Deniz zehirli su canlılari (Trauma and Envonamations from Marine Fauna)

Zehirli Su Canlıları ile Temas

Doç. Dr. Gürkan ERSOY

Acil Tıp Anabilim Dalı, Öğretim Üyesi

İngilizce Başlık

Trauma and Envonamations (zehirlenme) from Marine (deniz) Fauna (bölge, deniz ortamı)

Kaynaklar

• Judith Tintinali• Environmental injuries. Trauma and envonamations

from marine fauna.

• Makaleler

Nedir? Konumuzla İlgisi?

Konunun Önemi

• İlgi alanım,• Medya soruyor

• Yaz ayı acilleri,• Deniz anası,

• Deniz kestanesi,

• Sıcak çarpması vs

• Hiç sunum Θ,• Yapılmadı,• Dinlemedim

Konunun Önemi

• Tam mevsimi,

• Başımıza gelebilir,• Kendimiz, yakınımız

• İnsanlar daha çok denize gidiyor• Hafta sonları?

• Farkındalık yaratmak istedim

Deniz Neden Önemli (Farklı)?

• İçinde nefes alamayız,• İçi bir bilinmeyen,

• Görünmüyor, • Ürkütücü,• Korunacak, tutunacak yer yok

• Mutlaka yüzme bilmek gerekir,• İçinde «gerçek aciller»,

• Kalp krizi, sara, senkop, vurgun vs

Deniz Neden Önemli (Farklı)?

• Deniz canlıları;• Gelişmiş korunma yöntemleri, • Ciddi zehirleri var,• Yemek değil, korunmak için

• Yazlık yerlerde ciddi hastane sıkıntısı• Çeşme Alper Çizgekanat Hastanesi• Bodrum ve Kuşadası’nda yazarlar Ex...

• Altan Erbulak vs.

Deniz Yaralanmaları

• Travmaları (beraberinde enfeksiyon)• Deniz kestanesi,• Süngerler • Mercan kayalar

• Zehirlenmeler:• Balıklar,• Deniz anası,• Vatos vs.

Sorular?

Ne Yapalım?

Soru? Ne Yapalım?

Soru? Ne Yapalım?

Epidemiyoloji

• Sağlıklı bilgi, istatistik, rakamlar yok,• Küçük yaralanmalar müracaat etmiyor,

• En çok: • Deniz anası, • Zehirli balık yaralanmaları vs.• Travmatik yaralanma hk bilgi daha az

Denizde Travmalar

• Major travmalar:• Köpek balığı saldırısı

• Minör travmalar:• Mercan yaralanmaları

Köpek Balığı

• En tehlikeli balık,• Çok ciddi yaralanma yapabiliyor,• Cüssesi ve çene yapısı

Yıllar Önce Film...

Köpek Balığı Travmaları

• Aslında çok nadir• Halkın algısı çokmuş gibi,

• Tüm dünyada yılda;• Saldırı: 70-100,• Ölüm: 4-15,

• Mortalite:• %10-20

Köpek Balığı Travmaları

• Ölüm nedeni:• Hastane öncesi bakım olmayışı,• Hemorajik şok,• Boğulma

Köpek Balığı Travmaları Önemi

• Masif doku kaybı ve hemorajik şok

• Atipik organizmalar ile kontaminasyon• Ciddi infeksiyon

• Kazazede nasıldır?• Çok korkmuş,• Hipotermik,• Boğulma tehlikesi geçirmiş

Köpek Balığı Travması ve Tedavi

• Hemen sudan çıkaralım,

• Resusitasyon başla (ATLS geçerli),

• Radyoloji önemli• Tüm yaralı alanlar,

• Özelikle yabancı cisim (diken, balık dişi vs.)• Tüm yaralardan kültür

Köpek Balığı Travması ve Tedavi

• Abrazyon ve sıyrıklar:• Bol irigasyon ve antibiyotik

• Yaralanma büyükse:• Ameliyathanede geniş debridman,• Multipl cerrahi girişimler

Köpek Balığı Travması ve Tedavi

• Hangi antibiyotik:• Vibrio,• Staphyloccus,• Streptococcus

• Karın yaralanması varsa:• Enterik ve anaeroplara etkili olanlarda

Minör Deniz Travması

Deniz Mercanları

Mercan Yaralanmaları

• Denizdeki en sık yaralanma,

• En sık:• El, önkol, dirsek ve dizler

Mercan Yaralanmaları Semptomlar

• Kaşıntılı ağrı,

• Eritem,

• Zamanla burada selülit ve ülserasyon olabilir,

• Yara 3-6 haftada iyileşir

Mercan Yaralanması ve Tedavi

• Çok iyi irigasyon

• Yabancı cisim kalmasın:• Enfeksiyon,• Granülom

• Geniş yaralanmalar sekonder iyileşmeye

Deniz Suyu Bakteriyolojisi

• Sıklıkla gram (-) çubuk bakteriler:• Vibrio çeşitleri;

• V. Vulnificus• V. Hollisae vs.

• Shewanella putreficiens

• Tabii bunların yanında normal cilt florası da...

Deniz Suyu Bakteriyolojisi

• Deniz suyu enfeksiyonları tedavisi zor:• Geç tedaviye geliyorlar,• Yanlış antibiyotikle tedavi oluyorlar

• İmmünkompromize hastalarda risk fazla?• Süratle bakteriyemi ve sepsis

Deniz Yaralanmalarında Tedavi

• En önemli:• Bol irigasyon (yabancı cisimler):

• Diş,• Deniz bitkileri,• Diken

• Filmler çekilmeli, x-Ray ve/veya ultrason:• Kırık ve yabancı cisim

• Ameliyathanede geniş debridman

Deniz Yaralanmalarında Tedavi

• Proflaktik antibiyotik?• Çok çalışma yok

• Kültürler alınmalı,• Laboratuvar uyarılmalı (deniz kaynaklı)• Yaranın yer ve durumuna uygun ampirik

antibiyotik,• Etken genel olarak polimikrobiyal

Deniz Yaralanmaları ve Antibiyotik

• Unutmayalım:• Deniz yaralanmaları çok ciddi enfeksiyon,

• Aman dikkat

• Deniz suyu yaralanmaları:

•Sefalasporin (II. Kuşak) veya

• Florokinolon

Deniz Yaralanmaları ve Antibiyotik

• Tatlı suyu yaralanmaları:• Aeromonas cinsilerine karşı:

• Sefalasporin (II. Kuşak) veya • Florokinolon veya • Imipenem vs

Denizde Zehirlenmeler

• Deniz hayvanlarını zehirleri var:• Nörotoksik,• Hematoksik,• Sitotoksik,• Myotoksik vs.

Deniz Anası Teması

• Kliniği etkileyen faktörler:• Zehirin dozu,• Hayvanın cinsi,• Kişinin yaş ve cüssesi

• Semptomlar:• Rahatsız edici cilt bulguları,• Ağrı, yanma, o bölgede kızarıklık, kabartı

Deniz Anası Teması

• Günler, haftalar içinde iyileşir,

• Hiperpigmente alan kalır

Deniz Anası Temasında Tedavi

• İlk yardım uygulaması,

• Acil serviste tedavi

Deniz Anası Teması ve Tedavi

• Tedavi Prensipleri:• Yapışıp kalan parçaların deaktivasyonu,• Varsa zehirin andidotunun uygulanması,• Semptomatik tedavi• Ağrı ile mücadele

• Sistemik bulgu varsa:• Gözlem (en az 8 saat)

Deniz Anası Teması ve İlkyardım

• Yapışan nematositlerin deaktivasyonu çok önemli,• Topikal dekontaminan uygula,

• Çeşme suyu önerilmiyor (xxx)• Nematosit desarjına neden oluyor

• Hangi dekontaminan?

Deniz Anası Teması ve İlkyardım

• Soğuk değil, sıcak su:• 40-450C, 20 dakika

Makale 8

Acil Serviste Tedavi

• Minör yaralanmalarda:• İlkyardım yeterli,• Deniz anası vakaları % 99 minör,

• Çoğu acile gelmiyor• Oral/parenteral analjezik

• Geniş yaralanma/ciltte nekroz varsa:• Yanık gibi kapatılabilir

Acil Serviste Tedavi

• Kornea teması var:• Göz konsültasyonu,• İrrigasyon

Süngerler

• Bazılarının toksik salgıları var,

• Klasik dermatit bulguları olur

Sünger Temasında Tedavi

• Bol irrigasyon,

• Soğuk uygulama,

• Analjezi,

• Ciddi kaşınma varsa:• Oral/lokal antihistaminik

Deniz Kestaneleri

• Genellikle üstüne basmakla,

• Semptomlar:• Yanıcı ağrı,• Batma hissi,• Eritem, kızarıklık, ufak kanama

• Ekleme girerse:• Hızla, ciddi sinovit hali

Deniz Kestanesinde Tedavi

• Sıcak suya sokmak (40-45 derece) 30-90 dk.• Oral/parenteral analjezi,• Dikenler nasıl çıkarılacak?

• Görülenleri cımbızla çıkaralım,• Gözleme alalım,

• Semptomlar olursa (ağrı, enfeksiyon vs.)• Cerrahi eksizyon

• Eklem içinde ise: • Derhal operasyon

Deniz Kestanesinde Tedavi

• Zeytinyağı?

• Tetanoz aşısı

Deniz Yıldızı

• Tipik, basık yapıları vardır,

• Zehiri kuyruğunda,

• Kum içinde gizlenerek durur,• Üstüne basınca sokar,• Yaralanma ayakta olur,• Elle tutulursa:

• Elden sokar

Zehirli Balıklar

• Buraya almadım, çünkü:• Tropikal denizlerde, • Okyanuslarda

• Örnekler:• Catfish,• Stonefish,• Scorpion fish vs

Zehirli Balık-Deniz Yıldızı Tedavi

• Tedavi prensibi:• Zehirin etkisini yok etmek,• Analjezi,• Enfeksyion kontrolü

Zehirli Balık-Deniz Yıldızı Tedavi

• Bol irrigasyon,

• Kanama durduralım,

• Sıcak su uygulayalım,

• Analjezi sağlayalım,• Gerekirse lokal anestezi ile infiltrasyon• Deniz yıldızı yaralanması:

• Sütüre etmeyelim,

• Proflaktik antibiyotik tartışmalı

Davet

Uluslararası Afet ve Acil Tıp Kongresi

26-29.Kasım.2015

http:www.afetveaciltip2015.org

Sonuç, Özet

• Her an, hepimize olabilir,

• İlkyardım tedavisi çok önemli,

• Tedavi konusunda araştırmalar kısıtlı,

• Tedavide «sirke» ve «sıcak su» önemli,

• Korunma önemli, ucuz, etkin:• Paletle girme,• Bilmediğimiz yerde denize girmemek

IV. Paramedik Sempozyumu, Ankara/2008

Çok Teşekkür Ederim

gurkan.ersoy@ymail.com

https://www.facebook.com/gurkan.ersoy.5

https://twitter.com/ersoygurkan