Lớp 6: Lý thuyết và bài tập vật lý 6 - WordPress.com

1

Tóm tắt lý thuyết và bài tập vật lý lớp 6

Ths. Trần Văn Thảo tổng hợp soạn ĐT :0934040564

MỞ ĐẦU

Vật lý là khoa học nghiên cứu về các quy luật vận động của tự nhiên, từ thang

vi mô (các hạt cấu tạo nên vật chất) cho đến thang vĩ mô (các hành tinh, thiên hà và

vũ trụ). Đối tượng nghiên cứu chính của vật lý hiện nay bao gồm vật chất, năng

lượng, không gian và thời gian.

Vật lý còn được xem là ngành khoa học cơ bản bởi vì các định luật vật lý chi

phối tất cả các ngành khoa học tự nhiên khác. Điều này có nghĩa là những ngành

khoa học tự nhiên như sinh học, hóa học, địa lý học, khoa học máy tính... chỉ nghiên

cứu từng phần cụ thể của tự nhiên và đều phải tuân thủ các định luật vật lý. Ví dụ,

tính chất hoá học của các chất đều bị chi phối bởi các định luật vật lý về cơ học

lượng tử, nhiệt động lực học và điện từ học. Vật lý có quan hệ mật thiết với toán

học. Các lý thuyết vật lý là bất biến (KHÔNG ĐỔI) khi biểu diễn dưới dạng các

quan hệ toán học, và sự xuất hiện của toán học trong các thuyết vật lý cũng thường

phức tạp hơn trong các ngành khoa học khác.

Vật lý, nó chứa trong nó những trừu tượng, cách mà con người nhìn nhận,

đánh giá về thế giới xung quanh. Trong thế giới ấy, logic, toán học là những công cụ

chiếm ưu thế nhất. Nên vật lý đôi khi rất rất khó cảm nhận. Tuy nhiên cái khó đó có

thể vượt qua một cách dễ dàng khi cách tiếp cận Vật lý bằng đầu óc ngây thơ kèm

với tính hoài nghi! Tại sao phải ngây thơ, ngây thơ để bắt đầu chấp nhận lắng nghe;

để không bị bất cứ thứ tâm lý vụng vặt nào cản trở, để có được sự trừu tượng cao

nhất! Hoài nghi để luôn hỏi tại sao, để luôn luôn rõ ràng và chính xác! M«n vËt lý chiÕm gi÷ mét vÞ trÝ quan träng ®èi víi viÖc ph¸t triÓn n¨ng lùc t

duy s¸ng t¹o, h×nh thµnh kü n¨ng, kü x¶o cho häc sinh. Nã lµ mét m«n khoa häc thùc nghiÖm cã liªn hÖ mËt thiÕt víi çc hiÖn tîng trong tù nhiªn vµ ®îc øng dông rÊt nhiÒu trong cuéc sèng. Qua viÖc häc m«n häc nµy, häc sinh biÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó liªn hÖ thùc tiÔn vµ c¶i t¹o thiªn nhiªn.

HiÖn nay bé gi¸o dôc ®· tiÕn hµnh thay s¸ch gi¸o khoa. §èi víi m«n vËt lý, häc sinh kh«ng cßn tiÕp thu kiÕn thøc mang tÝnh hµn l©m cao nh tríc n÷a mµ t¨ng cêng thùc hµnh, tù t×m hiÓu ®Ó rót ra vÊn ®Ò cÇn lÜnh héi. Víi çch häc míi nµy, bµi tËp ®ãng vai trß rÊt quan träng, nã gióp häc sinh hiÓu s©u h¬n vÒ b¶n chÊt vËt lý cña çc hiÖn tîng. §Ó tõ ®ã biÕt vËn dông kiÕn thøc ®Ó øng dông trong ®êi sèng vµ kü thuËt. Khi làm bài tập của bộ bài tập này học sinh có được:

- Học sinh có thể giải thích được các hiện tượng một cách định tính liên quan

đến Cơ học và nhiệt học trong chương trình vật lý lớp 6.

- Học sinh có thể giải được tất cả các dạng bài tập theo chương trình chuẩn trên lớp

- Hiểu và có thể làm được những bài tập nâng cao, tạo nền tảng cho việc học

chương trình vật lý lớp 8 nâng cao (Cơ học + nhiệt học); với mục đích thi vào

chuyên lý trường Hoàng Lê Kha và tạo nguồn học sinh giỏi vật lý cấp 2 (một số học

sinh tiềm năng).

- Quan trọng nhất là khơi dậy lòng đam mê khám phá, đam mê hiểu biết, đam mê

khoa học và đam mê vật lý ở các em học sinh.

2



HỌC TRÒ

Vui chơi giới hạn hỡi trò ơi

Việc học chuyên tâm chớ được vơi

Nghĩa mẹ công cha ngàn biển rộng

Ơn thầy lộc nước vạn trùng khơi

Ăn chơi trác táng đừng nên vướng

Học tập chăm ngoan phúc cả đời

Nếu thuận lời thầy trò sẽ tiến

Bằng không chỉ đáng kẻ rong chơi

Vì thời gian của các trò trên đời này chỉ là hữu hạn, các trò sẽ già đi, và

chắc chắn các trò không muốn trở thành một người già chìm đắm trong hối

tiếc về quá khứ bị bỏ lỡ. Vì thế hãy làm những gì có thể để khẳng định sự tồn

tại của mình, hãy làm tất cả những gì có thể để có thể thực hiện những gì

mình ao ước.

Chúc các trò học thật tốt

Thầy Thảo

3



Chuơng I. Cơ học

1. Đo độ dài I.Kiến thức cơ bản Đơn vị đo độ dài hợp pháp của n-ớc Việt nam là mét (m). Khi sử dụng th-ớc đo, ta cần biết GHĐ và ĐCNN của th-ớc. ? Cách đo độ dài: -Ước l-ợng độ dài cần đo để chọn th-ớc đo thích hợp. -Đặt th-ớc và mắt nhìn đúng cách. -Đọc và ghi kết quả đúng quy định. II. Bài tập cơ bản 1. Giải bài tập giáo khoa 1- 2.1. B. 10dm và 0,5cm. 1-2.2.B. Th-ớc cuộn có GHĐ 5m và ĐCNN 5mm. 1-2.3.a. 10cm và 0,5cm ; b. 10cm và 1mm. 1-2.4.Chọn th-ớc 1 để do độ dài B ( 1 - B) ; Chọn thu?c 2 để đo độ dài (2- C). ; Chọn th-ớc 3 để đo độ dài A ( 3 - A). 1-2.5. Th-ớc thẳng, th-ớc mét, th-ớc nửa mét, th-ớc kẻ, th-ớc dây... Ng-ời ta sản xuất nhiều loại th-ớc để phù hợp với thực tế cần đo. 1-2.6.Tuỳ chọn. 1-2.7.B. 50dm. 1-2.8.D. 24,0cm. 1-2.9.ĐCNN của thứoc dùng trong các bài thực hành là: a. 0,1cm ; b. 1cm ; c. 0,1cm hoặc 0,5cm. 1-2.10. Tuỳ chọn có thể là: Đô đ-ờng kính của quả bóng bàn: Đặt hai bao diêm tiếp xúc hai bên quả bóng bàn. Dùng th-ớc đo khoảng cách giữa hai bao diêm. Đó chính là đ-ờng kính bóng bàn. - Đo chu vi quả bóng: dùng băng giấy quấn theo đ-ờng hàn giữa hai nửa quả bóng và đánh dấu, sau đó dùng th-ớc thẳng đo độ dài băng giấy. 1-20.11.

Dùng chỉ quấn xung quanh bút chì theo nhiều vòng sít nhau, sau đó dùng th-ớc đo chiều dài đoạn quấn và chia cho số vàng quấn ta biết đường kính sợi chỉ.

4



1-2.12. Tuú çch chän. Cã thÓ lµm nh sau: ®Æt hai thíc song song hai phÝa cña vung nåi, sau ®ã ®o kho¶ng çch gi÷a hai thíc. §ã chÝnh lµ dé dµi ®êng kÝnh cña vung. 1-2.13. §¸nh dÊu trªn lèp xe b»ng sîi d©y mµu, sau ®ã ®Õm sè vßng quay khi xe l¨n tõ nhµ ®Õn trêng. X¸c ®Þnh qu¶ng ®êng b»ng çch nh©n chu vi cña b¸nh víi sè vßng quay. 2. Bµi tËp n©ng cao 1-2.14. H·y t×m çch x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chiÒu cao cña m×nh b»ng hai thíc th¼ng cã GH§ vµ §CNN lÇn lît: 100cm - 1mm ; 50cm - 1mm. 1-2.15. H·y t×m çch x¸c ®Þnh ®é dµy cña tê giÊy b»ng thíc th¼ng cã GH§ 30cm vµ §CNN 1mm vµ mét çi bót ch×? 1-2.16. H·y t×m çch x¸c ®Þnh ®êng kÝnh cña mét èng h×nh trô ( hép s÷a) b»ng çc dông cô gåm: 2 viªn g¹ch, vµ thíc th¼ng dµi 200mm, chia tíi mm. 1-2.17. H·y t×m çch x¸c ®Þnh ®êng kÝnh cña mét qu¶ bãng nhùa b»ng çc dông cô gåm: 2 viªn g¹ch, giÊy vµ thíc th¼ng dµi 200mm, chia tíi mm. 1-2.18. H·y t×m çch x¸c ®Þnh chiÒu cao cña mét lä mùc b»ng çc dông cô gåm: mét ªke vµ thíc th¼ng dµi 200mm, chia tíi mm. 1-2.19. §êng chÐo cña mét Tivi 14 inh dµi bao nhiªu mm? 1-2.20. Em h·y t×m ph¬ng ¸n ®o chu vi cña lèp xe ®¹p b»ng thíc th¼ng cã GH§ 1m vµ §CNN 1mm. 1-2.21. Trªn lèp xe ®¹p ngêi ta ghi : 650mm. Con sè ®ã chØ: A. Chu vi cña b¸nh xe B. §êng kÝnh b¸nh xe C. §é dµy cña lèp xe D. KÝch thíc vßng bao lèp E. §êng kÝnh trong cña lèp 1-2.22. Trªn èng níc cã ghi: 42 x1,7mm. Çc con sè ®ã chØ: A. §êng kÝnh èng níc vµ ®é dµy cña èng B. ChiÒu dµi èng níc vµ ®êng kÝnh èng níc C. Chu vi èng níc vµ ®é dµy cña èng níc D. Chu vi èng níc vµ ®êng kÝnh èng níc E. §êng kÝnh trong vµ ngoµi cña èng níc 1-2.23. PhÝa sau s¸ch vËt lý 6 cã ghi: khæ 17 x 24cm. Çc con sè ®ã chØ: A. ChiÒu dµi vµ chiÒu réng cuèn s¸ch B. ChiÒu réng vµ chiÒu dµi cuèn s¸ch C. Chu vi vµ chiÒu réng cuèn s¸ch D. §é dµy vµ chiÒu dµi cuèn s¸ch

5



E. ChiÒu réng vµ ®êng chÐo cuèn s¸ch 1-2.24. H·y ghÐp tªn dông cô ®o víi tªn çc vËt cÇn ®o cho thÝch hîp nhÊt trong çc trêng hîp sau:

1. ChiÒu dµi cuèn s¸ch vËt lý 6 a. Thíc th¼ng 100cm cã §CNN 1mm 2. ChiÒu dµi vßng cæ tay b. Thíc th¼ng 300mm cã §CNN 1mm 3. ChiÒu dµi kh¨n quµng ®á c. Thíc d©y 300cm cã §CNN 1cm 4. §é dµi vßng n¾m tay d. Thíc d©y 10dm cã §CNN 1mm 5. §é dµi b¶ng ®en e.Thíc d©y 500mm cã §CNN 3mm

1-2.25. H·y chän thíc ®o vµ dông cô thÝch hîp trong çc thíc vµ dông cô sau ®Ó ®o chÝnh x¸c nhÊt çc ®é dµi cña bµn häc: A. Thíc th¼ng cã GH§ 1,5m vµ §CNN 1mm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m B. Thíc th¼ng cã GH§ 0,5m vµ §CNN 1mm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m C. Thíc th¼ng cã GH§ 1,5m vµ §CNN 1cm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m D. Thíc th¼ng cã GH§ 1m vµ §CNN 1mm - Cuén d©y thõng cã ®é dµi cì 2m E. Thíc th¼ng cã GH§ 1,5m vµ §CNN 2mm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m 1-2.26. Mét ti vi 21 inh con sè ®ã chØ:

A. ChiÒu réng cña mµn h×nh tivi. B. ChiÒu cao cña mµn h×nh tivi. C. §êng chÐo cña mµn h×nh tivi. D. §é dµi cña mµn h×nh tivi. E. §é dµy cña mµn h×nh ti vi.

Chän c©u tr¶ lêi ®óng. 1-2.27. Trong số các thước dưới đây, thước nào thích hợp nhất để đo chiều dài sân

trường em?

A. Thước thẳng có GHĐ 1m và ĐCNN 1mm

B. Thước cuộn có GHĐ 5m và ĐCNN 5 mm

C. Thước dây có GHĐ 150cm và ĐCNN 1 mm

D. Thước thẳng có GHĐ 1m và ĐCNN 1cm

1-2.28. Hãy chọn thước đo thích hợp để đo các độ dài ghi trong bảng và giải thích sự

lựa chọn của em.

Thước đo độ dài Độ dài cần đo

6



1. Thước thẳng có GHĐ 1,5m và ĐCNN 1cm.

2. Thước dây có GHĐ 1m và ĐCNN 0,5cm.

3. Thước kẻ có GHĐ 20cm và ĐCNN 1mm.

A. Bề dày cuốn Vật lí 6.

B. Chiều dài lớp học của em.

C. Chu vi miệng cốc.

1-2.29. Ba ban Ha , Nam, Thanh cung đo chiêu cao cua ban Dung . Các bạn đề nghị

Dũng đứng sát vào tường , dùng 1 thươc ke đăt ngang đâu Dung đê đanh dâu chiêu

cao cua Dung vao tương. Sau đo, dùng thước cuộn có GHĐ 2m va ĐCNN 0,5cm đê

đo chiêu cao tư măt san đên chô đanh dâu trên tương . Kêt qua đo đươc Ha , Nam,

Thanh ghi lân lươt la: 168cm, 168,5cm va 169cm. Kêt qua nao đươc ghi chinh xac?

A. Của bạn Hà

B. Của bạn Nam

C. Của bạn Thanh

D. Của cả ba bạn

1-2.30 thì đoạn thẳng nào dài nhất , đoan thăng nao ngăn nhât . Sau đo dung thươc đo

đô dai cua ba đoan thăng trên đê kêm tra ươc lương cua măt minh . Tư kêt qua k iêm

tra rut ra đươc nhưng kêt luân gi?

1-2.31. Một bạn dùng thước đo độ dài có ĐCNN là 1dm để đo chiều dài lớp học.

Trong các cách ghi kết quả dưới đây, cách ghi nào là đúng?

A. 5m.

B. 50dm.

C. 500 cm.

D. 50,0dm.

1-2.32. Một bạn dùng thước đo độ dài có ĐCNN là 0,2cm để đo độ dài cuốn sách

giáo khoa Vật lí 6. Trong các cách ghi kết quả đo dưới đây, cách ghi nào là đúng?

A. 240mm.

B. 23cm.

C. 24cm.

D. 24,0cm.

1-2.33. Các kết quả đo độ dài trong ba bài báo cáo kết quả thực hành được ghi như

sau:

a) l1 = 20,1cm.

b) l2 = 21 cm.

c) l3 = 20,5cm.

Hãy cho biết ĐCNN của thước đo dùng trong mỗi bài thực hành.

7



1-2.34. Một học sinh khẳng định rằng: “Cho tôi một thước có GHĐ là 1m, tôi sẽ chỉ

một lần đo là biết được chiều dài của sân trường”.

a. Theo em bạn học sinh đó phải làm thế nào để thực hiện lời nói của mình?

b. Kết quả thu được theo cách làm đó có chính xác không? Tại sao?

1-2.35. Cho cac dung cu sau:

- Môt sơi chi dai 20cm

- Môt chiêc thươc thăng

- Môt đông tiên mênh gia 2000 đông băng kim loai

1-2.36. Một bàn học cá nhân dài khoảng 1m. Dùng thước nào sau đây có thể đo

chính xác nhất độ dài của bàn?

A. Thước thẳng có GHĐ 50cm và ĐCNN 1mm.

B. Thước thẳng có GHĐ 150cm và ĐCNN 5cm.

C. Thước thẳng có GHĐ 150cm và ĐCNN 1mm.

D. Thước thẳng có GHĐ 50cm và ĐCNN 1cm.

1-2.37. Sách giáo khoa Vật lí 6 dày khoảng 0,5cm. Khi đo chiều dài này, nên chọn:

A. Thước có GHĐ 1m và ĐCNN 1cm.

B. Thước có GHĐ 1m và ĐCNN 1mm.

C. Thước có GHĐ 10cm và ĐCNN 1cm.

D. Thước có GHĐ 10cm và ĐCNN 1mm.

1-2.38. Muốn đo độ dài cuốn SGK Vật lí 6 một cách thuận lợi nhất nên dùng

A. Thước có GHĐ 25cm và ĐCNN 1mm.

B. Thước có GHĐ 20cm và ĐCNN 1mm.

C. Thước có GHĐ 20cm và ĐCNN 1cm.

D. Thước có GHĐ 30cm và ĐCNN 1cm.

1-2.39. Kết quả đo độ dài của bút chì được một học sinh ghi đúng là 17,3cm. Học

sinh này đã dùng:

A. Thước có GHĐ 20cm và ĐCNN 1mm.

B. Thước có GHĐ 20cm và ĐCNN 1cm.

C. Thước có GHĐ 18cm và ĐCNN 2mm.

D. Thước có GHĐ 30cm và ĐCNN 1cm.

1-2.40. học. Cách ghi kết quả nào sau đây không đúng?

A. 4,44m.

8



B. 444cm.

C. 44,4dm.

D. 444,0 cm.

1-2.41. Để đo trực tiếp chiều cao và chu vi của một cái cột nhà hình trụ, người ta:

A. Chỉ cần một thước thẳng.

B. Chỉ cần một thước dây.

C. Cần ít nhất một thước dây, một thước thẳng.

D. Cần ít nhất hai thước dây.

1-2.42. Cách ghi kết quả đo nào sau đây là đúng?

A. Chỉ cần kết quả đo không chia hết cho ĐCNN của dụng cụ đo.

B. Chỉ cần chữ số cuối cùng của kết quả đo cùng đơn vị với ĐCNN của dụng cụ đo.

C. Chỉ cần chữ số cuối cùng của đơn vị đo cùng đơn vị với GHĐ của dụ cụng đo và

chia hết cho ĐCNN.

D. Chỉ cần chữ số cuối cùng của kết quả đo cùng đơn vị với ĐCNN của dụng cụ đo

và chia hết cho ĐCNN

1-2.43. Khi đo nhiều lần một đại lượng mà thu được nhiều giá trị khác nhau, thì gí trị

nào sau đây được lấy làm kết quả của phép đo?

A. Giá trị của lần đo cuối cùng.

B. Giá trị trung bình của giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất.

C. Giá trị trung bình của tất cả các giá trị đo được.

D. Giá trị được lặp lại nhiều lần nhất.

3. §o thÓ tÝch chÊt láng

I. KiÕn thøc c¬ b¶n

§Ó ®o thÓ tÝch chÊt láng ta cã thÓ dïng b×nh chia ®é, ca ®ong...

§¬n vÞ ®o thÓ tÝch mÐt khèi (m3)

1m3 = 1000dm3 ; 1dm3 = 1000cm3 ; 1cm3 = 1000mm3

1 dm3 = 1lÝt

II. Bµi tËp c¬ b¶n

1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 3.1. B. B×nh 500ml cã v¹ch chia tíi 2ml.

9



3.2. C. 100cm3 vµ 2cm3 3.3. GH§ vµ §CNN cña çc b×nh ë h×nh 3.2 lÇn lît lµ: a. 100cm3 vµ 5cm3. b. 250cm3 vµ 25cm3. 3.4. C. V3 = 20,5cm3. 3.5. §CNN cña b×nh chia ®é dïng trong thùc hµnh lµ: a. 0,2cm3. b. 0,1cm3 hoÆc 0,5cm3. 3.6. - Çc lo¹i ca ®ong, chai lä cã ghi s½n dung tÝch. Dïng ®Ó ®ùng x¨ng, dÇu, níc m¾m... - Çc b×nh chia ®é thêng ®ïng ®Ó ®ong çc chÊt láng trong phßng thÝ nghiÖm. - Xilanh, b¬m tiªm. Thêng dïng ®o thÓ tÝch thuèc tiªm... 3.7. Tuú chän. 2. Bµi tËp n©ng cao. 3.8. Cã hai b×nh chia ®é cã cïng dung tÝch, cã chiÒu cao kh¸c nhau. Hái sö dông b×nh chia ®é nµo ta sÏ x¸c ®Þnh thÓ tÝch cña chÊt láng chÝnh x¸c h¬n? T¹i sao? 3.9. Cã ba èng ®ong lo¹i 100ml cã v¹ch chia tíi 1ml, chiÒu cao lÇn lît:100mm ;150mm ; 200mm. Hái sö dông èng ®ong nµo ®Ó chia chÝnh x¸c nhÊt thÓ tÝch chÊt láng trong çc b×nh chøa chÝnh x¸c nhÊt? 3.10. Mét èng ®ong th¼ng cã dung tÝch 500ml l©u ngµy bÞ mê çc v¹ch chia v× vËy mµ khi ®ong çc chÊt láng thêng kh«ng chÝnh x¸c. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn h·y nªu ph¬ng ¸n söa ch÷a ®Ó èng ®ong cã thÓ sö dông mét çch kh¸ chÝnh x¸c víi çc §CNN: a. 5ml b. 2ml 3.11. Trªn çc chai ®ùng rîu ngêi ta thêng ghi 650ml. Hái khi ta rãt ®Çy rîu vµo chai th× lîng rîu ®ã cã chÝnh x¸c lµ 650ml kh«ng? 3.12. Trªn c²c lon bia cã ghi “333 ml ” con sè ®ã cã ý nghÜa g×? 3.13. H×nh bªn cã ba b×nh thñy tinh, trong ®ã cã hai b×nh ®Òu ®ùng 1l níc. Hái khi dïng b×nh 1 vµ b×nh 2 ®Ó chia ®é cho b×nh 3 dïng b×nh nµo ®Ó chia ®é sÏ chÝnh x¸c h¬n? T¹i sao? 1 2 3 3.14. Mét ngêi cÇm mét can 3 lÝt ®i mua níc m¾m, ngêi b¸n hµng chØ cã lo¹i can 5 lÝt kh«ng cã v¹ch chia ®é. Hái ngêi b¸n hµng ph¶i ®ong nh thÕ nµo ®Ó ngßi ®ã mua:

a. 1lÝt níc m¾m b. 2 lÝt níc m¾m.

3.15. Ngêi b¸n hµng cã hai lo¹i can 3 lÝt vµ 5 lÝt kh«ng cã v¹ch chia ®é, lµm thÕ nµo ®Ó ngêi ®ã ®ong ®îc 7lÝt dÇu.

10



3.16. Trªn çc chai ®ùng rîu ngêi ta cã ghi 750mml. Con sè ®ã chØ: A. Dung tÝch lín nhÊt cña chai rîu. B. Lîng rîu chøa trong chai. C. ThÓ tÝch cña chai ®ùng rîu. D. Lîng rîu mµ chai cã thÓ chøa. E. ThÓ tÝch lín nhÊt cña chai rîu. Chän c©u ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn. 3.17. Do lçi cña nhµ s¶n xuÊt mµ mét sè can nhùa lo¹i dung tÝch 1lÝt ®ùng chÊt láng

kh«ng ®îc chÝnh x¸c. H·y chän b×nh chia ®é phï hîp nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh thÓ tÝch cña chÊt láng ®ùng trong çc can trªn: A. B×nh 1000ml cã v¹ch chia tíi 5ml B. B×nh 500ml cã v¹ch chia tíi 2ml C. B×nh 300ml cã v¹ch chia tíi 1ml D. B×nh 500ml cã v¹ch chia tíi 5ml E. B×nh 1000ml cã v¹ch chia tíi 1ml

3.18. Khi sö dông b×nh chia ®é cã §CNN 0,1cm3 ®Ó thùc hµnh ®o thÓ tÝch chÊt láng. Çc sè liÖu nµo sau ®©y ghi ®óng:

A. V1 = 20,10cm3 B. V2 = 20,1cm3 C. V3 = 20,01cm3 D. V4 = 20,12cm3 E. V5 = 20,100cm3

1.19. Cã hai b×nh chia ®é A vµ B cã cïng dung tÝch, b×nh A cã chiÒu cao lín h¬n b×nh B. Sö dông b×nh chia ®é nµo ta sÏ x¸c ®Þnh thÓ tÝch cña chÊt láng chÝnh x¸c nhÊt? Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong çc c©u sau:

A. Sö dông b×nh A B. Sö dông b×nh B C. Hai b×nh nh nhau D. Tïy vµo çch chia ®é E. Tïy ngêi sö dông

3.20. Cã ba èng ®ong A, B, C lo¹i 100ml cã v¹ch chi tíi 1ml, chiÒu cao lÇn lît:100mm ;150mm ; 200mm. Hái sö dông èng ®ong nµo ®Ó chia chÝnh x¸c nhÊt thÓ tÝch chÊt láng trong çc b×nh chøa chÝnh x¸c nhÊt? Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong çc c©u sau:

A.Sö dông b×nh A B. Sö dông b×nh B C. Sö dông b×nh C D. Sö dông b×nh A hoÆc B E. Sö dông b×nh B hoÆc C

11



3.21. Mét b×nh chia ®é ghi tíi 1cm3, chøa 40cm3 níc, khi th¶ mét viªn sái vµo b×nh, mùc níc d©ng lªn tíi v¹ch 48cm3. ThÓ tÝch viªn sái ®îc tÝnh bëi çc sè liÖu sau:

A.8cm3 B. 80ml

C. 800ml D. 8,00cm3 E. 8,0 cm3

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn

3.22. Hãy chọn bình chia độ phù hợp nhất trong các bình chia độ dưới đây để đo thể

tích của một lượng chất lỏng còn gần đầy chai 0,5 lít:

A. Bình 1000ml co vach chia đên 10ml

B. Bình 500ml co vach chia đên 2ml

C. Bình 100ml co vach chia đên 1ml

D. Bình 500ml co vach chia đên 5ml

3.23. Người ta đã đo thể tích chất lỏng bằng bình chia độ có ĐCNN 0,5cm3. Hãy chỉ

ra cách ghi kết quả đúng trong những trường hợp dưới đây:

A. V1 = 20,2cm3

B. V2 = 20,5cm3

C. V3 = 20,5cm3

D. V4 = 20cm3

3.24. Các kết quả đo thể tích trong hai bản báo cáo kết quả thực hành được ghi như

sau:

a. V1= 15,4cm3

b. V2=15,5cm3

Hãy cho biết độ chia nhỏ nhất của bình chia độ dùng trong mỗi bài thực hành. Biết

rằng trong phòng nghiệm chỉ có các bình chia độ có ĐCNN là 0,1cm3; 0,2cm

3 và

0,5cm3

3.25. Hãy kể tên những dụng cụ đo thể tích chất lỏng mà em biết. Những dụng cụ đó

thường dùng ở đâu?

3.26. Hãy dùng dụng cụ đo thể tích mà em biết để đo dung tích (sức chứa) của một

sô đồ dùng đựng nước trong gia đình em.

12



3.27. Câu nao sau đây la đung nhât?

Nêu trên can nhưa chi thây ghi 3 lít, thì có nghĩa là:

A. Can chi nên dung đưng tôi đa 3 lít

B. ĐCNN cua can la 3 lít

C. GHĐ cua can 3 lít

D. Cả ba phương án A,B,C đêu đung

3.28. Môt hoc sinh dung binh chia đô ve ơ hinh 3.3 để đo thể tích chất lỏng. Kêt qua

đo nao sau đây đươc ghi đung?

A. 36cm3

B. 40cm3

C. 36cm3

D. 30cm3

3.29. Ba ban Băc , Trung, Nam dung cac binh ch ia đô khac nhau đê đo cung môt

lương chât long. Kêt qua cua cac ban đo đươc ghi đung như sau:

a. Bạn Bắc ghi: V = 63cm3

b. Bạn Trung ghi: V = 62,7cm3

c. Bạn Nam ghi: V = 62,5cm3

Hãy xác định ĐCNN của các bình chia độ đã được dùng.

3.30. Ngươi ta muôn chưa 20 lít nước bằng các can nhỏ có ghi 1,5 lít

a. Sô ghi trên can co y nghia ?

b. Phải dùng ít nhất bao nhiêu can?

3.31*. Có ba chiếc can , can thư nhât ghi 10 lít va chưa 10 lít nươc, can thư 2 ghi 8

lít, can thư ba ghi 5 lít. Làm thế nào để can thứ nhất chỉ còn 7 lít nươc?

4. §o thÓ tÝch cña vËt r¾n kh«ng thÊm níc

I kiÕn thøc c¬ b¶n

§Ó ®o thÓ tÝch vËt r¾n kh«ng thÊm níc, ta cã thÓ dïng b×nh chia ®é, b×nh trµn.

Khi nhóng vËt trong chÊt láng, phÇn t¨ng thÓ tÝch chÊt láng hoÆc phÇn chÊt láng trµn ra ngoµi chÝnh lµ thÓ tÝch phÇn vËt r¾n ngËp trong níc.

13




1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 4.1. C. V3 =31cm3. 4.2. C. ThÓ tÝch phÇn níc trµn ra tõ b×nh trµn sang b×nh chøa. 4.3. NÕu ta chän qu¶ trøng ch×m ngËp trong níc ta cã ph¬ng ¸n: §Æt mét b¸t lªn chËu nhá, ®æ nhÑ níc ®Çy vµo b¸t. Th¶ trøng vµo b¸t, khi ®ã níc trµn ra chËu nhá, ta lÊy níc trµn ra ®æ vµo b×nh chia ®é. Sè chØ lîng níc trong b×nh chia ®é chÝnh lµ thÓ tÝch cña qu¶ trøng. 4.4. V× qu¶ bãng bµn næi trªn níc do vËy ®Ó ®o thÓ tÝch cña nã ta cã nhiÒu çch. Sau ®©y ta ®a ra mét ph¬ng ¸n ®¬n gi¶n: Dïng bét nÆn gãi qu¶ bãng bµn, th¶ ch×m vµo níc ta x¸c ®Þnh ®îc thÓ tÝch V1 cña bãng víi bét nÆn. Sau ®ã lÊy bãng ra khái vµ th¶ bét nÆn vµo t¸ac ®Þnh thÓ tÝch V2 cña lîng bét nÆn. V = V1 - V2 chÝnh lµ thÓ tÝch qu¶ bãng ( víi çch lµm t¬ng tù ta cã thÓ x¸c ®Þnh thÓ tÝch qua b×nh trµn). 4.5. Ta cã thÓ dïng bét nÆn gãi kÝn viªn phÊn ( kh«ng cho níc thÊm). Sau ®ã x¸c ®Þnh t¬ng tù nh bµi 4.4. 4.6. Ta cã thÓ chia ®«i lîng níc b»ng b×nh chia ®é vµ còng cã thÓ lµm mét çch kh¸c theo ph¬ng ¸n sau: §o chiÒu cao h cña cét níc, sau ®ã ®¸nh dÊu mét nöa ( h/2) vµ rãt nhÑ lÊy mét nöa. 2. Bµi tËp n©ng cao 4.7. Mét b×nh chia ®é ghi tíi cm3 chøa 40cm3 níc, khi th¶ mét viªn sái vµo b×nh, mùc níc trong b×nh d©ng lªn tíi v¹ch 48cm3. Hái thÓ tÝch cña viªn sái lµ bao nhiªu? 4.8. Mét b×nh chia ®é ghi tíi cm3 cã dung tÝch 100cm3, chøa 70cm3 níc. Khi th¶ mét hßn ®¸ vµo trong b×nh, mùc níc d©ng lªn vµ trµn ra ngoµi 12cm3 níc. Hái thÓ tÝch cña hßn ®¸ lµ bao nhiªu? 4.9. Mét mÉu gç cã h×nh d¹ng xï x×, næi trªn mÆt níc. H·y dïng b×nh chia ®é vµ t×m çch ®o thÓ tÝch cña mÉu gç nãi trªn. 4.10. B×nh chia ®é ®ùng 50cm3 çt, khi ®æ 50cm3 níc vµo b×nh, mùc níc n»m ë møc 90cm3. Hái thÓ tÝch thùc cña çt lµ bao nhiªu? T¹i sao møc níc kh«ng chØ møc 100cm3? 4.11. Mét mÉu s¾t cã h×nh d¹ng kh«ng c©n ®èi, lµm thÕ nµo ta cã thÓ v¹ch chia ®«i thÓ tÝch cña nã. 4.12. T×m ph¬ng ¸n ®Ó ®o thÓ tÝch cña mét bãng ®iÖn trßn b»ng b×nh chia ®é. 4.13. T×m ph¬ng ¸n ®Ó ®o thÓ tÝch cña mét çi cèc b»ng b×nh chia ®é. 4.14. Mét b×nh chia ®é chøa 50cm3 çt, khi ®æ 50cm3 níc vµo b×nh níc d©ng lªn ®Õn v¹ch 90cm3. Hái thÓ tÝch thùc cña çt lµ:

A. 500ml B. 400ml

C. 40cm3 D. 50cm3 E. 500 ml

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn.

14



4.15. Mét b×nh chia ®é cã dung tÝch 100cm3 ghi tíi 1cm3 chøa 70cm3 níc, khi th¶ mét hßn ®¸ vµo b×nh th× mùc níc d©ng lªn vµ trµn ra ngoµi 12cm3 níc. ThÓ tÝch cña hßn ®¸ lµ:

A.12cm3 B. 42cm3

C. 30cm3 D. 120ml E. 420ml

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn. 4.16. Khi ®o thÓ tÝch cña mét viªn sái b»ng b×nh chia ®é cã GH§ 100ml vµ chia tíi ml. KÕt qu¶ nµo díi ®©y ghi ®óng?

A. 16,00ml B. 16ml. C. 16,01. D. 16,0ml E. 16,10ml.

4.17. Khi th¶ mét mÉu gç kh«ng thÊm níc vµo mét b×nh trµn kh«ng ®Çy níc, mét lîng nøoc trµn ra ngoµi. Khi ®ã:

A. Lîng níc trµn ra chØ thÓ tÝch cña mÉu gç th¶ trong níc. B. ThÓ tÝch phÇn gç ngËp trong níc b»ng lîng níc trµn ra. C. ThÓ tÝch phÇn gç ngËp trong níc b»ng thÓ tÝch chªnh lÖch. D. ThÓ tÝch níc chªnh lÖch vµ níc trµn lµ thÓ tÝch phÇn gç ngËp. E. ThÓ tÝch níc chªnh lÖch vµ níc trµn lµ thÓ tÝch mÉu gç ngËp. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn?

4.18. Mét b×nh chia ®é cã dung tÝch 100cm3 ®ùng 95cm3 níc. NÕu ®æ mét 6 cm3 th×a çt vµo b×nh khi ®ã níc trµn ra 5cm3. Khi ®ã thÓ tÝch thùc cña çt lµ :

A. 6 cm3. B. 5cm3. C. 11cm3. D. 10 cm3. E. 1cm3. Chän c©u tr¶ lêi ®óng.

4.19. Cã thÓ ®¸nh dÊu chia mÉu s¾t h×nh trô thµnh ba phÇn cã thÓ tÝch b»ng nhau ta cã thÓ lµm nh sau:

A. Nhóng vµo b×nh trµn. B. Nhóng vµo b×nh chia ®é. C. §o chia ba chiÒu cao. D. A vµ B chÝnh x¸c. E. C¶ ba çch ®Òu chÝnh x¸c. Chän c©u tr¶ lêi chÝnh x¸c nhÊt.

15



4.20. Người ta dùng một bình chia độ ghi tới cm3 chứa 55cm

3 nước để đo thể tích

của một hòn đá. Khi thả hòn đá vào bình, mực nước trong bình dâng lên tới vạch

86cm3. Hỏi các kết quả ghi sau đây, kết quả nào là đúng?

A. V = 86cm3

B. V = 55cm3

C. V = 31cm3

D. V = 141cm3

4.21. Khi sử dụng bình tràn, bình chứa để đo thể tích của rắn không thấm nước, thì

thể tích của vật bằng:

A. Thể tích bình tràn.

B. Thể tích bình chứa.

C. Thể tích phần nước tràn ra bình tràn sang bình chứa.

D. Thể tích nước còn lại trong bình tràn.

4.22. Cho một bình chia độ, một quả trứng (không bỏ lọt bình chia độ) một cái bát,

một cái đĩa nước. Hãy tìm cách xác định thể tích quả trứng.

4.23*. Hãy dùng bình chia độ của em và tìm các cách để đo thể tích của một quả

bóng bàn (hoăc môt qua cam, chanh …..)

4.24*. Viên phân viêt bang co hinh dang bât ki va thâm đươc nươc . Hãy tìm cách đo

thê tich cua viên phân đo băng chia đô.

4.25*. Cho môt cai ca hinh tru (hoăc vo hôp sưa đa bo năp ), môt thươc chia tơi mm,

môt chai nươc , môt binh chia đô ghi 100cm3, chia tơi 2cm

3. Hãy tìm ba cách đổ

nươc vao tơi mưc nưa ca.

A/ Đổ nước từ ca sang bình chia độ . Nêu binh chưa hêt ca nươc , thì một nửa nước

4.26. Môt binh tran chi co thê chưa nhiêu nhât la 100cm3

nươc, đang đưng 60cm3

nươc. Thả một vật rắn không thấm nước vào bình thì thấy thể tích nước tràn ra khỏi

bình là 30cm3 . Thê tich cua vât răn băng bao nhiêu?

A. 40cm3

B. 90cm3

C. 70cm3

D. 30cm3

16



4.27. Nêu dung binh chia đô đê đo thê tich cua môt vât răn thi trong trương hơp nao

sau đây, thê tich cua vât răn đươc tinh băng công thưc: Va = VL+R - VL ,

trong đo:

VR : là thể tích vật rắn,

VL+R : là thể tích do mứ c chât long chi khi đa bo vât răn chim vao chât long trong

bình chia độ ,

VL : là thể tích chất lỏng trong bình.

A. Vât răn thâm nươc va chim môt phân trong chât long

B. Vât răn thâm nươc va chim hoan toan trong chât long

C. Vât răn không thâm nươc va chim môt phân trong chât long

D. Vât răn không thâm nươc va chim hoan toan trong chât long.

4.28. Đê đo thê tich cua môt vât răn không thâm nươc va co thê chim hoan toan

trong nươc chi cân:

A. môt binh chia đô bât ki

B. môt binh tran

C. môt binh chia đô co kich thươc sao cho vât răn co thê bo lot vao binh

D. môt ca đong.

4.29. Môt miêng săt hinh hôp co canh a = 1cm ; b = 4cm ; c = 6cm. Đê xac đinh thê

tích của miếng sắt người ta dùng các cách sau đây:

1. Dùng thước đo độ dài các cạnh rồi tính thể tích bằng công thức:

V = a x b x c

2. Dùng bình chia độ có đường kính d với 1cm < d < 4cm

3. Dùng bình chia độ có đ ường kính d với d < 4cm va binh tran co đương kinh lơn

hơn 6 cm

4. Dùng bình chia độ có đường kính d với d > 6cm

Hỏi các nào ở trên có thể xác định được thể tích của miếng sắt?

A. Cách 1, 3 và 4

B. Cách 2, 3 và 4

C. Cách 1, 2, 3 và 4

D. Cách 3 và 4

17



4.30. Khi tha môt qua cam vao môt binh tran chưa đây nươc thi nươc tran tư binh

vào một bình chia độ có GHĐ 300cm3 và ĐCNN 5cm

3 . Nươc trong binh chia đô lên

tơi vach sô 215. Thê tich cua qua cam băng bao nhiêu ?

A. 215cm3

B. 85cm3

C. 300cm3

D. Cả 3 phương an trên đêu sai.

4.31. Bình chia độ trong thí nghiệm đo thể tích của vật rắn không thâm nươc va

không bo lot vao binh chia đô, dùng để đo thể tích của:

A. nươc trong binh tran khi chưa tha vât răn vao

B. nươc con lai trong binh tran sau khi đa tha vât răn vao

C. nươc tran vao binh chưa

D. nươc con la i trong binh tran sau khi đa tha vât răn vao va nươc tran vao binh

chưa.

4.32. Môt binh chia đô co GHĐ 100cm3

và ĐCNN 1cm3 chưa nươc tơi vach sô 50.

Khi tha vao binh môt hon phân viêt bang thi nươc dâng lên tơi vach 58. thê tich cua

viên phân băng bao nhiêu?

A. 8cm3

B. 58cm3

C. 50cm3

D. Cả ba phương án trên đều sai.

4.33. Hãy mô tả cách đo thể tích của một vật rắn không thấm nước bằng bình chia

đô, bình tràn và bình chứa theo dàn ý sau:

1. Cách bô tri dung cu thi nghiêm

2. Các bước làm thí nghiệm

Chú ý : - Vât răn không bo lot vao binh chia đô

- Không yêu câu ve hinh

4.34. Ba ban Đông, An, Bình cùng tiếng hành đo thể tích của một chiếc hộp sắt rỗng,

kín có dạng hình hộp chữ nhật và có thể nổi trong nước.

- Đông dung nươc đo cac canh cua hôp rôi tinh thê tich cua hôp theo công thưc V =

chiêu dai x chiêu rông x chiêu cao

18



- An tha hôp vao môt binh tran đưng đây nươc , đoc thê tich nươc tran vao binh chia

đô đê biêt thê tich cua hôp.

- Bình thả hộp vào bình tràn đựng đầy nước , dùng một hòn đá nặng không thấm

nươc, rôi đăt trên hôp rôi cho ca hôp va đa cung chim trong nươc , đoc thê tích nước

tràn vào bình chia độ để xác định thể tích của hộp. Cách đúng là cách của:

A. bạn Đông

B. bạn An và Bình

C. bạn Đông và Bình

D. cả ba bạn

5. Khèi lîng - ®o khèi lîng

I. kiÕn thøc c¬ b¶n

Mäi vËt ®Òu cã khèi lîng. Khèi lîng cña mét vËt chØ lîng chÊt t¹o thµnh vËt ®ã.

§¬n vÞ ®o khèi lîng lµ kil«gam (kg)

Ngêi ta sö dông c©n ®Ó ®o khèi lîng.


1. Híng dÉn gi¶i çc bµi tËp s¸ch gi¸o khoa 5.1. C. 5.2. 397g chØ khèi lîng cña s÷a trong hép. Mét b¬ g¹o cha kho¶ng 240g -260g g¹o. 5.3. a. BiÓn C ; b. biÓn B ; c. biÓn A ; d. biÓn B ; e, biÓn A ; f. biÓn C. 5.4. §Æt vËt cÇn c©n lªn ®Üa, xem c©n chØ bao nhiªu. Sau ®ã ®Æt lÇn lît çc qu¶ c©n sao cho c©n chØ nh cò. Tæng khèi lîng cña çc qu¶ c©n trong ®Üa b»ng khèi lîng cña vËt. 5.5. C©n thö mét sè qu¶ c©n. 2. Bµi tËp n©ng cao 5.6. Trªn mét tói muèi Ièt cã ghi 1kg. Con sè ®ã cã ý nghÜa nh thÕ nµo? 5.7. Trªn cöa xe «t« cã ghi 4,5T. Hái con sè ®ã chØ g×? 5.8. Mét qu¶ c©n do sö dông l©u ngµy bÞ bµo mßn, v× thÕ khi sö dông nã ®Ó c©n kh«ng cßn ®îc chÝnh x¸c. H·y ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n söa ch÷a ®Ó c©n trë l¹i chÝnh x¸c. 5.9. §Ó c©n ®îc mét «t« chë hµng nÆng hµng tÊn mµ trong khi ®ã ta chØ cã mét chiÕc c©n t¹. Hái lµm sao x¸c ®Þnh khèi lîng c¶ xe lÉn hµng?

19



5.10. Mét chiÕc c©n gåm hai ®Üa c©n, trong tay ta chØ cã mét sè qu¶ c©n lo¹i 1kg ; 500g ; 10g ; 5g ; 1g ( mçi lo¹i mét qu¶). Hái ®Ó c©n mét vËt nÆng kho¶ng 5kg ta ph¶i lµm thÕ nµo? 5.11. Mét chiÕc c©n gåm hai ®Üa c©n, trong tay ta chØ cã mét sè qu¶ c©n lo¹i 100g ; 20g ; 10g ; 5g ; 1g ( mçi lo¹i mét qu¶). Hái ®Ó chia ba mét tói ®êng nÆng 450g ta ph¶i lµm thÕ nµo? 5.12. Cã 8 gãi kÑo cïng lo¹i, do lçi cña nhµ s¶n xuÊt mµ trong ®ã cã mét gãi kh«ng ®óng khèi lîng. B»ng chiÕc c©n hai ®Üa c©n, h·y t×m ra gãi kÑo ®ã víi phÐp c©n Ýt nhÊt. 5.13. Mét çi c©n c©n chÝnh x¸c tíi 0,1g. KÕt qu¶ nµo sau ®©y chØ ®óng khi sö dông chiÕc c©n ®ã ®Ó thùc hµnh ®o khèi lîng cña mét vËt nÆng:

A. m = 12,41g B. m = 12,40g C. m = 12,04g D. m = 12,2g E. m = 12g

T×m c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 5.14. Mét c©n Robecvan víi bé qu¶ c©n gåm: 500g, 200g, 100g, 50g, 10g. 50mg, 5g, 2mg. Khi ®ã mét m· c©n cã GH§ vµ §CNN lµ:

A. 865 70mg - 50mg. B. 865,7g - 2mg. C. 865,52g - 2g. D. 865,52g - 2mg. E. 865,052g - 2mg.

NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn. 5.15. Mét chiÕc c©n cã GH§ vµ §CNN lµ 5kg - 10g. Mçi phÐp c©n cã thÓ sai:

A. 100g B. 1g. C. 10g. D. 1,0g. E. 0,1g

X¸c ®Þnh c©u tr¶ lêi ®óng. 5.16. Mét lÝt níc nÆng 1000g, khèi lîng cña 1m3 níc lµ:

A. 100.000g. B. 1t¹. C. 1tÊn. D. 10tÊn. E. 10 yÕn.

Chän c©u ®óng trong çc tr¶ lêi trªn.

20



5.17. §Ó ®ãng çc tói muèi lo¹i 0,5kg b»ng c©n R«becvan víi çc qu¶ c©n 200g, 1kg, 100g vµ 50g. Khi ®ã ta cÇn:

A. Ýt nhÊt 3 lÇn c©n.

B. Ýt nhÊt 2 lÇn c©n.

C. Ýt nhÊt 4 lÇn c©n.

D. Ýt nhÊt 1 lÇn c©n.

E. Ýt nhÊt 5 lÇn c©n. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn. 5.18. §Ó chia 5 kg ®êng thµnh 5 tói gièng nhau b»ng c©n R«becvan víi çc qu¶ c©n 500g, 2kg, 1kg vµ 50g. Khi ®ã ta cÇn:

A. Ýt nhÊt 3 lÇn c©n.

B. Ýt nhÊt 2 lÇn c©n.

C. Ýt nhÊt 5 lÇn c©n.

D. Ýt nhÊt 4 lÇn c©n.

E. Ýt nhÊt 6 lÇn c©n. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn.

5.19. trên một hộp mứt Tết có ghi 250g. số đó chỉ:

A. sức nặng của hộp mứt.

B. thể tích của hộp mứt.

C. khối lượng của hộp mứt.

D. sức nặng của hộp mứt.

Chọn C. khối lượng của hộp mứt.

5.20. Trên nhãn hộp sữa Ông Thọ có ghi 397gam. Số đó cho biết điều gì ? khi hết

sữa, em rửa sạch hộp, lau khô rồi đổ đầy gạo đến tận miệng hộp. Em hãy tìm cách

đo chính xác xem được bao nhiêu gam gạo? lượng gạo đó lớn hơn, nhỏ hơn, hay

đúng bằng 397 gam?

5.21. có một cái cân đồng hồ đã cũ và không còn chính xác, làm thế nào có thể cân

chính xác khối lượng của một vật nếu cho phép dùng thêm một hộp quả cân ?

5.22*. Có cách đơn giản nào để kiểm tra xem một cái cân có chính xác hay không ?

5.23. Trên một viên thuốc cảm có ghi “Para 500…”. Em hãy tìm hiểu thực tế để xem

ở chỗ để trống phải ghi đơn vị nào dưới đây ?

A. mg B. cg C. g D.kg

21



5.24. Trên vỏ một hộp thịt có ghi 500g. Số liệu đó chỉ

A. thể tích của cả hộp thịt

B. thể tích của thịt trong hộp

C. khối lượng của cả hộp thịt

D. khối lượng của thịt trong hộp

5.25. Trên vỏ các chai nước giải khát có ghi các số liệu (ví dụ 500ml). Số liệu đó

chỉ:

A. thể tích của cả 2 chai nước

B. thể tích của nước trong chai

C. khối lượng của cả chai nước

D. khối lượng của nước trong chai

5.26. Một cân Rô béc van có đòn cân phụ được vẽ hình 5.2

ĐCNN của cân này là :

A. 1g

B. 0,1g

C. 5g

D. 0,2g

5.27. Dùng cân Rô béc van có đòn cân phụ để cân một vật . Khi cân thăng bằng thì

khối lượng của vật bằng :

A. giá trị của số chỉ của kim trên bảng chia độ

B. giá trị của số chỉ của con mã trên đòn cân phụ

C. tổng khối lượng của các quả cân trên đĩa

D. tổng khối lượng của các quả cân đặt trên đĩa cộng vớ giá trị của số chỉ của con

mã.

5.28. Một cuốn sách giáo khoa (SGK) Vật lí 6 có khối lượng áng chừng bao nhiêu

gam? Hãy tìm cách cân cuốn SGK và chọn câu trả lời đúng

A. trong khoảng từ 100g đến 200g

22



B. trong khoảng từ 200g đến 300g

C. trong khoảng từ 300g đến 400g

D. trong khoảng từ 400g đến 500g

5.29. Khối lượng của một chiếc cặp có chứa sách vào cỡ bao nhiêu?

A. vài gam

B. vài trăm gam

C. vài kilôgam

D. vài chục kilôgam

5.30. Một cân đĩa thăng bằng khi :

a) Ở đĩa cân bên trái có 2 gói kẹo, ở đĩa cân bên phải có các quả cân 100g, 50g , 20g

, 20g và 10g

b) Ở đĩa cân bên trái có 5 gói kẹo, ở đĩa cân bên phải có 2 gói bột sữa

Hãy xác định khối lượng của 1 gói kẹo, 1 gói sữa bột. Cho biết các gói kẹo có khối

lượng bằng nhau, các gói sữa bột có khối lượng bằng nhau.

5.31. có 6 viên bi nhin bê ngoai giông hêt nhau , trong đo co 1 viên băng chi , năng

hơn, và 5 viên băng săt.

Hãy chứng minh rằng chỉ cần dùng Rôbécvan cân 2 lân la co thê phat hiên ra viên bi

băng chì

5.32*. Trong phong thi nghiêm, ngươi ta con dung cân Rôbecvan đê xac đinh chinh

xác thể tích của một vật rắn không thấm nước.

Cách làm như sau:

Dùng một loại bình đặt biệt có nút rỗng bằng thủy tinh có thể vặn khít vào cổ bình .

Giưa nut co môt ống thủy tinh nhỏ , trên co khac môt “vach đanh dâu” cho phep xac

đinh môt cach chinh xac thê tich cua nươc trong binh tơi vach đanh dâu (H.5.4a).

Dùng cân Rôbécvan cân hai lần:

+) Lân thư nhât : Đặt lên đĩa cân bình chứa n ước cất tới vạch đánh dấu , vât cân xac

đinh thê tich, các quả cân có khối lượng tổng cộng làm m1, sao cho cân băng vơi môt

vât năng T đăt trên dia cân con lai (Vât T đươc gọi la tai) (H.5.4b)

23



+) Lần thứ hai : Lấy bình ra khỏi đĩa cân, mở nút, đổ bớt nước cất trong bình r, thả

vật cần xác định thể tích vào bình, dậy nút và cho thêm nước vào bình tới vạch đánh

dấu, rồi đặt lại bình lên đĩa cân. Thay các quả cân khối m1 bằng các quả cân khối

lượng m2 để cân lai cân bằng (hình 5.4c). Biết 1 gam nước cất có thể tích bằng 1cm 3

Hãy chứng minh rằng thể tích V của vật tính ra cm3 có độ lớn đúng bằng độ lớn của

hiệu các khối lượng (m2-m1) tính ra gam.

Tại sao cách xác định thể tích này lại chính xác hơn cách đo thể tích vật rắn bằng

bình chia độ ?

6. Lùc - Hai lùc c©n b»ng

I. kiÕn thøc c¬ b¶n

T¸c dông ®Èy, kÐo cña vËt nµy lªn vËt kh¸c gäi lµ lùc.

NÕu chØ cã hai lùc t¸c dông vµo cïng mét vËt mµ vËt vÊn ®øng yªn, th× hai lùc ®ã lµ hai lùc c©n b»ng.

Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc m¹nh nh nhau, cã cïng ph¬ng nhng ngîc chiÒu.


1. Híng dÉn gi¶i çc bµi tËp gi¸o khoa 6.1. C©u C. 6.2. a. Lùc n©ng ; b. lùc kÐo ; c. lùc uèn ; d. lùc ®Èy. 6.3. a. Lùc c©n b»ng ; em bÐ. b. lùc c©n b»ng ; em bÐ ; con tr©u. c. lùc c©n b»ng ; sîi d©y. 6.5. a. khi ®Çu bót bi nh« ra, khi ®ã lß xo bÞ nÐn l¹i t¸c dông vµo ruét bót vµ th©n bót nh÷ng lùc ®Èy. Ta cã thÓ c¶m nhËn lùc nµy khi bÊm nhÑ vµo nóm ë ®u«i bót. b. Khi ®Çu bót thôt vµo , lß xo vÉn bÞ nÐn vµ nã còng vÉn t¸c dông lªn ruét vµ th©n bót nh÷ng lùc ®Èy. 2. Bµi tËp n©ng cao 6.6. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng trong çc c©u sau: Mét qu¶ nÆng b»ng s¾t treo trªn gi¸, khi ®a mét thanh nam ch©m l¹i gÇn th× nam ch©m (1)............. lùc lªn qu¶ nÆng vµ qu¶ nÆng (2) .............nam ch©m mét lùc. NÕu thay qu¶ nÆng b»ng mét nam ch©m kh¸c. Khi ®ã nam ch©m nµy còng bÞ thanh nam ch©m ban ®Çu (3) ............. ............ hoÆc (4) ............. NÕu ta ®æi chiÒu nam ch©m.

a. T¬ng t¸c b. Hót c. §Èy d. T¸c dông

e. KÐo

24



6.7. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau: Mét thuyÒn buåm khi cã giã thuyÒn sÏ chÞu (1) ............. mét lùc (2) ............. cña giã lµm thuyÒn chuyÓn ®éng. NÕu giã ngõng thæi khi ®ã thuyÒn kh«ng chÞu(3) ............. cña giã. ThuyÒn chuyÓn ®éng chËm dÇn do (4) ............. cña níc. 6.8. Khi ®ãng ®inh vµo têng, cã nh÷ng lùc nµo t¸c dông lªn ®inh? 6.9. Mét con thuyÒn th¶ tr«i trªn s«ng, nguyªn nh©n nµo lµm cho thuyÒn chuyÓn ®éng? 6.10. Quan s¸t h×nh bªn vµ t×m tõ thÝch hîp ®Ó hoµn thiÖn c©u sau:

Mét vËt nÆng ®Æt trªn mét lß xo l¸, lß xo bÞ (1)........................ V× vËt nÆng(2)........................ lªn lß xo l¸. Khi cÊt vËt lß xo l¸ (3).......................... h×nh d¹ng ban ®Çu. 6.11. T×m tõ thÝch hîp trong ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau:

a. Khi nÐm mét vËt nÆng lªn cao, lóc ®Çu vËt ®i lªn s©u ®ã r¬i xuèng ®iÒu ®ã chøng tá (1)..........................lªn vËt.

b. VËt chÞu t¸c dông lùc trong qu¸ tr×nh (2)....................vµ (3).......................... c. Khi vËt n»m yªn trªn mÆt ®Êt chøng tá: (4).......................... c©n b»ng.

6.12. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau: a. §Ó lµm cho qu¶ bãng chuyÓn ®éng th× ta ph¶i (1)......... mét lùc. b. Mét cÇu thñ nÐm bãng ®· (2)..........................lªn qu¶ bãng lµm cho nã chuyÓn ®éng. c. Sau khi bay lªn nã r¬i xuèng chøng tá nã bÞ (3)................. lùc lµm thay ®æi chuyÓn ®éng. 6.13. Cã hai lùc cïng ph¬ng, ngîc chiÒu, cêng ®é b»ng nhau. Hai lùc ®ã:

A. Hai lùc ®ã c©n b»ng nhau trong suèt thêi gian t¸c dông. B. Hai lùc ®ã kh«ng c©n b»ng khi chóng cïng t¸c dông C. Hai lùc c©n b»ng khi cïng t¸c dông lªn mét vËt. D. ChØ c©n b»ng khi t¸c dông cïng mét thêi ®iÓm. E. ChØ c©n b»ng khi t¸c dông trong mét kho¶ng thêi gian.

Chän c©u ®óng trong çc c©u trªn. 6.14. §a mét nam ch©m l¹i gÇn thanh s¾t, khi ®ã:

A. ChØ cã thanh s¾t t¸c dông lªn nam ch©m.

a. T¬ng t¸c b. Hót c. §Èy d. T¸c dông e. Lùc c¶n

a. T¸c ®éng b. T¸c dông c. §Èy d. KÐo

e. T¬ng t¸c

25



B. ChØ cã nam ch©m t¸c dông lªn thanh s¾t. C. Nam ch©m hót s¾t chØ khi chóng ë gÇn. D. Nam ch©m hót s¾t vµ s¾t kh«ng hót nam ch©m. E. Nam ch©m vµ s¾t cïng t¸c dông lÉn nhau.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc nhËn ®Þnh trªn. 6.15. Mét cuèn s¸ch n»m yªn trªn bµn, khi ®ã:

A. Kh«ng cã lùc nµo t¸c dông lªn cuèn s¸ch. B. ChØ cã lùc n©ng cña mÆt bµn lªn cuèn s¸ch. C. Cuèn s¸ch t¸c dông lªn mÆt bµn mét lùc. D. Çc lùc t¸c dông lªn s¸ch c©n b»ng nhau. E. Çc nhËn ®Þnh trªn ®Òu kh«ng ®óng.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc nhËn ®Þnh trªn. 6.16. Mét can« kÐo mét chiÕc thuyÒn, chóng cïng chuyÓn ®éng trªn s«ng. khi ®ã ta biÕt:

A. Can« ®· t¸c dông lªn sîi d©y nèi mét lùc. B. ThuyÒn ®· t¸c dông lªn d©y nèi mét lùc. C. Sîi d©y c¨ng ra do can« t¸c dông mét lùc. D. Sîi d©y c¨ng ra do thuyÒn t¸c dông mét lùc. E. C¾c lùc t¸c dông lªn d©y nèi c©n b»ng nhau.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc nhËn ®Þnh trªn.

6.17. Hai vËt nÆng cã khèi lîng m1 = m2, nèi víi nhau b»ng mét sîi d©y kh«ng gi·n ®îc v¾t qua mét rßng räc cè ®Þnh. Chóng ®øng yªn v×:

A. Hai vËt m1, m2 kh«ng chÞu lùc t¸c dông nµo. B. Rßng räc kh«ng quay quanh trôc cña nã. C. Lùc t¸c dông lªn m1 b»ng lùc t¸c dông lªn m2. D. Hai vËt ®Òu chÞu t¸c dông cña çc lùc c©n b»ng. E. Khi ®ã m1 kÐo m2 nh÷ng lùc b»ng nhau.


6.18. Mét vËt chÞu t¸c dông cña hai lùc. khi ®ã vËt sÏ: A. §øng yªn khi hai lùc t¸c dông cã cïng ®é lín. B. ChuyÓn ®éng khi hai lùc cïng ®é lín, ngîc híng. C. §øng yªn khi hai lùc cïng ®é lín, ngîc híng. D. §øng yªn khi hai lùc cïng ®é lín, cïng híng. E. §øng yªn khi hai lùc cïng ®é lín, cïng ph¬ng.


6.19. Lây ngon tay cai va ngon tay tro ep hai đâu môt lo xo but bi lai . Nhân xet vê

tác dụng của ngón tay lên lò xo và của lò xo lên ngón tay. Chọn câu trả lời đúng.

26



A. Lưc ma ngon cai tac dung lên lo xo va lưc ma lo xo tac dung lên ngon cai la hai

lưc cân băng.

B. Lưc ma ngon tro tac dung lên lo xo va lưc ma lo xo tac dung lên ngon tro la hai

lưc cân băng

C. Lưc ma hai ngon tay tac dung lên lo xo la hai lưc cân băng

D. Các câu trả lời A,B,C đêu đung.

6.20. Hãy mô tả một hiện tượng thực tế trong đó có hai lực cân bằng.

6.21*. Lây môt cai lo xo trong but bi lam thi nghiêm.

a) Bâm cho đâu but bi nhô ra . Lúc đó lò xo có tác dụng lên ruột bút bi hay không ?

Lưc đo la lưc keo hay lưc đây? Làm thí nghiệm để xác nhận câu trả lời của em.

b) Bâm cho đâu but bi thut vao . Lúc đó lò xo có tác dụng lên ruột bút bi hay không ?

Lưc đo la lưc keo hay lưc đây? Làm thí nghiệm để xác nhân câu tra lơi cua em.

6.22. Tư “lưc” trong câu nao dươi đây chi sư keo hoăc đây?

A. Lưc bât long tâm

B. Lưc lương vu trang cach mang la vô đich

C. Học lực của bạn Xuân rất tốt

D. Bạn học sinh quá yếu, không đu lưc nâng nôi môt đâu ban hoc.

6.23. Xét hai toa tàu thứ ba và thứ tư trong một đoàn tàu đang lên dốc. Lực mà toa

tàu thứ ba tác dụng vào toa tàu thứ tư gọi là lực số 3; lực mà toa tàu thứ tư tác dụng

lại toa tàu thứ ba gọi là lực số 4. Chọn câu đúng:

A. Lực số 3 và lực số 4 đều là lực đẩy

B. Lực số 3 và lực số 4 là lực kéo

C. Lực số 3 là lực kéo, lực số 4 là lực đẩy

D. Lực số 3 là lực đẩy, lực số 4 là lực kéo

6.24. Công việc nào dưới đây không cần dùng đến lực?

A. Xách 1 xô nước.

B. Nâng một tấm gỗ.

C. Đẩy 1 chiếc xe.

D. Đọc một trang sách.

27



6.25. Một người kéo và một người đẩy cùng một chiếc xe lên dốc, xe không nhúc

nhích. Cặp lực nào dưới đây là cặp lực cân bằng:

A. Lực người kéo chiếc xe và lực người đẩy lên chiếc xe

B. Lực người kéo chiếc xe và lực chiếc xe kéo lại người đó

C. Lực người đẩy chiếc xe và lực chiếc xe kéo lại người đó

D. Cả 3 cặp lực nói trên đều không phải là các cặp lực cân bằng

6.26. Một người cầm 2 đầu dây cao su rồi kéo căng ra. Gọi lực mà tay phải người đó

tác dụng lên dây cao su là F1, lực mà dây cao su tác dụng vào tay phải đó là F’1; lực

mà tay trái người đó tác dụng vào dây cao su là F2; lực mà dây cao su tác dụng vào

tay trái người đó là F’2. Hai lực nào là hai lực cân bằng?

A. Các lực F1 và F’1

B. Các lực F2 và F’2

C. Các lực F1 và F2

D. Cả ba cặp lực kể trên

6.27. Ghép nội dung ở cột bên trái với nội dung tương ứng ở cột bên phải được một

câu có nội dung đúng:

1. Chiếc đầu tàu tác dụng lên

2. Toa tàu cao tầng tác dụng lên

3. Con kiến có thể có lực

4. Lực đẩy mà tác dụng lên cây

cối có thể

a) nâng được miếng mồi có khối lượng

gấp nhiều lần khối lượng của nó

b) làm bật rể cả những cây cổ thụ

c) các toa tàu 1 lực kéo rất lớn

d) móng nhà một lực nén cực kì lớn

6.28. Nếu một quyển sách nằm yên trên một mặt bàn nằm ngang dưới tác dụng chỉ

của hai lực F1 và F2 thì phương, chiều và độ mạnh của hai lực này có các đặc điểm

nào sau đây?

A. Lực F1 có phương nằm ngang, lực F2 có phương thẳng đứng; lực F1 có chiều từ

trái sang phải; lực F2 có chiều từ trên xuống dưới; lực F1 mạnh hơn lực F2.

28



B. Lực F1 có phương thẳng đứng, lực F2 có phương thẳng đứng; lực F1 có chiều từ

trên xuống dưới; lực F2 có chiều từ dưới lên trên; lực F1 mạnh hơn lực F2.

C. Lực F1 có phương thẳng đứng, lực F2 có phương thẳng đứng; lực F1 có chiều từ

trên xuống dưới; lực F2 cũng có chiều từ trên xuống dưới; lực F1 mạnh bằng lực F2.

D. Lực F1 có phương thẳng đứng, lực F2 có phương thẳng đứng; lực F1 có chiều từ

trên xuống dưới; lực F2 có chiều từ dưới lên trên; lực F1 mạnh bằng lực F2.

6.29. Có bốn cặp lực sau đây:

a) Lực tay người đang kéo gàu nước đi lên đang nhanh dần và trọng lượng của gàu

nước

b) Trọng lượng của quả cam trên một đĩa cân Rô-béc-van và trọng lực của các quả

cân trên đĩa cân còn lại khi cân thăng bằng.

c) Lực của tay người lực sĩ đang nâng quả tạ lên cao nhanh dần và trọng lực của quả

tạ.

d) Lực cua tay người hoc sinh đang giữ cho viên phấn trong bàn tay không bị rớt và

trọng lực của viên phấn.

Hỏi cặp lực nào là cặp lực cân bằng:

A. a và b

B. c và d

C. b và d

D. d

7. t×m hiÓu kÕt qu¶ t¸c dông cña lùc


Lùc t¸c dông lªn vËt cã thÓ lµm biÕn ®æi chuyÓn ®éng cña vËt hoÆc lµmcho vËt bÞ biÕn d¹ng.

II. bµi tËp c¬ b¶n

1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa.

29



7.1. D. 7.2. a. VËt t¸c dông lùc lµ ch©n gµ ; mÆt tÊm bª t«ng bÞ t¸c dông lùc nªn bÞ biÕn d¹ng. b. vËt t¸c dông lùc lµ chiÕc thang tre khi ®æ xuèng ; chiÕc nåi nh«m bÞ t¸c dông lùc nªn bÞ biÕn d¹ng. c. VËt t¸c dông lµ giã. ChiÕc l¸ ®ang r¬i xuèngbÞ t¸c dông lùc nªn bay lªn cao. d. Cµnh c©y bÞ g·y ( bÞ biÕn d¹ng). Ch¾c cã ngêi nµo ®ã v« ý bÎ gÉy cµnh c©y. 7.3. a. bÞ biÕn ®æi.

b. bÞ biÕn ®æi. c. bÞ biÕn ®æi.

d. kh«ng bÞ biÕn ®æi. e. bÞ biÕn ®æi.

7.5. Mét qu¶ cÇu bay lªn cao th× chuyÓn ®éng cña nã lu«n bÞ thay ®æi híng. §iÒu ®ã chøng tá nã lu«n bÞ t¸c dông lùc. lùc nµy do tr¸i ®Êt hót.

2. Bµi tËp n©ng cao 7.6. Khi dïng vît ®Ëp qu¶ bãng bµn, Khi ®ã: A. Qu¶ bãng bµn bÞ biÕn d¹ng. B. Qu¶ bãng bÞ biÕn ®æi chuyÓn ®éng. C. Qu¶ võa bÞ biÕn d¹ng võa thay ®æi chuyÓn ®éng. D. C©u A, B ®óng. E. C¶ 3 c©u: A, B, C ®Òu ®óng. Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 7.7. Mét qu¶ bãng l¨n trªn cá, tõ tõ dõng l¹i khi ®ã: A. Çc lùc t¸c dông lªn qu¶ bãng c©n b»ng víi nhau. B. Qu¶ bãng dõng do lùc c¶n cña cá xuÊt hiÖn. C. Lùc c¶n cña cá lµm biÕn ®æi chuyÓn ®éng cña qu¶ bãng. D. Lùc c¶n cña cá ®· lµm biÕn d¹ng cña qu¶ bãng. E. Cá ®· lµm thay ®æi chuyÓn ®éng cña qu¶ bãng.

7.8. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng trong çc c©u sau:

Mét qu¶ nÆng b»ng s¾t treo trªn gi¸, khi ®a mét thanh nam ch©m l¹i gÇn th×: nam ch©m (1)............. lùc lªn qu¶ nÆng vµ qu¶ nÆng (2) .......lªn nam ch©m mét lùc. NÕu thay qu¶ nÆng b»ng mét nam ch©m kh¸c. Khi ®ã nam ch©m nµy còng bÞ thanh nam ch©m ban ®Çu (3) ............. ............ hoÆc (4) ............. NÕu ta ®æi chiÒu nam ch©m. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau: A. (1) - b ; (2) - b ; (3) - b ; (4) - c B. (1) - a ; (2) - b ; (3) - b ; (4) - e C. (1) - d ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - c D. (1) - e ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - c

a. T¬ng t¸c b. Hót c. §Èy d. T¸c dông e. KÐo

30



E. (1) - b ; (2) - a ; (3) - b ; (4) - e 7.9. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau: Mét thuyÒn buåm khi cã giã thuyÒn sÏ chÞu (1) ....... mét lùc, (2) ........ cña giã lµm thuyÒn chuyÓn ®éng. NÕu giã ngõng thæi khi ®ã thuyÒn kh«ng chÞu (3) .......... cña giã thuyÒn sÏ chuyÓn ®éng chËm dÇn do (4) ...........cña níc. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau:

A. (1) - d ; (2) - d ; (3) - d ; (4) - e. B. (1) - a ; (2) - d ; (3) - c ; (4) - e. C. (1) - d ; (2) - a ; (3) - d ; (4) - c. D. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - e.

E. (1) - a ; (2) - d ; (3) - a ; (4) - e. 7.10. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau:

a. Khi nÐm mét vËt nÆng lªn cao, lóc ®Çu vËt ®i lªn sau ®ã r¬i xuèng ®iÒu ®ã chøng tá cã (1)..... lªn vËt. Lùc chÝnh lµ (2).............. cña tr¸i ®Êt. b. VËt chÞu t¸c dông lùc trong qu¸ tr×nh (3)..... vµ (4).....................

Chän ®¸p ¸n ®óng trong çc ®¸p ¸n sau: A. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - c B. (1) - f ; (2) - e ; (3) - g ; (4) - c C. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - b D. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - c E. (1) - f ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - b 7.11. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u

sau: §Ó lµm cho qu¶ bãng ®ang ®øng yªn chuyÓn ®éng th× ta ph¶i (1)......... mét lùc hoÆc (2)....................mét lùc. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau: A. (1) - c ; (2) - d B. (1) - b ; (2) - a C. (1) - d ; (2) - a D. (1) - a ; (2) - d E. (1) - c ; (2) - a 7.12. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u

sau: a. Mét cÇu thñ nÐm bãng ®· (1)...............lªn qu¶ bãng mét (2)............lµm cho nã chuyÓn ®éng. b. Sau khi bay lªn nã r¬i xuèng chøng tá nã bÞ (3)......

a. T¬ng t¸c

b. Hót c. §Èy d. T¸c dông e. Lùc c¶n

a.T¸c ®éng

b. T¬ng t¸c c. T¸c dông d. §Èy

a.T¸c ®éng

b. T¸c dông c. T¬ng t¸c d. Lùc ®Èy e. Lùc kÐo g. Lùc hót

a. T¸c dông lùc

b. §i lªn c. §i xuèng d. Träng lùc e. Träng lîng f. T¬ng t¸c lùc g. ChuyÓn ®éng h. Lùc hót

31



lùc lµm thay ®æi chuyÓn ®éng. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau: A. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b B. (1) - b ; (2) - d ; (3) - b C. (1) - b ; (2) - e ; (3) - g D. (1) - c ; (2) - d ; (3) - e E. (1) - b ; (2) - dg; (3) - b 7.13. Trong çc tõ thÝch hîp trong khung ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn thiÖn çc

nhËn ®Þnh sau: a. Muèn mét lß xo bÞ nÐn l¹i ta ph¶i t¸c dông vµo lß xo mét (1)............®Ó (2)...................lß xo l¹i. b. Muèn lß xo gi·n ra ta ph¶i t¸c dông vµo lß xo mét (3)..............®Ó (4).............lß xo gi·n ra. Chän ®¸p ¸n ®óng trong çc ®¸p ¸n sau: A. (1) - c ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - g B. (1) - b ; (2) - b ; (3) - c ; (4) - f C. (1) - d ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - g D. (1) - c ; (2) - f ; (3) - a ; (4) - b E. (1) - e ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - g

7.14. Khi dïng vît ®Ëp qu¶ bãng bµn, Khi ®ã:

A. Qu¶ bãng bµn bÞ biÕn d¹ng. B. Qu¶ bãng bÞ biÕn ®æi chuyÓn ®éng. C. Qu¶ võa bÞ biÕn d¹ng võa thay ®æi chuyÓn ®éng. D. C©u A, B ®óng. E. C¶ 3 c©u: A, B, C ®Òu ®óng.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 7.15. Dïng çc tõ trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt vµo çc c©u sau: Mét vËt nÆng treo vµo sîi d©y cao su. VËt nÆng chÞu t¸c dông cña (1).....tr¸i ®©t vµ (2)........ cña sîi d©y. Chän ph¬ng ¸n ®óng trong çc ph¬ng ¸n sau:

A. (1): c; (2): b B. (1): a ; (2): e C. (1): c ; (2): d D. (1): a ; (2): e E. (1): a ; (2): b

7.16. Khi một quả bóng đập vào một bức tường thì lực mà bức tường tác dụng lên

quả bóng sẽ gây ra những kết quả gì?

Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:

A. Chỉ làm biến đổi chuyển động của quả bóng

a. Lùc kÐo

b. NÐn c. Lùc nÐn d. Lùc ®Èy e. Lùc n©ng f. N©ng g. KÐo

a. Lùc hót

b. lùc c¨ng c. träng lîng d. lùc kÐo. e. lùc n©ng

32



B. Chỉ làm biến dạng quả bóng

C. Không làm biến dạng và cũng không làm biến đổi chuyển động của quả bóng

D. Vừa làm biến dạng quả bóng, vừa làm biến đổi chuyển động của nó.

7.17. Chuyển động của các vật nào dưới đây đã bị biến đổi? Không bị biến đổi?

(đánh dấu x vào các ô mà em chọn)

A. Một chiếc xe đạp đang đi bỗng hãm phanh xe dừng lại.

B. Một chiếc xe máy đang chạy, bỗng được tăng ga xe chay nhanh lên.

C. Một con châu chấu đang đậu trên một chiếc lá lúa, bỗng đập càng nhảy và bay

đi.

D. Một máy bay đang bay thẳng với vận tốc 500km/h

E. Một cái thùng đặt trên một toa tàu đang chạy chậm dần, rồi dừng lại

7.18. Hãy nêu một thí dụ chứng tỏ lực tác dụng lên một vật làm biến đổi chuyển

đông cua vât đo va môt thi du chưng to lưc tac dung lên môt vât lam biên dang vât

đo.

7.19. Một hòn đá bị ném mạnh vào một gò đất. Lực mà hòn đá tác dụng vào gò đất:

A. chỉ làm gò đất bị biến dạng.

B. chỉ làm biến đổi chuyển động của gò đất.

C. làm cho gò đất bị biến dạng, đồng thời làm biến đổi chuyển động của gò đất.

D. không gây ra tác dụng gì cả

Chọn

7.20. Chỉ ra câu sai: Nện một cái búa vào một cái đe. Lực mà búa tác dụng vào đe

và lực mà đe tác dụng vào búa sẽ làm cho:

A. búa bị biến dạng một chút

B. đe bị biến dạng một chút

C. chuyển động của búa bị thay đổi

D. chuyển động của đe bị thay đổi.

7.21. Chỉ ra câu sai: Hai con trâu chọi nhau, không phân thắng bại.

A. Lực mà con trâu nọ tác dụng vào con trâu kia là mạnh như nhau

33



B. Lực mà con trâu nọ tác dụng vào con trâu kia là hai lực cân bằng

C. Hai lực đó có thể làm đầu các con trâu bị trầy (sướt) da

D. Lực tác dụng của con trâu nọ không đẩy lùi được con trâu kia.

7.22. Một học sinh thả một quả bóng từ trên cao xuống và nhận thấy quả bóng càng

rơi, càng chuyển động nhanh lên. Hỏi phát biểu nào sau đây của học sinh này là

đúng?

A. Quả bóng không còn chịu tác dụng của lực nào vì tay ta đã thả quả bóng ra

B. Quả bóng rơi nhanh dần nên phải chịu tác dụng của một lực, lực này chỉ có thể là

lực của tay ta

C. Quả bóng là một vật nặng nên giống như mọi vật nặng khác, khi được thả ra từ

trên cao, đều rơi xuống nhanh dần, dù không chịu tác dụng của lực nào

D. Quả bóng đã được thả ra nên không còn chịu tác dụng của lực tay. Tuy nhiên

quả bóng rơi nhanh dần nên phải chịu tác dụng của một lực, lực này không thể là lực

của tay ta mà là một lực khác.

7.23. Dùng hai tay kéo dãn một sợi dây cao su, rồi giữ cho sợi dây cao su không

chuyển động.

a) Hãy cho biết trong trường hợp này có những lực nào tác dụng lên những vật nào.

b) Hãy so sanh phương, chiều và độ mạnh của những lực trên. Biết dây cao su luôn

nằm ngang.

7.24. Chọn câu sai. Lực là nguyên nhân làm cho vật:

A. đang chuyển dộng thẳng đều thì chuyển dộng nhanh lên

B. đang chuyển dộng thẳng, thì chuyển động cong

C. đang chuyển dộng thẳng đều thì tiếp tục chuyển động thẳng đều

D. đang chuyển động thẳng thì dừng lại.

7.25. Buộc một đầu dây cao su lên giá đỡ rồi treo vào đầu còn lại một vật nặng là

một túi nilông đựng nước. Dựa vào dấu hiệu nào sau đây để biết túi nilông đựng

nước tác dụng vào dây cao su một lực?

A. Túi nilông đựng nước không rơi

B. Túi nilông đựng nước bị biến dạng

C. Dây cao su dãn ra

34



D. Cả ba dấu hiệu trên.

8. Träng lùc - §¬n vÞ cña lùc

I KiÕn thøc c¬ b¶n

Träng lùc lµ lùc hót cña tr¸i ®©t t¸c dông lªn vËt.

Träng lùc cã ph¬ng th¼ng ®øng vµ cã chiÒu híng vÒ phÝa tr¸i ®Êt.

Träng lùc t¸c dông lªn vËt cßn gäi lµ träng lîng cña vËt ®ã.

§¬n vÞ cña lùc lµ Newton ( N).

Träng lîng cña qu¶ c©n 100g lµ 1N.


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 8.1. a. C©n b»ng; lùc kÐo ; träng lîng ; d©y gÇu ; tr¸i ®Êt. b. Träng lîng ; c©n b»ng. c. träng lîng, biÕn d¹ng. 8.3. Dïng thíc ®o s²t mÐp têng trªn nÒn nh¯, chän 3 ®iÓm A’ B’ C’l¯ 3 vÞ trÝ cña ch©n c²c ®êng thµng ®øng h³ t¯ A,B,C xuèng. Khi ®ã B’ v¯ C’ c²ch gãc têng 1m cßn A’ c²ch ®Òu 2 gãc 3m. 8.4. c©u D. 2. bµi tËp n©ng cao 8.5. T¹i sao khi th¶ tõ trªn cao çc vËt l¹i r¬i theo ph¬ng th¼ng ®øng? 8.6. Dïng tõ thÝch hîp ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau:

a. Khi ta ®Æt quyÓn s¸ch lªn trªn bµn khi ®ã ..(1)........ c©n b»ng víi träng lîng cña vËt.

b. Mét chiÕc thuyÒn ®øng yªn trªn mÆt níc, khi ®ã: .(1)........ c©n b»ng víi...(2)........ cña nã. 8.7. Mét häc sinh nhËn xÐt: Mét çi l«ng chim l¬ löng trong kh«ng khÝ chøng tá träng lùc cña nã b»ng kh«ng. Hái nhËn xÐt trªn ®óng hay sai? T¹i sao? 8.8. Mét häc sinh quan s¸t thÊy mét chiÕc l¸ r¬i xuèng ®Êt trßng trµnh theo mét ®êng ngo»n nghoÌo. Häc sinh ®ã kh¼ng ®Þnh: ph¬ng cña träng lùc kh«ng ph¶i ph¬ng th¼ng ®øng. §iÒu ®ã ®óng hay sai? T¹i sao? 8.9. Mét vËt nÆng 1kg. Hái träng lùc cña nã b»ng bao nhiªu niu t¬n? 8.10. Mét qu¶ t¸o ®Æt trªn bµn bÞ c¾t lµm hai phÇn b»ng nhau. Hái träng lùc cña nã cã thay ®æi kh«ng? 8.11. Mét vËt næi l¬ löng trong níc chøng tá:

A. ChØ cã träng lùc t¸c dông lªn nã. B. Träng lùc kh«ng t¸c dông lªn nã. C. ChØ cã lùc n©ng cña níc t¸c dông lªn nã. D. Träng lùc vµ lùc n©ng cña níc t¸c dông lªn nã.

35



E. Träng lùc vµ lùc n©ng cña níc c©n b»ng. Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 8.12. Mét vËt nÆng treo vµo lß xo, lµm lß xo gi·n ra vµ ®øng yªn chøng tá: A. Khi ®ã vËt chØ chÞu lùc n©ng cña lß xo . B. Khi ®ã vËt chØ chÞu lùc hót cña tr¸i ®Êt. C. Träng lùc c©n b»ng víi lùc kÐo cña lß xo. D. Lß xo bÞ gi·n ra do lùc kÐo cña nã t¸c dông. E. Do cã lùc kÐo mµ vËt kh«ng r¬i xuèng ®Êt. Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 8.13. Khi mét vËt nÆng treo trªn sîi d©y: A. Híng cña sîi d©y chØ híng cña träng lùc. B. Ph¬ng cña sîi d©y lµ ph¬ng th¼ng ®øng. C. Träng lùc cña vËt cã híng däc theo sîi d©y. D. ChiÒu cña träng lùc cã chiÒu tõ trªn xuèng. E. Khi ®ã träng lùc c©n b»ng víi lùc c¨ng cña d©y. Chän nh÷ng c©u sai trong çc nhËn ®Þnh trªn. 8.14. Mét häc sinh th¶ tê giÊy tõ trªn cao xuèng ®Êt, tê giÊy kh«ng r¬i theo

ph¬ng th¼ng ®øng. B¹n ®ã nãi r»ng: A. Träng lùc kh«ng cã ph¬ng th¼ng ®øng. B. Søc c¶n cña kh«ng khÝ lµm lÖch ph¬ng r¬i. C. Søc c¶n cña kh«ng khÝ c©n b»ng víi träng lùc D. VËt r¬i kh«ng tu©n theo ph¬ng cña träng lùc. E. Søc c¶n kh«ng khÝ c©n b»ng víi träng lîng. Chän c©u ®óng trong çc c©u trªn. 8.15. Th¶ ®ång thêi hai tê giÊy gièng nhau, cã cïng khèi lîng. Mét tê bÞ vß

viªn l¹i, mét ®Ó nguyªn vµ ®îc th¶ cïng ®é cao xuèng ®Êt. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh sau:

A. Khi th¶ hai tê giÊy r¬i kh«ng cïng lóc. B. Träng lîng kh¸c nhau nªn thêi gian r¬i kh¸c nhau. C. Träng lùc kh¸c nhau nªn thêi gian r¬i kh¸c nhau. D. Tê giÊy kh«ng vß viªn bÞ søc c¶n t¸c dông. E. Thêi gian r¬i xuèng ®Êt cña chóng kh¸c nhau. 8.16. Khi th¶ diÒu b¹n B×nh thÊy: diÒu gÆp giã vµ bay lªn cao. Sau ®ã diÒu dõng

l¹i ë mét ®é cao nµo ®ã b¹n cho r»ng: A. Lóc nµy diÒu kh«ng bÞ tr¸i ®Êt hót. B. Nhê giã t¸c dông lùc nªn diÒu kh«ng r¬i. C. Träng lùc c©n b»ng víi lùc n©ng cña giã. D. Träng lîng c©n b»ng víi lùc n©ng cña giã.

36



E. Çc lùc t¸c dông lªn diÒu c©n b»ng nhau. Chän c©u ®óng trong çc c©u trªn.

8.17. Chọn những từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:

- trọng lực

- lực kéo

- cân bằng

- biến dạng

- Trái đất

- dây gầu

a) Một gầu nước treo đứng yên ở đầu một sợi dây. Gầu nước chịu tác dụng của hai

lực……….. Lực thứ nhất là ………. của dây gầu: lực thứ hai là ………. của gầu

nước. Lực kéo do…..tác dụng vào gầu. Trọng lượng do ….. tác dụng vào gầu. Một

quả chanh nổi lơ lửng trong một cốc nước muối; lực đẩy của nước muối lên phía trên

và ………. của quả chanh là hai lực ……….

c) Khi ngồi trên yên xe máy thì lò xò giảm xóc bị nén lại, ….. của người và xe đã

làm cho lò xo bị ……….

8.18. Hãy mô tả hiện tượng thực tế, trong đó ta thấy trọng lượng của một vật bị cân

bằng bởi một lực khác.

8.19*. Người ta muốn đánh dấu vào ba điểm A, B, C trên môt bức tường thẳng để

đóng đinh treo ảnh triển lãm. Bức tường cao 4m và có chiều ngang 6m

Điểm A nằm đúng giữa bức tường. Hai điểm B và C ở độ cao 2,5cm , B cách mép

tường trái làm, C cách mép tường phải.

Em hãy tìm một cách làm đơn giản mà lại có thể đánh dấu được chính xác 3 điểm A,

B, C.

8.20*. Hãy chọn câu lập luận đúng trong các câu dưới đây:

A. Một con tàu vũ trụ bay quanh Trái Đất thì không bị Trái Đất hút nữa. Vì nếu bị

hút thì nó đã rơi ngay xuống Trái Đất.

B. Một con tàu vũ tru bay quanh Trái Đất thì không bị Trái Đất hút.Vì ta thấy nhà du

hành vũ trụ bị lơ lửng trong con tàu

37



C. Một con tàu vũ trụ bay quanh Trái Đất vẫn bị Trái Đất hút . Nhưng lưc hút này bi

cân bằng bởi lực đẩy của động cơ.

D. Mặt trăng luôn luôn bị Trái Đất hút. Nhưng Mặt Trăng không bị rơi vào Trái Đất,

vì lực hút có tác dụng làm Mặt Trăng quay tròn quanh Trái Đất.

8.21. Số liệu nào dưới đây phù hợp với một học sinh THCS?

A. Khối lượng 400g

B. Trọng lượng 400N

C. Chiều cao 400mm

D. Vòng ngực 400cm

8.22. Chỉ có thể nói về trọng lực của vật nào sau đây?

A. Trái Đất

B. Mặt trăng

C. Mặt trời

D. Hòn đá trên mặt đất.

8.23. Một chiếc tàu thùy nổi được trên mặt nước là nhờ có những lực nào tác dụng

vào nó?

A. chỉ nhờ trọng lực do Trái Đất hút xuống phía dưới

B. chỉ nhờ lực nâng của nước đẩy lên

C. nhờ trọng lực do Trái Đất hút xuống và lực nâng của nước đẩy lên cân bằng nhau.

D. nhờ lực hút của Trái Đất, lực nâng của nước và lực đẩy của chân vịt phía sau tàu.

8.24. Nếu so sánh một quả cân 1 kg và một tập giấy 1 kg thì:

A. tập giấy có khối lượng lớn hơn

B. quả cân có trọng lượng lớn hơn

C. quả cân và tập giấy có trọng lượng bằng nhau

D. quả cân và tập giấy có thể tích bằng nhau

38



8.25. Ba khối kim loại : 1kg đồng, 1kg sắt và 1kg nhôm. Khối nào có trọng lượng

lớn nhất?

A. Khối đồng

B. Khối sắt

C. Khối nhôm

D. Ba khối có trọng lượng bằng nhau.

8.26. Lực nào sau đây không thể là trọng lực?

A. Lực tác dụng lên vật nặng đang rơi

B. Lực tác dụng lên một quả bóng bay làm quả bóng hạ thấp dần

C. Lực vật nặng tác dụng vào dây treo

D. Lực mặt bàn tác dụng lên vật đặt trên bàn

8.27*. Thả một hòn bi bằng chì v à một tờ giấy từ trên cao xuống, ta thấy hòn bi rơi

theo phương thẳng đứng còn tờ giấy không rơi theo phương thẳng đứng

a) Hãy giải thích tại sao?

b) Muốn làm cho tờ giấy cũng rơi theo phương thẳng đứng thì làm thế nào? Tại Sao?

9. Lùc ®µn håi

I kiÕn thøc c¬ b¶n

Lß xo lµ mét vËt ®µn håi. Sau khi nÐn hiÆc kÏo d·n mét çch võa ph¶i, nÕu bu«ng ra thf chiÒu dµi cña nã trë l¹i b»ng chiÒu dµi tù nhiªn.

Khi lß xo nÐn hoÆc kÐo d·n, th× nã sÏ cã t¸c dông lùc ®µn håi lªn çc vËt tiÕp xóc ( hoÆc g¾n) víi hai ®Çu cña nã.

§é biÕn d¹ng cña lß xo cµng lín, th× lùc ®µn håi cµng lín.

- Beâ toâng (hoãn hôïp xi maêng, ñaù, caùt) coù theå chòu ñöôïc löïc eùp raát lôùn nhöng khoâng

chòu ñöôïc löïc keùo. Theùp chòu ñöôïc löïc keùo. Vì vaäy, ngöôøi ta keát hôïp beâ toâng vaø

theùp thaønh beâ toâng coát theùp thaønh moät vaät lieäu vöøa chòu neùn, vöøa chòu keùo ñeå ñaùp

öùng caùc nhu caàu trong xaây döïng.


1. Híng dÉn gi¶i çc bµi tËp gi¸o khoa. 9.1. C©u C. 9.2. Lµm cho vËt bÞ biÕn d¹ng, Sau ®ã th«i t¸c dông lùc xem vËt cã trë l¹i

h×nh d¹ng ban ®Çu hay kh«ng.

39



9.3. Qu¶ bãng cao su. ChiÕc lìi ca. 9.4. a. BiÕn d¹ng ; vËt cã tÝnh chÊt ®µn håi; lùc ®µn håi ; lùc c©n b»ng. b. biÕn d¹ng ; träng lîng ; vËt cã tÝnh chÊt ®µn håi ; lùc ®µn håi ; lùc c©n b»ng.

c. träng lîng ; biÕn d¹ng ; vËt cã tÝnh chÊt ®µn håi ; lùc ®µn håi ; lùc c©n b»ng. 2. Bµi tËp n©ng cao 9.5. T¹i sao khi ta bãp qu¶ bãng cao su th× nã bÞ biÕn d¹ng nhng khi bá tay

ra th× nã l¹i cã h×nh d¸ng cò ? 9.6. Mét tÊm v¸n máng ®îc kª hai ®Çu khi ®Æt mét vËt nÆng lªn phÇn gi÷a

tÊm v¸n, tÊm v¸n bÞ cong xuèng díi. Khi ®ã vËt nÆng chÞu t¸c dông cña çc lùc nµo?

9.7. T¹i sao khi ta th¶ mét qu¶ bãng r¬i xuèng ®Êt, sau khi ch¹m ®Êt qu¶ bãng l¹i nÈy lªn ?

9.8. Lß xo ë díi yªn xe ®¹p cã t¸c dông g×?

9.9. Khi treo vµo lß xo mét vËt nÆng 100g lß xo gi·n ra mét ®o¹n 2cm. Hái nÕu treo thªm vµo lß xo ®ã mét vËt kh¸c nÆng 200g th× lß xo gi·n ra mét ®o¹n b»ng bao nhiªu?

9.10. Trêng hîp nµo sau ®©y kh«ng cã lùc ®µn håi t¸c dông: A. lèp xe m¸y khi chuyÓn ®éng trªn ®êng. B. Qu¶ bãng nÈy lªn khi ta th¶ tõ trªn cao xuèng. C. C©n ®ång hå khi ®ang tiÕn hµnh c©n çc vËt.

D. ¸o len co l¹i khi giÆt nã b»ng níc nãng. E. Khi dïng d©y cao su ®Ó buéc hµng sau xe. 9.11. Khi treo mét qu¶ nÆng 1kg vµo mét lß xo, lµm nã gi·n ra 2cm. Khi kÐo

lß xo gi·n ra mét ®o¹n 3cm th× lùc t¸c dông cña ta lµ: A. 10N. B. 20N. C. 15N. D. 12,5N. E. 17,5N Chän kÕt qu¶ ®óng trong çc kÕt qu¶ trªn. 9.12. Khi kÐo lß xo mét lùc 6N, lß xo d·n ra mét ®o¹n 2cm. Khi treo mét

vËt nÆng vµo lß xo, lß xo d·n ra 5cm. Khi ®ã vËt n¨ng cã khèi lîng lµ: A. 1,2kg. B. 1,5kg. C. 1,25kg. D. 1,75kg. E. 1kg. Chän kÕt qu¶ ®óng trong çc kÕt qu¶ trªn.

40



9.13. Lùc ®µn håi cña mét lß xo phô thuéc vµo: A. Träng l¬ng cña vËt g¾n vµo. B. ChiÒu dµi cña lß xo. C. §é biÕn d¹ng cña lß xo. D. Lùc t¸c dông vµo lß xo. E. §é xo¸n cña lß xo. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn? 9.14. Lùc ®µn håi cña mét lß xo cµng t¨ng khi: A. Träng lîng cña vËt g¾n t¨ng. B. ChiÒu dµi cña lß xo cµng lín. A. Vßng xo¾n cña lß xo nhiÒu. B. Lùc t¸c dông vµo lß xo t¨ng. C. §é biÕn d¹ng cña lß xo t¨ng. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn? 9.15. Mét vËt n¨ng treo vµo mét lß xo, lß xo d·n ra. Khi ®ã lùc ®µn håi cña

lß xo: A. T¸c dông lªn lß xo. B. ChØ t¸c dông lªn gi¸ treo. C. ChØ t¸c dông lªn vËt nÆng. D. Cïng t¸c dông lªn gi¸ vµ vËt. E. Kh«ng t¸c dông lªn gi¸ treo. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn?

9.16. Lực nào dưới đây là lực đàn hồi?

A. Trọng lực của một quả nặng

B. Lực hút của một nam châm tác dụng lên một miếng sắt

C. Lực đẩy của lò xo dưới yên xe đạp

D. Lực kết dính giữa một tờ giấy dán trên bảng với mặt bảng.

9.17. Bằng cách nào em có thể nhận biết một vật có tính chất đàn hồi hay không đàn

hồi? Hãy nêu một thí dụ minh họa.

9.18. Hãy đánh dấu x vào ô ứng với vật có tính chất đàn hồi:

A. Một cục đất sét

B. Một hòn đá

C. Một quả bóng cao su

41



D. Một chiếc lưỡi cưa

E. Một quả bóng bàn

F. Một đoạn dây đồng nhỏ

9.19. Hãy dùng những từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu

sau:

- lực đàn hồi

- trọng lượng

- lực cân bằng

- biến dạng

- vật có tính chất đàn hồi

a) Quan sát một cái cung bằng tre treo trên tường, ta thấy dây cung làm cho cánh

cung bị cong đi (H9.1a)

a) Cánh cung đã bị…… . cánh cung là một……… khi nó bị biến dạng , nó sẽ tác

dụng vào hai đầu dây cung hai…….. hai lưc nay cung tac dung vao dây cung, chúng

nó cùng phương, ngươc chiêu va la hai……..

b) Môt ngươi đưng yên trên môt tâm van mong . Tâm van bi cong đi (H9.1b). Nó đã

bị……. đo la do kêt qua tac dung cua ……… . của người . Tâm van la…… . khi bi

cong, nó sẽ tác dụng vào ng ười một …… .. lưc nay va trong lương cua ngươi la hai

……..

c) Môt ngươi ngôi trên môt chiêc xe đap. Dươi tac dung cua ……… cua ngươi, lò xo

ở yên xe bị nén xuống. Nó đã bị …….. lò xo ở yên xe là …… .. khi biên dang, nó sẽ

tác dụng vào người một …… .. đây lên. Lưc nay va trong lương cua hai ngươi la hai

……..

9.20. Biên dang cua vât nao dươi dây la biên dang đan hôi?

A. Cục đất sét

B. Sơi dây đông

C. Sơi dây cao su

D. Quả ổi chín.

9.21. Treo thăng đưng môt lo xo , đâu dươi găn vơi môt qua cân 100g thi lo xo co đô

dài là 11cm; nêu thay băng qua cân 200g thi lo xo co đô dai la 11,5cm. Hỏi nếu treo

quả cân 500g thi lo xo co đô dai bao nhiêu?

42



A. 12cm

B. 12,5cm

C. 13cm

D. 13,5cm.

9.22*. Nêu treo qua cân 1kg vao môt cai “cân lo xo”cua cân co đô dai 10cm. Nêu

treo qua cân 0,5kg thi lo xo co đô dai 6cm. Hỏi nếu treo quả cân 200g thi lo xo se co

đô dài bao nhiêu?

A. 7,6cm

B. 5cm

C. 3,6cm

D. 2,4cm.

9.23. Dùng những số liệu thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu

dươi đây:

- trọng lực

- lưc đan hôi

- dãn ra

- cân băng lân nhau

a) Treo môt qua bong năng vao môt lo xo. Lò xo sẽ bị …………

b) Lưc ma lo xo tac dung vao qua năng là ………..

c) Quả năng đưng yên . Nó chịu tác dụng đồng thời của hai lực là lực đàn hồi và

…………

d) Hai lưc nay ………..

9.24. Nêu treo môt qua cân 100g vao môt sơi dây cao su thi khi đa đưng yên qua cân

chịu tác dụng

A. chỉ của trọng lực có độ lớn 1N

B. chỉ của lực đàn hồi có độ lớn là 10N

C. của trọng lực có độ lớn 1N va lưc đan hôi co đô lơn 1N

D. của trọng lực có độ lớn 1N va lưc đan hôi co đô lơn 10N.

43



9.25*. Tại sao vận động viên môn thể thao nhảy cầu lại phải nhún nhiều lần trên tấm

nhún làm bằng chất đàn hồi trước khi nhảy xuống nước?

9.26. Neâu thí duï veà caùc vaät bieán daïng ñaøn hoài.

9.27. Caùc löïc naøo sau ñaây laø löïc ñaøn hoài ?

A-Löïc huùt cuûa Traùi Ñaát leân caùc vaät.

B-Löïc huùt cuûa Maët Trôøi leân Traùi Ñaát.

C-Löïc keùo cuûa moät sôïi daây khi treo vaät naëng vaøo.

D-Löïc maø cung taùc duïng leân muõi teân.

9.28. Trong hai cung bò keùo daõn sau ñaây, cung naøo seõ baén muõi teân ñi xa hôn.

9.29. Em haõy xem thöû caùc vaät sau ñaây coù tính ñaøn hoài khoâng ?

- ñoaïn daây keõm.

- khoâng khí.

- giöôøng neäm.

- quaû boùng caêng vaø quaû boùng xì hôi. Neáu vaät khoâng coù tính ñaøn hoài, em haõy nghó

caùch laøm cho chuùng trôû thaønh caùc vaät ñaøn hoài ?

9.30. Treo caùc vaät coù khoái löôïng nhö nhau vaøo loø xo.

a- Loø xo A ôû traïng thaùi töï nhieân. Haõy so saùnh löïc ñaøn hoài cuûa loø xo ôû caùc traïng

thaùi B, C, D.

b- Coù nhaän xeùt gì veà traïng thaùi loø xo E.

44



9.31.

A laø loø xo ôû traïng thaùi töï nhieân; B, C, D laø loø xo ôû traïng thaùi ñang bò keùo daõn. Cho

bieát löïc keùo vaøo loø xo C laø 12N, ñoä daõn cuûa loø xo D gaáp ñoâi ñoä daõn cuûa loø xo C,

ñoä daõn cuûa loø xo B baèng 5/6 ñoä daõn cuûa loø xo C. Xaùc ñònh löïc ñaøn hoài cuûa caùc loø

xo coøn laïi.

9.32. Caâu hoûi thaûo luaän Moät baïn hoïc sinh ñöa ra giaû thieát “taát caû moïi vaät treân Traùi

Ñaát ñeàu coù tính ñaøn hoài”. Baèng caùc ví duï cuï theå, em haõy thaûo luaän vôùi baïn beø ñeå

coâng nhaän hay baùc boû giaû thuyeát treân.

10. lùc kÕ - phÐp ®o lùc. träng lîng

vµ khèi lîng


lùc kÕ dïng ®Ó ®o lùc.

HÖ thøc gi÷a träng lîng vµ khèi lîng cña cïng mét vËt : P = 10m, trong ®ã : P lµ träng lîng ( ®¬n vÞ lµ N); m lµ khèi lîng cña vËt ( ®¬n

vÞ kg).

- Taát caû caùc vaät treân Traùi Ñaát ñeàu coù troïng löôïng. Vaäy lôùp khoâng khí bao quanh

Traùi Ñaát coù troïng löôïng khoâng ? Troïng löôïng cuûa lôùp khoâng khí bao quanh Traùi

Ñaát eùp moïi vaät xuoáng. Ñoù chính laø nguyeân nhaân taïo ra aùp suaát khí quyeån. ( Vaät lí

lôùp 8).


1.Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 10.1. C©u D.

10.2. a. 28000N.

45



b. 92g c. 160 000N 10.3. a. c©n chØ khèi lîng cña tói ®êng. b. Träng lîng cña tói ®êng lµm quay kim cña c©n. 10.4. a. ngêi ta quan t©m ®Õn träng lîng cña hµng ho¸. b. Ngêi ta quan t©m ®Õn khèi lîng cña tói kÑo. c. Träng lîng cña «t« qu¸ lín lµm g·y cÇu. 2. Bµi tËp n©ng cao 10.5. Mét « t« nÆng 4,5 tÊn. Hái träng lîng cña «t« lµ bao nhiªu? 10.6. §¹i lîng vËt lý nµo - khèi lîng hay träng lîng cña vËt liÖu cã ý

nghÜa trong viÖc tÝnh to¸n x©y dùng nhµ cöa, cÇu cèng ... ? 10.7. §èi víi ngêi mua hµng. Ch¼ng h¹n l¬ng thùc, thùc phÈm, th× ®¹i

lîng vËt lý nµo - khèi lîng hay träng lîng ®îc quan t©m h¬n? T¹i sao? 10.8. Trong thi ®Êu m«n cö t¹ ®¹i lîng vËt lý nµo - khèi lîng hay träng

lîng cã ý nghÜa trong viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thi ®Êu? 10.9. Khi treo mét cèc ®ùng 0,5lÝt níc vµo mét lùc kÕ khi ®ã lùc kÕ gi·n ra

8cm vµ kim chØ 8N. Hái khi treo cèc kh«ng vµo lùc kÕ lùc kÕ gi·n ra mét ®o¹n lµ bao nhiªu vµ chØ mÊy Niut¬n?

10.10. Trªn hai ®Üa c©n cña mét c©n ®Üa cã hai cèc gièng hÖt nhau. Mét cèc chøa 0,5lÝt níc, ngêi ta ®æ dÇn ®êng vµo cèc cßn l¹i cho ®Õn khi c©n th¨ng b»ng. TÝnh träng lîng ®êng chøa trong cèc?

10.11. Mét ngêi cÇm lùc kÕ ®i chî mua thÞt, khi mãc thÞt vµo lùc kÕ chØ 10N. Hái miÕng thÞt ®ã cã khèi lîng b»ng bao nhiªu?

10.12. Lùc kÕ lµ dông cô vËt lý dïng ®Ó: A. §o träng lùc . B. §o khèi lîng. C. §o lùc ®µn håi. D. §o träng lîng. E. §o lùc. NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt? 10.13. Khi sö dông lùc kÕ ®Ó ®o träng lîng cña mét vËt, kÕt qu¶ thu ®îc

6,2N. Lùc kÕ ®ã cã §CNN lµ: A. 0,2N. B. 0,1N. C. 0,02N. D. 0,01N. E. 1N. Kh¼ng ®Þnh nµo ®óng nhÊt? 10.14. Khi sö dông lùc kÕ ®Ó ®o träng lîng cña mét vËt, kÕt qu¶ thu ®îc

6,2N. khi ®ã khèi lîng cña vËt nÆng lµ:

46



A. m = 6, 2kg. B. m = 62kg. C. m = 0,62kg. D. m = 0,062kg. Chän kÕt qu¶ ®óng. 10.15. Khi treo mét cèc ®ùng 0,5lÝt níc vµo mét lùc kÕ khi ®ã lùc kÕ gi·n ra

8cm vµ kim chØ 8N. Khi treo cèc kh«ng ®ùng níc vµo lùc kÕ lùc kÕ gi·n ra mét ®o¹n lµ bao nhiªu vµ chØ:

A. 3cm - 0,3N. B. 7,5cm - 3N. C. 5cm - 5N. D. 3cm - 3N E. 7,5cm - 7,5N. Chän kÕt qu¶ ®óng. 10.16. Trªn hai ®Üa c©n cña mét c©n Robecvan cã hai cèc gièng hÖt nhau.

Mét cèc chøa 1lÝt níc, ngêi ta ®æ dÇn ®êng vµo cèc cßn l¹i cho ®Õn khi c©n th¨ng b»ng. Khi ®ã träng lîng cña ®êng lµ:

A. 1N. B. 11N. C. 10N. D. 1,0N. E. 0,1N. Chän kÕt qu¶ ®óng. 10.17. Mét vËt chuyÓn ®éng trªn ®êng th¼ng. Khi ®ã: A. Träng lîng cña vËt lu«n thay ®æi. B. Träng lùc cña vËt lu«n thay ®æi. C. Khèi lîng cña vËt lu«n thay ®æi. D. Träng lùc cña vËt kh«ng thay ®æi. E. Khèi lîng vµ träng lîng thay ®æi. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng?

10.18. Trong các câu sau đây, câu nào đúng?

A. Lực kế là dụng cụ dùng để đo khối lượng

B. Cân Rôbécvan là dụng cụ dùng để đo trọng lượng

C. Lực kế là dụng cụ để đo cả trọng lượng lẫn khối lượng

D. Lực kế là dụng cụ dùng để đo lực, còn cân Rôbécvan là dụng cụ dùng để đo khối

lượng.

47



10.19. Tìm những con số thích hợp để điền vào chỗ trống.

a) Một ôtô tải có khối lượng 2,8 tấn sẽ nặng …. niutơn.

b) 20 thếp giấy nặng 18,4 niutơn. Mỗi thếp giấy sẽ có khối lượng …..gam.

c) Một hòn gạch có khối lượng 1600gam. Một đống gạch có 10000 viên sẽ nặng ….

niutơn.

10.20. Từ nào trong dấu ngoặc là từ đúng?

a. Khi cân hàng hóa đem theo người lên máy bay thì ta quan tâm đến (trọng lượng,

khối lượng, thể tích) của hàng hóa.

b. Khi cân một túi kẹo thì ta quan tâm đến (trọng lượng, khối lượng, thể tích) của túi

kẹo.

c. Khi một xe ôtô tải chạy qua một chiếc cầu yếu, nếu (trọng lượng, khối lượng, thể

tích) của ôtô quá lớn sẽ có thể gãy cầu.

10.21. Hãy đặt một câu trong đó dùng cả 4 từ: trọng lượng, khối lượng, lực kế, cân.

10.22*. Lực kế lò xo dùng trong trường học có thang chia độ theo đơn vị niutơn.

Nhưng lực kế lò xo mà người đi chợ mua hàng thường đem theo lại có thang chia độ

theo đơn vị kilôgam. Giải thích tại sao người ta có thể làm như vậy?

10.23. dùng những cụm từ thích hợp trong khung đề điền vào những chỗ trống trong

các câu dưới đây:

- vài phần mười niutơn - vài niutơn

- vài trăm niutơn - vài trăm nghìn niutơn

a) Để nén một lò xo giảm xóc xe máy, cần một lực ……………..

b) Lực đàn hồi tạo ra bởi các lò xo đỡ trục của bánh xe tàu hỏa phải vào cỡ

………….

c) Lực đẩy của một lò xo bút bi lên ruột bút vào cỡ …………

d) Lực kéo của lò xo ở một cái “cân lò xo” mà các bà nội trợ thường mang theo vào

cỡ ………….

10.24. Hãy chỉ ra câu mà em cho là không đúng ?

A. Khối lượng của túi đường chỉ lượng đường chứa trong túi

B. Trọng lượng của một người là độ lớn của lực hút của Trái Đất tác dụng lên người

đó

48



C. Trọng lượng của một vật tỉ lệ thuận với khối lượng của vật đó

D. Khối lượng của một vật phụ thuộc vào trọng lượng của nó.

Chọn D. Khối lượng của một vật phụ thuộc vào trọng lượng của nó.

10.25. Muốn đo thể tích và trọng lượng của một hòn sỏi thì người ta phải dùng:

A. Cân và thước

B. Lực kế và thước

C. Cân và thước đo độ

D. Lực kế và bình chia độ.

10.26. Một quyển vở có khối lượng 80g thì có trọng lượng bao nhiêu niutơn?

A. 0,08N

B. 0,8N

C. 8N

D. 80N

10.27. Một cặp sách có trọng lượng 35N thì có khối lượng bao nhiêu gam ?

A. 3,5g

B. 35g

C. 350g

D.3500g

10.28. Ghép nội dung ở cột bên trái với nội dung phù hợp ở cột bên phải.

1. Khi ta đem cân một vật là ta

muốn biết

a) phải dùng cân tiểu li.

2. Về thực chất, khi cân một vật

là

b) ta chỉ biết giá trị gần đúng của

khối lượng đo.

3. Muốn biết khối lượng của một

cái nhẫn vàng với độ chính xác cao

thì

c) khối lượng của vật đó.

4. Khi dùng “cân lò xo” để đo khối

lượng của một vật thì

d) so sánh khối lượng của vật đó

với khối lượng của các vật lấy lam

mẫu gọi là các quả cân.

49



10.29. Ghép nội dung ở cột bên trái với nội dung phù hợp với nội dung phù hợp ở

cột bên phải

1. Một chiếc xe tải có khối lượng

3 tấn thì có trọng lượng là

a) nhỏ hơn 10 một chút

2. Nếu tính chính xác, trọng lượng

của xe tải 3 tấn phải

b) chấp nhận công thức P=10m để

tìm trọng lượng của một vật, nếu

biết khối lượng của nó.

3. Nếu tính chính xác thi hệ số tỉ lệ

trong công thức P(N) = 10m(kg)

phải

c) nhỏ hơn 3.000N một chút

4. Trong thực tế, nếu không cần độ

chính, ta vẫn

d) 30.000N

10.30. Khi treo một vật khối lượng m1 vào thực tế thì độ dài thêm ra của lò xo lực kế

là ∆l1 = 3cm. Nếu lần lượt treo vào lực kế các vật có khối lượng m2 = 2m1, m3 = 1/3

m1 thì độ dài thêm ra của lò xo lực kế sẽ lần lượt là :

a. ∆l2 = 1,5 cm ; ∆l3 = 9cm

b. ∆l2 = 6cm ; ∆l3 = 1cm

c. ∆l2 = 2cm ; ∆l3 = 1:3 cm

d. ∆l2 = 1:3 cm ; ∆l3 = 2cm

10.31*. Một lò xo có độ dài ban đầu là l0=20cm. Gọi l (cm) là độ dài của lò xo khi

được treo các quả cân có khối lượng m(g). Bảng dưới đây cho ta các giá trị của l

theo m.

m(g) 100 200 300 400 500 600

l(cm) 20 21 22 23 24 25

a. Hãy vẽ đường biểu diễn phụ thuộc của độ dài thêm ra của lò xo vào trọng lượng

của các quả cân treo vào lò xo. Lấy trục thẳng đứng (trục tung) là trục biểu diễn độ

50



dài thêm ra của lò xo và mỗi cm ứng với độ dài thêm ra 1cm. Trục nằm ngang (trục

hoành) là trục biểu diễn trọng lượng của quả cân và mỗi cm ứng với 1N.

b. Dựa vào đường biểu diễn để xác định khối lượng của một vật. Biết khi treo vật đó

vào lò xo thì độ dài của lò xo là 22,5cm.

10.32.Ñaây laø moät vaøi loaïi löïc keá thoâng duïng. Nhìn vaøo caùch caáu taïo , em coù theå döï

ñoaùn chuùng ñöôïc duøng vaøo caùc vieäc gì ?

10.33.Moät nhaõn haøng hoùa coù ghi : “Troïng löôïng tònh cuûa haøng hoùa laø 80g”. Theo

em caùch ghi naøy ñuùng hay sai ?

10.34.Löïc huùt cuûa Maët Traêng nhoû hôn löïc huùt cuûa Traùi Ñaát 6 laàn. Ñieàn vaøo caùc

choã troáng cho phuø hôïp (100N, 600N, 60kg). Moät vaät khi caân treân maët ñaát coù khoái

löôïng 60kg. Troïng löôïng cuûa vaät ôû Traùi Ñaát laø . . . . . niutôn. Khi mang vaät aáy leân

Maët Traêng thì khoái löôïng cuûa vaät laø . . . . . kg, coøn troïng löôïng cuûa vaät laø . . . . .

Caâu 4: Ñieàn vaøo caùc oâ coøn troáng :

10.35.Haõy tính troïng löôïng cuûa moät ngöôøi coù khoái löôïng 50 kg treân caùc thieân theå

sau :

51



Töø keát quaû treân, em haõy neâu nhaän xeùt giaû söû con ngöôøi soáng treân caùc haønh tinh

treân, thì haønh tinh naøo ñöôïc coi laø toát nhaát neáu muoán troïng löôïng gaàn gioáng troïng

löôïng treân Traùi Ñaát.

10.36.Em thöôøng nghe noùi ñeán traïng thaùi khoâng troïng löôïng, chöù khoâng coù traïng

thaùi khoâng khoái löôïng. Em hieåu vaán ñeà naøy nhö theá naøo vaø cho thí duï minh hoïa.

10.37.Duøng caân Roâbeùcvan vaø löïc keá ñeå ño khoái löôïng cuûa cuøng moät vaät ôû vuøng

xích ñaïo. Khi ñoù hai duïng cuï cho cuøng moät keát quaû. Neáu mang caû hai duïng cuï naøy

vaø vaät ñeán vuøng Baéc cöïc thì soá chæ cuûa hai duïng cuï coù coøn gioáng nhau nöõa khoâng ?

Caân naøo chæ ñuùng ?

11. khèi lîng riªng träng lîng riªng


Khèi lîng riªng cña mét chÊt ®îc x¸c ®Þnh b»ng khèi lîng cña mét ®¬n vÞ

thÓ tÝch (1m3) chÊt ®ã: V

mD

§¬n vÞ khèi lîng riªng lµ kil«gam trªn mÐt khèi

3m

kg

Träng lîng riªng cña mét chÊt ®îc x¸c ®Þnh b»ng träng lîng cña mét ®¬n

vÞ thÓ tÝch (1m3) chÊt ®ã: V

Pd

C«ng thøc tÝnh träng lîng riªng theo khèi lîng riªng: d = 10D.

- Khoái löôïng rieâng lôùn nhaát cuûa vaät chaát laø bao nhieâu ? Cho tôùi nay ngöôøi ta bieát

ñöôïc sao nôtroân coù ñöôøng kính 10 - 20km laø loaïi sao raát ñaëc coù khoái löôïng rieâng

500.000 trieäu tæ kg/m3 . Neáu xem Traùi ñaát ñöôïc caáu taïo bôûi vaät chaát cuûa sao

nôtroân thì theå tích cuûa Traùi ñaát chæ coøn 12000 m3

.


1.Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 11.1. C©u D.

52



11.2. 1240

3m

kg

11.3. a. 0,667 m3 b. 45000N.

11.4. 1111,1

3m

kg. Khèi lîng riªng cña kem giÆt VISO lín h¬n khèi lîng riªng

cña níc.

11.5. 1960,8

3m

kg vµ 19608

3m

N

2. Bµi tËp n©ng cao. 11.6. Khèi lîng riªng cña mét chÊt ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

V

mD . Theo c«ng thøc mét häc sinh nhËn xÐt: khi thÓ tÝch cña vËt cµng lín th× khèi

lîng riªng cµng nhá. Theo em nhËn xÐt trªn ®óng hay sai? 11.7. Cã ba th×a kÝch thíc gièng nhau b»ng s¾t, ®ång vµ nh«m. Hái th×a nµo cã khèi lîng lín nhÊt vµ th×a nµo cã khèi lîng nhá nhÊt? 11.8. Khi bá vµo b×nh níc 500g ch× vµ khi bá 500g s¾t th× trêng hîp nµo mùc níc d©ng cao h¬n? 11.9. Cã 10 lÝt chÊt láng khèi lîng 8kg. Hái chÊt láng ®ã lµ chÊt g×? 11.10. 1 lÝt dÇu ¨n cã khèi l¬ng 850g vµ 1kg mì níc cã thÓ tÝch 1,25 dm3. Hái khèi lîng riªng cña dÇu ¨n lín h¬n hay nhá h¬n mì níc? 11.11. Ta biÕt khèi lîng riªng cña níc 1000kg/m3. NÕu çc chÊt cã khèi lîng riªng lín h¬n níc khi bá vµo níc nã sÏ ch×m. T¹i sao 1m3 khoai t©y nÆng 700kg khi bá vµo níc khoai t©y l¹i ch×m? 11.12. Cho biÕt 0,5 lÝt níc nÆng 0,5 kg. X¸c ®Þnh träng lîng riªng cña níc? 10.13. Trong tôc ng÷ cã c©u: “ NhÑ nh bÊc, nÆng nh ch×” . NÆng nhÑ ë ®©y chØ çi g×? 11.14. Khi c©n mét b×nh chia ®é rçng ta thÊy kim chØ 125g. §æ vµo b×nh chia ®é 250cm3 chÊt láng nµo ®ã kim chØ 325g. X¸c ®Þnh khèi lîng riªng vµ träng lîng riªng cña chÊt láng ®ã?

11.15. BiÕt khèi lîng riªng cña dÇu ho¶ lµ 800kg/m3. mét chiÕc can nhùa khèi lîng 1,5kg chøa 18 lÝt dÇu ho¶ cã träng lîng :

A. 8000 N. B. 150N. C. 159N. D. 195N E. 152N. Chän ®¸p ¸n ®óng.

11.16. Khèi lîng riªng cña mét chÊt ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

53



V

mD . Theo c«ng thøc mét häc sinh nhËn xÐt:

A. Khi thÓ tÝch cña vËt cµng lín th× khèi lîng riªng cµng nhá.

B. Khi thÓ tÝch cña vËt cµng bÐ th× khèi lîng riªng cµng lín.

C. Khèi lîng riªng mét chÊt phô thuéc vµo thÓ tÝch cña vËt.

D. Khèi lîng riªng mét chÊt phô thuéc vµo khèi lîng cña vËt.

E. Khèi lîng cña vËt tû lÖ víi khèi lîng riªng cña chÊt ®ã. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 11.17. Träng lîng riªng cña s¾t, ch× vµ nh«m ®îc xÕp theo thø tù gi¶m dÇn nh

sau: A. S¾t, ch×, nh«m. B. Nh«m, s¾t, ch×. C. Ch× , nh«m, s¾t. D. Ch×, s¾t, nh«m. E. S¾t, nh«m, ch×. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 11.18. Ba qu¶ cÇu ®Æc ®ång, s¾t, nh«m cã khèi lîng nh nhau. ThÓ tÝch cña

chóng ®îc s¾p xÕp theo thø tù gi¶m dÇn: A. Nh«m, s¾t, ®ång. B. §ång, s¾t, nh«m. C. Nh«m, ®ång, s¾t. D. S¾t, ®ång, nh«m. E. S¾t nh«m, ®ång. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 11.19. Mét mÉu gç næi trªn mÆt níc chøng tá: A. Gç cã khèi lîng bÐ h¬n khèi lîng cña níc. B. MÉu gç ®ã rÊt nhÑ h¬n khèi lîng cña níc nhiÒu lÇn. C. Gç cã khèi lîng riªng bÐ h¬n khèi lîng riªng cña níc. D. MÉu gç cã thÓ tÝch bÐ h¬n thÓ tÝch cña níc. E. MÉu gç cã thÓ tÝch lín h¬n thÓ tÝch cña níc. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 11.20. Mét häc sinh nhËn xÐt: A. Träng lîng riªng tû lÖ thuËn víi khèi lîng cña vËt. B. Träng lîng riªng tû lÖ nghÞch víi khèi lîng cña vËt. C. Träng lîng riªng tû lÖ thuËn víi khèi lîng riªng. D. Träng lîng riªng tû lÖ nghÞch víi khèi lîng riªng. E. Träng lîng riªng tû lÖ thuËn víi thÓ tÝch cña vËt. NhËn xÐt nµo trªn ®©y ®óng?

54



11.21. Một hộp sưa Ông thọ có khối lượng 397g và có thể tích 320cm3. Hãy tính

khối lượng riêng của sữa trong hộp theo đơn vị kg/m3

11.22. Biết 10 lít cát có khối lượng 15 kg

a) Tính thể tích của 1 tấn cát

b) Tính trọng lượng của 1 đống cát 3m3

11.23. 1kg kem giặt VISO có thể tích 900cm3. Tính khối lượng riêng của kem giặt

VISO và so sánh với khối lương riêng của nước.

11.24. Mổi hòn gạch “hai lỗ” có khối lượng 1,6 kg. Hòn gạch có thể tích 192cm3.

Tính khối lượng riêng và trọng lượng riêng của gạch

11.25. Khối lượng riêng của nhôm là bao nhiêu?

A. 2700kg

B. 2700N

C. 2700kg/m3

D. 2700N/m3

11.26. Trọng lượng riêng của gạo vào khoảng

A. 12000kg

B. 12000N

C. 12000kg/m3

D. 12800cm3

11.27. Khối lượng riêng của sắt là 7800kg/m3. Vây 1kg sắt sẽ có thể tích vào khoảng

A. 12,8cm3

B. 128cm3

C. 1289cm3

D. 12800cm2

11.28. Khối lượng riêng của dầu ăn vào khoảng 800kg/m3. Do đó, 2 lít dầu ăn sẽ có

trọng lượng khoảng

A. 1,6N

B. 16N

55



C. 160N

D. 1600N

11.29. Người ta thường nói đồng nặng hơn nhôm. Câu giải thích nào sau đây là

không đúng?

A. Vì trọng lượng của đồng lơn hơn trọng lượng của nhôm

B. Vì trọng lượng riêng của đồng lớn hơn trọng lượng riêng của nhôm

C. Vì khôi lượng riêng của đồng lớn hơn khôi lượng riêng của nhôm

D. Vì trọng lượng riêng của miếng đồng lớn hơn trọng lượng của miếng nhôm có

cùng thể tích.

11.30. Cho biết 1kg nước có thể tich 1 lít còn 1kg dầu hỏa có thể tích 5/4 lít. Phát

biểu nào sau đây là đúng?

A. 1 lít nước có thể tích lớn hơn 1 lít dầu hoa

B. 1 lít dầu hỏa có khối lượng lớn hơn 1 lít nước

C. Khối lượng riêng của dầu hỏa bằng 5/4 khối lượng riêng của dầu hỏa

D. Khối lượng riêng của nước bằng 5/4 khối lượng riêng của dầu hỏa.

11.31. Một học sinh định xác định khối lượng riêng D của ngô (băp) bằng phương

pháp sau:

- Đong một ca ngô đầy ngang miệng ca, rồi dùng cân đo khối lượng m của ngô

- Đổ đầy một ca nước rồi dùng bình chia độ đo thể tích V của nước.

- Tính D bằng công thức: V

mD

Hỏi giá trị của D tính được có chính xác không? Tại sao?

11.32*. Trong phòng thí nghiêm ngươi ta xac định chính xác khối lượng riêng của

vật rắn bằng cân Rô-béc-van và một loại bình đặc biệt đã được mô tả trong bài tập

5.17*.

Thực hiện ba lần cân

- Lần thứ nhất: Thực hiện như lần cân thứ nhất trong bài 5.17*

- Lần thứ hai: Bỏ vật ra khỏi đĩa cân và làm cân thăng bằng lại bằng khối lượng m2

- Lần thứ ba: Thực hiện như lần cân thứ hai trong bài 5.17*

56



(Chú ý: Người ta gọi tổng khối lượng của các quả cân trong trường hợp này là m3,

không phải là m như trong bài 5.17*). Biết khối lượng riêng của nước cất là 1g/cm3.

Hãy chứng minh rằng khối lượng riêng của nước cất là 1g/cm3. Hãy chứng minh

rằng khối lượng riêng của vật tính ra g/cm3 có độ lớn là: D= m2 – m1 / m3 – m1

11.33. Choïn caâu ñuùng :

A- Moät vaät coù theå tích nhaát ñònh vaø khoái löôïng nhaát ñònh thì khoái löôïng rieâng

khoâng thay ñoåi.

B- Giöõ nguyeân khoái löôïng cuûa vaät, neáu taêng theå tích cuûa vaät thì khoái löôïng rieâng

taêng.

C- Giöõ nguyeân khoái löôïng cuûa vaät, neáu taêng theå tích cuûa vaät thì khoái löôïng rieâng

giaûm.

D-Neáu taêng khoái löôïng rieâng thì troïng löôïng rieâng cuûa vaät cuõng taêng theo.

11.34. a- Moät vaät baèng nhoâm hình truï coù chieàu cao 10cm vaø baùn kính 2cm. Tính

khoái löôïng cuûa khoái truï naøy. Cho bieát khoái löôïng rieâng cuûa nhoâm laø 2,7 g/cm3 .

b- Moät vaät khaùc coù theå tích nhö theá, nhöng khi treo vaøo löïc keá thì löïc keá chæ 19,6

N. Vaät aáy ñöôïc laøm baèng nguyeân lieäu gì ?

11.35. Döïa vaøo pheùp caân sau ñaây, em haõy cho bieát vaät naøo hoaëc chaát naøo coù khoái

löôïng rieâng lôùn hôn ?

11.36. Ñieàn vaøo baûng sau :

57



11.37. Khoâng khí coù khoái löôïng rieâng 1,2kg/m3

. Em haõy ño dieän tích phoøng hoïc

cuûa mình roài tính khoái löôïng khí coù ôû trong phoøng.

11.38. Döïa vaøo baûng sau ñaây, em haõy tìm :

- Haønh tinh naøo coù theå tích lôùn nhaát, nhoû nhaát ?

- Haønh tinh naøo coù khoái löôïng rieâng lôùn nhaát, nhoû nhaát ?

11.39. Döïa vaøo hình veõ sau ñaây, em haõy cho bieát khoái löông rieâng cuûa nöôùc ño

ñöôïc laø bao nhieâu ?

58



11.40. Ngöôøi ta ño ñöôïc söï thay ñoåi khoái löôïng rieâng cuûa nöôùc theo nhieät ñoä nhö

sau :

11.41. Muốn đo khối lượng riêng của các hòn bi thủy tinh ta cần dùng những dụng

cụ gì? Hãy chọn câu trả lời đúng.

A. Chỉ cần dùng một cái cân

B. Chỉ cần dùng một cái lực kế

C. Chỉ cần dùng một cái bình chia độ

D. Cần dùng một cáu cân và một cái bình chia độ.

14. MÆt ph¼ng nghiªng


Dïng mÆt ph¼ng nghiªng cã thÓ kÐo vËt lªn víi lùc nhá h¬n träng lîng cña vËt.

MÆt ph¼ng cµng nghiªng Ýt, th× lùc cÇn ®Ó kÐo vËt trªn mÆt ph¼ng ®ã cµng nhá.

- Taïi moät soá nôi trong vuøng nuùi cao Andes, Chaâu Myõ, do khoâng theå taïo ra nhöõng

ñöôøng voøng quanh theo söôøn nuùi nhö ñöôøng cuûa xe xe oâtoâ, vì vaäy ñeå taøu hoûa ñi

leân caùc vuøng nuùi cao, ngöôøi ta ñaõ nghó ra moät phöông phaùp nhö sau : -Taøu hoaû ñi

töø Ga1 ñeán Ga 2. Ñaàu maùy ôû phía phaûi. -Khi ñeán Ga 2, giöõ nguyeân chieàu ñoaøn

taøu, ngöôøi ta laép ñaàu maùy sang phía traùi ñeå keùo taøu töø Ga 2 leân Ga 3. Cöù nhö theá,

moãi laàn ñeán ga, ñaàu maùy laïi chuyeån töø ñaàu taøu sang cuoái taøu, ñoaøn taøu daàn daàn ñi

leân nuùi cao.

59



- Duøng moät taám goã phaúng côõ 50 x 500 x 5 (mm), moät xe laên nhoû, moät thöôùc coù

GHÑ 1mm, moät löïc keá, 3 quyeån saùch daøy coù chieàu daøy baèng nhau h (mm). Em

haõy thöïc hieän thí nghieäm ñeå keùo xe laên nhoû tröôït ñeàu töø chaân ñeán ñænh taám goã

ñöôïc ñaët nghieâng vôùi caùc ñoä cao laàn löôït laø h, 2h, 3h. Töø ñoù ruùt ra nhaän xeùt veà taùc

duïng cuûa maët maët phaúng nghieâng.

- Maùy cô ñôn giaûn ñaõ ñöôïc con ngöôøi söû duïng töø raát laâu. Trong vieäc xaây döïng kim

töï thaùp Ai caäp coå xöa, con ngöôøi ñaõ bieát taän duïng caùc loaïi maùy cô ñôn giaûn ñeå ñöa

nhöõng khoái ñaù khoâng loà leân cao ñeán 138 meùt.

- Baèng nhöõng vaät duïng deã tìm, em haõy töï thieát keá moät roøng roïc coá ñònh vaø moät

roøng roïc ñoäng coù theå naâng ñöôïc caùc vaät leân cao.


1.Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 14.1. B. Gi¶m chiÒu dµi mÆt ph¼ng nghiªng. 14.2. a. Nhá h¬n.

60



b. Cµng gi¶m. c. cµng dèc ®øng. 14.3. §i nh vËy ®êng Ýt nghiªng h¬n, lùc n©ng ngêi nhá ®ì mÖt. 14.4. §Ó ®ì tèn lùc ®a « t« lªn dèc. 14.5. §inh vÝt hay mòi khoan chóng lµ mÆt ph¼ng nghiªng. 2. Bµi tËp n©ng cao. 14.6. T¹i sao khi d¾t mét chiÕc xe m¸y lªn thÒm nhµ cao, ngêi ta l¹i lãt mét tÊm v¸n. TÊm v¸n ®ã cã t¸c dông g×? 14.7. MÆt ph¼ng nghiªng thêng ®îc dïng ®Ó ®a vËt lªn cao nh»m gi¶m lùc kÐo. Nhng nã cßn ®îc dïng ®Ó ®a vËt tõ trªn cao xuèng. Trong trêng hîp nµy mÆt ph¼ng nghiªng cã t¸c dông g×? 14.8. §Ó ®a mét vËt nÆng tõ mÆt ®Êt lªn sµn xe, ta cã 2 tÊm v¸n, tÊm nµy dµi gÊp hai tÊm kia. Em sÏ dïng tÊm v¸n nµo ®Ó ®a vËt lªn ®Ó ®îc lîi vÒ lùc. 14.9. §Ó ®i tõ ch©n ®ª lªn mÆt ®ª, ngêi ta thêng lµm mét çi dèc däc theo th©n ®ª gäi lµ dèc ®ª lµm nh vËy ®Ó lµm g×? 14.10. Çc ®inh èc vµ bul«ng ho¹t ®éng dùa trªn nguyªn t¾c cña m¸y c¬ ®¬n gi·n nµo? 14.11. §Ó gi÷ cho mét vËt nÆng trît tõ sµn «t« xuèng mÆt ®Êt ngêi ta sö dông n¨m tÊm v¸n cã ®é dµi lÇn lît 2m, 3m, 4m, 5m vµ 6m. §Ó ®îc lîi vÒ lùc nhÊt ta sö dông:

A. TÊm v¸n dµi 6m B. TÊm v¸n dµi 5m C. TÊm v¸n dµi 4m D. TÊm v¸n dµi 3m E. TÊm v¸n dµi 2m NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt? 14.12. Khi ®Èy mét vËt nÆng lªn sµn xe «t«, ngêi c«ng nh©n dïng lÇn lît 5 tÊm

v¸n ®Ó lµm mÆt ph¼ng nghiªng vµ çc lùc ®Èy t¬ng øng víi tõng trêng hîp: F1 = 1000N, F2 = 800N, F3 = 600N, F4 = 700N vµ F5 = 1200N. Ta biÕt:

A. §é nghiªng cña tÊm v¸n thø nhÊt bÐ nhÊt. B. §é nghiªng cña tÊm v¸n thø hai bÐ nhÊt. C. §é nghiªng cña tÊm v¸n thø ba bÐ nhÊt. D. §é nghiªng cña tÊm v¸n thø t bÐ nhÊt. E. §é nghiªng cña tÊm v¸n thø n¨m bÐ nhÊt. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng?

61



14.13. Khi ®Èy mét vËt nÆng lªn sµn xe «t«, ngêi c«ng nh©n dïng lÇn lît 5 tÊm v¸n ®Ó lµm mÆt ph¼ng nghiªng vµ çc lùc ®Èy t¬ng øng víi tõng trêng hîp: F1 = 1000N, F2 = 800N, F3 = 600N, F4 = 700N vµ F5 = 1200N. Ta biÕt:

A. TÊm v¸n thø n¨m dµi nhÊt. B. TÊm v¸n thø ba dµi nhÊt. C. TÊm v¸n thø hai dµi nhÊt. D. TÊm v¸n thø nhÊt dµi nhÊt. E. TÊm v¸n thø t dµi nhÊt. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 14.14. §Ó lµm gi¶m ®é nghiªng cña mÆt ph¶ng nghiªng ta cÇn ph¶i: A. Thay ®æi ®é cao, t¨ng chiÒu dµi tÊm v¸n. B. Gi÷ nguyªn ®é cao, gi¶m chiÒu dµi tÊm v¸n. C. Gi¶m ®é cao, thay ®æi chiÒudµi tÊm v¸n. D. Gi÷ nguyªn ®é cao, thay ®æi chiÒu dµi tÊm v¸n. E. Gi¶m ®é cao, t¨ng chiÒu dµi tÊm v¸n. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 14.15. MÆt ph¼ng nghiªng cã t¸c dông: A. §a vËt nÆng lªn cao víi lùc lín h¬n träng lîng cña nã. B. §a vËt nÆng lªn cao víi lùc bÐ h¬n träng lîng cña nã. C. §a vËt nÆng lªn cao nhanh h¬n kÐo trùc tiÕp vËt lªn. D. §a vËt nÆng ®i xuèng víi lùc b»ng träng lîng cña nã. E. §a vËt nÆng xuèng díi nhanh h¬n th¶ trùc tiÕp vËt xuèng. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 14.16. MÆt ph¼ng nghiªng cã t¸c dông: A. Gi¶m träng lîng cña vËt. B. Gi¶m träng lùc cña vËt. C. Gi¶m khèi lîng cña vËt. D. Gi¶m lùc kÐo vËt lªn. E. Thay ®æi träng lîng cña vËt. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng?

14.17. Để kéo trực tiếp một thùng nước có khối lượng 20kg từ dưới giếng lên, người

ta phải dùng lực nào trong số các lực sau đây ?

A. F<20N

B. F=20N

C. 20N<F<200N

D. F=200N

14.18. Người ta thường sử dụng máy cơ đơn giản nào để làm các việc sau đây ?

a) Đưa thùng hàng lên ô tô tải

62



b) Đưa xô vữa lên cao

c) Kéo thùng nước từ dưới lên

14.19. Dùng cụ nào sau đây không phải là máy cơ đơn giản

A. Cái búa nhổ đinh

B. Cái bấm móng tay

C. Cái thước dây

D. Cái kìm

14.20. Đường đèo qua núi là ví dụ về máy cơ đơn giản nào ?

A. Mặt phẳng nghiêng

B. Đòn bẩy

C. Mặt phẳng nghiêng phối hợp với đòn bẩy

D. Không thể là ví dụ về máy cơ đơn giản

14.21. Câu thang xoắn là ví dụ về:

A. mặt phẳng nghiêng

B. đòn bây

C. ròng rọc

D. mặt phẳng nghiêng phối hợp với ròng rọc

14.22. chọn câu sai : Trường hợp nào sau đây có thể dùng máy cơ đơn giản?

A. Đưa xe máy lên xe tải

B. dắt xe máy từ đường vào nhà cao hơn mặt đường

C. kéo xe máy ra khỏi hố sâu, khi xe bị sa số

D. không có trường hợp nào kể trên.

14.23. một người thợ xây muốn dùng lực khoảng 250N để kéo một bao ximăng 50kg

lên tầng thứ 10 của tòa nhà đang xây; một học sinh muốn dùng lực lớn hơn 100N để

kéo một gàu nước 10kg từ dưới giếng lên; một người nông dân muốn dùng lực

khoảng 300N để dịch chuyển một hòn đá 100kg. muốn vậy :

A. người thợ xây dựng phải dùng ròng rọc, người học sinh phải dùng máy cơ đơn

giản, người nông dân phải dùng đòn bẩy

B. người thợ xây phải dùng ròng rọc, người học sinh phải dùng máy cơ đơn giản,

người nông dân phải dùng đòn bẩy

C. người thợ xây phải dùng mặt phẳng nghiêng, người học sinh cũng phải dùng mặt

phẳng nghiêng, người nông dân phải dùng đòn bẩy

D. người thợ xây phải dùng ròng rọc, người học sinh cũng phải dùng ròng rọc, người

nông dân phải dùng mặt phẳng nghiêng.

63



14.24. Cách nào trong các cách sau đây không làm giảm được độ nghiêng của một

mặt phẳng nghiêng?

A. tăng chiều dài mặt phẳng nghiêng

B. giảm chiêu dài mặt phẳng nghiêng

C. giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng

D. tăng chiều dài mặt phẳng nghiêng và đồng thời giảm chiều cao kê mặt phẳng

nghiêng.

14.25. Chọn từ thích hợp trong dấu ngoặc để điền vào chổ trống của các câu sau:

a. dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với một lực …….. trọng lượng của vật

(lớn hơn/ nhỏ hơn/ bằng)

b. mặt phẳng nghiêng càng nghiêng ít thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng ……..

(càng tăng/ càng giảm / không thay đổi)

c. mặt phẳng nghiêng ……… thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng nghiêng càng

tăng (càng dốc thoai thoải/ càng dốc đứng).

14.26. Tại sao đường ôtô qua đèo thường là đường ngoằn ngoèo rất dài ?

14.27* Dao mũi khoan có thể xoáy dễ dàng vào sau trong gỗ; chiếc kính xe ôtô có

trục xoắn ốc, có thể nâng dần xe nặng hàng mấy tấn lên từng nấc một cách dể dàng.

Hãy chứng tỏ mũi khoan, chiếc đinh vít, kính ôtô là một loại mặt phẳng nghiêng.

14.28. Dụng cụ nào sau đây là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng ?

A. Cái kéo

B. Cầu thang gác

C. Mái nhà

D. Cái kìm.

14.29. Dùng mặt phẳng nghiêng để đưa một vật nặng lên cao, có thể

A. Làm thay đổi phương của trọng lực tác dụng lên vật

B. Làm giảm trọng lượng của vật

C. Kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật

D. Kéo vật lên với lực kéo lớn hơn trọng lượng của vật

64



14.30. Để giảm độ lớn lực kéo một vật nặng lên sàn ô tô tải bằng mặt phẳng nghiêng

người ta có thể:

A. Tăng độ dài của mặt phẳng nghiêng

B. Giảm độ dài của mặt phẳng nghiêng

C. Tăng độ cao của mặt phẳng nghiêng

D. Giảm độ cao của mặt phẳng nghiêng

14.31. Sàn nhà cao hơn mặt đường 50cm. Để đưa một chiếc xe máy từ mặt đường

vào nhà, người ta có thể sữ dụng mặt phẳng nghiêng có độ dài l và độ cao h nào sau

đây ?

A. ℓ < 50cm; h = 50cm

B. ℓ = 50cm; h = 50cm

C. ℓ > 50cm; h < 50cm

D. ℓ > 50cm; h = 50cm

14.32. Để đưa các thùng đựng dầu lên xe tải, một người đã lần lượt dùng bốn tấm

ván làm mặt phẳng nghiêng. Biết với bốn tấm ván này người đó đã đẩy thùng dầu đi

lên với các lực lần lượt là : F1 = 1000N; F2 = 200NB; F3 = 500N; F4 = 1200N. Hỏi

tấm ván nào dài nhất?

A. Tấm ván 1

B. Tấm ván 2

C. Tấm ván 3

D. Tấm ván 4

14.33. Biết độ dài của mặt phẳng nghiêng lớn hơn độ cao bao nhiêu lần thì lực dùng

để kéo vật lên cao có thể nhỏ hơn trọng lượng của vật bấy nhiêu lần . Muốn kéo một

vật nặng 200N lên cao 1,2m với lực kéo 500N thì phải dùng mặt phẳng nghiêng có

độ dài bằng bao nhiêu met?

A. ℓ ≥ 4,8m

B. ℓ < 4.8m

C. ℓ = 4m

D. ℓ = 2,4m

14.34. Haõy cho bieát thieát bò treân ñöôïc duøng vaøo vieäc gì ?

65



14.35. Caàu thang coù phaûi laø moät maët phaúng nghieâng khoâng? Em haõy quan saùt vaø

ruùt nhaän xeùt khi ñi treân nhöõng caàu thang khaùc nhau, caàu thang naøo laøm cho em ít

meät nhaát.


A- Khi duøng maët phaúng nghieâng, coù theå keùo vaät leân vôùi moät löïc nhoû hôn troïng

löôïng cuûa vaät.

B- Khi duøng maët phaúng nghieâng, coù theå laøm ñoåi höôùng troïng löôïng cuûa vaät.

C- Khi duøng maët phaúng nghieâng, coù theå ñoåi caû höôùng vaø ñoä lôùn cuûa troïng löôïng.

D- Maët phaúng nghieâng caøng doác ñöùng thì löïc caàn ñeå keùo vaät caøng giaûm.

14.37. Coù hai taám vaùn, taám thöù nhaát coù chieàu daøi 4m, ñaàu keâ cao 1,5m. Taám thöù

hai coù chieàu daøi 6m, ñaàu keâ cao 2m. Haõy veõ laïi hai taám vaùn treân theo tyû leä 1m ≈

1cm vaø ruùt ra keát luaän duøng taám vaùn naøo ñeå laøm maët phaúng nghieâng thì coù lôïi veà

löïc hôn.

14.38. Moät hoïc sinh muoán naâng moät thuøng goã coù khoái löôïng 30kg töø maët ñaát leân

ñoä cao 1m.

a) Neáu duøng tay tröïc tieáp naâng vaät thì hoïc sinh ñoù duøng moät löïc toái thieåu laø bao

nhieâu ?

b) Neáu duøng moät taám vaùn ñeå laøm maët phaúng nghieâng cao 1m daøi 2m thì hoïc sinh

ñoù chæ caàn duøng moät löïc nhoû nhaát baèng bao nhieâu ? Boû qua ma saùt ôû maët phaúng

nghieâng.

c) Neáu hoïc sinh naøy muoán chæ duøng moät löïc coù ñoä lôùn baèng 1/2 ñoä lôùn cuûa löïc ôû

caâu b thì coù theå duøng taám vaùn daøi bao nhieâu ?

66



14.39. Ñeå ñöa moät vaät coù troïng löôïng 60N leân cao 1m, khi duøng caùc maët phaúng

nghieâng khaùc nhau coù chieàu daøi laø l thì ñoä lôùn cuûa löïc keùo laø F cuõng thay ñoåi vaø coù

giaù trò trong baûng sau :

a) Haõy nhaän xeùt veà moái quan heä giöõa F vaø l.

b) Neáu duøng maët phaúng nghieâng coù chieàu daøi 4m thì löïc keùo laø bao nhieâu ?

c) Neáu chæ duøng löïc keùo laø 10N thì phaûi choïn maët phaúng nghieâng coù chieàu daøi bao

nhieâu ?

14.40. Choïn caùc caâu ñuùng : Ñeå naâng moät bao xi-maêng töø 50kg töø döôùi leân, ta caàn

duøng moät löïc :

A- Lôùn hôn 500N.

B- Toái thieåu laø 500N.

C- Lôùn hôn 50N.

D- Baèng 50N.

14.41. Nhöõng hình veõ naøo sau ñaây coù maùy cô ñôn giaûn :

14.42. Ñaây laø moät suùng baén ñaù thôøi kyø La Maõ. Em cho bieát ngöôøi xöa ñaõ söû duïng

nhöõng maùy cô ñôn giaûn naøo ñeå cheá taïo vuõ khí ?

67



14.43. Ñeå keùo moät vaät töø döôùi hoá leân, em haõy duøng hình veõ ñeå moâ taû moät phöông

aùn trong ñoù coù söû duïng nhieàu maùy cô ñôn giaûn.

15. §ßn bÈy


Mét ®ßn bÈy gåm:

- §iÓm tùa O.

- §iÓm t¸c dông lùc F1 lµ O1.

- §iÓm t¸c dông lùc F2 lµ O2.

Khi OO2 > OO1 th× F2< F1.

“Neáu cho toâi moät ñieåm töïa, toâi seõ baåy caû Traùi Ñaát ”, caâu noùi ñoù theo truye àn thuyeát

cho laø cuûa AÙcsimeùt, nhaø cô hoïc thieân taøi thôøi coå ñaïi, ngöôøi ñaõ khaùm phaù ra caùc

ñònh luaät veà ñoøn baåy. AÙcsimeùt cho raèng neáu duøng ñoøn baåy thì baát kyø vaät naëng naøo

cuõng coù theå naâng leân ñöôïc baèng moät löïc duø cho beù nhoû ñi nöõa : chæ caàn ñaët löïc ñoù

vaøo moät caùnh tay ñoøn raát daøi cuûa ñoøn baåy, coøn vaät naëng thì cho taùc duïng vaøo tay

ñoøn ngaén. Töø ñoù oâng ñaõ nghó laø döïa vaøo caùnh tay ñoøn cöïc daøi thì vôùi löïc cuûa caùnh

68



tay cuõng coù theå nhaác boång moät vaät naëng coù khoái löôïng baèng khoái löôïng Traùi Ñaát.

Xem Traùi ñaát coù troïng löôïng 60 000 000 000 000 000 000 000 000 N, ñeå naâng

Traùi ñaát leân 1cm, em haõy öôùc löôïng xem AÙcsimeùt caàn bao nhieâu thôøi gian ñeå thöïc

hieän vieäc naøy” ?


1.Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 15.1. a. ®iÓm tùa; çc lùc b. vÒ lùc.

15.1. A. ë X 15.2. Trong çc trêng hîp: dïng dao xÐn giÊy vµ dïng çn th×a ®Ó bÈy n¾p

hép ®îc lîi vÒ lùc. 15.3. Dïng th×a më n¾p hép dÔ h¬n. V× kho¶ng çch tõ ®iÓm tùa ®Õn ®iÓm

t¸c dông lùc cña tay ë th×a lín h¬n ®ång xu. 15.4. Çc x¬ng ngãn tay, ngãn ch©n ... cã thÓ cßn cã rÊt nhiÒu ®ßn bÈy

trong c¬ thÓ em. - Çc khíp ngãn tay, ngãn ch©n ... lµ ®iÓm tùa. - Çc vËt nÆng tú vµo çc ngãn tay, bµn tay ... lµ lùc t¸c dông cña vËt lªn ®ßn

bÈy. - Çc c¬ b¾p lµm cho çc ngßn tay, ngãn ch©n ... chuyÓn ®éng t¹o nªn lùc cña

ngêi. 2. Bµi tËp n©ng cao 15.5. Mét ngêi dïng ®ßn g¸nh ®Ó g¸nh hai thóng thãc. Hái ®ßn g¸nh ®ãng

vai trß nh m¸y c¬ ®¬n gi¶n nµo? 15.7. Hai ®Çu A,B cña thanh th¼ng ®îc treo hai vËt cã khèi lîng b»ng nhau vµ

thanh ®ang n»m c©n b»ng ( h. vÏ). NÕu ta dÞch chuyÓn vËt A l¹i gÇn ®iÓm O A O B th× ph¶i dÞch chuyÓn vËt B nh thÕ nµo ®Õ thanh c©n b»ng. 15.8. T¹i sao ®Ó mét miÕng b×a cøng vµo phÇn trong cïng cña kÐo ®Ó c¾t th× dÔ

dµng h¬n ®Ó miÕng b×a ë m·i ®Çu kÐo? 15.9. Qu¶ ®Êm cöa ®Æt vÞ trÝ nµo ®Ó khi ®ãng më cöa dÔ nhÊt?

69



15.10. Khi mét ngêi ®a tay ra n©ng mét vËt nÆng khi ®ã tay ngêi ®ã ®ãng vai trß mét m¸y c¬ ®¬n gi·n nµo?

15.11. Mét b¹n nam vµ mét b¹n n÷ dïng ®ßn g¸nh ®Ó cïng khiªng mét x« níc nÆng. §Ó b¹n n÷ khiªng ®îc nhÑ nhµng h¬n th× :

A. B¹n nam dÞch chuyÓn x« níc B. B¹n nam dÞch xa x« níc C. DÞch chuyÓn x« ra xa b¹n n÷ D. B¹n n÷ dÞch chuyÓn x« níc E. B¹n nam cao h¬n nªn ph¶i dÞch xa x« níc Chän ph¬ng ¸n ®óng nhÊt trong çc ph¬ng ¸n trªn. 15.12. Trªn thanh ®ì ( khèi lîng kh«ng ®¸ng kÓ) cã treo vËt m çch O mét

kho¶ng b»ng OA. BiÕt DC = CB = AO. §Ó thanh ®ì c©n b»ng ta ph¶i:

A. Treo vµo B mét vËt 2

1

mm .

B. Treo vµo B mét vËt 4

1

mm .

C. Treo vµo C mét vËt mm 1 .

D. Treo vµo D mét vËt 3

1

mm .

E. Treo vµo D mét vËt 2

1

mm .

Chän ph¬ng ¸n ®óng. 15.13.Trªn thanh ®ì ( khèi lîng kh«ng ®¸ng kÓ) cã treo vËt m t¹i C, biÕt CB =

BO = OA. §Ó thanh ®ì c©n b»ng ta ph¶i:

A. Treo vµo A mét vËt 2

1

mm . D C B 0 A

B. Treo vµo A mét vËt 4

1

mm . m

C. Treo vµo A mét vËt 3

1

mm .

D. Treo vµo A mét vËt mm 1 .

E. Treo vµo A mét vËt mm 21 .

Chän ph¬ng ¸n ®óng. 15.14. Trªn thanh ®ì ( khèi lîng kh«ng ®¸ng kÓ) cã treo vËt m =1kg t¹i C, biÕt

CB = BO = OA. §Ó thanh ®ì c©n b»ng ta ph¶i: A. T¸c dông vµo A mét lùc 100N. D C B O A B. T¸c dông vµo A mét lùc 10N. C. T¸c dông vµo A mét lùc 20N. m F D. T¸c dông vµo A mét lùc 50N.

70



E. T¸c dông vµo A mét lùc 60N. Chän ph¬ng ¸n ®óng. 15.15. Trªn thanh ngang ( khèi lîng kh«ng ®¸ng kÓ), biÕt OA = 2OB. §Ó thanh

c©n b»ng khi ®ã: A. 21 2FF A O B

B. 21 3FF

C. 21 2FF 1F 2F

D. 21 FF

E. 212

1FF

Chän ph¬ng ¸n ®óng. 15.16. Mét vËt cã thÓ quay quanh trôc O, biÕt OA = 2OB. VËt sÏ quay khi: A. 21 FF A O B

B. 21 FF

C. 12 FF

D. 21 3FF 2F 1F

E. 21 2FF

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y kh«ng ®óng.

15.17. Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:

a) Đòn bẩy luôn có…….và có………tác dụng vào nó.

b) Khi khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của người lớn hơn khoảng

cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của vật cần nâng thì dùng đòn bẩy này được

lợi………..

15.18*. Tay, chân của con người hoạt động như các đòn bẩy, các xương tay, xương

chân là đòn bẩy, các khớp xương là điểm tựa, còn các cơ bắp tạo nên lực.

Để nâng 1 vật nặng 20N, cơ bắp phải tác dụng 1 lực tới 160N, tuy nhiên cơ bắp chỉ

cần co lại 1cm cũng đã nâng vật lên 1 đoạn 8cm rồi. Người ta nói rằng, tuy không

được lợi về lực nhưng dùng đòn bẩy này lại được lợi về đường đi.

Hãy suy nghĩ về cách cử động tay, chân … và tìm hiểu xem có những đòn bẩy nào

trong cơ thể em ?

15.19. Cân nào sau đây không phải là 1 ứng dụng của đòn bẩy?

A. cân rô-béc-van

71



B. cân đồng hồ

C. cân đòn

D. cân tạ

15.20. Dụng cụ nào sau đây không phải là 1 ứng dụng của đòn bẩy?

A. cái búa nhổ đinh

B. cái cần kéo nước từ giếng lên

C. cái mở nút chai

D. dụng cụ mắc ở đầu cột cờ dùng để kéo cờ lên và hạ cờ xuống.

15.21. Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu:

Ở hình vẽ 16.1, ròng rọc 1 là ròng rọc…, vì khi làm việc, bánh xe của nó vừa quay

vừa di chuyển; ròng rọc 2 là ròng rọc…, vì khi làm việc, bánh xe của nó quay tại

chỗ. (cố định/động).

15.22. Trong các câu sau đây, câu nào là câu đúng?

A. Ròng rọc cố định có tác dụng làm thay đổi hướng của lực.

B. Ròng rọc cố định có tác dụng làm thay đổi độ lớn của lực.

C. Ròng rọc động có tác dụng làm thay đổi độ lớn của lực

D. Ròng rọc động có tác dụng làm thay đổi hướng của lực.

15.23. Máy cơ đơn giản nào sau đây không thể làm thay đổi đồng thời cả độ lớn và

hướng của lực?

A. Ròng rọc cố định

B. Ròng rọc động

C. Mặt phẳng nghiêng

D. Đòn bẩy

15.24*. Hãy thiết kế một hệ thống chuông chỉ gồm 1 ròng rọc và 1 đòn bẩy cho nhà

thờ trên. Vẽ sơ đồ hệ thống chuông của em.

15.25*. Hãy tìm hiểu xem những máy cơ đơn nào được sử dụng trong chiếc xe đạp.

15.26. Lí do chính của việc đặt ròng rọc cố định ở đỉnh cột cờ là để có thể

A. tăng cường độ của lực dùng để kéo cờ lên cao

72



B. giảm cường độ của lực dùng để kéo cờ lên cao

C. giữ nguyên hướng của lực dùng để kéo cờ lên cao

D. thay đổi hướng của lực dùng để kéo cờ lên cao.

15.27. Ròng rọc cố định được sử dụng trong công việc nào dưới đây?

A. Đưa xe máy lên bậc dốc ở cửa để vào trong nhà

B. Dịch chuyển một tảng đá sang bên cạnh

C. Đứng trên cao dùng lực kéo lên để đưa vật liệu xây dựng từ dưới lên

D. Đứng dưới đất dùng lực kéo xuống để đưa vật liệu xây dựng lên cao.

15.28. Muốn bẩy một vật nặng 200N bằng một lực 500N thì phải dùng đòn bẩy có

A. O2O=O4O

B. O2O>4O1O

C. O1O>4O2O

D. 4O1O>O2O>2O2O

15.29. Một người gánh một gánh nước. Thùng thứ nhất nặng 20kg, thùng thứ hai

nẵng 30kg. Gọi điểm tiếp xúc giữa vai với đòn gánh là O, điểm treo thùng thứ nhất

vào đòn gánh là O1, điểm treo thùng thứ hai vào đòn gánh là O2. Hỏi O1và O2 có giá

trị nào sau đây thì gánh nước cân bằng?

A. OO1=90m, OO2=90cm

B. OO1=90cm, OO2=60cm

C. OO1=60cm, OO2=90cm

D. OO1=60cm, OO2=120cm

15.30* Một học sinh muốn thiết kế một cần kéo nước từ giếng lên theo nguyên tắc

đòn bẩy với những yêu cầu sau:

1. Có thể dùng lực 40N để kéo gàu nước nặng 140N

2. O2O=2O1O (O2O là khoảng cách từ điểm buộc dây kéo tới giá đỡ; O1O là khoảng

cách từ điểm buộc dây gàu tới giá đỡ). Hỏi phải treo vào đầu dây kéo một vật nặng

có khối lượng tối thiểu bằng bao nhiêu? Biết cường độ của lực F1 lớn hơn cường độ

của lực F2 bao nhiêu lần thì O1O nhỏ hơn O2O bấy nhiêu lần.

73



15.31.Hai người dùng đòn bẩy để nâng cùng một vật nặng.Nếu gọi F2 là lực ấn của

tay người ở hình 15.8a,F2 là lực nâng của người ở hình 15.8b thì

A. F1>F2 vì B1O1<B2O2và A1O1=A2O2

B. F1<F2 vì B1O1<B2O2 và A1O1=A2O2

C. F1>F2 vì đòn bẩy thứ nhất dài hơn

D. F1=F2 vì hai đòn bẩy dài bằng nhau

15.32. Hai người cùng vác một vật nặng như nhau.

Hỏi lực kéo của tay người ở hình nào có cường độ lớn hơn?

15.33. Ñaây laø moät xaø beng duøng ñeå nhoå ñinh. Em haõy cho bieát ñieåm töïa naèm ôû

ñaâu vaø ta phaûi taùc duïng moät löïc nhö theá naøo, ôû ñaâu ñeå nhoå ñinh leân ?

15.34. Baøn chaân ñang töïa vaøo baøn ñaïp ñeå ñaïp xe ñi. Ñieåm töïa naèm ôû ñaâu ?

15.35. Hình sau laø moät duïng cuï baám loã. Ngöôøi ta ñöa giaáy vaøo khe, sau ñoù aán

thanh A ñeå dao ñi xuoáng taïo neân caùc loã treân giaáy. Em haõy chæ ra ñaâu laø ñieåm töïa ?

Ñeå löïc aán xuoáng ñöôïc nheï nhaøng, em phaûi chuù yù ñieàu gì ?

74



15.36. Hai ngöôøi mang hai vaät coù khoái löôïng nhö nhau. Hoûi ngöôøi naøo ít duøng söùc

hôn ?

15.37. Moät ngöôøi duøng xe cuùt kít ñeå chuyeân chôû caùc vaät naëng. Em haõy giaûi thích

nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa xe?

15.38. Ngöôøi ta goïi caùc ñoøn baåy sau ñaây laø ñoøn baåy loaïi 1. Em haõy nhaän xeùt chuùng

coù chung moät ñaëc ñieåm naøo?

15.39. Ngöôøi ta goïi caùc ñoøn baåy sau ñaây laø ñoøn baåy loaïi 2. Em haõy nhaän xeùt chuùng

coù chung ñaëc ñieåm naøo ?

75



15.40. Ñeå naâng moät vaät, ta caàn duøng moät ñoøn baåy. Vaät ñaët taïi B, coøn löïc taùc duïng

cuûa ngöôøi ñaët taïi A. Troïng löôïng cuûa vaät laø 36N, AB = 2,5 m.

a) Haõy ñieàn vaøo caùc oâ coøn troáng trong baûng sau :

b) Khi naøo thì löïc taùc duïng cuûa ngöôøi lôùn hôn troïng löôïng cuûa vaät ?

15.41. Haõy tìm nhöõng boä phaän trong cô theå con ngöôøi coù caùc ñoøn baåy loaïi 1, loaïi 2,

loaïi 3 ?

16. Rßng räc


Rßng räc cè ®Þnh gióp lµm thay ®æi híng cña lùc kÐo so víi khi kÐo trùc tiÕp.

Rßng räc ®éng gióp lµm lùc kÐo vËt lªn nhá h¬n träng lîng.

Palaêng laø moät heä thoáng nhieàu roøng roïc ñoäng gheùp laïi nhau, duøng ñeå naâng caùc vaät

coù troïng löôïng raát lôùn. Soá roøng roïc ñoäng caøng nhieàu thì löïc naâng caøng nheï.

76




1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa 16.1. ®éng ; cè ®Þnh. 16.1. B. Rßng räc cè ®Þnh cã t¸c dông lµm thay ®æi ®é lín cña lùc. 16.2. A. Rßng räc cè ®Þnh. 16.3. a. Gåm mét rßng räc cè ®Þnh ë B vµ mét ®ßn bÈy cã ®iÓm tùa F vµ mét ®ßn bÈy cã ®iÓm tùa ë H.. b. Khi kÐo d©y A th× çc ®iÓm B, C, E dÞch chuyÓn vÒ phÝa cöa, ®iÓm G dÞch vÒ phÝa chu«ng. 16.6. Nh÷ng m¸y c¬ ®¬n gi¶n trong xe ®¹p:

- §ßn bÈy: hai bµn ®¹p ; trôc xe, ghi ®«ng, phanh...

- rßng räc : tuú lo¹i xe cã laäi xe rßng räc bè trÝ ë phanh.

2. Bµi tËp n©ng cao. 16.7. §Ó ®a vËt cã khèi lîng 20kg lªn cao, ngêi ta sö dông rßng räc cè ®Þnh. TÝnh lùc cÇn thiÕt ®Ó ®a vËt lªn ®Òu (bá qua ma s¸t gi÷a sîi d©y vµ rßng räc). 16.8. Em sÏ sö dông m¸y c¬ ®¬n gi¶n nµo ®Ó thuËn tiÖn:

a. §a mét çi xe m¸y tõ díi s©n lªn thÒm cao 0,5m. b. §a mét x« v÷a lªn cao 15m.

16.9. §Ó ®a mét vËt nÆng 80kg lªn cao 4m, mét häc sinh líp s¸u nªn sö dông lo¹i rßng räc nµo? T¹i sao? 16.10. Khi dïng guång quay ®Ó ®a gµu níc tõ giÕng lªn. VËy guång quay ®ãng vai trß nh m¸y c¬ ®¬n gi¶n nµo? 16.11. Rßng räc ®éng lµ m¸y c¬ ®¬n gi¶n cã t¸c dông:

A. Lµm thay ®æi híng lùc khi kÐo vËt lªn.

77



B. Lµm gi¶m lùc t¸c dông khi kÐo vËt lªn. C. Lµm träng lîng cña vËt gi¶m khi kÐo lªn. D. Lµm t¨ng lùc t¸c dông khi kÐo vËt lªn. E. Lµm thay ®æi khèi lîng khi kÐo vËt lªn.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. 16.12. Rßng räc ®éng lµ m¸y c¬ ®¬n gi¶n cã t¸c dông:

A. Lµm ®æi híng cña lùc khi kÐo vËt lªn. B. Lµm gi¶m lùc t¸c dông khi kÐo vËt lªn. C. Lµm träng lîng cña vËt gi¶m khi kÐo lªn. D. Lµm t¨ng lùc t¸c dông khi kÐo vËt lªn. E. Lµm thay ®æi khèi lîng khi kÐo vËt lªn.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. 16.13. Khi dïng rßng räc ®Ó kÐo vËt nÆng tõ díi lªn ta dïng çc rßng räc nh h×nh bªn. Ta biÕt:

A. 321 FFF

B. 321 FFF

C. 321 FFF 1F 2F 3F

D. 321 FFF

E. 321 FFF

m m m NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng. 16.14. Ngêi ta dïng mét hÖ thèng m¸y c¬ gåm mÆt ph¼ng nghiªng vµ rßng räc ®Ó ®a çc vËt nÆng ®i lªn ( h×nh vÏ). Khi ®ã lùc t¸c dông:

A. F = m. B. F > P. C. F < P. m D. F = P. F E. F P.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. 16.15. HÖ thèng rßng räc bªn cã t¸c dông:

A. §æi híng t¨ng cêng ®é lùc kÐo. B. §æi híng kh«ng t¨ng cêng lùc kÐo. C. §æi híng gi¶m cêng ®é lùc kÐo. D. ChØ lµm thay ®æi híng cña lùc kÐo. E. ChØ ®æi híng, kh«ng ®îc lîi vÒ lùc.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. m 16.16. Khi sö dông hai hÖ thèng rßng

78



räc bªn ®Ó da vËt n¨ng lªn ta thÊy: A. HÖ thèng a vµ b ®Òu cho ta lîi vÒ lùc. B. HÖ thèng a vµ b kh«ng cho ta lîi vÒ lùc. C. HÖ thèng a kh«ng cho lîi vÒ lùc. D. HÖ thèng b kh«ng cho lîi vÒ lùc. E. Hai hÖ thèng ®Òu cho lîi vÒ lùc. m m

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt.

16.17. Trong công việc nào sau đây chỉ cần dùng ròng rọc động?

A. đứng từ dưới kéo vật nặng lên cao với lực kéo nhỏ hơn trong lượng của vật

B. đứng từ dưới kéo vật nặng lên cao với lực kéo bằng trọng lượng của vật

C. đứng từ trên cao kéo vật nặng từ dưới lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của

vật

D. đứng từ trên cao kéo vật nặng từ dưới lên với lực kéo bằng trọng lượng của vật

16.18. muốn đứng từ dưới để kéo một vật lên cao với lưc kéo nhỏ hơn trọng lượng

của vật phải dùng

A. một ròng rọc cố định

B. một ròng rọc động

C. hai ròng rọc động

D. một ròng rọc động và một ròng rọc cố định

Hình 16.3 là một palăng dùng để nâng vật nặng trọng lượng P lên cao.hãy dùng hình

vẽ đó dể trả lời các câu 16.11 và 16.12

16.19. Ròng rọc nào là ròng rọc động, ròng rọc nào là ròng rọc cố định?

A. ròng rọc 1 và 2 là ròng rọc cố định, ròng rọc 3 và 4 là ròng rọc động

B. ròng rọc 1,2,3,4 là ròng rọc cố định

C. ròng rọc 1,2,3,4 đều là ròng rọc động

D. ròng rọc 1 và 2 là ròng rọc động, ròng rọc 3 và 4 là ròng rọc cố định

16.20. với palăng trên, có thể kéo vật trọng lượng P lên với lực kéo F có cường độ

nhỏ nhất là

79



A. F=P

C. F=P/4

B. F=P/2

D. F=P/8

16.21. Dùng hệ thống máy cơ đơn giản vẽ ở hình 16.5 (khối lượng của ròng rọc và

ma sát giữa vật nặng và mặt phẳng nghiêng coi như không đáng kể), người ta có thể

kéo vật khối lượng 100kg với lực kéo là:

A. F=1000N

B. F>500N

C. F<500N

D. F=500N

16.22. Phải mắc các ròng rọc động và ròng rọc cố định như thế nào để với một số ít

các ròng rọc, có thể đưa một vật có trọng lượng P=1600N lên cao mà chỉ cần một

lực kéo F =100N. Coi trọng lượng của các ròng rọc là không đáng kể

16.23. Em ruùt ra keát luaän gì qua hình veõ sau ñaây ?

16.24. Coù ba quaû caân nhö nhau ñöôïc maéc nhö beân taïo thaønh moät roøng roïc ñoäng.

Heä ñöùng caân baèng. Qua sô ñoà treân, em haõy ruùt ra keát luaän veà tính chaát cuûa roøng

roïc ñoäng ?

80



16.25. Giaû söû ta duøng roøng roïc ñoäng ñeå naâng moät bao gaïo coù khoái löôïng 60kg. Ta

chæ caàn taùc duïng moät löïc baèng bao nhieâu trong caùc giaù trò sau ñaây :

A) 600N B) 100N C) 800N


A-Roøng roïc coá ñònh chæ thay ñoåi ñoä lôùn cuûa löïc.

B-Trong heä thoáng roøng roïc ñoäng, khoâng coù roøng roïc coá ñònh.

C-Roøng roïc ñoäng coù theå thay ñoåi caû ñoä lôùn vaø höôùng cuûa löïc.

D-Vôùi hai roøng roïc coá ñònh thì coù theå thay ñoåi ñoä lôùn cuûa löïc.

16.27. Trong hình veõ beân, vaät treo coù troïng löôïng 100N. Löïc keá chæ giaù trò laø bao

nhieâu ?

16.28. Roøng roïc keùp goàm hai roøng roïc coù ñöôøng kính khaùc nhau ñöôïc gaén vôùi

nhau. Em haõy quan saùt sô ñoà sau vaø neâu roõ :

a) Taùc duïng cuûa roøng roïc keùp.

b) Roøng roïc naøy töông ñöông vôùi roøng roïc naøo maø em ñaõ hoïc ?

81



16.29. Moät hoïc sinh cho raèng roøng roïc hoaït ñoäng döïa treân nguyeân taéc ñoøn baåy.

Theo em ñieàu ñoù coù ñuùng khoâng ?

17. bµi tËp «n tËp luyÖn ch¬ng I 17.1. §Ó ®o ®é dµi cña vËt ta tiÕn hµnh:

- Chän thíc ®o.

- §Æt thíc däc theo vËt.

- §äc kÕt qu¶ ®o. Çc thao t¸c trªn ®· ®óng hay sai? 17.2. §Ó lÊy 0,65kg ®êng tõ mét tói ®êng 1kg b»ng c©n R«bÐcvan vµ qu¶ c©n

200g ta lµm thÕ nµo? 17.3. Cã hai can nhùa gièng nhau mét ®ùng rîu, mét ®ùng níc lµm thÕ nµo ph©n

biÖt ®îc chóng mµ kh«ng cÇn më nót ®Ó ngöi? 17.4. H·y kÓ çc øng dông cña lùc ®µn håi mµ em biÕt. 17.5. V× sao mét vËt ®øng yªn khi treo trªn gi¸ b»ng mét sîi d©y 17.6. Nh÷ng dông cô sau thuéc lo¹i m¸y c¬ ®¬n gi¶n nµo: - Çi têi dïng ®Ó kÐo níc tõ díi giÕng s©u lªn mÆt ®Êt. - Çi kÐo. - Dèc ®ª. - Xe cót kÝt. - Bóa nhæ ®inh. - Çi k×m. 17.7. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh sau: A. Giíi h¹n ®o cña mét çi thíc lµ ®é dµi mµ khi dïng nã cã thÓ ®o

®îc. B. Giíi h¹n ®o cña mét çi thíc lµ ®é dµi lín nhÊt mµ khi dïng nã cã

thÓ ®o ®îc. C. Giíi h¹n ®o cña mét çi thíc lµ ®é dµi cña thíc. D. Giíi h¹n ®o cña thíc lµ kho¶ng çch lín nhÊt gi÷a hai v¹ch chia

trªn thíc.

82



E. Giíi h¹n ®o cña thíc lµ kho¶ng çch lín nhÊt gi÷a hai v¹ch chia trªn thíc mµ thíc cã thÓ ®o. 17.8. Khi mét qu¶ bãng bÞ biÕn d¹ng, trong nã xuÊt hiÖn: A. Lùc t¸c dông B. Lùc ®Èy C. Lùc kÐo D. Lùc ®µn håi E. Lùc nÐn. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng. 17.9. Khi mét vËt ®øng yªn, chøng tá: A. Kh«ng cã lùc xuÊt hiÖn. B. Çc lùc t¸c dông cÇn b»ng. C. Kh«ng cã lùc t¸c dông. D. A, B ®óng. E. B, C ®óng. Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 17.10. §Ó ®o thÓ tÝch cña vËt cã h×nh d¹ng bÊt kú ta sö dông: A. Thíc d©y. B. B×nh trµn, b×nh chia ®é. C. Thíc th¼ng. D. B×nh chia ®é. E. B×nh trµn, thíc th¼ng. Lùa chän nµo trªn ®©y ®óng? 17.11. Khi th¶ mét vËt nÆng, vËt nÆng r¬i xuèng ®Êt chøng tá: A. VËt nÆng cã träng lùc lín. B. VËt nÆng cã träng lîng lín. C. VËt nÆng bÞ tr¸i ®Êt hót. D. VËt nÆng cã khèi lîng lín. E. Kh«ng cã lùc t¸c dông lªn vËt nÆng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng. 17.12. Mét vËt cã khèi lîng 300g, th× träng lîng cña nã lµ: A. 3N. B. 30N. C. 0,3N. D. 0,03N. E. 300N. KÕt qu¶ nµo trªn ®©y ®óng?

83



17.13. Khi sö dông mét c©n R«bÐcvan gåm çc qu¶ c©n: 1g, 20g, 50g, 500g ®Ó c©n mét vËt. KÕt qu¶ nµo sau ®©y ghi ®óng: A. m =141g B. m = 14,1g C. m = 141,1g D. 14,01g E. 0,141g. 17.14. khi sö dông b×nh trµn vµ mét èng ®ong chia tíi ml ®Ó ®o thÓ tÝch cña mét vËt

kh«ng thÊm níc. KÕt qu¶ nµo sau ®©y ®óng: A. V = 16,0ml. B. V = 16,0cm3. C. V = 0,16l. D. V = 1,6l. F E. V = 16ml

Ch¬ng II. NhiÖt häc

84



18.Sù gi·n në v× nhiÖt cña vËt r¾n


ChÊt r¾n në ra khi nãng lªn, co l¹i khi l¹nh ®i.

Çc chÊt r¾n kh¸c nhau në v× nhiÖt còng kh¸c nhau.

ĐÑ eå cheá taïo kính thieân vaên, ngöôøi ta nung noùng thuûy tinh ñeán nhieät ñoä noùng

chaûy. Neáu ñeå kính nguoäi laïnh ñoät ngoät hoaëc khoâng ñeàu, kính seõ bò raïn nöùt. Vì vaäy

sau khi ñöôïc taïo hình, kính ñöôïc ñeå nguoäi daàn trong moät phoøng luoân ñöôïc ñieàu

hoaø nhieät ñoä, moãi ngaøy giaûm khoaûng vaøi ñoä. Nhö vaäy ñeå hoaøn thaønh moät kính

thieân vaên, phaûi maát vaøi naêm !

Ñaây laø boä ñieàu chænh nhieät töï ñoäng, thöôøng duøng ñeå ñieàu chænh nhieät ñoä cuûa caùc

bình taém nöôùc noùng. Khi noùng, maïch ñieän bò ngaét. Taïi sao ?


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 18.1. D. khèi lîng riªng cña vËt gi¶m. 18.2. B. H¬ nãng cæ lä. 18.3. 1. C. Hîp kim platinit, v× nã cã ®é në dµi b»ng ®é në dµi cña thuû tinh. 2. Thuû tinh chÞu löa në v× nhiÖt Ýt h¬n thuû tinh thêng 3 lÇn. 18.4. Khi trêi nãng çc tÊm t«n gi·n në v× nhiÖt Ýt bÞ ng¨n c¶n h¬n, tr¸nh r¸ch t«n. 18.5. a. V× thanh ngang dµi ra do h¬ nãng, b. H¬ nãng gi¸ ®o. 2. Bµi tËp n©ng cao 18.6. Khi l¾p r¸p ®êng ray xe löa ph¶i ®Æt nh÷ng thanh ray çch nhau mét kho¶ng vµi cm víi môc ®Ých g×? 18.7. Khi rãt níc s«i vµo hai cèc thóy tinh mét dµy mét máng lo¹i nµo dÔ vì h¬n

85



18.8. T¹i sao nh÷ng ®êng èng dÉn dÇu hoÆc khÝ ®èt ngêi ta thêng dïng nh÷ng èng cong ®Ó nèi? Lµm vËy cã t¸c dông g×? 18.9. Mét viªn bi thÐp cã kÝch tíc võa ®ñ lät qua mét chiÕc vßng thÐp.

a) NÕu nung nãng hßn bi lªn, nã cã thÓ chui lät qua vßng thÐp n÷a kh«ng? b) NÕu nung nãng c¶ vßng thÐp vµ bi th× viªn bi cã lät qua vßng thÐp ®îc

kh«ng? 18.10. Mét tê giÊy m¹ b¹c dïng ®Ó bäc thuèc l¸, ®em h¬ lªn ngän löa cã hiÖn tîng g× x¶y ra? Gi¶i thÝch. 18.11. Trªn mét ®Üa bµng ®ång ngêi ta cã v¹ch mét ®o¹n th¼ng. NÕu lµm nãng ®Üa th× v¹ch ®ã cßn th¼ng hay kh«ng? 18.12. Trªn mét ®Üa b»ng ®ång ngêi ta vÏ mét ®êng trßn. NÕu lµm nãng ®Üa th× vßng trßn ®ã cßn trßn n÷a hay kh«ng? 18.13. Trªn mét sè dông cô ®o lêng nh çc cèc ®ong hay çc vËt ®ùng chÊt láng, ngêi ta thêng ghi 200C phÝa díi. Con sè ®ã cã ý nghÜa nh thÕ nµo? 18.14.T¹i sao gi÷a çc chi tiÕt m¸y bao giê ngêi ta còng ®Æt çc tÊm roong b»ng giÊy Ami¨ng? 18.15. Khi nung nãng mét vËt r¾n, khi ®ã: A. Khèi lîng cña vËt t¨ng. B. Träng lîng cña vËt t¨ng. C. Khèi lîng cña vËt gi¶m. D. Träng lîng vËt t¨ng. E. Khèi lîng riªng thay ®æi. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 18.16. Trªn mét qu¶ cÇu b»ng ®ång, ngêi ta v¹ch hai ®êng xuyÕn song song. Khi ®èt nãng qu¶ cÇu ta thÊy: A. hai ®êng kh«ng cßn song song. B. hai ®êng vÉn song song víi nhau. C. hai ®êng kh«ng trßn mµ bÞ biÕn d¹ng. D. hai ®êng xuyÕn kh«ng biÕn d¹ng. E. khi ®ã hai ®êng xuyÕn bÞ mÐo. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. 18.17. Trªn mét thíc nh«m ngêi ta v¹ch çc v¹ch th¼ng song song. Khi ®èt nãng thíc ta thÊy: A. Çc v¹ch kh«ng cßn song song. B. Çc v¹ch kh«ng cßn th¼ng. C. Çc v¹ch bÞ biÕn d¹ng mÐo mã. D. Kho¶ng çch gi÷a çc v¹ch thay ®æi. E. Çc v¹ch kh«ng cã sù thay ®æi. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. 18.18. Çc roong cao su trong n¾p chai bia cã t¸c dông:

86



A. Lãt ªm tr¸nh lµm xíc miÖng chai khi di chuyÓn. B. Kh«ng cho chÊt láng ch¶y ra ngoµi khi di chuyÓn. C. Gi÷ kÝn vµ an toµn cho chai khi nhiÖt ®é thay ®æi. D. §¶m b¶o vÖ sinh cho lîng bia ë trong chai. E. Chèng va ®Ëp khi vËn chuyÓn çc chai bia. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt. 18.19. Ba thanh s¨t, ®ång vµ nh«m ë nhiÖt ®é 200C cã kÝch thíc gièng nhau. NÕu h¹ nhiÖt ®é cña chóng xuèng 00C khi ®ã: A. kÝch thíc cña thanh nh«m lín nhÊt. B. kÝch thíc cña thanh ®ång lín nhÊt. C. kÝch thíc cña thanh s¾t bÐ nhÊt. D. kÝch thíc cña thanh ®ång bÐ nhÊt. E. kÝch thíc cña thanh nh«m bÐ nhÊt. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng. 18.20. Ba qu¶ cÇu s¨t, ®ång vµ nh«m ë nhiÖt ®é 200C cã kÝch thíc gièng nhau. NÕu t¨ng nhiÖt ®é cña chóng xuèng 1000C khi ®ã: A. kÝch thíc cña qu¶ cÇu s¾t lín nhÊt. B. kÝch thíc cña qu¶ cÇu ®ång lín nhÊt. C. kÝch thíc cña qu¶ cÇu s¾t bÐ nhÊt. D. kÝch thíc cña thanh ®ång bÐ nhÊt. E. kÝch thíc cña thanh nh«m bÐ nhÊt. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng.

18.21. Khi lam lanh vât răn thi khôi lương riêng cua vât tăng vi

A. khôi lương cua vât tăng, thê tích của vật giảm

B. khôi lương cua vât giam, thê tich cua vât giam

C. khôi lương cua vât không đôi, thê tich cua vât giam

D. khôi lương cua vât tăng, thê tich cua vât không đôi.

18.22. Khi nhiêt đô thay đôi, các trụ bê tông côt thep không bi nưt vi

A. bê tông va thep không bi nơ vi nhiêt

B. bê tông nơ vi nhiêt nhiêu hơn thep

C. bê tông nơ vi nhiêt it hơn thep

D. bê tông va thep nơ vi nhiêt như nhau.

87



18.23. Ba thanh, môt băng đông , môt băng nhôm, môt băng săt , có chiều dài bằng

nhau ơ 0ºC. Khi nhiêt đô cua ba thanh cung tăng lên tơi 100ºC thi

A. chiêu dai ba thanh vân băng nhau

B. chiêu dai thanh nhôm nho nhât

C. chiêu dai thanh săt nho nhât

D. chiêu dai thanh đông nho nhât.

18.24. Môt qua câu băng nhôm bi ket trong môt vong băng săt . Đê tach qua câu ra

khỏi vòng, môt hoc sinh đem hơ nong ca qua câu va vong . Hỏi bạn đó có tách được

quả cầu ra khỏi vòng không? Tại sao?

18.25. Có hai cốc thủy tinh chồng khít vào nhau , môt ban hoc sinh đinh dung nươc

nóng và nước đá để tách hai cốc ra. Hỏi bạn đó phải làm thế nào?

18.26. Khi nhiêt đô tăng thêm 1ºC thi đô dai cua môt dây đông dai 1m tăng thêm

0,17mm. Nêu đô tăng đô dai do nơ nhiêt ti lê vơi đô dai ban đâu va đô tăng nhiêt đô

của vật thì một dây điện bằng đồng dài 50m ơ nhiêt đô 20ºC, sẽ có độ dài bằng bao

nhiêu ơ nhiêt đô 40ºC?

18.27. Khi ñoát noùng caùc thanh vaät lieäu coù chieàu daøi khaùc nhau töø 00 C ñeán 500 C

thì chieàu daøi bieán thieân theo baûng döôùi ñaây :

Vaät lieäu naøo nôû vì nhieät nhieàu nhaát, ít nhaát ?

18.28. Vaät lieäu A nôû vì nhieät nhieàu hôn vaät lieäu B. Luùc ñaàu, vaät lieäu A duøng laøm

baùnh quay, coøn vaät lieäu B duøng laøm truïc quay. Sau khi quay moät thôøi gian thì caùc

vaät lieäu noùng leân. a) Moâ taû caùc hieän töôïng xaûy ra tieáp theo. b) Laøm laïi caâu a

nhöng laàn naøy, vaät lieäu B duøng laøm baùnh quay, vaät lieäu A duøng laøm truïc quay.

88



18.29. Moät baêng keùp ñöôïc caáu taïo bôûi hai vaät lieäu coù ñoä daõn nôû vì nhieät khaùc

nhau, haøn dính laïi nhau. ÔÛ baêng keùp trong hình veõ döôùi ñaây thì lôùp L1 daõn nôû

nhieàu hay ít hôn lôùp L2 ?

18.30. Em haõy tìm hieåu nguyeân lí hoaït ñoäng cuûa ñeøn chôùp taét ñöôïc moâ taû nhö hình

veõ beân.

18.31. Haõy tìm hieåu nguyeân lí hoaït ñoäng cuûa nhieät keá kim loaïi.

18.32. ÔÛ taâm cuûa moät ñóa baèng saét coù moät loã nhoû. Neáu nung noùng ñóa thì : A-

Ñöôøng kính cuûa loã taêng. B-Ñöôøng kính cuûa loã giaûm vì saét nôû laøm loã heïp laïi. C-

Ñöôøng kính cuûa loã khoâng thay ñoåi, chæ coù ñöôøng kính ngoaøi cuûa ñóa taêng.

89



18.33. Vaïch moät ñoaïn thaúng leân moät ñoàng xu. Nung noùng ñoàng xu thì ñoaïn thaúng :

A-Bieán thaønh ñöôøng cong. B-Vaãn laø ñoaïn thaúng. C-Laø ñöôøng gaáp khuùc.

18.34. Moät thanh ñoàng ñöôïc uoán nhö hình veõ. Ñaàu A seõ chuyeån ñoäng nhö theá naøo

neáu : -Ñoát noùng ñoaïn AB vaø BC leân cuøng nhieät ñoä. -Ñoát noùng caû thanh leân cuøng

nhieät ñoä. -Thay ñoåi nhieät ñoä caùc ñoaïn nhö theá naøo thì ñieåm A ñöùng yeân.

18.35. Caâu hoûi thaûo luaän Giaû söû sau naøy, em laø moät kyõ sö nghieân cöùu vaät lieäu ñeå

laøm chaát traùm raêng. Ngoaøi yeáu toá ñoä beàn, ñoä keát dính, maøu saéc, tính thaåm myõ, em

coøn phaûi chuù yù yeáu toá naøo cuûa vaät lieäu ?

19. Sù në v× nhiÖt cña chÊt láng


ChÊt láng në ra khi nãng lªn, co l¹i khi l¹nh ®i.

Çc chÊt láng kh¸c nhau në v× nhiÖt còng kh¸c nhau.

- Khi nhieät ñoä taêng, troïng löôïng rieâng chaát loûng giaûm, chaát loûng nheï ñi, vì vaäy

trong cuøng moät khoái chaát loûng phaàn noùng luoân naèm ôû phía treân.

- Vì sao ôû nhöõng xöù laïnh, veà muøa ñoâng, caù vaø nhieàu sinh vaät khaùc vaãn soáng ñöôïc ôû

ñaùy hoà, maëc duø khi ñoù treân maët hoà, nöôùc ñaõ ñoùng baêng ?


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 19.1. C. thÓ tÝch cña chÊt láng t¨ng. 19.2. B. Khèi lîng riªng cña chÊt láng gi¶m. 19.3. Khi míi ®un, èng bÞ nãng tríc vµ gi·n në, mùc níc trong èng tôt xuèng mét chót, sau ®ã míi d©ng lªn cao h¬n møc ban ®Çu. 19.4.ThÓ tÝch cña b×nh co gi·n v× nhiÖt v× vËy çc v¹ch chia chØ ®óng ë nhiÖt ®é 200C. 19.5. Chai cã thÓ vë, do khi ®«ng dÆc thÓ tÝch cña níc t¨ng. 19.6. 1. §é t¨ng thÓ tÝch (cm3)

90



3

4

3

3

3

2

3

1

44

33

22

11

0

cmV

cmV

cmV

cmV

V

2. Xem h×nh vÏ: 10 20 30 40 50 NhiÖt ®é ( 0C)

a. cã. b. Câ. Kho¶ng 27cm3.

2. Bµi tËp n©ng cao. 19.7. T¹i sao khi nhóng nhiÖt kÕ vµo cèc níc nãng th× mùc thñy ng©n lóc ®Çu h¹ xuèng mét Ýt råi sau ®ã míi d©ng lªn?

19.8. T¹i sao nh÷ng xe bån chøa x¨ng dÇu kh«ng bao giê ngêi ta chøa ®Çy tíi n¾p?

19.9. T¹i sao khi ngêi ta ®ãng çc chai rîu hoÆc çc chÊt láng kh«ng bao

giê ®Çy? 19.10. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y ®óng : a. Khi ®un nãng mét lîng chÊt láng khi ®ã khèi lîng cña nã thay

®æi. b. Khi ®un nãng mét lîng chÊt láng khi ®ã khèi lîng riªng cña chÊt

láng thay ®æi. c. Khi ®un nãng mét lîng chÊt láng khi ®ã träng lîng cña nã thay

®æi. 19.11. T¹i sao ë çc èng dÉn dÇu thØnh tho¶ng ngêi ta uèn cong h×nh ch÷ ? 19.12. T¹i sao khi lµm nhiÖt kÕ ngêi ta thêng dïng thuû ng©n hoÆc rîu mµ

kh«ng dïng nhiÖt kÕ níc? 19.13. Khi ®un nãng mét lîng níc tõ 200C ®Õn 900C khi ®ã: A. Khèi lîng cña níc t¨ng. B. Khèi lîng t¨ng, thÓ tÝch t¨ng. C. Khèi lîng kh«ng ®æi, thÓ tÝch t¨ng. D. Khèi lîng riªng kh«ng thay ®æi. E. Träng lîng thay dæi, thÓ tÝch t¨ng. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 19.14. Khi lµm mét lîng níc tõ 1000C ®Õn 100C khi ®ã: A. Khèi lîng cña níc t¨ng. B. Khèi lîng t¨ng, thÓ tÝch gi¶m.

91



C. Khèi lîng kh«ng ®æi, thÓ tÝch t¨ng. D. Khèi lîng riªng gi¶m thÓ tÝch gi¶m. E. Khèi lîng riªng t¨ng, thÓ tÝch gi¶m. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 19.15. Hai b×nh A vµ B chøa cïng mét lîng níc ë nhiÖt ®é 200C. khi h¹

nhiÖt ®é cña b×nh A xuèng 20C vµ b×nh B xuèng 40C. Khi ®ã ta biÕt: A. VA = VB. B. VA < VB. C. VA > VB.

D. VA VB. E. B vµ D ®óng. Chän nhËn ®Þnh ®óng nhÊt. 19.16. Cã ba b×nh ®ùng rîu, dÇu ho¶ vµ thuû ng©n cã thÓ tÝch gièng nhau ë

nhiÖt ®é 500C. khi gi¶m nhiÖt ®é cña chóng xuèng tíi 100C. Khi ®ã: A. thÓ tÝch cña rîu lín nhÊt. B. thÓ tÝch cña dÇu ho¶ lín nhÊt. C. thÓ tÝch cña thuû ng©n bÐ nhÊt. D. thÓ tÝch cña Thuû ng©n lín nhÊt. E. thÓ tÝch cña dÇu ho¶ bÐ nhÊt. NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt. 19.17. Cã hai b×nh ®ùng rîu vµ dÇu ho¶, ë nhiÖt ®é 00C cã thÓ tÝch nh nhau.

NÕu t¨ng nhiÖt ®é cña chóng lªn 100C khi ®ã: A. Khèi lîng riªng cña rîu t¨ng lªn. B. Khèi lîng riªng cña dÇu ho¶ kh«ng t¨ng. C. Khèi lîng riªng cña rîu gi¶m nhanh h¬n. D. Khèi lîng riªng cña dÇu ho¶ gi¶m nhanh h¬n. E. Khèi lîng riªng cña chóng kh«ng ®æi. NhËn ®Þnh nµo ®óng trong çc nhËn ®Þnh trªn. 19.18. Cã ba b×nh ®ùng rîu, dÇu ho¶ vµ thuû ng©n cã thÓ tÝch gièng nhau

®Ëy nót ë nhiÖt ®é 500C. §Ó ph©n biÖt chóng ta gi¶m nhiÖt ®é cña chóng xuèng 100C. Khi ®ã:

A. B×nh cã møc mÆt tho¸ng tôt nhiÒu h¬n lµ b×nh dÇu ho¶. B. B×nh cã møc mÆt tho¸ng tôt nhiÒu h¬n lµ b×nh rîu. C. B×nh cã møc mÆt tho¸ng tôt nhiÒu h¬n lµ b×nh thuû ng©n. D. B×nh cã møc mÆt tho¸ng tôt Ýt nhÊt lµ b×nh rîu. E. Kh«ng thÓ ph©n biÖt ®îc theo çch trªn. Kh¼ng ®Þnh nµo ®óng.

92



19.19. Hiên tương nao sau đây se xay ra khi đun nong môt lương chât long?

A. Khôi lương cua chât long tăng.

B. Trọng lượng của chất lỏng tăng.

C. Thê tich cua chât long tăng.

D. Cả khối lượng, trọng lượng và thể tích của chât long đêu tăng.

19.20. Hiên tương nao sau đây se xay ra đôi vơi khôi lương riêng cua môt chât long

khi đun nong môt lương chât long nay trong môt binh thuy tinh?

A. Khôi lương riêng cua chât long tăng.

B. Khôi lương riêng của chất lỏng giảm.

C. Khôi lương riêng cua chât long không thay đôi.

D. Khôi lương riêng cua chât long thoat đâu giam, rôi sau đo mơi tăng.

19.21. Tại sao ở các bình chia độ thường có ghi 200C?

19.22*. An đinh đô đây nươc vào một chai thủy tinh rồi nút chặt lại rồi bỏ vào ngăn

làm nước đá của tủ lạnh . Bình ngăn không cho An làm, vì nguy hiểm. Hãy giải thích

tại sao?

19.23. Dùng những dụng cụ chính xác , ngươi ta đo đươc thê tich cua cung lương

banzen (chât long dê chay) ở những nhiệt độ khác nhau.

1. Hãy tính độ tăng thể tích (so vơi V0) theo nhiêt đô va điên vao bang.

2. Vẽ lại vào vở hình 19.2, dùng dấu (+) để ghi lại độ tăng thể tích ứng với nhiệt đ ộ

(ví dụ trong hình là độ tăng thể tích ∆V2 ứng với nhiệt độ 200C)

a) Các dấu + có nằm trên một đường thẳng không?

b) Có thể dựa vào đường biểu diễn này để tiên đoán độ tăng thể tích ở 250C không?

Làm thế nào?

19.24. Nước ở trường hợp nào dưới dây có trong lương riêng lớn nhất?

A. Thê long, nhiêt đô cao hơn 40C B. Thê long, nhiêt đô băng 4

0C

C. Thê răn, nhiêt đô băng 00C D. Thê hơi, nhiêt đô băng 100

0C

93



19.25. Khô lương riêng cua rươi ơ 00C la 800 kg/m

3. Tính khối lượng riêng của rượi

ở 500, biêt rang khi nhiêt đô tăng thêm1

0C thi thê tich cua rươi tăng thêm 1/1000 thê

tích của nó ở 00C .

19.26. Dụng cụ vẽ ở hình 19.6 dùng để đo sư nơ vi nhiêt cua chât long . Ở nhiệt độ

t10 mục nước trong ống thủy tinh ở vị trí số 0 ở nhiệt độ t 2

0C mưc nươc trong ông

thủy tinh ở vị trí số 5. Độ dài giữa 2 vạch chia liên tiếp trên ống thủy tinh lá 1 cm3.

a) hỏi khi tăng nhiệt độ từ t10C lên t2

0C , thê tich chât long tăng lên bao nhiêu cm

3?

b) kêt qua đo đo co chinh xac không ? tại sao?

c)Ở thí nghiệm hình 19.7c, nươc đươc đưa tơi nhiêt đô nao ? Thê tich cua nươc thay

đôi như thê nào từ thí nghiệm 19.7b sang thi nghiêm hinh 19.7c?

d) Tư cac thi nghiêm rut ra kêt luân vê sư nơ vi nhiêt cua nươc?

19.27. Khi haï nhieät ñoä cuûa chaát loûng thì :

A-Khoái löôïng rieâng chaát loûng giaûm, troïng löôïng rieâng taêng.

B-Khoái löôïng rieâng chaát loûng taêng, troïng löôïng rieâng giaûm.

C-Khoái löôïng rieâng vaø troïng löôïng rieâng ñeàu taêng.

D-Khoái löôïng rieâng vaø troïng löôïng rieâng giöõ khoâng ñoåi.

19.28. Em haõy ghi caùc giaù trò nhieät ñoä sau ñaây vaøo caùc hình cho phuø hôïp : 100 C,

150 C, 200 C , 250 C.

19.29. Qua thí nghieäm sau, em ruùt ra keát luaän gì ?

19.30. Qua baûng thoáng keâ sau ñaây, em coù theå keát luaän ñieàu gì ?

94



19.31. Coàn nôû vì nhieät nhieàu hôn thuûy ngaân. Vaäy moät nhieät keá röôïu vaø moät nhieät

keá coàn coù cuøng moät ñoä chia, thì tieát dieän cuûa oáng naøo nhoû hôn ?

200 lít nöôùc nôû theâm : 200 × 27 = 5400 (cm3 ) = 5,4 (lít) Theå tích nöôùc trong bình

ôû 800 C: 205,4 lít.

19.32. Moät bình thuûy tinh coù dung tích laø 2000 cm3 ôû 200 C vaø 2000,2 cm3 ôû 500

C. Bieát raèng 1000 cm3 nöôùc ôû 200 C seõ thaønh 1010,2 cm3 ôû 500 C. Luùc ñaàu bình

thuûy tinh chöùa ñaày nöôùc ôû 200 C. Hoûi khi ñun noùng leân 500 C, löôïng chaát loûng

traøn ra khoûi bình laø bao nhieâu ?

19.33. Qua baûng sau ñaây, em haõy cho bieát chaát naøo daõn nôû nhieàu nhaát, ít nhaát ?

19.34. Ñaây laø sô ñoà caáu taïo cuûa moät boä phaän töï ñoäng ñieàu chænh nhieät cuûa tuû laïnh

döïa theo nguyeân lyù daõn nôû cuûa chaát loûng theo nhieät ñoä. Vaùch ngaên laø moät maøng

co daõn, giöõ khoâng cho chaát loûng thoaùt ra ngoaøi. Em haõy trình baøy hoaït ñoäng cuûa

thieát bò ?

95



20. Sù në v× nhiÖt cña chÊt khÝ


ChÊt khÝ në ra khi nãng lªn, co l¹i khi l¹nh ®i.

Çc chÊt khÝ kh¸c nhau në v× nhiÖt còng kh¸c nhau.

ChÊt khÝ në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt láng, chÊt láng në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt r¾n.

Khoâng khí khi bò ñoát noùng thì theå tích taêng leân, troïng löôïng rieâng giaûm neân nheï ñi

bay leân cao. Caùc luoàng khí laïnh laáp vaøo choã troáng taïo thaønh gioù. Ban ngaøy, maët

ñaát noùng hôn bieån neân coù gioù töø bieån thoåi vaøo. Ban ñeâm, maët ñaát laïnh hôn bieån

neân coù gioù töø ñaát lieàn thoåi ra bieån.

Em haõy laøm thí nghieäm sau ñaây : -Pha nöôùc xaø phoøng. -Duøng oáng huùt caém vaøo

bình kín (laáy caùc bình giaáy ñöïng thöùc uoáng ñaõ duøng treân coù moät loã nhoû ñeå caém oáng

huùt). -Nhuùng ñaàu kia cuûa oáng huùt vaøo nöôùc xaø phoøng. -Ñoå nöôùc noùng leân thaønh

bình. Nöôùc noùng ñaõ laøm khoâng khí trong bình nôû ra taïo thaønh bong boùng xaø

phoøng.


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 20.1. C. KhÝ, láng, r¾n. 20.2. C. Khèi lîng riªng.

96



20.3. Khi ¸p tay vµo b×nh ta lµm cho kh«ng khÝ trong b×nh nãng lªn, në ra. Do kh«ng khÝ në ra, nªn cã mét sè kh«ng khÝ tho¸t ra ®Çu èng thuû tinh t¹o thµnh çc bät khÝ næi lªn trªn mÆt níc.

20.4. . C. nãng lªn, në ra, nhÑ ®i.

20.6. trong èng kh«ng cã kh«ng khÝ nhng nã cã h¬i thuû ng©n. §Çu bÞ h¬ nãng, h¬i thuû ng©n në ra ®Èy giät thuû ng©n vÒ phÝa kia.

2. Bµi tËp n©ng cao 20.8. ót hay bÞ bËt ra? Lµm thÕ nµo ®Ó tr¸nh hiÖn tîng trªn? 20.9. Vµo nh÷ng ngµy trê n¾ng g¾t kh«ng nªn b¬m lèp xe m¸y xe ®¹p qu¸

c¨ng. V× sao?

20.10. V× sao khi ®ãng çc chai thuèc níc hoÆc çc chai bia ë nót chai ngêi ta thêng lãt çc ®Öm cao su?

20.11. HiÖn tîng g× xÈy ra khi ®Æt mét chãng chãng nhá trªn ®Çu bãng cña mét ngän ®Ìn dÇu khi ®èt s¸ng? Gi¶i thÝch?

20.12. T¹i sao khãi thuèc l¸ ë ®Çu ®iÕu thuèc l¹i bèc lªn cao?

20.13. Khi ta ®èt löa, khãi bèc lªn cao v×: A. Khèi lîng cña kh«ng khÝ gi¶m khi ®èt nãng. B. Khèi lîng riªng cña kh«ng khÝ gi¶m khi ®èt nãng. C. ThÓ tÝch cña kh«ng khÝ gi¶m khi bÞ ®èt nãng. D. Kh«ng khÝ vïng ®èt nãng cã thÓ tÝch nhá. E. Khèi lîng cña khÝ bÞ ®èt nãng t¨ng.

NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt. 20.14. Khi ®èt nãng kh«ng khÝ trong mét b×nh hë khi ®ã:

A. Khèi lîng khÝ trong b×nh thay ®æi. B. Träng lîng riªng cña khÝ thay ®æi. C. Träng lîng cña khÝ thay ®æi. D. Khèi lîng khÝ trong b×nh kh«ng thay ®æi. E. Träng lîng riªng vµ khèi lîng thay ®æi.

NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt.

20.15. Khi ®èt nãng mét lîng khÝ trong b×nh kÝn, khi ®ã: A. KhÝ trong b×nh kh«ng në ra. B. KhÝ trong b×nh në ra në ra. C. Khèi lîng khÝ kh«ng thay ®æi. D. Träng lîng cña khÝ kh«ng ®æi. E. Khèi lîng cña khÝ kh«ng thay ®æi.

NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt.

97



20.16. KhÝ nãng nhÑ h¬n kh«ng khÝ l¹nh v×:

A. Khi l¹nh khÝ co l¹i, khèi lîng 1m3 khÝ t¨ng. B. Khi l¹nh thÓ tÝch cña kh«ng khÝ nhá h¬n khi nãng. C. Khi nãng thÓ tÝch cña khÝ lín hoan khi l¹nh. D. Träng lîng cña khÝ thay ®æi khi l¹nh. E. KhÝ nãng thÓ tÝch cña nã lín h¬n.

NhËn ®Þnh nµo ®óng.

20.17. Khèi h¬i níc bèc lªn tõ mÆt biÓn, s«ng ngßi bÞ ¸nh n¾ng mÆt trêi chiÕu nªn ........... bay lªn t¹o thµnh m©y. chän çc côm tõ sau ®Ó ®iÒn khuyÕt hoµn chØnh nhËn ®Þnh trªn.

A. në ra, nãng lªn, nhÑ ®i B. nãng lªn , në ra, nhÑ ®i C. nãng lªn vµ. D. nhÑ ®i, nãng lªn vµ E. nhÑ ®i, nãng lªn, në ra.

20.18. §èi víi chÊt r¾n, chÊt láng, chÊt khÝ khi (1) ....... thay ®æi (2) .... thay

®æi. Chän çc c©u sau ®Ó ®iÒn khuyÕt hoµn chØnh nhËn ®Þnh trªn.

A. (1) nhiªt ®é ; (2) khèi lîng B. (1) nhiªt ®é ; (2) träng lîng C. (1) nhiªt ®é ; (2) thÓ tÝch. D. (1) nhiªt ®é ; (2) kÝch thíc E. (1) nhiªt ®é ; (2) ChiÒu dµi

20.19.Trong cac cach săp xêp ca c chât nơ vi nhiêt tư nhiêu tơi it sau đây ,cách sắp

xêp nao la đung?

A.Răn, lỏng, khí. B.Răn, khí, lỏng.

C.Khí, lỏng, răn. D.Khí, răn, lỏng.

20.20.Khi chât khi trong binh nong lên thi đai lương nao sau đây cua nó thay đổi?

A.Khôi lương

B.Trọng lượng

C.Khôi lương riêng

D.Cả khối lượng, trọng lượng và khối lượng riêng.

20.21. Khoanh tron chư cai chi thư tư cua cac cum tư thich hơp dươi đây đê điên vao

chô trông cua câu:

98



Các khôi hơi nươc bôc lên tư măt biên , sông, hô, bị ánh nắng mặt trời chiếu vào nên

............và bay lên tạo thành mây.

A.Nơ ra, nóng lên, nhẹ đi. B.Nhẹ đi, nơ ra, nóng lên.

C.Nóng lên, nơ ra, nhẹ đi. D.Nhẹ đi, nóng lên, nơ ra.

20.22*Có người giải thích quả bóng bàn bị bẹp ,khi đươc nhung vao nươc nong se

phông lên như cu, vì vỏ bóng bàn gặp nóng nở ra và bóng phồng lên.

Hãy nghĩ ra một thí nghiệm chứng tỏ cách giải thích trên là sai.

20.23*.Ngươi ta đo thê tich cua môt khi ơ nhiêt đô khac nhau va thu đươc kêt qua

sau:

Nhiêt đô(0C) 0 20 50 80 100

Thê tich (lít) 2,00 2,14 2,36 2,60 2,72

Hãy vẽ đường biểu diễn sự phụ thuộc củ a thê tich vao nhiêt đô va nhân xet vê hinh

dạng của đường này.

-Trục nằm ngang là trục nhiệt độ:1cm biêu diên 100C

-Trục thẳng đứng là trục thể tích :1cm biêu diên 0,2 lít

20.24.Khi tăng nhiệt độ của 1 lượng khí đựng trong bình kính làm bằng inva(1 chất

rắn hầu như không dãnh nở vì nhiệt),thì đại lương nào sau đây của nó thay đổi?

A.Khôi lượng riêng

B.Khối lượng

C.Thể tích

D.Cả 3 phương án A,B,C đều sai

20.25.Qua baûng sau ñaây, em coù nhaän xeùt gì veà söï nôû nhieät cuûa caùc chaát ?

20.26.Choïn caâu ñuùng :

A- Khi nhieät ñoä giaûm, troïng löôïng rieâng khoái khí giaûm.

B- Khi nhieät ñoä taêng, troïng löôïng rieâng khoái khí taêng.

C- Khi nhieät ñoä taêng hoaëc giaûm, troïng löôïng rieâng khoái khí khoâng thay ñoåi.

D- Khi nhieät ñoä taêng, troïng löôïng rieâng khoái khí giaûm.

99



20.27.Khi mang ñeán moät traïm söûa xe, ngöôøi thôï söûa xe laáy caây goõ vaøo baùnh xe vaø

hoûi taøi xeá: “ Xe vöøa chaïy moät ñoaïn ñöôøng daøi, coù ñuùng khoâng ?”. Taøi xeá traû lôøi :

“Vaâng, ñuùng theá”. Theo em döïa vaøo ñaâu maø ngöôøi thôï ñoaùn ñuùng nhö vaäy ?

20.28.Em haõy giaûi thích hieän töôïng quan saùt ñöôïc trong thí nghieäm sau ñaây :

20.29.Khi söû duïng caùc bình chöùa chaát khí nhö eâte, bình ga…, ta phaûi chuù yù ñieàu gì ?

20.30.Taïi sao trong cuoäc soáng haøng ngaøy, ta khoâng duøng caùc loaïi nhieät keá öùng

duïng söï daõn nôû cuûa chaát khí maëc daàu chaát khí daõn nôû nhieàu hôn chaát loûng vaø chaát

raén ?

20.31.Ñoå nöôùc noùng vaøo moät bình kín roài caém vaøo moät oáng huùt. Khi nhieät ñoä taêng

nöôùc daâng leân trong oáng.

- Baïn A giaûi thích : Nöôùc noùng neân nôû ra daâng leân trong oáng huùt.

- Baïn B giaûi thích : Lôùp khoâng khí beân trong noùng leân nôû ra roài ñaåy nöôùc leân trong

oáng. Em coù yù kieán nhö theá naøo veà söï giaûi thích cuûa hai baïn aáy ?

20.32. ÔÛ 00 C, 0,5 kg khoâng khí chieám theå tích 385 l. ÔÛ 300 C 1kg khoâng khí

chieám theå tích 855l.

a) Tính khoái löôïng rieâng cuûa khoâng khí ôû hai nhieät ñoä treân.

b) Tính troïng löôïng rieâng cuûa khoái khí ôû hai nhieät ñoä treân.

100



c) Neáu trong moät phoøng coù hai loaïi khoâng khí treân thì khoâng khí naøo naèm ôû phía

döôùi ? Giaûi thích taïi sao khi vaøo phoøng, thöôøng ta thaáy laïnh chaân ?

21. Mét sè øng dông cña sù në v× nhiÖt


Sù në v× nhiÖt cña çc chÊt r¾n, láng vµ khÝ cã nhiÒu øng dông trong thùc tÕ vµ trong kü thuËt. Thùc nghiÖm chøng tá r»ng khi mét vËt ®ang d·n në v× nhiÖt mµ bÞ vËt kh¸c ng¨n c¶n th× cã thÓ g©y ra mét lùc lín.

Trong kü thuËt sù në v× nhiÖt øng dông nhiÒu trong çc thiÕt bÞ tù ®éng nh øng dông cña b¨ng kÐp vµo viÖc ®ãng ng¾t tù ®éng çc m¹ch ®iÖn.

Vaät lieäu thaân maùy bay phaûi chòu caùc nhieät ñoä raát khaùc nhau : ÔÛ maët ñaát laø nhieät ñoä

bình thöôøng khoaûng töø 200 C ñeán 300 C, khi leân ñeán ñoä cao treân 10 km thì nhieät

ñoä thaáp hôn 00 C. Coøn khi bay vôùi vaän toác lôùn hôn vaän toác aâm thanh, do ma saùt

vôùi khoâng khí maø nhieät ñoä ñaàu muõi coù theå ñeán 1530 C, ôû caùnh laø 1300 C, thaân laø

1160 C. Trong nhöõng ñieàu kieän nhö theá, vaät lieäu cheá taïo maùy bay vaãn phaûi baûo

ñaûm ñoä beàn, khoâng bò raïn nöùt do hieän töôïng co daõn vì nhieät.

ÔÛ trong caùc caên phoøng hay trong xe oâ-toâ, taïi sao maùy laïnh thöôøng ñeå ôû phía treân

cao, coøn maùy söôûi thì ñeå phía döôùi thaáp ? YÙ kieán cuûa em nhö theá naøo ?


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 21.1. Khi rãt níc ra cã lîng kh«ng khÝ ë ngoµi trµn vµo phÝch. NÕu ®Ëy nót ngay th× lîng kh«ng khÝ nµy nãng lªn në ra ®Èy nót phÝch ra ngoµi. §Ó kh¾c phôc hiÖn tîng nµy ngêi ta kh«ng nªn ®Ëy nót ngay mµ chê cho khÝ nãng lªn në ra vµ trµn ra ngoµi bít sau ®ã míi ®Ëy nót. 21.2. Khi rãt níc nãng vµo cèc thuû tinh, nÕu cèc dµy khi tiÕp xóc víi níc líp thuû tinh phÝa trong gi·n në, trong khi ®ã líp thuû tinh ngoµi vÉn l¹nh v× thÕ thµnh cèc d·n në kh«ng ®Òu g©y nøt nÎ lµ vë cèc. Ngîc l¹i nÕu cèc máng líp thuû tinh trong vµ ngoµi nãng lªn vµ d·n në ®ång ®Òu nªn cèc kh«ng vë. 21.3. Khi nguéi ®inh rivª co l¹i siÕt ch¹t hai tÊm kim lo¹i. 21.4. h×nh 21.2a: Khi nhiÖt ®é t¨ng ; h×nh 21.2b: khi nhiÖt ®é gi¶m. 21.5. Nung nãng ®ai s¾t cho nã në ra ®Ó l¾p vµo b¸nh xe. Sau ®ã lµm nguéi b»ng çch nhóng vµo níc v¸nh ®ai co l¹i, xiÕt chÆt vµo b¸nh xe. 21.6. Khi nhiÖt ®é cao, thanh thÐp vµ vµ èng ®ång thau dµi ra, nhng èng ®ång në ra nhiÒu h¬n, kÐo thanh thÐp xuèng díi ®ãng bít ®êng dÉn ga lµm ga vµo lß gi¶m vµ nhiÖt ®é cña lß còng gi¶m.

2. Bµi tËp n©ng cao. 21.7. T¹i sao b¨ng kÐp bÞ uèn cong khi bÞ nung nãng?

101



21.8. T¹i sao ë çc cÇu bµng s¾t thÐp b¾c qua s«ng, gèi ®ì hai ®Çu ®îc ®Æt trªn çc con l¨n?

21.9. Ngêi ta c¾t mét tÊm ®ång nguyªn chÊt thµnh mét gãc nh h×nh bªn. NÕu nung nãng th× gãc cã thay ®æi kh«ng?

21.10. Mét ®o¹n d©y kim lo¹i cã chiÒu dµi 4l ®îc l bÎ cong nh h×nh bªn. Mét ®Çu g¾n trªn gi¸ cè ®Þnh. Khi nung nãng th× ®Çu A dÞch chuyÓn thÕ nµo? l 2l

21.11. T¹i sao khi x©y dùng çc bøc têng dµi Ngêi ta kh«ng x©y liÒn nhau mµ x©y tõng ®o¹n çch nhÞp?

21.11. X©y çch nhÞp thµnh nhiÒu ®o¹n ®Ó tr¸nh hiÖn tîng nøt nÎ do hiÖn tîng co d·n têng khi thêi tiÕt thay ®æi. 21.12. Mét b¨ng kÐp lµm tõ hai kim lo¹i s¾t vµ ®ång, sau khi nung nãng mét thêi gian nã sÏ cong vÒ phÝa:

A. Kim lo¹i tiÕp xóc nhiÖt. B. Thanh kim lo¹i b»ng s¾t. C. Thanh kim lo¹i b»ng ®ång. D. Tuú thuéc thêi gian ®èt nãng.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng?

21.13. Mét bul«ng cña m¸y ®îc vÆn chÆt lÇn lît bëi çc con èc b»ng ®ång, s¾t, nh«m. khi nung nãng cïng mét nhiÖt ®é ta thÊy:

A. èc b»ng s¾t láng h¬n èc nh«m.

B. èc b»ng s¾t láng h¬n èc ®ång.

C. èc b»ng s¾t láng h¬n èc nh«m vµ ®ång.

D. èc b»ng s¾t chÆt h¬n èc nh«m vµ ®ång. E. Çc èc trªn ®Òu chÆt nh nhau.


21.14. Çc tÊm roong lãt ë çc phÇn cña m¸y næ cã t¸c dông chÝnh lµ: A. Chèng nøt m¸y khi co gi·n v× nhiÖt. B. Lµm kÝn m¸y, kh«ng cho dÇu mì ch¶y ra. C. Lµm kÝn m¸y khi m¸y nãng. D. Lµm kÝn m¸y khi m¸y nguéi.

102



E. TÊt c¶ çc t¸c dông trªn. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng?

21.15. Khi tr²ng hay l²t “s©n xi m¨ng” ®Ó tr²nh nøt nÎ ngêi ta thêng: A. §óc tõng tÊm cã diÖn tÝch lín. B. §óc nhiÒu tÊm nhá ghÐp víi nhau. C. TÊm lín hay nhá ®Òu gièng nhau. D. TÊm lín tèt h¬n nhiÒu tÇm nhá. E. Trén hå v÷a thËt giµ xi m¨ng.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt?

21.16. Çc èng dÉn d©u, dÉn h¬i ga, h¬i nãng... thØnh tho¶ng ngêi ta bè trÝ vµi ®o¹n cong cã t¸c dông:

A. ThuËn lîi khi l¾p ®Æt çc thiÕt bÞ. B. Lµm gi¶m dßng ch¶y cña dÇu, khÝ. C. §¶m b¶o ®êng èng do co gi·n v× nhiÖt D. T¨ng chiÒu dai cña èng ®Ó chøa nhiÒu dÇu. E. T¨ng thÈm mü cña ®êng èng dÉn dÇu, khÝ.


21.17. B¨ng kÐp ho¹t ®éng dùa trªn hiÖn tîng: A. ChÊt r¾n bÞ nung nãng ®Òu në ra. B. ChÊt r¾n khi lµm l¹nh sÏ bÞ co l¹i. C. Sù në v× nhiÖt kh¸c nhau cña çc chÊt r¾n. D. Sù co v× nhiÖt kh¸c nhau cña çc chÊt r¾n. E. Sù cong cña b¨ng kÐp khi nhiÖt ®é thay ®æi.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt?

21.18.Tại sao khi rót nước nóng ra khỏi phích nước(bình thủy),rồi đậy nút lại ngay

hay bị bật ra?Làm thế nào để tránh hiện tượng này?

21.19. Tại sao rót nước vào cốc thủy tinh dày thì cốc dễ vỡ hơn là rót nước vào cốc

thủy tinh mỏng?

21.20 Đê ghep chăt 2 tâm kim loai vao nhau ngươi ta thương dung phương phap tan

rive. Nung nong đo đinh rive rôi đăt nhanh vao lô xuyên qua 2 tâm kim loai . Dùng

búa tán đầu rive còn lại cho bẹt ra . Khi nguôi, đinh rive se xiêt chăt 2 tâm kim loai .

Hãy giải thích tại sao?

21.21. Băng kep hoat đông dưa trên hiên tương

A. chât răn nơ ra khi nong lên

B. chât răn co lai khi lanh đi

103



C. chât răn co dan vi nhiêt it hơn chât long

D. các chất rắn khác nhau co dãn vì nhiệt khác nhau

21.22. Em hình dung em laø kyõ sö cheá taïo ñoäng cô xe hôi. Em haõy trình baøy

nguyeân taéc choïn löïa vaät lieäu ñeå ñoäng cô hoaït ñoäng toát ôû moïi nhieät ñoä.

21.23. Tại sao băng kép lại bị uốn cong như khi bị nung nóng? Chọn câu trả lời đúng

và đầy đủ nhất.

- Vì băng kép dãn nở vì nhiệt

- Vì sắt và đồng dãn nở vì nhiệt khác nhau

- Vì sắt dãn nở vì nhiệt nhiều hơn đồng

- Vì đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn sắt.

21.24. Vật nào dưới đây có nguyên tắc hoạt động không dựa trên sự nở vì nhiệt?

A. Nhiệt kế kim loại B. Băng kép

C. Quả bóng bàn D. Khí cầu dùng không khí nóng.

21.25. Có hai băng kép loại “ nhôm – đồng” và “ đồng – thép”. Khi được nung nóng

thì hai băng kéo đều cong lại, thành nhôm của băng thứ nhất nằm ở vòng ngoài,

thanh thép của băng thứ hai nằm ở vòng trong. Hỏi cách sắp xếp các chất theo thứ tự

nở vì nhiệt từ ít đến nhiều nào dưới đây là đúng?

A. Thép, đồng, nhôm B. Nhôm, đồng, thép

C. Thép, nhôm, đồng D. Đồng, nhôm, thép.

21.26. Lấy kéo cắt một băng dài từ tờ giấy bạc trong bao thuốc lá ( giấy bạc được

cấu tạo từ một lớp nhôm mỏng ép dính với một lớp giấy). Dùng tay căng băng theo

phương nằm ngang, mặt nhôm nằm ở phía dưới, rồi di chuyển băng đi lại trên ngọn

lửa sao cho băng không cháy. Mô tả hiện tượng xảy ra. Giải thích.

21.27. Người ta thường thả “ đèn trời “ trong các dịp lễ hội. Đó là một khung nhẹ

hình trụ được bọc vải hoặc giấy, phía dưới treo một ngọn đèn ( hoặc một vật tẩm dầu

dễ cháy). Tại sao khi đèn ( hoặc vật tẩm dầu) được đốt lên thì “ đèn trời” có thể bay

lên cao?

21.28. Haõy giaûi thích :

-Taïi sao giöõa caùc toaø nhaø lôùn thöôøng coù khe hôû ?

-Taïi sao caùc oáng nöôùc thöôøng ñöôïc noái vôùi nhau baèng ñeäm cao su.

-Taïi sao ôû caùc naép cuûa bình xaêng xe thöôøng coù moät loã raát nhoû?

104



-Taïi sao khoâng neân ñeå xe ñaïp ngoaøi naéng ?

21.29. Hình veõ sau ñaây moâ taû moät rô–le ñieän, nghóa laø neáu doøng ñieän qua rô le

quaù maïnh, laøm noùng daây gaây nguy hieãm thì rô-le töï ngaét doøng ñieän. Em haõy neâu

nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa rô-le naøy.

21.30. Hình veõ sau ñaây moâ taû caáu taïo cuûa moät baøn laø töï ñoäng, luoân duy trì nhieät ñoä

naèm trong moät khoaûng xaùc ñònh. Doøng ñieän ñi qua daây ñoát laøm noùng baøn laø.

a) Moâ taû hoaït ñoäng cuûa baøn laø.

b)Neáu muoán taêng nhieät ñoä cuûa baøn laø thì ta phaûi ñieàu chænh oác theo höôùng naøo?

21.31. Caùc thôï ñieän coù kinh nghieäm chæ caàn nhìn vaøo ñöôøng daây laø coù theå bieát nôi

naøo duøng ñieän nhieàu hay ít. Ñieàu naøy coù cô sôõ hay khoâng ?

21.32. Em haõy tìm hieåu caùc nguyeân taéc söû duïng bình ga trong gia ñình vaø trao ñoåi

vôùi baïn beø ñeå cuøng nhau phoøng traùnh nguy hieåm.

22. NhiÖt kÕ - NhiÖt giai


NhiÖt kÕ lµ dông cô ®Ó ®o nhiÖt ®é.

NhiÖt kÕ thêng dïng ho¹t ®éng dùa trªn hiÖn tîng sù në v× nhiÖt cña çc chÊt.

Cã nhiÒu lo¹i nhiÖt kÕ nh : nhiÖt kÕ thuû ng©n, nhiÖt kÕ rîu, nhiÖt kÕ y tÕ ... mçi nhiÖt kÕ ®Òu cã giíi h¹n ®o vµ §CNN.

105



NhiÖt giai lµ mét thang ®o nhiÖt ®é theo quy íc nµo ®ã.


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 22.1. C. NhiÖt kÕ thuû ng©n. 22.2. B. Rîu s«i ë nhiÖt ®é thÊp h¬n 1000C. 22.3. Do thuû ng©n në v× nhiÖt nhiÒu h¬n thuû tinh. 22.4. Kh«ng. V× thÓ tÝch thuû ng©n trong hai nhiÖt kÕ t¨ng lªn nh nhau, nªn trong èng thuû tinh cã tiÕt diÖn nhá mùc thuû ng©n d©ng cao h¬n. 22.5. 1.B. 270C.

2. Kh«ng cã c©u nµo ®óng. 3. B. 7 giê 4. C. 12 giê.

22.6.V× nhiÖt ®é c¬ thÓ chØ vµo kho¶ng 340C ®Õn 420C. 22.7. a. NhiÖt kÕ kim lo¹i. b. NhiÖt kÕ y tÕ. c. NhiÖt kÕ thuû ng©n. d. NhiÖt kÕ rîu. 2.Bµi tËp n©ng cao 22.8. §Ó ®o nhiÖt ®é cña níc s«i ta dïng nhiÖt kÕ rîu hay nhiÖt kÕ thuû ng©n chÝnh x¸c h¬n? T¹i sao? 22.9. §Ó ®o nhiÖt ®é cña nh÷ng vËt cã nhiÖt ®é kho¶ng 2000C ta sö dông lo¹i nhiÖt

kÕ nµo? 22.10. Kho¶ng çch gi÷a hai v¹ch chia cïng 10 trªn hai nhiÖt kÕ rîu vµ thuû ng©n

cã nh nhau kh«ng? T¹i sao? 22.11. T¹i sao ngêi ta dïng rîu mµu ®Ó lµm nhiÖt kÕ mµ kh«ng lµm níc mµu ®Ó

lµm nhiÖt kÕ? 22.12. TÝnh xem níc nãng ë 520C t¬ng øng bao nhiªu 0F? 22.13. B¶ng díi ®©y ghi tªn çc nhiÖt kÕ vµ thang ®o cña chóng. §Ó ®o nhiÖt ®é

cña m«i trêng ta dïng nhiÖt kÕ nµo? A. NhiÖt kÕ kim lo¹i. B. NhiÖt kÕ rîu. C. NhiÖt kÕ y tÕ. D. NhiÖt kÕ thuû ng©n. E. B vµ D. Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt? 22.14. §Ó chÕ t¹o nhiÖt kÕ ®o nhiÖt ®é ngêi ta chñ yÕu dùa vµo hiÖn tîng: A. Sù co d·n cña chÊt r¾n. B. Sù co d·n cña chÊt láng.

Lo¹i nhiÖt kÕ Thang ®o

Thuû ng©n Kim lo¹i Rîu Y tÕ

-100C ®Õn 1100C 00C ®Õn 4000C -300C ®Õn 600C 340C ®Õn 420C

106



C. Sù co d·n cña chÊt khÝ. D. Sù co d·n cña chÊt r¾n vµ chÊt láng. E. Sù co d·n cña chÊt r¾n vµ chÊt khÝ. NhËn ®Þnh nµo ®óng nhÊt. 22.15. Ngêi ta dïng rîu mµu mµ kh«ng dïng níc mµu ®Ó lµm nhiÖt kÕ bëi: A. Níc mµu Ýt co d·n v× nhiÖt. B. Rîu co d·n v× nhiÖt tèt h¬n níc. C. Níc co d·n v× nhiÖt kh«ng ®Òu. D. Níc ®«ng ®¾c thµnh ®¸ ë 00C. E. C vµ D ®Õu ®óng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt. 22.16. Kh«ng dïng nhiÖt kÕ y tÕ ®Ó ®o nhiÖt ®é m«i trêng v× : A. Thuû ng©n chØ co gi·n trong kho¶ng 340C ®Õn 420C. B. Thuû ng©n chøa trong nhiÖt kÕ y tÕ co gi·n Ýt. C. NhiÖt kÕ y tÕ lµ nhiÖt kÕ chuyªn dông ®o nhiÖt c¬ thÓ.

D. èng qu¶n dÉn thuû ng©n cña nhiÖt kÕ y tÕ ng¾n. E. Thang ®o nhiÖt ®é cña nhiÖt kÕ y tÕ ng¾n. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 22.17. 800C t¬ng ®¬ng víi: A. 960C B. 1260C C. 1760C D. 1560C E. 1360C. KÕt qu¶ nµo ®óng? 22.18. Mét ngêi b×nh thêng cã nhiÖt ®é c¬ thÓ 370C t¬ng ®¬ng víi: A. 56,60C B. 72,60C C. 88,60C D. 98,60C E. 100,60C. KÕt qu¶ nµo ®óng?

22.19. Nhiệt kế nào dưới đây có thể dùng để đo nhiệt độ của băng phiến đang nóng

chảy?

A. Nhiệt kế rượu.

B. Nhiệt kế y tế.

C. Nhiệt kế thủy ngân.

107



D. Cả 3 nhiệt kế trên đều không dùng được.

22.20. Không thể dùng nhiệt kế rượu để đo nhiệt độ của hơi nước đang sôi vì:

A. Rượu sôi ở nhiệt độ cao hơn 1000C.

B. Rượu sôi ở nhiệt độ thấp hơn 1000C.

C. Rượu đông đặt ở nhiệt độ thấp hơn 1000C.

D. Rượu đông đặt ở nhiệt độ thấp hơn 1000C.

22.21. Khi nhiệt kế thủy ngân (hoặc rượu) nóng lên thì cả bầu chứa và thủy ngân

(hoặc rượu) đều nóng lên. Tại sao thủy ngân (hoặc rượu) vẫn dâng lên trong ống

thủy tinh?

22.22. Hai nhiêt kê cung co bâu chưa 1 lương thuy ngân như nhau , nhưng ông thuy

tinh co tiêt diên khac nhau . Khi đăt ca hai nhiêt kê nay vao hơi nươc đang sôi thi

mưc thuy ngân trong hai ông co dâng cao như nhau không? Tại sao?

22.23 . Trong 1 ngày hè , 1 học sinh theo dõi nhiệt độ không khí trong nhà và lập

đươc bang bên.

Hãy dùng bảng ghi nhiệt độ theo thời gian này để chọn câu trả lời đúng cho các câu

hỏi sau đây :

Bảng theo dõi nhiệt độ

Thơi gian Nhiêt đô

7 giơ

9 giơ

250C

270C

10 giơ

12 giơ

290C

310C

16 giơ

18 giơ

300C

290C

Nhiêt đô luc 9 giơ la bao nhiêu?

A. 250C.

B. 270C.

108



C. 290C.

D. 300C

Nhiêt đô 310C vao luc mây giơ?

A. 7 giơ.

B. 9 giơ.

C. 10 giơ.

D. 12 giơ.

Nhiêt đô thâp nhât vao mây giơ?

A. 18 giơ.

B. 16 giơ.

C. 12 giơ.

D. 10 giơ.

22.24 Tại sao bảng chia độ của nhiệt kế y tế lại không có nhiệt độ dưới 340C va trên

420C?

22.7. Bảng dưới đây ghi tên các loại nhiệt kế và nhiệt độ ghi trên thang đo của

chúng

Loại nhiệt kế Thang nhiêt đô

Thủy ngân

Rươu

Kim loai

Y tê

Tư - 100C đên 110

0C

Tư – 300 C đên 60

0C

Tư 00C đên 400

0C

Tư 340C đên 42

0C

Phải dung loai nhiêt kê nao đê đo nhiêt đô cua ban la, cơ thê ngươi, nươc

đang sôi, không khi trong phong?

22.25. Chọn câu sai. Nhiêt kê thuy ngân dung đê đo:

A. nhiêt đô cua lo luyên kim đang hoat đông.

B. nhiêt đô cua nươc đang tan.

109



C. nhiêt đô khi quyên.

D. nhiêt đô cơ thê.

22.26. Lí do nào sau đây là 1 trong nhưng li do chinh khiên ngươi ta chi chê tao

nhiêt kê rươu ma không chê tao nhiêt kê nươc?

A. vì nước dãn nở vì nhiệt kém rượu.

B. vì nhiệt kế nước không đo được những nhiệt độ trên 1000C.

C. vì nhiệt kế nước không đo được những nhiệt độ 1000C.

D. vì nước dãn nở vì nhiệt một cách đặc biệt không đều.

22.27. Khi dung nhiêt kê đê đo nhiêt đô cua chinh cơ thê minh , ngươi ta phai thưc

hiên cac thao tac sau (chưa đươc săp xêp theo đung thư tư):

a) Đặt nhiệt kế vào nách trái, rôi kep canh tay lai đê giư nhiêt kê

b) Lây nhiêt kê ra khoi nach đê đoc nhiêt kê

c) Dùng bông lau sach thân va bâu nhiêt kê

d) Kiêm tra xem thuy ngân đa tut hêt xuông bâu nhiêt kê chưa . Nêu chưa , thì vẩy

nhiêt kê cho thuy ngân tut xuông.

A. a,b,c,d.

B. d,c,a,b.

C. d,c,b,d.

D. b,a,c,d.

22.28*. Bảng sau đây ghi sự thay đổi nhiêt đô cua không khi theo thơi gian dưa trên

sô liêu cua môt tram khi tương ơ Ha Nôi ghi đươc vao môt ngay mua đông.

Thơi gian (giơ) 1 4 7 10 13 16 22

Nhiêt đô (0C) 13 13 13 18 20 17 12

Hãy vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ của không khí theo thời gian ghi ở bảng

trên. Lây gôc truc năm ngang (trục hoành) là 0 giơ va 1 cm ưng vơi 2 giơ, lây gôc

trục thẳng đứng (trục tung) là 100C va 1 cm ưng vơi 2

0C.

Nhiêt đô thâp nhât, cao nhât trong ngay la vao luc nao? Độ chênh lệch nhiệt độ trong

ngày là bao nhiêu?

22.29*. Em haõy cho bieát ñaët maét nhö theá naøo thì ñoïc ñuùng soá chæ cuûa nhieät keá :

110



22.30*. Haõy ñieàn caùc töø nhieät ñoä, nhieät keá, nhieät giai vaøo caùc choã troáng cho phuø

hôïp : Ñeå ño……………….ngöôøi ta duøng caùc loïai nhieät keá khaùc nhau nhö ………………thuûy

ngaân, ………………röôïu, ………………kim loïai. ÔÛ Vieät Nam söû duïng ………………Xenxiut, phaàn

lôùn ôû caùc nöôùc noùi tieáng Anh thì söû duïng ……………… Farenhai.

22.31*. Baïn A bò soát cao. Baïn B duøng tay sôø vaøo traùn baïn A.

-Baïn B thaáy traùn baïn A laïnh hay noùng ?

-Baïn A thaáy baïn B laïnh hay noùng ?

Làm laïi caùc noäi dung treân neáu hai baïn bò soát nhö nhau. Töø ñoù em ruùt ra keát luaän

ñeå ño chính xaùc nhieät ñoä cô theå ta phaûi laøm gì ?

22.32*. Trong nhieät giai Farenhai, nhieät ñoä cuûa nöôùc ñaù ñang tan laø 320 F, cuûa hôi

nöôùc ñang soâi laø 2120 F. Nhieät ñoä treân nhieät keá y teá töø 340 C ñeán 420 C thì töông

öùng vôùi nhieät ñoä bao nhieâu treân nhieät giai Farenhai ?

Chuù yù: Thuûy ngaân raát ñoäc vì vaäy neáu nhieät keá thuûy ngaân bò vôõ, phaûi baùo caùo ngay

vôùi giaùo vieân. Khoâng ñöôïc ñuøa vôùi caùc gioït thuûy ngaân !

22.33. Taïi sao phía ñaàu treân cuûa nhieät keá thuûy ngaân hay nhieät keá röôïu thöôøng

phình ra?

22.34. Moät nhieät keá sau moät thôøi gian söû duïng coù hieän töôïng sau : caùc vaïch röôïu bò

ñöùt ñoïan. Em haõy cho bieát taïi sao vaø caùch phoøng traùnh.

22.5. Haõy ñieàn caùc giaù trò sau ñaây vaøo coät beân phaûi cho phuø hôïp : 60000 C ; 370 C

; 420 C ; -880 C

111



24 - 25. Sù nãng ch¶y vµ sù ®«ng ®Æc


Sù chuyÓn tõ thÓ r¾n sang thÓ láng gäi lµ sù nãng ch¶y.

Sù nãng ch¶y cã çc ®Æc ®iÓm sau:

- Mçi chÊt r¾n cã nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh, çc chÊt r¾n kh¸c nhau th× nhiÖt ®é nãng ch¶y kh¸c nhau.

- Trong suèt qu¸ tr×nh nãng ch¶y, nhiÖt ®é cña vËt kh«ng thay ®æi.

Sù chuyÓn tõ thÓ láng sang thÓ r¾n gäi lµ sù ®«ng ®Æc.

Sù ®«ng ®Æc cã çc ®Æc ®iÓm sau: Mét chÊt cã thÓ nãng ch¶y ë nhiÖt ®é nµo th× còng cã thÓ ®«ng ®Æc ë nhiÖt ®é ®ã.

Trong suèt qu¸ tr×nh ®«ng ®Æc, nhiÖt ®é cña vËt kh«ng thay ®æi.

Neáu baêng ñaù ôû hai ñòa cöïc tan ra thì möïc nöôùc bieån seõ daâng cao 70m. Ñoù laø moät

thaûm hoaï cho Traùi Ñaát. Vì vaäy nhieäm vuï cuûa taát caû moïi ngöôøi laø phaûi baûo veä moâi

tröôøng, giöõ cho khí haäu ñöôïc oån ñònh.

Ñe å xaùc ñònh nhieät ñoä noùng chaûy cuûa chì, moät hoïc sinh ñaõ thöïc hieän thí nghieäm

nhö hình veõ beân baèng caùch laáy chì boû vaøo trong oáng nghieäm vaø ñun noùng. Döïa

vaøo hình veõ, em haõy :

-Saép xeáp caùc oáng nghieäm theo thöù töï thôøi gian.

- Xaùc ñònh giaù trò nhieät ñoä ôû caùc oáng nghieäm coøn laïi.

-

112




1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 24 - 25. 1. C. §èt mét ngän ®Ìn dÇu. 24 - 25. 2. NhiÖt ®énãng ch¶y b»ng nhiÖt ®é ®«ng ®Æc. 24 - 25. 3.V× nhiÖt ®é ®«ng ®Æc cña rîu thÊp ( -1170C) vµ nhiÖt ®é cña kh«ng khÝ kh«ng thÓ xuèng díi nhiÖt ®é nµy. 24 - 25. 7. NhiÖt ®é ë phÇn lín bÒ mÆt tr¸i ®Êt lín h¬n nhiÖt ®é ®«ng ®Æc cña níc. MÆt kh¸c khi nhiÖt ®é h¹ thÊp xuèng th× chØ cã líp níc ë trªn ®«ng ®Æccßn phÝa dêi níc vÉn ë thÓ láng. 24 - 25. 8. - C©y nÕn A ®ang ch¸y. Khi ch¸y nÕn bÞ nãng, thÓ tÝch nÕn t¨ng, mÆt nÕn vïng ch©n bÊc h¬ cong lªn. - C©y nÕn B t¾t. Khi nÕn t¾t, nhiÖt ®é gi¶m, thÓ tÝch nÕn gi¶m, mÆt nÕn vïng ch©n bÊc lâm xuèng.

2. Bµi tËp n©ng cao 25. 9. §a níc ®¸ vµo phßng cã nhiÖt 00C nã cã tan ra kh«ng? 25. 10. §a mét cèc níc vµo phßng cã nhiÖt ®é 00C nã cã ®«ng ®Æc hay kh«ng? 25. 11. Trong khi hµn çc vËt b»ng thÐp ®«i khi ngêi dïng que hµn b»ng ®ång. T¹i sao khi hµn çc chi tiÕt ®ång ngêi ta kh«ng dïng que hµn b»ng thÐp?

25. 12. ë çc níc xø l¹nh ta thÊy níc ®ãng b¨ng. Mét ngêi kh¼ng ®Þnh nhiÖt ®é m«i trêng lµ 00C. §iÒu ®ã ®óng hay sai. 25.13. Kh¼ng ®Þnh nµo díi ®©y kh«ng ®óng:

A. Níc b¾t ®Çu ®ãng ®ãng b¨ng ë 00C. B. Khi nhiÖt ®é ë 00C níc ®ãng thµnh b¨ng. C. Níc ®ãng b¨ng ë nhiÖt ®é díi 00C. D. Níc ®ãng b¨ng cã nhiÖt ®é 00C. E. B¨ng b¾t ®Çu tan ë nhiÖt ®é 00C.

25.14. Kh¼ng ®Þnh nµo díi ®©y kh«ng ®óng:

A. Khi níc ®¸ tan nhiÖt ®é ë ®ã 00C. B. Níc ®¸ tan khi nhiÖt ®é m«i trêng lín h¬n 00C.

C. ë nhiÖt ®é 00C níc ®¸ sÏ tan. D. Níc ®¸ b¾t ®Çu tan ë nhiÖt ®é 00C. E. Níc ®¸ tan khi nhiÖt ®é m«i trêng ë 00C

25.15. Khi bá chung çc miÕng thÐp, ®ång, b¹c, ch× vµ vµng vµo nåi nung. NÕu nung tíi nhiÖt ®é 9700C khi ®ã:

A. Çc miÕng ch×, ®ång vµ b¹c cïng nãng ch¶y. B. Çc miÕng ch×, ®ång vµ b¹c cïng nãng ch¶y. C. ThÐp, b¹c vµ vµng kh«ng nãng ch¶y. D. Çc miÕng ch×, vµng vµ b¹c cïng nãng ch¶y. E. Vµng, ®ång thÐp kh«ng nãng ch¶y.

113



NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng. 25.16. B¹c nãng ch¶y ë nhiÖt ®é:

A. 9650C B. 15600F C. 14600F D. 16500F E. 17000F

KÕt qu¶ nµo trªn ®©y ®óng? 25.17. Khi nung tíi nhiÖt ®é tíi nhiÖt ®é 23000F çc chÊt sau ®©y sÏ nãng ch¶y:

A. ThÐp, vµng, ®ång vµ nh«m. B. Vµng, ®ång, nh«m vµ b¹c. C. ThÐp, ®ång, vµng, b¹c. D. ThÐp, b¹c, vµng, nh«m vµ ®ång. E. ThÐp vµ ®ång kh«ng nãng ch¶y.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 25.18. Trong çc chÊt sau ®©y nh÷ng chÊt nµo kh«ng ®«ng ®Æc?

A. §ång, rîu,oxy, hydr«. B. B¨ng phiÕn, cån, oxy, hydr«, ni t¬. C. Cån, oxy, hydr«, ni t¬. D. Bia, rîu, cån, oxy, hydr«, ni t¬. E. TÊt c¶ çc chÊt nªu trªn ®©y.

Kh¼ng ®Þnh nµo ®óng nhÊt.

25.19. Trong cac hiên tương sau đây , hiên tương nao không liên quan đên sư nong

chảy:

A. Bỏ cục nước đá vào một cốc nước.

B. Đốt một ngọn nến.

C. Đốt một ngọn đèn dầu.

D. Đuc môt cai chuông đông.

25.20. Trong các câu so sánh nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ đông đặc của nước

dưới đây câu nào đúng ?

A. Nhiệt độ nóng chảy cao hơn nhiệt độ đông đặc.

B. Nhiệt độ nóng chảy thấp hơn nhiệt độ đông đặc.

C. Nhiệt độ nóng chảy cao hơn, cũng có thể thấp hơn nhiệt độ đông đặc.

D. Nhiệt độ nóng chảy bằng nhiệt độ đông đặc.

114



25.21. Tại sao người ta không dùng nước mà phải dùng rượu để chế tạo các nhiệt kế

dùng để đo nhiệt độ của không khí ?

25-22. Choïn caùc caâu ñuùng :

a-Moät taûng baêng coù khoái löôïng 500kg khi noùng chaûy seõ cho 500kg nöôùc.

b-Moät khoái nöôùc coù khoái löôïng 500kg khi ñoâng ñaëc seõ cho 500kg baêng ñaù.

c-Moät khoái nöôùc 500kg khi ñoâng ñaëc cho 480kg ñaù.

d-500cm3 nöôùc khi ñoâng ñaëc cho 480 cm3 ñaù.

e-500cm3 nöôùc khi ñoâng ñaëc cho 500cm3 ñaù.

f-500cm3 nöôùc khi ñoâng ñaëc cho 550cm3 ñaù.

25.23. Trong thơi gian săt đông đăc, nhiêt đô cua no

A. không ngưng tăng.

B. không ngưng giam.

C. mơi đâu tăng, sau giam.

D. không đôi.

25.24 Đun nong băng phiên , ngươi ta thây nhiêt đô cua băng phiên tăng dân . Khi

tăng tơi 80oC thì nhiệt độ của băng phiến dừng lại không tăng , măc du vân tiêp tuc

đun. Hỏi khi đó băng phiến tồn tại ở thể nào?

A. Chỉ có thể ở thể lỏng.

B. Chỉ có thể ở thể rắn.

C. Chỉ có thể ở thể hơi.

D. Có thể ở cả thể rắn và thể lỏng.

25.25. Câu phat biêu nao sau đây la sai ?

A. Đông đăc va nong chay la hai qua trinh ngươc nhau.

B. Môt chât nong chay ơ nhiêt đô nao thi cung đông đăc ơ nhiêt đô ây.

C. Trong khi đang nong chay hoăc đông đăc , thì nhiệt độ của nhiều chất không thay

đôi.

D. Cả ba câu trên đều sai.

25.26. Câu nao sau đây noi vê nhiêt đô nong chay va nhiêt đô đông đăc la đung ?

A. Bât cư chât nao cung đông đăc ơ môt nhiêt đô xac đinh, gọi là nhiêt đô nong chay

của chất đó.

115



B. Môt chât đa đông đăc ơ nhiêt đô xac đinh, thì phải nóng chảy ở một nhiệt độ khác

cao hơn.

C. Môt chât đa đông đăc ơ môt nhiêt đô xac đinh , thì phải nóng chảy ở một nhiệt độ

khác thâp hơn.

D. Nhiêt đô nong chay cua môt chât luôn băng nhiêt đô đông đăc cua chât đo.

25-27. Tại sao người ta dùng nhiệt độ của nước đá đang tan làm một mốc để đo nhiệt

đô trong thang đo nhiêt đô ?

25-28. Tại sao ở các nướ c han đơi (năm sat Băc cưc hoăc Nam cưc ) chỉ có thể dùng

nhiêt kê rươu, không thê dung nhiêt kê thuy ngân đê đo nhiêt đô ngoai trơi?

25-29. Trong caùc hieän töôïng sau ñaây, hieän töôïng naøo khoâng lieân quan ñeán söï noùng

chaûy ?

A-Ngoïn neán ñang chaùy.

B-Vaøo muøa xuaân, baêng tuyeát tan ra.

C-Xi maêng ñoâng cöùng laïi.

D- Haâm noùng thöùc aên ñeå môõ tan ra.

25-30. Ñeå chia vaïch chæ 00 C cuûa moät nhieät keá röôïu môùi cheá taïo, hai baïn ñaõ laøm

theo hai caùch nhö sau :

Baïn A: Ngaâm nhieät keá vaøo nöôùc ñaù thaät laïnh, caøng laïnh caøng toát, röôïu chæ möùc

naøo thì möùc ñoù laø 00 C.

Baïn B: Ngaâm nhieät keá vaøo nöôùc ñaù ñang tan, röôïu chæ möùc naøo thì möùc ñoù laø 00

C. Theo em thì baïn naøo ñuùng ?

25-31. Cho nhieät ñoä noùng chaûy cuûa moät soá vaät lieäu nhö sau :

Töø baûng treân haõy traû lôøi caùc caâu hoûi sau :

- Ngöôøi ta thöôøng choïn kim loïai naøo laøm daây toùc boùng ñeøn ?

- Ñeå ño nhieät ñoä ôû caùc vuøng ñòa cöïc giaù laïnh, ngöôøi ta duøng nhieät keá thuûy ngaân

hay nhieät keá röôïu ?

- Vaät lieäu naøo duøng ñeå laøm caàu chì (moät duïng cuï maø khi nhieät ñoä qua heä thoáng

ñieän taêng, duïng cuï töï ngaét, baûo veä an toaøn cho maùy) ?

25-32. Moät baïn laáy caùc vieân ñaù ra khoûi tuû laïnh roài laøm thí nghieäm sau. Em haõy saép

xeáp thí nghieäm laïi theo thöù töï :

116



25-33. Neáu nhìn vaøo caùc maïch ñieän trong caùc thieát bò, maùy moùc, ta thaáy caùc moái

haøn ñöôïc laøm baèng chì ? Taïi sao ngöôøi ta khoâng haøn baèng caùc vaät lieäu khaùc?

26. Sù bay h¬i vµ ngng tô


Sù chuyÓn tõ thÓ láng sang thÓ h¬i gäi lµ sù bay h¬i.

Sù bay h¬i cã ®Æc ®iÓm sau: Tèc ®é bay h¬i cña mét chÊt láng phô thuéc vµo nhiÖt ®é, giã vµ diÖn tÝch mÆt tho¸ng cña chÊt láng.

Sù chuyÓn tõ thÓ h¬i sang thÓ láng gäi lµ sù ngng tô. Sù ngng tô diÔn ra cµng nhanh nÕu nhiÖt ®é cµng thÊp.

- Khi soát noùng, thoa moät lôùp coàn leân da seõ laøm nhieät ñoä cô theå haï xuoáng. Trôøi

noùng, choù theø löôõi, quaù trình bay hôi cuûa nöôùc boït ôû khoang mieäng vaø löôõi laøm cho

nhieät ñoä cô theå choù haï xuoáng.

- Caû lôùp ñi caém traïi trong röøng. Ñeå chuaån bò döïng leàu caàn phaûi xaùc ñònh höôùng

gioù. Moät baïn trong lôùp nhuùng ngoùn tay vaøo nöôùc vaø giô leân trôøi. Chæ vaøi giaây sau,

baïn aáy reo leân “ OÀ ! Gioù thoåi töø höôùng ñoâng sang”. Em thöû laëp laïi thí nghieäm ñeå

bieát ñöôïc caùch laøm cuûa baïn.


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 26 - 27.1. D. XÈy ra ë mét nhiÖt ®é x¸c ®Þnh cña chÊt láng. 26 - 27.2. C. Níc trong cèc cµng nãng.

117



26 - 27.6. Tèc ®é bay h¬i cµng t¨ng khi nhiÖt ®é cµng t¨ng. 26 - 27.8. Thêi gian ®Üa bay h¬i 38111 t (giê).

Thêi gian níc trong èng nghiÖm bay h¬i: 298)818(24)113(2 xt (giê).

DiÖn tÝch mÆt níc trong ®Üa: 4

102

1

xS

DiÖn tÝch mÆt tho¸ng trong èng nghiÖm: 4

12

2

xS

Ta thÊy: 991

2 t

t vµ 100

2

1 S

S

Víi cïng lîng níc cho bay h¬i, thêi gian bay h¬i cµng nhá chøng tá tèc ®é bay h¬i cµng lín. Do ®ã ta cã:

991

2

2

1 t

t

v

v vµ 100

2

1

2

1 S

S

v

v

VËy ta thÊy mét çch gÇn ®óng ta thÊy: Tèc ®é bay h¬i tû lÖ víi diÖn tÝch mÆt tho¸ng. 26 - 27.9. 1. Ngãn tay nhóng vµo níc. 2. Khi bay h¬i níc lµm l¹nh m«i trêng xung quanh.

2. Bµi tËp n©ng cao 27. 10. Mét bi ®«ng nh«m ®ùng mét phÇn dÇu ho¶ ®ãng kÝn. Kh«ng dïng

dông cô ®ã x¸c ®Þnh lîng dÇu cã trong bi ®«ng ( kh«ng më n¾p). 27.11. T¹i sao khi ph¬i quÇn ¸o ngêi ta l¹i ph¶i c¨ng quÇn ¸o ra. Giải

T¨ng diÖn tÝch mÆt tho¸ng ®Ó t¨ng tèc ®é bay h¬i lµmcho quÇn ¸o nhanh kh«. 27.12. Buæi s¸ng sím vµ buæi tra khi nµo lîng h¬i níc ë trong kh«ng khÝ

nhiÒu h¬n? 27.13. T¹i sao khi bá hoa qu¶, thùc phÈm vµo tñ l¹nh ngêi ta thêng gãi kÝn

chóng l¹i? 27.14. Khi trêi nãng, c¬ thÓ tho¸t må h«i cã t¸c dông g×? 27.15. T¹i sao khi mÆt trêi lªn s¬ng ta thÊy l¹nh bëi: A. H¬i níc tõ c¬ thÓ ta tho¸t ra ngoµi. B. S¬ng tan lµm gi¶m nhiÖt ®é cña m«i trêng. C. Khi s¬ng tan c¬ thÓ bÞ Èm. D. Khi ®ã ta tiÕp xóc nhiÒu víi h¬i níc. E. TÊt c¶ çc trêng hîp trªn. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 27.16. Mét ngêi nhËnh ®Þnh vÒ hiÖn tîng bay h¬i cña chÊt láng: A. Lµ hiÖn tîng rÊt phæ biÕn cña tù nhiªn. B. Lµ hiÖn tîng ngîc cña qu¸ tr×nh ngng tô. C. Lµ hiÖn tîng chØ xÈy ra víi níc. D. A, B ®óng.

118



E. A,B vµ C ®óng. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt? 27.17. Sau khi röa tay, röa mÆt ta c¶m thÊy m¸t bëi khi ®ã: A. Níc b¸m vµo tay vµ mÆt cña ta. B. Níc bay h¬i, lÊy nhiÖt cña tay, mÆt. C. Níc ngÊm vµo trong c¬ thÓ chóng ta. D. Níc ngng tô vµo tay vµ mÆt cña ta. E. Níc b¸m vµo tay, mÆt cã nhiÖt ®é thÊp h¬n. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 27.18. Khi chng cÊt rîu ngêi ta sö dông hiÖn tîng: A. Bay h¬i cña chÊt láng. B. Ngng tô cña chÊt láng. C. C¬ b¶n lµ sù bay h¬i. D. Võa bay h¬i võa ngng tô. E. A, B vµ C ®óng. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt? 27.19. Buæi s¸ng sím ta nh×n trªn mÆt hå ta thÊy h¬i níc cßn buæi tra th×

kh«ng thÊy v×: A. Buæi s¸ng trêi m¸t mÎ, mÆt hå bÞ l¹nh. B. Buæi s¸ng níc míi bay h¬i, buæi tra th× kh«ng. C. Buæi tra níc hå bay h¬i Ýt h¬n buæi s¸ng. D. Buæi s¸ng níc hå nãng h¬n buæi tra. E. Buæi s¸ng h¬i níc ngng tô thµnh lµn s¬ng. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt? 27.20. Níc bay h¬i chØ khi: A. NhiÖt ®é cña níc thÊp. B. NhiÖt ®é cña níc cao. C. Víi bÊt kú nhiÖt ®é nµo. D. Khi nhiÖt ®é b»ng 1000C. E. Khi nhiÖt ®é b»ng 00C. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng nhÊt?

27.21 Trong cac đăc điêm sau đây, đăc điêm nao không phai la cua sư bay hơi?

A. Xảy ra ở bât ki nhiêt đô nao cua chât long.

B. Xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng.

C. Không nhin thây đươc.

D. Xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng.

119



27.22. Nươc đưng trong côc bay hơi cang nhanh khi:

A. Nươc trong côc cang nhiêu.

B. Nươc trong côc cang it.

C. Nươc trong côc cang nong.

D. Nươc trong côc cang lanh.

Trong cac câu tra lơi trên, theo em câu nao đung?

27.23. Hiên tương nao sau đây không phai la sư ngưng tu ?

A. Sương đong trên la cây.

B. Sương mu.

C. Hơi nươc.

D. Mây.

27.24. Tại sao vào mùa lạnh , khi ha hơi vao măt gương ta thây gương mơ đi rôi sau

môt thơi gian măt gương lai sang trơ lai.?

27.25. Sương mu thương co vao mua lanh hay nong ? Tại sao khi Mặt trời mọc

sương mu lai tan?

27.26. Tại sao sấy tóc lại làm cho tóc mau khô

27.27* Để tìm mối quan hệ giữa các tốc độ bay hơi và diện tích mặt thoáng người ta

làm thí nghiệm sau đây:

- Rót đầy nước vào một ống nghiệm nhỏ rồi đổ nước này vào một cái đóa thủy tinh

dùng trong phòng thí nghiệm. Lại rót đầy nước vào ống nghiệm trên rồi để ống và

đóa có nước vào một nơi không có gió để theo dõi sự bay hơi của nước.

- Ghi ngày, giờ bắt đầu làm thí nghiệm: ngày, giờ nước trong đóa, trong ống nghiệm

bay hơi hết; do đường kính trong của miệng ống nghiệm và đường kính mặt đóa,

người ta được bảng sau đây:

Bắt đầu thí

nghiệm

Khi nước

trong đóa

bay hơi hết

Khi nước

trong ống

bay hơi hết

Đường

kính miệng

ống

nghiệm

Đường

kính mặt

đóa

8 giờ ngày

01/10

11 giờ

ngày 01/10

18 giờ

ngày 3/10

1cm 10cm

120



Hãy dựa vào bảng trên để xác định gần dúng mối quan hệ giữa tốc độ bay hơi và

diện tích mặt thoáng.

27.28* Giơ hai ngón tay thành hình chữ V . Nhúng 1 ngón tay vào nước, để một

ngón khô khi thổi vào 2 ngón tay ta sẽ có cảm giác hai ngón tay không mát như

nhau.

1. Ngón tay nào mát hơn?

2. Từ đó có thể rút ra nhận xét gì về tác động của sự bay hơi đối với môi trường

xung quanh? Hãy tìm thêm ví dụ về sự tác động này?

27.29. Trong quá trình tìm hiểu một hiện tượng vật lý, người ta thường phải thực

hiện các hoạt động sau đây:

A) Rút ra kết luận:

B) Đưa ra dự đoán về tính chất của hiện tượng:

C) Quan sát hiện tượng :

D) Dùng thí nghiệm để kiểm tra dự doán.

Trong việc tìm hiểu tốc độ bay hơi của chất lỏng, người ta đã thực hiện các hoạt

động trên theo thứ tự nào dưới đây?

A. b, c, d, a

B. d, c, a, b

C. c, b, d, a

D. c, a, d, b

27.30 Sự bay hơi

A. Xảy ra bất kỳ nhiệt độ nào của chất lỏng

B. Chỉ xảy ra ở trong lòng chất lỏng

C. Xảy ra với tốc độ như nhau ở mọi nhiệt độ

D. Chỉ xảy ra đối với một số ít chất lỏng

27.31. Trương hơp nao sau đây không liên quan đên sư ngưng tu?

A. Lương nươc đê trong chai đây kin không bi giam

B. Mưa

C. Tuyêt tan

121



D. Nước đọng trong nắp vung của ấm đun nước , khi dung âm đun nươc sôi rôi đê

nguôi.

27.32. Nhưng qua trinh chuyên thê nao cua đông đươc vân dung trong viêc đuc

tương đông?

A. Nóng chảy và bay hơi.

B. Nóng chảy và đông đặc.

C. Bay hơi va đông đăc.

D. Bay hơi va ngưng tu.

27.33 Viêc lam nao sau đây không đung khi thưc hiên thi nghiêm kiêm tra xem tôc

đô bay hơi cua môt chât long co phu thuôc vao nhiêt đô hay không?

A. Dùng hai đĩa giống nhau.

B. Dùng cùng một loại chất lỏng.

C. Dùng hai loại chất lỏng khác nhau.

D. Dùng hai nhiệt độ khác nhau.

27.34 Tại sao muốn nước trong cốc nguội nhanh người ta đổ nước ra bát lớn rồi thổi

trên măt nươc?

27.35 Đê tim hiêu anh hương cu a gio đên tôc đô bay hơi , Nam lam thi nghiêm như

sau:

- Đặt cốc nước giống nhau, môt côc trong nha va môt côc ngoai trơi năng

- Côc trong nha đươc thôi băng quat may, còn cốc ngoài trời thì không

- Sau môt thơi gian , Nam đem so sanh lương nươc con lai ơ hai côc đê xem gio co

làm cho nước bay hơi nhanh lên không.

Hãy chỉ ra sai lầm của Nam.

27.36. Trong hơi thơ cua ngươi bao giơ cung co hơi nươc . Tại sao ta chỉ có thể nhìn

thây hơi thơ cua người vào những ngày trời rất lạnh?

27.37. Caâu naøo sai, ñuùng. Neáu sai em haõy cho bieát taïi sao ?

A-Nöôùc chæ bay hôi ôû 1000 C.

B-Nöôùc coù theå bay hôi ôû nhieät ñoä döôùi 00 C.

C-Khi bay hôi, nhieät ñoä cuûa nöôùc khoâng thay ñoåi.

D-Trong quaù trình soâi, nhieät ñoä cuûa nöôùc khoâng thay ñoåi.

E-Trong cuøng moät ñieàu kieän nhö nhau, coàn bay hôi nhanh hôn nöôùc.

122



27.38. Nhuùng moät ngoùn tay vaøo coàn vaø ngoùn tay khaùc vaøo nöôùc roài ruùt ra khoûi chaát

loûng. Em coù theå bieát ñöôïc chaát naøo bay hôi nhanh hôn khoâng ?

27.39. Moät baïn nhìn vaøo caây kem ñang “boác khoùi” vaø noùi coù loïai kem “noùng”. Em

coù ñoàng vôùi yù kieán naøy khoâng? Em haõy lí giaûi.

27.40. Cho moät ít ñaù vaøo trong coác. Moät luùc sau, baïn A keát luaän: “ Chie àu nay theá

naøo trôøi cuõng möa”. Quaû thaät chie àu hoâm aáy trôøi möa. Döïa vaøo ñaâu maø baïn A keát

luaän nhö vaäy ?

27.41. Khi em thôû ra, hôi thôû coù chöùa hôi nöôùc. Em haõy laøm thí nghieäm ñeå chöùng

minh ñieàu aáy. Vaøo muøa ñoâng hôi thôû ra coù “khoùi”. Em haõy giaûi thích taïi sao ?

27.42. Maùy saáy toùc hoaït ñoäng döïa vaøo nguyeân taéc naøo ?

27.43. Taïi sao vaøo muøa naéng, caây ruïng laù. Taïi sao ôû nhöõng vuøng sa maïc, laù caây

thöôøng coù daïng hình gai ?

27.44. Em ruùt ra keát luaän gì qua thí nghieäm sau ñaây :

27.45. Caùc quaù trình ñöôïc moâ taû trong hình veõ sau ñaây laø nhöõng quaù trình gì ?

123



27.46. Caâu hoûi thaûo luaän :

1-Taïi sao ôû trong buoàng taém chuùng ta thaáy hình nhö noùng hôn ôû trong phoøng maëc

daàu nhieät ñoä trong phoøng khaùch vaø buoàng taém ñeàu nhö nhau.

2-Nhöõng ngaøy noùng nöïc, ñeå giöõ cho rau ñöôïc töôi ngon, neân caét xaø laùch vaøo luùc

naøo thì toát nhaát : luùc saùng sôùm hay luùc chieàu toái ?

28 - 29. Sù S«i


Sù s«i thùc chÊt lµ sù bay h¬i kh«ng nh÷ng trªn bÒ mÆt mµ ngay c¶ trong lßng chÊt láng.

Sù bay h¬i cã ®Æc ®iÓm sau: Mçi chÊt láng chØ s«i ë mét nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh gäi lµ nhiÖt ®é s«i. Trong suèt thêi gian s«i, nhiÖt ®é s«i cña chÊt láng kh«ng thay ®æi.

-Nöôùc soâi ôû 1000 C khi ñun nöôùc ôû vuøng ñoàng baèng hay ven bieån. ÔÛ vuøng nuùi cao,

nhieät ñoä soâi cuûa nöôùc giaûm ñi. ÔÛ Ñaø laït, nöôùc soâi ôû 960 C. Coù nhöõng luùc, nhieät ñoä

lôùn hôn nhieät ñoä soâi maø nöôùc vaãn chöa soâi. Ta goïi laø hieän töôïng quaù soâi.

Pha moät ít nöôùc muoái vaø ñun soâi. Ño nhieät ñoä soâi cuûa nöôùc muoái vaø nhaän xeùt xem

nhieät ñoä naøy baèng, cao hôn hay thaáp hôn nhieät ñoä soâi cuûa nöôùc.


1. Híng dÉn gi¶i bµi tËp gi¸o khoa. 28 - 29.1. D. ChØ xÈy ra ë nmét nhiÖt ®é x¸c ®Þnh cña chÊt láng. 28 - 29.2. XÈy ra ë bÊt kú nhiÖt ®é nµo. 28 - 29.3. - Cña sù s«i ; B, C Cña sù bay h¬i: A, D.

124



28 - 29.4. - §o¹n AB: níc nãng lªn.

- §o¹n BC : níc s«i.

- §o¹n CD : níc nguéi ®i. 28 - 29.6. 2. NhiÖt ®é kh«ng ®æi mÆc dÇu vÉn ®un : chÊt láng s«i. 3. Kh«ng. ChÊt nµy lµ rîu. 28 - 29.7. 1. ChÊt cã nhiÖt ®é s«i cao nhÊt lµ ch× ; thÊp nhÊt lµ oxi. 2. ChÊt cã nhiÖt ®é nãng ch¶y cao nhÊt lµ ch× ; thÊp nhÊt lµ oxi. 3. ThÓ r¾n: ch×. ThÓ láng vµ h¬i : níc, rîu, thuû ng©n. ThÓ khÝ : oxi. 28 - 29.8. Ban ®Çu çclíp níc ë díi nãng, líp trªn cha nãng. Do ®ã çc bät khÝ cµng ®i lªn cµng teo l¹i ( do nhiÖt ®é gi¶m), h¬i níc gÆp l¹nh ngng tô thµnh níc v× thÕ çc bät khã biÕn mÊt tríc khi lªn ®Ôn mÆt tho¸ng. 2. Bµi tËp n©ng cao 29.9. T¹i sao ph¶i dïng nhiÖt kÕ thuû ng©n mµ kh«ng dïng nhiÖt kÕ rîu ®Ó ®o nhiÖt ®é cña h¬i níc s«i? 29.10. §un “c²ch thuû” mét chÐn thuèc trong mét c²i xoong níc. Hài níc trong xoong s«i th× níc trong chÐn thuèc cã s«i kh«ng? 29.11. T¹i sao khi dïng nåi ¸p suÊt ®Ó nÊu th× x¬ng thÞt mau nhõ? 29.12. T¹i sao khi ®i lªn çc nói cao luéc trøng kh«ng chÝn? 29.13. H·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a sù s«i vµ sù bay h¬i. 29.14. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y ®óng:

A. Sù s«i chÝnh lµ sù ho¸ h¬i diÔn ra trªn bÒ mÆt cña chÊt láng. B. Sù s«i chÝnh lµ sù bay h¬i diÔn ra trong toµn khèi chÊt láng. C. Çc chÊt láng kh¸c nhau sù s«i cña chóng còng kh¸c nhau.

D. ë ®iÒu kiÖn nµo ®ã, nhiÖt ®é s«i cña chÊt láng cã thÓ thay ®æi.

E. ë ®iÒu kiÖn nµo ®ã, nhiÖt ®é s«i cña çc chÊt láng lµ nh nhau. 29.15. Khi ®un s«i, çc chÊt láng kh¸c nhau ta thÊy:

A. Trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh nhiÖt ®é s«i cña chóng lµ nh nhau. B. Trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh nhiÖt ®é s«i cña chóng lµ kh¸c nhau. C. Khi chÊt láng s«i çc chÊt láng míi b¾t ®Çu bay h¬i. D. Khi chÊt láng s«i, nÕu ta ®èt nãng m¹nh nhiÖt ®é s«i thay ®æi. E. Khi chÊt láng s«i, nÕu ta th«i ®èt nãng sù bay h¬i sÏ dõng l¹i.

NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 29.16. NÕu thay ®æi ®é cao ta thÊy:

A. NhiÖt ®é s«i cña chÊt láng kh«ng ®æi. B. Sù bay h¬i cña chÊt láng thay ®æi. C. NhiÖt ®é s«i cña chÊt láng thay ®æi. D. Cµng lªn cao sù bay h¬i cµng m¹nh.

125



E. Cµng lªn cao nhiÖt ®é s«i chÊt láng cµng cao. NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 29.17. Ba cha cïng dung tÝch, chiÒu cao kh¸c nhau chøa cïng mét lîng chÊt láng, nÕu ë cïng mét ®iÒu kiÖn ta thÊy:

A. B×nh cao nhÊt sÏ s«i tríc. B. B×nh cao thø hai s«i tríc. C. B×nh thÊp nhÊt s«i tríc. D. Ca ba b×nh ®Òu s«i cïng lît. E. C¶ ba b×nh s«i kh¸c nhau.

Kh¼ng ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 29.18. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y ®óng:

A. NhiÖt ®é s«i cña chÊt láng kh«ng phô thuéc ®é cao. B. Sù s«i ë nhiÖt ®é nµo th× ngng tô xÈy ra ë nhiÖt ®é ®ã. C. Khi t¨ng nhiÖt ®é chÊt láng s«i, gi¶m nhiÖt ®é h¬i ngng tô. D. NhiÖt ®é s«i cña chÊt láng lu«n lu«n phô thuéc ®é cao. E. Khi ®é cao thay ®æi çc chÊt láng kh¸c nhau s«i kh¸c nhau.

29.19. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y ®óng:

A. Khi s«i, lîng chÊt láng cµng lín th× nhiÖt ®é s«i cµng t¨ng. B. Khi s«i, lîng chÊt láng cµng Ýt th× nhiÖt ®é s«i cµng gi¶m. C. NÕu lîng chÊt láng thay ®æi th× nhiÖt ®é s«i còng thay ®æi. D. NhiÖt ®é s«i cña chÊt láng kh«ng phô thuéc vµo lîng chÊt láng. E. NhiÖt ®é s«i cña chÊt láng phô thuéc vµo lîng chÊt láng.

29.20. Trong cac đăc điêm bay hơi sau đây, đăc điêm nao không phai la cua sư sôi?

A. Xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng.

B. Xảy ra ở cả trong lòng lẫn mặt thoáng của chất lỏng.

C. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào.

D. Trong suôt qua trinh diên ra hiên tương bay hơi , nhiêt đô cua chât long không

thay đôi.

29.21. Trong cac đăc điêm sau đây nhưng đăc điêm nao la cua sư sôi , là của sự bay

hơi?

A. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào là của sự bay hơi.

B. Xảy ra ở nhiệt độ xác định của chất lỏng.

C. Xảy ra cả ở trong lòng lẫn mặt thoáng của chất lỏng.

126



D. Chỉ xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng.

29.22. Hình 28-29.1 vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ theo thơi gian cua nươc

khi đươc đun nong va đăc nguôi . Hãy cho biết các đoạn AB , BC, CD cua đương

biêu diên ưng vơi qua trinh nao?

29.23.Sau đây là bảng theo dõi sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian của một chất lỏng

khi được đun nóng.

Thời

gian

(phút)

0 2 4 6 8 10 12 14 16

Nhiệt độ

(ºC) 20 30 40 50 60 70 80 80 80

Vẽ đường biểu diễn sự thay đổi theo thời gian.

Có hiện tượng gì xảy ra đối với chất lỏng này từ phút thứ 12 đến phút thứ 16?

Chất lỏng này có phải là nước không?

29.24. Bảng dưới đây ghi nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi của một số chất được

xếp theo thứ tự vần chữ cái.

1. Chất nào có độ sôi cao nhất, thấp nhất?

2. Chất nào có nhiệt độ nóng chảy cao nhất, thấp nhất?

3. Ở trong phòng có nhiệt độ 25°C thì chất nào trong những chất kể trên ở thể

rắn,thể lỏng, thể khí?

Chất Nhiệt độ nóng chảy Nhiệt độ sôi

Chì 327°C 1613°C

Nước 0°C 100°C

127



Oxi -219°C -183°C

Rượu -114°C 78°C

Thủy ngân -39°C 357°C

29.25*. Đun nước tới khi nước reo (kêu), ta thấy các bọt khí nổi lên từ đáy cốc thí

nghiệm, nhưng lại nhỏ dần và có thể biến mất trước khi tới mặt nước. Hãy giải thích

tại sao?

29.26. Sự sôi có tính chất nào sau đây?

A. xảy ra ở cùng một nhiệt độ xác định đối với mọi chất lỏng.

B. khi đang sôi, nếu tiếp tục đun, nhiệt độ chất lỏng không thay đổi.

C. khi đang sôi chỉ xảy ra sự bay hơi trên một thoáng của chất lỏng.

D. khi đang sôi chỉ xảy ra sự bay hơi ở trong lòng chất lỏng.

29.27. Nhiệt độ sau đây có thể được dùng trong thí nghiệm về sự sôi của rượu?

A. nhiệt kế rượu.

B. nhiệt kế thủy ngân.

C. nhiệt kế y tế.

D. cả 3 loại nhiệt kế trên.

29.28. Nước chỉ bắt đầu sôi khi

A. các bọt khí xuất hiện ở đáy bình.

B. các bọt khí vỡ tung trên mặt thoáng.

C. các bọt khi từ đáy bình nổi lên.

D. các bọt khí càng nổi lên càng to ra.

29.29. Nhiệt độ sôi của một chất lỏng phụ thuộc vao:

A. khối lượng của chất lỏng.

B. thể tích của chất lỏng.

C. khối lượng riêng của chất lỏng.

128



D. áp suất không khí trên mặt phẳng của chất lỏng.

29.30. Ở nhiệt độ trong phòng, chỉ có thể có khí oxi, không thể có oxi lỏng vì

A. oxi là chất khí.

B. nhiệt độ trong phòng cao hơn nhiệt độ sôi của oxi.

C. nhiệt độ trong phòng thấp hơn nhiệt độ sôi của oxi.

D. nhiệt độ trong phòng bằng nhiệt độ bay hơi của oxi.

29.31. Thủy ngân có nhiệt độ nóng chảy là -39ºC và nhiệt độ sôi là 257ºC. Khi

trong phòng có nhiệt độ là 30ºC thì thủy ngân.

A. chỉ tồn tại ở thể lòng

B. chỉ tồn tại ở thể hơi

C. tồn tại ở cả thể lỏng và thể hơi

D. tồn tại ở cả thể lỏng, thể rắn và thể hơi

29.32. Đoạn nào của đường biểu diễn cho biết nước tồn tại ở thể rắn và lỏng ?

A. đoạn OA

B. đoạn BC

C. đoạn AB

D. đoạn CD

29.33 Đoạn nào của đường biểu diễn cho biết nước không tồn tại ở thể lỏng ?

A. đoạn AB

B. đoạn CD

C. đoạn BC

D. đoạn OA và CD

29.34. Nước đá, hơi nước, nước có đặc điểm nào sau đây?

A. cùng 1 thể.

B. cùng khối lượng và trọng lượng riêng.

C. cùng 1 chất.

129



D. không có chung cả 3 đặc điểm trên.

29.35. Đố vui.

Gió, mây, sâm, chơp, có rồi,

“Tôi” ma chưa co thi trơi chưa mưa!

Đố “ Tôi” ở đây là gì?

29.36. Nhiêt đô sôi cua chât X la

A. 30ºC

B. 160 ºC

C. 40 ºC

D. 120 ºC

29.37. Nhiêt đô nong chay cua chât X la:

A. 30ºC

B. 160ºC

C. 40ºC

D. 120ºC

29.38. Ở nhiệt độ 120ºC chât X

A. Chỉ tồn tại ở thể lỏng.

B. Chỉ tồn tại ở thể hơi.

C. Chỉ tồn tại ở thể rắn.

D. Chỉ tồn tại ở thể lỏng và thể hơi.

29.39. Ở nhiệt độ 40ºC chât X

A. Chỉ tồn tại ở thể lỏng

B. Chỉ tồn tại ở thể hơi

C. Chỉ tồn tại ở thể răn

D. Chỉ tồn tại ở thể lỏng và thể hơi.

29.40. Trong moät thí nghieäm ñun noùng soâi nöôùc, ngöôøi ta veõ ñöôïc ñoà thò sau. Em

haõy moâ taû quaù trình naøy theo töøng giai ñoaïn.

130



29.41. Ñun moät aám nöôùc. Choïn caâu ñuùng : A-Neáu taêng löûa thì nhieät ñoä soâi cuûa

nöôùc seõ taêng leân. B-Neáu taêng löûa thì nöôùc seõ mau soâi hôn. C-Trong quaù trình soâi,

nhieät ñoä cuûa nöôùc khoâng thay ñoåi. D-Trong quaù trình soâi, nhieät ñoä cuûa nöôùc taêng

leân. E-Quaù trình soâi ñoàng thôøi laø quaù trình bay hôi.


A-Nöôùc chæ soâi ôû 1000 C.

B-Nöôùc coù theå soâi ôû caùc nhieät ñoä khaùc 1000 C.

C-Chæ coù quaù trình soâi môùi taïo ra hôi nöôùc.

D-Kim loaïi khoâng theå soâi ñöôïc.

E- Vì thuûy ngaân laø chaát loûng neân nhieät ñoä soâi vaø nhieät ñoä noùng chaûy cuûa thuûy ngaân

laø nhö nhau.

29.43. Duøng töø ñieån vaät lí, em haõy phaân bieät söï “bay hôi” vaø söï “hoaù hôi”.

29.44. Haõy xeáp caùc ñaëc ñieåm sau ñaây vaøo caùc coät töông öùng :

A-Xaûy ra ôû moät nhieät ñoä nhaát ñònh.

B-Xaûy ra ôû moïi nhieät ñoä.

C-Xaûy ra ôû caû trong loøng vaø maët thoaùng cuûa chaát loûng.

D-Chæ xaûy ra ôû maët thoaùng cuûa chaát loûng.

E- Caàn phaûi ñun noùng ñeán moät nhieät ñoä xaùc ñònh.

G-Nhieät ñoä chaát loûng thay ñoåi.

H- Nhieät ñoä chaát loûng khoâng thay ñoåi.

I- Laøm cho khoái löôïng chaát loûng giaûm ñi.

K- Taïo thaønh hôi nöôùc.

131



29.45. Caâu hoûi thaûo luaän : Taïi sao trong caùc maùy xe hôi chaïy xaêng, laïi phaûi

thöôøng xuyeân chaâm nöôùc vaøo ?

29.46. Trong cac đăc điêm bay hơi sau đây, đăt điêm nao la cua sư sôi?

A. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào.

B. Chỉ xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng.

C. Chỉ xảy ra trong lòng chất lỏng.

D. chỉ xảy ra ở một nhiệt độ xác định.

Chọn D. chỉ xảy ra ở một nhiệt độ xác định.

30. bµi tËp «n tËp luyÖn ch¬ng II 30.1. Ba miÕng ®ång, s¾t, nh«m h×nh vu«ng cã cïng diÖn tÝch ë 200C. Khi t¨ng nhiÖt ®é cña chóng lªn 300C th× diÖn tÝch miÕng nµo lín nhÊt. 30.2. Ba d©y çp ®iÖn b»ng ®ång, nh«m vµ s¾t ®îc kÐo c¨ng nh nhau trªn hai ®Çu cét ®iÖn. Hái vÒ mïa ®«ng d©y nµo c¨ng nhÊt. 30.3. Khi ®un nãng cïng mét lîng ba chÊt láng rîu, dÇu ho¶ vµ níc tõ 200C lªn 700C. Hái chÊt láng nµo t¨ng nhiÒu nhÊt. 30.4. §un ngãng hai b×nh khÝ cã cïng dung tÝch kh«ng khÝ vµ oxy tõ 200C lªn 400C. Hái thÓ tÝch b×nh nµo t¨ng nhiÒu h¬n? 30.5. §Ó ®o nhiÖt ®é s«i cña níc ngêi ta sö dông: A. NhiÖt kÕ rîu. B. NhiÖt kÕ y tÕ. C. NhiÖt kÕ thuû ng©n. D. C¶ ba nhiÖt kÕ ®Òu dïng ®îc.

Chän mét nhiÖt kÕ ®Ó ®o nhiÖt ®é chÝnh x¸c nhÊt. 30.6. Khi nung tíi nhiÖt ®é tíi nhiÖt ®é 20000F çc chÊt sau ®©y sÏ nãng ch¶y:

A. ThÐp, vµng, ®ång vµ nh«m. B. Vµng, ®ång, nh«m vµ b¹c. C. ThÐp, ®ång, vµng, b¹c. D. ThÐp, b¹c, vµng, nh«m vµ ®ång. E. ThÐp vµ ®ång kh«ng nãng ch¶y.

132



NhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng? 30. 7. Bńg kiÕn thøc vËt lý h±y gi°i thÝch c©u tôc ng÷: “ Löa thö v¯ng, gian nan thö søc”. 30.8. T¹i sao vÒ ban ®ªm hoÆc s¸ng sím thêng cã s¬ng ®äng trªn l¸ c©y? 30.9. T¹i sao l¹i cã çc ®¸m m©y trªn cao mµ kh«ng cã n¬i gÇn mÆt ®Êt? 30.10. Cã hai b×nh ®ùng chÊt láng ®ang s«i t¹i mÆt ®Êt. NhiÖt ®é cña cña chóng lµ 800C vµ 1000C. Hái ®ã lµ nh÷ng chÊt láng g×?

30.11. T¹i sao khi nÊu thøc ¨n ngêi thêng ®Ëy kÝn vung nåi?

Nội dung ôn tập học kỳ I

1. Giới hạn đo (GHĐ) của thước là :

A) Khoảng cách tính từ đầu thước đến cuối thước.

B) Độ dài lớn nhất ghi trên thước.

C) Độ dài giữa 2 vạch liên tiếp trên thước.

D) Cả A, B, C đều sai.

2. Trước khi đo độ dài của một vật ta nên ước lượng giá trị cần đo để :

A) Chọn dụng cụ đo thích hợp nhằm tránh sai số trong khi đo.

B) Chọn dụng cụ đo có GHĐ lớn hơn vật cần đo để chỉ cần thực hiện một lần đo.

133



C) Chọn dụng cụ đo có GHĐ nhỏ hơn vật cần đo thực hiện nhiều lần đo.

D) Có thể chọn nhiều dụng cụ đo khác nhau tùy ý.

3. Nguyên nhân gây ra kết quả sai trong khi đo là :

A) Đặt thước không song song và cách xa vật đo.

B) Đặt mắt nhìn lệch.

C) Một đầu của vật không đặt đúng vach chia của thước.

D) Cả ba nguyên nhân trên.

4. Một học sinh dùng thước đo độ dài có ghi độ chia nhỏ nhất là 1cm để đo độ chiều

dài lớp học. Trong các cách ghi kết quả dưới đây, cách ghi nào là đúng ?

A) 5m

B) 500cm.

C) 50dm

D) 500,0cm.

5. Trong các cách ghi kết quả đo với bình chia độ có độ chia tới 0,5cm3 sau đây,

cách ghi nào là đúng :

A) 6,5cm3

B) 16,2cm3.

C) 16cm3

D) 6,50cm3.

6. Khi sử dụng bình tràn và bình chứa để đo thể tích vật rắn không thấm nước thì

người ta xác định thể tích của vật bằng cách :

A) Đo thể tích bình tràn.

B) Đo thể tích bình chứa.

C) Đo thể tích phần nước tràn ra từ bình tràn sang bình chứa.

D) Đo thể tích nước còn lại trong bình.

7. Nguyên nhân nào sau đây gây ra sai số trong khi đo thể tích của chất lỏng ?

A) Bình chia độ nằm nghiêng.

B) Mắt nhìn nghiêng.

C) Mặt thoáng chất lỏng hơi lõm xuống hay cong lên.

D) Cả 3 nguyên nhân A, B, C.

8. Một bình tràn chứa nước tới miệng tràn là 150cm3, bỏ vào bình một vật rắn

không thấm nước thì vật ấy nổi một phần và thể tích phần nước tràn từ bình tràn

sang bình chứa là 25cm3. Dùng một que thật nhỏ dìm vật chìm hoàn toàn vào trong

bình tràn thì thể tích nước ở bình chứa tăng thêm 5cm3.

134



Thể tích của vật rắn là :

A) V = 25cm3.

B) V = 125cm3.

C) V = 30cm3.

D) V = 20cm3.

9. Để có thể tích của hòn sỏi cỡ 2cm3, bình chia độ nào sau đây là thích hợp nhất ?

A) Bình có GHĐ 250ml và ĐCNN 10ml

B) Bình có GHĐ 150ml và ĐCNN 5ml

C) Bình có GHĐ 100ml và ĐCNN 2ml

D) Bình có GHĐ 100ml và ĐCNN 1ml

10. Đối với cân Rôbecvan, kết luận nào sau đây là sai ?

A) ĐCNN của cân là khối lượng của quả cân nhỏ nhất trong hộp quả cân.

B) GHĐ của cân là khối lượng của quả cân lớn nhất trong hộp quả cân.

C) GHĐ của cân là tổng khối lượng của các quả cân trong hộp quả cân.

D) Cả A, C đều sai.

11. Các từ “ kéo, đẩy, ép, nâng ” đã được sử dụng để theo thứ tự điền vào chỗ

trống của các câu sau đây theo bốn phương án. Chọn phương án hợp lí nhất.

Vật nặng treo vào đầu lò xo tác dụng lên lò xo một lực

……………………….

Đoàn tàu hỏa tác dụng lên đường ray một lực ………………………

Lực sĩ tác dụng lên cái tạ một lực …………………………

Chiếc bong bóng bay lên cao được là nhờ lực …………… của không

khí.

A) kéo – đẩy – ép – nâng.

B) kéo – ép – đẩy – nâng.

C) kéo – ép – nâng – đẩy.

D) ép – kéo – nâng – đẩy.

12. Hai lực cân bằng là hai lực :

A) Mạnh như nhau.

B) Mạnh như nhau, cùng phương, cùng chiều.

C) Mạnh như nhau, cùng phương, ngược chiều.

D) Mạnh như nhau, cùng phương, ngược chiều và cùng đặt vào một vật.

135



13. Trong những trường hợp sau đây, trường hợp nào có xuất hiện hai lực cân bằng

?

A) Nước chảy xiết, thuyền bơi ngược dòng, thuyền gần như đứng yên một chỗ

không nhích lên được.

B) Cái hộp phấn nằm yên trên bàn.

C) Đồng hồ quả lắc treo trên tường.

D) Cả 3 trường hợp A, B, C.

14. Hai lực nào trong các trường hợp sau đây là hai lực cân bằng ?

A) Lực mà sợi dây thun tác dụng vào tay ta và lực mà tay ta tác dụng vào dây

thun khi ta kéo căng dây.

B) Hai lực mà ngón tay cái và ngón tay trỏ ép vào hai đầu lò xo bút bi, khi ta ép

lò xo bút bi lại.

C) Lực mà chiếc đầu tàu kéo và chiếc đầu tàu đẩy tác dụng vào đoàn tàu.

D) Hai em bé có cân nặng bằng nhau, ngồi ở hai đầu của một cái bập bênh.

15. Kết luận nào sau đây là không đúng ?

A) Lực là nguyên nhân duy trì chuyển động.

B) Lực là nguyên nhân khiến vật thay đổi hướng chuyển động.

C) Một vật bị co dãn, bẹp, gãy, méo mó … là do chịu tác dụng của vật khác.

D) Khi có lực tác dụng thì bao giờ cũng chỉ ra được vật tác dụng lực và vật chịu

tác dụng lực.

16. Lực không gây ra tác dụng nào trong các tác dụng sau đây ?

A) Làm cho vật chuyển động nhanh lên.

B) Làm cho vật chuyển động chậm lại.

C) Làm cho vật biến dạng.

D) Làm cho vật chuyển động.

17. Khi chịu tác dụng của lực, một số vật bị biến dạng rất ít mà mắt khó nhận ra

được. Chọn trường hợp đúng.

A) Sợi dây cao su chịu lực kéo của vật nặng.

B) Nền đất mềm và ẩm ướt chịu lực ép của một kiện hàng nặng.

C) Nền bê tông chịu lực ép của một kiện hàng nặng.

D) B và C.

18. Khi muốn thuyền ra xa bờ, người trên thuyền dùng cây sào tre chống vào bờ

và đẩy mạnh cây sào. Kết luận nào sau đây là sai ?

136



A) Người dùng sào đẩy bờ một lực thì ngược lại bờ cũng đẩy sào và người một

lực.

B) Chính lực đẩy của bờ lên sào và thông qua sào đã đẩy người và thuyền rời

bến.

C) Lực do người đẩy bờ (thông qua cây sào) có tác dụng làm bờ biến dạng.

D) Lực do người đẩy bờ (thông qua cây sào) không gây tác dụng nào cho bờ cả.

19. Sức nặng của một vật chính là …………………………

A) Khối lượng của vật.

B) Trọng lượng của vật.

C) Khối lượng hoặc trọng lượng của vật.

D) Lượng chất chứa trong vật.

20. Một hộp phấn nằm yên trên bàn. Hỏi hộp phấn có chịu tác dụng của lực nào

không ?

A) Không chịu tác dụng của lực nào.

B) Chịu tác dụng của trọng lực và lực đỡ của mặt bàn.

C) Chỉ chịu tác dụng của trọng lực.

D) Chỉ chịu tác dụng của lực đỡ của mặt bàn.

21. Trong các chuyển động sau đây, chuyển động nào là không do tác dụng của

trọng lực ?

A) Hòn đá lăn từ trên triền núi xuống chân núi.

B) Thác nước đổ từ trên cao xuống.

C) Mưa rơi xuống đất.

D) Không có trường hợp nào trong các trường hợp A, B, C.

22. Lấy hai tờ giấy tập học sinh, một để phẳng, một vo tròn lại. Thả chúng từ cùng

một độ cao, quan sát chuyển động của chúng. Kết luận nào sau đây là đúng ?

A) Tờ giấy bị vo tròn nặng hơn nên rơi nhanh hơn.

B) Tờ giấy để phẳng chịu lực cản của không khí lớn hơn nên rơi chậm hơn.

C) Tờ giấy để phẳng không rơi theo phương thẳng đứng vì thế lực hút của Trái

Đất không nhất thiết phải có phương thẳng đứng.

D) Diện tích bề mặt của vật càng lớn, trọng lượng của vật càng giảm nên vật rơi

càng chậm.

23. Trong các kết luận sau, kết luận nào sai ?

Đặc điểm lực đàn hồi của lò xo là :

A) Chỉ xuất hiện khi lò xo bị biến dạng.

137



B) Có phương : thẳng đứng.

C) Có chiều : ngược với chiều biến dạng của lò xo.

D) Có độ lớn : tỷ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo.

24. Lực đàn hồi của lò xo xuất hiện khi nào ?

A) Chỉ xuất hiện khi lò xo bị kéo dãn ra.

B) Chỉ xuất hiện khi lò xo bị nén lại.

C) Xuất hiện cả khi lò xo bị kéo dãn hoặc nén ngắn.

D) Xuất hiện ngay cả khi lò xo không bị kéo dãn hoặc nén ngắn.

25. Một lò xo xoắn dài 25cm khi treo vật nặng có trọng lượng 1N. Treo thêm vật

nặng có trọng lượng 2N vào thì độ dài của lò xo là 26cm. Vậy chiều dài tự nhiên 10

của lò xo là bao nhiêu ?

Chọn kết quả đúng :

A) 23cm

B) 23,5cm

C) 24cm

D) 24,5cm

26. Lực nào trong các lực sau đây là lực đàn hồi ?

A) Trọng lượng của con chim.

B) Lực đẩy của gió lên cánh buồm.

C) Lực tác dụng của đầu búa lên đinh.

D) Lực do cái giảm xóc đặt vào khung xe máy.

27. Trong số các câu sau, câu nào đúng ?

A) Một hộp bánh có trọng lượng 450g.

B) Một túi đựng bi có khối lượng tịnh 120g.

C) Khối lượng riêng của cồn 90o là 7900 N/m

3.

D) Trọng lượng riêng của gạo vào khoảng 1200 kg/m3.

28. Lúc quả bóng bàn rơi xuống chạm mặt bàn rồi nảy lên thì có thể xảy ra những

hiện tượng gì đối với quả bóng ?

A) chỉ có sự biến đổi chuyển động của quả bóng.

B) Chỉ có sự biến dạng chút ít của quả bóng.

C) Quả bóng bị biến dạng chút ít, đồng thời chuyển động của nó bị biến đổi.

D) Không có hiện tượng nào xảy ra cả.

29. Những cặp lực nào dưới đây là hai lực cân bằng ?

A) Lực mà tay người bắt đầu kéo một gầu nước lên và trọng lượng của gầu

nước.

138



B) Cân một túi đường bằng cân Rôbecvan. Cân thăng bằng. Trọng lượng của túi

đường và của các quả cân ở đĩa cân bên kia là hai lực hai cân bằng ?

C) Lực mà một người tập thể dục kéo một dây lò xo và lực mà dây lò xo kéo lại

tay người.

D) Lực mà hai em bé đẩy vào hai bên cánh cửa và cánh cửa không quay.

30. Tính trọng lượng riêng của một hộp sữa, biết sữa trong hộp có khối lượng tịnh

397g và có thể tích 314ml. Chọn đáp số đúng.

A) 1,264 N/m3.

B) 0,791 N/m3.

C) 12 650 N/m3.

D) 1265 N/m3.

31. Chọn câu đúng.

A) Treo một vật vào một lực kế. Lực mà lò xo lực kế tác dụng vào vật là trọng

lượng của vật.

B) Lực mà vật tác dụng vào lò xo là lực đàn hồi.

C) Lực kế chỉ trọng lượng của vật.

D) Lực mà lò xo tác dụng vào vật và lực mà vật tác dụng vào lò xo là hai lực cân

bằng.

32. Để kéo một xô nước có khối lượng 15kg từ dưới giếng lên theo phương thẳng

đứng, người ta phải dùng lực nào trong số các lực sau :

A) F < 15N

B) F = 15N.

C) 15N < F < 150N.

D) F = 150N.

33. Hãy cho biết lực kế trong hình 13.3 SGK VL6 đang được dùng để đo lực nào

trong số các lực sau :

A) Lực kéo lên vật trực tiếp.

B) Trọng lượng của vật.

C) Lực kéo vật qua ròng rọc.

D) Lực kéo vật qua đòn bẩy.

139



Nội dung ôn tập học kỳ II

34. Hãy so sánh xem lực kéo vật lên trực tiếp sẽ như thế nào so với lực kéo vật lên

khi dùng mặt phẳng nghiêng.

A) Bằng.

B) Ít nhất bằng.

C) Nhỏ hơn.

D) Lớn hơn.

35. Có thể làm tăng độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng bằng cách nào sau đây ?

A) Giảm chiều cao kê mặt phẳng nghiêng.

B) Tăng chiều cao kê mặt phẳng nghiêng.

C) Tăng chiều dài mặt phẳng nghiêng.

D) Tăng chiều dài mặt phẳng nghiêng và đồng thời giảm chiều cao kê mặt phẳng

nghiêng.

36. Một người dùng lực 400N để đưa vật nặng 1200N từ mặt đất lên xe ô tô bằng

một mặt phẳng nghiêng. Nếu sử dụng mặt phẳng nghiêng ngắn hơn thì người đó sẽ

dùng lực nào trong các lực nào trong các lực sau đây ?

A) F = 1200N.

B) F > 400N.

C) F = 400N.

D) F < 400N.

37. Máy cơ đơn giản nào sau đây không thể làm thay đổi đồng thời cả độ lớn và

hướng của lực ?

A) Ròng rọc động.

B) Ròng rọc cố định.

C) Đòn bẩy.

D) Mặt phẳng nghiêng.

38. Trong các câu sau, câu nào đúng nhất ?

A) Ròng rọc động có tác dụng làm thay đổi hướng của lực.

B) Ròng rọc động có tác dụng làm thay đổi cả hướng và độ lớn của lực.

C) Ròng rọc cố định có tác dụng làm thay đổi độ lớn của lực.

140



D) Ròng rọc cố định có tác dụng làm thay đổi cả hướng và độ lớn của lực.

39. Hãy so sánh xem lực kéo vật lên trực tiếp sẽ như thế nào so với lực kéo vật

lên khi dùng ròng rọc cố định.

A) Bằng.

B) Ít nhất bằng.

C) Nhỏ hơn.

D) Lớn hơn.

40. Cầu thang xoắn là một ví dụ về máy cơ đơn giản nào ?

A) Ròng rọc động.

B) Đòn bẩy.

C) Mặt phẳng nghiêng.

D) Ròng rọc cố định.

41. Để bê trực tiếp một bao xi măng có khối lượng 50kg, người ta phải dùng lực

nào trong số các lực sau :

A) F = 500N.

B) 50N < F < 500N.

C) F = 50N.

D) F < 50N.

42. Cách nào sau đây làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng ?

A) Tăng chiều cao kê mặt phẳng nghiêng.

B) Giảm chiều dài mặt phẳng nghiêng.

C) Tăng chiều dài mặt phẳng nghiêng.

D) Giảm chiều dài mặt phẳng nghiêng và đồng thời tăng chiều cao kê mặt phẳng

nghiêng.

43. Một người dùng một lực 600N để lăn một vật nặng 2500N từ mặt đất lên xe

ôtô bằng một mặt phẳng nghiêng. Nếu kê mặt phẳng nghiêng ngắn hơn thì người đó

sẽ dùng lực nào trong các lực sau đây ?

A) F = 2500N.

B) F < 600N.

C) F = 600N.

D) F > 600N.

44. Dùng đòn bẩy được lợi về lực khi :

A) Khoảng cách OO1 = OO2.

B) Khoảng cách OO1 < OO2.

C) Khoảng cách OO1 > OO2.

141



D) Cả ba câu trên đều sai.

45. Trong các dụng cụ sau đây, dụng cụ nào không thể coi là đòn bẩy ?

A) Cái kim.

B) Cái cầu thang gác.

C) Cái cân đòn.

D) Cái kéo.

46. Người ta sử dụng ròng rọc động trong công việc nào dưới đây :

A) Dắt xe máy lên bậc thềm nhà.

B) Dịch chuyển tảng đá đi nơi khác.

C) Kéo thùng nước từ dưới giếng lên.

D) Đưa những vật nặng lên nóc nhà cao tầng.

47. Trong các máy cơ đơn giản sau đây, máy nào chỉ có tác dụng làm đổi hướng

của lực ?

A) Mặt phẳng nghiêng.

B) Đòn bẩy.

C) Ròng rọc cố định.

D) Ròng rọc động.

48. Hiện tượng nào sau đây xảy ra khi nung nóng một vật rắn ?

A) Trọng lượng của vật tăng.

B) Trọng lượng riêng của vật tăng.

C) Trọng lượng riêng của vật giảm.

D) Cả 3 hiện tượng trên đều không xảy ra.

49. Tại sao khi làm lạnh một vật rắn thì khối lượng riêng của vật tăng ? Hãy chọn

câu trả lời đúng nhất.

A) Vì khối lượng của vật tăng.

B) Vì thể tích của vật tăng.

C) Vì khối lượng của vật không thay đổi còn thể tích của vật thay đổi.

D) Vì khối lượng của vật không thay đổi còn thể tích của vật giảm.

50. Tại sao khi đặt đường ray xe lửa người ta phải để một khe hở ở chỗ tiếp giáp

giữa hai thanh ray ?

A) Vì không thể hàn hai thanh ray được.

B) Vì để lắp các thanh ray được dễ dàng hơn.

C) Vì khi nhiệt độ tăng, thanh ray có thể dài ra.

D) Vì chiều dài của thanh ray không đủ.

142



51. Hiện tượng nào sau đây xảy ra khi đun nóng một lượng chất lỏng ?

A) Khối lượng của chất lỏng tăng.

B) Trọng lượng của chất lỏng tăng.

C) Khối lượng riêng của chất lỏng tăng.

D) Thể tích của chất lỏng tăng.

52. Hiện tượng nào sau đây xảy ra đối với khối lượng riêng của chất lỏng khi đun

nóng chất lỏng trong một bình thủy tinh ?

A) Khối lượng riêng của chất lỏng tăng.

B) Khối lượng riêng của chất lỏng giảm.

C) Khối lượng riêng của chất lỏng không thay đổi.

D) Khối lượng riêng của chất lỏng thoạt đầu giảm rồi sau đó mới tăng.

53. Hiện tượng nào sau đây xảy ra khi hơ nóng không khí đựng trong một bình kín

?

A) Thể tích của không khí tăng.

B) Khối lượng riêng của không khí tăng.

C) Khối lượng riêng của không khí giảm.


54. Trong các cách sắp xếp các chất nở vì nhiệt từ nhiều tới ít sau đây, cách nào là

đúng ?

A) Rắn, lỏng, khí.

B) Lỏng, khí, rắn.

C) Khí, lỏng, rắn.

D) Khí, rắn, lỏng.

55. Quả bóng bàn bị bẹp nhúng vào nước nóng thì phòng lên vì :

A) Vỏ bóng bàn bị nóng mềm ra và bóng phồng lên.

B) Vỏ bóng bàn nóng lên, nở ra.

C) Không khí trong bóng nóng lên, nở ra.

D) Nước nóng tràn qua khe hở vào trong bóng.

56. Trong các cách sắp xếp các chất nở vì nhiệt từ nhiều tới ít sau đây, cách nào là

đúng ?

A) Đồng, thủy ngân, không khí.

B) Thủy ngân, đồng, không khí.

C) Không khí, thủy ngân, đồng.

D) Không khí, đồng, thủy ngân.

143



57. Hiện tượng nào sau đây xảy ra khi nung nóng một quả cầu bằng đồng ?

A) Trọng lượng của quả cầu tăng.

B) Trọng lượng của qủa cầu giảm.

C) Trọng lượng riêng của quả cầu tăng.

D) Trọng lượng riêng của quả cầu giảm.

58. Hiện tượng nào sau đây xảy ra đối với khối lượng riêng của nước khi đun

nước trong một bình thủy tinh ?

A) Khối lượng riêng của nước tăng.

B) Khối lượng riêng của nước giảm.

C) Khối lượng riêng của nước không thay đổi.

D) Khối lượng riêng của nước thoạt đầu giảm rồi sau đó mới tăng.

59. Hiện tượng nào sau đây xảy ra khi dùng tay áp chặt vào một bình thủy tinh có

nút chặt ?

A) Thể tích của không khí trong bình tăng.

B) Khối lượng riêng của không khí trong bình tăng.

C) Khối lượng riêng của không khí trong bình giảm.


60. Nhiệt kế nào sau đây có thể dùng để đo nhiệt độ của nước đang sôi ?

A) Nhiệt kế dầu.

B) Nhiệt kế y tế.

C) Nhiệt kế thủy ngân.

D) Cả ba loại nhiệt kế trên.

61. Không khí, hơi nước, khí ôxy đều là những ví dụ về :

A) Thể rắn.

B) Thể lỏng.

C) Thể khí.

D) Cả 3 thể rắn, lỏng, khí.

62. Nước đá, nước, hơi nước có đặc điểm chung nào sau đây ?

A) Cùng ở một thể.

B) Cùng một loại chất.

C) Cùng một khối lượng riêng.

D) Không có đặc điểm nào chung.

63. Trong các hiện tượng sau đây, hiện tượng nào không liên quan đến sự nóng

chảy ?

144



A) Để một cục nước đá ra ngoài nắng.

B) Đốt một ngọn nến.

C) Đúc một bức tượng.

D) Đốt một ngọn đèn dầu.

64. Trong các hiện tượng sau đây, hiện tượng nào không liên quan đến sự đông

đặc ?

A) Tuyết rơi.

B) Đúc tượng đồng

C) làm đá trong tủ lạnh

D) Rèn thép trong lò rèn.

65. Có thể dùng nhiệt kế thủy ngân có thể đo nhiệt độ nóng chảy của chất nào sau

đây ?

A) Bạc.

B) Băng phiến.

C) Thủy ngân.

D) Chì.

66. Rượu nóng chảy ở –117 oC

. Hỏi rượu đông đặc ở nhiệt độ nào sau đây ?

A) 117oC

.

B) –117oC

.

C) Cao hơn –117oC

.

D) Thấp hơn –117oC

.

67. Khi lau bảng bằng khăn ướt thì chỉ một lát sau là bảng khô vì :

A) Sơn trên bảng hút nước.

B) Nước trên bảng chảy xuống đất.

C) Nước trên bảng bay hơi vào không khí.

D) Gỗ làm bảng hút nước.

68. Trong các đặc điểm sau đây, đặc điểm nào là của sự bay hơi ?

A) Xảy ra ở một nhiệt độ xác định đối với một chất lỏng.

B) Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào của chất lỏng.

C) Xảy ra đồng thời trên mặt thoáng và trong lòng chất lỏng.

D) Không phụ thuộc vào nhiệt độ, gió và mặt thoáng.

69. Tốc độ bay hơi của nước trong một cốc hình trụ càng lớn khi :

A) Nước trong cốc càng nhiều.

B) Nước trong cốc càng ít.

145



C) Cốc được đặt trong nhà.

D) Cốc được đặt ngoài sân.

70. Trường hợp nào sau đây không phải là sự ngưng tụ ?

A) Sự tạo thành mưa.

B) Sự tạo thành mây.

Sự tạo thành hơi nước.

C) Sự tạo thành sương mù.

71. Trường hợp nào sau đây liên quan đến sự ngưng tụ ? Hãy chọn câu trả lời

đúng nhất.

A) Sương đọng trên lá cây.

B) Lớp khói trắng bay ra từ vòi ấm nước khi đun nước.

C) Lượng nước để trong chai đậy kín không bị giảm.

D) Cả 3 trường hợp trên.

72. Khi đun nước, nếu nước đã sôi mà vẫn tiếp tục đun thì :

A) Nhiệt độ của nước tiếp tục tăng mãi.

B) Nhiệt độ của nước chỉ tăng thêm trong một thời gian ngắn rồi ngừng lại.

C) Nhiệt độ của nước không tăng.

D) Cả 3 câu trên đều không đúng.

73. Trong các đặc điểm sau đây, đặc điểm nào không phải của sự sôi ?

A) Xảy ra ở một nhiệt độ xác định đối với mỗi chất lỏng.

B) Xảy ra đồng thời trên mặt thoáng và trong lòng chất lỏng.

Chỉ xảy ra trên mặt thoáng chất lỏng.

C) Khi hiện tượng đang xảy ra thì nhiệt độ của chất lỏng không thay

đổi.

74. Chất nào sau đây có nhiệt độ sôi cao nhất ?

A) Chì.

B) Nước.

C) Ôxi.

D) Thủy ngân.

75. Chất nào tồn tại cả ở thể lỏng và thể hơi khi trong phòng có nhiệt độ 250C ?

A) Chì và ôxi.

B) Thủy ngân và Oâxi.

C) Nước và Chì.

D) Nước và thủy ngân.

146



76. Chất nào chỉ tồn tại ở thể hơi ở nhiệt độ trong phòng ?

A) Chì

B) Thủy ngân.

C) Nước.

D) Ôxi.

77. Nước đá, nước, hơi nước có đặc điểm chung nào sau đây ?

A) cùng ở một thể.

B) Cùng một loại chất.

C) Cùng một khối lượng riêng.

D) Không có đặc điểm nào chung.

78. Trong các hiện tượng sau đây, hiện tượng nào không liên quan đến sự nóng

chảy ?

A) Một que kem đang tan.

B) Một ngọn nến đang cháy.

C) Một cục đá đang để ở ngoài nắng.

Một ngọn đèn dầu đang cháy.

79. Trong các đặc điểm sau đây, đặc điểm nào là của sự bay hơi ?

A) Xảy ra ở một nhiệt độ xác định đối với mỗi chất lỏng.

B) Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào của chất lỏng.

C) Xảy ra đồng thời trên mặt thoáng và trong lòng chất lỏng.

D) Không phụ thuộc vào nhiệt độ, gió và mặt thoáng của chất lỏng.

80. Trường hợp nào sau đây liên quan đến sự ngưng tụ ? Hãy chọn câu trả lời đúng

nhất.

A) Khi hà hơi vào mặt gương thì mặt gương bị mờ.

B) Khi đun nứơc có làn khói trắng bay ra từ vói ấm.

C) Khi đựng nước trong chai đậy kín thì lượng nước trong chai không

bị giảm.

D) Cả 3 trường hợp trên.

ĐÁP ÁN PHẦN TRẮC NGHIỆM

1B 21D 41A 61C

2A 22B 42C 62B

3D 23B 43D 63D

147



4B 24C 44B 64D

5A 25D 45B 65B

6C 26D 46D 66B

7D 27B 47C 67C

8C 28C 48C 68B

9D 29D 49D 69D

10B 30C 50C 70C

11C 31C 51D 71D

12D 32D 52B 72C

13D 33B 53D 73C

14D 34D 54C 74A

15A 35B 55C 75D

16D 36B 56C 76D

17C 37B 57D 77B

18D 38B 58B 78D

19B 39A 59D 79B

20B 40C 60B 80D

148



ĐỀ THI HỌC KỲ 1

ĐỀ SỐ 1

1.1. H·y ghÐp tªn dông cô ®o víi tªn çc vËt cÇn ®o cho thÝch hîp nhÊt trong çc trêng hîp sau:

1. ChiÒu dµi cuèn s¸ch vËt lý 6 a. Thíc th¼ng 100cm cã §CNN 1mm 2. ChiÒu dµi vßng cæ tay b. Thíc th¼ng 300mm cã §CNN 1mm 3. ChiÒu dµi kh¨n quµng ®á c. Thíc d©y 300cm cã §CNN 1cm 4. §é dµi vßng n¾m tay d. Thíc d©y 20dm cã §CNN 1mm 5. §é dµi b¶ng ®en e.Thíc d©y 500mm cã §CNN 3mm

§¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng nhÊt: A. 1- a ; 2- b ; 3 - c ; 4- d ; 5- e B. 1- a ; 2- b ; 3 - c ; 4- d ; 5- e C. 1- b ; 2-b ; 3 - a ; 4- d ; 5- c

D. 1- a ; 2-b ; 3 - e ; 4- d ; 5- c E. 1- b ; 2-a ; 3 - d ; 4- e ; 5- c

1.2 Trªn lèp xe ®¹p ngêi ta ghi : 650mm. Con sè ®ã chØ: A.Chu vi b¸nh xe

§êng kÝnh b¸nh xe §é dµy cña lèp xe KÝch thíc vßng bao lèp §êng kÝnh trong cña lèp

Chän c©u ®óng trong çc c©u trªn. 1.3.Trªn èng níc cã ghi: 42 x1,7mm. Çc con sè ®ã chØ: A.§êng kÝnh èng níc vµ ®é dµy cña èng

ChiÒu dµi èng níc vµ ®êng kÝnh èng níc Chu vi èng níc vµ ®é dµy cña èng níc Chu vi èng níc vµ ®êng kÝnh èng níc §êng kÝnh trong vµ ngoµi cña èng níc

Chän c©u ®óng trong çc c©u trªn. 1.4.PhÝa sau s¸ch vËt lý 6 cã ghi: khæ 17 x 24cm. Çc con sè ®ã chØ: A. ChiÒu dµi vµ chiÒu réng cuèn s¸ch

ChiÒu réng vµ chiÒu dµi cuèn s¸ch Chu vi vµ chiÒu réng cuèn s¸ch §é dµy vµ chiÒu dµi cuèn s¸ch ChiÒu réng vµ chiÒu dµy cuèn s¸ch

Chän c©u ®óng trong çc c©u trªn.

149



1.5. H·y chän thíc ®o vµ dông cô thÝch hîp trong çc thíc vµ dông cô sau ®Ó ®o chÝnh x¸c nhÊt çc ®é dµi cña bµn häc:

Thíc th¼ng cã GH§ 1,5m vµ §CNN 1mm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m

Thíc th¼ng cã GH§ 0,5m vµ §CNN 1mm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m

Thíc th¼ng cã GH§ 1,5m vµ §CNN 1cm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m

Thíc th¼ng cã GH§ 1m vµ §CNN 1mm - Cuén d©y thõng cã ®é dµi cì 2m

Thíc th¼ng cã GH§ 1,5m vµ §CNN 2mm - B¨ng giÊy cuén cã ®é dµi cì 2m 1.6. Trªn çc chai rîu cã ghi: 750ml. Con sè ®ã chØ:

Dung tÝch lín nhÊt cña chai rîu. Lîng rîu chøa trong chai.

ThÓ tÝch cña chai rîu. Lîng rîu mµ chai cã thÓ chøa. Giíi h¹n ®o lín nhÊt cña chai.


1.7. Khi sö dông b×nh chia ®é cã §CNN 0,1cm3 ®Ó thùc hµnh ®o thÓ tÝch chÊt láng. Çc sè liÖu nµo sau ®©y ghi ®óng:

V1 = 20,10cm3 V2 = 20,1cm3 V3 = 20,01cm3 V4 = 20,12cm3 V5 = 20,100cm3

1. 8. Cã hai b×nh chia ®é A vµ B cã cïng dung tÝch, b×nh A cã chiÒu cao lín h¬n b×nh B. Sö dông b×nh chia ®é nµo ta sÏ x¸c ®Þnh thÓ tÝch cña chÊt láng chÝnh x¸c nhÊt? Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong çc c©u sau:

Sö dông b×nh A Sö dông b×nh B Hai b×nh nh nhau Tïy vµo çch chia ®é Tïy ngêi sö dông

1.9. Cã ba èng ®ong A, B, C lo¹i 100ml cã v¹ch chi tíi 1ml, chiÒu cao lÇn lît:100mm ;150mm ; 200mm. Hái sö dông èng ®ong nµo ®Ó chia chÝnh x¸c nhÊt thÓ tÝch chÊt láng trong çc b×nh chøa chÝnh x¸c nhÊt?

150



Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong çc c©u sau: A.Sö dông b×nh A

Sö dông b×nh B Sö dông b×nh C Sö dông b×nh A hoÆc B Sö dông b×nh B chÝnh x¸c h¬n A

1.10. Mét b×nh chia ®é ghi tíi 1cm3, chøa 40cm3 níc, khi th¶ mét viªn sái vµo b×nh, mùc níc d©ng lªn tíi v¹ch 48cm3. ThÓ tÝch viªn sái ®îc tÝnh bëi çc sè liÖu sau: A.8cm3 B. 80ml

800ml 8,00cm3 8,0 cm3

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn 1.11. Mét b×nh chia ®é chøa 50cm3 çt, khi ®æ 50cm3 níc vµo b×nh níc d©ng lªn ®Õn v¹ch 90cm3. Hái thÓ tÝch thùc cña çt lµ: A.40cm3 B. 400ml

500ml 50cm3 500 ml

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn 1.12. Mét b×nh chia ®é cã dung tÝch 100cm3 ghi tíi 1cm3 chøa 70cm3 níc, khi th¶ mét hßn ®¸ vµo b×nh th× mùc níc d©ng lªn vµ trµn ra ngoµi 12cm3 níc. ThÓ tÝch cña hßn ®¸ lµ: A.12cm3 B. 42cm3

30cm3 120ml 420ml

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn 1.13. Trªn tói muèi ièt cã ghi 1kg. Con sè ®ã chØ:

A. Lîng muèi lín nhÊt mµ tói ®ùng ®îc. B. Lîng muèi chøa trong tói. C. Lîng muèi hiÖn cã chøa trong tói. D. Lîng muèi mµ mµ tói cã thÓ chøa.

E.C©u B vµ C ®óng.

151



Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 1.14. Trªn cöa mét xe ¤t« cã ghi: 4,5T. Con sè ®ã chØ:

A. Khèi lîng cho phÐp cña xe «t«. B. Khèi lîng hµng mµ «t« chë ®îc.

C. Khèi lîng cña «t« vµ hµng. D. Khèi lîng tèi ®a cña «t« cã thÓ chë. E. Khèi lîng cho phÐp «t« chë.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 1.15. Mét çi c©n cã thÓ c©n chÝnh x¸c tíi 0,1g. KÕt qu¶ nµo sau ®©y ®óng khi sö dông c©n ®ã lµm thùc hµnh ®o khèi lîng cña mét vËt: A. m1 = 12,41g B. m2 = 12,04g

m3 = 12,4g m4 = 12g m5 = 12,42g

Chän c©u ®óng trong çc ®¸p ¸n trªn 1.15. Mét vËt næi l¬ löng trong níc chøng tá: A. Çc lùc t¸c dông lªn vËt c©n b»ng nhau.

Träng lîng c©n b»ng víi lùc n©ng cña níc. Träng lùc c©n b»ng víi lùc n©ng cña níc. A, B ®óng. A, C ®óng.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn. 1.16. Mét quyÓn s¸ch ®Æt trªn bµn, khi ®ã:

Kh«ng cã lùc nµo t¸c dông lªn nã. Träng lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch. Cã lùc n©ng cña bµn t¸c dông lªn nã. Träng lîng c©n b»ng víi lùc n©ng cña bµn. Träng lùc c©n b»ng víi lùc n©ng cña bµn.

ChØ ra c©u ®óng trong çc c©u trªn. 1.17. Khi dïng vît ®Ëp qu¶ bãng bµn, Khi ®ã:

Qu¶ bãng bµn bÞ biÕn d¹ng. Qu¶ bãng bÞ biÕn ®æi chuyÓn ®éng. Qu¶ võa bÞ biÕn d¹ng võa thay ®æi chuyÓn ®éng. C©u A, B ®óng. C¶ 3 c©u: A, B, C ®Òu ®óng.

Chän c©u ®óng nhÊt trong çc c©u trªn.

152



1.18. Mét qu¶ bãng l¨n trªn cá, tõ tõ dõng l¹i khi ®ã: Çc lùc t¸c dông lªn qu¶ bãng c©n b»ng. Qu¶ bãng dõng do lùc c¶n cña cá xuÊt hiÖn. Lùc c¶n cña cá lµ biÕn ®æi chuyÓn ®éng cña qu¶ bãng. C©u A, B ®óng. C¶ 3 c©u: A, B, C ®Òu ®óng.

1.19. Dïng çc tõ trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt vµo çc c©u sau: Mét vËt nÆng treo vµo sîi d©y cao su. VËt nÆng chÞu t¸c dông cña (1)........ vµ (2)........ cña sîi d©y. Chän ph¬ng ¸n ®óng trong çc ph¬ng ¸n sau:

(1): a ; (2): b (1): c; (2): b (1): a ; (2): e (1): c ; (2): d (1): a ; (2): e

1.20. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng trong çc c©u sau:

Mét qu¶ nÆng b»ng s¾t treo trªn gi¸, khi ®a mét thanh nam ch©m l¹i gÇn th×: nam ch©m (1)............. lùc lªn qu¶ nÆng vµ qu¶ nÆng (2) .............nam ch©m mét lùc. NÕu thay qu¶ nÆng b»ng mét nam ch©m kh¸c. Khi ®ã nam ch©m nµy còng bÞ thanh nam ch©m ban ®Çu (3) ............. ............ hoÆc (4) ............. NÕu ta ®æi chiÒu nam ch©m. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau:

(1) - b ; (2) - b ; (3) - b ; (4) - c* (1) - a ; (2) - b ; (3) - b ; (4) - e (1) - b ; (2) - b ; (3) - b ; (4) - c (1) - e ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - c (1) - b ; (2) - a ; (3) - b ; (4) -e

1.21. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau: Mét thuyÒn buåm khi cã giã thuyÒn sÏ chÞu (1) ............. mét lùc, (2) ............. cña giã lµm thuyÒn chuyÓn ®éng. NÕu giã ngõng thæi khi ®ã thuyÒn kh«ng chÞu (3) ............. cña giã thuyÒn sÏ chuyÓn ®éng chËm dÇn do (4) ............. cña níc. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau:

A. (1) - d ; (2) - d ; (3) - d ; (4) - e.* B. (1) - a ; (2) - d ; (3) - c ; (4) - e. C. (1) - d ; (2) - a ; (3) - d ; (4) - c. D. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - e.

E. (1) - a ; (2) - d ; (3) - a ; (4) - e.

a.Träng lùc b. lùc c¨ng c. träng lîng d. lùc kÐo. e. lùc n©ng

a. T¬ng t¸c b. Hót c. §Èy d. T¸c dông e. Lùc c¶n

c. T¬ng t¸c d. Hót e. §Èy f. T¸c dông g. KÐo

153



1.22. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau: c. Khi nÐm mét vËt nÆng lªn cao, lóc ®Çu vËt ®i lªn sau ®ã r¬i xuèng ®iÒu ®ã chøng tá (1)............... lªn vËt. Lùc chÝnh lµ (2).............. cña vËt. d. VËt chÞu t¸c dông lùc trong qu¸ tr×nh (3)........... vµ (4)..................... Chän ®¸p ¸n ®óng trong çc ®¸p ¸n sau:

(1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - c * (1) - f ; (2) - e ; (3) - g ; (4) - c (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - b (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - c (1) - f ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - b

1.23. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau:

§Ó lµm cho qu¶ bãng ®ang ®øng yªn chuyÓn ®éng th× ta ph¶i (1)......... mét lùc hoÆc (2)....................mét lùc. §¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau:

(1) - c ; (2) - d* (1) - b ; (2) - a (1) - d ; (2) - a (1) - a ; (2) - d (1) - c ; (2) - a

1.24. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh çc c©u sau: a. Mét cÇu thñ nÐm bãng ®· (1)...............lªn qu¶ bãng mét (2)............lµm cho nã chuyÓn ®éng. b. Sau khi bay lªn nã r¬i xuèng chøng tá nã bÞ (3)............ lùc lµm thay ®æi chuyÓn ®éng.

§¸p ¸n nµo ®óng nhÊt trong çc ®¸p ¸n sau: (1) - b ; (2) - d ; (3) - b* (1) - a ; (2) - d ; (3) - b (1) - b ; (2) - e ; (3) - g (1) - c ; (2) - d ; (3) - e (1) - b ; (2) - dg; (3) - b

1.25. Trong çc tõ thÝch hîp trong khung ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn thiÖn çc nhËn ®Þnh sau:

a.T¸c ®éng b. T¬ngt¸c c. T¸c dông d. §Èy

a.T¸c ®éng b. T¸c dông c. T¬ng t¸c d. Lùc ®Èy e. Lùc kÐo g. Lùc hót

a. T¸c dông lùc b. §i lªn c. §i xuèng d. Träng lùc e. Träng lîng f. T¬ng t¸c lùc g. ChuyÓn ®éng h. Lùc hót

a. Lùc kÐo b. NÐn c. Lùc nÐn d. Lùc ®Èy e. Lùc n©ng f. N©ng

154



a. Muèn lß xo bÞ nÐn l¹i ta ph¶i t¸c dông vµo lß xo mét (1)............®Ó (2)...................lß xo l¹i.

b. Muèn lß xo gi·n ra ta ph¶i t¸c dông vµo lß xo mét (3)..............®Ó (4).............lß xo gi·n ra. Chän ®¸p ¸n ®óng trong çc ®¸p ¸n sau:

(1) - c ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - g* (1) - b ; (2) - b ; (3) - c ; (4) - f (1) - d ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - g (1) - c ; (2) - f ; (3) - a ; (4) - b (1) - e ; (2) - b ; (3) - a ; (4) - g

1.26. Mét b¹n nam vµ mét b¹n n÷ dïng ®ßn g¸nh ®Ó cïng khiªng mét x« níc nÆng. §Ó b¹n n÷ khiªng ®îc nhÑ nhµng h¬n th× :

B¹n nam dÞch chuyÓn x« níc B¹n nam dÞch xa x« níc DÞch chuyÓn x« ra xa b¹n n÷ * B¹n n÷ dÞch chuyÓn x« níc B¹n nam cao h¬n nªn ph¶i dÞch xa x« níc

Chän ph¬ng ¸n ®óng nhÊt trong çc ph¬ng ¸n trªn.

1.27. Cã hai lùc cïng ph¬ng, ngîc chiÒu, cêng ®é b»ng nhau. Hai lùc ®ã: Hai lùc ®ã c©n b»ng nhau trong suèt thêi gian t¸c dông. Hai lùc ®ã kh«ng c©n b»ng khi chóng cïng t¸c dông Hai lùc c©n b»ng khi cïng t¸c dông lªn mét vËt.* ChØ c©n b»ng khi t¸c dông cïng mét lóc. ChØ c©n b»ng khi t¸c dông trong mét kho¶ng thêi gian.


1.28. Khi th¶ diÒu b¹n B×nh thÊy: diÒu gÆp giã vµ bay lªn cao. Sau ®ã diÒu dõng l¹i ë mét ®é cao nµo ®ã b¹n cho r»ng:

DiÒu kh«ng bÞ tr¸i ®Êt hót. Nhê giã t¸c dông lùc nªn diÒu kh«ng r¬i. Träng lùc c©n b»ng víi lùc n©ng cña giã. Träng lîng c©n b»ng víi lùc n©ng cña giã. Kh«ng cã nhËn ®Þnh nµo trªn ®©y ®óng c¶.

Chon c©u ®óng trong çc c©u trªn. 1.29. Mét häc sinh th¶ tê giÊy tõ trªn cao xuèng ®Êt, tê giÊy kh«ng r¬i theo ph¬ng th¼ng ®øng. B¹n ®ã nãi r»ng:

Träng lùc kh«ng cã ph¬ng th¼ng ®øng. Do søc c¶n cña kh«ng khÝ lµm lÖch ph¬ng r¬i.*

155



Do søc c¶n cña kh«ng khÝ c©n b»ng bít víi träng lùc VËt r¬i kh«ng tu©n theo ph¬ng cña träng lùc. Do søc c¶n cña kh«ng khÝ c©n b»ng bít víi träng lîng.


1.30. Th¶ ®ång thêi hai tê giÊy gièng nhau, cã cïng khèi lîng. Mét tê bÞ vß viªn l¹i, mét ®Ó nguyªn vµ ®îc th¶ cïng ®é cao xuèng ®Êt. NhËn ®Þnh nµo ....................trong çc nhËn ®Þnh sau: A. Khi th¶ hai tê giÊy r¬i kh«ng cïng lóc.

Träng lîng kh¸c nhau nªn thêi gian r¬i kh¸c nhau. Träng lùc kh¸c nhau nªn thêi gian r¬i kh¸c nhau. Tê giÊy kh«ng vß viªn bÞ søc c¶n t¸c dông. Thêi gian r¬i cña chóng kh¸c nhau.*

ĐỀ SỐ 2

I. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN (4 điểm)

Khoanh tròn vào một chữ cái trước câu trả lời đúng

Câu 1: (0,5 điểm) Trên một túi đường có ghi 1kg, số 1kg chỉ:

A. Trọng lượng của túi đường. C. Khối lượng của đường trong túi.

B. Thể tích của túi đường. D. Trọng lượng của đường trong túi.

Câu 2: (0,5 điểm). Một quả cầu có khối lượng là 100g thì trọng lượng của nó là:

A. 1N B. 10N C. 100N D. 1000N

Câu 3: (0,5 điểm). Lực đàn hồi có đặc điểm gì ?

A. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi giảm.

B. Độ biến dạng giảm thì lực đàn hồi tăng.

C. Không phụ thuộc vào độ biến dạng của vật.

D. Độ biến dạng càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn.

Câu 4: (0,5 điểm). Quyển sách nằm yên trên mặt bàn vì nó:

A. Chịu lực nâng của mặt bàn. C. Chịu tác dụng của trọng lực.

B. Chịu tác dụng của hai lực cân bằng. D. Không chịu tác dụng của lực nào.

Câu 5: (0,5 điểm). Để đưa một xô cát có trọng lượng 400N lên cao theo phương

thẳng đứng ta cần dùng lực kéo có cường độ ít nhất bằng:

A. 410N. B. 400N C. 390N D.40N

Câu 6: (0,5 điểm).Trọng lực là gì?

A. Là hai lực cân bằng. C. Là lực hút của Trái Đất.

156



B. Là trọng lượng của vật. D. Cả A, B, C đều đúng.

Câu 7: (0,5 điểm). Công thức tính khối lượng riêng là:

A. D = m.V B. D = 10.d C. D = m

V

D. D = V

m

Câu 8:(0,5 điểm). Lực kế dùng để làm gì ?

A. Đo lực. B. Cân vật. C. Đo thể tích. D. Treo

vật.

II. TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN (6 điểm)

Câu 9: (2 điểm) Điền từ thích hợp vào chỗ trống (.....)

a. Lực tác dụng lên một vật có thể làm vật ..................................... hoặc

....................................

b. Hai loại máy cơ đơn giản thường gặp là

..................................................................

Câu 10: (3 điểm)

Một thanh nhôm có thể tích bằng 30dm3. Biết khối lượng riêng của nhôm là

2700kg/m3.

a. Tính khối lượng của thanh nhôm.

b. Tính trọng lượng của thanh nhôm.

c. Tính trọng lượng riêng của thanh nhôm.

Câu 11: (1 điểm) Trình bày cách đo độ dài của một vật bằng thước thẳng ?

ĐỀ SỐ 3

Câu 1: (3 điểm)

a- Thế nào là hai lực cân bằng ? Lấy ví dụ về vật chịu tác dụng của hai lực cân

bằng và chỉ rõ hai lực đó.

b- Trọng lực là gì ? Trọng lực có phương và chiều như thế nào ?

Câu 2: (2,0 điểm)

Biết khối lượng riêng của xăng là 700kg/m3.

a- Tính thể tích của 1 tấn xăng.

b- Tính trọng lượng của 2 m3 xăng.

157




a- Kể tên các loại máy cơ đơn giản đã học ? Nêu tác dụng của từng loại máy cơ

đơn giản.

b- Có 2 người muốn đưa một vật có khối lượng 60 kg lên cao theo phương

thẳng đứng. Biết lực kéo của mỗi người là 200 N. Hỏi 2 người đó có đưa vật lên

được không, tại sao?


Một bình có dung tích 900cm3 đang chứa nước ở mức 1/3 thể tích của bình, khi

thả hòn đá vào, mức nước trong bình dâng lên chiếm 2/3 thể tích của bình. Hãy

xác định thể tích của hòn đá?

----------------

ĐỀ SỐ 4

(Thời gian 45 phút không kể thời gian giao đề)

Câu 1( 2,0 điểm)

Thế nào là lực đàn hồi? (1,0 điểm)

Nêu 1 ví dụ về vật bị biến dạng đàn hồi? (1,0 điểm)

Câu 2(2,0 điểm)

Viết hệ thức tính trọng lượng của một vật? (1,0 điểm)

Nêu ý nghĩa và đơn vị đo của các đại lượng đó? (1,0 điểm)

Câu 3(1,0 điểm)

Hãy điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau:

a, Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với một lực...................................

trọng lượng của vật.

b, Mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy, ròng rọc là...........................................

Câu 4(1,0 điểm)

Đổi các đơn vị sau:

a,160dm = ...............m; c, 6 dm3 = ..................lít;

b, 0,5l = ...............cc; d, 20 km = .................m.

158



Câu 5(4,0 điểm)

Hãy tính khối lượng và trọng lượng của một chiếc dầm sắt có thể tích 40dm3 .

Cho biết Dsắt = 7800kg/m3 .

...................................................Hết.............................................

ĐỀ SỐ 5

A Trắc nghiệm: Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:

Câu 1. Trong các số liệu dưới đây, số liệu nào chỉ khối lượng của hàng hoá?

A. Trên nhãn của chai nước khoáng có ghi: 330ml

B. Trên vỏ của hộp Vitamin B1 có ghi: 1000 viên nén.

C. ở một số của hàng vàng bạc có ghi: vàng 99,99.

D. Trên vỏi túi xà phòng bột có ghi: Khối lượng tịnh 1kg

Câu 2. Lực nào trong các lực dưới đây là lực đàn hồi?

A. Lực mà cần cẩu đã tác dụng vào thùng hàng để đưa thùng hàng lên cao.

B. Lực mà gió tác dụng vào thuyền buồm.

C. Lực mà nam châm tác dụng lên vật bằng sắt.

D. Lực của khung tên làm mũi tên bay vào không trung.

Câu 3. Người ta dùng mặt phẳng nghiêng để làm công việc nào dưới đây?

A. Kéo cờ lên đỉnh cột cờ.

B. Đưa thùng hàng lên xe ô tô.

C. Đưa thùng nước từ dưới giếng lên.

D. Đưa vật liệu xây dựng lên các tầng cao theo phương thẳng đứng.

159



Câu 4. Khi một quả bóng đập vào một bức tường thì lực mà bức tường tác dụng lên

quả bóng

A. chỉ làm biến đổi chuyển động của quả bóng.

B. chỉ làm biến dạng quả bóng.

C. chông làm biến dạng và cũng không làm biến đổi chuyển động của quả bóng.

D. vừa làm biến dạng quả bóng đồng thời làm biến đổi chuyển động của quả bóng.

Câu 5. Một quả nặng có trọng lượng 0,1N. Khối lượng của quả nặng là

A. 1000g B.100g C. 10g D.

1g

Câu 6. Đơn vị của khối lượng riêng là

A. kg/m2. B. kg/m. C. kg/m3. D. kg.m3.

B. TỰ LUẬN: Viết câu trả lời hoặc lời giải cho các câu sau

Câu 7. Mô tả hiện tượng xảy ra khi treo một vật vào đầu dưới của một lò xo được gắn

cố định vào giá thí nghiệm?

Câu 8. Phát biểu và viết công thức tính khối lượng riêng? nêu rõ ký hiệu, đơn vị của

các đại lượng có trong công thức.

Câu 9. Cho bảng khối lượng riêng của một số chất như sau

Chất Khối lượng riêng (kg/m3) Chất Khối lượng riêng

(kg/m3)

Nhôm 2700 Thủy ngân 13600

Sắt 7800 Nước 1000

Chì 11300 Xăng 700

Hãy tính:

a. Khối lượng và trọng lượng của một khối nhôm có thể tích 60dm3?

b. Khối lượng của 0,5 lít xăng?

Câu 10 . Trong thực tế dùng mặt phẳng nghiêng có tác dụng gì? lấy ví dụ minh họa

ĐỀ SỐ 6

Thời gian: 45 phút (không kể thời gian phát đề)

I. TRẮC NGHIỆM : ( 3 điểm ) Hãy chọn phương án đúng.

160



1. Để đo chiều dài của một vật (ước lượng khoảng hơn 30cm),nên chọn thước

nào trong các thước sau đây?

A/Thước có giới hạn đo 20 cm và độ chia nhỏ nhất 1 mm.

B/Thước có giới hạn đo 20 cm và độ chia nhỏ nhất 1 cm.

C/Thước có giới hạn đo 50 cm và độ chia nhỏ nhất 1 mm.

D/Thước có giới hạn đo 1m và độ chia nhỏ nhất 5 cm.

2. Người ta dùng một bình chia độ chứa 55 cm3 nước để đo thể tích của một hòn

sỏi. Khi thả hòn sỏi vào bình, sỏi ngập hoàn toàn trong nước và mực nước trong

bình dâng lên tới vạch 100 cm3. Thể tích hòn sỏi là bao nhiêu?

A/45 cm3. B/55 cm3. C/100 cm3. D/155 cm3.

3. Hai lực nào sau đây được gọi là cân bằng?

Hai lực cùng phương, cùng chiều, mạnh như nhau tác dụng lên hai vật khác

nhau.

Hai lực cùng phương, cùng chiều, mạnh như nhau tác dụng lên cùng một vật.

Hai lực cùng phương, ngược chiều, mạnh như nhau tác dụng lên hai vật khác

nhau.

Hai lực có phương trên cùng một đường thẳng, ngược chiều, mạnh như nhau tác

dụng lên cùng một vật.

4. Trọng lượng của một vật 20 g là bao nhiêu?

A/0,02 N. B/0,2 N. C/20 N. D/200 N.

5. Một vật đặc có khối lượng là 8000 g và thể tích là 2 dm3. Trọng lượng riêng

của chất làm vật này là bao nhiêu ?

A/4 N/m3. B/40 N/m3. C/4000 N/m3. D/40000 N/m3.

6. Người ta sử dụng mặt phẳng nghiêng để đưa một vật lên cao. So với cách kéo

thẳng vật lên, cách sử dụng mặt phẳng nghiêng có tác dụng gì?

A/Có thể làm thay đổi phương của trọng lực tác dụng lên vật.

B/Có thể làm giảm trọng lượng của vật.

C/Có thể kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

D/Có thể kéo vật lên với lực kéo lớn hơn trọng lượng của vật

7. Đơn vị khối lượng riêng là gì?

A/N/m B/N/ m3 C/kg/ m2 D/kg/ m3

8. Đơn vị trọng lượng riêng là gì?

A/N/ m2. B/N/ m3 C/N. m3 D/kg/ m3

161



9. Cho biết 1 kg nước có thể tích 1 lít còn 1 kg dầu hoả có thể tích 4

5

lít. Phát

biểu nào sau đây là đúng?

Khối lượng của 1 lít nước nhỏ hơn khối lượng của 1 lít dầu hoả.

Khối lượng riêng của nước bằng 5/4 khối lượng riêng của dầu hoả.

Khối lượng riêng của dầu hoả bằng 5/4 khối lượng riêng của nước.

Khối lượng của 5 lít nước bằng khối lượng của 4 lít dầu hoả.

10. Dùng ngón tay ép lò xo lá tròn, lò xo lá tròn bị ép đã tác dụng vào ngón tay

một:

A/ Lực đẩy. B/ Lực hút.

C/ Lực kéo. D/ Lực ép

II. TỰ LUẬN : ( 7 điểm )

Câu 1: Chỉ có cân Robecvan, 1 quả cân loại 5 kg, và 1 quả cân loại 3kg. Làm

thế nào lấy ra đúng 1kg gạo?

Câu 2: Một hòn gạch có khối lượng 1,8 kg và có thể tích 1200cm3. Tính khối

lượng riêng của hòn gạch đó theo đơn vị kg/m3 ?

Câu 3: Ở nhà em những việc gì sử dụng mặt phẳng nghiêng?

Câu 4: Một quyển sách nằm yên trên mặt bàn. Hãy cho biết những lực nào đã

tác dụng lên quyển sách? Nhận xét về hai lực đó.

ĐỀ SỐ 7

Câu 1: Một bình chia độ chứa nước, mực nước ở ngang vạch 55cm3. Thả vào bình

mười hòn bi giống nhau, bi ngập hoàn toàn trong nước và mực nước trong bình dâng

lên đến vạch 60cm3. Tính thể tích của một hòn bi.(1,5đ)

Câu 2: Cho một bình chia độ, một cân Robecvan, một hòn đá cuội và một cốc nước.

Hãy trình bày cách xác định khối lượng riêng của sỏi với những dụng cụ đã nêu.(2đ)

Câu 3: Một quả nặng được treo vào một đầu lò xo, đầu trên của lò xo gắn vào một

điểm cố định.

a) Hỏi quả nặng chịu tác dụng của những lực nào? Tại sao vật đứng yên?(2đ)

b) Biết chiều dài tự nhiên của lò xo là 7cm. Khi treo quả nặng vào lò xo thì chiều

dài của lò

xo là 13 cm. Tính độ biến dạng của lò xo.(1,5đ)

Câu 4 Một vật có khối lượng 5,4 kg và có thể tích là 20dm3.

162



a) Tính trọng lượng của vật.(1.5đ)

b) Tính khối lượng riêng của chất tạo thành vật.(1.5đ)

ĐỀ SỐ 8

A. TRẮC NGHIỆM(5 điểm).

Câu 1. (3 điểm) Hãy chọn những đáp án đúng trong các câu sau:

1. Đơn vị đo thể tích là gì?

A. Mét(m) B. Kilôgam(kg) C. Mét vuông(m2) D. Lít(l)

2. Dụng cụ dùng để đo lực là:

A. Cân đòn B. Bình chia độ C. Lực kế D. Cân đồng hồ

3. Một bạn dùng thước có ĐCNN là 0.5 dm để đo chiều dài lớp học. Cách ghi kết quả

nào sau đây là đúng:

A. 50,1 dm B. 50,2 dm C. 50,4 dm D. 50,5 dm

4. Biến dạng của vật nào sau đây không phải là biến dạng đàn hồi?

A. Lò xo bị nén lại.

B. Dây cao su được kéo căng ra.

C. Quả bóng đá đập vào cột dọc cầu môn.

D. Sợi dây nhôm bị uốn cong.

5. Phương nào sau đây không phải là phương của trọng lực?

A. Phương thẳng đứng.

B. Phương nằm ngang.

C. Phương của dây dọi.

D. Phương theo đó các vật nặng đang rơi.

6. Muốn giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng để giảm độ lớn của lực kéo vật thì

phải làm thế nào?

A. Tăng chiều dài, giảm chiều cao.

B. Giảm chiều dài, giữ nguyên chiều cao.

C. Giảm chiều dài, tăng chiều cao.

D. Tăng chiều cao, giữ nguyên chiều dài.

Câu 2: (2 điểm) Điền từ thích hợp vào chỗ trống:

+ Lực tác dụng lên một vật có thể làm cho vật (1)………, hoặc làm vật bị (2)……

+ (3)………của thước là độ dài lớn nhất ghi trên thước.(4)………của thước là độ dài

giữa 2 vạch chia liên tiếp trên thước.

163



B. TỰ LUẬN:(5 điểm)

Câu 1: (2 điểm) Một cục nước đá có thể tích 500 cm3 và khối lượng 450 g.

a. Đổi đơn vị: thể tích 500 cm3 ra m3 và khối lượng 450g ra kg?

b. Tính khối lượng riêng và trọng lượng riêng của nước đá?

Câu 2: (1,5điểm)

Một hòn bi sắt được treo trên một lò xo.

a. Có những lực nào tác dụng lên hòn bi?

b. Tại sao hòn bi có thể đứng yên?


Có một bình tràn, một chai nước, một bình chia độ. Hãy nêu các bước tiến hành đo

thể tích của một quả trứng? (quả trứng không bỏ lọt bình chia độ)

------------------- Hết -------------------

164



ĐỀ SỐ 9

A. PHẦN TRẮC NGHIỆM:

Hãy trả lời bằng cách khoanh tròn chữ cái đầu câu mà em cho là đúng nhất

(3 điểm)

Câu 1: Trên thùng bột giặt ghi 10Kg. Số đó chỉ :

A. Khối lượng của thùng bột giặt. B. Thể tích của thùng bột giặt.

C. Sức nặng của thùng bột giặt. D. Khối lượng của thùng (rỗng).

Câu 2:Dù ng bình chia độ có chứa một lượng nước có thể tích 95cm3, thả viên bi sắt

vào bình thì mực nước trong bình dâng lên đến vạch 250cm3. Vậy thể tích viên bi là :

A. 250cm3 B. 346cm3 C. 95cm3 D. 155cm3

Câu 3: Treo 1 vật nặng có trọng lượng 3N thì lò xo xoắn giãn ra 2 cm. Để lò xo giãn

5 cm thì phải treo vật có trọng lượng bao nhiêu?

A.8N B. 12,5N C. 6N D. 7,5N

Câu 4: Tại sao nói: sắt nặng hơn nhôm?

A. Vì khối lượng riêng của sắt lớn hơn khối lượng riêng của nhôm.

B. Vì trọng lượng của sắt lớn hơn trọng lượng của nhôm.

C. Vì khối lượng của sắt lớn hơn khối lượng của nhôm.

D. Vì thể tích của sắt lớn hơn thể tích của nhôm.

Câu 5: Lực nào sao đây không thể là trọng lực?

A. Lực tác dụng lên vật đang rơi .

B. Lực tác dụng lên một quả bóng bay làm nó hạ thấp dần.

C. Lực vật nặng tác dụng vào dây treo.

D. Lực mặt bàn tác dụng lên vật đặt trên bàn .

Câu 6: Dụng cụ nào sau đây là máy cơ đơn giản:

A.Cây viết b.Cây kéo C.Cây thước D.Máy tính bỏ túi

B.TỰ LUẬN:(7 điểm)

Câu 7: Giới hạn đo (GHĐ) và Độ chia nhỏ nhất (ĐCNN) của thước là gì? Hãy xác

định GHĐ và ĐCNN của cây thước trong hình vẽ sau: (2,0 điểm)

165



Câu 8: Hãy nêu các kết quả tác dụng của lực? Mỗi trường hợp lấy 1 ví dụ? (2,0 điểm)

Câu 9: Một bao gạo có khối lượng là 20 kg. Hỏi trọng lượng của bao gạo này là bao

nhiêu? (1 điểm)

Câu 10: Một vật đặc khối lượng 2,7 kg, thể tích 1 dm3 (2,0 điểm)

a. Tính khối lượng riêng của chất làm vật

b. Tính trọng lượng riêng của chất làm vật

ĐỀ SỐ 10

I. TRẮC NGHIỆM (3 điểm) Khoanh tròn vào một chữ cái trước câu trả lời đúng

Câu 1: Dụng cụ nào sau đây dùng để đo độ dài?

A. Thước B. Lực kế C. Cân D. Bình chia độ

Câu 2: Trên một can dầu ăn có ghi 2,5 lít, số đó chỉ.

A. Sức nặng của can dầu B. Thể tích của dầu

C. Khối lượng của dầu trong can D. Thể tích của dầu trong can

Câu 3: Một vật có trọng lượng 120N thì có khối lượng là:

A. 1200kg B. 120kg C. 12kg D. 1,2kg

Câu 4:Một quả bóng đập vào bức tường,lực mà bức tường tác dụng lên quả bóng gây

ra kết quả?

A. Làm biến đổi chuyển động của quả bóng B. Làm quả bóng bị biến dạng

C. Không gây ra kết quả gì

D. Vừa làm biến dạng quả bóng, vừa làm quả bóng bị biến đổi chuyển động

Câu 5: Lực đàn hồi có đặc điểm:


B. Độ biến dạng đàn hồi càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn.

C. Không phụ thuộc vào độ biến dạng của vật. D. Độ biến dạng giảm thì lực

đàn hồi tăng.

Câu 6: Đầu tàu kéo các toa tàu chuyển động, thì: Đầu tàu đã tác dụng lực.............

A. hút lên các toa tàu B. đẩy lên các toa tàu

C. kéo lên các toa tàu D. nâng lên các toa tàu.

Câu 7: Lọ hoa nằm yên trên mặt bàn vì nó

A. chịu tác dụng của hai lực cân bằng. B. không chịu tác dụng của lực nào.

C. chịu tác dụng của trọng lực. D. chịu lực nâng của mặt bàn

Câu 8: Công thức tính và đơn vị của của khối lượng riêng là:

166



A: D = m.V và kg/m3. B: D = m

V

và m3/kg.

C: D = m.V và kg.m3. D: D = V

m

và kg/m3.

Câu 9: Nhóm máy móc nào sau đây là các máy cơ đơn giản?

A. Xe cần cẩu, mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy. B. Máy cày, đòn bẩy, ròng rọc.

C. Mặt phẳng nghiêng, ròng rọc, xe máy. D. Ròng rọc, đòn bẩy, mặt phẳng

nghiêng.

Câu 10: Cách nào sau đây không làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng:

A. Tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng. B. Giảm độ dài mặt phẳng

nghiêng.

C. Giảm độ cao kê mặt phẳng nghiêng.

D. Tăng độ dài đồng thời giảm độ cao kê mặt phẳng nghiêng.

Câu 11: Để đưa một xô cát có trọng lượng 300N lên cao theo phương thẳng đứng ta

cần dùng lực kéo có cường độ ít nhất bằng:

A. 300N. B. 310N C. 290N D. 30N

Câu 12: Dụng cụ nào sau đây là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng?

A. Cái kìm. B. Cầu thang xoắn. C. Cái mở nắp bia D. Cái búa

nhổ đinh

II. TỰ LUẬN (7 điểm)

Câu 1: Đổi các đơn vị sau:( 2 điểm)

a. 2,5lít = ……………cm3 = …………m3.

b. 850g = …………kg =…………lạng.

c. 15,4m = ……………mm=………………km.

d. 7,52lít = ……………cc = ……………m3.

Câu 2 (3 điểm): Một quả cầu đồng có thể tích bằng 6dm3. Biết khối lượng riêng của

đồng là 8900kg/m3. Hãy tính:

a. Khối lượng của quả cầu. b. Trọng lượng của quả cầu. c. Trọng lượng riêng

của quả cầu.

Câu 3 (2 điểm): Một thùng phi có trọng lượng 1000N. Anh Nam và anh Tuấn muốn

đưa thùng phi lên xe tải. Biết lực tối đa mà mỗi anh có thể tác dụng lên thùng phi là

500N.

a. Anh Nam và anh Tuấn dự tính đưa thùng phi lên xe bằng cách sau:

Hai anh dùng tay nâng thùng phi lên, sau đó từ từ đặt lên xe. Em hãy cho biết nếu

dùng phương án trên thì có thể đưa thùng phi lên xe tải không? Vì sao?

167



b. Hãy tìm một loại máy cơ đơn giản mà em đã học để giúp anh Nam và anh Tuấn

thực hiện công việc trên dễ dàng hơn.

ĐỀ SỐ 11

A. TRẮC NGHIỆM: (5,0 điểm)

Khoanh tròn chữ cái trước câu trả lời đúng (3 điểm):

Câu 1. Hãy chọn câu đúng:

A. GHĐ của một thước đo độ dài là độ dài nhỏ nhất có thể đo được bằng thước đó.

B. GHĐ của một thước đo độ dài là độ dài lớn nhất mà thước đó có thể đo được.

C. GHĐ của một thước đo độ dài là độ dài của cái thước.

D. GHĐ của một thước đo độ dài là độ dài lớn nhất ghi trên thước đó.

Câu 2. Một bạn dùng thước đo độ dài có ĐCNN là 2cm để đo chiều rộng lớp học.

Trong các cách ghi kết quả dưới đây, cách ghi nào là không đúng?

A. 446cm B. 48,2dm C. 424cm

D. 4,45m

Câu 3. Trên vỏ một hộp thịt có ghi 800g. Số liệu đó chỉ:

A. khối lượng của cả hộp thịt B. thể tích của thịt

trong hộp

C. khối lượng của thịt trong hộp D. thể tích của cả

hộp thịt

Câu 4. Công việc nào dưới đây không cần dùng đến lực?

A. Xách một xô nước B. Nâng một tấm gỗ

C. Đẩy một chiếc xe D. Đọc một trang

sách

Câu 5. Biến dạng của vật nào dưới đây là biến dạng đàn hồi?

A. Cục đất sét B. Sợi dây đồng

C. Một chiếc lưỡi cưa sắt D. Quả ổi chín

Câu 6. Dùng mặt phẳng nghiêng để đưa một vật nặng lên cao, có thể:

A. làm thay đổi phương của trọng lực tác dụng lên vật

B. làm giảm trọng lượng của vật

C. kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật

D. kéo vật lên với lực kéo lớn hơn trọng lượng của vật

Câu 7. (2 điểm). Hãy điền từ, cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau:

Một người đứng yên trên một tấm ván mỏng. Tấm ván bị cong đi. Nó đã bị

……………………. Đó là do kết quả tác dụng của ……………………… của

người. Tấm ván là ……………………… khi bị cong, nó sẽ tác dụng vào người

một………………………..lực này và trọng lực của người là hai lực cân bằng.

168



B. TỰ LUẬN :

Câu 8.(2 điểm). Thế nào là hai lực cân bằng? Nêu những kết quả tác dụng của lực?

Câu 9.(2 điểm). Biết 10 lít cát có khối lượng 15 kg.

a) Tính thể tích của 6 tấn cát.

b) Tính trọng lượng của một đống cát 4m3

Câu 10.(1 điểm). Để đi qua dốc cao, tại sao người ta thường làm đường uốn lượn?

ĐỀ SỐ 12

I. TRẮC NGHIỆM (4 điểm). Em hãy khoanh tròn vào đáp án đúng trong các câu

sau:

Câu 1. Lực nào dưới đây là lực đàn hồi:

A. Trọng lực của một quả nặng B. Lực hút của nam châm lên miếng sắt

C. Lực đẩy của lò xo dưới yên xe đạp D. Lực kết dính của tờ giấy dán trên bảng

Câu 2. Đơn vị đo khối lượng riêng là:

A. N/m3 B. kg/m

2 C. kg D. kg/m

3

Câu 3. Cầu thang là ví dụ máy cơ đơn giản nào trong các máy cơ đơn giản sau đây?

A. Đòn bẩy B. Mặt phẳng nghiêng

C. Ròng rọc động D. Ròng rọc cố định

Câu 4. Dụng cụ dùng để đo lực là:

A. Cân B. Bình chia độ C. Lực kế D. Thước dây

Câu 5. Kéo trực tiếp vật có trọng lượng 10N lên cao theo phương thẳng đứng phải

dùng lực như thế nào?

A. Lực ít nhất bằng 10N B. Lực ít nhất bằng 1N

C. Lực ít nhất bằng 100N D. Lực ít nhất bằng 1000N

Câu 6. Khối lượng của một vật chỉ:

A. Lượng chất tạo thành vật B. Độ lớn của vật

C. Thể tích của vật D. Chất liệu tạo nên vật

Câu 7. Khi sử dụng bình tràn đựng đầy nước và bình chứa để đo thể tích vật rắn

không thấm nước thì thể tích của vật rắn là:

A. Nước ban đầu có trong bình tràn.

B. Phần nước còn lại trong bình tràn.

C. Bình tràn và thể tích của bình chứa.

D. Phần nước tràn từ bình tràn sang bình chứa.

Câu 8. Giới hạn đo của thước là:

A. Số đo nhỏ nhất được ghi trên thước

169



B. Độ dài lớn nhất được ghi trên thước

C. Độ dài giữa hai số liên tiếp trên thước

D. Độ dài giữa hai vạch chia liên tiếp trên thước

II. TỰ LUẬN (6 điểm). Trả lời hoặc làm các bài tập sau:

Câu 9(1điểm). Đổi các đơn vị sau.

a) 0,5m3 =…………………dm

3

b) 150mm = ……………...m

c) 1,2m3 = ………………...lít

d) 40 g =……………....kg

Câu 10(1,5điểm). Hãy nêu lợi ích của máy cơ đơn giản. Kể tên một số máy cơ đơn

giản thường dùng.

Câu 11(1,5điểm). Một tảng đá có thể tích 1,2 m3.

Cho khối lượng riêng của đá là

2650kg/m3. Tìm khối lượng và trọng lượng của tảng đá.

Câu 12(1điểm). Một ống bê tông có khối lượng 2 tạ bị rơi xuống mương sâu. Một

nhóm người muốn đưa ống bê tông này lên bờ bằng phương pháp dùng mặt phẳng

nghiêng (đây là 1 loại máy cơ đơn giản). Nếu vậy lực kéo ống thông qua mặt phẳng

nghiêng sẽ ra sao? Để lực kéo này giảm hơn nữa thì ta phải tăng hay giảm độ

nghiêng của mặt phẳng nghiêng?

Bài 13(1điểm). Người ta pha 2 lít nước với 4 lít sữa. Hãy tính khối lượng riêng của

hỗn hợp.

Biết rằng khối lượng riêng của nước là 1000kg/m3; của sữa là 1200kg/m

3.

ĐỀ SỐ 14

1. Duïng cuï duøng ñeå ño theå tích laø:

A/ Caân B/ Löïc keá

C/ Thöôùc D/ Bình chia ñoä

2/ Duïng cuï duøng ñeå ño ñoä daøi laø:

A/ Bình chia ñoä C/ Caân

B/ Thöôùc D/ Bình traøn

3. Caùc maùy cô ñôn giaûn thöôøng duøng goàm:

A. Maët phaúng nghieâng, ñoøn baåy, roøng roïc B. Maët phaúng nghieâng

C. Ñoøn baåy D. Roøng roïc

4/ Trong khi caøy, con traâu ñaõ taùc duïng vaøo caùi caøy moät :

A/ Löïc keùo B/ löïc ñaåy C/ löïc huùt D/ löïc neùn

5/ Lực kế là dụng cụ dùng để đo:

A/Lực B/ Ñoä daøi C/ Theå tích D/ Vaän toác

6/ Moät caàu thuû ñaù vaøo quaû boùng. Nhöõng hieän töôïng xaûy ra vôùi quaû boùng laø:

170



A/ Quaû boùng bò bieán daïng

B/ Chuyeån ñoäng cuûa quaû boùng bò bieán ñoåi

C/ Quaû boùng bò bieán daïng vaø chuyeån ñoäng cuûa quaû boùng bò bieán ñoåi

D/ Khoâng coù söï bieán ñoåi naøo xaûy ra

7/ Trên gói mì Hảo Hảo có ghi con số 175g. Con số đó chỉ gì?

A/ Khối lượng và thể tích của gói mì B/ Khối lượng của mì trong gói

C/ Thể tích của gói mì D/ Sức nặng của gói mì

8/ Coâng thöùc lieân heä giöõa troïng löôïng vaø khoái löôïng cuûa cuøng moät vaät laø:

A/ P = 10.m B/ D = m/V C/ d = P/V D/ d = 10.D.

9/ Moät beå nöôùc chöùa 5 meùt khoái nöôùc. Vaäy beå ñoù chöùa:

A/ 500 lít nöôùc B/ 5000 lít nöôùc

C/ 50 lít nöôùc D/ 5 lít nöôùc

10/ Moät con choù naëng 7 kg. Troïng löôïng cuûa con choù laø:

A/ 7 N B/ 70 N C/ 700 N D/ 7000N

11/ Ñôn vò ño löïc laø:

A/kg B/ lít C/ meùt D/ Niutôn

12/ Măt phăng nghiêng cang it thi lưc cân đê keo vât trên măt phăng đo cang:

A/ nhoû hơn 2 laàn B/ lớn

C/ nho D/ lớn hơn 2 laàn

II. Töï luaän: ( 7 ñieåm)

Caâu 1: (2 ñieåm):

a/ Theá naøo laø hai löïc caân baèng?(1 ñieåm)

b/ Nêu ví dụ cho thấy vật đứng yên dưới tác dụng cuả hai lực cân bằng? (1 ñieåm)

Caâu 2: (2 ñieåm):

a/ Trọng lực là gì? Nêu phương và chiều của trong lực? (1 ñieåm)

b/ Tính troïng löôïng cuûa bao gạo coù khoái löôïng 30kg(1 ñieåm)

Caâu 3: (2 ñieåm) :

Haõy tính khoái löôïng cuûa moät coät nhoâm bieát coät nhoâm ñoù coù theå tích la ø700dm3

vaø

khoái löôïng rieâng cuûa nhoâm laø 2700kg/m3

Câu 4: (1 điểm)

Một quả nặng treo vào một sợi dây không dãn.

Nếu cắt đứt sợi dây, vật rơi xuống.Hãy giải thích tại sao?

171



ĐỀ SỐ 15

I. Phần trắc nghiệm:( 3đ')

Câu 1: Để kéo một thùng nước có khối lượng 5 kg từ dưới giếng lên, người ta phải

dùng lực kéo nào trong số các lực sau đây?

A. F< 20N B. F = 5N C. 5N < F < 200N D. F = 50N

Câu 2: Dụng cụ nào dưới đây không phải là máy cơ đơn giản?

A. Cái búa nhổ đinh B. Cái bấm móng tay

C. Cái thước dây D. Cái kìm

Câu 3: Muốn đo thể tích và trọng lượng của một hòn sỏi thì người ta phải dùng:

A. Cân và thước C. Lực kế và thước

C. Cân và bình chia độ D. Lực kế và bình chia độ.

Câu 4: Số liệu nào sau đây là phù hợp với một học sinh THCS?

A. Khối lượng 400g B. Trọng lượng 400N

C. Chiều cao 400mg D. Vòng ngực 400cm.

Câu 5: Một cặp sách có trọng lượng 35N thì có khối lượng bao nhiêu gam?

A. 3,5g B. 35g C. 350g D. 3500g

Câu 6: Khối lượng riêng của Sắt là:

A. 7800 N/m3 B. 7800 N C. 7800 kg/m

3 D. 7800kg

II. Phần tự luận: ( 7đ)

Bài 1: Viết công thức, đơn vị tính khối lượng riêng và trọng lượng riêng của một

chất? ( 2đ')

Bài 2: Một cái cột bằng kim loại có thể tích 0.02m3 và nặng 156kg. Tính:

a. Trọng lượng của cái cột ? (1đ)

b. Trọng lượng riêng của cái cột ? (1đ)

c. Khối lượng riêng của cái cột ? Hãy cho biết cái cột làm bằng chất gì? (2đ)

ĐỀ SỐ 16




172

















quả bóng






A. 1000g B.100g C. 10g D. 1g


A. kg/m2. B. kg/m. C. kg/m

3. D. kg.m

3.


Câu 7. Mô tả hiện tượng xảy ra khi treo một vật vào đầu dưới của một lò xo được

gắn cố định vào giá thí nghiệm?




Chất Khối lượng riêng

(kg/m3)


(kg/m3)


Sắt 7800 Nước 1000

Chì 11300 Xăng 700

Hãy tính:



Câu10 . Trong thực tế dùng mặt phẳng nghiêng có tác dụng gì? lấy ví dụ minh họa

173



ĐỀ THI HỌC KỲ 2

ĐỀ SỐ 1

174



175



ĐỀ SỐ 2















176






quả bóng






A. 1000g B.100g C. 10g D.

1g


A. kg/m2. B. kg/m. C. kg/m

3. D.

kg.m3.


Câu 7. Mô tả hiện tượng xảy ra khi treo một vật vào đầu dưới của một lò xo được

gắn cố định vào giá thí nghiệm?





(kg/m3)


(kg/m3)


Sắt 7800 Nước 1000

Chì 11300 Xăng 700

Hãy tính:



Câu 10 . Trong thực tế dùng mặt phẳng nghiêng có tác dụng gì? lấy ví dụ minh họa

ĐỀ SỐ 3

I. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN (3 điểm)

Khoanh tròn vào một chữ cái trước câu trả lời đúng

Câu 1 (0,25 điểm). Dụng cụ nào sau đây dùng để đo độ dài?

A. Thước

177



B. Lực kế

C. Cân

D. Bình chia độ

Câu 2 (0,25 điểm). Trên một can dầu ăn có ghi 2,5 lít, số đó chỉ

A. sức nặng của can dầu.

B. thể tích của can dầu

C. khối lượng của dầu trong can.

D. thể tích của dầu trong can.

Câu 3 (0,25 điểm) Một vật có trọng lượng 120N thì có khối lượng là:

A. 1200kg

B. 120kg

C. 12kg

D. 1,2kg

Câu 4 (0,25 điểm). Khi một quả bóng đập vào bức tường, lực mà bức tường tác dụng

lên quả bóng gây ra kết quả gì?

A. Làm biến đổi chuyển động của quả bóng.

B. Làm quả bóng bị biến dạng.

C. Không gây ra kết quả gì.

D. Vừa làm biến dạng quả bóng, vừa làm quả bóng bị biến đổi chuyển động.

Câu 5 (0,25 điểm). Lực đàn hồi có đặc điểm:


B. Độ biến dạng giảm thì lực đàn hồi tăng.

C. Không phụ thuộc vào độ biến dạng của vật.

D. Độ biến dạng đàn hồi càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn

Câu 6 (0,25 điểm). Đầu tàu kéo các toa tàu chuyển động, thì:

A. Đầu tàu đã tác dụng lực hút lên các toa tàu

B. Đầu tàu đã tác dụng lực đẩy lên các toa tàu

C. Đầu tàu đã tác dụng lực kéo lên các toa tàu

D. Đầu tàu đã tác dụng lực nâng lên các toa tàu.

Câu 7 (0,25 điểm). Lọ hoa nằm yên trên mặt bàn vì nó

A. chịu lực nâng của mặt bàn.

B. không chịu tác dụng của lực nào.

C. chịu tác dụng của trọng lực.

D. chịu tác dụng của hai lực cân bằng.

Câu 8 (0,25 điểm). Công thức tính và đơn vị của của khối lượng riêng là:

178



Câu 9 (0,25 điểm). Nhóm máy móc nào sau đây là các máy cơ đơn giản?

A. Xe cần cẩu, mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy.

B. Máy cày, đòn bẩy, ròng rọc.

C. Mặt phẳng nghiêng, ròng rọc, xe máy.

D. Ròng rọc, đòn bẩy, mặt phẳng nghiêng.

Câu 10 (0,25 điểm). Cách nào sau đây không làm giảm độ nghiêng của mặt phẳng

nghiêng:

A. Tăng chiều dài của mặt phẳng nghiêng.

B. Giảm độ dài mặt phẳng nghiêng.

C. Giảm độ cao kê mặt phẳng nghiêng.

D. Tăng độ dài đồng thời giảm độ cao kê mặt phẳng nghiêng.

Câu 11 (0,25 điểm). Để đưa một xô cát có trọng lượng 300N lên cao theo phương

thẳng đứng ta cần dùng lực kéo có cường độ ít nhất bằng:

A. 310N

B. 300N

C. 290N

D. 30N

Câu 12 (0,25 điểm). Dụng cụ nào sau đây là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng?

A. Cái kìm.

B. Cầu thang xoắn.

C. Cái mở nắp bia

D. Cái búa nhổ đinh

II. TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN (7 điểm)

Câu 13 (2 điểm): Trình bày cách đo thể tích vật rắn không thấm nước.

Câu 14 (3 điểm): Một quả cầu nhôm có thể tích bằng 4dm3. Biết khối lượng riêng

của nhôm là 2700kg/m3.

a. Tính khối lượng của quả cầu nhôm.

b. Tính trọng lượng của quả cầu nhôm.

c. Tính trọng lượng riêng của nhôm.

Câu 15 (2 điểm): Một thùng phi có trọng lượng 1000N. Nam và Tuấn muốn đưa

thùng phi lên xe tải. Biết lực tối đa mà mỗi bạn có thể tác dụng lên thùng hàng là

500N.

a. Nam và Tuấn dự tính đưa thùng phi lên xe bằng cách sau:

Hai bạn dùng tay nâng thùng phi lên, sau đó từ từ đặt lên xe. Em hãy cho biết nếu

dùng phương án trên thì có thể đưa thùng phi lên xe tải không? Vì sao?

b. Hãy tìm một loại máy cơ đơn giản mà em đã học để giúp Nam và Tuấn thực hiện

công việc trên dễ dàng hơn.

179



ĐỀ SỐ 4

I. Trắc nghiệm: (3đ) Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất.

Câu 1:Chiều dài một cái bàn học là 1m. Thước nào sau đây có thể đo chiều dài cái

bàn chính xác nhất:

A. Thước thẳng có GHĐ 30cm và ĐCNN 1mm

B. Thước thẳng có GHĐ 50cm và ĐCNN 1cm

C. Thước dây có GHĐ 1,5m và ĐCNN 1mm

D. Cả ba thước trên đều được

Câu 2:Lan dùng bình chia độ để đo thể tích một hòn sỏi. Mực nước ban đầu ở trong

bình ứng với vạch 80cm3. Sau khi thả hòn sỏi ngập hoàn toàn thì mực nước trong

bình dâng lên đến vạch 95 cm3.Thể tích của hòn sỏi là...

A. 175cm3 B. 15cm

3 C. 95cm

3 D. 80cm

3

Câu 3: Trên một hộp bánh có ghi “Khối lượng tịnh 300g”.Con số đó cho biết:

A. Khối lượng của một cái bánh B. Khối lượng của cả hộp bánh

C. Khối lượng của bánh trong hộp D Cả B và C đều đúng

Câu 4: Hai lực cân bằng là hai lực có…

A. Cùng cường độ, cùng phương, ngược chiều, cùng đặt vào một vật

B. Cùng cường độ, cùng phương, ngược chiều, đặt vào hai vật

C. Cùng cường độ, cùng phương, cùng chiều

D. Cùng cường độ, cùng phương, cùng đặt vào một vật

Câu 5: Nếu dùng lực kế đo trọng lượng của một vật có khối lượng 2,5Kg thì lực kế

sẽ chỉ:

A. 2,5N B. 250N C. 0,25N D. 25N

Câu 6: Một vật có trọng lượng 1500N, có 4 người cùng kéo vật lên theo phương

thẳng đứng, lực kéo của bốn người đều bằng nhau. Vậy lực kéo tối thiểu của mỗi

người là:

A. 400 N B. 500 N C. 6000N D. 375 N

II.Tự luận: (7đ)

Câu 7: (2 đ) Đổi các đơn vị sau đây:

a/ 1,2m =…….........cm ; 0,5m=……......mm ; 850 m =……….Km ;

1,25Km=……….m

b/1,5m3= ………......cm

3 12 dm

3 =………….l ; 90cm

3 =……......ml;

250cm3 =……..dm

3\

Câu 8: (2đ) Khối lượng riêng của một chất là gì? Nói khối lượng riêng của nhôm là

2700 Kg/m3 có

nghĩa là gì ?

Câu 9: (3đ) Một thỏi Sắt có thể tích 10 dm3. Biết khối lượng riêng của sắt là 7800

Kg/m3.Tính:

a/ Khối lượng của thỏi sắt ?

b/Trọng lượng riêng của sắt ?

180



ĐỀ SỐ 5

I. TRẮC NGHIỆM: Khoanh tròn chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng

Câu 1: Con số nào dưới đây chỉ lượng chất chứa trong một vật ?

A. 3 mét B. 1,5 lít C. 2,5 kilogam D. 7 gói

Câu 2: Dụng cụ nào sau đây được dùng để đo lực ?

A. Thước B. Cân Robecvan C. Bình chia độ D. Lực kế

Câu 3: Đơn vị đo khối lượng riêng là:

A. kg B. kg /m3 C. N/ m

3 D.m

3

Câu 4: Một bạn học sinh dùng thước đo độ dài có ĐCNN là 1mm để đo độ dài bảng

đen. Trong các cách ghi kết quả sau, cách ghi nào là đúng?

A. 2000mm. B. 200cm. C. 20dm. D. 2m

Câu 5: Khi kéo vật có khối lượng 0,5kg lên theo phương thẳng đứng cần phải dùng

lực như thế nào?

A. Lực ít nhất bằng 500N. B. Lực ít nhất bằng 50N.

C. Lực ít nhất bằng 5N. D. Lực ít nhất bằng 0,5N.

Câu 6: Khi một quả bóng đập vào một bức tường thì lực mà bức tường tác dụng lên

quả bóng:

A. Chỉ làm biến đổi chuyển động của quả bóng

B. Chỉ làm biến dạng quả bóng

C. Vừa làm biến dạng quả bóng đồng thời làm biến đổi chuyển động của quả bóng

D. Không làm biến dạng và cũng không làm biến đổi chuyển động của quả bóng

II. TỰ LUẬN: Trả lời các câu hỏi và bài tập sau( 7 điểm)

Câu 7: Một bình chia độ chứa nước, mực nước ở ngang vạch 75cm3. Thả vào bình

một quả nặng, quả nặng ngập hoàn toàn trong nước và mực nước trong bình dâng

lên đến vạch 80cm3. Tính thể tích của quả nặng.(1đ)

Câu 8: Cho một bình chia độ, một cân Robecvan, một hòn sỏi và một cốc nước. Hãy

trình bày cách xác định khối lượng riêng của sỏi với những dụng cụ đã nêu.(1,5đ)

Câu 9: Một quả cân được treo vào một đầu lò xo, đầu trên của lò xo gắn vào một

điểm cố định.

a) Hỏi quả cân chịu tác dụng của những lực nào? Tại sao quả cân đứng yên?(1,5đ)

b) Biết chiều dài tự nhiên của lò xo là 8cm. Khi treo quả cân vào lò xo thì chiều dài

của lò xo là 14 cm. Tính độ biến dạng của lò xo.(1đ)

Câu 10: Một vật có khối lượng 7,5 tạ và có thể tích là 0,3m3.

a) Tính trọng lượng của vật.(1đ)

b) Tính khối lượng riêng của chất tạo thành vật.(1đ)

181



ĐỀ SỐ 6

Câu 1 (2,0 điểm): Thế nào là sự bay hơi?Tốc độ bay hơi của chất lỏng phụ thuộc vào

những yếu tố nào?

Câu 2 (3,0 điểm): a) Nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất khí?

b) Khi hơ nóng một bình cầu hở miệng (chứa không khí) thì khối lượng riêng của

khí trong bình sẽ thay đổi như thế nào? Vì sao ?

Câu 3 (2 điểm): Tại sao vào mùa lạnh, khi hà hơi vào mặt gương ta thấy mặt gương

mờ đi rồi sau một thời gian mặt gương lại sáng trở lại?

Câu 4 (3,0 điểm): Hình bên vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian

khi nóng chảy của chất nào?Hãy mô tả sự thay đổi nhiệt độ và thể của chất đó khi

nóng chảy?

ĐỀ SỐ 7

Câu 1: (1điểm) Thế nào là sự bay hơi?

Câu 2: (2điểm)Một chất lỏng bay hơi nhanh hay chậm phụ thuộc vào những yếu tố

nào? Những yếu tô này ảnh hưởng như thế nào đến tốc độ bay hơi của chất lỏng?

Câu 3: (1điểm) Tại sao người ta dùng nhiệt độ của nước đá đang tan làm một mốc để

đo nhiệt độ trong thang đo nhiệt độ ?

Câu 4: (2,5điểm) Trong các hiện tượng sau đây , hiện tượng nào liên quan đến sư

nóng chảy, sư đông đăc, sự bay hơi, sự ngưng tụ:

1

3

0 -3

-6

6

9

2 3 4 5 6 7 t(ph)

0C

182



a/ Bỏ cục đá vào ca nước.

b/ Lau bảng bằng khăn ướt, sau thời gian ngắn bảng khô ngay.

c/ Đuc môt cai chuông đông.

d/ Sau cơn mưa, nươc trên măt đương rao dân.

Câu 5: (1,5điểm) Tại sao những ngày nắng và lộng gió thì sản được nhiều muối?

Câu 6: (2điểm) Có thể dùng nhiệt kế y tế và nhiệt kế thuỷ ngân để đo nhiệt độ của

hơi nươc đang sôi được không?Vì sao?

ĐỀ SỐ 8

I/ Trắc nghiệm: (4đ) Chọn ý đúng nhất trong các câu sau đây:

Câu 1: Ròng rọc động là một trong những máy cơ đơn giản, giúp thực hiện công

việc được dễ dàng hơn. Dùng ròng rọc động ta được lợi gì?

A. Lợi về cường độ lực. C. Lợi về hướng của lực.

B. Lợi về đường đi. D. Lợi cả về lực và đường đi.

Câu 2: Hơ nóng chiếc vòng kim loại trên ngọn lửa đèn cồn. Sau một thời gian hiện

tượng gì xảy ra?

A. Khối lượng của chiếc vòng tăng.

B. Trọng lượng của chiếc vòng tăng

C. Thể tích của chiếc vòng tăng.

D. Cả trọng lượng và thể tích của chiếc vòng đều tăng.

Câu 3: Khi xây cầu, thông thường một đầu cầu người ta cho gối lên các con lăn. Hãy

giải thích cách làm đó:

A. Để dễ dàng tu sửa cầu. C. Để tạo thẩm mĩ.

B. Để tránh tác hại của sự dãn nở vì nhiệt. D. Vì cả ba lí do trên.

Câu 4: Khi nhiệt độ thay đổi, các trụ bê tông cốt thép không bị nứt vì:

A. Bê tông và thép không bị nở vì nhiệt. C. Bê tông nở vì nhiệt ít hơn thép.

B. Bê tông nở vì nhiệt ít hơn thép. D. Bê tông và thép nở vì nhiệt như nhau.

Câu 5: Hai cốc thủy tinh chồng lên nhau bị khít lại, muốn tách rời hai cốc ra, ta làm

cách nào trong các cách sau:

A. Ngâm cốc dưới vào nước nóng,cốc trên vào nước lạnh.

B. Ngâm cả hai cốc vào nước nóng.

C. Ngâm cốc dưới vào nước lạnh, cốc trên vào nước nóng.

D. Ngâm cả hai cốc vào nước lạnh.

183



Câu 6: Băng kép hoạt động dựa trên hiện tượng:

A. Chất rắn nở ra khi nóng lên. C. Chất rắn co dãn vì nhiệt ít hơn chất lỏng.

B. Chất rắn co lại khi lạnh đi. D. Các chất rắn khác nhau co dãn vì nhiệt khác

nhau.

Câu 7: Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống các câu sau:

A. Các chất khi co dãn…(1)……….mà bị ngăn cản có thể gây

ra…(2)……………….

B. Trong nhiệt giai Xen-xi út to của nước đá đang tan là (3)m và của hơi nước đang

sôi là…(4)………..

Câu 8: Ghép các nội dung ở cột bên trái tương ứng với các nội dung ở cột bên

phải:A. Nhiệt kế rượu dùng để đo: a. Nhiệt độ cơ thể.

B. Nhiệt kế thủy ngân dùng để đo: b. Nhiệt độ khí quyển.

c. Nhiệt độ của lò luyện kim đang hoạt động.

d.Nhiệt độ các vật trong phòng thí nghiệm.

II/ Tự luận: (6đ)

Câu 1: Khi nung nóng một lượng chất rắn thì khối lượng riêng của nó tăng hay

giảm? Tại sao?

Câu 2: Tại sao khi rót nước nóng vào cốc thủy tinh dày thì cốc dễ vỡ hơn là khi rót

nước nóng vào cốc thuỷ tinh mỏng.

Câu 3: Khi nhiệt độ tăng thêm 10C thì độ dài của một dây đồng dài 1m tăng thêm

0,015mm. Nếu tăng độ dài do nở vì nhiệt tỉ lệ với độ dài ban đầu và độ tăng nhiệt độ

của vật thì một dây điện bằng đồng dài 40m ở nhiệt độ 500C sẽ có độ dài là bao

nhiêu?

184



ĐỀ SỐ 9

C©u1 Mét ®Üa kim lo¹i máng, ë gi÷a cã lç thñng h×nh trßn, khi nhiÖt ®é t¨ng th×: a. Kim lo¹i në ra lµm lç thñng co l¹i b. Kim lo¹i në ra lµm lç thñng to thªm c. Kim lo¹i në ra nhng lç thñng vÉn nh cò d. Kim lo¹i kh«ng në ra do ®ã lç thñng vÉn nh cò C©u 2. §Ó cèc níc vµo tñ l¹nh, níc ®«ng thµnh ®¸. Muèn lÊy ®¸ ra ngêi ta thêng ph¶i nhóng cèc ®¸ vµo chËu níc vµi phót v× : a. Níc trong chËu cã nhiÖt ®é cao h¬n, lµm cho cèc në ra, cßn côc ®a vÉn l¹nh kh«ng në. Do ®ã ®¸ kh«ng cßn dÝnh vµo cèc nªn lÊy ra dÔ dµng b. Cèc në ra cßn côc ®¸ co l¹i nªn lÊy ra dÔ dµng c. Côc ®¸ ch¶y ra lµm cho ®¸ vµ cèc cã kho¶ng hë nªn lÊy ra dÔ dµng d. C¶ cèc vµ ®¸ ®Òu co l¹i C©u 3. Khi mét khèi khÝ d·n në v× nhiÖt th×: a. ThÓ tÝch cña khèi khÝ t¨ng thªm b. Khèi lîng cña khèi khÝ gi¶m xuèng c. Khèi lîng riªng cña khèi khÝ t¨ng thªm d. Träng lîng riªng cña khèi khÝ t¨ng thªm C©u 4. NhiÖt cña mét chÊt trong nhiÖt giai Xenxiut lµ 650C. NhiÖt ®é t¬ng øng trong nhiÖt giai Farenhai lµ: a. 970F b. 1170F c. 1490F d. 1390F C©u 5. NhiÖt cña mét chÊt trong nhiÖt giai Farenhai lµ 1220F. NhiÖt ®é t¬ng øng trong nhiÖt giai Xenxiut lµ: a. 900C b. 500C c. 800C d. 1620C C©u 6. HiÖn tîng nµo sau ®©y x¶y ra khi ®un nãng mét chÊt láng? a. Khèi lîng cña chÊt láng t¨ng

185



b. Träng lîng cña chÊt láng t¨ng c. Khèi lîng riªng cña chÊt láng t¨ng d. ThÓ tÝch cña chÊt láng t¨ng C©u 7. Trong çc çch s¾p xÕp vÒ sù në v× nhÞªt cña çc chÊt sau çc nµo lµ ®óng? a. ChÊt láng në v× nhiÖt lín h¬n chÊt r¾n, chÊt r¾n në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt khÝ b. ChÊt r¾n në v× nhiÖt lín h¬n chÊt láng, chÊt láng në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt khÝ c. ChÊt khÝ në v× nhiÖt lín h¬n chÊt láng, chÊt láng në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt r¾n d. Çc chÊt në v× nhiÖt lµ nh nhau C©u 8 V× sao kh«ng thÓ dïng nhiÖt kÕ rîu ®Ó ®o nhiÖt ®é cña h¬i níc ®ang s«i? a. V× rîu ®«ng ®Æc ë nhiÖt ®é thÊp h¬n nhiÖt ®é cña h¬i níc ®ang s«i. b. V× rîu ®«ng ®Æc ë nhiÖt ®é cao h¬n nhiÖt ®é cña h¬i níc ®ang s«i. c. V× rîu s«i ë nhiÖt ®é cao h¬n nhiÖt ®é cña níc ®ang s«i d. V× rîu s«i ë nhiÖt ®é thÊp h¬n nhiÖt ®é cña h¬i níc ®ang s«i. C©u 9. Tèc ®é bay h¬i cµng nhanh khi: a. DiÖn tÝch mÆt tho¸ng cµng nhá b. NhiÖt ®é cña vËt cµng thÊp c. Giã cµng m¹nh, nhÖt ®é cµng cao,diÖn tÝch mÆt tho¸ng cµng lín d. Giã cµng m¹nh, nhÖt ®é cµng cao,diÖn tÝch mÆt tho¸ng cµng nhá C©u 10. Çc hiÖn tîng nµo kÓ sau lµ sù ®«ng ®Æc ? a. Níng b¸nh trong lß cho cøng. b. Ph¬i g¹ch tõ ®Êt sÐt cho r¾n l¹i c. §óc çc bé phËn b»ng çch ®æ gang nãng ch¶y vµo khu«n C©u 11 Trong qu¸ tr×nh nãng ch¶y hoÆc ®«ng ®Æc th× nhiÖt ®é cña v©t sÏ: a. t¨ng b. gi¶m c. Kh«ng thay ®æi C©u 12. §©u lµ ®Æc ®iÓm cña sù s«i? a. X¶y ra ë bÊt k× nhiÖt ®é nµo b. chØ x¶y ra trªn mÆt tho¸ng cña chÊt láng c. NhiÖt ®é s«i cña çc chÊt lµ nh nhau d. X¶y ra trªn mÆt tho¸ng vµ trong lßng chÊt láng. B Tù luËn (4 ®iÓm): Tr¶ lêi çc c©u hái sau. C©u 13. T¹i sao khi rãt níc nãng ra khái phÝch níc råi ®Ëy l¹i ngay th× nót cã thÓ bÞ bËt ra? Lµm thÕ nµo ®Ó tr¸nh hÞªn tîng nµy? C©u 14. T¹i sao khi trång chuèi hay trång mÝa ngêi ta thêng ph¹t bít l¸/

186



C©u 15. Cho ®å thÞ biÓu diÔn sù thay ®æi cña nhiÖt ®é theo thêi gian ®un cña mét chÊt láng : a. Çc ®o¹n AB, BC biÓu diÔn qu¸ tr×nh nµo khio ®un chÊt láng ? b. Dùa vµo ®êng biÓu diÔn cho biÕt chÊt láng lµ chÊt nµo ? NhiÖt ®é (0C) B C 1000C 600C 200C A 0 4 8 12 16 thêi gian(phót)

ĐỀ SỐ 10

187



188



189



ĐỀ SỐ 11

Câu 1:(3 điểm).

Một quả cầu bằng kim loại có thể thả lọt vừa khít qua một cái vòng bằng kim

loại như hình vẽ.

a. Khi nung nóng quả cầu trên thì không thể thả lọt quả cầu qua vòng.

Hãy giải thích vì sao?

b. Nếu làm nguội quả cầu trên bằng cách thả nó vào nước lạnh, sau đó thả

quả cầu thấy lọt được qua vòng. Hãy giải thích vì sao?

c.Nếu không làm nguội quả cầu, em hãy nghĩ cách nào làm cho quả cầu dù

đang nóng vẫn có thể thả lọt qua vòng kim loại?

Câu 2: (2 điểm).

Tại sao khi đun nước, ta không nên đổ nước thật đầy ấm?

Câu 3: (3 điểm).

Tại sao đường ô tô qua đèo không phải là đường thẳng mà là đường ngoằn

nghèo và rất dài ?

Câu 4: (2 điểm)

Một tảng đá có thể tích 1,2 m3. Cho biết khối lượng riêng của đá là 2 650 kg/

m3 . Tính khối lượng và trọng lượng của tảng đá.

190



ĐỀ SỐ 12

Câu 1: ( 2 điểm)

a) Để đo nhiệt độ người ta dùng dụng cụ gì để đo?

b) Em hãy kể tên ba loại nhiệt kế mà em biết và nêu công dụng của từng loại?


Đổi các đơn vị sau:

a) 200C = ......

0F

b) -50C = ......

0F

c) 860F = ......

0C

d) 1490F = ......

0C


Sự nóng chảy là gì? Sự đông đặc là gì? Trong thời gian nóng chảy hay đông đặc

nhiệt độ của vật như thế nào ?. Nhiệt độ đó có tên gọi là gì ?


a) Em hãy nêu đặc điểm sự nở vì nhiệt của chất khí ?

b) Trong ba chất ( Rắn, Lỏng, Khí ) thì chất nào nở vì nhiệt nhiều nhất, chất nào nở

vì nhiệt ít nhất ?

c) Em hãy giải thích tại sao không khí lạnh lại nặng hơn không khí nóng ?


Em hãy quan sát hình và trả lời.

191



a) Trên hình vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian của chất có

tên gì ?

b) Nhiệt độ nóng chảy của chất này là bao nhiêu độ ?

c) tương ứng với các đoạn AB; BC và CD chất này tồn tại ở thể gì ?

---------------------------------------------- hÕt ----------------------------------------

ĐỀ SỐ 13

Phần I. Trắc nghiệm (4,0 điểm). Chọn phương án trả lời đúng trong các câu sau

đây.

Câu 1. Câu nào sau đây nói về sự nở vì nhiệt của chất lỏng là không đúng?

A. Chất lỏng nở ra khi nóng lên.

B. Chất lỏng co lại khi lạnh đi.

C. Chất lỏng nở vì nhiệt ít hơn chất rắn.

D. Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt không giống nhau.

Câu 2. Sự sắp xếp nào sau đây là đúng cho các chất lỏng theo thứ tự nở vì nhiệt ít

hơn đến nhiều hơn?

A. Nước, dầu hỏa, rượu. B. Rượu, dầu hỏa, nước.

C. Rượu, nước, dầu hỏa. D. Dầu hỏa, nước, rượu.

Câu 3. Tại sao khi đặt đường ray xe lửa, người ta phải để hở một khe hở chỗ tiếp nối

hai đầu thanh ray ?

A. Để dễ lắp đặt thanh ray.

B. Để tiết kiệm nguyên liệu.

C. Để ngăn cản sự dãn nở vì nhiệt của thanh ray.

D. Để khi nhiệt độ tăng thanh ray có thể dãn nở mà không bị ngăn cản.

Câu 4. Trường hợp nào sau đây có liên quan đến sự nóng chảy ?

A. Sương đọng lại trên lá cây. B. Lấy đá từ tủ lạnh ra ngoài.

C. Phơi khô quần áo ngoài nắng. D. Đun nước đổ đầy ấm, nước tràn ra

ngoài.

Câu 5. Một vật đặc có khối lượng là 200g và thể tích là 2 cm3. Trọng lượng riêng của

chất làm vật này là:

A. 1 N/m3 B. 1000000 N/m3 C. 100 N/m3 D. 1000

N/m3

Câu 6. Khi nhúng một nhiệt kế rượu vào nước nóng, mực rượu trong ống nhiệt kế

tăng lên vì

192



A. ống nhiệt kế dài ra.

B. ống nhiệt kế ngắn lại

C. cả ống nhiệt kế và rượu trong ống đều nở ra nhưng rượu nở nhiều hơn.

D. cả ống nhiệt kế và rượu trong ống đều nở ra nhưng ống nhiệt kế nở

nhiều hơn.

Câu 7. Cho hình mô tả cây thước:

Giới hạn đo và độ chia nhỏ nhất của cây thước lần lượt là

A. 100 cm và 1 cm. B. 100 cm và 2,5 cm.

C. 100 cm và 10 cm D. 100 cm và 2 cm.

Câu 8. Dùng nhiệt kế rượu không thể đo được nhiệt độ nào sau đây?

A. Nhiệt độ sôi của nước. B. Nhiệt độ cơ thể người.

C. Nhiệt độ không khí trong phòng. D. Nhiệt độ của nước đang tan.

Phần II. Tự luận (6,0 điểm)

Câu 9(3,0 điểm).

Thế nào là sự nóng chảy, sự đông đặc? Nêu các đặc điểm của sự nóng

chảy, sự đông đặc.

Câu 10(3,0 điểm.)

Khi đun nóng một chất rắn người ta theo dõi sự thay đổi nhiệt độ theo thời

gian và ghi nhận được bảng số liệu sau:

Thời gian (phút) 0 2 4 6 8 10 12

Nhiệt độ (0C) 42 137 232 327 327 327 422

a) Vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ của chất đó theo thời gian.

b) Rút ra những nhận xét về sự thay đổi trạng thái của chất. Chất rắn đó là chất

gì?

_______________Hết_________________

Documents

Lớp 6: Lý thuyết và bài tập vật lý 6 - WordPress.com