Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và Phát triển (DEPOCEN)

Tổng quan về nghiên cứu◦ Nghiên cứu là gì◦ Các bước trong nghiên cứu◦ Phân loại nghiên cứu

Giới thiệu chung về công tác điều tra khảo sát◦ Một số khái niệm chung◦ Các bước trong điều tra khảo sát◦ Một số phương pháp chọn mẫu

Nghiên cứu là gì? (What is research?)◦ Thu thập thông tin?◦ Xắp sếp lại thông tin

Tại sao lại nghiên cứu (Why research?)◦ Được giao◦ Sở thích◦ ?????

Nghiên cứu bao giờ cũng bắt đầu bằng câu hỏi nghiên cứu Nghiên cứu đòi hỏi phải có mục tiêu rõ Nghiên cứu phải tuân thủ qui tắc, có kế hoạch và có qui trình cụ thể Nghiên cứu thường chia một vấn đề lớn ra thành nhiều vấn đề nhỏ để giải quyết một cách dễ dàng Nghiên cứu được định hướng bởi câu hỏi nghiên cứu, giả thuyết nghiên Trong nghiên cứu người ta thường phải đưa ra một số giả thiết nhất Trong nghiên cứu thường phải thu thập và xử lý dữ Bản chất của nghiên cứu là có vòng

Nghiên cứu cơ bản >< Nghiên cứu ứng dụng

Nghiên cứu định tính >< Nghiên cứu định lượng

Nghiên cứu lý thuyết >< Nghiên cứu thực nghiệm

Nghiên cứu thử nghiệm (experimental) >< NC phi thử nghiệm (non-experimental)

Nghiên cứu tự nghiên >< nghiên cứu xã hội

Xác định chủ đề nghiên cứu Tìm hiểu thông tin cơ bản Làm rõ lại chủ đề nghiên cứu Tổng quan tài liệu (literature review) Xây dựng giả thuyết (phân biệt với giả

thiết) Thu thập dữ liệu (định tính, định lượng, thử

nghiệm, phi thử nghiệm) Phân tích dữ liệu Viết báo cáo Công bố (dissemination)

Một số khái niệm chung

1. Tổng thể: nhóm những thành viên,những đơn vị có sự kiểm soát

- Tổng thể lý thuyết.- Tổng thể thực thi.

2. Tổng điều tra: có được qua thu thập những thông tin từ mỗi thành viên trong tổng thể dân cư.

3. Khung lẫy mẫu: đó là danh sách các cá nhân(từ tổng thể thực thi) mà từ đó mẫu được lựa chọn.Khung lấy mẫu phải đầy đủ, toàn diện và được cập nhập.Ví dụ về khung lấy mẫu: danh sách cử tri, danh bạ điện thoại, tổng điều tra dân cư…

4. Mẫu: thu thập thông tin chỉ của một số thành viên trong tổng thể.

Là phương pháp thu thập thông tin có hệ thống từ (một số) những cá nhân phục vụ mục đích mô tả những thuộc tính của một tổng thể lớn hơn mà những cá nhân đó là thành viên.

Thông tin thu được bằng việc hỏi những câu hỏi.

Thông tin được thu thập bằng cả việc thực hiện những cuộc phỏng vấn, hỏi những câu hỏi và ghi lại câu trả lời(phỏng vấn trực tiếp và qua điện thoại) và cả bằng việc để người trả lời đọc hoặc nghe câu hỏi sau đó họ tư ghi câu trả lời.

Thông tin được thu thập từ một nhóm nhỏ dân cư (mẫu) được mô tả rộng hơn cho các thành viên trong tổng thể đó.

Đặc điểm của tổng điều tra.- Liệt kê các cá nhân- Mang tính tổng thể.

. Ưu điểm của tổng điều tra: tổng thể.

. Hạn chế của tổng điều tra: - Chi phí tốn kém - Mất nhiều thời gian - Không chính xác - Chủ đề nghiên cứu bị hạn chế. - Không cần thiết

Điều tra chọn mẫu có thể được sử dụng để suy rộng ra các đặc điểm của tổng thể. Điều tra chọn mẫu đỡ tốn chi phí hơn và hiệu quả hơn so với tổng điều tra.

Điều kiện để thưc hiện điều tra chọn mẫu.- Chọn mẫu ngẫu nhiên từ tổng thể.- Thiết kế mẫu và cỡ mẫu phải khả năng suy

rộng cho tổng thể một cách chính xác.

Khoa học:- Sử dụng những nguyên tắc của thống kế, kinh tế, tâm lý.- Những nguyên tắc này tương đối chặt chẽ và dựa trên những khoa học chính thống.. Nghệ thuật:- Không có chuẩn mực cụ thể nào, không có tài liệu chung nhất nào cho thiết kế điều tra.Nó phụ thuộc rất nhiều vào mục đích và câu hỏi nghiên cứu mà nhà nghiên cứu muốn đạt được.- Và đôi khi còn là sự đánh đổi giữa các mục tiêu

1. Xác định mục đích của dự án: bạn muốn biết cái gì?2. Xác định mẫu(chọn mẫu): ai là người được phỏng vấn và số lượng là bao nhiêu?3. Lựa chọn phương pháp phỏng vấn: Bạn sẽ phỏng vấn như thế nào?4. Xây dựng bảng hỏi: bạn sẽ hỏi những gì?5. Phỏng vấn thử bảng hỏi: kiểm tra các câu hỏi trong thực tế.6. Tiến hành những cuộc phỏng vấn: hỏi những câu hỏi.7. Nhập và làm sạch dữ liệu: Nhập dữ liệu vào máy tính và tiến hành kiểm tra tổng thể dữ liệu.8. Phân tích dữ liệu: thực hiện xử lý, phân tích và viết báo cáo.

- Bước thực hiện đầu tiên của bất kỳ dự án nào cũng là xác định chúng ta muốn nghiên cứu cái gì? Xác định mục đích của dự án cần biế rõ ràng: ai là người chúng ta sẽ điều tra và chúng ta muốn hỏi họ cái gì. Nếu mục đích không rõ ràng thì kết quả điều tra cũng sẽ không rõ ràng.

- Để đạt được mục đích cuối cùng của dự án, phải xác định những mục tiêu cụ thể để đạt được mục đích đó. Chính là việc chia tách vấn đề nghiên cứu thành những câu hỏi nhỏ hơn và xác định cách trả lời để minh chứng cho mục đích cuối cùng mà nhà nghiên cứu muốn đạt được.

Đối vơi bất kỳ một cuộc điều tra nào, rất cần thiết để có được dữ liệu từ những cá nhân đại diện cho nhóm mà bạn muốn nghiên cứu. Thậm chí với một bảng hỏi hoàn hảo (nếu điều đó tồn tại) thì dữ liệu điều tra của bạn được thu thập chỉ hữu ích nếu những người trả lời là điển hình cho toàn bộ tổng thể.

Để đảm bảo được chất lượng của dữ liệu thu được cần phải có phương pháp phỏng vấn phù hợp với đối tượng nghiên cứu.

Những phương pháp phỏng vấn: - Phỏng vấn trực tiếp (face to face) - Bảng hỏi để người trả lời tự điền(self administation) - Phỏng vấn qua điện thoại (telephone) - Điều tra qua mail (mail survey)

Mỗi phương pháp có những ưu điểm riêng, tùy thuộc vào từng đối tượng và nguồn kinh phí mà nhà nghiên cứu lựa chọn phương pháp phỏng vấn.

Có những cuộc nghiên cứu sử dụng nhiều hình thức phỏng vấn để tiết kiệm chi phí.

Ví dụ: - Bảng hỏi tự điền dành đối với cha mẹ và

phỏng vấn trực tiếp với con. - Phỏng vấn trực tiếp với doanh nghiệp và

điều tra qua mail với cán bộ thuế….

Thiết kế bảng hỏi - Xác định: bạn cần hỏi cái gì? - Làm việc với các chuyên gia. - Dựa trên khung lý thuyết. - Xác định bố cục bảng hỏi. - Bản nháp của bảng hỏi được hình thành

với ý đồ rõ ràng của từng câu hỏi: khách quan, chủ quan

- Đồng nghiệp góp ý bảng hỏi. - Phiên bản đầu tiên được hình thành

Để khẳng định tính thực thi của bảng hỏi trên diện rộng.

Nội dung hỏi thử: - Thử thang đo,lời lẽ của câu hỏi, cấu trúc

phiếu hỏi, độ dài, ảnh hưởng của ngoại cảnh….

Hỏi thử cho đến khi thông tin cần thiết mà không gặp nhiều vấn đề

Khách thểĐã kiểm tra Thư mời Gọi tiếp theo

Từ chối Nỗ lực khác

Chấp nhân

Hẹn

Tiến hànhPhỏng vấn

Bảng hỏi được sửa

Giám sát viên Kiểm tra

Sai xót loại bỏ

Phỏng vấn viên Sửa

Bước 7: nhập và làm sạch dữ liệu - Thiết kế form nhập dữ liệu: Cspro - Nhập dữ liệu. - Kiểm tra chéo - Chạy thử số liệu: SPSS, Stata. Bước 8: Phân tích số liệu - Phân tích số liệu theo mục đích nghiên

cứu Bước 9: Viết báo cáo

Làm rõ mục tiêu nghiên cứu

Lựa chọn phương pháp thu thập thông tin Lựa chọn khung lấy mẫu

Xây dựng và hỏi thử bảng hỏi Thiết kế và chọn mẫu

Thu thập thông tin từ mẫu

Mã hóa và nhập dữ liệu

Hiệu chỉnh sau điều tra

Phân tích số liệu và viết báo cáo