1

THƢƠNG XÁ TAX

Nhân ngày hôm nay 25/9/2014, là ngày hạn chót kết thúc việc buôn bán ở

Thƣơng Xá Tax, mình và gia đình cùng các bạn bè hãy quay trở về một vài kỷ

niệm về Thƣơng Xá này.

Thƣơng xá Tax đƣợc xây dựng từ năm 1880. Đƣờng Nguyễn Huệ ngày ấy

có tên gọi là Charner, đƣờng Lê Lợi trƣớc đây là đƣờng Bonard. Một thời gian dài

Thƣơng xá mang tên Les Grands Magazins Charner GMC, đƣợc dân chúng gọi

gọn là Charner.

.

Trong một lần du xuân cùng đấng phu nhân xinh đẹp và trẻ-mãi-không-già

của tôi, và các cháu, sau khi mua sắm hàng hiệu trong Thƣơng Xá TAX xong, Bà

và các cháu lại muốn xuống đƣờng Nguyễn Huệ, để thƣởng thức những đóa hoa

xinh tƣơi đƣợc thiết kế và trƣng bày dọc theo đƣờng Hoa Nguyễn Huệ. Tôi đã mệt

mỏi nên ngồi lại quán Café trên lầu 1, ở phía góc đƣờng Nguyễn Huệ-Lê Lợi. Ngồi

uống café để đợi nàng.

Khi vào đại sảnh của Thƣơng xá Tax, có 2 thang bộ đi lên và xuống, kế bên

lại có 2 thang máy cũng đi lên và xuống, dành cho những ngƣời không thích đi bộ.

Ở VN và Pháp thƣờng khách đi lên bên cánh phải, và xuống theo cánh trái. Khi đi

lên tới lầu 1, quẹo phải sẽ hƣớng về đƣờng Nguyễn Huệ, đến cuối hành lang, quẹo

trái, chúng ta sẽ thấy quán Café ở đó. Ngồi ở một vị trí sát bờ tƣờng bằng kiếng,

bạn sẽ trông thấy cả một khu vực đƣờng Hoa Nguyễn Huệ. Thích thú lắm.

Tôi ngồi chờ vị phu nhân của tôi ở đây.

2

Trời bỗng chợt dìu dịu và nổi lên một cơn mƣa xuân nhè nhẹ, và rất đẹp.

Ngẫu hứng tôi đã làm ra bài thơ sau đây :

MƯA SAIGON

Chiều Saigon trời bỗng chợt đổ mưa

Chợt đông đúc, chợt vắng vẻ lưa thưa

Cà phê một mình trên Thương xá Tax

Nhớ da diết ôi bè bạn thuở xưa.

Đường bông hoa Nguyễn Huệ luôn chất chứa

Một khung trời tan tác mấy đường mây

Người phương đông, kẻ buồn bã phương tây

Luôn bứt rứt mãi tìm chân hạnh phúc.

Giòng sông kia nước trong hay vẩn đục

Lòng người nay sao tránh được đục trong

Saigon ơi, hãy giữ chút màu hồng

Cho đời đáng yêu, và người đáng mến.

Mưa đang nhẹ cơn giông bỗng chợt đến,

Lay cây cối ngả nghiêng khắp nẻo đường

Lòng người dân Saigon hãy cương cường

Lau nước mắt và hướng về phía trước.

Rồi cũng hết cơn mưa theo lệ ước

Dân Saigon lại tủa ra tràn đầy

Người đi tiếp, kẻ về đê sum vầy

Với gia đình nhỏ bé trong Hạnh phúc.

3

Cũng vì bài thơ này mà anh bạn Phạm Khắc Trí của tôi, bất cứ lần nào vể

VN, cũng rủ rê tôi đến uống Café ở đây.

Khi thì chỉ có tôi với anh, khi thì bộ 3,

khi thì bộ 4.

Anh Trí là một giáo sƣ Toán, dạy

rất hay và đƣợc rất nhiều học sinh mến

chuộng. Anh cùng dạy chung với mình

tại Trƣờng Phan Thanh Giản và Tân Văn

(của mình) . Anh đã từng cùng với mình

mở lớp Toán-Lý-Hóa luyện thi rất ăn

khách tại Cần Thơ. Đến 1975 thì anh và

gia đình đã định cƣ bên Mỹ.

Có một hôm vào khoảng 11 giờ trƣa, ảnh gọi mình đến TAX uống Café

chơi. Thế là mình đi taxi ra ngay. Hai anh em cùng ăn trƣa, uống café và ăn kem,

kể chuyện đời đã qua. Anh phải phấn đấu thế nào tại Mỹ, và mình phải phấn đấu

thế nào tại VN.

Lần sau thì có đủ các anh em, từ trái qua, PhD Trần Vĩnh Phú (trong thời

gian có mặt ở VN), bạn Võ Văn Vạn tức nhà thơ Trầm Vân, cựu giáo viên Toán

Trƣờng Lê Hồng Phong, trƣớc dạy môn Toán tại Trƣờng Phan Thanh Giản Cần

thơ, mình, anh PK Trí, và anh Phạm Huy Viên tự nhà thơ Chân Diện Mục, cựu

giáo sƣ Việt Văn tại trƣờng Đoàn Thị Điểm Cần Thơ.

Anh Vạn và anh Viên sau này đều là những nhà thơ rất nổi tiếng trong diễn

đàn thơ văn quốc tế. Trong khi anh PK Trí thiên về thơ Đƣờng hơn, anh dịch và

4

làm thơ Đƣờng rất hay, đã viết và xuất bản quyển MÂY TẦN để tặng tất cả anh

em.

Dƣới đây là một vài bài thơ của các anh :

GẶP BẠN SÀI THÀNH

Sài Thành gặp bạn dạo chơi Vui thì vui vậy , ngậm ngùi nhớ xưa

Xưa dang tay dạo Bô Na Ghé vào Thanh Thế nhậm xà chút chơi

Xi nê Lê Lợi ngồi coi Pasteur góc phố lại xơi phở gà

Cà phê văn Pagoda Nhâm nhi thưởng thức tà tà tuổi xuân

Nay ta đã ngoại thất tuần Từ quê ra tỉnh theo chân bạn mời

Vào thương xá Tax chút thôi Uống cà phê , xót cho người nông dân

Một ly đổi gạo mười cân

5

Ghé vô tiệm sách tần ngần chẳng mua Xưa sách Khai Trí đầy kho

Đủ Tây , đủ Mỹ , sách ta thiếu gì Nay ghé tiệm sách một khi

Ní nuận cái gì mà thấy nung tung Buồn tình lại dạo lòng vòng

Thân già nào dám chơi cùng bia ôm Xung quanh cao ốc tùm lum

Đèn giăng lóa mắt , tiếng ồn điếc tai Bạn ơi tôi muốn về thôi

C.D.M.

Mon, Jul 4, 2011 at 2:47 AM

**

6

Ngƣời bạn sau cùng đã cùng tôi và anh PK Trí đến uống Café tại TAX là

anh Giáo Sƣ Hàn Lâm Nguyễn Phú Thứ. Anh vƣợt biên và đã định cƣ tại Pháp,

vào mùa hè năm 1979, anh làm nhiều nghề kết hợp dạy học để mƣu sinh vừa ghi

danh học thêm, để trở thành học giả ngày hôm nay.

Anh Thứ đã viết các sách :

1. Comment Vivre en France et Connaître la Langue Française (Tìm Hiểu Ðời

Sống và Ngôn Ngữ Pháp) (1994)

2. Vocabulaire Pratique (Ngữ Vựng Thực Hành) (1999)

3. Ordinateur Pratique 1, 2 & 3 (Ðiện Toán Thực Hành 1, 2 & 3 (2000 - 2003)

4. 4000 Mots Pratiques (4000 Từ Ngữ Thực Hành) gồm 2 quyển, gồm các ngôn

ngữ nhƣ sau: Anh, Pháp, Việt, Hoa, và Ðức Ngữ. (2000)

5. Tìm Hiểu Tử Vi Ðẩu Số và Ðịa Lý gồm Quyển Thƣợng và Quyển Hạ trên

1100 trang đã phát hành năm 2001.

6. Tìm Hiểu Các Danh Nhân VN Trong Hậu Bán Thế Kỷ 19. (2002-2003)

7. Tìm Hiểu Vua Bảo Ðại (năm 2003)

8. Tìm Hiểu Việc Ðời Ðã Qua 1 (2004)

9. Tìm Hiểu Việc Ðời Ðã Qua 2 (2005, sách dầy trên 1300 trang)

10. Tử Vi Đẩu Số & Địa Lý Thực Hành (2007)

11. 4000 Mots Pratiques 2 (4000 Từ Ngữ Thực Hành 2) gồm 2 quyển, bằng các

ngôn ngữ : Anh, Pháp, Việt, Hoa và Đức Ngữ (2009)

12. Tìm Hiểu Cuộc Đời (2009)

Đặc biệt tác phẩm đầu tiên Comment Vivre en France et Connaître la Langue

Française (Tìm Hiểu Ðời Sống và Ngôn Ngữ Pháp) (sách dày gần 400 trang 1994)

đƣợc ra đời xem nhƣ là quyển cẩm nang để cống hiến cho quý đồng hƣơng mới

đến Pháp biết luật lệ và học tiếng Pháp. Quyển sách này lại đƣợc 3 giáo sƣ & học

giả danh tiếng : Vũ Quốc Thúc, Vũ Ký và Thái Văn Kiểm cùng kết hợp với

Bà Aude de Perthuis, Professeur à L’Alliance Fraçaise Lyon (France) đồng viết

Lời Giới Thiệu tác phẩm.

Hơn nữa, quyển sách này đƣợc anh Nguyễn Phú

Thứ hoan hỉ cúng dƣờng cho Chùa Viên Giác (Đức

Quốc) để in ấn và phát hành gây quỷ góp phần xây cất

Chùa. Đây là, hành động đáng đƣợc tôn trọng.

Nhờ vào những tác phẩm anh viết song ngữ Việt

Pháp và các ngôn ngữ khác, cho nên đã đƣợc Ông Jean-

Pierre Raffarin, Thủ Tƣớng Chánh Phủ trao tặng huy

chƣơng Giáo Dục cao quý : Chevalier dans l'Ordre des

Palmes Académiques (Đệ Ngũ Đẳng Hàn Lâm) vào ngày

10-10-2003 và đƣợc mời vào Association des membres de

7

l’ordre des Palmes Académiques Paris – France.

Đến năm 2007, anh đã đƣợc Tổng Thống Jacques Chirac ban thƣởng cho

anh huy chƣơng cao quý Bắc Đẩu Bội Tinh "Croix de La Légion d'honneur".

Anh vừa từ Pháp bay qua, liền tới nhà mình, rồi mời thêm anh Trí, cả ba

anh em cùng đi ăn sáng tại VINCOM, sau đó đi bộ dọc đƣờng Đồng Khởi và chụp

rất nhiều ảnh, trong đó anh Thứ chụp rất nhiều ảnh từ khách sạn Continental, nhà

hát thành phố, khách sạn Caravelle và ảnh của một bà bán gánh gồng trên đƣờng

Đồng khởi để làm tài liệu. Dƣới đây là hai ảnh, một trƣớc Thƣơng Xá TAX, và

một ở trong quán Café của TAX.

Ảnh : Nguyễn Phú Thứ - Võ Hiếu Nghĩa- Phạm Khắc Trí

Sau cùng thì quí phu nhân của mình sau khi đi bộ ngắm hoa xuân, cũng đã

trở về TAX cùng với hai cháu nhỏ nhắn xinh xắn.

8

Và tôi nghĩ, cũng đã đến lúc để kết thúc, để nhớ và để quên các kỷ niệm

SAIGON thân thƣơng, cùng với thƣơng Xá TAX.

VÕ HIẾU NGHĨA

26/9/2014