Upload
sinnple
View
101
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
BO, Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidaia Orria definitzeko metodologia, azkarra eta praktikoa izan nahi duen metodologia da, enpresei beren antolakuntzan aldaketak sustatzen dizkiena, alde soziala aukera iturri bezala ikusiz enpresa berarentzat. Helbide honetan deskargatu daiteke: https://www.dropbox.com/sh/bflopmo1hx1neqn/AADiUqgBEw_xp_JPc-qbxjOBa
Citation preview
BO
Berrikuntza Sozial
Enpresarialaren
Bidaia Orria
definitzeko
Metodologia
Kofinantzazioa:
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
Aurkibidea:
A. TESTUINGURUA ..................................................................................................................... 1
B. BIDAI ORRIAREN EREMUA ETA HELBURUAK ......................................................................... 1
C. METODOLOGIAREN DESKRIBAPENA ..................................................................................... 2
1) Enpresa analisia ................................................................................................................................................................... 3
2) Erronka sozialak .................................................................................................................................................................... 3
3) Ekintzen sorrera .................................................................................................................................................................... 3
4) Ebaluazioa................................................................................................................................................................................ 4
5) Lehenestea .............................................................................................................................................................................. 5
D. NOR DA SINNPLE ................................................................................................................... 6
Dokumentu honen edukia Creative Commons-en lizentziaren menpean
argitaratuta dago: Aitortu- EzKomertziala- PartekatuBerdin 4.0 Internazionala
(informazio gehiago: http://es.creativecommons.org/blog/licencias/)
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
1
A. TESTUINGURUA
Gizartearekin zein ingurunearekin harremanetan jartzeko moduari dagokionez, enpresak aldaketa
garai batean murgildurik daudela nabarmendu daiteke. Bezeroak eta kontsumitzaileak kontratatzen
dituzten enpresen inpaktuarekin (gizartean eta ingurunean) geroz eta kezkatuagoak daude,
administrazio publikoek inpaktu eta informazio gehiago eskatzen dute, talentu berriek bere
eguneroko lanaren eta bere enpresaren lanaren garrantzia hobeto neurtzen dute, etab.
Hori dela eta, berrikuntza soziala finkatuta dauden enpresentzako lehiakortasun iturri bezala
aurkezten da. Adibidez, produktu edo zerbitzu berrien irteerekin, merkatu berrietan sartzearekin,
prozesu aldaketekin, langileekin harremanetan egoteko moduarekin, bere balio katearekin edo
lurraldearekin enpresak etekinak lortu ditzake, eta aldi berean, ingurunean eta gizartean eragina
izan dezake.
Maila internazionalean ere instituzioen arteko lerrokatze bat dago: ikuspegi hau Europar Batzordeko
2011-2014ko Erantzukizun Sozial Korporatiboko (ESK)1 estrategian bildu zen. Modu berean,
Europako enpresa garrantzitsuenen ESK-ko departamentuek (CSR Europe-n bazkideak direnak) ere
barneratu dute, Enterprise 20202 estrategia sustatuz. Eta garrantzitsuagoa dena, munduan zehar
dauden enpresa txiki eta handi askok, berrikuntza soziala lehiakortasun tresna bezala erabiltzen
hasi dira.
Gaur egun aurrera pauso bat ematea beharrezkoa den momentuan aurkitzen gara. Behin
frogatuta berrikuntza soziala enpresentzako lehiakortasun aukera erreal bat dela, gai izan behar
gara bidai orri bat proposatzeko, non helburua berrikuntza sozialaren eraldatzea litzateke
jasangarritasun hirukoitza lortzeko. Hau guztiagatik, SINNPLE 2011tik aurrera enpresa eta
ekintzaileekin berrikuntza sozialeko aholkularitza lanetan aritzen dela, proiektu3 honekin tresna
berritzaile eta ezartzeko erreza garatzeko helburua du enpresek bidai orri hori diseinatu ahal izateko,
batez ere hauek txikiak edo ertainak diren kasuetan.
B. BIDAI ORRIAREN EREMUA ETA HELBURUAK
BO, Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidaia Orria definitzeko metodologia, azkarra eta praktikoa
izan nahi duen metodologia da, enpresei beren antolakuntzan aldaketak sustatzen dizkiena, alde
soziala aukera iturri bezala ikusiz enpresa berarentzat.
Behin garatuta, tamaina eta sektore desberdineko 3 enpresatan balioztatu da, non beraien
berrikuntza sozialaren bidaia orriak definitu diren. 3 enpresak hauek izan dira:
• Vicrila. Ostalaritzarako beirazko produktuak saltzen dituen empresa handia.
• NEM Solutions. Zerbitzu sektoreko empresa teknologiko ertaina.
• Emaús Bidasoa. Zerbitzu sektoreko enpresa sozial ertaina.
1 2011-2014-rako EB-k enpresentzako berritutako estrategia Erantzukizun Sozialari buruz. COM (2011) 681 final.
2 http://www.csreurope.org/pages/en/enterprise2020.html
3 Proiektu hau, SINNPLE-k lideratuta, Gipuzkoako Foru Aldundiagatik kofinantzatuta izan da, “Gipuzkoa, Ekiten duen Lurraldea” programaren barruan,
“PERTSONETAN OINARRITUTAKO ERALDATZE EMPRESARIALAREN EREDUA” tituluaren azpian. Innobasque-ren (Berrikuntzaren Euskal Agentzia)eta
GAIA-ren (Euskadiko TEIC klusterra) laguntza izan du.
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
2
Egindako lana ulertzeko eta BO-ren erabilgarritasuna tresna bezala frogatzeko, hurrengo azalpenak
ematea nahitaezkoa da:
• Bidea zauden puntuan hasten da. BO-k ez du eraldaketa organizazional eredu bakarra
proposatzen, enpresa bakoitzak abiapuntu bat eta eszenatoki bat duelako. Beraz, enpresa bakoitzak
bere bidea aurkitu behar du.
• Eremu guztiak, erronka sozial guztiak. Aldez aurretik, berrikuntza sozialak organizazioaren
edozein puntutan eta edozein erronka sozialetan eragina izan dezake. BO-k era errealista batean,
inpaktu gehien lortu daitekeen unean arreta jartzen du (organizazioaren barrualdean edo
kanpoaldean).
• Enpresa bakoitza bere erritmoan. BO-k enpresen jasangarritasun hirukoitzaren
eraldaketan lagundu nahi du. Hori dela eta, ekintza berritzaileak zein ekintza arruntagoak beharko
dira. Batzuen eta besteen arteko proportzioa ahokadurak adieraziko du enpresaren errealitatearekin.
• Soziala = gizartea eta ingurunea. Metodologiaren azalpena errazteko “sozial” hitza
erabiliko dugu beti, pertsonez zein inguruneaz mintzatzen garela kontuan izanik.
• Metodologia irekia. Metodologiaren erabilera gure laguntzaren menpe egotea ez dugu
nahi, hau da, edozein talderen esku egotea nahi dugu (enpresak, aholkulariak, etab.) nahi den eran
eta unean erabil dezaten. Esperientzia guztietara egokitzea eta esperientzia horiek hobetzea, kasu
hauetan ere, esperientzia horietan sortu den ezaguera partekatuz.
C. METODOLOGIAREN DESKRIBAPENA
Lehenik eta behin, enpresaren analisia egiten da (1). Bere baliabideak identifikatzen dira, bere
testuinguruaren mapa definitzen da eta bere estrategia eta bere balio katea aztertzen dira. Gero (2),
erronka sozialak aztertzen eta sailkatzen dira enpresaren jardueraren arabera. Bi azterketa horien
emaitza bezala, enpresak izango dituen erronka enpresarial eta sozial espezifikoak lortzen dira (3)
eta bien arteko elkargunetan, ekintza berrien ideiak sortzen dira berrikuntza soziala lortzera
lagunduko dutenak. Ideia hauek sailkatzen dira geroago sakonki aztertuak izateko (4). Analisi
honetan, talka soziala eta negozioa aztertzen dira, baita beste baliabideei eta botere berritzaileei
lotutako aldagarriak ere. Lortutako informazioarekin garatuko diren ideiak sailkatzen dira euren
helburuak eta zereginak definituz, eta aldi berean, denbora aldetik beharko dituzten baliabideak, eta
baliabide materialak planifikatuko dira (5).
1 BO-ren grafiko orokor argitzailea
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
3
1) Enpresa analisia
Hurrengo informazioa aztertzen da:
• Gaur egungo estrategia, hurrengo urteetarako enpresak definitutako erronkak identifikatuz.
• Enpresak berrikuntza sozialeko alor potentzial guztietan dituen baliabideak zehazten dituen
galdeketa (BO4-ren kit-a ikusi).
Gainera, enpresarekin batera ondorengoa definitzen da:
• Testuinguru mapa5. Enpresa baldintzatzen
duten faktoreak definitzen laguntzen du
• Balio katea eta balio katearen eragin handiena
duten puntuen identifikazioa, ez bakarrik
bezeroarentzako balio sorreran, kasu bakoitzean
adierazgarrienak diren arlo sozialetan ere (ingurunea, enpleagarritasuna, etab.).
2) Erronka sozialak
Enpresa batek eragina izan dezakeen erronka sozialen
zerrenda batetik abiatzen da (BO-ren kit-a ikusi), alor
desberdinen erreferentziak ikertu ondoren definitutak
izanda: giza eskubideak, piramidearen oinarria, ingurunea,
enpresa desberdinen ESK-ko estrategiak, etab. Enpresa
bakoitzak erronka hauek berarentzat duen garrantziaren
arabera eta erronka sozial horren barruan duen eragiteko
aukeraren arabera baloratzen ditu.
Parametro biak ertaina eta/edo altua bat egiten duten 4 koadranteak aukeratzen dira (grafikoan
berde iluna), enpresarentzat garrantzi maila altua eta eragiteko aukera altua duten koadrantei
lehentasuna emanez. Garrantzi maila baxua eta eragiteko aukera altua, edo garrantzi maila altua
eta eragiteko aukera baxuarekin baloratutako koadranteak (grafikoan berde argia) berriro aztertzen
dira hurrengo analisian sartzeko interesgarriak diren edo ez ikusteko.
3) Ekintzen sorrera
Erronka sozialen eta enpresarialen arteko
elkargunea
Lehen analisi bat egiten da, non identifikatutako
erronka enpresarialen (1. urratsa) eta
aukeratutako erronka sozialen (2. urratsa)
artean izan litekeen harremana aztertzen den.
Honen helburua honakoa da: azken hauen
arteko harreman maila aztertzea (bai positiboki
4 Helbide honetan deskargatu daiteke: https://www.dropbox.com/sh/bflopmo1hx1neqn/AADiUqgBEw_xp_JPc-qbxjOBa
5 The Grove Consultants International-ek egindako tresna
3 Grafiko: erronka sozialen leheneste
matrizearen adibidea
4 Grafikoa: erronka sozialen eta erronka enpresarialen harreman
matrizearen adibidea
2 Galdeketaren emaitzen irudi grafikoa
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
4
eta bai negatiboki).
Ekintza potentzialen sorrerarako dinamika
1. eta 2. urratsen informazioarekin eta definitutako dinamika baten bitartez, enpresak aurrera
eraman ditzakeen berrikuntza sozialeko ekintza posibleak sortuko dira. Proposamen estandar
bezala, eta proiektu pilotuan eskuratutako esperientziagatik, 2. urratsean aukeratutako erronka
sozialetatik abiatuz pentsatzea proposatzen da. Gainera, baliabideen, balio katearen eta
testuinguruaren laburpenak idei berrien iturri bezala berrikustea komenigarria da.
Hasteko, garrantzi maila altuko eta eragin aukera altuko erronka sozialekin egingo da lan.
Definitutako dinamika enpresaren eta parte hartzen duten pertsonen ezaugarrien menpe egongo
da, baina kalitatezko idei kopuru handien sortzea izango du helburu. Horretarako, erakundearen
barruan profil desberdinak izatea gomendatzen da.
Lehentasuna emateko dinamika
Behin berrikuntza sozialeko ekintza potentzial multzo bat lortu
dela, lehenengo hautaketa bat egiten da. Horretarako, beste
behin, prozesuaren ezaugarriekin gehien bat datorren dinamika
definituko da, inpaktu sozial handien duten ideien %20a eta
negozioan inpaktu handien duten ideien %20a hautatzea
helburua izango duena.
4) Ebaluazioa
Talde dinamikaren ostean, proiektuaren kanpoko aholkulariak edo barneko liderrak hautatutako
ekintza bakoitzaren ebaluaketa zehatza egingo du 4 irizpide kontuan izanik:
• Inpaktua negozioan
• Inpaktu soziala / ingurune inpaktua
• Berrikuntzako potentziala
• Beharrezkoak diren baliabideen estimazioa
Berrikuntzako potentzialaren kasuan, neurtzeko erabilgarriak diren 4 aldagai posible definitzen dira.
Enpresa bakoitzarentzat, berrikuntzako potentziala kalkulatzeko garaian, aldagai bat edo
gehiagoren erabilera ebaluatuko da6:
• Bateragarritasuna: berrikuntza ohiko jarduerekin eta dauden ohiturekin trinkotzat
hautematen den gradu maila.
• Eskalagarritasuna: beste departamentu eta instituziotan berrikuntza partekatu, eskalatu eta
errepikatu daitekeen gradu maila.
• Eraginkortasuna: berrikuntza arazo orijinalen konpontzaile edo identifikatutako aukeren
indartzaile bezala hautematen den gradu maila.
• Erreputazioa: berrikuntzak, arrakasta baldin badu, enpresaren erreputazioa hobetu
dezakeen gradu maila.
6 Berrikuntza sanitarioaren ebaluaziorako eremu kontzeptuala” InnPACT txostenean azaldutako ezaugarri bideratzaileen artean aukeratutak
5 Irudia: Lehenestearen emaitzaren
adibidea
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
5
Enpresa bakoitzarentzat, proiektuaren kanpoko aholkulariak edo barneko liderrak aldagai egokienak
zeintzuk diren erabakiko du hauen balorazioa eta neurketa egiteko.
5) Lehenestea
Behin ekintzak baloratuta, taldeko dinamika berri batera joko da
non egindako estimazioak berrikusiko diren, eta lortutako
informazioaren arabera, ekintzen lehenestea egingo da. 4.
urratsean definitzen den bezala, enpresa bakoitzean hautaketa
irizpideak desberdinak izango dira, analisian erabilitako irizpide
garrantzitsuenak konbinatuz.
Leheneste honen ondoren, ekintza bakoitza proiektu batean
irudikatuko da non ondorengoa azalduz:
• Helburuak eta arrakasta adierazleak
• Egin beharreko zereginak
• Beharrezkoak diren giza baliabide eta baliabide
ekonomiko zehaztuak
• Denbora plangintza
6 Ebaluaketa matrizearen adibidea
BO: Berrikuntza Sozial Enpresarialaren Bidai Orria
6
D. NOR DA SINNPLE
Sinnple Berrikuntza Sozial Enpresarialean espezializatutako aholkularitza da, berritzeko beste era
batzuk daudela sinesten duena, eta honek aldaketa iraunkorra dela ulertzean datza, gizatiarra da
gainera eta lehiakor egiten gaitu.
Sinnple-k aholkatzen ditu Erantzukizun Sozial Enpresarial (ESE) estrategietan berritu nahi dituzten
enpresa horiek edota ESE-a gauzatuta ez dutenak, baino alde soziala aukera iturri bezala ikusten
dutenak enpresarentzat nahiz talka soziala positiboa lortzeko gizartean. Gainera, beste alde batetik,
Sinnple-k beste proiektu berri batzuk burutu ditu, RadarISE-Radar de la Innovación Social- adibidez,
Enterprise2020 saria lortu zuena europar praktikorik onenetarikoa bezala ESE-n edo I2S-Indicadores
de Innovación Social-.
Azkenik, Sinnple-k ekintzaile sozialak aholkatzen ditu iraunkortasun ekonomikoa lortzeko
helburuarekin. Nagusiki, modeloen bereizmen negozioen laguntzaren bitartez, non 8
ekintzailek(lurralde eta sektore ezberdinekoak) parte hartu duten.
Informazio gehiago lor daiteke www.sinnple.es web orrian eta [email protected] helbideari idatziz.