ป ที่ 5 ฉบับที่ 2 ... - dept.npru.ac.thdept.npru.ac.th/grad1/data/files... · ครั้งที่ 2/2551 เมื่อวันอังคารที่

วารสารสงคมศาสตรวจย JOURNAL FOR SOCIAL SCIENCES RESEARCH

ปท 5 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Vol.5 No. 2 July-December 2014 1

1



2


ความเปนมา

ดวยเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบบณฑตศกษา พ.ศ. 2548 ตามประกาศกระทรวงศกษาธการ

ลงวนท 21 กมภาพนธ พ.ศ. 2548 ขอท 13.2.1, 13.2.2 และ 13.3.1, 13.3.2 (สำนกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา 2549: 28-30) ไดกำหนดใหการตพมพผลงานวทยานพนธหรอบางสวนของผลงาน

วทยานพนธ ในวารสารหรอสงพมพทางวชาการ หรอการเสนอผลงานบางสวนตอทประชมวชาการท

มรายงานการประชม (Proceeding) ในกรณของนกศกษาระดบมหาบณฑต และสงพมพทางวชาการทม

กรรมการภายนอกมารวมกลนกรอง (Peer Review) ในกรณของนกศกษาระดบดษฎบณฑต เปน

สวนหนงของเกณฑการสำเรจการศกษา และตามมตของการประชมการพฒนางานบณฑตศกษา

ของมหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก ครงท 1/2551 เมอวนพธท 23 เมษายน พ.ศ. 2551

ไดเหนชอบใหมหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก มภาระงานรวมกน คอ มหาวทยาลยราชภฏ

เพชรบร รบผดชอบจดทำวารสารบณฑตศกษาสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลย

ราชภฏนครปฐม รบผดชอบจดทำวารสารบณฑตศกษาสาขาสงคมศาสตร และมหาวทยาลยราชภฏ

หมบานจอมบง และมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร รบผดชอบการจดประชมทางวชาการ

ตอมาทประชมการพฒนางานบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก

ครงท 2/2551 เมอวนองคารท 18 พฤศจกายน 2551 ไดมมตรบหลกการตามรางโครงการจดทำ

วารสารบณฑตศกษาสาขาสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก และใหมหาวทยาลย

ราชภฏแตละแหงทรบผดชอบภาระงานตามมตทประชมครงท 1/2551 จดทำรางโครงการเพอเสนอ

ตอทประชมอธการบด มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก ในวนเสารท 6 ธนวาคม 2551

ซงทประชมอธการบดในครงนนมมตเหนชอบในหลกการตามเสนอ

วตถประสงค : เพอเผยแพรผลงานการวจยระดบบณฑตศกษาสาขาสงคมศาสตรของนกศกษา

คณาจารยของมหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก มหาวทยาลย และ

สถาบนการศกษาอน ๆ และผสนใจทวไป

เจาของ : มหาวทยาลยราชภฏกลมภมภาคตะวนตก (มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม และมหาวทยาลย

ราชภฏกาญจนบร)

สาขาทเปดรบ : การศกษา สงคมศาสตร และมนษยศาสตร


ปท 5 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Vol.5 No. 2 July-December 2014 3สารบญ / CONTENT การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการ ของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 TEACHERS’ PERFORMANCE ACCORDING TO THE PROFESSIONAL STANDARDS AFFECTING ACADEMIC ADMINISTRATION IN EDUCATIONAL INSTITUTION UNDER THE JURISDICTION OF THE OFFICE OF SECONADARY EDUCATIONAL SERVICE AREA 9.................................5 กมลวรรณ บญมาก / KAMONWAN BOONMAK พรรณ สวตถ / PANNEE SUWATTHEE วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY CULTURE AFFECTING LEARNING ORGANIZATION IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTION OF SAMUT SAKORN PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE.............................. 21 ณฐพงศ ชนะสข / NATTAPONG CHANASUK ธรวธ ธาดาตนตโชค / THEERAWOOT THADATONTICHOK นภาภรณ ยอดสน / NAPAPORN YODSIN พฤตกรรมผนำของผบรหารทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 LEADERSHIP BEHAVIORS OF SCHOOL ADMINISTRATORS AFFECTING IMPLEMENTATION OF STUDENT ASSISTING SYSTEM IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTIONOF NAKHON PATHOM PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 1.................. 42 ดษฎ ศรจำปา / DUSSADEE SREEJUMPA เยาวภา บวเวช / YAOWAPHA BUAWET ธรวธ ธาดาตนตโชค / THEERAWOOT THADATONTICHOK การพฒนาชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ แทรกดวยเพลง การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 DEVELOPMENT OF LEARNING ACTIVITIES PACKAGE ON CONSTRUCTIVISTS THEORY INSERTED WITH SONGS FOR MATHEMATICS LEARNING OF PRATHOMSUKSA 4 STUDENTS...................................................................................... 60นภาพร เขยวแกว/ NAPAPRON KEAWKAEW ปราโมทย จนทรเรอง/ PRAMOTE CHANRUEANG เนต เฉลยวาเรศ/ NETI CHALOEYWARES การศกษาทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนระดบมธยมศกษา ตอนปลายทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน THE STUDY OF PROBLEM SOLVING SKILLS AND GROUP PROCESS SKILLS OF HIGH SCHOOL STUDENTS AFTER LEARNING WITH PROJECT-BASED ACTIVITIES ON THE TOPIC OF LOCAL WISDOM....………................….......................................................…... 81นต สวรรณเนตร / NIT SUWANNET สมจต จนทรฉาย / SOMCHIT JANJAI

3


ปท 5 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Vol.5 No. 2 July-December 2014 4การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานสำหรบนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน DEVELOPMENT OF BASIC SCIENCE PROCESS SKILLS FOR GRADE 2 STUDENTS USING PROJECT BASED LEARNING ACTIVITIES.........................................................................102พฤกษา ปญญาธงชย / PRUKSA PANYATHONGCHAI อมรนทร อนทรอย / AMMARIN INYOO การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ENVIRONMENTAL MANAGEMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTION OF NAKHON PATHOM PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 1.................................................................................................117พชญสน จตตวองไว / PITSINEE JITWONGWAI จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTHAI ธรวธ ธาดาตนตโชค / THEERAWOOT THADATONTICHOK การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน DEVELOPMENT OF GRADE 2 STUDENTS’ MATHEMATICS ACHIEVEMENT THROUGH BRAIN-BASED LEARNING ACTIVITIES...............................................................................140โสภนทร อมาบล/ SOPIN U-MABON จตตรตน แสงเลศอทย/ JITTIRAT SAENGLOETUTHAI การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคม เรองปรมาณสมพนธของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต A COMPARISON OF ACHIEVEMENT AND ATTITUDE OF MATTHAYOMSUKSA 4 STUDENTS TOWARDS CHEMISTRY LEARNING ON THE TOPIC OF STOICHIOMETRY BETWEEN USING ACTIVE LEARNING AND CONVENTIONAL LEARNING METHODS ......................................156อบลวด อดเรกตระการ / UBOLVADEE ADIREKTRAKRAN เนต เฉลยวาเรศ / NETI CHALOEYWARES สเทพ ออนไสว / SUTHEP ONSAWAI บทวจารณหนงสอ: หลกรฐประศาสนศาสตร: แนวคดและกระบวนการ BOOK REVIEW: PUBLIC ADMINISTRATION: CONCEPT AND PROCESSES ...................177นภาพรรณ เจนสนตกล/ NIPAPAN JENSANTIKUL



การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการ ของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9

TEACHERS’ PERFORMANCE ACCORDING TO THE PROFESSIONAL STANDARDS AFFECTING ACADEMIC ADMINISTRATION IN EDUCATIONAL INSTITUTION UNDER THE JURISDICTION OF THE OFFICE OF SECONADARY

EDUCATIONAL SERVICE AREA 9

กมลวรรณ บญมาก / KAMONWAN BOONMAK1

พรรณ สวตถ / PANNEE SUWATTHEE2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ

2) ระดบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา และ 3) การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ

ซงเปนปจจยทสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา กลมตวอยางทใชในการวจย คอ

ผบรหารและครทปฏบตงานในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9

จำนวน 341 คน ไดมาโดยการสมแบบแบงชนตามสดสวน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม

ทสรางขนโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน และการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน

ผลการวจยพบวา 1. การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก

2. การบรหารงานวชาการของสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก

3. การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพสงผลตอการบรหารงานวชาการของ

สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 จำนวน 11 ดาน จาก 12 ดาน

ไดแก 1) การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 2) การรายงานผลการพฒนา

คณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ 3) การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรคในชมชน 4) การพฒนา

แผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวร

1นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2อาจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ



ทเกดแกผเรยน 6) การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา 7) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ 8) การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ 9) การสรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ 10) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน และ 11) การตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน โดยสามารถรวมกนทำนาย ไดรอยละ 83.20 อยางมนยสำคญทระดบ .05 คำสำคญ: การปฏบตงานของคร มาตรฐานวชาชพ การบรหารงานวชาการ

ABSTRACT

This research aimed to study: 1) level of teachers’ performance according to professional standards; 2) level of academic administration in educational institutions; and 3) teachers’ performance according to educational professional standards affecting academic administration. The samples were 341 administrators and teachers of educational institutions under the Jurisdiction the Office of Secondary Educational Service Area 9, derived by proportional stratified random sampling. The research instrument was a questionnaire constructed by the researcher. The statistics used were frequency, percentage, mean, standard deviation, and stepwise multiple regression analysis. The findings of this research were as follows: 1. The teachers’ performance according to professional standard, overall and in specific aspects, was at a high level. 2. The academic administration of educational institutions, overall and specific aspects, was at a high level. 3. The teachers’ performance according to professional standards affected the academic administration in 11 aspects out of 12. They were: 1) regularly develop instructional media to be effective; 2) systematically report on results of learner’s quality development; 3) constructively cooperate with others in community; 4) develop teaching plans for effective implementation; 5) organize instructional activities focusing on permanent results for learners; 6) seek and use information for development; 7) commit to developing learners to reach their full potentiality; 8) regularly practice academic activities relating to development of the teaching profession; 9) create opportunities for learners to learn under all circumstances; 10) conduct themselves as a good role model for learners; and 11) make decisions to the



practice of various activities taking into account consequences on learners. The teachers’ performance according to professional standards predicted the academic administration at the percentage of 83.20 with statistical significance at .05. Keywords: teachers’ performance, professional standards, academic administration บทนำ การบรหารงานวชาการจดไดวาเปนงานหลกของการบรหารสถานศกษา เนองจากมาตรฐานและคณภาพของสถานศกษาสามารถพจารณาไดจากผลงานทางดานวชาการ ซงเกยวของกบหลกสตร และการจดการเรยนการสอน งานวชาการจงเปนงานทสำคญตอการพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามเปาหมายของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม ฉบบท 2 พ.ศ. 2545 ซงเนนการกระจายอำนาจการบรหารการศกษาไปยงเขตพนทการศกษาและสถานศกษาเพอตอบสนองความตองการของชมชนและทองถนใหไดมากทสด อนงการบรหารงานวชาการใหเกดประสทธภาพและประสทธผลนน สถานศกษาตองคำนงถงคณภาพของผเรยน และคณภาพของบคลากรทปฏบตงานเปนสำคญ ผบรหารจงตองมบทบาทสำคญในการบรหารงานวชาการโดยตองมการกำหนดเปาหมายในการพฒนางานวชาการอยางชดเจน และทสำคญ คอ การเปนผนำทางวชาการ รวมทงการอำนวยความสะดวกในดานทรพยากรตาง ๆ ทจำเปนตลอดจนการสรางขวญกำลงใจใหกบบคลากรในการปฏบตงาน อนจะสงผลใหการบรหารงานวชาการบรรลตามจดหมายทกำหนดไว จากผลงานวจยของสมชาย คำปลว (2549: 75) ไดศกษาพบวา ผบรหารมบทบาทในการแนะแนวการศกษาและการนเทศการศกษามากทสด และการศกษาของจรรยา ประพณพงศา (2550: 82) พบวา การบรหารงานวชาการของโรงเรยนวชรวทย ฝายประถม ในเรองงานหลกสตรและการนำหลกสตรไปใช งานการเรยนการสอน งานสอการเรยนการสอน งานนเทศการสอน งานหองสมด และงานแนะแนว มการปฏบตอยในระดบปานกลาง นอกจากนในผลงานวจยของบญเตม เจรญ (2551: 117) พบวา พฤตกรรมการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบปานกลางทกดาน และมความสมพนธกบผลการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 และจากผลงานวจยของปรชย โลหชย (2552: 84) ไดพบวา การบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สำนกงานเขตพนทการศกษายะลา เขต 2 มปญหาหลายประการ อาท ครขาดความรความเขาใจเกยวกบหลกสตร การจดกระบวนการเรยนรไมเปนระบบและมการพฒนาคอนขางนอย การวดผลและประเมนผลไมหลากหลาย ผบรหารสถานศกษาขาดการนเทศอยางตอเนอง รวมทงบคลากรสวนใหญยงขาดความรเรองการประกนคณภาพ จากขอคนพบในงานวจยดงกลาว จะเหนวาในการบรหารงานวชาการใหเกดประสทธภาพและประสทธผลนน มองคประกอบทเปนขอบขายงานหลายประการ



จงจำเปนจะตองศกษาขอบขายงานวชาการ ทเกยวของกบการพฒนาผเรยนเพอการประกนคณภาพการศกษา ทงน ผวจยไดศกษาวเคราะหขอบขายงานวชาการจากแนวคดของนกการศกษา และ นกวชาการ อาท ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2546: 3-4) สำนกงานเลขาธการครสภา (2548: 19) กระทรวงศกษาธการ (2550: 32) และสำนกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา (2554: 57) โดยนำมาวเคราะห แจกแจงความถ สรปไดวา การบรหารงานวชาการของสถานศกษา ขนพนฐาน มขอบขายงานเจดดาน ประกอบดวย 1) การพฒนาหลกสตรของสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา 4) การวดผล ประเมนผล และดำเนนการเทยบโอนผลการเรยน 5) การนเทศการศกษา 6) การพฒนาและใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา และ 7) การประกนคณภาพการศกษา ขอบขายงานทงเจดดานดงกลาว จงมความสำคญและครอบคลมการบรหารงานวชาการทผเรยนและครผสอนควรตระหนกเพอพฒนาคณภาพผเรยนใหปนตามมาตรฐานการศกษาของชาต สบเนองจากการทพระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2546 (สำนกงานเลขาธการครสภา, 2556: 31-57) มาตรา 49 ไดกำหนดใหมมาตรฐานวชาชพ ทางการศกษาสามดาน ประกอบดวย 1) มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ 2) มาตรฐานการปฏบตงาน และ 3) มาตรฐานการปฏบตตน และในขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 ไดกำหนดมาตรฐานวชาชพครดานมาตรฐานการปฏบตงานไว 12 มาตรฐาน ซงมาตรฐานดงกลาว เปนขอกำหนดเกยวกบการปฏบตงานของผประกอบวชาชพคร ทจะตองมการพฒนาอยางตอเนอง เพอใหเกดความชำนาญ และการดำรงสถานภาพการประกอบวชาชพ จากการศกษาขอคนพบในงานวจยของธงชย วนชรตน (2548: 97) และศศธร นาคสง (2550: 83) พบวา มาตรฐานดานการปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ อยในระดบปานกลาง และงานวจยของพสมย สงจนทร (2549: 49) พบวา การปฏบตงานของคร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชมพร เขต 2 โดยภาพรวมและรายดานสวนใหญอยในระดบปานกลาง รวมทงในผลงานวจยของพระมหาณฐพล ดอนตะโก (2551: 80-84) พบวา การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกนกเรยนและตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถง ผลทจะเกดแกผเรยน มคาเฉลยสงสด สวนการรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบและการปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ มคาเฉลยตำสด สำหรบผลงานวจยของพชน รศม (2553: 89) ไดสรปวา แนวทางการพฒนาการปฏบตงานของคร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 2 ไดเสนอแนะไววา ครควรมการพฒนาตนเองอยางสมำเสมอ และปรบเปลยนพฤตกรรมของตนเองตามสภาวการณในปจจบน ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมใหครเขารวมประชม อบรม สมมนาทางวชาการ และนำความรมาเผยแพรใหกบบคคลอน และควรมการตดตามประเมนผลการปฏบตงานของครตามเกณฑมาตรฐานวชาชพครในเชงประจกษอยางสมำเสมอ ตลอดจนสงเสรมใหครทมความรความสามารถในการทำวจยในชนเรยน พฒนา



การเรยนการสอนไดอยางเปนระบบ นอกจากนในขอคนพบจากผลงานวจยของรจรตน นาคะรมภะ (2554: 111-112) พบวา ภาวะผนำการเปลยนแปลงของผบรหารสงผลตอความเปนครมออาชพ ตามมาตรฐานวชาชพครของคร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 2 อยางมนยสำคญทางสถตท .05 และผลงานวจยของพชชาพร อนศรวฒ (2554: 110-121) พบวา วฒภาวะทางอารมณของผบรหารสตร สงผลตอการปฏบตงานตามมาตรฐานวชาชพครในสถานศกษาขนพนฐาน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 จากความเปนมาและความสำคญของปญหาตลอดจนขอคนพบจากผลงานวจยตามทกลาวมาขางตน จะเหนไดวา สถานศกษาทกแหงจำเปนตองบรหารจดการงานดานวชาการใหมคณภาพเพอใชประกอบการประกนคณภาพการศกษาและเพอยกระดบการพฒนาคณภาพผเรยน ใหเปนไปตามมาตรฐาน เนองจากในการวจยครงน ผวจยมบทบาทหนาทในตำแหนงครผสอน จงสนใจทจะศกษาการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทกำหนดไวในขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานการปฏบตงานและจรรยาบรรณวชาชพ พ.ศ. 2556 (สำนกงานเลขาธการครสภา, 2556: 69) จำนวน 12 มาตรฐาน ไดนำมาจดกระทำเปนตวแปรตน ทคาดวาจะมความสมพนธทเปนสาเหต สงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐาน ซงผวจยไดสรปวเคราะหขอบขาย การบรหารงานวชาการตามแนวคดของนกวชาการ นกการศกษา กฎกระทรวงศกษาธการและงานวจย เพอนำมาจดกระทำเปนตวแปรตาม ในการวจยครงน ประกอบดวยเจดดาน ไดแก 1) การพฒนาหลกสตรของสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา ในสถานศกษา 4) การวดผล ประเมนผล และดำเนนการเทยบโอนผลการเรยน 5) การนเทศ การศกษา 6) การพฒนาและใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา และ 7) การประกนคณภาพการศกษา ผลทไดจากการวจยครงนผวจยคาดวา ผบรหารสถานศกษาจะสามารถนำไปเปนแนวทางเพอวางแผนพฒนาครผสอนใหสามารถปฏบตงานไดตามมาตรฐานวชาชพและสามารถพฒนาระบบการบรหารงานวชาการของสถานศกษาใหมประสทธภาพไดดยงขน นอกจากนหนวยงานทางการศกษา ทเกยวของอาจสามารถนำผลจากการวจยไปใชประกอบการวางแผนพฒนากลยทธ ในการบรหารงานวชาการของสถานศกษาใหกาวสมาตรฐานสากล วตถประสงค 1. เพอศกษาระดบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ 2. เพอศกษาระดบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา 3. เพอศกษาการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา



สมมตฐานการวจย การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา กรอบแนวคดในการวจย การวจยเรองการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ครงน ผวจย ไดศกษา ขอบขายการบรหารงานวชาการของสถานศกษาขนพนฐาน จากแนวคดของนกวชาการ นกการศกษา กฎกระทรวงศกษาธการ และงานวจยทเกยวของ เพอนำมาวเคราะหจำแนกตามความถและความสำคญของงานดงกลาว สรปไดเจดดานโดยไดนำมาจดกระทำเปนตวแปรตาม ในการวจยครงน ประกอบดวย 1) การพฒนาหลกสตรของสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา 4) การวดผล ประเมนผล และดำเนนการเทยบโอนผลการเรยน 5) การนเทศการศกษา 6) การพฒนาและใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา และ 7) การประกนคณภาพการศกษา สวนตวแปรตนในการวจยครงน ผวจยไดนำขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 ทวาดวยมาตรฐานการปฏบตงานของคร จำนวน 12 มาตรฐาน ประกอบดวย 1) การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ 2) การตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทเกดขนกบผเรยน 3) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ 4) การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5) การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 6) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน 7) การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางเปนระบบ 8) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน 9) การรวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค 10) การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรคในชมชน 11) การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา และ 12) การสรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนทกสถานการณ จากตวแปรดงกลาวผวจยจงไดนำมาจดทำเปนกรอบแนวคดในการวจยเพอแสดงความสมพนธระหวางตวแปรดงภาพท 1



ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจยแสดงความสมพนธระหวางตวแปร คำจำกดความเชงปฏบตการ 1. การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ หมายถง การทครผสอนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ไดปฏบตงานตามขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2556 จำนวน 12 มาตรฐาน ไดแก 1) การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ 2) การตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทเกดขนกบผเรยน 3) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ 4) การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5) การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ อยเสมอ 6) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน 7) การรายงานผล การพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางเปนระบบ 8) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.



9) การรวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค 10) การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรค ในชมชน 11) การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา และ 12) การสรางโอกาสใหผเรยน ไดเรยนทกสถานการณ 2. การบรหารงานวชาการ หมายถง การทสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 9 มการสงเสรมการจดกจกรรมและปฏบตงานทกอยางทเกยวกบ การพฒนาคณภาพการเรยนการสอนใหเกดผลด มประสทธภาพ เกดประโยชนสงสดแกผเรยน ตามขอบขายและภารกจของงานวชาการในสถานศกษาขนพนฐาน จำนวนเจดดาน ไดแก 1) การพฒนาหลกสตรของสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา 4) การวดผล ประเมนผล และดำเนนการเทยบโอนผลการเรยน 5) การนเทศการศกษา 6) การพฒนาและใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา และ 7) การประกนคณภาพการศกษา วธดำเนนการ การวจยเรองการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 เปนการวจย เชงพรรณนา (descriptive research) นำเสนอวธดำเนนการวจยดงน ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ผบรหารสถานศกษา และครผสอนทปฏบตงาน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ในปการศกษา 2555 ซงมทำเลทตงกระจายอยในจงหวดสพรรณบรและจงหวดนครปฐม จำนวน 61 โรงเรยน โดยเปนผบรหารสถานศกษา จำนวน 199 คน และเปนครผสอน จำนวน 3,096 คน รวมทงสน จำนวน 3,295 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ผบรหารสถานศกษา และครผสอนทปฏบตงาน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ในปการศกษา 2555 กำหนดขนาดกลมตวอยางโดยใช ตารางสำเรจรปของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970 อางถงใน สวมล ตรกานนท, 2551: 179) และใชการสมแบบแบงชนตามสดสวน (proportional stratified random sampling) เพอใหกลมตวอยางกระจายไปตามจงหวดทตงและขนาดของ สถานศกษา ไดกลมตวอยางจำนวนทงสน จำนวน 341 คน การสรางและพฒนาเครองมอ ผวจยไดดำเนนการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามลำดบ ดงน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบเรองการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพและการบรหารงานวชาการ



ขนท 2 กำหนดพฤตกรรมบงชใหครอบคลมนยามเชงปฏบตการของตวแปรทศกษา แลวนำมาจดทำเปนขอกระทงคำถามสำหรบการวจยโดยผานการแนะนำจากอาจารยทปรกษา ขนท 3 นำขอกระทงคำถามทสรางขนไปใหผเชยวชาญ จำนวนสามคน ตรวจสอบ ความตรงดานเนอหา (content validity) ของขอกระทงคำถาม แลวหาดชนความสอดคลองระหวางขอคำถามและวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยเลอกเฉพาะขอทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.67-1.00 ขนไป ไดขอกระทงคำถามทงหมด 105 ขอ ขนท 4 แกไขขอกระทงคำถามแลวจดทำแบบสอบถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญและอาจารยทปรกษา ขนท 5 นำแบบสอบถามไปทดลองใช (tryout) กบผบรหารและครผสอน ซงไมใชกลมตวอยาง ณ โรงเรยนวดหวยจรเขวทยา โรงเรยนอทองศกษาลย และโรงเรยนสวนแตงวทยา โรงเรยนละ 10 คน รวม 30 คน ขนท 6 นำแบบสอบถามทไดรบกลบคน มาตรวจสอบคณภาพดานความเทยง (reliability) โดยใชคาสมฤทธแอลฟา ( - coefficient) ของครอนบาค (Cronbach, 1970: 161 อางถงใน พวงรตน ทวรตน, 2543: 117) ไดคาสมประสทธแอลฟา ของแบบสอบถามตอนท 2 เทากบ 0.89 ตอนท 3 เทากบ 0.94 ขนท 7 ปรบปรงขอกระทงคำถามในดานการใชภาษา ใหมความเหมาะสมและถกตองโดยผานการแนะนำจากอาจารยทปรกษา และจดทำแบบสอบถามฉบบสมบรณ เพอนำไปใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถามจำนวนหนงชด ใชสำหรบเกบรวบรวมขอมล กบกลมตวอยาง คอ ผบรหารสถานศกษาและครผสอนโดยมรายละเอยดดงน ตอนท 1 สอบถามเกยวกบสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม มขอคำถามเกยวกบ เพศ อาย วฒการศกษา ตำแหนงหนาท ประสบการณทำงาน และขนาดของสถานศกษาทปฏบตงาน มลกษณะเปนแบบสำรวจรายการ (checklist) จำนวนหกขอ ตอนท 2 สอบถามเกยวกบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ จำแนกตามตวแปรทเปนองคประกอบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ 12 ดาน คอ 1) การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ 2) การตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทเกดขนกบผเรยน 3) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ 4) การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5) การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ อยเสมอ 6) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน 7) การรายงานผล การพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางเปนระบบ 8) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน 9) การรวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค 10) การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรค



ในชมชน 11) การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา และ 12) การสรางโอกาสใหผเรยน ไดเรยนทกสถานการณ มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) หาระดบ จำนวน 52 ขอ ตอนท 3 สอบถามเกยวกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 จำแนกตามตวแปรทเปนองคประกอบการบรหารงานวชาการ 7 ดาน คอ 1) การพฒนาหลกสตรของสถานศกษา 2) การพฒนากระบวนการเรยนร 3) การวจย เพอพฒนาคณภาพการศกษาในสถานศกษา 4) การวดผล ประเมนผล และดำเนนการเทยบโอน ผลการเรยน 5) การนเทศการศกษา 6) การพฒนาและใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา และ 7) การประกนคณภาพการศกษา มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) หาระดบ จำนวน 53 ขอ ตอนท 4 เปนคำถามปลายเปดเกยวกบปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะในการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพและการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 มลกษณะเปนคำถามปลายเปด (open ended) จำนวน 19 ขอ การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดำเนนการระหวางเดอนมถนายนถงเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 ตามขนตอนดงน 1. ยนคำรองตอสำนกงานบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม เพอขอ ความอนเคราะหจดทำหนงสอถงผบรหารสถานศกษา 2. ดำเนนการจดสงแบบสอบถามไปยงสถานศกษาทเปนกลมตวอยางดวยตนเองและทางไปรษณย ผวจยไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณกลบคนมาจำนวน 341 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 3. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาเพอนำมาลงลงรหสขอมลแลวนำไปวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสำเรจรป การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลใชสถตจำแนกตามลกษณะของแบบสอบถามในแตละตอน ดงน 1. การวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ดวยวธการแจกแจงความถ (frequency) และคารอยละ (percentage) 2. การวเคราะหระดบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพและการบรหารงาน

วชาการใชการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 3. การวเคราะหการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพสงผลตอการบรหารงานวชาการโดยการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (stepwise multiple regression analysis)



ผลการวจย ตอนท 1 ผลการวเคราะหระดบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ ครผสอนทปฏบตงานในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 มการปฏบตงานตามมาตรฐานวชาชพ โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยสงทสดคอ ดานการปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน ( x = 4.21, S.D. = 0.45) และดานทมคาเฉลยตำทสดคอ ดานการปฏบตกจกรรม ทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ ( x = 4.03, S.D. = 0.59) ดงปรากฏในตารางท 1 ตารางท 1 ระดบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ

ตอนท 2 ระดบการบรหารงานวชาการ สถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 มการบรหารงาน

วชาการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( x = 4.14, S.D. = 0.46) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ การพฒนาและใชสอเทคโนโลยเพอ การศกษา ( x = 4.20, S.D. = 0.51) และดานทมคาเฉลยตำสด คอ การวดผล ประเมนผล และ

ดำเนนการเทยบโอนผลการเรยน ( x = 4.08, S.D. = 0.54) ดงปรากฏในตารางท 2

(n = 341) S.D.

1.

4.03 0.59 11

2.

4.10 0.58 7

3. 4.13 0.51 6 4. 4.09 0.61 8 5. 4.17 0.51 4 6.

4.19 0.50 3

7. 4.14 0.51 5 8. 4.21 0.45 1 9. 4.21 0.55 2 10. 4.05 0.65 10 11. 4.17 0.51 4 12. 4.07 0.56 9

4.13 0.42



ตารางท 2 ระดบการบรหารงานวชาการ

ตอนท 3 การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการ 1. คาสมประสทธสหสมพนธระหวางการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพกบ การบรหารงานวชาการของสถานศกษา สามารถแบงไดเปน 2 กลม ซงไดแก 1) กลมทมคา อยระหวาง 0.70-0.90 มความสมพนธกนในระดบสง ประกอบดวย การพฒนาสอการเรยนการสอน ใหมประสทธภาพอยเสมอ (X

5) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน (X

6)

การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางเปนระบบ (X7) และการรวมมอกบผอน

อยางสรางสรรคในชมชน (X10

) 2) กลมทมคาอยระหวาง 0.50-0.70 มความสมพนธกนในระดบปานกลางประกอบดวย การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ (X

1) การตดสนใจ

ปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทเกดขนกบผเรยน (X2) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตม

ตามศกยภาพ (X3) การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง (X

4) การปฏบตตน

เปนแบบอยางทดแกผเรยน (X8) การรวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค (X

9) การแสวงหา

และใชขอมลขาวสารในการพฒนา (X11

) และการสรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนทกสถานการณ (X12

) ซงมความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ทกดาน โดยดานการตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยนกบการรวมมอกบผอนอยางสรางสรรคในชมชน มความสมพนธกนสงสด มคาเทากบ 0.85 และการปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอกบการปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยนมความสมพนธกนตำสด มคาเทากบ 0.21 เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรการบรหารงานวชาการของสถานศกษา มความสมพนธทางบวกกบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพอยางมนยสำคญทางสถต ทระดบ .01 ทกดานดงปรากฏในตารางท 3

(n = 341) S.D.

1. 4.17 0.52 2 2. 4.17 0.45 3 3. 4.09 0.59 6 4.

4.08 0.54 7

5. 4.14 0.57 4 6. 4.20 0.51 1 7. 4.16 0.55 5

4.14 0.46


ปท 5 ฉบบท 2 กรกฎาคม-ธนวาคม 2557 Vol.5 No. 2 July-December 2014 17ตา

รางท

3 สมป

ระสทธสหสมพ

นธระหวางตวแปร

X 1

X 2 X 3

X 4 X 5

X 6 X 7

X 8 X 9

X 10

X 11

X 12

Y _TOT

X1

1

X2

.374(*

*)1

X3

.580(*

*).73

3(**)

1

X 4 .55

1(**)

.560(*

*) .69

9(**)

1

X 5

.416(*

*).52

9(**)

.584(*

*).57

8(**)

1

X

6 .47

2(**)

.481(*

*) .57

2(**)

.554(*

*) .67

1(**)

1

X 7

.466(*

*).36

5(**)

.521(*

*).53

6(**)

.558(*

*) .64

7(**)

1

X 8 .21

2(**)

.633(*

*) .52

0(**)

.480(*

*) .46

9(**)

.389(*

*) .31

5(**)

1

X 9

.492(*

*).73

3(**)

.610(*

*).55

1(**)

.501(*

*) .45

3(**)

.296(*

*).62

4(**)

1

X 10

.449(*

*).85

3(**)

.659(*

*).51

8(**)

.541(*

*) .46

2(**)

.361(*

*).53

5(**)

.652(*

*) 1

X

11

.423(*

*).82

9(**)

.838(*

*).60

5(**)

.558(*

*) .49

7(**)

.508(*

*).56

2(**)

.669(*

*) .68

1(**)

1

X12

.51

3(**)

.665(*

*) .79

9(**)

.697(*

*) .54

6(**)

.471(*

*) .40

3(**)

.535(*

*) .57

9(**)

.629(*

*) .64

7(**)

1

Y_TO

T

.569(*

*) .65

1(**)

.663(*

*) .68

7(**)

.724(*

*).72

4(**)

.706(*

*) .56

0(**)

.609(*

*).67

5(**)

.705(*

*) .63

7(**)

1

** .0

1

(n

= 341

)



ZYtot = 0.139 (Z5) + 0.228 (Z7) + 0.281 (Z10) + 0.113 (Z4) + 0.222 (Z6) + 0.404 (Z11) + -0.386 (Z3) + 0.135 (Z1) + 0.154 (Z12) + 0.117 (Z8)+ -0.193 (Z2)

2. การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 เรยงตามลำดบตวแปร 11 ตวแปรทเขาสสมการดงน 1) การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ (X

5)

2) การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ (X7) 3) การรวมมอกบผอนอยาง

สรางสรรคในชมชน (X10

) 4) การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง (X4) 5) การจด

กจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน (X6) 6) การแสวงหาและใชขอมลขาวสาร

ในการพฒนา (X11

) 7) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ (X3) 8) การปฏบตกจกรรมทาง

วชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ (X1) 9) การสรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทก

สถานการณ (X12

) 10) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน (X8) และ 11) การตดสนใจปฏบต

กจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน (X2) เปนตวแปรทไดรบเลอกเขาสมการถดถอย

และสามารถอธบายความผนแปรของการบรหารงานวชาการของสถานศกษา (Ytot

) ไดอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 โดยประสทธภาพในการทำนาย (R2) มคาเทากบ 0.832 ซงแสดงวา การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ ซงไดแก การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรค ในชมชน การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา การมงมนพฒนา ผเรยนใหเตมตามศกยภาพ การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ การสรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน และการตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยนสงผลตอการบรหารงานวชาการในสถานศกษาขนพนฐานและสามารถทำนายการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ไดรอยละ 83.20 โดยสามารถเขยนสมการพยากรณไดดงน สมการการวเคราะหการถดถอย ในรปของคะแนนดบ คอ สมการการวเคราะหการถดถอย ในรปของคะแนนมาตรฐาน คอ ดงปรากฏในตารางท 4

Ytot = -0.167 + 0.126 (X5) + 0.208 (X7) + 0.202 (X10) + 0.086 (X4) + 0.207(X6) + 0.367 (X11) + -0.354 (X3) + 0.106 (X1) + 0.128 (X12) +

0.122 (X8) + -0.157 (X2)



ตารางท 4 การถดถอยพหคณแบบขนตอนการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอ การบรหารงานวชาการ

df SS MS F Sig. Regression 11 62.337 5.667 148.082* 0.000

Residual 329 12.591 0.038 Total 340 74.928

b Beta SEB t Sig. -0.167 0.123 -1.355* 0.176

(X5)

0.126

0.139

0.031

4.020*

0.000

(X7)

0.208

0.228

0.030

6.889*

0.000

(X10)

0.202

0.281

0.033

6.036*

0.000

(X4)

0.086

0.113

0.028

3.088*

0.002

(X6)

0.207

0.222

0.033

6.222*

0.000

(X11)

0.367

0.404

0.050

7.286*

0.000

(X3)

-0.354

-0.386

0.052

-6.783*

0.000

(X1)

0.106

0.135

0.024

4.351*

0.000

(X12)

0.128

0.154

0.035

3.630*

0.000

(X8)

0.122

0.117

0.032

3.814*

0.000

(X2) -0.157 -0.193 0.050 -3.126* 0.002

R = 0.912 R2 = 0.832 SEE. = 0.196 * .05

(n = 341)



ตอนท 4 ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะเกยวกบการปฏบตงานของคร ตามมาตรฐานวชาชพและการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ปญหาอปสรรคเกยวกบการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 จากผลการวจยพบวาม 5 ประเดน เรยงลำดบจากมากไปหานอยไดแก 1) ขาดการประเมนผลการใชสอการเรยนการสอนแลวนำผลการประเมน มาปรบปรงใหเหมาะสม 2) ขาดการรายงานผลการพฒนาคณภาพผเรยนดวยวธการทหลากหลาย 3) ไมสามารถนำปญหาทเกดขนระหวางการจดการเรยนรมาวเคราะหหาสาเหตเพอแกไขปญหา 4) ขาดการรวมมอกบชมชนเพอทำกจกรรมของชมชนดวยความเตมใจ และ 5) ขาดความรใน การเผยแพรผลงานทางวชาการทไดรบการเลอนวทยฐานะ ขอเสนอแนะเกยวกบกบการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 จากผลการวจยพบวาม 7 ประเดน เรยงลำดบจากมากไปหานอยไดแก 1) จดใหมการประชมเชงปฏบตการในการจดทำหรอปรบปรงหลกสตรสถานศกษาอยางสมำเสมอ 2) ควรสงเสรมใหครแสวงหาขอมลขาวสารทสำคญทเกยวของกบการดำรงชวตประจำวน เพอนำมาใชจดกจกรรมการเรยนการสอน 3) สงเสรมใหครผสอนทำวจยในชนเรยนเพอแกปญหาและพฒนาคณภาพของผเรยน 4) ควรมการกระตนใหผเรยนสามารถประเมนตนเองเพอคนหาจดเดน จดดอยของตนเองมาปรบปรง เพอสรางนสยการเปนบคคลแหงการเรยนร 5) จดใหมขอมลสารสนเทศ การศกษาอยางเปนระบบเพอพฒนาสถานศกษาใหสอดคลองกบมาตรฐานการศกษา 6) จดประชมเพอสงเสรมใหครมการแลกเปลยนเรยนรการนเทศในรปแบบทหลากหลาย และ 7) จดระบบใหม การเทยบโอนความร ประสบการณและผลการเรยนของผเรยนทมาจากสถานศกษาอนอยางเปนระบบ อภปรายผล 1. จากผลการวจย ทพบวา การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมการคาเฉลยสงสด คอ การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน โดยเฉพาะในประเดนทเกยวกบการปฏบตตนอยในกรอบจรรยาบรรณวชาชพคร ทเปนเชนน เนองมาจากผประกอบวชาชพครสวนใหญผานการอบรมบมเพาะเกยวกบการเปนครทดมาอยางตอเนอง โดยผทเปนครตองมความรกและเมตตาตอศษยอยเสมอ ใหความเอาใจใสชวยเหลอ และใหกำลงใจศษยในการศกษาเลาเรยน และเปนตวแบบทดทงดานคานยมและจรยธรรม อกทงยงมความรกและศรทธาในวชาชพของตนเอง ซงสอดคลองกบผลงานวจยของไพวรรณ คำด (2555: 159) ทพบวาการปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยนมคาเฉลยสงสด และสอดคลองกบผลงานวจยของพระมหาณฐพล ดอนตะโก (2551: 80-84) ทพบวา การปฏบตตามเกณฑมาตรฐานวชาชพคร



ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกสำนกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยสงสดสองอนดบแรก คอ การปฏบตตนเปนแบบอยาง ทดแกนกเรยนและการตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน สำหรบ ดานการปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอเปนดานทมคาเฉลยตำสด โดยเฉพาะในประเดนทวา การเผยแพรผลงานทางวชาการทไดรบการเลอนวทยฐานะ ผานสอออนไลน และการสงผลงานทางวชาการทไดรบการเลอนวทยฐานะ เพอเผยแพรแกเพอนคร ทเปนเชนน เนองมาจากในปจจบนครสวนใหญมภารกจเกยวของกบงานอน ๆ นอกเหนอจากงานสอนคอนขางมาก เมอเปนเชนนครจงไมมโอกาสไดพฒนาตนเองเทาทควร ซงสอดคลองกบความเหนของยนต ชมจต (2550: 173) ทไดกลาววา การยกระดบวชาชพ ตองจดใหครไดมโอกาสรวมประชมสมมนา อบรม ดงาน หรอศกษาตอ เพอแลกเปลยนความรความคดเหนซงกนและกน สงเหลานถอวาเปนการกระทำทยกระดบมาตรฐานวชาชพครตามเกณฑมาตรฐานวชาชพคร ขอคนพบจากงานวจยครงนจงสอดคลองกบผลงานวจยของไพวรรณ คำด (2550: 159) ทพบวาการปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบ การพฒนาวชาชพครอยเสมอเปนดานทมคาเฉลยตำสดและผลงานวจยของพระมหาณฐพล ดอนตะโก (2551: 80-84) ทพบวา การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบและปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ มคาเฉลยตำสด 2. จากผลการวจยทพบวา การบรหารงานวชาการของสถานศกษา โดยภาพรวมและ รายดานอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสดคอการพฒนาสอและเทคโนโลยเพอการศกษามคาเฉลยสงสด โดยเฉพาะในประเดนทเกยวกบสถานศกษากำหนดใหครนำผลการประเมนมาพฒนาการผลตสอและนวตกรรมการเรยนการสอนใหมคณภาพ ทเปน เชนน เนองมาจากในปจจบนสถานศกษามการสงเสรมใหครทำงานวจยเพอแกปญหาการเรยน การสอนในชนเรยน เพอใหเปนไปตามเปาหมายการปฏรปการศกษา ดงนนครทกคนจงมการวเคราะห ผลการเรยนของผเรยนรายบคคล หาสาเหตและแนวทางการแกไข โดยจดทำสอและนวตกรรมเพอใชพฒนาผเรยนทมความบกพรองใหมพฒนาการทดขน ประกอบกบสถานศกษาตองรบการประเมนคณภาพภายนอกซงมตวชวดมาตรฐานดานครผสอนทครตองทำงานวจยในชนเรยนและพฒนา ผเรยนใหเตมตามศกยภาพ สำหรบดานการวดประเมนผลและดำเนนการเทยบโอนผลการเรยน เปนดานทมคาเฉลยตำสดโดยเฉพาะในประเดนทวาสถานศกษาจดระบบใหมการเทยบโอนความร ประสบการณและผลการเรยนของผ เรยนทมาจากสถานศกษาอน ทเปนเชนนเนองมาจาก สถานศกษาสวนใหญยงไมไดจดใหมการกำหนดระเบยบการเทยบโอนความร ประสบการณและ ผลการเรยนของผเรยนไดอยางชดเจน จงทำใหการดำเนนงานเปนไปดวยความยากลำบาก ดงนน ในขอคนพบจากผลงานวจยครงนจงไดมขอเสนอแนะใหสถานศกษาจดระบบเทยบโอนความร ประสบการณ และผลการเรยนรของผเรยนทมาจากสถานศกษาอน สงเสรมใหครสรางและพฒนาเครองมอวดและประเมนผลผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร มการวเคราะหขอสอบทกกลมสาระ



การเรยนรใหมคณภาพและสงเสรมใหครนำผลการประเมนผเรยนมาใชในการพฒนาคณภาพผเรยนอยางตอเนอง 3. จากผลการวจยทพบวา การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพสงผลตอ การบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 อยางมนยสำคญระดบ .05 ซงเปนไปตามสมมตฐานของการวจยครงน โดยเรยงตามลำดบตวแปร ทเขาสสมการ 11 ตวแปร ประกอบดวย 1) การพฒนาสอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 2) การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยนไดอยางมระบบ 3) การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรค ในชมชน 4) การพฒนาแผนการสอนใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5) การจดกจกรรมการเรยน การสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแกผเรยน 6) การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา 7) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ 8) การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบ การพฒนาวชาชพครอยเสมอ 9) การสรางโอกาสใหผเรยนไดเรยนรในทกสถานการณ 10) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน และ 11) การตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน และสามารถทำนายการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 9 ไดรอยละ 83.20 ทงนสบเนองมาจากการบรหารงานวชาการมขอบขายงานทเกยวของกบการจดกจกรรมตาง ๆ ทกอใหเกดการพฒนาความรและการพฒนาคณภาพของ ผเรยนใหมความรในดานตาง ๆ โดยกำหนดไวเปนหลกสตร การจดกจกรรมการเรยนการสอน การสรางสอและนวตกรรม การวดผลและประเมนผล การบรหารหลกสตร การนเทศภายในและ การประกนคณภาพการศกษา ผลการวจยครงนจงสอดคลองกบขอคนพบจากงานวจยของวภา ทองหงำ (2554: 383) ทพบวา การพฒนาศกยภาพการเรยนรของนกเรยน การนเทศการศกษา การแนะแนวการศกษา การมสวนรวมในการจดการศกษา และสอการเรยนการสอน มความสมพนธโดยตรงและโดยออมตอการประกนคณภาพการศกษา โดยสงผานการพฒนาศกยภาพการเรยนร ของนกเรยน นอกจากนในการวจยครงนยงพบวา การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ ดานการรวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค ไมสงผลตอการบรหารงานวชาการของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ซงไมเปนไปตามสมมตฐาน ในการวจย ทงนเนองมาจากครท เปนกลมตวอยางในการวจยครงน มสถานภาพสวนบคคล ดานอายและประสบการณการทำงานคอนขางนอย จงตองอาศยคำแนะนำในการปฏบตงานจาก ผบรหารและเพอนรวมงานทมประสบการณมากกวา เพอใหงานบรรลตามเปาหมายทวางไว ซงจะเหนวาในการเปดใจรบฟงความคดเหนทผบรหารและเพอนครอยางสมำเสมอ การใหความรวมมอปฏบตงานเปนทมกบเพอนรวมงานดวยความเตมใจ ตลอดจนการยอมรบในความรความสามารถของครผรวมงานนน เปนสงสำคญอยางยงทจะทำใหการบรหารงานวชาการมประสทธภาพ จากขอคนพบทไดจากการวจยนจงสอดคลองกบผลงานวจยของพทกษ เหมอนศาสตร (2553: 83) ทพบวาการมสวนรวมของครในการบรหารงานวชาการของโรงเรยนวดวมตยาราม สำนกงานเขต



บางพลด กรงเทพมหานคร ดานนเทศภายในครอยในระดบนอยทสด และผลงานวจยของทวท ระโหฐาน (2555: 90) ทพบวาการมสวนรวมของครในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดานการบรหารวชาการ ดานการบรหารงบประมาณ ดานการบรหารทวไป และดานการบรหารงานบคคล อยในระดบปานกลาง สวนขอคนพบจากผลงานวจยของศภรตน ทรายทอง (2556: 93) ทพบวาคร มสวนรวมในการบรหารงานวชาการ ดานการพฒนาและสงเสรมใหมแหลงเรยนรเปนอนดบสดทาย จากผลการวจยดงกลาวยอมแสดงใหเหนวา หากสถานศกษาใหความสำคญตอการทำงานเปนทมโดยเนนความรวมมอระหวางผบรหารและครผสอนในการปฏบตงานวชาการทกดานอยางสรางสรรคจะสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษาไดเปนอยางด ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอการนำไปใช จากผลการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะตอสถานศกษาดงน 1.1 ควรสงเสรมใหครทำวจยในชนเรยน การประเมนผลการใชสอการเรยนการสอนและการรายงานผลการพฒนาคณภาพเปดโอกาสใหครเผยแพรผลงานทางวชาการทไดรบการเลอนวทยฐานะ ผานทางสอออนไลน สงเสรมใหครสรางและพฒนาเครองมอมอวดผลและประเมนผล ผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร ใหเปนมาตรฐานเดยวกน 1.2 ควรสงเสรมและสนบสนนใหชมชนและหนวยงานภายนอกเขามาแลกเปลยนเรยนร หรอเขามามสวนรวมในการพฒนาสถานศกษาอยางตอเนอง 1.3 ควรจดใหมการเทยบโอนความร ประสบการณและผลการเรยนของผเรยนทมาจากสถานศกษาอนอยางเปนระบบ 1.4 ควรประสานความรวมมอกบหนวยงานตนสงกด ในการพฒนาการบรหารงานวชาการของสถานศกษาใหไดมาตรฐานตามตวชวดการประกนคณภาพการศกษา 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรศกษาวจยเกยวกบปจจยทสงผลตอการปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพในดานตาง ๆ ตามขอบงคบครสภา 2.2 ควรศกษาวจยเกยวกบรปแบบการพฒนาประสทธภาพการปฏบตงานของครแตละสงกด 2.3 ควรศกษาศกษาวจยเกยวกบประสทธผลการบรหารงานวชาการของสถานศกษา ตามมาตรฐานประกนคณภาพการศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน



สรป การวจยเรอง การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพทสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 ผลการวจยพบวา การปฏบตงานของครตามมาตรฐานวชาชพ โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก การบรหารงานวชาการของสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก การปฏบตงานของคร ตามมาตรฐานวชาชพสงผลตอการบรหารงานวชาการของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษามธยมศกษา เขต 9 อยางมนยสำคญทระดบ .05 จำนวน 11 ดาน ไดแก 1) การพฒนา สอการเรยนการสอนใหมประสทธภาพอยเสมอ 2) การรายงานผลการพฒนาคณภาพของผเรยน ไดอยางมระบบ 3) การรวมมอกบผอนอยางสรางสรรคในชมชน 4) การพฒนาแผนการสอน ใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง 5) การจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผลถาวรทเกดแก ผเรยน 6) การแสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา 7) การมงมนพฒนาผเรยนใหเตม ตามศกยภาพ 8) การปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพครอยเสมอ 9) การสรางโอกาสใหผ เรยนไดเรยนรในทกสถานการณ 10) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกผ เรยน และ 11) การตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยคำนงถงผลทจะเกดแกผเรยน โดยสามารถรวมกนทำนาย ไดรอยละ 83.20 เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2550). แนวทางการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ. กรงเทพฯ: ท.เอส.บ.โปรดกส. จรรยา ประพณพงศา. (2550). การบรหารงานวชาการของโรงเรยนวชรวทย ฝายประถม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม ทวท ระโหฐาน. (2555). การมสวนรวมของครในการบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกด สำนกงานเขตพนทการศกษาชลบร เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร. ธงชย วนชรตน. (2548). ศกษาและเปรยบเทยบการปฏบตงานตามมาตรฐานวชาชพคร ของ ครผสอนในโรงเรยนมธยมศกษาในเขตอำเภอแกลง สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาระยอง เขต 2. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการ บรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. บญเตม เจรญ. (2551). การศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมการบรหารงานวชาการ ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน กบผลการประเมนคณภาพภายนอก สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 และเขต 2. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.



ปรชย โลหชย. (2552). การบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามทศนะ ของหวหนางานวชาการสถานศกษา สำนกงานเขตพนทการศกษายะลา เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยราชภฏยะลา. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2546). การบรหารงานวชาการ (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: พมพด. พระมหาณฐพล ดอนตะโก. (2551). คณธรรมของผบรหารกบการปฏบตตนตามเกณฑมาตรฐาน วชาชพครของครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา กาญจนบร เขต 1. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร (พมพครงท 8). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พชน รศม. (2553). การปฏบตงานตามมาตรฐานวชาชพครของครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 2. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ราชภฏนครปฐม. พชชาพร อนศรวฒ. (2554). วฒภาวะทางอารมณของผบรหารสตรทสงผลตอการปฏบตงาน ตามมาตรฐานวชาชพครในสถานศกษาขนพนฐาน . วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศลปากร. พทกษ เหมอนศาสตร. (2553). การมสวนรวมในการบรหารงานวชาการของคร โรงเรยน วดวมตยาราม สำนกงานบางพลด สงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ราชภฏบานสมเดจเจาพระยา. พสมย สงจนทร. (2549). ศกษาความพงพอใจกบการปฏบตงานของครในสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชมพร เขต 2. วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย สงขลานครนทร. ไพวรรณ คำด. (2550). การปฏบตของครผสอนตามเกณฑมาตรฐานวชาชพครในทศนะของ ผบรหารสถานศกษาและครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย เขต 2. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ยนต ชมจต. (2550). ความเปนคร. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.



รจรตน นาคะรมภะ. (2554). ภาวะผนำการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอความเปนคร มออาชพ ตามมาตรฐานวชาชพคร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบร เขต 2. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. วภา ทองหงำ. (2554). รปแบบการบรหารงานวชาการของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ศศธร นาคสง. (2550). ศกษาการปฏบตงานตามเกณฑมาตรฐานวชาชพครของโรงเรยนตะกวปา "เสนานกล" สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาพงงา. วทยานพนธปรญญา การศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ศภรตน ทรายทอง. (2556). การมสวนรวมในการบรหารงานวชาการและความผกพนตอ โรงเรยนของครโรงเรยนในสงกดเทศบาลเมองตะกวปา อำเภอตะกวปา จงหวดพงงา. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. สมชาย คำปลว. (2549). บทบาทการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ระดบมธยมศกษา อำเภอราศไศล จงหวดศรษะเกษ. วทยานพนธปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย วทยาลยเฉลมกาญจนา. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2550). แนวทางการกระจายอำนาจการบรหาร และการจดการศกษาใหคณะกรรมการสำนกงานเขตพนทการศกษา และ สถานศกษาตามกฎกระทรวง กำหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอำนาจการบรหาร และการจดการศกษา พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. สำนกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา. (2554). คมอการประเมนคณภาพ ภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554-2558) ระดบการศกษาขนพนฐาน ฉบบสถานศกษา. กรงเทพฯ: ออฟเซทพลส. สำนกงานเลขาธการครสภา. (2548). มาตรฐานวชาชพทางการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา ลาดพราว. . (2556). ขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556. กรงเทพฯ: โรงพมพ ครสภาลาดพราว. สวมล ตรกานนท. (2551). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.



วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกร แหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาสมทรสาคร INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY CULTURE AFFECTING

LEARNING ORGANIZATION IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTION OF SAMUT SAKORN PRIMARY EDUCATIONAL

SERVICE AREA OFFICE

ณฐพงศ ชนะสข / NATTAPONG CHANASUK1

ธรวธ ธาดาตนตโชค / THEERAWOOT THADATONTICHOK2

นภาภรณ ยอดสน / NAPAPORN YODSIN3

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษา 2) ระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา 3) วฒนธรรม การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนปจจยทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนร ของสถานศกษา กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ผบรหารสถานศกษาและครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร จำนวน 302 คน ไดมาโดยวธการสมแบบ แบงชนตามสดสวน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม ทสรางขนโดยผวจย สถตทใชใน การวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะห การถดถอยพหคณแบบขนตอน ผลการวจยพบวา 1. วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทกดาน 2. การเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทกดาน

1 นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 อาจารย ดร. , อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ 3 อาจารย ดร. , อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กรรมการทปรกษาวทยานพนธรวม



3. วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ดานการปลกจตสำนก ดานการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร และดานความตระหนก สงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา โดยสามารถรวมกนทำนายไดรอยละ 63.60 อยางมนยสำคญทระดบ .05 คำสำคญ: วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร องคกรแหงการเรยนร การประถมศกษา

ABSTRACT

This research aimed to study: 1) the level of information and communication technology culture (ICT) in basic educational institutions; 2) the level of learning organization being in basic educational institutions; and 3) information and communication technology culture affecting learning organizations being. The research sample were 302 respondents, consisting of administrators and teachers working in educational institutions under the Jurisdiction of Samut Sakhon Primary Educational Service Area Office, derived by proportional stratified random sampling. The research instrument was a questionnaire constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation, stepwise multiple regression analysis and content analysis. The findings of this research were as follows: 1. Overall and in specific aspects, the level of ICT culture of the basic educational institutions was at a high level. 2. Overall and in specific aspects, the level of learning organization being of the basic educational institutions was at a high level. 3. The ICT culture in the aspects of conscious cultivation, e-participation, ICT availability and awareness predicted the level of learning organization being of the basic educational institutions at the percentage of 63.60 with statistically significance at .05. Keywords: ICT culture, learning organization, primary educational



บทนำ ความรเปนปจจยสำคญยงในการพฒนาทรพยากรมนษยใหมสมรรถนะ มความสามารถในการพฒนาตนเอง พฒนาสงคม และประเทศใหเจรญกาวหนา การเรยนรจงเปนภาระหนาทของบคลากรทกคนในองคการ ทควรมจตสำนกและมความเขาใจในการพฒนาตนเอง เพอนำไปส การพฒนาองคการ องคการแหงการเรยนร (learning organization) จงเปนองคการทมการพฒนา โดยเรมทคนในองคการมงใหบคลากรในองคการไดรวมเรยนร รวมกนแสวงหาภมปญญาขององคการ เพอนำมารวมกนทำใหเกดเปนกจกรรมคณคาแหงองคการนน สามารถเรยนร สรางองคความร เพอเพมพนสมรรถนะทจะกอเกดความกาวหนาในการดำเนนกจการไปสเปาหมายรวมขององคการ Senge (2000) ไดขยายความองคการแหงการเรยนรทชดเจนขนวาเปนองคการทสมาชกไดใชศกยภาพสำหรบการสรางผลงานทตนตองการอยางตอเนอง สามารถแสดงความคดเหนใหมไดอยางเสร และสามารถแลกเปลยนวธการเรยนรซงกนและกนในมวลสมาชกขององคการ โดยองคการ แหงการเรยนรจะมคณลกษณะทสำคญหาประการ ดงน คอ 1) มความรอบรเฉพาะดาน มทกษะความร ความสามารถ และเจตคตทดในการปฏบตงาน มความเปนตวของตวเอง เปนผใฝรม การวเคราะหและตดสนใจดวยขอมลและขอเทจจรง รวมทงมความเชยวชาญในการปฏบตงาน 2) มรปแบบวธการคด มวสยทศนกวางไกล มปฏภาณไหวพรบมวธทำงานทชดเจน เขาใจบทบาทหนาทและกจกรรมตาง ๆ ขององคการ ยอมรบการเปลยนแปลง รวมมอรวมใจประสานผลประโยชน และเคารพสทธเสรภาพของผอน 3) มวสยทศนรวมกน รวมกำหนดพนธกจ เปาหมาย วตถประสงค และยทธศาสตรขององคการ และสามารถปฏบตงานในทศทางเดยวกน 4) มการเรยนรรวมกนเปนทม มการเสวนา อภปรายรวมกนอยางสมำเสมอ เพอแลกเปลยนขาวสาร ขอมล ความร ความคดเหน ประสบการณ และสามารถปฏบตงานรวมกนเปนอยางด และ 5) มการคดอยางเปนระบบ ทมองเหนโอกาสและประโยชนตอองคการ สมาชกมความคดและปฏบตงานอยางเปนระบบตลอดเวลา การพฒนาสถานศกษาใหเปนองคการแหงการเรยนร และสงคมแหงปญญาทครอบคลมทงการแสวงหาความร การแปลความหมาย ความเขาใจกบความรนน มความแมนยำในทฤษฎ และประยกตความรใหม ตองคดใหมสรางนวตกรรมใหม สามารถสรางวกฤตเปนโอกาส สถานศกษา จงเปนหนวยงานททำหนาทพฒนาคนใหเกดความรทกษะพฒนาชวต และเมอสถานศกษาเปนองคการแหงการเรยนรแลวนกเรยนจะมความใฝรใฝเรยน มความสามารถในการคดอยางเปนระบบ มทกษะในการพฒนาตนเอง และสรางสรรคผลงานไดอยางตอเนอง มความสามารถในการเรยนรรวมกนเปนทม มความสามารถขยายการเรยนรไปสการปฏบตเปนการพฒนาตนเอง พฒนาสงคม และประเทศใหเจรญกาวหนาได (Singhar Kramer, 2556: <http://...>) วฒนธรรมเปนสงทแสดงเอกลกษณความเปนชาต เปนรากฐานความมนคงของชาต เปนสงทแสดงศกดศร เกยรตภม และความภาคภมใจ วฒนธรรมจะเปนตวกำหนดรปแบบของสถาบน เปนสงทกำหนดพฤตกรรมของมนษย ซงมลกษณะแตกตางกนไปในสงคมขนอยกบ



สงคมนน ๆ วฒนธรรมไมใชเรองของการสบสานขนบธรรมเนยมประเพณเพยงอยางเดยว และไมใชเปนเรองของการจดงานประเพณตามเทศกาลเทานน ยงมสงตาง ๆ อกมากมาย อาท วฒนธรรมสารสนเทศ ซงพรนภา แสงด (2552: 33) ไดใหความหมายวา ระบบความคดและความหมายรวมกนของสารสนเทศ ซงคนในองคกรยอมรบใหความสำคญตระหนกถงคณคาและการใชประโยชนของสารสนเทศเพอใหบรรลผลสำเรจดานการจดการและกลยทธตาง ๆ ซงสะทอนออกมาในรปของพฤตกรรมทเกยวของกบการจดการสารสนเทศ และการใชสารสนเทศเปนพนฐานในการตดสนใจขององคกรโดยอาศยเทคโนโลยเพอใหระบบสารสนเทศมประสทธภาพมากยงขน สงผลตอสภาพสงคม เศรษฐกจ และการเมอง อกทงเทคโนโลยตาง ๆ ทเขามามบทบาทในการพฒนาประเทศ วฒนธรรมจงตองมการประยกต ปรบปรง เปลยนแปลงหรอพฒนาวฒนธรรมเดมใหมความเหมาะสม และถายทอด แลกเปลยน ทำใหเกดวฒนธรรมใหม ๆ ขนในสงคม จากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 (พ.ศ. 2540-2544) จนถงฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) รฐบาลไดใหความสำคญตอการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอใหทกภาคสวนทงภาครฐ ภาคเอกชน และประชาชนไดเพมศกยภาพในการใชเทคโนโลยสารสนเทศ การสรางและพฒนาองคความร การเขาถงขอมลขาวสารและสารสนเทศตาง ๆ อยางเทาเทยมกน โดยกำหนดไวในยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจใหสมดลและยงยนจนมาถงปจจบน (กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร, 2550: 1-2) และในชวงป 2554-2556 กระทรวงศกษาธการไดจดทำแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอการศกษามเปาหมาย เชงพฒนาสสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร กำหนดทศทางการพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารไวใหผเรยน ผสอน บคลากรทางการศกษา และประชาชนใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพราะสารสนเทศจะเปนปจจยสำคญทชวยใหเกดสงคมแหงการเรยนร ไดโดยการสงเสรมใหมการสรางสรรค การตดตอสอสารทรวดเรว และการพฒนาความคดใหม ๆ สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาครเปนหนวยงานตามพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ (ฉบบท 2) พทธศกราช 2553 อยภายใตการกำกบดแลของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สภาพปจจบนของการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร มการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการบรหารจดการศกษาใหมประสทธภาพ ซงจะชวยลดขนตอนการทำงาน ประหยดวสดและเวลา สามารถอำนวยความสะดวก และเพมชองทาง ในการสอสารระหวางสำนกงานเขตพนทกบสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของตลอดจนสาธารณชน ซงสอดคลองกบแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2554-2556 และไดกำหนดพนธกจ เพอสรางโอกาสและความเสมอภาคทางการศกษาในทกระดบใหเกดการเรยนรครอบคลมเดกและเยาวชนในทกระดบทกสงกด พฒนาผบรหารสถานศกษา ครผสอน และบคลากรทางการศกษาใหมประสทธภาพและคณภาพในการจดการศกษาโดยอาศยการคดอยางเปนระบบ พฒนาแหลงเรยนร เทคโนโลย และสงแวดลอมของสถานศกษาใหมคณภาพ นำพาทกภาคสวนของสงคมมามสวนรวมในการบรหารและจดการศกษา



จากบทสรปผบรหาร แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2554-2556 พบวา สถานภาพการพฒนาและประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษาของประเทศไทยในปจจบน มการพฒนาแผนงาน และนโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา แตยงถอวามชองวางระหวางเขตเมองและชนบท ทำใหการพฒนาในบางดานอยในขน หรออาจจะตกไปอยในขนเรมตนเทานนเอง โดยมการเปลยนแปลงผบรหารระดบสงบอย ทำใหขาดความตอเนองในการดำเนนแผนงาน บคลากร ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมไมเพยงพอ อกทงขาดแคลนครอาจารยผเชยวชาญ การนำเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชประกอบการเรยนการสอน นอกจากนระบบฐานขอมลยงไมสามารถเชอมโยงบรณาการกนไดอยางมประสทธภาพ (สำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ, 2554: 4-5) ผวจยในฐานะทเปนบคลากรในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาครจงสนใจทจะศกษาวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร เพอนำมาปรบใชใหเกดความเขาใจทถกตองและมการปฏบตทเหมาะสม สงผลใหสถานศกษาเปนองคกรแหงการเรยนรตอไปไดอยางยงยน วตถประสงค การวจยครงนมวตถประสงค 3 ประการ ดงน 1. เ พอศกษาระดบวฒนธรรมการใช เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร 2. เพอศกษาระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร 3. เพอศกษาวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร วธดำเนนการ 1. ประชากรและตวอยาง 1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ผบรหารสถานศกษา และครในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ในปการศกษา 2556 จำนวน 1,567 คน จากจำนวน 104 โรงเรยน (ขอมล ณ วนท 1 กนยายน 2556) 1.2 ตวอยางการวจยครงน คอ ผบรหารสถานศกษา และครในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ในปการศกษา 2556 โดยใชวธสมตวอยางแบบแบงชนภม (stratified random sampling) จำนวน 302 คน



2. ตวแปรทศกษา 2.1 ตวแปรตน ไดแก วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารประกอบดวย 1) ดานการมสวนรวมผานทางระบบอเลกทรอนกส 2) ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 3) ดานสมรรถนะดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 4) ดานการปลกจตสำนก และ 5) ดานความตระหนก 2.2 ตวแปรตาม ไดแก องคกรแหงการเรยนรประกอบดวย 1) ดานการเปนบคคลท รอบร 2) ดานการสรางวสยทศนรวมกน 3) ดานการมแบบแผนความคด 4) ดานการเรยนรเปนทม และ 5) ดานการคดอยางเปนระบบ เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนเปน แบบสอบถามความคดเหน แบงออกเปน 4 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม มขอคำถามเกยวกบ เพศ อาย วฒการศกษา และประสบการณการทำงาน เปนแบบสำรวจรายการ (checklist) ตอนท 2 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบระดบวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร จำแนกตามตวแปรประกอบเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) หาคาความเชอมนโดยใชคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค ไดคาความเชอมนเทากบ 0.953 ตอนท 3 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบระดบความคดเหนตอการเปนองคกร แหงการเรยนร จำแนกตามตวแปรประกอบเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) หาคาความเชอมนโดยใชคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค ไดคาความเชอมนเทากบ 0.963 ตอนท 4 แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะของวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และการเปนองคกรแหงการเรยนรของ สถานศกษาขนพนฐานเปนแบบสอบถามปลายเปด (open-ended opinionnaire) การเกบรวบรวมขอมล การเกบขอมลและตดตามรวบรวมแบบสอบความคดเหน ดำเนนการโดยผ วจย นำแบบสอบถามไปสงและรบกลบจากสถานศกษาทเปนกลมตวอยางจำนวน 320 คน ระหวาง วนท 4 มถนายน 2557 ถงวนท 18 มถนายน 2557 และรบไดรบแบบสอบถามทมความสมบรณ กลบคนมา จำนวน 302 คน คดเปนรอยละ 94.38



การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลสำหรบการวจยครงน แบงเปนการวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถาม ดำเนนการคดเลอกแบบสอบถามทมความสมบรณครบถวน แลวนำไปวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสำเรจรป ดวยคาสถตดงน 1. การวเคราะหขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ใชการหา คาความถ (frequency) รอยละ (percentage) และนำเสนอในรปตารางประกอบคำบรรยาย 2. การวเคราะหระดบวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของ

ผบรหารสถานศกษา ใชการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

3. การวเคราะหระดบความคดเหนตอการเปนองคกรแหงการเรยนรใชการหาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 4. การวเคราะหวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผล ตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (stepwise multiple regression) 5. การวเคราะหคำถามปลายเปดเกยวกบปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะของวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และการเปนองคกรแหงการเรยนรของ สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) ผลการวจย จากการวเคราะหขอมล สรปผลการวจยไดดงน 1. ระดบวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ปรากฏผลดงตารางท 1



ตารางท 1 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สมทรสาคร

จากตารางท 1 พบวาวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก

( x = 4.05, S.D. = 0.53) และมการกระจายตวนอย เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมาก

ทกดาน โดยดานความตระหนกมคาเฉลยอยในลำดบสงทสด ( x = 4.28, S.D. = 0.57) รองลงมา

ดานการปลกจตสำนก ( x = 4.21, S.D. = 0.57) ดานการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส

( x = 4.00, S.D. = 0.61) ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

( x = 3.96, S.D. = 0.66) และดานสมรรถนะของบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

( x = 3.94, S.D. = 0.66) ตามลำดบ 2. ระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ปรากฏผลดงตารางท 2

(n= 302)

X S.D.

1. 4.00 0.61 3 2.

3.96 0.66 4

3.

3.94 0.66 5

4. 4.21 0.57 2 5. 4.28 0.57 1

4.05 0.53



ตารางท 2 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร (n= 302)

X S.D. 1. 4.12 0.55 5 2. 4.23 0.53 3 3. 4.27 0.53 2 4. 4.28 0.58 1 5. 4.13 0.55 4

4.21 0.48

จากตารางท 2 พบวาการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร โดยภาพรวมอยในระดบมากและม

การกระจายตวนอย ( x = 4.21, S.D. = 0.48) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมาก

ทกดาน โดยดานการเรยนรเปนทมมคาเฉลยอยในลำดบสงทสด ( x = 4.28, S.D. = 0.58) รองลงมา

ดานการมแบบแผนความคด ( x = 4.27, S.D. = 0.53) ดานการสรางวสยทศนรวมกน

( x = 4.23, S.D. = 0.53) ดานการคดอยางเปนระบบ ( x = 4.13, S.D. = 0.55) และดานการเปน

บคคลทรอบร ( x = 4.12, S.D. = 0.55) ตามลำดบ 3. วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาครปรากฏผลดงตารางท 3



ตารางท 3 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอนของวฒนธรรมการใชเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร (n= 302)

df SS MS F Sig. Regression 4 44.327 11.082 129.893* .000

Residual 297 25.338 0.085 Total 301 69.665

b Beta SEb t Sig. 1.137 0 .14 8.113* .000

(X4) 0.217 0.255 0.048 4.490* .000 (X1) 0.183 0.231 0.042 4.365* .000

(X2)

0.167

0.228

0.041

4.060*

.000 (X5) 0.178 0.212 0.044 4.033* .000

R = .798 R2 = .636 SEE. = .292 * .05

จากตารางท 3 พบวาวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงไดแก การปลกจตสำนก (X

4) การมสวนรวมทางอเลกทรอนกส (X

1) ความพรอมใชงานของเทคโนโลย

สารสนเทศและการสอสาร (X2) และความตระหนก (X

5) เปนตวแปรซงไดรบการคดเลอกเขาสมการ

และสามารถอธบายความแปรปรวนของการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน ไดอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 โดยคาประสทธภาพในการทำนาย (R2) เทากบ 0.636 ซงแสดงวาการปลกจตสำนก การมสวนรวมทางอเลกทรอนกส ความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และความตระหนก สงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน และสามารถทำนายการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐานไดรอยละ 63.60 โดยสามารถเขยนสมการพยากรณไดดงน



tot = 1.137 + 0.217 (X4) + 0.183 (X1) + 0.167 (X2) + 0.178 (X5)

tot = 0.255 (Z4) + 0.231 (Z1) + 0.228 (Z2) + 0.212 (Z5)

สมการวเคราะหการถดถอยในรปของคะแนนดบ คอ สมการวเคราะหการถดถอยในรปของคะแนนมาตรฐาน คอ อภปรายผล ผลจากการวจยครงนสามารถนำมาอภปรายผลไดดงน 1. ระดบวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร โดยภาพรวมมคาเฉลย อยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานความตระหนก ดานการปลกจตสำนก ดานการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดานสมรรถนะของบคลากร ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ตามลำดบ เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความตระหนกของวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ทมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยการนำอนเทอรเนตมาชวยในปฏบตงานสามารถทำไดหลายอยาง และทำใหงานเสรจเรวขน ทงนเพราะวาปจจบนพฒนาการและการนำอนเทอรเนตมาประยกตใชในสถานศกษา สงผลใหเกดการเปลยนแปลง ทงโดยทางตรงและทางออมนำมาประยกตในหลาย ๆ ดาน การทำงานมความคลองตวและมประสทธภาพ อนเทอรเนตจะชวยเปลยนแปลงและปรบปรงคณภาพของการทำงาน ซงสอดคลองกบท คาพตา (Kaputa, 1994: 1436–A) ไดทำการศกษาการนำไมโครคอมพวเตอรมาใช เพอการบรหารงานในสถาบนการศกษาชนสง ผลการวจยพบวา วทยาการคอมพวเตอรชวยใหการบรหารงานทเคย ถกปดกน เกดความคลองตวในการบรหารงานทงในสถาบนทเปนเครอขายสาขาตาง ๆ ไดเปนอยางด ชวยทำใหทราบขอมลทางดานตวเลข การเงน การงบประมาณ ไดอยางรวดเรว สวนขอทมคาเฉลยอยในระดบมากเปนอนดบสดทาย คอ สถานศกษามแผนงาน โครงการ ทสนบสนนดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษาอยางถกตอง สอดคลองกบทกระทรวงศกษาธการ ไดกำหนดยทธศาสตรการพฒนาการศกษา พ.ศ. 2555-2558 ใหมการพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอใหการศกษาทดเทยมกบนานาชาต โดยสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดเรงพฒนาการใชเทคโนโลยสารสนเทศใหเปนเครองมอในการเรงยกระดบคณภาพ และการกระจายโอกาสทางการศกษา จดใหมระบบการเรยนแบบอเลกทรอนกสแหงชาตเพอเปนกลไกในการเปลยนกระบวนทศนการเรยนรใหเปนแบบผเรยนเปนศนยกลางและเออใหเกดการเรยนรตลอดชวต พฒนาเครอขายสารสนเทศเพอการศกษา พฒนาระบบ “ไซเบอรโฮม” ทสามารถสงความรมายงผเรยน



โดยระบบอนเทอรเนตความเรวสง สงเสรมใหนกเรยนทกระดบชนไดใชอปกรณคอมพวเตอรพกพา (tablet computer) เพอการศกษา ขยายระบบโทรทศนเพอการศกษาใหกวางขวาง ปรบปรงหองเรยนนำรองใหไดมาตรฐานหองเรยนอเลกทรอนกส รวมทงเรงดำเนนการให “กองทนเพอพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา” สามารถดำเนนการตามภารกจได 2. ระดบการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร โดยภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบมากและเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการเรยนรเปนทม ดานการมแบบแผนความคด ดานการสรางวสยทศนรวมกน ดานการคดอยางเปนระบบ ดานการเปนบคคลทรอบร ตามลำดบ เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการเรยนรเปนทม ของการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร มคาเฉลยสงสด ทงนเปนเพราะวาผอำนวยการสถานศกษาและครยนด ใหความรวมมอทจะทำใหสถานศกษาประสบความสำเรจจากการทำงานเปนทม โดยมรากฐาน มาจากการแชรวสยทศนและความสามารถของบคคลผานกระบวนการพฒนาทางคด การสรางสรรคและการประสานรวมมอทำใหบคลากรในสถานศกษาสรางความรรวมกน การเรยนรของทมจงเปนพนฐานของการเรยนรของบคลากรในสถานศกษา สอดคลองกบขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. 2556 หมวด 2 มาตรฐานการปฏบตงาน ระบวาผประกอบวชาชพครตองรวมมอกบผอนในสถานศกษาอยางสรางสรรค รวมมอกบผอนในชมชนอยางสรางสรรคและผประกอบวชาชพ ผบรหารสถานศกษา ผบรหารการศกษาตองมการรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนอยางสรางสรรค สอดคลองกบ วดคน และมารซก (Watkins and Marsick, 1993 อางถงใน ปทมา จนทวมล, 2544: 16) ไดใหความหมายขององคกรแหงการเรยนรวาเปนองคกรทใชคนในการสรางความเปนเลศใหแกองคกร ขณะเดยวกนกใชองคกรในการสรางความเปนเลศใหแกคน โดยใชการเรยนรเปนกระบวนการเชงกลยทธทมลกษณะตอเนองและบรณาการเขากบการทำงาน และมการกระจายอำนาจใหแกคนในองคกร เพอกระตนใหเกดความรวมมอและการเรยนรรวมกนเปนทม รวมทงมการเชอมโยง การพงพา ทงในระดบบคคล องคกรและชมชน 3. วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ทสงผลตอการเปนองคกร แหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ใน 4 ดาน คอ ดานการปลกจตสำนก ดานการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส ดานความพรอมใชงาน ของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดานความตระหนก ซงเปนตวแปรซงไดรบการคดเลอกเขาสมการ และสามารถอธบายความผนแปรของการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษา ขนพนฐานไดอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 โดยสามารถทำนายการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐานไดรอยละ 63.60 ซงหมายความวา ถาหากผบรหารสถานศกษาและครมวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ดานการปลกจตสำนก ดานการมสวนรวม



ทางอเลกทรอนกส ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดาน ความตระหนก จะสงผลใหการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร มการพฒนาและอยในระดบสงขน คดเปนรอยละ 63.60 ดงนน สถานศกษาในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสาคร จงควรให ผบรหารสถานศกษาและครตระหนก มจตสำนก มสวนรวมทางอเลกทรอนกส และพรอมใชงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มการพฒนาอยางตอเนอง จะสงผลทำใหผบรหารสถานศกษาสามารถบรหารสถานศกษา และครสามารถจดกระบวนการเรยนร การเรยนการสอนใหเดกนกเรยนอยางมคณภาพ และเปนประโยชนตอการพฒนาทางดานการศกษาใหมประสทธภาพเกดประสทธผลกจะสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐานไดเปนอยางด ซงสอดคลองกบแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2554-2556 โดยมวสยทศนใหประเทศไทยเปนสงคมอดมปญญา (Smart Thailand) ดวย ICT “สงคมอดม ปญญา” ในทนหมายถงสงคมทมการพฒนาและใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางชาญฉลาด โดยใชแนวปฏบตของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ประชาชนทกระดบมความเฉลยวฉลาด (smart) และรอบรสารสนเทศ (information literacy) สามารถเขาถงและใชสารสนเทศอยางมคณธรรม จรยธรรม มวจารณญาณและรเทาทน กอใหเกดประโยชนแกตนและสงคม มการบรหารจดการเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมธรรมาภบาล (smart governance) เพอสนบสนนการพฒนาสเศรษฐกจและสงคมฐานความรและนวตกรรมอยางยงยนและมนคง และวโจเวน (Wijinhoven, 1996 อางถงใน ธนวา อวมมณ, 2548: 47) ไดศกษาผทำหนาทรบผดชอบดานการจดระบบขอมลสารสนเทศและควบคมระบบอเลกทรอนกสในหนวยงานของทางราชการ ผลการวจย พบวา ภารกจในปจจบนมความซบซอนเพมมากขน ซงหนวยงานทประสบความสำเรจในการทำงาน สวนใหญใหความสำคญตอการจดระบบขอมลสารสนเทศเปนสวนสำคญ โดยมการนำระบบคอมพวเตอรมาชวยในการดำเนนงาน ผมหนาทรบผดชอบงานดานน จำเปนตองไดรบการฝกการจดระบบและการใชเครองคอมพวเตอรมาเปนอยางด ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอนำไปใช ขอคนพบทไดจากวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะ ตอผบรหารสถานศกษาและครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาสมทรสาคร ดงน 1.1 การนำวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ดานการปลกจตสำนก ดานการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร และดานความตระหนก ไปปฏบตในสถานศกษาขนพนฐาน ผบรหารและครควรให การสงเสรมสนบสนนใหมการใหและรบบรการขอมลทเปนประโยชนผานทางสออเลกทรอนกส



ดวยระบบอนเทอรเนตเพอใหเกดปฏสมพนธระหวางผใช รวมทงการวางแผน การทำโครงการ ซงจะทำใหเกดความรวมมอในการทำงานและการตดสนใจรวมกนในการทำกจกรรมตาง ๆ การสราง ความพรอมดานบคลากร ดานเทคโนโลยคอมพวเตอร เทคโนโลยการสอสารคมนาคม และเทคโนโลยระบบฐานขอมล สรางความรสก ทศนคตทดในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร อยางมวจารณญาณ มคณธรรม มจรยธรรม และมจตสำนกใหเกดการยอมรบและการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร อนจะสงผลทำใหผบรหารสถานศกษาสามารถบรหารสถานศกษา และครสามารถจดกระบวนการเรยนร การเรยนการสอนใหเดกนกเรยนอยางมคณภาพ และเปนประโยชนตอการพฒนาทางดานการศกษาใหมประสทธภาพมากขน 1.2 การวเคราะหและสงเคราะหวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนร ดานทมคาเฉลยอยในลำดบสง สำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาสมทรสาคร ควรมนโยบายในการพฒนาผบรหารสถานศกษาและครใหมความรความสามารถในการปฏบตงาน เพอใหเกดการเปนบคคลทรอบร การสรางวสยทศนรวมกน การมแบบแผนความคด การเรยนรเปนทม และการคดอยางเปนระบบ เพอใหสถานศกษาเปนองคกรแหงการเรยนร ตอบสนองนโยบายของกระทรวง รฐบาล 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรทำการศกษาวามปจจยอนดานวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐานอกหรอไม 2.2 ควรทำการศกษาวจยเรองวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา 2.3 ควรทำการศกษาวจยเรองวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของผบรหารและบคลากรในสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและมธยมศกษา สรป วฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทกดาน และการเปนองคกรแหงการเรยนรในสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทกดาน โดยวฒนธรรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ดาน การปลกจตสำนก ดานการมสวนรวมทางอเลกทรอนกส ดานความพรอมใชงานของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และดานความตระหนก สงผลตอการเปนองคกรแหงการเรยนรของสถานศกษา



เอกสารอางอง กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. (2550). สรปผลทสำคญ การสำรวจการมการใช เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: สำนกงานสถต แหงชาต กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร. ธนวา อวมมณ. (2548). การบรหารเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนรของ สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา สำนกงาน บณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. ปทมา จนทวมล. (2544). ตวแปรคดสรรทสงผลตอลกษณะการเปนองคกรเออการเรยนรของ หนวยงานฝกอบรมภาคเอกชนในกรงเทพฯ. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พรนภา แสงด. (2553, มกราคม-เมษายน). วฒนธรรมสารสนเทศของสถาบนอดมศกษาไทย. วารสารสารสนเทศศาสตร, 28 (1), 33-49. สำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2554). แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2554-2556. กรงเทพฯ: สำนกงานปลดกระทรวง ศกษาธการ. Senge, P. M. (2000). A fifth discipline resource: School that learn. New York: Doubleoday Dell Publishing Group. Singhar Kramer. (2013). การพฒนาสถานศกษาใหเปนองคกรแหงการเรยนรและสงคมแหงปญญา. <http://www.slideshare.net/singharkramer/ss-27051621> (13 สงหาคม 2557).



พฤตกรรมผนำของผบรหารทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 LEADERSHIP BEHAVIORS OF SCHOOL ADMINISTRATORS AFFECTING IMPLEMENTATION OF STUDENT ASSISTING SYSTEM IN EDUCATIONAL

INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTION OF NAKHON PATHOM PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 1

ดษฎ ศรจำปา / DUSSADEE SREEJUMPA1

เยาวภา บวเวช / YAOWAPHA BUAWET2


บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบพฤตกรรมผนำของผบรหาร 2) ระดบ

การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา และ 3) พฤตกรรมผนำของผบรหาร

ซงเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา กลมตวอยางทใช

ในการวจย ไดแก ผอำนวยการสถานศกษา รองผอำนวยการสถานศกษาหรอหวหนาฝายทเกยวกบ

การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ครแนะแนว และครประจำชนหรอครทปรกษา สงกด

สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จำนวน 317 คน ไดมาโดยการสมแบบ

แบงชนตามสดสวน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามทสรางขนโดยผวจย สถตทใชใน

การวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะห

การถดถอยพหคณแบบขนตอน ผลการวจยพบวา

1. พฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา อยในระดบมากทงภาพรวมและรายดาน

2. การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา อยในระดบมากทงภาพรวม และรายดาน

1นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2ผชวยศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ 3อาจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ทปรกษาวทยานพนธ



3. พฤตกรรมผนำของผบรหารดานการมความคดรเรม และการประสานงานเปนปจจยท

สงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา โดยรวมกนทำนายไดรอยละ 50 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 คำสำคญ : พฤตกรรมผนำ ผบรหารสถานศกษา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การประถมศกษา

ABSTRACT

This research aimed to study: 1) the level of school administrators’ leadership behaviors; 2) the implementation level of student assisting system of in educational institutions;and 3) school administrators’ leadership behaviors affecting student assisting system in educational institutions. The research samples were 317 respondents, consisted of school directors, deputy directors or administrators implementing student assisting system, guidance teachers, and classroom teachers in educational institutions under the jurisdiction of Nakhon Pathom Primary Educational Service Area Office 1, derived by proportional stratified random sampling. The research instrument was a questionnaire constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation and stepwise multiple regression analysis. The findings of this research were as follows: 1. Administrators’ leadership behaviors were at a high level in both overall and specific aspects. 2. Implementation of student assisting system in educational institutions was at a high level in both overall and specific aspects. 3. Initiative and coordination predicted the school administrators’ leadership behaviors in implementation of student assisting system at the percentage of 50 with statistical significance at .01. Keywords: leadership behavior, school administrator, student assisting system, primary education



บทนำ ปจจบนสงคมไดเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว และสลบซบซอนมากยงขนสงผลกระทบตอเยาวชนไทยเปนอยางยง โดยเฉพาะการสบสานขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมตาง ๆ ของเยาวชนนบวนจะมนอยลง เยาวชนเปนวยทตองการการดแลชวยเหลอ และสงเสรมจากผใหญ ทเกยวของใหเปนคนด เกง มความสข มความสามารถทางสตปญญา และพรอมดวยคณธรรมจรยธรรม ซงเดกแตละคนมความตองการทแตกตางกน สงทผใหญใหกบเดกเพราะคดวาเปนสง ทเหมาะสมกบเดกนน อาจไมใชสงทเขาตองการรวมทงวธการเลยงดในรปแบบทแตกตางกน การเขมงวดมากเกนไป อาจทำใหเดกรสกเครยดได หรอการตามใจจนเกนไปอาจทำใหเดกเอาแตใจตนเองจนทำใหเกดปญหาในสงคมได ครผสอนในบางครงกอาจเปนผสรางปญหาใหเกดกบเดกและดวยสถานการณปจจบน สภาพแวดลอม ความคาดหวงของผปกครองกบตวเดกสงยวย ตวแบบ ทไมเหมาะสม กอใหเกดปญหาตาง ๆ กบเดกไดอยางมากมาย (จราพชร เดชวชต, 2554: 1) การดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนภาระงานสำคญของสถานศกษา ทตองกำหนดเปนนโยบายทชดเจน มกระบวนการดำเนนงานอยางเปนระบบ มการประสาน ความรวมมอจากผบรหาร ครบคลากรทางการศกษา และผเกยวของ มแนวคดเกยวกบการดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทเปนกระบวนการสำคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ตามแนวคดของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ 1) การรจกนกเรยนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมและพฒนา 4) การปองกนชวยเหลอและแกไข และ 5) การสงตอ (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2547: 35) เพอสงเสรมแกไขปญหา และพฒนาคณภาพชวตของนกเรยนใหมความสมบรณทงทางดานรางกาย จตใจ สตปญญา ความรความสามารถ มคณธรรมจรยธรรม และมวถชวตทเปนสขตามทสงคม มงหวง ความสำเรจของการดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ครจำเปนตองรจกและเขาใจเดกอยางแทจรง เพราะขอมลทสะทอนความเปนจรงของนกเรยนครบทกดานอยางถกตองชดเจน ดวยวธการและเครองมอทหลากหลาย นาเชอถอและตรวจสอบได จะทำใหผบรหาร คร และ ผเกยวของสามารถชวยเหลอนกเรยนใหพฒนาในแนวทางทเหมาะสมกบศกยภาพของแตละคน การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนจงเปนหนาทของผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษาทกคน (กระทรวงศกษาธการ, 2545: 67) จากหลกการทสำคญนบตงแตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ซงสอดรบกนวาจะตองมการปฏรปการศกษาทงระบบของสงคมไทย ซงการปฏรปการศกษาเปนงานทเชอมโยงกบองคกร และบคคลหลายฝาย ผบรหารสถานศกษาจงตองเปนแกนหลกในการบรหารงาน และดำเนนการรวมกบแกนนำอน ๆ เพอชวยผลกดนสนบสนนและประสานงานใหบคลากรในสถานศกษาและบคคลภายนอกรวมกนทำงานเปนทม เพอพฒนาคณภาพการศกษาใหเปนระบบครบวงจร รวมทงกำกบดแลใหมการดำเนนการ



ดงกลาวอยางตอเนอง (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543: 27) พฤตกรรมผนำของ ผบรหารสถานศกษาจงมบทบาทสำคญมากในการบรหารจดการสถานศกษา ซงสอดคลองกบพฤตกรรมผนำของผบรหารตามกรอบแนวคดของกรฟฟธส (Griffiths, 1956 อางถงใน วนย ทมยายงาม, 2549: 20) ทประกอบดวยพฤตกรรมผนำจำนวน 7 ดาน คอ 1) การมความคดรเรม 2) การรจกปรบปรงแกไข 3) การใหการยอมรบนบถอ 4) การใหความชวยเหลอ 5) การโนมนาวจตใจ 6) การประสานงาน และ 7) การเขาสงคมไดด สอดคลองกบแนวความคดพฤตกรรมผนำเปน เครองสะทอนใหเหนถงรปแบบของความเปนผนำทดทเหมาะกบทกสถานการณนนไมม แตจะมเฉพาะสถานการณเฉพาะอยางททำใหเกดภาวะผนำขนมาสำหรบสภาวการณนน ดงนนผนำ ทประสบความสำเรจตองรจกปรบพฤตกรรมความเปนผนำของเขาใหเขากบความตองการของ กลม และสถานการณทแปรผนเปลยนไปตามสภาพแวดลอมทเปนอย (วเชยร วทยาอดม, 2549: 425) จงเปนปจจยสำคญทจะนำไปสความสำเรจตามวตถประสงคของการพฒนาได พฤตกรรมผนำของ ผบรหารสถานศกษาทชวยกระตนใหเกดความรวมมอในการปฏบตงาน ทำใหมความมนใจใน การทำงาน สงเสรมและพฒนาศกยภาพของคร บคลากรในสถานศกษา และการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดดยงขน จากความเปนมาและความสำคญของพฤตกรรมผนำของผบรหารและการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทกลาวมาในขางตน จะเหนไดวาพฤตกรรมผนำของผบรหารมความสำคญตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา เพอเปนการพฒนาพฤตกรรมผนำ ของผบรหาร และการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ผวจยจงสนใจทจะศกษาพฤตกรรมผนำของผบรหารทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยคาดหวงวาขอคนพบทไดจะสามารถนำไปเปนขอเสนอใหกบโรงเรยน และหนวยงานตนสงกด ในการจดทำแผนสงเสรมสนบสนนในดานพฤตกรรมผนำของผบรหาร และการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาใหเกดประสทธภาพยงขน วตถประสงค 1. เพอศกษาระดบพฤตกรรมผนำของผบรหาร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 2. เพอศกษาระดบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 3. เพอศกษาพฤตกรรมผนำของผบรหารเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1



สมมตฐานการวจย พฤตกรรมผนำของผบรหารเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา คำจำกดความเชงปฏบตการ 1. พฤตกรรมผนำของผบรหาร หมายถง การกระทำหรอกจกรรมทผอำนวยการ สถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 แสดงออกมา ใหปรากฏ จำนวน 7 ดาน ดงน 1.1 การมความคดรเรม หมายถง ผนำหรอผบรหารตองมพฤตกรรมทมความคดรเรมสรางสรรคในดานการงานหรอโครงการใหม ๆ สงเสรมการเรยนรเพมเตม ททนตอเหตการณและสอดคลองกบความตองการ มการสงเสรม กำหนดเปนแผนงานใหสอดคลองกบวตถประสงคของสถานศกษา ตองเสยสละเพอสวนรวมเพอใหงานนนบรรลผลสำเรจ และตองเปดโอกาสใหสมาชกหรอผรวมงานทเกยวของไดมโอกาสมสวนรวมในการแกปญหา และสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดอยางมประสทธภาพ 1.2 การรจกปรบปรงแกไข หมายถง ผนำหรอผบรหารทมพฤตกรรมแนะนำแนวทางใหผอนในการแกไขปญหา กระตนผรวมงานใหมการพฒนาปรบปรงการปฏบตงานดวยวธการทหลากหลาย มการกำหนดมาตรฐานการทำงานทมความเหมาะสม สงเสรมสนบสนนและ ใหโอกาสผรวมงานในการปรบปรงการทำงานใหดยงขน 1.3 การใหการยอมรบนบถอ หมายถง ผนำหรอผบรหารทมพฤตกรรมยอมรบผอนเมอเขาทำงานประสบผลสำเรจ รจกใหกำลงใจ ยกยองชมเชยเมอทำงานบรรลผล จะเปนสงทสรางความประทบใจ มผลในการกระตนจงใจใหทำงานไดดยงขน มอบหมายงานตามความรความสามารถ และประสบการณ ยอมรบฟงความคดเหน และปญหาตาง ๆ และไมถอโอกาสหยบฉวยเอาผลงานของผอนมาเปนของตน 1.4 การใหความชวยเหลอ หมายถง ผนำหรอผบรหารทมพฤตกรรมแสดงออกถงความหวงใยเมอบคลากรประสบปญหา เอาใจใสดแลบคลากรอยางทวถงและเสมอภาค ชวยเหลอบคลากรในการแกปญหาทงเรองงานและเรองสวนตว สรางบรรยากาศใหมอสรภาพในการสรางสรรคงานจดสวสดการใหบคลากรตามความเหมาะสม และจดหาสงอำนวยความสะดวกในการปฏบตงานอยางเหมาะสม 1.5 การโนมนาวจตใจ หมายถง ผนำหรอผบรหารทมพฤตกรรมทสามารถพดโนมนาว และสรางความเชอถอใหรวมใจกนพฒนางานดวยวธทหลากหลาย มการมอบหมายงาน ทชดเจนมความเปนกนเอง เปดเผย และจรงใจในการปฏบตงาน ซงจะเปนการสรางความนาเชอถอและความศรทธาตอผนำหรอผบรหาร เพอทำใหงานมผลสมฤทธตามทกำหนดไว



1.6 การประสานงาน หมายถง ผนำหรอผบรหารทมพฤตกรรมทกระตนใหบคลากรปฏบตงานไดถกตองตามหนาททรบผดชอบ สามารถถายทอดความตองการของตนเองใหผอนรบทราบได สนบสนนใหบคลากรปฏบตงานอยางมระเบยบแบบแผน ประสานงานใหบคลากรและหนวยงานอนปฏบตงานรวมกนอยางมประสทธภาพ และจดใหบคลากรไดพบปะสงสรรคกนเพอสรางความสมพนธอนด 1.7 การเขาสงคมไดด หมายถง ผนำหรอผบรหารทมพฤตกรรมทสามารถรวมงานกบผอนไดทงในสถานศกษาและนอกสถานศกษา มความสภาพออนโยน และมอธยาศยด ม การเรยนรและสามารถปรบตวใหเหมาะสมจนเปนทยอมรบของผรวมงาน ชมชน และคณะกรรมการสถานศกษา 2. การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการดำเนนงานทเปนระบบ และมขนตอนโดยมการประสานงาน หรอรบการสนบสนนจากผบรหาร คร และผปกครองในการพฒนา ปองกน และการแกไขปญหา เพอใหนกเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ มคณลกษณะ ทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจทเขมแขง มคณภาพชวตทด มทกษะในการดำรงชวต โดยมกระบวนการการดำเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนทมขนตอนชดเจน พรอมทงมวธการ และเครองมอทมมาตรฐานมคณภาพ และมหลกฐานในการทำงานทตรวจสอบได โดยมครประจำชนหรอคร ทปรกษาเปนบคลากรหลกในการดำเนนงาน และบคลากรทกฝายทเกยวของทงในและนอกสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง คนในชมชน ผบรหาร และครทกคนมสวนรวม กระบวนการดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมองคประกอบ ดงน 2.1 การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง วธการทครทปรกษาหรอครแนะแนวจะตองศกษานกเรยนในความรบผดชอบของตน เกยวกบขอมลพนฐานของนกเรยน ตามบทบาทหนาทภาระงานของครและผเกยวของ โดยมการจดทำแผนปฏบตการและปฏทนงานทสอดคลองกบวตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มการจดทำเอกสารหลกฐานตาง ๆ ทเกยวของ เชน แบบประเมนพฤตกรรมเดก (SDQ) ระเบยบสะสม และการเยยมบานนกเรยน เพอเปนประโยชน ในการสงเสรม การปองกน และแกไขปญหาของนกเรยน 2.2 การคดกรองนกเรยน หมายถง การพจารณาวเคราะหขอมลของครทปรกษาหรอครแนะแนวทเกยวกบตวนกเรยนมการศกษาเปนรายบคคล บนทกผลการศกษา และรายงานผล การศกษา เพอการจดกลมนกเรยนออกเปน 3 กลม คอ กลมปกต กลมเสยงและกลมมปญหา เพอครทปรกษาหรอครแนะแนวจะไดหาวธดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกตอง โดยมการคดกรองนกเรยนจากระเบยนสะสมแบบประเมนพฤตกรรมเดก (SDQ) การเยยมบานนกเรยน และแบบประเมน ความฉลาดทางอารมณ (EQ) แลวนำผลการคดกรองมาวเคราะห เพอหาแนวทางปรบปรง แกไขหรอสงเสรมนกเรยน



2.3 การสงเสรมและพฒนา หมายถง ครทปรกษาหรอครแนะแนวสงเสรมพฒนาสนบสนนใหนกเรยนทอยในความดแลของคร มนกเรยนกลมปกต กลมพเศษ และกลมเสยง มการจดกจกรรมสงเสรมนกเรยนใหมคณลกษณะทด มคณธรรมจรยธรรม มคานยมทพงประสงค สามารถพฒนาตนเอง สรางสมพนธภาพทดกบผอน และควบคมตนเองใหมความมนคงทางอารมณ 2.4 การปองกนชวยเหลอและแกไข หมายถง ครทปรกษาหรอครแนะแนวใหคำปรกษาเบองตน การเตรยมความพรอมของนกเรยน การประสานงานและสนบสนนจากครทปรกษาและผปกครองมการจดตงเครอขายผปกครอง เพอสนบสนนและมสวนรวมในการจดกจกรรมปองกน และการชวยเหลอแกปญหาของนกเรยน มกจกรรมในหองเรยน กจกรรมเสรมหลกสตร กจกรรม การแกไขปญหา กจกรรมตามความถนดของตนเอง กจกรรมใหรจกจดเดน และจดดอยของตนเอง เพอนำไปปรบปรงพฒนาตนเอง ครมการบนทกผลการดำเนนงาน การประเมนผล และรายงานผล การประเมนเพอประสานงานผเกยวของในการจดกจกรรม เพอปองกนและแกไขปญหานกเรยน 2.5 การสงตอ หมายถง ครทปรกษาหรอครแนะแนวชวยเหลอนกเรยนในกรณทมปญหายากตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวแตนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน หรอกรณนกเรยนมความสามารถพเศษ นกเรยนทมความตองการพเศษ และนกเรยนดอยโอกาสควรสงตอผเชยวชาญเฉพาะดาน หรอหนวยงานทเกยวของ เพอใหนกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาและชวยเหลออยางเหมาะสม กำหนดแนวทางในการสงตอไว 2 แบบ คอ การสงตอภายใน และการสงตอภายนอก สถานศกษามการนเทศตดตาม การบนทกผล การประเมนผล และรายงานผลอยางเปนระบบ และดำเนนการอยางตอเนอง วธดำเนนการ การศกษาพฤตกรรมผนำของผบรหารทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอ นกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในครงนเปนการวจยเชงพรรณนา โดยใชผใหขอมลเปนหนวยวเคราะหในการดำเนนการวจย ไดเสนอ ตามลำดบหวขอ ดงน 1. ประชากร ไดแก ผอำนวยการสถานศกษา รองผอำนวยการสถานศกษาหรอหวหนาฝายทเกยวกบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ครแนะแนว และครประจำชนหรอคร ทปรกษาในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ปการศกษา 2556 จำนวน 1,713 คน ในเขตอำเภอเมองนครปฐม อำเภอดอนตม และอำเภอกำแพงแสน 2. กลมตวอยาง ไดแก ผอำนวยการสถานศกษา รองผอำนวยการสถานศกษาหรอหวหนาฝายทเกยวกบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ครแนะแนว และครประจำชนหรอครทปรกษาในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ปการศกษา 2556 โดยใชตารางกำหนดขนาดของกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan,



1970: 608-610 อางถงใน สชาต สงาแสง, 2551: 68) โดยใชวธการสมตวอยางแบบแบงชน ตามสดสวนของอำเภอในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 และไดจำนวนกลมตวอยาง 317 คน ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 1 ดงน ตารางท 1 จำนวนประชากรและขนาดกลมตวอยาง

. /

. /

51 51 51 490 643 9 9 9 92 119

51 51 51 567 720 9 9 9 106 133 25 25 25 275 350 5 5 5 50 65

127 127 127 1,332 1,713 23 23 23 248 317

การสรางและพฒนาเครองมอ ผวจยศกษา แนวคด หลกการ ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของ แลวกำหนด รปแบบและโครงสรางของแบบสอบถาม ดำเนนการสรางเครองมอตามแนวทางของแบบสอบถาม ใหครอบคลมนยามตวแปร โดยผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา และพจารณาเฉพาะขอทมคา IOC มากกวา 0.50 ขนไป เพอหาคาความเทยงตรง โดยใชคาสมประสทธแอลฟา คำนวณหาคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบ ไดเทากบ 0.98 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยนำแบบสอบถาม จำนวน 317 ฉบบ สงเพอดำเนนการเกบขอมล ไดรบแบบสอบถาม ทมความสมบรณกลบคนมา จำนวน 312 ฉบบ คดเปนรอยละ 98.42 ทำการตรวจสอบความถกตองของขอมลและนำมาวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสำเรจรป การวเคราะหขอมล ดำเนนการคดเลอกแบบสอบถามทสมบรณ แลวนำไปวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรป โดยการวเคราะหระดบพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ใชการหาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ การวเคราะหพฤตกรรมผนำของผบรหารเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน



ผลการวจย ผลการวเคราะหระดบพฤตกรรมผนำของผบรหารเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหระดบพฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 พฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถม

ศกษานครปฐม เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 4.33, S.D. = 0.39) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลำดบจากคาเฉลยมากไปนอย อนดบแรก คอ

ดานการเขาสงคมไดด ( x = 4.41, S.D. = 0.49) รองลงมา คอ ดานการมความคดรเรม ( x = 4.39,

S.D. = 0.44) ดานการรจกปรบปรงแกไข ( x = 4.36, S.D. = 0.45) ดานการใหการยอมรบนบถอ

( x = 4.32, S.D. = 0.49) ดานการประสานงาน ( x = 4.30, S.D. = 0.41) ดานการโนมนาวจตใจ

( x = 4.30, S.D. = 0.49) และดานการใหความชวยเหลอ ( x = 4.23, S.D. = 0.46) ตามลำดบ ดงปรากฏในตารางท 2 ตารางท 2 ระดบพฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษานครปฐม เขต 1

(n=312) X S.D.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

4.39 4.36 4.32 4.23 4.30 4.30 4.41

0.44 0.45 0.49 0.46 0.49 0.41 0.49

2 3 4 7 6 5 1

4.33 0.39



ตอนท 2 ผลการวเคราะหระดบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 4.21, S.D. = 0.51) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลำดบ

จากคาเฉลยมากไปนอย อนดบแรก คอ ดานการสงเสรมและพฒนา ( x = 4.27, S.D. = 0.50)

รองลงมา คอ ดานการปองกนชวยเหลอและแกไข ( x = 4.24, S.D. = 0.55) ดานการรจกนกเรยน

เปนรายบคคล ( x = 4.23, S.D. = 0.52) ดานการคดกรองนกเรยน ( x = 4.18, S.D. = 0.58) และ

ดานการสงตอ ( x = 4.13, S.D. = 0.71) ตามลำดบ ดงปรากฏในตารางท 3 ตารางท 3 ระดบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 (n=312)

X S.D.

1. 2. 3. 4. 5.

4.23 4.18 4.27 4.24 4.13

0.52 0.58 0.50 0.55 0.71

3 4 1 2 5

4.21 0.51

ตอนท 3 ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน พฤตกรรมผนำของผบรหารเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ผลการวเคราะหพฤตกรรมผนำของผบรหารเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ดงปรากฏในตารางท 4



ตารางท 4 ผลการวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน (n = 312)

df SS MS F Sig.

Regression Residual Total

2 309 311

41.87 41.92 83.80

20.93 0.13

154.28** 0.00

b SE.b Beta t Sig.

(X1)

(X6)

0.18 0.51 0.41

0.23 0.06 0.06

0.43 0.33

0.81 8.04** 6.10**

0.41 0.00 0.00

** .01

ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน พบวา พฤตกรรมผนำของผบรหาร ดานการมความคดรเรม (X

1) และดานการประสานงาน (X

6) เปนตวแปรทไดรบการคดเลอก

เขาสมการและสามารถอธบายความผนแปรของการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ไดอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยคาประสทธภาพในการทำนาย (R2) มคาเทากบ 0.50 ซงแสดงวา พฤตกรรมผนำของผบรหาร ดานการมความคดรเรม และดานการประสานงานสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาและสามารถทำนายการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ไดรอยละ 50 โดยสามารถเขยนสมการพยากรณได ดงน สมการการวเคราะหการถดถอยพหคณในรปของคะแนนดบ คอ สมการการวเคราะหการถดถอยพหคณในรปของคะแนนมาตรฐาน คอ

totY = 0.18 + 0.51 (X1) + 0.41 (X6)

totˆ = 0.43 (Z1) + 0.33 (Z6)



อภปรายผล การอภปรายผล เรอง พฤตกรรมผนำของผบรหารทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ผวจยกลาวถงประเดนสำคญทคนพบจากการศกษาครงน สามารถสรปผลตามวตถประสงคของ การวจยไดดงน 1. พฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยภาพรวมมระดบปฏบตมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา ดานการเขาสงคมไดด มระดบปฏบตสงสด รองลงมา คอ การมความคดรเรม การรจกปรบปรงแกไข การใหการยอมรบนบถอ การประสานงาน การโนมนาวจตใจ และการใหความชวยเหลอ ตามลำดบ พฤตกรรมผนำโดยสวนรวมจะมแนวคดจากลกษณะวธการใชอำนาจ และลกษณะวธการทำงานทจะผลกดนใหเกดพฤตกรรมตาง ๆ ของผนำทแสดงออกมาใน การปฏบตงาน โดยยดบคลากรในสถานศกษาประสานประโยชนของสถานศกษา หรอยดสถานการณ เปนหลกพฤตกรรมทแสดงออกของผนำจะปรากฏออกมาในรปของความคดรเรม การใหการชวยเหลอ การปรบปรงแกไข การใหการยอมรบนบถอ การพดโนมนาวจตใจ การประสานงาน การเปลยนแปลง และการเขาสงคมไดด โดยตองประพฤตตนใหเปนแบบอยางทด เพอประโยชนสวนรวมของ สถานศกษา ซงสอดคลองกบวนย ทมยายงาม (2549: 61) ศกษาพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 พบวา ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน เรยงตามลำดบคะแนนเฉลยจากมาก ไปหานอย ดงน การเขาสงคมไดด การใหการยอมรบนบถอ การมความคดรเรม การโนมนาวจตใจ การประสานงาน การใหความชวยเหลอ และการรจกปรบปรงแกไข จากทกลาวมานนผบรหารควรจดใหผรวมงานไดพบปะสงสรรคกนเพอสรางความสมพนธอนดตอกน และผบรหารสามารถรบร ความรสกของผรวมงานได สามารถถายทอดความรสกของตนเองใหผอนไดรบทราบ จนทำใหสามารถถายทอดความคดรเรมสรางสรรคตาง ๆ เชน การสงเสรมใหบคลากรทำงานตามโครงการหรอแผนงานใหม ๆ การสงเสรมการฝกอบรม และการมแนวคดใหม ๆ ทจะทำใหเกดประโยชน ตอสถานศกษา นกเรยน และชมชน ซงสอดคลองกบวสนต ชางนาค (2554: 88) ศกษาพฤตกรรมของผนำของผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานการประถมศกษาอำเภอขลง จงหวดจนทบร ซงผลการวจยพบวา พฤตกรรมผนำของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสำนกงานการประถมศกษา อำเภอขลง จงหวดจนทบร ดานการมความคดรเรม ดานการเขาสงคม ดานการรจกปรบปรงแกไข ดานการใหการยอมรบนบถอ ดานการใหการชวยเหลอดานการโนมนาวจตใจ และ ดานการประสานงาน อยในระดบมาก สวนพฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา ดานทอยในระดบการปฏบตนอยทสด คอ ดานการใหความชวยเหลอ เปนเพราะผนำหรอผบรหารจะไมกลาแสดงออกถงความหวงใย



การใหคำปรกษา และการใหความชวยเหลอผรวมงาน มการใหความชวยเหลอในการทำงาน แตในเรองการดำเนนชวต ดานสขภาพ และครอบครว จะมการใหความชวยเหลอนอยมาก เพราะคดวา เปนเรองสวนตวไมกลาทจะไปแสดงความคดเหน ซงสอดคลองกบวนย ทมยายงาม (2549: 61-62) ไดศกษาพฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2 พบวาในดานการใหความชวยเหลอ อยในระดบการปฏบตนอยทสด เมอพจารณาเปนรายขอพบวาอยในระดบมากทกขอ เมอเรยงลำดบคะแนนเฉลยจากมากไปนอย คอ ผบรหารสถานศกษาชวยเหลอใหคำแนะนำแกครในการพฒนางานเพอเลอนตำแหนงใหสงขน ผบรหาร สถานศกษาแสดงออกถงความหวงใยเมอครประสบปญหาหรอมความเดอดรอน และผบรหาร สถานศกษาจดหาสงอำนวยความสะดวกในการทำงานใหผรวมงานอยางเหมาะสม สวนอนดบทมพฤตกรรมตำสด คอ ผบรหารสถานศกษาจดสวสดการตาง ๆ ใหผรวมงานดวยความเอาใจใส ตามความเหมาะสม จงทำใหพฤตกรรมผนำของผบรหารดานการใหความชวยเหลอมคาเฉลยตำ 2. การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยรวมมระดบปฏบตมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา มระดบปฏบตมากทกดาน โดยการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ดานการสงเสรมและพฒนา มระดบปฏบตสงสด รองลงมา คอ การปองกนชวยเหลอและแกไข การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน และการสงตอ ตามลำดบ ทงนเนองจากกระทรวงศกษาธการ โดยสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและกระทรวงสาธารณสข โดยกรมสขภาพจตไดรวมกนวางรากฐานเพอ การพฒนาคณภาพนกเรยน การดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนจงมคณคาและความจำเปนทสถานศกษาจะตองนำไปปฏบตใหเกดผลกบเดกอยางเปนระบบตอเนองและยงยน ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จงเปนระบบทสามารถดำเนนการเพอใหมกระบวนการทำงานเปนระบบ มความชดเจน ครอบคลมทงดานปจจย ดานผลผลต และดานกระบวนการ กระทรวงศกษาธการ มนโยบาย ใหโรงเรยนในสงกดเอาใจใสดแลนกเรยนอยางเปนระบบมกระบวนการทำงานทมคณภาพ และการดำเนนงานอยางตอเนอง สงผลตอการพฒนาเดกและเยาวชนใหเตบโตอยางมคณภาพ และมศกยภาพ เปนทรพยากรบคคลทพรอมสมบรณทงรางกายสตปญญา มคณธรรม จรยธรรม และมชวตทสงบสขใหสมกบขอความทวา “เกง ด มสข” โดยบคลากรทกคนในโรงเรยนมความรวมมอกน ซงสอดคลองกบมธรดา ดวงจนทร (2553: 89) ทำการวจยเรอง สภาพและแนวทางการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดไทยาวาส สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 2 ผลวจยพบวา สภาพการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนวดไทยาวาส สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 2 โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทง 5 ดาน โดยดานการสงเสรมนกเรยน มคาเฉลยสงทสด รองลงมาคอ ดานการปองกนและแกปญหานกเรยน ดานการรจกนกเรยน



เปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน และดานการสงตอนกเรยน และสอดคลองกบเรองยศ ครองตร (2551: 79) ทำการวจยเรอง การดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย ผลการวจยพบวา สภาพการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย โดยภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบสชาต สงาแสง (2551: 90) ทำการวจยเรอง การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 2 ผลการวจยพบวา ผดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมความคดเหนวาสถานศกษามการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยภาพรวมอยในระดบมาก สวนการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ดานทอยในระดบ การปฏบตนอยทสด คอ ดานการสงตอ เปนกระบวนการชวยเหลอนกเรยนในกรณทมปญหาทยาก ตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวแตนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน หรอกรณเดกมความสามารถพเศษ เดกทมความตองการพเศษ เดกดอยโอกาส กควรสงตอผเชยวชาญเฉพาะดาน หรอหนวยงานทเกยวของ เพอใหนกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาและชวยเหลออยางเหมาะสม กำหนดแนวทาง ในการสงตอไว 2 แบบ คอ การสงตอภายใน และการสงตอภายนอก แตสำหรบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สวนมากจะเกดขนเพยงการสงตอภายในสถานศกษา เปน การสงตอทครประจำชนหรอครทปรกษา สงตอไปยงครแนะแนวหรอผทเกยวของทสามารถให ความชวยเหลอนกเรยนได เชน ครพยาบาล ครประจำชน หรอครฝายปกครอง กสามารถดำเนนการแกไขปญหาของนกเรยนไดแลว แตถาในกรณทมปญหายากตอการชวยเหลอแกไขกจะสงตอผเชยวชาญเฉพาะดาน เพอแกไขปญหาตอไป เพอใหนกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาและชวยเหลออยางถกทางและรวดเรวขน ซงสอดคลองกบสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547: 111) ใน การแกไขปญหาของนกเรยนอาจมบางกรณทมปญหามความยากตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน กควรดำเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลอยางถกทางและรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาท ของครทปรกษาตอไป ความยงยากของปญหาอาจมมาก หรอลกลามกลายเปนเรองใหญทยาก แกการแกไข 3. พฤตกรรมผนำของผบรหารทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 มอทธพลมากทสด คอ ดานการมความคดรเรม และดานการประสานงาน เปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 และสามารถทำนายการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ไดรอยละ 50 โดยอภปรายผลเปนรายดานดงน



3.1 ดานการมความคดรเรม มอทธพลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ทงน เนองจาก ผบรหารสถานศกษามพฤตกรรมทมความคดรเรมสรางสรรค กลาทจะคดสงใหม ๆ คดนอกกรอบ กลาทจะตดสนใจ ทงในดานดำเนนการงานหรอโครงการใหม ๆ ทสงเสรมสนบสนนการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ใหทนตอเหตการณและสอดคลองกบความตองการ ในปจจบน และกำหนดเปนแผนงานใหสอดคลองกบวตถประสงคการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา และนโยบายของกระทรวงศกษาธการ ซงสอดคลองกบแนวคดของปยะพร ปอมเกษตร (2550: 57) ทกลาววานกบรหารการศกษาทดมกจะแสดงพฤตกรรมในดานการรเรมงานใหม ๆ ขน และมกจะมแผนงานทจดระเบยบขนตอนไวเปนอยางด ผนำมกจะเปนคนททำงานหนก อยเสมอ เพอใหงานทเขารเรมใหม ๆ เหลานนบรรลผลสำเรจ ความสขกจะเกดขนเมอทำงานใหม ๆ ของตนใหประสบความสำเรจ 3.2 ดานการประสานงาน มอทธพลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ทงนเนองจาก ผบรหารสถานศกษามพฤตกรรมทสามารถประสานงานในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาไดอยางด กระตนใหผรวมงานมสวนรวมในการวางแผนการปรบปรงนโยบาย มการสนบสนนใหเกดการรวมมอในการปฏบตงานตามแผนของทก ๆ ฝาย และมความกระตอรอรนทจะปฏบตงานตามแผนงานการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาเพอใหบรรลตามจดมงหมายของสถานศกษาทตงไว ผบรหารสามารถประสานงานกบบคลากรในสถานศกษา ไดเปนอยางด มการจดกจกรรมสงเสรมนกเรยนโดยใหนกเรยนและผปกครองมสวนรวมใน การประสานงานผเกยวของในกจกรรมการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา เพอรวมมอกนในการปองกนและแกไขปญหานกเรยน เชน เจาหนาทตำรวจ วด สถานอนามย และโรงพยาบาล ซงสอดคลองแนวคดของสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552: 3) การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา มกระบวนการดำเนนงานทเปนระบบ และมขนตอนโดยมการประสานงาน หรอรบการสนบสนนจากผบรหาร คร และผปกครองใน การพฒนา ปองกน และการแกไขปญหา เพอใหนกเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ มคณลกษณะ ทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจทเขมแขง มคณภาพชวตทด มทกษะในการดำรงชวต ทงน ผลการศกษาพฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา ดานการใหยอมรบนบถอ การใหความชวยเหลอ และการโนมนาวจตใจ ไมมอทธพลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ทงน เนองจากบคลากรในสถานศกษาไดมการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ตามบทบาทหนาท จรรยาบรรณ และจตสำนกของความเปนครทมตอนกเรยน ซงสอดคลองแนวคดของ สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552: 3) โดยมกระบวนการการดำเนนงานดแล



ชวยเหลอนกเรยนทมขนตอนชดเจน พรอมทงมวธการ และเครองมอทมมาตรฐานคณภาพ และมหลกฐานการทำงานทตรวจสอบได โดยมครประจำชนหรอครทปรกษาเปนบคลากรหลกใน การดำเนนงาน และบคลากรทกฝายทเกยวของทงในและนอกสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคนมสวนรวม ผบรหารสถานศกษาอาจแสดงพฤตกรรมผนำทไมเปนทพงพอใจของบคลากรในสถานศกษา จนทำใหเกดการไมใหการยอมรบนบถอ ไมใหความชวยเหลอ และยงขาดการโนมนาวจตใจในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หรอเปนการบงคบใหปฏบต แตกไมสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 เพราะบคลากร ในสถานศกษาไดมการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ตามบทบาทหนาทของตนเอง ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอการนำไปใช 1.1 สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สำนกงานเขตพนทการศกษา และหนวยงานทเกยวของใหความสำคญสนบสนนใหผบรหารและบคลากรในสถานศกษาใหไดรบ การพฒนาทกษะตาง ๆ เชน การจดอบรมใหผบรหารมความรและความเขาใจในพฤตกรรมผนำของ ผบรหาร และการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา เพอนำมาพฒนาระบบ การปฏบตงานในสถานศกษาใหมประสทธภาพยงขน 1.2 สถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ เชน ผปกครอง โรงพยาบาล สถานอนามย สถานตำรวจ วด และผเชยวชาญเฉพาะดาน ควรตงเปนเครอขายเชอมโยงขอมลขาวสาร ให การสนบสนน และสงเสรมในดานการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษามากยงขน 1.3 ผบรหารควรพฒนาพฤตกรรมผนำของผบรหารโดยตระหนกถงความสำคญ ใหการสนบสนน และรวมกจกรรมทเกยวของกบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในสถานศกษา 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรศกษาอทธพลและแรงจงใจในการปฏบตงานผบรหารสถานศกษาเปนปจจยทสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา 2.2 ควรศกษาบทบาทหนาทในการปฏบตงานของครในสถานศกษาทสงผลตอ การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา 2.3 ควรศกษาการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาเอกชน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา และมธยมศกษา



2.4 ควรศกษาแนวปฏบตเกยวกบการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา เพอพฒนาอยางมประสทธภาพ สรป ผลการวจยสรปไดวาพฤตกรรมผนำของผบรหารในสถานศกษา ประกอบดวย การมความคดรเรม การรจกปรบปรงแกไข การใหการยอมรบนบถอ การใหความชวยเหลอ การโนมนาวจตใจ การประสานงาน และการเขาสงคมไดด อยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ประกอบดวย การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมและพฒนา การปองกนชวยเหลอและแกไข และการสงตอ อยระดบมากทงในภาพรวมและรายดาน พฤตกรรมผนำของผบรหารสงผลตอการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา อยางมนยสำคญทางสถต ทระดบ .01 จำนวน 2 ดาน ไดแก การมความคดรเรม และการประสานงาน โดยรวมกนทำนายไดรอยละ 50 เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม ฉบบท 2 พ.ศ. 2545. กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.). จราพชร เดชวชต. (2554). การบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในจงหวด ปราจนบร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ. ปยะพร ปอมเกษตร. (2550). โมเดลเชงสาเหตของประสทธผลระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของ โรงเรยน มธยมศกษา สงกดสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. มธรดา ดวงจนทร. (2553). สภาพและแนวทางการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยน วดไทยาวาส สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา นครปฐม เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา. เรองยศ ครองตร. (2551). การดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนจฬาภรณ ราชวทยาลย. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย.



วสนต ชางนาค. (2554). พฤตกรรมของผนำของผบรหารโรงเรยน สงกดสำนกงานการประถม ศกษา อำเภอขลง จงหวดจนทบร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขา วชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน. วนย ทมยายงาม. (2549). พฤตกรรมผนำของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร. วเชยร วทยาอดม. (2549). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพมหานคร: ธระฟลม และไซเทกซ. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547). การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอ นกเรยนในสถานศกษา . กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการรบสงสนคาและ พสดภณฑ (ร.ส.พ.). ________. (2552). การพฒนาความเขมแขงระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนหลกสตร ผบรหาร. กรงเทพมหานคร: กระทรวงศกษาธการ. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2543). แนวทางการประกนคณภาพภายใน สถานศกษา: เพอพรอมรบการประเมนภายนอก. กรงเทพมหานคร: พมพด. สชาต สงาแสง. (2551). การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย ราชภฏนครปฐม.



การพฒนาชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ แทรกดวยเพลง การเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4

DEVELOPMENT OF LEARNING ACTIVITIES PACKAGE ON CONSTRUCTIVISTS THEORY INSERTED WITH SONGS FOR MATHEMATICS LEARNING OF

PRATHOMSUKSA 4 STUDENTS

นภาพร เขยวแกว/ NAPAPRON KEAWKAEW 1

ปราโมทย จนทรเรอง/ PRAMOTE CHANRUEANG 2

เนต เฉลยวาเรศ/ NETI CHALOEYWARES 3

บทคดยอ

การวจยครงนมความมงหมายเพอ 1) พฒนาชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎ คอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง ระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน 3) ศกษาความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง กลมตวอยางทใชในนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนวดวงหวา สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 จำนวน 15 คน เครองมอทใชในการวจย 1) ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 3) แบบสอบถามความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบท ผลการวจยพบวา 1. ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ประสทธภาพของกระบวนการเรยนระหวางเรยนในชดกจกรรม (E

1) กบประสทธภาพของผลลพธทไดจากการทดสอบ

หลงเรยนชดกจกรรม (E2) เทากบ 77.13/77.33

1นกศกษาปรญญาโท สาขาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร 2รองศาสตราจารย ดร. อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร (อาจารยทปรกษาวทยานพนธ) 3อาจารย ดร. อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร (อาจารยทปรกษาวทยานพนธ)



2. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 3. ความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ แทรกดวยเพลงอยในระดบมาก คำสำคญ: ชดกจกรรม ทฤษฎคอนสตรคตวสต เพลง การสอนคณตศาสตร

ABSTRACT

The purposes of this experimental research were to: 1) develop a learning package based on constructivist theory inserted with songs to teach mathematics problems for Prathomsuksa 4, with the efficiency set criterion at 75/75; 2) compare students’ learning achievement before and after learning with the package; and 3) study students’ satisfaction towards the learning activities. The research sample, derived by simple random sampling, was 15 Prathomsuksa 4 students studying in the academic year 2012 at Wat Wang Wa School, Suphan Buri Province. The research instruments, constructed by the researcher, were 1) a mathematics learning package based on constructivist theory inserted with songs, 2) a mathematics achievement test, and 3) a satisfaction questionnaire about mathematics learning. The statistics used for data analysis were mean, standard deviation, and t-test. The results were as followed: 1. The efficiency of the developed learning package was 77.13/77.36, which was higher than the set criterion 75/75. 2. The students’ mathematics learning achievement after learning with package

was higher ( x = 25.33) than that of before ( x = 19.20) with statistical significance at .01. 3. The students’ satisfaction towards learning activities was at a high level. Keywords: learning package, constructivist theory, song, mathematics teaching



บทนำ เปนทยอมรบกนทวไปวา การศกษาคอปจจยทหาของชวต มความจำเปนและสำคญอยางยง เมอสงคมมนษยเปลยนจากสงคมการเกษตรและอตสาหกรรมไปเปนสงคมฐานความรหรอสงคมแหงการเรยนร ในการดำเนนชวตตองใชการเรยนรและการศกษาเปนกลไกหรอเครองมอเพอใหชวตดำรงอยรอดปลอดภยจนถงขนทเรยกวาเกง ด มสข องคการการศกษาวทยาศาสตรสหประชาชาต จงไดกำหนดสเสาหลกของการศกษาไววา 1) การเรยนรเพอร 2) การเรยนรเพอใหทำหรอปฏบตได 3) การเรยนรเพอใหดำรงอยได และ 4) การเรยนรเพอจะอยรวมกบผอนอยางสนตสข เหลานเปน ขอเนนยำใหเหนถงความสำคญและจำเปนของการเรยนรหรอการศกษา การศกษาจงเปนเหตปจจยสำคญในการเพมโอกาสใหกบชวตของมนษย สรางความทดเทยมของคนในสงคม ชวยแกปญหา ตาง ๆ และสำคญชวยแกความโง (ความไมร) ความจนและความเจบ (สขภาพกายและจต) ซงเปนปญหาของคนเราไดนน คอ ความมหศจรรยของพลงการศกษา (พลสณห โพธศรทอง, 2548: 203) จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2545 ทางกระทรวงศกษาธการ ไดกำหนดใหมการจดหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยมจดมงหมายเพอพฒนาผเรยน ใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ กลาวคอ เมอผเรยนเรยนจบการศกษาขนพนฐานแลว ผเรยนจะมคณธรรม จรยธรรม และมคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของศาสนา ทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มความรความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสยและการออกกำลงกาย มความรกชาต และมจตสำนกในความเปนพลเมองไทย ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มจตสำนกในการอนรกษธรรมชาต ภมปญญาไทย และพฒนาสงแวดลอม ตลอดจนมจตสาธารณะทำประโยชนในการสรางสงทดงามในสงคม และอยในสงคม ไดอยางเปนสข การพฒนาใหผเรยนเกดความสมดลโดยตองคำนงถงหลกพฒนาการทางสมอง และ พหปญญา ดงนนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 จงกำหนดใหผเรยน เรยนร 8 กลมสาระการเรยนร ไดแก ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 4-8) คณตศาสตรเปนกลมสาระการเรยนรกลมหนงทมบทบาทสำคญยงตอการพฒนา ความคดของมนษย กลาวคอ ทำใหมนษยมความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผล เปนระบบแบบแผน สามารถวเคราะหปญหาและสถานการณไดอยางรอบคอบทำใหสามารถคาดการณ วางแผนตดสนใจ และแกปญหาไดอยางถกตองเหมาะสม นอกจากนคณตศาสตรยงเปนเครองมอในการศกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลยตลอดจนศาสตรอน ๆ ทเกยวของ คณตศาสตรจงมประโยชนตอการดำเนนชวต และชวยพฒนาชวตใหดขน ชวยพฒนามนษยใหสมบรณ มความสมดลทงรางกายและจตใจ สตปญญา



และอารมณ สามารถใหคดเปน ทำเปน แกปญหาเปน ตลอดจนมความสามารถในการคดแกปญหาอยางเปนระบบ (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2549: 1) กลาวโดยสรป กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเปนสาระการเรยนรททำใหผเรยนเกดสมรรถนะสำคญหลายประการ ไดแก ความสามารถในการรบสงขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม ความสามารถในการคดแกปญหาและอปสรรคทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม ความสามารถในการนำกระบวนการตาง ๆ ไปใชในชวตประจำวน ปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม สามารถเลอกและใชเทคโนโลย ดานตาง ๆ เพอพฒนาตนเองและสงคมในดานการเรยนร การสอสารการทำงาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตองเหมาะสม (พฒนนร ศรวารนทร, 2554: 10-11) เนองจากการเรยนกลมสาระ การเรยนรคณตศาสตรเปนกลมสาระการเรยนรทมงพฒนาความคดของผเรยน ผเรยนจำเปนตองใชทกษะการคดคำนวณและทกษะการแกปญหา โดยเฉพาะผเรยนชนประถมศกษาปท 4 สามารถ แสดงจำนวนนบ การบวก การลบ การคณ และการหาร การวเคราะหและแสดงวธหาคำตอบ ของโจทยปญหาและโจทยปญหาระคน ใชความร ทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรและเทคโนโลยในการแกปญหาตาง ๆ ดวยวธการทหลากหลาย ตลอดจนใชเหตผลประกอบการตดสนใจ สรปผล และนำเสนอไดอยางถกตองเหมาะสม มความคดรเรมสรางสรรค (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 66) แตจากผลการทดสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (O-NET) ประจำปการศกษา 2552-2554 ชนประถมศกษาปท 6 ทงในระดบประเทศและระดบเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 มผลสมฤทธทางการเรยนในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร สรปไดคอ ในระดบประเทศ เฉลยรอยละ 35.88, 34.85 และ 52.40 ระดบเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 เฉลยรอยละ 37.77, 32.63 และ 50.29 ตามลำดบ ดงจะเหนไดวา ผลจากการจดสอบ ทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (O-NET) กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 ทผานมาทง 3 ป ทงในระดบประเทศและระดบเขตพนทการศกษาดงกลาว มผลสมฤทธทางการเรยนเฉลยไมถงรอยละ 50 ซงอยในระดบไมนาพอใจ และหากวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนเปนรายสมรรถภาพ ยงพบอกวา สมรรถภาพในการเรยนรทนกเรยนสวนใหญยงมปญหาในดานการคดคำนวณทคอนขางตำกคอ สมรรถภาพในการแกโจทยปญหา ซงเปนเนอหาสวนหนงของสาระจำนวนและ การดำเนนการ กลาวคอ ในภาพรวมระดบประเทศ นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนในการแกโจทยปญหาเฉลยรอยละ 36.56, 48.85, และ 48.16 ระดบเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 เฉลยรอยละ 37.97, 41.87 และ 45.84 ตามลำดบ (สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3, 2553: 13; 2554: 10; 2555: 9) จากขอมลดงกลาวเปนตวชซงแสดงใหเหนถงปญหาของการเรยนการสอนกลมสาระ การเรยนรคณตศาสตรทผรบผดชอบทกฝายตองรวมมอกนหาวธการแกไขปญหาอยางจรงจง ผวจยไดตระหนกและเหนความสำคญของสภาพปญหาการจดการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนร



คณตศาสตรสมรรถภาพในการแกโจทยปญหาของนกเรยน จงไดพยายามศกษาหาสาเหตของปญหาจากแหลงวทยาการตาง ๆ อาท เอกสารงานวจยทเกยวของ วารสารทางวชาการ สอทางอนเทอรเนต และพบวา สาเหตทเปนปจจยสำคญทำใหคณภาพการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของชนเรยนดงกลาวตกตำ คอ ตวผเรยนขาดทกษะพนฐานในการคดคำนวณมาจากชนเรยนตอนตนจงสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรในชนเรยนทสงขนตกตำไปดวย ดานกระบวนการสอนครสวนมากนยมใชตวอยางทมอยในคมอคร และเขมงวดกบคำตอบทผเรยนตอบเพยงอยางเดยวจงทำใหผเรยนขาดทกษะ กระบวนการคดและความสามารถในการคดแกปญหาทจะนำไปใชในชวต-ประจำวน นกเรยนมเจตคตไมดตอการเรยนคณตศาสตรเพราะอานโจทยไมเขาใจ ดานครผสอน ไมพฒนาวธสอนหลงจากไดรบการฝกอบรมมาแลว กลาวคอ ใชเอกสาร และคมอครทมอยใชประกอบ การสอนเพยงอยางเดยวโดยไมคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล (บพผา เจยมสวสด, 2549: 2) ทกษะการแกโจทยปญหาคณตศาสตรนกเรยนสวนใหญมปญหาเกยวกบการทำความเขาใจ ในเนอหาสาระของโจทย รวมถงการหารปแบบแนวคดในการแกปญหานน ๆ นกเรยนทมประสบการณแกปญหาทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรไดดมากอนมกเปนผทม โอกาสไดฝกฝนทกษะ ในการแกปญหาตาง ๆ เชน การอานและแปลความจากขอความหรอภาษาทกำหนดใหเปนภาษาทางคณตศาสตร เพอใชในการพฒนาความคดอยางมเหตผล เปนตน (สวร กาญจนมยร, 2545: 45) จากสภาพสาเหตของปญหาดงกลาว ผวจยไดนำมาประมวลเพอพจารณาแสวงหาแนวทางพฒนาคณภาพการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนทตนรบผดชอบ ใหเปนไปอยางมประสทธผล และตรงกบสภาพความเปนจรงใหมากทสด โดยไดศกษาจากเอกสารงานวจยทเกยวของกบวธการแกปญหาการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรองการแกโจทยปญหา ระดบชนประถมศกษาหลายฉบบและพบวา วธการแกปญหาในการจด การเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรองการแกโจทยปญหาในระดบชนประถมศกษาทยงเปนทนยมใชกนอยางแพรหลายอยในปจจบนอยางไดผล สะดวก และสามารถกระทำไดโดย ไมยากประการหนงคอ การใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ เพราะชดกจกรรมการเรยนเปนสอการเรยนชนดสอประสม โดยมงทจะใชทำการสอนเฉพาะเรอง มการวางแผนใช อยางเปนระบบ ทงทางดานวธการจดการเรยนร กจกรรม สอ ตลอดจนการวดและประเมนผล ครใชเปนเครองมอจดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ ผลดของการใชชดกจกรรมการเรยน คอมสวนชวยใหผเรยนและครผสอนเกดความมนใจในการเรยนการสอน เพราะชดกจกรรมการเรยนผลตไวเปนหมวดหมสามารถหยบใชไดทนทวงท ชวยลดเวลาในการเตรยมการสอนไวลวงหนา ทำใหผเรยนเรยนไดตามความสามารถ ความถนดและตามความสนใจซงมความแตกตางกน ตลอดจนชวยเราความสนใจผเรยนทกำลงเรยน และเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหน มความรบผดชอบ ตอตนเองและสงคม (ชยยงค พรหมวงศ, 2537: 10) นอกจากน ชดกจกรรมการเรยนยงชวยขจดปญหาการขาดแคลนครชวยใหผเรยนเรยนรไดดวยตนเอง หรอตองการความชวยเหลอจากครผสอน



เพยงเลกนอยและเปนการสอนทยดผเรยนศนยกลาง (บญเกอ ควรหาเวช, 2542: 110-111) การจดการเรยนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนยงสอดคลองกบแนวคดของทฤษฎคอนสตรคตวสต (constructivist) ทเชอวา ความรเกดจากการสรางขนดวยตนเองของผเรยนโดยลงมอปฏบตจรง รบขอมลขาวสารและนำเอาขอมลขาวสารมาสกระบวนการสรางองคความร นำความรทไดไปประยกต ใชแกปญหา หรอสรางสรรคสงตาง ๆ เรยกวา ปญญา (Intelligence) หรอความฉลาด (wisdom) ความรใหมนจะชวยใหเดกสรางสงทมความหมายซบซอนมากขน ทำใหเกดความรเพมมากขนไปดวยเปนวงจรเสรมแรงภายในตนเองไปเรอย ๆ อยางไมมทสนสด (พลสณห โพธศรทอง, 2548: 171) การเรยนการสอนตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสต (constructivist) เปนการใหผเรยนสรางความรดวยตนเอง ครมบทบาทในการทำหนาทชวยสรางแรงจงใจภายในใหเกดแกผเรยน เพอกระตนให ผเรยนพฒนาความร และสามารถดำเนนกจกรรมใหเปนไปในทศทางทสงเสรมพฒนาการของผเรยน ใหคำปรกษา แนะนำ ดแลชวยเหลอผเรยนทมปญหา และทำการประเมนผลการเรยนรของผเรยน (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2549: 8) จากการศกษางานวจยเกยวกบการใชชดกจกรรมการเรยนการสอนตามแนวทฤษฎ คอนสตรคทฟ (constructivist) เพอแกโจทยปญหาทางคณตศาสตร ระดบชนประถมศกษาและระดบชนมธยมศกษาของผวจยหลายทาน อาท ธาน คำยง (2549: 58) อไฬวรรณ นามใสย (2553: บทคดยอ) พรนภา ยทธไกร (2553: บทคดยอ) พฒนนร ศรวารนทร (2554: บทคดยอ) ไดพบวา นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ (constructivist) มผลสมฤทธทาง การเรยนในการแกโจทยปญหาทางคณตศาสตรในเรองทเรยนสงขนอยางมนยสำคญทางสถต นกเรยนสามารถเชอมโยงความรทไดมาใชแกปญหา และวเคราะหปญหาจากสถานการณได มความสนใจในกจกรรมทเรยน กระตอรอรนอยากรอยากเหน สามารถโตแยงปญหากบเพอนรวมชนไดดวยความมนใจ ตลอดจนชวยใหครผสอนเหนขอบกพรอง สามารถแกปญหาไดทนทวงทซงเปน การชวยใหนกเรยนประสบผลสำเรจเรวยงขนและประหยดเวลาในการสอน จงถอไดวาชดกจกรรม การเรยนการสอนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ (constructivist) เปนนวตกรรมทางการเรยนการสอนทมประโยชนตอการเรยนการสอนคณตศาสตรอยางมาก และเหมาะสมกบธรรมชาตวชาทผเรยนตองใชเปนกระบวนการในการเรยนรอยางตอเนอง อยางไรกตาม ในการจดการเรยนการสอนแบบสรางความรดวยตนเอง (constructivism) ครจะมบทบาทแตกตางไปจากเดม คอเปลยนจากใหความร (instruction) ไปเปนการใหผเรยนสรางความร (construction) ครจะตองมหนาทชวยสรางแรงจงใจใหเกดแกผเรยน จดเตรยมกจกรรมการเรยนรทตรงกบความสนใจของผเรยน ดำเนนกจกรรมใหเปนไปในทางทสงเสรมพฒนาผเรยน ใหคำปรกษา แนะนำ ทงดานวชาการ และดานสงคมแกผเรยน ดแลชวยเหลอผเรยนทมปญหา และประเมนผลการเรยนรตามจดหมายในลกษณะทยดหยนกนไป ในแตละบคคลอยางหลากหลายวธ (ทศนา แขมมณ, 2554: 95) กจกรรมประเภทหนงทครสามารถนำไปใชเปนเครองมอสรางแรงจงใจ เพอเราใจใหผเรยนเกดความสนใจในบทเรยนทเรยนดวย



ความสนกสนาน ไมเบอหนาย และชวยสรางบรรยากาศในหองเรยนใหมชวตชวา กจกรรมประเภทน ไดแก การใชบทเพลงประกอบบทเรยน ดงท สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย (2536: 373-376) ไดกลาวถงประโยชนของการนำบทเพลงมาใชในกจกรรม การเรยนการสอนไวหลายประการ เชน นำเขาสบทเรยน สรางความสนใจของผเรยน ใชเลาเนอหาสาระทเรยนเปนกจกรรมเสรมบทเรยน เปนตน ชยพร รปนอย (2540: 12) กลาววา การนำบทเพลงมาใชในการเรยนการสอน ทำใหผเรยน ไมเบอหนายตอวชาทเรยน แตชวยใหเขาใจในบทเรยนดยงขน ตลอดจนสงเสรมความสามคค ในหมคณะอกดวย และดวงเดอน จตอารย (2546: 20) ไดกลาวเสรมวา ประโยชนของการใชบทเพลงประกอบการสอนสามารถสรางบรรยากาศใหหองเรยนแจมใส ราเรง สนกสนาน นอกจากน ผองพรรณ อนทรชย (2545: 46) ไดทำการศกษาวจยโดยใชเพลงประกอบบทเรยนคณตศาสตรนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทำใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรในเรองทเรยนสงขน นกเรยนมเจตคตทดตอวชาคณตศาสตร มความกระตอรอรนและสนกสนานกบการเรยนคณตศาสตรอยางมาก ดวยหลกการและเหตผลดงกลาว ผวจยไดมความคดเหนวา ทกษะการคดคำนวณ แกโจทยปญหาเรองการบวก ลบ คณ และหาร ระดบชนประถมศกษาปท 4 นบเปนปจจยพนฐาน ทสำคญตอการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนเปนอยางยง เพราะนกเรยนจะตองนำไปเชอมโยงกบ การสรางความรใหมตามทหลกสตรกำหนดไวในชนประถมศกษาปท 6 หรอชนเรยนทสงขนไป แตเนองจากในการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ ตวครเองตองมหนาท ชวยสรางแรงจงใจใหเกดกบผเรยนในการเรยนร สรางบรรยากาศในหองเรยนใหเออตอการเรยนร ผ เ รยนเรยนบทเรยนดวยความสนกสนาน ไมเบอหนาย และสนใจตอการเรยนรในบทเรยน อยางตอเนอง ซงผวจยมความเชอวา หากไดนำบทเพลงทางคณตศาสตรมาประกอบกจกรรม การเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ เพอใชเปนสงเราสรางแรงจงใจใหเกดกบตวผเรยนใน การสรางองคความรใหมทจะเกดขนกนาจะเปนอกวธการหนงทเหมาะสม ดงนนผวจยจงม ความสนใจในการสรางและพฒนาชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 วตถประสงค การวจยมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ แทรกดวยเพลงเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง ระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน และ 3) ศกษา ความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยน ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ แทรกดวยเพลง



ขอบเขตของการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนในสหวทยาเขตเมองสามชก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3 จำนวน 20 โรงเรยน จำนวน 259 คน กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนวดวงหวา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 ทไดมาโดยการสมตวอยางอยางงาย (simple random sampling) ดวยวธจบสลากโรงเรยนจากจำนวนทงหมด 20 โรงเรยนและไดมา 1 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนวดวงหวา แตเนองจากโรงเรยนวดวงหวามนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 จำนวน 15 คน จงใชเปนกลมตวอยางทงหมด 2. ตวแปรทศกษา ตวแปรตน ไดแก ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ แทรกดวยเพลง ตวแปรตาม ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน และความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตร 3. เนอหาทใชในการวจย เปนเนอหากลมสาระการเรยนรคณตศาสตรชนประถมศกษาปท 4 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 ของกระทรวงศกษาธการ สาระท 1 เรอง จำนวนและการดำเนนการทเกยวกบสมรรถภาพการแกโจทยปญหา ดงน ชดท 1 เรองโจทยปญหาการบวก ชดท 2 เรองโจทยปญหาการลบ ชดท 3-4 เรอง โจทยปญหาการคณ ชดท 5-6 เรองโจทยปญหาการหาร ชดท 7 เรองโจทยปญหาการบวกลบคณหาร 4. ระยะเวลา การวจยครงนผวจยไดทำการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 โดยใชเวลา จำนวน 5 ชวโมงตอสปดาห เปนเวลา 3 สปดาห รวม 15 ชวโมง เครองมอทใชในการวจย 1. ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เปนชดการเรยน ทผวจยสรางขนโดยใชหลกการสรางชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เพอใชเปนเครองมอในการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ในสมรรถภาพการแกโจทยปญหา การบวกลบคณหาร ชนประถมศกษาปท 4 จำนวน 7 ชด ซงแตละชดกจกรรมการเรยนประกอบดวย คมอคร คมอนกเรยนหรอคำแนะนำ แผนการจดกจกรรมการเรยนร (แผนภมเพลงประกอบบทเรยน แถบโจทยปญหา บตรกจกรรมรายบคคล บตรกจกรรมรายกลม แบบสงเกตพฤตกรรม แบบทดสอบประจำชด บตรเฉลย) ทฤษฎคอนสตรคทฟ เปนทฤษฎเกยวกบความรและการเรยนรทเชอวาบคคลสามารถเปนผสรางความรความเขาใจไดดวยตวเอง โดยเชอมโยงประสบการณหรอความรทตนเองมอยเขากบสงแวดลอมหรอประสบการณใหม แลวดดซมประสบการณใหมใหรวมเขาอยในโครงสรางของสตปญญาเกดเปนองคความรใหมทางปญญา ผวจยนำขอตกลงเบองตนของอนเดอรฮลลมาประยกตใชจดกจกรรม รวม 5 ขน 1) ขนนำเขาสบทเรยนดวยเพลงในแผนภมหนาชนเรยน และรวมกนสนทนา



สาระของเพลง 2) ขนสอน (ขดแยงทางปญญา) ครแจกบตรกจกรรมใหนกเรยนรายบคคล อานวเคราะหโจทย หาคำตอบ ครใหคำแนะนำ กระตนใหคดและขนไตรตรองแบบกลม โดยแบงกลมละ 4-5 คน รวมกนอภปรายหาขอสรปแนวเดยวกนแลวพรอมนำเสนอหนาชน ขนโครงสรางใหม ทางปญญา แตละกลมสงตวแทนนำเสนอ 3) ขนสรปวเคราะหโจทย หาวธแกเพอหาคำตอบ รวมกนรองเพลง 4) ฝกทกษะและนำไปใช นกเรยนทำแบบฝกหดทครแจกให และ 5) ขนประเมนผล นำแบบฝกหด ตรวจประเมนผล เพลงประกอบบทเรยนเปนสอชนดหนงทครนำมาใชประกอบการเรยนการสอนในลกษณะตาง ๆ บทเพลงทางคณตศาสตรมาประกอบกจกรรมการเรยนตามแนวคอนสตรคทฟ เรองโจทยปญหา การบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ทผวจยแตงขนเอง และรวบรวมมาจากแผนการสอน คมอครตาง ๆ โดยมาประยกตใชเปนกจกรรมแทรกไวในแผนการเรยนรแตละชด ในขนการนำเขาสบทเรยนหรอขนสรป เพอใชเปนสงเราสรางแรงจงใจใหเกดกบตวผเรยนในการสรางองคความรทจะเกดขนใหม เรยนดวยความสนกสนาน มชวตชวา ไมเกดความเบอหนาย มประสทธภาพ/ เทากบ 77.13/77.33 สงกวาเกณฑทกำหนดไวคอ 75/75 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบทดสอบทสรางขนตามจดประสงคการเรยนรเชงพฤตกรรมโดยกำหนดเกณฑ หรอจดตดคะแนนทเปนทยอมรบวาผเรยนมความร ความสามารถตามเกณฑหรอมคณลกษณะตามทตองการ พบวาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 3. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยน โดยการสรางแบบสอบถามความพงพอใจตอการเรยนชนดมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ระดบคณภาพทางบวก 5 ระดบ มเกณฑแปลความหมายคาเฉลยของกลม ไดแก ความพงพอใจระดบมากทสด ระดบมาก ระดบปานกลาง ระดบนอย และระดบนอยทสด นำแบบสอบถามทถกตองเหมาะสมผานการปรบปรงแกไขจากผเชยวชาญแลว วเคราะหขอมลหาคาดชนความสอดคลองระหวางคำถามกบประเดนทตองการวด (Index of item objectivecongruence: IOC) ไดคาอยระหวาง 0.80-1.00 แลวนำแบบสอบถามไปทดลองกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทไมใชกลมตวอยาง จำนวน 25 คน เพอหาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบโดยวธของครอนบาช (Cronbach) และใชสตรสมประสทธแอลฟา ( - coeffcient) ผลการทดสอบไดคาความเชอมนเทากบ 0.859



วธดำเนนการ ดำเนนการทดลองใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ตามลำดบ ดงน 1. แจงใหนกเรยนทราบและทำความเขาใจกบการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร 2. ทดสอบกอนเรยน (pre-test) กบนกเรยนกลมตวอยางดวยแบบทดสอบทสรางขน 3. ดำเนนการสอนโดยใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 4. ทดสอบหลงเรยน (post-test) กบนกเรยนกลมตวอยางหลงเสรจสนการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ชดเดยวกบทใชทดสอบ ชดเดม 5. สอบถามความพงพอใจกบนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชชดกจกรรม การเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 6. นำคะแนนจากการตรวจแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และคะแนนจากแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนมาวเคราะห โดยใชวธการทางสถต ผลการวจย 1. วเคราะหหาคาประสทธภาพของชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4



ตารางท 1 คะแนนประสทธภาพของกระบวนการ (E1) และประสทธภาพของผลลพธ (E

2) ของชด

กจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 แบบรายบคคล

21 /

n = 3 80 60.33 75.42 30 21.33 71.11 75.42 /71.11

จากตารางท 1 พบวา ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงเรองโจทยปญหา การบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 มประสทธภาพ E

1/E

2 รายบคคลเทากบ 75.42/71.11 ดานประสทธภาพของผลลพธตำกวาเกณฑท

กำหนด 75/75 ตารางท 2 คะแนนประสทธภาพของกระบวนการ (E

1) และประสทธภาพของผลลพธ (E

2) ของ

ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหา การบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 แบบกลม

21 / n = 9 80 61.55 76.94 30 22.33 74.43 76.94/74.43

จากตาราง 2 พบวา ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงเรองโจทยปญหา การบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 มประสทธภาพ E

1/E

2 แบบกลมเทากบ 76.94/74.43 ซงสงกวาประสทธภาพแบบรายบคคล

ทงนเพราะไดนำขอบกพรองของชดกจกรรมมาแกไขปรบปรง แตประสทธภาพของผลลพธ (E2)

ยงคงตำกวาเกณฑทกำหนด 75/75



ตารางท 3 คะแนนประสทธภาพของกระบวนการ (E1) และประสทธภาพของผลลพธ (E

2) ของ

ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหา การ บวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ภาคสนาม

21 / n = 30 80 61.70 77.13 30 23.21 77.33 77.13/77.33

จากตารางท 3 พบวา ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงเรองโจทยปญหา การบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 มประสทธภาพ ภาคสนามเทากบ 77.13/77.33 สงกวาเกณฑทกำหนด 75/75 2. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรระหวางกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ตารางท 4 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนระหวางกอนเรยนและ หลงเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถม ศกษาปท 4

จากตารางท 4 พบวาผลการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง กอนเรยนคะแนนทไดปรากฏดงน คาเฉลย 19.20 มสวนเบยงเบนของขอมล 3.76 แตผลการทดสอบผลสมฤทธทาง การเรยนหลงเรยนคะแนนทไดปรากฏ ดงน คาเฉลย 25.33 สวนเบยงเบนมาตรฐานมคาเทากบ 2.53 ซงนอยกวากอนเรยน เหนไดวาผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนมการกระจายของขอมลดกวา จงสรปไดวา หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01

n S.D. D S.D.D t 15 30 19.20 3.76 6.133 2.133 11.13** 15 30 25.33 2.53

** .01



S.D. 3.91 0.46

4.31 0.60 4.13 0.61

4.04 0.29 4.02 0.53

4.14 2.53

3. แสดงระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ตารางท 5 ผลการประเมนความพงพอใจทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชชดกจกรรมการเรยน ตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4

จากตารางท 5 พบวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายการประเมนรายดาน พบวา กจกรรมการเรยนรทมความพงพอใจในระดบมากสงสดไดแก ดานกจกรรมการเรยนร โดยเฉพาะกจกรรมการเรยนทสงเสรมใหผเรยนเปนผลงมอปฏบตกจกรรมดวยตนเอง และความพงพอใจในระดบมากตำสดดานเนอหา อภปรายผล ในการศกษาครงนเปนการศกษาผลสมฤทธการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงเรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ซงผลการวจยในครงนสามารถอภปรายผลไดดงน 1. ผลการพฒนาชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงเรองโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ทผวจยสรางขน มประสทธภาพเทากบ 77.13/77.33 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไวในความมงหมาย ของการวจย คอ 75/75 จากผลดงกลาว เนองมาจากการดำเนนการสรางชดกจกรรมการเรยน ผวจย ไดกระทำอยางเปนกระบวนการ โดยเรมศกษาสภาพปจจบนปญหาและทำการรวบรวมขอมล



ผลการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จากการทดสอบวดผลปลายประดบชาต (O-NET) ในรอบ 3 ป ทผานมา วเคราะหสาเหตของปญหา ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 คมอครของกระทรวงศกษาธการ ศกษาแนวทางแกไขปญหาหรอกลวธการสอนทเหมาะสมกบวยและระดบชนของผเรยน ตลอดจนศกษา หลกการ ทฤษฎ และเทคนคการสรางสอทนำมาใชเปนเครองมอในการจดกระบวนการเรยนการสอนทมอยในปจจบน โดยเนนนกเรยนเปนสำคญในการเรยนร นกเรยนสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง ครเปนเพยงผจดเตรยม แนะนำกระตนใหเกด การเรยนร ซงการดำเนนการสรางชดกจกรรมการเรยนดงกลาวสอดคลองกบแนวความคดของ ระพนทร โพธศร (2550: 6-12) ทกลาววา หลกสำคญในการสรางสอหรอชดกจกรรมการเรยน การสอน วเคราะหสภาพปญหาความตองการ หรอความจำเปนทจะนำไปใชกบกลมเปาหมาย ออกแบบชดกจกรรมการเรยนการสอนโดยกำหนดจดประสงคการเรยนร ใหสมพนธกบสภาพปญหาการเรยนรอยางมขนตอน ผวจยไดกำหนดเกณฑการประเมนเปนตวชวดประสทธภาพของชดกจกรรม ทสรางขน และทำการปรบปรงแกไขขอบกพรองทพบในระหวางดำเนนการ เชน เนอหา กจกรรม สอ เวลา เพอใหมคณภาพยงขน พรอมยดหลกการหาประสทธภาพชดการเรยนการสอนทสรางขนของชยยงค พรหมวงศ และคณะ (2540: 100-102) ชดการเรยนการสอนทสรางขน ผสรางจะตองนำไปหาประสทธภาพและกำหนดเกณฑเปนประสทธภาพของกระบวนการ (E

1) และประสทธภาพของ

ผลลพธ (E2) ทงนโดยคำนงถงการเรยนรเปนกระบวนการเพอชวยเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยน

ใหบรรลผลตามจดมงหมายทกำหนด ไดนำขอบกพรองทมอยปรบปรงแกไขใหดยงขน จงสงผลให ไดคาประสทธภาพของชดเทากบ 77.13/77.33 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไว คอ 75/75 ผลดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของบวสอน วรพนธ (2548: 77) ทไดศกษาวจยการพฒนาชดกจกรรม ฝกทกษะการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานโนนศาลา สำนกงานเขตพนทการศกษากาฬสนธ เขต 3 พบวา ชดกจกรรมฝกทกษะการแกโจทยปญหาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพสงกวาเกณฑมาตรฐานทตงไว เชนเดยวกนกบชมยพร พทธวาณชย (2553: 53) ไดศกษาวจยการพฒนาชดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร เรอง การคณ ชนประถมศกษาปท 2 พบวาชดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร เรอง การคณ ชนประถมศกษาปท 2 มประสทธภาพ สงกวาเกณฑกำหนด และสอดคลองกบงานวจยของ อไฬวรรณ นามใสย (2553: 76) ไดศกษาวจยการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวคดทฤษฎคอนสตรคทฟ เรอง การบวก การลบ การคณ การหารจำนวนนบ ชนประถมศกษาปท 5 พบวา การจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามกลมมแนวคดทฤษฎคอนสตรคทฟ เรอง การบวก การลบ การคณ การหารจำนวนนบ มประสทธภาพเทากบ 86.33/86.43 ซงสงกวาเกณฑกำหนดเชนเดยวกน 2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนกบหลงเรยนดวยชด กจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยน



คณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว และจากผลการวจยดงกลาวอาจสบเนองมาจากสาเหตหลายประการ กลาวคอ ชดกจกรรมการเรยนท ผวจยสรางขนนนไดสรางตามหลกการ ทฤษฏและหลกจตวทยาพนฐานของการสรางชดกจกรรม การเรยน (learning package) ของชยยงค พรหมวงศ (2537: 119-120) ทคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล จดกระบวนการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญ ใชสอการเรยนการสอนประเภทสอประสมอยางหลากหลาย เชน เพลงประกอบบทเรยน เกม บตรงาน แบบฝกหด เปนตน การจดกจกรรมไดเปดโอกาสใหผเรยนไดมปฏสมพนธในรปของการปฏบตงานเปนกลมอยางตอเนอง ตลอดจนใหการเสรมแรงแกผเรยนทเขามามสวนรวมกจกรรมตามโอกาส ทงนเพอใหผเรยนเกด ความภาคภมใจ เกดความมนใจในความสามารถของตนเองทไดแสดงออก ผเรยนสามารถเรยนรบทเรยนไดตามศกยภาพของตนทมอย นอกจากนชดกจกรรมการเรยนทสรางขนไดผานการตรวจสอบความถกตองเหมาะสมขององคประกอบในการจดกจกรรมจากผเชยวชาญ 5 ทาน และผาน การทดลอง (tryout) เพอหาประสทธภาพของชดตามเกณฑทกำหนดกอนออกนำไปใชจดการเรยนการสอนจรงตอไป สำหรบกระบวนการจดกจกรรมการเรยนนน ผ วจยไดนำแนวคดทฤษฎ คอนสตรคทฟของอนเดอรฮลล (Underhill, 1991: 229-248) มาประยกตใชในการจดกจกรรม การเรยนของแตละชดกจกรรม โดยใชเพลงประกอบบทเรยนสอดแทรกไวในกจกรรมขนนำเขาสบทเรยนและขนสรปของแตละชดกจกรรม ซงการสรางแรงจงใจดงกลาวไดสอดคลองกบแนวคดของทศนา แขมมณ (2554: 95) ทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสรางความรดวยตนเอง (constructivism) ตอนหนงวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสรางความรดวยตนเอง ครตองมบทบาทสำคญในการสรางแรงจงใจใหแกผเรยน จดกจกรรมการเรยนใหตรงกบความสนใจ และเปนไปในทางเสรมแรงทสรางสรรค จากผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 นน ไดสอดคลองกบงานวจยของเกศน ธรวโรจน (2549: 68) ทไดวจยเรองการพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรแกโจทยปญหาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ พบวา การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรแกโจทยปญหาคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ทมประสทธภาพตามเกณฑกำหนด ทำใหผลสมฤทธทางการเรยนแกโจทยปญหาคณตศาสตรของนกเรยนสงขนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบธาน คำยง (2549: 58) ไดศกษาวจยเรองผลการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟโดยเนนประสบการณสรางโจทยปญหาทมตอความสามารถในการแกโจทยปญหา เรอง ทศนยม ของนกเรยนชนประถม-



ศกษาปท 6 พบวา นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวทฤษฎ คอนสตรคทฟโดยเนนประสบการณสรางโจทยปญหา ทมตอความสามารถในการแกโจทยปญหา เรอง ทศนยม มความสามารถในการแกโจทยปญหา เรอง ทศนยม สงกวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามคมอคร อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกบ อษา จนทร (2552: 103) ไดศกษาวจยเรองการพฒนากจกรรมการเรยนคณตศาสตร เรอง การหาร ชนประถมศกษาปท 3 โดยใชรปแบบของทฤษฎคอนสตรคทฟ ทเนนทกษะและกระบวนการ ทางคณตศาสตร พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรเรองการหาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทเรยนโดยใชรปแบบของทฤษฎคอนสตรคทฟเนนทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตร สงกวากอนการใชกจกรรมการเรยนคณตศาสตรตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟอยางมนยสำคญ ทางสถตทระดบ .01 และสอดคลองกบเวด (Wade, 1995: 3411-A) ทไดศกษาวจยผลการสอนคณตศาสตรโดยใชวธการแกปญหาตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสซม ทใหนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 สรางความรดวยประสบการณของตนเอง ใชเวลา 6 สปดาห ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนการแกโจทยปญหาคณตศาสตรเพมขนอยางมนยสำคญทางสถต 3. ความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง ในภาพรวมอยในระดบมากนน เปนเพราะกระบวนการจดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ เปนการจดกจกรรมทเนนใหนกเรยนสรางความรดวยตนเองบนพนฐานการเรยนรตามแนวคดของอนเดอรฮลล (Underhill, 1991: 229-246) 3 ขนตอน คอ 1) ขนสรางความขดแยงทางปญญา เปนขนระดมสมองเพอสรางทางเลอกในการแกปญหา 2) ขนไตรตรอง เปนขนท ผเรยนไดมโอกาสคดวเคราะหเพอหาแนวทางแกไขปญหาดวยตนเองอยางอสระ แลวนำคำตอบมาอภปรายเปรยบเทยบ แลกเปลยนความคดเหนในกลมเพอนเพอสรปหาคำตอบ และ 3) ขนสรางโครงสรางใหมทางปญญา ขนนเปนขนนำความรความคดทไดจากการไตรตรองมาสรางเปน คำอธบายใหมใชแกปญหา อยางไรกตามในการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามแนวทฤษฎ คอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง ผวจยไดนำเพลงประกอบบทเรยนทสอดคลองกบสาระเนอหาบทเรยนมาสอดแทรกไวในกจกรรมขนนำเขาสบทเรยน และขนสรปของแตละชดกจกรรม เพอเปนสงกระตนเราใจ ใหผเรยนเรยนบทเรยนดวยความสนกสนานรนเรงไมเบอหนายสอดคลองกบแนวคดของละออง จนทรเจรญ (2540: 373-374) ทกลาววา เพลงประกอบการสอนเปนกจกรรมหนงทชวยเรา ความสนใจของนกเรยนไดด เพราะนกเรยนวยประถมศกษาเปนวยทชอบรนเรง ชอบรองรำทำเพลง จากผลการสอบถามความพงพอใจของผเรยนหลงจากทเรยนดวยกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎ คอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก การลบ การคณ การหาร กลมสาระ การเรยนรคณตศาสตร พบวาผเรยนมความพงพอใจในระดบมากทสงสด คอ ดานการจดกจกรรม

การเรยนร ( x = 4.31, S.D.= 0.60) และกจกรรมทผเรยนมความพงพอใจในระดบมากสด ไดแก



กจกรรมการเรยนสงเสรมใหผเรยนเปนผปฏบตกจกรรมดวยตนเองอยางแทจรง ( x =4.73, S.D.= 0.59) เปนทประจกษไดวา การใชกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร นอกจากจะทำใหผเรยนมความรความสามารถในการแกโจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร เพมขนแลว ยงทำใหผเรยนเรยนบทเรยนดวยความพงพอใจ อยางมากอกดวย สอดคลองกบงานวจยของเกศน ธรวโรจน (2549: 69) ไดศกษาวจยเรอง การพฒนาชดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร เรอง การคณ ชนประถมศกษาปท 2 พบวา นกเรยนมความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตร เรอง การคณ อยในระดบมาก และสอดคลองกบ อไฬวรรณ นามใสย (2553: 76) ไดศกษาวจยเรอง การจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟ เรอง การบวก การลบ การคณ การหารจำนวนนบ ชนประถมศกษาปท 5 พบวา นกเรยนมความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตร เรองการบวก การลบ การคณ การหารจำนวนนบ ตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟโดยภาพรวมอยในระดบมากเชนเดยวกน ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนำไปใช 1.1 การนำกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ไปใชพฒนาผลสมฤทธ ทางการเรยน ครผสอนควรศกษาหลกการ ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร บทบาทของครและบทบาทของนกเรยนใหเขาใจกอนดำเนนการ 1.2 การจดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เปนการจดกจกรรมการเรยนร ทสงเสรมใหผเรยนสรางความรใหมดวยตนเอง ดงนนครผสอนควรแจงใหผเรยนไดเขาใจบทบาทหนาทของตนเอง ขนตอนการปฏบตกจกรรม ตลอดจนนำเสนอสถานการณปญหาทอยใกลตวหรอเปนประสบการณทไดประสบในชวตประจำวน เพอใหผเรยนไดใชเปนขอมลพนฐานในการสราง องคความรใหมดวยตนเองไดอยางมนใจ 1.3. การจดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง ครผสอนควรสรางบรรยากาศในการเรยนร โดยการกระตนชกชวนนกเรยนรวมกนรองเพลง ใชคำถามตามเนอเพลงคดตามเพลง เพอใหผเรยนสบายใจ กลาแสดงออก มขวญกำลงใจในการปฏบตกจกรรม โดยเฉพาะผทเรยนชาควรใหความสนใจชวยเหลออยางใกลชด พยายามชวนคดตามเพลงรวมกนรองเพลงซำ ๆ และใหเวลาปฏบตกจกรรมตามโอกาสอนสมควร



2. ขอเสนอแนะในการวจย ควรศกษาตวแปรอน ๆ จากการใชชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เชน เจตคตตอการเรยนคณตศาสตร ความคงทนในการเรยนคณตศาสตรแรงจงใจ ใฝสมฤทธเพอใชเปนขอมลในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรอยางหลากหลายวธ สรป จากผลการวจยสรปไดดงน 1. ชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 มประสทธภาพของกระบวนการเรยนระหวางเรยนในชดกจกรรม (E

1) กบประสทธภาพของผลลพธทไดจากทดสอบหลง

การเรยนชดกจกรรม (E2) เทากบ 77.13/77.33 สงกวาเกณฑทกำหนด 75/75

2. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลง หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 3. ความพงพอใจตอการเรยนคณตศาสตร เรอง โจทยปญหาการบวก ลบ คณ หาร ของนกเรยนทเรยนดวยชดกจกรรมการเรยนตามแนวทฤษฎคอนสตรคทฟแทรกดวยเพลงอยในระดบมาก กจกรรมการเรยนรทนกเรยนมความพงพอใจ ระดบมากสงสด คอ กจกรรมการเรยนร กจกรรม การเรยนรทนกเรยนมความพงพอใจระดบมากตำสด คอ กจกรรมดานเนอหา เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมการเกษตรแหงประเทศไทย. เกศน ธรวโรจน. (2549). การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรการแกโจทยปญหา คณตศาสตร ชนประถมศกษาปท 4 ตามแนวคดทฤษฏคอนสตรคตวสต. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย. ชมยพร พทธวาณชย. (2553). การพฒนาชดกจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตร เรอง การคณ ชนประถมศกษาปท 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตร และการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. ชยพร รปนอย. (2540). การจดนนทนาการสำหรบกจกรรมยวกาชาด เพชรบร, เอกสารประกอบ การอบรม. เพชรบร: ศนยพลศกษาและกฬา.



ชยยงค พรหมวงศ. (2537). เอกสารการสอนชดวชาสอการสอนระดบประถมศกษา หนวย ท 8-15 (พมพครงท 13). นนทบร: สำนกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ชยยงค พรหมวงศ และคณะ. (2540). เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม เอกสารการสอน ชดวชาสอการศกษาพฒนาสรร. นนทบร: สำนกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ดวงเดอน จตอารย. (2546). การใชเพลงเพอพฒนาการอานออกเสยงคำทใชพยญชนะ ร ล ว ควบกลา ของนกเรยนชาวเขา ชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. ทศนา แขมมณ. (2554). ศาสตรการสอน องคความรเพอกระบวนการจดการเรยนรทม ประสทธภาพ (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: ดานสทธาการพมพ. ธาน คำยง. (2549). ผลการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวคดคอนสตรคตวสต โดยเนนประสบการณสรางโจทยปญหาทมตอความสามารถในการแก โจทยปญหา เรอง ทศนยมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. บวสอน วรพนธ. (2548). การพฒนาชดกจกรรมฝกทกษะการแกโจทยปญหา วชาคณตศาสตร สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานโนนศาลา สำนกงานเขต พนทการศกษากาฬสนธ เขต 3. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขา วชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. บญเกอ ควรหาเวช. (2542). นวตกรรมการศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. บพผา เจยมสวสด. (2547). การพฒนาแบบฝกทกษะการบวก ลบ สำหรบนกเรยนชนประถม ศกษา สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1. วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา. ผองพรรณ อนทรชย. (2545). การใชเพลงประกอบบทเรยนวชาคณตศาสตรสำหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา ประถมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. พรนภา ยทธไกร. (2553). การพฒนากจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวทฤษฎ คอนสตรคตวสต เรองโจทยปญหาการคณและการหาร ชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. พลสณห โพธศรทอง. (2548). บนเสนทางทสรางสรรค. กรงเทพฯ: เอส แอลด จ กราฟฟค.



พฒนนร ศรวารนทร. (2554). การพฒนากจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวทฤษฎ คอนสตรคตวสตทเนนทกษะการแกปญหาและการคดวเคราะห เรอง การบวก ลบ คณ หารเศษสวน สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1. วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. ระพนทร โพธศร. (2550). การสรางชดกจกรรมการจดการเรยนร. อตรดตถ: คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ. ละออง จนทรเจรญ. (2540). พฤตกรรมการสอนคณตศาสตร ระดบประถมศกษา. นครราชสมา: สถาบนราชภฏนครราชสมา. สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสพรรณบร เขต 3. (2553). รายงานการประเมนคณภาพ การศกษาขนพนฐานเพอประกนคณภาพผเรยน ปการศกษา 2552. สพรรณบร: กลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา. ________. (2554). รายงานการประเมนคณภาพการศกษาขนพนฐานเพอประกนคณภาพ ผเรยน ปการศกษา 2553. สพรรณบร: กลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา. ________. (2555). รายงานการประเมนคณภาพการศกษาขนพนฐานเพอประกนคณภาพ ผเรยน ปการศกษา 2554. สพรรณบร: กลมนเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษา. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2549). รายงานการสงเคราะหแนวคดและวธ การเรยนทสงเสรมทกษะการคดวเคราะห กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงชาต. ________. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกน กลาง 2551 กลม สาระการเรยนร คณตศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงชาต. สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย. (2536). วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย สวร กาญจนมยร. (2545). การแกโจทยปญหา. วารสารการศกษาวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย, 30 (11): 45. อไฬวรรณ นามใสย. (2553). ผลการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรตามแนวคดทฤษฎ คอนสตรคตวสต เรอง การบวก การลบ การคณ การหารจำนวนนบ ชนประถม ศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาคณตศาสตรศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.



อษา จนทร. (2552). การพฒนากจกรรมการเรยนรคณตศาสตร เรอง การหารสำหรบ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยใชรปแบบแนวคดของคอนสตรคตวสตทเนน ทกษะ กระบวนการทางคณตศาสตร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจยและประเมนผลทางการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเลย. Underhill, R. G. (1991). Two layer of constructivist curriculum. In E’ Von Glassersfeld (ed). Constructivism in Mathematic Education. Norwell: Kluwer. pp. 229-248. Norwell: Kluwer. Wade, Eileen Gray. (1995). A student of the effects of a constructivist-based Mathematic Problem-Solving instructional Program on the attitude, Self-confidence, and Achievement of Post-fifth-grade Students. Dissertation Abstracts International, 55 (11), 3411-A.



การศกษาทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายทไดรบการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน THE STUDY OF PROBLEM SOLVING SKILLS AND GROUP PROCESS

SKILLS OF HIGH SCHOOL STUDENTS AFTER LEARNING WITH PROJECT-BASED ACTIVITIES ON THE TOPIC OF

LOCAL WISDOM

นต สวรรณเนตร / NIT SUWANNET1 สมจต จนทรฉาย / SOMCHIT JANJAI2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบทกษะการแกปญหาของนกเรยนระดบ

มธยมศกษาตอนปลาย กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน 2) ศกษาทกษะ

กระบวนการกลมของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย กอนและหลงไดรบการจดกจกรรม

การเรยนรแบบโครงงาน และ 3) ศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงาน กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนแหลมบว-

วทยา อำเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จำนวน 40 คน ทไดมาจาก

การสมแบบกลม เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก 1) แบบวดทกษะการแกปญหา

2) แบบประเมนทกษะกระบวนการกลม และ 3) แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ

การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน และการทดสอบท

ผลการวจยพบวา

1. ทกษะการแกปญหาของนกเรยนทเรยนดวยกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานหลงเรยน

สงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01

1นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2รองศาสตราจารย ดร., อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม , อาจารยทปรกษาวทยานพนธ



2. ทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานอย

ในระดบด

3. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานอยในระดบมาก

คำสำคญ: ทกษะการแกปญหา ทกษะกระบวนการกลม กจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

ABSTRACT

The purposes of this research were to 1) compare the problem solving skills of high school students before and after learning with project-based learning activities 2) study the group process skills after learning with project-based learning activities and 3) study students’ satisfaction with project-based learning activities. The sample, derived by cluster random sampling, were 40 high school students studying in the second semester of the academic year 2013 in Laembuawittaya School, Nakhon Chai Si District Nakhon Pathom Province. The research instruments constructed by the researcher were 1) a problem solving skill test, 2) a group process skill test, and 3) a satisfaction questionnaire about project-based learning activities. The obtained data were analyzed by mean, standard deviation and t-test dependent. The findings of this research were: 1. The students’ problem solving skills after taught by project-based learning activities was higher than that of before with statistical significance at .01. 2. The students’ group process skills after learning with project-based learning activities was at a high level. 3. The students’ satisfaction with project-based learning activities was at a high level. Keywords : problem solving skill, group process skill, project learning activity บทนำ ทรพยากรมนษยนบวาเปนสงสำคญในการทจะพฒนาประเทศไปสความเจรญใน ดานตาง ๆ ประเทศใดมทรพยากรมนษยทมคณภาพ ประเทศนนจะมความเจรญทงทางเศรษฐกจและสงคม หวใจหลกทจะทำใหมนษยมคณภาพทด มความสามารถในการพฒนาประเทศขนอยกบ



การศกษา ดงนนในแตละประเทศจงพยายามทจะพฒนาคณภาพการศกษาใหอยในระดบทด พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2545) หมวด 1 มาตราท 6 ระบวา การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดำรงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (กระทรวงศกษาธการ, 2545: 5) นอกจากนนยงกำหนดใหมการปฏรปการศกษา เพอพฒนาใหเดกเยาวชนและคนไทยในอนาคตเปนคนด มคณธรรม เปนคนเกง คดด ทำงานไดด มคณภาพ มความเปนไทย ปรบตวไดเหมาะสมกบสถานการณโลกและสงคมทเปลยนแปลง แตดวยโครงสราง วธคด กระบวนการ บคลากร เครองมออปกรณเทคโนโลย ตลอดจนคณภาพการจดการศกษาทมอยในปจจบนไมมประสทธภาพเพยงพอ ไมชวยแกปญหาสงคม (สำนกงานปฏรปการศกษา, 2545: 1-3) เนองจากสภาพสงคมในปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทำใหเยาวชน ไมสามารถปรบตวใหรบการเปลยนแปลงของสงคมไดอยางถกตอง จงเกดปญหาตาง ๆ ตามมา เชน ปญหาการมวสมตดเพอน ตดยาเสพตด รวมกลมแขงรถบนถนนทางหลวงทำใหผอนเดอดรอน การมเพศสมพนธกอนวยอนควรทจะนำไปสปญหาการทำแทงหรอตองหยดเรยนกลางคน ซงจะ สงผลตอการพฒนาประเทศในอนาคต ดงนน ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554) มงพฒนาโดยยด “คนเปนศนยกลางการพฒนา” และยงมงพฒนาประเทศส “สงคมอย เยนเปนสขรวมกน” ซงเนนการพฒนาคนใหมคณภาพพรอมคณธรรมและรอบร อยางเทาทน โดยใหไดรบการพฒนาทงทางรางกาย จตใจ ความร ความสามารถ ทกษะการประกอบอาชพ และมความมนคงในการดำรงชวต ซงการจะบรรลเปาหมายดงกลาวน ควรสงเสรมใหเดก และเยาวชนไดรจกใชความคด รจกการแกปญหาและเตบโตไปเปนอนาคตของชาตทมคณภาพ โดยการจดการศกษาทเนนทกษะการแกปญหา เพอนำไปใชในการดำเนนชวตไดอยางถกตอง การจดการศกษาจะประสบความสำเรจและมประสทธภาพเพยงใด ตองอาศยองคประกอบหลายประการ ทงความพรอมของตวผเรยน ครผสอน สอการเรยนร และรปแบบการจดการเรยนการสอนรปแบบตาง ๆ ในการชวยสงเสรมการศกษาและการเรยนร เนนกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรจากสภาพจรง เนนการแกปญหาดวยตนเอง โดยคำนงถงศกยภาพของนกเรยนตามแนวการจด การเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ เปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง การฝกใหผเรยนม ความสามารถในการแกปญหามอยหลายวธ เชน การจดการเรยนรแบบรวมมอ การจดการเรยนรโดยกระบวนการกลม และการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน การจดกจกรรมการเรยนรทจะนำไป สความสำเรจตามแนวทางการจดการศกษา จงจำเปนตองปรบวธการและเทคนคการสอนใหเหมาะสม ซงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนแนวทางเลอกหนงทมความสำคญและจำเปนทจะ ชวยใหการปฏรปการเรยนรสความสำเรจ เพราะกจกรรมโครงงานเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนร ตามความสนใจและไดมโอกาสศกษาอยางลมลกดวยตนเอง สทธพร ศรประภา (2547: 28)



กลาววา โครงงานเปนการสอนทผเรยนไดลงมอปฏบตจรงและไดรบประสบการณตรง มการวางแผนการทำงาน มการแบงงานกนทำภายในกลม มการแกปญหาเฉพาะหนาทเกดขนระหวางการทำโครงงาน รวมทงมการนำเสนอผลงานเปนการพฒนานกเรยนใหเปนคนโดยสมบรณ และมความสมดลทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา และสงคม จากการสมภาษณครผสอนในระดบมธยมศกษาตอนปลายของโรงเรยนแหลมบววทยาโดยใชแบบสมภาษณเปนรายบคคล พบวา จากการทครมอบหมายใหนกเรยนทำโครงงานประเภทตาง ๆ สวนใหญนกเรยนทำโครงงานไมเปน ขาดทกษะในการแกปญหา และไมมทกษะการทำงานกลม ทำใหการทำงานไมประสบผลสำเรจ ดงนนวธการแกปญหาดงกลาว จงควรจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงานเพอฝกทกษะการแกปญหาและการทำงานกลมใหกบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ดวยเหตผลดงกลาวผวจยจงสนใจวธการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาพฒนาความสามารถของนกเรยนดานทกษะการแกปญหาและการทำงานกลม โดยใชแหลงเรยนร ดานภมปญญาชมชน เพราะกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนกจกรรมทใหผเรยนไดศกษาคนควาและลงมอปฏบตจรงตามความสนใจโดยอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตรหรอกระบวนการวจย ในการศกษาหาคำตอบ ซงจะทำใหผเรยนเกดทกษะการคด โดยมครผสอนเปนทปรกษา แนะนำให ผเรยนทำดวยความสนกสนานเปนธรรมชาต (เอกรนทร สมหาศาล และคณะ, 2546: 9) และ การทบคคลมโอกาสมารวมกลมกนทำงานเปนทมนชวยใหบคคลนนไดเรยนรจากผอน เกดเปน ความเจรญงอกงามแหงตนขน ในขณะเดยวกนความเจรญ สวนบคคลกจะสงผลใหกลมเจรญงอกงามตามไปดวย (ทศนา แขมมณ, 2545: 12) ดงนนผวจยจงไดนำกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาใชพฒนาทกษะการแกปญหาและทกษะการทำงานกลมของนกเรยน วตถประสงค 1. เพอเปรยบเทยบทกษะการแกปญหาของนกเรยนกอนและหลงไดรบการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน 2. เพอศกษาทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนร แบบโครงงาน 3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน สมมตฐานการวจย 1. ทกษะการแกปญหาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ทไดรบการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาทองถน หลงเรยนสงกวากอนเรยน



2. ทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย หลงไดรบการจด กจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาทองถน อยในระดบมากทสด 3. นกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาทองถน ในระดบมาก นยามศพทเฉพาะ 1. การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน คอ กจกรรมทผเรยนไดคนควาหาขอมล ตามความถนดและความสนใจเพอใหไดมาซงคำตอบ โดยการวางแผน ออกแบบ และลงมอปฏบต สรางผลงานอยางมกระบวนการลำดบขนตอน และดำเนนการศกษาคนควา รวบรวมขอมลจนสามารถบรรลเปาประสงคทตงเอาไวซงประกอบดวยขนตอนตอไปน 1) ขนเตรยมความพรอม/ ศกษาขอมลเบองตน 2) ขนกำหนดวตถประสงคและเลอกเรองทศกษา 3) ขนวางแผน 4) ขนดำเนนการตามแผนงาน 5) ขนสำรวจชมชน 6) ขนรวบรวมและสรปขอมล และ 7) ขนนำเสนอ วดผล และประเมนผลงาน 2. ทกษะการแกปญหา หมายถง ความสามารถของนกเรยนในการนำความร ความคดและประสบการณเดมมาใชประกอบในการคด การตดสนใจแกปญหาในชวตประจำวนได วดไดจากแบบทดสอบทสรางขน ทจำแนกความสามารถการคดแกปญหาออกเปน 4 ขน ดงน ขนท 1 ขนตงปญหา หมายถง ความสามารถในการบอกปญหาภายในขอบเขตทกำหนด ขนท 2 ขนวเคราะหปญหา หมายถง ความสามารถในการบอกสาเหตทจรงหรอสาเหตทเปนไปไดของปญหาจากสถานการณทกำหนดให ขนท 3 ขนเสนอแนะวธการแกปญหา หมายถง ความสามารถในการหาวธการแกปญหาใหตรงกบสาเหตของปญหา ขนท 4 ขนตรวจสอบผลลพธ 3. ทกษะกระบวนการกลม หมายถง การแสดงออกของนกเรยนในการปฏบตกจกรรม ตงแตเรมวางแผนการทำงานจนสนสดกระบวนการทำงาน เพอใหบรรลผลสำเรจตามเปาหมาย ทวางไว ประกอบดวยพฤตกรรม 6 ดาน ไดแก 1) การวางแผนการทำงาน 2) ความรบผดชอบตองานกลม 3) การใหความชวยเหลอเพอนในกลม 4) การแสดงความคดเหนของสมาชกในกลม 5) การยอมรบความคดเหนของสมาชกในกลม และ 6) การนำเสนอผลงาน การวดทกษะกระบวนการกลมทำไดโดยการสงเกตโดยใชแบบประเมนพฤตกรรมการทำงานกลม โดยใชเกณฑประเมนคณภาพแบบรบรค (rubric) 4. ภมปญญาชมชน หมายถง องคความรหรอเทคนควธซงชาวบานคดคนไดเอง โดยอาศยศกยภาพทมอย เพอใชแกปญหาการดำเนนชวตในทองถนไดอยางเหมาะสมกบยคสมย ในงานวจยนไดศกษาภมปญญาชมชน ณ วดใหมสคนธาราม ตำบลวดละมด อำเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม โดยแบงภมปญญาชมชนออกเปน 4 ประเภท ไดแก 1) การแทงหยวกกลวย 2) การทำพล ตะไล 3) การทำขนมพนบาน และ 4) อาหารพนบาน



5. ความพงพอใจ หมายถง ความรสกชนชอบ หรอพอใจตอกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงาน เรอง ภมปญญาชมชนทมตอกระบวนการและกจกรรมการเรยนร ผลงานและประโยชนหรอคณคาทไดรบ วดไดจากแบบประเมนความพงพอใจของผเรยน วธดำเนนการ ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนแหลมบววทยา อำเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จำนวน 3 หองเรยน จำนวน 85 คน 2. กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนแหลมบววทยา อำเภอ นครชยศร จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ทไดมาจากการสมแบบกลม จำนวน 1 หองเรยน จำนวน 40 คน ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรตน ไดแก การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ตวแปรตาม ไดแก ทกษะการแกปญหา ทกษะกระบวนการกลม และความพงพอใจ ระยะเวลา ระยะเวลาทใชในการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน สปดาหละ 2 คาบ เปนเวลา 8 สปดาห รวมจำนวน 16 คาบ โดยจดกจกรรมการเรยนรนอกเวลาเรยน และได ทำการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงน ประกอบดวย 1. แผนการจดการเรยนรแบบโครงงาน 2. แบบทดสอบวดทกษะการแกปญหา จำนวน 40 ขอ เปนขอสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก 3. แบบประเมนทกษะกระบวนการกลม โดยใชแบบประเมนเชงคณภาพตามสภาพจรง (rubrics) 4. แบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน จำนวน 15 ขอ เปนแบบมาตรประเมนคา (rating scale) ม 5 ระดบ



การสรางและพฒนาเครองมอ 1. แผนการจดการเรยนรแบบโครงงาน มขนตอนดงน 1.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สาระ มาตรฐานการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม หลกสตรสถานศกษา ศกษาเอกสาร ทเกยวของกบทกษะการแกปญหา และกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน 1.2 วเคราะหสาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนร และตวชวดเพอกำหนดเนอหา ตวชวด การวดและประเมนผล เพอนำมาสรางแผนการจดการเรยนร ดวยกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงาน 1.3 สรางแผนการจดการเรยนรแบบโครงงาน โดยกำหนดเวลา 8 สปดาห จำนวน 16 คาบ คาบละ 50 นาท 1.4 นำแผนการจดการเรยนรทสรางเสรจเรยบรอยแลว เสนอตออาจารยทปรกษา วทยานพนธ ปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนรตามคำแนะนำของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1.5 นำแผนการจดการเรยนเรยนรเสนอผเชยวชาญ จำนวน 5 คน เพอตรวจสอบ ความถกตองและความเทยงตรงเชงเนอหา (validity) และสอบถามความคดเหนในการปรบปรงโดย พจารณาจากคาความสอดคลอง (IOC = Index of Item Objective Congruence) ระหวาง จดประสงคการเรยนร เนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอ และการวดผลประเมนผล ไดคาดชนความสอดคลองตงแต 0.80-1.00 1.6 ปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนรตามคำแนะนำของผเชยวชาญ 1.7 นำแผนการจดการเรยนรทแกไขปรบปรงแลว ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 5 โรงเรยนแหลมบววทยา ซงไมใชกลมตวอยางการวจยครงน เพอหาความเหมาะสม ของเวลา กจกรรมการเรยนร เนอหาสาระ สอการเรยนรและการวดผลและประเมนผล 1.8 นำแผนการจดการเรยนรทปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 ทเปนกลมตวอยาง ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเรยนแหลมบววทยา จำนวน 40 คน 2. การสรางแบบทดสอบวดทกษะการแกปญหา 2.1 ศกษาวธการเขยนและสรางแบบวดทกษะการแกปญหาตามแนวคดของเวยร (Weir, 1974: 16-18) 2.2 สรางแบบวดทกษะการแกปญหา จากสถานการณทเปนปญหา เปนคำถาม ชนดปรนย แบบเลอกตอบจำนวน 4 ตวเลอก จำนวน 60 ขอ ไดแก 1) ขนตงปญหา 17 ขอ 2) ขนวเคราะหปญหา 15 ขอ 3) ขนเสนอวธการแกปญหา 14 ขอ และ 4) ขนตรวจสอบผลลพธ 14 ขอ ซงบางสถานการณอาจมไมครบ 4 ขนตอน จงทำใหแตละขนตอนมสดสวนทไมเทากน



2.3 นำแบบวดทกษะการแกปญหาทสรางเสรจเรยบรอยแลว เสนอตออาจารยทปรกษา วทยานพนธ ปรบปรงแกไขแบบวดทกษะการแกปญหาตามคำแนะนำของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 2.4 นำแบบวดทกษะการแกปญหา เสนอผ เชยวชาญ 3 คน คอ ผ เชยวชาญ ดานเนอหา ผเชยวชาญดานภาษา และผเชยวชาญดานการวดผลและประเมนผล เพอตรวจสอบ ดานการใชภาษา ความถกตองของเนอหา และความสอดคลองระหวางขอคำถามกบคณลกษณะ ทตองการวด ไดคาดชนความสอดคลอง (IOC) เทากบ 0.67 และปรบปรงแกไขแบบวดทกษะ การแกปญหาตามคำแนะนำของผเชยวชาญ 2.5 นำแบบทดสอบวดทกษะการแกปญหาไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 5 โรงเรยนแหลมบววทยา ทเรยนในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ซงไมใชกลมตวอยาง จำนวน 45 คน 2.6 นำผลการทดสอบมาวเคราะหเปนรายขอ เพอหาคาความยากงาย (p) และ คาอำนาจจำแนก (r) (บญชม ศรสะอาด, 2543: 78-89) ไดขอสอบ 40 ขอ ทมคาความยากงาย (p) อยระหวาง 0.31 – 0.78 และคาอำนาจจำแนก (r) อยระหวาง 0.24 – 0.63 2.7 นำแบบวดทกษะการแกปญหา จำนวน 40 ขอ ทมคาความยากงาย (p) และ คาอำนาจจำแนก (r) อยในเกณฑทครอบคลมเนอหา และพฤตกรรมทตองการวดมาหาคา ความเชอมน (reliability) ของแบบวดทงฉบบโดยใชสตร (KR-20) ของคเดอร รชารดสน (Kuder-Richardson) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.90 3. การสรางแบบประเมนทกษะกระบวนการกลม แบบประเมนทกษะกระบวนการกลมเปนแบบประเมนพฤตกรรมการทำงานกลมของนกเรยน จำนวน 6 ขอ โดยมขนตอนการสราง ดงน 3.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบประเมนทกษะกระบวนการกลม 3.2 สรางแบบประเมนทกษะกระบวนการกลมประกอบดวยพฤตกรรม 6 ดาน ไดแก 1) การวางแผนการทำงาน 2) ความรบผดชอบตองานกลม 3) การใหความชวยเหลอเพอนในกลม 4) การแสดงความคดเหนของสมาชกในกลม 5) การยอมรบความคดเหนของสมาชกในกลม และ 6) การนำเสนอผลงาน โดยใชเกณฑการประเมนระดบคณภาพพฤตกรรมการทำงานกลม (rubric) ของเบสทและคาหน (Best and Kahn, 1993: 247) 3.3 นำแบบประเมนทกษะกระบวนการกลมทสรางเสรจเรยบรอยแลว เสนอตออาจารย ทปรกษาวทยานพนธ ปรบปรงแกไขตามคำแนะนำของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 3.4 นำแบบประเมนทกษะกระบวนการกลม เสนอผเชยวชาญ จำนวน 5 คน เพอตรวจสอบความถกตอง ความเหมาะสมของประเดนการประเมนและเกณฑการใหคะแนนไดคา ดชนความสอดคลอง (IOC) ตงแต 0.80-1.00



3.5 นำแบบประเมนทกษะกระบวนการกลมทสรางขนมาหาคาความเชอมนของ แบบประเมนทกษะกระบวนการกลม โดยผวจยและผชวยวจยเปนผประเมน ไดคาความเชอมน เทากบ 0.74 แลวนำเครองมอไปใชในการวจยตอไป 4. การสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน จำนวน 1 ฉบบ สรางเปนแบบมาตรประมาณคา (rating scale) ม 5 ระดบ และขอเสนอแนะ ปลายเปดทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน 4.1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงานจากเอกสารและตำราตาง ๆ 4.2 สรางแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนร แบบโครงงาน จำนวน 1 ฉบบ เปนแบบมาตรประมาณคา (rating scale) ม 5 ระดบ (พชต ฤทธจรญ, 2549: 224-226) 4.3 เสนอแบบสอบถามความพงพอใจตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ ปรบปรงแกไขแบบประเมนความพงพอใจตามคำแนะนำของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 4.4 เสนอแบบประเมนความพงพอใจแกผเชยวชาญ จำนวน 5 ทาน เพอตรวจสอบ ความถกตองเหมาะสมของขอคำถาม และหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคำถามกบวตถประสงค ในการถาม ทมคาดชนความสอดคลอง (IOC) เทากบ 1.00 จำนวน 15 ขอ 4.5 นำแบบประเมนความพงพอใจทไดปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชกบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนแหลมบววทยา ทเรยนในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ซงไมใช กลมตวอยาง จำนวน 45 คน 4.6 หาคาความเชอมนของแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยน ทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน โดยใชสมประสทธแอลฟา (alpha-coefficient) ตามวธการของครอนบค (Cronbach) (พชต ฤทธจรญ, 2549: 248) ไดคาความเชอมน เทากบ 0.85 การเกบรวบรวมขอมล ในการดำเนนการทดลองและเกบรวบรวมขอมล ผวจยแบงออกเปน 3 ขนตอน ดงน 1. ขนกอนการทดลอง เปนขนตอนทผวจยเตรยมความพรอมในดานตาง ๆ ดงตอไปน 1.1 สรางเครองมอทใชในการวจย ไดแก แผนการจดการเรยนรโดยการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน ซงเปนแผนการจดการเรยนรทฝกทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมแบบวดทกษะการแกปญหา แบบวดทกษะกระบวนการกลม และแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน



1.2 ใหนกเรยนทำแบบทดสอบวดทกษะการแกปญหากอนการจดการเรยนรดวย กจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน (pre-test) จำนวน 40 ขอ 2. ขนทดลอง ดำเนนการจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรดวยกจกรรมการเรยนร แบบโครงงาน จำนวน 16 คาบ ตามลำดบขนของการจดกจกรรมการเรยนร ดงน 2.1 เตรยมความพรอมของนกเรยนในการทำโครงงานโดยการสอนพนฐานการทำ โครงงาน 2.2 ขนดำเนนการสอน ประกอบดวย การนำเขาสบทเรยน แจงจดประสงคการเรยนร การฝกปฏบต โดยครตงประเดนคำถาม นกเรยนฝกคด นกเรยนกำหนดวตถประสงคและเลอกเรอง ทศกษาโดยรวมกนวเคราะหประเดนการศกษาเกยวกบภมปญญาในชมชน นกเรยนรวมกนวางแผนการจดทำโครงงาน ดำเนนการตามแผนงาน สรางเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล นกเรยนลงมอปฏบตภาคสนามโดยสำรวจและรวบรวมขอมลจากชมชนตำบลแหลมบว และตำบลวดละมด แตละกลมรวบรวม วเคราะหและสรปขอมลทไดจากการศกษา สมภาษณ จากบคคลผทรงภมปญญา ในชมชน นกเรยนนำเสนอผลงานโดยการรายงานดวยวาจาหนาชนเรยน เกยวกบผลการดำเนนงานและการปฏบตตามโครงงานในรปแบบทนาสนใจ และรวมกนอภปรายและประเมนโครงงาน และ ในระหวางการจดกจกรรม ผวจยประเมนทกษะการทำงานกลมโดยสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน กลมตวอยาง และใหคำปรกษาตลอดทกขนตอนของการจดการเรยนร 3. ขนหลงการทดลอง 3.1 ผวจยนำแบบทดสอบวดทกษะการแกปญหาใหกลมตวอยางทำเพอวดทกษะ การแกปญหา มาทดสอบหลงการจดการเรยนรดวยกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน (post – test) 3.2 ผวจยนำแบบประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ไปสอบถามกลมตวอยาง 3.3 นำคะแนนของนกเรยนทไดจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนมาวเคราะห โดยใชวธการทางสถตเพอตรวจสอบสมมตฐาน การวเคราะหขอมล ในการวจยครงน ผวจยใชโปรแกรมสำเรจรปในการวเคราะหขอมล ดงน 1. การวเคราะหคะแนนแบบทดสอบวดทกษะการแกปญหา ใชการวเคราะหคาเฉลย

( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 2. การเปรยบเทยบผลคะแนนวดทกษะการแกปญหาของนกเรยนกลมตวอยางกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน วเคราะหความแตกตางของคาเฉลย โดยการทดสอบ คาท (t-test แบบ dependent) 3. วเคราะหผลการศกษาทกษะกระบวนการกลม โดยใชการวเคราะหคาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลคาเฉลยตามเกณฑของเบสท (Best, 1981: 182)



4. วเคราะหผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรดวย กจกรรมแบบโครงงาน โดยใชการวเคราะหหาคาเฉลยของคะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาเฉลยตามเกณฑของเบสต (Best, 1981: 182) ผลการวจย การวจย เรอง การศกษาทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรองภมปญญาชมชน เสนอผลการวเคราะหขอมลเปนตารางประกอบความเรยง จำแนกเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 การเปรยบเทยบทกษะการแกปญหาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ตอนท 2 การวเคราะหทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ตอนท 3 การศกษาความพงพอใจของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายทมตอ การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ตอนท 1 การเปรยบเทยบทกษะการแกปญหาของนกเรยนกอนและหลงไดรบ การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ผลการวเคราะหทกษะการแกปญหาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายกอนและ หลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน มรายละเอยดดงน การเปรยบเทยบทกษะการแกปญหาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย กอนและ หลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน แสดงดงตารางท 1 ตารางท 1 ความแตกตางระหวางคะแนนเฉลยของทกษะการแกปญหาของกลมตวอยางกอนและ หลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน

n X .D.S D ..DSD

t

40 40

18.35 34.38

1.87 1.73

16.03 2.13 47.58*

* .01



จากตารางท 1 แสดงวา คะแนนเฉลยของทกษะการแกปญหาของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ ทกษะการแกปญหาหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ( x = 34.38) สงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

เรองภมปญญาชมชน ( x = 18.35) ตอนท 2 การวเคราะหทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนระดบมธยมศกษา ตอนปลายทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ผลการวเคราะหทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ไดผลดงแสดงในตารางท 2 ตารางท 2 ผลการวเคราะหทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายทไดรบ การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน

(n=40)

X .D.S

1. 4.52 0.51 2. 5.00 0.00 3. 5.00 0.00 4. 4.68 0.48 5. 6. ( )

4.52 4.32

0.51 0.48

4.67 0.47

จากตารางท 2 แสดงวา ทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนร แบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ในภาพรวม มทกษะกระบวนการกลมอยในระดบมากทสด

( x = 4.67) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนอยในระดบ มากทสดทกดาน ยกเวนดานการนำเสนอผลงานอยในระดบมาก



สวนขอเสนอแนะอน ๆ ทเปนแบบสอบถามปลายเปดทนกเรยนไดเขยนเสนอแนะ พบวา การทำงานกลมทำใหนกเรยนไดรบทบาทและหนาทของตนเอง มความรบผดชอบตอหนาท ทำใหอยรวมกบผอนได และขอใหใชกระบวนการกลมในการจดกจกรรมการเรยนรวชาอน ๆ ดวย ตอนท 3 การวเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรอง ภมปญญาชมชน ผลการวเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงานเรองภมปญญาชมชน ดงตารางท 3 ตารางท 3 คะแนนเฉลยของระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงานเรองภมปญญาชมชน

X .D.S

1.

4.13

0.62

2

2.

4.29 0.57 1

3.

4.29 0.69 1

4.24 0.63 3

4.

4.45

0.55

2

5.

4.18 0.69 7

6.

4.21 0.62 5

(n=40)



ตารางท 3 คะแนนเฉลยของระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงานเรองภมปญญาชมชน (ตอ)

X .D.S

7.

4.39 0.68 3

8. 4.21 0.74 5 9. 4.47 0.60 1 10. 4.34 0.71 3

4.32 0.66 2

11.

4.58

0.55

1

12.

4.29 0.61 4

13.

4.37 0.63 2

14.

4.32 0.62 3

15.

4.19 0.63 5

4.34 0.43 1 4.30 0.57 -

จากตารางท 3 แสดงวา ความพงพอใจของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายทมตอ

การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน โดยภาพรวมนกเรยนความพงพอใจอยในระดบมาก ( x = 4.30) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยสงสดคอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานชวยทำใหเกดทกษะการคดแกปญหา ( x = 4.58) รองลงมาคอ

(n=40)



นกเรยนไดฝกการทำงานเปนกลม ( x = 4.47) ขอทตำทสดคอนกเรยนรสกสนกสนานเมอเรยนรดวย

การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ( x = 4.13) สวนขอเสนอแนะอน ๆ ทเปนแบบสอบถามปลายเปดทนกเรยนไดเขยนเสนอแนะพบวา นกเรยนไดศกษาจากแหลงเรยนรในทองถน ไดรบประสบการณตรง มผลงานทแปลกใหม ไมซำ กบใคร จากการทผวจยไดสงเกตพฤตกรรมการรดวยกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน พบวา นกเรยนสามารถปฏบตกจกรรมไดทกขนตอนเปนอยางด มความกระตอรอรน มการชวยเหลอซงกนและกนภายในกลมมการแลกเปลยนความคดเหนภายในกลม นกเรยนกลาแสดงออกมากขน มความสนกสนานในการเรยนมการวางแผนการทำงานทกขนตอน เมอประสบปญหาสามารถแกไขปญหาได นอกจากนยงมปฏสมพนธทดตอกน และมปฏสมพนธทดกบครผสอนมากขน เปนผลใหเรยนอยางมความสข และสงผลใหความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนพฒนาขน การทำงานเปนกลมของนกเรยนประสบผลสำเรจ จากการทดสอบหลงเรยนและการตรวจผลงาน พบวา นกเรยนมพฒนาการดานการคดแกปญหาเพมขน และผลงานอยในระดบดจากการประเมนผลงานนกเรยน และการสงเกตพฤตกรรมการทำงานกลมของนกเรยนระหวางทำกจกรรมตาง ๆ ทจดตามแผนการจดการเรยนร ซงสามารถบรณาการไดกบทกกลมสาระการเรยนร จงพอสรปไดวา ควรนำกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาใชในการจดการเรยนร เพอพฒนาทกษะการคดแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนตอไป อภปรายผล ผลการวจยเรอง การศกษาทกษะการคดแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาชมชน พบวา คะแนนเฉลยทกษะการแกปญหาของนกเรยนกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงาน เรอง ภมปญญาชมชน มความแตกตางกนอยางนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ในทก ขนตอนของกระบวนการคดแกปญหา โดยหลงเรยนสงกวากอนเรยน ซงผลการทดลองเปนไปตามสมมตฐานทตงไว แสดงใหเหนวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาชมชน ทำใหความสามารถคดแกปญหาของนกเรยนเพมสงขน ทงนเปนเพราะวา แผนการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชนไดแบงการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยางเปน ขนตอนโดยเรมจากขนวางพนฐาน การดำเนนกจกรรมโครงงาน การจดแสดงนทรรศการโครงงาน ซงเปนกระบวนการในการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบโครงงานทเตมรปแบบ อกทงในระหวางดำเนนกจกรรมโครงงาน ผเรยนยงไดเลอกเนอหาทจะศกษาเรยนร เลอกประเดนปญหาเพอแสวงหาคำตอบดวยตนเองตามความถนดและความสนใจ ซงเปนวธการหนงในการจดการศกษาโดยเนน ผเรยนเปนสำคญ (Child Center) ตามพระราชบญญตการศกษา พทธศกราช 2542 โดยผเรยน



ไดศกษาเรยนรคนพบความรซงเปนคำตอบของปญหาจากกระบวนการคดวเคราะห ใหไดมา ซงองคความร เ พอตอบคำถามของประเดนปญหาตาง ๆ ทตองการผานประสบการณตรง จากการศกษาสถานทจรงโดยการเรยนรสภาพแวดลอมในชมชน เรยนรจากผมความรในชมชนหรอปราชญชาวบาน ไดวางแผนการดำเนนกจกรรมทหลากหลาย ทงจากการสำรวจ สมภาษณเพอเกบรวบรวมขอมล ออกแบบการทดลอง การคาดคะเนคำตอบในการนำไปสการตงสมมตฐาน การกำหนดตวแปรทเหมาะสม บนทกผล เพอสามารถสรปผลการดำเนนการใหตรงกบจดมงหมาย ในการศกษาอยางมลำดบขนตอนทงหมดดวยตวเอง มโอกาสไดเผชญกบปญหาอปสรรคตาง ๆ จากสถานการณจรง และมโอกาสแกปญหาในระหวางดำเนนกจกรรมในทก ๆ ขนตอน ผเรยนสามารถประเมนผลสมฤทธ ชนงาน คณภาพของงานในแตละกจกรรมทดำเนนการทำโครงงาน เพอประเมนระดบความสามารถ ตดสนใจไดวาคณภาพของงานนนควรมการลดปรมาณหรอ เพมคณภาพตามศกยภาพของตนเอง และพฒนาปรบปรงผลงานทสรางสรรคขนไดเมอเหนวายง ไมเหมาะสม ซงผลการศกษาครงน สอดคลองกบแนวคดของกาเย (Gagne, 1970: 63) ทศกษาความสามารถในการคดแกปญหาจะตองอาศยการมองเหนลกษณะรวมของสงเราทมความเกยวของกน ทำใหนกเรยนเกดความสงสย อยากรวาสงใดคอปญหาเพอตองการหาคำตอบหรอทางออกของปญหาทเหมาะสม มกระบวนการเรยนรอยางเปนลำดบขน มการคาดคะเนการเดาคำตอบในการตงสมมตฐาน การกำหนดและควบคมตวแปร ออกแบบการทดลอง การบนทกผลการทดลอง และสรปผลการทดลองจากแนวคดทไดรบการออกแบบไว ซงกระบวนการดงกลาวเปนกระบวนการในการแกปญหานนเอง สอดคลองกบพมพพนธ เดชะคปต (2547: 46) ทกลาววาการทำโครงงานเปนวธการพฒนาการคด โดยเนนการคนพบความรดวยวธการคนพบ (discovery) คนพบความรดวยวธสบสอบ (inquiry method) การยงเปดโอกาสใหผเรยนไดปฏบตเอง ไดเรยนรเอง ยงทำใหเขาใจและรอยางลกซงซงแสดงวาผสอนตองใหเวลาเรยนกบผเรยนในการทำกจกรรม ซงสงผลใหผเรยนเขาใจสงทเรยนรใหม ๆ ไดอยางแมนยำและตรงใจ และเมอทำแบบทดสอบผลทไดยอมบรรลตามวตถประสงคขอ 1 สอดคลองกบกรมวชาการ (2544: 30) ทกลาววา การทำโครงงาน คอการทผเรยนไดคดเลอกปญหา ทจะศกษา เปนผกำหนดปญหา แนวคด วธการทจะแกปญหาตามความสนใจ อยากรของตนเอง ทงนตองคำนงถงความเหมาะสมในเรองของเวลา ผเรยนตองนำเสนอผลทไดจากการศกษาคนควาเปนเอกสาร อธบายใหผอนเขาใจและทราบถงปญหา วธการ และสรปผลทไดจากการศกษา พรอมอภปรายและใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการศกษาคนควาตอไป สอดคลองกบงานวจยของนยนา จนทมตร (2547: 62) ทศกษาผลการสอนแบบกจกรรมโครงงานในวชาภาษาไทย ทมตอ ผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนมะขามสรรเสรญ จงหวดจนทบร โดยมวตถประสงคสวนหนงเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกอนและหลงการเรยนแบบกจกรรมโครงงาน พบวานกเรยนทเรยนแบบกจกรรมโครงงาน มผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญ



ทางสถตทระดบ .05 แสดงวาโครงงานเปนกจกรรมทสงเสรมการเรยนรของนกเรยนไดด แตการเรยนการสอนโดยใชกจกรรมแบบโครงงาน เปนกจกรรมทตองอาศยเวลา และความรบผดชอบเปนอยางมากจงจะไดผลสมฤทธทสมบรณ ซงสอดคลองกบงานวจยของณฐพร เลศพทยภม (2549: 59-60) ไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ทมตอความสามารถในการแกปญหาและพฤตกรรมในการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตในกรงเทพมหานคร โดยมวตถประสงคเพอศกษาความสามารถในการแกปญหา และพฤตกรรมในการอนรกษสงแวดลอมทเรยนวชาสงคมศกษาโดยใชวธการจดกจกรรมการเรยนร แบบโครงงาน ผลการวจยพบวานกเรยนทเรยนวชาสงคมศกษาโดยผานกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงานไดคามชฌมเลขคณตของคะแนนความสามารถในการแกปญหาสงกวากลมทเรยนแบบปกต อยางมนยสำคญทางสถตท .05 เนองจากการเรยนแบบโครงงานชวยพฒนานกเรยนใหมทกษะการแกปญหาอยางเปนลำดบขนจากการเปนผคดผทำ ฝกคนควาพรอมกบดำเนนการแกปญหา ทเกดขนดวยตนเอง และสอดคลองกบงานวจยของวไล เดชตม (2551: 114) ทศกษาความสามารถในการทำโครงงานโดยใชแหลงเรยนรในวดโพธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 พบวา นกเรยน มความสามารถในการทำโครงงานสงกวาเกณฑทกำหนดคอรอยละ 70 อยางมนยสำคญทางสถต ทระดบ .05 ซงผลการวจยพบวาคะแนนความสามารถในการทำโครงงานของนกเรยนอยในระดบด ทกษะกระบวนการทำงานกลมของนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาชมชน พบวา โดยรวมมคาเฉลยเทากบ 4.67 มพฤตกรรมการทำงานกลมอยในระดบ มากทสด เมอพจาณาเปนรายดาน พบวา ระดบทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนอยในระดบ มากทสดทกดาน ยกเวนดานการนำเสนอผลงานมระดบทกษะกระบวนการกลมอยในระดบมาก เปนผลมาจากแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเรองภมปญญาชมชน ไดผานขนตอน กระบวนการสรางและพฒนาใหมคณภาพอยางเปนระบบ โดยการออกแบบแผนการจดกจกรรม การเรยนรใหเหมาะกบผเรยนและยดผเรยนเปนสำคญ ซงเปนการกระตนการเรยนรของนกเรยนไดด เนองจากผเรยนไดเรยนรจากการลงมอปฏบตกจกรรมจรง มการทำงานกนเปนกลม ผเรยนทกคน มบทบาทสำคญในการทำกจกรรม โดยครคอยชแนะแนวทางและใหคำปรกษาเมอมปญหา ในการปฏบตกจกรรม ทำใหนกเรยนเกดการเรยนรไดดกวาการฟงคำบรรยายภายในหองเรยน เพยงอยางเดยวจงสงผลใหนกเรยนมทกษะกระบวนการกลมอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของรชมอนดและสตรลเลย (Richmond and Striley, 1994: 278-A) ไดทำการศกษาวจยเพอพฒนาหลกสตรบรณาการวชาวทยาศาสตร เรอง คลอเลราและจลนทรยชนดซสตก ไฟโบรซส (cystic fibrosis) ของนกเรยนเกรด 10 ผลการศกษาพบวา ผเรยนสวนใหญเหนดวยวา การเรยนบทเรยนทบรณาการขนใหมนสนกกวาการเรยนวทยาศาสตรแบบเดม และไดเรยนรวาทำไมตองเรยนวทยาศาสตร และวทยาศาสตรสำคญอยางไร และมความสมพนธในแตละสาขาวชาอยางไร สามารถออกแบบ



การทดลองดวยตนเอง และตระหนกถงความสำคญของบทเรยนตอคณภาพชวต เรยนรวธการทำงานเปนกลม มความรบผดชอบ ซงสอดคลองกบงานวจยของสมศกด พาหะมาก (2550: 45) ไดศกษาการพฒนาชดกจกรรม เรอง การอนรกษทรพยากรนำ สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ผลการวจยพบวา ชดกจกรรมเรอง การอนรกษทรพยากรนำ ทพฒนาขนมประสทธภาพ 83.30/82.50 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน พฤตกรรมการทำงานกลมอยในระดบดมากและความตระหนกตอการอนรกษทรพยากรนำของนกเรยนหลงเรยนสงกวา กอนเรยน จากการวจยพบวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

โครงงานเรองภมปญญาชมชน โดยภาพรวม อยในระดบพอใจมากทกดาน (x =4.30) เมอพจารณา เปนรายขอพบวา อยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอการจดกจกรรมการเรยนร

แบบโครงงานชวยทำใหเกดทกษะการคดแกปญหา ( x =4.58) รองลงมาคอ นกเรยนมความพงพอใจ

ทไดฝกการทำงานเปนกลม ( x =4.47) และขอทตำทสดคอ นกเรยนรสกสนกสนานเมอเรยนรดวย

การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ( x =4.13) ทงนเปนเพราะการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน มการทำกจกรรมเปนกลม แหลงเรยนรเปนของชมชน นกเรยนไดมปฏสมพนธกน เปนการเรยนรตามความสนใจของผเรยน ไดรบประสบการณตรงจากภายนอกหองเรยนสมผสกบของจรงในแหลงเรยนร ซงจากการสงเกตการณการทำโครงงาน พบวานกเรยนมความกระตอรอรน ในการศกษาคนควาจากแหลงขอมลทหลากหลาย มความรบผดชอบตอหนาทของตนเอง และสามารถแกไขปญหาทเกดขนได สอดคลองกบงานวจยของวไล เดชตม (2551: 111) ทไดทำ การศกษาความสามารถในการเรยนรดวยการทำโครงงาน โดยใชแหลงเรยนรในวดโพธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 พบวา ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทมตอการจดการเรยนรดวยการทำโครงงาน โดยใชแหลงเรยนรในวดโพธ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเพอนำไปใช 1.1 กอนการจดการเรยนรผสอนควรศกษาขอมลเกยวกบหลกการ ทฤษฎการเรยนร แบบโครงงานโดยละเอยด ทำความเขาใจกระบวนการเรยนการสอนใหถองแท เพอจะไดจดกจกรรม การเรยนรอยางเหมาะสม 1.2 ทกษะการแกปญหาของนกเรยนหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน สงขน ดงนนครควรใชเวลาในการฝกทกษะการแกปญหาใหมากขนและทำอยางตอเนองเพอชวย พฒนาความสามารถในการคดของนกเรยนใหดขน และเกดความคงทน โดยครผสอนตองมเวลา ในการเอาใจใสตอการเรยนรของนกเรยน สงเสรมใหนกเรยนไดแสดงความสามารถในการทำ โครงงานไดเตมศกยภาพ



1.3 ในขณะทปฏบตกจกรรมกลม ครผสอนควรใหคำปรกษาและคำแนะนำกบผเรยน คอยชวยเหลอเมอผเรยนเกดปญหา พรอมทงคอยกระตนใหกำลงใจเพอใหผเรยนเกดความสนใจ ทจะเรยนร จงจะทำใหกจกรรมการเรยนการสอนมประสทธภาพมากยงขน 1.4 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ดานการสรางบรรยากาศในการเรยนในประเดนทนกเรยนรสกสนกสนานเมอเรยนรดวยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน นกเรยนมความพงพอใจในระดบมากแตมคาเฉลยตำกวา ความพงพอใจขออน ๆ ดงนนครผสอนควรสรางบรรยากาศในการเรยนรทดใหเกดขนในระหวาง การเรยนการสอน เพอใหผเรยนกลาทจะแสดงความคดเหนและไมเครยดในการทำงานกลม ครควรสอดแทรกเทคนคการสอนอน ๆ เพอไมใหนกเรยนเบอหนาย และเกดความกระตอรอรน และสนกสนานกบกจกรรมตลอดเวลา 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาและพฒนาทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมโดยจด กจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในระดบชนอน ๆ เชน ในระดบมธยมศกษาตอนตน และในรายวชาอน ๆ 2.2 ควรมการศกษาเปรยบเทยบวธการจดการเรยนรดวยกจกรรมการเรยนร แบบโครงงานกบวธการจดการเรยนรอน ๆ เชน การจดการเรยนรแบบสบเสาะ การจดการเรยนร แบบรวมมอกน และการจดการเรยนรดวยเทคนคการแกปญหาอนาคต ในการพฒนาทกษะ การแกปญหาและทกษะกระบวนการกลม เพอคนหาวธการจดการเรยนรทมประสทธภาพมากทสด สรป การศกษาทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนชนมธยมศกษา ตอนปลายทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เรอง ภมปญญาชมชน เปนการจด การเรยนรททำใหเดกไดรจกคดแกปญหาอยางเปนระบบ รจกวางแผนในการทำงานและทำงาน เปนกลมได ซงในการจดการเรยนการสอนควรนำเรองราวหรอสถานการณทใกลตว มาเปนสอ ประกอบการเรยนการสอน และหากมเวลาพอสมควรจะทำใหการคดมประสทธภาพมากขน ซงสงผลใหทกษะการแกปญหาและทกษะกระบวนการกลมของนกเรยนมประสทธภาพมากขน นอกจากน การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานยงสามารถพฒนาความคดสรางสรรคและการคดวเคราะหได โดยดจากการนำเสนอผลงานของนกเรยน ซงสามารถบรณาการรวมกบกลมสาระการเรยนรอน ๆ ไดอกดวย เชน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย กลมสาระการเรยนรศลปะ กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย



เอกสารอางอง กรมวชาการ. (2544). รายงานการประเมนผลการประกวดโครงงานนกเรยน นกศกษา มหกรรมการศกษา ป 2000. กรงเทพฯ: กรมวชาการ. กระทรวงศกษาธการ. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. ณฐพร เลศพทยภม. (2549). ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานในกลมสาระ สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมทมตอความสามารถในการแกปญหา และพฤตกรรมในการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ทศนา แขมมณ. (2545). กลมสมพนธ: เพอการทำงานและการจดการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: นซนแอดเวอรไทซง กรพ. นยนา จนทมตร. (2547). ผลของการสอนแบบกจกรรมโครงงานในวชาภาษาไทยทมผลสมฤทธ ทางการเรยนและความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยน มะขามสรรเสรญ จงหวดจนทบร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาหลกสตรและการสอน สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. บญชม ศรสะอาด. (2543). การวจยเบองตน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. พชต ฤทธจรญ. (2549). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: เฮาออฟเดอรมส. พมพพนธ เดชะคปต. (2547). การพฒนาผเรยน: ความทาทาย โอกาส และการบรณาการ. ขอนแกน: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. วไล เดชตม. (2551). การศกษาความสามารถในการเรยนรดวยการทำโครงงาน โดยใช แหลงเรยนรในวดโพธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3. วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. สทธพร ศรประภา. (2547, พฤศจกายน-ธนวาคม). แนวทางการสอนคณตศาสตรทเนนทกษะ กระบวนการ การเรยนรเรองเซตจากชมชนทองถนในรปแบบโครงงาน. นตยสาร สสวท, 3, 133, 27-61. สมศกด พาหะมาก. (2550, พฤษภาคม-สงหาคม). การพฒนาชดกจกรรม เรอง การอนรกษ ทรพยากรนำ สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. วารสารวชาการศกษาศาสตร, 45. สำนกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2549). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาต ฉบบท 10 พ.ศ. 2550 – 2554. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.



สำนกงานปฏรปการศกษา. (2545). ปฏรปการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: บญศรการพมพ. เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. (2546). การออกแบบเครองมอวดประเมนตามสภาพจรง. กรงเทพฯ: บคพอยท. Gagne, R. M. (1970). The conditions of learning (2nd ed.). New York: Holy, Rinehart and Winstin. Best, J. W. (1981). Research in education (4th ed.). Engiewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. Best, J. W. and J. V. Kahn. (1993). Research in education. (7th ed.). Boston: Allyn and Bacon. Richmond, G. and J. S. Striley. (1994, April). An integrated approach implementing a case study and term teaching curriculum. The Science Teacher, 48 (4), 278-A. Weir, J. J. (1974, April). Problem solving is everybody’s problem. The Science Teacher, 10 (4), 16-18.



การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานสำหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

DEVELOPMENT OF BASIC SCIENCE PROCESS SKILLS FOR GRADE 2 STUDENTS USING PROJECT BASED LEARNING ACTIVITIES

พฤกษา ปญญาธงชย / PRUKSA PANYATHONGCHAI 1

อมรนทร อนทรอย / AMMARIN INYOO 2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน และ ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนประถมศกษา ปท 2 โรงเรยนเทศบาลวดดอนไกด อำเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จำนวน 31 คน ซงไดมาโดยการสมแบบแบงกลม เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนรแบบโครงงาน 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และ 3) แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาท ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนเรอง ดน และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนพนฐานของนกเรยนหลงสงกวากอนการไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานอยางมนย สำคญทางสถตทระดบ .05 คำสำคญ: กจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ประถมศกษา

1 นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 อาจารย ดร., อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กรรมการทปรกษาวทยานพนธ



ABSTRACT

The purposes of this research were to compare students’ learning achievement and basic science process skills before and after learning with project-based learning activities on the topic “soil”. The sample, derived by cluster random sampling, was 31 grade 2 students studying in the second semester of the academic year 2013 at Tesaban Wat Donkaidee School, Krathum Baen District, Samut Sakhon Province. The data collection instruments consisted of 1) project based learning lesson plans, 2) a learning achievement test, and 3) a basic science process skills test. The statistics used for data analysis were mean, standard deviation and dependent t-test. The findings of this research showed that: The students’ learning achievement on the topic “soil” and basic science process skills after learning with the project-based learning activities were higher than that of before with a statistical significance level at .05. Keywords: project-based learning activity, learning achievement, basic science process skills, primary education บทนำ วทยาศาสตรนนมบทบาทสำคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตร เกยวของกบชวตของทกคน ทงในการดำรงชวตประจำวนและในงานอาชพตาง ๆ เครองมอ เครองใชเพออำนวยความสะดวกในชวตและในการทำงาน ลวนเปนผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคดสรางสรรค และศาสตรอน ๆ ความรทางวทยาศาสตรชวยใหมนษยมความร และความเขาใจเกยวกบเหตการณหรอปรากฏการณธรรมชาตตาง ๆ อยางมากมาย รวมทงสงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาตไดมการพฒนาอยางสมดลและยงยน มผลใหเกดการพฒนาทางเทคโนโลย อยางมาก วทยาศาสตรทำใหคนไดพฒนาความคดทงความคดเปนเหต เปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะสำคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยาง เปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลทหลากหลายและมประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตร เปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงการเรยนร (knowledge-based society) ทกคนจง จำเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลย การทจะสรางความเขมแขงทางวทยาศาสตรนน องคประกอบสำคญประการหนงคอ การจด การศกษาเพอใหนกเรยนอยในสงคมวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงผผลตและผบรโภคไดอยางม



ประสทธภาพ (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 1) การจดการศกษาในปจจบนยดตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ระบไววา การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และจรยธรรมในการดำรงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสขและไดกำหนดแนวการจด การศกษาไวในหมวด 4 มาตรา 22 ระบวา การจดการศกษาตองยดหลกวาผ เรยนทกคน มความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความสำคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ และมาตรา 24 ระบวา การจดกระบวนการเรยนรจะตองจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยนโดยคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา การจดกจกรรม ใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบต ทำได คดเปน ทำเปน แกปญหาเปน เกดการใฝรอยางตอเนอง (กระทรวงศกษาธการ, 2545: 14) การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรสำหรบเดกประถมศกษาไมควรเนนวชาการเพยงอยางเดยว แตควรเนนการพฒนาทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนพนฐานซงเปนรากฐานสำคญในการเรยน ดงนนจงควรใหนกเรยนไดมทงความร และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนทกษะทางสตปญญาทนกวทยาศาสตรนำมาใชใน การศกษาคนควา สบเสาะหาความรและแกปญหาตาง ๆ และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรคอ เครองมอในการนำมาซงความเขาใจเนอหาวชาทเรยน (วรรณทพา รอดแรงคา, 2540: 1) ซง การนำทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเขาสชนเรยนจะตองมกจกรรมททำใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงเพอฝกนสยในการทำงานเปนระบบเปนกระบวนการ นนคอ ใหผเรยนไดฝกทกษะตาง ๆ ตามขนตอนของกระบวนการทจะนำไปสการทำงานทพงประสงคซงจะเปนประโยชนตอตวผเรยน ในอนาคต และสามารถนำไปใชในชวตจรงได (สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, 2539: 138) จดมงหมายของการเรยนวทยาศาสตร นอกจากตองการใหนกเรยนมความร ความเขาใจ ในเนอหาสาระวชาวทยาศาสตรแลว ยงตองการใหนกเรยนมทกษะในการศกษาคนควาและเจตคตทางวทยาศาสตรมความใฝร ซอสตยและมใจเปนกลาง มความเพยร พยายาม ละเอยดรอบคอบกอนตดสนใจ (ธระชย ปรณโชต, 2531: 3) ดงนนในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรในปจจบนจงควรสอนทงในสวนความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรควบคกนไป เพราะทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนสงจำเปนทจะตองฝกฝนใหเกดขนกบทกคน เพราะไมพยงแตจะเปนแนวทางในการคนหาความรและหาคำตอบสำหรบปญหาตาง ๆ เทานน แตยงเปนประโยชนและเกยวของกบชวตประจำวนของเราอยางใกลชดดวย (จงด แสงเพชร, 2539: 1) แตจากสภาพการเรยนการสอน ในปจจบนพบปญหาหลายอยางททำใหการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรไมมประสทธภาพ ดงเหน จากรายงานผลการประเมนคณภาพการศกษาสถานศกษาสงกดองคกรสวนปกครองทองถน



ปการศกษา 2554 ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยนเทศบาลวดดอนไกด พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสาระท 6 เรอง ดน ตำกวาสาระอน ๆ มคะแนนเฉลยรอยละ 0.52 จากคะแนนเตม 2 คะแนน และในการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรเนนเฉพาะเนอหา ขาดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความร แนวคดในการแกปญหาคอ ตองจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญและจดการเรยนรทผเรยนมปฏสมพนธรวมกนเกยวกบหวขอเรองใดเรองหนง ทผเรยนตองการศกษา แลวดำเนนการศกษาคนควาภายในเวลาทตกลงกนไวจนไดผลออกมาตามวตถประสงคทตงไว มผลทำใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเพมสงขน ดงนนครจำเปนตองจดกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษา คอ เนนผเรยนเปนสำคญโดยมเปาหมายใหผเรยนมลกษณะเปนคนด คนเกง และ มความสข (สชาต วงคสวรรณ, 2542: 12) จากการศกษารปแบบการเรยนการสอนหลากหลายรปแบบ พบวา การจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงานเปนวธสอนทมงใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงซงเปนประสบการณ ทผเรยนไดเรยนรอยางเปนรปธรรม ทำใหเกดการเรยนรอยางมความหมายสอดคลองกบความสนใจ ของผเรยนและทำใหผเรยนกระตอรอรนอยเสมอ (พนธ ทองชมนม, 2547: 253-254) วธสอนแบบนยงสอดคลองตามกรอบหลกสตรการศกษาขนพนฐานทง 8 สาระการเรยนร เปนการสอนทเนนผเรยน มความสำคญทสดเพราะเปนการสอนทมงเนนใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเองมการคดวเคราะห อยางมเหตผล (สพล วงสนธ, 2543: 9) โครงงานเปนเหมอนสะพานเชอมโยงระหวางหองเรยนกบโลก ภายนอกทชวยใหผเรยนไดนำความรในชนเรยนมาบรณาการกบกจกรรมทจะนำไปสความรใหม (สชาต วงศสวรรณ, 2542: 6) การเรยนรโดยโครงงานเปดโอกาสไดศกษาอยางลมลกดวยผเรยนเอง โดยมครคอยใหความชวยเหลอสนบสนนและอำนวยความสะดวกใหผเรยนไดเรยนรเตมศกยภาพ ยงมจดเนนใหผเรยนใชทกษะกระบวนการเปนเครองมอในการคนควาหาความรดวยตนเอง และ นำทกษะกระบวนการเหลานนมาใชในสถานการณของชวตจรงไดอยางคลองแคลวและผเรยนจะสามารถนำไปใชไดโดยไมตองทองจำ ซงเปนกระบวนการเรยนรทมงเนนทการปฏบตจรง ซงแนวคด ดงกลาวสอดคลองกบแนวคดทางการศกษาของ Dewey, Piaget และ Vygotsky (วมลรตน สนทรโรจน, 2553: 231) คอมงเนนการเรยนโดยใหผเรยนเปนผลงมอปฏบตและชวยฝกทกษะพนฐานในการเรยนรใหแกผเรยนในดานการคดอยางมระบบ รจกแสวงหาความรจากแหลงเรยนร ทหลากหลาย มทกษะการฟง พด อาน และเขยน ตลอดจนรจกคด ตดสนใจในการสรางทางเลอกอยางมเหตผล นอกจากนผเรยนเขาใจดวยวธการปฏบตไมใชดวยทฤษฎ (กงทอง ใบหยก, 2537: 6) เพราะผเรยนไดลงมอปฏบตเองทำใหเกดการจดจำสงตาง ๆ ตดตวไปตลอดชวตไมมวนลม (ลดดา ภเจรญ และคณะ, 2543: 48) และทสดของการทำโครงงานวทยาศาสตรกคอ ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตร ซงอาจกลาวไดวาการทำโครงงานเปนวธทผ เรยนไดใชทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรทกทกษะ ทงแยกแตละทกษะและประยกตทกษะตาง ๆ มาใชดวยกน (กงทอง



ใบหยก, 2537: 5) การสอนแบบโครงงานตามขนตอนการสอนของวฒนา มคคสมน คอ ระยะท 1 เรมตนโครงงาน ระยะท 2 พฒนาโครงงาน ระยะท 3 รวบรวมสรป เปนรปแบบการสอนทสอดคลองกบบรบทของสงคมไทยทจดกจกรรมการเรยนรทคำนงถงลกษณะการเรยนรของผเรยนเพอใหผเรยนไดเรยนรตามลกษณะความสนใจ มงใหเดกมประสบการณตรงกบเรองทศกษา (วฒนา มคคสมน, 2550: 20) นอกจากน สายพน กองกระโทก (2552: 87) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร พบวา การสอนแบบโครงงานชวยใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและความคดสรางสรรค ทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ยพา กองเปง (2552: 76) ไดศกษา พบวา นกเรยนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 และเบญญา ศรดารา (2545: 118) ไดศกษาเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตเชงวทยาศาสตร พบวานกเรยนมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 จากเหตผลและความสำคญดงกลาวขางตน ทำใหผวจยจงมความสนใจและเหนวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนวธการทจะสรางประสบการณตรงใหกบผเรยนไดสรางองคความรดวยตนเองและครกควรมแนวทางพฒนาการเรยนรใหแกเดกจงไดพฒนาทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนพนฐานเรอง ดน โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 วตถประสงค 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน 2. เพอเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน สมมตฐานการวจย 1. นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ดน หลงเรยนสงกวากอนเรยน 2. นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยน



กรอบแนวคดในการวจย การศกษาวจยครงนใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานตามแนวคดของวฒนา มคคสมน (2550: 46) ซงแบงการสอนออกเปน 3 ระยะ คอ ระยะเรมตนโครงงาน ระยะพฒนา โครงงาน และระยะรวบรวมสรป จากการศกษางานวจยทเกยวของพบวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนใชวธการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรดวยตนเอง สงผลใหนกเรยนมความคดและมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ซงนำมาใชเปนกรอบแนวคดในการวจยครงน ดงแสดงในแผนภมน

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย วธดำเนนการวจย การวจยเรอง การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานสำหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน เปนการวจยเชงทดลอง (experimental research) ซงผวจยไดดำเนนการทดลองโดยใชแบบแผนการวจยมลกษณะเปนแบบกลมเดยวทดสอบกอนและหลง (one group pretest-posttest design)

1

3

1. 1.1 / 1.2

2. 2.1 2.2 2.3 2.4 3. 3.1 3.2 3.3

1. 4

1.1 – 1.2 1.3 1.4

2.

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5



เครองมอทใชในการวจย 1. แผนการจดการเรยนรเรอง ดน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 เปนแผนการจดการ เรยนรแบบโครงงาน จำนวน 6 แผน ซงแบงเปนแผนการจดการเรยนรท 1-3 เรอง สมบตทางกายภาพ และประเภทของดน จำนวน 9 ชวโมง และแผนการจดการเรยนรท 4-6 เรอง ประโยชนของดน จำนวน 9 ชวโมง รวมเวลา 18 ชวโมง ไดผานการทดสอบเพอหาดชนความสอดคลองไดคา IOC ตงแต 0.67-1.00 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 เปนแบบทดสอบวดความร-ความจำ จำนวน 6 ขอ ความเขาใจ จำนวน 6 ขอ กระบวนการสบเสาะหาความร จำนวน 4 ขอ และการนำความรและวธการทางวทยาศาสตรไปใช จำนวน 4 ขอ ซงเปน แบบทดสอบชนดเลอกตอบ 3 ตวเลอก จำนวน 20 ขอ ไดผานการทดสอบเพอหาดชนความสอดคลองไดคา IOC ตงแต 0.67-1.00 คาความยากงาย (p) ตงแต 0.34-0.78 คาอำนาจจำแนก (r) ตงแต 0.20-0.52 และคาเชอมนทงฉบบโดยใชสตร KR 20 ของ Kuder-Richarson เทากบ 0.79 3. แบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 เปนแบบทดสอบวดทกษะการสงเกต จำนวน 4 ขอ ทกษะการจำแนกประเภท จำนวน 4 ขอ ทกษะการวด จำนวน 4 ขอ ทกษะการคำนวณ จำนวน 4 ขอ และทกษะการลง ความเหน จำนวน 4 ขอ ซงเปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ 3 ตวเลอก จำนวน 20 ขอ ไดผาน การทดสอบเพอหาประสทธภาพไดคา IOC ตงแต 0.67-1.00 คาความยากงาย (p) ตงแต 0.46-0.68 คาอำนาจจำแนก (r) ตงแต 0.20-0.47 และคาเชอมนทงฉบบโดยใชสตร KR 20 ของ Kuder-Richarson เทากบ 0.81 การเกบรวบรวมขอมล ดำเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนดงตอไปน 1. กอนการทดลอง ทำการทดสอบกอนเรยน (pretest) โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน และแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน 2. ระหวางการทดลอง ดำเนนการทดลองโดยใชแผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ซงแบงออกเปน 3 ระยะ คอ 2.1 ระยะเรมตนโครงงาน 2.2 ระยะพฒนาโครงงาน 2.3 ระยะรวบรวมสรป 3. หลงการทดลอง ทำการทดสอบหลงเรยน (posttest) ซงเปนฉบบเดยวกบแบบทดสอบ วดสมฤทธทางการเรยนและแบบทดสอบวดทกษะบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานกอนเรยน (pretest)



การวเคราะหขอมล ในการดำเนนการวจยผวจยไดวางแผนการวเคราะหขอมลดงตอไปน 1. นำคะแนนทไดจากการทำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองดน และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาหา

คาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 2. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานโดยการทดสอบท (t-test dependent) ผลการวจย ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ โครงงาน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 เสนอผลการวเคราะหขอมลแบงเปน 2 ตอน ดงน 1. ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน 2. ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน กอนและหลง การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนร แบบโครงงานดงตารางท 1 ตารางท 1 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน กอนและหลงการจดกจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน (n = 31)

S.D. S.D. t

20 20

5.87 12.06

1.70 2.74

6.19

0.60

10.20*

* .05

d dx



จากตารางท 1 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 หลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมคาคะแนนเฉลยเทากบ 12.06 สงกวากอนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานซงมคาคะแนนเฉลยเทากบ 5.87 อยางมนยสำคญทางสถต ทระดบ .05 ซงแสดงวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน มผลสมฤทธทาง การเรยนเรองดน หลงเรยนสงกวากอนเรยนเปนไปตามสมมตฐานขอท 1 ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานกอนและหลง การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานดงตารางท 2 ตารางท 2 ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานกอนและหลงการจด กจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน

จากตารางท 2 พบวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 หลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมคาคะแนนเฉลยเทากบ 12.51 สงกวากอนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานซงมคาคะแนนเฉลยเทากบ 6.70 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ซงแสดงวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนร แบบโครงงานมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานเรองดน หลงเรยนสงกวากอนเรยน เปนไปตามสมมตฐานขอท 2

(n = 31) S.D. S.D. t

20 20

6.70 12.51

1.44 2.76

5.80

0.58

9.91*

* .05

d dx



อภปรายผล การวจยเรอง การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานสำหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน อภปรายผลการวจยไดดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 พบวา นกเรยน ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนรสงกวากอนเรยนรอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว ทเปนเชนน เนองมาจากกอนการปฏบตกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานนกเรยนไมเคยมความรเรองดนมากอน แตหลงปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนแบบโครงงานนกเรยนทำขอสอบไดเพราะจากการปฏบตกจกรรมของนกเรยนไดรบความรและประสบการณตรงจงทำใหนกเรยนทำขอสอบขอนนไดถกตอง ดงนนนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญ นกเรยนจะไดเลอกเรยนตามความสนใจ ความถนด มการแลกเปลยนเรยนรรวมกนทสงเสรมใหนกเรยนสรางความรดวยตนเองผานกระบวนการตามขนตอนอยางเปนระบบ ซงประกอบดวยระยะของโครงงาน 3 ระยะ คอระยะเรมตนโครงงาน ระยะพฒนาโครงงาน และระยะรวบรวมสรป จากขนตอนดงกลาวแสดงใหเหนวาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน จะมขนตอนเชอมโยง ซงกนและกน ชวยสงเสรมการเรยนรผานกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงเปนวธสอนทเหมาะสมสำหรบการจดกจกรรมการเรยนร นกเรยนไดเรยนรจากสงทนกเรยนชอบ คนหาคำตอบจากสงทตนเองสงสยมการแลกเปลยนเรยนรรวมกน ไดคำตอบจากประสบการณจรงและตอบสนอง ความแตกตางระหวางบคคลอยางเหมาะสม จากการศกษาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานทำใหนกเรยนเกดความคดรวบยอด สามารถเขาใจเรองทเรยนไดมากขน ซงทำใหเกดทกษะการเรยนรสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทาง การเรยนสงขน ซงสอดคลองกบคำกลาวของภพ เลาหไพบลย (2540: 253-254) ทกลาววาการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนวธสอนทมงใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรงซงเปน ประสบการณทผเรยนไดเรยนรอยางเปนรปธรรม ทำใหเกดการเรยนรอยางมความหมายสอดคลองกบความสนใจของผเรยนและทำใหผเรยนกระตอรอรนอยเสมอ สอดคลองกบรชน ภระหงษ (2549: 64) พบวา ผเรยนทเรยนรดวยแผนการเรยนรทจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานวทยาศาสตร สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอมเรอง พชสมนไพร หลงเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบจนทนา สอนกองแดง (2550: 69) ทำการศกษาพบวา นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชการเรยนรแบบโครงงานมผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญท .01 และสอดคลองกบงานวจยของสายพน กองกระโทก (2552: 87) การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน มผลทำใหผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและความคดสรางสรรค



ทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 และยพา กองเปง (2552: 76) ทำการศกษาพบวา นกเรยนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 2. จากผลการศกษาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน พบวา นกเรยนทไดรบ การจดการเรยนการสอนแบบโครงงาน มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานหลงเรยนสงกวากอนเรยนเปนไปตามสมมตฐานในขอ 2 ทตงไว ทงนเนองมาจากนกเรยนไดนำทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรไปใชในการแสวงหาความรซงแทรกอยในทกขนตอนของการเรยนร คอ ระยะท 1 เรมตนโครงงาน นกเรยนจะไดทกษะการสงเกตและลงความเหนวาเราจะเลอกหวขอเรองใดในความสนใจของตวนกเรยนเอง ระยะท 2 ระยะพฒนาโครงงาน คอ นกเรยนจะไดลงมอปฏบตกจกรรมตาม ความสนใจ ทำใหเกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน เชน การสงเกต การจำแนกประเภท การวด การคำนวณ และการลงความเหนขอมล ระยะท 3 รวบรวมสรป นกเรยนสรปความรทไดจากความคดของนกเรยนซงในการแสวงหาความรในดานตาง ๆ โดยใชทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรนกเรยนมการพฒนาดานนเพมมากขนเพราะฝกปฏบตหลาย ๆ ครง จนเกด ความชำนาญในการแสวงหาความร จากกอนการปฏบตกจกรรมมการอานจากหนงสออยางเดยว เรยนแตทฤษฎ ครแนะแนวตลอดในการทำกจกรรม ไมไดลงมอปฏบตจรง ขาดทกษะในการแสวงหาความร จงไมไดคำตอบดงทคาดหวงไว แตพอไดทำกจกรรมโครงงานนกเรยนมทกษะในการแสวงหาความรเพมมากขน จากการสงเกตพฤตกรรมดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ไดแก ทกษะการสงเกต มการใชประสาทสมผสทงหาในการบนทกขอมล ทกษะการจำแนกประเภท บอกความแตกตางของดนไดอยางถกตอง ทกษะการวด ใชเครองมอในการทดลองไดเหมาะสม ทกษะการคำนวณ นกเรยนนบจำนวน บวก ลบ ไดถกตอง และทกษะการลงความเหน อธบายถงสงทเกดขนอยางสมเหตสมผลในกจกรรมทปฏบตไดอยางถกตอง ซงสอดคลองกบงานวจยของเบญญา ศรดารา (2545: 118) ทไดศกษาเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคต เชงวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการทำกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรและการเรยนตามคมอคร พบวา มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของมนสชนก อดมด (2548: 83) พบวา นกเรยนทเรยนโดยใชกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ในการปฏบตกจกรรมโครงงานผวจยไดเลอกนกเรยนจาก 1 หองเรยน จำนวน 31 คน ซงในการปฏบตกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานเปนวธการทนกเรยนเลอกกจกรรมตามสนใจ ของนกเรยน ลงมอทำกจกรรมผานประสบการณจรง และสรปความรทไดสามารถเขาใจในสงตาง ๆ ไดดวยตนเอง ครผสอนในวชาวทยาศาสตรสามารถนำกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานไปใชใน



การจดการเรยนรไดเพอใหนกเรยนหองอน ๆ ในระดบชนเดยวกนไดทำกจกรรมนอยางสนกสนาน ไดความร รวมทงไดพฒนาทกษะกระบวนการขนพนฐานเพมสงขนอกดวย ครผสอนสามารถนำ การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมาใชสอนนกเรยนในกจกรรมการเรยนรทมเนอหาเกยวกบการทดลองมาใชในการทำกจกรรมนได ดงทดวอ (Dewey, 1993: 96 อางถงใน อำพวรรณ เนยมคำ, 2545: 98) กลาววา เดกทเรยนรไดดเมอประสบการณทจดใหเดกเปนประสบการณตรง ซงจากงานวจยพบวา เดกทเรยนรผานประสาทสมผสตาง ๆ จะทำใหเดกเรยนรและพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรไดด และสอดคลองกบเพยเจท (Piaget, 1999: 124 อางถงใน อำพวรรณ เนยมคำ, 2545: 98) กลาวถงพฒนาการและธรรมชาตในการเรยนรของเดกในวย 2-7 ป วาเปนขนทเดกใชพฒนาการและเรยนรสงแวดลอม โดยการดดซมและรบเขาไปในโครงสรางของสตปญญา เปนวยอยากรอยากเหนชอบซกถามและสำรวจสงใหม ๆ กจกรรมทจดใหควรสงเสรมใหเดกไดลงมอปฏบตเองจะกอใหเกดความรความเขาใจเพราะเดกวยนมพฒนาการการเรยนรไดดจากสงทเปนรปธรรม ในการจดกจกรรมการเรยนรควรมกจกรรมและสอทหลากหลายทำใหผอนคลายความตงเครยด สรางความสนกสนาน กระตอรอรนเพราะเดกไดรบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานผานกจกรรมและสอการเรยนร ทำใหผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนพนฐานเพมสงขน กลาวโดยสรป การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนร แบบโครงงาน สงเสรมใหนกเรยนใฝร รจกคด แกปญหา วเคราะหและสงเคราะหความรดวยวธการทางวทยาศาสตรจากการปฏบตกจกรรมไดเรยนรดวยตวของนกเรยนเอง นกเรยนตองสบคนเสาะหา สำรวจ ตรวจสอบและคนควาดวยวธการตาง ๆ จนทำใหนกเรยนเกดองคความร และคนพบในสงทเปนประสบการณตรงจากสงแวดลอมรอบตว เกดความสขและรกในการเรยนวทยาศาสตรทำใหเชอมโยงถงผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงขนอกดวย ขอเสนอแนะ จากการวจยเรอง การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานสำหรบนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานมขอเสนอแนะดงน 1. ขอเสนอแนะเพอนำไปใช 1.1 ในการจดกจกรรมการเรยนรครผสอนตองมการเตรยมกจกรรม สถานทรวมทง ตองควบคมเวลา กำหนดขนตอนและวธการจดการเรยนการสอน การวางแผนทกอยางดวยความรอบคอบกอนทจะทำการสอน และจดเนอหาใหเหมาะสมกบวย ทำซำ ๆ หลาย ๆ ครง เพอใหเกดทกษะและ ความคลองแคลวในการทำกจกรรมการเรยนร รวมทงจะสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนดขน จากเดม



1.2 ครผสอนควรใชคำถามกระตนใหนกเรยนทำกจกรรมการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ 1.3 ควรจดนกเรยนใหปฏบตจรงและจดกลมคละความสามารถ นกเรยนเกงชวยเหลอ เดกออน และควรมการกระตนใหนกเรยนชวยเหลอกนอยเสมอ 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการวจยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตรขนพนฐาน โดยการใชกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานกบวธสอนอน ๆ เชน การสอนแบบสบเสาะหาความร การสอนแบบวจยเปนฐาน การสอนแบบสมองเปนฐาน เปนตน 2.2 ควรนำการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานไปทดลองใช เ พอพฒนา ผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานกบระดบชนอน 2.3 ควรมการพฒนาผลสมฤทธทางการเ รยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ควบคกบกระบวนการคดรเรม คดอยางมระบบ คดสรางสรรค เปนตน สรป การวจยเรอง การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยการจดกจรรมการเรยนรแบบโครงงาน ไดผลการวเคราะหขอมลดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนเรอง ดน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 หลงไดรบการจด กจกรรมการเรยนรแบบโครงงานสงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ซงนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน มผลสมฤทธทาง การเรยนเรอง ดน หลงเรยนสงกวากอนเรยนเปนไปตามสมมตฐานขอท 1 ทตงไว 2. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 หลงไดรบ การจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงานสงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ซงนกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เรอง ดน หลงเรยนสงกวากอนเรยนเปนไปตามสมมตฐาน ขอท 2 ทตงไว เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2545. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา ลาดพราว. ________. (2551). แนวทางการบรหารจดการหลกสตรตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐานพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. กงทอง ใบหยก. (2537). การทำโครงงานวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.



จนทนา สอนกองแดง. (2551). ผลการสอนโดยใชการเรยนรแบบโครงงานทมผลตอกระบวนการ ทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค. จงด แสงเพชร. (2539). การเรยนการสอนทเนนกระบวนการทางวทยาศาสตร: คมอคร แนว การจดกจกรรมการเรยนการสอนกลมสรางเสรมประสบการณชวตเนอหา วทยาศาสตรเนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท 6. กรงเทพฯ: หนวยศกษานเทศก สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ธระชย ปรณโชต. (2531). การสอนกจกรรมโครงงานวทยาศาสตร คมอสำหรบคร. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พนธ ทองชมนม. (2547). การสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. ภพ เลาหไพบลย. (2540). แนวการสอนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. มนสชนก อดมด. (2548). ผลการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยใชกจกรรมการเรยนรแบบโครงงาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. ยพา กองเปง. (2552). ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและพฤตกรรมการทำงาน กลมเรอง การดำรงชวตของพชของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยใชกจกรรม การเรยนรแบบโครงงาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตร และการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. รชน ภระหงษ. (2549). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทาง วทยาศาสตรเรอง สมนไพร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยใชโครงงาน วทยาศาสตร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและ การสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. ลดดา ภเจรญ และคณะ. (2543). ประมวลบทความนวตกรรมเพอการเรยนรสำหรบครยค ปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรรณทพา รอดแรงคา. (2540). การสอนวทยาศาสตรทเนนทกษะกระบวนการ. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พ.ว.). วฒนา มคคสมน. (2550). การสอนแบบโครงการ. กรงเทพฯ: สำนกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วมลรตน สนทรโรจน. (2553). กระบวนการเรยนรโดยโครงงาน. มหาสารคาม: ภาควชาหลกสตร และการสอน มหาวทยาลยมหาสารคาม.



สายพน กองกระโทก. (2552). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนเรอง แมเหลกและไฟฟา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 จากการสอนแบบโครงงาน. วทยานพนธ ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา. สชาต วงศสวรรณ. (2542). การเรยนรสำหรบทศวรรษท 21 การเรยนรทผเรยนเปนผสราง ความรดวยตนเอง. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา. สพล วงสนธ. (2543, กนยายน). การจดกจกรรมการเรยนรสโครงงาน. วารสารวชาการ, 3 (9), 11-12. สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2539). การวดและประเมนผลในชนเรยน กลมสรางเสรมประสบการณชวต. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. เบญญา ศรดารา. (2545). การเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคต เชงวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการทำกจกรรม โครงงานวทยาศาสตรและการเรยนตามคมอคร. วทยานพนธปรญญาการศกษา มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. อำพวรรณ เนยมคำ. (2545). ผลของการจดประสบการณแบบโครงงานทมตอความสามารถ ทางคณตศาสตรของเดกปฐมวย. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขา วชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.



การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1

ENVIRONMENTAL MANAGEMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS UNDER THE JURISDICTION OF NAKHON PATHOM PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE

AREA OFFICE 1

พชญสน จตตวองไว / PITSINEE JITWONGWAI1 จตตรตน แสงเลศอทย / JITTIRAT SAENGLOETUTHAI2


บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา 2) เปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา จำแนกตามสถานภาพสวนบคคล ขนาดของสถานศกษาทสงกดและทำเลทตง และ 3) ศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอม ในสถานศกษา กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผบรหารและครในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จำนวน 317 คน และผตอบแบบสมภาษณ จำนวน 20 คน ไดมาโดยการสมแบบแบงชนตามสดสวนและการเลอกแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามและแบบสมภาษณทสรางขนโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบท การวเคราะหความแปรปรวน ทางเดยว และการวเคราะหเนอหา ผลการวจยพบวา 1. การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา อยในระดบมากทสดทงภาพรวมและรายดาน 2. ผบรหารและครในสถานศกษาทมเพศ อาย ตำแหนงหนาท และประสบการณ ในการทำงานตางกน มความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ทงในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ผบรหารและครในสถานศกษา ทมวฒการศกษา ขนาดของสถานศกษา ทสงกด และทำเลทตงของสถานศกษาตางกน มความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอม ในสถานศกษา โดยภาพรวมไมแตกตางกน แตรายดานพบวา แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต ทระดบ .05

1นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม ประธานกรรมการทปรกษาวทยานพนธ 3อาจารย ดร. คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กรรมการทปรกษาวทยานพนธ



3. ผบรหารและครในสถานศกษา ควรมสวนรวมในการวางแผนการดำเนนการบรหารจดการ สงแวดลอม โดยคำนงถงปจจยสำคญในการบรหารจดการสงแวดลอม ทชวยสงเสรมใหสงแวดลอม มความเพยงพอและเหมาะสมกบสถานศกษา สรางบรรยากาศทางการศกษาทสงผลตอประสทธภาพของผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน ผปกครอง และชมชน คำสำคญ: การบรหารจดการ สงแวดลอม การประถมศกษา

ABSTRACT

This research aimed to: 1) study implementation level of environmental management in educational institutions; 2) compare environmental management in educational institutions as classified by personal factors, school size, and location; and 3) study the development guidelines on environmental management in educational institutions. The research samples were school administers and teachers of educational institutions under the Jurisdiction of Nakhon Pathom Primary Educational Service Area Office 1, consisting of 317 respondents and 20 interviewers, derived by proportional stratified random sampling and purposive sampling. The research instruments were a questionnaire and an interview form constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation, t-test, one way analysis of variance and content analysis. The findings of this research were as follows: 1. Environmental management in educational institutions was at a highest level in both overall and specific aspects. 2. There was no significant difference in opinion of environmental management among administrators and teachers with differences in sex, age, position and work experience, both overall and specifics aspects. Additionally, there was no significant difference in opinion of environmental management between those who differed in educational background, school size, and school location in overall aspect. When considering each aspect, there were significant differences at .05 level. 3. Administrators and teachers should participate in environmental management planning and concerned with important factors of environmental management that encouraged sufficiently and appropriately school environment. In addition, they



should create a school climate for enhancing performance of administrators, teachers, student, parent and community. Keywords: management, environment, primary education บทนำ สงแวดลอมเปนแหลงกำเนดปจจยสซงเปนปจจยพนฐานในการดำรงชวตของมนษย การอนรกษสงแวดลอมเปนการใชสงแวดลอมทมอยเพอกอใหเกดประโยชนตอมนษยและรกษาคณภาพสงแวดลอมไมใหเกดปญหาขนในสงคม ดงท สำเรง วงษเจรญ (2549: 1) ไดกลาวไววา มนษยและสงแวดลอมมความสมพนธกนอยางใกลชด ตลอดระยะเวลาทผานมามนษยใชสตปญญาและความสามารถในการทจะใชประโยชนจากสงแวดลอมและปรบปรงสงแวดลอมใหเหมาะสมกบชวต เนองจากการนำสงแวดลอมมาใชโดยไมร ไมเขาใจ ไมอนรกษ ประกอบกบการเพมจำนวนประชากรอยางรวดเรว ทำใหความตองการใชทรพยากรมมากขน จงทำใหเกดปญหาสงแวดลอมความเสอมโทรมความสกปรก มลภาวะตาง ๆ กลายเปนปญหาใหญทนบวนจะเพมทวความรนแรงขนเรอย ๆ ในระดบประเทศมการพฒนาดานเศรษฐกจและอตสาหกรรม นำเอาทรพยากรธรรมชาตมาใชอยางมาก จนทำใหขาดความสมดลทางธรรมชาต ทำใหเกดสภาวะสงแวดลอมเปนพษตาง ๆ ขน เชน อากาศเสย นำเสย ปาไมลดนอยลง เปนตน เปนทยอมรบกนวา “มนษย” เปนตวการอนสำคญทกอใหเกดปญหาสงแวดลอมอนเปนพษดงกลาว จนสงผลใหสงแวดลอมไมสามารถปรบตวไดทน จงทำใหเกดการเสอมโทรมของสงแวดลอมและมลพษตาง ๆ ตามมา มนษยเปนตวการสำคญทสดในการทำลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมปญหาเหลานนบวนจะทวมากขน หากไมรวมมอกนและแกไข วธการหนงทจะชวยใหประชาชนทกคนตระหนกถงความสำคญและความจำเปนของการอนรกษและการพฒนาสงแวดลอมคอ การใหการศกษา โดยเรมจากเดกในวยเรยนจนถงประชาชนทวไป การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาเปนเรองสำคญยง สำหรบผมสวนเกยวของ กบการพฒนาการศกษา ไมวาจะเปนผบรหาร คร-อาจารย นกเรยนและบคคลในชมชน ทงนเพอให เออตอการเรยนรและพฒนาทกษะดานตาง ๆ ของนกเรยนใหสอดคลองกบพระราชบญญต การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 หมวด 4 มาตรา 23 (2) ระบวา ความรและทกษะดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงความรความเขาใจและประสบการณเรองการจดการ การบำรงรกษาและการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลยงยน และมาตรา 24 (5) ระบวา การจดกระบวนการเรยนรใหสถานศกษาดำเนนการสงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนและอำนวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการ



เรยนร ทงน ผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอการเรยนการสอนและแหลงวทยาการประเภทตาง ๆ และ มาตรา 24 (6) ทระบวา การจดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลาทกสถานทม การประสานความรวมมอกบบดา มารดา ผปกครอง และบคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนา ผเรยนตามศกยภาพ (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ, 2554: 9-10) จากขอมล ดงกลาวมานนจะเหนวาการจดการศกษาใหบรรลเปาหมายนน การบรหาร จดการสงแวดลอมในสถานศกษาเปนสงสำคญประการหนง ซงกระทรวงศกษาธการ ไดเสนอแนวคด เรองการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาไวในทศทางการจดการศกษา เพอยกระดบคณภาพ การศกษาขนพนฐานอยางทวถง มคณภาพ พฒนาคณภาพชวตของผเรยนสงเสรมการรกษาสงแวดลอม และสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2554: 60-65) ไดกำหนดมาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอก กลมตวอยางพนฐาน ตวบงชท 7 ประสทธภาพของการบรหารจดการและการพฒนาสถานศกษา ขอท 3 บรรยากาศและสภาพแวดลอมของ สถานศกษา คอ สถานศกษามความสะอาด ถกสขลกษณะและสวยงาม ประกอบดวย 1) สะอาด คอ ไมรก มระเบยบ รกษางาย ใชสะดวก 2) สขลกษณะ คอ สะอาด ปลอดภย ไรมลภาวะ สขกาย สบายใจ เปนมตรตอสงแวดลอม 3) สวยงาม คอ มการจดแตงอาคาร สภาพแวดลอมอยางเหมาะสม สอดคลอง กบพนทแวดลอม ไมสนเปลอง และไมกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอม ขอมลดงกลาว จงสอดคลองกบมาตรฐานการประกนคณภาพภายใน ทกำหนดใน มาตรฐาน ท 11 ไววา สถานศกษามการจดสภาพแวดลอมและการบรการทสงเสรมใหผเรยนพฒนาเตมตามศกยภาพ โดยสถานศกษามการจดสภาพแวดลอม สงอำนวยความสะดวก พอเพยง ใชการไดดนำไปส การพฒนาผเรยนทกดาน ใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองและหรอเรยนรแบบมสวนรวม ไดแก หองเรยน หองปฏบตการ หองสมด อาคารเรยน อาคารประกอบ แหลงเรยนร การบรการสอเทคโนโลยสารสนเทศ การสงเสรมสขภาพอนามย และความปลอดภยของผเรยน ทงนในตวบงช 11.1 ระบไววา หองเรยน หองปฏบตการ อาคารเรยนมนคง สะอาดและปลอดภย มสงอำนวยความสะดวก พอเพยง อยในสภาพใชการไดด สภาพแวดลอมรมรน และมแหลงเรยนรสำหรบผเรยน (สำนกทดสอบ ทางการศกษา, 2554: 112) จากการศกษางานวจยของสมฤทย รอดพนพงศ (2553: 7-8) เรอง การศกษา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดการสงแวดลอมในโรงเรยนมธยมทาแคลง สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบร เขต 1 พบวา การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ม 4 ดาน ประกอบดวย 1) ดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 2) ดานกจกรรมการเรยนการสอน 3) ดานกลมเพอน 4) ดานการบรหาร ดงนน สถานศกษาจงจำเปนตองใหความสำคญกบการบรหารจดการสงแวดลอม ในสถานศกษา และสกณา บญธรรม (2551: 102-109) ไดศกษาสภาพและปญหาการบรหารงาน อาคารสถานทและสงแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสระบร เขต 1 ในภาพรวม พบวา สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสระบร เขต 1



มปญหาการบรหารงานอาคารสถานทและสงแวดลอมระหวางกลมผบรหารกบกลมครสถานภาพ สวนบคคล และขนาดของสถานศกษา แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 จากทกลาวมาสรปไดวา สภาพแวดลอมเปนปจจยสำคญตอการพฒนาคณภาพ การจดการศกษา สถานศกษาทมหองเรยน หองปฏบตการ อาคารเรยนทมนคงและสะอาด มแหลงเรยนรเพยงพอทำใหนกเรยนดำเนนชวตอยในสถานศกษาไดอยางมความสข ปลอดภย มคณภาพชวตทด ซงจะสงผลถงความสำเรจในการเรยนดวย การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาจงมความสำคญตอการบรหารงานภายในสถานศกษา ผลการประเมนทเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาทมความสมพนธกนจะทำใหเกดการพฒนาไดอยางรวดเรว จงทำใหผวจยสนใจทจะศกษาเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยคาดหวงวาผลจากการวจยครงนจะทำให ผบรหาร ครและผทเกยวของในสถานศกษาเกดความตระหนกและเหนความสำคญของการบรหารจดการสงแวดลอม สามารถนำไปเปนแนวทางในการสงเสรม พฒนาและแกปญหา การบรหารจดการสงแวดลอม ในสถานศกษาใหมประสทธภาพมากยงขน เหมาะสมกบบรบทของสถานศกษา คำจำกดความเชงปฏบตการ การบรหารจดการสงแวดลอม หมายถง การกำหนดกระบวนการวางแผนสงเสรม สนบสนน นเทศ ควบคม กำกบ ตดตาม แกไข และปรบปรงกระบวนการดำเนนงานสงแวดลอม ใหมความสอดคลองและเชอมโยงอยางเปนระบบ สงแวดลอมในสถานศกษา หมายถง สงตาง ๆ ทอยหรอเกดขนภายในสถานศกษา ทแสดงถงลกษณะทางรปรางและโครงสรางทงทเปนวตถ สงของ ตวบคคล วธการ หรอกระบวนการตาง ๆ ซงมผลกระทบหรอมอทธพลตอครนกเรยนและบคลากรในสถานศกษา วตถประสงค 1. เพอศกษาระดบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 2. เพอเปรยบเทยบระดบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จำแนกตามสถานภาพสวนบคคล ขนาดของ สถานศกษาทสงกด และทำเลทตง 3. เพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกด สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1



สมมตฐานการวจย ผบรหารและครในสถานศกษา ทมสถานภาพสวนบคคล ขนาดของสถานศกษาทสงกด และทำเลทตงตางกน มการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 แตกตางกน วธดำเนนการ การวจยครงน เปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) โดยมขนตอน การวจยดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ผบรหารและครในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ปการศกษา 2556 จำนวน 1,761 คน จำแนกเปน 3 ขนาด คอ ขนาดเลก 51 โรงเรยน ขนาดกลาง 60 โรงเรยน และขนาดใหญ 16 โรงเรยน รวมทงสน 127 โรงเรยน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ม 2 กลม ประกอบดวย กลมท 1 เปนผให ขอมลทตอบแบบสอบถาม คอ ผบรหารและครทปฏบตงานในสถานศกษา จำนวน 317 คน ไดมา โดยการกำหนดขนาดของกลมตวอยางจากตารางเครจซและมอรแกน (Krejcie and Morgan, 1970: 607-610 อางถงใน สวมล ตรกานนท, 2551: 179) และทำการสมแบบแบงชนตามสดสวนเพอให กระจายไปตามขนาดของสถานศกษาทง 3 ขนาด สวนกลมท 2 เปนผใหขอมลโดยการสมภาษณ คอ ผบรหารและครในสถานศกษา จากสถานศกษาทผานการประเมนเปนสถานศกษาแบบอยาง การจดกจกรรมการเรยนรและการบรหารจดการตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จำนวน 10 โรงเรยน โรงเรยนละ 2 คน จำนวน 20 คน ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง ผใหขอมลรวมทงสน 337 คน ดงแสดงรายละเอยดในตารางท 1 ดงน ตารางท 1 จำนวนประชากรและขนาดกลมตวอยาง

1 2

(51 ) 51 246 9 44 2 2 (60 ) 60 872 10 157 5 5 (16 ) 16 516 3 93 3 3

(127 ) 127 1,634 23 294 10 10 1,761 317 20



2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยในครงน ม 2 ชด คอ แบบสอบถามความคดเหน และ แบบสมภาษณ ชดท 1 แบบสอบถามความคดเหน จำนวน 1 ฉบบ แบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามมขอคำถามเกยวกบเพศ อาย วฒการศกษา ตำแหนงหนาท ประสบการณในการทำงาน ขนาดของสถานศกษาทสงกด และทำเลทตง โดยมลกษณะคำถามเปนแบบสำรวจรายการ (checklist) จำนวน 55 ขอ ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอมใน สถานศกษา มลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (rating scale) ซงประกอบดวย ขอคำถามจำแนกตามตวแปรการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา 4 ดาน คอ 1) ดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม 2) ดานกจกรรมการเรยนการสอน 3) ดานกลมเพอน และ 4) ดานการบรหาร จำนวน 55 ขอ โดยกำหนดคาคะแนนของชวงนำหนกของการบรหารจดการสงแวดลอม เปน 5 ระดบ ซงตรวจสอบคณภาพดานความเทยง (reliability) โดยใชคาสมประสทธแอลฟา ( – coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) ไดคาความเทยงเทากบ 0.94 แลวนำไปเกบรวบรวมขอมลระหวาง วนท 24 มกราคม ถงวนท 31 มนาคม 2557 ชดท 2 แบบสมภาษณ เปนแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi-structure interview test) เกยวกบแนวทางการพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จำนวน 4 ขอ 3. การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลสำหรบการวจยครงน แบงเปน 2 สวน ดงน สวนท 1 การวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถาม ดำเนนการคดเลอกแบบสอบถามทมความสมบรณครบถวน แลวนำไปวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสำเรจรป ดวยคาสถตดงน 1) การวเคราะหขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ใชการหาคาความถ (frequency) และรอยละ (percentage) 2) การวเคราะหระดบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ใชการหาคาเฉลย

( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และนำคาเฉลยไปเทยบกบเกณฑ ตามแนวคดของเบสท (Best, 1981: 182 อางถงใน ยทธพงษ กยวรรณ, 2543: 137) 3) การวเคราะหเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา จำแนกตามสถานภาพสวนบคคล ขนาดของสถานศกษาทสงกด และทำเลทตง โดยในการเปรยบเทยบ ความแตกตางระหวางเพศ ตำแหนงหนาท และทำเลทตง ใชการทดสอบท (t-test) และในการเปรยบเทยบ ความแตกตางระหวาง อาย วฒการศกษา ประสบการณในการทำงาน และขนาดของสถานศกษา



ใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (one-way ANOVA) หากพบความแตกตางจะทดสอบความแตกตางเปนรายคดวยวธการของเชฟเฟ (Scheffe) สวนท 2 การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณ แนวทางพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) ผลการวจย ผลการวจยเรอง การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 สรปผลตามวตถประสงคของการวจย ไดดงน 1. การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยภาพรวมอยในระดบมากทสดและขอมลมการกระจายตวนอยมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาดานทมคาเฉลยลำดบสงสด คอ ดานกจกรรมการเรยนการสอน รองลงมา คอ ดานการบรหาร ดานกลมเพอน และดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม ตามลำดบ ดงปรากฏในตารางท 2 ตารางท 2 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ระดบ และลำดบการบรหารจดการสงแวดลอม ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหาร และครในสถานศกษา โดยภาพรวม (n=317)

X S.D.

4.52 4.60 4.54 4.54

0.43 0.40 0.49 0.43

4 1 3 2

4.55 0.44



2. ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จำแนกตามเพศ อาย วฒการศกษา ตำแหนงหนาท ประสบการณในการทำงาน ขนาดของสถานศกษาทสงกด และทำเลทตง พบวา 2.1 ผบรหารและครในสถานศกษาทเปนเพศชายและทเปนเพศหญง มความคดเหน ตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา นครปฐม เขต 1 ทงในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ดงปรากฏในตารางท 3 ตารางท 3 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษา จำแนกตามเพศ

2.2 ผบรหารและครในสถานศกษาทมอายตางกน มความคดเหนตอการบรหาร จดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกนดงปรากฏในตารางท 4

(n = 317)

(n=119) (n=198)

t X S.D. X S.D.

4.52 0.44 4.52 0.42 0.09 4.63 0.41 4.58 0.39 1.24

4.59 0.46 4.50 0.50 1.63 4.57 0.43 4.52 0.42 1.17

4.58 0.38 4.53 0.36 1.23



ตารางท 4 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษาจำแนกตามอาย

2.3 ผบรหารและครในสถานศกษาทมวฒการศกษาตางกน มความคดเหนตอ การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในภาพรวมไมแตกตางกน แตเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มความแตกตางกน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 จำนวน 2 ดาน คอ ดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม และดานการบรหาร สวนอก 2 ดาน คอ ดานกจกรรมการเรยนการสอน และดานกลมเพอน พบวา ไมแตกตางกน ดงปรากฏในตารางท 5

(n = 317)

df SS Ms F

3 0.67 0.22 1.21 313 57.30 0.18

316 57.96

3 0.66 0.22

1.39 313 49.84 0.16 316 50.51

3 0.25 0.08

0.35 313 74.24 0.24 316 74.49

3 0.75 0.25

1.38 313 56.72 0.18 316 57.47

3 0.29 0.19

0.69 313 43.25 0.14 316 43.54



ตารางท 5 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษาจำแนกตามวฒการศกษา

2.4 ผบรหารและครในสถานศกษาทมตำแหนงหนาทเปนผบรหารสถานศกษาและ ทเปนครผสอน มความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ทงในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ดงปรากฏ ในตารางท 6

(n = 317)

df SS Ms F

2 2.02 1.01 5.68* 314 55.94 0.18

316 57.96

2 0.20 0.10

0.61 314 50.31 0.16 316 50.51

2 0.10 0.05

0.21 314 74.39 0.24 316 74.49

2 1.25 0.62

3.49* 314 56.22 0.18 316 57.47

2 0.54 0.27

1.96 314 43.00 0.14 316 43.54

* .05



ตารางท 6 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษาจำแนกตามตำแหนงหนาท

2.5 ผบรหารและครในสถานศกษาทมประสบการณการในการทำงานตางกน ม ความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ดงปรากฏในตารางท 7

(n = 317)

(n=23)

(n=294) t

X S.D. X S.D. 4.54 0.50 4.52 0.42 0.14

4.54 0.52 4.60 0.39 0.62 4.45 0.67 4.54 0.47 0.91 4.48 0.58 4.54 0.41 0.53

4.50 0.53 4.55 0.36 0.48



ตารางท 7 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษาจำแนกตามประสบการณในการทำงาน

2.6 ผบรหารและครในสถานศกษาทมขนาดสถานศกษาตางกน มความคดเหนตอ การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต .05 แตเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 จำนวน 3 ดาน คอ ดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม ดานกจกรรมการเรยนการสอน และดานการบรหาร สวนอกดาน คอ ดานกลมเพอนพบวาไมแตกตางกนดงปรากฏในตารางท 8

(n = 317)

df SS Ms F

2 0.96 0.48 2.64 314 57.00 0.18

316 57.96

2 0.37 0.19 1.02

314 57.10 0.18 316 57.47

2 0.53 0.27 1.95

314 43.00 0.14 316 43.54

2 0.67 0.33 2.11

314 49.84 0.16 316 50.51

2 0.46 0.23 0.97

314 74.04 0.24 316 74.49



ตารางท 8 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษา จำแนก ตามขนาดของสถานศกษา

2.7 ผบรหารและครในสถานศกษาทมทำเลทตงของสถานศกษาอยในเขตเทศบาล และนอกเขตเทศบาล มความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาสงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ในภาพรวม ไมแตกตางกน แตเมอพจารณารายดานพบวา มความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 จำนวน 1 ดาน คอ ดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม โดยพบวา ผบรหารและครในสถานศกษาทมทำเลทตงของสถานศกษาอยนอกเขตเทศบาล มความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 มากกวาผบรหารและครในสถานศกษาทมทำเล ทตงของสถานศกษาอยในเขตเทศบาล ดงปรากฏในตารางท 9

(n=317)

df SS Ms F

2 6.11 3.05 18.5* 314 51.85 0.17

316 57.96

2 1.65 0.82 5.30*

314 48.86 0.16 316 50.51

2 0.85 0.43 1.81

314 73.64 0.24 316 74.49

2 2.27 1.14 6.46*

314 55.20 0.18 316 57.47



ตารางท 9 ผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและคร ในสถานศกษาจำแนกตามทำเลทตงของสถานศกษา

3. ผลการวเคราะหแนวทางในการพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 สรปไดดงน 3.1 ดานการพฒนาอาคารสถานทและสภาพแวดลอม พบวา ผบรหารและคร ในสถานศกษาควรมสวนรวมในการวางแผนการดำเนนการจดอาคารสถานทและสภาพแวดลอมของสถานศกษารวมกน ซงจะตองคำนงถงปจจยสำคญ ทจะชวยใหสถานศกษามความปลอดภย เปนระเบยบเรยบรอย มความสะอาด สวยงาม รมรน มทพกผอนหยอนใจอยางเพยงพอตอความตองการ และเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของสถานศกษา ซงเปนสถานทใหความรและประสบการณตาง ๆ สงเหลานจะตองไดรบการจดเตรยมไวเปนอยางด 3.2 ดานการพฒนากจกรรมการเรยนการสอน พบวาสถานศกษาควรวางแผนการจด กจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรและกจกรรมทสงเสรมศกยภาพของผเรยนในหลาย ๆ ดานตามความถนดหรอความสนใจ โดยจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายมความเหมาะสม ดานเนอหาความร กระบวนการเรยนร การจดการเรยนร มการจดหาสอทใชในกจกรรมการเรยน การสอนทเหมาะสมกบผเรยน มการวดผลประเมนผลอยางเปนระบบตรวจสอบได เนนผเรยน เปนสำคญ เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน มการจดสภาพแวดลอม ทเหมาะสมเออตอกจกรรมการเรยนการสอนอยางสอดคลองและเหมาะสมกบผเรยน 3.3 ดานการพฒนากลมเพอน พบวา ผบรหารและครในสถานศกษาควรสงเสรม การมสวนรวมในการแสดงความคดเหน สวนรวมในการทำงาน จดกจกรรมสรางขวญกำลงใจให ทกคนเสมอภาคกน เพอสงเสรมความรก ความสามคคในหมคณะภายในสถานศกษาใหบคลากร

(n = 317)

(n=109)

(n=208) t

S.D. S.D. 4.44 0.44 4.57 0.42 2.50*

4.60 0.34 4.60 0.43 0.18 4.51 0.54 4.55 0.46 0.74 4.52 0.41 4.55 0.44 0.61

4.52 0.33 4.57 0.39 1.14 * .05



ในสถานศกษามความรก ความสามคค การใหเกยรตกน การทำงานรวมกนและรจกการใหอภย ในสงทผดพลาดทเกดจากการทำงาน ใหทกคนตระหนกถงความรบผดชอบในการทำงานใหสำเรจลลวงเปนอยางดและทำงานอยางมสต 3.4 ดานการพฒนาการบรหาร พบวา ผบรหารสถานศกษา ควรบรหารจดการและ ดำเนนการใหการปฏบตงานตาง ๆ สำเรจดวยความรวมมอรวมใจของบคลากรทกคนในสถานศกษา สงเสรมและสนบสนนบคลากรใหทำงานรวมกน จดกจกรรมและสงเสรมใหบคลลากรในสถานศกษา มความเออเฟอเผอแผ ชวยเหลอเกอกลกน ยมแยมแจมใส เปนมตรตอกน เหนความสำคญของกนและกน มการยกยองชมเชย สงเสรมและพฒนาบคลากรในสถานศกษาเพอเพมพนความรและ ความกาวหนา สรางบรรยากาศทางการศกษาทสงผลตอประสทธภาพของผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน ผปกครอง และชมชน อภปรายผล จากผลการวจยเรอง การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 มขอคนพบทนาสนใจสามารถนำมาอภปรายผล ไดดงน 1. จากผลการศกษาระดบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและครใน สถานศกษาในภาพรวมอยในระดบมากทสด ซงแสดงใหเหนวาผบรหารและครทอยในสถานศกษา ใหความสำคญตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ทเปนเชนนเปนเพราะปจจบน สภาพแวดลอมเปนปจจยสำคญตอการพฒนาคณภาพการจดการศกษา สถานศกษาทมอาคารเรยน หองเรยนเพยงพอ มนคง และสะอาด มแหลงเรยนรเพยงพอทำใหดำเนนชวตอยในสถานศกษาไดอยางมความสขปลอดภย มคณภาพชวตทด สถานศกษามบรรยากาศและสงแวดลอมทเออตอ การจดการเรยนการสอน และการเรยนรของนกเรยน ซงสอดคลองกบงานวจยของสมฤทย รอดพนพงศ (2553: 75) ไดทำการวจยเรอง การศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดสงแวดลอม ในโรงเรยนมธยมทาแคลง สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบร เขต 1 พบวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดสงแวดลอมในโรงเรยนมธยมทาแคลง สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบร เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานอาคารสถานท ดานการเรยนการสอน ดานสงคมกลมเพอน และดานการบรหารอยในระดบมากตามลำดบ สอดคลองกบงานวจยของสำเรง วงษเจรญ (2549: 66-67) ไดศกษาการบรหารสงแวดลอม ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชลบร เขต 2 พบวา การบรหารสงแวดลอมในสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชลบร เขต 2 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการบรหารจดการ โดยรวมอยในระดบมาก ดานการบรหารกจกรรมการเรยน



การสอน ดานการบรหารกจกรรมสงเสรมการเรยนร ดานการบรหารกจกรรมชมชนสมพนธอยในระดบมากตามลำดบ และสอดคลองกบงานวจยของณฐธยาน พลศรเมอง (2550: 49-50) ไดศกษาสภาพการบรหารงานสงแวดลอมในโรงเรยน และขอเสนอแนะในการบรหารงานสงแวดลอม ในโรงเรยนของโรงเรยนในศนยเครอขายการศกษา ตาบลเวยงเชยง ของสำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 4 พบวา ภาพรวมของสภาพการบรหารงานสงแวดลอมในโรงเรยน โรงเรยนในศนยเครอขาย การศกษาตำบลเวยงเชยงของสำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 4 โดยรวมอย ในระดบมาก 2. จากผลการเปรยบเทยบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกด สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและ ครในสถานศกษา จำแนกตามเพศ อาย วฒการศกษา ตำแหนงหนาท ประสบการณในการทำงาน ขนาดของสถานศกษาทสงกด และทำเลทตง พบวา 2.1 ผบรหารและครในสถานศกษาทมสถานภาพสวนบคคลดานเพศ อาย ตำแหนงหนาท และประสบการณในการทำงานตางกน มความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการ สงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานการวจยทตงไว ผลการวจย ดงกลาวแสดงใหเหนวา ผบรหารและครในสถานศกษาทงเพศชาย เพศหญง ทมอาย ตำแหนงหนาท และประสบการณในการทำงานตางกน มความสามารถเทาเทยมกน ในเรองของการบรหารจดการ สงแวดลอมในสถานศกษา ซงสอดคลองกบงานวจยของนพดล กาญจนกล (2546: 63) ไดศกษา ความคดเหนเกยวกบสภาพและปญหาการดำเนนการการจดบรรยากาศสงแวดลอมของสถานศกษา มธยมศกษา จงหวดรอยเอด พบวา การดำเนนงานการจดบรรยากาศและสงแวดลอมของ สถานศกษาในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดรอยเอด ทมเพศ และอายตางกนนน โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน และสอดคลองกบงานวจยของสมนก สระกล (2549: 63) ไดศกษาการจดสภาพแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาชลบร เขต 3 พบวา การจดสภาพแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา ชลบร เขต 3 จำแนกตามเพศ โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกนตามนยสำคญทางสถต ทระดบ .05 2.2 ผบรหารและครในสถานศกษาทมวฒการศกษาตางกน มความคดเหนเกยวกบ การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยภาพรวมไมแตกตางกน พบวา ม 3 ค คอ ผบรหารและครทมวฒการศกษาปรญญาตร กบผบรหารและครทมวฒการศกษาปรญญาโท ผบรหารและครทมวฒการศกษาปรญญาตร กบผบรหารและครทมวฒการศกษาปรญญาเอก และผบรหารและครทมวฒการศกษาปรญญาโท กบผบรหารและครทมวฒการศกษาปรญญาเอก มความคดเหนในการบรหารจดการสงแวดลอม



ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ไมแตกตางกน ซงผทมวฒการศกษาปรญญาตร มความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกวาผทมวฒการศกษาปรญญาโท และปรญญาเอก 2.3 ผบรหารและครในสถานศกษาทจำแนกตามขนาดของสถานศกษาทสงกดตางกน มความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยภาพรวมแตกตางกน พบวา ผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดเลก กบผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดกลาง ผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดเลก กบผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดใหญ และผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดกลาง กบผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดใหญ มความคดเหนใน การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ซงผบรหารและครทอยใน สถานศกษาขนาดเลก มความคดเหนตอการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกวา ผบรหารและครทอยในสถานศกษาขนาดกลางและใหญ ซงสอดคลองกบงานวจยของเฉลยว กลาหาญ (2550: 73-74) ไดทำการวจยเรอง บทบาทของผบรหารสถานศกษาในการบรหารสถานศกษา ในการบรหารสงแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร พบวา การเปรยบเทยบบทบาทของผบรหารสถานศกษาในการบรหารสงแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐานชวงชนท 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร จำแนกตามขนาดของสถานศกษาโดยรวมไมแตกตางกน ทเปนเชนนเพราะผบรหารสถานศกษาทงสามขนาด มทศนะทเหนตรงกนวาการบรหารจดการสงแวดลอมเปนเรองทบคลากรทกฝายตองรวมกนดำเนนการจดการเรยนรใหผเรยนไดตระหนกและเหนถงความสำคญของสงแวดลอมศกษา โดยการสงเสรมใหมการวเคราะหหลกสตรในเนอหาทเกยวของกบเรอง สงแวดลอมศกษา กระตนใหครจดการเรยนรเรองสงแวดลอมโดยใหผเรยนไดปฏบตจรงและแสวงหาความรดวยตนเอง นอกจากนยงสนบสนนใหม การใชภมปญญาทองถน เทคโนโลยและสอ เพอสอนเรองสงแวดลอมทสอดคลองกบสภาพชมชนและทองถน ในขณะทการบรหารจดการสงแวดลอมนนผบรหารสถานศกษาสงเสรมใหมการจดทำแผนปฏบตการ/โครงการ/กจกรรมดำเนนการเกยวกบสงแวดลอมในสถานศกษาและมการนเทศ/ตดตามประเมนผลการจดสงแวดลอมในระหวางการดำเนนการอยางเปนระบบและตอเนอง รวมทงสนบสนนใหครจดกจกรรมบำเพญประโยชนรวมกบชมชนในการพฒนาสงแวดลอมในโอกาสตาง ๆ เชน กจกรรมปลกตนไม เกบขยะ สอดคลองกบงานวจยของสำเรง วงษเจรญ (2549: 66-67) ไดทำการวจยเรอง การบรหารสงแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาชลบร เขต 2 พบวา สถานศกษาขนาดเลก สถานศกษาขนาดกลาง และสถานศกษา ขนาดใหญ มการบรหารสงแวดลอมแตกตางกน



2.4 ผบรหารและครในสถานศกษาทจำแนกตามทำเลทตงของสถานศกษาตางกน มความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 โดยภาพรวมไมแตกตางกน 3. จากผลการวจยเกยวกบแนวทางในการพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอม ในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษา จะเหนไดวา 3.1 ดานอาคารสถานทและสภาพแวดลอม พบวา ผบรหารและครในสถานศกษา ควรมสวนรวมในการวางแผนการดำเนนการจดอาคารสถานทและสภาพแวดลอมของสถานศกษารวมกน เพอรวมกนวเคราะหสภาพความตองการในการสรางและพฒนาอาคารสถานทและ สภาพแวดลอมใหสอดคลองกบความตองการ ซงจะตองคำนงถงปจจยสำคญ ทจะชวยให สถานศกษา มความปลอดภยเปนระเบยบเรยบรอย มความสะอาด สวยงาม รมรน มทพกผอนหยอนใจอยางเพยงพอตอความตองการและเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของสถานศกษา ซงเปนสถานทใหความรและประสบการณตาง ๆ จงจำเปนตองพฒนาใหดยงขน ซงสอดคลองกบแนวคดของราตร ลภะวงศ (2549: 16-17) ทใหแนวปฏบตในการบรหารสภาพแวดลอมดานอาคารสถานท วา การสรางอาคารสถานทตลอดจนหองเรยนตองมความเปนระเบยบเรยบรอยนาด อยในตำแหนงหรอบรเวณทเหมาะสมและเออประโยชนตอการใชสอย โดยการจดขนอยกบสภาพความเปนไปไดและเหมาะสมกบหองเรยน วสดทใชและความสามารถของการจดของผสอนและผเรยนรวมทงการจดสภาพนอกหองเรยน เชน สนามกฬา สภาพอาคารเรยน อาคารประกอบ สวนหยอม สนามเดกเลน สถานทพกผอน ควรจดใหเปนระเบยบ สะอาด มการปลกไมดอกไมประดบเพอเพมความรมรนสวยงาม จำเปนอยางยงทจะตองมการรวมมอรวมใจกนของสมาชกในโรงเรยน ทงดานความคดและแรงงานในการตกแตงและดแลรกษา 3.2 ดานกจกรรมการเรยนการสอน พบวา สถานศกษาควรวางแผนการจดกจกรรม การเรยนการสอนตามหลกสตรและกจกรรมทสงเสรมศกยภาพของผเรยนในหลาย ๆ ดาน ตามความถนดหรอความสนใจ โดยจดกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายมความเหมาะสม ดานเนอหาความร กระบวนการเรยนร การจดการเรยนร มการจดหาสอทใชในกจกรรมการเรยน การสอนทเหมาะสมกบผเรยน มการวดผลประเมนผลอยางเปนระบบตรวจสอบได เนนผเรยนเปนสำคญ เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน มการจดสภาพแวดลอมทเหมาะสมเออตอกจกรรมการเรยนการสอนอยางสอดคลองและเหมาะสมกบผเรยน ซงสอดคลองกบแนวคดของสมฤทย รอดพนพงศ (2553: 46) ทกลาววา สภาพแวดลอมทางดานการเรยนการสอน เปนสวนสำคญทจะสรางบรรยากาศในการเรยนการสอน คร อาจารย ผสอนเปนองคประกอบทสำคญ อยางมากในการเสรมสรางใหผเรยนมคณภาพและประสทธภาพ ผสอนจะตองเปนตวอยางทด ทงดานความรความสามารถ และบคลกลกษณะ ทำใหการสอนเกดประสทธผลตามความตงใจ สงตาง ๆ



เหลานมอทธพลตอการสงเสรมใหผเรยนไดรบความรและพฒนาความคดสรางสรรค และใชเปนแบบอยางในการดำเนนชวตทดตอไป 3.3 ดานกลมเพอน พบวา ผบรหารและครในสถานศกษาควรสงเสรมการมสวนรวม ในการแสดงความคดเหน สวนรวมในการทำงาน จดกจกรรมสรางขวญกำลงใจใหทกคนเสมอภาคกน เพอสงเสรมความรก ความสามคคในหมคณะภายในสถานศกษา ใหบคลากรในสถานศกษา มความรกความสามคค การใหเกยรตกน การทำงานรวมกนและรจกการใหอภยในสงทผดพลาด ทเกดจากการทำงาน ใหทกคนตระหนกถงความรบผดชอบในการทำงานใหสำเรจลลวงเปนอยางดและทำงานอยางมสต ซงสอดคลองกบแนวคดของแอสตน (Astin, 1972: 67 อางถงใน สมฤทย รอดพนพงศ, 2553: 36) ทกลาววา ปฏสมพนธของผปฏบตงานในหนวยงานเดยวกน มความสำคญและมอทธพลตอการจดการเรยนการสอน ความประพฤต เจตคต และคานยม เพราะเพอนรวมงานสามารถใหกำลงใจในเรองทว ๆ ไป และชวยใหเกดความคดหรอประสบการณใหม ๆ ซงสงผลตอการจด การเรยนการสอนของครอาจารย ถากลมเพอนมบรรยากาศทเปนกนเองเขาอกเขาใจ ชวยเหลอ ซงกนและกน เพราะถาสภาพแวดลอมดานกลมเพอนดทำใหเกดความรกความผกพน ความสามคคและชวยเหลอซงกนและกน 3.4 ดานการบรหาร พบวา ผบรหารสถานศกษา ควรบรหารจดการและดำเนนการ ใหการปฏบตงานตาง ๆ สำเรจดวยความรวมมอรวมใจของบคลากรทกคนในสถานศกษา สงเสรมและสนบสนนบคลากรใหทำงานรวมกน จดกจกรรมและสงเสรมใหบคลลากรในสถานศกษาม ความเออเฟอเผอแผชวยเหลอเกอกลกน ยมแยมแจมใส เปนมตรตอกน เหนความสำคญของกน และกน มการยกยองชมเชย สงเสรมและพฒนาบคลากรในสถานศกษาเพอเพมพนความรและ ความกาวหนา สรางบรรยากาศทางการศกษาทสงผลตอประสทธภาพของผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน ผปกครอง และชมชน ซงสอดคลองกบแนวคดของเลศศกด คำปลว (2551: 20) ทให แนวปฏบตในการบรหารไววา การบรหารเปนการดำเนนการโดยวธทหลากหลายของผบรหารสถานศกษาเพอใหครไดมโอกาสใชความสามารถของตนเองเตมทและสามารถอทศเวลาปฏบตหนาทไดมากพอ ในการพฒนาสงแวดลอมทเออตอการจดการเรยนร เพอใหเกดการดำเนนงานทมประสทธภาพ ผทเกยวของทกระดบ ทกฝาย ตองมความร ความเขาใจ รวมถงรบทราบบทบาทหนาทของตนเอง ตลอดจนแนวทางปฏบตทชวยสงเสรมสนบสนนการใชหลกสตรสถานศกษาใหมประสทธภาพสงสด ซงเกยวของกบผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน ผปกครอง และชมชน



ขอเสนอแนะ จากผลการวจย เรอง การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน 1. ขอเสนอแนะเพอนำผลการวจยไปใช 1.1 สถานศกษาควรสงเสรมและเปดโอกาสใหบคลากรทมสวนเกยวของเขาใจถง ความสำคญของการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาอยางถกตองชดเจน รคณคาของสงแวดลอม ผลกระทบในการใชและรกษาทรพยากรธรรมชาต เขารวมคด รวมทำในกจกรรมโครงการอนรกษ และพฒนาสงแวดลอม 1.2 สถานศกษาควรมบคลากรทรบผดชอบงานดานสงแวดลอมอยางชดเจน มการระบขอบเขตของงาน เพอประสทธภาพของงานใหสอดคลองกบศกยภาพของผปฏบตงาน มการสนบสนน ตดตาม เพอพฒนาและสงเสรมภาพลกษณทดใหกบสถานศกษา 1.3 สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ควรเปดโอกาสและ สงเสรมใหผบรหารและครในสถานศกษา มการอบรมเกยวกบการบรหารจดการสงแวดลอมใน สถานศกษาเพอพฒนาความร โดยเชญผทมความเชยวชาญมาเปนวทยากรใหคำปรกษาทงผบรหาร ผรบผดชอบ และผรวมงาน เพอการมสวนรวมในการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาใหเกดความเขาใจและความรวมมอในการประสานงาน 1.4 สถานศกษาควรมการตดตามประเมนผลการดำเนนงานการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษาอยางตอเนองและจรงจง มการตรวจสอบเพอปรบปรงพฒนาการดำเนนงาน และนำผลการประเมนมาใชเปนขอมลในการประกนคณภาพภายในและการประเมนคณภาพภายนอกเพอการวางแผน การดำเนนงานครงตอไปใหมประสทธภาพยงขน 2. ขอเสนอแนะสำหรบการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาเกยวกบปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา 2.2 ควรมการศกษาปจจยทสงตอการบรหารจดการสงแวดลอมของสถานศกษาทมการปฏบตเปนเลศ 2.3 ควรมการศกษาการวเคราะหรปแบบการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ทมการปฏบตเปนเลศ โดยใชระเบยบวจยเชงคณภาพ



สรป จากผลการวจยสรปไดวา การบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 มการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทสด ผบรหารและครในสถานศกษา จำแนกตามขนาดของสถานศกษาตางกน โดยภาพรวม มความคดเหนในการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สวนแนวทางในการพฒนาการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา ไดขอคนพบวา ควรสงเสรมสนบสนนและพฒนาบคลากรในสถานศกษาเพอเพมพนความรและความกาวหนา ใหไดรบความร ความเขาใจในเรองของการบรหารจดการสงแวดลอมในสถานศกษา เพอสรางบรรยากาศทางการศกษาทสงผลตอประสทธภาพของ สถานศกษา เอกสารอางอง เฉลยว กลาหาญ. (2550). บทบาทของผบรหารสถานศกษาในการบรหารสงแวดลอมในสถานศกษา ขนพนฐานชวงชนท 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร . วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร. ณฐธยาน พลศรเมอง. (2550). การบรหารงานสงแวดลอมในโรงเรยน โรงเรยนในศนยเครอขาย ศกษา ตำบลเวยงเชยงของสำนกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 4. การศกษา อสระปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. นพดล กาญจนกล. (2546). การศกษาความคดเหนเกยวกบสภาพและปญหาการดำเนนการ จดบรรยากาศสงแวดลอมของสถานศกษามธยมศกษา จงหวดรอยเอด . วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย สถาบนราชภฏมหาสารคาม. พชต ฤทธจรญ. (2549). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: เฮา ออฟเดอรมส. ยทธพงษ กยยวรรณ. (2543). พนฐานการวจย. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. เลศศกด คำปลว. (2551). การจดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรของโรงเรยนขนาดเลก สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 1. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ มหาสารคาม.



ราตร ลภะวงศ. (2549). การศกษาสภาพแวดลอมทางการเรยนของนกเรยนโรงเรยนอรญประเทศ จงหวดสระแกว. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. สกณา บญธรรม. (2551). สภาพและปญหาการบรหารงานอาคารสถานทและสงแวดลอม ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสระบร เขต 1. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. สมนก สระกล. (2549). ศกษาการจดสภาพแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาชลบร เขต 3. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขา วชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร. สมฤทย รอดพนพงศ. (2553). การศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดสงแวดลอม ในโรงเรยนมธยมทาแคลง สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบร เขต 1. วทยานพนธ ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2554). กฎหมายวาดวยการศกษา แหงชาต กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ กฎหมาย วาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา. กรงเทพฯ: สำนกพฒนา กฎหมายการศกษา สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). (2554). คมอ การประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม (พ.ศ.2554-2558) ระดบการศกษาขนพนฐาน ฉบบสถานศกษา (แกไขเพมเตม พฤศจกายน 2554). กรงเทพฯ: ออฟเซท พลส. สำนกทดสอบทางการศกษา สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ. (2554). แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานเพอการ ประกนคณภาพภายในของสถานศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพสำนกงานพระพทธ ศาสนาแหงชาต. สำเรง วงษเจรญ. (2549). การบรหารสงแวดลอมในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษาชลบร เขต 2. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขา วชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร. สวมล ตรกานนท. (2551). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.



การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน

DEVELOPMENT OF GRADE 2 STUDENTS’ MATHEMATICS ACHIEVEMENT THROUGH BRAIN-BASED LEARNING ACTIVITIES

โสภนทร อมาบล/ SOPIN U-MABON1

จตตรตน แสงเลศอทย/ JITTIRAT SAENGLOETUTHAI2

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน กอนเรยนและ หลงเรยน และหลงเรยนกบเกณฑ 2) ศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยนวดสวนแตง อำเภอเมอง จงหวดสพรรณบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ทไดมาโดยการสมแบบแบงกลม จำนวน 43 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) แผนการจด การเรยนรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และ 3) แบบสอบถามความพงพอใจทสรางโดยผวจย สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบท ผลการวจยพบวา 1. ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน หลงเรยนสงกวากอนเรยน และหลงเรยนสงกวาเกณฑ อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 2. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยรวมอยในระดบมาก คำสำคญ: กจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ผลสมฤทธทางการเรยน คณตศาสตร

1นกศกษาปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2 ผชวยศาสตราจารย ดร. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม, อาจารยทปรกษาวทยานพนธ



ABSTRACT

The purposes of this study were to: 1) compare grade 2 students’ mathematics achievement before and after learning through brain-based learning activities and with the set criterion; and 2) study students’ satisfaction with mathematics learning through brain-based learning activities. The research sample were 43 of grade 2 students at Wat Suantaeng School, Muang District, Suphan Buri Province in the second semester of the academic year 2013, derived by cluster random sampling. The research instruments were 1) lesson plans of brain-based learning activities, 2) an achievement test and 3) the satisfaction questionnaire constructed by the researcher. The statistics used for data analysis were mean, standard deviation and t-test dependent. The results of this research were as follows: 1. The students’ mathematic achievement after learning through brain-based learning activities was significantly higher than that of before. Moreover, the students’ mathematics achievement after learning was higher than the set criterion with statistical significance at .01. 2. The overall satisfaction of students with mathematics learning through brain-based learning was at a high level. Keywords: brain-based learning activity, learning achievement, mathematics บทนำ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และฉบบปรบปรง พ.ศ. 2545 มาตรา 22 กำหนดวา การศกษาตองยดหลกใหผเรยนทกคนมความรความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนสำคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาต และเตมศกยภาพ นอกจากนนในมาตรา 24 ยงไดกำหนดรายละเอยดของการจดกระบวนการเรยนรวา ใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของดำเนนการจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนและอำนวยความสะดวก เพอใหผเรยนเกดการเรยนรมความรอบร ฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใช เพอปองกนและ แกปญหา และมาตรฐานการศกษามาตรฐานท 4 เนนใหผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรอง และมวสยทศน ดงนน เพอให



สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และมาตรฐานการศกษา ดงกลาว การจดการเรยนรเพอการพฒนาคณภาพดานกระบวนการคดและการแกปญหา จงนบวาเปน สงสำคญทจะตองไดรบการพฒนากนอยางจรงจง (สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545: 7-8) การเรยนคณตศาสตรมบทบาทสำคญยงตอการพฒนาความคดมนษยทำใหมนษย มความคดสรางสรรคคดอยางมเหตผลเปนระบบมแบบแผนสามารถวเคราะหปญหาหรอสถานการณไดอยางถถวนรอบคอบชวยใหคาดการณวางแผนตดสนใจแกปญหาและนำไปใชในชวตประจำวน ไดอยางถกตองเหมาะสม ในชวงทศวรรษทผานมาการจดการเรยนรคณตศาสตรไดใหความสำคญ ในเรองของทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรควบคไปกบความรดานเนอหาสาระดงจะเหนไดจากการปรบปรงและพฒนาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 เพอพฒนาผเรยนใหเปนผนำดานคณตศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย การทผเรยนจะเกดการเรยนรคณตศาสตรอยางมคณภาพนนจะตองมความสมดลระหวางสาระดานความรทกษะกระบวนการควบคไปกบคณธรรมและคานยมทด (กระทรวงศกษาธการ, 2551) โรงเรยนวดสวนแตงมวสยทศนวาภายในป 2539 มงมนพฒนาโรงเรยนใหเปนโรงเรยน ทมคณภาพ นกเรยนไดเรยนรอยางมคณภาพเปนผมความรคคณธรรม มความเปนไทย ควบคกบความเปนสากลพรอมนำปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเคยงคเทคโนโลยททนสมยเพอใหดำรงชวต อยในสงคมไดอยางมความสข รกความเปนไทย กาวสประชาคมอาเซยน โดยชมชนมสวนรวม แตจากการประเมนผลการสอบ ของนกเรยนปลายภาคเรยนชนประถมศกษาปท 2 ปการศกษา 2551-2553 ทผานมาพบวา คะแนนวชาคณตศาสตรนกเรยนมผลการเรยนไมเปนทนาพอใจ ไมเปนไปตามเกณฑทโรงเรยนไดตงไว เมอพจารณาโดยละเอยดแลวพบวานกเรยนมปญหาในเรองความร ความเขาใจ ในหนวยของการวด ในเรองเวลา ผวจยจงไดศกษาหาวธการแกปญหาจากงานวจยตาง ๆ และจากการทโรงเรยนวดสวนแตงเปนโรงเรยนนำรองการจดการศกษาโดยใชสมองเปนฐาน ภายใตโครงการ BBL School Model และจากการศกษาพบวา ปจจบนไดมการพฒนารปแบบการจดการเรยนร ทหลากหลายเพอใหผเรยนเกดการเรยนรอยางแทจรง ซงการจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน หรอ Brain-Based Learning (BBL) เปนการจดการเรยนรรปแบบหนงทไดรบการยอมรบโดยทวไป ในหลายประเทศทวโลก รวมทงในประเทศไทยดวย เพราะเชอวาเปนวธการทจะชวยใหผเรยนประสบความสำเรจและมความสขกบกจกรรมการเรยนร ผเรยนจะไดเรยนรในบรรยากาศและสภาพแวดลอม ทเอออำนวยตอการเรยนร และสอดคลองกบการทำงานของสมองของตน เพราะธรรมชาตมนษย จะเกดการเรยนรสงตาง ๆ ไดนนตองอาศยสมองและระบบประสาทเปนพนฐานของการเรยนร การจดการเรยนรทสอดคลองกบธรรมชาตของสมองจะทำใหผเรยนมพฒนาการการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพ ผเรยนไดรจกคด มงเนนการฝกผเรยนใหใชความคดอยางถกวธ คดอยาง เปนระบบ รจกวเคราะห ไมมองเหนสงตาง ๆ อยางตน ๆ หรอเพยงดานใดดานหนงเทานน ทำให



ผเรยนสามารถชวยตวเองไดและนำไปสจดมงหมายของการเรยนรอยางแทจรง จงเปนความจำเปนทจะตองพฒนาและสงเสรมศกยภาพการเรยนรของสมองมนษย ซงนกวจยทวโลกคนพบตรงกนวาสมองของมนษยทกคนถกออกแบบมาเพอการเรยนรโดยแท ไมมสมองของมนษย (ปกต) คนใดทจะไมเรยนรเพยงแตการพฒนาจะดเพยงใดขนอยกบสงแวดลอมและการจดการเรยนรทอยรอบ ๆ ตวของผเรยนดงนนการจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานจงเปนทางออกหนงสำหรบแกปญหาวกฤตการเรยนรของเดกและเยาวชนไทย (ฉววรรณ สสม, 2555: 2-3) จากเหตผลดงกลาวผวจยจงมความสนใจทจะนำรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานมาใชในการวจยโดยผวจยไดนำรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานมาทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ปการศกษา 2556 เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร วตถประสงค 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานกอนเรยนและหลงเรยน และหลงเรยนกบเกณฑ 2. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ทมตอการเรยนคณตศาสตร โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน สมมตฐานการวจย ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน หลงเรยนสงกวากอนเรยนและหลงเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 70 กรอบแนวคดการวจย การเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน เปนการนำความรความเขาใจเกยวกบสมองและระบบการทำงานของสมองมาใชในการออกแบบจดกระบวนการเรยนรใหสอดคลองกบพฒนาการของสมองแตละชวงวย เพอกอใหเกดศกยภาพสงสดในการเรยนรของมนษยในแตละชวงวย จาก การศกษาเอกสารแนวคดทฤษฎและรปแบบทเกยวของกบการจดการเรยนรทสงเสรมการเรยนร โดยใชสมองเปนฐาน ทใชแนวคด 4 ทาน คอ เคนและเคน (Caine and Cain, 2012) ซงเสนอหลกการ 12 ประการ ในการจดการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ทฤษฎพหปญญาของการดเนอร (Gardner, 1993) ในการจดการเรยนรทหลากหลายโดยคำนงถงความแตกตางระหวางบคคลใหผเรยนไดใชความสามารถทางปญญาหลายดานเพอใหสอดคลองกบลลาการเรยนของแตละบคคล ทฤษฎ การเรยนรแบบ 4 MAT ของแมคารธ (McCarthy, 1998) ในการสงเสรมใหสมองทงซกซายและ ซกขวาทำงานอยางสมดล และใชการบรหารสมอง (Brain-Gym) ของเดลนสสน (Dennison, 1981)



ในการผอนคลายเพอลดความตงเครยดและเตรยมความพรอมของผเรยนกอนการเรยนร ซงจากแนวคดของนกทฤษฎทกลาวมา ฉววรรณ สสม (2555: 51-53) ไดนำมาสงเคราะหและสรางเปนรปแบบการจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน เปนขนตอนกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ประกอบดวย 6 ขนตอน คอ 1) ขนบรหารสมอง (Brain-Gym) 2) ขนกระตนสมอง (Rouse) 3) ขนจดประสบการณ (Accessing to Information) 4) ขนฝกประสบการณ (Implementation) 5) ขนสรปประสบการณ (Summary) และ 6) ขนขยายความร (Extension) ซงผวจยไดนำมาใชในการวจยครงนเพอศกษาการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ซงสามารถสรปไดดงแผนภมท 1

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดสวนแตง จำนวน 43 คน ซงไดมาโดยการสมแบบแบงกลม

1 . (Brain - Gym)

2. (Rouse)

3. (Accessing to Information)

4. (Implementation)

5. (Summary)

6. (Extension)



นยามคำศพท กจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน หมายถง กระบวนการเรยนรทคำนงถงหลกการทำงานของสมอง โดยผเรยนมสวนรวมในการเรยน มการจดบรรยากาศทเออตอการเรยนร มการจดกจกรรมทตอบสนองตอวธการเรยนรทแตกตางกนของผ เรยนเพอใหเกดการเรยนร อยางรวดเรว มการจดกจกรรมทหลากหลายเกดการเรยนรตามสภาพจรง ประกอบดวย 6 ขนตอน คอ 1) ขนบรหารสมอง (brain-gym) 2) ขนกระตนสมอง (rouse) 3) ขนจดประสบการณ (accessing to information) 4) ขนฝกประสบการณ (implementation) 5) ขนสรปประสบการณ (summary) และ 6) ขนขยายความร (extension) โดยใชสอทหลากหลาย เนนใหผเรยนไดรบรครบทง 5 ประสาทสมผส ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คะแนนทไดจากการทำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมอง เปนฐานทผวจยสรางขน เปนแบบปรนย 3 ตวเลอก จำนวน 25 ขอ ความพงพอใจ หมายถง ความรสกนกคดภายในของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตร โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ซงผวจยประเมนโดยใชแบบสอบถาม ความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรม การเรยนรทใชสมองเปนฐาน เกณฑ หมายถง ระดบคะแนนคณภาพขนตำทจะยอมรบได ในการวจยครงนกำหนดคาคะแนนไวทรอยละ 70 วธดำเนนการ การวจยเรอง การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ในครงนเปนการวจยแบบกงทดลอง (experimental research) ซงผวจยไดดำเนนการทดลองโดยใชแบบแผนการวจยมลกษณะเปนแบบกงทดลองแบบกลมเดยวสอบกอนและหลง (One Group Pretest-Posttest Design) เครองมอทใชในการวจย แผนการจดการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรม การเรยนรทใชสมองเปนฐาน จำนวน 17 แผน รวม 17 ชวโมง มขนตอนในการสราง ดงน 1. ศกษาขอมลพนฐานสำหรบการจดการเรยนการสอนของโรงเรยนวดสวนแตง และหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ศกษาขอมลเกยวกบหลกการจดกจกรรมการเรยนรทสมองเปนฐานและงานวจยทเกยวของ 2. ศกษาการสรางแผนการจดกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ การสงเคราะหงานวจยเกยวกบการเรยนรทใชสมองเปนฐานของฉววรรณ สสม ซงไดสงเคราะหออกมาเปน 6 ขนตอน ประกอบดวย ขนท 1 ขนบรหารสมอง (brain-gym) ขนท 2



ขนกระตนสมอง (rouse) ขนท 3 ขนจดประสบการณ (accessing to information) ขนท 4 ขนฝกประสบการณ (implementation) ขนท 5 ขนสรปประสบการณ (summary) และขนท 6 ขนขยายความร (extension) 3. ผวจยกำหนดรปแบบการจดกจกรรมการเรยนร กำหนดเนอหาและดำเนนการสรางแผนการจดการเรยนรคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน จำนวน 17 แผน รวม 17 ชวโมง ซงแผนการจดการเรยนรแตละแผนจะประกอบดวย 1) สาระสำคญ/ความคดรวบยอด 2) สาระการเรยนร 3) มาตรฐานการเรยนร/ ตวชวด 4) จดประสงคการเรยนร 5) สมรรถนะสำคญ 6) คณลกษณะอนพงประสงค 7) กระบวนการเรยนรตามขนตอนกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน 8) สอการจดการเรยนร 9) การวดผลประเมนผล และ 10) บนทกหลงการจดกจกรรมการเรยนร โดยมเนอหาสาระภายในแผนประกอบดวย มรายละเอยดดงตารางท 1 ตารางท 1 เวลาและสาระการเรยนรทใชในการจดการเรยนร

( ) 1 -3 3 4 - 5 2 6 - 7 2 8 -10 3

11 - 15 5 16 - 17 2

17

4. นำแผนการการจดการเรยนรทพฒนาขนเสนออาจารยปรกษาวทยานพนธ และผเชยวชาญ จำนวน 3 คน เพอพจารณา ตรวจสอบความถกตองความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) และนำมาหาคาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนรกบจดประสงค (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยสรางแบบสำรวจรายการใหผเชยวชาญพบวาไดคา IOC เทากบ 0.67 ถง 1.00 5. ปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนรตามการแนะนำของผเชยวชาญ 6. นำแผนการเรยนรทปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนกลมทไมใชกลมตวอยาง ชนประถมศกษาปท 2 จำนวน 43 คนโรงเรยนวดสวนแตง อำเภอเมองสพรรณบร จงหวดสพรรณบร เพอตรวจสอบคณภาพกอนนำไปใชจรง



เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 1. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ซงเปนแบบปรนย 3 ตวเลอก จำนวน 25 ขอ คะแนน 25 คะแนน ผวจยดำเนนการสรางและ หาคณภาพตามลำดบขนตอนดงตอไปน 1.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ 1.2 กำหนดจดประสงคและกำหนดตารางกำหนดเนอหาขอสอบตามจดประสงค การสอน 1.3 นำขอมลขางตนมาใชเปนกรอบในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง การเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 1.4 นำเสนอแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรทสรางขนเสนอ ตออาจารยผควบคมวทยานพนธ และผเชยวชาญ จำนวน 3 คน เพอตรวจสอบความเทยงตรง เชงเนอหา (content validity) ความถกตองของภาษา และความเหมาะสมของแบบทดสอบในตารางวเคราะหเพอหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยพจารณาความสอดคลองเปนรายขอของแบบทดสอบกบจดประสงค 1.5 ปรบปรงแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตามคำแนะนำของอาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญจนกระทงแบบทดสอบมคา IOC ตงแต 0.67 ถง 1.00 1.6 นำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 นำไปทดลอง (tryout) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จำนวน 1 หองเรยน ซงกำลงศกษาอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 โรงเรยนวดสวนแตง อำเภอเมองสพรรณบร จงหวดสพรรณบร 1.7 นำผลการทดลองมาวเคราะหรายขอ ตรวจสอบคาความยากงาย (P) และคาอำนาจจำแนก (r) มคาความยากงายอยระหวาง 0.21 ถง 0.87 และคาอำนาจจำแนกอยระหวาง 0.31-0.89 ตรวจสอบคาความเชอมน (reliability) มคาความเชอมนเทากบ 0.77 1.8 นำแบบทดสอบไปใชเกบรวบรวมขอมลกบกลมทดลอง นกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โรงเรยนวดสวนแตง อำเภอเมองสพรรณบร จงหวดสพรรณบร ซงเปนกลมตวอยาง 2. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ซงเปนแบบสอบถามปลายปด จำนวน 1 ฉบบ ชนดมาตราประเมนคา 3 ระดบ ผวจยดำเนนการสรางและหาคณภาพตามลำดบขนตอนดงตอไปน 2.1 ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบสอบถาม 2.2 ระบวตถประสงคการสรางแบบสอบถาม 2.3 กำหนดเนอหาใหครอบคลมวตถประสงคทจะทำการประเมน



2.4 สรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยน ทมตอการเรยนคณตศาสตร โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน จำนวน 1 ฉบบ เปนแบบมาตราสวนประเมนคา (rating scale) กำหนดชวงความคดเหนของนกเรยนเปน 3 ระดบ ไดแก พงพอใจมาก พงพอใจปานกลาง พงพอใจนอย มคะแนน 3, 2, 1 ตามลำดบ จำนวน 10 ขอ ซงถามใน 3 ดาน คอ 1) ดานบรรยากาศในการเรยนร 2) ดานกจกรรมการเรยนร และ 3) ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมการเรยนร 2.5 นำแบบสอบถามทสรางเสรจแลวไปใหอาจารยผควบคมวทยานพนธและผเชยวชาญ จำนวน 3 คน ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) และนำมาหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) พบวา ไดคา IOC เทากบ 0.67 ถง 1.00 2.6 นำไปปรบปรงตามคำแนะนำไปทดลองใช (tryout) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.81 2.7 นำแบบสอบถามทไดไปเกบรวบรวมขอมลกบนกเรยนกลมตวอยาง การเกบรวบรวมขอมล ดำเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอนดงตอไปน 1. ทำการทดสอบกอนเรยน (pretest) โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2. ดำเนนการทดลองสอนโดยใชแผนการจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน ม 6 ขนตอน ขนท 1 ขนบรหารสมอง (brain-gym) ในขนนเปนการผอนคลายเพอลดความตงเครยดและเตรยมความพรอมของผเรยนกอนการเรยนรซงมทมาและแนวคดทวาการเรยนรของสมองจะดขนถาสมองทงสองซกไปดวยกน ความพรอมในการเรยนรของสมองนนควรมการออกกำลงกายควบค ไปดวยโดยใหผเรยนฝกการบรหารสมองตามทกำหนดใหประมาณ 5-10 นาท เพอใหสมองซกซายและขวาทำงานประสานกน มการผอนคลาย เลอดไปเลยงสมองดขนทำใหมสมาธในการเรยนร ขนท 2 ขนกระตนสมอง (rouse) เปนการนำเขาสบทเรยนซงมทมาและแนวคดทวาสมองจะเกดการเชอมโยงของระบบประสาทมากทสดเมอมโอกาสไดลองเสยงกบอะไรอยางหนง ดงนนจงควรเสรมสรางบรรยากาศททาทายการเรยนร เพอกระตนจตใจของผเรยนใหมความตนตว ทจะเรยนร เกดความทาทาย และชวนใหหาคำตอบ รวมทงทบทวนความรเดมของผเรยน ขนท 3 ขนจดประสบการณ (accessing to information) เปนการจดประสบการณการเรยนรใหกบผเรยนซงมทมาและแนวคดทวามนษยทกคนมสมอง แตสมองของแตละคนลวนแตกตางกน โดยแตละคนจะมแบบแผนของการเรยนร ความสามารถ และเชาวปญญาทแตกตางกน ดงนนในการจดกจกรรมการเรยนรใหหลากหลายซงคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล ขนท 4 ขนฝกประสบการณ (implementation) ซงมทมาและแนวคดทวาสมองเรยนรจากการลงมอและจากการฝกฝนเพราะการฝกฝนเปนกระบวนการทชวยใหการเชอมโยงของเซลลสมองในวงจรการเรยนเกดขนอยางมประสทธภาพ ในขนนเปนการใหผเรยนลงมอปฏบต เปน การเพมและทบทวนความรใหผเรยนเกดความเขาใจและเชยวชาญมากยงขน



ขนท 5 ขนสรปประสบการณ (summary) มทมาและแนวคดทวา มนษยทกคนตองการแสวงหาความหมายและเกดมาพรอมความตองการทจะเขาใจ ในขนนใหผเรยนไดสรป ความรทคนพบจากการทำกจกรรมทหลากหลายเปนความคดรวบยอดในรปแผนผงความคด หลงจากนน ผสอนและผเรยนรวมกนสรปกจกรรมและประเมนผลการเรยนรรวมกน ขนท 6 ขนขยายความร (extension) มทมาและแนวคดทวาสมองมนษยเลอกรบรเรยนร และจดจำในสงทสำคญหรอมความหมายตอตนเอง ขนนใหผเรยนสามารถสรางความคด หรอการสรางองคความรใหมเชอมโยงความรสการประยกตใชจรงในชวตประจำวน 3. ทำการทดสอบหลงเรยน (posttest) ซงเปนแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนฉบบเดยวกนกบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน (pretest) 4. สอบถามความพงพอใจเกยวกบการจดการเรยนรทใชสมองเปนฐานกบนกเรยนวเคราะหหาคาทางสถตและแปลผล การวเคราะหขอมล ผวจยดำเนนการวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบสมมตฐาน ดงน 1. วเคราะหหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐานผลการทดสอบกอนและหลงการจดการเรยนร 2. วเคราะหเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยการทดสอบท (t-test dependent) 3. วเคราะหขอมลแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ทม ตอการเรยนคณตศาสตร โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวนำไปแปลความหมายตามระดบตามเกณฑ ทแปลงมาจากของเบสท (Best, 1977: 190) 1.00 – 1.49 เทากบ ระดบพงพอใจนอย 1.50 – 2.49 เทากบ ระดบพงพอใจปานกลาง 2.50 – 3.00 เทากบ ระดบพงพอใจมาก สถตทใชในการวจย ในการดำเนนการวจยผวจยใชสถตการวเคราะหขอมลประกอบดวย คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบท ผลการวจย ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ผวจยไดนำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง การเรยนคณตศาสตรไปใชทดสอบนกเรยนกอนและหลงการจดการเรยนรโดยนำผลทดสอบ ไปวเคราะหเปรยบเทยบรายละเอยดดงตารางท 2



ตารางท 2 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน (n = 43)

X S.D. d dS.D t

25 12.60 3.43 7.12 0.52 13.71**

25 19.72 3.30 ** P<.01

X S.D. t

25 19.72 3.30 4.417**

** P<.01

(n = 43)

จากตารางท 2 แสดงวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญ

ทางสถตทระดบ .01 โดยคะแนนเฉลยหลงเรยน ( x = 19.70) สงกวาคะแนนเฉลยกอนเรยน

( x = 12.60) และจากการศกษาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ผวจยไดนำผลคะแนนไปวเคราะหเปรยบเทยบกบเกณฑทกำหนดไวรอยละ 70 ของคะแนนเตมมรายละเอยดดงตารางท 3 ตารางท 3 การเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถม ศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานหลงเรยนกบเกณฑทกำหนดไว รอยละ 70 ของคะแนนเตม

จากตารางท 3 แสดงวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานหลงเรยนสงกวาเกณฑทกำหนดไวรอยละ 70 ของคะแนนเตมอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยคะแนนเฉลยหลงเรยน

( x =19.72) สงกวาคะแนนเฉลยเกณฑ ( x = 17.50) ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน โดยผวจยไดนำแบบสอบถามความพงพอใจ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรม



(n = 43) X S.D

1. 2.91 0.25 2 2. 2.89 0.30 3 3.

2.95 0.19 1

2.91 0.25 -

การเรยนรทใชสมองเปนฐานไปใชกบนกเรยนหลงการเรยนร โดยนำผลจากแบบสอบถามความพงพอใจไปวเคราะห เปรยบเทยบดงน มรายละเอยดดงตารางท 4 ตารางท 4 คาเฉลย สวนเบยงแบนมาตรฐาน และระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยน คณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยภาพรวม

จากตารางท 4 แสดงวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใช

กจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยรวมอยในระดบพงพอใจมาก ( x =2.91) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบพงพอใจมากทกดาน เรยงลำดบจากมากไปนอยดงน 1) ดานประโยชน

ทไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนร ( x =2.95) 2) ดานบรรยากาศในการเรยนร ( x =2.91) และ

3) ดานกจกรรมการเรยนร ( x =2.89) อภปรายผล การวจยเรอง การพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน อภปรายผลการวจยไดดงน 1. การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานกอนเรยนและหลงเรยน และหลงเรยนกบเกณฑ จากผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการจดการเรยนรทใชสมองเปนฐาน หลงการจดการเรยนรสงกวากอนจดการเรยนรอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 และหลงเรยนสงกวาเกณฑทกำหนดรอยละ 70 ของคะแนนเตม อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเนองมาจากการจดการเรยนรโดยใชกจกรรม การจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานนน เปนกจกรรมการจดการเรยนรทมงเนนใหมการจดการเรยนรทหลากหลายเพอเปนการตอบสนองการเรยนรทางสมองของนกเรยนแตละคนทมความสามารถ ในการรบรทตางกนออกไป โดยผวจยไดจดกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน ซงประกอบดวย 6 ขนตอน คอ ขนท 1 ขนบรหารสมอง (brain-gym) ใหนกเรยนไดทำทาทางบรหารสมองเพอเปน



การผอนคลายเพอลดความตงเครยดและเตรยมความพรอมของนกเรยนกอนการเรยนร ขนท 2 ขนกระตนสมอง (rouse) เปนการนำเขาสบทเรยนโดยผสอนเปนผกระตนและสรางบรรยากาศ ในการเรยนรใหดทสดตวอยางเชน การเลานทาน การรองเพลง ขนท 3 ขนจดประสบการณ (accessing to information) เปนการจดประสบการณการเรยนรใหกบนกเรยนโดยการจดกจกรรมการเรยนร ใหหลากหลายซงคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล ขนท 4 ขนฝกประสบการณ (implementation) เปนการใหนกเรยนลงมอปฏบต โดยนำความรทไดลงมอปฏบตเพอเปนการเพมและทบทวนความรใหผเรยนเกดความเขาใจและเชยวชาญมากยงขน ขนท 5 ขนสรปประสบการณ (summary) ใหนกเรยนสรปความรทคนพบจากการทำกจกรรมทหลากหลายเปนความคดรวบยอดในรปแผนผงความคด (mind map) หลงจากนนผสอนและผเรยนรวมกนสรปกจกรรมและประเมนผลการเรยนรรวมกน ขนท 6 ขนขยายความร (extension) ใหนกเรยนสรางความคด หรอการสรางองคความรใหมเชอมโยงความรสการประยกตใชจรงในชวตประจำวน การจดกจกรรมการจดการเรยนรทใชสมองเปนฐานเปนการจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนไดเรยนอยางเตมศกยภาพในทก ๆ ดาน ใชสอการสอนทหลากหลายในแตละขนตอนเพอรองรบความแตกตางของการรบรของแตละคน ชวยใหนกเรยนแตละคนสามารถรบรเรยนรไดเตมทมความสขสนกสนานในการเรยน จงชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขน สอดคลองกบแนวคดของการณ ชาญวชานนท (2551: 36) มผลการวจย ทสอดคลองวาการใชสอประสมทออกแบบตามแนวคดการเรยนรทใชสมองเปนฐาน สามารถทำให ผเรยนมความรความเขาใจในเนอหาและผลสมฤทธทางการเรยนผานเกณฑทตงไว สอดคลองกบงานวจยของพชรนทร วาวงสมล (2553: 81) ผลการวจยทสอดคลองวา การเรยนรโดยใชสมอง เปนฐาน สงผลใหเดกมความพรอมทางดานคณตศาสตรทง 4 ดาน เดกรวมกจกรรมอยางสนกสนาน ตงใจมากขน ทำใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขน จากการศกษาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรโดยการใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานหลงเรยนเทยบกบเกณฑทกำหนดไวรอยละ 70 ของคะแนนเตม พบวาคะแนน ผลสมฤทธทางคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานหลงเรยนสงกวาเกณฑ ทกำหนดไว รอยละ 70 ของคะแนนเตมอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 โดยคะแนนเฉลย หลงเรยนสงกวาเกณฑ ทงน เ นองมาจากการจดกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานเปน การจดกจกรรมการเรยนรทเนนการทำงานของสมองเปนพนฐานสำคญ มการใชกจกรรมทหลากหลาย เพอใหนกเรยนเกดความพรอมและความเตมใจทจะเรยนรเพอพฒนานกเรยนอยางเตมความสามารถ สอดคลองกบงานวจยของเพญแข คำนนต (2550: 94-99) การจดกจกรรมการเรยนรตามแนวคด โดยใชสมองเปนฐานทำใหนกเรยนไดมโอกาสตดสนใจในการทำกจกรรมและไดชวยเหลอเพอนทอยในกลม นอกจากนนยงไดกระตนความเชอมโยงของสมองจากการเลนเกมหรอทำกจกรรมตาง ๆ กอนทจะเรยนรเนอหาทำใหสมองของผเรยนอยในคลนทพรอมสำหรบการเรยนรปจงทำใหสามารถเรยนรปเนอหาไดอยางเขาใจเพราะสมองทำงานไดอยางประสทธภาพมากยงขนสงผลใหนกเรยนมผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน



จากเหตผลและขออางองดงกลาวจงสรปไดวาการเรยนรโดยใชหลกการจดกจกรรม การเรยนรทใชสมองเปนฐาน สามารถพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรใหสงขน ดงนน ผลการวจยจงแสดงใหเหนวาผลการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานหลงการจดเรยนรสงกวา กอนการจดการเรยนรอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 และหลงเรยนสงกวาเกณฑทกำหนด รอยละ 70 ของคะแนนเตมอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 2. การศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 ทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน จากผลการวจยพบวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยรวมอยในระดบมากและเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน เรยงลำดบจากมากไปนอยดงน 1) ดานประโยชนทไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนร 2) ดานบรรยากาศในการเรยนร และ 3) ดานกจกรรมการเรยนร ทงนอาจเนองมาจากประโยชนทไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนร คอนกเรยนเกดความภาคภมใจในผลงานของตนเองมากขน ตระหนกถงคณคาในการเรยน ของตนเอง สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และฉบบปรบปรง พ.ศ. 2545 มาตรา 22 กำหนดวา การศกษาตองยดหลกใหผเรยนทกคนมความรความสามารถ เรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนสำคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรม ใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาต และเตมศกยภาพ นอกจากนดานบรรยากาศในการเรยนร นกเรยนมความสขในการเรยนคณตศาสตร เขารวมกจกรรมดวยความตงใจ กระตอรอรน มทกษะ ในการใชชวตรวมกบเพอนอยางมความสขสอดคลองกบวทยากร เชยงกล (2548: 115) ผเรยนจะไดเรยนรในบรรยากาศและสภาพแวดลอมทเอออำนวยตอการเรยนร และสอดคลองกบการทำงาน ของสมองของตน เพราะธรรมชาตมนษยจะเกดการเรยนรสงตาง ๆ ไดนนตองอาศยสมองและระบบประสาทเปนพนฐานของการเรยนร การจดการเรยนรทสอดคลองกบธรรมชาตของสมองจะทำให ผเรยนมพฒนาการการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพ ผเรยนไดรจกคด มงเนนการฝกผเรยน ใหใชความคดอยางถกวธ คดอยางเปนระบบ รจกวเคราะห ไมมองเหนสงตาง ๆ อยางตน ๆ หรอเพยงดานใดดานหนงเทานน ทำใหผเรยนสามารถชวยตวเองไดและนำไปสจดมงหมายของการเรยนรอยางแทจรง จงเปนความจำเปนทจะตองพฒนาและสงเสรมศกยภาพการเรยนรของสมองมนษย ซงนกวจยทวโลกคนพบตรงกนวาสมองของมนษยทกคนถกออกแบบมาเพอการเรยนรโดยแท ไมมสมองของมนษย (ปกต) คนใดทจะไมเรยนรเพยงแตการพฒนาจะดเพยงใดขนอยกบสงแวดลอมและการจดการเรยนรทอยรอบ ๆ ตวของผเรยน รวมทงดานกจกรรมการเรยนร นกเรยนตงใจเรยน สนใจเรยนรมากขน กลาคดกลาแสดงออก พอใจกบกจกรรมททำรวมกบผอนได จากเหตผลและขออางองดงกลาวจงเปนสาเหตทำใหมผลสรปไดวา ความพงพอใจ ของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชกจกรรมการจดการเรยนรทใชสมองเปนฐานดานบรรยากาศ



ในการจดการเรยนร ดานกจกรรมในการจดการเรยนร และดานประโยชนทไดรบจากการเรยนร โดยภาพรวมนกเรยนมความพงพอใจอยในระดบมาก ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช 1.1 จากผลการวจยพบวา การจดการเรยนรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมอง เปนฐานสามารถพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขน ดงนนครสามารถนำการจดการเรยนร โดยใหกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐานไปเปนทางเลอกในการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน ในเนอหาวชาอน รวมทงการจดบรรยากาศใหความสำคญตอการพฒนาการทางสมองใหมความร ความเขาใจและนำไปใช 1.2 จากความพงพอใจของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรทใชกจกรรมสมอง เปนฐาน การจดกจกรรมการเรยนการสอนตองมงเนนในการสรางบรรยากาศ ใชกจกรรมและสอ ทหลากหลายอยางจรงจงเพอการสอนนนบรรลตามเปาหมายทกำหนดไว 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการวจยเปรยบเทยบรปแบบการสอนโดยกจกรรมการเรยนรทใชสมอง เปนฐานกบการใชกจกรรมปญหาเปนฐาน รปแบบการสอนแบบโครงงาน 2.2 ควรมการศกษาวจยเรองความคงทนในการเรยนรของการสอนโดยใชกจกรรมสมองเปนฐาน 2.3 ควรมการวจยและพฒนานวตกรรมสอทใชรวมกบการพฒนาผลสมฤทธการเรยนโดยใชสมองเปนฐาน เชน แบบฝกหด ชดการสอน บทเรยนสำเรจรป สรป การวจยเรองการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการจดการเรยนรทใชสมองเปนฐาน สรปผลการวจยไดดงน 1. ผลการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 โดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน หลงการจดการเรยนรสงกวากอนจดการเรยนรและ หลงเรยนสงกวาเกณฑทกำหนดรอยละ 70 ของคะแนนเตมอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 2. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนคณตศาสตรโดยใชกจกรรมการเรยนรทใชสมองเปนฐาน โดยรวมอยในระดบมาก



เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. การณ ชาญวชานนท. (2551). การพฒนาสอประสมตามแนวคดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง แบบรปและความสมพนธ ชนประถม ศกษาปท 3. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยและ สอสารการศกษา บณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา. ฉววรรณ สสม. (2555). การพฒนารปแบบการจดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐานในหนวย การเรยนรวชาเคมทวไปสำหรบนกศกษาสถาบนการพลศกษา. วทยานพนธ ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. พชรนทร วาวงศมล. (2553). การพฒนาความพรอมทางคณตศาสตรสำหรบเดกปฐมวยตาม แนวคดการเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน. การศกษาคนควาอสระปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย มหาสารคาม. เพญแข คำนนต. (2550). ผลการอานจบใจความของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการ จดกจกรรมตามแนวคดโดยใชสมองเปนฐาน. การศกษาคนควาอสระปรญญาศกษา ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย มหาสารคาม. วทยากร เชยงกล. (2548). เรยนลก รไว ใชสมองอยางมประสทธภาพ. กรงเทพฯ: สถาบนวทยาการ การเรยนร. สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต ฉบบท 2 (แกไข) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: สำนกนายกรฐมนตร. Caine, R. N. & G. Caine. (2014). Brain - based learning. <http://www.cainelearning.com/ INTRODUCTIONS/Thecaines.html> (25 January) Caine, R. and G. Caine. (2012). 12 Principles for Brain – Based Learning. <http://www.nea. org/teachexperience / braik 030925.html.> (26 August) Gardner, H. (1993). Multiple intelligence: The theory in practice. New York: Harper Collins. McCarthy, B. (1998, March). A table of four learners: 4MAT's learning styles. Educational Leadership, 54, 46-51.



การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคม เรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต

A COMPARISON OF ACHIEVEMENT AND ATTITUDE OF MATTHAYOMSUKSA 4 STUDENTS TOWARDS CHEMISTRY LEARNING ON THE TOPIC OF

STOICHIOMETRY BETWEEN USING ACTIVE LEARNING AND CONVENTIONAL LEARNING METHODS

อบลวด อดเรกตระการ / UBOLVADEE ADIREKTRAKRAN1

เนต เฉลยวาเรศ / NETI CHALOEYWARES 2

สเทพ ออนไสว / SUTHEP ONSAWAI 3

บทคดยอ

การวจยครงนมความมงหมายเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบปกตระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน 3) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต 4) เปรยบเทยบเจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร ภาคเรยน ท 2 ปการศกษา 2556 โรงเรยนกรรณสตศกษาลย จงหวดสพรรณบร ซงไดจากการสมแบบกลมจำนวน 2 หองเรยน จำนวน 84 คน ซงแบงเปนกลมทดลองจำนวน 42 คน และกลมควบคม จำนวน 42 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน 2) แผน การจดการเรยนรแบบปกต 3) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนมคาความเชอมนเทากบ 0.921 และ 4) แบบวดเจตคตตอวชาเคม มคาความเชอมนเทากบ 0.865 วเคราะหขอมลโดยหา คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาท (t-test )

1นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร 2ดร., อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร (อาจารยทปรกษาวทยานพนธ) 3ผชวยศาสตราจารย, อาจารยพเศษมหาวทยาลยราชภฏเทพสตร (อาจารย ทปรกษาวทยานพนธ)



ผลการวจยพบวา 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบปกตหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 4. เจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 คำสำคญ: การจดการเรยนรแบบกระตอรอรน การจดการเรยนรแบบปกต ผลสมฤทธทางการเรยน เจตคตตอวชาเคม

ABSTRACT

This research aimed to compare 1) students’ learning achievement on the topic of Stoichiometry before and after learning by using active learning method; 2) students’ learning achievement on the topic of Stoichiometry before and after learning by using conventional learning method; 3) students’ learning achievement after learning by using active learning method and after learning by using conventional learning method; and 4) students’ attitude towards chemistry learning by using active learning and learning by using conventional learning method. The sample was 84 Matthayomsuksa 4 students who studied in 2 classrooms of Science-Mathematics Program in Kannasootsuksalai School, Suphanburi Province, during the second semester of the academic year 2013. The sample was divided into 2 groups by using simple random sampling method, 42 students for an experimental group and 42 students for a control group. The experimental instruments were 1) a lesson plan based on active learning method, 2) a lesson plan based on conventional learning method, 3) a learning achievement test with level of reliability of 0.921, and 4) an attitude evaluation form with the level of reliability of 0.865. The statistics used for analyzing the data were means, standard deviation, -coefficient and the t-test.



The findings showed that: 1. The learning achievement after learning by using active learning method was higher than that of before at the .05 level of statistical significance. 2. The learning achievement after learning by using conventional learning method was higher than that of before the .05 level of statistical significance. 3. The learning achievement after learning by using active learning was higher than that of using conventional learning method at the .05 level of statistical significance. 4. The students’ attitude towards chemistry learning on the topic of Stoichiometry by using active learning was higher than that of the students learning by using conventional learning method at the .05 level of statistical significance. Keywords: active learning method, conventional learning method, learning achievement, attitude towards chemistry บทนำ วทยาศาสตรมบทบาทสำคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบทกคนทงในชวตประจำวนและการงานอาชพตาง ๆ ตลอดจนเทคโนโลย เครองมอเครองใชและผลผลตตาง ๆ ทมนษยไดใชเพออำนวยความสะดวกในชวตและการทำงานเหลาน ลวนเปนผลของความรดานวทยาศาสตรผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอน ๆ วทยาศาสตรชวยใหมนษยไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะหวจารณ มทกษะสำคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลทหลากหลายและมประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงการเรยนร (knowledge-based society) ดงนนทกคนจงจำเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขนสามารถนำความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรม (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 92) รฐจงไดกำหนดเปนนโยบายพนฐานแหงรฐในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 86 โดยใหสงเสรมใหมการพฒนาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมดานตาง ๆ โดยจดใหมกฎหมายเฉพาะเพอการน จดงบประมาณสนบสนนการศกษา คนควา วจย และใหมสถาบนการศกษาและพฒนา จดใหมการใชประโยชนจากผลการศกษาและพฒนาการถายทอดเทคโนโลยทมประสทธภาพ และการพฒนาบคลากรทเหมาะสม รวมทงเผยแพรความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยสมยใหม และสนบสนนใหประชาชนใชหลกดานวทยาศาสตรในการดำรงชวต (ราชกจจานเบกษา, 2550: 28) และในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต



ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ไดกำหนดยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเจรญเตบโตอยางมคณภาพและยงยน โดยใหมการพฒนาบคลากรดานวทยาศาสตรและนกวจยใหเพยงพอทง ในเชงปรมาณและคณภาพ พฒนาครวทยาศาสตร รปแบบและสอการสอนททนสมย และสราง ความตระหนกของประชาชนใหเรยนร คดและทำอยางวทยาศาสตร รวมทงเปดโอกาสเขาถงขอมลและองคความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดอยางทวถง เพอสามารถนำไปประยกตใชในชวต ประจำวนได (สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2554: 78 ) แมวาการพฒนาคณภาพการศกษา จะเปนภารกจททกองคกรหนวยงานทางการศกษาถอปฏบตเปนนโยบายสำคญทตองเรงดำเนนการ และพยายามทจะพฒนามาโดยลำดบ แตจาก การประเมนของ PISA (Programme for International Student Assessment) ซงเปนโครงการประเมนผลการศกษาของประเทศสมาชก OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) เพอประเมนผลการจดการศกษาภาคบงคบ โดยการประเมนความรและทกษะ ในดานการอาน คณตศาสตร และวทยาศาสตรของประชากรอาย 15 ป วาไดรบการศกษาเพยงพอสำหรบใชในชวตและมสวนรวมในสงคมอนาคตไดดเพยงใด ซงรายงานของ PISA ป 2012 ผลการประเมนการรเรองวทยาศาสตรนกเรยนไทยมคะแนนเฉลย 444 ตำกวาคาเฉลยซงอยท 501 และผลการประเมนยงบอกวานกเรยนไทยรอยละ 34 และรเรองวทยาศาสตรตำกวาระดบพนฐาน ประมาณ 2 ใน 3 ทรเรองวทยาศาสตรทระดบพนฐานขนไปและมเพยงรอยละ 1 เทานนทรวทยาศาสตรทระดบสง ในขณะทประเทศในเอเชยมจำนวนนกเรยนรวทยาศาสตรในระดบสงมากกวาประเทศไทย เชน สงคโปร (รอยละ 23) ญปน (รอยละ 18) ฮองกง-จน (รอยละ17) เกาหล (รอยละ12) และเวยดนาม (รอยละ 8) (โครงการ PISA ประเทศไทย สถาบนสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2556: 18-19) วชาเคมเปนสาขาหนงของความรทางวทยาศาสตร ทศกษาในเรองของสสาร โดยไมเพยงแตศกษาเฉพาะในเรองของปฏกรยาเคม แตยงรวมถงองคประกอบ โครงสรางและคณสมบตของสสารอกดวย การศกษาทางดานเคมเนนไปทอะตอมและปฏสมพนธระหวางอะตอมกบอะตอม และโดยเฉพาะอยางยงคณสมบตของพนธะเคม บางครงเคมถกเรยกวาเปนวทยาศาสตรศนยกลาง เพราะเปนวชาชวยทเชอมโยงฟสกสเขากบวทยาศาสตรธรรมชาตสาขาอน เชน ธรณวทยาหรอชววทยา ซงเกยวของกบสงมชวตคอมนษยและสตว อกทงเกยวโยงถงวตถหรอสารตาง ๆ ทใชในชวตประจำวนของมนษย เชน เครองนงหม อาหาร ยารกษาโรค วสดกอสรางและอน ๆ อกมากมาย อกทงวชาเคมยงเปนพนฐานของวชาชพทสำคญ ๆ เชน แพทย พยาบาล เภสชกร เกษตรกร และวศวกร (แชง, 2555: 2-6) ดงนนจงทำใหเนอหาของวชาเคมบรรจสอดแทรก หรอเพมเตมอยในวทยาศาสตรทกแขนง ไมวาจะเปนชววทยา ธรณวทยา พนธศาสตร เปนตน ดวยความสำคญดงกลาวจงทำใหวชาเคมถกกำหนดไวในหลกสตรมธยมศกษาตอนปลายโดยกำหนดใหเปนสาระท 3 สารและสมบตของสารของมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร



ถงแมวชาเคมจะมความสำคญและเกยวของกบมนษยเปนอยางมาก อกทงนกเรยน สวนใหญตองใชวชาเคมในการสอบเขามหาวทยาลย แตผลการประเมนระดบชาต (ONET) วชาเคม ชนมธยมศกษาปท 6 ปการศกษา 2554 - 2555 (สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต, 2556) พบวา คะแนนเตม 100 คะแนน แตคะแนนเฉลยระดบประเทศของนกเรยนเปน 21.14 และ 31.14 คะแนน ตามลำดบ จะเหนวานกเรยนระดบมธยมศกษาปท 6 ไดคะแนนเฉลยไมถงครงหนงของคะแนนเตม จงจำเปนตองมการพฒนาศกยภาพการเรยนรวชาเคมของนกเรยนอยางเรงดวน และจากขอสรปทไดจากงานวจยของสำนกงานเลขาธการสภาการศกษา ปญหาหนงททำใหผล การประเมนคณภาพผเรยนอยในเกณฑตำ เกดจากครขาดประสทธภาพ ในการจดการเรยนการสอน เนองจากครจำนวนหนงไมไดเตรยมการสอนซงมสาเหตมาจากครมภาระงานมากเกนไป ครสอน ตามความเคยชนและประสบการณเดม วธการสอนทใชสวนใหญยงเนนการบรรยาย มการใชสอนวตกรรมการสอนนอย กจกรรมการเรยนการสอนไมไดฝกใหนกเรยนศกษาคนควาจากแหลงเรยนร ทหลากหลาย และไมเชอมโยงกบชวตจรง (สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2553: 99) ซงสงผลใหนกเรยนเกดความรสกวา “การเรยนวทยาศาสตรเปนยาขมหมอใหญสำหรบเยาวชน” สอดคลองกบการศกษาของวรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต (2542: 6) พบวานกเรยนมพฤตกรรมและ ความรสกไมดตอการเรยนวทยาศาสตร เชน เบอหนายในการเรยน ขาดความสนใจใฝร ไมกระตอรอรน ในการเรยน มเจตคตทไมดตอการเรยนวทยาศาสตร เมอนกเรยนมเจตคตทไมดตอวทยาศาสตร กจะสงผลใหการจดการเรยนการสอนไมเปนไปตามเปาหมาย จากการศกษาเอกสารและงานวจยทกลาวมาทงหมด ทำใหผวจยสนใจทจะทำการศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคมเรองปรมาณสมพนธของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต วตถประสงค การวจยมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบปกตระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน 3) เปรยบเทยบ ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจด การเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต 4) เปรยบเทยบเจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยม ศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนร แบบกระตอรอรนกบแบบปกต



ขอบเขตของการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 แผนการเรยนวทยาศาสตร-คณตศาสตร โรงเรยนกรรณสตศกษาลย จงหวดสพรรณบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จำนวน 6 หองเรยน จำนวน 245 คน กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ทไดจากการสมแบบกลม โดยการจบสลากหองเรยนจำนวน 2 หองเรยน และจบสลากอกครง แบงเปนกลมทดลอง จำนวน 1 หองเรยน จำนวน 42 คน และกลมควบคม จำนวน 1 หองเรยน จำนวน 42 คน รวม 84 คน 2. ตวแปรทศกษา ตวแปรตน ไดแก การจดการเรยนรวชาเคมซงแบงเปน 2 วธ คอ 1) การจดการเรยนรแบบกระตอรอรน 2) การจดการเรยนรแบบปกต ตวแปรตาม แบงเปน 1) ผลสมฤทธทางการเรยน 2) เจตคตตอวชาเคม 3. เนอหาทใชในการวจย การวจยครงนผวจยใชเนอหาในสาระเพมเตมกลมสาระ การเรยนรวทยาศาสตร สาระท 3 สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว3.1 – ว3.2 วชาเคม 2 รหสวชา 30222 เรองปรมาณสมพนธ ชนมธยมศกษาปท 4 ตามหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนกรรณสตศกษาลย จงหวดสพรรณบร ในสาระการเรยนร ดงน 1) มวลอะตอม 2) มวลโมเลกล 3) โมล 4) สตรเคม 5) สมการเคม และ 6) ความสมพนธของปรมาณสารในสมการเคม 4. ระยะเวลาในการทดลองและเกบขอมล การวจยในครงนผวจยไดทำการทดลอง ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โดยใชเวลา 3 ชวโมงตอสปดาห เปนเวลา 6 สปดาห รวม 18 ชวโมง นยามศพทเฉพาะ การจดการเรยนรแบบกระตอรอรน เปนการจดการเรยนการสอนททำใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมาย นกเรยนไดเรยนรและคนหาความร แสวงหาคำตอบ ไดแลกเปลยนประสบการณ มสวนรวมตอการเรยนรของตนเองอยางตนตว สรางความรโดยการลงมอปฏบตกจกรรมดวยเทคนคการจดการเรยนรอยางกระตอรอรน เชน การทำงานเปนกลม การพดคย การอาน การเขยน การอภปราย การตงคำถาม การแสดงสถานการณจำลอง กระบวนการสบคน การสะทอนความคด ฯลฯ ซงมขนตอนในการจดการเรยนร 5 ขน คอ ขนท 1 ขนเตรยมการ (preparation) เปนขนตอนของการเตรยมอปกรณ เตรยมสถานทอาจเปนในหองเรยน นอกหองเรยน หรอนอกอาคาร เปนการเตรยมการของผสอนและผเรยน ขนท 2 ขนการกลาวนำสน ๆ (briefing) เปนขนตอนทผสอนกลาวนำ และใหผเรยน ทำความเขาใจกบกจกรรมทนกเรยนตองปฏบต หรอลงมอทำ ในขนนผสอนตองตรวจสอบใหแนใจวาผเรยนทกคนเขาใจวธการปฏบตกจกรรม



ขนท 3 ขนการปฏบต (action) เปนขนตอนทผเรยนแตละคนไดลงมอปฏบตตามกจกรรม ในขนนผสอนตองสงเกตการปฏบตกจกรรมของนกเรยน ขนท 4 ขนการสรป (debriefing) เปนขนตอนทตองการใหผเรยนไดทำความเขาใจ มการสรปประเดนสาระและสงตาง ๆ ทไดเรยนร ในขนนหากมความเขาใจทไมถกตองเกดขน ผสอนตองแกไขความเขาใจทไมถกตองใหถกตอง โดยทผสอนอาจตงคำถามกบผเรยนใหเชอมโยง ไปนอกเหนอสาระทไดจากการปฏบตกจกรรมได ขนท 5 ขนกจกรรมหลงการปฏบต (follow-up) เปนขนตอนทผสอนใหผเรยนทำกจกรรมเพอทบทวนความเขาใจและความรทไดรบ การจดการเรยนรแบบปกต หมายถง การสอนแบบสบเสาะหาความร ซงเปน กระบวนการแสวงหาความร การสบคน เสาะหา สำรวจตรวจสอบ โดยใหนกเรยนเปนผลงมอปฏบตเพอใหนกเรยนไดคนพบความร เกดความเขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมายและสรางองคความรดวยตนเอง ซง สสวท. ใชพฒนาการเรยนการสอนวทยาศาสตรในระยะแรกมขนตอน การจดการเรยนการสอน ดงน ขนท 1 ขนสรางความสนใจ (engagement) เปนการนำเขาสบทเรยน ในเรองทนกเรยนสนใจ หรอเกดความสงสย เมอมคำถามทนาสนใจและนกเรยนสวนใหญยอมรบใหเปนประเดนทตองการศกษา จงรวมกนกำหนดขอบเขตและแจกแจงรายละเอยดของเรองทจะศกษาใหชดเจนและมแนวทางทใชในการสำรวจตรวจสอบอยางหลากหลาย ขนท 2 ขนสำรวจและคนหา (exploration) เมอทำความเขาใจในประเดนหรอคำถาม ทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว มการวางแผน กำหนดแนวทางการสำรวจ ตรวจสอบ ตงสมมตฐาน กำหนดทางเลอกทเปนไปได และลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป (explanation) เมอไดขอมลอยางเพยงพอจาก การสำรวจตรวจสอบแลวจงนำขอมลทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนำเสนอผลทไดในรปแบบตาง ๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจำลองทางคณตศาสตรหรอรปวาด สรางตาราง ฯลฯ ขนท 4 ขนขยายความร (elaboration) เปนการนำความรทไดไปเชอมโยงกบความรเดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตม ไปใชอธบายสถานการณหรอเหตการณอน ๆ ทำใหเกดความรกวางขวางขน ขนท 5 ขนประเมน (evaluation) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตาง ๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด นำไปสการนำความรไปประยกตใช ในเรองอน ๆ ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถในการเรยนรวชาเคม ชนมธยมศกษาปท 4 เรองปรมาณสมพนธ โดยพจารณาจากคะแนนทไดจากการตอบแบบทดสอบวดสมฤทธ ทางการเรยน โดยวดความสามารถ 3 ดาน ดงน 1) ความรความจำ 2) ความเขาใจ และ 3) การนำไปใช สามารถวดไดดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขน



เจตคตตอวชาเคม หมายถง ความรสกและพฤตกรรมในระดบการแสดงออกตอวชาเคม ซงเปนผลจากการเรยนรเคมโดยผานกจกรรมทหลากหลาย วดไดดวยแบบวดเจตคตตอวชาเคม ซงเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ทผวจยสรางขน นกเรยน หมายถง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเรยนกรรณสตศกษาลย จงหวดสพรรณบร สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 9 สมมตฐานในการวจย 1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนหลงเรยนสงกวากอนเรยน 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบปกตหลงเรยนสงกวากอนเรยน 3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกต 4. เจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกต วรรณกรรมทเกยวของ การจดการเรยนรแบบกระตอรอรน เปนการจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนเกดเจตคตทดตอการเรยน (สรฉนท สถรกล และจรญศร มาดลกโกวท, 2542: 38) ซงธรรมชาตของการจด การเรยนรแบบกระตอรอรน (active learning) ประกอบดวยลกษณะสำคญตอไปน 1) เปนการเรยนร ทมงลดการถายทอดความรจากผสอนสผ เรยนใหนอยลง และพฒนาทกษะใหเกดกบผเรยน 2) ผเรยนมสวนรวมในชนเรยนโดยลงมอกระทำมากกวานงฟงเพยงอยางเดยว 3) ผเรยนมสวน ในกจกรรม เชน อาน เขยนและอภปราย 4) เนนการสำรวจเจตคตและคณคาทมอยในผเรยน 5) ผเรยนไดพฒนาการคดระดบสงในการวเคราะห สงเคราะห และประเมนผลการนำไปใช และ 6) ทงผเรยนและผสอนรบขอมลปอนกลบจากการสะทอนความคดไดอยางรวดเรว (Bonwell, n.d: 2) จากธรรมชาตของการจดการเรยนรดงกลาวจะเหนวาการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน มความหมายครอบคลมวธการสอนทหลากหลายโดยมจดเนนอยทการใหผเรยนเปนศนยกลางและเกดการเรยนรดวยตนเอง คำนงถงความแตกตางระหวางบคคล การสงเสรมใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรแบบกระตอรอรนอาจรวมทงการเรยนแบบรวมแรง รวมใจ การเขยนตอบในชนเรยน การสอนโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร การอภปราย การแสดงละคร การแสดงบทบาทสมมต สถานการณจำลอง เกม และการสอนกลมยอย เปนตน เหลานคอขอสรปของนกการศกษาหลายทาน อาท แครต (Cratty, 1985) บอนเวลลและแอซง (Bonwell and Eison, 1991) เมเยอรสและโจนส (Meyers and Jones,



1993: 33-50) จากธรรมชาตและการจดกจกรรมทหลากหลายของการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน ทำใหเกดประโยชน ดงน 1) ผเรยนมความรความเขาใจในมโนทศนทสอนอยางลกซงและถกตอง เกดความคงทนและการถายโยงความรไดด ผเรยนไดลงมอกระทำกจกรรมทมความสนกทาทายและเราใจใหตดตามอยเสมอ มโอกาสใชเวลาสรางความคดกบงานทลงมอกระทำมากขน สามารถใช มโนทศนทสำคญในการแกปญหา พฒนาคำตอบของตนเอง บรณาการและพฒนามโนทศนทกำลงเรยนอยางเปนระบบ ทำใหเกดความเขาใจในมโนทศนอยางชดเจน มความสามารถ และทกษะทงในเชงความคดและเทคนควธทจะใชปฏบตงานและแกปญหาในชวตจรง 2) ทงผเรยนและผสอนไดรบประโยชนจากขอมลปอนกลบ ผเรยนสามารถแกไขและปรบความเขาใจมโนทศนทคลาดเคลอนไดทนท 3) ผเรยนไดรบประโยชนจากแบบการสอนทหลากหลาย การเรยนรแบบกระตอรอรนทำไดด ในชนเรยนทมผเรยนทงเกง และออน โดยผสอนใชวธการทแตกตางกนเพอใหผเรยนแตละคนเขาใจ และสามารถมอบหมายใหผเรยนทเรยนไดเรวกวาอธบายความเขาใจใหเพอนฟง เปนการสอนโดยเพอนชวยเพอน 4) สงเสรมเจตคตทางบวกตอการเรยน ชวยใหผสอนสามารถปรบเจตคตผเรยน ตอการเรยนรได ถงแมจะสอนในชนเรยนขนาดใหญ เนองจากผเรยนไดรบความพอใจจากเนอหาและแบบฝกหดทสมพนธกบชวตจรง ทำใหเหนความสำคญ เกดความพยายามและความรบผดชอบ ตอการเรยนรมากขน อนเนองจากการเหนคณคาของการลงมอปฏบตจรง 5) ผเรยนไดประโยชนจากการมปฏสมพนธในชนเรยนกบเพอน ผเรยนมโอกาสตงคำถาม ตอบโต วพากษวจารณ และชนชมการทำงานทมวธการและมมมองทแตกตางกนของแตละคน และแตละกลม สรางความทาทาย จงใจทงผเรยนและผสอนใหสนกสนาน นาตนเตน ผเรยนพฒนาประสบการณทางสงคม และไดเรยนรวธการเรยนดวยตนเองสามารถปฏบตงานรวมกบผอนไดด มมนษยสมพนธอนดตอกน (Bonwell and Eison, 1991; Salemi, 2001) สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ซงเปนหนวยงานทดำเนนงานเกยวกบการจดการศกษาดานวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลยไดพฒนาการจดการเรยน การสอนโดยใชกระบวนการสบเสาะหาความรในการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรในยคแรก ๆ (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2545: 142-146) อาจกลาวไดวาการจดการเรยนการสอนแบบสบเสาะเปนการจดการเรยนการสอนแบบปกตของการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร ซงการสอนแบบสบเสาะหาความร ถกเสนอโดยนกฟสกสชาวสหรฐอเมรกา ชอโรเบรต คารพลส (Karplus, 1977) ทเรมตนใชในการเรยนการสอนในระดบประถมศกษาเพอกระตนใหนกเรยนม ความสนใจเรยนวชาวทยาศาสตรและชวยลดความนาเบอของการเรยนในหองเรยน ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2538: 20) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความรความสามารถของผเรยนเปนผลมาจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนรทเกดจากการฝกฝน อบรมหรอการสอน และแบบทดสอบ



วดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง แบบทดสอบทวดสมรรถภาพสมองดานตาง ๆ ทนกเรยนไดรบการเรยนรผานมาแลว (สมนก ภททยธาน, 2546: 73) เจตคตตอวทยาศาสตร (attitudes toward science) เปนความรสกของบคคล ตอวทยาศาสตร ซงมผลมาจากการเรยนรวทยาศาสตรโดยผานกจกรรมทหลากหลาย (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2546: 106) และการวดพฤตกรรมดานเจตคต ตอวทยาศาสตรม 2 ลกษณะ คอ 1) พฤตกรรมในระดบความรสกนกคด 2) พฤตกรรมในระดบ การแสดงออก (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2538: 29-30) เครองมอทใชในการวจย 1. แผนการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน จำนวน 6 แผน แผนท 1 เรองมวลอะตอมและมวลอะตอมเฉลย แผนท 2 เรองมวลโมเลกล แผนท 3 เรองโมล แผนท 4 เรองสตรเคม แผนท 5 เรองสมการเคมแผนท 6 เรองความสมพนธของปรมาณสารในสมการเคม โดยมคาความสอดคลองและความเหมาะสมอยระหวาง 0.80-1.00 2. แผนการจดการเรยนรแบบปกต จำนวน 9 แผน แผนท 1 เรองมวลอะตอมและ มวลอะตอมเฉลย แผนท 2 เรองมวลโมเลกล แผนท 3 เรองโมลกบจำนวนอนภาค แผนท 4 เรอง โมลกบมวลของสาร แผนท 5 เรองโมลกบปรมาตรของแกส แผนท 6 เรองสตรอยางงาย แผนท 7 เรองสตรโมเลกล แผนท 8 เรองสมการเคม แผนท 9 เรองความสมพนธของปรมาณสารในสมการเคม โดยมคาความสอดคลองและความเหมาะสมอยระหวาง 0.80-1.00 3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จำนวน 30 ขอ ทวเคราะหหาความเชอมนโดยใชสตรของคเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson) ซงไดความเชอมนเทากบ 0.921 คา ความยากงายอยระหวาง 0.37-0.70 และอำนาจจำแนกอยระหวาง 0.50-0.88 ความสอดคลองและความเหมาะสมอยระหวาง 0.80-1.00 4. แบบวดเจตคตตอวชาเคม ประกอบดวยขอความในประเดนความรสกและพฤตกรรมในระดบการแสดงออกเกยวกบวชาเคม โดยนกเรยนเลอกพจารณา 5 ระดบ จำนวน 30 ขอ โดยมคาความสอดคลองและความเหมาะสมอยระหวาง 0.80-1.00 ความเชอมนคำนวณจากสตรสมประสทธอลฟา ( -coefficient) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.856 วธดำเนนการ 1. จดปฐมนเทศนกเรยนทง 2 กลม เพอทำความเขาใจถงการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนของกลมทดลองและการสอนโดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบปกตของกลมควบคม กำหนดบทบาทของคร นกเรยน เปาหมายของการเรยน ตลอดจนวธการวดและประเมนผลการเรยนร



2. ทดสอบกอนเรยนกบกลมทดลองและกลมควบคม ดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมของนกเรยนทผวจยสรางขน 3. ดำเนนการทดลอง โดยใชเวลาในการทดลองการจดกจกรรมการเรยนร 18 ชวโมง เปนเวลา 6 สปดาห ผวจยเปนผทำการสอนเองทง 2 กลม แบงเปนกลมทดลองจดการเรยนร แบบกระตอรอรน และกลมควบคมจดการเรยนรแบบปกต 4. เมอสนสดการทดลอง ผ วจยไดดำเนนการทดสอบหลงเรยนดวยแบบทดสอบ วดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมและแบบวดเจตคตตอวชาเคม โดยใชแบบวดเจตคตทผวจย สรางขนกบกลมทดลองและกลมควบคม 5. ตรวจผลการสอบ แลวนำคะแนนและผลการวดเจตคตตอวชาเคมทไดมาวเคราะหดวยวธการทางสถต การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมล ผวจยดำเนนการวเคราะหโดยใชโปรแกรมสถตสำเรจรป ดงตอไปน 1. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนระหวางกอนกบหลงเรยนของ กลมทดลอง โดยใชสตร (t-test) Dependent Sample 2. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนระหวางกอนกบหลงเรยนของ กลมควบคม โดยใชสตร (t-test) Dependent Sample 3. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของกลมทดลองกบกลมควบคมโดยใชวธทดสอบคาท (t-test) แบบ Independent Sample ในรป difference score 4. เปรยบเทยบเจตคตตอวชาเคมของกลมทดลองกบกลมควบคม โดยใชวธทดสอบคาท (t-test) แบบ Independent Sample



ผลการวจย ตอนท 1 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน ระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน ตารางท 1 ผลการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เรองปรมาณสมพนธโดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน

จากตารางท 1 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของสาร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม นยสำคญทางสถตทระดบ .05 ตอนท 2 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบปกตระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน ตารางท 2 ผลการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนกบหลงเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เรองปรมาณสมพนธโดยการจดการเรยนรแบบปกต

n S.D. D

SD t p

42 8.71 3.45

11.36 3.41 21.61* .000 42 20.07 3.42

*p < .05

*p < .05

n S.D. D

SD

t p

42 8.93 3.29 9.17 5.06 11.75* .000

42 18.10 4.06



จากตารางท 2 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของสาร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบปกตหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญ ทางสถตท ระดบ .05 ตอนท 3 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต ตารางท 3 ผลการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต

จากตารางท 3 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ตอนท 4 เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต ตารางท 4 ผลการเปรยบเทยบเจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจด การเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต

n S.D. t p 42 4.46 0.16

15.12* .000 42 3.42 0.42

*p < .05

n S.D. t p 42 20.07 3.42

2.41* .018 42 18.10 4.06

*p < .05



จากตารางท 4 พบวาเจตคตตอวชาเคม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดย การจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 อภปรายผล จากผลการวจยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคม เรองปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบแบบปกต มประเดนทนาสนใจและนำมาอภปรายผลไดดงน 1. ผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธโดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐานทตงไวนน ทงนเนองมาจากการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน (active learning) ซงผวจยไดนำมาใชในการวจย มขนตอนการจดกจกรรม 5 ขน ประกอบดวย ขนท 1 เปนขนการเตรยมการซงครผสอนตองเตรยมอปกรณ ใบงาน ใบความรกจกรรม วางแผน การดำเนนกจกรรม พรอมทงเตรยมนกเรยน และบางครงอาจตองการเตรยมสถานทสำหรบการทำกจกรรม ขนท 2 ขนกลาวนำสน ๆ เปนขนทครผสอนกลาวนำ นำอภปราย อธบายซกซอมเกยวกบกจกรรมการเรยนการสอน ชแจงจดประสงคการเรยนร วธการเรยนร ลำดบขนตอนการดำเนนกจกรรม โดยครตองตรวจสอบใหแนใจวานกเรยนเขาใจการทำกจกรรม ขนท 3 ขนปฏบต ขนนครผสอนจะนำเทคนคการเรยนรแบบกระตอรอรนมาใชเพอดำเนนกจกรรมตาง ๆ เชน การอาน การอภปรายกลม การระดมสมอง การตงคำถาม เทคนคเพอนคคด การใชสถานการณจำลอง เกม การปฏบต การทดลอง กจกรรมจกซอว การใชการเรยนรแบบรวมมอรวมใจ ฯลฯ ซงขณะทนกเรยนทำกจกรรม ครผสอนจะคอยสงเกตพฤตกรรมตาง ๆ ของนกเรยน ขนท 4 ขนสรป เปนขนตอนทครจะกระตนใหนกเรยนสรปสาระสำคญ ความรทไดเรยนออกมาโดยเนนใหนกเรยนไดออกมาสอสาร ขนนคร คอยคมประเดน และปรบความรความเขาใจของนกเรยนใหถกตอง ขนท 5 ขนกจกรรมหลง การปฏบต ขนนเปนขนการตรวจสอบความรความเขาใจของนกเรยน โดยเนนใหนกเรยนไดสะทอน ความคดออกมาในรปของการอานทกระตอรอรน การเขยนทกระตอรอรน การเขยนบนทกประจำวนซงผสอน ตองอานเพอจะไดรขอมลของนกเรยนวาขาด หรอบกพรองในเรองใดแลวนำขอมลเหลานนมาพฒนาผเรยน ซงกระบวนการดงกลาวนกเรยนเปนจดศนยกลางของการจดการเรยนร เรยนรจากการลงมอกระทำ และจากประสบการณตรงทไดรบจากการลองผดลองถก และคนพบวธการ แกปญหาดวยตนเอง (Sillberman, 1996) สงผลใหผเรยนมความรความเขาใจในมโนทศนทสอนอยางลกซงและถกตอง เกดความคงทนและการถายโยงความรไดด (Bonwell and Eison,1991: 5-7) เพมแรงจงใจตอการเรยนร ลดการแขงขน และการแยกตวจากชนเรยนของผเรยนทก ๆ คน (Meyers and Jones, 1993) สอดคลองกบงานวจยของสขมมาลย แสงกลา (2551: 128-136) ทำการวจยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน การคดวเคราะหและแรงจงใจใฝสมฤทธในการเรยนวทยาศาสตร



ระหวางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 แบบกระตอรอรนกบแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน พบวา การจดการเรยนรแบบกระตอรอรนทำใหผลสมฤทธทางการเรยน การคดวเคราะห และแรงจงใจ ใฝสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของพรรณภา กจเอก (2550: 80) พบวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนร แบบกระตอรอรนทำใหมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบปกต อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 2. ผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธ โดยการจดการเรยนรแบบปกตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนสงกวาผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนอยางมนยสำคญ ทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐานทตงไวนน ทงนเนองมาจากการจดการเรยนรแบบปกต (สบเสาะ) มขนตอนการจดกจกรรม 5 ขน คอ ขนสรางความสนใจ ขนสำรวจและคนหา ขนอธบายและลง ขอสรป ขนขยายความร และขนประเมนผล ซงเปนการจดการเรยนรททำใหนกเรยนสรางองคความรดวยตนเอง สอดคลองกบคำกลาวของพมพนธ เดชะคปต (2544: 56) ทกลาววานกเรยนเปน ผคนควาหาความรดวยตนเอง หรอสรางความรดวยตนเองโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ครเปนผอำนวยความสะดวก เพอใหนกเรยนบรรลเปาหมาย สอดคลองกบแนวความคดของวฒนาพร ระงบทกข (2545: 41-42) กลาววา กระบวนการสบเสาะหาความร เปนเทคนคการจดการเรยนร ทกระตนใหผเรยนไดสบคนหรอคนหาคำตอบ ในเรองหรอประเดนทกำหนด เนนใหผเรยนรบผดชอบการเรยนรของตนเอง ครมบทบาทเปนผใหความกระจางและเปนผอำนวยความสะดวกซงจะชวยให ผเรยน “คนพบ” ขอมลและจดระบบความหมายขอมลของตนเอง สอดคลองกบผลงานการวจยของธวชชย คงนม (2550: 61-67) ททำการวจยเรอง ผลสมฤทธทางการเรยนและมโนมตในวชาวทยาศาสตร เรอง พลงงาน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรตาม แนววงจรการเรยนร ผลการวจยพบวา คาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เรอง พลงงาน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรตาม แนววงจรการเรยนรสงขนอยางมนยสำคญทระดบ .01 สอดคลองกบงานวจยของวฒพงค เดชสข (2551: 160-161) ซงทำการวจยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานกบการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและ ความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการเรยนร แบบสบเสาะหาความรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 3. ผลสมฤทธทางการเรยนเรองปรมาณสมพนธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวานกเรยนทเรยนโดยจดการเรยนรแบบปกต (สบเสาะ) อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนเปนเพราะการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนเปนการจดการเรยนการสอนททำใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความหมาย



นกเรยนไดเรยนรและคนหาความร แสวงหาคำตอบ ไดแลกเปลยนประสบการณ มสวนรวมตอ การเรยนรของตนเองอยางตนตว สรางความรโดยการลงมอปฏบตกจกรรมอยางหลากหลาย เชน การทำงานเปนกลม การพดคย การอาน การเขยน การอภปราย การตงคำถาม การแสดงสถานการณจำลอง กระบวนการสบคน การสะทอนความคด มเทคนคการจดการเรยนการสอนทหลากหลาย สอดคลองกบแนวความคดของอทย ดลยเกษม (2548: 102-104) ไดเสนอแนวความคดวา การจดการเรยนรแบบกระตอรอรน อาจรวมถงกระบวนการเรยนรอน ๆ เชน Participatory Learning, Collaborative Learning, Problem – Based Learning, Interactive Learning, Evidence–Based Learning ซงอาจรวมเรยกไดวา Active Learning ซงทำใหนกเรยนมปฏสมพนธกนในชนเรยน มโอกาสแสดงความคดเหน ตงคำถาม โตตอบกน เกดระบบการชวยเหลอกน นกเรยนทเรยนไดเรวอธบายความเขาใจใหเพอนฟงสอดคลองกบขอสรปของบอนเวลล และแอซง (Bonwell and Eison, 1991) ทวาการเรยนรแบบ Active Learning ทำไดดในชนเรยนทมผเรยนทงเกงและออน โดยผสอนใชวธการทแตกตางกนเพอใหผเรยนแตละคนเขาใจ และสามารถมอบหมายใหผเรยนทเรยนไดเรวกวาอธบายความเขาใจใหเพอนฟง เปนการสอนโดยเพอนชวยเพอน ในขณะทการจดการเรยนรแบบปกต (สบเสาะ) เปนการจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนสรางองคความรดวยตนเอง โดยครผสอนกระตนใหนกเรยนคด ซงครจะใชเทคนคการถามคำถาม อดทนทจะไมบอกคำตอบ ครตองพยายามกระตนใหนกเรยนหาวธการแกปญหา (ลดดาวลย กณหสวรรณ, 2546: 9) ทำใหเกดขอด คอ นกเรยน ไดฝกการคดและเสาะแสวงหาความรดวยตนเอง แตมขอจำกดคอนกเรยนทมระดบสตปญญาตำ และเนอหาวชาคอนขางยาก นกเรยนอาจจะไมสามารถศกษาหาความรไดดวยตนเอง นกเรยน กจะขาดแรงกระตนททำใหเกดความกระตอรอรนและสงผลทำใหไมประสบความสำเรจในการเรยน (ภพ เลาหไพบลย, 2542: 156-157) สอดคลองกบงานวจยของสขมมาลย แสงกลา (2551: 129) ทพบวานกเรยนทเรยนแบบกระตอรอรนมผลสมฤทธทางการเรยน การคดวเคราะหเฉพาะดาน การคดวเคราะหความสำคญ และแรงจงใจใฝสมฤทธทางการเรยนโดยรวมและรายดาน จำนวน 4 ดาน หลงเรยนสงกวานกเรยนทเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของพรรณภา กจเอก (2550: 80) พบวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรม การเรยนรแบบกระตอรอรนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 4. เจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวา นกเรยนทเรยนโดยการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ทงนเปนเพราะการจดการเรยนรแบบกระตอรอรน ทำใหผเรยนไดลงมอกระทำกจกรรม มสวนรวมในการเรยน มการชวยเหลอซงกนและกน มความสนกสนานเพลดเพลน มโอกาสในการอภปรายแลกเปลยนความคดเหน กลาแสดงความคดเหน เปดโอกาสใหผเรยนไดฝกประสบการณการเรยนร นกเรยนมสวนรวมรบผดชอบตอกจกรรมการเรยนการสอน ทำใหผเรยนไมเบอ ซงสอดคลองกบคำกลาวของ



พนธ ทองชมนม (2544: 15-16) และจากการมปฏสมพนธกนของผเรยน ทำใหบรรยากาศในชนเรยนมลกษณะการเรยนรรวมกน และสนบสนนชวยเหลอกนอยางตอเนองผเรยนทกคนรจกกนเปนอยางดและเคารพในภมหลง สถานภาพ ความสนใจ และจดมงหมายของกนและกน นอกจากนน การสะทอนความคดของผเรยนจากการเขยนบนทกประจำวนทำใหผสอนสามารถแกไขปรบ ความเขาใจมโนทศนทคลาดเคลอนไดทนท ทำใหผเรยนประสบความสำเรจและเกดความภาคภมใจในความสำเรจและความสามารถของตนเอง สอดคลองกบขอสรปของสำเรง บญเรองรตน (2544: 7) ทวาหลกการสรางเจตคตทดเกดจากการทผเรยนเกดผลสำเรจในการเรยน ในขณะทการจดการเรยนรแบบปกต (สบเสาะ) กเปนกระบวนการจดการเรยนรทจะทำใหนกเรยนเกดเจตคตทดตอการเรยนได แตกมขอจำกด คอ ถาใชการสอนแบบนอยเสมอ อาจทำใหความสนใจของนกเรยนในการศกษาคนควาลดลง และนกเรยนบางคนทยงไมเปนผใหญพอ จะขาดแรงจงใจทจะศกษาปญหา ทำใหไมประสบความสำเรจในการเรยน (ภพ เลาหไพบลย, 2542: 156-157) นอกจากนนถานกเรยนไมรหลกการทำงานกลมทถกตอง อาจทำใหนกเรยนบางคนหลกเลยงงานซงไมเกดการเรยนร (พมพนธ เดชะคปต, 2544: 60-61) ทำใหนกเรยนไมประสบความสำเรจในการเรยน สอดคลองกบงานวจยของโคเมย และไรอน (Comia & Ryan, 2006: abstract) ซงไดศกษาการเรยนการสอนวทยาศาสตร เชงรก (active learning) พบวานกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนวชาวทยาศาสตรเพมมากขน สอดคลองกบงานวจยของพรรณภา กจเอก (2550: 81-82) ทพบวานกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบกระตอรอรนมเจตคตตอวชาเคมดกวานกเรยนทเรยนโดยกจกรรมการเรยนรแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบงานวจยของโซโกเลฟ และบลงก (Sokolove & Blunck, 2008: abstract) จากมหาวทยาลยแมรแลนด ไดศกษาการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรเชงรก (active learning) โดยเปรยบเทยบวธสอนแบบดงเดมในวชาชววทยาวตถประสงคในการวจย เพอใหการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรในหองเรยนทใหญ มความตนเตนสนกสนาน และสามารถดงความสนใจของนกเรยนใหเกดความกระตอรอรน ผลการศกษาพบวา นกเรยนทเรยนดวย การจดการเรยนการสอนเชงรกมคะแนนเฉลยสะสมสงกวานกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบดงเดมอยางมนยสำคญทระดบ .01 ทำใหนกเรยนเกดแรงกระตนใหเกดความสนใจ อยากร และม ความตงใจเรยนเพมมากขน ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช 1.1 การนำการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนไปใชในการจดการเรยนการสอน ซงมเทคนคในการจดกจกรรมทหลากหลาย จะทำใหนกเรยนไมเบอหนาย ครผสอนจงตองศกษาขนตอนและเปาหมายของการจดกจกรรมใหชดเจน และเลอกกจกรรมใหเหมาะสมกบนกเรยนเนอหาวชา และบรบทของโรงเรยน เพอใหเกดประโยชนสงสดตอนกเรยน



1.2 การนำการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนไปใชในการจดการเรยนการสอน ครผสอนสามารถประเมนผเรยนจากการสะทอนความคดของนกเรยน ซงผสอนตองรบเรงแกไขนกเรยน ทเรยนไมทน และควรจะกระตนใหนกเรยนทเรยนรไดเรวไดศกษาเพมเตมเพอพฒนาศกยภาพ ของตนเองใหสงขน 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรทำการวจยโดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนกบตวแปรอน เชน ความคงทนในการเรยนร 2.2 ควรทำการวจยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมโดยใชเนอหาอน ระดบชนอน เชน พอลเมอร พนธะเคม เปนตน สรป จากการศกษาวจย พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง ปรมาณสมพนธ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดยการจดการเรยนรแบบกระตอรอรนและแบบปกต หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากนนยงพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคมโดยจดการเรยนรแบบกระตอรอรนสงกวาแบบปกตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เอกสารอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. โครงการ PISA ประเทศไทย สถาบนสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2556). ผลการประเมน PISA 2012 การอาน คณตศาสตร และวทยาศาสตร บทสรปเพอการบรหาร. กรงเทพฯ: สำนกงานสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลย. แชง, เรยมอนด. (2555). เคม. เลม 1. (แปลจาก Chemistry 10/e โดย รศ.ดร.ทวชย อมรศกดชย ผศ.ดร.ยทธนา ตนตรงโรจนชย ดร.ทนกร เตยนสงห และดร.พรสวรรค อมรศกดชย) (ครงท 10). กรงเทพฯ: แมคกรอ–ฮล. ธวชชย คงนม. (2550). ผลสมฤทธทางการเรยนและมโนมตในวชาวทยาศาสตร เรอง พลงงาน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความรตาม แนววงจร การเรยนร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วทยาศาสตรศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.



พรรณภา กจเอก. (2550). ผลการใชกจกรรมการเรยนรแบบกระตอรอรนตอผลสมฤทธ ทางการเรยนและเจตคตตอวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จงหวดปทมธาน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม. พนธ ทองชมนม. (2544). การสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. ปตตาน: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. พมพนธ เดชะคปต. (2544). การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญ: แนวคดและเทคนค การสอน. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) เดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท. ภพ เลาหไพบลย. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. ราชกจจานเบกษา. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. เลม 124/ตอนท 47 ก/หนา 1/24สงหาคม 2550. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมรมเดก. ลดดาวลย กณหสวรรณ. (2546, พฤศจกายน-ธนวาคม). ลกโซของการเรยนร: กระบวนการอนไควร. วารสารการศกษาวทยาศาสตร คณตศาสตรและเทคโนโลย, 32 (127), 7-1 วรรณทพา รอดแรงคา และพมพพนธ เดชะคปต. (2542). การพฒนาการคดของครดวยกจกรรม ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: เดอะมาสเตอรกรฟ แมเนจเมนท. วฒนาพร ระงบทกข. (2542). การจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง. กรงเทพฯ: เลฟแอนดเลฟเพรส. ________. (2545). เทคนคและกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำคญตามหลกสตร การศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. วฒพงค เดชสข. (2551). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและ ความสามารถในการคดวเคราะหของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทไดรบการจดการ เรยนรโดยใชปญหาเปนหลกกบการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะศกษา ศาสตร มหาวทยาลยทกษณ. สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต. (2556). ระบบประกาศผล O-NET รายโรงเรยน. สบคน เมอมถนายน 19, 2556, จาก http://www.onetresult.niets.or.th/AnnouncementWeb/ Login.aspx สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2538). คมอวดผลประเมนผลวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. ________. (2545). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.



สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2546). การจดการสาระการเรยนร กลมวทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรม การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. สมนก ภททยธาน. (2546). การวดผลการศกษา (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: ประสานการพมพ. สรฉนท สถรกล และจรญศร มาดลกโกวท. (2542). การวเคราะหสภาพ ปญหา และแนวทาง การพฒนา การจดการเรยนการสอนวชาธรกจในโรงเรยนมธยมศกษาเขต กรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สขมมาลย แสงกลา. (2551). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน การคดวเคราะหและ แรงจงใจใฝสมฤทธในการเรยนวทยาศาสตร ระหวางนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 แบบกระตอรอรนกบแบบวฎจกรการเรยนร 5 ขน. วทยานพนธปรญญา การศกษามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย มหาสารคาม. สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตฉบบทสบเอด พ.ศ. 2555-2559. กรงเทพฯ: สำนกงานคณะกรรมการ พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. สำนกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2552). สมรรถนะการศกษาไทยในเวทสากล พ.ศ. 2552 (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: สกศ. ________. (2553). รายงานการวจยและพฒนานโยบายการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. สำเรง บญเรองรตน. (2544, กนยายน) สตปญญากบสมองของมนษย. การวดผลการศกษา, 19, 36-43. อทย ดลยเกษม. (2548). Active learning คออะไรกนแน. ทนส คดส แอนด แฟมล (Teens kids & family), 10 (117), 102-104. Bonwell, C. (no date). Active learning: Creating excitement in the classroom. Retrieved November 9, 2012, from https://www.ydae.purdue.edu/.../Active_Learning_ Creating. Bonwell, C and Eison,T. A. (1991). Active learning: Creative excitement in classroom. ASHE-EROC Higher Education Reports No.1. Washington, D.C. Comia, A., & Ryan, C. (2006). Creative movement: A powerful strategy to teach science. Retrieved November 27, 2006, from http://openlibrary.org/b/OL2154977OM/ Creative_movement_A_ powerful_ strategy_to_teach_science



Cratty, B. J. (1985). Active learning. Houghton – Miffin. Retrieved Available, from http:// hydro4.sci.fan.edu/~rjordan/active_learning.htm. Karplus, R. (1977, March). Science teaching and the development of reasoning. Journal of Researching in Science Teaching, 199 (14), 169 - 175. Meyers, C. and Jones, T. B. (1993). Promoting active learning: Strategies for the collage classroom. Oxford: Elmsford. Salemi, M. K. (2001). An illustrated case for active learning. University of North Carolina. Retrieved Available, from http://www.unc.edu/~salemi/Active_Learning/ llustrated_Case.pdf Silberman, M. (1996). Active learning. Boston Allyn and Bacon.Sing, T. “การสอสาร วทยาศาสตรและเทคโนโลยกบการพฒนาประเทศ” Retrieved April 1, 2007, from http://www.jobpub.com/articles.asp?id=1437 Sokolove, P.G., & Blunck, S. M. (2008). Modeling best practices: Active learning vs. traditional lecture approach in introductory college biology. Retrieved November 27, 2006, from http://userpages.umbc.edu/~blunck/pdf.



บทวจารณหนงสอ: หลกรฐประศาสนศาสตร: แนวคดและกระบวนการ BOOK REVIEW: PUBLIC ADMINISTRATION:

CONCEPT AND PROCESSES

นภาพรรณ เจนสนตกล/ NIPAPAN JENSANTIKUL1

บทคดยอ

หนงสอเรอง “หลกรฐประศาสนศาสตร: แนวคดและกระบวนการ” เลมนแตงโดย รองศาสตราจารย ดร.วรช วรชนภาวรรณ พมพเมอ ตลาคม 2549 โดยบรษทเอกซเปอรเนท จำกด จำนวน 276 หนา หนงสอเลมนม 3 บท เนอหาเนนไปทการนำเสนอแนวคดทางดานรฐประศาสนศาสตร ขอบเขต และกระบวนการบรหารสมยใหมทเรยกวา PAMS-POSDCoRB โดยเพมเตมการบรหารนโยบาย การบรหารอำนาจหนาท การบรหารจรยธรรม และการบรหารทเกยวของกบสงคมทเปนปจจยสำคญตอประสทธภาพการบรหารงาน คำสำคญ: รฐประศาสนศาสตร แนวคด กระบวนการ

ABSTRACT

The book of “Public Administration: Concept and Processes”, written by Associate Professor Dr. Wirat Wiratnipawan, was published by Expernet Co., Ltd. in October 2006 with 276 pages. This book, divided into three chapters, focused on public administration concepts, scope and a new management process named PAMS-POSDCoRB. PAMS-POSDCoRB is added policy administration, authority, morality and society which are important factors to efficient administration. Keywords: public administration, concept, processes

1อาจารยประจำสาขาวชารฐประศาสนศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม



บทสงเขปเนอหา รฐประศาสนศาสตรเปนวชาทมเนอหาดานการบรหารงานภาครฐทมลกษณะเปน สหวทยาการทผสมผสานความรหลายแขนงไวดวยกน ซงมพฒนาการทางแนวคดในแตละยค ทแตกตางกนตงแตยคแรกทเนนประสทธภาพ ประสทธผลและประหยด มาสแนวคดทใหความสำคญกบการนำความรไปใชใหสอดคลองกบปญหาสงคมและเนนความเปนธรรมทางสงคม และปจจบนแนวคดการบรการสาธารณะแนวใหมไดเขามามอทธพลและใหความสำคญกบการมสวนรวมของประชาชนมากขน ดงนนการทำความเขาใจแนวคดรฐประศาสนศาสตร จำเปนอยางยงทจะตองมพนฐานความรถงหลกการ แนวคด โดยหนงสอ หลกรฐประศาสนศาสตร: แนวคดและกระบวนการ เลมนจะมสวนเตมเตมใหกบผอานทกทาน ดวยเนอหาทเขาใจงาย โดยมเนอหาทงหมด 3 บท สรปดงน บทท 1 แนวคดเกยวกบรฐประศาสนศาสตร ประกอบดวยเนอหาสำคญ ไดแก ความสำคญ ความจำเปน ความหมายของรฐประศาสนศาสตรทมการนยามความหมายเนนไปทวชาความร กจกรรมหรอการบรหารงานของรฐ หนวยงานของรฐหรอเจาหนาทของรฐ ทงทเปนฝายนตบญญต ฝายบรหาร และฝายตลาการ ในบทนผเขยนไดนำเสนอกระบวนการบรหารทเรยกวา PAMS-POSDCoRB เพอนำมาใชในการวเคราะหปญหาตาง ๆ ของหนวยงาน ในรายละเอยดของกระบวนการดงกลาวมการนำเสนอปจจยทมผลตอการบรหาร อาท ปจจยดานทรพยากรมนษย ปจจยดานเงน ปจจยดานการบรหารทวไป เปนตน ทงนผเขยนไดนำเสนอใหเหนถงปจจยหลายปจจยทมผลตอกระบวนการบรหารโดยการวเคราะหนนจะมการนำกรอบแนวคดทางสงคมศาสตรมาใช ซงในทนเรยกวา “กระบวนการพจารณาแกไขปญหา” ประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก ปญหา สาเหต และแนวทางแกไขหรอแนวทางการพฒนา บทท 2 แนวคดทางรฐประศาสนศาสตรของตางประเทศและไทย ในบทนอธบายใหเหนภาพรวมของแนวคดรฐประศาสนศาสตรของนกวชาการตางประเทศ อาท แนวคดของเฟรดเดอรค วนสโลว เทเลอร เปนแนวคดเกยวกบโครงสรางและอำนาจหนาท การแบงงานกนทำ แนวคดของ เอลตน มาโย แนวคดนเนนไปทจตใจของบคลากรหรอคนงานโดยใหความสนใจกบการนำความรดานสงคมศาสตร ดานมนษยสมพนธและพฤตกรรม และเทคโนโลยเขามาใชในการบรหารหนวยงานเพมขน นอกจากนในสวนนยงมการนำเสนอแนวคดของนกวชาการไทยทมการนำแนวคดเรอง การจดระเบยบบรหารราชการจงหวดแบบบรณาการเพอการพฒนามาใชในการอธบายใหเหนถงเจตจำนงในการสรางเอกภาพและประสทธภาพในการบรหารงานระดบจงหวด ซงแนวทางของ การบรหารจงหวดแบบบรณาการมงหวงในการปรบเปลยนบทบาทและอำนาจหนาทของผวาราชการจงหวดเปนผบรหารสงสดของจงหวดใหมเอกภาพในการบงคบบญชา การบรหารแผนงาน การบรหารงบประมาณ และการสงการมลกษณะเปนการบรณาการ แนวคดการบรหารกจการบานเมองทดเกดขนตามระเบยบสำนกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมอง



ทด พ.ศ. 2542 และตอมาพฒนาเปนพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 เปาหมายเพอใหเกดความคมคา เพอสรางระบบการบรหารทด แนวคด การบรหารกจการบานเมองทดหรอแนวคดธรรมาภบาลจงกลายเปนแนวคดทมการนำมาใชในหลายองคการเพอมงหวงใหบคลากรมความร มคณธรรมจรยธรรมในการทำงาน บทท 3 กระบวนการบรหาร PAMS-POSDCoRB ในบทนผเขยนอธบายเหตผลใน การพฒนากระบวนการบรหารจากหลก POSDCoRB มาส PAMS-POSDCoRB ดวยเหตผลทวา ปจจยทมสวนสำคญตอกระบวนการบรหารนนควรจะเพมเตมการบรหารนโยบาย การบรหารอำนาจหนาท การบรหารจรยธรรมและการบรหารทเกยวของกบสงคม ซงกระบวนการบรหารทสมบรณและสามารถตอบสนองความตองการใหกบประชาชนไดอยางมประสทธภาพนนจำเปนอยางยงทควรจะเพมปจจย 4 ประการขางตน ซงในหลก POSDCoRB ไมไดมการระบถงสาระเหลาน สำหรบกระบวนการบรหาร PAMS-POSDCoRB ประกอบดวย 1) การบรหารนโยบาย (Policy) 2) การบรหารอำนาจหนาท (Authority) 3) การบรหารจรยธรรม (Morality) 4) การบรหารทเกยวของกบสงคม (Society) 5) การวางแผน (Planning) 6) การจดองคการ (Organizing) 7) การบรหารทรพยากรมนษย (Staffing) 8) การอำนวยการ (Directing) 9) การประสานงาน (Coordinating) 10) การรายงาน (Reporting) และ 11) การงบประมาณ (Budgeting) อยางไรกตามกระบวนการบรหารทดผเขยนไดระบอยางชดเจนวาจำเปนจะตองมกระบวนการวเคราะหนโยบาย การนำนโยบายไปปฏบตและ การประเมนนโยบายเพอใหนโยบายนนสามารถตอบสนองปญหาและความตองการของประชาชน บทวจารณ เมอผอานอานครบในเนอหาทงสามบทแลว ผอานจะพบวา 1) โครงสรางการเขยน ผเขยนใหรายละเอยดของเนอหาแตละบท มการอธบายตวอยางประกอบและลำดบเนอหาอยางชดเจน เพอใหเกดความเขาใจในบทท 1 ผอานควรศกษาเพมเตมจากหนงสอเรองรฐประศาสนศาสตร: ทฤษฎและแนวทางการศกษา (ค.ศ. 1887-ค.ศ. 1970) (พทยา บวรวฒนา, 2541) สำหรบบทท 2 ผอานควรทำความเขาใจถงความแตกตางทางโครงสรางองคการ วธการดำเนนงานและเปาหมายขององคการเพราะแตละองคการมบรบททางโครงสรางวฒนธรรมการทำงานทแตกตางกน (นภาพรรณ เจนสนตกล และไชยณฐ ดำด, 2557: 30) รวมถงควรมพนฐานความรเกยวกบแนวคดทศพธราชธรรมและแนวคดรฐประศาสนศาสตรในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยทมเนอหาครอบคลมโครงสราง อำนาจหนาทและกระบวนการ ซงรฐธรรมนญ คอชดของกฎกตกา (ทงเปนลายลกษณอกษรและไมเปนลายลกษณอกษร) ทจดวางความสมพนธทางอำนาจในสงคมการเมอง (ฐตกร สงขแกว, 2556: 749) ดงนนเพอใหเกดความเขาใจแนวคดรฐประศาสนศาสตรจำเปนอยางยงทจะตองมการศกษาโครงสราง อำนาจหนาทและกระบวนการตาง ๆ ในทางการบรหารเพอนำไปสการอธบายความสมพนธของสงตาง ๆ ทเกดขนในสงคมไทย และในบทท 3 สรปใหเหนวากระบวนการ



บรหารทมประสทธภาพ คอ การพจารณาวานโยบายสาธารณะทดควรเปนนโยบายทกำหนดแนวทาง ทศทางการพฒนาไปเพอการพฒนาประเทศมากกวานโยบายสาธารณะทกำหนดขนมาเพอคนกลมใดกลมหนงในสงคม ทไมคำนงถงผลผลต ผลลพธและผลกระทบ (นภาพรรณ เจนสนตกล, 2552: 126) และในฐานะผปฏบตหรอเจาหนาทควรจะตองมการดำเนนนโยบายตามกรอบของอำนาจหนาทอยางมจรยธรรมไมวาจะเปนการบรหารราชการสวนกลาง การบรหารราชการสวนภมภาค และ การบรหารราชการสวนทองถน จะตองเปนการบรหารทไมเกยวของกบผลประโยชนทบซอน แตเปนการปฏบตหนาทตามขอบเขตของอำนาจตามกฎหมาย (คณะกรรมการจรยธรรมประจำสำนกงานปลดกระทรวงมหาดไทย, 2557: 7) ดงนนเพอใหผอานมความเขาใจถงกระบวนการบรหาร PAMS-POSDCoRB มากขน ควรศกษากรอบความคดดานนโยบายสาธารณะทประกอบดวย การศกษาปญหา การพฒนาหรอการใหขอเสนอกบปญหา และการเปลยนแปลงรฐบาลและกจกรรมของกลมผลประโยชนจากหนงสอเรอง นโยบายสาธารณะไทย: กำเนด พฒนาการและสถานภาพ ของศาสตร (ศภชย ยาวะประภาษ และปยากร หวงมหาพร, 2552) 2) ภาษาทใชในการเขยน ผเขยนใชภาษาทมความชดเจนและอานเขาใจงายเหมาะกบการนำไปใช เปนการศกษาตอยอดสำหรบผทมพนฐานทางรฐประศาสนศาสตร สำหรบจดออนของหนงสอเลมน คอ ขาดการเปรยบเทยบแนวคดตาง ๆ ซงในบททสองจะมการใหรายละเอยดของแนวคดและภาพรวมของรฐประศาสนศาสตรของนกวชาการตางประเทศและไทยไวจำนวนมาก แตไมไดมการนำแนวคดดงกลาวมาเปรยบเทยบความแตกตางซงหากม การเปรยบเทยบแนวคดและวธการนำไปใชจะทำใหผอานมความเขาใจและสามารถจำแนกแนวคดทางรฐประศาสนศาสตรไดอยางชดเจนยงขน อยางไรกตามหนงสอเลมนเปนประโยชนอยางมาก ในการศกษาแนวคดและหลกการทางรฐประศาสนศาสตร และการวจยทางรฐประศาสนศาสตร ในเชงการบรหารทไดมการนำเสนอกระบวนการบรหารทเรยกวา PAMS-POSDCoRB มาใช ทงน ผเขยนไดระบใหเหนถงกระบวนการวเคราะหปญหาตาง ๆ ของหนวยงานภาครฐ โดยแตละขนตอน มความสมพนธกนตามทนำไปใชในการบรหารหรอการปฏบตงานจรงมากกวาการอธบายเชงทฤษฎ เพยงอยางเดยว ดงนนผอานควรมพนฐานความรดานรฐประศาสนศาสตร ดานนโยบายสาธารณะและดานการบรหารทรพยากรมนษยเปนอยางด เพอใหเขาใจถงพฒนาการของรฐประศาสนศาสตรและการนำ PAMS-POSDCoRB ไปใชใหเหมาะสมกบสถานการณ นอกจากนเนอหาในหนงสอเลมนยงเปนแนวทางใหกบผทศกษาในระดบปรญญาโทและปรญญาเอกและผทสนใจแนวคดทางรฐประศาสนศาสตรเพอการศกษาตอยอดแนวคดตอไป



เอกสารอางอง คณะกรรมการจรยธรรมประจำสำนกงานปลดกระทรวงมหาดไทย. (2557). จรยธรรมกบ การบรหารงานปกครอง. วารสารดำรงราชานภาพ, 14 (49), 1-12. ฐตกร สงขแกว. (2556). อานความเปนพลเมองในรฐธรรมนญแหงสหรฐอเมรกา: บรบทเชงนต ประวตศาสตรและภาคปฏบตการทางการเมอง. Veridian E-Journal, 6 (1), 749-769. นภาพรรณ เจนสนตกล และไชยณฐ ดำด. (2557). ธรรมาภบาล: แนวคดและการประยกตในระบบ ราชการไทย. วารสารดำรงราชานภาพ, 14 (49), 17-32. นภาพรรณ เจนสนตกล. (2552). นโยบายสาธารณะ: ทศทางและแนวโนมของการกำหนดนโยบาย ในสภาพแวดลอมของการเปลยนแปลง. วารสารวชาการราชภฏตะวนตก, 4 (1), 115-126. พทยา บวรวฒนา. (2541). รฐประศาสนศาสตร: ทฤษฎและแนวทางการศกษา (ค.ศ. 1887- ค.ศ. 1970) (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: สำนกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรช วรชนภาวรรณ. (2549). หลกรฐประศาสนศาสตร: แนวคดและกระบวนการ. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท. ศภชย ยาวะประภาษ และปยากร หวงมหาพร. (2552). นโยบายสาธารณะไทย: กำเนด พฒนาการ และสถานภาพของศาสตร. กรงเทพฯ: จดทอง.



คำแนะนำสำหรบผเขยน

วารสารสงคมศาสตรวจย (Journal for Social Science Research) เปนวารสารบณฑต

ศกษา ดานสงคมศาสตรเกดจากความรวมมอระหวางมหาวทยาลยราชภฏภมภาคตะวนตก

4 มหาวทยาลย (มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง มหาวทยาลย

ราชภฏนครปฐม และมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร) โดยมมหาวทยาลยราชภฏนครปฐมเปนผรบ

ผดชอบดำเนนการ กำหนดตพมพวารสารราย 6 เดอน (จำนวน 2 ฉบบตอป) วารสารสงคมศาสตร

วจยเนนการนำเสนอบทความวจย โดยอาจมบทวจารณหนงสอ (book review) หรอบทความปรทศน

(review article) ตพมพรวมดวย บทความทจะตพมพในวารสารตองผานการกลนกรองจาก

ผทรงคณวฒอยางนอย 2 คน ชอผเขยนและผทรงคณวฒถอเปนความลบ และการประสานงาน

ระหวางผเขยนและผทรงคณวฒตองผานกองบรรณาธการเทานน

ผประสงคจะสงบทความ ใหกรอกรายละเอยดในหนงสอนำสงบทความเพอรบรองวาผลงาน

ดงกลาวเปนของตนจรงและเปนผลงานใหมไมเกน 2 ป ไมเคยเผยแพรในทใด ไมอยในระหวาง

การพจารณาเพอเผยแพรในทใด และจะไมสงเพอพจารณาเผยแพรในทใดภายใน 90 วน จากวนท

รบบทความ กรณทบทความเปนสวนหนงของการศกษาควรใสชออาจารยทปรกษาเปนผเขยน

รวมดวย

การเรยงลำดบเนอหา จดรปแบบ และการพมพขนาดอกษร สำหรบบทความวจยมเกณฑ

ดงตอไปน

การเรยงลำดบเนอหา

1. ชอเรอง (Title) ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ 2. ชอผเขยน (Author) ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3. บทคดยอภาษาไทย ความยาว 15-20 บรรทด (300-350 คำ) โดยใหสรปเนอหาของ

บทความทงหมดใหเขาใจทมาของการทำวจย วธการโดยยอ ผลทไดจากการวจย และนำไปใช

ประโยชนอยางไร และไดผลลพธอยางไร 4. คำสำคญภาษาไทย ไมเกน 5 คำ (ไมใชวล หรอ ประโยค)

5. บทคดยอภาษาองกฤษ แปลจากบทคดยอภาษาไทย มขนาดและเนอหาเหมอนกบ

บทคดยอภาษาไทย

6. คำสำคญภาษาองกฤษ (Keywords) แปลจากคำสำคญภาษาไทย

7. บทนำ (Introduction) ชใหเหนความสำคญของเรองททำ และขอบขอบเขตของปญหาวจย



8. วตถประสงค (Objective) ระบวตถประสงคการวจย หรอวตถประสงคเฉพาะทนำเสนอ

ในบทความวจยน

9. วธดำเนนการ (Material and Method) อธบายวธการดำเนนการวจยในสาระสำคญ

ทจำเปน โดยกลาวถงวธการสมกลมตวอยาง ทมาของกลมตวอยาง แหลงทมาของขอมล การเกบ

และรวบรวมขอมล การใชเครองมอ สถตทใชในการวจยและการวเคราะหขอมล

10. ผลการวจย (Result/Finding) แสดงผลทเกดขนจากการวจยโดยตรง ซงอาจ

มภาพประกอบ แผนภม ตารางหรอการสอในลกษณะอน ๆ ทเขาใจไดงาย

11. อภปรายผล (Discussion) อภปรายและอางองใหเหนวาผลการวจยดงกลาวนน ไดสราง

องคความรใหม ในสวนใด และอธบายปรากฏการณทเกดจากผลการดำเนนงานใหเหนเปนรปธรรม

ไดอยางไร เหมอนหรอแตกตางจากผลการวจยอน ๆ

12. ขอเสนอแนะ (Suggestion) แนะนำการนำไปใช และแนะนำเพอนำไปตอยอดการวจย

13. สรป (Conclusion) สรปประเดนขางตนทกขอใหไดความกะทดรด ประมาณ 1 ยอหนา

14. เอกสารอางอง (Reference) ใหดการลงรายการเอกสารอางองทายบทความประกอบ

ขางตน

การพมพ ขนาดตวอกษร และความหางระหวางบรรทด

ใหพมพตนฉบบดวยโปรแกรม Microsoft Word 2007 มความยาวรวมทกรายการ (ชอเรอง-

เอกสารอางอง และตาราง) จำนวน 15-20 หนา (4,500-6,000 คำ) ขนาดกระดาษ A4 หางจากขอบ

ทกดาน 1 นว ใชแบบอกษร AngsanaNew ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ระยะหางระหวางบรรทด

1 เคาะ (Single Space) โดยมรายละเอยดแตละรายการ ดงตอไปน

1. ชอเรอง (Title) ขนาดตวอกษร 20 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ

2. ชอผเขยน (Author) และหวขอ “บทคดยอ” หรอ “Abstract” ขนาดตวอกษร 18 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ

3. คำสำคญ (Keywords) และ หวขอหลก (Heading) ขนาดตวอกษร 18 จด/หนา เนอหา

ของคำสำคญขนาดตวอกษร 16 จด จดชดขอบกระดาษดานขวา

4. ชอขอหวขอรอง (Sub-heading) และชอตารางขนาด 16 จด/หนา ขอความในตารางขนาดตวอกษร 14 จด จดไวกลางหนากระดาษ

5. ความหางระหวางขอความ เมอสนสดเนอหาแลวขนหวขอหลกเคาะ 2 ครง เนอหา

บรรทดใหมถดจากหวขอใหเคาะ 1 ครง ตามปกต



การลงรายการเอกสารอางองในเนอเรองของบทความ (Citation)

การอางองในเนอหาของบทความ ใชการอางแบบนาม-ป (Author-year) ปรากฏแทรกอยใน

เนอหาของบทความ (In-text Citation) มรายละเอยด ดงตอไปน

1. การอางองม 2 แบบ คอ แบบทชอผแตงอยในวงเลบ และทชอผแตงอยนอกวงเลบ

แบบท 1 ชอผแตงอยในวงเลบ ใหเรยงตามลำดบ ขอความทอางถง...(ชอ//นามสกล

ผแตง,/ปทพมพ:/หมายเลขหนาทอาง)/ ถาผแตงเปนชาวตางชาต ใชเฉพาะนามสกล เชน

...ชาวเขามคณภาพชวตและความเปนอยทดขน (ประไพ อดมทศนย, 2530: 20)

...จงคนหาขอมลโดยการใชหองสมดอน ๆ (Taylor, 1968: 181-182)

แบบท 2 ชอผแตงอยนอกวงเลบ ใหเรยงตามลำดบ ชอผแตง/(ปทพมพ:/หมายเลข

หนาทอาง)/ขอความทอาง... ถาผแตงเปนชาวตางชาต เมอนามสกลของผแตงอยนอกวงเลบ

ตองเขยนนามสกลของผแตงเปนภาษาองกฤษไวในวงเลบดวย เชน

ประไพ อดมทศนย (2530: 20) ไดกลาวถงเปาหมายของการดำเนนงาน...

เทเลอร (Taylor, 1968: 181-182) ไดแสดงความเหนไววา เมอบคคลตองการขอสนเทศ...

2. การอางองทไมระบหมายเลขหนา ใหเรยงเลยนตามขอ 1 ตางเพยงตดหมายเลขหนา

ออกเทานน

3. การลงรายการอางอง

3.1 ใหตดยศ ตำแหนงทางวชาการ วชาชพ ฐานะการสมรสออก เชน ศาสตราจารย

ดร.เปลอง ณ นคร ใหเขยนวา (เปลอง ณ นคร, 2536: 42)

3.2 กรณผแตงใชนามแฝง ใหใชนามแฝงตามทปรากฏจรง เชน (หยก บรพา, 2525: 41-45)

3.3 กรณผแตงเปนชาวตางประเทศ ใหใชเฉพาะนามสกลเทานน เชน Douglas

Cockerell ใหเขยนวา (Cockerell, 1985: 56-60) หากนามสกลของผแตงอยนอกวงเลบ ตองเขยนนามสกลของผแตงเปนภาษาองกฤษไวในวงเลบดวย เชน คอกเกอรเรลล (Cockerell, 1985: 56-60)

อธบายวา...

3.4 กรณผแตงคนไทย เขยนเอกสารเปนภาษาตางประเทศ ใหใสชอและนามสกล เชน เกษม สวรรณกล ใหเขยนวา (Kasem Suwanagul, 1982: 60-75)

3.5 กรณผแตงมฐานนดรศกด บรรดาศกด สมณศกด หรอเปนองคกร หนวยงาน ใหคง

ไวตามเดม เชน (กรมหมนนราธปพงศประพนธ, 2516: 16-25), (สมเดจพระอรยวงศาคตญาณ [จวน อฏฐาย], 2512: 95), (สมาคมหองสมดแหงประเทศไทย, 2540: 27)

3.6 กรณผแตงหลายคน

ผแตง 2 คน ใหระบผแตงทง 2 คน โดยมคำวาและคนระหวางกลาง เชน (ชตมา

สจจานนท และนนทพา มแตม, 2530: 17-25), (Marks and Neilwson, 1991: 26-29)



ผแตง 3-6 คน ใหระบผแตงทกคน โดยใชเครองหมายจลภาค (,) คนผแตงทกคน

ยกเวนคนสดทายใหคนดวยคำวา “และ” เชน (เจอ สตะเวทน, ฐะประนย นาครทรรพ และประภาศร

สหอำไพ, 2519: 98-100)

ผแตงมากกวา 6 คน ใหระบเฉพาะชอ 3 คนแรก และตามดวยคำวา “และคณะ”

ถาเปนภาษาตางประเทศใหตามดวยคำวา “and other” หรอ “et al” (กอบแกว โชตกญชร, สกานดา

ดโพธกลาง, กาญจนา ใจกวาง และคณะ, 2540: 42), (Sarton, Saffdy, Gate et al., 1982: 67)

3.7 อางเอกสารของผแตงคนเดยวกน และมหลายเรอง แตมปทพมพเดยวกน ใหใส

ก ข ค กำกบ หรอ a b c ถาเปนภาษาตางประเทศ เชน (ธานนทร กรยวเชยร, 2520 ก: 64-75),

(ธานนทร กรยวเชยร, 2520 ข: 52-55)

3.8 กรณอางองเนอหาทเหมอนกน สอดคลองกน หรอ มความหมายเดยวกน ของผแตง

หลายคน ใหระบผแตงและรายละเอยดทกคนโดยใชเครองหมายอฒภาค (;) คน เชน (ธงชย

สนตวงษ, 2533: 45-47; นพนธ จตตภกด และทพาพนธ สงฆพงษ, 2547: 15)

3.9 กรณทเอกสารไมปรากฏปทพมพ ใหลงรายการวา ม.ป.ป. หรอ n.d. ในกรณ

ภาษาตางประเทศ เชน (นรศรา ฐตะธรรมานนท และคณะ, ม.ป.ป.: 12)

3.10 กรณอางเอกสารตอจากเอกสารอน

1) หากใหความสำคญกบเอกสารตนฉบบเดมมากกวา ใหลงรายการของเอกสาร

ตนฉบบ ตามดวยคำวา “อางถงใน” หรอ “quoted in” หรอ “cited by” ในกรณเอกสารภาษาองกฤษ แลวจงอางรายการเอกสารรอง เชน (ม.ล.จอย นนทวชรนทร, 2514: 110 อางถงใน วลลภ

สวสดวลลภ, 2534: 171), (Felix, 1993: 17 quoted in Rampel, 1994: 94)

2) หากใหความสำคญกบเอกสารรองมากกวา ใหลงรายการเอกสารรองตามดวย

คำวา “อางจาก” หรอ “quoting” หรอ “citing” ในกรณภาษาตางประเทศ แลวจงอางรายการเอกสารตนฉบบเดม เชน (วลลภ สวสดวลลภ, 2534: 171 อางจาก ม.ล.จอย นนทวชรนทร, 2514: 110), (Rampel, 1994: 94 citing Felix, 1993: 17)

3.11 กรณเอกสารอางองไมปรากฏชอผแตง แตปรากฏชอบรรณาธการ (ed.) ผรวบรวม

(comp.) หรอ ผแปล (trans.) ใหลงชอบรรณาธการ ผรวบรวม หรอผแปล เชน (สมพฒน มนสไพบลย, บรรณาธการ, 2541: 25), (Normans, ed., 1999: 68-72)

การลงรายการเอกสารอางองทายบทความ (Reference)

ใชการลงรายการอางองแบบสมาคมจตวทยาอเมรกา (American Psychological Association, APA) ระบเฉพาะรายการทถกอางองในเนอหาของบทความเทานน โดยใหเรยงเอกสารภาษาไทย

ไวกอนภาษาองกฤษ และใหเรยงเอกสารปฐมภมไวกอนเอกสารทตยภม แสดงการลงรายการเพอเปนตวอยาง ดงน



1. หนงสอทวไป ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ผแตง.//(ปทพมพ).//ชอหนงสอ.//ชอชด

หนงสอและลำดบท (ถาม).//เลมทใชอาง (ถาม).//(ครงทพมพ).//สถานทพมพ:/สำนกพมพ. เชน เทพนารนทร ประพนธพฒน. (2548). วศวกรรมเครองมอ (Tool engineering). กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

Longman, S. V. (2004). Page and stage: An approach to scrip analysis. Boston, MA:

Pearson.

2. หนงสอรวมเรอง ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ผเขยนบทความ.//(ปทพมพ).//ชอ

บทความ./ใน/ชอบรรณาธการ, ตำแหนง (ถาม)//ชอหนงสอรวมเรอง//(หมายเลขหนาบทความ).//ชอ

จงหวดทพมพ:/ชอสำนกพมพ. เชน

สปราณ แจงบำรง. (2546). ปรมาณสารอาหารอางองทควรไดรบประจำวน. ใน สปราณ แจงบำรง

และคณะ, บรรณาธการ. ปรมาณสารอาหารอางองทควรไดรบประจำสำหรบคนไทย

พ.ศ. 2546 (พมพครงท 3 หนา 21-26). กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและ

พสดภณฑ (รสพ).

3. หนงสอแปล ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผแตง.//(ปทพมพ).//ชอหนงสอแปล.//

แปลจาก/ชอหนงสอตนฉบบ//(พมพครงท).//โดย/ชอผแปล.//สถานทพมพ:/สำนกพมพ. เชน

พารกนสน, ซ บอรทโคท และรสตอมจ, เอม เค. (2536). การบรหารยคใหม. แปลจาก Rarlities in

management. โดย เรงศกด ปานเจรญ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

4. วทยานพนธและดษฎนพนธ ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ผเขยนวทยานพนธ.//

(ปทวจยสำเรจ).//ชอวทยานพนธ.//วทยานพนธปรญญา(ระดบ)/ชอสาขาวชา/สงกดของสาขาวชา/

มหาวทยาลย. เชน

เขมทอง ศรแสงเลศ. (2540). การวเคราะหระบบประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยน

อาชวศกษาเอกชนกรงเทพมหานคร. ดษฎนพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

5. รายงานการวจย ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผวจย.//(ปทพมพ).//รายงานการวจย

เรอง/...//สถานทพมพ:/ผจดพมพ. เชน

ชวนพศ สทศนเสนย. (2534). รายงานการวจยเรอง การใชและไมใชบรการกฤตภาคของ นกศกษา มหาวทยาลยรามคำแหง. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคำแหง.

6. วารสาร ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผเขยนบทความ.//(ปทพมพ,/เดอน).//

ชอบทความ./ชอวารสาร,//ปท/(ฉบบท),เลขหนาบทความ. เชน

ประหยด หงษทองคำ. (2544, เมษายน). อำนาจหนาทของรฐสภาตามบทบญญตรฐธรรมนญ พ.ศ. 2540. รฐสภาสาร, 49 (4), 1-16.



7. หนงสอพมพและกฤตภาค ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผเขยนบทความ.//

(ปทพมพ,/เดอน/วนท).//ชอบทความ./ชอหนงสอพมพ,/เลขหนาบทความ. เชน

ทมขาวเศรษฐกจ. (2545, กนยายน 18). ผลพวงแหงการพฒนา 4 ทศวรรษ บทเรยนแผน 9 –

กาวอยางยงยน. มตชน, 7.

8. อนเทอรเนตหรอเวลดไวดเวบ ใหลงรายการเรยงตามลำดบ ชอผจดทำเวบไซต.//

(ปทเขาถง).//ชอเวบไซต./<แหลงทอยทเขาถงได>/(วน/เดอนทเขาถง). เชน

มหาวทยาลยนเรศวร, สำนกหอสมด. (2548). ฐานขอมลทรพยากรหองสมด. <http://library.nu.ac.th/>

(1 ตลาคม)

การเขยนบทวจารณหนงสอ ใหประกอบดวย ชอเรอง ชอผเขยน บทนำ บทวจารณ บทสรป

และเอกสารอางอง โดยเรยงลำดบ ดงน

1. ชอเรอง ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ และสอความหมายไดชดเจน โดยอาจตง

ตามชอหนงสอทวจารณ ตงชอตามตามจดมงหมายของเรอง หรอตงชอดวยการใหประเดนชวนคด

2. ชอผเขยน ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3. บทนำ เปนการเขยนนำเกยวกบเรองทจะวจารณ เชน ชอหนงสอ ชอผแตง ความเปนมา

ของหนงสอ และอธบายเหตจงใจททำใหวจารณหนงสอนน

4. บทวจารณ เปนสวนแสดงความคดเหนและรายละเอยดในการวจารณ โดยเสนอแนะ

จดเดนและจดบกพรองของเรองอยางมหลกเกณฑและเหตผล หากตองการเลาเรองยอ ควรเขยน

เลาอยางสน ๆ เพราะการวจารณไมใชการสรปเรอง แตเปนการแสดงความคดเหนของผวจารณ

ตอหนงสอเรองนน ผเขยนตองการสอความหมายอะไรมายงผอานหนงสอ และสอสารชดเจนหรอไม

อยางไร ถาประเดนในการวจารณมหลายประเดนควรนำเสนอตามลำดบ เพอใหผอานบทวจารณ

เขาใจงายไมสบสน ในกรณทมจดเดนและจดดอยควรเขยนถงจดเดนกอนแลวจงกลาวถงจดดอย เพอใหเกยรตและแสดงใหเหนวาการวจารณ คอการสรางสรรคไมใชการทำลาย

5. บทสรป เปนการเขยนสรปความคดทงหมดทวจารณและใหแงคด หรอขอสงเกตทเปนประโยชนตอผอาน นอกจากนยงชวยใหผอานไดทบทวนประเดนสำคญของเรองและความคดสำคญ

ของผวจารณ

6. เอกสารอางอง ใชการลงรายการอางองแบบสมาคมจตวทยาอเมรกา (American Psychological Association, APA) ระบเฉพาะรายการทถกอางองในเนอหาของบทความเทานน

โดยใหเรยงตามลำดบอกษร และเอกสารภาษาไทยไวกอนภาษาองกฤษ



องคประกอบและรปแบบการพมพบทความปรทศน ประกอบดวย ชอเรอง ชอผเขยน บทนำ

บทปรทศน บทสรป และเอกสารอางอง

1. ชอเรอง ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ และสอความหมายไดชดเจน

2. ชอผเขยน ตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3. บทนำ กลาวถงความนาสนใจของเรองทนำเสนอ และเปนการเขยนนำไปสเนอหาแตละ

ประเดน

4. บทปรทศน เปนการเขยนวพากษงานวชาการ ทมการศกษาคนควาอยางละเอยด

วเคราะหและสงเคราะหองคความร ทงทางกวางและทางลกอยางทนสมย โดยชใหเหนแนวโนมทควร

ศกษาและพฒนาตอไป

5. บทสรป เปนการเขยนสรปเรองทนำเสนอ พรอมขอเสนอแนะเกยวกบเรองดงกลาว

6. เอกสารอางอง ใชการลงรายการอางองแบบสมาคมจตวทยาอเมรกา (American

Psychological Association, APA) ระบเฉพาะรายการทถกอางองในเนอหาของบทความเทานน

โดยใหเรยงตามลำดบอกษร และเอกสารภาษาไทยไวกอนภาษาองกฤษ

การพมพตนฉบบวจารณหนงสอและบทความปรทศน ใหพมพดวยโปรแกรม Microsoft

Word 2007 มความยาวรวมทกรายการ ไมเกน 20 หนา ขนาดกระดาษ A4 หางจากขอบทกดาน

1 นว ใชแบบอกษร AngsanaNew ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ระยะหางระหวางบรรทด 1 เคาะ

(Single Space) ชอเรองใชขนาดตวอกษร 20 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ ชอผเขยนใชขนาด

ตวอกษร 18 จด/หนา จดไวกลางหนากระดาษ หวขอหลกใชขนาดตวอกษร 18 จด/หนา จดชดขอบ

กระดาษดานซาย เนอหาใชขนาดตวอกษร 16 จด จดขอความกระจายแบบไทย



ขนตอนการพจารณาตพมพผลงานวชาการในวารสารสงคมศาสตรวจย

ผเขยนแกแลวสงคน

ไมผานสงกลบ

รบบทความ

บรรณาธการ

ผกลนกรองคณภาพทางวชาการ

ตพมพโดยไมตองแกไข ตพมพโดยมการแกไข

ผเขยนแกไขแลวสงคนใหกองบรรณาธการ

กองบรรณาธการสงใหผเขยนแก

กองบรรณาธการสงใหผกลนกรองตรวจสอบ

ผกลนกรองตรวจสอบแลวสงคนกองบรรณาธการ

โรงพมพจดทำตนฉบบแลวสงกองบรรณาธการ

กองบรรณาธการตรวจสอบและสงโรงพมพ

กองบรรณาธการสงตพมพเผยแพร

แจงใหผเขยนทราบ

ไมรบตพมพ

กองบรรณาธการกลนกรองเบองตน



หนงสอนำสงบทความวจย

วนท ....... เดอน .......... พ.ศ. ..........

เรยน บรรณาธการวารสารสงคมศาสตรวจย

เรอง นำสงบทความวจย

สงทสงมาดวย 1. เอกสารบทความวจยจำนวน 3 ชด

2. CD บทความวจยจำนวน 1 แผน (พมพดวยโปรแกรม Microsoft word 2007)

ขาพเจา นาย/นาง/นางสาว ชอ และ นามสกล ………………………………………...........……………….…….....………

I, Mr./Mrs./Miss Name & Surname ………………………………………………………………..…...............................

(ชาวไทยระบทงชอภาษาไทยและภาษาองกฤษ ชาวตางชาตระบเฉพาะชอภาษาองกฤษ)

ทอยเพอการตดตอโดยละเอยด .................................................................................... แขวง/ตำบล.............................................

เขต/อำเภอ ............................จงหวด ................................รหสไปรษณย ...................... โทรศพท.................................................

โทรศพทเคลอนท...........................................โทรสาร ............................................... E-mail: ………...........................................

ขอสงบทความวจย ไมเปน หรอ เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร..........................................................

สาขา......................................... มหาวทยาลย/สถาบนการศกษา .............................................................. ดงรายละเอยดตอไปน

1. ชอบทความภาษาไทย .............................................................................................................................................................

2. ชอบทความภาษาองกฤษ ........................................................................................................................................................

3. เจาของผลงาน (ระบคำนำหนาชอ นาย นาง นางสาว พระมหา เปนตน ซงไมใชตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ)

คนท 1 ชอ (ภาษาไทย)..............................................................(ภาษาองกฤษ)........................................................................

ตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ ..............................................................................................................................

สถานททำงาน/สถาบนการศกษา ................................................................................................................................


ตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ ...............................................................................................................................



ตำแหนงงาน/ตำแหนงทางวชาการ ..............................................................................................................................


ขาพเจาขอรบรองวาขอความขางตนเปนความจรงทกประการ นอกจากน ผลงานดงกลาวยงไมเคยเผยแพรในทใด

ไมไดอยในขนตอนการพจารณาเพอเผยแพรในทอน และจะไมสงเพอเผยแพรในทใดภายใน 90 วน

จงขอสงบทความมาเพอพจารณา

ขอแสดงความนบถอ รบบทความเมอวนท........ เดอน........... พ.ศ. ............

ลงชอ............................................... (ผสงบทความ) ลงชอ .................................................. (ผรบบทความ)

(...................................................)



ใบสมครสมาชก


กำหนดออก ปละ 2 ฉบบ

คาสมครสมาชก 1 ป 220 บาท (รวมคาจดสงทางไปรษณย)

จำหนายปลก ฉบบละ 120 บาท

บอกรบตงแต ปท..........................ฉบบท..............................เปนเวลา.......................ป

ชอ.............................................................. นามสกล...........................................................

ททำงาน..............................................................................................................................

............................................................................................................................................

โทรศพท........................................................ โทรสาร...........................................................

ทบาน..................................................................................................................................

............................................................................................................................................

โทรศพท........................................................ โทรสาร...........................................................

สถานทจดสง

ททำงาน ทบาน

(ลงชอ).......................................................

............................................................................................................................................

ชำระคาสมาชกโดย

เงนสด ในนาม...................................................................................................

ธนาณต (สงจาย ปณ. สนามจนทร) ในนาม อธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

อำเภอเมอง จงหวดนครปฐม 73000 โทรศพท 0-3426-1021-36 โทรสาร 0-3426-1071

โอนเงนเขาบญชออมทรพย ในนาม วารสารสงคมศาสตรวจย (มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม)

ธนาคารกรงไทย สาขานครปฐม เลขทบญช 701-0-68818-4 พรอมแฟกซหลกฐาน

การโอนเงนและทอยสำหรบจดสงวารสารฯ มาท โทรสาร 0-3426-1069

หมายเหต เรมออกปท 1 ฉบบท 1 มกราคม-มถนายน 2553



Documents

ป ที่ 5 ฉบับที่ 2 ... - dept.npru.ac.thdept.npru.ac.th/grad1/data/files... · ครั้งที่ 2/2551 เมื่อวันอังคารที่