ТЭОРЫЯ І ПРАКТЫКА МОВЫ Парадкавыя лічэбнікі

Тэорыя і практыка мовыПарадкавыя

лічэбнікі

Парадкавыя лічэбнікі

Простыя (першы, пяты, дзявяты)

Складаныя (дваццаты, шасцідзясяты)

Састаўныя (трыста дваццаць першы, тысяча дзевяцьсот

дзевяноста пяты) – пішуцца асобна і ў іх змяняецца

толькі апошняе слова!

Парадкавыя лічэбнікі з часткай -дзясяты, -соты, -тысячны,

-мільённы, -мільярдны (пяцісоты, трохтысячны,

дваццацісямімільённы)пішуцца разам і лічэбнікі ў іх

стаяць у форме роднага склону!

Складаныя прыметнікі, утвораныя ад лічэбнікаў і частак

-метровы, -кіламетровы, -літровы, -грамовы, -павярховы,

-гадовы (пяцілітровы, пятнаццаціпавярховы,

дваццацісямікілаграмовы) пішуцца разам і лічэбнікі ў іх

стаяць у форме роднага склону!

Парадкавыя лічэбнікі могуць перадавацца

лічбамі ў спалучэнні з літарамі25-ы, на 10-м км, 10-мільённы, 18-мільярдны, 6-ы дзень, каля

278-а кіламетра, 500-ы пакупнік

Прыблізны лік пры лічэнні 20 – 30-я гады

Х – ХІ стст.

80-ыу 349-м

25-павярховы865-тысячны

ВасьмідзясятыУ трыста сорак дзявятымДваццаціпяціпавярховы

Васьмісотшасцідзесяціпяцітысячны

1501-ы9-мільярдны268-мільённы

Тысяча пяцьсот першыДзевяцімільярдны

Двухсотпяцідзесяцівасьмімільённы

У 1013 г. 2483-кіламетровы З 700-ой (кнігай) 356-я (старонка)

У (адна) тысяча трынаццатым годзе

Дзветысячычатырохсотвасьмідзе-сяцітрохкіламетровы

З сямісотай кнігайТрыста пяцьдзясят шостая

старонка

Іграць … скрыпку

Іграць першую скрыпку (займаць галоўнае

становішча ў чым-небудзь) і іграць другую скрыпку

(займаць падпарадкаванае становішча)

Аддаць у … рукі

Аддаць у трэція рукі (чужым людзям)

… вада на кісялі

Дзясятая (сёмая) вада на кісялі

(вельмі далёкі сваяк)

… ластаўка

Першая ластаўка (самы першы сярод

падобных або самы ранні)

Да … поту

Да дзясятага (сёмага) поту

(працаваць да поўный знямогі)

За … гарой

За дзясятай гарой (вельмі далёка)

… праз …

Пятае праз дзясятае (непаслядоўна, бязладна,

прапускаючы дэталі)

… маладосць

Другая маладосць (прыліў новых сіл у

пажылыя гады)

Да … пеўняў

Да другіх (трэціх) пеўняў (доўга, позна)

… дыханне

Другое дыханне (новыя сілы, прыліў

энергіі)

…-лепшы

Першы-лепшы (любы чалавек)

Не … год замужам

Не першы год замужам (дасведчаны)

Як … кола ў возе Як сабаку … нага

Як пятае кола ў возе Як сабаку пятая нага

(непатрэбны)

… спіца ў коле

Дзясятая (сёмая) спіца ў коле (той, хто не мае ўплыву, не адыграе

сур’ёзнай ролі)