View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
b;sydih.=re ud¾f.damfoaYh
10 jk fY%aKsh^2015 j¾Ifha isg l%shd;aul fõ&
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
Y%S ,xldj
fjí wvúh ( www.nie.lk úoHq;a ;emE, ( info@nie.lk
i
b;sydih
10 jk fY%aKsh
.=re ud¾f.damfoaYh
m%:u uqøKh 2014
© cd;sl wOHdmk wdh;kh
ISBN ..............
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
fjí wvúh ( www.nie.lk
úoHq;a ;emE, ( info@nie.lk
uqøKh ( uqøKd,h
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
Y%S ,xldj
ii
wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh
cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj u.ska ks¾foaY lrk ,o cd;sl uÜgfï ksmqK;d ixj¾Okh
lsÍfï uQ,sl wruqK iys;j tjlg mej;s wka;¾.;h mokï jq wOHdmkh fjkqjg j¾I
wglska hq;= pl%hlska iukaú; kj ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq wÈhr" j¾I 2007
§ YS% ,xldfõ oaú;SSshsl wOHdmk fCIa;%hg y÷kajd fok ,os'
kj úIhud,d pl%fha fojk wÈhr 2015 j¾Ifha § yhjk iy oyjk fYa%Ks i|yd
y÷kajd§u l< hq;=j ;sfí' fï i|yd m¾fhaIKj,ska wkdjrKh jq lreKq o wOHdmkh
ms<sn|j wjOdkh fhduq lrk úúO md¾Yjhkaf.a fhdackdjka o mokï fldg f.k úIh
ks¾foaY ;d¾lSlrKh lsÍfï ls%hdj,shla cd;sl wOHdmk wdh;kh úiska y÷kajd fokq
,eîh'
fuu ;d¾lSlrK ls%hdj,sfha § ish¨u úIhhkaf.a ksmqK;d uÜgï" mokï uÜgfï isg
Wiia uÜgu olajd l%udkql+,j f.dv ke.Su i|yd my< isg by<g .uka lrk isria
ixl,kh Ndú; lrk ,os' úúO úIhhkays § tlu úIh lreKq kej; kej; bÈßm;aùu
yels;dla wju lsÍu" jeä nr megùï j,ska hqla; úIh wka;¾.;hka wvq lsÍu" iy
ls%hd;aul l< yels YsIH ñ;=re úIhud,djla ieliSu i|yd ;sria ixl,kh Ndú; lr we;'
.=re Nj;=ka i|yd mdvï ie,iqï lsÍu" b.ekaùu" ls%hdldrlï lrf.k hEu" uekSï yd
we.hSï hkd § wxYhka i|yd wjYHjkakd jq ud¾f.damfoaYhka ,nd§fï wruqKska fuu kj
.=re ud¾f.damfoaYh y÷kajd § we;' mx;s ldurh ;=< § jvd;a M,odhS .=rejrfhl= f,i
lghq;= lsÍug fuu ud¾f.damfoaYhka WmldÍ jkq we;' isiqkaf.a ksmqK;djhka j¾Okh
lsÍu i|yd .=Kd;aul fhojqï yd ls%hdldrlï f;dard .ekSug .=rejrekag wjYH ksoyi
fuu.ska ,nd § ;sfí' tfukau ks¾foaYs; mdG .%ka:j, we;=<;a jk úIh lreKq ms<sn|j
jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj, wka;¾.; fkdfõ' tuksid fuu .=re
ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhSùug kï wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska ilid
we;s wod< mdG .%ka: iuÕ iu.dój Ndú; lsÍu w;HjYH fõ'
;d¾lSlrKh lrk ,o úIh ks¾foaY" kj .=re ud¾f.damfoaY yd w¨;ska ixj¾Okh lr we;s
mdG .%ka:j, uQ,sl wruqKq jkafka .=re flakaøSh wOHdmk rgdfjka isiq flakaøSh wOHdmk
rgdjla yd jvd;a ls%hdldrlï u; mokï jq wOHdmk rgdjlg fjkiaùu ;=<ska jev
f,dalhg wjYH jkakd jq ksmqK;d yd l=i,;djkaf.ka hqla; udkj iïm;la njg YsIH
m%cdj ixj¾Okh lsÍuh'
fuu .=re ud¾f.damfoaYh iïmdokh lsÍfï § cd;sl wOHdmk wdh;kfha Ydia;S%h lghq;=
uKav,h o wdh;kfha iNdj o kka whqßka odhl;ajh ,nd ÿka ish¨u iïm;aodhlhska yd
wksl=;a md¾Yjhkaf.a buy;a lemùu we.ehSug o fuh wjia:djla lr .kq leue;af;ñ'
wOHlaI ckrd,a
cd;sl wOHdmk wdh;kh
iii
iv
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh
bf.kqu" mq`M,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg o
m;alrhs' ukqIHhd bf.kqï l=i,;djfhka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø
fldg .;a rgla" iudchla nqoaêh úiska y÷kd.;a wiïu;hka neyer lsÍug o iqNdú;hka
;=<ska kj f,djla ks¾udKh lr .ekSug o fuj,u lr.kq ,nkafka bf.kquhs'
bf.kqu i|yd jákd hula o" bf.kqï l%u fõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd ks¾udKh
úh hq;= h' úIhud,dj" úIh ks¾foaYh" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï lafIa;%hg
tlajkqfha fï wdldrfhks'
kQ;k Y%S ,xldj f.da,Sh m%jK;djka fuka u mqrd;k Wreuhka o iïñY%Kh lr .ksñka iaùh
wOHdmk rgdjla ysñ lrf.k we;' ld,Sk wjYH;d u; m%;sixialrKhka ;=<ska jir wglg
jrla hdj;ald,Sk jk úIhud,dfõ bf.kqï iïm;la f,i fuu .=re ud¾f.damfoaY ks¾udKh
fõ'
úIfhys wruqKqj, ix.;;dj cd;sl uÜgñka mj;ajd.; hq;= h' tfy;a .=re ud¾f.damfoaYfhys
bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la kï fkdfõ' úIh ks¾foaYfh
ys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i|yd úIh wka;¾.;h ;=<ska bf.kqï m, iïm%dma;sh
msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkialr .ekSug iqidOHlrejkag meyeÈ,sj u bvla
we;s nj i|yka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by< uÜgulg .ekSu i|yd Woõ jk" myiqlï
i,ik .=re N+ñldjg lsishï m%fõYhla i|yd ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaYh YslaIlhdg
o fo.=rekg o Ndú; l< yelsh' wod< fm< fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a
fm< fmd;la fkdjk nj oek .=reNj;=ka fm< fmd; yd .=re ud¾f.damfoaYh hk iïm;a øjH
fol u Ndú; l< hq;= h'
ta ta úIhhkays idOkh ms<sn| we.hSï isÿlrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jQj o wfmalaId
lrk idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu wjidkfhys
mka;s ldurfha § orejka iu. m%;HlaIlrKhg m;aúh hq;= h' tu tald;añl ùu i|yd jQ
m%fndaOd;aul ixialD;shla f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla" hd;%djla lr.kq
we;ehs wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId lrñ'
mSGdêm;s" ksfhdacH wOHCI ckrd,a
NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh
v
úIhud,d lñgqj
WmfoaYl;ajh yd wkque;sh Ydia;%Sh lghq;= uKav,h"cd;sl wOHdmk wdh;kh
iïnkaëlrKh
ã'tÉ'pkaÈud ksIdks O¾umd, fÊHIaG lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
úIh úfYaI{ iyh
uydpd¾h bkaødKs uqKisxy fld<U úYaj úoHd,h ̂fiajd iïudks; uydpd¾h&
uydpd¾h rdÊ fidaufoaj le<Ksh úYaj úoHd,h ̂ mqrd úoHd mYapd;a Wmdê
wdh;kh&
uydpd¾h m;auisß lkakka.r Y%s chj¾Okmqr úYaj úoHd,h
f,aLl uKav,h ^ndysr&
ã'ta'ta' isßfiak .=re WmfoaYl"
l,dm wOHdmk ld¾hd,h" ;Uq;af;a.u
tka' lur§ka .=re WmfoaYl
l,dm wOHdmk ld¾hd,h" lelsrdj
fla'tia' rxckS .=re WmfoaYl
l,dm wOHdmk ld¾hd,h" fydrK
ví,sõ'ta' mshiS,s .=re fiajh
Y%S rdyq, uOH uy úoHd,h" w,õj
ta' bkaødks .=re fiajh
fÊiq ì<skaodf.a lkHdrdu cd;sl mdi," r;akmqr
tÉ'tï' k,ska nKavdr .=re fiajh
l=reúg uOH uyd úoHd.h" l=reúg
f,aLl uKav,h ^wNHka;r&
ã'tÉ'pkaÈud ksIdks O¾umd, fÊHIaG lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
ví,sõ'tia'tia' .=Kj¾Ok iyldr lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
vi
.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i|yd Wmfoia
2007 j¾Ifha isg mdi,a úIh ud,dfõ yr úIhla f,i l%shd;aul jQ b;sydih 2015
j¾Ifha isg tf,i u l%shd;auljk w;r 6 - 9 fY%aKs i|yd i;shlg ld, mßÉfþo folla yd
10 - 11 fY%aKs i|yd i;shlg ld,mßÉfþo ;=kla fjkalr we;'
w'fmd'i'^id'fm<& úNd.hg 10 - 11 fY%aKs i|yd kshñ; úIh ks¾foaY mokï
lrf.k we.hSu isÿ lsÍug fhdað;h'
6 - 11 fY%aKs i|yd ksmqK;d mdol m%fõYhg m%Odk ksmqK;d úiaila hgf;a
b;sydih úIhud,dj f.dvk.d we;' tu úIhud,dj l%shd;aul lsÍug ilid we;s fuu .=re
ud¾f.damfoaYh úIh ks¾foaYh yd úIh ks¾foaYh l%shd;aul lsÍug u.fmkaùu hk fldgia
follska iukaú;h'
b;sydih úIh ;=<ska isiqka ;=< m%.=K lsÍug wfmaCIs; ksmqK;d ixj¾Okh lsÍfï
§ úIh lreKq fuka u úIh lreKq wOHhkh lsÍug fhdod.kakd l%ufõohka o jeo.;a fõ'
fï iïnkaOfhka .=re ld¾h myiq lr .ekSu i|yd úIh wka;¾.;fh ys we;eï fldgia
wdjrKh jk mßÈ kso¾Yl l%shdldrlï fuhg we;=<;alr we;' Tnf.a ks¾udKYS,S yelshdjka
m%fhdackhg .ksñka mka;s ldur wjYH;djka wkqj fuu l%shdldrlï ;jÿrg;a ixj¾Okh
lsÍu yd kj l%shdldrlï ieliSug yelsh' fuys § ie<ls,su;a úh hq;af;a b;sydih úIfha
wruqKq bgqjk mßÈ wju jYfhka 50%la j;a m%dfhda.sl l%shdldrlï mdol bf.kqï wjia:d
iïmdokh lrñka kshñ; úIh lreKq wOHhkhg isiqka fhduq lsÍuhs'
ta wkqj b;sydih úIfha wruqKq bgqlrñka ksmqK;d imsß kj f,djlg WÑ;
isiq msßila ìyslsÍug w;aje,la iemhSu fuu .=re ud¾f.dmfoaYfhkaa wfmaCId flf¾' fï
iïnkaOfhka Tnf.a ixj¾Okd;aul woyia yd fhdackd wmfj; fhduqlrk fuka o ldreKsl
j b,a,d isáuq'
úIhud,d lñgqj
vii
mgqk
msgqj
wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iii
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iv
úIhud,d lñgqj v
.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i`oyd Wmfoia vi
úIh ks¾foaYh wka;¾.;h viii-xix
bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sh i|yd Wmfoia
10'1 b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h 01-03
10'2 Y%S ,xldfõ ckdjdi 04-08
10'3 Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùu 09-11
10'4 Y%S ,xldfõ merKs iudch 12-15
10'5 Y%S ,xldfõ merKs úoHdj yd ;dCIKh 16-19
10'6 ft;sydisl oeKqu yd tys m%dfhda.sl wdfoaYkh 20-22
10'7 úh,s l,dmSh merKs k.r ì|jeàu 23-27
10'8 uykqjr rdcOdksh 28-34
10'9 hqfrdamfha mqkreoh 35-37
10'10 Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh 38-39
-
viii
b;sydih
úIh ks¾foaYh
10 fY%AKsh
^2015 isg l%shd;aul fõ&
iudc úoHd fomd¾;fïka;=jcd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.uwww.nie.lk
ix
ye¢kaùu
;u rfÜ wkkH;dj y`ÿkd.ksñka " tajd /l.ksñka f,dal ;;a;ajhkag uqyqK Èh yels oEys;ldñ" Yla;su;a YS% ,dxlsl mqrjeishl= ìyslr
.ekSfï wruqKq fmroeß lr f.k mdi,a úIhud,dfõ yr úIhla f,i b;sydih úIh 2007 jif¾ isg ls%hd;aul fõ'
fuu wruqKq jvd;a fmdaIKh lrñka 2015 jifar § kj wOHdmk m%;sixialrK i`oyd cd;sl fmdÿ wruqKq iy cd;sl fmdÿ ksmqK;d o mdol
lr .ksñka b;sydih úIhg wod< j ksmqK;d úiaila hgf;a 6 jk fY%aKsfha isg 11 jk fY%aKsh olajd b;sydih úIhud,dj ksmqK;d mdol l%ufõoh
hgf;a ilia lr we;'
10 jk fY%aKsh i`oyd jq fuu úIh ks¾foaYh tys m%;sM,hls' 2015 j¾Ifha isg ls%hd;aulùug kshñ; fuys ksmqK;d oyhla hgf;a f;aud
oyhla wOHhkh i`oyd bosrsm;a lr we;'fuu f;aud YS% ,dxlsl wkkH;dj yd wfma Wreuh ms<sn`o wjfndaO lr .ekSug ;a ft;sydisl f.da,Sh m%jK;d
furg b;sydih flfrys n,md we;s wdldrh yÿkd .ekSug;a bv i,id we;'
'
x
cd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKq
mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lr <`.dùu i`oyd mqoa.,hskag iy lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;shg iydh úh hq;=h'
jir .Kkdjla uq¿,af,a Y%S ,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;djka imqrd,Su i`oyd wruqKq kshu lrKq ,eîh' iuld,Sk wOHdmk jHqyhka yd l%shdj,ska ;=< oelsh yels ÿ¾j,;d ksid OrKSh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh ;=<ska <``.dlr.; hq;= my; oelafjk wruqKq cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska y÷kdf.k we;' fuu wruqKq imqrd .ekSu" wOHdmk moaO;sh i`oyd jQ ;u bÈß
oelau f,ig cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'
I udkj wNsudkhg .re lsrSfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sltaldnoaO;djh" cd;sl iDcq .=Kh" cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu ;+<ska cd;sh f.dv .ekSu iy Y%S ,dxlSh wkkH;djh;yjqre lsÍu
II fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udye.s odhdohka y`ÿkd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu
III udkj whs;sjdislï .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn`o oekqj;a ùu" yDohdx.u ne`§ulska hq;=j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk.=Kdx. m%j¾Okh lsÍug bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;ka;%sl Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udK lsÍu iymj;ajd f.k hdug iydh ùu
IV mqoa.,hskaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hhkag .re lsÍu u; mokï jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu
V iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i`oyd ks¾udmK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=¨ fjk;a Okd;aulwx.,laIK ixj¾Okh lsÍu
VI mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeäÈhqKq flfrk iy Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh i`oyd odhl jk M,odhs ld¾hhka i`oyd wOHdmk;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu
VII YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiSug yd tajd md,kh lr .ekSug mqoa.,hska iqodkï lsÍu iy ixlS¾Kyd wkfmalaIs; wjia:djkag id¾:lj uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu
VIII cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ wdl,am
yd l=i,;d fmdaIKh lsÍu ^ Wmqgd .ekSu 2003 wOHdmk fldñIka iNd jd¾;dj &
xi
uq,sl ksmqK;dwOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i`oyka cd;sl wruqKq lr .ekSug odhl jkq we;'
(I) ikaksfõok ksmqK;d
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn`o oekqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh hk wkqldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d mokï fõ'
idlaIr;dj : idjOdkj weyqïlka §u" meyeÈ,sj l:d lsÍu" f;areï .ekSu i`oyd lsshùu" ksjerÈj iy ksrjq,aj ,sùu" M,odhs whqßka woyia yqjudre lr .ekSu
ixLHd ms<sn`o oekqu : NdKav wjldYh yd ld,h .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï i`oyd l%udkql+, b,lalï Ndú;h
rEml Ndú;h : f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld" wdlD;s iy j¾K .,mñka úia;r" Wmfoia yd woyia m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu
f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh : mß.Kl oekqu iy bf.kSfï§ o fiajd mßY%hla ;=<§ o fm!oa.,sl Ôú;fha§ o f;dr;=re iy ikaksfõok ;dlaIKh Wmfhda.S lr .ekSu
(II) fm!reI;aj j¾Okhg wod< ksmqK;d
- ksßudKYS,Snj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;Ska" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh lsÍu" úpdrYS,S yd ú.%yd;aul Ñka;kh"lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lsÍu" mqoa.,dka;r in`o;d" kj fidhd.ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh l=i,;d:
- iDcq .=Kh" bjid ord isáfï Yla;sh iy udkj wNsudkhg .re lsÍu" jeks w.hhka- Ñ;a;fõ.S nqoaêh'
(III) mßirhg wod< ksmqK;dfuu ksmqK;d idudðl" ffcj iy fN!;sl mßirhg wod< fõ'
iudc mßirh : cd;sl Wreuhka ms<sn`o wjfndaOh" nyqjd¾.sl iudchl idudðlhka ùu yd iïnkaO ixfõ§;dj yd l=i,;d" idOdrK hqla;sh ms<sn`o ye`.Su" iudc iïnkaO;d" mqoa.,sl p¾hdj" idudkH yd ffk;sl iïm%odhka" whs;sjdislï" j.lSï" hq;=lï iy ne`§ï
xii
ffcj mßirh : iÔú f,dalhl" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .ia je,a" jkdka;r" uqyqo" c,h" jd;h iy cSjh - Ydl"i;a;aj yd ñksia Ôú;hg iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõoSnj yd l=i,;d
fN!;sl mßirh: wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia ðú;hg tjdfha we;s iïnkaO;dj" wdydr" we`ÿï" ksjdi"fi!LH" iqj myiqj" Yajikh" kskao" ksial,xlh" úfõlh" wmøjH iy u,my lsÍu hkdÈh yd iïnkaO jQwjfndaOh" ixfõÈ;dj yd l=i,;dj
bf.kSu" jev lsÍu iy Ôj;a ùu i`oyd fuj,ï iy ;dlaIKh m%fhdackhg .ekSfï l=i,;d fuys wvx.=fõ'
(IV) jev f,dalhg iqodkï ùfï ksmqK;d
wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu";u jD;a;Sh ,eÈhd iy wNsfhda.;d y`ÿkd .ekSuyelshdjkag iß,k whqßka ?lshdjla f;dard .ekSu" iyjdisodhl yd ;srir Ôjfkdamdhl ksr; ùu
hk yelshdjka Wmßu lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod< fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d
(V) wd.u iy iodpdr O¾uhkag wod< ksmqK;d
mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, yeisßï rgdjkag wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa f;dardthg iß,k fia lghq;= lsÍu i`oyd w.hhka Wlyd .ekSu yd iaùhlrKh
(VI) l%Svdj iy úfõlh m%fhdackhg .ekSfï ksmqK;d
fi!kao¾hh" idys;H" fi,a,ï lsÍu" l%Svd yd u,, l%Svd" úfkdaodxY yd fjk;a ks¾udKd;aul Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk úfkdaoh"i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl w;aoelSï
(VII) "bf.kSug bf.kqu" ms<sn`o ksmqK;d
YS>%fhka fjkia jk ixls¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k l%shdj,shla yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd Bgixfõ§j yd id¾:lj m%;spdr oelaùu;a iajdëkj bf.k .ekSu;a i`oyd mqoa.,hska yg Yla;sh ,nd §u' ^ Wmqgd .ekSu 2003 wOHdmkfldñIka iNd jd¾;dj &
xiii
b;sydih úIhfha wruqKq
6 jk fY%aKsfha isg 11 jk fY%AKsh olajd jq úIhud,dj wOHhkh lsÍfuka my; i`oyka wruqKq isiqka idOkh lr .kq we;e hs wfmalaId flf¾'
1' ft;sydisl úldYh yd m%jK;d ms<sn`o wjfndaOfhka b;sydih mqrd isÿ jq fjkialï ms<sn`o jgyd .ekSu
2' w;S;h yeoEÍfuka ,efnk wjfndaOh ;=<ska j¾;udkh f;areï .ekSu yd wkd.; ;;a;ajhka oelSu
3' cd;sl wkHk;dj y`ÿkdf.k foaYSh Wreuhka iqrlsñka oEys;ldó mqrjeishl= njg m;aùu
4' cd;sl m%Yak foi ;=,kd;aul j ne,Su
5' wkH ixialD;Skag .re lsßu
6' ld,dkqms<sfj," uQ,dY%h úfõpkh yd fya;=M, iïnkaOh weiqfrka f.dvkef.k úpdrd;aul YslaIKh yd oekqu m%dfhda.sl Ôú;hg Ndú;
lsÍu
7' jeo.;a ft;sydisl mqoa.,hkaf.a pß;dmodk pß;dhkh lr .ekSu
8' ft;ssydisl f.da,Sh m%jK;d furg b;sydih flfrys n,md we;s wdldrh ms<sn`o wjfndaOfhka f,dal m%jK;dj,g uqyqK oSfï Yla;sh we;s
lr .ekSu
9' ld,h yd wjldYh ms<sn`o oekqu j¾Okh lr .ekSu
10' ft;sydisl f;dr;=re weiqfrka ia:dk y`ÿkd .ekSu
xiv
ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo
1'1 uQ,dY%h mokkï lr .ksñkab;sydih f.dvkef.k wdldrhmeyeÈ,s lrhs
1'2 b;sydih bf.kSfï jákdlumeyeÈ,s lrhs
2'1 Y%S ,xldfõ uq,a ckdjdij,uQ,sldx. wOHhkh lrñka
ld,-wjldYSh úúO;ajhfmkajd fohs
2'2 wNsfhda.j,g uqyqK foñkaiajNdúl mßirhg uqiq ù kjYsIagdpdrhla f.dvke.= whqrefmkajd fohs
b;sydih f.dvke.SugWmldÍ jk uq,dY%hwOHhkfhka úprd;aulÑka;kh oshqKq lr .kshs
udkj ixj¾Okfha
úldYkh fmkajd fohs
1' b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h1'1 j¾.SlrKh
• mqrdúoHd• idys;Hh
1'2 b;sydih bf.kSfï jeo.;alu
2' Y%S ,xldfõ ckdjdi2'1'1 m%d.a ft;sydisl hq.h2'1'2 mQ¾j ft;sydisl hq.h
2'2 ft;sydisl hq.h
• uQ,dY%h yÿkd .kshs• uQ,dY%h j¾. lrhs• uQ,dY%h weiqßka b;sydih
úia;r lrhs
• b;sydih bf.kSfï jeo.;alumyohs
• Ôú;h id¾:l lr.ekSugb;sydifhka ,nd.;yelswdo¾Y fmkajd fohs
• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq.úia;r lrhs
• m%d.a yd mQ¾j ft;sydislhq.j, ckdjdi is;shul,l=Kq lrhs
• m%d.a yd mQ¾j ft;sydislhq.j, uQ,sl ,CIK úia;rlrhs
• ft;sydisl hq.h y÷kajhs• ft;sydisl hq.fha ckdjdi
is;shul ,l=Kq lrhs• ft;sydisl hq.fha ckhd
wNsfhda. ch.;a wdldrhúia;r lrhs
04
06
xv
ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo
1212121212
1212121212
3' YS% ,xldfõ foaYmd,k n,húldYh ùu3'1 mQ¾j rdcH iuh3'2 rdcH;ajh iy rcq3'3 rcjre
4' YS% ,xldfõ merKs iudch4'1'1 • md,kh
4'1'2 wd¾Ólh• lDIsl¾uh• l¾udka;• fjf<`odu
4'2'1 ixialD;sh• wd.u• wOHdmkh• idys;Hh
4'2'2 jd¾.sl iyÔjkh
3'1 YS% ,xldfõ uq,a ld,Sk iudch iu;=,s; j mj;ajdf.k hdug foaYmd,k n,hflakaø.; jQ wdldrh úuidn,hs'
4'1 rcrg YsIagdpdrfha md,k"iudc"wd¾Ól l%shdldÍ;ajfhald¾hlaIu;dj fmkajd fohs
4'2 rcrg YsIgdpdrfha ckÔú;hms<sìUq lrk idrO¾uj,wkkH;dj iqrlshs
rgl foaYmd,k n,húldYkhg fya;=úu¾Ykh lrhs
w;S; w;a±lSï weiqßkaj¾;udkhg wdo¾Y .kshs
• rdcH;ajfha moku úia;rlrhs
• rdcH;aj ixl,am" rdcH Wreuhyd rcqf.a ld¾hNdrh ú.%ylrhs
• YS% ,xldfõ uq,a hq.fha md,lhskams<sn| f;dr;=re úia;r lrhs
•rcrg YsIagdpdrh ys md,lhyd wd¾Óh meyeÈ<s lrhs'
•rcrg YsIAgdpdrfha iudchys ld¾hlaIu;djh ú.%y
lrhs
• rcrg YsIagdpdrfhaixialD;sl f;dr;=reúia;r lrhs
• w;S; ckhd jd¾.sliyÔjkfhka úiQ njfmkajd fohs
• iodpdrh yd jd¾.sliyÔjkh i|ydb;sydifhka wdo¾Y .kshs
xvi
ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo
Y%S ,dxlsl wNsudkhf,dj m;, l< wfma wdÈuq;=kañ;a;kaf.a woaú;ShúoHd;aul {dkh iy;dlaIK l=i,;d uysuhwOHhkh lrñka tjeksl=i,;d j¾Okh lr.kshs
Y%S ,xldfõ ft;sydislck iudcfhka Wreu jQo¾Ykh iy iïm%odhwjfndaO lr .ksñka tajd;u Ôú;h yev.id.ekSug Wmfhda.S lr.kshs
5' Y%S ,xldfõ merKs úoHdj iy;dlaIKh5'1 jHjydßl úµdfõ uq,a
wjia:d ^mQ¾j ft;sydislhq.h&
5'2 úoHd;aul Ndú;fhamßK;sh ̂ ft;sydisl hq.h&
•c, l<ukdlrKh•jdia;= úoHdj
^ .Dy ks¾udKh" k.r ks¾udKh" WoHdk&•ikSmdrlaIdj iajia:;dj iy
ffjoH l%u•iq`t l¾udka;•fjk;a
^wNspdr úê"flï l%u"foaYShoekqu&
6' ft;sydisl oekqu yd tysm%dfhda.sl wdfoaYkh
6'1 6'1 6'1 6'1 6'1 iudc ixúOdkh6'2 kS;sh iy iïm%odh6'3 uqo,a iy úksuh6'4 ldka;d odhl;ajh6'5 mßirh iq/lSu6'66'66'66'66'6 foaYSh wdydr
1818181818
1010101010
5'1 úoHdj" ;dlaIKh iy tajdfhaNdú;hg iajfoaYShwkkH;djla we;s nj wjfndaOlr f.k ú.%y lrhs
5'2 ft;sydisl hq.hg wh;aúoHdj yd ;dCIKsl oekqï
moaO;sj, Wreuh iqrlsñkatjeks l=i,;d j¾Okh lr.kshs
6'1 wfma uq;=kañ;a;kaf.ka WreujQ iudc oelau iy fmdÿNdú; ms<sfj;a w¾:j;aiudchla f.dvke.Sug fhdod.; yels wdldrh fmkajd fohs
• jHjydßl úoHdfõ uq,a wjia:dmeyeÈ,s lrhs
• mQ¾j ft;sydisl hq.fhaúoHd;aul yd ;dCIKh u.skams<sìUqjk iajfoaYShwkkH;dj ú.%y lrhs
• ft;sydisl hq.fha úoHdj yd;dCIKsl Ndú;h yd mßK;shú.%y lrhs
• ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdjyd ;dCIKsl ±kqu úia;r lrhs
• úúO fCIa;% iïnkaOfhkaw;S; ckhd i;= j mej;s oekqïiïNdrh j¾;udk ck Ôú;hid¾:l lr .ekSug we;sj,x.=;dj fmkajd fohs
• ft;sydisl ck iudcfhkaWreu jQ iudc oelau yd fmdÿNdú; ms<sfj;a úia;r lrhs
• iudc oelau yd fmdÿ Ndú;ms<sfj;a m%dfhda.sl j wdfoaYl< wdldrh úia;r lrhs• ft;sydisl oeKqu
j¾;udkfha w¾:j;a iudchlaf.dvke.Su i|yd Ndú;dl<yels wdldrh fmkajd fohs
xvii
ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo
7'úh<s l,dmSh merKs k.r ì`ojegSu7'1'1 k.r ìysùSu7'1'2 k.r ì`ojeàug fya;=
7'2 fojk kd.ÍlrKh• oUfoksh" hdmyqj" l=reKE.,"
.ïfmd<" fldaÜfÜ"hdmkh iyjkakshd¾jre
7'3'1 wd¾Ól rgdj7'3'2 wd.u7'3'3 l,dj iy .Dyks¾udKh
7'4 idys;Hh
rcrg YsIagdpdrfhamßydksh iy ì`ojeàuksid iudcfha úúOfCI;%j, we;s jQfjkialï ú.%y lrhs
7'1 §¾> ld,hla mej;s rcrgYsIagdpdrh ì`ojegqKq wdldrhúuid n,d Bg mokï jQ idOlf.dkq lrñka ia:djr rdcHhlamj;ajdf.k hEug wjYHlreKq f.dvk.hs
7'2 md,k uOHia:dk fjkia jQflá ld, mßÉfþoj, mjdfurg fY%aIaG md,lhska úiskarfÜ ia:djr;ajh wdrCId lr.;a wdldrh myohs
7'3 md,k uOHia:dk fjkiaùu;aiu`. tys wd¾:slh ydixialD;sh fjkia jq wdldrhúuid n,hs
7'4 fojk kd.ÍlrK wjêfhaidys;Hfha we;s jQ ÈhqKqj
fmkajd fohs
• k.r ìysùug fya;= myohs• úh<s l,dmSh merKs k.r
ì`ojeàug fya;= fmkajd fohs
• md,k uOHia:dk fjkiaùugn,mE fya;= ú.%y lrhs
• ia:djr j mj;ajd.;a rdcH ms<sn| f;r;=re bÈßm;a lrhs• ft;sydisl ia:dk is;shul
,l=Kq lrhs
• fojk kd.ÍlrK iufhawd¾Ól rgdj úia;r lrhs
• fojk kd.ÍlrK iufhaixialD;sl lghq;= meyeÈ,slrhs
• fojk kd.ÍlrK iufhawd¾Ólh yd ixialD;sh fjkiaùug n,mE fya;= úia;r lrhs
• fojk kd.ÍlrK wjêfhaidys;H f;dr;=re úia;r lrhs
• idys;Hfha we;s jQ ÈhqKqjg ydm%fndaOhg fya;= olajhs
06
xviii
ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo
8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8' uykqjr rdcOdksh8'1wdrïNh iy jHdma;sh
8'2'1 mßmd,k ixúOdkh8'2'2 kd.ßl ie,eiau iy .%du
ixúOdkh
8'3'1 wd¾Ól rgdj8'3'2 iudc ixúOdkh
08080808088'1 uykqjr rdcOdksfha wdrïNh
yd jHdma;sh ms<sn| f;dr;=reúuid n,hs
8'2 uykqjr rdcOdksfha mßmd,kl%ufõoh iuld,Sk iudc"wd¾Ól l%shdldÍ;ajhld¾hCIu ùug odhl jQwdldrh fmkajd fohs
8'3 uykqjr rdcOdksfha ckÔú;húu¾Ykh lr bka ms<sìUq jkidrO¾uj, wkkH;dj iqrlshs
• uykqjr rdcOdksfha wdrïNhyd jHdma;sh úia;r lrhs
• uykqjr rdcOdksfharcjrekaf.a fY%AIaG;ajhmeyeÈ,s lrhs
• uykqjr rdcOdksfhaiajdëk;ajh wdrCId jQ wdldrhmyohs
• uykqjr rdcOdksfha mßmd,kl%ufõoh ú.%y lrhs
• uykqjr rdcOdksfha m<d;afn§ï is;shul ,l=Kq lrhs
• mßmd,k ixúOdkh iudcwd¾Ól ld¾hCIu;djg odhljQ whqre meyeÈ,s lrhs
• uykqjr rdcOdksfha wd¾Ól rgdj meyeÈ,s lrhs• iudc ixúOdkh úia;r lrhs• iodpdrj;a ck iudchla
f.dvke.Sfuys,d uykqjrhq.fhka .; yels wdo¾Yfmkajd fohs
Y%S ,dxlsl rcjrekaf.afY%aIaG;ajh w.hñkafoaYSh Wreuh /l.ekSugfm<fUhs
xix
ksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;djksmqK;dj ksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜguksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;húIh wka;¾.;h bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m,bf.kqï m, ld,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþold,Éfþo
9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9' hqfrdamfha mqkreoh9'1 mqkreoh ye¢kaùu
9'2 mqkreoh ,xldj flfrys n,mE wdldrh
10' Y%S ,xldj iy ngysr f,dalh10'1'1 mD;=.SiSka f.a meñKSu
10'1'2 mD;=.SiSka ,xldjgmeñfKk úg ,xldfõfoaYmd,k ;;a;ajh
• uqyqÿnv m<d;a w,a,d .ekSu
10'1'3 ,kafoaiska meñKSu• uqyqÿnv m<d;a w,a,d .ekSu
•mqkreoh ú.%y lrhs•mqkreohg fya;= olajhs•hqfrdamh fjkia ùugmqkreoh n,mE wdldrhfmkajd fohs
•mqkreoh f.da,Sh m%jK;djlaf,i fmkajd fohs
•mqkreoh ,xldj flfrysn,mE whqre ú.%y lrhs
•f.da,Sh m%jK;dj,g uqyqKÈh hq;= wdldrh meyeÈ,s lrhs
•mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka,xldfõ uqyqÿnv m<d;aj,n,h msysgqjd .;a wdldrhmeyeÈ,s lrhs
•mD;=.SiSka ,xldjg meñfKkúg ,xldfõ foaYmd,k;;a;ajh meyeÈ,s lrhs
•úfoaYslhka yuqfõ ,dxlslhkaf.a m%;súfrdaO;d úia;r lrhs
ft;sydisl f.da,Shm%jK;d furg b;sydihflfrys wdkqNdj ,ndwe;s wdldrh úuid n,d;u Wreuh iywkkH;dj /l .ksñkaf,dal m%jK;dj,guqyqK §fï Yla;sh we;slr .kshs
rgl úfoaY wdêm;Hf.dvke.Su i`oydn,mdk idOl ngysrcd;Ska Y%S ,xldfõ n,hmsysgqjd .ekSu weiqßkaúu¾Ykh lrhs
9'1 hqfrdamfha we;s jQ mqkreofhaft;sydisl miqìu úu¾Ykhlrhs
9'2 hqfrdamfha mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu úu¾Ykh lrhs
10'1;dlaIKsl wdêm;Hh iy;dka;%sl Wml%u u.skamD;=.SiSka yd ,kafoaiSka Y%S,xldfõ n,h jHdma; l<wdldrh myohs
0606060606
0606060606
1
10 - 1 b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h
b;sydih f.dvke.Sug uQ,dY%h wjYHh fõ' uQ,dY%h úúO h' fuu úúO uQ,dY%hj,ska
b;sydih f.dvkef.k whqre yd tu b;sydih bf.k .ekSfuka ,efnk m%fhdack ms<sn| j fuu
tallh § wjOdkh flf¾'
ksmqK;dj
• b;sydih f.dvke.Sug WmldÍ jk uq,dY%h wOHhkfhka úprd;aul Ñka;kh oshqKq lr
.kshs
ksmqK;d uÜgu
1'1 uQ,dY%h mokï lr.ksñka b;sydih f.dvkef.k wdldrh meyeÈ,s lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 03
bf.kqï m,
• uQ,dY%h y÷kd .kshs
• uQ,dY%h j¾. lrhs
• uQ,dY%h weiqßka b;sydih úia;r lrhs
mdvu ie,iqu i|yd Wmfoia
10'1 b;sydih yeoEÍfï uQ,dY%h
1'1 uQ,dY%h j¾.SlrKh
• b;sydih hkq w;S;h ms<sn| yodrK úIh fCIa;%hla nj;a Bg wh;a ld,h
yd wjldYh úia;r lsÍug uQ,dY%h wjYH nj meyeÈ,s lsÍu
• w;S;fha isÿ jQ oE oek.ekSug bjy,a lr.; yels uQ,dY%h idys;H uQ,dY%h
yd mqrdúoHd;aul uQ,dY%h f,i j¾. follg fnfok nj fmkajd §u
I idys;Huh uQ,dY%h
fuh fldgia folls
1' foaYSh idys;Huh uQ,dY%h
• md,s jxil:d" md,s wÜGl:d" O¾u .%ka:" .oH yd moH idys;H
lD;s
• fuu lD;s rpkd lsÍug fya;=
• b;sydih f.dvke.Su i|yd fuu lD;sj, m%fhdack
2' úfoaYSh idys;H uQ,dY%h
• Y%S ,xldjg meñKs úfoaYslhska iy ,xldj ms<sn| f;dr;=re wid
oek.;a úfoaYslhska úiska rpkd lrk ,o .%ka: yd jd¾;d
• ,xld b;sydih f.dvke.Su i|yd fuu lD;sj, m%fhdack
2
II mqrdúoHd;aul uQ,dY%h
- mqrdK ld,hg wh;a wNsf,aLk yd fiiq øjHd;aul oE óg wh;a fõ'
- úúO mqrdúoHd;aul uQ,dY%
- mqrdúoHd;aul uQ,dY%j,ska b;sydih f.dvkef.k whqre meyeÈ,s
lsÍu
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
=
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
3
ksmqK;d uÜgu
1'2 b;sydih bf.kSfï jákdlu meyeÈ,s lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 01
bf.kqï m,
• b;sydih bf.kSfï jeo.;alu myohs
• Ôú;h id¾:l lr .ekSug b;sydifhka ,nd.; yels wdo¾Y fmkajd fohs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
1'2 b;sydih bf.kSfï jeo.;alu
• ;ud Ôj;ajk iudch yd f,dalh ms<sn| j wjfndaO lr.ekSug
• w;S;h ;=<ska j¾;udkh f;areï f.k wkd.;h f.dvke.Sug
• wkd.; kdhl;ajhg wdo¾Y ,nd.ekSug
• cd;sl wkkH;dj y÷kd.ekSug
• wka ixialD;Skag .re lsÍug
• úúO u; bjiSug
• cd;sl iu.sh f.dvke.Sug
• ld,h yd wjldYh ms<sn| woyi j¾Okhg
• úpdrd;aul yd úfõpkd;aul Ñka;kfha j¾Okhg
by; úIh fldgia wdjrKhjk mßÈ my; i|yka wdldrhg mdvï ie,iqï lr.; yelsh'
—b;sydih bf.kSfuka uf.a Ôú;hg .;yels wdo¾Y˜ hk uefhka mqj;am;lg ,smshla ilia
lsÍu
- fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak
- rpkh ieliSu i|yd iqÿiq ld,hla ,ndfokak
- isiq ks¾udK w;=ßka id¾:l ,sms f;dard fiiq whg;a tajd lshùug wjia:dj
,ndfokak
uQ,sl joka $ ixl,am
wkkH;dj -;ukag wdfõksl foaj,a" isß;a úß;a" weÿï me,ÿï" NdIdj" l,d Ys,am wd§ foa
wjldYh -ld,.=Kh" foaY.=Kh" .x.d we< fod<" l÷" ;eks;,d we;=¨ fN!;sl ;;a;ajh
.=Kd;aul fhojqï
- b;sydih bf.kSfï jákdlu ms<sn| rÑ; fmd;am;a
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
• b;sydih bf.kSfuka ,nd.; yels m%fhdack y÷kajhs
• ;u Ôú;h id¾:l lr.ekSug b;sydifhka wdo¾Y .; yels nj fmkajd fohs
• ,smsh id¾:l j ilihs
• oekqu wka wh iu. fnod yod .kshs
• kshñ; Èkhg ,smsh Ndr fohs
4
10'2 Y%S ,xldfj ckdjdi
óg jir tla ,CI ;siaodylg fmr Y%S ,xldj ckdjdi jQ njg idOl yuqfõ' tu uq,a
ckdjdij, iajNdjh" me;sÍu yd tys j¾Okh ms<sn| f;dr;=re fuu tallh ;=<ska wjOdkh
lr we;'
ksmqK;dj• udkj ixj¾Okfha úldYkh w;S; f;dr;=re weiqßka meyeos,s lrhs
ksmqK;d uÜgu
2'1 Y%S ,xldfõ uq,a ckdjdij, uQ,sldx. wOHhkh lrñka ld, - wjldYSh úúO;ajh
fmkajd fohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 03
bf.kqï m,
• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq. úia;r lrhs
• m%d.a yd ft;sydisl hq.j, ckdjdi is;shul ,l=Kq lrhs
• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq.j, uQ,sl ,CIK úia;r lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
10'2 Y%S ,xldj ckdjdi ùu
2'1 Y%S ,xldfõ uq,a ckdjdi
• Ôjk rgdj iy ;dlaIKh wkqj m%Odk fldgia folls' my; wdldrhg
th úia;r lsÍu
I m%d.a ft;sydisl hq.h
- ovhï yd wdydr tl;= lsÍfï hemSï l%uh' l%sia;= mQ¾j tla ,CI
úismka oyfia muK isg l%sia;= mQ¾j tlaodia wgishh muK olajd ld,h
II mQ¾j ft;sydisl hq.h
- wdydr ksmojd .ekSu fyj;a f.dú;ek" f,day Ndú;h" iaÒr ckdjdi
l%s' mQ' fooyia ydrishfha muK isg l%s' mQ' ydrish mky muK ld,h
• fuu hq. foflysu iqúfYaI;ajh kï mqrdúoHd;aul idOl u; b;sydih
f.dv ke.Suhs
2'1'1 m%d.aft;sydisl hq.h
• ckdjdi jHdma;sh
• wdÈ fydafudaidmshkaia f.a meñKSu
• Y%S ,xldfõ úúO foaY.=Ksl l,dmj, ckdjdi jHdma;sh
• ckdjdij, uQ,sl ,CIK
• ckdjdij, iajrEmh fldgia folls
I újD; wjldYSh ovhï ;smam,j,a
II iajNdúl .,a.=yd
5
• Ôjk rgdj
« ixpdrl ovhlalrejka ùu
« weúÈñka wdydr /ialsÍu
« l=vd idudðl lKavdhï f,i Ôj;a ùu
« úh,s ld<j, § t<suyka ;ekaj, yd j¾Id ld<j, § .,a.=yd
Ndú;h
• wdydr rgdj
« ovhñka fidhd.;a wdydr
« w,j¾." OdkH j¾. yd le,E fo,a" le,E flfi,a jeks
iajNdúlj jejqKq wdydr
« ¨Kq Ndú;h
« wdydr mq`Miaid .ekSu
• ;dCIKh
« ,S o`vq" i;a;aj weglgq yd .,aj,ska fuj,ï ;ekSu
« úúO l%shd i|yd fuj,ï Ndú;h
iSÍu" lemSu" ;e,Su iy yEÍu jeks
• ñksiqkaf.a YÍr iajNdjh
« Wi" nr yd YdÍßl ,CIK
« wdhq ld,h
• wNspdr úê
2'1'2 mQ¾j ft;sydisl hq.fha ckdjdi
• mQ¾j ft;sydisl hq.h f.dvke.Sug fya;=
« foaY.=Kfha we;s jQ fjkialï
« ck.ykh jeäùu
« l%s' mQ' 2400 muK isg fuu ,CIK my,ùu
• ckdjdij, iajNdjh
« iaÒr ckdjdi yd jdiia:dk f.dvke.Su
« jßÉÑ ì;a;s iys; ksjdi ;ekSu
« ksjfia we;=< fldgiaj,g fjkalr ;sîu
• Ôjk rgdj
« Ôú;h ixúOdkd;aul iajrEmhlg f.dvke.S ;sîu
« wdydr ksIamdokh fyj;a f.dú;ekg fhduqùu
• ;dCIKh
« f,day Ndú;h
« .,a yd hlv fuj,ï Ndú;h
« j<x ;ekSu yd mska;dre lsÍu
« u<jqka wdodykh lr NIaudjfYaI ueá Ndckj, ;ekam;a lsÍu
• idys;H .%ka:j, i|yka úch l=ure yd Tyqf.a msßi ,xldjg f.dv
nisk wjia:dfõ furg jdih l< l=fõKsh we;=¨ iajfoaYsl msßi mQ¾j
ft;sydisl hq.h ksfhdackh lrhs
6
Y%S ,xldfõ m%d.a ft;sydisl hq.h" mQ¾j ft;sydisl yd ft;sydisl hq.j, ckdjdilrKfha
uQ,sldx.j, we;s fjkialï y÷kd .ekSug rpkdjla ,sùu
• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak
• —Y%S ,xldfõ m%d.a ft;sydisl" mQ¾j ft;sydisl yd ft;sydisl hq.j,
ckdjdi lrKfha uQ,sl ,CIK˜ ud;Dldj hgf;a rpkdjla ,sùug isiqkag
okajkak
• rpkdj ,sùu i|yd i;shl muK ld,hla ,nd fokak
• iEu rpkdjla u we.hSug ,la lrkak
uQ,sl joka $ ixl,am
m%d.a ft;sydisl hq.h - ,sÅ; idOl fkdue;s hq.h
mQ¾j fy;sydisl hq.h - ,sÅ; idOl ,eîug fmr tys wdikak wjêh
wNspdr úê - pdß;% jdß;%" j;ams,sfj;
.=Kd;aul fhojqï
• m%d.a yd mQ¾j ft;sydisl hq. ms<sn| j we;s mska;+r fmd;a m;a wdÈh
we.hSu yd ;lafiarej i|yd Wmfoia
• m%d.a " mQ¾j iy ft;sydisl hq.j, ckdjdi ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• merKs uq;=kañ;a;kaf.a ch.%yK w.h lrhs
• m%d.a " mQ¾j iy ft;sydisl hq.j, ckdjdihka ys fjkialï u;=lr olajhs
• rpkdjla ,sùfï § wkq.ukh l< hq;= lreKq ms<smÈhs
• kshñ; ld,hg Ndr fohs
7
ksmqK;d uÜgu
2'2 wNsfhda.j,g uqyqK foñka iajNdúl mßirhg uqiq ù kj YsIagdpdrhla f.dvke.+
whqre fmkajd fohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 03
bf.kqï m,
• ft;sydisl hq.h y÷kajhs
• ft;sydisl hq.fha ckdjdi is;shul ,l=Kq lrhs
• ft;sydisl hq.fha ckhd wNsfhda. ch.;a wdldrh úia;r lrhs
mdvu ie,iqu i|yd Wmfoia
2'2 ft;sydisl hq.h
idys;H uQ,dY%h u.ska úia;r lrk wE; w;S;h ft;sydisl hq.h f,i ye¢kafõ'
Y%S ,xldfõ ft;sydisl hq.h f,i l%s' mQ' 450 muK ld,fha isg l%s' j' 300 muK
ld,h i,lkq ,nhs
• ft;sydisl hq.fha ckdjdi
• ckdjdi jHdma;shg n,mE m%Odk idOl
« N+ fN!;sl miqìu
- - j¾Idm;kh
- mi
- iajNdúl iïm;a
- c,jykh
• ckdjdij, iajrEmh yd jHqyh
« .%dóh «kd.ßl
• uq,a ft;sydisl hq.fha ckdjdi .x.d ksïkj,g msg;ska msysá m%foaYj, jHdma; ùu
• jejla flakaølr .ksñka j¾Okh jQ .ï —jdmS.ï˜ f,i idys;H uQ,dY%hj, i|yka ùu
• ckdjdi j¾.
« úúO jD;a;Ska yd ld¾hh mokï lrñka .ï ieliS ;snQ wdldrh WodyrKolajñka
meyeÈ,s lsÍu
• ckdjdij, jHqyh
« idudkHfhka .ul mjq,a myla" yhla muK ùu yd mjq,a ;syla muK jQ úYd,
.ï o ;sîu
« iuyr .ï jejlska wdrCIdlr ;sîu ^mßls;a; .ï
« kd.ßl ckdjdi ìysùu
• k.r ìysùfï miqìu
• kd.ßl ckdjdi
k.rhla hkq ie,iqï l< ckdjdihla ùu
WodyrK( mKavqldNh rcqf.a k.r ks¾udKh wkqrdOmqr k.r ie,eiau
• hemqï l%uh
« f.dv f.dú;ek yd uv f.dú;ek
8
• ;dCIKh
« j¾Id c,h /ia lsÍu i|yd jeõ ;ekSu
« we<ud¾. ieliSu
• uq,a ft;sydisl hq.fha ckhd uqyqK ÿka wNsfhda.
« jeäjk ck.ykhg wdydr ksIamdokh lsÍu
« c,h tla/ia lsÍu yd fnod yeÍu
« .xj;=r
« ck.ykh jeäùu
« c, l<ukdlrKh
by; lreKq wdjrKhjk ia:dk ms<sn|s is;shï ,l=Kq lsÍu
fuh lKavdhï l%shdldrlula f,i fhod .kak
• mka;sh lKavdhï lr lKavdhïj,g m%udKj;a mßÈ .x`.d iys; ,xld is;shï
ilialr .kak
• weuqKqu 01ys i|yka ld¾h m;%sld lKavdhïj,g ,nd § is;shï ,l=Kq lsÍu isÿ
lrkak
uQ,sl joka $ ixl,am
ft;sydisl hq. - ,sÅ; yd mqrdúoHd;aul idOl u; f.dvk.d.kakd hq.h
c, l<ukdlrKh - ,efnk c,h wrmsßueiafuka yd úêu;a ie,eiaula wkqj fnod .ksñka
mdúÉÑ lsÍu
.=Kd;aul fhojqï
weuqKqu 01
we.hSu yd ;lafiarej i|yd Wmfoia
• Y%S ,xldfõ ckdjdi kï lrhs
• ud;Dldjg wod<j ia:dk y÷kajhs
• is;shï ,l=Kq lsÍfï l%ufõo ms<smÈhs
• lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lrhs
• bÈßm;a fjhs
ld¾h m;%sldj 01
• m%d.a ft;sydisl yd mQ¾j ft;sydisl hq.fha ckdjdi jHdma;sh is;shul ,l=Kq
lrkak
• hq. fol i|yd j¾K folla Ndú; lrkak
• ckdjdi jHdma;sh ms<sn| meyeÈ<s lrkak
ld¾h m;%sldj 02
• ft;sydisl hq.fha ckdjdi is;shul ,l=Kq lrkak
• ckdjdi jHdma;sh ms<sn| meyeÈ,s lrkak
9
10'3 Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùu
Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùfï uq,a wjia:dj ksrEmKh lrkafka n,h
m%dfoaYSh m%N+ka w; úuOH.; j mej;s wjêh u.sks' rdcH f.dvke.=fka bka miqj h' th §¾>
ld,Sk ls%hdj,shls' rg wNHhka;rfha we;s jQ iudÔh fjkialï yd cd;Hka;r jYfhka fjf<odug
YS% ,xldj iïnkaOùu hk fya;= m%Odk jYfhka Bg n,mEfõh' ta ms<sn| j fuu tallh u.ska
lreKq idlÉcd lr we;'
ksmqK;dj
• rgl foaYmd,k n,h úldYkhg fya;= úu¾Ykh lrhs
ksmqK;d uÜgu
3'1 YS% ,xldfõ uq,a ld,Sk iudch iu;=,s; j mj;ajd f.k hdug foaYmd,k n,h flakaø.;
jQ wdldrh úuid n,hs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 12
bf.kqï m,
• rdcH;ajfha moku úia;r lrhs
• rdcH;aj ixl,am" rdcH Wreuh yd rc;=udf.a ld¾hNdrh ú.%y lrhs
• YS% ,xldfõ uq,a hq.fha md,lhka ms<sn| f;dr;=re úia;r lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
10'3 Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkh ùu
3'1 mQ¾j rdcH iuh meyeÈ,s lsÍu
• rdcH l%uj;a ixúOdk jHqyhla f,i ìysùug fmr wjêh
• iudcfha l=vdu tallh mjq, iy tys m%Odk z.Dym;sZ
• mjq,a lsysmhla tla ù .u tys m%Odk z.ñlZ
• .ï lsysmhla tla ù tys m%Odk zmreulZ
• zmreulZ ,xldfõ foaYmd,k n,fha uQ,sl wjia:dj ksfhdackh lrkakla
ùu
« jeõ moaO;sh ksfhdackh lrñka mreul ìysùu
« l%s'mQ' 900 muK ld,fha isg fuu ieleiau j¾Okh ùu
• rdcH;ajfha j¾Okh fmkajd§u
« zmreulZjre zrcZ kñka o ye¢kaùu
« zrcZ ku.;a foaYmd,k tall mej;Su
10
3'2 rdcH;ajh iy rcq ms<sn| úia;r lsÍu
• rdcH;aj ixl,amh
« m¾j; rdc
« fndaêi;a;aj
« foaj
« pl%j¾;S
« ùr;aj
• rdcH Wreuh ,enqKq wdldrh úia;r lsÍu
- mshdf.ka mq;dg
- ifydaorhdf.ka ifydaorhdg
• uq,a ld,Sk rdcH ;ka;%h meyeÈ<s lsÍu
- ks,OdÍka
- ;k;=re
3'3 rcjre
by; úIh wka;¾.;h wdjrKh jkfia uq,a hq.fha rcjre ms<sn`o flá m%Yafkda;r
fmd;la ilia lsÍu
• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak
• fm<fmd;g wu;r j fjk;a uQ,dY%hj,ska o f;dr;=re ,nd .ekSug isiqka fhduq
lrjkak
• flá m%Yak fmd; ieliSug ld,h ,nd fokak
• óg wu;r j weuqKqu 01 yS we;s wdo¾Yh wkqj jHqy.; m%Yak ilia lr tajd
isiqkag § ms<s;=re ,nd.kak
uQ,sl joka $ ixl,am
.ñl - mjq,a lsysmhlska iukaú; .ul m%Odkshd
mreul - .ñljre lsysmhla w;ßka m%Odkshd
n,h úuOH.; ùu - foaYmd,k n,h tla tla m%foaY ksfhdackh lrk
mqoa.,hka w; mej;Su
n,h uOH.; ùu - n,h tla mqoa.,fhl= jgd flakø.; ùu
.=Kd;aul fhojqï
• wkqrdOmqr yd fmdf,dkakrej hq.j, foaYmd,kh ms<sn| ,shjqkq fmd;am;a
mqrdúoHd;aul idOl
weuqKqu wxl 01 jHQy.; m%Yak ieliSug wdo¾Yh
11
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
• Y%S ,xldfõ uq,a hq;fha md,lhka ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• foaYhg fiajh l< rcjre w.hhs
• úIh wka;¾.;h wdjrKh jk mßÈ ksjerÈj m%Yak ilihs
• fjk;a uQ,dY% Ndú; lrhs
• kshñ; ld,hg Ndrfohs
weuqKqu 01 weuqKqu 01 weuqKqu 01 weuqKqu 01 weuqKqu 01
jHqy.; m%Yak ieliSu i|yd wdo¾Yh
01' w;S; Y%S ,xldfõ foaYmd,k n,h úldYkfha uQ,sl u wjia:dfõ n,h
úuH.;j mej;=Ks'
I. n,h úuOH.; ùu isÿ jQfha flfia o
^ ,l=Kq 03&
II. tu iuhg wh;a m%OdkSka fofofkl= kï lrkak
^ ,l=Kq 04&
III. fuu m%OdkSka i;= ld¾hNdr tl ne.ska i|yka lrkak
^ ,l=Kq 05&
IV. n,h úuOH.; j mej;s hq.h yd rdcHh w;r fjki lreKq
folla u.ska myokak
^ ,l=Kq 06&
12
10'4 Y%S ,xldfõ merKs iudch
rgl ixj¾Okh i|yd ld¾HCIu md,khla ;sìh hq;= h' rg ixj¾Okh lsÍu md,lhdg
muKla isÿl< fkdyelsfia u ta yd ne¢ mßmd,k ixúOdkhla ;sìh hq;= h' Y%S ,xldfõ merKs
iudch foi ne,Sfï § fuu ldrKd uekúka bgqù we;s nj fmkS hhs' wfma merKs iudcfha mej;s
md,k ixúOdkh" wd¾Ól" ixialD;sl iy jd¾.sl iyÔjkh rfÜ ixj¾Okhg yd ld¾hCIu
md,khla f.k hdug odhl jQ wdldrh fmkajd §u fuu tallfhka wruqKq flf¾'
ksmqK;dj
• w;S; w;aoelSï weiqßka j¾;udkhg wdo¾Y .kshs
ksmqK;d uÜgu
4'1 rcrg YsIagdpdrfha md,k" iudc" wd¾Ól l%shdldß;ajfha ld¾hCIu;dj fmkajd fohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 07
bf.kqï m,
• rcrg YsIagdpdrfha md,k yd wd¾Ól ;;a;ajh meyeÈ<s lrhs
• rcrg YsIagdpdrfha iudchfh ys ld¾hCIu;dj ú.%y lrhs
úIh wka;¾.;h
10 ' 4 Y%S ,xldfõ merKs iudch
md,kh
• úOdhlh
• jHjia:dodhlh
• wêlrKh
• úfoaY m%;sm;a;sh
wd¾Ólh
m%Odk wxY 03 ls
i lDIsl¾udka;h
ii l¾udka;
iii fj<odu
i lDIsl¾udka;h
• m%Odk Ôjfkdamdh ud¾.h ùu
• lDIsl¾udka;h fldgia ;=kls'
« fyaka f.dú;ek ^f.dv f.dú;ek&
« jdß f.dú;ek ^uv f.dú;ek&
« i;a;aj md,kh
• fyaka f.dú;ek
« fyaka j.d lsÍfï§ mßirhg wkq.; j fyaka ilia lsÍu
« j.d l< fNda.
« fyaka j.dj i|yd nÿ wh lsÍu
13
• jdß f.dú;ek
« f.dú;eka lrk wdldrh
« lkak ^fhda.H ld,h& wkqj j.d lsÍu
« c,h imhd .ekSu iy rdcH wkq.%yh
« nÿ whlsÍu
• i;a;aj md,kh
wd¾Ólfha m%Odk ;ekla i;a;aj md,khg ysñùu
« we;sl< i;=ka
« ,nd.;a m%fhdack
ii l¾udka;
« úúO l¾udka; mej;Su
« l¾udka; yd ne¢ Ys,amSka
« l¾udka; uq,alr.;a .ï
« l¾udka;j, Ys,amSka Wreufhka yd mrïmrdfjka mej;f.k tau
« úúO l¾udka; yd ne¢ WmlrK
iii fjf<|du
----- m%Odk fCIa;% folls
« wNHka;r fjf<|du
« ndysr fjf<|du
wNHka;r fjf<|du
« NdKav yqjudrej nyq,j fhdod.ekSu
« fjf<| fY%aKs" fjf<| k.r" fjf<| .ï" fjf<| ie,a mej;Su
« k.r iïnkaO flfrk ud¾. moaO;sh
« fjf<|du iïnkaO ks,OdÍka
« fjf<| kS;s
ndysr fjf<|du
« ndysr fjf<|du i|yd Y%S ,xldfõ msysàfï jeo.;alu
« Y%S ,xldj cd;Hka;r fjf<|dug iïnkaO ùu
« fjf<|dï l< rgj,a yd Ndkav
« jrdhka
« fjf<| udOHh
« NdKav yqjudrej
« uqo,a
« nÿ whlsÍu
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
= we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
14
ksmqK;d uÜgu
4'2 rcrg YsIagdpdrfha ck Ôú;h ms<sìUq lrk idrO¾uj, wkkH;dj iqrlshs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 05
bf.kqï m,
• rcrg YsIagdpdrfha ixialD;sl f;dr;=re úia;r lrhs
• w;S; ckhd jd¾.sl iyÔjkfhka úiQ nj fmkajd fohs
• iodpdrh yd jd¾.sl iyÔjkh i|yd b;sydifhka wdo¾Y .kshs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
4'2 ixialD;sh
• wd.u
« nqoaOd.u
lDIsld¾ñl ck Ôú;h yd ne£ mej;Su
- rdcH wkq.%yh
• fjk;a wd.ï
• wOHdmkh
« mkai, yd NsCIQkajykafia wdY%fhka me;sr .sh wOHdmkh
« msßfjka wOHdmkh" úYaj úoHd, uÜgñka mej;Su
« fcHd;sIH" hqoaO Ys,amh" klaI;%h" ;¾l Ydia;%h yd .Ks;h jeks úIhka
o ;sîu
• idys;H
« md,s" ixialD; yd isxy, idys;H
.oH yd moH idys;H lD;s
• jd¾.sl iyÔjkh
« úúO ckj¾. iudcfha isá nj meyeÈ,s lsÍu
úúO ckj¾. iyÔjkfhka lghq;= lsÍu
« md,lhska f,i
« hqoaO fiakd
« rdcH ks,Odßka
« fn!oaOhka jYfhka
« újdy iïnkaO;d
by; lreKq wdjrKh jkfia Y%S ,xldfõ merKs iudch weiqßka flá m%Yak yd ms<s;=re
fmd;la ilia lsßu
- fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod.kak
- zY%S ,xldfõ merKs iudchZ mdvu weiqßka flá m%Yak yd ms<s;=re we;=<;a
fmd;la ieliSug Wmfoia fokak
- fmd; ieliSu i|yd i;shl muK ld,hla ,nd fokak
- isiq l%shdldrlï we.hSug ,la lrkak
15
.=Kd;aul fhojqï
• rcrg YsIagdpdrfha iudch ms<sn| j ,sh ù we;s fmd;am;a
we.hSu yd ;lafiarej i|yd Wmfoia
my; ks¾Kdhl weiqßka we.hSu yd ;lafiarelrKh ilid .kak
• Y%S ,xldfõ merKs iudch ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• merKs iudcfha ksjerÈ f;dr;=re weiqßka m%Yak ilihs
• merKs iudcfha hy.=K w.h lrhs
• mdvfï ish,q fldgia wdjrKh jk mßÈ m%Yak ilihs
• kshñ; ld,hg Ndr fohs
16
10'5 Y%S ,xldfõ merKs úoHdj yd ;dCIKh
iajNdj O¾ufha l%shdldß;aajhg n,mj;ajk uQ,O¾u f;areï .ekSu iy w¾: oelaùu
úoHdj fõ' fuu úoHd;aul ixl,am Ndú; lsÍug fhdok m%dfhda.sl Wmdh ud¾. ;dCIKh
jYfhka y÷kajhs' úoHdj yd ;dCIKh hk w¾:fhka idlÉPd fkd jQj;a mqrdK iudc fndfydauhla
iajNdjO¾ufha uQ,O¾u f;areïf.k tajd ish tÈfkod Ôú;fha Ndú;hg fhdodf.k ;sfí' fuu
mdvfï § tjeks woyiaj, iajrEmh yd tajd jHjydßl f,i Ndú; l< wkaou .ek meyeÈ,s lsÍu;a
t u.ska wmf.a ft;sydisl Wreufha mj;sk úoHd;aul yd ;dCIKsl oekqu wjOdrKh lsÍu;a
wfmaCId lrhs'
ksmqK;dj
• Y%S ,dxlsl wNsudkh f,dj m;, l< wfma wdÈ uq;=ka ñ;a;kaf.a woaú;Sh úoHd;aul
{dKh iy ;dCIK l=i,;d uysuh wOHhkh lrñka tjeks l=i,;d j¾Okh lr
.kshs
ksmqK;d uÜgu
5'1 úoHdj" ;dCIKh iy tajdfha Ndú;hg iajfoaYSh wkkH;djla we;s nj ú.%y lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqïm,
• jHdydßl úoHdfõ uq,a wjia:d meyeÈ,s lrhs
• mQ¾j ft;sydisl hq.fha úoHd;aul yd ;dCIKsl woyia u.ska ms<sìUqjk iajfoaYSh
wkkH;dj ú.%y lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqu ilialr .ekSug lghq;=
lrkak
10'5 Y%S ,xldfõ merKs úoHdj yd ;dCIKh
5'1 jHdjydßl úoHdfõ uq,a wjia:d
• úoHdj yd ;dCIKh hkq l=ulaoehs meyeÈ,s lsÍu
• oekg fidhdf.k we;s wdldrhg Y%S ,xldfõ mej;s úoHd;aul woyiaj,
iy tajd l%shdjg kexùu i|yd wkq.ukh l< ;dCIKsl m%fõYj, b;sydih
l%s'mQ' 2000 muK ld,hg wh;a nj meyeÈ,s lsÍu
• tu hq.h mQ¾j ft;sydisl hq.h jYfhka iy tajd jHjydßl úoHdfõ uq,a
wjia:d f,i y÷kajd§u
17
• mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKh ms<sìUq jk wjia:d
• merKs ueá Tre wdldrfha iqidk.¾N
« ueá ì;a;s fmd<jg ,ïndldrj bÈlsÍu
« ueá ì;a;sj, >klu yd Wi we;s iïnkaO;djh
« ysre t<sfhka fõ,d.;a uv .fvd,a yd .fvd,a ne§ug ueá nodu
Ndú;h
« oykh i|yd jd;h wjYH nj oekqu
• ksjdi i|yd .,a Ndú;h
.,a Ndú; lr bÈlrk ,o ksjdi
• ilfmdarej
• ueá Ndck j¾K .ekaùu
mQ¾j ft;sydisl hq.fha Ndú; l< úoHdj yd ;dCIKfhka foaYSh wkkH;dj
ms<sìUqjk wjia:d WodyrK weiqfrka meyeÈ,s lrkak
—wfma wdos uq;=kañ;a;kaf.a úoHd;aul oekqu yd ;dCIKsl l=i,;dj˜ hk uefhka
mqj;am;lg ,smshla ieliSu
• m%d.aft;sydisl hq.fha úoHd;aul oekqu yd tys Ndú;h ms<sn| isiqka iu.
idlÉPd lrkak
• mdvu wjidkfh a§ z wfma wdÈ uq;=kañ;a;kaf.a úoHd;aul oekqu yd ;dCIK
l=i,;d uysuhZ uefhka mqj;am;lg ,smshla ieliSug Wmfoia fokak
• mqj;am;a ,smsh jvd;a ks¾udKYS,S j ilia lsÍug rEm igyka" Ñ;%" PdhdrEm
fhdod .ekSug Wmfoia fokak
• ks¾udK i|yd ld,h ,nd fokak
.=Kd;aul fhojqï
mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a ;dlaIKh ms<sn| j we;s rEm igyka" fmd;am;a
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
we.hSu yd ;lafiarelrKfha § my; i|yka ks¾Kdhl wod< lr .kak
• mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKh úia;r lrhs
• mQ¾j ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKfh ys we;s iajfoaYsh
wkkH;djh w.h lrhs
• mqj;am;lg ,smshla wdldrhg l%shdldrlu ilia lrhs
• jvd;a ks¾udKYS,S j ,smsh ilihs
• kshñ; ld,hg Ndrfohs
18
ksmqK;d uÜgu
5'2 ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKsl oekqï moaO;sj, Wreuh iqrlsñka
tjeks l=i,;d j¾Okh lr.kshs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 16
bf.kqï m,
• ft;sydisl hq.fha úoHdj yd ;dCIKsl Ndú;h yd mßK;sh ú.%y lrhs
• ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIKsl oekqu úia;r lrhs
• úúO fCIa;% iïnkaOfhka w;S; ckhd i;= j mej;s oekqï iïNdrh j¾;udk ck
Ôú;h id¾:l lr .ekSug we;s j,x.=;dj fmkajd fohs
mdvï ie,iqï i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvï ie,iqu ilia lr .kak'
5'2 úoHd;aul Ndú;fha mßK;sh ft;sydisl hq.h weiqfrka ft;sydisl hq.fha w;S;
ckhd Ndú; l< ;dCIKh " úoHd;aul oekqu biau;= lrñka idlÉPdj fufyhjkak
my; i|yka wxY weiqfrka WodyrK bÈßm;a lrkak
• c, l,ukdlrKh
• ìfidafldgqj we;=,q jej yd ne÷Kq ;dCIKh
• we<ud¾. i|yd ;dCIKh
• iS.sßfha c,u,
• jdia;= úoHdj
• .Dyks¾udKh
• uQ¾;s yd leghï
• k.r ks¾udKh
• WoHdk
• ikSmdrCIdj" iajia:;dj iy ffjoH l%u
• wmøjH l,ukdlrKh
• leisls<s - jeisls,s Ndú;h
• ffY,H WmlrK" fnfy;a Tre
• wdfrda.HYd,d
• ffjoH .%ka:
19
• iq,q l¾udka;
• f,daydhkh
• úúO wdNrK ieliSu
fldaj u.ska wdNrK ieliSu
• ueá l¾udKa;h
ilfmdarefõ l%shdldß;ajh
• ueKsla l¾udKa;h
• lïu,a l¾udKa;h
uhskdyu l%shd;aul jk wdldrh
• fjk;a
• wNspdr úê
• flï l%u
• foaYSh oekqu
• ft;sydisl hq.hg wh;a úoHdj yd ;dCIK oeKqï moaO;sj, iajfoaYSh
wkkH;dj meyeÈ,s lrkak
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wkqj wjYH øjH ilia lr .kak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
20
10'6 ft;sydisl oekqu iy tys m%dfhda.sl wdfoaYkh
´kEu iudchla iu;=,s; j mj;skafka oekqu mdol fldg .ekSfuks' fulS oekqu tu
iudch wh;a iajNdúl mrsirhg iy Bg wkql+, j Ôj;a ùfï § ks¾udKh jk ixialD;shg wod<
jk mßÈ f.dv kef.a' tfyhska f,dal jHdma; iudcj, tlsfklg fjkia oekqï moaO;s olakg
;sfí' ta iEu oekqï moaO;shla u th wh;a iudcfha ksIamdok ld¾HCIu;dj iy ;sridr meje;au
;yjqre lrhs' lsishï iudchla u.ska ;kkq ,nk oekqu ms<sn| jHqyhg úúOdldrfha me;slv wh;a
úh yelsh' ish iudch ixúOdkh lr .ekSug wjYH lrk we.hqï wd¾Òl yqjudrelï úêu;a lr
.ekSug wjYH lrk m%dfhda.sl mshjr we.hqï yd úYajdi hk oE bka iuyrls' ft;sydisl iudchla
u.ska ksmojk ,o tjeks oekqï jHqy j¾;udk iudchlg jQjo w;aoelSï ,nd fohs' ixialD;sl
Wreuh hkqfjka ye¢kafjkafka thhs' Y%S ,xldfõ ft;sydisl ixialD;sl Wreuhg wh;a f;dard .;a
ixl,am yhla ms<sn| j YsIHhd ;=< ixfõ§;djla we;s lsÍfuka ft;sydisl iú{dk;djla ;sfnk
mqrjeisfhl= ks¾udKh lsÍfï uQ,sl moku ilia lsÍfï wfmaCIdfjka fuu mdvu f.dkq fldg
;sfí' ta ixl,am yhg Y%S ,xldfõ merKs iudc ixúOdkh" kS;sh iy iïm%odh" uqo,a iy úksuh"
mßirh iq/lSu" ldka;d ksfhdackh iy foaYSh wdydr hk ud;Dld we;=<;a h'
ksmqK;dj
• Y%S ,dxldfõ ft;sydisl ckiudcfhka Wreu jQ o¾Ykh iy iïm%odh wjfndaOlr
.ksñka tajd ;u Ôú;h yev.id .ekSug Wmfhda.S lr .kshs
ksmqK;d uÜgu
6'1 wfma uq;=ka ñ;a;kaf.a Wreu jQ iudc oelau iy fmdÿ Ndú; ms<sfj;a w¾:j;a iudchla
f.dvke.Sug fhdod .; yels wdldrh fmkajd fohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 10
bf.kqï m,
• ft;sydisl iudcfhka Wreu jQ iudc oelau iy fmdÿ Ndú; ms<sfj;a úia;r lrhs
• iudc oelau iy fmdÿ Ndú; ms<sfj;a m%dfhda.sl j wdfoaY l< wdldrh úia;r lrhs
• ft;sydisl oekqu j¾;udkfha w¾:j;a iudchla f.dvke.Su i|yd Ndú; l< yels
wdldrh fmkajd fohs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak'
10'6 ft;sydisl oekqu yd tys m%dfhda.sl wdfoaYkh
6'1 iudc ixúOdk
• iudc ixúOdk hkak meyeÈ,s lrkak
• iudcfha fjfik mqoa.,hska iy wdh;k w;r mj;sk iïnkaO;dj,
iajrEmh
• iudc ixúOdkhl wjYH;dj
• id¾:l yd iduldó iudchla f.dvke.Su
21
• iudc ixúOdkhl m%Odk ,CIK
• iudcfha mqoa., iïnkaO;dj, wkqms<sfj,
- ;sria yd isria OQrdj,sh
• merKs ld,fha Y%S ,xldfõ mej;s iudc ixúOkfha iajrEmh my; i|yka
wdlD;sh weiqfrka meyeÈ,s lrkak'
• iudc ixúOdkfha by<u rc;=ud
• fojk ia:dkhg" ix>r;akh" rcfha ks,OdÍka yd .sys m%N+ka ^Okj;a
fjf<| m%OdkSka" kdúlhka" ffjoHjre" .=rejre&
• rcfha by< m%N+ka yd idudkH ck;dj w;r iïNkaO;dj f.dvke.+
w;rueÈ msßia
• idudkH ck;dj yd Bg my<u uÜgfï odihka
• iudc OQrdj,sfha tlsfkl lKavdhïj,g mej;s ld¾hNdrh yd hym;a
iudchla f.dvke.Sug odhl jQ wdldrh meyeÈ,s lrkak
• merKs iudc ixúOdkfhka j¾;udkhg .; yels wdo¾Y fmkajd fokak
6'2 kS;sh yd iïm%odh
• kS;sh yd iïm%odh hkak meyeÈ,s lrkak
• kS;s yd iïm%odhkays wjYH;djh fmkajd fokak
• Y%S ,dxlsl merKs hq.hg wh;a kS;s
• Widú moaO;s
• mßir ixrCIK kS;sÍ;s
• lDIsld¾ñl lghq;= i|yd kS;sÍ;s
• ñkSueÍu yd fidrlï lsÍu i|yd kS;sÍ;s
• merKs kS;sh yd iïm%odh hym;a iudchla f.dvke.Sug bjy,a jQ wdldrh
meyeÈ,s lrkak
6'3 uqo,a iy úksuh
• uqo,a yd úksuh hkak meyeÈ,s lrkak
• ldis Ndú;fha wdrïNh
merKs ldis
rc;=ud
rcfha ks,OdÍkafn!oaO ix>r;akh
rcfha idudkH ks,OdÍkaidudkH fjf<÷ka
idudkH ck;dj ^f.dùka" idudkHYs,amSka" ovhlalrejka yd tf`âreka&
odihka
ksIamdokhN=la;s ú¢kafkda
ksIamdokhgiïnkaO jkafkda
22
• f,day nr úksuh tallhla f,i .ekSu
6'4 ldka;d odhl;ajh
merKs iudch ;=< ldka;djf.a ld¾h Ndrh ms<sn| j idlÉPd lrkak
• ldka;dj Wiia fldg ie,lSu yd f.!rj lsÍu
• rdcH;ajhg yd kdhl;ajhg m;a ldka;dfjda
• ldka;djf.a lemùu
6'5 mßirh iq/lSu
• mßirh iq/lSfï wjYH;dj
• mßir ixrCIK úê
• mßirh ixrCIKh i|yd wkq.ukh l< l%ufõo ms<sn| j meyeÈ,s lrkak
• j¾;udk mßir ixrCIKh i|yd .;yels wdo¾Y
w;S;fha wkq.ukh l< mßirh ixrCIK l%u j¾;udkhg wod< lr.; yels
wdldrh fmkajd fokak
6'6 foaYSh wdydr
• OdkH j¾.
• le|
• w,j¾.
• t<j`M iy m,;=re
• fi!LHu;a Èúfm; yd wdydr w;r iïnkaO;dj
• wdydrj, wvx.= fmdaIKSh .=Kdx. ms<sn| j idlÉPd lrkak
• f,v frda.j,g f.dÿreùu j<lajd .ekSug w;S; wdydr rgdjkaf.ka
,nd.;yels wdo¾Y fmkajd fokak
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wkqj wjYH øjH ilia lr .kak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
10'7 úh<s l,dmfha merKs k.r ì|jeàu
23
tla tla ld,j, § rg wNHka;rfha iy ndysr j we;sjk wjYH;d yd tajd bgqlr
.ekSfï myiqlï u; rg wNHka;rfha k.r ìysùu" k.r msßySu isÿ fõ' Y%S ,xldfõ úh<s l,dmfha
k.r ìysùu" k.r msßySu iy l%ufhka f;;a l<dmh fj; k.r jHdma;ùu" by; lreKq weiqßka
ú.%y lsÍu fuu tallfha wruqK fõ'
ksmqK;dj
• rcrg YsIagdpdrfha mßydksh iy ì|jeàu ksid iudcfha úúO fCIa;%j, we;s jQ
fjkialï ú.%y lrhs
ksmqK;d uÜgu
7'1 rcrg YsIagdpdrh ì|jegqKq wdldrh úuid n,d ia:djr rdcHhla mj;ajdf.k hdug
lreKq f.dkq lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 01
bf.kqïm,
• k.r ìysùug fya;= myohs
• úh,s l,dmSh merKs k.r ì|jeàug fya;= olajhs
• rdcHhla ia:djrj mej;Sug fya;= ú.%y lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
10'7 úh<s l,dmSh merKs k.r ì|jeàu
7'1'1 k.r ìysùu - m<uq kd.ÍlrKh
úh,s l,dmfha k.r ìysùug n,mE fya;= my; lreKq weiqßka úia;r lrkak
• rfÜ wNHka;r ksIamdokh ld¾hlaIu ùu
• foaYSh yd úfoaYSh fj<odu
7'2'2 merKs k.r ì|jeàu
• k.r ìysùug yd j¾Okh ùug n,mE fya;= wjk;shg hdug n,mE wdldrh
my; lreKq weiqßka úia;r lrkak
• fjf<| ud¾. fjkiaùu
• fjf<|dfï whs;sh i|yd rgj,a w;r ;r.h
• wdikak rgj, foaYmd,k n, jHdma;sh
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
24
ksmqK;d uÜgu
7'2 md,k uOHia:dk fjkia jQ flá ld, mßÉfþoj, mjd furg fY%aIaG md,lhka
úiska rfÜ ia:djr;ajh wdrCId lr.;a wdldrh myohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• md,k uOHia:dk fjkiaùug n,mE fya;= ú.%y lrhs
• rdcH ia:djrj mj;ajd.;a rdcH ms<sn| f;dr;=re bosrsm;a lrhs
• ft;sydisl ia:dk is;shul ,l=Kq lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
7'2 fojk kd.ÍlrKh
• fojk kd.ÍlrKh ye¢kaùu
• ìys jQ m%Odk k.r
• oUfoKsh
• hdmyqj
• l=reKE.,
• .ïfmd<
• fldaÜfÜ
• hdmkh iy jkakshd¾jre
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
25
ksmqK;d uÜgu
7'3 md,k uOHia:dk fjkia ùu;a iu. tys wd¾Ólh yd ixialD;sh fjkia jQ
wdldrh úuid n,hs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqïm,
• fojk kd.ÍlrK iufha wd¾Ól rgdj úia;r lrhs
• ixialD;sl lghq;= meyeÈ,s lrhs
• fojk kd.ÍlrK iufha wd¾Ól yd ixialD;sh fjkiaùug n,mE fya;=
úia;r lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
7'3'1 wd¾Ól rgdj
• lDIs lghq;= i|yd wyia Èh fhdod .ekSu
• fjf<| fNda. flfrys Wkkaÿ ùug n,mE fya;= fmkajd fokak
7'3'2 wd.u
• fojk kd.ÍlrK iufha mej;s wd.ï
• wd.ñl fiajdj i|yd m%N+ mjq,a fmrg tau
7'3'3 l,dj yd .Dy ks¾udKh
• ol=Kq bka§h .Dy ks¾udK Ys,amfha n,mEu olakg ,eîu
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
26
ksmqK;d uÜgu
7'4 fojk kd.ÍlrK wjêfha idys;Hfha we;s jQ ÈhqKqj fmkajd fohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 01
bf.kqï m,
• fojk kd.ÍlrK wjêfha idys;H f;dr;=re úia;r lrhs
• idys;Hfha we;s jQ ÈhqKqjg yd m%fndaOhg fya;=j olajhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
7'4 idys;H
• ixfoaY idys;H
ixfoaY idys;H hkak WodyrK iys; j meyeÈ,s lrkak
• wOHdmk uOHia:dk ìysùu
• .sys meúÈ W.;=ka isàu
• idys;Hh ÈhqKqj mej;Su
idys;Hlrejdf.a odhl;ajh úia;r lrkak
• fojk kd.ÍlrKh weiqßka j.=jla iïmQ¾K lsÍu
fuh flaj, ls%hd ldrlula fia fhdod .kak
• weuqKqu wxl 01ys j.=j yqKq mqjrefõ igykalr isiqkag th
msgm;a lr .ekSug wjia:dj ,nd fokak
• fm<fmd; yd fjk;a uQ,dY% Ndú; lrñka j.=j iïmQ¾K lsÍug
Wmfoia fokak'
• l%shdldrlu i|yd Èk tll ld,hla ,nd fokak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
my; i|yka ks¾Kdhl weiqßka we.hSu yd ;lafiarej isÿ lrkak
• fojk kd.ÍlrKh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• md,lhskaf.a fY%aIaG;ajh w.hhs
• ksjerÈ f;dr;=re wod< fldgqj, i|yka lrhs
• úúO uQ,dY%h Ndú; lrhs
• kshñ; ld,hg Ndr fohs
27
hdmyqj l=reKE., .ïfmd< fldaÜfÜhdmkh yd
jkakshd¾jreidOlh
1' k.rh f.dvke.Sug
fya;=
2' wdrïNl md,lhd
3' fY%aIaG;u md,lhd
4' jeo.;a isÿùï
5' wd¾Ól lghq;=
6' f.dvke.s,s
7' W.;=ka
8' fmd;am;a
oUfoKsh
weuqKqu 01
j.=j
28
10'8 uykqjr rdcOdksh
fixlv., k.rh uOHia:dkh lrf.k wdrïN jQ uykqjr rdcOdkshg /ljrKh
iemhQfha tys iajNdúl msysàuhs' iajNdj fi!kao¾hfhka wkQk jQ fuys fi!uH foaY.=Khla we;'
ishjia ;=kl muK fm!v b;sydihlg ysñlï lshQ fuh iajdëk rdcHhla úh' Y%S ,xflah b;sydifha
wjika rdcOdksh jQ" uykqjr rdcOdksfhys wdrïNh yd jHdma;sh" mßmd,k ixúOdkh" wd¾Ól yd
iudc rgdj ms<sn| j fuu tallfhka wjOdkhg fhduq lr we;'
ksmqK;dj
• Y%S ,dxlsl rcjrekaf.a fY%aIaG;ajh w.hñka foaYSh Wreuh /l.ekSug fm<fUhs
ksmqK;d uÜgu
8'1 uykqjr rdcOdksfha wdrïNh yd jHdma;sh ms<sn| f;dr;=re úuid n,hs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 04
bf.kqïm,
• uykqjr rdcOdksfha wdrïNh yd jHdma;sh úia;r lrhs
• uykqjr rdcOdksfha rcjrekaf.a fY%aIaG;ajh meyeÈ,s lrhs
• uykqjr rdcOdksfha iajdëk;ajh wdrCId jQ wdldrh myohs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
8 uykqjr rdcOdksh
8'1 wdrïNh yd jHdma;sh
• uykqjr rdcOdksfha msysàu
• uykqjr w.kqjr f,i f;dard .ekSu
• uykqjr rdcOdksfha jHma;sh my; i|yka lreKq weiqßka úia;r lrkak
• uykqjr rdcOdksfha iajdëk;ajh wdrCIdlr .ekSug rcjre lghq;= l<
wdldrh WodyrK weiqßka meyeÈ,s lrkak
« 1521 ka miq Wvrg rdcOdksfha n,h j¾Okh ùu
« m<jk úu,O¾uiQßh rc;=ud
« fikr;a rc;=ud
« fojk rdcisxy rc;=ud
« fojk úu,O¾uiQßh rc;=ud
« Y%S ùr mrdl%u kf¾kaøisxy rc;=ud
« kj rdcjxYhl wdrïNh yd rcjre
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
29
ksmqK;d uÜgu
8'2 uykqjr rdcOdksfha mßmd,k l%ufõoh iuld,Sk wd¾Ól" iudc l%shdldß;ajh
ld¾hCIu ùug odhl jQ wdldrh meyeÈ,s lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• uykqjr rdcOdksfha mßmd,k l%ufõoh ú.%y lrhs
• uykqjr rdcOdksfha m<d;a fn§ï is;shul ,l=Kq lrhs
• mßmd,k ixúOdkh wd¾Ól" iudc ld¾hCIu;djg odhl jQ whqre meyeÈ,s lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
8'2 mßmd,k ixúOdkh
my; i|yka wdlD;sh Ndú; lrñka Wvrg rdcOdksfha mßmd,k ixúOdkfha
ieleiau ms<sn| meyeÈ,s lrkak
- mßmd,k ieleiau
rcq
uyd wêldrï
mßmd,k lghq;= Ndr m%Odk wxY
rgjiu noafoa nÿtl;=lsÍu
uyjdi,rc;=udf.arcjdi,lghq;=
úydr foafmd,úydr fom,ms<sn| lghq;=
Èidjks
fldar<
m;a;=
.ï
rg
30
mßmd,kh yd iïnkaO ld¾hhka my; i|yka lreKq weiqßka úia;r lrkak'
• rc;=ud i;= n,;,
« Wvrg rdcHfha wiydh md,lhd ùu« ish¨ bvïj, whs;sh rcq i;=ùu« jHjia:dodhl" úOdhl yd wêlrK ish¨ n,;,« wud;HuKav,fha iy uykdhl ysñjrekaf.a Wmfoia wkqj rgmd,kh
lsÍug isÿùu
• uydwêldrï
« rcqg muKla fojks ùu
« idudkH jYfhka uydwêldrïjre fofofkl=ùu
• mßmd,k lghq;= Ndr m%Odk ld¾hdxY
« rgjiu
uykqjr rdcOdksfha kd.ßl ie,eiau yd .%du ixúOdkh my; i|yka
lreKq weiqßka úia;r lrkak
« kd.ßl ie,eiau yd .%du ixúOdkh
« md,k myiqj i|yd m%foaY 21lg fnod ;sîu
Èidjks 12 ^ w.kqjrg wE;ska we;s m%foaY md,khg
m%Odkska Èidfõjre
Èidjks - fldar< - m;a;= ^.ï lsysmhla& - .ï
rg 09 hs ^w.kqjrg wdikak fldgia&
• m%Odkska rfÜ uy;ajre
noafoa - fomd¾;fïka;=j
nÿ tl;= l< ks,OdÍka
nÿ j¾.
uyjdi,
rcjdi, lghq;= i|yd
•wdrCIl" NdKAvd.dr" hqO" rdclSh .nvdj" rcjdi, wjYH fiajd iy rcqf.a fm!oa.,sl
iqLúyrK lghq;=
úydr foam,
úydr foam, lghq;=
úydr foam, kv;a;=j
mqo mQcd ixúOdkh
fmryer meje;aùu
ksmqK;d uÜgu
31
wêlrK lghq;=
wêlrK n,;, fndfyduhla rcqjgd flakaø.; ùu
rcq úi¥ kvq
uydêlrKh ̂uykvqj&
úksiqre
Èidjks" rg" fldar<" m;a;= yd .ïj, kvq tajd Ndr ks,OdÍka
úiska úi§u
ovqjï l%u
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
=
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
32
8'3 uykqjr rdcOdksfha ckÔú;h úu¾Ykh lr bka ms<sìUqjk idrO¾uj, wkkH;d j
iqrlshs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• uykqjr rdcOdksfha wd¾Ól rgdj meyeÈ,s lrhs
• uykqjr rdcOdksfha iudc ixúOdk úia;r lrhs
• iodpdrj;a ckiudchla f.dvke.Sfï ,d uykqjr hq.fhka wdo¾Y fmkajd fohs'
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
8'3'1 wd¾Ól rgdj
• mßfNdackh mokïlr .;a ijxfmdaIs; wd¾Ól rgdjla mej;Su
• lDIsl¾uh
• ù f.dú;ek
« j.dl%u
• fyaka j.dj
« jejqfNda.
• f.j;= j.dj
« jejq fnda.
• i;a;aj md,kh
• l¾udka;
• tÈfkod Ôú;fha wjYH NdKav ksIamdokh
• Ys,am fY%aKs u; mokï jQ l¾udka;
• tla tla l¾udka; i|yd wdfõksl m%foaY mej;Su
by; i|yka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ my; i|yka pdÜ iïmQ¾K lsÍug isiqka fhduq lrkak
• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak
• weuqKqu 01ys igyk yqKq mqjrefõ igyka lrñka isiqkg th wNHdi fmdf;ys
igyka lr .ekSug Wmfoia fokak
• fm<fmd; Ndú; lrñka igyk iïmQ¾K lsÍug fhduq lr.kak
• isiq l%shdldrlu wjidkfha § mka;sfha ish`Mu isiqka idlÉPdjg tlalr .ksñka
yqKqmqjrefõ j.=j iïmQ¾K lrkak
33
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
• uykqjr hq.fha wd¾Ól rgdj meyeÈ,s lrhs
• uykqjr hq.fha wd¾Ól weiqßka pdÜ igyk iïmQ¾K lrhs
• uykqjr hq.fha j¾;udk wd¾Ólh fmdaIKh lsÍug .; yels wdo¾Y fmkajd
fohs
• ksjerÈj pdÜ igyk iïmQ¾K lrhs
• iyfhda.fhka lghq;= lrhs
8'3'2 iudc ixúOdkh
uykqjr rdcOdksfha iudc ixúOdkh my; lreKq weiqßka f.dvk.kak
• bvï uq,alr .ksñka iudch ixúOdkh ù ;sîu
• ish¨ bvïj, whs;sh rcq i;=ùu
• bvï whs;sh yd N=la;sh mokïlrf.k bvï j¾. lr ;sîu
my; i|yka bvï j¾. y÷kajñka meyeÈ,s lrkak
« .nvd .ï
« kskao.ï
« úydr yd foajd,.ï
« mrfõKs bvï
.eï iudch
uykqjr hq.fha wd¾Ól
rgdj
fya ka j.dj
f.
j;=j.dj
f.d vf.
d ú;e k
i
;aj md,kh
l¾
udk
a;
ùj.
d j
34
• iodpdrd;aul ckiudchla mej;s nj my; lreKq weiqßka fmkajd
fokak
• tlsfkld w;r mej;s iyfhda.h u; iajhxfmdaIs; .eñ
iudchla f.dvke.S ;sîu'
• ks,;, yd Ôjfkdamdh " l=, l%uh u; mokïùu
• újdy l%u
• mjq, m%Odk iudc tallh ùu
• mS;D uQ,sl iudch
• uykqjr ckiudcfhka .;yels wdo¾Y biau;=jk mßÈ idlÉPdj
fufyhjkak
• mkai, wd.ñl flakaøia:dkh" wOHmdksl uOHia:dkh fukau
iudc fiajd uOHia:dkh o ùu
uykqjr rdcOdksfha iudc ixúOdkh weiqßka mqj;am;lg ,smshla iemhSu
• fuh flaj, l%shdldrlula f,i fhdod .kak
• uykqjr hq.fha iudc ixúOdkh ms<sn| mqj;am;lg ,smshla ilia lsÍug
isiqka oekqj;a lrkak
• ,smsh ieliSfï § rEm igyka fhdod jvd ks¾udKYS,S lr.; yels whqre
myokak
• l%shdldrlu i|yd i;shl muK ld,hla ,nd fokak
• ish,qu l%shdldrlï we.hqug ,la lrkak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
• uykqjr hq.fha iudc ixúOdkh ms<sn| f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• iudc ixúOdkfhka ,nd.; yels wdo¾Y fmkajhs
• iudc ixúOdkhkays ksjerÈ f;dr;=re weiqßka mqj;am;lg .e,fmk f,i
,smsh ilihs
• ks¾udKYS,S j l%shdldrlu ilihs
• kshñ; ld,hg Ndrfohs
.=Kd;aul fhojqï
uykqjr hq.h ms<sn| j we;s fmd;am;a
35
10'9 hqfrdamfha mqkreoh
hqfrdamfha kQ;k hq.h iksgqyka l< ft;sydisl isÿùu jQfha mqkreohhs' mqkreoh we;s
jQ wdldrh th f,dalh flfrys iy Y%S ,xldj flfrys n,mEu fuu tallfhka wjOdkhg fhduq
lr we;'
ksmqK;dj
• ft;sydisl f.da,Sh m%jK;d furg b;sydih flfrys n,md we;s wdldrh úuid n,d
;u Wreuh iy wkkH;dj /l .ksñka f,dal m%jK;dj,g uqyqK§fï Yla;sh
we;slr .kshs
ksmqK;d uÜgu
9'1 hqfrdamfha we;s jQ mqkreofha ft;sydisl miqìu úu¾Ykh lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 04
bf.kqï m,
• mqkreoh ú.%ylrhs
• mqkreohg fya;= olajhs
• hqfrdamh fjkiaùug mqkreoh n,mE wdldrh fmkajd fohs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
10'9 hqfrdamfha mqkreoh
9'1 mqkreoh ye¢kaùu
• merKs hqfrdamfha mej;s jevjiï iudc l%uh fjkqjg kj merKs .%Sl -
frdau YsIagdpdrj, wdNdih ,eîu
• 15 iy 16 jk ishjiaj, hqfrdamfha foaYmd,k" wd¾Ól" wd.ñl" idys;H"
l,dYs,am yd úoHdj hk ish¨u fCIa;%j, we;s jQ kj m%fndaOh
• mqkreohg n,mE fya;= my; lreKq weiqßka úia;r lrkak
• fldkaia;ka;sfkdam,h ;=¾lska úiska w,a,d .ekSu
• fjf<|dfï ÈhqKqj
• nqoaê m%fndaOh
• m,a,sfha wdêm;H úfõpkh lsÍu
• hqfrdamh fjkiaùug mqkreoh n,mE wdldrh my; i|yka wxY hgf;a
WodyrK iys; j úia;r lrkak
• Ydia;%Sh kfjdaoh
36
• idys;Hfha ÈhqKqj
• udkjjdoh
• l,dYs,am
• foaYmd,k kfjdaoh
• cd;sl rdcH ìysùu
• uOHu mka;sfha ke.Su
• wd¾Ól kfjdaoh
• fjf<|dfï ÈhqKqj yd uqo,a Ndú;h
• úoHd;aul ÈhqKqj
• W.;=ka kj fidhd.ekSï flfrys Wkkaÿ ùu
• úYajh ms<sn| kj u;
• úoHdfõ ÈhqKqj
• kj fjf<| ud¾. fidhd .ekSu
• foaY.fõIKh fyj;a rgj,a fidhd .ekSu
.=Kd;aul fhojqï
ie,iqï lrk ,o mdvug wod< j wjYH øjH ilia lr .kak
=
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mdvug wod< j bf.kqï m, uefkk fia ks¾Kdhl ilialr ,l=Kq mjrkak
37
ksmqK;d uÜgu9'2 hqfrdamfha mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu úu¾Ykh lrhs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,• mqkreoh f.da,Sh m%jK;djla f,i fmkajd fohs
• mqkreoh ,xldj flfrys n,mEu ú.%y lrhs
• f.da,Sh m%jK;dj,g uqyqK Èh hq;= wdldrh meyeÈ,s lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
mqkreoh f.da,Sh m%jK;djla jk wdldrh meyeÈ,s lrkak
9'2 mqkreoh ,xldj flfrys n,mE wdldrh
• foaYmd,ksl
• wd¾Ól
• ixialD;sl
by; úIh wka;¾.;h wdjrKh jk mßÈ my; l%shdldrlug isÿlrkak
• —hqfrdamfha mqkreoh Y%S ,xldfõ b;sydih flfrys n,mEu˜ hk f;audj
hgf;a rpkhla ,shkak
• rpkh ,sùug wjYH lreKq ms<sn| j iQodkï j meñfKk f,i okajkak
• wjika lrk ,o rpkd lsysmhla wyUq f,i f;dard mka;shg bÈßm;a lsÍug
wjia:dj ,nd fokak
• wjYH W!kmQ¾K isÿlrñka mdvu iudf,dapkh lrkak
.=Kd;aul fhojqï
mqkreoh ms<sn| we;s fmd;am;a" i`.rd iy wka;¾cd,h
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
my; i|yka lreKq biau;=jk mßÈ we.hSu yd ;lafiarej isÿ lrkak
• mqkreoh hkak myohs
• mqkreoh f.da,Sh m%jK;djla nj fmkajd fohs
• mqkreoh Y%S ,xldj flfrys n, mE wdldrh fmkajd fohs
• ud;Dldjg wod< j lreKq olajhs
• ld,h l<ukdlrKh lr .kshs
38
10'10 Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh
Y%S ,xldfõ N+f.da,Sh msysàu wkqj fmr wmr foÈ. .uka ud¾.fha m%Odk uOHia:dkhla
úh' b;d wE; w;S;fha isg úúO rgj,a furg yd úúO iïnkaO;d mj;ajd we;' kQ;k hq.fha
foaY.fõIK jHdmdrfha§;a Y%S ,xldj hqfrdamd cd;Skaf.a wei fhduq jQ m%Odk rgla njg m;a jQfha
uQ,slju tys N+f.da,Sh msysàuhs' mD;=.d,h" ́ ,kaoh yd ì%;dkH Y%S ,xldj flfrys wjOdkh fhduq
l< ngysr f,dalfha rgj,a jQ w;r fuu tallh u.ska mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka ,xldj ;=<
l%shd;aul jQ wdldrh ms<sn| j wjOdkh fhduqlr we;'
ksmqK;dj
• rgl úfoaY wdêm;H f.dvke.Su i|yd n,mdk idOl ngysr cd;Ska Y%S ,xldfõ n,h
msysgqjd .ekSu weiqßka úu¾Ykh lrhs
ksmqK;d uÜgu
10'1 ;dCIKsl wdêm;H yd ;dka;%sl Wml%u u.ska mD;=.Siska yd ,kafoaiSka n,h jHdma; l<
wdldrh myohs
ld,ÉfPAo ixLHdj( 06
bf.kqïm,
• mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka Y%S ,xldfõ uqyqÿqnv m<d;aj, n,h msysgqjd.;a wdldrh
meyeÈ,s lrhs
• mD;=.SiSka ,xldjg meñfKk úg furg foaYmd,k ;;a;ajh meyeÈ,s lrhs
• úfoaYslhka yuqfõ n, jHdma;sh yuqfõ ,dxlslhkaf.a m%;súfrdaO;d úia;r lrhs
mdvï ie,iqu i|yd Wmfoia
my; i|yka úIh lreKq weiqfrka mdvu ie,iqï lr .ekSug lghq;= lrkak
10 Y%S ,xldj iy ngysr f,dalh
10'1 mD;=.SiSka fmrÈ.g meñKSu
• wd¾Ól jdis ,nd .ekSu
• wd.u m%pdrh lsÍu
• foaYmd,k jYfhka cd;Hka;r lS¾;sh ,nd .ekSu
• ngysr cd;Ska Y%S ,xldjg meñKSug fya;= my; i|yka lreKq weiqßka idlÉPd
lrkak
• mD;=.SiSka Y%S ,xldjg meñKs wjêfha furg foaYmd,k ;;a;ajh
• fldaÜfÜ" uykqjr" hdmkh f,i ,xldj rdcOdks fldgia ;=klg fn§
;sîu
• fldaÜfÜ isxydikh i|yd jQ wr.,h
39
• fldaÜfÜ rdcOdksh fldgia ;=klg fjkaùu
• rfÜ ^wNHka;r & md,lhska w;r iu.shla fkdùu
10'2 mD;=.SiSka uqyqÿnv m<d;a w,a,d .ekSu
mD;=.SiSka n,h w,a,d .ekSfï wjia:d my; lrekq weiqßka idlÉPd lrkak
• fldaÜfÜ rdcH ;=< n,h msysgqjd .ekSu
• hdmkh hg;alr .ekSu
• mD;=.Sis wd.ukh yd m%;súfrdaO;d
• mD;=.SiSkag tfrys j ke.=Kq foaYSh m%;súfrdaO;d my; i|yka lreKq
weiqßka úia;r lrkak
• iS;djl udhdÿkafka iy m<fjks rdcisxy mD;=.SiSkag tfrysùu
• uykqjr rdcOdksfha u;= jQ úfrdaO;d
• uykqjr flfrys mD;=.SiSkaf.a wdl%uKYS,S nj
• mD;=.SiSka m,jdyeÍu
10'1'3 ,kafoaiSkaf.a meñKsu
• fojk rdcisxy rcqf.a mD;=.Sis úfrdaO;dj ,kafoaiSkag jdisiy.; ùu
• ,xldfõ uqyqÿnv m<d;aj, n,h ,nd .ekSu
• uykqjr ,kafoaiSkaf.a iqyo yd Wml%uYS,S ms<sfj;
• wd¾Ólfha Wmßu jdis ,nd .ekSug lghq;= lsÍu
• ,kafoaiSka i;= jQ uqyqÿnv m%foaY bx.%SiSkag mejÍu
Y%S ,xldfõ mD;=.SiSka yd ,kafoaiSka n,h jHama;sh is;shul ,l=Kq lr kï lrkak' ta
i|yd my; i|yka ia:dk Ndú; lrkak
ukakdru" mq;a;,u" l,amsáh" fld<U" y,dj;" ó.uqj" l`M;r" .d,a," ud;r"
yïnkaf;dg" uvl,mqj" fldÜáhdru" uq,;sõ" hdmkh" uykqjr" .ïm," fldaÜfÜ k.rh"
• Y%S ,xldj yd ngysr f,dalh mdvfï úIh lreKq wdjrKh lr flá igyka
fmd;la ieliSu
• fuh flaj, l%shdldrlula f,i isÿ lrkak
• wdjrKh jk mßÈ flá igyka fmd;la
• flá igyka fmd; iy flá igyka ,shk wdldrh meyeÈ,s lrkak
• ld¾hh i|yd iqÿiq ld,hla ,nd fokak
• kshñ; Èkfha§ Ndr .;a ks¾udK we.hqug ,lalr mka;sfha § ta ms<sn|
idlÉPdjla mj;ajkak
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
isiq ks¾udK we.hSfï§ my; i|yka ks¾Kdhl Ndú; lrkak
• zY%S ,xldj yd ngysr f,dalhZ mdvug wod< f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• ngysr f,dalh yuqfõ ;u iajdëk;ajh wdrCId lr.;a kdhlhska w.hhs
• idrdxYlrK yelshdj ,nhs
• .=re idlÉPdjg iyfhda.h olajhs
• kshñ; Èkhg Ndrfohs
.=Kd;aul fhojqï
zY%S ,xldj yd ngysr f,dalh ms<sn| fmd;am;a
Recommended