นิทาน ทำดีตามคำพ่อ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม (ศนยคณธรรม)สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)

¹Ô·Ò¹»ÅÙ¡áÅоѲ¹Ò¡ÒÃàÃÕÂ

Íѹà¹×èͧÁÒ¨Ò¡

“·Ó´Õ¾ÍμÒÁ¤Ó ”¹Ô·Ò¹

‹

Dhammaintrend รวมเผยแพรและแบงปนเปนธรรมทาน

ขอมลทางบรรณานกรมของสำนกหอสมดแหงชาตศนยคณธรรม.

ทำดตามคำพอ.--กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมสำนกบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน), 2552. 74 หนา.

1. นทาน. I. ชอเรอง.398.2ISBN 978-974-93308-4-5

·Ó´ÕμÒÁ¤Ó¾‹Íสงพมพอนดบท : ๓/๒๕๕๒พมพครงท ๑ : พฤษภาคม ๒๕๕๒จำนวนพมพ : ๓,๐๐๐ เลมผจดพมพเผยแพร : ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ๖๙/๑๖-๑๗ อาคารวทยาลยการจดการ มหาวทยาลยมหดล (CMMU) ถนนวภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐ โทรศพท ๐ ๒๖๔๔ ๙๙๐๐ โทรสาร ๐ ๒๖๔๔ ๔๙๐๑ Website: http://www.moralcenter.or.th, http://dl.moralcenter.or.th

ผพมพ : บรษท พมพด จำกด ๒๑/๒๓๒-๔ หม ๘ ซอยคลองหนองใหญ ถนนวงแหวน แขวงบางแค เขตบางแค กรงเทพฯ ๑๐๑๖๐ โทรศพท ๐ ๒๘๐๓ ๒๖๙๔-๗ โทรสาร ๐ ๒๘๐๓ ๔๔๐๑

ตลอดระยะเวลา ๖๒ ปทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงครองราชสมบตดวยทศพธราชธรรมอนกอใหเกดความสงบสขแกประชาชนชาวไทย ทงไดพระราชทานหลกคดในการครองตน ครองงาน และครองชวต ทมคณคายงสำหรบปวงชนชาวไทยในโอกาสตางๆ เสมอมา ซงสมควรทประชาชนชาวไทยทกคนจะนอมนำมายดถอปฏบตเปนวถชวต เพอความเจรญกาวหนาในการดำรงชวต และกอใหเกดความมนคง มงคง และความสงบสขในสงคมชาวไทยอยางยงยน

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม ไดพจารณาวา การรวบรวมพระบรมราโชวาทและพระราชดำรสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทนำเสนอสสาธารณะ เพอเผยเพรใหประชาชนชาวไทยยดถอปฏบตนน สวนใหญนำเสนอในรปแบบของเอกสารทเปนทางการอนอาจจะไมเปนทนาสนใจสำหรบเดกและเยาวชนทจะเปนพลงของแผนดนในอนาคต จงไดจดทำประมวลพระบรมราโชวาทในรปแบบของนทานภาพสอนคณธรรมความด เพอใหบดามารดาผปกครอง และครอาจารย สามารถนำไปปลกฝงสงสอนใหกบเดกและเยาวชนในแตละคณธรรมความดไดสะดวกยงขน โดยใหชอวา “ทำดตามคำพอ” นทานภาพ “ทำดตามคำพอ” ททานถออยน เปนนทานภาพคณธรรมความดสำหรบเดกและเยาวชน อนเนองมาจากพระบรมราโชวาท ๑๐ องค ซงนำเสนอหลกการทำความดมคณธรรม จรยธรรม ทสะทอนสาระตามพระบรมราโชวาท ดวยการผสมผสานกลวธเลาเรองทนำความเพลดเพลนมาสผอาน ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม หวงเปนอยางยงวา นทานภาพ“ทำดตามคำพอ” จะเปนเครองมอทเปนประโยชนของบดามารดา ผปกครอง และครอาจารยในการปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมใหกบเดกและเยาวชน ซงจะเปนสวนสำคญในการสรางพลงแผนดนใหกบประเทศ และเปนการแสดงกตญกตเวทตาจตสนองพระมหากรณาธคณลนเกลาลนกระหมอมทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชทรงมตอพวกเราปวงชนชาวไทยในโอกาสเดยวกนดวย

พลอากาศเอก (วรวท คงศกด)

ประธานอนกรรมการศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

¤Ó»ÃÒÃÀ

¡

เดกและเยาวชนเปนกำลงสำคญของชาต การพฒนาประเทศในดานตางๆ จำเปนตองมบคคลทมคณภาพ หากบคคลไมมคณภาพ การพฒนาในแตละดานกไมอาจสำเรจลลวงได ซงการเปนบคคลทดมคณภาพ จะตองมการวางรากฐานสำคญตงแตเปนเดกหรอเยาวชน ไมวาจะเปนดานโภชนาการ สงแวดลอม การอบรมเลยงด กจกรรมพฒนาการเรยนรทงดานรางกายจตใจ และสตปญญา รวมทงไดรบการปลกฝง บมเพาะ ในเรองคณธรรม จรยธรรม เพอหลอหลอมใหเดกและเยาวชนเตบโตไปเปนผใหญทมคณภาพและเปนคนดของสงคม พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดทรงตระหนกถงความสำคญของการพฒนาเดกและเยาวชน ดงจะเหนไดจากแนวพระราชดำรในเรองตางๆ เกยวกบเดกและเยาวชน ทพระราชทานผานพระบรมราโชวาทและพระราชดำรสในโอกาสตางๆ ซงแสดงใหเหนถงนำพระราชหฤทยททรงหวงใยตอเดกและเยาวชนไทยตลอดระยะเวลาทผานมา ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมตระหนกถงความสำคญของการพฒนาเดกและเยาวชนใหเตบโตอยางมคณภาพควบคไปกบความดมคณธรรม จงไดประมวลพระบรมราโชวาทอนเกยวกบวยเดก มาจดพมพในรปแบบของนทานภายใตชอ นทาน “ทำดตามคำพอ”ซงเปนการนอมนำสาระของพระบรมราโชวาทมาเปนหลกในการใหขอคดและแนวทางปฏบตเพอใหเดกและเยาวชนสามารถอานเขาใจไดงาย เพลดเพลน และนอมนำหลกคดไปปฏบตในการดำรงชวตไดอยางเหมาะสม อนจะเปนประโยชนและสรมงคลยงกบชวต ทสำคญยงชวยบมเพาะและปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ใหเกดขนในตวเดกและเยาวชน ซงจะหลอหลอมใหเตบโตเปนคนดมคณธรรมของสงคมและประเทศชาตตอไป

(นางสาวนราทพย พมทรพย)

ผอำนวยการศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมสำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)

¤Ó¹Ó

¢

ʋǹ¼Á “à´ÕëÂÇ” ¤ÃѺʋǹ¼ Õë

หนา

คำปรารภ ก คำนำ ขสารบญ ง-จพระบรมราโชวาท ๙นทานเรอง สมบตของคณป ๑๐พระบรมราโชวาท ๑๕ นทานเรอง นำใสกบใบขาว ๑๖พระบรมราโชวาท ๒๑ นทานเรอง ตนกลาคนใหม ๒๒พระบรมราโชวาท ๒๗ นทานเรอง กอนหนวเศษ ๒๘พระบรมราโชวาท ๓๓ นทานเรอง เมองมระเบยบ ๓๔

ÊÒúÑÞ

§

หนา

พระบรมราโชวาท ๓๙ นทานเรอง แมครวคนใหมกบผชวย ๔๐พระบรมราโชวาท ๔๕นทานเรอง ลกสาวพอคาผซอสตย ๔๖พระบรมราโชวาท ๕๑ นทานเรอง หนยนตของกอง ๕๒พระบรมราโชวาท ๕๗ นทานเรอง หนโหนงกบกลาด ๕๘พระบรมราโชวาท ๖๓ นทานเรอง แกวใสคนใหม ๖๔

¨

ÊÒúÑÞ (μ‹Í)

“...˹ѧÊ×Í໚¹¡ÒÃÊÐÊÁ¤ÇÒÁÃÙŒáÅзءÊÔ觷ءÍ‹ҧ·ÕèÁ¹ØÉÂ�ä´ŒÊÌҧÁÒ·ÓÁÒ¤Ô´ÁÒáμ‹âºÃÒ³¡ÒŨ¹·Ø¡Çѹ¹Õé ˹ѧÊ×֧ͨ໚¹ÊÔ觷ÕèÊÓ¤ÑÞ à»š¹¤ÅŒÒÂ æ ¸¹Ò¤ÒäÇÒÁÃÙŒáÅÐ໚¹ÍÍÁÊÔ¹ ໚¹ÊÔ觷Õè¨Ð·ÓãËŒÁ¹ØÉÂ�¡ŒÒÇ˹ŒÒä´Œâ´Âá·Œ...”

พระบรมราโชวาท พระราชทานแกคณะสมาชกหองสมดทวประเทศ ในโอกาสทเขาเฝา ทลละอองธลพระบาท ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา วนพฤหสบด ท ๒๕ พฤศจกายน ๒๕๑๔

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

ÊÁºÑμԢͧ¤Ø³»Ù†

ปดเทอมหนารอนปน เพชร พลอย และแพร สามพนองตองมาพกอยกบคณปและคณยาทอำเภอเลกๆ ทางภาคเหนอ เนองจากคณพอของพวกเขาไมสบายตองนอนพกรกษาตวอยทโรงพยาบาล สวนคณแมกตองทำงานในตอนกลางวนและไปเฝาคณพอในตอนกลางคน จงไมมเวลามาดแลพวกเขา

บานของคณปคณยาเปนบานไมหลงใหญทมหองหบมากมาย คณปพาเดกๆสำรวจหองตางๆ จนกระทงถงหองหนง คณปบอกวา “นเปนหองเกบสมบตทมคาของป”

เดกทงสามไดยนดงนนกจนตนาการกนไปวา ในหองนคงจะเตมไปดวยสมบตประเภทแกวแหวนเงนทอง แตเมอคณปดงประตหองใหเปดอาออก สงทเพชร พลอยและแพรเหนกคอ หนงสอ หนงสอ และหนงสอ หองนเตมไปดวยหนงสอมากมายหลายชนดวางเรยงกนอยางเปนระเบยบจรดเพดานหอง

ñð ÊÁºÑμԢͧ¤Ø³»Ù†

“โอโหอโโโหหห!!! มแตหนงสอเตมไปหมดเลย” นเตนพลอยอทานดวยความตนนนเเเตตต “หลานอยากอานหนงสอเลมไหนกเอาไปอานไดเลยนะ เมออานเสรจแลวกเอา““หหหลลานอยากอานหนงสอเลมไหนกเอาไปอานไดเลยนะ เมออานนนเเเสสสร

มาคนทเททเเเดดดมดวยละ” จากนนคณปกพาไปยงหองอนๆ ตอ เมอสำรวจบานคณปครบทกหองแลว รวจรอบๆเพชรกชวนนองทงสองไปเดนสำำำรรรวหมบาาาานนน แตพลอยตดใจหนงสอในหองคณป จงขออานหนงสออยทบาน ชอบอานพลอยยชชชหนงสสสสอออมาก เธออานหนงสอทกประเภท งๆเพราะนอกจากจะสนกไปกบเรองราวตาาางงง แลวเธอยงงงงไไไดรบความรอกมากมาย ตงแตมาอยบานคณปพลอยกไดอานหนงสอเพมขนอกเปนจำนวนมากตงแตมาอยบานคณปพลอยกไดอานหนงสอเพมขนอกเปนจำนวนมาาากกก พลอยชวนพเพเพพพชชชรกบนองแพรมาอานหนงสอดวยกน กวาแตทงสองอยากไปเดนเลนมาากกกกกก พพพพลลลอยจงไมคะยนคะยออก ขณะทพลอยกำลงอานหนงสอเพลนๆ กไดยดยยยนนนเเสยงนองแพรรองตะโกนวา

“ชวยดวยดวววยยย พพพเพชรโดนผงตอย...ชวยดวยคะ”พลอยจงรบวงอบวงงงออออออกกกไไไปตามเสยงของนองแพร นและะเเเหหหนนน

พเพชรนอนรองโอดโอยอย เมอเขาไปดใกลๆเมอเเขขขาาาไไไปปปดดดใใใกกกลลลๆๆๆ กเหนวาตามใบหนาและแขนมจดสแดงๆกกกเเเหหหนนนววาตทเกดจากการถกผงตอย และเจาจดทวานกเรมบวมมากขนทกท

“ทำไมพเพชรถงโดนผงตอยไดละ” พลอยถามนองแพรทยนรองไหเพราะสงสารพชาย

“กพเพชรจะเกบดอกไมไปฝากพพลอย กเลยถกผงตอยเอานะส”“โถ นาสงสารจง พเพชรอดทนหนอยนะ เดยวพลอยวงไปเอากลองยาทบานกอน”

สกพกพลอยกวงกลบมาพรอมกลองยาและกญแจ พลอยเหนแพรทำหนาสงสยจงอธบายใหนองสาวฟงวา

“กญแจนเอาไวกดเหลกไนของผง เพราะพษของผงอยทเหลกไน จงตองเอานเหลกไนออกจากบรเวณทโดนตอยอยางเรวทสด โดยใชกญแจทมรตรงปลายครอบจดทถกตอย แลวกดลงใหเหลกไนโผล คอยๆ จบเหลกไนทางปลายแลวดงออก อยาพยายามแคะเพราะเหลกไนอาจหกฝงคาอยในเนอได พอเอาเหลกไนออกมาไดแลวคอยทายาหรอประคบดวยนำแขง เมอวานพอานหนงสอทมเนอหาเกยวกบเรองนพอดนะ”

ÊÁºÑμԢͧ¤Ø³»Ù† ññ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ñò ÊÁºÑμԢͧ¤Ø³»Ù†

“เหรอ ดจงเลยนะ หนงสอนมประโยชนจรงๆ ถาเราไมรวธการปฐมพยาบาลคนหนงสสออนนมมปปปรรระะะโโโยยยชชชนนนจจรรงงๆๆ ถาทถกผงตอย พเพชรคงตองแชรคคงงงตตตออองงงแแยยแนๆ นงสอกบพพลอยดวยดกวา” เลย พรงนแพรไปอานนหหนนนงงงสสสอออกกบ

“พอานดอาานนนดดดววยย” เพชรพดขนหลงจากทอาการปวดทเลาลงแลวคคคคณณณยยาไดยนเสยงของแพรกเลยเรยกคณปออกมาด คณปบอกวา นไหมละ“ปดใจทหลานสามารถแกปญหาและชวยเหลอผอนได เหนนนไไไหหม

วาหนงสอเปนคลงความรทมคา หากเรารจกเลอกอานหนงสอทดมประโยชนและนำววาาาหหหนงสอเปนคลงความรทมคา หากเรารจกเลอกอานหนงสอทดมประโยชนแลละะะนนนำคคความรมาใช กจะสามารถแกปญหาตางๆ ไดเหมอนอยางพลอยนแหละ”

คณยาซงฟงคณปพดอยใกลๆ กยนสมดเลมเลกๆ ใหหลานๆ พลางบอกวา“นจะหลานๆ...สมดบนทกนยาใหไวเกบสมบตของคณปนอกเหนอจากทจดจำ

...เมออานพบสงใดทดมประโยชนกบนทกไว เผอจะไดใชประโยชนในภายหนานะ”

ใกลจะถงวนเปดเทอม เดกทงสามกไดรบขาวดจากคณแมวาคณพอหายปวยแลวและจะมารบกลบบาน

เมอกลบมาบานคณแมกสงเกตเหนวาเพชรและแพรเปลยนไปมาก เมอไหรทมเวลาวาง สามพนองจะหาหนงสอมานงอานดวยกน แถมยงคอยบนทกสงตางๆ ใสสมดเลมเลก จงโทรไปถามคณป “สวสดคะคณพอ เกดอะไรขนกบเดกๆ คะ ตงแตกลบมาาจจจาากบานคณพอลกๆ ของพมกกลายเปนหนอนหนงสอไปทงสามคนเลย”

คณปหวเราะหห แลวพดวา กให“เปนอยางนนเหรอ อาจเปนเพราะสมบตทพออยยยกกกใใพวกเดกเเดดดกกกๆๆ กไดนะ”

“ส““สสสมมมบบตอะไรหรอคะ” คณแมถามดวยความสงสย“พมไปถามลกๆ เองกแลวกน คราวหนาถาพมมาพอจะใหพมดสมบตของพอ มไไปปปถถถาาามมมลลกๆ เองกแลวกน คราวหนาถาพมมาพอจะะใใหหหพพพมมด

วางๆ กพาเดกๆ มาเทยวอกาเทยยววอออกกกนนนะะะ”เปดเทอมใหม เพชร พลอย และแพรตางกตงใจเรยนอยางขยนขนแขง หากม

เวลาวางพวกเขากจะอานหนงสอ ทงหนงสอเรยนและหนงสออนๆ เมอผลการสอบของเทอมแรกออกมา ปรากฏวาสามพนองมผลการเรยนทดขนมาก คณพอคณแมจงใหรางวลดวยการพาสามพนองไปเทยวทะเล และหนงสอทเดกๆ อยากไดอกคนละ ๑ ชด

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

ÍŽÍ ¨´ºÑ¹·Ö¡ ŒÐ...àÍÒäÇŒª‹ÇÂàμ×͹¤ÇÒÁ¨Ó

Í×èÍ... Õ Ñ§àÅÂà´ÕëÂÇ·ÓºŒÒ§´ŒÇ´աNjÒ

ÍÍ...´¨§àÅÂ

¨´ÍÐäÃÍÂÙ‹¨�Ð ´Õ...

‹

ã¹ÇÑÂà´ç¡ ¤¹ÁÕ¤ÇÒÁNjͧäÇ·Ò§ÊÁͧÊÙ§ ÊÒÁÒöÃѺ·ÃÒºáÅШ´¨Óä´ŒÃÇ´àÃçÇ ¶ŒÒ¾ÂÒÂÒÁàÅ‹ÒàÃÕ¹ÇÔªÒ¤ÇÒÁÃÙŒ ¾ÂÒÂÒÁÊѧà¡μ¾Ô¨ÒóÒÊÔè§μ‹Ò§ æ ¾ÂÒÂÒÁ½ƒ¡ËÑ´μ¹ãËŒÁÕàËμؼŠÁÕÃÐàºÕº ÁÕ¤ÇÒÁ´Õ ¡ç¨ÐμԴ໚¹¹ÔÊÑ áÅÐÊÒÁÒö¹ÓÍÍ¡ÁÒ㪌 ä´ŒŒ â´Â¶Ù¡μŒÍ§ ª‹ÇÂãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁÊØ¢ ¤ÇÒÁÊÓàÃç¨ áÅФÇÒÁÃØ‹§àÃ×ͧᡋμ¹ä´ŒÍ‹ҧṋ¹Í¹ã¹Çѹ¢ŒÒ§Ë¹ŒÒ.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๑ ตลาคม พทธศกราช ๒๕๑๖

พระบรมราโชวาท สำหรบพระราชทานลงพมพ ในหนงสอ “วนเดก”

ñö ¹éÓãʡѺ㺢ŒÒÇ

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

¹éÓãʡѺ㺢ŒÒÇ

นำใสกบใบขาวเปนพนองฝาแฝดชาย นำใสแฝดผพเปนเดกชางจดชางจำ และชอบสงเกต สวนใบขาวแฝดผนองไมคอยสนใจสงรอบขาง วนๆ จดจออยแตหนาจอโทรทศน

เชาวนเสารวนหนง ทงสองตองไปเดนปากบชมรมอนรกษธรรมชาต คณครสชาตจงใหนำใสกบใบขาวและเพอนอก ๓ คนอยกลมเดยวกน พรอมทงมอบหมายใหใบขาวเปนหวหนากลม

“กลมเอมนำใส ใบขาว ผกกาด ตอยตง และหนเลก ใหใบขาวเปนหวหนากลมนะ” ครสชาตบอกกบใบขาว

“คะ คะ คราบ” ะ ใบขาวรบคำดวยความงนงง

“ฉนไมอยากเปนหวหนากลมเลย ฉนอยากเดนเลนเฉยๆ ไมตองทำงาน” ใบขาวบนกบนำใส

“ทำไมละ นาภมใจออกทไดเปนหวหนากลม แลวเธอกไมตองทำอะไรมากน แคคอยสงเกตและจดจำสงตางๆ ระหวางทางเอาไว เราจะไดไมหลงทางไง”ว นำใสแนะนำ

“ห! ไมเหนจะสนกเลย ฉนอยากดทวทบานมากกวา วนนมการตนเรองโปรดย ฉฉฉฉนนนนอออยยยากดทวทบานมากกวา วนนมการตนนเเเรรรรอออองงงงโโของฉนดวย” ใบขาวโตตอบ ทนใดนนกไดยนดยยยนนนนเเเสสยงครสชาตบอกเดกๆ วา

“นกเรยนทกนททททกกกกคคนออกเดนทางไดแลว โดยใชแผนทซงอยกบหวหนากลม และอยาลมบนทกสงทงงททททไไไไดพบเหนดวยนะ แลวคอยกลบมาเจอกนทนตอนเทยง” เดกๆๆๆๆ แแแตละกลมออกเดนทางสำรวจปาตามเสนทางทครมอบหมาย ขณะณณะะะะทททเดนไปในปา ใบขาวไมสนใจสงเกตสงใด ในใจนกถงแตการตนเรองโปรด

“ปาปปปาาาานนนนการตนกำลงฉายอยแนเลย ถงตอนไหนแลวนะ...อยากดจงเลย” ใบขาวบนพมพำกกกบบบบตวเอง สวววววนนนนำใสสนใจจดจำตนไมและใบไมทแปลกตา พรอมทงเสนทางทเดนผานมาไดอยางแมนนนนยยำ

“เดดดดดนนนนเขาปาแลวเจอตนสกตนใหญ แลวกเลยวซายไปประมาณ ๕๐ เมตร จะเจอรกอไผกอใหญญญญญ แลวเลยวขวาผานกอหญาทมดอกสมวงๆ แลวเลยวขวาอกครงกจะถงจดหมายปลายทยยยททททาาง” นำใสเดนไปพรอมกบสำรวจสองขางทางอยางตงใจ สวนเพอพออออนนนๆ ในกลมตางสนใจจดบนทกสงทพบเหนระหวางทาง ไมวาจะเปนตนไม ดอกไมชนดตาดตตตาาาางงงๆๆ ซงมชอบอกไวทกตนจนถงทหมาย

เมอถงเวลาเดนดนนนนททททาางกลบ “กลบกนไดแลวพวกพววกกกกเเเเรรรราาา ใกลจะเทยงแลว” นำใสชวนเพอนๆ“ใชๆ ใบขาวจำทางกลบไดใบไไไไดดดดใใใใชชชชไไไไหหหมม นำทางเลยนะ” ผกกาดบอกกบใบขขขาาาวววว“เออ...จะ...จะ...จำได จำไดอยแลว มาๆ ตามฉนมา”แลว มมมมาาาาๆๆๆๆ ตตตตาาาามมมมฉฉฉฉนนนนมมมมาาาา”” ขาวตอบดวยนำเสยงใใใใบบบบขขขขาาาาววววตตตอบด

ไมมนใจ พลางคนหาแผนทในกระเปา

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

¹éÓãʡѺ㺢ŒÒÇ ñ÷

ñø ¹éÓãʡѺ㺢ŒÒÇ

ครนเมอเดนผานกอหญาทมดอกสมวงคคคครรรรรนนนนนเเเเเมมมมมอออออเเเเเดดดดดนนนนนผผผผผาาาาานนนนนกกกกกอออออหหหหหญญญญญาาาท ใบขาวเรมไมแนใจวาจะพาเพอนเดนเลยวเเเลลลลลยยยยยวววววซซซายหรอเลยวขวาด

หนนะ”“เอะ ตอนเขามาเราเลยวไปทางไไไไไหหหหหนนนนน ใบขาวนกในใจ ในทสดกตดสนใจพาเพอนเดนเลยวขวาไป จงทกขนนำใสทเดนตามหลงมาาาจจจจจงงงงงททท

“ใบขาว เราตองเลยวซายส ฉนจำตรงนไดดด””””” นำใสวานนน“อาวเหรอ ขอโทษฉนลมไป”อ ใบขาวแกตว“ทำไมเธอไมดแผนทละใบขาว” ยความสงสยผกกาดถามดวววววยยยย“เออ...ฉน...ฉนจำได ไมตองดหรอก” บแบบอำองใบขาวตอออออบบบ

เมอเดนผานกอไผกอใหญ กเจอทางแยกอกครรรรงงงงง คราวนใบขาวพาเพอนเลยวไปทางขวา นำใสจงเอยทกอกครง ทำใหเพอนคนอนๆ รมสงสยวาทำไมใบขาวไมนำทางเเเเเรรรรรมตามแผนท พาเพอนเดนผดทางตลอด

ยใชมยใบขาว”“ทำไมเธอไมดแผนทละ หรอวา...เธอทำหาาายยยยยใใใใใช ตอยตงเอยถามขนบางยอมบอกพวกเรา ถาเราหลงปาเธอจะทำ“ใชเธอตองทำแผนทหายแนๆ แลวไมมมยยยยยอออออม

อออยางไร” หนเลกตอวาใบขาว“เออ...ฉนขอโทษนะทกคคนนนนน ฉนลมเอาแผนทมานะ”ฉฉฉฉฉนนนนนลมนนนนน ใบขาวยอมรบหนาเศราและ

รสกสำนกในความผดพลาดของตวเองใใในคคคววววาาาามมมมมผผผผผดดดดดพพพพพลลลลลาาาาาดดดดดขขขขอออ “ไมเปนไรนะทกคน ฉนจำทางได ฉนจะพาพวกเธอกลบเอง” นำใสบอกกบ

เพอนๆ เดกๆ ทงสเดนตามนำใสออกไปจนถงทางออก ทกคนดใจทกลบมาถงจดนดพบไดทนเวลาในทสด ใบขาวรสกโลงใจและนกขอบคณความชางสงเกต ชางจดชางจำของนำใส ทำใหเขาและเพอนๆ กลบออกมาจากปาไดอยางปลอดภย

“ตอไปฉนจะเปนแบบเธอนะนำใส ฉนจะหดสงเกตและจดจำสงตางๆ รอบตว เหมอนเธอ” ใบขาวกระซบบอกนำใส

ตงแตวนนน ใบขาวกเปลยนไปเปนคนชางสงเกต จดจำสงตางๆ อยเสมอ และมความเปนระเบยบเรยบรอยมากขน ทงยงมผลการเรยนดสอบไดคะแนนสงทกวชาอกดวย

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

âÍŒâË! ¹éÓãÊà¡‹§¨Ñ§àÅ ·Õè¹Ó·Ò§à¾×è͹æ ÍÍ¡¨Ò¡»†Òä´Œ

àËç¹·ÕÇ‹Ò...à´ÕëÂÇ¡çμŒÍ§ËѴ໚¹¤¹ª‹Ò§Êѧà¡μª‹Ò§¨´ª‹Ò§¨ÓºŒÒ§áÅŒÇÅ‹Ð ¨Ð䴌ࡋ§æ

áÅЪ‹ÇÂá¡Œ»˜ÞËÒãËŒà¾×è͹æ ä´ŒàËÁ×͹¡Ñº¹éÓãÊÂѧä§Å‹Ðææ

‹

à´ç¡¤Çâǹ¢ÇÒÂËÒÇÔªÒ ¾ÃŒÍÁ·Ñ駽ƒ¡¤ÇÒÁ໚¹ÃÐàºÕºÃÙŒàËμØÃÙŒ¼ÅãˌᡋμÑÇ à¾ÃÒÐÇÔªÒáÅФÇÒÁ໚¹ÃÐàºÕº¹Ñ鹨Ъ‹ÇÂãËŒ¤Ô´¶Ù¡ ·Ó¶Ù¡ ¾Ù´¶Ù¡ ¨Ð·Óãˌ໚¹¤¹ÁÕÍÔÊÃÀҾ᷌Í‹ҧàμçÁໂ›ÂÁ ã¹Çѹ¢ŒÒ§Ë¹ŒÒ.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๑๒ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๑๗

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพ ในหนงสอ “วนเดก” พ.ศ. ๒๕๑๗

ณ โรงเรยนแสนสขวทยา คณครนภากำลงมอบหมายใหนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖ คนควาขอมลดวยตวเองในหองสมด

“วนนครจะใหนกเรยนแตละคนจำแนกประเภทของสตวตางๆ คอ สตวปก สตวนำ สตวบก และสตวครงบกครงนำนะจะ ออ...อยาลมคนควาขอมลในหนงสอใหด และกตรวจทานใหละเอยดรอบคอบละ ถาใครทำไดดครจะมรางวลให” ครนภากลาวกอนเดนจากไป

“คะคณคร” “ครบคณคร” เดกๆ ขานรบอยางพรอมเพรยงกนเมอคลอยหลงคร “นลกแกว เธอทำไดกขอแลว” ตนกลาเดกชายจอมแกนประจำหองเอยถาม

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

μŒ¹¡ÅŒÒ¤¹ãËÁ

òò μŒ¹¡ÅŒÒ¤¹ãËÁ‹

‹

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

μŒ¹¡ÅŒÒ¤¹ãËÁ‹ òó

“ฉนทำไดสองขอแลวละ” เดกชายลกแกวตอบพรอมกบพลกอานขอมลจากหนงสอเลมโตดวยความกระตอรอรนทจะคนหาคำตอบ

“โธ...เธอนชกชาจรงๆ สฉนกไมได ทำใกลจะเสรจแลว จะไดไปวงเลนซะท”“โอโฮ ทำไมเธอเกงจง เธอรจกสตวทกชนดเลยเหรอ” ลกแกวชนชมตนกลา“ออ...กทำนองนนแหละ แตบางอยางฉนกไมรหรอก เดาๆ เอานะ รบรองฉน

เดาถกหมด เฮย! ไมใช ตอบถกหมดแน ฮา ฮา ฮา” พดจบตนกลากตงหนาตงตาทำงานดวยความรบเรงเพอจะไดเสรจไวๆ

“อม กบเหรอ ฉนเคยเหนตอนมนอยบนบก ตอนอยในนำไมยกเคยเหนซกท มนตองเปนสตวบกแนๆ แลวพะยน...พะยนตวมนเปนยงไงนะ เปนสตวปกแลวกนเพราะ.พพะะะะยยยยยนนนนนนตตตตตตววววววมมมมมนนนนนเเเเปปปปปปนนนนยยยงงงไไไไไงงงนนนนะะะะ เเเเปปปปปปนนนนนนสสสสสสตตตตตตววววววปปปปปกกกแลสตวปกไมคอยม ฮ ฮ ฮ” ตนกลาพลลลลลาาาาาาพพพพพพมมมมมพพพำำำำคนเดยว

“ไชโย...เสรจแลว ลลลวววววว ลลลลลนนนลนลา” อนตนกลานำแบบฝกหดไปสงทโตะครกอนใครเพพพพออออออนนนนนนเสรจแลวกเทยวหยอกลออออกกกกกกลลลลออคนนนคนน แตเมอเหนเพอนทกคนลวนตงหนาตงตาคนควากรสกเบอ เลยหยหหหยยยยยยบบบบบหนงสอการตนในกระเปามาอานเลน แลวกเผลอหลบไป ขณะทลกแกวกำลงขะขะะะะะะมมมมมกกเขมนทำงานอยางรอบคอบ

“นไงนไไไไไงงงงงง หนงสอเลมนมเรองของกบ...กบเปนสตวครงบกครงนำ แลวพะยนเปนสตวนำและะะะะะออออออาาาศยอยในทะเล” ผานไปเกอบครงชวโมง ลกแกวจงทำแบบฝกหดเสรจ

เเเเมมมมมมออคณครนภากลบมาตรวจแบบฝกหดของนกเรยน...““““““คคคคนทไดคะแนนสงสดกคอ...เดกชายลกแกว นกเรยนปรบมอใหเพอนดวยจะ”

ครนภาชนนนนนนนชชชชมลกแกว เพอนๆ ตางกปรบมอเกรยวกราว““““““ทททททกคนทำไดดมากจะ ครจะใหรางวลโดยการใหไปเลน

ทสนามเดกดดกกกกกกเเเเลนได” ครนภาบอกกบเดกๆ“ไชไไไไชชชชชชโโโโยย” ตนกลากระโดดโลดเตนดวยความดใจ เพราะ

อยากไปเลนนนนนนนนออออออกกหองเรยนใจจะขาด“ทกคนนนนนนน............ยกเวนเดกชายตนกลา” ครนภาวา“ทำไมละคะะะคคคคคครรรรรบบบคณคร” ตนกลาถามครนภาดวยสหนาฉงนระคนผดหวง“กเพราะวาเธอา ธธธธธออออออททททำำงานทครสงผดเกอบหมดเลยนะส เพราะฉะนนเธอจะตองทำำำำ

แบบฝกหดใหมทงหมดและทำใหถกตองดวย เขาใจไหมจะ” ครนภาบอกกบตนกลา“ครบผ“““คคคครรรรบบบบผผผมมม””” นกลาจำใจยอมรบอยางเศราๆตตตนนนกกกลลลลาาาาจจจจำำำำใใใใจจจย ในใจแอบอจฉาลกแกวกบเพอนๆ ท

ไดวงเลนในสนามเดกเลนอยางสนกสนานไไไไดดดดววงเลนในสนามเดกเลนอยางสนกกสสสสนนนนาาาานนน จนกระทงถงเวลาเลกเรยน กๆเดดกกกกๆๆๆๆ ทกคนตางเกบกระเปากลบบานกนแลว

ความกงวลเพราะอยากจะกลบบานแลวแตตนกลายงงวนอยกบการทำแบบฝกหดดวยยยยคคคคเชนกน

“นหนงสอของฉน ฉนใหเธอยม” กลาวพรอมยนหนงสอใหกบตนกลาลกแกวววกกกกแลวพดตอวา

เยอะแยะเลย เธออยาลมเปดดนะ “หนงสอเลมนมขอมลเกยวกบสตวชนดตางๆๆๆ ฉนไปละ” พดจบลกแกวกเดนจากไป

รอมกลาวขอบคณเพอนทมนำใจ ตนกลารบหนงสอไวดวยความตนตนใจพพพพรรรรพลางพลกดขอมลในหนงสอ บฝกหดเสรจในทสดตนกลากทำแบบบบบบบ และนำไปสงครนภาทหองพกคร

านเปนระเบยบ คราวนครนภากลาวชมตนกลาททำงงงาาาานนนนเและสามารถตอบคำถามไดถกตอง

ราวนเธอตอบคำถามไดถกหมดทกขอเลยนะ ถารจก“อม...ดมากตนกลา คคครรรราาาาววววนนนเธขวนขวาย...หมนเสาะแสวงหาความรเพมเตม ไมอยนงปลอยเวลาใหผานไปอยางเปลาขวาย หหหหมมมมนนนนเเเเสสสสาาาาะะะะแแแแสสสสวววงง าคประโยชน สนใจคนควาขอมลและทำงานใหเปนระเบยบตงแตแรก ปานนกคงไดกลบบานไปแลวละ แตไมเปนไร ถอวาเธอไดแกไขตวเองแลวในวนน วนตอไปกขอใหตงใจอยางนรนะจะ”

“ครบคณคร” ตนกลารสกดใจทไดรบคำชมจากครนภา และตงใจวาพรงนจะตองขอบคณลกแกวทใหยมหนงสอ และจะตงใจเรยนเหมอนลกแกวดวย

หลงจากวนนน ตนกลากปรบปรงตวเองใหม ใสใจและรอบคอบกบงานทคร มอบหมายใหทำทกครง แถมยงทำงานอยางมระเบยบวนย ทำใหตนกลามผลการเรยน ทดและเปนทรกของเพอนๆ...

òô μŒ¹¡ÅŒÒ¤¹ãËÁ‹

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ËÁÑè¹áÊǧËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ äÁ‹»Å‹ÍÂàÇÅÒ¼‹Ò¹ä»â´Âà»Å‹Ò»ÃÐ⪹� Ê‹§¼Å Õ ãËŒ¡ÑºμÑÇàÃÒàͧàËÁ×Í¹μŒ¹¡ÅŒÒ

ÙÙ

໚¹μÑÇÍ‹ҧä§Å‹Ð㪋...㪋

àÃÒμŒÍ§¢Ç¹¢ÇÒÂáÅÐÁÕÃÐàºÕºÇÔ¹ÑÂ

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ ‹

ÇÑÂà´ç¡à»š¹ÇÑÂÊÓ¤ÑÞÊÓËÃѺÇÒ§ÃÒ¡°Ò¹à¾×èͤÇÒÁÊÓàÃç¨ ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞ áÅФÇÒÁÊآ㹪ÕÇÔμ àÂÒǪ¹ Ö§μŒÍ§äÁ‹»Å‹ÍÂãËŒ¼‹Ò¹ä»à»Å‹Ò â´ÂÁÔä´Œ¢Ç¹¢ÇÒÂËÒ¤ÇÒÁÃÙŒáÅФÇÒÁ´ÕãÊ‹μÑÇ à¾ÃÒСÒáÃзÓઋ¹¹Ñé¹ à»š¹¡Ò÷ÓÅÒÂμ¹àͧ·ÓÅÒÂʋǹÃÇÁâ´Âá·Œ.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๑๙ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๑๘

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพ ในหนงสอ “วนเดก” พ.ศ. ๒๕๑๙

ทกเยนเมอกลบจากโรงเรยน ขาวโพดจะอานหนงสอเพอทบทวนสงทไดเรยนรมาในแตละวน เสรจแลวกจะอานหนงสอเพอเตรยมพรอมสำหรบการเรยนในวนตอไป ทำใหขาวโพดมผลการเรยนทดตลอดมา แมวาขาวโพดจะเปนเดกทขยนเรยน แตในใจลกๆ ขาวโพดกนกอยากไดของวเศษสกชนเพอชวยใหตนเรยนเกงขนเหมอนในนทานทเคยฟงเมอยงเปนเดก และแลวชวงเวลาปดเทอมใหญทเดกๆ ทกคนรอคอยกมาถง สำหรบขาวโพดกรอคอยทจะไดเดนทางไปทองเทยวและเรยนรตามทตางๆ เชนกน ปดเทอมนครอบครวของขาวโพดพากนไปเทยวทะเล ขาวโพดสนกสนานกบการเลนนำทะเล และเดนดเปลอกหอยทอยตามชายหาดอยางตนเตน เดกชายวาดรปเปลอกหอยชนดตางๆ ไวในสมดบนทก เพอจะไดนำรปนนกลบมาคนควาวาเปลอกหอยทเจอคอหอยอะไรบาง

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

¡ŒÍ¹ËÔ¹ÇÔàÈÉ

òø ¡ŒÍ¹ËÔ¹ÇÔàÈÉ

¡ŒÍ¹ËÔ¹ÇÔàÈÉ òù

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ระหวางทขาวโพดงวนอยกบการวาดรปเปลอกหอย เดกชายแปลกหนาคนหนงกเดนเขามาหาขาวโพด พรอมกบถามดวยความสงสยวา

“เธอวาดรปเปลอกหอยทำไมเหรอ ฉนไมเหนวามนจะสวยตรงไหนเลย”เดกชายแปลกหนาเอยถาม ขาวโพดจงตอบไปวา “ฉนกวาดรปเอาไว พอกลบไปถงบานฉนกจะไปดในหนงสอวาเปลอกหอยแบบนเปนเปลอกหอยอะไรไง” เดกชายแปลกหนาไดยนดงนนจงหวเราะ และบอกกบขาวโพดวาตนเองรจกเปลอกหอยทกชนด และจำไดหมดโดยไมตองบนทกใหเสยเวลา เพราะมกอนหนวเศษทชวยใหจดจำทกอยางไดอยางรวดเรว

“ไมเชอกลองชเปลอกหอยตามชายหาด หรอรปทเธอหาด หหหหรรรรรรอออออรรรรรปปปปปปททททททเเเเเเธธธธธอออออวาดไวดส ฉนจะบอกชอใหถกหมดเลย”ลยยย

“นไงกอนหนวเศษของฉน”งงฉฉฉฉฉฉนนนนน””””” เดกชายแปลกหนาแบมออวดกอนหนรปรางประหลาดใหขาหหขขขขขาาาาาววววโโโโโพดด ขาวโพดรสกตนเตนและนกอยากไดกอนหนวเศษนบาง “ฉนจนนนนนจจจจจะะะะหามนไดจากทไหน” ขาวโพดถามดวยความสนใจ เดกชายแปลปปลลลลลกกกกกกหนาจงพาขาวโพดเดนหากอนหนตามชายหาด ในทสดทงคกเจอกอนหนรปรางคลายาาายยยยยกกกน แมจะแปลกใจอยบางวากอนหนวเศษอะไรจะหากนไดงายๆ ตามชายหาดอยางน แแแแแตเมอเหนเดกชายแปลกหนาบอกชอเปลอกหอยไดอยางคลองแคลวขาวโพดกดใจทจจจจจจจะะะะไไดกอนหนวเศษมาชวยทำใหตนเรยนหนงสอเกงขน

“เวลาเเเเเธธธธธอทำขอสอบเธอกตองนำมนตดตวไปดวย มนจะชวยใหเธอทำขอสอบไดอยางสบายเลยยยยยแแแแแแหละ อยาลมทฉนบอกละ ถาเธอลมเอามนตดตวเธอกจะทำขอสอบไดไมคอยดนก” เดดดดดกกกกชายแปลกหนากำชบ เมอกลลลบบบบบบมมาบาน ขาวโพดนำรปเปลอกหอยมาคนควา และพบวาชอเปลอกหอยทเดกชายแปลกหหหหหนนนนนาาบอกตรงกบในตำรา ขาวโพดยงเชอสนทใจและเกบกอนหนวเศษไวกบตวเสมอ ทกวนเนนนนเเเเเววววลาอานหนงสอกจะเอากอนหนวเศษออกมาวางบนโตะอานหนงสอและคดไปวาระยะหลงตลงงงงตตตตตนนนนเรยนรไดดกวาเมอกอน... และแลววนสอบอบบบบกกกกกกมมมมาถง เดกชายจดแจงเอากอนหนใสไวในกระเปากางเกงโดยทไมรเลยวากระเปากางเกงตวนนตวววนนนนนนนนนนนมมรอยขาด ระหวางเดนไปโรงเรยนกอนหนวเศษจงหลน

หายไปโดยทขาวโพดไมรตว หลงเคารพธงชาตคณครใหนกเรยนทกคนเขาหองสอบหหหหลลลลงงงงเเเคคคาาารรพพธงชาตคคณณณคคครรรใใใใหหหหนนนนกกกกเเเรย ขาวโพดนงประจำทดวยควาคคคคววววาาาามมมนใจเปนพเศษ วเศษในกระเปากางเกงพลางลวงหากอนหนนนววววเเเเศศศศษษ แตกอนหนไมอยกบเขาแลว ทนทขาวโพดตกใจและขาดความมนใจไปใในนนททททนนนน แตเมอคณครนำขอสอบมาแจกขาวโพดกลบสามารถทำขอสอบไดอยางงายดาย ไมตองพงกอนหนวเศษแตอยางใดโดยยยไไไไมมมม

ศษกเปลยนเปนความสนกสนานจากทเคยกงวลวาจะทำขอสอบไมไดเพราะไมมกอนหนวเศศศศษษษษกในการทำขอสอบ

บหนงผลสอบในครงนนขาวโพดมคะแนนนำมาเปนอนดดบบบบ และไดเปนตวแทนโรงเรยนไปตอบปญหาวทยาศาสตรจนไดรางวลชนะเลศ างชอเสยงใหกบโรงเรยนสรรรราาาาโดยทไมมกอนหนวเศษคอยชวยเหลอแตอยางใด

คนหนงขาวโพดฝนเหนเดกชายแปลกหนา นในฝฝฝนนนน ขาวโพดบอกเรองราวทงหมดใหกบเพอนใหมฟง ลายรางเปนนางฟาแสนสวยทนใดนนเดกชายแปลกหนากกกกกลลลลานางฟาบอกกบขาวโพดวา

รทเธอเปนเดกขยน ชอบขวนขวาย“เธอไมตองมของวเศษอะไรหรอกจะ เพราะกกาาารรรรทททเางใหเปลาประโยชนนน มคากวาของหาความรใสตวอยตลอดเวลาโดยไมปลอยเวลาวววาาาางงงงใใใให

วเศษใดๆ ขอใหเธอจงยดมนในสงตางๆ เหลานตลอดไป แลวเธอจะมชวตทดในวนววววเเเเศศศศษษใดๆ ขอใหเธอจงยดมนในสงตางๆๆ เเเเหหหหลลลานขางหนา...ลากอนจะ” พดจบนางฟากหายตวไปหนนาาาา. ..ลลลลาาาากกกอออนนจจะ” พดจบบนนาาางงงฟฟฟฟาาาากกกกหหหหาาายต ตงแตนนเปนตนมาขาวโพดไมเคยอยากไดของวเศษใดๆ เพราะรแลววา...ความขยน ความเอาใจใสในการเลาเรยน และหาความรคอของวเศษทแทจรง

ó𠡌͹ËÔ¹ÇÔàÈÉ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

´ÙÊÔ ¢¹Ò´¢ŒÒÇâ¾´¨ÍÁ¢Âѹ ÂѧäÁ‹ËÂØ´ËÒ¤ÇÒÁÃŒ ãÊ‹μÑÇàÅÂŒŒ

à´ÕëÂǨÐäÁ‹ÅͧàÍÒÍ‹ҧºŒÒ§àËÃÍ!ËÒ¤ÇÒÁÃÙ ãÊμÇàÅ Í×Á...

´ÕàËÁ×͹¡Ñ¹à¾ÃÒСÒâÂѹ

àÍÒã¨ãÊ‹¡ÒÃàÃÕ¹ ໚¹¢Í§ÇÔàÈÉ

·ÕèÍÂÙ‹ ã¹μÑÇàÃÒàͧäÁ‹àËç¹μŒÍ§ä»ËÒ

ÙÙ

¨Ò¡·Õè ä˹àÅÂ

‹

à´ç¡ æ ·ÓÍÐäÃμŒÍ§ËÑ´ãËŒÃÙŒμÑÇ ¡ÒÃÃÙŒμÑÇÍÂÙ‹àÊÁͨзÓãˌ໚¹¤¹ÁÕÃÐàºÕº áÅФ¹·ÕèÁÕÃÐàºÕº´ÕáÅŒÇ ¨ÐÊÒÁÒöàÅ‹ÒàÃÕ¹áÅзӡÒçҹμ‹Ò§ æ ä´Œ â´Â¶Ù¡μŒÍ§ÃÇ´àÃçÇ ¨Ð໚¹¤¹·Õè¨ÐÊÌҧ¤ÇÒÁÊÓàÃ稌ŒáÅФÇÒÁà¨ÃÔÞãˌᡋμ¹àͧᡋʋǹÃÇÁã¹Í¹Ò¤μ䴌͋ҧṋ¹Í¹

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๑๒ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๒๐

พระบรมราโชวาท พระราชทานลงพมพ ในหนงสอ “วนเดก” ประจำป ๒๕๒๑

ทเมองมระเบยบ ทกอยางถกจดไวอยางเปนระเบยบเรยบรอย ตนไมปลกเปนแถว เปนแนวอยางสวยงาม ถนนหนทางกดสะอาดตาไรขยะ เดกๆ ทกคนถกสอนวา หลงกลบจากโรงเรยน ตองเกบอปกรณการเรยนทงสมด ปากกา ดนสอ ตำราเรยน ของตนเองใหเปนทเปนทาง เปนระเบยบเรยบรอย เมอจะทำการบานจะไดหยบฉวยมาทำไดโดยไมตองเสยเวลาคนหา รวมทงหดแบงเวลาใหเปนระเบยบ กลาวคอ เวลาเรยน เวลาเลน เวลาทำการบาน เวลาอานหนงสอ และเวลาพกผอน ซงถอเปนการหดใหมความรบผดชอบ เปนคนทสามารถจดระเบยบชวตของตนเองในแตละวนไดดวย

ทกคนฝกปฏบตการ “จดระเบยบ” จงทำการบานเสรจอยางรวดเรวและถกตอง มเวลาเหลอสำหรบทบทวนบทเรยน อกทงการบานกไมคงคาง ไดเขานอนแตหวคำ และตนเชาไปโรงเรยนในวนถดไป แลววนหนงเจาเมองมระเบยบไดเรยกเดกๆ ในเมองมาประชมพรอมกน

“เดกๆ ทกคนฟงใหด ตอนนเมองของเราเกดปญหาขนเลกนอย แตเดกๆ ไมตองๆ

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

àÁ×ͧÁÕÃÐàºÕº

óô àÁ×ͧÁÕÃÐàºÕº

àÁ×ͧÁÕÃÐàºÕº óõ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

เปนหวงถาเราชวยกนยดมนในความเปนระเบยบ เมองของเรากจะผานพนปญหานไปได” ปปปปปปนนนนนหวงถาเราชวยกนยดมนในความเปนระเบยบ เมองของเรากจะผานพนปญหานไปปปปไไไไไไดดดดดด เเเเเเจจจจาเมองมระเบยบบอกกบเดกๆ เดกๆ ทกคนตางอยากรวาเกดอะไรขน จงพดคยกนเสยงดงออองไปหมด

‘แผนดน’ เดกจอมซนประจำเมอง จงถามเจาเมองดวยความสงสย “มปญหาอะไรเหรอครบทานเจาเมอง ทานชวยบอกใหพวกเราทราบทเถอะ เราจะไดชวยกนแกไข”ง เจาเมองมระเบยบไดฟงดงนนจงตอบไปวา “ใชสนะ เดกๆ อยางพวกเจาควรจะรเอาไว เพราะเปาหมายของมนกคอพวกเจา” เจาเมองอธบายตอวา “ทกๆ รอยป เเจาปศาจไรระเบยบจะออกอาละวาดโดยจะทำใหเดกในเมองของเราซมซบความมไไไไไไรรรรระเบยบจากมน และในทสดเดกผนนกจะกลายเปนพลเมองไรระเบยบ และถกพาตวไไปปปปปปทเมองไรระเบยบไมไดกลบมาอก และบดนกาลเวลากเวยนมาครบรอยปแลว เราจงททททเเเเเเมมมมมองไรระเบยบไมไดกลบมาอก และบดนกาลเวลากเวยนมาครบรอยปแลว เรราาาาจจจจจจงงงออกมอกกกกกมมมมมมาาาาเตอนเดกๆ ทกคนดวยความเปนหวง” เเเเจจจจาเมองบอกถงวธการปองกนตนเองจากปศาจไรระเบยบ นนกคอ ๆเดดกกกกๆๆๆๆๆๆ ทกคนจะตองยดมนดมมมนนนนนนใใใใใในนนนแนวทางของเมอง คอจดบานใหเปนระเบยบ ยนแบบเรยนจดเครองเเเขขขขขยยยยยยนนนนนแใหเปนทเปนทาง เเเเเเเปปปปปปนนนนรรระเบยบเรยบรอย วนตวเกะกะและทสำคญหามทงของใชชชชสสสสสววววววนนนนนนตตตว เพราะไมอยางนนเจาปศาจไรระเบยบไร ะะะเเเเเบบบบบบยยยยยยบบบบบบจจจจจะะะะมมมมาาหาเดกๆ ถงบานน

แตสำหรบเดกชายแผนดนซงมนสยซกซน กลบเกดนกสนกอยากไปทองเมองไรระเบยบดสกครง เมอกลบถงบาน เขาจงรอของออกจากกระเปานกเรยนกอนจะออกไปวงเลนโดยทเจาปศาจไรระเบยบไดซอนตวเฝามองอย เมอเหนดงนนจงหวเราะชอบใจ แลวเขามากระซบวา

“แผนดน ไปเปนพลเมองเมองไรระเบยบกนเถอะ เมองของเราสนกนะ” พดจบมนกหวเราะเสยงดง ทำใหแผนดนนกสนกตามไปดวย ทงยงยวเยาใหแผนดนเลนตอไปจนลมเวลา ลมวาเอาอปกรณการเรยนไวทใดบาง คนนนแผนดนหลบไปโดยไมไดทำการบาน

ครนเมอตนขน แผนดนมองไปรอบตวเหนขาวของรกรงรง ทกอยางกระจดกระจายไรระเบยบ จาน ชาม ชอนทควรอยในหองครวกลบมาอยในหองนอนของเขา อปกรณทำสวนวางเกลอนอยบนโตะหนงสอ

“ฮา ฮา ฮา ขอตอนรบสเมองไรระเบยบ” เสยงหนงดงมาจากประต “กอนทเธอจะไดเปนพลเมองไรระเบยบอยางเตมตว เธอจะตองผานการทดสอบและฝกทจะอยกบความไรระเบยบใหได ฮา ฮา ฮา”า ปศาจไรระเบยบบอกกบแผนดนกอนเดนจากไป แผนดนไดฟงดงนนกรสกหวาดกลว นหรอเมองไรระเบยบทเจาเมองมระเบยบเคยบอก ทองฟาเปนสหมนๆ ทกอยางดระเกะระกะ รถราวงขวกไขวไรระเบยบ เดกนกเรยนแตงตวมอมแมม หนาตาหมนหมอง รอหาขาวของอปกรณการเรยนใหวนวายสายโดงแลวยงไมไดไปโรงเรยนเสยท

“ชวยดวยๆ ฉนไมอยากอยทนแลว” แผนดนรองตะโกน แลวกนกถงคำของเจาเมองมระเบยบทบอกวา ‘สงทสามารถปองกนเดกๆ จากเจาปศาจไดคอความมระเบยบ’นกไดดงนนแผนดนจงรบจดขาวของในบานใหเปนระเบยบเรยบรอย จาน ชาม ชอนกลบไปอยในหองครว อปกรณทำสวนไปอยในทของมน เครองเขยนแบบเรยนกลบมาอยทโตะทำการบานตะททำำำกกกกกกาาาาาารรรรรรบบบบบบาาาาานนนนนน ไมนานทกอยางกสะอาดเอยมไไไไไไมมมมมนนนนนาาาาานนนนนนททททททกกกกกกอออออยยยยยยาาาาางงงงกกกกสสะอ นาอยและมระเบยบขนทนตา ทนใดนนแสงสวางกปกคลมเมองไรระเบยบ ทนใดนนแสงสวางกปกคลมเมมอออองงงงงไไไไไไรรรรรรรระ ผคนทเคยเศราหมองกหนาตาสดใสขน ความไรระเบยบหายไปหมดสน

“ขอตอนรบทกคนกลบบาน” ระเบยบดงกกกองเสยงเจาเมองมมมมรรรรรระะะ “เปนอยางไรลบไปอกหรอเปลา”บางแผนดน ไดไปเทยวเมองไรระเบยบมา สนกมย อยากกกกกลลลลลบบ

แผนดนรบตอบเจาเมองทนทวา ลว เขดแลวครบ”“ผมไมอยากไปอกแแแแลลลลลววนกซกซน แตก“ดแลวละ แมวาสงทเธอทำไปนนจะเกดจากความนกสสสนนนนนนกกกบจนสามารถตองขอชมเธอทรตว แลวใชความมระเบยบตอสกบปศาจไรระเบยยยยบบบบบบจมาไดดวย”กลบมาบานไดสำเรจ ทงยงพาพลเมองคนอนๆ ทเคยถกสาปกลบบมมมมมมาา

แผนดนอมยมดวยความภมใจขามระเบยบ เขากจะ“จำไวนะ คนทมระเบยบ กเพราะใจเขามระเบยบ เมอใจจจจเเเเเเขข

รตว จดสงตางๆ รอบตวเขาใหมระเบยบ” เดกๆเจาเมองมระเบยบยำกบบบบบเเเเดตงแตนนเปนตนมาทกคนกอาศยอยในเมองมระเบยบอยางมความสข สวนแผนดน

กยดมนในระเบยบวนยของเมองเปนอยางด สงนเองทำใหแผนดนโตขนเปนพลเมองทด มระเบยบ และประสบความสำเรจในการเรยนและหนาทการงานดในอนาคตดวย

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

óö àÁ×ͧÁÕÃÐàºÕº

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

¹Õè...à´ÕëÂÇÃÙŒ äËÁ ŒŒ

àÃҨнƒ¡ÃÐàºÕº䴌ÍÂ

‹Ò§äù...à´Â Ù¹...à´

¡çàÃÔèÁ¨Ò¡ËÑ´ãËŒ ÁÕ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ªÍºä§...ËÑ´ Ѵẋ§àÇÅÒàÃÕ¹ àÅ‹¹ ¾Ñ¡¼‹Í¹...½ƒ¡ä»àÃ×èÍÂæ

àÃÒ¡çÊÒÁÒö¨Ñ´ÃÐàºÕºμÑÇàͧ䴌¨ŒÐ!æ

äÁ‹ÃÙŒ¨ŒÐ

‹

à´ç¡ æ ¹Í¡¨Ò¡¨ÐμŒÍ§àÃÕ¹¤ÇÒÁÃÙŒáÅŒÇÂѧμŒÍ§ËÑ´·Ó¡ÒçҹáÅзӤÇÒÁ´Õ´ŒÇ à¾ÃÒСÒ÷ӧҹ¨Ðª‹ÇÂãËŒÁÕ¤ÇÒÁÊÒÁÒö ÁÕ¤ÇÒÁ¢Âѹʹ·¹¾Öè§μ¹àÍ§ä Œ áÅСÒÃ·Ó Õ¹Ñ鹨Ъ‹ÇÂãËŒÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢¤ÇÒÁà¨ÃÔÞ ·Ñ駻‡Í§¡Ñ¹μ¹äÇŒ äÁ‹ÇŒŒ ãËŒμ¡μèÓ.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนเสาร ท ๑๐ มกราคม ๒๕๓๐

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพในหนงสอวนเดก ประจำป ๒๕๓๐

ณ บานสวนแหงหนง สมโอกบมะขามสองพนองจอมซน และองนซงเปนลกพลกนองกบเดกทงสอง มาเยยมคณตากบคณยายในชวงปดเทอม องนเปนเดกเรยบรอยและชอบชวยคณยายทำงานบานเลกๆ นอยๆ สวนสมโอกบมะขามเปนเดกซกซน โดยเฉพาะเดกชายมะขามทมนสยเกเรชอบแกลงสตวเลยงของคณยายเปนประจำ

“มะขาม วนนเราหาอะไรสนกๆ ทำดกวา” สมโอผเปนพสาวกลาวชวนนองชาย“เลนอะไรดละ...เออ เราเอาถงพลาสตกไปมดปลายหางเจาตบ มนจะไดไลงบ

หางตวมนเองไง” มะขามออกความคด ซงสมโอกเหนดวย แตกอนจะไปวงเลนทงสองกนกไดวาควรจะชวนองนไปเลนดวย

ในหองครว องนกำลงงวนอยกบการชวยคณยายลางผก

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

áÁ¤ÃÑǤ¹ãËÁ¡Ñº¼ÙŒª‹ÇÂ

ôð áÁ‹¤ÃÑǤ¹ãËÁ‹¡Ñº¼ÙŒª‹ÇÂ

‹ ‹

áÁ‹¤ÃÑǤ¹ãËÁ‹¡Ñº¼ÙŒª‹Ç ôñ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

“องนไปวงเลนกนไหม” สมโอเอยชวน “ฉนกอยากไปนะ แตขอชวยคณยายทำกบขาวกอนไดไหม คณยายกำลงสอนะ

เจยวไขอยพอด เธอสองคนมาชวยกนไหมละ จะไดเสรจไวๆ” องนชวน เมอเหนทงสองโผลหนาเขามาคณยายจงชกชวนใหมาชวยทำกบขาว แตสองพนองทำเฉไฉ มะขามอางวาตนเปนเดกผชายไมถนดทำกบขาว สวนสมโอกบอกวาตนเองทำงานบานแบบนไมเปน พดจบสองพนองกวงลงจากบานไปอยางรวดเรว

“เฮอ...สองคนพนองนวงเลนกนทงวน แลวองนไมอยากไปเลนบางเหรอลก”คณยายหนมาถามองน

“กอยากไปอยเหมอนกน แตชวยคณยายเสรจแลวหนคอยไปกไดคะ”ยาากกกกไไไไไปปปปปออออออยยยยยยเเเเหหหหมมมมออนกน แตชชววยยยคคคคณณณณณยยยยยาาาาาายยยยยเเเสสสสรจ องนตอบอยางสภาพสภภภภาาาาาาพพพพพ

ปนการทำความดอยางหนง“ดแลวจะ การชวยเหลองานบานเลกๆ นอยๆ กถอวาเปปปปปปนนนนนนกกกกกาาเเเดดกททำความดกจะไดเจอสงดๆ อกอยาง เวลายายไมอยหนจะไดทำอาหารงายๆ กนเองไดยงไงละจะ” พดจบคณยายกสอนใหองนเจยวไข โดยใหตอกไขใสชามปรงรสดวยนำปลา แลวใชสอมตไขจนเขากน จากนนคณยายกตงกระทะบนเตา เทนำมนพชลงเลกนอย ทไขลงไปพอนำมนรอนไดทคณยายกใหองนเเเททททททไไไและสอนใหองนใชตะหลวกลบดานใหไขสกเหลองทวกน

“เกงมากลก เสรจแลวกตกใสจานไดเลย” คณยายกลาวชม รบดวยองนอมยมมมมมรรรรความภมใจ

หลายวนผานไป สมโอกบมะขามกยงสนกสนานกบการเลนสนกในสวนนนนนน บางวนแกลงหมา บางวนแกลงแมว ปเลนเสมอสวนองนกจะชวยคณยายทำกบขาวใหเสรจกอนไไไไปปปปปเเจนกระทงเชาวนหนงคณตาคณยายมธระในเมอง เดกๆ ยลำพงทงสามตองอยกนโดดดดยยยยยลลลำำ

“พสมโอ มะขามหวขาว...หวขาว พทำกบขาวใหหนอยส” เรมงอแงดวยมะขาาาามมมมมเเเ ความหว

ไมกลบมาเลย ทำยงไง“โธ...พทำเปนทไหน ตอนนพกหวเหมอนกน คณยายยยงงงงไไไไไไมมมมมมกก

ดละ” สมสสสสมมมมโโโอตอบนองชายและบนพมพำ เปง! เปง!...เปง! เปง! เสยงกระทะกบตะหลวกระทบกนดงมาจากหองครว ทงสองรบรบบบบวววงไปด

“หวหรอยงทงสองคน วนนคณตากบคณยายไปธระในเมอง คงอกนานกวาจะกกกลบ” องนบอก

“พองนผดผกกได เจยวไขกหอม...หอม พองนทำเผอพวกเราดวยส”ด มะขามออนวอน

“ใชๆ องนอยาลมทำเผอฉนดวยนะ ฉนทำไมเปน” สมโอออนวอนบาง“ไดส แตเธอสองคนตองชวยฉนทำดวยนะ” องนตอบ“ไชโย เราไมตองหวทองรอคณยายแลวละพสมโอ” มะขามกระโดดโลดเตน

ดดดดววววยยความดใจ และชวยเปนลกมอแมครวองนอยางขยนขนแขง เมนในวนนนคอผดผกกบขาวไขเจยวททงสามคนชวยกนปรงอยางสนกสนานเมอคณคคณณณณยยายกลบมากเหนหลานทงสามนงลอมวงกนขาวกนอยางเอรดอรอย องนบอกกบคณยายวายวววาาาาสสสมมโอและมะขามมาชวยทำอาหารดวย

คณยายจงชมเชยหลานๆ ทงสาม องน สมโอ และมะขามรสกภมใจ โดยเฉพาะ สองพนองทไดเรยนรวาในหองครวกมเรองสนกๆ ใหทำเหมอนกน ตงแตนนมาเดกทงสามคนกจะทำความดดวยการชวยงานบานเลกๆ นอยๆ กอนไปวงเลนเสมอ

ôò áÁ‹¤ÃÑǤ¹ãËÁ‹¡Ñº¼ÙŒª‹ÇÂ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

¶ŒÒÍ‹ҧ¹Ñé¹ ´Õ¡çÊ͹

à ÕëÂÇÁÑè§ÊÔ...´¡Ê͹´

¹Ð...¹Ð...

¡Òýƒ¡·ÓÍÐäà ŒÇÂμ¹àͧ¹Õè´Õ¨ÃÔ§æ ¹Ð¤ÃѺ ÂÔ觶ŒÒ½ƒ¡º‹ÍÂæ ¡ç໚¹¤¹·ÕèÁÕ¤ÇÒÁÊÒÁÒö¾Ö觾ÒμÑÇàͧ䴌

ææ

á¶ÁÂѧÊ͹¹ŒÍ§æ ä´Œ ÍÕ¡ŒŒ

‹

¤ÇÒÁ«ÍÊÑμÂ�ÊبÃÔμ໚¹¾×é¹°Ò¹¢Í§¤ÇÒÁ´Õ·Ø¡Í‹ҧ. à´ç¡ æ Ö§μŒÍ§½ƒ¡½¹ÍºÃÁãËŒà¡Ô´ÁÕ¢Öé¹ã¹μ¹àͧ à¾×èͨѡ䴌àμÔºâμ¢Öé¹à»š¹¤¹´Õ

ÁÕ»ÃÐ⪹� áÅÐÁÕªÕÇÔμ·ÕèÊÐÍÒ´ ·Õèà¨ÃÔÞÁÑ蹤§.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๑๘ พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๓๐

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพในหนงสอวนเดก ปพทธศกราช ๒๕๓๑

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

ÅÙ¡ÊÒǾͤŒÒ¼ÙŒ«ÍÊμÂ�

ในตลาดแหงหนง มพอคาแมคานำขาวของมาขายมากมาย ทงแผงขายเนอ แผงขายปลา แผงขายขาวสารอาหารแหง รวมทงแผงขายผลไมของนายซงดวย

นายซงเปนพอคาผลไม ทกวนเขากบนองซอลกสาววย ๑๐ ขวบจะตนแตเชาตรเพอไปคดผลไมดๆ ทชาวสวนนำมาขายสง นายซงขายผลไมในราคายตธรรม ไมเคยโกงตาชง ไมเคยเอารดเอาเปรยบหรอโกงเงนลกคา หากวนไหนมผลไมคณภาพไมดปะปนมาเขากจะบอกลกคาอยางไมปดบงหรอจำหนายในราคายอมเยา ดวยวาเปนผลไมมตำหนนายซงปฏบตเชนนเปนประจำ พรอมทงสงสอนและฝกใหลกสาวทำตาม ดวยเหตนลกคาจงพากนมาซอผลไมทแผงของนายซงเปนจำนวนมาก เพราะเหนวานายซงขยนขนแขงและซอสตย

ôö ÅÙ¡ÊÒǾ‹Í¤ŒÒ¼ÙŒ«×èÍÊÑμÂ�

‹

ÅÙ¡ÊÒǾ‹Í¤ŒÒ¼ÙŒ«×èÍÊÑμÂ� ô÷

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

วนหนงนายซงไมสบาย ออนเพลย ไมมแรง อยากพกสกวน แตเขากงวลถงคณผกาซงเปนลกคาประจำทไดบอกเอาไววาจะมาซอผลไมจำนวนมากเพอนำไปถวายพระ นายซงจงพยายามฝนรางกายทปวยไขจะไปขายผลไมตามปกต นองซอเหนดงนนจงพดกบพอวา

“พอจา วนนพอนอนพกเถอะจะ ซอจะไปขายผลไมเอง”า“ลกจะขายคนเดยวไหวหรอ แลววนนเราไมไดไปเลอกผลไมเองเสยดวย ใหเขาห ออ แแแแลลลลววววววววนนนนนนนนเเเเรรรราาาาไไไไมมมไไ ไป

เอาไปสงใหทแผงเลย ไมรวาจะไมรรรววววาาาาจจจจะะะเเปปปนอยางไรบาง”“พอไมตองหวงหรอกจะ ซอจะดใหเอง ซอชวยพอขายมาตงนานแลว ทำไดตออองงงงหหหหววงหรอกจะ ซอจะดใหเอง ซอชวยพอขายยมมมมาาาาตตตต

อยแลวละ...นะจะะะจจจจะะะะพพพอ” นองซอพยายามพดใหนายซงคลายความวตก อผเปนพอเหนวาเมอออผผผผเเเลกสาวมความวาาาามมมมมมนใจมากและตลาดกอยไมไกลจากบานสกเทาไร าตใหนองซอเขาจงอนญญาาาาตตตตใไปขายผลไลลไไไไมมมตามทตงใจพรอมกบกำชบเรองคณผกากบนองซอดวย

เมอมาถงแผงขายผลไม นำมาสงนองซอกนำผลไมทชาวสวนนนนนนำำำำ จดเรยงใหสวยงามเหมอนทกครง ากเดนขณะทกำลงจดผลไมอยคณผกกกกาาาา มาพอด

“อาว! ทำไมวนนถงขายคนเดยวละจะ พอของหนไปไหนเสยละ” “สวสดคะ วนนพอไมสบาย แตพอบอกวาคณผกาจะมาซอผลไม เลยขอซซออออเเเม

อนญาตพพพพพออออมาชวยขายคะ คณผกาตองการผลไมอะไรบางคะ”“ฉนขอซอองนกบสมหนอย เอาหมดทงกองนนเลยนะ หนชวยจดใสถงใหฉนท”“ฉฉฉฉนนนนขขอซอองนกบสมหนอย เอาหมดทงกองนนเลยนะ หนชวยจดใสสสถถถถงง

ขณะทณะะะททททนนนองซอกำลงจดองนและสมใสถง วสวนเอามาสงกพบวาองนและสมทชาาาววววสสสสวใหนนไมสวยและมระมมมมรรรรอออยยชำเตมไปหมด

‘แยแลว! ทำไมถงกลายเปนอยางนไปไดนะ ถาเราขายองนและสมพวกนใหทำำำำไไไไมมมมถถถถงงงกกลายเปนอยางนไปไดนะ ถาเรราาาขขขขาาาายยยยองคณผกาไป เราคงตองถกตอวาแนๆ าแนนนๆๆๆๆ แตถาเราไมขาย พอคงขาดทนไมนอย’แแแแตตตตถถถถาาาาเเเรรราาาไไไมมมขขขาาาายยยย พพพพออออคคคคงงงขา หลงจากคดอยครหนงนองซอกพดกบคณผกาวา

“หนตองขอโทษจรงๆ คะ คอวาหนขายองนกบสมใหคณผกาไมไดแลวคะ” คณผกาทำทาแปลกใจแลวถามวา

“อาว! ทำไมละจะ”

ôø ÅÙ¡ÊÒǾ‹Í¤ŒÒ¼ÙŒ«×èÍÊÑμÂ�

นองซอตอบวา “เพราะมนชำและไมสวยเลยคะ วนนพอไมสบายเราเลยไมไดไปปคดผลไมดวยตวเอง ผลไมทไดจงไมสวยเหมอนทกครง หนตองขอโทษดวยนะคะ”ง

“แลวอยางนหนจะไมขาดทนหรอจะ” นองซอตอบวา “คงขาดทนคะ แตถาหนขายองนกบสมใหคณผกาไป คณคงจะโกรธหนและไมกลบมาซอผลไมทแผงของพอหนอก ครงนหนยอมขาดทนเพอใหคณมาซอของเราตลอดไปจะดกวาคะ”

คณผกาไดยนดงนนจงพดวา “หนเปนเดกดจรงๆ เลย เอาอยางนกแลวกนนะ องนกบสมพวกนฉนจะชวยซอเอง ถงจะไมสวยแตกยงกนไดอย สวนทจะนำไปถวายพระยนะ ชวยเลอกผลไมอะไรกไดทสวยๆ นะจะ”

“ไดเลยคะ หนจะเลอกใหดทสดเลยคะ” นองซอยมราทาทางกระตอรอรนจดแจงเลอเลลลลอออออกกกพทรา องน และสมผลสวยๆ แยกใสถง และยงแถมใหคณผกาอกดวย คณนายผกานำเรองราวครงนไปเลาใหเพอนๆ ฟง พรอมชมเชยนองซอวาเปนเดกทมความซอสตยมาก หลงจากนนผคนจงพากนมาซอผลไมทแผงของนายซงมากขน ทงยงมลกคาประจำอยางคณผกาทมกจะซอผลไมคราวละมากๆ นายซงกบนองซอจงมรายไดดและฐานะความเปนอยดขน เพราะความซอสตยสจรตของพวกเขานนเอง...

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

áŌǹŒÍ§«Íà¢Ò¡çÁդس¾‹Í ໚¹áººÍ‹ҧ·Õè´Õ´ŒÇ¹Ðǹͧ«Íà¢Ò¡Á¤Ø³¾‹ÍÍà¢Ò¡Á¤Ø³

¤ÇÒÁ«×èÍÊÑμÂ�ÊبÃÔμ ª‹ÇÂãËŒ¤¹àÃÒ

»ÃÐʾ¼ÅÊÓàÃç¨ã¹ªÕÇÔμáÅСÒçҹ...¤ÇÒÁ«ÍÊμÂÊبÃμ ªÇÂãËÊ Ø

àËÁ×͹¹ŒÍ§«ÍáÁ‹¤ŒÒ¢Ò¼ÅäÁŒ ä§!

‹

¤ÇÒÁÃÙŒ»ÃÐ⪹�á·Œ¨ÃÔ§¢Í§ÊÔ觷Ñé§ËÅÒÂ໚¹ÊÔ觷Õè¼ÙŒãËÞ‹μŒÍ§»ÅÙ¡½§ãËŒËÂÑè§ÅÖ¡ã¹μÑÇà´ç¡. à´ç¡ Ñ¡ä´ŒàμÔºâμ໚¹¤¹©ÅÒ´à·Õè§μç áÅÐÊÒÁÒöÊÌҧÊÃä�»ÃÐ⪹�·Õè¾Ö§»ÃÐʧ¤� ãˌᡋμ¹á¡‹Ê‹Ç¹ÃÇÁ䴌ṋ¹Í¹ÁÕ»ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนเสาร ท ๑๔ มกราคม พทธศกราช ๒๕๓๒

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพในหนงสอวนเดก ประจำป ๒๕๓๒

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

Ëع¹μ�¢Í§¡ŒÍ§

หลงเลกเรยน กองมกจะมายนอยทหนารานขายของเลนใกลโรงเรยนและจองมองบรรดาของเลนทจดเรยงอยภายในรานอยางไมวางตา เขาอยากเปนเจาของของเลนสวยๆ เหลานสกชนเหลอเกน แตเมอเหนราคาทตดไว กไดแตถอนหายใจและเดนจากมาอยางสนหวง เพราะของเลนแตละชนราคาแพงเสยจนเขาไมกลาเอยปากขอเงนจาก พอแมเพอทจะนำมาซอของเลนเหลาน

õò ËØ‹¹Â¹μ�¢Í§¡ŒÍ§

‹

ËØ‹¹Â¹μ�¢Í§¡ŒÍ§ ôùËØ‹¹Â¹μ�¢Í§¡ŒÍ§ ËØ‹¹Â¹μ�¢Í§¡ŒÍ§ õó

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

กองเดนกลบบานอยางชาๆ พลางคดในใจวา เขาตองใชเวลานานสกเทาไรหนอจงจะสามารถเกบเงนซอของเลนชนทเขาหมายตาได โดยเฉพาะหนยนตสเงนตวนน กองเดนไปคดไปจนมาถงหนาบานโดยไมรตว เมอเขาผลกประตรวบานเขาไปกเหนพอกำลงกมหนากมตาทำอะไรบางอยางอย

“กลบมาแลวครบ พอกำลงทำอะไรอยเหรอ”ำลงททำำำอออะะะไไไไรรรรอออยยยเเเหหห อพอเงยหนาขนมายมแลวตอบวาวววตตตตออออบบบบวววาา

“ลกลองเดาดงเเเดดดดาาาาดดดสสวาพอกำลงจะเอาของพวกนไปทำอะไร””กองมองมมมมอออองงงสงของทวางอยเบองหนาพอ ซงมทงขดลวดขนาดตางๆๆๆ ตวนอตตตต กระปอง

นำอดลม เศเเเศศศศษษษเหลก ตะแกรงอะลมเนยม ฝาขวดนำอดลม หลายอยางและเศษวสดอกกกหหหหลลล “““ออม ไมรสครบ ผมเดาไมถกเลย” กองตอบ“เอาละ ม แลวลก กองไปอาบนำ กนขาว ทำการบานใหเสรจ แลวคอยออกมาดใหหหมมมมะ

จะเหนนนนนเเเองวาพอเอาของพวกนไปทำอะไร” งมอทใชแลวพอกเดนเขาไปหยบกระเปาเครออองงงงซอมแแแแแซซซมอปกรณตางๆ ในบานออกมา นนจากนนกจบวสดชนโนนเชอมตอเขากบชชชนนนน คำแลวกองออกมาหาพอ หนยนตเศษวสดทกองเหนเมอตอนเยนกลายเปนนนหหหหทสวยทยยททททสสดเทาทกองเคยเหนมา

“โอโห พอทำไดอยางไรครบเนย” บกองพดขณะจองหนยนตตาไมกะพรรรรบบบบ พพพพพออยนหนยนตใหกองพลางบอกวา

“สงของทกอยางรอบตวเราลวนมประโยชนและมคณคาในตวมนเอง ไมเวน“สสสงงงงขขของทกอยางรอบตวเราลวนมประโยชนและมคณคาในตวววมมมมนนนแมแตเศษวสดหรอขยะชนเลกชนนอย หากเราพจารณาใหดจะเหนถงคณคาของมนหหหหรรรรอออขยะชนเลกชนนอย หากเราพจารณาใหดจะเหนถถถงงงงคคคคณณ เรานกสามารถนำมาสรางสรรคใหเกดประโยชนได อยางเชนขยะตางๆ ทนบวนกจะยงมสรราาางงงงสสสสรรรรคใหเกดประโยชนได อยางเชนขยยยะะะะตตตตาาาปรมาณเพมขนจนกลายเปนปญหาขยะลนเมอง หากเรารจกแยกประเภทขยะอยางายเปปปปนนนนปปปปญญญญหหหาาาขขยยะลนเมมอองง หหหหาาาากกกกเเเเรรราารจเหมาะสม เรากสามารถนำขยะเหลานนมาใชใหเกดประโยชนอกครง ทเราเรยกวาการรยส และรไซเคลยงไงละ นอกจากชวยลดปรมาณขยะ ประหยดทรพยากรแลว ยงชวยลด

õô ËØ‹¹Â¹μ�¢Í§¡ŒÍ§

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ภาวะโลกรอนดวยนะ อยางเศษวสดทกองเหนเมอคร ตอนนกกลายมาเปนหนยนตตวนษษษววววววสสสสสดดทกองเหนเมอคร ตอนนกกลายมาเปนหนยนนนตตตตตตตตตตตศษวสดทกองเหนเมอคร ตอนนกกลายมาเปนหนยนตตวะแลวเหนไหม”

“จรงดวยครบ...เหเเเเหหหหหหมมมมอนทคณครเคยสอนเลยวา เราตองใชประโยชนจากวสดดเหเหลอใชใหไดมากทสด...ผผผผผผผมมมมเขาใจแลวครบ”ผ กองรบหนยนตตตตตจจจจากมอพอมาดใกลๆต เขาไมอยากจะเชอเลยวา เศษวสดซงดเหมอนไมมคาจะกลายมมมมมาาาาเปนหนยนตแสนสวยแบบนไดม มนดดกวาหนยนตทเขาตงใจจะเกบเงนซอเสยอก เมออออออพพพพอเหนวากองชอบหนยนตทพอประดษฐขนกถามวาอ

“กองอยากจะลอออออองงงงงงททำหนยนตเองดไหม เดยวพอจะสอนให”อ กองรบพยกหนาพพพพพพลลลลลลาางพดวาพ “อยากครบ แตผมจะทำไดหรอ”

“ทำไดส เรามารางแบบกนกอน แลวคอยมาดกนวาเราจะตองใชวสดอะไรบางงงงแแแแแบบบบบกนกอน แลวคอยมาดกนวาเราจะตองใชวสดอะไรบบบบาาาาาางงงงงงแบบกนกอน แลวคอยมาดกนวาเราจะตองใชวสดอะไรบางสแตวนนดกแลวตองรบไปนอนกอนกออออนนนนนน พพรงนเยนเราคอยมาชวยกนทำนะ”กอน เยนวนรงขน สองพอลกกชวยกนทำหนยนตจากเศษวสดอยางขะมกเขมนจนกชชชวววววยยยยยกกกกนนทำหนยนตจากเศษวสดอยางขขะะะะมมมมมมกกกกกเเเเขกชวยกนทำหนยนตจากเศษวสดอยางขะมกเขเสรจ แมหนยนตทกองทำขนเองจะไมสวยเทาทพอยเททาาาาททททททพพพพพพอออออททททำำำำวยเทาทพอ ยเทาหนยนตทกองเหนหหหรรรอออไไไมมมสสสสสววววยยยยยเเเเเเททททททาาาาาาหหหหหหนนยนยเทาหนยนในรานขายของเลน

แตกองกรกมนมาก เพราะมนเกดขนจากความคดและฝมอของเขาเอง... ขอบคณครบพอทสอนใหกองรคณคาของสงของเหลอใชตางๆ และทำใหกองภาคภมใจกบความสามารถของตนเอง...กองกอดหนยนตไวกบอกและยมอยางสขใจ พลางคดวาเขาจะชวนเพอนๆ มาประดษฐหนยนตเหมอนอยางทพอสอน ตองสนกแนๆ เลย...

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

·ÓμÒÁ¾‹ÍÂѧä§Å‹Ð¤ÃѺÀÙÁÔ㨨ѧ

àËç¹äËÁŋФÃѺ¹ŒÍ§æ Ç‹ÒàÃÒ¨ÐÀÙÁÔã¨á¤‹ä˹·Õè»ÃдÔÉ°�ÊÔè§μ‹Ò§æ ä´Œ´ŒÇ½‚Á×ÍàÃÒàͧ ¹Í¡¨Ò¡¤ÇÒÁÀÒ¤ÀÙÁÔã¨áÅŒÇÂѧ䴌

æ Ù °æ Ù

»ÃÐËÂÑ´ áÅÐä Œ 㪌ÇÑÊ´ØàËÅ×Í㪌 ãˌ໚¹»ÃÐ⪹� ÍÕ¡ ŒÇ¹Ðæ ÙÙ

‹

à´ç¡à»š¹ÍѹÁÒ¡ÁÕ¤ÇÒÁÃÑ¡´ÕÁÒáμ‹¡Óà¹Ô´ ¨ÐàÃÕ¹¨ÐàÅ‹¹¨Ð·ÓÊÔè§ã´ ¡çÁØ‹§ÁÑè¹·ÓãËŒ´Õà´‹¹. äÁ‹ÁÕ»˜ÞËÒÍØ»ÊÃäËÃ×ͤÇÒÁÅÓºÒ¡Âҡᤌ¹ã´ æ ¨Ð¡Õ´¡Ñé¹äÇŒ ä´Œ. à´ç¡àËÅ‹Ò¹Õé ¼Œ ÙŒ¼ ãËÞ‹¤ÇÃʹã¨áÅÐἋàÁμμÒà¡×éÍ¡ÙÅ»ÃФѺ»ÃФͧãˌ䴌ÁÕâÍ¡ÒʾѲ¹Òä»ã¹·Ò§·Õè¶Ù¡·Õè´Õ ·Ñ駴ŒÒ¹¡ÒÃÈÖ¡ÉÒáÅÐ Ôμã¨. à¢Ò¨Ñ¡ä Œà¨ÃÔÞàμÔºâμ໚¹¤¹´Õ¾ÃŒÍÁáÅÐ໚¹μÑÇÍ‹ҧᡋàÂÒǪ¹·ÑèÇä».

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนเสาร ท ๑๓ มกราคม พทธศกราช ๒๕๓๓

พระบรมราโชวาท พระราชทานลงพมพในหนงสอ “วนเดก” ประจำป ๒๕๓๓

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

˹Ùâ˹§¡Ñº¡ÅŒÒ Õ

ในหองเรยนชนประถมศกษาปท ๕ หนโหนงกำลงนงฟงคณครดวงแกวสอนวชาคณตศาสตรอยางตงอกตงใจ แตถงอยางนนเขากยงไมเขาใจสงทคณครสอนสกเทาไร

‘‘เเเฮฮอ...ทำไมวชานถงไดยากจงนะ’ ามมนงงโหนงคดพลางสะบดหวเพอขบไลคคคควววววาาาาามทเรมกอตวขนวขขขขนนนนนอออออยยยางชาๆ ากจะถามอะไรเมอคณครสอนจบและถามวามใครสงสยหรออออยยยยยาาาาากกกกกจะหรอไม โหนงจงยกจงยยยกกกกกมมมมมออออขขขนทนท ครยกมอขนถามเลยแตเมอมองรอบตวแลวเหนวาไมมมมมมมมใใใใใคคคคครรรรยกเขาจงไมกลาถามและเปลยนเเปลลลยยยยนนนนนเเเเเปปปปปนนนนนเเเเเกกกกาาาศศศรรรษษะะแแททนน ครดวงแกวเหนโหนงทำทาแปลกๆคคคณณณณคคคคครรรรรดดดดดวววววงงงงงแแแแกวจงถามวา “โหนงมอะไรจะถามครหรอเปลาจะ”

“เปลาครบ คอวาผมคนศรษะนะครบ” เพอนๆ ไดยนโหนงตอบดงนนกหวเราะกนคกคก

“เอาละ ถาไมมใครสงสยอะไร วนนกพอแคนกอน อยาลมกลบไปทบทวนบทเรยนและทำการบานดวยนะ”

“ครบ” “คะ” เดกๆ รบคำอยางแขงขน เนองจากโหนงไมเขาใจสงทเรยนในวนน เมอกลบมาถงบานเขาจงอานหนงสอ

õø ˹Ùâ˹‹§¡Ñº¡ÅŒÒ Õ

‹

เพอทบทวนทนท แตจนแลวจนรอดเขากยงไมเขาใจอยด“วา ยากจง แลวจะทำการบานไดยงไงละเนย” โหนงบนเสยงดงจนคณแมทนง

อานหนงสออยไมไกลนกไดยนจงเดนเขามาด“เปนอะไรไปหรอลก หนานวควขมวดเชยว”“กวชาเลขนะสครบ ยากมาก ผมไมเขาใจเลย ทำการบานกไมได ไมรจะทำ

อยางไรด”“แลวตอนเรยนลกไดถามคณครหรอเปลาจะ”“เปลาครบ กผมไมกลานครบ แลวกไมมเพอนคนไหนถามดวย ผมอายนะ กลวบ

เพอนๆ จะหาวาผมเรยนไมรเรองอยคนเดยว” โหนงบอกแมเสยงออย“อยาอายไปเลยจะ ถาลกไมเขาใจกควรจะรบถามคณครทนท ไมตองกลวเพอน

จะวาหรอก เอาละ วนนแมจะชวยสอนใหกอน แตคราวหนาลกตองถามคณครนะจะ”“ครบ ขอบคณครบแม”ณคคครรรรบบบบแแแแมมมม”””” แลวคณแมกชวยโหนงทบทวนบทเรยนในวนนแแแลลลววคคณแมกชชววยยโโโโหหหนนนนงงงงททททบบบบททททวววนบ จากนน

จงใหโหนงทำการบาาารรรรบบบบาาาานนนเอง เมอโหนงทำไมไดหรอไมเขาใจ มกอธบายใหมจนโหนงคณแแมมมกกกกออออธธธบหายสงสย แตกมบางหวขอทคณแมไมแนใจจงใหโหนงถามคณครในวนรงขนแแแแตตตตกกมบางหวขอทคณแมไมแนใจจงใหโหนงถามคณครในวนรรงงงขขขขนนนน เมอถงชวโมงคณตศาสตร งแลวถามคณครดวงแกวกใหทกคนนำการบานมาสสงงงแแแแลลลวาาาา “““การบานทครใหทำเมอวานน มใครสงสยหรอทำไมไดบางหรอเปลาจะ” ทกคนเดกกททททกกกกคตตตตาางนงเงยบ คณครดวงแกวเหนดงนนกคดวานกเรยนทกคนคงเขาใจดแลว ยงแตกกยยยยงงงทบทวนเรองเดมอกครงหนงกอนทจะสอนหวขอตอไป เรองทโหนงเขาใจแลว เขากเรยนนนไดอยางราบรน แตพอเปนหวขอใหม โหนงกเรมไมเขาใจอกครง

“ถาลกไมเขาใจ ลกตองถามเพอใหคณครอธบายใหฟงนะจะ” เสยงของคณแมสอนยงดงกองอยในห โหนงพยายามรวบรวมความกลาเพอทจะถามคณคร แตกลบรสกวาแขนของเขาหนกราวกบกอนหนไมวาเขาจะพยายามเทาไรมนกไมขยบเขยอน

“กลาๆ หนอยส ยกมอขนถามเลย” เสยงแหลมเลกแปลกหดงขนใกลๆ ตวโหนงมองหาทมาของเสยง แตกไมเหนเพอนคนใดหนมาพดกบตนเลย

“น ฉนอยตรงน” คราวนนอกจากเสยงแลว อากาศตรงหนาโหนงยงไหว

˹Ùâ˹‹§¡Ñº¡ÅŒÒ´Õ õù

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

öð ˹Ùâ˹‹§¡Ñº¡ÅŒÒ Õ

กระเพอมกอนทรางกลมปอมสขาวจะยนยมราอยตรงหนา“ธะ ธะ เธอ เธอเปนใครกนนะ”ะ โหนงถามตะกกตะกกดวยความตกใจ“ขอโทษททลมแนะนำตวไป ฉนชอกลาด เปนทตสขาวทคอยนะนนนำำำำตตตตตวววววไไไไไปปปปป ฉฉฉนนชอกลาด เเปปปปปนนนนทททททตตตตตสสสสสขขขขขาาาวท

ใหกำลงใจคนใหมความกลาามมมมมกกกกกลลลลลาาาทจะทำในสงทด การทเธอตงใจเรยนนนถอวาเปนสงทด ทททดดดดด แแแตถาเธอไมเขาใจสงทคณครสอน เธอกตองกลาทจะถาม อม อออออยยยยยามวลงเลอยเลย เดยวคณครกสอนเรองอนตอหรอก”ย

“ฉนฉฉฉฉนนนนนพพพยายามแลว แตมนยกแขนไมขนนะ”“““““ถถถถถาเธอไมถามฉนจะถามเองนะ” และกอนทโหนงจะหามทน กยกมอทตสขาวววววกกกกก

โหนงขนมนนนนมมมมมาาแลวพดกบคณครวา“““คณครครบ ผมยงไมเขาใจครบ คณครชวยอธบายอกครงไดไหมครบ”

คคคณครดวงแกวและเพอนๆ โหนงหนมามองโหนงดวยสหนาประหลาดใจเพราาะะะะะโโโโโไมเคยถาาาาาามมมคณครมากอน โหนงรสกวาใบหนาของเขารอนผาวไปดวยความอาย ตแลวแแแแแตตตคณครกยยยยมมมมมใใหเขาและบอกวา “ดมากจะทโหนงกลาถาม มเขาใจถานกเรยนคนไหนไไไไมมมมมมในสงทครสอนกควรถามครเหมอนโหนงนะจะ เอาละ เรามาเรมกนใหมอกครงนะ”สสสอออออนนนกควรถามครเหมอนโหนงนะจะ เอาละ เรามาเรมกนใหมอกครงงงนนนนนะะะะ โหนงรนนนงงงงงรรรรรสสสกวาการเรยนในวนนสนกมาก เรองไหนทไมเขาใจ ะคอยสะกดกลาดกกกกจจจจจะะะคใหเขาถาม เมอเขอเเเเขขขขขาาาายยกมอขนถาม ยางใหดจนเขาใจคณครดวงแกวกอธบายและยกตวอออยยยยยาาาาางงงงใใใคณครใจดและไมมททาวทททททาาาาาวววววาาาจจะดหรอรำคาญสกนด เพอนๆ บคณทโหนงมคำถามกมาขขขออออบบบบบคคคคคณมากมายใหคณครอธบายซำำำำ เพราเเเเพพพพพรรรรราาาาาะะะะะเเเพพพออนๆๆ ตางก มอนกนไมเขาาาใใใจจจเเเเหหหหหมมมมมอออออนนนนก แตไมกลาถามคณคร

“ถาโหนงไมถามคณคร เรากคงจะเรยนไมรเรองดวยแนๆ ขอบใจนะจะ” ไไไไ ตกตกเดนมาบอกกบโหนงพลางแบงขนมใหโหนงหนงชน

“ตอนแรกฉนกไมกลาถามเหมอนกน กลวคณครจะรำคาญและกลวพวกเธอจะหาวาฉนโง แตพอมคนคอยใหกำลงใจฉนกเลยกลาถาม” โหนงพดพลางขยบตาใหทตสขาวทนงยมแกมปรอยไมไกล

“ขอบคณมากนะ...” โหนงกระซบเสยงแผวเบา โดยมเพยงเขาและกลาดทตสขาวเทานนทไดยน

ทงสองยมใหกนอยางเบกบานใจ...

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

㪋...ÁÕ¤ÇÒÁ¡ÅŒÒàËÁ×͹â˹‹§...ÊØ´·ŒÒ¡çࢌÒ㨺·àÃÕ¹䴌 ´Õ

à ç¡æ ·‹Í§äÇŒ...μŒÍ§äÁ‹ÍÒÂáÅÐμŒÍ§¡ÅŒÒØ

à´ç¡æ ¶ŒÒÁÑÇáμ‹ÍÒÂËÃ×ÍäÁ‹¡ÅŒÒ¡ç¨Ð໚¹ÍØ»ÊÃä㹡ÒÃàÅ‹ÒàÃÕ¹¹Ð

ææ

‹

à´ç¡ä·ÂμŒÍ§½ƒ¡ÍºÃÁ¸ÃÃÁ¨ÃÔÂÒãËŒÊÁºÙó�¾ÃŒÍÁã¹μ¹àͧ ѡ䴌໚¹¤¹´ÕÁդس ÁÕ»ÃÐ⪹� áÅÐÊÒÁÒöÃÑ¡ÉÒμÑÇ

ÃÑ¡ÉÒªÒμÔºŒÒ¹àÁ×ͧãËŒ´Ó礧ÍÂÙ‹´ŒÇ¤ÇÒÁà¨ÃÔÞÁÑ蹤§μ‹Íä»ä´Œ.

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๒๑ ธนวาคม พทธศกราช ๒๕๓๓

พระบรมราโชวาท พระราชทานลงพมพในหนงสอ “วนเดก” ประจำป ๒๕๓๔

¹Ô·Ò¹àÃ×èͧ

á¡ŒÇãʤ¹ãËÁ

บานหลงเลกๆ และเกาจนโยเยหลงนเปนบานของแกวใส เดกหญงแกวใสอาศย อยกบตายายเนองจากพอและแมเสยชวตไปตงแตเธอยงเดก ตายายของแกวใสตองออกไป เกบของเกามาขายตงแตเชาจนคำ แกวใสจงตองอยบานคนเดยวเปนประจำ

“แกวใสไปเลนเกมกนเถอะ วนนเราซอเกมใหมมาดวยนะ” ะ จงโจ เพอนของแกวใสยนเรยกอยทหนาบาน

“จรงเหรอ ไปเดยวนแหละจะ” แกวใสวางการบานทกำลงทำคางอยไวบนโตะอยางไมสนใจ แลวรบวงออกไปพรอมกบจงโจทนท แกวใสไปเลนเกมกบจงโจจนคำจงกลบบาน เมอมาถงบานกเหนวายายกำลงทำอาหารเยนอย ยายเหนแกวใสกรองทกวา

“แกวใสไปไหนมาละลก แลวนกนขาวมาหรอยง”

öô á¡ŒÇãʤ¹ãËÁ‹

‹

“หนไปบานเพอนมาจะ ยงไมไดกนอะไรเลย หวจนแสบทองไปหมดแลว”“ถาอยางนนกรบไปลางมอแลวมากนขาวกบตายายนะ”“

เมอกนขาวเสรจ ยายกถามแกวใสวา “วนนมการบานไหม” แกวใสตอบวา “มจะ” ยายจงบอกวา“ถามกรบทำใหเสรจเสยแลวกเขานอนเลยนะ พรงนจะไดตนไปโรงเรยนแตเชา”

แกวใสจงขอตวเขาไปทำการบานในหอง สวนตากบยายกชวยกนลางถวยชามและเกบกวาดทำความสะอาดบาน ขณะทตากบยายกำลงทำงานบานกนอย แทนทแกวใสจะทำการบานอยางทบอกยายเอาไว เธอกลบอานหนงสอการตนทขอยมมาจากจงโจอยางสนกสนาน เมออานจบแกวใสกงวงนอน เธอจงเขานอนโดยทยงไมไดทำการบานใหเสรจ แกวใสหลบไปไดสกพกกรสกวามคนมานงอยขางๆ พลางพดกบเธอวา

“แกวใส ตนเถอะจะ ฉนจะพาหนไปดอะไรสกหนอย”ถออะะะจจจจะะะะ ฉฉฉฉนนนนจจจะะะพพาาหนไไไปปปดอะะไไไไรรสสสกกกหหหหนนนนออออยยยย” เมอแกวใสลกกกววววใใใใสสสสลลลมมตาขนกพบหญงสาวแสนสวยคนหนงกำลงจกำำำลลลลงงงงจจจองมองเธออย “มาเถอะ” หญงสาวคนนนเอนนนนเเเเออออออมมอมาจบมอแกวใส แลวพาแกวใสลอยลองผานาาาานนนนหหนาตางออกไปยงทองฟาทเตมไปดวยดวงดาว สกพกทงคกเคลอนทดวยความเรวทเพมขนเรอยๆ นจนแกวใสแทบจะมองไมเเหหหหนนนนภาพทอยรอบตว แกวใสรสกกลวจงหลบตาและจบมอหญงสาวลกลบไวแนน ไมนานนกกกแกวใสกรสกวาตวเองเคลอนทชาลงและหยดนงอยกบทในทสด

“ถงแลวละ ลมตาแลวมองลงไปในบอนนส” หญงสาวบอก เบองหนาของแกวใสคอบอขนาดใหญทมนำใสสะอาด แกวใสมองลงไปในบอนำกเหนภาพตากบยายกำลงชวยกนเกบของเกาทามกลางแสงแดดทรอนจด ทาทางของทงคดเหนอยลาจนแกวใสรสกสงสาร “โถ...หนไมเคยรมากอนเลยวาตากบยายตองทำงานหนกขนาดน” สกพกภาพของตากบยายกหายไปกลายเปนภาพของแกวใสทกำลงเลนเกมอยางสนกสนาน จากนนกเปลยนเปนภาพแกวใสกำลงอานหนงสอการตน แกวใสเหนภาพของตวเองกรสกผดละอายใจ หญงสาวลกลบทพาแกวใสมาพดขนวา

á¡ŒÇãʤ¹ãËÁ‹ öõ

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

öö á¡ŒÇãʤ¹ãËÁ‹

“ดตอไป ยงมสงทหนจะตองดอก” สกพกกมภาพตาของแกวใสไมสบาย ภาพยายนอนเฝาตาทโรงพยาบาล ภาพยายของแกวใสทตองทำงานอยางหนกแลวยงตองมาดแลแกวใสดวย ภาพยายของแกวใสไมสบาย ภาพแกวใสตองอยบานคนเดยว ในภาพนนแกวใสดเหงาและวาเหวมาก และสดทาย เปนภาพแกวใสในสถานรบเลยงเดกกำพรา“ฮอๆ ตากบยายของหนจะตองตายหรอคะ แลวหนจะทำอยางไรดคะ”

“ถาหากหนยงมวแตเลนสนก ไมรจกชวยงานตายาย ไมตงใจเรยนหนงสอ ไมชาสงทหนเหนกจะกลายเปนความจรง แตถาหนกลบตวเสยใหม ตากบยายของหนกอาจจะไมเปนอะไร เอาละ ถงเวลาทเราจะตองกลบกนแลว”ลลลบบบบกกกกกกนนนนนนแแแแแแลลลลลลววววว”””””

แลวหญงสาวลกสสาาาาววววววลลลลลลกกกกกลลลลบบกพาแกวใสกลบมายงหองนอนของเธอออ แกวใสนงคดทบทวนแแแแแแกกกกกกววววววใใใใถงสงทเธอเหนหหหหนนนนนน รไปเเเธธอรกตากบยายและไมอยากใหตากบยายตองเปนอะะะไไไไไไรรรรรรไไไไไไปปป ดงนนแกวใสจงสญงงงสสสสสสญญญญญญญญากบตวเองวา ตอไปนเธอจะชวยตากบยายทำงานและจะตงใจเรยนนนน

เชาวนรงขน แกวใสตนแตเชาโดยไมตองรอใหยายปลกเหมอนทกครง แกวใใใใสสสสรบรรรรบบบบบบททำการบานทคางอยจนเสรจ แลวชวยยายกบตาทำงานบาน อาบนำแตงตวกนขาวโโโโโโดดดยทยายไมตองคอยบอกคอยเตอน ยายกบตามองแกวใสดวยความประหลาดใจ แกวใสจงเขาไปกอดตากบยายแลวบอกวา “ยายจา ตาจา แกวใสขอโทษททำตวไมด ไมรจกชวยยายกบตาทำงาน ตอไปนแกวใสจะปรบปรงตวจะ จะตงใจเรยนและชวยยายกบตาะทำงาน แกวใสรกยายกบตานะจะ”

“ดแลวละแกวใส เหนหนคดไดอยางนยายกดใจจะ” ยายกบตาลบศรษะแกวใสและยมใหดวยความเอนด

นบจากวนนน แกวใสกทำตามสญญาทใหไว ยายกบตาตางกชนใจ ทงสามจง อยดวยกนอยางมความสขตลอดมา

ÊСԴμ‹ÍÁ (·Ó) ´Õ ᧤Դ

Í×Á...¹‹Òª×蹪ÁÍÍ¡·Õèà¸Í¡ÅѺμÑÇ ¡ÅѺã¨...ËѹÁÒ·ÓμÑÇ໚¹ËÅÒ¹·Õè´ÕáÅÐÁÕ¤ÇÒÁ¡μÑÞ�Ùμ‹Í¼ÙŒ ãËÞ‹

ÍŒÒÇ à´ÕëÂÇ ·ÓäÁ¹Ñè§Ë¹ŒÒàÈÃŒÒÅ‹Ð... ʧÊÒêÕÇÔμ¢Í§á¡ŒÇãʹ‹Ð

‹

¤Ó¶ÇÒÂÊÑμÂ�»¯ÔÞÒ³ขอเดชะฝาละอองธลพระบาทปกเกลาปกกระหมอม

ขาพระพทธเจา .................................................................................

ขอถวายสตยปฏญาณวา จะประพฤตปฏบตตนเปนเดกดมคณธรรม พรอมมงมนเรยนร และปฏบตตามหนาทของเดกอยางเหมาะสมและเตมกำลง เพอใหสามารถเรยนรไดอยางมคณภาพ และเตบโตเปนพลเมองดของสงคมและประเทศชาตตอไป

ดวยเกลาดวยกระหมอม ขอเดชะ

นองๆ คนไหนมเรองดๆ หรอมประสบการณทำความดมคณธรรม และอยากสงตอหรอแบงปนความดใหเพอนๆ ไดฟง สงความประทบใจ มาไดท http://www.moralcenter.or.th แลวเรองราวความดของนองๆ กจะเปนประโยชนตอเพอนๆ ดวย หลงจากเหนตวอยางและขอคดในการทำความดจากนทานแลว นองๆ อยาลมหมนทำความดกนนะครบ จะไดเตบโตเปนเดกด และเปนผใหญทดในวนขางหนา

อยาลม...“ทำด...ไมตองเดยว”

·ÕèÍÂÒ¡ºÍ¡àÅ‹Ò àÃ×èͧ´Õ

คณะอนกรรมการศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมอนกรรมการศนยสอนกรรมการศนย พฒนา งแผนดพฒนา งแผนดสำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน)สำนกงานบรหาสำนกงานบรห งคความร (องคกาคความร (องคก

๑. พลอากาาศเอกวรวทาศเอกวร ดศกดดคงศ ประธานอนกรรมการปรปร ๒. ศาสตรราจารยกตตคณสมนาจารยก คณสม อมรววฒนอ อนกรรมการ ๓. นายมงกกร ลวานชกล นช อนกรรมการ ๔. นายศรชชชย ครรตนสาค ตนกล อนกรรมการร ๕. ทนตแพทยยกฤษดายกฤษดา เรองอารยรชตตรองอารย อนกรรมการกรรมการกรรมกา ๖. นายทวศกด สสขรตนสขรตน การอนกรรมกาอน ๗. ผอำนวยการศนยสงเสสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมสงเสรมแ ฒนาพลงแผนดนเลงแผนลงแผ (นางสาวนราทพย พมทรพย)ทรพย)ทรพย) อนกรรมการและเลขานการมกา ๘. นายประกอบกอบอบ นวลขาวนวลขขานวลขา ผชวยเลขานการผชวยวยเลขานกผ ววยเลขานก

คณะทปรกษาพลอากาศเอกวรวท คงศกด ประธานอนกรรมการศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมรศ.บญนำ ทานสมฤทธ ผเชยวชาญ ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรมนางสาวนราทพย พมทรพย ผอำนวยการศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

คณะกรรมการโครงการนางวไลวรรณ ถกไทย ผอำนวยการฝายตดตามและประเมนนางสาวสขมาล มลวลย ผอำนวยการกลมงานยทธศาสตร ๓นายณฏฐบรรจง เดชวรยะชาต เจาหนาทระดบสง ฝายตดตามและประเมนนายประมวล บญมา เจาหนาทระดบกลาง ฝายสารสนเทศและเผยแพรนางอนสรณ ปทมะสงข เจาหนาทระดบกลาง ฝายตดตามและประเมน

คณะทำงานดานเนอหาและออกแบบรปเลมฝายรกลก พบลชชง เซอรวส บรษท รกลกกรป จำกด

¤³Ð¼ÙŒ¨Ñ´·Ó

·‹Ò¹¼ÙŒÊ¹ã¨ÊÒÁÒö Download ˹ѧÊ×ÍàÅ‹Á¹Õéä´Œ·Õèhttp://www.moralcenter.or.th, http://dl.moralcenter.or.th

ÇÑÂà´ç¡à»š¹àÇÅÒÊÓ¤ÑÞ·ÕèÊØ´·Õè¨Ð¢Ç¹¢ÇÒÂËÒ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁ´Õ ½ƒ¡ËÑ´´Ñ´¡ÒÂã¨ãËŒÁÕÇÔ¹ÑÂáÅÐÁÕ¤ÇÒÁÊبÃÔμÊÓËÃѺ¹Ó¾ÒªÕÇÔμãËŒ¡ŒÒÇä»ÊÙ‹¤ÇÒÁÊØ¢¤ÇÒÁà¨ÃÔÞ

áÅФÇÒÁÊÓàÃç¨μÒÁ·Õè¾Í㨻ÃÒö¹Ò

พระตำหนกจตรลดารโหฐาน วนท ๑๖ ตลาคม พทธศกราช ๒๕๑๕

พระบรมราโชวาท สำหรบพระราชทานลงพมพในหนงสอ “วนเดก” พ.ศ. ๒๕๑๕