امنیت زیستی و بیماری های : محور نوپدید بازپدید و

نقش و و (Emerging Diseases)بيماري هاي نوپدید در امنيت زیستی آبزیانبيماري هاي نوپدید تاثيرات

سيد جليل ذریه زهرا شیالت ایرانتحقیقات عضو هیات علمی موسسه

١٣٩٠تیرماه

:تقدیم به

دانشمند فرزانه و افتخار جهان اسالمو دانش ویروس شناسی

استاد ارجمند زنده یاد مرحوم فقید و عزیز سفرکرده جناب پروفسور سید حسین میرشمسی

تعریف مسئله

بروز پدیده هاي جوي• تغييرات محيطي گوناگون• (Climate Changes)تغييرات آب و هوائي•

(The El Nino Phenomenon)پدیده اِل نينو•

بروز بارندگي هاي شدید و وقوع سيل هاي مخرب• زلزله ها وسونامي هاي ویرانگر•

:ظهور بيماري هاي جدیدي تحت عنوان

بیماري هاي نوپدید و بازپدید درسطح جهاني

تعاریف بیماری

نو پدید و بيماري هاي (Emerging)نوپدیديهاي واژه (Emerging Diseases) را در مورد بيماري هاي عفوني كه

ا جمعيت جدیدي عارض یبراي اولين بار در سطح جهان، منطقه وجود داشته اند درمنطقه مي شوند و یا عوامل عفونت زایي كه قبال

بيشتري برخوردارگردیده است (Virulence)ولي اخيرا از حدت و یا دستخوش مقاومت دارویي واقع شده اند و همچنين در مورد

بيماریهاي عفوني كه بر وسعت جغرافيایي آنها درجهان افزوده شده آن در دنيا افزایش یافته است (Incidence)است وميزان وقوع

.بکار مي برند

یک واقعیت مهم

بسياري از این بروز اگر تغييرات و عوامل محيطي، زمينه ساز •

بيماري ها هستند بدون شك، كنترل آنها نيز مستلزم عوارض و

مداخالت متناسبي در عوامل محيطي است كه همکاري هاي

در را در سطح ملي ، منطقه اي و بين المللي همه جانبه

.تخصصهاي چندگانه طلب مي نماید

زمینه های رشد آبزی پروری در جهان

مواد ميزان رشد سریع جمعيت، افزایش تقاضاي بشر براي •

غذاهاي دریائيپروتئيني و

تغيير سطح توليدات از صيد و ماهيگيري بطرف پرورش آبزیان •

و پرورش در آبهاي داخليدریائي

محدودیت برداشت از ذخائر دریائي و اقيانوس ها•

وجود تنوع در منابع آبي و سهولت پرورش•

وجود توجيه اقتصادي و راندمان مناسب در آبزي پروري•

رشد آبزی پروری در جهان

كل بزرگ با جهاني یك صنعت در حال حاضر آبزي پروري•

برآورد ارزش و ميليون تن در سال ۵۰ بيش از توليد ساالنهرشد دالر آمریکا و داراي متوسط ميليارد ٨۰ تقریبا شده

بوده است كه ١۹٧۰ - ٢۰۰٧ ازسال ٪۹/٦ از ساالنه .در این بخش بوده است مواد غذایي توليد رشد سریعترین

میلیون نفر در دنیا در زمینه آبزی پروری در ۵/٤٧حدود •

.جهان اشتغال دارند

تاریخچه بیماري هاي نوپدید در آبزیاندر حالیکه اشکال مختلف بیماري در میان آبزیان براي قرن ها گزارش شده اند، اکثر •

و یا ناشی از پاتوژن هاي شایع بومی ( به عنوان مثال، تومورها)آنها یا غیر عفونی . بوده است( عمدتا انگل ها و باکتري ها)

در طول قرن گذشته ، ظهور اشکال جدیدي از سیستم هاي آبزي پروري متراکم ، •افزایش انتقال و جابجائی جهانی آبزیان و محصوالت شیالتی ، حضورمنابع مختلف از

استرس انسانی به اکوسیستم هاي آبزیان منجر به ظهور بسیاري از بیماري هاي جدید به بیماري هاي نوپدیددر این بررسی از نظر ما ، این . در ماهی و میگو شده است

:عنوان بیماري هاي ناشناخته چه در زمان گذشته و چه درحال حاضر( ١)بیماري شناخته شده که براي نخستین بار در گونه هاي جدید ظاهر می شود ( ٢)

،(گسترش دامنه میزبان)گسترش )بیماري شناخته شده که براي اولین بار درمحل جدید ظاهر می شود ( ٣)

(محدوده جغرافیاییو یا با حدت باالتر به علت ( عالئم مختلف)بیماري هاي شناخته شده با ارائه جدید ( ٤)

تغییرات ایجاد شده درعامل مسبب بیماري

مشکالت مرتبط با بیماریهای نوپدید آبزیان اغلب باعث بروز خسارات مالی بسیار باالیی می شود epizootics بیماری های نوپدید •

در اغلب موارد حاد و اپیدمیک ، تلفات حاصله در میان جمعیت های ماهی و میگو موجب بروز زیانهای

اقتصادی هنگفت در آبزی پروری تجاری شده و تهدیدی برای ذخائر با ارزش ابزیان وحشی خواهد

.بود

با این حال، میزان گسترش بیماری و اثرات اقتصادی آن اغلب توسط مشکالت دیگری که به طور معمول

:حادث می شود تشدید می گردند از جمله

تاخیر در توسعه و بهبود ابزارهای مورد نیاز به منظور تأیید تشخیص بیماری یا شناسایی عامل 1.

.مسبب بیماری که اجازه می دهد تا آبزیان و کانون های آلوده شناسائی نشوند

ضعف دانش در شناسائی محدوده میزبان بالقوه یا فعلی عامل بیماری2.

دانش ناکافی از شناخت محدوده جغرافیایی بیماری در حال حاضر3.

چرخه تکثیر ، نحوه انتقال، مخازن بیماری، )فقدان درک صحیح از عوامل اپیدمیولوژیک بحرانی 4.

(ناقلین آن و ثبات بیماری

.درک ضعیف از تفاوت در میان سویه ها و یا روابطی که پاتوژن ها را در محیط پایدار می سازد 5.

مداخالتی به منظور جلوگیری از گسترش پاتوژن ها در برخی از کشورها ی توسعه یافته بکار میرود 6.

که اغلب بدلیل ضعف در ظرفیت های الزم جهت استقرار اقدامات موثری همچون ایجاد قرنطینه و یا

بین موازین ایمنی زیستی و یا بدالیل غیر قانونی و یا ضعف در تنظیم تبادالت مرزی و جابجائی

.المللی آبزیان زنده این اقدامات محدود می گردد

بیماری های ویروسی نوپدید ماهیان

تفاوت معنی داری بین اکولوژی بیماری های ویروسی ماهیان و ویروس هائی که از بدن انسان یا دیگر مهره .داران زمینی جدا شده است وجود دارد

:مهمترین تفاوت های قابل توجه در این میان عبارتند از

.ویروس های کمی ازماهیان شناخته شده که ناقلین آنها بندپایان باشند1.

می باشد در مقایسه با انتقال آب یک محیط با ثباتی است ولی جریان های آبی کمتر برای انتقال ویروس موثر2.

.وسیعی از ویروس هاي پرندگان و پستانداران که در خشکی از طریق ذرات معلق در هوا منتشر می شوند

به جز زمان جمع آوری مولدین در )گونه های مخازن وحشی ماهیان بطور طبیعی اغلب تراکم خیلی کمی دارند 3.

(هنگام تخمریزی

و درجه حرارت نقش فوق العاده حیاتی در تعدیل روند بیماری از طریق تاثیر بر ماهیان موجوداتی خونسرد بوده4.

میزبان و سایر عوامل فیزیولوژیک دخیل در مقاومت و نیز پاسخ ایمنی هر دو عامل میزان تکثیر ویروس

.بیماری در ماهیان ایفا می نماید

در ماهیان ویروس های محدودی از طریق جنسی میان بالغین انتقال می یابد اگر چه سطوح باالیی از برخی 5.

به و برخی ویروس ها به صورت عمودی از بالغین ویروس ها در مایعات تخم ریزی ماهیان وجود دارد

( .چه داخل تخمک یا بر روی سطح تخم ماهی)فرزندان منتقل می شود ،

با این حال ، همانطور که برای بیماری های ویروسی طیور مهاجرت پرندگان نقش مهمی در انتقال بیماری های ویروسی حاد پرندگان دارد مهاجرت ماهیان نیز می تواند به عنوان حامل برای پراکنش های دوربرد عوامل

.ماهیان ایفای نقش نماید بیماری زای ویروسی

Virus Abbreviation Genome Taxonomic

classification1

Known

geographic

distribution

OIE listed2

DNA viruses

Epizootic

haematopoietic

necrosis virus

and other

ranaviruses

EHNV dsDNA Iridoviridae,

Ranavirus

Australia, Europe,

Asia, North

America, Africa

Yes

Red sea bream

iridovirus

RSIV dsDNA Iridoviridae,

Megalocytivirus

Asia Yes

Koi herpesvirus KHV dsDNA Alloherpesviridae,

Cyprinivirus

Asia, Europe, North

America, Israel,

Africa

Yes

RNA Viruses

Infectious

haematopoietic

necrosis virus

IHNV (−) ssRNA Mononegavirales,

Rhabdoviridae,

Novirhabdoviru

s

Europe, North

America, Asia

Yes

Viral haemorrhagic

septicaemia

virus

VHSV (−) ssRNA Mononegavirales,

Rhabdoviridae,

Novirhabdoviru

s

Europe, North

America, Asia

Yes

Spring viraemia of

carp virus

SVCV (−) ssRNA Mononegavirales,

Rhabdoviridae,

Vesiculovirus

Europe, Asia, North

and South

America

Yes

Infectious salmon

anaemia virus

ISAV (−) ssRNA Orthomyxoviridae,

Isavirus

Europe, North and

South America

Yes

Viral nervous

necrosis virus

VNNV (+) ssRNA Nodaviridae,

Betanodavirus

Australia, Asia,

Europe, North

America, Africa, South

Pacific

No

اثرات بیماری های نوپدید ماهی و میگو

اثرات اقتصادي و اجتماعی ( ١

. بیماری های نوپدید تاثیرات قابل توجهی بر آبزیان داشته است اثرات

و قرار داده آنها شرایط معیشت مردم را به صورت محلی تحت تاثیر

.بسیاری از آنها بر اقتصاد منطقه ای و یا ملی تاثیرگذار خواهند بود

در مورد میگو اجتماعی در آبزیان مخرب ترین اثرات اقتصادی و

تخمین زده بود که هزینه های ١۹۹٦بوده است که برای آن در سال

میلیارد ٣مستقیم و غیر مستقیم ناشی از بیماری های نوپدید میگو ،

درصد از کل ظرفیت ٤۰دالر آمریکا در سال و یا منجر به کاهش

. تولید صنعت شده بود

به مراتب مخرب ترین WSSVبيماري لکه سفيد• برآورد شده است كه تاثير .پاتوژن ميگو بوده است

WSSV سال پس از ظهور 10تنها در آسيا در طول .بود ميليارد دالر 6-4ایاالت متحده 1992آن در سال

منجر به 2000-1999در WSSV در آمریکا ، ظهورميليارد دالر 1بروز زیان هاي فوري در آمریکا كه معادل

IHHNV و TSV اثرات تركيب .تخمين زده مي شد

3-1.5در آبزي پروري و شيالت ميگو وحشي در آمریکا . ميليارد دالر آمریکا تخمين زده شده اند

در اسکاتلند در سال ( ISAV)ظهور بيماري كمخوني عفوني در آزاد ماهيان ميليون دالر 35معادل ، هزینه برآورد شده آن در صنعت 1998-1999

ميليون دالر در صنایع نروژ و 25آمریکا و منجر به از دست دادن ساالنه حدود .كانادا شده است

در اندونزي بيش از ایاالت متحده و KHV هزینه تخميني از ظهور عارضه سال اول بيماري كه همراه با اثرات اجتماعي و 3ميليون در طول 15برابر

.اقتصادي وارده بر روي كشاورزان كم درآمد و داراي مزارع كوچك بوده است

ميليون دالر در 80فقط در كشور نروژ معادل IPN خسارات اقتصادي بيماري .سال برآورد شده است

(٢ اثرات زیست محیطی اثرات زیست محیطی از بیماری های نو ظهور آبزیان اعم از مستقیم و غیر مستقیم •

. است

بیماری می تواند به طور مستقیم تاثیر را بر روی جمعیت های وحشی و اکوسیستم با •طعمه درجمعیت ، کاهش تنوع ژنتیکی و یا باعث / تغییر فراوانی میزبان و شکارچی

. انقراض محلی شود

در Pilchard))ظهور عارضه هرپس ویروس در نوعی ساردین ماهی از گونه •، یکی از نمونه های چشمگیر در مقیاس بزرگ تاثیر بر ١۹۹٠استرالیا در طول دهه .اکوسیستم ماهیان بود

، تلفات وسیع بیماری در جمعیت وحشی ١۹۹۵شروع بیماری در ماه مارس سال • pilchard (Sardinops sagax neopilchardus)ماهی ساردین از گونه

رخ داد

کیلومتر از خط ۵٠٠٠میزان شدت و وسعت بگونه ای بود که بیماری در سراسر • .کیلومتر از خط ساحلی از کشور نیوزیلند رخ داده بود ۵٠٠ساحلی استرالیا و

فروکش کرد ، اما موج دوم بیماری ١۹۹۵اپیدمی اول در بین ماهیان در سپتامبر •با میزان گسترده ای از ١۹۹۹و آوریل ١۹۹٨شدیدتر از مرگ و میر اول بین اکتبر

تلفات ماهیان ساردین بر روی سواحل جنوبی استرالیا ظاهر شد و میزان مرگ و میر . ٪ در ماهیان مزبور رخ داد ٧۵در جمعیت ماهیان مبتال در حد باالئی به میزان

عامل بیماری به عنوان نوعی هرپس ویروس ناشناخته شناسایی شد ، اما منبع این • .بیماری اپیدمیک هرگز شناسایی نشد

•

عالوه بر تاثیر مستقیم این بیماری بر جمعیت ساردین ماهیان ، اثرات •ثانویه گسترده تر آن بر روی گونه هائی از پرندگان ماهیخوار مشاهده

. شد

در این میان پنگوئن دچار نوعی مرگ افزایش یافته شد و با توجه به • .کمبود مواد غذایی حاصله موفق به پرورش جوجه های خود نشد

سهم ساردین ماهیان مزبور در رژیم غذایی نوعی مرغ ماهی خوار • کاهش یافت ٪۵به ٪٦٠از ( serrator Morus)استرالیا

با توجه به اینکه این نوع ساردین ماهی طعمه مهمی برای پرندگان •ماهیخوار ، ماهیان و پستانداران دریایی بوده است ، سایر اثرات ثانویه

احتمالی بر روی سایر جانوران نیز مشابه این وضعیت بود

نيز در Great Lakes Basin در VHSV معرفي و شيوع اخير بيماري• 25و گسترش بيماري به حداقل مقياس مرگ و مير بزرگتري مطرح بوده

آب شيرین منطقه و با پتانسيل ایجاد بيماري مشابه گونه از ماهيان بومي .تلفات باال بوده است داراي اثرات زیست محيطي گسترده تري از موارد

عوامل موثر در بروز بیماري هاي نوپدید آبزیان

نرخ فزاینده اي از بروز بيماري هاي نوپدید ماهي و ميگو در درجه اول • .توسط تأثيرات انساني در آبزي پروري ایجاد شده است

گسترش تجارت جهاني آبزي پروري نيز در این فرایند همراه شده • .است

پرورش آبزیان معموال شامل آوارگي آنان از زیستگاه هاي طبيعي خود •به محيط زیست جدید است كه اغلب اوقات براي آبزیان استرس زا مي

.باشداستفاده ازانواع غذاهاي ساختگي در آبزي پروري ها كه اغلب •

.غيرطبيعي یا مصنوعي است . كشت با تراكم هاي باال كه بسيار باالتر نسبت به شرایط طبيعي است•

این شرایط برای قرار گرفتن آبزیان در معرض پاتوژن ها و عوامل •بیماریزای جدید است که می تواند واکنش های دفاعی و سازش و

.تسهیل تکثیر پاتوژن و انتقال بیماری را فراهم سازد

مهمتر از همه ، رشد در آبزی پروری و افزایش تجارت بین المللی •در محصوالت دریایی در جابجائی سریع انواع آبزیان و محصوالت

شیالتی که خطرات مربوط به انتقال فرا مرزی از پاتوژن ها را فراهم آورده و منجر به گسترش و بروز بیماری های نوپدید در

.دنیا شده است

با انتقال طبیعی و یا غیر عمدی از میزبان آلودگی گسترش یافته و •یا توسط گونه های مهاجم تقویت میشود ، در حالی که فشارهای

محیطی انسانی، موجب بروز تغییرات در شدت بیماری های بومی . و آندمیک حاصله شده است

فعالیت های نظارتی بهتر بر اساس روش های تشخیصی سریعتر و •ابزارهای حساس تر موجب کاربرد آنها در تشخیص سویه های

جدید و مناطق جغرافیایی و نیز گسترش آشکار میزبان یا محدوده .های جغرافیایی، در بیماری های نوپدید شده است

هاي مربوط به گسترش جهانی آبزي پروريفعالیت

در شیوع نسبتا باال در ISAV در حال ظهور بیماری •جمعیت های وحشی آزاد ماهیان در نروژ و کانادا ، پاتوژن آندمیك و بومی در جمعیت های ماهیان وحشي آزاد ماهیان

شده است اما بیماری فقط در ماهیان آزاد پرورشی اقیانوس همراه شده است Atlantic salmon)) اطلس

چنین مي توان نتیجه گرفت كه که كشت ماهیان با تراكم و •فشردگي باال در خدمت به ارائه مجموعه متراكمي از

ماهیان حساس است که در آن محیط با توجه به ترکیبی ازمیزان جهش باال و افزایش فرصت برای تکثیر ویروس،

نوپدید در ماهیان پرورشی ISAV سویه های بدخیم از .ایجاد گردند

نمونه های بارز Nodaviruses و Ranaviruses ماهيان در ميان عوامل بيماریزاي•

به دليل انتقال ویروس از ارائه نمونه هاي خوبي از ظهور بيماري هاي ویروسياز دسترسي به جمعيت قبل.ست مخازن وحشي دریائي به سایر گونه ها

، زیادي از گونه هاي حساس پرورشي در آبزي پروريbetanodaviruses اما غير قابل تشخيص در (اندميك)بيماري بومي

از ماهيان دریایي بوده اند وهمچنين ميان جمعيت هاي آزاد وحشي اعم

ranaviruses بومي كه شامل هاي مختلف در طيف گسترده اي از آبزیان .ماهي ها ، دوزیستان و خزندگان بطور طبيعي وجود داشته اند

معرفي این ویروس ها به مزارع آبزي پروري تجاري و متعاقب آن ظهور •احتمال زیاد به دليل استفاده از منابع آب آلوده و بيماري هاي نوپدید به

وجود ماهيان وحشي حاملين بظاهر سالم بيماري و گرفتار شده در این عرصه .هاي ابزي پروري جدید است

جابجائي عمدي یا غير عمدي از ميزبان آلوده و یا پاتوژن هاي ها توسط افراد و یا شركت •هاي درگير در آبزي پروري جهاني یا تجارت ماهيان زینتي عامل مهم در بيماري هاي

.ویروسي نوپدید در آبزیان نيز بوده است

ویروس هاي اگزوتيك انتقال یافته به علت شيوع بيماري هاي اساسي در جمعيت از هر دو •گونه هاي بومي و پرورشي به مناطق جغرافيایي جدید گسترش یافته است و جابجائي فرا

مرزي از آبزیان امروزه به یکي از بزرگترین تهدیدات جهت بهره وري و سودآوري آبزي .پروري در سراسر جهان تبدیل شده است

به اروپا و آسيا از طریق حمل و نقل تخمهاي آلوده ماهي IHNV براي ماهيان ، گسترش•نيز از طریق تجارت ماهيان KHV و SVCV قزل آال و ماهي آزاد ، گسترش جهاني

زینتي و نمونه بارز دیگر در استراليا معرفي هرپس ساردین به جمعيت هاي بومي از طریق .استbaitfish ساردین ماهيان

بهبود اقدامات نظارتی -٣تغییرات ظاهري در شیوع و توزیع بیماري هاي ویروسی ماهی و میگو نیز می تواند به بهبود نظارت •

.نیز نسبت داده شود( مراقبت)

به عنوان یک نتیجه از در دسترس بودن تیره هاي سلولی جدید براي جداسازي ویروس و تعیین •خصوصیات آنها، توسعه روش هاي تشخیصی مولکولی حساس تر ، افزایش فعالیت هاي آزمایشی در اکوسیستم هاي طبیعی و تا حد زیادي بهبود قابلیت تشخیص سالمت آبزیان در برخی از کشورهاي

.در حال توسعه از آن جمله است

براي برخی از عوامل بیماري زاي ویروسی، در دسترس بودن روش هاي تشخیصی توسعه یافته و •قابلیت هاي نظارت ومراقبت منتج به گزارش میزبان جدید یا محدوده جغرافیایی جدید تر نسبت به

.موارد شناخته شده قبلی شده است

در موارد دیگر ، بیماري در گونه ها و یا مناطق جغرافیایی مختلف نشان داده شده است که به علت • .یکسان و یا مشابه ویروس هاي مشابه صورت گرفته است

در مورد بیماري هاي ماهی، این مثال شایان ذکر است که توسط بهبود و توسعه تیره سلولی •(SHK) که براي شناسایی و تشخیصISAV در نروژ بکار میرود ، متعاقبا منجر به شناسایی حامل

بالقوه و مشاهده نمونه اي از بیماري در حال ظهوردر ماهی آزاد اقیانوس اطلس در کانادا و شیلی به .خاطر جدا شده همان ویروس بوده است

فعاليت هاي نظارت ومراقبت پيشرفته نيز منجر به تشخيص و شناسائي عامل •VHSV از ماهيان آزاد بالغ طبيعي بازگشته از سواحل غرب آمریکاي شمالي

.نيز شده است ١۹۹٨در سال در اقيانوس آرام شمالي و VHSVافزایش فعاليت هاي نظارتي نشان داد كه •

اقيانوس آتالنتيك شمالي در ميان طيف گسترده اي از گونه هاي دریایي به .طور طبيعي وجود داشته است

به طور مشابه، تحقيقات در استراليا نشان داده است كه برخي ویروس ها كه •قبال فرض مي شد به صورت اگزوتيك رخ مي دهند، بطور معمول در

. جمعيتهاي ميگوي سالم نيز بصورت طبيعي رخ مي دهدشناسائي تعداد فزاینده اي از ویروس هاي ناشناخته كه از طریق نظارت •

پيشرفته جمعيت هاي ماهيان سالم وحشي و ميگو شناسایي شده اند نشان .مي دهدكه ویروس هاي آبزیان در حال حاضر چقدر شناخته شده است

حركت طبيعي از حاملين بيماري( 4 ظهور برخی از بیماري هاي ویروسی ماهی و میگو ها از طریق گسترش محدوده جغرافیایی •

شناخته شده از طریق حرکت طبیعی میزبان آلوده، ناقلین یا حامل با در معرض قرار گرفتن .، گونه هاي اغلب بسیار حساس رخ داده است

در حالی که مکانیسم آن با قطعیت شناخته نشده است،این موضوع قابل قبول در نظر •از طریق حرکت طبیعی ماهی بطرف باالي رود خانه سنت VHSVگرفته شده است که

Great Lakesلورنس از مناطق ساحلی در نزدیکی سواحل اقیانوس اطلس از کانادا به

Basin آمریکاي شمالی معرفی شده است.

حداقل دو سال قبل از ظهور Great Lakes Basin معرفی اولیه از این ویروس به•این امر منجر به حدس .بیماري از شیوع گسترده بیماري در میان چندین گونه ماهی است

منجر به عفونت در گونه هاي VHSVو گمان شده است که تنها یک معرفی ساده از بومی muskellunge (Esox masquinongy)حساس از جمله ماهی به عنوان

که می تواندتکثیر ویروس را (Neogobius melanostomus)یا ماهی مهاجم گوبی به اندازه کافی تقویت نموده و فشار این بیماري را در طیف گسترده اي از گونه هاي ساده در

.داخل اکوسیستم بزرگتر افزایش داده است

ـ سایر عوامل انسانی۵ ظهور بيماري هاي ویروسي در سيستم هاي آبزي نيز مي تواند توسط عوامل انساني •

بدون ارتباط مانند جابجائي پاتوژن ها و یا ميزبان از طریق آب توازن كشتيها در كشتي ها ، جابجائي طعمه توسط ماهيگيران تفریحي و حركت ناخواسته در دیگر

.ناقلين یا غير جاندار و جاندار آبزي پروري رانده شده باشد

همچنين اثرات زیست محيطي افزایش جمعيت جهاني از جمله افزایش آالینده ها، •آلودگي ها و سموم در زیستگاه هاي آبزیان كه تهدید سالمت و مقاومت به بيماري

.در هر دو جمعيت ماهيان بومي و پرورشي باشد

در نهایت ، كيفيت نامناسب آب ، نگهداري ماهيان در یك محدوده معين، ورودي آب •سرد و مشکالت دیگر در استفاده از آب مناسب مي تواند منجر به تغييرات زیست

محيطي شودكه ممکن است مخل به سالمت گونه هاي آبزي باشد

خطرات آینده بیماري هاي نوپدید

براي غذاهاي دریایي و محدودیت توليد از صيد و جمعيت جهاني ، افزایش تقاضا افزایش•

مربوط به ظهور و را بناچار در ادامه با خطرات ماهيگيري، گسترش جهاني آبزي پروري

درصد 3/1، به ویژه آفریقا كه در حال حاضر كمتر از گسترش بيماري ها روبرو خواهد كرد

جهاني آبزیان را برعهده دارد، نه تنها فرصت هاي توسعه قابل توجهي براي آبزي از توليد

ارائه تنوع زیستي غني كه ممکن است منبع ظهور پروري را در آینده ارائه مي دهد ، بلکه

. عوامل بيماري زاي جدید آبزیان باشد

افزایش تنوع گونه هاي پرورشي ، معرفي گونه هاي جدید به مناطق همچنين در ارتباط با •

در برخي از كشورها افزایش تمایل در ميان پرورش دهندگان خرده پا جدید پرورشي و

كشت هاي تركيبي یا كشت متناوب از چند ماهي و گونه هاي سخت پوستان به نسبت به

.بهره وري، خطرات ظهور بيماري هاي نوپدید را در آینده افزایش مي دهد منظور بهبود

همچون عوامل بيماریزاي خشکي، تغييرات آب و هوائي نيز به احتمال زیاد به عنوان عامل • .موثر خواهد بود محرك در آینده جهت ظهور بيماري هاي جدید آبزیان

اقليمي و تنوع آب وهوائي به احتمال زیاد براي ایجاد اختالالت زیست محيطي در تغييرات•

پرورشي آبزي پروري را تحت تاثير قرار مقياس جهاني موثر است كه مناسب بودن سایت هايميزبان به عفونت نيز تاثير گذار خواهد مي دهد و بالقوه بر ميزان رشد پاتوژن ها و پاسخ ایمني

.بود

توليد تنش هاي حرارتي و افزایش گازهاي گلخانه اي استعداد ابتال به بيماري هاي آبزیان را• در آینده افزایش مي دهد

بيماري و تراكم آبزیان با توزیع گونه هاي وحشي در معرض مخازن توزیع ناقلين ، حامل ها و•فعاليت هاي پرورشي جدید در راه است كه بر تغييرات بوم شناسي تغيير و زیستگاه فيزیکي و

.بيماري ها اثر خواهد گذاشت

وجود دارد و این وجود ، آگاهي فزاینده اي از اهميت بيماري هاي در حال ظهور از آبزیان با •و بهبود روش این احتمال وجود دارد كه خطرات ناشي از ظهور بيماري در آینده بدليل توسعه

.هاي تشخيصي و تالش هاي نظارتي بهتر كاهش خواهد یافتبازرسي هاي بهداشتي براي ماهي ، : اقدامات نظارتي درآبزي پروري در سطوح باالتر بدليل•

و توسعه واكسن هاي موثر و بهبود ميگو و محصوالت شيالتي درگير در تجارت بين المللي اقدامات درماني، افزایش یافته است

با تشکر از توجه ، !صبر و تحمل شما

zorrieh@yahoo.com