View
228
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Prof.Dr. Nurgün ERDİN
(20.03.2014)
ÇEVRE – YAPI ve AHŞAP
Bir ağaç kadar güzel bir şiir görebileceğimi asla düşünemiyorum.
Joyce Kilmer
1.
CO2
CO2+H2O+Güneş glikoz selüloz ahşap
H2O
O2
Fotosentez
Dişbudak Kiraz Akçaağaç
Bubinga
MeşeCeviz
Purpleheart Kral ağacı
Zebra wood
Brasilian rosewood
Satin woodWenge abanoz
Lignum vitae paduk
Gordion kral mezarından (MÖ 800) çıkarılan ve 1986’da rekonstrüksiyonu yapılan servis masası
Ahşap:
♠ Doğal, sağlıklı, ♠ Hafif ve güçlü ♠ Diğer yapı malzemelerinden daha az enerji ile işlenmektedir.
● Ahşap–küresel ısınma ilişkisine,
● Ahşabın yapısal özelliklerine bakılmalı
«YAPILARDA» Ahşap Kullanım Nedenini Anlamak İçin:
(1) KÜRESEL ISINMANIN ANA NEDENİ CO2
(2) SERA GAZI EMİSYONLARINDAKİ ARTIŞ
• Buhar (H2O), • Metan (CH4), • Azot oksit (N2O, NO, NO2), • Kloroflorokarbonlar (CFCs) ve • Kükürthekzaflorür (SF6) küresel ısınmaya katkıda bulunmaktadır.
Atmosferde CO2 konsantrasyonunun artımı
Kaynak: Swedish Forest Industries Federation, Forests and the Climate, 2003
*
Global mean surface temperature difference from the average for 1880–2009.
Yıllık Ortalama Beş Yıllık Ortalama
1880-2009 yılları arasında ortalama küresel yüzey sıcaklığı farkı
Ano
rmal
Kür
esel
Sıc
aklık
o C
*
● Var olan iklim sistemleri etkilenecek
*Okyanus akıntıları değişecek,
*Yağış dağılımları değişecek,
*Rüzgâr sistemleri değişecek,
*Kasırgalar, kuraklıklar, depremler ve seller gibi doğal afetlerin şiddetinde ve sıklığında önemli ölçüde artışlar görülecek
● Ekosistem zarar görecek
* Sayısız bitki ve hayvan türü yok olacak,
* Doğanın dengesi geri döndürülemez biçimde bozulacak.
Sıcaklıkların yükselmesi
Deniz seviyesinin yükselmesi
Buzulların erimesi
Polar bölgelerde ısınma
Ateşli Humma ve Sıtmanın artması
Tarım rekoltesinin azalması, artması
Bitki ve hayvan popülasyonunda değişiklik
Mercan kayalıklarının ağarması Şiddetli yağmur, kar ve sel taşkınları Kuraklık ve yangınlar
Atmosferdeki CO2‘ti azaltarak İklim değişikliğini durdurmak için dünyada yapılan yatırımlar :
☻ 2011 yılında 364 Milyar $ iken, ☻ 2012 yılında 359 Milyar $ olarak
gerçekleşmiş, çok sayıda çalışma yapılmıştır.
Atmosferdeki CO2 oranını azaltmak için
(1) ya “CO2 emisyonları” azaltılmalı,
(2) ya da CO2 bir şekilde ortadan kaldırılıp depolanmalı, yani “karbon yutakları” arttırılmalıdır .
1
34
2
Çıktılar
Atmosfere yapılan salımlar
Suda çözünen atıklar
Katı atıklar
Yan ürünler
Diğer salınımlar
Hammaddelerin edinimi
Üretim
Kullanım/ Koruma
Geri dönüşüm/ Atık yönetimi
Girdiler
Hammadde
Enerji
(1) CO2 ve sera gazı emisyonları en az düzeyde olan yapı malzemeleri seçilmeli
● Küresel ısınmanın yaklaşık % 37’sinden yapı sektörü sorumlu olduğundan,
● Geleceğin inşaat mühendisleri olarak yapı malzemesi seçiminde bilinçli tercihlerde bulunabilirsiniz.
Bu konularda
sadece ülkeler değil, fertler de
önlem almak zorundadır.
Örneğin;
Keresteler İ.Y. kontrplak
Huş kontrplak L.V.L.
Yonga levha Lif levha (HDF) Lif levha (LDF)
Alçıpan Kireçtaşı tuğla
Kırmızı tuğla Standart beton
Özel beton İçi boş elemanlar
Çelik plakalar ve rulolar Çelik I-kirişler
Çelik boru-profiller Alüminyum cephe
elemanları
Yapı malzemelerinin CO2 emisyonları (m3/ton)
Minneapolis Enerji
(gigajoules)GWP*
(CO2 kilogram)
Ahşap iskelet 651 37,047Çelik iskelet 764 46,826Fark % 17 % 26
Kaynak: Consortium for Research on Renewable Industrial Materials
Atlanta
Enerji(gigajoules)
GWP*
(CO2 kilogram)Ahşap iskelet 398 21,367
Betonarme iskelet 461 28,004
Fark % 16 % 31
(*) Global Warming Potential
Ahşap, çelik ve beton karkaslı evlerin karşılaştırılması
O2
CO2
H2O
(2) CO2 YUTAĞI
1 m³ ahşap kullanıldığında, Doğaya 2 ton CO2 verilmemiş olur!
ahşap
Depolanan karbondioksit
Alternatif malz. Enerji
1 m3 Ahşapta depolanan CO2 miktarı ve ahşap yerine alternatif malzemeler kullanılmadığından doğaya katılması önlenen CO2 miktarı
« Orman - Ağaçlar ve Ahşap karbon yutaklarıdır »
Elektrik için alternatif enerji kaynağı: Güney cepheye güneş ışığından elektrik üreten panel
Düşük debili ve çift boşaltımlı tuvaletler
Metal ya da açık renkli çatı kaplama mal.
Mastik ile kanal sistemi sızdırmazlığı
Yüksek kalitede izolasyon ve sızdırmazlık
Minimum halı kullanımı
Büyük dallar CO alarmı
Döşemede düşük ya da sıfır VOC ve boya
Enerji tasarruflu aletler ve hafif demirbaşlar
Merkezi nem alma sistemi
Doğru boyutlarda mekanik aksam
Merkezi vakum sistemi Doğal bitkiler
Yağmur suyu toplama
Alternatif enerji kaynağı (solar panel-su ısıtıcı)
Açık renkli dış duvarlar
Enerjiyi rasyonel kullanan düşük E kalite doğramalar,cam
Binanın doğu ve batısını gölgeleyen ağaçlar
• enerji tasarrufu %35 • su tasarrufu %20-60• temizlik masraflarından tasarruf %15-30 KONSTRUKSİYON ???
STADTHAUS, MURRAY GROVE, LONDRA, 2009
TÜM İNŞAAT SÜRESİ 49 HAFTA KABA STRÜKTÜR 9 HAFTA
SIFIRA YAKIN KATI ATIK
SESSİZ İNŞAAT
Yeşil Bina;
● Sosyal & çevresel sorumluluk anlayışıyla tasarlanır.
♠ İklim verilerine ve bulunduğu yere özgü koşullara uygun, ♠ Üretiminde ve kullanımında az enerji tüketen,
♠ Yenilenebilir, Doğal ve Atık Üretmeyen kaynaklardan sağlanan malzemelerin kullanıldığı,
♠ Ekosistemlere duyarlı yapılar olarak tanımlanmakta
20. Yüzyıl başlarında Güney Kutbu'na ulaşmaya çalışan İngiliz kaşif Yüzbaşı Robert Falcon Scott'un kulübesi, Antarktika.. (+ 15 ile – 86 oC)
Soğuk iklimdeki kulübe, 100 yıl önceki haliyle duruyor.
17 Ocak 1912 tarihinde Scott, not defterine ‘‘Ulu Tanrım, burası korkunç bir yer’’ diye not düşmüş.
Scott'un masadaki notları, şişeler, negatif filmler, hepsi kaşiflerin bıraktığı gibi sergilenmekte.
Eşrefoğlu Camii (1296-1299)
Mahmutbey camii (Çivisiz Cami) 1366, Kastamonu
1504-1508 yıllarında yapılmış, ahşap malikane, Cheshire
http://www.e-sehir.com/turkiye-haritasi/deprem-fay-haritasi.php
Topraklarımızın %66’sı ve nüfusun %71’i
Nüfusun %92’si
Soru 1: Deprem etkisi ile yapının ağırlığı arasında ilişki varmıdır?
Yanıt 1: Deprem etkisi ile yapının ağırlığı arasında ilişki F=ma² eşitliği
Kuvvet (force), Yer hareketinin bina üzerine yaydığı kuvvet (yük) Kütle (mass), Binanın ağırlığı İvme (acceleration), Yerin hareket hızının değeri
Çözüm (1): Bina ne kadar hafifse üzerinde yayılan deprem kuvvetinin etkisi o kadar azdır ve
AHŞAP HAFİFTİR
Soru 2: PAMUK DA HAFİFTİR, dayanıklımıdır?
1 kg AHŞAP 1 kg BETONDAN ya da 1 kg ÇELİKTEN DAHA FAZLA YÜK TAŞIR
Yanıt 2: Bir yapıda sadece hafiflik değil, mukavemet de önemlidir.
Çözüm (2): Bir yapıda mukavemet / ağırlık oranı yüksek olan malzemeye ihtiyaç vardır
Soru 3: YANAL KUVVETLER ?
SONUÇ : DEPREMDE AHŞAP KARKAS YAPILAR BU 3 ÇÖZÜM ŞARTINI KOLAYCA YERİNE GETİREBİLİRLER
Yanıt 3: Bir Futbol Kalesi de Yanal Kuvvetlere Dayanamaz
ÇÖZÜM (3): Bir yapı malzemesinde yeterli miktarda sertliğe (rijitliğe) ihtiyaç vardır ve ahşap yeterli rijitliğe sahiptir.
Ahşap şok şeklinde gelen deprem yüklerinin bir kısmını emer sönümler, bir kısmını iletir
Bir Mühendis betonarme binayı da, çelik binayı da, ahşap binayı da gayet güzel yapabilir; hepsi de depremde çalışabilir. [Ama beton, ahşabın 5 misli ağır bir malzemedir ve çekmeye çalışmaz. Beton kullanırsanız, daha birinci dakikadan, ‘ahşaba göre yüzde 500 fazla yüklerle çalışacağım’ demelisiniz. E.Karacabeyli ]
Demezseniz…
http://www.strongtie.com/about/research/capstone.html# Japonya
earthquake wood tests
NE YAZIK Kİ, karar verme durumundaki yetkili kurumlar;
1999 ve 2011 yıllarında yaşanan büyük depremlere rağmen, kalıcı konutların yapımında da halâ «yanlış bilgileri» aşamamıştır.
Acı tecrübeleri ve korkuları yaşamamak, binlerce insanımızı yitirmemek bizim elimizde.
• Ahşabın hafif, güçlü, mukavemeti yüksek, hizmet ömrü uzun ve depremde güvenilir bir yapı malzemesi olduğunu
hatırlamamız yeterli.
Türkiye’de Ormanlık Alanın Dağılımı (2012 Yılı Envanter Sonucu)
DURUM Normal Bozuk TOPLAM ha % ha % ha %
Koru 10.281.728 47,4 6.978.864 32,2 17.260.592 79,6
Baltalık 1.276.940 5,9 3.140.602 14,5 4.417.542 20,4
Genel 11.558.668 53,3 10.119.466 46,7 21.678.134 100,0 Toplam
http://www.ogm.gov.tr
Ormanlık alan Ülkemiz topraklarının %27’sini kaplamakta
verimli orman statüsündedir
http://www.ogm.gov.tr
*Ormanlarımızın %99’u devlete ait olup, *Uluslararası standartlarda, sürdürülebilirlik kurallarına göre ekolojik dengeler gözetilerek işletilmekte* Devlet kontrolünde FSC belgeli üretim yapılmaktadır.
Özetle Ahşap;
• Doğal• Sürdürülebilir• Deprem ve yangın güvenli • Uzun Ömürlü ve etkin bir yalıtkan• Küresel ısınmayı önleyen «Karbon Yutağı»• Yenilenebilir ve Geri dönüşümlü bir yapı malzemesidir.
Recommended