กิจกรรมที่ 1 - mns.ac.th · 4.2.10 ผู้เรียนและผู้สอนร่วมเฉลยใบงานที่ 1.2 และสรุปสิ่งที่ได้จากการท้าใบงานที่

กจกรรมท 1 เรมตนกบโปรแกรม Scratch

เอกสารประกอบการอบรมคร สาขาคอมพวเตอร หลกสตรการเขยนโปรแกรม Scratch เพอสงเสรมความคดสรางสรรค สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

-1-


ชวโมงท 1- 10 1. จดประสงค ใหผเรยนสามารถ

ดานการเขยนโปรแกรม 1.1 บอกสวนประกอบของโปรแกรม Scratch 1.2 เขยนสครปตดวยกลมบลอก Motion และ Looks 1.3 เพมตวละครและพนหลงดวย Photo Editor 1.4 เขยนสรปตสงงานแบบวนซาตามจานวนรอบทกาหนด และวนซาไมรจบ 1.5 สรางโปรเจกตภาพเคลอนไหวจากกลมบลอก Motion, Control และ Looks ดานความคดสรางสรรค

พฒนาทกษะดานความคดคลองแคลว คดยดหยน คดรเรม และคดละเอยดลออ

2. แนวคด Scratch เปนภาษาคอมพวเตอรสาหรบสรางผลงานตางๆ เชน การทาแอนเมชน การจาลองทาง

วทยาศาสตร เกม ดนตร ศลปะ การสรางสอแบบมปฏสมพนธ โดยมวธการโปรแกรมทไมตองมการพมพคาสงทยงยากซบซอน เหมาะกบการสอนหลกการโปรแกรมทสงเสรมความคดรเรมสรางสรรค การคดอยางมระบบ และการทางานรวมกนโดยการเผยแพรและแลกเปลยนผลงานผานทางเวบไซต http://scratch.mit.edu/

ชนงานในโปรแกรม Scratch เรยกวาโปรเจกต ซงประกอบดวยโครงสรางหลกทสาคญอย 3 สวน ไดแก เวท (Stage) ตวละคร (Sprite) และสครปต (Script) โดยแตละสวนมความสมพนธกนและทางานรวมกน

การสรางโปรเจกตเกดจากการเขยนสครปต (ชดคาสง) ซงโปรแกรม Scratch ใชการวางบลอกเรยงตอกนแทนการเขยนคาสงในโปรแกรมภาษาทวไป เพอสงใหตวละครทางาน ณ ตาแหนงตางๆ บนเวท โดยคาสงพนฐานในเบองตน เพอสงงานใหตวละครเคลอนท หรอเปลยนแปลงรปราง โดยใชกลมบลอก Motion และ Looks

การสงงานแบบวนซา เปนการสงใหตวละครทางานเหมอนเดมหลายครง ทาใหการเขยนสครปตสนลง แตทางานเหมอนเดม โดยการใชคาสง repeat และ forever ซงอยในกลมบลอก Control

http://scratch.mit.edu/



-2-

3. สออปกรณ 3.1 ใบงาน

ใบงานท เรอง เวลา (นาท) 1.1 (ก) สารวจตปลา 20 1.1 (ข) เปยโนจกรกล 20 1.1 (ค) ปลาวาฬเลาเรอง 20 1.1 (ง) ปลาตะกละ 20

1.2 มารจกโปรแกรม Scratch กนเถอะ 30 1.3 เคลอนท เคลอนไหว 50 1.4 เดนเลนชมววสวย 50 1.5 สรางตวละครและพนหลง 100 1.6 เปลยนส แปลงราง 50 1.7 แกะรอยสครปต 10 1.8 วนซากบ repeat และ forever 90 1.9 ดนแดนในฝน 100

3.2 ใบความร 3.2.1 ใบความรท 1.1 เรองรจกโปรแกรม Scratch 3.2.2 ใบความรท 1.2 เรองกลมบลอก Motion 3.2.3 ใบความรท 1.3 เรองกลมบลอก Looks 3.2.4 ใบความรท 1.4 เรองการสงงานแบบวนซา

3.3 อนๆ 3.3.1 ตวอยางโปรเจกต Scratch

ชอไฟล โฟลเดอร 6 Aquarium.sb C:\Program Files\Scratch\Projects\Animation\ 3 FishChomp.sb C:\Program Files\Scratch\Projects\Games\ 9 PianoMachine.sb C:\Program Files\Scratch\Projects\Music and Dance\ 2 MadLibs.sb C:\Program Files\Scratch\Projects\Stories\ motion.sb Scratch\activity1\ look.sb Scratch\activity1\

3.3.2 บตรคาสาหรบใบงานท 1.7 3.3.3 กระดาษโนต



-3-

4. วธด าเนนการ 4.1 การจดเตรยม

4.1.1 เครองคอมพวเตอรพรอมตดตงโปรแกรม Scratch 4.1.2 ใบงานท 1.1, 1.3, 1.6, 1.7, 1.8, 1.9 และใบความรท 1.1, 1.3, 1.4 ตามจานวนกลม ใบ

งานท 1.2, 1.4, 1.5 และใบความรท 1.2 ตามจานวนผเรยน 4.1.3 คดลอกไฟล motion.sb และ ไฟล look.sb ไวในโฟลเดอร Scratch\activity1\ บนเครอง

คอมพวเตอรของผเรยน 4.1.4 บตรคาสาหรบใบงานท 1.7 ตามจานวนกลม 4.1.5 กระดาษโนต ตามจานวนผเรยน

4.2 ขนตอนการด าเนนการ ขนเตรยมการ 4.2.1 ผสอนนาเขาสบทเรยน โดยการแสดงตวอยางผลงานของโปรแกรม Scratch ไดแก

ภาพเคลอนไหว Aquarium การสรางเพลง PianoMachine เรองราวแบบมปฏสมพนธ MadLibs และเกม FishChomp ใหผเรยนด

4.2.2 ผสอนตงคาถามใหผเรยนคดวา การทสตวนาวายไปมาเกดขนไดอยางไร ลกบอลกระทบเปยโนแลวเกดเสยงไดอยางไร ตวละคร 2 ตวมการโตตอบกนไดอยางไร เกมปลาใหญกนปลาเลกทางานอยางไร และพดกระตนผเรยนวาผเรยนสามารถสรางชนงานเหมอนตวอยางไดดวยโปรแกรม Scratch

4.2.3 ผสอนแจกกระดาษโนตใหผเรยนทกคน 4.2.4 ผสอนแบงกลมผเรยน กลมละ 4 คน ใหแตละกลมใชคอมพวเตอร 1 เครอง 4.2.5 ผเรยนแตละกลมระดมสมองทาใบงานท 1.1 โดยใบงานท 1.1 ม 4 ใบงาน ใหผสอนแบงกลม

การทาใบงานดงน (สมมตสาหรบหองเรยนทมนกเรยน 40 คน มจานวนกลม 10 กลม) - กลมท 1, 5, 9 ทาใบงานท 1.1 (ก) สารวจตปลา - กลมท 2, 6, 10 ทาใบงานท 1.1 (ข) เปยโนจกรกล - กลมท 3, 7 ทาใบงานท 1.1 (ค) ปลาวาฬเลาเรอง - กลมท 4, 8 ทาใบงานท 1.1 (ง) ปลาตะกละ

4.2.6 ผสอนสมกลมผเรยนนาเสนอคาตอบในใบงานใหครบทง 4 ใบงาน 4.2.7 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปสงทไดจากการทาใบงานท 1.1 4.2.8 ผเรยนศกษาใบความรท 1.1 เรองรจกโปรแกรม Scratch และทาใบงานท 1.2 เรองมารจก

โปรแกรม Scratch กนเถอะ 4.2.9 ผเรยนจบคกบเพอน และรวมกนคด เพอพจารณาปรบแกคาตอบในใบงานท 1.2 ของตนเอง 4.2.10 ผเรยนและผสอนรวมเฉลยใบงานท 1.2 และสรปสงทไดจากการทาใบงานท 1.2 4.2.11 ผสอนเปดโปรเจกต motion พรอมทบทวนสวนประกอบของโปรแกรม Scratch



-4-

4.2.12 ผเรยนแตละคนศกษาใบความรท 1.2 เรองกลมบลอก Motion 4.2.13 ผสอนแบงกลมผเรยน กลมละ 2 คน ชวยกนทาใบงานท 1.3 เรองเคลอนท เคลอนไหว 4.2.14 ผสอนสมกลมผเรยนเฉลยคาตอบในใบงานท 1.3 4.2.15 ผสอนแจกกระดาษโนต และใหผเรยนเขยนสรปสงทไดจากการทาใบงานท 1.3 ลงบน

ดานหนาของกระดาษ และสงทอยากเรยนรในชวโมงถดไป 1 เรองลงบนดานหลง 4.2.16 ผสอนใหผเรยนจบค แลวผลดกนอธบายสงทเรยนในชวโมงทผานมา ใหเวลา 5 นาท 4.2.17 ผเรยนทาใบงานท 1.4 เรองเดนเลนชมววสวย 4.2.18 ผสอนหาอาสาสมคร 1 คน นาเสนองานขอ 10 ในใบงานท 1.4 4.2.19 ผสอนถามผเรยนคนอนวา ผเรยนคนใดคดวางานของตนเองมความนาสนใจอกบาง และ

แตกตางจากเพอนอยางไร (กระตนใหผเรยนแสดงผลงาน และความคดเหน) 4.2.20 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปบลอกทเรยนเพมเตมในใบงานน 4.2.21 ผสอนชแจงจดประสงคของการทาใบงานท 1.5 4.2.22 ผเรยนทาใบงานท 1.5 เรองสรางตวละครและพนหลง 4.2.23 ผสอนสมผเรยนสรปวธการสรางตวละครทง 3 แบบ และวธการสรางชดตวละคร (อาจถาม

คาถามนาของแตละขนตอนการสราง) 4.2.24 ผสอนแบงกลมผเรยน กลมละ 2 คน ชวยกนศกษาใบความรท 1.3 เรองกลมบลอก Looks

และทาใบงานท 1.6 เรองเปลยนส แปลงราง 4.2.25 ผสอนสมกลมผเรยนเฉลยคาตอบในใบงานท 1.6 4.2.26 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปบลอกทใชในใบงานท 1.6 4.2.27 ผสอนแบงกลมผเรยน กลมละ 4 คน เลอกตวแทนกลม 1 คน ออกมารบบตรคาชดท 1 แลว

ทาใบงานท 1.7 เรองแกะรอยสครปต ขอท 1.1 โดยใหผเรยน 1 คนในกลมเปนผออกคาสงใหคนอนในกลมทาตามคาสงในบตรคา

4.2.28 ผสอนใหตวแทนกลม ออกมารบบตรคาชดท 2 แลวทาใบงานท 1.7 เรองแกะรอยสครปต ขอท 1.2 โดยดาเนนการเหมอนเดม เมอดาเนนการเสรจแลว ใหแตละกลมทาขอท 2 ของใบงานท 1.7

4.2.29 ผสอนสมผเรยน 2 คน ออกมาแสดงบทบาทสมมตตามคาสงในบตรคาอกครง โดยใหผเรยนคนท 1 เปนผออกคาสง และใหผเรยนคนท 2 ทาตาม เพอรวมกนทงชนอภปรายความแตกตางของการทางานตามคาสงในบตรคาทง 2 ชด

4.2.30 ผเรยนแตละกลมศกษาใบความรท 1.4 เรองการสงงานแบบวนซา และทาใบงานท 1.8 เรองวนซากบ repeat และ forever

4.2.31 ผสอนสมกลมผเรยนเพอเฉลยคาตอบในใบงานท 1.8 และถามผเรยนกลมอนวา มกลมใดเขยนสครปตไดแตกตางจากกลมทนาเสนอ

4.2.32 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปคาสงทใชในการสงงานแบบวนซา



-5-

ขนวเคราะหปญหา 4.2.33 ผเรยนจบกลมเดมจากการทาใบงานท 1.8 4.2.34 ผเรยนแตละกลมรวมกนระดมความคดวเคราะหโจทยปญหาในใบงานท 1.9 ขอท 1 ขนออกแบบและวางแผน 4.2.35 ผเรยนแตละกลมรวมกนระดมความคดออกแบบและวางแผนแกปญหาโจทย ลงในใบงานท

1.9 ขอท 2 ขนด าเนนการตามแผน 4.2.36 ผเรยนแตละกลมรวมกนสรางโปรเจกตตามทออกแบบและวางแผนไว ตามคาสงในใบงานท

1.9 ขอท 3 ขนประเมนและตรวจสอบ 4.2.37 ผเรยนแตละกลมรวมกนตรวจสอบผลลพธของโปรเจกต และทาใบงานท 1.9 ขอท 4 4.2.38 ผสอนตรวจสอบการทางานของผเรยนวา กลมใดบางทสามารถทางานไดเสรจตามโจทยท

กาหนด และภายในเวลา ใหรางวลกบกลมททางานไดสาเรจ 4.2.39 ผสอนสมกลมผเรยนททางานไดประมาณ 2-3 กลม มานาเสนอผลงานและวธการสรางของ

กลมตนเอง 4.2.40 เมอนาเสนอจบใหผสอนสอบถามผเรยนวา มกลมไหนคดวาผลงานของตนมความคดทโดด

เดนกวากลมทนาเสนอมาน ใหกลมดงกลาวออกมานาเสนอวา มความแตกตางอยางไร และเปดโอกาสใหผเรยนกลมอนสอบถามวธการสรางผลงานดงกลาว

4.2.41 ผสอนใหผเรยนแตละคนเขยนตอบคาถามลงบนกระ ดาษโนต ดงน ฉนเรยนรวา… ฉนคนพบวา... ฉนสงสยวา...

4.2.42 ผเรยนและผสอนรวมกนสรปสงทไดจากการทากจกรรมท 1

5. การวดผลประเมนผล 5.1 ตรวจคาตอบจากใบงาน 5.2 สงเกตการรวมกจกรรมในการระดมความคดของผเรยน 5.3 สงเกตการทางานและการทากจกรรมรวมกนในชนเรยน 5.4 สงเกตทกษะดานความคดสรางสรรค โดยใชแบบสงเกตความคดสรางสรรค

6. แหลงขอมลเพมเตม

- http://scratch.mit.edu/ (30/07/55) - http://scratched.media.mit.edu (30/07/55)



-6-

- http://info.scratch.mit.edu/Support/Reference_Guide_1.4 (30/07/55) - http://www.indiana.edu/~bobweb/Handout/d16.cap.html (30/07/55) - http://scratched.media.mit.edu/sites/default/files/

CurriculumGuide-v20110923.pdf (30/07/55) - file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/ScratchGettingStartedv14.pdf - file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/allscreens.html - file:///C:/Program%20Files/Scratch/Help/en/ScratchReferenceGuide14.pdf

7. ขอเสนอแนะ

7.1 จดประสงคของใบงานท 1.1 เพอใหผเรยนสงเกตชนงานทสรางดวยโปรแกรม Scratch ซงมลกษณะชนงานทแตกตางกน คอมลกษณะการเคลอนท มเสยงเพลง การเลาเรอง หรอเกม ชวยใหผเรยนสามารถสรางชนงานเลยนแบบตวอยางได

7.2 ผสอนควรควบคมเวลาในการทากจกรรมในใบงานท 1.1 7.3 กรณทเปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตนอาจใหผเรยนใชคอมพวเตอร 1 คน ตอ 1 เครอง โดย

ใหพจารณาจากทกษะความสามารถของผเรยน 7.4 สาหรบใบงานท 1.3 และ 1.6 ถาเครองคอมพวเตอรเพยงพอสาหรบผเรยน 1 คน ตอ 1 เครองให

ผเรยนแตละคนแยกกนทาใบงาน จากนนแลกกนตรวจคาตอบภายในกลม 7.5 ผสอนควรกระตนผเรยนใหเกดความคดสรางสรรคดานตางๆ ระหวางการทาใบงาน โดยสรปเปน

ตารางดงน

ใบงาน คดคลองแคลว คดยดหยน คดรเรม คดละเอยดลออ 1.1 (ก-ง)

1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9



-7-

บตรค าส าหรบใบงานท 1.7 บตรค าชดท 1

เดนไปขางหนา 5 กาว

ขวาหน


ขวาหน

เดนไปขางหนา 5 กาว ชดท 1

ชดท 1

ชดท 1

ชดท 1

ชดท 1



-8-

ขวาหน


ขวาหน ชดท 1

ชดท 1

ชดท 1



-9-

บตรค าชดท 2

ท าซ า 4 ครง

ขวาหน

เดนไปขางหนา 5 กาว ชดท 2

ชดท 2

ชดท 2



-10-

ใบงานท 1.1 (ก)

ส ารวจตปลา

1. เปดโปรแกรม Scratch โดยดบเบลคลกทเมนลดรปแมวบนเดสกทอป

2. เปดโปรเจกตตวอยางชอ Aquarium ตามขนตอนดงน

คลกเมน File -> Open

ดบเบลคลกแทบ Examples ทกรอบโตตอบ Open Project ดบเบลคลกโฟลเดอร Animation

รายชอสมาชกในกลมท ............... 1……………………………………………………………………………………2……………………………………………………………………………………3……………………………………………………………………………………4……………………………………………………………………………………



-11-

เลอก 6 Aquarium

คลกปม

คลก ทมมขวาบน

3. สงเกตการแสดงผลของโปรเจกต แลวบนทกลงบนกระดาษโนตของตนเองภายในเวลา 5 นาท



-12-

4. ตดกระดาษโนตของแตละคน ลงบนพนทวางดานลาง และนบจานวนสงทสงเกตได

ผเรยนคนท 1 จานวนทสงเกตไดม..............อยาง ผเรยนคนท 2 จานวนทสงเกตไดม..............อยาง ผเรยนคนท 3 จานวนทสงเกตไดม..............อยาง ผเรยนคนท 4 จานวนทสงเกตไดม.............อยาง



-13-

5. สรปสงทแตละคนเขยนตอบในขอ 4 โดยวาดเปนผงความคดของกลม

AQUARIUM



-14-

6. ใหแตละคนเสนอความคดเหนวาถาตองการปรบปรงโปรเจกต Aquarium น จะทาสงใดบาง ผเรยนคนท 1 ................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 2 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 3 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 4 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

7. ปดหนาตางโปรเจกต ดงน

7.1 คลกเมน File -> Quit หรอ คลก ทมมบนขวามอ

7.2 จะปรากฏกรอบโตตอบ Quit ถามวาตองการจะบนทกการเปลยนแปลงกอนปดโปรแกรมหรอไม

7.3 ใหคลกปม เนองจากไมตองการเปลยนแปลงโปรเจกตของโปรแกรมทมอยเดม



-15-

ใบงานท 1.1 (ข)

เปยโนจกรกล


2. เปดโปรเจกตตวอยางชอ PianoMachine ตามขนตอนดงน


ดบเบลคลกแทบ Examples ทกรอบโตตอบ Open Project ดบเบลคลกโฟลเดอร Music and Dance




-16-

เลอก 9 PianoMachine

คลกปม





-17-





-18-

5. ใหสรปสงทแตละคนเขยนตอบในขอ 4 โดยวาดเปนผงความคดของกลม

PIANOMACHINE



-19-

6. ใหแตละคนเสนอความคดเหนวาถาตองการปรบปรงโปรเจกต PianoMachine น จะทาสงใดบาง ผเรยนคนท 1 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 2 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 3 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 4 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................


7.1 คลกเลอก File -> Quit หรอ คลก ทมมบนขวามอ





-20-

ใบงานท 1.1 (ค)

ปลาวาฬเลาเรอง


2. เปดโปรเจกตตวอยางชอ MadLibs ตามขนตอนดงน

คลกเมน File -> Open ดบเบลคลกแทบ Examples ทกรอบโตตอบ Open Project ดบเบลคลกโฟลเดอร Stories




-21-

เลอก 2 MadLibs

คลกปม





-22-





-23-


MADLIBS



-24-

6. ใหแตละคนเสนอความคดเหนวาถาตองการปรบปรงโปรเจกต MadLibs น จะทาสงใดบาง ผเรยนคนท 1 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 2 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 3 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 4 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................







-25-

ใบงานท 1.1 (ง)

ปลาตะกละ


2. เปดโปรเจกตตวอยางชอ FishChomp ตามขนตอนดงน


ดบเบลคลกแทบ Examples ทกรอบโตตอบ Open Project ดบเบลคลกโฟลเดอร Games




-26-

เลอก 3 FishChomp

คลกปม





-27-


ผเรยนคนท 1 จานวนทสงเกตไดม..............อยาง ผเรยนคนท 2 จานวนทสงเกตไดม.............อยาง ผเรยนคนท 3 จานวนทสงเกตไดม..............อยาง ผเรยนคนท 4 จานวนทสงเกตไดม.............อยาง



-28-


FISHCHOMP



-29-

6. ใหแตละคนเสนอความคดเหนวาถาตองการปรบปรงโปรเจกต FishChomp น จะทาสงใดบาง ผเรยนคนท 1 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 2 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 3 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ผเรยนคนท 4 ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................







-30-

ใบงานท 1.2

มารจกโปรแกรม Scratch กนเถอะ

1. ศกษาใบความรท 1.1 เรองรจกโปรแกรม Scratch 2. บอกสวนประกอบและการทางาน โดยใสหมายเลขในชองวาง

1) หมายเลข……………… ม ทใชเปลยนภาษาของโปรแกรม Scratch ได 2) การเขยนสครปตใหตวละคร ตองวางบลอกทหมายเลข…………………………...

3) เมอคลก การแสดงผลจะปรากฏทหมายเลข…………………………….……. 4) หมายเลข………………ประกอบดวยกลมบลอกตางๆ ทใชในการเขยนสครปต 5) ถาคลกทกลมบลอก Looks จะแสดงบลอกในกลมทหมายเลข………………….. 6) หมายเลข………………เปนพนทแสดงรายการตวละคร และเวท 7) หมายเลข………………แสดงขอมลของตวละครทเลอก

ชอ-สกล………………………………………………………….………………………………………เลขท………………………ชน……………………..…



-31-

3. เปดโปรเจกตตวอยาง Aquarium ซงอยในโฟลเดอร Animation แลวตอบคาถามตอไปน 3.1 โครงสรางหลกของโปรเจกตมกสวน อะไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3.2 เวทของโปรเจกตนมพนหลงหรอไม ถามใหบอกชอพนหลงทใชทงหมด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3.3 เวทของโปรเจกตนมเสยงหรอไม ถามใหบอกชอไฟลเสยงทใชทงหมด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3.4 ตาแหนงตวละคร Creature3 คอ……………………………………………………………..…………………. ระบตาแหนงโดยประมาณของคาดงกลาวบนกราฟทกาหนดให

(x=0, y=-180)

(x=-240, y=0) (x=240, y=0)

(x=0, y=180)

(x=0, y=0)



-32-

3.5 บลอกตอไปนอยในกลมบลอกใด

3.6 เลอกตวละครในโปรเจกตจานวน 3 ตว พรอมทงบอกขอมลลงในตาราง ชอ ขอมล

ตาแหนงบนเวทเทากบ....................................................

ทศทางการเคลอนท.......................................................องศา

รปแบบการหมน

การลากตวละครในโหมดนาเสนอหรอบนเวบไซต









3.7 สครปตของตวละครใดบางทเหมอนกน

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………..…………………

บลอก กลมบลอก



-33-

ใบงานท 1.3 เคลอนท เคลอนไหว

1. ศกษาใบความรท 1.2 เรองกลมบลอก Motion 2. เปดโปรเจกต motion ในโฟลเดอร Scratch\activity1\

2.1 โปรเจกตนมอะไรอยบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………….

2.2 เมอคลก ตวละครแตละตว มลกษณะการเคลอนทเปนอยางไร

ชอตวละคร ลกษณะการเคลอนท

รายชอสมาชกในกลมท ............... 1……………………………………………………………………………………2……………………………………………………………………………………



-34-

3. สรางโปรเจกตใหมดงน คลกเมน File -> New หากมการกระทาใดๆ ในโปรเจกต motion จะปรากฏกรอบโตตอบ

Save the current project เพอถามวาตองการบนทกโปรเจกตปจจบนหรอไม

คลกปม เพอไมบนทกการเปลยนแปลงใดๆ ในโปรเจกต

ถาหากวาไมไดกระทาการใดๆ ในโปรเจกต motion การสรางโปรเจกตใหมโดยการคลกทเมน File -> New จะปรากฏโปรเจกตใหมทมตวละครแมวอยบนเวท โดยไมปรากฏการถามการบนทกโปรเจกตปจจบน



-35-

4. จะไดโปรเจกตใหมทมตวละครแมวหนงตวบนเวทวางเปลา ตวละครแมวนชอ …………………………. 5. เขยนสครปตใหตวละครแมวเดน 10 หนวย โดยทาตามขนตอนดงน

5.1 คลกกลมบลอก Motion แลวลากบลอก ไปวางบนพนทเขยนสครปต

5.2 คลกทบลอกใหเกดเปนขอบลอมรอบสขาว แลวดผลลพธบนเวท จะพบวา……………………………………..

5.3 คลกกลมบลอก Control แลวลากบลอก มาวางตอเชอมดานบน



-36-

5.4 คลก ทมมขวาบนของเวท ปรากฏผลลพธคอ……………………….…………………………………… 5.5 ผลลพธในขอ 5.2 และ 5.4 ตางกนหรอไม……………………………………………………………………….

6. ลบสครปตโดยการลากกลบไปวางทบลอกคาสง



-37-

7. เขยนสครปตใหตวละครดงน

เมอคลก แลว ผลลพธทไดคอ ..................................................................................... .....................................................................................

ทดลองเปลยนคาตวเลขในชองวาง แลวคลก เพอสงเกตผลลพธ 8. แยกบลอกสนาเงนออกโดยการคลกเมาสแลวลากออกมา

แลวคลก ผลลพธทไดคอ........................................................................................ เพราะเหตใด……….........................................................................................................

9. เขยนสครปตใหมในแตละขอตอไปน โดยใหลบสครปตเกากอนเรมทาขอใหม

สครปต ผลลพธ 9.1

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...



-38-


..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................

9.3

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................

9.4

..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................

9.5

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................



-39-

10. ลากเสนจบคสครปตดานซายกบลกษณะการเคลอนทดานขวา

ระบทศทางโดยหนไปทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ

ระบทศทางตามตวชเมาส

เคลอนทไปยงตาแหนงท (80, -20)

ถอยหลง 150 หนวย

เปลยนตาแหนงไปทางซาย 100 หนวย

หมนทวนเขมนาฬกา 45 องศา



-40-

ใบงานท 1.4 เดนเลนชมววสวย

1. สรางโปรเจกตใหม 2. เลอกพนหลงของเวทดงน

คลกท Stage คลกแทบ Backgrounds

ชอ-สกล………………………………………………………….………………………………………เลขท………………………ชน……………………..…



-41-

จะปรากฏพนหลงของเวท พรอมเครองมอดงน

ปม วาดพนหลงขนมาใหม

ปม เลอกพนหลงจากไฟลภาพ

ปม ถายภาพพนหลงขนมาใหม (ตองใชอปกรณจบภาพ)

ปม แกไขพนหลงโดย Paint Editor

ปม คดลอกพนหลง

ปม ลบพนหลง

3. เลอกพนหลงจากไฟลภาพ โดยคลกปม จะปรากฏหนาตาง Import Background จะมโฟลเดอรภาพตางๆ ในทนใหเลอกภาพ beach-malibu จากโฟลเดอร Nature ดงน

ดบเบลคลกทโฟลเดอร Nature จะปรากฏภาพตางๆ ทเปนภาพธรรมชาต



-42-

คลกทภาพ beach-malibu

คลกปม ภาพพนหลงทเลอกจะปรากฏบนเวท และรายการพนหลง

4. ลบพนหลง background1 โดยคลกปม สงทปรากฏคอ……………………………………………………



-43-

5. คลกทตวละคร Sprite1 6. เขยนสครปตใหตวละคร Sprite1 ดงน

คลก ผลลพธคอ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ลากบลอก when clicked ตอดานบน

เขยนสครปต

คลกกลมบลอก Control

ลากบลอก forever คลม



-44-

7. ทดลองคลกปมรปแบบการหมนทง 3 ลกษณะ ( ) แลวสงเกตผลลพธ จากนนวงกลมลอมรอบรปตวละครทเปนผลลพธหลงชนขอบเวท

รปแบบการหมน หลงจากชนขอบดานขวา หลงจากชนขอบดานซาย

7.1 ปม

7.2 ปม

7.3 ปม

8. คลกปม เพอหยดการเคลอนทของตวละคร และเลอกปม ใหตวละครหมนไดรอบทศทาง 9. หมนเสนสนาเงนทปรากฏทขอมลของตวละครทถกเลอก (Sprite1) เพอกาหนดทศทางการเคลอนทของ

ตวละคร (direction) ดงทศทางทระบในขอ 9.1 และ 9.2 จากนนใหวาดเสนทศทางของตวละครตามทปรากฏผลลพธ



-45-

ทศทาง ผลลพธ 9.1 -45 องศา

9.2 75 องศา

การระบทศทางของตวละครในโปรแกรม Scratch

-90 องศา

0 องศา

180 องศา

90 องศา



-46-

11. บนทกโปรเจกตชอ myFirstProject ดงน คลกเมน File -> Save หรอ Save As จะปรากฏกรอบโตตอบ Save Project พมพชอผทาโปรเจกต พมพรายละเอยดเกยวกบโปรเจกต พมพชอโปรเจกต

คลกปม โปรเจกตจะถกบนทกไวท C:\Documents and Settings\Administrator \

My Documents\Scratch Projects (โฟลเดอร My Projects)

12. สรางโปรเจกตใหมชอ MyMotion และเขยนสครปตใหตวละครแมว เคลอนทไปยงตาแหนงตางๆ ใหมความนาสนใจ โดยมขอกาหนดดงน

ใชคาสงในกลมบลอก Motion และกลมบลอก Control

เปลยนภาพพนหลง

กาหนดเวลาเสรจภายใน 10 นาท



-47-

ใบงานท 1.5 สรางตวละครและพนหลง

1. สรางโปรเจกตชอ MyCostume 2. เพมตวละครจากไฟลภาพ ดงน

คลกทปม (choose new sprite from file) จะปรากฏหนาตาง New Sprite ดงรป

2.1 2.2 2.3 2.4

ดบเบลคลกโฟลเดอร แลวเลอกตวละครทตองการ

คลกปม ไฟลตวละครทเลอกชอ ....................................................................................................

3. เพมตวละครแบบสม โดยคลกทปม (Get surprise sprite) 3.1 ตวละครทไดคอ............................................................................................................... 3.2 ตวละครทไดเหมอนกบเพอนคนใดบาง...........................................................................




-48-

4. เพมตวละครโดยการใช Paint Editor ดงน

4.1 คลกปม (Paint new sprite) จะปรากฏหนาจอ Paint Editor ดงรป

4.2 ใหวาดตวละครพรอมระบายส ภาพตวละครทไดคอ ............................................................................. 4.3 เพมตวละครโดยคดลอกจากตวละครเดม แลวกาหนดขนาดตวละครใหมขนาดแตกตางจากตวแรก

และหมนตวละครใหกลบหว 5. สงออกตวละคร (export this sprite) ไปจดเกบไวในโฟลเดอรเพอนามาใชใหมไดอกครง ดงน

คลกขวาทตวละคร จะปรากฏเมนลดใหเลอก เลอก export this sprite เลอกโฟลเดอรทตองการจดเกบ พมพชอทตองการจดเกบ

คลกปม

ตวละครทสรางขนใหมชอ………………………อยในโฟลเดอร.....................................................................



-49-

6. ใชปมตางๆ ของแถบเครองมอ เพอจดการกบตวละคร แลวโยงเสนจบคเครองมอกบหนาทการใชงาน

สาเนาตวละคร

เพมขนาดตวละคร

ลดขนาดตวละคร

ลบตวละคร 7. มวธการอนอกหรอไมทใชในการจดการกบตวละครและใหผลลพธเหมอนใชเครองมอของแถบเครองมอ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. ใชเครองมอ ลบตวละครทอยบนเวททงหมด 9. สรางชดตวละคร (costumes) โดยใช Paint Editor ดงน

9.1 สรางตวละครใหมโดยใช Paint Editor และตงชอตวละคร heart ดงรป

9.2 เพมชดตวละคร ดงน

คลกปม เพอสรางชดตวละครใหมรปหวใจเหมอนกบชดตวละคร heart

คลกปม เพอแกไขชดตวละคร heart1 จะปรากฏหนาตาง Paint Editor คลกเครองมอ เพอยอขนาดรปหวใจ

คลกปม



-50-

9.3 เมอคลกปม ผลทไดคอ……………………………………….………………………………………………………. 9.4 สงออกตวละครโดยนาไปจดเกบไวทโฟลเดอร……………….…………………………………………………………. 9.5 สรางตวละคร และชดตวละครใหม โดยใช Paint Editor และสงออกตวละคร

9.5.1 ตวละครทสรางขนใหมเปนภาพ.............................................................................................. 9.5.2 ชอตวละครคอ................................................................................ม....................ชดตวละคร 9.5.3 สงออกตวละครโดยนาไปจดเกบไวในโฟลเดอร……..………………………………………………………



-51-

10. สรางชดตวละคร โดยนาเขาไฟลภาพจากโปรแกรม ดงน

10.1 คลกทปม เพอสรางตวละคร 10.2 เลอกภาพ Octopus1-a จากโฟลเดอร Animals จะไดภาพตวละครปลาหมกปรากฏบนเวท ตงชอ

ตวละครใหมเปน Octopus 10.3 เพมชดตวละคร ดงน

คลกทแทบ Costume

คลกทปม จะปรากฏหนาตาง Import Costume เลอกภาพ Octopus2-b

คลกปม

10.4 สงออกตวละคร Octopus โดยนาไปจดเกบไวทโฟลเดอร…………………….………….………………………. 10.5 สรางตวละคร และชดตวละคร โดยใชไฟลภาพในโปรแกรม และสงออกตวละคร

10.5.1 ตวละครทสรางขนใหมเปนภาพ.................................................................................... 10.5.2 ชอตวละครคอ.............................................................................ม....................ชดตวละคร 10.5.3 สงออกตวละครโดยนาไปจดเกบไวในโฟลเดอร……..……………………………………………………



-52-

11. สรางพนหลงโดยใช Paint Editor และใชเครองมอ เขยนชอสมาชกในกลมตนเองบนพนหลง จดเกบพนหลงชอ……….…..ในโฟลเดอร……………………………………

12. ทาเครองหมาย หนาเครองมอของ Paint Editor ทใชในการสรางหรอแกไขตวละคร ชดตวละคร และพนหลง และทาเครองหมาย หนาเครองมอทไมไดใช เครองมอ ชอ หนาท

พกน วาดหรอระบาย

ยางลบ ลบ โดยบรเวณทถกลบจะโปรงแสง

ถงเทส เทส

สเหลยม วาดภาพสเหลยม

วงกลม/วงร วาดภาพวงกลมหรอวงร

เสนตรง วาดเสนตรง

ขอความ เขยนขอความ

เลอกพนท กาหนดพนททางาน

ตราประทบ ทาซาวตถ

หลอดหยด เลอกสพนหนา

สปจจบน สพนหนากบสพนหลง

จานส เปลยนจานสเปนจานสแบบตอเนอง

กาหนดศนยกลางภาพ กาหนดตาแหนงในรป ใหเปนจดศนยกลางของการหมน

ยอขยายพนทวาดภาพ ขยายหรอยอพนทวาดภาพ

ยอขยายภาพ เปลยนขนาดภาพ

หมนภาพ หมนภาพ

กลบภาพ กลบดานของภาพในแนวนอนหรอแนวตง

นาเขา นาภาพจากไฟลมาใสบนพนทวาดภาพ ลาง ลบภาพทงหมด ยกเลก ยกเลกสงทเพงทาไป ทาซา นาสงทเพงยกเลกไปกลบมา



-53-

ใบงานท 1.6 เปลยนส แปลงราง

1. ศกษาใบความรท 1.3 เรองกลมบลอก Looks 2. เปดโปรเจกต look ทอยในโฟลเดอร Scratch\activity1\

1.1 โปรเจกตนมอะไรอยบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………….

1.2 เมอคลก ตวละครแตละตว มการแสดงอยางไร

ชอตวละคร การแสดง




-54-

3. สรางโปรเจกตใหม

4. เขยนสครปตโดยใชกลมบลอก Control และ Looks จากนนคลก และบนทกผลลพธ


..................................................................................... ..................................................................................... .....................................................................................

4.2

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...

4.3

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...

4.4

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...

4.5

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...



-55-


..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...

4.7

..................................................................................... ..................................................................................... ..................................................................................... …………………………………………………………………………...

5. สมมตวามตวละครอยบนเวทดงน

5.1 เขยนสครปตให Sprite2 อยางไร จงจะเกดผลลพธเปนภาพทางขวามอ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5.2 เขยนสครปตให Sprite3 อยางไร จงจะเกดผลลพธเปนภาพทางขวามอ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Sprite1

Sprite2

Sprite3



-56-

Animation (แอนเมชน)

6. นาเขาตวละคร Octopus ทสรางไวจากใบงานท 1.6 7. เขยนสครปตใหกบตวละคร Octopus แลวเขยนอธบายการทางานดงน

สครปต การทางาน

เมอกดแปนลกศรขน …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………… เมอกดแปนลกศรดานขวา …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………...

Animation หมายถง การนาภาพนงหลายๆ ภาพมาแสดงตอเนองกนโดยมการกาหนดชวงเวลาของการแสดงภาพนงแตละภาพ ทาใหเหนเปนภาพเคลอนไหว



-57-

8. นาเขาตวละครทไดสรางชดตวละครไวจากใบงานท 1.6 และเขยนสครปตโดยทาตามขอกาหนดดงน 7.1 เมอกดแปนลกศรขน ตวละครแสดงคาพด “I Love Scratch” จากนนใหเปลยนชดตวละคร

และแสดงคาพด “It’s good” 7.2 เมอกดแปนตวอกษร Y ตวละครเปลยนสสองครง 7.3 เมอกดแปนลกศรดานขวา ตวละครเคลอนไปดานหนา เมอกดแปนลกศรดานซายตวละคร

เคลอนทถอยหลง โดยมการเปลยนชดตวละครในการกดแปนแตละครง



-58-

ใบงานท 1.7 แกะรอยสครปต

1. อานและปฏบตตามคาสงจากบตรคาและบนทกผล 1.1

1.2

2. การดาเนนการตามบตรคาชดท 1 และชดท 2 แตกตางกนอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บตรคาชดท 1 ผลทไดจากปฏบตตามคาสงในบตรคา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บตรคาชดท 2 ผลทไดจากปฏบตตามคาสงในบตรคา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………




-59-

ใบงานท 1.8 วนซ ากบ repeat และ forever

1. ศกษาใบความรท 1.4 เรองการสงงานแบบวนซา 2. สรางโปรเจกตชอ loop1_1 และ loop1_2 โดยเขยนสครปตดงน

2.1 โปรเจกต loop1_1

2.2 โปรเจกต loop1_2

คลก ผลลพธทไดคอ ……………………………………………………………........ ……………………………………………………………........

คลก ผลลพธทไดคอ ……………………………………………………………........ ……………………………………………………………........


4................................................................................



-60-

3. สรางโปรเจกตชอ loop2 3.1 เขยนสครปตดงน

คลก ผลลพธทไดคอ ……………………………………………………………........ ……………………………………………………………........

3.2 ปรบปรงสครปตขอ 3.1 ใหไดผลลพธเชนเดมโดยใชบลอก repeat

สครปตทปรบปรงคอ ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

3.3 ปรบปรงสครปตขอ 3.2 ใหทางานวนซาไมรจบ สครปตทปรบปรงคอ ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………….



-61-

4. สรางโปรเจกตชอ loop3 4.1 เขยนสครปตดงน

คลก ผลลพธทไดคอ ……………………………………………………………........ ……………………………………………………………........

4.2 เพมตวละครใหมการเคลอนทเปนสวนโคงดงน

สครปตทปรบปรงคอ ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

4.3 ปรบปรงใหตวละครเคลอนทแบบวนซาไมรจบ สครปตทปรบปรงคอ ……………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………….



-62-

5. เพมตวละครหวใจทสรางไวในใบงานท 1.6 แลวเขยนสครปตดงน

คลก ผลลพธทไดคอ ……………………………………………………………........ ……………………………………………………………........

6. ปรบปรงตวละครหวใจในขอ 4 ใหมขนาดเลกลงตามตองการ และคดลอกใหมตวละครหวใจทงหมดใน

โปรเจกต loop3 ดงรป

คลก ผลลพธทไดคอ ……………………………………………………………........ ……………………………………………………………........

การคดลอกตวละครหวใจ สครปตจะถกคดลอกมาดวยหรอไม………………….………………………………….

7. ปรบปรงโปรเจกตตามความตองการ และบนทกโปรเจกตทปรบปรงใหม ชอ loop4



-63-

ใบงานท 1.9 ดนแดนในฝน

อานสถานการณ/ปญหาตอไปน

นกเรยนเดนทางหลงเขาไปในดนแดนทไมรจก และระหวางการเดนทาง นกเรยนพบกบสตวประหลาด หรอวตถประหลาดอยางนอย 3 ชนด ซงนกเรยนจะตองทกทายสตวหรอวตถแตละชนด กอนเดนทางตอไปจนถงทหมาย ใหใชโปรแกรม Scratch แสดงสถานการณดงกลาวเปนภาพเคลอนไหว

1. วเคราะหสถานการณ 1.1 โจทยตองการใหทาอะไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 1.2 โจทยกาหนดอะไรมาให ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................




-64-

2. ออกแบบและวางแผนโปรเจกต 2.1 จบควาดภาพเสนทางพรอมพนหลง และอธบายการวางแผนการเดนทางเพอไปใหถงจดหมาย

2 เสนทาง

เสนทางและคาอธบายแบบท 1 คาอธบาย ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



-65-

เสนทางและคาอธบายแบบท 2 คาอธบาย ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



-66-

2.2 เลอกเสนทาง 1 เสนทางหรอออกแบบใหม ใหระบจดเดนจดดอยของเสนทางทง 2 แบบวาเปนอยางไร และนามาปรบปรงใหไดเสนทางใหมอยางไร ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. เสนทางใหม (ถาม) และคาอธบาย

คาอธบาย ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



-67-

2.3 ออกแบบตวละครและเขยนอธบายลกษณะการเคลอนไหว ทพบในเสนทาง เพอนาไปสรางในโปรเจกตดงน

ตวละคร ลกษณะการเคลอนไหว/ค าพด



-68-

3. สรางโปรเจกตชอ Activity1 และเขยนสครปตเพอใหไดผลลพธตามทไดออกแบบและวางแผนไว 4. ตรวจสอบการทางานและผลลพธ

4.1 การทางานและผลลพธไดผลตามทไดออกแบบและวางแผนไวหรอไม เพราะเหตใด ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4.2 ระหวางเขยนสครปตเพอสรางโปรเจกต พบขอผดพลาดททาใหไมสามารถเขยนสครปตตามทได

ออกแบบไวหรอไม และถาพบแกไขอยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4.3 ควรปรบปรงพฒนาตอยอดโปรเจกตอยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



-69-

ใบความรท 1.1 รจกโปรแกรม Scratch

โปรแกรม Scratch (อานวา สะ-แครช) เปนโปรแกรมภาษา ทผเรยนสามารถสรางชนงานไดอยางงาย เชน นทานทสามารถโตตอบกบผอานได ภาพเคลอนไหว เกม ดนตร และศลปะ และเมอสรางเปนชนงานเสรจแลว สามารถนาชนงานทสรางสรรคน แสดง และแลกเปลยนความคดเหนรวมกบผอนบนเวบไซตได ทาใหผเรยนไดเรยนรหลกการทางคณตศาสตร และแนวคดการโปรแกรมไปพรอมๆ กบการคดอยางสรางสรรค มเหตผล เปนระบบ และเกดการทางานรวมกน 1. สวนประกอบหลกของโปรแกรม หนาตางการทางานของโปรแกรม Scratch มสวนประกอบหลกดงน

แถบเมน พนททางาน ขอมลของเวท หรอตวละครทถกเลอก รายการตวละคร และเวททใชในโปรเจกตปจจบน กลมบลอก เวท บลอกในกลมทเลอก



-70-

2. รจกโปรเจกต โปรเจกตใน Scratch มโครงสราง 3 สวนประกอบดวย

2.1 เวท (Stage)

2.2 ตวละคร (Sprite)

2.3 สครปต (Script)

2.1 เวท เวทมขนาดกวาง 480 หนวย สง 360 หนวย ในแตละโปรเจกตมเวทเดยว จงมชอเดยวและ

ไมสามารถเปลยนชอได เวทใชแสดงผลการทางานของสครปต (script) เสยง (sound) หรอพนหลง (background) ได และพนหลงทจะแสดงบนเวทจะตองมขนาดไมเกนขนาดของเวท (480 X 360) ถาพนหลงทใชมขนาดใหญกวา โปรแกรม Scratch จะลดขนาดพนหลงนนอตโนมตเพอใหพอดกบขนาดของเวท

รายละเอยดของเวท แทบ Scripts แทบ Backgrounds แทบ Sounds สรางพนหลงใหม (New Background) พนหลงลาดบท 1 และ 2

สครปต (Script)

เวท (Stage)

ตวละคร (Sprite)



-71-

การบอกตาแหนงใดๆ บนเวทจะบอกโดยใชคา (x, y) โดยคา x และ y ทตาแหนง (0, 0) จะอยตรงกลางเวท

2.2 ตวละคร ตวละครแตละตวจะมขอมลแตกตางกน โดยสามารถคลกทภาพตวละครในพนทแสดง

รายการตวละคร เพอดขอมลของตวละครนน เชน ตวละครปลาทองในโปรเจกต Aquarium มขอมลดงตาราง

หมายเลข ขอมล ขอมลตวละครปลาทอง ชอตวละคร Creature 6 ตาแหนงบนเวท x: -166 y: 125 ทศทางการเคลอนท (direction) 104 องศา รปแบบการหมน ม 3 ลกษณะ

หมนไดรอบทศทาง หนไดเฉพาะซายหรอขวา หามหมน

หนไดเฉพาะซายหรอขวา

การลากตวละครในโหมดนาเสนอ หรอบนเวบไซต

แมกญแจปด

แมกญแจเปด

ลากตวละครไมได



-72-

2.2.1 ชอตวละคร โปรแกรมจะตงใหเปน Sprite 1, 2, 3… ตามลาดบทสรางขนโดยอตโนมต ถาตองการเปลยนชอตวละครใหพมพชอใหมบนแถบชอหมายเลข

2.2.2 ทศทางการเคลอนทของตวละคร เสนสนาเงนเปนตวกาหนดทศทางการเคลอนทของตวละคร ใน

ภาพปลาทองมทศทางการเคลอนท 104 องศา ทศทางการเคลอนททระบในโปรแกรม Scratch เชน

0 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปดานบน 90 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปทางขวา

-90 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปทางซาย 180 องศาจะมทศทางการเคลอนทไปดานลาง การหมนของตวละคร ถาคาเปนบวก จะเปนการหมนตามเขมนาฬกา ถาคาเปนลบจะหมนทวนเขมนาฬกา เชน -180 มทศทางการเคลอนทไปดานลางเหมอนกบทศ 180 องศา แตเปนการหมนทวนเขมนาฬกา

2.2.3 ชดตวละคร ชดตวละคร (Costumes) เปนลกษณะของตวละคร ซงสามารถเปลยนแปลงภาพเดม หรอ

เพม หรอเพมภาพใหม และอาจเขยนสครปตใหกบตวละครเปลยนแปลง หรอเคลอนไหวในรปแบบตางๆ

รายละเอยดชดตวละคร แทบ Costumes สรางชดตวละครใหม ชดตวละคร ในตวอยางเปน ชดของตวละครชอ Creature 1 ชอชด Jellyfish1 มลกษณะสขาว และ Jellyfish2 มลกษณะโปรงใส



-73-

2.3 สครปต สครปตคอชดคาสงสาหรบตวละครหรอเวท เพอสงใหตวละครหรอเวททางานตาม

วตถประสงคทตองการ โดยการเลอกสครปตจากกลมบลอก ซงแบงเปน 8 กลม ดงน กลมบลอก การท างาน

การเคลอนไหว เชน เคลอนทไปขางหนา หมนไปทางซายหรอขวา

การควบคม เชน การวนซา การตรวจสอบเงอนไข

การแสดง เชน พด คด เปลยนขนาด

การรบร เชน สมผสกบขอบ คลกเมาส จบเวลา

การแสดงเสยง เชน เลนเสยงสตว กลอง โนต

ตวดาเนนการ เชน บวก และ หรอ

ปากกา เชน ยกปากกาขน ตงคาสปากกา

ตวแปร เชน สรางคาตวแปร

เมอคลกทกลมบลอกใด จะปรากฏบลอกในกลมนน บลอกสาหรบตวละครและเวทอาจมความแตกตางกนบาง เชน กลมบลอก Motion ของตวละครจะมบลอกดงรปดานซาย สวนรปดานขวาเปนของเวทซงไมมบลอก Motion เนองจากเวทเคลอนทไมได

บลอก Motion สาหรบตวละคร

ไมมบลอก Motion สาหรบเวท



-74-

สครปตหนงๆ ประกอบไปดวยบลอกมาเรยงตอกนเปนกลม บางบลอกสามารถอยขางในหรอซอนอยบนบลอกอนได

ตวอยางการเขยนสครปตสงใหแมงกะพรนเคลอนท กอนเขยนสครปตตองเลอกตวละครกอน แลวนาบลอกทตองการมาเรยงตอกนในพนทสาหรบเขยนสครปต

3. การสงใหโปรเจกตเรมท างานและหยดท างาน การสงใหโปรเจกตเรมทางาน ทาไดโดยคลก ซงอยมมขวาบนของเวท โดยทกสครปตของทกตว

ละครและเวท ทเรมตนสครปตดวยบลอก จะเรมทางานพรอมกน และถาตองการหยดการ

ทางานทงโปรเจกต ใหคลก



-75-

ใบความรท 1.2 กลมบลอก Motion

กลมบลอก Motion ประกอบดวยบลอกทใชเพอกาหนดรปแบบการเคลอนทใหตวละคร เชน เคลอนทไปขางหนา หมน ไปทตาแหนงตางๆ บนเวท โดยสามารถกาหนดคาของการเคลอนทได บลอกในกลมบลอก Motion ดงตาราง

บลอก ความหมาย ไปขางหนา หรอถอยหลง ตวอยาง ไปขางหนา 10 หนวย

หมนตามเขมนาฬกา ตวอยาง หมนตามเขมนาฬกา 15 องศา

หมนทวนเขมนาฬกา ตวอยาง หมนทวนเขมนาฬกา 15 องศา

ระบทศทางทตองการ ตวอยาง ระบทศทาง 90 องศา

ระบทศทางตามทกาหนด

ไปทตาแหนง (x, y) บนเวท ตวอยาง ไปตรงกลางเวท (x=0, y=0)

ไปตาแหนงทกาหนด บนเวท

ตวอยาง ไปทตาแหนงตวชเมาส

ไปทตาแหนง Sprite2

เคลอนไปทตาแหนง (x, y) บนเวทในเวลาทกาหนด ตวเลขยงมากยงชา ตวอยาง ไปตาแหนงกลางเวท ในเวลา 1 วนาท

เปลยนตาแหนงของตวละครไปดานซายหรอขวา ตวอยาง เปลยนตาแหนงตวละครไปดานขวา 10 หนวย

ตงคาตาแหนงตวละครไปดานซายหรอขวา ตวอยาง ตงคาตวละครไปทตาแหนง x = 0 คอ กลางเวท x = 240 คอ ขอบขวาสด x = -240 คอ ขอบซายสด



-76-

บลอก ความหมาย

เปลยนตาแหนงของตวละครไปดานบนหรอลาง ตวอยาง เปลยนตาแหนงตวละครไปดานบน 10 หนวย

ตงคาตาแหนงตวละครไปดานบนหรอดานลาง ตวอยาง ตงคาตวละครไปทตาแหนง y = 0 คอ กลางเวท y = 180 คอ ขอบบนสด y = -180 คอ ขอบลางสด

ถาตวละครชนขอบใหสะทอนกลบ

ตาแหนงตวละครตามแนวแกน x ถาตองการใหแสดงคาตาแหนงของตวละครตามแนวแกน x ใหคลกทชองสเหลยมจะปรากฏเครองหมายถก ซงแสดงตาแหนงบนเวท

ตาแหนงตวละครตามแนวแกน y ถาตองการใหแสดงคาตาแหนงของตวละครตามแนวแกน y ใหคลกทชองสเหลยมจะปรากฏเครองหมายถก ซงแสดงตาแหนงบนเวท

ทศทางตวละคร ถาตองการใหแสดงคาทศทางตวละครใหคลกทชองสเหลยมจะปรากฏเครองหมายถก

ซงแสดงทศทางบนเวท



-77-

ใบความรท 1.3 กลมบลอก Looks

กลมบลอก Looks ใชสาหรบการเขยนสครปตเพอสงใหตวละครหรอเวทแสดงคณสมบตตางๆ เชน ตว

ละครพด เปลยนชดตวละคร เปลยนสตวละคร เปลยนขนาดตวละคร เปลยนพนหลง บลอกในกลมบลอก Looks ของตวละคร ดงตารางท 1.3.1 และของเวท ดงตารางท 1.3.2 ตารางท 1.3.1 บลอกในกลมบลอก Looks ของตวละคร


สลบชดตวละคร ตวอยาง สลบชดตวละครเปนชด costume2

เปลยนชดตวละครเปนชดถดไปทมอยในรายการ

ชดตวละครชดท... ถาตองการใหแสดงเลขชดตวละครใหคลกทชองสเหลยมจะปรากฏเครองหมายถก

ซงแสดงเลขชดตวละครบนเวท

แสดงคาพดตามเวลาทกาหนด ตวอยาง แสดงคาพด Hello! เปนเวลา 2 วนาท

แสดงคาพด ตวอยาง แสดงคาพด Hello!

แสดงความคดตามเวลาทกาหนด ตวอยาง แสดงความคด Hmm… เปนเวลา 2 วนาท

แสดงความคด ตวอยาง แสดงความคด Hmm…

เปลยนเทคนคการแสดงภาพตวละคร โดยเลอกเทคนคพเศษจากเครองหมาย ตวอยาง เทคนค color และตงคาปรมาณการใชเปน 25

ตงคาเทคนคการแสดงภาพตวละครตามทกาหนด ตวอยาง ตงคาเทคนค color ใหเปน 0 (สเดม)

ลางคาเทคนคการแสดงภาพตวละครทกาหนด

เปลยนขนาดตวละครตามทกาหนด ถาคา + จะเปนการเพมขนาด คา – เปนการลดขนาด ตวอยาง เพมขนาดตวละคร 10%



-78-


กาหนดขนาดตวละครเปน % ตวอยาง กาหนดขนาดตวละครเปน 100% (ขนาดจรง)

ขนาดตวละคร ถาตองการใหแสดงคาขนาดตวละครบนเวทใหคลกทชองสเหลยมจะปรากฏ

เครองหมายถก

แสดงตวละคร

ซอนตวละคร

นาตวละครไปไวดานหนาสด

ยายตวละครไปไวดานหลงตามจานวนเลเยอร (ชน) ทกาหนด ตวอยาง ยายตวละครไปไวดานหลง 1 เลเยอร

เลเยอร

เลเยอร คอ ชนการวางซอนกนของตวละคร เลเยอรจะใชเพอระบวาตวละครนนอยทชนใด เชน ถาตองการสรางภาพใหตกถกตนไมบดบง

Sprite1 ตก Sprite2, 3 และ 4 ตนไม

ยายตกซงเปนตวละครท 1 ไปอยหลงตนไมซงเปนตวละครท 2, 3 และ 4 โดย

ใชคาสง



-79-

ตารางท 1.3.2 บลอกในกลมบลอก Looks ของเวท (บลอกทแตกตางจากตวละคร)


สลบพนหลง ตวอยาง สลบพนหลงเปนพนหลง background1

สลบพนหลงเปนพนหลงถดไปทมอยในรายการ

พนหลงท… ถาตองการใหแสดงหมายเลขพนหลงบนเวทใหคลกทชองสเหลยมจะปรากฏเครองหมายถก



-80-

ใบความรท 1.4 การสงงานแบบวนซ า

การสงงานแบบวนซาใชสาหรบเขยนสครปตทสงใหการทางานซากนไปมาหลายๆ รอบ ใหพจารณาสครปตทสงใหตวละครเดนวนอยบนเวทเปนรปสเหลยม โดยเคลอนทไปขางหนา 50 กาว จากนนหมนทศทวนเขมนาฬกาไป 90 องศา ทาแบบนซากน 4 รอบ ดงน

สครปตดงกลาวมบลอกทใชคาสงซากนจานวนมาก ทาใหเสยเวลาในการแกไข เชน ถาตองการใหตวละครเดนเปนรปสเหลยมทกวางขน กตองมการแกไขสครปตถง 4 จด ถาใชการทางานแบบวนซา จะไดสครปตทสนลงและทาความเขาใจไดงายขนดงน

การควบคมลาดบการทางานแบบวนซา มหลายลกษณะ ตามแตละชนดของบลอกควบคม เชน บลอก ค าอธบาย ตวอยาง

การทางานซาไมรจบ เดนไปขางหนาครงละ 10 หนวย เมอชนขอบเวทใหเดนกลบ ทาแบบนไปเรอยๆ ไมรจบ

การทางานซาตามจานวนรอบทกาหนด

เดนไปขางหนา 50 หนวย หนขวา 36 องศา ทาแบบนซา 10 รอบ