08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 1fin.bus.ku.ac.th/01135531 Risk Management/Lecture... · $250...

Preview:

Citation preview

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 1

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 2

Lecture 2

การวดความเสยง

(Risk Measurement)

หวขอการบรรยาย

การแจกแจงความนาจะเปน

ลกษณะของการแจกแจงความ

นาจะเปน

Value at Risk

การวดระดบของการรงเกยจความ

เสยง

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 3

เอกสารประกอบการสอน

Harrington, S. and Niehaus, G.

(2004). Risk Management and Insurance (2 ed.). McGraw-

Hill/Irwin. (Chapter 3)

Rejda, G. E. (2011). Principles of Risk Management and Insurance(11 ed.). Boston: Pearson.

(Chapter 4)

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 4

เอกสารประกอบการสอน

Chance, D.M. (2003).

Analysis of Derivatives for the CFA Program. Virginia: Association for

Investment Management

and Research.

(Chapters 9)

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 5

ตวแปรสม (random variable)

สมมตวาเราสนใจทจะซอหนของ

ไมโครซอฟท ซงกอนทเราจะท าการ

ซอ เราควรพจารณาวาผลตอบแทน

ของมนนาจะเปนเทาไหร

ผลตอบแทนของหนไมโครซอฟทกคอ

ตวแปรสม

ตวแปรสม คอ ผลลพธของเหตการณ

แบบสมทเราสามารถบอกขนาดได

(ทงผลลพธทเปนจ านวนและความ

นาจะเปนทจะเกดผลลพธนน)

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 6

นยามทางคณตศาสตรของตวแปรสม

ตวเลขทใชแทนเหตการณ

ตางๆ ทอาจเกดขนจากการ

ทดลองหรอการสงเกต

โดยทวไปแลวจะใช

ภาษาองกฤษตวพมพใหญแทน

สญลกษณของตวแปรสม และ

จะใชภาษาองกฤษตวพมพเลก

แทนแตละคาทเปนไปไดของ

ตวแปรสม

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 7

ตวอยาง

ถาให X เปนตวแปรสมทแทนจ านวนวนทราน Dtac

Shop จะเปดขายโทรศพทมอถอในเดอนมกราคมซง

อาจจะมคาตางๆไดดงน

1 ไมเปดท าการเลย: x = 0

2 เปดท าการ 1 วน: x = 1

3 เปดท าการ 2 วน: x = 2

..

32 เปดท าการ 31 วน: x = 31

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 8

ตวแปรสมแบบไมตอเนอง

(discrete random variable) หมายถง ตวแปรสมทประกอบดวยคา

ทงหมดหรอตวเลขทงหมดทเปนไป

ไดจ านวนจ ากด ซงโดยทวไปจะเปน

จ านวนนบ เชน

X แทนจ านวนนกศกษาในสถาบนราช

ภฏพบลสงคราม

Y แทนจ านวนทมฟตบอลทเขาแขงขน

ฟตบอลโลก

Z แทนจ านวนรถยนตทจอดในบรเวณ

อาคารเรยนรวมฯลฯ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 9

ตวแปรสมแบบตอเนอง

(continuous random variable)

ตวแปรสมทประกอบดวยคา

หรอตวเลขทนบไมถวน เชน

A แทนอณหภมในแตละวน

B แทนน าหนกของนกศกษา

C แทนปรมาณนมทรดไดจากโค

ของฟารมโคนม ฯลฯ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 10

การอธบายลกษณะของตวแปรสม

ตวแปรสมทตางกนกม

ลกษณะทตางกนไป สงท

เปนประโยชนทควรจะร

เกยวกบตวแปรสม เชน

คาต าสด คาสงสด พสย

คาเฉลย

การกระจาย: คาทแตกตางไป

จากคาเฉลยโดยเฉลย

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 11

การแจกแจงความนาจะเปน

(probability distribution)

การแสดงรายการของมลคาของ

ผลลพธทงหมดของตวแปรสม

พรอมทงคาความนาจะเปนของ

การเกดผลลพธนนๆ

ผลรวมของความนาจะเปน

ทงหมด = 1

สามารถเปนไดทงแบบตอเนอง

และแบบไมตอเนอง

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 12

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

สมมตวามรถทงหมด

1,000,000 คนบนทองถนน

มรถ 250,000 คนทเกด

อบตเหต 1 ครง

มรถ 100,000 คนทเกด

อบตเหต 2 ครง

ขอมลทเหลอดจากตารางใน

สไลดถดไป

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 13

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

X จ านวนรถ ความนาจะเปน

0 594990 0. 59499

1 250000 0.25

2 100000 0.1

3 50000 0.05

4 5000 0.005

5 10 0.00001

รวม 1000000 1

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 14

ให X = จ านวนครงของอบตเหตของรถยนต

ตวแปรสม = ความเสยหายจากอบตเหตรถยนต

ความเสยหายทเปนไปได ความนาจะเปน

$0 0.50

$200 0.30

$1,000 0.10

$5,000 0.06

$10,000 0.04

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

แบบไมตอเนอง

08/12/56 15Nattawoot Koowattanatianchai

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

แบบไมตอเนอง

08/12/56 16Nattawoot Koowattanatianchai

ตวแปรสม = ความเสยหายจากอบตเหตรถยนต

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

แบบตอเนอง

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 17

ตวแปรสม = ก าไรจากการด าเนนธรกจของบรษทรถยนต

เนองจากก าไรของบรษททอาจ

เกดขนระหวาง -$20 ลาน และ

$50 ลาน ลวนเปนไปไดทงนน

ระยะทางแนวตงจงไมใชความ

นาจะเปน แตเปนความหนาแนน

ของความนาจะเปน (probability

density)

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

แบบตอเนอง

08/12/56 18Nattawoot Koowattanatianchai

ตวอยางการแจกแจงความนาจะเปน

แบบตอเนอง

ความหนาแนนของความ

นาจะเปนมลกษณะทส าคญ

ดงน

พนทใตเสนโคงทงหมด = 1

พนทใตเสนโคงระหวางจด 2

จด คอ ความนาจะเปนท

ผลลพธของตวแปรสมจะอย

ระหวาง 2 จดนน

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 19

หาความนาจะเปนทความเสยหาย > $5,000

หาความนาจะเปนทความเสยหาย < $2,000

หาความนาจะเปนท $2,000 < ความเสยหาย < $5,000

Possible

Losses

Probability

$5,000$2,000

การหาความนาจะเปนจากการแจก

แจงแบบตอเนอง

08/12/56 20Nattawoot Koowattanatianchai

การจดการความเสยงและการแจกแจง

ความนาจะเปน ผบรหารดานความเสยงของ

องคกรควรรการแจกแจงความ

นาจะเปนของความเสยหาย

หลงจากนนตองประเมนผลวา

การจดการความเสยงดวยวธท

ใชเปลยนรปแบบการแจกแจง

ความนาจะเปนอยางไร

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 21

การจดการความเสยงและการแจกแจง

ความนาจะเปน

Quiz: การแจกแจงแบบใดทองคกรควรม

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 22

คาใชจายจากอบตเหต

ไมมการจดการความเสยง

ใชการประกนภย

คาใชจายจากอบตเหต

+ คาใชจายในการท าประกนภย

การจดการความเสยงและการแจกแจง

ความนาจะเปน แทนทจะเปรยบเทยบการแจกแจงความนาจะเปนกอนและ

หลงจดการความเสยง ผบรหารความเสยงขององคกรมกจะ

ดลกษณะตอไปนของการแจกแจงความนาจะเปน

ความถ (frequency)

ความรนแรง (severity)

ความสญเสยคาดหมาย (expected loss)

คาเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) และความ

แปรปรวน (variance)

ความเสยหายสงสดทนาจะเปน (maximum probable loss)

หรอ Value at Risk (VAR)

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 23

คาคาดหมาย (expected value)

มลคาทจะเปนผลลพธโดยเฉลยถาเรา

ท าการทดลองซ าๆไปเรอยๆ หรอ มล

คาทนาจะเปนทสด เชน เราใชเวลา

โดยเฉลย 25 นาทในการขน BTS

จากเอกมยไปสยาม

จะรไดอยางไร

รวบรวมขอมลทกวนแลวท าการหา

คาเฉลย

เรมโดยการดจากขอมลในอดต

4/6/2011 Natt Koowattanatianchai 24

สตรส าหรบการแจกแจงแบบไมตอเนอง: Expected Value of X = x1 p1 + x2 p2 + … + xN pN

N = จ านวนของผลลพธทเปนไปได

xi = มลคาของผลลพธ i

pi = คาความนาจะเปนทผลลพธ i จะเกดขน

คาคาดหมาย (expected value)

N

i

ii pxXE1

)(

08/12/56 25Nattawoot Koowattanatianchai

ตวอยาง:

ความเสยหายทเปนไปได ความนาจะเปน

$0 0.50

$200 0.30

$1,000 0.10

$5,000 0.06

$10,000 0.04

Expected Value =

คาคาดหมาย (expected value)

08/12/56 26Nattawoot Koowattanatianchai

คาคาดหมายของการแจกแจงท

สมมาตร

08/12/56 27Nattawoot Koowattanatianchai

คาคาดหมายของการแจก

แจงทสมมาตรอยทจด

กงกลางของพสยของ

ผลลพธทเปนไปได

µA > µB

คาคาดหมายของการแจกแจงท

อสมมาตร

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 28

µC > µD

ผลลพธทมคาสงมโอกาส

ในการเกดสงกวาในการ

แจกแจงของ C

การจดการความเสยงและคา

คาดหมาย การตดสนใจทเกยวของกบการ

จดการความเสยงขนอยกบการแจก

แจงความนาจะเปนของความเสยหาย

ทอาจเกดขนจากการถกฟอง ความ

บาดเจบของพนกงาน ความเสยหาย

ตอทรพยสน ฯลฯ

คาคาดหมายของการแจกแจงความ

นาจะเปนของความเสยหายมกถก

เรยกวา ความเสยหายคาดหมาย หรอ

expected loss

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 29

คาเบยงเบนมาตรฐานและความ

แปรปรวน คาเบยงเบนมาตรฐาน

คาดหมายขนาดของความ

ผดพลาดในการใชคา

คาดหมายเปนตว

พยากรณผลลพธ

คาเบยงเบนมาตรฐานวด

ระดบความผนแปรของ

ผลลพธแทจรงจากผลลพธ

คาดหมายโดยเฉลย

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 30

คาเบยงเบนมาตรฐานและความ

แปรปรวน Variance = (standard

deviation)2

คาเบยงเบนมาตรฐาน (ความ

แปรปรวน) จะสงขนเมอ

ผลลพธทเปนไปไดเบยงเบนไป

จากคาคาดหมายมากขน

ความนาจะเปนทจะเกดผลลพธ

สดโตง (extreme outcome)

เพมขน

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 31

คาเบยงเบนมาตรฐานและความ

แปรปรวน คาเบยงเบนมาตรฐานถกใช

มากกวาความแปรปรวน

เนองจากมหนวยเดยวกบ

ผลลพธในการแจกแจง

เครองหมาย

σ2 = ความแปรปรวน

σ = คาเบยงเบนมาตรฐาน

สตร:

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 32

22

1

2

1

i

N

i

ii

N

i

i xpxp

เปรยบเทยบคาเบยงเบนมาตรฐานระหวางการแจกแจง

ทง 3

การแจกแจงทง 3 มคาคาดหมายเทากน คอ 500

σ3 > σ2 > σ1

Loss Distribution 1 Loss Distribution 2 Loss Distribution 3

Outcome Prob Outcome Prob Outcome Prob

$250 0.33 $0 0.33 $0 0.4

$500 0.34 $500 0.34 $500 0.2

$750 0.33 $1000 0.33 $1000 0.4

คาเบยงเบนมาตรฐานและความ

แปรปรวน

08/12/56 33Nattawoot Koowattanatianchai

คาเบยงเบนมาตรฐานและความ

แปรปรวน

ขนตอนการค านวณ σ1

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 34

Quiz

เปรยบเทยบคาคาดหมายและคาเบยงเบนมาตรฐาน

ระหวางการแจกแจง A และการแจกแจง B

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 35

Quiz

เปรยบเทยบคาคาดหมายและคาเบยงเบนมาตรฐาน

ระหวางการแจกแจง A และการแจกแจง B

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 36

sample mean and sample

standard deviation การแจกแจงความนาจะเปน

ของตวแปรสมมกจะไม

สามารถสงเกตได ดงนนเรา

อาจใชคาเฉลยของกลม

ตวอยาง (sample mean)

ในการประมาณคา µ และคา

เบยงเบนมาตรฐานของกลม

ตวอยาง (sample

standard deviation) ใน

การประมาณคา σ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 37

sample mean and sample

standard deviation สตร sample mean

n = จ านวนของผลลพธในกลมตวอยาง

xi = มลคาของผลลพธ i

สตร sample standard deviation

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 38

n

xxx n )( 1

1

)()()( 22

2

2

12

n

xxxxxxss n

sample mean and sample

standard deviation sample mean และ sample standard deviation

มกจะแตกตางไปจาก µ และ σ

ตวอยาง: การพนนดวยการโยนเหรยญ$1 ถาออกหว

X =

-$1 ถาออกกอย

E(X) = $0

คาเฉลยในการเลน 5 ตา =

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 39

การแจกแจงความนาจะเปนแบบปรกต

มประโยชนเมอเราตองการประมาณคา

ถาขอมลมการแจกแจงปกต (normally distributed)

คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยางจะ

เปนตวประมาณคาทดทสด (optimal estimators) ของ

คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของประชากร (µ และ

σ)

ฟงกชนความหนาแนนของความนาจะเปน

(probability density function or PDF) ของ X

หรอ fX(.)ใชบอกลกษณะของการแจกแจงความ

นาจะเปนของ X

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 40

การแจกแจงความนาจะเปนแบบปรกต

ฟงกชนความหนาแนนของความนาจะเปนถา X ม

การแจกแจงปกต ไดแก

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 41

2

2

2exp

2

1)(

xxf X

การแจกแจงความนาจะเปนแบบปรกต

X~N(0,1)

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 42

-4 -2 0 2 4

0.0

0.1

0.2

0.3

0.4

PDF of a normal random variable

x

PD

F

การแจกแจงความนาจะเปนแบบปรกต

X~N(0,1)

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 43

การแจกแจงความนาจะเปนแบบปรกต

ถา X มการแจกแจงปรกต และมคาคาดหมาย

เทากบ และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ

Prob (X < -2.33) = Prob (X > + 2.33) = 0.01

Prob (X < -1.645) = Prob (X > + 1.645) =

0.05

Z = (X- )/ จะมการแจกแจงปรกตมาตรฐาน

ถา Z มการแจกแจงปรกตมาตรฐาน ( = 0, =1)

Prob (Z < -2.33) = Prob (Z > 2.33) = 0.01

Prob (Z < -1.645) = Prob (Z > 1.645) = 0.05

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 44

การหาความนาจะเปนจากการแจก

แจงความนาจะเปน ความนาจะเปนค านวณไดจากการหาปรพนธของ

ฟงกชนความหนาแนน

ฟงกชนความหนาแนนสะสม (cumulative density

function or CDF) ของ X หรอ F(X) ไดแกพนทใต

กราฟของ fX(.) ตงแต - ถงจดทพจารณา

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 45

dxxfbXaPb

aX )(

duufxXXFx

X )(Pr)( x

โมเมนตของตวแปรสม

ถา PDF ของ X = fX(.) โมเมนตท k ของ X ไดแก

k = 1: m1 = E[X] = μ = คาเฉลยของตวแปรสม

k = 2: m2 = E[X2] = σ2 = ความแปรปรวนของตวแปรสม

k = 3: m2 = E[((X- μ)/ σ)3] = SK(X) = ความเบ

(skewness) ของตวแปรสม

k = 4: m2 = E[((X- μ)/ σ)4] = KU(X) = ความโดง

(kurtosis) ของตวแปรสม

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 46

dxfxXEm X

kk

k

โมเมนตของตวแปรสม

ความเบและความโดงเปนสงส าคญทจะใชวเคราะห

ลกษณะของผลลพธในการแจกแจงความนาจะเปน

ถา SK(X) เปนบวก คาบวกทใหญมากๆ ของ X มโอกาส

เกดขนมากกวาคาลบทใหญมากๆ

ถา SK(X) เปนลบ คาลบทใหญมากๆ ของ X มโอกาส

เกดขนมากกวาคาบวกทใหญมากๆ

ความโดงของตวแปรสมทมการแจกแจงปกต = 3 ดงนน

ถา KU(X) > 3 หางของการแจกแจงของ X จะอวนกวา

การแจกแจงปกต และยอดของการแจกแจงของ X จะสง

กวาการแจกแจงปกต

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 47

SK = 0

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 48

SK > 0

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 49

ความนาจะเปนในการเกดความสญเสยขนาดเลกมาก

และขนาดใหญมากสงกวาในการกระจายแบบสมมาตร

การค านวณโมเมนตจากกลมตวอยาง

คาเฉลยของกลมตวอยาง

ความแปรปรวนของกลมตวอยาง

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 50

n

i

ixn

x1

1

n

i

i xxn

s1

222

1

1

การค านวณโมเมนตจากกลมตวอยาง

ความเบของกลมตวอยาง

ความโดงของกลมตวอยาง

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 51

23

1

2

1

3

1

1

ˆ

n

i

i

n

i

i

xxn

xxn

skKS

2

1

2

1

4

1

1

ˆ

n

i

i

n

i

i

xxn

xxn

kuUK

covariance & correlation

องคกรธรกจมกจะเผชญกบ

ความเสยงมากกวา 1 ประเภท

ดงนนในการจดการความเสยง

เราอาจตองวเคราะห

ความสมพนธระหวางตวแปรสม

ทแสดงถงทมาของความเสยง

เชน ปรมาณอปสงค ราคา และ

สภาวะเศรษฐกจ

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 52

covariance & correlation

โดยทวไปแลวเราจะค านวณคาสหสมพนธระหวาง

ตวแปรสม X และ Y (ρXY) เพอวเคราะหถง

ความสมพนธระหวางสองตวแปรดงกลาว ซง ρXY

สามารถค านวณไดตามสตรตอไปน

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 53

XXX

YX

N

i

YiXii

YX

XY

YX

XY

XX

yxpYX

,cov

,cov

2

1

covariance & correlation

สหสมพนธของกลมตวอยาง

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 54

YX

i

n

i i

YX

XY

ss

yyxxn

ss

sYXcor

11

1

),(

covariance & correlation

-1 ≤ ρXY ≤ 1

ถา ρXY = 0

ถงจะรขอมลเกยวกบ X กไมสามารถบอกอะไรเกยวกบ Y

ได

X และ Y เปนอสระจากกน (independent)

เชน บรษทผลตรถยนตมความเสยงจากการอาจถกลกคา

ฟองเนองจากรถทขายไปแลวไมไดคณภาพ และความ

เสยงจากความผนผวนของราคาเหลก แตสหสมพนธ

ระหวางราคาเหลกและตนทนจากการถกฟองจากการ

ขายในอดตแลวนาจะมคาเกอบเทากบศนย

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 55

covariance & correlation

ถา ρXY > 0

X และ Y มกจะเคลอนไหวในทศทางเดยวกน

ถา X มคาเหนอ μX Y กมกจะมคาเหนอ μY ดวย

เชน ผลตอบแทนจากหน และผลตอบแทนของดชน

หลกทรพย มกม ρ > 0

ถา ρXY < 0

X และ Y มกจะเคลอนไหวในทศทางตรงกนขาม

ถา X มคาเหนอ μX Y มกจะมคาต ากวา μY

เชน ยอดขายแวนกนแดด และยอดขายรม ของกทม.ใน

แตละวน มกม ρ < 0

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 56

covariance & correlation

พจารณาตลาดทนทมแคหลกทรพย 2 ตว (กองทน

หนสามญและกองทนหนก) มสถานะทางเศรษฐกจ

3 รปแบบ ซงมความนาจะเปนเทาๆกนทจะเกดขน

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 57

Rate of Return

Scenario Probability Stock Fund Bond Fund

Recession 33.3% -7% 17%

Normal 33.3% 12% 7%

Boom 33.3% 28% -3%

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 58

Stock Fund Bond Fund

Rate of Squared Rate of Squared

Scenario Return Deviation Return Deviation

Recession -7% 0.0324 17% 0.0100

Normal 12% 0.0001 7% 0.0000

Boom 28% 0.0289 -3% 0.0100

Expected return 11.00% 7.00%

Variance 0.0205 0.0067

Standard Deviation 14.3% 8.2%

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 59

Stock Fund Bond Fund

Rate of Squared Rate of Squared

Scenario Return Deviation Return Deviation

Recession -7% 0.0324 17% 0.0100

Normal 12% 0.0001 7% 0.0000

Boom 28% 0.0289 -3% 0.0100

Expected return 11.00% 7.00%

Variance 0.0205 0.0067

Standard Deviation 14.3% 8.2%

%11)(

%)28(3

1%)12(3

1%)7(3

1)(

S

S

rE

rE

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 60

Stock Fund Bond Fund

Rate of Squared Rate of Squared

Scenario Return Deviation Return Deviation

Recession -7% 0.0324 17% 0.0100

Normal 12% 0.0001 7% 0.0000

Boom 28% 0.0289 -3% 0.0100

Expected return 11.00% 7.00%

Variance 0.0205 0.0067

Standard Deviation 14.3% 8.2%

0324.%)11%7( 2

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 61

Stock Fund Bond Fund

Rate of Squared Rate of Squared

Scenario Return Deviation Return Deviation

Recession -7% 0.0324 17% 0.0100

Normal 12% 0.0001 7% 0.0000

Boom 28% 0.0289 -3% 0.0100

Expected return 11.00% 7.00%

Variance 0.0205 0.0067

Standard Deviation 14.3% 8.2%

)0289.0001.0324(.3

10205.

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 62

Stock Fund Bond Fund

Rate of Squared Rate of Squared

Scenario Return Deviation Return Deviation

Recession -7% 0.0324 17% 0.0100

Normal 12% 0.0001 7% 0.0000

Boom 28% 0.0289 -3% 0.0100

Expected return 11.00% 7.00%

Variance 0.0205 0.0067

Standard Deviation 14.3% 8.2%

0205.0%3.14

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 63

Stock Bond

Scenario Deviation Deviation Product Weighted

Recession -18% 10% -0.0180 -0.0060

Normal 1% 0% 0.0000 0.0000

Boom 17% -10% -0.0170 -0.0057

Sum -0.0117

Covariance -0.0117

017.03

10057.0

%18%11%7

covariance & correlation

สหสมพนธระหวางกองทนทงสอง

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 64

998.0)082)(.143(.

0117.

SB

BS

SBSB

covariance & correlation

พจารณากลมหลกทรพย (portfolio) ทประกอบดวย

หลกทรพย 2 ตว ไดแก กองทนหนก และกองทน

หนสามญ ทมสดสวนของการลงทนเทาๆกน

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 65

Stock Fund Bond Fund

Rate of Squared Rate of Squared

Scenario Return Deviation Return Deviation

Recession -7% 0.0324 17% 0.0100

Normal 12% 0.0001 7% 0.0000

Boom 28% 0.0289 -3% 0.0100

Expected return 11.00% 7.00%

Variance 0.0205 0.0067

Standard Deviation 14.3% 8.2%

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 66

Rate of Return

Scenario Stock fund Bond fund Portfolio squared deviation

Recession -7% 17% 5.0% 0.0016

Normal 12% 7% 9.5% 0.0000

Boom 28% -3% 12.5% 0.0012

Expected return 11.00% 7.00% 9.0%

Variance 0.0205 0.0067 0.0010

Standard Deviation 14.31% 8.16% 3.08%

SSBBP rwrwr

%)17(%50%)7(%50%5

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 67

Rate of Return

Scenario Stock fund Bond fund Portfolio squared deviation

Recession -7% 17% 5.0% 0.0016

Normal 12% 7% 9.5% 0.0000

Boom 28% -3% 12.5% 0.0012

Expected return 11.00% 7.00% 9.0%

Variance 0.0205 0.0067 0.0010

Standard Deviation 14.31% 8.16% 3.08%

)()()( SSBBP rEwrEwrE

%)7(%50%)11(%50%9

%)5.12(3

1%)5.9(3

1%)5(3

1%9

covariance & correlation

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 68

Rate of Return

Scenario Stock fund Bond fund Portfolio squared deviation

Recession -7% 17% 5.0% 0.0016

Normal 12% 7% 9.5% 0.0000

Boom 28% -3% 12.5% 0.0012

Expected return 11.00% 7.00% 9.0%

Variance 0.0205 0.0067 0.0010

Standard Deviation 14.31% 8.16% 3.08%

)998.0(%31.145.0%16.85.0

%31.145.0%16.85.0001.0

))(2(

)()(

)ρσ)(wσ2(w)σ(w)σ(wσ

22

BSSSBB

2

SS

2

BB

2

P

covariance & correlation

สงเกตไดวาความเสยงจากการถอกลมหลกทรพย (หรอการ

กระจายเงนลงทน) ลดลง

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 69

Rate of Return

Scenario Stock fund Bond fund Portfolio squared deviation

Recession -7% 17% 5.0% 0.0016

Normal 12% 7% 9.5% 0.0000

Boom 28% -3% 12.5% 0.0012

Expected return 11.00% 7.00% 9.0%

Variance 0.0205 0.0067 0.0010

Standard Deviation 14.31% 8.16% 3.08%

001.0)0012.0000.0016(.3

12

covariance & correlation

กรณหลกทรพย 2 ตว

กรณหลกทรพยหลายตว

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 70

YXXYYXYYXX

2

P σσρw2wσwσwσ 2222

N

i

N

j

jiijji

N

i

ii

2

P σσρww2σwσ2

1

11

22

ความเสยหายสงสดทควรจะเปน

ความเสยหายสงสดทควร

จะเปน (MPL) ทระดบ

95% คอ ความเสยหายท

ท าใหสมการตอไปนเปน

จรง

Probability (Loss <

MPL) < 0.95

โอกาส 95% ทความ

เสยหายจะนอยกวา MPL

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 71

Value at Risk (VAR)

VAR มหลกการคลายกบ MPL เพยงแต VAR ใช

กบมลคาของกลมหลกทรพย (portfolio)

ถา VAR ทระดบ 5% ในสปดาหถดไปเทากบ $20

ลาน

Prob (change in portfolio value < -$20 million) =

0.05

มโอกาส 5% ทกลมหลกทรพยจะมมลคาลดลง $20 ลาน

ในสปดาหถดไป

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 72

ตวอยาง: VAR

VAR ทระดบ 5% = $5 ลาน

VAR ทระดบ 1% = $7.5 ลาน

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 73

องคประกอบของ VAR

ระดบความนาจะเปน

VAR ทระดบ 1% > VAR ทระดบ 5%

ชวงระยะเวลาของ VAR

VAR N วน = VAR 1 วน × รากทสองของ N

เทคนคในการค านวณ VAR

วธความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวม

ใชขอมลในอดต

การจ าลองแบบมอนตคาโล

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 74

variance-covariance method

สมมตฐาน

ผลตอบแทนจากกลมหลกทรพยมการแจกแจงแบบปรกต

สตร

VAR ทระดบ 5% = μ – Z5% × σ

VAR ทระดบ 1% = μ – Z1% × σ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 75

variance-covariance method

ตวอยาง: ขอมลรายปของหลกทรพย A และ B

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 76

A B Portfolio

น าหนก .75 .25 1

μ .12 .18 .135

σ .2 .4 .244

ρ .9

variance-covariance method

VAR ตอปท 5% = .135 – 1.645(.244) = -.266

มโอกาส 5% ทกลมหลกทรพยจะมมลคาลดลงประมาณ 27%

ในแตละป

ถาลงทนในกลมหลกทรพยนจ านวน $50 ลาน VAR จะเทากบ

$50,000,000×(-.266) = -$13,300,000

VAR ตอวนท 5%

μ ตอวน = .135/250 = .00054

σ ตอวน = .244/sqrt(250) = .01543

VAR ตอวนท 5% = .00054 – 1.645 × .01543 = -.0248

ถาลงทนในกลมหลกทรพยนจ านวน $50 ลาน VAR จะเทากบ

$50,000,000×(-.0248) = -$1,240,000

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 77

variance-covariance method

ขอด

งาย

ขอเสย

ตองตงสมมตฐานวาผลตอบแทนม

การแจกแจงปรกต

ผลตอบแทนของหลกทรพยมกจะม

การแจกแจงทหางอวน (fat tail) ซง

อาจท าใหการใช variance-

covariance method คาดหมาย

VAR ต าเกนไป

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 78

historical method

ขนตอน

เกบขอมลผลตอบแทนในอดต

ในชวงระยะเวลาหนง

เรยงล าดบจากผลตอบแทนทแย

ทสดไปผลตอบแทนทดทสด

ระบผลตอบแทนทแยทสดตาม

ระดบของ VAR ทตองการ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 79

historical method

ตวอยาง

เกบขอมลผลตอบแทนรายวนของกลมหลกทรพยท

ประกอบดวยหลกทรพย A 75% และ B 25% มา 1 ป ซง

ไดผลตอบแทนทงหมด 248 คา

5% ของ 248 = 12

ผลตอบแทน 12 ตวควรจะนอยกวา VAR ทระดบ 5%

เลอกผลตอบแทนทแยทสดเปนอนดบท 12 เปนคา VAR ทระดบ

5% = -.0294

VAR = $1.47 ลาน ถาลงทนในกลมหลกทรพยน $50 ลาน

อาจใชคาเฉลยระหวางผลตอบแทนทแยทสดล าดบท 12 และ 13

เปนคา VAR ทระดบ 5% กได

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 80

historical method

0

10

20

30

40

50

60

Historical Value at Risk $1,000 invested in Apple, Inc 2010-2011

Frequency

$-45.52

1-day 1% VaR

historical method

ขอด

ไมตองตงสมมตฐานเกยวกบการ

แจกแจงของผลตอบแทน

ขอเสย

ผลการด าเนนงานในอดตไม

สามารถบงบอกอนาคตได

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 82

Monte Carlo simulation

ขนตอน

ตงสมมตฐานเกยวกบการแจกแจง

ของผลตอบแทน

ใชคอมพวเตอรสมเลอก

ผลตอบแทนมาจ านวนหนง

เรยงล าดบจากผลตอบแทนทแย

ทสดไปผลตอบแทนทดทสด

ระบผลตอบแทนทแยทสดตาม

ระดบของ VAR ทตองการ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 83

Monte Carlo simulation

ตวอยาง

สมมตวาผลตอบแทนรายวนของกลม

หลกทรพยทประกอบดวยหลกทรพย A

75% และ B 25% มการกระจายแบบ

ปรกตทม μ = .135 และ σ = .244

ใชคอมพวเตอรสมเลอกผลตอบแทนมา

300 คา

5% ของ 300 = 15

เลอกผลตอบแทนทแยทสดเปนอนดบท 15

เปนคา VAR ทระดบ 5% = -.315

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 84

MPL, VAR and risk management

องคกรธรกจใหญๆ มกจะประมาณคา MPL จากสงท

อาจน ามาซงความสญเสย (loss exposure) ประเภท

ตางๆ เพอจะประเมนความเสยง หลายๆ องคกรก

ค านวณ VAR รายวน

ตวอยาง:

ผบรหารความเสยงไดรบรายงานวา VAR ของบรษทในแต

ละวนทระดบ 5% เทากบ $50 ลาน

เพอจะลด VAR ลงสระดบทยอมรบไดผบรหารความเสยง

รายนจงใชเทคนคทางการเงนปองกนความเสยง (hedging)

และขายสนทรพยเสยงบางรายการของบรษทออกไป

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 85

VAR vs σ

ความนาเชอถอของ VAR ลด

นอยลงเมอลดระดบจาก 5%

ไป 1% (ออกไปทางหางของ

การแจกแจงมากขน)

ทง Var และ σ เปนการ

ประเมนคาในอดต ไม

จ าเปนตองใชไดในอนาคต

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 86

VAR vs σ

σ ประเมนโดยใชคาสงเกตทกคา ซงจะนาเชอถอก

ตอเมอการแจกแจงเปนแบบสมมาตร

ลกษณะของการแจกแจงท σ จะประเมนความเสยงทจะ

เกดความสญเสยขนาดใหญต าไป

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 87

VAR vs σ

VAR สรปความเสยงเปนตว

เลขทเขาใจไดงาย แตกอาจ

ท าใหหลายคนเขาใจผดคด

วาไมมทางทความเสยหายจะ

สงกวา VAR เราจงควรใช

VAR เปนพนฐานในการเขา

ใจความผนผวนและความไม

แนนอนของเหตการณใน

อนาคต

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 88

VAR vs σ

การแจกแจงท VAR ใชไดด

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 89

VAR vs σ

การแจกแจงท VAR ใชไมไดด

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 90

การวดความถของความสญเสย

ความถของความสญเสยวดจ านวนครงของความ

สญเสยในชวงระยะเวลาหนง

เทากบจ านวนครงของความสญเสยหารดวยจ านวน

หนวยเสยงภย

ตวอยาง: ถาบรษทใหเชาแทกซมรถอยในความ

ครอบครองจ านวน 500 คน และโดยเฉลยแลวจะม

รถแทกซ 100 คนทจะประสบอบตเหตในแตละป

Prob(อบตเหต) = 100/500 = 20% ตอป

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 91

การวดความถของความสญเสย

สองเหตการณเปนอสระจากกน (independent)

โอกาสทจะเกดเพลงไหมของโรงงานในกรงเทพและ

สกลนครเทากบ 5% และ 4% ตามล าดบ

Prob(ไฟไหมสองท) = .05 × .04 = 2%

สองเหตการณไมเปนอสระจากกน (dependent)

โอกาสทจะเกดเพลงไหมของโรงงานสองแหงทอยใกล

กน = 3% แตถาโรงงานแหงแรกเกดเพลงไหมแลว

โอกาสทโรงงานแหงทสองจะเกดเพลงไหม = 40%

Prob(ไฟไหมสองท) = .03 × .04 = .012 = 1.2%

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 92

การวดความถของความสญเสย

สองเหตการณแยกจากกนอยางเดดขาด (mutually

exclusive)

โอกาสทโรงงานจะเกดเพลงไหมเทากบ 2% สวนโอกาส

ทโรงงานจะถกน าทวมเทากบ 1%

Prob(โรงงานประสบภย) = .02 + .01 = .03 = 3%

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 93

การวดความถของความสญเสย

สองเหตการณทเปนอสระจากกนแตไมแยกจากกน

อยางเดดขาด

โอกาสทโรงงานจะเกดเพลงไหมเทากบ 4% สวนโอกาส

ทโรงงานจะถกน าทวมเทากบ 3%

Prob(อยางนอยหนงเหตการณ) = .04 + .03 - .04 ×

.03 = .0688 = 6.88%

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 94

การวดความรนแรงของความสญเสย

ใชขอมลในอดต

หาความรนแรงเฉลยในชวงระยะเวลาหนง

ตวอยาง:

บรษทมพนกงานประมาณ 10,000 คน ในแตละป

มพนกงานไดรบบาดเจบ 1,500 คนในชวง 5 ปทผานมา

มคาใชจายเกดขนทงหมด $3 ลาน

ความถในการสญเสยตอป = 1,500/50,000 = .03

ความรนแรงเฉลย = $3,000,000/1,500 = $2,000

ความสญเสยคาดหมายตอพนกงาน 1 คนในแตละป = .03 ×

$2,000 = $60

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 95

regression analysis

ใช regression ใน

การพยากรณความ

สญเสยโดย

ตงสมมตฐานวาตว

แปรสมตงแตสองตว

ขนไปม

ความสมพนธแบบ

เสนตรง

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 96

year Payroll in

thousands

Workers

compensatio

n claims

1993 $ 400 18

1994 520 26

1995 710 48

1996 840 96

1997 1200 110

1998 1500 150

1999 1630 228

2000 1980 250

2001 2300 260

2002 2900 300

2003 3400 325

2004 4000 412

regression analysis

Y = -6.1413 + .1074X, R2 = .0519

ถาบญชเงนเดอนพนกงานในปถดไปเทากบ $4.8 ลาน

พยากรณจ านวนครงของการเคลมคาชดเชยพนกงาน

Y = -6.1413 + .1074 × 4800

Y = 509.38

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 97

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 98

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

พฤตกรรมรงเกยจความเสยงเกดจากการลดถอยของอรรถประโยชนของความมงคงหนวยทายสด (diminishing marginal utility of wealth) ยงมเงนมากเทาไหรเราจะยงมองวาเงนมคานอยลงเทานน (การเพมของอรรถประโยชนหนวยทายสดยงลดลงเมอไดเงนเพม)

อรรถประโยชน

ความมงคง

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

ผรงเกยจความเสยงจะชอบผลลพธทแนนอน

มากกวาการพนนทใหเงนรบคาดหมาย

(expected) เทากน

A: มคนใหเงน 1 บาทฟรๆ

B: มคนเสนอใหเขาเลนการพนนทจะจาย 2 บาทถาชนะ

และไมจายเลยถาไมชนะ (ความนาจะเปนทจะชนะและ

ไมชนะเทากน)

Expected Payoff of A?

Expected Payoff of B?

ทางเลอกไหนทผรงเกยจความเสยงจะเลอก?

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 99

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

ผรงเกยจความเสยงจะมฟงคชนอรรถประโยชน

ของความมงคงเปนรปเวา เชน

U(X) = ln X

U(X) = sqrt(X)

การค านวณอรรถประโยชนคาดหมายมสตรคลาย

กบการค านวณคาคาดหมายทวๆไป

E(U) =∑ pi U(Xi)

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 100

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

สมมตวา U(X) = sqrt(X) ถา X

= payoff

A: E(U) = sqrt(1) = 1

B: E(U) = 0.5×sqrt(2) +

0.5×sqrt(0) = 0.71

ดงนนผรงเกยจความเสยงจะ

เลอก A

12/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 101

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

สวนเทยบเทาความเสยง

การพนนประเภทหนงใหมลคาท

เปนไปได 2 มลคา: A และ B

ความนาจะเปนทจะได A = p

เงนไดคาดหมาย = p A + (1-p) B

V = เงนไดทแนนอน

U(.) = อรรถประโยชน

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 102

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

ผเปนกลางตอความเสยง

U(V) = p U(A) + (1-p) U(B)

ผรงเกยจความเสยง

U(V) > p U(A) + (1-p) U(B)

ถามเงนไดแนนอนจ านวนนอยกวา V ทท าให U(เงน

จ านวนน) = p U(A) + (1-p) U(B)

เงนจ านวนนจะถกเรยกวาสวนเทยบเทาความเสยง (certainty

equivalent: CE)

สวนชดเชยความเสยง (risk premium: RP) = V – CE

ยงรงเกยจความเสยงมาก ยงม RP มาก

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 103

การวดระดบการรงเกยจความเสยง

Quiz

สมมตวาณฐวฒเปนผทม

ฟงกชนอรรถประโยชนเปน

แบบลอการทม และมผเสนอ

ใหเขาเขารวมการพนนทจะ

ไดเงน $10 หรอ $100 ท

ความนาจะเปนเทาๆ กน จง

หาสวนชดเชยความเสยง

ของณฐวฒ

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 104

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 10512/8/2013 Nattawoot Koowattanatianchai 105

4/6/2011 Natt Koowattanatianchai 105

08/12/56 Nattawoot Koowattanatianchai 106

Email:

fbusnwk@ku.ac.th

Homepage:

http://fin.bus.ku.ac.th/nattawoot.htm

Phone:

02-9428777 Ext. 1221

Mobile:

087- 5393525

Office:

ชน 9 ตกใหมคณะบรหารธรกจ ม.

เกษตรศาสตร บางเขน

Recommended