Upload
truongxuyen
View
220
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
xelis mowera: tfiliss, `iveriis~ redaqciaSi, mTawmindis quCaze, Sioevis saxlebis zemod. #5 quTaiss, anton lorTqifaniZis biblioTekaSi.
sapolitiko da saliteraturo gazeTi.
# 22.
gamodis xuTSabaTobiT
!*&& o8weliwadi
pirveli
`iveriis~ fasi 1877 wels.aTi Tvisa, gagzavniT da gaugzavnelad . . . 6 man. -TiTo nomeri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 15 kap.
Tu saWiroeba moiTxovs, redaqcia gaasworebs da Seamoklebs dasabeWdaT gamogzavnil werilebs.
gancxadeba miiReba qarTulsa da rusuls enaze.
fasi 1 lari
28ivlisi
msurvelT SeuZlianT moiTxovon `iveria~ pirvelis ivlisidam pirvels momavals ianvramde. fasi am eqvsis Tvisa oTxi maneTia.
saZiebeli: I. omis ambebi._ II saqarTvelos matiane. _ III. sapolitiko mimoxilva._ IV brZola romis dasapyroblad (Semdegi). _ V. gancxadeba.
o m i s a m b e b i .
_ dunaias iqiTa napirs gadasuli jari rusis sam pirad gaiyo da sam gzas daadga memarcxene ruSCukzed midis, Suaguli balkaniis mTas gadavida, memarjvene midis sofiis gzazed, romelic plevnaze gadis. rvas mkaTaTves am memarjvene jaris nawili plevnazed ieriSiT mivida, magram osmalos jars ver auvida da ukan daiwia. am saqmeSi rusebma mkvdriTa da daWrilebiTa dahkarges 53 aficeri, amaTSi erTi Renerali da ori polkovniki da 1878 jaris kaci. amis misaSveleblad rusebma nikopolidam miaSveles erTi korpusi jari. 18 mkaTaTves rusis jarma xelaxlad ieriSi miitanes plevnazed, magram osmalebma isev uku daawevines. rusebs didi zarali mosvliaT am saqmeSi, xuTi aTasi kaci mkvdari da daWrilia Turme.
_ Reneral gurkos 18 mkaTaTves daumarcxebia suleiman-faSis jari, romelsac eni-zagri eWi-ra, waurTmevia ori zarbazani; 19 mkaTaTves imave
Renerals gurkos daumarcxebia meore gundi osmalis jarisa eski-zagras siaxloves da mas Semdeg balkanisaken dauwevnia. Sumlisaken jer mSvidobianobaa.
_ artaani 24 mkaTaTves. polkovniki kamarovi 24 mkaTaTves Sexvedria osmalos gunds ori aTass kacs, romelTac magari adgilebi hsWEeria seizarsa da diStirSi, daumarcxebia osmaloni da maTi adgilebi TviT dauWeria. imave dros Tavadi bariatinski ori batalioniT moulodnelad gamoCenila da mis mnaxvelTa osmaloTa daukravT fexi da gaqceulan. Cvengani ori jaris-kacia mkvdari da oTxi daWrili. mters naomars adgilas darCenia 30 mkvdari. Cveni jari isev Tavis binazed diRors misula.
_ axalqalaqi 25 mkaTaTves. 18 mkaTaTves erTs brigadas rusis qveviTa jars da artillerias dauWeria sof. ani.
Reneral loris-meliqovs ambavi mosvlia, rom zemo-efratis mindorzed mdgars osmalos jars jari mohmatebia da terguqasovzed da-cemas apirobeno da qarvansarais mTazed gamo-Cenilan kidecao. amisgamo Reneral loris-meliqovs sof. anidam terRuqasovisaTvis jari miuSvelebia, Svidi batalioni qveviTa jari, ori polki cxenosani da 12 zarbazani da yulfisaken gaugzavnia. aq yulfTan omi unda moxdes, Tu ara da TviT Renerali terRuqasovi imaTs banakzed ieriSiT miva.
i v er i a2 # 22.
osmalebs baTumidam da sxva Savis zRvis pira adgilebidam jari gadahyavs Turme bolgariis mxedrobis Sesavseblad.
_ Renerals alxazovs patara Setakeba mosvlia mterTan, romelSiac praporSCiki dadiani da ori jaris kaci daWrila.
_ 15 mkaTaTves Renerals alxazovis jars abxazeTSi osmalo dascemia, magram osmalebi ukanve gaubrunebiaT. Cvengani Svidi moklulia da 21 daWrili.
_ Renerals alxazovs mteri srulebiT md. kodoris iqiT gadurekia, ase rom osmalos axali mosuli jari sruliad ganSorebulni arian abxazelebzed. Cvenis mxriT erTi moklulia da 14 daWrili.
osmalebi oCemCiridam srulebiT gasulan, ase rom mTeli kodoris mazra Cven xelSia.
xelmwife imperators brZaneba gamoucia, rom 185, 467 meomari unda moikrifos saxelmwifo razmisa pirvelis ganyofilebisa 185, 467(Сотниковъ государственнаго ополченiя)
_ arzrumidam 6-sa (18) ivliss hsweren saf-rangeTis gazeTs `Republique Francaise~: is jari osmalos mxedrobisa, romelic moqmedebda yarsis axlo _ maxlo, SeuerTda memarjvene jars, romelic idga baiazeTis axlo. Renerali ter-Ruqasovi zed samzRvarzed dgas da elis mosaSveleblad jarsa. muxTar-faSa rezinkinkSia. rusebs, romelTac win uZRvis Renerali loris-meliqovi, genikois da kurukdaris iqiT ukan aRar dauwevniaT. rusebi did jars moelian gumbridam. 2-s (14) ivliss Tormeti polki cxenosani rusis jari TareSad gamovida muxTar-faSis banakisaken. orives mxriT oriode zarbazani daicala da mas Semdeg rusis jari isev ukan dabrunda. yvelani elian, rom am axlo xanSi meomarni erTmaneTs Seetakebiano. baiazeTs mcxovreblebma sruliad Tavi daanebes. vakezed rac soflebi iyo sul aoxrebulia, mcxovrebni gaixiznen zogi sparseTs, zogi ruseTs yaraklisis da alaSkertis soflebsa da vakeebSi Zalian cota mcxovrebi da darCa.
_ 10 ivliss kavkasiis mxedrobis Stabis
ufrosis telegrammaSi moxsenebulia, rom baTomidam osmalos xomaldebi modian da gadmohyavT jari oCimCirSi da aqedam afxazebis jalaboba mihyavT Tan; muxTar-faSa ormocis batalioniT dabanakda erTs gamagrebuls adgils aladaRis mTis Crdilo ferdobzeda, vizinkenis da kerxatis Sua.
_ sakuTari korrespondenti `N. Fr. Presse~-isa osmalos jaris banakidam, romelic yarsidam samis saaTis savalzea, iwereba 5-s ivliss: muxTar-faSis mxedrobas didi jari moeSvela da akbunarTan dgas. am mxedrobas yarsisaken gza gaxsnili aqvs da misvla-mosvla daubrkolebeli. yarsSia 24 batalioni 18 zarbazniTa. Tu saWiroeba moiTxovs es yarsis jaric SeuerTdeba muxTar-faSis jars da eTad wavlen winaaRmdeg rusTa, romelnic farRetsa da kurukdaraSi dganan.
_ rusul gazeTs `С.Петерб. ВѢдомости~ Semdegi telegramma mosvlia kurukdaridam: muxTar-faSis jari orad aris gayofili, sanglebi aqvT orives garSemortymuli da ise dganan: erTi nawili sof. giumujTan da meore Cvenis jaris pirdapir vladokis mTazed. ase cota manZilia Cven Soris, rom aSkarad hCans Cvenidam imaTi TeTri karvebi.
_ sakuTari korrespondenti franciulis gazeTisa ̀ Temps~ iwereba melidiuzis banakidam: `20 ivniss SuadRis dros lorismeliqovis jarma gailaSqra da yarsTan generali delevi daagdo. yvelam icoda, rom am galaSqrebis sagani muxTar-faSasTan Sexvedra iyo soRanluRis mTebSi, saca is erzrumis gzas imagrebda da rusis jarsac, macraSi banakad mdgomares, emuqroda. paskeviCma 1829 w. jer yarsi aiRo da mere wavida soRanluRzed rom arzrumi daiWiros. 1855 w. muravievma vidre ieriSs miitanda yarszed, jer soRanluRis mTebamde moiTareSa da roca iq mteri ver ipova ukan mobrunda.
`awindelis omis istorikosni roca iqneba gamoikvleven iyo aq rame Secdoma Tu ara. roca omi daiwyes egonaT, rom rusebi pirdapir arzrums wavlen da yarsTan ki jars dahstoveben Tval-yuris sadevnelad. gavida dro da azri
i v er i a# 22. 3
gamoicvala; bevrs laparakobdnen yarsis aRebas Seudgebiano; didis mTavris mobZanebas hsTvlidnen imis niSnad, rom am mokle xanSi ieriSs miitaneno.
`namdvilad ki saomaris planis Sesaxeb or nairi azri iyo. zogs undodaT rom jer yarsi aeRoT, zogi ki ambobda jer unda muxtari moviSoroT Tavidamao. Renerali loris-meliqovi am ukanasknelis azrisa iyo.
` loris-meliqovis azri yvelam miiRo mas aqed, rac cudi ambebi movida Reneral ter-guqazovzed, romelic muxtar-faSas moemwyvdia. am saxiT soRanluRzed wasvla yvelam saWirod icna. xolo metad gamikvirda, roca Cemis mosvlis Semdeg meores dRes rusis banakSi Sevitye, rom Cven 17,000 kaci migvyavs im mxedrobis mopirdapired, romelic yvelam vicodiT_ricxviT umravlesi iyo da Zalian magars adgilebzed idga. marTalia paskeviCma 16,000 kaciT osmalni daamarcxa da arzrumic aiRo, magram 1829 welSi osmaleTi sul sxva iyo da exla sul sxva aris.
`artaanis advilad aRebam metad waaqeza (marTladac wasaqezebelic iyo) rusis mxedrobis wina-mZRvanni; eWvi aRarafrisa hqondaT; egonaT rom osmalebi metis-metad sustni arian. Cveni galaSqreba, rasakvirvelia, usargeblo ar iqmneba, Tu Renerals ter-guqasovs gaWirebidam davixsniT miT rom muxTar-faSa iZulebuli gaxdeba Cven dagvxdes win da Tavisi jari ter-guqasovs moaSoros. magram esec unda vhsTqvaT, rom Cvenc TviTon gansacdelSi varT: am wuTs, roca me amasa vhwer SesaZloa rom muxTar-faSis mTels mxedrobasTan saqme mogvixdes. _
` aravertanis axlo rom 15 ivniss omi moxda, am omma, romelzedac me dawvrilebiT miambes, ufro didi imedi mihsca yvelas osmalebis sisustis Sesaxeb. aTi batalioni osmalosi yarsidam gamovida, amaTgan ori batalioni win gamoiSala artilleriis imediTa, rva batalioni ki fortebis mfarvelobis qveS zurgad dadgnen. orma rusis batalionma `gruzinskis polkisam~ osmalos win wamosuls or batalions sanglebi daaclevina da ukan daawevina zurgad mdgaris jarisaken. maSin severis dragunis polks ubZanes,
rom gza gaduWras. am cxenosan jars erTsa da imave dros wamoayares tyvia rva batalionma jarma da fortebma. magram saqme mainc kidev Zalian kargad dabolovda. rusebi angariSobdnen, rom osmaloebs orasis kacis zarali miecaTo, magram yarsidam mowerilis wignebidam, romelnic kotanlSi Cven xelSi Cagvivarda, gamoCnda, rom samasi kaci dahzaralebia, rusis mxriT ki oTxmocda aTamde mkvdari da daWrilia.
`erTs rusis Reneralsa vkiTxe: gana am saqmeSi raodenime win dauxedavoba ariyo, kacma rom meomaris TvaliT gasinjos? `ueWvelad iyo, mipasuxa man im saxed TiTqo Cem azrs ver mixvda: osmalebs didi, Seundobeli Secdoma mouvidaT.~ Renerali marTali iyo, osmalebs cotad Wkva aswavles, meored aRar iqmonen. severis dragunebi Tavis dReSi magas ver iqmoden, rac hqmnes, rom eg saqme evropiis jarTana hqonoda.
` kavkasiis Renerlebi zogierTSi Cvens alJiris Renerlebsa hgvanan. amaT TavianTi sakuTari saomari wesebi aqvT. amaT sasacilod miaCniaT is wesebi, romelnic wignebidan aris amokiTxuli, zogjer dahscinian `Reneralis Stabis~ aficrebsaca, romelTac beterburgidam ugzavnian xolme samxedro akademiaSi ki ara, aq, aziaSi unda iswavlon aziurive omianoba. vaJkacoba, vaJkacoba da vaJkacoba_ai amaTi rwmuneba ar aris. aqao da artaanis aRebaSi da aravertanis omSi osmalebma verafrad iCines Tavio amiT ar unda efiqrna aravis rom xvalac osmalebi ase iqmnebodnen. artaanis mecixovneni, mgonia, sul uvargisis jarisani iyvnen, yarsis mecixovneTa Soris bevri milicioneria. im mkvdreb-Soris, romelnic osmalebs 15 ivniss darCaT, ori qali yofila, kacurad Cacmuli da SeiaraRebuli. es ambavi TviT mnaxavisagan gamigia, mere imisTana kacisagan, romelic sarwmunoa.~
_ 10-s (22-s) ivliss, kvira saRamos muxtar-faSas ucnobebia stambols, rom xuTSabaTsa rusis jari terkdiCis banakidam misvlia osmalos memarjvene jarsa, karakulSi mdgarsa, magram medgaris brZolis Semdeg rusis jars ukan dauwevia da osmaloni Tan misdevnebian
i v er i a4 # 22.
banakamdeo. russebs dahzaralebiaTo oras ormocda aTi kaci, osmalebSi ocda xuTmeti kaci momkvdara da ormocda Tvrameti daWrilao:
_ gazeTSi `Politische Correspondenz~ dabe-Wdilia telegramma stambolidam 10-s ivlis gamogzavnili, romelSiac hsweria, rom abdul-qerimis gadayeneba marcxad saomaris saqmis wayvanis gamo ki ar moxdao, aramed imis gamo moxdao, rom xonTqars acnobeso osmalos mxedroba ganwirulebuls mdgomareobaSi ariso, avaT-myofobisa da gaqcevisagamoo mxedroba uwindelzed erTi aTad Semcirdao.
_ sakuTari korrespondeti inglisis gazeTisa `Deily news~ 6-s (18) ivliss pavlodam iwereba: `guSin imperatoris umTavress sadgurs moiyvanes hasan-faSa, guladi mcveli nikopolisa. amis vaJkacobas TviT rusni didis qebiT ixsenieben. omSi Tamams hasan-faSas tyueobaSiac Tamamad uWiravso Tavi: swored rogorc namdvili osmalo ise guldinjad warsdga rusis xelmwifis winaSe. roca hkiTxes risTvis dagviTme qalaqio da tyved mogve ceniTo, man upasuxa, rom tyvia wamali Semogvakldao sruliad da amasTanac me Cemis xeliT movakifdine sami jaris-kaci, radganac Tvis movaleobas ar aRsrulebdneno. amis sityviT, exlandeli omianoba osmalos mxriT uWkuobao, inglisma gvacdinao da xalxi didad moxaruli iqnebao, rom es omi gaTavdeso.
_ stambolidam hsweren erTs nemencurs gazeTs, rom rusis jari didis siCqariT midis adrianopolzedao.
_ venidam 12-s (24) ivliss hsweren StPeterb Zeit~ portam (osmalos mTavrobam) gadah-swyvitao, rom Tu rusebma adrianopoli aiRes mahmadis droSas gamovitanTo da gavSliTo. umTavresni saxelmwifoni evropisa amisi winaaRmdegni iqnebian, radganac mahmadis dro-Sis gaSla qristianTa gaJletas moaswavebso. Tu porta mainc Tavisas ar daiSlis da am winaaRmdegobas yurs ar aTxovebs, maSin yve-la saxelmwifoni erTad Caerevian saqmeSi qri-stianTa dasaxsnelad.~
_ juzeppe garibaldim erTs Tavis megobars wi-gni mihswera, romelSiac sxvaTa Soris esa hsweria:
`sayvarelo villano! Cvens saerTo megobars b ... uTxariT, rom Tu osmalebi bosforis iqiT ar iqnebian gadarekilni, maSin saqme isev xelaxlad dasawyobi gaxdeba. me mgonia, umjobesi iqneba ise gadawydes saqme, rom osmalebi baRdads miabZanon da rusebma ki skutari (bosforisa) daipyran. mas Semdeg sasurvelia, rom evropiis osmaleTis xalxTagan Sehsdges erTi mTeli sapolitiko kavSiri, deda-qalaqad stamboli hqondeT da yvela gvar-tomis xalxs neba mieceT xomaldebis Tavisuflad tarebisa dardanelsa da bosforSi. Tqveni erTguli jiuzeppe garibaldi.~
_ gazeTis `Pall_Mall~ Seutyvia, rom osmalos mxedrobaSi kai didi Tanamdebobani uWiravT francielTa. amisTanani oTxni ariano: artileriisa de-Satonev, aw reSad-bei, amisi Svili stambolis parlamentis wevria; sentandre, aw murad-bei, polkis ufrosia Cernogoriis winaaRmdeg gagzavnilisa; Juberi, aw enim-faSa Svili-Svili gamoCenilis safrangeTis Renarlis Juberisa, romelic mokvda omSi suvurovis dros da Renerali mersie aw soliman FfaSa, romelmac erTs dros bevri uSvela osmalos mTavrobasa mxedrobis axals weszed dayenebaSi.
_ abdul qerimis gadayeneba marTldebaa. imis magierad mTavar-sardlad osmalebs dauniSnavT mahmad lifaSa, gvartomobiT prusieli gvarad detrua. es mahmad ali faSa 1845 wlidam osmalos samsaxurSia.
_ venis gazeTs ̀ Presse~ mosvlia 8-s (20) ivliss zimnicidam Semdegi telegramma: im xmebis gamo rom rusis jars ulmobelad qcevas hswamoben, mTavar-sardalma samxreTis mxedrobisam didma mTavrma nikolooz nikoloozis Zem moiwviva ucxoeTis samxedro despanebi yvelani, vincki masTan arian, da SeukveTa TviT wavidnen im adgilebSi, saca viTom rusis jars av-kacoba mouxdenia da sakuTaris TvaliT darwmundnen, rom yovelive, rasac rusis jars ugoneben, tyuilia da Wori.
_ didis mTavris nikoloozis Zes telegramaSi moxsenebulia, rom 6-s ivlissa olsmalebma TeTri bairaRi gamofineso (Serigebis niSnad) da
i v er i a# 22. 5
laparakic dagviwyeso. magram, roca Cveni kaci da jari miuaxlovdaTo, uecrad Tofi wamoayareso.
_ amboben, rom leiards, inglisis elCs stambolSi, Tavisis mTavrobisaTvis ucnobebia, rom qristianebi rogorc stambolSi, agreTve soflebSiac, dids gansacdelSi ariano; igini yovel wuTs unda moelodneno deda-budianad amoxocvasao da hsTxovs Tavis mTavrobas raime medgari RonisZieba ixmareTo qristianTYa gadasarCenadao, Torem TviTon osmalos mTavrobas araviTari SeZleba ara aqvs rom qristianebi am gansacdelisagan daifaroso.
_ osmaloTa momxre gazeTebio, ambobs ru-suli gazeTi Новое Время da TviT osmalos mTavrobacao wam da uwum cilsa hswameben rusis mxedrobasao, rom mxecurad da Seubraleblad ekidebian osmalebsao. pariJis korrespondenti inglisis gazeTis `Timse~ _ isa iwereba: `grafi Suvalovi (rusis elCia inglisSi) Zalian hswuxso, rom am Worebma cudi zed-moqmedeba iqonieso, da amis gamo kniazs garCakovsa hsTxovao, rom evropiis korrespondentebs mieciT Ronis Zieba daiaron is adgilebi, saca miTom eg Worai davardnili av-kacoba momxdarao da rasac isini gamoiZieben da gamoikvleven, imisi oqmi maTgan xelmowerili me gamomigzavneTo, rom saqveynod gamovacxadovo.~
Cven amas winad vacnobeT (iveriis # 21), rom ocma korrespondentma evropiis gazeTebisam daamtkices sicrue misi, rasac rusis mxedrobas hswamoben. mainc kidev am mokle xanSi osmalos gareSe saqmeTaA axalma ministrma gaugzavna samzRvarT-gareT osmalos elCebs xel axlad oqmi, ocda erTis gazeTis korrespondentisagan xel-mowerili. am oqmSi moxsenebulia sxvaTa Soris: `Cven qvemore xelis momwerTa Cvenis TvaliT vnaxeT da gamovkiTxeT SumlaSi da razgradSi baSvebs, deda-kacebs da moxucebulebs, romelnic dakodilni iyvnen xmliTa da SubiTa, tyviiT daWrilT ki aRar vixseniebT, radganac eg SeiZleboda SemTxveviTGac momxdariyo brZolis dros. amaT gviambebs saSineli ambebi maszed TGu ra rig Seubraleblad ekidebodnen mahmadianebsa rusis mxedroba da zogjer bolgariernica.
amaTis tyviT, zogierTs adgils mahmadianebi sruliad amoxocilni arian, gzebzed, Tu soflebSia, da TviT soflebic sruliad ai-kleso. yovel dRes axalni daWrilni modian. amisi qvemore xelis momwerni vamowmebT, rom daWrilTa Soris ufro meti dedakacebi da baSvebi arian da amaTSi mometebuli nawili sul SubebiT arian daWrilni. Sumla. 20 ivniss.~ amis qveviT xeli uweriaT ocda erTis gazeTis korrespondentebsa.
_ pariJidam iwerebian 11-s (23) ivliss: sta-mbolidam gareSe pirTagan cnoba movidao, rom aarif-faSa urCevs xonTqarsao namiq-faSa (romelic SumlaSia) russis xelmwifesTan gagzavnoso. sxva saxelmwifoebs, romelnic kon ferenciaSi erivneno, vacnoboTo, rom namiq-faSa mSvidobianobis Camosagdebad aris gagzavnilio.
_ venis korrespondenti inglisis gazeTGs `Times-sa~ hswers, rom aq osmalos saelCoSi ara ician ra maszed Tu ruseTsa da osmalos Soris raime laparakia Serigebaze.
_ berlinSi diplomateb Soris xma dadis, rom Semodgomis dasasruls, anu zamTris dasawyissa venaSi Seiyreba evropiis kongresi aRmosavleTis saqmis gasabWoblad da Serigebis pirobebis dasadgenad. xolo venis mTavrobis wevrTa Soris am saganzed jer aravin ara icis rao.
saqarTvelos matiane
`iveriis~ korrespondenciebi.
_ Telavi 13 mkaTaTves. _ kreba, romelic moxda 5 mkaTaTves, eqsarxosisagan, Telavis sasuliero saswavleblis zedamxedvelis TxovniT, dani-Snuli iyo 25 maisisaTvis, magram radgan aRmorCeuli deputatebi yvelani ar daeswrnen am dRes, _ gadadebul iqmna 5 mkaTaTvisaTvis. 5 mkaTaTves Seikriba oTxi mazris samRvdeloeba: Telavisa, siRnaRisa, TianeTisa da zaqaTalisa, _ TiTo sablaRoCinodam or-ori deputati da TviT blaRoCinebi. rogorc erT `droebis~ #-Si iyo moxsenebuli, s. vaqiris blaRoCins i.
i v er i a6 # 22.
xatievs miewvia Tavis sablaRoCinos mRvdlebi krebaze, romelzedac gadaewyvitnaT, rom Cven Telavis Skolas verafers SevswiravTo. am gvaraTve moelaparaknaT zogierT mRvdlebs erTmaneTSi. amas rom daumatoT isic, rom deputatebi ukanonoT iyvnen amorCeulni, e.i. deputatebi iyvnen amorCeulni mxolod blaRoCinebisgan, da ara mTelis sablaRoCinos samRvdeloebisagan, maSin yvela aSkaraT mixv-deboda, rom Telavis saswavlebeli verafers keTils ver naxamda am `sakvirvelis~ krebisagan. marTlac, rom yrilobis gardawyvetilebam aramc-Tu moumata sam Rvdeloebisagan dadebul saswavleblis sasargeblod fuls, (Svidi maneTia TiTo mrevlze), aramed Cvenda saubedurod da zogierTis deputatebis da blaRoCinebis samarcxvinod moaklo kidec....
samRvdeloeba Seikriba sasuliero saswa-vleblis oTaxSi dilis 10 saaTze. paraklisisa da `mraval-jer damTqnarebis~ Semdeg, kreba Seudga Tavs-mjdomaris amorCevas. sakvirvelia, rom TiTqmis yvela deputatebi seminariaSi kurs Sesrulebuli iyvnen da Tavs-mjdomaris amorCevis wesi-ki ar icodnen. arc kandidatebi, arc kenWi, _ mxolod TiTo-bewo qaRaldis naglejebi dauriges deputatebs, dausaxeles erTi gvami da uTxres, rom visac es gvami gsurT, xeli moawereTo. es rom dainaxes zogi-erT gareSe pirebma, uTxres, rom magre amorCeva ar SeiZlebao, rom sami kandidati unda amoirCioT jerao da mere am sami gvamisgan _ Tavs-mjdomare. bevri baasis Semdeg, daniSnes sami kandidati, romlebic ufro ufrosebi iyvnen, _ EWkuiT-kiara _ `CinebiT` da `namsaxurobiT.~ es bednierni iyvnen: bl. dek. e. mrevlovi, bl. dek. i. xatievi da bl. mR. x. firanovi. am sam pirSi mxolod erTi iyo cotaTi mainc keTili ganzraxvisa, magram....
raRa bevri gavagrZelo, _ Tavs-mjdomareT isev is gvami amoirCies, romelic pirvelad undodaT. amorCevisaTanave Tavs-mjdomare wamodga fexze, (marTla, damaviwyda zeviT momexsenebina, rom amorCevamdinac Tavs-mjdomaris adgili ekava m. s.) da uTxra
samRvdeloebas, rom ubralo laparaki da yvirili ar daewyoT, mere miubrunda gareSe pirebs, romlebic sayureblad iyvnen aq da uTxra: `me zogierTma deputatebma mTxoves rom gareSe pirebi nuravin daeswrobian krebazedao~ rasakvirvelia `gareSeebi~ iZulebuli iyv-nen Tavi CaeRunaT da gamobrZanebuliyvnen zalidam. Tavs-mjdomares sityvebi moxvdaT agreTve zogierT mRvdlebs da mTavrebs, romlebic ar iyvnen deputatebad daniSnulni.
gareSe pirebis daTxovna sazogado krebidgan usabuTo da usamarTloa _ yvelam icis. magram ra mizeziT daiTxova Tavs-mjdomarem deputatebis TxovniT gareSe pirebi? mgoni rom es mizezi advili asaxsnelia: es mizezi is aris, rom krebis sisustes, usamarTlo laparaks, susti Wkuis da gonebis gamoaSkaravebas oratorobaSi gaigebdnen gareSeebi da gamoacxadebdnen saqve-ynoT. ai amisi eSonada krebas. nu Tu egona krebas, naTievisa ariyos, rom rasac kaci Tavis yurebiT ar gaigonebs da Tavis TvalebiTG ver dainaxavs, imaze laparaks da sjas ver SeiZlebs? gana sxva wyaroebi ar aris ambis Sesatyobi? nu Tu egona mas, rom TiTon mis wevrebSi marTla ar moiZebneboda iseTi piri, romelic Tavis moZmeebis sisustes gamoaSkaravebda saqveynod?... sxva ara iyos ra krebis gardawyvetileba xom unda wardgenoda mis yovlad usamRvdeloesobas dasamtkiceblad da agreTve saswavleblis gamgeobas, gana iqidgan ver gaigebda da Seityobda visac survili hqonda?... ai amisTana Wkua mokle da win dauxedavni iyvnen 5 mkaTaTvis krebis mometebuli nawilideputatebisa! iqneba, gareSe pirebi rom krebaSi daswrebodnen, zogierTi deputatebi Zirs ar dauSvebdnen imisTana SecTomebs, romlis gamoaSkaravebac SeuZlebeli da samRvdeloebis Seuracxyofaa. SesaZlebelia, rom deputatebi gareSe pirebis TavaziT da xaTriT mofiqrebiT da dalagebiT ilaparakebdnen da ar daiwyebdnen tyuil ubralo yvirils, romelic ar ekadreboda da ar SeSvenoda samRvdeloebas...
krebis gaxsnisaTanave Tavs-mjdomarem moiT-xova zedamxedvelisagan Semosaval-gasavalis
i v er i a# 22. 7
davTari, romelic TviTon zeda-mxedvelma u. n. m Semoitana krebaSi da auxsna mokleT yvelaferi, rac ki Seexeboda im sagnebs, romlebic unda gaesaja krebas. zeda-mxedvels sxvaTa Soris zogierTi sagnis maswavleblisaTvis moematebina jamagiri. ris mizezic maSinve auxsna. ai mag. ra sTqva zeda-mxedvelma qarTulis enis maswavleblis jamagiris momatebis Taobaze: (daniSnuli iyo oci Tumani! da zedamxedvelma moumata aTi Tumani, sul (300) oc-da-aTi Tumani qarTulis enis maswavlebels! oh ra bevria!!) `mamano! qarTuli ena, Cveni samSoblo enaa da sircxvilia CvenTvis, rom Cvenma Svilebma ar icodnen Tavisi samSoblo ena. am Jamad qarTuli ena yvelas saswavlebelSi davardnilia da Cveni, gansakuTrebiT Cemi, valia, vecadneT, rom kai fexze davayenoT es ena da oc TumanaT ki calke maswavlebeli ar dadgeba, amisTvis me gTxovT aTi Tumanic moumatoT, rom calke maswavlebeli viyolioT.~ am sityvebis gamgone zogierTma deputatebma cxvirebi CamouSves... zogma kidec waidudunes: `qarTuli enas ra TavSi vixliTo, riTac lukmas SesWamen, Cven Svilebs is aswavleTo!...~ Semdeg zeda-mxedvelma uTxra krebas: Tu saWiro iqneba, me warmogidgenT dawvrilebiT angariSs, Tu raSi da raze daixarja Tqvengan Semowiruli fuli saswavleblis sasargebloT. am sityvebis Semdeg adga da gamovida krebidgan. darCnen krebaSi mxolod Tavs-mjdomare, deputatebi da blaRoCinebi. Semdeg Tavs-mjdomarem daiwyo TiTo muxlis kiTxva zedamxedvelisagan wardgenilis qaRaldebidgan. waikiTxavda ra erT muxls, Tavs-mjdomare ityoda Tavis azrs da merme miubrundeboda deputatebs am sityvebiT: `mamano! Tqven ras ityviT amaze?~ deputatebic romlebic ki laparakobdnen (naxevars TiTqmis xma ar amouRia, ueWvelad daeTanxmebodnen Tavs-mjdomaris azrs, garda zogierTebisa. aq rom movixsenoT yvela sagnebi, romlebzedac-ki ilaparakes krebaSi, werili Zalian gaWianurdeba da amisaTvis movixseniebT mxolod zogierT sagnebs. mag., rodesac mosamzadebelis klasebis (ori ganyofilebaa, umcrosi da ufrosi)
maswavleblebis jamagirze iyo laparaki, maSin zogierTma (sxvaTa Soris amave saswavlebelSi namyofma `pedaRoRma~ l. berievma _ exla mRvdelia, warmosTqves, rom orive ganyofilebis maswavlebels erTi da igive jamagiri ar unda mieceso, radganac umcrosis ganyofilebis maswavlebls ufro bevri `jafa~ aqvso, vinem ufrosi ganyofilebis maswavlebelsao. am azris mTqmelma netavi icodnen mainc ras da rogor aswavlian an erTs ganyofilebaSi an meoreSi. es azri tyuil ubraloT iyo wamoroSili da ara rogorc SemuSavebuli azri... zogi kiden imas ambobda, rom erTi maswavlebelic sakamaoao. esec SeuZlebelia, radganac erTis mxriT im or ganyofilebaSi sxva da sxva programmebia da meores mxriT, orive ganyofilebaSi TiTqmis 180 Segirdia... bursaze, romelic es erTi weliwadia gaxsnes, yvelam uari sTqva, rom ar SegviZlian Senaxvao. bursaSi 26 SegirdisaTvis da oTaxebis dasawmendaT oTxi mosamsaxure iyo dadgenili. es erTma deputatma gaigo da sTqva: `Cems dros 60 Segirds erTi `storoJi~ gvyofnidao da 26 Segirds oTxi storoJi raT undao~. aRmzrdelis jamagiris fulzedac uari sTqves da sxva da sxva...
ase uTav-boloT laparaki gagrZelda naSuadRevis or saaTamde da maSin ki daiSalnen im pirobiT, rom eqvs saaTze Sekrefuliyvnen da protokolze xeli moeweraT. rvis naxevarze Seikribnen samRvdeloni, magram sul ki ara, aq saWirod vracx movixsenio, rom zogierTi deputati ise gaWediliyo wiTelis nunuaTi, rom aramc Tu sja da xelis mowera, _ kacebis garCevac ar SeeZlo pirutyvebisagan... daiwyes xelis mowera. naxevarma moawera da sxvebma ki uari sTqves. mizezaT is Seitanes, rom Tavs-mjdomarem da deputatebma sruliad ar miiRes mxedvelobaSi winandelTa krebaTa gadawyvetilebani. `ar SeiZleba ambobdnen eseni, dRes davamtkicoT da xval isev davarRvioT, xvalindeli dadgenili xvalzeviT isev uar-vhyoTo, ras ityvis amaze Cveni mTavrobao.~ erTma axalgazrda mRvdelma
ufro didi mxneoba gamoiCina: `didi sircxvilia
CvenTvis, rom oTxis mazris samRvdeloebam
i v er i a8 # 22.
erTi saswavlebeli ver SevinaxoT. ra didi
zaralia CvenTvis, rom 10_15 maneTi mivsceT
weliwadSi Cvenis Svilebis aRsazrdelad, an
ra iqneba, aT weliwadSi erTxel mTelis erTis
wlis jamagiri 140 maneTi mivceT saswavleblis
sasargeblod.~ magram saubeduroT am deputatis
sityvebi iyo viTarca `xma udabnosa Sina~.
xuTma Tu eqvsma deputatma Seigno mxolod es
ukanaskneli mSvenieri azri. zogi ambobda rom
xvalisaTvis gadavdoTo, magram Tavs-mjdomarem
gamoacxada, rom Tu xvalisaTvis gadasdeT me
Tavs-mjdomareobidam xels aviRebo da siRnaRis
da TianeTis mazrebis mRvdlebi kiden imas
ambobdnen, rom Tu dRes gavaTaveT kargi, Tu
ara Dda Cven xval aq ver davsdgebiTo. am nairad
zogma xeli moawera ganaCenzed da zogma
ara da ise daiSalnen. meore dRes 6 mkaTaTves
Sekrebiliyvnen kidev sami blaRoCini, ori
Tu oTxi deputati da TviT Tavs-mjdomare. da
rogorc amboben, zogierTi muxlebi Sescvales
winadRis gardawyvetilebisao. ra miumates da
ra daakles winadRis ganCinebas,_ aravin icis
da saidumloa yvelasTvis jer... ase gaTavda es
SesaniSnavi kreba, romlis gardawyvetilebasac,
Tu daamtkica mis yovladusamRvdeloesobam,
didi mniSvneloba eqneba saswavleblisaTvis. me
ar vambob, rom es kreba an did vnebas moutans,
an sargeblobasa meTqi, magram cvlilebas rom
moaxdens Telavis saswavlebelSi _ amaSi eWvi
aravis unda hqondes...
q. Telavi. 1877 w. 13 mkaTaTve.qarTveli.
_ kaxeTi 13 mkaTaTves. _ puris mosavali Zalian
kargi da bevria, ase rom zog soflebSi jer
naxevaric ar moumkiaT: magram simindebi, fetvebi
da bostneuloba Zalian Seawuxa gvalvam _ es
erTi Tvea rac ar gaavdrebula. venaxebi dainacra
gaRmac da gamoRmac, _ rac daisetyva _ is kidev
sxva aris. lekebisagan dafTxobili kaxeTis
xalxi kidev ar damSvidebula. am SiSis mizezi is
aris, rom zogierT soflebSi mosamkeli yanebi da
dadgmuli Znebi iwveba. dawvas lekebs abraleben,
Tumca safuZveli ara aqvs am hazrs. Turquli
gaxSirebulia saqonlisa. es avaTmyofoba eyreba
saqonels rogorc fexebSi, agreTve pirSi. visic
valia yuradReba moaqcios am movlinebas, Torem
saqoneli Zalian dazaralda... avaTmyofoba
araferia, garda yvavilisa da wiTelisa, magram
amaTac mSvidobianaT sdilobs xalxi._ kavTisxevidam: TibaTvis dReebSi kavTi-
sxevis mamasaxlisi Tavisis gzirebiT dadioda
sofelSi da rogorc etyoboda Zalian iyo
CabruJuli; mivida erT glexis saxlSi da
dauyvira: noqarav, Sen am gzas nu afuWeb, Torem
mevici! (iq gza arsad iyo wamxdari) me girCev
Sen Tavi daanebo mebaRobas, gamoxvide mag
baRidam, Torem Sen eg baRi cxvirSi amogcxobs.
mamasaxliso, uTxra noqaram, Sen Cemi mebaRoba
ras giSlis, me amiTi midgia suli, me rom
amas Tavi davanebo, mere Sen Seinaxav Cem col-
Svilsa? noqaras baRis momijnavisagan iyo
winadve Segulianebuli, radganac baRis rwyvis
dros-imis saxlSi Cadis xolme wyali da amitom
Zalianac gadaekvrebinebina mamasaxlisisTvis,
rom susxi mohmateboda. mamasaxlisma dinjad
ubZana gzirebs: daiWireT eg wuwki, mamaZ... da
kargi kargi urtyiT! daiWires... Seni noqara
gzirebma da iseT nairaT gaTeTqves, rom xmas
veRar iRebda; tanisamosi, sisxlSi mosvrili
sul zed Semoafxriwes. mayurebelni bevrni
viyaviT, magram ver miveSveleniT sawyalsa,
radgan gzirebi, rogorc mglebi ise iyvnen
gaSmagebulni da gveSinoda CvenTvinac ar
eTavazebinaT oriode muSti.
ara erTxel ucemiaT am sawyalis glexisaTvis:
SarSan win amave glexs aseTive dERe daayenes
da iqneba uaresi eqnaT, Tu me ar CavSvelebiyav.
am glexs exla Civili unda, magram Tavisi
siRaribis gamo ver mouxerxebia da kidec eSinian
mamasaxlisisagan, romelic aSkaraT ambobs, rom
mTvrobisagan neba maqvs, rom xalxs vcemo, roca
raime sazogado saqme fuWdebao.
sazogadoT, rogorc kavTisxeveli glexebi
amboben, aqauris mamasaxlisisagan mTeli
sofelia gatanjuli, metad mxecurad eqceva
i v er i a# 22. 9
xalxsa. magram arc erTi misi mxecuri qceva
mTavrobis yurSi ar Cavardnila, radganac
glexisTvis, rogorc erTma glexma CiviliT
miTxra, Zalian Znelia gorSi gasvla, mere iq
arzao, mere markao, mere sxva `xlapotio,~
magaSi gava Cveni cxovrebao da isev sjobs Tavi
davaneboT, rasac gvizams, gvizamso; visac
unda hkiTxoT yvela glexi amas getyviTo.
SesaniSnavi is aris rom am mamasaxlis glexebi
mTeli cxra weliwadia tanjvaSi hyavs. samjer
mouvida gamosvlis dro da samjerve amoirCies
Tavisi Tavis sacem-satyebaT. ai es garemoeba
rogor aixsneba: mamasaxliss hyavs imisTana
amqrebi, romlebic Svelian am saqmeSi: es kniaz
Tarxanovio, es mRvdelio, es mWedelio, es
giorgi mebaReo, romlebsac guli yelSi hsCriaT
da amiT Tavi moaqvT sofelSi. amorCevis dro
ro dadgeba, es amqrebi erTaT Seikribebian, xuT
eqvs kacs gaaZraxeben isev xma-maRla daiyviron:
tatua mamasaxlisi gvinda isev mamasaxlisaTao!
mere zed amqrebic dahyvireben amaze ukeTesi
aravin ariso. sawyal danarCen glexebsac
eSinianT calke TarxniaanTi, romlebic tyeSi
aswroben da arTmeven zogs apeurs, zogs urems
da zogs xarebs da calke TviTon mamasaxlisisa,
vai Tu mainc isev eg amoirCiono da maSin raRa
gveSvelebao. amitom TiTon glexebic Zala-
uneburad iZaxian: eg gvinda, ega, ega! Tqven aqaur
glexs ro hkiTxoT: kaco, Tu ar gindaT eg kaci
mamasaxlisaT, raT hyviriT eg gvinda, egao?ee, Se dalocvilo, getyviT glexi, gveSinian,
SiSi gvaqvs, SiSi.... ai SarSan winac rom xel meoreT amovirCieT, erTi or kacs wamoscda: eyofa magas mamasaxlisobao, exla sxvas vargunoTo. exla eg mamasaxlisi iseT nairaT aris Camokidebuli, ro TiTqmis aqedam ahyaros. eh, aba ras ambob, Seni Wirime, Cven gaCenaSi RmerTi ar urevia ara?....
2 mkaTaTves 1877 w.idleli.
_ kavTisxevi 10-s mkaTaTves. _ sofels kavTisxevs, Tavad aznauroba da mis maxlobliv patara sofeli winarexic rom CavTvaloYT, xuTasi komli mcxovrebeli hyavs. didad gasaocari da sakvirveli movlinebaa, rom amodena sofelSi aqamomde aravis uzrunvia swavlis gavrcelebaze, miT ufro sakvirvelia, rom xalxi Zalian mowadinebulia da aris kideca. mkiTxvelo, bevrs sakvirvels da saocars ambavs gaigebT aq imisTanas, romlis mizezic wignis uvicoba aris. aq mxoloYT aTiod kaci moipoeba wera-kiTxvis mcodne. eseni arian mediatorebic, mosamarTlenic da moazrenic da xalxs iafaTac ar ujdeba yoveli amaTi moRvaweoba. xSiraT naxavT, rom ori glexi-kaci midis; erTs xelSi uWiravs Casuqebuli dedali da meores _ veqsilis qaRaldi. eZeben an diakvans, an kuda kniazs da an mRvdels, erTis sityviT, visac Sin moaxeleben, veqsils daawerineben da dedals gasamrjelod miarTmeven. ai kidev midis meore glexi daRrejiT sTxovs mediatorebisagan dadgenils ganCinebas, hpirdeba sawyali glexi sxva da sxva saCuqrebs, magram mas gulgrilad eubnebian: jer moitane erTi Tumani ganaCenis dasaweri da maSin dagiwerT, Torem veras miiRebo. ai am xarjsa da gaWirvebaSia sawyali glexoba wignis ucodinarobisagamo: ramdeni Wreli maneTi ixarjeba wliTa-wlo-bamdin tyuil-ubralod, ramdeni dedali da varia unda misces veqsilis dasawerad; xan vis unda eRrijos da xan vis ubralo xelis mowerisaTvis da baraTis wakiTxvisTvis. amiTi hscnes wera-kiTxvis saWiroeba kavTixevis mcxovreblebma. da isurves nebiT Skolis gaxsna. Seiyara xalxi sasoflo sasamarTloSi da erTxmad iTxoves Skolis daweseba. msajulebmac miiRes mxurvale monawileobda, Seadgines Txovna mazris ufro-sTan misarTmevaT, romelSiac gamosTqves Sem-degi: `Cven, sof. kavTixevis sazogadoebam, Tumca am sami wlis winaT viTxoveT saxelosno Skolis gaxsna sof. axal-qalaqSi, sadac unda Cven oTx ymawvilebs yovel weliwads eswavlaT wera-kiTxva da xelosnoba, risTvisac Cven valdebulni gavxdiT Segvetana yovelwliv oc-da-eqvsi Tumani
i v er i a10 # 22.
TeTri fuli axalqalaqis sasargebloT, magram radgan am sami wlis ganmavlobaSi Skola ar gaixsna axalqalaqSi da CvenSiac sakmaoT gaCndnen xelosnebi, romlebic sruliad akmayofileben sofels da radgan Cveni sazogadoeba ufro saWi-roebs swavlas da ganaTlebas, uromlisoTac va-rT umecarni; amitom vTxovT miss brwyinvalebas mazris umfros, raTa moaxdinos gankarguleba sofel kavTixevSi gaixsnas pirveli elementa-ruli Skola. fuli, raica Segvitania aqnobamde axalqalaqis Skolis sasargeblod dagvibrundes Skolis Senobis asaSeneblaT, xolo Semdegi-saTvis Skolis gasaval xarjaT davdebT yovel wliv awindel dadebul oc-da-eqvs Tumans damatebiT ToTxmetis TumniT~.
aqve daniSnes mzrunvelebi, romlebsac miandes yovelive saqme Skolis Sesaxeb. rasakvirvelia didi imedi unda gvqondes uf. mazris umfrosisagan, rom am Txovnas unayofoT ar Caatarebs, radgan Cven kargad viciT, rom igi cdilobs goris mazris warmatebisa da ganaTlebisaYTvis, imedi gvaqvs, rom kavTi-xevelebs am SemTxvevaSi TanagrZnobiT moeqceva da Skolis mzrunvelT yovelgvar darigebas da Semweobas miscems.
a. kavTeli.
safrangeTi. jer araviTari gardawyvetili ambavi ara ismisra axalis arCevanis Sesaxeb, Tumca zogi gazeTebi amboben, rom es arCevani oktombers moxdebao, da marSali mak-magonic am azrisa ariso. respublikelTa iuristebis komitetma gamoacxada, rom sam Tveze gvian arCevani ar unda moxdeso, Tu mTavrobis kanonis Ralati ar undaTo. amboben, rom am komitetis gankargulebaSi tiersac hqonda monawileobao. mak-magons Zalian hswyenia Turme da tieris jabriT arCevanis vadaT 14 oktomberi dauniSnavs. mTavrobis gankarguleba jer oficialurad ar aris gamocxadebuli. mTavrobis yoymanobis mizezi arCevanis Sesaxeb, rogorc mogexsenebaT mdebareobs im uTanxmoebaSi, romelic sxva da sxva monarxielTa dasTa Soris sufevs.
mTavrobas rasakvirvelia ise unda waeyvana
saqme, rom momavals arCevans gamarjveba moetana
mTavrobisaTvis da ara damarcxeba, e. i. momaval
palatSi umravlesoba SeeZina. amisaTvis
mYTavrobas mecadineoba orgvari unda gaewia:
erTis mxriT respublikelTaTvis gza unda
gadaeRoba da yoveli RonisZieba waerTva maTTa
saqmis gavrcelebisaTvis; meores mxriT Tavisi
oficialuri kandidatebi unda wamoeyenebina da
mtkiced da martivad eCvenebina xalxisaTvis Tu
ras unda moumarTos man xeli da ras unda hsces
Tayvani.
rac Seexeba pirvelsa gvars mecadineobas,
kaci ver daemdureba mTavrobas: piridam sityvis
gamogleja, respublikelTa gazeTebis gasyidvis
amokveTa, sxva da sxva restoranebis daketva
da sxva yvela am gvari Sroma bevri gaswia
mTavrobam. magram eseve ver iTqmis meore gvaris
mecadineobisaTvis: mTavrobam cxadaT dainaxa,
rom vidre respublikis mterTan Soris Tanxmoba
ar Camovardeba, oficialuris kandidatebis
wamoyeneba SeuZlebelia. vidre monarxielT
Soris awindeli ganxeTqileba ar Seswydeba,
mTavroba momaval palatSi umravlesobas ver
hpovebs da am uTanxmoebiT isev respublikelni
isargebleben. maSin raRa unda, hqnas mak-magonma!
amitom awindeli saministro vera hbedavs
saCqarod arCevanis gamarTvas da icdis agebi
rogorme respublikis magivrad xalxs sxva rame
mouxerxovo. magram es imedi, rogorc etyoba,
fuWad Caivlis. rac ufro meti xani gadis, imdenad
zemoxsenebuli uTanxmoebada SfoTi aramc Tu ara
qreba, aramed matulobs kidec da ufro aSkarada
Tavs iCens. legitimistebi cxadaTa hxedaven, rom
umTavresi gavlena saministroSi bonapartielT
upyriaT, romelnic TvisTa sasargeblod
iqadven momavals. legitimistebi imRvrevian
da amboben gazeTis Union-is piriT: ras niSnavs
es komedia? Tu saministros, romelSiac
bonapartielT Tavisi warmomadgeneli hyavT,
Tvisis pativis dacva hsurs, Cqara da mtkice
pasuxi unda miugos am kiTxvazed`. an graf
Samborsa vkiTxoT, romelsac papisaTvis
i v er i a# 22. 11
miuweria Turme, rom exla me sxva konservatiul
dasTan erTad ver moviqmedebo, radganac am
gvari erToba mxolod bonapartielebs moutans
sargeblobasao. grafi Sambori sTxovs Turme
paps _ safrangeTis kaTolikebi daarigeo, rom
mxolod legitimistebi amoirCiono da marto
maTTvis iSromono. papi rasakvirvelia yursac
ar ibRerts, radganac bonapartielTagan ufro
met xeirs moelis Tavisi saqmisaTvis, vidre
burbonebis memkvidresagan.
erTis sityviT mTavroba TviTonve ixdens
Tavis saqmes. ramodenadac ufro didxansa rCeba
awindeli uTavbolo mdgomareoba, imdenad ufro
mTavrobas mteri emateba da saxeli utydeba. aba
rogor ar unda gautydes saxeli mak-magons,
rodesac misi momxre gazeTebi amgvarad arigeben
glexobas: `marSalis kandidatebi amoirCieT
Torem, Tu isev 363 (im deputatebTa ricxci,
romelic, Tu gaxsovT, manifests moaweres
xeli Zvelis saministrois daTxovnis dros)
amoirCveT, marSali kidev daiTxovs palats, Tu
mas Semdegac amoirCevT, kidev daiTxovs da ase
gaswevs mTlad 1880 wlamde (e: i. vidre mak-magons
prezidentobis vada ar gauTavdeba), imitom,
rom mas samsaxuridgan gamosvla ara hsurs da
arc gamova. radganac mak-magoni arafers ar
dagiTmobT Tqven, Tu mSvidobianoba gsurT,
yvelaferi unda Tqven dauTmoT~.
vis igdeben amiT 9 masxaraT_ambobs IndèpendanceBelge-is korrespondenti_xalxs Tu
TviTon mak-magons? Tqma ar unda, rom momavali
arCevani mak-magons verafers xeirs daayris.
serbia. warsul nomerSi moxsenebuli iyo, rom
im deputatis magivrad romelnic deputatobidam
gadadgnen, axalni arian amorCeulni, romelTa
Soris gadadgnen, axalni arian amorCeulni,
romelTa Soris umetesi nawili mTavrobis
momxreni arian. es sakvirveli ar aris, radganac
gadamdgarni deputatni sasjelSi micemulni
arian da amitom ufleba ara aqvT xelmeored
amorCeul iyvnen. unda mogaxsenoT, rom
serbiis awindeli mTavroba ise iqceva TiTqo
serbia ganusazRvreli monarxia iyos da ara
sakonstitucio saxelmwifo. mTavroba sul
slavianobis ganTavisuflebas iZaxis; TviTon
SinaobaSi ki yovel RonisZiebas xmarobs,
rom Tavisufleba mospos da xalxis survils
gza gaduRobos. amas cxadaT gvimtkicebs is
ganxeTqileba, romelnic amas winad skupStinaSi
moxda da romlis gamoisad ocda aTma deputatma
deputatoba aiyara.
rogorc gazeTis НѢделя-s korrespondenti
iwereba belgradidam es saqme ase momxdara.
milanis samefo sityvis pasuxis Sedgena calke
komitets miandes. am sagnis Sesaxeb komitetSi
orgvari azri iyo Tqmuli: umravlesobas
(agreTve mTavrobasac) undoda, rom skupStinis
pasuxSi mxolod yvela is yofiliyo aRiarebuli,
rac TviTon milanis sityvaSi iyo moxsenebuli
da sxva araferi; umciresobas ki undoda, rom amis
garda pasuxSi xalxis survili da moTxovnilebac
xsenebuliyo, undoda eTxovna milanisaTvis
RonisZieba mieRo xalxis ekonomiurisa da
finansiuris mdgomareobis warmatebisaTvis.
es orive winadadeba skupStinaSi Seitanes.
ministrma ristiCma moiTxova, rom umciresobis
pasuxSi usaTuod mTavrobisadmi ndoba pirdapir
iyos gamocxadebulio. amazed Semdegi pasuxi
miuges ristirCs:~ xalxis warmomadgenelni ver
endobian mTavrobas, mTavroba sul imas iZaxda,
rusis mTavrobam omianobis dawyoba gvibZanao,
is ki ara Tu am orive mTavrobis urTierT Soris
miwer-mowera gvimtkicebs, rom xelmwife-
imperatori swerda mTavars milans, cota kidev
moicadeTo, oms jer nu gamoacxadebo mTavrobam
ar daujera imperators da omi daiwyo. mTavroba
gvarwmunebda, rom serbiisa, ruminiisa da
saberZneTis Soris osmaleTis winaaRmdeg zavia
Sekrulio, balkaniis slavianTa Soris ajanyeba
Zalian karga aris mawyobilio, samxedro
momzadebac sakmaoao, is ki ara Tu exla TviTonve
gatyda, rom omi ro daiwyo xazinaSi 35,000
dukatzed meti ara yofila. gana yvela amis Semdeg
Tqven, ufalno ministrebo, SegiZlianT kidev
ndoba mosTxovoT xalxis warmomadgenelT? ara Cven aRar SegviZlian Cvenis qveynis mmarTveloba
i v er i a12 # 22.
am gvar pirTa mivandoT.~amis pasuxad ristiCs xmac ar amouRia. orTave
winadadebas (sataxto sityvis pasuxis Sesaxeb) kenWi uyares, e. i. vinc komitetis umravlesobis azrisa iyo unda amdgariyo. zogierTni adgnen. Tavmjdomares arc ki dauTvlia ramdeni adga da ramdeni ara, da ZamoiZaxa, rom deputatTa umravlesoba komitetis umravlesobisken ariso. rodesac mowinaaRmdege deputatebma dainaxes ra uwesoebas xmarobs mTavroba, maSinve gamoacxadebs, rom arc pativi da arc samSoblos moyvareoba maT nebas ar aZlevs skupStinaSi darCenisas, saca mTavrobis survili skupStinis gankargulebad iricxebao, da meore dRes samsaxuridam gamovidnen.
maSinve mTavrobam da misma gazeTebma daiwyes yvirili, rom es deputatebi samSoblos moRalateni ariano, milanis gandevna undaTo da sxv. amis dasamtkiceblad, rom es yvela cilis wamebaa mTavrobis mier, korrespondets mohyavs is pasuxi (milanis samefo sityvAazed), romelic komitetiks umciresobam skupStinaSi Seitana da romlis dabeWdva TviT serbiaSi aRkrZalulia. alagi nebas ar gvaZlevs es pasuxi aq moviyvanoT, magram unda mogaxsenoT ki. rom marTla da zomierad aris dawerili da milanis pativis cemiT aRsavse.
_ belgradidam gazeTs Times s sweren, rom Renerals Cerniaevs mociquli gaugzavnia serbiaSi SesatyobaTao Tu ra Tanamdebobas momcemT Tu vinicobaa omi daiwyoTo. jer pasuxi ar misvliao, magram ambobeno, rom es pasuxi Cerniaevis sasargeblo ar iqnebao.
brZola romis dasapyroblad
(Semdegi) *).
ramTensame wuTs Semdeg galatea ukuvmoiqca da Tan-mohyva erTi dabali, tanSi moxrili kaci, romelic Tumca ormocis wlisa iyo, magram ufro xnierad gamoiyureboda gamwvetebuli piris saxe hqonda, magram Wkvianuri ki, uwvero da uulvaSo iyo,
TvalTa metyveleba mkacri hqonda da tuCebi SekumSuli.
mis dablad Tavis dakvrazed Teodoram cotad Tavi moixara. galateam warbebis Reba dauwyo Tavis qalbatons.
_ dedufalo! daiwyo axlad mosulma: me maocebs Seni gabeduloba. me maocebs Seni gabeduloba. me rom aq mnaxos vinmem! xom mTelis aTis wlis Rvawls es erTi wuTi CansTqavda.
_ Sen aq aravin daginaxavs, petros, miugo dinjad Teodoram: es is gansakuTrebiTi droa, romelsac me marCens xolme Tavisuflad metiCara trfialeba iustinianesi. igi exla loculobs da amiT unda mesargeblna me. RmerTma nu mouSalos mas RvTis siyvaruli! galatea, Rvino moita. nu iSiSvi maszed, rom me marto davSTebi am saSiSAar qalis macTurTan.
beberma dedakacma erTi saZaglad gaicina. gavida da isev male Semobrunda, erT xelSi eWira Tasi gamTbaris tkbilis RviniTa da meoreSi Wiqa wyliTa da TafliTa.
_ me dRes ar SemeZlo momexdina, rom ekklesiaSi gvenaxa erTmaneTi, uTxra Teodoram petrosas; Tumca iq saaRsarebo niSis sibneleSi eg kargad moxerxdeboda, imitom-rom Sen saocrad gevxar mRvdels. vidre wirva daiwyoba Sen imperatori dagiZaxebs da amitomac Sen winadve unda Segetyo is, raca msurs me Sengan.
_ ra saqmea, mibZaneT._ petros, hsTqva Teodoram ufro moimarjva
jdoma da wynarad dauwyo sma tkbils sasmels, romelic galateam Seumzada: _ dRe movida, romelmac Cven gonierebas jildo unda mianiWos da Sen did-kacad gagxados. magram imisaTvis, rom Sen ukeT Seigno is, rasac Sengan moveli, me mogagonebs Sen wasruls dros maszed, Tu rogor warmosdga Cveni megobroba.
_ eg ra saWiroa? upasuxa petrosam.mas es Teodoras sityva guls moxvda da
sircxviliT aivso. ___________*) “iveria” # 19 da 21.
i v er i a# 22. 13
_ saWiroa, saWiro! yuri momigde. Sen biZa Svili xar narzesisa da mis momxreTac iyav, maSasadame Cemi sisxlis-msmeli mteri unda hyofiliyav. mTeli weliwadi Sen Rvawlsa hswevdi narzesis samsaxurSi Cem winaaRmdeg, Tumca ki CemTvis ara givnia ra, magram arc SenTvis SegiZenia ram. Seni keTilis myofeli megobari narzesi Tavis saxels imaSi xedavs, rom Tvis naTesavTaTvis keTili ara hqmnas ra, da miT aravin waayvedros, rom midgomiT moqmedebs. amis gamo Sen ubralo mwerlad ilpobdi Tavs. xolo magisTana Wkvianma Tavma, rogorc Sena gaqvs, gza gaixsna. Sens flidobas mihyav xeli, Sen agrovebdi xarjsa erTi orad maszed mets, rac imperators ekuTvnoda da im mets iyofdiT Sena da sxvani xarjis mkrefelni erTad. jer bedi yvelaferSi SegwevdaT. mxolod erTxel ki....
_ dedufalo, umorCilesad gTxov...._ exlav boloc iqneba, megobaro: mxolod
erTxel ki bedma giRalata da Sen Segxvda imisTana kaci, romelmac Cemi mowyaleba irCia Sengan aRTqmuls wilzed metad. igi mogemxro Sen, imis imediT gaakeTe yalbi siglebi da iman ki is siglebi me momitana.
_ is saZageli, is!....waibudRuna petrosam._ diaRac cudi saqme Caidina, hsTqva Teo-
ram da Wiqa iqiT gadadga.erTs wuTs gaCumda Teodora da mere
ganagrZo._ me bevri ara damWirdeboda ra, rom Tavi
momeSorebina Cemis mtrisaTvis, saZagelis xojis erTgulis kacisaTvis, da sworedac giTxra, gulic magisaTvis Zalian mimiwevda, magram erTis wuTis SurisZiebas me vamjobine xangrZlivi gamorComa. me mogiwvive Sen da giTxari orSi erTi airCive: an sikvdili, an Cemi samsaxuri, meTqi. Sen imodenad keTili iyav, rom ukanaskneli aarCie da mas aqed sxvis TvalSi isev uwindeleb mtrebi varT, magram erTad ki vmoqmedobT: Sen macnobebdi yovels dawyobilebas narzesisas da mec gixdi vals: exla Sen mdidari xar.
_ marTalia, magram ris maqnisia carieli
simdidre? me arc xarisxi maqvs, arc pativi ram. Cemi amxanagebi ki sul didebulni arian, prefeqtebi, did-kacebi, cetegi romSi, prokopi bizantiaSi....
_ moiTmine. dReis iqiT Sen swrafad axval xarisxebis kibezed. yuri migde: xval Sen despanad ganigzavnebi ravennaSi.
_ imperatoris despanad! sixaruliT wamoiZaxa petrosam.
_ Cemis wyalobiTa. eg kidev araferi. Sen iustiniane gaZlevs im mindobilebas, rom goTni Sehmusro da gza gauxsna belizaris.
_ eg unda me avasrulo, Tu.....?_ Sen unda aasrulo. xolo igi mogandobs
Sen kidev erT saqmes, romelic misTvis gansakuTrebiT Zvirfasia: igi gibZanebs Sen gadaarCino Teodorixis asuli mis mtrebs, Tund rac unda dagemarTos da moiyvano bizantiaSi. ai Cemi wignica; me mas xvewniTa vhsTxov Cems gulSi moipovos Tvisi safari.
_ Zalian kargi, hsTqva petrosam da miibara wigni: maS me imas aq moviyvan.
rogorc gvelisagan nakbeni, ise wamoxta Teodora; TviT galateac ki SiSiT ukan gafTxa.
_ ara, petros, ara. magisaTvis ggzavni Sen iq, rom ar unda moiyvano. igi aq ar unda movides, igi cocxali ar unda darCes!
wigni petrosas xelidam gavarda._ oh, dedufalo, waiCurCula petrosam:_eg
xom kacis kvlaa!...._ xma gaikminde, ritoro, amoiRrantala
Teodoram yelSi gulmobjenilma da bo-rotebiT gauelves Tvalebma. igi unda mokvdes!
_ mokvdeso! hoi dedofalo, risTvis?_ risTvis? SenTvis magis codna saWiro ar
aris. magram moica, me getyvi risTvisac, iqneba magiT ufro waqezde. maS icode....Cahkida xeli magram xelSi da yurSi uTxra:
_ iustinianes, im orguls imisi siyvaruli guls Cauvarda.
_ Teodorav, ras ambob! daiyvira SeSi-nebulma petrosam da iqiT midga.
i v er i a14 # 22.
Teodora mivida da taxtzed daeca._ iustinianes is TvaliTac ar unaxavs,
hsTqva petrosam._ man naxa misis saxis suraTi. sizmarSiac
movCvena, igi etrfialeba mis suraTsa._ Sen Tavis dReSi mopirdapire ar gyolia._ mec imas vzrunav, rom sakulaodac ara
vina myvandes._ Sen magisTana mSvenieri ram xar._ amalasvinta Cemzed axal-gazdaa._ Sen egeTi Wkviani xar, Sen xar iustinianes
rCevis mimcemi, Sen gagandobs xolme yovels saidumlo azrsa.
_ swored eg umZims kidec iustinianes. da amasTan ai ras getyvi, uTxra Teodoram da kvlav xeli waavlo: is korolis asulia, dabadebiTve dedofalia. me ki_glexis qali var, lomis guSagis asuli. Tumca sasaciloa, magram iustinianem, raki mewamuli mantia wamoisxa, daiviwya, rom TviTonac memcxvaris Svilia. iustinianem mefeTagan maTi ugunureba miiTvisa, igi sul dabadebiTve dayolils didebulebazed bodavs, imas rotavs rom mefis sisxls sul sxva RvTaebrivi Zala aqvso. amis winaaRmdeg me sabuTi ara maqvs ra: rac qveyanazed qalia arc erTis fiqri ara maqvs, mxolod es korolis asuli ki....
Teodora pir gamexebuli wamovarda da muqarebiT daiwyo ra xelis qneva, hsTqva:
_ gamifrTxildi, iustinianev! am xeliTa, am TvalebiTa Teodoras daumonavebia lomni da vefxvni; axla vnaxoT Teodoras Zliereba Seikavebs Tu ara melias, romelic mewamuliT aris morTuli.
hsTqva esa da Tavis adgilas dajda._ maS egre, amalasvinta unda mokvdes,
hsTqva man, uecrad damSvidebulma._ egre iyos, upasuxa petrosam;_magram
Cemis xeliT ki ara; Sen bevri mosamsaxureni gyavs kacis kvlaSi sakmaod gageSilni. isini gagzavne, me sityva pasuxis kaci var.
_ Sen sikvdilis kerZi xar, Tu magas ar aRasruleb. saxeldobr, Sen, Cemma mterma, unda ega hqmna. Cemma megobarma rom eg moaxdinos,
eWvs moitanen._ Teodorav, daiwyo petrosam: movkla da
vin? asuli didis Teodorisisa, mefis sisxli da xorci! ...
_ iS, iS, gaicina Teodoram: mefis sisxli am ubedurebsac Turme Tvals ar ubams!... adamianebi sul yvelani sulelni ufro yofilan, vidre flidni. gamigone, petros, imav dRes roca ravennidam mova ambavi amalasvintis sikvdilisa, Sen senatori da didebuli Seiqnebi
petrosas Tvalebi sixaruliT aenTnen. magram simxTalem Tu sinidisis qenjnam ajoba mis pativ moyvareobasa.
_ vera viqm magas, hsTqva man gadawyvetilad: is mirCevnia Tavi davanebo xelmwifis karis kacobas da yvelaferze xeli aviRo.
_ maS Sens sicocxlezedac xels aiReb, hsTqva gaborotebiT Teodoram: Sen iqneba ggonia Tavisufali da xel Seuxebeli xar, imitom-rom me Sens Tvalwin davwvi Sengan gakeTebuli yalbi qaRaldebi? hoi, sulelo! is xom marTla Seni qaRaldebi ar iyo. ai dainaxe, aq aris Seni sicocxlis Zafi.
axada Teodoram yuTi, saca qaRaldebi ewyo da amoiRo tyavzed naweri werili.
petrosa muxlebzed daeca._ mibZane, rac ginda, waibutbuta petrosam:
me Seni morCili var.am dros kari daurakunes._ ga!.... Sehkivla Teodoram: aiRe Cemi wigni
goTTa dedufalTan miwerili da kargad daixsome: did-kacoba,P_Tu igi mkvdari iqneba, wvaleba da sikvdili, Tu cocxali darCeba. gaswi.
galateam gaiyvana petrosa isev im idumalis gziT, iustinianes luskuma Tavis adgilas daayena da gaemarTa rom didi Semosavali kari gaaRos.
(Semdegi iqneba)
a kt i v i
I kassa:
a) naRdi fuli . . . . . . . . . . . . . . .
II mimomavals angariSzed mibarebuli:
a) saxelmwifo bankis ganyofilebaSi . . . . . . . . .
b) tfilisis kammerciis bankSi . . . . . . . . . . .
g) tfilisis saurTierTo kreditis sazogadoebaSi . . . . .
d) peterburgis bankirTan vineken da kampania . . . . . . .
III korrespondentni:
a) korrespondentni . . . . . . . . . . . . . . .
b) peterburgis bankiri veneken da kampania . . . . . . . .
IV sasargeblod mibarebuli fuli:
a) tfilisis kammerciis bankSi . . . . . . . . . . . .
b) samwevrod Setanili tf. saurTierTo kreditis sazogadoebaSi . .
V Rirebulni qaRaldebi, bankis kuTvnilni da mibarebulni:
1) saxelmwifo da mTavrobisagan garantia miniWebulni:
a) saxelmwifo bankis ganyofilebaSi (68, 550) . . . . . . .
b) bankis kassaSi (2000) . . . . . . . . . . . . . .
2) mTavrobisagan garantia ar miniWebuli:
a) bankis kassaSi (300) . . . . . . . . . . . . . .
VI. grZel-vadiTi sesxi gacemuli:
a) soflis mamulzed 54 ½ wliTa . . . . . . . . . . .
b) ` ` 43 ½ . . . . . . . . . . . .
g) qalaqis mamulzed 27 ½ . . . . . . . . . . . . .
d) ` ` 18 w. 7 TviT . . . . . . . . . .
VII sesxi gasacemad daniSnuli . . . . . . . . . . . .
VIII sesxis mosaSoreblad warmodgenilni: giravnobis furcelni . .
naRdi fuli . . . . . . . . . . . . . .
IX mokle-vadiT sesxi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
X giravnobis furcelni gasasyidlad mobarebulni (152,500) . . .
XI sesxis amRebni:
a) Semosatani fuli pirvels vadas gadacilebuli da meoreSi gadamdgari
b) ` ` orive vadas gadacilebulni . . . .
XII ukuv-mosaqcevi danaxarji . . . . . . . . . . . . .
XIII gasavali bankisa:
a) bankis mmarTvelobisa da jamagirTaTvis . . . . . . . .
b) bankis mowyobisa da dadgenisaTvis . . . . . . . . . .
b a l a n s i
tfilsis guberniis Tavad-aznaurTa saadgil-mamulo bankisa.
1877 wlis 1-s ivlisisa.
b a l a n s i
_ _
42.328
457.
9,959
25.614
_ _
_ _
_ _
_ _
68,179
3,919
252
453,400_ _
520,800
40,500
76,400
79_ _
_ _
_ _
_ _
_ _
10,060
42,44
_
_
53
83
54
_
_
_
_
59
4
40
_
_
_
_
64_
_
_
_
_
71
18
625
78,359
_ _
_ _
_ _
30
72,351
1,014,700
10,600
76,479
95,365
97,655
32,653_ _
2,007
12,304
1,495,132
67
90
_
_
_
_
03
64
54
02_
36
89
05
Дозволено цензурою. Тифлисъ, 28 Iюлiя 1877 г. Типографiя Е. Хеладзе. redaqtori da gamomcemeli ilia WavWavaZe.
sapolitiko da saliteraturo gazeT `iveriis~ ganmeorebiTi gamocemis proeqtisa da ideis avtori,
redaqtor-gamomcemeli nugzar WiaberaSvilisaredaqcio jgufi: neli darbaiZe, nino keratiSvili, nino SavaZe, nino glunCaZe, lali goCitaSvili, Tamuna dvali,
merab dvali, akaki iobaSvili. mxatvari, buba arabuli, dizaineri laSa Cxenkeli
proeqti: iveria _ warsulSi dabruneba _ momavlis gadasarCenadproeqtis mxardamWeri saqarTvelos parlamentis erovnuli biblioTeka
gazeTi `iveria~ aRdgenilia, _ ganmeorebiTi gamocema dawyebulia 2011 wlis 2 agvistos
gamomcemeli Sps `sagamomcemlo saxli qarTuli elita~ saidentifikacio #404852174misamarTi: g. leoniZis 11a; tel.: (+995 32) 299 76 53; [email protected]
I Ziris saTavno fuli grZel vadiTis sesxisaTvis . . . . . . mokle-vadiTis sesxisaTvis . . . . . .
II zaralis asayeneblad daniSnuli fuli . . . . . . . . .
III saerTo sasargeblod mosaxmari fuli . . . . . . . . .
IV saekstreordinaro fuli . . . . . . . . . . . . .
V giravnobis furcelni gacemulni:
a) 54 ½ wliani . . . . . . . . . . . . . . .
b) 43 ½ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
g) 27 ½ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
d) 18 w. 7 Tviani . . . . . . . . . . . . . . . . . .
giravnobis furcelni daniSnulni gasacemad da jer ar gacemulni .
giravnobis furcelni gasauqmeblad daniSnulni . . . . .
giravnobis furcelni tiraJSi gamosulni da jer ar warmodgenilni
fulis misaRebad . . . . . . . . . . . . . . .
kuponebi giravnobis furclisa jer ar warmodgenilni fulismi -
saRebad . . . . . . . . . . . . . . . .
VI Tavnis mosaSorebeli fondi:
a) 54 ½ wlisa . . . . . . . . . . . . . . .
b) 43 ½ ` ` . . . . . . . . . . . . . . . .
g) 27 ½ ` ` . . . . . . . . . . . . . . . .
d) 18 7/12 ` ` . . . . . . . . . . . . . . . .
VII sargeblis fondi . . . . . . . . . . . . . . .
VIII vadazed uwinares gadaxdili sesxi:
a) giravnobis furcliTa . . . . . . . . . . .
b) naRdis fuliTa . . . . . . . . . . . . . .
IX gardasacemi fuli . . . . . . . . . . . . . . .
X sxva da sxva kreditori . . . . . . . . . . . . . .
XI sesxis amRebni . . . . . . . . . . . . . . . . .
XII korrespondentebi . . . . . . . . . . . . . . .
XIII dafasebis saxarjo fuli . . . . . . . . . . . .
XIV sargebeli mokle-vadiTis sesxisa . . . . . . . . . .
XV jarimis fuli . . . . . . . . . . . . . . . .
VXI sxva da sxva sargebeli . . . . . . . . . . . . .
XVII 1876 wlas mogebidam gadadebuli fuli . . . . . . . .
b a l a n s i
163,897102,840
_ _
_ _
_ _
_ _
453,400_ _
520,800
40,500_ _
_ _
_ _
_ _
550_ _
4,554
746_ _
76,400
79_ _
_ _
_ _
_ _
10,788
3,277
400
2,020_ _
96531/
2
_
_
_
_
_
_
_
_
84_
73
53_
64_
_
_
_
86
84
76
34_
266,738
4,194
15,540
1,948
1,014,700
10,600
6,500
29,094
5,852
30,675
76,479
9,64_ _
1,107_ _
16,487
5,571
1,495,132
491/2
53
80
98
10_
64
42_
38_
80
901/2
05
p a s s i v i .
{