View
112
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
นโยบาย รพ.สต.และ แนวทางการพัฒนาบุคลากร. นพ.เกษม เวช สุทธานนท์ สำนักประสานการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. ทำไมต้อง รพ.สต. ปัญหาสาธารณสุข และบริการสุขภาพ ทิศทางบริการสุขภาพ บทบาทบุคลากรทางสุขภาพในรพ.สต. ระบบสนับสนุน. การสาธารณสุขไทยในอดีต. การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์แผนไทย - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
นโยบาย รพ.สต.และแนวทางการพ�ฒนาบ�คลากร
นพ.เกษม เวชส�ทธานนท�ส�าน�กประสานการพ�ฒนาโรง
พยาบาลส�งเสร�มส�ขภาพต�าบล
ท�าไมต#อง รพ.สต.• ปั�ญหาสาธารณสข และบร�การสขภาพ
• ทิ�ศทิางบร�การสขภาพ
• บทิบาทิบคลากรทิางสขภาพในรพ.สต.
• ระบบสน�บสนน
การสาธารณสขไทิยในอดี!ต• การแพทิย"พ#$นบ%านและการแพทิย"แผนไทิย• การแพทิย"แผนตะวั�นตกและการก(าเน�ดีศ�ร�ราชพยาบาล• การก(าเน�ดีกระทิรวังสาธารณสข• พ�ฒนารพ.จั�งหวั�ดีและรพ.อ(าเภอ• การสาธารณสขมู.ลฐาน• ทิศวัรรษพ�ฒนาสถาน!อนามู�ย• หล�กปัระก�นสขภาพแห2งชาต�
อดี&ต ป'จจ�บ�น อนาคตโรคต�ดีเช)*อ พยาธ� โภชนาการDisease
พฤต�กรรมเส&,ยง(๓ อ. บ�หร&, ส�รา)Health risk
พยาธ�ทางส�งคม ส�,งแวดีล#อม มาบตาพ�ดี ยาเสพต�ดี โรคจ�ต ยาฆ่�าแมลงSocial health determinant
ขาดีแคลนป'จจ�ยพ)*นฐาน ส�ขาภ�บาลไม�ดี&
พฤต�กรรมความเป1นอย2�เปล&,ยนไป ส�งคมเม)อง อาหารถุ�ง ไม�ออกแรง เคร&ยดีส2ง
โลกาภ�ว�ฒน� ท�นน�ยม ว�ฒนธรรมไหลบ�า
Vaccine ,Nutrition SanitationDrugs
Behavioral Change Class-Club -Camp
Spiritual health
ว�ถุ&แห�งความพอเพ&ยงทางสายกลาง
สภาพป'ญหาระบบบร�การส�ขภาพ• บทิเร!ยนจัากต2างปัระเทิศ – ปัระเทิศทิ!3เน%นผ.%เช!3ยวัชาญ รพ.ใหญ2 เคร#3องมู#อ ยาใหมู2ๆ ปัระก�น
แบบเอกชน เช2น สหร�ฐอเมูร�กา– ปัระเทิศทิ!3เน%นแพทิย"ครอบคร�วั/ทิ�3วัไปั หน2วัยใกล%บ%าน ใกล%ใจั หล�ก
ปัระก�นทิ�3วัหน%า เช2น อ�งกฤษ• บทิเร!ยนจัากปัระเทิศไทิย(เน%นร�กษา รพ. ผ.%เช!3ยวัชาญ)– หน2วัยบร�การปัฐมูภ.มู�อ2อนแอ– โรงพยาบาล คนไข%มูาก ข%อผ�ดีพลาดี ฟ้8องร%อง เก�ดีควัามูทิกข"
ต%นทินค2าใช%จั2าย ผลล�พธ" • ผลล�พธ"ทิ!3เก�ดีข9$น ค2าใช%จั2าย ผลล�พธ" ควัามูเปั:นธรรมู
• ป'ญหาเปล&,ยนจากโรคต�ดีเช)*อ โรคเร)*อร�ง เก&,ยวข#องก�บพฤต�กรรม ส�,งแวดีล#อม ป'ญหาส�งคม จร�ยธรรม
• โรงพยาบาล ออกแบบ Acute care • บร�การปฐมภ2ม� (Primary care) ในต�าง
ประเทศ เป1นผู้2#จ�ดีการดี2แลผู้2#ป8วยเร)*อร�ง(Case manager) เข#าถุ9งไดี#ง�าย ดี2แลต�อเน),ององค�รวม ผู้สมผู้สาน เช),อมบร�การ
สภาพป'ญหาระบบบร�การส�ขภาพ
สภาพปั�ญหาของระบบบร�การสาธารณสขไทิย
รพ.แออ�ดีไม�ประท�บใจ ไร#ค�ณภาพ
หน�วยบร�การปฐมภ2ม�อ�อนแอ
ประชาชนขาดีการดี2แลตนเองเจ;บป8วยมากข9*น
ผู้2#บร�การและผู้2#ร�บบร�การม&ความท�กข�
การฟ้=องร#องรพ.และจนท
โรงพยาบาลศ2นย�/ท�,วไป (94) บร�การตต�ยภ2ม� จ�งหว�ดี ( 200,000-2M.) โรงพยาบาลช�มชน (724) บร�การท�ต�ยภ2ม� อ(าเภอ (10,000-100,000)
สถุาน&อนาม�ย (9,770) บร�การปฐมภ2ม� ต�าบล (1,000-10,000) อบต./เทศบาล (6,000) ระบบส�ขภาพช�มชน หมู.2บ%าน การดี2แลและจ�ดีการตนเอง ครอบคร�ว
ระบบบร�การส�ขภาพของไทย ศ2นย�แพทย�
เฉพาะทาง
จัดีอ2อนของระบบบร�การปัฐมูภ.มู�
• การดี2แลต�อเน),อง การฟ้?* นฟ้2สภาพ โรคเร)*อร�ง องค�ความร2#ช&วการแพทย� การประสานบร�การระหว�างบ#าน-หน�วยบร�การปฐมภ2ม� -รพ.(ชาวบ#านขาดีความเช),อม�,นการร�กษา)
• งานเช�งร�ก ออกแบบมาจากส�วนกลาง ขาดีการม&ส�วนร�วมจากช�มชน ม��งเน#นงานท&,เป1นต�วช&*ว�ดีจากส�วนกลาง ขาดีการน�าป'ญหาช�มชนเป1นต�วต�*ง การออกแบบมาตรการใช#บร�บทพ)*นท&,
จัดีแข;งของระบบบร�การปัฐมูภ.มู�
• ครอบคลมูพ#$นทิ!3 (เข%าถ9งบร�การ? ใกล%บ%าน ใกล%ใจั?)• ควัามูส�มูพ�นธ"อ�นดี! หน2วัยบร�การ-ชมูชน• บร�การเบ;ดีเสร;จั ณ.จัดีเดี!ยวั (One stop services)• ดี.แลแบบผสมูผสาน บ.รณาการ องค"รวัมู กาย-จั�ตอารมูณ"-ส�งคมู-จั�ตวั�ญญาณ
บทบาท เจ#าหน#าท&,สาธารณส�ข
– Care Provider ให%บร�การดี%านสขภาพ ดี%านร�กษาพยาบาล ฟ้<$ นฟ้.สภาพโดียตรง ให%ข%อมู.ลทิางวั�ชาการ ระบปั�จัจั�ยกระทิบต2อสขภาพ ในการปัร�บเปัล!3ยนพฤต�กรรมู การดี.แลปั8องก�น สร%างเสร�มูสขภาพในกล2มูทิ!3ปั=วัยและไมู2ปั=วัย โดียเน%นทิ!3เจั%าหน%าทิ!3เปั:นคนดี(าเน�นการหล�ก (Key actor) อาศ�ยควัามูร. %และทิ�กษะ เช2น การส�3งการร�กษา บร�การดี%านยา ห�ตถการ• Evidence base / context base• Biomedical model/bio-psycho-social model
– Health/Case manager การสน�บสนน ต2อยอดีส�3งทิ!3ทิ(าดี!อย.2แล%วั ปัระสาน เช#3อมูโยงก�บแหล2งบร�การ หร#อแหล2งทิร�พยากรอ#3น เพ#3อให%เก�ดีการดี.แล การจั�ดีการ โดียผ.%มู!ส2วันเก!3ยวัข%อง (stakeholder) เพ#3อให%เก�ดี ผลล�พธ"ทิ!3มู!ปัระส�ทิธ�ภาพ คณภาพ อย2างต2อเน#3อง เช2น เปั:นผ.%จั�ดีการ ปัระสานการดี.แล ต�$งแต2หน2วัยบร�การปัฐมูภ.มู� โรงพยาบาล ไปัถ9งการดี.แลทิ!3บ%านและชมูชน
• Advocate and empowerment กระต%น สน�บสนน และ เสร�มูศ�กยภาพ กล2มูเปั8า
หมูาย ครอบคร�วั ผ.%น(าชมูชน และผ.%เก!3ยวัข%องให%มู!บทิบาทิ เข%ามูามู!ส2วันร2วัมู หล�กในการดี.แลและจั�ดีการปั�ญหาสขภาพ
บทบาท เจ#าหน#าท&,สาธารณส�ข
บทิบาทิของเจั%าหน%าทิ!3
ผู้2#ให#บร�การ
ผู้2#สน�บสน�นเสร�มพล�ง
Facillator Catalyst networker
รพ.ส�งเสร�มส�ขภาพต�าบล
• หน�วยบร�การส�ขภาพระดี�บต�าบล ท&,ไดี#ร�บการพ�ฒนาให#ม&ศ�กยภาพ(บ�คลากร และทร�พยากร) ในงานส�งเสร�มส�ขภาพ ,ป=องก�นโรค และร�กษาพยาบาลอย�างสมดี�ล(P&P และOP) ม&ประชากรในพ)*นท&,ร�บผู้�ดีชอบช�ดีเจน สามารถุสร#างความร�วมม)อ อสม. ท#องถุ�,น ช�มชน ในการพ9,งตนเองทางส�ขภาพของช�มชนไดี# ไม�ใช�สถุานบร�การท&,ม&คนไข#ค#างค)น หร)อบร�การเฉพาะผู้2#ป8วยนอก(Extended OPD) และม&ระบบสน�บสน�นจาก CUP สสจ. อปท. ช�มชนอย�างเข#มแข;ง
เป=าหมายส2งส�ดีของรพสต.
ส�งเสร�มประชาชน ชาวบ#านจ�ดีการส�ขภาพตนเอง ครอบคร�ว ช�มชนไดี#ท�าให#ประชาชน ชาวบ#านม&ส�ขภาวะท&,
ดี&
รพสต.เปั:นเคร#อข2ายทิ!3ส(าค�ญในการผล�กดี�นให%เก�ดีระบบสขภาพชมูชนมู!คณล�กษณะบร�การสขภาพทิ!3เข%าใจัปั�ญหาสขภาพ เข%าถ9งวั�ถ!ช!วั�ตของชาวับ%านหน2วัยบร�การเปั:นทิ!3ยอมูร�บ ไวั%ใจัจัากชาวับ%านและชมูชน
ภาค!หล�กของระบบสขภาพชมูชน
ประชาชน/องค�กรช�มชน
องค�กรปกครองท#องถุ�,น
หน�วยงานสาธารณส�ข
หน�วยราชการ/องค�กรเอกชน
ท�ศทางของบทบาทเคร)อข�ายส�ขภาพ
บทิบาทิขององค"กรปักครองทิ%องถ�3นสาธารณสข/หน2วัยงานอ#3นๆ
บทิบาทิของชมูชน/องค"กรชมูชน
เปั8าหมูายของระบบสขภาพชมูชน(อ.ปัระเวัศ)
• เดี;กและครอบคร�วั
• ผ.%ดี%อยโอกาสและถ.กทิอดีทิ�$ง
• ผ.%ส.งอาย
• ผ.%ปั=วัยโรคเร#$อร�ง
• ร�กษาโรคเจั;บปั=วัยเล;กน%อย
• ควับคมูโรค
• ชมูชนสร%างสขภาพ
• เศรษฐก�จัพอเพ!ยง
การม&ส�วนร�วมของประชาชนเจ#าหน#าท&,เป1นหล�ก อสม.เป1นล2กม)อ
• ร�บร2#ข#อม2ลข�าวสารส�ขภาพจากภาคร�ฐ• ม&ส�วนร�วมในการส),อสาร
กระจายข�าว• กรรมการพ�ฒนาสอ. (ระดีมท�น
เช�น ทอดีผู้#าป8า ฯลฯ)• เก;บข#อม2ล เดี�นรณรงค�
• ประชาชน ม&ส�วนร�วมในการจ�ดีการระบบส�ขภาพของตนเอง
• ร2#ส9กเป1นเจ#าของรพสต. และนโยบายสาธารณะดี#านส�ขภาพ
• ม&บทบาทหล�กในจ�ดีการป'ญหาส�ขภาพของช�มชน/ต�ดีส�นใจไดี#
• เจ#าหน#าท&,เป1นผู้2#สน�บสน�นการดี�าเน�นงาน รพ.สต.
การม&ส�วนร�วมประชาชน อย�างย�,งย)น
(Mindset)• ถุ�อมตน (ตระหน�กในค�ณค�าของ
ความค�ดี ความร2#ของชาวบ#าน โลกน&*ม&หลายเร),องท&,เราไม�ร2#)
• เร&ยนร2#ท&,จะฟ้'ง (ยอมร�บในส�ทธ�ในการให#ความค�ดีเห;นของประชาชน)
• ให#ค�ณค�าก�บกระบวนการ (การพ�ฒนาเป1นกระบวนการ ไม�ใช�การท�างานให#เสร;จ ไดี#ผู้ลผู้ล�ตเท�าน�*น)
• เสร�มอ�านาจผู้2#อ),น (เน#นการเสร�มสร#างความสมารถุของผู้2#อ�อนแอให#เข;มแข;ง เข#าม&ส�วนร�วมและค#นหาทางออกดี#วยตนเองไดี#)
ท�ศนคต�ท&,เอ)*อต�อการบร�หารจ�ดีการการม&ส�วนร�วม
ให#ข#อม2ลข�าวสารINFORM
ให#ข#อม2ลข�าวสารINFORM
ร�บฟ้'งความค�ดีเห;นConsult
เก&,ยวข#องInvolve
ร�วมม)อCollaboration
เสร�มอ�านาจประชาชน
Empower
การม&ส�วนร�วมของประชาชนร�บฟ้'งร�บฟ้'ง
ให#ความเห;นให#ความเห;น
สม�ครใจเข#าร�วม
สม�ครใจเข#าร�วม
เข#าร�วมคณะท�างานดี#วย
เข#าร�วมคณะท�างานดี#วย
ต�ดีส�นใจ
เอง
ต�ดีส�นใจ
เอง
Public Participation SpectrumPublic Participation Spectrum
ระดี�บการมู!ส2วันร2วัมูของปัระชาชน(Public Participation Spectrum)
ระดี�บการมู!ส2วันร2วัมูของปัระชาชน(Public Participation Spectrum)
เทคน�คการม&ส�วนร�วม :- Fact Sheet- Websites- Open House
เทคน�คการม&ส�วนร�วม :- การส�ารวจความค�ดีเห;น- การประช�ม/เวท&สาธารณะ- ประช�มกล��มย�อย
เทคน�คการม&ส�วนร�วม :- ส�มมนาเช�งปฏิ�บ�ต�การ
เทคน�คการม&ส�วนร�วม :- คณะท&,ปร9กษาภาคประชาชน- คณะกรรมการ- การต�ดีส�นใจแบบม&ส�วนร�วม
เทคน�คการม&ส�วนร�วม :การลงประชามต�
ให#ข#อม2ลข�าวสารInform
ร�บฟ้'งความค�ดีเห;นConsult
เก&,ยวข#องInvolve
ร�วมม)อCollaboratio
n
เสร�มอ�านาจประชาชนEmpower
แนวค�ดีเร),องการม&ส�วนร�วมของประชาชนท&,น�าไปส2�การพ�ฒนาท&,ย�,งย)น
การให#ข#อม2ล
การให#ความร�วมม)อ การร�บฟ้'งความค�ดีเห;น
การเข#าม&บทบาท
การม&อ�านาจต�ดีส�นใจ
There is no blueprint for public participation,
No one method to follow
CUP
สสจ.
เขต
รพ.สต.
คกก.ส�ขภาพต�าบล
สสอ.
ช�มชนอป
ท.
รพ.จ�ดีท�าแผู้นบ2รณาการส�ขภาพต�าบล
ร�วมค�ดี-ร�วมลงท�น-ร�วมสน�บสน�น-ร�วมต�ดีตาม
ผู้2#ให#บร�การ ผู้2#จ�ดีการ/เสร�มพล�ง
เช�งร�ก เช),อมโยงบร�การ ช�มชน
ครอบคล�มกล��ม 5เป=าหมาย ต�*งแต�ในครรภ�มารดีา-ถุ9งเช�งตระกอนตามความจ�าเป1นเร�งดี�วนป'ญหาส�ขภาพในพ)*นท&,และภาพรวม
กรอบแนวค�ดี รพ.สต.
รพสต
ส�งเสร�มส�ขภาพแนวใหม� เพ�,มค�ณภาพบร�การ
บร�หารจ�ดีการแบบม&ส�วนร�วม
ปชช.ม&ส�ขภาพท&,ดี&
ปชช.พ9,งตนเองทางส�ขภาพไดี#
การพ�ฒนาค�ณภาพบร�การ1.จ�ดีท�าแผู้นก�าล�งคนของรพ.สต โดีย ม&โครงการทศวรรษ พ�ฒนาก�าล�งคน รพ.สต (สบช.) เพ#3อผล�ตเจั%าหน%าทิ!3รพสตให%เพ!ยงพอในการดี(าเน�นการดี%านสขภาพดี�งน!$ 16,500 คน
ประเภท คน/ปB 6 ปBพยาบาลว�ชาช&พ
1,100 6,600
นวก.สธ. 700 4,200
ท�นตาภ�บาล 600 3,600
แพทย�แผู้นไทย
350 2,100
2.การพ�ฒนาศ�กยภาพบ�คลากร รพ.สต.และระบบบร�การส�ขภาพ เพ#3อให% จันทิ. และเคร#อข2าย มู!ควัามูพร%อมู ดี%านวั�ชาการในการให%บร�การสขภาพปัระชาชนตามูภารก�จั 5 ดี%าน (ส2งเสร�มู ปั8องก�น ฟ้<$ นฟ้. ร�กษาพยาบาลและ ค%มูครองผ.%บร�โภค) ไดี%อย2างมู!ปัระส�ทิธ�ภาพ - จั�ดีทิ(าค.2มู#อดี%านสขภาพส(าหร�บรพสต. 17 เล2มู - พ�ฒนาหล�กส.ตรอบรมูคร.พ!3เล!$ยงจั�งหวั�ดี 15 หล�กส.ตร - อบรมูผ.%จั�ดีการหล�กส.ตรจั�งหวั�ดี 2 คน รวัมู 150 คน - จั�ดีสรรงบปัระมูาณให%จั�งหวั�ดีละ 50,000 บาทิ อ(าเภอละ 10,000 บาทิ
เน)*อหาหล�กส2ตร 11 หล�กส2ตร (เดี�มปB 53) และ 4 หล�กส2ตรใหม� ดี�งน&*
หล�กส2ตรพ)*นฐาน 6 หล�กส2ตร ไดี#แก� 1) เวชศาสตร�ครอบคร�วก�บการจ�ดีการ-ดี2แลโรคเร)*อร�ง 2) ท�นตส�ขภาพในช�มชน 3) การส�งเสร�มส�ขภาพแนวใหม� ส2�การปร�บเปล&,ยนพฤต�กรรมส�ขภาพ 4) การค�#มครองผู้2#บร�โภค 5) การบร�หารจ�ดีการองค�กร/เคร)อข�าย และ 6) การจ�ดีการความร2# หล�กส2ตรเฉพาะ 5 หล�กส2ตร ไดี#แก� 1) การฟ้?* นฟ้2สภาพในช�มชน
2) ระบบการดี2แลผู้2#ส2งอาย�แบบบ2รณาการ 3) การจ�ดีบร�การการแพทย�แผู้นไทยในรพ.สต. 4) การให#ค�าปร9กษา และ 5) อนาม�ยเจร�ญพ�นธ��หล�กส2ตรใหม� 4 หล�กส2ตร ไดี#แก� 1) การดี2แลระยะส�ดีท#าย 2) การควบค�มโรคแบบง�ายๆ 3) EMS ในช�มชน. 4) การดี2แลร�กษาโรคง�ายๆ ในช�มชน
Training
พ�ฒนาหล�กส.ตร 15
หล�กส.ตร
พ�ฒนาผ.%จั�ดีการหล�กส.ตร2 คน/จั�งหวั�ดีจั�ดีสรรงบปัระมูาณ
จั�งหวั�ดีละ 5 หมู#3นบาทิ
อ(าเภอละ 1 หมู#3นบาทิ
3 . การสร#างความเข#มแข;งทางส�ขภาพโดียการม&ส�วนร�วมของช�มชนและรพ.สต งบประมาณ จาก สสส.
3.1 ถุ�ายทอดีแนวทางการดี�าเน�นการแก� เขต/จ�งหว�ดี/รพช. 3.2 สน�บสน�นงบประมาณให#เง�นจ�งหว�ดี ตามโครงการท&,
ดี�าเน�นการ พ�ฒนา
3.3 จ�งหว�ดี อ�าเภอ และรพสต. ดี�าเน�นการพ�ฒนาระบบร�การ
ส�ขภาพตาม TOR จนไดี#นว�ตกรรมส�ขภาพ) ดี�าเน�นการ ใน 4 รพ.สต.ท&,จ�งหว�ดีเล)อกตามเกณฑ์�ท&,ก�าหนดี
3.4 ศ9กษาการพ�ฒนาร2ปแบบการสน�บสน�นการดี�าเน�นงานระหว�าง
รพช. และรพ.สต (ไดี#ระบบและกลไกการดี�าเน�นงานร�วมก�น
ระหว�างรพช.และรพ.สต) ดี�าเน�นการ 1 อ�าเภอ
Leaning
พ�ฒนา CBL ระดี�บอ(าเภอ 1
แห2ง/จั�งหวั�ดี
พ�ฒนา นวั�ตกรรมู
4 แห2ง/จั�งหวั�ดี
รพช
รพ.สต.
รพ.สต.
รพ.สต.
รพ.สต.
รพ.สต.
รพ.สต. รพ.สต.
รพ.สต.
รพ.สต.
รพ.สต.
ชมูชน
ชมูชน
ชมูชน
ชมูชน
จั�ดีสรรงบปัระมูาณ
อ(าเภอละ 2 แสน
จั�ดีสรรงบปัระมูาณ
ชมูชนละ 1 แสน
ต�ดีต�อส),อสารและสอบถุามข#อม2ลเพ�,มเต�มไดี#ท&,
ส�าน�กประสานการพ�ฒนาโรงพยาบาลส�งเสร�มส�ขภาพต�าบล
http://bopc.moph.go.th/ โทร. 0-2590-1851-2 โทรสาร 0-
2590-1839
Recommended