การจดการความร(Knowledge Management)
ผศ.พญ.ยวรย พชตโชครองผอก.ฝายทรพยากรบคคล รพ.จฬา
คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยมถนายน 2555
หวขอ• ความส าคญของการจดการความร• ความรคออะไร• ประเภทของความร• ท าไมตอง KM• KM คออะไร• วงจรของ KM• กระบวนการของ KM• ปจจยทท าให KM ประสบความส าเรจ• เครองมอ KM ทส าคญ
ความส าคญของการจดการความร
• Knowledge-Based Economy “การเเขงขนในยคปจจบนจะขนกบความสามารถขององคกรในการสราง และใชสนทรพยทจบตองไมได ในการเพมคณภาพ ลดตนทน ลดระยะเวลาในการพฒนาผลตภณฑหรอบรการใหมๆ สรางนวตกรรมเพอตอบสนองความตองการและความคาดหวงของลกคาไดอยางถกตองและรวดเรว”
• Intangible assets เชน ความร ทกษะ ประสบการณ
ความส าคญของการจดการความร
• ความรเปนสนทรพยทมคามากทสดขององคกร
• เปนสนทรพยทไมมขดจ ากด ยงใชยงเพม ยงใชมากเทาไรกยงเพมคณคามากขนเทานน
• ยงองคกรมความรมากเทาไร กยงสามารถเรยนรในสงใหมๆไดมากขนเทานน เมอเรยนรไดมากกสรางความรใหมไดมากขน
• เมอน าความรเกามาบรณาการกบความรใหมกกอใหเกดความรใหมๆมากขน และสามารถน าไปใชประโยชนไดมากขนไมมทสนสด
การจดการความรไมใชของใหม
ความรคออะไร
ปญญา
(Wisdom)
ความร
(Knowledge)
สารสนเทศ
(Information)
ขอมล
(Data)
Hideo Yamazaki ใหค าจ ากดความของความรในรปปรามด
ประเภทความร
แนวคดของ Ikujiro Nonaka ความรอาจแบงใหญๆ ได ๒ ประเภท คอ
1. ความรเดนชด (Explicit Knowledge) เปนความรทอยในรปแบบทเปนเอกสาร หรอ วชาการ อยในต ารา คมอปฏบตงาน
2. ความรซอนเรน/ความรฝงลก (Tacit Knowledge) เปนความรทแฝงอยในตวคน เปนประสบการณทสงสมมายาวนาน เปนภมปญญา
80%
20%
KNOWLEDGE SPIRAL
TACIT
EXPLICIT
TACIT EXPLICITSOCIALIZATION EXTERNALIZATION
INTERNALIZATION COMBINATION
ทมา:วงจรจดการความรจากทฤษฎสการปฎบตบญด บญญกจและคณะ
ใน ชวตจรง ความร ๒ ประเภทนจะเปลยนสถานภาพ สลบปรบเปลยนไปตลอดเวลา บางครง Tacit กออกมาเปน Explicit และบางครง Explicit กเปลยนไปเปน
Tacit
ท าไมตองท า KM
ปญหาจากการปฏบตงาน
• คนยายไปแลวท างานไมถก
• ท าไมไดถามใครด
• เจาหนาทไมมา ตามงานไมได
• ท าแตแบบเดม ๆ ไมรจะพฒนา?
• เรองนตองถามพ.... เทานน
• คมอไมม ทกอยางอยในหวผม
• เจาหนาทมาใหม ไมมใครสอนงาน
ปญหาจากการออกจากงาน
• ลาออก
• ใหออก
• เลกจาง
• ไลออก
• เกษยณ
• โอนยาย
นยามของ “การจดการความร”
RYOKO TOYAMA
“KM.หมายถงการจดการเพอเออใหเกดความรใหม
โดยใชความรทมอยและประสบการณของคนใน
องคการอยางมระบบเพอพฒนานวตกรรมทจะท า
ใหมความไดเปรยบเหนอคแขงทางธรกจ”
นยามของ “การจดการความร”
Carla O’Dell และ Jackson Grayson“การจดการความร เปนกลยทธในการทจะท าใหคนไดรบความรทตองการภายในเวลาทเหมาะสม รวมทงชวยท าใหเกดการแลกเปลยนและน าความรไปปฏบตเพอยกระดบและปรบปรงการด าเนนงานขององคกร ทงน การจดการความรไมใชเครองมอทจดการกบตวของความรโดยตรงแตเปน
วธการทท าใหเกดการแลกเปลยนความรทมระหวางกนได”
นยามของ “การจดการความร”
European Foundation for Quality Management (EFQM)“การจดการความร เปน กลยทธ และกระบวนการในการจ าแนก จดหาและน าความรมาใชประโยชนเพอชวยใหองคกรประสบความส าเรจตามเปาหมายทตงไว”
นยามของ “การจดการความร”
ศ.นพ. วจารณ พานช
“การจดการความร หมายถง การยกระดบความรขององคกร เพอสรางผลประโยชนจากตนทนทางปญญา โดยเปนกจกรรมท
ซบซอนและกวางขวาง ไมสามารถนยามเปนถอยค าสนๆ ตองใหนยามหลายขอ” ไดแก
นยามของ “การจดการความร”
ศ.นพ. วจารณ พานช• การรวบรวม การจดระบบ การจดเกบ และการเขาถงขอมลเพอสราง
เปนความร เทคโนโลยดานขอมล และคอมพวเตอรเปนเครองมอชวยเพมพลงในการจดการความร แตโดยตวมนเองไมใชการจดการความร
• ซงสงส าคญ คอวฒนธรรมองคกร• กจกรรมทเกยวของกบคน ไดแก การดงดดคนดและเกง การพฒนา
คน การตดตามความกาวหนาของคน และดงคนทมความรไวในองคกร ถอเปนสวนหนงของการจดการความร
• การจดการความรตองอาศยผรในการตความและประยกตใชความร ในการสรางนวตกรรม
การจดการความร คอ
“KM.เปนกระบวนการในการน าความรทมอยหรอทไดจากการเรยนร มาใชใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร โดยผานกระบวนการตางๆเชน การสราง การจดเกบ รวบรวม
การแลกเปลยนและการใช เปนตน”
องคประกอบส าคญของการจดการความร
คน
กระบวนการความรเทคโนโลย
การจดการความรแบบ 3 มต
วงจร KM
KM process
ปจจยเออ
องคประกอบหลกของวงจร KM
การเรยนร(Learning)
การวดผล(Measurement)
การยกยองชมเชยและใหรางวล(Measurement)
การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม
(Transition and BehaviorManagement)
การสอสาร(Communication)
กระบวนการและเครองมอ(Process and Tools)
เปาหมาย(Desired State)
Desired State• การก าหนด ”เปาหมาย” ของการจดการความรทองคกรตองการ
• เปนสงแรกทตองท า
• ตองการผลลพธอะไรจากการจดการความร
• ผลลพธจะตองสอดคลองกบทศทางการด าเนนธรกจ และสามารถเชอมโยงกบกลยทธทางธรกจขององคกรได
เปาหมายของการจดการความร
• คอ เครองมอ เพอใชในการบรรลเปาหมายอยางนอย 3 ประการไปพรอมๆ กน ไดแก บรรลเปาหมายของงาน บรรลเปาหมายการพฒนาคน และบรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปสการเปนองคกรแหงการเรยนร
• ดงนนการจดการความรจงไมใชเปาหมายในตวของมนเอง เมอไรกตามทมการเขาใจผด เอาการจดการความรเปนเปาหมาย ความผดพลาดกเรมเดนเขามา อนตรายทจะเกดตามมาคอ การจดการความรเทยม หรอ ปลอม เปนการด าเนนการเพยงเพอใหไดชอวามการจดการความรเทานนเอง
แรงจงใจในการรเรมการจดการความร
• แรงจงใจแทตอการด าเนนการจดการความร คอ เปาหมายทงาน คน และองคกร เปนเงอนไขส าคญ ในระดบทเปนหวใจสความส าเรจในการจดการความร
• แรงจงใจเทยมตอการด าเนนการจดการความรในสงคม เชน – ท าเพราะถกบงคบตามขอก าหนด กลาวคอ ท าเพยงเพอใหไดชอวาท า – ท าเพอชอเสยง ท าใหภาพลกษณขององคกรดด – มาจากความตองการผลงานของหนวยยอยภายในองคกร เชน หนวยพฒนา
บคลากร (HRD) หนวยสอสารและสารสนเทศ (ICT) หรอหนวยพฒนาองคกร (OD)
– อาจมาจากคนเพยงไมกคน ทชอบของเลนใหมๆ ชอบกจกรรมทดทนสมย เปนแฟชน แตไมเขาใจความหมายและวธการด าเนนการจดการความรอยางแทจรง
องคประกอบหลกของวงจร KM
การเรยนร(Learning)
การวดผล(Measurement)
การยกยองชมเชยและใหรางวล(Measurement)
การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม
(Transition and BehaviorManagement)
การสอสาร(Communication)
กระบวนการและเครองมอ(Process and Tools)
เปาหมาย(Desired State)
1.การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม
• การจดการความรทมประสทธภาพเรมตนจากการทคนในองคกรมการเเลกเปลยนและแบงปนความรซงกนและกน
• การสรางวฒนธรรมองคกร
• การปรบเปลยนพฤตกรรมของคน
ในองคกรควรเรมตนทผบรหารกอนท
จะขยายผลออกไปสบคลากรในทก
ระดบ
1.การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม
การด าเนนการ• ผน าตองใหการสนบสนน และมสวนรวมในกจกรรมตางๆอยาง
สม าเสมอ• จดตงทมงานเพอท าหนาทด าเนนการวางแผนและจดกจกรรม
ตางๆ• ก าหนดวาอะไรคอปจจยเหงความส าเรจ• ผน าเปนแบบอยางทดในการแลกเปลยนและจดการความร• สรางสภาพแวดลอมภายในองคกร
2.การสอสาร
สอใหทกคนในองคกรเขาใจ วา
• องคกรจะท าอะไร
• ท าไปเพออะไร
• จะท าเมอไร
• และจะท าอยางไร
3.กระบวนการและเครองมอ
• เปนแกนส าคญหลกของ KM• ชวยใหกระบวนการ KM สามารถเกดขนไดอยางรวดเรวและสะดวกยงขน
• ตองเลอกใชใหเหมาะสมกบประเภทของความร– Tacit Knowledge– Explicit Knowledge
• กระบวนการและเครองมอ ม 2 ประเภท คอ IT และ non-IT
3.กระบวนการและเครองมอ
Non-IT
• ส าคญส าหรบ Tacit K
• ผานการปฏสมพนธระหวางผใหและผรบ
• ตวอยางเครองมอ– CoP
– Job Rotation
– Knowledge Forum
IT
• ส าคญ ส าหรบ Explicit K
• มสวนส าคญในขนตอน– การคนหา
– รวบรวม
– จดเกบ
– และเขาถงความร
• เปนชองทางทเพมเตมจากการปฏสมพนธระหวางบคคล
3.กระบวนการและเครองมอ
การเลอกใชกระบวนการใด หรอเครองมอใด ขนกบหลายปจจย
• ประเภทของความร
• พฤตกรรมหรอลกษณะการท างานของคนในองคกร
• วฒนธรรมขององคกร
4.การฝกอบรมและการเรยนร
• อบรมเกยวกบแนวทางและหลกการของ KM แกบคลากรเพอทจะสรางความเขาใจ และ เหนในความส าคญของ การจดการและการเเลกเปลยนเรยนรในองคกร
• การยกตวอยาง หรอ กรณศกษาขององคกรทประสบความส าเรจ
• การอบรมเทคโนโลย
5.การวดผล
• ชวยบอกสถานะของกระบวนการหรอกจกรรมตางๆภายในองคกร
• ไมใชการควบคม แตเปนการบรหารจดการและเรยนรพฒนา
• การวดเปนปจจยส าคญทชวยใหการรเรม KM ประสบความส าเรจแบบยงยน
• ประเภทของวดผล– การวดกจกรรมตางๆใน KM เชน จ านวนกลม จ านวนสมาชก
– การวดปจจยสงออก (Output Measure) เชน จ านวนปญหาทไดรบการแกไข
– การวดผลลพธ (Outcome Measure) เชน ผลลพธของการปรบปรงกระบวนการ
6. การยกยองชมเชยและใหรางวล
• การยกยองชมเชย และใหรางวลเปนเเรงจงใจในชวงเรมตน เพอโนมนาวใหปรบเปลยนพฤตกรรม
• ในระยะยาว คอ “ประโยชน” ทเกดขนกบตนเอง เชน สามารถท างานไดมประสทธภาพมากขน
• ปรบแผนการยกยองชมเชยและใหรางวลใหเหมาะสมกบกจกรรม
• บรณาการกบระบบการประเมนผลงานและการใหคาตอบแทน
• สงส าคญ คอ องคกรตองคนหาวาอะไรเปนเเรงจงใจส าคญส าหรบคนในองคกรใหมามสวนรวมในการจดการความร
องคประกอบหลกของวงจร KM
การเรยนร(Learning)
การวดผล(Measurement)
การยกยองชมเชยและใหรางวล(Measurement)
การจดการการเปลยนแปลงและพฤตกรรม
(Transition and BehaviorManagement)
การสอสาร(Communication)
กระบวนการและเครองมอ(Process and Tools)
เปาหมาย(Desired State)
การจดการความรแบบ 3 มต
วงจร KM
KM process
ปจจยเออ
Knowledge Process
identification
Creation
Organization
CodificationAccess
Sharing
Learning
1.การคนหาความร(K Identification)
คนหาวา
• องคกรมความรอะไรบาง
• ในรปแบบใด
• อยทใคร
• ความรอะไรทองคกรจ าเปนตองม
Knowledge Mapping
Knowledge Mapping ชวยใหเหนภาพรวมของคลงความรขององคกร ท าใหทกคนทราบวา องคกรมความรอะไรบางและจะหาความรทตนเองตองการไดทไหน
2.การสรางและแสวงหาความร(K Creation and Acquisition)
ความรทจ าเปนตองม
มแลว
-หาวธการในการรวบรวมความร
-จดท าเนอหาใหเหมาะสม ตรงกบความตองการของผใช
ยงไมม
-สรางความรจากความรเดมทม
-น าความรจากภายนอกองคกรมาใช
3.การจดความรใหเปนระบบ (Knowledge Organization)
การจดความรใหเปนระบบเพอใหผใชสามารถคนหาและน าความรดงกลาวไปใชประโยชนได สะดวก งาย รวดเรว
• การจดท าสารบญ
• การจดหมวดหมแยกประเภท
4.การประมวลและกลนกรองความร (Knowledge Codification and Refinement)
ตองประมวลความรใหอยในรปแบบและภาษาทเขาใจงายและใชไดงาย
• รปแบบเอกสารทเปนมาตรฐานเดยวกน
• ใชภาษาเดยวกนทงองคกร
• จดใหผใชสามารถคนหาและเปดใชได สะดวก
• ตดตอเนอหาใหครบถวนทนสมยตรงกบความตองการของผใช
5.การเขาถงความร (Knowledge Access)
ตองมวธการในการจดเกบและกระจายความรทงประเภท Explicit และ Tacit การกระจายความรม 2 ประเภท
1. “Push” การปอนความร การสงขอมล/ความรใหกบผรบโดยทผรบไมไดรองขอหรอตองการ เชน จดหมายเวยน
2. “Pull” การใหโอกาสเลอกใชความร การทผรบสามารถเลอกรบหรอใชแตขอมล/ความรทตองการเทานน
องคกรตองใหเกดความสมดลระหวางการกระจายความรแบบ Push และ Pull เพอประโยชนสงสด
6.การแบงปนแลกเปลยนความร (Knowledge Sharing)
• การจดท าเอกสาร • จดท าฐานความร • การจดท าสมดหนาเหลอง
โดยการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชจะชวยใหเขาถงความรไดงายและเรวขน ซงเหมาะกบความรประเภท Explicit Knowledge เทานน
ส าหรบความรประเภท Tacit ตองใช Socialization
7.การเรยนร (Learning)
วตถประสงคทส าคญทสดในการจดการความร คอ การเรยนรของบคลากรและน าความรนนไปใชประโยชนในการตดสนใจ แกไขและปรบปรงองคกร
องคกรตองกระตน และสรางบรรยากาศทท าใหบคลากรทกคนกลาคด กลาท า กลาลองผดลองถก โดยผบรหารตองยอมรบผลลพธทจะออกมาไมวาจะเปนความส าเรจ หรอความลมเหลว
กระบวนการเรยนรมไดอยทผลลพธ แตมาจากประสบการณทไดจากการลองน าความรทไดมาปฏบต
การเรยนรตองสอดคลอง กบ ทศทาง และคานยมขององคกร
วงจรการเรยนร
องคความร
เกดการเรยนรและประสบการณ
ใหมๆ
น าความรไปใช
การเรยนรและนวตกรรมอยาง
ตอเนอง
การจดการความรแบบ 3 มต
วงจร KM
KM process
ปจจยเออ
ปจจยเออทท าใหการจดการความรประสบความส าเรจ
1. ภาวะผน าและกลยทธ
2. วฒนธรรมองคกร
3. เทคโนโลยสารสนเทศทางดานการจดการความร
4. การวดผล
5. โครงสรางพนฐาน
1.ภาวะผน าและกลยทธ(Leadership and Strategy)
• ผน าตองเขาใจ เขาถงและตระหนกถงประโยชนทองคกรจะไดรบจาก KM เพอสามารถสอสารและผลกดนใหม KM.ในองคการ
• ก าหนดทศทางและกลยทธของ KM. ใหชดเจน
• ตองตอบค าถามใหไดวา จะท า KM ในองคกรเพออะไร
• น าเปาหมายมาก าหนดแผนงานและกจกรรม
• กลยทธของการจดการความรจะตองสนบสนนและสอดคลองกบทศทางขององคกร เพอใหเพมขดความสามารถในการแขงขน
Executive’s Role in KM
• Know what KM is and buy-in
• Set direction/policy
• Communicate – 5 W (continuously)
• Support- infrastructure, resources, etc.
• Role model-desire to learn, listen,
• Be patient
• Continuity
2.วฒนธรรมองคกร (Culture)
• วฒนธรรมการเเลกเปลยนและแบงปนความรระหวาง บคคลากรภายในองคกร
• ทศนคตทเปนอปสรรคคอการมทศนคตทวา ความรคออ านาจ มองคนอนวาอวดร กลวเขาวาจงไมบอก
• การเปลยนแปลงวฒนธรรมองคกรตองไดรบการสนบสนนจากผบรหารเตมท
3.เทคโนโลยสารสนเทศดานการจดการความร (Technology)
• Internet Intranet ระบบฐานขอมลชวยใหการจดการความรมปะสทธภาพเพมมากขน โดย ชวยใหคนหาความร ดงเอาความรไปใช ชวยในการวเคราะหขอมลตางๆ รวมถงชวยใหขอมลความรตางๆ ถกจดเกบเปนระเบยบ
• ตองมนใจไดวาเทคโนโลยนนสามารถเชอมตอกบระบบเดมทองคกรมอย และตองตอบสนองตอความตองการของผใชงานและใชไดดวย
• เทคโนโลยเปนเพยงเครองมอเชอมโยงคนภายในองคกรเทานน ไมไดชวยใหเกดการเเลกเปลยนเรยนร แตท าใหการเเลกเปลยนเรยนรเกดไดเรวขน
• คนเปนผเเลกเปลยนความรไมใชเทคโนโลย
4.การวดผล (Measurements)
“ If we cannot measure, we cannot manage”
• องคการไมสามารถทราบสถานะทแทจรงได ถาไมมการวดผล
• การวดผล KM. ชวยใหองคการสามารถ– ทบทวน
– ประเมนผล
– ปรบปรงกลยทธและกจกรรมตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายของการจดการความร
5.โครงสรางพนฐาน (Infrastructure)
• โครงสรางทจบตองได ไดแก สถานท เครองมออปกรณ
• โครงสรางทจบตองไมได ทเออตอการแลกเปลยนเรยนร– โครงสรางขององคกร
– ระบบงาน
– ระบบบรหารทรพยากรบคคล เชน ระบบการประเมนผลการปฏบตงาน ระบบการยกยองชมเชยและใหรางวล
– หนวยงานทรบผดชอบ KM
เครองมอในการจดการความร
แบงเปน 2 กลม
1. เครองมอทชวยใน “การเขาถง” ความร เหมาะกบความรประเภท Explicit ไดแก การจดเกบในรปเอกสาร สมดหนาเหลอง ฐานความร
2. เครองมอทชวยใน “การถายทอด” ความร เหมาะกบความรประเภท Tacit ไดแก Cross-functional Team CoP สนทรยสนทนา ระบบพเลยง Job Rotation Knowledge Forum
CoP (Communities of Practice)ชมชนทมการรวมตวกน หรอเชอมโยงกนอยางไมเปนทางการ โดยมลกษณะดงน• ประสบปญหาลกษณะเดยวกน• มความสนใจในเรองเดยวกน ตองการแลกเปลยนประสบการณจากกนและกน • มเปาหมายรวมกน มความมงมนรวมกน ทจะพฒนาวธการท างานไดดขน • วธปฏบตคลายกน ใชเครองมอ และภาษาเดยวกน • มความเชอ และยดถอคณคาเดยวกน• มบทบาทในการสราง และใชความร • มการแลกเปลยนเรยนรจากกนและกน อาจจะพบกนดวยตวจรง หรอผานเทคโนโลย• มชองทางเพอการไหลเวยนของความร ท าใหความรเขาไปถงผทตองการใชไดงาย • มความรวมมอชวยเหลอ เพอพฒนาและเรยนรจากสมาชกดวยกนเอง• มปฏสมพนธตอเนอง
ก าหนดนโยบายสนบสนน CoPs (สอสาร)
จดตงทมด าเนนการ(KM team)
วเคราะหความรทองคกรตองการ
ก าหนด Core teamแตละ Domain
Kick offแลกเปลยนเรยนร
F2F, ITวเคราะห สงเคราะห K.
พฒนาเปนแนวปฏบต
รบสมครสมาชกชมชน อบรมตามบทบาท
Road Map CoPs
Dialogue หลกปฏบต Dialogue • ฟงอยางลกซง ฟงใหไดยน • มความเปนอสระ และผอนคลาย • ทกคนเทาเทยมกน ไมมผน า และไมมผตาม
อปสรรคของการแลกเปลยนความร
ตวบคคล• มทศนคตทวา ความรคออ านาจ• ไมทราบวาสงทตนเองรมประโยชนกบคนอนหรอไม• ไมทราบวาคนอนไมรสงทตนเองร• ไมเหนประโยชน ไมมแรงจงใจของการแลกเปลยนความร• ไมมเวลาและความมงมนเพยงพอในการเรยนรจากผอน• ไมมความสมพนธหรอความคนเคยเพยงพอกบบคคลทตองการ
แลกเปลยนความรดวย
อปสรรคของการแลกเปลยนความร
สวนรวม/โครงสราง
• ยงไมมกระบวนการในการแลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ
• ผบรหารไมใหการสนบสนน
• ระบบสารสนเทศไมเออ
• ยงไมมระบบยกยองชมเชยหรอใหรางวลแกผทแลกเปลยนหรอถานทอดความรใหผอน
อปสรรคของการแลกเปลยนความร
คานยม/วฒนธรรมองคกร
• ไมมภาษากลางทเขาใจ และใชรวมกนได
• มการแขงขนระหวางหนวยงานสง
• บคลากรไมรวมมอ ไมเปดเผย
• ผบรหารไมยอมรบการลองสงใหมๆ
• Vision
• Mission
What knowledge
do we need to have?
What knowledge do we have now?
โครงการ โครงการ
ตองม K เรองอะไร ?
ม Kนนหรอยง ?
ถาไมม K จะสราง K นนอยางไร ?
ถาม K นนอยทไหน ?
K ครบถวน สมบรณ ทนสมย ?
K เขาถงไดงาย สะดวก รวดเรว ?
แบงปน K กนหรอไม
น า K ไปใช ?
หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ เปาประสงค
หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ เปาประสงค
หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ•เปาประสงค
หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ• กลยทธ•
หนวยงาน• วสยทศน• พนธกจ• ยทธศาสตร
หนวยงาน • วสยทศน• พนธกจ• กลยทธ
องคกร วสยทศน:…………………………………………………………………………พนธกจ: • ………………………………• ………………………………กลยทธ:• ……………………………………
ตองม K เรองอะไร ?
ม Kนนหรอยง ?
ถาไมม K จะสราง K นนอยางไร ?
ถาม K นนอยทไหน?
K ครบถวน สมบรณ ทนสมย ?
K เขาถงไดงาย สะดวก รวดเรว ?
แบงปน K กนหรอไม
น า K ไปใช ?
ยงขาด K นน• พฒนาบคลากร • เครอขายผเชยวชาญ,
• ใช K จากภายนอก• Benchmarking
สรางและแสวงหา K
ม K แตยงไมด ไมสมบรณ ไมทนสมย อยกระจด กระจาย
รวบรวม ประมวลและกลน
กรอง K
• ปรบปรงพฒนาคลงความร ใหเปนระบบ ทนสมย• คนหาและรวบรวม
Best Practices• จดท าท าเนยบผช านาญการ
เขาถง K ไดยากและชา ท าใหผใช K เขาถง K ไดงายและสะดวก
ระบบ IT
สรางบรรยากาศ ระบบ และเวทแลกเปลยน K ทงภายใน และภายนอก
• การจดสมมนา Workshop• Communities of Practice• After action review (AAR)• การท างานเปนทมขามสายงาน
มการแบงปน K ระหวางกนนอยมาก
มการน า K ไปใชประโยชนไมมากนก
สงเสรมใหมการน าความรทไดรบ
ไปปรบใชหรอตอยอดความรเดม
อยางตอเนอง
• การแบงปนความรและ การเรยนรเปนสวนหนง ของการประเมนผลงาน• ปลกฝงใหบคลากรเหนวา การเรยนรเปนหนาท• ประเมนประสทธผลการอบรม
ค าตอบ ระบบ/กจกรรมKM Process
Desired State of KM
เปาหมาย
ยทธศาสตร
KM Strategies
KM Focus Areas
พนธกจ/วสยทศน
Action Plans(6-step model)
KM กลม/เครอขาย• แลกเปลยน Tacit • พฒนา “คณอ านวย”• สราง CoPs
KM เชงองคกร• โยงยทธศาสตร• จดท าแผน / ก าหนด KPI• ใชการประเมน
KM ปจเจก / ใจ• เรมจากเรองทสนใจ• ใช “หวใจนกปราชญ”• ดสงทก ากบอยในใจ (Mindset, Mental Model)กระบวนการ
และเครองมอ(Process Tools)
การเรยนร(Learning)
การสอสาร(Communication)
การวดผล(Measurements)
การยกยองชมเชยและการใหรางวล
(Recognition and Reward)
เปาหมาย(Desired State)
การเตรยมการและปรบเปลยนพฤตกรรม
(Transition and BehaviorManagement)
World-Class KM
Environment
กระบวนการและเครองมอ
(Process Tools)
การเรยนร(Learning)
การสอสาร(Communication)
การวดผล(Measurements)
การยกยองชมเชยและการใหรางวล
(Recognition and Reward)
เปาหมาย(Desired State)
การเตรยมการและปรบเปลยนพฤตกรรม
(Transition and BehaviorManagement)
World-Class KM
Environment
KM 3 รปแบบในประเทศไทย
องคกรอจฉรยะ (Intelligent Organization) จะตองม KM ทงสามวง
ดร. ประพนธ ผาสขยด
“โมเดลปลาท”
• เปนโมเดลอยางงาย ทเปรยบการจดการความร เหมอนกบปลาทหนงตวทม ๓ สวน คอ
1. สวน “หวปลา” (Knowledge Vision- KV) หมายถง สวนทเปนเปาหมาย วสยทศน หรอทศทางของการจดการความร โดยกอนทจะท าจดการความร ตองตอบใหไดวา “เราจะท า KM ไปเพออะไร ?” โดย “หวปลา” นจะตองเปนของ “คณกจ” หรอ ผด าเนนกจกรรม KM ทงหมด โดยม “คณเออ” และ “คณอ านวย” คอยชวยเหลอ
2. สวน “ตวปลา” (Knowledge Sharing-KS) เปนสวนของการแลกเปลยนเรยนร ซงถอวาเปนสวนส าคญ ซง “คณอ านวย” จะมบทบาทมากในการชวยกระตนให “คณกจ” มการแลกเปลยนเรยนรความร โดยเฉพาะความรซอนเรนทมอยในตว “คณกจ” พรอมอ านวยใหเกดบรรยากาศในการเรยนรแบบเปนทม ใหเกดการหมนเวยนความร ยกระดบความร และเกดนวตกรรม
3. สวน “หางปลา” (Knowledge Assets-KA) เปนสวนของ “คลงความร” หรอ “ขมความร” ทไดจากการเกบสะสม “เกรดความร” ทไดจากกระบวนการแลกเปลยนเรยนร “ตวปลา” ซงเราอาจเกบสวนของ “หางปลา” นดวยวธตางๆ เชน ICT ซงเปนการสกดความรทซอนเรนใหเปนความรทเดนชด น าไปเผยแพรและแลกเปลยนหมนเวยนใช พรอมยกระดบตอไป
• ก าหนดทศทาง• มงมน • สนบสนน
CEOCKO
ผปฏบตงาน
ผบรหารระดบกลาง
Actions
ตวเชอม
PeopleCulture, Competency, Structure
KM Measurement
Technology
Bu
sin
es
s
Re
su
lts
Leadership & Strategy
Business processes
องคประกอบส าคญของ KM
Adapted from “Primer on Knowledge Management”, PSB, 2001
Identify
Use
Collect/Organize
Access
Share
Create/Acquire
Learning &
Innovation
Visio
n
Cu
sto
mers
ดร. ประพนธ ผาสขยด