1419233113312-OSM Foundation (Hindi) 22.12.14

Preview:

DESCRIPTION

dcafsdf

Citation preview

  • 1

    - 01

    - 01 ()

    - - 1 ( )

    16 [ [ [ [ [ , [ [, [ , [ ( C.R.B.) . (F.C) [

    [ , - (A.M.L.) Advisor [ Executive Director Director Joint Director - Dy.- Director A.E.E.

    [ 16 + 1 ( ) , - , - (C.E.E.) - 7 , [

  • 2

    17 - 1) [ , 2) [, 3) - 4) 5) ..., 6) [- 7) [-- 8) - 9) -[ 10) - 11) - 12) -[- () 13) -[ [ , 14) - 15) - 16) -[- 17)

    (D.R.M.) [ () Sr.D.E.E.(G) (A.D.E.E) (Workshop) (C.W.M.) [ -

    . 1 () 2 3 [ 4 [ 5 [ 6 [ [

  • 3

    7 -- 2 : - [ -

    1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) [ 10) 11)

    -- 3 / [

    [ ,

    () (GM)

    -- 4 [ [ C.R.B. G.M Member Electrical - A.G.M (A.M.L.) C.E.E Advisor

    C.E.S.E.

    [ Executive Director

    C.E.L.E

    Director [

    C.E.T.E

    Joint Director C.E.D.E

  • 4

    - Dy.- Director A.E.E.

    (Dy.C.E.E.), (Senior Electrical Engineer,S.E.E.) (A.E.E.)

    (D.R.M.) (A.D.R.M.) ()Senior Div.Elect.Engr.(Gen.) ([ )Senior Div.Elect.Engr.(TRD.) ([ )Senior Div.Elect.Engr.(TRS.) ([ )Senior Div.Elect.Engr.(TRO.) (A.D.E.E.) - 5. [ () 1. (GENERAL SERVICES) ) () - [ ,[, [ ,, [ , , ,- (PRS) [ ) () - [ [ [ 2. [ (TRACTION DISTRIBUTION) [ [ [ . i . -/ (TSS/PSI)

    i i . (TPC) i i i . (OHE) i v. (RCE) 3.[ (TRACTION ROLLING STOCK)

    [ , 4. [ (Traction Rolling Operation)

    [

  • 5

    - 6 ,,, [ , [ [ [ - [ :

    a) b) c) d) e) .. f) g) - h) () i ) j )

    * * *

    -2 - - 1 , . 1 (,

    , ) 15 cm,20cm, 25 cm , ,

    2 () 10,15,20,30,60

    mm , , .

    3 [ 15 cm , 2 5cm

    4

    15 cm , 2 5cm

    , .

    5

    () 250 gm 7Kg.

    - .

    6 ( )

    250 gm 7Kg.

    - .

    7

    () , , ,

    ( )

  • 6

    8

    .

    9 () , , , , .

    , .

    10 -- 11 ( ) 250,400,mm 12 , 13 15,30 cm 14 150,300 mm , 90

    15

    () --- () ,

    16

    ()

    25,40,65,125 watt [

    17

    [ --- () ()

    18 ---- ,

    19

    , ,

    20

    ---- RPM

    - - 2 [ (Lug) :

    1. , 2. 3. 4.

    : 400 [ .. ( ..2)

  • 7

    - - 3

    1. , (), -, 2. 3.

    4.

    , 5. 6. [

    7. [

    - - 4 [ () ,[

    - / * * *

    - 3 ( )

    - - 1 / ,,[ [, : ( ) /, / : [ [ : [ : 1/1000 ,1/100 () 1/2000 0.0005

  • 8

    - - 2 , , : [ 1 [ 25 = 1/25 = 0.04 : , 100 99 , 99.5 .., 99.8 .. 99.8 .. () : , , [, [ [ () [

    - - 3 :- 1. - [ 2. - [ ; i) ; () [ .,, ii) : [ . , iii) : . ,(KWH), (AH)

    - - 4 , [ [,[ : [ [ :

  • 9

    :

    - - 5 ,,, : [ : [ : / (IR Value) : , : (...)

    * * * - 4

    - - 01 , : 1. ( [) : [ , :1. [ ,2. [ [ - [ , [ . - , , [ - [ , , [ . - , 2. ( [) : () , . ,,,.., 3. [-() : . ,

  • 10

    4. [ ( ) : [ [ . ,,,

    - - 2 1. / : [ , [ , : (..) ( ) [ () - - 3 100( [ [ - [ - 1... 2. 3.

    - - 4 [ 1. 2. - - () 3. - - 4. 5. () 6.

    - - 5 :-

    1. ( ) 2. ( )

  • 11

    3. (-) - 4. 5.

    - - 6 1. 2. [ 3.

    - - 7 () 1. [ 2.(),([), () 3. 4. [ * * * - 5 - - 1 1. 2., 3. [ [ 4. [ 5. [ [ [ - - 2 ,

    [ , , - - 3 [ 1. 2. - - 4 60 [ [

  • 12

    - - 5 (Earthing) [ ()

    - - 6 /... [ , [ [

    ...( [ )

    - - 7 [ [ 1. 2. 3. 4. 5. 6. , 7. [

    - - 8 1. (fire extinguisher) 2.

    - - 9 1. [ 2. ,, 3. 4. 5. 6. 7. * * *

  • 13

    - 6 - - 1

    : 1. 2. 1. : ( ) 2. : (.. )

    - - 2 .. [ [

    [ - [ ( [) - - 3 [ [

    [ , [ [ [ [

    - - 4 [ [ 1. [- [ [ 2. [- [ [ [ , 3. (Bonding) - [ , 4. - [ [ 5. ... (Permit-To-Work)- [ ... ( ) [ ... [ [ ... [ [ ...

  • 14

    - 7 [ - - 1 : :

    1. 2. 3.[ - 4. 5. - ,

    1. : - (Dry fier) -[ 20 25 2. :- ( ) - 20 25 3.[ - :(Co2) :- , [ [ 3 15 8 10 4. ( D.C.P) :- [ 4 50 .. 97%, 11/2%, 1%, 1/2%, [ , 5. - ) :- ) :- 50 100 2 3 50 100

  • 15

    - 8 (First Aid) - - 1

    1. 2. [ 3. 4. 5. 6.

    - - 2 1. 2. 3. 4. 5. [ 6. 7.

    - - 3 1. ,[, 2. 10

    , , 3.

    * * *

    - 9 - - 1

    1. - , 2.

    - 1. - 2. - [

  • 16

    - - 2 [ : : () / : [ ([) () [ , . [ ,,

    - - 3 ,

    [

    - - 4 1. 2. [ [ [ 3. / 4.

    * * *

    - 10 [ [ - - 1 (Storage)

    1. [ 2.[ ,, 3. 4. 5. 6. [ [

    - - 2 [ (Cleanliness) 1. ,- [ 2.[ ,(), 3. ()

  • 17

    4.[ 5. 6. [ [ 7. 14 8. 5

    * * *

    - 02 - 1 - - 1 [ ,,, 1. ([ ) : ([) [ , , , , a. : ( [ )- [ [

    b. ( )- [ [

    c. [ [ - [ [

    [ :

    1. () 2. ()

    1. : [ () ,

    2. : ([) - (Across) /

    1. / 2. ( )

    (Ladder)

    3.

    4.

  • 18

    ( ) 5. ()

    (Current) : / () (voltage): , , (Resistance) : [ ()

    - - 2 [, -, [ (Work) : ([) , [ [ ([ ) = x : 10 10 [

    = 10x10 = 100 - 10 10 [

    =10x10 =100 - : [ ([ ) .-

    [ (Horse power) : [ () 550 - [ [ 33000 [

    ... 75 . [ (Electrical power): () () = X () = -

  • 19

    .. [ X = (Watt.) 1000 , 10,00,000 ( ) 746 1.34 (h.p.)

    - - 3 (Ohm's Law) , [ , [ [ () The ratio of potential difference (V) between any two points on a conductor to the current (I) flowing between them, is constant, provided the temperature of the conductor does not change.

    [ / = (R ) V/I = Constant. - I V V/I = R V/R = I I X R = V V = , I = , R= [

    V = I X R I = V/R, R = V/ I [ : = X ( ) = VxI , = / - P/V = I = / P/I = V

  • 20

    - 1 :

    - = X R = R1+R2 ( ) : R = 3 + 5 = 8 V = (I) x R, = 8 : V = 8X 8 = 64 = 64 ---- . - 2 : R = R1 + R2 R1= 3 R2 = 5 R = 3+5 = 8 I = : (I) = 24 8 = 3 [ = 3 ---- . - 3 = 8 , = 24 ,

  • 21

    R = (V) (I) R = 24 8 = 3 = 3 --- . () :

    1. (P) = (I) X (V) 2. (I) = (P) (V) 3. = ( P) (I)

    - 36 24 ? (I) = (P) (V) (P) = 36 , (V) =24 , = ? (I)= 36/24 = 3/2 = 1.5 -- . :

    1. 2.

    R R1 R2 = R = R1 + R2 [ R = 6 + 3 = 9 () -

    1. 2. 3.

  • 22

    : 1/R = 1/R1 + 1/R2 R = R1 R2 R1+ R2 R = 6x3 6+3 = 18 9 = 2 1/R= 1/R1+1/R2 R= 1 1/R1+1/R2 = 1 1/6 + 1/3 = 1 1+2/6 = 1 3/6 = 6/3 = 2 --- ( .

    [ R = R1 XR2 R1 + R2 R = 6x6 6+6 = 36/12 = 3

    R = R1 + R = 3+3 = 6 24 ? R = 6 , V= 24 I= V/R=24/6 = 4 (P)= (V) X (I) = 24 X 4 = 96 .--- .

    . 230 500 ? : (P)= V x I - = 500 , V= 230 I = P/V = 500/230 = 2.13

  • 23

    . ) ) ) ?

    ) R = R1XR2 R1+R2 = 6X6 6+6 = 36/12 = 3 [ [ RT = R3 + R = 3+3 = 6 ----- . ) () I = V/ R = V/R - V= 30 , R = 6 I = 30/6 = 5 ) P = X (V X I) , = 30 , = 5 = X , 30X5 = 150 ---- .

    **** - - 4 , , [, ...

    1. (): [ [ () , [ - ,, [ [

    [ -

    N S () [ [

    [ - - ( ) [ [ - - ( ) [

    [ [

  • 24

    [ [ 01

    ()

    02

    [ E.M.F.

    [ M.M.F.

    03 04

    : (magnetic field) : (Lines of Force): , [ (Magnetic Material) :

    1. 2. 3.

    1. : ,,, [ , 2. : ,, 3. : ,, / - ( ): ()/ /

    ( ) : 1. ,2. , [ (...): [ [ [ - [

    [: - [ / [ ... [ [

  • 25

    [ = X

    - - 5 ,

    : [, [ [ :1. 2. : [ : ,[ , [ [ [ [ [ : [ [ [ , [ , [ [ [, [ [ [ [ [ , [ [ [ [ :

    1. ( ) 2. ( ):

    ) )

    : , (Alkaline Cell) : [ [ - (Ni(OH)2 (Fe O) (KOH) 21% (LiOH) [ 1.4 1.2 1.1 [

  • 26

    KOH K + OH Ni(OH)4+2K Ni(OH)2+ 2KOH (+ ), Fe + 2OH Fe (OH)2 (- )

    Ni(OH)2 + 2OH Ni (OH)4 (+ ), Fe (OH)2+2K Fe +2KOH (- )

    : 01 [ () ( ) 02 (PbO2) (Ni(OH)4 03 (Pb) - Fe 04

    H2(SO)4, 1:4

    21% (KOH)

    05 ... ... 06

    2.2 1.4

    07

    (SpG.) [

    1215

    1220 ( )

    08

    [

    [

    09 10 [

    11

    12

    13 14 15

  • 27

    --

    - - 6 ,

    : [ [ [ :- [ () ,

    .. () : 1. 2. .

    ( ) ,

    .. , [ [ [ ()

  • 28

    .. [ : [ [ [ () :- - [ () (E.M.F.) , - [ / [ .. [ .. .. [ * * * -03

    (Introduction) , [ , / ([ ) [ (Dimension) [

    - -1 (Lettering) :- [ ,(), [ , , [ (Vertical) - 1. (Single stroke) - [

  • 29

    (Capital letter) - ) [, - 6,8,10 12 ... ) -[ - 3,4,5, 6. . ) , - 2,3,4,5 .. . .

    A B C D 1 2 3 4 [ (Vertical)

    A B C D 1 2 3 4 (70 (Inclined)) 2. (Gothic Letter): (Thickness) [ , 1/5 1/10

    5:4 ( A,K,M,W , ) C,D,G,O,Q [

    . A B C D 1 2 3 4 ([ ) A B C D 1 2 3 4 (70 ) - - 2 ()

    1. - 2. (Enlarge) - , . 1

  • 30

    3. (Reduced) - [ . 100 (100:1) - 03 ,[ (Symbols)

    - - 4 ,(Plan), (Elevation), (End view)

    1.: , 2.: (Side) ,

  • 31

    3. (End View):

    . 2 2.5" 3"

    - - 5 : () , , [ = / . 5 ..= 5/1=5

  • 32

    : [ , . .. .. : , - - 6 [,

    [ : (Rectangular) 25 .. (Level) , - [ :

    1. -0, - 1250X900 .. 2. -1 - 900X600 .. 3. -2 - 650X500 .. 4. -3 - 500X350 ..

    -2 -3 [ : - , , , 1. - -

    ) -0 841 X 1189 .. ) -1 - 594 X 841 .. ) -2 420 X 594 .. ) -3 - 297 X 420 .. ) -4 210 X 297 .. ) -5 - 147 X 210 .. .

    - [ , - HB,H,2H,2B,3H, H [ (Hard), B (Soft) H / : [ [

  • 33

    : (Sharpening) : - - [ 90 [ - (Horizontal) - [

    - -

    - 45 30 60 [ ,, 25 .. 20 .. - () : - - [ [ , [ (compass) , (Circle) ,[ (Arc), (Divider) :

    : [

    , , [-[ 15 .. 2 .. , 30 .. 3 .. 1 .. , ,.., .. (Protractor): -

  • 34

    - 7 . (Background) : 1. - , 2. - 3. -

    * * * 04 [ ( Basic properties of Electrical Materials)

    - - 1 [ ,, . [ -

    1. [(Conducting Material) 2./ [ (Insulating material) 3.[- [ (Semiconducting Material) 4. [ (Magnetic material)

    1. [ : [ - ) [, ) [

    [- [ -

    1. 2. - 3. [ 4.

    [ - [ / ,

  • 35

    . ,,,,, , , , ,[ , [ : , (Alloy)

    . , 2. [ : - [ [ , () .

    (Mica) [ , ,[ -- ..6 (SF6 )

    [ :- 1. 2. [ 3. 4.

    3 ([ [) :- [ / - ,, . ,, 4. [ : [ [ [ :

    1. - - [ (Permeability) . ,,

  • 36

    2. - :- (Permeability) . ,

    3. - :- (Permeability) ,,,

    - - 2 , [ [ ,, [

    ,- [ [

    [ , [ [ [

    [ 01 Y( ) 90 ,,, 02 A( ) 105 . , , 03 E( ) 120 . 04 B( ) 130 . , 05

    F( ) 155

    , ,, [

    06 H ( ) 180 . ,,

    07 C ( ) 180 .. , [, [, [

    - - 3 [ ( Baking Cycle)

    ([ ) , . . [ , [

  • 37

    - [ :

    1. [ / 2. 100 110

    [ () 3. [

    [ 4. [ [

    5. 110

    [

    - - 4 :- 1. , , ,[-[ , ,,

    ,[ ,(Empire cloth) 2. (Mineral Products)

    () , [,,

    3. [

    (), [,, [ ( )

    4. [

    (V.I.R), (Ebonite), -[ (Gutta-percha)

    5. (Waxes & Compounds)

    (Paraffin wax), (Bitumen compound).

    6.

    ,,...,,[,

    - - 5 / [ , -

    1. , -- 2. [

  • 38

    3. , [ 4. 5. ,, 6. [

    , 7. [ (Vibration) 8. [ 9. 10. [ (Flexibility)

    - - 6 (Choice of material)

    1. :- 2. [ [ - ,

    , - [ 3. 4. / 5. [ 6. 7. 8. ()

    9. ,,

    * * *