Các hành tinh của Mặt Trời

Các hành tinh của Mặt TrờiHành tinh (planet) là các thiên thể dưới cấp sao, cókhối lượng nhiều lần nhỏ hơn các sao. Khối lượng củachúng không đủ để tạo ra các phản ứng tổng hợp hạtnhân giúp chúng phát sáng được như các ngôi sao nênhành tinh là các thiên thể tối. Chúng chuyển độngquanh ngôi sao theo các quĩ đạo hình elip với chu kìxác định.

Hệ Mặt Trời được biết đến với 8 hành tinh tính từ trong (gần Mặt Trời nhất)ra gồm: Sao Thuỷ (Mercury), Sao Kim (Venus), Trái Đất (Earth), Sao Hoả(Mars), Sao Mộc (Jupiter), Sao Thổ (Saturn), Sao Thiên Vương (Uranus) vàSao Hải Vương (Neptune).

Trước đây chúng ta còn biết đến hành tinh thứ 9 là Pluto (trước đây gọi làSao Diêm Vương). Tuy nhiên đến tháng 8 năm 2006, hành tinh này đã được xétlại và với các yếu tố về khối lượng, đường kính và khả năng phản chiếu ánhsáng quá thấp so với 8 hành tinh còn lại, Pluto đã bị loại ra khỏi danhsách các hành tinh của Hệ Mặt Trời. Nó được đưa vào một nhóm thiên thể mớigọi là các “hành tinh lùn” (dwarf planet). Đến nay nhóm này gồm có 5 thànhviên là Pluto, Ceres - thiên thể lớn nhất trong vành đai tiểu hành tinh,Eris, Haumea và Makemake. Đây là các thiên thể được coi là trung gian giữahành tinh và tiểu hành tinh.

8 hành tinh trong hệ Mặt Trời được chia làm 2 nhóm:

- Các hành tinh nhóm trong gồm Sao Thuỷ, Sao Kim, Trái Đất và Sao Hoả

- Các hành tinh nhóm ngoài gồm Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và SaoHải Vương

Các hành tinh nhóm trong có khối lượng và kích thước khá nhỏ so với cáchành tinh nhóm ngoài. Hai nhóm hành tinh ngăn cách nhau bởi một vành đaitiểu hành tinh (asteroid) và vô số các thiên thạch nhỏ cùng quay quanh MặtTrời.

Dưới đây là một vài thông số cơ bản về các hành tinh trong Hệ Mặt Trời

Sao Thuỷ - Mercury

Hành tinh này được đặt tên tương ứng với từ Hermes trong tiếng Hy Lạp, têngọi của vị thần truyền tin và trộm cắp có đôi giầy có cánh có thể bay đikhắp mọi nơi nhanh hơn cả gió cuốn. Quả đúng như vậy, Sao Thuỷ là hành tinhgần Mặt Trời nhất và có chu kì năm (chu kì quay quanh Mặt Trời) nhỏ nhất

trong số các hành tinh, khi quan sát từ Trái Đất, bạn sẽ thấy rõ nó hoànthành một vòng quay quanh Mặt Trười nhanh như thế nào.

*Các số liệu:

- Khoảng cách từ Mặt Trời : 0,39 AU (57,9 triệu km)

- Chu kì quay quanh Mặt Trời: 87,96 ngày (ngày Trái Đất)

- Chu kì tự quay : 58,7 ngày

- Khối lượng : 3,3 x 1023 kg

- Đường kính: 4.878km

- Nhiệt độ bề mặt: đêm khoảng 100K còn ngày là khoảng 700K (độ C = K -273)

- Số vệ tinh: không

Sao Kim – Venus

Mỗi năm sẽ có vài tháng bạn thấy Sao Mai mọc lên buổi sớm ở chân trời Đôngvà vài tháng khác lại thấy Sao Hôm lúc Mặt rời lặn ở chân trời Tây. Chúngrất đẹp và rất sáng, cả 2, thật ra đều là một hành tinh duy nhất – Sao Kim.Nó là thiên thể sáng nhất bầu trời đêm của chúng ta (không tính Mặt Trăng),vẻ đẹp của nó làm người thời xưa đặt tên nó là Venus, theo tiếng Hy Lạp làAphrodite – nữ thần tình yêu và sắc đẹp.

*Các số liệu:


- Chu kì quay quanh Mặt Trời: 224,68 ngày

- Chu kì tự quay: 243 ngày

- Khối lượng : 4,87x1024 kg

- Đường kính: 12.104 km

- Nhiệt độ bề mặt: 726K

- Số vệ tinh: không

Trái Đất – Earh

*Các số liệu:

- Khoảng cách từ Mặt Trời : 1 AU (149,6 triệu km)


- Chu kì tự quay: 24 giờ



- Nhiệt độ bề mặt: 260 – 310K

- Số vệ tinh: 1 - Mặt Trăng

Các thông tin khác, đọc bài: Trái Đất, hành tinh của chúng ta

Sao Hoả - Mars

Hành tinh có màu đỏ như lửa, trong khi người phương Đông gọi nó là “Hoả”thì ở phương Tây, nó được gắn cho cái tên Mars – tên của thần chiến tranhAres trong thần thoại Hy Lạp - vị thần hiếu chiến mà mỗi nơi thần đi quathì luôn để lại một màu đỏ của lửa và máu.

*Các số liệu:



- Chu kì tự quay: 24,6 giờ



- Nhiệt độ bề mặt: 150 – 310K

- Số vệ tinh: 2 – Phobos và Deimos

Sao Hỏa cũng là hành tinh duy nhất trong số 7 hành tinh của Hệ Mặt Trời(không tính Trái Đất) mà con người có thể có cơ hội đặt chân lêntrong tương lai (Sao Thủy quá nóng và không có khí quyển, Sao Kim quáđộc lại còn nhóm ngoài là các hành tinh khí)

Sao Mộc – Jupiter

Là hành tinh lớn nhất hệ Mặt Trời, Sao Mộc hoàn toàn xứng đáng với cái tênJupiter, mà theo tiếng Hy Lạp là Zeus – chúa tể của các vị thần. Sao Mộccũng là hành tinh có nhiều vệ tinh nhất cũng như nhiều hiện tượng được quantâm trong số 8 hành tinh của Hệ Mặt Trời.

*Các số liệu:


- Chu kì quay quanh Mặt Trời: 11,86 năm




- Nhiệt độ bề mặt: 120K (nhiệt độ lớp khí bề mặt)

- Số vệ tinh: 67 vệ tinh đã được đặt tên và nhiều vật thể nhỏ chuyểnđộng xung quanh. Đặc biệt nhất là 4 vệ tinh Galilei do GalileoGalilei phát hiện bằng chiếc kính thiên văn đầu tiên của thế giới. Vệtinh lớn nhất Ganimede cũng là vệ tinh lớn nhất Hệ Mặt Trời.

Sao Thổ - Saturn

Nhiều người coi đây là hành tinh đẹp nhất trong số 7 hành tinh của Hệ MặtTrời (không tính Trái Đất) do cái vành đai (Saturn’s ring) đặc biệt của nó.Sao Thổ được đặt tên là Saturn, theo tiếng Hy Lạp là Cronus – cha của thầnZeus, người bị thần Zeus lật đổ khỏi vị trí cai quản các vị thần.

*Các số liệu:

- Khoảng cách từ Mặt Trời : 9,536 AU (1.427 triệu km)






- Số vệ tinh: 62 vệ tinh đã đặt tên và rất nhiều thiên thạch lớn nhỏtrong vành đai bao quanh.

Sao Thiên Vương – Uranus

Hành tinh này được phát hiện ra vào ngày 13/3/1781 bởi nhà thiên vănWilliam Herschel. Nó được đặt tên theo tên của Ouranos - thần bầu trời, chacủa Cronus, tức là ông nội của thần Zeus, người từng bị Cronus giết chết đểcướp ngôi.

*Các số liệu:

- Khoảng cách từ Mặt Trời : 19,18 AU (2.871 triệu km)






- Số vệ tinh: 27

Sao Hải Vương – Neptune

Được phát hiện ngày 23 tháng 9 năm 1846, hành tinh này được đặt tên làNeptune do nó có màu xanh như nước biển. Neptune theo tiếng Hy Lạp làPoseidon – anh trai của thần Zeus, vị thần cai quản tất cả các đại dươngtrên thế giới.

*Các số liệu:

- Khoảng cách từ Mặt Trời : 30,06 AU (4.497,1 triệu km)






- Số vệ tinh: 14

(So sánh tỷ lệ kích thước của 8 hành tinh và hành tinh lùn Pluto. Sao Mộc lớn nhất rồi tới SaoThổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương gần bằng nhau, Trái Đất và Sao Kim gần bằng nhau,rồi tới Sao Hỏa và cuối cùng là Sao Thủy. Pluto nhỏ hơn Sao Thủy khá nhiều)

Documents

Các hành tinh của Mặt Trời