View
62
Download
8
Category
Preview:
Citation preview
Yoğun Bakım Hastası Kimdir?
Yrd.Doç.Dr.Yusuf Savran
Dokuz Eylül Üniversitesi Dahiliye Yoğun Bakım Servisi
Yoğun Bakım Hastası
Fizyolojik dengesini yitirmiş, yoğun izlem,
monitorizasyon ve organ destek tedavilerine
ihtiyaç duyan hastadır.
Yoğun Bakım’a yatış,çıkış ve
triaj Kılavuzu
SOCIETY OF CRITICAL CARE MEDICINE Crit Care Med 1999 Mar; 27(3):633-638
Yoğun bakım yatış kararı modelleri
• Öncelik modeli
• Tanı modeli
• Objektif ölçütler modeli
Öncelik Modeli
1.Derecede Öncelikli
• Ağır,stabil olmayan,ventilatör,renal replasman
tedavisi ve vazoaktif ilaç gibi organ
yetmezliğine yönelik destek gereken ve/veya
ancak yoğun bakımda yapılabilecek
monitorizasyonla takip edilebilecek hastalar
• Örn. ASY(+MV)
Şok yada hemodinamik instabilite(+VP)
2.Derecede Öncelikli
• İnvazif monitorizasyon gerektiren ve acil müdahale olasılığı taşıyan hastalar
• Kronik durumlar üzerine gelişen akut medikal veya cerrahi problemler
• Örn. KOAH alevlenme
Akut GIS kanaması
Kronik zeminde ABY
KKY dekompansasyonu
Diabetik ketoasidoz yada NKHOD
3.Derecede Öncelikli
• Stabil olmayan ancak altta yatan hastalığı veya
akut hastalığın doğası nedeniyle yoğun
bakımdan yarar görmeyeceği düşünülen
hastalar
• Örn. Terminal dönem metastatik kanseri olan ancak
enfeksiyon,kardiyak tamponad yada havayolu obstrüksiyonu
nedeniyle genel durumu kötüleşen hastalar
4.Derecede Öncelikli
• Yoğun Bakımdan ilave fayda göremeyecek
hastalar (çok iyi / çok kötü)
• Çok iyi: örn. Hemodinamik olarak stabil ketoasidoz
Hemodinamisi stabil bilinci açık zehirlenmeler
Hafif kalp yetmezlikleri
• Çok kötü:örn. Geridönüşümsüz beyin hasarı
Geridönüşümsüz MOF
KT/RT yanıtsız metastatik kanser
Donör olamayacak beyin ölümü
Kalıcı vejetatif durum
Tanı Modeli
Kalp Hastalıkları
• AMI
• Kardiyojenik şok
• Yakın monitorizasyon ve müdahale gerektiren kompleks aritmiler
• Solunum yetmezliğinin eşlik ettiği ve/veya hemodinamik desteğe ihtiyaç duyan akut KKY
• Hipertansif aciller
• Disritmiler,hemodinamik instabilite ve geçmeyen göğüs ağrısı ile seyreden unstabil angina
• Kardiyak arrest
• Kardiyak tamponad
• Dissekan aort anevrizması
• Komplet AV blok
Solunum Sistemi
• Ventilatör desteği gerektiren ASY
• Hemodinamik instabilite yaratan pulmoner emboli
• Arabakım ünitesinde solunumsal sıkıntısı artan hastalar
• Servis yada arabakımda karşılanamayacak solunum desteği
• Massif hemoptizi
• Entübasyon ihtiyacı ortaya çıkabilecek ASY
Nöroloji Hastalıklar
• Bilinç bulanıklığı yaratan akut inme
• Koma:metabolik,toksik yada anoksik
• Herniyasyon potansiyeli olan İKK
• Akut SAK
• Bilinç bulanıklığı yada solunumsal kötüleşme yaratan menenjit
• Nörolojik yada pulmoner fonksiyonları bozan SSS veya nöromüsküler bozukluklar
• Status epileptikus
• Organ donasyonu için hazırlanan beyin ölümü gerçekleşmiş yada gerçekleşmesi beklenen hastalar
• Ciddi kafa travmaları
Suisid amaçlı ilaç alımı yada ilaç doz aşımı
• Hemodinamisi stabil olmayan
• Havayollarını koruyamayacak derecede bilinç bulanıklığı
• Konvülziyon
Gastrointestinal Hastalıklar
• Hayatı tehdit eden kanamalar
(hipotansiyon,angina,durdurulamayan kanama)
• Fulminan hepatik yetmezlik
• Ağır akut pankreatit
• Özefagus perforasyonu +/- mediastinit
Endokrin Hastalıklar
• Hemodinamik instabilite, bilinç bulanıklığı, solunum yetmezliği veya ağır asidoz ile komplike diyabetik ketoasidoz
• Hemodinamik instabilite yaratan tiroid fırtınası veya miksödem koması
• Hemodinamik instabilite yaratan akut adrenal yetmezlik
• Ciddi hiperkalsemi (bilinç bulanıklığı yaratan ve hemodinamikmonitorizasyon gerektiren)
• Hipo/hipernatremi (bilinç bulanıklığı,kasılmalar)
• Hipo/hipermagnezemi(hemodinami bozuk yada disritmiler)
• Hipo/hiperkalemi(disritmiler veya kas güçsüzlüğü)
• Hipofosfatemi ( kas güçsüzlüğü)
Cerrahi
• Postoperatif hemodinamik monitorizasyon/
ventilatör desteği yada yakın hemşire izlemi
ihtiyacı olan hastalar
Diğer
• Septik Şok
• Hemodinamik monitorizasyon
• Yoğun hemşire bakımı gerektiren klinik durumlar
• Çevresel yaralanmalar ( yıldırım çarpması, boğulayazma,
hipo/hipertermi)
• Komplikasyon potansiyeli olan yeni/deneysel tedaviler
Objektif ölçütler modeli
Vital Bulgular
• Nabız< 40/dk veya >150/dk
• SKB< 80 mmHg yada normale göre 20 mmHg düşüş
• MAP<60 mmHg
• DKB>120 mmHg
• SS> 35
Laboratuar Değerleri
• Na<110 mEq/L veya >170 mEq/L
• K<2 mEq/L veya >7 mEq/L
• pO2<50 mmHg
• Ph< 7.1 veya >7.7
• Glukoz > 800 mg/dl
• Ca > 15 mg/dl
• Hemodinamik yada nörolojik durumu kötü bir hastada
herhangi bir ilaç yada kimyasal maddenin serumda toksik
düzeyde saptanması
Radyolojik Bulgular(Grafi,USG,BT)
• Serebral vasküler kanama, kontüzyon yada
subaraknoid kanama (Bilinç bulanıklığı veya fokal
nörolojik belirtiler)
• Hemodinamik instabilite yaratan iç organ rüptürleri
• Dissekan aort anevrizması
EKG
• AMI ( Kompleks aritmiler, hemodinamik instabilite,KKY)
• Sürekli ventriküler taşikardi yada ventriküler fibrilasyon)
• Komplet AV blok (hemodinamik instabilite)
Fiziksel Bulgular (akut başlangıçlı)
• Bilinci kapalı hastada anizokori
• Yanık > 10% VYA
• Anüri
• Havayolu obstrüksiyonu
• Koma
• Sürekli kasılmalar
• Siyanoz
• Kardiyak tamponad
NIH Consensus Conference – Crit Car Med. JAMA 1983;2506:798-804
Kollef MH, Shuster DP. Crit Car Clin 1994;101-18
Yoğun Bakımlarda hasta bakım maliyetleri çok
yüksek olduğu için genellikle geri dönüşü
mümkün olan ve kurtulma olasılığı yüksek
olan hastalar öncelikle tercih edilmelidir.
Teşekkürler…
Recommended