71
การจัดการความรู(Knowledge Management) ผศ.พญ.ยุวรีย์ พิชิตโชค รองผอก.ฝ่ายทรัพยากรบุคคล รพ.จุฬา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มิถุนายน 2555

Km cream

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Km cream

การจดการความร(Knowledge Management)

ผศ.พญ.ยวรย พชตโชครองผอก.ฝายทรพยากรบคคล รพ.จฬา

คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยมถนายน 2555

Page 2: Km cream

หวขอ• ความส าคญของการจดการความร• ความรคออะไร• ประเภทของความร• ท าไมตอง KM• KM คออะไร• วงจรของ KM• กระบวนการของ KM• ปจจยทท าให KM ประสบความส าเรจ• เครองมอ KM ทส าคญ

Page 3: Km cream

ความส าคญของการจดการความร

• Knowledge-Based Economy “การเเขงขนในยคปจจบนจะขนกบความสามารถขององคกรในการสราง และใชสนทรพยทจบตองไมได ในการเพมคณภาพ ลดตนทน ลดระยะเวลาในการพฒนาผลตภณฑหรอบรการใหมๆ สรางนวตกรรมเพอตอบสนองความตองการและความคาดหวงของลกคาไดอยางถกตองและรวดเรว”

• Intangible assets เชน ความร ทกษะ ประสบการณ

Page 4: Km cream

ความส าคญของการจดการความร

• ความรเปนสนทรพยทมคามากทสดขององคกร

• เปนสนทรพยทไมมขดจ ากด ยงใชยงเพม ยงใชมากเทาไรกยงเพมคณคามากขนเทานน

• ยงองคกรมความรมากเทาไร กยงสามารถเรยนรในสงใหมๆไดมากขนเทานน เมอเรยนรไดมากกสรางความรใหมไดมากขน

• เมอน าความรเกามาบรณาการกบความรใหมกกอใหเกดความรใหมๆมากขน และสามารถน าไปใชประโยชนไดมากขนไมมทสนสด

Page 5: Km cream

การจดการความรไมใชของใหม

Page 6: Km cream

ความรคออะไร

ปญญา

(Wisdom)

ความร

(Knowledge)

สารสนเทศ

(Information)

ขอมล

(Data)

Hideo Yamazaki ใหค าจ ากดความของความรในรปปรามด

Page 7: Km cream

ประเภทความร

แนวคดของ Ikujiro Nonaka ความรอาจแบงใหญๆ ได ๒ ประเภท คอ

1. ความรเดนชด (Explicit Knowledge) เปนความรทอยในรปแบบทเปนเอกสาร หรอ วชาการ อยในต ารา คมอปฏบตงาน

2. ความรซอนเรน/ความรฝงลก (Tacit Knowledge) เปนความรทแฝงอยในตวคน เปนประสบการณทสงสมมายาวนาน เปนภมปญญา

Page 8: Km cream

80%

20%

Page 9: Km cream

KNOWLEDGE SPIRAL

TACIT

EXPLICIT

TACIT EXPLICITSOCIALIZATION EXTERNALIZATION

INTERNALIZATION COMBINATION

ทมา:วงจรจดการความรจากทฤษฎสการปฎบตบญด บญญกจและคณะ

Page 10: Km cream

ใน ชวตจรง ความร ๒ ประเภทนจะเปลยนสถานภาพ สลบปรบเปลยนไปตลอดเวลา บางครง Tacit กออกมาเปน Explicit และบางครง Explicit กเปลยนไปเปน

Tacit

Page 11: Km cream

ท าไมตองท า KM

Page 12: Km cream

ปญหาจากการปฏบตงาน

• คนยายไปแลวท างานไมถก

• ท าไมไดถามใครด

• เจาหนาทไมมา ตามงานไมได

• ท าแตแบบเดม ๆ ไมรจะพฒนา?

• เรองนตองถามพ.... เทานน

• คมอไมม ทกอยางอยในหวผม

• เจาหนาทมาใหม ไมมใครสอนงาน

Page 13: Km cream

ปญหาจากการออกจากงาน

• ลาออก

• ใหออก

• เลกจาง

• ไลออก

• เกษยณ

• โอนยาย

Page 14: Km cream

นยามของ “การจดการความร”

RYOKO TOYAMA

“KM.หมายถงการจดการเพอเออใหเกดความรใหม

โดยใชความรทมอยและประสบการณของคนใน

องคการอยางมระบบเพอพฒนานวตกรรมทจะท า

ใหมความไดเปรยบเหนอคแขงทางธรกจ”

Page 15: Km cream

นยามของ “การจดการความร”

Carla O’Dell และ Jackson Grayson“การจดการความร เปนกลยทธในการทจะท าใหคนไดรบความรทตองการภายในเวลาทเหมาะสม รวมทงชวยท าใหเกดการแลกเปลยนและน าความรไปปฏบตเพอยกระดบและปรบปรงการด าเนนงานขององคกร ทงน การจดการความรไมใชเครองมอทจดการกบตวของความรโดยตรงแตเปน

วธการทท าใหเกดการแลกเปลยนความรทมระหวางกนได”

Page 16: Km cream

นยามของ “การจดการความร”

European Foundation for Quality Management (EFQM)“การจดการความร เปน กลยทธ และกระบวนการในการจ าแนก จดหาและน าความรมาใชประโยชนเพอชวยใหองคกรประสบความส าเรจตามเปาหมายทตงไว”

Page 17: Km cream

นยามของ “การจดการความร”

ศ.นพ. วจารณ พานช

“การจดการความร หมายถง การยกระดบความรขององคกร เพอสรางผลประโยชนจากตนทนทางปญญา โดยเปนกจกรรมท

ซบซอนและกวางขวาง ไมสามารถนยามเปนถอยค าสนๆ ตองใหนยามหลายขอ” ไดแก

Page 18: Km cream

นยามของ “การจดการความร”

ศ.นพ. วจารณ พานช• การรวบรวม การจดระบบ การจดเกบ และการเขาถงขอมลเพอสราง

เปนความร เทคโนโลยดานขอมล และคอมพวเตอรเปนเครองมอชวยเพมพลงในการจดการความร แตโดยตวมนเองไมใชการจดการความร

• ซงสงส าคญ คอวฒนธรรมองคกร• กจกรรมทเกยวของกบคน ไดแก การดงดดคนดและเกง การพฒนา

คน การตดตามความกาวหนาของคน และดงคนทมความรไวในองคกร ถอเปนสวนหนงของการจดการความร

• การจดการความรตองอาศยผรในการตความและประยกตใชความร ในการสรางนวตกรรม

Page 19: Km cream

การจดการความร คอ

“KM.เปนกระบวนการในการน าความรทมอยหรอทไดจากการเรยนร มาใชใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร โดยผานกระบวนการตางๆเชน การสราง การจดเกบ รวบรวม

การแลกเปลยนและการใช เปนตน”

Page 20: Km cream

องคประกอบส าคญของการจดการความร

คน

กระบวนการความรเทคโนโลย

Page 21: Km cream

การจดการความรแบบ 3 มต

วงจร KM

KM process

ปจจยเออ

Page 22: Km cream

องคประกอบหลกของวงจร KM

การเรยนร(Learning)

การวดผล(Measurement)

การยกยองชมเชยและใหรางวล(Measurement)

การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม

(Transition and BehaviorManagement)

การสอสาร(Communication)

กระบวนการและเครองมอ(Process and Tools)

เปาหมาย(Desired State)

Page 23: Km cream

Desired State• การก าหนด ”เปาหมาย” ของการจดการความรทองคกรตองการ

• เปนสงแรกทตองท า

• ตองการผลลพธอะไรจากการจดการความร

• ผลลพธจะตองสอดคลองกบทศทางการด าเนนธรกจ และสามารถเชอมโยงกบกลยทธทางธรกจขององคกรได

Page 24: Km cream

เปาหมายของการจดการความร

• คอ เครองมอ เพอใชในการบรรลเปาหมายอยางนอย 3 ประการไปพรอมๆ กน ไดแก บรรลเปาหมายของงาน บรรลเปาหมายการพฒนาคน และบรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปสการเปนองคกรแหงการเรยนร

• ดงนนการจดการความรจงไมใชเปาหมายในตวของมนเอง เมอไรกตามทมการเขาใจผด เอาการจดการความรเปนเปาหมาย ความผดพลาดกเรมเดนเขามา อนตรายทจะเกดตามมาคอ การจดการความรเทยม หรอ ปลอม เปนการด าเนนการเพยงเพอใหไดชอวามการจดการความรเทานนเอง

Page 25: Km cream

แรงจงใจในการรเรมการจดการความร

• แรงจงใจแทตอการด าเนนการจดการความร คอ เปาหมายทงาน คน และองคกร เปนเงอนไขส าคญ ในระดบทเปนหวใจสความส าเรจในการจดการความร

• แรงจงใจเทยมตอการด าเนนการจดการความรในสงคม เชน – ท าเพราะถกบงคบตามขอก าหนด กลาวคอ ท าเพยงเพอใหไดชอวาท า – ท าเพอชอเสยง ท าใหภาพลกษณขององคกรดด – มาจากความตองการผลงานของหนวยยอยภายในองคกร เชน หนวยพฒนา

บคลากร (HRD) หนวยสอสารและสารสนเทศ (ICT) หรอหนวยพฒนาองคกร (OD)

– อาจมาจากคนเพยงไมกคน ทชอบของเลนใหมๆ ชอบกจกรรมทดทนสมย เปนแฟชน แตไมเขาใจความหมายและวธการด าเนนการจดการความรอยางแทจรง

Page 26: Km cream

องคประกอบหลกของวงจร KM

การเรยนร(Learning)

การวดผล(Measurement)

การยกยองชมเชยและใหรางวล(Measurement)

การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม

(Transition and BehaviorManagement)

การสอสาร(Communication)

กระบวนการและเครองมอ(Process and Tools)

เปาหมาย(Desired State)

Page 27: Km cream

1.การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม

• การจดการความรทมประสทธภาพเรมตนจากการทคนในองคกรมการเเลกเปลยนและแบงปนความรซงกนและกน

• การสรางวฒนธรรมองคกร

• การปรบเปลยนพฤตกรรมของคน

ในองคกรควรเรมตนทผบรหารกอนท

จะขยายผลออกไปสบคลากรในทก

ระดบ

Page 28: Km cream

1.การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม

การด าเนนการ• ผน าตองใหการสนบสนน และมสวนรวมในกจกรรมตางๆอยาง

สม าเสมอ• จดตงทมงานเพอท าหนาทด าเนนการวางแผนและจดกจกรรม

ตางๆ• ก าหนดวาอะไรคอปจจยเหงความส าเรจ• ผน าเปนแบบอยางทดในการแลกเปลยนและจดการความร• สรางสภาพแวดลอมภายในองคกร

Page 29: Km cream

2.การสอสาร

สอใหทกคนในองคกรเขาใจ วา

• องคกรจะท าอะไร

• ท าไปเพออะไร

• จะท าเมอไร

• และจะท าอยางไร

Page 30: Km cream

3.กระบวนการและเครองมอ

• เปนแกนส าคญหลกของ KM• ชวยใหกระบวนการ KM สามารถเกดขนไดอยางรวดเรวและสะดวกยงขน

• ตองเลอกใชใหเหมาะสมกบประเภทของความร– Tacit Knowledge– Explicit Knowledge

• กระบวนการและเครองมอ ม 2 ประเภท คอ IT และ non-IT

Page 31: Km cream

3.กระบวนการและเครองมอ

Non-IT

• ส าคญส าหรบ Tacit K

• ผานการปฏสมพนธระหวางผใหและผรบ

• ตวอยางเครองมอ– CoP

– Job Rotation

– Knowledge Forum

IT

• ส าคญ ส าหรบ Explicit K

• มสวนส าคญในขนตอน– การคนหา

– รวบรวม

– จดเกบ

– และเขาถงความร

• เปนชองทางทเพมเตมจากการปฏสมพนธระหวางบคคล

Page 32: Km cream

3.กระบวนการและเครองมอ

การเลอกใชกระบวนการใด หรอเครองมอใด ขนกบหลายปจจย

• ประเภทของความร

• พฤตกรรมหรอลกษณะการท างานของคนในองคกร

• วฒนธรรมขององคกร

Page 33: Km cream

4.การฝกอบรมและการเรยนร

• อบรมเกยวกบแนวทางและหลกการของ KM แกบคลากรเพอทจะสรางความเขาใจ และ เหนในความส าคญของ การจดการและการเเลกเปลยนเรยนรในองคกร

• การยกตวอยาง หรอ กรณศกษาขององคกรทประสบความส าเรจ

• การอบรมเทคโนโลย

Page 34: Km cream

5.การวดผล

• ชวยบอกสถานะของกระบวนการหรอกจกรรมตางๆภายในองคกร

• ไมใชการควบคม แตเปนการบรหารจดการและเรยนรพฒนา

• การวดเปนปจจยส าคญทชวยใหการรเรม KM ประสบความส าเรจแบบยงยน

• ประเภทของวดผล– การวดกจกรรมตางๆใน KM เชน จ านวนกลม จ านวนสมาชก

– การวดปจจยสงออก (Output Measure) เชน จ านวนปญหาทไดรบการแกไข

– การวดผลลพธ (Outcome Measure) เชน ผลลพธของการปรบปรงกระบวนการ

Page 35: Km cream

6. การยกยองชมเชยและใหรางวล

• การยกยองชมเชย และใหรางวลเปนเเรงจงใจในชวงเรมตน เพอโนมนาวใหปรบเปลยนพฤตกรรม

• ในระยะยาว คอ “ประโยชน” ทเกดขนกบตนเอง เชน สามารถท างานไดมประสทธภาพมากขน

• ปรบแผนการยกยองชมเชยและใหรางวลใหเหมาะสมกบกจกรรม

• บรณาการกบระบบการประเมนผลงานและการใหคาตอบแทน

• สงส าคญ คอ องคกรตองคนหาวาอะไรเปนเเรงจงใจส าคญส าหรบคนในองคกรใหมามสวนรวมในการจดการความร

Page 36: Km cream

องคประกอบหลกของวงจร KM

การเรยนร(Learning)

การวดผล(Measurement)

การยกยองชมเชยและใหรางวล(Measurement)

การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม

(Transition and BehaviorManagement)

การสอสาร(Communication)

กระบวนการและเครองมอ(Process and Tools)

เปาหมาย(Desired State)

Page 37: Km cream

การจดการความรแบบ 3 มต

วงจร KM

KM process

ปจจยเออ

Page 38: Km cream

Knowledge Process

identification

Creation

Organization

CodificationAccess

Sharing

Learning

Page 39: Km cream

1.การคนหาความร(K Identification)

คนหาวา

• องคกรมความรอะไรบาง

• ในรปแบบใด

• อยทใคร

• ความรอะไรทองคกรจ าเปนตองม

Knowledge Mapping

Knowledge Mapping ชวยใหเหนภาพรวมของคลงความรขององคกร ท าใหทกคนทราบวา องคกรมความรอะไรบางและจะหาความรทตนเองตองการไดทไหน

Page 40: Km cream

2.การสรางและแสวงหาความร(K Creation and Acquisition)

ความรทจ าเปนตองม

มแลว

-หาวธการในการรวบรวมความร

-จดท าเนอหาใหเหมาะสม ตรงกบความตองการของผใช

ยงไมม

-สรางความรจากความรเดมทม

-น าความรจากภายนอกองคกรมาใช

Page 41: Km cream

3.การจดความรใหเปนระบบ (Knowledge Organization)

การจดความรใหเปนระบบเพอใหผใชสามารถคนหาและน าความรดงกลาวไปใชประโยชนได สะดวก งาย รวดเรว

• การจดท าสารบญ

• การจดหมวดหมแยกประเภท

Page 42: Km cream

4.การประมวลและกลนกรองความร (Knowledge Codification and Refinement)

ตองประมวลความรใหอยในรปแบบและภาษาทเขาใจงายและใชไดงาย

• รปแบบเอกสารทเปนมาตรฐานเดยวกน

• ใชภาษาเดยวกนทงองคกร

• จดใหผใชสามารถคนหาและเปดใชได สะดวก

• ตดตอเนอหาใหครบถวนทนสมยตรงกบความตองการของผใช

Page 43: Km cream

5.การเขาถงความร (Knowledge Access)

ตองมวธการในการจดเกบและกระจายความรทงประเภท Explicit และ Tacit การกระจายความรม 2 ประเภท

1. “Push” การปอนความร การสงขอมล/ความรใหกบผรบโดยทผรบไมไดรองขอหรอตองการ เชน จดหมายเวยน

2. “Pull” การใหโอกาสเลอกใชความร การทผรบสามารถเลอกรบหรอใชแตขอมล/ความรทตองการเทานน

องคกรตองใหเกดความสมดลระหวางการกระจายความรแบบ Push และ Pull เพอประโยชนสงสด

Page 44: Km cream

6.การแบงปนแลกเปลยนความร (Knowledge Sharing)

• การจดท าเอกสาร • จดท าฐานความร • การจดท าสมดหนาเหลอง

โดยการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชจะชวยใหเขาถงความรไดงายและเรวขน ซงเหมาะกบความรประเภท Explicit Knowledge เทานน

ส าหรบความรประเภท Tacit ตองใช Socialization

Page 45: Km cream

7.การเรยนร (Learning)

วตถประสงคทส าคญทสดในการจดการความร คอ การเรยนรของบคลากรและน าความรนนไปใชประโยชนในการตดสนใจ แกไขและปรบปรงองคกร

องคกรตองกระตน และสรางบรรยากาศทท าใหบคลากรทกคนกลาคด กลาท า กลาลองผดลองถก โดยผบรหารตองยอมรบผลลพธทจะออกมาไมวาจะเปนความส าเรจ หรอความลมเหลว

กระบวนการเรยนรมไดอยทผลลพธ แตมาจากประสบการณทไดจากการลองน าความรทไดมาปฏบต

การเรยนรตองสอดคลอง กบ ทศทาง และคานยมขององคกร

Page 46: Km cream

วงจรการเรยนร

องคความร

เกดการเรยนรและประสบการณ

ใหมๆ

น าความรไปใช

การเรยนรและนวตกรรมอยาง

ตอเนอง

Page 47: Km cream

การจดการความรแบบ 3 มต

วงจร KM

KM process

ปจจยเออ

Page 48: Km cream

ปจจยเออทท าใหการจดการความรประสบความส าเรจ

1. ภาวะผน าและกลยทธ

2. วฒนธรรมองคกร

3. เทคโนโลยสารสนเทศทางดานการจดการความร

4. การวดผล

5. โครงสรางพนฐาน

Page 49: Km cream

1.ภาวะผน าและกลยทธ(Leadership and Strategy)

• ผน าตองเขาใจ เขาถงและตระหนกถงประโยชนทองคกรจะไดรบจาก KM เพอสามารถสอสารและผลกดนใหม KM.ในองคการ

• ก าหนดทศทางและกลยทธของ KM. ใหชดเจน

• ตองตอบค าถามใหไดวา จะท า KM ในองคกรเพออะไร

• น าเปาหมายมาก าหนดแผนงานและกจกรรม

• กลยทธของการจดการความรจะตองสนบสนนและสอดคลองกบทศทางขององคกร เพอใหเพมขดความสามารถในการแขงขน

Page 50: Km cream

Executive’s Role in KM

• Know what KM is and buy-in

• Set direction/policy

• Communicate – 5 W (continuously)

• Support- infrastructure, resources, etc.

• Role model-desire to learn, listen,

• Be patient

• Continuity

Page 51: Km cream

2.วฒนธรรมองคกร (Culture)

• วฒนธรรมการเเลกเปลยนและแบงปนความรระหวาง บคคลากรภายในองคกร

• ทศนคตทเปนอปสรรคคอการมทศนคตทวา ความรคออ านาจ มองคนอนวาอวดร กลวเขาวาจงไมบอก

• การเปลยนแปลงวฒนธรรมองคกรตองไดรบการสนบสนนจากผบรหารเตมท

Page 52: Km cream

3.เทคโนโลยสารสนเทศดานการจดการความร (Technology)

• Internet Intranet ระบบฐานขอมลชวยใหการจดการความรมปะสทธภาพเพมมากขน โดย ชวยใหคนหาความร ดงเอาความรไปใช ชวยในการวเคราะหขอมลตางๆ รวมถงชวยใหขอมลความรตางๆ ถกจดเกบเปนระเบยบ

• ตองมนใจไดวาเทคโนโลยนนสามารถเชอมตอกบระบบเดมทองคกรมอย และตองตอบสนองตอความตองการของผใชงานและใชไดดวย

• เทคโนโลยเปนเพยงเครองมอเชอมโยงคนภายในองคกรเทานน ไมไดชวยใหเกดการเเลกเปลยนเรยนร แตท าใหการเเลกเปลยนเรยนรเกดไดเรวขน

• คนเปนผเเลกเปลยนความรไมใชเทคโนโลย

Page 53: Km cream

4.การวดผล (Measurements)

“ If we cannot measure, we cannot manage”

• องคการไมสามารถทราบสถานะทแทจรงได ถาไมมการวดผล

• การวดผล KM. ชวยใหองคการสามารถ– ทบทวน

– ประเมนผล

– ปรบปรงกลยทธและกจกรรมตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายของการจดการความร

Page 54: Km cream

5.โครงสรางพนฐาน (Infrastructure)

• โครงสรางทจบตองได ไดแก สถานท เครองมออปกรณ

• โครงสรางทจบตองไมได ทเออตอการแลกเปลยนเรยนร– โครงสรางขององคกร

– ระบบงาน

– ระบบบรหารทรพยากรบคคล เชน ระบบการประเมนผลการปฏบตงาน ระบบการยกยองชมเชยและใหรางวล

– หนวยงานทรบผดชอบ KM

Page 55: Km cream

เครองมอในการจดการความร

แบงเปน 2 กลม

1. เครองมอทชวยใน “การเขาถง” ความร เหมาะกบความรประเภท Explicit ไดแก การจดเกบในรปเอกสาร สมดหนาเหลอง ฐานความร

2. เครองมอทชวยใน “การถายทอด” ความร เหมาะกบความรประเภท Tacit ไดแก Cross-functional Team CoP สนทรยสนทนา ระบบพเลยง Job Rotation Knowledge Forum

Page 56: Km cream

CoP (Communities of Practice)ชมชนทมการรวมตวกน หรอเชอมโยงกนอยางไมเปนทางการ โดยมลกษณะดงน• ประสบปญหาลกษณะเดยวกน• มความสนใจในเรองเดยวกน ตองการแลกเปลยนประสบการณจากกนและกน • มเปาหมายรวมกน มความมงมนรวมกน ทจะพฒนาวธการท างานไดดขน • วธปฏบตคลายกน ใชเครองมอ และภาษาเดยวกน • มความเชอ และยดถอคณคาเดยวกน• มบทบาทในการสราง และใชความร • มการแลกเปลยนเรยนรจากกนและกน อาจจะพบกนดวยตวจรง หรอผานเทคโนโลย• มชองทางเพอการไหลเวยนของความร ท าใหความรเขาไปถงผทตองการใชไดงาย • มความรวมมอชวยเหลอ เพอพฒนาและเรยนรจากสมาชกดวยกนเอง• มปฏสมพนธตอเนอง

Page 57: Km cream

ก าหนดนโยบายสนบสนน CoPs (สอสาร)

จดตงทมด าเนนการ(KM team)

วเคราะหความรทองคกรตองการ

ก าหนด Core teamแตละ Domain

Kick offแลกเปลยนเรยนร

F2F, ITวเคราะห สงเคราะห K.

พฒนาเปนแนวปฏบต

รบสมครสมาชกชมชน อบรมตามบทบาท

Road Map CoPs

Page 58: Km cream

Dialogue หลกปฏบต Dialogue • ฟงอยางลกซง ฟงใหไดยน • มความเปนอสระ และผอนคลาย • ทกคนเทาเทยมกน ไมมผน า และไมมผตาม

Page 59: Km cream

อปสรรคของการแลกเปลยนความร

ตวบคคล• มทศนคตทวา ความรคออ านาจ• ไมทราบวาสงทตนเองรมประโยชนกบคนอนหรอไม• ไมทราบวาคนอนไมรสงทตนเองร• ไมเหนประโยชน ไมมแรงจงใจของการแลกเปลยนความร• ไมมเวลาและความมงมนเพยงพอในการเรยนรจากผอน• ไมมความสมพนธหรอความคนเคยเพยงพอกบบคคลทตองการ

แลกเปลยนความรดวย

Page 60: Km cream

อปสรรคของการแลกเปลยนความร

สวนรวม/โครงสราง

• ยงไมมกระบวนการในการแลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ

• ผบรหารไมใหการสนบสนน

• ระบบสารสนเทศไมเออ

• ยงไมมระบบยกยองชมเชยหรอใหรางวลแกผทแลกเปลยนหรอถานทอดความรใหผอน

Page 61: Km cream

อปสรรคของการแลกเปลยนความร

คานยม/วฒนธรรมองคกร

• ไมมภาษากลางทเขาใจ และใชรวมกนได

• มการแขงขนระหวางหนวยงานสง

• บคลากรไมรวมมอ ไมเปดเผย

• ผบรหารไมยอมรบการลองสงใหมๆ

Page 62: Km cream
Page 63: Km cream

• Vision

• Mission

What knowledge

do we need to have?

What knowledge do we have now?

Page 64: Km cream

โครงการ โครงการ

ตองม K เรองอะไร ?

ม Kนนหรอยง ?

ถาไมม K จะสราง K นนอยางไร ?

ถาม K นนอยทไหน ?

K ครบถวน สมบรณ ทนสมย ?

K เขาถงไดงาย สะดวก รวดเรว ?

แบงปน K กนหรอไม

น า K ไปใช ?

หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ เปาประสงค

หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ เปาประสงค

หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ•เปาประสงค

หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ• กลยทธ•

หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ• ยทธศาสตร

หนวยงาน • วสยทศน• พนธกจ• กลยทธ

องคกร วสยทศน:…………………………………………………………………………พนธกจ: • ………………………………• ………………………………กลยทธ:• ……………………………………

Page 65: Km cream

ตองม K เรองอะไร ?

ม Kนนหรอยง ?

ถาไมม K จะสราง K นนอยางไร ?

ถาม K นนอยทไหน?

K ครบถวน สมบรณ ทนสมย ?

K เขาถงไดงาย สะดวก รวดเรว ?

แบงปน K กนหรอไม

น า K ไปใช ?

ยงขาด K นน• พฒนาบคลากร • เครอขายผเชยวชาญ,

• ใช K จากภายนอก• Benchmarking

สรางและแสวงหา K

ม K แตยงไมด ไมสมบรณ ไมทนสมย อยกระจด กระจาย

รวบรวม ประมวลและกลน

กรอง K

• ปรบปรงพฒนาคลงความร ใหเปนระบบ ทนสมย• คนหาและรวบรวม

Best Practices• จดท าท าเนยบผช านาญการ

เขาถง K ไดยากและชา ท าใหผใช K เขาถง K ไดงายและสะดวก

ระบบ IT

สรางบรรยากาศ ระบบ และเวทแลกเปลยน K ทงภายใน และภายนอก

• การจดสมมนา Workshop• Communities of Practice• After action review (AAR)• การท างานเปนทมขามสายงาน

มการแบงปน K ระหวางกนนอยมาก

มการน า K ไปใชประโยชนไมมากนก

สงเสรมใหมการน าความรทไดรบ

ไปปรบใชหรอตอยอดความรเดม

อยางตอเนอง

• การแบงปนความรและ การเรยนรเปนสวนหนง ของการประเมนผลงาน• ปลกฝงใหบคลากรเหนวา การเรยนรเปนหนาท• ประเมนประสทธผลการอบรม

ค าตอบ ระบบ/กจกรรมKM Process

Page 66: Km cream

Desired State of KM

เปาหมาย

ยทธศาสตร

KM Strategies

KM Focus Areas

พนธกจ/วสยทศน

Action Plans(6-step model)

KM กลม/เครอขาย• แลกเปลยน Tacit • พฒนา “คณอ านวย”• สราง CoPs

KM เชงองคกร• โยงยทธศาสตร• จดท าแผน / ก าหนด KPI• ใชการประเมน

KM ปจเจก / ใจ• เรมจากเรองทสนใจ• ใช “หวใจนกปราชญ”• ดสงทก ากบอยในใจ (Mindset, Mental Model)กระบวนการ

และเครองมอ(Process Tools)

การเรยนร(Learning)

การสอสาร(Communication)

การวดผล(Measurements)

การยกยองชมเชยและการใหรางวล

(Recognition and Reward)

เปาหมาย(Desired State)

การเตรยมการและปรบเปลยนพฤตกรรม

(Transition and BehaviorManagement)

World-Class KM

Environment

กระบวนการและเครองมอ

(Process Tools)

การเรยนร(Learning)

การสอสาร(Communication)

การวดผล(Measurements)

การยกยองชมเชยและการใหรางวล

(Recognition and Reward)

เปาหมาย(Desired State)

การเตรยมการและปรบเปลยนพฤตกรรม

(Transition and BehaviorManagement)

World-Class KM

Environment

KM 3 รปแบบในประเทศไทย

องคกรอจฉรยะ (Intelligent Organization) จะตองม KM ทงสามวง

ดร. ประพนธ ผาสขยด

Page 67: Km cream

“โมเดลปลาท”

• เปนโมเดลอยางงาย ทเปรยบการจดการความร เหมอนกบปลาทหนงตวทม ๓ สวน คอ

1. สวน “หวปลา” (Knowledge Vision- KV) หมายถง สวนทเปนเปาหมาย วสยทศน หรอทศทางของการจดการความร โดยกอนทจะท าจดการความร ตองตอบใหไดวา “เราจะท า KM ไปเพออะไร ?” โดย “หวปลา” นจะตองเปนของ “คณกจ” หรอ ผด าเนนกจกรรม KM ทงหมด โดยม “คณเออ” และ “คณอ านวย” คอยชวยเหลอ

2. สวน “ตวปลา” (Knowledge Sharing-KS) เปนสวนของการแลกเปลยนเรยนร ซงถอวาเปนสวนส าคญ ซง “คณอ านวย” จะมบทบาทมากในการชวยกระตนให “คณกจ” มการแลกเปลยนเรยนรความร โดยเฉพาะความรซอนเรนทมอยในตว “คณกจ” พรอมอ านวยใหเกดบรรยากาศในการเรยนรแบบเปนทม ใหเกดการหมนเวยนความร ยกระดบความร และเกดนวตกรรม

3. สวน “หางปลา” (Knowledge Assets-KA) เปนสวนของ “คลงความร” หรอ “ขมความร” ทไดจากการเกบสะสม “เกรดความร” ทไดจากกระบวนการแลกเปลยนเรยนร “ตวปลา” ซงเราอาจเกบสวนของ “หางปลา” นดวยวธตางๆ เชน ICT ซงเปนการสกดความรทซอนเรนใหเปนความรทเดนชด น าไปเผยแพรและแลกเปลยนหมนเวยนใช พรอมยกระดบตอไป

Page 68: Km cream
Page 69: Km cream

• ก าหนดทศทาง• มงมน • สนบสนน

CEOCKO

ผปฏบตงาน

ผบรหารระดบกลาง

Actions

ตวเชอม

Page 70: Km cream

PeopleCulture, Competency, Structure

KM Measurement

Technology

Bu

sin

es

s

Re

su

lts

Leadership & Strategy

Business processes

องคประกอบส าคญของ KM

Adapted from “Primer on Knowledge Management”, PSB, 2001

Identify

Use

Collect/Organize

Access

Share

Create/Acquire

Learning &

Innovation

Visio

n

Cu

sto

mers

Page 71: Km cream

ดร. ประพนธ ผาสขยด