Specyfika finansowania firm rodzinnych

Specyfika finansowania firm rodzinnych dr hab. Maciej Stradomski prof. UEP

Katedra Inwestycji i Rynków Kapitałowych

PLAN

I. Istota i charakterystyka firm rodzinnych

II. Cel funkcjonowania

III. Strategie finansowe firm rodzinnych

1. Przesłanki wyboru źródeł finansowania

2. Źródła kapitału i modele finansowania

IV. Struktura i koszt finansowania firm rodzinnych

1. Czynniki wpływające na strukturę finansowania

2. Finansowanie własne i obce firm rodzinnych

V. Konkluzje

I. ISTOTA I CHARAKTERYSTYKA FIRM RODZINNYCH

1. Pojęcie i definicje

Definicja firmy rodzinnej

• Własność i kontrola jako kryterium dominujące

• Czynniki kulturowe, system wartości i sukcesji

Zróżnicowanie populacji firm rodzinnych

• Okres funkcjonowania

• Struktura branżowa

• Forma prawna

Znaczenie gospodarcze firm rodzinnych


III. STRATEGIE…

II. CEL…IV.

STRUKTURA…

V. KONKLUZJE



III. STRATEGIE…

II. CEL…IV.

STRUKTURA…

V. KONKLUZJE

Struktura organizacji

i zarządzania

Finanse

Zarządzanie zasobami ludzkimi

...

Sukcesja własności i kontroli

Zarządzanie operacyjne

System wartości i celów – ludzka twarz

Sprzężenie zwrotne

Wizja firmy

Kadra pracownicza i ścieżka kariery zawodowej

Dostępność właścicieli dla pracowników

Relacje ze związkami zawodowymi

2. Charakterystyka firm rodzinnych

II. CEL FUNKCJONOWANIA

Przetrwanie i ustabilizowany rozwój

Czynniki determinujące cel funkcjonowania firmy rodzinnej:

• uzależnienie ekonomiczne rodziny od firmy

• zaangażowanie wielu członków rodziny w działalność przedsiębiorstwa

• istotne znaczenie reputacji przedsiębiorstwa

• dbałość o interesy pracownicze

• silne poczucie odpowiedzialności społecznej

Przetrwanie i rozwój a koncepcja wzrostu zrównoważonego

II. CEL FUNKCJONOWANIA

III. STRATEGIE…

I. ISTOTA…IV.

STRUKTURA…

V. KONKLUZJE

III. STRATEGIE FINANSOWE FIRM RODZINNYCH

III. STRATEGIE FINANSOWE FIRM

RODZINNYCHII. CEL…I. ISTOTA…

IV. STRUKTURA

…

V. KONKLUZJE

1. Przesłanki wyboru źródeł finansowania

00,511,522,533,544,55

Bezp

iecz

eńst

wo

firm

y

Nie

zale

żnoś

ć fir

my

Kosz

ty fi

nans

owe

Dos

tępn

ość

finan

sow

ania

Wpł

yw n

a st

rukt

urę

kapi

tało

wą

Repu

tacj

a fir

my

Efek

t pod

atko

wy

Źródło. T. Zellweger: Risk, return and value in the family firms, University of St. Galen 2006

III. STRATEGIE FINANSOWE FIRM

RODZINNYCHII. CEL…I. ISTOTA…

IV. STRUKTURA

…

V. KONKLUZJE

III. STRATEGIE FINANSOWE FIRM RODZINNYCH

2. Źródła kapitału i modele finansowania

Pozyskiwanie kapitału przez przedsiębiorstwa rodzinne

zwiększenie poziomu zadłużenia

zwiększenie poziomu kapitałów własnych

Podstawowe modele finansowania

finansowanie transakcyjne

finansowanie oparte na relacji inwestorskiej

finansowanie kredytowe oparte na relacji bankowej (kapitał społeczny)

IV. STRUKTURA I KOSZT FINANSOWANIA

1. Czynniki wpływające na strukturę finansowania

A. Nieprzejrzystość informacyjnaB. Niski poziom wykorzystania instrumentów planowania oraz controllinguC. Wąska specjalizacja operacyjna – konserwatyzm biznesowyD. Uznaniowość decyzji operacyjnych i inwestycyjnych – nadmierna kontrola właścicielaE. Wymieszanie aktywów i działalności prywatnej oraz firmowejF. Istotne znaczenie własności i kontroli – problem sukcesjiG. Niski poziom dywersyfikacjiH. Specyficzne koszty agencji Koszty altruizmu Koszty sporów wewnątrz rodziny Koszty monitoringu członków rodziny zaangażowanych w funkcjonowanie przedsiębiorstwaI. Unifikacja celów interesariuszy finansowych Stabilizacja operacyjna przedsiębiorstwa Długi horyzont inwestycyjny Dbałość o budowę i utrzymanie reputacji Niskie ryzyko realizowanych projektów inwestycyjnychJ. Niskie nakłady na działalność rozwojową (R&D) – zmiana postrzeganiaK. Optymalizacja podatkowa

IV. STRUKTURA I KOSZT

FINANSOWANIAII. CEL…I. ISTOTA…

III. STRATEGIE…

V. KONKLUZJE



Poziom aktywności właścicieli

Liczba właścicieli

Model kontroli

Firma rodzinna

Model portfelowy Model rynkowy

Model dynastyczny Zasadność oferty publicznej

Czas przeprowadzenia oferty publicznej

Utrata kontroli i wrogie przejęcia

Niedostosowanie modeli wyceny aktywów

kapitałowych do specyfiki firmy rodzinnej

Niski koszt kapitału własnego

Niższe poziomy wypłaty dywidendy

Różnice w wycenie oferty publicznej

Firmy rodzinne na GPW w W-wie S.A.



III. STRATEGIE…

V. KONKLUZJE



A. Niższy poziom dźwigni finansowej

B. Struktura finansowania firmy rodzinnej nie jest uzależniona od pokolenia

sprawującego kontrolę lub własność

C. Firmy rodzinne charakteryzują się niższym poziomem zadłużenia

długoterminowego

D. Firmy rodzinne preferują zadłużenia krótkoterminowego

E. Kredytodawcy preferują dług krótkoterminowy ze względu na istotną asymetrię

informacyjną

F. Niższy koszt finansowania za pomocą obligacji (30 – 40 p.b.)

G. Brak danych dotyczących kosztu finansowania obcego pośredniego

H. Koszt finansowania, a poziom ochrony praw wierzycieli i akcjonariuszy



III. STRATEGIE…

V. KONKLUZJE

V. KONKLUZJEII. CEL…I. ISTOTA…III.

STRATEGIE…IV.

STRUKTURA

A. Firmy rodzinne posiadają swoją specyfikę wpływającą na ich strategie finansowania

B. Oferta publiczna nie powinna być podstawowym i rekomendowanym źródłem

finansowania dojrzałych firm rodzinnych

C. Firmy rodzinne wykorzystując unifikację interesów interesariuszy powinny

wykorzystywać w większym stopniu instrumenty finansowania relacyjnego

V. KONKLUZJE

Dziękuję za uwagę Maciej Stradomski

[email protected]

Business

Specyfika finansowania firm rodzinnych