View
14
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
OCENA STANU JEDNOLITYCH CZĘŚCI WÓD
RZECZNYCH NA OBSZARZE
WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO
W LATACH 2010-2012
Nysa Łużycka poniżej Gubina (fot. Liliana Słowińska)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
2
1. Monitoring wód powierzchniowych
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze w latach 2010-2012
prowadził monitoring wód powierzchniowych zgodnie z zapisami: Ramowej Dyrektywy
Wodnej (RDW), rozporządzenia Ministra Środowiska z 15 listopada 2011 r. w sprawie form
i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych
(Dz. U. Nr 258, poz. 1550) oraz Wojewódzkiego Programu Monitoringu Środowiska
(WPMŚ).
Na obszarze województwa lubuskiego wydzielonych zostało 205 jednolitych części
wód (jcw) rzecznych oraz 61 jcw jeziornych, przy czym w ujęciu zlewniowym na obszarze
województwa znajduje się 217 zlewni jcw powierzchniowych, w tym 212 zlewni jcw
rzecznych oraz 5 zlewni jcw jeziornych.
Do oceny stanu wód powierzchniowych na terenie województwa lubuskiego
wykorzystano wyniki uzyskane w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego.
Monitoring diagnostyczny
ustanawia się w celu oceny stanu
jcw, jak również w celu określenia
rodzajów oraz oszacowania wielko-
ści znacznych oddziaływań wynika-
jących z działalności człowieka, na
które narażone są określone części
wód. Umożliwia także dokonanie
oceny długoterminowych zmian
stanu jcw w warunkach naturalnych
oraz w warunkach szeroko rozu-
mianych oddziaływań antropogenicznych. Zakres pomiarowy oprócz elementów biologicznych,
hydromorfologicznych i fizykochemicznych z grup 3.1-3.5 oraz z grupy 3.6 (specyficzne
zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne), obejmuje także badania substancji
chemicznych szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego – substancje priorytetowe
(np. kadm, nikiel, ołów, rtęć, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, pestycydy).
Monitoring operacyjny prowadzi się na jcw, które są zagrożone nieosiągnięciem
celów środowiskowych i służy do oceny stanu wód i zmian krótkoterminowych. Prowadzony
jest na podstawie badań elementów biologicznych wspomaganych elementami
Rzeka Pliszka w Uradzie (fot. Przemysław Susek)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
3
fizykochemicznymi i hydromorfologicznymi oraz, jeżeli jest to uzasadnione, pomiarami
niektórych wskaźników chemicznych.
Ocenę stanu wód powierzchniowych wykonuje się w odniesieniu do jednolitych części
wód, na podstawie wyników państwowego monitoringu środowiska i prezentuje poprzez
ocenę stanu ekologicznego (w przypadku wód, których charakter został w znacznym stopniu
zmieniony w następstwie fizycznych przeobrażeń, będących wynikiem działalności człowieka
– poprzez ocenę potencjału ekologicznego), ocenę stanu chemicznego i ocenę stanu.
Stan/potencjał ekologiczny jest określeniem jakości struktury i funkcjonowania
ekosystemu wód powierzchniowych, sklasyfikowanej na podstawie wyników badań
elementów biologicznych oraz wspierających je wskaźników fizykochemicznych
i hydromorfologicznych. Stan ekologiczny jednolitych części wód powierzchniowych
klasyfikuje się poprzez nadanie jednolitej części wód jednej z pięciu klas jakości, przy czym
klasa pierwsza oznacza bardzo dobry stan ekologiczny, klasa druga – dobry stan ekologiczny,
zaś klasy trzecia, czwarta i piąta odpowiednio – stan ekologiczny umiarkowany, słaby i zły.
W przypadku potencjału ekologicznego, klasa pierwsza i druga tworzą wspólnie potencjał
„dobry i powyżej dobrego”. O przypisaniu ocenianej jednolitej części wód decydują wyniki
klasyfikacji poszczególnych elementów biologicznych, przy czym obowiązuje zasada, że
klasa stanu/potencjału ekologicznego odpowiada klasie najgorszego elementu biologicznego
(rys. 1.)
Rys. 1. Schemat klasyfikacji stanu ekologicznego (źródło: Poradnik REFCOND, CIS-WFD, Guidance
No 10)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
4
Klasyfikacji stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych dokonuje
się na podstawie analizy wyników pomiarów zanieczyszczeń chemicznych, w tym tzw.
substancji priorytetowych. Podstawą analizy jest porównanie uzyskanych wyników ze
środowiskowymi normami jakości. Przyjmuje się, że jednolita część wód jest w dobrym
stanie chemicznym, jeżeli żadna z obliczonych wartości stężeń nie przekracza
dopuszczalnych stężeń maksymalnych i średniorocznych. Jeżeli woda nie spełnia tych
wymagań, stan chemiczny ocenianej jednolitej części wód określa się jako „poniżej dobrego”.
Stan jednolitej części wód ocenia się poprzez porównanie wyników klasyfikacji
stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego. Jednolita część wód może być oceniona
jako będąca w „dobrym stanie”, jeśli jednocześnie jej stan/potencjał ekologiczny jest
sklasyfikowany przynajmniej jako dobry, a stan chemiczny sklasyfikowany jest jako „dobry”.
W pozostałych przypadkach, tj. gdy stan chemiczny jest sklasyfikowany jako „poniżej
dobrego” lub stan/potencjał ekologiczny sklasyfikowano jako „umiarkowany”, „słaby”, bądź
„zły”, jednolitą część wód ocenia się jako będącą w stanie złym (tab. 1.)
Tab. 1. Schemat oceny stanu jednolitych części wód powierzchniowych
Stan wód
Stan chemiczny
Dobry stan chemiczny Stan chemiczny poniżej
dobrego
Stan
ekologiczny /
potencjał
ekologiczny
Bardzo dobry stan
ekologiczny / potencjał
ekologiczny dobry i
powyżej dobrego
Dobry stan wód Zły stan wód
Dobry stan ekologiczny /
potencjał ekologiczny
dobry i powyżej dobrego Dobry stan wód Zły stan wód
Umiarkowany stan
ekologiczny / umiarkowany
potencjał ekologiczny Zły stan wód Zły stan wód
Słaby stan ekologiczny /
słaby potencjał ekologiczny Zły stan wód Zły stan wód
Zły stan ekologiczny / zły
potencjał ekologiczny Zły stan wód Zły stan wód
Ocenę jednolitej części wód należy obniżyć do stanu „złego”, niezależnie od wyników
stanu/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego, jeśli nie są spełnione określone dla niej
dodatkowe wymagania jakościowe związane z występowaniem w jej obrębie obszarów
chronionych lub ze względu na sposób jej wykorzystywania (rekreacja, ujęcia wody pitnej).
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
5
Z powyższych reguł wynika, że stan jednolitej części wód można ocenić jedynie na
podstawie jednego z trzech wymienionych wyżej elementów (nawet przy braku klasyfikacji
dla pozostałych), jeśli wskazuje on na stan zły.
Ze względu na dużą liczbę jednolitych części wód w Polsce objęcie ich wszystkich
monitoringiem jest niemożliwe. Z tego powodu przy prezentowaniu oceny stanu/potencjału
ekologicznego rozróżnia się wyniki dla jednolitych części wód monitorowanych, i dla
jednolitych części wód niemonitorowanych, które klasyfikowane są poprzez ekstrapolację, na
podstawie wyników uzyskanych dla części wód monitorowanych.
2. Ocena stanu jednolitych części wód rzek badanych w latach 2010-2012
Ocena stanu wód rzecznych została wykonana w oparciu o zapisy w projekcie
nowelizacji rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm
jakości dla substancji priorytetowych oraz w oparciu o wytyczne opracowane przez GIOŚ.
Wytyczne te zawierały procedurę postępowania przy weryfikacji oceny stanu jcw oraz
procedurę dziedziczenia oceny (zastosowana po raz pierwszy), przez którą rozumie się
przeniesienie wyników oceny elementów biologicznych, fizykochemicznych,
hydromorfologicznych oraz chemicznych na kolejny rok w przypadku, gdy nie były one
objęte monitoringiem. Dziedziczenie oceny jest więc procesem aktualizacji wykonanej oceny
o wyniki uzyskane w kolejnych latach realizacji monitoringu wód powierzchniowych.
Ponowna weryfikacja oceny polegała m.in. na nieuwzględnianiu wybranych
wskaźników w ocenie stanu jcw ze względu na wyniki uzyskane podczas odbiegających od
Fitoplankton – sinice (Anabaena spiroides)
(fot. Irena Kaczmarczyk)
Fitoplankton – zielenice (Pediastrum boryanum
i Pediastrum duplex) (fot. Irena Kaczmarczyk)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
6
normalnych warunkach hydrometeorologicznych, niespełnieniu wymagań dotyczących granic
oznaczalności i liczebności zbiorów wyników oraz niskiej wiarygodności niektórych
wskaźników biologicznych ze względu na ustalane obecnie metodyki oraz warunki
referencyjne.
Podstawą oceny są wybrane elementy biologiczne, które uzależnione są od typologii
abiotycznej i są najbardziej wrażliwe na presję. Wśród elementów biologicznych badano:
indeks fitoplanktonowy (IFPL), Makrofitowy Indeks Rzeczny (MIR), wskaźnik okrzemkowy
(IO) oraz makrobezkęgowce bentosowe (MZB). Ponadto przy ocenie posłużono się wynikami
badań ichtiofauny, które zostały przeprowadzone przez wykonawcę zewnętrznego.
Spośród 26 typów abiotycznych rzek występujących na terenie kraju, w województwie
lubuskim występuje 10 typów, z dominacją czterech: typ 17 (potok nizinny piaszczysty), typ
19 (rzeka nizinna piaszczysto-gliniasta), typ 21 (wielka rzeka nizinna) oraz typ 24 (mała
i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych.
Obszar badań w województwie lubuskim obejmował dorzecze Odry, region wodny
Środkowej Odry, Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego oraz Warty.
W latach 2010-2012 w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska przebadanych
zostało 104 jcw rzeczne, w tym 55 naturalnych, 44 silnie zmienionych i 5 sztucznych.
Badaniami objęto również 1 zbiornik zaporowy (zbiornik zaporowy Bledzew) położony na
rzece Obrze, niebędący osobną jednolitą częścią wód.
Badania makrobezkręgowców na Młynówce Kosierskiej
(fot. Sławomir Rubacha)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
7
W ramach monitoringu diagnostycznego przebadano 16 jcw (w 17 ppk na rzekach
oraz w 1 ppk na zbiorniku Bledzew), natomiast w ramach monitoringu operacyjnego
przebadano 101 jcw (w 104 ppk na rzekach i w 1 ppk na zbiorniku zaporowym). Dodatkowo
w 3 jcw badana była tylko ichtiofauna.
2.1. Klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego jcw rzek
Spośród 104 przebadanych jcw stan/potencjał ekologiczny określono dla 99 jcw. Na
ciekach naturalnych dobry stan ekologiczny odnotowano na 24 jcw, stan umiarkowany
stwierdzono na 26 jcw, a słaby na 2 jcw. Na ciekach sztucznych i silnie zmienionych
potencjał dobry i powyżej dobrego charakteryzował 22 jcw, umiarkowany odnotowano dla 18
jcw, zaś słaby dla 7 jcw. Na żadnej przebadanej i ocenionej jcw nie stwierdzono zarówno
bardzo dobrego jak i złego stanu/potencjału ekologicznego (rys. 2.-4., tab. 5.).
Klasyfikacja elementów biologicznych wykazała bardzo dobry stan (I klasa) w 16 jcw,
dobry (II klasa) w 50 jcw, umiarkowany (III klasa) w 27 jcw, słaby (IV klasa) w 9 jcw. Złego
stanu nie odnotowano na żadnej jcw, zaś na 2 jcw nie badano żadnego elementu
biologicznego (tab. 5).
W klasyfikacji elementów hydromorfologicznych kierowano się zasadą, że ciekom
naturalnym przypisano I klasę. W przypadku cieków sztucznych i silnie zmienionych nadano
maksymalny potencjał ekologiczny (I klasa) wszystkim tym jcw, dla których zmiany
hydromorfologiczne dotyczyły zaburzeń SNQ (wahań przepływów) spowodowanych pracą
małych elektrowni wodnych, działaniem zapór przeciwpowodziowych lub będących drogami
2444%
2647%
24%
35%
bardzo dobry
dobry
umiarkowany
słaby
zły
brak oceny
Rys. 2. Ocena stanu ekologicznego jcw rzek w województwie lubuskim badanych
w latach 2010-2012
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
8
wodnymi. Zbiornikowi zaporowemu Bledzew nadano maksymalny potencjał ekologiczny,
gdyż zbiornik ten nie jest zlokalizowany na głównym ciągu szlaku ryb wędrownych (tab. 5).
Klasyfikacja elementów fizykochemicznych wspierających elementy biologiczne
z grup 3.1-3.5 wykazała, że w 7 jcw spełniały one kryteria dla stanu/potencjału bardzo
dobrego, w 59 jcw ich stan/potencjał określono jako dobry, w pozostałych 35 jcw ich jakość
określono jako stan/potencjał poniżej dobrego. Zadecydowały o tym głównie
ponadnormatywne wartości stężeń azotu Kjeldahla i fosforanów. W przypadku elementów
fizykochemicznych z grupy 3.6 (specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne)
przekroczenie średniorocznej wartości dopuszczalnej dotyczyło jedynie glinu i zostało
odnotowane na Nysie Łużyckiej w ppk poniżej Gubina (jcw Nysa Łużycka od Lubszy do
Odry) (rys. 4. i tab. 5.).
2245%
1837%
714%
24%
dobry i powyżej dobrego
umiarkowany
słaby
zły
brak oceny
Rys. 3. Ocena potencjału ekologicznego jcw rzek w województwie lubuskim badanych
w latach 2010-2012
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
9
Rys. 4. Stan i potencjał ekologiczny jednolitych części wód rzek w województwie lubuskim badanych
w latach 2010-2012 z uwzględnieniem oceny jcw niemonitorowanych
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
10
2.2. Klasyfikacja stanu chemicznego jcw rzek
Spośród 104 badanych jcw stan chemiczny oceniono dla 18 jcw, z czego 9 jcw
charakteryzował dobry stan chemiczny. Zły stan chemiczny w większości był spowodowany
przekroczeniami stężeń średniorocznych sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu
oraz przekroczeniami średniorocznych stężeń kadmu na Nysie Łużyckiej w ppk powyżej
m. Żarki Wielkie (jcw Nysa Łużycka od Skrody do Chwaliszówki) (rys. 5. i 6, tab. 5.)
Rys. 5. Ocena stanu chemicznego jcw rzek w województwie lubuskim badanych w latach 2010-2012
98%
99%
8683%
dobry
poniżej dobrego
nie badano
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
11
Rys. 6. Stan chemiczny jednolitych części wód rzek w województwie lubuskim badanych w latach
2010-2012 z uwzględnieniem oceny jcw niemonitorowanych
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
12
2.3. Ocena spełnienia wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych
Na terenie woj. lubuskiego oceniono wody płynące należące do trzech rodzajów
obszarów chronionych:
– obszary będące jednolitymi częściami wód przeznaczonymi do poboru wody na
potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia,
– obszary przeznaczone do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu
gospodarczym oraz obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków, dla
których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie
(wody przeznaczone do bytowania ryb),
– obszary wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze
źródeł komunalnych.
Dana jednolita część wód powierzchniowych na obszarze chronionym osiąga stan
dobry, jeśli jednocześnie spełnia
wymagania dla dobrego lub wyższego
stanu/potencjału ekologicznego,
dobrego stanu chemicznego oraz
wymagania dla obszaru lub kilku
obszarów chronionych, które
określone zostały w osobnych
przepisach. Jeśli jednak wymagania
dla obszaru/obszarów chronionych nie
są spełnione, wówczas stan jednolitej
części wód zostaje określony jako zły.
2.3.1. Obszary chronione będące jednolitymi częściami wód przeznaczonymi do poboru
wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia
Ocena jakości wód rzeki Obrzycy pod kątem spełnienia wymagań jakim powinny
odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę
przeznaczoną do spożycia wykonana została zgodnie z rozporządzeniem (Dz. U. Nr 204, poz.
1728 z 2002 r.) oraz zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez Główny Inspektorat
Ochrony Środowiska. Badania rzeki Obrzycy realizowane były w omawianym okresie przez
laboratorium WIOŚ w Zielonej Górze, przy udziale jednostek Państwowej Inspekcji
Sanitarnej. Jednolita część wód spełnia wymagania dla obszaru chronionego, jeśli stężenia
Obra w Trzcielu (fot. Przemysław Susek)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
13
wskaźników fizykochemicznych nie przekraczają norm dla kategorii A2, a wskaźniki
bakteriologiczne nie przekraczają norm dla kategorii A3.
Analiza wyników badań z lat 2010-2012 wykazała, że wody Obrzycy nie spełniają
dodatkowych wymagań dla obszaru chronionego. Przekroczenia norm wystąpiły w
przypadku: OWO, nasycenia tlenem, ChZT-Cr, BZT5, azotu Kjeldahla, fosforanów i manganu
(tab. 3.1.)
Wody ujmowane z Obrzycy, w celu poprawy jakości, mieszane są z wodami
podziemnymi z ujęcia głębinowego w Zawadzie. Przed przesłaniem do miejskiej sieci
wodociągowej, wody poddawane są wysokosprawnym procesom technologicznym na Stacji
Uzdatniania Wody w Zawadzie (tab. 2 i tab. 4.).
Tab. 2. Ocena spełnienia wymagań dla obszaru chronionego będącego jednolitą częścią wód
przeznaczoną do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia
Rok
badań
Nazwa
jednolitej
części wód
Nazwa
punktu
pomiarowo-
kontrolnego
Kategoria
fizykochemii
Kategoria
bakteriologii
Ocena
spełnienia
wymagań
(TAK/NIE)
Wskaźniki
decydujące
o ocenie
2010
Obrzyca od
Ciekącej do
ujścia z jez.
Rudno
Obrzyca –
ujście do Odry
(teren CUW
„Sadowa”)
poza A2 A2 NIE
OWO,
nasycenie
tlenem,
ChZT-Cr, azot
Kjeldahla,
fosforany,
mangan
2011 poza A2 A2 NIE
OWO,
nasycenie
tlenem, azot
Kjeldahla,
mangan
2012 poza A2 A2 NIE BZT5, OWO,
nasycenie
tlenem, mangan
2.3.2. Obszary przeznaczone do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu
gospodarczym oraz obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków, dla
których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie -
wody przeznaczone do bytowania ryb
Ocenę wykonano w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4
października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe
będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. Nr 176, poz. 1455),
uzupełnione o zapisy w wytycznych opracowanych przez Główny Inspektorat Ochrony
Środowiska. Oceniano następujące wskaźniki: temperatura, zawiesina ogólna, tlen
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
14
rozpuszczony, BZT5, odczyn pH, azot amonowy, fosfor ogólny, fenole lotne - indeks
fenolowy, węglowodory ropopochodne - indeks oleju mineralnego, amoniak niejonowy, chlor
całkowity, cynk ogólny oraz miedź rozpuszczoną.
W latach 2010-2012
monitoring wód powierzchnio-
wych przeznaczonych do
bytowania ryb w warunkach
naturalnych prowadzony był
w 39 ppk (tym samym w 39
jcw). Po dokonaniu oceny,
wymogi dla obszaru chronionego
spełniło zaledwie 8 jcw.
O deklasyfikacji zadecydowały
głównie ponadnormatywne
stężenia fosforu ogólnego, azotu
amonowego, BZT5 oraz niskie wartości tlenu rozpuszczonego (tab. 4.).
2.3.3. Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami
pochodzącymi ze źródeł komunalnych
Najważniejszymi dyrektywami Unii Europejskiej poruszającymi problem eutrofizacji
są: tzw. dyrektywa ściekowa (91/271/EWG), dotycząca punktowych zrzutów ze źródeł
komunalnych, dyrektywa azotanowa (91/676/EWG), która dotyczy zagrożenia związkami
azotu ze źródeł pochodzenia rolniczego oraz Ramowa Dyrektywa Wodna (2000/60/WE).
Celem Ramowej Dyrektywy Wodnej jest osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r.,
co wiąże się m.in. z przeciwdziałaniem eutrofizacji, czyli zapobieganiu wzrostowi trofii
(żyzności wód), a co za tym idzie ograniczeniu dopływu substancji biogennych do wód.
Na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012 nie zostały wyznaczone obszary
szczególnie narażone na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych. W związku
z uznaniem całego obszaru Polski za zagrożony eutrofizacją spowodowaną
zanieczyszczeniami pochodzenia komunalnego, ocenę eutrofizacji za lata 2010-2012
wykonano dla wszystkich badanych punktów pomiarowo-kontrolnych, tym samym dla
wszystkich monitorowanych jednolitych części wód.
Szczupak (Esox lucius) (fot. Przemysław Susek)
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
15
Rys. 7. Średnioroczne stężenie azotu ogólnego
w rzekach w latach 2004-2012
Rys. 8. Średnioroczne stężenie fosforu ogólnego
w rzekach w latach 2004-2012
Rys. 9. Średnioroczne wartości BZT5 w rzekach
w latach 2004-2012
Rys. 10. Średnioroczne stężenie ogólnego węgla
organicznego w rzekach w latach 2004-2012
Podstawą do wykonania oceny było rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9
listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód
powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U.
Nr 257, poz. 1545) oraz wytyczne opracowane przez Główny Inspektorat Ochrony
Środowiska. Ocenę eutrofizacji wykonano na podstawie wyników uzyskanych dla elementów
biologicznych (fitoplankton, fitobentos, makrofity) i fizykochemicznych (wybrane wskaźniki
charakteryzujące warunki biogenne oraz warunki tlenowe i zanieczyszczenia organiczne:
BZT5, OWO, azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosfor ogólny oraz
fosforany – rys. 7.-10.). Jako wartość graniczną, powyżej której występuje eutrofizacja,
przyjmowano stężenia właściwe dla dobrego stanu wód (II klasa).
Przy wykonywaniu oceny brano pod uwagę wyniki jedynie z punktów pomiarowo-
kontrolnych, dla których spełnione było kryterium minimalnej ilości 4 pomiarów
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
16
W przypadku, gdy dla danego punktu nie był spełniony powyższy warunek, oceny
eutrofizacji nie przeprowadzano.
Tab. 3. Ocena eutrofizacji monitorowanych rzek w punktach pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych
na terenie województwa lubuskiego w latach 2010-2012
2010 r. 2011 r. 2012 r.
Liczba
badanych ppk
Liczba ppk
spełniających „
wymagania
Liczba
badanych ppk
Liczba ppk
spełniających
wymagania
Liczba
badanych ppk
Liczba ppk
spełniających
wymagania
27 18 41 22 36 20
(100%) (66,7%) (100%) (53,7%) (100%) (55,6%)
Razem: 104 ppk
Analiza wyników oraz wykonana ocena za lata 2010-2012 wykazały, że spośród 104
badanych punktów, w 60 ppk zostały spełnione wymagania dla obszarów chronionych (brak
eutrofizacji). Najczęstsze przekroczenia odnotowano w przypadku ogólnego węgla
organicznego, azotu Kjeldahla i fosforanów, natomiast w przypadku elementów
biologicznych najczęściej stwierdzono przekroczenia wartości granicznych dla fitobentosu
(tab. 3. i tab. 4.)..
Tab. 4. Ocena spełnienia wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych jednolitych części wód
rzek badanych w latach 2010-2012 na obszarze województwa lubuskiego
Nazwa ocenianej jcw Nazwa ppk
Ty
p a
bio
tycz
ny
Sil
nie
zm
ien
ion
a l
ub
szt
ucz
na
jcw
(T
/N)
Ocena spełnienia wymagań dla
obszaru chronionego
Og
óln
a o
cen
a s
peł
nie
nia
wym
aga
ń d
la
ob
sza
rów
ch
ron
ion
ych
Ob
sza
ry c
hro
nio
ne
będ
ące
jcw
,
prz
ezn
acz
on
ym
i d
o p
ob
oru
wo
dy
na
po
trze
by
zao
pa
trze
nia
lu
dn
ośc
i w
wo
dę
prz
ezn
acz
on
ą d
o s
po
życi
a
Ob
sza
ry c
hro
nio
ne
prz
ezn
acz
on
e d
o
och
ron
y g
atu
nk
ów
zw
ierz
ąt
wod
ny
ch
o z
na
czen
iu g
osp
od
arc
zym
i o
bsz
ary
chro
nio
ne
prz
ezn
acz
on
e d
o o
chro
ny
sied
lisk
lu
b g
atu
nk
ów
(w
od
y
pre
zezn
acz
on
e d
o b
yto
wan
ia r
yb
)
Ob
sza
ry c
hro
nio
ne
wra
żliw
e n
a
eutr
ofi
zacj
ę w
yw
oła
ną
zan
iecz
ysz
czen
iam
i p
och
od
zący
mi
ze
źró
deł
kom
un
aln
ych
Obrzyca do Ciekącej z jez.
Sławskim, Tarnowskim
Dużym
Obrzyca - powyżej ujścia
Ciekącej (m. Konotop)
17 N
T T
Czernica - dopływ jez.
Sławskiego A-21 (m.
Sława) N T N
Gniła Obra do wypływu z
jez. Wojnowskiego Zach.
z jez. Wojnowskim Wsch.
i jez. Różańskim
Gniła Obra - odpływ jez.
Wojnowskiego
Zachodniego O-31
17 N T T
Kanał Obrzycki Kanał Obrzycki - ujście do
Obrzycy (m. Ostrzyce) 17 T N T N
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
17
Obrzyca od Ciekącej do
ujścia z jez. Rudno
Obrzyca - ujście do Odry
(teren CUW "Sadowa") 19 N N N T N
Bóbr od Bobrzycy do
Kwisy
Bóbr - poniżej ujścia
Szprotawy (m. Małomice) 20 N T T
Sucha
Sucha - ujście do
Szprotawy (m. Sucha
Dolna)
17 N N N
Szprotawa od
Chocianowskiej Wody do
Bobru
Szprotawa - ujście do
Bobru 19 T N N
Iławka
Iławka (Młynówka,
Szprotawka) - ujście do
Bobru (most na drodze
Szprotawa - Żagań)
18 N T T
Ruda
Ruda - ujście do Bobru
(most na drodze Szprotawa
-Małomice)
17 T N N
Kwisa od Kliczkówki do
Bobru
Kwisa - ujście do Bobru
(m. Trzebów) 20 N N T N
Czernica
Czerna (Czernica) - ujście
do Czernej Małej (m.
Czyżówek)
18 T N N N
Czerna Mała do Czernicy Czerna Mała - powyżej
Czernej (m. Iłowa) 18 T N T N
Złota
Złota Struga - ujście do
Czernej Wielkiej (m.
Żagań)
18 N N N
Łubianka Łubianka - m. Żaganiec 18 T T T Czerna Wielka od Ziębiny
do Bobru
Czerna Wielka - ujście do
Bobru (m. Żagań) 20 N T T
Bóbr od Kwisy do Kanału
Dychowskiego
Bóbr - m. Nowogród
Bobrzański 20 N T T
Brzeźnica od źródła do
Szumu Brzeźnica - m. Brzeźnica 18 N N N
Brzeźnica od Szumu do
Bobru
Brzeźnica - ujście do Bobru
(m. Nowogród Bobrzański) 20 N N N
Kosierska Młynówka Młynówka Kosierska - m.
Brzeźnica 18 N T T
Bóbr od Kanału
Dychowskiego do zb.
Raduszec
Bóbr (Starorzecze) - m.
Prądocinek 20 T T T
Bóbr od zb. Raduszec do
Odry
Bóbr - ujście do Odry (m.
Stary Raduszec) 20 N T T
Lińska Struga
Lińska Struga - poniżej
dopływu z jeziora Grochoń
(most na drodze
Radomicko - Dabrówka)
17 N T T
Biela do wypływu z jez.
Głębokiego z jez.
Bytnickim
Biela (Biała) - odpływ jez.
Głębokiego k. Bytnicy 17 N N N
Biela od jez. Głębokiego
do ujścia
Biela (Biała) - ujście do
Odry (m. Osiecznica) 19 N T T
Zimny Potok od źródła do
Kanału Łącza
Zimna Woda (Zimny
Potok) - powyżej ujścia
Łączy (m. Wysokie)
17 N T T
Odra od Czarnej Strugi do
Nysy Łużyckiej Odra - m. Połęcko 21 T N N N
Nysa Łużycka od Lubszy
do Odry
Nysa Łużycka - poniżej
Gubina 19 N T T
Lubsza od Pstrąga do
Nysy Łużyckiej
Lubsza - ujście do Nysy
Łużyckiej (m. Gubin) 19 N T T
Śmiga
Zaborski Potok (Śmiga) -
ujście do Odry (m.
Tarnawa)
23 N N N N
Sulechówka Sulechówka - ujście do
Odry 17 N N N
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
18
Jabłonna
Jabłonna (Rakówka) -
ujście do Odry (m.
Laskowo)
17 N N N
Kanał Pomorski Kanał Pomorski - ujście do
Odry (m. Brody) 17 N N N
Ołobok do Świebodki z
jez. Niesłysz i
Wilkowskim
Ołobok - powyżej ujścia
Świebodki 17 T T T
Ołobok od zal. Skąpe (z
zalewem) do Odry
Ołobok - ujście do Odry
(most drogowy w rejonie
m. Bródki)
19 T T T
Gryżynka Gryżynka - ujście do Odry
(m. Szklarka Radnicka) 17 N T T
Kanał Łącza
Łącza (Kanał Łącza) -
ujście do Zimnej Wody (na
południe od m. Dobrzęcin)
17 N N N
Zimny Potok od Łączy do
ujścia
Zimna Woda (Zimny
Potok) - ujście do Odry (na
północ od m. Ciemnice)
19 N T T
Nysa Łużycka od
Żareckiego Potoku do
Żółtej Wody
Nysa Łużycka - m.
Sobolice 19 N N N
Nysa Łużycka od Żółtej
Wody do Skrody
Nysa Łużycka - powyżej
EW Przysieka 19 N N N
Nysa Łuzycka od Skrody
do Chwaliszówki
Nysa Łużycka - powyżej
m. Żarki Wielkie 19 N T T
Nysa Łużycka od
Chwaliszówki do Lubszy
Nysa Łużycka - powyżej
Gubina 19 N T T
Żółta Woda Żółta Woda - m. Sanice 17 N N T N
Skroda
Skroda - ujście do Nysy
Łużyckiej (na południe od
m. Przewoźniki)
17 N N T N
Trzebna
Trzebna (Lanka) - ujście do
Nysy Łużyckiej (m.
Siedlec)
17 T N N
Lubsza od źródła do
Uklejnej
Lubsza - poniżej ujścia
Uklejnej (m. Świbna) 18 N T T T
Lubsza od Uklejnej do
Pstrąga
Lubsza - poniżej Lubska
(m. Mierków) 19 N N N
Tymnica
Tymnica - ujście do Lubszy
(pierwszy most na drodze
Lubsko-Brody)
17 N T T T
Pstrąg
Pstrąg - ujście do Lubszy
(drugi most na drodze
Lubsko-Brody)
17 N T T T
Golec Golec - m. Dobrzyń 17 T T T Wełnica Wełnica - m. Żenichów 17 T N N Krzycki Rów do dopł. ze
Wschowy z jez. Krzyckim
Wielkim
Krzycki Rów - na południe
od Wschowy (m. Siedlnica) 17 T N N N
Krzycki Rów od dpł. ze
Wschowy do Odry
Krzycki Rów - ujście do
Odry (most na drodze
Nowa Sól - Stany)
19 T N T N
Odrzysko Kanał Krzycki - m.
Siedlisko 23 N N N
Biała Woda Biała Woda - ujście do
Odry (m. Rejów) 17 T N N N
Odra od Kanału
Wschodniego do Czarnej
Strugi
Odra - powyżej Nowej Soli
(most na drodze Nowa Sól
- Przyborów)
21 T N T N
Solanka Solanka - ujście do Odry
(m. Nowa Sól) 17 T N N N
Mirotka Mirotka - ujście do Czarnej
Strugi (m. Studzieniec) 17 T T T
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
19
Kożuszna
Kożuszna - ujście do
Czarnej Strugi (m.
Lubieszów)
17 T N N
Czarna Struga od Mirotki
do Odry
Czarna Struga - ujcie do
Odry (m. Nowa Sól -
Koserz)
19 T N N N
Śląska Ochla od Kanału
Jeleniówka do Odry Śląska Ochla - m. Ługi 17 T N T N
Śląska Ochla od Kanału
Jeleniówka do Odry
Śląska Ochla - ujście do
Odry (m. Bobrowniki) 19 T N T N
Strumień od Raczy do
Odry
Strumień - ujście do Odry
(poniżej Steklnika) 19 N N T N
Chwaliszówka
Chwaliszówka - ujście do
Nysy Łużyckiej (m. Żarki
Wielkie)
17 T T T
Ilna Młynica - ujście do Nysy
Łużyckiej (m. Późna) 17 T T T
Werdawa z jez. Brodzkim
Wodra (Werdawa) - ujście
do Nysy Łużyckiej (na
południe od m. Sękowice)
17 T N T N
Kanał Młyński Kanał Młyński (Ług) - m.
Lubsko 17 T N N N
Kurka z jez. Jańsko Kurka (Górzynka) - m.
Raszyn 17 T N N N
Kanał Postomski do
Lubniewki
Kanał Postomski - m.
Kołczyn 17 T T T
Kanał Postomski od
Rudzianki do ujścia
Kanał Postomski - m.
Przyborów 24 T N T N
Maszówek (Kanał
Maszówek)
Kanał Maszówek - m.
Warniki 0 T N N N
Łęcza Łęcza (Ośnianka) - m.
Słońsk 17 N N N
Obra od wpływu do Zb.
Bledzew do ujścia Obra - m. Skwierzyna 0/24 T N N
Obra od wypływu z
jeziora Rybojadło do
Paklicy
Obra - m. Międzyrzecz 24 N N N
Obra od Paklicy do
wpływu do Zb. Bledzew Obra - m. Gorzyca 24 N N N
Postomia Postomia - m. Krzeszyce 17 N N N Racza Struga do dopł. z
Czarnowa
Racza Struga (Czerwony
Kanał) - m. Czarnów 17 T N T N
Rudzianka Rudzianka - m. Łukomin 17 N N N Warta od Kamionki do
Obry Warta - m. Skwierzyna 21 T N N N
Witna Witna - m. Białczyk 23 N T T
Warta od Noteci do ujścia Warta - m. Santok
21 T T T
Warta - m. Kostrzyn N N N Noteć od Kanału
Goszczanowskiego do
Otoka
Noteć - m.Santok 21 T N T N
Ilanka od Rzepi do ujścia Ilanka - m. Świecko 24 T N T N
Odra od Nysy Łużyckiej
do Warty
Odra - m. Kostrzyn 21 T
N N N Odra - m. Kłopot N N
Pliszka od Konotopu do
ujścia Pliszka - m. Urad 24 T N T N
Obra od Kan.
Dzwińskiego do Czarnej
Wody
Obra - m. Trzciel 25 N N N
Konotop Kanał Konotop - m.
Krzesin 17 N T T T
Dopływ z Grzmiącej Dopływ z Grzmiącej - m.
Grzmiąca 17 N T T
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
20
Dopływ z Mielesznicy Dopływ z Mielesznicy - m.
Mielesznica 17 N N N
Kanał Luboński
Kanał Luboński -
przepompownia przy
kanale Cybinka
0 T T T
Kłodawka Kłodawka - m. Gorzów
Wielkopolski 17 T N N
Czarna Woda od dopływu
spod Chudobczyc do
ujścia
Czarna Woda - m. Trzciel 19 N T T
Paklica Paklica - m. Międzyrzecz 25 N N N Noteć od Drawy do
Rudawy Noteć - m.Drezdenko 21 T N N
Dopływ ze Strzelec
Krajeńskich
Dopływ ze Strzelec
Krajeńskich (Młynówka) -
m. Zwierzyn
18 N N N
Miała od dopływu z
Pęckowa do ujścia Miała - m. Drezdenko 20 T T T T
Kanał Otok Kanał Otok (Pulsa) - m.
Santok 0 T T T T
Stara Noteć Stara Noteć - m. Santok 23 T T T T Ilanka od źródeł do Rzepi Ilanka - m. Starościn 23 T T T Noteć od Rudawy do
Kanału
Goszczanowskiego
Noteć - m. Trzebicz 21 T T T
Pliszka od źródeł do
Konotopu Konotop - m. Kosobudki 23 T T T
Warta od Obry do Noteci Warta - m. Stare Polichno 21 T T T
Ocena spełnienia wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych dotyczyła 104 ppk (101
jcw) i wykazała, że w 42 ppk (tj. 40,4%) wymagania te zostały spełnione. W przypadku 9 ppk (9 jcw)
niespełnienie wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych spowodowało obniżenie stanu
ogólnego na zły (tab. 5).
2.4. Ocena stanu jednolitych części wód rzek
Spośród wszystkich badanych
jcw ocenę stanu wykonano dla 69,
z czego 2 charakteryzowały się
stanem dobrym, natomiast 67
oceniono jako zły stan jcw. W 35 jcw
ze względu na brak badań substancji
chemicznych, bądź brak badań
biologicznych nie można było
określić ogólnego stanu wód (rys. 11.
i rys 12., tab. 5.)
22%
6764%
3534%
dobry
zły
brak oceny
Rys. 11. Ocena stanu jcw rzek w województwie
lubuskim badanych w latach 2010-2012 po spełnieniu
wymogów dodatkowych
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
21
Rys. 12. Stan jednolitych części wód rzek w województwie lubuskim badanych w latach
2010-2012 z uwzględnieniem oceny jcw niemonitorowanych
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
22
Tab. 5. Ocena stanu jednolitych części wód rzek badanych w latach 2010-2012 na obszarze województwa lubuskiego
Na
zwa
oce
nia
nej
jcw
Ko
d o
cen
ian
ej j
cw
Rze
ka
Na
zwa
pu
nk
tu
po
mia
row
o-k
on
tro
lneg
o
Sil
nie
zm
ien
ion
a l
ub
sztu
czn
a j
cw (
T/N
)
Kla
sa e
lem
entó
w
bio
log
iczn
ych
Kla
sa e
lem
entó
w
hy
dro
mo
rfo
log
iczn
ych
Kla
sa e
lem
entó
w
fizy
ko
chem
iczn
ych
(g
rup
a
3.1
-3.5
)
Kla
sa e
lem
entó
w
fizy
ko
chem
iczn
ych
(gru
pa
3.6
)
Sta
n/
po
ten
cja
ł ek
olo
gic
zny
Sta
n c
hem
iczn
y
Sp
ełn
ia w
ym
ag
an
ia d
la
ob
sza
ró
w c
hro
nio
ny
ch (
T/N
)
Sta
n j
cw p
o o
kre
ślen
iu
speł
nie
nia
wy
mo
gó
w
do
da
tko
wy
ch
Krzycki Rów do
dopł. ze Wschowy
z jez. Krzyckim
Wielkim
PLRW600017154332 Krzycki Rów
Krzycki Rów -
na południe od
Wschowy (m.
Siedlnica)
T III I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły
Krzycki Rów od
dopł. ze Wschowy
do Odry
PLRW60001915499 Krzycki Rów
Krzycki Rów -
ujście do Odry
(most na drodze
Nowa Sól -
Stany)
T II I II I
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. N Zły
Odrzysko PLRW60002315372 Kanał Krzycki Kanał Krzycki -
m. Siedlisko N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Biała Woda PLRW600017153499 Biała Woda
Biała Woda -
ujście do Odry
(m. Rejów)
T IV I PPD I Słaby n.b. N Zły
Odra od Kanału
Wschodniego do
Czarnej Strugi
PLRW60002115379 Odra
Odra - powyżej
Nowej Soli
(most na drodze
Nowa Sól -
Przyborów)
T I II II n.b. N Zły
Solanka PLRW60001715369 Solanka
Solanka - ujście
do Odry (m.
Nowa Sól)
T II I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły
Mirotka PLRW600017153869 Mirotka
Mirotka - ujście
do Czarnej
Strugi (m.
Studzieniec)
T II I II n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
23
Kożuszna PLRW600017153889 Kożuszna
Kożuszna -
ujście do
Czarnej Strugi
(m. Lubieszów)
T IV I PPD n.b. Słaby n.b. N Zły
Czarna Struga od
Mirotki do Odry PLRW600019153899 Czarna Struga
Czarna Struga -
ujcie do Odry
(m. Nowa Sól -
Koserz)
T II I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły
Śląska Ochla od
Kanału Jeleniówka
do Odry
PLRW600017155272 Śląska Ochla Śląska Ochla -
m. Ługi T II I II I
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. N Zły
Śląska Ochla od
Kanału Jeleniówka
do Odry
PLRW600019155299 Śląska Ochla
Śląska Ochla -
ujście do Odry
(m.
Bobrowniki)
T II I II n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. N Zły
Strumień od Raczy
do Odry PLRW60001917349 Strumień
Strumień -
ujście do Odry
(poniżej
Steklnika)
N I I II n.b. Dobry n.b. N Zły
Chwaliszówka PLRW600017174769 Chwaliszówka
Chwaliszówka
- ujście do
Nysy Łużyckiej
(m. Żarki
Wielkie)
T I II n.b. n.b. T
Ilna PLRW600017174774 Młynica
Młynica -
ujście do Nysy
Łużyckiej (m.
Późna)
T II I I n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Werdawa z jez.
Brodzkim PLRW600017174789 Wodra
Wodra
(Werdawa) -
ujście do Nysy
Łużyckiej (na
południe od m.
Sękowice)
T II I II n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. N Zły
Kanał Młyński PLRW600017174829 Kanał
Młyński
Kanał Młyński
(Ług) - m.
Lubsko
T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Kurka z jez.
Jańsko PLRW600017174849 Kurka
Kurka
(Górzynka) -
m. Raszyn
T III I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
24
Dopływ ze
Strzelec
Krajeńskich
PLRW600018188982 Młynówka
Dopływ ze
Strzelec
Krajeńskich
(Młynówka) -
m. Zwierzyn
N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Miała od dopływu
z Pęckowa do
ujścia
PLRW600020188929 Miała Miała - m.
Drezdenko T I I I n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Kanał Otok PLRW60000188989
Kanał Otok
Kanał Otok
(Pulsa) - m.
Santok
T II I II n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Stara Noteć PLRW600023188974 Stara Noteć Stara Noteć -
m. Santok T II I II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Ilanka od źródeł
do Rzepi PLRW6000231786 Ilanka
Ilanka - m.
Starościn T II I I n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Noteć od Rudawy
do Kanału
Goszczanowskiego
PLRW600021188971 Noteć Noteć - m.
Trzebicz T II I II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Pliszka od źródeł
do Konotopu PLRW60002317649 Konotop
Konotop - m.
Kosobudki T I I I n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Warta od Obry do
Noteci PLRW60002118799 Warta
Warta - m.
Stare Polichno T II I II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Zimny Potok od
źródła do Kanału
Łącza
PLRW600017159659 Zimna Woda
Zimna Woda
(Zimny Potok)
- powyżej
ujścia Łączy
(m. Wysokie)
N II I II II Dobry Dobry T Dobry
Odra od Czarnej
Strugi do Nysy
Łużyckiej
PLRW6000211739 Odra Odra - m.
Połęcko T IV I II II Słaby Dobry N Zły
Nysa Łużycka od
Lubszy do Odry PLRW600019174999 Nysa Łużycka
Nysa Łużycka -
poniżej Gubina N II I II PSD Umiarkowany Dobry T Zły
Lubsza od Pstrąga
do Nysy Łużyckiej PLRW600019174899 Lubsza
Lubsza - ujście
do Nysy
Łużyckiej (m.
Gubin)
N II I II II Dobry PSD_śr T Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
25
Śmiga PLRW60002315569 Śmiga
Zaborski Potok
(Śmiga) - ujście
do Odry (m.
Tarnawa)
N III I PSD I Umiarkowany n.b. N Zły
Sulechówka PLRW60001715729 Sulechówka Sulechówka -
ujście do Odry N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Jabłonna PLRW60001715749 Jabłonna
Jabłonna
(Rakówka) -
ujście do Odry
(m. Laskowo)
N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Kanał Pomorski PLRW6000171576 Kanał
Pomorski
Kanał
Pomorski -
ujście do Odry
(m. Brody)
N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Ołobok do
Świebodki z jez.
Niesłysz i
Wilkowskim
PLRW60001715859 Ołobok
Ołobok -
powyżej ujścia
Świebodki
T II I II n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Ołobok od zal.
Skąpe (z zalewem)
do Odry
PLRW6000191589 Ołobok
Ołobok - ujście
do Odry (most
drogowy w
rejonie m.
Bródki)
T I I II n.b. Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Gryżynka PLRW60001715929 Gryżynka
Gryżynka -
ujście do Odry
(m. Szklarka
Radnicka)
N II I II n.b. Dobry n.b. T
Kanał Łącza PLRW600017159669 Kanał Łącza
Łącza (Kanał
Łącza) - ujście
do Zimnej
Wody (na
południe od m.
Dobrzęcin)
N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Zimny Potok od
Łączy do ujścia PLRW60001915969 Zimny Potok
Zimna Woda
(Zimny Potok)
- ujście do
Odry (na
północ od m.
Ciemnice)
N II I II n.b. Dobry n.b. T
Nysa Łużycka od
Żareckiego Potoku
do Żółtej Wody
PLRW600019174579 Nysa Łużycka Nysa Łużycka -
m. Sobolice N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
26
Nysa Łużycka od
Żółtej Wody do
Skrody
PLRW600019174599 Nysa Łużycka
Nysa Łużycka -
powyżej EW
Przysieka
N IV I PSD n.b. Słaby n.b. N Zły
Nysa Łużycka od
Skrody do
Chwaliszówki
PLRW60001917475 Nysa Łużycka
Nysa Łużycka -
powyżej m.
Żarki Wielkie
N II I II II Dobry PSD_śr T Zły
Nysa Łużycka od
Chwaliszówki do
Lubszy
PLRW600019174799 Nysa Łużycka
Nysa Łużycka -
powyżej
Gubina
N II I II II Dobry Dobry T Dobry
Żółta Woda PLRW600017174589
Żółta Woda
Żółta Woda -
m. Sanice N II I II I Dobry n.b. N Zły
Skroda PLRW60001717469 Skroda
Skroda - ujście
do Nysy
Łużyckiej (na
południe od m.
Przewoźniki)
N I I II I Dobry n.b. N Zły
Trzebna PLRW600017174772 Trzebna
Trzebna
(Lanka) - ujście
do Nysy
Łużyckiej (m.
Siedlec)
T III I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Lubsza od źródła
do Uklejnej PLRW600018174816 Lubsza
Lubsza -
poniżej ujścia
Uklejnej (m.
Świbna)
N II I II I Dobry n.b. T
Lubsza od
Uklejnej do
Pstrąga
PLRW600019174871 Lubsza
Lubsza -
poniżej Lubska
(m. Mierków)
N III I II n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Tymnica PLRW600017174869 Tymnica
Tymnica -
ujście do
Lubszy
(pierwszy most
na drodze
Lubsko-Brody)
N II I II I Dobry n.b. T
Pstrąg PLRW6000171748729 Pstrąg
Pstrąg - ujście
do Lubszy
(drugi most na
drodze Lubsko-
Brody)
N II I II I Dobry n.b. T
Golec PLRW600017174889 Golec Golec - m.
Dobrzyń T II I II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
27
Wełnica PLRW600017174892 Wełnica Wełnica - m.
Żenichów T I I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Warta od Noteci
do ujścia PLRW6000211899 Warta
Warta - m.
Kostrzyn T IV I PPD II Słaby Dobry N Zły
Noteć od Kanału
Goszczanowskiego
do Otoka
PLRW60002118899 Noteć Noteć - m.
Santok T III I II II Umiarkowany Dobry N Zły
Ilanka od Rzepi do
ujścia PLRW60002417899 Ilanka
Ilanka - m.
Świecko T IV I II II Słaby Dobry N Zły
Odra od Nysy
Łużyckiej do
Warty
PLRW60002117999 Odra
Odra - m.
Kostrzyn,
Odra - m.
Kłopot
T IV I II II Słaby PSD_śr N Zły
Pliszka od
Konotopu do
ujścia
PLRW60002417699 Pliszka Pliszka - m.
Urad T III I II II Umiarkowany Dobry N Zły
Obra od Kan.
Dzwińskiego do
Czarnej Wody
PLRW6000251878719 Obra Obra - m.
Trzciel N III I PSD II Umiarkowany Dobry N Zły
Konotop PLRW60001717529 Kanał
Konotop
Kanał Konotop
- m. Krzesin N II I II n.b. Dobry n.b. T
Dopływ z
Grzmiącej PLRW60001717564
Dopływ z
Grzmiącej
Dopływ z
Grzmiącej - m.
Grzmiąca
N II I II n.b. Dobry n.b. T
Dopływ z
Mielesznicy PLRW60001717562
Dopływ z
Mielesznicy
Dopływ z
Mielesznicy -
m. Mielesznica
N I I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Kanał Luboński PLRW6000017569 Kanał
Luboński
Kanał
Luboński-
przepompownia
przy kanale
Cybinka
T II II II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Kłodawka PLRW60001718929 Kłodawka
Kłodawka - m.
Gorzów
Wielkopolsk
T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Czarna Woda od
dopływu spod
Chudobczyc do
ujścia
PLRW6000191878729 Czarna Woda Czarna Woda -
m. Trzciel N I I II n.b. Dobry n.b. T
Paklica PLRW600025187889 Paklica Paklica - m.
Międzyrzecz N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Noteć od Drawy
do Rudawy PLRW600021188931 Noteć
Noteć - m.
Drezdenko T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
28
Obrzyca do
Ciekącej z jez.
Sławskim,
Tarnowskim
Dużym
PLRW60001715632 Obrzyca
Obrzyca -
powyżej ujścia
Ciekącej (m.
Konotop)
N I I II n.b. Dobry n.b. T
Gniła Obra do
wypływu z jez.
Wojnowskiego
Zach. z jez.
Wojnowskim
Wsch. i jez.
Różańskim
PLRW60001715687 Gniła Obra
Gniła Obra -
odpływ jez.
Wojnowskiego
Zachodniego
O-31
N I I II n.b. Dobry n.b. T
Kanał Obrzycki PLRW60001715694 Kanał
Obrzycki
Kanał Obrzycki
- ujście do
Obrzycy (m.
Ostrzyce)
T II I I I
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. N Zły
Obrzyca od
Ciekącej do ujścia
z jez. Rudno
PLRW60001915699 Obrzyca
Obrzyca -
ujście do Odry
(teren CUW
"Sadowa")
N III I II II Umiarkowany PSD_śr N Zły
Bóbr od Bobrzycy
do Kwisy PLRW60002016599 Bóbr
Bóbr - poniżej
ujścia
Szprotawy (m.
Małomice)
N II I II II Dobry PSD_śr T Zły
Sucha PLRW600017164699 Sucha
Sucha - ujście
do Szprotawy
(m. Sucha
Dolna)
N IV I II n.b. Słaby n.b. N Zły
Szprotawa od
Chocianowskiej
Wody do Bobru
PLRW60001916499 Szprotawa Szprotawa -
ujście do Bobru T II I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Iławka PLRW600018165899 Iławka
Iławka
(Młynówka,
Szprotawka) -
ujście do Bobru
(most na drodze
Szprotawa -
Żagań)
N III I II n.b. Umiarkowany n.b. T Zły
Ruda PLRW60001716549 Ruda
Ruda - ujście
do Bobru (most
na drodze
Szprotawa -
Małomice)
T I I PPD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
29
Kwisa od
Kliczkówki do
Bobru
PLRW600020166999 Kwisa
Kwisa - ujście
do Bobru (m.
Trzebów)
N II I I II Dobry PSD_śr N Zły
Czernica PLRW6000181686899 Czernica
Czerna
(Czernica) -
ujście do
Czernej Małej
(m. Czyżówek)
T III I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły
Czerna Mała do
Czernicy
PLRW600018168679
Czerna Mała
Czerna Mała -
powyżej
Czernej (m.
Iłowa)
T III I II I Umiarkowany n.b. N Zły
Złota PLRW600018168969 Złota Struga
łota Struga -
ujście do
Czernej
Wielkiej (m.
Żagań)
N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Łubianka PLRW60001816889 Łubianka Łubianka - m.
Żaganiec T II I I n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Czerna Wielka od
Ziębiny do Bobru PLRW60002016899
Czerna
Wielka
Czerna Wielka
- ujście do
Bobru (m.
Żagań)
N III I II n.b. Umiarkowany n.b. T Zły
Bóbr od Kwisy do
Kanału
Dychowskiego
PLRW60002016931 Bóbr
Bóbr - m.
Nowogród
Bobrzański
N II I II n.b. Dobry n.b. T
Brzeźnica od
źródła do Szumu PLRW600018169276 Brzeźnica
Brzeźnica - m.
Brzeźnica N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Brzeźnica od
Szumu do Bobru PLRW600020169299 Brzeźnica
Brzeźnica -
ujście do Bobru
(m. Nowogród
Bobrzański)
N I I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Kosierska
Młynówka PLRW60001816949
Kosierska
Młynówka
Młynówka
Kosierska - m.
Brzeźnica
N II I II n.b. Dobry n.b. T
Bóbr od Kanału
Dychowskiego do
zb. Raduszec
PLRW6000201695 Bóbr
Bóbr
(Starorzecze) -
m. Prądocinek
T II I II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Bóbr od zb.
Raduszec do Odry PLRW6000201699 Bóbr
Bóbr - ujście do
Odry (m. Stary
Raduszec)
T III I II II Umiarkowany PSD_śr T Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
30
Lińska Struga PLRW60001717284 Lińska Struga
Lińska Struga -
poniżej
dopływu z
jeziora
Grochoń (most
na drodze
Radomicko -
Dabrówka)
N I I II n.b. Dobry n.b. T
Biela do wypływu
z jez. Głębokiego z
jez. Bytnickim
PLRW60001717239
Biela
Biela (Biała) -
odpływ jez.
Głębokiego k.
Bytnicy
N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Biela od jez.
Głębokiego do
ujścia
PLRW6000191729 Biela
Biela (Biała) -
ujście do Odry
(m. Osiecznica)
N II I II n.b. Dobry n.b. T
Kanał Postomski
do Lubniewki PLRW600017189619
Kanał
Postomski
Kanał
Postomski - m.
Kołczyn
T I I II n.b.
Dobry i
powyżej
dobrego
n.b. T
Kanał Postomski
od Rudzianki do
ujścia
PLRW60002418969 Kanał
Postomski
Kanał
Postomski - m.
Przyborów
T III I II I Umiarkowany n.b. N Zły
Maszówek (Kanał
Maszówek) PLRW6000018949
Kanał
Maszówek
Kanał
Maszówek - m.
Warniki
T II I PPD I Umiarkowany n.b. N Zły
Łęcza PLRW600017189669 Łęcza
Łęcza
(Ośnianka) - m.
Słońsk
N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Obra od wpływu
do Zb. Bledzew do
ujścia
PLRW60000187899 Obra Obra - m.
Skwierzyna T III I PPD II Umiarkowany PSD_śr N Zły
Obra od wypływu
z jeziora
Rybojadło do
Paklicy
PLRW6000241878799 Obra Obra - m.
Międzyrzecz N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Obra od Paklicy
do wpływu do Zb.
Bledzew
PLRW6000241878939 Obra Obra - m.
Gorzyca N II I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Postomia PLRW600017189649 Postomia Postomia - m.
Krzeszyce N III I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
31
Racza Struga do
dopł. z Czarnowa PLRW600017189686 Racza Struga
Racza Struga
(Czerwony
Kanał) - m.
Czarnów
T I I II n.b. Dobry n.b. N Zły
Rudzianka PLRW600017189634 Rudzianka Rudzianka - m.
Łukomin N I I PSD n.b. Umiarkowany n.b. N Zły
Warta od
Kamionki do Obry PLRW60002118779 Warta
Warta - m.
Skwierzyna T IV I PPD II Słaby PSD_śr N Zły
Witna PLRW60002318944 Witna Witna - m.
Białczyk N II I II n.b. Dobry n.b. T
Mierzęcka Struga
od jez. Wielgie do
ujścia
PLRW6000201888899 Mierzęcka
Struga
Mierzęcka
Struga - m.
Łęczyn
N III n.b. n.b. n.b. n.b.
Mierzęcka Struga
do wypływu z jez.
Wielgie
PLRW6000251888893 Mierzęcka
Struga N III n.b. n.b. n.b. n.b.
Lubniewka PLRW600025189629 Lubniewka N III n.b. n.b. n.b. n.b.
Objaśnienia:
PPD - poniżej potencjału dobrego
PSD - poniżej stanu dobrego
PSD_śr - przekroczone stężenia średnioroczne
n.b. - nie badano
T - tak
N - nie
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
32
3. Klasyfikacja stanu czystości zbiornika zaporowego Bledzew badanego
w 2012 r.
W roku 2012 w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego przebadano
reolimniczny zbiornik zaporowy Bledzew, położony na rzece Obrze. Elementy biologiczne
przyjmowały wartości dla stanu umiarkowanego. Klasyfikacja elementów fizykochemicznych
wspierających element biologiczny z grupy 3.1-3.5 wykazała, że wody zbiornika nie spełniają
kryteriów, w związku z czym potencjał ekologiczny określono jako potencjał poniżej
dobrego, zaś wskaźniki z grupy 3.6 (specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i
niesyntetyczne) przyjmowały wartości odpowiadające klasie II. W związku z
przekroczeniami stężeń średniorocznych sumy benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu
stan chemiczny określono jako zły.
Na zbiorniku zaporowym Bledzew wymagania dodatkowe dla obszarów chronionych
wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł
komunalnych nie zostały spełnione, w związku z tym stan wód zbiornika, po określeniu
wymogów dodatkowych, oceniono jako zły (tab. 3)
Tab. 3. Ocena stanu wód zbiornika
zaporowego Bledzew badanego
w roku 2012
Nazwa zbiornika
zaporowego
Zbiornik
Bledzew
Nazwa punktu
pomiarowo-kontrolnego
Zbiornik
Bledzew -
stan. 01
Zbiornik zaporowy (T/N) T Klasa elementów
biologicznych III
Klasa elementów
hydromorfologicznych I
Klasa elementów
fizykochemicznych
(grupa 3.1-3.5) PPD
Klasa elementów
fizykochemicznych
(grupa 3.6) II
Potencjał ekologiczny Umiarko
wany Stan chemiczny PSD_śr Ocena spełnienia
wymagań dodatkowych
dla obszarów chronionych Nie
Stan jcw po określeniu
spełnienia wymogów
dodatkowych Zły
Zbiornik zaporowy Bledzew na rzece Obrze
(fot. Przemysław Susek)
UWAGA! Pełne zestawienie wyników oceny stanu jednolitych części wód rzecznych
badanych w latach 2010-2012 znajduje się w załączniku 2. do niniejszego opracowania.
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
33
4. Ocena jcw niemonitorowanych wykonana przez Ośrodek Monitoringu
Jakości Wód Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowego
Instytutu Badawczego w Katowicach
Na podstawie dokonanej weryfikacji oceny za lata 2010-2012 Ośrodek Monitoringu
Jakości Wód Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Katowicach dokonał oceny jcw
niemonitorowanych, czyli takich, na których nie ustanowiono żadnego punktu pomiarowo-
kontrolnego. Uwagę skoncentrowano na opracowaniu sposobu wykorzystania wyników
badań opomiarowanych jednolitych części wód do oceny niebadanych jednolitych części wód
– przeniesienie wyników oceny z monitorowanych na nie objęte monitoringiem. Podstawą
wykonania oceny przez IMGW były wyniki badań uzyskane w ramach Państwowego
Monitoringu Środowiska w zakresie jakości wód rzek, wykonane przez wojewódzkie
inspektoraty ochrony środowiska w latach 2010-2012, przy czym wyniki z lat 2010 i 2011
uwzględniono w ocenie w drodze dziedziczenia.
W przyjętej przez Instytut metodyce jcw niemonitorowane porównywane były do
objętych badaniami na podstawie zidentyfikowanych cech określających stopień
podobieństwa pomiędzy nimi. Im większa jest zgodność ustalonych cech tym lepszy jest
stopień dopasowania wyniku oceny. Ten sposób postępowania i realizowania prac wymagany
był ze względu m.in. na wielość jednolitych części wód i cech koniecznych do ustalenia
podobieństwa pomiędzy monitorowanymi, a niemonitorowanymi jednolitymi częściami wód.
O precyzji dopasowania wyników oceny stanu niemonitorowanych części wód
decyduje stopień zgodności ocenianych cech porównawczych, które podzielone zostały na
cechy obligatoryjne i fakultatywne. Ilość cech obligatoryjnych jest stała i przy porównaniu
dwóch jcw wymagana jest ich pełna zgodność. Do cech obligatoryjnych należy:
– kategoria jednolitej części wód (tj. rzeka, jezioro, wody przejściowe, wody przybrzeżne,
sztuczny zbiornik zaporowy),
– typologia jednolitych części wód (wyrażona kodem liczbowym od 1 do 26),
– status jednolitej części wód (naturalna, sztuczna lub silnie zmieniona)
Cechy fakultatywne służą do określenia wpływu wynikającego z działalności
człowieka. Dla potrzeb oceny zawężono je do cech najlepiej charakteryzujących zmiany
antropogeniczne badanej jcw:
– kategoria zagrożenia wg presji (zagrożone, niezagrożone i potencjalnie zagrożone),
– stan zagospodarowania powierzchni wg CORINE LAND COVER (tereny
zurbanizowane, tereny rolnicze, tereny mieszane oraz inne),
– powierzchnie jcw.
Ocena stanu jednolitych części wód rzecznych na obszarze woj. lubuskiego w latach 2010-2012
34
W Instytucie na potrzeby oceny jcw niemonitorowanych opracowano program oraz
mapy tematyczne z przestrzenną prezentacją wyników wykonanej oceny.
Spośród wszystkich 212 jcw rzecznych znajdujących się na obszarze woj. lubuskiego
ocena monitorowanych jcw została wykonana dla 69 części wód, natomiast dla pozostałych
143 niemonitorowanych jcw ocena została wykonana metodą przeniesienia. Należy
zaznaczyć, że poziom ufności oceny niemonitorowanych jcw został ustalony jako „niski”
(rys. 4., rys 6., rys.12).
Lubsza w Świbnej (fot. Przemysław Susek)
Recommended