บทที่ 3 สารละลาย

บทท 3

สารละลาย

Teacher : Miss Thidarat Soyjak The learning area of Science Yasothonpittayakom school

กจกรรม 3.1

องคประกอบของสารละลาย

จดประสงค 1. ทดลองและอธบายองคประกอบของ

สารละลาย

2. อธบายวธตรวจสอบองคประกอบของ

สารละลาย

วสดอปกรณและสารเคม

1. นาเชอม 1% โดยมวลตอปรมาตร 1 cm3

2. นาเกลอ 1% โดยมวลตอปรมาตร 1 cm3

3. นาอดลม 1 cm3

4. จานหลมโลหะ 1 ใบ

5. ชดตะเกยงแอลกอฮอลพรอมทกนลม

และตะแกรงลวด 1 ชด

การเตรยมตวลวงหนา เตรยมสารละลายตาง ๆ ดงน

1. นาเชอม 1% โดยมวลตอปรมาตร นานาตาลทราย

1 g มาละลายในนาใหมปรมาตรเปน 100 cm3

2. นาเกลอ 1% โดยมวลตอปรมาตร นาเกลอแกง

1 g มาละลายในนาใหมปรมาตรเปน 100 cm3

3. นาอดลมใหใชนาอดลมชนดทไมผสมส ทมจาหนาย

ในทองตลาดและเวลาจะใชจงเปดขวดนาอดลม

ขอเสนอแนะ 1. การตมของเหลวในจานหลมโลหะ ใหสงเกตการ

เปลยนแปลงตงแตเรมตนของเหลว ตองคอยระวงอยา

ใหของเหลวเดอดแรงเกนไป เพราะของเหลวจะ

กระเดนหรอรวมกบของเหลวในจานหลมอนได

2. การใชตะเกยงแอลกอฮอลใหใสแอลกอฮอลประมาณ

2/3 ของตะเกยง ไมควรดงไสตะเกยงขนมาสงเกนไป

เมอจะจดตะเกยงใหจดดวยไมขดไฟ หามยกตะเกยงจด

ตอกน เมอจะดบตะเกยงใหใชปดดวยฝาครอบตะเกยง

วธการทดลอง

ผลการทดลอง ของเหลว ผลทสงเกตไดกอนใหความรอน ผลทสงเกตไดเมอใหความรอนจนแหง

นาเชอม

นาเกลอ

นาอดลม

ผลการทดลอง ของเหลว ผลทสงเกตไดกอนให

ความรอน

ผลทสงเกตไดเมอใหความรอนจนแหง

นาเชอม ของเหลวใส ไมมส หรอ

สนาตาลออน

(ขนอยกบสนาตาลทใช)

มตะกอนสนาตาลออนหรอสนาตาลเขมอยกนจาน

หลม (ขนอยกบความรอน ถาความรอนสงจะไดส

นาตาลเขม)

นาเกลอ ของเหลวใส ไมมส มตะกอนละเอยดสขาว อยกนจานหลม

นาอดลม ของเหลวใส ไมมส

(อาจเหนฟองแกส)

มตะกอนละเอยดสขาวหรอสนาตาลออนอยกนจาน

หลม

สรปผลการทดลอง - ลกษณะของเหลวทสงเกตไดกอนใหความรอน นาเชอม

นาเกลอ นาอดลม เปนของเหลวใสเนอเดยว ไมมส เมอนา

ของเหลวไปใหความรอนจนแหง ทงนาเชอม นาเกลอ และ

นาอดลม มสารทเปนของแขงเหลออย แสดงวานาเชอม

น า เก ลอ นาอดลม มองคประกอบมากกวาห นงชนด

ประกอบดวยตวทาละลายซงเปนนาระเหยไป และตวละลายเปน

ของแขงอยางนอยหนงชนด

สรปผลการทดลอง สรปไดวาสารละลายเปนสารผสมประกอบดวย 2 สวน

คอ ตวทาละลายทมปรมาณมากทสดในของผสมและตวละลาย

ทอาจมสถานะเปนของแขง ของเหลว และแกส ได การให

ความรอนแกสารละลายจนของเหลวระเหยกลายเปนไอแหง

หมด ใชตรวจสอบองคประกอบของสารละลายได เปนวธแยก

สารโดยใหความรอน เรยกวา การระเหยแหง เปนวธทใช

ตรวจสอบไดดกบตวละลายทเปนของแขงระเหยยาก

? สงทเหลออยบนจานหลมโลหะแตละหลม

เหมอนหรอตางกนอยางไร

- ตางกน ขนอยกบชนดของของเหลวตวอยาง ดงน

- นาหวานจะมตะกอนสนาตาลออน ซงเปนนาตาล ถา

ความรอนสงอาจไดสนาตาลเขมหรอนาตาลไหม

- นาเกลอ จะมตะกอนละเอยดสขาว ซงเปนเกลอ

- นาอดลม จะมตะกอนละเอยดสขาว อาจเปนนาตาล

แตมปรมาณไมมากนก

? มสารเหลออยในหลมทกหลมหรอไม เพราะ

เหตใด

- มสารเหลออยทกหลม เพราะของเหลวทนามาระเหย

แหงนนเปนสารละลายทมตวทาละลายเปนนา และตว

ละลายเปนของแขงระเหยยากอยดวย จงเหลอสารคาง

ทจานหลมโลหะ

? เราจะมวธการตรวจสอบองคประกอบของ

สารละลายเหลานไดอยางไร

- เชน นาสารละลายไประเหยแหงหรอนาไปกลน ซงจะ

ตรวจสอบไดวามองคประกอบชนดเดยวหรอมากกวา

หนงชนด ซงจะใชไดเฉพาะตวละลายทระเหยไดยาก

? นาหวานและนาอดลมเปนสารละลายม

องคประกอบเพยง 2 ชนด หรอไม เพราะเหตใด

- นาเชอมและนาอดลมบอกไดวามองคประกอบอยางนอย

2 ชนด เพราะจากการทดลอง นาเชอมจะมตะกอนส

นาตาลออนเหลออย และนาอดลมมมตะกอนละเอยดส

ขาวเหลออย แตยงไมตรวจสอบวาตวละลายหรอนาท

ระเหยไปมอะไรปนอยดวยหรอไม หรอตะกอนทเหลอ

อาจจะมสารมากกวา 1 ชนด

? ในกรณนาสารตวอยางมาระเหยแหงบนจาน

หลมโลหะแลวพบวาไมเหลอสารใด ๆ จะสรป

สารตวอยางมองคประกอบเพยงชนดเดยวได

หรอไม เพราะเหตใด

- ยงสรปไมได เพราะสารตวอยางนนอาจประกอบดวย

สารชนดเดยวหรอหลายชนดทระเหยงายเมอไดรบความ

รอน เชน แกสหรอของเหลว เมอนาไประเหยแหงจะไมม

สารใดเหลออยเลย

? ถานาดนมาผสมกบนาจะเปนสารผสมประเภท

ใด เพราะเหตใด

- สารเนอผสมทไมเปนเนอเดยวกน เพราะดนไมละลายนา

หรอละลายไดนอยมาก ซงเมอผสมกนจะไดของเหลวขน

หรอนาโคลน เมอทงไวจะตกตะกอนนอนกนและสามารถ

แยกดนออกจากนาไดโดยการกรอง

? สมบตของตวทาละลายและตวละลายมผลตอ

การละลายของสารหรอไม อยางไร

- ม สารบางอยางไมละลายในนาเยนแตละลายในนารอน

เชน เครองดมซองหรอชากาแฟบางชนดทตองผสมนา

รอนในการดม สารบางอยางละลายในนา แตไมละลาย

ในนามน เชน นาตาลทราย สมบตเหลานจงนาไปใช

ประโยชนในชวตประจาวน

การละลายของตวละลายในตวทาละลายและ

การนาการระเหยแหงไปใชในชวตประจาวน

- เชน การทานาตาลมะพราว การผลตเครองดม

ทเปลยนจากสารละลายเปนเปนเครองดมชนด

ผง เชน ขงผง เกกฮวยผง มะตมผง เหดหอม

ผง ชาผง กาแฟผง เปนตน

? ตวทาละลายชนดเดยวกน

จะละลายตวละลายตางชนด

ไดเหมอนหรอตางกน

กจกรรม 3.2

การละลายของสาร

จดประสงค ทดลองและอธบายการละลาย

ของตวละลายชนดเดยวกนในตวทา

ละลายตางชนด และการละลายของตว

ละลายตางชนดในตวทาละลายชนด

เดยวกน

วสดอปกรณและสารเคม

1. เอทานอล 6 cm3

2. นากลน 30 cm3

3. นาตาลทราย 2 ชอนเบอร 1

4. หลอดทดลองขนาดกลาง 2 หลอด

5. กระบอกตวงขนาด 10 cm3 1 อน

6. ทตงหลอดทดลอง 1 ชด

ขอเสนอแนะ 1. ปรมาณสารทใชถาเปนของเหลว อาจใชหลอดหยด

จานวน 20 หยดแทน 1 cm3

2. การตวงสารโดยใชกระบอกตวงใหวดปรมาตรสารท

ระดบสายตาและระดบของเหลวอยสวนโคงตาสดตาม

ปรมาตรทตองการ

3. การตวงสารโดยใชชอนตกสาร ใหตวงสารเตมชอน

แลวปาดดวยดามชอนตวงอกอนหนงใหพอดขอบชอน

ตามขนาดชอนตวงทตองการ

ขอเสนอแนะ 4. การเขยาขวดทดลองเพอใหสารผสมกนนน ใหเขยา

โดยเคาะหลอดทบรรจสารกบฝามอจะชวยใหสารผสม

กนไดงายขน โดยเขยาแตละครงนานประมาณ 1 นาท

อยาเขยาแรงเกนไปเพราะสารอาจกระเดนออกนอก

หลอดทดลอง หรอเขยาเบาเกนไป สารจะไมผสมกนหรอ

ผสมกนไดชามาก และเขยาแตละหลอดใหเหมอนกน

วธการทดลอง

ผลการทดลองตอนท 1

ตวละลาย ผลทสงเกตไดเมอละลายในตวทาละลาย

นา

(หลอดท 1)

เอทานอล

(หลอดท 2)

นาตาลทราย

ผลการทดลองตอนท 1

ตวละลาย ผลทสงเกตไดเมอละลายในตวทาละลาย

นา

(หลอดท 1)

เอทานอล

(หลอดท 2)

นาตาลทราย นาตาลทรายหายไปเปนของเหลว

ใส ไมมส เนอเดยวกน

นาตาลทราย ไมละลาย

สรปผลตอนท 1 นาตาลทรายละลายไดดในนา นาเปนตวทา

ละลาย และนาตาลทรายเปนตวละลาย แตไม

ละลายในเอทานอล แสดงวาตวละลายชนด

เดยวกนละลายไดไมเทากนในตวทาละลายตาง

ชนดกน

ผลการทดลองตอนท 2 ตวทา

ละลาย

ผลทสงเกตไดเมอเตมตวละลาย

เอทานอล นามนพช นาตาล

ทราย

ดนเหนยว

บดละเอยด

คอปเปอร

ซลเฟต

นา

ผลการทดลองตอนท 2 ตวทา

ละลาย

ผลทสงเกตไดเมอเตมตวละลาย

เอทานอล นามนพช นาตาล

ทราย

ดนเหนยว

บดละเอยด

คอปเปอร

ซลเฟต

นา ละลายได

ของเหลวใส

เปนเนอเดยว

ไมละลาย

แยกชน

ละลายได

ของเหลว

ใสเปนเนอ

เดยว

ไมละลาย

สารม

ลกษณะขน

ขาว ม

ตะกอนอยท

กนหลอด

ละลายได

ของเหลว

ใส สฟา

เปนเนอ

เดยว

สรปผลตอนท 2 นาตาลทรายละลายไดดในนา นาเปนตวทา

ละลาย และนาตาลทรายเปนตวละลาย แตไม

ละลายในเอทานอล แสดงวาตวละลายชนด

เดยวกนละลายไดไมเทากนในตวทาละลายตาง

ชนดกน

? ทาไมเรอททาจากเหลกจงลอยท

ผวนาได

- มวลตอปรมาตรหรอความหนาแนน

ของเรอนอยกวานา

กราฟ

สรปผลการทดลอง ขณะทนาแขงกาลงหลอมเหลว กราฟเปนเสนขนานกบ

แกนนอน และเมอนาแขงหลอมเหลวหมดแลว เสนกราฟ

มลกษณะชนขนเปนเสนตรง เมอนาเดอดเปนไอนา

เสนกราฟจะขนานกบแกนนอน ชวงทอณหภมคงทม 2

ชวง คอ ขณะทนาแขงหลอมเหลว และขณะทนาเดอด

กลายเปนไอนา อธบายไดวาความรอนทนาไดรบถกใชไป

ทาใหนาแขงเปลยนสถานะเปนนา และนาเปลยนสถานะ

เปนไอนา อณหภมจงคงท

? นาผสมนาแขงมการเปลยนแปลง

อณหภมและสถานะอยางไร

- ขณะท นาแขงกาลงหลอมเหลวเปนนา

นาแขงจะเปลยนสถานะจากของแขงเปน

ของเหลว แตอณหภมจะไมเปลยนแปลง คอ

0๐C คงท จากนนเมอนาหลอมเหลวอณหภม

จะสงขนเรอยๆ จนเทากบอณหภมหอง

? จดเดอดและจดหลอมเหลว

เปนสมบตเฉพาะตวของสารหรอไม

- ใ ช เ ช น ม เ ทน ม จ ด เ ด อดแล ะ จด

หลอมเหลวไมเทากบโพรเพนและบวเทน และ

ไมเทากบสารอนๆ เชน นา แอลกอฮอล

? ตาราง 2.3 มสารใดบาง

มสถานะเปนของแขงทอณหภม

25๐C

- โซเดยม

? ถาตองการเกบเอทลอเทอรท

เปนของเหลวโดยใหกลายเปนไอ

นอยทสด ควรจะเกบไวทอณหภม

ประมาณเทาไร เพราะเหตใด

- ตากวาจดเดอด คอ 34.4๐C

ของเหลว

ของแขง แกส

การแขงตว การควบแนน

การระเหดกลบ

การระเหด

การระเหด ลกเหมน

การบร หรอ แนพทาลน

นาแขงแหง

การนาความรเรองการเปลยน

สถานะไปใชในชวตประจาวน การทาไอศกรม

การตกแตงเวทแสดงละคร ดนตร

เครองทาความเยน

2.4 การถายโอนความรอน

กจกรรม 2.3

การพาความรอนของนา

จดประสงค 1. ทดลองและอธบายการถายโอนความ

รอนของนา

2. อธบายการพาความรอนของนา

3. ยกตวอยางการนาความรเรองการนา

ความรอนไปใชประโยชน

วสดอปกรณและสารเคม 1. ดางทบทม ชอนเบอร 1

2. นากลน 250 cm3

3. บกเกอรขนาด 250 cm3 1 ใบ

4. เทอรมอมเตอร 2 อน

5. ชดตะเกยงแอลกอฮอลพรอมทกนลม

และตะแกรงลวด 1 ชด

6. ขาตงและทจบหลอดทดลอง 2 ชด

วธการทดลอง

ผลการทดลอง เวลา

(วนาท)

อณหภมของนา (๐

C) ทกนบกเกอร

อณหภมของนา

(๐C) ทผวนา

การเปลยนแปลงทสงเกตได

0 30 28 เกลดดางทบทมจมลงทกนบกเกอร

30 32 29 เกลดดางทบทมละลายสารละลายมสมวง

60 35 31 สมวงเคลอนทลอยขน

90 38 35 สมวงเคลอนทลอยขนเปนทางยาว

120 40 38 สมวงเคลอนทลอยขนถงผวบนแลววนลงมา

150 43 40 สมวงเคลอนทวนลงมาแลวขนไปคลายวงกลม

และกระจายสารละลายเปนสชมพ

ผลการทดลอง เวลา

(วนาท)

อณหภมของนา (๐

C) ทกนบกเกอร

อณหภมของนา

(๐C) ทผวนา

การเปลยนแปลงทสงเกตได

180 45 43 สชมพเคลอนทลกษณะเดยวกบสมวง

เคลอนไปทผวนาและวนลงมาดานลาง

210 46 44 สชมพกระจายในสารละลายบางสวน

240 49 48 สชมพกระจายในสารละลายเพมขน

270 50 49 สชมพกระจายในสารละลายสวนใหญ

300 51 51 สารละลายสชมพกระจายทวบกเกอร

สรปผลการทดลอง

การกระจายสของดางทบทมในนามการเปลยนแปลง ส

ของดางทบทมจะเคลอนทจะเคลอนทจากกนบกเกอร

ลอยตวสงขน แลววนกลบมาทกนบกเกอรอก เพราะ

อนภาคนาทพาสของดางทบทมดานลางจะพาความรอน

มาดวย ทาใหอนภาคนาทอยรอบๆ มความหนาแนน

มากกวา เขาแทนทอณหภมของเทอรมอมเตอรอนบนจง

สงขน และสของดางทบทมจะกระจายทวบกเกอร

กจกรรม 2.4

การนาความรอน

จดประสงค 1. ทดลองการถายโอนความรอนของ

โลหะ

2. อธบายการนาความรอนของโลหะ

3. ยกตวอยางการนาความรเรองการนา

ความรอนไปใชประโยชน

วสดอปกรณและสารเคม

1. เทยนขนาดเสนผานศนยกลาง 1 เลม

1x15 cm

2. แผนอะลมเนยมขนาด 2x20 cm 1 แผน

3. ชดตะเกยงแอลกอฮอลพรอมทกนลม

และตะแกรงลวด 1 ชด

6. ขาตงและทจบหลอดทดลอง 1 ชด

วธการทดลอง

ผลการทดลอง

หยดเทยนทอยใกลเปลวไฟจะตกมากอน

ตามดวยหยดเ ทยน ท อ ย ไกลออก ไป

ตามลาดบ

สรปผลการทดลอง หยดเทยนทอยใกลเปลวไฟตกมากอน เนองจากความรอน

ถายโอนไปยงอนภาคของอะลมเนยมทอยใกลเปลวไฟกอน

ทาใหอนภาคของอะลมเนยมสนมากขน และไปชนกบ

อนภาคทอยตดกน ทาใหอนภาคทอยตดกนสนมากขน ทา

ใหความรอนถายโอนจากปลายดานหนงไปสปลายอกดาน

หนงได โดยการสนของอนภาค เรยกการถายโอน

พลงงานนวา การนาความรอน

? หยดเทยนมการเปลยนแปลง

อยางไร เพราะเหตใด

- ความรอนจากโลหะอะลมเนยมจะถายโอน

ความรอนใหหยดเทยนหลอมละลายหยดลงมา

เพราะโลหะไดรบความรอนจากแอลกอฮอลทา

ใหอนภาคโลหะสนมากขน แลวชนกบอนภาคท

ตดกนสนมากขนตามไปดวย

? อะลมเนยม ทองแดง เหลก

แกว วสดใดมความสามารถในการนา

ความรอนไดดกวากน มวธการตรวจสอบ

เพอหาคาตอบไดอยางไร

- มากไปนอย คอ ทองแดง อะลมเนยม

เหลก แกว

ฉนวนความรอน คอ วตถทนาความ

รอนไดนอยมาก เชน ไม พลาสตก

อากาศ

ตวกลาง คอ อนภาคทเปนตวสงผาน

ตารางการนาความรอนและฉนวน

ความรอนของรอน จากมากไปนอย

ตวนาความรอน ฉนวนความรอน

เงน สญญากาศ

ทองแดง อากาศ

อะลมเนยม คอรก

เหลก แกว

ตะกว นา

กจกรรม 2.5

การดดซบความรอนของ

วตถทมสผวตางกน

จดประสงค

1. ทดลองสของวตถกบการรบพลงงานความรอน

2. ทดลองการถายโอนความรอนโดยการแผรงส

3. อธบายการถายโอนความรอนโดยการแผรงส

4. ยกตวอยางการแผรงสไปใชประโยชน

วสดอปกรณและสารเคม

1. แผนโลหะชนดแขง 2 แผน มขนาดเทากน

แผนหนงสขาว และอกแผนทาสดา มทตดเทอรมอมเตอรตรงกลาง 2 แผน

2. เทอรมอมเตอร 2 อน

3. หลอดไฟ 1 ดวง

วธการทดลอง

ผลการทดลอง

อณหภมของ

แผนโลหะสขาว

อณหภมของ

แผนโลหะสดา

ตากวา สงกวา

สรปผลการทดลอง ความรอนจากหลอดไฟเปนความรอนจากรงสอน

ฟาเรด เ ปนคลนแมเหลกไฟฟา โลหะ ทงสองส ม

ความสามารถในการดดซบความรอนจากรงอนฟาเรด

ไดแตกตางกน โลหะสดาจะดดซบความรอนไดดกวา

โลหะสขาว

การถายโอนความรอนโดยไมมตวกลาง เรยกวา

การแผรงส

? วธใดเปรยบไดกบการถายโอนความรอน

แบบการนา การพา และการแผรงส

- แบบท 1 การนาความรอน เพราะสงของทสงไปนน

ผสงไมเคลอนท

- แบบท 2 การพาความรอน เพราะสงของทสงม

ผนาไปสงทาใหเคลอนทไป

- แบบท 3 การแผรงส เพราะสงของทสงนน ไมได

อาศยตวกลางในการสง

? ความรเรองการนาและการพาความรอน

นามาใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางไร

- การตดเครองปรบอากาศในหองทางาน

- การตมนาแบบขดลวด

- กระตกเกบนารอน

2.5 การจดกลมสาร

ตามลกษณะเนอสาร

และขนาดของอนภาค

สารเนอเดยว

คอ สารทมองคประกอบ และสมบตของ

สารเหมอนกนทกสวน มองดวยตาเปลา

คลายเปนสารเพยงชนดเดยว อาจเปน

สารเพยงชนดเดยวหรอหลายชนดก

ได ไดแก

• สารบรสทธ ( ธาต, สารประกอบ )

เปนสารเพยงชนดเดยวไมมสารอนเจอปน มสมบต

เฉพาะตวคงท และเมอสลายตวใหสารใหมมสมบต

แตกตางไปจากเดม

• สารละลาย ( ของผสมเนอเดยว )

ประกอบดวยตวถกละลาย และตวทาละลายปนกน

กลมกลน มสมบตเปลยนแปลงตามอตราสวนของตวถก

ละลายและตวทาละลาย

• สารเนอผสม คอ สารทมเนอไมกลมกลนกนตลอด

(แตอาจมองเหนไมชด)เกดจากการผสมสารตงแต

2 ชนดขนไปเขาดวยกน ไดแก

สารคอลลอยด

เกดจากอนภาคของสารขนาดเลกๆ เสนผานศนยกลางระหวาง 10-7 ถง

10-4 cm. กระจายปนอยในตวกลางไดโดยไมตกตะกอน สารทมอนภาคขนาด

นสามารถผานกระดาษกรองได แตผานแผนเซลโลเฟนไมได เชน นมสด วน

เจลล หมอก สเปรย เปนตน

สารแขวนลอย

คอ สารเนอผสมทมอนภาคองคประกอบขนาดใหญกวา 10-4 cm. แขวนลอย

อยในตวกลาง เมอทงไวจะตกตะกอนไดเอง ไมสามารถผานกระดาษกรอง

สมบตทวไปของคอลลอยด

1. เมอผานลาแสงเกดปรากฏการณ Tyndall effect

2. อนภาคมการเคลอนทแบบบราวนเนยน 3. อนภาคคอลลอยดมประจไฟฟา อาจเปนบวกหรอลบกได

ซงสามารถถกดดดวยขวไฟฟาตรงกนขามในสนาม

5. อาจกลาวโดยสรป คอลลอยดจะมสมบตเกยวกบแสง

การเคลอนทและสมบตทางประจไฟฟา

4. อนภาคโดยทวจะไมตกตะกอน เพราะมการเคลอนท

ตลอดเวลา

ชนดของคอลลอยด

คอลลอยดมหลายชนด มชอเรยกตางๆกน ขนอยกบสถานะ

อนภาคกบสถานะของตวกลาง

1 .แอโรซอล เปนคอลลอยดทมสถานะอนภาคเปนของแขง

หรอของเหลวในสถานะของตวกลางทเปนกาซ ตวอยางเชน

เมฆ หมอก ฝนละอองในอากาศ

2.เจล เปนคอลลอยดทมสถานะอนภาคเปนของแขงในสถานะ

ตวกลางทเปนของเหลวตวอยางเชน เยลล วน ยาสฟน แยม

ชนดของคอลลอยด

3. โฟม เปนคอลลอยดทมสถานะของอนภาคเปนกาซ ใน

สถานะตวกลางทเปนทงของแขงและของเหลว ตวอยางเชน

ฟองสบ ครมโกนหนวด

4. อมลชน เปนคอลลอยดทมอนภาคเปนของเหลวแขวนลอยอยใน

ตวกลางทเปนของเหลว ซงไมละลายเขาดวยกน จงตองอาศยสารอก

ชนดหนงมาเปนตวกลางเชอมประสานของเหลวนนจนละลาย เทากน

เปนคอลลอยด ตวเชอมนเรยกวา อมลซฟาย-เออร ตวอยาง อมลชน

เชน นากบนามน โดยมสบเปนตวเปนตวเชอม

ชนดของคอลลอยด

5. อมลซฟายเออร คอ สารทเตม

ลงไปเพอทาหนาทเปนตวเชอม หรอประสาน

ของเหลวตงแตสองชนดขนไป ใหอนภาค

กระจายไปทวได เชน สบ ผงซกฟอกไข

แดง เคซน และนาด

การเปรยบเทยบ สารละลาย คอลลอยด สารแขวนลอย

ตวอยางสาร สารละลาย CuSO4 นมสด นมสดผสมกรด

ลกษณะเนอสาร เนอเดยว เนอเดยว เนอผสม

ขนาดเสนผาน

ศนยกลางของอนภาค

นอยกวา 10-7 cm 10-7 ถง 10-4cm

มากกวา 10-4cm

การลอดผาน

กระดาษกรอง

ได ได ไมได

การลอดผานถงเซล

โลเฟน

ได ไมได ไมได

ปรากฏการณ

ทนดอลล

ไมเกด เกด เกด

กจกรรม 2.6

การตรวจสอบขนาดของ

เนอสาร

จดประสงค 1. สารวจ สงเกต อธบายสมบตและยกตวอยางสาร

แขวนลอย คอลลอยด และสารละลายทพบใน

ชวตประจาวน

2.ทดลองและเปรยบเทยบขนาดของอนภาคสาร โดย

ใชกระดาษกรองและเซลโลเฟน

3.จดกลมสารโดยใชอนภาคสารเปนเกณฑในการ

จดเปนสารแขวนลอย คอลลอยด และสารละลาย

วสดอปกรณและสารเคม

1. นาโคลนหรอนาแปงดบ 200 cm3

2. นมสดหรอนาแปงสก 200 cm3

3. นาหวานทใสส 200 cm3

4. บกเกอรขนาด 250 cm3 6 ใบ

5. กระดาษกรองขนาด 11cm 3 แผน

6. กระดาษเซลโลเฟนขนาด 10x10cm 3 แผน

วสดอปกรณและสารเคม

7. กรวยพลาสตก 1 อน

8. ขวดรปกรวยขนาด 250 1 อน

9. แทงแกวคนสาร 1 อน

10. ขาตงพรอมทจบ 1 ชด

11. ยางรดของ 3 เสน

12. ชอนตกสารเบอร 2 1 อน

วธการทดลอง

ผลการทดลอง

สารตวอยาง ลกษณะของเหลว

ทสงเกตได

ผลทสงเกต

เมอกรองดวย

กระดาษกรอง

เมอผาน

ถงเซลโลเฟน

นาแปงดบ

นาแปงสก

นาหวาน

ผลการทดลอง

สารตวอยาง ลกษณะของเหลว

ทสงเกตได

ผลทสงเกต

เมอกรองดวยกระดาษกรอง เมอผานถงเซล

โลเฟน

นาแปงดบ สขาวขน มตะกอน มตะกอนขาวตดอยบน

กระดาษกรอง และได

ของเหลวใส

นาในบกเกอรไม

เปลยนแปลง

นาแปงสก ของเหลวขน

เลกนอย ไมม

ตะกอน

ไมมสารตกคางบนกระดาษ

กรอง และไดของเหลวขน

เลกนอย

นาในบกเกอรไม

เปลยนแปลง

นาหวาน ของเหลวใสมส ไดของเหลวใสมสเดยวกบ

นาหวาน

นาในบกเกอรมส

เดยวกบนาหวาน

สรปผลการทดลอง

นาแปงดบ สารแขวนลอย

นาแปงสก คอลลอยด

นาหวาน สารละลาย

• เขยนสรปแนวความคดหลกทไดเรยนร • เขยนสงทจะนาไปใชประโยชน 2 เรอง • เขยนคาถามสงทยงสงสยจากการเรยนร 1 คาถาม

สาร

สารเนอเดยว

เนอสารเปนเกณฑ

คอลลอยด สารเนอผสม

สารละลาย สารบรสทธ

ธาต สารประกอบ

โลหะ อโลหะ กงโลหะ

สารแขวนลอย

สาร

สารบรสทธ

ความบรสทธเปนเกณฑ

สารผสม

ธาต สารประกอบ

โลหะ อโลหะ กงโลหะ

สารเนอเดยว สารเนอผสม คอลลอยด

สารละลาย สารแขวนลอย