174
Bemarking

Bemarking MKT105

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Diploma in Kleinsakebestuur en Entrepreneurskap Diploma in Bemarking

Citation preview

Page 1: Bemarking MKT105

Bemarking

Page 2: Bemarking MKT105

a k a d e m i aj o u o o p , a f r i k a a n s e l e e r t u i s t e

w w w. a k a d e m i a . a c . z a

© Kopiereg 2012Onder redaksie van Paul JN Steyn, BA (PU vir CHO), THOD (POK), DEd (Unisa).’n Publikasie van Kraal-Uitgewers. Alle regte voorbehou.

Adres: H/v D.F. Malan- & Eendrachtstraat, Kloofsig, Pretoria

Posadres: Posbus 11760, Centurion, 0046

E-pos: [email protected]

Webtuiste: www.kraaluitgewers.co.za

Gedruk en gebind deur Aksent Media, tel: 082 445 4513

Eerste druk 2012

ISBN: 978-1-920568-02-3

Geen gedeelte van hierdie boek mag sonder die skriftelike toestemming van die uitgewers gereproduseer of in enige

vorm of deur enige middel weergegee word nie, hetsy elektronies of deur fotokopiëring, plaat- of bandopnames,

vermikrofilming of enige ander stelsel van inligtingsbewaring nie. Enige ongemagtigde weergawe van hierdie werk

sal as ’n skending van kopiereg beskou word en die dader sal aanspreeklik gehou word onder siviele asook strafreg.

Page 3: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

INHOUDSOPGAWE

Inleiding ........................................................................................................................... 6

Vakleeruitkomste ............................................................................................................ 7

Woordomskrywing vir evaluering ................................................................................. 8

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking ................................................................ 9

1.1 Studie-eenheid leeruitkomstes .......................................................................... 9

1.2 Verrykende bronne .......................................................................................... 10

1.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? ...................................................................... 10

1.4 Inleiding ........................................................................................................... 11

1.5 Besigheid en verbruikersbemarking ................................................................ 12

1.5.1 Besigheid-tot-besigheid-bemarking (B2B) ....................................................... 12

1.5.2 Besigheid-tot-verbruikersbemarking (B2V) ..................................................... 15

1.5.3 Die verskil tussen besigheids- en verbruikersbemarking ................................ 17

1.6 Die bemarkingsproses ..................................................................................... 18

1.6.1 Situasie-analise ............................................................................................... 19

1.6.2 Bemarkingstrategie ......................................................................................... 20

1.6.3 Bemarkingsmengsel ........................................................................................ 21

1.6.4 Implementering en kontrole ............................................................................. 24

1.7 Invloed op die bemarkingsproses .................................................................... 25

1.7.1 SWOT-analise ................................................................................................. 26

1.7.2 PEST-analise .................................................................................................. 28

1.7.3 Mededinging .................................................................................................... 29

1.8 Komponente van bemarking ........................................................................... 32

1.8.1 Marksegmentasie ............................................................................................ 33

1.8.2 Teikenmark...................................................................................................... 35

1.8.3 Posisionering en differensiasie (handelsnaam) ............................................... 36

1.9 Rolspelers in bemarking .................................................................................. 37

1.9.1 Die verbruiker .................................................................................................. 37

1.9.2 Die sakeonderneming ..................................................................................... 38

1.9.3 Die kompetisie ................................................................................................. 39

1.9.4 Die regering ..................................................................................................... 40

1.10 Samevatting .................................................................................................... 43

1.11 Selfevaluering.................................................................................................. 44

Inhoudsopgawe Bladsy 1

Page 4: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Studie-eenheid 2: Bemarkingsbestuur ....................................................................... 45

2.1 Studie-eenheid leeruitkomstes ........................................................................ 45

2.2 Verrykende bronne .......................................................................................... 46

2.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? ...................................................................... 46

2.4 Inleiding ........................................................................................................... 47

2.5 Die konsep van bemarkingsbestuur ................................................................ 47

2.5.1 Stadiums van bemarkingsbestuur ................................................................... 48

2.5.2 Implementering van die bemarkingstrategie ................................................... 48

2.5.3 Evaluering van implementering ....................................................................... 49

2.5.4 Kontrolering ..................................................................................................... 51

2.6 Die take van die bemarkingsbestuurder .......................................................... 51

2.6.1 Algemene take van die bemarkingsbestuurder ............................................... 52

2.6.2 Spesifieke take van die bemarkingsbestuurder ............................................... 54

2.6.3 Menslike hulpbronnebestuur ........................................................................... 55

2.7 Die etiese dilemmas in bemarking .................................................................. 56

2.7.1 Etiese probleme .............................................................................................. 57

2.7.2 Die groen faktor ............................................................................................... 59

2.7.3 Die voordele en nadele van etiese optrede ..................................................... 59

2.8 Die impak van kompeteerders op bemarking .................................................. 61

2.8.1 Die aankoopproses ......................................................................................... 61

2.8.2 Prysstrategie ................................................................................................... 63

2.8.3 Die impak van tegnologie op kompetisie ......................................................... 64

2.8.4 Identifisering van kompetisie ........................................................................... 65

2.9 Eienskappe van die bemarkingsbestuurder .................................................... 65

2.9.1 Bestuursvaardighede ...................................................................................... 65

2.9.2 Kennis ............................................................................................................. 68

2.9.3 Vaardighede .................................................................................................... 69

2.10 Samevatting .................................................................................................... 70

2.11 Selfevaluering.................................................................................................. 71

Studie-eenheid 3: Bemarkingsnavorsing ................................................................... 73

3.1 Studie-eenheid leeruitkomstes .................................................................... 73

3.2 Verrykende bronne ........................................................................................ 74

3.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? ................................................................... 74

3.4 Inleiding.......................................................................................................... 75

3.5 Belang van navorsing ................................................................................... 75

3.5.1 Marknavorsing teenoor bemarkingsnavorsing .......................................... 75

Inhoudsopgawe Bladsy 2

Page 5: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.5.2 Redes om bemarkingsnavorsing te onderneem ........................................ 77

3.6 Analise van verbruikersnavorsing ............................................................... 79

3.6.1 Die navorsingsproses ................................................................................... 80

3.6.2 Dataversameling............................................................................................ 81

3.6.3 Steekproewe .................................................................................................. 84

3.7 Die funksies van verbruikersnavorsing ...................................................... 86

3.7.1 Die doelwitte van bemarking ........................................................................ 86

3.7.2 Spesifieke funksies ....................................................................................... 87

3.7.3 Verbruikersdeelname .................................................................................... 88

3.7.4 Die rol van die verbruiker ............................................................................. 89

3.8 Kwantitatiewe en kwalitatiewe metodes ..................................................... 89

3.8.1 Kwantitatiewe navorsing .............................................................................. 89

3.8.2 Kwalitatiewe navorsing ................................................................................. 92

3.8.3 Sleutelverskille tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing ............ 93

3.9 Tipiese navorsingsprobleme ........................................................................ 94

3.9.1 Die probleemstelling ..................................................................................... 94

3.9.2 Probleme met vraelyste ................................................................................ 96

3.9.3 Probleme met opnames ................................................................................ 97

3.9.4 Probleme uniek aan Suid-Afrika .................................................................. 98

3.9.5 Probleme met verslae ................................................................................... 99

3.10 Samevatting ................................................................................................. 100

3.11 Selfevaluering .............................................................................................. 101

Studie-eenheid 4: Bemarkingskommunikasie ......................................................... 103

4.1 Studie-eenheid leeruitkomstes ...................................................................... 103

4.2 Verrykende bronne ........................................................................................ 104

4.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? .................................................................... 104

4.4 Inleiding ......................................................................................................... 105

4.5 Die komponente van bemarkingskommunikasie ........................................... 105

4.5.1 Die kommunikasieproses .............................................................................. 105

4.5.2 Kommunikasiebeplanning ............................................................................. 107

4.5.3 Die kommunikasiebeplanningsproses ........................................................... 109

4.6 Die rol van die sender ................................................................................... 111

4.6.1 Die ontwikkeling van ʼn bemarkingsboodskap ............................................... 112

4.7 Prosessering deur die ontvanger .................................................................. 115

4.7.1 Faktore wat die ontvangs van die boodskap beïnvloed ................................ 116

4.7.2 Inligtingdisintegrasie en -uitsluiting ................................................................ 117

Inhoudsopgawe Bladsy 3

Page 6: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

4.8 Bemarkingskommunikasiemengsel ............................................................... 118

4.8.1 Advertensies.................................................................................................. 119

4.8.2 Promosies ..................................................................................................... 121

4.8.3 Persoonlike verkope, alias direkte bemarking ............................................... 122

4.8.4 Openbare verhoudinge .................................................................................. 123

4.9 Advertensiemedia .......................................................................................... 124

4.9.1 Kommunikasieplatforms ................................................................................ 125

4.9.2 Voordele van spesifieke media ..................................................................... 126

4.9.3 Nadele van spesifieke media ........................................................................ 127

4.10 Samevatting .................................................................................................. 128

4.11 Selfevaluering................................................................................................ 130

Studie-eenheid 5: Die gebruik van tegnologie in bemarking .................................. 131

5.1 Studie-eenheid leeruitkomstes ...................................................................... 131

5.2 Verrykende bronne ........................................................................................ 132

5.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter? .................................................................... 132

5.4 Inleiding ......................................................................................................... 133

5.5 Die rol van tegnologie in bemarking .............................................................. 133

5.5.1 Tegnologie in die ontwikkeling van nuwe produkte ....................................... 134

5.5.2 Die rol van tegnologie in die konsepontwikkelingstadium ............................. 135

5.5.3 Die rol van tegnologie in die fondasiestadium ............................................... 136

5.5.4 Die rol van tegnologie in die ontwikkelingstadium ......................................... 137

5.5.5 Die rol van tegnologie in die stabiliseringstadium ......................................... 137

5.5.6 Die rol van tegnologie in die nismark ............................................................ 137

5.6 Die doeltreffende gebruik van tegnologie ...................................................... 138

5.6.1 Assesseer tegnologiebehoeftes .................................................................... 139

5.6.2 Doen ʼn behoeftebepaling .............................................................................. 140

5.6.3 Markvoordeel................................................................................................. 141

5.6.4 Onderhou die proses ..................................................................................... 143

5.7 Tipes tegnologie ............................................................................................ 144

5.7.1 Internetbemarking ......................................................................................... 144

5.7.2 Selfoonbemarking ......................................................................................... 146

5.7.3 Programmatuur ............................................................................................. 147

5.8 Voordele van tegnologie ................................................................................ 150

5.8.1 Programmatuur ............................................................................................. 150

5.8.2 Internetadvertensies ...................................................................................... 152

5.8.3 Opsomming van voordele van bemarkingstegnologie .................................. 154

Inhoudsopgawe Bladsy 4

Page 7: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.9 Ontwikkeling in bemarkingstegnologie .......................................................... 156

5.9.1 Die rol van die bemarkingstegnoloog ............................................................ 156

5.9.2 Tegnologiebewustheid .................................................................................. 157

5.9.3 Uitdagings in bemarkingstegnologie ............................................................. 158

5.9.4 Implementering van nuwe tegnologie ............................................................ 158

5.10 Samevatting .................................................................................................. 159

5.11 Selfevaluering................................................................................................ 160

Woordelys in Afrikaans en Engels ............................................................................ 161

Bronnelys .................................................................................................................... 162

Selfevalueringsriglyne ................................................................................................ 166

Inhoudsopgawe Bladsy 5

Page 8: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

INLEIDING

Bemarking is die term wat gebruik word om nuwe kliënte te bekom en bestaande kliënte te

behou. As die sakeonderneming nie kliënte het nie, kan dit nie voortbestaan nie. Dit is

daarom ʼn noodsaaklike element van die sakeonderneming se bestaan. Bemarking gaan

egter nie net oor die bekendstelling van produkte en dienste nie, maar is ʼn kombinasie van

baie aspekte wat gerig is op die kliënt en sy behoeftes.

Bemarking beantwoord die volgende vrae:

• Aan wie kan die sakeonderneming verkoop?

• Wat kan die sakeonderneming verkoop?

• Wanneer kan die sakeonderneming verkoop?

• Waar kan die sakeonderneming verkoop?

• Teen watter prys kan die sakeonderneming verkoop?

• Watter hoeveelheid kan die sakeonderneming verkoop?

• Waarom verkoop die sakeonderneming?

Die bogenoemde vrae noodsaak besluitneming op verskillende vlakke van die

sakeonderneming en is ʼn aanduiding van watter aktiwiteite onderneem moet word en

wanneer. Die bemarkingsbestuurder moet oor ʼn goeie begrip van die bemarkingsproses, en

die faktore wat dit beïnvloed, beskik. Hy is ook verantwoordelik vir die opstel van ʼn

bemarkingstrategie en vir die implementering daarvan.

Die aktiwiteite van mededingers kan ʼn verandering in die strategie noodsaak en moet

gereeld geëvalueer word om te verseker dat bemarkingsaksies daarop gerig is om voordeel

in die mark te verkry. Bemarkingsnavorsing verseker dat die sakeonderneming op hoogte

bly van die nuutste ontwikkelings.

Bemarkingsnavorsing is nie net op die kliënt en die evaluering van die mark gerig nie, maar

sluit ook in die tipes kommunikasiemedia en die nuutste tegnologie. Die tegnologie verander

daagliks en maak nuwe metodes moontlik om die sakeonderneming en sy produkte te

bemark. Dis noodsaaklik dat die sakeonderneming op hoogte bly van hierdie veranderings

om te verseker dat die kliënt, of voornemende kliënt, doeltreffend bereik word.

Die tegnologie verander op ʼn daaglikse basis en maak nuwe metodes om die

sakeonderneming en sy produkte te bemark, moontlik. Dit is noodsaaklik dat die

sakeonderneming op hoogte bly van hierdie veranderings en verseker dat die kliënt of

voornemende kliënt doeltreffend bereik word.

Inleiding Bladsy 6

Page 9: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

VAKLEERUITKOMSTE

Kennis en begrip

Na voltooiing van die vak BEMARKING, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip te

demonstreer van:

• Die beginsels van bemarking

• Bemarkingsbestuur

• Bemarkingsnavorsing

• Bemarkingskommunikasie

• Die gebruik van tegnologie in bemarking

Vaardighede

Jy sal ook in staat wees om:

• Die beginsels van bemarking te ondersoek en te beskryf.

• Die verskillende komponente in bemarking te analiseer en die rolspelers te

identifiseer.

• Die konsep van bemarkingsbestuur te analiseer en die pligte en vaardighede

van die bemarkingsbestuurder te beskryf

• Die etiese dilemmas wat in bemarking ontstaan te assesseer.

• Bemarkingskommunikasie te ondersoek en te analiseer.

• Die gebruik van tegnologie in bemarking te bespreek.

Vakleeruitkomste Bladsy 7

Page 10: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

WOORDOMSKRYWING VIR EVALUERING

In die afdeling oor selfevaluering, asook in die werkopdragte, sal daar van jou verwag word

om sekere take te verrig. Dis belangrik dat jy presies weet wat van jou verwag word. Die

woordelys hieronder sal jou daarmee help.

Werkwoord Omskrywing

Lys Lys die name of items wat bymekaar hoort.

Identifiseer Eien en selekteer die regte antwoorde.

Verduidelik Ondersoek die moontlikhede, oorweeg en skryf dan jou

antwoord, verklaring of verduideliking) neer.

Beskryf Omskryf die konsep of woorde duidelik.

Kategoriseer/

klassifiseer

Bepaal tot watter klas, groep en afdeling bepaalde items of

voorwerpe behoort.

Analiseer Om iets te ontleed.

Evalueer Bepaal die waarde van ʼn stelling, stelsel, beleid, ens.

Toepas Pas die teoretiese beginsels toe in ʼn praktiese probleem.

Hersien Evalueer, verbeter en/of wysig ʼn beleid, dokument, stelsel, ens.

Woordomskrywing vir evaluering Bladsy 8

Page 11: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

STUDIE-EENHEID 1: BEGINSELS VAN BEMARKING

1.1 Studie-eenheid leeruitkomstes

Kennis en begrip

Na voltooiing van Studie-eenheid 1 sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die

volgende te demonstreer:

• Sakebemarking

• Verbruikersbemarking

• Die bemarkingsproses

• Invloed op die bemarkingsproses

• Rolspelers in bemarking

• Komponente van bemarking

Vaardighede

Jy sal ook in staat wees om:

• Te onderskei tussen sake- en verbruikersbemarking.

• Die bemarkingsproses te analiseer.

• Die magte wat die bemarkingsproses beïnvloed, te ondersoek en beskryf.

• Die rolspelers in bemarking te identifiseer.

• Tussen die verskillende komponente van bemarking te onderskei.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 9

Page 12: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.2 Verrykende bronne

• http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-

behavior/business-buying-behavior/

• http://www.netmba.com/marketing/process/

1.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?

Jy moet seker maak dat jy die volgende terminologie verstaan:

Sleutelwoord Omskrywing

B2B-bemarking Besigheid-tot-besigheid-bemarking (afgelei van business to

business marketing) is wanneer een onderneming van ʼn ander

onderneming aankoop, om produkte te vervaardig wat aan ʼn

eindgebruiker verkoop word.

*Onderneming tot ondernemingbemarking is beter Afrikaanse

taalgebruik, maar die B2B-term ter wille, word daar in hierdie

studiegids gebruik gemaak van besigheid-tot-besigheid-

bemarking.

B2V-bemarking Besigheid-tot-verbruikersbemarking is die bemarking wat gedoen

word om die eindgebruiker (of verbruiker) te teiken.

Demografiese groepe Groepe mense met dieselfde belangstellings, kultuur, taal, ens.

Geografies ʼn Spesifieke stad of area waar ʼn groepering mense (population)

woon.

Handelsmerk ʼn Produk wat herken word aan sy naam en wat bekend is onder

verbruikers.

Industrie Die gebied waarin die sakeonderneming handel dryf, soos met

motors, kos of klere.

Koopgedrag Die gedrag van die verbruiker tydens besluitneming om te koop.

Monopolie Wanneer ʼn sakeonderneming geen kompetisie in die industrie het

waarin hy sake bedryf nie.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 10

Page 13: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Spesifikasiedokument Die dokument wat spesifiseer hoe en wat die spesifieke kwaliteite

van ʼn produk moet wees, wat die prys kan wees, wanneer dit

beskikbaar moet wees, en so meer.

Strategie Die plan wat die sakeonderneming opstel en volg om sy produk

by die verbruiker te kry, nadat die sakeonderneming se situasie

geanaliseer is.

Tenderproses Die proses wat sakeondernemings volg om aankope te fasiliteer.

1.4 Inleiding

Bemarking is ʼn sambreelterm wat baie aspekte van die sakeonderneming inkorporeer. Dié

aspekte word deur die fokus op kliënte saamgebind en daarom word daar geargumenteer

dat bemarking die funksie in die onderneming is, waarvan alle ander funksies afhang.

Bemarking behels in wese die volgende aspekte:

Figuur 1.1: Wat is bemarking?

(Outeur, 2011)

Sekere definisies van bemarking fokus op die inkomste wat bemarking vir die

sakeonderneming kan genereer, terwyl ander definisies die visuele take van bemarking,

soos nuwe produkte of advertensies, omskryf. Die kern van enige definisie behoort te fokus

op die kliënt.

Bemarking kan dus beskou word as die strategieë en taktiek wat gebruik word om

verhoudinge met kliënte te identifiseer, te skep en te onderhou, op so ʼn wyse dat dit waarde

toevoeg vir die bemarker, sowel as vir die kliënt (http://www.knowthis.com/principles-of-

marketing-tutorials/what-is-marketing/definition-of-marketing/).

Die regte produk

Aan die regte kliënt

Op die regte plek

Teen die regte prys

Op die regte tyd

Op 'n winsgewende wyse

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 11

Page 14: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.5 Besigheid en verbruikersbemarking

Sakeondernemings kan hulle bemarkingstrategieë op die besigheid- of verbruikersmark

fokus. Om te onderskei tussen hierdie twee soorte markte, moet daar bepaal word wie die

goedere aankoop en waarom die goedere aangekoop word.

1.5.1 Besigheid-tot-besigheid-bemarking (B2B)

Die besigheidsmark bestaan uit ondernemings of organisasies wat produkte vervaardig en

versprei aan ander sakeondernemings, wat dit dan weer verkoop, gebruik as komponente

van produkte, of as ondersteuning vir hulle werksaamhede. Dit staan ook bekend as

B2B-bemarking, met ander woorde, van besigheid-tot-besigheid-bemarking.

Die grootte van bestellings en ʼn kleiner getal kopers noodsaak ʼn aangesig tot aangesig

bemarkingsaanslag. In die besigheidsmark word die besluit om te koop, meestal gebaseer

op die uitkoms van ʼn tenderproses. Sakeondernemings wat dieselfde dienste of produkte

bied, kompeteer met mekaar om die tender te bekom en dikwels word die finale besluit op

grond van die laagste prys geneem. Anders as in die verbruikersmark, waar ʼn herkenbare

handelsmerk baie belangrik is, is die aankoopbesluit in die besigheidsmark nie op ʼn

handelsmerk gebaseer nie.

Die besigheidsmark bestaan hoofsaaklik uit die volgende:

Mark Werksaamhede Oorwegings wanneer gekoop word

Wat hulle koop

Die regering Bestaan uit

regeringsdepartemente

wat produkte koop om

behulpsaam te wees in

die uitvoering van hulle

funksies.

Verskaffers moet

goedgekeur word,

aan sekere

spesifikasies

voldoen en tender

vir die aankope.

Toerusting vir

verdediging,

openbare projekte,

skryfbehoeftes en

dienste van

konsultante.

Nie-winsgewende organisasies

Organisasies wat nie

winsgewend is nie en

daarna streef om

ander te help.

Werk in ʼn beperkte

begroting en sal

net produkte of

dienste aankoop,

wat die organisasie

se doelwitte

ondersteun.

Kantoortoerusting,

skryfbehoeftes en

professionele

dienste.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 12

Page 15: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die herverkoper Die herverkoper koop

groot volumes

produkte van

vervaardigers en

verkoop dit dan weer in

kleiner hoeveelhede.

Die herverkoper is

aktief in die sake-,

sowel as die

verbruikersmark.

Koop produkte wat

van waarde is vir

sy kliënte.

Verbruikers en

industriële

toerusting wat

versprei word na

ander

ondernemings en

kliënte.

Tabel 1.1: Die sakemark

(http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-

behavior/business-buying-behavior/)

Koopgedrag in die sakemark

Die koopgedrag van sakeondernemings word bepaal deur die aankope van die verbruiker.

ʼn Klein verandering in die aanvraag deur verbruikers kan ʼn groot verandering in die

sakeonderneming se koopgedrag teweegbring. Om hierdie verandering te voorspel, is

moeilik en daarom sal sakeondernemings probeer om hul onmiddellike kliënte, sowel as die

eindgebruiker van die produk, te verstaan.

Figuur 1.2: Verstaan die aanvraag

(http://www.funnysalescartoons.com/photo/funny-sales-cartoon-on-buying)

Die sakeonderneming in die besigheidsmark volg spesifieke stappe om aankope te fasiliteer:

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 13

Page 16: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 1.3: Aankoopproses van sakeondernemings

(http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-

behavior/business-buying-behavior/)

Die onderhandelingsproses in die besigheidsmark is persoonlik van aard en groot

advertensieveldtogte word selde gebruik as ʼn bemarkingsmiddel.

• 'n Behoefte kan in enige afdeling binne die sakeonderneming ontstaan.

Die nodigheid vir nuwe produkte of dienste word geïdentifiseer.

• 'n Spesifikasiedokument word gewoonlik opgestel om die behoefte te

beskryf.

•Die sakeonderneming sal soek vir alternatiewe om te bepaal wat die

goedkoopste uitweg sal wees.

•Die primêre doel is om 'n paar verskaffers te identifiseer wat voldoen

aan die spesifikasies en hierdie verskaffers d.m.v. 'n keuringsproses te

elimineer.

•Elke opsie word oorweeg volgens 'n aftiklys van die spesifikasies.

•Daar word 'n gewig aan elke funksie op die lys toegeken volgens die

belangrikheid van elke funksie.

•Om die nodige goedkeuring vir die aankoop te kry, kan die proses

teëhou.

•Vir groot volumes kan dit nodig wees om alternatiewe

finansieringsopsies te oorweeg, wat die proses verder kan teëhou.

•Die gehalte van die produk word geëvalueer en kan tot 'n direkte

heraankoop lei, of die verskaffer kan van die lys geskrap word.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 14

Page 17: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die besigheid-tot-besigheidsbemarker sal eerder gebruik maak van direkte pos of e-pos en

handelstydskrifte om sy produk te bemark.

1.5.2 Besigheid-tot-verbruikersbemarking (B2V)

Die verbruikersmark bestaan uit individue of families wat goedere en dienste aankoop vir

persoonlike gebruik.

Anders as in die sakemark, word die verbruikersmark gekenmerk deur individue se

koopgedrag en motivering om geld te spandeer

(http://www.ehow.com/list_6799152_characteristics-consumer-

markets.html#ixzz1ezIvu8B6).

Verbruikerbemarking is gemik op groot demografiese groepe en die bemarker sal van

massamedia gebruik maak om die produk te adverteer. Omdat die verbruikersmark groot is,

sal bemarkers probeer om die mark te segmenteer en spesifieke groepe teiken. Om die

verbruikers se aksies en gedrag te voorspel, is een van die belangrikste

navorsingsinstrumente om ʼn bemarkingstrategie te ontwikkel.

Alle verbruikerbemarking sal gebaseer wees op die verbruiker se koopgedrag en

sakeondernemings sal probeer om die verbruikers se aksies te voorspel, om sodoende ʼn

strategie te ontwikkel, wat die maksimuminkomste vir die sakeonderneming kan verseker.

Verskillende modelle en teorieë is al ontwikkel om die verbruiker se gedrag te analiseer.

Maslow se hiërargie van behoeftes is een van die meer bekende teorieë en klassifiseer

individue se behoeftes volgens verskillende vlakke van belang. Die individu sal eers sy

basiese behoeftes bevredig, soos kos en klere, voordat hy na die volgende vlak van die

hiërargie sal beweeg.

Sakeondernemings sal hierdie teorie gebruik, wanneer bemarkingsaksies uitgevoer en

strategieë ontwikkel word.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 15

Page 18: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Maslow se teorie

Figuur 1.4: Maslow se teorie

(Ferreira et al. 2010: 374)

Die verbruiker se koopgedrag

Anders as in sakeaankope waar ʼn groot mate van besluitneming en goedkeuring betrokke

is, is die besluit om te koop in die verbruikersmark, ʼn eenvoudiger proses.

Die besluit om te koop kan ingewikkeld wees in gevalle waar groot produkte aangekoop

voor, byvoorbeeld, motors. In hierdie gevalle sal daar waarskynlik verskeie familielede

betrokke wees by die besluit, maar in gevalle waar kleiner aankope gedoen word, soos in

die supermark, sal een persoon oor die aankoop besluit.

Die verbruiker se gedrag word deur baie faktore beïnvloed en die sakeonderneming sal ʼn

strategie ontwikkel om verbruikers op die mees effektiewe wyse te bereik.

•Gespesialiseerde stokperdjies, sport, vakansies

Self- aktualisering:

•Motors, meubels, boeke

Selfagtings-behoeftes:

selfrespek en respek vir ander

•Ontspanning, alkohol en tabak, kosmetiese produkte

Sosiale behoeftes: Liefde, aandag en 'n gevoel om

benodig te word

•Versekering, alarms, pensioen, medisyne

Veiligheid en sekuriteitsbenodigdhede:

Behuising, versekeringen pensioen

•Brood, basiese klere, beddegoed

Psigologiese en fisiologiese behoeftes: Kos, water en klere

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 16

Page 19: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 1.5: Invloed op verbruiker se koopgedrag

(Outeur, 2011)

1.5.3 Die verskil tussen besigheids- en verbruikersbemarking

Die bemarkingstrategie wat ʼn sakeonderneming ontwikkel, moet gemik wees op die mark

wat hy bedien.

Dis noodsaaklik dat die sakeonderneming verstaan wat die verskil tussen

besigheidsbemarking en verbruikerbemarking is.

Besigheidsbemarking Verbruikerbemarking

Onderhandeling is meer persoonlik. Bedien groot demografiese areas.

Gemik op ander sakeondernemings. Gemik op die publiek en die

eindgebruiker.

Hoë vlak van besluitneming. Laer vlak van besluitneming.

Fokus op die funksionaliteit van ʼn produk en

besluitneming is op logika gebaseer.

Besluitneming kan emosioneel wees en

produkte wat nie noodsaaklik is nie, kan

aangekoop word.

Kultuur

Verwysings-groepe bv.

kerke

Taal

Geloof

Waardes

Demografie

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 17

Page 20: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Kompetisie is groter omdat

sakeondernemings oor die hulpbronne

beskik om internasionaal te koop.

Die mark is hoofsaaklik plaaslik.

Koop in groot volumes. Koop een produk op ʼn slag.

Om strategie te formuleer, moet die koper

en sy eindgebruiker in ag geneem word.

Net die eindgebruiker word in ag geneem.

Minder kliënte. Groot volumes kliënte.

Die aanvraag van sakeondernemings is

gewoonlik nie buigbaar nie.

Individue spandeer meer wanneer hulle

inkomste verhoog.

Besluitneming is ʼn lang proses. Besluitneming kan vinnig en met min

oorweging geskied.

Tabel 1.2: Verskil tussen besigheids- en verbruikersbemarking (Outeur, 2011)

1.6 Die bemarkingsproses

Onder die bemarkingskonsep moet ʼn sakeonderneming daarna streef om die verbruiker se

behoeftes te ontdek en produkte ontwikkel wat daardie behoeftes bevredig

(http://www.netmba.com/marketing/process/).

Die sakeonderneming moet die situasie analiseer en geleenthede identifiseer. ʼn Strategie

moet ontwikkel word om effektiewe bemarking te verseker wat sekere taktiese besluite

insluit.

Laastens moet die plan geïmplementeer en die resultate gemonitor word.

Figuur 1.6: Die bemarkingsproses

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

Situasie-analise

Bemarkingstrategie

Bemarkingsmengsel

Implementering en kontrole

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 18

Page 21: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.6.1 Situasie-analise

ʼn Deeglike ontleding van die situasie waarin die sakeonderneming hom bevind, dien as

basis om geleenthede te identifiseer wat die verbruiker se behoeftes sal bevredig. Die

sakeonderneming moet sy eie vermoëns verstaan, asook die omgewing waarin

werksaamhede plaasvind.

ʼn Situasie-analise kan gesien word as ʼn ontleding van die eksterne omgewing, maar ook ʼn

interne ontleding van die sakeonderneming self. Die eksterne omgewing kan beskryf word

as die makro-omgewingsfaktore wat baie sakeondernemings affekteer, asook die mikro-

omgewingsfaktore wat nou verband hou met die sakeonderneming self.

Die situasie-analise moet die verlede, die huidige en die toekoms insluit; ʼn geskiedenis van

hoe die huidige situasie ontwikkel het, asook huidige tendense en ʼn voorspelling van wat die

toekoms inhou.

ʼn Situasie-analise identifiseer gapings tussen die behoefte van die verbruiker en dit wat tans

aangebied word. Die doel is om produkte te bied wat die behoefte van die verbruiker beter

bevredig as die produk wat beskikbaar is in die mark.

Uit hierdie inligting kan die sakeonderneming sy probleme en geleenthede opsom en dit

vergelyk met sy eie vaardighede en geleenthede om die verbruiker se behoefte beter te

bevredig, as die kompeteerder (http://www.netmba.com/marketing/process/).

Daar is verskeie metodes wat gebruik word om die situasie-analise te fasiliteer:

PEST-analise

Analiseer die eksterne faktore wat ʼn invloed op die

sakeonderneming het.

SWOT-analise

Klassifiseer die interne aspekte wat die sakeonderneming

beïnvloed, as sterk en swak punte en die eksterne faktore

as geleenthede en bedreigings.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 19

Page 22: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Porter se vyf magte

Analiseer die vyf sleutelareas in die eksterne omgewing wat

die intensiteit van kompetisie bepaal:

• Nuwe toetreders

• (Aan-) kopers

• Verskaffers

• Plaasvervangers

• Kompeteerders

Tabel 1.3: Situasie-analise

(Outeur, 2011)

1.6.2 Bemarkingstrategie

Die ontwikkeling van ʼn effektiewe bemarkingstrategie behels die identifisering van ʼn

spesifieke teikenmark wat ware geleenthede bied. ʼn Deeglike kennis van die mark, versterk

deur ʼn analise van die verbruikersbehoeftes en ʼn ontleding van die sakeonderneming se eie

doelwitte en hulpbronne, is noodsaaklik. Tendense in die eksterne markomgewing kan

moontlike geleenthede minder aantreklik maak.

Wanneer die beste geleentheid om die verbruiker se behoefte te identifiseer, gevind is, kan

ʼn strategiese plan ontwikkel word om die behoefte te bevredig en verder te ontwikkel.

Marknavorsing sal spesifieke inligting beskikbaar maak wat die sakeonderneming in staat

sal stel om die mark te segmenteer en die produk te posisioneer, sodat optimum waarde

toegevoeg kan word tot die teikenmark.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 20

Page 23: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 1.7: Die bemarkingstrategie (Perreault, 1996: 594)

Die strategiese plan behels die segmentering van die mark, die identifisering van ʼn

teikenmark, die posisionering van die produk en ʼn waardevolle proposisie vir die teikenmark.

1.6.3 Bemarkingsmengsel

Die bemarkingsmengsel verwys na die prys, produk, plek en promosie van die

bemarkingsinisiatief.

Om ʼn strategie te bereik wat kwantitatiewe en kwalitatiewe oorwegings insluit

Kliënte Behoeftes en

aanvraag

Sakeonderneming Doelwitte en hulpbronne

Mededingers Huidige en

toekomstige

Eksterne markomgewing Polities, omgewing, sosiologies en tegnologies

S W O T

Segmentasie

Posisionering en differensiasie

Produk Plek Prys Promosie

Teiken-mark

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 21

Page 24: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 1.8: Die bemarkingsmengsel

(Outeur, 2011)

Prys

Wanneer die sakeonderneming prysbesluite neem, moet die koste om die produk te

vervaardig, sowel as die bemarkingskoste, in ag geneem word. Die verkoop van die produk

moet winsgewend vir die sakeonderneming wees, maar ʼn te hoë prys, kan die aantreklikheid

vir die verbruiker verminder. Prysbesluite behels die volgende:

• Voorgestelde verkoopprys.

• Afslag vir groot volumes en pryse vir groothandelaars.

• Kontantpryse en afslag vir vinniger terugbetaling op krediet.

• Pryse gekoppel aan seisoene, soos uitverkopings gedurende die Kersseisoen.

• Buigbaarheid in pryse.

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

Produk

Die verbruiker moet bewus gemaak word van die produk wat beskikbaar is, die verhouding

daarvan in en tot die mark, en waarom dié produk beter is as dit wat beskikbaar is.

Die doel van die sakeonderneming is om ʼn handelsnaam te vestig wat onweerstaanbaar sal

wees vir verbruikers.

Die funksionaliteit en kwaliteit van die produk moet prioriteit geniet, net soos die nasorg,

potensiële herstellings en waarborge. Die produkverpakking en styl waarin dit aangebied

word, is ʼn bemarkingsmiddel op sigself; daarom moet die produk vir die verbruiker aantreklik

Prys Produk Plek Promosie

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 22

Page 25: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

lyk. Die verbruiker moet bewus gemaak word van moontlike bykomstighede tot die produk,

en ook die ondersteuningsdienste wat daaraan gekoppel word.

Garmin is ʼn gevestigde internasionale maatskappy

wat spesialiseer in navigasietoerusting. Die uitleg

van paaie verander gereeld en noodsaak daarom

die aankoop van nuwe kaarte om die instrument op

datum te hou. Garmin bied aan sy kliënte ʼn

lewenslange opdateringsdiens wat deur ʼn

eenmalige betaling geaktiveer word. Ander

navigasiemaatskappye bied nie noodwendig

dieselfde diens nie en verbruikers moet dan

opdaterings van kaarte aankoop, soos dit

beskikbaar word (http://www.garmin.com/us/).

Plek

Wanneer die produk ontwikkel is, moet dit aan die verbruiker beskikbaar gemaak word. Die

sakeonderneming moet besluit of die produk selektief aan sekere verbruikers beskikbaar

gemaak gaan word en of dit alle verbruikers gaan insluit. Die volgende faktore moet

oorweeg word:

• Verspreidingskanale

• Voorraadbeheer

• Stoor van produkte

• Verspreidingsentrums

• Bestellings

• Vervoer

Promosie

Promosie behels die kommunikasie van die produk na verbruikers, met die doel om ʼn

positiewe reaksie te verkry. ʼn Promosiestrategie moet ontwikkel word wat advertensies,

publisiteit, begrotings en personeel insluit. Verskillende vorme van promosie kan oorweeg

word.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 23

Page 26: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Netwerk Gaan waar die mark is.

Direkte bemarking Verkope, briewe en brosjures.

Advertensies Gedrukte media.

Opleidingsprogramme Verbeter bewustheid.

Artikels Skryf artikels en werf bekendheid as ʼn kenner op die gebied.

Persoonlike verkope Vriende en familie.

Publisiteit Persverklarings.

Uitstallings Stal uit by uitstallings of skoue om handelsnaam te adverteer.

Webtuistes Elektroniese media.

Tabel 1.4: Promosie

(Outeur, 2011)

1.6.4 Implementering en kontrole

Die produk is bekendgestel en ʼn bemarkingsplan is ontwikkel. Die resultate van bemarking

moet gereeld geëvalueer word, omdat die markomgewing gereeld verander. Die

bemarkingsmengsel moet aangepas word om op die veranderinge in die mark, te reageer.

Die verbruiker se behoefte kan verander, maar ʼn klein verandering in die boodskap van die

advertensie kan hierdie behoeftes bemiddel. Wanneer die verandering in die verbruiker se

behoefte te groot word, kan dit nodig wees om die produk aan te pas, of ʼn nuwe produk te

ontwikkel. Die bemarkingsproses eindig daarom nie met die implementering van die

strategie nie, maar bly ʼn aaneenlopende proses van verbetering en inisiatief.

Bemarkingsnavorsing is ʼn element wat regdeur die stappe van die bemarkingsproses

toegepas moet word. As die kompetisie, verbruikers en die mark gereeld geëvalueer word,

stel dit die sakeonderneming in staat om sy produkte beter te posisioneer en nuwe doelwitte

te stel. Verkope van die produk en besoeke aan die webtuiste kan gemonitor word, en

vraelyste kan aan verbruikers versprei word om inligting te bekom oor die lewensvatbaarheid

en gewildheid van die produk.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 24

Page 27: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Gevallestudie 1.1

Die bemarkingsmengsel van Red Bull Energiedrankie is gegrond op:

• ʼn Uitsonderlike produk – die

smaak van Red Bull is anders as

enige ander energiedrankie en dit

het meer funksies as ʼn gewone

koeldrank.

• Dis maklik beskikbaar omdat dit by

baie plekke beskikbaar is

• Red Bull gebruik ʼn premium

prysstrategie – dis duurder as

soortgelyke produkte, maar

verbruikers is bereid om vir die

voordele te betaal. Red Bull is tans

die wêreld se grootste verkoper

van energiedrankies.

(http://www.redbull.com/cs/Satellite/en_INT/red-bull-energy-drink/001242937921959)

ʼn Belangrike aspek in Red Bull se bemarkingsmengsel is hulle benadering tot promosie.

Hulle kry dit reg om ʼn blywende indruk op verbruikers te maak met hulle kenreël, Red Bull

gives you wings. Dit gee die indruk dat grense oorgesteek kan word met verwysing na

iemand se talente, sodat drome en doelwitte bereik kan word

(http://businesscasestudies.co.uk/red-bull/engaging-consumers-through-word-of-mouth-

marketing/the-role-of-the-marketing-function.html).

1) Bespreek Red Bull se benadering tot promosie.

2) Waarom is verbruikers bereid om meer te betaal vir Red Bull as vir soortgelyke

produkte? Motiveer jou antwoord.

1.7 Invloed op die bemarkingsproses

Die bemarkingsproses word deur interne en eksterne faktore beïnvloed. Hierdie faktore word

in ag geneem wanneer ʼn bemarkingstrategie ontwikkel word. Aaneenlopende

marknavorsing verseker dat die sakeonderneming op hoogte bly van hierdie invloed en

bemarkingstrategieë kan aanpas, na aanleiding van verandering in die mark.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 25

Page 28: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.7.1 SWOT-analise

ʼn SWOT-analise is ʼn eenvoudige raamwerk wat gebruik word in die situasie-analise om die

sakeonderneming se sterk en swak punte, geleenthede en bedreigings te identifiseer. Die

SWOT-analise fokus op die faktore wat die grootste impak op die sakeonderneming het en

kan baie strategiese besluite fasiliteer.

Figuur 1.9: SWOT-analise

(Outeur, 2011)

Die sakeonderneming se sterk en swak punte verteenwoordig die interne faktore wat die

bemarkingsproses beïnvloed en die geleenthede en bedreigings, weer die eksterne faktore.

Die sakeonderneming se sterk punte kan gebruik word om kompeterende voordeel in die

mark te verkry, teenoor die swak punte wat dit kan verhoed. Deur die SWOT-analise te

doen, kan die sakeonderneming gebruik maak van moontlike geleenthede om potensiële

bedreigings af te weer.

Om die interne faktore (swak en sterk punte) te identifiseer, moet daar gekyk word na:

• Kultuur in die sakeonderneming

• Beeld van die sakeonderneming

• Struktuur van die sakeonderneming

• Sleutelpersoneel

• Toegang tot natuurlike hulpbronne

• Ondervinding

• Operasionele doeltreffendheid

Sterk punte (Strengths)

Swak punte (Weaknesses)

Geleenthede (Opportunities)

Bedreigings (Threats)

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 26

Page 29: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Bekendheid van handelsname

• Markaandeel

• Finansiële hulpbronne

• Eksklusiewe kontrakte

• Patente en handelsgeheime

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

Om die eksterne faktore (geleenthede en bedreigings) te identifiseer, moet daar gekyk word

na:

• Verbruikers

• Mededingers

• Tendense in die mark

• Verskaffers

• Vennote

• Sosiale veranderinge

• Nuwe tegnologie

• Ekonomiese omgewing

• Politieke omgewing

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

Die verskillende elemente van die SWOT-analise kan gekombineer word om strategieë te

ontwikkel, wat die sakeonderneming in staat stel om kompeterende voordeel in die mark te

verkry:

• Sterk punte en geleenthede kan gekombineer word.

• Swak punte en geleenthede kan gekombineer word.

• Sterk punte en bedreigings kan gekombineer word.

• Swak punte en bedreigings kan gekombineer word.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 27

Page 30: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Hierdie strategie-idees kan dan verder uitgebrei word en ʼn reeks strategieë word so

beskikbaar vir toekomstige werksaamhede.

1.7.2 PEST-analise

Die PEST-analise word gebruik om die eksterne invloed op die sakeonderneming te bepaal.

Hierdie faktore beïnvloed alle sakeondernemings en is nie net van toepassing op een

sakeonderneming nie. Die faktore is gewoonlik buite die beheer van die sakeonderneming

en word dikwels in die SWOT-analise as bedreigings gelys, maar veranderinge in die

eksterne omgewing kan ook geleenthede skep waarop die sakeonderneming dinamies moet

reageer.

Figuur 1.10: Eksterne faktore wat ʼn invloed het op die sakeonderneming

(Outeur, 2011)

Die PEST-analise identifiseer die politiese (political), ekonomiese (economical),

sosiologiese (sociological) en tegnologiese (technological) faktore uit die eksterne

omgewing. Dit gebeur dikwels dat twee verdere faktore, die omgewing (environmental) en

regsaspekte (legal), ook ondersoek word, om die eksterne omgewing verder te dissekteer.

Polities (Political)

•Verandering in die regering

•Nuwe wetgewing

Ekonomies (Economical)

•Verandering in belasting, inflasie ens.

Sosiologies (Sociological)

•Verandering in demografie

•Verandering in kliënte se voorkeure

Tegnologies (Technological)

•Nuwe tegnologie

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 28

Page 31: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Polities Ekonomies

• Politieke stabiliteit

• Oorlog

• Raamwerk vir afdwing van kontrakte

• Beskerming van intellektuele eiendom

• Handelsregulasies en tariewe

• Bevoordeling van handelsvennote

• Prysregulasies

• Belasting

• Arbeidswetgewing

• Verpligte werknemersvoordele

• Industriële veiligheidsregulasies

• Die effek van verkiesings

• Tipe ekonomiese stelsel

• Die regering se betrokkenheid by die

vrye mark

• Wisselkoers

• Effektiwiteit van finansiële markte

• Infrastruktuur

• Vaardigheid van die werksmag

• Arbeidskoste

• Ekonomiese groei of resessie

• Werkloosheid

• Inflasie

• Rentekoers

Sosiaal Tegnologies

• Demografie

• Klas

• Opleiding

• Kultuur

• Entrepreneurs

• Houdings

• Ontspanning

• Geloof

• Gesondheid, bv. HIV/Vigs

• Onlangse tegnologiese ontwikkeling

• Die impak van tegnologie op die

ontwikkeling van produkte

• Die impak van tegnologie op die

kostestruktuur

• Die spoed waarmee tegnologie

verbeter

Tabel 1.5: PEST-analise

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

1.7.3 Mededinging

Michael Porter het ʼn model ontwikkel om die intensiteit van die mededinging in die mark te

bepaal. Strategiese bemarking behels proaktiewe optrede om al vyf die kompeterende

faktore en die verhouding tussen hierdie faktore en die omgewing, ten beste te hanteer.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 29

Page 32: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 1.11: Porter se vyf magte

(Outeur, 2011)

Vir elkeen van die vyf magte in die Porter-model, kan ʼn reeks vrae gevra word om te bepaal

of dit ʼn bedreiging is. Die resultate verteenwoordig ʼn omvattende evaluasie van die

sakeonderneming se mededingers.

Verskaffers

• Kan die sakeonderneming uit ʼn groot aantal verskaffers selekteer om rou materiaal

aan te koop?

• Het die belangrikste rou materiaal baie plaasvervangers?

• Is die sakeonderneming ʼn groot kliënt van die verskaffer wat die belangrikste rou

materiaal verskaf?

• Is dit ʼn feit dat die sakeonderneming nie wesenlik afhanklik is van een spesifieke

verskaffer nie?

• Is die sakeonderneming in ʼn posisie om van verskaffers te verander?

• In vergelyking met die sakeonderneming, is die verskaffers relatief klein?

As daar op enige van die bogenoemde vrae negatief geantwoord word, is dit moontlik dat

die verskaffer ʼn bedreiging vir die sakeonderneming inhou (Damelin, 2003: 10).

Mededingers in die

industrie Intensiteit van mededinging

Nuwe toetreders

Kopers

Plaasvervangers

Verskaffers

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 30

Page 33: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Nuwe toetreders

• Is die kapitale koste om die mark te betree, hoog?

• Is die sakeonderneming se produk goed gedifferensieer?

• Sal dit vir die sakeonderneming se verbruikers duur wees om na ʼn alternatiewe

verskaffer oor te skakel?

As die antwoord op enige van bogenoemde vrae negatief is, kan ander sakeondernemings

maklik die industrie betree (Damelin, 2003: 10).

Kopers

• Het die sakeonderneming kliënte wat in klein hoeveelhede koop?

• Is daar sakeondernemings in die industrie wat ʼn uitsonderlike produk lewer?

• Kan verbruikers maklik alternatiewe sakeondernemings selekteer?

• Is enige van die sakeonderneming se kliënte groot genoeg om die sakeonderneming

oor te neem?

As die antwoord negatief is op enige van die vrae, bestaan daar moontlike bedreigings

(Damelin, 2003: 10).

As verbruikers gereeld in klein hoeveelhede koop, en hulle het die keuse om na ʼn ander

uitsonderlike produk oor te skakel, of by alternatiewe sakeondernemings te koop, kan

aanvaar word dat die verbruiker lojaal is teenoor die sakeonderneming.

Plaasvervangers

• Kan dit bevestig word dat die sakeonderneming se produk uniek is en deur geen

ander sakeonderneming gelewer kan word nie?

• Kan die sakeonderneming se produk vervang word met dieselfde produk teen

dieselfde prys?

• Is ander sakeondernemings met dieselfde produk winsgewend in ander markte?

As die antwoord op enige van bogenoemde vraag negatief is, kan die sakeonderneming se

produk maklik vervang word (Damelin, 2003: 10).

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 31

Page 34: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Mededingers

• Is daar baie mededingers in die industrie?

• Ondervind die sakeonderneming ʼn toename in produkverkope?

• Is dit moeilik vir verbruikers om na ander verskaffers oor te skakel?

• Is al die mededingers dieselfde rakende grootte en teenwoordigheid in die mark?

Ander sakeondernemings wat afhanklik is van die industrie waarin hulle werksaam is, kan ʼn

bedreiging vir die sakeonderneming inhou (Damelin, 2003: 10).

1.8 Komponente van bemarking

Nadat die sakeonderneming die interne en eksterne faktore wat die bemarkingsproses

beïnvloed het (of steeds beïnvloed), ondersoek het, kan ʼn bemarkingstrategie opgestel

word. Om die bemarkingstrategie te finaliseer, moet daar gekyk word na die ander faktore

wat beskryf word in Figuur 1.7. Die bemarkingstrategie vorm die basis van die aktiwiteite van

die sakeonderneming in die komende maande, maar moet gereeld hersien word, om te

bepaal of dit suksesvol is. Die mark wat die sakeonderneming selekteer, word bepaal op

grond van segmentasie, teikenmark en posisionering.

Figuur 1.12: Komponente van bemarking

(Outeur, 2011)

Segmentasie Besluit op die

veranderlikes en bepaal segmente

Teikenmark Watter mark moet geteiken word en

wanneer

Posisionering Posisioneer die produk sodat die verbruiker sy ingesteldheid verander

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 32

Page 35: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.8.1 Marksegmentasie

Marksegmentasie verwys na die identifisering van gedeeltes van ʼn mark wat verskil van

mekaar. Segmentasie maak dit vir die sakeonderneming moontlik om die behoeftes van

potensiële verbruikers beter te bevredig. Dis ook voordelig vir die sakeonderneming, omdat:

• Verbruikers en kompeteerders beter verstaan word.

• Produkte en dienste verfyn kan word om te voldoen aan die behoefte van die mark.

• Aan verbruikers se behoeftes voldoen word.

• Daar gefokus kan word op submarkte wat potensiaal inhou.

• Nuwe markte ontwikkel kan word.

In die motorbedryf kan die mark as volg gesegmenteer word:

• Luukse motors

• Buitelugmotors (4x4-voertuie)

• Familiemotors

• Eerste motors (studente)

• Passasiersvoertuie (busse, taxi’s)

• Afleweringsvoertuie

Bogenoemde mark kan verder gesegmenteer word op grond van styl, prys, enjingrootte,

veiligheid en selfs kleur.

Om die mark effektief te selekteer, moet segmentasie aan die volgende kriteria voldoen:

Identifiseerbaar en meetbaar Akkurate meting van segmente is

noodsaaklik. Geen grys gebiede rakende

identifikasie nie.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 33

Page 36: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Toeganklik Die segmente moet toeganklik wees deur

kommunikasie en verspreidingskanale.

Substansieel Die segmente moet groot wees, sodat die

koste wat die sakeonderneming aangaan,

geregverdig word.

Unieke behoeftes Die segmente moet verskillend reageer op

die verskillende bemarkingsmengsels.

Stabiliteit Die segmente moet stabiel wees en nie

gereeld verander nie.

Tabel 1.6: Kriteria vir segmentasie

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

As die bemarkingstrategie ontwikkel word vir ʼn spesifieke segment, sal die

sakeonderneming in staat wees om die behoeftes in die mark, met die aanbieding in die

segment, te laat ooreenstem. Dit sal verhoogde verkope en winsgewendheid tot gevolg hê.

Marksegmentasie kan op grond van die volgende faktore gedoen word:

Figuur 1.13: Marksegmentasie

(http://www.netmba.com/marketing/process/)

Marksegmentasie fasiliteer die proses om die teikenmark te identifiseer. Die

sakeonderneming moet besluit watter van die segmente kan bevredig word deur sy produk,

Demografies

•Geslag

•Ouderdom

•Huwelikstatus

•Familiegrootte

•Ras

•Opleiding

•Beroep

• Inkomste

•Geloof

Geografies

•Gebied

•Digtheid van

populasie

•Grootte van stad of

land

•Digtheid van die

mark

•Behuisingstipe

•Klimaat

Psigografies

•Leefstyl

•Persoonlikheid

•Selfbeeld

•Waardes

•Sosiale aspirasies

•Motiewe

•Aktiwiteite

•Houding

Gedragsfaktore

•Voordele waarna

gesoek word

•Bevrediging van

verbruikersbehoeftes

•Tegniese aspekte

•Pryssensitiwiteit

•Lojaliteit aan

handelsnaam

•Produkvoordele

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 34

Page 37: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

en dan die segmente te teiken met toepaslike strategieë, wat die bemarkingsmengsel by die

segmente uitbring. Die sakeonderneming moet weet hoe aantreklik die segment is en wat

die vlak van kompetisie in die segment is, sodat prestasie gemeet kan word.

1.8.2 Teikenmark

Wanneer die mark gesegmenteer is, moet die sakeonderneming besluit watter gedeelte van

die mark geteiken gaan word met sy produk. Die sakeonderneming kan uit drie opsies kies

wanneer besluit word hoe om sy produk te bemark:

Figuur 1.14: Teikenmarkopsies

(Outeur, 2011)

Die segmente in die mark kan geïgnoreer word en dieselfde bemarkingsmengsel kan aan

almal gebied word. Hierdie benadering laat min buigbaarheid toe en word gewoonlik gebruik

wanneer hulpbronne skaars is.

ʼn Bemarkingsmengsel kan aan net een van die segmente in die mark gebied word. Hierdie

benadering bied gewoonlik vir die verbruiker ʼn uitstekende produk, omdat alle hulpbronne

Die hele mark

Net een segment

Meer as een segment

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 35

Page 38: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

gefokus word op ʼn enkele segment. Dit bied aan die sakeonderneming ʼn duidelike groep

verbruikers op wie alle pogings gefokus kan word. Sakeondernemings met beperkte

hulpbronne kan dus makliker met groter sakeondernemings kompeteer. Hierdie tipe

gekonsentreerde bemarking kan egter ʼn gevaarlike strategie wees, omdat die verbruiker se

behoefte kan verander en die sakeonderneming dan nie in staat is om daarby aan te pas

nie.

Meer as een segment kan geteiken word, met tot elkeen ʼn unieke bemarkingsmengsel. Die

verkope uit een segment kan die verliese op ʼn ander segment, absorbeer. Dit staan bekend

as ʼn gedifferensieerde mark. Die nadeel van differensie is hoofsaaklik finansieel, omdat

meer as een produksieproses betrokke is en meer personeel in diens moet wees.

Figuur 1.15: Teikenmarkstrategieë

(Outeur, 2011)

1.8.3 Posisionering en differensiasie (handelsnaam)

As deel van die produkstrategie moet die sakeonderneming probeer om te bepaal hoe die

produk deur verbruikers ontvang gaan word. Dit kan as een van die moeilikste komponente

van bemarking beskou word, omdat die produk eers verkoop moet word, voordat daar

bepaal kan word hoe dit ontvang is of word. Die proses word verder bemoeilik omdat die

produk goed ontvang word, maar dit nie noodwendig ʼn aanduiding is van voorkeur nie. Die

sakeonderneming moet probeer om die produk gevestig te kry in die verbruikers se

gedagtes.

As deel van die posisioneringstrategie, moet die sakeonderneming probeer om ʼn

handelsnaam te vestig. ʼn Gevestigde handelsnaam gee verbruikers vertroue in die produk,

omdat daar dan reeds ʼn persepsie bestaan dat dit ʼn goeie produk is. Voorbeelde van

Sakeonderneming

Bemarkingsmengsel 1

Segment A Teikenmark

Bemarkingsmengsel 2

Segment B Teikenmark

Bemarkingsmengsel 3

Segment C Teikenmark

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 36

Page 39: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

sakeondernemings wat baie suksesvol is in die vestiging van ʼn handelsnaam, is Coca-Cola,

Nike en Jeep.

1.9 Rolspelers in bemarking

Uit bogenoemde analises kan afgelei word, dat daar verskeie persone en instansies is wat ʼn

rol speel in die bemarkingsproses. Die belangrikste hier is die verbruiker, wat die produk

moet koop vir die sakeonderneming om winsgewend te kan wees.

Figuur 1.16: Rolspelers in bemarking

(Outeur, 2011)

1.9.1 Die verbruiker

Die sakeonderneming maak staat op die verbruiker om sy produk te koop. Die doel van die

bemarkingsproses is om die verbruiker te oortuig dat hy die produk nodig het. Die

sakeonderneming moet bepaal watter verbruikers geteiken gaan word, hoe dit gedoen gaan

word en hoe verbruikers bereik gaan word. Die belangrikste aspek bly steeds dat die

verbruiker beïndruk moet wees met die produk. Die sakeonderneming moet altyd die

volgende faktore in ag neem, wanneer strategieë ontwikkel word:

• Sakeondernemings bestaan om waarde aan verbruikers te verskaf. Sonder

verbruikers kan die sakeonderneming nie bestaan nie.

Sakeonderneming

Verbruiker

Mededingers

Regering

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 37

Page 40: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Die verbruiker is menslik en nie net ʼn nommer op ʼn sigblad, of ʼn punt op ʼn grafiek

nie – die verbruiker het gevoelens en emosies.

• Elke verbruiker is anders en uniek.

• Diens aan verbruikers is ʼn belegging en nié ʼn koste nie.

• Elke verbruiker verdien om met respek en waardigheid behandel te word.

• Verbruikers praat met mekaar. As een verbruiker goeie diens ontvang, sal dit nie lank

wees voordat hy ander verbruikers daarvan vertel nie, en andersom.

• Hulpbronne moet gebruik word om na die gesprekke in die mark te luister.

• Die sakeonderneming moet saam met verbruikers werk, en nie voorskriftelik wees

oor hoe verbruikers moet optree nie.

• Deursigtigheid in die bemarkingsproses sal verbruikers se vertroue wen.

• Wen-wen bemarking. As die sakeonderneming obsessief raak oor goeie diens, sal

wins groter wees.

(http://faculty.washington.edu/sandeep/d/wwb.pdf)

1.9.2 Die sakeonderneming

Bemarking kan as een van die belangrikste funksies van die sakeonderneming beskou word

en daarom moet daar spesifieke personeel aan hierdie taak toegewys word. Bemarking kan

nie in isolasie plaasvind nie. Die bemarkingsafdeling moet noue bande hê met die

operasionele afdeling, navorsingsafdeling, personeelafdeling en ook die finansiële afdeling.

Die operasionele departement sal die vooruitskatting op verkope, wat deur die

bemarkingsafdeling opgestel word, nodig hê om produksieskedules uit te werk.

Die navorsingsafdeling moet ook baie nou met die bemarkingsafdeling saamwerk. Die

navorsingsafdeling moet verbruikersbehoeftes verstaan en die bemarkingsafdeling moet

hierdie uitsette, met die navorsingsafdeling toets. In baie sakeondernemings is die

navorsingsafdeling by die bemarkingsafdeling ingesluit, om hierdie taak te vergemaklik.

Vooruitskatting van verkope sal deur die personeelafdeling gebruik word, om te verseker dat

genoeg personeel in diens is om die verwagte uitsette te lewer. Daar kan dalk potensiaal

bestaan om meer personeel in diens te neem, as bemarkingsaksies suksesvol sou wees.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 38

Page 41: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die finansiële afdeling is verantwoordelik vir begrotings. Die bemarkingsbestuurder moet dus

vroegtydig ʼn plan aan die finansiële bestuurder voorlê, om te verseker dat genoeg fondse

beskikbaar is vir beplande bemarkingsaktiwiteite.

Die bemarkingsafdeling op sigself, het pligte en verantwoordelikhede om te verseker dat

bemarkingsaksies suksesvol is.

Figuur 1.17: Pligte van die bemarkingsafdeling

(Outeur, 2011)

1.9.3 Die kompetisie

Die sleutelelement van die ekonomie is kompetisie. Verskillende sakeondernemings wat

dieselfde produk vervaardig, bied ʼn keuse aan verbruikers. Omdat sakeondernemings

kompeteer, sal elke sakeonderneming aanhoudend probeer om die produksieproses met die

minste koste vir die grootste wins, te laat geskied. Elke sakeonderneming sal die

produktiwiteit van kapitaal probeer verhoog en maniere soek om kostes te verminder.

In die ekonomie word die ontwikkeling van nuwe tegnologie aangemoedig, omdat dit

ekonomiese groei verseker en die werkloosheidsyfer verlaag.

Kompetisie verseker dat die verbruiker ʼn groter keuse van produkte en dienste tot sy

beskikking het, teen ʼn laer prys. Wanneer ʼn sakeonderneming ʼn monopolie het en aan geen

kompetisie onderwerp word nie, sal die kwaliteit van die produk beïnvloed word en die

sakeonderneming kan bepaal wat die prys moet wees. Eskom is ʼn goeie voorbeeld van ʼn

monopolie. Geen ander verskaffer is tans beskikbaar om elektrisiteit te verskaf nie.

Bemarkingsafdeling

• Fokus op die kliënt • Monitor die kompetisie • Besit die handelsnaam • Skep nuwe idees • Kommunikeer intern • Bestuur die bemarkingsbegroting • Stel 'n strategie op, beplan die aksies en voer die plan uit

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 39

Page 42: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 1.18: Kompetisie

(Outeur, 2011)

Die grootste bedreiging vir enige sakeonderneming is die toetrede van potensiële kompetisie

tot die mark, veral waar die koste aan die vervaardiging van die produk, baie hoog is. Sulke

kompetisie het in die aanvangs- of potensiële stadium, geen invloed op die mark nie, maar

sodra hulle toetree tot die mark, kan dit die oorspronklike sakeonderneming verplig om

kostes te verlaag (swakker produk), pryse te verhoog (verminderde aanvraag), of pryse te

verlaag (minder wins).

1.9.4 Die regering

Die regering kan in die mark ingryp om sakeondernemings se gedrag te reguleer en te

verseker dat geen sakeonderneming pryse manipuleer, om buitengewone wins te genereer

tot nadeel van die verbruiker nie. Hulle reguleer ook die kwaliteit en veiligheid van produkte.

Mededinging verseker dat nie net een

sakeonderneming die prys van goedere en dienste

beheer nie.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 40

Page 43: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die regering:

• Verskaf ʼn regstelsel om wette te maak en toe te pas om partye se regte te beskerm.

• Verskaf openbare dienste wat nie deur privaat sakeondernemings verskaf word nie.

• Herstel mislukkings in die mark, soos tydens resessies en ook met werkloosheid.

• Beheer kompetisie deur monopolieë te reguleer.

• Herversprei inkomste deur groter inkomste hoër te belas.

• Stabiliseer die ekonomie deur inflasie te beheer en ekonomiese groei te bevorder.

(http://www.slideshare.net/alicia1227/the-role-of-government-in-a-market-economy)

Gevallestudie 1.2

Kentucky Fried Chicken is ʼn bekende handelsnaam in Suid-Afrika. Harland Sanders is

gebore net buite Henryville, Indiana (VSA), op 9 September 1890.

Gedurende die depressie van 1930 open hy sy eerste restaurant by ʼn petrolstasie in

Kentucky, VSA. Hy werk as stasiebestuurder, hoofkok en kassier en noem sy restaurant

Sander’s Court & Café. In 1936 word hy deur Goewerneur Ruby Laffoon bekroon as

geëerde kolonel vir sy bydrae tot die omgewing se kosbedryf. ʼn Brand verwoes die

restaurant in 1939, maar dit word herbou en heropen. Die drukkoker word in daardie selfde

jaar bekendgestel en Kol. Sanders gebruik dit om vars hoender, vinniger aan sy kliënte te

lewer.

(http://www.dinesh.com/history_of_logos/restaurant_logos/kfc_logos_-

_design_and_history.html)

In 1940 word die oorspronklike resep vir Kentucky Fried Chicken gebore en in 1952 ken

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 41

Page 44: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

die kolonel die eerste franchise toe aan Pete Harman van Salt Lake City, VSA. Die betaling

is ʼn paar sente vir elke hoeder wat verkoop, en die ooreenkoms word met ʼn handdruk

gefinaliseer.

In 1955 word ʼn hoofweg gebou wat Kentucky van die hoofroete afsny en Kol. Sanders

moet toe sy onderneming verkoop. Nadat hy al sy skuld betaal het, was hy platsak en

moes verder lewe van sy regeringsgeld (social security). Sy enigste opsie vir finansiële

oorlewing, was om deur Amerika te toer en sy resep aan restaurante te verkoop. Hierdie

harde werk van hom word uiteindelik betalend en in 1960 staan daar 190 franchises in die

VSA en Kanada. Teen 1964 was daar reeds 600 afsetpunte, waarvan een in Engeland

(VK). In dieselfde jaar verkoop Kol. Sanders sy aandeel vir $2 miljoen aan John Y. Brown,

maar die kolonel het die openbare spreekbuis en gesig, van die maatskappy gebly. In 1969

word die maatskappy op die New Yorkse Effektebeurs gelys.

Kol. Sanders, simbool van kwaliteit in die kosbedryf, sterf aan leukemie in 1980.

Vandag word meer as ʼn biljoen van die kolonel se finger lickin good-aandetes jaarliks

bedien, in meer as 80 lande regoor die wêreld.

ʼn Nuwe resep, wat geen vet bevat nie, maar steeds deur die kolonel se 11 speserye

gekenmerk word, word in 2007 bekendgestel. In 2009 word Kentucky Grilled Chicken

bekendgestel, met die belofte dat die geure van die oorspronklike resep nie verlore is nie.

Die kenmerkende handelsmerk van KFC word in 2008 verander. Kol. Sanders dra daarop

steeds sy kenmerkende das, maar sy pak klere word vir ʼn rooi voorskoot verruil

(http://www.kfc.com/about/history.asp).

1. Waaraan kan KFC se sukses toegeskryf word? Motiveer jou antwoord.

2. Watter verskil sal die nuwe resep, wat in 2009 aan verbruikers bekendgestel is, aan

hulle verbruikersgedrag maak? Motiveer jou antwoord.

3. Was die verandering van die handelsmerk in 2008 ʼn goeie besluit? Motiveer jou

antwoord.

4. Watter effek sal die pak klere wat verruil word vir ʼn voorskoot, op die verbruiker se

gedagtes hê? Motiveer jou antwoord.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 42

Page 45: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.10 Samevatting

Suksesvolle bemarking inkorporeer die verkoop van die regte produk, aan die regte kliënt,

op die regte plek, teen ʼn prys wat winsgewend vir die sakeonderneming is.

Sekere sakeondernemings fokus op die verbruikersmark waarin die bemarkingsaanslag, die

verbruiker se gevoelens en ingesteldheid, in ag geneem moet word. Ander

sakeondernemings lewer produkte aan die besigheidsmark en die bemarkingsproses is dan

meer persoonlik van aard.

Die bemarkingsproses behels ʼn situasie-analise waar die interne en eksterne faktore, wat

die sakeonderneming beïnvloed, ondersoek word en ʼn strategie daarvolgens opgestel word.

Die strategie sluit die segmentering van die mark in, asook die posisionering van die produk.

Die kompetisie, personeel van die sakeonderneming, die verbruiker en die regering, het

almal ʼn invloed op die wyse waarop bemark moet word.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 43

Page 46: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

1.11 Selfevaluering

Aktiwiteit 1

1. Verduidelik die verskil tussen sake- of ondernemingsbemarking en

verbruikersbemarking.

2. Die sake- of ondernemingsmark maak gebruik van ʼn spesifieke aankoopproses.

Verduidelik en bespreek hierdie proses.

Aktiwiteit 2

1. Waarom is dit nodig om ʼn situasie-analise te doen? Motiveer jou antwoord.

2. Bespreek en verduidelik die bemarkingsmengsel.

Aktiwiteit 3

1. Bespreek en verduidelik die verskillende modelle wat gebruik word om die invloede op

bemarking te bepaal.

2. Verduidelik waarom verskaffers ʼn bedreiging vir die sakeonderneming kan inhou.

Aktiwiteit 4

1. Waarom is dit nodig om die mark te segmenteer? Motiveer jou antwoord.

2. Neem ʼn bekende handelsnaam en bespreek die posisioneringstrategie.

Aktiwiteit 5

1. Bespreek die pligte van die bemarkingsafdeling.

2. Noem en bespreek ʼn voorbeeld van regeringsinisiatiewe in bemarking.

Studie-eenheid 1: Beginsels van bemarking Bladsy 44

Page 47: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

STUDIE-EENHEID 2: BEMARKINGSBESTUUR

2.1 Studie-eenheid leeruitkomstes

Kennis en begrip

Na voltooiing van Studie-eenheid 2, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die

volgende te demonstreer:

• Bemarkingsbestuur

• Take van die bemarkingsbestuurder

• Etiese dilemmas in bemarking

• Mededingersaktiwiteit

• Vaardighede van die bemarkingsbestuurder

Vaardighede

Jy sal ook in staat wees om:

• Die konsep van bemarkingsbestuur te analiseer.

• Die take van die bemarkingsbestuurder te ondersoek en te beskryf.

• Die etiese dilemmas wat in bemarking ontstaan, te identifiseer.

• Die impak van mededingersaktiwiteite op die bemarkingstrategie en -plan te

beoordeel.

• Die persoonlike vaardighede, kennis, karaktereienskappe en aanpasbaarheid van

die bemarkingsbestuurder te evalueer.

©akademia (MSW) Bladsy 45

Page 48: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

2.2 Verrykende bronne

• http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides

• http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00

2.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?

Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:

Sleutelwoord Omskrywing

Bemarkingsbestuur Die dissipline fokus op die toepassing van bemarkingstegnieke en

die bestuur van die sakeonderneming se bemarkingshulpbronne en

-aktiwiteite.

Bemarkingskonsep Al die fasette van bemarking, insluitende beplanning, koördinering,

strategie, evaluering en monitering.

Bemarkingsmengsel Verwys na die kombinasie van prys, plek, promosie en produk in

die bemarkingskonsep.

Etiese optrede ʼn Stel morele standaarde wat verander kan word, na aanleiding van

ondervinding uit die samelewing en die verwagtinge en aanvraag

van verbruikers.

Organisatoriese struktuur

Die vlakke van outoriteit binne ʼn sakeonderneming. ʼn Beskrywing

van die verskillende afdelings en hulle verantwoordelikhede.

Porter se vyf magte Die vyf magte wat ʼn invloed het op die kompetisie van die

sakeonderneming.

Prysbepaling Om die prys van ʼn produk te bepaal, gebaseer op die kostes vir die

sakeonderneming.

Prysdiskriminasie Om teen verbruikers te diskrimineer deur byvoorbeeld

prysaanpassings te maak vir verskillende inkomstegroepe.

Prysstrategie Die strategie wat die sakeonderneming aanneem om pryse te

bepaal en verbruikers te lok.

©akademia (MSW) Bladsy 46

Page 49: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Skoktaktieke Advertensies en bemarkingsmetodes wat gebruik word met die doel

om te skok. Dit dwing die verbruiker om die produk te koop omdat

dit nadelige gevolge sou inhou, as hy daarteen besluit.

2.4 Inleiding

Suksesvolle bemarkingsbestuur behels ʼn goeie kennis van die bemarkingsfunksie en ook

van die ander aspekte van die sakeonderneming, operasioneel, personeel en finansieel. Die

bemarkingsafdeling moet weet wat die personeel binne die sakeonderneming doen en hoe

om die begroting te monitor.

Die bemarkingsbestuurder is verantwoordelik vir bemarkingsbeplanning en -strategie en die

implementering van die bemarkingskonsep. Hierdie elemente moet die korporatiewe

strategie van die sakeonderneming ondersteun, maar ook die funksionele aspek daarvan

deurvoer, naamlik hoe die korporatiewe strategie deur die bemarkingsafdeling

geïmplementeer word.

Bemarkingsbestuur verwys na die dissipline wat fokus op die toepassing van

bemarkingstegnieke en die bestuur van die sakeonderneming se bemarkingshulpbronne en

-aktiwiteite.

2.5 Die konsep van bemarkingsbestuur

Bemarkingsbestuur behels die fasilitering van al die prosesse soos in Studie-eenheid 1

bespreek, maar ook die implementering van die strategiese plan wat uit hierdie prosesse

opgestel word. Bemarkingsbestuur behels daarom die vyf sleutelareas:

Bemarkingstaak Doel

Identifiseer teikenmarkte Die verbruikers met wie handel gedryf gaan word, moet

geïdentifiseer word. Die teikenmark sal beïnvloed word

deur die rykdom van verbruikers en die sakeonderneming

se vermoë om aan hulle behoeftes te voldoen.

Bemarkingsnavorsing Versamel inligting oor die huidige en potensiële behoeftes

van verbruikers en die markte wat gekies is. Die

belangrikste is die kanale waardeur verbruikers koop en

dit wat kompeteerders aanbied.

Produkontwikkeling Produkte wat die verbruiker lok, moet ontwikkel word.

©akademia (MSW) Bladsy 47

Page 50: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die bemarkingsmengsel Die bemarkingsmengsel moet aangepas word, sodat dit

waarde toevoeg vir die verbruiker, ook dat die verbruiker

die regte boodskap kry, en dat dit gerieflik is vir gebruik.

Monitering van die mark Die doel van bemarking is om kliënte te bekom, maar

belangriker, ook om hulle te behou. Terugvoering oor die

tevredenheid van verbruikers moet opgevolg word en die

bemarkingsmengsel moet daarby aangepas word.

Tabel 2.1: Sleutelareas in bemarking

(http://tutor2u.net/business/marketing/marketing_orientation_tasks.asp)

2.5.1 Stadiums van bemarkingsbestuur

Bemarkingsbestuur behels verskillende stadiums en kan gekoppel word aan die

bemarkingsproses.

Stap 1 Situasie-analise Markanalise: Ondersoek die sakeonderneming, die

mark, die kompetisie, interne en eksterne omgewings.

Stap 2 Doelwitte Korporatiewe doelwitte: Langtermyn, byvoorbeeld die

ontwikkeling van korporatiewe kultuur.

Sakedoelwitte: Produksie, finansieel, personeel en

bemarking.

Bemarkingsdoelwitte: Markte en

bemarkingsmengsel.

Spesifieke doelwitte: Promosie en advertensies.

Stap 3 Strategie Teikenmarkte en planne om doelwitte te bereik.

Stap 4 Taktiek Korttermynplanne om doelwitte te bereik.

Stap 5 Evaluering Kontrole oor begrotings, die meet van sukses.

Tabel 2.2: Stadiums van bemarkingsbestuur

(Outeur, 2011)

2.5.2 Implementering van die bemarkingstrategie

Om die bemarkingsplan te implementeer, behels ʼn verskeidenheid van aktiwiteite binne die

sakeonderneming en daarom moet daar ʼn verbintenis en samewerking tussen al die vlakke

binne die onderneming bestaan. Die elemente van strategiese implementering is as volg:

©akademia (MSW) Bladsy 48

Page 51: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Verantwoordelikheid moet toegeken word en daar moet besluit word wie betrokke is

en die besluite neem.

• Formele beplanning- en inligtingstelsels moet in plek wees.

• Almal wat betrokke is by die proses, moet ʼn plan ontvang wat die doelwitte uiteensit.

• Prestasie van individue en spanne moet gemeet word aan of teen die beplande

doelwitte.

• Kennis en vaardighede moet sodanig aangewend word dat personeel wat

verantwoordelik is vir die implementering, toegerus is vir die taak.

• Personeel moet deurlopend opgelei word, nie net in bemarking nie, maar ook as

tegniese en algemene bestuurders.

• Dis van groot belang dat die proses ondersteun word deur toegewyde personeel en

goeie leierskap (Damelin, 2003: 4).

Gedurende die implementering van die strategie moet daar spesifiek aandag gegee word

aan die strategie self, die organisatoriese struktuur, stelsels, vaardighede, personeel, tipe

bestuur en gedeelde waardes. Verskillende bestuurders sal klem lê op verskillende areas,

maar alle aspekte van die implementeringsproses moet geadresseer word.

Figuur 2.1: Aspekte van die implementeringsproses

(Damelin, 2003: 6)

2.5.3 Evaluering van implementering

Die omgewing waarin die strategiese bemarker homself bevind, verander aanhoudend op

tegnologiese, sosiale, ekonomiese en politieke gebied. Die tempo van verandering het

verhoog oor die laaste aantal jare, wat dit amper onmoontlik maak om strategiese planne

Formulering van strategie

Implementering van strategie

Struktuur van die sakeonderneming

Menslike hulpbronbestuur Leierskapstyl Kultuur van die

sakeonderneming

Evaluering en kontrole

©akademia (MSW) Bladsy 49

Page 52: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

met sekerheid op te stel. Vir strategiese bemarking om effektief te wees, moet besluite

gereeld geëvalueer, en die nodige veranderinge aangebring word.

Die verhouding tussen effektiewe en oneffektiewe implementering, kan gemeet word deur

van Figuur 2.3 gebruik te maak.

Die strategie moet met sorg gekies word en al die aspekte van implementering moet korrek

hanteer word. Die meeste sakeondernemings ondervind probleme wanneer die verandering

te groot is, soos in die volgende gevalle:

• Te min tyd is toegeken vir die implementeringsproses.

• Probleme duik op as gevolg van onbeheerbare eksterne faktore.

• Die voorkoms van swak koördinasie van aktiwiteite.

• Personeel is nie vaardig genoeg vir die taak nie.

• Die voorkoms van swak leierskap en rigtingaanwysers van bestuurders.

• Sleuteltake is nie behoorlik gedefinieer nie.

• Die inligtingstelsel is nie voldoende om aktiwiteite te beheer nie.

Figuur 2.2: Verhouding tussen effektiewe en oneffektiewe implementering

(Damelin, 2003: 6)

Ideale situasie Die doelwitte van die

sakeonderneming word behaal

Regte strategieë word swak geïmplementeer Die resultate sal baie

nadelig vir die sakeonderneming wees

Verkeerde strategieë word swak

geïmplementeer Die resultate sal

rampspoedig wees

Verkeerde strategieë word geïmplementeer Die resultate sal baie

nadelig vir die sakeonderneming wees

Effe

ktie

f

Effektief

One

ffekt

ief

Oneffektief

Strategie

Impl

emen

terin

g

©akademia (MSW) Bladsy 50

Page 53: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

2.5.4 Kontrolering

Elke sakeonderneming moet ʼn meganisme in plek stel om te kontroleer of doelwitte effektief

bereik word. Om te evalueer of die bemarkingstrategie suksesvol is, moet die volgende vrae

gevra word:

• Is die sakeonderneming se sterk punte steeds sterk punte?

• Is die geleenthede nog beskikbaar in die mark?

• Kan daar enige verdere swak punte geïdentifiseer word?

• Is die strategie in ooreenstemming met die sakeomgewing?

• Is die strategie van toepassing, as die sakeonderneming se hulpbronne in ag

geneem word?

• Wat is die risiko’s verbonde aan die implementering?

• Is die strategie voldoende om voordeel in die mark te verkry?

Om te kontroleer of die strategie suksesvol geïmplementeer is, moet die volgende proses

gevolg word:

Figuur 2.3: Kontroleringsproses

(Outeur, 2011)

2.6 Die take van die bemarkingsbestuurder

Bemarking is ʼn sake- of bedryfsaanslag en nie net ʼn sakefunksie nie. Die bemarkingsfunksie

kan ook nie in isolasie plaasvind nie en moet ingesluit word by al die aktiwiteite van die

sakeonderneming.

Stel standaarde vir

prestasie Meet resultate

Vergelyk werklike en

beplande prestasie

Neem regstellende

stappe

©akademia (MSW) Bladsy 51

Page 54: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die bemarkingsbestuurder se primêre taak is om die bemarkingshulpbronne vir ʼn produk te

bestuur. Die bemarkingsbestuurder kan verantwoordelik wees vir die bestuur van net een

produk, of meer as een produk kan aan hom toegeken word. Groot sakeondernemings het

gewoonlik meer as een bemarkingsbestuurder om die produkte wat die sakeonderneming

lewer, te bestuur.

In kleiner sakeondernemings kan die bemarkingsfunksie by ʼn enkele persoon lê, of die

funksie kan deur die hele span behartig word. Die bemarkingsfunksie, of dele daarvan, kan

uitgekontrakteer word, afhangend van die beskikbare begroting en die vaardighede van

personeel.

ʼn Tipiese struktuur van die sakeonderneming se bemarkingsafdeling lyk so:

Figuur 2.4: Struktuur van die bemarkingsafdeling

(Outeur, 2011)

2.6.1 Algemene take van die bemarkingsbestuurder

Die bemarkingsbestuurder is daarvoor verantwoordelik om die verbruiker se belangstelling in

die sakeonderneming se produk, te prikkel, of te skep. Om hierdie doelwit te bereik, is daar

sekere take wat verrig moet word wat algemeen in die bemarkingsafdeling van

sakeondernemings gevind word.

Direkteur van bemarking

Bemarkingsbestuurder 1

Sake- eenheidbestuurder

Produk 1

Bemarkingsbestuurder 2

Sake- eenheidbestuurder

Produk 2 en 3

Kreatiewe bestuurder

Sake- eenheidbestuurder

Personeel

Navorsingsbestuurder

Sake- eenheidbestuurder

Personeel

©akademia (MSW) Bladsy 52

Page 55: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Formuleer, lei en koördineer bemarkingsaktiwiteite en -beleid, om produkte en

dienste te adverteer in samewerking met die advertensie en promosiebestuurders.

• Identifiseer, ontwikkel en evalueer bemarkingstrategie, gebaseer op kennis van die

sakeonderneming se doelwitte, en die koste daaraan verbonde.

• Hou toesig oor die bemarkingspersoneel en fasiliteer aanstellings, opleiding en

evaluering van prestasie.

• Evalueer die finansiële aspekte van produkontwikkeling, soos begrotings en

uitgawes.

• Ontwikkel strategieë vir prysbepaling en die tevredenheid van verbruikers.

• Beskryf aanbiedinge van produkte en dienste.

• Gebruik vooruitskattings of strategiese beplanning om te verseker dat die produk

teen ʼn wins verkoop word.

• Inisieer bemarkingsnavorsing en analiseer die bevindinge.

©akademia (MSW) Bladsy 53

Page 56: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Koördineer en neem deel aan bemarkingsaktiwiteite soos tentoonstellings, in

samewerking met ontwikkelaars, adverteerders en produksiebestuurders.

• Konsulteer met aankooppersoneel om advies te verkry oor produkte wat in aanvraag

is.

(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)

2.6.2 Spesifieke take van die bemarkingsbestuurder

Die bemarkingsbestuurder is spesifiek verantwoordelik vir:

Kommunikasie met persone buite die sakeonderneming

Die bemarkingsbestuurder verteenwoordig die

sakeonderneming by verbruikers, die publiek, die

regering en ander eksterne bronne. Hierdie

kommunikasie kan persoonlik, telefonies, deur e-pos

of gewone pos geskied.

Kommunikasie met kollegas, toesighouers en bemarkingspersoneel

Verskaf inligting aan toesighouers, medewerkers en

ondergeskiktes, telefonies, in geskrewe vorm, of

persoonlik.

Verkry inligting Observeer, ontvang en verkry inligting van alle

relevante bronne.

Dink skeppend Ontwikkel, ontwerp en skep nuwe idees,

verhoudings, stelsels en produkte.

Ontwikkel en onderhou interpersoonlike verhoudings

Ontwikkel en onderhou konstruktiewe verhoudings

met ander.

Ontwikkel en bou spanne Bou wedersydse vertroue en moedig respek en

samewerking tussen spanlede aan.

Neem besluite en los probleme op

Analiseer inligting en evalueer resultate om die beste

oplossing vir ʼn probleem te verkry.

Organiseer, beplan en prioritiseer werk

Ontwikkel spesifieke doelwitte en planne om te

prioritiseer en organiseer, sodat werk effektief verrig

kan word.

Rekenaargeletterd Gebruik rekenaars en rekenaarstelsels om funksies

te verrig, data in te voer en inligting te prosesseer.

©akademia (MSW) Bladsy 54

Page 57: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Ontwikkel doelwitte en strategieë

Spesifiseer doelwitte en aksies wat uitgevoer moet

word.

(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)

2.6.3 Menslike hulpbronnebestuur

Die bestuursproses betrek al die vlakke van personeel in die sakeonderneming. Alhoewel

bestuurders verantwoordelik is om die bemarkingspan te lei, moet elke werknemer

verantwoordelikheid neem om hom- of haarself te bestuur.

Wat is bestuur?

Bestuur kan gedefinieer word as die proses waartydens personeel werkverwante aktiwiteite

doeltreffend koördineer en integreer, om die doelstellings en doelwitte van die

sakeonderneming te bereik (Fereirra et al. 2010: 3).

Die bestuursproses word deur vier basiese funksies gekenmerk:

Figuur 2.5: Die bestuursproses

(Outeur, 2011)

In die bestuursproses vorm toesighouers en spanleiers, die skakeling tussen die bestuur van

die sakeonderneming en die werksmag. Toesighouers moet in staat wees om:

• Werk te beplan, doelwitte te stel en take en hulpbronne te allokeer.

• Opleidingsbehoeftes te identifiseer en indiensopleiding te verskaf.

• Personeel te motiveer en ondersteun, samewerking en spanwerk te bewerkstellig.

• Gedrag te moniteer en te dissiplineer wanneer nodig.

• Kwaliteitstandaarde te moniteer en terugvoering te bied.

• Verbeteringe in prosesse en prestasie in te stel.

(The Institute for Administrative Management, 2008:19)

Beplanning Organisering Leiding Kontrole

©akademia (MSW) Bladsy 55

Page 58: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Wat is leierskap?

Leierskap kan beskou word as die proses waardeur ʼn individu invloed kan uitoefen, om

werknemers sover te kry om gewillig te wees, om die sakeonderneming se doelwitte te

behaal.

Die leierskapfunksie behels die volgende beginsels:

• Die gebruik van doeltreffende tegnieke wat die leier in staat stel om toesig te hou oor

werknemers.

• Motivering van personeel.

• Ontwikkeling van doeltreffende kommunikasiekanale.

• Om te verseker dat werknemers die sakeondernemings se beleid en prosedures

nakom.

• Om te verseker dat werknemers se prestasie voldoende is.

• Behulpsaam wees in die oplossing van werkverwante probleme.

• ʼn Regverdige en objektiewe benadering om werknemers se salarisse aan te pas.

Motivering

Motivering is ʼn belangrike aspek van leierskap. Om suksesvol as ʼn leier te funksioneer,

moet die bestuurder in staat wees om ondergeskiktes te motiveer en met hulle te

kommunikeer.

Daar is ʼn direkte verhouding tussen die werknemer se begeerte om te werk en die

werknemer se basiese behoeftes. Kortliks beteken dit dat die individu werk verrig om aan

sekere behoeftes te voldoen. As daar nie aan hierdie behoeftes voldoen word nie, lei dit tot

lae moreel en is dit die leier se plig, om deur die motiveringsproses, die werknemer se

ingesteldheid te verander.

2.7 Die etiese dilemmas in bemarking

ʼn Sakeonderneming kan nie bekend staan as ʼn etiese onderneming, as enige van die

persone of ander sakeondernemings waarmee sake gedoen word, gebruik maak van

kinderarbeid, of die basiese regte van hulle werknemers ondermyn nie. Etiese optrede is dus

noodsaaklik in die hele verskaffersketting, en nié net binne die sakeonderneming self nie.

Etiese optrede kan gedefinieer word as ʼn stel morele standaarde wat verander kan word na

aanleiding van ondervinding uit die samelewing, en die verwagtinge en aanvraag van

verbruikers.

©akademia (MSW) Bladsy 56

Page 59: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die onus berus by die sakeonderneming om bemarkingsdoelwitte te bereik, sonder dat

verbruikers of die publiek as ʼn geheel, benadeel word. Waar dit advertensies, verkope,

verskaffers, kontrakte en prysbeleid aangaan, moet die sakeonderneming sy maatskaplike

verantwoordelikheid nakom.

Die verbruiker sal optree wanneer:

• Die sakeonderneming as oneties beskou word.

• Die sakeonderneming onverantwoordelik optree.

• Enige van die aktiwiteite van die sakeonderneming onaanvaarbaar is.

Verbruikersaksie of -optrede, kan ook positief ondervind word, sou die sakeonderneming

bekend wees vir sy etiese optrede.

“We’ve made the box bigger,

the contents smaller,

increased the price and called it

‘improved’.

Have we overlooked anything?”

(Perreault, 1996: 315)

2.7.1 Etiese probleme

Bemarking het ʼn reputasie vir sy etiese probleme en die sakeonderneming moet dit as meer

as net ʼn maatskaplike (of sosiale) verantwoordelikheid beskou. Die sakeonderneming moet

bepaal of die geleentheid om op die kort termyn voordeel te verkry, geregverdig word, sou

daar skade veroorsaak word op die langer termyn.

Bemarkingsaktiwiteite kan geassosieer word met sekere etiese probleme.

©akademia (MSW) Bladsy 57

Page 60: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Bemarkingsnavorsing Skending van privaatheid.

Die toets van produkte op diere.

Kommersiële of industriële spioenasie.

Omkoopgeld.

• Markselektering Om behoeftiges te teiken.

Skoktaktieke.

Om kinders te teiken.

Om druk op ouers te plaas.

• Produk Om verouderde produkte te verkoop.

Oneerlikheid in beskrywing van die produk, of die etiket.

Om ʼn ander sakeonderneming se idee te steel.

Gevaarlike produkte of verpakking.

Kwaliteitsprobleme.

• Plek Kontrole oor verspreiding of selektiewe verspreiding.

Uitskakeling van kleiner verskaffers.

Monopolieë op vervoer.

• Promosie Om tabak en alkohol te promoveer.

Piramideskemas.

Misleidende advertensies of verpakkings.

Diskriminasie.

Boodskappe wat vrees inhou.

Skokadvertensies.

Oormatige advertensies.

• Prys Onregverdige pryse.

Prysdiskriminasie.

Oormatige wins.

©akademia (MSW) Bladsy 58

Page 61: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Ooreenkomste met ander sakeondernemings om pryse te

beheer.

2.7.2 Die groen faktor

Daar is ʼn groeiende bekommernis internasionaal oor die omgewing waarin ons bly. Die

groen faktor verwys na die uitputting van natuurlik hulpbronne, regoor die wêreld. Die

osoonlaag, suurreën en uitwissing van natuurlike woude, het ʼn politieke en sosiale beweging

van go green tot gevolg. Hierdie bekommernis het gemanifesteer in sakeondernemings as

geheel, maar veral in die bemarking van produkte. Daar is konstante druk op

sakeondernemings om omgewingsvriendelik op te tree en aktiwiteite te onderneem wat

voordelig vir die samelewing en die omgewing sal wees. Veral chemiese ondernemings en

olie-industrieë is al hoe meer onder druk om alternatiewe metodes te vind, om van

afvalmateriaal ontslae te raak.

Green marketing is in. And if we believe in the premise of the green mantra (that we are all

responsible for environmental care), then there is logically no choice. We must go green.

Figuur 2.6: Die groen faktor

(http://www.goodvision.co.il/images/File/21-GreenFactor.pdf)

Die groen faktor kan as ʼn bemarkingsgeleentheid beskou word, omdat daar gesoek word na

produkte wat natuurlik is, byvoorbeeld homeopatiese medisyne, alternatiewe vir

spreikannetjies, ensovoorts. ʼn Natuurlike produk word deur die verbruiker beskou as iets wat

waarde toevoeg tot sy lewenstandaard.

2.7.3 Die voordele en nadele van etiese optrede

Alhoewel etiese optrede oor die algemeen as goed vir sake beskryf word, is daar tog sekere

nadele wat die sakeonderneming in die gesig staar.

©akademia (MSW) Bladsy 59

Page 62: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Voordele van etiese optrede Nadele van etiese optrede

• Hoër inkomste – aanvraag van

positiewe verbruikersondersteuning.

• Verbeterde handelsnaam en

produkherkenning.

• Gemotiveerde personeel.

• Nuwe bronne van inkomste – van etiese

beleggers.

• Hoër kostes – Om van etiese verskaffers

te koop, eerder as die goedkoopste.

• Hoër kostes a.g.v. opleiding en

kommunikasie van etiese beleid.

• Die gevaar van onmoontlike verwagtinge

van verbruikers.

Tabel 2.3: Voordele en nadele van etiese optrede

(Outeur, 2011)

Gevallestudie 2.1

Suiwer Vrugte is ʼn sakeonderneming wat graankos vervaardig en daarop roem dat hulle

produk 30% vrugte bevat. Hulle beklemtoon die feit op hulle verpakking en dui dit op die

sykant van die pak aan.

Hennie Honger is nie tevrede met die hoeveelheid vrugte in sy pak nie en besluit om dit te

laat toets. Daar word bevind dat die pak slegs 15% vrugte bevat. Hennie Honger is nie

hiermee tevrede nie, want hy het vir 30% vrugte betaal en besluit om Suiwer Vrugte voor

die hof te daag.

Suiwer Vrugte beweer dat hulle nie wetlik verplig is om die hoeveelheid vrugte op die pak

te verklaar nie en dat die hoeveelheid bereken word op die produksie-eenheid. Dis dus

moontlik dat die hele eenheid 30% vrugte bevat, maar dat die spesifieke pak te min van die

vrugte gekry het. Hennie Honger het hierdie ontkenning van Suiwer Vrugte verwag, en

reeds drie ander pakke gaan koop by drie verskillende handelaars en dit ook laat toets.

Geeneen van die pakke het meer as 20% vrugte bevat nie.

Die hof bevind daarom dat Suiwer Vrugte skuldig is en dat hulle ʼn boete moet betaal. Hulle

besluit om 10% meer vrugte by te voeg en die verpakking te verander. Die persentasie

vrugte op die verpakking word hierna verander na “Meer vrugte”.

1. Dink jy dit is nodig dat die persentasie vrugte op die pak aangedui word? Motiveer jou

antwoord.

2. Het Suiwer Vrugte misleidend opgetree? Motiveer jou antwoord.

3. Watter afdeling binne die sakeonderneming is verantwoordelik vir die dilemma?

©akademia (MSW) Bladsy 60

Page 63: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

4. Is die verandering in die verpakking voldoende om die etiese probleem op te los?

Motiveer jou antwoord.

2.8 Die impak van kompeteerders op bemarking

Sakeondernemings gebruik Porter se vyf magte (soos bespreek in Studie-eenheid 1) om die

impak van die kompetisie in die mark te bepaal.

Alhoewel daar baie faktore is wat die kompetisie in die mark kan verander, is dit die behoefte

van die verbruiker waaraan voldoen moet word. Die verbruiker sal altyd die beste kwaliteit vir

die laagste prys probeer bekom, en dis in die meeste gevalle moontlik om te kies tussen

sakeondernemings. Hierdie verskynsel veroorsaak dat sakeondernemings in dieselfde

industrie, en selfs met ander industrieë, kompeteer, om die verbruiker tevrede te stel.

2.8.1 Die aankoopproses

Die verbruiker kan as gesofistikeerd beskou word omdat hy deur ʼn proses gaan om te

besluit of hy ʼn produk moet aankoop of nie. Die verbruiker se reaksie op die

sakeonderneming se bemarkingsaksies, is ʼn aanduiding van die sakeonderneming se

sukses.

Die bemarkingsbestuurder sal bogenoemde proses noukeurig moet bestudeer om te

verseker dat die kompetisie in die mark in geen stadium van die proses, die oorhand kry nie.

Inligting oor die produk moet beskikbaar wees wanneer die verbruiker sy probleem

identifiseer en die produk moet aan die standaarde voldoen wat die verbruiker stel.

Wanneer die verbruiker die besluit neem om aan te koop, moet dit op grond van swakker

alternatiewe of hoër pryse van die kompetisie wees.

Die produk moet aan die verbruiker se gehaltestandaarde voldoen, om te verseker dat sy

evaluasie van die produk, verdere aankope tot gevolg sal hê.

©akademia (MSW) Bladsy 61

Page 64: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 2.7: Besluit om te koop

(http://www.learnmarketing.net/consumer.htm)

Identifiseer ʼn probleem

Die verbruiker identifiseer ʼn tekortkoming in sy lewe. Sy motor het vir die derde keer in ʼn

maand gebreek en dit word tyd om ʼn nuwe een koop. Die besluit op groter aankope, soos

dié vir ʼn motor, is ʼn ingewikkelder proses as om, byvoorbeeld, bloot iets aan jou honger te

doen.

Soek inligting om die probleem op te los

Die verbruiker sal na ʼn oplossing vir sy probleem soek. Bronne van inligting kan insluit jou

familie, die televisie, tydskrifte of die internet. Om ʼn nuwe motor aan te koop, sal die

verbruiker motorhandelaars besoek.

Oorweeg alternatiewe

Die verbruiker sal bepaal watter sakeonderneming die beste opsies bied. Soms het

verbruikers voorkeure vir ʼn spesifieke handelsnaam, omdat vorige aankope as

verwysingspunt gebruik word.

Besluit om te koop

Verbruikers sal ʼn finale besluit neem en die produk aankoop by die sakeonderneming wat

die meeste voordeel bied, betreffende prys en kwaliteit.

Identifiseer 'n probleem

Soek inligting om die probleem op te los

Oorweeg die alternatiewe

Besluit om te koop

Evalueer die aankoop

©akademia (MSW) Bladsy 62

Page 65: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Evalueer besluit

Die sakeonderneming moet verseker dat die verbruiker gelukkig is met die produk, omdat dit

as ʼn verwysing gebruik sal word vir toekomstige aankope. As dit ʼn swak produk was, sal die

verbruiker nie weer dieselfde handelsnaam koop nie.

2.8.2 Prysstrategie

Die prysstrategie wat ʼn sakeonderneming aanneem, het ʼn groot impak op die

kompeteerders in die mark. Dis belangrik dat die bemarkingsbestuurder weet watter

produkte deur die kompetisie aangebied word en teen watter prys.

Die sakeonderneming se kliëntediens, verspreiding, waarborge en reputasie sal bepaal wat

die verbruiker bereid is om te betaal vir sy produk. Die sakeonderneming se produk moet

meer bied as die kompeteerder se produk, maar teen ʼn regverdige prys.

ʼn Produk bestaan nie in isolasie nie en die prys het ʼn direkte invloed op ander

sakeondernemings se pryse.

Sakeondernemings sal verskillende taktieke gebruik om die kompeteerder se strategie

omver te werp en voordeel in die mark te verkry.

Prysoorloë

Prysoorloë ontstaan tussen sakeondernemings omdat almal die verbruiker se aandag wil

verkry. Dit gebeur veral tussen sakeondernemings wat dieselfde produk in klein

sakesentrums aanbied. Advertensies bevat dikwels die woorde:

As jy minder betaal op ʼn ander plek, sal ons die produk teen dieselfde prys verskaf!

Figuur 2.8: Prysoorlog

(Outeur, 2011)

Produk B

©akademia (MSW) Bladsy 63

Page 66: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Aanvraag

Die aanvraag deur verbruikers kan die kompeteerder se prys beïnvloed en sy

sakeonderneming verplig om sy prysstrategie te heroorweeg. Wanneer produkte in

aanvraag is, sal pryse verhoog word en alle sakeondernemings sal voordeel daaruit trek.

Wanneer die aanvraag laag is, sal die pryse verlaag om meer verbruikers te trek en die

kompetisie tussen sakeondernemings sal verhoog. Sakeondernemings sal dan van

innoverende taktieke gebruik maak, om voordeel bo die kompeteerders in die mark te

verkry.

Prysverlagings

ʼn Goeie taktiek om meer verbruikers te trek, is om pryse heelwat laer te maak as wat die

kompetisie kan bekostig. Dit beteken dat die sakeonderneming inkomste verloor, omdat hy

in ʼn moeilike posisie teen ʼn sterk kompeteerder verkeer. Sakeondernemings sal

uitverkopings hou of ʼn spesiale aanbod aan verbruikers maak.

Dis moontlik die enigste manier om teen ʼn sterk kompeteerder markaandeel te verkry,

omdat die inkomste wat verloor word, opgemaak word uit volumes wat verkoop word

(http://www.ehow.com/about_5417796_impact-competition-pricing-

strategy.html#ixzz1fw2OlNLe).

2.8.3 Die impak van tegnologie op kompetisie

Aanhoudende verbeteringe in die tegnologiese omgewing dwing sakeondernemings om op

datum te bly, om te verseker dat kompeteerders in die mark nie die voordeel verkry nie. Die

bemarkingsproses (situasie-analise, beplanning en implementering) word ondersteun deur

moderne bemarkingstegnologie.

Kompetisie, as gevolg van verbeterde tegnologie, plaas die bemarkingsbestuurder in ʼn

situasie waar moeilike besluite geneem moet word. Om konstante verbetering in prosesse

en strategieë te verseker en maksimum voordeel aan die verbruiker te bied, moet elke

sakeonderneming aanpas by die tipe tegnologie wat deur sy kompeteerder gebruik word.

Met die kommunikasietegnologie wat tans beskikbaar is, raak dit moeiliker om persoonlike

verhoudinge met verbruikers te bou. Daar is al hoe minder persoonlike kontak tussen die

verbruiker en die sakeonderneming en daarom moet die bemarkingsbestuurder verseker dat

tegnologie aangewend word om steeds ʼn langtermynverhouding met die verbruiker te bou.

©akademia (MSW) Bladsy 64

Page 67: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die internet is ʼn baie bruikbare instrument in bemarking en sakeondernemings wat nalaat

om hierdie geleentheid raak te sien, sal geen voordeel in die mark verkry of behou nie.

2.8.4 Identifisering van kompetisie

Een van die belangrikste take van die bemarkingsbestuurder is om die sakeondernemings

waarmee gekompeteer word, te identifiseer. Hierdie sakeondernemings moet ondersoek

word, om te bepaal wat hulle die kompeterende voordeel gee en of jou eie sakeonderneming

daarop kan reageer. Die bemarkingsbestuurder moet:

• Die kompetisie se sterk en swak punte identifiseer.

• Die kompetisie se aktiwiteite analiseer om te bepaal of daar enige bedreigings of

geleenthede daaruit kan ontstaan.

• Bepaal wat is die kompeteerder se doelwitte en die belang daarvan, betreffende

winsgewendheid, kontantvloei, groei en tegnologie, vasstel.

• Kompeteerders volgens hulle strategieë groepeer.

• Die kompeteerder se reaksie op die sakeonderneming se bemarkingsaksies

evalueer.

• Aanbevelings maak oor die belang van spesifieke kompeteerders, ondersteun deur ʼn

analise van hulle aktiwiteite en strategieë.

(http://www.cfa.uk.com/images/standards_marketing_sales/standards_marketing/MKT113%

20Identify%20and%20monitor%20competitors%60%20marketing%20strategies%20and%20

activities.pdf)

2.9 Eienskappe van die bemarkingsbestuurder

Om al bogenoemde funksies te kan verrig, moet die bemarkingsbestuurder nie net oor

spesifieke eienskappe, soos bestuursvaardighede, beskik nie, maar moet ook uitgebreide

kennis van bemarking hê.

2.9.1 Bestuursvaardighede

Die bemarkingsbestuurder is verantwoordelik vir die bestuur van ʼn sake-eenheid en moet

daarom oor algemene bestuursvaardighede soos professionaliteit, organisatoriese

vermoëns en tydbestuur, beskik.

Professionaliteit

Een van die belangrikste vaardighede waaroor die bemarkingsbestuurder moet beskik, is

professionaliteit, aangesien hy die sakeonderneming verteenwoordig by verbruikers, by

ander sakeondernemings en die publiek.

©akademia (MSW) Bladsy 65

Page 68: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Professionaliteit beteken dat hierdie individu verantwoordelikhede as baie ernstig beskou en

deelneem aan opleiding en persoonlike ontwikkeling. Professionaliteit word ook in verband

gebring met:

• Persoonlike kwaliteite soos integriteit, lojaliteit, afhanklikheid en diplomasie.

• Werksverwante kwaliteite soos vertroulikheid, kommer oor standaarde en om nie die

werkgewer in die verleentheid te stel nie.

Baie sakeondernemings stel ʼn gedragskode op waarvolgens werknemers moet optree. Die

gedragskode verwys na verhoudings met kollegas, die samelewing, ensovoorts. In die geval

van wangedrag, skryf die gedragskode gewoonlik ook die dissiplinêre stappe voor.

Professionaliteit impliseer dat die werknemer verantwoordelikheid moet neem vir die

volgende:

• Om kennis van die sakeonderneming of werkgewer te bekom.

• Om die doel en doelstellings van die werkgewer te bevorder.

• Om te voldoen aan die sakeonderneming se etiese standaarde.

• Om te probeer om die hoogste standaard aan professionele kennis en vaardigheid te

koppel.

• Om op hoogte te bly van ontwikkelings in die bemarkingsveld (The Institute for

Administrative Management, 2008: 46).

As deel van professionaliteit, is dit belangrik dat die bemarkingsbestuurder:

• eerlik en betroubaar is.

• altyd met respek optree.

• sensitief is vir kulturele verskille.

• buigbaar is.

• goeie werksetiek demonstreer.

Tydbestuur

Die bemarkingsbestuurder moet tyd kan bestuur en organiseer. Daar is verskeie faktore wat

tyd vermors en produktiwiteit belemmer:

• Onderbrekings deur personeel.

• Onnodige gewoontevergadering.

• Gebrek aan prioritisering.

©akademia (MSW) Bladsy 66

Page 69: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Onnodige beantwoording van briewe en e-posse.

• Onvermoë om versoeke op meriete te weier en die gebrek aan selfdissipline.

• Ongeorganiseerde werksmetodes (The Institute for Administrative Management,

2008: 29).

Goeie tydbestuur word gekenmerk deur:

Beplanning Analiseer take en bepaal prioriteite.

Doelwitte Fokus op doelwitte en stel sperdatums vas.

Bestuur Bestuur take en moenie uitstel nie.

Delegasie Maak gebruik van ondersteunende personeel.

Onderhandeling Onderhandel met personeel oor sperdatums en

prioriteite.

Ondersteuningsvaardighede Tik- en leesvaardighede.

Kantooruitleg Sinvolle kantooruitleg (byvoorbeeld, die afstand na die

fotostaatmasjien).

Kreatiwiteit Oorweeg beginsels soos fleksietyd en werk van die huis

af.

Tabel 2.4: Kenmerke van goeie tydbestuur

(The Institute for Administrative Management, 2008: 29)

Om te organiseer

Die organiseerfunksie behels die volgende:

• Om die mees doeltreffende manier te vind om

hulpbronne te organiseer, sodat doelwitte en

doelstellings van die sakeonderneming bereik kan

word.

• Om die mees doeltreffende manier te vind om

werknemers in staat te stel om hulle werk te verrig.

• Om die doeltreffendste werksmetodes en

prosedures te ontwikkel.

• Om maksimumgebruik van die sakeonderneming se toerusting te verseker.

• Om maniere te ontwikkel wat individuele en groepsproduktiwiteit verhoog.

©akademia (MSW) Bladsy 67

Page 70: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Om doeltreffende metodes te ontwikkel om veranderingstegnieke te implementeer.

• Om metodes te ontwikkel waardeur toerusting wat aangekoop moet word, te

evalueer.

• Om doeltreffende aanstelling van personeel te fasiliteer, hetsy plasing, of oriëntering.

• Om voldoende groei en ontwikkelingsgeleenthede vir werknemers te voorsien.

• Om voldoende opleidingsgeleenthede vir werknemers te voorsien.

• Om erkenning vir werknemerprestasie te verseker.

• Om realistiese posbeskrywings te verseker.

2.9.2 Kennis

In 1790 het George Washington tydens ʼn parlementsitting in ʼn toespraak gesê:

Knowledge is in every country, the surest basis of public happiness

(http://www.notable-quotes.com/k/knowledge_quotes.html)

Indien die bemarkingsbestuurder van die sakeonderneming nie oor die nodige kennis beskik

nie, sal die sakeonderneming nie in staat wees om die verbruiker gelukkig te hou nie. Die

bemarkingsbestuurder moet spesifiek oor die volgende kennis beskik:

Bemarking en verkope

Kennis van die beginsels en

metodes om produkte te

adverteer en te verkoop.

Kliëntediens

Kennis van die beginsels van

kliëntediens, insluitende

behoefte-evaluering,

kwaliteitstandaarde en

evaluering van tevredenheid.

Taalvaardighede

Kennis van die struktuur van die

taal, insluitende die betekenis en

spelling van woorde, reëls van

sinskonstruksie en die grammatika.

Administrasie

Kennis van administrasie, veral die

toekenning van hulpbronne,

personeelbestuur, leierskap,

produksiemetodes en kantoorbeleid.

©akademia (MSW) Bladsy 68

Page 71: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Kommunikasie Kennis van media en

kommunikasiemetodes, hetsy

geskrewe, verbaal of visueel.

Elektronika

Kennis van rekenaars,

programmatuur en

voorleggingstoerusting.

(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)

2.9.3 Vaardighede

Die bemarkingsbestuurder moet oor vaardighede beskik, wat hom in staat sal stel om die

pligte, soos bespreek in Paragraaf 2.8, te kan uitvoer. Dit sluit, onder andere, die volgende

in:

Aktiewe luisteraar Moet volle aandag gee aan wat mense sê en tyd

neem om die punte te verstaan en nie onnodig

onderbreek nie.

Kritiese denke Moet krities kan dink om alternatiewe oplossings en

gevolgtrekkings te bereik.

Oortuiging Moet in staat wees om ander te kan oortuig van die

teenoorgestelde.

Oordeel en besluitneming

Moet die gevolge en voordele van besluite kan

voorspel, in staat wees om die mees geskikte uitweg

te vind.

Monitering Moet introspeksie kan doen en individue kan monitor.

Verbale uitdrukking Moet kan kommunikeer sodat die boodskap verstaan

word.

Geskrewe uitdrukking Moet inligting in geskrewe vorm kan oordra sodat die

ontvanger dit verstaan.

Oorspronklikheid Moet met interessante en oorspronklike idees

vorendag kan kom.

Sensitiwiteit Moet kan bepaal wanneer iets verkeerd is, of verkeerd

kan gaan.

Redenasievermoë Om algemene reëls van toepassing te maak op

©akademia (MSW) Bladsy 69

Page 72: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

probleme, om antwoorde te kry wat sin maak.

(http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00)

Gevallestudie 2.2

Bennie Boekwurm is die bemarkingsbestuurder van Bargain Books. Bargain Books se

kompeteerder het aangekondig dat hulle op 40 titels in hulle winkel, gaan pryse sny en

beweer hul korting op die titels is in reaksie op Bargain Books se afslag van 25%, wat die

vorige maand aangekondig was.

Bennie Boekwurm reken dat hierdie aksie deur die kompeteerder gaan veroorsaak dat

kleiner boekwinkels minder wins maak, en dat dit, sleg is vir die boekbedryf. Hy weet dat

die 25%-korting wat Bargain Books bied, ʼn groter volume verkope bied. Kliënte wat een

van die afgemerkte boeke koop, koop dikwels nog ʼn boek wat nie afgemerk is nie. Hy wil

dus nie aan die prysstrategie verander nie, want hy is bekommerd dat Bargain Books van

onetiese optrede beskuldig gaan word en sodoende markaandeel kan verloor.

1. Wat sal die gevolg van hierdie prysoorlog wees vir uitgewers en kleiner

boekhandelaars? Motiveer jou antwoord.

2. Maak ʼn voorstel oor die prysstrategie van die kleiner handelaars, om te verseker dat

hulle oorleef.

3. Hoe moet Bennie Boekwurm reageer op die kompeteerder se afslag?

2.10 Samevatting

Die konsep van bemarkingsbestuur sluit ʼn wye veld van aktiwiteite in. Om teikenmarkte te

identifiseer, produkte te ontwikkel en bemarkingsmengsels saam te stel, is maar ʼn klein

gedeelte van die bemarkingsbestuurder se verantwoordelikhede.

ʼn Belangrike aspek waarna die bemarkingsbestuurder moet omsien, is dat die etiese

dilemmas wat die sakeonderneming in die gesig staar, hanteer moet word. Dis wêreldwyd

die verwagting dat sakeondernemings maatskaplik verantwoordelik moet optree en

aanspreeklikheid moet aanvaar, wanneer die reëls van die samelewing nie nagekom word

nie.

Aangesien die bemarkingsbestuurder die beeld van die sakeonderneming uitdra, is dit

noodsaaklik dat hy oor die nodige kennis van die bemarkingstaak beskik, ook oor die nodige

vaardighede, om ʼn positiewe indruk van die sakeonderneming te skep.

©akademia (MSW) Bladsy 70

Page 73: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

2.11 Selfevaluering

Aktiwiteit 6

1. Bespreek die konsep van bemarkingsbestuur.

2. Bespreek die probleme wat die bemarkingsbestuurder kan ondervind wanneer die

bemarkingstrategie geïmplementeer word.

Aktiwiteit 7

1. Wat is die bemarkingsbestuurder se grootste verantwoordelikheid en hoe kan hy dit

nakom?

2. Waarom is menslike hulpbronnebestuur een van die vaardighede waaroor ʼn

bemarkingsbestuurder moet beskik?

Aktiwiteit 8

1. Bespreek die etiese probleme wat in die bemarkingsproses kan ontstaan.

2. Kan dit nadelig vir die sakeonderneming wees om eties op te tree? Motiveer jou

antwoord.

Aktiwiteit 9

1. Bespreek die proses wat ʼn verbruiker sal gebruik om ʼn produk aan te koop.

2. Verduidelik waarom prysverlagings gesien kan word as ʼn faktor wat die kompetisie in

die mark beïnvloed.

Aktiwiteit 10

1. Wat sou jy as die belangrikste eienskap van die bemarkingsbestuurder beskryf?

Motiveer jou antwoord.

2. Bespreek die vaardighede waaroor die bemarkingsbestuurder moet beskik om sy taak

suksesvol uit te voer.

©akademia (MSW) Bladsy 71

Page 74: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Notas

©akademia (MSW) Bladsy 72

Page 75: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

STUDIE-EENHEID 3: BEMARKINGSNAVORSING

3.1 Studie-eenheid leeruitkomstes

Kennis en begrip

Na voltooiing van Studie-eenheid 3, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die

volgende te demonstreer:

• Belang van navorsing

• Verbruikersnavorsing

• Funksies van verbruikersnavorsing

• Kwantitatiewe en kwalitatiewe metodes

• Tipiese navorsingsprobleme

Vaardighede

Jy sal ook in staat wees om:

• ʼn Begrip van die belang van marknavorsing te demonstreer.

• Verbruikersnavorsing te analiseer.

• Te onderskei tussen die funksies van verbruikersnavorsing.

• Kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsingsmetodes te analiseer.

• Tipiese navorsingsprobleme te identifiseer en te ondersoek.

©akademia (MSW) Bladsy 73

Page 76: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.2 Verrykende bronne

• http://www.djsresearch.com/quantitativeresearch.html

• http://bookboon.com/en/business/marketing/essentials-of-marketing-research-part-i

3.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?

Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:

Sleutelwoord Omskrywing

Steekproef Om ʼn gedeelte van die populasie te kies wat die geheel

verteenwoordig.

Marknavorsing Die ondersoek van net één mark, byvoorbeeld, die motormark,

met die doel om voorkeure in die spesifieke mark te bepaal.

Bemarkingsnavorsing Die ondersoek van die verbruiker se behoeftes, idees, voorkeure

en gevoelens, met die doel om produkte te ontwikkel wat hierdie

verbruikers tevrede stel.

Hipotese Die grondslag van die navorsingsvraag, die voorlopige

veronderstelling van die probleem.

Metodologie Die metode wat gebruik word om die navorsing uit te voer,

byvoorbeeld, opnames.

Kwantitatief Die versameling van inligting in numeriese formaat, wat

onderwerp kan word aan statistiese ontleding.

Kwalitatief Die versameling van inligting wat die opinies van die verbruiker

weerspieël.

Lukraak Sonder ʼn uitgewerkte plan, blindweg sonder enige

vooropgestelde kriteria.

Teikenmark Die gedeelte van die populasie wat gekies word vir die

navorsingsprojek en waaroor meer inligting bekom moet word.

Navorsingsontwerp Die beplanning, metodes en ontwikkeling van vraelyste, om die

projek uit te voer.

©akademia (MSW) Bladsy 74

Page 77: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.4 Inleiding

Die versameling van inligting is ʼn deurlopende taak van enige sakeonderneming. Dit kan nie

as ʼn aparte komponent van beplanning beskou word nie en moet deel vorm van die

bemarkingsproses. Sonder inligting kan die bestuur van die sakeonderneming nie ingeligte

besluite neem nie. Bemarkingsinligting in isolasie sal nie sukses vir die sakeonderneming

beteken nie, maar wanneer hierdie inligting skeppend aangewend word, sal dit voordeel in

die mark verseker.

Navorsing is die middel wat gebruik word om die grense van beskikbare kennis, oor te steek.

In alle areas van die samelewing word navorsing gebruik om gebeure te beskryf, die

verhouding tussen mense en items te bepaal en die toekoms te voorspel.

As gevolg van die voortdurende verandering in die eksterne omgewing waarin

sakeondernemings funksioneer, het dit onmoontlik geword om effektiewe en uitvoerbare

besluite te neem, sonder die nodige opgedateerde inligting.

3.5 Belang van navorsing

Verbruikersnavorsing, ook bekend as bemarkingsnavorsing, is die ondersoek van die magte

wat verbruikers rig en hulle gedrag bepaal. Navorsing is gefokus op objektiewe inligting wat

verkry word deur statistiese steekproewe, wat die sakeonderneming in staat stel om nuwe

produkte te ontwikkel en te adverteer, om verkope te verhoog en wins te maksimeer.

(http://www.ehow.com/about_5057780_consumer-research.html#ixzz1g2V0VMNK)

3.5.1 Marknavorsing teenoor bemarkingsnavorsing

Daar moet onderskei word tussen marknavorsing en bemarkingsnavorsing.

Marknavorsing behels die verkryging van inligting oor ʼn enkele mark. Die navorser kan dus

besluit om die motormark te ondersoek, om te bepaal watter segmente die hoogste verkope

aandui. Bemarkingsaksies kan dan gemik word op die segment wat die meeste eenhede

verkoop.

Figuur 3.1: Marknavorsing teenoor bemarkingsnavorsing

(Outeur, 2011)

Marknavorsing Bemarkingsnavorsing

©akademia (MSW) Bladsy 75

Page 78: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Bemarkingsnavorsing sluit in al die aspekte van die bemarkingsproses. Tipes produkte, die

bemarkingsmengsel, potensiële teikenmarkte, verspreidingskanale, verbruikers, ensovoorts.

Figuur 3.2: Marknavorsing en bemarkingsnavorsing

(Outeur, 2011)

Bemarkingsnavorsing is ʼn kernbelangrike aspek van bemarkingsbesluitneming. Die bestuur

van die sakeonderneming word in staat gestel om effektiewe besluite te neem, omdat

relevante en akkurate inligting aan hulle verskaf word wanneer dit nodig is. Elke besluit

benodig unieke inligting en hierdie inligting word gebruik om strategieë te formuleer. ʼn

Kompeterende voordeel in die mark word bepaal op grond van die gebruik van relevante

inligting en hoe hierdie inligting aangewend word.

Navorsing is noodsaaklik omdat die verbruiker die middelpunt is van enige

sakeonderneming se aktiwiteite. Om die verbruiker te verstaan, moet die sakeonderneming

die volgende identifiseer:

• Wie hulle is.

• Wat hulle wil hê betreffende produkte en dienste.

• Waar dit beskikbaar moet wees.

• Watter prys hulle bereid is om te betaal (Shukla, 2010: 11).

Baie sakeondernemings is onsuksesvol omdat hulle nie aan die verbruiker se behoefte

voldoen nie. Hulle funksioneer volgens ʼn persepsie van wat die verbruiker regtig wil hê, met

die gevolg dat die bemarkingstrategie onsuksesvol is. Dit gebeur dikwels dat die

sakeonderneming ʼn navorsingsprojek onderneem, om te bepaal wat verkeerd gegaan het.

Bemarkingsnavorsing word dus aangewend om probleme te identifiseer en op te los.

Navorsing

Bemarkingsnavorsing

Bemarkingsnavorsing is 'n wye konsep en sluit

verskillende markte, asook produkte, verspreiding en

verbruikers in

Marknavorsing Marknavorsing behels die navorsing van 'n enkele

mark

©akademia (MSW) Bladsy 76

Page 79: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Navorsing om probleme te identifiseer, word onderneem om probleme, wat dalk net

oppervlakkig voorkom, te identifiseer en te bepaal of dit ʼn invloed op die sakeonderneming

sal hê in die toekoms.

Waar die probleem reeds geïdentifiseer is, word navorsing onderneem, om te bepaal hoe

die probleem opgelos kan word.

Probleemidentifisering • Markaandeel

• Markpotensiaal

• Verkoopanalise

• Tendense in die mark

• Handelsnaam en beeld

Probleemoplossing • Marksegmentasie

• Produknavorsing

• Prysnavorsing

• Promosienavorsing

• Verspreiding en logistiek

3.5.2 Redes om bemarkingsnavorsing te onderneem

Bemarkingsnavorsing kan as ʼn baie belangrike sake-instrument beskou word, omdat dit

moontlike verliese vir die sakeonderneming kan afweer. As probleme betyds geïdentifiseer

word, gee dit die sakeonderneming genoeg tyd om regstellende stappe in plek te stel, om

enige negatiewe gevolge af te weer.

Die belangrikste faktore wat die sakeonderneming beïnvloed, kan deur bemarkingsnavorsing

geïdentifiseer word. Meer suksesvolle beplanning en strategieë kan dus geformuleer word

om bemarkingsaksies uit te voer. Dit stel die sakeonderneming in staat om spesifieke

verbruikers te teiken, en geleenthede wat in die mark beskikbaar is, te identifiseer.

ʼn Belangrike aspek van bemarkingsnavorsing is, dat dit ʼn instrument is om te evalueer of

aan die verbruiker se behoefte voldoen is, of nie. Navorsing is help daarmee om

vergelykings te tref met ander sakeondernemings in die industrie, en kompetisie in die mark

te identifiseer. ʼn Goeie sakeonderneming sal nie net sy eie vordering navors nie, maar ook

die vordering van sy kompeteerder. Strategieë om die voorloper in die mark te bly, kan dan

ontwikkel word.

Beplanning is net moontlik wanneer voldoende kennis oor die verbruiker se optrede en

reaksies verkry kan word. Om die verbruiker se optrede te verstaan, is een van die

©akademia (MSW) Bladsy 77

Page 80: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

belangrikste aktiwiteite van sakeonderneming, omdat die kompeterende ekonomiese

toestand dit al hoe moeiliker maak om verbruikers se aandag te behou.

Bemarkingsnavorsing moet deur sakeondernemings onderneem word om:

Bemarkingsbesluite te neem Neem besluite oor die produk wat gelewer word.

Die sakeonderneming kan aanneem dat ʼn produk

bruikbaar vir die verbruiker is, maar navorsing kan

bewys dat die verbruiker nie die produk nodig het

nie, omdat daar reeds aan die behoefte voldoen

word deur ʼn ander produk. Navorsing sal ook die

noodsaaklikheid van nuwe produkte identifiseer en

die suksesvolle bekendstelling van sodanige

produk verseker.

Kompetisie te oorleef Navorsing sal die kompeteerder se identiteit,

bemarkingsnetwerk, verbruikersfokus en die skaal

van werksaamhede, uitwys. Dit gee die geleentheid

om te identifiseer watter verbruiker nie bevredig

word nie, en pogings kan dan op hierdie verbruiker

gesentreer word.

Op teikenmarkte te besluit Inligting oor verbruikers betreffende area,

ouderdom, koopgedrag en geslag, kan die

sakeonderneming in staat stel om spesifieke

markte te teiken.

Wins te maksimeer Navorsingsinstrumente soos

verbruikerswinsanalise, pryselastisiteit en

optimalisering van produkte, kan geleenthede om

wins te maksimeer, uitwys. Die sakeonderneming

kan bepaal of ʼn verhoging in prys enige gevolge

inhou, rakende volumes. Laer volumes beteken nie

noodwendig ʼn verlaging in wins nie.

Verkope te verhoog Deur die verbruiker se optrede te verstaan en te

bepaal of die produk aan sy behoefte voldoen, kan

die sakeonderneming verkope verhoog. Potensiële

verbruikers vir ʼn bestaande produk kan

geïdentifiseer word.

(http://www.buzzle.com/articles/importance-of-marketing-research.html)

©akademia (MSW) Bladsy 78

Page 81: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.6 Analise van verbruikersnavorsing

Uitgebreide bemarkingsnavorsing behels die aaneenlopende versameling van inligting oor al

die areas van die sakeonderneming se aktiwiteite. Die gebruike van navorsingsinligting kan

in drie kategorieë gegroepeer word.

Figuur 3.3: Kategorieë van navorsing

(Hutchings, 1995: 29)

Strategiese navorsing behels die kennis wat nodig is om besluite te neem, wat

langtermynimplikasies vir die sakeonderneming inhou, soos ekonomiese vooruitskattings en

hulpbronanalise.

Taktiese navorsing behels die implikasies van besluite oor die kort termyn, byvoorbeeld,

spesifieke aksies van kompeteerders en prysaanpassings.

Die databank verwys na alle bruikbare bemarkingsinligting wat konstant opgedateer moet

word, byvoorbeeld tendense in die mark.

Bemarkings-navorsing

Databank

Strategies Takties

©akademia (MSW) Bladsy 79

Page 82: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.6.1 Die navorsingsproses

Daar is reeds bepaal dat bemarkingsinligting bestuurders kan help om effektiewe besluite te

neem. Die vraag ontstaan nou: Hoe kan die inligting verkry word? Inligting kan op ʼn

wetenskaplike wyse bekom word deur:

• Die probleem te identifiseer.

• Ondersoekende navorsing uit te voer.

• ʼn Hipotese te ontwikkel.

• Finale navorsing uit te voer.

• Die resultaat bekend te maak.

Die probleemidentifisering vorm die basis van die ondersoekende navorsing om verdere

insig te bekom oor die probleem, of die oplossing daarvan. Hierdie navorsing lei dan tot die

ontwikkeling van ʼn hipotese wat die probleem in kleiner areas verdeel. Die hipotese word

getoets deur verdere navorsing uit te voer en groter steekproewe te gebruik. Die finale stap

is die formulering en bekendmaking van die resultaat, wat verdere navorsing tot gevolg kan

hê.

Om te verstaan hoe bogenoemde fases uitgevoer moet word, is dit nodig om ʼn stap vir stap

proses te volg, om die bemarkingsnavorsing te implementeer.

©akademia (MSW) Bladsy 80

Page 83: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 3.4: Die navorsingsproses

(Shukla, 2010: 18)

3.6.2 Dataversameling

Die metodologie van verbruikersnavorsing is sistematies en kan kwantitatief en kwalitatief

van aard wees. Die inligting wat verkry word, help om terugvoering oor produkte,

bemarkingsaksies en toekomstige produkte, te verkry.

Ontwikkeling van die navorsingsprobleem

Navorsingsontwerp

Steekproefontwerp

Meetmetodes

Vraelysontwikkeling

Dataversameling en voorbereiding

Analise en interpretasie van data

Voorbereiding van finale verslag

©akademia (MSW) Bladsy 81

Page 84: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Daar is verskeie maniere waarop inligting versamel kan word. Die gewildste metode is om

gebruik te maak van opnames. Opnames kan geteiken word op spesifieke segmente en

spesifieke verbruikers.

Sekondêre bronne van inligting

Die meeste inligting wat die sakeonderneming benodig, bestaan reeds in een of ander vorm.

Daar word na sekondêre inligting verwys, omdat dit gebaseer is op inligting wat reeds in ʼn

vroeër stadium versamel is. Die meeste sekondêre inligting kan binne die gerief van die

kantoor gedoen word, en daarom word daar dikwels daarna verwys as “lessenaarnavorsing”.

Die sakeonderneming self, is in besit van waardevolle bemarkingsinligting, in die vorm van:

• Rekords van klagtes en navrae.

• Verkooprekords, insluitende pryse,

bestellings en verbruikers.

• Inligting wat deur verkoopsverteenwoordigers

versamel word.

• Kliëntebesonderhede.

• Bestuursrekeninge.

• Statistieke van die sakeonderneming.

Buiten die interne data wat beskikbaar is, is daar ook ʼn magdom gepubliseerde inligting in

die eksterne omgewing, waarvan die sakeonderneming gebruik kan maak, byvoorbeeld die

gebruik van die internet as ʼn navorsingsinstrument, blyk baie effektief te wees.

Eksterne bronne wat gebruik kan word vir bemarkingsnavorsing, is:

• Handelstydskrifte

• Die internet

• Handelsorganisasies

• Jaarverslae van die kompetisie

• Departement van Handel en Nywerheid

• Ander regeringsinligting, soos sensus

• Resensies

• Mark- en verbruikersopnames

• Koerante en tydskrifte

• Verbruikersartikels

• TV en radio

©akademia (MSW) Bladsy 82

Page 85: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Gepubliseerde advertensies

Uit bogenoemde bronne kan die sakeonderneming tendense in sosiale gewoontes, modes

en kooppatrone bepaal, en dit toepas op toekomstige bemarkingsplanne.

Lessenaarnavorsing word meestal gebruik om kwantitatiewe inligting te bekom.

Primêre bronne van inligting

Wanneer al die sekondêre inligtingsbronne uitgeput is, moet die sakeonderneming

addisionele inligting bekom, deur van primêre bronne gebruik te maak. Oorspronklike

inligting word bekom deur verbruikers ʼn reeks vrae te vra, observasies te maak en optrede

te analiseer.

Primêre inligting word gewoonlik versamel in die vorm van vraelyste wat aan die verbruiker

verskaf word, ingevul word en deur die sakeonderneming verwerk word.

Soos in enige navorsingsomgewing, is die akkuraatheid van inligting onderworpe aan die

eerlikheid van die respondent. Dis moontlik dat verbruikers ʼn spesifieke produk kan

ophemel, net om nie ʼn slegte indruk by die onderhoudvoerder te maak nie.

Primêre inligting kan bekom word deur:

©akademia (MSW) Bladsy 83

Page 86: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 3.5: Primêre bronne van inligting

(Shukla, 2010: 18)

3.6.3 Steekproewe

Dis onmoontlik vir die sakeonderneming om al die verbruikers in die mark te nader om

opinies te kry oor produkte. Die sakeonderneming moet dus navorsing doen op grond van

steekproewe en verseker dat die steekproefgrootte al die verbruikers in die mark

verteenwoordig. Daar is baie kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore wat ʼn rol speel in die

bepaling van steekproefgrootte.

Kwalitatiewe faktore Kwantitatiewe faktore

• Die tipe navorsing en verwagte uitkoms.

• Die belang van navorsing vir die

sakeonderneming.

• Veranderlike in die karaktereienskappe

van die populasie. Hoe groter die verskil,

hoe groter moet die steekproef wees.

Persoonlike onderhoude

Aanlynonderhoude

Posonderhoude

Telefoononderhoude

Observasies

Fokusgroepe

©akademia (MSW) Bladsy 84

Page 87: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Verskillende veranderlikes wat

bestudeer word.

• Steekproefgrootte in soortgelyke

studies.

• Die aard van die analise.

• Tekort aan hulpbronne.

• Vertroue in die navorsing. Hoe groter die

verwagte betroubaarheid, hoe groter die

steekproefgrootte.

• Die vlak van akkuraatheid wat verwag

word. Hoe hoër die verwagte

akkuraatheid, hoe groter die

steekproefgrootte.

Tabel 3.1: Kwalitatiewe en kwantitatiewe faktore in steekproefgrootte

(Shukla, 2010: 56)

Die sakeonderneming kan van twee basiese steekproefontwerpe gebruik maak.

Figuur 3.6: Steekproeftegnieke

(Shukla, 2010: 57)

Die waarskynlikheidsteekproef laat die navorser toe om die betroubaarheid en akkuraatheid

van bevindinge te beoordeel, deur dit te vergelyk met die gedefinieerde teikenpopulasie. In

die onwaarskynlikheidsteekproef is die teikenpopulasie onbekend en daarom laat dit ruimte

vir foute.

Steekproeftegnieke

Waarskynlikheid

Eenvoudige ewekansige steekproef

Sistematiese steekproef

Gestruktureerde steekproef

Groepsteekproef

Onwaarskynlikheid

Gerieflikheidsteekproef

Oordeelsteekproef

Kwotasteekproef

Sneeubalsteekproef

©akademia (MSW) Bladsy 85

Page 88: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Om die mees gepaste steekproeftegniek te kies, moet die navorser eers besluit wat die

doelwitte van die navorsing is. Die navorser moet fokus op die nodigheid vir statistiese

ontleding van die resultate, en ook die graad van akkuraatheid vergelyk met die verwagte

uitkomste.

3.7 Die funksies van verbruikersnavorsing

ʼn Groot gedeelte van die sakeonderneming se begroting word op bemarking spandeer. Dis

daarom noodsaaklik dat die doelwitte van bemarking goed gedefinieer word, om te verseker

dat navorsingsaktiwiteite gefokus is en wel waarde toevoeg tot die sakeonderneming.

3.7.1 Die doelwitte van bemarking

Die doelwitte van bemarking moet geformuleer word om die volgende vrae te beantwoord:

Waar staan die sakeonderneming in die huidige mark?

Die sakeonderneming se daaglikse aktiwiteite behels die lewering van ʼn produk, finansiële

bestuur, vergaderings, ensovoorts. Tussen al hierdie aktiwiteite, is dit moeilik om te bepaal

of die sakeonderneming groei of krimp, of dit in ʼn gunstige posisie verkeer, of dalk sukkel om

kop bo water te hou. Periodieke bemarkingsnavorsing sal hierdie vrae beantwoord en die

sakeonderneming se sukses in die mark uitwys.

Wat is die verbruiker se verwagting?

Die sakeonderneming beskik oor die vaardighede, maar dis nie noodwendig wat die

verbruiker wil hê nie. Verbruikers wil waardevolle produkte en dienste hê wat ʼn behoefte

vervul. Een van die belangrikste navorsingsdoelwitte is, om te bepaal hoe om vaardighede

en talente te gebruik, om aan verbruikers te verskaf wat hulle vra.

Hoe moet die produk lyk?

Om net te weet wat die verbruiker verwag en die produk te vervaardig en te verskaf, is nie ʼn

geldige bemarkingstrategie nie. Navorsing stel die sakeonderneming in staat om die produk

behoorlik te posisioneer, ook om te weet hoe verpakking moet lyk, om aandag te trek in elke

element van die bemarkingsaksie. Die kompetisie lewer waarskynlik dieselfde produk en

daarom moet die sakeonderneming van alle hulpmiddels gebruik maak, om die verbruiker na

sy deure te lok.

Hoe bou die sakeonderneming sterk bande?

Alle navorsingsaktiwiteite is gemik op die verbruiker se emosies, behoeftes en

benodigdhede. As die sakeonderneming nie emosionele begrip vir sy verbruikers toon nie,

sal dit ʼn mors van tyd wees om te weet wat hulle wil hê. Bemarkingsnavorsing bou dus

bande met mense wat die sakeonderneming se produkte koop.

©akademia (MSW) Bladsy 86

Page 89: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

(http://www.marketing-strategy-solutions.com/marketing-research-objectives.html)

3.7.2 Spesifieke funksies

Alhoewel bemarkingsnavorsing ʼn sistematiese versameling is van inligting rakende die

teikenmark, asook die kompetisie en die verbruiker, is daar spesifieke funksies wat met

bemarkingsnavorsing geassosieer word.

Die doel van enige navorsingsprojek is om beter kennis van die onderwerp op te doen

Figuur 3.7: Doel van die navorsingsprojek

(Outeur, 2011)

Die navorser moet spesifiek die volgende funksies verrig:

• Bereik ʼn punt waar navorsing so verrig word, dat geen duplisering of oorvleuelings

geskied nie.

• Verskaf spesifieke kundigheid aan bestuur.

• Skep ʼn koppeling tussen die verbruiker (koper) en die sakeonderneming (verskaffer).

• Verseker dat die navorsingsontwerp pas by die uitkoms.

• Bestuur die navorsingsproses vanaf die ontstaan, regdeur tot by die resultate.

• Integreer die verskillende inligtingsbronne na een gemeenskaplike bron.

• Tree op as ʼn bewaarder vir die sakeonderneming se bemarkingskennis en

handelsname.

• Verskaf ʼn enkele plek waar die sakeonderneming se navorsingsverslae, beskikbaar

vir die res van die sakeonderneming, gehou of gestoor word.

• Help met die skep van ʼn inligtingsklimaat.

(http://www.saching.com/Article/Marketing-Research---Factors--Application-Knowledge-and-

Functions/670)

©akademia (MSW) Bladsy 87

Page 90: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.7.3 Verbruikersdeelname

Sonder die deelname van die verbruiker sal dit nie vir die sakeonderneming moontlik wees

om navorsing uit te voer nie. Verbruikers kan op verskillende maniere betrokke gemaak

word by navorsingsprojekte.

Die navorser kan met een of meer verbruiker praat, voordat ʼn navorsingsprojek geïnisieer

word. Die verbruiker se opinie kan ook gedurende die projek verkry word. Die navorser is in

beheer en kan besluit of die verbruikersinligting gebruik gaan word of nie.

Die navorsing kan ʼn aaneenlopende verhouding met die verbruiker skep en besluit wat die

verbruiker se rol in die navorsing moet wees.

Die verbruiker kan in beheer van die navorsingsprojek geplaas word. Die verbruiker

onderneem nie noodwendig die navorsing nie, maar neem besluite oor watter projekte

uitgevoer moet word. Alhoewel hierdie metode nie tradisioneel deur sakeondernemings

gebruik word nie, kan dit tog gebruik word om bemarkingstrategieë saam te stel. ʼn

Verbruiker, of ʼn groep verbruikers, kan onderneem om die omstandighede te bepaal van

persone met gebreke in die samelewing. Die sakeonderneming kan dan hierdie inligting

gebruik om geleenthede te identifiseer, om nuwe produkte te ontwikkel. Hierdie studies kan,

byvoorbeeld, die geleentheid om stembeheerde rekenaars aan blindes te verskaf,

identifiseer.

Figuur 3.8: Verbruikersdeelname (http://www.arthritisnetwork.ca/consumers/downloads/Role%20of%20Consumers%20in%20

Research%20-%20final.pdf)

Verbruiker in beheer Samewerking

Die navorser doen onderhoude maar

gebruik nie noodwendig die

inligting nie

Mag, inisiatief en besluitneming berus by die verbruiker

‘n Aktiewe aaneenlopende

vennootskap tussen die

verbruiker en die navorser

Konsultasie

©akademia (MSW) Bladsy 88

Page 91: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.7.4 Die rol van die verbruiker

Verbruikers speel ʼn belangrike rol in die navorsingsproses en die navorser moet verseker

dat hierdie rol goed gedefinieer is, deur die volgende faktore in ag te neem:

• Verbruikersdeelname moet van toepassing en substansieel wees, en in elke stadium

van die navorsingsproses plaasvind.

• Die verbruiker se kennis is nie net beperk tot ʼn spesifieke sakeonderneming of ʼn

spesifieke produk nie.

• Verbruikers is uniek en gesofistikeerd.

• Die verbruiker moet toestem om deel te wees van die navorsingsproses.

• ʼn Duidelike beskrywing van die verbruiker se rol is nodig.

• Etiese kodes moet nagekom word.

(http://www.arthritisnetwork.ca/consumers/downloads/Role%20of%20Consumers%20in

%20Research%20-%20final.pdf)

3.8 Kwantitatiewe en kwalitatiewe metodes

Bemarkingsnavorsing kan kwalitatief of kwantitatief wees, of ʼn kombinasie van albei. Al twee

metodes verskaf insig oor die verbruiker se optrede, maar is meer bruikbaar wanneer dit

gekombineer word.

3.8.1 Kwantitatiewe navorsing

Kwantitatiewe navorsing is numeries georiënteerd en moet meestal statisties geanaliseer

word. ʼn Sakeonderneming kan byvoorbeeld vir die verbruiker vra om sy diens te beoordeel,

volgens die volgende kriteria:

©akademia (MSW) Bladsy 89

Page 92: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 3.9: Kriteria vir beoordeling

(Outeur, 2011)

Bogenoemde beoordeling sal kwantitatiewe inligting beskikbaar maak wat statisties

geanaliseer kan word.

ʼn Belangrike aspek van kwantitatiewe navorsing is, dat al die respondente dieselfde vraag

gevra word. Die aanslag is baie gestruktureerd en daar is gewoonlik ʼn groot aantal

onderhoude en vraelyste wat verwerk moet word.

(http://www.djsresearch.com/quantitativeresearch.html)

Die algemeenste vorm van kwantitatiewe navorsing is die navorsingsopname. Dit behels ʼn

vraelys wat deur die steekproefverbruikers ingevul word.

Vraelyste

Bemarkingsnavorsing kan slegs suksesvol wees, as die verbruiker die vraelys wat aan hom

voorgelê word, verstaan. Vraelyste vir die navorsingsopname moet aan die volgende kriteria

voldoen:

• Dit moet kort, eenvoudig, presies, logies en aanloklik wees.

©akademia (MSW) Bladsy 90

Page 93: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Dit moet maklik wees om te beantwoord en nie moeilike bewoording (jargon) bevat

nie.

• Dit moet aanvaarbaar wees, met ʼn vriendelike en informele skryfwyse wat die

verbruiker ook bedank vir sy tyd.

• Goed georganiseerd met maklike vrae eerste en die moeiliker vrae laaste.

• Dit moenie beledigend wees nie, met geen persoonlike, vertroulike vrae, of vrae wat

die verbruiker in die verleentheid sal stel nie.

• Dit moet realisties wees. Moenie op die verbruiker se geheue staatmaak nie. Vra

vrae oor die hede.

ʼn Restauranteienaar kan ʼn vraelys aan kliënte voorlê om tevredenheid te beoordeel.

Die inligting wat verkry word uit hierdie vraelys, kan gebruik word om bemarkingstrategie te

hersien. Die restauranteienaar kan bepaal of die prysstrategie reg is en of die kos, diens en

atmosfeer, voldoen aan die verbruiker se behoeftes. As die verbruiker sy e-posadres

verskaf, kan ʼn databasis van verbruikers opgebou word, en kan hulle ingelig word oor

toekomstige spesiale aanbiedinge. Lojale verbruikers kan ook so beloon word.

Tevredenheidsvraelys

Naam : _____________________________

Datum: _____________________________

E-pos: (opsioneel)

_____________________________

Lekkereet Restaurant

Is dit die eerste keer dat jy by die restaurant eet?

Ja Nee

Indien nie, wanneer was die laaste keer dat jy hier geëet het?

ʼn Week gelede ʼn Maand gelede ʼn Jaar gelede Langer

Hoe het jy uitgevind van Lekkereet Restaurant?

Familie/Vriende Internet Advertensie Ander

Hoe sal jy die algemene verwelkoming in die restaurant beoordeel?

©akademia (MSW) Bladsy 91

Page 94: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak

Hoe sal jy die atmosfeer van die restaurant beoordeel?

Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak

Hoe sal jy die kwaliteit en verskeidenheid van kos beoordeel?

Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak

Hoe sal jy die diens van die kelners beoordeel?

Uitstekend Goed Gemiddeld Swak Baie swak

Hoe sal jy die pryse van kos beoordeel?

Duur Billik

Enige voorstelle om ons diens te verbeter:

___________________________________________________________________________

Dankie vir jou ondersteuning!

Figuur 3.10: Voorbeeld van ʼn vraelys

(Outeur, 2011)

3.8.2 Kwalitatiewe navorsing

Kwalitatiewe navorsing se doel is, om te verstaan hoe die verbruiker die sakeonderneming

en sy produkte sien en waarom hy die sakeonderneming se produkte koop of nie koop nie.

Daar is nie vasgestelde vrae wat aan die verbruiker gestel word nie, maar eerder ʼn lys van

onderwerpe wat bespreek moet word, en in diepte ondersoek moet word.

Die onderhoud tussen die navorser en die respondent word hoofsaaklik gelei deur die

respondent se gedagtes en gevoelens.

Kwalitatiewe navorsing word dus gebruik om te bepaal wat die verbruiker se perspektief oor

ʼn aangeleentheid is en om daardie dinge wat nie direk geobserveer kan word nie, te

ondersoek.

Die navorser kan, byvoorbeeld, ʼn groep selfoongebruikers vra waarom hulle ʼn spesifieke

selfoonmaatskappy gekies het. Die antwoorde wat hieruit verkry word, kan die volgende

vrae beantwoord:

• Waarvoor word die selfoon gebruik?

• Hoe is inligting verkry oor tariewe?

• Op grond waarvan is die verskaffer gekies?

©akademia (MSW) Bladsy 92

Page 95: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

(http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/)

Kwalitatiewe navorsing word gebruik om:

• Die besluitnemingsproses en kriteria wat gebruik word vir ʼn spesifieke produk of

diens, te verstaan.

• Die verbruiker se siening van die sakeonderneming se beeld, in vergelyking met die

kompeteerder, te bepaal.

• Die mees effektiewe vorm van kommunikasie te identifiseer, op grond van die

verbruiker se reaksie (http://qualitativeresearch.org.uk/).

Kwalitatiewe navorsing word meestal gedoen van aangesig tot aangesig, en een van die

beste tegnieke, is om gebruik te maak van fokusgroepe. Daar is gewoonlik 6 tot 8

respondente wat geteiken word. ʼn Navorser tree as moderator op en moedig besprekings

aan, vra relevante vrae en observeer reaksies.

3.8.3 Sleutelverskille tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing

Die sleutelverskille tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing kan as volg opgesom

word:

Kwantitatiewe inligting Kwalitatiewe inligting

• Groter steekproewe

• Statisties waardevol

• Analiseer getalle – Hoeveel dink wat?

• Vasgestelde vrae

• Meetbaar

• Analiseer totale

• Kleiner steekproewe

• Kan nie statisties ontleed word nie

• Analiseer gedagtes en gevoelens

• Vrae is nie vasgestel nie

• Verduidelikend

Tabel 3.2: Verskil tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing

(http://qualitativeresearch.org.uk/)

©akademia (MSW) Bladsy 93

Page 96: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.9 Tipiese navorsingsprobleme

In elke fase van die navorsingsproses word die navorser gekonfronteer met probleme wat ʼn

impak kan hê op die resultaat van die projek. Dis belangrik dat die navorser bewus is van

hierdie probleme en dit tydens die proses probeer oorkom, sodat die resultaat van die

bevindinge bruikbaar vir die sakeonderneming kan wees. Die algemene probleme wat met

die insameling van inligting ontstaan, is as volg:

Metode Probleem

Die persoonlike onderhoud • Die onderhoudvoerder is bevooroordeeld.

• Dit kan ʼn stadige proses wees.

• Die verbruiker is nie altyd beskikbaar nie.

• Skending van privaatheid.

• Geskille tussen die verbruiker en die

onderhoudvoerder kan ontstaan.

Die posopname • Daar word nie genoeg reaksie ontvang nie.

• Dit neem langer.

• Geen observasie.

• Verhoogde koste a.g.v. posgeld.

Die telefoniese opname • Telefoonkostes kan hoog wees.

• Geen observasie.

• Moeilik om die verbruiker se vertroue te wen.

• Nie noodwendig lukraak nie. Navorsing is beperk

tot verbruikers wat telefone het.

• Reaksie van verbruikers onbelangstellend.

Fokusgroepe • As daar beloning vir die verbruiker is, kan die

kostes hoog wees.

• Die steekproef is beperk.

• Verbruikers beskou dit nie as ernstig nie.

Tabel 3.3: Probleme in navorsing

(Outeur, 2011)

3.9.1 Die probleemstelling

Navorsing word vir ʼn spesifieke doel onderneem. As die navorser nie hierdie doel verstaan

nie, sal die probleem nie korrek gedefinieer word nie.

©akademia (MSW) Bladsy 94

Page 97: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Een van die belangrikste aspekte van die navorsingsproses, is om die probleem of

geleentheid vir navorsing, korrek te identifiseer. In elke besluitnemingsproses moet die

volgende in ag geneem word:

• Die besluitnemer funksioneer binne die dinamiese omgewing van die

sakeonderneming waar die probleem geïdentifiseer moet word.

• Daar is ten minste twee rigtings om te kies wanneer die probleem opgelos moet

word.

• Elke keuse kan ʼn ander soort uitkoms hê en die navorser kan besluit wat die uitkoms

moet wees.

• Daar is nie ʼn gelyke kans dat enigeen van die keuses, die regte uitkomste sal

verseker nie (Schula, 2010: 20).

Figuur 3.11: Die belangrikheid om die probleem reg te identifiseer

(Schula, 2010: 19)

“A problem well defined is half

solved”

©akademia (MSW) Bladsy 95

Page 98: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die navorsingsbesluit word gewoonlik nie net deur een persoon nie, maar ʼn span persone,

geneem.

Die sakeonderneming word gekonfronteer met verskeie opsies, omdat daar gewoonlik meer

as een belangrike vraag is om te beantwoord. Voordat die finale navorsingsvraag

geformuleer word, moet die volgende vrae gevra word:

• Het die besluitnemers en navorsers die voorlopige vraag geformuleer deur na die

alternatiewe te kyk? Is daar ʼn ooreenkoms tussen die besluitnemers oor wat

nagevors behoort te word?

• Is daar aanvaarbare kriteria vir die navorsing ontwikkel?

• Watter nagevolge sal die verkeerde besluit vir die sakeonderneming inhou?

• Is daar ernstige verskille tussen besluitnemers en navorsers oor die keuse van

navorsing? (Schula, 2010: 20)

Die resultaat van ʼn verkeerde besluit kan daartoe lei dat toekomstige besluitneming op

foutiewe inligting gebaseer sal wees. Hulpbronne is skaars en daarom kan die

sakeonderneming nie bekostig om navorsing, wat geen doel dien, te befonds nie.

Daar bestaan ʼn risiko dat die navorser te veel of te min inligting versamel, om die

navorsingsvraag te beantwoord.

Te veel inligting kan veroorsaak dat die tydlimiet vir

die navorsing nie nagekom word nie, omdat ʼn

magdom inligting verwerk moet word.

Te min inligting kan die waarde van die navorsing

ondermyn en verkeerde bemarkingstrategieë tot

gevolg hê.

3.9.2 Probleme met vraelyste

Daar is ʼn paar algemene foute wat navorsers maak in die opstel van vraelyste.

• Die vraag is te omvattend

Hoe word omgewingsrampe beveg?

Meer spesifiek

©akademia (MSW) Bladsy 96

Page 99: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Hoe effektief is die huidige aksies om oliestortings op te klaar?

• Die vraag is nie omvattend genoeg nie

Het Suid-Afrika gesondheidsorg?

Meer omvattend

Hoe effektief is die gesondheidsorg wat deur die Suid-

Afrikaanse regering verskaf word?

Of

Watter invloed het die Suid-Afrikaanse gesondheidsorg op die

samelewing?

• Die vraag kan nie beantwoord word nie

Wat is die voordele en nadele van evolusie?

Eerder

Watter effek het opleiding in evolusie, op mense se

geloofsoortuigings?

(http://www.library.american.edu/tutorial/topic6.html)

3.9.3 Probleme met opnames

Die opname is ʼn direkte metode om kwalitatiewe en kwantitatiewe inligting te versamel.

Wanneer daar foute in die ontwerp van die opname voorkom, sal navorsingsprobleme

ontstaan.

As ʼn sakeonderneming se opnamemetode veronderstel is om lukraak te wees, maar

spesifieke verbruikers word gekies om deel te neem, kan die opnameresultate nie

noodwendig veralgemeen word nie. Dis dus nie verteenwoordigend van die teikenpopulasie

nie.

Die metode wat die navorser gebruik om die opname aan verbruikers voor te lê, kan ook

sekere probleme tot gevolg hê. Die navorser kan die afleiding maak, dat verbruikers nie wil

reageer nie en dat die beloning vir deelname nie vir hulle aanvaarbaar is nie.

Die opname kan die indruk gee dat die navorser bevooroordeeld is. Die navorser kan glo dat

hy ʼn opname opgestel het wat respondente van alle etniese groep sal lok, maar die vrae kan

©akademia (MSW) Bladsy 97

Page 100: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

so gestruktureer wees, dat dit net een groep verteenwoordig. ʼn Opname se inhoud moet

aanvaarbaar wees vir alle groepe van wie die navorser reaksie wil kry.

Die navorser kan inmeng met die verbruiker se

ondervinding en sodoende veroorsaak dat die

verbruiker nie weer by die sakeonderneming

koop nie. As die navorser probeer om ʼn opname

te doen in ʼn restaurant, tydens die kliënt se ete,

sal dit leë tafels tot gevolg hê.

(http://smallbusiness.chron.com/examples-marketing-research-problems-23051.html)

3.9.4 Probleme uniek aan Suid-Afrika

Suid-Afrika word met sy eie unieke navorsingsprobleme gekonfronteer.

Taal

Die feit dat Suid-Afrika in 11 verskillende amptelike landstale moet kommunikeer, noop

sakeondernemings om versigtig wees met hoe slagspreuke geformuleer word. Daar moet

eers bepaal word wat dit in al die verskillende tale beteken. Dis belangrik dat dieselfde

boodskap by alle verbruikers uitkom en vir almal dieselfde betekenis oordra, ongeag watter

taal hulle praat.

Come alive with PEPSI is ʼn baie bekende

kenreël in die Engelssprekende

handelswêreld, maar in China was dit

geïnterpreteer as Pepsi reawakens your

dead relatives!

(http://exporthelp.org/modules/7_researching_potential/implementing/shortlist/in_market_res

earch/problems.html)

Kultuur

As die navorser onbewus is van die kulturele stelsel waarbinne die navorsing moet

plaasvind, kan baie misverstande ontstaan. Vertaling van die vraelyste en

opnamedokumente is dikwels nodig, om te verseker dat korrekte reaksie van verbruikers

gekry word.

Sekere kulture is oor die algemeen onwillig om vraelyste te beantwoord, as gevolg van

konserwatisme en wantroue in vreemdelinge.

Die persoonlike onderhoud word dikwels bemoeilik omdat die respondent se familielede

teenwoordig is en daarom nie eerlik op die vrae wil antwoord nie. Alternatiewelik kan die

©akademia (MSW) Bladsy 98

Page 101: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

kulturele norm voorskryf, dat die respondent op ʼn sekere manier móét antwoord, om respek

te betoon. Die respondent gee dus die antwoord wat hy dink die onderhoudvoerder wil hoor

(http://exporthelp.org/modules/7_researching_potential/implementing/shortlist/in_market_res

earch/problems.html).

3.9.5 Probleme met verslae

Die verslag is die finale dokument wat die navorser aan die bestuur van die

sakeonderneming voorlê en waarop besluitneming gebaseer word. Die navorser moet

daarom die nodige aandag gee aan die opstel van die verslag en verseker dat die

navorsingsinligting korrek weergegee word.

Die meeste bemarkingsverslae word geskryf vir lengte, eerder as vir inhoud. Lang

beskrywings van metodologie, profiele van sakeondernemings en herhaling van jaarverslae,

het tot gevolg dat inligting wat betrekking het op die eintlike navorsing, sy waarde verloor.

Die skrywer van die verslag neem dikwels die maklike uitweg, deur die bevindinge té

eenvoudig te maak en dit nie behoorlik te omskryf nie.

Gevallestudie 3.1

ʼn Groot passasiersopname word by die Vinnig Vlieg Lughawe beplan. ʼn Gedeelte van die

passasiers wat vertrek, sal ʼn aantal vrae gevra word, onder andere: Watter nuwe dienste

moet die lughawe lewer?

Wanneer die opname oor 12 maande voltooi is, sal die lughawe dit gebruik om die nuwe

terminale en fasiliteite in die gebou te beplan.

Dit sal ook gebruik word om vooruitskattings te maak van die vervoerverwagting van die

plaaslike industrie, nywerheid en inwoners.

Die bemarkingsbestuurder van Vinnig Vlieg Lughawe maak die volgende stelling:

“Die opname sal ons in staat stel om te verseker dat die dienste van Vinnig Vlieg, die

verwagting van die streek oortref.”

1. Moet die beplande opname beperk word tot passasiers wat vertrek? Motiveer jou

antwoord.

2. Hoe groot moet die steekproef wees om te verseker dat die inligting wat daaruit verkry

word, betroubaar en verteenwoordigend is? Motiveer jou antwoord.

3. Ontwikkel ʼn vraelys wat sal voldoen aan die doelwitte van die projek.

4. Watter sekondêre data is beskikbaar vir hierdie opname?

©akademia (MSW) Bladsy 99

Page 102: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.10 Samevatting

Die bemarkingsveld het baie ontwikkel gedurende die 21ste eeu en daarmee saam die veld

van bemarkingsnavorsing. Die sakeonderneming moet op hoogte bly van hierdie

ontwikkelings om kompeterend in die mark te funksioneer.

Die verbruiker se rol in die sakeonderneming kan nie onderskat word nie en daarom moet

die sakeonderneming voortdurend poog om die verbruiker se behoeftes, emosies en

waardes te verstaan.

Deur gebruik te maak van verskillende navorsingsmetodes, kan die sakeonderneming die

nodige inligting verkry om die verbruiker tevrede te hou, deur verbeterde en nuwe produkte

te lewer.

©akademia (MSW) Bladsy 100

Page 103: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

3.11 Selfevaluering

Aktiwiteit 11

1. Bespreek die verskil tussen marknavorsing en bemarkingsnavorsing.

2. Waarom is dit nodig om bemarkingsnavorsing te onderneem? Motiveer jou antwoord.

Aktiwiteit 12

1. Bespreek die verskillende kategorieë van navorsing.

2. Watter stap in die navorsingsproses sal jy as die belangrikste beskou? Motiveer jou

antwoord.

Aktiwiteit 13

1. Bespreek die spesifieke funksies waarvoor die navorser verantwoordelik is.

2. Waarom is verbruikersdeelname belangrik in die navorsingsproses? Motiveer jou

antwoord.

Aktiwiteit 14

1. Bespreek die verskil tussen kwantitatiewe en kwalitatiewe navorsing.

2. Bespreek die kriteria waaraan vraelyste moet voldoen.

Aktiwiteit 15

1. Waarom is die probleemstelling in die navorsingsproses belangrik? Motiveer jou

antwoord.

2. Bespreek spesifieke navorsingsprobleme wat in Suid-Afrika ondervind word.

©akademia (MSW) Bladsy 101

Page 104: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Notas

©akademia (MSW) Bladsy 102

Page 105: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

STUDIE-EENHEID 4: BEMARKINGSKOMMUNIKASIE

4.1 Studie-eenheid leeruitkomstes

Kennis en begrip

Na voltooiing van Studie-eenheid 4, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die

volgende te demonstreer:

• Komponente van bemarkingskommunikasie

• Rol van die sender

• Prosessering deur die ontvanger

• Bemarkingskommunikasiemengsel

• Advertensiemedia

Vaardighede

Jy sal ook in staat wees om:

• Die komponente van bemarkingskommunikasie te analiseer.

• Die rol van die sender en die kodering van ʼn boodskap, te ondersoek en te beskryf.

• Die prosessering van kommunikasie deur die ontvanger te beskryf.

• Te onderskei tussen die elemente van die geïntegreerde

bemarkingskommunikasiemengsel.

• Die belangrikste advertensiemedia te identifiseer en te bespreek.

©akademia (MSW) Bladsy 103

Page 106: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

4.2 Verrykende bronne

• http://www.thewisemarketer.com/features/read.asp?id=80

• http://www.managerialmarketing.com/index.php?option=com_content&task=view&id=

26&Itemid=45

• http://www.davedolak.com/promix.htm

4.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?

Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:

Sleutelwoord Omskrywing

Bemarkingskommunikasie Bemarkingskommunikasie is die kommunikasie van die

bemarkingsmengsel aan verbruikers, sodat die verbruiker,

sowel as die sakeonderneming, tevrede gestel word.

Dekodering Die ontvanger ken betekenis toe en interpreteer die

boodskap.

Ontvanger Die persoon wat die boodskap ontvang en dekodeer.

Sender Die persoon of onderneming wat die boodskap kodeer en

aanstuur.

Differensiasie Die kwaliteite of eienskappe wat die sakeonderneming se

produk onderskei van die kompetisie.

Disintegrasie Inligtingsdisintegrasie verwys na die verskynsel dat die

boodskap verlore raak tussen die sender en die ontvanger.

Kodering Om ʼn verbale of simboliese verteenwoordiging van die

konsepte saam te stel; om die boodskap te formuleer.

Kommunikasieplatform Die tipe media wat gebruik word om te kommunikeer of te

adverteer.

Promosie Die bekendmaking van inligting aan die verbruiker, om hom

bewus te maak van die produk of van die sakeonderneming

se beeld.

Verkoopskonsultant Die personeel in diens van die sakeonderneming, wat

verantwoordelik is vir die verkoop van die produk en

kommunikasie aan verbruikers.

©akademia (MSW) Bladsy 104

Page 107: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

4.4 Inleiding

Die bemarkingsafdeling het interne en eksterne kliënte met wie daar daagliks

gekommunikeer word:

• Interne kliënte: Werknemers binne die sakeonderneming, soos ander afdelings, die

bestuur, ensovoorts.

• Eksterne kliënte: Persone of verbruikers wat van die sakeonderneming se dienste

gebruik maak, of inligting van die sakeonderneming benodig.

Kommunikasie kan beskou word as die uitruil van inligting, deur middel van praat, luister,

lees en skryf. Dit kan deur verskillende mediums geskied, soos advertensies, per telefoon,

e-pos, katalogusse, briewe of van aangesig tot aangesig.

Die sukses van die sakeonderneming is onderhewig aan die doeltreffende kommunikasie

van bemarkingsinligting aan die verbruiker. Kommunikasie affekteer alle besluite en alle

aktiwiteite binne die sakeonderneming.

4.5 Die komponente van bemarkingskommunikasie

Kommunikasie is die wisseling van idees, feite, opinies en gevoelens tussen twee of meer

persone. ʼn Kommunikasiestelsel verbind die verbruiker, individue en funksies van die

sakeonderneming en dra by om die sakeonderneming se doelwitte te bereik.

Bemarkingskommunikasie is die kommunikasie van die bemarkingsmengsel aan

verbruikers, sodat die verbruiker, sowel as die sakeonderneming, tevrede gestel word.

4.5.1 Die kommunikasieproses

Die proses van kommunikasie bestaan uit vier elemente:

• Wie die inligting kommunikeer.

• Wat is die boodskap?

• Die metode wat gebruik word om die inligting te kommunikeer.

• Die persoon wat die inligting ontvang.

Daar is nege komponente in die bemarkingskommunikasieproses:

©akademia (MSW) Bladsy 105

Page 108: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 4.1: Die kommunikasieproses

(Damelin, 2003: 5)

Disintegrasie

Onbeplande inmenging wat die boodskap verdraai

Terugvoering

Inligting oor die ontvanger se reaksie wat teruggestuur word na die sender

Reaksie

Die ontvanger se reaksie op die boodskap

Ontvanger

Die party wat die boodskap ontvang

Dekodering

Die ontvanger ken betekenis toe aan die boodskap

Metode/medium Die kanaal waardeur die boodskap oorgedra word, persoonlik - verkoopspersoneel of nie-

persoonlik - advertensies, publisiteit en promosies

Boodskap

Die stel woorde of simbole wat die sender oordra

Kodering

Om 'n verbale of simboliese verteenwoordiging van die konsepte saam te stel

Bron

Die party wat die boodskap aanstuur, bv. die sakeonderneming

©akademia (MSW) Bladsy 106

Page 109: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die bemarkingskommunikasieproses beklemtoon belangrike aspekte van effektiewe

kommunikasie:

• Die nodigheid om ʼn gehoor te identifiseer.

• Om ʼn toepaslike boodskap te formuleer.

• Om die boodskap voor te lê in ʼn vorm wat die teikengehoor se aandag trek.

• Om die effek van verdraaiing uit te skakel.

Die kommunikasieproses beklemtoon ook sekere strategiese verwagtinge wat deur die

bemarkingsbestuurder hanteer moet word:

• Die ontwikkeling van ʼn produk wat aan die verbruiker se verwagting voldoen, saam

met die identifisering van ʼn toepaslike teikenmark.

• Om boodskappe te formuleer wat die voordele van die produk aan die teikenmark

kommunikeer.

• Om die boodskap oor te dra, deur verskeie soorte media en verkoopspersoneel.

• Om te bepaal wat die verbruiker se reaksie op die boodskap is en hoe hy die

boodskap verstaan.

• Om die effek van kommunikasieaktiwiteite op die hoeveelheid verkope te bepaal.

4.5.2 Kommunikasiebeplanning

Om die promosieaktiwiteite van die sakeonderneming te beplan, verg meer as die

ontwikkeling van advertensieveldtogte. Effektiewe kommunikasie noodsaak ʼn sistematiese

en beplande aanslag op promosie, en behels twee doelwitte:

Figuur 4.2: Doelwitte van beplanning

(Outeur, 2011)

Die promosieaktiwiteite wat daarop gemik is om die verbruikersaanvraag te stimuleer, se

doelwit moet wees om verkope te verhoog. Hierdie doelwit kan bereik word deur:

Om aanvraag te stimuleer

Om die beeld van die sakeonderneming en die handelsnaam te

promoveer

©akademia (MSW) Bladsy 107

Page 110: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Die produk aantreklik te maak vir die koper.

• Die produk aantreklik te maak vir die persone

wat die koper kan beïnvloed.

• Nuwe gebruike van die produk te beklemtoon.

• Uit te brei op die huidige gebruik van die produk.

• Nuwe verbruikers te trek.

• Nuwe markte te betree (Damelin, 2003: 5).

Promosieaktiwiteite wat daarop gemik is om die beeld van die sakeonderneming of sy

handelsnaam te verbeter, word deur sekere faktore beïnvloed.

• Die sakeonderneming, sy reputasie, finansiële gesondheid en posisie in die mark.

• Die tipe produk of diens.

• Die tipe mark – die aantal potensiële kopers.

• Die kompetisie.

• Die begroting – die bedrag wat benodig word, teenoor die bedrag wat beskikbaar is

(Damelin, 2003: 5).

Daar is verskeie maniere wat die bemarkingsbestuurder kan gebruik om inligting na die

verbruiker te kommunikeer:

• Verkope

• Advertensies

• Promosies

• Direkte bemarking

• Publisiteit en openbare verhoudinge

• Borgskap

• Uitstallings

• Verpakking

©akademia (MSW) Bladsy 108

Page 111: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Kommunikasie tussen verbruikers

• Sosiale media (Facebook)

• Optimalisering van soekenjins

• Korporatiewe identiteit

4.5.3 Die kommunikasiebeplanningsproses

Die kommunikasiebeplanningsproses volg ʼn eenvoudige model van:

Figuur 4.3: Die kommunikasiebeplanningsproses

(Damelin, 2003: 6)

Die bron

ʼn Probleem wat in bemarkingskommunikasie ondervind word, is dat die verbruiker weet dat

die adverteerder ʼn belang het om hom te oortuig om ʼn produk te koop. Dit verminder

geloofwaardigheid en daarom sal die verbruiker spesifieke faktore oorweeg, voordat hy

besluit om te koop.

• Is die bron betroubaar en eerlik?

• Is die bron ʼn kenner op die gebied? ʼn Verbruiker sal byvoorbeeld ʼn apteker glo wat

medikasie aanbeveel.

• Wat is die bron se status? As die bron sosiale status en prestige bereik het, sal die

bron as betroubaar beskou word. ʼn Rugbyspeler wat ʼn goeie beeld by die publiek

het, word byvoorbeeld gebruik om produkte te bemark, wat nié met sport te doen het

nie.

• Hou die verbruiker van die bron? Die bron kan as betroubaar beskryf word, omdat hy

gewild is, soos die gebruik van TV-sterre om produkte te bemark (Damelin, 2003: 5).

Wie

Bron

sê wat

Boodskap

deur watter kanale

Kanale

aan wie?

Gehoor

©akademia (MSW) Bladsy 109

Page 112: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die boodskap

Die boodskap moet uniek wees, sodat dit die verbruiker se aandag trek. Verbruikers kan

blootgestel word aan die boodskap, maar kyk of luister nie noodwendig daarna nie. Die

boodskap moet daarom so geformuleer word, dat die verbruiker daarmee kan assosieer op

die gebied van ondervinding, behoeftes, idees en waardes.

Figuur 4.4: Die ontvanger

(http://www.managerialmarketing.com/index.php?option=com_content&task=view&id=26&Ite

mid=45)

Die kanale

Die kanale wat gebruik word om die boodskap aan die verbruiker oor te dra, sal bepaal word

deur die beskikbare begroting. Sakeondernemings probeer bespaar waar hulle kan en sal

eerder van goedkoper alternatiewe gebruik maak om die boodskap by die verbruiker te kry.

Sakeondernemings kan besluit om die kanale wat deur die kompeteerders gebruik word, te

vermy en van alternatiewe kanale gebruik te maak.

Die belang en gereeldheid van die boodskap, en die gebied wat die sakeonderneming wil

dek, sal ook bepaal watter kanale gebruik moet word.

!!!

Ek weet nie wie jy is nie Ek ken nie jou sakeonderneming nie Ek ken nie jou produk nie Ek weet nie wat is jou waardes nie Ek weet nie wie is jou kliënte nie Ek weet nie wat is jou reputasie nie

So, wat is dit wat jy aan my wil verkoop?

©akademia (MSW) Bladsy 110

Page 113: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die media het ook handelsname. Die seleksie van die toepaslikheid van die kanaal

waardeur die boodskap gestuur word, is dus ook ʼn ernstige oorweging by

sakeondernemings.

Die gehoor

Die teikengehoor van die boodskap moet goed gedefinieer word en word gewoonlik bepaal

deur die marksegmentasie, wat op ʼn vroeër stadium in die bemarkingsbeplanning gedoen is.

Sosio-ekonomiese faktore, psigologiese en persoonlikheidskwaliteite, en die belangstelling

in die produk, is faktore wat die besluit op ʼn teikenmark kan beïnvloed.

Die manier waarop inligting aangebied word, is baie belangrik vir die verbruiker. Inligting wat

in verstaanbare vorm aangebied word, is maklik assimileerbaar en indien dit visueel

aantreklik is, bevorder dit die korrekte oordrag van die boodskap.

4.6 Die rol van die sender

Die doel van kommunikasie is, dat die sender die boodskap op so ʼn wyse formuleer, dat die

ontvanger van die boodskap die oorspronklike bedoeling van die boodskap verstaan.

Die kommunikasieproses hou groot uitdagings vir die bemarkingsafdeling in. In die moderne

eeu is daar verskeie maniere om inligting te kommunikeer, maar die metode van

kommunikasie is nie gewoonlik dit wat die moontlike probleem veroorsaak nie. Dit lê eerder

by die ontvanger of sender van die boodskap:

Figuur 4.5: Ondoeltreffende kommunikasie

(The Institute for Administrative Management, 2008: 43)

Die sender verstaan nie noodwendig die behoefte van die ontvanger nie en

is daarom nie duidelik oor die doel van die boodskap

nie

Die sender kan die boodskap nie

doeltreffend formuleer nie, of die verkeerde

boodskapmedium word gekies

Die ontvanger kan die boodskap verkeerd

interpreteer of verkeerd verstaan

Die sender kan nalaat om te verseker dat enige

aksies wat in die boodskap uiteengesit

word, reg verstaan word

©akademia (MSW) Bladsy 111

Page 114: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Ten spyte van die belang van doeltreffende kommunikasie, kan daar tog sekere hindernisse

ontstaan wat die kommunikasieproses afbreek.

Kommunikasiehindernisse sluit die volgende in:

• Vrees, bedreiging, emosie en ʼn gebrek aan vertroue.

• Statusverskille tussen die sender en ontvanger kan tot misinterpretasie lei.

• Slegte taalgebruik of te hoë tegniese taalgebruik.

• Oorlading van inligting.

• Gebreekte toerusting.

• Verkeerde kommunikasiemedium.

• Gebrek aan boodskapbeplanning (The Institute for Administrative Management,

2008: 15).

Om die kommunikasieproses effektief te implementeer, moet die sender van die boodskap

verseker dat:

• Gedagtes vereenvoudig word, voordat die boodskap gekommunikeer word.

• Die doel van die boodskap geanaliseer is.

• Die fisiese omgewing waar die ontvanger hom gaan bevind wanneer hy die

boodskap ontvang, ook geanaliseer is.

• Die boodskap met ander bespreek is, om te bepaal of dit reg geïnterpreteer sal word.

• Daar opgelet is teen offensiewe inhoud en taalgebruik.

• Iets voorgestel word wat die verbruiker kan gebruik.

• Voorbereiding gedoen is om die boodskap oor te dra.

• Dat die sakeonderneming se aksies die boodskap ondersteun.

• Probeer is om die ontvanger te verstaan en nie net om verstaan te word nie.

4.6.1 Die ontwikkeling van ʼn bemarkingsboodskap

Effektiewe bemarking behels ʼn boodskap wat aaneenlopend tot verbruikers en potensiële

verbruikers spreek. ʼn Goeie boodskap moet die volgende faktore bevat:

©akademia (MSW) Bladsy 112

Page 115: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die basiese boodskap

Die verbruiker vra: Wat is dit wat julle doen?

Genoeg inligting om bogenoemde vraag te beantwoord, moet in die bemarkingsboodskap

ingesluit word.

Die teikenmark

Gee ʼn uiteensetting van die ideale kliënt. Om inligting soos plek, belangstellings en

karaktereienskappe in te sluit, kan baie waardevol wees in die adverteer van die produk.

Die probleem

Die sakeonderneming verskaf ʼn produk om die verbruiker se probleem op te los. Maak ʼn

duidelike stelling van hierdie probleem.

Die oplossing

Spesifiseer hoe die sakeonderneming, of die produk, die verbruiker se probleem sal oplos.

Die bewys

Watter bewys kan die sakeonderneming aanbied dat die verbruiker se probleem opgelos

gaan word? Is daar verbruikers wat namens die sakeonderneming kan getuig van ʼn goeie

produk?

Die differensiasie

Wat is dit wat die sakeonderneming onderskei van sy kompeteerders? Watter voordele sal

die verbruiker uit die produk verkry?

As jy deel is van ʼn gemiddelde huisgesin in ʼn gemiddelde woonbuurt

• Kry die aandag van die teikengroep en wees duidelik tot wie die boodskap moet spreek.

In hierdie geval is die teikengroep die

gemiddelde huisgesin.

en jy kan net ʼn gemiddelde motor bekostig, maar wil meer hê as gemiddelde gemak en gemiddelde spasie

• Identifiseer die probleem, simptome, behoefte en waardes van die teikenmark.

Begin by die posisie waar die verbruiker

tans verkeer en neem hom na die

posisie waar hy graag wil wees.

©akademia (MSW) Bladsy 113

Page 116: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

is die ABC familiemotor die oplossing vir jou. Die gemak en spasie van ʼn luukse motor

• Gee ʼn kort beskrywing van die produk.

Watter eienskap het die produk wat aan

die verbruiker se behoefte sal voldoen?

Praat oor wat die verbruiker wil koop en

nie wat die sakeonderneming verkoop

nie.

teen ʼn gemiddelde prys. • Beskryf die voordeel wat die verbruiker uit die transaksie sal kry.

Hierdie boodskap moet pertinent tot die

teikenmark spreek.

Aangewys as die familiemotor van die jaar

• Bewys betroubaarheid.

Verwys na prestasies, gevallestudies

en dies meer.

Kom toetsbestuur ʼn ABC Motor vandag!

Skakel nou: 000 0000 000

• Wees spesifiek oor watter aksie die verbruiker moet neem.

Moenie net ʼn telefoonnommer aanbied

nie, vra vir optrede of aksie.

Figuur 4.6: Voorbeeld van ʼn bemarkingsboodskap

(http://www.businessknowhow.com/marketing/marketing-message.htm)

©akademia (MSW) Bladsy 114

Page 117: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Gevallestudie 4.1

Die onderstaande advertensie is ontwikkel deur Ogilvy & Mather (Gurgaon, India), en wys

ʼn werknemer van Kentucky Fried Chicken met ʼn toegeplakte mond.

KFC se bedoeling met die advertensie is waarskynlik, dat hulle nie nodig het om enigiets

te sê nie, want die produk spreek vanself. Die woorde “It’s finger lickin’ good!” dra die

boodskap aan die verbruiker oor.

ʼn Ander moontlikheid is, dat KFC wil verhoed dat hulle werknemers aan die kos proe,

voordat dit aan verbruikers bedien word.

(http://www.trendhunter.com/trends/kfc-waiter-mouth-tape#!/photos/22724/1)

Die kompetisie in die wegneemetebedryf is baie intens en enige fout, rakende die

bemarkingsboodskap, kan die maatskappy duur te staan kom.

1. Bespreek in besonderhede hoe bogenoemde boodskap verkeerd geïnterpreteer kan

word.

2. Formuleer ʼn boodskap wat saam met die foto geplaas kan word, om te verseker dat

die verbruiker dit reg verstaan.

4.7 Prosessering deur die ontvanger

Uit Gevallestudie 4.1 kan gesien word, dat die sender die boodskap verkeerd kan formuleer

en daarom word dit deur die verbruiker misverstaan. Dit gebeur ook dikwels dat die

boodskap reg is, maar dat die verbruiker se gedragspatrone, waardes, standaarde en status

sy interpretasie van die boodskap beïnvloed.

©akademia (MSW) Bladsy 115

Page 118: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

4.7.1 Faktore wat die ontvangs van die boodskap beïnvloed

Die bemarker se taak word bemoeilik deur:

• Selektiewe aandag: Die verbruiker neem net kennis van

sekere advertensies, omdat hulle daagliks aan duisende

blootgestel word.

• Verdraaiing: Verbruikers misinterpreteer boodskappe,

omdat dit van toepassing gemaak word op hulle unieke

behoeftes en waardes.

• Geheue: Verbruikers onthou net sekere advertensies,

omdat dit van toepassing is op hulle unieke behoeftes.

Figuur 4.7: Verbruiker se kommunikasiepatrone

(Damelin, 2003: 5)

Die ontvanger se gewilligheid

Die ontvanger van die boodskap moet toelaat dat die boodskap arriveer. Die boodskap moet

deur toeganklike media plaasvind, om te verseker dat dit nie soos die spreekwoordelike

“Boodskap in ʼn bottel”, geen eindpunt het, of bereik nie.

Die manier waarop die boodskap by die ontvanger uitkom, het ʼn invloed op die ontvanger se

keuse om die boodskap te ontvang en hoe hy dit interpreteer. ʼn Verbruiker sal anders op ʼn

TV-advertensie reageer, as op deur tot deur bemarking.

Die pragmatiese aspek van kommunikasie behels die eintlike betekenis van die boodskap

wanneer dit by die ontvanger uitkom. Dieselfde inligting kan ʼn teenoorgestelde uitwerking op

verskillende ontvangers daarvan hê. Daar is drie persoonlike faktore wat die interpretasie

van die boodskap kan verander:

Mense ervaar emosies en dié emosies word beïnvloed deur die inhoud van die

boodskap.

Mense is geneig om meer as een interpretasie aan ʼn boodskap te heg.

Mense is geneig om inligting te prosesseer, waarde daaraan te heg of daarop te

reageer, terwyl hulle nog besig is om die boodskap te ontvang.

(http://www.wanterfall.com/Communication-Process.htm#rec)

©akademia (MSW) Bladsy 116

Page 119: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Persepsies

Wanneer die verbruiker die boodskap ontvang, ervaar hy sekere sensasies. Sensasie is die

wyse waarop die ontvanger se brein die boodskap formuleer. Om die regte persepsie by die

verbruiker te skep, moet die boodskap op so ʼn wyse geformuleer word, dat dit die verbruiker

se sensoriese organe prikkel.

Figuur 4.8: Sensoriese prikkeling

(http://www.imglols.com/hungry-lion-is-hungry/)

Selfs al het die boodskap die sensoriese organe geprikkel, is daar ʼn finale stap in die

kommunikasie van die boodskap. Die boodskap word herken, of as iets nuuts geklassifiseer,

en dan verder geprosesseer.

Interpretasie van die sensoriese reaksie is steeds nodig. Dit gebeur selde dat die inligting

wat deur die ontvanger verwerk en geïnterpreteer word, identies geïnterpreteer word as die

sender se oorspronklike boodskap.

Although the message can be controlled, the meaning

cannot.

(http://www.wanterfall.com/Communication-Process.htm#rec)

4.7.2 Inligtingdisintegrasie en -uitsluiting

Inligtingdisintegrasie verwys na die verskynsel dat die boodskap verlore raak tussen die

sender en die ontvanger.

©akademia (MSW) Bladsy 117

Page 120: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 4.9: Inligtingdisintegrasie

(www.funnysalescartoons.com)

In Suid-Afrika word die bemarker gekonfronteer met ʼn multikulturele bemarkingsaanvraag.

Multikulturele bemarking is nie anders as ander bemarkingsfunksies nie, met die verskil dat

dieselfde boodskap aan verskeie gehore oorgedra moet word. Wat vir een kultuur

aanvaarbaar is, kan vir ʼn ander kultuur offensief wees.

Kreatiewe uitleg van boodskappe en bewoording is nodig om te verseker dat sekere gehore

nie uitgesluit word nie. Die belangrikste aspek waaraan die sender moet aandag gee, is om

die kultuur, gewoontes en leefstyl van diegene aan wie hy bemark, te verstaan.

Wanneer die boodskap vertaal word, moet daar spesifiek aandag gegee word aan die

bewoording, om te verseker dat die boodskap die oorspronklike bedoeling van die bemarker

weergee.

When marketers attempt a one size fits all approach, they

usually fail. Multicultural marketers know they need to talk-

the-talk and walk-the-walk, in order to be effective.

(http://www.thewisemarketer.com/features/read.asp?id=80)

4.8 Bemarkingskommunikasiemengsel

Die bemarkingskommunikasiemengsel verwys na die spesifieke kommunikasiemetodes wat

die sakeonderneming gebruik, om die aandag van die verbruiker te kry en te behou.

©akademia (MSW) Bladsy 118

Page 121: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 4.10: Bemarkingskommunikasiemengsel

(http://www.davedolak.com/promix.htm)

4.8.1 Advertensies

Advertensies behels nie-persoonlike kommunikasie, insluitende media-advertensies en pos.

Media-advertensies is beperk in detail, omdat dit gewoonlik baie duur is. Dit word dikwels as

die eerste stap van die promosieaksie gebruik, net om die verbruiker bewus te maak van die

produk.

Die funksies van advertensies is:

Figuur 4.11: Doel van advertensies

(Damelin, 2003: 12)

Bemarkings-kommuni-

kasiemengsel

Advertensies

Persoonlike verkope/ direkte

bemarking

Promosies

Openbare verhoudinge

Om in te lig

Om te oortuig Om te herinner

Doel van advertensies

©akademia (MSW) Bladsy 119

Page 122: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Voordat ʼn advertensie geplaas word, moet die sakeonderneming besluit oor:

Figuur 4.12: Advertensiebeplanning

(Damelin, 2003: 12)

As deel van die bemarkingstrategie, moet die doel en doelwitte van advertensieveldtogte

geformuleer word. Die doel kan wees om die bewustheid van ʼn spesifieke produk te

verhoog, terwyl die doelwitte meer detail kan bevat, byvoorbeeld om die bewustheid in ʼn

spesifieke area te verhoog. As die advertensiedoelwitte nie goed gedefinieer is nie, sal dit

moeilik wees om die effektiwiteit van die advertensieveldtog te bepaal.

Daar is verskillende maniere waarop die sakeonderneming advertensiebegrotings bepaal.

Om advertensiebegrotings te baseer op vorige verkope, is maklik om te bereken, maar die

sakeonderneming moet in ag neem, dat die advertensie verkope moet verhoog, en nie

andersom nie.

ʼn Ander manier wat sakeondernemings gebruik om begrotings te bepaal, is om te kyk na

hoeveel die kompetisie op advertensies bestee. Dit is ook nie noodwendig ʼn effektiewe

metode nie, omdat ander sakeondernemings verskillende kostestrukture het, soos ook

verskille in grootte.

Die mees wetenskaplike metode is, om die advertensiedoelwitte te bepaal en dan te

bereken hoeveel dit gaan kos om die doelwitte te bereik. In praktyk is dit egter moeilik om

hieroor te besluit, omdat die sakeonderneming nie genoeg fondse beskikbaar het vir die

beplande veldtog nie.

Doelwitte

Begrotings

Mediakeuse

Boodskapkeuse

Effektiwiteit

©akademia (MSW) Bladsy 120

Page 123: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die volgende stap in die proses is om te besluit watter media gebruik gaan word om die

teikengehoor te bereik, hoe gereeld advertensies geplaas gaan word en hoeveel koste

daarby betrokke is.

Die grootte van die advertensie, kleur, styl, voorstelling, illustrasies en waar dit

geposisioneer word, moet oorweeg word om die advertensie so aantreklik as moontlik te

maak.

Die effektiwiteit van die advertensie moet bepaal word deur navorsing te onderneem wat al

die komponente van die bemarkingsmengsel betrek en hanteer. Dis moeilik om ʼn spesifieke

advertensie te vergelyk met spesifieke resultate, omdat advertensies gesien word as ʼn klein

gedeelte van ʼn promosieveldtog.

4.8.2 Promosies

Die doel van promosies is, om die aantreklikheid van die produk oor die kort termyn te

verhoog, deur byvoorbeeld korting aan te bied soos twee vir die prys van een, ensovoorts.

Die verbruiker kry dus ʼn beloning as hy die produk sou koop.

Promosies:

• Verhoog onmiddellik die wins.

• Verminder ander promosiekoste.

• Maak verbruikers minder lojaal

teenoor gevestigde handelsname.

• Laat die sakeonderneming se

handelsname groei.

• Kan veroorsaak dat verbruikers

meer spesiale aanbiedinge verwag

(Damelin, 2003: 12).

Promosies hou baie voordele in vir die sakeonderneming, maar anders as advertensies (wat

ʼn langtermynbeeld skep), is dit bedoel om die verbruiker onmiddellik te laat koop.

• Daar is gewoonlik ʼn tydlimiet. Dis nie ʼn aaneenlopende proses nie.

• Addisionele inkomste maak dit moontlik om personeel te motiveer, deur belonings

aan te bied.

• Verskaf korttermyn winsgewende oplossings.

10 % af op alle selfoontoebehore tot Saterdag

15 Desember 2011

©akademia (MSW) Bladsy 121

Page 124: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Dis goedkoper as advertensies.

• Dit vul die aktiwiteite verbonde aan advertensies en persoonlike verkope, aan.

Tabel 4.1: Voordele van promosies

(Outeur, 2011)

4.8.3 Persoonlike verkope, alias direkte bemarking

Die sakeonderneming het verkoopspersoneel in diens, om met verbruikers te kommunikeer.

Veral in die geval waar sakeondernemings komplekse produkte verkoop, is persoonlike

verkope baie effektief, omdat die produk aan die verbruiker verduidelik kan word.

Persoonlike verkope is spesifiek daarop gemik om ʼn verhouding met die verbruiker te bou

en daarom is die karaktereienskappe van die verkoopskonsultant baie belangrik. Die

basiese eienskappe waaroor ʼn verkoopskonsultant moet beskik, is:

Figuur 4.13: Eienskappe van die verkoopskonsultant

(Outeur, 2011)

Opleiding van verkoopspersoneel is ʼn baie belangrike aspek van persoonlike bemarking. Die

sakeonderneming kan nie met minder as uitstekende verkoopskonsultante tevrede wees nie.

Die verkoopskonsultant moet al die produkte van die sakeonderneming goed ken en oor

baie goeie verkoopstegnieke beskik.

Afhangende van die doelwitte van die sakeonderneming en die spesifieke promosiemengsel,

kan die doelwitte van direkte verkope so opgesom word:

• Om nuwe kliënte te identifiseer en te behou.

• Om ʼn diens aan bestaande kliënte te lewer.

• Om alle kliënte ingelig te hou oor enige veranderinge in die bemarkingstrategie,

Deursettingsvermoë Vriendelikheid

Opregtheid Betroubaarheid

Selfvertroue Entoesiasme

Eerlikheid

©akademia (MSW) Bladsy 122

Page 125: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

byvoorbeeld, prysverandering, afslag, ensovoorts.

• Om tegniese ondersteuning aan kliënte te verskaf.

• Om markinligting aan die bestuur van die sakeonderneming te rapporteer.

• Om werklike en potensiële inligting rakende kliënte te verskaf vir

verkoopsvooruitskattings.

Tabel 4.2: Doelwitte van direkte verkope

(Damelin, 2003: 12)

4.8.4 Openbare verhoudinge

Die sakeonderneming moet goeie verhoudinge met die publiek bou, deur middel van

positiewe publisiteit, ʼn goeie korporatiewe beeld en borgskappe. Gereelde artikels en goeie

verhoudinge met joernaliste is noodsaaklik. Alle kommunikasie oor die sakeonderneming,

intern of ekstern, skep ʼn sekere beeld en veroorsaak ʼn emosionele reaksie.

Publisiteit kan goed of sleg wees. Goeie publisiteit is gewoonlik gratis en spruit voort uit die

dinge wat die sakeonderneming reg doen. Enige sakeonderneming kan advertensiespasie

aankoop, maar nie enige sakeonderneming verkry die respek van joernaliste wat positiewe

artikels oor hul onderneming plaas nie. Om goeie verhoudinge met die pers op te bou, kan

dus net voordelig wees en persspasie verkry, wat nie met geld gekoop kan word nie.

Swak publisiteit aan die ander kant, kan groot gevolge en koste vir die sakeonderneming

inhou. Die sakeonderneming moet probeer om die skade te verminder, deur die gebeure in

ʼn positiewe lig te plaas en alternatiewe advertensieveldtogte te inisieer.

Gevallestudie 4.2

In die laat 1990’s het McDonald’s (Engeland) twee Grean peace-aktiviste voor die hof

gedaag vir laster, omdat hulle pamflette versprei het, wat sê: “Wat is verkeerd met

McDonald’s?” Die pamflet het McDonald’s daarvan beskuldig dat hulle gebruik maak van

prosesse wat skadelik is vir die omgewing en dat hulle nie bekommerd is oor die

voedingswaarde van hulle produkte nie.

Alhoewel die twee aktiviste skuldig bevind is aan laster, het dit later geblyk dat die

bewerings op die pamflette waar was.

• Die maatskappy betaal hulle werknemers baie min.

• Die maatskappy is verantwoordelik vir wreedheid teenoor diere tydens die

vervaardiging van hul produkte.

©akademia (MSW) Bladsy 123

Page 126: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Kinders word uitgebuit in advertensieveldtogte.

Die negatiewe impak op McDonald’s was, dat hulle daarvan beskuldig is, dat hulle :

• Die lasterwette gebruik het as ʼn vorm van sensuur.

• Hulle baie duur advokate aangestel het om hulle te verteenwoordig.

• Hulle die rekord gebreek het vir die langste lastersaak in die Engelse geskiedenis

(314 dae).

(http://www.bized.co.uk/compfact/mcdonalds/mcindex.htm?page=21)

1. Bespreek die beginsel dat swak publisiteit goed kan wees.

2. Het die swak publisiteit McDonald’s enigsins skade berokken oor die langer termyn?

Motiveer jou antwoord.

3. Sou die skade minder gewees het as McDonald’s besluit het om nie die aktiviste voor

die hof te daag vir laster nie? Motiveer jou antwoord.

4.9 Advertensiemedia

Die doel van enige advertensie- of bemarkingsboodskap is om die aandag van die

verbruiker te kry. Om hierdie doelwit te bereik, moet die sakeonderneming alle moontlike

advertensiemedia ondersoek en dan op die beste opsie besluit. Die verskillende stadiums

van die verbruiker se dinkproses moet oorweeg word en die beste media-opsie vir die

stadium in hierdie proses, moet gevind word.

As die sakeonderneming slegs die aandag van die verbruiker wil kry, kan ʼn relatief klein

advertensieveldtog die doel bereik. As die sakeonderneming wil hê die verbruiker moet

optree of aksie neem, sal advertensiepogings meer intensief moet wees. Die doel van die

advertensieveldtog moet egter wees, om al die stappe van die AIDA-proses te adresseer.

Die aandag van die verbruiker moet verkry word, die belangstelling van die verbruiker moet

geprikkel word, begeerte moet gekweek word en die verbruiker moet oortuig word om op te

tree of sogenaamde aksie te neem.

©akademia (MSW) Bladsy 124

Page 127: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 4.14: Die AIDA-model

(http://www.davedolak.com/promix.htm)

4.9.1 Kommunikasieplatforms

Die teikenmark sal bepaal van watter platform die sakeonderneming gebruik gaan maak om

besluite te neem oor:

• Wat hulle wil sê.

• Hoe hulle dit wil sê.

• Wanneer hulle dit wil sê.

• Waar om dit te sê.

Kommunikasieplatforms sluit die volgende in:

Advertensie Promosies Openbare verhoudinge

Persoonlike verkope, of direkte bemarking

Gedrukte media,

aanlynadvertensies

Verpakking

Films

Pamflette

Telefoongidse

Kompetisies

Geskenke

Monsters

Uitstallings

Afslagkoepons

Lojaliteitsprogramme

Persvrystellings

Praatjies

Seminare

Jaarverslae

Borgskappe

Publikasies

Verkope

Beloningsprogramme

Tentoonstellings

Katalogusse

Telebemarking

Elektroniese verkope

Aksie (Action)

Begeerte (Desire)

Belangstelling (Interest)

Aandag (Attention)

©akademia (MSW) Bladsy 125

Page 128: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Reklameborde

Plakkate

Verkoopspuntplakkate

Oudiovisuele materiaal

Leuses

Webtuistes

Spesiale

geleenthede

TV-verkope

E-posverkope

Tabel 4.3: Kommunikasieplatforms

(http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides)

4.9.2 Voordele van spesifieke media

In die huidige tegnologiese omgewing maak sakeondernemings al hoe meer gebruik van die

internet om hulle produkte te bemark. Webtuistes hou die voordeel in dat inhoud verryk kan

word, deur gebruik te maak van multimediavoorstellings en virtuele demonstrasies.

Die ander mediums wat deur die sakeonderneming gebruik word, hou ook sekere voordele

in:

Koerante • Buigbaarheid

• Tydgebondenheid

• Goeie plaaslike dekking

• Geloofwaardigheid

• Aanvaarbaarheid

Televisie • Kombineer beeld en klank met boodskap, wat die verbruiker se

aandag prikkel

• Goeie aandag

• Groot teikenmark

Direkte pos • Die teikenmark kan selektief gekies word en boodskappe kan

meer persoonlik van aard wees

Radio • Massagebruik

• Hoër geografiese en demografiese areas

• Laer koste

©akademia (MSW) Bladsy 126

Page 129: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Tydskrifte • Hoë geografiese en

demografiese dekking

• Prestige

• Hoë kwaliteit

• Lang lewe

(http://www.huisgenoot.com/)

Geel bladsye • Uitstekende plaaslike dekking

• Hoë betroubaarheid

• Lae koste

Nuusbriewe • Baie selektief

• Beheer

• Relatiewe lae koste

Brosjures • Buigbaar

• Beheer

• Dramatisering van boodskappe

Telefoon • Baie gebruikers

• Persoonlik

Internet • Interaktiewe moontlikhede

• Relatiewe lae koste

• Baie selektief

Tabel 4.4: Voordele van tipes media

(http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides)

4.9.3 Nadele van spesifieke media

Alhoewel bogenoemde media baie voordele inhou, is daar sekere beperkings wat die

sakeonderneming in ag moet neem wanneer die tipe media gekies word.

Koerante • Beperkte spasie

• Swakker kwaliteit

Televisie

• Hoë koste

• Kan nie gehoor selekteer nie

• Drywende blootstelling: Weet nie wanneer

die advertensie gewys word nie

©akademia (MSW) Bladsy 127

Page 130: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Direkte pos • Redelike hoë koste

• Junk mail-beeld

Radio

• Slegs klankbasis

• Minder aandag as TV

• Drywende blootstelling

Tydskrifte • Tydrowend om advertensiespasie te verkry

• Geen waarborg van posisie van advertensie nie

Geel bladsye • Tydrowend om advertensiespasie te verkry

• Hoë kompetisie

• Beperkte kreatiwiteit

Nuusbriewe • Risiko dat koste vinnig kan verhoog

Brosjures • Te veel of te min kopieë kan kostes beïnvloed

Telefoon • Relatiewe hoë koste

Internet • Redelike nuwe media

• Lae gebruik in sekere areas

• Verbruiker se toegang tot rekenaars

• Sekere markte kan nie geteiken word

nie, soos ouer mense

Tabel 4.5: Nadele van tipes media

(http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides)

4.10 Samevatting

Bemarkingskommunikasie verwys na die proses waardeur die verbruiker bewus gemaak

word en oortuig word om die sakeonderneming se produk te koop. Geluide, simbole en

visuele prikkels word gebruik om die verbruiker bewus te maak van die produk en ʼn

begeerte te skep om die produk te besit.

Promosieaktiwiteite is behulpsaam om moontlike vrae van die verbruiker te beantwoord en

stel hom in staat om vergelykings te kan tref met ander sakeondernemings se produkte. Die

formulering van die boodskap is dus ʼn belangrike element in bemarkingskommunikasie en

daar moet genoeg inligting aan die verbruiker verskaf word, om sy vraag te beantwoord.

Promosieaktiwiteite se doel is om die verbruiker se houding te verander en daarom moet die

beste advertensiemedia vir die spesifieke teikenmark gekies word. Alhoewel daar

©akademia (MSW) Bladsy 128

Page 131: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

verskillende tipes media tot die beskikking van die sakeonderneming is, sal dit, byvoorbeeld,

doelloos wees om internetbemarking te doen, vir produkte wat in afgeleë areas verkoop

moet word.

©akademia (MSW) Bladsy 129

Page 132: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

4.11 Selfevaluering

Aktiwiteit 16

1. Bespreek die bemarkingskommunikasieproses.

2. Waarom is dit nodig om kommunikasie te beplan? Motiveer jou antwoord.

Aktiwiteit 17

1. Bespreek die faktore wat die kommunikasieproses kan beïnvloed.

2. Neem ʼn voorbeeld van ʼn produk wat jy gereeld gebruik en stel ʼn bemarkingsboodskap

op.

Aktiwiteit 18

1. Bespreek die faktore wat die ontvangs van die boodskap kan beïnvloed.

2. Bespreek inligtingdisintegrasie as ʼn uitdaging vir die bemarkingsbestuurder.

Aktiwiteit 19

1. Bespreek die verskillende elemente van die bemarkingskommunikasiemengsel.

2. Bespreek die eienskappe van die verkoopkonsultant.

Aktiwiteit 20

1. Bespreek die voordele en nadele van die verskillende tipes media.

2. Watter mediatipe sal jy identifiseer, as jou teikenmark studente is? Motiveer jou

antwoord.

©akademia (MSW) Bladsy 130

Page 133: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

STUDIE-EENHEID 5: DIE GEBRUIK VAN TEGNOLOGIE IN BEMARKING

5.1 Studie-eenheid leeruitkomstes

Kennis en begrip

Na voltooiing van Studie-eenheid 5, sal jy in staat wees om jou kennis en begrip van die

volgende te demonstreer:

• Die rol van tegnologie in bemarking

• Die effektiewe gebruik van tegnologie

• Tipes tegnologie

• Voordele van tegnologie

• Ontwikkeling in bemarkingstegnologie

Vaardighede

Jy sal ook in staat wees om:

• Die rol van tegnologie in bemarking te analiseer.

• Die effektiewe gebruik van tegnologie in bemarking te identifiseer en te ondersoek.

• Die verskillende tipes tegnologie in bemarking te identifiseer en te ondersoek.

• Die voordele van die tipes tegnologie te beskryf en te ondersoek.

• Te argumenteer waarom bemarkingspersoneel op hoogte moet bly van nuwe

ontwikkeling in tegnologie.

©akademia (MSW) Bladsy 131

Page 134: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.2 Verrykende bronne

• http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf

• http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html

5.3 Hoe kan jy jou begrip verbeter?

Maak seker dat jy die volgende terminologie verstaan:

Sleutelwoord Omskrywing

Bemarkingstegnoloog Die persoon wat verantwoordelik is vir die tegnologie van

die sakeonderneming. Gemoeid met identifisering van

nuwe tegnologie, aankope en implementering.

Beta-toets Om tegnologie of produkte te toets, na die eerste fase van

produksie, voordat dit beskikbaar gemaak word aan

verbruikers.

E-handel Die gebruik van die internet om te adverteer, produkte

beskikbaar te maak en daarin handel te dryf.

Gelykbreekpunt Die punt waar die sakeonderneming se inkomste

gelykbreek met die uitgawes.

Konsep ʼn Ontwerp of idee, die voorlopige formulering van ʼn plan.

Mikrowebtuiste ʼn Webtuiste binne ʼn ander webtuiste wat tydelik opgerig

word om ʼn spesifieke doel te dien.

MMS Multi Media Service: ʼn Vorm van selfoontegnologie wat

video’s en klank kan stroom na die gebruiker.

Nismark Die presiese mark waarvoor ʼn produk bestem is.

Sosiale webtuistes Webtuistes wat uitsluitlik ten doel het om sosiaal te

verkeer, kontakte op te bou en gesprekke te voer.

Virtuele werkplek ʼn Werkplek waar personeel nie kantoorgebonde is nie en

via elektroniese hulpmiddels met die kantoor

kommunikeer.

©akademia (MSW) Bladsy 132

Page 135: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.4 Inleiding

Dit is noodsaaklik vir sakeondernemings om in die hedendaagse kompeterende omgewing

(nasionaal en internasionaal), tegnologie te gebruik om produkte en dienste aan die publiek

bekend te stel en te bemark.

As daar aangeneem kan word dat kompeterende tegnologie belangrik is vir die sukses van

die sakeonderneming, moet die volgende vrae gevra word:

• Moet die sakeonderneming die uitvinder van die tegnologie wees?

• Moet die sakeonderneming die navolger van die tegnologie wees?

• Moet die sakeonderneming die implementeerder daarvan wees?

Die gebruik van tegnologie in bemarking hou baie voordele vir die sakeonderneming in en

kan die verskil tussen die grootste en kleinste markaandeel beteken.

5.5 Die rol van tegnologie in bemarking

Die sakeonderneming kan tegnologie gebruik om kliëntebasisse te bou en die mark te

penetreer.

Wat is tegnologie?

Tegnologie kan beskou word as die metodes, tegnieke en stelsels, wat gebruik word om

inligting te deel met die verbruiker. Tegnologie maak dit moontlik vir sakeondernemings om

beter te presteer en meer verkope te verseker.

Tegnologie is dus die doelbewuste toepassing van inligting in die ontwerp, produksie en

gebruik van goedere en dienste binne die sakeonderneming.

(http://www.businessdictionary.com/definition/technology.html)

Om ʼn volhoubare kompeterende voordeel te kry, moet sakeondernemings in die huidige

tegnologiese omgewing, gebruik maak van alles tot hulle beskikking.

Die redes waarom die sakeonderneming tegnologie moet gebruik:

• Die kliëntebasis kan uitgebrei word en die posisie in die mark kan verbeter word.

©akademia (MSW) Bladsy 133

Page 136: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Die sakeonderneming moet dieselfde

waarde as die kompetisie aan die

verbruiker kan bied. Deur gebruik te maak

van tegnologie, kan die sakeonderneming

onderskei word van die kompetisie en ʼn

leier in die industrie word.

• Wanneer die kompetisie begin reageer op

die sakeonderneming se tegnologiese

vordering, is die sakeonderneming in staat

om reeds tegnologiese verbeteringe aan

te bring.

• Tegnologie hou die sakeonderneming op hoogte van veranderings en help om aan te

pas by veranderende markte.

5.5.1 Tegnologie in die ontwikkeling van nuwe produkte

In die ontwikkeling van nuwe produkte het tegnologie onontbeerlik geword. Die ontwikkeling

van ʼn nuwe produk gaan deur verskeie fases en in elke fase kan die gebruik van tegnologie

die waarde van die produk verhoog.

Idees vir nuwe produkte kan verkry word van:

• Verbruikers

• Die sakeonderneming se navorsingsafdeling

• Kompeteerders

• Fokusgroepe

• Werknemers

• Uitstallings en tentoonstellings

Die bedoeling met hierdie fase is, om konsepte wat

nie lewensvatbaar is nie, te elimineer voordat

hulpbronne daaraan toegeken word. Die volgende

vrae moet gevra word:

• Sal die verbruiker baat vind by die nuwe produk?

• Is dit tegnies moontlik om die produk te

Bestudeer die idee

Genereer die idee

©akademia (MSW) Bladsy 134

Page 137: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

vervaardig?

• Sal die produk winsgewend vir die

sakeonderneming wees, as ontwikkeling,

produksiekoste en prys in ag geneem word?

Ontwikkel die bemarking en tegniese aspekte en toets

die produk deur ʼn steekproef van moontlike

verbruikers te vra, wat hulle dink van die idee.

Bepaal moontlike verkoopprys gebaseer op die

kompetisie en terugvoering van verbruikers. Skat

verkoopsyfers, gebaseer op die grootte van die mark,

en bepaal winsgewendheid en gelykbreekpunt.

Vervaardig ʼn fisiese prototipe (insluitende verpakking)

en toets dit in verskillende situasies. Hou

fokusgroeponderhoude of stel die produk by ʼn

uitstalling bekend. Maak aanpassings waar nodig en

vervaardig ʼn aanvanklike lopie en verkoop dit in ʼn

spesifieke area om verbruikersaanvaarding te toets.

Tegniese implementering behels bestuursbeplanning

en terugvoering. Maak die nodige aanpassings en

verseker dat die produk gereed is om bekend te stel.

Stel die produk bekend.

Plaas advertensies en hou promosies.

Maak seker dat die produk beskikbaar is by

verspreidingspunte en dat genoeg geproduseer word

vir aanvanklike verkope.

Tabel 5.1: Fases in nuwe produkontwikkeling

(http://www.venturenavigator.co.uk/content/294)

5.5.2 Die rol van tegnologie in die konsepontwikkelingstadium

Tegnologie wat in die ontwikkelingstadium van die produk bekendgestel word, moet fokus op

markintelligensie en buigbaarheid.

BETA-toetsing

Kommersialisering

Sakeanalise

Tegniese implementering

Ontwikkel die konsep

©akademia (MSW) Bladsy 135

Page 138: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Toepaslike tegnologie moet as hefboom gebruik word om ʼn

kompeterende voordeel te verskaf en verbruikersbehoeftes

wat nie deur die kompetisie bevredig kan word nie,

identifiseer.

Die sakeonderneming moet kreatief en buigbaar wees in die gebruik van nuwe tegnologie en

produkte, prosesse, strategieë, dienste, en ander stelsels moet aangepas word, sodat die

nuwe tegnologie dit kan ondersteun.

Dit gebeur dikwels dat die produkte, produksiestelsel en verpakking verander en verbeter

word gedurende die ontwikkelingstadium van ʼn nuwe produk. Tegnologie-uitgawes moet

egter in hierdie stadium laag gehou word en net aangewend word om fundamentele

produksie en sakeprosesse te verbeter. Die koste van verandering is hoog en hulpbronne is

skaars.

5.5.3 Die rol van tegnologie in die fondasiestadium

Op hierdie stadium het die sakeonderneming ʼn kompeterende voordeel geskep deur ʼn nuwe

produk te identifiseer wat voordeel in die mark sal verseker.

Die sakeonderneming moet nou verseker dat ʼn reputasie

gebou word en dat strategieë uitgevoer word. Die fondasie

om die voordeel in die mark te verdedig, moet gelê word

deur die produkte, prosesse en stelsels wat nodig is, in

plek stel, sodat die sakeonderneming na die volgende fase

kan beweeg.

Toepaslike tegnologie, wat fokus op aanhoudende

prosesse om ʼn produk van hoë gehalte te vervaardig (soos

in die eerste fase bepaal), word aangewend.

Die sakeonderneming moet innoverende tegnologie gebruik wat:

• ʼn Onbetwisbare kompeterende voordeel in die mark verskaf.

• Die huidige en toekomstige verbruiker inspireer om te koop.

• Die verbruiker se koopervaring in enige stadium van die koopproses differensieer.

• Die verspreiding van die produk beheer, wanneer daar ʼn toename in verbruikers is.

• Interne en eksterne kommunikasie op alle vlakke verbeter.

©akademia (MSW) Bladsy 136

Page 139: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

(http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf)

Die sakeonderneming se onvermoë om toepaslike tegnologie op hierdie stadium van die

proses te implementeer, kan ernstige gevolge inhou.

5.5.4 Die rol van tegnologie in die ontwikkelingstadium

Hierdie stadium kan as die grootste

groeifase beskou word en tegnologie moet

daarop gemik wees om laervlak werknemers

in staat te stel, om daagliks besluite te kan

neem.

Verhoogde verkope skep die geleentheid vir opleiding en verbetering van werknemers se

vaardighede.

Die tegnologie wat in hierdie stadium geïmplementeer word, is hoofsaaklik ʼn opgradering

van tegnologie wat in die vorige fase geïmplementeer is. Die geleentheid om te delegeer en

te spesialiseer (deur hoër volumes geskep), moet deur die tegnologie ondersteun word.

5.5.5 Die rol van tegnologie in die stabiliseringstadium

Gedurende die stabiliseringstadium is dit nie nodig dat die sakeonderneming dominerend in

die mark is, in tegnologiese terme nie. Om blindweg groter markaandeel te probeer bekom,

kan ʼn sakeonderneming wat ʼn leier is in die tegnologiese omgewing, laat terugkeer na die

gemiddelde mark.

Die sakeonderneming het spesialiste in diens, wat in die vorige fase opgelei is en moet net

aanhou om uitsonderlike produkte en dienste te lewer, sodat die bestaande verbruiker

behou word.

Die sakeonderneming kan areas identifiseer waar verbeteringe aangebring kan word en

tegnologie implementeer, om die nuwe produk, en die verbruiker se ondervinding, te

verbeter.

Die verbruiker wat op hierdie stadium by die sakeonderneming koop, het reeds bewys dat hy

bereid is om vir die verbeterde tegnologie te betaal.

5.5.6 Die rol van tegnologie in die nismark

Om te verseker dat die sakeonderneming se aandeel in die mark groei, moet hy sy

uitsonderlike vermoë en vaardighede as tegnologiese innoveerder, wat in die vorige fases

opgedoen is, gebruik om nismarkte te betree.

©akademia (MSW) Bladsy 137

Page 140: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Die sakeonderneming wat in hierdie stadium van nuwe produkontwikkeling is, kan maar die

grense van die gewone mark oorsteek, omdat hy ʼn reputasie as tegnologiese innoveerder

het.

Dis op hierdie stadium van die proses dat baie sakeondernemings besluit om internasionaal

uit te brei (http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf).

5.6 Die doeltreffende gebruik van tegnologie

Tegnologie beweeg vinnig in die hedendaagse mark. Wat vandag as iets nuuts beskou

word, kan teen volgende week met ʼn verbetering vervang word. Tegnologiese vooruitgang

skep baie geleenthede wat die sakeonderneming tot sy voordeel kan gebruik. Deur

tegnologie doeltreffend te gebruik, kan die speelveld vergroot word en minder hulpbronne

kan daarvoor aangewend word.

Die sakeonderneming moet sy tegnologiese behoeftes (huidige en toekomstige) bepaal en

dan planne in plek stel om dit te gebruik tot sy voordeel.

Die gebruik van programmatuur is ook ʼn belangrike aspek van tegnologiese ontwikkeling, en

die sakeonderneming wat daarvan wegskram, plaas homself in ʼn nadelige posisie.

Figuur 5.1: Proses vir doeltreffende gebruik van tegnologie

(http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)

Assesseer tekortkominge

Behoeftebepaling

Verkry voordeel in die mark

Onderhou die proses

©akademia (MSW) Bladsy 138

Page 141: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.6.1 Assesseer tegnologiebehoeftes

Tegnologie kan gebruik word om personeel se

effektiwiteit te verbeter. Om tyd te bespaar en

personeel meer beskikbaar te maak vir ander

take, is twee redes waarom tegnologie in die

sakeonderneming se struktuur ingesluit moet

word.

Figuur 5.2: Tegnologiebehoeftes

(Outeur, 2011)

Die sakeonderneming moet huidige en toekomstige behoeftes assesseer en ʼn duidelike doel

vir tegnologie-aankope formuleer. Die fases van assessering kan vergelyk word met ʼn

gewone strategiese beplanningsproses waar:

• Die huidige en toekomstige omstandighede nagevors word.

• ʼn Algemene rigting bepaal word, naamlik visie.

• ʼn Behoeftebepaling gedoen word.

Die sakeonderneming moet bepaal watter tegnologie op daardie tydstip beskikbaar is, wat

ook deur ander sakeondernemings suksesvol gebruik word. Daar is baie bronne vir hierdie

tipe navorsing, soos industrie- en saketydskrifte. Die internet is ook ʼn uitstekende bron van

inligting betreffende nuwe tegnologie.

Die sakeonderneming moenie net na ander sakeondernemings in die industrie kyk nie, maar

ook na tegnologie wat deur ander industrieë gebruik word.

Die volgende stap help om die visie te bepaal.

©akademia (MSW) Bladsy 139

Page 142: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 5.3: Bepaal die visie

(Outeur, 2011)

Die inligting wat bekom is deur navorsing, is die beginpunt vir die formulering van ʼn

algemene rigting, of visie van die tegnologiestrategie. Die strategie moet beskryf hoe die

tegnologie, huidig en toekomstig, aangewend gaan word om bemarking, aktiwiteite,

produksie, finansies en menslike hulpbronne te verbeter.

5.6.2 Doen ʼn behoeftebepaling

ʼn Deeglike analise van die tegnologiebehoeftes, is deel van ʼn groter evalueringspoging. ʼn

Behoeftebepaling is meer effektief as die analise gebaseer is op die sakeonderneming se

doelwitte en beskikbare hulpbronne.

Hulpbronne sluit nie net die huidige apparatuur en programmatuur in nie, maar ook die

sakeonderneming se vermoë om fondse beskikbaar te maak vir die ontwikkeling van ʼn

tegnologiese infrastruktuur, soos opleiding, tegniese personeel, ensovoorts.

Wanneer daar bepaal is watter tegnologie die beste aan die behoeftes van die

sakeonderneming sal voldoen, moet ʼn verskaffer of implementeerder gevind word. Die

verskaffer sal ʼn kwotasie aan die sakeonderneming gee wat die koste van die

Bepaal die visie en rigting vir

tegnologiese vooruitgang

©akademia (MSW) Bladsy 140

Page 143: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

implementering uiteensit. Neem in ag dat die kwotasie die opdatering van die stelsel moet

insluit, omdat die verwagting is dat die stelsel saam met die sakeonderneming moet groei,

byvoorbeeld, programmatuur wat opgegradeer moet word.

(http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)

5.6.3 Markvoordeel

Tegnologie alleen, kan nie die verkope van die sakeonderneming verhoog nie. Die voordele

van tegnologie word beheer deur die persone wat dit gebruik en nie deur die apparatuur en

programmatuur self nie.

You should not be a slave to technology, but a master of it.

(http://www.va-

interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)

Voorbeelde van die aanwending van tegnologie

Moet die personeel van die sakeonderneming dikwels reis om sleutelkliënte te besoek?

Reiskoste kan eskaleer as personeel kliënte gereeld moet besoek. ʼn Oplossing is om van

videokonferensies gebruik te maak. Die internetkoppeling en kamera wat hiervoor nodig

is, is baie goedkoper as ʼn vliegtuigkaartjie.

Webkamerafasiliteite maak dit moontlik om met kliënte regoor die wêreld te praat en

sosiale netwerkinisiatiewe, soos Skype, is beskikbaar teen ʼn fraksie van die reiskoste.

Die partye kan mekaar sien, net soos tydens ʼn aangesig tot aangesig gesprek, met die

verskil dat hulle duisende kilometers van mekaar verwyder is.

Het die verbruiker aaneenlopende hulp en bystand nodig in die gebruik van die produk?

Al hoe meer verbruikers verwag 24 uur-diens van sakeondernemings. Die ideale

oplossing is om ʼn webtuiste te ontwikkel wat aan hierdie behoefte van die verbruiker

voldoen.

ʼn Databasis van vrae wat deur kliënte gevra is, kan op die webtuiste geplaas word vir

©akademia (MSW) Bladsy 141

Page 144: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

verwysing (Frequently asked questions).

Die bekendstelling van e-handel (e-commerce) maak dit moontlik om produkte direk vanaf

die internet te bestel. Dis baie gerieflik vir die verbruiker, omdat hy ʼn produk kan bekom

sonder om die sakeonderneming te besoek.

Daar is sakeondernemings wat uitsluitlik op hierdie basis handel dryf, soos die bekende

en gewilde eBay.

Die gebruik van e-handel hou groot kostebesparings vir die sakeonderneming in, omdat

minder personeel in diens hoef te wees, byvoorbeeld, verkoopkonsultante en

kliëntedienspersoneel.

Wil potensiële kliënte promosiemateriaal sien voordat hulle vergaderings toestaan?

Die sakeonderneming spandeer baie op die ontwerp en druk van brosjures wanneer

potensiële verbruikers geteiken word. Die eerste moontlikheid om koste te bespaar, is om

ʼn video wat die produk verduidelik, op die webtuiste te plaas. Video’s kan interaktief,

kleurvol en met kreatiewe klankbane ontwikkel word, en pertinente inligting oor die

sakeonderneming kan ingesluit word.

Het die sakeonderneming verskeie verkoopkonsultante wat nie kantoorgebonde is nie?

Om inligting by personeel te kry wat nie kantoorgebonde is nie, kan ʼn uitdaging vir die

sakeonderneming inhou. Om personeel gereeld op ʼn sentrale plek te kry, net om hulle in

te lig oor verwikkelings in die sakeonderneming en verkoopsinligting aan hulle te verskaf,

kan hoë kostes meebring.

Die gebruik van ʼn intranet los hierdie probleem vir die sakeonderneming op. ʼn Intranet is ʼn

uitgebreide netwerk wat deur weblaaiers (web browsers) genavigeer word.

Verkoopkonsultante kan op die intranet inteken om die nuutste syfers en inligting te

verkry.

Die sakeonderneming kan dus ʼn virtuele werkplek skep waar daar gereelde interaksie

tussen personeel kan plaasvind.

Beplan die sakeonderneming om nuwe produkte bekend te stel of bestaande produkte op te gradeer?

Die tradisionele metode om nuwe produkte aan verbruikers bekend te stel, is om van

direkte pos gebruik te maak. Die alternatief is om van fakse en e-pos gebruik te maak.

©akademia (MSW) Bladsy 142

Page 145: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Fakse word deesdae direk vanaf ʼn rekenaar gestuur. Die dokument word geskep en met

die druk van ʼn knoppie na ʼn hele kontaklys gefaks. Die nadeel van fakse is, dat die

dokument beperk word met spasie, en die boodskap word in swart en wit oorgedra. Die

voordeel is weer dat ʼn faks gewoonlik op die ontvanger se tafel eindig.

E-poskennisgewings is ʼn alternatief vir faks. Verbruikers wat die webtuiste besoek, kan

gevra word om te registreer en so kan ʼn lys van kontakte opgebou word. Verbruikers kan

ook inteken op ʼn maandelikse nuusbrief wat belangrike inligting oor die sakeonderneming

bevat.

Tabel 5.2: Voorbeelde van die gebruik van tegnologie

(http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html)

Die gebruik van tegnologie deur die kompetisie, stel die sakeonderneming in staat om

inligting van ander sakeondernemings te bekom, wat nie andersins moontlik sou wees nie.

Kompeteerders kan geanaliseer word, deur hulle webtuistes te besoek.

Met vandag se tegnologie is dit moontlik om met meer as een verbruiker oor die internet te

gesels. Die verbruiker kan in die teenwoordige tyd (real time) antwoorde op vrae kry en ook

met ander verbruikers kommunikeer.

Die sakeonderneming kan ʼn outomatiese antwoorddiens deur faks, e-pos of albei, instel. Die

verbruiker sleutel ʼn kode in en dokumente wat inligting bevat oor die produk, word

outomaties na die verbruiker gestuur per e-pos of faks.

Inligting kan deur CD-rom aan verbruikers verskaf word, pleks van deur

brosjures. Dit het die voordeel dat die inligting interessant gemaak kan

word, deur die gebruik van kleurvolle en driedimensionele ontwerpe.

5.6.4 Onderhou die proses

Die tegnologie wat die sakeonderneming geïmplementeer het, gaan redelik vinnig verouderd

raak. Die sakeonderneming moet verseker dat die tegnologieplan opdatering en opgradering

insluit.

Standaarde rakende die gebruik van tegnologie moet opgestel word en personeel moet

daarvan bewus gemaak word.

As die sakeonderneming gebruik maak van gedeelde lêers oor ʼn netwerk, kan dit chaos

veroorsaak as alle werknemers toegang tot hierdie lêers het. Veranderinge wat aan

©akademia (MSW) Bladsy 143

Page 146: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

dokumente aangebring word, moet gevolg of opgespoor kan word en verantwoordelikheid

daarvoor, moet bepaal kan word.

5.7 Tipes tegnologie

Tegnologie sluit nie net die gebruik van rekenaars en rekenaarprogrammatuur in nie, maar

ook masjinerie wat in die produksieproses gebruik word. Die sakeonderneming kan die

innoveerder wees en nuwe produkte ontwikkel wat tegnologies beter is as dié van die

kompetisie.

Vir bemarkingsdoeleindes is daar twee tipes tegnologie wat algemeen gebruik word, die

internet en selfone.

5.7.1 Internetbemarking

Die internet het die manier waarop sakeondernemings sake doen, verander. Die meeste

sakeondernemings het webtuistes wat hulle toelaat om ʼn baie groter gehoor te bereik. ʼn

Verdere voordeel van die internet is, dat dit sosiale webtuistes beskikbaar maak, vanwaar

die sakeonderneming direk met verbruikers kan kommunikeer.

Hierdie webtuistes is interaktief, wat beteken dat die sakeonderneming onmiddellik kan

terugvoering kry van verbruikers.

Figuur 5.4: Sosiale netwerke (http://press.linkedin.com/logo-images)

(http://www.cubancouncil.com/work/project/facebook-logonternet) (http://twitter.com/about/resources/logos)

©akademia (MSW) Bladsy 144

Page 147: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Voordele in die gebruik van die internet

• Enigiets kan aanlyn verkoop word.

• Sakeondernemings wat dienste lewer en nie

produkte nie, kan onmiddellik daardie diens by die

verbruiker kry.

• Besoekers aan die webtuiste kry onmiddellike

opdatering van inligting.

• Die koste om die boodskap te versprei, is relatief laag.

• Betaling kan aanlyn gevorder word.

• Mense is bereid om kennis aanlyn te deel.

• Die sakeonderneming is 24 uur per dag oop, sewe dae ʼn week.

(http://www.internet-empire.com/advantages-and-disadvantages-of-internet-marketing.htm)

Nadele van die internetbemarking

• Aanlynbemarking is nie gratis nie. Die koste van programmatuur, apparatuur,

ontwerp van die webtuiste, onderhoud van die webtuiste, verspreidingskoste en tyd,

moet alles ingereken word by die koste om die produk te verskaf.

• Al groei die gebruik van aanlynaankope, bereik die sakeonderneming steeds net een

uit elke drie huishoudings.

• Die verbruiker beskou steeds die internet as ʼn bron van inligting. Alhoewel hulle

inligting oor die produk aanlyn versamel, sal die oorgrote meerderheid die produk

persoonlik wil gaan aankoop.

• Inligting op die webtuiste moet daagliks opgedateer word, anders raak dit verouderd.

• Kliëntediens word vervang. ʼn Groot hoeveelheid internetbemarkers het nie

kliëntediens- of reaksieprogramme nie. Webtuistes word geskep vir

bemarkingsdoeleindes en nie vir kliëntediensdoeleindes nie. Die verbruiker kan dus

besluit hy kry swak diens, nog voordat hy die sakeonderneming gekontak of bereik

het.

©akademia (MSW) Bladsy 145

Page 148: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Sekuriteit is ʼn groot probleem wanneer internetbestellings gedoen word. Die

verbruiker moet weet dit is veilig om sy kredietkaartbesonderhede op die webtuiste in

te sleutel.

• Die kompetisie in internetverkope is intens. Teen die tyd dat die verbruiker die

sakeonderneming vind, het hy reeds op baie ander skakels geklik.

• Baie internetkopers verwag ʼn beloning, soos ʼn spesiale aanbieding.

(http://EzineArticles.com/65052)

5.7.2 Selfoonbemarking

Die internetbronne soos bespreek in Paragraaf 1.7.1, is nie net op ʼn rekenaar beskikbaar

nie. Daar is verskeie mobiele produkte beskikbaar, wat bemarking vir die sakeonderneming

kan vergemaklik.

Nie net vir bemarkingsdoeleindes nie, maar ook vir die skep van virtuele kantore, is daar

selfone, skootrekenaars, tabletrekenaars en slimfone (smart phones) beskikbaar. Baie

selfone het ʼn groot verskeidenheid toepassingsprogramme, produktiwiteitshulpmiddels en

navigeerprogramme, wat die deel van inligting vergemaklik.

Wanneer die sakeonderneming van selfone as bemarkingsmiddel gebruik maak, moet die

volgende faktore oorweeg word:

©akademia (MSW) Bladsy 146

Page 149: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Figuur 5.5: Faktore in selfoonbemarking

(http://mmaglobal.com/uploads/MMAMobileMarketing102.pdf)

5.7.3 Programmatuur

Die gebruik van programmatuur sal varieer tussen sakeondernemings, maar daar is ʼn

verskeidenheid programmatuur om van te kies. Die meeste sakeondernemings se

programmatuur word ontwikkel om ʼn spesifieke doel te verrig, byvoorbeeld, begrotings,

kommunikasie, ensovoorts. Dit is ook behulpsaam in meer ingewikkelde take, soos om

webdienste te bestuur, webtuistes te ontwikkel en om sakeondernemings wat die

internasionale mark wil betree, toe te rus (http://www.ehow.com/list_6368469_types-

technology-business-environment.html).

Vir elke tipe bemarkingstaak is daar programmatuur wat gebruik kan word om die taak te

vergemaklik en vinniger af te handel.

Beskikbare gehoor • Hoeveel selfone wat tans gebruik word in die mark, ondersteun die tegnologie wat

die sakeonderneming wil gebruik om te bemark, bv. MMS.

Gevallestudies • Het ander sakeondernemings selfoonbemarking gebruik om hulle produk te

bemark? Was hulle suksesvol?

Veranderlikes • Wat is die tegniese en kreatiewe beperkinge? Sal die veldtog aangepas moet word

om by unieke gevalle aan te pas?

Sakestudies • Wat is die geprojekteerde koste van die veldtog? Sal die veldtog verhoogde

verkope verseker?

Vennote en bemagtigers • Met watter selfoonverskaffers moet daar onderhandel word om die veldtog te

loods?

Tydsberekening • Hoeveel tyd sal dit neem om die veldtog te ontwikkel en uit te voer?

©akademia (MSW) Bladsy 147

Page 150: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Voorstellingsprogrammatuur

Dokumentprogrammatuur

Sigbladprogrammatuur

Sake-intelligensie en verslagprogrammatuur

Prysoptimaliseringsprogrammatuur

Videowysigingsprogrammatuur

Bemarkingsdatabasisbestuur

Kliënteverhoudingsbestuur

Sigbladprogrammatuur

Dokumentprogrammatuur

Voorstellingsprogrammatuur

Bemarkingsgedrewe beplanning en begroting

Kommunikasiestelsels, soos e-pos

Grafiese, foto-,video- en oudiowysigings-

programmatuur

Webontwikkeling en die stoor of stuur van digitale

bronne

Sporingsprogrammatuur

Bemarkingsdatabasisse

Geleentheidsbestuursprogrammatuur

Optimaliseringsprogrammatuur

Projekkalenders

Publisering

Beplanning

Analise

Produksie

©akademia (MSW) Bladsy 148

Page 151: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Webanaliseprogrammatuur

E-handelprogrammatuur

Verkoopsmagoutomatisering

Sake-intelligensie

Sigblaaie

Figuur 5.6: Programmatuur in bemarkingsfunksies

(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)

Gevallestudie 5.1

Simon & Schuster het Kort Boodskap Dienste (Short Message Service - SMS) gebruik om

Stephen King se nuwe boek, Cell, te bemark. Die boek handel oor zombies wat ontstaan

as gevolg van ʼn slegte selfoonsein. Stephen King is bekend as ʼn rillerskrywer en het al

verskeie topverkoper bangmaakstories geskryf. Hulle doel was om:

• ʼn Databasis van selfoongebruikers op te bou vir hierdie boek en toekomstige boeke

uit King se pen.

• Boekverkope te verhoog, deur Stephen King-ondersteuners bewus te maak van die

nuwe boek en ook nuwe lesers te lok.

Simon & Schuster het ʼn mobiele program ontwikkel wat teksboodskappe, selfooninhoud en

aanlyninhoud bevat. Die eerste fase van die program was om ʼn mikrowebtuiste te skep

(www.cellthebook.com). Advertensies en e-posontploffings het ondersteuners na die nuwe

webtuiste gelok, waar hulle kon registreer as BBP (Baie Belangrike Persone), en so, as

mobiele gebruikers. Lede van die BBP-klub het weekliks aan trivia-kompetisies

deelgeneem per SMS. Persoonlike boodskappe van Stephen King en eksklusiewe pryse

soos ʼn getekende kopie van die boek, was telkens op die spel.

Om nuwe ondersteuners te lok, het hulle ʼn toepassingsprogram ontwikkel wat polse na

selfone stuur. Gebruikers kon na zombieklanke op die webtuiste luister en dit na hulle eie

selfone, en dié van hulle vriende, aanstuur.

Verder het hulle ʼn portaal geskep waar selfoonmuurpapier en luitone van die nuwe boek

afgelaai kan word.

Die gevolg van hierdie bemarkingsveldtog was:

Meting

©akademia (MSW) Bladsy 149

Page 152: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Duisende ondersteuners wat die webtuiste besoek het na aanleiding van die

polsprogram.

• Aaneenlopende deelname. Tydens die eerste drie maande van die veldtog het die

trivia-uitsending 75% reaksie getoon.

• Simon and Schuster het ʼn nuwe rekord opgestel, naamlik die hoogste

bestellingsyfer ooit vir enige Stephen King-boek.

(http://mmaglobal.com/uploads/MMAMobileMarketing102.pdf)

1. Sal die polsprogram jou aandag, as ʼn selfoongebruiker, prikkel? Motiveer jou

antwoord.

2. Het die feit dat Stephen King ʼn rillerskrywer is, ʼn invloed gehad op die bestellings?

Motiveer jou antwoord.

3. Bespreek die doeltreffendheid van selfoonmuurpapier en luitone as ʼn

bemarkingsmiddel.

5.8 Voordele van tegnologie

Die tegnologie wat die sakeonderneming implementeer, hou baie voordele vir die

onderneming in, maar dis belangrik dat dit doeltreffend gebruik word en dat personeel

opgelei word om dit optimaal te gebruik.

5.8.1 Programmatuur

Die gebruik van programmatuur, soos in Paragraaf 1.7.3 bespreek, hou sekere finansiële

voordele vir die sakeonderneming in:

Verhoogde inkomste

Data-analise en

segmentasieprogrammatu

ur help bemarkers om die

regte teikens te

identifiseer, met die gevolg

dat verkope verhoog.

Verminder koste

Projekbestuursprogrammatu

ur verminder die tyd en geld

wat spandeer word, deur

werk te outomatiseer en

foute te verminder.

(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)

Waarom is dit nodig om bemarkingsprogrammatuur aan te koop?

In die hedendaagse omgewing is dit moeilik om ʼn sakeonderneming te vind wat sonder

bemarkingsprogrammatuur kan funksioneer.

©akademia (MSW) Bladsy 150

Page 153: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Die aantal tydskrifte, radiostasies, koerante en TV-kanale groei daagliks. Daar

bestaan ʼn verwagting by hierdie media dat advertensies in ʼn sekere formaat aan

hulle verskaf word.

Figuur 5.7: Swak advertensieontwerp

(Outeur, 2011)

• Moderne lande het miljoene webtuistes. Sonder bemarkingstegnologie sal die

sakeonderneming nie aantreklike webtuistes kan skep nie.

• Bemarking is baie kompleks en behels meer keuses as 50 jaar gelede.

• Die bestuur van die sakeonderneming verwag algaande meer op die gebied van

bemarking.

• Bemarking moet meetbaar wees en verantwoordelikheid moet bepaal kan word.

(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)

Bemarkingsbestuurstelsels stel die sakeonderneming in staat om die geskiedenis van hulle

verbruikers na te speur. Dit stel die bemarker ook in staat om:

• Verslae te produseer van bemarkingsaktiwiteite en optrede van verbruikers.

• ʼn Groep persone te betrek by resensies van produkte, sonder enige papierwerk.

• Bestellings deur ʼn webtuiste af te neem.

• Brosjures op ʼn rekenaar te ontwikkel.

• Advertensies na verbruikers se huise te versprei.

©akademia (MSW) Bladsy 151

Page 154: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Adresinligting outomaties uit te vee, sodat posgeld verminder word.

• ʼn Sistematiese en wetenskaplike boodskap te formuleer wat aan die verbruiker

oorgedra word.

(http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html)

5.8.2 Internetadvertensies

Daar is baie metodes wat die sakeonderneming kan gebruik om besoeke aan webtuistes te

vermeerder. Dit is egter nie die enigste manier om die internet vir advertensies te gebruik

nie. Drie metodes waaruit die sakeonderneming kan voordeel trek, is:

Figuur 5.8: Internetadvertensies

(http://www.home-business-advantage.com/website-marketing-strategies.html)

Bogenoemde metodes word gebruik om die verkeer na webtuistes te verhoog en

bemarkingstrategieë meer effektief en winsgewend te maak.

Gratis geklassifiseerde advertensies

Daar is baie webtuistes wat toelaat dat gratis advertensies geplaas word. Omdat die diens

gratis is, kan die sakeonderneming se advertensie tussen duisende ander verlore raak. Om

te verseker dat die advertensie raakgesien word, moet die sakeonderneming:

• Die beste webtuiste vind om die advertensie op te plaas.

• Die mees geskikte tyd kies om die advertensie te plaas.

• Kragtige hoofopskrifte skryf.

Internet- advertensies

Gratis geklassifiseerde

advertensies

Betaal-per-klik- advertensies

Soekenjin- advertensies

©akademia (MSW) Bladsy 152

Page 155: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• ʼn Aantreklike advertensie ontwerp, wat die oog dadelik vang.

Die doel is om ʼn webtuiste te vind wat nie versadig word deur die spesifieke mark waarin die

sakeonderneming hom bevind nie. As verskeie advertensies oor dieselfde produk op die

webtuiste gesien kan word, moet ʼn ander advertensietuiste gesoek word.

Betaal-per-klik-advertensies (BPK)

Wanneer die sakeonderneming ʼn advertensie of ʼn skakel op ʼn webtuiste plaas, word die

koste nie bereken op die spasie wat die advertensie beslaan nie, maar eerder op die aantal

verbruikers wat op die skakel klik.

Wanneer die verbruiker op die skakel klik, word hy na die

sakeonderneming se webtuiste geneem.

Dit beteken dat die sakeonderneming baie bespaar aan

advertensiekostes. Betaal-per-klik-advertensies is een van die mees

effektiewe internetbemarkingstrategieë.

Die meeste van die groot soekenjins het ʼn BPK-fasiliteit juis omdat dit so ʼn gewilde manier

van adverteer is. Die sakeonderneming moet in ag neem, dat hoe hoër die verkeer na sy

webtuiste is, hoe meer die kostes verbonde aan die BPK sal wees.

Figuur 5.9: Voorbeeld van ʼn Betaal-per-klik-advertensie

(www.advertise.com)

Soekenjins

Al het die sakeonderneming ʼn webtuiste, moet die verkeer na die webtuiste aangemoedig

word. Soekenjins kan die verkeer na die sakeonderneming se webtuiste dramaties verhoog.

Om die soekenjinfasiliteit te optimaliseer, moet die sakeonderneming ʼn positiewe posisie

verkry deur:

©akademia (MSW) Bladsy 153

Page 156: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Die webtuiste aan al die groot soekenjins voor te lê.

• Te verseker dat die webtuiste goeie inhoud bevat

wat gebruikers laat belangstel.

• Relevante sleutelwoorde op die webtuiste te plaas.

• Uitgaande skakels na ander geloofwaardige

webtuistes in te sluit.

• Genoeg inligting in die webtuiste plaas, sodat dit

sigbaar is vir die soekenjins.

• ʼn Tuistekaart aan die groot soekenjins voor te lê.

(http://www.home-business-advantage.com/website-seo.html)

5.8.3 Opsomming van voordele van bemarkingstegnologie

Kliëntanalise • Profiele van die beste kliënte kan vinnig opgestel word,

sodat dieselfde tipe kliënt geïdentifiseer kan word.

• Nuwe winsgewende segmente kan geteiken word.

Eliminasie • Onnodige pos na kliënte, wat nie sal reageer nie, kan

geëlimineer word.

• Kliënte wat nie belangstel nie, kan geïdentifiseer word en

pogings kan gefokus word daarop, om belangstellende

kliënte te behou.

Webanalise • Gee onmiddellike insae in die areas waar die

sakeonderneming presteer.

• Stel verbruikers in staat om antwoorde op versoeke te

verkry.

• Eksperimente om nuwe geleenthede te identifiseer.

• Geoutomatiseerde skakels.

Kommunikasie • Meer gereelde kommunikasie met kliënte.

Veldtogbestuur • Die regte aanbod kan aan die regte kliënte, op die regte tyd

en deur die regte kanale, gemaak word.

• Kliënte-interaksie kan sentraal bestuur word, wat onnodige

koste en oortolligheid uitskakel.

©akademia (MSW) Bladsy 154

Page 157: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• Meer veldtogte met minder hulpbronne kan geloods word.

• Beste praktyke kan gebruik word vir toekomstige veldtogte.

• Prestasie kan onmiddellik gemeet word

Interaktiewe bestuur

• Relevante en persoonlike boodskappe kan onmiddellik (real

time) afgelewer word.

• Multikanale kan geskep word.

Leidrade • Leidrade kan betyds opgevolg word.

• Leidrade kan vinnig opgevolg word en dit kan vinnig afgesluit

word.

Optimaliseer kontakte

• Duur, onproduktiewe en gedupliseerde inligting kan

uitgeskakel word.

• Reaksietyd verhoog.

E-posbemarking • Hefboom vir meer persoonlike en effektiewe kommunikasie

met kliënte.

Veldbemarking • Bemagtig bemarkers om geleenthede vinnig en koste-

effektief op te volg, sonder om konsekwentheid en sentrale

bestuur te verloor.

Hulpbronnebeheer • Deursigtigheid, verantwoordelikheid, kostekontrole vir alle

projekte.

• Verbeter besluitneming en verminder risiko.

• Strategiese sakedoelwitte kan gepas word by

bemarkingsaktiwiteite.

• Verbeter samewerking wanneer meer as een kanaal gebruik

word.

• Bestaande werk kan weer gebruik word.

• Bemarkingsaktiwiteite kan vinniger uitgevoer word teen ʼn

laer koste.

• Verseker nakoming van doelwitte en verbeter die

bestuursproses.

Tabel 5.3: Voordele van bemarkingstegnologie

(http://www.unica.com/static/resources/Unica_BMT_Table.pdf)

©akademia (MSW) Bladsy 155

Page 158: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.9 Ontwikkeling in bemarkingstegnologie

Die voordele wat bemarkingstegnologie vir die sakeonderneming bied, kan nie onderskat

word nie. Dis van wesensbelang dat bemarkingspersoneel op hoogte bly van die nuutste

tegnologiese ontwikkelings, sodat die sakeonderneming sy markaandeel kan behou.

5.9.1 Die rol van die bemarkingstegnoloog

Die bemarkingstegnoloog is verantwoordelik daarvoor dat die tegnologiebehoeftes van die

sakeonderneming bepaal, geïmplementeer en onderhou word. Hy moet verseker dat die

tegnologie wat tot beskikking van die sakeonderneming is, effektief gebruik word en moet

spesifiek:

• Die uiteenlopende tegnologie wat onder die bemarkingsafdeling val, koördineer.

• Verseker dat ʼn groeiende tegnologiekultuur in die bemarkingsafdeling geskep word.

• Verseker dat werknemers tegnies vaardig is.

• ʼn Visie van die moontlikhede wat nuwe tegnologie inhou, kweek.

• Bemarkingsidees koppel aan tegniese verwagtinge en omgekeerd.

(http://www.erineschen.com/2010/09/new-role-of-technology-in-marketing.html)

Die belangrikste taak van die bemarkingstegnoloog is om op hoogte te bly van

bemarkingstegnologie en personeel en bestuur van die sakeonderneming ingelig te hou.

Figuur 5.10: Bly op hoogte van tegnologie (Outeur, 2011)

Die bemarkingstegnoloog moet op hoogte bly van die nuutste beskikbare tegnologie deur van die volgende hulpbronne gebruik te maak:

• Seminare • Die Internet • Sosiale media • Televisie • Koerante • Boeke • Mense • Tydskrifte

©akademia (MSW) Bladsy 156

Page 159: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.9.2 Tegnologiebewustheid

Tegnologie is noodsaaklik in enige sakeonderneming. Tegnologie verwys nie net na

rekenaarstelsels nie, maar sluit in alle aspekte van die daaglikse aktiwiteite, soos:

• Sekuriteitstelsels

• Lugversorging

• Telefoonstelsels

• Toerusting

• Meubels

Die sakeonderneming moet ʼn bewustheidstrategie aanneem, om te verseker dat hy op

hoogte bly van die nuutste ontwikkelings.

Figuur 5.11: Bewustheidsproses

(http://entrepreneurs.about.com/cs/beyondstartup/a/keepinguptech.htm)

Bepaal behoeftes

Behoeftes word bepaal deur gebruik te maak van die tipe tegnologie wat die

sakeonderneming teenwoordig gebruik. Dit sal nutteloos wees as die tegnologie beskikbaar

is, maar die kennis om dit te gebruik, is onvoldoende. Sakeondernemings koop nuwe

tegnologie aan, sonder om te bepaal of die spesifieke funksie nie reeds deur die bestaande

tegnologie verrig kan word nie.

Assesseer beskikbare hulpbronne

Die bemarkingstegnoloog sal die metodes in Figuur 5.10 gebruik, om te bepaal watter

tegnologiese hulpbronne beskikbaar is in die mark. Hierdie hulpbronne moet geprioritiseer

Bepaal behoeftes Assesseer tegnologie wat reeds in gebruik

is

Prioritiseer tegnologiese

hulpbronne volgens bruikbaarheid

Gebruik die tegnologiese hulpbronne

©akademia (MSW) Bladsy 157

Page 160: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

word na gelang van bruikbaarheid vir die sakeonderneming. Hieruit kan opsies oorweeg

word en die beste opsie vir koste en kwaliteit, kan dan gekies word.

Gebruik die hulpbronne

Die bemarkingstegnoloog moet moeite doen om die hulpbronne te gebruik. Al maak die

sakeonderneming nie op die oomblik van TV gebruik om op hoogte te bly van tegnologiese

veranderinge nie, kan dit steeds as toekomstige verwysing gebruik word.

(http://entrepreneurs.about.com/cs/beyondstartup/a/keepinguptech.htm)

5.9.3 Uitdagings in bemarkingstegnologie

Vir baie bemarkers kan die sakeonderneming se belegging in tegnologie meer probleme

veroorsaak as oplossings.

• Die bemarker het ʼn emosionele gehegtheid aan bestaande stelsels en prosesse.

• Bemarkers word oorweldig deur inligtingsoorlading.

• Bemarkers kan verandering teenstaan.

• Bemarkers is nie opgelei in nuwe tegnologie nie.

• Daar is ʼn magdom bemarkingstegnologie beskikbaar.

• Die diens wat die verskaffer voor implementering verskaf, is nie voldoende nie en

bemarkers weet nie wat om te verwag nie.

5.9.4 Implementering van nuwe tegnologie

Wanneer nuwe tegnologie geïmplementeer word, moet die sakeonderneming verseker dat

die regte stappe gevolg word om te verseker dat die integrasie suksesvol is en die

tegnologie ten volle gebruik word.

Stap 1 Waar kan werksvloei en prosesse geoutomatiseer en geoptimaliseer word?

Stap 2 Die vlak van kennis moet bepaal word en opleiding moet verskaf word.

Stap 3 Genoeg tyd moet afgestaan word om die tegnologie te toets. Hierdie stadium is

van kernbelang, omdat dit interne aanvaarding verseker.

Stap 4 Die rapporteringsproses moet geoutomatiseer word en die vereistes moet

gedefinieer word.

©akademia (MSW) Bladsy 158

Page 161: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Stap 5 Aaneenlopende tegniese ondersteuning.

Tabel 5.4: Stappe in die implementering van nuwe tegnologie

(http://www.utalkmarketing.com/Pages/Article.aspx?ArticleID=4500&Title=How_to_best_use

_marketing_technology_systems)

5.10 Samevatting

Bemarkingstegnologie verseker beter kliëntedata, prosesse, produkte en kommunikasie,

sodat bemarkingsveldtogte vinnig en maklik afgehandel kan word.

Daar is baie kragtige tegnologie beskikbaar wat bemarkers kan gebruik om ʼn vlak van

gesofistikeerde bemarking te bereik. Die effektiewe gebruik van bemarkingstegnologie is

egter noodsaaklik om te verseker dat die sakeonderneming optimale voordeel daaruit trek.

Bemarkers moet probeer om op hoogte te bly van die nuutste ontwikkelings in tegnologie,

sodat die sakeonderneming se besluitneming oor bemarkingsveldtogte vergemaklik kan

word.

Die rol van tegnologie kan nie onderskat word nie en sakeondernemings wat dit ignoreer, sal

baie vinnig markaandeel verloor.

©akademia (MSW) Bladsy 159

Page 162: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

5.11 Selfevaluering

Aktiwiteit 21

1. Waarom is dit nodig dat die sakeonderneming tegnologie gebruik?

2. Bespreek die fase in nuwe produkontwikkeling.

Aktiwiteit 22

1. Neem ʼn voorbeeld van tegnologie wat jou studies sal verryk en bespreek waarom jy dit

as ʼn tekortkoming beskou.

2. Watter stappe sal jy volg om te verseker dat bogenoemde tegnologie effektief gebruik

word?

Aktiwiteit 23

1. Bespreek die verskillende tipes tegnologie wat beskikbaar is vir bemarkingsdoeleindes.

2. Bespreek die voordele en nadele van internetbemarking.

Aktiwiteit 24

1. Waarom is dit nodig om bemarkingsprogrammatuur aan te koop? Motiveer jou

antwoord.

2. Bespreek die verskillende moontlikhede in internetbemarking.

Aktiwiteit 25

1. Wat is die rol van die bemarkingstegnoloog?

2. Bespreek die uitdagings van bemarkingstegnologie.

©akademia (MSW) Bladsy 160

Page 163: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

WOORDELYS IN AFRIKAANS EN ENGELS

Afrikaans Engels

Alhoewel die boodskap beheer kan word,

kan die betekenis nie beheer word nie.

Although the message can be controlled, the

meaning cannot.

Bedreigings Threats

Dit is vingerlek lekker. It’s finger licken’ good.

E-handel E-commerce

Ekonomies Economical

Gaan groen Go green

Geleenthede Opportunities

Groen vrede Green peace

Huidige tyd Real time

Slimfone Smart phones

Facebook Facebook

Multimedia dienste Multi media service

Polities Political

Red Bull gee jou vlerke. Red Bull gives you wings.

Sosiale sekuriteit Social securiy

Sosiologies Sociological

Sterk punte Strenghts

Swak punte Weaknesses

Tegnologies Technological

Kry lewe met Pepsi. Come alive with Pepsi.

Weblaaiers Web browsers

Winskopie Bargain

©akademia (MSW) Bladsy 161

Page 164: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

BRONNELYS

• Damelin. 2003. Manual: Marketing Management. Randburg: Damelin.

• Ferreira, E.J., Erasmus, A.W. & Groenewald, D. 2010. Administrative management.

2de uitgawe. Kaapstad: Juta.

• Hutchings, A. 1995. Marketing: A resource book. 1de uitgawe. Londen: Pitman

Publishing.

• Institute for Administrative Management. 2008. The IAM Introductory Award in

Administrative Management Study Guide. Londen: IAM. Also available from:

http://www.instam.org/images/stories/download/nqf/introductory-study-guide-nqf.pdf

(15 May 2011).

• Perreault,W. & McCarthy, E. 1996. Basic marketing. 12de uitgawe. Chicago: Richard

D. Irwin.

• Shukla, P. 2010. Essentials of marketing research: Part 1. Ventus Publishing. Also

available from: http://bookboon.com/en/business/marketing/essentials-of-marketing-

research-part-i (15 November 2011).

• http://businesscasestudies.co.uk/red-bull/engaging-consumers-through-word-of-

mouth-marketing/the-role-of-the-marketing-function.html

• http://entrepreneurs.about.com/cs/beyondstartup/a/keepinguptech.htm

• http://exporthelp.org/modules/7_researching_potential/implementing/shortlist/in_mark

et_research/problems.html

• http://EzineArticles.com/65052

• http://mmaglobal.com/uploads/MMAMobileMarketing102.pdf

• http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/18954/title/8ta-logo/cat/500

• http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/22347/title/vodacom-

vodafone-logo/cat/500

• http://mybroadband.co.za/photos/showphoto.php/photo/26812/title/mtn-logo/cat/500)

• http://office.microsoft.com/en-

us/images/??Origin=EC790014051033&CTT=6&ver=12&app=powerpnt.exe

©akademia (MSW) Bladsy 162

Page 165: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• http://press.linkedin.com/logo-images

• http://smallbusiness.chron.com/examples-marketing-research-problems-23051.html

• http://tutor2u.net/business/marketing/marketing_orientation_tasks.asp

• http://twitter.com/about/resources/logos

• http://www.arthritisnetwork.ca/consumers/downloads/Role%20of%20Consumers%20

in%20Research%20-%20final.pdf

• http://www.bized.co.uk/compfact/mcdonalds/mcindex.htm?page=21

• http://www.businessdictionary.com/definition/technology.html

• http://www.businessknowhow.com/marketing/marketing-message.htm

• http://www.buzzle.com/articles/importance-of-marketing-research.html

• http://www.cfa.uk.com/images/standards_marketing_sales/standards_marketing/MK

T113%20Identify%20and%20monitor%20competitors%60%20marketing%20strategi

es%20and%20activities.pdf

• http://www.cubancouncil.com/work/project/facebook-logonternet

• http://www.davedolak.com/promix.htm

• http://www.dinesh.com/history_of_logos/restaurant_logos/kfc_logos_-

_design_and_history.html

• http://www.djsresearch.com/quantitativeresearch.html

• http://www.ehow.com/about_5057780_consumer-research.html#ixzz1g2V0VMNK

• http://www.ehow.com/about_5417796_impact-competition-pricing-

strategy.html#ixzz1fw2OlNLe

• http://www.ehow.com/list_6368469_types-technology-business-environment.html

• http://www.ehow.com/list_6799152_characteristics-consumer-

markets.html#ixzz1ezIvu8B6

• http://www.erineschen.com/2010/09/new-role-of-technology-in-marketing.html

• http://www.funnysalescartoons.com/photo/funny-sales-cartoon-on-buying

©akademia (MSW) Bladsy 163

Page 166: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• http://www.garmin.com/us/

• http://www.goodvision.co.il/images/File/21-GreenFactor.pdf

• http://www.home-business-advantage.com/website-marketing-strategies.html

• http://www.imglols.com/hungry-lion-is-hungry/

• http://www.internet-empire.com/advantages-and-disadvantages-of-internet-

marketing.htm

• http://www.kfc.com/about/history.asp

• http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/business-buying-

behavior/business-buying-behavior/

• http://www.knowthis.com/principles-of-marketing-tutorials/what-is-

marketing/definition-of-marketing/

• http://www.learnmarketing.net/consumer.htm

• http://www.library.american.edu/tutorial/topic6.html

• http://www.managerialmarketing.com/index.php?option=com_content&task=view&id

=26&Itemid=45

• http://www.marketingcentral.com/marketing-software/marketing-software.html

• http://www.marketing-strategy-solutions.com/marketing-research-objectives.html

• http://www.netmba.com/marketing/process/

• http://www.notable-quotes.com/k/knowledge_quotes.html

• http://www.onetonline.org/link/summary/11-2021.00

• http://www.redbull.com/cs/Satellite/en_INT/red-bull-energy-drink/001242937921959

• http://www.saching.com/Article/Marketing-Research---Factors--Application-

Knowledge-and-Functions/670

• http://www.sbaer.uca.edu/research/usasbe/2004/pdf/65.pdf

• http://www.slideshare.net/alicia1227/the-role-of-government-in-a-market-economy

©akademia (MSW) Bladsy 164

Page 167: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

• http://www.slideshare.net/robinkapoor/marketing-book-slides

• http://www.thewisemarketer.com/features/read.asp?id=80

• http://www.trendhunter.com/trends/kfc-waiter-mouth-tape#!/photos/22724/1

• http://www.unica.com/static/resources/Unica_BMT_Table.pdf

• http://www.utalkmarketing.com/Pages/Article.aspx?ArticleID=4500&Title=How_to_be

st_use_marketing_technology_systems

• http://www.va-interactive.com/inbusiness/editorial/biztech/ibt/effectiv.html

• http://www.venturenavigator.co.uk/content/294

• http://www.wanterfall.com/Communication-Process.htm#rec

• www.advertise.com

©akademia (MSW) Bladsy 165

Page 168: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

SELFEVALUERINGSRIGLYNE

Riglyne: Aktiwiteit 1

1. Gebruik Tabel 1.2 om die vraag te beantwoord.

2. Sakeondernemings in die besigheidsmark maak gewoonlik gebruik van ʼn tenderproses

om aankope te doen. Sakeondernemings koop nie produkte as daar nie ʼn behoefte

bestaan nie, en opsies sal goed oorweeg word, voordat die produk gekoop word. Figuur

1.3 beskryf die aankoopproses.

Riglyne: Aktiwiteit 2

1. Die sakeonderneming moet sy eie vermoëns, die behoeftes van verbruikers en die

kompetisie verstaan. Die interne en eksterne omgewing waarin die sakeonderneming

opereer, word geanaliseer en daaruit word geleenthede en bedreigings geïdentifiseer.

Die sakeonderneming kan sy eie tekortkominge identifiseer en regstellende aksies

neem.

2. Die bemarkingsmengsel verteenwoordig die prys, produk, plek en promosie. Verwys na

Paragraaf 1.6.3 om die vraag te beantwoord.

Riglyne: Aktiwiteit 3

1. Die volgende modelle moet bespreek word:

SWOT-analise

PEST-analise

Porter se vyf magte

2. Die sakeonderneming se verskaffers kan die voortbestaan van die sakeonderneming

bedreig as die sakeonderneming net van een spesifieke verskaffer afhanklik is. As die

verskaffer probleme ontwikkel, kan dit ʼn direkte effek op die sakeonderneming se

werksaamhede hê. Die sakeonderneming moet dus kan kies uit ʼn verskeidenheid

verskaffers. As die verskaffer groter is as die sakeonderneming, kan hulle makliker

besluit om nie aan die sakeonderneming te verskaf nie en die risiko bestaan dat die

verskaffer die sakeonderneming kan oorneem.

Riglyne: Aktiwiteit 4

1. Marksegmentasie maak dit vir die sakeonderneming moontlik om ʼn teikenmark te

identifiseer en sodoende die verbruiker se behoeftes beter te bevredig. Produkte en

dienste kan verfyn word om ʼn beter produk aan die verbruiker te lewer.

©akademia (MSW) Bladsy 166

Page 169: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

2. Kies enige bekende handelsnaam en vra jouself af waarom jy daardie handelsnaam

gekies het? Is dit net omdat die handelsnaam bekend is, of het die handelsnaam ʼn

suksesvolle posisioneringstrategie?

Riglyne: Aktiwiteit 5

1. Verwys na Figuur 1.17 om die vraag te beantwoord.

2. Twee voorbeelde van wetgewing wat deur die regering ingestel is, is die Wet op

Verbruikersbeskerming (Wet 68 van 2008) en die Tabakkontrole Wysigingswet (Wet 63

van 2008).

Riglyne: Aktiwiteit 6

1. Bemarkingsbestuur behels die bestuur van die bemarkingsproses (Figuur 1.6), maar

ook die identifisering van teikenmarkte en die monitering daarvan. Die

bemarkingsbestuurder is ook verantwoordelik vir die inisiëring van

bemarkingsnavorsing en nuwe produkontwikkeling. Tabel 2.1 gee ʼn aanduiding van die

sleuteltake in bemarking.

2. Te min tyd word toegeken aan die implementeringsproses, wat dit moeilik maak om

doelwitte te haal. Swak koördinasie en onvaardige personeel sal ook die

implementeringsproses benadeel. Die bemarkingsbestuurder moet goeie

leierseienskappe toon, deur sleuteltake te identifiseer en personeel te motiveer.

Riglyne: Aktiwiteit 7

1. Die bemarkingsbestuurder se grootste taak is om bemarkingshulpbronne vir ʼn

spesifieke produk te bestuur. Bemarkingshulpbronne sluit die produk self in (en al die

aspekte daarvan, soos ontwikkeling), die personeel, tegnologie, verbruikers, die

inligting en die beeld van die sakeonderneming.

2. Die personeel is een van die belangrikste hulpbronne tot die sakeonderneming se

beskikking. Die bemarkingsbestuurder moet oor die nodige vaardigheid beskik om

mense te kan bestuur en motiveer. Hy moet ook in staat wees om te beplan, te

organiseer, lei en te kontroleer. Verwys na Paragraaf 2.6.3 vir verdere riglyne.

Riglyne: Aktiwiteit 8

1. Verwys na Paragraaf 2.7.1 om die vraag te beantwoord, maar bespreek ook die

uitputting van natuurlike hulpbronne.

2. Etiese optrede kan nadelig vir die sakeonderneming wees, in die sin dat dit hoër kostes

tot gevolg kan hê. Sakeondernemings maak nie noodwendig gebruik van die

©akademia (MSW) Bladsy 167

Page 170: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

goedkoopste verskaffers nie, maar van verskaffers wat etiese optrede ondersteun.

Personeel moet opgelei word om die etiese reëls van die sakeonderneming te

verstaan en toe te pas, wat verdere kostes tot gevolg kan hê.

Verbruikers kan die onmoontlike van die sakeonderneming verwag, soos om ʼn produk

van die mark te laat verwyder, wat baie voordelig vir ʼn groot hoeveelheid verbruikers

was.

Riglyne: Aktiwiteit 9

1. Verwys na Figuur 2.7 om die vraag te beantwoord.

2. Dit is moontlik die enigste manier om teen ʼn sterk kompeteerder markaandeel te

verkry, omdat die inkomste wat verloor word, opgemaak word uit volumes wat verkoop

word. Dit kan lei tot prysoorloë, omdat alle sakeondernemings die verbruiker se

aandag wil kry.

Riglyne: Aktiwiteit 10

1. ʼn Professionele bemarkingsbestuurder sal waarskynlik ʼn baie goeie beeld van die

sakeonderneming kan skep, maar al die eienskappe wat in Paragraaf 2.9 bespreek is,

is noodsaaklik vir die sakeonderneming. Die uitgangspunt kan wees dat, as die

bemarkingsbestuurder oor professionaliteit beskik, dit al die ander eienskappe

inkorporeer.

2. Verwys na Paragraaf 2.9.3 om die vraag te beantwoord.

Riglyne: Aktiwiteit 11

1. Marknavorsing behels die verkryging van inligting oor ʼn enkele mark. Die navorser kan

dus besluit om die motormark te ondersoek, om te bepaal watter segmente die hoogste

verkope aandui.

Bemarkingsnavorsing sluit in al die aspekte van die bemarkingsproses, naamlik die

bemarkingsmengsel, moontlike teikenmarkte, tipes produkte, verspreidingskanale,

verbruikers, ensovoorts.

2. Verwys na Paragraaf 3.5.2 om die vraag te beantwoord.

Riglyne: Aktiwiteit 12

1. Verwys na Tabel 3.3 om die vraag te beantwoord.

2. Al die stappe in die navorsingsproses is ewe belangrik, maar neem in ag dat as daar

nie ʼn probleem geïdentifiseer is nie, kan die navorsing nie plaasvind nie.

©akademia (MSW) Bladsy 168

Page 171: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

Riglyne: Aktiwiteit 13

1. Verwys na Paragraaf 3.7.2 om die vraag te beantwoord.

2. Sonder die deelname van die verbruiker sal dit nie moontlik wees om navorsing uit te

voer nie. Die sakeonderneming se doel is om ʼn produk of diens aan die verbruiker te

verskaf. As die verbruiker nie betrokke is by die navorsingsproses nie, sal dit

onmoontlik wees om produkte en dienste te bied, wat verbruikersbehoeftes bevredig.

Riglyne: Aktiwiteit 14

1. Verwys na Tabel 3.2 om die vraag te beantwoord.

2. Die belangrikste element van ʼn vraelys is, dat die verbruiker dit moet verstaan. Dit

moet goed georganiseerd, eenvoudig en realisties wees. Die gebruik van moeilike en

beledigende bewoording moet vermy word.

Riglyne: Aktiwiteit 15

1. Navorsing word vir ʼn spesifieke doel onderneem. As die navorser nie die doel verstaan

nie, kan die probleemstelling nie korrek gedefinieer word nie. Indien die

probleemstelling nie goed oordink is nie, kan dit groot finansiële gevolge vir die

sakeonderneming inhou. Navorsingsinisiatiewe sal gestaak moet word, om met nuwe

navorsing te begin.

2. Die grootste probleme uit die Suid-Afrikaanse perspektief is, dat alle

sakeondernemings in ʼn multikulturele omgewing opereer, met verskille in taal, kultuur,

geloof en nog wat. Dit kan die sakeonderneming noodsaak om groter

navorsingsprojekte aan te pak, as wat oorspronklik beplan is.

Riglyne: Aktiwiteit 16

1. Verwys na Figuur 4.1 om die vraag te beantwoord.

2. Effektiewe kommunikasie het ten doel om die aanvraag te stimuleer en die beeld van

die sakeonderneming en sy handelsname in die verbruiker se gedagtes, te vestig.

Riglyne: Aktiwiteit 17

1. Kommunikasiehindernisse sluit in ʼn gebrek aan vertroue (enige van die partye),

statusverskille, taal, inligtingoorlading en ook ʼn gebrek aan boodskapbeplanning. Neem

in ag dat die proses eers eindig wanneer die ontvanger daarvan reageer het op die

boodskap. Hindernisse in die ontvangs van die boodskap moet ook bespreek word.

2. Neem in ag dat jou boodskap ʼn teikenmark, die probleem, ʼn oplossing en ook bewys

©akademia (MSW) Bladsy 169

Page 172: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

van differensiasie moet bevat.

Riglyne: Aktiwiteit 18

1. Gebruik Paragraaf 4.7.1 om die vraag te beantwoord, maar let veral op na Figuur 4.7.

2. Inligtingsdisintegrasie verwys na die verskynsel dat die boodskap verlore raak tussen

die sender en ontvanger. Die bemarkingsbestuurder moet baie kreatief wees in die

bewoording van sy boodskap en spesifiek aandag gee aan kultuur, leefstyl, gewoontes

en waardes.

Riglyne: Aktiwiteit 19

1. Verwys na Figuur 4.10 om die vraag te beantwoord.

2. Verwys na Figuur 4.13 om die vraag te beantwoord.

Riglyne: Aktiwiteit 20

1. Verwys na Paragraaf 4.9.2 en Paragraaf 4.9.3 om die vraag te beantwoord.

2. Die gebruik van selfone sal waarskynlik die beste medium wees om met studente te

kommunikeer. Bestudeer die verskillende tipes media en besluit watter een sal jou die

maklikste bereik en hoekom.

Riglyne: Aktiwiteit 21

1. Dis noodsaaklik vir sakeondernemings om in die hedendaagse kompeterende

(nasionale en internasionale) omgewing, tegnologie te gebruik om produkte en dienste

aan die publiek bekend te stel en te bemark. Veral in die ontwikkeling van nuwe

produkte, is tegnologiese vooruitgang noodsaaklik en kan dit die verskil beteken tussen

die grootste en kleinste markaandeel. Bemarkingstegnologie verseker beter

kliëntedata, prosesse, produkte en kommunikasie, sodat bemarkingsveldtogte vinnig

en maklik afgehandel kan word.

2. Verwys na Tabel 5.1 om die vraag te beantwoord.

Riglyne: Aktiwiteit 22

1. Dis belangrik om realisties te wees in jou keuse van tegnologie. Motiveer hoe jou

keuse van tegnologie ʼn impak op jou studies gaan hê, maar net so ook op jou

medestudente se studies.

2. Figuur 5.1 kan gebruik word as ʼn riglyn om die vraag te beantwoord. Die tekortkoming

is reeds in Vraag 1 geïdentifiseer. Die behoefte moet nou onder jou medestudente

©akademia (MSW) Bladsy 170

Page 173: Bemarking MKT105

MKT105 Bemarking

bepaal word, en dan moet jy besluit hoe die tegnologie jou voordeel gaan gee bo ander

studente by ander instansies. Die finale stap is, om te verseker dat jy en jou

medestudente die tegnologie kan gebruik.

Riglyne: Aktiwiteit 23

1. Internetbemarking, selfoonbemarking en programmatuur word in die gids bespreek,

maar is nie die enigste tegnologie wat beskikbaar is nie. Assesseer die omgewing in

jou daaglikse bestaan en verduidelik kreatiewe tipes bemarking.

2. Verwys na Paragraaf 5.7.1 om die vraag te beantwoord.

Riglyne: Aktiwiteit 24

1. Verwys na Paragraaf 5.8.1 om die vraag te beantwoord.

2. Die internet bied gratis geklassifiseerde advertensies, betaal-per-klik-advertensies en

ook soekenjinadvertensies. Paragraaf 5.8.2 bespreek hierdie moontlikhede.

Riglyne: Aktiwiteit 25

1. Verwys na Paragraaf 5.9.1 om die vraag te beantwoord.

2. Gebruik Paragraaf 5.9.3 en bespreek elkeen van die punte.

©akademia (MSW) Bladsy 171

Page 174: Bemarking MKT105

www. a k a d e m i a . a c . z a

emarking beskryf die prosesse betrokke by die werwing vannuwe kliënte en die behoud van bestaande kliënte. As diesake onderneming nie kliënte het nie, kan dit nie voort -

bestaan nie. Dit is daarom ’n noodsaaklike element van die sake on -der neming se bestaan. Bemarking gaan egter nie net oor diebekend stelling van produkte en dienste nie, maar is ’n kombinasievan baie aspekte wat gemik is op die kliënt en die kliënt se behoeftes.

Bemarking beantwoord die volgende vrae:• Aan wie kan die sakeonderneming verkoop?• Wat kan die sakeonderneming verkoop?• Wanneer kan die sakeonderneming verkoop?• Waar kan die sakeonderneming verkoop?• Teen watter prys kan die sakeonderneming verkoop?• Watter hoeveelhede kan die sakeonderneming verkoop?• Waarom verkoop die sakeonderneming?

Bogenoemde vrae noodsaak besluitneming op baie gebiede vandie sakeonderneming en is ’n aanduiding van watter aktiwiteitewanneer onderneem moet word. Die bemarkingsbestuurdermoet oor ’n goeie begrip beskik van die bemarkingsproses en diefaktore wat dit beïnvloed. Hy of sy is ook verantwoordelik om ’nbemar king strategie op te stel en uit te voer. Die aktiwiteite vanmede dingers kan ’n verandering in die strategie noodsaak en moetgereeld geëvalueer word om te verseker dat bemarkingsaksiesdaarop gemik is om voordeel in die mark te verkry. Bemar kings -navorsing verseker dat die sakeonderneming op die hoogte vandie nuutste ontwikkelings bly. Bemarkingsnavorsing is nie net gemikop die kliënt en die evaluering van die mark nie, maar sluit ook dietipes kommunikasiemedia en die nuutste tegnologie in. Die teg no -lo gie verander daagliks en ontsluit nuwe metodes om die onder -ne ming en produkte te bemark. Dit is noodsaaklik dat die on der- neming op die hoogte bly van hierdie veranderings en verseker datdie kliënt of voornemende kliënt doeltreffend bereik word.

B

a k a d e m i aj o u o o p , a f r i k a a n s e l e e r t u i s t e