณ 8 ป หลงจากการลมสลายของบรรดาพรรคคอมมวนสตและการปกครองแบบเผดจการคอมมวนสตในอดตประเทศสงคมนยม ไมวาจะมการเปลยนแปลงไปสรปแบบการเมองการปกครอง และระบบเศรษฐกจแบบใหมแบบใด ระดบใดกตาม เปนสงทหลกเลยงไมไดทในทกสงคมยงจะตองมรองรอยของภมปญญา พฤตกรรม ทศนคต และความตองการแบบคอมมวนสตหลงเหลออยไมมากกนอย เพราะนนคอ วถทางเดยวทบมเพาะจตใจของประชาชนทวทงประเทศเปนเวลานานตดตอกนมานานป โดยไมมทางเลอกอนใด แมวาในบางชวงระยะเวลา บางประเทศอาจมประสบการณของการเปน “คอมมวนสตแบบปฏรป” มาบาง แตนนกมไดเปลยนระบบหรอเปลยนวถชวตของประชาชนแบบถอนรากถอนโคนแตอยางใดหรอเอเชยตะวนตก (บาหเรน จอรแดน คเวต โอมาน ซาอดอาระเบย สหรฐอาหรบเอมเรตส ภฎานในเอเชยใต และบรไน ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไมคอยปรากฏวาในรอบป 1993 ประชาชนในประเทศเหลานเคลอนไหว เรยกรองสทธในการเปลยนแปลงการปกครองแตประการใด ยงมประเทศทมการปกครองแบบเผดจการทหารทสาคญเหลออกสองประเทศในเอเชย นนคอ อรกในตะวนออกกลาง และพมาในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทงสองประเทศนมประชาชนภายในเคลอนไหวตอตานมาก แตกถกปราบปรามดวยอานาจทหารอยางราบคาบในอรกแมสหรฐอเมรกา ในนามของสหประชาชาตจะไดใชกาลงขบไลออกไปจากคเวต แตสหรฐอเมรกา กไมสามารถหรอไมมเปาหมายทจะโคนลมอานาจเผดจการของซดดม ฮสเซน และเปลยนระบบใหมใหแกชาวอรกได สวนพมากถกสหรฐอเมรกา บบคนทกวถทางแตกยงไมไดผล ยงมอนโดนเซยอกประเทศหนง ซงประธานาธบดซฮารโตครองอานาจอย 28 ปแลวในทางทฤษฎประชาชนอาจเปลยนรฐบาลได แตในทางปฏบตนนดจะเปนไปไดยากมาก ทงนเพราะประธานาธบดไดรบเลอกตงจาก สภาทปรกษาประชาชน (People’s Consultative Assembly) ซงประกอบดวยสมาชก 1,000 คน ครงหนงของจานวนนไดรบแตงตงจากประธานาธบด นอกจากนน ทหารยงมอานาจมากแฝงอยในกลไกตาง ๆ ของรฐ

1. ทวปเอเชยยงมประเทศทมการปกครองในระบอบคอมมวนสตมากทสดในโลก คอ เกาหลเหนอ เวยดนาม จน และลาว ทกประเทศกาลงปรบปรงระบบเศรษฐกจใหเปนแบบเสรมากขนอยางตอเนอง แตพรรคคอมมวนสต (ในเกาหลเหนอเรยกวา พรรคกรรมกรและในลาวเรยกวา พรรคประชาชนปฏวตลาว) ยงคงผกขาดอานาจการปกครอง และยงควบคมสอมวลชนอยางทวถง จนและเวยดนาม ประสบปญหาการตอตานจากประชาชนมากขน แตเกาหลเหนอและลาวไมปรากฏวามการเคลอนไหวตอตานรฐบาลภายในประเทศอยางรนแรงแตประการใด

2. สทธทจะไมถกละเมดตอชวตและรางกาย โดยทวไปประเทศทมคณสมบตเปนประชาธปไตยสง ประชาชนมกมหลกประกนในเรองชวตและรางกายมาก ประเทศเผดจการเบดเสรจประชาชนมสทธในชวตและรางกายนอย ความขดแยงและภาวะสงครามจะเปนปจจยรดรอนสทธสวนบคคลใหนอยลง

Page 33: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

อนเดยซงมการปกครองในระบอบประชาธปไตย ประชาชนมสทธและเสรภาพมาก แตมความขดแยงกนในเรองเชอชาต จมมร แคชเมยร ปนจาบ (Jammu, Kashmir, Punjab) ผตองสงสยถกทางการถกจบกมคมขง มการฆาทงการใชอานาจมดตอบโตกมมาก ในประเทศทปกครองแบบสมบรณาญาสทธราชย ประชาชนไมคอยสนใจการเมอง ผปกครองมรายไดจากนามนและแกสเปนสวนใหญ การกดขขดรดมนอย หรอถาจะมกแฝงอยกบศาสนาและประเพณ ประชาชนสวนใหญแมจะไมคอยมสทธ แตกไมคอยมหนาทมากนก มเสรภาพมากกมายในกรอบของศาสนาและประเพณ เชน ในบรไน ฐานะของสตรดอยกวาชายมาก แตพวกเขาไมรสกอะไร เพราะประพฤตปฏบตกนมาตามคมภรโกหราน รฐเผดจการโดยทหารมปญหามากในเรองสทธในชวตและรางกาย ในพมา ผลจากการปราบปราม การชมนมครงใหญ ป ค.ศ. 1988 และการเลอกตงทรฐบาลทหารจดแตไมยอมรบผลในป ค.ศ. 1990 ทาใหเกดความขดแยงกนรนแรงระหวางรฐบาลทหารกบผตอตาน ฝายตอตานสวนหนงถกจบเขาคก อกสวนหนงหนออกนอกประเทศ ผนาฝายคานนางอองซาน ซจ หลงจากถกกกบรเวณบานมาเปนเวลา 7 ป กไดรบการปลดปลอยเปนอสระ เมอวนท 10 กรกฎาคม ค.ศ. 1995 ประเทศทมการปกครองในระบบคอมมวนสตนน ประชาชนตนตวในทางการเมองคอนขางสง รฐบาลเคยใชอดมการณเปนแรงดลใจใหสนบสนนการปกครองทพวกเขาตองเสยสละเพออนาคตทสดใส แตในระยะหลง ๆ น เมออดมการณไรความหมายไป ประชาชนหนมาคดถงผลประโยชน การเคลอนไหวตอตานรฐบาลและการปราบปรามจากรฐบาลจงมมาก ในจน ตารวจและเจาหนาทรกษาความปลอดภยใชอานาจจบกมตองหามาสอบสวนกนอยางแพรหลาย บางคนถกจาขงหลายเดอนในขอหาทาผดกฎหมายอาญามาตรา 90 และ 104 คอ ปฏวตซอนตามกฎหมายทางการจะตองแจงไปทางครอบครวและหนวยงานของผถกจบภายใน 24 ชวโมง แตในทางปฏบตเจาหนาทมไดเครงครดในเรองเวลาเทาไร ในเวยดนาม ไมมตวเลขวามผถกตองโทษจาคกปฏวตซอนเทาไร แตตารวจและผรกษาความปลอดภยมภาระมาก ในป ค.ศ. 1993 ปญญาชน หมอสอนศาสนา นกขาว และชาวตางชาตหลายคนถกจบ หรอกกตวเพอสอบสวน Dr. Doan Viet Hoat อดตรองอธการบด Van Hanh Buddhist University ทกรงโฮจมนห ถกศาลตดสนจาคก 20 ป ในเดอนมนาคม 1993 ตอมาศาลอทธรณลดโทษเหลอจาคก 15 ป เมอเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1993 ชาวพทธรวมทงพระประมาณ 300 คน ชมนมเดนขบวนไดถกตารวจจบและศาลตดสนจาคกพระ 4 องค ในขอหากอการจลาจล (โทษจาคกมตงแต 6 เดอน ถง 4 ป) เกาหลเหนอเปนสงคมปดมากกวาในจนและเวยดนาม ขอมลเกยวกบการปราบปรามฝายตอตานและการจบกมคมขงหาไดยากมาก 3. เสรภาพในฐานะเปนพลเมอง โดยทวไปสทธในดานนของพลเมองในเอเชยดขนในบรรดาประเทศทมเชอประชาธปไตยเบงบานอยางขาดสมดล เชน ไทยมปญหาการใชเสรภาพของสอมวลชนทวไปละเมดสทธของผอนอยเนอง ๆ นอกจากนน ยงมปญหาเรองสทธในการใชสอมวลชนไมเทาเทยมกน ซงกอใหเกดการไดเปรยบและเสยเปรยบขน ในอนโดนเซยสทธในการชมนมโดยสงบและการจดตงสมาคมรบรองไวในรฐธรรมนญ แตในทางปฏบตการกระทาดงกลาวตองขออนญาต การอนมตหรอไมบางทเปนการตดสนทางการเมอง รฐบาลไมอนมตใหจดประชมประจาปของสภาพสวสดการคนงานแหงอนโดนเซยซงจะใหมขนในวนท 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1993 เมอวนท 12 สงหาคม ตารวจทสราบายาไมอนมตให Surabaya Arts Council จดแสดงนทรรศการเกยวกบชวตศลปนทถกลอบฆา ในพมา มหาวทยาลยซงเปดทาการสอนมาตงแตป ค.ศ. 1988 เรมเปดเรยนแลวเปนสวนมาก ในป ค.ศ. 1993 รฐบาลทหารกลววาฝายตอตานรฐบาลจะใชมหาวทยาลยเปนเวทชมนมตอตานรฐบาล

Page 34: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

เสรภาพในการพดการพมพถกรดรอนเกอบสนป ค.ศ. 1993 มบรรยากาศดขนเลกนอย เอกชนเรมตดตงจานรบโทรทศนผานดาวเทยมไปแลว แตตองจดทะเบยน เอกชนเรมพมพเอกสารทเกยวกบเศรษฐกจเผยแพรไดแลวรฐยงผกขาดสอมวลชนและการสอสารอยางใกลชด

ในประเทศคอมมวนสต ทกประเทศยงผกขาดสอมวลชนและการสอสาร แตถากลมชนจะพมพเอกสารทมแนวนโยบายสนบสนนรฐบาลกทาได ถาจะวพากษวจารณรฐบาลหรอพรรคคอมมวนสต (ไมจาเปนตองตงตวเปนปรปกษตอตาน) กจะถกปด ในเกาหลเหนอไมมใครกลาทาทายอานาจนของรฐ ในเวยดนามสงพมพเอกชนเรมเผยแพรมากขนโดยผพมพผโฆษณาเสยงภยเอาเอง เชนเดยวกบในจนสงพมพของพรรคคอมมวนสต (ทงจนและเวยดนาม) ขยายเวทวพากษวจารณ การใชอานาจและการคอรรปชนของรฐบาลมากขน เหมอนจนเปดเสรภาพในการชมนมมากขนตอเนองกนมาหลายปแลว โดยสรปในจนการเดนขบวนประทวงรฐบาลคอรรปชน ความทกขยากทางเศรษฐกจ ความไมพอใจทศาสนาถกเหยยดหยามประชาชนสามารถทาได สวนเวยดนามนนการควบคมยงเขมงวดกวาจน เมอเดอนธนวาคม ค.ศ. 1993 รฐบาลหามการประชมระหวางประเทศเรองประชาธปไตยทจะจดขนในนครโฮจมนห

4. เรองการกดกนทางเชอชาต ศาสนา เพศ ฯลฯ หลายปทผานมา สทธในดานนของประชาชนไมมอะไรทกาวหนาใหเหนชดแตประการใด สทธของสตรชาวมสลมทดอยกวาบรษไดซมซาบมากบศาสนาเปนเวลายาวนานจนเกอบจะไมมใครรสก โดยทวไปสทธทางการเมองของสตรชาวเอเชยยงดอยกวาชาย แตเมอเทยบกบสตรในประเทศตะวนตกแลวดเหมอนจะดกวา เกอบทกประเทศในเอเชยใหเสรภาพในการนบถอศาสนาและประกอบพธกรรมทางศาสนาเวนแตประเทศคอมมวนสต แมประเทศคอมมวนสตเสรภาพในการเชอและประกอบพธกรรมทางศาสนากมมากขน ปจจยทใชบชาบวงสรวงทางศาสนาทาขายกนอยางเสรแลว มการกลาวขวญกนมากกวาสทธทางศาสนาของชาวทเบตถกทางการจนยาย เรองนคอนขางละเอยดออนความจรงคงจะไมใชปญหาเสรภาพในการเชอถอทางศาสนาหรอการบชาคนถกหามปราม เปนตนวา รปขององคดาไลลามะ ซงเปนผนาตอตานรฐบาลจนซงขณะนลภยในอนเดย กยงตงอยในวดตาง ๆ ในกรงลาซาใหคนบชาได ผคนกทาการเคารพบชากน โดยเงนทาบญกองโต ๆ บนแทนบชา “หวหนาฝายกบฎ” ชาวทเบต พฤตกรรมดงกลาวเปนเสรภาพทรฐบาลยอมรบ แตสงทรฐบาลไมยอมรบและจบกมคมขงคอการรวมตวกนชมนมเพอเรยกรองเอกราชอนนรวมไปถงการตดตอกนของบรรดาผนาชาวทเบตทหนวยรกษาความปลอดภยของจนระแวงสงสยดวย 5. ขอสงเกตและขอคด เรองสทธมนษยชนของประชาชนทจะมมากขนเรอย ๆ นน คงจะเปนแนวโนมทไมมพลงใดตอตานไดในระยะยาว บางแหงอาจจะชะงกงนหรอถอยหลงชวคราวเพราะมความขดแยงรนแรง อยางไรกตาม การใชมาตรฐานของตะวนตกมายดเยยดใหจากเบองบนกอาจจะกอใหเกดความเครยดได คนเราจะรสกวามอสระหรอเสรภาพเพยงใดนนสวนใหญขนอยกบภมหลง และความเชอถอของตนเปนสาคญ วธบบและใชมาตรการตาง ๆ บงคบใหคนตางสงคมกนใชมาตรฐานความประพฤตตามตนนนาจะมประสทธผลไมดเทากบการใหการศกษาทงในระบบและนอกระบบ โดยเฉพาะอยางยงฝายสอมวลชน

การสนสดของสงครามเยนและการเปลยนแปลงทางอานาจในโลก

ความเปลยนแปลงในชวงป ค.ศ. 1989-1990 มความสาคญอยางยงในแงของความสมพนธทางอานาจทงในระดบโลกและภมภาค ในทางประวตศาสตร กลาวไดวาการสนสดของทศวรรษ 1980 เปนการสนสดของยค

Page 35: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

สมยหนงทเดยว นนคอ ยคสมยทรจกกนทวไปวา “สงครามเยน” อนเปนความขดแยงทางการเมองและอดมการณทนาไปสการแขงขนและการเผชญหนาทางทหารเปนเวลาเกอบครงศตวรรษภายหลงสงครามโลกครงท 2 “สงครามเยน” มไดหลายความหมายดวยกนหากจะถอวาเปนความขดแยงหรอปรปกษทางอดมการณระหวางทนนยมและคอมมวนสต สงครามเยนกนาจะเรมตงแตป ค.ศ. 1917 เมอมการปฏวตบอลเชวกขนในรสเซย แตโดยความเขาใจทวไปนน สงครามเยนเรมกอตวตงแตระหวางสงครามโลกครงท 2 ระหวางรสเซยและพนธมตรตะวนตกทว ๆ ทยงอยในระหวางการรวมมอตอตานนาซ และมาแตกแยกกลายเปนการเผชญหนา ระหวาง “ตะวนออก” และ “ตะวนตก” อยางชดเจน ประมาณป ค.ศ 1946-1947 คาประกาศของสตาลน ในป ค.ศ. 1946 เรยกระดมพลงในชาตเพอเตรยมการเผชญหนากบฝายตะวนตก (ความจรงจดมงหมายในทางปฏบต นาจะเพอฟนฟบรณะและพฒนาประเทศอยางเรงรด) นบเปนการ “ประกาศสงครามเยน” โดยฝายคอมมวนสต และการประกาศ “หลกการทรแมน” ในปตอมากนบเปนการ “ประกาศสงครามเยน” ของฝายตะวนตก การลมสลายของระบอบปกครองคอมมวนสตในยโรปตะวนออก และความเปลยนแปลงในรสเซยทเปนแมแบบของระบบปกครองแบบน ทสนคลอนไมพยงแตการผกขาดอานาจของพรรคคอมมวนสตรสเซยแตรวมไปถง “จกรวรรด” รสเซยเลยทเดยว ซงสงผลกระทบสาคญยงตอความสมพนธทางอานาจในโลกในชวงตอระหวางป ค.ศ. 1989-1990 นกสงเกตการณทางการเมองบางคนระบอยางไมลงเลเลยวา “โลกไดเปลยนไปแลวในชวงเวลาเพยงหนงป” ในยโรป นโยบายปฏรปในรสเซย ซงนายมคาอล กอรบาชอฟ เหนวาเปนความจาเปนทหลกเลยงไมได เปนตนตอสาคญทกอใหเกดกระแสความเปลยนแปลงขนาดใหญทวทงยโรปตะวนออก กอรบาชอฟยอมรบวา ประเทศอน ๆ ในกลมองคการสนธสญญาวอรซอสามารถจะดาเนนรอยตามแนวทางปฏรปของรสเซย ผนารสเซยเหนวา มอสโกควรจะมบทบาทสนบสนนพฒนาการไปในแนวทางนดวยซา กลาวคอ ไมเพยงแตรสเซยจะไมเขาไปแทรกแซงขดขวางความเปลยนแปลงในชาตพนธมตรของตนเทานน แตอาจจะถงกบเรยกรองกดดนผนาชาตยโรปตะวนออกทยงมหวอนรกษใหยอมรบการปฏรป ดงนนในแงหนงแลว กอรบาชอฟกาวลาหนาไปกวาความเปลยนแปลงในยโรปตะวนออกเสยอก ผลประการสาคญของการลมสลายของระบอบปกครองคอมมวนสตในยโรปตะวนออก คอ การสลายตวของการเผชญหนาระหวางตะวนออกและตะวนตกทดารงอยตงแตชวงหลงสงครามโลกครงท 2 นนเอง ดานหนงนน ความขดแยงทางอดมการณยอมลดหรอหมดความสาคญลงไป ตะวนตกยอมเหนวานเปน “ชยชนะ” ของฝายตน ดงคากลาวของนกวชาการสาคญคนหนงของฝายนทวา “อเมรกาและพนธมตรไดชนะสงครามเยนแลว” หรออาจจะมองในเชงปรชญาวา เปนพฒนาการของความเปนสากลของคานยมทางการเมอง หรอ “การสนสดของประวตศาสตร” แตไมวาจะพจารณาในแงใด เหตการณในชวงป ค.ศ. 1989-1990 หมายถงการสนสดของระเบยบทางการเมองทเกดขน และดารงอยเกอบครงศตวรรษภายหลงสงครามโลกครงท 2 เหตการณทเปนเครองชอยางเดนชด โดยเฉพาะทางสญลกษณของการสนสดดงกลาวคอการทาลายกาแพงเบอรลนและการรวมประเทศเยอรมน เสนแบงการเผชญหนาระหวางตะวนออกและตะวนตกอยทการแบงเยอรมนออกเปนสองสวน การททงสองฝายโดยเฉพาะอยางยงการลดหยอนเงอนไขและทาทของฝายรสเซยยอมใหประเทศน ซงเปนจดรวมหลกของความขดแยงในยโรปกลบมารวมกนไดยอมบงบอกถงความเขาใจและไมตรทกลบคนมา ผลสบเนองทเหนไดชดทสดจากความเปลยนแปลงของชวงป ค.ศ. 1989-1990 คอการทฝายรสเซยสญเสยสถานะความเปนขวอานาจทโดดเดนคกบสหรฐอเมรกามาโดยตลอดนบแตสนสงครามโลกครงท 2 ความ

Page 36: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

เปลยนแปลงในโครงสรางทางอานาจระหวางชาต เกยวของกบความเปลยนแปลงสาคญอยางนอยสามดานดวยกน คอ ความตกตาของกาลงอานาจทางทหารโดยทวไป การกระจายอานาจทางเศรษฐกจออกไปมากขนกบการทปจจยดานนกลายมามนาหนกความสาคญมากขน และความเสอมของอดมการณ โดยเฉพาะในฐานะทเปนปจจยกาหนดความสมพนธระหวางชาต ความเปลยนแปลงในดานตาง ๆทเกดขนและปรากฏเดนชดในเหตการณของชวงป ค.ศ. 1989-1990ไดนาไปสบรรยากาศแหงการผอนคลายความตงเครยด โดยทวไป จนกอใหเกดความมงหวงกนวาสนตภาพทแทจรงและถาวร มลทางความเปนไปไดอยางทมเคยปรากฏมากอน พรอมกนนน กมความเปลยนแปลงในสถานะ บทบาท ตลอดจนทาททางนโยบายของชาตตาง ๆในโลก โดยเฉพาะอยางยงทเปนชาตมหาอานาจหลก สหรฐอเมรกาและรฐเซยแมจะยงเขมแขงทสดในแงของกาลงอานาจทางทหาร แตในทางเศรษฐกจและความกาวหนาทางเทคโนโลย กาลงถกทาทายโดยญปน ยโรปตะวนตก แมกระทงชาตอตสาหกรรมใหมในเอเชย และอทธพลทางการเมองของชาตทเคยเปนผนาทางทหารและอดมการณ เชน สหรฐอเมรกา รสเซย และจน กตกตาไปดวย โดยมมหาอานาจทางเศรษฐกจและอตสาหกรรม โดยเฉพาะอยางยงญปน เขามามบทบาทและอทธพลทางการเมองเพมมากขน จงเปนธรรมดาอยเอง ทชาตตาง ๆเหลานจะตองปรบทาทหรอทศทางนโยบายของตนเสยใหม เพอใหสอดคลองกบสภาวการณทเปลยนไป และเพอฟนฟสถานะสาหรบในกรณทตกตาลงไป กอนหนาเหตการณทจตรสเทยนอนเหมน เมอเดอนมถนายน ค.ศ. 1989 จนอยในสภาวะ “ปลอดการคกคาม” มากทสดในประวตศาสตรรวมสมยของจน การประชมสดยอดกบรสเซยทปกกงในเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1989 ซงยตความราวฉานทดาเนนมากวา 30 ป กนบวาเปนชยชนะทางการทตครงสาคญของปกกง กระนนกตามเหตการณทเทยนอนเหมนและความเปลยนแปลงสาคญในยโรปตะวนออกในชวงปเดยวกนนน สรางความหวนไหวใหแกผนาจนอยางมาก อยางไรกตามจะเหนวาภายหลงเหตการณทเทยนอนเหมน จนและรสเซยไดเพมความใกลชดและความรวมมอกนมากยงขน เหตผลสวนหนงมาจากการทสหรฐอเมรกาเปลยนทาทของตนทมตอปกกงภายลงเหตการณทเทยนอนเหมนสถานะภายหลงสงครามเยนของสองมหาอานาจเอเชยอกชาตหนง คอ ญปน กนาสนใจไมนอยไปกวากรณของจน มกจะมองกนวา ญปนเปนอกชาตหนงในเอเชย นอกเหนอไปจากจนหรออนเดยทอาจจะมบทบาทและอทธพลเพมมากขนภายหลงความเปลยนแปลงทางอานาจในโลกและในภมภาค อยางไรกด ทนาสงเกตประการหนงในกรณของญปน กคอ ความผกพนดานความมงคงทญปนมอยกบสหรฐอเมรกานาจะยงเปนตวแปรหลกกาหนดสถานะและบทบาทในดานนของญปนในอนาคตทพอจะมองเหนขางหนา การลมสลายของสหภาพโซเวยต

ดานนโยบายการตางประเทศและกลาโหม กอรบาชอฟไดตดทอนลดงบประมาณดานการทหาร รเรมนโยบาย "หยดยง" (Detente) และลดอาวธนวเคลยรกบฝายตะวนตกพรอมกบการถอนทหารออกจากการยดครองประเทศอฟกานสถาน (พ.ศ. 2532) กอรบาชอฟรอดจากการรฐประหารเมอเดอนสงหาคมป 2535 มาไดในชวงเวลาสนๆ แตในทสดกถกบงคบใหลาออกหลงจากการยบพรรคคอมมวนสตและการสลายตวของสหภาพ เมอเดอนธนวาคมป พ.ศ. 2535 นบตงแตป พ.ศ. 2536 เปนมา กอรบาชอฟไดดารงตาแหนงประธานมลนธนานาชาตเพอการศกษาดานเศรษฐกจ-สงคมและการเมอง

Page 37: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และเศรษฐกจระหวางประเทศ ผลประโยชนของรฐ ซงผกาหนดนโยบายเอามาเปนวตถประสงคในการกาหนดนโยบายของตน คอ 1. ความอยรอดของชวต 2. ความมนคงของชาต 3. การกนดอยดของประชากร 4. ศกดศรและเกยรตภมของชาต 5. อดมการณของชาต 6. อานาจของชาต สาเหตของความขดแยง 1. ความขดแยงดานเศรษฐกจ เชน สงครามโลกครงท1 ระหวางฝรงเศส-เยอรมน , เรองอลซาส ลอเรน 2. ความขดแยงทางการเมอง เชน สงครามเวยดนาม สงครามเกาหล สงครามกลางเมองนการากว ในควบาและชล 3. ความขดแยงทางสงคม วฒนธรรม - ศาสนา เชน สงครามครเสด สงคราม30ป สงครามซกข-ฮนด สงครามกลางเมองเลบานอน - ศาสนาและเชอชาต เชน ศรลงกา สงหล(พทธ)-ทมฬ(ฮนด) 4. ความขดแยงดานจตวทยา เชน การขยายอานาจของมองโกลและยโรป พระเจานโปเลยนของฝรงเศสเขาส สงครามยโรป การแกไขความขดแยงโดยสนตวธ 1. วธทางการฑตและทางการเมอง - 1.1 การเจรจาโดยตรง - 1.2 การเปนคนกลาง - 1.3 การไกลเกลย - 1.4 การสบสวนหาขอเทจจรง - 1.5 การประนประนอม ทาบอยไมชผดชถก 2. วธทางกฏหมาย - การตงศาลอนญาโตตลาการ จากผพพากษาคกรณ - การตดสนของศาลยตธรรมระหวางประเทศ ทกรงเฮก เนเธอรแลนด 3. การแกไขความขดแยงโดยวธการบงคบ - รทอรชน (retortion) ::ไมขดตอกฎหมาย แตไมเปนมตร เชน ตดสมพนธ ทางการฑต ตดสทธพเศษทางการคา - รไพรซอล :: การกระทาโดยไมถกตองตามกฎหมายระหวางประเทศ เชน

Page 38: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

การไมยอมปฏบตตามพนธกรณในสนธสญญา การยดทรพยสนของรฐผ กอความเสยหาย, การบอยคอด(Boycott) การควาบาตร, การหามเรอเขา หรอออกจากเมองทา ,การปดลอมทะเลอยางสนต(Embargo) สงครามจากดขอบเขต คอ สงครามทมจดมงหมายเฉพาะขอบเขตทจากด เชน สงครามเวยดนาม สงครามตวแทน คอ สงครามตวแทนของมหาอานาจ เชน สงครามเกาหล สงครามเบดเสรจ คอ สงครามทมจดมงหมายเพอสรางความเปนใหญใหกบตนเอง เชน สงครามโลกครงท1และ2 สงครามสงสอน คอ สงครามทมหาอานาจกระทาสงสอนไมใหประเทศหนงเขา ไปยงกบอกประเทศหนง เชน จนสงสอนเวยดนามไมใหเขา ไปยงกบกมพชา สงครามกองโจร คอ สงครามการซมโจมต เชน สงครามของกลมคอมมวนสต สาเหตทเกดความรวมมอระหวางประเทศ 1. การเผยแพรความคดของนกคดบางคน 2. ความตองการพงพาอาศยกนทางเศรษฐกจ 3. ความกาวหนาทางเทคโนโลย 4. การรณรงคของคนบางกลม 5. การมองเหนปญหารวมกน องคการระหวางประเทศ แบงออกเปน4 ประเภท คอ 1. องคการระหวางประเทศ เพอความรวมมอทางการทหาร เชน NATO , WARSAW 2. องคการระหวางประเทศ เพอความรวมมอทางเศรษฐกจ เชน EU , AFTAR , NAFTA , ASEAN 3. องคการระหวางประเทศ เพอความรวมมอทางสงคม และ อนๆ เชน UNESCO, WHO , FAO

Page 39: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บทท 3 :: วธดาเนนการวจย ขนตอนการดาเนนงาน วนท

1. ไดรบมอบหมายงานจากอาจารย ใหทาโครงงานสงการเรยนรรายวชา ส 40205 เรอง “ สงครามเยน และ สภาวะหลงสงครามเยน & ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคมระหวางประเทศ”

20 พ.ค.51

2. ในกลมปรกษากนวางแผนโครงงาน 22 พ.ค.51

3. สมาชกในกลมชวยกนรางเคาโครงงาน 23 พ.ค.51

4. สงเคาโครงงานทอาจารยและจดตวอยางผลงานเพอนามาใชทารายงาน

30 พ.ค.51

5. แบงหวขอเนอหาใหสมาชกแตคนรบผดชอบ 2-20 ม.ย.51

6. นาเนอหาทสมาชกหาไดมาเรยบเรยง 22-25 ม.ย.51

Page 40: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

7. ปรกษาอาจารยเกยวกบวธการทา e-book

24 ม.ย.51

8. หารปภาพทเกยวของกบเนอหาเพอตกแตง e-book 25-28 ม.ย.51

9. รวบรวมเนอหา และรปภาพทงหมด เพอสงใหสมาชกทรบผดชอบทา e-book

2-23 ก.ค.51

Page 41: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

10. สมาชกทรบผดชอบทารปเลมไปดตวอยางผลงานอกครง

25 ก.ค.51

11. สมาชกแบงเนอหาเพอไปอดเสยงใส e-book 23-28 ก.ค.51

12. สมาชกไปปรกษาอาจารยเกยวกบวธการลงเสยงใน e-book

29 ก.ค.51

13. สมาชกจดทาแฟมเสนอผลงาน 30-31 ก.ค.51

14. นาเสนอผลงานในงานนทรรศการ 6 ก.ค.51

15. ประเมนผลงานโดยผเขาชมนทรรศการ 6 ก.ค.51

16. วเคราะหและสรปผลการประเมนเปนแผนภม 7 ก.ค.51

Page 42: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

การบรณาการกบ 8 กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย

- บทคดยอภาษาไทย

- เรยบเรยงขอความใหถกตองตามอกขระวธทางภาษาไทย ภาษาตางประเทศ - แปลบทคดยอจากภาษาไทยเปนภาษาองกฤษ คณตศาสตร

- คานวณคาทางสถต และ ทากราฟ วทยาศาสตร

- ทฤษฎสมพนธภาพของไอนสไตน E = mc2 สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

- ศกษาเกยวกบความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง และ เศรษฐกจระหวางประเทศ

- ศกษาเกยวกบสงครามเยน และความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน สขศกษา และพลศกษา - ใชวธทางจตวทยาในการโนมนาวจตใจฝายตรงขามในภาวะสงคราม การงานอาชพและเทคโนโลย

- การนาโปรแกรมคอมพวเตอรมาใชในการสรางชนงาน(PowerpointและE-Book) และนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการสบคนขอมล

ศลปศกษา

- การตกแตงรปเลมงานวจยใหมความสวยงาม

Page 43: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บทท 4 :: การวเคราะหขอมล แบบประเมนตนเอง

ดานผลงาน 1.เนอหาของผลงาน

2. ความนาสนใจของเนอหา

3. ความสวยงามของผลงาน

Page 44: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดานการนาเสนอ 4 .ความพรอมในการนาเสนอ

5. ความนาสนใจในการนาเสนอ

6. ระยะเวลาในการนาเสนอ

.ดานคณธรรม

Page 45: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

7. ความรบผดชอบ

8. การตรงตอเวลา

9. ความใสใจในการทางาน

Page 46: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

10. ความรวมมอในการทางาน

.ดานอนๆ

11. ความรทไดรบ

12. ความประทบใจตอผลงาน

Page 47: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

แบบประเมนเพอน ดานผลงาน 1.เนอหาของผลงาน

2. ความนาสนใจของเนอหา

3. ความสวยงามของผลงาน

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 48: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดานการนาเสนอ 4 .ความพรอมในการนาเสนอ

5. ความนาสนใจในการนาเสนอ

6. ระยะเวลาในการนาเสนอ

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 49: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

.ดานคณธรรม 7. ความรบผดชอบ 8. การตรงตอเวลา 9. ความใสใจในการทางาน

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 50: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

10. ความรวมมอในการทางาน . ดานอนๆ 11. ความรทไดรบ 12. ความประทบใจตอผลงาน

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 51: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

แบบประเมนผชมงาน ดานผลงาน 1.เนอหาของผลงาน

2. ความนาสนใจของเนอหา

3. ความสวยงามของผลงาน

0

10

20

30

40

50

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

40

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 52: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดานการนาเสนอ 4 .ความพรอมในการนาเสนอ

5. ความนาสนใจในการนาเสนอ

6. ระยะเวลาในการนาเสนอ

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 53: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดานคณธรรม 7. ความรบผดชอบ 8. การตรงตอเวลา

9. ความใสใจในการทางาน

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

10

20

30

40

50

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 54: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

10. ความรวมมอในการทางาน . ดานอนๆ 11. ความรทไดรบ 12. ความประทบใจตอผลงาน

0

10

20

30

40

50

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

40

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

5

10

15

20

25

30

35

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 55: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

แบบประเมนผปกครอง ดานผลงาน 1.เนอหาของผลงาน

2. ความนาสนใจของเนอหา

3. ความสวยงามของผลงาน

0

1

2

3

4

5

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

1

2

3

4

5

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 56: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดานการนาเสนอ 4 .ความพรอมในการนาเสนอ 5. ความนาสนใจในการนาเสนอ 6. ระยะเวลาในการนาเสนอ

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

0.5

1

1.5

2

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 57: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

ดานคณธรรม 7. ความรบผดชอบ 8. การตรงตอเวลา

9. ความใสใจในการทางาน

0

1

2

3

4

5

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 58: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

10. ความรวมมอในการทางาน . ดานอนๆ 11. ความรทไดรบ 12. ความประทบใจตอผลงาน

0

1

2

3

4

5

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

1

2

3

4

5

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

0

1

2

3

4

5

6

ดมาก ด พอใช ปรบปรง

Page 59: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

แบบประเมนอาจารย ดานผลงาน 1.เนอหาของผลงาน :: ด 2. ความนาสนใจของเนอหา :: ด 3. ความสวยงามของผลงาน :: ดมาก ดานการนาเสนอ 4. ความพรอมในการนาเสนอ :: 5. ความนาสนใจในการนาเสนอ :: 6. ระยะเวลาในการนาเสนอ :: ดานคณธรรม 7. ความรบผดชอบ :: 8. การตรงตอเวลา :: 9. ความใสใจในการทางาน :: 10. ความรวมมอในการทางาน :: ดานอนๆ 11. ความรทไดรบ :: 12. ความประทบใจตอผลงาน :: ขอเสนอแนะ ควรปรบปรงเรองเสยงทอดลงในE-Book ใหมเสยงเพลงบรรเลง และควรใหเสยงแตละหนามความสมาเสมอ

Page 60: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บทท 5 :: สรปผลการวจย ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ & สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน - อภปรายผลการประเมนของเพอนและตนเอง จากการวเคราะหใบประเมนการนาเสนอโครงงาน เรอง ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ และ สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยนตออาจารยและเพอนๆพบวายงมอปสรรคในการนาเสนออยบาง เนองจากความไมพรอมของสอทใชในการนาเสนอ แตเกณฑทวไปอยในระดบทด ไดแก ความสมบรณและความถกตองของเนอหา ความนาสนใจของเนอหา ความคดรเรมสรางสรรค สวนความพรอมในการนาเสนอ กลวธในการนาเสนอ และระยะเวลาในการนาเสนอ อยในระดบดมาก จากการประเมนตนเองทางดานเนอหาของผลงาน ซงประกอบดวย สวนทเปนเนอหาของผลงาน ความนาสนใจของเนอหา ความสวยงามของผลงาน อยในระดบด ดานการนาเสนอ ซงประกอบดวยความพรอมในการนาเสนอ อยในระดบพอใช ความนาสนใจและระยะเวลาทใชในการนาเสนอ อยในระดบทดมาก สวนดานคณธรรม ประกอบดวย ความรบผดชอบ ความตรงตอเวลาอยในระดบทด ความเอาใจใสในการทางานและความรวมมอ อยในระดบพอใช ดานอนๆ อาท ความรทไดรบอยในระดบดและความประทบใจตอผลงานอยในระดบทดมาก

Page 61: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

• ขอเสนอแนะ ควรใหสมาชกศกษาวธการใช E-bookมากอน เพอความรวดเรวในการทางาน ขอจากดทางการวจย การเรยงหนาและอดเสยงลง E-book ไมสามารถทาไดรวดเรวตามทคดไว เพราะจานวนหนาทเรยงดวยโปรแกรม E-book นตองใชความละเอยดมาก - อภปรายผลการประเมนของผปกครอง จากการวเคราะหใบประเมนการนาเสนอโครงงาน เรอง ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศ และ สงครามเยนและความเปลยนแปลงหลงสงครามเยน ตอผปกครอง พบวาเกณฑทวไปอยในระดบทด ไดแก เนอหาของผลงาน ความรวมมอและความสามคคในการทางาน ความประทบใจตอผลงาน อยในระดบทดมาก ดานความนาสนใจของเนอหา และความสวยงามของเนอหา ความพรอมในการนาเสนอ ความรบผดชอบและความตรงตอเวลา อยในระดบทด ความเอาใจใสในการทางาน อยในระดบพอใช

• ขอเสนอแนะ การทาโครงการวจยนน ทาใหนกเรยนไดรจกคนควาและรจกการทางานเปนทม ซงนบวาเปนประโยชนอยางมาก

Page 62: ชื่องานวิจัย  ความขัดแย้งและการประสานประโยชน์

บรรณานกรม สงครามเยนและสภาวการณหลงสงครามเยน http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B9%87%E0%B8%99 (2 มย. 2551) http://isc.ru.ac.th/data/PS0000822.doc (4 ม.ย. 2551) วกฤตการณควบาและเหตการณในตะวนออกกลาง www.social.nu.ac.th/file_download/gobal/ch2.ppt (4 ม.ย.2551) สงครามตวแทน http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5 (7 ม.ย. 2551) http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1 (7 ม.ย. 2551) http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%9F%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99 (7 ม.ย. 2551) http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%8B%E0%B8%AD (7 ม.ย. 2551) ความขดแยงและการประสานประโยชนทางการเมอง http://www.pil.in.th/Upload/images/Contents/Content268/02/mclass/social/Social16.pdf (7 ม.ย. 2551)