บทที่ 2 การเขียนผังงาน (Flow Chart)

1

บทท 2การเขยนผงงาน (Flow Chart)

แผนการสอนรายสปดาหท 2

1 . สามารถเขยนลำาดบขนตอนการทำางานได2. เขยนผงงาน Flow Chart และการเขยน Pseudo code ไดอยางถกตองตามแบบแผน

Flow Chart คอ ขนตอนทนำาผลทไดจากการกำาหนดและการ วเคราะหปญหามาเขยนเปนแผนภาพหรอสญลกษณ

Pseudo code คอ การอธบายการทำางานของโปรแกรมโดยใชการผสมผสานระหวางประโยคภาษาองกฤษ กบภาษาคอมพวเตอร เพอใชเปนแนวทางในการเขยนคำาสงคอมพวเตอร หรอเรยกอกอยางหนงวาการเขยนคำาสงลำาลอง

สญลกษณในการเขยนผงงาน(1/13)

การเขยนผงงานเปนการนำาเอาภาพสญลกษณตาง ๆ มาเรยงตอกน เพอแสดงลำาดบขนตอนการทำางาน โดยมเสนลกศรเชอมระหวางภาพตางๆ

สญลกษณในการเขยนผงงานทนยมใชกนนน เปนสญลกษณของหนวยงานทชอวา American National Standard Institute (ANSI) และ International Standard Organization (ISO) เปนผกำาหนดและรวบรวมใหเปนสญลกษณมาตรฐานในการเขยนผงงาน


สญลกษณ

ความหมาย ตวอยางการใช

คำาอธบาย

(Terminal)

การเรมตนหรอสนสดการเขยนผงงาน

1 .เรมตนผงงาน

2. จบผงงาน

Input/output

รบขอมลแสดงขอมลโดยไมระบสอ

1 .รบคาใสในตวแปรชอ name

2. แสดงคาจากตวแปร area

START

STOP

read name

display area

สญลกษณในการเขยนผงงาน(3/13)สญลกษ

ณความหมาย ตวอยาง

การใชคำาอธบาย

Punch card

การรบหรอแสดงขอมลโดยใชบตรเจาะร

1 .อานคา A ทบตรเจาะร 1 ใบ

2 .เจาะคา B,C บนบตร 1 ใบ

Card Desk

ชดของบตรเจาะร

เจาะคา B1 , B2 , Bn

บนบตร n ใบ

read A

punch B , C

punch bi b=1 ,…n


สญลกษณ



Punched tape

การรบหรอแสดงขอมลโดยใชเทปกระดาษ

อานคา ID , name

บนเทปกระดาษ

Magnatic tape

การรบหรอแสดงขอมลโดยใชเทปแมเหลกเปนสอ

read ID , name


สญลกษณ ความหมาย ตวอยางการใช


Magnatic disk

การรบหรอแสดงขอมลโดยใชจานแมเหลกเปนสอ

Magnatic drum

การรบหรอแสดงขอมลโดยใชดรมแมเหลกเปนสอ


สญลกษณ



Document

การแสดงผลลพธทางเครองพมพ

พมพคา A ทาง

เครองพมพ

Display

การแสดงผลลพธทางจอภาพ

แสดงคา A, B

บนจอภาพ

write A

display A , B


สญลกษณ



Process

การประมวลผล

1 .คำานวณ A + B และเกบไวใน C

2 .กำาหนดคา sum เทากบ 0

Compare หรอDecision

การเปรยบเทยบหรอตดสนใจ

เปรยบเทยบถา i มคา

นอยกวาหรอเทากบ 10

- เปนจรง พมพคา i เสรจแลวไปทำาคำาสงอน ๆ

- เปนเทจ ไปทำาคำาสงอน ๆ

C = A + B

Sum = 0

i <= 10true

false

แสดง i

สญลกษณในการเขยนผงงาน(8/13)สญลกษ

ณความหมาย ตวอยาง

การใชคำาอธบาย

Preparation

การกำาหนดคาตางๆ ไวลวงหนา

กำาหนดให i มคาเทากบ

1 และเพมคาทละ 1

จนมคาเปน 100 จงออก

จากการทำางานซำา โดยแตละรอบ

บวกคา sum ดวยคา i

Flow line

แสดงทศทางและลำาดบของการทำางาน

for i =1 to 100

sum = sum + i

i


สญลกษณ



In-Page connector

จดตอเนองในหนาเดยวกน

หลงจากพมพคา A

แลวใหทำาตามทจด

ตอเนอง A ซงอยใน

หนาเดยวกน

Off-Page Connector

จดตอเนองทอยคนละหนา

หลงจากกำาหนดคา A

เทากบ 3 ใหทำาตาม

จดตอเนองชอ 1 ซงไมไดอยในหนา

เดยวกน

A

write A

A = 3

1


สญลกษณ



Comment

หมายเหต

Manual Input

รบคาทางการกดแปนพมพ

รบคา A ทางแปนพมพ

read A A = Age

read A




Predefine Process

การทำางานทกำาหนดไวแลว เชน โปรแกรมยอย

เรยกโปรแกรม

ยอยชอ findGrade

ใหทำางาน

Offline Processing

การควบคมการทำางานดวยมนษย บางครงเรยกการทำางานแบบออฟไลน

findGrade


สญลกษณ



Auxiliary Operation

การทำางานแบบออฟไลนของอปกรณทไมไดถกควบคมจากหนวยประมวลผลกลางโดยตรง

Sorting

การจดเรยงลำาดบขอมล




Communication Link

การสงขอมลทางสายสอสาร

หลกการจดภาพผงงาน1 .ทศทางของผงงานจะเรมจากสวนบนของหนา

กระดาษ ลงมายงสวนลาง และจากซายมอไปของหนากระดาษ และควรเขยนเครองหมายลกศรกำากบทศทางไวดวย

2.สญลกษณหรอภาพทใชในการเขยนผงงานมขนาดตาง ๆ กนได แตจะตองมรปมาตรฐานตามความหมายทกำาหนด

หลกการจดภาพผงงาน 3. การเขยนทศทางของผงงานควรเปนไปอยางม

ระเบยบ และหลกเลยงการขดโยงไปโยงมาในทศทางตดกน ถาจำาเปน ตองโยงถงกน ควรใชเครองหมายจดตอเนองแทนและถาเปนไปไดควรเขยน ผงงานใหจบในหนาเดยวกน 4. คำาอธบายในภาพ เขยนเพยงสน ๆ และเขาใจงาย 5. ผงงานทดควรจะมความเปนระเบยบเรยบรอยและสะอาด นอกจากนแลว จะมชอของผงงาน ผเขยน วนทเขยน และเลขหนาลำาดบ

รปแบบการเขยนผงงาน1 .แบบตามลำาดบ (Sequence)2. แบบการเลอก/ตดสนใจ/

เงอนไข (Selection/Decision/Condition)

3. แบบวนซำา (Iteration / Loop)

รปแบบตามลำาดบ(1/3)1 .แสดงลำาดบการทำางานจากบนลงลางตาม

ลกศรงานท 1

งานท 2

งานท 3

อานขอมล

คำานวณขอมล

พมพผลลพธ

คำานวณ

คำานวณ

คำานวณ

รปแบบตามลำาดบ(3/3)เรมตน

รบขอมลมาเกบไวในตวแปร A, B ทางแปนพมพ

เอาคา A บวกกบ B แลวเกบไวใน C

พมพคา C

จบการทำางาน

START

STOP

C = A + B

print C

A , B

แบบทางเลอก•แบบทางเลอกเดยว (IF - THEN)•แบบสองทางเลอก (IF – THEN -

ELSE)•แบบหลายทางเลอก (CASE)

แบบทางเลอกเดยว(1/5)

เงอนไข

ประโยคงาน

งานลำาดบถดไป

จรง

เทจ

เงอนไข

ประโยคงาน 1


จรง

เทจ

ประโยคงาน 2

แบบทางเลอกเดยว(2/5)START

STOP

read age

age > 60

“You are old”

true

false

เรมตน

รบคาใสตวแปร age

ถาเปนจรง พมพขอความ You are oldถาเปนเทจ ไมตองทำาอะไร


เปรยบเทยบคา age มากกวา 60

แบบทางเลอกเดยว(4/5)1 .บรษทแหงหนงตองการเพมเงนเดอนใหพนกงานทมเงน

เดอนตำากวา 5000 อกคนละ 10% และใหพนกงานทกคนไดรบโบนสคนละ 3 เทาของเงนเดอน

ขนตอนการประมวลผล1 .รบคาชอพนกงาน . เงนเดอน2. เปรยบเทยบคา เงนเดอน

- ถานอยกวา 5000 ใหเงนเดอน = เงนเดอน + (เงนเดอน *10/100)

3. คำานวณโบนส = เงนเดอน *34. แสดงผลลพธ5.จบการทำางาน


STOP

read name ,salary

salary < 5000 Name , salary , bonus

true

false

salary = salary + (salary*10/100)

A

A

bonus = salary * 3

แตไมตองเขยนเสนเชอมน

แบบสองทางเลอก(1/6)• การทำางานขนอยกบเงอนไข ถาเปนจรงไปทำางาน

ดานหนง ถาเปนเทจ กจะไปทำางานอกอยางหนง

เงอนไข

ประโยคงาน2


จรงเทจ

ประโยคงาน1

แบบสองทางเลอก(3/6)START

STOP

read age

age > 60

“You are old”

truefalse

“You are young”

เรมตน

รบคาใสตวแปร age

ถาเปนจรง พมพขอความ You are oldถาเปนเทจ พมพขอความ You are young


เปรบเทยบคา age มากกวา 60

แบบสองทางเลอก(5/6)• บรษทแหงหนงตองการเพมเงนเดอนใหพนกงานทมเงนเดอน

ตำากวา 5000 อกคนละ 10% และพนกงานทมเงนเดอนตงแต 5000 เพม 5% ใหพนกงานทกคนไดรบโบนสคนละ 3 เทาของเงนเดอน

• ขนตอนการประมวลผล1 .รบคาชอพนกงาน . เงนเดอน2.เปรยบเทยบคา เงนเดอน < 5000

- ถาเปนจรง ใหอตราเพมเงนเดอน = 10/100- ถาเปนเทจใหอตราเพมเงนเดอน = 5/100

3.คำานวณเงนเดอน = เงนเดอน + (เงนเดอน * อตราเพมเงนเดอน)4.โบนส = เงนเดอน *35.แสดงผลลพธ6.จบการทำางาน


STOP

read name ,salary

salary < 5000

Name , salary , bonus

truefalse

rate = 10 / 100

A

A

bonus = salary * 3

แตไมตองเขยนเสนเชอมน

rate = 5 / 100

salary = salary+(salary * rate)

การเลอกหลายทาง(แบบ IF)• เปนรปแบบการเลอกการ

ทำางานทมทางเลอกมากกวา 2 ทางขนไป

เงอนไข 1

คำาสงท 1

TrueFalse



TrueFalse



TrueFalse


การเลอกหลายทาง(แบบ IF)

Score >=80

Grade = ‘A’

truefalse

Score >=70

Grade = ‘B’

truefalse

Score >=60

Grade = ‘C’

truefalse

Score >=50

Grade = ‘D’

truefalse

Grade = ‘F’

Score = mid + final

การเลอกหลายทาง(แบบ CASE)

• เปนรปแบบการเลอกการทำางานทมทางเลอกมากกวา 2 ทางขนไป

เงอนไข

คำาสงท 2คำาสงท 1 คำาสงท 4คำาสงท 3

กรณ 1 กรณ 2 กรณ 3 กรณ 4

การเลอกหลายทาง(แบบ CASE)

score

Grade = ‘B’Grade = ‘A’ Grade = ‘D’Grade = ‘C’

80..100 70..79 60..69 50..59

Grade = ‘F’

0..49

Score = mid + final

แบบวนซำา•แบบกำาหนดรอบไวลวง

หนา(Controlled Loop)•แบบตรวจสอบเงอนไขกอน(Pre-Test

Condition)•แบบตรวจสอบเงอนไขทหลง(Post-

Test Condition)

แบบกำาหนดรอบการทำางานเอาไวลวงหนา

• มการกำาหนดรอบการทำางานซำาไวลวงหนา เมอครบตามจำานวนรอบจงหยดทำางานซำาแลวทำาคำาสงตอไป

กำาหนดรอบการทำางาน

คำาสงทำาซำา 1

คำาสงทำาซำา 2

Next

แบบกำาหนดรอบการทำางานเอาไวลวงหนา

• คา N จะเรมตนท 1 และเพมคาทละ 1 จนกระทง มากกวา 5 จงหยดการทำางานซำา และทำาคำาสงถดจาก Next ในแตละรอบของงานทใหทำาซำาคอ พมพคาในตวแปร N ทละรอบ

For N =1 , 5

Next

Print N

แบบตรวจสอบเงอนไขกอนถาเปนจรงแลวคอยทำาซำา

• แบบตรวจสอบเงอนไขกอน ถาเงอนไขยงเปนจรงใหทำางานซำา จนกระทงเงอนไขเปนเทจจงหยดทำางานซำา แลวไปทำางานคำาสงอนถดไป

เงอนไข

คำาสงงานซำา 1

True

False


แบบตรวจสอบเงอนไขกอนถาเปนจรงแลวคอยทำาซำา

• ตรวจสอบเงอนไขถา N <= 5– ใหพมพ คา N – เพมคา N อก 1

(N=N+1)

• กลบไปตรวจสอบเงอนไขอก จนกวาเงอนจะเปนเทจ จงหยดทำางานซำา แลวไปทำางานคำาสงอน

N <=5

N = N+1

True

False

Print N

N = 1

แบบทำาซำากอนแลวคอยตรวจเงอนไข

• แบบใหทำางานในคำาสงทำาซำากอน แลวคอยตรวจสอบเงอนไข ถาเงอนไขยงเปนเทจใหกลบไปทำางานในคำาสงทำาซำาอก จนกระทงตรวจสอบแลวเงอนเปนจรง จงหยด แลวไปทำางานคำาสงอน

เงอนไข


True

False


แบบทำาซำากอนแลวคอยตรวจเงอนไข

ตรวจสอบเงอนไข ถาเปนเทจใหกลบไปทำางานคำาสงซำาอกรอบN > 5

True

False

N = N+1

Print N

N = 1

ใหพมพคาในตวแปร Nเพมคาใหตวแปร N อก 1

กำาหนดคาตวแปร N มคาเทากบ 1

ถา N > 5 เปนจรงใหหยดทำางานซำา

The EndWeek 3

ทำาแบบฝกหด

Documents

บทที่ 2 การเขียนผังงาน (Flow Chart)