Upload
hoangduong
View
244
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
C M Y K
#25 (337) 15 ivlisi, 2015 weli gamodis oTxSabaTs WWW.SAERTOGAZETI.GE fasi 1 lari
gazeTi moazrovne
mkiTxvelisTvis
levan lorTqifaniZe:
-
specialuri CanarTi
samegrelo-zemo
svaneTis regionSi
didi aRmSeneblobis
xana daiwyo
nebismier msur-
vels SeuZlia ana-
lizi gaakeTos 25
wlis ganmavlobaSi
gakeTebuli saqmee-
bis da ori wlis na-
muSevris. 956 pro-
eqtis ganxorciele-
ba or weliwadSi ar
aris patara saqme.
levan Sonia _saxelmwifo
rwmunebuli samegrelo-
zemo svaneTis regionSi:
irakli RaribaSvili _saqarTvlos premier-mministri:
samargaloq woxole oko qe-
waunas saqorTuos!
samargaloSa qumofrTi do
saqorTuo qobZiria - did sa-
qorTuo! - „samegreloSi mo-
vel da saqarTvelo vnaxe – di-
di saqarTvelo!~ - es ilia Wav-
WavaZem Tqva, rodesac samegre-
los miwaze dadga fexi.
Tqven, megrelebma, iciT sam-
Soblos fasi, iciT erTiani sa-
qarTvelos fasi, damoukideb-
lobis, Tavisuflebis fasi, da
amas Tqven yovelTvis, yvela
droSi adasturebdiT!
zugdidi, 18 maisi, 2014 w.
mark tvenisa ar iyos, xmebi
Cemi gardacvalebis Sesaxeb
zedmetad gazviadebulia...
`troika~
da
berZnuli
tragedia...
„mojadoebuli wre“ ganaTlebis
saministroSi da morigi warumateb-
lobisTvis ganwiruli reforma
plexanoveli
Jenia primakoviTanasworTa
megobroba...
rangebis miRma
vaxtang xarCilava:
saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.2
gazeTi xelmZRvanelobs Tavisufali presis principiT.SesaZloa, avtoris pozicia ar eTanxmebodes redaqciis azrs.informaciis sizusteze pasuxismgebelia avtori. gasaCivrebaSesaZlebelia masalis gamoqveynebidan erTi kviris vadaSi.
Semosuli masalebi avtorebs ar ubrundeba.aamm nniiSSnniiTT aaRRnniiSSnnuulliiaa ssaarreekkllaammoo mmaassaalleebbii..
`saerTo gazeTi~mmTTaavvaarrii rreeddaaqqttoorrii:: vvaaxxttaanngg xxaarrCCiillaavvaa
gamomcemeli: Sps sagamomcemlo centri `saerTo sityva~mmiiss:: TTbbiilliissii,, aaRRmmaaSSeenneebblliiss 116644;;
tteell..:: 22 1144 4400 1199;; 22 3344 2288 9977;;
E-mail: [email protected].. ##220022337755334499;; uak (UDC) 070.23 (479.22) s-1158 ibeWdeba Sps `gamomcemloba samSobloSi~; tel.: 599 95 31 90
redaqtoris gverdi
mark tvenisa ar iyos,
xmebi Cemi gardacvalebis
Sesaxeb zedmetad gazvia-
debuli aRmoCnda da, visT-
vis samwuxarod da visTvis
sasixarulod, rogorc xe-
davT, cocxali var.
am informacias isic un-
da davamato, rom es ar
iyo Cemi `gardacvalebis~
pirveli da erTaderTi
SemTxveva _ msgavsi xmebi
adrec dauyriaT sxvadasx-
va variaciebiT da sxvadas-
xva niuansebiT, ase rom,
msgavs `xumrobebs~ SeCveu-
li var.
Cemi bolo `gardacva-
lebis~ ambavi Cems erT we-
rils ukavSirdeba, rome-
lic `saerTo gazeTis~ me-
20-e nomerSi daibeWda da
romelsac aseTi saTauri
aqvs: `qarTveli kaci,
romelic biZina ivaniSvils
ukadrebels akadrebs, an
didi unamusoa an daqirave-
buli provokatori~.
miuxedavad imisa, rom
werilSi konkretuli pi-
rovnebebi saerTod ar da-
misaxelebia, unamusoebsa
da provokatorebSi Tavi-
anTi Tavi sakuTari inici-
ativiT mainc amoicnes vi-
Rac-viRacebma da Cems wi-
naaRmdeg socialur qse-
lebSi didi brZolebi gaa-
CaRes, yvelaferi ki imiT
daagvirgvines, rom erT-er-
Ti saitis administrators
dafaruli nomridan Cemi
sikvdilis ambavi Seatyobi-
nes.
Tqven ar moukvdiT
Tqvens patrons, Tqve wun-
klebo da wupakebo, aseTi
sulmdablebi da aseTi bo-
rotebi rogor xarT?
darwmunebuli var, amis
gamkeTeblebi eklesiaSic
Sedian, pirjvarsac iweren,
sanTlebsac anTeben da,
albaT, did patriotoba-
sac iCemeben, Tumca amaoa
es yvelaferi, roca Signi-
dan siZulviliT xar gaJ-
RenTili da gaberili.
miuxedavad imisa, rom
nebismieri qarTveli Tavis
Tavs marTlmadidebel
qristianad miiCnevs, CvenSi
mainc imdeni sisastike da
imdeni uRmerTobaa, imdeni
farisevlobaa, gaocdebi da
SeZrwundebi.
SeixedeT socialur
qselebSi anu feisbuqSi da
darwmundebiT: raRac didi
ubedureba gvWirs!
erovnuli tragediis
tolfasi didi sulieri
da zneobrivi katastrofis
mimaniSnebelia is, rac fe-
isbuqSi xdeba.
SemaZrwunebelia imis
yureba, rogor esxmian
Tavs mizanSi amoRebul
msxverpls mglebis
xrovasaviT erTad Sek-
rebili adamianTa jgu-
febi, romlebsac xro-
vis uCinari beladi
marTavs.
qarTuli feisbuq-
sivrce es namdvili sa-
saklaoa, sadac linCis
wesiT uswordebian
adamianebs, pasuxis mom-
Txovni ki aravinaa.
`saerTo gazeTma~
araerTxel iwvnia Ta-
vis Tavze mis winaaRm-
deg feisbuq-sivrceSi
dagegmili fsiqologi-
uri terori, Tumca
`teroristebisTvis~
TiTic ki aravis dauq-
nevia im struqturebi-
dan, visac amis gakeTe-
ba kanoniT evaleba.
iq, sadac daucvelia
erTi adamiani, daucve-
lia yvela da ufro me-
tic, daucvelia Tvi-
Ton saxelmwifoc,
radgan saxelmwifo am
TiTo-TiTo adamianis
erTobaa da meti arafe-
ri.
rac Seexeba im we-
rils, romlis gamoc
viRac-viRacebma imqvey-
nad naadrevad gastum-
reba momindomes, axlac
igives gavimeoreb, rac ma-
Sin vTqvi: qarTveli kaci,
Tu is namdvilad qarTve-
lia da am qveynis Svilad
miiCnevs Tavs, ar SeiZleba
biZina ivaniSvils uSveri
sityvebiT lanZRavdes,
radgan ivaniSvils imdeni
sikeTe aqvs saqarTvelosT-
vis gakeTebuli, amis dau-
naxaoba da amis gabiabrue-
ba marTlac didi unamuso-
baa.
Sors var im azrisgan,
rom, gnebavT, biZina ivaniS-
vils, gnebavT, nebismieri
sxva pirovnebis, gnebavT,
xelisuflebis mimarT kri-
tikuli mosazrebebi ar
unda gamoiTqvas, magram,
roca es kritika zneobisa
da moralis CarCoebs
scildeba da Ria mtrobasa
da agresiaSi gadadis, aS-
karaa, rom aq ukve raRac
sxva procesTan gvaqvs saq-
me da ara saqveyno prob-
lemebiT nakarnaxev mosaz-
rebebTan.
rogorc Cans, `naciona-
lebi~ da maT mier daqira-
vebuli satelityri jgu-
febi xelisuflebisa da
biZina ivaniSvilis winaaR-
mdeg mimarTuli sainfor-
macio omis axal etapze
gadavidnen da ieriSi im
adamianebze da im mediasa-
Sualebebze miitanes, rom-
lebic ar ahyvnen `nacmoZ-
raobis~ mier Semogdebul
demagogias.
`nacionalebi~ cdilo-
ben, kargad organizebuli
farTomasStabiani fsiqo-
logiuri teroriT daaSi-
non, daakompleqson da ga-
aCumon is adamianebi, ro-
melTa mosazrebebi ver
jdeba `nacionalebis~ mier
SemoTavazebuli Sefasebe-
bis trafaretsa da CarCo-
Si: `es xelisufleba unia-
Toa~, `biZina ivaniSvils
araferi gaukeTebia qvey-
nisTvis~, `ivaniSvilma da-
pirebebi ar Seasrula~,
`qveyana kulisebidan imar-
Teba~, `mTavrobas ekonomi-
kuri krizisisken mihyavs
qveyana~ da a.S.
ai, am kliSeebis aras-
ruli CamonaTvali, rom-
lebsac gamudmebiT umeo-
reben da umeoreben `naci-
onalebi~ saqarTvelos mo-
saxleobas, rasac sxva ara-
feri hqvia, Tu ara Zala-
doba adamianebis cnobiere-
baze, adamianebis dazombi-
reba mudmivi fsiqologiu-
ri wnexis gamoyenebiT.
vinc zombirebas ar eq-
vemdebareba, vinc fsiqo-
logiur terors ar epue-
ba, isini sxva meTodebiT
unda gatexon da gaanadgu-
ron, es meTodebi ki, hoi,
saocrebav, ratomRac Za-
lian hgavs im instruqci-
ebs, romlebic `sionis
brZenTa oqmebidan~ amogvi-
kiTxavs...
bolos ki erT mcire
fragments SemogTavazebT
zemoTnaxsenebi Cemi weri-
lidan da amiT davamTavreb:
`istoriis bedukuRma-
rTobis gamo qarTveli me-
feebi zogjer iZulebulni
xdebodnen, Calma daexuraT
Tavze, rom qarTuli saqme-
ebis keTeba SeZlebodaT.
sabWoTa periodSic
bevr qarTvels exura Tav-
ze wiTeli varskvlaviT
damSvenebuli `Calma~, mag-
ram SigniT, gulis siRrme-
Si qarTveloba ar daukar-
gavT da Tavisi samSoblos-
Tvis ar uRalatiaT.
dResac igive situaciaa
saqarTveloSi...
marTalia, wiTelvarskv-
laviani Calmis daxur-
vas aravin gvaiZulebs,
magram, samagierod,
sxva Calmas gvazomeben
Tavze.
droa iseTi, rom
yvelafers ver ityvi
da ver gaSifrav, rad-
gan amiT SeiZleba saku-
Tar Tavsac da qveyana-
sac Zalian didi ziani
miayeno.
amitomac unda is-
wavlos qarTulma sa-
zogadoebam qveteqstis
amokiTxva da sityvebi-
dan daSifruli Sinaar-
sis gamotana.
Tu raRac ise ver
keTdeba, rogorc Cven
gvinda, imwamsve saqar-
Tvelos xelisuflebi-
saken an biZina ivaniSvi-
lisken ki nu gaviSverT
TiTs, cota sxva mimar-
TulebiTac gavixedoT.
biZina ivaniSvili
politikaSi mosvlam-
dec, politikaSi mosv-
lis da politikidan
wasvlis Semdegac, qar-
Tul saqmes akeTebda
da akeTebda ara spon-
tanurad, ara impulsu-
rad, aramed kargad ga-
azrebuli da awonil-
dawonili gegmis mixedviT.
perspeqtivaze gaTvli-
li am gegmis masStabebi,
rac dro gadis, miT ufro
cxadi da naTeli xdeba.
es saqarTvelos gadar-
Cenis gegmaa da, darwmune-
buli var, is aucileblad
ganxorcieldeba bolomde,
Tu Cven, qarTvelebi, ar
SevuSliT xels Cveni su-
lswrafobiT da sulmok-
leobiT...~
vaxtang xarCilava
3#25 (337), 15.VII, 2015 w. saerTo gazeTi
zogadad, qarTul media-siv-
rces patroni ar hyavs! ufro
zustad ki, sworedac rom hyavs
patroni, oRond, uxilavi, ise-
Ti, romelmac upatronod da
uzneod aqcia...
mavans ra aqvs Cafiqrebuli,
mniSvneloba ar aqvs, magram jer
kidev `gamoutvinebel sazoga-
doebaSi~ aRmaSfoTeblad mkac-
ri reaqcia mohyva GDS-ze Jur-nalist-propagandistebis, dat-
reningebuli `nac-Jurnalistu-
ri desantis~ gamoCenas, maT Cve-
ul, demagogiur saubrebs daye-
nebuli toniT, mimikebiTa da
uZarRvo SubliT.
jerjerobiT sruli speqtri
ar aris warmodgenili, magram
vinc ukve iyvnen gadacemaSi wam-
yvanebad Tu stumrebad, maT
kargad icnobs saqarTvelo.
MmaTi umravlesoba is Jurna-
listebi arian, romlebmac `sap-
nis Jurnalistika~ daamkvidres,
K`Jurnalistur Tavze~ xeli
aiRes da agitator-dezimforma-
torebad Caewernen nac-amqarSi;
es is Jurnalistebi arian, ro-
melTagan, mizezTa gamo, zogma
droebiT feri icvala; zogi _
isev Zvel ampluaSia axali Se-
fuTviT; zogi _ sad SeZvra da
zogi _ romel Cirgvs amoefara;
es is Jurnalistebi arian, ro-
melTac safuZveli Cauyares nam-
dvili Jurnalistikis sikv-
dils da im takimasxaraobad aq-
cies, rasac DdRes vxedavT yve-
la media-saSualebaSi; es is
Jurnalistebi arian, romlebic
ara mxolod 9 wlis ganmavlo-
baSi `apravebda~ saakaSvilis
sisxlian reJims, aramed TviTom
monawileobdnen im reJimis Seq-
mnaSi pirdapiri CarTviT, Riad,
saqveynod, Jurnalistur saqmia-
nobas amofarebulebi; es is
SublisZaRvgawyetili Jurna-
listebi arian, romelTaTvisac
dRemde ar CauZaxia sindisis
xmas, rom piri gaaRon da Tqvan
simarTle da mxolod simarT-
le, ra Sav saqmeebs sCadiodnen
da visi miTiTebebiT (rac, sxva-
TaSoris, namusian Jurnalis-
tebs ar gaWirvebiaT jer kidev
sakaSvilis diqtaturis dros!);
es is Jurnalistebi arian, rom-
lebsac Rvarad gadmosdiodaT
niangis cremlebi roca maTi ko-
legebi miaxvrites (dRemde ga-
mouZiebelia es saqmeebi). maTi
mxrebis aCeCva, savaraudod, vin
SeiZleboda dainteresuli yo-
filiyo romelime konkretuli
kolega-Jurnalistis mkvlelo-
biT, ra motiviTa Tu mizeziT,
mxolod erTs niSnavs _ ratom
unda davirRvio awyobili mdgo-
mareoba, me xom Zalian kargad
var? es is Jurnalistebi arian,
romlebic absoluturad
auRelveblad asaRebdnen (saWi-
roebis SemTxvevaSi, warsuli-
dan gamomdinare, savaraudod,
kvlavac gaasaReben) Savs TeT-
rad da piriqiT; es is Jurna-
listebi arian, romlebic war-
sulidan momdinare davalebu-
lebi arian garkvel pirTa an
pirTa jgufis winaSe da ubra-
lod, `sxvagvarad ar ZaluZT~,
sadac idgnen, mudam iq unda
dadgnen!
ai, es adamianebi qadageben
rogori unda iyos Jurnalisti-
ka, Jurnalisti da media-stan-
darti!
arada, ise tkbilad JRur-
tuleben, ise alalad saubro-
ben, iseTi wrfeli gamoxedva
aqvT, ise kargad ician rogori
unda iyos Jurnalistika...
ukve ramdenime gadacema iyo
eTerSi gasuli, magram xalxs
aranairi interesi da Sesabami-
sad, reaqcia ar hqonda Tavisi
arsiT marTlac saintereso ga-
dacemaze, reaqciam da isic
uaryofiTma, axlaRa miaRwia ma-
Ral zRvars, radgan `gadacema-
produqti~ im saxeobisaa, sazo-
gadoebis farTo speqtri rom
ar `miirTmevs~, mxolod feis-
buq-gadaZaxilis Semdeg mohyva
daintereseba.
dRemde gasuli gadacemebis
wamyvanTa da mowveul stumarTa
mokle CamonaTvaliT Tu
vimsjelebT, ZiriTadad `saqar-
Tvelos Jurnalisturi eTikis
qartia~, Jurnali `liberali~,
`rusTavi-2~ da `saia~ aswavlis
sxvas ra aris media-standarti
_ RmerTo, Sen gviSvele!
`Tu mayurebeli iqneba ufro
metad kritikuli, oRond jan-
saRad kritikuli; iqneba ufro
metad momTxovni da amave dros
mediawignieri, is logikurad,
miiRebs ukeTes Jurnalistikas~
_ ase dagvemSidoba morigi bo-
lo wamyvani. anu, martivad rom
vTqvaT, media-uwignuri mayure-
beli rasac iTxovs, is aris
qarTuli mediac da tyuilad
nu SarobTo!
maSasadame, qarTveli mayu-
reblis moTxovna yofila, rom
mediam (yvela saxis) miawodos
dezinformacia; gamudmebiT xde-
bodes tyuilis tiraJireba; Se-
xedulebisamebr an dakveTiT
lafSi amosvaron calkeuli
adamianebi an pirTa jgufi; Ria
eTerSi erTmaneTi aginebinon
(zogjer, gaalaxinon kidec)
miwveul stumrebs; Caataron
propaganda-agitaciebi sxvadasx-
va mimarTulebiT, maT Soris
aucileblad seqsualur gadax-
rebze da TvalsaCinoebisTvis
studiaSic SeZlebisdagvarad
gamosaxon da a.S rasac piriqiT,
mayureblis mxridan lanZRva-gi-
neba mosdevs...
tailandis samxedro xuntis
xelmZRvaneli praiut Can-oCa
sanam samxedro gadatrialebis
Sedegad xelisuflebaSi movi-
doda, ambobda, rom xelisufle-
baSi mosvlis Semdeg nebismier
im media-saSualebas daxuravda,
romelic simarTles ar ambobda,
anu sicrues avrcelebda. `ar
aris aucilebeli xelisufle-
bis mxares iyoT, Tqven simarT-
lis mxares unda iyoT~ _ ase
ganumarta man Jurnalistebs
Jurnalistikis daniSnuleba,
xolo rodesac CaeZien, ras mo-
imoqmedebda qveynis xelisufle-
ba im Jurnalistebis winaaRm-
deg, vinc simarTles ar ityo-
da, anu sicruis tiraJirebas
ganagrZobda, generalma mokled
upasuxa: `ubralod, sikvdiliT
davsjiT!~
sxvaTaSoris, cnobili amba-
via _ faSistur germaniaSi ga-
modioda gazeTi `der Sturmer~
iulis Straixeris redaqtoro-
biT. konkretulad Straixers
arasdros da aravin dauxvre-
tia; arc daxvretis brZanebis
gamcemTa siaSi iyo; arc aranair
samxedro moqmedebebSi Careula
arasdros da arc vinme auwio-
kebia, ijda kaci TavisTvis,
mSvidad, Tavis redaqciis kabi-
netSi da uSvebda gazeTs, ara-
da, niurbergis procesze Camox-
rCoba miusajes. sikvdiliT das-
jis ganaCenis gamotanis mizezi
mxolod erTi iyo _ `faSistu-
ri reJimis `gapraveba~! (ufro
kargad da zedmiwevniT gasagebi
rom iyos viRacebisTvis)
Straixeris advokatma kli-
entis dacva mis Seuracxadoba-
ze aago. sabraldebo daskvnaSi
Caiwera, rom braldebuli namd-
vilad iyo Sepyrobili fiure-
ris Tayvaniscemis akviatebuli
ideiT, magram swored amitom,
ar SeiZleboda misi avadmyofu-
ri fsiqika gamxdariyo Sewyale-
bis safuZveli!
rogorc sasjelis aRmasru-
lebeli ixsenebda, CamoxrCobi-
sas, Tavze tomaraCamocmuli
Straixeri, ubralod erTi ga-
zeTis redaqtori, romelic
mxolod da mxolod mxars
uWerda qveynis faSistur mmar-
Tvelobas, sikvdilis dadgomis
bolo wamamde gaiZaxoda: `hail
hitler!~
aravis unda nebismieri ada-
mianis sikvdiliT dasja da arc
`samarcxvino boZze~ gakvra,
magram rodesac cneba `sircxvi-
li~ gamiznulad mospes, masme-
dia ki xilul danmaSaved adgas
Tavze sruliad saqarTvelos,
imis SiSi, rom viRac saidanRac
datuqsavs xelisuflebas, swo-
redac rom samarcxvinoa.
Jurnalistis wodeba ar
aTavisuflebs Jurnalists da-
naSaulis simZimisgan! saintere-
soa, rodesac sakuTari qveynisa
da xalxis winaaRmdeg propagan-
da-agitacia-dezinformaciul
nazavze agebs sakuTar Jurna-
listur karieras Jurnalisti,
elementaruli pasuxi ar unda
moeTxovos mas da mis uSualo
xelmZRvanelobas?
meore msoflio omis dros
londonis `samxedro danaSau-
lis gamomvleni komisiis~ Sta-
bebSi inaxeboda CamonaTvali,
romelSic milionamde gvari
iyo im adamianebisa, romlebic
sxvadasxva formiT da doziT
mxars uWerdnen faSisturi
germaniis reJims, maT Soris
STambeWdavi raodenobiT iyvnen
Jurnalistebi. maTi saerTo
ricxvi inglisis okupirebul
zonaSi Seadgenda 90 000-s,
amerikulSi _ 100 000-ze
mets...
sazogadoebis moTxovna, gai-
filtros qarTuli media-sivr-
ce da reaqcia qarTuli mediis
konkretuli warmomadgenlebisa
da konkretuli satelevizio
gadacemebis mimarT, bunebrivia,
radgan sircxvilis grZnobis
dakargvam absuluturad SiSv-
lad warmoaCina yvela `Strai-
xeri~!
Jurnalists mxolod is mo-
eTxoveba, rom obieqturad gaa-
Suqos mimdinare movlenebi; ar
daamaxinjos informacia da a.S
rac Seexeba mxares, mxolod si-
marTlis mxares unda iyos! xo-
lo Tu es ar SeuZlia mizezTa
gamo, sxva saqmiT dakavdes, da-
ubrundes mSobliur keras ro-
melime raionSi da moiyvanos
ekologiurad sufTa produqti,
bolo-bolo, Svilebi mainc ga-
zardos janmrTel adamianebad!
swored gamrudebuli fsiqi-
kis mqone Jurnalistebis meSve-
obiT modis kokispirulad me-
diidan sicrue, simaxinje, gary-
vnileba, adamianebis erTmaneTze
wakideba-dapirispireba, yoveli-
ve mSobliuris masxrad agdeba
da qveynis warsulis, awmyosa
Tu momavlis maqsimalurad dak-
nineba-waSla...
sicrue, sicrue da sicrue!
swored amitom hgoniaT qar-
Tvel emigrantebs, rom miSas
dros saqarTvelo yvaoda, axla
ki iqceva; miSas dros qveyanaSi
gamalebuli Seneba mimdinareob-
da, axla ki _ yvelaferi gaCe-
rebulia; miSas dros win mivdi-
odiT, axla ki gamoqvabulisken
vqeniT piri...
sityvas mohyva da _ SarSan,
wlis bolos, e.w konkursis
`oqros pergamentis~ yovelwli-
uri dajildoebis ceremoniaze
`2014 wlis Jurnalistebad~
dasaxeldnen giorgi gabunia
(`rusTavi-2~) da inga grigolia
(`imedi~). aqciis generaluri
sponsori sanapiroze, sapatri-
arqos gverdze wamoWimuli ka-
zino `Sangri la~ iyo, sainfor-
macio mxardamWeri ki `rusTavi-
2~, anu giorgi gabunias dajol-
doeba sakiTxavi aRar iyo,
xalxs mxolod is ainteresebda,
grigolia ratom dajildovda,
rodesac mayureblisgan mxolod
gineba hqonda miRebuli mTeli
wlis ganmavlobaSi. TviT gri-
golias ki, adeqvaturi reaqcia,
mciredi sixarulic ki ar ewera
saxeze. mayurebelma bevri ifiq-
ra Tu cota, daaskvna, rom `na-
cebma~ grigolia `lamazad CauS-
ves~, anu kidev erTxel `lama-
zad daamunaTes~ _ ra gaaxareb-
da; an vano merabiSvilisa da gi-
vi TargamaZis mier Seqmnili
`wumpe-qdm-s~ wevrobis Semdeg
msgavs `wvrilmanebze~ aRar re-
agirebs...
devizi, romliTac Cveni Ju-
rnalistikis didi nawili xe-
lmZRvanelobs, SeiZleba ase
CamovayaliboT: _ Tu ginda iyo
yvela droSi warmatebuli, yve-
la droSi iyavi unamuso da
usircxvilo!
giorgi CxeiZe
`Tu ginda iyo yvela droSi
warmatebuli, yvela droSi
iyavi unamuso da usircxvilo!~
ixileT `saerTo gazeTi~
internetSi
www.saertogazeti.geSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze
4 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
ggvveessaauubbrreebbaa ppoolliittoollooggii
levan lorTqifaniZe::
__ lleevvaann,, mmssoofflliiooss yyuu-
rraaddRReebbaa ssaabbeerrZZnneeTTiisskkeennaaaa mmiippyy-
rroobbiillii.. mmooddiiTT,, vviiTTaarreebbaaSSii uukk-
eeTT ggaassaarrkkvveevvaadd mmaarrttiivvii kkiiTTxx-
vviiTT ddaavviiwwyyooTT __ rraamm ggaammooiiwwvviiaa
ssaabbeerrZZnneeTTiiss kkrriizziissii??
_ es sulac araa primiti-
uli, piriqiT, Zalian mniSvne-
lovani SekiTxvaa, razec pasu-
xi bevrs ar aqvs. ra moxda re-
alurad? _ yvelaferi 2008
wlidan daiwyo, roca ekonomi-
kuri krizisi mTels msofli-
oSi gavrcelda. yvela didi
mecnieri Tu politologi
2008 wlis saerTaSoriso,
globalur ekonomikur kri-
ziss swored im politikas
ukavSirebs, romelic 1980-iani
wlebidan mTels msoflioSi
tardeba. esaa eris, saxelmwi-
fos funqciebis, regulaciebis
Semcireba da finansuri bazre-
bis, bankebis, saerTaSoriso
korporaciebis absoluturi,
SeuzRudavi Zalauflebis win
wamoweva. anu, 1980-iani wlebi-
dan saxelmwifos roli msof-
lio ekonomikaSi Semcirda,
xolo saerTaSoriso korpora-
ciebi, bankebi, finansuri ins-
titutebi absoluturad, Se-
uzRudavad saqmianobdnen, ra-
mac 2008 wels globalur
ekonomikur krizisamde migviy-
vana. krizisSi Cavardnil sa-
berZneTs, bunebrivia, ekonomi-
kuri daxmareba dasWirda imi-
tom, rom 2004 wels man
olimpiada Caatara, risTvisac
ZiriTadad, germanuli da
franguli bankebisgan calke
sesxebi aiRo. 2008 wlis Sem-
deg, unda gadaexada aramxo-
lod es valebi, aramed Sida
politikuri da ekonomikuri
viTarebac daeregulirebina.
2010 wlamde saberZneTma didi
saerTaSoriso valebis gareSe
gaZlo, magram mere, ukve ase
gagrZeleba SeuZlebeli gaxda
da man kreditorebis Zieba da-
iwyo. mTeli ubedureba iciT
ra aris? _ saerTaSoriso as-
parezze, gaWirvebuli qveyne-
bisTvis, erTaderTi kredito-
ri, damxmare arsebobs, esaa e.w.
troika, romelSic erTiandeba
`evropis centraluri banki~,
`saerTaSoriso savaluto
fondi~ da `evrokomisia~. ro-
ca bazarze erTaderTi moTama-
Sea da gaWirvebuli saxelmwi-
fos daxmareba mxolod mas Se-
uZlia, vgulisxmob, e.w. troi-
kas, igi, Tavisi erTaderTobiT,
ganumeoreblobiT sargeblobs
da saxelmwifoebs kuTxeSi im-
wyvdevs. troikam isargebla
imiT, rom saberZneTs sxvagan
wasasvleli arsad hqonda. man
Sesabamisi valebi, kreditebi
gasca, rasac Tan moayola Ta-
visi wesebic _ krediti gasca,
magram miuTiTa _ berZnul
kompanias ki ar aaSenebinoT in-
dustriuli sawarmo, sakuTar
kompaniebs ki ar dautovoT sa-
berZneTSi arsebuli qimiuri
mrewvelobis sawarmoebi, sof-
lis meurneobaSi mxolod
Tqveni fermerebi ki ar amuSa-
oT, aramed Cveni mxardamWere-
bi, bankebi, saerTaSoriso kor-
poraciebi, maT gaakeTon saqme
da gacemuli valebiT mogeba
naxono. anu, upiratesoba maT
partnior organizaciebs:
`folcvagens~, `simenss~, `so-
sie-de-Jenerals~, `doiCe
banks~ unda miniWeboda. anu,
saboloo jamSi, saberZneTma
valebi aiRo da nacvlad imisa,
rom es valebi adgilobriv
erovnul ekonomikas, indust-
riis ganviTarebas, mcire me-
warmeebs, dasaqmebulebs, Sida
ekonomikuri viTarebis gaum-
jobesebas moxmareboda, amis
nacvlad, berZnebi vals imisT-
vis iRebdnen, rom transnacio-
naluri korporaciebi daefina-
nasebinaT. anu, saberZneTi
iRebda kredits, romlis
udidesi umravlesoba, mo-
gebis saxiT, am transnaci-
onalur korporaciebs
qveynidan gahqondaT, Tan-
xis nawili ki adgilob-
riv elitebs rCeboda. sa-
berZneTisTvis gacemuli
kreditebis udidesi um-
ravlesoba waiRes trans-
nacionalurma korporaci-
ebma da adgilobrivma
elitebma, berZen moqala-
qes, dasaqmebuls, maswav-
lebels, am kreditis nar-
Cenebi darCa. dRes, es
`troika~ saberZneTs aram-
xolod im narCenebis gadaxdas
sTxovs, aramed pasuxismgeblo-
bas akisrebs im mogebazec, rac
am korporaciebma qveynidan ga-
itanes. garda amisa, roca sa-
erTaSoriso kreditori qveya-
nasTan xelSekrulebas afor-
mebs, gamoTqvams prognozebs _
rogor ganviTardeba procesi
da a.S. am politikis Sedegad,
saberZneTSi, bolo xuTi wlis
ganmavlobaSi, siRaribis donem
30%-s miaRwia, 3 milioni ada-
miani siRaribis zRvars miRmaa,
25%-iT Semcirda mTliani Si-
da produqti, axalgazrdebSi
umuSevrobis donem 60%-s mi-
aRwia. berZnebi umZimes mdgoma-
reobaSi arian. am prognozze
pasuxismgebloba vinmem winas-
war aiRo? roca xelSekrule-
ba formdeboda, iq, garkveuli
prognozebic unda gaweriliyo,
saberZneTisTvis aravis uTq-
vams, rom savalo urTierTobis
pirobebSi, igi, am doneze gaRa-
ribdeboda. kidev erTi mTavari
moTxovna, rasac saberZneTis
xelisuflebas saerTaSoriso
kreditorebi uyeneben, esaa e.w.
qamrebis SemoWeris politika
oRond, es naklebi premiis ga-
cemas, an jipis yidvaze Tavis
Sekavebas ar gulisxmobs, ro-
gorc CvenTan esmiT. qamrebis
SemoWeris politikas `troi-
ka~ Semdegs eZaxis: Tu giWirs
da Semosavali ar gaqvs, mas-
wavlebels isedac mizeruli
xelfasi unda Seumciro, stu-
dents samecniero kvleviTi
saqmianoba ar daufinanso, tu-
rizmi rom hyvavis, mas damate-
biTi gadasaxadi dauweso da
a.S. evrokavSiris kidev erTi
mTavari moTxovna qamrebis Se-
moWera, anu, xalxis samsaxu-
ridan gaSveba, xelfasebis, pen-
siebis Semcireba iyo. sxvaTa
Soris, bolo xuTi wlis man-
Zilze, saberZneTSi pensiebi
20-25%-iT Semcirda, sapensio
asaki ki 67 wlamde gaizarda.
saboloo jamSi, aseTi viTare-
ba miviReT _ gaica vali, misi
udidesi nawili, mogebis sa-
xiT, transnacionaluri kor-
poraciebisken wavida, romle-
bic ZiriTadad, germanuli da
franguli warmoSobis arian,
Tanxis meore nawili adgilob-
rivma korumpirebulma eliteb-
ma SeWames, romelTac dRes,
saqme dasaWerad aqvT.
__ `̀ttrrooiikkiiss~~ eerrTT-eerrTTmmaa wwee-
vvrrmmaa ssaaqqaarrTTvveelloossaacc ddaaaattyyoo
uukkvvee TTaavviissii kkvvaallii......
_ diax, msoflio savalu-
to fondi aseT ubedurebebs,
dRes, mTels msoflioSi axor-
cielebs. aRarafers vambob af-
rikis qveynebze, romlebic sa-
valuto fondis mier mTliana-
daa gaZarcvuli. igi, dRes, af-
rikis teritorias rogorc
sacdel vels ise iyenebs, sa-
dac yvelaze mavne nivTierebe-
bis gamomyofi qarxnebi gada-
aqvs, aseve, xels uSlis adgi-
lobrivi industriis da erov-
nuli ekonomikis ganviTarebas
da mTlianad axdens afrikis
da ganviTarebadi samyaros
qveynebis eqspluatacias.
aRarc imaze SevCerdebi, ra ga-
akeTa savaluto fondma saqar-
TveloSi 90-ian wlebSi. misi
mizani iyo saqarTveloSi adgi-
lobrivi mrewveloba ar ganvi-
Tarebuliyo da Cveni qveyana am
saerTaSoriso transnaciona-
luri korporaciebis morCili
gamxdariyo. arc imaze saubriT
SegawyenT, Tu ras akeTebs sa-
valuto fondi aziis qveynebSi.
amaze tomebia dawerili, Tu
rogor axdens savaluto fon-
di transnacionaluri korpo-
raciebis sasargeblod mTeli
msoflios resursebis eqsplu-
atacias. magram saberZneTi uni-
kaluri magaliTia Semdegi mi-
marTulebiT _ igi, amden damo-
nebul, eqspluatirebul, gaRa-
ribebul qveynebs Soris pirve-
li aRmoCnda, romelmac xma
amoiRo da Tqva _ Cven, am ti-
pis sakredito urTierTobebSi
darCenas ar vapirebTo. saberZ-
neTma moiTxova, aRebuli vali
maT ganaTlebaSi, mecnierebaSi,
inovaciur teqnologiebSi, ad-
gilobrivi industriis, tu-
rizmis, mcire mewarmeobis gan-
viTarebaSi daixarjos da ara
aqedan mogeba `folcvagenma~,
`simensma~, `doiCe bankma~ an
`sosie-de-Jeneralma~ naxos. es
absoluturad, legitimuri da
mamaci moTxovnaa, rac `troi-
kis~ winaaRmdeg saberZneTis
dRevandelma xelisuflebam
daayena.
__ lleevvaann,, ssaabbeerrZZnneeTTiiss TTeemmaass-
TTaann ddaakkaavvSSiirreebbiiTT,, ssxxvvaaddaassxxvvaa
`troika~ da berZnuli
tragedia, romelic
SeiZleba male qarTuli
Teatris scenazec daidgas
levan lorTqifaniZe:
5saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w.
mmoossaazzrreebbeebbii vvrrcceellddeebbaa,, zzooggii
mmiiiiCCnneevvss,, rroomm bbeerrZZnneebbii zzaarrmmaaccii
xxaallxxiiaa ddaa RRiirrssnnii aarriiaann rraacc
ddaaeemmaarrTTaaTToo.. TTqqvveenn rraass ffiiqq-
rroobbTT??
_ am faSistebis ar mjera.
qarTvel liberalebs faSistu-
ri midgoma aqvT _ diax, isini
amboben: berZnebi zarmaci xal-
xia, ar uyvarT muSaoba, goneb-
rivad naklebad ganviTarebul-
ni arian, amitom, axia ra mdgo-
mareobaSic arian, diax, bo-
lomde unda agon pasuxio. ara-
da, statistikis mixedviT, bo-
lo xuTi wlis manZilze, ber-
Zeni rigiT germanel dasaqme-
bulze 3-4 saaTiT mets muSa-
obs. kidev erTi, rasac es qar-
Tveli liberalebi amboben
isaa, rom berZnebs cudi mTav-
robebi hyavT da yvelaferi
amis braliao. wina mTavrobebi
neoliberalur kurss atarebd-
nen, isini am saerTaSoriso
organizaciebis mona-morCilni
iyvnen da nebismier direqtivas
romelic troikisgan modioda,
yovelgavri winaaRmdegobis ga-
reSe asrulebdnen. am fonze,
saberZneTis amJamindeli memar-
cxene mTavroba pativiscemas
da saerTaSoriso mxardaWeras
imsaxurebs. maT mxardasaWerad
inteleqtualuri moZraoba Se-
iqmna. amboben, TiTqos aq, Ziri-
Tadad, ultraganwyobebis mqo-
ne adamianebi erTiandebian anu,
Zalian radikali mecnierebio.
ase, sulac araa. moZraobaSi,
cxadia, radikaluri xedvebis
moazrovneebic arian, magram,
maT Soris, Warbobs iseTebi,
romelTac saerTaSoriso aRia-
reba aqvT rogorc obieqtur,
Tanmimdevrul mecnierebs. isini
saberZneTis gevrdiT dganan,
radgan miiCneven _ ar SeiZle-
ba misce qveyanas vali da misi
udidesi umravlesoba ukan wa-
iRo, umciresi nawili adgi-
lobriv elitebs gadaugdo da
narCenebi mosaxleobas dauto-
vo. es arasworia. minda Cvens
mkiTxvels, nobelis premiis
laureatis cnobili Sveicari-
eli mwerlis maqs friSis na-
warmoebi `homo faberi~ gavax-
seno. `troikis~ warmomadgen-
lebi swored, homo faberis
STabeWdilebas toveben _ ada-
mianebis, romlebic literatu-
ras ar kiTxuloben, muzeumeb-
Si ar dadian, ar ainteresebT
rigiTi moqalaqeebis yofa,
cxovroben cifrebiT, cxrile-
biT, algoriTmebiT, ar ainte-
resebT ra xdeba irgvliv, ari-
an teqnokratebi, detalebSi,
procedurebSi Caketilebi, ab-
soluturad, dehumanizebuli
moqalaqeebi. swored, valter
faberis maqs friSis mTavari
gmiris msgavsi xalxia Tavmoy-
rili `troikaSi~, gansakuTre-
biT, msoflio savaluto orga-
nizaciaSi. maT ar aqvT humanu-
ri mgrZnobeloba, adamianebis
SegrZneba, ar ainteresebT gan-
viTardeba Tu ara saqarTvelo,
eqneba Tu ara industria. mxo-
lod is ainteresebT, rom maT
irgvliv myof transnaciona-
lur korporaciebs kidev uf-
ro meti mogeba hqondeT. es
mxolod mogeba xom ar aris?
aq, laparaki araa mxolod fi-
nansur da ekonomikur sa-
kiTxebze _ meti mogeba, qveynis
SigniT mTeli sakuTrebis pri-
vatizeba da xelSi Cagdeba,
amavdroulad, aramxolod kapi-
talis mozidvas, gaormagebas,
aramed politikur Zalaufle-
basac niSnavs.
Zalian mikvirs da mecineba,
roca saqarTveloSi viRacebi
amboben: vaime, masonebi modian
da msoflios marTaveno. megob-
rebo, yvelaferi zedapirze
devs, aranairi loJebi, miTiu-
ri SeTanxmebebi da SeTqmule-
bebi ar arsebobs. es organiza-
ciebi oficialurad arsebobs
_ `msoflio savaluto fon-
di~, `evropis centraluri
banki~, vimeoreb, es oficialu-
ri dawesebulebebia. niu-iork-
Si volstritis quCaze uamra-
vi komerciuli dawesebulebaa,
romelic oficialurad, Riad,
gamWirvaled saqmianobs da Ri-
ad ambobs: diax, Cven varT ho-
mofaberebi, diax, Cveni mizania
gavaRariboT sxva, diax, Cveni
mizania aTmagi mogeba gvqondes,
diax, Cveni mizania am mogebis
safuZvelze msoflioze kont-
roli. dRes, swored, isini
akontroleben msoflios. sa-
berZneTi aris qveyana, romelic
am saerTaSoriso avantiuris-
tebs daupirispirda.
__ mmooddiiTT,, iissiicc vvTTqqvvaaTT,, rraa
ggaavvlleennaass mmooaaxxddeennss yyoovveelliivvee
ssaaqqaarrTTvveelloozzee??
_ rac Seexeba saqarTvelo-
ze gavlenas, referendumis
Semdeg nebismieri gza rac ar
unda aerCia saberZneTs, urTu-
lesi iqneboda da iqneba. ubra-
lod, aras TqmiT, saberZneTma
sxva CamorCenil qveynebs maga-
liTi uCvena. saberZneTma, Cven,
magaliTi mogvca. kerZod, vals
rom aviRebT, es, romelime sa-
erTaSoriso ofSorul zonaSi
daregistrirebul organizaci-
as ar unda movaxmaroT, rom-
lis warmoSoba ar viciT, mas,
Cveni kreditebi ar unda vaWa-
moT, aramed Tanxa Cvens uni-
versitets, industrias unda
movaxmaroT. imasac amboben,
rom saberZneTis am poziciis
Sedegad, saqarTveloSi gadmo-
ricxvebi Semcirdebao. cxadia,
gadmoricxvebi Semcirdeba da
saqarTvelo umZimes dReSi aR-
moCndeba imitom, rom Cven emig-
rantebi gvarCenen. magram refe-
rendumze ki rom eTqvaT, maSin
qamrebis SemoWera gagrZelde-
boda. es ras niSnavs? _ rom
iq arsebul pensionerebs Tavi-
anTi pensia kidev ufro metad
SeumcirdebodaT. Sesabamisad,
meore gza, saqarTvelosTvis,
ufro saxifaTo iqneboda.
dRes, gaamarTlebs Tu ara ar
viciT, magram Sansi arsebobs,
rom saqarTvelom saerTaSori-
so gadmoricxvebi SeinarCu-
nos.
__ wweeRRaann aaxxsseenneeTT,, eevvrrooppaa
mmZZiimmee ddRReeSSiiaaoo.. CCvveenncc ggeezzii eevv-
rrooppiisskkeenn ggvvaaqqvvss,, mmaaggrraamm rraammddee-
nnaadd ggvvaaqqvvss eevvrrookkaavvSSiirrSSii SSeessvv-
lliiss vvaallddeebbuulleebbaa,, eess xxoomm eekkoo-
nnoommiikkuurr-ffiinnaannssuurrii eerrTToobbaaaa,,
rroommeellssaacc eevvrrooppuull RRiirreebbuu-
lleebbeebbTTaann,, ffaasseeuulloobbeebbTTaann ssaaeerr-
TToo aarraaffeerrii aaqqvvss.. TTaannaacc,, rraammddee-
nnaadd mmzzaadd vvaarrTT iiss rreekkoommeennddaaccii-
eebbii SSeevvaassrruullooTT,, rraassaacc iiggii ggaa-
wweevvrriiaanneebbuull qqvveeyynneebbss uuyyeenneebbss
ddaa rraammaacc mmaaTT uummrraavvlleessoobbaass ssee-
rriioozzuullii pprroobblleemmeebbii SSeeuuqqmmnnaa??
_ Zalian saintereso Se-
kiTxvaa. axla, Cven, evrokavSi-
ris uaryofiT mxareebze vsaub-
robT, magram mas xom uamravi
pozitiuri maxasiaTebelic
aqvs, igive, ganaTlebis, jan-
dacvis, sapensio sistemis,
soc.uzrunvelyofis saxiT da
a.S. mainc vfiqrob, rom evro-
kavSirSi Sesvla ualternati-
vo arCevania. magram aq iwyeba
mTavari magram. evropaSi Sve-
deTic Sevida, magram mas Tavis
kronaze uari ar uTqvams. man
Tqva: evrokavSiris wevri var,
magram Cemi fulad-sakredito
politika unda gavataro, miu-
xedavad evrokavSiris mimarT
pativiscemisa, Cemi standarte-
bi da wesebi maqvso. evrokavSi-
ridan gamosvlas ar iTxovs
arc `podemosi~ da sxva memar-
cxene Zalebi, ubralod, isini
evrokavSiris reformirebas
iTxoven. evrokavSiris struq-
turas kritikulad uyureben
da amboben, rom iq, saerTo ev-
ropul doneze xalxis monawi-
leoba, Tavisufali arCevnebi
Zalian dakninebulia, demokra-
tiuli institutebi biurok-
ratiuli da komerciuli
struqturebiTaa Canacvlebu-
li. isini amis winaaRmdeg ibr-
Zvian. evrokavSiris reforma
rom saWiroa, amas angela mer-
kelic aRiarebs. igives aRia-
rebs evropis yvela lideri,
magram es ar kmara. evrokav-
Sirs reforma sWirdeba, Torem
yvela struqtura Tavze Semo-
emsxvreva, uamravi saSineleba
moxdeba. Cven, evrokavSirSi ga-
wevrianebisTvis unda vibrZo-
loT, magram ufleba gvaqvs
alternatiul evropaze vifiq-
roT, ufro demokratiul ev-
ropaze, romelic naklebSemo-
savlian qveynebs romeliRaca
bankebisa da komerciuli dawe-
sebulebebis mogebis xarjze
ar Cagravs. unda vTqvaT, rom
mivdivarT dasavleTisken, ev-
ropisken, magram mivdivarT Cve-
ni wesebiT, standartebiT, kri-
tikuli da reformistuli
xedviT da evropaSi integra-
cia CvenTvis ar niSnavs imas,
rom usityvod davaqnioT yve-
laferze Tavi. CvenTvis, is
qveynebi, romelTac TavianTi
sakredito suvereniteti daic-
ves, vgulisxmob, SvedeTs da
a.S., misabaZi magaliTi unda
iyos.
__ lleevvaann,, xxSSiirriiaa mmoossaazzrreebbaa,,
rroomm jjeerr TTaavviissuuffaall ssaabbaazzrroo
eekkoonnoommiikkuurr rreeJJiimmSSii vviiccxxoovv-
rrooTT ddaa eevvrrookkaavvSSiirrSSii mmeerree SSee-
vviiddeeTT..
_ didi madloba, Zalian sa-
intereso SekiTxvaa. axla, ev-
rokavSirSi ver SevalT, jer
erTi arc gviSveben ara imitom,
rom ar vuyvarvarT, aramed ma-
Ti standartebis dakmayofile-
ba ar SegviZlia, ar gvaqvs im
donis samecniero-teqnikuri
baza, romelic imgvari regu-
laciebis momsaxureobisaTvisaa
saWiroa, ar gvaqvs Sesabamisi
SromiTi resursebi, romlebic
im ekonomikur realobas moer-
geba, ar gvaqvs im wesebis Se-
sabamisi codna, romelic evro-
kavSirSia damkvidrebuli. ami-
tom, evrokavSirSi nel-nela
unda wavideT. Tanac, aramxo-
lod maTi wesebi unda vaRia-
roT da miviRoT, standartebi
davakmayofiloT, aramed roca
es wesebi samarTlianad ar mig-
vaCnia, xma unda amoviRoT ise,
rogorc es berZnebma gaakeTes.
rac Seexeba Tavisufal ekono-
mikur reJimSi cxovrebas, am
reJimSi ukve vcxovrobdiT,
roca saxelmwifo oficialu-
rad da kanoniT, araferSi ar
ereoda. saxelmwifos Tavis
kartelebi, monopoliebi, biz-
nesebi hqonda, romelTa saqmia-
nobaSi ar ereoda da maT ga-
Zarcves qveyana, aranairi re-
sursi ar dagvrCa, sindis-manu-
sis garda, yvelaferi gaitanes,
gayides. rkinigza Zlivs gada-
varCineT. foTis porti, ener-
gosistema, hidroresursebi,
sxva strategiuli obieqtebi
gayidulia. es mogvitana im e.w.
Tavisufalma reJimma. saWiroa,
saregulacio kultura rome-
lic evrokavSirSi arsebobs,
saxelmwifos Careva oRond, ka-
nonieri saSualebebiT. amas
dro sWirdeba. asocirebis
xelSekrulebis Sinaarsic
swored es aris, rom moamza-
dos adgilobrivi mosaxleoba,
biznesi, ekonomikuri aqtorebi
imisaTvis, rom is saregula-
cio kultura, rac evrokav-
SirSi arsebobs, CvenTvisac mi-
saRebi da gasaTavisebeli iyos.
asocirebis xelSekruleba ga-
formda, es pozitiuri nabijia,
magram vinmem sazogadoebas mi-
si analizi SesTavaza? iqneb,
masSi, berZenTa msgavsad, raRa-
cebis Secvla mogveTxova, ro-
melic Cvens Sida erovnul
ekonomikas ufro metad dai-
cavda. yvelafers brmad vawerT
xels, rac ar varga. ki, gavwev-
riandeT evrokavSirSi, magram
ara brmad, ara Cveni moTxovne-
bis gareSe, ara yvelafris
uaryofis fasad. Tu Tavze na-
cars daviyriT ise mogveqcevi-
an rogorc araseriozul, meo-
rexarisxovan saxelmwifos. sa-
kuTari Tavis pativiscemis mi-
marTulebiT unda viaroT.
Tamar SveliZe555 23 28 04
ixileT `saerTo gazeTi~
internetSi
www.saertogazeti.geSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze
6 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
2007 wliss 12 aprilss,
TbilissSi arassamTavvrobo or-
ganizzacia „„qarTuli akademi-
iss“ prezzentacia gaimarTa. or-
ganizzaciiss mier warmodgenil
vvrcel dokumentSi ssxvva ssa-
kiTxebTan erTad, ssaubari iyyo
imdroindeli xelissuflebiss
mier ganxorcielebuli kul-
turul-ssaganmanaTleblo po-
litikiss damangrevveli Sede-
gebzze, romelmac qvveyyanaSi ga-
naTlebiss doniss dacema gamo-
iwvvia. „„mecnierebissa da ganaT-
lebiss ssferoSi mimdinare
fssevvdoreforma erTi mxrivv,
iwvvevvss ssaqarTvveloss ssamecnie-
ro potencialiss gafantvvass,
ssaqvveyynod aRiarebuli ssamec-
niero sskolebiss da kultu-
riss kerebiss mosspobass da Se-
uZlebelss xdiss axali, kvvali-
ficiuri kadrebiss momzzadebass
ssaqarTvveloss umaRless ssasswavv-
leblebSi.“ _ ewera dokumen-
tSi. TanamoazzreTa jjgufiss mi-
er dafuZnebul organizzaciass,
romelic mossaxleobass xeli-
ssuflebiss daumorCileblo-
bissken mouwodebda, mecniere-
baTa doqtori, professori,
ivvane jjavvaxiSvviliss ssaxelmwi-
fo univverssitetiss radiofi-
zzikiss kaTedriss gamge da mec-
nierebaTa erovvnuli akademiiss
akademikossi Tengizz ssanaZe
xelmZRvvanelobda. „„qarTuli
akademiiss“ bazzazze, male xeli-
ssuflebassTan dapirisspirebu-
li ssxvva ssazzogadoebrivvi gaer-
Tianebebic gamoCndnen. `̀zzneob-
rivvi fronti“ da miss ssafuZ-
vvelzze Seqmnili qalTa ssamoqa-
laqo moZraoba „„Tamarioni“,
romelssac Tengizz ssanaZiss me-
uRle da kolega avvelina da-
vviTuliani xelmZRvvanelobda,
„„ssolidaroba ga-
naTlebuli ssa-
qarTvvelossTvviss“
da a.S. 2005-006
wlebSi ganxor-
cielebuli ga-
naTlebiss refor-
miss Sedegebzze,
xelissuflebiss
cvvlilebassTan dakavvSirebul
imedebzze da ssamomavvlo gegmeb-
zze „„qarTuli akademiiss“ erT-
erTi damfuZnebelss, ssaqarTvve-
loss qalTa ssamoqalaqo moZ-
raoba „„Tamarioniss“xelmZRvva-
nelss, Tbilississ ivvane jjavva-
xiSvviliss ssaxelobiss ssaxelm-
wifo univverssitetiss uwyyvveti
ganaTlebiss centriss ufrossi
sspecialisstss avelina da-viTulians vvessaubreT:
_ 2006 wlamde, sanam wi-
na xelisuflebis damangreve-
li ganaTlebis reforma da-
iwyeboda, viyavi docenti, 35
wlis staJis mqone maswavle-
beli da Cemi saqme Zalian miy-
varda. roca reformebi da-
iwyo, didi eqspertuli niWi
ar iyo saWiro imisTvis, rom
dagenaxa, ra hqondaT Cafiqre-
buli. maxsovs, rom „vardebis
revoluciis“ wlisTavze, sau-
niversiteto gazeTSi davwere
vrceli statia saTauriT
„vardSi ekali SevniSne“. sta-
tiaSi reformis analizi da
samomavlo perspeqtivaze sau-
bari iyo. redaqtorma miTxra,
didi bodiSi, magram revolu-
ciis wlisTavze, aseTi saTau-
riT statias ver davbeWdav-
To. aSkara iyo, rom naciona-
lebi Zalian cud sakanonmdeb-
lo bazas qmnidnen, romelic
ganaTlebisa da mecnierebis
ganviTarebas ver waadgeboda,
magram uaresi is iyo, rom
sakuTar, Zalian cud kanoneb-
sac arRvevdnen. kanoniT, aka-
demiur Tanamdebobebze Sesar-
Cevis konkursis gamocxadebam-
de, unda Catarebuliyo aka-
demiuri da warmomadgenlobi-
Ti sabWoebis arCevnebi. mere
unda SemuSavebuliyo komisi-
is wesdeba da kriteriumebi.
amaTma piriqiT, 1937 wlis
droindeli „troikebis“
msgavsad, sameulebi daniSnes
da sruli profesorebi xeli-
suflebis mimarT gamovleni-
li loialobis niSniT Sear-
Cies. imisTvis, rom kanoniT
dadgenili wesiT gamogveTxo-
va konkursTan dakavSirebuli
sabuTebi, saswrafod Sevqme-
niT sauniversiteto arasam-
Tavrobo organizacia „sodi-
daroba ganaTlebuli saqarT-
velosTvis“. amis saSualebiT
gavigeT, vis ra sabuTebi da
silabusebihqonda Setanili,
magram Sedegi araviTari _
ZaRli yefs, qaravani midiso
_ ase pasuxobda kaxa lomaia
Cvens protests.
_ Tqveni azriT, es re-
forma kaxa lomaias akviateba
iyo?
_ ara. Cven gvqonda ganvi-
Tarebadi qveynis statusi,
rac garkveuli donis zemoT,
ganaTlebis ganviTarebas kate-
goriulad gamoricxavda. amas
emateboda paTologiur ra-
kursSi ayvanili liberaluri
Rirebulebebi. me liberalur
Rirebulebebs ar vebrZvi da
vaRiareb, rom pirovneba mniS-
vnelovania, magram CemTvis mi-
uRebelia pirovnebisa da eris
da erovnuli interesebis da-
pirispireba. reformatorebma
liberaluri Rirebulebebi
Zalian Taviseburad da cudad
gaiges da „axali qarTvelis“
Seqmna gadawyvites. adamianis,
romelsac araferi erovnuli
ar awuxebs da yvelaferi su-
lerTia.amas mohyva qveynis
mTavari universitetis ngre-
vac. maSin, roca yvela wamyvan
universitetSi saganTa dife-
renciacia xdeba, CvenTan
2007 wels Svidi fakulteti
gaerTianda: fizikis, qimiis,
geografiis, geologios, bio-
logiis, matematikis fakul-
tetebi sabunebismetyvelo
fakultetSi gaaerTianes da
profesor-maswavlebelTa
80% saxlSi gauSves.
_ Tqveni azriT, realuri
safuZveli hqonda imdroinde-
li xelisuflebis mier uni-
versitetSi gamefebul ko-
rufciaze saubars?
_ ver vityvi, rom univer-
sitetSi, gansakuTrebiT iuri-
diul da ekonomikis fakul-
tetebze, korifcia saerTod
ar arsebobda. ar iyo spor-
tuli siebi da a.S. magram
sxva saswavleblebTan Sedare-
biT, javaxiSvilis saxelmwi-
fo universitetSi es seni
naklebad iyo gavrcelebuli.
romel korufciazea saubari,
roca fizikisa da matematikis
fakultetebi niWier abitu-
rientebs raionebSi eZebdnen
da maTematikur skolaSi ufa-
sod amzadebdnen? universite-
ti swored am fakultetebiT
iyo warmatebuli da swored
am fakultetebs „daartyes“
pirvelad. yvelaze korumpire-
bulebs ki naklebad Seexen.
2006 wels londonSi bolo-
niis konferencia Catarda, sa-
dac yvela qveyana abarebda an-
gariSs Catarebuli muSaobis
Sesaxeb. moxseneba winaswar
qveyndeboda, amitom misi Sina-
arsic da kaxa lomaias gamos-
vlis zusti droc vicodiT.
swored ministris gamosvlis
dros, londonSi gavagzavneT
faqsi, rom yvelaferi rasac
saqarTvelos ganaTlebis mi-
nistri ambobda, sicrue iyo.
lomaia amtkicebda, rom sa-
qarTveloSi moxda decentra-
lizacia, am dros sabavSvo
baRebidan dawyebuli, akademi-
is 60 institutis CaTvliT,
yvelaferi ganaTlebis sami-
nistros daeqvemdebara. ambob-
da, saqarTveloSi demokratia
yvaviso, roca 2006 wels
universitetis darbazSi Sek-
rebil 300 profesors haeri
da wyali gadagviketes da po-
licia Semogvasies. ganaTle-
bis xarisxi avamaRleTo da am
dros xarisxi nulze iyo da-
suli. Svid fakultets rom
gaaerTianeb, romel xarisxzea
saubari? kvantur meqanikas
kiTxulobdnen da klasikuri
meqanikis wamkiTxavi aRar
hyavdaT. kaxa lomaiam xma ve-
Rar amoiRo, roca uTxres,
Tqven erTs amtkicebT da
Tqveni qveynidan mosul faqs-
Si, sruliad sapirispiro we-
riao. Cveni brZolis miuxeda-
vad, Canda, rom politikuri
nebis gareSe araferi gamovi-
doda amitom saTaveSi unda
mosuliyo Zala, romelic
erovnul interesebs gaata-
rebda.
_ xelisuflebis Secvlis
miuxedavad, gaerTianebuli
fakultetebis gamoyofa da
universitetidan gaSvebuli
profesuris ukan dabruneba
ar momxdara.
_ Cven imedi gvqonda, rom
universiteti gadavidoda sa-
jaro iuridiul statusze,
rac mTavrobas droebiTi
mmarTvelis daniSvnis saSua-
lebas miscemda, romelic ar-
Cevnebs moamzadebda. samwuxa-
rod, ase ar moxda da darCa
igive akademiuri sabWo, ro-
melmac universitetis TanamS-
romelTa 80% quCaSi gauSva.
Cven yovelTvis viTxovdiT,
rom momxdariyo reformis
Sefaseba. jer margvelaSvilis
da Semdeg sanikiZis saminist-
ro valdebuli iyo gaekeTebi-
na samarTlebrivi Sefaseba da
sazogadoebisTvis eTqva, ro-
gori ganaTlebis reforma Ca-
atara wina xelisuflebam. pa-
tivcemul profesuras xu-
lognobis muxliT rom asa-
marTleben, amis samarTlebri-
vi Sefaseba ar unda moxdes?
marTla xulignebi iyvnen maia
naTaZe, Tengiz sanaZe, avTo
arabuli da Tu ara? es mTav-
roba mTvaridan xom ar Camo-
vida? es mdgomareoba xom mem-
kvidreobiT miiRo? vinmem ra-
meze pasuxo ago? igive xal-
xi, romelic Cveni Tvalsaz-
risiT, universitets angrev-
da, 2016 wlamde xelSeuxe-
belia da am dros, Cveni pro-
fesura „quCaSia“. vinmes cixe-
Si Casmas da represiebs ki ar
viTxovT, ubralod, gviTxran
da aRiaron, ra gakeTda am re-
formis dros cudad da kar-
gi ra iyo. erT magaliTs mo-
`ra aris igi sinaTle,
rasaca axlavs bnelia...~
ixileT `saerTo gazeTi~
internetSi
www.saertogazeti.geSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze
„mojadoebuli wre“
ganaTlebis saministroSi da
morigi warumateblobisTvis
ganwiruli reforma
avelina daviTuliani
7saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w.
giyvanT. 2008 wels kalifor-
niis universitetidan movida
dakveTa _Tqveni momzadebuli
studentebi Zalian warmate-
bulebi arian, amitom fuls
gadavixdiT da 10 studenti
fizikosi mogvimzadeTo. iciT
ra upasuxa xubuam? ukacra-
vad, reforma CavatareT da is
profesura, romelic am stu-
dentebs amzadebda, aRar
gvyavso. batoni lado vici,
rom Zalian wuxs da ganicdis
am mdgomareobas, magram..
_ rogorc vici, universi-
tetis miRma darCenil profe-
suras garkveuli saxis finan-
suri daxmareba daeniSneba.
_diax, vinc gadarCa.. am
reformam rogorc Cemi meuR-
lis msgavsad, bevr adamians
dauCqara sikvdili. 2008
wlamde 70 adamiani Seewira..
roland tyebuCavas guli ga-
uskda, erTma adamianma Tavi
daiwva, romeli erTi vTqva..
es iyo Zalian stresuli si-
tuacia, imitom, rom univer-
siteti CvenTvis dawesebuleba
ki ara,meore saxli da salo-
cavi taZari iyo. sxvaTa So-
ris, Cemi meuRlis damsaxure-
baa, rom am taZris pirveli
da meore korpusebi ver gayi-
des an gaeros ar gadasces.
roca amis safrTxe dainaxa,
Tengizma gangaSi atexa da
mecnierebaTa akademiis specia-
luri komisia Seqmna moiTxo-
va. rac Seexeba universitetis
miRma darCenul profesuras,
Zalian didi brZola mogvixda
imisTvis, rom maT raRaca sa-
xis finansuri daxmareba gawe-
odaT. Tavmoyvare adamianebi
arian da ar imCneven, rom Sim-
Siloben, magram Cven xom vi-
ciT, rom Zalian mZime da sa-
valalo mdgomareobaSi arian.
didi brZoliTa da vano kiRu-
raZis uSualo mcdelobiT ga-
dawyda, rom universitetma
TviTon gankargos Tavisi biu-
jeti, TviTon gamoyos Tanxe-
bi da daexmaros Tavis yofil
profesuras, vinc amas saWi-
roebs. sxva universitetebs
aseTi represiebi ar ganucdi-
aT. teqnikurma marTalia,
farTi dakarga, magram perso-
nals aravin Sexebia da ilias
universiteti saerTod xel-
Seuxebeli iyo.
yofili xelisuflebis mi-
er warmoebuli saganmanaTleb-
lo politikidan „qarTuli
akademiis“ wevri, fizikosi da
eqsperti gela doliZe gansa-
kuTrebul yuradRebas erov-
nuli gamocdebis segmentze
amaxvilebs. gela doliZedarwmunebulia, rom gamocde-
bis modelma, romelic ko-
rufciasTan brZolis mimar-
TulebiT warmatebuli gamod-
ga, saskolo ganaTleba mTli-
anad usargeblo gaxada. eqs-
pertis azriT, uwyebaTa So-
ris koordinirebuli muSao-
bisa da ganaTlebis sistemis
sruli reformirebis gareSe,
mxolod sagamocdo sistemaSi
Setanili cvlilebebi uSede-
go da arafrismomtani iqneba.
_ pirveli da yvelaze mn-
iSvnelovani, rac aris erov-
nul gamocdebTan dakavSire-
biT SemiZlia vTqva, isaa, rom
am gamocdebma saskolo ganaT-
lebis sruli nivelireba mo-
axdina. skola mTlianad usar-
geblo gaxda, imitom, rom mi-
saRebi gamocdebis programa
acdenilia da ar emTxveva
skolis programas.
calke msjelobis saga-
nia zogadi unarebi,
romelic ganmsazRv-
rel disciplinad aq-
cies. es arsebiTad, ga-
mocdaa logikur az-
rovnebaSi, romelsac
skolaSi ar aswavlian.
viTom amerikulidan
gadmoiRes, magram am
dros uamravi ram ar
gaiTvaliswines. Sta-
tebis ganaTlebis sis-
temebSi principuli
gansxvavebebia da zoga-
di unarebis gamocda
standartizaciisTvis
Semoitanes. Tanac am
gamocdis Cabareba yovelTvis
savaldebulo araa. rac See-
xeba erovnul gamocdebs, ase-
Ti modelis gamocdebi saf-
rangeTSic tardeba, magram iq
diferencirebulia da Seuda-
reblad maRal doneze mimdi-
nareobs. ki batono, am gamoc-
debma daZlia korufcia, mag-
ram Seiwira ganaTlebis done.
gamovida, rom „naban wyals
bavSvic gadavayoleT“.
_ mSobeli raSi grZnobs,
korufciisgan Tavisufali
sistemis upiratesobas, nak-
lebis gadaxda uwevs Tu misi
Svili ufro maRali xarisxis
ganaTlebas iRebs?
_ naklebis gadaxda rogor
uwevs, roca minimaluri,
2250 laris pirobebSi, baka-
lavriatis sruli kursi
9000 lari jdeba?
_ da manamde repetitor-
Tan momzadeba erTi amdeni..
_ Cemi Svili skolis mos-
wavlea. me da Cems meuRles
SegviZlia mTel rig sagnebSi
ise vamecadinoT, rom pedago-
gi ar avuyvanoT, magram xSi-
rad aprotestebs _aravin
swavlobs da marto me ratom
unda viswavloo. skolebSi
imdenad dabali ganaTlebis
donea, rom moswavleebma ele-
mentaluri sakiTxebi ar ici-
an. Tundac iseTi sakiTxebi,
rogoricaa gamravlebis tabu-
la, evropis qveynebi da maTi
dedaqalaqebi an sasveni niSne-
bia martiv qvewyobil winada-
debaSi. rTul Tanwyobil an
Tanwyobil-qvewyobil winada-
debaze da msoflios qveynebze
aRarafers vambob. 10-12 wlis
win, roca ganaTlebis refor-
ma iwyeboda, aseTi umartivesi
sakiTxebi TiTqmis yvela mos-
wavlem icoda. ukeT kiTxu-
lobdnen da werdnen da ukeT
swavlodnen, Tumca maSinac
umZimesi situacia iyo da re-
formirebas saWiroebda, mag-
ram reforma ukeTesobisken
da ara uaresobisken svlas
niSnavs. gauazrebeli, xisti
da xSir SemTxvevaSi utvinod
gakeTebuli reformebis gamo
ganaTlebis done Seudareb-
lad daeca.
_ Tqven pirveli erovnu-
li gamocdebis eqsperti iya-
viT. sainteresoa, am safrTxes
maSin Tu xedavdiT?
_ aseT prognozs pirveli
erovnuli gamocdebis dawye-
bamde vakeTebdiT da mavans
sasacilod ar hyofnida. maia
miminoSvili, romelic maSin
acxadebda, yvelaferi ukeTe-
sobisken icvlebao, zedized,
meoTxe welia ambobs, rom ga-
naTlebis done saSinlad aris
dacemuli. sasaciloa, roca
konkurentuli amerikuli ga-
naTlebis sistemaze aqvT swo-
reba. amerikis universitetebs
sul mcire, 40% ver amTav-
rebs imis gamo, rom gamocdas
ver abarebs. Cveni ganaTlebis
sistemaSi ki konkurenciis
kvalic araa. warmoidgineT,
roca miReba gamocxadebulia
40 000 abiturientze da ga-
nacxads 32 000 akeTebs. us-
wavlelobis gamo universite-
tidan garicxuli studenti
saerTod, bunebaSi ar arse-
bobs da romel konkurencia-
zea saubari? reformis gata-
reba daarqves imas, rom sxva-
dasxva qveynebis ganaTlebis
sistemebidan TiTo komponen-
ti amoglijes, Sekribes er-
Tad da saboloo jamSi mii-
Res sruli marazmi.
_ rogorc vici, sagamoc-
do centrSi mniSvnelovani
cvlilebebisTvis emzadebian.
TqvenTvis azriT, ra saxis
cvlilebebs unda velodoT?
_ vici, rom 2017 wels
raRac unda Seicvalos, mag-
ram konkretulad ra, ar am-
boben. kompleqsuri reforme-
bis gareSe, marto gamocdebis
reforma arafers moitans.
reformas kargad dagegmva da
gaazreba Wirdeba da es unda
moxdes ekonomikisa da mdgra-
di ganviTarebis saministros-
Tan erTad. ganaTlebis siste-
ma imaze unda iyos orienti-
rebuli, rac saxelmwifos
perspeqtivaSi igegmeba. ganaT-
lebis saministroSi swored
axla midis msjeloba profe-
siuli ganaTlebis Sesaxeb. sa-
ubaria raRac profesiuli
kursebis gaxsnaze da sapre-
zentaciod emzadebian. es yve-
laferi sakuTari wyaroebiT
gavige da davinteresdi, iyo
Tu ara es profesiebi ekono-
mikis saministrosTan SeTanx-
mebuli. vTqvaT, barmenebis an
zeinklebis kursebs rom xsni-
an da amas saxelmwifo rom
afinansebs, Tu aris Seswav-
lili, ramdeni barmeni an ze-
inkalia saqarTveloSi saWiro
da ra efeqts moitans aseTi
kursebis gaxsna. rogorc ga-
varkvie, msgavsi kvleva ar Ca-
tarebula da yovelgvari
kvlevebisa da gaTvlebis ga-
reSe akeTeben kidev erT re-
formas, romelic aravin icis
ra Sedegs mogvcems.zustad
igives akeTeben, rac 2004
wlidan moyolebuli, ganaT-
lebis reformis yvela etapze
keTdeboda. viRac mapatieT da
degeneratma Tqva, kargi iqne-
ba amis gakeTebao, mere aranak-
leb degeneratma moiwona da
mesame degeneratma mwvane Su-
qi aunTo, magram Sedegad ra
mohyveba biujetis milionebis
xarjvis garda, aravin icis.
im regveniviT gvemarTeba, ro-
melic sakuTar Secdomebzec
ver swavlobs, arada Secdome-
bi am xelisuflebis drosac
iyo. gaixseneT, ori wlis wi-
nandeli soflis meurneobis
sistemis reformireba, roca
winaswar kadrebis momzadeba
ar momxdara. nebismieri re-
forma warumateblobisTvisaa
ganwiruli, Tu qmedebas win
ganaTlebis segmenti ar asw-
rebs. rogorc vici, am re-
formis ganxorcielebisTvis
2 miliardamde Tanxa gamoiyo,
romelic ukan arasodes dab-
rundeba. bolos getyviT, rom
nebismieri reformis centrSi
ganaTleba unda idges, imitom,
rom yvelaze didi deficiti
am mimarTulebiT gvaqvs. amis
gareSe, yvela wamowyeba cu-
dad damTavrdeba.
neli Tordia571 35 36 88
ssaaookkuuppaacciioo xxaazzTTaann ee..ww.. ssaazzRRvvrriiss aaRR-
mmnniiSSvvnneellii bbaanneerreebbiiss aaRRmmaarrTTvvaa,, eess iiqqnneebbaa
iiss ssaakkiiTTxxii,, rroommeellssaacc CCvveenn mmTTeellii ssiimmww-
vvaavviiTT wwaammoovvwweevvTT wwiinn ddaa aammaazzee ggvveeqqnneebbaa
ZZaalliiaann mmwwvvaavvee ssaauubbaarrii,, - ggaannaaccxxaaddaa rruu-
sseeTTTTaann uurrTTiieerrTToobbiiss ssaakkiiTTxxeebbSSii pprreemmiiee-
rriiss ssppeecciiaalluurrmmaa wwaarrmmoommaaddggeenneellmmaa zzuu-
rraabb aabbaaSSiiZZeemm TTbbiilliissiiss aaeerrooppoorrttSSii,, ssaa-
iiddaannaacc iiss pprraaRRaaSSii rruusseeTTiiss ssaaggaarreeoo ssaaqq-
mmeeTTaa mmiinniissttrriiss mmooaaddggiilleessTTaann ggrriiggoorrii
kkaarraassiinnTTaann SSeessaaxxvveeddrraadd ggaaeemmggzzaavvrraa..
aabbaaSSiiZZee vviiccee-pprreemmiieerr kkaaxxaa kkaallaaZZiiss mmii-
eerr aabbaaSSiiZZee-kkaarraassiinniiss SSeexxvveeddrriiss ffoorrmmaa-
ttiiss aarraaeeffeeqqttuurroobbaazzee ggaakkeeTTeebbuull kkoommeenn-
ttaarrssaacc ggaammooeexxmmaauurraa..
,,,,rroommeell nnaawwiillSSii vveerr ggaaaammaarrTTllaa aaxx-
llaa aamm ffoorrmmaattmmaa,, ssaattrraannssppoorrttoo kkoommuunniikkaacciieebbii
aarr aaRRddggaa,, eeqqssppoorrttii aarr aaRRddggaa rruussuull bbaazzaarrzzee,,
ssaaggzzaaoo ttrraannssppoorrttiiss,, ggaaddaazziiddvveebbiiss pprroobblleemmaa
vveerr mmooggvvaarrddaa,, TTuu hhuummaanniittaarruull ssaakkiiTTxxeebbss vveerr
vvaaggvvaarreebbTT??!! mmxxeeddvveelloobbaaSSii mmaaqqvvss CCvveennii mmooqqaallaaqqee-
eebbii,, rroommlleebbiicc jjaaSSuuSSoobbiiss bbrraallddeebbiiTT iixxddiiaann
ssaassjjeellss.. rraattoomm aaqqvvTT,, aasseeTTii ggaannccddaa,, rroomm eess
ffoorrmmaattii vveerraaffeerrss vveerr aaggvvaarreebbss?? rraacc aamm ffoorr-
mmaattss eevvaalleebbaa,, rraacc CCeemmii mmaannddaattiiaa,, CCvveenn vvaakkeeTTeebbTT
iimmaass..
rraacc SSeeeexxeebbaa iimm TTeemmaass rraacc xxddeebbaa ggoorriiss rraa-
iioonnSSii,, aauucciilleebbllaadd vviimmeeoorreebb,, rroomm eess iiqqnneebbaa iiss
ssaakkiiTTxxii,, rroommeellssaacc CCvveenn mmTTeellii ssiimmwwvvaavviiTT wwaammoovv-
wweevvTT wwiinn ddaa aammaazzee ggvveeqqnneebbaa ZZaalliiaann mmwwvvaavvee ssaauu-
bbaarrii.. vveerr aavvuuvvlliiTT aaxxllaa aammaass ggvveerrddss~~,, - ggaa-
nnaaccxxaaddaa zzuurraabb aabbaaSSiiZZeemm..
zurab abaSiZe: e.w. saokupacio xazTan banerebis aRmarTvis sakiTxs mwvaved davayenebT
gela doliZe
8 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
mimdinare politikur pro-
cesebze vesaubrebiT kavkasiis
saerTaSoriso universitetis
profesors, qalbaton TamarkiknaZes.
_ qalbatono Tamar, ras
gvetyodiT evropaSi dRes gan-
viTarebul politikur prose-
cebze, evrokavSiris gafarTo-
ebaze saubroben da realurad
iwyeba misi rRveva. rodemde
SeiZleba icxovros msofliom
am gaurkvevlobaSi?
_ evropa dRes krizisul
periodSia. evrokavSiris sa-
xelmwifoebs Soris, ekonomi-
kuri TvalsazrisiT, mkveTri
disonansia. mZime mdgomareobaa
saberZneTSi, portugaliaSi,
espaneTSi, postsocialistur
da postsabWoTa qveynebSi. sa-
magierod, mdidrdeba germania,
safrangeTi. gansakuTrebiT,
germania. amitomac amboben,
rom evrokavSiris SeqmniT yve-
laze metad am qveyanam ixeira.
Sida winaaRmdegobebia germa-
niasa da ingliss Soris, saf-
rangeTs, germaniasa da ing-
liss Soris; dRevandeli
mdgomareoba pirveli msof-
lio omis Semdegom periods
mogvagonebs, rodesac mizanmi-
marTulad xdeboda germaniis
gaZliereba. dRes Riad xdeba
amerikis gavleniT germaniisa
da ruseTis dapirispireba,
Tumca isini individualur
reJimSi mainc axerxeben urTi-
erTobas. aSS evropasTan Ta-
visufali vaWrobis zonis re-
JimSi urTierTobas gegmavs.
evropisTvis es reJimi Zalian
wamgebiania.
vikiliqsis mier gamoqvey-
nebuli dokumentebi imis sa-
fuZvels iZleva, rom zogier-
Ti evropeli lideri evrokav-
Siris deintegraciiT aris da-
interesebuli. evrozonis Se-
narCunebiT yvelaze metad aSS
aris dainteresebuli.
zogi evropeli lideri
kargad xvdeba, rom raRac un-
da Seicvalos.
rac Seexeba saqarTvelos
Semdgom winsvlasa da ganviTa-
rebas, SemiZlia vTqva, rom
CvenTvis evropa ar ariserTaderTi gza da mi-marTuleba. Cven gvWir-deba mravalveqtorianipolitika. saakaSvilispolitikam iqamde mig-viyvana, rom qveyana gax-da globaluri proble-mebis da globaluri Za-lebis Setakebis adgi-li. Cven gveubnebian,
rom 2008 wlis ag-vistos omi iyoruseT-saqarTve-los omi. sinamdvi-leSi, es gaxldaTruseTsa da dasav-leTs Soris arse-
buli dapirispireba,Tumca piarteqnologi-ebiT es mosaxleobassxvanairad daanaxes. sa-Wiroa ruseTTan pragmatuli
urTierTobebis warmarTva. iq
milioniamde qarTveli cxov-
robs. isini saqarTveloSi
uamrav ojaxs inaxaven. vincambobs, rom Cven ruseTsar unda velaparakoT,isini saqarTvelosmtrebi arian. am etapze
Jenevis formatSi karasin-aba-
SiZis dialogi komunika-
ciis erTaderTi SesaZ-
leblobaa. am formats
ewinaaRmdegebian Zalebi,
romlebic Tavis Tavs
opozicionerebs uwdeben
sinamdvileSi isini dest-
ruqciuli Zalebi arian.
_ ra sxvaobaa evro-
kavSirsa da sabWoTa kav-
Sirs Soris?
_ minda giTxraT, rom
saqarTvelo sabWoTa kav-
Siris dros erT-erTi
yvelaze mdidari respub-
lika iyo, qarTvelebs
sCveviaT Tavisi problee-
mebis mogvareba sxvis
xarjze, aqac egonaT, rom
advilad Sevidodnen ev-
rokavSirSi da kvlav
kargad icxovrebdnen, ase
ar gaxlavT, evrokavSiri
aris struqtura Tavisi sau-
kuneobrivad Camoyalibebuli
pragmatuli elitiT, rome-
lic arafers tyuilad ar
akeTebs. natosken swrafviT
miviReT is, rom gadavimtereT
ruseTi. Cven ruseTis gamRizi-
aneblis funqcia aviReT Cvens
Tavze. risTvisac gvixdidnen
dividendebs. zogieTma post-
sabWoTa qveyanam ki Zalian
kargad isargebla ruseTis
bazriT da evropasTanac daa-
laga urTierTobebi. CvenTvis
ki jer CrdiloeTidan amodi-
oda mze, axla ki evropidan
amodis. ultraradikalizmma
saqarTvelos kargi araferi
moutana.
_ evropa xSirad gvTava-
zobs rekomendaciebs, riTac
moxda Cveni ekonomikis ngreva,
qveynis dakabaleba, gviweseben
standartebs, am mxriv Sedege-
bi rogoria?
_ rogorc aRvniSne, dasav-
luri politika Zalian pragma-
tulia, pirdapir arafers gve-
ubnebian, Tumca gamudmebiT pi-
robebs da kriteriumebs gviye-
neben. Tu maTTvis gamarTlebu-
lia ama Tu im qmedebis ganxor-
cieleba, isini am nabijs dga-
men, Tu ara demokratiis Semd-
gomi ganviTarebisaken migviTi-
Teben. maT ganviTarebis gark-
veuli safexurebi gaiares da
amitom sul sxva civilizaci-
uri kodi aqvT. Cven sulsxva varT, aRmosavlur-qristianuli civiliz-cia. aravin imaze ar la-
parakobs, rom dRevande-li evropa qristianuliaRar aris, erTsqesian-Ta qorwinebac misi po-litikis upirveles pri-oritets warmoadgens,rac postmodernul ev-ropas mospobas uqadis.jer kidev 1918 wels Speng-
lerma dawera _ `evropisdasasruli~, sadac isambobs, rom evropa kvde-ba, is amas nebayoflo-biT akeTebs da Tanac si-amovnebas iRebs _ vfiq-
rob, es Zalian mimaniSnebelia
dRevandel situaciaSi. dRes
dasavleTis liberaluri azri
namdvil krizisSia.
_ CixSi Sevida dRes evro-
pa?
_ ra Tqma unda, saerTod
liberalizmis ideologia
dRes CixSia, igi ukve adamia-
nis TviTlikvidacias iwvevs.
yvelaferi, rac siamovnebas
aniWebs, maTTvis daSvebulia,
Cveni ki qristianuli morali
amis nebas ar gvaZlevs, sxva
tradiciis xalxi varT. adami-
ani cxovelisgan imiT gansx-
vavdeba, rom ara instinqtebiT
cxovrobs, aramed misTvis zne-
oba da moralia damaxasiaTebe-
li.
_ Tqveni azriT, ratom da-
edo 300-mmiliardiani sagareo
vali saberZneTs, romelmac
qveyana aseT krizisamde miiyva-
na, ra gakeTda iq am fuliT?
_ nobelis premiis laeu-
reati jozef stiglici mii-
Cnevs, rom berZen xalxamde Za-
lian cota Tanxa mivida, Ziri-
Tadad Tanxebi wavida bankire-
bis jibeSi. mag. am sesxisas
germaniis wili daaxloebiT
85 miliardi evro iyo, magram
sabanko momsaxurebiT am qveya-
nam miiRo 160 miliardi!!! ai,
es gaxlavT realoba! aqedan
gamomdinare, evropis qveynebs
araferi ar waugiaT, piriqiT,
rogorc berZeni eqspertebi
amboben, mTeli saberZne-Ti evropam erT didotelad aqcia. saberZneTi
turistuli qveyanaa, magram
turizmi naklebad momgebiania,
Tu qveynis warmoebuli pro-
duqtis gasaReba ar xdeba.
igive situaciaa saqarTve-
loSi, Cven, ZiriTadad Semo-
tanil saqonels vyidiT da
qveyana rogor ganviTardeba?!
gasaTvaliswinebelia erovnu-
li xasiaTis Taviseburebebi.
qarTveli kaci Tavisi bunebiT
stumarTmoyvarea, magram ara
momsaxure.
_ rogor SeiZleba ganvi-
Tardes Cveni qveynisa da ev-
ropis Semdgomi urTierToba?
_ evropis rekomendaciebi
krizisidan ver gamogviyvans;
dRevandeli xelisufleba wi-
namorbedisgan gansxvavebiT,
kriminaluri ar aris, magram
namdvilad Sesacvlelia prio-
ritetebi. Tavi unda davane-
boT ararealur gegmebs da
mivxedoT qveynis demokratiu-
li institutebis mSeneblobas
da ganmtkicebas, vawarmooT
pragmatuli, mravalveqtoria-
ni politika.
_ arasamTavrobo organiza-
ciebi amis saSualebas ar mis-
cemen xelisuflebas...
_ samwuxarod, dRes Cvens
qveyanaSi gavlenis agentebis
saSualebiT iqmneba sazogado-
ebrivi azri da politika,
adamiani, romelic fuls uc-
xoeTidan iRebs, ver davije-
reb, rom is erovnul saqmes
akeTebs. arasamTavroboe-
bis garkveuli nawili
destruqciuli funqcii-
Taa dakavebuli. amitomsruliad veTanxmebibaton biZina ivaniS-vils, rodesac mo-iTxovs arasamTav-roboebis lustra-cias da maTi saqmia-nobas akritikebs.mag., aSS-Si, arasam-Tavroboebs, romle-bic ucxoeTidan fi-nansdebian, miniWebu-li aqvT ucxoeliagentis statusi, iq
maTi TiToeuli centi
aris aRricxuli, Tu ra-
Si iReben fuls.
_ CvenTan ratom ar
xdeba ase, ratom ar aaS-
karaveben, vin saidan fi-
nansdeba?
_ar gaxlavT amis politi-
kuri neba. da saerTod, Cven
sainformacio omis pirobebSi
vcxovrobT. Cveni sainforma-
cio saSualebebi informacias
tendenciurad aSuqeben.
_ dRes aqtiurad fiqroben
evrokavSiridan gamosvlaze
iseTi qveynebi, romelTac eko-
nomikuri gasaWiri ara aqvT.
magaliTad, avstria. Seqmnili
situaciidan gamomdinare, ram-
denad realuria evrokavSiris
daSla?
_ rRvevis niSnebi namdvi-
lad aris, rac Seexeba saqar-
Tvelos, TiTqos RmerTi gv-
mfarvelobs. marTlac RvTism-
Soblis wilxvedri qveyana
varT da ar gvadgmevinebs iseT
nabijebs, rac amaze ufro
rTul mdgomareobaSi Cagvag-
debda, samwuxaroa, rom, ro-
gorc ki vinme Tavis azrs ga-
moTqvams evrokavSirisaken
swrafvis sawinaaRmdegod, ma-
Sinve prorusis iarliys mia-
kereben, esec teqnologiaa.
qveyanaSi ar aris Ria msje-
lobis reJimi.
eTer kasreliSvili599 110 200
evropa kvdeba, amas
akeTebs nebayoflobiT
da Tan siamovnebas iRebs
ixileT `saerTo gazeTi~
internetSi
www.saertogazeti.geSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze
9saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w.
levan Sonia, saxelmwi-
fo rwmunebuli samegrelo-
zemo svaneTis regionSi:
_ batono levan, rogor
fiqrobT, regionis mosaxleo-
ba kmayofilia Tqveni saqmia-
nobiT?
_ xSirad gvesmis kritika
Cveni misamarTiT, razec Cemi
TanamSromlebi wuxils ga-
moTqvamen xolme. me veubnebi:
biWebo, yuradRebas nu aqcevT.
nu gagikvirdebaT, xalxma ise-
Ti reJimi gamoiara, gasakviri
araferia _ zogma deda dakar-
ga, zogma _ mama, Zma, axlobe-
li, saxlebi gadauwves adami-
anebs. es kvals tovebs maT
fsiqikaze.
Cveni mTavari mizani dRes
isaa, rom mosax-
leoba, regioni
ekonomiurad un-
da gavaZlieroT.
gamovyof sv-
aneTis proeq-
tebs.
TeTnuldis
proeqti erT-
erTi masStabu-
ri proeqtia,
daaxloebiT 4
500 adamiani er-
Tdroulad SeZ-
lebs srials
samTo-saTxila-
muro kompleqs-
ze. es iqneba Za-
lian didi, masS-
taburi sportu-
li proeqti da
garda imisa, rom sportsmene-
bi iasparezeben aq, turiste-
bisTvisac mimzidveli iqneba
aqauroba.
svaneTSi samegrelos gav-
lis gareSe ver movxvdebi,
amitom zugdidi ukve iTvleba
turistul xazze erT-erT
mTavar punqtad...
SarSan svaneTSi, daaxloe-
biT, 280-300 000 turisti
imyofeboda. es patara cifri
ar aris. svaneTSi mwvaved
dgas sastumroebis problema.
gvindoda svaneTSi gangvexor-
cielebina ramdenime axalgaz-
rduli proeqti, magram ro-
gorc giTxariT, sastumroebi
ar gvaqvs jer sakmarisi da
ver movaxerxeT...
Tumca nel-nela ganvaviTa-
rebT turistul infrastruq-
turas svaneTSi.
ivlisSi ruxSi savaWro
moli gaixsneba, rasac didi
politikuri datvirTva aqvs.
_ Zalian kargia, rom yo-
velive es Tqveni gubernato-
robis periodSi xdeba.
_ es iniciativebi mainc
premiers ekuTvnis, radgan
jer kidev Ss ministrobis pe-
riodSi, Cemi samxareo poli-
ciis ufrosobisas, batoni
premieri aqtiurad saubrobda
amaze.
ra Tqma unda, es politi-
kuri mniSvnelobis Temebia,
gansakuTrebiT savaWro molis
sakiTxi; mogexsenebaT, afxaze-
bi lilos bazrobazec dadian
da Tuki aq gaixsneba savaWro
centri, isini Tanxis ekonomi-
asac gaweven da teritoriu-
ladac axlos iqnebian.
ruxSi samedicino cent-
ric ixsneba. es ki batoni bi-
Zina ivaniSvilis damsaxureba
gaxlavT. iqve gaixsneba 150-
adgiliani sastumro.
_ afxazebi TbilisSi modi-
an samkurnalod da kargi iqne-
ba, Tu iqve axlos aseTi same-
dicino dawesebuleba iqneba.
_ diax, saavadmyofodan 1
km-Si savaWro moli iqneba, ga-
ixsneba iusticiis saxlic,
sainformacio biuro, farma-
cevtuli savaWro qseli, sa-
bavSvo gasarTobi centri, ka-
fe, rogorc sabiTumo, ise sa-
calo vaWrobis obieqtebi, da-
idgmeba specialuri macivrebi,
sadac xils Caabareben, gayina-
ven, rom waiRon sazRvargareT
gasayidad.
rac Seexeba zugdids, 130
mln-iani proeqti iwyeba zug-
didis 24-saaTiani wyliT mo-
maragebis uzrunvelyofisTvis
da amiT asruldeba zugdide-
lebis 50-wliani ocneba. sa-
erTaSoriso tenderSi gamar-
jvebuli kompania miiRebs am
proeqtis ganxorcielebaSi
monawileobas.
magram foTi?! es aris mo-
mavlis qalaqi.
malTayvis sanapiro zoli
umaRles standartebs daakma-
yofilebs. malTayvis aRorZi-
nebis proeqti gardamavalia
2,05 mln 2,05 mnl-iT daiyo-
fa proeqti da sakurorto-
sanapiro zoli Tanamedroved
moewyoba _ saSxapeebiT, kafe-
ebiT, xalxi SeZlebs Tanamed-
rove pirobebSi dasvenebas...
martvilSi iseTi gzebia
dRes, did qalaqebSi ar aris
iseTi.
martvilis kanioni did
mniSvnelobas SeiZens sul ma-
le Cveni regionisTvis, mTli-
anad saqarTvelosTvis.
Tumca, modiT, kvlav sva-
neTs mivubrundebi.
_ diax, magram ra xdeba
svaneTSi aseTi? miTxres, rom
kviraSi orjer svaneTSi da-
dixarT.
_ msoflios biznesmenebi
eZeben iseT sakurorto zo-
nebs, sadac Tovli da yinuli
bunebrivad iqneba weliwadis
nebismier dros. svaneTi erTa-
derTia evropaSi, sadac 7 Tve
zamTaria.
axla fizikurad dro ar
gvaqvs, rom yvelaferi dagaT-
valierebinoT, radgan eleqt-
ronuli musikis grandiozul
festivals vmarTavT da didi
mzadeba gvaqvs, magram ukve
davgegmeT, uaxloes xanebSi
media-turs CavatarebT, rom
Jurnalistebma sakuTari Tva-
samegrelo-zemo svaneTis regionSi
didi aRmSeneblobis xana daiwyo
rraa xxddeebbaa ssaammeeggrreelloo-zzeemmoo ssvvaanneeTTiiss rreeggiioonnSSii mmaass SSeemmddeegg,, rraacc 99-wwlliiaannii kkooSSmmaarrii ggaammooiiaarraa qqvvee-
yyaannaamm ddaa ggaannssaakkuuTTrreebbiiTT aamm rreeggiioonnmmaa??!! aammiiss ggaassaaggeebbaadd rraammddeenniimmee ddRRiiss wwiinn ssaammeeggrreellooSSii ggaaxxllddiiTT..
uunnddaa iiTTqqvvaass,, iiqq ssiiccooccxxllee CCqqeeffss,, yyvveellaa kkuuTTxxee-kkuunnWWuullSSii aaqqttiiuurrii mmSSeenneebblloobbeebbiiaa ddaawwyyeebbuullii,,
CCaammkkvvddaarrii ddaa ddaaTTrrgguunnuullii ggaannwwyyoobbiiss nnaaccvvllaadd ooppttiimmiissttuurrii,, aaqqttiiuurrii ddaa pprreetteennzziiuullii mmooqqaallaaqqee-
eebbii vviixxiillee,, rroommlleebbssaacc mmeettii ssuurrTT,, mmeettss iiTTxxoovveenn ddaa rraacc mmTTaavvaarriiaa,, mmoommaavvlliiss iimmeeddii aaqqvvTT..
rreeggiioonniiss ddRReevvaannddeell ddRReezzee,, mmoommaavvlliiss ppeerrssppeeqqttiivveebbzzee ddaa ggaakkeeTTeebbuull ssaaqqmmeeeebbzzee rreeggiioonniiss xxeellmm-
ZZRRvvaanneelleebbii ggvveessaauubbrreebbiiaann..
fragmenti
saqarTvelos
premier-ministris
irakliRaribaSvilis
gamosvlidan
(zugdidi,
18 maisi, 2014 weli)
samargaloq woxole oko qewaunas saqorTuos!
samargaloSa qumofrTi do saqorTuo qobZiria - did
saqorTuo! - „samegreloSi movel da saqarTvelo vnaxe
– didi saqarTvelo!~ - es ilia WavWavaZem Tqva, rodesac
samegrelos miwaze dadga fexi.
Cemo megobrebo!
Tqven, megrelebma, iciT samSoblos fasi, iciT erTi-
ani saqarTvelos fasi, damoukideblobis, Tavisuflebis
fasi, da amas Tqven yovelTvis, yvela droSi adastureb-
diT!
samegrelo yovelTvis ambobda Tavis sityvas da gansa-
kuTrebul rols asrulebda saqarTvelos istoriaSi.
samegrelo ganTqmulia Rirseuli SvilebiT, samSob-
losaTvis Tavganwiruli gmirebiT. samegrelodan gamosu-
li yvela gamoCenili moRvawe isev da isev erTiani sa-
qarTvelos saxelmwifos ideiT suldgmulobda.
...aqedan Zalian axlos afxazeTia. mTeli am wlebis
ganmavlobaSi yvelaze metad swored samegrelo grZnobs
im didi tkivilis simZimes, romelic afxazeTs ukavSir-
deba. megrelebsa da afxazebs gansakuTrebuli urTierTo-
bebi gqondaT yovelTvis da amitomac, swored aq, sameg-
reloSi minda vTqva: Cven, qarTvelebi da afxazebi isev
vilaparakebT saerTo enaze! Cven davibrunebT Cveni Zmebis
ndobas da Rirseul Tanacxovrebas SevZlebT! ZaliT mSvi-
dobis damyareba SeuZlebelia. afxazi Zmebi saqarTvelos-
ken ise unda SemovabrunoT, rom maT aRar hqondeT dar-
Cenili arc erTi kiTxva da saqarTveloSi TavianTi usaf-
rTxo da stabiluri momavali dainaxon. es maSin moxde-
ba, roca samegrelo ayvavdeba, roca mTeli saqarTvelo
ayvavdeba.
10 gv.
Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
10 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
liT naxoT, ra xdeba svaneT-
Si da samegreloSi.
rac exeba anaklias, anak-
lia turistebma `aRmoaCi-
nes~, rac niSnavs imas, rom
anakliam ukve SeiZina gansa-
kuTrebuli mniSvneloba zed-
meti Zalisxmevis gareSe, Ta-
visTavad. amaSi didi roli
ekisreba eleqtronuli musi-
kis festivals da es festi-
vali ufro mets gaakeTebs
anakliis, samegrelos, saqarT-
velos cnobadobisTvis, vidre
diplomatiuri Sexvedrebi.
_ batoni premieri xSirad
stumrobs samegrelos. misi
istoriuli fraza: samegrelo
win unda waruZRves saqarTve-
loso, erTgvari saxelmwifo-
ebrivi moqmedebis gegmad SeiZ-
leba CaiTvalos.
_ premieris gverdiT dgo-
ma Zalian mniSvnelovania Cven-
Tvis. proeqtebi, rac samegre-
loSi xorcieldeba, premie-
ris mxardaWeris gareSe SeuZ-
lebeli iqneboda.
nebismier msurvels SeuZ-
lia analizi gaakeTos 25
wlis ganmavlobaSi gakeTebu-
li saqmeebis da ori wlis na-
muSevris. 956 proeqtis gan-
xorcieleba or weliwadSi ar
aris patara saqme.
vapirebT sportis sasaxle
avaSenoT zugdidSi, romlis
msgavsic amierkavkasiaSi ar iq-
neba. vgegmavT, agreTve, axali
Teatris aSenebas _ amas eqsk-
luziurad Tqveni gazeTisTvis
vambob, radgan jer proeqti
damuSavebis procesSia da sa-
zogadoebisTvis jer ar gag-
vicxadebia amis Sesaxeb. es
marTlac yvelaze mniSvnelova-
ni proeqti iqneba. proeqtebs
didi mondomebiT da yuradRe-
biT vekidebi, TiTqmis erTi we-
liwadia, rac vmuSaobT am sa-
kiTxze. yvela detali gasaTva-
liswinebelia, dasaxvewia, kon-
kretulad aris yvelaferi Se-
saswavli. rac Cafiqrebuli
maqvs, yvelafers Tu gavakeTeb,
mere ukve vifiqreb, rom SeiZ-
leba Cemi wasvla gubernato-
robidan. (icinis.)
_ batono levan, rac me es
dReebi aq vnaxe, rac movismi-
ne _ samegrelo, rom ityvian,
duRs, yvelgan mSeneblobebia,
uamravi kargi saqme gagikeTe-
biaT. amis Sesaxeb bevrma ar
icis saqarTveloSi. ratom
`malavT~ am informaciebs?!
_ ra giTxraT, Cemo kargo,
Jurnalistebis umetesoba mi-
kerZoebulia. televiziebs ra-
tomRac saerTod ar surT
kargi dainaxon. dRes miTxres,
`rusTavi-2~is gadamRebi jgu-
fi yofila Camosuli, dadian
da eZeben negatiur informa-
ciebs. Seni qveynis moyvaruli
Tu xar, mudam cudze rom la-
parakob, kargic dainaxe. dRes
da Rames vasworebT, vSro-
mobT, rac SegviZlia da ra
saqcielia es?
uamravi warmoeba gaixsna
samegreloSi, foTSi, xobSi,
zugdidSi, senakSi. ar lapara-
koben amaze, magram, ara uSavs,
Cven vmuSaobT, saqmes vake-
TebT, imedia, Cveni mosaxleo-
ba xedavs yvelafers.
_ ar SemiZliia ar
gkiTxoT Cais aRorZinebis
perspeqtivaze, ramdenadac vi-
ci, Cais kulturis dabruneba-
ze regionSi erT-eerTi pirve-
li Tqven alaparakdiT.
_ diax, diax, esec Cveni
erT-erTi prioritetia. Cven
gvqonda saubari soflis meur-
neobis ministrTan am sakiTxeb-
ze. regionSi Cais sakiTxebiT
ori pirovnebaa dainteresebu-
li, batonebi salia da fifia,
walenjixelebi arian es adami-
anebi, Cais sakiTxSi kargad
arian garkveulni, magram, mo-
gexsenebaT, yvelafers pirobe-
bi sWirdeba. uaxloes xanebSi
soflis meurneobis ministri
da moadgile Camovlen, adgil-
ze ganvixilavT yvelafers,
vvaraudobT, rom Cais kultu-
ris amRorZineblebs teqniki-
Tac davexmarebiT da bevri
sxva ramiTac. me TviTon var am
sakiTxiT dainteresebuli da
seriozul samuSaoebs vapi-
rebT. amas aucileblad gavake-
TebT. mirCevnia qarTvelebi iy-
vnen am saqmeSi CarTuli, vid-
re ucxoelebi. amas winaT karg
qarTul Cais veZebdi. mimaswav-
les da aRmoCnda, rom 1 kg xa-
risxiani qarTuli Cai 200 la-
ri Rirda... Tu avaRorZinebT,
Cais didi momavali aqvs, mas
seriozuli mogebis motana Se-
uZlia regionisTvis. Cven Seg-
viZlia vawarmooT Savi, mwvane
da TeTri Caic.
mocvis gamravlebac da-
viwyeT. SevTavaze biznesmenebs
miwa amerikuli lurji moc-
visTvis. am kulturaze Zali-
an didi moTxovnaa evropis
bazrebze. is Tvalis daavade-
bebisTvis gamoiyeneba, magali-
Tad, evropaSi, sabavSvo baReb-
Si, 100 gr mocvi, bavSvebisT-
vis, aucilebel meniud iTv-
leba _ kuW-nawlavis, Tvalis
daavadebebis profilaqtikisT-
vis da a.S.
Txilze aRar vlaparakob.
imedi gvaqvs, or-sam weliwad-
Si miliardamde tona gava re-
gionidan. samegrelom, 2014
wels, 400 mln laramde moge-
ba naxa da aqedan 60-70% Txi-
lis realizaciis Sedegi iyo,
amas emateba dafna, citrusi,
kartofili, simindi, kivi, fei-
xoa, didi moTxovnaa tyemalze
ruseTidan da ukrainidan, mag-
ram, raoden gasakviric ar un-
da iyos, tyemali ar aris sak-
marisi raodenobiT. moWra
xalxma mas Semdeg, rac xilis
Cabarebis punqtebi gauqmda. mo-
gexsenebaT, ra wlebic gavia-
reT... xurmaze aris Zalian di-
di moTxovnileba. martvilis
raionSi damzadebuli xurmis
Ciri yvelaze ukeTesia, magram,
axlaxan Semovida regionSi
iaponuri xurmis jiSi, rome-
lic didZal nayofs iZleva
zugdidSi, senaksa da foTSi
da uaxloes wlebSi iaponuri
xurmis Cirsac gavitanT bazar-
ze.
ase rom, mosaxleobas ar
eSinia Sromis da fulis Sov-
nis, radgan aravin apirebs maT
dareketebas, maTi qonebis uka-
nonod datacebas da miTvise-
bas.
anaklia-portis mSeneblo-
samegrelo-zzemo
svaneTis mxareSi
ganxorcielebuli da
dagegmili proeqtebi
2 wlis ganmavlobaSi
ganxorcielda 956 proeqti,
ramac 397 milioni lari Se-
adgina. dasaqmda 5000ze me-
ti adgilobrivi macxovrebe-
li.
2 wlis ganmavlobaSi
gzebis mSenoblobisTvis dai-
xarja 105 milioni lari
ganxorcielda 120 quCis re-
abilitacia dasaqmda 2000
ze meti moqalaqe. ukve wels
mimdinareobs axalsoflis,
ingiris, cacxvis, urTis,
Zveli abasTumnis gzebis mSe-
nebloba.
aSenda xidebi. reabi-
litacia Cautarda 110 xids
soflis mxardaWeris
programiT 2 wlis ganmav-
lobaSi ganxorcielda 2564
proeqti. sargebeli miiRo
TiToeulma sofelma, ubanma,
moqalaqem.
2 wlis ganmavlobaSi re-
gionSi reabilitacia Cau-
tarda 218 skolas. xelaxla
aSenda da reabilitirda
200-zze meti sabavSo baRi.
wels regionSi 32
axali baRi Sendeba. maT So-
ris 10 mestiis municipali-
tetSi, sruli reabilitacia
utardeba 12 sabavSo baRs.
(mestia 10 baRi: nakri,laxa-
mula, adiSi, Wuberi, mula-
xi, eceri, beCo, fari, len-
jeri, Cxumari. zugdidi 3
baRi: Samgona, ruxi, axalka-
xaTi, qalaqi zugdidi: 1 ba-
Ri (2 reabilitacia), walen-
jixa 2 baRi: faxulani, jga-
li, Cxorowyu 2 baRi: abaSa
6 baRi: martvili - 8
2015 wels dagegmilia
1337 proeqti
devnilebis gansaxle-
bis kuTxiT, ramdenime dRis
win 320 keTilmowyobili
bina gadaeca ukidures siRa-
ribeSi mcxovreb devnilebs.
wels iwyeba devnilebisTvis
axali korpusebis mSeneblo-
ba, romelic gaTvlili iqne-
ba 2460 ojaxze. soflad
saxlis proeqtis fargleb-
Si sacxovrebeli SevuZineT
100-mmde ojaxs. socialuri
paketiT isargebla 20 aTas-
ze metma devnilma. romelTa
umetesobas gadaecaT gamosa-
zamTreblad vauCerebi.
zugdidis municipali-
tetSi iwyeba uprecedento
programa. socialurad da-
ucvel ojaxebs gamgeoba
auSenebs axal saxlebs.
wels igegmeba 20-mmde saxl-
is aSeneba. proeqti gagrZel-
deba momaval welsac. gamo-
yofilia komisia, romelic
Seiswavlis socialurad da-
ucvelTa gancaxdebebs da
pirvel etapze moxdeba yve-
laze gaWirvebuli moqalaqe-
ebis daxmareba. programa gag-
rZeldeba momaval welsac.
wels daiwyeba konf-
liqtispira sofel ruxSi
molis mSenebloba. sofel
ruxSi Sendeba aseve sauni-
versiteto multifunqciu-
ri klinika, sadac afxazeTi-
dan gadmosuli moqalaqeebi
ufasod imkurnaleben. so-
fel orsantiaSi, romelic
okupirebul afxazeTs
esazRvreba, Sendeba sazoga-
doebrivi momsaxurebis cen-
9 gv.
axali saavadmyofos
mSenebloba
sofel ruxSi
11saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w. Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
bac mniSvnelovnad gaaumjobe-
sebs regionis socialur-eko-
nomikur pirobebs da es iqne-
ba qveynis usafrTxoebis mniS-
vnelovani garanti. 20-30 aTa-
si adamiani dasaqmdeba, iqneba
aerosporti, rkinigza, regi-
onSi cxovreba Seicvleba, he-
sebis mSenebloba gadamwyvet
fazaSi Seva, inflacia Sewy-
deba... 2016 wels Zireulad
Seicvleba yvelaferi da seri-
ozuli aRorZineba daiwyeba.
Tumca me vTvli, rom qveynis
aRorZineba 2012 wlidan da-
iwyo.
_ mosaxleobas ra preten-
ziebi aqvT, ras iTxoven, Ziri-
Tadad?
_ mosaxleoba gaTavisuf-
lda, amoisunTqa xalxma, ar
eSiniaT, rom daiWeren, awame-
ben, Seuracxyofen. modian da
iseT rameebs mTxoven, xanda-
xan vifiqreb xolme _ gadav-
xtebi axla fanjridan-meTqi.
(icinis.) me absoluturad
gaxsnili var yvelasTvis. ne-
bismiers SeuZlia CemTan da-
rekva, yvela zars vpasuxob
da yvela SekiTxvaze maqvs pa-
suxi. zarebze pasuxi elemen-
taruli zrdilobis sakiTxia.
Cveni premieric, miuxeda-
vad imisa, rom Zalian axal-
gazrdaa da amxela saqmeebi
mxrebze awevs, arasdros to-
vebs upasuxod zars, satele-
fono Setyobinebas mainc ga-
moagzavnis xolme. Rirseuli
premieri gvyavs.
daviT kodua, regionu-li proeqtebis koordinire-
bis samsaxuris ufrosi sameg-
relo-zzemo svaneTis saxelm-
wifo rwmunebulis _ guberna-
toris administraciaSi: aRsa-
niSnavia, rom regionSi Zali-
an bevri axalgazrduli pro-
eqti xorcieldeba, iseTi Ro-
nisZiebebi igegmeba da tarde-
ba, rogoric manamde regionSi
ar Catarebula. pirvel rigSi,
minda aRvniSno am dReebSi Ca-
tarebuli sportuli Ronis-
Ziebis _ avtoralis Sesaxeb,
raSic Cvenma samsaxurma udi-
desi Sroma CavdeT. cxadia,
verafers gavxdebodiT Sesa-
niSnavi menejeri da Zalian
gonieri mmarTveli, batoni
levan Sonia rom ar amogvd-
gomoda mxarSi.
bevri saintereso proeqti
gvaqvs dagegmili da darwmu-
nebuli var, ganxorcieleba
ar gagviWirdeba Tanamoazreeb-
Tan erTad, romlebic adminis-
traciaSi CemTan erTad muSa-
oben. Tumca maT garda foTSi,
senakSi, martvilSi, mestiaSi,
sxvaganac, mTel regionSi
gvyavs mxardamWerebi, megobre-
ebi da maTTan erTad vaxorci-
elebT dasaxul gegmebs da
axal-axal proeqtebs.
Cvens regionSi ar iyo av-
to-motomoyvarulTa klubi.
kmayofilebiT unda
giTxraT, rom me da-
vafuZne es klubi,
mosaxleoba Zalian
gaxarebulia, gansa-
kuTrebiT axalgaz-
rdebi. ramdenime
dRis win CavatareT
grandiozuli avto-
rali, gulSematkiv-
rebi iyvnen mTeli
saqarTvelodan. es
iyo zeimi, romlis
mowyobaSi yulevis
terminali, sokaris
administracia da
koka-kola dagvexma-
ra.
administraciaSi
rom movedi samuSa-
od, regionis gubernators,
baton levan Sonias saer-Tod ar vicnobdi.
problemebi uamravi dagvx-
vda, Cven winaSe gadauWrel
sakiTxad idga _ rogor mog-
vezida damfrTxali investo-
rebi?!
saxelmwifosa da bizness
Soris iyo marazmamde misuli
damokidebuleba.
dRemde ar veguebi da arc
Seveguebi imas, rom saxelmwi-
fo xels afaTurebdes kerZo
sakuTrebaSi.
regionSi 4500 mewarmea da
maTTan komunikacia aucilebe-
lia. Cven maT yvela moTxov-
nas vakmayofilebT, vexmarebiT
warmoebis gafarToebaSi.
TiTqmis 24-saaTiani reJi-
miT vmuSaobT, radgan saqme
uamravia.
mewarmeebi SiSiT uyurebd-
nen Tavidan Cvens iniciati-
vebs, yvelas kargad axsovda,
aq fuliT savse CemodnebiT
rom modiodnen da Tavisuf-
lebas da warmoebis SenarCu-
nebas yidulobdnen yofili
xelisuflebisgan.
moxaruli var, rom aqti-
ur fazaSi Sevida anakliis
ganviTarebis perspeqtivebi.
male anaklia gaxdeba adgili,
sadac mTeli msoflio moiy-
ris Tavs.
30 ivlisidan eleqtronu-
li musikis grandiozul fes-
tivalze anaklias estumreba
cnobili dijei armin van biu-
reni. es iqneba udidesi zeimi,
gaimarTeba jem-festivali _
eleqtronuli musikis dRe-
saswauli anakliaSi.
wels vgegmavT 9-dRian
festivals, Tumca momaval
wels, vimedovnebT, is ufro
xangrZlivi iqneba.
msgavsi festivali bakuri-
anSic gaimarTeba, TbilisSi
da svaneTSic ki... es iqneba in-
vesticiebis da didZali Semo-
savlebis erTgvari generato-
ri, romelic bevr ojaxs sa-
sikeTod waadgeba.
wlebis ganmavlobaSi oja-
xebSi turistis miReba prob-
lemas warmoadgenda Sesabami-
si pirobebis uqonlobis gamo.
am problemas ramdenime weli-
wadSi davZlevT. regionis mo-
saxleoba ise gaimarTeba wel-
Si, rom nebismieri tipis tu-
ristis miReba SeeZleba Tavi-
suflad.
gpirdebiT, uaxloes 5 we-
liwadSi anaklias ver ic-
nobT, magram gvWirdeba mxar-
daWera, samTavrobo mxardaWe-
ra.
diax, Cveni saqmianobis
erT-erTi prioritetia tu-
rizmis ganviTareba regionSi,
magram yovelive amas sWirde-
ba sainformacio uzrunvelyo-
fa. Tu ar gavapiareT, veravin
gaigebs, ra RirsSesaniSnaobe-
bi aris regionSi da ra Tana-
medrove infrastruqturuli
RonisZiebebi aris ganxorcie-
lebuli stumrebis misaRebad,
turistebis mosazidad.
foTSi malTayvis sanapiro
zoli SegviZlia ise mo-
vawyoT, rom yvela vizito-
risTvis mimzidveli gaxdes.
iqve gavaSenebT ulamazes
bulvars, iqneba sastumroebi,
restornebi, kazino da a.S. va-
pirebT katarRebma imoZraon
qobuleTi-ureki-malTayvas mi-
marTulebiT da a.S.
magram unda davxvewoT
momsaxurebis xarisxi. me Tvi-
Ton vawarmoeb molaparakebebs
gau-sTan, biznesprofilis ga-
damzadebis Taobaze.
siaxle, zogadad, ar aris
advilad aRsaqmeli da Cvenc
erTgvar winaaRmdegobas wa-
vawydiT zugdidis centrSi
`makdonaldsis~ gaxsnasTan
dakavSirebiT. iyo mosazrebe-
bi, ratom unda iyos `makdo-
naldsis~ Senoba qalaqis cen-
trSi, regionis administraci-
is gverdiT?! magram, warmoid-
gineT, turisti, romelic Ca-
modis qalaqSi da TvalSi Se-
efeTeba cnobili brendi, es
misTvis sasiamovno SegrZneba
iqneba, radgan gauCndeba ganc-
da, rom aris, magaliTad, zug-
didSi, romelic Tanamedrove
samyaros nawilia.
Zalian bevri gegmebi
gvaqvs. vakeTebT saqmes, magram
ara ise, rom ar gvqondes wi-
naswar gansazRvruli, ra moh-
yveba Cvens gakeTebul saqmeebs
wlebis Semdeg. sisusteebi,
siZliereebi, SesaZleblobebi
da safrTxeebi winaswar
gvaqvs gansazRvruli.
me movuwodeb yvela biz-
nesmens, romlebic ucxoeTSi
moRvaweoben. daabandon Tavian-
Ti kapitali saqarTveloSi,
gaxsnan qarxnebi, sawarmoebi,
daasaqmon xalxi. biznesmenebis
da mdidari adamianebis cxov-
rebis wesi gaxda TiTqos _
saqarTveloSi eklesiebs aSe-
neben, es Zalian kargia, magram
RmerTi gveubneba: daapureT
mSieri, mixedeT obols, xeli
gauwodeT gaWirvebuls, esaa
RvTisTvis sasiamovno saqme da
ara mxolod da mxolod ek-
lesiebis mSenebloba. kargi
iqneba, Tu Cveni mdidari Tana-
memamuleebi, romlebic ucxo-
eTSi cxovroben, Cveni qveynis
da xalxis sasargeblo saqmes
Tu gaakeTeben.
rac exeba mimdinare proeq-
tebs _ gzebi, ganaTebebi, sof-
lis ganviTarebis sxva proeq-
rebi, miwisqveSa komunikaciis
proeqtebi, sabavSvo baRebis
mSeneblobis proeqtebi gansa-
xorcielebelia. oRond aq, am
proeqtebSi, naTesavebis dasaq-
meba ar aris gaTvaliswinebu-
li. (icinis.) magaliTad, Cemi
ojaxis wevri, Cemi siZe dRem-
de umuSevaria. Cven Sesabamisi
saqmianobebis profesionalebs
varCevT. wina reJimis dros
momuSave TanamSromlebic
gvyavs, romlebsac sisxlis
tri. konfliqtispira sof-
lebSi igeba gza, gazi, komu-
nikaciebi. walenjixis muni-
cipalitetis sofel faxu-
lans, sadac 35 welia xal-
xi itanjeba gza ar aqvs, uk-
ve dawyebulia gzis mSeneb-
loba da gareganaTebis mon-
taJi. (ixarjeba 2 200 000
lari)
anakliis Rrmawylova-
ni porti (gamarjvebuli ga-
movlindeba mimdinare wlis
Semodgomaze, daixarjeba
ramdenime miliardi dolari,
dasaqmdeba 20 aTasze meti
moqalaqe), garda portisa
anakliaSi aSendeba lojis-
tikuri centri, aeroporti
da Txevadi gazis terminali.
nenskrahesi 1 miliar-
di dolari ixarjeba (iwyeba
2016 wels)
mimdinareobs da wels
dasruldeba TeTnuldis
trasis mSenebloba.
mimdinareobs anakliis
napirsamagri samuSaoebi.
foTSi malTayvis sana-
piro zolis ganviTareba -
moewyoba infrastruqtura.
foTi mxolod satranzito
qalaqi ar iqneba.
martvilis kanionis
keTilmowyoba
wels zugdidSi iwyeba
wyalmomaragebis umniSvne-
lovanesi proeqti, romlis
ganxorcielebis Semdegac
zugdids 24-ssaaTiani wyal-
momarageba eqneba. proeqtis
ganxorcieleba 130 milioni
lari jdeba).
zugdidSi mimdinare-
obs mravalbiniani saxlebis
gadaxurva. 1,3 milioni lari
regionSi Catarda sa-
melioracio samuSaoebi, ro-
melic aT milionze meti
dajda.
sportuli obieqtebis-
Tvis daixarja 12 milion
laramde. wels daiwyeba zug-
didSi centraluri stadio-
nis mSenebloba, stadioni
aseve Sendeba foTSi.
mimdinareobs kultu-
ruli obieqtebis mSeneblo-
ba, reabilitacia: qalaq zug-
didSi moswavle axalgazr-
dobis Senobis reabilitacia
da Teatris mSenebloba da-
iwyeba. ukve dasrulda zug-
didis kulturis saxlis re-
abilitacia, dasrulda fo-
Tis Teatris reabilitaciac.
iwyeba zugdidis bota-
nikuri baRis keTilomwyoba.
regionSi ganxorciel-
da da mimdinareobs msxvili
investiciis Cadeba. caiSSi
Sendeba sasaTbure meurneoba,
sadac dasaqmdeba 600 moqa-
laqe, Caideba 35 milioni do-
laris investicia. saswyobe
infrastruqtura moawyo
foTSi „peisi jgufma“, Seiq-
mna 100 samuSao adgili, ase-
ve 100-mmde moqalaqe dasaqmda
Txilis sawarmo „anka fea
TreidSi“. abaSaSi mimdinare-
obs mecxoveleobis fermis
mSenebloba, sadac 38 milio-
ni dolaris investicia ideba.
regionSi mesame welia
ixvneba iseTi miwebi, romel-
ic aqamde ar muSavdeboda.
sagazafxulo samuSaoebze
daxmarebas iRebs 100 237
fermeri. SeRavaTiani agro-
kreditis proeqtiT sabru-
navi da ZiriTadi saSuale-
bebis komponentis fargl-
ebSi gacemulia 527 sesxi.
12 gv.
daviT kodua
ixileT `saerTo gazeTi~
internetSi
www.saertogazeti.geSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze
12 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
samarTlis danaSauli ar CaudeniaT da
arc aravin maSin arafers ekiTxeboda.
CvenTan aseTi tipis profesionalebi
dRemde muSaoben. Cvens axalfexadg-
mul demokratias sWirdeba mcodne
xalxi.
irakli gogoxia, qalaq zugdi-
dis meri: qalaqis Sida gzebis reabi-
litacia umTavresi sakiTxia CvenTvis.
475 quCaa qalaqSi, Tavisi CixebiT da
yvela quCaze male iqneba wyalmomara-
geba. miwisqveSa komunikaciebi erTxel
da samudamod mowesrigdeba. zugdidis
yvela mcxovrebs eqneba gamarTuli ka-
nalizaciis sistema da wyali. SeiZle-
ba, gasakviri iyos, 21-e saukuneSi sa-
kiTxi ase rom dgas, magram ras vizamT,
faqti saxezea. 400-ve quCa unda gada-
iTxaros, Sevides wyali da kanaliza-
ciis sistemebi, ris gamoc quCebi or-
jer unda gadaiTxaros, amitom 2015
wels moasfaltebaze uari vTqviT.
wyali, kanalizacia, gare ganaTeba, ro-
meli erTi CamovTvalo, problemebi
uamravia, 2017 wlisTvis vvaraudobT,
am problemebs srulad aRmovfxvriT.
qalaqis botanikur baRs 70 weli
usruldeba. is Tbilisis botanikur
baRze 3 wliT `ufrosia~, am kuTxi-
Tac didZali samuSaoebi aris Casata-
rebeli. ZeglTa dacvis saministros
daxmarebiT zugdidis botanikuri baRi
mTlianad reabilitirebuli iqneba da
imaze gacilebiT ukeTes saxes miiRebs,
rogoric hqonda odesme. iqvea dadia-
nebis sasaxle _ niko dadianis sasax-
le, ekaterine dedoflis sasaxle re-
abilitacias saWiroebs da Cven amas
gavakeTebT.
mwvaved dgas sabavSvo baRebis
problema, radgan am Senobebis 80%
devnilebi arian Sesaxlebulni. jer
es ojaxebi unda gamovasaxloT da me-
re daviwyoT samuSaoebi. ori 12-sar-
Tuliani korpusis mSenebloba ukve
daiwyo devnilebisTvis, sul mTlia-
nad devnilTaTvis 412 12-sarTuliani
korpusi unda aSendes. 2460 devnili
ojaxi miiRebs axal sacxovrebel
farTs. qalaqis centrSi yofili sas-
tumros Senoba, baRebi gaTavisuflde-
ba da daviwyebT am Senobebis reabili-
tacias, etapobrivad moxdeba am prob-
lemis mogvarebac.
qalaqis aucileblobisTvis saWi-
ro minimum 20-30 mln-is mza proeq-
tebi gvaqvs. axla es Tanxa rom mqon-
des, Tavisuflad SemeZleba qalaqs
mivxedo da gavukeTo zustad is, rac
aucileblad sWirdeba. quCebis keTil-
mowyoba, qvafenilebi, ganaTebis sis-
temebi, ezoebs keTilmowyoba sWirde-
ba, kombinatis dasaxlebaSi axali
stadioni keTdeba da a.S.
mosaxleobasTan intensiuri Sex-
vedrebi gvaqvs. orSabaTs da paraskevs
vice-meri da moadgileebi xvdebian mo-
saxleobas, oTxSabaTobiT me TviTon
vxvdebi. im dRes, minimum, 30-40 ada-
mians vesaubrebi da aRsaniSnavia, rom
yovel maTgans socialuri problemebi
awuxebs. am kuTxiT Zalian bevri samu-
Sao gvaqvs Catarebuli da kvlavac
vagrZelebT. mosaxleobas vexmarebiT
SeZlebisdagvarad.
saxelmwifo jandacvis programa
avadmyofebs zog SemTxvevaSi 70%
afinansebs, zogs -100%-iTac, magram
mosaxleobas Semosavali ar aqvs da
70%-iani dafinansebis mqoneebs, xSi-
rad, Tanadafinansebas Cven vukeTebT. Chepatitis mkurnalobis dafinansebas
mTlianad mxolod Cven uzrun-
velvyofT, ZviradRirebuli wam-
lebis SeZenaSic vexmarebiT, bavS-
vTa reabilitaciis programac aq-
tiurad muSaobs meriis daqvemde-
barebaSi, romeli erTi CamovTva-
lo, bevri socialuri SeRavaTi
gvaqvs Cveni mosaxleobisTvis da
unda iTqvas, rom Cveni Tanaqala-
qelebi ukmayofilo ar arian.
saxelmwifom axali saswrafo
daxmarebis manqanebi gadmogvca,
romelic uaxlesi teqnikiT aris
aRWurvili. Cveni erT-erTi da
mTavari mizani aris xeli Se-
vuwyoT investiciebis mozidvas.
albaT, naxeT, qalaqis centr-
Si `makdonaldsis~ Senoba. msof-
lio brendma fexi moikida zug-
didSi. `karfurTan~ gvaqvs mo-
laparakebebi da uaxloes droSi
mosalodnelia zugdidSi `kar-
furis~ filiali gaixsnas. male
`vendis~ maRaziaTa qseli gaxs-
nis qalaqSi Tavis warmomadgen-
lobas.
uaxloes xanebSi gaixsneba axa-
li sawarmo, sadac, minimum, 700
adamiani dasaqmdeba da maTi saSu-
alo xelfasi 1000-dan 1500 la-
ramde iqneba. sawarmo apirebs qa-
Raldis da SesafuTi masalebis
warmoebas.
erTi Tvis win espaneTSi viya-
viT, qalaq esteponeSi SevxvdiT
iqaur mmarTvelebs. aqtiur Tanam-
Sromlobas vgegmavT. aseve vapi-
rebT ungreTis qalaqebs davume-
gobrdeT, Cveni universitetis
studentebi mivavlinoT ungreTis
universitetebSi da a.S.
2014 wels daiwyo 100 mln la-
ris Rirebulebis TeTnuldis saTxila-
muro trasebisa da mTis infrastruq-
turis ganviTarebis proeqti, sadac da-
saqmebulTa raodenobis 70% adgilob-
rivi mcxovrebia. (saqarTvelosa da saf-
rangeTis mTavrobis erToblivi proeq-
ti)
q. foTSi malTayvis sanapiro zo-
lis turistuli infrastruqturis
mowyoba. pirvel etapze saxelmwifo in-
vesticiis moculoba Seadgens 5 mln
lars. (infrastruqturis saministro-
regonSi gansaxorcielebeli proeqte-
bis fondi).
mimdinareobs q.zugdidSi da q.
foTSi safexburTo stadionebis mSeneb-
loba. (infrastruqturis saministro-
regonSi gansaxorcielebeli proeqte-
bis fondi).
q. zugdidis centraluri wyalmo-
maragebisa da wyalarinebis qselis mSe-
nebloba. investiciis moculoba 130
mln lari. dafinansebis wyaro evraziis
ganviTarebis banki. (infrastruqturis
saministro- gaerTianebuli wyalmomara-
gebis kompania-aaziis ganviTarebis banki).
mimdinareobs anakliis napirdac-
viTi RonisZiebebi. (infrastruqturis
saministro-rregionuli proeqtebis fon-
di).
zugdidis municipalitetis so-
fel ruxSi mimdinareobs multiprofi-
luri sauniversiteto klinikis mSeneb-
loba saproeqto RirebulebiT 41 mln
lari. (infrastruqturis saministro-
jandacvis saministro)
abaSis municipalitetSi daiwyo
mecxoveleobis fermisa da rZis Semk-
reb-ggadamamuSavebeli qarxnis mSeneblo-
ba saerTo RirebulebiT 38 mln dola-
ri. (sapartnioro fondi).
abaSaSi mimdinareobs mecxoveleo-
bis qarxnis („qarTli rZis qarxana“)
mSenebloba saproeqto RirebulebiT
2,6 mln lari. (kerZo investicia-
`awarmoe saqarTveloSi~ programis
farglebSi).
mimdinareobs zugdidis municipa-
litetis sofel kokSi betonis qarxa-
nis (ASAI GEORGIA) mSenebloba, sap-
roeqto RirebulebiT 2,2 mln lari.
(yazaxuri kerZo investicia).
xobis municipalitetSi mimdina-
reobs samSeneblo masalebis sawarmos
(Sps „figaro“) mSenebloba. investiciis
moculoba 16 60000 lari (kerZo-
`awarmoe saqarTveloSi~ programis
farglebSi).
xobis municipalitetSi mimdina-
reobs Sps „xibli“-iis mier TabaSiri-mmu-
yaos sawarmos mSenebloba, investiciis
moculoba 4, 400000 lari. (kerZo-
`awarmoe saqarTveloSi~ programis
farglebSi).
Sps „kolxa“ xobis municipali-
tetSi aSenebs zeTis sawarmos, investi-
ciebis moculoba 2 000 000 lari.
(kerZo- `awarmoe saqarTveloSi~ prog-
ramis farglebSi).
„stimor asosiate“ zugdidis mu-
nicipalitetis sofel caiSi bostneu-
lis sasaTbure meurneobas aSenebs. in-
vesticiis moculoba 5 mln aSS dola-
ri. 2016 wlis bolomde apirebs 35 mi-
lioni aSS dolaris investirebas, rom-
lis farglebSi gaTvaliswinebuli aqvs
35 heqtaramde hidroponikuri saTbure-
bis aSeneba. (kerZo- `awarmoe saqarTve-
loSi~ programis farglebSi).
q. foTSi Sps „smart developmen-
ti“ axorcielebs savaWro obieqtisa
da masTan arsebuli kinoTeatris mSe-
neblobas. investiciis moculoba 3,5
mln lari. (kerZo investicia).
11 gv.
zugdidis centri
irakli gogoxia
13saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w. Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
ramdenime xnis win donec-
kis mxaris gubernatoris mo-
adgilec iyo Camosuli zug-
didSi. man survili gamoTqva
megobruli urTierTobebis
gaRrmavebisa da daiZreba es sa-
kiTxic, albaT.
meore msoflio omis gmi-
ris _ egorovis mSobliuri
qalaqis meri gvstumrobda ax-
laxan.
aqtiurad muSaobs Wadra-
kis skola. daviwyeT Wdarakis
skveris reabilitacia. 250
000 lari daixarjeba da or-
sam TveSi zugdids Zalian
lamazi Wadrakis skveri eqne-
ba.
keTdeba miwisqveSa gada-
sasvlelebi.
pionerTa da moswavle
axalgazrdobis sasaxlis rea-
bilitaciac mimdinareobs _
kondicirebiT, gaTbobiT, Tana-
medrove aRWurvilobiT
mowyobili sasaxle eqneba
zugdids.
aRsaniSnavia, rom 170 we-
li usruldeba zugdidis Te-
atrs 2017 wels. vemzadebiT,
raTa Rirseulad SevxvdeT am
TariRs.
stadionis mSeneblobac ma-
le daiwyeba.
vapirebT ragbis stadionis
mSeneblobasac.
magram kvlav gakeTebul
saqmeebze vilaparakeb: gadai-
xura 18 korpusi. 25 ojaxs
ezoebi movuwesrigeT. es is
xalxia, romlebic wvimis
dros ezoebSi lamis navebiT
dacuravdnen. ramdenime ojaxi
kidev saWiroebs daxmarebas
da nel-nela, etapobrivad,
yvelafers gavakeTebT.
5-10 wlis ganmavlobaSi am
adamianebs msgavsi problemebi
ar SeeqmnebaT, yvelaferi mya-
rad da safuZvlianad aris ga-
keTebuli.
15 ivliss 1 weliwadi Ses-
ruldeba, rac am qalaqis me-
ri var. am dRes Cems amomrCe-
vels angariSs Cavabareb. Sev-
xvdebi Cems Tanaqalaqelebs _
gavuziarebT Sexedulebebs _
ra gvinda, ra jobs, ra gava-
keTeT, ras gavakeTebT da a.S.
yvelafers vakeTebT im ana-
lizis safuZvelze, rasac
gvawvdis Cveni mosaxleoba _
ras iTxovs, ra prioritetebi
aqvs, ra surs, ra aris auci-
lebeli. am informaciebis ana-
lizis safuZvelze gakeTdeba
2015-17 wlis ganmavlobaSi
gansaxorcielebeli proeqte-
bi.
quCaSi davdivar fexiT,
manqaniT, yvelas SeuZlia mo-
vides da Tavisuf-
lad hqondes CemTan
urTierToba. xalxi
modis, uSualod me-
saubreba. aRar aris
SiSis SegrZneba. mec
momwons es uSualo
da mok ide buleb a ,
radgan Zalian didi
usamarTloba Tvi-
Ton maqvs gadatani-
li wina reJimisgan.
adamianis mTavari
monapovari Tavisuf-
lebaa da Tavisufa-
li urTierTobebi.
me da zugdidelebi
yvela problemaze
Tamamad vsaubrobT.
irakli kaku-lia, qalaq foTis meri: fo-
Ti strategiuli mniSvnelo-
bis qalaqia da asocirdeba sa-
porto, sanavsadgure qalaq-
Tan. saqarTvelos damoukideb-
lobis pirobebSi, 25 wlis
ganmavlobaSi, navsadgurTan
mibmulad ganviTarda yvela
infrastruqturuli proeqti.
foTs aqvs unikaluri ad-
gilmdebareoba _ paliastomis
tba, Savi zRva da mdinare ri-
oni gansakuTrebul saxes aZ-
levs qalaqs.. rions kavkasio-
nidan Camoaqvs naSali qanebi,
romlebic zRvis piras Sav
qviSad grovdeba. urekidan yu-
levamde rionis natani qviSaa
da es aris unikaluri.
erTi sityviT, foTi re-
gionSi gansakuTrebuli adgi-
lia, romelic sainteresoa
turizmis TvalsazrisiT.
winasaarCevno periodSi im-
TaviTve vpirdebodi Cems moqa-
laqeebs, rom am mimarTulebiT
ganvaviTarebdi qalaqs.
Zalian bevri sawarmo aris
foTSi. magram mosaxleobis
socialuri uzrunvelyofisT-
vis mainc ar aris sakmarisi.
50 000-iani qalaqia da
biznesis brunvisTvis, es, ram-
denadme, arasakmarisia. Cven
jerjerobiT ver vaxerxebT
axalgazrdebis srulad damag-
rebas qalaqSi.
malTayvis ubani swored is
adgilia, romelic Cemi gansa-
kuTrebuli yuradRebis cent-
rSia da Cemi xelmZRvanelobis
pirveli dReebidanve, regio-
nis gubernatoris batoni
levan Sonias xelSewyo-
biT, infrastruqturis minis-
tris, qalaqis maJoritari de-
putatis daxmarebiT miviReT
Tanxa _ 120 000 lari imis-
Tvis, rom gamogvecxadebina
konkursi malTayvis zolisa
da bulvaris keTilmowyobis-
Tvis. gaimarjva sakmaod Zli-
erma kompaniam, romelmac 105
000 larad dado 18-naxevari
milioni laris Rirebulebis
proeqti. aqedan 5 mln ukve
gamoyofilia centraluri xe-
lisuflebis mier infrast-
ruqturuli RonisZiebebisT-
vis da ramdenime dReSi samu-
Saoebi daiwyeba. es iseTi
mniSvnelovania foTisTvis,
rom foTi didi gamowvevebis
winaSe dadgeba, erT-erTi
mniSvnelovani sakurorto
zona gaxdeba da TviT foTe-
lebisTvis sasikeTo mniSvne-
lobas SeiZens.
foTi marTlac aris erT-
erTi gansakuTrebuli qarTu-
li qalaqi, Zalian saWiro qa-
laqi, romelsac bolo 20
wlis ganmavlobaSi yuradReba
ar eqceoda.
Cveni, anu xalxis mTavro-
bis da xelisuflebis mosvlis
Semdeg regions da qalaq foT-
sac meti yuradreba eqceva.
komunistebis dros didZa-
li Tanxebi ixarjeboda gran-
diozul proeqtebze, magram
verc maT SeZles foTis kana-
lizaciis sistemis mowesri-
geba. Cveni xelisuflebis pi-
robebSi tenderi gamocxade-
bulia da male, samwliani
gegmis farglebSi, yvela
ojaxTan iqneba saTanado sani-
tarul-higienuri komunikacia.
amas garda, ramdenime milioni
lari ixarjeba imisTvis, rom
qalaqs 24-saaTiani wyalmoma-
rageba hqondes, es proeqtic
ganxorcieldeba 2016 wlidan.
mosaxleobasTan Sexvedris
dros winasaarCevnod vambob-
di: dagvisaxeleT erTi gake-
Tebuli saqme, rac miewereba
`nacmoZraobas~, rom me vTqva
madloba-meTqi.
ar aris aseTi ram.
erTaderTi, rac `nacmoZra-
obis~ dros dasrulda, es iyo
sakaTedro taZris mSenebloba,
romlis ganxorcielebaSi Ti-
Toeulma moqalaqem miiRo mo-
nawileoba.
foTis Teatric ki, rome-
lic unda dasrulebuliyo,
gaWimes da ukve Cveni xeli-
suflebis pirobebSi, 2013
wels gamoiyo 2 mln naxevari
lari da dasrulda Teatris
mSenebloba.
amitomac, me, Tamamad vela-
parakebi Cems Tanaqalaqelebs.
daviviwye yvelaferi Zveli ar-
Cevnebis Semdeg, aRar vlapara-
kob `nacmoZraobis~ namoqme-
darze, magram erT ramesac ver
damisaxeleben nacionalebi,
rom sasikeTo gaukeTes qalaqs.
navsadguri da mimdebare
teritoriebi usasyidlod ga-
asxvises. uamravi kanondarRve-
va aqvT Cadenili. 2008 wels
maJoritarad viyridi kenWs
opoziciidan da kargad vici
`nacmoZraobis~ xrikebi. mas
Semdeg, rac biZina ivaniSvili
gamoCnda qarTul politikaSi,
SesaZlebloba gaCnda Tanaswo-
ruflebiani politikuri Ta-
maSis da mec momeca saSuale-
ba erTi aguri damedo Cemi
qveynis mSeneblobis saqmeSi.
Cveni prioritetia, ro-
gorc zemoTac mogaxseneT,
ezoebis keTilmowyoba, saer-
To sacxovreblebSi mZime
mdgomareobaa, mosawesrigebe-
lia Sida kanalizaciis siste-
ma. gamoiyo daaxloebiT, 600
000 lari. vawesrigebT tro-
tuarebs, gadaxurvebs, vaSe-
nebT axal sabavSvo baRs, va-
remontebT musikalur sko-
las, gadavxureT muzeumi, qa-
laqSi vaSenebT ramdenime sta-
dions. weRan malTayva imitom
gamovyavi, rom es ar aris
mxolod foTelebis sakuTre-
ba. es aris saqarTvelos tu-
ristuli zonis gafarToebis
SesaZlebloba. Savi zRvis
plaJebs miemateba, daaxloe-
biT, 7 km sanapiro zoli.
momaval wels foTi tu-
ristuli nakadebisTvis sru-
lad iqneba mzad.
araerTi investori inte-
resdeba sastumroebis mSeneb-
lobis sakiTxiT.
malTayvis gaSenebisTvis
ukve gadmogveca specteqnika _
420 000 laris Rirebulebis.
rogorc qalaqis mmarT-
vels, xelisuflebisTvis mad-
lobis meti araferi meTqmis.
uxerxulad gamomdis, rad-
gan TviTon var am xelisufle-
bis warmomadgeneli, magram mad-
lobas vambob ara rogorc me-
ri, aramed, rogorc erTi rigi-
Ti foTeli, rigiTi moqalaqe.
irakli kakulia
foTis porti
14 gv.
malTayvis sanapiro zoli
14 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
rac exeba fabrika-qarxnebs.
arsebobs Tavisufali industriu-
li zona, sadac axla aris sakmaod
kargi pirobebi. dRg-sgan gaTavisuf-
lebuli arian mewarmeebi da damzade-
buli produqcia sazRvargareT damza-
debulis rangSi gadis bazarze.
qalaqSi aris oTxi Tevzis gadama-
muSavebeli qarxana.
uaxloes TveebSi TurqebTan erTad
ramdenime sawarmos gavxsniT. erT-er-
Ti plastmasis sawarmo iqneba da a.S.
Cveni oponentebi rom amboben, ra
gakeTda 2012 wlidano?! minda vuTxra
maT: movidnen foTSi, naxon, ra gakeT-
da, ra keTdeba, aqedan daiwyon daTva-
liereba da mere ilaparakon sxvaze.
5-6 mln-iani ragbis stadioni aSen-
da qalaqSi batoni biZina ivaniSvilis
daxmarebiT. dRes foTSi sakmaod kargi
ragbis skolaa. ori Cveni aRzrdili
safrangeTis A klasis gundebSi Tama-
Sobs _ dima basilaia da zura Jvania.
sxva sportis saxeobebic ganviTarebu-
lia qalaqSi. fexburTis ganviTarebis-
Tvis kidev meti gvinda, rom gavakeToT.
rac exeba opozicias.
mec viyavi opoziciaSi da mesmis ma-
Ti da Tu zRvars ar gadavlen, yvela-
feri Cveulebriv kalapotSi, civili-
zebulad warimarTeba.
ediSer Toloraia, zugdidis
sakrebulos gamgebeli: 2012 wels
sul sxva etapi daiwyo zugdidis
cxovrebaSi.
kohabitacia, romelic mtkivneu-
lad miiRo mosaxleobam, faqtobrivad,
imis ganmsazRvreli iyo, visTan SeiZ-
leboda TanamSromloba da visTan _
ara. vin SeiZleboda Cagveba CvenTan
erTad qveynis mSeneblobaSi.
winaaRmdegobebi iyo da aris, mag-
ram Sedegic gvaqvs. erovnuli Tanxmo-
bisken gadavdgiT nabijebi. Cven yvelas
miveciT Sansi, rom miuxedavad poli-
tikuri mrwamsisa, qveynis mSenebloba-
Si gverdiT dagvdgomodnen, magram yve-
lam sakuTari gza airCia.
mravali seriozuli proeq-
ti ganxorcielda zugdidis ra-
ionis masStabiT,. icis sazoga-
doebam, rom mniSvnelovani mov-
lena moxda, roca gaiyo zugdi-
dis raionis da meriis adminis-
traciebi. yovelive aman Sroma-
tevadi samuSaoebi warmoSva,
magram yvelafris daZleva SeiZ-
leba Tu erTad davdgebiT da
raionis, qalaqis, regionis ke-
TildReobisTvis vizrunebT.
unda aRvniSno, rom aqtiu-
rad iyo sazogadoeba CarTuli
raionSi gansaxorcielebeli
proeqtebis ganxilvasa da aR-
srulebaSi.
13 gv. regionSi ori wlis ganmavlobaSi sxvadasx-
vva dafinansebis wyaroebis mixedvT ganxorcie-
lebuli da mimdinare proeqtebis raodenobam
Seadgina 956.
proeqtebis dafinansebis wyaroebia: region-
Si gansaxorcielebeli proeqtebis fondi; mu-
nicipaluri ganviTarebis fondi; gaerTianebuli
wyalmomaragebis kompania; adgilobrivi biuje-
ti; energetikis saministro; ganaTlebis sami-
nistro; sportisa da axalgazrdobis saminist-
ro; soflis meurneobis saministro; ekonomikis
saministro; jandacvisa da socialuri dacvis
saministro; iusticiis saministro; garemos
dacvis saministro; mTavrobis gankarguleba;
adgilobrivi biujeti.
qvemoT gTavazobT regionSi gansaxorciele-
beli proeqtebis fondidan, municipaluri gan-
viTarebis fondidan, gaerTianebuli wyalmoma-
ragebis kompaniidan da adgilobrivi biujeti-
dan dafinansebuli proeqtebis raodenobas ka-
tegoriebis mixedviT:
gzebis reabilitacia - 123 proeqti;
reabilitirebuli da aSenebuli iqna 110
xidi.
ganxorcielda wyalmomaragebis 85 proeqti;
wyalarinebis qselis reabilitacia - 16
proeqti
reabilitirebuli da aSenebuli iqna 11 sa-
bavSvo baRi.
ganxorcielda keTilmowyobis 12 proeqti;
gare ganaTeba moewyo 10 obieqtze;
ganxorcielda napirdacviTi RonisZiebebis
69 proeqti;
saniaRvre sadrenaJe sistemis 26 proeqti;
sportuli obieqtebi - 11 proeqti;
kulturis obieqtebi - 8 proeqti;
administraciuli Senobebis reabilitacia -
42 proeqti;
Senobebis mSenebloba - 8 proeqti;
dasvenebis obieqtebi - 4 proeqti;
trotuarebis reabilitacia - 3 proeqti;
sarwyavi arxebi - 6 proeqti;
sxva proeqtebi - 122 proeqti;
ori wlis ganmavlobaSi adgilobrivi biu-
jetiT dafinansebulia 202 proeqti.
soflis mxardaWeris programis farglebSi
regionSi ori wlis ganmavlobaSi ganxorciel-
da 2 564 proeqti saproeqto RirebulebiT 14
300 000 lari.
soflis programis proeqtebi:
gza - 649; keTilmowyoba 347; xidebi da
xid-bbogirebi - 293; wyalmomarageba - 289; ba-
Ri - 220; saniaRvre arxebi -1101; sportuli mo-
ednebi - 98; sasaflaoebis SemoRobva - 97 ;mo-
sacdeli - 76; napirsamagri -773; wisqvilebis
mowyoba -668; administraciuli Senoba da kul-
turuli obieqtebi - 56; sxva proeqtebi 197
saqarTvelos mTavrobis mier stiqiis Sede-
gebis salikvidaciod ganxorcielda 340 pro-
eqti.
2015 wels zemoT CamoTvlili dafinansebis
wyaroebidan, maT Soris soflis programiT da-
gegmilia 1337 proeqtis ganxorcieleba.
SemuSavda 2015-22017 wlebis samoqmedo geg-
ma. samoqmedo gegma iTvaliswinebs proeqtebis
rangirebas prioritetulobis mixedviT.
2014 wels Catarda saerTaSoriso biznes
forumi „anaklia 2014“. msgavsi sainvesticio
forumebisa da konferenciebis gamarTva dageg-
milia sistematiurad.
Seiqmna samegrelo-zzemo svaneTis sainvesti-
cio veb gverdi www.investinsamegrelo.ge. veb-gverdi investorebs SesaZleblobas aZlevs mi-
iRon maTvis sasurveli informacia. amasTanave,
veb-ggverdze ganTavsebulia rogorc mza proeq-
tebi aseve sainvesticio winadadebebi.
2015 wels samegrelo-zzemo svaneTi region-
Si Seiqmna „axalgazrda liderTa klubi“. klu-
bi aerTianebs regionis lideruli Tvisebebis
mqone axalgazrdebs. klubis amocanaa iseTi
proeqtebis Sesaxeb winadadebebisa da rekomen-
daciebis SemuSaveba da SeTavazeba samxareo ad-
ministraciisTvis, romelic regionSi Seqmnis
axalgazrdul politikas. liderTa klubis
wevrebisTvis gaTvaliswinebulia sistematiuri
trening-sseminarebi da sajaro leqciebi cnobi-
li da warmatebuli gest-sspikerebis monawile-
obiT.
regionSi Seiqmna avtomoyvarulTa klubi
saxelwodebiT “WESTERN DDRIVERS”, rome-
lic aerTianebs dragisa da driftis moyva-
rulebs.
ediSer Toloraia
15saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w. Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
axla ar aris konfronta-
ciis dro.
me viyavi opozicioneri da
vici, ras niSnavs es, magram
mivmarTav opozicias _ iyaviT
metad konstruqciulni, kama-
Tis, kritikis ufleba yvelas
aqvs, magram usafuZvlod da
kanondarRveviT ara.
ar SemiZlia ar aRvniSno,
rom muzeumebis marTvis samsa-
xurma, romelic gansakuTre-
biT kargad muSaobs, mravali
miviwyebuli saxeli gaaxsena
sazogadoebas, Catarda Ronis-
Ziebebi, Seiqmna bukletebi, sa-
zogadoebas cocxlad daubru-
nes miviwyebuli saxelebi. mu-
nicipalitetis mxardaWeriT
bevri sxva RonisZieba tarde-
ba, gagrZeldeba yovelive es
da ufro masStabur xasiaTs
miiRebs. Cven monawileobas
vRebulobT sxvadasxva saer-
TaSoriso SekrebebSi, rogor
SemecnebiT, ise sxva tipis
RonisZiebebSi.
aleqsandre griga-lava, martvilis municipa-
litetis gamgebeli: weliwadi
sruldeba, rac martvilis
gamgebeli var, raionSi uamra-
vi proeqti ganxorcielda am
xnis ganmavlobaSi. erT-erTi
aris senaki-banZa-xonis Sema-
erTebeli udidesi magistra-
lis mSenebloba. martvili-
abedaTis da noqalaqevis Sema-
erTebeli ori udidesi magis-
tralis mSeneblobac mniSvne-
lovani miRwevaa CvenTvis. aR-
saniSnavia salxino-waCxurus
gzis mSeneblobis dasrule-
bac. martvilis raioni tu-
ristebis mozidvazea orien-
tirebuli da Cvenc es mimar-
Tuleba aviReT. amitom, pir-
vel rigSi, gzebi keTilmo-
vawyveT.
pirveli etapi ganxorci-
elda Wyoni-kiwia-noRis gzis
mSeneblobasTan dakavSirebiT.
am gzis mSeneblobis meore
etapi ukve dasrulda. sofel
baldis mamaTa monastramde as-
faltis safari ukve davageT,
baldidan sofel salxinomde
gzis mSeneblobebi axla mimdi-
nareobs. sofel baldidan so-
fel lecavemde gakeTdeba gza
da igi miuerTdeba sofel
salxinos. sofeli salxino
Cvens raionSi gamorCeulia
turistebis interesis Tval-
sazrisiT, aq aris waCxerus ek-
lesia da dadianebis saxl-mu-
zeumi. sofeli, wlis bolom-
de, faqtobrivad, moasfalte-
buli iqneba. axla mimdinare-
obs keTilmowyobis samuSaoe-
bi. Tamamad vityvi, rac gakeT-
da, am soflebSi, 20 wlis gan-
mavlobaSi ar gakeTebula.
yovelive amis garkveva da
dadastureba dainteresebul-
TaTvis Zneli ar iqneba. Seg-
viZlia metrobiT da kilo-
metrobiT davTvaloT, wina
mTavrobis, imis wina mTavro-
bis dagebuli gzebis raiode-
noba erTad SevkriboT da Se-
vadaroT `qarTuli ocnebis~
periodSi dagebuli gzebis
raodenobas. maTematika yvelam
viciT da mets da naklebs yve-
la varCevT.
`qarTuli ocnebis~ mmarT-
velobis or weliwadSi ufro
meti gavakeTeT, vidre bolo
20 wlis ganmavlobaSi gakeT-
da!
samwuxarod Tu sabednie-
rod, piarze ar vmuSaobT. Cven
saqmes vakeTebT.
Cvens gakeTebul saqmeebs
xedavs mosaxleoba, xedaven
turistebi.
rad unda amas yvirili da
lentebis Wra. martvilis ra-
ioni mTlianad xaraCoebSia.
mimdinareobs Zveli, mito-
vebuli yofili I skolis Se-
nobis reabilitacia. wlebis
ganmavlobaSi am SenobisTvis
aravis miuxedia.
valamazebT qalaqs, raions.
gaTavisuflda biznesi yo-
velgvari wnexisgan.
dResac myavda stumrad
biznesmeni, romelsac Cemod-
niT fuls ki ar vTxovT, vex-
marebiT sabuTebis
SegrovebaSi, rom
droulad daiwyos
saqmianoba.
saxelebs da gva-
rebs CamogiTvliT
im adamianebisa, rom-
lebic dabrundben
martvilSi da mSob-
liur kuTxeSi api-
reben saqmianobis
gaSlas.
magaliTad, ba-
toni aleqsand-re axvlediani,igi muSaobda ukrai-
naSi, Camovida da
raionSi apirebs
saqmianoba daiwyos.
misi damsaxurebaa
sofel salxinoSi sabavSvo
baRis safuZvliani remonti.
aseve, batoni aleqsand-re xurcilava, romelic
martvilis kerZo skolas Se-
nobas uSenebs da gaaremontebs
kidec. iqve akeTebs gasarTob
centrs da a.S. es adamiani ma-
namdec cxovrobda martvilSi.
milionian proeqts axor-
cielebs batoni aleqsandre
axvlediani sofel salxinoSi.
salxinoelia TviTon da cdi-
lobs sasikeTo saqmeebi gaake-
Tos am soflisTvis. salxino
turistebisTvis isedac sain-
teresoa, radgan igi mdebare-
obs mdinare waCxurus da mdi-
nare texuris SesarTavTan. aq
gasarTobi centris mSeneblo-
ba ukve dawyebulia.
gvexmarebian adgilobrivi
biznesmenebi _ magaliTad, ka-xa kveselava, romelic
Txilis realizaciis saqmiT
aris dakavebuli, misi inicia-
tiviT aris aSenebuli kerZo
samedicino dawesebuleba, ro-
melic, rogorc vici, erT-er-
Ti SesaniSnavi klinikaa sa-
qarTveloSi. dasaqmebuli
hyavs ramdenime aTeuli mart-
vileli, romlebsac maRal
xelfasebs uxdis. batoni ka-xa kveselava amJamad, Sesa-
niSnav Senobas aSenebs raio-
nis centrSi.
adgilobrivi biznesmeni
gaxlavT batoni gvilavac,
romelsac meqaTmeobis biznesi
aqvs da TviTonac apirebs ra-
ions auSenos erTi kargi da
saWiro axali Senoba. am ada-
mians surs Tavisi biznesi ga-
afarTovos meRoreobis da
mecxoveleobis kuTxiTac.
biznesmenma icis, rom Cveni
mxridan maqsimaluri xel-
Sewyoba eqneba.
aucileblad unda aRiniS-
nos batoni fridon injias
wvlilic raionis ganviTare-
baSi, man SesaniSnavi sastum-
ro Semata raions.
visac martvili adre una-
xavs, axla, SeiZleba iTqvas,
veRar icnobs.
saqarTvelos mTavrobis
dafinansebiT martvilis rai-
onSi mimdinareobs stadionis
mSenebloba. martvilis cent-
raluri stadionis gazonis
mSenebloba mTlianad xeli-
suflebis mier aris dafinan-
sebuli. es stadionic erT-
erTi saukeTesoa saqarTvelo-
Si.
maqsimalurad vcdilobT
raioni gavalamazoT. ZiriTadi
samuSaoebis dasrulebis Sem-
deg daviwyebT gazonebis, sava-
li bilikebis, skverebis ke-
Tilmowyobas. am kuTxiT ten-
deri gamocxadebuli iyo da
Zalian male sruliad Seicv-
lis saxes martvili.
erTi weliwadi ar aris
iseTi didi dro, rom ufro
meti gakeTebuliyo, Cven yve-
lafers fundamenturad vake-
TebT da ara zereled da saC-
veneblad.
rasac davpirdiT mosaxle-
obas, gavukeTebT.
yvela Tanxa raions da mo-
saxleobas moxmardeba, erTi
TeTric ar daikargeba umiz-
nod.
erTi mTavari ocneba maqvs,
rogorme msurs kurortlebardesken gzis aRdge-
niTi samuSaoebi daiwyos. es
aris unikaluri adrili da
Tu lebardec Tanamedroved
gaSenda, martvili sul sxva
iers SeiZens.
martvilis kanioni calke
saubris Temaa.
xSirad gviwevs iq Casvla,
radgan, miuxedavad imisa, ad-
gilebi daculi teritoriebis
saagentosi da kerZo pirebisa-
caa, mainc Cven gviwevs garkve-
uli samuSaoebis Catareba, ma-
galiTad, dacva-dasufTavebis
da a. S. da unda iTqvas, rom
weliwadis nebismier dros iq
uamravi damTvalierebelia.
imedi gvaqvs, rom wels ukve
daiwyebs daculi teritorie-
bis saagento am adgilebis ke-
Tilmowyobas.
axlo momavalSi vapirebT
texuris piras jomardobis
centri gavxsnaT. baton daviT
qacaravasTan erTad erTobliv
proeqts vaxorcielebT. rai-
onSi gvaqvs saqarTveloSic
da regionSic erT-erTi war-
matebuli safexburTo skola.
am skolaSi gazrdili bavSve-
bi dRes umaRles ligaSi Ta-
maSoben.
me, sakuTari saxsrebiT,
raionSi daviwye da ufasod
vavarjiSebdi axalgazrdebs
ragbiSi. Cems aRzrdilebs
dRes raionSi ragbis kerZo
gundebi aqvT gaxsnili.
me da Cemma Tanamoazrem,
batonma daviT kilasoni-am movaxerxeT da davaarseT
`lelos~ federacia. aRvad-gineT da gadavarCineT spor-
tis erT-erTi uZvelesi saxe-
oba. sofel didi WyonSi mini
sportuli moednis mSeneblo-
ba iwyeba.
Cveni saubridan erT kvira-
Si me iseT monacemebs davdeb,
rom Cems mier gakeTebuli saq-
meebis Sedegad gegmis 96%-
iani Sesruleba meqneba. es sa-
qarTveloSic ki rekordia
aleqsandre
grigalava
martvilis kanioni
16 gv.
16 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.Zlieri regionebi Zlieri saqarTvelosTvis
(icinis.) damrCa musikaluri
skolis reabilitacia, Torem
100% Sesruleba meqneboda.
wlis bolomde yvelafers
SevZlebT. amitom, mgonia, rom
Sromas damifasebs mTavroba
da erT saWiro proeqts kidev
dagvifinansebs raionSi.
`qarTuli ocnebis~ xeli-
suflebis efeqturobaSi vi-
sac eWvi epareba, aris kalku-
latori, viciT maTematika,
naxeT, ra gaakeTa sxvam, ras
akeTebs Cveni mTavroba.
noe pertaia, zugdidismunicipalitetis keTil-
mowyobis centris direqtori:
axali cxovreba movida. mo-
saxleobam igrZno es, roca
samuSaoebs vatarebT, davdi-
varT soflebSi, mosaxleoba
gakvirvebulia da ambobs: aq
mxolod arCevnebis win modi-
odnen, rogor moxda, rom ake-
TebT saqmes?!
yvelafers vakeTebT sof-
lebSi _ saniaRvre arxebis
aRdgena, SeRebva, gzebis gaw-
menda, moTibva, ganaTebis mo-
wesrigeba Cveni prioritete-
bia. vRebavT gzis gaswvriv bo-
Zebs. magaliTad, erT TveSi 5
000 boZi SeRebes Cvenma Tanam-
Sromlebma. Seusveneblad vmu-
SaobT, magram asea adamianis
guli, yovelTvis yvela kmayo-
fili ar iqneba, Tumca es ar
niSnavs imas, rom Cven ar un-
da vakeToT saqme.
magaliTad, jixaSkarSiTarCia jebirebSi CavsviT ise,
rom wvimebis dros veRar gad-
mova napirs da veRar daazara-
lebs mosaxleobas.
gegma gvaqvs Sedgenili mo-
saxleobis moTxovnebis Sesa-
bamisad da imis mixedviT
vmoqmedebT, gvyavs mobiluri
jgufic, romelic
dadis da amowmebs,
soflebSi sad ra sa-
Wiroebaa.
ZiriTad yuradRe-
bas vuTmobT quCis
ganaTebebs.
bolos darCel-Si davamontaJeT gare
ganaTebis qseli. so-
fel telmanamde mi-
viyvaneT quCis ganaTe-
bis naTurebi.
anaklia-zugdidam-
de es sakiTxi mogva-
rebulia.
Tvenaxevari mo-
vundiT ruxSi ekal-
bardebis gaCexvas, wlebis gan-
mavlobaSi kaciSvili ar iyo
iq namyofi, rom mzrunveli
xeli moekida iqaurobisTvis,
axla sxva samuSaoebi gvaqvs
dagegmili ruxSi.
mokled, rac SegviZlia va-
keTebT da es yvelaferi etyo-
ba raions da soflebs.
goga gulordava, wa-
lenjixis gamgebeli: proble-
mebi uamravi damxvda. pirveli,
rac aucileblad unda aRvniS-
no, es iyo sabiujeto krizi-
si, infrastruqturuli prob-
lemebi da mZime socialuri
foni.
infrastruqturuli prob-
lemebi Zalian awuxebda mosax-
leobas _ gzebi, mouwesrige-
beli wyalmomarageba, skolam-
deli aRzrdis dawesebulebe-
bi. axla mimdinareobs am
problemebis mogvareba, Tumca,
samwuxarod, daaxloebiT sami
wlis ganmavlobaSi es prob-
lemebi ver mogvardeba.
wyalmomaragebis sistema
komunisturi reJimis Semdeg
uyuradRebod iyo migdebuli.
walenjixa mTagoriani ra-
ionia wyaluxvi mdinareebiT
da sagzao infrastruqtura-
sac Sesabamiss saWiroebs. am
mxriv mniSvnelovani samuSao-
ebi Catarda SarSan da wel-
sac grZeldeba muSaoba. napir-
samagri samuSaoebi intensiu-
rad mimdinareobs.
mosaxleobis ZiriTad Se-
mosavlis wyaros warmoadgens
Txili.
am ori wlis ganmavlobaSi,
yvela is saxelmwifo Tu sxva
programebi, tenderebi, rac
raionSi ganxorcielda, yvela
maTganSi CarTuli iyo adgi-
lobrivi mosaxleoba, 70-80%
walenjixelebi dasaqmdnen
yvelgan, sadac ar iyo speci-
fikuri samuSaoebi da saqme
ar iTxovda specialists.
Tanxebis Semodineba raion-
Si socialur fonzec aisaxa.
mdinare Waniswylis mida-
moebSi kunZuliviT terito-
riaze mosaxleoba amindis ga-
uaresebis gamo raions sru-
lad wydeboda, Cven gavakeTeT
Tanamedrove xidi, sadac ne-
bismier dros Tavisuflad Se-
uZlia gadaadgileba rogorc
fexiT mosiarules, aseve
transportiT mosargeblesac.
igegmeba raionSi quCebis rea-
bilitacia, ori sabavSvo ba-
Ris mSenebloba, skolis rea-
bilitacia, sof-
lis mxardaWeris
programis farg-
lebSi mosaxleo-
bas gamoeyofa
Tanxa, mTliano-
baSi 190 000
lari.
mosaxleobis
dakveTiT, daax-
loebiT, 185 pro-
eqtia dagegmili.
es aris maT mier
SerCeuli, maTi
iniciativiT ga-
mokveTili prob-
lemebi. kerZod,
Sida gzebi, wyal-
momarageba, sko-
lamdeli dawesebulebebisTvis
garkveuli tipis kosmetikuri
remonti, inventaris SeZena da
a. S.
gazifikaciis problema
yvelaze mwvaved dgas raionSi.
gubernatoris iniciativa gax-
ldaT, gagvekeTebina gazmoma-
ragebis marSrutebi, Seviswav-
leT SesaZlo, alternatiuli
gzebi, abonentTa savaraudo
raodenoba davadgineT, mimdi-
nareobs muSaoba, CarTulia
energetikis saministro da
daaxloebiT, or weliwadSi
SeiZleba ganxorcieldes es
proeqtic.
eleqtroenergiis kuTxiT
uamravi problema dagvxvda. ra-
ioni srulad ar iyo gamricxve-
lianebuli. nakifu, muJava da
sxva soflebi TviTneburad mo-
ixmardnen eleqtroenergias. es
sakiTxic mogvarebulia.
wleuls raioni gadavida
saxazino momsaxurebaze, sa-
dac programulad aris gawe-
rili yvela mosalodneli
xarji, rac Cveni biujetis
sinamdvileSi SeiZleba rea-
luri iyos. maqsimalurad Se-
vecadeT, biujeti metad ori-
entirebuli yofiliyo mosax-
leobis interesebze.
raionSi 10 000-ze meti
beneficiaria da 9 000-ze
meti registrirebuli devni-
li. es ukanasknelni sacxov-
rebliT yvelani ar arian
dakmayofilebulni. saxelm-
wifo programis farglebSi
etapobrivad mimdinareobs ma-
Ti dakmayofileba.
rac unda warmatebebze
visaubroT, socialuri foni
raionSi mainc mZime rCeba.
TviTSefasebebSi, zogadad,
kritikuli var, magram, mimaC-
nia, rom mosaxleobas imedi
davubruneT. gansxvaveba igrZ-
no xalxma. Tavisuflad Se-
uZliaT azris gamoxatva.
2013 wels, roca 2014 wlis
biujets vgegmavdiT da 2014
welsac, roca 2015 wlis bi-
ujets vayalibebdiT, mTeli
raioni SemoviareT, SevxvdiT
mosaxleobas da amis mixed-
viT davgegmeT prioritetebi.
xalxis interesebi aris Cven-
Tvis mTavari.
ase rom, tyuilad nu
provocireben Cveni oponentebi.
`qarTuli ocneba~ muSaobs!
iranda kalandaZe
15 gv.
noe pertaia
`saerTo gazeTis~ redaqcia
madlobas uxdis samerelo-
zemo svaneTis gubernatoris
moadgiles, baton kkaaxxaa rruussiiaass,
gubernatoris pressamsaxuris
ufross paata lagvilavas,
mweral laSa gvasalias
regionis saqmianobis
amsaxveli masalebis
moZiebaSi daxmarebisa
da mxardaWerisTvis.kaxa rusia paata lagvilava laSa gvasalia
goga gulordava
walenjixa
saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w. 17
samarTlianobis aRdgenis,
ukanonod CamorTmeuli Tu
warTmeuli qonebis dabrune-
bis Tema dRevandel saqarTve-
loSi, samwuxarod, banalur
da, SeiZleba Tamamad iTqvas,
gacveTil Temad iqca. Tumca,
istoria, romelsac axla Se-
mogTavazebT, 15 (!) weliwadia
grZeldeba da rodis dasru-
ldeba, amis Tqma dRes SeuZ-
lebelia, radgan biurokrati-
uli manqana-meqanizmi axlac
kargad muSaobs, magram vis
sasargeblod, es aris gasark-
vevi. Tumca, aqve aRsaniSnavia,
rom gasarkvevi da gamosaZie-
beli am saqmeSi didi arafe-
ria, mTavari survili da mon-
domebaa.
genialuri qarTveli kom-
pozitoris zaqaria faliaSvi-
lis rZali, kompozitor
oTar gordelis meuRle la-
li miqava TaRliTuri maqina-
ciis msxverpli gaxda, rome-
lic samarTlis dadgenas
dRemde cdilobs. qalbatoni
lali erT-erTi pirveli ada-
miani gaxldaT, romelmac 90-
iani wlebis dasawyisSi Caata-
ra teleestafeta. maSin mas
gverdSi jandacvis saminist-
ro da m. kostavas fondi ed-
gen. Tanxac sakmaod solidu-
ri moizida _ TiTqmis 8 mln
maSindeli maneTi. radgan sa-
kuTari sabanko angariSi ar
hqonda, Tanxac am xsenebuli
organizaciebis angariSebze
dairicxa. Tumca amaze qalba-
toni lali yuradRebas ar
amaxvilebs. `rac SemeZlo, ga-
vakeTeo~, ambobs. misi varau-
diT, swored am periodidan
agorda Suris, borotebis
jer patara gunda, romelic
Semdeg zvaviviT daatyda Tavs
gamoCenil xelovanTa ojaxs.
oTar gordelma Tavis si-
cocxleSi daaarsa saloni
`vernisaJi~, romelmac saer-
TaSoriso mniSvnelobis sta-
tusi SeiZina. salonis xar-
jebs, saqarTvelos mTavrobis
dadgenilebiT, saxelmwifo
kisrulobda. oTar gordelma
salons saCuqrad gadasca
sxvadasxva antikvaruli niv-
Tebi. gansakuTrebiT gamoirCe-
va roiali, romelzec zaqaria
faliaSvilma opera `daisi~
Seqmna.
1997 wels `vernisaJis~
bazaze Seiqmna misi samarTal-
memkvidre _ `oTar gordelis
saxelobis saloni-muzeumi
Semoqmedeba~. organizaciis
erT-erTi damfuZnebeli oTar
gordelis meuRle
lali miqava gaxl-
daT. organizaciis
wesdebaSi xazgasmiT
aris miTiTebuli,
rom: `sazogadoeba
pasuxs ar agebs misi damfuZ-
neblis kerZo valdebulebeb-
ze~. ratom dagvWirda amis
citireba, amaze Semdeg gveqne-
ba saubari.
1999 wlis bolos, tu-
ristuli firma `gloria-
2000~-is damfuZnebelma inga
babuaZem (tragikulad moklu-
li xarZianis yofili meuR-
le) TxovniT mimarTa, daxma-
reboda sazRvargareT turis-
tebis gayvanaSi. lali miqavam
turistebisgan aRebuli Tanxa
notarialuri wesiT inga ba-
buaZes Caabara. Tumca `glo-
ria-2000~-is damfuZnebelma
piroba ar Seasrula, turis-
tebi ucxoeTSi ar gaiyvana da
saerTodac gaiqca saqarTve-
lodan. kreditorebma ki bra-
li lali miqavas dasdes da
sisxlis samarTlis saqmec
aRiZra.
_ me marTali rom ar vi-
yo, ase Tamamad Tqvens win ar
vijdebodi da verc Tvals ga-
gisworebdiT! _ gviTxra la-
li miqavam. mas Cvevad aqvs sa-
buTebis wesrigSi moyvana, ne-
bismier oficialur qaRalds
inaxavs.
Tumca sxvagvarad fiqrob-
da Cveni saaRmsruleblo biu-
ro, romelsac im periodSi,
saakaSvilis iusticiis minis-
trobisas gigla agulaSvili
xelmZRvanelobda, romelsac
dRes garemos dacvis minist-
ris posti ukavia. aRZruli
sisxlis samarTlis saqme jer
kidev gasaCivrebis stadiaSi
iyo, rodesac aRmasrulebel-
ma, vinme daviT tabiZem `Se-
moqmedebis~ qoneba daayadaRa
da ratomRac Sesanaxad erT-
erTi momCivanis da kredito-
ris, vinme egiazar baRdasaro-
vis binaSi gadaitana. maSin
gigla agulaSvili iqadnebo-
da, rom Tu SeZlebda, Seis-
yidda zaqaria faliaSvilis
naqon roials da gadascemda
mis saxl-muzeums, magram kre-
ditorma baRdasarovma isto-
riuli instrumenti 200 aSS
dolarad SeiZina da xaraxu-
rad miiCnevda.
riT gaimarTlebs Tavs
yofili aRmasrulebeli da
axlandeli garemos dacvis
ministri axla, Zneli saTq-
melia, magram fazti moxda
_ roiali, romelzec `dai-
si~ Seiqmna, gasxvisebulia.
amasTan, yadaRa daades Cita-
Zis quCaze mdebare lali mi-
qavas saxlsac, romelic mas
memkvidreobiT aqvs miRebu-
li.
2001 wels sasamarTlo
gadawyvetilebiT, yadaRis aq-
ti baTilad iqna cnobili,
Tumca qoneba patronisTvis
ar daubrunebiaT. ufro me-
tic, 2002 wels lali miqa-
vas qonebas axali yadaRa da-
edo. amis garda, lali miqavas
qoneba kvlav baRdasarovis
saxlSi inaxeboda miuxedavad
imisa, rom qonebis Senaxvis
valdebuleba gauqmebuli hqo-
ndaT.
ai, ras gviambobs am saqme-
ze Tavad lali miqava:_ ager ukve ramdeni welia
uflebawarTmeuli, devnili
da dazaralebuli var. Cemma
meuRlem oTar gordeli-fa-
liaSvilma mianderZa saxli,
romelic ZaladobiT da ka-
nondarRveviT, faqtobrivad,
wamarTves. amis gamo ganad-
gurda misi saxelobis saxl-
muzeumi, daikarga oTar gor-
delis da Cemi notebis mdida-
ri biblioTeka. rogorc miTx-
res, makulaturaSi Caabareso.
dakargulia Cemi diskebi da
kompoziciebi. vinc xelovne-
bas icnobs, kargad gamogebs,
ra didi danaklisia es CemT-
vis. istoriuli roialis da-
yadaRebis da gayidvis ufle-
bac ar hqondaT, Tundac imis
gamo, rom profesiiT pianisti
var da roiali Cemi Semosav-
lis wyarod iTvleba. amis
garda, sisxlis samarTlis
saqmis dasrulebamde Cemi an-
tikvaruli qoneba gayides.
yvelaferTan erTad, Cemi fi-
zikurad ganadgurebac hqon-
daT ganzraxuli. 2002 wels
mosaklavad damesxnen Tavs,
mxolod bednieri SemTxvevis
wyalobiT gadavrCi.
_ vin iyo, visac Tqveni ga-
nadgureba surda da ra iyo,
Tqveni azriT, amis mizezi?
_ radgan 2001 wlis miwu-
ruls movige sasamarTlo
procesi, wamovida muqarebi _
gaganadgurebTo. pirdapir ge-
tyviT, Cemi likvidacia baR-
dasarovs surda, romelmac
Cemi saxlidan is roiali wa-
iRo, romelzec opera `daisi~
Seiqmna. Tumca amas igi marto
ver gaakeTebda. mas gigla
agulaSvili mfarvelobda da
igi xelmZRvanelobda nivTe-
bis saxlidan gatanas.
_ dRes gigla agulaSvili
garemos dacvis ministria.
_ diax, Tumca maSin, saa-
kaSvilis iusticiis minist-
robisas saaRmsruleblo biu-
ros xelmZRvanelobda. mis
ojaxs, gansakuTrebiT bebias,
kargad vicnobdi. ras warmo-
vidgendi, rom ase momeqceoda,
Tumca... miuxedavad imisa, rom
Cemi qonebis dayadaRebis aqti
sasamarTlom baTilad cno,
gigla agulaSvilma mosamarT-
lis gadawyvetileba ar Seas-
rula. uaressac getyviT.
2004 wels saaRsrulebo fu-
rceli meored mivitane. sam-
wuxarod, Cemi saqmis doku-
mentacia ganadgurebuli aR-
moCnda. warmoudgenelia, vin-
mes agulaSvilis gareSe gae-
beda dokumentaciis ganadgu-
reba. dRemde es saqme buru-
siT aris moculi.
_ axla Tu iciT Tqveni
nivTebis adgilsamyofeli?
_ garkveuli nawilis ki.
roiali advokat goqsaZis, an-
tikvaruli WaRi da me-19 sa-
ukunis bufeti dali bojguas
saxlSia. gimeorebT, Cemi qo-
nebis warTmeva gigla agulaS-
vilis da nika melias xelmZR-
vanelobiT moxda.
_ nika melia rodis Caer-
To saqmeSi?
_ rogorc giTxariT, me
gavxdi TaRliTuri sqemis
msxverpli, romelic oTar
gordelis istoriuli nivTe-
bis xelSi Cagdebas isaxavda
miznad. amis garda, kulturis
saministrom (saakaSvilis pe-
riodSi) inteleqtualuri sa-
kuTreba `vazis sagalobeli~-
s festivali mompara. 2008
wels saakaSvilis sasamarT-
loSi movuge am uwyebas saqme,
romelsac CemTvis 81 aTasi
dolari unda gadaexada. im pe-
riodSi saaRsrulebo biuros
nika melia xelmZRvanelobda.
81 aTasi dolaris nacvlad
ori aTasi lari SemomTavazes!
amis gamo Cemma advokatma gi-
orgi baramiZem, romelic axla
iusticiis ministris moadgi-
lea, strasburgSi gagzavna Ce-
mi saqme. iciT, raze mwydeba
guli? maSin, rodesac parla-
menti da xelisufleba anti-
diskriminaciul kanons iRebs
da seqsualuri umciresobebis
uflebebis dacviT aris daka-
vebuli, danarCeni moqalaqee-
bis uflebebis dacvaze aravin
fiqrobs.
_ axla ras apirebT, gaag-
rZelebT brZolas Tu gaCum-
debiT?
_ araviTar SemTxvevaSi ar
gavCumdebi! piriqiT, ufro me-
ti SemarTebiT gavagrZeleb
brZolas. saCivriT mivmarTe
mTavar prokuraturasTan ar-
sebul samarTlianobis aRdge-
nis komisias. saCivari sakmaod
vrcelia, sadac viTxov samar-
Tlianobis aRdgenas da Cemi
qonebis dabrunebas. vTxov, ga-
moiZion yvela momxdari faq-
ti, maT Soris, Cemi gataceba
da tyveobaSi yofna, romelic
Caidina baRdasarovma Tavis
meuRlesTan erTad.
gia burduli551 71 27 07
raSi adanaSaulebs lali miqava
saaRsrulebo biuros yofil
xelmZRvanels gigla agulaSvils?
ixileT `saerTo gazeTi~
internetSi
www.saertogazeti.geSSeemmooggvviieerrTTddiiTT FACEBOOK-zze
gigla agulaSvili
18 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
es ufro Jeniazea, vidre
evgeni primakovze. CemTvis
premier-mministris rolSic
Jenia iyo. ase aewyo Cveni ur-
TierToba. megobrobaSi Tanas-
worni viyaviT. namdvil me-
gobrobaSi ki rangebis tabe-
li ar arsebobs. me, rogorc
ufro mWevrmetyvel Tamadas,
Jenia gzas miTmobda xolme.
Cems mexsierebas is Semor-
Ceba megobrebis im mTavrobis
premierad, romlis preziden-
ti medicinis mecnierebaTa
akademiis akademikosi, dide-
buli qirurgi vladimer bu-
rakovski iyo. Cveni kompaqtu-
ri mTavroba savsebiT eteoda
Cemi ZmisSvilis daviT (daTu-
li) ioselianis binaSi, rom-
lis kedlebze ekida jer ki-
dev ucnobi mxatvris zvere-
vis naxatebi. vladimeri (vo-
va) iyo mowafe daTulis pa-
pis _ akademikos ioselianisa
da SemdgomSi profesorisa
da moskovis mTavari kardio-
logis daviT ioselianis mas-
wavlebeli.
mTavrobaSi Sediodnen ag-
reTve `perestroikis~ yaidis
skkp ck-is ori pasuxismgebe-
li TanamSromeli _ nikolai
(kolia) SiSlini da leon
(liova) onikovi. am ukanask-
nelis bed-iRbali gansacvif-
rebelia. man, SeiZleba iTqvas,
saqmianoba daiwyo rogorc
Tbiliselma staJianma sisx-
lis samarTlis damnaSavem!
sxvaTa Soris, Cveni mTavro-
bac Tbilisuri `gadaxriT~
gamoirCeoda. vovac, Jeniac,
liovac, daTulic da mec
warsulSi `Tbiliseli biWe-
bi~ gaxldiT. `perestroikis~
samuSaoTa mwarmoeblebi ko-
lia da liova xmis CaxleCam-
de kamaTobdnen imis Sesaxeb,
Tu vin aris rusuli Jurna-
listikis `pirveli kalami~
_ stanislav kondraSovi
(stasiki) Tu me. kolia sta-
sikis gulSematkivari iyo,
liova _ Cemi. maTs sastik
Serkinebebs samans daudebda
xolme Jenia, romelic pirve-
lobis gvirgvins maniWebda me,
rogorc Tbilisel biWs.
ai aseTi mTavroba gvyavda.
dro damiznebiT xsnida
cecxls Cveni mimarTulebiT.
erTimeoris miyolebiT wavid-
nen megobrebi, axlaxan ki Je-
niac wavida.
mas xSirad adarebdnen
henri kisinjers. magram maT
cota ram Tu hqondaT saer-
To _ SesaZloa, asaki da er-
Tgvari sidinje, laparakis
dros auCqareblobac ki. er-
Tica da meorec brZenTa are-
opags miekuTvneboda da
wyvetdnen imaze ufro rTul
sakiTxebs, vidre vin aris
pirveli _ stasiki Tu me. ki-
sinjeri verasodes gaxdeboda
premieri an prezidenti. pre-
mieri imitom, rom amerikaSi
am Tanamdebobas prezidenti
ikavebs, xolo prezidenti _
imitom, rom henri germaniaSi
daibada (aSS-is konstituci-
iT ki, araamerikul miwaze
dabadebuli amerikis prezi-
denti ver gaxdeba).
Jenia ruseTis premier-mi-
nistri iyo da SeeZlo gamx-
dariyo misi prezidentic,
`semibankirSCinis~ `talax-
Tan~ da telecilismwameb-
lebTan brZola rom SeZlebo-
da. maxsovs, moskovSi gaxure-
buli winasaarCevno brZolis
dros Cavedi. Jeniam icoda Ce-
mi gataceba fexburTiT da mi-
mipatiJa romeliRac saerTa-
Soriso matCze da mis Semd-
gom miRebazec.
arasodes damaviwydeba es
scena. Jenia da moskovis meri
iuri luJkovi, grZel pal-
toebSi gamowyobilni, samTav-
robo loJasa da sabanketo
darbazs Soris mimo-
dian. publika _ mos-
kovisa da ruseTis
politikuri bomondi
kedelz akruli gzas
uTmobs...
im dReebSi qvey-
nis gubernatorTa
umetesobam moaswro
da isini primakov-
luJkovis saarCevno
bloks miemxrnen. mis
gaarjvebaSi eWvi
TiTqmis aravis epa-
reboda. da moulod-
nelad yvelaferi da-
ingra. masStabur wi-
naaRmdegobas miCve-
ulni, Jenia da luJ-
kovi gaugonari ci-
liswamebis winaSe daibnen da
brZolis veli miatoves.
erTxel mweralTa saxlis
restoranSi vsadilobdiT.
Tvalebs ar vujerebdi: Jeni-
as mrCevelTa winasaarCevno
Stabi _ swored igi warmo-
adgenda sufris wevrTa um-
ravlesobas _ gamoiyureboda
rogorc saidumlo seroba,
sadac yvela mociquli iuda
iyo. gamaogna primakovis sib-
rmavem da odnav mogvianebiT
es luJkovsac vuTxari. arc
man damijera.
vidre goliaTebi telem-
werebTan saqmeebs arCevdnen,
bankirebma qveyana iyides da
cisferarSiian langarze `me-
fe boriss~ miarTves...
Jenia arasodes yofila
`perestroikis~ samuSaoTa
mwarmoebeli. es arc miesada-
geboda mas. magram marto es
ar iyo mizezi. misi ekonomi-
kuri Sexedulebebi ufro
farTo iyo da ara imwamieri...
gorbaCovma londonSi mrCev-
lad mainc is waiyvana. Jenia
metismetad rTul mdgomareo-
baSi aRmoCnda. mas unda ve-
kontrolebineT Cven, Jurna-
listebi, romelTa Soris mi-
si uaxloesi megobrebi viya-
viT; magaliTad _ tomas ko-
lesniCenko (tomi) da me,
romlebsac Tavisze ufro
did profesionalebad mivaCn-
diT.
swored londonSi gaCnda
Cveni pirveli da erTaderTi
uTanxmoeba. bi-bi-si-m gamarTa
`mrgvali magida~, romlis
drosac gorbaCovisgan mo-
viTxovdi lamis komunizmis
uaryofas (sxvaTa Soris, mi-
xeil gorbaCovs, mas Semdeg,
rac komunistobaze uari
Tqva, Cemi SekiTxvebiT gamud-
mebiT guls vuwyalebdi). Je-
niam, rogorc amboben xolme,
xaliCaze gamiwvia. magram ara
saWidao, aramed buxaris xa-
liCaze. vaRiareb _ Zneli da
mtkivneuli iyo imis Tvalyu-
ris devneba, rogor urtyamda
is Tavisianebs da rogor as-
rulebda cecxlis generalu-
ri momTviniereblis nebas.
vis ar axsovs, rogor
amoaTria Jeniam deda-ruse-
Ti defoltis Waobidan. er-
Txel moskovidan mirekavs
amerikaSi da masTan erTad
malaiziaSi wasvlas mTava-
zobs, rom Caanacvlos arat-
ransportabelur mdgomareo-
baSi myofi `mefe borisi~.
aseT winadadebebze uars ar
amboben da mec gavfrindi.
samitis dasasruls Jeniam
vrceli interviu momca. axla
minda giamboT is, rac inter-
vius miRma darCa. saubari Se-
exo defolts, romelmac ma-
laizia aranakleb mocela, Tu
metad ara, vidre ruseTi.
`xom xedav, aq ra xdeba, _ me-
ubneba Jenia. _ yvelaferi,
rac malaiziam sesxad aiRo,
aiTvisa. caTambjenebi kuala-
lumpurSi, axali gzatkeci-
lebi, SeiaraRebuli Zalebis-
Tvis gankuTvnili yazarmebi...
es, SeiZleba iTqvas, poziti-
uri defolti iyo. ra moxda
ruseTSi? Cvenc aviReT didi
valebi, magram...~ `moipares?~
_ CavurTe me. `ki ar moipa-
res, gaaniaves~, _ Jenias ar
uyvarda kategoriuli sity-
vebi.
axla xandaxan vfiqrob
xolme _ icoda ki man, rom
premierobidan mis gadadgoma-
Si swored am valebma iTama-
Sa mTavari roli? ramdenis
qurdobac SeiZleboda, moipa-
res da `ojaxma~ imaze fiqri
daiwyo, rogor SeenarCunebi-
na naZarcvi `mamamTavris~ was-
vlis Semdeg. saeWvoa, rom
premiersa da sagareo dazver-
vis yofil ufross ar scod-
noda faqtebi da Tundac Zi-
riTadi cifrebi. magram mas
ar SeeZlo, ar undoda daeje-
rebina, rom fuli qveynis
xelmZRvanelis ideologiad
iqca. is sxva empiriebSi daf-
rinavda, sxva kategoriebiT
azrovnebda...
Jenia cdilobda gaego `o-
jaxisTvis~, magram mas bine-
bis, saxlebis, miT umetes _
mTlianad saxelmwifos mZar-
cvelTa Cveulebriv xrovad
TanasworTa megobroba...
rangebis miRma
Jenia dedasTan
eduard SevardnaZesTan
19saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w.
ar aRiqvamda! ar SeeZlo war-
moedgina saxelmwifos ideo-
logia, filosofia da misi
arsi rogorc naZarcvi sikeTe,
romelic unda gadamalo. sta-
lini, ra Tqma unda, tirani
iyo, magram mas sul ori ki-
teli hqonda _ yoveldRiuri
da sazeimo. breJnevi komunis-
turi Sromis sibariti iyo.
misi qaliSvili moskovis di-
di univermaRis specialur
seqciaSi iafad yidulobda
qurqebs da gadamyidvelebis
meSveobiT spekulantobda. sam-
kilogramiani xizilalis qi-
lisTvis SeiZleboda maqsima-
luri sasjeli gamoetanaT. sa-
eWvoa, rom breJnevsa da mis
ojaxs (amjerad brWyalebis
gareSe) esizmrebodaT simaR-
leebi laJvardovan sanapiroze
an maiamiSi, ararsebuli kunZu-
lebis zesaidumlo angariSeb-
ze gadaricxuli miliardebi
an Tavisi SviliSvilebi oqs-
fordsa da kembrijSi. kutu-
zovis prospeqtze an kuncevo-
Si mdebare breJnevis bina ax-
la saSualo milionersac ki
ar daakmayofilebs. miliarde-
rebze rom araferi vTqvaT.
yvelani londonSi an niu-ior-
kSi arian. magram leonid
iliCsac ki sjeroda Znelad-
warmosaTqmeli sityvis _ ko-
munizmis~, iseve rogorc mis-
gan Camogdebul xruSCovs -
`socializmis~. eseni ki...
Jenias ar surda, yofiliyo
ormoci yaCaRis gamoqvabulis
saerTo salaros gasaRebis
mcveli. `ojaxi~ amas maleve
mixvda da arasaimedo gasaRe-
bis mcveli Tavidan moicila.
amas sakuTari, anu Cveni
upiratesobebic hqonda. rac
ufro Sordeboda kremlis xe-
lisuflebis saTaves, miT uf-
ro uaxlovdeboda daTuli
ioselianis binas. premier-mi-
nistrobis dros daTulisTan
an romelime CvenganTan modio-
da rogorc konspiraciul bi-
naSi. roca savaWro-samrewve-
lo palatis Tavmjdomare gax-
da, Jenia TiTqos xelaxla da-
ibada. nel-nela gamoicemoda
misi wignebi. masTan stumrob-
dnen Zveli megobrebi...
vinc Soridan akvirdeboda
primakovis cxovrebas, SesaZ-
loa mosCveneboda, rom... at-
lantis okeaneze TviTmfrina-
vis ukan mobruneba ukve saer-
TaSoriso urTierTobebis is-
toriis kuTvnilebaa. ruse-
Tis premier-ministrma gadawy-
vita, rom ar SeeZlo molapa-
rakebebi gaemarTa amerikis
prezidentTan, romelmac ko-
sovos umowyalod dabombvis
brZaneba gasca. im TviTmfri-
navSi me ar vyofilvar. ram-
denjerme vcade, warmomedgina
Jenias ganrisxebuli saxe, mag-
ram ar gamomivida. erTxel Ce-
mi warumatebeli mcdelobebis
ambavi vuTxari. Caicina da mi-
pasuxa:
_ maCvene meore kosovo da
gaCveneb Cems risxviT savse sa-
xes...
udidesi nebisyofa akavebda
mis emocias. pirveli me-
uRlis gardacvaleba.
Svilis _ saSas sikvdi-
li... saSa niWieri Jurna-
listi iyo. mamis kvals
mihyveboda, Sua aRmosav-
leTSi Jurnalistad mu-
Saobda. saSa fsevdonimiT
werda. vaJis sikvdilze
Jeniam miTxra:
_ Sen, ori vaJis ma-
mam, kargad ici, rom ma-
mebi ki ar unda marxavd-
nen TavianT vaJebs, ara-
med Svilebi _ mamebs.
saSas amqveynidan was-
vla Jenias Seuxorcebel
Wrilobad darCa.
Jenia Seudrekeli da Seu-
vali iyo, Tumca... maxsendeba
saqarTvelos erT-erTi didi
partiuli muSakis istoria.
gvars ar davasaxeleb. mas Tavs
daatyda eduard SevardnaZis
risxva, romelic im dros sab-
WoTa kavSiris sagareo saqme-
Ta yovlisSemZle ministri
iyo. primakovma da burakovskim
marTlac rom gamohglijes
Tbilisis samarTaldamcav or-
ganoebs da didxans moskovis
saavadmyofoebSi malavdnen.
roca SevardnaZem es ambavi iy-
nosa, warmoudgenlad ganrisx-
da. akademikosebma Zlivs gada-
irCines Tavi. asec xdeboda...
Cems yvela dabadebis dReze
Jenia Tamadobda. ukanasknelad
es iyo SarSan, aprilSi. res-
toranSi SevikribeT. Jenia
mxiarulobda da Cven Soris
erTaderTi iyo, vinc arays
svamda. Cemi SvilTaSvili ni-
kita daufaravi SiSiT Sehyu-
rebda restornis kedlebs,
romlebic Zlieri veluri mxe-
cebis TavebiT iyo `morTuli~.
Jeniam SeamCnia nikitas SeSfo-
Teba da misTvis damaxasiaTebe-
li odnav damcinavi intonaci-
iT uTxra:
_ es jer kidev yvelaferi
rodia. warmoidgine, ra moxde-
ba, Tuki yvela mxeci aq Se-
mocvivdeba.
_ sulac ar meSinia maTi,
magram kedlebis `morTva~ mxe-
cebis TavebiT ar SeiZleba, _
upasuxa nikitam.
yvelani gavxevdiT, Jeniam
ki Tqva:
_ marTals ambob, nikita.
breJnevisa da elcinisgan
gansxvavebiT, primakovs nadi-
roba ar uyvarda, miT umetes
_ orfexian mxecze, romelsac
adamianis saxe aqvs.
melor sturua
kofi ananaTan
bil klintonTan
`saerTo gazeTis~ mkiTx-
velTa SekiTxvebs pasuxobs
gazeTis iuridiuli konsul-
tanti, advokati
mTvarisa kevliSvili.
tel.: 2 79 63 91;0 790 60 64 69; 5 93 78 64 69
* * *
-ggTxovT, gagvacnoT Camo-
naTvali im sajaro informa-
ciebisa, romelTa gasaidum-
loeba dauSvebelia.
-saqarTvelos zogadi ad-
ministraciuli kodeqsis 42-e
muxlis mixedviT, yvelas aqvs
ufleba icodes:
a) informacia garemos Se-
saxeb, agreTve monacemebi im
saSiSroebis Taobaze, rome-
lic emuqreba maT sicocxles
an janmrTelobas;
b) sajaro dawesebulebis
saqmianobis ZiriTadi princi-
pebi da mimarTulebebi;
g) sajaro dawesebulebis
struqturis aRwera, mosamsa-
xureTa funqciebis gansazRv-
risa da ganawilebis, agreTve
gadawyvetilebaTa miRebis we-
si;
d) sajaro dawesebulebis
im sajaro mosamsaxureTa vi-
naoba da samsaxurebrivi misa-
marTi, romelTac ukaviaT Ta-
namdeboba an evalebaT sajaro
informaciis gasaidumloeba
an sazogadoebasTan urTier-
Toba da moqalaqeTaTvis in-
formaciis miwodeba;
e) kolegiur sajaro da-
wesebulebaSi gadawyvetile-
bis misaRebad gamarTuli Ria
kenWisyris Sedegebi;
v) arCeviT Tanamdebobaze
piris arCevasTan dakavSirebu-
li yvela informacia;
z) sajaro dawesebulebis
saqmianobis Sesaxeb audito-
ruli daskvnebisa da revizie-
bis Sedegebi, agreTve, sasa-
marTlos masalebi im saqmeeb-
ze, romelSic sajaro dawese-
buleba mxares warmoadgens;
T) sajaro dawesebulebis
gamgeblobaSi arsebuli saja-
ro monacemTa bazis saxelwo-
deba da adgilsamyofeli, ag-
reTve sajaro monacemTa bazi-
saTvis pasuxismgebeli piris
vinaoba da samsaxurebrivi mi-
samarTi;
i) sajaro dawesebulebis
mier monacemTa Segrovebis,
damuSavebis, Senaxvisa da gav-
rcelebis miznebi, gamoyenebis
sferoebi da samarTlebrivi
safuZveli;
k) sajaro monacemTa baza-
Si misi personaluri monace-
mebis arseboba an ararseboba,
agreTve maTi gacnobis wesi,
maT Soris, im procedurisa,
romliTac moxdeba piris
identifikacia, Tu pirma (mis-
ma warmomadgenelma) Seitana
moTxovna Tavis Sesaxeb mona-
cemebis gacnobis an maTSi
cvlilebis Taobaze;
l) im pirTa kategoria,
romelTac kanoniT ufleba
aqvT gaecnon sajaro monacem-
Ta bazaSi arsebul persona-
lur monacemebs;
m) sajaro monacemTa baza-
Si arsebul monacemTa Semad-
genloba, wyaroebi da im pir-
Ta kategoria, romelTa Sesa-
xeb grovdeba, muSavdeba da
inaxeba informacia.
n) yvela sxva informacia,
romelic kanoniT gaTvaliswi-
nebul SemTxvevebSi da dadge-
nili wesiT ar aris miCneuli
saxelmwifo an komerciul
saidumloebad an ar warmoad-
gens personalur monacemebs.
* * *
-rrogoria sajaro mosamsa-
xuris gamosacdeli vada?
-araumetes 6 Tvisa.
* * *
- debs Tu ara fics saja-
ro mosamsaxure, romelic
pirvelad iqna miRebuli sam-
saxurSi?
- diax, aseTs iTvaliswi-
nebs sajaro samsaxuris ka-
nonmdebloba.
muxli 28. mosamsaxuris
fici
1. piri, romelic pirve-
lad iqna miRebuli samsaxur-
Si, damniSvnel moxeles wa-
rudgens Semdegi Sinaarsis
fics:
„Segnebuli maqvs ra saja-
ro samsaxurSi Cemze dakisre-
buli udidesi pasuxismgeb-
loba, vacxadeb, erTgulad
vemsaxuro saqarTvelos sa-
xelmwifos da mis xalxs, da-
vicva konstitucia da kanone-
bi, pativi vce saxelmwifos
interesebs da avtoritets,
moqalaqeTa uflebebsa da Ta-
visuflebebs, keTilsindisie-
rad aRvasrulo Cemi movale-
obani“.
2. damniSvneli Tanamdebo-
bis piri xels awers ficis
teqsts, romelic Semdgom
inaxeba moxelis pirad saqmes-
Tan erTad.
`saerTo gazeTis~ iuridiuli konsultacia
avejis
gadazidva593 20 46 87
20 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
visac nana mWedliZis mier
1979 wels gadaRebuli kome-
diuri Janris filmi `imeru-
li eskizebi~ aqvs nanaxi,
aucileblad gaaxsendeboda
gasul kviras. mesame welia,
faqtobrivad, mdumare parla-
mentarma, bevrisTvis sayva-
relma reJisorma da msaxiob-
ma, batonma gogi qavTaraZem
iseTi ram Tqva sesiaze,
rac filmis personaJis,
aseve wlebis manZilze
mdumare bavSvis pa-
suxis tolfasia da
Sesabamisad, iseTi-
ve mZafri reaqcia
mohyva, rogoric
filmSia. arada,
an maswavlebeli
ratom gadairia
(filmSi) roca bav-
Svma Seulamazebeli
simarTle Tqva, an qar-
Tveli e.w politikose-
bi, gaugebaria.
maswavleblis dasmul Se-
kiTxvaze `ra sargebloba mo-
aqvs mamals?~ bavSvma upasu-
xa, rom `mamali CinClavs~ _
camde marTali iyo bavSvi!
batonma gogim raRa Tqva
tyuili? kacma absoluturad
samarTliani gancxadeba gaax-
maura saqveynod da survili
gamoTqva, rogorme miewodos
es gancxadeba NATO-sac: _
`ras gvaxvewnineb am
NATO–Si Sesvlas?! davije-
ro, NATO-s wevri qveynebi-
dan zogi ufro metad imsa-
xurebs wevrobas vidre Cven?!
SexedeT, rogor ibrZvian Cve-
ni biWebi NATO-s jariskace-
bis mxardamxar... Tu gvifiq-
ria imaze, rom Cven mezobel
qveynebSi Cum-Cumad qirqile-
ben roca vixvewebiT NATO-
Si gawevrianebaze da isini ar
gviReben. rogorc amboben,
adamianis msgavsad, qveyanasac
aqvs Tavmoyvareoba – es unda
gvaxsovdes! iqneb, Cveni gzav-
nili NATO-Si mivawodoT
Cvens megobrebs da gavagebi-
noT is, rasac vambob.~
mxolod mezobel qveyneb-
Si ki ara, megobari qveynis
saunaSic ki qirqileben amave
Temaze qarTveli Zebnilebi
da Cvensave qveyanaSic, visac
TavSi Cala ar uyria tvinis
nacvlad _ ar aris saqirqi-
lo Tu?!
konkretulad sabralo
saqarTvelom ra daaSava To-
rem, rodesac qveyana Tavmyoy-
vareobas dakargavs, swore-
dac rom saqirqiloa im qvey-
nis yvela politikani rome-
lic politikosobas ibra-
lebs...
`am gancxadebis mTavari
arsi is aris, rom deputati
NATO-sken swrafvas uTav-
moyvareobas uwodebs. msgav-
si antidasavluri gancxadeba
ukve mesamea, romelsac akeTe-
ben `qarTuli ocnebis~ war-
momadgenlebi. am SemTxvevaSi
CemTvis calsaxaa, rom am yve-
lafris ukan dgas `qarTuli
ocnebis~ xelmZRvaneloba
ivaniSvilis CaTvliT. es yve-
laferi kavSirSia burjana-
Zis mogzaurobasTan moskov-
Si~, _ ganacxada batoni re-
zo amaSukelis mier `WuWyian
Sompolad~ Seracxulma da-
viT darCiaSvilma.
batoni gogis gancxadebas
saswrafod gaemijna `respub-
likuri partia~ aseve bato-
ni rezo amaSukelis mier `e-
nagadmogdebul varanad~ Se-
racxuli daviT berZeniSvi-
lis saxiT da konkretulad
amerikuli vazeliniT gapoxi-
li e.w politikosebi.
mokled rom vTqvaT, ba-
toni qavTaraZis mier ga-
moTqmuls azrs iseTi
reaqcia mohyva mavanTa
mxridan, TiTqos im
bavSviviT eTqvas,
NATO-s is sargeblo-
ba moaqvs, rom gvCinC-
lavso... an, rogorc
qarTuli andaza am-
bobs `beberi mot...es da
kari miuxureso~... ara-
da, marTlac rom mogvi-
xures, Tan mWidrod?
saqirqiloa, aba, ra aris,
roca saqarTvelos erTi Tav-
dacvis ministri (yofili),
irakli alasania ukve NATO-Si iyo oRond NATO-s ga-
reT, meore, moqmedi ministri
ki im NATO-Si Sesasvle-
lad `map-ze ukeTesiT~ xel-
Si midis marto, romlis
karsac ministrisxela boq-
lomi Camohkides.
saqarTvelo masxradagde-
buli maSin aRmoCnda, roca
yvelas nacvlad karnegis
centris eqspertma kavkasiis
sakiTxebSi Tomas de vaalma
sajarod Tqva: _ `marTalia,
NATO-s wevrobis perseqtivaar Cans, Tumca maT gadawyvi-
tes rom gaakeTon yvelaferi,
raTa iyvnen NATO-Si NATO-s gareTo.~ axla ki samarT-
liani sayveduri eCvenebaT
zogierTebs samarcxvinod...
`saqarTvelo yvelaze
Sors aris im qveynebs Soris,
romelTac surT NATO-s
wevrebi gaxdnen; bevrad advi-
li iqneboda, saqarTvelo ev-
ropis centrSi rom yofili-
yo, aliansis wevrebiT garSe-
mortymuli~... aris sxva
problemac _ teritoriuli
konfliqtebi rogorc saqar-
TveloSi, aseve mis sazRvreb-
Tan axlos, vgulisxmob mTi-
ani yarabaRis konfliqts;
aseve, sagulisxmoa sakiTxi,
ra statusi SeiZleba hqon-
deT afxazeTsa da e.w samx-
reT oseTs saqarTvelos
NATO-Si gawevrianebis Sem-
TxvevaSi, rogor moergeba
maT NATO-s me-5 muxli da
a.S _ Cagvigvirista NATO-s
samokavSireo ofisis xelm-
ZRvanelma uiliam lahium.
Riad gviTxra germaniis
elCma orTvin henigim: _ `sa-
qarTvelom unda gaacnobie-
ros ori ram: pirveli _ II
msoflio omis Semdeg ruseT-
Tan Camoyalibebuli status-
qvo da politikuri urTier-
Toba umniSvnelovanesia ara
mxolod germaniisTvis, ara-
med mTeli dasavleTi evro-
pisTvis. es urTierToba mSvi-
dobisa da stabilurobis ga-
rantiaa dasavleT evropaSi
da mas evropis politikuri
elita Tavis erT-erT umniS-
vnelovanes miRwevad miiCnevs.
amitom, Cven ar vapirebT, es
yvelaferi qars gavatanoT.
SexedeT rukas dasavleT ev-
ropis gadmosaxedidan da ga-
ixseneT, ra daujda dasav-
leT evropas ori msoflio
omi da ruseTis roli am
omebSi. axla, roca es yvela-
feri mogvarda da evropaSi
stabilurobam daisadgura,
bunebrivia, amas saqarTvelos
gamoc ki ver SeveleviTo.~
gasaocari ambavia, e.w da-
savleTsac ki mowyinda sa-
qarTvelosTvis `NATO-s ka-
ri Riaa-s~ Zaxili. dawyebu-
li aSS-is prezidentidan
damTavrebuli aliansis ne-
bismieri woniani wevri qvey-
nis liderisa Tu diploma-
tiuri rangisa, yvelam saTi-
Taod gviTxra, rom NATO-s
kari mWirdod mogvixures ga-
urkveveli xniT (Tan karga
xania, 2008 wlis agvisto-
dan) da axla es Cveni qarT-
veli e.w politikosebi ra-
Ras mied-moedebian? safran-
geTis prezidentma fransua
olandim Zalze pirdapir da
megobrulad ganacxada, rom
saqarTvelo nato-s wevri
ver gaxdeba da eseni romeli
NATO-ken swrafvas aZliere-
ben? AN sad mibodialobs 1%-
iani reitingis mqone partiis
da `kabelebSi Cakarguli~
meore partiis aliansi~, ro-
mel karze apireben kakunis
gagrZelebas, anu ras mied-
moedebian?
giorgi CxeiZe
ra sargebloba moaqvs mamals,
viciT, magram ra sargebloba
moaqvs natos, jer ucnobia
21saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w.
XX saukunis dasawyisamde
mason SeTqmulTa mravali geg-
ma ingreoda udidesi monarqi-
ebis _ ruseTis, germaniis da
avstro _ ungreTis arsebobis
gamo. 1914 wlamde es monarqi-
ebi evropisa da msoflios
qristianuli ganviTarebisa da
stabilurobis saZirkvels
warmoadgendnen. maT Soris
omis provocirebiT iudo-ma-
sonurma inspiratorebma ka-
cobrioba Caagdes msoflio sa-
saklaoSi, rac iqca evropaSi
qristianuli civilizaciis
dasasrulis dasawyisad. saf-
rangeTis revoluciac isto-
riul wyaroebze dayrdnobiT
SegviZlia vivaraudoT, rom ma-
sonebis xelSewyobiT moxda.
pirveli msoflio omis Semd-
gom saidumlo iudo _ masonu-
ri xelisuflebis centri aSS
Si gadavida. pirvelma msof-
lio omma aSS depresiidanac
gamoiyvana da didi mogebac mo-
utana. sxvis omSi xeiris nax-
vis survili dRemde mohyve-
baT... stalini, rasakvirvelia,
mimdinare movlenebis saqmis
yurSi iyo. flobda informa-
cias, revoluciuri JiniT
Sepyrobili Tanapartielebi
saidan da visgan finansdebod-
nen da visTan iqnebodnen val-
Si. cnobili faqtia, rom
trocki aSS-dan 10000 dola-
riT dabrunda, es is Tanxaa,
rac jibeze hqonda. SeiZleba,
revoluciis organizebisTvis
dRes sasacilo Tanxaa Tumca
maSin arc aRniSnuli Tanxa
iyo cota da bevrad mets sai-
dumlo mekavSireebi gadascem-
dnen. stalins ki partiis da-
safinanseblad xan oligarqe-
bis dayaCaReba uwevda, xan _
safosto diliJanis. cnobili
faqtia, rom es saqmec mSveniv-
rad gamosdioda. 1908 wlis
ivlisis cxel dRes baqos
portSi ukve ramdenime wuTSi
gasamgzavreblad gamzadebul
Tbomavals, romelsac sakmaod
soliduri dacva acilebda,
radgan azerbaijanis bankis
fuli da oqro gadahqondaT,
ori formiani kaci miuaxlov-
da da bortze asvla moiTxo-
va Semowmebis mizniT. sanam
protests gamosTqvamdnen,
dacvis misamarTiT cecxli ga-
ixsna da im kaiutaSi Sevard-
nen, sadac Sveicaruli seifi
idga, romelic, wesiT, veravis
unda gaetexa. seifi axmedma
umokles droSi gaaRo. Tanxa,
romelic maSindel milion
orasiaTas da axlandel 30 mi-
lion dolars udris, toma-
rebSi Cayares da gembanze, sa-
dac ukve policielebis alya
iyo, xelebaweuli gavidnen.
policielebi da dacva darw-
mundnen, rom damnaSaveebi da-
nebdnen da wamiT yuradReba
moadunes, Tumca, moulodne-
lad kateri miuaxlovdaT, sa-
dac SesaniSnavi naxtomiT
orive damnaSave nadavlTan er-
Tad gauCinarda. es iyo sauku-
nis Zarcva partiuli miznebis-
Tvis, am kargad dagegmili
operaciis Tanamonawile Semd-
gomSi azerbaijanis pirveli
piri gaxda. baqoSi cnobili
faqtia, kobas mier oligarqis
gataceba da 70 milioni do-
laris gamoZalva. saocaria,
arc erT wyaroSi ar moipove-
ba is faqti, rom Tundac er-
Txel nayaCaRari Tanxa piradi
miznebisTvis moexmarebinos.
revolucionerobidan gardasa-
xuli kriminaluri avtorite-
ti ZarcviT, oligarqebis da-
terorebiT mopovebul Tanxas
partiis aRorZinebas axmarda.
sainteresoa, yaCaRobis dros
iyenebda Tu ara zebunebriv
SesaZleblobebs, SiSi rom
masTan ar megobrobda, faqtia.
koba miznisken mimaval urTu-
les gzaze eqvsjer ijda cixe-
Si, eqvsjer gadasaxlebaSi
iyo, oTxjer ki gaiqca. mosas-
menad iolia, arada, gadasax-
lebaSi, im aranormalur yinva-
Si, srul izolaciaSi gaZle-
ba ar iqneboda ioli. rogorc
cnobilia, koba arc iq kargav-
da dros da dafarul codnas
eZebda. erT-erTi gadasaxlebis
win cixis eqimi samudamod
damSvidobebia darwmnebuli,
rom misi filtvebi mkacr
klimats ver gauZlebda da da-
iRupeboda. gauZlo, gaiqca da
TiTqmis 50 gradus yinvaSi
oTxi dRe irbina, vidre dasax-
leba ar dainaxa da ramdenime
saaTi Zalagamoclilma yinul-
ze ar daisvena,Semdeg ki 24
saaTi eZina. iq gaicno Samani
kit-kaia. bolo gadasaxlebam
1913 wlis 25 agvistos mou-
wia turuxanskis olqSi, daba
kureikaSi. gansakuTrebuli
dacvis TanxlebiT gaaciles,
radgan informacias gamouswo-
rebel damnaSaveze arcTu co-
tas flobdnen. aRniSnul ol-
qSi, ZiriTadad, polit.patim-
rebs asaxlebdnen. masTan er-
Tad imgzavra iakob sverdlov-
ma. gadaadgilebis erTaderTi
saSualeba Tbomavali iyo, ro-
melic sam TveSi erTxel da-
dioda mdinare eniseize, an
ZaRlebSebmuli marxili, ro-
melic maTTvis fufuneba iyo.
sverdlovi 200 kilometris
daSorebiT iyo gadasaxlebu-
li. igi Tavis mogonebebSi ix-
senebs, rogor moaxerxa, ZaR-
lebSebmuli marxilis Sovna,
gaepara zedamxedvels da Caa-
kiTxa erT zamTris susxian
dRes kobas. mis maspinZlobas,
saocari Seguebis da brZolis
unars mkacr pirobebTan igi
didi siyvaruliT aRwers me-
muarebSi. saocaria, magram ku-
reikidan gaqceva kobas arc
ucdia, samagierod, eZebda ze-
bunebriv ZalebTan kavSirebs,
aseve oqros qalRmerT ido-
las, romelsac SeeZlo eCuqe-
bina codna, romelic manamde
arcerTma mokvdavma ar icoda.
ucnobia, Sedga Tu ara ido-
lasTan Sexvedra. stalins
pirvel msoflio omSi monawi-
leoba ar miuRia, samagierod,
gamoiwrTo revoluciur brZo-
lebSi, cixeSi Tu gadasaxle-
bebSi. sicive, SimSili, saSine-
li pirobebi da sikvdilTan
brZola misTvis ucxo aRar
iyo. hitleri ki pirvel msof-
lio omSi kuratoris movale-
obas asrulebda. erTxel, ro-
ca jariskacebTan erTad sadi-
lobas apirebda, mas jer Tavi
astkivda, Semdeg ki ucnaurma
xmam orjer gaafrTxila, sasw-
rafod daetovebina is adgili,
sadac imyofeboda. ramdenime
wuTSi ki iqauroba ise daibom-
ba, cocxali veravin gadarCa.
hitlerma axsna ver mouZebna
momxdars da isedac ambiciuri
da dakompleqsebuli, ufro
TviTdajerebuli gaxda, radgan
fiqrobda, rom zebunebrivi Za-
lebi mfarvelobdnen. omis dam-
Tavrebis Semdeg scada Tavisi
niWis realizeba da erT-erT
mitingze sityviT gamovida,
Tumca mas arc garegnoba hqon-
da da arc oratoruli niWi,
amitom tribunidan stveniT ga-
aciles, hitleri ganadgurebu-
li iyo Tavisi warumateblo-
biT, venis samxatvro akademia-
Si orjer CaiWra, omis Semd-
gom scada, Tavis qveynis ganvi-
Tarebis gegma xalxisaTvis ga-
ecno, ar mousmines, is ganad-
gurebuli miuaxlovda mdina-
res da roca gadawyvetiileba
miiRo, daesrulebina sicocx-
le, nacnobi xma moesma. dafiq-
rda, es is xma iyo, romelmac
omSi im adgilis datoveba ub-
rZana, romelic cota xanSi
daibomba. gadawyvetileba myi-
sierad Seicvala da im mSveni-
eri aRnagobis kacs gamoelapa-
raka. es kaci ki karl haus xo-
feri gaxldaT. gurjievis mier
Seqmnili „WeSmaritebis maZie-
beli“ saZmos wevri. romlis
vinaobas, rogorc danarCeni
wevrebisas, gurjievi arasd-
ros amxelda. Tumca am Sexved-
ris dros karli ukve „tules
saZmos“ damfuZnebeli da aqti-
uri wevri gaxldaT. igi wle-
bis ganmavlobaSi mogzaurobda
gurjievTan erTad dafaruli
codnis saZieblad, rogorc
tibetSi, aseve aRmosavleTis
qveynebSi. da Tu gurjievis
ocneba zeadamianis Seqmna iyo,
karls ariuli rasis aRorZi-
neba surda. hitleri „tules
saZmos“ wevri gaxda. ordeni
seiozuli magiuri praqtikiT
iyo dakavebuli. erT-erTma
wevrma qalbatonma hitlerSi
germaniis mxsneli amoicno.
amitom mis ganviTarebaze sxva-
dasxva kuTxiT, saZmos TiTqmis
yvela wevri muSaobda. karli
hitlers aswavlida, rogor
unda moexdina masebze zemoqme-
deba, STagonebis xerxebs, mona-
wileobas iRebda sxvadasxva
ritualebSi, mogzaurobda.
dadga misTvis nanatri dRec,
roca sityviT unda gamosuli-
yo, Tumca im warumatebeli ga-
mosvlis mware mogoneba mosve-
nebas ar aZlevda, tribunaze
energiis mozRvaveba igrZno,
TiTqos masSi Casaxlebuli
sxva pirovneba ipyrobda aTia-
TasobiT msmenels, aJitirebu-
li xalxi ovaciebiT da taSiT
acilebdnen momaval fiurers.
mas gamouvida! Tavis siZliere-
Si darwmunda da ase darCa
1945wlis 22 ivnisamde. ingli-
si da aSS yuradRebiT akvirde-
bodnen mis ganviTarebas, xels
uwyobdnen, radgan masSi nak-
leb saSiSroebas xedavdnen,
vidre ssr kavSiris ganviTare-
baSi, ssrk maTTvis ufro didi
safrTxe iyo...
ucnobia, ratom daiZaba ur-
TierToba gurjievsa da sta-
lins Soris, cnobilia is faq-
tic, rom gurjievis yvela ga-
moqveynebul wigns Tu werils
stalini yuradRebiT kiTxu-
lobda. daSifrul azrebs
igebda da miniSnebebsac xsnida.
1949wels mas magidaze ori
wigni edo beriasi, romelSic
bolSevikebis istoria iyo
gadmocemuli, stalini ki Ta-
vad niJaraZed iyo moxseniebu-
li da gurjievis wigni “Sex-
vedrebi SesaniSnav adamianeb-
Tan”, iqac Tavadi niJaraZe fi-
gurirebs, oRond stalinis
fsevdonimiT. kobas mZime gav-
lili gza axsendeboda... erT-
erT gazeTSi ki gurjievis we-
rilis kiTxvis dros, romelic
mTvaris da varskvlavebis ze-
moqmedebas Seexeboda, adamia-
nebze gamaognebeli ram amoi-
kiTxa: _aRmoCenilia varskvla-
vi, romelic saSinel waruS-
lel kvals datovebs adamia-
nebze, varskvlavs ki `lentro-
xamsanini~ hqvia. stalini mi-
niSnebas mixvda, sityvaSi le-
nini, trocki da TviTon moiaz-
reboda. gacofda, saswrafo
brZaneba gasca, gurjievi moe-
ZebnaT da moeyvanaT, Tumca ma-
le acnobes, rom gurjievi
safrangeTSi amerikul hospi-
talSi gardaicvala.
qeTevan zarnaZe599 52 60 30
stalini
gagrZeleba. dasawyisi
iixx.. `̀ssaaeerrTToo ggaazzeeTTii~~ ##2222-2244
stalini _ magia,
okultizmi
da lurji zeca
gurjievi seansis dros
22 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
`koribantebisa~ da
`kirbebis~ kolxuri
damwerlobis Sesaxeb
straboni Zvel wyaroebze
dayrdnobiT werda, rom meta-
lurgiisa da mWedlobis mfarve-
li RvTaebebi _ koribantebi
(kirbantebi), heliosis (mzis) va-
JiSvilebi da kolxeTis mefis,
aietis naxevarZmebi kretaze, evbe-
aze, samoTrakeze, xmelTaSua
zRvis sxva kunZulebsa da frigi-
aSi kolxeTidan iyvnen misulebi;
wm.kliment aleqsandrieli
uZvelesi wyaroebis mixedviT,
wers, rom qurum-RvTaebebma _
daqtilebma Seqmnes damwerloba
da aRmoaCines musikis ritmi (zo-
gierTi miTis mixedviT, maT Cau-
yares safuZveli ariTmetikasac).
daqtilebs miewerebaT brinjaos
gamodnoba, rkinis aRmoCena da da-
muSaveba;
Teopompe qioselis, Teofras-
te eresoselis, apolodore aTe-
nelis, wm. Fotiosisa da svidas
leqsikonis cnobaTa mixedviT,
koribantebs kirbebis sakraluri,
sasuliero saxis warwerebis Seq-
mna miewerebaT. kratines, lisias,
platonic, nonusis, agaTa sqo-
lastikosis, aristoteles, time-
osis, apolonios rodoselis, Ze-
nobiosis, kometas xartulario-
sisa da sxvaTa cnobebis mixed-
viT, es sakraluri warwerebi
sru;ldeboda Tixis an spilenZis
firfitebze, xis dafebze, ste-
lebsa da svetebze.
apolonios rodoseli: _ `...
kolxebma Semoinaxes TavianT ma-
maTa nawerebi, amokveTili kirbeb-
ze, romlebzedac irgvliv, yovel
mxares, mogzaurTaTvis dabeWdi-
lia zRvisa da xmeleTis yvela
gza da sazRvari... kirbebi iyo
firfitebi da maT kolxebi iye-
nebdnen~.
Zveli berZnuli wyaroebidan
aseve cnobilia, rom pelasg-kol-
xTa deda-RvTaebis rea-kibeles
(fasianes) qurumebs, koribantebs,
ZvelTaganve hqondaT damwerloba
romelsac saidumlod inaxavdnen.
xaraqs pegamonieli am damwerlo-
bas `xrisografias~, anu `oqro-
damwerlobas~ (oqroTi weras)
uwodebda. am cnobas imowmebs wm.
evstaTios Tesalonikieli `oq-
ros sawmisis~ ganmartebisas da
wers `oqrodamwerlobis meTodis
gamo `argos~ laSqroba moewyo...~
Cemi samecniero kvlevebiT mi-
Rebulia Semdegi ZiriTadi Sede-
gebi: 1. Zv. w VI-III aTaswleuleb-
Si xmelTaSuazRvispireTis, pe-
loponesis anu pelasgiis naxe-
varkunZulis, egeosisi zRvis
auzis kunZulebis, mcire aziisa
da SavizRvispireTis uZvelesi
adgilobrivi mosaxleoba ara in-
doevropuli, ara qamitur-semi-
turi da ara uralur-altauri
warmoSobis iyo. es iyo proto-
qarTveluri (samxreTkavkasiuri)
mosaxleoba, sanam am adgilebSi
indoevropuli tomebis (mag, ber-
Znebis) migracia daiwyeboda. Zv.w
XX-XV saukuneebsi am arealSi
isev dominantobs pelasgur-kol-
xuri (minosuri) kultura da
ena, sanam gavrceldeboda indoev-
ropuli (mag, berZnuli) kultu-
ra da ena;
2. pelasgur-kolxuri (mino-
suri) kulturis uZvelesi weri-
Ti nimuSebis, kirbebis _ fesosi-
si diskosa da ? klasis xazova-
ni warwerebis lingvistur-fi-
lologiuri da istoriul-tipo-
logiuri Seswavla naTlad aCve-
nebs, rom arsebobda kontaqtebi
protoqarTvelur, protoindo-
evropul da protoqamitur-semi-
tur enebsa da kulturebs So-
ris. am masaliT SesaZlebeli
xdeba ufro zustad ganisazRv-
ros saerToqarTveluri enis gav-
rcelebis teritoria;
3. saerToqarTvelurma enam
Seqmna mniSvnelovani substrati
berZnuli dialeqtebisTvis rode-
sac ZvelberZnebma dalaSqres pe-
loponesis anu pelasgiis naxe-
varkunZuli. dasturdeba, rom
berZnulSi gaurkveveli etimo-
logiis toponimebi saerToqarT-
veluri warmoSobisaa;
4. festos diskosa da ? kla-
sis xazovan teqstebSi dastur-
deba T. gamyreliZisa da g. maWa-
varianis mier SedarebiTi da Si-
nagani konstruqciis gziT aRdge-
nili saerToqarTveluri enobri-
vi sistemis struqturuli mode-
lebi;
5. festos diskosa da xazova-
ni saerToqarTveluri teqstebis
lingvisturi, istoriuli, eTnog-
rafiuli, religiuri, sasoflo-
sameurneo da aritmetikuli masa-
lisa da mravali arqeologiuri
artefaqtis SeswavliT irkveva,
rom pelasg-kolxebis (minosele-
bis) mier Seqmnili ormoci sau-
kunis winandeli saerToqarTve-
luri kultura iyo sazirkveli
protoberZnuli civilizaciisa,
romelmac dasabami misca evropul
civilizacias.
droSi ufro axlos
da axlo samezobloSi
msoflios gadavwvdiT, magram
ra `gvaqvs~ axlo samezobloSi?
aRaravin axsenebs, rom 1921
wlamde krasnodaris mxareSi ina-
xeboda ruka, romelsac dawyebu-
li sinyaris qveyniT (erayi), dam-
Tavrebuli mimdebare teritorie-
biT: qimeTi (egvipte) sudani
(kolx-qaldebis imperia), piri-
nei, apenini, xmelTaSua zRvis
auzi Zvel lazikamde `megrelia~
ewera;
Tuafsemde, mdinare ramde
(volga), yazani, riazani _ megru-
li saxelebia; azovis zRva (zRva
`lazovskoe~ _ lazebis zRva),
mTeli yirimi, CrdiloeT indoe-
Tamde, rogorc Zveli berZnebi
amboben, mewamuli zRvidan kaspi-
is zRvamde kolxeTi iyo. es er-
Ti qveyana, erTi eTnosi iyo da
Sesabamisad, mTel mis teritori-
aze erT enaze molaparake xalxi
cxovrobda.
herodote (Zv.w VI s) da sxva
Zveli berZeni swavlulebi aRniS-
nul sivrceSi kolxebis garda
sxva xalxebsa da qveynebs ver xe-
davdnen, rac imas niSnavs, rom
sxva saxelmwifoebrivi gaerTia-
neba an sxva xalxebi am terito-
riaze ar arsebobdnen.
samegrelodan (kolxeTidan)
daSorebul, absoluturad sxva
mxareSi, saingiloSi, dResac uam-
ravi toponimi da gamoTqmebia
megruli. `mi req~ megrulad
aris `vin xar~; vTqvaT, `dauwere-
li~, `gaukeTebeli~ da a.S ingi-
lo wrda ase `u-dauwereli~, `u-
gaukeTebeli~ da a.S saidan movi-
da `u~ winsarTi? `u~ winsarTi
ki ar `movida~, aramed darCa im
droidan, rodesac saingilos te-
ritoriaze imave enaze (kolxu-
rad) saubrobdnen ra enazec dRe-
vandeli samegrelos (kolxeTis)
saubroben. `wera~ megrulad aris
`Warua~, `dauwereli~ _ `u-War~,
`gaukeTebe;li~ _ ̀ u-keTeb~ da a.S
profesori rismag gordezia-
ni pirdapir wers (`eris Camoya-
libebis problebi~), rom kaspiis-
pireTSi dResac uamravi `aietiz-
mebia~ e.w `megrelizmebi~.
Tu gaviTvaliswinebT, rom sa-
ingilo (hereTis CrdiloeTi re-
gioni) yofili albaneTis regio-
ni iyo, safuZliani eWvia, rom
albanelebi megrelebi iyvnen...
arsebobs IX saukunis `bi-
zantiuri enciklopedia~ sadac
erTmniSvnelovnad weria `albane-
lebi megrelebi arian~, am dros
bizantia mTel dasavleT saqarT-
velos `lazikas~ uwodebs, magram
maT – megrelebs. ris safuZvel-
ze unda daweriliyo es? erTa-
derTi varaudia _ enis safuZvel-
ze.
saxelwodeba `aWara~ `a-be-
disweraa~, `ai, bediswera~ _ `Wa-
ra~ megrulad `bedi-a~. aWara te-
ritoriulad iyo, magram ro-
gorc administraciuli erTeu-
li, ar yofila, jer iyo lazika-
si Semavali teritoria, Semdeg
TurqeTis imperiaSi da sarfis
aqeT rac darCa, imas daerqva gu-
ria, rac megrulad `guli-a~..
Turqebma rom Sua saukuneeb-
Si BbaTumi da misi Semogareni
waiRes, masin `sanjayi~ daarqves
da `did-a-Wara~ saidan `movida~
_ oRond megruli (kolxuri) Zi-
ri ar axsenon da... `qobuleTi~
ra aris _ `qobaleTi~, saxorb-
leTi...
`afxa~ negrulad aris `beWi~
_ rukas rom daxedavT, swored
beWis adgilzea... `guri~ trape-
zunidan nikofsiamde gulis ad-
gilzea. afxazs rom zRvis saxe-
li ar hqones, ̀ amores~ uwodeben,
rogori warmosadgenia _ zRva~ _
megrulia.
afxazeTSi mcxovreb megrels
erqva `afxazi~; lazikaSi mcxov-
reb megrels _ lazi; WaneTSi
mcxovrebs _ Wani; margveTSi
mcxovrebs _ margveli da a.S gva-
ri `margvelaSvilis~ fuZe `mar-
gvel~ ambobobs rom aris `mar-
gveTidan~, `margalidan~ _ `meg-
reli~ modis yvela...
yvelafers, maT Soris qala-
qebsac, im enaze erqmeva saxeli,
ra eris xalxic cxovrobs iq. ma-
galiTad, `maxaCqala~ megrulad
aris `mToxneli~. walenjixis ra-
ionSi aris sofeli maxaCqala.
`xaCqua~ aris `Toxna~. radgan
maTTan ar iyo, rusulad `q~ ga-
dakeTda `k-d~ da ase gamovida.
asevea `ganja~, megrelad _ `gaRe-
ba~, iqidan iyo Semosasvleli;
`vejini~ _ `ar daucado~; `arta-
nuji~ _ artanis yuri~, `yuji~ _
`yuri-a~ da a.S
krasnodarisken uamravi meg-
ruli sityvaa... soWis cota mo-
SorebiT patara dasaxlebaa, sa-
xelad `barcxa~, megrulad
`frCxili~, albaT, teritoriis
simciris gamo `frCxilisodena~;
tuafses gzazea `mitoSyvaji~ _
~mitos yverebi~ da a.S _ uamra-
vi...
pirdapir megruli fuZeebi
aqvT qarTul gvarebs, magram ma-
galiTad, `TuTaSvilma~ ar icis
rom `mTvaris Svilia~... yambaraS-
vili _ `yambar~ _ yavari; xuja-
Ze _ `xuj~ _ xari; toronjaZe
_ `toronji~, _ mtredi da a.S
uamravi, Tumca, es ukve sxva Te-
maa...
Tu eris erTianobas gansazR-
vravs xalxis istoriuli mexsi-
ereba, msoflios bevr xalxs
SemorCa kolxeTis samefos epo-
qidan bevri ram, rac mxolod
kolxuria da ratom ar vTqvaT
xmamaRla, rom msoflio civili-
zaciis saTave marTlac kolxe-
Tia?!
werilebis avtorisgan
davasruleT sagazeTo versia
Temaze `tutanhamoni da sxva eg-
vipteli faraonebi kolxebi iyv-
nen?~ rac ciurixis genealogiu-
ri centris sensaciuri daskvniT
dainteresebas mohyva. sagazeTo
versia mxolod sainformacio-Se-
mecnebiT xasiaTs atarebda, SeZ-
lebisdagvarad SevecadeT Segvek-
riba gabneul-danaweverebuli ma-
sala, rac zRvaSi wveTadac ki
ver CaiTvleba. amdenad, calkeul
mosazrebebs, mtkicebulebebs,
mignebebs da a.S ar hqonda miTi-
Tebuli wyaro. dainteresebul
mkiTxvels amave Temaze vrceli
informacia SeuZlia moiZios in-
ternetsa da beWvduri mediiT
gavrcelebul saSualebebSi (wig-
nebi, naSromebi, broSurebi da
a.S). rubrika gaxldaT maTi Sem-
krebis Txroba da ara pretenzia
mocemuli masalebis avtorobaze
(Tumca zogierTi qveTavis versia
konkretulad Semkrebs ekuTvnis).
yvela im literaturis Ca-
moTvla, rac aRniSnul Temas exe-
ba an masTan erTad gansaxilve-
lia, vTqvaT, herodotedan dRem-
de, moqmedi mkvlevarebis (arqeo-
logebi, istorikosebi, enaTmecni-
erebi, mogzaurebi, geografebi,
zRvaosnebi da a.S) CaTvliT, war-
moudgeneli da arafris momcemi
Sromaa rigiTi adamianisTvis, am-
denad, momiteveT Tu es Sroma ar
gavwie...
ciurixis genealogiuri
centris sensaciuri daskvna:
dasaruli. dasawyisi
ix. `saerTo gazeTi~ #8-224
tutanhamoni da sxva egviptelifaraonebi kolxebi iyvnen?!
23saerTo gazeTi#25 (337), 15.VII, 2015 w.
batono!(raaRaacnaari, moridebulaad
naaTqvaami leqsi... :) )
Cems Tavs raRa movuxerxo ar vici,
Tqvenze fiqrma rom arasdros damtovos,
simartoves sulierad ganvicdi,
SeiZleba, CagexutoT batono?!.
SeiZleba, Tqvens suls Semovexizno,
Cems cxovrebas Rimilebi aTovoT?
SeiZleba Tqveni sunTqva SevigrZno,
da Tqvens mkerdze daviZno batono?!.
iqneb SeZloT, Cemi suli iCuqoT,
anda Tqveni siTbo ise maTxovoT...
iqneb ase aRarasdros viwuxo,
mag mkerdze rom mimixutoT batono?!.
minda Tqveni Rimilebi vxato da,
Cems cxovrebas Tqveni siTbo aTovoT,
gazafxuli CemSi ise gaTovda,
iqneb gulSi SemomiSvaT batono?!.
mami!Cemi cxovrebis sul sxva ritmi xar,
Cemi zurgi da mxari....
amoucnobi individi xar,
Svilebis myari fari...
eg dakoJrili Seni xelebi
guls Camaxute wamiT,
Cemi sunTqva da Cemi filtvi xar,
dasayrdeni xar, mami!
Seni dardi var, zogjer cremli var,
zogjer tkivili, sevda...
magram yovelTis Sen Cems gverdiT xar,
TvalebSi siTbos vxedav.
imdeni weli melodi locviT,
imdeni dRe da wami...
Cemi cxovrebis sul sxva xar noti,
Cemi sunTqva xar, mami!
Tu Sens siyvaruls ver gamovxatav,
an gawyenine ramiT...
sanTels aginTeb wminda xatebTan,
patiebas gTxov, mami!
Cemi cxovrebis sul sxva ritmi xar,
Cemi zurgi da mxari....
amoucnobi individi xar,
me Sen gaRmerTeb, mami!
dro daganaxebsgaixede, rogor ibans mTvare xel-pirs,
TeTri RrubliT rogor iwmends nazad saxes...
vici, male es fiqrebi sul mTlad SemSlis,
da siyvaruls Cemsas ase daganaxebs...
cam moicva varskvlavebis mosasxami,
da cremlebi cimcimeben Cems Rawvebze...
dros imdenjer mouwvdia CemTvis Sxami,
miWirs, SenTan visaubro Cems gancdebze...
frTebs veRar Slis Cemi fiqri frTanarnari,
da es wvima Zveleburad namavs saxes...
raRad ginda, Cemi sityva xmamaRali?
dro Cems grZnobebs TvisTvad daganaxebs!
wlebis mere
Semoivlis Cemi fiqri fexiT sofels,
gadawewavs qari sevdiT iasamnebs...
wlebis mere, vinme albaT momigonebs,
viRac nacnobs uciloblad mimamsgavsebs...
damitirebs gazafxulze aluCebi,
mze iqneba sisxlisferi, ufro baci...
qarTul miwas Cavekvrebi, gavyuCdebi...
Cems Svils cremliT datirebas ar davacdi!
gavayoleb mofarfate peplebs suls da,
Cems Zvel saxlSi yayaCoebs damirgaven...
aravin ar gaixsenebs, me ra msurda...
da mtredebi frTebiT zecad amiyvanen!
Semoivlis Cemi suli fexiT sofels,
gadawewavs amayad mdgom iasamnebs...
wlebis mere, vinme mainc momigonebs...
imedi maqvs, Cems Svils dedas miamsgavsebT!
* * *
dRem daxuWa Seni Tvalebisferi zeca
da daiZina...
am sasrul Rames
usasrulo uSenoba Sehyria senad...
es mTvarec,
sevdasaviT rux RrublebSi CaiZira...
CemTan ar xar,
Tumca veRar viTvli, meramdened miguleb Senad...
Ria fanjaraSi Semosuli sio CavisunTqe
Seni sunTqvis msgavsad...
axla WriWinebi mirRveven simSvides,
isev Semomakldi....
erTxel rom gabedo,
da moxvide sizmrebis msgavsad?..
moxval da mixilav,
uSenobas rogor Semovakvdi...
axla am Sav Rames rom moucvams Wreli xalaTi,
varskvlavebi rom cimcimeben briliantebad...
gTxov, damibrune Cemi guli saR-salamaTi,
mxolod gulze vcvli, ver gavyidi miliardebad!
me dedamiwas veTakilebi
Ramem Seuxsna zecas Rilebi,
da varskvlavebis mosCans mindori...
me dedamiwas veTakilebi,
Torem zecisken ar wavidodi...
aqa-iq bJutavs cicinaTela,
mkerdmoReRili hkidia mTvare...
ar miyvars sevdis miCumaTeba,
TiTqos sicocxle aq davamTavre!
da kvlav Seixsna zecam Rilebi,
caze SiSveli mTvare hkidia...
Tu dedamiwas veTakilebi,
me es samyaro fexze mkidia!
Turqi mReris
,,didoudo nanas”
suli mekvris, guli micems swrafad,
Turqi biWi mReris megrul ,,nanas“...
wamovdeqi, msurs mivide masTan,
vkiTxo, vin Sva netav amisTana?!.
am ,,naninam“ ZvlebSi ise gascra,
mamelukTa gamaxsenda xana...
aRar vici, aRar vici ra vTqva...
Turqi mReris ,,didoudo nanas“...
biWo, iqneb qarTuli gaqvs Ziri,
ise tkbilad galob megrul ,,nanas“...
suls Caswvdi da damikarge Zili...
aq aravin aris SenisTana!
pirze rogor dagTamaSebs Rimi,
qarTulia gamoxedva Seni...
modi, mkerdze Seixseni Rili,
dakarguli iqneb Zma xar Cemi?!.
Senma ,,nanam“ gaiara ZvlebSi,
mamelukTa gamaxsenda xana...
samudamod amotvifre CemSi
Seneuli ,,didoudo nana“!
cxovreba
cxovreba Wadrakis dafis msgavsia,
me ki paiki vyofilvar Turme...
Sors saflavebze mwvane xavsia,
quCaSi nagviT avseben urnebs...
Cveni cxovreba warmavalia...–
qars wavCurCule me Cumad wuxel.
amqveynad yofna mxolod valia...
sulis tkivilebs veravis vumxel!..
cxovreba erTi wamia saaTis,
wuTSi samocjer rom meordeba;
magram Tu mokvdi, Tundac saaTiT,
sicocxle aRar ganmeordeba!
mova sxva sicocxle, magram is sxvisia,
Sensaze Zvirfasi da ufro Zviric...
sicocxle minda, Tundac nisiad,
magram mTeli xmiT amaod vyviri...
RmerTo, gaiRe Sen mowyaleba,
gamoimete sicocxle CemTvis;
radganac sulis Zlier wamebas
Cemi sicocxlis survili erTvis!
elene gurgenaZe
debiuti
24 saerTo gazeTi #25 (337), 15.VII, 2015 w.
C M Y K
** ** **
Sublze sikvdilis wertili _
me siberemde ver vivli!
am cxovrebisTvis _ SeSlili,
im cxovrebisTvis _ debili!
memartoveba,
mecotaveba dReebi...
me miyvars sicocxle Tqvens Tva-
lebSi...
ar minda wasvla, magram mivdivar...
ar minda davrCe _ arasdros davrCe-
nilvar...
dRes transportSi meZina kiser-
moRrecils. erTi fumfula qali ar
mejda gverdze rom Tavi mimedo...
gaTenebamde uZiloba minda movasw-
ro...
gana venidan, gulidan miReben
sisxls, pulss TvalebSi miTvlian da
mere midian...
momiteveT, gamatareT, aq Cemi gu-
lis gaCerebaa _ Cavdivar...
** ** **
dabadebidan brma _
gexebi xelebiT...
dabadebidan yru _ mimika, Jestebi...
dabadebidan munji _
Tvalebi metyveli...
dabadebidan susti _
dageyrdno? ver vxvdebi!
davxate ferebi,
movqarge bgerebi,
miwaze cvariviT
gavfante leqsebi _
cas awvdenili
SemomrCa xelebi...
dabadebidan siCumes,
dabadebidan sibneles,
dabadebidan sikvdilsac
veCvevi...
ori dRis ganmavlobaSi yazaxeTis
dedaqalaqi iqca aziur davosad.
21-22 maiss respublikis prezidents,
nazarbaevis, iniciativaTa da uSualo
monawileobiT, dedaqalaqSi gaimarTa
astanis ekonomikuri forumi.
infrastruqtura, ekonomikis ganvi-
Tarebis mamoZravebel, gaxldaT foru-
mis mTavari Tema.
astanaSi, forumze, Tavi moiyara 90
qveynis 3000-ma delegaciis wevrma.
ori dRis ganmavlobaSi gadatvirTu-
li iyo diskusirebiTa da msjelobebiT,
romlebSic monawileebs iRebdnen cno-
bili politikosebi, mecnierebi da eko-
nomistebi.
forumis farglebSi, ganixiles
msoflios ekonomikis moma-
vali, stabilurobis uz-
runvelyofa da ganviTare-
bis axali gzebi.
rigi sesiebi mieZRvna
saerTaSoriso, kontinenta-
luri donis proeqts, “ab-
reSumis gzis’’ xelaxal
dabadebas.
axali abreSumis gzis
potenciali ganixileba ek-
onomikuri da geopoliti-
kuri rakursiT.
abreSumis gzis dabadeba
- ubralod, satransporto procesi ar
gaxlavT, es aris mravalmxrivi ekonomi-
kuri strategia, qveynebis ganviTarebis-
Tvis, romlebic am didebuli korido-
ris marSrutzea ganlagebuli. abreSu-
mis gzis proeqti miamrTulia infrast-
rukturis ganviTarebisken, vaWrobisken
da ekenomikuri TanamSromlobisken.
aseve forumze ganixiles, viTareba
msoflios navTobis bazarze. eqsperte-
bi am dargSi nsjeloben “Savi oqros’’
fasebis klebaze. miuxedavad navTobis
fasebis klebisa eqspertebi, qrognozi-
reben yazaxeTis ekonomikur zrdas.
erTerT mTavar Temas ki warmoadgen-
da investiciuri forumi „Invest inKazakhstan~ sadac gansakuTrebuli
mniSvneloba mieniWa qveyanaSi axali in-
vesticiebis mozidvas, msxvili kont-
raqtebisa da xelSekrulebebis gafor-
mebas.
sabolood forumis idea gaxldaT.
saerTaSoriso ekonomikis ganviTarebis
veqtorebis gamomuSaveba.
zaza mezvriSvili
verZi _ xelmZRvanelo-
basTan urTierToba Tqvens
karieraze dadebiT zega-
vlenas moaxdens. kargi iqneba, Tu
am periodSi profilaqtikur mku-
rnalobas CaitarebT.
kuro _ es periodi, sa-
erTo jamSi, pozitiuri
movlenebiT xasiaTdeba.
iyaviT iniciativiani, raTa sasu-
rvel Sedegebs advilad mi-
aRwioT.
tyupebi _ Tqvens cxo-
vrebaSi saukeTeso peri-
odi dadga. warmateba ge-
liT rogorc saqmian, aseve pirad
cxovrebaSi. partniorebTan mola-
parakebebi TqvenTvis sasurveli
SedegiT dasruldeba.
kirCxibi _ saqmian pa-
rtniorebTan da xelmZRva-
nelobasTan molaparakebebi
TqvenTvis sasurveli SedegiT da-
sruldeba.
lomi _ warmateba ge-
liT yvelgan da yvelafe-
rSi. pirad cxovrebaSi
romantikuli Tavgadasavlebia
mosalodneli. Tavs iRblian Se-
yvarebulad igrZnobT.
qalwuli _ planetaTa
ganlageba mniSvnelovans
arafers gpirdebaT. gauf-
rTxildiT janmrTelobas. kargi
iqneba, Tu profilaqtikur mku-
rnalobas CaitarebT. warmateba
geliT finansur operaciebSi.
saswori _ advilad
nuravis endobiT. sifrT-
xile gamoiCineT megobre-
bTan da kolegebTan urTierTobi-
sas. Tqveni motyuebis albaToba
didia.
morieli _ iRbali
Tqvens mxaresaa, warmate-
bas miaRwevT rogorc sa-
qmian, aseve pirad cxovrebaSi. ge-
liT romantikuli Tavgadasa-
vlebi. finansuri operaciebidan
mniSvnelovan mogebas miiRebT.
mSvildosani _ sa-
qmian partniorebTan urTi-
erToba TqvenTvis sasu-
rveli SedegiT dasruldeba. si-
frTxile gamoiCineT axal nacno-
bebTan urTierTobisas. advilad
nuravis endobiT.
Txis rqa _ es periodi
kargi piradi urTierTobe-
bis mosagvareblad. Sesa-
Zloa, wveulebaze SexvdeT adami-
ans, romelic Tqvens cxovrebaSi
mniSvnelovan adgils daikavebs.
merwyuli _ gagima-
rTlebT finansur opera-
ciebSi. karieraSi mniSvne-
lovani winsvla geliT. gaufrT-
xildiT janmrTelobas. iyaviT
iniciativiani da aqtiuri.
Tevzebi _ Tqvens cxo-
vrebaSi warmatebuli pe-
riodi dadga. gamoiCineT
maqsimaluri Sromisunarianoba,
raTa sasurvel Sedegs miaRwioT.
geliT romantikuli Tavgadasa-
vlebi.
astrologiuri
prognozi
ekonomikuri forumi astanaSi
Cvens megobars, istorikossa da
Jurnalists, sabavSvo Jurnal `baCa-
Cas~ gamomcemels koba bedoiZes
vulocavT dabadebis dRes.
iirraannddaa kkaallaannddaaZZee
ggiiaa bbuurrdduullii
lala beglaraSvilis xsovnasmartis yvelaze qarian da civ dRes, didgoris velze,
xevis napiridan caSi afrinda misi suli da leqsebad da-
tova is saSineli winaTgrZnoba, rasac qvecnobieri ga-
mudmebiT karnaxobda, magram veravin kiTxulobda pwka-
rebsSua... lala dRes 28 wlis gaxdeboda...