View
96
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
ONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI. Dr. Evren Özdemir Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Ankara 05.04.2014. Akılcı İlaç Kullanımı İçin Sorumluluk Sahibi Taraflar. Hekim Eczacı Hemşire Diğer sağlık personeli Hasta/ hasta yakını Üretici Düzenleyici Otorite - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI
Dr. Evren Özdemir
Hacettepe ÜniversitesiKanser Enstitüsü
Ankara
05.04.2014
Akılcı İlaç Kullanımı İçin Sorumluluk Sahibi Taraflar
• Hekim• Eczacı • Hemşire• Diğer sağlık personeli• Hasta/ hasta yakını• Üretici• Düzenleyici Otorite• Diğer (Medya, Akademi vb.)
İlaç tedavisinde karşılaşılan sorunlar
Endikasyon:
• Endikasyon olduğu halde ilaç verilmemesi
• Endikasyon olmadan ilaç verilmesi (gereksiz tedavi)
Etkinlik:
• Endikasyona uygun ilaç seçilmemesi (yanlış ilaç)
• İlacın düşük dozda verilmesi (subtörepatik doz)
• İlacın uygun yoldan verilmemesi
• İlacın monitorize edilmemesi
İlaç tedavisinde karşılaşılan sorunlar
Güvenlik:
• Advers ilaç reaksiyonları
• Doz aşımı ve toksisite
• İlaç etkileşimleri
• İlacın uygun yoldan verilmemesi
• İlacın monitorize edilmemesi
Uyum:
• Hastanın ilacını hiç almaması veya uygun doz ve sürede almaması
Advers İlaç Olayları (Advers Drug Events)
• ABD’de hastanelere yatan her 100 hastanın 2-7’si, ayaktan hastanelere başvuran her 100 hastadan 3’ü advers ilaç etkisine (ADE) maruz kalmaktadır.
• Bunun sonucunda ABD’de her yıl 770.000 hastanın zarar gördüğü veya öldüğü tahmin edilmektedir.
• ABD’de Yoğun Bakım Ünitesi ekibine klinik eczacı dahil edilmesinin, önlenebilir advers ilaç olaylarını %66 oranında azalttığı gösterilmiştir.
İlaç tedavisinde sık görülen advers olaylar
• İlaca bağlı toksisiteler: – warfarin– anti-diyabetikler– NSAID– digoksin– anti-epileptikler
• İlaç tedavi izlemindeki yetersizlikler• Uygun olmayan doz• Hasta uyumu• İlaç etkileşimleri• Kontrendikasyonlar• Allerji
Klinik Eczacılık• Yoğun Bakım Üniteleri
• Onkoloji – Yataklı servis– Poliklinikler– Ayaktan Tedavi Ünitesi
• Kök Hücre Nakli Üniteleri– KİT Ünitesi– Poliklinik– Ayaktan Tedavi Ünitesi
• Diğer dallar
Klinik Eczacılık
Klinik Eczacılık
Klinik Eczacılık Uygulama Prensipleri
• Akılcı ilaç tedavisi
• Hasta eğitimi ve tedaviye uyumu
• İlaç danışmanlık hizmeti
• İlaç tedavi izlemi
• İlaç etkileşimlerinin izlemi
• Advers olayların izlemi
• Farmakovijilans
• Farmakoekonomi
• Multidisipliner yaklaşım
Klinik Eczacının Rolü
• Hasta ilaç öyküsünün alınması ve ilaç listesinin gözden geçirilmesi
• İlaç isteminin gözden geçirilmesi
• İlaçların güvenli ve rasyonel kullanımının hastaya anlatılması
• Hastanın ilacını uygun (tedavi edici) doz ve sürede aldığının izlenmesi
Klinik Eczacının Rolü
• Advers ilaç reaksiyonlarının izlenmesi
• İlaç etkileşimlerinin izlenmesi
• Günlük hekim vizitlerine katılım
• Servis ekibine hasta kabulü ve taburculuğu esnasında tavsiyelerde bulunulması
• Eczacılık hizmetlerinde dönüşüm
– ilaç-odaklı hasta-odaklı
• Onkoloji klinik eczacılığı gelişimi– Sitotoksik karışımlar için merkezi servisler– Standart istem formu oluşturulması– Sitotoksik ilaç kullanımında güvenliğin artırılması– Doz hatalarını azaltmak
Onkoloji-Klinik Eczacılık
Onkoloji-Klinik Eczacılık
• Tedavi planının koordinasyonu
• Direkt hasta bakımı
• Eğitim aktiviteleri
• Akılcı ilaç tedavisi
• İlaç danışmanlık hizmeti
• İlaç tedavi izlemi
• Advers olayların izlemi
• Multidisipliner yaklaşım
• Hastaya ait bilgilerin değerlendirilmesi• Hastanın evde kullandığı ilaçların tespit edilmesi • Alternatif tıp uygulamalarının tespiti ve değerlendirilmesi• Hastanın mevcut ilaçlarının değerlendirilmesi:
–Allerji – İlaç etkileşimi–Duplikasyon–Endikasyon olmaksızın ilaç kullanımı–Yan etki/toksisite– Terapötik ilaç izlemi–Hasta uyumu
• Hastanın ilaç listesinin oluşturulması ve takibi
Onkoloji-Klinik Eczacının Rolü
• Kemoterapi planının koordinasyonu
• Kemoterapi istem formlarının oluşturulması ve güncellenmesi
• Kemoterapi isteminin gözden geçirilmesi
• Kemoterapi öncesi hasta ve hasta yakınlarının kemoterapi, diğer ilaçlar ve yan etkileri hakkında bilgilendirilmesi, tedavi için konsent alınması
• İlaçların güvenli ve rasyonel kullanımının hasta ve hasta yakınlarına anlatılması
Onkoloji-Klinik Eczacının Rolü
• Hastanın vücut yüzey alanının tespit edilmesi ve kemoterapi doz uygunluğunun kontrolü
• Laboratuvar sonuçlarının gözden geçirilmesi, gerektiğinde
ilaç doz değişiklikleri
• Kemoterapinin hazırlanması ve güvenlik kontrolleri
• Uygun ilaç uygulama yolunun belirlenmesi
• Kemoterapiye bağlı yan etki ve toksisite açısından hastanın izlenmesi
Onkoloji-Klinik Eczacının Rolü
Onkoloji-Klinik Eczacının Rolü• Toksisitelerin önlenmesi ve giderilmesi, gerektiğinde ilaç
törapötik düzey izlemi
• Protokole göre uygun destekleyici tedavinin (beslenme, ağrı, bulantı, kusma, mukozit gibi şikayetlere karşı) sağlanması
• Hastanın ilacını uygun doz ve sürede aldığının izlenmesi
• Advers ilaç reaksiyonlarının izlenmesi
• İlaç etkileşimlerinin izlenmesi
• Tedavi etkinliğinin izlenmesi
Onkoloji-Klinik Eczacının Rolü• Tüm sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık
yapılması
• Günlük hekim vizitlerine katılım
• Servis ekibine hasta kabulü sonrası ve taburculuğu esnasında tavsiyelerde bulunulması
• Taburcu olan hastalara ilaçların kullanımı ve reçetesiz kullanılan ilaçlar hakkında bilgi verilmesi
• Hastanın tedaviye uyumunun arttırılması
Onkoloji-Klinik Eczacının Rolü
• Kanser veya kanser tedavisi nedeniyle ortaya çıkan semptomlara yönelik destekleyici bakım hizmeti
• Ağrı
• Nöropati
• Bulantı ve kusma
• Miyelosupresyon
• Allerji
• Spesifik ilaç toksisiteleri
• Diğer
İdeal Sağlık Ekibi• Akademisyen, Hekim– Klinik Fellow
– Asistan doktor
– Doktor Asistanı (physician assistant)
• Hemşire– Pratisyen hemşire (advanced nurse practitioner)
• Klinik eczacı
• Diyetisyen
• Psikolog
• Sosyal Hizmetli
• Fizyoterapist
• Diğer sağlık personeli (sekreter, hizmetli)
Teşekkürler
Recommended