View
357
Download
127
Category
Preview:
DESCRIPTION
Diploma in Kleinsakebestuur en Entrepreneurskap Diploma in Bemarking
Citation preview
Bemarking
a k a d e m i aj o u o o p , a f r i k a a n s e l e e r t u i s t e
w w w. a k a d e m i a . a c . z a
© Kopiereg 2012Onder redaksie van Paul JN Steyn, BA (PU vir CHO), THOD (POK), DEd (Unisa).’n Publikasie van Kraal-Uitgewers. Alle regte voorbehou.
Adres: H/v D.F. Malan- & Eendrachtstraat, Kloofsig, Pretoria
Posadres: Posbus 11760, Centurion, 0046
E-pos: steyn@kraaluitgewers.co.za
Webtuiste: www.kraaluitgewers.co.za
Gedruk en gebind deur Aksent Media, tel: 082 445 4513
Eerste druk 2012
ISBN: 978-1-920568-02-3
Geen gedeelte van hierdie boek mag sonder die skriftelike toestemming van die uitgewers gereproduseer of in enige
vorm of deur enige middel weergegee word nie, hetsy elektronies of deur fotokopiëring, plaat- of bandopnames,
vermikrofilming of enige ander stelsel van inligtingsbewaring nie. Enige ongemagtigde weergawe van hierdie werk
sal as ’n skending van kopiereg beskou word en die dader sal aanspreeklik gehou word onder siviele asook strafreg.
MKT105 Bemarking
INHOUDSOPGAWE
Inleiding ........................................................................................................................... 6
Vakleeruitkomste ............................................................................................................ 7
Woordomskrywing vir evaluering ................................................................................. 8
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking ................................................................ 9
1.1 Studie-eenheid leeruitkomstes .......................................................................... 9
1.2 Verrykende bronne .......................................................................................... 10
1.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? ...................................................................... 10
1.4 Inleiding ........................................................................................................... 11
1.5 Besigheid en verbruikersbemarking ................................................................ 12
1.5.1 Besigheid-tot-besigheid-bemarking (B2B) ....................................................... 12
1.5.2 Besigheid-tot-verbruikersbemarking (B2V) ..................................................... 15
1.5.3 Die verskil tussen besigheids- en verbruikersbemarking ................................ 17
1.6 Die bemarkingsproses ..................................................................................... 18
1.6.1 Situasie-analise ............................................................................................... 19
1.6.2 Bemarkingstrategie ......................................................................................... 20
1.6.3 Bemarkingsmengsel ........................................................................................ 21
1.6.4 Implementering en kontrole ............................................................................. 24
1.7 Invloed op die bemarkingsproses .................................................................... 25
1.7.1 SWOT-analise ................................................................................................. 26
1.7.2 PEST-analise .................................................................................................. 28
1.7.3 Mededinging .................................................................................................... 29
1.8 Komponente van bemarking ........................................................................... 32
1.8.1 Marksegmentasie ............................................................................................ 33
1.8.2 Teikenmark...................................................................................................... 35
1.8.3 Posisionering en differensiasie (handelsnaam) ............................................... 36
1.9 Rolspelers in bemarking .................................................................................. 37
1.9.1 Die verbruiker .................................................................................................. 37
1.9.2 Die sakeonderneming ..................................................................................... 38
1.9.3 Die kompetisie ................................................................................................. 39
1.9.4 Die regering ..................................................................................................... 40
1.10 Samevatting .................................................................................................... 43
1.11 Selfevaluering.................................................................................................. 44
Inhoudsopgawe Bladsy 1
MKT105 Bemarking
Studie-eenheid 2: Bemarkingsbestuur ....................................................................... 45
2.1 Studie-eenheid leeruitkomstes ........................................................................ 45
2.2 Verrykende bronne .......................................................................................... 46
2.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? ...................................................................... 46
2.4 Inleiding ........................................................................................................... 47
2.5 Die konsep van bemarkingsbestuur ................................................................ 47
2.5.1 Stadiums van bemarkingsbestuur ................................................................... 48
2.5.2 Implementering van die bemarkingstrategie ................................................... 48
2.5.3 Evaluering van implementering ....................................................................... 49
2.5.4 Kontrolering ..................................................................................................... 51
2.6 Die take van die bemarkingsbestuurder .......................................................... 51
2.6.1 Algemene take van die bemarkingsbestuurder ............................................... 52
2.6.2 Spesifieke take van die bemarkingsbestuurder ............................................... 54
2.6.3 Menslike hulpbronnebestuur ........................................................................... 55
2.7 Die etiese dilemmas in bemarking .................................................................. 56
2.7.1 Etiese probleme .............................................................................................. 57
2.7.2 Die groen faktor ............................................................................................... 59
2.7.3 Die voordele en nadele van etiese optrede ..................................................... 59
2.8 Die impak van kompeteerders op bemarking .................................................. 61
2.8.1 Die aankoopproses ......................................................................................... 61
2.8.2 Prysstrategie ................................................................................................... 63
2.8.3 Die impak van tegnologie op kompetisie ......................................................... 64
2.8.4 Identifisering van kompetisie ........................................................................... 65
2.9 Eienskappe van die bemarkingsbestuurder .................................................... 65
2.9.1 Bestuursvaardighede ...................................................................................... 65
2.9.2 Kennis ............................................................................................................. 68
2.9.3 Vaardighede .................................................................................................... 69
2.10 Samevatting .................................................................................................... 70
2.11 Selfevaluering.................................................................................................. 71
Studie-eenheid 3: Bemarkingsnavorsing ................................................................... 73
3.1 Studie-eenheid leeruitkomstes .................................................................... 73
3.2 Verrykende bronne ........................................................................................ 74
3.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? ................................................................... 74
3.4 Inleiding.......................................................................................................... 75
3.5 Belang van navorsing ................................................................................... 75
3.5.1 Marknavorsing teenoor bemarkingsnavorsing .......................................... 75
Inhoudsopgawe Bladsy 2
MKT105 Bemarking
3.5.2 Redes om bemarkingsnavorsing te onderneem ........................................ 77
3.6 Analise van verbruikersnavorsing ............................................................... 79
3.6.1 Die navorsingsproses ................................................................................... 80
3.6.2 Dataversameling............................................................................................ 81
3.6.3 Steekproewe .................................................................................................. 84
3.7 Die funksies van verbruikersnavorsing ...................................................... 86
3.7.1 Die doelwitte van bemarking ........................................................................ 86
3.7.2 Spesifieke funksies ....................................................................................... 87
3.7.3 Verbruikersdeelname .................................................................................... 88
3.7.4 Die rol van die verbruiker ............................................................................. 89
3.8 Kwantitatiewe en kwalitatiewe metodes ..................................................... 89
3.8.1 Kwantitatiewe navorsing .............................................................................. 89
3.8.2 Kwalitatiewe navorsing ................................................................................. 92
3.8.3 Sleutelverskille tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing ............ 93
3.9 Tipiese navorsingsprobleme ........................................................................ 94
3.9.1 Die probleemstelling ..................................................................................... 94
3.9.2 Probleme met vraelyste ................................................................................ 96
3.9.3 Probleme met opnames ................................................................................ 97
3.9.4 Probleme uniek aan Suid-Afrika .................................................................. 98
3.9.5 Probleme met verslae ................................................................................... 99
3.10 Samevatting ................................................................................................. 100
3.11 Selfevaluering .............................................................................................. 101
Studie-eenheid 4: Bemarkingskommunikasie ......................................................... 103
4.1 Studie-eenheid leeruitkomstes ...................................................................... 103
4.2 Verrykende bronne ........................................................................................ 104
4.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? .................................................................... 104
4.4 Inleiding ......................................................................................................... 105
4.5 Die komponente van bemarkingskommunikasie ........................................... 105
4.5.1 Die kommunikasieproses .............................................................................. 105
4.5.2 Kommunikasiebeplanning ............................................................................. 107
4.5.3 Die kommunikasiebeplanningsproses ........................................................... 109
4.6 Die rol van die sender ................................................................................... 111
4.6.1 Die ontwikkeling van ʼn bemarkingsboodskap ............................................... 112
4.7 Prosessering deur die ontvanger .................................................................. 115
4.7.1 Faktore wat die ontvangs van die boodskap beïnvloed ................................ 116
4.7.2 Inligtingdisintegrasie en -uitsluiting ................................................................ 117
Inhoudsopgawe Bladsy 3
MKT105 Bemarking
4.8 Bemarkingskommunikasiemengsel ............................................................... 118
4.8.1 Advertensies.................................................................................................. 119
4.8.2 Promosies ..................................................................................................... 121
4.8.3 Persoonlike verkope, alias direkte bemarking ............................................... 122
4.8.4 Openbare verhoudinge .................................................................................. 123
4.9 Advertensiemedia .......................................................................................... 124
4.9.1 Kommunikasieplatforms ................................................................................ 125
4.9.2 Voordele van spesifieke media ..................................................................... 126
4.9.3 Nadele van spesifieke media ........................................................................ 127
4.10 Samevatting .................................................................................................. 128
4.11 Selfevaluering................................................................................................ 130
Studie-eenheid 5: Die gebruik van tegnologie in bemarking .................................. 131
5.1 Studie-eenheid leeruitkomstes ...................................................................... 131
5.2 Verrykende bronne ........................................................................................ 132
5.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? .................................................................... 132
5.4 Inleiding ......................................................................................................... 133
5.5 Die rol van tegnologie in bemarking .............................................................. 133
5.5.1 Tegnologie in die ontwikkeling van nuwe produkte ....................................... 134
5.5.2 Die rol van tegnologie in die konsepontwikkelingstadium ............................. 135
5.5.3 Die rol van tegnologie in die fondasiestadium ............................................... 136
5.5.4 Die rol van tegnologie in die ontwikkelingstadium ......................................... 137
5.5.5 Die rol van tegnologie in die stabiliseringstadium ......................................... 137
5.5.6 Die rol van tegnologie in die nismark ............................................................ 137
5.6 Die doeltreffende gebruik van tegnologie ...................................................... 138
5.6.1 Assesseer tegnologiebehoeftes .................................................................... 139
5.6.2 Doen ʼn behoeftebepaling .............................................................................. 140
5.6.3 Markvoordeel................................................................................................. 141
5.6.4 Onderhou die proses ..................................................................................... 143
5.7 Tipes tegnologie ............................................................................................ 144
5.7.1 Internetbemarking ......................................................................................... 144
5.7.2 Selfoonbemarking ......................................................................................... 146
5.7.3 Programmatuur ............................................................................................. 147
5.8 Voordele van tegnologie ................................................................................ 150
5.8.1 Programmatuur ............................................................................................. 150
5.8.2 Internetadvertensies ...................................................................................... 152
5.8.3 Opsomming van voordele van bemarkingstegnologie .................................. 154
Inhoudsopgawe Bladsy 4
MKT105 Bemarking
5.9 Ontwikkeling in bemarkingstegnologie .......................................................... 156
5.9.1 Die rol van die bemarkingstegnoloog ............................................................ 156
5.9.2 Tegnologiebewustheid .................................................................................. 157
5.9.3 Uitdagings in bemarkingstegnologie ............................................................. 158
5.9.4 Implementering van nuwe tegnologie ............................................................ 158
5.10 Samevatting .................................................................................................. 159
5.11 Selfevaluering................................................................................................ 160
Woordelys in Afrikaans en Engels ............................................................................ 161
Bronnelys .................................................................................................................... 162
Selfevalueringsriglyne ................................................................................................ 166
Inhoudsopgawe Bladsy 5
MKT105 Bemarking
INLEIDING
Bemarking is die term wat gebruik word om nuwe kliënte te bekom en bestaande kliënte te
behou. As die sakeonderneming nie kliënte het nie, kan dit nie voortbestaan nie. Dit is
daarom ʼn noodsaaklike element van die sakeonderneming se bestaan. Bemarking gaan
egter nie net oor die bekendstelling van produkte en dienste nie, maar is ʼn kombinasie van
baie aspekte wat gerig is op die kliënt en sy behoeftes.
Bemarking beantwoord die volgende vrae:
• Aan wie kan die sakeonderneming verkoop?
• Wat kan die sakeonderneming verkoop?
• Wanneer kan die sakeonderneming verkoop?
• Waar kan die sakeonderneming verkoop?
• Teen watter prys kan die sakeonderneming verkoop?
• Watter hoeveelheid kan die sakeonderneming verkoop?
• Waarom verkoop die sakeonderneming?
Die bogenoemde vrae noodsaak besluitneming op verskillende vlakke van die
sakeonderneming en is ʼn aanduiding van watter aktiwiteite onderneem moet word en
wanneer. Die bemarkingsbestuurder moet oor ʼn goeie begrip van die bemarkingsproses, en
die faktore wat dit beïnvloed, beskik. Hy is ook verantwoordelik vir die opstel van ʼn
bemarkingstrategie en vir die implementering daarvan.
Die aktiwiteite van mededingers kan ʼn verandering in die strategie noodsaak en moet
gereeld geëvalueer word om te verseker dat bemarkingsaksies daarop gerig is om voordeel
in die mark te verkry. Bemarkingsnavorsing verseker dat die sakeonderneming op hoogte
bly van die nuutste ontwikkelings.
Bemarkingsnavorsing is nie net op die kliënt en die evaluering van die mark gerig nie, maar
sluit ook in die tipes kommunikasiemedia en die nuutste tegnologie. Die tegnologie verander
daagliks en maak nuwe metodes moontlik om die sakeonderneming en sy produkte te
bemark. Dis noodsaaklik dat die sakeonderneming op hoogte bly van hierdie veranderings
om te verseker dat die kliënt, of voornemende kliënt, doeltreffend bereik word.
Die tegnologie verander op ʼn daaglikse basis en maak nuwe metodes om die
sakeonderneming en sy produkte te bemark, moontlik. Dit is noodsaaklik dat die
sakeonderneming op hoogte bly van hierdie veranderings en verseker dat die kliënt of
voornemende kliënt doeltreffend bereik word.
Inleiding Bladsy 6
MKT105 Bemarking
VAKLEERUITKOMSTE
Kennis en begrip
Na voltooiing van die vak BEMARKING, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip te
demonstreer van:
• Die beginsels van bemarking
• Bemarkingsbestuur
• Bemarkingsnavorsing
• Bemarkingskommunikasie
• Die gebruik van tegnologie in bemarking
Vaardighede
Jy sal ook in staat wees om:
• Die beginsels van bemarking te ondersoek en te beskryf.
• Die verskillende komponente in bemarking te analiseer en die rolspelers te
identifiseer.
• Die konsep van bemarkingsbestuur te analiseer en die pligte en vaardighede
van die bemarkingsbestuurder te beskryf
• Die etiese dilemmas wat in bemarking ontstaan te assesseer.
• Bemarkingskommunikasie te ondersoek en te analiseer.
• Die gebruik van tegnologie in bemarking te bespreek.
Vakleeruitkomste Bladsy 7
MKT105 Bemarking
WOORDOMSKRYWING VIR EVALUERING
In die afdeling oor selfevaluering, asook in die werkopdragte, sal daar van jou verwag word
om sekere take te verrig. Dis belangrik dat jy presies weet wat van jou verwag word. Die
woordelys hieronder sal jou daarmee help.
Werkwoord Omskrywing
Lys Lys die name of items wat bymekaar hoort.
Identifiseer Eien en selekteer die regte antwoorde.
Verduidelik Ondersoek die moontlikhede, oorweeg en skryf dan jou
antwoord, verklaring of verduideliking) neer.
Beskryf Omskryf die konsep of woorde duidelik.
Kategoriseer/
klassifiseer
Bepaal tot watter klas, groep en afdeling bepaalde items of
voorwerpe behoort.
Analiseer Om iets te ontleed.
Evalueer Bepaal die waarde van ʼn stelling, stelsel, beleid, ens.
Toepas Pas die teoretiese beginsels toe in ʼn praktiese probleem.
Hersien Evalueer, verbeter en/of wysig ʼn beleid, dokument, stelsel, ens.
Woordomskrywing vir evaluering Bladsy 8
MKT105 Bemarking
STUDIE-EENHEID 1: BEGINSELS VAN BEMARKING
1.1 Studie-eenheid leeruitkomstes
Kennis en begrip
Na voltooiing van Studie-eenheid 1 sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die
volgende te demonstreer:
• Sakebemarking
• Verbruikersbemarking
• Die bemarkingsproses
• Invloed op die bemarkingsproses
• Rolspelers in bemarking
• Komponente van bemarking
Vaardighede
Jy sal ook in staat wees om:
• Te onderskei tussen sake- en verbruikersbemarking.
• Die bemarkingsproses te analiseer.
• Die magte wat die bemarkingsproses beïnvloed, te ondersoek en beskryf.
• Die rolspelers in bemarking te identifiseer.
• Tussen die verskillende komponente van bemarking te onderskei.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 9
MKT105 Bemarking
1.2 Verrykende bronne
• http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-
behavior/business-buying-behavior/
• http://www.netmba.com/marketing/process/
1.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?
Jy moet seker maak dat jy die volgende terminologie verstaan:
Sleutelwoord Omskrywing
B2B-bemarking Besigheid-tot-besigheid-bemarking (afgelei van business to
business marketing) is wanneer een onderneming van ʼn ander
onderneming aankoop, om produkte te vervaardig wat aan ʼn
eindgebruiker verkoop word.
*Onderneming tot ondernemingbemarking is beter Afrikaanse
taalgebruik, maar die B2B-term ter wille, word daar in hierdie
studiegids gebruik gemaak van besigheid-tot-besigheid-
bemarking.
B2V-bemarking Besigheid-tot-verbruikersbemarking is die bemarking wat gedoen
word om die eindgebruiker (of verbruiker) te teiken.
Demografiese groepe Groepe mense met dieselfde belangstellings, kultuur, taal, ens.
Geografies ʼn Spesifieke stad of area waar ʼn groepering mense (population)
woon.
Handelsmerk ʼn Produk wat herken word aan sy naam en wat bekend is onder
verbruikers.
Industrie Die gebied waarin die sakeonderneming handel dryf, soos met
motors, kos of klere.
Koopgedrag Die gedrag van die verbruiker tydens besluitneming om te koop.
Monopolie Wanneer ʼn sakeonderneming geen kompetisie in die industrie het
waarin hy sake bedryf nie.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 10
MKT105 Bemarking
Spesifikasiedokument Die dokument wat spesifiseer hoe en wat die spesifieke kwaliteite
van ʼn produk moet wees, wat die prys kan wees, wanneer dit
beskikbaar moet wees, en so meer.
Strategie Die plan wat die sakeonderneming opstel en volg om sy produk
by die verbruiker te kry, nadat die sakeonderneming se situasie
geanaliseer is.
Tenderproses Die proses wat sakeondernemings volg om aankope te fasiliteer.
1.4 Inleiding
Bemarking is ʼn sambreelterm wat baie aspekte van die sakeonderneming inkorporeer. Dié
aspekte word deur die fokus op kliënte saamgebind en daarom word daar geargumenteer
dat bemarking die funksie in die onderneming is, waarvan alle ander funksies afhang.
Bemarking behels in wese die volgende aspekte:
Figuur 1.1: Wat is bemarking?
(Outeur, 2011)
Sekere definisies van bemarking fokus op die inkomste wat bemarking vir die
sakeonderneming kan genereer, terwyl ander definisies die visuele take van bemarking,
soos nuwe produkte of advertensies, omskryf. Die kern van enige definisie behoort te fokus
op die kliënt.
Bemarking kan dus beskou word as die strategieë en taktiek wat gebruik word om
verhoudinge met kliënte te identifiseer, te skep en te onderhou, op so ʼn wyse dat dit waarde
toevoeg vir die bemarker, sowel as vir die kliënt (http://www.knowthis.com/principles-of-
marketing-tutorials/what-is-marketing/definition-of-marketing/).
Die regte produk
Aan die regte kliënt
Op die regte plek
Teen die regte prys
Op die regte tyd
Op 'n winsgewende wyse
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 11
MKT105 Bemarking
1.5 Besigheid en verbruikersbemarking
Sakeondernemings kan hulle bemarkingstrategieë op die besigheid- of verbruikersmark
fokus. Om te onderskei tussen hierdie twee soorte markte, moet daar bepaal word wie die
goedere aankoop en waarom die goedere aangekoop word.
1.5.1 Besigheid-tot-besigheid-bemarking (B2B)
Die besigheidsmark bestaan uit ondernemings of organisasies wat produkte vervaardig en
versprei aan ander sakeondernemings, wat dit dan weer verkoop, gebruik as komponente
van produkte, of as ondersteuning vir hulle werksaamhede. Dit staan ook bekend as
B2B-bemarking, met ander woorde, van besigheid-tot-besigheid-bemarking.
Die grootte van bestellings en ʼn kleiner getal kopers noodsaak ʼn aangesig tot aangesig
bemarkingsaanslag. In die besigheidsmark word die besluit om te koop, meestal gebaseer
op die uitkoms van ʼn tenderproses. Sakeondernemings wat dieselfde dienste of produkte
bied, kompeteer met mekaar om die tender te bekom en dikwels word die finale besluit op
grond van die laagste prys geneem. Anders as in die verbruikersmark, waar ʼn herkenbare
handelsmerk baie belangrik is, is die aankoopbesluit in die besigheidsmark nie op ʼn
handelsmerk gebaseer nie.
Die besigheidsmark bestaan hoofsaaklik uit die volgende:
Mark Werksaamhede Oorwegings wanneer gekoop word
Wat hulle koop
Die regering Bestaan uit
regeringsdepartemente
wat produkte koop om
behulpsaam te wees in
die uitvoering van hulle
funksies.
Verskaffers moet
goedgekeur word,
aan sekere
spesifikasies
voldoen en tender
vir die aankope.
Toerusting vir
verdediging,
openbare projekte,
skryfbehoeftes en
dienste van
konsultante.
Nie-winsgewende organisasies
Organisasies wat nie
winsgewend is nie en
daarna streef om
ander te help.
Werk in ʼn beperkte
begroting en sal
net produkte of
dienste aankoop,
wat die organisasie
se doelwitte
ondersteun.
Kantoortoerusting,
skryfbehoeftes en
professionele
dienste.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 12
MKT105 Bemarking
Die herverkoper Die herverkoper koop
groot volumes
produkte van
vervaardigers en
verkoop dit dan weer in
kleiner hoeveelhede.
Die herverkoper is
aktief in die sake-,
sowel as die
verbruikersmark.
Koop produkte wat
van waarde is vir
sy kliënte.
Verbruikers en
industriële
toerusting wat
versprei word na
ander
ondernemings en
kliënte.
Tabel 1.1: Die sakemark
(http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-
behavior/business-buying-behavior/)
Koopgedrag in die sakemark
Die koopgedrag van sakeondernemings word bepaal deur die aankope van die verbruiker.
ʼn Klein verandering in die aanvraag deur verbruikers kan ʼn groot verandering in die
sakeonderneming se koopgedrag teweegbring. Om hierdie verandering te voorspel, is
moeilik en daarom sal sakeondernemings probeer om hul onmiddellike kliënte, sowel as die
eindgebruiker van die produk, te verstaan.
Figuur 1.2: Verstaan die aanvraag
(http://www.funnysalescartoons.com/photo/funny-sales-cartoon-on-buying)
Die sakeonderneming in die besigheidsmark volg spesifieke stappe om aankope te fasiliteer:
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 13
MKT105 Bemarking
Figuur 1.3: Aankoopproses van sakeondernemings
(http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-
behavior/business-buying-behavior/)
Die onderhandelingsproses in die besigheidsmark is persoonlik van aard en groot
advertensieveldtogte word selde gebruik as ʼn bemarkingsmiddel.
• 'n Behoefte kan in enige afdeling binne die sakeonderneming ontstaan.
Die nodigheid vir nuwe produkte of dienste word geïdentifiseer.
• 'n Spesifikasiedokument word gewoonlik opgestel om die behoefte te
beskryf.
•Die sakeonderneming sal soek vir alternatiewe om te bepaal wat die
goedkoopste uitweg sal wees.
•Die primêre doel is om 'n paar verskaffers te identifiseer wat voldoen
aan die spesifikasies en hierdie verskaffers d.m.v. 'n keuringsproses te
elimineer.
•Elke opsie word oorweeg volgens 'n aftiklys van die spesifikasies.
•Daar word 'n gewig aan elke funksie op die lys toegeken volgens die
belangrikheid van elke funksie.
•Om die nodige goedkeuring vir die aankoop te kry, kan die proses
teëhou.
•Vir groot volumes kan dit nodig wees om alternatiewe
finansieringsopsies te oorweeg, wat die proses verder kan teëhou.
•Die gehalte van die produk word geëvalueer en kan tot 'n direkte
heraankoop lei, of die verskaffer kan van die lys geskrap word.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 14
MKT105 Bemarking
Die besigheid-tot-besigheidsbemarker sal eerder gebruik maak van direkte pos of e-pos en
handelstydskrifte om sy produk te bemark.
1.5.2 Besigheid-tot-verbruikersbemarking (B2V)
Die verbruikersmark bestaan uit individue of families wat goedere en dienste aankoop vir
persoonlike gebruik.
Anders as in die sakemark, word die verbruikersmark gekenmerk deur individue se
koopgedrag en motivering om geld te spandeer
(http://www.ehow.com/list_6799152_characteristics-consumer-
markets.html#ixzz1ezIvu8B6).
Verbruikerbemarking is gemik op groot demografiese groepe en die bemarker sal van
massamedia gebruik maak om die produk te adverteer. Omdat die verbruikersmark groot is,
sal bemarkers probeer om die mark te segmenteer en spesifieke groepe teiken. Om die
verbruikers se aksies en gedrag te voorspel, is een van die belangrikste
navorsingsinstrumente om ʼn bemarkingstrategie te ontwikkel.
Alle verbruikerbemarking sal gebaseer wees op die verbruiker se koopgedrag en
sakeondernemings sal probeer om die verbruikers se aksies te voorspel, om sodoende ʼn
strategie te ontwikkel, wat die maksimuminkomste vir die sakeonderneming kan verseker.
Verskillende modelle en teorieë is al ontwikkel om die verbruiker se gedrag te analiseer.
Maslow se hiërargie van behoeftes is een van die meer bekende teorieë en klassifiseer
individue se behoeftes volgens verskillende vlakke van belang. Die individu sal eers sy
basiese behoeftes bevredig, soos kos en klere, voordat hy na die volgende vlak van die
hiërargie sal beweeg.
Sakeondernemings sal hierdie teorie gebruik, wanneer bemarkingsaksies uitgevoer en
strategieë ontwikkel word.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 15
MKT105 Bemarking
Maslow se teorie
Figuur 1.4: Maslow se teorie
(Ferreira et al. 2010: 374)
Die verbruiker se koopgedrag
Anders as in sakeaankope waar ʼn groot mate van besluitneming en goedkeuring betrokke
is, is die besluit om te koop in die verbruikersmark, ʼn eenvoudiger proses.
Die besluit om te koop kan ingewikkeld wees in gevalle waar groot produkte aangekoop
voor, byvoorbeeld, motors. In hierdie gevalle sal daar waarskynlik verskeie familielede
betrokke wees by die besluit, maar in gevalle waar kleiner aankope gedoen word, soos in
die supermark, sal een persoon oor die aankoop besluit.
Die verbruiker se gedrag word deur baie faktore beïnvloed en die sakeonderneming sal ʼn
strategie ontwikkel om verbruikers op die mees effektiewe wyse te bereik.
•Gespesialiseerde stokperdjies, sport, vakansies
Self- aktualisering:
•Motors, meubels, boeke
Selfagtings-behoeftes:
selfrespek en respek vir ander
•Ontspanning, alkohol en tabak, kosmetiese produkte
Sosiale behoeftes: Liefde, aandag en 'n gevoel om
benodig te word
•Versekering, alarms, pensioen, medisyne
Veiligheid en sekuriteitsbenodigdhede:
Behuising, versekeringen pensioen
•Brood, basiese klere, beddegoed
Psigologiese en fisiologiese behoeftes: Kos, water en klere
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 16
MKT105 Bemarking
Figuur 1.5: Invloed op verbruiker se koopgedrag
(Outeur, 2011)
1.5.3 Die verskil tussen besigheids- en verbruikersbemarking
Die bemarkingstrategie wat ʼn sakeonderneming ontwikkel, moet gemik wees op die mark
wat hy bedien.
Dis noodsaaklik dat die sakeonderneming verstaan wat die verskil tussen
besigheidsbemarking en verbruikerbemarking is.
Besigheidsbemarking Verbruikerbemarking
Onderhandeling is meer persoonlik. Bedien groot demografiese areas.
Gemik op ander sakeondernemings. Gemik op die publiek en die
eindgebruiker.
Hoë vlak van besluitneming. Laer vlak van besluitneming.
Fokus op die funksionaliteit van ʼn produk en
besluitneming is op logika gebaseer.
Besluitneming kan emosioneel wees en
produkte wat nie noodsaaklik is nie, kan
aangekoop word.
Kultuur
Verwysings-groepe bv.
kerke
Taal
Geloof
Waardes
Demografie
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 17
MKT105 Bemarking
Kompetisie is groter omdat
sakeondernemings oor die hulpbronne
beskik om internasionaal te koop.
Die mark is hoofsaaklik plaaslik.
Koop in groot volumes. Koop een produk op ʼn slag.
Om strategie te formuleer, moet die koper
en sy eindgebruiker in ag geneem word.
Net die eindgebruiker word in ag geneem.
Minder kliënte. Groot volumes kliënte.
Die aanvraag van sakeondernemings is
gewoonlik nie buigbaar nie.
Individue spandeer meer wanneer hulle
inkomste verhoog.
Besluitneming is ʼn lang proses. Besluitneming kan vinnig en met min
oorweging geskied.
Tabel 1.2: Verskil tussen besigheids- en verbruikersbemarking (Outeur, 2011)
1.6 Die bemarkingsproses
Onder die bemarkingskonsep moet ʼn sakeonderneming daarna streef om die verbruiker se
behoeftes te ontdek en produkte ontwikkel wat daardie behoeftes bevredig
(http://www.netmba.com/marketing/process/).
Die sakeonderneming moet die situasie analiseer en geleenthede identifiseer. ʼn Strategie
moet ontwikkel word om effektiewe bemarking te verseker wat sekere taktiese besluite
insluit.
Laastens moet die plan geïmplementeer en die resultate gemonitor word.
Figuur 1.6: Die bemarkingsproses
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
Situasie-analise
Bemarkingstrategie
Bemarkingsmengsel
Implementering en kontrole
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 18
MKT105 Bemarking
1.6.1 Situasie-analise
ʼn Deeglike ontleding van die situasie waarin die sakeonderneming hom bevind, dien as
basis om geleenthede te identifiseer wat die verbruiker se behoeftes sal bevredig. Die
sakeonderneming moet sy eie vermoëns verstaan, asook die omgewing waarin
werksaamhede plaasvind.
ʼn Situasie-analise kan gesien word as ʼn ontleding van die eksterne omgewing, maar ook ʼn
interne ontleding van die sakeonderneming self. Die eksterne omgewing kan beskryf word
as die makro-omgewingsfaktore wat baie sakeondernemings affekteer, asook die mikro-
omgewingsfaktore wat nou verband hou met die sakeonderneming self.
Die situasie-analise moet die verlede, die huidige en die toekoms insluit; ʼn geskiedenis van
hoe die huidige situasie ontwikkel het, asook huidige tendense en ʼn voorspelling van wat die
toekoms inhou.
ʼn Situasie-analise identifiseer gapings tussen die behoefte van die verbruiker en dit wat tans
aangebied word. Die doel is om produkte te bied wat die behoefte van die verbruiker beter
bevredig as die produk wat beskikbaar is in die mark.
Uit hierdie inligting kan die sakeonderneming sy probleme en geleenthede opsom en dit
vergelyk met sy eie vaardighede en geleenthede om die verbruiker se behoefte beter te
bevredig, as die kompeteerder (http://www.netmba.com/marketing/process/).
Daar is verskeie metodes wat gebruik word om die situasie-analise te fasiliteer:
PEST-analise
Analiseer die eksterne faktore wat ʼn invloed op die
sakeonderneming het.
SWOT-analise
Klassifiseer die interne aspekte wat die sakeonderneming
beïnvloed, as sterk en swak punte en die eksterne faktore
as geleenthede en bedreigings.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 19
MKT105 Bemarking
Porter se vyf magte
Analiseer die vyf sleutelareas in die eksterne omgewing wat
die intensiteit van kompetisie bepaal:
• Nuwe toetreders
• (Aan-) kopers
• Verskaffers
• Plaasvervangers
• Kompeteerders
Tabel 1.3: Situasie-analise
(Outeur, 2011)
1.6.2 Bemarkingstrategie
Die ontwikkeling van ʼn effektiewe bemarkingstrategie behels die identifisering van ʼn
spesifieke teikenmark wat ware geleenthede bied. ʼn Deeglike kennis van die mark, versterk
deur ʼn analise van die verbruikersbehoeftes en ʼn ontleding van die sakeonderneming se eie
doelwitte en hulpbronne, is noodsaaklik. Tendense in die eksterne markomgewing kan
moontlike geleenthede minder aantreklik maak.
Wanneer die beste geleentheid om die verbruiker se behoefte te identifiseer, gevind is, kan
ʼn strategiese plan ontwikkel word om die behoefte te bevredig en verder te ontwikkel.
Marknavorsing sal spesifieke inligting beskikbaar maak wat die sakeonderneming in staat
sal stel om die mark te segmenteer en die produk te posisioneer, sodat optimum waarde
toegevoeg kan word tot die teikenmark.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 20
MKT105 Bemarking
Figuur 1.7: Die bemarkingstrategie (Perreault, 1996: 594)
Die strategiese plan behels die segmentering van die mark, die identifisering van ʼn
teikenmark, die posisionering van die produk en ʼn waardevolle proposisie vir die teikenmark.
1.6.3 Bemarkingsmengsel
Die bemarkingsmengsel verwys na die prys, produk, plek en promosie van die
bemarkingsinisiatief.
Om ʼn strategie te bereik wat kwantitatiewe en kwalitatiewe oorwegings insluit
Kliënte Behoeftes en
aanvraag
Sakeonderneming Doelwitte en hulpbronne
Mededingers Huidige en
toekomstige
Eksterne markomgewing Polities, omgewing, sosiologies en tegnologies
S W O T
Segmentasie
Posisionering en differensiasie
Produk Plek Prys Promosie
Teiken-mark
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 21
MKT105 Bemarking
Figuur 1.8: Die bemarkingsmengsel
(Outeur, 2011)
Prys
Wanneer die sakeonderneming prysbesluite neem, moet die koste om die produk te
vervaardig, sowel as die bemarkingskoste, in ag geneem word. Die verkoop van die produk
moet winsgewend vir die sakeonderneming wees, maar ʼn te hoë prys, kan die aantreklikheid
vir die verbruiker verminder. Prysbesluite behels die volgende:
• Voorgestelde verkoopprys.
• Afslag vir groot volumes en pryse vir groothandelaars.
• Kontantpryse en afslag vir vinniger terugbetaling op krediet.
• Pryse gekoppel aan seisoene, soos uitverkopings gedurende die Kersseisoen.
• Buigbaarheid in pryse.
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
Produk
Die verbruiker moet bewus gemaak word van die produk wat beskikbaar is, die verhouding
daarvan in en tot die mark, en waarom dié produk beter is as dit wat beskikbaar is.
Die doel van die sakeonderneming is om ʼn handelsnaam te vestig wat onweerstaanbaar sal
wees vir verbruikers.
Die funksionaliteit en kwaliteit van die produk moet prioriteit geniet, net soos die nasorg,
potensiële herstellings en waarborge. Die produkverpakking en styl waarin dit aangebied
word, is ʼn bemarkingsmiddel op sigself; daarom moet die produk vir die verbruiker aantreklik
Prys Produk Plek Promosie
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 22
MKT105 Bemarking
lyk. Die verbruiker moet bewus gemaak word van moontlike bykomstighede tot die produk,
en ook die ondersteuningsdienste wat daaraan gekoppel word.
Garmin is ʼn gevestigde internasionale maatskappy
wat spesialiseer in navigasietoerusting. Die uitleg
van paaie verander gereeld en noodsaak daarom
die aankoop van nuwe kaarte om die instrument op
datum te hou. Garmin bied aan sy kliënte ʼn
lewenslange opdateringsdiens wat deur ʼn
eenmalige betaling geaktiveer word. Ander
navigasiemaatskappye bied nie noodwendig
dieselfde diens nie en verbruikers moet dan
opdaterings van kaarte aankoop, soos dit
beskikbaar word (http://www.garmin.com/us/).
Plek
Wanneer die produk ontwikkel is, moet dit aan die verbruiker beskikbaar gemaak word. Die
sakeonderneming moet besluit of die produk selektief aan sekere verbruikers beskikbaar
gemaak gaan word en of dit alle verbruikers gaan insluit. Die volgende faktore moet
oorweeg word:
• Verspreidingskanale
• Voorraadbeheer
• Stoor van produkte
• Verspreidingsentrums
• Bestellings
• Vervoer
Promosie
Promosie behels die kommunikasie van die produk na verbruikers, met die doel om ʼn
positiewe reaksie te verkry. ʼn Promosiestrategie moet ontwikkel word wat advertensies,
publisiteit, begrotings en personeel insluit. Verskillende vorme van promosie kan oorweeg
word.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 23
MKT105 Bemarking
Netwerk Gaan waar die mark is.
Direkte bemarking Verkope, briewe en brosjures.
Advertensies Gedrukte media.
Opleidingsprogramme Verbeter bewustheid.
Artikels Skryf artikels en werf bekendheid as ʼn kenner op die gebied.
Persoonlike verkope Vriende en familie.
Publisiteit Persverklarings.
Uitstallings Stal uit by uitstallings of skoue om handelsnaam te adverteer.
Webtuistes Elektroniese media.
Tabel 1.4: Promosie
(Outeur, 2011)
1.6.4 Implementering en kontrole
Die produk is bekendgestel en ʼn bemarkingsplan is ontwikkel. Die resultate van bemarking
moet gereeld geëvalueer word, omdat die markomgewing gereeld verander. Die
bemarkingsmengsel moet aangepas word om op die veranderinge in die mark, te reageer.
Die verbruiker se behoefte kan verander, maar ʼn klein verandering in die boodskap van die
advertensie kan hierdie behoeftes bemiddel. Wanneer die verandering in die verbruiker se
behoefte te groot word, kan dit nodig wees om die produk aan te pas, of ʼn nuwe produk te
ontwikkel. Die bemarkingsproses eindig daarom nie met die implementering van die
strategie nie, maar bly ʼn aaneenlopende proses van verbetering en inisiatief.
Bemarkingsnavorsing is ʼn element wat regdeur die stappe van die bemarkingsproses
toegepas moet word. As die kompetisie, verbruikers en die mark gereeld geëvalueer word,
stel dit die sakeonderneming in staat om sy produkte beter te posisioneer en nuwe doelwitte
te stel. Verkope van die produk en besoeke aan die webtuiste kan gemonitor word, en
vraelyste kan aan verbruikers versprei word om inligting te bekom oor die lewensvatbaarheid
en gewildheid van die produk.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 24
MKT105 Bemarking
Gevallestudie 1.1
Die bemarkingsmengsel van Red Bull Energiedrankie is gegrond op:
• ʼn Uitsonderlike produk – die
smaak van Red Bull is anders as
enige ander energiedrankie en dit
het meer funksies as ʼn gewone
koeldrank.
• Dis maklik beskikbaar omdat dit by
baie plekke beskikbaar is
• Red Bull gebruik ʼn premium
prysstrategie – dis duurder as
soortgelyke produkte, maar
verbruikers is bereid om vir die
voordele te betaal. Red Bull is tans
die wêreld se grootste verkoper
van energiedrankies.
(http://www.redbull.com/cs/Satellite/en_INT/red-bull-energy-drink/001242937921959)
ʼn Belangrike aspek in Red Bull se bemarkingsmengsel is hulle benadering tot promosie.
Hulle kry dit reg om ʼn blywende indruk op verbruikers te maak met hulle kenreël, Red Bull
gives you wings. Dit gee die indruk dat grense oorgesteek kan word met verwysing na
iemand se talente, sodat drome en doelwitte bereik kan word
(http://businesscasestudies.co.uk/red-bull/engaging-consumers-through-word-of-mouth-
marketing/the-role-of-the-marketing-function.html).
1) Bespreek Red Bull se benadering tot promosie.
2) Waarom is verbruikers bereid om meer te betaal vir Red Bull as vir soortgelyke
produkte? Motiveer jou antwoord.
1.7 Invloed op die bemarkingsproses
Die bemarkingsproses word deur interne en eksterne faktore beïnvloed. Hierdie faktore word
in ag geneem wanneer ʼn bemarkingstrategie ontwikkel word. Aaneenlopende
marknavorsing verseker dat die sakeonderneming op hoogte bly van hierdie invloed en
bemarkingstrategieë kan aanpas, na aanleiding van verandering in die mark.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 25
MKT105 Bemarking
1.7.1 SWOT-analise
ʼn SWOT-analise is ʼn eenvoudige raamwerk wat gebruik word in die situasie-analise om die
sakeonderneming se sterk en swak punte, geleenthede en bedreigings te identifiseer. Die
SWOT-analise fokus op die faktore wat die grootste impak op die sakeonderneming het en
kan baie strategiese besluite fasiliteer.
Figuur 1.9: SWOT-analise
(Outeur, 2011)
Die sakeonderneming se sterk en swak punte verteenwoordig die interne faktore wat die
bemarkingsproses beïnvloed en die geleenthede en bedreigings, weer die eksterne faktore.
Die sakeonderneming se sterk punte kan gebruik word om kompeterende voordeel in die
mark te verkry, teenoor die swak punte wat dit kan verhoed. Deur die SWOT-analise te
doen, kan die sakeonderneming gebruik maak van moontlike geleenthede om potensiële
bedreigings af te weer.
Om die interne faktore (swak en sterk punte) te identifiseer, moet daar gekyk word na:
• Kultuur in die sakeonderneming
• Beeld van die sakeonderneming
• Struktuur van die sakeonderneming
• Sleutelpersoneel
• Toegang tot natuurlike hulpbronne
• Ondervinding
• Operasionele doeltreffendheid
Sterk punte (Strengths)
Swak punte (Weaknesses)
Geleenthede (Opportunities)
Bedreigings (Threats)
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 26
MKT105 Bemarking
• Bekendheid van handelsname
• Markaandeel
• Finansiële hulpbronne
• Eksklusiewe kontrakte
• Patente en handelsgeheime
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
Om die eksterne faktore (geleenthede en bedreigings) te identifiseer, moet daar gekyk word
na:
• Verbruikers
• Mededingers
• Tendense in die mark
• Verskaffers
• Vennote
• Sosiale veranderinge
• Nuwe tegnologie
• Ekonomiese omgewing
• Politieke omgewing
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
Die verskillende elemente van die SWOT-analise kan gekombineer word om strategieë te
ontwikkel, wat die sakeonderneming in staat stel om kompeterende voordeel in die mark te
verkry:
• Sterk punte en geleenthede kan gekombineer word.
• Swak punte en geleenthede kan gekombineer word.
• Sterk punte en bedreigings kan gekombineer word.
• Swak punte en bedreigings kan gekombineer word.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 27
MKT105 Bemarking
Hierdie strategie-idees kan dan verder uitgebrei word en ʼn reeks strategieë word so
beskikbaar vir toekomstige werksaamhede.
1.7.2 PEST-analise
Die PEST-analise word gebruik om die eksterne invloed op die sakeonderneming te bepaal.
Hierdie faktore beïnvloed alle sakeondernemings en is nie net van toepassing op een
sakeonderneming nie. Die faktore is gewoonlik buite die beheer van die sakeonderneming
en word dikwels in die SWOT-analise as bedreigings gelys, maar veranderinge in die
eksterne omgewing kan ook geleenthede skep waarop die sakeonderneming dinamies moet
reageer.
Figuur 1.10: Eksterne faktore wat ʼn invloed het op die sakeonderneming
(Outeur, 2011)
Die PEST-analise identifiseer die politiese (political), ekonomiese (economical),
sosiologiese (sociological) en tegnologiese (technological) faktore uit die eksterne
omgewing. Dit gebeur dikwels dat twee verdere faktore, die omgewing (environmental) en
regsaspekte (legal), ook ondersoek word, om die eksterne omgewing verder te dissekteer.
Polities (Political)
•Verandering in die regering
•Nuwe wetgewing
Ekonomies (Economical)
•Verandering in belasting, inflasie ens.
Sosiologies (Sociological)
•Verandering in demografie
•Verandering in kliënte se voorkeure
Tegnologies (Technological)
•Nuwe tegnologie
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 28
MKT105 Bemarking
Polities Ekonomies
• Politieke stabiliteit
• Oorlog
• Raamwerk vir afdwing van kontrakte
• Beskerming van intellektuele eiendom
• Handelsregulasies en tariewe
• Bevoordeling van handelsvennote
• Prysregulasies
• Belasting
• Arbeidswetgewing
• Verpligte werknemersvoordele
• Industriële veiligheidsregulasies
• Die effek van verkiesings
• Tipe ekonomiese stelsel
• Die regering se betrokkenheid by die
vrye mark
• Wisselkoers
• Effektiwiteit van finansiële markte
• Infrastruktuur
• Vaardigheid van die werksmag
• Arbeidskoste
• Ekonomiese groei of resessie
• Werkloosheid
• Inflasie
• Rentekoers
Sosiaal Tegnologies
• Demografie
• Klas
• Opleiding
• Kultuur
• Entrepreneurs
• Houdings
• Ontspanning
• Geloof
• Gesondheid, bv. HIV/Vigs
• Onlangse tegnologiese ontwikkeling
• Die impak van tegnologie op die
ontwikkeling van produkte
• Die impak van tegnologie op die
kostestruktuur
• Die spoed waarmee tegnologie
verbeter
Tabel 1.5: PEST-analise
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
1.7.3 Mededinging
Michael Porter het ʼn model ontwikkel om die intensiteit van die mededinging in die mark te
bepaal. Strategiese bemarking behels proaktiewe optrede om al vyf die kompeterende
faktore en die verhouding tussen hierdie faktore en die omgewing, ten beste te hanteer.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 29
MKT105 Bemarking
Figuur 1.11: Porter se vyf magte
(Outeur, 2011)
Vir elkeen van die vyf magte in die Porter-model, kan ʼn reeks vrae gevra word om te bepaal
of dit ʼn bedreiging is. Die resultate verteenwoordig ʼn omvattende evaluasie van die
sakeonderneming se mededingers.
Verskaffers
• Kan die sakeonderneming uit ʼn groot aantal verskaffers selekteer om rou materiaal
aan te koop?
• Het die belangrikste rou materiaal baie plaasvervangers?
• Is die sakeonderneming ʼn groot kliënt van die verskaffer wat die belangrikste rou
materiaal verskaf?
• Is dit ʼn feit dat die sakeonderneming nie wesenlik afhanklik is van een spesifieke
verskaffer nie?
• Is die sakeonderneming in ʼn posisie om van verskaffers te verander?
• In vergelyking met die sakeonderneming, is die verskaffers relatief klein?
As daar op enige van die bogenoemde vrae negatief geantwoord word, is dit moontlik dat
die verskaffer ʼn bedreiging vir die sakeonderneming inhou (Damelin, 2003: 10).
Mededingers in die
industrie Intensiteit van mededinging
Nuwe toetreders
Kopers
Plaasvervangers
Verskaffers
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 30
MKT105 Bemarking
Nuwe toetreders
• Is die kapitale koste om die mark te betree, hoog?
• Is die sakeonderneming se produk goed gedifferensieer?
• Sal dit vir die sakeonderneming se verbruikers duur wees om na ʼn alternatiewe
verskaffer oor te skakel?
As die antwoord op enige van bogenoemde vrae negatief is, kan ander sakeondernemings
maklik die industrie betree (Damelin, 2003: 10).
Kopers
• Het die sakeonderneming kliënte wat in klein hoeveelhede koop?
• Is daar sakeondernemings in die industrie wat ʼn uitsonderlike produk lewer?
• Kan verbruikers maklik alternatiewe sakeondernemings selekteer?
• Is enige van die sakeonderneming se kliënte groot genoeg om die sakeonderneming
oor te neem?
As die antwoord negatief is op enige van die vrae, bestaan daar moontlike bedreigings
(Damelin, 2003: 10).
As verbruikers gereeld in klein hoeveelhede koop, en hulle het die keuse om na ʼn ander
uitsonderlike produk oor te skakel, of by alternatiewe sakeondernemings te koop, kan
aanvaar word dat die verbruiker lojaal is teenoor die sakeonderneming.
Plaasvervangers
• Kan dit bevestig word dat die sakeonderneming se produk uniek is en deur geen
ander sakeonderneming gelewer kan word nie?
• Kan die sakeonderneming se produk vervang word met dieselfde produk teen
dieselfde prys?
• Is ander sakeondernemings met dieselfde produk winsgewend in ander markte?
As die antwoord op enige van bogenoemde vraag negatief is, kan die sakeonderneming se
produk maklik vervang word (Damelin, 2003: 10).
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 31
MKT105 Bemarking
Mededingers
• Is daar baie mededingers in die industrie?
• Ondervind die sakeonderneming ʼn toename in produkverkope?
• Is dit moeilik vir verbruikers om na ander verskaffers oor te skakel?
• Is al die mededingers dieselfde rakende grootte en teenwoordigheid in die mark?
Ander sakeondernemings wat afhanklik is van die industrie waarin hulle werksaam is, kan ʼn
bedreiging vir die sakeonderneming inhou (Damelin, 2003: 10).
1.8 Komponente van bemarking
Nadat die sakeonderneming die interne en eksterne faktore wat die bemarkingsproses
beïnvloed het (of steeds beïnvloed), ondersoek het, kan ʼn bemarkingstrategie opgestel
word. Om die bemarkingstrategie te finaliseer, moet daar gekyk word na die ander faktore
wat beskryf word in Figuur 1.7. Die bemarkingstrategie vorm die basis van die aktiwiteite van
die sakeonderneming in die komende maande, maar moet gereeld hersien word, om te
bepaal of dit suksesvol is. Die mark wat die sakeonderneming selekteer, word bepaal op
grond van segmentasie, teikenmark en posisionering.
Figuur 1.12: Komponente van bemarking
(Outeur, 2011)
Segmentasie Besluit op die
veranderlikes en bepaal segmente
Teikenmark Watter mark moet geteiken word en
wanneer
Posisionering Posisioneer die produk sodat die verbruiker sy ingesteldheid verander
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 32
MKT105 Bemarking
1.8.1 Marksegmentasie
Marksegmentasie verwys na die identifisering van gedeeltes van ʼn mark wat verskil van
mekaar. Segmentasie maak dit vir die sakeonderneming moontlik om die behoeftes van
potensiële verbruikers beter te bevredig. Dis ook voordelig vir die sakeonderneming, omdat:
• Verbruikers en kompeteerders beter verstaan word.
• Produkte en dienste verfyn kan word om te voldoen aan die behoefte van die mark.
• Aan verbruikers se behoeftes voldoen word.
• Daar gefokus kan word op submarkte wat potensiaal inhou.
• Nuwe markte ontwikkel kan word.
In die motorbedryf kan die mark as volg gesegmenteer word:
• Luukse motors
• Buitelugmotors (4x4-voertuie)
• Familiemotors
• Eerste motors (studente)
• Passasiersvoertuie (busse, taxi’s)
• Afleweringsvoertuie
Bogenoemde mark kan verder gesegmenteer word op grond van styl, prys, enjingrootte,
veiligheid en selfs kleur.
Om die mark effektief te selekteer, moet segmentasie aan die volgende kriteria voldoen:
Identifiseerbaar en meetbaar Akkurate meting van segmente is
noodsaaklik. Geen grys gebiede rakende
identifikasie nie.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 33
MKT105 Bemarking
Toeganklik Die segmente moet toeganklik wees deur
kommunikasie en verspreidingskanale.
Substansieel Die segmente moet groot wees, sodat die
koste wat die sakeonderneming aangaan,
geregverdig word.
Unieke behoeftes Die segmente moet verskillend reageer op
die verskillende bemarkingsmengsels.
Stabiliteit Die segmente moet stabiel wees en nie
gereeld verander nie.
Tabel 1.6: Kriteria vir segmentasie
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
As die bemarkingstrategie ontwikkel word vir ʼn spesifieke segment, sal die
sakeonderneming in staat wees om die behoeftes in die mark, met die aanbieding in die
segment, te laat ooreenstem. Dit sal verhoogde verkope en winsgewendheid tot gevolg hê.
Marksegmentasie kan op grond van die volgende faktore gedoen word:
Figuur 1.13: Marksegmentasie
(http://www.netmba.com/marketing/process/)
Marksegmentasie fasiliteer die proses om die teikenmark te identifiseer. Die
sakeonderneming moet besluit watter van die segmente kan bevredig word deur sy produk,
Demografies
•Geslag
•Ouderdom
•Huwelikstatus
•Familiegrootte
•Ras
•Opleiding
•Beroep
• Inkomste
•Geloof
Geografies
•Gebied
•Digtheid van
populasie
•Grootte van stad of
land
•Digtheid van die
mark
•Behuisingstipe
•Klimaat
Psigografies
•Leefstyl
•Persoonlikheid
•Selfbeeld
•Waardes
•Sosiale aspirasies
•Motiewe
•Aktiwiteite
•Houding
Gedragsfaktore
•Voordele waarna
gesoek word
•Bevrediging van
verbruikersbehoeftes
•Tegniese aspekte
•Pryssensitiwiteit
•Lojaliteit aan
handelsnaam
•Produkvoordele
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 34
MKT105 Bemarking
en dan die segmente te teiken met toepaslike strategieë, wat die bemarkingsmengsel by die
segmente uitbring. Die sakeonderneming moet weet hoe aantreklik die segment is en wat
die vlak van kompetisie in die segment is, sodat prestasie gemeet kan word.
1.8.2 Teikenmark
Wanneer die mark gesegmenteer is, moet die sakeonderneming besluit watter gedeelte van
die mark geteiken gaan word met sy produk. Die sakeonderneming kan uit drie opsies kies
wanneer besluit word hoe om sy produk te bemark:
Figuur 1.14: Teikenmarkopsies
(Outeur, 2011)
Die segmente in die mark kan geïgnoreer word en dieselfde bemarkingsmengsel kan aan
almal gebied word. Hierdie benadering laat min buigbaarheid toe en word gewoonlik gebruik
wanneer hulpbronne skaars is.
ʼn Bemarkingsmengsel kan aan net een van die segmente in die mark gebied word. Hierdie
benadering bied gewoonlik vir die verbruiker ʼn uitstekende produk, omdat alle hulpbronne
Die hele mark
Net een segment
Meer as een segment
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 35
MKT105 Bemarking
gefokus word op ʼn enkele segment. Dit bied aan die sakeonderneming ʼn duidelike groep
verbruikers op wie alle pogings gefokus kan word. Sakeondernemings met beperkte
hulpbronne kan dus makliker met groter sakeondernemings kompeteer. Hierdie tipe
gekonsentreerde bemarking kan egter ʼn gevaarlike strategie wees, omdat die verbruiker se
behoefte kan verander en die sakeonderneming dan nie in staat is om daarby aan te pas
nie.
Meer as een segment kan geteiken word, met tot elkeen ʼn unieke bemarkingsmengsel. Die
verkope uit een segment kan die verliese op ʼn ander segment, absorbeer. Dit staan bekend
as ʼn gedifferensieerde mark. Die nadeel van differensie is hoofsaaklik finansieel, omdat
meer as een produksieproses betrokke is en meer personeel in diens moet wees.
Figuur 1.15: Teikenmarkstrategieë
(Outeur, 2011)
1.8.3 Posisionering en differensiasie (handelsnaam)
As deel van die produkstrategie moet die sakeonderneming probeer om te bepaal hoe die
produk deur verbruikers ontvang gaan word. Dit kan as een van die moeilikste komponente
van bemarking beskou word, omdat die produk eers verkoop moet word, voordat daar
bepaal kan word hoe dit ontvang is of word. Die proses word verder bemoeilik omdat die
produk goed ontvang word, maar dit nie noodwendig ʼn aanduiding is van voorkeur nie. Die
sakeonderneming moet probeer om die produk gevestig te kry in die verbruikers se
gedagtes.
As deel van die posisioneringstrategie, moet die sakeonderneming probeer om ʼn
handelsnaam te vestig. ʼn Gevestigde handelsnaam gee verbruikers vertroue in die produk,
omdat daar dan reeds ʼn persepsie bestaan dat dit ʼn goeie produk is. Voorbeelde van
Sakeonderneming
Bemarkingsmengsel 1
Segment A Teikenmark
Bemarkingsmengsel 2
Segment B Teikenmark
Bemarkingsmengsel 3
Segment C Teikenmark
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 36
MKT105 Bemarking
sakeondernemings wat baie suksesvol is in die vestiging van ʼn handelsnaam, is Coca-Cola,
Nike en Jeep.
1.9 Rolspelers in bemarking
Uit bogenoemde analises kan afgelei word, dat daar verskeie persone en instansies is wat ʼn
rol speel in die bemarkingsproses. Die belangrikste hier is die verbruiker, wat die produk
moet koop vir die sakeonderneming om winsgewend te kan wees.
Figuur 1.16: Rolspelers in bemarking
(Outeur, 2011)
1.9.1 Die verbruiker
Die sakeonderneming maak staat op die verbruiker om sy produk te koop. Die doel van die
bemarkingsproses is om die verbruiker te oortuig dat hy die produk nodig het. Die
sakeonderneming moet bepaal watter verbruikers geteiken gaan word, hoe dit gedoen gaan
word en hoe verbruikers bereik gaan word. Die belangrikste aspek bly steeds dat die
verbruiker beïndruk moet wees met die produk. Die sakeonderneming moet altyd die
volgende faktore in ag neem, wanneer strategieë ontwikkel word:
• Sakeondernemings bestaan om waarde aan verbruikers te verskaf. Sonder
verbruikers kan die sakeonderneming nie bestaan nie.
Sakeonderneming
Verbruiker
Mededingers
Regering
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 37
MKT105 Bemarking
• Die verbruiker is menslik en nie net ʼn nommer op ʼn sigblad, of ʼn punt op ʼn grafiek
nie – die verbruiker het gevoelens en emosies.
• Elke verbruiker is anders en uniek.
• Diens aan verbruikers is ʼn belegging en nié ʼn koste nie.
• Elke verbruiker verdien om met respek en waardigheid behandel te word.
• Verbruikers praat met mekaar. As een verbruiker goeie diens ontvang, sal dit nie lank
wees voordat hy ander verbruikers daarvan vertel nie, en andersom.
• Hulpbronne moet gebruik word om na die gesprekke in die mark te luister.
• Die sakeonderneming moet saam met verbruikers werk, en nie voorskriftelik wees
oor hoe verbruikers moet optree nie.
• Deursigtigheid in die bemarkingsproses sal verbruikers se vertroue wen.
• Wen-wen bemarking. As die sakeonderneming obsessief raak oor goeie diens, sal
wins groter wees.
(http://faculty.washington.edu/sandeep/d/wwb.pdf)
1.9.2 Die sakeonderneming
Bemarking kan as een van die belangrikste funksies van die sakeonderneming beskou word
en daarom moet daar spesifieke personeel aan hierdie taak toegewys word. Bemarking kan
nie in isolasie plaasvind nie. Die bemarkingsafdeling moet noue bande hê met die
operasionele afdeling, navorsingsafdeling, personeelafdeling en ook die finansiële afdeling.
Die operasionele departement sal die vooruitskatting op verkope, wat deur die
bemarkingsafdeling opgestel word, nodig hê om produksieskedules uit te werk.
Die navorsingsafdeling moet ook baie nou met die bemarkingsafdeling saamwerk. Die
navorsingsafdeling moet verbruikersbehoeftes verstaan en die bemarkingsafdeling moet
hierdie uitsette, met die navorsingsafdeling toets. In baie sakeondernemings is die
navorsingsafdeling by die bemarkingsafdeling ingesluit, om hierdie taak te vergemaklik.
Vooruitskatting van verkope sal deur die personeelafdeling gebruik word, om te verseker dat
genoeg personeel in diens is om die verwagte uitsette te lewer. Daar kan dalk potensiaal
bestaan om meer personeel in diens te neem, as bemarkingsaksies suksesvol sou wees.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 38
MKT105 Bemarking
Die finansiële afdeling is verantwoordelik vir begrotings. Die bemarkingsbestuurder moet dus
vroegtydig ʼn plan aan die finansiële bestuurder voorlê, om te verseker dat genoeg fondse
beskikbaar is vir beplande bemarkingsaktiwiteite.
Die bemarkingsafdeling op sigself, het pligte en verantwoordelikhede om te verseker dat
bemarkingsaksies suksesvol is.
Figuur 1.17: Pligte van die bemarkingsafdeling
(Outeur, 2011)
1.9.3 Die kompetisie
Die sleutelelement van die ekonomie is kompetisie. Verskillende sakeondernemings wat
dieselfde produk vervaardig, bied ʼn keuse aan verbruikers. Omdat sakeondernemings
kompeteer, sal elke sakeonderneming aanhoudend probeer om die produksieproses met die
minste koste vir die grootste wins, te laat geskied. Elke sakeonderneming sal die
produktiwiteit van kapitaal probeer verhoog en maniere soek om kostes te verminder.
In die ekonomie word die ontwikkeling van nuwe tegnologie aangemoedig, omdat dit
ekonomiese groei verseker en die werkloosheidsyfer verlaag.
Kompetisie verseker dat die verbruiker ʼn groter keuse van produkte en dienste tot sy
beskikking het, teen ʼn laer prys. Wanneer ʼn sakeonderneming ʼn monopolie het en aan geen
kompetisie onderwerp word nie, sal die kwaliteit van die produk beïnvloed word en die
sakeonderneming kan bepaal wat die prys moet wees. Eskom is ʼn goeie voorbeeld van ʼn
monopolie. Geen ander verskaffer is tans beskikbaar om elektrisiteit te verskaf nie.
Bemarkingsafdeling
• Fokus op die kliënt • Monitor die kompetisie • Besit die handelsnaam • Skep nuwe idees • Kommunikeer intern • Bestuur die bemarkingsbegroting • Stel 'n strategie op, beplan die aksies en voer die plan uit
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 39
MKT105 Bemarking
Figuur 1.18: Kompetisie
(Outeur, 2011)
Die grootste bedreiging vir enige sakeonderneming is die toetrede van potensiële kompetisie
tot die mark, veral waar die koste aan die vervaardiging van die produk, baie hoog is. Sulke
kompetisie het in die aanvangs- of potensiële stadium, geen invloed op die mark nie, maar
sodra hulle toetree tot die mark, kan dit die oorspronklike sakeonderneming verplig om
kostes te verlaag (swakker produk), pryse te verhoog (verminderde aanvraag), of pryse te
verlaag (minder wins).
1.9.4 Die regering
Die regering kan in die mark ingryp om sakeondernemings se gedrag te reguleer en te
verseker dat geen sakeonderneming pryse manipuleer, om buitengewone wins te genereer
tot nadeel van die verbruiker nie. Hulle reguleer ook die kwaliteit en veiligheid van produkte.
Mededinging verseker dat nie net een
sakeonderneming die prys van goedere en dienste
beheer nie.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 40
MKT105 Bemarking
Die regering:
• Verskaf ʼn regstelsel om wette te maak en toe te pas om partye se regte te beskerm.
• Verskaf openbare dienste wat nie deur privaat sakeondernemings verskaf word nie.
• Herstel mislukkings in die mark, soos tydens resessies en ook met werkloosheid.
• Beheer kompetisie deur monopolieë te reguleer.
• Herversprei inkomste deur groter inkomste hoër te belas.
• Stabiliseer die ekonomie deur inflasie te beheer en ekonomiese groei te bevorder.
(http://www.slideshare.net/alicia1227/the-role-of-government-in-a-market-economy)
Gevallestudie 1.2
Kentucky Fried Chicken is ʼn bekende handelsnaam in Suid-Afrika. Harland Sanders is
gebore net buite Henryville, Indiana (VSA), op 9 September 1890.
Gedurende die depressie van 1930 open hy sy eerste restaurant by ʼn petrolstasie in
Kentucky, VSA. Hy werk as stasiebestuurder, hoofkok en kassier en noem sy restaurant
Sander’s Court & Café. In 1936 word hy deur Goewerneur Ruby Laffoon bekroon as
geëerde kolonel vir sy bydrae tot die omgewing se kosbedryf. ʼn Brand verwoes die
restaurant in 1939, maar dit word herbou en heropen. Die drukkoker word in daardie selfde
jaar bekendgestel en Kol. Sanders gebruik dit om vars hoender, vinniger aan sy kliënte te
lewer.
(http://www.dinesh.com/history_of_logos/restaurant_logos/kfc_logos_-
_design_and_history.html)
In 1940 word die oorspronklike resep vir Kentucky Fried Chicken gebore en in 1952 ken
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 41
MKT105 Bemarking
die kolonel die eerste franchise toe aan Pete Harman van Salt Lake City, VSA. Die betaling
is ʼn paar sente vir elke hoeder wat verkoop, en die ooreenkoms word met ʼn handdruk
gefinaliseer.
In 1955 word ʼn hoofweg gebou wat Kentucky van die hoofroete afsny en Kol. Sanders
moet toe sy onderneming verkoop. Nadat hy al sy skuld betaal het, was hy platsak en
moes verder lewe van sy regeringsgeld (social security). Sy enigste opsie vir finansiële
oorlewing, was om deur Amerika te toer en sy resep aan restaurante te verkoop. Hierdie
harde werk van hom word uiteindelik betalend en in 1960 staan daar 190 franchises in die
VSA en Kanada. Teen 1964 was daar reeds 600 afsetpunte, waarvan een in Engeland
(VK). In dieselfde jaar verkoop Kol. Sanders sy aandeel vir $2 miljoen aan John Y. Brown,
maar die kolonel het die openbare spreekbuis en gesig, van die maatskappy gebly. In 1969
word die maatskappy op die New Yorkse Effektebeurs gelys.
Kol. Sanders, simbool van kwaliteit in die kosbedryf, sterf aan leukemie in 1980.
Vandag word meer as ʼn biljoen van die kolonel se finger lickin good-aandetes jaarliks
bedien, in meer as 80 lande regoor die wêreld.
ʼn Nuwe resep, wat geen vet bevat nie, maar steeds deur die kolonel se 11 speserye
gekenmerk word, word in 2007 bekendgestel. In 2009 word Kentucky Grilled Chicken
bekendgestel, met die belofte dat die geure van die oorspronklike resep nie verlore is nie.
Die kenmerkende handelsmerk van KFC word in 2008 verander. Kol. Sanders dra daarop
steeds sy kenmerkende das, maar sy pak klere word vir ʼn rooi voorskoot verruil
(http://www.kfc.com/about/history.asp).
1. Waaraan kan KFC se sukses toegeskryf word? Motiveer jou antwoord.
2. Watter verskil sal die nuwe resep, wat in 2009 aan verbruikers bekendgestel is, aan
hulle verbruikersgedrag maak? Motiveer jou antwoord.
3. Was die verandering van die handelsmerk in 2008 ʼn goeie besluit? Motiveer jou
antwoord.
4. Watter effek sal die pak klere wat verruil word vir ʼn voorskoot, op die verbruiker se
gedagtes hê? Motiveer jou antwoord.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 42
MKT105 Bemarking
1.10 Samevatting
Suksesvolle bemarking inkorporeer die verkoop van die regte produk, aan die regte kliënt,
op die regte plek, teen ʼn prys wat winsgewend vir die sakeonderneming is.
Sekere sakeondernemings fokus op die verbruikersmark waarin die bemarkingsaanslag, die
verbruiker se gevoelens en ingesteldheid, in ag geneem moet word. Ander
sakeondernemings lewer produkte aan die besigheidsmark en die bemarkingsproses is dan
meer persoonlik van aard.
Die bemarkingsproses behels ʼn situasie-analise waar die interne en eksterne faktore, wat
die sakeonderneming beïnvloed, ondersoek word en ʼn strategie daarvolgens opgestel word.
Die strategie sluit die segmentering van die mark in, asook die posisionering van die produk.
Die kompetisie, personeel van die sakeonderneming, die verbruiker en die regering, het
almal ʼn invloed op die wyse waarop bemark moet word.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 43
MKT105 Bemarking
1.11 Selfevaluering
Aktiwiteit 1
1. Verduidelik die verskil tussen sake- of ondernemingsbemarking en
verbruikersbemarking.
2. Die sake- of ondernemingsmark maak gebruik van ʼn spesifieke aankoopproses.
Verduidelik en bespreek hierdie proses.
Aktiwiteit 2
1. Waarom is dit nodig om ʼn situasie-analise te doen? Motiveer jou antwoord.
2. Bespreek en verduidelik die bemarkingsmengsel.
Aktiwiteit 3
1. Bespreek en verduidelik die verskillende modelle wat gebruik word om die invloede op
bemarking te bepaal.
2. Verduidelik waarom verskaffers ʼn bedreiging vir die sakeonderneming kan inhou.
Aktiwiteit 4
1. Waarom is dit nodig om die mark te segmenteer? Motiveer jou antwoord.
2. Neem ʼn bekende handelsnaam en bespreek die posisioneringstrategie.
Aktiwiteit 5
1. Bespreek die pligte van die bemarkingsafdeling.
2. Noem en bespreek ʼn voorbeeld van regeringsinisiatiewe in bemarking.
Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 44
MKT105 Bemarking
STUDIE-EENHEID 2: BEMARKINGSBESTUUR
2.1 Studie-eenheid leeruitkomstes
Kennis en begrip
Na voltooiing van Studie-eenheid 2, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die
volgende te demonstreer:
• Bemarkingsbestuur
• Take van die bemarkingsbestuurder
• Etiese dilemmas in bemarking
• Mededingersaktiwiteit
• Vaardighede van die bemarkingsbestuurder
Vaardighede
Jy sal ook in staat wees om:
• Die konsep van bemarkingsbestuur te analiseer.
• Die take van die bemarkingsbestuurder te ondersoek en te beskryf.
• Die etiese dilemmas wat in bemarking ontstaan, te identifiseer.
• Die impak van mededingersaktiwiteite op die bemarkingstrategie en -plan te
beoordeel.
• Die persoonlike vaardighede, kennis, karaktereienskappe en aanpasbaarheid van
die bemarkingsbestuurder te evalueer.
©akademia (MSW) Bladsy 45
MKT105 Bemarking
2.2 Verrykende bronne
• http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides
• http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00
2.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?
Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:
Sleutelwoord Omskrywing
Bemarkingsbestuur Die dissipline fokus op die toepassing van bemarkingstegnieke en
die bestuur van die sakeonderneming se bemarkingshulpbronne en
-aktiwiteite.
Bemarkingskonsep Al die fasette van bemarking, insluitende beplanning, koördinering,
strategie, evaluering en monitering.
Bemarkingsmengsel Verwys na die kombinasie van prys, plek, promosie en produk in
die bemarkingskonsep.
Etiese optrede ʼn Stel morele standaarde wat verander kan word, na aanleiding van
ondervinding uit die samelewing en die verwagtinge en aanvraag
van verbruikers.
Organisatoriese struktuur
Die vlakke van outoriteit binne ʼn sakeonderneming. ʼn Beskrywing
van die verskillende afdelings en hulle verantwoordelikhede.
Porter se vyf magte Die vyf magte wat ʼn invloed het op die kompetisie van die
sakeonderneming.
Prysbepaling Om die prys van ʼn produk te bepaal, gebaseer op die kostes vir die
sakeonderneming.
Prysdiskriminasie Om teen verbruikers te diskrimineer deur byvoorbeeld
prysaanpassings te maak vir verskillende inkomstegroepe.
Prysstrategie Die strategie wat die sakeonderneming aanneem om pryse te
bepaal en verbruikers te lok.
©akademia (MSW) Bladsy 46
MKT105 Bemarking
Skoktaktieke Advertensies en bemarkingsmetodes wat gebruik word met die doel
om te skok. Dit dwing die verbruiker om die produk te koop omdat
dit nadelige gevolge sou inhou, as hy daarteen besluit.
2.4 Inleiding
Suksesvolle bemarkingsbestuur behels ʼn goeie kennis van die bemarkingsfunksie en ook
van die ander aspekte van die sakeonderneming, operasioneel, personeel en finansieel. Die
bemarkingsafdeling moet weet wat die personeel binne die sakeonderneming doen en hoe
om die begroting te monitor.
Die bemarkingsbestuurder is verantwoordelik vir bemarkingsbeplanning en -strategie en die
implementering van die bemarkingskonsep. Hierdie elemente moet die korporatiewe
strategie van die sakeonderneming ondersteun, maar ook die funksionele aspek daarvan
deurvoer, naamlik hoe die korporatiewe strategie deur die bemarkingsafdeling
geïmplementeer word.
Bemarkingsbestuur verwys na die dissipline wat fokus op die toepassing van
bemarkingstegnieke en die bestuur van die sakeonderneming se bemarkingshulpbronne en
-aktiwiteite.
2.5 Die konsep van bemarkingsbestuur
Bemarkingsbestuur behels die fasilitering van al die prosesse soos in Studie-eenheid 1
bespreek, maar ook die implementering van die strategiese plan wat uit hierdie prosesse
opgestel word. Bemarkingsbestuur behels daarom die vyf sleutelareas:
Bemarkingstaak Doel
Identifiseer teikenmarkte Die verbruikers met wie handel gedryf gaan word, moet
geïdentifiseer word. Die teikenmark sal beïnvloed word
deur die rykdom van verbruikers en die sakeonderneming
se vermoë om aan hulle behoeftes te voldoen.
Bemarkingsnavorsing Versamel inligting oor die huidige en potensiële behoeftes
van verbruikers en die markte wat gekies is. Die
belangrikste is die kanale waardeur verbruikers koop en
dit wat kompeteerders aanbied.
Produkontwikkeling Produkte wat die verbruiker lok, moet ontwikkel word.
©akademia (MSW) Bladsy 47
MKT105 Bemarking
Die bemarkingsmengsel Die bemarkingsmengsel moet aangepas word, sodat dit
waarde toevoeg vir die verbruiker, ook dat die verbruiker
die regte boodskap kry, en dat dit gerieflik is vir gebruik.
Monitering van die mark Die doel van bemarking is om kliënte te bekom, maar
belangriker, ook om hulle te behou. Terugvoering oor die
tevredenheid van verbruikers moet opgevolg word en die
bemarkingsmengsel moet daarby aangepas word.
Tabel 2.1: Sleutelareas in bemarking
(http://tutor2u.net/business/marketing/marketing_orientation_tasks.asp)
2.5.1 Stadiums van bemarkingsbestuur
Bemarkingsbestuur behels verskillende stadiums en kan gekoppel word aan die
bemarkingsproses.
Stap 1 Situasie-analise Markanalise: Ondersoek die sakeonderneming, die
mark, die kompetisie, interne en eksterne omgewings.
Stap 2 Doelwitte Korporatiewe doelwitte: Langtermyn, byvoorbeeld die
ontwikkeling van korporatiewe kultuur.
Sakedoelwitte: Produksie, finansieel, personeel en
bemarking.
Bemarkingsdoelwitte: Markte en
bemarkingsmengsel.
Spesifieke doelwitte: Promosie en advertensies.
Stap 3 Strategie Teikenmarkte en planne om doelwitte te bereik.
Stap 4 Taktiek Korttermynplanne om doelwitte te bereik.
Stap 5 Evaluering Kontrole oor begrotings, die meet van sukses.
Tabel 2.2: Stadiums van bemarkingsbestuur
(Outeur, 2011)
2.5.2 Implementering van die bemarkingstrategie
Om die bemarkingsplan te implementeer, behels ʼn verskeidenheid van aktiwiteite binne die
sakeonderneming en daarom moet daar ʼn verbintenis en samewerking tussen al die vlakke
binne die onderneming bestaan. Die elemente van strategiese implementering is as volg:
©akademia (MSW) Bladsy 48
MKT105 Bemarking
• Verantwoordelikheid moet toegeken word en daar moet besluit word wie betrokke is
en die besluite neem.
• Formele beplanning- en inligtingstelsels moet in plek wees.
• Almal wat betrokke is by die proses, moet ʼn plan ontvang wat die doelwitte uiteensit.
• Prestasie van individue en spanne moet gemeet word aan of teen die beplande
doelwitte.
• Kennis en vaardighede moet sodanig aangewend word dat personeel wat
verantwoordelik is vir die implementering, toegerus is vir die taak.
• Personeel moet deurlopend opgelei word, nie net in bemarking nie, maar ook as
tegniese en algemene bestuurders.
• Dis van groot belang dat die proses ondersteun word deur toegewyde personeel en
goeie leierskap (Damelin, 2003: 4).
Gedurende die implementering van die strategie moet daar spesifiek aandag gegee word
aan die strategie self, die organisatoriese struktuur, stelsels, vaardighede, personeel, tipe
bestuur en gedeelde waardes. Verskillende bestuurders sal klem lê op verskillende areas,
maar alle aspekte van die implementeringsproses moet geadresseer word.
Figuur 2.1: Aspekte van die implementeringsproses
(Damelin, 2003: 6)
2.5.3 Evaluering van implementering
Die omgewing waarin die strategiese bemarker homself bevind, verander aanhoudend op
tegnologiese, sosiale, ekonomiese en politieke gebied. Die tempo van verandering het
verhoog oor die laaste aantal jare, wat dit amper onmoontlik maak om strategiese planne
Formulering van strategie
Implementering van strategie
Struktuur van die sakeonderneming
Menslike hulpbronbestuur Leierskapstyl Kultuur van die
sakeonderneming
Evaluering en kontrole
©akademia (MSW) Bladsy 49
MKT105 Bemarking
met sekerheid op te stel. Vir strategiese bemarking om effektief te wees, moet besluite
gereeld geëvalueer, en die nodige veranderinge aangebring word.
Die verhouding tussen effektiewe en oneffektiewe implementering, kan gemeet word deur
van Figuur 2.3 gebruik te maak.
Die strategie moet met sorg gekies word en al die aspekte van implementering moet korrek
hanteer word. Die meeste sakeondernemings ondervind probleme wanneer die verandering
te groot is, soos in die volgende gevalle:
• Te min tyd is toegeken vir die implementeringsproses.
• Probleme duik op as gevolg van onbeheerbare eksterne faktore.
• Die voorkoms van swak koördinasie van aktiwiteite.
• Personeel is nie vaardig genoeg vir die taak nie.
• Die voorkoms van swak leierskap en rigtingaanwysers van bestuurders.
• Sleuteltake is nie behoorlik gedefinieer nie.
• Die inligtingstelsel is nie voldoende om aktiwiteite te beheer nie.
Figuur 2.2: Verhouding tussen effektiewe en oneffektiewe implementering
(Damelin, 2003: 6)
Ideale situasie Die doelwitte van die
sakeonderneming word behaal
Regte strategieë word swak geïmplementeer Die resultate sal baie
nadelig vir die sakeonderneming wees
Verkeerde strategieë word swak
geïmplementeer Die resultate sal
rampspoedig wees
Verkeerde strategieë word geïmplementeer Die resultate sal baie
nadelig vir die sakeonderneming wees
Effe
ktie
f
Effektief
One
ffekt
ief
Oneffektief
Strategie
Impl
emen
terin
g
©akademia (MSW) Bladsy 50
MKT105 Bemarking
2.5.4 Kontrolering
Elke sakeonderneming moet ʼn meganisme in plek stel om te kontroleer of doelwitte effektief
bereik word. Om te evalueer of die bemarkingstrategie suksesvol is, moet die volgende vrae
gevra word:
• Is die sakeonderneming se sterk punte steeds sterk punte?
• Is die geleenthede nog beskikbaar in die mark?
• Kan daar enige verdere swak punte geïdentifiseer word?
• Is die strategie in ooreenstemming met die sakeomgewing?
• Is die strategie van toepassing, as die sakeonderneming se hulpbronne in ag
geneem word?
• Wat is die risiko’s verbonde aan die implementering?
• Is die strategie voldoende om voordeel in die mark te verkry?
Om te kontroleer of die strategie suksesvol geïmplementeer is, moet die volgende proses
gevolg word:
Figuur 2.3: Kontroleringsproses
(Outeur, 2011)
2.6 Die take van die bemarkingsbestuurder
Bemarking is ʼn sake- of bedryfsaanslag en nie net ʼn sakefunksie nie. Die bemarkingsfunksie
kan ook nie in isolasie plaasvind nie en moet ingesluit word by al die aktiwiteite van die
sakeonderneming.
Stel standaarde vir
prestasie Meet resultate
Vergelyk werklike en
beplande prestasie
Neem regstellende
stappe
©akademia (MSW) Bladsy 51
MKT105 Bemarking
Die bemarkingsbestuurder se primêre taak is om die bemarkingshulpbronne vir ʼn produk te
bestuur. Die bemarkingsbestuurder kan verantwoordelik wees vir die bestuur van net een
produk, of meer as een produk kan aan hom toegeken word. Groot sakeondernemings het
gewoonlik meer as een bemarkingsbestuurder om die produkte wat die sakeonderneming
lewer, te bestuur.
In kleiner sakeondernemings kan die bemarkingsfunksie by ʼn enkele persoon lê, of die
funksie kan deur die hele span behartig word. Die bemarkingsfunksie, of dele daarvan, kan
uitgekontrakteer word, afhangend van die beskikbare begroting en die vaardighede van
personeel.
ʼn Tipiese struktuur van die sakeonderneming se bemarkingsafdeling lyk so:
Figuur 2.4: Struktuur van die bemarkingsafdeling
(Outeur, 2011)
2.6.1 Algemene take van die bemarkingsbestuurder
Die bemarkingsbestuurder is daarvoor verantwoordelik om die verbruiker se belangstelling in
die sakeonderneming se produk, te prikkel, of te skep. Om hierdie doelwit te bereik, is daar
sekere take wat verrig moet word wat algemeen in die bemarkingsafdeling van
sakeondernemings gevind word.
Direkteur van bemarking
Bemarkingsbestuurder 1
Sake- eenheidbestuurder
Produk 1
Bemarkingsbestuurder 2
Sake- eenheidbestuurder
Produk 2 en 3
Kreatiewe bestuurder
Sake- eenheidbestuurder
Personeel
Navorsingsbestuurder
Sake- eenheidbestuurder
Personeel
©akademia (MSW) Bladsy 52
MKT105 Bemarking
• Formuleer, lei en koördineer bemarkingsaktiwiteite en -beleid, om produkte en
dienste te adverteer in samewerking met die advertensie en promosiebestuurders.
• Identifiseer, ontwikkel en evalueer bemarkingstrategie, gebaseer op kennis van die
sakeonderneming se doelwitte, en die koste daaraan verbonde.
• Hou toesig oor die bemarkingspersoneel en fasiliteer aanstellings, opleiding en
evaluering van prestasie.
• Evalueer die finansiële aspekte van produkontwikkeling, soos begrotings en
uitgawes.
• Ontwikkel strategieë vir prysbepaling en die tevredenheid van verbruikers.
• Beskryf aanbiedinge van produkte en dienste.
• Gebruik vooruitskattings of strategiese beplanning om te verseker dat die produk
teen ʼn wins verkoop word.
• Inisieer bemarkingsnavorsing en analiseer die bevindinge.
©akademia (MSW) Bladsy 53
MKT105 Bemarking
• Koördineer en neem deel aan bemarkingsaktiwiteite soos tentoonstellings, in
samewerking met ontwikkelaars, adverteerders en produksiebestuurders.
• Konsulteer met aankooppersoneel om advies te verkry oor produkte wat in aanvraag
is.
(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)
2.6.2 Spesifieke take van die bemarkingsbestuurder
Die bemarkingsbestuurder is spesifiek verantwoordelik vir:
Kommunikasie met persone buite die sakeonderneming
Die bemarkingsbestuurder verteenwoordig die
sakeonderneming by verbruikers, die publiek, die
regering en ander eksterne bronne. Hierdie
kommunikasie kan persoonlik, telefonies, deur e-pos
of gewone pos geskied.
Kommunikasie met kollegas, toesighouers en bemarkingspersoneel
Verskaf inligting aan toesighouers, medewerkers en
ondergeskiktes, telefonies, in geskrewe vorm, of
persoonlik.
Verkry inligting Observeer, ontvang en verkry inligting van alle
relevante bronne.
Dink skeppend Ontwikkel, ontwerp en skep nuwe idees,
verhoudings, stelsels en produkte.
Ontwikkel en onderhou interpersoonlike verhoudings
Ontwikkel en onderhou konstruktiewe verhoudings
met ander.
Ontwikkel en bou spanne Bou wedersydse vertroue en moedig respek en
samewerking tussen spanlede aan.
Neem besluite en los probleme op
Analiseer inligting en evalueer resultate om die beste
oplossing vir ʼn probleem te verkry.
Organiseer, beplan en prioritiseer werk
Ontwikkel spesifieke doelwitte en planne om te
prioritiseer en organiseer, sodat werk effektief verrig
kan word.
Rekenaargeletterd Gebruik rekenaars en rekenaarstelsels om funksies
te verrig, data in te voer en inligting te prosesseer.
©akademia (MSW) Bladsy 54
MKT105 Bemarking
Ontwikkel doelwitte en strategieë
Spesifiseer doelwitte en aksies wat uitgevoer moet
word.
(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)
2.6.3 Menslike hulpbronnebestuur
Die bestuursproses betrek al die vlakke van personeel in die sakeonderneming. Alhoewel
bestuurders verantwoordelik is om die bemarkingspan te lei, moet elke werknemer
verantwoordelikheid neem om hom- of haarself te bestuur.
Wat is bestuur?
Bestuur kan gedefinieer word as die proses waartydens personeel werkverwante aktiwiteite
doeltreffend koördineer en integreer, om die doelstellings en doelwitte van die
sakeonderneming te bereik (Fereirra et al. 2010: 3).
Die bestuursproses word deur vier basiese funksies gekenmerk:
Figuur 2.5: Die bestuursproses
(Outeur, 2011)
In die bestuursproses vorm toesighouers en spanleiers, die skakeling tussen die bestuur van
die sakeonderneming en die werksmag. Toesighouers moet in staat wees om:
• Werk te beplan, doelwitte te stel en take en hulpbronne te allokeer.
• Opleidingsbehoeftes te identifiseer en indiensopleiding te verskaf.
• Personeel te motiveer en ondersteun, samewerking en spanwerk te bewerkstellig.
• Gedrag te moniteer en te dissiplineer wanneer nodig.
• Kwaliteitstandaarde te moniteer en terugvoering te bied.
• Verbeteringe in prosesse en prestasie in te stel.
(The Institute for Administrative Management, 2008:19)
Beplanning Organisering Leiding Kontrole
©akademia (MSW) Bladsy 55
MKT105 Bemarking
Wat is leierskap?
Leierskap kan beskou word as die proses waardeur ʼn individu invloed kan uitoefen, om
werknemers sover te kry om gewillig te wees, om die sakeonderneming se doelwitte te
behaal.
Die leierskapfunksie behels die volgende beginsels:
• Die gebruik van doeltreffende tegnieke wat die leier in staat stel om toesig te hou oor
werknemers.
• Motivering van personeel.
• Ontwikkeling van doeltreffende kommunikasiekanale.
• Om te verseker dat werknemers die sakeondernemings se beleid en prosedures
nakom.
• Om te verseker dat werknemers se prestasie voldoende is.
• Behulpsaam wees in die oplossing van werkverwante probleme.
• ʼn Regverdige en objektiewe benadering om werknemers se salarisse aan te pas.
Motivering
Motivering is ʼn belangrike aspek van leierskap. Om suksesvol as ʼn leier te funksioneer,
moet die bestuurder in staat wees om ondergeskiktes te motiveer en met hulle te
kommunikeer.
Daar is ʼn direkte verhouding tussen die werknemer se begeerte om te werk en die
werknemer se basiese behoeftes. Kortliks beteken dit dat die individu werk verrig om aan
sekere behoeftes te voldoen. As daar nie aan hierdie behoeftes voldoen word nie, lei dit tot
lae moreel en is dit die leier se plig, om deur die motiveringsproses, die werknemer se
ingesteldheid te verander.
2.7 Die etiese dilemmas in bemarking
ʼn Sakeonderneming kan nie bekend staan as ʼn etiese onderneming, as enige van die
persone of ander sakeondernemings waarmee sake gedoen word, gebruik maak van
kinderarbeid, of die basiese regte van hulle werknemers ondermyn nie. Etiese optrede is dus
noodsaaklik in die hele verskaffersketting, en nié net binne die sakeonderneming self nie.
Etiese optrede kan gedefinieer word as ʼn stel morele standaarde wat verander kan word na
aanleiding van ondervinding uit die samelewing, en die verwagtinge en aanvraag van
verbruikers.
©akademia (MSW) Bladsy 56
MKT105 Bemarking
Die onus berus by die sakeonderneming om bemarkingsdoelwitte te bereik, sonder dat
verbruikers of die publiek as ʼn geheel, benadeel word. Waar dit advertensies, verkope,
verskaffers, kontrakte en prysbeleid aangaan, moet die sakeonderneming sy maatskaplike
verantwoordelikheid nakom.
Die verbruiker sal optree wanneer:
• Die sakeonderneming as oneties beskou word.
• Die sakeonderneming onverantwoordelik optree.
• Enige van die aktiwiteite van die sakeonderneming onaanvaarbaar is.
Verbruikersaksie of -optrede, kan ook positief ondervind word, sou die sakeonderneming
bekend wees vir sy etiese optrede.
“We’ve made the box bigger,
the contents smaller,
increased the price and called it
‘improved’.
Have we overlooked anything?”
(Perreault, 1996: 315)
2.7.1 Etiese probleme
Bemarking het ʼn reputasie vir sy etiese probleme en die sakeonderneming moet dit as meer
as net ʼn maatskaplike (of sosiale) verantwoordelikheid beskou. Die sakeonderneming moet
bepaal of die geleentheid om op die kort termyn voordeel te verkry, geregverdig word, sou
daar skade veroorsaak word op die langer termyn.
Bemarkingsaktiwiteite kan geassosieer word met sekere etiese probleme.
©akademia (MSW) Bladsy 57
MKT105 Bemarking
• Bemarkingsnavorsing Skending van privaatheid.
Die toets van produkte op diere.
Kommersiële of industriële spioenasie.
Omkoopgeld.
• Markselektering Om behoeftiges te teiken.
Skoktaktieke.
Om kinders te teiken.
Om druk op ouers te plaas.
• Produk Om verouderde produkte te verkoop.
Oneerlikheid in beskrywing van die produk, of die etiket.
Om ʼn ander sakeonderneming se idee te steel.
Gevaarlike produkte of verpakking.
Kwaliteitsprobleme.
• Plek Kontrole oor verspreiding of selektiewe verspreiding.
Uitskakeling van kleiner verskaffers.
Monopolieë op vervoer.
• Promosie Om tabak en alkohol te promoveer.
Piramideskemas.
Misleidende advertensies of verpakkings.
Diskriminasie.
Boodskappe wat vrees inhou.
Skokadvertensies.
Oormatige advertensies.
• Prys Onregverdige pryse.
Prysdiskriminasie.
Oormatige wins.
©akademia (MSW) Bladsy 58
MKT105 Bemarking
Ooreenkomste met ander sakeondernemings om pryse te
beheer.
2.7.2 Die groen faktor
Daar is ʼn groeiende bekommernis internasionaal oor die omgewing waarin ons bly. Die
groen faktor verwys na die uitputting van natuurlik hulpbronne, regoor die wêreld. Die
osoonlaag, suurreën en uitwissing van natuurlike woude, het ʼn politieke en sosiale beweging
van go green tot gevolg. Hierdie bekommernis het gemanifesteer in sakeondernemings as
geheel, maar veral in die bemarking van produkte. Daar is konstante druk op
sakeondernemings om omgewingsvriendelik op te tree en aktiwiteite te onderneem wat
voordelig vir die samelewing en die omgewing sal wees. Veral chemiese ondernemings en
olie-industrieë is al hoe meer onder druk om alternatiewe metodes te vind, om van
afvalmateriaal ontslae te raak.
Green marketing is in. And if we believe in the premise of the green mantra (that we are all
responsible for environmental care), then there is logically no choice. We must go green.
Figuur 2.6: Die groen faktor
(http://www.goodvision.co.il/images/File/21-GreenFactor.pdf)
Die groen faktor kan as ʼn bemarkingsgeleentheid beskou word, omdat daar gesoek word na
produkte wat natuurlik is, byvoorbeeld homeopatiese medisyne, alternatiewe vir
spreikannetjies, ensovoorts. ʼn Natuurlike produk word deur die verbruiker beskou as iets wat
waarde toevoeg tot sy lewenstandaard.
2.7.3 Die voordele en nadele van etiese optrede
Alhoewel etiese optrede oor die algemeen as goed vir sake beskryf word, is daar tog sekere
nadele wat die sakeonderneming in die gesig staar.
©akademia (MSW) Bladsy 59
MKT105 Bemarking
Voordele van etiese optrede Nadele van etiese optrede
• Hoër inkomste – aanvraag van
positiewe verbruikersondersteuning.
• Verbeterde handelsnaam en
produkherkenning.
• Gemotiveerde personeel.
• Nuwe bronne van inkomste – van etiese
beleggers.
• Hoër kostes – Om van etiese verskaffers
te koop, eerder as die goedkoopste.
• Hoër kostes a.g.v. opleiding en
kommunikasie van etiese beleid.
• Die gevaar van onmoontlike verwagtinge
van verbruikers.
Tabel 2.3: Voordele en nadele van etiese optrede
(Outeur, 2011)
Gevallestudie 2.1
Suiwer Vrugte is ʼn sakeonderneming wat graankos vervaardig en daarop roem dat hulle
produk 30% vrugte bevat. Hulle beklemtoon die feit op hulle verpakking en dui dit op die
sykant van die pak aan.
Hennie Honger is nie tevrede met die hoeveelheid vrugte in sy pak nie en besluit om dit te
laat toets. Daar word bevind dat die pak slegs 15% vrugte bevat. Hennie Honger is nie
hiermee tevrede nie, want hy het vir 30% vrugte betaal en besluit om Suiwer Vrugte voor
die hof te daag.
Suiwer Vrugte beweer dat hulle nie wetlik verplig is om die hoeveelheid vrugte op die pak
te verklaar nie en dat die hoeveelheid bereken word op die produksie-eenheid. Dis dus
moontlik dat die hele eenheid 30% vrugte bevat, maar dat die spesifieke pak te min van die
vrugte gekry het. Hennie Honger het hierdie ontkenning van Suiwer Vrugte verwag, en
reeds drie ander pakke gaan koop by drie verskillende handelaars en dit ook laat toets.
Geeneen van die pakke het meer as 20% vrugte bevat nie.
Die hof bevind daarom dat Suiwer Vrugte skuldig is en dat hulle ʼn boete moet betaal. Hulle
besluit om 10% meer vrugte by te voeg en die verpakking te verander. Die persentasie
vrugte op die verpakking word hierna verander na “Meer vrugte”.
1. Dink jy dit is nodig dat die persentasie vrugte op die pak aangedui word? Motiveer jou
antwoord.
2. Het Suiwer Vrugte misleidend opgetree? Motiveer jou antwoord.
3. Watter afdeling binne die sakeonderneming is verantwoordelik vir die dilemma?
©akademia (MSW) Bladsy 60
MKT105 Bemarking
4. Is die verandering in die verpakking voldoende om die etiese probleem op te los?
Motiveer jou antwoord.
2.8 Die impak van kompeteerders op bemarking
Sakeondernemings gebruik Porter se vyf magte (soos bespreek in Studie-eenheid 1) om die
impak van die kompetisie in die mark te bepaal.
Alhoewel daar baie faktore is wat die kompetisie in die mark kan verander, is dit die behoefte
van die verbruiker waaraan voldoen moet word. Die verbruiker sal altyd die beste kwaliteit vir
die laagste prys probeer bekom, en dis in die meeste gevalle moontlik om te kies tussen
sakeondernemings. Hierdie verskynsel veroorsaak dat sakeondernemings in dieselfde
industrie, en selfs met ander industrieë, kompeteer, om die verbruiker tevrede te stel.
2.8.1 Die aankoopproses
Die verbruiker kan as gesofistikeerd beskou word omdat hy deur ʼn proses gaan om te
besluit of hy ʼn produk moet aankoop of nie. Die verbruiker se reaksie op die
sakeonderneming se bemarkingsaksies, is ʼn aanduiding van die sakeonderneming se
sukses.
Die bemarkingsbestuurder sal bogenoemde proses noukeurig moet bestudeer om te
verseker dat die kompetisie in die mark in geen stadium van die proses, die oorhand kry nie.
Inligting oor die produk moet beskikbaar wees wanneer die verbruiker sy probleem
identifiseer en die produk moet aan die standaarde voldoen wat die verbruiker stel.
Wanneer die verbruiker die besluit neem om aan te koop, moet dit op grond van swakker
alternatiewe of hoër pryse van die kompetisie wees.
Die produk moet aan die verbruiker se gehaltestandaarde voldoen, om te verseker dat sy
evaluasie van die produk, verdere aankope tot gevolg sal hê.
©akademia (MSW) Bladsy 61
MKT105 Bemarking
Figuur 2.7: Besluit om te koop
(http://www.learnmarketing.net/consumer.htm)
Identifiseer ʼn probleem
Die verbruiker identifiseer ʼn tekortkoming in sy lewe. Sy motor het vir die derde keer in ʼn
maand gebreek en dit word tyd om ʼn nuwe een koop. Die besluit op groter aankope, soos
dié vir ʼn motor, is ʼn ingewikkelder proses as om, byvoorbeeld, bloot iets aan jou honger te
doen.
Soek inligting om die probleem op te los
Die verbruiker sal na ʼn oplossing vir sy probleem soek. Bronne van inligting kan insluit jou
familie, die televisie, tydskrifte of die internet. Om ʼn nuwe motor aan te koop, sal die
verbruiker motorhandelaars besoek.
Oorweeg alternatiewe
Die verbruiker sal bepaal watter sakeonderneming die beste opsies bied. Soms het
verbruikers voorkeure vir ʼn spesifieke handelsnaam, omdat vorige aankope as
verwysingspunt gebruik word.
Besluit om te koop
Verbruikers sal ʼn finale besluit neem en die produk aankoop by die sakeonderneming wat
die meeste voordeel bied, betreffende prys en kwaliteit.
Identifiseer 'n probleem
Soek inligting om die probleem op te los
Oorweeg die alternatiewe
Besluit om te koop
Evalueer die aankoop
©akademia (MSW) Bladsy 62
MKT105 Bemarking
Evalueer besluit
Die sakeonderneming moet verseker dat die verbruiker gelukkig is met die produk, omdat dit
as ʼn verwysing gebruik sal word vir toekomstige aankope. As dit ʼn swak produk was, sal die
verbruiker nie weer dieselfde handelsnaam koop nie.
2.8.2 Prysstrategie
Die prysstrategie wat ʼn sakeonderneming aanneem, het ʼn groot impak op die
kompeteerders in die mark. Dis belangrik dat die bemarkingsbestuurder weet watter
produkte deur die kompetisie aangebied word en teen watter prys.
Die sakeonderneming se kliëntediens, verspreiding, waarborge en reputasie sal bepaal wat
die verbruiker bereid is om te betaal vir sy produk. Die sakeonderneming se produk moet
meer bied as die kompeteerder se produk, maar teen ʼn regverdige prys.
ʼn Produk bestaan nie in isolasie nie en die prys het ʼn direkte invloed op ander
sakeondernemings se pryse.
Sakeondernemings sal verskillende taktieke gebruik om die kompeteerder se strategie
omver te werp en voordeel in die mark te verkry.
Prysoorloë
Prysoorloë ontstaan tussen sakeondernemings omdat almal die verbruiker se aandag wil
verkry. Dit gebeur veral tussen sakeondernemings wat dieselfde produk in klein
sakesentrums aanbied. Advertensies bevat dikwels die woorde:
As jy minder betaal op ʼn ander plek, sal ons die produk teen dieselfde prys verskaf!
Figuur 2.8: Prysoorlog
(Outeur, 2011)
Produk B
©akademia (MSW) Bladsy 63
MKT105 Bemarking
Aanvraag
Die aanvraag deur verbruikers kan die kompeteerder se prys beïnvloed en sy
sakeonderneming verplig om sy prysstrategie te heroorweeg. Wanneer produkte in
aanvraag is, sal pryse verhoog word en alle sakeondernemings sal voordeel daaruit trek.
Wanneer die aanvraag laag is, sal die pryse verlaag om meer verbruikers te trek en die
kompetisie tussen sakeondernemings sal verhoog. Sakeondernemings sal dan van
innoverende taktieke gebruik maak, om voordeel bo die kompeteerders in die mark te
verkry.
Prysverlagings
ʼn Goeie taktiek om meer verbruikers te trek, is om pryse heelwat laer te maak as wat die
kompetisie kan bekostig. Dit beteken dat die sakeonderneming inkomste verloor, omdat hy
in ʼn moeilike posisie teen ʼn sterk kompeteerder verkeer. Sakeondernemings sal
uitverkopings hou of ʼn spesiale aanbod aan verbruikers maak.
Dis moontlik die enigste manier om teen ʼn sterk kompeteerder markaandeel te verkry,
omdat die inkomste wat verloor word, opgemaak word uit volumes wat verkoop word
(http://www.ehow.com/about_5417796_impact-competition-pricing-
strategy.html#ixzz1fw2OlNLe).
2.8.3 Die impak van tegnologie op kompetisie
Aanhoudende verbeteringe in die tegnologiese omgewing dwing sakeondernemings om op
datum te bly, om te verseker dat kompeteerders in die mark nie die voordeel verkry nie. Die
bemarkingsproses (situasie-analise, beplanning en implementering) word ondersteun deur
moderne bemarkingstegnologie.
Kompetisie, as gevolg van verbeterde tegnologie, plaas die bemarkingsbestuurder in ʼn
situasie waar moeilike besluite geneem moet word. Om konstante verbetering in prosesse
en strategieë te verseker en maksimum voordeel aan die verbruiker te bied, moet elke
sakeonderneming aanpas by die tipe tegnologie wat deur sy kompeteerder gebruik word.
Met die kommunikasietegnologie wat tans beskikbaar is, raak dit moeiliker om persoonlike
verhoudinge met verbruikers te bou. Daar is al hoe minder persoonlike kontak tussen die
verbruiker en die sakeonderneming en daarom moet die bemarkingsbestuurder verseker dat
tegnologie aangewend word om steeds ʼn langtermynverhouding met die verbruiker te bou.
©akademia (MSW) Bladsy 64
MKT105 Bemarking
Die internet is ʼn baie bruikbare instrument in bemarking en sakeondernemings wat nalaat
om hierdie geleentheid raak te sien, sal geen voordeel in die mark verkry of behou nie.
2.8.4 Identifisering van kompetisie
Een van die belangrikste take van die bemarkingsbestuurder is om die sakeondernemings
waarmee gekompeteer word, te identifiseer. Hierdie sakeondernemings moet ondersoek
word, om te bepaal wat hulle die kompeterende voordeel gee en of jou eie sakeonderneming
daarop kan reageer. Die bemarkingsbestuurder moet:
• Die kompetisie se sterk en swak punte identifiseer.
• Die kompetisie se aktiwiteite analiseer om te bepaal of daar enige bedreigings of
geleenthede daaruit kan ontstaan.
• Bepaal wat is die kompeteerder se doelwitte en die belang daarvan, betreffende
winsgewendheid, kontantvloei, groei en tegnologie, vasstel.
• Kompeteerders volgens hulle strategieë groepeer.
• Die kompeteerder se reaksie op die sakeonderneming se bemarkingsaksies
evalueer.
• Aanbevelings maak oor die belang van spesifieke kompeteerders, ondersteun deur ʼn
analise van hulle aktiwiteite en strategieë.
(http://www.cfa.uk.com/images/standards_marketing_sales/standards_marketing/MKT113%
20Identify%20and%20monitor%20competitors%60%20marketing%20strategies%20and%20
activities.pdf)
2.9 Eienskappe van die bemarkingsbestuurder
Om al bogenoemde funksies te kan verrig, moet die bemarkingsbestuurder nie net oor
spesifieke eienskappe, soos bestuursvaardighede, beskik nie, maar moet ook uitgebreide
kennis van bemarking hê.
2.9.1 Bestuursvaardighede
Die bemarkingsbestuurder is verantwoordelik vir die bestuur van ʼn sake-eenheid en moet
daarom oor algemene bestuursvaardighede soos professionaliteit, organisatoriese
vermoëns en tydbestuur, beskik.
Professionaliteit
Een van die belangrikste vaardighede waaroor die bemarkingsbestuurder moet beskik, is
professionaliteit, aangesien hy die sakeonderneming verteenwoordig by verbruikers, by
ander sakeondernemings en die publiek.
©akademia (MSW) Bladsy 65
MKT105 Bemarking
Professionaliteit beteken dat hierdie individu verantwoordelikhede as baie ernstig beskou en
deelneem aan opleiding en persoonlike ontwikkeling. Professionaliteit word ook in verband
gebring met:
• Persoonlike kwaliteite soos integriteit, lojaliteit, afhanklikheid en diplomasie.
• Werksverwante kwaliteite soos vertroulikheid, kommer oor standaarde en om nie die
werkgewer in die verleentheid te stel nie.
Baie sakeondernemings stel ʼn gedragskode op waarvolgens werknemers moet optree. Die
gedragskode verwys na verhoudings met kollegas, die samelewing, ensovoorts. In die geval
van wangedrag, skryf die gedragskode gewoonlik ook die dissiplinêre stappe voor.
Professionaliteit impliseer dat die werknemer verantwoordelikheid moet neem vir die
volgende:
• Om kennis van die sakeonderneming of werkgewer te bekom.
• Om die doel en doelstellings van die werkgewer te bevorder.
• Om te voldoen aan die sakeonderneming se etiese standaarde.
• Om te probeer om die hoogste standaard aan professionele kennis en vaardigheid te
koppel.
• Om op hoogte te bly van ontwikkelings in die bemarkingsveld (The Institute for
Administrative Management, 2008: 46).
As deel van professionaliteit, is dit belangrik dat die bemarkingsbestuurder:
• eerlik en betroubaar is.
• altyd met respek optree.
• sensitief is vir kulturele verskille.
• buigbaar is.
• goeie werksetiek demonstreer.
Tydbestuur
Die bemarkingsbestuurder moet tyd kan bestuur en organiseer. Daar is verskeie faktore wat
tyd vermors en produktiwiteit belemmer:
• Onderbrekings deur personeel.
• Onnodige gewoontevergadering.
• Gebrek aan prioritisering.
©akademia (MSW) Bladsy 66
MKT105 Bemarking
• Onnodige beantwoording van briewe en e-posse.
• Onvermoë om versoeke op meriete te weier en die gebrek aan selfdissipline.
• Ongeorganiseerde werksmetodes (The Institute for Administrative Management,
2008: 29).
Goeie tydbestuur word gekenmerk deur:
Beplanning Analiseer take en bepaal prioriteite.
Doelwitte Fokus op doelwitte en stel sperdatums vas.
Bestuur Bestuur take en moenie uitstel nie.
Delegasie Maak gebruik van ondersteunende personeel.
Onderhandeling Onderhandel met personeel oor sperdatums en
prioriteite.
Ondersteuningsvaardighede Tik- en leesvaardighede.
Kantooruitleg Sinvolle kantooruitleg (byvoorbeeld, die afstand na die
fotostaatmasjien).
Kreatiwiteit Oorweeg beginsels soos fleksietyd en werk van die huis
af.
Tabel 2.4: Kenmerke van goeie tydbestuur
(The Institute for Administrative Management, 2008: 29)
Om te organiseer
Die organiseerfunksie behels die volgende:
• Om die mees doeltreffende manier te vind om
hulpbronne te organiseer, sodat doelwitte en
doelstellings van die sakeonderneming bereik kan
word.
• Om die mees doeltreffende manier te vind om
werknemers in staat te stel om hulle werk te verrig.
• Om die doeltreffendste werksmetodes en
prosedures te ontwikkel.
• Om maksimumgebruik van die sakeonderneming se toerusting te verseker.
• Om maniere te ontwikkel wat individuele en groepsproduktiwiteit verhoog.
©akademia (MSW) Bladsy 67
MKT105 Bemarking
• Om doeltreffende metodes te ontwikkel om veranderingstegnieke te implementeer.
• Om metodes te ontwikkel waardeur toerusting wat aangekoop moet word, te
evalueer.
• Om doeltreffende aanstelling van personeel te fasiliteer, hetsy plasing, of oriëntering.
• Om voldoende groei en ontwikkelingsgeleenthede vir werknemers te voorsien.
• Om voldoende opleidingsgeleenthede vir werknemers te voorsien.
• Om erkenning vir werknemerprestasie te verseker.
• Om realistiese posbeskrywings te verseker.
2.9.2 Kennis
In 1790 het George Washington tydens ʼn parlementsitting in ʼn toespraak gesê:
Knowledge is in every country, the surest basis of public happiness
(http://www.notable-quotes.com/k/knowledge_quotes.html)
Indien die bemarkingsbestuurder van die sakeonderneming nie oor die nodige kennis beskik
nie, sal die sakeonderneming nie in staat wees om die verbruiker gelukkig te hou nie. Die
bemarkingsbestuurder moet spesifiek oor die volgende kennis beskik:
Bemarking en verkope
Kennis van die beginsels en
metodes om produkte te
adverteer en te verkoop.
Kliëntediens
Kennis van die beginsels van
kliëntediens, insluitende
behoefte-evaluering,
kwaliteitstandaarde en
evaluering van tevredenheid.
Taalvaardighede
Kennis van die struktuur van die
taal, insluitende die betekenis en
spelling van woorde, reëls van
sinskonstruksie en die grammatika.
Administrasie
Kennis van administrasie, veral die
toekenning van hulpbronne,
personeelbestuur, leierskap,
produksiemetodes en kantoorbeleid.
©akademia (MSW) Bladsy 68
MKT105 Bemarking
Kommunikasie Kennis van media en
kommunikasiemetodes, hetsy
geskrewe, verbaal of visueel.
Elektronika
Kennis van rekenaars,
programmatuur en
voorleggingstoerusting.
(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)
2.9.3 Vaardighede
Die bemarkingsbestuurder moet oor vaardighede beskik, wat hom in staat sal stel om die
pligte, soos bespreek in Paragraaf 2.8, te kan uitvoer. Dit sluit, onder andere, die volgende
in:
Aktiewe luisteraar Moet volle aandag gee aan wat mense sê en tyd
neem om die punte te verstaan en nie onnodig
onderbreek nie.
Kritiese denke Moet krities kan dink om alternatiewe oplossings en
gevolgtrekkings te bereik.
Oortuiging Moet in staat wees om ander te kan oortuig van die
teenoorgestelde.
Oordeel en besluitneming
Moet die gevolge en voordele van besluite kan
voorspel, in staat wees om die mees geskikte uitweg
te vind.
Monitering Moet introspeksie kan doen en individue kan monitor.
Verbale uitdrukking Moet kan kommunikeer sodat die boodskap verstaan
word.
Geskrewe uitdrukking Moet inligting in geskrewe vorm kan oordra sodat die
ontvanger dit verstaan.
Oorspronklikheid Moet met interessante en oorspronklike idees
vorendag kan kom.
Sensitiwiteit Moet kan bepaal wanneer iets verkeerd is, of verkeerd
kan gaan.
Redenasievermoë Om algemene reëls van toepassing te maak op
©akademia (MSW) Bladsy 69
MKT105 Bemarking
probleme, om antwoorde te kry wat sin maak.
(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)
Gevallestudie 2.2
Bennie Boekwurm is die bemarkingsbestuurder van Bargain Books. Bargain Books se
kompeteerder het aangekondig dat hulle op 40 titels in hulle winkel, gaan pryse sny en
beweer hul korting op die titels is in reaksie op Bargain Books se afslag van 25%, wat die
vorige maand aangekondig was.
Bennie Boekwurm reken dat hierdie aksie deur die kompeteerder gaan veroorsaak dat
kleiner boekwinkels minder wins maak, en dat dit, sleg is vir die boekbedryf. Hy weet dat
die 25%-korting wat Bargain Books bied, ʼn groter volume verkope bied. Kliënte wat een
van die afgemerkte boeke koop, koop dikwels nog ʼn boek wat nie afgemerk is nie. Hy wil
dus nie aan die prysstrategie verander nie, want hy is bekommerd dat Bargain Books van
onetiese optrede beskuldig gaan word en sodoende markaandeel kan verloor.
1. Wat sal die gevolg van hierdie prysoorlog wees vir uitgewers en kleiner
boekhandelaars? Motiveer jou antwoord.
2. Maak ʼn voorstel oor die prysstrategie van die kleiner handelaars, om te verseker dat
hulle oorleef.
3. Hoe moet Bennie Boekwurm reageer op die kompeteerder se afslag?
2.10 Samevatting
Die konsep van bemarkingsbestuur sluit ʼn wye veld van aktiwiteite in. Om teikenmarkte te
identifiseer, produkte te ontwikkel en bemarkingsmengsels saam te stel, is maar ʼn klein
gedeelte van die bemarkingsbestuurder se verantwoordelikhede.
ʼn Belangrike aspek waarna die bemarkingsbestuurder moet omsien, is dat die etiese
dilemmas wat die sakeonderneming in die gesig staar, hanteer moet word. Dis wêreldwyd
die verwagting dat sakeondernemings maatskaplik verantwoordelik moet optree en
aanspreeklikheid moet aanvaar, wanneer die reëls van die samelewing nie nagekom word
nie.
Aangesien die bemarkingsbestuurder die beeld van die sakeonderneming uitdra, is dit
noodsaaklik dat hy oor die nodige kennis van die bemarkingstaak beskik, ook oor die nodige
vaardighede, om ʼn positiewe indruk van die sakeonderneming te skep.
©akademia (MSW) Bladsy 70
MKT105 Bemarking
2.11 Selfevaluering
Aktiwiteit 6
1. Bespreek die konsep van bemarkingsbestuur.
2. Bespreek die probleme wat die bemarkingsbestuurder kan ondervind wanneer die
bemarkingstrategie geïmplementeer word.
Aktiwiteit 7
1. Wat is die bemarkingsbestuurder se grootste verantwoordelikheid en hoe kan hy dit
nakom?
2. Waarom is menslike hulpbronnebestuur een van die vaardighede waaroor ʼn
bemarkingsbestuurder moet beskik?
Aktiwiteit 8
1. Bespreek die etiese probleme wat in die bemarkingsproses kan ontstaan.
2. Kan dit nadelig vir die sakeonderneming wees om eties op te tree? Motiveer jou
antwoord.
Aktiwiteit 9
1. Bespreek die proses wat ʼn verbruiker sal gebruik om ʼn produk aan te koop.
2. Verduidelik waarom prysverlagings gesien kan word as ʼn faktor wat die kompetisie in
die mark beïnvloed.
Aktiwiteit 10
1. Wat sou jy as die belangrikste eienskap van die bemarkingsbestuurder beskryf?
Motiveer jou antwoord.
2. Bespreek die vaardighede waaroor die bemarkingsbestuurder moet beskik om sy taak
suksesvol uit te voer.
©akademia (MSW) Bladsy 71
MKT105 Bemarking
Notas
©akademia (MSW) Bladsy 72
MKT105 Bemarking
STUDIE-EENHEID 3: BEMARKINGSNAVORSING
3.1 Studie-eenheid leeruitkomstes
Kennis en begrip
Na voltooiing van Studie-eenheid 3, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die
volgende te demonstreer:
• Belang van navorsing
• Verbruikersnavorsing
• Funksies van verbruikersnavorsing
• Kwantitatiewe en kwalitatiewe metodes
• Tipiese navorsingsprobleme
Vaardighede
Jy sal ook in staat wees om:
• ʼn Begrip van die belang van marknavorsing te demonstreer.
• Verbruikersnavorsing te analiseer.
• Te onderskei tussen die funksies van verbruikersnavorsing.
• Kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsingsmetodes te analiseer.
• Tipiese navorsingsprobleme te identifiseer en te ondersoek.
©akademia (MSW) Bladsy 73
MKT105 Bemarking
3.2 Verrykende bronne
• http://www.djsresearch.com/quantitativeresearch.html
• http://bookboon.com/en/business/marketing/essentials-of-marketing-research-part-i
3.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?
Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:
Sleutelwoord Omskrywing
Steekproef Om ʼn gedeelte van die populasie te kies wat die geheel
verteenwoordig.
Marknavorsing Die ondersoek van net één mark, byvoorbeeld, die motormark,
met die doel om voorkeure in die spesifieke mark te bepaal.
Bemarkingsnavorsing Die ondersoek van die verbruiker se behoeftes, idees, voorkeure
en gevoelens, met die doel om produkte te ontwikkel wat hierdie
verbruikers tevrede stel.
Hipotese Die grondslag van die navorsingsvraag, die voorlopige
veronderstelling van die probleem.
Metodologie Die metode wat gebruik word om die navorsing uit te voer,
byvoorbeeld, opnames.
Kwantitatief Die versameling van inligting in numeriese formaat, wat
onderwerp kan word aan statistiese ontleding.
Kwalitatief Die versameling van inligting wat die opinies van die verbruiker
weerspieël.
Lukraak Sonder ʼn uitgewerkte plan, blindweg sonder enige
vooropgestelde kriteria.
Teikenmark Die gedeelte van die populasie wat gekies word vir die
navorsingsprojek en waaroor meer inligting bekom moet word.
Navorsingsontwerp Die beplanning, metodes en ontwikkeling van vraelyste, om die
projek uit te voer.
©akademia (MSW) Bladsy 74
MKT105 Bemarking
3.4 Inleiding
Die versameling van inligting is ʼn deurlopende taak van enige sakeonderneming. Dit kan nie
as ʼn aparte komponent van beplanning beskou word nie en moet deel vorm van die
bemarkingsproses. Sonder inligting kan die bestuur van die sakeonderneming nie ingeligte
besluite neem nie. Bemarkingsinligting in isolasie sal nie sukses vir die sakeonderneming
beteken nie, maar wanneer hierdie inligting skeppend aangewend word, sal dit voordeel in
die mark verseker.
Navorsing is die middel wat gebruik word om die grense van beskikbare kennis, oor te steek.
In alle areas van die samelewing word navorsing gebruik om gebeure te beskryf, die
verhouding tussen mense en items te bepaal en die toekoms te voorspel.
As gevolg van die voortdurende verandering in die eksterne omgewing waarin
sakeondernemings funksioneer, het dit onmoontlik geword om effektiewe en uitvoerbare
besluite te neem, sonder die nodige opgedateerde inligting.
3.5 Belang van navorsing
Verbruikersnavorsing, ook bekend as bemarkingsnavorsing, is die ondersoek van die magte
wat verbruikers rig en hulle gedrag bepaal. Navorsing is gefokus op objektiewe inligting wat
verkry word deur statistiese steekproewe, wat die sakeonderneming in staat stel om nuwe
produkte te ontwikkel en te adverteer, om verkope te verhoog en wins te maksimeer.
(http://www.ehow.com/about_5057780_consumer-research.html#ixzz1g2V0VMNK)
3.5.1 Marknavorsing teenoor bemarkingsnavorsing
Daar moet onderskei word tussen marknavorsing en bemarkingsnavorsing.
Marknavorsing behels die verkryging van inligting oor ʼn enkele mark. Die navorser kan dus
besluit om die motormark te ondersoek, om te bepaal watter segmente die hoogste verkope
aandui. Bemarkingsaksies kan dan gemik word op die segment wat die meeste eenhede
verkoop.
Figuur 3.1: Marknavorsing teenoor bemarkingsnavorsing
(Outeur, 2011)
Marknavorsing Bemarkingsnavorsing
©akademia (MSW) Bladsy 75
MKT105 Bemarking
Bemarkingsnavorsing sluit in al die aspekte van die bemarkingsproses. Tipes produkte, die
bemarkingsmengsel, potensiële teikenmarkte, verspreidingskanale, verbruikers, ensovoorts.
Figuur 3.2: Marknavorsing en bemarkingsnavorsing
(Outeur, 2011)
Bemarkingsnavorsing is ʼn kernbelangrike aspek van bemarkingsbesluitneming. Die bestuur
van die sakeonderneming word in staat gestel om effektiewe besluite te neem, omdat
relevante en akkurate inligting aan hulle verskaf word wanneer dit nodig is. Elke besluit
benodig unieke inligting en hierdie inligting word gebruik om strategieë te formuleer. ʼn
Kompeterende voordeel in die mark word bepaal op grond van die gebruik van relevante
inligting en hoe hierdie inligting aangewend word.
Navorsing is noodsaaklik omdat die verbruiker die middelpunt is van enige
sakeonderneming se aktiwiteite. Om die verbruiker te verstaan, moet die sakeonderneming
die volgende identifiseer:
• Wie hulle is.
• Wat hulle wil hê betreffende produkte en dienste.
• Waar dit beskikbaar moet wees.
• Watter prys hulle bereid is om te betaal (Shukla, 2010: 11).
Baie sakeondernemings is onsuksesvol omdat hulle nie aan die verbruiker se behoefte
voldoen nie. Hulle funksioneer volgens ʼn persepsie van wat die verbruiker regtig wil hê, met
die gevolg dat die bemarkingstrategie onsuksesvol is. Dit gebeur dikwels dat die
sakeonderneming ʼn navorsingsprojek onderneem, om te bepaal wat verkeerd gegaan het.
Bemarkingsnavorsing word dus aangewend om probleme te identifiseer en op te los.
Navorsing
Bemarkingsnavorsing
Bemarkingsnavorsing is 'n wye konsep en sluit
verskillende markte, asook produkte, verspreiding en
verbruikers in
Marknavorsing Marknavorsing behels die navorsing van 'n enkele
mark
©akademia (MSW) Bladsy 76
MKT105 Bemarking
Navorsing om probleme te identifiseer, word onderneem om probleme, wat dalk net
oppervlakkig voorkom, te identifiseer en te bepaal of dit ʼn invloed op die sakeonderneming
sal hê in die toekoms.
Waar die probleem reeds geïdentifiseer is, word navorsing onderneem, om te bepaal hoe
die probleem opgelos kan word.
Probleemidentifisering • Markaandeel
• Markpotensiaal
• Verkoopanalise
• Tendense in die mark
• Handelsnaam en beeld
Probleemoplossing • Marksegmentasie
• Produknavorsing
• Prysnavorsing
• Promosienavorsing
• Verspreiding en logistiek
3.5.2 Redes om bemarkingsnavorsing te onderneem
Bemarkingsnavorsing kan as ʼn baie belangrike sake-instrument beskou word, omdat dit
moontlike verliese vir die sakeonderneming kan afweer. As probleme betyds geïdentifiseer
word, gee dit die sakeonderneming genoeg tyd om regstellende stappe in plek te stel, om
enige negatiewe gevolge af te weer.
Die belangrikste faktore wat die sakeonderneming beïnvloed, kan deur bemarkingsnavorsing
geïdentifiseer word. Meer suksesvolle beplanning en strategieë kan dus geformuleer word
om bemarkingsaksies uit te voer. Dit stel die sakeonderneming in staat om spesifieke
verbruikers te teiken, en geleenthede wat in die mark beskikbaar is, te identifiseer.
ʼn Belangrike aspek van bemarkingsnavorsing is, dat dit ʼn instrument is om te evalueer of
aan die verbruiker se behoefte voldoen is, of nie. Navorsing is help daarmee om
vergelykings te tref met ander sakeondernemings in die industrie, en kompetisie in die mark
te identifiseer. ʼn Goeie sakeonderneming sal nie net sy eie vordering navors nie, maar ook
die vordering van sy kompeteerder. Strategieë om die voorloper in die mark te bly, kan dan
ontwikkel word.
Beplanning is net moontlik wanneer voldoende kennis oor die verbruiker se optrede en
reaksies verkry kan word. Om die verbruiker se optrede te verstaan, is een van die
©akademia (MSW) Bladsy 77
MKT105 Bemarking
belangrikste aktiwiteite van sakeonderneming, omdat die kompeterende ekonomiese
toestand dit al hoe moeiliker maak om verbruikers se aandag te behou.
Bemarkingsnavorsing moet deur sakeondernemings onderneem word om:
Bemarkingsbesluite te neem Neem besluite oor die produk wat gelewer word.
Die sakeonderneming kan aanneem dat ʼn produk
bruikbaar vir die verbruiker is, maar navorsing kan
bewys dat die verbruiker nie die produk nodig het
nie, omdat daar reeds aan die behoefte voldoen
word deur ʼn ander produk. Navorsing sal ook die
noodsaaklikheid van nuwe produkte identifiseer en
die suksesvolle bekendstelling van sodanige
produk verseker.
Kompetisie te oorleef Navorsing sal die kompeteerder se identiteit,
bemarkingsnetwerk, verbruikersfokus en die skaal
van werksaamhede, uitwys. Dit gee die geleentheid
om te identifiseer watter verbruiker nie bevredig
word nie, en pogings kan dan op hierdie verbruiker
gesentreer word.
Op teikenmarkte te besluit Inligting oor verbruikers betreffende area,
ouderdom, koopgedrag en geslag, kan die
sakeonderneming in staat stel om spesifieke
markte te teiken.
Wins te maksimeer Navorsingsinstrumente soos
verbruikerswinsanalise, pryselastisiteit en
optimalisering van produkte, kan geleenthede om
wins te maksimeer, uitwys. Die sakeonderneming
kan bepaal of ʼn verhoging in prys enige gevolge
inhou, rakende volumes. Laer volumes beteken nie
noodwendig ʼn verlaging in wins nie.
Verkope te verhoog Deur die verbruiker se optrede te verstaan en te
bepaal of die produk aan sy behoefte voldoen, kan
die sakeonderneming verkope verhoog. Potensiële
verbruikers vir ʼn bestaande produk kan
geïdentifiseer word.
(http://www.buzzle.com/articles/importance-of-marketing-research.html)
©akademia (MSW) Bladsy 78
MKT105 Bemarking
3.6 Analise van verbruikersnavorsing
Uitgebreide bemarkingsnavorsing behels die aaneenlopende versameling van inligting oor al
die areas van die sakeonderneming se aktiwiteite. Die gebruike van navorsingsinligting kan
in drie kategorieë gegroepeer word.
Figuur 3.3: Kategorieë van navorsing
(Hutchings, 1995: 29)
Strategiese navorsing behels die kennis wat nodig is om besluite te neem, wat
langtermynimplikasies vir die sakeonderneming inhou, soos ekonomiese vooruitskattings en
hulpbronanalise.
Taktiese navorsing behels die implikasies van besluite oor die kort termyn, byvoorbeeld,
spesifieke aksies van kompeteerders en prysaanpassings.
Die databank verwys na alle bruikbare bemarkingsinligting wat konstant opgedateer moet
word, byvoorbeeld tendense in die mark.
Bemarkings-navorsing
Databank
Strategies Takties
©akademia (MSW) Bladsy 79
MKT105 Bemarking
3.6.1 Die navorsingsproses
Daar is reeds bepaal dat bemarkingsinligting bestuurders kan help om effektiewe besluite te
neem. Die vraag ontstaan nou: Hoe kan die inligting verkry word? Inligting kan op ʼn
wetenskaplike wyse bekom word deur:
• Die probleem te identifiseer.
• Ondersoekende navorsing uit te voer.
• ʼn Hipotese te ontwikkel.
• Finale navorsing uit te voer.
• Die resultaat bekend te maak.
Die probleemidentifisering vorm die basis van die ondersoekende navorsing om verdere
insig te bekom oor die probleem, of die oplossing daarvan. Hierdie navorsing lei dan tot die
ontwikkeling van ʼn hipotese wat die probleem in kleiner areas verdeel. Die hipotese word
getoets deur verdere navorsing uit te voer en groter steekproewe te gebruik. Die finale stap
is die formulering en bekendmaking van die resultaat, wat verdere navorsing tot gevolg kan
hê.
Om te verstaan hoe bogenoemde fases uitgevoer moet word, is dit nodig om ʼn stap vir stap
proses te volg, om die bemarkingsnavorsing te implementeer.
©akademia (MSW) Bladsy 80
MKT105 Bemarking
Figuur 3.4: Die navorsingsproses
(Shukla, 2010: 18)
3.6.2 Dataversameling
Die metodologie van verbruikersnavorsing is sistematies en kan kwantitatief en kwalitatief
van aard wees. Die inligting wat verkry word, help om terugvoering oor produkte,
bemarkingsaksies en toekomstige produkte, te verkry.
Ontwikkeling van die navorsingsprobleem
Navorsingsontwerp
Steekproefontwerp
Meetmetodes
Vraelysontwikkeling
Dataversameling en voorbereiding
Analise en interpretasie van data
Voorbereiding van finale verslag
©akademia (MSW) Bladsy 81
MKT105 Bemarking
Daar is verskeie maniere waarop inligting versamel kan word. Die gewildste metode is om
gebruik te maak van opnames. Opnames kan geteiken word op spesifieke segmente en
spesifieke verbruikers.
Sekondêre bronne van inligting
Die meeste inligting wat die sakeonderneming benodig, bestaan reeds in een of ander vorm.
Daar word na sekondêre inligting verwys, omdat dit gebaseer is op inligting wat reeds in ʼn
vroeër stadium versamel is. Die meeste sekondêre inligting kan binne die gerief van die
kantoor gedoen word, en daarom word daar dikwels daarna verwys as “lessenaarnavorsing”.
Die sakeonderneming self, is in besit van waardevolle bemarkingsinligting, in die vorm van:
• Rekords van klagtes en navrae.
• Verkooprekords, insluitende pryse,
bestellings en verbruikers.
• Inligting wat deur verkoopsverteenwoordigers
versamel word.
• Kliëntebesonderhede.
• Bestuursrekeninge.
• Statistieke van die sakeonderneming.
Buiten die interne data wat beskikbaar is, is daar ook ʼn magdom gepubliseerde inligting in
die eksterne omgewing, waarvan die sakeonderneming gebruik kan maak, byvoorbeeld die
gebruik van die internet as ʼn navorsingsinstrument, blyk baie effektief te wees.
Eksterne bronne wat gebruik kan word vir bemarkingsnavorsing, is:
• Handelstydskrifte
• Die internet
• Handelsorganisasies
• Jaarverslae van die kompetisie
• Departement van Handel en Nywerheid
• Ander regeringsinligting, soos sensus
• Resensies
• Mark- en verbruikersopnames
• Koerante en tydskrifte
• Verbruikersartikels
• TV en radio
©akademia (MSW) Bladsy 82
MKT105 Bemarking
• Gepubliseerde advertensies
Uit bogenoemde bronne kan die sakeonderneming tendense in sosiale gewoontes, modes
en kooppatrone bepaal, en dit toepas op toekomstige bemarkingsplanne.
Lessenaarnavorsing word meestal gebruik om kwantitatiewe inligting te bekom.
Primêre bronne van inligting
Wanneer al die sekondêre inligtingsbronne uitgeput is, moet die sakeonderneming
addisionele inligting bekom, deur van primêre bronne gebruik te maak. Oorspronklike
inligting word bekom deur verbruikers ʼn reeks vrae te vra, observasies te maak en optrede
te analiseer.
Primêre inligting word gewoonlik versamel in die vorm van vraelyste wat aan die verbruiker
verskaf word, ingevul word en deur die sakeonderneming verwerk word.
Soos in enige navorsingsomgewing, is die akkuraatheid van inligting onderworpe aan die
eerlikheid van die respondent. Dis moontlik dat verbruikers ʼn spesifieke produk kan
ophemel, net om nie ʼn slegte indruk by die onderhoudvoerder te maak nie.
Primêre inligting kan bekom word deur:
©akademia (MSW) Bladsy 83
MKT105 Bemarking
Figuur 3.5: Primêre bronne van inligting
(Shukla, 2010: 18)
3.6.3 Steekproewe
Dis onmoontlik vir die sakeonderneming om al die verbruikers in die mark te nader om
opinies te kry oor produkte. Die sakeonderneming moet dus navorsing doen op grond van
steekproewe en verseker dat die steekproefgrootte al die verbruikers in die mark
verteenwoordig. Daar is baie kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore wat ʼn rol speel in die
bepaling van steekproefgrootte.
Kwalitatiewe faktore Kwantitatiewe faktore
• Die tipe navorsing en verwagte uitkoms.
• Die belang van navorsing vir die
sakeonderneming.
• Veranderlike in die karaktereienskappe
van die populasie. Hoe groter die verskil,
hoe groter moet die steekproef wees.
Persoonlike onderhoude
Aanlynonderhoude
Posonderhoude
Telefoononderhoude
Observasies
Fokusgroepe
©akademia (MSW) Bladsy 84
MKT105 Bemarking
• Verskillende veranderlikes wat
bestudeer word.
• Steekproefgrootte in soortgelyke
studies.
• Die aard van die analise.
• Tekort aan hulpbronne.
• Vertroue in die navorsing. Hoe groter die
verwagte betroubaarheid, hoe groter die
steekproefgrootte.
• Die vlak van akkuraatheid wat verwag
word. Hoe hoër die verwagte
akkuraatheid, hoe groter die
steekproefgrootte.
Tabel 3.1: Kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore in steekproefgrootte
(Shukla, 2010: 56)
Die sakeonderneming kan van twee basiese steekproefontwerpe gebruik maak.
Figuur 3.6: Steekproeftegnieke
(Shukla, 2010: 57)
Die waarskynlikheidsteekproef laat die navorser toe om die betroubaarheid en akkuraatheid
van bevindinge te beoordeel, deur dit te vergelyk met die gedefinieerde teikenpopulasie. In
die onwaarskynlikheidsteekproef is die teikenpopulasie onbekend en daarom laat dit ruimte
vir foute.
Steekproeftegnieke
Waarskynlikheid
Eenvoudige ewekansige steekproef
Sistematiese steekproef
Gestruktureerde steekproef
Groepsteekproef
Onwaarskynlikheid
Gerieflikheidsteekproef
Oordeelsteekproef
Kwotasteekproef
Sneeubalsteekproef
©akademia (MSW) Bladsy 85
MKT105 Bemarking
Om die mees gepaste steekproeftegniek te kies, moet die navorser eers besluit wat die
doelwitte van die navorsing is. Die navorser moet fokus op die nodigheid vir statistiese
ontleding van die resultate, en ook die graad van akkuraatheid vergelyk met die verwagte
uitkomste.
3.7 Die funksies van verbruikersnavorsing
ʼn Groot gedeelte van die sakeonderneming se begroting word op bemarking spandeer. Dis
daarom noodsaaklik dat die doelwitte van bemarking goed gedefinieer word, om te verseker
dat navorsingsaktiwiteite gefokus is en wel waarde toevoeg tot die sakeonderneming.
3.7.1 Die doelwitte van bemarking
Die doelwitte van bemarking moet geformuleer word om die volgende vrae te beantwoord:
Waar staan die sakeonderneming in die huidige mark?
Die sakeonderneming se daaglikse aktiwiteite behels die lewering van ʼn produk, finansiële
bestuur, vergaderings, ensovoorts. Tussen al hierdie aktiwiteite, is dit moeilik om te bepaal
of die sakeonderneming groei of krimp, of dit in ʼn gunstige posisie verkeer, of dalk sukkel om
kop bo water te hou. Periodieke bemarkingsnavorsing sal hierdie vrae beantwoord en die
sakeonderneming se sukses in die mark uitwys.
Wat is die verbruiker se verwagting?
Die sakeonderneming beskik oor die vaardighede, maar dis nie noodwendig wat die
verbruiker wil hê nie. Verbruikers wil waardevolle produkte en dienste hê wat ʼn behoefte
vervul. Een van die belangrikste navorsingsdoelwitte is, om te bepaal hoe om vaardighede
en talente te gebruik, om aan verbruikers te verskaf wat hulle vra.
Hoe moet die produk lyk?
Om net te weet wat die verbruiker verwag en die produk te vervaardig en te verskaf, is nie ʼn
geldige bemarkingstrategie nie. Navorsing stel die sakeonderneming in staat om die produk
behoorlik te posisioneer, ook om te weet hoe verpakking moet lyk, om aandag te trek in elke
element van die bemarkingsaksie. Die kompetisie lewer waarskynlik dieselfde produk en
daarom moet die sakeonderneming van alle hulpmiddels gebruik maak, om die verbruiker na
sy deure te lok.
Hoe bou die sakeonderneming sterk bande?
Alle navorsingsaktiwiteite is gemik op die verbruiker se emosies, behoeftes en
benodigdhede. As die sakeonderneming nie emosionele begrip vir sy verbruikers toon nie,
sal dit ʼn mors van tyd wees om te weet wat hulle wil hê. Bemarkingsnavorsing bou dus
bande met mense wat die sakeonderneming se produkte koop.
©akademia (MSW) Bladsy 86
MKT105 Bemarking
(http://www.marketing-strategy-solutions.com/marketing-research-objectives.html)
3.7.2 Spesifieke funksies
Alhoewel bemarkingsnavorsing ʼn sistematiese versameling is van inligting rakende die
teikenmark, asook die kompetisie en die verbruiker, is daar spesifieke funksies wat met
bemarkingsnavorsing geassosieer word.
Die doel van enige navorsingsprojek is om beter kennis van die onderwerp op te doen
Figuur 3.7: Doel van die navorsingsprojek
(Outeur, 2011)
Die navorser moet spesifiek die volgende funksies verrig:
• Bereik ʼn punt waar navorsing so verrig word, dat geen duplisering of oorvleuelings
geskied nie.
• Verskaf spesifieke kundigheid aan bestuur.
• Skep ʼn koppeling tussen die verbruiker (koper) en die sakeonderneming (verskaffer).
• Verseker dat die navorsingsontwerp pas by die uitkoms.
• Bestuur die navorsingsproses vanaf die ontstaan, regdeur tot by die resultate.
• Integreer die verskillende inligtingsbronne na een gemeenskaplike bron.
• Tree op as ʼn bewaarder vir die sakeonderneming se bemarkingskennis en
handelsname.
• Verskaf ʼn enkele plek waar die sakeonderneming se navorsingsverslae, beskikbaar
vir die res van die sakeonderneming, gehou of gestoor word.
• Help met die skep van ʼn inligtingsklimaat.
(http://www.saching.com/Article/Marketing-Research---Factors--Application-Knowledge-and-
Functions/670)
©akademia (MSW) Bladsy 87
MKT105 Bemarking
3.7.3 Verbruikersdeelname
Sonder die deelname van die verbruiker sal dit nie vir die sakeonderneming moontlik wees
om navorsing uit te voer nie. Verbruikers kan op verskillende maniere betrokke gemaak
word by navorsingsprojekte.
Die navorser kan met een of meer verbruiker praat, voordat ʼn navorsingsprojek geïnisieer
word. Die verbruiker se opinie kan ook gedurende die projek verkry word. Die navorser is in
beheer en kan besluit of die verbruikersinligting gebruik gaan word of nie.
Die navorsing kan ʼn aaneenlopende verhouding met die verbruiker skep en besluit wat die
verbruiker se rol in die navorsing moet wees.
Die verbruiker kan in beheer van die navorsingsprojek geplaas word. Die verbruiker
onderneem nie noodwendig die navorsing nie, maar neem besluite oor watter projekte
uitgevoer moet word. Alhoewel hierdie metode nie tradisioneel deur sakeondernemings
gebruik word nie, kan dit tog gebruik word om bemarkingstrategieë saam te stel. ʼn
Verbruiker, of ʼn groep verbruikers, kan onderneem om die omstandighede te bepaal van
persone met gebreke in die samelewing. Die sakeonderneming kan dan hierdie inligting
gebruik om geleenthede te identifiseer, om nuwe produkte te ontwikkel. Hierdie studies kan,
byvoorbeeld, die geleentheid om stembeheerde rekenaars aan blindes te verskaf,
identifiseer.
Figuur 3.8: Verbruikersdeelname (http://www.arthritisnetwork.ca/consumers/downloads/Role%20of%20Consumers%20in%20
Research%20-%20final.pdf)
Verbruiker in beheer Samewerking
Die navorser doen onderhoude maar
gebruik nie noodwendig die
inligting nie
Mag, inisiatief en besluitneming berus by die verbruiker
‘n Aktiewe aaneenlopende
vennootskap tussen die
verbruiker en die navorser
Konsultasie
©akademia (MSW) Bladsy 88
MKT105 Bemarking
3.7.4 Die rol van die verbruiker
Verbruikers speel ʼn belangrike rol in die navorsingsproses en die navorser moet verseker
dat hierdie rol goed gedefinieer is, deur die volgende faktore in ag te neem:
• Verbruikersdeelname moet van toepassing en substansieel wees, en in elke stadium
van die navorsingsproses plaasvind.
• Die verbruiker se kennis is nie net beperk tot ʼn spesifieke sakeonderneming of ʼn
spesifieke produk nie.
• Verbruikers is uniek en gesofistikeerd.
• Die verbruiker moet toestem om deel te wees van die navorsingsproses.
• ʼn Duidelike beskrywing van die verbruiker se rol is nodig.
• Etiese kodes moet nagekom word.
(http://www.arthritisnetwork.ca/consumers/downloads/Role%20of%20Consumers%20in
%20Research%20-%20final.pdf)
3.8 Kwantitatiewe en kwalitatiewe metodes
Bemarkingsnavorsing kan kwalitatief of kwantitatief wees, of ʼn kombinasie van albei. Al twee
metodes verskaf insig oor die verbruiker se optrede, maar is meer bruikbaar wanneer dit
gekombineer word.
3.8.1 Kwantitatiewe navorsing
Kwantitatiewe navorsing is numeries georiënteerd en moet meestal statisties geanaliseer
word. ʼn Sakeonderneming kan byvoorbeeld vir die verbruiker vra om sy diens te beoordeel,
volgens die volgende kriteria:
©akademia (MSW) Bladsy 89
MKT105 Bemarking
Figuur 3.9: Kriteria vir beoordeling
(Outeur, 2011)
Bogenoemde beoordeling sal kwantitatiewe inligting beskikbaar maak wat statisties
geanaliseer kan word.
ʼn Belangrike aspek van kwantitatiewe navorsing is, dat al die respondente dieselfde vraag
gevra word. Die aanslag is baie gestruktureerd en daar is gewoonlik ʼn groot aantal
onderhoude en vraelyste wat verwerk moet word.
(http://www.djsresearch.com/quantitativeresearch.html)
Die algemeenste vorm van kwantitatiewe navorsing is die navorsingsopname. Dit behels ʼn
vraelys wat deur die steekproefverbruikers ingevul word.
Vraelyste
Bemarkingsnavorsing kan slegs suksesvol wees, as die verbruiker die vraelys wat aan hom
voorgelê word, verstaan. Vraelyste vir die navorsingsopname moet aan die volgende kriteria
voldoen:
• Dit moet kort, eenvoudig, presies, logies en aanloklik wees.
©akademia (MSW) Bladsy 90
MKT105 Bemarking
• Dit moet maklik wees om te beantwoord en nie moeilike bewoording (jargon) bevat
nie.
• Dit moet aanvaarbaar wees, met ʼn vriendelike en informele skryfwyse wat die
verbruiker ook bedank vir sy tyd.
• Goed georganiseerd met maklike vrae eerste en die moeiliker vrae laaste.
• Dit moenie beledigend wees nie, met geen persoonlike, vertroulike vrae, of vrae wat
die verbruiker in die verleentheid sal stel nie.
• Dit moet realisties wees. Moenie op die verbruiker se geheue staatmaak nie. Vra
vrae oor die hede.
ʼn Restauranteienaar kan ʼn vraelys aan kliënte voorlê om tevredenheid te beoordeel.
Die inligting wat verkry word uit hierdie vraelys, kan gebruik word om bemarkingstrategie te
hersien. Die restauranteienaar kan bepaal of die prysstrategie reg is en of die kos, diens en
atmosfeer, voldoen aan die verbruiker se behoeftes. As die verbruiker sy e-posadres
verskaf, kan ʼn databasis van verbruikers opgebou word, en kan hulle ingelig word oor
toekomstige spesiale aanbiedinge. Lojale verbruikers kan ook so beloon word.
Tevredenheidsvraelys
Naam : _____________________________
Datum: _____________________________
E-pos: (opsioneel)
_____________________________
Lekkereet Restaurant
Is dit die eerste keer dat jy by die restaurant eet?
Ja Nee
Indien nie, wanneer was die laaste keer dat jy hier geëet het?
ʼn Week gelede ʼn Maand gelede ʼn Jaar gelede Langer
Hoe het jy uitgevind van Lekkereet Restaurant?
Familie/Vriende Internet Advertensie Ander
Hoe sal jy die algemene verwelkoming in die restaurant beoordeel?
©akademia (MSW) Bladsy 91
MKT105 Bemarking
Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak
Hoe sal jy die atmosfeer van die restaurant beoordeel?
Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak
Hoe sal jy die kwaliteit en verskeidenheid van kos beoordeel?
Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak
Hoe sal jy die diens van die kelners beoordeel?
Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak
Hoe sal jy die pryse van kos beoordeel?
Duur Billik
Enige voorstelle om ons diens te verbeter:
___________________________________________________________________________
Dankie vir jou ondersteuning!
Figuur 3.10: Voorbeeld van ʼn vraelys
(Outeur, 2011)
3.8.2 Kwalitatiewe navorsing
Kwalitatiewe navorsing se doel is, om te verstaan hoe die verbruiker die sakeonderneming
en sy produkte sien en waarom hy die sakeonderneming se produkte koop of nie koop nie.
Daar is nie vasgestelde vrae wat aan die verbruiker gestel word nie, maar eerder ʼn lys van
onderwerpe wat bespreek moet word, en in diepte ondersoek moet word.
Die onderhoud tussen die navorser en die respondent word hoofsaaklik gelei deur die
respondent se gedagtes en gevoelens.
Kwalitatiewe navorsing word dus gebruik om te bepaal wat die verbruiker se perspektief oor
ʼn aangeleentheid is en om daardie dinge wat nie direk geobserveer kan word nie, te
ondersoek.
Die navorser kan, byvoorbeeld, ʼn groep selfoongebruikers vra waarom hulle ʼn spesifieke
selfoonmaatskappy gekies het. Die antwoorde wat hieruit verkry word, kan die volgende
vrae beantwoord:
• Waarvoor word die selfoon gebruik?
• Hoe is inligting verkry oor tariewe?
• Op grond waarvan is die verskaffer gekies?
©akademia (MSW) Bladsy 92
MKT105 Bemarking
(http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/)
Kwalitatiewe navorsing word gebruik om:
• Die besluitnemingsproses en kriteria wat gebruik word vir ʼn spesifieke produk of
diens, te verstaan.
• Die verbruiker se siening van die sakeonderneming se beeld, in vergelyking met die
kompeteerder, te bepaal.
• Die mees effektiewe vorm van kommunikasie te identifiseer, op grond van die
verbruiker se reaksie (http://qualitativeresearch.org.uk/).
Kwalitatiewe navorsing word meestal gedoen van aangesig tot aangesig, en een van die
beste tegnieke, is om gebruik te maak van fokusgroepe. Daar is gewoonlik 6 tot 8
respondente wat geteiken word. ʼn Navorser tree as moderator op en moedig besprekings
aan, vra relevante vrae en observeer reaksies.
3.8.3 Sleutelverskille tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing
Die sleutelverskille tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing kan as volg opgesom
word:
Kwantitatiewe inligting Kwalitatiewe inligting
• Groter steekproewe
• Statisties waardevol
• Analiseer getalle – Hoeveel dink wat?
• Vasgestelde vrae
• Meetbaar
• Analiseer totale
• Kleiner steekproewe
• Kan nie statisties ontleed word nie
• Analiseer gedagtes en gevoelens
• Vrae is nie vasgestel nie
• Verduidelikend
Tabel 3.2: Verskil tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing
(http://qualitativeresearch.org.uk/)
©akademia (MSW) Bladsy 93
MKT105 Bemarking
3.9 Tipiese navorsingsprobleme
In elke fase van die navorsingsproses word die navorser gekonfronteer met probleme wat ʼn
impak kan hê op die resultaat van die projek. Dis belangrik dat die navorser bewus is van
hierdie probleme en dit tydens die proses probeer oorkom, sodat die resultaat van die
bevindinge bruikbaar vir die sakeonderneming kan wees. Die algemene probleme wat met
die insameling van inligting ontstaan, is as volg:
Metode Probleem
Die persoonlike onderhoud • Die onderhoudvoerder is bevooroordeeld.
• Dit kan ʼn stadige proses wees.
• Die verbruiker is nie altyd beskikbaar nie.
• Skending van privaatheid.
• Geskille tussen die verbruiker en die
onderhoudvoerder kan ontstaan.
Die posopname • Daar word nie genoeg reaksie ontvang nie.
• Dit neem langer.
• Geen observasie.
• Verhoogde koste a.g.v. posgeld.
Die telefoniese opname • Telefoonkostes kan hoog wees.
• Geen observasie.
• Moeilik om die verbruiker se vertroue te wen.
• Nie noodwendig lukraak nie. Navorsing is beperk
tot verbruikers wat telefone het.
• Reaksie van verbruikers onbelangstellend.
Fokusgroepe • As daar beloning vir die verbruiker is, kan die
kostes hoog wees.
• Die steekproef is beperk.
• Verbruikers beskou dit nie as ernstig nie.
Tabel 3.3: Probleme in navorsing
(Outeur, 2011)
3.9.1 Die probleemstelling
Navorsing word vir ʼn spesifieke doel onderneem. As die navorser nie hierdie doel verstaan
nie, sal die probleem nie korrek gedefinieer word nie.
©akademia (MSW) Bladsy 94
MKT105 Bemarking
Een van die belangrikste aspekte van die navorsingsproses, is om die probleem of
geleentheid vir navorsing, korrek te identifiseer. In elke besluitnemingsproses moet die
volgende in ag geneem word:
• Die besluitnemer funksioneer binne die dinamiese omgewing van die
sakeonderneming waar die probleem geïdentifiseer moet word.
• Daar is ten minste twee rigtings om te kies wanneer die probleem opgelos moet
word.
• Elke keuse kan ʼn ander soort uitkoms hê en die navorser kan besluit wat die uitkoms
moet wees.
• Daar is nie ʼn gelyke kans dat enigeen van die keuses, die regte uitkomste sal
verseker nie (Schula, 2010: 20).
Figuur 3.11: Die belangrikheid om die probleem reg te identifiseer
(Schula, 2010: 19)
“A problem well defined is half
solved”
©akademia (MSW) Bladsy 95
MKT105 Bemarking
Die navorsingsbesluit word gewoonlik nie net deur een persoon nie, maar ʼn span persone,
geneem.
Die sakeonderneming word gekonfronteer met verskeie opsies, omdat daar gewoonlik meer
as een belangrike vraag is om te beantwoord. Voordat die finale navorsingsvraag
geformuleer word, moet die volgende vrae gevra word:
• Het die besluitnemers en navorsers die voorlopige vraag geformuleer deur na die
alternatiewe te kyk? Is daar ʼn ooreenkoms tussen die besluitnemers oor wat
nagevors behoort te word?
• Is daar aanvaarbare kriteria vir die navorsing ontwikkel?
• Watter nagevolge sal die verkeerde besluit vir die sakeonderneming inhou?
• Is daar ernstige verskille tussen besluitnemers en navorsers oor die keuse van
navorsing? (Schula, 2010: 20)
Die resultaat van ʼn verkeerde besluit kan daartoe lei dat toekomstige besluitneming op
foutiewe inligting gebaseer sal wees. Hulpbronne is skaars en daarom kan die
sakeonderneming nie bekostig om navorsing, wat geen doel dien, te befonds nie.
Daar bestaan ʼn risiko dat die navorser te veel of te min inligting versamel, om die
navorsingsvraag te beantwoord.
Te veel inligting kan veroorsaak dat die tydlimiet vir
die navorsing nie nagekom word nie, omdat ʼn
magdom inligting verwerk moet word.
Te min inligting kan die waarde van die navorsing
ondermyn en verkeerde bemarkingstrategieë tot
gevolg hê.
3.9.2 Probleme met vraelyste
Daar is ʼn paar algemene foute wat navorsers maak in die opstel van vraelyste.
• Die vraag is te omvattend
Hoe word omgewingsrampe beveg?
Meer spesifiek
©akademia (MSW) Bladsy 96
MKT105 Bemarking
Hoe effektief is die huidige aksies om oliestortings op te klaar?
• Die vraag is nie omvattend genoeg nie
Het Suid-Afrika gesondheidsorg?
Meer omvattend
Hoe effektief is die gesondheidsorg wat deur die Suid-
Afrikaanse regering verskaf word?
Of
Watter invloed het die Suid-Afrikaanse gesondheidsorg op die
samelewing?
• Die vraag kan nie beantwoord word nie
Wat is die voordele en nadele van evolusie?
Eerder
Watter effek het opleiding in evolusie, op mense se
geloofsoortuigings?
(http://www.library.american.edu/tutorial/topic6.html)
3.9.3 Probleme met opnames
Die opname is ʼn direkte metode om kwalitatiewe en kwantitatiewe inligting te versamel.
Wanneer daar foute in die ontwerp van die opname voorkom, sal navorsingsprobleme
ontstaan.
As ʼn sakeonderneming se opnamemetode veronderstel is om lukraak te wees, maar
spesifieke verbruikers word gekies om deel te neem, kan die opnameresultate nie
noodwendig veralgemeen word nie. Dis dus nie verteenwoordigend van die teikenpopulasie
nie.
Die metode wat die navorser gebruik om die opname aan verbruikers voor te lê, kan ook
sekere probleme tot gevolg hê. Die navorser kan die afleiding maak, dat verbruikers nie wil
reageer nie en dat die beloning vir deelname nie vir hulle aanvaarbaar is nie.
Die opname kan die indruk gee dat die navorser bevooroordeeld is. Die navorser kan glo dat
hy ʼn opname opgestel het wat respondente van alle etniese groep sal lok, maar die vrae kan
©akademia (MSW) Bladsy 97
MKT105 Bemarking
so gestruktureer wees, dat dit net een groep verteenwoordig. ʼn Opname se inhoud moet
aanvaarbaar wees vir alle groepe van wie die navorser reaksie wil kry.
Die navorser kan inmeng met die verbruiker se
ondervinding en sodoende veroorsaak dat die
verbruiker nie weer by die sakeonderneming
koop nie. As die navorser probeer om ʼn opname
te doen in ʼn restaurant, tydens die kliënt se ete,
sal dit leë tafels tot gevolg hê.
(http://smallbusiness.chron.com/examples-marketing-research-problems-23051.html)
3.9.4 Probleme uniek aan Suid-Afrika
Suid-Afrika word met sy eie unieke navorsingsprobleme gekonfronteer.
Taal
Die feit dat Suid-Afrika in 11 verskillende amptelike landstale moet kommunikeer, noop
sakeondernemings om versigtig wees met hoe slagspreuke geformuleer word. Daar moet
eers bepaal word wat dit in al die verskillende tale beteken. Dis belangrik dat dieselfde
boodskap by alle verbruikers uitkom en vir almal dieselfde betekenis oordra, ongeag watter
taal hulle praat.
Come alive with PEPSI is ʼn baie bekende
kenreël in die Engelssprekende
handelswêreld, maar in China was dit
geïnterpreteer as Pepsi reawakens your
dead relatives!
(http://exporthelp.org/modules/7_researching_potential/implementing/shortlist/in_market_res
earch/problems.html)
Kultuur
As die navorser onbewus is van die kulturele stelsel waarbinne die navorsing moet
plaasvind, kan baie misverstande ontstaan. Vertaling van die vraelyste en
opnamedokumente is dikwels nodig, om te verseker dat korrekte reaksie van verbruikers
gekry word.
Sekere kulture is oor die algemeen onwillig om vraelyste te beantwoord, as gevolg van
konserwatisme en wantroue in vreemdelinge.
Die persoonlike onderhoud word dikwels bemoeilik omdat die respondent se familielede
teenwoordig is en daarom nie eerlik op die vrae wil antwoord nie. Alternatiewelik kan die
©akademia (MSW) Bladsy 98
MKT105 Bemarking
kulturele norm voorskryf, dat die respondent op ʼn sekere manier móét antwoord, om respek
te betoon. Die respondent gee dus die antwoord wat hy dink die onderhoudvoerder wil hoor
(http://exporthelp.org/modules/7_researching_potential/implementing/shortlist/in_market_res
earch/problems.html).
3.9.5 Probleme met verslae
Die verslag is die finale dokument wat die navorser aan die bestuur van die
sakeonderneming voorlê en waarop besluitneming gebaseer word. Die navorser moet
daarom die nodige aandag gee aan die opstel van die verslag en verseker dat die
navorsingsinligting korrek weergegee word.
Die meeste bemarkingsverslae word geskryf vir lengte, eerder as vir inhoud. Lang
beskrywings van metodologie, profiele van sakeondernemings en herhaling van jaarverslae,
het tot gevolg dat inligting wat betrekking het op die eintlike navorsing, sy waarde verloor.
Die skrywer van die verslag neem dikwels die maklike uitweg, deur die bevindinge té
eenvoudig te maak en dit nie behoorlik te omskryf nie.
Gevallestudie 3.1
ʼn Groot passasiersopname word by die Vinnig Vlieg Lughawe beplan. ʼn Gedeelte van die
passasiers wat vertrek, sal ʼn aantal vrae gevra word, onder andere: Watter nuwe dienste
moet die lughawe lewer?
Wanneer die opname oor 12 maande voltooi is, sal die lughawe dit gebruik om die nuwe
terminale en fasiliteite in die gebou te beplan.
Dit sal ook gebruik word om vooruitskattings te maak van die vervoerverwagting van die
plaaslike industrie, nywerheid en inwoners.
Die bemarkingsbestuurder van Vinnig Vlieg Lughawe maak die volgende stelling:
“Die opname sal ons in staat stel om te verseker dat die dienste van Vinnig Vlieg, die
verwagting van die streek oortref.”
1. Moet die beplande opname beperk word tot passasiers wat vertrek? Motiveer jou
antwoord.
2. Hoe groot moet die steekproef wees om te verseker dat die inligting wat daaruit verkry
word, betroubaar en verteenwoordigend is? Motiveer jou antwoord.
3. Ontwikkel ʼn vraelys wat sal voldoen aan die doelwitte van die projek.
4. Watter sekondêre data is beskikbaar vir hierdie opname?
©akademia (MSW) Bladsy 99
MKT105 Bemarking
3.10 Samevatting
Die bemarkingsveld het baie ontwikkel gedurende die 21ste eeu en daarmee saam die veld
van bemarkingsnavorsing. Die sakeonderneming moet op hoogte bly van hierdie
ontwikkelings om kompeterend in die mark te funksioneer.
Die verbruiker se rol in die sakeonderneming kan nie onderskat word nie en daarom moet
die sakeonderneming voortdurend poog om die verbruiker se behoeftes, emosies en
waardes te verstaan.
Deur gebruik te maak van verskillende navorsingsmetodes, kan die sakeonderneming die
nodige inligting verkry om die verbruiker tevrede te hou, deur verbeterde en nuwe produkte
te lewer.
©akademia (MSW) Bladsy 100
MKT105 Bemarking
3.11 Selfevaluering
Aktiwiteit 11
1. Bespreek die verskil tussen marknavorsing en bemarkingsnavorsing.
2. Waarom is dit nodig om bemarkingsnavorsing te onderneem? Motiveer jou antwoord.
Aktiwiteit 12
1. Bespreek die verskillende kategorieë van navorsing.
2. Watter stap in die navorsingsproses sal jy as die belangrikste beskou? Motiveer jou
antwoord.
Aktiwiteit 13
1. Bespreek die spesifieke funksies waarvoor die navorser verantwoordelik is.
2. Waarom is verbruikersdeelname belangrik in die navorsingsproses? Motiveer jou
antwoord.
Aktiwiteit 14
1. Bespreek die verskil tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing.
2. Bespreek die kriteria waaraan vraelyste moet voldoen.
Aktiwiteit 15
1. Waarom is die probleemstelling in die navorsingsproses belangrik? Motiveer jou
antwoord.
2. Bespreek spesifieke navorsingsprobleme wat in Suid-Afrika ondervind word.
©akademia (MSW) Bladsy 101
MKT105 Bemarking
Notas
©akademia (MSW) Bladsy 102
MKT105 Bemarking
STUDIE-EENHEID 4: BEMARKINGSKOMMUNIKASIE
4.1 Studie-eenheid leeruitkomstes
Kennis en begrip
Na voltooiing van Studie-eenheid 4, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die
volgende te demonstreer:
• Komponente van bemarkingskommunikasie
• Rol van die sender
• Prosessering deur die ontvanger
• Bemarkingskommunikasiemengsel
• Advertensiemedia
Vaardighede
Jy sal ook in staat wees om:
• Die komponente van bemarkingskommunikasie te analiseer.
• Die rol van die sender en die kodering van ʼn boodskap, te ondersoek en te beskryf.
• Die prosessering van kommunikasie deur die ontvanger te beskryf.
• Te onderskei tussen die elemente van die geïntegreerde
bemarkingskommunikasiemengsel.
• Die belangrikste advertensiemedia te identifiseer en te bespreek.
©akademia (MSW) Bladsy 103
MKT105 Bemarking
4.2 Verrykende bronne
• http://www.thewisemarketer.com/features/read.asp?id=80
• http://www.managerialmarketing.com/index.php?option=com_content&task=view&id=
26&Itemid=45
• http://www.davedolak.com/promix.htm
4.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?
Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:
Sleutelwoord Omskrywing
Bemarkingskommunikasie Bemarkingskommunikasie is die kommunikasie van die
bemarkingsmengsel aan verbruikers, sodat die verbruiker,
sowel as die sakeonderneming, tevrede gestel word.
Dekodering Die ontvanger ken betekenis toe en interpreteer die
boodskap.
Ontvanger Die persoon wat die boodskap ontvang en dekodeer.
Sender Die persoon of onderneming wat die boodskap kodeer en
aanstuur.
Differensiasie Die kwaliteite of eienskappe wat die sakeonderneming se
produk onderskei van die kompetisie.
Disintegrasie Inligtingsdisintegrasie verwys na die verskynsel dat die
boodskap verlore raak tussen die sender en die ontvanger.
Kodering Om ʼn verbale of simboliese verteenwoordiging van die
konsepte saam te stel; om die boodskap te formuleer.
Kommunikasieplatform Die tipe media wat gebruik word om te kommunikeer of te
adverteer.
Promosie Die bekendmaking van inligting aan die verbruiker, om hom
bewus te maak van die produk of van die sakeonderneming
se beeld.
Verkoopskonsultant Die personeel in diens van die sakeonderneming, wat
verantwoordelik is vir die verkoop van die produk en
kommunikasie aan verbruikers.
©akademia (MSW) Bladsy 104
MKT105 Bemarking
4.4 Inleiding
Die bemarkingsafdeling het interne en eksterne kliënte met wie daar daagliks
gekommunikeer word:
• Interne kliënte: Werknemers binne die sakeonderneming, soos ander afdelings, die
bestuur, ensovoorts.
• Eksterne kliënte: Persone of verbruikers wat van die sakeonderneming se dienste
gebruik maak, of inligting van die sakeonderneming benodig.
Kommunikasie kan beskou word as die uitruil van inligting, deur middel van praat, luister,
lees en skryf. Dit kan deur verskillende mediums geskied, soos advertensies, per telefoon,
e-pos, katalogusse, briewe of van aangesig tot aangesig.
Die sukses van die sakeonderneming is onderhewig aan die doeltreffende kommunikasie
van bemarkingsinligting aan die verbruiker. Kommunikasie affekteer alle besluite en alle
aktiwiteite binne die sakeonderneming.
4.5 Die komponente van bemarkingskommunikasie
Kommunikasie is die wisseling van idees, feite, opinies en gevoelens tussen twee of meer
persone. ʼn Kommunikasiestelsel verbind die verbruiker, individue en funksies van die
sakeonderneming en dra by om die sakeonderneming se doelwitte te bereik.
Bemarkingskommunikasie is die kommunikasie van die bemarkingsmengsel aan
verbruikers, sodat die verbruiker, sowel as die sakeonderneming, tevrede gestel word.
4.5.1 Die kommunikasieproses
Die proses van kommunikasie bestaan uit vier elemente:
• Wie die inligting kommunikeer.
• Wat is die boodskap?
• Die metode wat gebruik word om die inligting te kommunikeer.
• Die persoon wat die inligting ontvang.
Daar is nege komponente in die bemarkingskommunikasieproses:
©akademia (MSW) Bladsy 105
MKT105 Bemarking
Figuur 4.1: Die kommunikasieproses
(Damelin, 2003: 5)
Disintegrasie
Onbeplande inmenging wat die boodskap verdraai
Terugvoering
Inligting oor die ontvanger se reaksie wat teruggestuur word na die sender
Reaksie
Die ontvanger se reaksie op die boodskap
Ontvanger
Die party wat die boodskap ontvang
Dekodering
Die ontvanger ken betekenis toe aan die boodskap
Metode/medium Die kanaal waardeur die boodskap oorgedra word, persoonlik - verkoopspersoneel of nie-
persoonlik - advertensies, publisiteit en promosies
Boodskap
Die stel woorde of simbole wat die sender oordra
Kodering
Om 'n verbale of simboliese verteenwoordiging van die konsepte saam te stel
Bron
Die party wat die boodskap aanstuur, bv. die sakeonderneming
©akademia (MSW) Bladsy 106
MKT105 Bemarking
Die bemarkingskommunikasieproses beklemtoon belangrike aspekte van effektiewe
kommunikasie:
• Die nodigheid om ʼn gehoor te identifiseer.
• Om ʼn toepaslike boodskap te formuleer.
• Om die boodskap voor te lê in ʼn vorm wat die teikengehoor se aandag trek.
• Om die effek van verdraaiing uit te skakel.
Die kommunikasieproses beklemtoon ook sekere strategiese verwagtinge wat deur die
bemarkingsbestuurder hanteer moet word:
• Die ontwikkeling van ʼn produk wat aan die verbruiker se verwagting voldoen, saam
met die identifisering van ʼn toepaslike teikenmark.
• Om boodskappe te formuleer wat die voordele van die produk aan die teikenmark
kommunikeer.
• Om die boodskap oor te dra, deur verskeie soorte media en verkoopspersoneel.
• Om te bepaal wat die verbruiker se reaksie op die boodskap is en hoe hy die
boodskap verstaan.
• Om die effek van kommunikasieaktiwiteite op die hoeveelheid verkope te bepaal.
4.5.2 Kommunikasiebeplanning
Om die promosieaktiwiteite van die sakeonderneming te beplan, verg meer as die
ontwikkeling van advertensieveldtogte. Effektiewe kommunikasie noodsaak ʼn sistematiese
en beplande aanslag op promosie, en behels twee doelwitte:
Figuur 4.2: Doelwitte van beplanning
(Outeur, 2011)
Die promosieaktiwiteite wat daarop gemik is om die verbruikersaanvraag te stimuleer, se
doelwit moet wees om verkope te verhoog. Hierdie doelwit kan bereik word deur:
Om aanvraag te stimuleer
Om die beeld van die sakeonderneming en die handelsnaam te
promoveer
©akademia (MSW) Bladsy 107
MKT105 Bemarking
• Die produk aantreklik te maak vir die koper.
• Die produk aantreklik te maak vir die persone
wat die koper kan beïnvloed.
• Nuwe gebruike van die produk te beklemtoon.
• Uit te brei op die huidige gebruik van die produk.
• Nuwe verbruikers te trek.
• Nuwe markte te betree (Damelin, 2003: 5).
Promosieaktiwiteite wat daarop gemik is om die beeld van die sakeonderneming of sy
handelsnaam te verbeter, word deur sekere faktore beïnvloed.
• Die sakeonderneming, sy reputasie, finansiële gesondheid en posisie in die mark.
• Die tipe produk of diens.
• Die tipe mark – die aantal potensiële kopers.
• Die kompetisie.
• Die begroting – die bedrag wat benodig word, teenoor die bedrag wat beskikbaar is
(Damelin, 2003: 5).
Daar is verskeie maniere wat die bemarkingsbestuurder kan gebruik om inligting na die
verbruiker te kommunikeer:
• Verkope
• Advertensies
• Promosies
• Direkte bemarking
• Publisiteit en openbare verhoudinge
• Borgskap
• Uitstallings
• Verpakking
©akademia (MSW) Bladsy 108
MKT105 Bemarking
• Kommunikasie tussen verbruikers
• Sosiale media (Facebook)
• Optimalisering van soekenjins
• Korporatiewe identiteit
4.5.3 Die kommunikasiebeplanningsproses
Die kommunikasiebeplanningsproses volg ʼn eenvoudige model van:
Figuur 4.3: Die kommunikasiebeplanningsproses
(Damelin, 2003: 6)
Die bron
ʼn Probleem wat in bemarkingskommunikasie ondervind word, is dat die verbruiker weet dat
die adverteerder ʼn belang het om hom te oortuig om ʼn produk te koop. Dit verminder
geloofwaardigheid en daarom sal die verbruiker spesifieke faktore oorweeg, voordat hy
besluit om te koop.
• Is die bron betroubaar en eerlik?
• Is die bron ʼn kenner op die gebied? ʼn Verbruiker sal byvoorbeeld ʼn apteker glo wat
medikasie aanbeveel.
• Wat is die bron se status? As die bron sosiale status en prestige bereik het, sal die
bron as betroubaar beskou word. ʼn Rugbyspeler wat ʼn goeie beeld by die publiek
het, word byvoorbeeld gebruik om produkte te bemark, wat nié met sport te doen het
nie.
• Hou die verbruiker van die bron? Die bron kan as betroubaar beskryf word, omdat hy
gewild is, soos die gebruik van TV-sterre om produkte te bemark (Damelin, 2003: 5).
Wie
Bron
sê wat
Boodskap
deur watter kanale
Kanale
aan wie?
Gehoor
©akademia (MSW) Bladsy 109
MKT105 Bemarking
Die boodskap
Die boodskap moet uniek wees, sodat dit die verbruiker se aandag trek. Verbruikers kan
blootgestel word aan die boodskap, maar kyk of luister nie noodwendig daarna nie. Die
boodskap moet daarom so geformuleer word, dat die verbruiker daarmee kan assosieer op
die gebied van ondervinding, behoeftes, idees en waardes.
Figuur 4.4: Die ontvanger
(http://www.managerialmarketing.com/index.php?option=com_content&task=view&id=26&Ite
mid=45)
Die kanale
Die kanale wat gebruik word om die boodskap aan die verbruiker oor te dra, sal bepaal word
deur die beskikbare begroting. Sakeondernemings probeer bespaar waar hulle kan en sal
eerder van goedkoper alternatiewe gebruik maak om die boodskap by die verbruiker te kry.
Sakeondernemings kan besluit om die kanale wat deur die kompeteerders gebruik word, te
vermy en van alternatiewe kanale gebruik te maak.
Die belang en gereeldheid van die boodskap, en die gebied wat die sakeonderneming wil
dek, sal ook bepaal watter kanale gebruik moet word.
!!!
Ek weet nie wie jy is nie Ek ken nie jou sakeonderneming nie Ek ken nie jou produk nie Ek weet nie wat is jou waardes nie Ek weet nie wie is jou kliënte nie Ek weet nie wat is jou reputasie nie
So, wat is dit wat jy aan my wil verkoop?
©akademia (MSW) Bladsy 110
MKT105 Bemarking
Die media het ook handelsname. Die seleksie van die toepaslikheid van die kanaal
waardeur die boodskap gestuur word, is dus ook ʼn ernstige oorweging by
sakeondernemings.
Die gehoor
Die teikengehoor van die boodskap moet goed gedefinieer word en word gewoonlik bepaal
deur die marksegmentasie, wat op ʼn vroeër stadium in die bemarkingsbeplanning gedoen is.
Sosio-ekonomiese faktore, psigologiese en persoonlikheidskwaliteite, en die belangstelling
in die produk, is faktore wat die besluit op ʼn teikenmark kan beïnvloed.
Die manier waarop inligting aangebied word, is baie belangrik vir die verbruiker. Inligting wat
in verstaanbare vorm aangebied word, is maklik assimileerbaar en indien dit visueel
aantreklik is, bevorder dit die korrekte oordrag van die boodskap.
4.6 Die rol van die sender
Die doel van kommunikasie is, dat die sender die boodskap op so ʼn wyse formuleer, dat die
ontvanger van die boodskap die oorspronklike bedoeling van die boodskap verstaan.
Die kommunikasieproses hou groot uitdagings vir die bemarkingsafdeling in. In die moderne
eeu is daar verskeie maniere om inligting te kommunikeer, maar die metode van
kommunikasie is nie gewoonlik dit wat die moontlike probleem veroorsaak nie. Dit lê eerder
by die ontvanger of sender van die boodskap:
Figuur 4.5: Ondoeltreffende kommunikasie
(The Institute for Administrative Management, 2008: 43)
Die sender verstaan nie noodwendig die behoefte van die ontvanger nie en
is daarom nie duidelik oor die doel van die boodskap
nie
Die sender kan die boodskap nie
doeltreffend formuleer nie, of die verkeerde
boodskapmedium word gekies
Die ontvanger kan die boodskap verkeerd
interpreteer of verkeerd verstaan
Die sender kan nalaat om te verseker dat enige
aksies wat in die boodskap uiteengesit
word, reg verstaan word
©akademia (MSW) Bladsy 111
MKT105 Bemarking
Ten spyte van die belang van doeltreffende kommunikasie, kan daar tog sekere hindernisse
ontstaan wat die kommunikasieproses afbreek.
Kommunikasiehindernisse sluit die volgende in:
• Vrees, bedreiging, emosie en ʼn gebrek aan vertroue.
• Statusverskille tussen die sender en ontvanger kan tot misinterpretasie lei.
• Slegte taalgebruik of te hoë tegniese taalgebruik.
• Oorlading van inligting.
• Gebreekte toerusting.
• Verkeerde kommunikasiemedium.
• Gebrek aan boodskapbeplanning (The Institute for Administrative Management,
2008: 15).
Om die kommunikasieproses effektief te implementeer, moet die sender van die boodskap
verseker dat:
• Gedagtes vereenvoudig word, voordat die boodskap gekommunikeer word.
• Die doel van die boodskap geanaliseer is.
• Die fisiese omgewing waar die ontvanger hom gaan bevind wanneer hy die
boodskap ontvang, ook geanaliseer is.
• Die boodskap met ander bespreek is, om te bepaal of dit reg geïnterpreteer sal word.
• Daar opgelet is teen offensiewe inhoud en taalgebruik.
• Iets voorgestel word wat die verbruiker kan gebruik.
• Voorbereiding gedoen is om die boodskap oor te dra.
• Dat die sakeonderneming se aksies die boodskap ondersteun.
• Probeer is om die ontvanger te verstaan en nie net om verstaan te word nie.
4.6.1 Die ontwikkeling van ʼn bemarkingsboodskap
Effektiewe bemarking behels ʼn boodskap wat aaneenlopend tot verbruikers en potensiële
verbruikers spreek. ʼn Goeie boodskap moet die volgende faktore bevat:
©akademia (MSW) Bladsy 112
MKT105 Bemarking
Die basiese boodskap
Die verbruiker vra: Wat is dit wat julle doen?
Genoeg inligting om bogenoemde vraag te beantwoord, moet in die bemarkingsboodskap
ingesluit word.
Die teikenmark
Gee ʼn uiteensetting van die ideale kliënt. Om inligting soos plek, belangstellings en
karaktereienskappe in te sluit, kan baie waardevol wees in die adverteer van die produk.
Die probleem
Die sakeonderneming verskaf ʼn produk om die verbruiker se probleem op te los. Maak ʼn
duidelike stelling van hierdie probleem.
Die oplossing
Spesifiseer hoe die sakeonderneming, of die produk, die verbruiker se probleem sal oplos.
Die bewys
Watter bewys kan die sakeonderneming aanbied dat die verbruiker se probleem opgelos
gaan word? Is daar verbruikers wat namens die sakeonderneming kan getuig van ʼn goeie
produk?
Die differensiasie
Wat is dit wat die sakeonderneming onderskei van sy kompeteerders? Watter voordele sal
die verbruiker uit die produk verkry?
As jy deel is van ʼn gemiddelde huisgesin in ʼn gemiddelde woonbuurt
• Kry die aandag van die teikengroep en wees duidelik tot wie die boodskap moet spreek.
In hierdie geval is die teikengroep die
gemiddelde huisgesin.
en jy kan net ʼn gemiddelde motor bekostig, maar wil meer hê as gemiddelde gemak en gemiddelde spasie
• Identifiseer die probleem, simptome, behoefte en waardes van die teikenmark.
Begin by die posisie waar die verbruiker
tans verkeer en neem hom na die
posisie waar hy graag wil wees.
©akademia (MSW) Bladsy 113
MKT105 Bemarking
is die ABC familiemotor die oplossing vir jou. Die gemak en spasie van ʼn luukse motor
• Gee ʼn kort beskrywing van die produk.
Watter eienskap het die produk wat aan
die verbruiker se behoefte sal voldoen?
Praat oor wat die verbruiker wil koop en
nie wat die sakeonderneming verkoop
nie.
teen ʼn gemiddelde prys. • Beskryf die voordeel wat die verbruiker uit die transaksie sal kry.
Hierdie boodskap moet pertinent tot die
teikenmark spreek.
Aangewys as die familiemotor van die jaar
• Bewys betroubaarheid.
Verwys na prestasies, gevallestudies
en dies meer.
Kom toetsbestuur ʼn ABC Motor vandag!
Skakel nou: 000 0000 000
• Wees spesifiek oor watter aksie die verbruiker moet neem.
Moenie net ʼn telefoonnommer aanbied
nie, vra vir optrede of aksie.
Figuur 4.6: Voorbeeld van ʼn bemarkingsboodskap
(http://www.businessknowhow.com/marketing/marketing-message.htm)
©akademia (MSW) Bladsy 114
MKT105 Bemarking
Gevallestudie 4.1
Die onderstaande advertensie is ontwikkel deur Ogilvy & Mather (Gurgaon, India), en wys
ʼn werknemer van Kentucky Fried Chicken met ʼn toegeplakte mond.
KFC se bedoeling met die advertensie is waarskynlik, dat hulle nie nodig het om enigiets
te sê nie, want die produk spreek vanself. Die woorde “It’s finger lickin’ good!” dra die
boodskap aan die verbruiker oor.
ʼn Ander moontlikheid is, dat KFC wil verhoed dat hulle werknemers aan die kos proe,
voordat dit aan verbruikers bedien word.
(http://www.trendhunter.com/trends/kfc-waiter-mouth-tape#!/photos/22724/1)
Die kompetisie in die wegneemetebedryf is baie intens en enige fout, rakende die
bemarkingsboodskap, kan die maatskappy duur te staan kom.
1. Bespreek in besonderhede hoe bogenoemde boodskap verkeerd geïnterpreteer kan
word.
2. Formuleer ʼn boodskap wat saam met die foto geplaas kan word, om te verseker dat
die verbruiker dit reg verstaan.
4.7 Prosessering deur die ontvanger
Uit Gevallestudie 4.1 kan gesien word, dat die sender die boodskap verkeerd kan formuleer
en daarom word dit deur die verbruiker misverstaan. Dit gebeur ook dikwels dat die
boodskap reg is, maar dat die verbruiker se gedragspatrone, waardes, standaarde en status
sy interpretasie van die boodskap beïnvloed.
©akademia (MSW) Bladsy 115
MKT105 Bemarking
4.7.1 Faktore wat die ontvangs van die boodskap beïnvloed
Die bemarker se taak word bemoeilik deur:
• Selektiewe aandag: Die verbruiker neem net kennis van
sekere advertensies, omdat hulle daagliks aan duisende
blootgestel word.
• Verdraaiing: Verbruikers misinterpreteer boodskappe,
omdat dit van toepassing gemaak word op hulle unieke
behoeftes en waardes.
• Geheue: Verbruikers onthou net sekere advertensies,
omdat dit van toepassing is op hulle unieke behoeftes.
Figuur 4.7: Verbruiker se kommunikasiepatrone
(Damelin, 2003: 5)
Die ontvanger se gewilligheid
Die ontvanger van die boodskap moet toelaat dat die boodskap arriveer. Die boodskap moet
deur toeganklike media plaasvind, om te verseker dat dit nie soos die spreekwoordelike
“Boodskap in ʼn bottel”, geen eindpunt het, of bereik nie.
Die manier waarop die boodskap by die ontvanger uitkom, het ʼn invloed op die ontvanger se
keuse om die boodskap te ontvang en hoe hy dit interpreteer. ʼn Verbruiker sal anders op ʼn
TV-advertensie reageer, as op deur tot deur bemarking.
Die pragmatiese aspek van kommunikasie behels die eintlike betekenis van die boodskap
wanneer dit by die ontvanger uitkom. Dieselfde inligting kan ʼn teenoorgestelde uitwerking op
verskillende ontvangers daarvan hê. Daar is drie persoonlike faktore wat die interpretasie
van die boodskap kan verander:
Mense ervaar emosies en dié emosies word beïnvloed deur die inhoud van die
boodskap.
Mense is geneig om meer as een interpretasie aan ʼn boodskap te heg.
Mense is geneig om inligting te prosesseer, waarde daaraan te heg of daarop te
reageer, terwyl hulle nog besig is om die boodskap te ontvang.
(http://www.wanterfall.com/Communication-Process.htm#rec)
©akademia (MSW) Bladsy 116
MKT105 Bemarking
Persepsies
Wanneer die verbruiker die boodskap ontvang, ervaar hy sekere sensasies. Sensasie is die
wyse waarop die ontvanger se brein die boodskap formuleer. Om die regte persepsie by die
verbruiker te skep, moet die boodskap op so ʼn wyse geformuleer word, dat dit die verbruiker
se sensoriese organe prikkel.
Figuur 4.8: Sensoriese prikkeling
(http://www.imglols.com/hungry-lion-is-hungry/)
Selfs al het die boodskap die sensoriese organe geprikkel, is daar ʼn finale stap in die
kommunikasie van die boodskap. Die boodskap word herken, of as iets nuuts geklassifiseer,
en dan verder geprosesseer.
Interpretasie van die sensoriese reaksie is steeds nodig. Dit gebeur selde dat die inligting
wat deur die ontvanger verwerk en geïnterpreteer word, identies geïnterpreteer word as die
sender se oorspronklike boodskap.
Although the message can be controlled, the meaning
cannot.
(http://www.wanterfall.com/Communication-Process.htm#rec)
4.7.2 Inligtingdisintegrasie en -uitsluiting
Inligtingdisintegrasie verwys na die verskynsel dat die boodskap verlore raak tussen die
sender en die ontvanger.
©akademia (MSW) Bladsy 117
MKT105 Bemarking
Figuur 4.9: Inligtingdisintegrasie
(www.funnysalescartoons.com)
In Suid-Afrika word die bemarker gekonfronteer met ʼn multikulturele bemarkingsaanvraag.
Multikulturele bemarking is nie anders as ander bemarkingsfunksies nie, met die verskil dat
dieselfde boodskap aan verskeie gehore oorgedra moet word. Wat vir een kultuur
aanvaarbaar is, kan vir ʼn ander kultuur offensief wees.
Kreatiewe uitleg van boodskappe en bewoording is nodig om te verseker dat sekere gehore
nie uitgesluit word nie. Die belangrikste aspek waaraan die sender moet aandag gee, is om
die kultuur, gewoontes en leefstyl van diegene aan wie hy bemark, te verstaan.
Wanneer die boodskap vertaal word, moet daar spesifiek aandag gegee word aan die
bewoording, om te verseker dat die boodskap die oorspronklike bedoeling van die bemarker
weergee.
When marketers attempt a one size fits all approach, they
usually fail. Multicultural marketers know they need to talk-
the-talk and walk-the-walk, in order to be effective.
(http://www.thewisemarketer.com/features/read.asp?id=80)
4.8 Bemarkingskommunikasiemengsel
Die bemarkingskommunikasiemengsel verwys na die spesifieke kommunikasiemetodes wat
die sakeonderneming gebruik, om die aandag van die verbruiker te kry en te behou.
©akademia (MSW) Bladsy 118
MKT105 Bemarking
Figuur 4.10: Bemarkingskommunikasiemengsel
(http://www.davedolak.com/promix.htm)
4.8.1 Advertensies
Advertensies behels nie-persoonlike kommunikasie, insluitende media-advertensies en pos.
Media-advertensies is beperk in detail, omdat dit gewoonlik baie duur is. Dit word dikwels as
die eerste stap van die promosieaksie gebruik, net om die verbruiker bewus te maak van die
produk.
Die funksies van advertensies is:
Figuur 4.11: Doel van advertensies
(Damelin, 2003: 12)
Bemarkings-kommuni-
kasiemengsel
Advertensies
Persoonlike verkope/ direkte
bemarking
Promosies
Openbare verhoudinge
Om in te lig
Om te oortuig Om te herinner
Doel van advertensies
©akademia (MSW) Bladsy 119
MKT105 Bemarking
Voordat ʼn advertensie geplaas word, moet die sakeonderneming besluit oor:
Figuur 4.12: Advertensiebeplanning
(Damelin, 2003: 12)
As deel van die bemarkingstrategie, moet die doel en doelwitte van advertensieveldtogte
geformuleer word. Die doel kan wees om die bewustheid van ʼn spesifieke produk te
verhoog, terwyl die doelwitte meer detail kan bevat, byvoorbeeld om die bewustheid in ʼn
spesifieke area te verhoog. As die advertensiedoelwitte nie goed gedefinieer is nie, sal dit
moeilik wees om die effektiwiteit van die advertensieveldtog te bepaal.
Daar is verskillende maniere waarop die sakeonderneming advertensiebegrotings bepaal.
Om advertensiebegrotings te baseer op vorige verkope, is maklik om te bereken, maar die
sakeonderneming moet in ag neem, dat die advertensie verkope moet verhoog, en nie
andersom nie.
ʼn Ander manier wat sakeondernemings gebruik om begrotings te bepaal, is om te kyk na
hoeveel die kompetisie op advertensies bestee. Dit is ook nie noodwendig ʼn effektiewe
metode nie, omdat ander sakeondernemings verskillende kostestrukture het, soos ook
verskille in grootte.
Die mees wetenskaplike metode is, om die advertensiedoelwitte te bepaal en dan te
bereken hoeveel dit gaan kos om die doelwitte te bereik. In praktyk is dit egter moeilik om
hieroor te besluit, omdat die sakeonderneming nie genoeg fondse beskikbaar het vir die
beplande veldtog nie.
Doelwitte
Begrotings
Mediakeuse
Boodskapkeuse
Effektiwiteit
©akademia (MSW) Bladsy 120
MKT105 Bemarking
Die volgende stap in die proses is om te besluit watter media gebruik gaan word om die
teikengehoor te bereik, hoe gereeld advertensies geplaas gaan word en hoeveel koste
daarby betrokke is.
Die grootte van die advertensie, kleur, styl, voorstelling, illustrasies en waar dit
geposisioneer word, moet oorweeg word om die advertensie so aantreklik as moontlik te
maak.
Die effektiwiteit van die advertensie moet bepaal word deur navorsing te onderneem wat al
die komponente van die bemarkingsmengsel betrek en hanteer. Dis moeilik om ʼn spesifieke
advertensie te vergelyk met spesifieke resultate, omdat advertensies gesien word as ʼn klein
gedeelte van ʼn promosieveldtog.
4.8.2 Promosies
Die doel van promosies is, om die aantreklikheid van die produk oor die kort termyn te
verhoog, deur byvoorbeeld korting aan te bied soos twee vir die prys van een, ensovoorts.
Die verbruiker kry dus ʼn beloning as hy die produk sou koop.
Promosies:
• Verhoog onmiddellik die wins.
• Verminder ander promosiekoste.
• Maak verbruikers minder lojaal
teenoor gevestigde handelsname.
• Laat die sakeonderneming se
handelsname groei.
• Kan veroorsaak dat verbruikers
meer spesiale aanbiedinge verwag
(Damelin, 2003: 12).
Promosies hou baie voordele in vir die sakeonderneming, maar anders as advertensies (wat
ʼn langtermynbeeld skep), is dit bedoel om die verbruiker onmiddellik te laat koop.
• Daar is gewoonlik ʼn tydlimiet. Dis nie ʼn aaneenlopende proses nie.
• Addisionele inkomste maak dit moontlik om personeel te motiveer, deur belonings
aan te bied.
• Verskaf korttermyn winsgewende oplossings.
10 % af op alle selfoontoebehore tot Saterdag
15 Desember 2011
©akademia (MSW) Bladsy 121
MKT105 Bemarking
• Dis goedkoper as advertensies.
• Dit vul die aktiwiteite verbonde aan advertensies en persoonlike verkope, aan.
Tabel 4.1: Voordele van promosies
(Outeur, 2011)
4.8.3 Persoonlike verkope, alias direkte bemarking
Die sakeonderneming het verkoopspersoneel in diens, om met verbruikers te kommunikeer.
Veral in die geval waar sakeondernemings komplekse produkte verkoop, is persoonlike
verkope baie effektief, omdat die produk aan die verbruiker verduidelik kan word.
Persoonlike verkope is spesifiek daarop gemik om ʼn verhouding met die verbruiker te bou
en daarom is die karaktereienskappe van die verkoopskonsultant baie belangrik. Die
basiese eienskappe waaroor ʼn verkoopskonsultant moet beskik, is:
Figuur 4.13: Eienskappe van die verkoopskonsultant
(Outeur, 2011)
Opleiding van verkoopspersoneel is ʼn baie belangrike aspek van persoonlike bemarking. Die
sakeonderneming kan nie met minder as uitstekende verkoopskonsultante tevrede wees nie.
Die verkoopskonsultant moet al die produkte van die sakeonderneming goed ken en oor
baie goeie verkoopstegnieke beskik.
Afhangende van die doelwitte van die sakeonderneming en die spesifieke promosiemengsel,
kan die doelwitte van direkte verkope so opgesom word:
• Om nuwe kliënte te identifiseer en te behou.
• Om ʼn diens aan bestaande kliënte te lewer.
• Om alle kliënte ingelig te hou oor enige veranderinge in die bemarkingstrategie,
Deursettingsvermoë Vriendelikheid
Opregtheid Betroubaarheid
Selfvertroue Entoesiasme
Eerlikheid
©akademia (MSW) Bladsy 122
MKT105 Bemarking
byvoorbeeld, prysverandering, afslag, ensovoorts.
• Om tegniese ondersteuning aan kliënte te verskaf.
• Om markinligting aan die bestuur van die sakeonderneming te rapporteer.
• Om werklike en potensiële inligting rakende kliënte te verskaf vir
verkoopsvooruitskattings.
Tabel 4.2: Doelwitte van direkte verkope
(Damelin, 2003: 12)
4.8.4 Openbare verhoudinge
Die sakeonderneming moet goeie verhoudinge met die publiek bou, deur middel van
positiewe publisiteit, ʼn goeie korporatiewe beeld en borgskappe. Gereelde artikels en goeie
verhoudinge met joernaliste is noodsaaklik. Alle kommunikasie oor die sakeonderneming,
intern of ekstern, skep ʼn sekere beeld en veroorsaak ʼn emosionele reaksie.
Publisiteit kan goed of sleg wees. Goeie publisiteit is gewoonlik gratis en spruit voort uit die
dinge wat die sakeonderneming reg doen. Enige sakeonderneming kan advertensiespasie
aankoop, maar nie enige sakeonderneming verkry die respek van joernaliste wat positiewe
artikels oor hul onderneming plaas nie. Om goeie verhoudinge met die pers op te bou, kan
dus net voordelig wees en persspasie verkry, wat nie met geld gekoop kan word nie.
Swak publisiteit aan die ander kant, kan groot gevolge en koste vir die sakeonderneming
inhou. Die sakeonderneming moet probeer om die skade te verminder, deur die gebeure in
ʼn positiewe lig te plaas en alternatiewe advertensieveldtogte te inisieer.
Gevallestudie 4.2
In die laat 1990’s het McDonald’s (Engeland) twee Grean peace-aktiviste voor die hof
gedaag vir laster, omdat hulle pamflette versprei het, wat sê: “Wat is verkeerd met
McDonald’s?” Die pamflet het McDonald’s daarvan beskuldig dat hulle gebruik maak van
prosesse wat skadelik is vir die omgewing en dat hulle nie bekommerd is oor die
voedingswaarde van hulle produkte nie.
Alhoewel die twee aktiviste skuldig bevind is aan laster, het dit later geblyk dat die
bewerings op die pamflette waar was.
• Die maatskappy betaal hulle werknemers baie min.
• Die maatskappy is verantwoordelik vir wreedheid teenoor diere tydens die
vervaardiging van hul produkte.
©akademia (MSW) Bladsy 123
MKT105 Bemarking
• Kinders word uitgebuit in advertensieveldtogte.
Die negatiewe impak op McDonald’s was, dat hulle daarvan beskuldig is, dat hulle :
• Die lasterwette gebruik het as ʼn vorm van sensuur.
• Hulle baie duur advokate aangestel het om hulle te verteenwoordig.
• Hulle die rekord gebreek het vir die langste lastersaak in die Engelse geskiedenis
(314 dae).
(http://www.bized.co.uk/compfact/mcdonalds/mcindex.htm?page=21)
1. Bespreek die beginsel dat swak publisiteit goed kan wees.
2. Het die swak publisiteit McDonald’s enigsins skade berokken oor die langer termyn?
Motiveer jou antwoord.
3. Sou die skade minder gewees het as McDonald’s besluit het om nie die aktiviste voor
die hof te daag vir laster nie? Motiveer jou antwoord.
4.9 Advertensiemedia
Die doel van enige advertensie- of bemarkingsboodskap is om die aandag van die
verbruiker te kry. Om hierdie doelwit te bereik, moet die sakeonderneming alle moontlike
advertensiemedia ondersoek en dan op die beste opsie besluit. Die verskillende stadiums
van die verbruiker se dinkproses moet oorweeg word en die beste media-opsie vir die
stadium in hierdie proses, moet gevind word.
As die sakeonderneming slegs die aandag van die verbruiker wil kry, kan ʼn relatief klein
advertensieveldtog die doel bereik. As die sakeonderneming wil hê die verbruiker moet
optree of aksie neem, sal advertensiepogings meer intensief moet wees. Die doel van die
advertensieveldtog moet egter wees, om al die stappe van die AIDA-proses te adresseer.
Die aandag van die verbruiker moet verkry word, die belangstelling van die verbruiker moet
geprikkel word, begeerte moet gekweek word en die verbruiker moet oortuig word om op te
tree of sogenaamde aksie te neem.
©akademia (MSW) Bladsy 124
MKT105 Bemarking
Figuur 4.14: Die AIDA-model
(http://www.davedolak.com/promix.htm)
4.9.1 Kommunikasieplatforms
Die teikenmark sal bepaal van watter platform die sakeonderneming gebruik gaan maak om
besluite te neem oor:
• Wat hulle wil sê.
• Hoe hulle dit wil sê.
• Wanneer hulle dit wil sê.
• Waar om dit te sê.
Kommunikasieplatforms sluit die volgende in:
Advertensie Promosies Openbare verhoudinge
Persoonlike verkope, of direkte bemarking
Gedrukte media,
aanlynadvertensies
Verpakking
Films
Pamflette
Telefoongidse
Kompetisies
Geskenke
Monsters
Uitstallings
Afslagkoepons
Lojaliteitsprogramme
Persvrystellings
Praatjies
Seminare
Jaarverslae
Borgskappe
Publikasies
Verkope
Beloningsprogramme
Tentoonstellings
Katalogusse
Telebemarking
Elektroniese verkope
Aksie (Action)
Begeerte (Desire)
Belangstelling (Interest)
Aandag (Attention)
©akademia (MSW) Bladsy 125
MKT105 Bemarking
Reklameborde
Plakkate
Verkoopspuntplakkate
Oudiovisuele materiaal
Leuses
Webtuistes
Spesiale
geleenthede
TV-verkope
E-posverkope
Tabel 4.3: Kommunikasieplatforms
(http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides)
4.9.2 Voordele van spesifieke media
In die huidige tegnologiese omgewing maak sakeondernemings al hoe meer gebruik van die
internet om hulle produkte te bemark. Webtuistes hou die voordeel in dat inhoud verryk kan
word, deur gebruik te maak van multimediavoorstellings en virtuele demonstrasies.
Die ander mediums wat deur die sakeonderneming gebruik word, hou ook sekere voordele
in:
Koerante • Buigbaarheid
• Tydgebondenheid
• Goeie plaaslike dekking
• Geloofwaardigheid
• Aanvaarbaarheid
Televisie • Kombineer beeld en klank met boodskap, wat die verbruiker se
aandag prikkel
• Goeie aandag
• Groot teikenmark
Direkte pos • Die teikenmark kan selektief gekies word en boodskappe kan
meer persoonlik van aard wees
Radio • Massagebruik
• Hoër geografiese en demografiese areas
• Laer koste
©akademia (MSW) Bladsy 126
MKT105 Bemarking
Tydskrifte • Hoë geografiese en
demografiese dekking
• Prestige
• Hoë kwaliteit
• Lang lewe
(http://www.huisgenoot.com/)
Geel bladsye • Uitstekende plaaslike dekking
• Hoë betroubaarheid
• Lae koste
Nuusbriewe • Baie selektief
• Beheer
• Relatiewe lae koste
Brosjures • Buigbaar
• Beheer
• Dramatisering van boodskappe
Telefoon • Baie gebruikers
• Persoonlik
Internet • Interaktiewe moontlikhede
• Relatiewe lae koste
• Baie selektief
Tabel 4.4: Voordele van tipes media
(http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides)
4.9.3 Nadele van spesifieke media
Alhoewel bogenoemde media baie voordele inhou, is daar sekere beperkings wat die
sakeonderneming in ag moet neem wanneer die tipe media gekies word.
Koerante • Beperkte spasie
• Swakker kwaliteit
Televisie
• Hoë koste
• Kan nie gehoor selekteer nie
• Drywende blootstelling: Weet nie wanneer
die advertensie gewys word nie
©akademia (MSW) Bladsy 127
MKT105 Bemarking
Direkte pos • Redelike hoë koste
• Junk mail-beeld
Radio
• Slegs klankbasis
• Minder aandag as TV
• Drywende blootstelling
Tydskrifte • Tydrowend om advertensiespasie te verkry
• Geen waarborg van posisie van advertensie nie
Geel bladsye • Tydrowend om advertensiespasie te verkry
• Hoë kompetisie
• Beperkte kreatiwiteit
Nuusbriewe • Risiko dat koste vinnig kan verhoog
Brosjures • Te veel of te min kopieë kan kostes beïnvloed
Telefoon • Relatiewe hoë koste
Internet • Redelike nuwe media
• Lae gebruik in sekere areas
• Verbruiker se toegang tot rekenaars
• Sekere markte kan nie geteiken word
nie, soos ouer mense
Tabel 4.5: Nadele van tipes media
(http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides)
4.10 Samevatting
Bemarkingskommunikasie verwys na die proses waardeur die verbruiker bewus gemaak
word en oortuig word om die sakeonderneming se produk te koop. Geluide, simbole en
visuele prikkels word gebruik om die verbruiker bewus te maak van die produk en ʼn
begeerte te skep om die produk te besit.
Promosieaktiwiteite is behulpsaam om moontlike vrae van die verbruiker te beantwoord en
stel hom in staat om vergelykings te kan tref met ander sakeondernemings se produkte. Die
formulering van die boodskap is dus ʼn belangrike element in bemarkingskommunikasie en
daar moet genoeg inligting aan die verbruiker verskaf word, om sy vraag te beantwoord.
Promosieaktiwiteite se doel is om die verbruiker se houding te verander en daarom moet die
beste advertensiemedia vir die spesifieke teikenmark gekies word. Alhoewel daar
©akademia (MSW) Bladsy 128
MKT105 Bemarking
verskillende tipes media tot die beskikking van die sakeonderneming is, sal dit, byvoorbeeld,
doelloos wees om internetbemarking te doen, vir produkte wat in afgeleë areas verkoop
moet word.
©akademia (MSW) Bladsy 129
MKT105 Bemarking
4.11 Selfevaluering
Aktiwiteit 16
1. Bespreek die bemarkingskommunikasieproses.
2. Waarom is dit nodig om kommunikasie te beplan? Motiveer jou antwoord.
Aktiwiteit 17
1. Bespreek die faktore wat die kommunikasieproses kan beïnvloed.
2. Neem ʼn voorbeeld van ʼn produk wat jy gereeld gebruik en stel ʼn bemarkingsboodskap
op.
Aktiwiteit 18
1. Bespreek die faktore wat die ontvangs van die boodskap kan beïnvloed.
2. Bespreek inligtingdisintegrasie as ʼn uitdaging vir die bemarkingsbestuurder.
Aktiwiteit 19
1. Bespreek die verskillende elemente van die bemarkingskommunikasiemengsel.
2. Bespreek die eienskappe van die verkoopkonsultant.
Aktiwiteit 20
1. Bespreek die voordele en nadele van die verskillende tipes media.
2. Watter mediatipe sal jy identifiseer, as jou teikenmark studente is? Motiveer jou
antwoord.
©akademia (MSW) Bladsy 130
MKT105 Bemarking
STUDIE-EENHEID 5: DIE GEBRUIK VAN TEGNOLOGIE IN BEMARKING
5.1 Studie-eenheid leeruitkomstes
Kennis en begrip
Na voltooiing van Studie-eenheid 5, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die
volgende te demonstreer:
• Die rol van tegnologie in bemarking
• Die effektiewe gebruik van tegnologie
• Tipes tegnologie
• Voordele van tegnologie
• Ontwikkeling in bemarkingstegnologie
Vaardighede
Jy sal ook in staat wees om:
• Die rol van tegnologie in bemarking te analiseer.
• Die effektiewe gebruik van tegnologie in bemarking te identifiseer en te ondersoek.
• Die verskillende tipes tegnologie in bemarking te identifiseer en te ondersoek.
• Die voordele van die tipes tegnologie te beskryf en te ondersoek.
• Te argumenteer waarom bemarkingspersoneel op hoogte moet bly van nuwe
ontwikkeling in tegnologie.
©akademia (MSW) Bladsy 131
MKT105 Bemarking
5.2 Verrykende bronne
• http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf
• http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html
5.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?
Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:
Sleutelwoord Omskrywing
Bemarkingstegnoloog Die persoon wat verantwoordelik is vir die tegnologie van
die sakeonderneming. Gemoeid met identifisering van
nuwe tegnologie, aankope en implementering.
Beta-toets Om tegnologie of produkte te toets, na die eerste fase van
produksie, voordat dit beskikbaar gemaak word aan
verbruikers.
E-handel Die gebruik van die internet om te adverteer, produkte
beskikbaar te maak en daarin handel te dryf.
Gelykbreekpunt Die punt waar die sakeonderneming se inkomste
gelykbreek met die uitgawes.
Konsep ʼn Ontwerp of idee, die voorlopige formulering van ʼn plan.
Mikrowebtuiste ʼn Webtuiste binne ʼn ander webtuiste wat tydelik opgerig
word om ʼn spesifieke doel te dien.
MMS Multi Media Service: ʼn Vorm van selfoontegnologie wat
video’s en klank kan stroom na die gebruiker.
Nismark Die presiese mark waarvoor ʼn produk bestem is.
Sosiale webtuistes Webtuistes wat uitsluitlik ten doel het om sosiaal te
verkeer, kontakte op te bou en gesprekke te voer.
Virtuele werkplek ʼn Werkplek waar personeel nie kantoorgebonde is nie en
via elektroniese hulpmiddels met die kantoor
kommunikeer.
©akademia (MSW) Bladsy 132
MKT105 Bemarking
5.4 Inleiding
Dit is noodsaaklik vir sakeondernemings om in die hedendaagse kompeterende omgewing
(nasionaal en internasionaal), tegnologie te gebruik om produkte en dienste aan die publiek
bekend te stel en te bemark.
As daar aangeneem kan word dat kompeterende tegnologie belangrik is vir die sukses van
die sakeonderneming, moet die volgende vrae gevra word:
• Moet die sakeonderneming die uitvinder van die tegnologie wees?
• Moet die sakeonderneming die navolger van die tegnologie wees?
• Moet die sakeonderneming die implementeerder daarvan wees?
Die gebruik van tegnologie in bemarking hou baie voordele vir die sakeonderneming in en
kan die verskil tussen die grootste en kleinste markaandeel beteken.
5.5 Die rol van tegnologie in bemarking
Die sakeonderneming kan tegnologie gebruik om kliëntebasisse te bou en die mark te
penetreer.
Wat is tegnologie?
Tegnologie kan beskou word as die metodes, tegnieke en stelsels, wat gebruik word om
inligting te deel met die verbruiker. Tegnologie maak dit moontlik vir sakeondernemings om
beter te presteer en meer verkope te verseker.
Tegnologie is dus die doelbewuste toepassing van inligting in die ontwerp, produksie en
gebruik van goedere en dienste binne die sakeonderneming.
(http://www.businessdictionary.com/definition/technology.html)
Om ʼn volhoubare kompeterende voordeel te kry, moet sakeondernemings in die huidige
tegnologiese omgewing, gebruik maak van alles tot hulle beskikking.
Die redes waarom die sakeonderneming tegnologie moet gebruik:
• Die kliëntebasis kan uitgebrei word en die posisie in die mark kan verbeter word.
©akademia (MSW) Bladsy 133
MKT105 Bemarking
• Die sakeonderneming moet dieselfde
waarde as die kompetisie aan die
verbruiker kan bied. Deur gebruik te maak
van tegnologie, kan die sakeonderneming
onderskei word van die kompetisie en ʼn
leier in die industrie word.
• Wanneer die kompetisie begin reageer op
die sakeonderneming se tegnologiese
vordering, is die sakeonderneming in staat
om reeds tegnologiese verbeteringe aan
te bring.
• Tegnologie hou die sakeonderneming op hoogte van veranderings en help om aan te
pas by veranderende markte.
5.5.1 Tegnologie in die ontwikkeling van nuwe produkte
In die ontwikkeling van nuwe produkte het tegnologie onontbeerlik geword. Die ontwikkeling
van ʼn nuwe produk gaan deur verskeie fases en in elke fase kan die gebruik van tegnologie
die waarde van die produk verhoog.
Idees vir nuwe produkte kan verkry word van:
• Verbruikers
• Die sakeonderneming se navorsingsafdeling
• Kompeteerders
• Fokusgroepe
• Werknemers
• Uitstallings en tentoonstellings
Die bedoeling met hierdie fase is, om konsepte wat
nie lewensvatbaar is nie, te elimineer voordat
hulpbronne daaraan toegeken word. Die volgende
vrae moet gevra word:
• Sal die verbruiker baat vind by die nuwe produk?
• Is dit tegnies moontlik om die produk te
Bestudeer die idee
Genereer die idee
©akademia (MSW) Bladsy 134
MKT105 Bemarking
vervaardig?
• Sal die produk winsgewend vir die
sakeonderneming wees, as ontwikkeling,
produksiekoste en prys in ag geneem word?
Ontwikkel die bemarking en tegniese aspekte en toets
die produk deur ʼn steekproef van moontlike
verbruikers te vra, wat hulle dink van die idee.
Bepaal moontlike verkoopprys gebaseer op die
kompetisie en terugvoering van verbruikers. Skat
verkoopsyfers, gebaseer op die grootte van die mark,
en bepaal winsgewendheid en gelykbreekpunt.
Vervaardig ʼn fisiese prototipe (insluitende verpakking)
en toets dit in verskillende situasies. Hou
fokusgroeponderhoude of stel die produk by ʼn
uitstalling bekend. Maak aanpassings waar nodig en
vervaardig ʼn aanvanklike lopie en verkoop dit in ʼn
spesifieke area om verbruikersaanvaarding te toets.
Tegniese implementering behels bestuursbeplanning
en terugvoering. Maak die nodige aanpassings en
verseker dat die produk gereed is om bekend te stel.
Stel die produk bekend.
Plaas advertensies en hou promosies.
Maak seker dat die produk beskikbaar is by
verspreidingspunte en dat genoeg geproduseer word
vir aanvanklike verkope.
Tabel 5.1: Fases in nuwe produkontwikkeling
(http://www.venturenavigator.co.uk/content/294)
5.5.2 Die rol van tegnologie in die konsepontwikkelingstadium
Tegnologie wat in die ontwikkelingstadium van die produk bekendgestel word, moet fokus op
markintelligensie en buigbaarheid.
BETA-toetsing
Kommersialisering
Sakeanalise
Tegniese implementering
Ontwikkel die konsep
©akademia (MSW) Bladsy 135
MKT105 Bemarking
Toepaslike tegnologie moet as hefboom gebruik word om ʼn
kompeterende voordeel te verskaf en verbruikersbehoeftes
wat nie deur die kompetisie bevredig kan word nie,
identifiseer.
Die sakeonderneming moet kreatief en buigbaar wees in die gebruik van nuwe tegnologie en
produkte, prosesse, strategieë, dienste, en ander stelsels moet aangepas word, sodat die
nuwe tegnologie dit kan ondersteun.
Dit gebeur dikwels dat die produkte, produksiestelsel en verpakking verander en verbeter
word gedurende die ontwikkelingstadium van ʼn nuwe produk. Tegnologie-uitgawes moet
egter in hierdie stadium laag gehou word en net aangewend word om fundamentele
produksie en sakeprosesse te verbeter. Die koste van verandering is hoog en hulpbronne is
skaars.
5.5.3 Die rol van tegnologie in die fondasiestadium
Op hierdie stadium het die sakeonderneming ʼn kompeterende voordeel geskep deur ʼn nuwe
produk te identifiseer wat voordeel in die mark sal verseker.
Die sakeonderneming moet nou verseker dat ʼn reputasie
gebou word en dat strategieë uitgevoer word. Die fondasie
om die voordeel in die mark te verdedig, moet gelê word
deur die produkte, prosesse en stelsels wat nodig is, in
plek stel, sodat die sakeonderneming na die volgende fase
kan beweeg.
Toepaslike tegnologie, wat fokus op aanhoudende
prosesse om ʼn produk van hoë gehalte te vervaardig (soos
in die eerste fase bepaal), word aangewend.
Die sakeonderneming moet innoverende tegnologie gebruik wat:
• ʼn Onbetwisbare kompeterende voordeel in die mark verskaf.
• Die huidige en toekomstige verbruiker inspireer om te koop.
• Die verbruiker se koopervaring in enige stadium van die koopproses differensieer.
• Die verspreiding van die produk beheer, wanneer daar ʼn toename in verbruikers is.
• Interne en eksterne kommunikasie op alle vlakke verbeter.
©akademia (MSW) Bladsy 136
MKT105 Bemarking
(http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf)
Die sakeonderneming se onvermoë om toepaslike tegnologie op hierdie stadium van die
proses te implementeer, kan ernstige gevolge inhou.
5.5.4 Die rol van tegnologie in die ontwikkelingstadium
Hierdie stadium kan as die grootste
groeifase beskou word en tegnologie moet
daarop gemik wees om laervlak werknemers
in staat te stel, om daagliks besluite te kan
neem.
Verhoogde verkope skep die geleentheid vir opleiding en verbetering van werknemers se
vaardighede.
Die tegnologie wat in hierdie stadium geïmplementeer word, is hoofsaaklik ʼn opgradering
van tegnologie wat in die vorige fase geïmplementeer is. Die geleentheid om te delegeer en
te spesialiseer (deur hoër volumes geskep), moet deur die tegnologie ondersteun word.
5.5.5 Die rol van tegnologie in die stabiliseringstadium
Gedurende die stabiliseringstadium is dit nie nodig dat die sakeonderneming dominerend in
die mark is, in tegnologiese terme nie. Om blindweg groter markaandeel te probeer bekom,
kan ʼn sakeonderneming wat ʼn leier is in die tegnologiese omgewing, laat terugkeer na die
gemiddelde mark.
Die sakeonderneming het spesialiste in diens, wat in die vorige fase opgelei is en moet net
aanhou om uitsonderlike produkte en dienste te lewer, sodat die bestaande verbruiker
behou word.
Die sakeonderneming kan areas identifiseer waar verbeteringe aangebring kan word en
tegnologie implementeer, om die nuwe produk, en die verbruiker se ondervinding, te
verbeter.
Die verbruiker wat op hierdie stadium by die sakeonderneming koop, het reeds bewys dat hy
bereid is om vir die verbeterde tegnologie te betaal.
5.5.6 Die rol van tegnologie in die nismark
Om te verseker dat die sakeonderneming se aandeel in die mark groei, moet hy sy
uitsonderlike vermoë en vaardighede as tegnologiese innoveerder, wat in die vorige fases
opgedoen is, gebruik om nismarkte te betree.
©akademia (MSW) Bladsy 137
MKT105 Bemarking
Die sakeonderneming wat in hierdie stadium van nuwe produkontwikkeling is, kan maar die
grense van die gewone mark oorsteek, omdat hy ʼn reputasie as tegnologiese innoveerder
het.
Dis op hierdie stadium van die proses dat baie sakeondernemings besluit om internasionaal
uit te brei (http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf).
5.6 Die doeltreffende gebruik van tegnologie
Tegnologie beweeg vinnig in die hedendaagse mark. Wat vandag as iets nuuts beskou
word, kan teen volgende week met ʼn verbetering vervang word. Tegnologiese vooruitgang
skep baie geleenthede wat die sakeonderneming tot sy voordeel kan gebruik. Deur
tegnologie doeltreffend te gebruik, kan die speelveld vergroot word en minder hulpbronne
kan daarvoor aangewend word.
Die sakeonderneming moet sy tegnologiese behoeftes (huidige en toekomstige) bepaal en
dan planne in plek stel om dit te gebruik tot sy voordeel.
Die gebruik van programmatuur is ook ʼn belangrike aspek van tegnologiese ontwikkeling, en
die sakeonderneming wat daarvan wegskram, plaas homself in ʼn nadelige posisie.
Figuur 5.1: Proses vir doeltreffende gebruik van tegnologie
(http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)
Assesseer tekortkominge
Behoeftebepaling
Verkry voordeel in die mark
Onderhou die proses
©akademia (MSW) Bladsy 138
MKT105 Bemarking
5.6.1 Assesseer tegnologiebehoeftes
Tegnologie kan gebruik word om personeel se
effektiwiteit te verbeter. Om tyd te bespaar en
personeel meer beskikbaar te maak vir ander
take, is twee redes waarom tegnologie in die
sakeonderneming se struktuur ingesluit moet
word.
Figuur 5.2: Tegnologiebehoeftes
(Outeur, 2011)
Die sakeonderneming moet huidige en toekomstige behoeftes assesseer en ʼn duidelike doel
vir tegnologie-aankope formuleer. Die fases van assessering kan vergelyk word met ʼn
gewone strategiese beplanningsproses waar:
• Die huidige en toekomstige omstandighede nagevors word.
• ʼn Algemene rigting bepaal word, naamlik visie.
• ʼn Behoeftebepaling gedoen word.
Die sakeonderneming moet bepaal watter tegnologie op daardie tydstip beskikbaar is, wat
ook deur ander sakeondernemings suksesvol gebruik word. Daar is baie bronne vir hierdie
tipe navorsing, soos industrie- en saketydskrifte. Die internet is ook ʼn uitstekende bron van
inligting betreffende nuwe tegnologie.
Die sakeonderneming moenie net na ander sakeondernemings in die industrie kyk nie, maar
ook na tegnologie wat deur ander industrieë gebruik word.
Die volgende stap help om die visie te bepaal.
©akademia (MSW) Bladsy 139
MKT105 Bemarking
Figuur 5.3: Bepaal die visie
(Outeur, 2011)
Die inligting wat bekom is deur navorsing, is die beginpunt vir die formulering van ʼn
algemene rigting, of visie van die tegnologiestrategie. Die strategie moet beskryf hoe die
tegnologie, huidig en toekomstig, aangewend gaan word om bemarking, aktiwiteite,
produksie, finansies en menslike hulpbronne te verbeter.
5.6.2 Doen ʼn behoeftebepaling
ʼn Deeglike analise van die tegnologiebehoeftes, is deel van ʼn groter evalueringspoging. ʼn
Behoeftebepaling is meer effektief as die analise gebaseer is op die sakeonderneming se
doelwitte en beskikbare hulpbronne.
Hulpbronne sluit nie net die huidige apparatuur en programmatuur in nie, maar ook die
sakeonderneming se vermoë om fondse beskikbaar te maak vir die ontwikkeling van ʼn
tegnologiese infrastruktuur, soos opleiding, tegniese personeel, ensovoorts.
Wanneer daar bepaal is watter tegnologie die beste aan die behoeftes van die
sakeonderneming sal voldoen, moet ʼn verskaffer of implementeerder gevind word. Die
verskaffer sal ʼn kwotasie aan die sakeonderneming gee wat die koste van die
Bepaal die visie en rigting vir
tegnologiese vooruitgang
©akademia (MSW) Bladsy 140
MKT105 Bemarking
implementering uiteensit. Neem in ag dat die kwotasie die opdatering van die stelsel moet
insluit, omdat die verwagting is dat die stelsel saam met die sakeonderneming moet groei,
byvoorbeeld, programmatuur wat opgegradeer moet word.
(http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)
5.6.3 Markvoordeel
Tegnologie alleen, kan nie die verkope van die sakeonderneming verhoog nie. Die voordele
van tegnologie word beheer deur die persone wat dit gebruik en nie deur die apparatuur en
programmatuur self nie.
You should not be a slave to technology, but a master of it.
(http://www.va-
interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)
Voorbeelde van die aanwending van tegnologie
Moet die personeel van die sakeonderneming dikwels reis om sleutelkliënte te besoek?
Reiskoste kan eskaleer as personeel kliënte gereeld moet besoek. ʼn Oplossing is om van
videokonferensies gebruik te maak. Die internetkoppeling en kamera wat hiervoor nodig
is, is baie goedkoper as ʼn vliegtuigkaartjie.
Webkamerafasiliteite maak dit moontlik om met kliënte regoor die wêreld te praat en
sosiale netwerkinisiatiewe, soos Skype, is beskikbaar teen ʼn fraksie van die reiskoste.
Die partye kan mekaar sien, net soos tydens ʼn aangesig tot aangesig gesprek, met die
verskil dat hulle duisende kilometers van mekaar verwyder is.
Het die verbruiker aaneenlopende hulp en bystand nodig in die gebruik van die produk?
Al hoe meer verbruikers verwag 24 uur-diens van sakeondernemings. Die ideale
oplossing is om ʼn webtuiste te ontwikkel wat aan hierdie behoefte van die verbruiker
voldoen.
ʼn Databasis van vrae wat deur kliënte gevra is, kan op die webtuiste geplaas word vir
©akademia (MSW) Bladsy 141
MKT105 Bemarking
verwysing (Frequently asked questions).
Die bekendstelling van e-handel (e-commerce) maak dit moontlik om produkte direk vanaf
die internet te bestel. Dis baie gerieflik vir die verbruiker, omdat hy ʼn produk kan bekom
sonder om die sakeonderneming te besoek.
Daar is sakeondernemings wat uitsluitlik op hierdie basis handel dryf, soos die bekende
en gewilde eBay.
Die gebruik van e-handel hou groot kostebesparings vir die sakeonderneming in, omdat
minder personeel in diens hoef te wees, byvoorbeeld, verkoopkonsultante en
kliëntedienspersoneel.
Wil potensiële kliënte promosiemateriaal sien voordat hulle vergaderings toestaan?
Die sakeonderneming spandeer baie op die ontwerp en druk van brosjures wanneer
potensiële verbruikers geteiken word. Die eerste moontlikheid om koste te bespaar, is om
ʼn video wat die produk verduidelik, op die webtuiste te plaas. Video’s kan interaktief,
kleurvol en met kreatiewe klankbane ontwikkel word, en pertinente inligting oor die
sakeonderneming kan ingesluit word.
Het die sakeonderneming verskeie verkoopkonsultante wat nie kantoorgebonde is nie?
Om inligting by personeel te kry wat nie kantoorgebonde is nie, kan ʼn uitdaging vir die
sakeonderneming inhou. Om personeel gereeld op ʼn sentrale plek te kry, net om hulle in
te lig oor verwikkelings in die sakeonderneming en verkoopsinligting aan hulle te verskaf,
kan hoë kostes meebring.
Die gebruik van ʼn intranet los hierdie probleem vir die sakeonderneming op. ʼn Intranet is ʼn
uitgebreide netwerk wat deur weblaaiers (web browsers) genavigeer word.
Verkoopkonsultante kan op die intranet inteken om die nuutste syfers en inligting te
verkry.
Die sakeonderneming kan dus ʼn virtuele werkplek skep waar daar gereelde interaksie
tussen personeel kan plaasvind.
Beplan die sakeonderneming om nuwe produkte bekend te stel of bestaande produkte op te gradeer?
Die tradisionele metode om nuwe produkte aan verbruikers bekend te stel, is om van
direkte pos gebruik te maak. Die alternatief is om van fakse en e-pos gebruik te maak.
©akademia (MSW) Bladsy 142
MKT105 Bemarking
Fakse word deesdae direk vanaf ʼn rekenaar gestuur. Die dokument word geskep en met
die druk van ʼn knoppie na ʼn hele kontaklys gefaks. Die nadeel van fakse is, dat die
dokument beperk word met spasie, en die boodskap word in swart en wit oorgedra. Die
voordeel is weer dat ʼn faks gewoonlik op die ontvanger se tafel eindig.
E-poskennisgewings is ʼn alternatief vir faks. Verbruikers wat die webtuiste besoek, kan
gevra word om te registreer en so kan ʼn lys van kontakte opgebou word. Verbruikers kan
ook inteken op ʼn maandelikse nuusbrief wat belangrike inligting oor die sakeonderneming
bevat.
Tabel 5.2: Voorbeelde van die gebruik van tegnologie
(http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)
Die gebruik van tegnologie deur die kompetisie, stel die sakeonderneming in staat om
inligting van ander sakeondernemings te bekom, wat nie andersins moontlik sou wees nie.
Kompeteerders kan geanaliseer word, deur hulle webtuistes te besoek.
Met vandag se tegnologie is dit moontlik om met meer as een verbruiker oor die internet te
gesels. Die verbruiker kan in die teenwoordige tyd (real time) antwoorde op vrae kry en ook
met ander verbruikers kommunikeer.
Die sakeonderneming kan ʼn outomatiese antwoorddiens deur faks, e-pos of albei, instel. Die
verbruiker sleutel ʼn kode in en dokumente wat inligting bevat oor die produk, word
outomaties na die verbruiker gestuur per e-pos of faks.
Inligting kan deur CD-rom aan verbruikers verskaf word, pleks van deur
brosjures. Dit het die voordeel dat die inligting interessant gemaak kan
word, deur die gebruik van kleurvolle en driedimensionele ontwerpe.
5.6.4 Onderhou die proses
Die tegnologie wat die sakeonderneming geïmplementeer het, gaan redelik vinnig verouderd
raak. Die sakeonderneming moet verseker dat die tegnologieplan opdatering en opgradering
insluit.
Standaarde rakende die gebruik van tegnologie moet opgestel word en personeel moet
daarvan bewus gemaak word.
As die sakeonderneming gebruik maak van gedeelde lêers oor ʼn netwerk, kan dit chaos
veroorsaak as alle werknemers toegang tot hierdie lêers het. Veranderinge wat aan
©akademia (MSW) Bladsy 143
MKT105 Bemarking
dokumente aangebring word, moet gevolg of opgespoor kan word en verantwoordelikheid
daarvoor, moet bepaal kan word.
5.7 Tipes tegnologie
Tegnologie sluit nie net die gebruik van rekenaars en rekenaarprogrammatuur in nie, maar
ook masjinerie wat in die produksieproses gebruik word. Die sakeonderneming kan die
innoveerder wees en nuwe produkte ontwikkel wat tegnologies beter is as dié van die
kompetisie.
Vir bemarkingsdoeleindes is daar twee tipes tegnologie wat algemeen gebruik word, die
internet en selfone.
5.7.1 Internetbemarking
Die internet het die manier waarop sakeondernemings sake doen, verander. Die meeste
sakeondernemings het webtuistes wat hulle toelaat om ʼn baie groter gehoor te bereik. ʼn
Verdere voordeel van die internet is, dat dit sosiale webtuistes beskikbaar maak, vanwaar
die sakeonderneming direk met verbruikers kan kommunikeer.
Hierdie webtuistes is interaktief, wat beteken dat die sakeonderneming onmiddellik kan
terugvoering kry van verbruikers.
Figuur 5.4: Sosiale netwerke (http://press.linkedin.com/logo-images)
(http://www.cubancouncil.com/work/project/facebook-logonternet) (http://twitter.com/about/resources/logos)
©akademia (MSW) Bladsy 144
MKT105 Bemarking
Voordele in die gebruik van die internet
• Enigiets kan aanlyn verkoop word.
• Sakeondernemings wat dienste lewer en nie
produkte nie, kan onmiddellik daardie diens by die
verbruiker kry.
• Besoekers aan die webtuiste kry onmiddellike
opdatering van inligting.
• Die koste om die boodskap te versprei, is relatief laag.
• Betaling kan aanlyn gevorder word.
• Mense is bereid om kennis aanlyn te deel.
• Die sakeonderneming is 24 uur per dag oop, sewe dae ʼn week.
(http://www.internet-empire.com/advantages-and-disadvantages-of-internet-marketing.htm)
Nadele van die internetbemarking
• Aanlynbemarking is nie gratis nie. Die koste van programmatuur, apparatuur,
ontwerp van die webtuiste, onderhoud van die webtuiste, verspreidingskoste en tyd,
moet alles ingereken word by die koste om die produk te verskaf.
• Al groei die gebruik van aanlynaankope, bereik die sakeonderneming steeds net een
uit elke drie huishoudings.
• Die verbruiker beskou steeds die internet as ʼn bron van inligting. Alhoewel hulle
inligting oor die produk aanlyn versamel, sal die oorgrote meerderheid die produk
persoonlik wil gaan aankoop.
• Inligting op die webtuiste moet daagliks opgedateer word, anders raak dit verouderd.
• Kliëntediens word vervang. ʼn Groot hoeveelheid internetbemarkers het nie
kliëntediens- of reaksieprogramme nie. Webtuistes word geskep vir
bemarkingsdoeleindes en nie vir kliëntediensdoeleindes nie. Die verbruiker kan dus
besluit hy kry swak diens, nog voordat hy die sakeonderneming gekontak of bereik
het.
©akademia (MSW) Bladsy 145
MKT105 Bemarking
• Sekuriteit is ʼn groot probleem wanneer internetbestellings gedoen word. Die
verbruiker moet weet dit is veilig om sy kredietkaartbesonderhede op die webtuiste in
te sleutel.
• Die kompetisie in internetverkope is intens. Teen die tyd dat die verbruiker die
sakeonderneming vind, het hy reeds op baie ander skakels geklik.
• Baie internetkopers verwag ʼn beloning, soos ʼn spesiale aanbieding.
(http://EzineArticles.com/65052)
5.7.2 Selfoonbemarking
Die internetbronne soos bespreek in Paragraaf 1.7.1, is nie net op ʼn rekenaar beskikbaar
nie. Daar is verskeie mobiele produkte beskikbaar, wat bemarking vir die sakeonderneming
kan vergemaklik.
Nie net vir bemarkingsdoeleindes nie, maar ook vir die skep van virtuele kantore, is daar
selfone, skootrekenaars, tabletrekenaars en slimfone (smart phones) beskikbaar. Baie
selfone het ʼn groot verskeidenheid toepassingsprogramme, produktiwiteitshulpmiddels en
navigeerprogramme, wat die deel van inligting vergemaklik.
Wanneer die sakeonderneming van selfone as bemarkingsmiddel gebruik maak, moet die
volgende faktore oorweeg word:
©akademia (MSW) Bladsy 146
MKT105 Bemarking
Figuur 5.5: Faktore in selfoonbemarking
(http://mmaglobal.com/uploads/MMAMobileMarketing102.pdf)
5.7.3 Programmatuur
Die gebruik van programmatuur sal varieer tussen sakeondernemings, maar daar is ʼn
verskeidenheid programmatuur om van te kies. Die meeste sakeondernemings se
programmatuur word ontwikkel om ʼn spesifieke doel te verrig, byvoorbeeld, begrotings,
kommunikasie, ensovoorts. Dit is ook behulpsaam in meer ingewikkelde take, soos om
webdienste te bestuur, webtuistes te ontwikkel en om sakeondernemings wat die
internasionale mark wil betree, toe te rus (http://www.ehow.com/list_6368469_types-
technology-business-environment.html).
Vir elke tipe bemarkingstaak is daar programmatuur wat gebruik kan word om die taak te
vergemaklik en vinniger af te handel.
Beskikbare gehoor • Hoeveel selfone wat tans gebruik word in die mark, ondersteun die tegnologie wat
die sakeonderneming wil gebruik om te bemark, bv. MMS.
Gevallestudies • Het ander sakeondernemings selfoonbemarking gebruik om hulle produk te
bemark? Was hulle suksesvol?
Veranderlikes • Wat is die tegniese en kreatiewe beperkinge? Sal die veldtog aangepas moet word
om by unieke gevalle aan te pas?
Sakestudies • Wat is die geprojekteerde koste van die veldtog? Sal die veldtog verhoogde
verkope verseker?
Vennote en bemagtigers • Met watter selfoonverskaffers moet daar onderhandel word om die veldtog te
loods?
Tydsberekening • Hoeveel tyd sal dit neem om die veldtog te ontwikkel en uit te voer?
©akademia (MSW) Bladsy 147
MKT105 Bemarking
Voorstellingsprogrammatuur
Dokumentprogrammatuur
Sigbladprogrammatuur
Sake-intelligensie en verslagprogrammatuur
Prysoptimaliseringsprogrammatuur
Videowysigingsprogrammatuur
Bemarkingsdatabasisbestuur
Kliënteverhoudingsbestuur
Sigbladprogrammatuur
Dokumentprogrammatuur
Voorstellingsprogrammatuur
Bemarkingsgedrewe beplanning en begroting
Kommunikasiestelsels, soos e-pos
Grafiese, foto-,video- en oudiowysigings-
programmatuur
Webontwikkeling en die stoor of stuur van digitale
bronne
Sporingsprogrammatuur
Bemarkingsdatabasisse
Geleentheidsbestuursprogrammatuur
Optimaliseringsprogrammatuur
Projekkalenders
Publisering
Beplanning
Analise
Produksie
©akademia (MSW) Bladsy 148
MKT105 Bemarking
Webanaliseprogrammatuur
E-handelprogrammatuur
Verkoopsmagoutomatisering
Sake-intelligensie
Sigblaaie
Figuur 5.6: Programmatuur in bemarkingsfunksies
(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)
Gevallestudie 5.1
Simon & Schuster het Kort Boodskap Dienste (Short Message Service - SMS) gebruik om
Stephen King se nuwe boek, Cell, te bemark. Die boek handel oor zombies wat ontstaan
as gevolg van ʼn slegte selfoonsein. Stephen King is bekend as ʼn rillerskrywer en het al
verskeie topverkoper bangmaakstories geskryf. Hulle doel was om:
• ʼn Databasis van selfoongebruikers op te bou vir hierdie boek en toekomstige boeke
uit King se pen.
• Boekverkope te verhoog, deur Stephen King-ondersteuners bewus te maak van die
nuwe boek en ook nuwe lesers te lok.
Simon & Schuster het ʼn mobiele program ontwikkel wat teksboodskappe, selfooninhoud en
aanlyninhoud bevat. Die eerste fase van die program was om ʼn mikrowebtuiste te skep
(www.cellthebook.com). Advertensies en e-posontploffings het ondersteuners na die nuwe
webtuiste gelok, waar hulle kon registreer as BBP (Baie Belangrike Persone), en so, as
mobiele gebruikers. Lede van die BBP-klub het weekliks aan trivia-kompetisies
deelgeneem per SMS. Persoonlike boodskappe van Stephen King en eksklusiewe pryse
soos ʼn getekende kopie van die boek, was telkens op die spel.
Om nuwe ondersteuners te lok, het hulle ʼn toepassingsprogram ontwikkel wat polse na
selfone stuur. Gebruikers kon na zombieklanke op die webtuiste luister en dit na hulle eie
selfone, en dié van hulle vriende, aanstuur.
Verder het hulle ʼn portaal geskep waar selfoonmuurpapier en luitone van die nuwe boek
afgelaai kan word.
Die gevolg van hierdie bemarkingsveldtog was:
Meting
©akademia (MSW) Bladsy 149
MKT105 Bemarking
• Duisende ondersteuners wat die webtuiste besoek het na aanleiding van die
polsprogram.
• Aaneenlopende deelname. Tydens die eerste drie maande van die veldtog het die
trivia-uitsending 75% reaksie getoon.
• Simon and Schuster het ʼn nuwe rekord opgestel, naamlik die hoogste
bestellingsyfer ooit vir enige Stephen King-boek.
(http://mmaglobal.com/uploads/MMAMobileMarketing102.pdf)
1. Sal die polsprogram jou aandag, as ʼn selfoongebruiker, prikkel? Motiveer jou
antwoord.
2. Het die feit dat Stephen King ʼn rillerskrywer is, ʼn invloed gehad op die bestellings?
Motiveer jou antwoord.
3. Bespreek die doeltreffendheid van selfoonmuurpapier en luitone as ʼn
bemarkingsmiddel.
5.8 Voordele van tegnologie
Die tegnologie wat die sakeonderneming implementeer, hou baie voordele vir die
onderneming in, maar dis belangrik dat dit doeltreffend gebruik word en dat personeel
opgelei word om dit optimaal te gebruik.
5.8.1 Programmatuur
Die gebruik van programmatuur, soos in Paragraaf 1.7.3 bespreek, hou sekere finansiële
voordele vir die sakeonderneming in:
Verhoogde inkomste
Data-analise en
segmentasieprogrammatu
ur help bemarkers om die
regte teikens te
identifiseer, met die gevolg
dat verkope verhoog.
Verminder koste
Projekbestuursprogrammatu
ur verminder die tyd en geld
wat spandeer word, deur
werk te outomatiseer en
foute te verminder.
(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)
Waarom is dit nodig om bemarkingsprogrammatuur aan te koop?
In die hedendaagse omgewing is dit moeilik om ʼn sakeonderneming te vind wat sonder
bemarkingsprogrammatuur kan funksioneer.
©akademia (MSW) Bladsy 150
MKT105 Bemarking
• Die aantal tydskrifte, radiostasies, koerante en TV-kanale groei daagliks. Daar
bestaan ʼn verwagting by hierdie media dat advertensies in ʼn sekere formaat aan
hulle verskaf word.
Figuur 5.7: Swak advertensieontwerp
(Outeur, 2011)
• Moderne lande het miljoene webtuistes. Sonder bemarkingstegnologie sal die
sakeonderneming nie aantreklike webtuistes kan skep nie.
• Bemarking is baie kompleks en behels meer keuses as 50 jaar gelede.
• Die bestuur van die sakeonderneming verwag algaande meer op die gebied van
bemarking.
• Bemarking moet meetbaar wees en verantwoordelikheid moet bepaal kan word.
(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)
Bemarkingsbestuurstelsels stel die sakeonderneming in staat om die geskiedenis van hulle
verbruikers na te speur. Dit stel die bemarker ook in staat om:
• Verslae te produseer van bemarkingsaktiwiteite en optrede van verbruikers.
• ʼn Groep persone te betrek by resensies van produkte, sonder enige papierwerk.
• Bestellings deur ʼn webtuiste af te neem.
• Brosjures op ʼn rekenaar te ontwikkel.
• Advertensies na verbruikers se huise te versprei.
©akademia (MSW) Bladsy 151
MKT105 Bemarking
• Adresinligting outomaties uit te vee, sodat posgeld verminder word.
• ʼn Sistematiese en wetenskaplike boodskap te formuleer wat aan die verbruiker
oorgedra word.
(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)
5.8.2 Internetadvertensies
Daar is baie metodes wat die sakeonderneming kan gebruik om besoeke aan webtuistes te
vermeerder. Dit is egter nie die enigste manier om die internet vir advertensies te gebruik
nie. Drie metodes waaruit die sakeonderneming kan voordeel trek, is:
Figuur 5.8: Internetadvertensies
(http://www.home-business-advantage.com/website-marketing-strategies.html)
Bogenoemde metodes word gebruik om die verkeer na webtuistes te verhoog en
bemarkingstrategieë meer effektief en winsgewend te maak.
Gratis geklassifiseerde advertensies
Daar is baie webtuistes wat toelaat dat gratis advertensies geplaas word. Omdat die diens
gratis is, kan die sakeonderneming se advertensie tussen duisende ander verlore raak. Om
te verseker dat die advertensie raakgesien word, moet die sakeonderneming:
• Die beste webtuiste vind om die advertensie op te plaas.
• Die mees geskikte tyd kies om die advertensie te plaas.
• Kragtige hoofopskrifte skryf.
Internet- advertensies
Gratis geklassifiseerde
advertensies
Betaal-per-klik- advertensies
Soekenjin- advertensies
©akademia (MSW) Bladsy 152
MKT105 Bemarking
• ʼn Aantreklike advertensie ontwerp, wat die oog dadelik vang.
Die doel is om ʼn webtuiste te vind wat nie versadig word deur die spesifieke mark waarin die
sakeonderneming hom bevind nie. As verskeie advertensies oor dieselfde produk op die
webtuiste gesien kan word, moet ʼn ander advertensietuiste gesoek word.
Betaal-per-klik-advertensies (BPK)
Wanneer die sakeonderneming ʼn advertensie of ʼn skakel op ʼn webtuiste plaas, word die
koste nie bereken op die spasie wat die advertensie beslaan nie, maar eerder op die aantal
verbruikers wat op die skakel klik.
Wanneer die verbruiker op die skakel klik, word hy na die
sakeonderneming se webtuiste geneem.
Dit beteken dat die sakeonderneming baie bespaar aan
advertensiekostes. Betaal-per-klik-advertensies is een van die mees
effektiewe internetbemarkingstrategieë.
Die meeste van die groot soekenjins het ʼn BPK-fasiliteit juis omdat dit so ʼn gewilde manier
van adverteer is. Die sakeonderneming moet in ag neem, dat hoe hoër die verkeer na sy
webtuiste is, hoe meer die kostes verbonde aan die BPK sal wees.
Figuur 5.9: Voorbeeld van ʼn Betaal-per-klik-advertensie
(www.advertise.com)
Soekenjins
Al het die sakeonderneming ʼn webtuiste, moet die verkeer na die webtuiste aangemoedig
word. Soekenjins kan die verkeer na die sakeonderneming se webtuiste dramaties verhoog.
Om die soekenjinfasiliteit te optimaliseer, moet die sakeonderneming ʼn positiewe posisie
verkry deur:
©akademia (MSW) Bladsy 153
MKT105 Bemarking
• Die webtuiste aan al die groot soekenjins voor te lê.
• Te verseker dat die webtuiste goeie inhoud bevat
wat gebruikers laat belangstel.
• Relevante sleutelwoorde op die webtuiste te plaas.
• Uitgaande skakels na ander geloofwaardige
webtuistes in te sluit.
• Genoeg inligting in die webtuiste plaas, sodat dit
sigbaar is vir die soekenjins.
• ʼn Tuistekaart aan die groot soekenjins voor te lê.
(http://www.home-business-advantage.com/website-seo.html)
5.8.3 Opsomming van voordele van bemarkingstegnologie
Kliëntanalise • Profiele van die beste kliënte kan vinnig opgestel word,
sodat dieselfde tipe kliënt geïdentifiseer kan word.
• Nuwe winsgewende segmente kan geteiken word.
Eliminasie • Onnodige pos na kliënte, wat nie sal reageer nie, kan
geëlimineer word.
• Kliënte wat nie belangstel nie, kan geïdentifiseer word en
pogings kan gefokus word daarop, om belangstellende
kliënte te behou.
Webanalise • Gee onmiddellike insae in die areas waar die
sakeonderneming presteer.
• Stel verbruikers in staat om antwoorde op versoeke te
verkry.
• Eksperimente om nuwe geleenthede te identifiseer.
• Geoutomatiseerde skakels.
Kommunikasie • Meer gereelde kommunikasie met kliënte.
Veldtogbestuur • Die regte aanbod kan aan die regte kliënte, op die regte tyd
en deur die regte kanale, gemaak word.
• Kliënte-interaksie kan sentraal bestuur word, wat onnodige
koste en oortolligheid uitskakel.
©akademia (MSW) Bladsy 154
MKT105 Bemarking
• Meer veldtogte met minder hulpbronne kan geloods word.
• Beste praktyke kan gebruik word vir toekomstige veldtogte.
• Prestasie kan onmiddellik gemeet word
Interaktiewe bestuur
• Relevante en persoonlike boodskappe kan onmiddellik (real
time) afgelewer word.
• Multikanale kan geskep word.
Leidrade • Leidrade kan betyds opgevolg word.
• Leidrade kan vinnig opgevolg word en dit kan vinnig afgesluit
word.
Optimaliseer kontakte
• Duur, onproduktiewe en gedupliseerde inligting kan
uitgeskakel word.
• Reaksietyd verhoog.
E-posbemarking • Hefboom vir meer persoonlike en effektiewe kommunikasie
met kliënte.
Veldbemarking • Bemagtig bemarkers om geleenthede vinnig en koste-
effektief op te volg, sonder om konsekwentheid en sentrale
bestuur te verloor.
Hulpbronnebeheer • Deursigtigheid, verantwoordelikheid, kostekontrole vir alle
projekte.
• Verbeter besluitneming en verminder risiko.
• Strategiese sakedoelwitte kan gepas word by
bemarkingsaktiwiteite.
• Verbeter samewerking wanneer meer as een kanaal gebruik
word.
• Bestaande werk kan weer gebruik word.
• Bemarkingsaktiwiteite kan vinniger uitgevoer word teen ʼn
laer koste.
• Verseker nakoming van doelwitte en verbeter die
bestuursproses.
Tabel 5.3: Voordele van bemarkingstegnologie
(http://www.unica.com/static/resources/Unica_BMT_Table.pdf)
©akademia (MSW) Bladsy 155
MKT105 Bemarking
5.9 Ontwikkeling in bemarkingstegnologie
Die voordele wat bemarkingstegnologie vir die sakeonderneming bied, kan nie onderskat
word nie. Dis van wesensbelang dat bemarkingspersoneel op hoogte bly van die nuutste
tegnologiese ontwikkelings, sodat die sakeonderneming sy markaandeel kan behou.
5.9.1 Die rol van die bemarkingstegnoloog
Die bemarkingstegnoloog is verantwoordelik daarvoor dat die tegnologiebehoeftes van die
sakeonderneming bepaal, geïmplementeer en onderhou word. Hy moet verseker dat die
tegnologie wat tot beskikking van die sakeonderneming is, effektief gebruik word en moet
spesifiek:
• Die uiteenlopende tegnologie wat onder die bemarkingsafdeling val, koördineer.
• Verseker dat ʼn groeiende tegnologiekultuur in die bemarkingsafdeling geskep word.
• Verseker dat werknemers tegnies vaardig is.
• ʼn Visie van die moontlikhede wat nuwe tegnologie inhou, kweek.
• Bemarkingsidees koppel aan tegniese verwagtinge en omgekeerd.
(http://www.erineschen.com/2010/09/new-role-of-technology-in-marketing.html)
Die belangrikste taak van die bemarkingstegnoloog is om op hoogte te bly van
bemarkingstegnologie en personeel en bestuur van die sakeonderneming ingelig te hou.
Figuur 5.10: Bly op hoogte van tegnologie (Outeur, 2011)
Die bemarkingstegnoloog moet op hoogte bly van die nuutste beskikbare tegnologie deur van die volgende hulpbronne gebruik te maak:
• Seminare • Die Internet • Sosiale media • Televisie • Koerante • Boeke • Mense • Tydskrifte
©akademia (MSW) Bladsy 156
MKT105 Bemarking
5.9.2 Tegnologiebewustheid
Tegnologie is noodsaaklik in enige sakeonderneming. Tegnologie verwys nie net na
rekenaarstelsels nie, maar sluit in alle aspekte van die daaglikse aktiwiteite, soos:
• Sekuriteitstelsels
• Lugversorging
• Telefoonstelsels
• Toerusting
• Meubels
Die sakeonderneming moet ʼn bewustheidstrategie aanneem, om te verseker dat hy op
hoogte bly van die nuutste ontwikkelings.
Figuur 5.11: Bewustheidsproses
(http://entrepreneurs.about.com/cs/beyondstartup/a/keepinguptech.htm)
Bepaal behoeftes
Behoeftes word bepaal deur gebruik te maak van die tipe tegnologie wat die
sakeonderneming teenwoordig gebruik. Dit sal nutteloos wees as die tegnologie beskikbaar
is, maar die kennis om dit te gebruik, is onvoldoende. Sakeondernemings koop nuwe
tegnologie aan, sonder om te bepaal of die spesifieke funksie nie reeds deur die bestaande
tegnologie verrig kan word nie.
Assesseer beskikbare hulpbronne
Die bemarkingstegnoloog sal die metodes in Figuur 5.10 gebruik, om te bepaal watter
tegnologiese hulpbronne beskikbaar is in die mark. Hierdie hulpbronne moet geprioritiseer
Bepaal behoeftes Assesseer tegnologie wat reeds in gebruik
is
Prioritiseer tegnologiese
hulpbronne volgens bruikbaarheid
Gebruik die tegnologiese hulpbronne
©akademia (MSW) Bladsy 157
MKT105 Bemarking
word na gelang van bruikbaarheid vir die sakeonderneming. Hieruit kan opsies oorweeg
word en die beste opsie vir koste en kwaliteit, kan dan gekies word.
Gebruik die hulpbronne
Die bemarkingstegnoloog moet moeite doen om die hulpbronne te gebruik. Al maak die
sakeonderneming nie op die oomblik van TV gebruik om op hoogte te bly van tegnologiese
veranderinge nie, kan dit steeds as toekomstige verwysing gebruik word.
(http://entrepreneurs.about.com/cs/beyondstartup/a/keepinguptech.htm)
5.9.3 Uitdagings in bemarkingstegnologie
Vir baie bemarkers kan die sakeonderneming se belegging in tegnologie meer probleme
veroorsaak as oplossings.
• Die bemarker het ʼn emosionele gehegtheid aan bestaande stelsels en prosesse.
• Bemarkers word oorweldig deur inligtingsoorlading.
• Bemarkers kan verandering teenstaan.
• Bemarkers is nie opgelei in nuwe tegnologie nie.
• Daar is ʼn magdom bemarkingstegnologie beskikbaar.
• Die diens wat die verskaffer voor implementering verskaf, is nie voldoende nie en
bemarkers weet nie wat om te verwag nie.
5.9.4 Implementering van nuwe tegnologie
Wanneer nuwe tegnologie geïmplementeer word, moet die sakeonderneming verseker dat
die regte stappe gevolg word om te verseker dat die integrasie suksesvol is en die
tegnologie ten volle gebruik word.
Stap 1 Waar kan werksvloei en prosesse geoutomatiseer en geoptimaliseer word?
Stap 2 Die vlak van kennis moet bepaal word en opleiding moet verskaf word.
Stap 3 Genoeg tyd moet afgestaan word om die tegnologie te toets. Hierdie stadium is
van kernbelang, omdat dit interne aanvaarding verseker.
Stap 4 Die rapporteringsproses moet geoutomatiseer word en die vereistes moet
gedefinieer word.
©akademia (MSW) Bladsy 158
MKT105 Bemarking
Stap 5 Aaneenlopende tegniese ondersteuning.
Tabel 5.4: Stappe in die implementering van nuwe tegnologie
(http://www.utalkmarketing.com/Pages/Article.aspx?ArticleID=4500&Title=How_to_best_use
_marketing_technology_systems)
5.10 Samevatting
Bemarkingstegnologie verseker beter kliëntedata, prosesse, produkte en kommunikasie,
sodat bemarkingsveldtogte vinnig en maklik afgehandel kan word.
Daar is baie kragtige tegnologie beskikbaar wat bemarkers kan gebruik om ʼn vlak van
gesofistikeerde bemarking te bereik. Die effektiewe gebruik van bemarkingstegnologie is
egter noodsaaklik om te verseker dat die sakeonderneming optimale voordeel daaruit trek.
Bemarkers moet probeer om op hoogte te bly van die nuutste ontwikkelings in tegnologie,
sodat die sakeonderneming se besluitneming oor bemarkingsveldtogte vergemaklik kan
word.
Die rol van tegnologie kan nie onderskat word nie en sakeondernemings wat dit ignoreer, sal
baie vinnig markaandeel verloor.
©akademia (MSW) Bladsy 159
MKT105 Bemarking
5.11 Selfevaluering
Aktiwiteit 21
1. Waarom is dit nodig dat die sakeonderneming tegnologie gebruik?
2. Bespreek die fase in nuwe produkontwikkeling.
Aktiwiteit 22
1. Neem ʼn voorbeeld van tegnologie wat jou studies sal verryk en bespreek waarom jy dit
as ʼn tekortkoming beskou.
2. Watter stappe sal jy volg om te verseker dat bogenoemde tegnologie effektief gebruik
word?
Aktiwiteit 23
1. Bespreek die verskillende tipes tegnologie wat beskikbaar is vir bemarkingsdoeleindes.
2. Bespreek die voordele en nadele van internetbemarking.
Aktiwiteit 24
1. Waarom is dit nodig om bemarkingsprogrammatuur aan te koop? Motiveer jou
antwoord.
2. Bespreek die verskillende moontlikhede in internetbemarking.
Aktiwiteit 25
1. Wat is die rol van die bemarkingstegnoloog?
2. Bespreek die uitdagings van bemarkingstegnologie.
©akademia (MSW) Bladsy 160
MKT105 Bemarking
WOORDELYS IN AFRIKAANS EN ENGELS
Afrikaans Engels
Alhoewel die boodskap beheer kan word,
kan die betekenis nie beheer word nie.
Although the message can be controlled, the
meaning cannot.
Bedreigings Threats
Dit is vingerlek lekker. It’s finger licken’ good.
E-handel E-commerce
Ekonomies Economical
Gaan groen Go green
Geleenthede Opportunities
Groen vrede Green peace
Huidige tyd Real time
Slimfone Smart phones
Facebook Facebook
Multimedia dienste Multi media service
Polities Political
Red Bull gee jou vlerke. Red Bull gives you wings.
Sosiale sekuriteit Social securiy
Sosiologies Sociological
Sterk punte Strenghts
Swak punte Weaknesses
Tegnologies Technological
Kry lewe met Pepsi. Come alive with Pepsi.
Weblaaiers Web browsers
Winskopie Bargain
©akademia (MSW) Bladsy 161
MKT105 Bemarking
BRONNELYS
• Damelin. 2003. Manual: Marketing Management. Randburg: Damelin.
• Ferreira, E.J., Erasmus, A.W. & Groenewald, D. 2010. Administrative management.
2de uitgawe. Kaapstad: Juta.
• Hutchings, A. 1995. Marketing: A resource book. 1de uitgawe. Londen: Pitman
Publishing.
• Institute for Administrative Management. 2008. The IAM Introductory Award in
Administrative Management Study Guide. Londen: IAM. Also available from:
http://www.instam.org/images/stories/download/nqf/introductory-study-guide-nqf.pdf
(15 May 2011).
• Perreault,W. & McCarthy, E. 1996. Basic marketing. 12de uitgawe. Chicago: Richard
D. Irwin.
• Shukla, P. 2010. Essentials of marketing research: Part 1. Ventus Publishing. Also
available from: http://bookboon.com/en/business/marketing/essentials-of-marketing-
research-part-i (15 November 2011).
• http://businesscasestudies.co.uk/red-bull/engaging-consumers-through-word-of-
mouth-marketing/the-role-of-the-marketing-function.html
• http://entrepreneurs.about.com/cs/beyondstartup/a/keepinguptech.htm
• http://exporthelp.org/modules/7_researching_potential/implementing/shortlist/in_mark
et_research/problems.html
• http://EzineArticles.com/65052
• http://mmaglobal.com/uploads/MMAMobileMarketing102.pdf
• http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/18954/title/8ta-logo/cat/500
• http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/22347/title/vodacom-
vodafone-logo/cat/500
• http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/26812/title/mtn-logo/cat/500)
• http://office.microsoft.com/en-
us/images/??Origin=EC790014051033&CTT=6&ver=12&app=powerpnt.exe
©akademia (MSW) Bladsy 162
MKT105 Bemarking
• http://press.linkedin.com/logo-images
• http://smallbusiness.chron.com/examples-marketing-research-problems-23051.html
• http://tutor2u.net/business/marketing/marketing_orientation_tasks.asp
• http://twitter.com/about/resources/logos
• http://www.arthritisnetwork.ca/consumers/downloads/Role%20of%20Consumers%20
in%20Research%20-%20final.pdf
• http://www.bized.co.uk/compfact/mcdonalds/mcindex.htm?page=21
• http://www.businessdictionary.com/definition/technology.html
• http://www.businessknowhow.com/marketing/marketing-message.htm
• http://www.buzzle.com/articles/importance-of-marketing-research.html
• http://www.cfa.uk.com/images/standards_marketing_sales/standards_marketing/MK
T113%20Identify%20and%20monitor%20competitors%60%20marketing%20strategi
es%20and%20activities.pdf
• http://www.cubancouncil.com/work/project/facebook-logonternet
• http://www.davedolak.com/promix.htm
• http://www.dinesh.com/history_of_logos/restaurant_logos/kfc_logos_-
_design_and_history.html
• http://www.djsresearch.com/quantitativeresearch.html
• http://www.ehow.com/about_5057780_consumer-research.html#ixzz1g2V0VMNK
• http://www.ehow.com/about_5417796_impact-competition-pricing-
strategy.html#ixzz1fw2OlNLe
• http://www.ehow.com/list_6368469_types-technology-business-environment.html
• http://www.ehow.com/list_6799152_characteristics-consumer-
markets.html#ixzz1ezIvu8B6
• http://www.erineschen.com/2010/09/new-role-of-technology-in-marketing.html
• http://www.funnysalescartoons.com/photo/funny-sales-cartoon-on-buying
©akademia (MSW) Bladsy 163
MKT105 Bemarking
• http://www.garmin.com/us/
• http://www.goodvision.co.il/images/File/21-GreenFactor.pdf
• http://www.home-business-advantage.com/website-marketing-strategies.html
• http://www.imglols.com/hungry-lion-is-hungry/
• http://www.internet-empire.com/advantages-and-disadvantages-of-internet-
marketing.htm
• http://www.kfc.com/about/history.asp
• http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-
behavior/business-buying-behavior/
• http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/what-is-
marketing/definition-of-marketing/
• http://www.learnmarketing.net/consumer.htm
• http://www.library.american.edu/tutorial/topic6.html
• http://www.managerialmarketing.com/index.php?option=com_content&task=view&id
=26&Itemid=45
• http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html
• http://www.marketing-strategy-solutions.com/marketing-research-objectives.html
• http://www.netmba.com/marketing/process/
• http://www.notable-quotes.com/k/knowledge_quotes.html
• http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00
• http://www.redbull.com/cs/Satellite/en_INT/red-bull-energy-drink/001242937921959
• http://www.saching.com/Article/Marketing-Research---Factors--Application-
Knowledge-and-Functions/670
• http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf
• http://www.slideshare.net/alicia1227/the-role-of-government-in-a-market-economy
©akademia (MSW) Bladsy 164
MKT105 Bemarking
• http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides
• http://www.thewisemarketer.com/features/read.asp?id=80
• http://www.trendhunter.com/trends/kfc-waiter-mouth-tape#!/photos/22724/1
• http://www.unica.com/static/resources/Unica_BMT_Table.pdf
• http://www.utalkmarketing.com/Pages/Article.aspx?ArticleID=4500&Title=How_to_be
st_use_marketing_technology_systems
• http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html
• http://www.venturenavigator.co.uk/content/294
• http://www.wanterfall.com/Communication-Process.htm#rec
• www.advertise.com
©akademia (MSW) Bladsy 165
MKT105 Bemarking
SELFEVALUERINGSRIGLYNE
Riglyne: Aktiwiteit 1
1. Gebruik Tabel 1.2 om die vraag te beantwoord.
2. Sakeondernemings in die besigheidsmark maak gewoonlik gebruik van ʼn tenderproses
om aankope te doen. Sakeondernemings koop nie produkte as daar nie ʼn behoefte
bestaan nie, en opsies sal goed oorweeg word, voordat die produk gekoop word. Figuur
1.3 beskryf die aankoopproses.
Riglyne: Aktiwiteit 2
1. Die sakeonderneming moet sy eie vermoëns, die behoeftes van verbruikers en die
kompetisie verstaan. Die interne en eksterne omgewing waarin die sakeonderneming
opereer, word geanaliseer en daaruit word geleenthede en bedreigings geïdentifiseer.
Die sakeonderneming kan sy eie tekortkominge identifiseer en regstellende aksies
neem.
2. Die bemarkingsmengsel verteenwoordig die prys, produk, plek en promosie. Verwys na
Paragraaf 1.6.3 om die vraag te beantwoord.
Riglyne: Aktiwiteit 3
1. Die volgende modelle moet bespreek word:
SWOT-analise
PEST-analise
Porter se vyf magte
2. Die sakeonderneming se verskaffers kan die voortbestaan van die sakeonderneming
bedreig as die sakeonderneming net van een spesifieke verskaffer afhanklik is. As die
verskaffer probleme ontwikkel, kan dit ʼn direkte effek op die sakeonderneming se
werksaamhede hê. Die sakeonderneming moet dus kan kies uit ʼn verskeidenheid
verskaffers. As die verskaffer groter is as die sakeonderneming, kan hulle makliker
besluit om nie aan die sakeonderneming te verskaf nie en die risiko bestaan dat die
verskaffer die sakeonderneming kan oorneem.
Riglyne: Aktiwiteit 4
1. Marksegmentasie maak dit vir die sakeonderneming moontlik om ʼn teikenmark te
identifiseer en sodoende die verbruiker se behoeftes beter te bevredig. Produkte en
dienste kan verfyn word om ʼn beter produk aan die verbruiker te lewer.
©akademia (MSW) Bladsy 166
MKT105 Bemarking
2. Kies enige bekende handelsnaam en vra jouself af waarom jy daardie handelsnaam
gekies het? Is dit net omdat die handelsnaam bekend is, of het die handelsnaam ʼn
suksesvolle posisioneringstrategie?
Riglyne: Aktiwiteit 5
1. Verwys na Figuur 1.17 om die vraag te beantwoord.
2. Twee voorbeelde van wetgewing wat deur die regering ingestel is, is die Wet op
Verbruikersbeskerming (Wet 68 van 2008) en die Tabakkontrole Wysigingswet (Wet 63
van 2008).
Riglyne: Aktiwiteit 6
1. Bemarkingsbestuur behels die bestuur van die bemarkingsproses (Figuur 1.6), maar
ook die identifisering van teikenmarkte en die monitering daarvan. Die
bemarkingsbestuurder is ook verantwoordelik vir die inisiëring van
bemarkingsnavorsing en nuwe produkontwikkeling. Tabel 2.1 gee ʼn aanduiding van die
sleuteltake in bemarking.
2. Te min tyd word toegeken aan die implementeringsproses, wat dit moeilik maak om
doelwitte te haal. Swak koördinasie en onvaardige personeel sal ook die
implementeringsproses benadeel. Die bemarkingsbestuurder moet goeie
leierseienskappe toon, deur sleuteltake te identifiseer en personeel te motiveer.
Riglyne: Aktiwiteit 7
1. Die bemarkingsbestuurder se grootste taak is om bemarkingshulpbronne vir ʼn
spesifieke produk te bestuur. Bemarkingshulpbronne sluit die produk self in (en al die
aspekte daarvan, soos ontwikkeling), die personeel, tegnologie, verbruikers, die
inligting en die beeld van die sakeonderneming.
2. Die personeel is een van die belangrikste hulpbronne tot die sakeonderneming se
beskikking. Die bemarkingsbestuurder moet oor die nodige vaardigheid beskik om
mense te kan bestuur en motiveer. Hy moet ook in staat wees om te beplan, te
organiseer, lei en te kontroleer. Verwys na Paragraaf 2.6.3 vir verdere riglyne.
Riglyne: Aktiwiteit 8
1. Verwys na Paragraaf 2.7.1 om die vraag te beantwoord, maar bespreek ook die
uitputting van natuurlike hulpbronne.
2. Etiese optrede kan nadelig vir die sakeonderneming wees, in die sin dat dit hoër kostes
tot gevolg kan hê. Sakeondernemings maak nie noodwendig gebruik van die
©akademia (MSW) Bladsy 167
MKT105 Bemarking
goedkoopste verskaffers nie, maar van verskaffers wat etiese optrede ondersteun.
Personeel moet opgelei word om die etiese reëls van die sakeonderneming te
verstaan en toe te pas, wat verdere kostes tot gevolg kan hê.
Verbruikers kan die onmoontlike van die sakeonderneming verwag, soos om ʼn produk
van die mark te laat verwyder, wat baie voordelig vir ʼn groot hoeveelheid verbruikers
was.
Riglyne: Aktiwiteit 9
1. Verwys na Figuur 2.7 om die vraag te beantwoord.
2. Dit is moontlik die enigste manier om teen ʼn sterk kompeteerder markaandeel te
verkry, omdat die inkomste wat verloor word, opgemaak word uit volumes wat verkoop
word. Dit kan lei tot prysoorloë, omdat alle sakeondernemings die verbruiker se
aandag wil kry.
Riglyne: Aktiwiteit 10
1. ʼn Professionele bemarkingsbestuurder sal waarskynlik ʼn baie goeie beeld van die
sakeonderneming kan skep, maar al die eienskappe wat in Paragraaf 2.9 bespreek is,
is noodsaaklik vir die sakeonderneming. Die uitgangspunt kan wees dat, as die
bemarkingsbestuurder oor professionaliteit beskik, dit al die ander eienskappe
inkorporeer.
2. Verwys na Paragraaf 2.9.3 om die vraag te beantwoord.
Riglyne: Aktiwiteit 11
1. Marknavorsing behels die verkryging van inligting oor ʼn enkele mark. Die navorser kan
dus besluit om die motormark te ondersoek, om te bepaal watter segmente die hoogste
verkope aandui.
Bemarkingsnavorsing sluit in al die aspekte van die bemarkingsproses, naamlik die
bemarkingsmengsel, moontlike teikenmarkte, tipes produkte, verspreidingskanale,
verbruikers, ensovoorts.
2. Verwys na Paragraaf 3.5.2 om die vraag te beantwoord.
Riglyne: Aktiwiteit 12
1. Verwys na Tabel 3.3 om die vraag te beantwoord.
2. Al die stappe in die navorsingsproses is ewe belangrik, maar neem in ag dat as daar
nie ʼn probleem geïdentifiseer is nie, kan die navorsing nie plaasvind nie.
©akademia (MSW) Bladsy 168
MKT105 Bemarking
Riglyne: Aktiwiteit 13
1. Verwys na Paragraaf 3.7.2 om die vraag te beantwoord.
2. Sonder die deelname van die verbruiker sal dit nie moontlik wees om navorsing uit te
voer nie. Die sakeonderneming se doel is om ʼn produk of diens aan die verbruiker te
verskaf. As die verbruiker nie betrokke is by die navorsingsproses nie, sal dit
onmoontlik wees om produkte en dienste te bied, wat verbruikersbehoeftes bevredig.
Riglyne: Aktiwiteit 14
1. Verwys na Tabel 3.2 om die vraag te beantwoord.
2. Die belangrikste element van ʼn vraelys is, dat die verbruiker dit moet verstaan. Dit
moet goed georganiseerd, eenvoudig en realisties wees. Die gebruik van moeilike en
beledigende bewoording moet vermy word.
Riglyne: Aktiwiteit 15
1. Navorsing word vir ʼn spesifieke doel onderneem. As die navorser nie die doel verstaan
nie, kan die probleemstelling nie korrek gedefinieer word nie. Indien die
probleemstelling nie goed oordink is nie, kan dit groot finansiële gevolge vir die
sakeonderneming inhou. Navorsingsinisiatiewe sal gestaak moet word, om met nuwe
navorsing te begin.
2. Die grootste probleme uit die Suid-Afrikaanse perspektief is, dat alle
sakeondernemings in ʼn multikulturele omgewing opereer, met verskille in taal, kultuur,
geloof en nog wat. Dit kan die sakeonderneming noodsaak om groter
navorsingsprojekte aan te pak, as wat oorspronklik beplan is.
Riglyne: Aktiwiteit 16
1. Verwys na Figuur 4.1 om die vraag te beantwoord.
2. Effektiewe kommunikasie het ten doel om die aanvraag te stimuleer en die beeld van
die sakeonderneming en sy handelsname in die verbruiker se gedagtes, te vestig.
Riglyne: Aktiwiteit 17
1. Kommunikasiehindernisse sluit in ʼn gebrek aan vertroue (enige van die partye),
statusverskille, taal, inligtingoorlading en ook ʼn gebrek aan boodskapbeplanning. Neem
in ag dat die proses eers eindig wanneer die ontvanger daarvan reageer het op die
boodskap. Hindernisse in die ontvangs van die boodskap moet ook bespreek word.
2. Neem in ag dat jou boodskap ʼn teikenmark, die probleem, ʼn oplossing en ook bewys
©akademia (MSW) Bladsy 169
MKT105 Bemarking
van differensiasie moet bevat.
Riglyne: Aktiwiteit 18
1. Gebruik Paragraaf 4.7.1 om die vraag te beantwoord, maar let veral op na Figuur 4.7.
2. Inligtingsdisintegrasie verwys na die verskynsel dat die boodskap verlore raak tussen
die sender en ontvanger. Die bemarkingsbestuurder moet baie kreatief wees in die
bewoording van sy boodskap en spesifiek aandag gee aan kultuur, leefstyl, gewoontes
en waardes.
Riglyne: Aktiwiteit 19
1. Verwys na Figuur 4.10 om die vraag te beantwoord.
2. Verwys na Figuur 4.13 om die vraag te beantwoord.
Riglyne: Aktiwiteit 20
1. Verwys na Paragraaf 4.9.2 en Paragraaf 4.9.3 om die vraag te beantwoord.
2. Die gebruik van selfone sal waarskynlik die beste medium wees om met studente te
kommunikeer. Bestudeer die verskillende tipes media en besluit watter een sal jou die
maklikste bereik en hoekom.
Riglyne: Aktiwiteit 21
1. Dis noodsaaklik vir sakeondernemings om in die hedendaagse kompeterende
(nasionale en internasionale) omgewing, tegnologie te gebruik om produkte en dienste
aan die publiek bekend te stel en te bemark. Veral in die ontwikkeling van nuwe
produkte, is tegnologiese vooruitgang noodsaaklik en kan dit die verskil beteken tussen
die grootste en kleinste markaandeel. Bemarkingstegnologie verseker beter
kliëntedata, prosesse, produkte en kommunikasie, sodat bemarkingsveldtogte vinnig
en maklik afgehandel kan word.
2. Verwys na Tabel 5.1 om die vraag te beantwoord.
Riglyne: Aktiwiteit 22
1. Dis belangrik om realisties te wees in jou keuse van tegnologie. Motiveer hoe jou
keuse van tegnologie ʼn impak op jou studies gaan hê, maar net so ook op jou
medestudente se studies.
2. Figuur 5.1 kan gebruik word as ʼn riglyn om die vraag te beantwoord. Die tekortkoming
is reeds in Vraag 1 geïdentifiseer. Die behoefte moet nou onder jou medestudente
©akademia (MSW) Bladsy 170
MKT105 Bemarking
bepaal word, en dan moet jy besluit hoe die tegnologie jou voordeel gaan gee bo ander
studente by ander instansies. Die finale stap is, om te verseker dat jy en jou
medestudente die tegnologie kan gebruik.
Riglyne: Aktiwiteit 23
1. Internetbemarking, selfoonbemarking en programmatuur word in die gids bespreek,
maar is nie die enigste tegnologie wat beskikbaar is nie. Assesseer die omgewing in
jou daaglikse bestaan en verduidelik kreatiewe tipes bemarking.
2. Verwys na Paragraaf 5.7.1 om die vraag te beantwoord.
Riglyne: Aktiwiteit 24
1. Verwys na Paragraaf 5.8.1 om die vraag te beantwoord.
2. Die internet bied gratis geklassifiseerde advertensies, betaal-per-klik-advertensies en
ook soekenjinadvertensies. Paragraaf 5.8.2 bespreek hierdie moontlikhede.
Riglyne: Aktiwiteit 25
1. Verwys na Paragraaf 5.9.1 om die vraag te beantwoord.
2. Gebruik Paragraaf 5.9.3 en bespreek elkeen van die punte.
©akademia (MSW) Bladsy 171
www. a k a d e m i a . a c . z a
emarking beskryf die prosesse betrokke by die werwing vannuwe kliënte en die behoud van bestaande kliënte. As diesake onderneming nie kliënte het nie, kan dit nie voort -
bestaan nie. Dit is daarom ’n noodsaaklike element van die sake on -der neming se bestaan. Bemarking gaan egter nie net oor diebekend stelling van produkte en dienste nie, maar is ’n kombinasievan baie aspekte wat gemik is op die kliënt en die kliënt se behoeftes.
Bemarking beantwoord die volgende vrae:• Aan wie kan die sakeonderneming verkoop?• Wat kan die sakeonderneming verkoop?• Wanneer kan die sakeonderneming verkoop?• Waar kan die sakeonderneming verkoop?• Teen watter prys kan die sakeonderneming verkoop?• Watter hoeveelhede kan die sakeonderneming verkoop?• Waarom verkoop die sakeonderneming?
Bogenoemde vrae noodsaak besluitneming op baie gebiede vandie sakeonderneming en is ’n aanduiding van watter aktiwiteitewanneer onderneem moet word. Die bemarkingsbestuurdermoet oor ’n goeie begrip beskik van die bemarkingsproses en diefaktore wat dit beïnvloed. Hy of sy is ook verantwoordelik om ’nbemar king strategie op te stel en uit te voer. Die aktiwiteite vanmede dingers kan ’n verandering in die strategie noodsaak en moetgereeld geëvalueer word om te verseker dat bemarkingsaksiesdaarop gemik is om voordeel in die mark te verkry. Bemar kings -navorsing verseker dat die sakeonderneming op die hoogte vandie nuutste ontwikkelings bly. Bemarkingsnavorsing is nie net gemikop die kliënt en die evaluering van die mark nie, maar sluit ook dietipes kommunikasiemedia en die nuutste tegnologie in. Die teg no -lo gie verander daagliks en ontsluit nuwe metodes om die onder -ne ming en produkte te bemark. Dit is noodsaaklik dat die on der- neming op die hoogte bly van hierdie veranderings en verseker datdie kliënt of voornemende kliënt doeltreffend bereik word.
B
a k a d e m i aj o u o o p , a f r i k a a n s e l e e r t u i s t e
Recommended