สารละลาย

สารละลาย

• เปนสารเนอเดยว

• เกดจากสารการรวมตวกนของสารตงแต 2 ชนดขนไป

• จดเดอด จดหลอมเหลวไมคงท

• สามารถผานกระดาษกรองและกระดาษเซลโลเฟนได

• อนภาคมขนาดเลกกวา 10-7 cm.

สารละลาย

ตวละลาย

(solute) ตวทาละลาย

(solvent)

สารละลายอาจเกดจากการผสมระหวาง

• ธาต กบ ธาต เชน นาก เกดจาก ทองคา กบ ทองแดง ผสมกน

• สารประกอบกบสารประกอบ เชน นาเชอม

เกดจาก นา กบ นาตาล ผสมกน

สารละลาย

• จดเดอดของสารละลายจะสงกวาจดเดอดของตวทาละลายบรสทธ

• จดหลอมเหลวของสารละลายจะตากวาตวทาละลายบรสทธ

การพจารณาวาสารใดในสารละลายเปนตวทาละลาย ??

• ตวทาละลายและตวละลายมสถานะเดยวกน

สารทมปรมาณมากกวาจดเปนตวทาละลาย

เชน แอลกอฮอลฆาเชอ มเอทานอล 70% และ นา 30%

ฟวสไฟฟา มบสมท 50% ตะกว 25% ดบก 25%

การพจารณาวาสารใดในสารละลายเปนตวทาละลาย ??

• ตวทาละลายและตวละลายมสถานะตางกน

สารทมสถานะเหมอนสารละลายจดเปนตวทาละลาย สารทมสถานะ

แตกตางกบสารละลายจดเปนตวละลาย

เชน นาเชอม มนาเปนตวทาละลาย นาตาลเปนตวถกละลาย

นาเกลอ มนาเปนตวทาละลาย เกลอเปนตวถกละลาย

สถานะของสารละลาย

สารละลาย มไดทง 3 สถานะ

• สารละลายทมสถานะเปนแกส เชน อากาศ แกสหงตม

• สารละลายทมสถานะเปนของเหลว เชน นาเกลอ นาเชอม นาอดลม

• สารละลายทมสถานะเปนของแขง เชน นาก ทองเหลอง ฟวส นโครม

ตวอยางสารละลายชนดตางๆ

สารละลาย สถานะ องคประกอบ ตวทาละลาย ตวละลาย

ทองเหลอง ของแขง ทองแดง + สงกะส สงกะส ทองแดง

เหรยญบาท ของแขง ทองแดง + นกเกล ทองแดง นกเกล

เหลกกลา ของแขง เหลก + โครเมยม +

นกเกล + คารบอน

เหลก โครเมยม +

นกเกล +

คารบอน

นาก ของแขง ทองคา + ทองแดง ทองแดง ทองคา

ตวอยางสารละลายชนดตางๆ

สารละลาย สถานะ องคประกอบ ตวทาละลาย ตวละลาย

ฟวส ของแขง บสมส + ดบก + ตะกว บสมส ดบก + ตะกว

สารด ของแขง ดบก + ทองแดง ทองแดง ดบก

เงนอะมลกม ของแขง ปรอท + เงน เงน ปรอท

แอลกอฮอล

เชดแผล

ของเหลว เอทานอล + นา เอทานอล นา

นาโซดา ของเหลว คารบอนไดออกไซด + นา นา คารบอนไดออกไซด

ตวอยางสารละลายชนดตางๆ

สารละลาย สถานะ องคประกอบ ตวทาละลาย ตวละลาย

กาซหงตม แกส โพรเพน + บวเทน +

สารทมกลน

โพรเพน บวเทน + สารท

มกลน

อากาศ แกส ไนโตรเจน + ออกซเจน

+ แกสอนๆ

ไนโตรเจน ออกซเจน +

แกสอนๆ

สมบตของสารละลาย

• เกดจากการรวมตวของธาต หรอ สารประกอบ ตงแต 2 ชนดขนไป

• มอตราสวนขององคประกอบไมคงท

• เกดจากการผสมกนโดยไมมปฏกรยาเคมเกดขน

• มสมบตของสารละลายคลายองคประกอบเดม

• แยกออกเปนสารองคประกอบเดมไดงาย

การตรวจสอบองคประกอบของสารละลาย

• สารละลายทเกดจากตวละลายทระเหยไดงาย

เมอนาไปเคยวจนแหง หรอ ตม ปรากฏวา ไมเหลอสารใดอยในภาชนะ

เชน แอลกอฮอลผสมกบนาบรสทธ

**อณหภมขณะเดอดไมคงท และจดเดอดของสารละลายจะตากวาจดเดอด

ของนาทเปนตวทาละลายบรสทธ

การตรวจสอบองคประกอบของสารละลาย

• สารละลายทเกดจากตวละลายทไมระเหย หรอ ระเหยไดยาก

เมอนามาระเหยแหง จะเหลอสารอยในภาชนะ

เชน นาตาลผสมกบนาบรสทธ

**อณหภมขณะเดอดไมคงท และจดเดอดของสารละลายจะตากวาจดเดอด

ของตวทาละลายบรสทธ

การตรวจสอบองคประกอบของสารละลาย

• สารบรสทธ (ของเหลว)

เมอนาสารบรสทธมาระเหยแหง จะไมเหลอสารอยในภาชนะ

**อณหภมขณะเดอดจะคงท

ความสามารถในการละลายของสาร

• สารละลายไดด หมายถง ละลายไดมากกวา 1.0 กรมในนา 100 กรม ท

อณหภม 25˚C

• ละลายไดเลกนอย หมายถง ละลายไดมากกวา 0.1 กรม แตไมถง 1.0 กรม

ในนา 100 กรม ทอณหภม 25˚C

• ไมละลาย หมายถง ละลายไดนอยกวา 0.1 กรมในนา 100 กรม ท

อณหภม 25˚C

ความสามารถในการละลายของสาร

• ท 0˚C สารใดละลายไดดทสด ?

• ท 40˚C สารใดละลายไดดทสด ?

• เมออณหภมสงขน การละลายของสารแตละชนด

เปนอยางไร ?

สารบรสทธ

คอ สารทมคณสมบตอยางเดยวกนและมสวนประกอบอนเดยวกน หรอเปนสารเนอเดยวทมองคประกอบชนดเดยวกนทงหมด

เชน นา เหลก ทองคา สงกะส เกลอ กรดซลฟวรก

สมบตของสารบรสทธ

• จดเดอด จดหลอมเหลวคงท

• ความหนาแนนคงท

• มความสามารถในการละลายคงท

• ถาเปลยนแปลงความดน สงผลใหจดเดอด จดหลอมเหลว เปลยนไป

ชนดของสารละลาย

• สารละลายอมตว

คอ สารละลายทมปรมาณตวถกละลายอยมากทสด ณ อณหภมหนง เมอใสตวถกละลายเพมลงไปอก จะไมสามารถละลายเพมได

ความสามารถในการละลาย คอ ความเขมขนทจด

อมตวของสารละลายทอณหภมหนงๆ

ความสามารถในการละลาย ขนอยกบ ชนดของสาร

อณหภมและความดน

• ชนดของสาร เชน NaCl ละลายในนาไดด แต CaCO3

ไมละลายนา

• อณหภม สารสวนใหญการละลายจะเพมขน เมอ

อณหภมเพมขน แตสารบางชนดเมอเพมอณหภมขนการ

ละลายจะลดลง

• ความดน มผลเฉพาะแกสทละลายในของเหลว เชน

ถาอดแกส CO2 ลงไปในนา เมอเพมความดน CO2 จะ

สามารถละลายนาไดเพมขน

อณหภมกบการละลายของสาร

ชนดของสารละลาย

• สารละลายไมอมตว

คอ สารละลายทมตวถกละลายอยนอย เมอใสตวถกละลายเพมลงไปอก จะสามารถละลายไดอก

• สารละลายเขมขน

คอ สารละลายทมตวถกละลายอยเปนจานวนมาก

• สารละลายเจอจาง

คอ สารละลายทมตวถกละลายอยเปนจานวนนอย

การตรวจสอบสารบรสทธ และสารละลาย

• วธการระเหยแหง สารทนามาตรวจสอบตองมสถานะเปนของเหลว

ถาระเหยแลวพบวา

- มของแขงเหลออยทกนภาชนะ

แสดงวาเปนสารละลาย

- ไมมสารใดเหลอเลย ไมสามารถ

สรปวาเปนสารบรสทธได เพราะวาอาจะเปน

สารละลายทระเหยไดงาย หรอ เปนสารทมจด

เดอดใกลเคยงกน

การตรวจสอบสารบรสทธ และสารละลาย

• วธการหาอณหภม

– ถาขณะของเหลวเดอดแลวจดเดอดคงท แสดงวาเปนสารบรสทธ

– ถาขณะเดอดอณหภมไมคงท แสดงวาเปนสารละลาย

การตรวจสอบสารบรสทธ และสารละลาย

• วธการหาจดหลอมเหลว

– สารบรสทธมชวงการหลอมเหลวแคบ

– สารละลายมชวงการหลอมเหลวกวาง

อณหภมชวงการหลอมเหลว คอ อณหภมทสารเรมตนหลอมเหลว

จนกระทงสารนนหลอมเหลวหมด