View
57
Download
1
Category
Preview:
DESCRIPTION
INLEIDING ARCHEOLOGIE. Riemer Knoop 3 september 2012. Begrippen Tijd Presentatievormen Toepassingen Archeologische Monumentenzorg. INLEIDING ARCHEOLOGIE. ARCHEO-oud, oospronkelijk -LOGOSkunde, wetenschap Algemeen kennis / onderzoek van ‘oude dingen’ - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
INLEIDING ARCHEOLOGIE
Riemer Knoop
3 september 2012
• Begrippen
• Tijd
• Presentatievormen
• Toepassingen
• Archeologische Monumentenzorg
INLEIDING ARCHEOLOGIE
ARCHEO- oud, oospronkelijk-LOGOS kunde, wetenschap
Algemeen kennis / onderzoek van ‘oude dingen’Precies bestudering van menselijke geschiedenis
door middel van de overblijfselen van materiële cultuur, de omgeving en van
dierlijke resten
Tegenwoordig spullen, beeld, vak (veld!), zorg
Hunebedden, vanaf 3450 v.Chr. (D 45, Emmerdennen)
PaleoliticumPaleoliticum
MesoliticumMesoliticum
NeoliticumNeoliticum
BronstijdBronstijd
IJzertijdIJzertijd
Romeinse TijdRomeinse Tijd
MiddeleeuwenMiddeleeuwen
Nieuwe TijdNieuwe Tijd
m
etaa
l
GE
SC
H.
PR
EH
SIT
OR
IEst
eent
ijd- 8300 v.Chr8300 – 5.300 v.Chr
5.300 – 1.800 v.Chr
1.800 – 550 v.Chr
550 – 50 v.Chr
50 v.Chr. – AD 500
500–1.500
1.500 –
HUNEBEDDEN3450-2850 v.Chr.
Hunebeddencentrum Borger
VORSTENGRAVEN1000-500 v.Chr.
Vorstengraf van Oss (RMO)
TERPEN / WIERDEN500 v.Chr.- 1500 na Chr.
TERPEN / WIERDEN500 v.Chr.- 1500 na Chr.
Romeinen 50 v.Chr – 400 na Chr.
Romeinse limes
Reconstructie mijlpalen Wateringse Veld, Den Haag, 1997
Romeinen
Romeinse villa, Hoogeloon
Villa Hadriana, Tivoli (It.)
Vikingen
Zilverschat Wieringen 1996, RMO, na 754 na Chr.
Vikingen
Mantelspeld DorestadRMO, 775-800 na Chr.
Themaparken, re-enactment
Archeon 2011: 295.000 bezoekersArcheon 2011: 295.000 bezoekers
Musea 2011 (NMV) x 1000Van Gogh Museum 1.595Anne Frank Huis 1.090Rijksmuseum A’dam 995NEMO 505Ned. Openluchtmuseum 450Hermitage 335Haags Gemeentemus. 330Paleis het Loo 323Spoorwegmuseum 315Kröller-Müller 298
Museumpark OriëntalisMuseumpark OriëntalisMuseumpark OriëntalisMuseumpark Oriëntalis
Themaparken, re-enactment
Archeon
ArcheonArcheon
Archeologie op straat, metro, garage
aanleg NZ-lijn, Amsterdam Vestingwerken Den Bosch
Castellum Garage, Woerden Vitrines metrostation Waterlooplein, Amsterdam
Archeologie op straat, metro, garage
Haarlem, stadspoort in plaveisel
Utrecht, limes in straat
Milden, monument bij reconstructie mesolitisch landschap Tungelroyse Beek
Archeologie tot en met gisteren
WO IIWO II
Ir. Woudagemaal, Lemmer (1920)Museum de Cruquius, Haarlemmermeer (1849-1852)
Archeologische Monumentenzorg
Wat wil je er mee, wat kun je er mee, wat mag je er mee?
Voor wie?
Hoe?
Archeologische Monumentenzorg
Waarom? Wet op de archeologische monumentenzorg 2007 (Malta 1992)unieke bron, zo weg, onder druk, collectief bezit “beter behoud erfgoed”
Wat?• Archeologische resten moeten bij ruimtelijke ingrepen zo vroeg mogelijk meegewogen worden vooronderzoek verplicht• “Verstoorder betaalt” prikkel tegen verstoringen
Hoe?• Uitvoering onderzoek open voor bedrijven (geprivatiseerd)• Gemeente beslist: elke stad z’n oudste huis! • Zelfregulering (bindende onderlinge afspraken: marktwerking)• Vergunning door Rijk, toezicht door Erfgoedinspectie
VERMOEDEN Is er wat?
Opgeven Behouden
ex situ in
situ
Wat willen we ermee?Opgraven of bewaren voor later?
Beschermd monument
ADVIES Wat is het waard?
De Praktijk
Is het wat?CHECK op papier
CHECK in veld
Resultaten (sinds 2007)
• “Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie”
• 1000 mensen werkzaam 100 bedrijven en bedrijfjes Omzet (was) € 80 M
• Verenigingen (10.000 leden) gemarginaliseerd
• “Meer bewaard”explosieve toename kennis
Behouden?
• Beleefbaar (mooi, zichtbaar, herinnering)
• Fysiek (heel/gaaf/intact, goed geconserveerd)
• Inhoud (zeldzaam, informatie, ensemble)
• Representatief (kenmerkend)
Vergelijk Wet behoud cultuurbezit
• IJkwaarde
• Symboolwaarde
• Schakelwaarde
Geb r u i k
Samenvatting
• Begrippen: archeologische monumenten en vindplaatsen
• Tijd: Steentijd, IJzertijd, Romeinse tijd, middeleeuwen, Nieuwe Tijd
• Presentatievormen: musea, themaparken, experimentele
archeologie, industrieel
• Toepassingen: reconstructies, gedenktekens, inspiraties
• AMZ: waardering selectie gebruik … ERFGOED
Recommended