กิจกรรมเรียนรู ร...

กจกรรมเรยนรรวมกนเพอพฒนาระบบงาน ระบบการบรการ และพฒนาบคลากร

การบรหารแบบลน (LEAN Management)

การจดการความรเพอการบรหารจดการ สานกงานคณะพยาบาลศาสตร

คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 2556

ทาลนในงาน ให Happy และพอเพยง

ประวตศาสตร Lean

ป 1913

Henry Ford เรมตนทา Line ผลตชนสวนรถยนต

ป 1950

Eiji Toyoda เยยมชมโรงงานผลตรถยนต FORD กลบไปพฒนาระบบการผลตของ Toyota ท

ประเทศญปน

3

History Timeline for Lean Manufacturing

ประวตศาสตร Lean

ความเปนมาคาวา Lean เกดขนยค ค.ศ.1980 เพอใชอธบายระบบการผลตของโตโยตา (Toyota Production System)

ในขณะททาการศกษาเปรยบเทยบระบบการผลตรถยนตในประเทศตางๆ ของสถาบน MIT (Massachusetts Institute of Technology) ประเทศสหรฐอเมรกา จากการศกษาในครงนน พบวา บรษทโตโยตา สามารถผลตรถยนตแขงขนไดทวโลก เนองจากมการพฒนาประสทธภาพของการออกแบบ การผลต การตลาดและการบรการ ซงการพฒนาดงกลาวมปจจยความสาเรจอยทการกาจดความสญเสยในกระบวนการ และการใชประโยชนจากบรษททจดสงชนสวนใหโตโยตา เพอรวมกนสรางคณคาใหกบลกคาทใชรถยนต

Moden (1993), Ohno (1990) และ Shingo (1989) ไดอธบายลกษณะของการผลตแบบ Lean ไวในเชงเปรยบเทยบกบการผลตคราวละมากๆ วา

1. ตองใชเวลาเพยงครงเดยวในการพฒนาผลตภณฑใหม 2. ตองใชชวโมงการทางานของวศวกรเพยงครงเดยวในการออกแบบ 3. ตองใชแรงงานเพยงครงเดยวในการผลต

4. ตองลงทนเพยงครงเดยวในเรอง เครองมอ สงอานวยความสะดวกและพนทโรงงาน

การลด/การกาจดความสญเสยในกระบวนการทางาน + การใชประโยชน

จากการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ (Stakeholders)

ความเปนมาทงระบบการผลตแบบทนเวลาพอด และระบบการผลตแบบ Lean ตางกมปรชญาในการผลต

ทเหมอนกน คอ มงกาจดความสญเสยทเกดขนในกระบวนการผลตหากทาการผลตคราวละมากๆ แตการผลตแบบทนเวลาพอด และแบบ Lean กมความสญเสยในเรองเวลาการปรบตงกระบวนการ เนองจากเปลยนรนการผลต นอกจากนน ยงมความยงยากในการวางแผนและควบคมการผลต รวมถงความยงยากในการควบคมผผลตชนสวนจากภายนอก

ปรชญาการผลต ระบบการผลต ความสญเสยจาก ขอด ขอเสย

สรางความไดเปรยบดวยขนาดของการผลต (Economy of Scale)

การผลตคราวละมากๆ

- การผลตมากเกนไป- การเกบสตอกมากเกนไป- งานระหวางกระบวนการ

- ตนทนตอหนวยตา- การวางแผนและควบคมการผลตทาไดงาย- มการใชประโยชนสงสดจากเครองจกรและอปกรณ

- เกดตนทนแฝง เนองจากความสญเสยประเภทตางๆ- ไมมความยดหยน เมอตองการเปลยนแปลง- ลาชาตอการแกปญหา

สรางความไดเปรยบโดยการกาจดความสญเสย (Waste-free Production)

- การผลตแบบทนเวลาพอด (Just-In-Time)

- การเปลยนรนการผลต- อตราการใชประโยชนจากเครองจกรอปกรณ

- ไมมตนทนจมกบของคงคลง- มความยดหยนสงสามารถปรบกระบวนการไดงาย- สามารถแกปญหาไดทนทวงท

- มความยงยากในการวางแผนและควบคมการผลต- ตองการความรวมมอจากผผลตจากภายนอก (Supplier)- ตองสรางแรงงานแบบหลายทกษะ

- การผลตแบบ Lean (Lean Production)

- การเปลยนรนการผลต- อตราการใชประโยชนจากเครองจกรอปกรณ

- ไมมตนทนจมกบของคงคลง- มความยดหยนสงสามารถปรบกระบวนการไดงาย- สามารถแกปญหาไดทนทวงท

- มความยงยากในการวางแผนและควบคมการผลต- ตองการความรวมมอจากผผลตจากภายนอก (Supplier)- ตองสรางแรงงานแบบหลายทกษะ

ปรชญาการผลต ระบบการผลต ความสญเสยจาก ขอด ขอเสย

สรางความไดเปรยบดวยขนาดของการผลต (Economy of Scale)

การผลตคราวละมากๆ

- การผลตมากเกนไป- การเกบสตอกมากเกนไป- งานระหวางกระบวนการ

- ตนทนตอหนวยตา- การวางแผนและควบคมการผลตทาไดงาย- มการใชประโยชนสงสดจากเครองจกรและอปกรณ

- เกดตนทนแฝง เนองจากความสญเสยประเภทตางๆ- ไมมความยดหยน เมอตองการเปลยนแปลง- ลาชาตอการแกปญหา

สรางความไดเปรยบโดยการกาจดความสญเสย (Waste-free Production)

- การผลตแบบทนเวลาพอด (Just-In-Time)

- การเปลยนรนการผลต- อตราการใชประโยชนจากเครองจกรอปกรณ

- ไมมตนทนจมกบของคงคลง- มความยดหยนสงสามารถปรบกระบวนการไดงาย- สามารถแกปญหาไดทนทวงท

- มความยงยากในการวางแผนและควบคมการผลต- ตองการความรวมมอจากผผลตจากภายนอก (Supplier)- ตองสรางแรงงานแบบหลายทกษะ

- การผลตแบบ Lean (Lean Production)

- การเปลยนรนการผลต- อตราการใชประโยชนจากเครองจกรอปกรณ

- ไมมตนทนจมกบของคงคลง- มความยดหยนสงสามารถปรบกระบวนการไดงาย- สามารถแกปญหาไดทนทวงท

- มความยงยากในการวางแผนและควบคมการผลต- ตองการความรวมมอจากผผลตจากภายนอก (Supplier)- ตองสรางแรงงานแบบหลายทกษะ

Lean คออะไร• Lean แปลวา “ผอม เพรยว บาง” ถาเปรยบเทยบกบคนในความหมายเชง

บวก กหมายถงคนทมรางกายสมสวน ปราศจากชนไขมน แขงแรง วองไว กระฉบกระเฉง ถาเปรยบเทยบกบองคกรกหมายถงองคกรทดาเนนการโดยปราศจากความสญเปลาในทกๆกระบวนการ มความสามารถในการปรบตวตอบสนองความตองการของตลาดและผรบผลงานไดทนทวงท มประสทธภาพเหนอคแขง• Lean เปน holistic & sustainable approach ทใชทกสงทกอยางนอยลง แต

ใหไดผลงานมากกวา ผลงานทใกลเคยงความตองการของลกคามากทสด• Lean Management = รดนาหนกองคกร (แนวคดทสาคญในการลดความ

สญเสยความสนเปลอง สญเปลา ทเกดขนในการทางานขององคกร)

Lean คออะไร• แนวคด Lean คอการเปลยนจาก ความสญเปลา

(waste) ไปส คณคา (value)

• ในมมมองของผรบผลงาน ปรบปรงเปลยนแปลงอยางไมรจบ

• Lean ไมใชเรองของการทางานใหหนกขนหรอเรวขน แตเปนการคนหาความสญเปลา และเปลยนใหเปนคณคา ทผรบผลงานของเราตองการ

• Lean ไมใชชดเครองมอสาเรจรป แตเปนการผสมผสานอยางลงตวระหวางแนวคด กจกรรม และวธการทจะชวยผลกดนใหวฒนธรรมขององคกรเปนไปในทศทางทเหมาะสม ผานการพฒนาจตสานกทดและแนวคดทถกตองในการทางานแกพนกงานทกระดบ

Lean Thinking (แนวทางการคดแบบลน)แนวคดแบบลน เปนการสรางคณคาโดยมงขจดความสญเปลา

(creating value by eliminating waste) และการเพมความยดหยนขององคกรดวยการคดใหม (rethinking) เพอสรางคณคาตลอดทงกระบวนการตงแตชวงเรมแรกของการวางแผน (initial planning) โดยลนจะมงจาแนกความสญเปลาเพอดาเนนการขจดออกและปรบปรงกระบวนการดวยการระบและสรางคณคาในการปฏบตการ (value-creating action)

สงทลดนอยลง คอ ความสญเปลา, วงรอบเวลา, ผสงมอบ, ความคราคร, การใชแรงคน เครองมอ เวลา และพนทปฏบตงาน

สงทเพมมากขน คอ ความรและพลงอานาจของผปฏบตงาน, ความยดหยนและขดความสามารถขององคกร, ผลตภาพ, ความพงพอใจของลกคา, ความสาเรจในระยะยาว

Lean Thinking (แนวทางการคดแบบลน)Lean Production System (LPS)

It is an effective methods for identifying and eliminating waste. For the methods, we can learn what is the non-value adding parts of manufacturing and find out what is required to make every action and every minute add value to our products.

เปนระบบทมประสทธภาพในการขจดของเสยทกชนด ทาใหไมมของเสยเกดขน ทกกระบวนการในระบบตองมแตการเพมคณคาใหกบการผลตหรอบรการ และตองตดกจกรรมใดกตามทไมมประโยชน สญเปลา ไมมการเพมคณคาในกระบวนการออกไป ในอตสาหกรรมของสหรฐอเมรกามการพดถง Lean Production System ซงอาจเทยบเคยงกบ Just-In-Time ในอตสาหกรรมรถยนต TOYOTA PRODUCTION SYSTEM ของญปน

ความพเศษของ Leanทาไม Lean จงเปนทนยมแพรหลายในองคกรตางๆ1. Lean is proven หลกการและเทคนคของ Lean ไดรบการนาไปใชและ

ประสบความสาเรจในองคกรทกภาคสวน ทกประเภท ทกขนาด นบเปนพนๆแหง

2. Lean makes sense ในยคสมยแหงความซบซอน Lean ใชความเรยบงายในการตอบสนองตอความทาทายตางๆทกประเภท ทกสถานการณ

3. Lean is accessible ทกคนสามารถเขาถงไดหากมความมงมน ไมยาก ไมแยกสวน ไมแพง

4. Lean is inclusive แนวคด Lean เปดรบการใชเครองมอและเทคนคการแกปญหาตางๆ โดยไมจากด เปนสงทเสรมกนกบ TQM, Six Sigma, BPM ซงสามารถนามาใชรวมกนได

5. Lean is for everyone ทกคนสามารถเรยนรและนาไปใชไดไมยาก

ความสาคญของ Lean ในการบรหารจดการประโยชนจากการนา Lean มาใชในงาน1. Seamless Management การประสานงาน การทางานเปนทม การบรณาการ

2. Reducing 7 Wastes ลดความสญเปลาทเกดขนในการทางาน

3. Enhance Good Workspace เสรมสรางบรรยากาศในสถานทปฏบตงาน ททางานนาอย ทางานอยางเปนสข

4. Developing Knowledge Skill & Attitude (Mind) บคลากรไดรบความร พฒนาทกษะฝมอ ทศนคต และจตใจ

คาถาม???? ทกวนน มงานทเราตองทาโดยเสยเวลาแบบสญเปลาหรอไม? รสกวาลงแรงไปกบงานเยอะมาก แตเหนผลนอยเหลอเกน? ทางานเสรจไปแลว แตไมรสกวางานมนดเลย? บางคน 4 โมง งานเสรจกลบบานแลว เรา 6 โมงยงไมเสรจเลย

หวใจสาคญของการทา Lean1. ทาแตของดออกมา

2. ทาพอดกบความตองการ

3. ทาอยางมประสทธภาพ

4. ปรบใหเกดความเทาเทยมกนในภาระงาน (ปรบเรยบการผลต)

ผลต..พอดไมมของเสย

ลนไหล.. ไมสะดด

ตองมความตอเนอง ตามวงจร PDCAเมอเวลาผานไปทกกระบวนการตองเรวขน

ลดความสญเปลา (3 M)ลดตนทน (ลดสวนเกน ลดขนตอน เพมศกยภาพ เพมเทคโนโลย)

ความสญเปลาในการบรหารจดการ (3 M)• MUDA (การสญเสย) : 7 Wastes

• MURI (เกนกาลง) : ปญหาการบรหารจดการ

– ทาอะไรเกนกาลง , ทาอะไรไม Safety

• MURA (ไมสมาเสมอ / ไมเรยบ) : ปญหาจากการวางแผน

– ทาแบบไมมแผน, แผนไมนง เปลยนตลอดเวลา, แผนไมชดเจน

ความสญเปลาในการบรหารจดการ (3 M)MUDA (การสญเสย) : 7 Wastesความสญเปลาคอ การกระทาใดๆ กตาม ทใชทรพยากรไป ไมวาจะ

เปน แรงงาน วตถดบ เวลา เงน หรออนๆ แตไมไดทาใหสนคานน เกด คณคาหรอการเปลยนแปลง

สวนของเนองาน ความสญเสยความสญเสย

เวลาทงหมดในการทางาน

กจกรรมทไมไดเพมมลคาแตไมสามารถหลกเลยงได

กจกรรมทสรางมลคา

ความสญเสยกจกรรม ก

กจกรรม ข

กจกรรม ค

แนวคดทสาคญ คอลดความสญเสยจนเหลอแตเนอแทในการทางาน

ความสญเปลาในการบรหารจดการ (3 M)MUDA (การสญเสย) : 7 Wastes

ความสญเปลาในการบรหารจดการ (3 M)• Over production .. ผลตมากเกนไป• Over inventory .. เกบเยอะเกนความจาเปน• Over transportation .. ยายไป ยายมา ซกแซก

แทนทจะทาใหใกล สะดวก• Over motion .. เคลอนไหว แตไมไดงาน• Over waiting .. มชองวาง ชองโหวเยอะ รอนาน• Over defect .. ของเสยบานตะไท• Over process .. ทากระบวนการใหยงยาก

การนา Lean ไปใชในกระบวนการทางาน

การสรางระบบ LEAN นน สงแรกทตองจาไวเสมอคอ จะตองเรมตนจากคนหรอพนกงานทวทงองคกร โดยเฉพาะพนกงานในระดบปฏบตการ และหวหนางาน โดยการเสรมสรางความเขาใจ ทาใหเกดทศนคตทถกตอง หลกเลยงการเรมตนดวยการนาเอาเครองมอตาง ๆ ของระบบ LEAN ไปใชภายในองคกร จากนนจงเรมวเคราะหสภาพปจจบน วางแผนงานอยางเปนระบบ กาหนดเปาหมายในการปรบปรงแลวใชเครองมอตาง ๆ เขามาชวยปรบปรงอยางตอเนอง

ทงน ขนตอนการสรางระบบ LEAN แบงออกเปน 7 ระยะ คอ

การนา Lean ไปใชในกระบวนการทางาน1. เตรยมความพรอมดานตางๆ ไดแก สถานท เครองมออปกรณท

จาเปน บคลากรและชองทางการสอสารภายในระหวางสมาชกผดาเนนโครงการ รวมถงการฝกอบรมใหความรของระบบลนแกผบรหารและคณะทางาน

2. ระบคณคาของกระบวนการปฏบตงานทผใชบรการตองการ ทงภายนอกและภายใน แลวสรปเปนขอกาหนด สวนประกอบ กระบวนการ และรายละเอยดการปฏบตงาน (โดยใช SIPOC Model)

การนา Lean ไปใชในกระบวนการทางาน

3. สารวจสถานะปจจบนของกระบวนการทงหมด แลวสรปบนแผนภาพกระแสคณคา (Value Stream Mapping) เพอระบปญหา และนาไปใชในการวางแผนพฒนากระแสคณคาในขนตอนถดไป

4. ประเมนสภาพของกระบวนการ, ตวชวดผล และเปาหมายของโครงการตามแนวทางของระบบลน (LEAN Assessment) เพอนาไปใชประกอบการวางแผนพฒนากระบวนการ

การนา Lean ไปใชในกระบวนการทางาน5. วางแผนและดาเนนการปรบปรงกระบวนการตามแผนภาพ

กระแสคณคาอนาคต (Future Value Steam Mapping) รวมกบการใชเครองมอพฒนาทเหมาะสม (ตามโครงสรางของระบบขางตน) โดยพจารณากจกรรมทไมเพมคณคา และเปนความสญเปลาในทกขนตอนจากแผนภาพกระแสคณคา (Value Steam Mapping) ทสรางขน 6. ขบเคลอนกจกรรมตามกระแสคณคา (Value Steam) อยางตอเนอง เนนเฉพาะสงทผใชบรการตองการ โดยการควบคมระบบการบรหารแบบลน รวมกบการใชเครองมอเชน 5ส ไคเซน ซงเปนเครองมอสาคญของระบบ

การนา Lean ไปใชในกระบวนการทางาน7. การสรางคณคาและกาจด

ความสญเปลาอยางตอเนอง ดวยการคนหาความสญเปลาทมองไมเหน แลวปรบปรงกระบวนการดวยระบบการบรหารแบบลน พรอมทงขยายผลสบรเวณอนๆ ทวทงองคกร

แบบจาลองทวไปสาหรบกระบวนการหรอระบบ

ProcessProcessSupplierSupplier InputInput CustomerCustomerOutputOutput

SIPOC Model

สนคาหรอบรการคออะไร

ผรบบรการคอใคร?

ความตองการคออะไร?

กระบวนการทเหมาะสมคออยางไร?

ปจจยนาเขาของกระบวนการ

คออะไร?

ผสงมอบปจจยคอใคร?

คความรวมมอคอใคร?Partners

กาหนดเปาหมายเลอกงานสาคญวเคราะหกระบวนการทางานหลกประเมนปญหาเลอกระบบยอย (ปญหา)จดทา Flow Process วเคราะห Mudaกาจด Muda ปรบปรง Flow Processประเมนผลจดทา Work Flow ใหม

ขนตอนการทา

ตวอยางการใช “Kaizen” เพอ “ลด เลก เปลยน”

ขนยายสะดวกดวยรถเขน

ซองรไซเคล

นามบตรบคลากร

ฝากไปดวยชวยลดคาใชจาย

ลดกระดาษตรวจสอบงายกวา