Α. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

«Γράφω για το νερό και τον άνεμο, με την ελπίδα να μη διασκορπίσει ο

άνεμος τα λόγια μου, ούτε να τα πάρει το ποτάμι.

Θα ήθελα κάπου να «σκοντάψουν».

Θα ήθελα!

Μια φορά κι έναν καιρό η αφθονία και η ποιότητα αυτών των δύο

πολύτιμων αγαθών, του νερού και των ανέμων, άφηναν πολλά περιθώρια

στους ανθρώπους για χαριτωμένα λογοπαίγνια.

Σήμερα . . .

Σήμερα τα παλιά λογοπαίγνια δεν δίνουν πια ευκαιρίες για πρόσχαρα

χωρατά. Μόνο αιτίες συνοφρύωσης δίνουν. Ότι και οι άνεμοι με βλαπτικά, για

τη ζωή, σωματίδια γεμίζουν τις φτερούγες τους και κάθε που τις τινάζουν

πνίγεται η γη στην τέφρα και τη δύσπνοια και τα νερά έχασαν εκείνους τους

καταπληκτικούς προσδιορισμούς του πεντακάθαρου, του κρυστάλλινου, του

γάργαρου, του νάματος . . .

Ε, καλά τώρα ! Και με τα τόσα αιωρούμενα σωματίδια εξακολουθούμε

να αναπνέουμε και με τα τόσα «βρώμικα άλατα» πάλι ξεδιψάμε. Μόνο που

να, θα μπορούσαν, ίσως, τα πράγματα να είναι καλύτερα.

Θα μπορούσαν αν . . .

Αν εξαντλούσαμε τις υποχρεώσεις μας για το περιβάλλον.

1

Α! Ναι. Καλά που το θυμήθηκα. Οι υποχρεώσεις.

Δεν ξέρω πως τα καταφέρνω κι ολοένα μου απομένει ένα υπόλοιπο

ανεξόφλητων υποχρεώσεων και οι λέξεις, όσες κι αν πω, ανεξόφλητο μ’

αφήνουν.

Τέτοια πράγματα με τις υποχρεώσεις.

Τις απωθείς; Γίνονται τύψεις.

Αδιαφορείς; Τότε είναι που μεταμορφώνονται σε αηδιαστικούς

συγκάτοικους κι αντί να σέβονται τη . . . φιλοξενία, αυτές βάζουν καρφιά στων

εφησυχασμών το προσκέφαλο.

Προσφεύγεις στην απατηλή ευσπλαχνία των λέξεων; Επανέρχονται με

τη γλώσσα των αριθμών. Και σε τσακίζουν.

Θα έφτανε μια πνοή πνεύματος άλλου και μια στάλα ζωοδόχου νερού

ν’ αλλάξει τη σχέση των αριθμών με την πραγματικότητα . . . »

Απόσπασμα από το χαιρετισμό του Υπεύθυνου Π.Ε.

στο Νομό Κοζάνης τη σχολική χρονιά 1997-1998

Κωνσταντίνου Ζουρουφίδη

Σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν κατά το σχολικό έτος 2007-2008 τα

προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης:

1.«Ανακύκλωση τώρα» τάξη Α΄ από την εκπαιδευτικό κ. Καλαβριώτη

Ευγενία.

2.«Σώστε τα δέντρα» τάξη Α΄ από την εκπαιδευτικό κ. Καλαβριώτη

Ευγενία.

3.«Το δάσος στο λόφο του Αγίου Θωμά» τάξη Β΄ από την

εκπαιδευτικό κ. Παπαγιαννοπούλου Αθηνά

4.«Το σύννεφο έφερε βροχή» τάξη Γ΄ από την εκπαιδευτικό κ.

Σακαλή Βαρβάρα

5.«Ο δρόμος κι εγώ» τάξη Γ΄ από την εκπαιδευτικό κ. Σακαλή

Βαρβάρα

6.«Νερό είναι και κυλάει, τη ζωή μας κυβερνάει» τάξη Δ΄ από την

εκπαιδευτικό κ. Τσιτσιώκα Άννα

2

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2007-2008

Τίτλος προγράμματος: «Το δάσος στο λόφο του Αγίου Θωμά»

Παιδαγωγική ομάδα Εκπαιδευτικοί: Παπαγιαννοπούλου Αθηνά

Τοτικίδης Χαράλαμπος

Μαθητές Τάξη: Β΄ Αριθμός μαθητών/τριών:

22

Διάρκεια του προγράμματος

Ημερομηνία έναρξης προγράμματος 1-11-2006 Χρονική διάρκεια προγράμματος σε μήνες:

6

Σχεδιασμός και υλοποίηση του προγράμματος 1. Στόχοι του προγράμματος:

κ Μελέτη του μικρού οικοσυστήματος στις τέσσερις εποχές, καλλιέργεια αισθήσεων ,ανάπτυξη περιέργειας, όξυνση της κριτικής παρατηρητικότητας ,ανάπτυξη ομαδικού πνεύματος, καλλιτεχνική έκφραση, ευαισθητοποίηση στην προστασία των δασών ,αναγνώριση της συνύπαρξης ανθρώπου-φύσης, υιοθέτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών προς το δάσος, ενεργοποίηση των αισθήσεων με δημιουργικές εργασίεκαι τέλος ανάπτυξη της συνεργασίας και της δημιουργικής δράσης.

2. Μεθοδολογία υλοποίησης:

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ PROJECT Αυτοοργάνωση μαθητών σε ομάδες .Οργάνωση περιβαλλοντικής ομάδας , Περιήγηση στο λόφο του Αγίου Θωμά .Επιλογή χώρων εργασίας .Οργάνωση δραστηριοτήτων . Υιοθεσία δέντρων –δενδροφύτευση -φυτολόγιο. Πράσινη γωνιά στητάξη. Ερωτηματολόγιο. Πορεία στο δάσος. Διατύπωση και επιλογή υποθεμάτων. Χρονοδιάγραμμα εργασιών. Διεξαγωγή έρευνας και συλλογή πληροφοριών. Αλληλοενημέρωση ομάδων. Οργάνωση δράσεων και δραστηριοτήτων. Παρουσίαση τοπρογράμματος. Τελική αξιολόγηση. 3. Υποθέματα και περίληψη περιεχομένου του προγράμματος :

1. Ανταλλαγή απόψεων και ιδεών σχετικά με το πώς θα προσεγγιστούν τα υποθέματα. 2. Μετακίνηση στο πεδίο μελέτης με δραστηριότητες και παιχνίδια.

3

3. Δημιουργία και συγκέντρωση υλικού . 4. Καταγραφή και επεξεργασία των αποτελεσμάτων των δράσεων. 5. Οργάνωση δράσεων που συνδέουν το θέμα με την αντιμετώπιση περιβαλλοντικώπροβλημάτων στο πεδίο μελέτης(καθαριότητα ,κίνδυνος πυρκαγιάς) 6. Παρουσίαση του προγράμματος στη σχολική κοινότητα(οικολογικός προβληματισμός, καλλιτεχνικές δραστηριότητες)

4. Πιθανά πεδία σύνδεσης με το αναλυτικό πρόγραμμα: ΓΛΩΣΣΑ: Λεξιλόγιο, έννοιες, κείμενα, λόγος ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: μετρήσεις, υποθέσεις, ταξινομήσεις, αριθμοί, συγκρίσεις, οικονομία ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ: Το δάσος στον κύκλο της ζωής / της φύσης / του χρόνου, , καλλιέργειες, πειραματισμοί ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: κατασκευές, ζωγραφιές, τραγούδια ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ: Δραματοποιήσεις, θεατρικά παιχνίδια 5. Συνεργασίες: Δασάρχης : συνέντευξη για την προστασία των δασών - δεντροφύτευση Πυροσβέστης: επίδειξη και ενημέρωση για την κατάσβεση των πυρκαγιών. Σύλλογος Γονέων: Συμμετοχή στις επισκέψεις στα ΚΠΕ Οικολογική Κίνηση : προμήθεια φυτών -δεντροφύτευση. Δήμος Κοζάνης: Υπηρεσία πρασίνου- πάρκων και Ύδρευσης για την δεντροφύτευση

4

5

Ο ∆ΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥ ΤΟΥ ∆ΑΣΟΥΣ

1. Όταν είμαι στο δάσος μιλάω με χαμηλή φωνή για να μην τρομάζουν τα πουλιά και τα άλλα ζώα.

2. Μέσα στο δάσος υπάρχουν πολλά σπάνια αγριολούλουδα. Για να μην εξαφανιστούν προσέχω να μην τα πατώ και δεν τα κόβω.

3. Το δέντρο είναι ζωντανό. ∆εν χαράζω τον κορμό του, για να μην πληγώνεται.

4. Οι μύκητες και οι λειχήνες είναι οργανισμοί απαραίτητοι στο δάσος. Γι’ αυτό δεν τους ξεκολλάω από τους κορμούς και τις πέτρες.

5. Τα κουτάκια, τα χαρτιά και τα άλλα σκουπίδια είναι σώματα ξένα προς το δάσος. Φροντίζω να τα μαζεύω, να τα βάζω σε μια σακούλα και να τα πετάω στο πρώτο καλάθι αχρήστων που θα βρω.

6. Περπατώ στα μονοπάτια κι αν βγω απ’ αυτά, πατώ με μεγάλη προσοχή.

7. Οι φωλιές των πουλιών είναι το σπίτι τους. ∆εν τις πειράζω ποτέ.

8. Οι αράχνες, τα σκαθάρια και τ’ άλλα έντομα είναι οργανισμοί χρήσιμοι στο δάσος γι’ αυτό προσέχω να μην τα σκοτώνω. Αν θέλω, μπορώ να τα παρατηρώ με το φακό, χωρίς να τα βλάπτω και χωρίς να χαλάω τον ιστό της αράχνης.

9. Οι πεταλούδες είναι οι πιο καλοί μας φίλοι στο δάσος. Σε μια φιλία δε φτάνει μόνο να παίρνεις αλλά και να δίνεις.

10. Αυτό που θέλει το δάσος από μας είναι η προσοχή, η φροντίδα και η αγάπη μας.

Β΄ Τάξη

11ο ∆ημοτικό σχολείο Κοζάνης

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ∆ΑΣΟΥΣ

1. Το δάσος στολίζεται από πολύχρωμα και σπάνια αγριολούλουδα .Για

να μην εξαφανιστούν προσέχω να μην τα πατώ και δεν τα κόβω. 2. Μιλώ με σιγανή φωνή μέσα στο δάσος για να μη τρομάζω τα

ζώα και τα πουλιά. 3. ∆εν χαράζω τον κορμό των δέντρων, για να μην πληγώνονται.

Κόβουμε από το δάσος μόνο μερικά από τα γέρικα δέντρα, αυτά που εμποδίζουν τα μικρότερα να μεγαλώσουν.

4. Φροντίζουμε να κρατούμε το δάσος καθαρό από χαρτιά, κουτιά, μπουκάλια και άλλα σκουπίδια. Όταν φεύγουμε τα μαζεύουμε και τα πετούμε στον κάδο ή στην ανακύκλωση.

5. Οι φωλιές των πουλιών είναι το σπίτι τους. ∆εν τις πειράζω ποτέ.

6. Οι αράχνες, οι πεταλούδες και τ’ άλλα έντομα είναι οργανισμοί χρήσιμοι στο δάσος γι’ αυτό προσέχω να μην τα σκοτώνω.

7. Αποφεύγω να βάζω φωτιά στο δάσος . Αν χρειαστεί ν’ ανάψουμε πρέπει, πριν φύγουμε, να τη σβήσουμε πολύ προσεχτικά

8. Μπροστά σε μια φωτιά σε δάσος δεν πρέπει να σταθούμε αδιάφοροι, αλλά να ειδοποιήσουμε την Πυροσβεστική στο τηλέφωνο 199 και να βοηθήσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε.

9. Καταγγέλλουμε στην πολιτεία και απαιτούμε να τιμωρηθούν αυστηρά όσοι καταστρέφουν το δάσος. Μετά τη φωτιά πρέπει να αναδασώνονται οι καμένες εκτάσεις και να μην κτίζονται διάφορες οικοδομές.

10. Το δάσος είναι η ζωή μας, είναι το οξυγόνο που αναπνέουμε. Το μόνο που μας ζητάει είναι αγάπη και σεβασμό !...

Β΄ Τάξη

11ο ∆ημοτικό σχολείο Κοζάνης

6

7

Σ Ω Σ Τ Ε Τ Η Γ Η

1. Εμείς θ ’ αναλάβουμε το θέμα της μόλυνσης της

ατμόσφαιρας από τα καυσαέρια των αυτοκινήτων .Θα

δείξουμε στον κόσμο ότι μπορούμε και πρέπει να

περπατούμε μέσα στην πόλη ή στην εξοχή.

2. Έτσι θα γυμναζόμαστε και θα χαιρόμαστε τις

ομορφιές της φύσης. Αν όλοι το κάνουμε αυτό , θα ζούμε

σε ένα πιο καθαρό και υγιεινό περιβάλλον .Μπορούμε

επίσης να κάνουμε και ποδήλατο .

3. Όταν θέλουμε να πάμε κόπου πιο μακριά πρέπει

να χρησιμοποιούμε το αστικό ή το μετρό . Δεν είναι πιο

σωστό ν α μετακινούμαστε πολλοί μαζί για να μη γεμίζει

ο αέρας με τόσα καυσαέρια;

4. –Παύλο, εσύ έχεις ταλέντο να γράφεις μελωδίες !

Μπορείς να γράψεις ένα τραγούδι για το αυτοκίνητο και

πώς πρέπει να το χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν

λιγότερο; Δηλαδή τα γνωστά .Περπάτημα , ποδήλατο,

καυσαέρια, μόλυνση κάτι τέτοιο.

5. Θα προσπαθήσω! Κι ελπίζω να βγει κάτι

εξαιρετικό!

6. θα χρειαστούμε κι ένα σκετς για το πράσινο .

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ για το πράσινο;

6. Ναι, βρε παιδιά ! δάσος ,οξυγόνο, πυρκαγιές,

δεντροφύτευση.

8

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ Α, τώρα καταλάβαμε!

6. Λοιπόν , πρέπει να είμαστε όλοι οργανωμένοι κι

έτοιμοι για τη γενική μας πρόβα που θα γίνει την

Πέμπτη. Καλή μας επιτυχία!

Βγαίνουν όλοι από την σκηνή

( μην τ ’ αφήνεις ανοιχτό)

7. Ουάου, καταπληκτικό ! Το μήνυμα περνάει τέλεια

. Είναι τόσο απλό . « Μην τ ’ αφήνεις ανοιχτό» Αυτό ισχύει

και για το φως και για το νερό , γιατί και τα δύο είναι

πολύτιμα αγαθά . Δεν πρέπει να τα σπαταλάμε άσκοπα .

8. Λοιπόν , ανακάλυψα ότι κάθε φορά που

βουρτσίζουμε τα δόντια μας και αφήνουμε τη βρύση να

τρέχει, καταναλώνουμε τέσσερα με πέντε λίτρα νερό. Αν

το πολλαπλασιάσουμε με τον αριθμό των παιδιών του

σχολείου μας , έχουμε κιόλας πάνω από πεντακόσια λίτρα

νερού που σπαταλάμε άσκοπα κάθε μέρα.

9. Ναι , και η μαμά μου έμεινε άφωνη , όταν άρχισα

να σβήνω το φως και την τηλεόραση, χωρίς να μου το λέει

εκείνη. « Παιδάκι μου μήπως είσαι άρρωστο, μήπως

πονάει το κεφάλι σου;» με ρωτούσε συνεχώς.

10. Αυτό είναι παιδιά , μπράβο! Τώρα εσείς μικροί

μας φίλοι της πρώτης τάξης δείξτε μας τι άλλο έχετε

ετοιμάσει;

ΤΡΑΓΟΥΔΙ όλα μπορούν να ‘ναι χρήσιμα

11. Ωραίο σύνθημα « όλα μπορούν να ‘ναι χρήσιμα»

Φίλιππος: Νομίζετε ότι περνάει το μήνυμα;

9

11. Έτσι πιστεύω .Κάνατε καλή δουλειά ! Από εδώ

και εμπρός η ανακύκλωση πρέπει να γίνει τρόπος ζωής

.Και τώρα ποιος έχει σειρά ;

12. Νομίζω εμείς, τα παιδιά της δευτέρας τάξης. Μα,

πού είναι ο Παύλος; Δεν ήρθε ακόμη ;Δεν ξέρω γιατί

άργησε .Κανονικά είναι πάντα πρώτος και καλύτερος. Α,

νάτος , σαν τσατισμένος μου φαίνεται.

5. Με συγχωρείτε πολύ παιδιά. Δεν πρόλαβα να έρθω

πιο πριν .Και το χειρότερο, τσακώθηκα με τη μάνα μου

,επειδή δεν ήθελε να με φέρει με το αυτοκίνητο. Έκανα

όλο το δρόμο με τα πόδια. Καλά το φαντάζεστε αυτό ;

13. Ε, δεν είναι δα και τόσο φοβερό! Αυτό ακριβώς

έχει να κάνει με τη δουλειά που θέλουμε να

παρουσιάσουμε . Έκανες αυτό που έπρεπε. Δε

χρησιμοποίησες βενζίνη και δε μόλυνες περισσότερο την

ατμόσφαιρα.

14. Τα λάστιχα δεν είχαν καμιά φθορά, δε

χρησιμοποίησες τον κλιματισμό και έκανες και τη

γυμναστική σου περπατώντας μέχρι το σχολείο. Δε μ ας

είπες όμως , μας ετοίμασες κανένα ωραίο τραγουδάκι για

όλα αυτά;

5. Και βέβαια σας ετοίμασα . Πάμε ν α το

τραγουδήσουμε και να το χορέψουμε όλοι μαζί.

ΧΟΡΕΥΤΙΚΟ πες όχι στο γκάζι .

Διάλογοι Α΄ τάξης

Είναι αδύναμη η μηχανή (χορευτικό )

10

15. Μπράβο παιδιά, καταπληκτικό ! Έπρεπε να το

φανταστώ ότι μπορούμε με τραγούδι και χορό να πούμε

τόσα για το πράσινο , που δυστυχώς συνέχεια λιγοστεύει.

16. Στις τελευταίες πυρκαγιές , καπνοί και φλόγες

ορμούσαν πάνω στα δέντρα και γρήγορα απλώθηκαν και

τύλιξαν τα δάση μας. Κι όλο δυνάμωναν, κι όλο

απλώνονταν , αφήνοντας πίσω τους μαύρα αποκαΐδια .

17. Τρόμος και πανικός για τα ζώα και τα πουλιά του

δάσους. Αλίμονο , πολλά κάηκαν στις φλόγες. Όσα

σώθηκαν έχασαν το σπίτι τους .Ξέρετε πόσα χρόνια

χρειάζεται ένα δέντρο για να μεγαλώσει ; Δέκα , είκοσι

ίσως και εκατό .

18. Θα φυτέψουμε πολλά δέντρα .Θα τα

περιποιούμαστε για να μεγαλώσουν γρήγορα .Θα βάλουμε

και φύλακες να τα προσέχουν , για να μη ν μπορεί κανείς

να τα βλάψει. Και τότε θα δείτε , πώς θα

ξαναζωντανέψουν τα δάση. Το χώμα θα ντυθεί στα

πράσινα και τα πολύχρωμα λουλούδια θα γίνουν ένα

απέραντο χαμόγελο.

19. Το δάσος μας μαθαίνει τι πάει να πει ομορφιά!

Μας δίνει τόσα πράγματα! Οξυγόνο, ξυλεία, χαρτί,

δροσιά, ίσκιο, νερό. Μας προστατεύει από τις πλημμύρες.

Το μόνο που ζητάει είναι αγάπη και σεβασμό.

20. Από ΄δω και μπρος πρέπει να στείλουμε το μήνυμα

της φροντίδας του δάσους και της δεντροφύτευσης για

να αποκτήσει η πατρίδας μας περισσότερα δάση. Το

πράσινο είναι η ζωή μας. Είναι το οξυγόνο που

αναπνέουμε. Δε θα το αφήσουμε να καταστραφεί!

11

12

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Τίτλος προγράμματος: «Το σύννεφο έφερε βροχή»

Εκπαιδευτικός: Σακαλή Βαρβάρα Τάξη: Γ΄ Αριθμός μαθητών/τριών: 13

Διάρκεια του προγράμματος

Ημερομηνία έναρξης προγράμματος: 1-11-2007 Χρονική διάρκεια προγράμματος σε μήνες:

4

Σχεδιασμός και υλοποίηση του προγράμματος 1. Στόχοι του προγράμματος: ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ: Να κατανοήσουν οι μαθητές τη σπουδαιότητα του νερού στην

καθημερινή μας ζωή. - Να εξοικειωθούν με τους τρόπους προστασίας και καθαρισμού του νερού. -Να αντιληφθούν την ανάγκη περιορισμού της σπατάλης στην κατανάλωση του νερού -Να κατανοήσουν τον κύκλο του νερού στη φύση. - Να μάθουν για τις μορφές και τις ιδιότητες του νερού.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΙ: Να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά την αξία του νερού ως

σπάνιου πλέον φυσικού πόρου, όσο και ως εξίσου σπάνιου κοινωνικού και πολιτισμικού αγαθού στον κόσμο μας Να προτείνουν λύσεις για εξοικονόμηση του νερού, αλλά και να αλλάξουν συμπεριφορές στην καθημερινή τους ζωή, επηρεάζοντας και τους άλλους, ώστε να υπάρχει αρκετό νερό και για τις επόμενες γενιές. Η αφύπνιση του ενδιαφέροντος των μαθητών, μέσα από τη βιωματικήεμπειρία. Η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, η ανάπτυξη του ενδιαφέροντος των παιδιών για τις σχολικές δραστηριότητες, η καλλιέργεια του πνεύματος της συνεργασίας, της ομαδικότητας, της επικοινωνίας και της ενεργούς συμμετοχής.

ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΙ: Η ενεργοποίηση των αισθήσεων των μαθητών με δημιουργικές εργασίες και δραστηριότητες.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΙ: Η ενεργός συμμετοχή σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον. Η ανάπτυξη της συνεργασίας και της δημιουργικής δράσης. Η ανάπτυξη πρωτοβουλιών από τους μαθητές. Η εργασία σε ομάδες

13

2. Μεθοδολογία υλοποίησης:

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ PROJECT Αυτοοργάνωση μαθητών σε ομάδες. Διατύπωση και επιλογή υποθεμάτων. Χρονοδιάγραμμα εργασιών. Διεξαγωγή έρευνας και συλλογή πληροφοριών. Αλληλοενημέρωση ομάδων. Οργάνωση δράσεων και δραστηριοτήτων. Παρουσίαση του προγράμματος. Τελική αξιολόγηση. 3. Υποθέματα και περίληψη περιεχομένου του προγράμματος :

1. Γνωριμία με το νερό 2. Το νερό στη φύση – ο κύκλος του νερού 3. Το νερό και η υγεία μας 4. Εξοικονόμηση νερού

4. Πιθανά πεδία σύνδεσης με το αναλυτικό πρόγραμμα: ΓΛΩΣΣΑ: Λεξιλόγιο, έννοιες, κείμενα, λόγος ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: μετρήσεις, υποθέσεις, ταξινομήσεις, αριθμοί, συγκρίσεις, οικονομία ΙΣΤΟΡΙΑ: Μύθοι / Νερό και ανάπτυξη αρχαίων πολιτισμών ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: κατασκευές, ζωγραφιές, τραγούδια ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ:Δραματοποιήσεις, θεατρικά παιχνίδια 5. Συνεργασίες:

- Με τους υπεύθυνους του υδροηλεκτρικού εργοστασίου Πολυφύτου - Με τον υπεύθυνο Ύδρευσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης - Με τον υπεύθυνο του βιολογικού καθαρισμού Κοζάνης

14

15

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΤΑΞΗ Δ΄ Εκπαιδευτικός: Τσιτσιώκα Άννα

Διάρκεια του προγράμματος

Ημερομηνία έναρξης προγράμματος 1-11-2007 Χρονική διάρκεια προγράμματος σε μήνες

6

Σχεδιασμός και υλοποίηση του προγράμματος 1. Στόχοι του προγράμματος: ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ: -Να κατανοήσουν οι μαθητές τη σπουδαιότητα του νερού στην

καθημερινή μας ζωή. - Να εξοικειωθούν με τους τρόπους προστασίας και καθαρισμού του νερού. -Να αντιληφθούν την ανάγκη περιορισμού της σπατάλης στην κατανάλωση του νερού -Ν’ αποκτήσουν γνώσεις από τη Μυθολογία, την Ιστορία και τη Λαογραφία -Να μάθουν για το ρόλο του νερού στις θρησκείες των ανθρώπων. - Να μάθουν για τις μορφές και τις ιδιότητες του νερού και να κατανοήσουν τον κύκλο του νερού στη φύση. -Να γνωρίσουν τις μορφές ενέργειας, που σχετίζονται με το νερό.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΙ:- Να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά την αξία του νερού

ως σπάνιου πλέον φυσικού πόρου, όσο και ως εξίσου σπάνιου κοινωνικού και πολιτισμικού αγαθού στον κόσμο μας -Να προτείνουν λύσεις για εξοικονόμηση του νερού, αλλά και να αλλάξουν συμπεριφορές στην καθημερινή τους ζωή, επηρεάζοντας και τους άλλους, ώστε να υπάρχει αρκετό νερό και για τις επόμενες γενιές. -Η αφύπνιση του ενδιαφέροντος των μαθητών, μέσα από τη βιωματικήεμπειρία. - Η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, η ανάπτυξη του ενδιαφέροντος των παιδιών για τις σχολικές δραστηριότητες, η καλλιέργεια του πνεύματος της συνεργασίας, της ομαδικότητας, της επικοινωνίας και της ενεργούς συμμετοχής.

Τίτλος προγράμματος «Νερό είναι και κυλάει, τη ζωή μας κυβερνάει»

16

ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΙ: - Η ενεργοποίηση των αισθήσεων των μαθητών με

δημιουργικές εργασίες και δραστηριότητες. -Να καλλιεργήσουν και να βελτιώσουν τις σχέσεις μεταξύ τους. -Να αναπτύξουν δεξιότητες όπως κριτική σκέψη, εκτίμηση εναλλακτικών λύσεων και λύση προβλημάτων.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΙ: -Η ενεργός συμμετοχή σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον. -Η ανάπτυξη της συνεργασίας και της δημιουργικής δράσης. -Η ανάπτυξη πρωτοβουλιών από τους μαθητές. Η εργασία σε ομάδες -Η προστασία του περιβάλλοντος με τη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων.

2. Μεθοδολογία υλοποίησης:

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ PROJECT Αυτοοργάνωση μαθητών σε ομάδες. Διατύπωση και επιλογή υποθεμάτων. Χρονοδιάγραμμα εργασιών. Διεξαγωγή έρευνας και συλλογή πληροφοριών. Αλληλοενημέρωση ομάδων. Οργάνωση δράσεων και δραστηριοτήτων. Παρουσίαση του προγράμματος. Τελική αξιολόγηση. 3. Υποθέματα και περίληψη περιεχομένου του προγράμματος :

5. Γνωριμία με το νερό 6. Το νερό στη φύση – ο κύκλος του νερού 7. Το νερό και η υγεία μας 8. Εξοικονόμηση νερού

4. Πιθανά πεδία σύνδεσης με το αναλυτικό πρόγραμμα: ΓΛΩΣΣΑ: Λεξιλόγιο, έννοιες, κείμενα, λόγος ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: μετρήσεις, υποθέσεις, ταξινομήσεις, αριθμοί, συγκρίσεις, οικονομί ΙΣΤΟΡΙΑ: Μύθοι / Νερό και ανάπτυξη αρχαίων πολιτισμών/Μελέτη ιστορικών πηγών ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ: Ο κύκλος του νερού / το νερό σαν πηγή ενέργειας/πειραματισμοί ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: κατασκευές, ζωγραφιές, τραγούδια ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ: Δραματοποιήσεις, θεατρικά παιχνίδια

17

18

Υπάρχουν κάποιοι τρόποι εξοικονόμησης νερού που όλοι μας μπορούμε να

εφαρμόσουμε.

Να μην αμελούμε τις διαρροές στα υδραυλικά μας. Μια βρύση που

στάζει μπορεί να μας κοστίσει μέχρι και 200 λίτρα επιπλέον

κατανάλωση κάθε μήνα.

Να προτιμάμε το ντους από το μπάνιο στη μπανιέρα.

Να μην κρατάμε συνέχεια ανοικτή τη βρύση όταν πλενόμαστε,

ξυριζόμαστε ή βουρτσίζουμε τα δόντια μας.

Να χρησιμοποιούμε βρύσες με περιορισμό ροής, διακόπτες παροχής

νερού με φωτοκύτταρα, καζανάκια ελεγχόμενης ή διπλής ροής και να

χρησιμοποιούμε οικιακές συσκευές με πιστοποίηση για την

κατανάλωση νερού και ενέργειας. Οι συσκευές αυτές καταναλώνουν

ένα τρίτο λιγότερο νερό από τις άλλες.

Αλλά η εξοικονόμηση νερού πρέπει να γίνεται και στους εξωτερικούς

χώρους των σπιτιών. Πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένοι ώστε να χρειάζονται

λιγότερο νερό, να αποφεύγονται είδη με μεγάλες απαιτήσεις σε νερό, όπως το

γκαζόν. Όπου δεν μπορούμε όμως να το αποφύγουμε, καλό είναι να

χρησιμοποιούμε χαλίκι ή σπασμένες πέτρες έτσι ώστε το νερό της βροχής να

συγκρατείται στο έδαφος. Να χρησιμοποιούνται φυτά με μικρές ανάγκες σε

νερό και αντοχή στον ήλιο, να επιλέγουμε σύστημα ποτίσματος ανάλογα με το

μέγεθος του χώρου.

19

5 Ιουνίου –Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

Αληθινά φαντασμαγορικός ο τίτλος ! Π α γ κ ό σ μ ι α Η μ έ ρ α Π ε ρ ι β ά λ λ ο ν τ ο ς ! Και κάτω από ένα φαντασμαγορικό τίτλο το περιεχόμενο δεν μπορεί παρά

να είναι πεζό ή ανούσιο. Η ουσία… Μα και βέβαια στο ουσιαστικό Ημέρα θα αναζητήσουμε την ουσία του

τίτλου. Ας εντυπωσιάζει ο προσδιορισμός του Παγκόσμιου. Τελικώς η Ημέρα

νοσταλγείται. Και μάλιστα διακαώς. Ότι οι ανεύθυνοι μνηστήρες την εκατάντησαν νυχτερινή. Και ολοένα απομακρυνόμαστε από την ευδοκία της.

Ναι . Αυτό που ήρθε δεν είναι αυτό που αναμέναμε. Αν και εμείς το φέραμε. Με τις πράξεις μας. Για τις οποίες, τώρα που ο αιώνας τελειώνει και ετοιμάζεται να παραδώσει τους φακέλους του στον αιώνα που έρχεται, ντρεπόμαστε να καυχηθούμε. Ότι είναι φάκελοι γεμάτοι εγκλήματα..

Ναι. Έγκλημα! Είτε ως φόνος του συνανθρώπου μας είτε ως διασάλευση της Φύσης.

Θα κληθούμε να δώσουμε λόγο; Βεβαιότατα όχι. Ένοχος ένοχον ου ποιεί. Ωστόσο προσπαθώ να μην ανακηρυχτώ ένοχος ή ανεύθυνος. Γιατί και η

ανευθυνότητα ενοχή είναι . Με καταδιώκουν τα πουλιά και τα δέντρα. Τα δέντρα που καίω και τα

πουλιά που καταδιώκω . Επιστρέφουν . Σαν Τιμωροί ! Πάντα. Όχι. Δε γράφω ένα ακόμα κείμενο για να διασκεδάσω τις τύψεις μου ή να

τακτοποιήσω τους λογαριασμούς με τις ενοχές μου. Για το Περιβάλλον γράφω , όμως το νου μου στα παιδιά τον έχω. Αν θα τ΄ αφήσουμε τόπο να οργανώσουν τη δική τους Ημέρα. Αλήθεια , αυτό δεν είναι έργο των Παιδαγωγών και των γερόντων; Να

ετοιμάζουν , λέω, τις συνθήκες μέσα στις οποίες τα παιδιά θα οργανώνουν τους δικούς τους τρόπους άντλησης νοήματος και, ενδεχομένως , χαράς.

Σύμφωνοι. Μας πρόλαβαν άλλοι και ετοίμασαν άλλους τόπους- οι περισσότεροι ξενόγλωσσοι θαρρώ πως είναι –για να περνούμε τον καιρό μας, όμως εμείς αξίζει τον κόπο να υπενθυμίζουμε ότι και η Φύση , παρά τα πλήγματα που της καταφέραμε , εξακολουθεί να οργανώνει τους δικούς της τόπους άντλησης χαράς και νοήματος. Και είναι τόποι θαυμαστοί.

Τόποι που δεν ετοιμάζονται μόνο για το χατίρι των τουριστών ή των οικολόγων, αλλά για τον καθένα που θέλει να θυμάται ότι , για αιώνες πολλούς , η ισορροπία της φύσης εξασφάλιζε και τους ανθρώπινους άθλους.

Μια φορά κι έναν καιρό όλες οι ημέρες ήσαν… συμπαντικές .Έπειτα έγιναν παγκόσμιες. Τώρα θέλουμε να τις κάνουμε μία. Έστω. Μα να ΄ναι καλή.

Αυτό σημαίνει ότι οφείλουμε να κινηθούμε διαφορετικά. Δηλαδή να κάνουμε "κάτι" για την Ημέρα αυτή. Μια απλή κίνηση που να

δείχνει ενδιαφέρον για τη ζωή. Μέριμνα για το Περιβάλλον .Με πρωτοπόρα τα παιδιά. Γιατί κι αυτά οφείλουν να προειδοποιηθούν πως ,αν αδιαφορήσουν ,και ο επόμενος αιώνας θα είναι δίσεκτος. Ωσάν αυτόν που ετοιμάζεται να φύγει.

Απόσπασμα από το χαιρετισμό του Υπεύθυνου Π.Ε.

στο Νομό Κοζάνης τη σχολική χρονιά 1997-1998

Κωνσταντίνου Ζουρουφίδη

20

Β. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ

«Ως χαρίεν άνθρωπος, όταν άνθρωπος ή»

δηλαδή: «Πόσο ωραίος είναι ο άνθρωπος όταν είναι άνθρωπος»

Μένανδρος

«Ο άνθρωπος δε γεννιέται άνθρωπος.

Γίνεται άνθρωπος με την αγωγή»

Έρασμος

«Εκείνος που προσφέρει τις μεγαλύτερες υπηρεσίες στην

πολιτεία δεν είναι εκείνος που φροντίζει για την ανύψωση των

στεγών των σπιτιών, αλλά εκείνος που φροντίζει για την ανύψωση

των ψυχών των πολιτών».

Επίκτητος

Σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε κατά το σχολικό έτος 2007-2008 το

πρόγραμμα:

«Η σημασία του κρασιού στη ζωή μας» τάξη Δ΄ από την

εκπαιδευτικό κ. Τσιτσιώκα Άννα

21

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2007-2008

Εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ονοματεπώνυμο ειδικότητα τάξη τμήμα Αριθμός μαθητώνΤσιτσιώκα Άννα δασκάλα Δ΄ 22

Στοιχεία Προγράμματος

Γενικό θέμα (Τίτλος): « Η σημασία του κρασιού στη ζωή μας »

Στόχοι του

προγράμματος ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ:

Απόκτηση με βιωματικό τρόπο γνώσεων γύρω απ' το φυτό, τον καρπό και τα παράγωγά του.

Ιστορική αναδρομή από την εποχή του Ομήρου μέχρι σήμερα. Επίδραση της εκμετάλλευσης του αμπελιού στην οικονομική , πολιτιστική και κοινωνική ζωή του τόπου.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΙ: Κατανόηση της αξίας της υγιεινής διατροφής και

τη σχέση της με το περιβάλλον. Να γνωρίσουν καλύτερα το περιβάλλον. Να μάθουν την εξέλιξη της διατροφής του

ανθρώπου. ΨΥΧΟΚΙΝΗΤΙΚΟΙ:

Ενεργοποίηση των αισθήσεων με δημιουργικές εργασίες.

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΙ: Δεξιότητες παρατήρησης, έρευνας, συνεργασίας,

καταγραφής και επεξεργασίας πληροφοριών, ώστε η γνώση που θα προκύψει να μετουσιωθεί σε γόνιμο συμπέρασμα, διαμορφώνοντας παράλληλα μια θετική στάση για την εκπαιδευτική διαδικασία.

Προβλεπόμενη διάρκεια του προγράμματος

ΕΝΑΡΞΗ ΛΗΞΗ 1 – 12- 2007 30 – 2 – 2008

22

ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

1. Το αμπέλι θέμα ζωγραφικής και γλυπτικής στους ιερούς ναούς. Η σχέση του κρασιού με τα μυστήρια της εκκλησίας

2. Πρωτογενής παραγωγή (γεωργία, βιολογική καλλιέργεια, παραγωγή, τρύγος)

3. Ποικιλίες σταφυλιού – σταφίδα – μούστος – οινοποίηση – εμφιάλωση – διάθεση στην αγορά

4. Παραγωγή τσίπουρου – διάθεση στην αγορά – συνεταιρισμοί – διαφήμιση

5. Διατροφικές συνήθειες (καλή διατροφή / κακή, χωρίς μέτρο διατροφή) Καταναλωτισμός (πώς επηρεάζονται τα μικρά παιδιά) Συνταγές με προϊόντα σταφυλιού

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ- ΣΤΑΔΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ)

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ PROJECT

Πρωτοβουλία- Πρόταση -Επιλογή θέματος / Χωρισμός σε υποθέματα/ Καταμερισμός εργασιών - πλαίσιο δράσης/ Διεξαγωγή έρευνας-Πηγές πληροφόρησης/ Καταγραφή και επεξεργασία των αποτελεσμάτων της έρευνας/ Αλληλοενημέρωση ομάδων/ Σύνθεση/ Δράση/ Αξιολόγηση

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ Ή ΠΡΟΣΩΠΑ

ΓΕΩΠΟΝΟΣ: συνέντευξη για τη καλλιέργεια του αμπελιού Επίσκεψη σε οινοποιείο

ΠΙΘΑΝΑ ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΓΛΩΣΣΑ: Λεξιλόγιο, αναζήτηση πληροφοριών μέσα από μια σειρά γραπτών μέσων, κείμενα, λογοτεχνικά έργα, ποιήματα, δημοτικά τραγούδια, αινίγματα, παροιμίες. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Ζωγραφική σταφυλιού, εκμάθηση τραγουδιών, θεατρικό παιχνίδι, κατασκευή αφίσας για τη διαφήμιση των σταφυλιών ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: Το κρασί και η σχέση του με τον χριστιανισμό ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ: Το σταφύλι στον κύκλο της ζωής / της φύσης / του χρόνου, ήθη και έθιμα, καλλιέργειες, πειραματισμοί ΙΣΤΟΡΙΑ: Μελέτη ιστορικών πηγών σχετικών με τη θέση του αμπελιού από παλιά ως σήμερα. Μυθολογία- Διόνυσος

23

\

24

Γ. ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ - ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ

11ο 6/θέσιο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ

Τη σχολική χρονιά 2007-2008 οι μαθητές των Γ΄, Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄ τάξεων ασχολήθηκαν με πρόγραμμα που προωθεί την ισότητα στην κοινωνία – ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ, με τίτλο:

«είμαστε όλοι ίσοι και όλοι διαφορετικοί» Συντονίστρια σχολική μονάδα του προγράμματος είναι το 11ο Δημοτικό σχολείο. Υπεύθυνος εκπαιδευτικός για την επικοινωνία:

Παναγιώτου Χρήστος Π.Ε. 11 Ο διευθυντής της σχολικής μονάδας: Τοτικίδης Χαράλαμπος Π.Ε. 70 Εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στην εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος:

Ντοβόλης Ευάγγελος Π.Ε 11 Τσιτσιώκα Άννα Π.Ε 70 Σακαλή Βαρβάρα Π.Ε 70

Σ τ ό χ ο ι Γνωστικοί: αναγνώριση του σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων, κατανόηση της σημασίας της ιστορίας και του πολιτισμού του τόπου τους, επισήμανση των ιδιαίτερων δικαιωμάτων που έχουν αναγνωριστεί και εκτίμηση της σημασίας της σχετικής διακήρυξης, προσέγγιση και ανάπτυξη ενδιαφερόντων για τους πολιτιστικούς χώρους και τη λαϊκή παράδοση του τόπου που ζουν, καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας κατά τη διεξαγωγή αθλητικών παιχνιδιών. Συναισθηματικοί: ευαισθητοποίηση απέναντι σε συμμαθητές τους με ιδιαίτερα ατομικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά , ανάπτυξη αυτοκυριαρχίας και κοινωνικής παιδείας , συνειδητοποίηση του ρόλου τους ως πολίτες και των υποχρεώσεων που συνεπάγονται και τέλος εδραίωση του σεβασμού και της αποδοχής στη διαφορετικότητα. Ψυχοκινητικοί: άσκηση στην παρατήρηση και την αυτοσυγκέντρωση και απόκτηση δεξιοτήτων και συμπεριφορών, αντιλήψεων, συναισθημάτων, αξιών και εμπειριών.

25

ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Α΄ ΦΑΣΗ Πρωτοβουλία –επιλογή θέματος. Χωρισμός σε ομάδες (κατά θεματικό αντικείμενο), αυτοοργάνωση ομάδων και απόφαση από κοινού για τον τρόπο λειτουργίας τους. Εντοπισμός ενοτήτων και ανταλλαγή απόψεων. Επιλογή της επιμέρους μεθοδολογίας και καθορισμός των υποχρεώσεων των μελών της ομάδας. Συζητήσεις, διατυπώσεις και καταγραφή προτάσεων για την τελική επιλογή των υποθεμάτων. Β΄ ΦΑΣΗ Προγραμματισμός διδακτικών ενοτήτων. Χωρισμός σε υποομάδες μικτές ως προς το φύλο, τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες των μαθητών. Γ΄ ΦΑΣΗ Καταμερισμός εργασιών –καθορισμός πλαισίου δράσεων (υποχρεώσεις ομάδας, πηγές πληροφόρησης , επισκέψεις ), απόκτηση γνώσεων, καλλιέργεια ικανοτήτων και δεξιοτήτων Δ ΄ ΦΑΣΗ Αλληλοενημέρωση των ομάδων. Εκτύπωση και διανομή έντυπου υλικού των δραστηριοτήτων. Ε΄ ΦΑΣΗ Αξιολόγηση ( αυτοαξιολόγηση, ετεροαξιολόγηση) των αποτελεσμάτων του Προγράμματος. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του προγράμματος θα αφορά τους στόχους, τη σύνθεση εργασιών, τη δημιουργία ενημερωτικής αφίσας, την προετοιμασία παρουσιάσεων.

26

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ / ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΜΑΡΤΗΣ: Ενημερωτική επιστολή προς τους γονείς –κηδεμόνες.

Εισαγωγή στο θέμα με συζήτηση σε επίπεδο ομάδας, όπου ο καθένας καταθέτει την άποψή του.

ΑΠΡΙΛΗΣ: Οι ομάδες ασχολούνται με τη διερεύνηση επιλογών

πληροφόρησης. Σχεδιασμός και υλοποίηση δραστηριοτήτων από την κάθε ομάδα . Στις μικρές τάξεις κατάλογο με τρόπους υπεύθυνης συμπεριφοράς και στις δύο τελευταίες τάξεις πίνακα με αξίες που σχετίζονται με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

ΜΑΗΣ: Οργάνωση και παρουσίαση αγώνα ομαδικού αθλήματος

με μικτές ομάδες στο γυμναστήριο του σχολικού συγκροτήματος. Παρακολούθηση οπτικοακουστικού υλικού με τίτλο "Μαδαγασκάρη" Επίσκεψη της Γ΄- Δ΄ τάξης στο πεδίο εργασίας στην Έδεσσα και της Ε΄-Στ΄ τάξη στη Θεσσαλονίκη.

ΙΟΥΝΙΟΣ:

Επεξεργασία του υλικού που έχει συλλεχθεί από τις ομάδες των μαθητών. Έκθεση ζωγραφικής με έργα των μαθητών. Δημοσίευση στον τύπο για την πορεία υλοποίησης του προγράμματος. Παρουσίαση στους μαθητές και τους γονείς θεατρικής παράστασης από τους μαθητές των τεσσάρων τάξεων του θεατρικού έργου "Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΝΟΧΟΣ". Παιχνίδια και αθλήματα στο δάσος «Κουρί Κοζάνης» και στο προαύλιο του σχολείου από ομάδες μαθητών.

27

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

« Είμαστε όλοι ίσοι και όλοι διαφορετικοί »

Η εφαρμογή του προγράμματος ακολούθησε σε μεγάλο βαθμό τον αρχικό σχεδιασμό και μικρές μόνο αναπροσαρμογές έγιναν όταν κρίνονταν αυτό απαραίτητο, ανάλογα με τις συνθήκες και τις ανάγκες που προέκυπταν (καθυστέρηση έγκρισης της πρότασης). Έγινε προσπάθεια να συνδεθούν οι στόχοι του σχεδίου εργασίας με τους στόχους του Αναλυτικού προγράμματος. Το πρόγραμμα συνδέθηκε διαθεματικά με όλα τα μαθήματα (Γλώσσα, Ιστορία, Aγωγή του Πολίτη, Αισθητική Αγωγή, Φυσική Αγωγή, Γαλλική –Γερμανική και Αγγλική γλώσσα). Με τον τρόπο αυτό πολλαπλασιάστηκαν οι δυνατότητες για δραστηριότητες και καινούριες εμπειρίες. Η ανταπόκριση των μαθητών ήταν πολύ ικανοποιητική. Έμαθαν να εργάζονται σε ομάδες, με τρόπο ολοένα και πιο αποτελεσματικό. Η εμπλοκή τους σε δραστηριότητες ενεργοποίησε τη σκέψη τους και καλλιέργησε τις δεξιότητές τους. Εμπλουτίστηκε το λεξιλόγιό τους με όρους αθλητικούς και ασκήθηκαν στο σώμα και στο πνεύμα και στη δημιουργική έρευνα. Ενεπλάκησαν σε ποικίλες δραστηριότητες λόγου, ανάλογα με τις ανάγκες επικοινωνίας που είχαν κάθε φορά ν’ αντεπεξέλθουν.

Ανέπτυξαν στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων. Πειραματίστηκαν και παρατήρησαν τ’ αποτελέσματα των προσπαθειών τους. Έκαναν υποθέσεις και τις επαλήθευσαν.

Απέκτησαν γνώσεις μέσα από την έρευνά τους σε διάφορους τομείς (Ιστορία, Μυθολογία, Τέχνες, Λογοτεχνία κ.ά.).

Ενεργοποίησαν τις αισθήσεις τους με δημιουργικές εργασίες, χρησιμοποιώντας

διαφορετικά υλικά. Διασκέδασαν με τη μουσική, τα τραγούδια, το χορό, το θέατρο.

28

29

30

31

32

33

34

35

ΣΧ

εκπαΚοστην

την προω

κουλκατακατοχώρουμετα

ΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Αγαπητοί γονείς, Τη φετινή σχολική χρονιά 2007-2008 όπως και πέρυσι, επιλέξαμε, ο

ιδευτικός της Φυσικής Αγωγής και οι μαθητές του 11ο Δημοτικού Σχολείουζάνης, ν’ ασχοληθούμε με εφαρμογή προγραμμάτων που προωθούν την ισότητα

κοινωνία- Η αφορμή δόθηκε από άρθρα στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο σχετικά με

ευαισθητοποίηση σε προγράμματα που στόχο έχουν να προβάλλουν και ναθούν την ανάδειξη του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα, την αποδοχή στη

διαφορετικότητα ,να γνωρίσουμε ο ένας τον άλλο καλύτερα, να μαθαίνουμε για τηντούρα άλλων ανθρώπων, να τους πλησιάζουμε να προσπαθούμε να τουςλαβαίνουμε, να συνεργαζόμαστε και να βοηθάμε ο ένας τον άλλο ,τηνχύρωση της ισότητας των ανθρώπινων δικαιωμάτων στα αθλήματα και στουςς εργασίας , με στόχο να περιοριστούν οι προκαταλήψεις και οι ιδεοληψίες

ξύ των αθλητών και μεταξύ των θεατών. Αρχικά ορίστηκε το θέμα ως: «ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ ΚΑΙ ΟΛΟΙ

«ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ »

«ΚΑΛΛΙΠΑΤΕΙΡΑ».

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ».Στη συνέχεια έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες, ώστε τοραμμά μας να ενταχθεί στο ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ. Ο φάκελος της πρότασης κατατέθηκε τέλη του Ιανουαρίου 2008 στον αρμόδιο φορέα, που είναι το Υπουργείο Εθνικής είας και Θρησκευμάτων. Μετά από αναμονή, μας ανακοινώθηκε η έγκριση του

ογράμματος, που εκτελείται με τη συγχρηματοδότηση 80% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 20% από Εθνικούς Πόρους, ενώ έχει ήδη αρχίσει, όπως

ετε η εφαρμογή του. Συντονίστρια σχολική μονάδα του προγράμματος είναι το Δημοτικό Σχολείο. Υπεύθυνος για την υλοποίηση του προγράμματος είναι ο γητής Φυσικής Αγωγής Παναγιώτου Χρήστος, μέλη της παιδαγωγικής ομάδας οθυντής του Σχολείου Χαράλαμπος Τοτικίδης ,οι εκπαιδευτικοί του σχολείου: λή Βαρβάρα ΠΕ70,Τσιτσιώκα Άννα ΠΕ70, Κοτρίδου Σοφία, Καπετάνου σάνθη και Ντοβόλης Ευάγγελος ΠΕ 11 τη δε γενική καθοδήγηση έχει η υπεύθυνηΓραφείου Φυσικής Αγωγής του Ν. Κοζάνης Μαλαματή Αναστασοπούλου

Επιλέχθηκε η μέθοδος Project (μαθητοκεντρική) σε ένα πλαίσιο παιδαγωγικής θερίας, εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας (ομαδική διδασκαλία ήργατική) αναπτύσσονται βασικές αξίες όπως ο σεβασμός προς τον εαυτό κα

πρόγστα Παιδπρ

γνωρίζ11ο

καθηδιευΣακαΧρυτου ελευσυνε ι

άλλους και η προσωπική και κοινωνική υπευθυνότητα. Σ’αυτή την εκπαιδευτική κασία πρωταγωνιστής είναι ο μαθητής και ο ρόλος του δεν είναι δευτερεύων κα

τουςδιαδι ι

αυτής οργανώθηκαν οι δραστηριότητες και οι δράσεις του προγράμματος. Τοραμμα θα περατωθεί στις 13 Ιουνίου 2008. Ελπίζουμε στη καλή συνεργασία σας.

Με εκτίμηση Παναγιώτου Χρήστος

βάσηπρόγ

36

Σχολικό έτος 2008-2009 Σχεδιάστηκαν και υλοποιούνται τα παρακάτω προγράμματα

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

1. "Το σύννεφο έφερε βροχή" από την Α΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Σακαλή Βαρβάρα.

2. "Σιτάρι –αλεύρι-ψωμί" από την Β΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Θεοδωρίδου Αλεξία.

3. "Νερό και άνθρωπος: μια σχέση σε διαρκή κρίση" από την Γ΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Παπαγιαννοπούλου Αθηνά.

4. "∆άσος, πηγή ζωής" από την ∆΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Τσιτσιώκα Άννα.

5. "∆ιατροφή- Περιβάλλον" από την Ε΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Καλαβριώτη Ευγενία.

6. «Περιβαλλοντικές & κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις (Ενέργεια – Ρύπανση – Απασχόληση – Υγεία) από τη λειτουργία των Θερμοηλεκτρικών μονάδων παραγωγής ενέργειας στο νομό Κοζάνης» από την Ε΄ Τάξη και το ∆/ντή του Σχολείου κ. Τοτικίδη Χαράλαμπο

Πολιτιστικά - Καλλιτεχνικά

1. "Μάνα, μητέρα, μαμά" από την Α΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Σακαλή Βαρβάρα.

2. "Το νερό πηγή ζωής και πολιτισμού" από την Γ΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Παπαγιαννοπούλου Αθηνά.

3. "Το δέντρο μέσα από την Τέχνη και τη Λαϊκή Παράδοση" από την ∆΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Τσιτσιώκα Άννα.

37

Αγωγή Υγείας

1. "Άρτος Ζωής-το ψωμί στη διατροφή" από την Β΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Θεοδωρίδου Αλεξία.

2. "∆ιατροφή- διατροφικές συνήθειες–Είμαστε ότι τρώμε" από την Ε΄ τάξη και την εκπαιδευτικό της τάξης Καλαβριώτη Ευγενία.