ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE · • Kup książkę • Poleć książkę • Oceń książkę...

Preview:

Citation preview

• Kup książkę• Poleć książkę • Oceń książkę

• Księgarnia internetowa• Lubię to! » Nasza społeczność

Tytuł oryginału: The Heart of Yoga: Developing a PersonalPractice

Tłumaczenie: Krzysztof Krzyżanowski

Projekt okładki: workshop44.eu

ISBN: 978-83-246-5166-5

Copyright © 1995 T. K. V. Desikachar

All rights reserved. No part of this book may be reproduced or utilized in any form or by any means,

electronic or mechanical, including photocopying, recording, or by any information storage and retrieval

system, without permission in writing from the publisher.

Polish edition copyright © 2013 by Helion S.A.

All rights reserved.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej

publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserogra�iczną,

fotogra�iczną, a także kopiowanie książki na nośniku �ilmowym, magnetycznym lub innym powoduje

naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami �irmowymi bądź towarowymi

ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte

w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej

odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne

naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION

nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe

z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Materiały gra�iczne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock.

Drogi Czytelniku!

Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres

http://septem.pl/user/opinie/wserjoMożesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

Wydawnictwo HELION

ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE

tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63

e-mail: septem@septem.plWWW: http://septem.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Printed in Poland.

�3������45�

6,/2/#,&0"�7#�0/� ����������������������������������������������������� 8

3�+��'/0&�������������������������������������������������������������� 9

#� �� ��������������������������������������������������������������������

:�*"��"��/2&�4�"����!�"#$%&'&*$&��"� �����������������������������������;

5<=4>�I� 3��!��!����?�� ���������������������������������������������������������;;

� �� �/2&�@�"��&�"�+%&*+�%"�������������������������������������������������;A

� �� 3/�#�&0����&����"��/2"� �����������������������������������������������;9

� ;� <&#&���0��/%�0&%"&�&#&%� �������������������������������������������B8

� B� �#��/C%��-��/0&%"����&����"��/2"������������������������������������AA

� A� D/���"�&*���&#&%�������������������������������������������������������8A

� E� 3�&%&�&'&� �������������������������������������������������������������FA

� 8� 6&%�$����������������������������������������������������������������� ��;

5<=4>�II� <��<GD��������?������������������������������������������������������ ��9

� F� <�&0"#�&(���)���+&*"�'%"&�1�#��*�� ��������������������������������� ���

� 9� 5+�%��+/#�&0"&�1�HI&��� ��������������������������������������������� ��9

� ��� 40"&��"#�%"�����/��/(�-��-�.�0"�+"&%�'�"�/����0&%�'������������ ��A

� ��� :�*"��0�/-I"*+��H0"&�&� ���������������������������������������������� ��9

� ��� 40"&��"#�%"�����/��/(�-���&.�%&'�0/I%/H.� ������������������������� �;9

� �;� G'�#,�"���2/�*�*$�� �������������������������������������������������� �A;

� �B� +"�0" .���+�#+�)��%&�H*"�C*���/2"��������������������������������� �A8

� �A� �)C%��H*"�C�"��/2"� ��������������������������������������������������� �E8

5<=4>�III� ��?��G����3���JK�L�?�������������������������������������������� �8A

5<=4>�IV� ��?�JK�L�����D� ��������������������������������������������������� �BA

/�&������ ���#���M�)�,/0����+��&*+&%��0������#"1C*������������������������� �A9

/�&������ 5+������/�#�&0/0��#��0�%*���.0"*+�7� �������������������������� �E;

�,/0%"�� �������������������������������������������������������������� �EF

6� SPIS�TRE�CI

Krishnamacharya�podczas�swoich�setnych�urodzin;�towarzyszy�mu�Indra�Devi

B

�����:���6G������3��!��!����?�

�&�"�#�/#)-�'/C�'���/#��+�*�/-�*%/H.�sthiry�"�sukhi�@��I�'�%�)0�#�&,���*+��O

%/H*"�/�&+��/*+�*"&�I���/H*"�"��/'�/���(�&�0" *�*+�%%"�)0�%"�+- �%�*$��/�#��O

��*+%�2/���&����/0&%"&��/2"\��-��+"I�#��/0&.�"�� �sthirasukhi(�Jogasutry�/�0/O

,��1�#" ��/��" �%���0"+�"��/*$/�+1*���+�"%���#�"���'"�/I/2""��V"#�/�"&��&���&+����%&'��%/#+1*�2/

#" �%&��/0"��+*$%"�/*�&%����)I&�0 C���%&%� ����2/��,�2"��*"&,/�+0"%" �����#��0�0�2/�%��,/C�(

%&���)��'�#�/*+�0&�-)2�"#+%�����#"1*��2,)0�0 C&�0�*"12&�#" �0�2)� (��0/�+1*�%&��"#+%�

*/H���+��/'"%&�1*�2/��&�&#/I�/*$�/%%�(�&�%&�#+*+�*"����2/�-&I�&*$"'��#�/*+�0&�%&#+&�<"�'"&�

5"&,/�0 C&���#��0�#�&�*+&�1*/�'" ��"��"���I"�&�%��XsukhaY(�&-��#,�C�.��&�/�,/C���I&�-)#�0&

@�&����%/*+�H%"����#��/��/0"��%"/���0%��"�#/I"�%��XsthiraY(��+" �"�*+�'��'/C���/��"��&.�*&,1

<"�'" ��3/0"%%"H'����)-/0&.�0,1*+�.��&�"��0,&H%"���I�'�%�����I"�&�%/H*"�"�#�&,/H*"��/�%&O

#+�����&����"�0��/%�0&%"&�asan(�+&*$/0��1*��)0%/*+�H%"����0%/H.(�"C��/+0"�&%"����*$�*�*$

�/#+�����%&#�*/�&+�'%"���0�#",���

�-��/#"12%1.�sthir��"�sukh�(�%&#+&���&����&��/2"�'�#"�-�.��/+#1�%&�"��/-�+��+/�2&%"+/0&%&�

3/�/-%"���&��0��0#+�#��"*$�"%%�*$�#���&*�&*$�#�/���&%�*$�0�C�*"�(�0���+��&����.0"*+�%"&

asan�'&'���/�*+�%"�%"&�+��&�"'H���%���'�0��H*"/0�'��������/%����%���#���&*�"�)0�#�&%

�/*+1��/0���/��/%��*�&�%&#+���"#�/���0��&%���*$0"I"��,&H%"���I&��2/�0"��+&�/�*&,�'�%&#+�'

/�2&%"+'"����#��-&��+/���+��&�%&�@��/+0&I&�%&'�/%&��/#�0&.�#" ���/���/���/���%&��+)�

"��/+0"�&.�%&#+���+"&,&%"&�0�#�/#)-��/#�/#/0&%���/�%&#+�*$�'/CI"0/H*"�

�/+0)����&����"��/2"�0��,�2��/%*��*�"���+��#�&0"/%�*$�0�Jogasutrach��/��+"&,&%"��/���OHI&%���&�/�winjasa�krama��Krama�/+%&*+&�R��/�S(�njasa�@�R�'"�H*".S(�%&�/'"&#����+���/#���

wiO��,�'&*+��#" ��&�/�R0�#��*�&I%��#�/#)-S�����&�winjasy�kramy��/I�2&�%&���'(�"C�%"��0�#�&�*+&

�/���/#���0��/%&.���/��@��/0"%"�%�/%�#�"��/0&.�%&#�0��0,&H*"0�'��"���%���"�-�.�+��&I"+/O

0&%��0�/��/0"��%"�#�/#)-�

Winjasa�krama�/��/0"&�&�+&��'���&0"�,/0/�+/�2&%"+/0&%���H*"�C*����&����"��/2"���0/O

�+�%"���/�+"�I/%�2/�%&�#�/�%"��"�I/2"*+%�2/�*"12���+"&,&7���#���/�#�&0/01�"��1�0��/�+��"�0&C%�(

-���/�+�#�&.�+������/%*��*�"�-�+�0+2I ���%&��/(�*+��')0"'��/�.0"*+�%"��asan(�/�pranajamie(*+����C���#+*+��"%%�*$�+&2&�%"�%"&*$��<&*+�%&'��%&#+1���&���� �0�'"��#*�(�0���)��'�#" �+%&�O

����'�(�"�+'"��+&'��0��"���%����/%����%�2/�*�I����&#� �%"��0�-"��&'���+"&,&%"&(���)���- O

�1�%&#���/0&�+".������&I"+&*�"���2/�+&'"&��(�&��)M%"���#�/�%"/0/�0��/0&�+1�%&#�+��/0�/��'

0�%/�'&I%��C�*"���3&'" �&�'�����%&�(�"C�*/�+"�%%��.0"*+�%"��#��&0"&(�"C�%"��0�&*&'��0�'"��O

#*�(�0���)��'�+%&��/0&I"H'��#" �%&��/*+1�����3/��0�,�0�'���&����"��I�2&'��+'"&%/'�

�,�%%���/2"%�T&'&%&(�C��1*��0��&0%�*$�*+&#&*$(�'"&,��"���H��/0"��+"�.(�"C�-�+�winjasy%"��'/C%&�/#"12%1.�'"#��+/#�0&�0�0��/%�0&%"��asan�����&�winjasa�kramy� ��#���/C���*+%&

56 PRAKTYKA�JOGI

%"����I�/��&�/�0���*+%&��/��*+1*&�%&#+�����&����"��/2"(�&I���)0%"�C��&�/�0#�&+)0�&�/-��'�O

�1*&�*/�+"�%%��C�*"��

�-���/#��+�*�sthir��"�sukh��0�0��/%�0&%�*$�asanach(�%&I�C��%&��"��0��/0"��+"�.�#" (

0��&�"�#�/#)-���+�2/�/0&.�*"&,/(��'�#,�/�&+��0&2 ��/��&�"*$��+"&,&7���&I�C���&�C���/+0&C�.(

*+���&%&��/+�*�&�%"�#"��+��#/-1�-�+�/H���%"��I�-��,�2/���'"%/0����+��/��/0#�&%"&��&�"*$H

��/-I�')0�@�&�0�/-I"*+���&�"�2/�+&2�/C�%"&��/#+��&.�.0"*+�7�'&�1*�*$�%&�*�I����+�0�)*�O

%"���)0%/0&2"�/���*$��"�*"&,&�

Kontrpozycje

�/2&��*+��%&#(�"C��&C����+"&,&%"��'&��0&���+�I�&���@��/+���0%��"�%�2&��0%����/�0,&H%"��+���2/

�/0/����&��0&C%����#�(�-��0�H0"&�/'��#�/#)-�+0�&*&.��0&2 �%&�%&#+���+"&,&%"&��D�#"'��-�.

0�#�&%"��/��)C%".���������/+���0%��/����*$�%"��/C1�&%�*$(��&��&-��')*�0+'/*%".�����"��0O

#+��"���)-/0&.�+%����&I"+/0&.�������2"������+��&����0��/%�0&%"&�asan��C�0&'���)C%�*$

�/+�*�"(���)��*$�+&�&%"�'���#��+�)0%/0&C�%"���0�%��&I%�*$�%�2&��0%�*$������)0�%"���)O

��*$�#+*+�2)I%"���/�#/0%�*$�.0"*+�7���&�"��%����&I"+��1*����,&���%/#+1�%&+0 ��/%���/+�*�"

I�-�pratikrijasan��

<&�'"�'��#" �%&���+��,&��#�&%"�'�%&�2,/0"���"�I��/#)-��0"���+"(�"C�%"��-�,/-��0�#�&%"�

�/��0&.��/��/7*&��%"&(�2��-��%"��0��/%�0&%"����2/�0,&H%"��.0"*+�%"&�@�+%&%�2/���C��/�

%&+01��irsasany��+"�#" .�'"%���#�&%"&�%&�2,/0"���/��"��0#+&��+�*+(��&�1��/-"1��&%/(�-1�M���C

/#�&�%"&�0"�*+/�%&�*+�%%/H.���+����)�H*"�'�#�&.�@�"�*+��1�#" �+���'�-&��+/��/-�+����"����+�O

2/�/0��1�#" �0�C&��%�#�/#)-��/�0��/%&%"&�asany�@��/���/#���#�&�1�%&�2,/0"�(��/�*+�'���+�O

��0&�1�� �*+�%%/H.���/(�*+�2/�*+ #�/�%"��+&�0&C&�1���+�+��,�2"�/���#(��/�%�2&��0%��#����"�#���O

0&%����+�+�� ��/+�*� ��5$/*"&C�#�&%"��%&�2,/0"��'&��/�+�#�%���+"&,&%"���+" �"�/�0�)*�%"�

��&��*��%�*$���+�I�&�)0��+"&,&%"&�2�&0"�&*�"�%&�%&#+�/�2&%"+'(���+�%/#"��&�C��*&,��*" C&��I��+O

�"�2/�*"&,&�%&�#+�� ����%�01#�"��I�'�%����+�#�/#/0&%����#���/����+�'�0&%"&�#&'�����I�/�2,/O

0�(���'*+&#�'�0��&�"���#���&*�"�#�/*+�0&�%&�%"'�*&,&�%&#+&�'&#&��<���2/�0,&H%"���/0/����&�

0&C%����#�(�&-���/�0��/%�0&%"��#�&%"&�%&�2,/0"��+%����&I"+/0&.��0�%��&I%��%�2&��0%��#����"

����asany(�#�/#��1*�/��/0"��%"��.0"*+�%"&���+�0�&*&�1*���)0%/0&2 ����HI"�%"��- �+"�'����2/

�/-".(�'/C�'��+&*+1.�/�*+�0&.�+&0�/���2,/0�(�#+��&�'/C��#�&.�#" ��/��&�"'H�*+&#"��*$�/%"*+%"�

#�" �&�XI�-�*/�2/�#+&�@�#+��0%&Y��5/�0" *��(��� 2"�#+��%��'/21��I�*��#+�/�+�%"/'�I�-���+�O

'"�#+*+�%"/'(��*"#�&�1*���'�#&'�'�+%&����1*��#" �0�0%1��+�%"*$�%��0�(�*/�'/C����/0&�+".

�/���+��,&*+&�1*�2/�-)I����"�#����(�*/H��&�"�2/�+�&�+&�#" �*&,�"�'�*+ #�/���'(���)�+��+&%"��-��1

�C�0&%"���/%���/+�*�"�'&�1*�*$�%&�*�I��+�)0%/0&C�%"�������)0�#�&%"&�%&�2,/0"��

�"��#�&%%"���+'�#,&0"&'�#/-"�(��&��0"�I��#+�)��'/C��0�0/,&.���2/��/�+&����+"&,&%"��

,&H*"0����&����/0&%"��asan�%"��/2�&%"*+&�#" �����%"���/��/#�0&%"&�#" ���/���/���/���0�#��/O

% ��&�"�2/H�*�I���D�#"'���)0%"�C�0�)*".��/�#�&%�(�0���)��'���#��H'��0�#�&%"���/��1.�%&#+�

*/�+"�%%���+"&,&%"&(�%"��/�*+�0&�1*���+����'�C&�%�*$�-/I�#%�*$�#����)0�%&#+�����&����"�

3/��#+&�1*�+&2&�%"�%"���/%���/+�*�"(���+��/'%"&,�'�#/-"��"%����#��1*1�$"#�/�" ��D&'��0)*$

-�&*"(�&��"����-�I"H'���+"�.'"(�0�%&#+�'�/2�/�+"���/#,&�%"�+0��I��0�#/�&��&I'&��/�/#/0&�

D)��#�&�#+��-�&��+0��,��/0�&�+&.�%&#+����0)�*�(�"C�0"�(�0��&�"�#�/#)-�%&I�C��0#�"%&.�#" �%&��&�

��Prati�/+%&*+&�R��+�*"0S(�%&�/'"&#��kr��,�'&*+��#" ��&�/�R�/-".S�

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 57

0�#/�"����+�0&�@��+�*"I"H'��'��0" *�0�+0&%"�(�-���/�&+&,�%&'�� �#+��� ��/��+"H��&'" �&'(

�&��#" �+�%"�2/�%&-"�&I"H'�(��/�H�"�0��1*�R0#�"%&��#" (�0#�"%&��#" S��!/%"�*��/7*)0(�0#+��,�%&

�/���+�0/����&�&%"��#" �%&�2)� �-�,/�0+2I �%"����/#���@��"�������%&��*$*"&,�+��H.(�%"��0"�O

�+"&,(��&���/�/%&.���2/�0��&�"�#�/#)-(�C�-��%"��#�&H.����/-I"C��%"��-�,/�%"�/2/(���/�')2,-�

'���/')*(��&��0" *����%1,�%&���'���+�0"��%&��,�C#+1�*$0"I �

3/�/-%"����+��#�&0"&�#" �%&#+��.0"*+�%"��asan���"��0�#�&�*+��0��H.�%&���+�0/�@���+�-&

�&�C���'"�.�+�%"�2/�+��H.��!"����0��/%���'��#�&%"��%&�2,/0"�(��/0"%%"H'��-�.�0�#�&%"��-�+

��/-I�')0��/0�)*".��/�%/�'&I%����/+�*�"��&C%�(�-���I&�+�)0%/0&C�%"&�����asany�0��/%�0&.

�/%���/+�*� ��&�1��&��H0"�*&�XsarwangasanaY(�*/��/+0/I"�+'%"��#+�.�%&*"#��0�0"��&%��%&�#+�� �

I&��&C�����/+�*�"�'/C%&�+%&I�M.��/+'&"����/%���/+�*��(�0�+&I�C%/H*"�/����2/(�2�+"���/�&0"&

#" �%&�" *"���!"������I�/��/�0��/%&%"��asany�*+���'��%&�'"��%��#�" *"��0��&�"��H�*+ H*"�*"&,&(

'�#"'����)-/0&.�+�)0%/0&C�.������+���/'/*��pratikrijasany�@�&�0" *�%&���/#�#+�2/��+"&O

,&%"&(���)���+%����&I"+����0#�/'%"&%��+�&0"#�/��!/%���/+�*�1��I&�2, -/�"�2/�#�,/%��0���+)�

��#��,&2/�%��0�2" *"���/���,����%��%#�0%��0�2" *"��0���,��)0%/0&C�'���I&�/�'"&%����+���/O

'/*����/#��2/��/*$�I�%"&�#" ��/���+/����5�I�'�#�/#/0&%"&�pratikrijasan���#���/0�)��*"&,&��/

��2/�%/�'&I%�2/�#�&%��"����0%"�%"��#" (�"C�%"��0%/#"'��C&�%�2/�%&�" *"&��/��/I��%����/+�*�"

*+����C��/�*/�+"�%%�2/�C�*"&�

3�+�#��+�2&%"��+&#&����0/�&�"*$�#����)0�"��,/C/%&��/���&�"'��1��'�#��0�%*�&�asan�0�O

�/%�0&%�*$�0���&�*"�����%���#�#�"��/����%&�+�'��/�(�-��0��/0&�+".�0�C�*"��+&#&� �winjasakramy��<0"1+&%&�+��1�"��1�%"��#�&%%&�*+��%/H.��/0"%%&�-�.��)0%"�C�*+ H*"1�0��/%�0&%"&

�&C�����/����%*+���asany(�&�0�'"&� ���,�0��*+&#���&�C���I�'�%��'��/+0/���%&#+�����&����"�

Uk�adanie�sesji

3�+���+��'��#" ����&+(��&��'/C%&��,/C�.��/I��%���/+�*����0/�+1*���/����%*+1�#�#� ����/#)-(

0��&�"�- �+"�'���1��/+0"�&.(�+&I�C%����#��/��%&#+�*$�-�+�/H���%"*$��/��+�-(�*�I)0��,�2/���O

'"%/0�*$(�&��&�C���+"&,&7(���)���'&�1�%&#�1�".��/�+&�/7*+�%"���&�"����/�*�"�.0"*+�7��<�#�&0

�/+�*�"���+�2/�/0��1*�*$�*"&,/��/�2���0���%"#&�- �+"��#" ��)C%",�/����2/(���)���'&��/')*��/O

'�H�+&*$/0&.�*+��%/H.�0�#���&*�"�0�#�&0"&�1*���%&���)- �%&#+�"%��I�������#+*+��"%&*+���- �1

0�2I1�&,��.0"*+�%"&�'&�1*��%&�*�I���/')*�/#/-"��*"���"1*���%&�*$�/%"*+%1�-�+#�%%/H.�+��I&�O

#/0&.�#" ���+����)�H*"�'�#�&.�

L"*+-&�asan���#��/2�/'%&(��/�/-%"��+�&���#" �+��#+�1�0�2I1�&.�#���&*�&�%&���%����#"1C��(

��)������/�"#��1����&�"�#�/#)-�+&*+1.�0�-"��&%"���/+�*�"(���)���0,1*+�'��0�%&#+�+�#�&0�.0"O

*+�7\�L"#�&�'/CI"0�*$��/�0��/%&%"&�asan���#��%"�/2�&%"*+/%&�@�+&%"'��/��+�'���/�2�&%"*

�/��%*�&,��%&#+�2/�*"&,&(���2/�%"�+0��,&��I&#��*+%/H.�+&��0%"�%&'�%"�'&I�%"�#�/7*+/%1�I"*+O

- ��/+0"1+&7���/�/#/-&�0��/%��1*&�.0"*+�%"&�'�#"�+��*��/0&.(�*+��0�H0"��I������#��I��C�*"&

"�+&,/C/%�*$�*�I)0�I��"�����#��.0"*+�.�0"�I��asan(�*+��'/C������%"��%"�I"*+%�����+�-&���C��#�&O

I".(���)���+�%"*$��&���*+%"��0&����#1�+&*$/�����)C%�'�/#/-/'�- �1�/��/0"&�&.�/�'"�%%���/O

+�*������/���2�/%/�&����)0�'&��&���#+��0%"/%��%/2"(�C���/%"�*+%/H*"1�- �+"��0��/%�0&%"�

0"�I��asan�#�/�1*�*$����HI"�#�/��+�'��%&���+�*"0%��-"�2�%(�*$/*"&C-��%&��&%*��+��+��I&#��*+%�O

'"�"��/-�+���/+0"%" ��'"��/7*+�%&'"��/I%�'"(�"*$�2"-�/H.�#��&0"(�"C�+����#�����0����*$�/#)-

%"��- �+"��#�%#��0�,&�&.�+-���0"�I�"�2/�0�#",���0���2/�������/+�*�����#�%"����-&��+/�0"�I�

asan(�%"��'�#"'�����%&��0��/%�0&.�"*$�0#+�#��"*$����0"�I��0&C%"��#+����#���/(�-��+%&I�M.��"�O

��%��(�0��&�"'�'&��/�1C&.�%&#+&���&����&(�"��,/C�.�*"12��/+�*�"(���)���#��,%"�%&#+���/��+�-�

58 PRAKTYKA�JOGI

"��/+0/I"�%&'�/����.�0#+�#��/��/(�*/�%&I�C��/�%&I�M.�0�0��/%�0&%"��asan�����+��&�����/O

�/%�0&%"&���2/������0�-/�)0�%&�*+�*"�I�#�&%/0"�0&C%��M�)�,/�"%�/�'&*�"�

3�%���0��H*"/0���I&�%&#+�*$��+"&,&7�- �+"��+'"�%"&.�#" ��&C��2/��%"&���&��/*+1����0��/O

C�%"���&�"���"��"�'/C��-�.�����%�(�&I��"'�-&��+"���+&&0&%#/0&%&�- �+"��%&#+&���&����&�&���%O

��*+%����/2"(���'�I��"���- �+"�'���/+�'"�.(�0��&�"�#�/#)-�/-#��0/0&.�#&'�2/�#"�-"��"��&��+&

�&C��'��&+�'�+%&��/0&.�%&#+�0,&#%����%���#�&��/0���D"��#*�(�+���)��2/��/+�/*+�%&'���+"&O

,&%"&(�%"��#�&%%"��#" �+'"�%"&��3/0"��+'�(�C��0*+/�&��%&�0�� C�,�'��/I&%/�"�+���2/��/0/��

�+"H��&%/�%"��'/2 ��#"1H.�+��#��+�C/0&%�'"�%/2&'"����&�"���#���&*�"�- � �0��/%�0&.�.0"O

*+�%"&(���)����/+0/I1�'"��/+I�M%".�-/I1*1�*+ H.�*"&,&�����&0�+�%"��%&#+����/%��*�"���+����/+O

�/*+ *"�'�.0"*+�7�"��/0�&�+&%"����2/�+&-"�2��0���&�*"��"*$���0&%"&��/�%"�+0��I��"#�/�%��*+�%O

%"�����C�I"�#�/�1*(�0��/%&'��#�,/%�0���+)�(�-�+���/-I�'��'/C�'��#��&0�+".(�*+��%&#+���I�*�

"�'" H%"��%)2�#1�#+��0%�����2/�������+�*+��,&�0/�+&�0&C�.(���HI"���I�/�+0�&*&'���0&2 �%&

#�2%&,��0�#�,&%����+�+�%&#+��*"&,/��!"����+&*+%"�'��/-#��0/0&.����0��&�"�#�/#)-�"�- �+"�'�

��&0"�,/0/��#�&I&.���%���0��H*"&(�%&#+&���&����&�- �+"��'/2,&��/+0"�&.�#" ��&�(�-��+&��0%".

%&'�'&�#"'�'��/�+�H*"�

3�+���#�&I&%"��'��/����/+�/*+�%&%"&�#�#�"�0&��/���+�'&.�#" ��"I����/%����%�*$�+&#&���3�+��

0��/%&%"�'�asany����0%"�'��#" (�"C�%&#+��*"&,/���#��%&��/�2/�/0�����C�I"�%&���+��,&��#��)-�O

��'���&%/�%&��/+�/*+ *"���%"&�0��/%&.�#"&��#��+�C%�(�%"��+0�&*&�1*��0&2"�%&�#�&%�%&#+�2/

*"&,&�"�%"����+�2/�/0��1*�/��/0"��%"/�%)2(�'/C�'��,&�0/�#��/0/�/0&.��#+�/�+�%"&��/I&%�

N&2/�%&��/+2�+�0�&�0��/0&�+"�*"&,/�0�#�&%�2/�/0/H*"���/+�/*+�%&%"��.0"*+�7�/��0�2" .��/

��,��I�-�#�� �)0��)0%"�C�%"����#���/-��'��/'�#,�'���&#+1�#�#� ��/0"%%"H'��+&*+�%&.�/��%&�O

��/#�#+�*$��/+�*�"�@�asan(���+����)��*$��/*$�I&'��%&#+��*"&,/�0�%&���&I%��#�/#)-��/���+/��(

-1�M��&�"*$(��/�*+&#���)��*$��/�%/#"'���&'"/%&�I�-�%/2"����/%��1*�%&��/*+1����%&�,&�0"��O

#+��.0"*+�%"&(�'/C�'��#�/�%"/0/���)-/0&.�+0" �#+&.��/+"/'�����%/H*"�

��#�%���E���+��#�&0"&�%"���)���asany(�/����)��*$�'/C�'��+&*+�%&.�%&#+1�#�#� ��H�)�

��*$���/�/+�*�"�+%&������#" �tadasana�X�/+�*�&�2)��Y(�uttanasana�X#�,/%�0���+)�Y(�apanasanaX��+�*"12%" *"��/-��%)2Y�/�&+�0���/#�/0&%��0&�"&%��wadrasany�X�/+�*�"��"/��%&Y���&���#�%O���8�0"�+"'��+��/I�"��/+�*��(���)��*$�%"���/0"%%"H'���'"�#+*+&.�%&��/*+1����#�#�"�@�&�0" *

�irsasana�X#�&%"��%&�2,/0"�Y(�trikonasana�X�/+�*�&���)��1�&Y(�dhanurasana�X�/+�*�&�,���Y�/�&+halasana�X�/+�*�&��,�2�Y�

Rysunek�6.�Asany,�od�których�mona�zaczyna � wiczenia:�pozycja�góry�(1),�sk�on�do�przodu�(2),apanasana�(3),�wariant�pozycji�pioruna�(4)

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 59

Rysunek�7.�Asany,�które�s��zbyt�wymagaj�ce,�by�wykonywa �je�na�pocz�tku�sesji:�stanie�na�g�owie�(1),pozycja�trójk�ta�(2),�pozycja��uku�(3)�oraz�p�ug�(4)

Asany�'/C%&�0��/%�0&.�%&��0&�#�/#/-���>0"*+�%"����&I"+/0&%��0�#�/#)-�dynamiczny�/I�2&�%&��/0�&�+&%"��0��H*"&�0��&%1��/+�*� �"�0��H*"&�+�%"���0����'"��/��/0"&�&�1*�'�%&O

#+�'��/���*$&%"������+��&����'��/���#�&��*+%�����+�-"��&'���&%1��/+ �"��/7*+�'���1��&�

#&'/��&����+���+"&,&%"&*$���%&'"*+%�*$(����%&�C��+&'"&#���/+/#�&0&%"&�0�%"��#�&�1*�'���O

*$�(����+�'���'���&%1�asan����+�+�/���HI/%1�I"*+- �/���*$)0�����'�*+&#"��#���"&'��%&#+1

�0&2 �%&�/���*$&%"��I�-��/%����%�*$�*+ H*"&*$�%&#+�2/�*"&,&�X�0�%��&I%"��%&�/-��0����*$

*+�%%"�&*$�@��/�+&I�C����C�/��*�I�(�0��&�"'�0��/%���'���&%1��/+�*� Y��>0"*+�%"��0�#�/#)-

��%&'"*+%���/+0&I&�%&#+�'��*"&,����+�+0�*+&".�#" ��/�asany�0�#�/#)-�,&2/�%��"�#�/�%"/0��

<���2/��/0/���I��"�����#���/+�/*+�%&.�0��/%�0&%"���&%����/+�*�"�/���&�"���0,&H%"��'��/��(

&��/�"��/��)M%"�����)-/0&.����+�'&.��1�#�&��*+%"��

�%&'"*+%��.0"*+�%"��asan�%"�#"��+��#/-1�0"�I��"%%�*$��/�+�H*"���M'��%&���+��,&���/O

+�*��(���)���#�0&�+&�1��/*+1����1*�'���C����/-I�'�(�/�"I��'&�1�-�.����+�'&%��0�#�/#)-�#�&O

��*+%����+�+��,�C#+��*+&#���)0%"�C�/#/-��+&&0&%#/0&%��*+ #�/�0�&�&�1�0���,&�� �%&0���

#���"&%"&��0&2"�%&����+�'&%"���/+�*�"���+������#�&��*+%�'�0��/%�0&%"�(�+&'"&#��%&��&0�

��&*/0&.�%&���&%1�asan��"�/����0&.�����'/CI"0/H*"��>0"*+�%"��0�#�/#)-���%&'"*+%���&���%&'

0" �#+��'/CI"0/H*"�0��+"��+"%"���"��/0&%"&�/���*$��0��/%����%���&��"��*"&,&�"�+0" �#+&�"%O

��%#�0%/H.��+�#�"0&%�*$������)0����/%�0&%"��asany�0���%�#�/#)-�%"����I�/��,&�0"&�%&'

��+�2/�/0&%"��#" ��/�����%�*$��/+�*�"�#�&��*+%�*$(�&I���&�C��"%��%#��"������&%��.0"*+�%"��I�-

%&�&���'��#+*+�2)I%���"���%����<��0+2I ���%&����0,&H*"0/H*"��+"&,&%"&���%&'"*+%���/0"%%�

#�&%/0".��/�#�&0/01�*+ H.��&C����#�#�"��/2"�@�+&�)0%/�0���+��&����/#/-���/*+1����1*��(��&�

"�����-&��+"���+&&0&%#/0&%���

��#�%�"�F�/�&+�9��/�&+��1(�0��&�"�#�/#)-���&I"+/0&.���%&'"*+%��#��0�%*�����&�"I�#��&*�"

%�'���F�pa�cimottanasana�X#�,/%�0���+)��%&�#"��+1*/Y���#��0��/%�0&%&�0�#�/#)-�%"���+�O

�0&%�(�&�&������,�%%"���/��#+&�#" ��/'" �+���0/'&���+��#�&0"/%�'"���&�&'"(��/0�&�+&�1*

�"I�&��/�%"����%�*"12���*$)0�0����'"��/���*$�����HI"�*$*�'��.0"*+�.�#�,/%�0���+)����&I"+/0&O

%��#�&��*+%"��"����+�'&.�� ��/+�*� ���+�+��&�"H�*+&#(�0��/%��1*�#��" �0��*$)0�"�0���*$)0(�'&

�/�#�%#���I�/��/�/�"#&%�'��/0�C�����%&'"*+%�'���+�2/�/0&%"��*"&,&���&+�+���,�0�'�*+&#�

- �+"�'��'/2I"�#�/�%"/0/�0��,�C&.�I"*+- �/���*$)0�0��/%�0&%�*$�0���&�*"��#�&��*+%�2/

0��/%�0&%"&�asany����0�%*�&�+&���+�%�/0&%&�%&���#�%���%�'���9���#��-&��+"����/�#/0%&��>0"*+1*�0���%�#�/O

#)-�parswa�uttanasan��X0&�"&%��#�,/%��0���+)��%&�#�/�1*/Y(�0��/%���'��0��*$(���+�*$/�+1*

60 PRAKTYKA�JOGI

Rysunek�8.�Wykonywanie�w�sposób�dynamiczny�sk�onu�w�przód�na�siedz�co

Rysunek�9.�Dynamiczne�wykonywanie�parswa�uttanasany

/����&����"��0#+�2/��/����2"�2/(��/�*+�'�0���*$&'���/0"���+�(�+'"��+&�1*��/���/�����+�O

*"�2/��5/�&�1*�#" ��/���&������2"�2/(�%&-"��&'���/0"���+�(��/�*+�'�0���#+*+&�1*���(�0�&*&'�

�/��/+�*�"���+�*"���"��"I�&��/�%"���/0�&�+&'��� �#��0�%*� �X;�@���@�;�@��Y���&��/%"�*�0�&O

*&'���/��/+�*�"�0��H*"/0��(�0��/%��1*�0���*$��3�+��H*"����+�+�*&,1�#��0�%*� �X��@���@�;�@

��@��Y�0���&�*"���&C��2/�*��I���/�'%"���' *+1*&�'��/�&���%&'"*+%�2/�.0"*+�%"&�����asany�L"*+-&�������*�"�0��/%�0&%�*$��/�*+&#�.0"*+�%"&�'��/�1���%&'"*+%1�+&I�C��/��%&#+�*$

"%��0"��&I%�*$��/��+�-�����+��&�����/0�&�+&%"&�0���%�#�/#)-�#�,/%��0���+)��%&�#�/�1*/

'/C�'���/*+�.�+' *+�%"��%)2�I�-�0��&M%��/-*"1C�%"���I�*)0���&�"��#�'��/'��#�&%/0"1�#�O

2%&,(�"C�0���/*+�I"H'���/+&�%&#+��'/CI"0/H*"�@��/�&0"&�1�#" �/%�����%&��+-����)M%/(�-��')*

��&��/0&.�����&�/�"%�/�'&*� �/�+-I"C&%"��#" ��/�%&#+�*$�/2�&%"*+�7���&�"*$��&%�*$��/#�&�*+&

%&'�%&#+�/���*$(���+��&+��1*�/��/0"��%"/�0*+�H%"�(�"C��/#�0&'��#" �+-����&I��/���&����C

0*+�H%"���0#�/'"%&,�'(��/�)�"���#��H'��0�#�&%"��#�/�/�%"���/�1C&.�+&�%&#+�'�/���*$�'(

+%&�����'��#" �0�2�&%"*&*$�%&#+�*$�'/CI"0/H*"��"+�*+%�*$���*$0"I"(�0���)����'�#"'��0��/O

%&.�/���*$�0�#�/#)-�20&,�/0%��"�%"���/��&�"'�����+�'&.���I"�&�%�2/(��)0%/'"��%�2/��M0" O

����/0&�+�#+1*�2/�/���*$&%"�(�%&I�C����+��0&.�0��/%�0&%"���&%���#��0�%*�"��X3&'" �&�'�(

C��0���+��&�����/+�*�"�&#�'����*+%�*$��/0"%%"H'��0��/%&.�"��%��*+%1�I"*+- �/���*$)0�%&

�&C�1�#��/% (�0" *��I&%��1*�'/'�%��+&�/7*+�%"&�.0"*+�%"&(�-"��+'��� ��0�#�" ��/���0&2 Y�

��/�%"/0/�- �+"�'��-��/0&.�0���+�'&,/H.��/+0&I&�1*1�%&�+0" �#+&%"��I"*+-���/0�)�+�7

�I&��&C����asany���HI"�#�&��*+%�����+�'�0&%"���&%����/+�*�"�'&�#�&%/0".��I�'�%���,�C#+�2/�*"12�(��/-��'

�/+0"1+&%"�'�- �+"��0*+�H%"��#+��.0"*+�%"������0�#�/#)-���%&'"*+%�����C�I"��/%����%&�asana

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 61

#�&,&�#" �%&#+�'��,�2/���'"%/0�'�*�I�'(�%&�#+�-*"����/��+�'���/7(�0��/%��1*�������%&'"*+O

%��0&�"&%����!/%���/+�*����)0%"�C��/0"%%/�.0"*+�.�#" �R0���*$�S(�&-��+'%"��#+�.���+��/��/O

0#�&0&%"&�0�*"�I��%/0�*$�/-#+&�)0�%&�" *"&�

Przyk�ady�w�a�ciwych�kontrpozycji

!"I�&�%&�-I"C#+�*$�&�&�"�)0�'&�+&�+&�&%"���/�&+&.(�0��&�"�#�/#)-�0���&���*���/2"��C�0&'��+&O

#&����)0%/0&C�%"&������)0���+���/'/*���/%���/+�*�"�

�&����C�0*+�H%"���0#�/'"%&,�'(��&�"���+"&,&%"&�- �1��/%"�*+%�(�&-����+�*"0�+"&,&.������/'

#�&%"&�%&�2,/0"��X� �#���&*� ���+��#�&0"&���#�%�����Y��3/%"�0&C��irsasana�2�/'&�+"���C/�%&O

�" *"&�0�/�/I"*&*$���+�C&(�/#/-��'&�1*��#,&-���I�*��- �1�+&��0%��*$*"&,���+���,%".�� �asan��/%���/+�*�1�/��+"&,��1*1�%&�0#�/'%"&%�����/%�*"&,&�������*+%�'��/+0"1+&%"�'�- �+"��0��&O

�"���#���&*�"�apanasana�X�Y�

Rysunek�10.�Kontrpozycje,�które�mog��towarzyszy �staniu�na�g�owie:�apanasana�(1)oraz�pozycja��wiecy�(2)

�&�/��+���,%"�%"��#�&%"&�%&�2,/0"��%&I�C���&�C��0��/%�0&.��/+�*� �H0"�*�(�*+�I"�sarwanga�san��X�Y(�+'%"��#+&�1*1�/-*"1C�%"�(��&�"�'���/��&0&%&���#��#+��&��3/%"�0&C��/�.0"*+�%"��#&'/

0�#/-"����#��-&��+/�0�'&2&�1*1�#�&��*+%1�asan�(�/%/��)0%"�C�0�'&2&�#�/#/0&%"&��/%���/+�O

*�"(���)�1���#���/-�&�XbhudangasanaY����2/��/�+&���#��0�%*���#�,&�&�1*��#" �+�%&#� ���1*�*$

�/�#/-"���/+�*�"�"�pratikrijasan��/�0&C%���I�'�%��%&#+�����&����"�

��#�%��������+��#�&0"&��/%���/+�*��(��&�"��'/C�'��#�/#/0&.�0���+��&����#�,/%��0���+)��

��HI"��/�0��/%�0&%"�������/+�*�"�*+���'��%&�" *"��0�%/2&*$(���+��&�%&�- �+"��utkatasana(�*+�I"�/+�*�&���+�#,&�X�Y���akrawakasana�X�Y�'/C��%&'��/')*(���C�I"�#����"�'�uttanasany���#��-)I�I�*)0�@�*$/*"&C���&0�/�/�/-%"��0�#�&�*+���/���/#�����+��H*"���/��awasany(�*+�I"��/+�*�"%"�-/#+*+��&�X;Y����#�%��������&+�����"I�&�asan�0�&+�+�/��/0"&�&�1*�'"�"'��/%���/+�*�&'"�

���'�'"��#*���/0"%%/�-�.���C��&#%�(�"C��/+#1�%&���&����&��/2"�%"����#���+"&,&%"�'�%&�*$�O

-",���&�",(��/0"%%&�%&�/'"&#����+�'&.�#" ��/%����%�*$�+&#&���3/%"C���+%&����1�#" ���2�,�(���)��

�/'/21�%&�&.�%&#+�'��/#�%" *"/'�#�%#/0%���#+�&,�

62 PRAKTYKA�JOGI

Rysunek�11.�Kontrpozycje�pasuj�ce�do�sk�onu�w�przód:�pozycja�krzes�a�(1),� akrawakasana�(2)oraz�pozycja�nieboszczyka�(3)

� <&*+%"��0�'"��#*�(�0���)��'�#" �+%&�����#+�

� �&��/*+1����#�#�"�0��/%&���/+2�+�0� �"��/+I�M%"��*&,��*"&,/�

� 3�+���0��/%&%"�'��&%���asany����0%"��#" (�"C�+%&#+��&#��1*1��/�%"����/%���/+�*� �"��/O

��&�"#+��1�+��&I"+/0&.�

� <&%"'�+��*�����#+�#" �%&�#�&��*+%�����+�'&%"���/+�*�"(�0��/%&���1�0�#�/#)-���%&'"*+%��

� ��/%����/%���/+�*� �-�+�/H���%"/��/�+0"1+&%���+�%"1�2,)0%���asanie�

� G��0%"��#" (�"C�pratikrijasana���#����/#�#+&�%"C�#&'&��/+�*�&�

���)-��'��0��&H%".������2�,��%&���+��,&�+"���0)*$�#��0�%*�"�/�&*+&�1*�*$���/#���asany���/(*+��/�"#�0&%�����#+���2"��/+�*�"�- �1��/�+�#�%���I&��/%����%���/#/-�(�+&I�C��/��0"�I��*+�%O

%"�)0�@�0,1*+&�1*�0��/��/%#����*� �"�2" ��/H.��� 2/#,��&(�&��&�C���I&#��*+%/H.�%)2�"�-"/����

3/��&����'��+&���+�%�/0&%��#��0�%*���0�,1*+%"�� �&�/���+��,&��(�+&�,&�&�1*(� "C�#�&�&%%"�

#�/%#���/0&%��+�#�&0�.0"*+�7�- �+"���/�&#/0&%���/�%&#+�*$�"%��0"��&I%�*$�*�*$(�&��&�C�

�/%����%�*$�*�I)0�

��#�%����;���+��#�&0"&���)��"���,&���/+0&I&�1*��0��/%&.�pa�cimottanasan�(�*+�I"�#�,/%0���+)��%&�#"��+1*/���/+�/*+�%&'��/��samasthiti(�&�0" *��/+�*�"�2)���X�Y(��&��-��%&0"1+&.

�/%�&���+�%&#+�'�*"&,�'�"�/���*$�'��3/��'��/+2�+�0&'��#" (�0��/%��1*���%&'"*+%"��utta�nasan��X�Y�"��/0�&�+&�1*��"I�&��/�%"���/�.0"*+�%"����&�"�#�,/%��/��"��0#+���I�'�%����+�2/�/O

0&%"&��/�pa�cimottanasany���&#� �%�'���/�"�'���#��0��/%&%"��parswa�uttanasany�X;Y(���+�*+�'��/���'���'���&�"���+"&,&%"��*+���/��/�%"�(�%&��"��0����+�'��1*��/+�*� ���+�+� ����%

0��*$�"�0���*$(�&��/��'�+0" �#+&�1*�I"*+- �*��I"�/���*$&%"&��/��0)*$(���+�*$�"�0��/7*��*+��O

��*$��3/0�&�+&'���/�%"�#�'����*+%��.0"*+�%"��0�/�0�/�%1�#��/% (�&��+" �"�*&,�'����'��+&O

-"�2/0"�#�/�%"/0/��/+*"12&'��%/2"���&�/��/%���/+�*� ��/���*$��+"&,&7�#�/#���'����%&'"*+%�

0&�"&%�� akrawakasany�XBY(��&��-��%"��0%/#".��/��/I��%�*$��/+�*�"�C&�%�2/�#�" *"&���&#� �%�'

��/�"�'���#����)��"�/��/*+�%���0��/+�*�"�%"�-/#+*+��&�XAY�

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 63

Rysunek�12.�Pi� �podstawowych�asan�(1)�oraz�odpowiadaj�ce�im�kontrpozycje�(2)

���'�'/'�%*"����#��H'����C�2/�/0"(�-����+��H.��/���%���(��/���)��2/�+'"��+&I"H'�(�*+�I"

pa�cimottanasany�XEY���&��"��0�0��/%���'���1���%&'"*+%"�(��&��-����+�2/�/0&.�#" ��/���+�O

� *"&��&�"����/+�*�"�#�&��*+%"�(�&��&�C���/*+�.(��&�1��/I �0���'�.0"*+�%"��/�2��0&�/���*$�����'

*�I��0�*"12&'��#" ��/�2)��(�%&-"��&�1*��/0"���+&(�&�0�&+�+�0���*$�'��/*$�I&'��#" ��/���+/���

����%�+�'/CI"0�*$�#*$�'&�)0��/#� �/0&%"&�0���+��&��������asany��/����+�'�0&%"��H0"&�/O

'/H*"���+��,�0���/0"���+&�0���I%���*+ H*"��,�*(��"����#" ���/#����'�(�&��/��'�0�&C�%"����*$�

-�+�*$&�0��"���%����� 2/#,��&(�2���0���#+*+&'���/0"���+��"��/*$�I&'��#" ��/���+/��(�%"�

��&*1*���+����'��/+*"12%" *"&��3/�0��/%&%"��pa�cimottanasany�0�#�/#)-���%&'"*+%�(���+��O

'���'��� ��/+ �#�&��*+%"��%&��"I�&�/���*$)0�X8Y(�+0�&*&�1*��0&2 �%&�#�2%&,��0�#�,&%��+&O

�)0%/���+�+�*"&,/(��&��"���+�+�/���*$�

64 PRAKTYKA�JOGI

Rysunek�13.�Zestaw� wicze��rozgrzewaj�cych�oraz�kontrpozycji�towarzysz�cych�wykonywaniu�sk�onuw�przód�na�siedz�co

Dwipada�pitham�XFY�'/C��#�&%/0".��/%���/+�*� ��I&�#�,/%��0���+)�(��/+0&I&�1*�/�0/�+�.

-"/��&�"�+�)0%/0&C�.�2, -/�"��+2" *"���� 2/#,��&��5&,��/�"#&%��0�C���*"12�.0"*+�7��/7*+�'�

�,�2"'�/��/*+�%�"�'�0��/+�*�"�%"�-/#+*+��&�X9Y�

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 65

!/I��%&�#��0�%*�&�asan�#�&%/0"���+��,&�(�0��&�"�#�/#)-��/+#1�%"��.0"*+�.��/+�*���-&+��1O

*��%&�0�2" *"��0���,��6�+�/��/0"��%"�2/���+�2/�/0&%"&�"��/%���/+�*�"���2/��/�+&����+"&,&%"&

'/21���/0&�+".��/�#���*+)0(�-)I��"�"%%�*$���/-I�')0���+���2�asan�+&���+�%�/0&%��%&�"I�O

#��&*�"��B�+&��0%"&�/��/0"��%"����+�2/�/0&%"��"��/'��%#&*� ��I&�0�2" *"&�0���,�0��/+�*�"

H0"��#+*+&(�*+�I"��alabhasany�

66 PRAKTYKA�JOGI

Rysunek�14a�/�14b.�Sekwencja� wicze��wprowadzaj�cych�do�pozycji��wierszczaoraz�stosowne�kontrpozycje

#+�#��"���I�'�%�������#��0�%*�"�0��/%�0&%��#1�0�#�/#)-���%&'"*+%����/+2�+�0�&�X�Y

�/���/#���.0"*+�%"��'&�1*��%&�*�I���/,1*+�%"����*$��"�/���*$&%"&����C����&��+&*+�%&'��,&2/�O

%"��.0"*+�.��I�*�(�2��C��%/#+�%"���&'"/%��/0/�����%"�0"�I�"���*$��� 2/#,��&���&#� �%�'

��/�"�'���#��/�'"&%&�apanasany�X�Y��/'&2&�1*&��/+I�M%".�/�/I"*����+�C&��3/��'��/%/0%"�

0��/%���'����I"�&�%��0�2" *"��0���,�+%&%��+��"��0#+�2/�.0"*+�%"&(���'��&+�'����%&��+2"%&O

'��%/2"�0��/I&%&*$�X;Y�

Dwipada�pitham�XBY��/�.0"*+�%"��0�'&2&�1*��0" �#+�2/�0�#",����3�+����2/�0��/%�0&%"�

%&I�C����)-/0&.�+��&C��'�0��*$�'��%/#".�#" �/��/-"% �0�C����D" H%"���I�*)0�+���0%/H*"1�'&�1

���#�/�/���&*�(�*$/*"&C���#�/%��1�0#�&�*"�'�0�%"�&�1*�'�+�#",��%)2��3/�0��/%&%"�������/+�*�"

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 67

%&#� �������)��"�/��/*+�%���XAY��&�"&%�� akrawakasany�XEY��/'/C��%&'��/+-�.�#" �%&�" *"&(

��)���'/2,/�#" �%&2�/'&�+".�0���I%���*+ H*"���,/0"&��/�*+&#�0��/%�0&%"&�dwipada�pitham�

!/I��%�'���&��'���+�2/�/0&%"&��I�*)0�- �+"����/#�&�/�'"&%&�bhudangasany�X8Y����/7O

*����#��H'��2/�/0"(�-��0��/%&.��/�#�&0/0��0&�"&%���alabhasany�XFY��D" H%"���I�*)0�'�#+1

���&+����+�'�0&.�+&�)0%/�%/2"(��&��"���,)0��3�+�2/�/0&I"H'��#" ��/��&�"���#���&*�"(�0��/%��1*

0#+�#��"��0*+�H%"��#+��.0"*+�%"&�

3/�0��/%&%"���alabhasany���+1�+&'���/I��%����)��"�/��/*+�%���+��+2" ��'"�%/2&'"�"�#�/O

�&'"�/�&���'"�%&��/�,/C��X9Y(��&��-���/+I�M%".��I�*���Pratikrijasan�(�*+�I"��/%���/+�*�1(��I&�alabhasany� ��#��apanasana�X��Y(���+�%/#+1*&�/��� C�%"��/�/I"*/'���+�C&��5&,&�#��0�%*�&

�/7*+��#" �/��/*+�%�"�'�X��Y�

Oddech

!"����0��/%���'��asany(�'/C�'���,&H.�%&*"#��%&��/+'&"���&#������0��*$��"�0���*$�������O

*$&%"��'/C�'���/�+"�I".�%&�*+������I�'�%��

� 0��*$(

� 0���*$(

� +&��+�'&%"���/0"���+&��/�0��*$�(

� +&��+�'&%"���/0"���+&��/�0���*$��

<&��+�'&%"��/���*$��+&#�/#/0&%���/�*+&#�0��/%�0&%"&�asan�+0" �#+&��������0�0/,�0&%�

��+�+��&%1��/+�*� ��3�+���H.'�(�"C��/��*+&�%&'��/*+�*"��*" C�/H*"�0����/%"��-�+�*$&(�&�*$*1*

�/*+�.�#" �IC��(�+��*��/0&I"H'��#" ��/.0"*+�.�#�,/%�0���+)��%&�#"��+1*/��D/C�'��0��/%&.��

asan��0�%&���/#�#+��#�/#)-(�&�0" *���%&'"*+%"�(�0����'"��#�/�/�%�2/�/���*$&%"&���%%1�'/CO

I"0/H*"1���#��#�,/%�0���+)��%&�0���*$��X�&���&���/-"'���/�+&+0�*+&�Y(�*/�#��������%&*"#�"�'

%&�-�+�*$�@�+&'"&#�����%&��/���&+���%"�H.�#" �0�2)� (�'/C�'���/+/#�&.�0������/+�*�"�"�%&��"I�&

#���%���/0#��+�'&.�/���*$��<&��+�'&%"��/���*$&%"&��/�0���#+*+�%"���/0"���+&�0+'&*%"&

�+"&,&%"���&%���asany�0�/�/I"*&*$�-�+�*$&���%&I/2"*+%���/#� �/0&%"���/�0��*$��+0" �#+&

+��/I�"�0�,�0�%"���)��*$��/+�*�"�%&����/%��I&��"��"��#"/0�����&�/���&���*+%1�+&#&� �/-/0"1+�O

�1*1���+��0��/%�0&%"��asan�'/C�'����+��1.(�"C

� �&*"#��%&�0��,�C�%"��0��*$��"��/0#��+�'&%"��/���*$���/������&+"��0+'&*%"&�0�,�0

�&%����/+�*�"�%&�/�/I"*���I&��"��"��#"/0���

� 3�+��,�C&�1*�0���*$�"�+&��+�'��1*��/�%"'��/0"���+�(�0+'&2&'��/��+"&,�0&%"��asany%&����/%�-�+�*$&�

� 3/+�*���-&+��1*��%&�#�,/%"��0���+)��%&�&�1�#" ��/�+&��+�'�0&%"&��/0"���+&��/�0���O

*$�(�%&�/'"&#��0#+�I�"�2/��/�+&���0�2" *"&�0���,�0#�),2�&�1�+�0#��+�'&%"�'�/���*$�

�/�%&��,%"�%"���,�*�

3�&����&�0��,�C&%"&�0���*$��I�-�+&��+�'�0&%"&��/0"���+&��/������&+"��/���*$&%"&�%&O

+�0&%&���#��0�#&%#���*"��langhana(�*/��,�'&*+��#" ��&�/�R�/H*".S�I�-�R/2�&%"*+&.S��Langhana

68 PRAKTYKA�JOGI

0#�"��&���/*�#�0���)C%"&%"&(��+"&,&���C�%&�/�2&%"+'�/*+�#+*+&�1*/��/��+�+�/C�0"&%"��/�2&O

%)0�0�0% ��+%�*$(�#+*+�2)I%"����*$�+%&����1*�*$�#" �0��&'"��-�+�#+%������HI"���/H�'&���/-I�O

'��+I/�&I"+/0&%��0���+�#��+�%"��/%"C�����+��/%�(���&����/0&%"��langhany�'/C��'"�.��/-�/O

*+�%%��0�,�0�%&���2/�*"&,/�

3�+��,�C&%"��0��*$��-1�M�+&��+�'�0&%"���/�%"'��/0"���+&�/���HI&%����#���&�/�brimhana(*/�%&�I��"�����+��,�'&*+�.��&�/�R�/+#+��+&.S��3�&����/0&%"��brimhany�0�,�0&�%&�*"&,/��/+O

2�+�0&�1*/�"��%��2���+��1*/���I�'�%���brimhany��/0"%%��-�.�0,1*+/%���/���&����"�0�#���O

&*�"(�0���)�����&%���/#/-"��-�&������%��2""��*+�H%"��#+�'���&��'��/0"%%&�-�.����%&��%&��&

0��,�C&%"&�0���*$�(�2��C�%&�'"&��%"��#�%" ��2/�/2%"&�'/C��#��&0".(�"C��%��2"&���+��'"�

%"��/�+�#�%1��/�' ���-����+��1.��/(�*/���#��%/0��XH0"�C1��%��2" Y(�0*+�H%"���'�#"'���/+-�.

#" ���2/(�*/�#�&���"���C�%"���+��&�%��

��#�%����A����+�%�����+&#�/#/0&%"��"��"�langhany�"�brimhany�%&�2��%*"��asan��3/+�*�&�0/O

�/0%"�&(�*+�I"�wirabhadrasana�X�Y(�+�#&'���#0���%&�����'&�/��+"&,�0&%"��+-I"C/%���/�brimhany���HI"�- �+"�'��0��/%�0&.��1�+���+��,�C/%�'�0��*$�'(�&�'/C��%&0���+���)��"'�+&��+�'&O

%"�'��/0"���+&��/������&+"��/���*$&%"&(����������2/�.0"*+�%"&�- �1���#+*+��'/*%"��#+�����,/%

0���+)��%&�#"��+1*/�X�Y���#��+��/I�"��/+�*�1(��/���)����%&���&I%"���&#����+&#&�&�langhany��3/O��+�+�#�/�/�%��"��/0/I%��0���*$�/�&+�0#��+�'&%"��0�'"&� �'/CI"0/H*"��/0"���+&���+����/O

I��%�'�0��*$�'(�0+'/*%"'��#����"�����asany�

Rysunek�15.�Brimhana�(wstrzymanie�powietrza�po�wdechu)�wykonywana�w�pozycji�wojownika�(1),langhana�(zatrzymanie�oddychania�po�wydechu)�zastosowana�w�po��czeniu�ze�sk�onem

w�przód�na�siedz�co�(2)

�&I�C����+�'&.�#" ����%���0&C%���+&#&�� ���C�I"�0#��+�'&%"��/���*$&%"&�+'%"��#+&�*+&#

��0&%"&��/I��%�2/�0��*$��I�-�0���*$�(�%&I�C��+��+�2%/0&.�+��&�"�2/��/#� �/0&%"&���/�+%&�(

C��%"����#��H'����#+*+��2/�/0"��/��&�"�2/��+"&,&%"&�"��/0"%%"H'���/*$/�+".��/�%"�2/�#�/�%"/0/�

3&��+1*�%&�#���&*� �+���%����0"�+�%"&���,&�����1C�%"&(�%"���/0"%%/�#" �0#��+�'�0&.�/�O

��*$�(���HI"�'&'���/�*+�%"�%"&�+�%&2,�'�0+�/#��'�� �%&��3�I#�"�/���*$&%"��#1�+��#/-1��/0"1O

+&%��@���HI"���%����2"��I�'�%���"��#�/���%�*�/%���(�&��/'&��*+%"���/H%"��I"*+-&�����+�7�#��O

*&�%&�'"%�� ���&�1�#���&*� �'/C%&���C�0��,�'&*+�.�'�*$&%"+'&'"��#�*$/I/2"*+%�'" �0"�I�

/#)-�%��0/0/��/�*$/�+"��/�#��&0�+0"1+&%�*$�+��#0/"'�#��*�'(�&�20&,�/0%��#�/��� �%&�'/O

C��0�0/,&.�/-&0���3/�#�&0/01�+&#&�1���#��+&,/C�%"�(�"C�0#��+�'�0&%"��/���*$��%"2���%"�

�/0"%%/�0���,%"&.�%&#�%"��/�/��'�@�+&'"&#����2/��/0"%%"H'��'"�.�'/CI"0/H.�#�/�/�%��

/-#��0&*�"��&�/H*"�%&#+�2/�/���*$&%"&�

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 69

��2�,��langhany�"�brimhany�'/21���+�%"�H.��/�+�H*"���I�/�0����(��"�����C�0&'��"*$�+�

+�/+�'"�%"�'�"�+2/�%"��+�+&#&�&'"���"��0/I%/�"*$�#�/#/0&.�-�+��0&C%�2/���+���+�%"&�#" ��/%O

����%���#���&*�"���/�+&2&�%"�%"��- �+"��/�"#�0&%��-&��+"���#+*+�2),/0/��/�*+&#�/'&0"&%"&

pranajamy�

O�odpoczynku

3/�&�%&��"I�&�#,)0�/�/��/*+�%����/'" �+��asanami�@�&�0" *�"%%�'�+&2&�%"�%"��0&C%�'

+����#�����0���I&%/0&%"&�%&#+�����&����"��/2"����#��/*+�0"#��(�"C�'�#"'��+�/-".�#/-"����+��0

+&��&C��'��&+�'(��"����+&-�&�%"��%&'��*$��I�-�%"����#��H'��0�#�&%"���/%��/I/0&.�%&#+�2/

/���*$���<����2"���#��/%�(�%&0�����HI"�%&#+��/���*$&%"���/+/#�&���#�/�/�%��"���2�I&�%�(�%"�O

��)���*+ H*"�%&#+�2/�*"&,&�'/21�+&*+1.���&2/0&.�+' *+�%"�'�I�-�-)I�'(��&��0" *��)0%"�C�"'

'�#"'��+&��0%".�/��/*+�%����3&'" �&�'�(�C�� ��C�I"�+&�I&%/0&I"H'��0��/%&.� �&�1H�asan��0&%&H*"���&+�(�&��/�#+)#��'��/0�)�+�%"��*+���'��0�*+���&%"�(��/0"%%"H'��%&��*$'"&#�

��+��0&.�.0"*+�%"��"�/��/*+1.�0�-�+��*$������+��&�����/-"�%"&���+��0�"#�%"�������%&�+&#&O

�&�@���C�I"��/��+�-���'��*$0"I"�0��*$%"�%"&(��/���/#����1�#/-"��+�)-'��

���/*+�%�����#���)0%"�C�#�/#/-�'�%&��/,1*+�%"���0)*$��)C%�*$��/�+&�)0�asan����HI"�%&��+��,&���/�0��/%&%"���/�#/0%�2/�0�2" *"&�0���,�0��/�+&���dhanurasany�*$*�'��.0"*+�.

pa�cimottanasan��X&�0" *�2, -/�"�#�,/%�0���+)�Y(�+&#�/#/0&%"���/'" �+��%"'"���+��0����#�

*+�'H�%"�+- �%�'��D�#"'���1�+�/-".�%&0���0����(��"����%"��*+���'���&�"����/��+�-������/O

*+�%����/+0&I&�%&'��/*+�.���+�I�&����&%����/+�*�"�"��&���'" H%"/'�#+&%# ��/0�/����/�#�&%�

�)0%/0&2"��3�+�*$/�+1*�+��/0�/��'��/�%&#+�2/���+��,&��(���HI"�%"��+�/-"'��/��/*+�%����/

0��/%&%"��dhanurasany(��/�*+&#�0��/%�0&%"&�#�,/%��0���+)��'/C�'����+��/�#/0&.�'�O

#��I&��� ��I�*)0���-���%"�%1.��&�"���#���&*�"(�%&I�C��/��/*+1.�"�/-#��0/0&.(��&����&2��1�%&O

#+��'" H%"��"�*&,��*"&,/�

5+&#�%&��/I��%����+��,&���"�I��/#)-��/-�+��#" �*+���(�0��/%��1*�#�&%"��%&�2,/0"��@�2������O

%&���)M%"���#" ��/,/C1(�+&�0&C&�1��*"#��0��I&�*���"��#"/0����"&�/'/(�C���"����#�/"'��%&�2,/0"�(

*" C&��C/,1��&�#�/*+�0&�%&��I&�*���"��#"/0���"��*"#�&�C�-�&(�*$/*"&C�'/C�'����2/�%"��/�*+�O

0&.(��/�)�"�%"��+��*�����'��#" �%&�/��/*+�%�����&C�%"&��/�&0"&�1*��#" �0��I&�*���"��#"/0��

�/�����%"����&�*�&�C�-��(�&�/��/*+�%�����+���0��/%&%"�'��/%���/+�*�"��/0"%"�%��/+0/I".�%&

�0/I%"�%"��#" �/����2/�+�&0"#�&���2)I%"���+�*+�-"/�1*(���HI"�,1*+�'���/�#/0%��asany�+��)0%"�

0�'&2&�1*�'"��/%���/+�*�&'"(��/'" �+����'"��0/'&��I�'�%�&'"�%&I�C��+�/-".�#/-"����+�O

�0 ��/�pratikrijasany�'/C%&���+��H.�-�+�/H���%"/���I�/�0����(�2�����#��/%&�%&��&0� ���/#�&�

���/*+�%�����#���)0%"�C��/��+�-%���&�/�0��/0&�+�%"���/���&����"�pranajamy�����+�O

�&�����&�"���&���0%/H*"�%&#+&��0&2&�#���"&�#" �2,)0%"��%&�/���*$�(��/�*+&#�2���0���&�*"�

0��/%�0&%"&�asan�/���*$&%"���+&I�C%"/%����#��/��.0"*+�7��"+�*+%�*$��3/%"�0&C���&I"+��1*

�/+'&"����/+�*��(��/%*�%�����'���0&2 �%&�*&,�'�*"�I�(��/-�+����#���/��'�/��/*+1.�"���+�2/O

�/0&.�#" �'�%�&I%"���/�pranajamy��,�2/H.��&�"�2/�/��/*+�%���+&I�C%&�- �+"��/����2/(�"I��asan0��/%�0&I"H'��0�+&�/7*+/%���0,&H%"��#�#�"����C�I"�.0"*+�I"H'���)C%���/+�*�����+�+��" �%&H*"�

'"%��(�0�#�&�*+����+��0&���0&�1*&��0"��I�-���+��'"%�������C�I"�%&#+&�#�#�&���0&,&�2/�+"% �I�-

�,�C��(���+�����+��H*"�'��/�pranajamy�%&I�C��/��/*+1.���+�%&�'%"����" .�'"%���

5$/*"&C�0*+�H%"���0���'��/+�+"&I��+&'"�#+*+/%��+/#�&,����+��,&�/0��#��0�%*����/'�I��O

#/0�2/�0��/%�0&%"&��/%����%�*$�asan�X0,1*+&�1*�0��/��/+2�+�0� �"��/%���/+�*��Y(�0&��/�'"�.

H0"&�/'/H.(�"C��&��#"1C�&�%"2���%"���/�)0%&�'/CI"0/H*"/'��/-��2/�%&�*+�*"�I&���/�0,&H%"�

70 PRAKTYKA�JOGI

#+��&%"���/�&������/2/H��&�"�2/���#��%&�I��#+�'�#�/#/-�'�/����0&%"&�#&'�2/�#"�-"�(�&��&�C�

�+�#�&%"&��+" �"��/�+��I��#+�2/�02I1���0��0,&#%��*"&,/�"��'�#,�

3�&����&��/2"�+&#&�%"*+/�/�"��&�#" �%&�#&'/�/%��/I"��5$/*"&C�asany�"�pranajama�'/21�%&'

�/')*�/����.��/%����%���+�*+���/��*+1*��%&#�#&'�*$(�%"��+&0#+��'/C�'���/I�2&.�%&�0,&O

#%�*$�/�*+�*"&*$���&0��"�/-�*%��0�%&#+�'��/#��+�2&%"���/0/���1(�"C�����%/�%&'��&��+�.�%&

�&C����/H0"&�*+�%"��0�/���0&%"��/��"%%�*$�+�&0"#����2/������@�%&#+���&��*��%��#�/#)-�0"O

�+�%"&�/2�&%"*+&�0" *�%&#+��+�/+�'"�%"��#&'�*$�#"�-"���3/%"�0&C�#�/��+�%"��%&�*+�*"�I&���#�

0/I%��/���0&��%�/0&7�*$&�&�����#��*+%�*$��I&�%&#+���/#/-�(���/H��&�"�'/C��*+ #�/��/#��+�*

����1*��#" �0�%&#�+�/I%/H*"�

!#"1C�"�/��/�+��'/21�'"�.�-&��+/��)C%����%����#�&��/0����#/-&�+�%"�0"�I�"'��/H0"&�*+�O

%"�'�0���'���'&*"��- �+"��'"&,&���/-I�'(�-��0�-�&.�asany�%&�I��"����&#��1*���/�����'/CI"O

0/H*"��/-���%&�*+�*"�I��/��&�"�#�0"���+".(���)����/+�*���- �1�%&�-&��+"�����+��&�%�(�&��&�"�

&������/0"%"�%�+��/I�"�.0"*+�.��/���/%��/I1���#/-&��/#"&�&�1*&�/��/0"��%"1�0"��+ ��/'&2&

%&'��/+%&.�#&'�*$�#"�-"��"�'/��0����%&#��/���&*��0��+"��+"%"���&I#+�2/�/����0&%"&�0,&#%��

/#/-���!#"1C�&�'/C��%&�/'"&#��0#�"��&.�+&*$ ����/*$/�+1*��/��%&�*+�*"�I&�

<��*��/0&,�'�#" �%&�"#&.�� ��#"1C� ��/��/(�-����+��#�&0".�#+��/�"�����-I"*+%/H*"�'��/��

%&�*+&%"&��/2"�&��/�#�0&�!�"#$%&'&*$&��"����"#�0&%�����#��0�%*���asan�%"��-"/�1�/*+�0"H*"�

�/���0&2 �%"*+�"*$�/#/-"#��*$��/��+�-���&I�C�����+&&�&��/0&.��&�(�&-��-�,��+2/�%��+�%&#+�'"

*�I&'"�

L��+"��*+ #�/����&�1(�*+��"#�%"�����%"0��#&I%&�#��0�%*�&�asan(���)�����&C���'/C��#" ���+�O

'&.���0#+�'(���2/������/2)I%��'�HI�%"��'/C�'��/�%"�H.��/�#*$�'&���%&#� �#�0&��/+�*�"�

�-�����/H*".�#���&*� (�+"2%/���'���&��(�"C���&����&��/2"�'�#"�-�.��/#�/#/0&%&��/��/%����%��

/#/-��"������/��+�-(�*/��%"�'/CI"0"&���+�'&%"��#" �2I/-&I%�2/��I&%��0�-�+0+2I �%��#�/#)-�

�&�*$0"I �+&�/'%"�'��/��&�*"�(�"C��/%����%��asany�0�'&2&�1�/��%"���)��*$�&����)0�#+*+�2)IO

%�2/���+�2/�/0&%"&�I�-�#�/#/0&%"&��/%���/+�*�"(��/'"7'���)0%"�C�+&2&�%"�%"��/��/*+�%��(

��)���/��*+&#���/�*+&#��'�#"��/�&0"&.�#" ��/'" �+���/+�*�&'"�����+&2&�%"�%"&�/')0"I"H'�

��C�0*+�H%"����3�+�%"�H'��%&#+1��0&2 �%&�#�/#)-(�0��&�"�'/C�'���/+�)C%".�asany�+��0+2I ��

%&��/+�*� �*"&,&�0�#�/#�%����/��/�,/C&�"��/�#�&0/0����*$���� 2/#,��&�

Asany�'/C�'���/�+"�I".�%&�#�/�1*�(�0��/%�0&%���/�*+&#�I�C�%"&�%&��I�*&*$(��/+�*���/�O

0�)*/%�(�0�2" *"&�0���,(�0���+��&������)��*$��,&�+"�'��#" �%&�-�+�*$�(�0��#+*"���/+�*���#"�O

�+1*��/�&+��I *+1*���!�)���+�%"*$��/0"%%"H'��0�-�&.�"�0��&�"����/I��%/H*"�%&�I��"�������,/C�.\

��#�%����E���+��#�&0"&�%"���)���asany���/�/%/0&%��0�����/2)I%���#��0�%*�"���-��+&*+1.

#�#� (��/��+�-���'��.0"*+�7(���)���%&#��/+2�+��1(�+&��0%"1�%&'�2"-�/H.�"�- �1�0��/�+�#��0&.

*&,��*"&,/���&�I��"���%&�&�1�#" ��/���2/�asany�#�/�1*���D/C�'���+" �"�%"'��/+I�M%".�0#+�#��"�

#�&0�(�0,1*+&�1*�0��/��/#��"(��/I&%&(�-"/��&(��� 2/#,��(��&'"/%&(�#+�� (�&�0���0%�'�#�/�%"�

�)0%"�C�%&�2&�#��"���1�I��+"�(���)�+��*+ #�/�'&�1���/-I�'��+�-"/��&'"(��/I&%&'"�/�&+��/#��&O

'"(�&��&�C��/#/-�(���)���+��)C%�*$��/0/�)0�%"��#1�0�#�&%"��+&*+1.�/���/+�*�"�#�/�1*�*$��<%&O

�/'"�&�0" �#+/H.�+�%&#��/0"%%&����%&��#� �+".��" .�*+���+"�#" .�'"%��(��/+2�+�0&�1*�#" ���+�

�/'/*����2/������asan�>0"*+�%"&(�/����)��*$�+&*+�%&'��%&#+1�&���0%/H.(��/0"%%��%&'��)0%"�C��/')*�0�/�*+�O

0&%"��"�/-#��0/0&%"��%&#+�2/�*"&,&�/�&+�/���*$���3/*+1����%&#+���#�#�"��/0"%"�%�-�.�#�/%O

#���/0&%��0���%�#�/#)-(�&-�H'��-�I"�0�#�&%"��#��&0�+".�%&#+1��/%��*� ��"+�*+%1�"�'�%�&I%1

0���/#��(��/+-&0"/%����+��&�#�/#)-���&�1�'/CI"0/H.�+&��0%"&�1�%&'�0,&H%"��%"�#�/'�I"�/O

0&%���/+�*���#�/�1*��

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 71

Rysunek�16.�Kolejno� �wykonywania�asan�pasuj�ca�do�ogólnych�zastosowa�:�pozycje�stoj�ce�pozwalaj�cesi��rozgrza �(1),� wiczenia�wykonywane�w�trakcie�leenia�na�plecach�(2),�pozycje�odwrócone�(3),

wiczenia�obejmuj�ce�leenie�na�brzuchu�(4),�asany�siedz�ce�lub�kl�cz�ce�(5),�odpoczynek�polegaj�cyna�leeniu�na�plecach�(6)�oraz� wiczenia�oddechowe,�zazwyczaj�wykonywane�w�pozycji�siedz�cej�(7).

Ten�schemat�nie�obejmuje�przygotowania�koniecznego�przy�wykonywaniu�forsownych�asan,nie�s��tu�take�wyszczególnione�adne�kontrpozycje�czy�odpoczynki

!"����#�/7*+�'��0��/%�0&.���2/������asany(��/-�+����#���/,/C�.�#" �%&��I�*&*$�"�+&�1.�#" �/+�*�&'"�I�C1*�'"(�- �1*�'"��)0%"�C��/-��'���+�2/�/0&%"�'��/�%&�*$/�+1*�*$��)M%"��

��,&�)0�/�0�)*/%�*$�����/#�&�%"���/'&2&�1�%&'�+��/I�"���+�*"0�+"&,&.�0�,�0/0"(��&�"�0�0"�O

�&�%&�%&#+�/�2&%"+'�2�&0"�&*�&�@��/+&���'�#1���C�-&��+/�0&C%���I&�0�0% ��+%�2/�/*+�#+*+&%"&�

5/�0" *��(��/��I&�%���/+�*���/�0�)*/%��X�&�"���&��#�&%"��%&�2,/0"��I�-�H0"�*&Y�#��&0"&�1(�"C

��+�-"��&'���/#�&0 �*&,�/0"*"��/�0�/�%1�0�#�/#�%����/�������+��'/0&%���%&�*/��+"�7�����.0"O

*+�%"&��&�1�%&'�'/CI"0/H.�/����*"&�%/0�*$�"�%"�+%&%�*$�0*+�H%"���&#����)0�#&'�*$�#"�-"��

72 PRAKTYKA�JOGI

3/��/+�*�&*$�/�0�)*/%�*$���+�*$/�+"�*+&#�%&�2��� �asan�0��/%�0&%�*$��/�*+&#�I�C�%"&

%&�-�+�*$��@�&�0" *�0#+�#��"*$�0�2" .�0���,���"���)���+�%"*$�#1��/#�/%&,�'"��/%���/+�*�&'"

�I&��/%����%�*$�asan�/�0�)*/%�*$ ��/+�*�&��/-����)0%/0&C��%&���+��,&���������0��/%�0&O

%"&�H0"�*��"�*+ #�/�0��/�+�#��0&%&���#���&�/�����pratikrijasana�� �/2)I%1�#��0�%*� �asan�'/C%&�+&�/7*+�.���+���/'/*��.0"*+�7�0��/%�0&%�*$�0���,&O

�+"��#"��+1*�'�I�-��I *+1*�'��3/�#�/#/0%�'�/��/*+�%���'/C�'��+&�1.�#" �pranajam��"�"%%�O'"�.0"*+�%"&'"(���)���0�'&2&�1��/+�*�"�0���/#�/0&%����/�&�������/�&+����*+������/�#�&O

0/0��#��0�%*��(���)���'/C%&��/#�/#/0&.��/�"%��0"��&I%�*$��/��+�-�

��#�%����8����+�%������/-�1�#��0�%*� �asan�#�&%/0"1*1�%&���)�#+��'/CI"0����+�2/�/0&O

%"���/�pranajamy����&'&*$��/+2�+�0�"�'/C�'��0��/%&.�uttanasan��X�Y����/I��%�'���/��

��+�*$/�+"'���/�dwipada�pitham�X�Y(��&��&-����+�2/�/0&.��I�*��/�&+�#+�� (�&��&�C���/%��/O

I/0&.��&�/H.�%&#+�2/�/���*$&%"&���akrawakasana�X;Y�/�0"��&�+��/I�"��I&�� ��"��#"/01�"��I�*��

���/*+�%���0��/+�*�"�I�C1*���XBY�+&'��&��&+ �0��/%�0&%"&�asan�������*$0"I"�*+ H.�/#)-�'/C�

�#"1H.�0���/#��'�#"&�+"��#��+�C%�'(�*+�I"�sukhasanie�XAY(�"�+&�1.�#" �.0"*+�%"�'�pranajamy���C�I"��&��/+�*�&���#���I&��/2/H�%"��/'�/��/0&(�I��"���- �+"���#"1H.�%&���+�HI��XEY���&�"���/+O

0"1+&%"��%"*+�2/�%"���#���(�%"��'&��)0%"�C�0�,�0��%&��&�/H.�/���*$&%"&�"�pranajamy�

Rysunek�17.�Asany�przygotowuj�ce�do�pranajamy

OSTRO�NE�BUDOWANIE�PRAKTYKI�JOGI 73

��C�I"�'&'��+&'"&����&*/0&.�%&���/%����%�'"�#*$�'&�&'"�/���*$&%"&(��&�"'"��&��0#��+�O

'�0&%"���/0"���+&�*+��0��*$��"�0���*$��/�/���HI/%����,�2/H*"���0&%"&(�+&���+�%�/0&%����

+�#�&0�asan���#��/���I���/�+�#�%�(�"C�+&��0%"&�%&'�+2�&%"��#" �+�0,&#%�'�/���*$�'���C���+��

�/+�/*+ *"�'�pranajamy�3/�/-%"���&��0��/%�0&%"���/%����%�*$�asan�+&I�C��/���/��+�-�"�+&'"��+�7��&C��2/�&����&(

�&��#&'/��/�&��%"&���+�+%&*+/%&�%&�.0"*+�%"&�- �+"��0�%"�&.�+�%&#+�*$�'/CI"0/H*"���&I�C�

��+�'&.�#" ����%���+&#&���@�+&%"'�+&*+%"�'����&����/0&.��/2 (�/�*+��&�'���0"�(���+��2/�+"%�

/���/#",�����&�I��#+�'��/+0"1+&%"�'���#��.0"*+�%"��%&���#���C/,1���(���HI"�0" *���/H�'&��I&O

#��*+%���I&%��%"&(�%&��/�+�#�%"��#+1��/�1�%&���2/��/�+&���&���0%/H.���#��*+&#���+���H%"&�&%"�'�

�&#+&���&����&�'�#"�-�.�%"��#�&%%"���/+0"�&%&���+���0+2I �%"�%"��+&#/-)0�*+&#/0�*$(

�&�"'"���#�/%���'�(�%&#+�*$�*�I)0�"��/��+�-��<&0#+��%&I�C���I&%/0&.�#�#� ��&�/�*&,/H.(�-�+

0+2I ���%&��/(�*+��"I/H.�*+&#�(���)�1���#�/%���'�(���#����C&(�*+����C�'&,&��+" �"��&�"�'���/O

���H*"��%&#+&���&����&�+&0#+��- �+"��+-&I&%#/0&%1�#��0�%*�1�.0"*+�7����HI"�"#�%"������+��/(

"C�*/H���+��0"��%&'�#�#� �I�-�+&-�&�%"��%&'�*+&#��0���&�*"��������0&%"&(�+&�I&%��'����)�#+�

+�#�&0�asan��3/��+�+�#�/#/0&%"��#" ��/�+&#&��winjasa�kramy�#�0/�+�'���/+#1�%"���/+0"�&�1O

*1�#" ���&���� ��/2"(���)�&��/'/C��%&'�/#"12%1.�%&#+��+&'"��+�%"&�

74 PRAKTYKA�JOGI

Krishnamacharya�wykonuje�uttanasan�

Recommended