View
5
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
20/09/61 kridsana_psy@hotmail.com
Substance use disorder
Objectives 1. Substance use disorder
2. Signs & Symptoms Intoxication Withdrawal
3. Diagnosis and Treatment
20/09/61
ประกาศแพทยสภา ท 12 /2555 เรอง เกณฑความรความสามารถในการประเมน
เพอรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2555 (Medical Competency Assessment Criteria for National License 2012 )
B3.2 มความรเรอง สาเหต พยาธกาเนด พยาธสรรวทยา พยาธสภาพ ตลอดจน
หลกการวนจฉย สาเหตของการเกดโรค กลมอาการ หรอภาวะผดปกตทางระบบ
ประสาทดงตอไปน B3.2.9 Psychopathologic disorders process and
their evaluation B3.2.9.1 กลมโรคและกลมอาการทตองร
(1) acute psychosis, delirium (2) hyperventilation syndrome (3) severe depression (4) suicide attempt (5) panic attack (6) reaction to severe stress (7) rape (8) mental & behavioral disorders due to
Alcohol, drugs and substances (9) depressive disorder, panic disorder,
generalized anxiety disorders (10)physical and sexual abuse of children,
adults, and elders 20/09/61
20/09/61
กระตนประสาท
Psychostimulants
Caffeine
Tobacco
20/09/61
กดประสาท
Alcohol
Opioids Sedatives or hypnotics
Volatile solvents
20/09/61
หลอนประสาท
Hallucinogens
20/09/61
ออกฤทธหลายอยาง
Cannabis
20/09/61
Substance use disorder รปแบบของการใชสารทมปญหา ททาใหเกดความเสยหาย หรอความทกข ซง
แสดงออกมาดงขอตอไปนอยางนอย 2 ขอ ดงตอไปน ในชวงระยะเวลา 12 เดอนทผานมา
1. ใชสารนนจานวนมาก หรอใชตดตอกนนานกวาทตงใจไว
2. มความตองการใชสารนนอยตลอดเวลาอยางตอเนอง หรอพยายามลดหรอ
ควบคมการใช แตไมสาเรจ
3. ใชเวลาหมดไปกบกจกรรมตาง ๆ เพอไดสารนนมา
20/09/61
4. มความอยาก ความปรารถนาอยางมาก หรอมแรงกระตนทจะใชสารนน
5. มการใชสารนนซ าแลวซ าอก สงผลตอบทบาทภาระหนาททสาคญททางาน ท
โรงเรยน หรอทบานลมเหลว
6. ใชสารอยางตอเนอง แมวาจะมปญหาตางๆ ในดานสงคม หรอปญหา
ความสมพนธระหวางบคคล
20/09/61
7. กจกรรมสาคญๆ ทางสงคม หนาทการงาน หรอการพกผอนหยอนใจ ตอง
ลมเลกหรอลดลงเนองมาจากการใชสาร
8. มการใชสารนนซ าแลวซ าอก ในสถานการณตางทเปนอนตรายตอสขภาพ
รางกาย
9. มการใชสารนนตอไปเรอยๆ แมจะทราบวาการมปญหาทางกายและจตใจอย
อยางตอเนองหรอซ าๆ เปนมาจากสารนนๆ
20/09/61
10 Tolerance a. ตองเสพสารปรมาณเพมขนเพอใหไดผลหรออาการทตองการ b. เสพสารปรมาณเทาเดมแลวไดฤทธของสารลดลง 11. Withdrawal a. มกลมอาการขาดยาเฉพาะของสารนน b. มการใชสารนนเพอหลกเลยงหรอบรรเทาอาการขาดยา
20/09/61
Terminology
Substance abuse
Substance intoxication
Substance withdrawal
kridsana_psy@hot
20/09/61
Substance-induced disorder
20/09/61
Delirium Dementia
Amnestic disorder Psychotic disorder
Mood disorder Anxiety disorder
Sexual dysfunction Sleep disorder
kridsana_psy@hot
20/09/61
Etiology สาเหตของการตดยาเสพตด
Biological
Psychological
Social
20/09/61
Etiology: Biological factors
1.Genetic
20/09/61
Etiology: Biological factors
2.Neurochemical and neurotransmitter สารสอประสาททเกยวของ: dopamine, serotonin, GABA etc.
Limbic area, Brain Reward pathway
20/09/61
kridsana_psy@hot
20/09/61
Brain reward circuit ยาเสพตดกระตนระบบ Dopamine บรเวณ Mesolimbic
ทาใหเกดผลทพอใจ Rewarding effect
ซงทาใหเกด Motivationทจะใช
20/09/61
Neuroadaptation in addiction
Reward system dysfunction สงทเคยใหความสขอนๆ ถกกระตนเราไดยากมากขน Amotivation syndrome
Incentive-sensitization theory of addiction สมองสวนอยากไวมากขน
20/09/61
Cognitive Deficit Model (Behar et al, 1999)
Prefrontal cortex ทางานแยลง ขาดความยบย งชงใจ
20/09/61
Etiology: Biological factors Temperament
20/09/61
Etiology: Psychological factors
Self-medication
Tension-reduction
Positive reinforcement
20/09/61
Etiology
การเลยงด วฒนธรรม, เชอชาต, ศาสนา
คานยมทางสงคม การชกชวนของกลมเพอน
20/09/61
Approach
Abuse ชนด วธเสพ ปรมาณ ระยะเวลา เสพคนเดยว หรอหลายคน เรมเสพ เพราะอะไร
20/09/61
เคยหยดหรอไม / หยดแลวเสพซา หยดแลวมอาการถอนหรอไม
ผลตอรางกาย จตใจ ความสมพนธกบผอน การเรยน การงาน คดความ ทางกฏหมาย
20/09/61
Co morbidity Depression Anxiety
20/09/61
Motivation
20/09/61
CAGE ตงแต 2 ขอใน 4 ขอ
20/09/61
Investigation
Blood Alcohol level
20/09/61
Urine Methamphetamine Cannabis Opioid
20/09/61
20/09/61
Alcohol-related disorder
Alcohol CNS suppressant
GABA receptor
20/09/61
Alcohol intoxication
20/09/61
Alcohol intoxication การรกษา
Symptomatic treatment
Benzodiazepine
Thiamine (vitamin B1)
20/09/61
Alcohol withdrawal A. มการหยด ( หรอลดการดม ) แอลกอฮอลหลงจากการใชอยางมากและเปน
เวลานาน B. มอาการตอไปนสองขอ หรอมากกวา เกดขนภายในไมกชวโมงจนถงสองสาม
วนหลงจากเกณฑในขอ A: ◦ ระบบประสาทอตโนมตทางานมากกวา
ปกต ( เชน เหงอออก ชพจรเรวกวา 100
ครงตอนาท )
◦ มอสนมากขน
◦ นอนไมหลบ
◦ คลนไสหรออาเจยน
◦ เหนภาพหลอน หแวว สมผสหลอน
หรอมองเหนภาพของผดจากความจรง
เปนชวคราว
◦ กระวนกระวายกระสบกระสาย
◦ วตกกงวล
◦ ชกทงตว grandmal seizure
Alcohol withdrawal การรกษา
Symptomatic treatment
Benzodiazepine
ให lorazepam 1-2 mg วนละ 4 เวลา
หรอ chlordiazepoxide 25-50 mg วนละ 4 เวลา
หรอ diazepam 5-10 mg วนละ 4 เวลา
20/09/61
Alcohol withdrawal การรกษา
คอยๆลดยาทใหลง ภายใน 24-48 ชวโมง ลดลงวนละประมาณ รอยละ 20
อยาลมให Thiamine
20/09/61
Alcohol withdrawal seizure Rum fit
Stereotype , generalized , tonic-clonic ชกซ าได
20/09/61
Alcohol withdrawal seizure การรกษาให Diazepam 10 mg IV
ถาไมดขน ให Dilantin loading 20 mg/kg drip ในอตรา ไมเกน 25 mg/min
20/09/61
Alcohol withdrawal
delirium
20/09/61
20/09/61
Delirium ถากระสบกระสาย วนวายมาก ตองใหยาฉด Diazepam 10 mg IV
20/09/61
20/09/61
20/09/61
20/09/61
CIWA คะแนนสงสด = 67
คะแนน < 10 ใหการรกษาแบบประคบประคอง ประเมนซ า ทก 4 ชวโมง เปนเวลา 24 ชวโมง อาการเลกนอย (คะแนน 10 - 18) ให Diazepam 10 mg กน ประเมนซ า ทก 4 ชวโมง หลงไดรบยา
20/09/61
อาการปานกลางถงรนแรง (คะแนน 19 หรอมากกวา)
ให loading dose ของ Diazepam 20 mg กน ประเมนซ า ทกชวโมง loading dose อกถาหากคะแนนยงไมตากวา 19 คะแนน
20/09/61
กรณทผปวยมอาการรนแรงและไมยอมกนยา ใหฉด Diazepam 10 mg เขาหลอดเลอดดา และฉดซ าไดไดทก 10 - 15 นาท จนกวาคะแนนจะตากวา 19
ตดตามอาการดวย CIWA - Ar ทก 4 - 8 ชวโมง จนกระทงคะแนนตากวา 10 เปนเวลา 24 ชวโมง จงหยดการประเมน
20/09/61
Wernicke’s encephalopathy Acute symptoms
Thiamine (B1) deficiency
20/09/61
Wernicke’s encephalopathy Ocular motility abnormalities --- >opthalmoplegia Nystagmus Gaze palsy Cranial nerve VI palsy
20/09/61
Gait ataxia
20/09/61
20/09/61
Wernicke’s encephalopathy การรกษา ให Thiamine (B1) 100mg วนละ 2-3 เวลา เปนเวลา 1-2 สปดาห ใช B complex แทนได
20/09/61
Korsakoff’s syndrome Chronic symptom เปนตามมาจาก Wernicke’s encephalopathy
อาการคอ Amnesia irreversible
20/09/61
Korsakoff’s syndrome การรกษาให Thiamine (B1) 100mg วนละ 2-3 เวลา เปนเวลา
3-12 เดอน ใช B complex แทนได
20/09/61
Psychostimulant
Psychostimulant มผลเพม dopamine Amphetamine Cocaine
20/09/61
Psychostimulant intoxication
การรกษา Symptomatic treatment
ระวงการชก
20/09/61
psychostimulant withdrawal
การรกษา Symptomatic treatment
ไมมยาเฉพาะสาหรบอาการถอนสารกระตนประสาท
20/09/61
Opioid
ฝน มอรฟน เฮโรอน ออกฤทธท opioid receptor
กลมสารออกฤทธกดประสาท
20/09/61
ใชแกปวด
20/09/61
opioid intoxication
มานตาหดตว รวมกบมอาการตอไปนหนงขอ ( หรอมากกวา ) ในระหวาง หรอ
ทนทหลงจากใชสารอนพนธฝน 1. งวงซม หรอ โคมา 2. พดออแอ 3. ความสนใจหรอความทรงจาบกพรอง
20/09/61
opioid intoxication การรกษา
Symptomatic treatment
ให Naloxone เปน opioid antagonist
20/09/61
opioid withdrawal การรกษา
Symptomatic treatment
ให Methadone
Clonidine
20/09/61
cannabis intoxication มอาการตอไปนสองขอ ( หรอมากกวา ) ในระหวาง หรอทนทหลงจากใชกญชา 1. ตาแดง 2. เจรญอาหารมากขน 3. ปากแหง 4. หวใจเตนเรว
20/09/61
cannabis intoxication การรกษา Symptomatic treatment
พบอาการถอนกญชานอย อาจมเพยงอาการหงดหงด
20/09/61
20/09/61
Inhalant สารระเหย Volatile solvents กาว ทนเนอร กลมสารออกฤทธกดประสาท
พบอาการถอนสารระเหยนอย อาจมเพยงอาการหงดหงด
Inhalant induced persisting Dementia
20/09/61
การรกษา Symptomatic treatment
20/09/61
Inhalant intoxication
Bupropion Nicotin gum
บหร Tobacco
20/09/61
กาแฟ Caffeine
20/09/61
20/09/61
Hallucinogens Ecstasy
Ketamine
LSD ( Lysergic acid diethylamide)
PCP ( Phencyclidine )
ยาเลฟ
20/09/61
การบาบดรกษาเพอการเลกสารถาวร เปาหมายของการบาบดรกษา
Abstinence Moderation ลดการใชลง
• Harm reduction ลดพฤตกรรมเสยงทเปน
อนตราย
20/09/61
Pharmacological treatment ใหยาตามอาการ และตามโรคทางจตเวชทเกดรวม
ให low dose antipsychotic สาหรบกรณมอาการโรคจตรวมดวย
เชน Haloperidol ขนาดตา 0.5-2 mg/day
20/09/61
ใหยาชวยลดอาการอยากยา Craving Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI) เชน Fluoxetine 20-60 mg/day Sertraline 50-200 mg/day
ให benzodiazepine ลดอาการกระสบกระสาย อยากยา
20/09/61 kridsana_psy@hotm
ail com
ใหยาทใชสาหรบการหยดสารนนๆ
Opiod Methadone - agonist therapy
การหยด alcohol Disulfiram
Topiramate
20/09/61
Psychosocial treatment and rehabilitation กระบวนการบาบดรกษา ประกอบดวย 4 ขนตอน 1) ขนเตรยมการ ( preparation)
2) ขนถอนพษยา (detoxification)
3) ขนฟนฟสรรถภาพ (rehabilitation)
4) ขนตดตามหลงการรกษา (follow and after care)
20/09/61
Psychosocial treatment and rehabilitation
Motivation interviewing
Self-help group
Cognitive behavioral therapy
Supportive individual psychotherapy
20/09/61
20/09/61
20/09/61
20/09/61
1. Pre-contemplation: information ใหขอมล 2. Contemplation: pros & cons พดถงขอด ขอเสยของการใช
สาร และเลกสาร 3. Determination/Preparation : menu ใหทางเลอก อยาง
อสระ 4. Action: compliance สงเสรมใหบาบดอยางตอเนอง 5. Maintenance: Relapse prevention ปองกนการกลบ
เปนซ า 6. Relapse: recovery process ดงผปวยกลบไปสหนทางแหง
การหยดสารโดยเรวทสด
20/09/61
Recommended