Inventory system by the Inventory theory Case study: Ban Nongka...

ระบบสนคาคงคลงโดยใชทฤษฎสนคาคงคลง กรณศกษา : รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ต าบลโนนทอน

อ าเภอเมอง จงหวด ขอนแกน

Inventory system by the Inventory theory Case study: Ban Nongka Cooperative

Non Thon sub-district, Muang Khon Kaen district, Khon Kaen province

นางสาวพมสร เซงจน รหสประจ าตว 543020256-3

รายงานนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาสถต ภาควชาสถต

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ปการศกษา 2557

ระบบสนคาคงคลงโดยใชทฤษฎสนคาคงคลง

กรณศกษา : รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ต าบลโนนทอน

อ าเภอเมอง จงหวด ขอนแกน

Inventory system by the Inventory theory

Case study: Ban Nongka Cooperative

Non Thon sub-district, Muang Khon Kaen district, Khon Kaen province

นางสาวพมสร เซงจน รหสประจ าตว 543020256-3

รายงานนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต

สาขาวชาสถต ภาควชาสถต

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ปการศกษา 2557

ก

ระบบสนคาคงคลงดวยวธทฤษฎ กรณศกษา: รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน นางสาวพมสร เซงจน รหสประจ าตว 543020256-3

อาจารยทปรกษา : รศ. ดร. สพรรณ องปญสตวงศ

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอหานโยบายสนคาคงคลงทเหมาะสมวาควรจะสงซอสนคาเมอใด และ

จะสงซอสนคาปรมาณเทาใด ทท าใหเสยคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด โดย

ด าเนนการเกบรวบรวมขอมลในชวงวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 รวม และมสนคาทน ามา

ศกษาจ านวน 10 รายการ ผลการศกษาระบบปจจบนพบวา คาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสด เทากบ

1,419.41 บาท/วน และผลจากการวเคราะหระบบสนคาคงคลงประเภทหลายรายการมาจ ากคลงเดยว ซงม 3

นโยบายคอ นโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาทละรายการ นโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาพรอม

กน และนโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาแบบผสม นโยบายทเหมาะสมทสด คอนโยบายสนคาคงคลง

แบบจดหาสนคาแบบผสม โดยมปรมาณการสงซอสนคาในแตละครง และระยะเวลาระหวางการสงซอสนคาสอง

ครงตดตอกน ของสนคาทง 10 รายการ เปนดงน กลมท 1 นมถวเหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 11.97 แพค อ

ชตนแบบกลอง สงสนคาจ านวน 17.99 แพค นมเปรยวคชมลล สงสนคาจ านวน 24.01 แพค นม Foremostรสจด

สงสนคาจ านวน 16.03 แพค นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 17.01 แพค และเครองดม M150 สงสนคาจ านวน

20.02แพค สงสนคาทก ๆ 7 วน กลมท 2 น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 7.98 แพค เครองดม

สปอนเซอร สงสนคาจ านวน 7.98 ลง และบะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 7.98 ลง สงสนคา

ทก ๆ 14 วน และกลมท 3 กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 6.09 ถาด สงสนคาทก ๆ 21 วน ซงจะท าใหม

คาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสด เทากบ 1,144.53 บาท/ วน ชวยลดคาใชจายลงจากการงสนคาสงซอ

ปจจบนได 274.88 บาท/ วน

ภาควชา สถต

ปการศกษา : 2557 ลายมอชอนกศกษา……………………………………….

(นางสาวพมสร เซงจน)

อาจารยทปรกษา.....………………………………………. (รศ. ดร. สพรรณ องปญสตวงศ)

ข

Inventory system Using Inventory theory .Case study: Ban Nongka Cooperative , Non Thon sub-district, Muang Khon Kaen district, Khon Kaen province

Pimsiri Sengchan ID.543020256-3

Advisor : Asst.Prof.Dr. Supunnee Ungpansattawong

Abstract The objectives of this study were to find an appropriate of the inventory policy of goods, that when

to order, and how many order of goods to get the minimum average of the total cost. We collected ten kinds of

goods from May 21, 2014 to November 22, 2014. The minimum average of the total cost in the current system

was 1,419.41 baht / day. We considered the multi-item Single-source (MISS) which has 3 policies: (1) the

individual ordering policy, (2) the joint ordering policy, and (3) the mixed ordering policy. The most

appropriate inventory policy of goods was mixed ordering policy. The quantity of each order time and the

period of two consecutive orders for ten kinds of goods are as following: First group, LACTASOY was

ordered 11.97 packs, ICHITAN was ordered 17.99 packs, DUTCH MILL fermented milk was ordered 24.01

packs, FOREMOST UHT milk was ordered 16.03 packs, OVALTINE was ordered in 17.01 packs and M150

was ordered 20.02 packs in every 7 days. Next group, Drinks size 1.25 liters ordered 7.98 packs , SPONSOR

was ordered 7.98 cartons and YUMYUM Jumbo was ordered 7.98 cartons in every 14 days. Last, BIRDY ice

coffee was ordered 6.09 trays in every 21 days. Therefore, the minimal average total cost was 1,144.53

baht/day. This cost reduces from the current expense around 274.88 baht/day.

Department of statistic Signature of student.................................................... Academic year 2014 (Miss Pims iri Sengchan)

Signature of Advisor................................. .................. (Asst.Prof.Dr. Supunnee Ungpansattawong)

ค

กตตกรรมประกาศ

การวจยครงนส าเรจลลวงไปดวยความกรณาจาก รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน ทไดใหขอมลในการศกษา และอนญาตใหเขาไปศกษาองคกร ขอขอบพระคณอาจารยทปรกษา รศ. ดร. สพรรณ องปญสตวงศ ทกรณาชวยใหค าปรกษาและแนะน าในการด าเนนงานวจยครงน และขอบคณทานคณะกรรมการสอบทาน ผศ.สกญญา เรองสวรรณ และอาจารยยภาพร ตงประสทธทใหค าแนะน าเพอน าไปปรบแกกบงานวจยจนถกตองสมบรณ ตลอดจนคณาจารยภาควชาสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนทกทานทใหความรแกผวจย ตลอดระยะเวลาการศกษา

ขอขอบพระคณคณพอ คณแม ทสนบสนนใหไดมโอกาสไดศกษา และใหก าลงใจมาโดยตลอด และขอบคณเพอน ๆ สาขาวชาสถตทกคน ทคอยใหก าลงใจ และชวยเหลอจนงานส าเรจลลวงไปดวยด

พมสร เซงจน

ง

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย ก

บทคดยอภาษาองกฤษ ข

กตตกรรมประกาศ ค

สารบญ ง

สารบญตาราง จ

สารบญรปภาพ ช

บทท 1 บทน า 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงค 2

1.3 ขอบเขตและขอตกลงเบองตนของการวจย 2

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3

บทท 2 ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ 4

2.1 ทฤษฎทเกยวของ 4

2.2 วรรณกรรมทเกยวของ 16

บทท 3 การด าเนนงานวจย 19

3.1 การศกษาระบบสนคาคงคลง 19

3.2 การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมล 19

3.3 การศกษาตวแบบสนคาคงคลงและการวเคราะหขอมล 20

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 23

4.1 ผลการวจย 23

4.2 อภปรายผล 50

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 52

5.1 สรปผลการวจย 52

5.2 ขอเสนอแนะ 56

บรรณานกรม 57

ภาคผนวก 58

ประวตผวจย 61

จ

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 4.1 ผลการวเคราะหขอมลยอดจ าหนายสนคารายวน 24

ตารางท 4.2 ตนทนสนคา 25

ตารางท 4.3 คาไฟฟา 26

ตารางท 4.4 คาเชาของสนคา 10 รายการ 27

ตารางท 4.5 คาเสยโอกาสของเงนทนของสนคาแตละรายการ 28

ตารางท 4.6 สรปคาใชจายในการเกบรกษาสนคาคงคลงของสนคาแตละรายการ 29

ตารางท 4.7 สรปตนทนสนคา ความตองการของสนคา คาใชจายในการจดเตรยมสนคาและ

คาใชจายในการเกบรกษาสนคา 30

ตารางท 4.8 คาใชจายตาง ๆ ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวม

ในการด าเนนงานโดยเฉลยของสนคาแตละรายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบ

จดหาสนคาทละรายการ 34

ตารางท 4.9 คาใชจายตาง ๆ ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวม

ในการด าเนนงานโดยเฉลยของสนคาแตละรายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบ

จดหาสนคาพรอมกน 38

ตารางท 4.10 คาใชจายตาง ๆ ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวม

ในการด าเนนงานโดยเฉลยของสนคาแตละรายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบ

จดหาสนคาพรอมกน 41

ตารางท 4.11 การเรยงล าดบ และหา 43

ตารางท 4.12 ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวมในการด าเนน

งานทงโดยเฉลยของสนคาทง 10รายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบผสม 46

ตารางท 4.13 การจดหาสนคาแตละรายการในแตละครง 47

ตารางท 4.14 สรปปรมาณการสงซอสนคา ระยะเวลาการสงซอสนคา และคาใชจายในการ

ด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด ของแตละนโยบาย 49

ตารางท 5.1 อตราความตองการสนคาโดยเฉลยตอวนของสนคาแตละรายการ 52

ตารางท 5.2 ราคาตนทนสนคา และคาใชจายในระบบสนคาคงคลง 53

ฉ

สารบญตาราง(ตอ)

หนา

ตารางท 5.3 สรปปรมาณการสงซอสนคา ระยะเวลาการสงซอสนคา และคาใชจายในการ

ด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด ของแตละนโยบาย 54

ตารางท ผ1 ขอมลยอดขายสนคาแตละรายการ ตงแตวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 59

ตารางท ผ2 จ านวนสนคาตามหนวยสนคาทศกษา 60

ตารางท ผ3 จ านวนทสงซอสนคา และจ านวนสนคาคงเหลอในคลงของสนคาแตละรายการ

ในระหวางวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 (186 วน) 60

ช

สารบญรป

หนา

รปท 1 ระบบสนคาคงคลงทมสนคา m รายการมาจากคลงเดยว 7

รปท 2 การเคลอนไหวของระดบสนคาคงคลงเมอด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลง

แบบจดหาสนคาทละรายการ กรณสนคา 2 รายการ 9

รปท 3 การเคลอนไหวขอระดบสนคาคงคลงเมอด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลง

แบบจดหาสนคาพรอมกน กรณสนคา 2 รายการ 11

รปท 4 การเคลอนไหวของระดบสนคาคงคลงเมอด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลง

แบบจดหาสนคาแบบผสม (กรณมสนคา 2 รายการ และ n = 3) 13

บทท 1

บทน ำ

1.1 ควำมส ำคญและควำมเปนมำของปญหำ

สนคาคงคลง คอสนคาทเกบไวจ าหนายใหกบลกคา ถอเปนจดส าคญในการประกอบธรกจกจการรานคา

เพราะในการประกอบกจการรานคานนจะตองเกดปญหาเกยวกบปรมาณการสงซอสนคา และระยะเวลาในการ

สงซอเพอใหเพยงพอตอความตองการของลกคาดงนนเจาของผด าเนนกจการรานคานนๆจ าเปนตองมมาตรการใน

การควบคมสนคาคงคลงใหเหมาะสมและเพยงพอตอความตองการของลกคา ในการบรหารจดการควบคมสนคา

คงคลงเพอจดการกบปญหาทอาจเกดขนเชน การเสยคาใชจายในการเกบรกษาสนคา หรอการเสยงตอการ

หมดอายของสนคานนๆจากการทสงสนคามาจ านวนมากเกนไปจงท าใหอาจเกดปญหาดงกลาวได และหากสงซอ

สนคามาในจ านวนทนอยเกนไปกจะท าใหจ านวนครงทจะสงซอมากขนและท าใหเสยโอกาสในการการขาย

เนองจากสนคามไมเพยงพอตอความตองการของลกคา ดงนนการควบคมสนคาคงคลงจะท าใหตนทนในการ

ลงทนในสนคาคงคลงลดลงและลดคาใชจายเกยวกบสนคาคงคลงสงผลใหเกดก าไรทเพมมากขน

การบรหารพสดคงคลงของหนวยงานอนๆทไมใชหนวยงานธรกจอาจจะมพสดมากเกนกวาความตองการ

หรอมพสดไมเพยงพอกบความตองการอยเสมอๆ การแกปญหาดงกลาวเปนเรองของการควบคมสนคาคงคลง

สนคาแตละชนดเจาของกจการควรจะสงซอครงละเทาใดและควรจะสงซอเมอใดหรอสนคาในคงคลงลดลงเหลอ

จ านวนเทาใดจงควรจะซอ (Reorder point) โดยมวตถประสงคใหเสยคาใชจายรวมเฉลยต าสด หรอเพอใหได

รายไดสงขนเทาทเปนไปได ภายใตขอจ ากดตางๆเชน พนทส าหรบเกบสนคา งบประมาณและนโยบายการ

ควบคมสนคาคงคลงเปนตน ดงนนการหาค าตอบทเหมาะสมวา “ควรจะสงซอครงละเทาใด และควรจะสงซอ

เมอใด หรอจดสงซอควรเปนเทาใด” (ยภาพร ตงประสทธ, 2549)

รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา หม 5 ตงอยใจกลางหมบานหนองคา หม 5 ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง

จงหวดขอนแกน ซงเปนรานคาสหกรณชมชนของหมบาน ลกษณะของรานคาจะดดแปลงจากบาน 2 ชนโดยจะ

ใชชนลางเปดเปนรานคา ซงทางสหกรณของชมชนจะเสยคาเชา 4500 บาท/หกเดอน ในการจดตงหรอการเปด

รานคาสหกรณชมชนนขนมา เกดจากการลงหนของสมาชกในชมชนโดยการลงทนหนละ 100 บาท สมาชกใน

ชมชนสามารถซอหนไดสงสดไมเกน 30 หน และมการจดตงคณะกรรมการขนมาดแลจ านวน 7 คน

ทางสหกรณจะมการปนผลทกๆ 6 เดอนของการขาย รานคาสหกรณเปดขายทกวนตงแตเวลา 06:00 – 20:00 น.

ประกอบเปนกจการรานคาสะดวกซอ ขายของปลกตางๆเชน สรา บหร ขนม เครองดม น าดม น าอดลม นม

2

เครองปรงรส ผงซกผา น ามนเบนซลและบตรเตมเงน เปนตน โดยจะสงซอสนคามากจากรานคาขายสง(ราน

เจหมวย) แลวขายตอใหกบลกคา จากการเขาไปศกษาระบบสนคาคงคลงการสงซอสนคาและบญชรายรบรายจาย

ของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา จงท าใหทราบวาในปจจบนรานคาสหกรณชมชนบานหนองคาไมได

ก าหนดปรมาณการสงซอทแนนอน โดยจะสงซอเมอสนคาใกลหมดจงคอยสงสนคา โดยไมค านงถงคาใชจาย

ตางๆในระบบสนคาคงคลง ดงนนผวจยจงสนใจทจะหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม และระยะเวลาการสงซอ

สนคาทเหมาะสมของสนคา 10 รายการซงเปนสนคาททางผประกอบการสนใจทจะควบคมเปนพเศษ ทท าใหเสย

คาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสดและใหไดก าไรมากทสด

1.2 วตถประสงคของงำนวจย

หานโยบายสนคาคงคลงทเหมาะสม ส าหรบการสงซอสนคาของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ต าบล

โนนทอนอ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน

1.3 ขอบเขตของกำรวจย

ใชนโยบายสนคาคงคลง คอ (T, Q) เปนตวก าหนดวาเมอไหรจะมการจดหาสนคา (ทกๆ T หนวยเวลา) และ

ควรจะจดหาสนคาในแตละครงในปรมาณเทาไหร (Q หนวย) โดยท าการศกษาสนคา 10 รายการ ททาง

ผประกอบการตองการควบคมเปนพเศษ (ศกษาขอมลในระหวาง วนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน

2557) โดยสนคามดงน

1. นมถวเหลองแลคตาซอย

2. อชตนแบบกลอง

3. นมเปรยวดชมลล

4. นม Foremost รสจด

5. นมโอวลตน

6. น าอดลมขนาด 1.25 ลตร

7. เครองดม M150

8. เครองดมสปอนเซอร

9. กาแฟกระปองเบอรด

10. บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

3

1.4 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

นโยบายทศกษาสามารถน าไปเปนแนวทางใหทางรานคาสหกรณชมชนบานหนองคาประกอบการการ

ตดสนใจ ในการบรหารสนคาคงคลง ชวยใหการสงซอสนคาเปนระบบ มสนคาทเพยงพอตอความตองการของ

ลกคา และชวยลดคาใชจายตาง ๆ ลงได

บทท 2

ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ

2.1 ทฤษฎทเกยวของ

สนคาคงคลง (Inventory) หมายถง จ านวนสนคาทอยภายใตการดแลรกษาของหนวยงานและถกเกบไวใน

สภาพทไมมผลผลต (Nonproductive) หรอยงไมขายเพอเตรยมส ารองไวส าหรบรอการผลตหรอขาย เพอให

เพยงพอกบอปสงคของสนคาในชวงเวลาหนงๆซงไมรวมถงสนคาทไดสงไปแลวแตยงไมมาถงราน ทงนเพราะ

สนคาเหลานยงไมอาจตอบสนองอปสงคทเกดขนมาได

2.1.1 ตนทนหรอคำใชจำยในระบบสนคำคงคลง

ในการควบคมสนคาคงคลงนนจะตองตดสนใจขนพนฐาน 2 อยางคอ จะสงซอสนคาปรมาณเทาใด และ

จะสงซอสนคาเมอใด ในการตดสนใจนน จะมคาใชจายหรอตนทนตาง ๆ เขามาเกยวของ ซงในการสงซอสนคา

ถาสงซอจ านวนนอย กจะเสยคาใชจายในการสงซอมากเพราะตองท าการสงซอมากครง แตเสยคาใชจายในการ

เกบสนคานอยเพราะมจ านวนสนคาในคลงนอย ในทางตรงขามถาสงซอสนคาจ านวนมาก กจะเสยคาใชจายใน

การสงซอนอยเพราะตองท าการสงซอนอยครง แตเสยคาใชจายในการเกบรกษาสนคามากเพราะมจ านวนสนคาใน

คลงมาก ดงนนคาใชจายในระบบสนคาคงคลง จ าแนกออกเปน 4 สวน ดงน

1) ตนทนสนคา (Item cost) แทนดวย c บาท/หนวยสนคา ในภาคการคาสงหรอคาปลก ตนทนสนคา

ตอหนวย หมายถง มลคาทใชไปเพอใหไดมาซงสนคาหนงหนวย หรอมลคาของสนคาทมผมาเสนอขายหรอเรยก

อกอยางวา ราคาสนคาตอหนวย

2) คาใชจายในการตระเตรยมการจดหาสนคาหรอคาใชจายคงท (Setup cost) แทนดวย K บาท/ครง

เปนคาใชจายในการเรมตงแตเอกสารการอนมตสงซอ สงเอกสารสงซอไปยงผขาย คาจดหมาย คาโทรศพท ตรวจ

รบสนคา การจายเงน การน าสนคาเกบในคลง และคาจางพนกงาน เปนตน เปนคาใชจายคอนขางคงทไมขนอยกบ

จ านวนสนคาทสงซอ

3) คาใชจายในการเกบรกษาสนคา ประกอบดวย 4 สวน คอ สวนทเกดจากเงนทน (Capital cost)

สวนทเกดจากพนททใชเกบสนคา (Storage cost) สวนทเกดจากการด าเนนงานเกยวกบสนคาคงคลง (Operation

cost) สวนทเกดจากความเสยงในสนคาทเกบรกษา (Risk cost) เปนคาใชจายตงแตสนคาน าไปเกบไวในคงคลง

จนกระทงจ าหนายออกไป จะแปรผนตามระยะเวลาและจ านวนสนคา เชน คาลงทนกอสรางคลงสนคาหรอคาเชา

5

สถานท คาดแลรกษา คาเสอมราคา คาประกนภย ดอกเบย ภาษ คาน า คาไฟ คาขนยายสนคา คาตดตงเครองปรบ

อณหภมใหกบสนคาบางประเภท และคาเสยโอกาส (ดอกเบยของเงนทนทจายไปในการเกบสนคาหรอดอกผลท

เปนมลคาสนคาภายในคลง) เปนตน คาใชจายสวนนเปนสดสวนโดยตรงกบจ านวนสนคาคงคลงและระยะเวลาท

เกบรกษาสนคา

4) คาใชจายเมอขาดแคลนสนคา ประกอบดวย 4 สวน คอ การสญเสยรายไดทเกดอปสงค การเกด

ความเสยหายตอชอเสยงของกจการ การสญเสยลกคาใหแกกจการอน ๆ และการเสยคาปรบหรอคาใชจายตาง ๆ

เกยวกบสนคาคางสงกรณทลกคารอคอยสนคา เมอสนคาขาดมอจะมคาใชจายสงขน ท าใหเกดตนทนเมอสนคา

ขาดมอซงจะสงกวาตนทนการเกบรกษาสนคา บางกรณอาจเกน 10 เทา แตถาตนทนเมอสนคาขาดมอเทากบหรอ

นอยกวาตนทนการเกบรกษาสนคา กไมจ าเปนจะตองมสนคาคงคลง เชน คาเสยโอกาสทจะไดก าไรจากการขาย

สนคาเมอไมมสนคาเพยงพอกบความตองการ คาปรบ (Penalty costs) เมอไมสามารถจดสงสนคาใหลกคาตามท

ไดสญญาไว และคาเสยชอเสยง ความเชอถอ ภาพพจนของกจการ เปนตน คาใชจายสวนนเปนสดสวนโดยตรงกบ

จ านวนสนคาคงคลงและระยะเวลาทเกบรกษาสนคา

2.1.2 นโยบำยและวตถประสงคของสนคำคงคลง

วชต หลอจระชณหกล (2536:15) กลาววา วตถประสงคของการบรหารสนคาคงคลง คอ การก าหนด

ระดบสนคาคงคลงใหเหมาะสม เพอใหคาใชจายในการด าเนนงานมคาต าสด คาใชจายทเกดขนนขนอยกบเมอไร

จะจดหาสนคาและจดหาปรมาณเทาไร ดงนนนโยบายสนคาคงคลงจงเปนตวก าหนดวาเมอไรจะจดหาสนคา และ

จดหาปรมาณเทาไรในทางปฏบตอาจก าหนดขนมาไดหลายรปแบบ เพอความสะดวกในการก าหนดนโยบาย

สนคาคงคลง มสญลกษณ ดงน

S = ระดบสนคาคงคลงสงสด เปนระดบสนคาคงคลงทอาจขนไปถงได

s = ระดบสนคาคงคลงทจะตองสงซอ

Q = ปรมาณสนคาทจะตองสงซอ

T = ระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงทตดกน

รปแบบของนโยบายสนคาคงคลง (*,**) โดย * หมายถง จดทมการจดหาสนคา และ ** หมายถง

จ านวนสนคาทจดหา ซงอาจมการระบจ านวนสนคาโดยตรง หรอระบสนคาคงคลงทตองการใหกลบขนไปอย

เมอมการจดหาสนคานน

6

นโยบายสนคาคงคลงมดงตอไปน

1) นโยบายสนคาคงคลง (T, Q) จะมการจดหาสนคาคาทก ๆ T หนวยเวลา โดยจ านวนสนคาทจดหา

แตละครงเทากบ Q หนวย

2) นโยบายสนคาคงคลง (T, S) จะมการจดหาสนคาทก ๆ หนวยเวลา โดยใหระดบสนคาคงคลงขนไป

อยทระดบ S หนวย

3) นโยบายสนคาคงคลง (s, Q) จะมการจดหาสนคาเมอระดบสนคาคงคลงลดลงมาถง s หนวยหรอต า

กวา โดยจ านวนสนคาทจดหาแตละครง เทากบ Q หนวย

4) นโยบายสนคาคงคลง (s, S) จะมการจดหาสนคาเมอระดบสนคาคงคลงลดลงมาถง s หนวยหรอต า

กวาโดยใหระดบสนคาคงคลงขนไปอยทระดบ S หนวย

2.1.3 นยำมค ำศพท และสญลกษณทใชในตวแบบ

1) ความตองการสนคา (Demand) แบงเปน 2 ลกษณะ คอ

- ความตองการสนคาหรออปสงคคงท (Deterministic demand) แทนดวย D: อตราความตองการสนคา

เฉลย (Demand rate) หมายถง ความตองการสสนคาททราบคาแนนอนโดยการเกบรวบรวมขอมลปรมาณความ

ตองการของลกคาในอดต น ามาหาอตราความตองการสนคาเฉลย (หนวยสนคา/หนวยเวลา)

- ความตองการสนคาแบบความนาจะเปน (Probabilistic demand) แทนดวย f(D) หมายถง ความ

ตองการสนคาทมคาไมแนนอน เปนตวแปรสม จงกลาวในลกษณะของฟงกชนแจกแจงความนาจะเปนของความ

ตองการสนคา ซงจะท าใหทราบอตราความตองการสนคาเฉลย น าขอมลปรมาณสนคา (ชน/วน) มาวเคราะหโดย

น ามาสรางตารางแจกแจงความถ หาคาเฉลย เขยนกราฟฮสโทแกรมเพอพจารณารปแบบการแจกแจงของตวแปร

และทดสอบรปแบบการแจงดวยวธทางสถต

2) อตราการผลตสนคา (Production rate) แทนดวย R หมายถง ปรมาณสนคาทผลตไดตอหนวยเวลา

(หนวยสนคา/หนวยเวลา)

3) ชวงเวลาน าหรอชวงเวลารอสนคา (Lead time) แทนดวย L (หนวยเวลา) หมายถง ชวงเวลาระหวาง

การออกใบสงซอ หรอสงผลตสนคาจนกระทงไดรบสนคาเขามาเกบไวในคลงสนคา อาจมคาแนนอนหรอมคาไม

แนนอนกได

4) จดสงซอ (Reorder point) แทนดวย S (หนวยสนคา) หมายถง ระดบสนคาในคลงทบอกวาจะตอง

ออกใบสงซอหรอสงผลตสนคาครงใหม

5) คาบของการด าเนนงาน (Cycle) แทนดวย T (หนวยเวลา) หมายถง ชวงเวลาของการด าเนนการใน

หนงคาบ หรอชวงเวลาระหวางการสงซอหรอสงผลตสนคา 2 ครง ทตดกน หรอความยาวของคาบ

2.1.4 ตวแบบระบบสนคำคงคลงทมหลำยรำยกำร มำจำกคลงเดยว (Multi – item Single-source: MISS)

7

โดยอปสงคของสนคาเปนคาคงท เปนการสงซอสนคาแตละรายการมาจากผขายเพยงคนเดยว มสมมตฐาน ดงน

- คาความตองการสนคามคาคงท

- จ านวนสนคาทสงซอในแตละครงเทากน Q หนวยตอครง

- เมอสนคาในคลงสนคาหมด จะตองสงซอทนท โดยไมใหสนคาขาดแคลน

- ไดรบสนคาทงหมด Q หนวย ทนททสงซอ นนคอ ไมมเวลารอคอยสนคา

ดงในรปท 1

รปท 1 ระบบสนคำคงคลงทมสนคำ m รำยกำรมำจำกคลงเดยว

จาก รปท 1 เปนระบบสนคาคงคลงทมสนคา m รายการมาจากคลงเดยว โดยในการซอสนคา หรอจดหา

สนคาแตละครง จะสงซอผานคลงสนคาเพยงคลงเดยว โรงงานเดยว หรอรานเดยว

สามารถแบงระบบสนคาคงคลงทมสนคาหลายรายการแตมาจากคลงเดยวออกเปน 2 แบบ ดงน

1) ระบบสนคาคงคลงทมสนคาหลายรายการแตไมมความเกยวของกน เสมอนหนงวาเปนระบบสนคาคง

คลงทมสนคาเพยงรายการเดยว แตมหลายระบบทเปนอสระตอกน

2) ระบบสนคาคงคลงทมสนคาหลายรายการทมความเกยวของกน โดยพจารณาความเกยวของกนระหวาง

สนคาใน 3 ลกษณะ ดงน

ลกษณะท 1 เปนความเกยวของกนในคาใชจายในการจดหาสนคา แยกพจารณา เปน 2 แบบ ดงน

แบบท 1 คาใชจายในการตระเตรยมการจดหาสนคา (Setup cost) แทนดวย K บาท/ครง การจดหาสนคาทก

รายการพรอม ๆ กน ในคราวเดยวกนอาจลดคาใชจายเกยวกบการขนสงสนคา การตรวจรบสนคา การขน

สนคาเขาโกดง คาเอกสารในการสงซอสนคา ฯลฯ ในการจดหาสนคาครงหนง ๆ นนไมวาจะจดหาเพยงรายการ

เดยวหรอหลายรายการ จะมการด าเนนงานตามขนตอนพนฐาน ซงท าใหเกดคาใชจายในการตระเตรยมอน

. ...

คลงสนคา

สนคารายการท m สนคารายการท 2 สนคารายการท 1

8

เดยวกน k บาท และถาเปนการจดหาสนคารายการท i อาจมขนตอนด าเนนการพเศษท าใหเกดคาใชจายในการ

ตระเตรยมเพมอก บาท ท าใหคาใชจายในการตระเตรยมจดหาสนคาเปนดงน

กรณจดหาสนคาแบบทละรายการทเปนอสระตอกน มคาเทากบ

= k + ; เมอ i คอสนคารายการท i , i = 1,2,…,m

กรณจดหาสนคาทงหมดทกรายการพรอม ๆ กน มคาเทากบ

K = k + 1

m

i

แบบท 2 ราคาสนคาตอหนวย อาจจะไดรบสวนลด เมอมการจดหาสนคาพรอม ๆ กน เนองจากเปนการจดหา

สนคาทมปรมาณมาก

ลกษณะท 2 เปนความเกยวของกนในการใชทรพยากรของราน ซงมกจะมจ านวนจ ากด เชน เงนทน

สถานทเกบรกษาสนคาเปนตน การจดหาสนคารายการหนงจงอาจมผลกระทบตอการจดหาสนคารายการอน

ลกษณะท 3 เปนความเกยวของกนระหวางสนคา กลาวคอ อปสงคของสนคารายการหนงอาจมผลกระทบ

ตออปสงคของสนคารายการอน ๆ เปนไปไดในทางทงลกษณะทดแทน หรอสงเสรมกได เชน อปสงคของแชมพ

ทสงขนอาจท าใหอปสงคของครมนวดผมสงขน หรออปสงคของโลชนบ ารงผวยหอหนงสงขนอาจท าใหอปสงค

ของโลชนบ ารงผวอกยหอหนงลดลง เปนตน

ตวแบบระบบสนคาคงคลงทมสนคาหลายรายการมาจากคลงเดยว (MISS) โดยอปสงคของสนคามคาคงท

จะพจารณาเฉพาะความเกยวของในลกษณะท 1 คอคาใชจายในการตระเตรยมจดหาสนคา โดยจะน านโยบายคง

คลง 3 แบบมาประยกตใช ดงน

9

1) นโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำทละรำยกำร (Individual ordering policy)

นโยบายนจะถกก าหนดขนโดยการวเคราะหระบบสนคาคงคลงทมสนคา m รายการเสมอนหนงระบบสนคาคง

คลงม m ระบบทเปนอสระตอกนอยางสนเชง แตละระบบมสนคาเพยงรายการเทานน ดงแสดงไวในรปท 2 ซง

เปนกรณสนคา 2 รายการ

รปท 2 กำรเคลอนไหวของระดบสนคำคงคลงเมอด ำเนนงำนตำมนโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำทละ

รำยกำร กรณสนคำ 2 รำยกำร

ระดบสนคาคงคลง

ของสนคารายการท 1

…………………………………………………………………………………………..

0 เวลา

…

ระดบสนคาคงคลง

ของสนคารายการท 2

……………………………………………………………………………………………...

0 เวลา

…

10

จากรปท 2 เปนการเคลอนไหวของระดบสนคาคงคลงเมอด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาท

ละรายการ กรณสนคา 2 รายการ จะเหนวาเมอสงซอสนคารายการท 1 และ 2 ในแตละครงจะสงซอสนคาดวย

ปรมาณ และ ระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงตดกนเปน และ ตามล าดบ ซงเปนอสระ

ตอกน กลาวคอ ในการจดหาสนคารายการท 1 ไมเกยวของกบการจดหาสนคารายการท 2

ก าหนดให

เปนอตราอปสงคของรายการท i (หนวยตอหนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคารายการท i (บาทตอครง)

เปนราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย

เปนปรมาณสนคารายการท i ทจะสงซอในครงหนง ๆ (หนวย)

เปนระยะเวลาระหวางการสงซอสนคารายการท 1 จ านวน 2 ครงตดตอกน (หนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

สตรทใชส าหรบนโยบายน มดงน

ปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม มคาเทากบ

=

; i = 1,2,…,m (1)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน มคาเทากบ

=

; i = 1, 2,…,m (2)

คาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

=

1

m

i

) ; i = 1,2,…,m (3)

11

2) นโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำพรอมกน (Joint ordering policy)

ในการด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกนทง m รายการ การจดหาสนคาจะตอง

กระท าพรอม ๆ กน ดงแสดงไวในรปท 3 ซงเปนกรณสนคา 2 รายการ

รปท 3 กำรเคลอนไหวขอระดบสนคำคงคลงเมอด ำเนนงำนตำมนโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำ

พรอมกน กรณสนคำ 2 รำยกำร

ระดบสนคาคงคลง

ของสนคารายการท 1

…………………………………………………………………………………………..

0 เวลา

T 2T 3T …

ระดบสนคาคงคลง

ของสนคารายการท 2

…………………………………………………………………………………………..

0 เวลา

T 2T 3T …

12

จากรปท 3 เปนการเคลอนไหวขอระดบสนคาคงคลงเมอด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหา

สนคาพรอมกน (กรณสนคา 2 รายการ) จะเหนวาเมอสงซอสนคารายการท 1 และ 2 ในแตละครงจะสงซอสนคา

ดวยปรมาณ และ ตามล าดบ สวนระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงตดกนเปน ซงไมเปนอสระ

ตอกน กลาวคอ ในการจดหาสนคารายการท 1 และ 2 จะท าพรอมกน

ก าหนดให

เปนอตราอปสงคของรายการท i (หนวยตอหนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

1

m

i

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคาทง m รายการพรอมกน

เปนราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย

เปนปรมาณสนคารายการท i ทจะสงซอในครงหนง ๆ (หนวย)

เปนระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงตดตอกน

เปนคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

สตรทใชส าหรบนโยบายน มดงน

ปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม มคาเทากบ

=

; i = 1,2,…,m (4)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน มคาเทากบ

=

1

m

i

; i = 1,2,…,m (5)

คาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

=

1

m

i

1

m

i

(6)

13

3) นโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำแบบผสม (Mixed ordering policy)

เปนนโยบายทไมจ ากดวา จะจดหาสนคาทละรายการหรอจะจดหาสนคาพรอมกนหมดทกรายการ ท า

ใหคาใชจายในการด าเนนงานอาจจะลดลงไดต ากวาคาใชจายต าสดจากนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาทละ

รายการหรอจดหาสนคาพรอมกน โดยแบงเปนกรณดงน

3.1 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสม ดงแสดงไวในรปท 4 ซงเปนกรณสนคา 2 รายการ

รปท 4 กำรเคลอนไหวของระดบสนคำคงคลงเมอด ำเนนงำนตำมนโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำแบบ

ผสม (กรณมสนคำ 2 รำยกำร และ n = 3)

จากรปท 4 เปนการเคลอนไหวของระดบสนคาคงคลงเมอด าเนนงานตามนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหา

สนคาแบบผสม (กรณมสนคา 2 รายการ และ n = 3) จะเหนวาเวลาในการสงซอสนคารายการท 2 ( ครงท 1

และ 2 จะสงซอสนคาดวยปรมาณ เปนอสระกบการสงซอสนคารายการท 1 สวนเวลาการสงซอสนคา

รายการท 1 และ 2 ในครงท 3 จะสงซอสนคาพรอมกนซงไมเปนอสระตอกน ในแตละครงจะสงซอสนคาดวย

ปรมาณ และ ตามล าดบ นนคอนโยบายการจดหาสนคาแบบผสมน จะประกอบดวยทงนโยบายการ

จดหาสนคาทละรายการ และการจดหาสนคาพรอมกน

ก าหนดให

ระดบสนคาคงคลงของสนคารายการท 1 ( ) และรายการท 2

………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………

0 เวลา

14

เปนระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงทตดกน สบหรบสนคารายการท 1

เปนระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงทตดกน สบหรบสนคารายการท 2

; จากรปท 4 เมอ n คอ จ านวนเตมบวก แทนจ านวนครงในการจดหาสนคาจะจดหา

สนคารายการท 2 รายการเดยวอย n-1 ครง และจะมการจดหาสนคาแบบพรอมกน 1 ครง จะเรยกสนคาทจดหา

นอยครงวา สนคาแม (Mother-product) จะเรยกสนคาทหามากครงกวาวาสนคาลก (Daughter-product)

กรณจดหาสนคา m รายการ ; m = 2,3,…

คาใชจายในการตระเตรยมการจดหาสนคา สามารถประหยดได เชน มสนคา m = 5 รายการคาใชจายในการ

ตระเตรยมการจดหาสนคารายการท i ; i = 1, 2 ,…,5 คอ และเมอจดหาสนคาพรอมกน 3

รายการ เชน รายการท 2,4,5 คอ K = = 1

m

i

เปนตน

ก าหนดให

เปนอตราอปสงคของรายการท i (หนวยตอหนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

เปนราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย

K เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคาในครงหนง ๆ

เปนปรมาณสนคารายการท i ทจะสงซอในครงหนง ๆ (หนวย)

เปนคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

เปนเวลาสมพทธระหวางการจดหาแตละครงส าหรบสนคารายการท i หาไดจาก

เรยงล าดบคา จากนอยไปหามากโดย มคานอยทสด และ มคามากทสด คอ

หาคา α =

; โดย 1 =

จะได

เมอ เปนตวเลขจ านวนเตมทใกล มากทสด

15

เปนระยะเวลาของสนคาทมการจดหาสนคาทสนทสด

สตรทใชส าหรบนโยบายน มดงน

ปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม มคาเทากบ

=

(7)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน มคาเทากบ

=

(8)

เมอ =

1

m

i

1

m

i

(9)

คาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

=

1

m

i

+ 1

m

i

1

m

i

(10)

ส าหรบเกณฑการเลอกนโยบายสนคาคงคลงทเหมาะสม จะพจารณาจากคา

และ ทม

คาต าทสด เปนนโยบายทใชในการบรหารงานตอไป

16

2.2 วรรณกรรมทเกยวของ

ขนษฐำ ภแข (2546) ท าการศกษาเรอง การควบคมสนคาคงคลง กรณศกษา รานพาเจรญ ต.ค าตากลา

อ.ค าตากลา จ.สกลนคร ซงจ าหนายสนคาหลายชนด เชน สราขาว 40 ดกร เบยรชาง ขนม น าอดลม เปนตน ซง

เปนรานขายของสงทสงซอสนคามาจากรานขายสงศนยใหญอกท ท าการศกษาเพอหานโยบายสนคาคงคลงท

เหมาะสม วาจะสงซอสนคาเมอใด และควรสงสนคาปรมาณเทาใด ทท าใหเสยคาใชจายทงหมดเฉลยตอหนวยต า

ทสด โดยศกษาสนคาจ านวน 12 รายการ ทเจาของรานเหนวาควรควบคมเปนพเศษ เพราะเปนสนคาทท าก าไร

ใหกบทางรานมากกวารานการอน ด าเนนการเกบรวบรวมขอมลในชวงวนท 1 ตลาคม 2549 ถง 9 มกราคม 2550

รวมเวลา 101 วน โดยแยกตามจ านวนการสงซอของสนคาจากรานคาออกเปน 5 กลม ผลการศกษาพบวา

กลมท1 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสมเหมาะสมทสด โดยสงซอนมโอวลตน 250 มล.

เนสกาแฟ 3 in 1 ชนดซอง และมามารสหมสบทกๆ 20.54,41.08 และ 20.54 วน ดวยปรมาณสงซอ 5.88 ลง, 6.87

ลง และ 8.58 ลงใหญตามล าดบ จะท าใหเสยคาใชจายเฉลยต าทสด 664.96 บาท/วน

กลมท 2 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสมเหมาะสมทสด โดยสงซอสปอนเซอร กาแฟ

เบอรดกระปอง และ M150 ทกๆ 4.19, 8.39 และ 4.19 วนดวยปรมาณการสงซอ 5.08 ลง , 7.63 ลงและ 4.79 ลง

ตามล าดบ จะท าใหเสยคาใชจายเฉลยต าสด 913.37 บาท/วน

กลมท 3 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกนเหมาะสมทสด โดยสงซอสราขาวใหญ 40 ดกร

สราขาวเลก 40 ดกร เบยรชางชนดขวดและน าอดลมขนาด 1.25 ลตร ทกๆ 2.50 วน ดวยปรมาณการสงซอ 6.33 ลง

, 5.81 ลง, 10.32 ลง และ7.18 ลงตามล าดบ จะท าใหเสยคาใชจายเฉลยต าทสด 6,518.43 บาท/วน

กลมท 4 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคารายการเดยวทมการขาดแคลนสนคา โดยจะสงซอบหร

กองทพยทกๆ 1.33 วน ดวยปรมาณการสงซอ 4.52 กลอง จะท าใหเสยคาใชจายเฉลยต าทสด 1,299.50 บาท/วน

กลมท 5 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคารายการเดยวทมการขาดแคลนสนคา โดยจะสงซอนมวว

แดงขนาด 200 มล . ทกๆ 15.46 วน ดวยปรมาณการสงซอ 10.07 ลง จะท าใหเสยคาใชจายเฉลยต าทสด 184.90

บาท/วน

17

ดำรณ สำยยำ และ นำตยำ ททำ (2551) ท าการศกษาเรอง การจดการระบบสนคาคงคลง กรณศกษา ราน

สหกรณ มหาวทยาลยขอนแกนจ ากด สาขาหลงหอ 11 เปดจ าหนายสนคาตลอด 24 ชวโมง จ าหนายสนคาอปโภค

บรโภคหลายชนด เชน สรา บหร ขนม น าดม น าอดลม เปนตน ซงขายสนคาทงปลกละสง โดยสงซอสนคามาจาก

รานขายสงอกตอหนง แลวขายตอใหลกคา ท าการศกษาเพอหานโยบายสนคาคงคลงทเหมาะสมวาจะสงซอสนคา

เมอใดและจะสงสนคาปรมาณเทาใด ทท าใหเสยคาใชจายรวมทงหมดเฉลยต า โดยศกษาสนคาจ านวน 16 รายการ

ทมยอดจ าหนายตอวนสงเมอเปรยบเทยบกบสนคารายการอนๆ วเคราะหโดยใชตวแบบสนคาคงคลงทมหลาย

รายการมาจากคลงเดยว ทงหมด 3 นโยบายคอ นโยบายการจดหาสนคาทละรายการ นโยบายการจดหาสนคา

พรอมกน และนโยบายสนคาคงคลงแบบผสม แลวเลอกนโยบายทมคาใชจายทงหมดเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

ไดผลการวเคราะหระบบสนคาคงคลงปจจบน ดงน

สนคาทสงซอจากรานขายสง จ านวน 16 รายการ ไดแก เบยรลโอชนดขวด เบยรลโอกระปอง น าอดลม

ขนาด 1.25 ลตร โซดาตราสงห บหร LM เขยว-แดง บหรกองทพย บหรสายฝน บหรกรงทอง บหรวนเดอรเขยว-

แดง เครองดม M150 น าดมตราสงห 0.5 ลตร น าดมเนสเลทเพยวไลท 1.5 ลตร น าดมเนสเลทเพยวไลท 0.6 ลตร

เหลาแสงโสมแบน เหลาแสงโสมกลม เหลาขาวขวดเลก และกาแฟเบอรดกระปอง นโยบายสนคาคงคลงท

เหมาะสมทสดคอ นโยบายการจดหาสนคาแบบพรอมกน โดยระยะเวลาระหวางการสงซอ จะสงทกๆ 4 วน

ปรมาณการสงซอสนคาในแตละครงเทากบ 33.4755 ลง, 2.9123 ถาด , 5.0561 ลง ,6.7085 ถาด, 5.0802 หอ,3.0110

หอ ,1.8799 หอ ,3.7136 แพค ,14.6184 แพค ,7.201 แพค ,22.9766 แพค ,15.7628 แพค, 0.9207 ลง ,2.6480 ลง

,1.9669 ลง และ 0.8698 ลงตามล าดบ ท าใหเสยคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าสด เทากบ

8,132,9824 บาท/วน ลดลงจากการสงซอปจจบน 7.7 %

พส สมบรณและ วฒชย เชยวอำกำศยำน (2552) ท าการศกษาระบบสนคาคงคลง กรณศกษา : รานนว

มารท ต าบลในเมอง อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน ซงจ าหนายสนคาหลากหลายชนด เชน สรา เบยร ขนม

น าอดลม บะหมกงส าเรจรปเปนตน ซงเปนรานขายของทงปลกและสง โดยมการสงซอสนคามาจากรานขายสง

ศนยใหญอกตอหนง ท าการศกษาเพอหานโยบายสนคาคงคลงทเหมาะสม วาจะสงซอสนคาเมอใด และควรสง

สนคาปรมาณเทาใด ทท าใหเสยคาใชจายทงหมดเฉลยตอหนวยต าทสด โดยศกษาสนคาจ านวน 13 รายการแบง

ออกเปน 4 กลม ทเจาของรานเหนวาควรควบคมเปนพเศษ เพราะเปนสนคาทท าก าไรใหกบทางรานมากกวา

รายการอน ด าเนนการเกบรวบรวมขอมลในชวงวนท 1 พฤศจกายน 2552 ถง 31 มกราคม 2553

ผลการวจยพบวา สนคาทกกลมใชนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกนดงน กลมท 1 สง

จากรานไทยเรองฟาจ านวน 2 รายการ โดยสงซอทกๆ 4 วน ดวยปรมาณ 113และ 82 ลงตอครง เสยคาใชจายรวม

เฉลยต าสด 19,117.40 บาทตอวน ลดลงจากคาใชจายรวมเฉลยปจจบน 519.64 บาทตอวน หรอลดลงรอยละ 2.65

กลมท 2 สงจากบรษทไทยน าทพย จ านวน 3 รายการโดยสงซอทกๆ 7 วน ดวยปรมาณ 50,45 และ 46 ลงตอครง

18

ตามล าดบเสยคาใชจายรวมเฉลยต าสด 3,861.55 บาทตอวน ลดลงจากคาใชจายรวมเฉลยปจจบน 174.68 บาทตอ

วน หรอลดลงรอยละ 4.33 กลมท 3 สงจากรานเคยง จ านวน 4 รายการ โดยสงซอมกๆ 11 วน ดวยปรมาณ 31 ,37

และ 34 ลงตอครง ตามล าดบ เสยคาใชจายรวมเฉลย ต าสด 4159.41 บาทตอวน ลดลงจากคาใชจายรวมเฉลย

ปจจบน 3563.64 บาทตอวน หรอคดเปนรอยละ 46.14 และกลมท 4 สงจากรานสวอน จ านวน 4 รายการ โดย

สงซอทกๆ 8 วน ดวยปรมาณ 1,1,10 และ 6 ลงตอครงตามล าดบ เสยคาใชจายรวมเฉลยต าสด 9153.16 บาทตอวน

ลดลงจากคาใชจายรวมเฉลยปจจบน 530.15 บาทตอวน หรอคดเปนรอยละ 5.47

จากงานวจยทไดศกษาของคณ ขนษฐา ภแข คณดารณ สายยากบคณนาตยา ททา และคณพส สมบรณ

กบคณวฒชย เชยวอากาศยาน ซงท าการศกษารานคาและสนคาในลกษณะเดยวกน คอเปนรานขายปลกซงขาย

สนคาทวไป เชน สรา เบยร ขนม น าอดลม บะหมกงส าเรจรปเปนตน โดยไดใชตวแบบระบบสนคาคงคลงทม

หลายรายการ มาจากคลงเดยว (Multi – item Single-source: MISS) ในการวเคราะหขอมลเพอนหานโยบายสนคา

คงคลงทเหมาะสม ผลการศกษาของคณศกษาของคณ ขนษฐา ภแข คอจดแบงสนคาไดเปน 5 กลม กลมท 1 และ

2 นโยบายจดหาสนคาแบบผสมเหมาะสมทสด กลมท 3 นโยบายการจดหาสนคาพรอมกนเหมาะสมทสด และ

กลมท 4 และ 5 นโยบายจดหาสนคาแบบทละรายการเหมาะสมทสด ผลการศกษาของคณดารณ สายยากบคณ

นาตยา ททา พบวานโยบายทเหมาะสมทสดคอนโยบายการจดหาสนคาพรอมกน และผลการศกษาของคณพส

สมบรณกบคณวฒชย เชยวอากาศยาน ไดแบงสนคาออกเปน 2 กลมซงแตละกลมนนพบวานโบบายจดหาสนคา

พรอมกนเหมาะสมทสด

บทท 3

กำรด ำเนนงำนวจย

3.1 กำรศกษำระบบสนคำคงคลง

ศกษาระบบสนคาคงคลงในปจจบนของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา หม 5 บานหนองคา หม 5

ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน จากการสอบถามพนกงานของราน และศกษาเอกสารการสงซอ

และคาใชจายตาง ๆ เกยวกบสนคา วาสนคารายการใดบางททางรานคาสหกรณชมชนบานหนองคาตองการ

ควบคมเปนพเศษ ซงสนคาคงคลงทน ามาศกษามจ านวน 10 รายการ ไดแก นมถวเหลองแลคตาซอย อชตนแบบ

กลอง นมเปรยวดชมลล นม Foremost รสจด นมโอวลตน น าอดลมขนาด 1.25 ลตร เครองดม M150 เครองดม

สปอนเซอร กาแฟกระปองเบอรด บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ เพอใหทราบระบบสนคาคงคลงในปจจบน

คาใชจายในระบบสนคาคงคลง วธการสงซอ การสงซอสนคาจากแหลงใด ในแตละครงมการสงซอแบบใด

ก าหนดขอบเขตและวตถประสงคของการศกษา

3.2 กำรเกบรวบรวมและวเครำะหขอมล

3.2.1 เกบรวบรวมขอมลอปสงคหรอยอดขายสนคารายวนในอดตทผานมาซงเปนขอมลทตยภม ในชวง

วนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 รวมเปนเวลา 186 วน จากสมดบนทกขอมลยอดขายรายวน

ของทางรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา หม 5 ตงอยทบานหนองคา หม 5 ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง จงหวด

ขอนแกน

3.2.2 น าขอมลยอดขายรายวนของสนคาแตละรายการมาค านวณหายอดขายสนคา คาใชจายตางๆเฉลยตอ

วน (D)

3.2.3 เกบรวบรวมขอมลคาใชจายตางๆ ทเกดขนในระบบสนคาคงคลงของสนคาทน ามาศกษาทง 10

รายการ ซงมคาใชจายตางๆ ดงน

1) ราคาตนทนสนคา (Item cost) เขยนแทนดวย c บาทตอหนวยสนคา

2) คาใชจายในการตระเตรยมการจดหาสนคา แทนดวย K บาทตอครง ประกอบดวยคาจางพนกงาน

และคาโทรศพท

20

คาจางพนกงาน = เวลาในการจดท าใบสงซอสนคา เงนเดอน บาท (11)

คาโทรศพท = คาโทรศพททเสยในการสงซอสนคาตลอดระยะเวลาทศกษา

จ านวนรายการทสงซอทงหมดตลอดระยะเวลาทศกษา บาท (12)

3) คาการเกบรกษาสนคา แทนดวย h บาท/หนวยสนคา/วน ประกอบดวย คาไฟฟา คาเชาสถานทเกบ

สนคา และคาเสยโอกาสของเงนทน

คาไฟฟา = คาไฟฟาเฉลย

จ านวนวนในหนงเดอน จ านวนสนคาทวางจ าหนายในราน บาท/หนวยสนคา/วน (13)

คาเชาสถานทเกบสนคา = อตราคาเชา พนทวางสนคา

จ านวนทวางได 3 วน บาท/หนวยสนคา/วน (14)

คาเสยโอกาสของเงนทน = อตราดอกเบยตอป

3 5 บาท/หนวยสนคา/วน (15)

3.3 กำรศกษำตวแบบสนคำคงคลงและกำรวเครำะหขอมล

3.3.1 กำรศกษำตวแบบสนคำคงคลง ด าเนนการศกษาตวแบบสนคาคงคลง เพอเลอกตวแบบสนคาคงคลง

ใหมความสอดคลองกบขอมลของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ดวธการสงซอสนคาเมอสนคาในคลงสนคา

ในคลงหมด จะตองสงซอทนท โดยไมใหสนคาขาดแคลน ไดรบสนคาทงหมด ทนททสงซอ การสงซอสนคาแต

ละรายการมาจากผขายรายเดยวกนหรอไม ซงจากการวเคราะหขอมลพบวารานคาสหกรณชมชนบาหนองคา มขอ

สมมตทสอดคลองกบ ตวแบบสนคาคงคลงทมหลายรายการมาจากคลงเดยว ( Multi-item Single-source ; MISS )

21

3.3.2 กำรวเครำะหขอมล แบงการวเคราะหขอมลออกเปน 2 สวน คอ

1) การวเคราะหระบบสนคาคงคลงปจจบน

ท าการวเคราะหระบบสนคาคงคลงของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคาในปจจบนวามการ

ด าเนนการอยางไร ระยะหางระหวางการสงซอแตละรอบเปนแบบใด มการสงซอสนคาจากแหลงใด ในแตละครง

มการสงซอแบบใดสงซอสนคาทละรายการหรอสงซอพรอมกนหลายๆรายการ ปรมาณเทาใด และคาใชจายใน

ระบบสนคาคงคลงโดยเฉลยเปนเทาใด

ก าหนดให

เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคา (บาทตอหนวยสนคา)

เปนราคาตนทนสนคารายการท i (บาทตอหนวยสนคา)

เปนจ านวนทสงซอสนคารายการท i

TC คาใชจายรวมทงหมดในระบบสนคาคงคลง

เปนคาเฉลยรวมทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลา

=

ระยะเวลาทด าเนนงาน (16)

= คาใชจายในการสงซอสนคา คาใชจายในการเกบรกษาสนคา

ระยะเวลาทด าเนนงาน (17)

สนคาทเหลอจรงในแตละวนของสนคาแตละรายการ

(18)

22

2) การวเคราะหระบบสนคาคงคลงใหม

จากการศกษาระบบสนคาคงคลงของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ไดเลอกตวแบบสนคาคง

คลงทมหลายรายการมาจากคลงเดยว ( Multi-item Single-source; MISS) ซงม 3 นโยบายคอ นโยบายการจดหา

สนคาแบบจดหาสนคาทละรายการ นโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาพรอมกน และนโยบายการจดหา

สนคาแบบจดหาสนคาแบบผสม ท าการศกษาทง 3 นโยบาย และเลอกเพยงนโยบายเดยวทมคาใชจายเฉลยตอ

หนวยเวลาต าทสด

บทท 4

ผลกำรวจยและอภปรำยผล

4.1 ผลกำรวจย

4.1.1 ผลการศกษาระบบสนคาคงคลง

รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา หม 5 ตงอยใจกลางหมบานหนองคา หม 5 ต าบลโนนทอน อ าเภอ

เมอง จงหวดขอนแกน ซงเปนรานคาสหกรณชมชนของหมบาน ลกษณะของรานคาจะดดแปลงจากบาน 2 ชน

โดยจะใชชนลางเปดเปนรานคา รานคาสหกรณเปดขายทกวนตงแตเวลา 06:00 – 20:00 น. มพนท 53.448 ตาราง

เมตร ซงทางสหกรณของชมชนจะเสยคาเชา 4500 บาท/หกเดอน ในรานมพนกงาน 1 คนท าหนาทขายสนคา

สงซอสนคา และท าความสะอาดราน โดยการสงสนคาในแตละครงนนทางรานขายสง (รานเจหมวย) จะโทรมา

ทก ๆ วนพฤหสบดวาทางรานคาสหกรณตองการสงสนคาใดบาง และน าสนคามาสงใหทางรานในทนท จากการ

เขาไปศกษาระบบสนคาคงคลงของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา จงท าใหทราบวาในปจจบนรานคา

สหกรณชมชนบานหนองคาไมไดก าหนดปรมาณการสงซอทแนนอน โดยจะสงซอเมอสนคาใกลหมดจงคอยสง

สนคา โดยไมค านงถงคาใชจายตางๆในระบบสนคาคงคลง ผวจยจงสนใจทจะหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม

และระยะเวลาการสงซอสนคาทเหมาะสมของสนคา 10 รายการ ดงน นมถวเหลองแลคตาซอย อชตนแบบกลอง

นมเปรยวดชมลล นม Foremost รสจด นมโอวลตน น าอดลมขนาด 1.25 ลตร เครองดม M150 เครองดม

สปอนเซอร กาแฟกระปองเบอรด และบะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

4.1.2 ผลการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล

ท าการเกบรวบรวมขอมลในชวงวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 คดเปน 186 วน

โดยขอมลทเกบรวบรวมคอ ยอดขายสนคารายวนจ านวน 10 รายการขอมลการสงซอสนคา และคาใชจายตางๆ

และน ามาวเคราะหไดผลดงน

24

1) ผลกำรวเครำะหขอมลยอดจ ำหนำยสนคำรำยวน

จากขอมล(ภาคผนวก ตารางท ผ1 หนา 59) ซงแสดงขอมลยอดขายสนคาแตละรายการ ตงแตวนท 21 พฤษภาคม

2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 ซงสามารถค านวณความตองการสนคาโดยเฉลยตอวนของสนคาแตละรายการ เชน

นมถวเหลองแคตาซอย

ความตองการสนคาโดยเฉลยตอวน = 186

45525049594815 = 1.71 แพค/วน

ซงการค านวณหาความตองการสนคาของสนคารายการอน ๆ ไดผลดงในตารางท 4.1

ตำรำงท 4.1 ผลกำรวเครำะหขอมลยอดจ ำหนำยสนคำรำยวน

รายการสนคา หนวยสนคา ความตองการสนคาโดยเฉลยตอวน

1.นมถวเหลองแลคตาซอย 2.อชตนแบบกลอง 3.นมเปรยวดชมลล 4.นม Foremost รสจด 5.นมโอวลตน 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 7.เครองดม M150 8.เครองดมสปอนเซอร 9.กาแฟกระปองเบอรด 10.บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

แพค แพค แพค แพค แพค แพค แพค ลง ถาด ลง

1.71 2.57 3.43 2.29 2.43 0.57 2.86 0.57 0.29 0.57

2) ผลกำรวเครำะหคำใชจำยในระบบสนคำคงคลง

จากการอนเคราะหของพนกงานในรานซงจะมหนาทในการเกบรวบรวมเอกสารใบสงซอ บนทก

ยอดขายสนคา และเอกสารเกยวกบคาใชจายในสวนตางๆ น ามาวเคราะหคาใชจายในการตระเตรยมสนคา และ

คาใชจายในการเกบรกษาสนคา ดงน

2.1) ตนทนสนคา (Item cost) แทนดวย c บาท/หนวยสนคา ซงในงานวจยผวจยไดศกษาสนคาจ านวน

ทงสน 10 รายการ ในระหวางวนท วนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 โดยมรายละเอยดราคา

ตนทนสนคา ดงตารางท 4.2

25

ตำรำงท 4.2 ตนทนสนคำ

รายการสนคา หนวยสนคา ราคาตนทนสนคา(บาท) 1.นมถวเหลองแลคตาซอย 2.อชตนแบบกลอง 3.นมเปรยวดชมลล 4.นม Foremost รสจด 5.นมโอวลตน 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 7.เครองดม M150 8.เครองดมสปอนเซอร 9.กาแฟกระปองเบอรด 10.บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

แพค แพค แพค แพค แพค แพค แพค ลง ถาด ลง

41.67 20.83 32.08 50.00 40.83 268 85.6 205 315 145

จากตารางท 4.2 พบวา ราคาตนทนสนคาของสนคาแตละรายการ เปนดงน นมถวเหลองแลคตาซอย ราคา

41.67 บาท/แพค อชตนแบบกลอง ราคา 20.83 บาท/แพค นมเปรยวดชมลล ราคา 32.08 บาท/แพค นม Foremost

รสจด ราคา 50.00 บาท/แพค นมโอวลตน ราคา 40.83 บาท/แพค น าอดลมขนาด 1.25 ลตร ราคา 268 บาท/แพค

เครองดม M150 ราคา 85.6 บาท/แพค เครองดมสปอนเซอร ราคา 205 บาท/ลง กาแฟกระปองเบอรด ราคา 315

บาท/ถาด และบะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ ราคา 145 บาท/ลง

2.2) คาใชจายในการตระเตรยมการจดหาสนคา แทนดวย K บาทตอครง ประกอบดวยคาจางพนกงาน

และคาโทรศพท

2.2.1 คาจางพนกงาน 1 คน เดอนละ 12000 บาท ท างาน 30 วน ๆ ละ 14 ชวโมง โดยไมมวนหยด

โดยเรมท างาน ตงแตเวลา 06:00 – 20:00 น. คดคาจางตอนาทไดดงน

คาจางพนกงาน =

= 0.4762 บาท/นาท

ใชเวลาในการจดท าใบสงซอ และสงซอสนคาครงละ 1ชวโมง

ดงนน คดเปนคาจางพนกงานในการตระเตรยมสนคา = 0.4762 x 60 = 28.572 บาท/ครง

2.2.2 ในระหวางวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 สงซอสนคาทงหมด 27 ครง

ใชเวลาโทรสงสนคาครงละประมาณ 10 นาท อตราคาบรการนาทละ 1 บาท ดงนนจะเสยคาโทรศพท 10 บาท/ครง

26

2.3) คาการเกบรกษาสนคา แทนดวย h บาท/หนวยสนคา/วน ประกอบดวย คาไฟฟา คาเชาสถานทเกบ

สนคา และคาเสยโอกาสของเงนทน

2.3.1 คาไฟฟา

ตำรำงท 4.3 คำไฟฟำ

ท าการเกบรวบรวมขอมลคาไฟฟา ในระหวางเดอนพฤษภาคม ถงเดอนพฤศจกายน 2557 ไดดงน

เดอน คาไฟฟา(บาท) พฤษภาคม มถนายน กรกฎาคม สงหาคม กนยายน ตลาคม พฤศจกายน

1840 1930 1730 1561 1531 1614 1552

รวม 11758

คาไฟฟาเฉลย =

= 1,679.714 บาท/เดอน

และสนคาทวางจ าหนายในรานทงหมดประมาณ 898 หนวย

จะได คาไฟฟา = 1 14

3 = 0.0624 บาท/หนวยสนคา/วน

2.3.2 คาเชาพนทเกบสนคา

พนทของอาคารทงหมด = 6.6 x 7.86 = 53.448 ตารางเมตร มอตราคาเชา 750 บาท/ เดอน

สวนของรานคามเฉพาะชนลาง ดงนนจะมพนท = 2

448.53 = 26.724 ตารางเมตร มอตราคาเชา 375/เดอน

คาเชาตอตารางเมตร = 724.26

375 = 14.03 บาท/ตอตารางเมตร

ตวอยางการคดคาเชาของ นมถวเหลองแลคตาซอย

คาเชา = อตราคาเชา พนทวางสนคา

จ านวนทวางสนคา 3 วน =

14 3 112

5 3 = 0.010476 บาท/ลง/วน

27

ปรบใหเปนหนวยสนคาทเราศกษาไดดงน นมถวเหลองแลคตาซอย 1 ลงจะม จ านวน 6 แพค

ดงนนคาเชาพนทเกบสนคาของนมถวเหลองแลตตาซอย =

= 0.001746 บาท/แพค/วน

สามารถค านวณพนทเกบสนคาของสนคารายการอนๆไดเชนเดยวกน โดยสามารถดจ านวนสนคาตามหนวยสนคา

ทศกษาของสนคาแตละรายการไดจากตาราง (ภาคผนวก ตารางท ผ2 หนา 60)

สามารถคดคาเชาพนทเกบสนคาทง 10 รายการไดดงตารางท 4.4

ตำรำงท 4.4 คำเชำของสนคำ 10 รำยกำร

สนคา

หนวยของสนคาทวางในคลงสนคา หนวยนบทศกษา พนทวางสนคา

(ตาราเมตร)

จ านวนท วางสนคา

คาเชา

= อตราคาเชา พนทวางสนคา

จ านวนทวางสนคา 3 วน

คาเชาตอหนวยสนคาทศกษา

(บาท/หนวยสนคา/วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย 0.112 5 ลง 0.010476 บาท/ลง/วน 0.001746 บาท/แพค/วน

2.อชตนแบบกลอง

0.109 5 ลง 0.010195 บาท/ลง/วน 0.001133 บาท/แพค/วน

3.นมเปรยวคชมลล 0.109 5 ลง 0.010195 บาท/ลง/วน

0.00085 บาท/แพค/วน

4.นม Foremostรสจด 0.123 5 ลง 0.011505 บาท/ลง/วน

0.000959 บาท/แพค/วน

5.นมโอวลตน 0.103 5 ลง 0.009634 บาท/ลง/วน

0.000803 บาท/แพค/วน

6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 0.102 5 แพค 0.00954 บาท/ลง/วน

0.00954 บาท/แพค/วน

7.เครองดม M150 0.121 5 ลง 0.011318 บาท/ลง/วน 0.002264 บาท/แพค/วน

8.เครองดมสปอนเซอร 0.086 5 ลง 0.008044 บาท/ลง/วน

0.008044 บาท/ลง/วน

9.กาแฟกระปองเบอรด 0.085 5 ถาด 0.00795 บาท/ถาด/วน 0.00795 บาท/ถาด/วน 10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

0.089 5 ลง 0.008324 บาท/ลง/วน

0.008324 บาท/ลง/วน

28

2.3.3 คาเสยโอกาสของเงนทน

หากน าเงนทนทใชในการซอสนคาไปฝากธนาคาร จะไดดอกเบยโดยคดอตราดอกเบยเงน

ฝากแบบออมทรพย อตรารอยละ 0.50 บาทตอป

คาเสยโอกาสของเงนทน = อตราดอกเบยตอป i

3 5 บาท/หนวยสนคา/วน

เมอ คอ ราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย (บาท/หนวยสนคา)

เชน นมถวเหลองแลคตาซอย ราคา 250 บาท/ลง คดคาเสยโอกาสของเงนทนไดดงน

คาเสยโอกาสของเงนทน =

51

41

3 5 = 0.00057 บาท/แพค/วน

ในท านองเดยวกนจะไดคาเสยโอกาสของเงนทนของสนคาแตละรายการดงตารางท 4.5

ตำรำงท 4.5 คำเสยโอกำสของเงนทนของสนคำแตละรำยกำร

รายการสนคา หนวยสนคา ราคาตนทนสนคา(บาท) คาเสยโอกาสของเงนทน (บาท/หนวยสนคา/วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย 2.อชตนแบบกลอง 3.นมเปรยวดชมลล 4.นม Foremost รสจด 5.นมโอวลตน 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 7.เครองดม M150 8.เครองดมสปอนเซอร 9.กาแฟกระปองเบอรด 10.บะหมก งส า เ รจรป ยหอ ย าย า จมโบ

แพค แพค แพค แพค แพค แพค แพค ลง ถาด ลง

41.67 20.83 32.08 50.00 40.83 268 85.6 205 315 145

0.00057 0.000285 0.000439 0.000685 0.000559 0.003671 0.001173 0.002808 0.004315 0.001986

29

ตำรำงท 4 . 6 สรปคำใชจำยในกำรเกบรกษำสนคำคงคลงของสนคำ และจ ำนวนสนคำในคลงตลอดระยะเวลำท

ศกษำของสนคำแตละรำยกำร

สนคา

หนวยสนคา

คาใชจายในการเกบรกษาสนคา (บาท/หนวยสนคา/วน)

คาไฟฟา

คาเชาสถานทเกบสนคา

คาเสยโอกาสของเงนทน

รวม

1.นมถวเหลองแลคตาซอย แพค 0.0624 0.001746

0.000571 0.065

2.อชตนแบบกลอง

แพค 0.0624 0.001133

0.000285 0.064

3.นมเปรยวคชมลล แพค 0.0624 0.00085

0.000439 0.064

4.นม Foremostรสจด แพค 0.0624 0.000959

0.000685 0.064

5.นมโอวลตน แพค 0.0624 0.000803

0.000559 0.064

6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร แพค 0.0624 0.00954

0.003671 0.076

7.เครองดม M150 แพค 0.0624 0.002264

0.001173 0.066

8.เครองดมสปอนเซอร ลง 0.0624 0.008044

0.002808 0.073

9.กาแฟกระปองเบอรด ถาด 0.0624 0.00795

0.004315 0.075

10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

ลง 0.0624 0.008324

0.001986 0.073

30

ตำรำงท 4.7 สรปตนทนสนคำ ควำมตองกำรของสนคำ คำใชจำยในกำรจดเตรยมสนคำ และคำกำรเกบรกษำสนคำ

สนคารายการท i

หนวยสนคา

ตนทนสนคา

(บาท/หนวยสนคา)

ความตองการของสนคา

(หนวยสนคา/วน)

คาใชจายในการจดเตรยมสนคา

(บาท/ ครง)

คาใชจายในการเกบรกษา

สนคา (บาท/หนวยสนคา/วน)

คาจางพนกงาน

คาโทรศพท

1.นมถวเหลองแลคตาซอย

แพค 41.67 1.71 28.572

10

0.065

2.อชตนแบบกลอง

แพค 20.83 2.57 28.572

10

0.064

3.นมเปรยวคชมลล

แพค 32.08 3.43 28.572

10

0.064

4.นม Foremostรสจด

แพค 50.00 2.29 28.572

10

0.064

5.นมโอวลตน แพค 40.83 2.43 28.572

10

0.064

6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร

แพค 268 0.57 28.572

10

0.076

7.เครองดม M150 แพค 85.6 2.86 28.572

10

0.066

8.เครองดมสปอนเซอร

ลง 205 0.57 28.572

10

0.073

9.กาแฟกระปองเบอรด

ถาด 315 0.29 28.572

10

0.075

10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

ลง 145 0.57 28.572

10

0.073

31

3) ผลกำรวเครำะหระบบสนคำคงคลงปจจบน

ก าหนดให

h เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคารายการ (บาทตอหนวยสนคา)

เปนราคาตนทนสนคารายการท i (บาทตอหนวยสนคา)

เปนจ านวนทสงซอสนคารายการท i

TC คาใชจายรวมทงหมดในระบบสนคาคงคลง

เปนคาใชจายเฉลยรวมทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลา

=

ระยะเวลาทด าเนนงาน

= คาใชจายในการสงซอสนคา คาใชจายในการเกบรกษาสนคา

ระยะเวลาทด าเนนงาน

= จ านวนครงทสงสนคาในระยะเวลาทศกษา +

สนคาทเหลอจรงในแตละวนของสนคาแตละรายการ

จากขอมล(ภาคผนวก ตารางท ผ3 หนา 57) จะแสดงขอมลจ านวนสนคาทสง และจ านวนสนคาคงเหลอในคลง

ของสนคาแตละรายการ ในระหวางวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 ซงในระหวางนสงสนคาไป

ทงสน 27 ครง ซงจะสามารถค านวณคาใชจายเฉลยรวมทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลา ของระบบสนคาคงคลง

ปจจบน ไดดงน

=

2 5 2 2 324 41 2 2 3 … 135 145

( 5 31 4 4 … 3 1 )1

= 1,419.41 บาท/ วน

32

4) ผลกำรวเครำะหสนคำคงคลงประเภทหลำยรำยกำรมำจำกคลงเดยว (Multi-item Single-source;

MISS)

ผลการวเคราะหสนคาทง 10 รายการ ม 3 นโยบายคอ นโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาทละ

รายการ นโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาพรอมกน และนโยบายการจดหาสนคาแบบจดหาสนคาแบบ

ผสม เนองจากตองการเปรยบเทยบคาใชจายในการด าเนนงานเฉลยของแตละนโยบาย และเลอกนโยบายทม

คาใชจายในการด าเนนงานเฉลยต าสด

4.1) นโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำทละรำยกำร (Individual ordering policy)

ก าหนดให

เปนอตราอปสงคของรายการท i (หนวยตอหนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคารายการท i (บาทตอครง)

เปนราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย

เปนปรมาณสนคารายการท i ทจะสงซอในครงหนง ๆ (หนวย)

เปนระยะเวลาระหวางการสงซอสนคารายการท 1 จ านวน 2 ครงตดตอกน (หนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

สตรทใชส าหรบนโยบายน มดงน

สตรการหาปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม ( ) สามารถค านวณไดจาก

=

; i = 1,2,…,m

ตวอยางการค านวณ การหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสม ของสนคารายการท 1 นมถวเหลองแลคตาซอย

เปนดงน

=

2(3 5 2 (1 1

5 = 45.05 แพค

33

สตรการหาระยะเวลาระหวางการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน สามารถค านวณได

จาก

=

; i = 1, 2,…,m

ตวอยางการค านวณ การหาระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน ของสนคารายการท 1

นมถวเหลองแลคตาซอย เปนดงน

=

2 3 5 2

1 1 5 = 26.34 วน

สตรการหาคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด สามารถค านวณไดจาก

=

1

m

i

) ; i = 1,2,…,m

สตรการหาคาใชจายในการด าเนนงานของสนคาแตละรายการสามารถค านวณไดจาก

= ; i = 1,2,…,m

ตวอยางการค านวณ การหาในคาใชจายในการด าเนนงาน ของสนคารายการท 1 นมถวเหลองแลคตาซอย เปนดงน

= (41.67x1.71)+ 2 3 5 2 1 1 5

= 74.18 บาท/วน

โดยท i = 1: นมถวเหลองแลคตาซอย, 2: อชตนแบบกลอง, 3: นมเปรยวดชมลล, 4: นม Foremost รสจด, 5: นม

โอวลตน, 6: น าอดลมขนาด 1.25 ลตร, 7: เครองดม M150, 8: เครองดมสปอนเซอร, 9: กาแฟกระปองเบอรด

และ 10: บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

การค านวณโดยใชสตรตาง ๆ จะไดผลการวเคราะหส าหรบสนคาทง 10 รายการ แสดงไดดงในตารางท 4.8

34

ตำรำงท 4.8 คำใชจำยตำง ๆ ปรมำณสงซอสนคำ ระยะเวลำสงซอสนคำ และคำใชจำยรวมในกำรด ำเนนงำนโดย

เฉลยของสนคำแตละรำยกำร จำกนโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำทละรำยกำร

รายการสนคา

หนวยสนคา

ป ร ม า ณ ก า รส ง ซ อ ส น ค า(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม

2 ครงทตดกน (วน)

คาใชจายในการด าเนนงานโดย

เฉลย (บาท/วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย แพค 45.05 26.34 74.18

2.อชตนแบบกลอง แพค 55.66 21.66 57.10

3.นมเปรยวคชมลล แพค 64.30 18.75 114.15 4.นม Foremostรสจด แพค 52.54 22.94 117.86 5.นมโอวลตน แพค 54.12 22.27 102.68 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร แพค 24.05 42.20 154.59 7.เครองดม M150 แพค 57.82 20.22 248.63 8.เครองดมสปอนเซอร ลง 24.54 43.06 118.64 9.กาแฟกระปองเบอรด ถาด 17.27 59.56 92.65 10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ ลง 24.54 43.06 84.44

จากตารางท 4.8 พบวา คาใชจายตาง ๆ ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวมในการ

ด าเนนงานโดยเฉลยของสนคาแตละรายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาทละรายการ เปนดงน

1. นมถวเหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 45.05 แพคทก ๆ 26.34 วน และมคาใชจายในการด าเนนงาน

ของสนคาตอวน เทากบ 74.18 บาท

2. อชตนแบบกลอง สงสนคาจ านวน 55.66 แพค ทก 21.66 วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของสนคา

ตอวน เทากบ 57.10 บาท

3. นมเปรยวคชมลล สงสนคาจ านวน 64.30 แพค ทก ๆ 18.75วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของ

สนคาตอวน เทากบ 114.15 บาท

35

4. นม Foremostรสจด สงสนคาจ านวน 52.54 แพค ทก ๆ 22.94 วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของ

สนคาตอวน เทากบ 117.86 บาท

5. นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 54.12 แพค ทก ๆ 22.27 วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของสนคา

ตอวน เทากบ 102.68 บาท

6. น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 24.05 แพค ทก ๆ 42.20 วน และมคาใชจายในการ

ด าเนนงานของสนคาตอวน เทากบ 154.59บาท

7. เครองดม M150 สงสนคาจ านวน 57.82 แพค ทก ๆ 20.22 วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของ

สนคาตอวน เทากบ 248.63 บาท

8. เครองดมสปอนเซอร สงสนคาจ านวน 24.54 ลง ทก ๆ 43.06 วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของ

สนคาตอวน เทากบ 118.64 บาท

9. กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 17.27 ถาด ทก ๆ 59.56 วน และมคาใชจายในการด าเนนงานของ

สนคาตอวน เทากบ 92.65 บาท

10. บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 24.54 ลง ทก ๆ43.06 วน และมคาใชจายในการ

ด าเนนงานของสนคาตอวน เทากบ 84.44 บาท

คาใชจายรวมในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสดของสนคาทง 10 รายการส าหรบนโยบายน สามารถค านวณไดจาก

=

1

m

i

=

1

m

i

)

= 74.18 + 57.10 + 114.15 +117.86 + 102.68 +154.59 + 248.63 + 118.64 + 92.65 + 84.44

= 1,164.92 บาท/ วน

36

4.2) นโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำพรอมกน (Joint ordering policy)

ก าหนดให

เปนอตราอปสงคของรายการท i (หนวยตอหนวยเวลา)

เปนคาใชจายในการเกบรกษาสนคารายการท i 1 หนวย ใน 1 หนวยเวลา

1

m

i

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคาทง m รายการพรอมกน

เปนราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย

เปนปรมาณสนคารายการท i ทจะสงซอในครงหนง ๆ (หนวย)

เปนระยะเวลาระหวางการจดหาสนคา 2 ครงตดตอกน

เปนคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

กรณคาใชจายในการตระเตรยมสนคารวมคาโทรศพท K = 38.572

สตรการหาปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม ( ) สามารถค านวณไดจาก

=

; i = , 2,…,m

ตวอยางการค านวณ การหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสม ของสนคารายการท 1 นมถวเหลองแลคตาซอย

เปนดงน

= = 13.68 แพค

สตรการหาระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน สามารถค านวณไดจาก

=

2

1

m

i

i i

ซงสามารถค านวณ ไดดงน

= 2 3 5 2

( 1 1 5 2 5 4 … ( 5 3))

= 8.25 วน ≈ 8 วน

37

สตรการหาคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด สามารถค านวณไดจาก

=

1

m

i

1

m

i

; i = 1, 2, …, 1

โดยท i = 1: นมถวเหลองแลคตาซอย, 2: อชตนแบบกลอง, 3: นมเปรยวดชมลล, 4: นม Foremost รสจด, 5: นม

โอวลตน, 6: น าอดลมขนาด 1.25 ลตร, 7: เครองดม M150, 8: เครองดมสปอนเซอร, 9: กาแฟกระปองเบอรด

และ 10: บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

สามารถค านวณคาใชจายรวมในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสดของสนคาทง 10 รายการ ไดดงน

=

+

= 1,136.97 + 9.35

= 1,146.32 บาท/ วน

การค านวณโดยใชสตรตาง ๆ ในกรณน จะไดผลการวเคราะหส าหรบสนคาทง 10 รายการ แสดงไดดงในตารางท

4.9

38

ตำรำงท 4.9 คำใชจำยตำง ๆ ปรมำณสงซอสนคำ ระยะเวลำสงซอสนคำ และคำใชจำยรวมในกำรด ำเนนงำนโดย

เฉลยของสนคำแตละรำยกำร จำกนโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำพรอมกน

กรณคำตระเตรยมสนคำคดคำโทรศพท

รายการสนคา

หนวยสนคา

ป รมาณกา รสงซอสนคา (หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน

(วน)

คาใชจายในการ

ด าเนนงานโดยเฉลย (บาท/วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย แพค 13.68

8

1,146.32

2.อชตนแบบกลอง แพค 20.56 3.นมเปรยวคชมลล แพค 27.44 4.นม Foremostรสจด แพค 18.32 5.นมโอวลตน แพค 19.44 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร แพค 4.56 7.เครองดม M150 แพค 22.88 8.เครองดมสปอนเซอร ลง 4.56 9.กาแฟกระปองเบอรด ถาด 2.32 10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ ลง 4.56

จาก ตารางท 4.9 คาใชจายตาง ๆ ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวมในการ

ด าเนนงานโดยเฉลยของสนคาแตละรายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกน เปนดงน นมถว

เหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 13.68 แพค อชตนแบบกลอง สงสนคาจ านวน 20.56 แพค นมเปรยวคชมลล

สงสนคาจ านวน 27.44 แพค นม Foremostรสจด สงสนคาจ านวน 18.32 แพค นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 19.44

แพค น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 4.56 แพค เครองดม M150 สงสนคาจ านวน 22.88 แพค เครองดม

สปอนเซอร สงสนคาจ านวน 4.56 ลง กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 2.32 ถาด บาทบะหมกงส าเรจรป

ยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 4.56 ลง โดยจะสงสนคาทก ๆ 8 วน และคาใชจายรวมในการด าเนนงานโดย

เฉลยต าสดของสนคาทง 10 รายการ เทากบ 1,146.32 บาท / วน

39

กรณคาใชจายในการตระเตรยมสนคารวมไมรวมคาโทรศพท K = 28.572

สตรการหาปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม ( ) สามารถค านวณไดจาก

=

; i = , 2,…,m

ตวอยางการค านวณ การหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสม ของสนคารายการท 1 นมถวเหลองแลคตาซอย

เปนดงน

= = 11.97 แพค

สตรการหาระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน สามารถค านวณไดจาก

=

2

1

m

i

i i

ซงสามารถค านวณ ไดดงน

= 2 2 5 2

( 1 1 5 2 5 4 … ( 5 3))

= 7.1 วน ≈ 7 วน

สตรการหาคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด สามารถค านวณไดจาก

=

1

m

i

1

m

i

; i = 1, 2, …, 1

โดยท i = 1: นมถวเหลองแลคตาซอย, 2: อชตนแบบกลอง, 3: นมเปรยวดชมลล, 4: นม Foremost รสจด, 5: นม

โอวลตน, 6: น าอดลมขนาด 1.25 ลตร, 7: เครองดม M150, 8: เครองดมสปอนเซอร, 9: กาแฟกระปองเบอรด

และ 10: บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

40

สามารถค านวณคาใชจายรวมในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสดของสนคาทง 10 รายการ ไดดงน

=

+

= 1,136.97 + 8.05

= 1,145.02 บาท/ วน

การค านวณโดยใชสตรตาง ๆ ในกรณน จะไดผลการวเคราะหส าหรบสนคาทง 10 รายการ แสดงไดดงในตารางท

4.10

41

ตำรำงท 4.10 คำใชจำยตำง ๆ ปรมำณสงซอสนคำ ระยะเวลำสงซอสนคำ และคำใชจำยรวมในกำรด ำเนนงำนโดย

เฉลยของสนคำแตละรำยกำร จำกนโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำพรอมกน

กรณคำใชจำยในกำรตระเตรยมสนคำไมรวมคำโทรศพท

สนคารายการท i

หนวยสนคา

ป รมาณกา รสงซอสนคา (หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม 2 ครงทตดกน

(วน)

คาใชจายในการ

ด าเนนงานโดยเฉลย (บาท/วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย แพค 11.97

7

1,145.02

2.อชตนแบบกลอง แพค 17.99 3.นมเปรยวคชมลล แพค 24.01 4.นม Foremostรสจด แพค 16.03 5.นมโอวลตน แพค 17.01 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร แพค 3.99 7.เครองดม M150 แพค 20.02 8.เครองดมสปอนเซอร ลง 3.99 9.กาแฟกระปองเบอรด ถาด 2.03 10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ ลง 3.99

จาก ตารางท 4.10 คาใชจายตาง ๆ ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวมในการ

ด าเนนงานโดยเฉลยของสนคาแตละรายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกน เปนดงน นมถว

เหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 11.97 แพค อชตนแบบกลอง สงสนคาจ านวน 17.99 แพค นมเปรยวคชมลล

สงสนคาจ านวน 24.01 แพค นม Foremostรสจด สงสนคาจ านวน 16.03 แพค นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 17.01

แพค น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 3.99 แพค เครองดม M150 สงสนคาจ านวน 20.02 แพค เครองดม

สปอนเซอร สงสนคาจ านวน 3.99 ลง กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 2.03 ถาด บาทบะหมกงส าเรจรป

ยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 3.99 ลง โดยจะสงสนคาทก ๆ 7 วน และคาใชจายรวมในการด าเนนงานโดย

เฉลยต าสดของสนคาทง 10 รายการ เทากบ 1,145.02 บาท / วน

ดงนน กรณจดหาสนคาแบบผสม จงเลอกกรณทคาตระเตรยมสนคาไมรวมคาโทรศพทไปเปรยบเทยบกบ

นโยบายอน ๆ เพราะเสยคาใชจายรวมในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสดของสนคาทง 10 รายการ นอยกวากรณท

คดคาโทรศพท

42

4.3) นโยบำยสนคำคงคลงแบบจดหำสนคำแบบผสม (Mixed ordering policy)

ก าหนดให

เปนอตราอปสงคของรายการท i (หนวยตอหนวยเวลา)

เปนคาเกบรกษาสนคารายการท i ;i= , 2,…,m

เปนราคาตนทนสนคารายการท i ตอหนวย

เปนคาใชจายในการตระเตรยมสนคาในครงหนง ๆ

เปนปรมาณสนคารายการท i ทจะสงซอในครงหนง ๆ (หนวย)

เปนคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

เปนเวลาสมพทธระหวางการจดหาแตละครงส าหรบสนคารายการท i หาไดจาก

เปนระยะเวลาของสนคาทมการจดหาสนคาทสนทสด

โดยท i = 1: นมถวเหลองแลคตาซอย, 2: อชตนแบบกลอง, 3: นมเปรยวดชมลล, 4: นม Foremost รสจด, 5: นม

โอวลตน, 6: น าอดลมขนาด 1.25 ลตร, 7: เครองดม M150, 8: เครองดมสปอนเซอร, 9: กาแฟกระปองเบอรด

และ 10: บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

ซงจะสามารถวเคราะหไดตามขนตอน ดงตอไปน

ขนตอนท 1 หา ซงเปนเวลาสมพทธระหวางการจดหาแตละครงส าหรบสนคารายการท i

เมอ = 38.572 และ i= 1, 2,…1

สามารถหา เวลาสมพทธระหวางการจดหาแตละครงส าหรบสนคาแตละรายการ ไดดงตอไปน

= 26.34

= 21.65

= 18.75

= 22.94

43

= 22.27

= 42.20

= 20.22

= 43.06

= 59.56

= 43.06

ขนตอนท 2 เรยงล าดบคา จากนอยไปหามาก ค านวณ จาก =

และ เปนตวเลขจ านวน

เตมทใกล มากทสด

ตำรำงท 4.11 กำรเรยงล ำดบ และหำ

สนคารายการท i i =

3.นมเปรยวดชมลล 7.เครองดม M150 2.อชตนแบบกลอง 5.นมโอวลตน 4.นม Foremost รสจด 1.นมถวเหลองแลคตาซอย 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 8.เครองดมสปอนเซอร 10.บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ 9.กาแฟกระปองเบอรด

3 7 2 5 4 1 6 8

10 9

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

18.75 20.22 21.65 22.27 22.94 26.34 42.20 43.06 43.06 59.56

1.00 1.08 1.16 1.19 1.22 1.40 2.25 2.29 2.29 3.17

1 1 1 1 1 1 2 2 2 3

จากตารางท 4.11 เมอพจารณาท จะสามารถจดกลมสนคาไดเปน 3 กลม โดยสนคากลมท 1

ประกอบดวยสนคารายการท 1, 2, 3, 4, 5, และ 7 สนคากลมท 2 ประกอบดวยสนคารายการท 6, 8 และ 10

และสนคากลมท 3 ประกอบดวยสนคารายการท 9

44

ขนตอนท 3 ค านวณหาระยะเวลาของสนคาทมการจดหาสนคาทสนทสด ไดดงตอไปน

= ; เมอ เปนระยะเวลาของสนคาทมการจดหาสนคาทสนทสด

ให i=3 เปน = 1 จะได ดงน

= 2(

1

m

i

i

i )

1

m

i

i i i

=

2 3 5 2 5 1 1 1 4 2 5 1 4 3 43 1 4 2 2 1 4 2 43 1 5 2 2 1 3 5 2

5 2 3 3 5 2

= 7.25 ≈ 7 วน

และจะสามารถค านวณหาระยะเวลาของการสงสนคา ของสนคาแตละรายการ ไดจาก

ซงระยะเวลาของการสงสนคาของสนคาแตละรายการสามารถค านวณไดดงตอไปน

สนคากลมท 1 ประกอบดวยสนคารายการท 1, 2, 3, 4, 5, และ 7 จะมระยะเวลาของการสงสนคาเปนดงน

,

= = 1(7) =7 วน

สนคากลมท 2 ประกอบดวยสนคารายการท 6, 8 และ 10 จะมระยะเวลาของการสงสนคาเปนดงน

= = 2(7) = 14 วน

สนคากลมท 3 ประกอบดวยสนคารายการท 9 จะมระยะเวลาของการสงสนคาเปนดงน

= = 3(7) = 21 วน

45

ขนท 4 ค านวณหาปรมาณสงซอสนคาทเหมาะสม และคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลา

ต าสด

สตรการหาปรมาณการสงซอสนคารายการท i ทเหมาะสม ( ) สามารถค านวณไดจาก

=

ตวอยางการค านวณ การหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสม ของสนคารายการท 1 นมถวเหลองแลคตาซอย

เปนดงน

=

= 1.71(7)(1) = 11.97 แพค

คาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด สามารถค านวณไดจาก

=

1

m

i

+ 1

m

i

1

m

i

เนองจากสงสนคาจะสงทก ๆ 7 วนคาใชจายในการตระเตรยมสนคาจงไมรวมคาโทรศพท ดงนน k = 28.572

=

+

= 1,136.97 +7.56

= 1,144.53 บาท/ วน

การค านวณโดยใชสตรตาง ๆ จะไดผลการวเคราะหส าหรบสนคาทง 10 รายการ แสดงไดดงในตารางท 4.11

46

ตำรำงท 4 . 1 2 ปรมำณสงซอสนคำ ระยะเวลำสงซอสนคำ และคำใชจำยรวมในกำรด ำเนนงำนทงโดยเฉลยของ

สนคำทง 10รำยกำร จำกนโยบำยสนคำคงคลงแบบผสม

รายการสนคา

หนวยสนคา

ป ร ม า ณ ก า รสงซอสนคา (หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา ทเหมาะสม

2 ครงทตดกน (วน)

คาใชจายในการด าเนนงานโดย

เฉลย (บาท/วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย แพค 11.97 7

1,144.53

2.อชตนแบบกลอง แพค 17.99 7

3.นมเปรยวคชมลล แพค 24.01 7 4.นม Foremostรสจด แพค 16.03 7 5.นมโอวลตน แพค 17.01 7 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร แพค 7.98 14 7.เครองดม M150 แพค 20.02 7 8.เครองดมสปอนเซอร ลง 7.98 14 9.กาแฟกระปองเบอรด ถาด 6.09 21 10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ ลง 7.98 14

จากตารางท 4.12 ปรมาณสงซอสนคา ระยะเวลาสงซอสนคา และคาใชจายรวมในการด าเนนงานทงโดยเฉลยของ

สนคาทง 10รายการ จากนโยบายสนคาคงคลงแบบผสม เปนดงน

กลมท 1 สนคาทสงทก ๆ 7 วน ไดแก นมถวเหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 11.97 แพค อชตน

แบบกลอง สงสนคาจ านวน 17.99 แพค นมเปรยวคชมลล สงสนคาจ านวน 24.01 แพค นม Foremostรสจด สง

สนคาจ านวน 16.03 แพค นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 17.01 แพค และเครองดม M150 สงสนคาจ านวน 20.02

แพค

กลมท 2 สนคาทสงทก ๆ 14 วน ไดแก น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 7.98 แพค เครองดม

สปอนเซอร สงสนคาจ านวน 7.98 ลง และบะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 7.98 ลง

47

กลมท 3 สนคาทสงทก ๆ 21 วน ไดแก กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 6.09 ถาด

ขนท 5 จดท าตารางการจดหาสนคาวาในการจดหาสนคาในแตละครงนนจะประกอบดวยสนคารายการใดบาง

โดยจะการจดหาสนคาแตละครงนนจะจดหาทก ๆ 7 วน ซงจะสามารถจดหาสนคาไดตามตวอยางดงตารางท 4.12

ตำรำงท 4.13 กำรจดหำสนคำแตละรำยกำรในแตละครง

การจดหาสนคาครงท รายการสนคาทจดหา 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 …

1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 1,2,3,4,5,7 1,2,3,4,5,6,7,8,10 1,2,3,4,5,7,9 1,2,3,4,5,6,7,8,10 1,2,3,4,5,7 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 1,2,3,4,5,7 1,2,3,4,5,6,7,8,10 1,2,3,4,5,7,9 1,2,3,4,5,6,7,8,10 1,2,3,4,5,7 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 1,2,3,4,5,7 1,2,3,4,5,6,7,8,10 …

จากตารางท 4.13 จะสรปการจดหาสนคาแตละรายการในแตละครง โดยจะสงสนคาโดยดจากระยะเวลาทสง

สนคา 2 ครงทตดกนตดตอกนของสนคาแตละรายการ การสงสนคาแตละครงจะสงทก ๆ 7 วน โดยในครงท 1 จะ

สงสนคาทกรายการพรอมกน ครงท 2 จะสงสนคาในกลมท 1 คอสนคารายการท 1, 2, 3, 4, 5, 7 ครงท 3 จะสง

สนคาในกลมท 1 และ 2 คอสนคารายการท 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 ครงท 4 จะสงสนคาในกลมท 1 และ 3 คอ

สนคารายการท 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9 ครงท 5 จะสงสนคาในกลมท 1 และ 2 คอสนคารายการท 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8,

10 เปนตน

48

สรปผลกำรวเครำะหผลกำรวเครำะหสนคำคงคลงประเภทหลำยรำยกำรมำจำกคลงเดยว (Multi-item Single-

source; MISS)

จาก นโยบายท 1 นโยบายทสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาทละรายการ จะไดคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย

ตอหนวยเวลา เทากบ 1,164.92 บาท/ วน

นโยบายท 2 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกน จะไดคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย

ตอหนวยเวลา เทากบ 1,145.02 บาท/ วน

นโยบายท 3 นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสม จะไดคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย ตอ

หนวยเวลา เทากบ 1,144.53 บาท/ วน

ดงน น ควรจะเลอกนโยบายท 3 เพราะมคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย ตอหนวยเวลาต าทสด เทากบ

1,144.53 บาท/ วน

49

ตำรำงท 4.14 สรปปรมำณกำรสงซอสนคำ ระยะเวลำกำรสงซอสนคำ และคำใชจำยในกำรด ำเนนงำนทงหมดโดย

เฉลยตอหนวยเวลำต ำทสด ของแตละนโยบำย

รายการสนคา

หนวยสนคา

นโยบายจดหาสนคาทละรายการ นโยบายจดหาสนคาพรอมกน

นโยบายจดหาสนคาแบบผสม

ปรมาณการสงซอสนคา(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา 2 ครงทตดกน (วน)

คาใชจายในการ

ด าเนนงาน (บาท/วน)

ปรมาณการสงซอสนคา(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา 2 ครงทตดกน (วน)

ปรมาณการสงซอสนคา(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา 2 ครงทตดกน (วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย

แพค 45.05 26.34 74.18

11.97

7

11.97 7

2.อชตนแบบกลอง

แพค 55.66 21.66 57.10

17.99

17.99 7

3.นมเปรยวคชมลล แพค 64.30 18.75 114.15 24.01 24.01 7

4.นม Foremostรสจด

แพค 52.54 22.94 117.86

16.03

16.03 7

5.นมโอวลตน แพค 54.12 22.27 102.68 17.01 17.01 7

6.น า อดลมขนาด 1.25 ลตร

แพค 24.05 42.20 154.59

3.99

7.98 14

7.เครองดม M150 แพค 57.82 20.22 248.63 20.02 20.02 7

8.เ ค ร อ ง ด มสปอนเซอร

ลง 24.54 43.06 118.64

3.99

7.98 14

9.กาแฟกระ ปอ งเบอรด

ถาด 17.27 59.56 92.65

2.03

6.09 21

10.บ ะ ห ม ก งส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

ลง 24.54 43.06 84.44

3.99

7.98 14

คาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย (บาท/วน)

1,164.92 1,145.02 1,144.53

50

4.2 อภปรำยผล

การวเคราะหระบบสนคาคงคลงของรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา หม 5 ตงอยใจกลางหมบานหนอง

คา หม 5 ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน ไดเลอกสนคาทตองดแลเปนพเศษมาศกษาจ านวน 10

รายการ ดวยตวแบบสนคาคงคลงโดยพจารณาจากสนคาทสงซอมาจ าหนายมาจากรานเดยวกน และภายใตขอ

สมมตของตวแบบสนคาคงคลง กลาวคอ ทราบคาอปสงคหรอคาความตองการสนคามคาคงท จ านวนสนคาท

สงซอในแตละครงเทากน เมอสนคาในคลงใกลหมดจะตองสงซอทนท โดยไมใหสนคาขาดแคลน ไดรบสนคา

ทงหมดทนทโดยไมมเวลารอคอยสนคา ซงในทางปฏบตแลวอาจจะเปนไปไดยาก และจากการค านวณนนตวเลข

ทค านวณไดไมเปนจ านวนเตม แตการสงซอจรงนนจะตองสงสนคาเปนจ านวนเตมซงอาจท าใหคาใชจายในการ

ด าเนนงานสงกวาทค านวณ แตสามารถน าผลจากการวเคราะหไปเปนขอมลประกอบการตดสนใจเบองตนได

และตามทฤษฎระบบสนคาคงคลงทมหลายรายการ มาจากคลงเดยว (Multi – item Single-source: MISS) ซงม 3

นโยบาย คอ นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาทละรายการ นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกน

และนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสม จากงานวจยทไดศกษาของคณ ขนษฐา ภแข คณดารณ สาย

ยากบคณนาตยา ททา และคณพส สมบรณกบคณวฒชย เชยวอากาศยาน ซงท าการศกษารานคาและสนคาใน

ลกษณะเดยวกน คอเปนรานขายปลกซงขายสนคาทวไป เชน สรา เบยร ขนม น าอดลม บะหมกงส าเรจรปเปนตน

ซงผวจยกไดศกษารานคาและสนคาในลกษณะเดยวกน โดยไดใชตวแบบระบบสนคาคงคลงทมหลายรายการ มา

จากคลงเดยว (Multi – item Single-source: MISS) ในการวเคราะหขอมลเพอนหานโยบายสนคาคงคลงท

เหมาะสม ผลการศกษาของคณศกษาของคณ ขนษฐา ภแข คอจดแบงสนคาไดเปน 5 กลม กลมท 1 และ 2

นโยบายจดหาสนคาแบบผสมเหมาะสมทสด กลมท 3 นโยบายการจดหาสนคาพรอมกนเหมาะสมทสด และกลม

ท 4 และ 5 นโยบายจดหาสนคาแบบทละรายการเหมาะสมทสด ผลการศกษาของคณดารณ สายยากบคณนาตยา

ททา พบวานโยบายทเหมาะสมทสดคอนโยบายการจดหาสนคาพรอมกน และผลการศกษาของคณพส สมบรณ

กบคณวฒชย เชยวอากาศยาน ไดแบงสนคาออกเปน 2 กลมซงแตละกลมนนพบวานโบบายจดหาสนคาพรอมกน

เหมาะสมทสด ซงผลของการวเคราะหขอมลอาจจะไมตรงกบผวจยทงหมดทงนขนอยกบรายการสนคาทน ามา

ศกษา ลกษณะการด าเนนงานของทางรานคาตาง ๆ นนแตกตางกน และคาคาใชจายตาง ๆ กแตกตางกนท าใหผล

การวเคราะหนนแตกตางกนส าหรบแตละราน แตในสวนมากนนนโยบายทเหมาะสมทสดนนจะเปนนโยบาย

สนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสมเพราะเปนการน าขอดของทงนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาทละ

รายการ และนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกนมาใช ซงนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาทละ

รายการจะเหมาะสมทสด หากมคาใชจายในการตระเตรยมสนคาต าและคาเกบรกษาสนคาสง สวนนโยบายสนคา

คงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกนจะเหมาะสมทสดหากคาใชจายในการตระเตรยมสนคาสงและคาเกบรกษาสนคา

ต า ดงนนจะเลอกเพยงนโยบายเดยวทท าใหเสยคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด

และผลการการวเคราะหในระบบสนคาคงคลงเปนดงน

51

สนคาทสงจากรานขายสง(รานเจหมวย) จ านวน 10 รายการ พบวาระบบสนคาคงคลงปจจบน มคาใชจาย

ในการด าเนนงานโดยเฉลย เทากบ 1,419.41 บาท/ วน ซงสงกวาระบบสนคาคงคลงทมหลายรายการ มาจากคลง

เดยวซงนโยบายทเหมาะสมทสด คอนโยบายสนคาคงคลงแบบผสม โดยมปรมาณการสงซอสนคาในแตละครง

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคาสองครงตดตอกน และคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลยต าสด เปนดงน

กลมท 1 สนคาทสงทก ๆ 7 วน ไดแก นมถวเหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 11.97 แพค อชตน

แบบกลอง สงสนคาจ านวน 17.99 แพค นมเปรยวคชมลล สงสนคาจ านวน 24.01 แพค นม Foremostรสจด สง

สนคาจ านวน 16.03 แพค นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 17.01 แพค และเครองดม M150 สงสนคาจ านวน 20.02

แพค

กลมท 2 สนคาทสงทก ๆ 14 วน ไดแก น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 7.98 แพค เครองดม

สปอนเซอร สงสนคาจ านวน 7.98 ลง และบะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 7.98 ลง

กลมท 3 สนคาทสงทก ๆ 21 วน ไดแก กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 6.09 ถาด

ซงมคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย เทากบ 1,144.53 บาท/ วน พบวานอยกวาระบบสนคาคงคลงปจจบน

ของรานรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา และชวยลดคาใชจายลงได 274.88 บาท/ วน

บทท 5

สรปผลกำรวจย และขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลกำรวจย

สนคาคงคลงดวยวธทฤษฎ กรณศกษา รานคาสหกรณชมชนบานหนองคา ต าบลโนนทอน อ าเภอเมอง

จงหวดขอนแกน มวตถประสงคเพอสรางระบบสนคาคงคลงดวยวธทฤษฎ ดงนนผวจยจงเลอกระบบสนคา สนคา

คงคลงทมหลายรายการ มาจากคลงเดยว (Multi – item Single-source: MISS) ซงม 3 นโยบาย คอ นโยบายสนคา

คงคลงแบบจดหาสนคาทละรายการ นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาพรอมกน และนโยบายสนคาคงคลง

แบบจดหาสนคาแบบผสมโดยจะเลอกเพยงนโยบายเดยวทท าใหเสยคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลย

ตอหนวยเวลาต าทสด โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลในชวงวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557

และมสนคาทน ามาศกษาจ านวน 10 รายการ ไดแก นมถวเหลองแลคตาซอย อชตนแบบกลอง นมเปรยวดชมลล

นม Foremost รสจด นมโอวลตน น าอดลมขนาด 1.25 ลตร เครองดม M150 เครองดมสปอนเซอร กาแฟกระปอง

เบอรด และบะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

ผลการวเคราะหขอมลท าใหทราบอตราความตองการสนคาโดยเฉลยตอวนของสนคาแตละรายการไดผล

ดงตารางท 5.1 และท าใหทราบราคาตนทนสนคา และคาใชจายในระบบสนคาคงคลงซงประกอบดวย คาใชจาย

ในการตระเตรยมสนคา และคาใชจายในการเกบรกษาสนคา ไดผลดงตารางท 5.2 ดงน

ตำรำงท 5.1 อตรำควำมตองกำรสนคำโดยเฉลยตอวนของสนคำแตละรำยกำร

รายการสนคา หนวยสนคา ความตอการสนคาโดยเฉลยตอวน 1.นมถวเหลองแลคตาซอย 2.อชตนแบบกลอง 3.นมเปรยวดชมลล 4.นม Foremost รสจด 5.นมโอวลตน 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 7.เครองดม M150 8.เครองดมสปอนเซอร 9.กาแฟกระปองเบอรด 10.บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

แพค แพค แพค แพค แพค แพค แพค ลง ถาด ลง

1.71 2.57 3.43 2.29 2.43 0.57 2.86 0.57 0.29 0.57

53

ตำรำงท 5.2 รำคำตนทนสนคำ และคำใชจำยในระบบสนคำคงคลง

รายการสนคา

ตนทนสนคา (บาท/หนวยสนคา)

คาใชจายในการจดเตรยมสนคา

(บาท/หนวยสนคา/ครง)

คาใชจายในการเกบรกษา

สนคา (บาท/หนวยสนคา/วน) คาจาง

พนกงาน คา

โทรศพท 1.นมถวเหลองแลคตาซอย 41.67 28.572

10

0.065

2.อชตนแบบกลอง 20.83 28.572 10

0.064

3.นมเปรยวคชมลล 32.08 28.572

10

0.064

4.นม Foremostรสจด 50.00 28.572

10

0.064

5.นมโอวลตน 40.83 28.572

10

0.064

6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 268 28.572

10

0.076

7.เครองดม M150 85.6 28.572

10

0.066

8.เครองดมสปอนเซอร 205 28.572

10

0.073

9.กาแฟกระปองเบอรด 315 28.572

10

0.075

10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

145 28.572

10

0.073

และจากวตถประสงค เพอสรางระบบสนคาคงคลงดวยวธทฤษฎ โดยจะเลอกนโยบายเพยงนโยบายเดยวทท าให

เสยคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด จากระบบสนคา สนคาคงคลงทมหลาย

รายการ มาจากคลงเดยว (Multi – item Single-source: MISS) ของสนคาทง 10 รายการ วาจะสงซอสนคาปรมาณ

เทาใด และจะสงสงซอสนคาเมอใด ทจะท าใหเสยคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต า

ทสด ไดผลดงตารางท 5.3

54

ตำรำงท 5.3 สรปปรมำณกำรสงซอสนคำ ระยะเวลำกำรสงซอสนคำ และคำใชจำยในกำรด ำเนนงำนทงหมดโดย

เฉลยตอหนวยเวลำต ำทสด ของแตละนโยบำย

รายการสนคา

หนวยสนคา

นโยบายจดหาสนคาทละรายการ นโยบายจดหาสนคาพรอมกน

นโยบายจดหาสนคาแบบผสม

ปรมาณการสงซอสนคา(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคา 2 ครงทตดกน (วน)

คาใชจายในการ

ด าเนนงาน (บาท/วน)

ปรมาณการสงซอสนคา(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางกาสงซอสนคา 2 ครงทตดกน (วน)

ปรมาณการสงซอสนคา(หนวย/ครง)

ระยะเวลาระหวางกาสงซอสนคา 2 ครงทตดกน (วน)

1.นมถวเหลองแลคตาซอย

แพค 45.05 26.34 74.18

11.97

7

11.97 7

2.อชตนแบบกลอง

แพค 55.66 21.66 57.10

17.99

17.99 7

3.นมเปรยวคชมลล แพค 64.30 18.75 114.15 24.01 24.01 7

4.นม Foremostรสจด

แพค 52.54 22.94 117.86

16.03

16.03 7

5.นมโอวลตน แพค 54.12 22.27 102.68 17.01 17.01 7

6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร

แพค 24.05 42.20 154.59

3.99

7.98 14

7.เครองดม M150 แพค 57.82 20.22 248.63 20.02 20.02 7

8.เครองดมสปอนเซอร

ลง 24.54 43.06 118.64

3.99

7.98 14

9.กาแฟกระปองเบอรด

ถาด 17.27 59.56 92.65

2.03

6.09 21

10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

ลง

24.54 43.06 84.44

3.99

7.98 14

คาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย (บาท/วน)

1,164.92 1,145.02 1,144.53

55

จากตารางท 5.3 ท าใหทราบปรมาณการสงซอสนคา ระยะเวลาการสงซอสนคาของสนคาแตละรายการ

และคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด ของแตละนโยบาย โดยท าการเปรยบเทยบ

นโยบายทง 3 นโยบายซงไดแก นโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาทละรายการ นโยบายสนคาคงคลงแบบ

จดหาสนคาพรอมกน และนโยบายสนคาคงคลงแบบจดหาสนคาแบบผสม โดยโดยจะเลอกเพยงนโยบายเดยวท

ท าใหเสยคาใชจายในการด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสด และน าไปเปรยบเทยบคาใชจายใน

การด าเนนงานทงหมดโดยเฉลยตอหนวยเวลาต าทสดของระบบสนคาปจจบน เพอพจารณาวาระบบสนคาคงคลง

ใหมสามารถชวยประหยดคาใชจายจากระบบปจจบนไดหรอไม และผลการการวเคราะหในระบบสนคาคงคลง

เปนดงน

สนคาทสงจากรานขายสง(รานเจหมวย) จ านวน 10 รายการ พบวาระบบสนคาคงคลงปจจบน มคาใชจาย

ในการด าเนนงานโดยเฉลย เทากบ 1,419.41 บาท/ วน ซงสงกวาระบบสนคาคงคลงทมหลายรายการ มาจากคลง

เดยวซงนโยบายทเหมาะสมทสด คอนโยบายสนคาคงคลงแบบผสม โดยมปรมาณการสงซอสนคาในแตละครง

ระยะเวลาระหวางการสงซอสนคาสองครงตดตอกน และคาใชจายในการด าเนนงานของสนคาแตละรายการตอ

วน เปนดงน

กลมท 1 สนคาทสงทก ๆ 7 วน ไดแก นมถวเหลองแลคตาซอย สงสนคาจ านวน 11.97 แพค อชตน

แบบกลอง สงสนคาจ านวน 17.99 แพค นมเปรยวคชมลล สงสนคาจ านวน 24.01 แพค นม Foremostรสจด สง

สนคาจ านวน 16.03 แพค นมโอวลตน สงสนคาจ านวน 17.01 แพค และเครองดม M150 สงสนคาจ านวน 20.02

แพค

กลมท 2 สนคาทสงทก ๆ 14 วน ไดแก น าอดลมขนาด 1.25 ลตร สงสนคาจ านวน 7.98 แพค เครองดม

สปอนเซอร สงสนคาจ านวน 7.98 ลง และบะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ สงสนคาจ านวน 7.98 ลง

กลมท 3 สนคาทสงทก ๆ 21 วน ไดแก กาแฟกระปองเบอรด สงสนคาจ านวน 6.09 ถาด

ซงมคาใชจายในการด าเนนงานโดยเฉลย เทากบ 1,144.53 บาท/ วน พบวานอยกวาระบบสนคาคงคลงปจจบน

ของรานรานคาสหกรณชมชนบานหนองคา และชวยลดคาใชจายลงได 274.88 บาท/ วน

56

5.2 ขอเสนอแนะ

5.2.1 สนคาทง 10 รายการทน ามาศกษานเปนสนคาททางผดแลรานตองการควบคมเปนพเศษ ซงเปนเพยง

สนคาสวนหนงของสนคาในรานเทานน ควรวเคราะหสนคาทเหลออยในรานเพอใหไดขอมลทแมนย ามากยงขน

ประกอบการตดสนใจในการบรหารสนคาคงคลง

5.2.2 ควรเกบรวบรวมขอมลยอดขายใหครอบคลมตลอดทงป เพอใหไดขอมลทเปนตวแทนทดของระบบ

5.2.3 นโยบายสนคาคงคลงของสนคาทง 10 รายการในขางตนนน เปนผลมาจากทฤษฎสนคาคงคลงทมขอ

สมมตทในทางปฏบตแลวอาจจะเปนไปไดยาก ดงนนผลทไดสามารถน าไปเปนขอมลประกอบการตดสนใจ

เบองตนไดเทานน ซงในความเปนจรงแลวยงมองคประกอบอน ๆ ทตองค านงถงดวย เชน ความนยมในตวสนคา

สภาพเศรษฐกจ ฤดกาล เปนตน

57

บรรณำนกรม

ขนษฐา ภแข. การควบคมสนคาคงคลง.กรณศกษา รานพาเจรญ. ปรญญาตรวทยาศาสตรบณฑต

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2549

ดำรณ สำยยำ และ นำตยำ ททำ.การจดการระบบสนคาคงคลง. รานสหกรณ มหาวทยาลยขอนแกนจ ากด

สาขาหลงหอ 11. ปรญญาตรวทยาศาสตรบณฑต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2551

พรวไล ปานจต. การศกษาระบบสนคาคงคลง.กรณศกษา รานอดมศกด ศร. ปรญญาตรวทยาศาสตรบณฑต

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2550

พส สมบรณและ วฒชย เชยวอากาศยาน.ระบบสนคาคงคลง.กรณศกษา: รานนวมารท ต าบลในเมอง อ าเภอ

เมองจงหวดขอนแกน.ปรญญาตรวทยาศาสตรบณฑต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2552

ยภาพร ตงประสทธ.เอกสารประกอบการสอนรายวชา 316 473 เรอง ทฤษฎพสดคงคลง. ขอนแกน:

ภาควชาสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2548

วชต หลอจระชณหกล.ทฤษฎสนคาคงคลง. พมครงท 1. สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร โครงการ

สงเสรมเอกสารวชาการ, 2536

ภาคผนวก

59

ตารางท ผ1 ขอมลยอดขายสนคาแตละรายการ ตงแตวนท 21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557

สนคา

หนวยสนคา

ยอดขายสนคาของแตละเดอน (หนวยสนคา) 21-31

พฤษภาคม 1-30

มถนายน 1-31

กรกฎาคม 1-31

สงหาคม 1-30

กนยายน 1-31 ตลาคม

1-22 พฤศจกายน

1.นมถวเหลองแลคตาซอย

แพค

15 48 59 49 50 52 45

2.อชตนแบบกลอง

แพค

18 82 74 80 72 82 70

3.นมเปรยวคชมลล

แพค

22

97 89 118 98 102 112

4.นม Foremostรสจด

แพค

11 75 77 72 65 66 60

5.นมโอวลตน แพค

15 78 74 79 69 72 65

6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร

แพค

5 21 19 18 14 15 14

7.เครองดม M150

แพค

22 95 92 89 80 78 76

8.เครองดมสปอนเซอร

ลง 4 21 19 18 16 14 14

9.กาแฟกระปองเบอรด

ถาด 1.5 12 10

9 6 7 8

10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

ลง 5 16 18 15 17 18 17

60

ตารางท ผ2 จ านวนสนคาตามหนวยสนคาทศกษา

รายการสนคา หนวยของสนคาทวางในคลงสนคา

จ านวนสนคาตามหนวยสนคาทศกษา

1.นมถวเหลองแลคตาซอย 2.อชตนแบบกลอง 3.นมเปรยวดชมลล 4.นม Foremost รสจด 5.นมโอวลตน 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร 7.เครองดม M150 8.เครองดมสปอนเซอร 9.กาแฟกระปองเบอรด 10.บะหมกงส าเรจรป ยหอ ย าย า จมโบ

ลง ลง ลง ลง ลง แพค ลง ลง ถาด ลง

6 แพค/ลง 12 แพค/ลง 12 แพค/ลง 6 แพค/ลง

12 แพค/ลง แพค

5 แพค/ลง ลง

ถาด ลง

ตารางท ผ3 จ านวนทสงซอสนคา และจ านวนสนคาคงเหลอในคลงของสนคาแตละรายการในระหวางวนท

21 พฤษภาคม 2557 ถง 22 พฤศจกายน 2557 (186 วน)

สนคา

หนวยสนคา

จ านวนทสงซอสนคา จ านวนสนคาคงเหลอในคลง

1.นมถวเหลองแลคตาซอย แพค 324 318 2.อชตนแบบกลอง แพค 648 478 3.นมเปรยวคชมลล แพค 972 638 4.นม Foremostรสจด แพค 405 426 5.นมโอวลตน แพค 648 452 6.น าอดลมขนาด 1.25 ลตร แพค 135 106 7.เครองดม M150 แพค 540 532 8.เครองดมสปอนเซอร ลง 108 106 9.กาแฟกระปองเบอรด ถาด 108 54 10.บะหมกงส าเรจรปยหอ ย าย าจมโบ

ลง 135 106

61

ประวตผวจย

ชอ- นำมสกล: นางสาวพมสร เซงจน

วน/เดอน/ป ทเกด: 2 มกราคม พ.ศ. 2536

ทอย: 162 หมท 8 ต าบลชมชาง อ าเภอโพนพสย จงหวดหนองคาย

เบอรโทรศพท: 0827429512

ประวตกำรศกษำ:

พ.ศ. 2547 ส าเรจการศกษาประถมศกษาปท 6 โรงเรยนเทศบาล 5 จงหวดพษณโลก

พ.ศ. 2550 ส าเรจการศกษามธยมศกษาปท 3 โรงเรยนนาหนงพฒนศกษา จงหวดหนองคาย

พ.ศ. 2547 ส าเรจการศกษามธยมศกษาปท 6 โรงเรยนนาหนงพฒนศกษา จงหวดหนองคาย

ปจจบน ก าลงศกษาอยระดบอดมศกษาปท 4 ภาควชาสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน