View
11
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Onze diensten altijd bij de hand?Snel contact met forensisch experts?Direct onderzoek aanvragen?
download vandaag nog de TMFI app
The Maastricht Forensic Institute
advies / review
archeologie / antropologie
beeldbewerking
brandresten
digitaal
dna
document
entomologie
epidemiologie
handschrift
kras-, indruk- en vormsporen
materiaal
pathologie
forensische psychologie
radiologie
rechtspsychologie
schotresten
taal, spraak en audio
toxicologie
verdovende middelen
vezel en textiel
7
9
11
13
15
17
21
23
25
27
29
31
33
35
39
41
43
45
47
49
51
53
producten- en diensten catalogus 7The Maastricht Forensic Institute6 The Maastricht Forensic Institute6
The Maastricht Forensic Institute (TMFI) verricht als onafhankelijk instituut forensisch-technisch en
wetenschappelijk onderzoek van topniveau. Als enige in Nederland is TMFI in staat het forensisch
technisch onderzoek van materiële, dat wil zeggen fysische, chemische, biologische of digitale
sporen te combineren met rechtspsychologische en gedragswetenschappelijke expertise, indien
mogelijk in de vorm van integrale deskundigenrapporten. Onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht
van politie, justitie en advocatuur, voor de particuliere sector en voor bedrijven.
Belangrijkste doel is het leveren van een maatschappelijk relevante bijdrage aan het rechtssysteem
in Nederland. Zorgvuldig forensisch onderzoek is volgens TMFI essentieel voor een eerlijke
rechtsgang voor verdachten waarbij veroordelingen mede kunnen worden gebaseerd op deugdelijk
forensisch bewijs. Goed forensisch onderzoek rust volgens TMFI op twee pijlers: validiteit en
responsiviteit. Validiteit, oftewel een degelijke wetenschappelijke basis, waarborgt de objectiviteit
van de bevindingen en de kwaliteit van de rapportages. Responsiviteit is van belang, omdat snelle
levertijden bij de sporenonderzoeken bepalend kunnen zijn voor de richting en de kwaliteit van het
verdere onderzoek, voor de voortgang van de rechtsgang en voor een optimale benutting van de
ingezette middelen.
TMFI staat in voor de kwaliteit van het door haar uitgevoerde forensisch onderzoek. De waarborging
van de ‘chain of custody’ is daarom van het grootste belang. Elke stap in het onderzoek wordt
beschreven in zorgvuldig vastgestelde (standaard)procedures die samen de zogenaamde ‘chain of
custody’ garanderen. Het bewaken van een ‘chain of custody’ houdt in dat elke handeling met het
onderzoeksmateriaal is beschreven en wordt vastgelegd tijdens het onderzoek. Hierdoor kunnen
achteraf geen twijfels ontstaan over de integriteit van het onderzoeksmateriaal of over de kwaliteit
van het uitgevoerde onderzoek.
Het transport, de ontvangst, overdracht, registratie, etikettering/nummering, bewaring en opslag,
analyse en afvoer van onderzoeksmateriaal wordt nauwkeurig gedocumenteerd. Hiermee wordt het
risico op verlies, beschadiging (degradatie), verwisseling en contaminatie van sporenmateriaal tot
een minimum beperkt.
The Maastricht Forensic Institute
producten- en diensten catalogus 9The Maastricht Forensic Institute8
Een goede afstemming tussen TMFI en de opdrachtgever, onder andere over de onderzoeksvragen,
is belangrijk om optimaal maatwerk te kunnen leveren. Een forensisch adviseur van TMFI is
desgewenst beschikbaar bij het formuleren van de vraagstelling. TMFI verzorgt vervolgens een
uitgebreide offerte met daarin onder meer een korte omschrijving van de onderzoeksvraag, het
aan te leveren onderzoeksmateriaal, de geraamde kosten en de levertijd. Het voorstel dient ter
opdrachtstelling te worden geaccordeerd.
De bevindingen van het totale onderzoek worden beschreven in een rapport, dat naar de
opdrachtgever wordt verstuurd. Daarbij worden, indien van toepassing, de resultaten van
onderzoeken op verschillende deskundigheidsgebieden in onderlinge relatie gepresenteerd.
Door de nieuwe Wet Deskundigen in Strafzaken heeft de verdediging meer mogelijkheden om een
tegenonderzoek aan te vragen bij de rechtbank. Door middel van een quick scan is het mogelijk een
snelle schatting te maken of het bijvoorbeeld zinvol is om een contra-expertise aan te vragen.
De forensische technieken breiden zich steeds meer uit, hierdoor kan een review van een dossier
door een forensisch adviseur gewenst zijn. De review kan zich richten op:
• het geleverde of ontbrekende onderzoeksmateriaal;
• de gebruikte onderzoeksmethoden;
• de interpretatie van de onderzoeksresultaten;
• relevant vervolgonderzoek;
• voorstellen tot contra-expertise.
mogelijke vraagstellingen• Is het politieonderzoek naar behoren uitgevoerd?
• Zijn de onderzoeken naar behoren uitgevoerd?
• Welke aanvullende onderzoeken zijn aan te bevelen?
• Hoe dienen de resultaten geïnterpreteerd te worden?
advies / review
The Maastricht Forensic Institute8
producten- en diensten catalogus 11The Maastricht Forensic Institute10
De (forensische) fysische antropologie bestaat uit het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek
op skeletmateriaal. Dat kan een compleet skelet zijn, losse skeletdelen en/of botfragmenten.
De fysische antropologie is ontstaan vanuit de archeologie en geneeskunde. De expertise is
de afgelopen honderd jaar uitgegroeid tot een eigen specialisatie waarbij forensische fysische
antropologie een subspecialisatie is die zich richt op relatief moderne skeletresten. De analyses
specificeren zich op de identificatie van een individu en het zoeken naar sporen van geweldpleging.
De forensische archeologie richt zicht op voornamelijk op bodemkundige sporen bij een mogelijk
plaats delict. Het is mogelijk om in samenwerking met de forensische pathologie onderzoek te doen
naar (vermoedelijke) menselijke resten waar nog weke delen bij aanwezig zijn in een (verre) staat
van ontbinding.
The Maastricht Forensic Institute10
archeologie / antropologie
Het toegepaste wetenschappelijk onderzoek naar skeletmateriaal bestaat uit acht hoofdonderwerpen;
• Bepaling of het skeletmateriaal menselijk is;
• Bepaling van het geslacht, eventueel met behulp van DNA-onderzoek;
• Schatting van de lengte bij leven;
• Schatting van de leeftijd van het individu;
• Schatting van de tijd die vergaan is sinds het intreden van de dood;
• Analyse verbrande menselijke resten;
• Pathologische analyse, hieronder vallen ziektebeelden, trauma’s en postmortale veranderingen
die zich laten kenmerken door veranderingen aan het skelet;
• Schatting van de minimale en meest aannemelijke hoeveelheid individuen in een gecombineerd
graf.
mogelijke vraagstellingen• Betreft het menselijke botresten?
• Zijn er kenmerken aanwezig die duiden op een trauma, al dan niet met de dood tot gevolg?
producten- en diensten catalogus 13The Maastricht Forensic Institute12
Beeld en geluid gaan een steeds grotere rol spelen in forensisch onderzoek en horen net zo goed
bij forensisch onderzoek als DNA- en sporenanalyse. Die tendens is duidelijk zichtbaar in tv-
programma’s als Opsporing Verzocht waar veel beeldmateriaal vertoond wordt. Helaas is het
beeldmateriaal vaak van slechte kwaliteit (hoe minder pixels, hoe slechter de beelden). Met speciale
filters kunnen camerabeelden en digitale foto’s bewerkt worden waardoor onder andere kleuren,
contrast en helderheid verbeteren. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld mensen en kentekens herkenbaar
worden gemaakt. Tevens kunnen afstanden of afmetingen worden bepaald.
mogelijke vraagstellingen• Wat is het kenteken van de auto?
• Wat is de afstand tussen twee voorwerpen in het beeldfragment?
The Maastricht Forensic Institute12
beeldbewerking
producten- en diensten catalogus 15The Maastricht Forensic Institute14
Na een brand is het belangrijk vast te stellen wat de oorzaak was. Als het vermoeden bestaat
van brandstichting kan een chemisch brandonderzoek worden uitgevoerd. Daarvoor moeten er
brandresten, die mogelijk sporen van een brandversnellend middel bevatten, in een afsluitbare
glazen pot worden veiliggesteld conform geldende procedures en door bevoegde instanties.
Vervolgens wordt de brandrest in het laboratorium onderzocht op de aanwezigheid van mogelijke
brandversnellende middelen. Veelgebruikte brandversnellende middelen zijn benzine, wasbenzine,
terpentine en dieselolie.
Naast het chemisch brandonderzoek is het ook mogelijk een vergelijkend benzineonderzoek te laten
uitvoeren. Met behulp van gaschromatografie wordt de samenstelling van de aangeboden monsters
met elkaar vergeleken. Het onderzoek naar de aanwezigheid van een brandversnellend middel is een
identificerend onderzoek. Dat wil zeggen dat het onderzoek zich uitsluitend richt op het aantonen
en identificeren van een eventueel aanwezig brandversnellend middel.
mogelijke vraagstellingen• Is er in de brandrest een brandversnellend middel aanwezig?
• Zo ja, in welke productklasse valt dit brandversnellend middel?
• Kunnen de twee aangeboden benzinemonsters met elkaar worden vergeleken?
The Maastricht Forensic Institute14
brandresten
producten- en diensten catalogus 17The Maastricht Forensic Institute16
De essentie van digitaal forensisch onderzoek is het vinden, analyseren en interpreteren van sporen
die zich op digitaal materiaal bevinden op een zodanige manier dat de resultaten bruikbaar zijn voor
de opsporing en bewijsvoering binnen de rechtspleging.
Bij digitaal bronmateriaal kan gedacht worden aan computers, computernetwerken en mailservers,
maar ook aan gegevensdragers zoals USB-sticks, mobiele telefoons en navigatieapparatuur. Digitaal
forensisch onderzoek kan opgesplitst worden in een aantal stappen die elk een schakel vormen in
de ‘chain of custody’. Naargelang de opdracht en de onderzoeksvraag voert TMFI een of meer van de
volgende stappen uit:
• Verzamelen en veiligstellen digitaal sporenmateriaal: het digitaal bronmateriaal wordt
verzameld en een forensische kopie wordt gemaakt. Het digitaal forensisch onderzoek wordt
verder uitgevoerd op de forensische kopie.
• Ontsluiten digitale data: de informatie op de forensische kopie wordt toegankelijk en inzichtelijk
gemaakt.
• Onderzoek, analyse en interpretatie van digitaal sporenmateriaal: de forensische kopie wordt
onderzocht op de aanwezigheid van sporen die relevant zijn voor het beantwoorden van de
onderzoeksvraag en de aangetroffen sporen worden geïnterpreteerd in hun context.
mogelijke vraagstellingen• Kunnen Whatsapp-berichten worden veiliggesteld?
• Kan de telefoon ontgrendeld worden?
• Kan achterhaald worden wanneer voor het laatst een foto is verwijderd?
• Kunnen verwijderde bestanden alsnog van de computer worden veiliggesteld?
• Kan middels het navigatiesysteem achterhaald worden wat de laatst afgelegde route is?
The Maastricht Forensic Institute16
digitaal
producten- en diensten catalogus 21The Maastricht Forensic Institute20
In de rechtsketen wordt grote waarde gehecht aan de resultaten van DNA-onderzoek. Bij een DNA-
onderzoek worden specifieke, persoonsgebonden DNA-kenmerken bepaald. Deze specifieke DNA-
kenmerken vormen samen het DNA-profiel. Het DNA-profiel kan gebruikt worden voor vergelijkend
DNA-onderzoek. Een DNA-profiel kan worden opgesteld uit bijvoorbeeld bloed, sperma, speeksel of
huidcellen. Het DNA-laboratorium heeft zich gespecialiseerd in het genereren van DNA-profielen uit
huidcellen, afkomstig van bijvoorbeeld tie-wraps, hulzen of tape.
Het DNA-laboratorium is ISO/IEC 17025 geaccrediteerd voor het hele onderzoekstraject, inclusief
bemonstering en vooronderzoek van sporendragers, waarbij de aard van het celmateriaal bepaald
wordt (bijvoorbeeld bloed, speeksel of sperma).
Uiteraard is er de mogelijkheid om spoedonderzoek aan te vragen. Dit kan ook plaatsvinden op
complex onderzoeksmateriaal, zoals contactsporen.
Het DNA-laboratorium verricht onderzoek in opdracht van het Openbaar Ministerie, maar doet ook
onderzoek ten behoeve van andere partijen, zoals de advocatuur. Hierbij kan gedacht worden aan
advies ten aanzien van bijvoorbeeld de interpretatie van rapportages, maar ook contra-expertise
onderzoeken op sporendragers of DNA-extracten.
Het is ook mogelijk om een verwantschapsonderzoek uit te voeren waarbij bepaald wordt of er een
familiair verband is, zoals bijvoorbeeld een vaderschapstest.
mogelijke vraagstellingen• Kan vanaf de huls een DNA-profiel gegenereerd worden?
• In welke mate komt het verkregen DNA-profiel van een sporendrager overeen met het DNA-
profiel van een persoon?
• Is mijnheer X de biologische vader van persoon Y?
dna
The Maastricht Forensic Institute20
producten- en diensten catalogus 23The Maastricht Forensic Institute22
Door middel van forensisch documentonderzoek kan onder bepaalde voorwaarden onderzocht
worden hoe oud een document is en of een handtekening recent dan wel reeds langer geleden op
een document is geplaatst.
Bij een afgedrukt document kan worden onderzocht welke printer gebruikt is. Bijzondere kenmerken
in papier kunnen een indicatie geven over een productiedatum van het papier. Met geavanceerde
chemische methoden is veel informatie over de productie en herkomst van een document te
achterhalen.
mogelijke vraagstellingen• Is het document geheel of gedeeltelijk vervalst?
• Wanneer is de handtekening geplaatst?
• Wat kan er gezegd worden over de herkomst van het document?
• Wanneer is het document vermoedelijk opgesteld?
The Maastricht Forensic Institute22
document
producten- en diensten catalogus 25The Maastricht Forensic Institute24
Entomologie betekent letterlijk insectenkunde en kan in forensische casussen een bijdrage leveren
aan de waarheidsvinding. Middels entomologisch onderzoek kan een indicatie worden gegeven van
het tijdstip van overlijden. Na het overlijden begint de degeneratie van het lichaam waarbij deze
door verschillende stadia gaat. Afhankelijk van de tijd van het jaar worden door bromvliegen eieren
op een lijk afgezet. Deze ontwikkelen zich tot maden, poppen en uiteindelijk weer tot volwassen
vliegen.
Naast aasetende insecten kunnen er ook andere insecten die bijvoorbeeld leven van roof of van
haar en botten worden aangetroffen. Aan de hand van de veilig gestelde soorten insecten, hun
ontwikkelingsstadia en de omgevingstemperatuur kan een schatting gemaakt worden van wanneer
een lichaam door insecten is gekoloniseerd. Hierdoor kan een indicatie worden gegeven hoe lang de
persoon al dood is. Soms kunnen uit de aan- of afwezigheid van bepaalde entomologische sporen
ook aanwijzingen voor bijzondere omstandigheden worden afgeleid. Als de insecten op het lichaam
niet overeenkomen met de insecten op de vindplaats, kan dat een aanwijzing voor verplaatsing van
het lijk zijn.
mogelijke vraagstellingen• Wat kan er gezegd worden over het postmortaal interval?
• Zijn er aanwijzingen voor bijzondere omstandigheden?
The Maastricht Forensic Institute24
entomologie
producten- en diensten catalogus 27The Maastricht Forensic Institute26
De forensische epidemiologie richt zich op het gebruik van epidemiologische en statistische
methoden ter evaluatie van causaliteit claims in medisch gelieerde rechtszaken. Het
toepassingsgebied omvat zowel het civielrecht als het strafrecht. Het resultaat van forensisch
epidemiologisch onderzoek is een evidence-based en kwantitatieve inschatting van de
aannemelijkheid dat een vermoedde relatie tussen A en B op waarheid berust, eventueel uitgewerkt
in twee scenario’s waarin een delict al dan niet heeft plaatsgevonden. Deze kans inschatting kan
ondersteunend zijn in beslissingen omtrent schuld en (gedeeltelijke) aansprakelijkheid.
mogelijke vraagstellingen• Kunt u een beredeneerde kansschatting maken van de kans dat de amputatie van het been van
de mevrouw Y was voorkómen indien de vertraging in de diagnose zich niet had voorgedaan?
• Kunt u aangeven hoe waarschijnlijk het is dat het hartfalen van mevrouw Y inderdaad is toe te
wijten aan de bijwerking van het medicijn?
• Hoe groot acht U de kans dat de blootstelling aan asbest, dat de heer X ondervond gedurende
zijn dienstverband bij bedrijf Z, de oorzaak is van zijn longkanker?
• Welk aansprakelijkheidspercentage is aannemelijk in de gegeven situatie?
• Kunt u een inschatting levensverwachting van de heer X indien het delict, dat heeft geleidt tot
zijn overleiden, zich niet had voorgedaan.
• Kunt u een inschatting maken van de kwaliteit van leven van de heer X gehad had kunnen
hebben indien het delict zich niet had voorgedaan.
• Kunt u gegeven bewijslast omtrent de omstandigheden van het verkeersongeluk en de medische
situatie uitrekenen wat de kans is dat de mevrouw Y de chauffeur was in plaats van de passagier.
• Kunt u gegeven bewijslast omtrent de omstandigheden van het verkeersongeluk en de medische
situatie uitrekenen wat de kans is dat de heer X een veiligheidsgordel droeg?
epidemiologie
The Maastricht Forensic Institute26
producten- en diensten catalogus 29The Maastricht Forensic Institute28
Door middel van forensisch handschriftonderzoek kan bepaald worden door wie een
handgeschreven tekst of een handtekening is geschreven. Voor de forensisch schriftexpert ligt de
nadruk op de materiële vorm. Handschrift wordt beschouwd als een complex fysisch spoor met
bepaalde, uit beweging ontstane vormen die vergeleken worden met een ander, soortgelijk spoor.
Middels een linguïstische tekstanalyse wordt gekeken naar taalkenmerken van een bepaald persoon
om het auteurschap te achterhalen
Handschrift wordt met behulp van standaardmethoden geanalyseerd en systematisch onderzocht
op overeenkomsten en verschillen in relatie tot algemene kenmerken, normafwijkende kenmerken,
vlakindelingskenmerken en microkenmerken.
Een onderzoek naar de authenticiteit van handschrift op documenten en de identiteit van een
schrijver kan tot een substantiële uitspraak leiden, wanneer het schriftmateriaal voldoende
kenmerken met een onderscheidend vermogen bevat en in de originele vorm ter beschikking staat.
Het vergelijkingsmateriaal moet een omvang hebben, die het mogelijk maakt de representativiteit
en de variatiebreedte van de schriftkenmerken te kunnen beoordelen.
Er kan ook onderzocht worden of een handtekening congruent is aan een andere handtekening.
Het kan voorkomen dat een authentieke handtekening gescand of gekopieerd is en op een ander
document is aangebracht. De handtekeningen zijn dan gelijk, oftewel congruent aan elkaar.
mogelijke vraagstellingen• Zijn bepaalde teksten door een en dezelfde persoon geschreven?
• Is de handtekening echt of vals?
• Zijn de linguïstische kenmerken toe te kennen aan een auteur?
The Maastricht Forensic Institute28
handschrift
producten- en diensten catalogus 31The Maastricht Forensic Institute30
Kras-, indruk- en vormsporen, ook wel bekend onder de afkorting KIV, is een verzamelnaam van
verschillende onderzoeken. Deze sporen ontstaan doordat er kracht met een voorwerp wordt
uitgeoefend. Door deze kracht ontstaat er op een ander voorwerp of materiaal een indruk of een
krasbeeld, welke een spoor wordt genoemd. Hiervan is sprake wanneer bijvoorbeeld een werktuig
gebruikt wordt bij een inbraak. Het werktuig laat een indruk of krasbeeld achter in het kozijn, dit
krasbeeld is karakteristiek voor dit werktuig en kan met een werktuigsporenonderzoek onderling
worden vergeleken.
Ook souche-onderzoek valt onder deze categorie. Twee stukken kunnen worden vergeleken, waarbij
bepaald wordt of dezen oorspronkelijk één geheel vormden. Een alledaags voorkomend voorbeeld is
het afscheuren van tape. Zulk onderzoek is ook mogelijk met bijvoorbeeld textiel en papier.
Een ander onderzoek binnen deze categorie is het voet- /schoensporen onderzoek. Indien er een
schoenafdruk is achtergelaten, kan deze vergeleken worden met een paar schoenen. Elke schoenzool
heeft specifieke kenmerken, bepaald tijdens het productieproces of ontstaan door slijtage. Aan de
hand van onder andere deze specifieke kenmerken, het merk van de schoen en de schoenmaat kan
een vergelijkend onderzoek worden uitgevoerd. Een op de plaats delict veiliggestelde schoenafdruk
of schoenindruk kan vergeleken worden met die van een schoen welke bijvoorbeeld afkomstig is van
een verdachte.
mogelijke vraagstellingen• Zijn deze werktuigsporen gezet met dit werktuig?
• Behoren deze twee voorwerpen oorspronkelijk aan elkaar?
• Is het schoenspoor gezet met de aangeleverde schoen?
The Maastricht Forensic Institute30
kras-, indruk- en vormsporen
producten- en diensten catalogus 33The Maastricht Forensic Institute32
Materiaalonderzoek kan een oplossing bieden indien er bepaalde voorwerpen worden gevonden
waarvan niet meteen duidelijk is uit welk materiaal deze bestaan. Het onderzoek richt zich in
dit geval op het vaststellen van de chemische identiteit van het onbekende materiaal. Indien dit
niet mogelijk is, kan de elementsamenstelling worden onderzocht. Er wordt vermeld uit welke
elementen en verbindingen het onbekende materiaal in hoofdzaak bestaat en op welk materiaal dit
zou kunnen duiden. Tevens is het mogelijk om een vergelijkend onderzoek tussen twee of meerdere
materialen uit te voeren.
Een verfonderzoek kan bijvoorbeeld uitkomst bieden wanneer er sprake is van een aanrijding
waarbij verfsporen van een betrokken auto zijn achtergelaten op de plaats delict (PD). Referentie
verfpartikels van de auto worden dan vergeleken met de verfpartikels afkomstig van de PD. Hierbij
wordt gekeken naar de chemische- en elementsamenstelling maar ook naar de laagopbouw van de
verfpartikels.
Met grondonderzoek kan een grondmonster geïsoleerd van een SVO, bijvoorbeeld van een
schoen, worden geanalyseerd op onder andere elementsamenstelling en vergeleken worden met
grondmonsters van mogelijke bronnen en een waarschijnlijkheid van afkomst worden bepaald.
Glasonderzoek kan ook helpen bij het oplossen van misdrijven waarbij glasdeeltjes zijn
achtergelaten op de PD. Deze kunnen onderzocht worden op overeenkomsten met glasdeeltjes die
zich bevinden op een voorwerp.
mogelijke vraagstellingen• Wat is de samenstelling van het materiaal?
• Vergelijk het vreemde materiaal met het referentiemateriaal.
• Vergelijk de vreemde verfpartikels met de referentie verfpartikels.
• Is het aangetroffen materiaal een kunststof?
The Maastricht Forensic Institute32
materiaal
producten- en diensten catalogus 35The Maastricht Forensic Institute34
De forensische pathologie is een vakgebied dat medische (pathologische) expertise ter beschikking
stelt ten behoeve van het beantwoorden van vragen en het oplossen van problemen in het kader
van het strafrecht. De forensische pathologie houdt zich onder andere bezig met het uitvoeren van
gerechtelijke en klinische secties. Ook letselinterpretatie en letseldatering zijn onderwerpen die tot
de forensische pathologie behoren.
mogelijke vraagstellingen• Wat is de doodsoorzaak geweest?
• Had de persoon bepaalde ziektes?
• Wanneer is dit letsel ongeveer ontstaan?
• Wat is ongeveer het tijdstip van overlijden?
The Maastricht Forensic Institute34
pathologie
producten- en diensten catalogus 39The Maastricht Forensic Institute38
De forensische psychologie houdt zich bezig met het onderzoeken van personen met een mogelijke
mentale stoornis. Bij een onderzoek van de verdachte wordt bijvoorbeeld gelet op de psychische
toestand ten tijde van het misdrijf en de vooruitzichten van behandeling en herhaling van
misdrijven. Bij forensisch psychologisch onderzoek bestaat het onderzoek meestal uit de volgende
onderdelen:
• (neuro-)psychologisch testonderzoek met tests die op de onderzoeksvraag zijn afgestemd;
• een of meerdere gesprekken met de persoon;
• bestudering van informatie van derden over de persoon;
• bestudering van het strafdossier;
• onderzoek en beoordeling psychologische kwetsbaarheid.
mogelijke vraagstellingen• Lijdt een bepaalde persoon aan een psychologische stoornis?
• Is een bepaalde persoon psychologisch kwetsbaar?
• Wat zijn de cognitieve capaciteiten van deze persoon?
The Maastricht Forensic Institute38
forensische psychologie
producten- en diensten catalogus 41The Maastricht Forensic Institute40
Het medisch specialisme radiologie kan ook in forensische casussen meer inzicht geven. Radiologie
houdt zich bezig met het opzoeken van de aard en de plaats van een ziekte, letsel of aandoening
door middel van stralen of golven. De meest gebruikte stralen zijn de röntgenstralen of X-stralen
(röntgenfoto’s, CT-scan), tevens wordt gebruikgemaakt van geluidsgolven (echografie) en
magnetische velden (NMR, MR of MRI-scan).
Door middel van het scannen van een lichaam kunnen letsels zichtbaar worden gemaakt. In
het geval van forensische zaken kan een stoffelijk overschot worden gescand. Letsels maar ook
bijvoorbeeld de baan van de kogel door het lichaam kunnen zichtbaar worden gemaakt.
mogelijke vraagstellingen• Hoe loopt de kogelbaan in het lichaam?
• Zijn er onderhuidse letsels zichtbaar?
• Hoe zijn de botbreuken ontstaan?
The Maastricht Forensic Institute40
radiologie
producten- en diensten catalogus 43The Maastricht Forensic Institute42 The Maastricht Forensic Institute42
Het rechtspsychologisch onderzoek kan bestaan uit het bestuderen van een strafdossier en
bijvoorbeeld het analyseren van audiovisuele opnames van een verhoor. De rechtspsychologie houdt
zich bezig met psychologische fenomenen in het recht. Dit kunnen vragen zijn over de waarneming
van een getuige of verdachte, de werking van het geheugen, de aanwezigheid van hervonden
herinneringen, de kwaliteit van een (studio)verhoor de wijze van verhoren of de betrouwbaarheid
van getuigenverklaringen.
mogelijke vraagstellingen• Wat is de mate van betrouwbaarheid van de afgelegde verklaring?
• Kan een getuige de geclaimde waarneming doen?
• Is er sprake van hervonden herinneringen?
• Zou deze bekentenis vals kunnen zijn?
• Hoe betrouwbaar is deze herkenning?
rechtspsychologie
producten- en diensten catalogus 45The Maastricht Forensic Institute44
Schotresten ook wel bekend als gunshot residue (GSR), zijn kruitresten afkomstig uit een
vuurwapen. Als er met een vuurwapen wordt geschoten, komen er verschillende kruitresten vrij die
achterblijven op handen, kleding en voorwerpen in de nabije omgeving. Deze kruitresten kunnen
door middel van een stub worden veiliggesteld. Deze stubs worden met behulp van een SEM/EDX
microscoop onderzocht op de aanwezigheid van kruitresten, hierbij wordt de elementsamenstelling
bepaald.
mogelijke vraagstellingen• Zijn er op de schiethandenset schotresten aanwezig?
• Wat is de elementsamenstelling van de schotresten?
The Maastricht Forensic Institute44
schotresten
producten- en diensten catalogus 47The Maastricht Forensic Institute46
Het forensisch spraakonderzoek richt zich in de meeste gevallen op de vraag of een bepaalde
persoon heeft deelgenomen aan een of meer ‘getapte’ telefoongesprekken. In dat geval gaat het
om spreker identificatie of, strikt genomen, spreker verificatie. Bij spreker typering gaat het om de
vraag of aan de hand van een bepaalde spraakopname uitspraken kunnen worden gedaan over het
geslacht, de gebruikte taal(variant), de leeftijd en het opleidingsniveau van een onbekende spreker.
Andere vormen van forensisch spraak- en audio-onderzoek richten zich op de
verstaanbaarheidsverbetering van spraakopnamen, de analyse van betwiste uitingen en de
authenticiteit en integriteit van audio-opnamen.
mogelijke vraagstellingen• Is in een geluidsopname de stem van een bepaalde spreker te horen?
• Heeft een bepaalde spreker deelgenomen aan een telefoongesprek?
• Kan er iets gezegd worden over de regionale en sociale herkomst van een onbekende spreker?
• Kan de verstaanbaarheid van een spraakopname worden verbeterd?
• Wat wordt er in deze opname gezegd?
• Bevat de opname indicaties die wijzen op manipulatie?
• Kan van het geluidsfragment achtergrondruis verwijderd worden?
• Kunnen achtergrond geluiden worden verwijderd, om zo de tekst te verduidelijken?
The Maastricht Forensic Institute46
taal, spraak en audio
producten- en diensten catalogus 49The Maastricht Forensic Institute48
Toxicologie onderzoekt de effecten van lichaamsvreemde stoffen op de gezondheidstoestand en het
menselijk gedrag. De chemische analyses die belangrijk zijn voor forensisch toxicologisch onderzoek
zijn vooral gericht op het aantonen van (zeer lage) concentraties geneesmiddelen en toxische
stoffen waaronder verdovende middelen en hun metabolieten. Dit kan afkomstig zijn van zowel
levende als overleden personen.
Er zijn drie hoofdgebieden te onderscheiden:
• Drugtesten: het uitvoeren van een bepaling van verdovende middelen of geneesmiddelen in
(voornamelijk) urine. De belangrijkste vraag bij drugtesten is of de persoon al dan niet bepaalde
stoffen heeft gebruikt of toegediend gekregen.
• Human performance: het onderzoeken van de invloed van lichaamsvreemde stoffen op het
menselijk lichaam / gedrag.
• Post mortem: humaan materiaal van een overledene wordt onderzocht op de aanwezigheid van
verdovende middelen, geneesmiddelen of toxische stoffen.
mogelijke vraagstellingen• Bevat het aangeboden urinemonster amfetamines, barbituraten, benzodiazepines,
cannabinoïden, cocaïne, methadon of opiaten?
• Bevat het aangeboden monster (bloed en/of urine) component X?
• Bevat het aangeboden bloedmonster stoffen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden of stoffen
die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid?
• Brede screening op de aanwezigheid van verdovende middelen, geneesmiddelen, toxische
stoffen en de eventuele metabolieten in humaan materiaal.
• Wat is het gehalte alcohol (ethanol) in bloed of urine?
• Is er een toxicologische verklaring voor overlijden?
• Heeft het aangetroffen middel invloed op het gedrag van de desbetreffende persoon?
The Maastricht Forensic Institute48
toxicologie
producten- en diensten catalogus 51The Maastricht Forensic Institute50
Bij een verdovende middelenonderzoek kunnen alle middelen die voorkomen in de Opiumwet
en ook middelen die gerelateerd zijn aan verdovende middelen zoals versnijdingsmiddelen en
grondstoffen voor de productie van bijvoorbeeld drugs aan een onderzoek worden onderworpen.
In de Opiumwet is bezit, handel, verkoop, productie e.d. voor de daarin genoemde middelen
strafbaar gesteld. Om te onderzoeken of een onbekend middel (poeders, pillen, tabletten) een
middel bevat dat valt onder de Opiumwet wordt dit onbekende middel chemisch geïdentificeerd.
Verdovende middelenonderzoek is grofweg onderverdeeld in basisidentificatie, complexe
identificatie en gehaltebepaling. Bij basisidentificatie gaat het vooral om de identificatie van het
aangeboden materiaal (poeders, pillen, tabletten, etc.). Bij complexe identificatie moet onder andere
gedacht worden aan sporenanalyse (zeer lage concentraties in monstermateriaal), residuanalyse
(bijvoorbeeld resten drugs in een koffer) en het aantonen van Opiumwet-middelen in complexe
monsters (bijvoorbeeld GHB in frisdrank). Bij gehaltebepaling wordt de hoeveelheid van de
desbetreffende drug in het aangeboden monster bepaald.
mogelijke vraagstellingen• Bevat het aangeboden monster materiaal (poeders, pillen, tabletten, etc.) middelen die vallen
onder de bepalingen van de Opiumwet of de Wet Voorkoming misbruik chemicaliën? Zo ja, wat
is het?
• Wat is het gehalte van het aangetoonde middel in het aangeboden monster materiaal?
• Bevat het aangeboden monster (bijv. koffer, kleding, frisdrank, veegmonster, etc.)
middelen die vallen onder de bepalingen van de Opiumwet of de wet Voorkoming misbruik
chemicaliën? Zo ja, welke?
The Maastricht Forensic Institute50
verdovende middelen
producten- en diensten catalogus 53The Maastricht Forensic Institute52
Vezel- en textielonderzoek kan bij diverse onderzoeken uitkomst bieden. Vezels en textiel
worden niet alleen voor kleding gebruikt, maar ook in vele huishoudelijke toepassingen, tenten,
autobekleding, schoenen en vele andere technische producten. Ter illustratie van vezel- en textiel-
onderzoek een voorbeeld. Wanneer een dader en een slachtoffer van een geweldsmisdrijf met elkaar
in contact komen, kunnen er vezels van de kleding van beiden over en weer worden overgebracht.
Om te onderzoeken of er op de kleding van verdachte en/of slachtoffer vezels aanwezig zijn, wordt
de kleding met speciale tape afgeplakt. Vervolgens wordt deze tape onderzocht op vezelsporen
afkomstig van de vermoedelijke bron.
mogelijke vraagstellingen• Onderzoek van het voorwerp (bijv. kledingstuk) op de aanwezigheid van vezelsporen en indien
aanwezig, het veiligstellen van deze vezelsporen.
• Onderzoek van de tapemonsters op de aanwezigheid van vezelsporen en indien aanwezig, het
veiligstellen van deze vezelsporen.
• Is de vezel afkomstig van natuurlijk of synthetische textiel? Het geval van synthetisch textiel
volgt een materiaal karakterisering.
• Vergelijk de vreemde vezel met de referentievezel.
• Is er op basis van vergelijkend vezelonderzoek contact aan te tonen tussen bijvoorbeeld
kledingstukken afkomstig van dader en slachtoffer, of kledingstukken en autobekleding?
The Maastricht Forensic Institute52
vezel en textiel
samengesteld in 2014
Aan de samenstelling van deze catalogus is de uiterste
zorg besteed. Voor eventuele fouten en/of onvolledigheden
aanvaarden TMFI en de samensteller van deze catalogus
echter geen aansprakelijkheid.
postadrespostbus 616
6200 MD Maastricht, Nederland
bezoekadresOxfordlaan 70
6229 EV Maastricht, Nederland
+31 (0)43 – 388 21 98
info@tmfi.nl
www.tmfi.nl
colofonredactie Sebastiaan Huntjens
Anke Bastings
Karin Vos
fotografie Jean Aretz
vormgeving BONNÉ+JAN 0225
druk Drukkerij Pietermans
Recommended